ÖZET (PDF) - Akuademi.Net

KÜLTÜR BALIKÇILIĞINDA FITOBIYOTIKLERIN KULLANIMI
ğında fitobiyotiklerin kullanılması ile ilgili oldukça fazla sayıda çalışma mevcuttur (Sahu
ve ark., 2007; Ardo ve ark., 2008; Yin ve ark., 2009; Sharma ve ark., 2010; Alexander ve
ark., 2010). Günümüzde balıkların beslenmesinde fitobiyotikler, immun sistem uyarıcı,
Dr. Pınar TUNÇER
Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü - ANKARA
strese karşı antioksidan etkisi için ve büyüme artıcı olarak kullanılmaktadır (Chakraborty
ve Hancz, 2011). Balıklarda immun sistem uyarıcı olarak Aloe vera [Kim ve ark., 1999],
Viscum album (ökse otu), Urtica dioica (ısırgan otu), Zingiber officinale (zencefil) [Dugenci
ve ark., 2003], Astragalus radix (geven) [Yin ve ark., 2006], Echinacea spp (ekinezya), Panax
spp. (ginseng) [El-Sayed ve ark., 2014]’in kullanıldığı çalışmalar bulunmaktadır. Balıklarda
-Bildiri ÖzetiGiriş: Kültür balıkçılığında entansif üretimin artması, balıklarda stres oluşturmakta bu du-
yaygın olarak görülen Aeromonas hydrophila enfeksiyonu için sarımsak ekstraktının profilaktik etkisi rasyona % 0.5 düzeyinde katılması ile karabalık (Thanikachalam ve ark., 2010)
ve alabalıklarda (Nya ve Austin, 2011) ortaya konmuştur.
rum onların biyokimyasal ve fizyolojik parametrelerini olumsuz etkileyip hastalık insidansını arttırmaktadır (Bondad-Reantaso ve ark., 2005). Bu durumda tedavi veya profilaktik
Sonuç: Ülkemizde sağlıklı beslenme ile ilgili bilinç arttıkça balık tüketimi de artmaktadır.
amaçlı antimikrobiyel yem katkılarının kullanımı artmaktadır. Hayvan beslemede antimik-
Bu olumlu hava, balıklara verilen antimibrobiyel yem katkılarının zararları ile kaybedilebi-
robiyel yem katkıları ve bilhassa antibiyotikler hayvanların performanslarını iyileştirmeleri
lir. Gıda güvenliği konusunda toplumumuzun hassasiyeti arttıkça gıdaların içeriği de önem
sebebiyle uzun süre kullanıldılar (Orozova ve ark., 2010). Ancak, kullanılan antimikrobiyel
kazanmaktadır. Ayrıca antimikrobiyel yem katkılarının rutin olarak kullanıldığı entansif
yem katkı maddeleri deniz canlıları için toksik etki göstermektedir (Wollenberger ve ark.,
kültür balıkçılığında, üretimin yapıldığı deniz ve/veya iç sularımızın bu katkı maddelerince
2000). Ayrıca, bu yem katkı maddeleri insanlarda olumsuz sağlık koşulları oluşturduğu için
kirlenmesi de önemli bir sorun haline gelecektir.
(kalıntı ve bakteriyel direnç) alternatif kaynakların araştırılmasına hız verilmiştir. Hayvan
beslemede büyüme arttırıcı olarak kullanılabilecek yem katkı maddeleri arayışı bütün dünyada devam etmektedir (Hashemi ve Davoodi, 2011).
Bu bilgiler ışığında, ülkemizin zengin florasından elde edilecek katma değeri yüksek yem
katkı maddelerinin üretimi ülkemiz için bir fırsat olacaktır. Böylece kültür balıkçılığında
katkı maddeleri sebebiyle gündeme gelen olumsuz tablo ortadan kalkarken ülkemizin it-
Bu arayış esnasında, geçmişi insanlık tarihi kadar eski olan bitkilerle tedavi üzerinde de
halat kalemlerinden biri olan katkı maddeleri ile ilgili yerli üretimin varlığı da mümkün
çalışmalar mevcuttur. Fitobiyotikler, (Fitojenik yem katkıları veya botanik olarak isimlen-
olabilecektir.
dirilebilmekte) bitkisel kökenli bileşikler olup çiftlik hayvanlarında verimi arttırmaktadır.
Bitkilerin yaprak, çiçek, tohum, kök, odunsu yapıları ile bu yapıların uçucu yağları ve ekstraktları fitobiyotik kavramı içerisinde yer alır (Jacela ve ark., 2010). Fitobiyotiklerin çok
çeşitli etkileri olup bunlar arasında antioksidan, antimikrobiyel, antikarsinojenik, analjezik,
insektisidal, antiparazitik, antikoksidiyal, büyüme ve iştah arttırıcı, safra ve sindirim enzimlerini arttırıcı, laksatif ve karaciğer koruyucu etkisi sayılabilir. Hayvanlar kötü bakım ve
besleme koşullarında iken uçucu yağ ve bitkilerden elde edilen ekstraktların etkinliği daha
bariz açığa çıkmaktadır (Botsoglou ve ark., 2002; Şimşek ve ark., 2005; Zhang ve ark., 2005).
Kültür balıkçılığında biyotik (su kalitesi, tank ve ağların yapısı, taşıma, elle müdahale) ve
abiyotik faktörlerin (balık yoğunluğu, besleme, genetik ve hastalıklar) iyileştirilmesi ile balıkların stres’e karşı dirençleri arttırılabilmektedir (Barman ve ark., 2013). Kültür balıkçılı-
200
201
THE USE OF PHYTOBIOTICS IN AQUACULTURE
the use in aquaculture phytobiotics, a large number of studies have been done (Sahu et
all., 2007; Ardo et all., 2008; Yin et all., 2009; Sharma et all., 2010; Alexander et all., 2010).
Nowadays, using of fish phytobiotics for the immune system stimulant, the antioxidant
Dr. Pınar TUNÇER
Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü - ANKARA
effect against stress and growth are increasing (Chakraborty and Hancz, 2011).
There are studies that are used in, for stimulating the immune system of fish Aloe vera
[Kim et all., 1999], Viscum album, Urtica dioica, Zingiber officinale [Dugenci et all., 2003],
Astragalus radix [Yin et all., 2006], Echinacea spp, Panax spp. [El-Sayed et all., 2014]
-AbstractIntroduction: Increase intensive aquaculture production to create stress in fish, this situation
Aeromonas hydrophila infection in fish common to prophylactic effects of garlic extract to
the diets at the level of 0.5 % by adding the African catfish diet (Thanikachalam et all., 2010)
and in trout diet (Nya and Austin, 2011) have been revealed.
affects their biochemical and physiological parameters negatively, this condition increases
the incidence of disease (Bondad-Reantaso et all., 2005). In this case the treatment usage or
Results: In our country, increased awareness about healthy eating, fish consumption is also
prophylactic one of antimicrobial feed additives is increased. Antimicrobial feed additives
increasing. This positive attitude may be lost with harmful effects on antimicrobial feed
in animal mixed feeds and particularly antibiotics improve the performance of animals
additives in fish diets. Increases the sensitivity of our society in food safety for the content
were used for a long time (Orozova et all., 2010). However, the use of antimicrobial feed
of food is also important. In addition, the antimicrobial feed additive is routinely used in
additives shows toxic effects to marine organisms (Wollenberger et all., 2000). In addition,
intensive aquaculture, producing area that is the sea and/or inland water pollution will
these feed additives create adverse health conditions in humans (because of residues and
become a major problem.
bacterial resistance) is given impetus to the search for alternative sources they can be used
as growth enhancers in animal feed additives, quest continues all over the world (Hashemi
and Davoodi, 2011).
In light of this, our country’s rich flora with high added value to be gained from production
of feed additives will be an opportunity for our country. Thus, due to additives in aquaculture
while eliminating the negative statements from the agenda item, one of our country’s
During this quest, the treatment with plants, its history is as old as human history studies,
imports items that feed additives, domestic production may also be possible.
are available. Phytobiotics (phytogenic feed additives or botanical can be called) are the
compounds of vegetable origin, increase efficiency in farm animals.
The concept of phytobiotics is plant leaves, flowers, seeds, roots, woody structures and
essential oil and its extracts (Jacela et all., 2010). Phytobiotics have a wide variety of effects
among which are antioxidant, antimicrobial, anticarcinogenic, analgesic, insecticidal,
antiparasitic, coccidiostats, growth and appetite enhancer, enhancing bile and digestive
enzymes, and liver protective effects may include laxatives. While animals in conditions of
poor care and feeding of, essential oils and extracts derived from plants show clear more
apparent effectiveness (Botsoglou et all., 2002; Şimşek et all., 2005; Zhang et all., 2005).
Fishs’ resistance to stress can be increased by improving with biotic factors in aquaculture
(water quality, and the network structure of the tank, transport, manual intervention) and
abiotic factors (fish density, feding, genetics and disease) (Barman et all., 2013). Relates to
202
203