KİMYASALLARLA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ

KİMYASALLARLA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ
İş sağlığı ve iş güvenliği günümüzde önem kazanan bir konu olmuştur. Devletimizin
6331 Sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kanununu hayata geçirmesi ile birlikte hayatımızın
vazgeçilmezleri arasına giren İş Sağlığı ve İş Güvenliği kavramı çalışanlarımızın bilinçlenmesi
ile düzene oturacaktır.
Kimyasallar ile günlük yaşantımızın her alanında (ofis, apartman temizliğinden
tutunda laboratuvar ve fabrika ortamına kadar) karşılaşmaktayız. Biz iş güvenliği
profesyonelleri olarak toplu korumaya yönelik çalışmalara öncelik vermemiz gerektiğini çok
iyi biliyoruz.
Kimyasallarla çalışılan ortamlarda en çok yapılan hatalı sistem ise aspiratör sisteminin
tavana yakın konulması ve içerdeki kirli havayı yukarı çekerek dışarı atmasıdır. Bu sistemde
zararlı kimyasal gazlar solunum bölgesinden geçerek yukarı çıktıkları için çalışanlara yarardan
çok zarar vermektedir.
Doğru olan sistem ise aspiratör çekiş sistemlerinin kimyasal gaz veya tozların
kaynağına yakın ve çalışılan taban bölgesine yakın yerde olması ve tavana yakın
aspiratörlerden çalışılan mekana temiz hava basılmasıdır. Burada dikkat edilmesi gereken
durum ise kirli hava bacasının içeri temiz hava veren sistemden mümkün olduğunca uzağında
yerleştirilmesidir.
En güvenli koruma yöntemi tabiki tecrit edilmiş çeker ocak sistemlerinin
kurulmasıdır. Kimyasallarla çalışmada mümkün olan en az personelle çalışılması esas olup
tehlikeli bölgenin tecrit edilmesi sağlanmalıdır.
Kimyasallarla çalışmalarda ana kural “ Kullanılan kimyasallar asla tadılmaz, ellenmez
ve koklanmaz”. Bununla birlikte kişisel koruyucu donanımlar mutlaka kullanılmalıdır.
Kullanılan kimyasalların cinsine göre plastik veya nitril eldiven kullanılmalıdır. Eğer ortama
gaz yayılıyor ise gaz maskesi kullanılmalıdır. Eğer ortamda gaz yok ise gözleri ve yüzü
korumak için benim tavsiyem “ Yüz siperliği” kullanılmasıdır. Böylece gözlerle birlikte yüz
kısmı boyuna kadar koruma altına almış oluruz.
Kimyasallarla çalışmalarda kullanmak kadar depolamakta iş güvenliği konusunda çok
önemlidir. Depolanacak kimyasallar aşındırıcı, yanıcı, parlayıcı vb. ise mutlaka depolama
sahasına taşma havuzu (sütre) yapılmalıdır. İyi havalandırması olan kilitli ortamlarda
depolanmalıdır.Taşma havuzu (sütre) her cins kimyasal için ayrı ve depolanan hacmin yarısı
kadar olmalıdır. Aşağıdaki tabloda kimyasalların depolama şartları verilmektedir.
Bu kadar önlemi almamıza rağmen her şey bitmiş sayılmaz elbette. Çalışanları
bilgilendirmemiz, onları eğitmemiz gerektiğini hepimiz çok iyi biliyoruz. Zaten
kanunlarımızda ve yönetmelikte “Çalışanların eğitimi ve bilgilendirilmesi” maddesi
kullanılarak bu konunun önemi vurgulanmaktadır. Eğitim, bilgi ve disiplin üzerinde
hassasiyetle durduğumuz sürece kazaları minimum seviyeye indirmiş oluruz.
Hepimize kazasız sağlıklı günler dilerim.
B. Levent BAŞÇIL
A Sınıfı iş Güvenliği Uzmanı