Devamı için… - Özel Ege Lisesi

Ekin Toy
CARLY FIORINA VE HEWLETT PACKARD
Carly Fiorina Silikon Vadisinin ilk kadın liderlerinden biridir. Hewlett Packard
şirketinin CEO’su olmadan önce Lucent ve At &T de başarılı bir kariyeri vardı.
Şirketin yönetim kurulunu etkileyen de bu olmuştu. Daha önce aldığı riskler ve başta
hoş görülmese de verimlilik potansiyeli yüksek olan projelere imza atmış olması ile ün
kazanmıştı. Ancak bu şirketteki başarıları daha çok pazarlama ve satış üzerineydi.
Bence onun daha çok tüketime yönelik çalışması eski deneyimlerinden kaynaklıydı.
Carly Fiorina bir teknoloji devini işletebilecek niteliklere sahip değildi. Carly Fiorina
HP de göreve geldiğinde şirket en iyi dönemlerini yaşıyordu. Güven telkin etmesine
rağmen aynı zamanda monoton ve cansız bir şirketti. Fiorina da şirketin tarzını fazla
eski moda buldu. Daha tüketici merkezli bir şirket olmak, HP şirketini daha iyi yerlere
getirmek ve modernize etmek için ciddi değişiklikler yapılması gerektiğini
düşünüyordu. Göreve geldiği ilk zamanlarda iletişim usulleri ve üretim sistemlerinde
aerodinamik bir biçimlendirme yaptı. Bunlarla kalmadı ve daha sonra büyük ve riskli
girişimlerde bulundu. Ancak onun yaptığı tüm bu yenilikler ve değişimler
beklenmedik şekilde kötü sonuç verdi. Şirketin kar oranı %89 düştü. Hisselerin
yükseleceğine dair verdiği sözleri yerine getiremedi. 19 milyar dolarlık Compaq
birleşmesi yüzünden hissedarların para kaybetmesine neden oldu. Bu yüzden
insanların onun şirketin geleceği için doğru şeyi yaptığı inancı kayboldu ve birçok
insanı karşısına aldı.
Baskı Sistemleri ve sayısal görüntüleme alanında iş yapan HP Şirketini
bilgisayar teknolojisi sektörüne sokmak ve bu sektörün başlıca markalarıyla (örneğin
DELL) yarışır duruma getirmek amacı ile Compaq Bilgisayar’ı satın almak en büyük
ve hatalı adımıydı.
Çoğu hissedar bu girişime şüphe ile bakıyordu. Büyük bir rakip firmanın satın
alınmasının HP’nin tarzına uymadığını düşünüyorlardı. William Hewlett’ e göre şirket
yenilikler ile kendi içinde genişlemeliydi, satın alma yoluyla değil. Ancak bu görüş de
yönetim kurulu tarafından çok olumlu karşılanmıyordu, statükoyu korumak olarak
görülüyordu. Compaq girişimi ile HP sadece elde edileceği iddia edilen çıkarlara ve
belirlenen hedeflere ulaşamamakla kalmayıp hatırı sayılır derecede değer kaybetti.
Compaq HP’nin sorunlarını çözmek bir yana kendi sorunlarını da onlara ekledi. Benim
fikrimce bu girişim lehte sonuç getirmeyen büyük bir bahisti. En azından Carly
Fiorina döneminde. Bu duruma başından beri karşı çıkan kurucu ortaklarının
oğullarından Walter Hewlett ve yönetim kurulu ile arasının açılmasına, üzerine attığı
bu adımın düşündüğünün ve planladığının aksine başarıya ulaşamaması, şirketi büyük
zarara uğratması, hisselerinde büyük düşüş yaşanması Carly Fiorina’nın CEO luk
görevine son verilmesine yol açtı.
AT&T ve Lucent’te kazandığı, neredeyse 20 yıllık deneyimleri ve bunların
sonucu kazandığı satış ve pazarlama uzmanlığı onun için bir avantajdı. Ancak bu
özelliği onu iyi bir lider yapmaya yetmezdi. O bildiğini okuyan, inatçı bir liderdi. Çok
büyük işler başarmış olabilirdi ancak birkaç liderlik özelliğinden yoksundu. Çok hızlı
ve kesin değişiklikler yapıyordu. Birçok çalışan onun bu hızlı değişiklikleri ile baş
edemedi, adapte olamadı. Yaptığı değişiklikler şirket kültürüne ters düşüyordu. Bence
çok kökten değişiklikler yapmak yerine şirket kültürünü de göz önüne alarak, şirket
kültürü ile kendi fikirlerini ortak bir paydada birleştirerek ilerleseydi daha az tepki
toplardı. Compaq ile yapılan şirket birleşmesine karşı olanlardan biri, David Woodley
Packard, Carly Fiorina’nın, babasının ( Dave Packard) şirketinin kültürünü tahrip
ettiğini düşündüğünü söylemiştir.
Sert ve fazla iş odaklı liderlik tarzına daha insan odaklı nitelikler eklemesi
gerekiyordu. Çalışanlarının sadece onun HP için seçtiği yolda oynatacağı, işine
gelmiyor ise oyundan kolayca çıkarabileceği piyonlar olarak görmemesi gerekiyordu.
Takipçileri ile daha iyi ve sağlam bir ilişki kursa, daha duyarlı davransa daha iyi bir
lider portresi çizmiş olurdu. Bence iyi bir lider güvenilir olmalıdır. Ancak Carly
Fiorina çalışanlarının güvenini kazanmak için çaba göstermek yerine kendini göklere
çıkardı ve çalışanların tepkilerini göz ardı etti. Çalışanlarının maaşlarını kestiği sırada
kendine ikramiye verdi. 2003 yılında 18.000 işçinin işten çıkarılmasına sebep oldu. Bir
lider olarak bireyler ile arasında köprü oluşturması gerekirken bu tavırları ile ancak
insanların antipatisini kazanarak köprüleri yıktı. Bu özellikleri bana onun bir liderden
çok bir yönetici olduğunu düşündürttü. Ancak her daim değişime açık olması, bir
vizyona sahip olması ve şirket ortaklarının güçlü muhalefetine rağmen sonuna kadar
onun için mücadele etmesi Carly Fiorina’nın sahip olduğu iyi liderlik özellikleridir.
İleri görüşlü bir lider de denebilir. Bayan Fiorina’yı sadece HP’deki kariyerine
bakarak değerlendirirsek bu konuda kısa vadede başarılı olamamıştır ki durum işten
çıkarılmasına büyük bir etkendir, ancak ön ayak olduğu Compaq birleşmesi sonucu,
HP şuanda sektörün önde gelen şirketlerinden biridir. Aynı zamanda karizmatik bir
liderdir. Hedefleri uğrunda birçok hata yapsa bile insanları arkasından sürükleyebilmiş
ve 6 yıl boyunca şirketin CEO’luğunu yapabilmiştir.
Sonuçta Carly Fiorina döneminde şirketin borsa değeri %63 oranında düştü.
HP tarzı olarak bilinen çalışan dostu politikanın uygulanmaması şirketin imajının zarar
görmesine neden oldu. Ancak şirketin tarzına kazanma arzusunu için mücadele
duygusunu kattı. Göreve başladığında sadece yazıcıda üstün olan HP’yi bilgisayarda
da önemli bir noktaya taşıdı.
CEO’luktan çıkmaya o karar vermedi, zorlandı. Acil buluşma adı altında
O’hare Hyatt Oteli’ne çağrıldı. Ertesi gün Bayan Fiorina’nın istifası istendi.
Kovulmasının nedeni olarak ise yönetim kurulu ile Carly Fiorina’nın stratejilerinin
birbirine uymaması gösterildi. Bayan Fiorina’nın kovulmasından sonra şirket hisseleri
%10 arttı. Kısa sürede şirkette elbette hisseleri bu denli arttıracak değişim olamaz, ben
bu yükselişin Carly Fiorina karşıtlarının kararı olumlu karşıladığının bir göstergesi
olduğunu düşünüyorum.
KAYNAKÇA
http://www.businessweek.com/stories/2005-02-20/the-inside-story-of-carlys-ouster
http://money.cnn.com/2005/02/09/technology/hp_fiorina/
http://knowledge.wharton.upenn.edu/article/hp-after-carly-what-went-wrong/
http://www.stempeldrang.nl/uploads/4/8/5/5/4855530/project_example.pdf
http://features.blogs.fortune.cnn.com/tag/carly-fiorina/
http://usatoday30.usatoday.com/money/industries/technology/2006-09-07-hp-probefiorina_x.htm
http://www.mondaynote.com/2011/09/25/how-bad-boards-kill-companies-hp/
http://www.cbsnews.com/news/the-rise-fall-of-carly-fiorina/