Rhabdoviridae

Rhabdoviridae
Dr.Tuncer ÖZEKİNCİ
Sınıflandırma
Lyssavirus (rabies virus)
Vesiculovirus (vesicular stomatitis virus)
Ephemerovirus (bovine ephemeral fever virus)
Cytorhabdovirus (lettuce necrotic yellows virus)
Nucleorhabdovirus (potato yellow dwarf virus)
Rhabdoviridae
Rhabdoviridae ailesi içerisinde
insanlarda hastalık oluşturan bir tek
virus türü bulunmakta olup, bu da
Lyssavirus cinsi içerisinde yer alan
RABİES virus olarak adlandırılan kuduz
virusudur.
Rabies virus
75nm eninde 180nm boyundadır,
Silindirik yapıdadır (mermiye benzer),
Zarflı bir virustur (gp çıkıntılara sahip)
Negatif polariteli, tek ipçikli RNA
yapısında genomu vardır.
Sitoplazmada replike olur
Rabies Virus Şematik Yapı
VİRÜSÜN YAPISI
Rabies genomu beş ayrı
proteini kodlar
Nükleoprotein (N)
Fosfoprotein (NS, P)
Matriks proteini (M)
Glikoprotein (G)
Polimeraz (L)
RABİES VİRUS
VİRUSUN YAPISI
Glikoprotein ;
Virionun yüzeyinde bulunur, virusun hedef hücreye yapışmasını
sağlar, deney hayvanlarında nörotropizm gösterir
Virusun yüzeyinde yeralan, sıkı bir şekilde dizilmiş yaklaşık 400
trimerik çıkıntının oluşumunu sağlar
Matriks proteini ;
Konak hücre membranından, virusun tomurcuklanma yoluyla
oluşmasından sorumludur
Nükleoprotein, fosfoprotein ve polimeraz (L-protein)
Ribonükleokapsidi oluştururlar
DUYARLILIK
4 0C de saatlerce canlı kalabilir
-20 0C de haftalarca ,aylarca canlı kalabilir
-70 0C de yıllarca canlı kalabilir
50 0C de bir saat de ölür.
Deterjanlar etkilidir
U.V ışığı ,güneş ışığı ile hemen ölür.
Kuvvetli asitler ve kuvvetli bazlar etkilidir
PATOGENEZ
Isırık yerinde kas ve bağ dokuda çoğalır (inkübasyon
peryodu), burada hiç semptom vermez ya da minimal
semptom verir.
İnfekte ettiği hücrelere gp çıkıntıları ile yapışır.
Nöromüsküler bağlantılar yolu ile ulaştığı hücrelerde
nikotinik asetilkolin kuduz Virüsu için reseptör görevi
görür.
İnkübasyon peryodu çok uzun, asemptomatikdir, aylar
haftalar sonra Virüs periferal sinirleri infekte eder.
Aksonlar boyunca taşınarak,periferal sinirlerde (günde
8-20mm) ilerleyerek merkezi sinir sistemine geçer.
Burada çoğalır. Beyinin infeksiyonu ile klasik
semptomlar başlar, koma ve ölüm gelişir.
PATOGENEZ 2
Periferal sinirler aracılığı ile tükrük bezlerine
ve diğer dokulara yayılırlar.
Nörotropizmden dolayı koruyucu antikor
yanıtı geç oluşmaktadır
Antikor yanıtı, Virüs çoğalmasını bloke
edebilir.
Uzun inkübasyon peryodu olması, kuduzla
karşılaştıktan sonra aşılamaya izin verir.
İnfekte ettiği insanların kanından izole
edilemez
PATOGENEZ 4
İnfekte sinir hücrelerinde özgül,eosinofilik
stoplazma içi inklüzyon cisimciği (negri
cisimciği) oluşur.
Bu cisimciklerin varlığı patognomonikdir
(vakaların %20’sinde görülmeyebilir )
İnfeksiyona Duyarlılık
konağın genetik durumuna ,
Virüs suşuna,
konak hücrede viral reseptörlerin
konsantrasyonuna ,
inokulum miktarına,
laserasyonun şiddetine
Virüsun giriş yerinin merkezi sinir sistemine
uzaklığına
Isırık yerinin innervasyonuna bağlıdır.
Virus infekte ettiği hayvanların
Sinir sisteminde
Tükrüğünde
İdrarında
Lenf sıvısında
Sütünde
Kanında bulunur
BULAŞMA
Memeli hayvan ısırığı ile tükrük
Yaralara infekte salya teması
Yarasa sekresyonları ile temas
Yarasa mağaralarında aerosol solunması
(minör bulaş)
Organ transplantasyonu(minör bulaş
KUDUZ VİRUSU
Tek bir serotipi vardır.
Ancak bu serotipin antijenik variantları
vardır
Antijenik variantları, coğrafik bölgelere
ve hayvan türlerine göre değişir
Tanı 1
Tanı, klinik ve laboratuvar olarak konur.
Lökositoz, BOS hücre artışı,
Anormal EEGbulguları
Tanı 2
viral antijenlerin gösterilmesi : DFA
yöntemi ile
Virüs izolasyonu : hücre kültürlerinde
Deney hayvanı :Fareye intraserebral
inokulasyon
Korunma ve kontrol
İnfekte hayvanla temastan kaçınılmalı
Kaçınılamaz temastan sonra
infeksiyonun gelişmesinin önlenmesi
Risk altındaki kişilerin infeksiyona karşı
korunması
Korunma ve kontrol
Klinik belirtiler ortaya çıktıktan sonra özel bir
tedavi yoktur. Virüsun MSS’ne yerleşmesini
önleyici tedbirlerin mümkün olan en kısa
sürede alınması gereklidir Isırılan yerin lokal
tedavisi(sabun-su, benzalkoniumklorid)
Yara yerine dikiş atılması, yara yerininin
kanatılması yapılmaz
Kuduz hiper immunserumu
Aşılama
Temas Sonrası Önlem
Endemik bölgelerde her türlü vahşi hayvan
ısırığı profilaksi gerektirir.
Endemik bölgelerde başıboş hayvanların
ısırığında profilaksi gerekir
Kemirici ısırıklarında ısıran hayvanın kuduz
olduğu kanıtlanmalı ve ona göre aşı yapılmalı
Endeminin düşük olduğu yörelerde evcil
hayvan ısırığında hayvan 10 gün gözlem
altında tutulmalı,ölürse aşıya başlanmalı
Profilaksi gerektirmeyen durumlar
Kuduz hayvanı sevmek
Kuş,yılan,akrep,kertenkele sokmaları
Kuduz hayvanın etini,sütünü pişirerek
tüketmek
10 gündür hayatta olan hayvanlarca
ısırılmak
Kuduz Antiserumları
İnsan kuduz ımmunglobulini (HRIG):
Hiperimmunize kişilerin plazmalarından
hazırlanır.yarısı ısırık yarasına yarısı
intramuskuler verilir.
Antirabies serum(ERIG) :Kuduz Virüsu
ile hiper immunize edilmiş atların
serumundan elde edilir. %1-6 oranında
serum hastalığı yapabilir.
Temas sonrası HDCV ile
profilaksi
Önceden aşı yok
• Lokal yara temizliği+HRIG(ERIG)+ Aşı
• Önceden aşılanmış
• Lokal yara temizliği+Aşı (0 ve 3.)
Kuduz Aşıları
İnsan diploid hücre aşısı(HDCV): 5doz
(0,3,7,14,28 günlerde) anaflaktik, nöroparalitik
veya ensefalitik reaksiyonları rapor
edilmemiştir.
Ördek embriyo aşısı: Antijenitesi zayıftır. 1625 doz verilmesi gerekir.Nöroparalitik ve
anafilaktik reaksiyonları seyrekde olsa vardır.
Sinir dokusu aşısı(semple) İnfekte koyun,
keçi, fare beyninden yapılır,%0.5 sıklıkla
ensefalit gelişir. Etkinliği %5-50 arasında
Rekombinant aşılar: Deneysel safhada ,zarf
glikoproteinlerini kodlayan genleri taşıyan aşı
Virüsundan yapılır
Filoviridae
Filoviruslar
75-80 nm en 130-4000nm (ebola viruslarda
14000nm ye kadar uzun olabilir) boyundadırlar,
Filamentöz yapıda viruslardır,
Tek ipçikli RNA viruslarıdır,
Helikal simetrili kapsidi mevcuttur,
Yüzeyinde çıkıntılar bulunan bir zarfı vardır
Sitoplazmada çoğaldıktan sonra
tomurcuklanarak hücreyi terk ederler
Sınıflandırma
Biribirlerinden yalnızca Antijenik
özellikleri ile ayrılan iki alt tipi vardır;
Marburg virus
Ebola virus
Sudan tipi
Zaire tipi
Mortalite oranı çok yüksek olan
hemorajik ateş etkenidirler

Download Report