KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ZİYARETİ Odamız Yönetim

Hazırlayan: Pınar BARIŞ KARAYILANOĞLU
İzmir Ticaret Odası
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ ZİYARETİ
Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Meclis Başkanı Rebii Akdurak, Yönetim Kurulu
Üyeleri Mert Pala, Mustafa Tüzün ve İTO Dış İlişkiler Masası Şefi Pınar Karayılanoğlu’ndan oluşan
Odamız heyeti 31 Ocak 2014 tarihinde KKTC’ye günübirlik bir ziyaret gerçekleştirdi. Heyete
KKTC İzmir Konsolosu Uğur Umar da eşlik etti.
Odamız heyeti ziyaret programı çerçevesinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Meclis Başkanı
Sibel Siber, Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, Başbakan Yardımcısı Serdar Denktaş ile görüşüp
Kıbrıs Türk Sanayi Odası ile Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nı ziyaret etti.

KKTC MECLİS BAŞKANI SİBEL SİBER İLE GÖRÜŞME
Odamız heyeti ilk olarak KKTC meclis Başkanı
Sibel Siber’i, KKTC Meclis’inde ziyaret etti.
Yaklaşık 40 dakika süren ziyaret sırasında
Kıbrıs sorunundaki son gelişmeler, KKTC’deki
ekonomik durum, İzmir ile KKTC arasındaki
ticari ilişkiler ele alındı.
KKTC Meclis Başkanı Sibel Siber de İTO
Heyeti’nin ziyaretinden büyük memnuniyet
duyduğunu belirterek, “Barışa ve çözüme
katkı koyan pozitif kişiliğinizi çok iyi biliyoruz.
Barış dilini çok iyi kullanıyorsunuz. Biz de sizin
gibi barış dilini kullanmaya dikkat ediyoruz. Çünkü her zaman söylerim, çözüm masada barış
gönüllerde olur, bunun için de halkların siyasetçiler, medya tarafından barış dili kullanılarak
hazırlanması gerekiyor” dedi. Kıbrıs sorununa yönelik müzakerelerin yeniden başlaması için
çabalar olduğunu aktaran Siber, ekonomik birlikteliğin çok önemli olduğunu söyledi.
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, “Kıbrıs’ta ekonomi ile siyaseti
birbirinden ayırarak görüşmeler yapılır ve adada ekonomik birliktelik sağlanırsa, Kıbrıs Akdeniz’in
Singapur’u olur” dedi.
Yunanistan ile Türkiye arasında devam eden sorunlara rağmen ticaretin geliştiğine değinen
Demirtaş, eşit Kıbrıs çatısı altında iki toplumun ekonomik işbirliği yapmasından yana olduğunu
söyledi.
Demirtaş, Rumların ekonomik durumlarının kötü olduğunu, barışın olmadığı yerde yatırım ve iş
ortamının gelişmesinin mümkün olmadığını belirtti.
2014 yılında KKTC’ye borularla su taşınmaya başlanacağından bahseden Demirtaş, su gelmeden
bugünden plan yapılması gerektiğini söyledi. Bilgi ekonomisine dayalı serbest bir ada hedefinin
belirlenmesi için çalışmalar yapılmasının ve bir stratejik plan hazırlanmasının faydalı olacağını
1
Hazırlayan: Pınar BARIŞ KARAYILANOĞLU
İzmir Ticaret Odası
söyledi. Demirtaş belli başlı sektörlerin belirlenerek devlet tarafından teşvikler verilmesi
gerektiğini söyledi. KKTC’de bir Kalkınma Ajansı kurulmasının gerekliliği ve önemine vurgu yaptı.
Meclis Başkanı Siber, çözüm olmasa da güven artırıcı önlemlerle çözüme katkı sağlanabileceğini
söyledi. Siber, Rumların toplum yapısına da değinerek, aydın kesimlerin bile Türk ve Türkiye
önyargılarının devam ettiğini, ancak iki toplumun birbirlerini yakından görüp tecrübe ettikçe
bunların azalacağına inandığını belirtti.
Odamız Meclis Başkanı Rebii Akdurak, Yunanistan’daki iş tecrübelerinden dolayı durumu iyi
anladığını, Yunanistan’daki gibi Güney Kıbrıs’ta da çok fazla mahalle baskısı olduğunu söyledi.
Akdurak, toplumların birbirlerini tanımasıyla her türlü önyargının yok olacağını belirtti.

KKTC BAŞBAKANI ÖZKAN YORGANCIOĞLU İLE GÖRÜŞME
Odamız heyeti daha sonra KKTC Başbakanı
Özkan Yorgancıoğlu’nu ziyaret etti. Demirtaş
“en son 2011 yılının Kasım ayında gelmiştik.
Arayı bu kadar açmak istemiyorduk ama Odamız
seçimlerinin uzaması ve KKTC’deki erken
seçimler nedeniyle ancak gelebildik. Bugün sizi
Başbakan olarak görmekten mutluluk duyduk.
Sizden dolayı umutlandık. Kıbrıs sorununa olan
ilgim lise talebesiyken başladı” dedi. Demirtaş,
“Kıbrıs sorunu 50 yıldır çözülmedi. Bırakın siyaset
kendi yolunda ilerlesin onlar görüşsün. Ekonomik
konularda görüşmeler ayrı yürütülsün. Ticaret
konusunda mesafe sağlanırsa ve bütün Kıbrıs’ta
ekonomik birliktelik sağlanırsa Kıbrıs, Akdeniz’in
Singapur’u olur. Bilgi ekonomisine dayalı serbest
bir ada olabilir Kıbrıs. Buraya çok benzeyen Malta, transit noktası olduğu için kişi başına milli gelir
25 bin dolar, Kıbrıs’ta niye böyle olmasın” diye konuştu. Demirtaş, bunun için Kıbrıs’ta bir
kalkınma ajansı kurulup, stratejik planlar yapılmasını önerdi.
Başbakan Yorgancıoğlu, Demirtaş gibi ileriyi gören, vizyon sahibi biriyle daha önce tanışmış
olmaktan ve bugün yine bir araya gelme fırsatı bulmaktan duyduğu mutluluğu ifade ederek,
Demirtaş’ın ekonomik anlamda sorunun çözülmesi açısından çok istekli olduğunu iyi bildiğini
söyledi.
Yorgancıoğlu, Demirtaş’ın, KTTO ve KIBSO ile yapacağı temasların ve sunacağı önerilerin
önemine vurgu yaparak, işadamları arasında işbirliği ve ticaret yapılmasının gerekli olduğunu,
hükümet olarak ellerinden gelen yardımı yapmaya hazır olduklarını söyledi.
Demirtaş ise, Kıbrıslı Türk işadamlarıyla birlikte yurtdışında fuarlara katılmak istediklerini, Kuzey
Kıbrıs’ın bacasız sanayisi olan turizmin gelişimi için çalışma yapılması gerektiğini söyledi.
2
Hazırlayan: Pınar BARIŞ KARAYILANOĞLU
İzmir Ticaret Odası
Güney’deki turizm tesislerini gördüğünü belirten Demirtaş, turizm tesisi açısından Kuzey’in daha
avantajlı olduğunu belirtti.
Demirtaş Nisan-Mayıs aylarında KKTC’ye sektör bazında işadamları heyetiyle bir ziyaret
yapılacağını belirtti.

KKTC BAŞBAKAN YARDIMCISI VE EKONOMİ, TURİZM VE KÜLTÜR BAKANI
SERDAR DENKTAŞ İLE GÖRÜŞME
Odamız heyetinin 3. durağı KKTC Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi, Turizm ve Kültür Bakanı
Serdar Denktaş oldu.
Görüşme sırasında ilk söz alan
Demirtaş, İzmir olarak KKTC ile
yakından ilgili olduklarını, Kıbrıs ve
İzmir arasındaki temaslara önem
verdiklerini ve İzmir için Kıbrıs’ın
ayrı bir yeri olduğunu söyledi.
KKTC Başbakan Yardımcısı ve
Ekonomi, Turizm ve Kültür
Bakanı Serdar Denktaş ise
Demirtaş’ın ekonomik işbirliği
konusundaki
görüşlerine
katıldığını söyledi.
Odamızın bağlantılarını kullanmak istediklerini belirten Denktaş, “Ekonomik diploması için sizin
ilişkilerinizi kullanmamız gerekiyor. Rumlar eski ortaklarının burada yaşadığını kabul etmeliler.
Örneğin Rumların şu anda Türklerin de içinde olduğu bankacılık sektöründeki oluşumlara karşı
çıkma şansları yok. Bu ekonomik krizin Rumları yeni arayışlara itmesini diliyorum” dedi.
Denktaş, uluslararası aktörlerin ve AB’nin, çözüm ve diğer konularda Rum tarafına baskı
uygulaması gerektiğini ekledi.
Denktaş, İzmir Ticaret Odasının ilişkilerinin ekonomik diplomasi anlamında kullanılmasının
önemine dikkat çekti.
Demirtaş ise, Güney Kıbrıs’ın yaşanan krizden sonra ayaklarının suya değdiğini belirterek, Kıbrıs
konusundaki müzakerelerin ekonomik ve siyasi müzakereler olarak ikiye bölünerek devam
etmesinin uygun olacağını söyledi.
3
Hazırlayan: Pınar BARIŞ KARAYILANOĞLU
İzmir Ticaret Odası

KIBRIS TÜRK SANAYİ ODASI İLE GÖRÜŞME
Odamız heyeti daha sonra Kıbrıs Türk Sanayi Odası’nı ziyaret ederek, Yönetim Kurulu Başkanı Ali
Çıralı ve YK üyeleriyle bir araya gelmiştir.
Görüşmede söz alan Demirtaş, Oda seçimlerindeki belirsizlik nedeniyle 2011’den beri KKTC’ye
gelemediklerini söyledi. Demirtaş şöyle devam etti: “Bu sabah temaslarımıza başladık. NisanMayıs gibi sektörel bir ziyaret yapmayı planlıyoruz. 2011’den bu yana nerede olduğumuza
bakacak olursak, Güney bizden çok daha kötü durumda. Rum tarafı ekonomik kriz içinde. Daha
önce de söyledim. Rumlar, Türk kesiminden daha kuvvetli değil. Olamaz da. Kıbrıslı Türklerin
arkasında 76 milyonluk bir Türkiye var. Bu coğrafyada onlar dezavantajlı konumda çünkü
Türkiye’ye kapılarını kapattılar. KKTC’nin sıkıntıları olabilir ama çözümsüz değil, çözmek gerekir.
Detaylarını konuşarak, çıkış yolları bulabiliriz. Adada ekonomilerin birleşmesi gerekir. Adada
serbest ticaret olması durumunda bir Singapur olabilir. Adanın konumu her açıdan uygun.
Eğitimli bir toplum var. Barış ve istikrar olursa burası çok gelişir. Mesela Malta’yı örnek verirsek,
call center, eczacılık ürünleri ve bilgi teknolojisi konusunda ilerleme sağlamışlar.
Adada bir stratejik plan yapılması ve uygulanmalı. Biz her türlü işbirliğine hazırız. Benim Başkanlık
sürem 2017’ye kadar. Bu dönemde mutlaka birlikte bir şeyler yapalım. Mevcut durumla ilgili
çalışalım. İzolasyonlar haricinde bir şeyler yapmaya çalışalım. Bu planı sizle ve KKTC’deki mevcut
üniversitelerin katkısı ile yapalım.
Türkiye’den insanların buraya gelmesi için bir neden yaratalım. Ada içi ekonominin canlandırılması
için neler yapılabileceğine bakalım. “
Demirtaş’tan sonra söz alan KIBSO Başkanı Ali Çıralı, Kıbrıs Türk ekonomisinin kendi ayakları
üzerinde durma önerisi ve Odamızın elinden geleni yapma teklifinden duyduğu memnuniyeti dile
getirdi. Çıralı, birlikte mücadele edilerek bütün sorunların üstesinden gelinebileceğini söyledi.
Kıbrıs Türk ekonomisinin sürdürülebilir olmadığını söyleyen Çıralı, KKTC ithalatının 1.7 milyar
dolar, ihracatının ise 120 milyon dolar olduğunu, yüksek öğrenimden edinilen 400 milyon dolar
ile turizmden elde edilen 400 milyon dolarla bunun 1 milyar dolar olarak hesaplansa bile 700
milyon dolarlık cari açığın olduğunu ifade etti.
Çıralı, 1.7 milyar dolarlık ithalatın %85’inin, 120 milyon dolarlık ihracatının ise %50’sinin Türkiye ile
olduğunu söyledi.
İzolasyonların ve uygulanan ambargoların en büyük sorun olduğunu belirten Çıralı, Kıbrıs Türk
halkının ürettiklerini satma konusunda problem yaşadığını, Türkiye ile ticarette 3. bir ülke gibi
değerlendirilmemeleri gerektiğini ifade etti.
Umutsuzluk olmaması gerektiğini belirten Demirtaş ise, Kıbrıslı Türk işadamlarına yurtdışındaki
fuarlara birlikte katılım çağrısını yineledi.
4
Hazırlayan: Pınar BARIŞ KARAYILANOĞLU
İzmir Ticaret Odası
Görüşme sırasında KIBSO üyeleri Türkiye ile ticarette yaşadıkları zorlukları gündeme getirerek,
çözüm bulunması konusunda destek istediler.

KIBRIS TÜRK TİCARET ODASI İLE GÖRÜŞME
Odamızın Kıbrıs temasları çerçevesinde son görüşme Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nda yapıldı.
Heyetimiz, KTTO Başkanı Günay Çerkez ve bazı YK üyeleri tarafından karşılandı. Demirtaş,
Çerkez’e yaptığı temaslar hakkında bilgi vererek, Nisan-Mayıs aylarında KKTC’ye yapılması
planlanan sektörel gezi hakkında bilgi verdi.
Demirtaş Nisan-Mayıs ayındaki bu ziyaret sırasında firmalar arası ikili iş görüşmeleri düzenlenmesi
konusunda çalışma yapılabileceğini ifade etti.
Demirtaş ayrıca, Kıbrıs Türk işadamlarıyla fuarlara birlikte katılım sağlanması, Mart ayında
Miami’de yapılacak kruvaziyer fuarına Kıbrıs Türk tarafından temsilci gönderilmesi, Paris ve
Almanya’daki gıda fuarlarına birlikte gidilmesi gibi önerilerini tekrarladı.
Demirtaş, Rum tarafındaki ekonomik kriz fırsatından yararlanılarak ticaretin önünün açılabileceğini
ifade etti. Bu konuda KKTO’ya büyük görev düştüğünü belirten Demirtaş her türlü desteği
vermeye hazır olduklarını söyledi.
KTTO Başkanı Günay Çerkez, ziyaretten dolayı teşekkür ederek, Odamız tarafından yapılan
önerilerden duydukları memnuniyet dile getirdi.
Görüşmenin ardından temaslarını tamamlayan Odamız heyeti İzmir’e döndü.
5