Duygusal Zekanın Etkili Liderlik Davranışları İle İlişkisi

ÖZET
Organizasyonel konular faklılaştıkça, liderliğin organizasyondaki rolü de gittikçe önemli
bir hal almaktadır. Liderlik etkililiği ise, liderlerin izleyicilerini etkili bir şekilde
yönlendirmesi ve süregelen baskılara karşı tepki gösterme becerisine bağlı olmaktadır.
Liderlik etkiliği üzerindeki bu yoğunlaşma, başarılı liderlerin özelliklerinin araştırılması
konusunda ilgiyi artırmaktadır. Duygusal zekânın başarılı liderleri seçme ve geliştirme için
kullanılabilirliğini ileri süren iddiaların sonucu olarak, son zamanlarda, duygusal zekâ
kavramına da artan bir ilgi vardır. Duygusal zekâ seviyesi yüksek olan bireyler, duygusal
zekâ seviyesi düşük olan bireylerden daha fazla etkili liderlik davranışları sergilemeye
yatkın oldukları iddia edilmektedir. Bununla birlikte, duygusal zekâ ve liderlik arasındaki
ilişkiyi inceleyen sınırlı sayıda araştırma bulunmaktadır.
Bu çalışmanın amacı da, duygusal zekâ ve liderlik kavramlarını gözden geçirmek ve
duygusal zekâ ile dönüştürücü liderlik davranışları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır.
Duygusal zekânın dönüştürücü liderlik davranışları üzerindeki etkilerini incelemek
amacıyla, askerlik şubelerinde çalışan subay ve astsubayların duygusal zekâ seviyeleri ve
dönüştürücü liderlik özellikleri ölçülmüştür. Duygusal zekâ seviyesi SREIT (Self Report
Emotional Intelligence Test) ile tespit edilmiş, dönüştürücü liderlik özellikleri ise TLQ
(Transformational Leadership Questionnairre) ile değerlendirilmiştir.
Duygusal zekânın dönüştürücü liderliğin tüm boyutları ile olumlu yönde ilişkili olduğu, bu
liderlik tarzında duygusal zekânın “duyguları algılama, değerlendirme ve ifade etme” ile
“duyguların kullanımı” boyutlarının en fazla etkiye sahip oldukları görülmüştür. Araştırma
sonuçları, hem kuramsal olarak hem de liderlik etkililiği konusundaki diğer çalışmalar
sonucunda önerilen duygusal zekâ ile etkili liderlik davranışları arasındaki ilişkiyi
destekleyen kanıtlar sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Duygusal Zekâ, Liderlik, Etkililik, Dönüştürücü Liderlik, Türk Silahlı
Kuvvetleri.