İleti letiş şim Becerisi -Ahlâkın İleti letiş şimi & İleti letiş şimin AhlâkıAhlâkı- İletişim Duası ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﲪﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢ ﺐ إِﻟَﻰ ﻓِ ْﺮ َﻋ ْﻮ َن إِﻧﻪُ ﻃَﻐَﻰ ا ْذ َﻫ ْ ب ا ْﺷﺮح ﻟِ ﺻ ْﺪ ِري ﻲ ﻗَ َ َ ﺎل َر ْ َ ﺴ ْﺮ ﻟِﻲ أ َْﻣ ِﺮي َوﻳَ واﺣﻠُﻞ ﻋُ ْﻘ َﺪ ًة ِﻣﻦ ﻟِ ﺴﺎﻧِﻲ َ ْ ْ ْ َ ﻳَـ ْﻔ َﻘ ُﻬﻮا ﻗَـ ْﻮﻟِﻲ اﺟ َﻌ ْﻞ ﻟِﻲ َوِز ًﻳﺮا ِﻣ ْﻦ أ َْﻫ ِﻠﻲ َو ْ )(Tâhâ, 24-29 Temel Hedeflerimiz İletme değil iletişim becerisi kazanmak İletişimin temel ahlâkî yapısını görmek İletişime dair teoriyi pratik içinde eritmek İlkelerimiz İncitmemek & İncinmemek İletişimden Önce Kendini tanı [Güçlü & Zayıf Yönler] ِ ِ ِ ﻰ ﻋُﻴُﻮﺑﻰ ََرﺣ َﻢ اﻟﻠﻪُ َﻣ ْﻦ أ َْﻫ َﺪى إﻟ (Dârimi, Sünen – Hz. Ömer-) “kişi,aslında,kendini ya hiç öğrenemiyor ya da herkesten az öğreniyor. öğrendiğini de Herkesten az kullanıyor” [C. Koytak, Yeni Başlayanlar İçin Metafizik, s. 51] Muhatabı Tanı veriler & özel veriler Sabit ِ ِ ِ ِ َ ب ﺮ ﻀ ﻓ ﺎل ﻗ ﻰ ﻨ ﻠ ﻤ ﻌ ـ ﺘ ﺴ ﺗ ﻻ أ ﻪ ﻠ اﻟ ﻮل ﺳ ر ﺎ ﻳ ﺖ ﻠ ـ ﻗ ﺎل ﻗ ر ذ ﻰ َﻋ ْﻦ أَﺑ ْ َ َ َ ُ َ ُ َ َ َ َ َ َ َْ ْ ََ ُ َ َُ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ﻌ ﺿ ﻚ ﻧ إ ر ذ ﺎ َﺑ أ ﺎ ﻳ » ﺎل ﻗ ﻢ ﺛ ﻰ ﺒ ﻜ ﻨ ﻣ ﻰ ﻠ ﻋ ﻩ ﺪ َ َ َ ﻴﻒ َوإِﻧـ َﻬﺎ أ ََﻣﺎﻧَﺔٌ َ ﺑِﻴَ َ َ ْ ُ َ َ ٌ َ َ وإِﻧـﻬﺎ ﻳـﻮم اﻟ ِْﻘﻴﺎﻣ ِﺔ ِ ى َوﻧَ َﺪ َاﻣﺔٌ إِﻻَ ﻣ ْﻦ أَ َﺧ َﺬ َﻫﺎ ﺑِ َﺤ ﻘ َﻬﺎ َوأَدى اﻟِ ﺬى ﺰ ﺧ َ َ َْ َ َ َ ْ ٌ ِ ِ ِ ﺐ ﻟِﻨَـ ْﻔ ِ ِ ﺴﻰ( )(Müslim ﻟ ﺐ ُﺣ أ ﻰ ﻧ إ و ) . « ﺎ ﻴﻬ ﻓ ﻪ َ ﻚ َﻣﺎ أ ُِﺣ َ َﻋﻠَْﻴ َ َ Muhatabı kendin tanı دﻋﻮا ﻟﻲ أﺻﺤﺎﺑﻲ ﻻ ﺗﺴﺒﻮا أﺻﺤﺎﺑﻲ )(Bezzar Uygulaması Muâhât - Abdurrahman b. Avf ile Sa’d b. Rebi’ kardeşliği “Bir adamı tanımak için düşüncelerini, acılarını, heyecanlarını bilmemiz lazım hiç değilse. Hayatın maddi olaylarıyla ancak kronoloji yapılabilir. Kronoloji de aptalların işidir” (Cemil Meriç) Medine “o an” ve ilk mesajlar ِ ِ ِ ِ ٍ ِ ﻰ -ﺻﻠﻰ اﷲ ﺒ ﻨ اﻟ م ﺪ ﻗ ﺎ ﻤ ﻟ ﺎل ﻗ م ﻼ ﺳ ﻦ ﺑ ﻪ ﻠ اﻟ ﺪ َﻋ ْﻦ َﻋ ْﺒ ْ َ َ َ َ َ َ َ ﺖ ﻓِ ِ ِ ﻴﻤ ِﻦ ﻨ ﻜ ﻓ ﻪ ﻴ ﻠ ﻋ ﺎس ﻨ اﻟ ﻞ ﻔ ﺠ ﻧ ا ﺔ ﻳﻨ ﺪ ْﻤ ﻟ ا وﺳﻠﻢ ﻋﻠﻴﻪ َ ُ َ َ ْ َ ْ ُ َ َ ْ َ َ َ َ ُ َ ﺲ ﻴ ﻟ ﻪ ﻬ ﺟ و ن أ ﺖ ﻓ ﺮ ﻋ ﻪ ﻬ ﺟ و ﺖ ﻨ ـ ﻴ ـ ﺒ ـ ﺗ ﺎ ﻤ ﻠ ـ ﻓ ﻞ ﻔ ﺠ ﻧ ا َ ْ َ َ َ ْ َ ْ ُ ُ َ ُ ُ َ َ ْ ْ ْ َ َ َ َ َ َ َ ٍ ِ ِ ِ ٍ َ ﺸﻮا ﻓ أ » ﻮل ﻘ ـ ﻳ ﻪ ﺘ ﻌ ﻤ ﺳ ء ﻰ ﺷ ل َو أ ن ﺎ ﻜ ﻓ اب ﺬ ﻛ ﻪ ﺟ ﻮ ُ ُ ْ َ َ ﺑَ ْ َ َ ُ َ ُ ُْ َ ْ َ ُ ِ ِ َ َ ﺎس ﻨ اﻟ و ﻮا ﻠ ﺻ و ﺎم ﺣ ر ﻷ ا ﻮا ﻠ ﺻ و ﺎم ﻌ ﻄ اﻟ ﻮا ﻤ ﻌ ﻃ أ و م ﻼ ﺴ اﻟ ْ ُ َ َ َ َ َ َ ْ َ َ َ َ ُ َ ُ ِ ْﺠﻨﺔَ ﺑِ ﺴﻼٍَم « ﻟ ا ﻮا ﻠ ﺧ ﺪ ﺗ ﺎم ﻴ ﻧ ُ ْ َ ُ ٌ َ َ َ ][Ahmed b. Hanbel, Müsned 1. İletişimin Önemi -yaratma ve konuşturmaِْ َﺧﻠَ َﻖ َﻤﻪُ اﻟْﺒَـﻴَﺎ َناﻹﻧْ َﺴﺎ َن َﻋﻠ (Rahman, 3-4) (Din Nimeti – Dil Nimeti) (DİB nimeti) ﻛﻤﺎﻟﻚ ﺗﺤﺖ ﻛﻼﻣﻚ ---- در ﻓﻜﺮ ﺳﺨﻦ زﻧﺪﻩ در ﮔﻔﺖ ﺳﺨﻦ ﻣﺮدﻩ (Mevlâna, Divân-ı Kebir) “Âyinesi iştir kişinin lafa bakılır” (Ş. Kızıldağ) Konuşmayı geliştirme çalışmaları Önyargıları izâle “ ….Allah vergisi” Etkin ve düzenli dinleme çalışmaları Düzenli olarak, nitelikli kalemlerden sesli okuma çalışması Ustalığın sırrı = Bilinçli pratik “ sana da başkalarına da yetecek kadar sus ki, susuşun nara olsun konuşman çare olsun” [C. Koytak, Yeni Başlayanlar İçin Metafizik, s. 95] 2.İletişimin Rengi -niyet- )(İyi niyet – iyiye niyet ﺻﺤﺔ اﻟﻔﻬﻢ وﺣﺴﻦ اﻟﻘﺼﺪ ﻣﻦ أﻋﻈﻢ ﻧﻌﻢ اﷲ اﻟﺘﻲ أﻧﻌﻢ ﺑﻬﺎ ﻋﻠﻰ ﻋﺒﺪﻩ ﺑﻞ ﻣﺎ أﻋﻄﻲ ﻋﺒﺪ ﻋﻄﺎء ﺑﻌﺪ اﻹﺳﻼم أﻓﻀﻞ وﻻ أﺟﻞ ﻣﻨﻬﻤﺎ ﺑﻞ ﻫﻤﺎ ﺳﺎﻗﺎ اﻹﺳﻼم وﻗﻴﺎﻣﻪ ﻋﻠﻴﻬﻤﺎ )(Đbnü’l-Kayyım, Đ’lamu’l-Muvakkıîn 3.İletişimin Temeli -değer & saygıﻮل ِ ﺎلَ " :ﻣ ْﺮ َﺣﺒًﺎ اﷲ ﺻﻠﻰ اﻟﻠﻪُ َﻋﻠَْﻴ ِﻪ َو َﺳﻠَ ﻢ إِﻟَﻰ اﻟْ َﻜ ْﻌﺒَ ِﺔ ،ﻗَ َ ﻟَ ﻤﺎ ﻧَﻈََﺮ َر ُﺳ ُ َ ﻚ وأَ ْﻋﻈَﻢ ﺣﺮﻣﺘَ ِ ﺖ ﻣﺎ أَ ْﻋﻈَﻤ ِ ﺑِ ِ ﻚ ِﻣﻦ ﺑـ ْﻴ ٍ ﻚَ ،وﻟَ ْﻠ ُﻤ ْﺆِﻣ ُﻦ أَ ْﻋﻈَ ُﻢ ُﺣ ْﺮَﻣﺔَ َ َِ َِ ُِ ْ َِ َْ َ ﻋ ْﻨ َﺪ اﷲ ﻣ ْﻨﻚ )(Beyhaki, Ş. Đman ﻮل اﻟﻠِ ﻪ إِذاً واﻟﻠِ ﻪ ﺗَ ِﺠ َﺪﻧِﻰ َﻛ ِ ﺎل اﻟﻨﺒِ ﻰ -ﺻﻠﻰ اﷲ ﺎﺳﺪاً .ﻓَـ َﻘ َ ﺎل ﻳَﺎ َر ُﺳ َ ﻓَـ َﻘ َ َ ِ ﺖ ﺑِ َﻜ ِ ِ ِ ﺎل » ﻟَ ِﻜ ْﻦ ﺴ ﻟ ﻪ ﻠ اﻟ ﺪ ﻨ ﻋ ﻦ ﻜ ﺎﺳ ٍﺪ « .أ َْو ﻗَ َ َ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ » -ﻟَ ْ ِ ْ َ ِ ْ َ ﺖ ﻏَ ٍ َ ﺎل « ﻧ أ ﻪ ْ ﻋ ْﻨ َﺪ اﻟﻠ َ )(Müsned ﻮل َّ ِ َﻋ ْﻦ َ ْﲻ ِﺮو ْﺑ ِﻦ اﻟْ َﻌ ِﺎص ﻗَﺎ َل َ :ﰷ َن َر ُﺳ ُ اهلل ﻋَﻠَ ْﻴ ِﻪ َو َﺳ َّ َﲅ اهلل َﺻ َّﲆ َّ ُ ﴍ اﻟْﻘَ ْﻮ ِم ﻳ َ َﺘﺎَٔﻟ َّ ُﻔﻬُ ْﻢ ِﺑ َﺬ ِ َكل ﻓَ َﲀ َن ﻳُ ْﻘ ِﺒ ُﻞ ﻳُ ْﻘ ِﺒ ُﻞ ﺑ َِﻮ ْ ِهج ِﻪ َو َﺣ ِﺪﻳ ِﺜ ِﻪ ﻋَ َﲆ َٔا َ ّ ِ ﺑ َِﻮ ْ ِهج ِﻪ َو َﺣ ِﺪﻳ ِﺜ ِﻪ ﻋَ َ َّﲇ َ ،ﺣ َّﱴ َﻇﻨَﻨ ْ ُﺖ َٔا ِ ّﱐ َﺧ ْ ُﲑ اﻟْﻘَ ْﻮ ِم ،ﻓَ ُﻘﻠْ ُﺖ َ :اي َر ُﺳﻮ َل َّ ِ اهلل َٔ ،ا َان َﺧ ْ ٌﲑ َٔا ْو َٔاﺑُﻮ ﺑَ ْﻜ ٍﺮ ؟ ﻗَﺎ َل َٔ :اﺑُﻮ ﺑَ ْﻜ ٍﺮ ﻓَ ُﻘﻠْ ُﺖ َ :اي َر ُﺳﻮ َل َّ ِ اهلل َٔ ،ا َان َﺧ ْ ٌﲑ َٔا ْو ُ َﲻ ُﺮ ؟ ﻓَ َﻘﺎ َل َ ُ :ﲻ ُﺮ ،ﻓَ ُﻘﻠْ ُﺖ َ :اي َر ُﺳﻮ َل َّ ِ اهلل َٔ ،ا َان َﺧ ْ ٌﲑ َٔا ْو ُﻋﺜْ َﻤ ُﺎن ؟ ﻗَﺎ َل ُ :ﻋﺜْ َﻤ ُﺎن ،ﻓَﻠَ َّﻤﺎ َﺳﺎَٔﻟْ ُﺖ َر ُﺳﻮ َل َّ ِ اهلل ﻋَﻠَ ْﻴ ِﻪ َو َﺳ َّ َﲅ ﻓَ َﺼﺪَ ﻗَ ِﲏ ﻓَﻠَ َﻮ ِدد ُْت َٔا ِ ّﱐ ﻟ َ ْﻢ َٔا ُﻛ ْﻦ َﺳﺎَٔﻟْ ُﺘ ُﻪ. اهلل َﺻ َّﲆ َّ ُ (Tirmizi, Tirmizi, Şemâil, Şemâil, Mısır, 2008, )2008, 254 – 255 )255 Bazı Değer Göstergeleri Dinlemek Muhatabın değerine değer vermek ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ٍ ِ ﻚ ﻟ ﺬ ﻛ ﻢ ﻠ ﻋ ﺮ ﻴ ﻐ ﺑ ا و ﺪ ﻋ ﻪ ﻠ اﻟ ﻮا ﺒ ﺴ ﻴ ـ ﻓ ﻪ ﻠ اﻟ ون د ﻦ ﻣ ن ﻮ ﻋ ﺪ ﻳ ﻳﻦ ﺬ ْ َ َ َ َ ْ ْ َ َ ُ ْ ُ َ َ ﻮا اﻟﺴﺒ ْ ً َ َ َُ ُ ََوَﻻ ﺗ ﻣ ٍﺔ َﻋ َﻤﻠَ ُﻬ ْﻢُﻞ أ ﺎ ﻟِ ُﻜـﻨَزﻳ Özgün hitap cümleleri Olumlu davranışı pekiştirmek Suçluya değil suça, günaha vurgu Genelleme yapmama (Kötüyü genelleme hastalığı) “Tenkiti tekfire; takdiri takbihe; teşviki tezkiye ve tehdide dönüştürmemek” Bir derviş bir başka dervişe -” çömlekçi dükkanına girdin …….. Çömleği nasıl översin?” Diye zor bir soru sordu ……. “derim ki, çömlekçiye, dedi Çömleği yapan eller Çömlekten bin kat daha güzeller Çömleği tasarlayan zeka çömlekten bin kat daha ince O zekayı tasarlayan Usta’ysa, ooh, O zekadan kaç kat, sayılamaz, Daha ince, daha latif, Daha engin ve yüce [C. Koytak, Yeni Başlayanlar İçin Metafizik, s. 69] 4. İletişimin Dâvetiyesi -tebessümﺴﻤﺎ ِﻣ ْﻦ ر ُﺳ ِ َ ﻮل اﻟﻠِ ﻪ -ﺻﻠﻰ اﷲ ﺒ ـ ﺗ ﺮ ـ ﺜ ﻛ أ ا ﺪ َﺣ أ ﺖ َﻳ أ ر ﺎ ﻣ ْ َ ً ُ َ ْ َ َ َ َ َ َ ً ﻋﻠﻴﻪ وﺳﻠﻢ- )(Tirmizi 5. İletişimin Sıhhati Güzeli görme- - Ezanla alay eden Ebu Mahzure ﻮل َّ ِ ﻓَﺎَٔﺧ َ َْﱪ ِﱏ َٔا َّن َٔا َاب َﻣ ْﺤ ُﺬ َور َة ﻗَﺎ َل ﺧ ََﺮ ْﺟ ُﺖ ِﰱ ﻧ َ َﻔ ٍﺮ ﻓَ ُﻜﻨَّﺎ ِﺑ َﺒ ْﻌ ِﺾ َّ اﻟﻄ ِﺮ ِﻳﻖ ﻓَﺎَٔ َّذ َن ُﻣ َﺆ ِ ّذ ُن َر ُﺳ ِ اهلل -ﺻﲆ ﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻮل َّ ِ وﺳﲅ ِاب َّﻟﺼ َﻼ ِة ِﻋ ْﻨﺪَ َر ُﺳ ِ ﻮن اهلل -ﺻﲆ ﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﲅ -ﻓَ َﺴ ِﻤ ْﻌﻨَﺎ َﺻ ْﻮ َت اﻟْ ُﻤ َﺆ ِ ّذ ِن َو َ ْﳓ ُﻦ َﻋ ْﻨ ُﻪ ُﻣﺘَﻨَ ِﻜّ ُﺒ َ ﻮل َّ ِ ﴫ ْﺧﻨَﺎ َ ْﳓ ِﻜﻴ ِﻪ ﳖَ ْ َﺰ ُٔا ِﺑ ِﻪ ﻓَ َﺴ ِﻤ َﻊ َر ُﺳ ُ اهلل -ﺻﲆ ﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﲅ -ﻓَﺎَٔ ْر َﺳ َﻞ اﻟ َ ْﻴﻨَﺎ ﻗَ ْﻮ ًﻣﺎ ﻓَﺎَٔ ْﻗ َﻌﺪُ وانَ ﺑ َ ْ َﲔ ﻳَﺪَ ﻳْ ِﻪ ﻓَ َ َ ِٕ ﻓَ َﻘﺎ َل » َٔاﻳ ُّ ُ ُﲂ َّ ِاذلى َ ِﲰ ْﻌ ُﺖ َﺻ ْﻮﺗَ ُﻪ ﻗَ ِﺪ ْارﺗَ َﻔ َﻊ « .ﻓَﺎَٔ َﺷ َﺎر ا َ َّﱃ اﻟْ َﻘ ْﻮ ُم ُﳇُّﻬ ُْﻢ َو َﺻﺪَ ُﻗﻮا ِٕ ﳽ َء َٔا ْﻛ َﺮ ُﻩ ا َ َّﱃ ِﻣ ْﻦ َر ُﺳ ِ ﻮل ﻓَﺎَٔ ْر َﺳ َﻞ ُﳇَّﻬ ُْﻢ َو َﺣﺒَ َﺴـ ِﲎ َوﻗَﺎ َل ِﱃ » ﻗُ ْﻢ ﻓَﺎَٔ ِ ّذ ْن « .ﻓَ ُﻘ ْﻤ ُﺖ َو َﻻ َ ْ ِٕ ﻮل َّ ِ َّ ِ اهلل -ﺻﲆ ﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﲅَ -و َﻻ ِﻣ َّﻤﺎ ﻳَﺎْٔ ُﻣ ُﺮ ِﱏ ِﺑ ِﻪ ﻓَ ُﻘ ْﻤ ُﺖ ﺑ َ ْ َﲔ ﻳَﺪَ ْى َر ُﺳ ِ اهلل -ﺻﲆ ﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﲅ- ﻮل َّ ِ ﻓَﺎَٔﻟْﻘَﻰ ﻋَ َ َّﲆ َر ُﺳ ُ اهلل اﻟﺘَّﺎْٔ ِذ َﻳﻦ ﻫ َُﻮ ِﺑﻨَ ْﻔ ِﺴ ِﻪ )(Ahmed b. Hanbel – Nesâi – İbn mâce )mâce 6.İletişimin Devamı ”“İşi Kolay Kılma ِ ِ ِ َوَﻣﺎ َﺟ َﻌ َﻞ َﻋﻠَْﻴ ُﻜ ْﻢ ﻓﻲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣ ْﻦ َﺣ َﺮ ٍج )(Hac, 78 ِ ِ َﺣ ُﺪ ُﻛ ْﻢ أ ﺐ ﻀ ﻏ ا ذ إ و وا ﺮ ﺴ ﻌ ـ ﺗ ﻻ و وا ﺮ ﺴ ﻳ و ﻮا ﻤ ﻠ ﻋ َ َ َ ُ َ َ َ ُ َ َ ُ ََ ُ َ ﺖ ﻓَـ ْﻠﻴَ ْﺴ ُﻜ ْ )(Müsned ِ اﰉ ﻓَ َﻘﺎ َل َاي َر ُﺳﻮ َل َّ ِ ﻗ ِ اﻟﺼ َﻼ ُة ﺖ ﳰ ﻓَ َﺠ َﺎء َٔا ْﻋ َﺮ ِ ٌّ اهلل َﻣ َﱴ ِﻗﻴَﺎ ُم اﻟ َّﺴﺎﻋَ ِﺔ َو ُٔا َ َّ ﻮل َّ ِ ﻓَ َﺼ َّﲆ َر ُﺳ ُ اهلل -ﺻﲆ ﷲ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﲅ -ﻓَﻠَ َّﻤﺎ ﻓَ َﺮ َغ ِﻣ ْﻦ َﺻ َﻼ ِﺗ ِﻪ ﻗَﺎ َل » َٔا ْﻳ َﻦ اﻟ َّﺴﺎﺋِ ُﻞ َﻋ ِﻦ اﻟ َّﺴﺎﻋَ ِﺔ « .ﻗَﺎ َل َٔا َان َاي َر ُﺳﻮ َل َّ ِ اهلل .ﻗَﺎ َل » َو َﻣﺎ َٔا ْﻋﺪَ د َْت ﻟَﻬَﺎ « .ﻗَﺎ َل َﻣﺎ َٔا ْﻋﺪَ د ُْت ﻟَﻬَﺎ ِﻣ ْﻦ َﻛ ِﺜ ِﲑ َ َﲻ ٍﻞ َﻻ َﺻ َﻼ ٍة َو َﻻ ﻮل َّ ِ ﻮهل .ﻓَ َﻘﺎ َل َر ُﺳ ُ اهلل َو َر ُﺳ َ ُ اهلل -ﺻﲆ ﷲ ِﺻ َﻴﺎ ٍم اﻻَّ َٔا ِ ّﱏ ُٔا ِﺣ ُّﺐ َّ َ ِٕ ْ َٔ ﺐ « .ﻗَﺎ َل َٔاﻧ َ ٌﺲ ﻓَ َﻤﺎ َر َٔاﻳْ ُﺖ ﺣ ا ﻦ ﻣ ﻊ ﻣ ء ﺮ ﻤ ﻋﻠﻴﻪ وﺳﲅ- َ َ ْ َ َّ وﺳﲅ » -اﻟ َ ْ ُ َ اﻟْ ُﻤ ْﺴ ِﻠ ِﻤ َﲔ ﻓَ ِﺮ ُﺣﻮا ﺑ َ ْﻌﺪَ اﻻ ْﺳ َﻼ ِم ِﺑ َْ ﴙ ٍء َﻣﺎ ﻓَ ِﺮ ُﺣﻮا ِﺑ ِﻪ ِٕ )(Müsned )Müsned ”“gelin tanış olalım işi kolay kılalım 7. İletişimin Hedefi -Algıyı, İlgiyi ve Duyguyu Yönetmek – َ « َُﺻ َﺤﺎﺑَﻪ أ ﻞ ﺘ ﻘ ـ ﻳ ن ﺎ ﻛ ﻪ ﻧ أ ﺎس ﻨ اﻟ ث ﺪ ﺤ ﺘ ـ ﻳ ﻻ » ْ َ َ ُ َ ْ ُُ َ ُ ُ َ ََ (Buhari) 8. İletişimin Tamiri -özür dilenme- ﻳﺎ أﻳﻬﺎ اﻟﻨﺎس إﻧﻪ ﻗﺪ دﻧﻰ ﻣﻨﻲ ﺣﻘﻮق ﻣﻦ ﺑﻴﻦ أﻇﻬﺮﻛﻢ ﻓﻤﻦ ﻛﻨﺖ ﺟﻠﺪت ﻟﻪ ﻇﻬﺮا ﻓﻬﺬا ﻇﻬﺮي ﻓﻠﻴﺴﺘﻘﺪ ﻣﻨﻪ وﻣﻦ ﻛﻨﺖ ﺷﺘﻤﺖ ﻟﻪ ﻋﺮﺿﺎ ﻓﻬﺬا ﻋﺮﺿﻲ ﻓﻠﻴﺴﺘﻘﺪ ﻣﻨﻪ وﻣﻦ ﻛﻨﺖ أﺧﺬت ﻟﻪ ﻣﺎﻻ ﻓﻬﺬا ﻣﺎﻟﻲ ﻓﻠﻴﺴﺘﻘﺪ ﻣﻨﻪ وﻻ ﻳﻘﻮﻟﻦ رﺟﻞ إﻧﻲ أﺧﺸﻰ اﻟﺸﺤﻨﺎء ﻣﻦ ﻗﺒﻞ رﺳﻮل اﷲ أﻻ وإن اﻟﺸﺤﻨﺎء ﻟﻴﺴﺖ ﻣﻦ ﻃﺒﻴﻌﺘﻲ وﻻ ﻣﻦ ﺷﺄﻧﻲ أﻻوإن أﺣﺒﻜﻢ إﻟﻲ ﻣﻦ أﺧﺬ ﺣﻘﺎ إن ﻛﺎن أو ﺣﻠﻠﻨﻲ ﻓﻠﻘﻴﺖ اﷲ وأﻧﺎ ﻃﻴﺐ اﻟﻨﻔﺲ )(Taberâni, el-Mu’cemu’l-Evsat İletişimi tamir için Yanlış, Bir özür kategorik olmalı eksik bilgilendirmeler vaktinde tashih edilmeli Gereksiz özür ve helalleşmeden kaçınılmalı İletişim Engelleri veYansımaları Kibir- Haset - Riya - Süm’a- Ucb – Zillet Aşağılama – küçümseme umursamama - reddetme-genelllemeyönlendirme-tanımlama…. “sağlıklı iletişim için sağlıklı olmak lazım” Özet yerine Nitelikli bir iletişim için Kişi; Akl-ı Selim (doğru), Kalb-i Selim (iyi) Zevk-i Selim (güzel) sahibi olmalı Özü, gözü, sözü etkin ve verimli kullanmalı Her şeyden öte Allah’ı ve Rasûlullah’ı (sav) örnek almalı ve Karşıdakinin insan olduğunu hiç unutmamalı Sorgulama Doğru niyetle, uygun üslupla, değerinize ve saygınlığınıza zarar vermeden, tebessümle, sizleri anlama ve sahip olduğunuz güzellikleri keşfetme çabası içinde işi zorlaştırmadan, ilgi ve algıyı olumlu duygularla yöneterek özür dilemeye hacet bırakmayacak bir çalışma yapabildik mi? Bu birliktelik bize ne kazandırdı? İletişimin aşkın ve aşk boyutu Dua ve Selam Đle Meyletmek İçin [email protected] Manisa Eğitim Merkezi Web Sitesi www.dibmem.gov.tr İleri Okumalar İçin Kur’an-ı Kerim (İletişim Temasıyla) Hadis (İletişim Temasıyla) “Muhammed” (Hitabeti) Mad., DİA Siyer (Peygamberimiz (sav) ve sahabileri ile İletişimi Temasıyla) Din Eğitiminde Etkili İletişim, Ahmet Koç, İstanbul, 2011 Psiko-Sosyal Açıdan Dini İletişim, Mustafa Köylü, Ankara 2003; Öğrenme ve Öğretme Süreçlerinde Dini İletişim, Suat Cebeci, İstanbul 2011. Yeniden İnsan İnsana, D.Cüceloğlu Hatıralar I-III, A. Ulvi Kurucu Güzel İnsan Modeli, Nevzat Tarhan Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak, Erol Güngör Terapi, Kemal Sayar Koruyucu Psikoloji Drive, Daniel Fink İşte Bu Fikir Tutar, Optimist Yay. Bilgelik Hikâyeleri, Cevdet Kılıç Müslüman Kimliği & Sahabe Kıvamı, İ. Lütfi Çakan Ahlâk-ı Âlâi, Kınalızâde Ali Çelebi
© Copyright 2024 Paperzz
