2013-2014 TDP II HAFTALIK DERS PLANI

Ders Adı
Kodu
Z/S
TÜRK DIŞ POLİTİKASI II
SBU4702
Z
Öğretim Üyesi
Doç. Dr. Fuat Aksu
[email protected]
[email protected]
18 Şubat 2014
31 Mayıs 2014
02 -14 Haziran 2014
2014-2014 BAHAR DÖNEMİ
BAHAR DÖNEMİ BAŞLANGICI
BAHAR DÖNEMİ SONU
BAHAR DÖNEMİ SINAVLARI
Açıklama: Vize Sınav Sayısı Yönetmelik Değişikliği ile Yeniden 2'ye çıkarılmıştır. Notlandırma 4'lük sistem üzerinden yapılacaktır.
1
18 Şubat 2014 Salı
GENEL GİRİŞ
1980 - 1990 DÖNEMİNİN GENEL PROFİLİ
SOĞUK SAVAŞ SONRASI DÖNEM
2
25 Şubat 2014 Salı
SOĞUK SAVAŞI SONA
ERDİREN GELİŞMELER
ULUSAL ÇERÇEVEDE DEĞİŞİM
ULUSLARARASI SİSTEMDE DEĞİŞİM
ULUSAL ÇIKAR, GÜVENLİK, TEHDİT ALGILARI
KARAR ALMA SÜRECİNE İLİŞKİN TARTIŞMALAR
SİVİLLEŞME DEMOKRASİ TARTIŞMALARI
AİHM VE AZINLIKLARA İLİŞKİN TARTIŞMALAR
ULUSLARARASI HUKUK VE TDP
ULUSLARARASI KRİZLERE MÜDAHALE POLİTİKASI
3
04 Mart 2014 Salı
BALKAN SORUNLARI / YUGOSLAVYA'NIN DAĞILMASI
BOSNA - HERSEK / KOSOVA SORUNU
4
11 Mart 2014 Salı
KAFKASLAR / TÜRKİ TOPLULUKLAR
AZERBAYCAN - ERMENİSTAN SORUNU
18 Mart 2014 Salı
KÖRFEZ KRİZLERİ
5
6
TÜRKİYE VE ORTADOĞU SORUNLARI
25 Mart 2014 Salı
TÜRKİYE VE 1990 SONRASI
TÜRKİYE-İRAN İLİŞKİLERİ
DÖNEM BÖLGESEL
KRİZLER VE KOMŞULARLA
IRAK'A MÜDAHALE
İLİŞKİLER
SURİYE İLE İLİŞKİLER
7
01 Nisan 2014 Salı
SINIR AŞAN SULAR SORUNU
PKK - TERÖR SORUNU
TÜRKİYE - İSRAİL İLİŞKİLERİ
8
08 Nisan 2014 Salı
TÜRKİYE - ABD İLİŞKİLERİ
İŞBİRLİĞİNDEN BUNALIMA
9
15 Nisan 2014 Salı
TÜRKİYE - AB İLİŞKİLERİ
GÜMRÜK BİRLİĞİ
10
22 Nisan 2014 Salı
HELSİNKİ SÜRECİ
11
29 Nisan 2014 Salı
TAM ÜYELİK MÜZAKERE SÜRECİ
12
06 Mayıs 2014 Salı
TÜRKİYE- YUNANİSTAN İLİŞKİLERİ / EGE DENİZİ UYUŞMAZLIKLARI
13
13 Mayıs 2014 Salı
KIBRIS SORUNU
BÖLGESEL EKONOMİK, SİYASİ, ASKERİ ÖRGÜTLENMELERDE TÜRKİYE
ENERJİ TAŞIMACILIĞI / BORU HATLARI
14
20 Mayıs 2014 Salı
TÜRK BOĞAZLARI TRAFİK DÜZENLEMESİ
TÜZÜKLER, TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI
15
27 Mayıs 2014 Salı
GENEL TEKRAR
Temel Kaynaklar
Faruk Sönmezoğlu, Nurcan Özgür Baklacıoğlu, Özlem Terzi (der.), XXI. Yüzyılda Türk Dış Politikasının
Analizi, İstanbul: Der Yayınları, 2012
Faruk Sönmezoğlu, II. Dünya Savaşı'ndan Günümüze Türk Dış Politikası, İstanbul: Der Yayınları,
2006, ss.377-766.
2013-2014
BAHAR
DÖNEMİ
Baskın Oran (Ed.), Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt IIIII İstanbul: İletişim Yayınları, 2003-2013.
18.02.20114
31.05.2014
Fuat Aksu, Türk Dış Politikasında Zorlayıcı Diplomasi, İstanbul: Bağlam Yayınları, 2008.
2 Haziran -14
Haziran 2014
Cüneyt Yenigün ve Ertan Efegil (Der.), Türkiye'nin Değişen Dış Politikası, İstanbul: Nobel Kitap, 2010.
Philip Robins, Takım Elbiseliler ve Üniformalılar, İstanbul: Arkadaş Yayınları, 2009.
Zorunlu Okumalar Listesi
İlhan Uzgel, "Dış Politikada AKP: Stratejik Konumdan Stratejik Modele", AKP Kitabı: Bir Dönüşümün
Bilançosu, İlhan Uzgel ve Bülent Duru (Der.), Ankara: Phoenix Yay, 2009, ss.357-380.
Burcu Bostanoğlu, Tarihsel Oluşumlar İle Siyasa Felsefesi Arasındaki Bağ Işığında Türk Dış Politikası: Yeni(den)
Odaklanma İhtiyacı;G.Ü. İ.İ.B.F. Dergisi, 3/2002, ss. 243-248.
Philip Robins, “Turkish Foreign Policy Since 2002: between a ‘Post-Islamist’ Government and a
Kemalist State” InternationalAffairs, 83: 1 (2007), pp. 289–304.
Tarık Oğuzlu, “Soft Power in Turkish Foreign Policy”, Australian Journal of International Affairs, Vol. 61, No.
1, March 2007, pp. 81-97.
Haftalık Okuma Metinleri
1. HAFTA
Şule Kut, “1990’larda Türk Dış Politikasının Anahatları”, Günümüzde Türkiye’nin Dış Politikası, Barry Rubin,
Kemal Kirişçi (der.), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi yay., 2002. ss.7-18.
1. HAFTA
Faruk Sönmezoğlu, "Dünya ve Türkiye", Türk Dış Politikasının Analizi, Faruk Sönmezoğlu, (der.), 3. Basım,
İstanbul: Der Yayınları, 2004. ss. 985-1006.
2. HAFTA
Gencer Özcan, “Türkiye Dış Politikasında Algılamalar, Karar Alma ve Oluşum Süreci ”, Türk Dış Politikasının
Analizi, Faruk Sönmezoğlu, (der.), 3. Basım, İstanbul: Der Yayınları, 2004. ss. 829--894.
2. HAFTA
Ali L. Karaosmanoğlu, “The Evolution of the National Security Culture and the Military in Turkey”, Journal of
International Affairs; Fall 2000; 54, 1, ABI/INFORM Global, pg. 199-216.
2. HAFTA
Gencer Özcan, "Türkiye'de Siyasal Rejim ve Güvenlikleştirme Sorunsalı", İktisat, Siyaset, Devlet Üzerine
Yazılar, Der. Burak Ülman ve İsmet Akça, İstanbul: Belge Yayınları, 2006, ss. 355-378.
2. HAFTA
Ali Yaşar Sarıbay, “Dış Politika Kararlarını Belirlemede Psikolojik etkenler ve Türkiye”, Türk Dış Politikasının
Analizi, Faruk Sönmezoğlu, (der.), İstanbul: Der Yayınları, 1998. ss. 383-392.
2. HAFTA
Hüseyin Pazarcı, Türk Dış Politikasının Yönlendirilmesinde Uluslararası Hukuk Etkeni”, Türk Dış Politikasının
Analizi, Faruk Sönmezoğlu, (der.), İstanbul: Der Yayınları, 1998. ss. 483-490.
2. HAFTA
Mustafa Aydın, "Determinants of Turkish Foreign Policy: Historical Framework and Traditional Inputs”, Middle
Eastern Studies, Oct. 1999, 35, 4, pp. 152-186.
2. HAFTA
Mustafa Aydın, “Determinants of Turkish Foreign Policy: Changing Patterns and Conjuntures During the Cold
War”, Middle Eastern Studies, Jan. 2000, 36, 1, pp.103-138.
3. HAFTA
Sabri Sayarı, “Turkish Foreign Policy in the Post-Cold War Era: The Challenges of Multi-regionalism”, Journal
of International Affairs, Fall 2000, 54, 1, pp.169-182.
3. HAFTA
Fuat Aksu, “Confidence, Security and Conflict Resolution Initiatives in the Balkans”, Turkish Review of Balkan
Studies, Annual 2003, ss. 41-85.
3. HAFTA
Fuat Aksu,"Kosova Krizinde Türkiye'nin Dış Politikası", YDÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt III, Sayı 1, Nisan 2010,
ss. 51-89.
4. HAFTA
Ali Faik Demir, "Türkiye'nin Güney Kafkasya'ya Yönelik Dış Politikası", Türk Dış Politikasının Analizi, Faruk
Sönmezoğlu (Der.), İstanbul: Der Yayınları, 2004, ss. 717-756.
Erhan Büyükakıncı, "Sovyet Sonrası Orta Asya'da Türkiye'nin Dış Politika Açılımları: Özbekistan ve
Türkmenistan ile İlişkiler", Türk Dış Politikasının Analizi, Faruk Sönmezoğlu (Der.), İstanbul: Der Yayınları,
2004, ss. 781-804.
5. HAFTA
Gül Turan, "Türkiye'nin Diğer Türk Cumhuriyetleriyle İlişkileri", Türk Dış Politikasının Analizi, Faruk
Sönmezoğlu (Der.), İstanbul: Der Yayınları, 2004, ss. 757-780.
6. HAFTA
Ramazan Gözen, "1990-1991 Körfez Savaşı ve Türkiye", İmparatorluktan Küresel Aktörlüğe Türkiye'nin
Dış Politikası, Ramazan Gözen (Der), Ankara: Palme Yay., 2009, ss.243-284.
Ramazan Gözen, "1 Mart 2003 Kararı: Türkiye'nin Savaş Dışı Kalmasının Nedenleri ve Sonuçları",
İmparatorluktan Küresel Aktörlüğe Türkiye'nin Dış Politikası, Ramazan Gözen (Der), Ankara: Palme
Yay., 2009, ss.347-360.
7. HAFTA
Mustafa Aydin Damla Aras, "Political Conditionality of Economic Relations between Paternalist States: Turkey's
Interaction With Iran, Iraq, And Syria", ASQ Arab Studies Quarterly, Volume 27 Numbers 1 & 2
Winter/Spring 2005, pp.21-43.
Nuri Yeşilyurt ve Atay Develioğlu, "AKP Döneminde Türkiye'nin Ortadoğu Politikası", AKP Kitabı:
Bir Dönüşümün Bilançosu, İlhan Uzgel ve Bülent Duru (Der.), Ankara: Phoenix Yay, 2009, ss.381-409.
Konuralp Pamukçu, "Su Sorunu Çerçevesinde Türkiye, Suriye ve Irak İlişkileri", Türk Dış Politikasının
Analizi, Faruk Sönmezoğlu (Der.), İstanbul: Der Yayınları, 2004, ss. 253-270.
8. HAFTA
Gencer Özcan, "Türkiye-İsrail İlişkileri", Türk Dış Politikasının Analizi, Faruk Sönmezoğlu (Der.), İstanbul:
Der Yayınları, 2004, ss. 329-358.
9. HAFTA
Mustafa Türkeş, "NATO Bağlamında ABD-Türkiye İlişkilerinde Devamlılık ve Değişim", Türk Dış Politikasının
Analizi, Faruk Sönmezoğlu (Der.), İstanbul: Der Yayınları, 2004, ss. 379-403.
9. HAFTA
Fulya Kip-Barnard, “Soğuk Savaş Sonrasında Türkiye-AB İlişkileri”, Soğuk Savaş Sonrasında Avrupa ve
Türkiye, Cem Karadeli(der.), Ankara: Ayraç Kitapevi, 2003. ss. 221-241.
10. HAFTA
Pınar Bilgin, “Türkiye-AB İlişkilerinde Güvenlik Kültürünün Rolü”, Soğuk Savaş Sonrasında Avrupa ve
Türkiye, Cem Karadeli(der.), Ankara: Ayraç Kitapevi, 2003. ss. 192-220.
10 HAFTA
Fuat Aksu,“Türkiye – Avrupa Birliği Tam Üyelik Müzakerelerinde Kıbrıs Ve Ege Uyuşmazlıkları” Türkiye – AB
İlişkileri: Dış Politika ve İç Yapı Sorunsalları, Mehmet Seyfettin Erol ve Ertan Efegil (Der.), Ankara: Alp
Yay.,2007, ss.25-59.
10. HAFTA
Fuat Aksu, "Ege Sorunlarının Geleceği ve Türkiye:AB Üyelik Sürecinde Türkiye'nin Seçenekleri", Stratejik
Araştırmalar Dergisi,Yıl 3, Sayı 5, Temmuz 2005, ss.261-286.
11. HAFTA
Fuat Aksu, "Ege ve Kıbrıs Sorunlarının Çözümünde Avrupa Birliği'nin Tutumu", Stratejik Araştırmalar Dergisi, Yıl
2, Sayı 3, Şubat 2004, ss. 103-132.
Fuat Aksu,"Turkish-Greek Relations and the Cyprus Question: Quo Vadis?" UNISCI Discussion Papers, Nº 23
(May / Mayo 2010), pp. 207-223.
12-13. HAFTA
Fuat Aksu, "Türk - Yunan İlişkileri ve Kıbrıs Sorunu: Qou Vadis?", Türk Dış Politikasını Düşünmek…, Gencer
Özcan, Günay Göksu Özdoğan, Şule Kut (Der.), İstanbul: Der Yayınları, 2012, ss.173-197.
Melek Fırat, "AKP Hükümetinin Kıbrıs Politikası", AKP Kitabı: Bir Dönüşümün Bilançosu, İlhan Uzgel ve
Bülent Duru (Der.), Ankara: Phoenix Yay, 2009, ss.439-460.
AKILDA TUTULMASI GEREKEN NOKTALAR
1990-2012
Türk Dış Politikasında 1990 sonrasında nasıl bir değişim yaşanmıştır? Bu değişim ile birlikte deönüşümden de sö etmek
mümkün müdür?
1990 sonrası Türkiye'nşn dış politikasında süreklilik-dönüşüm tartışmaları
Türkiye'nin yeni uluslararası sistemde kendini hangi sıfat ve değerlerle tanımladığına ilişkin tartışmalar.
Türkiye Batılı bir devlet midir? Batı Soğuk Savaş dönemindeki kadar yeknesak olmadığına göre hangi Batı'nın bir parçası?
Kimlik tartışmaları
Türkiye Avrupalı mı?
Ortadoğulu mu?
Balkanlı? Kafkaslı?
Huntington (Uygarlıklar Çatışması tezi)
Ulusal Güvenlik ve tehdit algısındaki değişiklik
SSCB'nin yerini dolduran yeni tehditler ve güvenlik kaygısı yaratan gelişmeler
Türkiye'nin sınrıdaş olduğu ülkelerde yaşanan iç karışıklıklar ve sınır değşşikliği talepleri
Ulusal sınırlarını tanımayan komşulara sahip olmak
Ülke içinde ayrılıkçı taleplere sahip silahlı güçlerin komşu ülkelerce desteklenmesi
Demokratikleşme-Sivilleşme Tartışmaları ve Dış Politika Karar Verme Sürecine Yansımaları
Dış Politikanın oluşturulması ve uygulanması sürecinde siyasal rejim içerisinde etkin rol üstlenmiş kişi, kurumların etki
oluşturma kapasitelerine ilişkin tartışmalar
Dış poltika alanının yürütmenin bir fonksiyonu olmasına rağmen askeri kanadın sivil siyaset üzerinde etkili olması
Dış politikada bazı temel konuların "güvenlikleştirilmesi"
MKG ve MGK-GS'nin Anayasal-yasal yetkilerini kullanırken siyasal sorumluluğa sahip yürütme/Hükümet üzerinde baskın rol
üstlenmeye başlaması
Ulusal dış politika sorunlarının çözümüne ilişkintemel siyasa ve kullanılan dile ilişkin tartışmalar
Barışçıl çözüm yöntemlerinin kullanılmasına ilişkin tarışmalar
Uyuşmazlıklarn çözümünde kuvvet kullanma tehdidinden yararlanma yerine uzlaşmacı bir dış politika izlenmesi gerektiği
düşüncesi
Proaktif, aktif dş politika izlenmesi önerileri
Dış politika ve uluslararası ilişkilerinde Türkiye'nin daha bağımsız bir çizgi izlemesi gerektiği beklentisi
Ulusal dış politika
Şeffaf dış politika
Onurlu dış politika
Uluslararası Hukuka uygun davranan Türkiye beklentisi
Ekonomik dış politikada güçlü devlet yapısı