Iva Luke`i}  Sanja Zub~i}
GROBNI^KI GOVOR XX. STOLJE]A
(gramatika i rje~nik)
Grobni~ki zbornik
Posebna izdanja, knj. 10
Nakladnik:
Katedra ^akavskog sabora Grobni{}ine
Za nakladnika:
Stanislav Lukani}
Glavna i izvr{na urednica:
dr. sc. Silvana Vrani}
Recenzenti:
dr. sc. Silvana Vrani}
dr. sc. Sanja Vuli}
Tehni~ka oprema, dopuna ra~unalnog unosa,
izrada karte i priprema za tisak:
Sanja Zirdum
Tisak:
A.T.G. d.o.o. ^avle
Naklada:
1000 primjeraka
ISBN 978-953-7548-01-8
Iva Luke‘i}  Sanja Zub~i}
GROBNI^KI GOVOR
XX. STOLJE]A
(gramatika i rje~nik)
Katedra ^akavskog sabora Grobni{}ine
Rijeka, 2007.
CIP - Katalogizacija u publikaciji
SVEU^ILI[NA KNJI@NICA
RIJEKA
UDK 811.163.42’282(497.5-3 Grobnik)
LUKE@I], Iva
Grobni~ki govor XX. stolje}a : (gramatika i rje~nik) / Iva
Luke‘i}, Sanja Zub~i} ; <izrada karte Sanja Zirdum>. - ^avle
: Katedra ^akavskog sabora Grobni{}ine, 2007. - (Grobni~ki
zbornik. Posebna izdanja ; knj. 10)
Bibliografija. - Kazalo.
ISBN 978-953-7548-01-8
1. Zub~i}, Sanja
I. ^akavsko narje~je -- Grobni~ki govori -- 20. st.
111105049
GRAMATI^KE RASPRAVE
7
Iva Luke‘i}
JEZI^NI SUSTAV GROBNI^KOGA GOVORA
U 20. STOLJE]U
PODRU^JE
Pod nazivom grobni~ki govor 20. stolje}a podrazumijevamo
jezi~ni sustav koji su u pro{lome stolje}u rabili stanovnici naselja
na Grobni{}ini, podru~ju smje{tenome u sjevernome rije~kome
zale|u du` toka Rje~ine od izvora do njezina u{}a, te na
Grobni~kome polju i na njegovim obodima.
Osim klju~ne ~injenice zajedni~koga jezi~noga sustava, podru~je
predstavlja jedinstvenu cjelinu u geografskome, povijesnome
i kulturolo{kome smislu. U ~itavu nizu povijesnih spisa strarijih
od 18. stolje}a javlja se pod imenom Grobnik, prema nazivu
sredi{njega upravnoga mjesta, bilo da podrazumijeva crkvenu
`upu (najraniji spomen 1105.), bilo feudalni posjed (najraniji
spomen u Zakonu Vinodolskome 1288.). Podjele su najprije
zahvatile crkvenu zajednicu: u drugoj polovini 18. stolje}a iz
grobni~ke (grajske) `upe izdvaja se cerni~ka, a po~etkom 19.
stolje}a i jelenjska `upa (plovanija). Tijekom 19. stolje}a u~injena
je i podjela na tri katastarske op}ine. Podjele na tri `upe (plovanije)
i na tri katastarske op}ine zadr`ane su kao konstanta u svijesti
stanovnika, pa su uzimane u obzir i tijekom 20. stolje}a pri daljnjim
diobama podru~ja na administrativno-upravne cjeline (op}ine,
mati~ne urede i ponovno op}ine devedesetih godina).
Stoga u ovome radu koji prikazuje grobni~ki govor 20. stolje}a
polazimo od tradicionalne podjele po plovanijama, na koju se
oslanjaju i sve kasnije podjele.
A) Naselja su u sastavu jelenjske plovanije:
a) u podru~ju zvanom Ri~ïna u sjeverozapadnome dijelu Grobni{}ine,
du` gornjega toka Rje~ine (Ri~ïnæ), po~am od izvora (Zvïra): na
lijevoj obali Kukuljani (Kukujâni) i Zoreti}i (Zôreti}i), na desnoj
obali Trnovica (Trnëvica), Ba{tijani (Ba{tijâni) i Mila{i (MilÅ{ï) te
du` lijeve obale: Brneli}i (Brnçli}i), Lubarska (LÇbarskÅ), Martinovo
8
Selo (MÅrtïnovo Selë) i Ratulje (Râtuja)
b) naselje Luke`i (Lûke`i), i lokalitet imenom Gospodsko Selo
(Gospôskÿ Selë) u srednjem toku, uz lijevu obalu Rje~ine
c) naselje Donje Jelenje (JelçnjÆ) na zapadnome obodu Grobni~koga
polja, te naselja Podkilavac (Pokïlavac) s tri starija zaseoka
(Gõrnjæ Selë, Srçdnjæ Selë i Dõlnjæ Selë) i Podhum (Pëh¤m) s vi{e
zaselaka (Grâbrovo Selë, BÅnëvo Selë, Ræj~çvo Selë, BårÅkovo
Selë, Petrëvi}i, B›njevo Selë), smje{tena na sjevernome obodu
Grobni~koga polja
d) naselje Dra`ice (Drå`ice) koje objedinjuje starije zaseoke ili sela
(Vçlæ Drå`ice, Mâlæ Drå`ice, Obrovåc, Umolç, MolnÅrï i Podrtï),
i prostire se prema sredini Grobni~koga polja.
B) Naselja u sastavu grobni~ke (grãjskæ) plovanije su:
a) sredi{nje povijesno naselje Grobnik (Grâd) sa srednjovjekovnom
utvrdom te pripadaju}im selima imenom Ka~ani (Ka~åni), Mikelji
(Mîkeji) i Ilovik (IlovÆk) na brdu u sredini Grobni~koga polja
b) naselje Zastenice (Zastenïce) s dvama zaseocima ([karôni, Jçzero) te
Svilno (Svülnÿ) s dvama zaseocima (starim, imenom Tutnëvo i novijim,
prozvanim G›bastÿ/G›bastæ) u podno`jima brda, ispod Grobnika
c) naselja Pod~udni~ (Po~udnî~) i Podrvanj (PëdrvÅnj) uz staru lokalnu
cestu, te dio naselja Soboli (Sobolï) s lijeve strane stare ceste Rijeka
- Zagreb
d) u srednjemu toku Rje~ine, uz lijevu obalu, naselja Drastin (DråstÆn)
i Vali}i (Valï}i), od kojih je potonje u zadnjoj ~etvrtini 20.
stolje}a potopljeno umjetnim akumulacijskim jezerom za rije~ku
hidrocentralu
e) naselja Pa{ac (Pa{å~), Orehovica (Orïhovica) s dvama starijim
zaseocima (GõrnjÅ Orïhovica i DõlnjÅ Orïhovica) u donjemu toku,
uz lijevu obalu Rje~ine.
C) Naselja u sastavu cerni~ke (cärni{kæ) plovanije su:
a) dio naselja Soboli (Sobolï) s desne strane stare ceste Rijeka -Zagreb
(uklju~uju}i i lokalitet imenom Kïkovica), ^avle (^ãvja) s ~etirima
ve}im zaseocima (@ubrëvo Selë, @e`çlovo Selë, Haramüjskÿ Selë i
Srï}Ænskÿ Selë), Cernik (CärnÆk) s trima starijim zaseocima (Banëvo
Selë, RãvnjÅrskÿ Selë i Cipïca), Mavrinci (MÅvrînci), Buzdohanj
(Buzdohânj) s trima zaseocima (Hålovac, BÅj~çvo Selë i Råkovo
Selë), Kosorci (Kosõrci) i Hrastenica (Hrastenïca).
9
Smje{taj glavnih spomenutih grobni~kih naselja i okru`ja predo~uje
zemljopisna karta u zasebnome prilogu u ovoj knjizi.
II. KLASIFIKACIJA I GENETSKE ODREDNICE
1.
Grobni~ki je govor jedan od starosjedila~kih sjeverno~akavskih tipova
unutar ~akavskoga narje~ja, najarhai~nijega i najkonzervativnijega
od tri narje~ja hrvatskoga jezika, kojemu hrvatski jezi~ni identitet
nitko nije ni poku{ao osporiti. Grobni~ki je govor na tom svome
autohtonome geografskomu prostoru sa sjevera, juga i zapada
okru`en isto tako starosjedila~kim ~akavskim govorima s kojima
ga ve`u bliskosti i podudarnosti na svim jezi~nim razinama: u
fonologiji, fonetici, morfologiji i tvorbi rije~i, u sintaksi i u velikome
dijelu posebnoga leksi~koga (rje~ni~koga) fonda, no ima me|u tim
govorima i razlika, a svaki od njih ima i posebnosti u odnosu na
druge u susjedstvu.
Najzna~ajnija je gramati~ka razlika grobni~ke ~akav{tine prema
govorima u neposrednu susjedstvu u razli~itu refleksu staroga
slavenskoga glasa »jata« (Kastavci i Trsa}ani su ekavci, Studenjci
ikavci, a Grobni~ani imaju u svome govoru dvojak refleks jata:
ikavski i ekavski), ali je izrazita fonetska razlika u akcentuaciji, u
izgovoru akcenata. Naime, svi starosjedila~ki sjevernoprimorski
govori imaju prastaru akcentuaciju, najarhai~niju u cijelome
slavenskome svijetu, koja je takva, po prilici, ve} 800 godina (pa je
stoga osobito zanimljiva slavistima iz cijeloga svijeta). No grobni~ku
~akav{tinu od svih ostalih odlikuje jedna vrlo arhai~na crta: fonetski
(izgovorno) vrlo izrazita duljina nenagla{enih dugih vokala ispred
i iza akcenata, a u govoru je veoma va`na i re~eni~na intonacija.
Susjedi tu grobni~ku crtu ovako opisuju: Grobni~ani kantaju kad
govore, pokantivaju, nate`u. To je navelo veoma cijenjenoga i
iskusnoga dijalektologa Aleksandra Beli}a da 1911. godine, nakon
kra}e posjete nekim grobni~kim selima, ustvrdi kako u grobni~kome
akcentu nema ~vrstih pravila kao u drugim govorima. Istakla bih
kako se i na tome primjeru ogleda relativnost ocjena i tvrdnji
razli~itih ljudi o istome: starim je susjedima grobni~ki akcent
10
pone{to komi~no ali simpati~no »kantanje«, strancima laicima,
nestru~njacima je jedna odbojna jezi~na crta koja znatno odudara
od jezika koji oni poznaju, a iskusnoga dijalektologa toliko dovodi u
zabunu da izri~e tvrdnje neprihvatljive u znanosti, dok ga suvremeni
svjetski dijalektolozi istra`uju i opisuju s najve}om znanstvenom
pozorno{}u i uzbu|enjem.
Ukratko, grobni~ka je ~akav{tina jedan vrlo stari ~akavski tip starinskih
jezi~nih crta, sa~uvan do na{ih dana kao najja~a okosnica kulturne
povijesti Hrvata ovoga kraja, ovoga podneblja. Ta je ~akav{tina
komunikacijski idiom dana{njih Grobni~ana i istodobno njihova
veza s pretcima koji su nastavali isti ovaj prostor i po{tovali
odre|ene vrednote. Kao veza s pretcima i korijenjem na ovome
tlu, grobni~ka je ~akav{tina sa~uvana i u pisanoj ba{tini minulih
vremena. Prepoznaje se u jeziku prvoga hrvatskoga pravnoga teksta,
Zakona vinodolskoga iz 1288. godine, jednako kao i u brojnim
javnopravnim i privatnopravnim aktima – pisanim starohrvatskom
glagoljicom (me|u kojima je s 132 folije najopse`nija blagajni~ka
Knjiga bra{}ine Svete Marije Tepa~ke, vo|ena 1539.-1623.) i
latinicom preuzetom od zapadnoga kulturnoga kruga, {to svjedo~i
o tome da je ovaj kraj pripadao specifi~nomu dodirnomu polju
romanske i autohtone hrvatske kulturne matrice.
Dosada{njim je dijalektolo{kim radovima grobni~ki idiom klasificiran kao jedna od sjeverno~akavskih skupina govora unutar sredi{njega poddijalekta ikavsko-ekavskoga dijalekta ~akavskoga narje~ja.
2.
U gramati~koj su strukturi grobni~ke skupine govora sadr`ane geneti~ke
zna~ajke nastale tijekom jezi~nopovijesnoga razvoja, kojima se potvr|uje pripadnost ove skupine govora ~akavskome narje~ju hrvatskoga
jezika.
U to~ki 2.1. slijedi popis i opis fonolo{kih, a potom u to~ki 2.2. popis
i opis morfolo{kih ~akavskih posebnosti.
11
2.1. FONOLO[KI SUSTAV
2.1.1. Rije~ ^A
Rije~ ~a, koja postoji samo u ~akavskome narje~ju, u grobni~kome je
govoru potvr|ena u pet kategorija.
a) Lik ~å potvr|en je:
- u zna~enju upitne zamjenice za ’ne`ivo’ u upitnim re~enicama
poput: ~å bi{ otêl? (= ’{to bi ti htio?’)
- u zna~enju odnosne zamjenice za ’ne`ivo’ u odnosnim re~enicama
poput: ~a j’ bîlo, bîlÿ j! (= ’{to je bilo, bilo je!’), ~å jê, jê (= ’{to jest,
jest’, ili: ’{to je, tu je’)
- u slijedu sa zamjenicom to unutar strukture ~å tô sa zna~enjem
neodre|ene zamjenice za ’ne`ivo’ u re~enicama poput: k¤pïli smo
sç ~å tô (= ’sva{ta’, ’koje{ta’, ’od sva~ega pomalo’), }çmo se pasåt
{ ~ün tîn (= ´zadovoljit }emo se’ bilo s ~ime/ ~imegod’; ´ve} }emo s
ne~im/ bilo~ime prebroditi´)
- u zna~enju ~estice ’zar’ i ’li’ u upitnim re~enicama poput: ~å nÆsï
danåska bÆlå Zdôl¤n? (= ’zar nisi/nisi li danas bila dolje, u Rijeci?´);
~å nü bëjæ da ti tô jå re~än leh kî drÇgÆ? (= ’zar nije/ nije li bolje da
ti to ja ka`em nego tko drugi?´); ~å si mœnjena? (= ’zar si/jesi li luda
/{a{ava/ }aknuta?´)
- u slo`enicama s prefiksima bilo- ili voj- (bîlo~a, võj~a) u zna~enju
neodre|ene zamjenice za ’ne`ivo’ u re~enicama poput: }u võj~a
pari}åt za obçd, låhko }emo se nås dvâ pasåt s võj~Æn (= ’pripremit
}u bilo{to za ru~ak, lako }emo nas dvojica/dvoje pro}i bilo s ~ime/
~imegod’.).
b) Lik ~â potvr|en je u zna~enju neodre|ene zamjenice za ’ne`ivo’ u
upitnim re~enicama poput: dã ti rãbÆ ~â? (= ´treba li ti {to/ {togod/
i{ta/bilo{to?’).
c) Element -~- iz osnove zamjenice ~a u sraslicama:
- s predmetnutim negacijama ni- i ne- u osnovi neodre|enih zamjenica
za ’ne`ivo’: ni{ (ni + ~ = ’ni{ta’) i ne~ (ne + ~ = ’ne{to’)
12
- s prijedlozima predmetnutim obliku akuzativa u priloga: za~ (za +
~ = ’za{to, za {to’), va~ (va + ~ = ’u{to, u {to’), po~ (po + ~ = ’po{to,
po {to’), na~ (na + ~ = ’na{to, na {to’) u primjerima poput: zâ~ ti tô
rãbÆ? (= ’za {to ti to treba?’), pô~ rê{ vãnka? (= ’po {to ide{ van?’),
vâ~ bin tô klâl? (= ’u {to bih to stavio?’), nümÅ nâ~ sçst (= ’nema na
{to sjesti’).
d) Element -~- iz osnove zamjenice ~a s arhai~nim elementom
-s- unutar nastavka genitiva upitno-odnosne i neodre|enih zamjenica
za ’ne`ivo’ s osnovom -~-: ~eså, nï~esa, nç~esa, så~esa, vÿj~eså
(= ’~ega, ni~ega, ne~ega, sva~ega, i~ega/ bilo~ega’).
e) Element -~- iz osnove zamjenice ~a u obliku veznika a{ ( = jer),
nastaloga fonolo{kim izmjenama osnove rije~i: za~ (> a~ > a{).
2.1.2. ^akavske pune vokalizacije starojezi~noga poluglasa
U ~akavskome se narje~ju starojezi~ni poluglas * umjesto zamuknu}a
i ispadanja u slabu polo`aju (na kraju rije~i ili u slogu pred punim
samoglasnikom), u nekim primjerima razvio u puni samoglasnik
/a/. Ta se pojava u grobni~koj skupini govora ogleda u sljede}im
primjerima:
- ~å (< starojez. *~ə = ’{to’); oprimjerenja su navedena gore pod
oznakama 2.1.1. a) i b)
- va (< starojez. *və = ’u’), samostalan kao prijedlog u primjerima: hëdi
va kÇ}u (= ’u|i u ku}u’), udrül se vå glÅvu (= ’udario se u glavu’),
i kao prefiks slo`enica u primjerima våvÆk (< starojez. *vəv¡kə =
’uvijek’), Vazâm (< starojez. *vəzəmə = ’Uskrs’), va`gåt (< starojez.
və`gati = ’u`gati, u`e}i’), våje (< starojez. *vədl¡ = ’udilj, odmah’)
- u prezentskoj osnovi oblika glagola jêt (= ’uzeti’) i zêt (= ’uzeti’):
starojez. *jəm- *vəzəm- > prez.: jåm- æn, jåm-¤, zåm- æn, zåm-¤;
imper. jåm-ite, zåm-ite (obje osnove = prez. ’uzm-em, uzm-u’,
imper. ’uzm-ite’)
- u prilogu kadï (< starojez. *kəd¡ = ´gdje’)
- u osnovi imenice må{a (< starojez. *mə{a = ´misa’) i njezinih izvedenica: må{ica (= ’mala misa’), må{nÆ (= ’misni’), må{it (= ’misiti’)
13
- u osnovi imenice målin (< starojez. *məlinə = ´mlin’) i njezinih
izvedenica: målinac (= ´mlinac’), målÆn~i} (= ’mlin~i}’), målinÅr (=
’mlinar’), målinÿv (= ’mlinov’), målinskÆ (= ’mlinski’)
- u osnovi I jd. osobne zamjenice za 1. lice: s mån¤n (< starojez.
*mənojÎ = /sa/ ’mnom’)
- u osnovi u svim oblicima imenice pås: GA jd. påsa, DL jd. påsu, I jd.
i D mn. påsÿn, NAI mn. påsi, GL mn. påsÆh (= ’psa’, ’psu’, ’psom’,
’psi’, ’psima’)
- u objema osnovama i svim oblicima glagola sasåt (= ’sisati’): sasç (=
’si{e’), sasâl (= ’sisao’), posasåli (= ’posisali’), sasû} (= ’si{u}i’), sasåc
(= ’sisa’), sa{~ï} (= ’sisica’).
2.1.3. Dvojak refleks protojezi~noga prednjega nazala
Za razliku od ostalih dvaju narje~ja hrvatskoga jezika u kojima je
protojezi~ni nosni samoglasnik *ª bio jednozna~no zamijenjen
samoglasnikom /e/, u ~akavskome je narje~ju imao dvije zamjene
ili refleksa, samoglasnike /e/ i /a/: a) protojez. *ª > /e/ u polo`aju
iza tvrdoga suglasnika; b) protojez.*ª > /a/ u polo`aju iza mekoga
suglasnika.
Kako je dvojaki refleks ovoga protojezi~noga samoglasnika vrlo stara
~akavska pojava, u ve}ini je primjera protokom vremena izvorni
refleks /a/ analogijom ujedna~en s refleksom /e/, ali je u svakome
~akavskome govoru ipak zaostao pokoji relikt s izvornim refleksom
/a/.
U grobni~kome su ~akavskome tipu zabilje`eni primjeri:
a) s izvornim refleksom protojez.*ª > /e/ u polo`aju iza tvrdoga
suglasnika:
- u osnovama rije~i: dçset, mêso, mïsæc, pêt, po~êt, vrîme i sl.
( < protojez. *desªtÕ, *mªso, *mÊsªc§, *pªtÕ, *po-~ªti, *vrÊmª), i
- u nastavcima: -e (< protojez.*-ª) u G jd. i NA mn. `enskoga roda kao
u primjeru moje dobre `ene, te u nastavku -e (< protojez.*-ªtÕ) u 3. l.
mn. prezenta kao u primjerima: oni vëzæ, nësæ, mëlæ i sl., kao i
b) reliktni primjeri s izvornim refleksom protojez.*ª > /a/ u polo`aju
iza mekoga suglasnika:
14
- zajïk, zajï~ina, zajï~i}, zajïkÿv (= ’jezik’, ’jezi~ina’, ’jezi~i}’, ’jezikov’), koji su nastali premetanjem (metatezom) sloga u osnovi jazik(< protojez.*jªzykÕ)
- jå{mÆk, jå{mi~i}, jå{mi~ina (= ’je~am’, ’je~mena ka{a’, ’varivo od
lju{tena je~ma’), jå{mikÿv, jå{menac (= ’upala vlasne `lijezde na o~nome kapku’), izvedeni od osnove ja~m-/ ja{m- (< protojez.*jª~§mÕ).
2.1.4. Ikavsko-ekavski refleks starojezi~noga jata
Samoglasnik jat, koji je postojao u protojezi~nome razdoblju (bilje`i se
kao protojez. *Ê), i u prvome dijelu starojezi~noga razdoblja (bilje`i
se kao starojez. *¡), zamijenjen je tijekom starojezi~noga razdoblja
samoglasnicima (refleksima) i, e. Dvojaka je sustavna ikavskoekavska zamjena jata po jezi~noj zakonitosti, po autorima nazvanoj
pravilom Jakubinskoga i Meyera, zabilje`ena samo u ~akavskome
narje~ju, i to u njegovu najve}emu, sredi{njemu dijalektu.
Govori s ikavsko-ekavskim refleksom jata nalaze se:
- na sjevernojadranskim otocima: u lo{injskome arhipelagu, na
otocima Krku, Rabu, Pagu, Olibu, Silbi i Premudi, te na otocima
u zadarskome arhipelagu: na Ugljanu, Dugome otoku, Molatu,
Sestrunju, I`u i sjevernome dijelu Pa{mana;
- na priobalnome i zaobalnome podru~ju na potezu od grobni~kih
govora u rije~kome zale|u, preko bakara~ko-hreljinsko-kraljevi~kih,
te obalnih i zaobalnih vinodolskih govora do zaklju~no govora
Senja;
- na kontinentalnome su podru~ju ikavsko-ekavski ~akavski govori u
Gorskome kotaru, govori u dugore{kome, pokupskome i karlova~kome podru~ju sve do Ozlja, govori na granici izme|u Gorskoga
kotara i Like, te ~akavski govori u samoj Lici;
- ikavsko-ekavski ~akavski govori su i izvan opisanih podru~ja u starijim dijasporama u Hrvatskoj (nekoliko oaza u Istri) i izvan Hrvatske,
primjerice u Gradi{}u i u zapadnoj Ma|arskoj.
U svim je tim govorima po pravilu Jakubinskoga i Meyera starojezi~ni
jat zamijenjen u istome govoru samoglasnikom /i/ i samoglasnikom
/e/, u zavisnosti o fonolo{kome okru`ju u kojemu se u vrijeme
15
nestanka nalazio. Pravilo je dvodijelno: prvi mu se dio odnosi na
ekavski, a drugi dio na ikavski refleks.
a) Ekavski se refleks sa samoglasnikom /e/ na mjestu starojezi~noga
jata (*¡) razvio u polo`ajima u kojima se protojezi~ni jat (*Ê) u
polaznome obliku nalazio u osnovi rije~i ispred kojega od tvrdih
dentalnih (zubnih) konsonanata iza kojih je slijedio koji od
samoglasnika stra`njega niza, dakle prema formuli:
protojez. *Ê + d/ t/ n/ r/ l/ s/ z / st/ zd + o/ u/ y/ a/ Õ = e
Primjeri su za ekavski refleks u grobni~kome govoru:
- protojez. *ÊtÕ > et: cvêt (= ’bra{no’), dospçt, dozrçt, gorçt, haptçt
(= ’`udjeti’, ’hlepiti’), imçt (= ’imati’), lêt (= ’lijevati, liti’), letçt, mlçt,
otçt (= ’htjeti’), razumçt, smçt, smêt se (= ’smijati se’), svçt (= ’savjet’,
’razgovor’, ’podr{ka’), umçt (= ’umjeti’), vïdet, `Ævçt
- protojez. *Êta > eta: vçtÅr, vetrovïto, vçtrnica (= ’kra{ka pukotina
ispod povr{ine u kamenjaru’)
- protojez. *Êto: lçto (= ’ljeto’, ’godina’), lçtina, lçtnjÆ
- protojez. *ÊdÕ > Êd: blêd, obçd, povædåt (= ’govoriti’, ’pripovijedati’,
’kazivati’), slêd (= ’malo’, ’djeli} ~ega’), s¤sçd
- protojez. *Êda: besçda (= ’rije~’), spovædåt se (= ’ispovijedati se’),
sprêda
- protojez. *ÊnÕ> -Ên: cên (= ’jeftin’), drên, drenjœlva (= ’drenjina,
plod drijena’), lên
- protojez. *Êra > era: mçra, vçra
- protojez. *Êno > eno: kolçno, sêno
- protojez. *ÊlÕ> el: bêl, cêl, dêl
- protojez. *Êla > ela: zdçla
- protojez. *Êlo > elo: dçlo, têlo
- protojez. *Êsa > esa: pæsåk, têsÅn
- protojez. *ÊzÕ> ez: slçz
- protojez. *Êzo > ezo: `elçzo
- protojez. *ÊstÕ > est: sçst
- protojez. *Êsto > esto: dvêstÿ, mçsto, têsto
- protojez. *Êzda > ezda: zvæzdå
16
b) Ikavski se refleks sa samoglasnikom /i/ na mjestu jata razvio u svim
ostalim polo`ajima po formuli:
protojez. *Ê + bilo koji suglasnik + bilo koji samoglasnik = i,
i to u osnovama rije~i, u nastavcima i na samome kraju rije~i.
Potvrde su ikavskih refleksa u grobni~kome govoru obilate, o ~emu
svjedo~e natuknice i oprimjerenja iskaza u aneksnome Rje~niku,
pa se u ovome tekstu navode samo primjeri koji ilustriraju navedene
kategorije.
b)a) Potvrde za dio pravila koji se odnosi na ikavski refleks u osnovama
rije~i ispred ostalih suglasnika:
- protojez. *Êb > ib: trîbat, `drÆbåc, `lÆbåc
- protojez. *Êc > ic: dicå
- protojez. *Ê} > i}: sï} (= ’sje}i’), srï}a, svÆ}å
- protojez. *Êg > ig: brîg, snîg
- protojez. *Êh > ih: orïh, smîh, zÆhåt
- protojez. *Êj > ij: nâdijat se (= ’nadati se’), povîj (= ’reci’,
’ispripovijedaj’), vïji (= ’gran~ice s li{}em’)
- protojez. *Êk > ik: lîk, våvÆk
- protojez. *ÊÍ > iÍ: nedïja, pÿndïjak (= ’nedjelja’, ’ponedjeljak’)
- protojez. *Êm > im: brïme, sïme, slïme, tïme, vrîme
- protojez. *Êp > ip: cÆpåt, krïpak, krÆpït se, krïpost, lîp, rïpa
- protojez. *Ê{ > i{: mÆ{åt
- protojez. *Êv > iv: divõjka, lîvo, plïvæl (= ’ono {to se plijevi, korov’),
lÆvåt
- protojez. *Êz > iz: slïzena, slÆzït
- protojez. *Ê` > i`: mrï`a;
-
primjeri u kojima je Ê bio ispred tvrdih dentala iza kojih su stajali
samoglasnici prednjega niza (i, e, Ê, ª,§):
protojez. *Êtª > ite: dÆtç
protojez. *Êti > iti: nÆtït (= ’potpaljivati’), svÆtït
protojez. *Êd§ > id: spëvÆd, pëjÆd
protojez. *Êri > iri: cïrit se, mïrit
protojez. *Êsi > isi: mÆsït, obïsit.
17
b)b) Potvrde za dio pravila o ikavskome refleksu u nastavcima:
- protojez. *-Ê > -i u D jd. i L jd. imenica `. r. i osobnih zamjenica,
kao u primjerima: vodï, kÇ}i, menï, tebï, sebï: na vodï, na kÇ}i, na
menï, na tebï, na sebï
- protojez. *-ÊhÕ > -ih u G mn. imenica m. r., te u imenica `. r.
i-vrste, u L mn. imenica m. i s. r., te u imenica `. r. i-vrste, kao u
primjerima: od bråtÆh, od konjîh, od stvÅrîh; po bråtÆh, po konjîh,
po sçlÆh, po stvÅrîh; u G mn. i L mn. zamjenica i pridjeva, kao u
primjerima: od ovîh nå{Æh lüpÆh mu{kîh i `änskÆh, na ovîh nå{Æh lüpÆh
mu{kîh i `änskÆh
- protojez. *-Êm§ > -in u Ijd. m. i s. r. te u D mn. svih triju rodova
zamjenica i pridjeva, kao u primjerima: z ovîn nå{Æn lüpÆn mu{kîn;
ovîn nå{Æn lüpÆn mu{kîn i `änskÆn
- protojez. *-Êmi > -imi u I mn. zamjenica i pridjeva, kao u primjerima:
z ovïmi nå{imi lüpimi mu{kîmi i `änskimi
- protojez. *- Êji > -iji u komparativu, kao u primjerima: novïjÆ, cenïjÆ,
debelïjÆ, veselïjÆ.
b)c) Potvrde za dio pravila o ikavskom refleksu na samome kraju
rije~i:
- protojez. *-Ê > -i u priloga, kao u primjerima: kadï, ÿvdï, ÿndï,
sågdi.
2.1.5. Samoglasni~ki i naglasni sustav
A) Samoglasni~ki sustav
Samoglasni~ki sustav grobni~koga govora ~ini pet samoglasni~kih
jedinica: fonemi /i, e, a, o, u/ i slogotvorno/me|usuglasni~ko /ã/.
Me|u samoglasni~kim jedinicama vlada opreka po kvantiteti:
svaki samoglasnik mo`e biti dug i kratak. Isto u dijelu grobni~kih
mjesnih govora vrijedi i za slogotvorno /ã/. Samoglasni~ke jedinice
(fonemi) nemaju polo`ajnih ina~ica (alofona): ne mijenjaju
kvalitetu s obzirom na fonolo{ko okru`je i mjesto u rije~i. Ovakav je
samoglasni~ki sustav starohrvatski, dobro u{~uvan i u ~akavskome
narje~ju.
18
B) Naglasni sustav
Budu}i da se naglasci javljaju nad samoglasnicima, naglasni je sustav
u naju`oj vezi sa samoglasni~kim sustavom.
Naglasni sustav ~ine naglasci, prozodijske jedinice s tri naglasna
obilje`ja: silinom (ili bez siline), duljinom (ili kra~inom) i
intonacijom (silaznom ili uzlaznom), i jedinice koje imaju samo
jedno obilje`je: duljinu (ili kra~inu).
U naglasnome su inventaru tri naglaska: brzi (kratki, silazne intonacije),
silazni (dugi, silazne intonacije) i (starojezi~ni/ ~akavski) akut (dugi,
visoke ravne intonacije). Sva tri naglaska mogu stajati na svakome
samoglasniku. Isto vrijedi i za slogotvorno ã u mjesnim govorima u
kojima ova jedinica mo`e biti duga i kratka:
- brzi naglasak: ï, ç, å, ë, Ç, ›
- silazni naglasak: î, ê, â, ô, û, (‹)
- zavinuti naglasak/ starojezi~ni /~akavski akut: ü, ä, ã, õ, œ, () .
Samoglasnici bez naglaska (bez naglasne siline i intonacije) mogu
biti:
- kratki: i, e, a, o, u, ã (naglasna kra~ina se ne bilje`i posebnim znakom)
- dugi: Æ, æ, Å, ÿ, ¤ (È) (naglasna duljina se bilje`i nadslovnom ravnom
crtom).
Sva tri naglaska mogu stajati u po~etnome i sredi{njemu slogu u rije~i.
U zavr{nome do~etnome slogu u rije~i mogu stajati brzi i silazni
naglasak. Nenagla{eni samoglasnici, dugi i kratki, mogu stajati u
po~etnome, sredi{njemu i do~etnome slogu u rije~i. Prema tome
samo zavinuti naglasak podlije`e distribucijskomu ograni~enju, po
kojemu ne mo`e stajati u zadnjemu slogu u rije~i.
Po prikazanome prozodijskome inventaru i distribuciji, te po
distribuciji nenagla{enih duljina u prednaglasnim i zanaglasnim
polo`ajima, grobni~ki govor ima naglasni sustav najstarijega
tipa, koji se od starojezi~noga (srednjovjekovnoga) razlikuje tek
gubitkom zavinutoga naglaska/ akuta u oksitonezi (zadnjemu slogu
u rije~i). Takav se naglasni sustav naziva stariji tronaglasni sustav.
19
2.1.6. Pojave u suglasni~kome sustavu
A) Suglasni~ki inventar
U grobni~kome govoru su 22 suglasni~ke jedinice (fonema), od kojih
su 15 {umnici i 7 sonanti.
[umnici su:
okluzivi /p, b, t, d, k, g/,
frikativi /z, s, `, {, f, h/, i
afrikati /c, ~, }/.
Sonanti su
/r, l, m, v, n, ñ, j/.
Suglasni~ki sustav je po inventaru jedinica tipi~no ~akavski sustav,
prije svega po izostanku zvu~nih parnjaka afrikatima /~/ i /}/ koji se
javljaju u {tokavskim i ponegdje u kajkavskim govorima. ^akavskim
ga karakterizira i gubitak palatalnoga sonanta /Í/ (u pisanju = lj), koji
se poistovjetio s postoje}im sonantom /j/ u primjerima koji potje~u
od protojezi~ne i starojezi~ne jotacije s epentezom: bëje, dåje,
gråbjÆ, jûdi, krâj, k›me`Åj, metûj, mjâ{no, nedïja, pjûn - pjÇvat, pëje,
pëstæj, såbja, srïbjat, zäjÆ, strpjänjÆ, {apjåt, zdrãvjÆ, zemjå, zlëmjæn,
vesäjÆ, ÇjÆ, `mûj, `ûj, (< ’bolje’, ’dalje’, ’grablje’, ’ljudi’, ’kralj’,
krme`alj = ’krmelj’, metulj = ’leptir’, mlja~no = ’mla~no’, ’nedilja’,
pljun = ’pljuva~ka´, ´pljuvat’, ´polje’, postelj = ´postelja’, ´sablja’,
sribljat = ’srkati’, zelji = ’zelje’, strpljenji = ’strpljenje’, {apljat =
’{aptati’, zdravlji = ’zdravlje’, ’zemlja’, zlomljen = ’slomljen’, veselji
= ’veselje’, ulji = ’ulje’, `mulj = ’~a{a’, ’‘ulj’), kao i u primjerima u
kojima je /Í/ (u pisanju = lj) nastao novom epentezom i jotacijom
iza velarnih konsonanata: gjçdat, hjïbac, kjæ~åt, kjçpæt, kjêt, kjûn,
kjïnac, lågje, pçkjÅr (´gledati’, hljebac = ´kruh okrugla ili izdu`ena
oblika’, ´kle~ati’, klepet = ´bat u zvonu’, ´kleti, proklinjati’, ´kljun’,
´klinac’, laglje = ´lak{e’, pekljar= ´prosjak’). U stanovitu broju
primjera se u sjeverno~akavskim govorima /Í/ poistovjetio sa
sonantom /l/ u grobni~kome govoru: lûlat se, prïjatæl – prijatelïca,
slïva – slïvi} – slivûn, Çli, Çlika, Bësilka, Nçdelka – Nçdelko, Välko,
@älko (’ljuljat’ se’, ’prijatelj’ – ’prijateljica’, ’{ljiva’ – mlada {ljiva’
– ’ove}a {ljiva’, ’ulje’, ’Bosiljka’, ’Nedeljka’ – ’Nedeljko’, ’Veljko’,
’@eljko’).
Me|u okluzivima su simetri~no popunjeni parovi po zvu~nosti koji
20
se me|usobno zamjenjuju pri asimilacijama: /p - b/, /t - d/, /k - g/.
Me|u frikativima su parnjaci /s - z/, /{ - `/ dok su bezvu~ni /f/ i /h/
bez parnjaka, no posve stabilni u sustavu.
Jotacijom je protojezi~ne skupine *dŒ, i starojezi~ne skupine *dəj
nastao u ~akavskim (i kajkavskim) govorima fonem /j/. On se
nalazi na mjestima gdje u istim primjerima {tokavski govori
imaju afrikat /Ë/ (u pisanju: |). Primjeri su iz grobni~koga govora:
ãnjæl, glojåt, grãja, gråjÅn, g›jæ, grëzjÆ, mçja – mejâ{ – mejït se,
milos›jÆ, mlåjÆ, ogrãjæn, osmÇjæn, osœjæn, pohajåt, posãjæn,
posvåjæn, prihœjen, prismœjæn, rÅjåt, rçjæ, rijâv, rojänjÆ, sajâ~,
såje – såjÅv, t›jÆ, tœjÆ – tujïca (= ’an|eo’, glo|ati = ’glodati’,
gra|a = ’kamena ograda’, ’gra|anin’, gr|e = ’ru`nije’, ’gro`|e’,
’me|a’ – ’me|a{’ – ’me|iti se’, ’milosr|e’, ’mla|i’, ’ogra|en’,
’osmu|en’, ’osu|en’, poha|ati = ’dugo obilaziti, hodati uokolo,
besciljno lutati’, ’posa|en’, ’posva|en’, prihu|en = ’pognut,
ramena´,
prismu|en
=
fig.
spu{tenih
’pretjerano
povu~en,
nekomunikativan’, ’ra|ati’, ’rje|e’, ’hr|av’, ’ro|enje’, sa|a~ = ’alatka za
sa|enje’, ’~a|a’ – ’~a|av’, ’tvr|i’, ’tu|i’ – ’tu|in’). Fonem /j/ je i u
starih primljenica iz talijanskoga jezika: Jõrja, Jovâna, Jênijo, jÇ{to,
{tajôn (tal. izgovor: [|or|a, |ovana, |enio, |usta, sta|one]).
Na mjestima na kojima je {tokavski afrikat /‰/ (u pisanju dvoslov d`)
u ~akavskim je govorima /`/. U grobni~kome govoru: `çpa, `çpica
(= d`ep), svedë`ba, nãru`ba, deter`ênt.
Jotacijom je protojezi~ne skupine /*tŒ/ i starojezi~ne skupine /*təj/ nastao
u ~akavskim (i {tokavskim) govorima fonem /}/. Izgovor ovoga afrikata
u grobni~kome govoru je staro~akavski: vrh jezika se upire u dolnje
alveole ne dodiruju}i dolnje zube; jezik i prednje nepce gotovo se
dodiruju; srednji dio jezika tvori zapreku i tjesnac struji zraka; zra~na
struja je neznatno slabija, a op}a artikulacija jo{ labavija. U stru~nim
se dijalektolo{kim tekstovima za takvo ~akavsko /}/ rabi slovo (t) s
apostrofom (t’). Tako bi napisani grobni~ki primjeri (drvät’Æ, kÇt’a, nôt’,
srït’a – srït’Ån – nesrït’a, rçt’, 3. l. jd. prezenta t’e) ozna~avali pribli`niji
staro~akavski izgovor. Radi lak{ega razumijevanja teksta, u oprimjerenjima u ovome radu nije primijenjeno takvo pisanje.
U sjeverno~akavskim su govorima zabilje`eni primjeri izostajanja
21
jotacije suglasnika /t/ a time i afrikata /}/ u stanovitu broju primjera.
U grobni~kome su govoru takvi primjeri: näte (= ’ne}e, 3. l. mn.:
oni, one, ona’), smçte (= ’sme}e’), trçtÅ, trçtÿ (= ’tre}a’, ’tre}e’), te
na kraju osnove u I jd. `. r. 3. sklonidbe: z bolestûn, s kostûn, z
länost¤n, z mÅstûn, z mïlost¤n (’s bole{}u, s ko{}u, s lijeno{}u, s
ma{}u, s milo{}u’) i sl.
Kako je bezvu~ni afrikat /}/ u ~akavskim sustavima bez zvu~noga
parnjaka, u drugoj se polovini 20. stolje}a pod utjecajem
{tokavskoga standardnoga jezika ({kole i javnih medija), te tada
ulaze}ih anglizama, u op}oj uporabi ustaljuju rije~i u kojima
se javlja fonem /Ë/, zvu~ni parnjak fonemu /}/. U grobni~kome
je govoru to zvu~ni fonem /d’/ s artikulacijom kakva je opisana
za /}/: d’âk, rëd’endÅn, D’œrd’a, med’utîn, måd’arskÆ, d’ämpær,
deterd’ênt.
U drugoj je polovini 20. stolje}a u grobni~kome govoru zabilje`en i
[Ì], zvu~ni grleni alofon fonemu /g/ kad bi se na{ao u po~etnome
polo`aju, osobito ispred sonanta r: [ÌrëbjÆ, Ìrâd, Ìrmî, Ì›do, Ìråbit]
(= ’groblje’, ’grad’, grmi’, grdo = ’ru`no’, ’grabiti’). Ova je pojava
registrirana i u ostalim sjeverno~akavskim govorima, ali je u
dana{njemu grobni~kome izgubljena.
Konsonantskome inventaru pripadaju i suglasni~ke skupine,
starojezi~ne i novije.
Tri su starojezi~ne suglasni~ke skupine tipi~ne za ~akavsko narje~je
prisutne i u grobni~kome govoru: /{}/, /`j/ i /~r/.
Skupina /{}/ nastala je u ~akavskim (i {tokavskim) govorima jotacijom
protojezi~nih skupina /*stŒ, *skŒ/ i starojezi~nih skupina /*stəj i
*skəj/. Pojava se naziva {}akavizmom. Primjeri su {}akavizma
u grobni~kome govoru brojni: dvorï{}e, godï{}e, Grobï{}a (=
toponim: ´mjesto gdje su na|eni grobovi´), ï{}æn – ï{}¤ (i{tem – i{tu
= ’tra`im – tra`e’), klü{}a (’klije{ta’), klî{}ær (= ’uhola`a’), ko{}êh
(= ’ko{tuni~av orah tvrde ljuske’), ko{}ên (= pridjev: ’ko{tan, koji
je od kosti’), kr{}änjÆ (’kr{tenje’), mirï{}e (= ’razvalina’), ognjï{}æ,
namæ{}åt, prå{}Æ (= ’suharci’), pr{}åt (= ’govoriti naivnosti’), pu{}åt,
{}âp, {}îrica (= ’biljka {tir’) itd.
Skupina /`j/ nastala je u ~akavskim govorima jotacijom protojezi~nih
skupina /*zdŒ, *zgŒ/ i starojezi~nih skupina /*zdəj, *zgəj/. Primjeri
22
su u grobni~kome govoru: më`jeni (= ´mo`dani, mozak´), në`jÆ (=
’nogari’), rë`jÆ (= ’suharci od gran~ica vinove loze’).
U ~akavskim je (i kajkavskim, rijetko u zapadno{tokavskim) govorima
zadr`ana neizmijenjena protojezi~na skupina /~r/. Primjeri su u
grobni~kome govoru: ~r~åk, ~rîvo, ~rjên, ~›v - ~rvjîv i sl.
Protojezi~na skupina /*~§t/ je u starojezi~nome razdoblju preina~ena
u skupinu /{t/, koja je u svim narje~jima i dijalektima sa~uvana u
sasvim odre|enim primjerima, od kojih su u grobni~kome govoru
potvr|eni: po{tên, po{tänjÆ, po{tÆvåt.
U sva su narje~ja, dijalekte i govore nakon starojezi~noga razdoblja
s leksi~kim primljenicama iz drugih kontaktnih jezika u{le nove
suglasni~ke skupine. One se ne javljaju u autohtonim rije~ima
nego uvijek u adaptiranim posu|enicama. U grobni~kome su
govoru 20. stolje}a bile vrlo brojne takve novoprimljene rije~i
sa suglasni~kim skupinama /{t/, /{k/, /{p/. Primjeri su /{t/: jÇ{to,
gu{tåt, {tajôn, {tæntåt, {tärna, {tïkat, {timåt (se), {tôrija, {tråca,
{trakûl, {trãmbo, {trîga, {t›ped, {tÇf - {tufåt se, {tukåt, {tukadôr,
{tÇmik; /{k/: {kåf, {kåja, {kãlnica, {kÅncïja, {kânj, {kapulåt, {kâre,
{kÅrtå~a, {kÅrtåt, {kÅrtëc, {kåtula, {kavacêra, {kçrac, {kÆjït, {kîna,
{kînk, {kôj, {kôla – {kolân, {kråpa, {k›ba, {krebetåt, {krïla, {kjÅvït,
{kÇja – {kÇjeri}, {krçkæt, {kumçta, {kû`a, {kvêr; /{p/: {pâjs, {påle,
{pÅlmacçt, {pÅnjulçt, {pãrget, {pâg, {pagçti, {pârat, {pãrmÅjstÿr,
{på{, {pçh, {pändija, {picijerïja, {pijåt, {pîna, {pitâl, {pët, {përak,
{pô`a itd.
B) Suglasni~ke mijene
a) U grobni~kome su govoru na snazi op}ejezi~na jedna~enja po
zvu~nosti i po mjestu tvorbe, s uobi~ajenim alofonima koji se
pritom javljaju. Jedna~enje po mjestu tvorbe u grobni~kome govoru
zahva}a i prijedloge s i z pred palatalnim suglasnikom, primjerice:
{ njin, { njimi, ` njega (= ’iz njega’).
b) Promjene protojezi~noga i starojezi~noga suglasnika /m/
U govorima du` jadranske obale (prete`no ~akavskima ali i {tokavskima, pa i u nehrvatskim govorima) protojezi~ni i starojezi~ni
23
suglasnik /m/ u do~etnome polo`aju na kraju rije~i nije izmijenjen
u nekim gramati~kim kategorijama, a u drugima je zamijenjen
glasom /n/.
U grobni~kome govoru /m/ ostaje neizmijenjen kad je na kraju osnove
pojedina~ne rije~i, primjerice u rije~ima mu{koga roda: dîm, g›m,
grôm, pïtÿm, rûm, sâm (pridjev), srâm, te u G mn. `enskoga roda:
pêt vçlÆh jâm, pêt vçlÆh zîm (= ’pet velikih jama, pet velikih zima’).
Na samome kraju nastavaka /m/ se sustavno zamjenjuje fonemom
/n/: - na kraju I jd., primjerice: z mojîn starïjÆn bråtÿn, s tvojûn
mlåj¤n lïpj¤n sestrûn, s cälÆn nå{Æn mü}Æn selôn; - na kraju D mn.,
primjerice: veselîmo se sîn nå{Æn bråtÿn i sestrân, dobrîn s¤sçdÿn
i s¤sçdÅn, prïjatelÿn i prijatelïcÅn; - na kraju 1. l. jd. prezenta,
primjerice: bûdæn, mïslÆn, rên, sân, sêdæn, vïdÆn (= ’budem’,
’mislim’, grem = ’idem’, sam = ’jesam’ i ’sam’, ’sjednem’, ’vidim’);
-u brojeva sçdÅn i ësÅn.
Fonem /m/ se u sjeverno~akavskim govorima u polo`aju ispred
okluziva i afrikata ostvaruje kao alofon [Ö] u primjerima poput
kompir [kÿÖ-pîr]; janka [jâÖ-ka] < (: jama); potonki [pÿtôÖ-ki] < (:
potomak), slan~ica [slâÖ-~ica] < (: slama).
c) Suglasnik /l/ na kraju sloga
Kao u prete`nome broju ~akavskih (i u brojnim kajkavskim i u pokojemu
zapadno{tokavskome), u grobni~kome govoru suglasnik /l/ na kraju
sloga ostaje nepromijenjen. Ne mijenja se u sredini rije~i ispred
suglasnika, primjerice: dÿl-~ï}, dõl-njÆ, kropäl-nica, põl-næ, säl-skÆ,
{kãl-nica, niti na samome kraju rije~i, primjerice, u imenica: ãnjæl,
dêl, facôl, fa`ôl, kabâl, kotâl, kvÆntâl, macêl, ma{têl, nÅkâl, posâl,
postôl, {ijâl, {pitâl, vôl; u pridjeva: bêl, debêl, gôl, m›zÅl, nÅgâl,
okr¤gâl, rÅhâl, tçpÅl, vçsæl, zaposâl (= ’krupan’); u priloga pëpÿl
(= ’popola’); u prijedloga vôkÿl (= ’uokolo’), te u jednini glagolskoga
pridjeva radnoga (unutar perfekta, pluskvamperfekta i futura
egzaktnoga) svih glagola, primjerice: bîl, dâl, dënesÅl, govorîl,
kupovâl, otêl, pçkÅl, pokropîl, rçkÅl, {âl, vïdæl, zêl, znâl itd.
d) Promjene {umnih konsonanata
24
U organskim govorima svih narje~ja prvi okluzivni {umnik u
suglasni~koj skupini na po~etku rije~i ima tendenciju gubljenja.
Tako je i u ~akavskome narje~ju, gdje umjesto gubljenja mo`e biti
i zamijenjen manje napetim {umnikom. Primjeri su u grobni~kome
govoru: ~elå (< p~ela), {enïca (< p{enica), njÅzlë (< gnjazdo), h}î
(< starojez. *də}i).
^akavskim je jezi~nim sustavima, i to samo njima, svojstvena
eliminacija ili zamjena {umnika koji zatvara sredi{nji slog u rije~i,
pa s po~etnim suglasnikom sljede}ega sloga tvori novu (nepravu)
suglasni~ku skupinu. Prvi se {umnik te neprave suglasni~ke skupine
u sredini rije~i gubi ili zamjenjuje suglasnikom manje napetosti
(frikativnim {umnikom ili sonantom).
U grobni~kome su govoru zabilje`eni sljede}i primjeri zamjena
afrikata (slo`enih {umnika najve}e napetosti) /~, }, c/ manje
napetim frikativima ili sonantom /j/:
^ > [: kå{ka (< ka~ka: usp. G mn. pet kå~Åk i uve}anicu kå~ina),
kå{kica, må{ka, må{kica (< ma~ka, ma~kica: usp. G mn. pet må~Åk
i uve}anicu må~ina); mjâ{nÿ (< mlja~no = ’mla~no’); dç{ko, de{kï}
(< de~ko, de~ki}); gospodï{nÅ (< gospodi~na); jå{mÆk (< ja~mik
= ’je~mena ka{a’); PrÆ{cå (< Pri~ca, lokalitet); rœ{nja (< ru~nja =
’u`ina’, usp. ru~ït ’u`inati´); lå{na (< la~na =’gladna’, uspor.
lå~Ån); Lu`å{kÅ (< Lu`a~ka = ´lokalitet uz potok Lu`ac´); mrtvå{kÆ
(< mrtva~ki); mÇ{na (< mu~na = ’obuzeta mukom’); njçma{kÆ
(< njema~ki); pjevå{kÿ (dru{tvo) (< pjeva~ko); rü{kÆ (< ri~ki = ’koji
se odnosi na Riku’); {u{å{kÆ (< {u{a~ki = ’su{a~ki’); {kãlni{kÿ
(< {kalni~ko = ’koje se odnosi na mjesto [kalnicu’); te`ã{kÆ
(< te`a~ki), trså{kÆ (< trsa~ki = ’trsatski’) mÇ{te (< mu~te = 2. l. mn.
imperat. od mu~åt); pë{mæn (< po~mem, 1. l. jd. prez. od po~êt)
C > S: ostå (< octa, G jd. od ocåt)
] > J: fÇjkat (< fu}kat); sïnojka (< sino}ka = ’sino}’); vëjka
(< vo}ka).
Zabilje`eni su sljede}i primjeri zamjena okluziva (napetih {umnika)
manje napetim frikativima ili sonantom /j/:
K > H: låhti (< lakti, usp. låkat); nëhti (< nokti, usp. nëkat); låhka
(< lagka, usp. lågak); mçhka (< *mekka, usp. mçkak = ’mek’); pråhsa
25
– pråhti~no – sprahsîrat se (< praksa – prakti~no – spraksirat se);
fåhti~no (< fakti~no)
K > [: `Ç{ka (< *`ukka, usp. `Çkak = ’`uk’, gorak’)
K > F: pÇfki (< pupki, usp. pÇpak ’pupoljak’)
D > J: grãjskÆ (< gradski, ’koji pripada Gradu ’= ’mjestu Grobniku’).
Osim primjera u kojima je vidljiva zamjena okluziva manje napetim
frikativima ili sonantom /j/, zabilje`eni su i primjeri redukcije
okluziva ispred drugoga {umnika u sredini rije~i:
P/ B > ∅: po hrtÇ (< hrptu/ hrbtu, usp. hrbåt; skûst (< skupst/ skubst,
inf. usp. 3. l. jd. prez. sk¤bç), zdûst (< zdupst/ zdubst, inf. usp. 3.
l. jd. prez. zd¤bç), zgrçst (< zgrepst/ zgrebst, inf. usp. 3. l. jd. prez.
zgrebç), stçst (< stepst, inf. usp. 3. l. jd. prez. stepç), ozêst (< ozepst/
ozebst, inf. usp. 3. l. jd. prez. ozæbç)
T/ D > ∅: B›ce (< Brdce, ’malo brdo’, toponim); Po~udnï~ (< Pod~udni~, ’mjesto pod brdom imenom ^udni}’); Pëh¤m (< Podhum,
’mjesto pod brdom imenom Hum’); Pokïlavac (< Podkilavac,
’mjesto pod brdom imenom Kilavac’); Zastenïce (< Zadstenice,
’mjesto iza male stijene’); oprît (< otprit/odprit = ’otvoriti’);
präsednÆk (< predsednik ’onaj koji sjedi predsjedava’); prêstava (<
predstava = ’prikaz scenskoga zbivanja’); gråskÆ (< gradski); hrvãskÆ
(< hrvatski); postrï} (< potstri}/podstri} = ’podrezati {karama’); hëte
(< hodte, 2. l. mn. imperat. = ’hodite’); pästÿ (< petsto), ozgôra
(< odzgora = ’odozgo’).
e) Redukcije sonanta /v/
U sjeverno~akavskim su (i kajkavskim) govorima ~este redukcije
sonanta /v/ u odre|enim polo`ajima. Reducira se onaj /v/ koji se u
starojezi~no vrijeme na{ao u po~etnome polo`aju u konsonantskoj
skupini na po~etku rije~i, svaki /v/ koji se na{ao izme|u kojega
suglasnika i slogotvornoga /ã/, te poneki /v/ kao drugi ili tre}i ~lan
suglasni~ke skupine, pokatkad i pred sonantom /l/. U navedenim se
polo`ajima u ostalome dijelu ~akavskoga i u {tokavskome narje~ju
/v/ nije reducirao, nego se zadr`ao, ili vokalizirao u /u/, ili
zamijenio po~etno mjesto sa susjednim suglasnikom. Primjeri su
iz grobni~koga govora: imenice dovåc, dovïca (< starojez. *vdovac
26
= ’udovac’, ’udovica’), nÇk – nÇ~i} (< starojez.*vnuk = ’unuk’,
’unu~i}’), tërak (< starojez. *vtor = ’drugi’ = ’drugi dan u tjednu
– utorak’), glagoli ståt, ståjat (< starojez. *vstati, *vstajati = ’ustati’,
’ustajati’), zdahnÇt, zdihovåt (< starojez. *vzdahnuti, *vzdihovati
= ’uzdahnuti’, ’uzdisati’), zêt, zïmat (< starojez. *vzeti, *vzimati =
’uzeti’, ’uzimati’), te prilozi ~êra (< starojez. *v~er = ’ju~er’), nœtra
(< starojez. *vnutra = ’unutra’). Isto je u svim pade`nim oblicima
imenica, zamjenica, pridjeva te u priloga s osnovom u kojoj je
starojezi~na skupina *vs: sç, så, së, sï, såkÆ, såkakÿv, sagdånjÆ,
sek›va, såkamo (= ’sve’, ’sva’, ’svo’, ’svi’, ’svaki’, ’svakakav’,
’svagdanji/svakida{nji’, ’svekrva’, ’svakamo’) te u primjerima:
~etrtåk - ~et›tÆ, srâb – srbçt ( = ’svrab’, ’svrbjeti’), storït (= stvoriti =
’napraviti, u~initi’ ), sû} (= ’svu}i’), t›d – t›jÆ – tÈdït ( = ’tvrd’ – ’tvr|i’
– ’tvrditi, potvr|ivati, povla|ivati’). Fakultativno (neobavezno) i
danas supostoji Lâde i Vlâde, dok je standardnojezi~no vlÅdåt,
mnëgÆ danas ve} istisnulo starije lÅdåt, nëgÆ.
f) Asimilacije
Asimilacija /s > {/ i /z > `/ zahva}a suglasnike /s/ i /z/ pred slogom
u kojemu se u osnovi nalazi /~, `, {/: ~ï`me, pâ{o{, pro{ê{ija,
{ere`ân, {e{nâjst, {e`desêt, {›{æn, {trâ`a, {tra`âr, [u{âk, [u{å~Ån,
{u{å{kÆ, {û{Ånj, {¤{çt, {u{ïlo (< ~izme, paso{, prosesija, sere`an,
{esnajst, {ezdeset, sr{en, stra`a, stra`ar, Su{ak, Su{a~an, su{a{ki,
su{anj, su{et, su{ilo).
g) Disimilacije
U ~akavskim se govorima promjenom mjesta tvorbe jednoga ~lana
razjedna~uju sljedovi sonanata istovrsnih po tvorbi. Rije~ je o
disimilaciji sonanata u neposrednu dodiru ili u udaljenim slogovima
u istoj rije~i.
U grobni~kome se govoru razjedna~uje prvi od dva nosna sonanta
u neposrednu dodiru, te likvidni sonanti u razli~itim slogovima
unutar iste osnove. Razjedna~uju se skupine:
mn > vn / ∅n: slãvnica (< slamnica : slama); osavnâjst ( < osamnajst:
osam); sedavnâjst (< sedamnajst : sedam); nëgÆ (< vnogi < mnogi)
27
mnj > mj: dümjÅk (< dimnjak); sûmjat – sumjîv (< sumnjat, sumnjiv);
samjå (< samnja, G jd. od samânj = ’sajam’).
Unutar iste osnove razjedna~uju se i zamjenjuju s /l/ prvi od dva /r/,
i prvi od dva /n/. Drugi se od dva /l/ unutar iste osnove reducira.
Primjeri:
r – r > l – r: flizärka – flizûra (< frizerka, frizura); lebrë – zalçbrnÆk
(< rebro, zarebrnik = ’pe~enica, kare’); legrût – legrutîrat (< regrut,
regrutirat); mÿlnâr (< mornar); slebrë – slebrên (< srebro, srebren);
{pÅlmacçt (< {parmacet = ’`igica’)
n – n > l – n: zlåmenat se (< znamenat se ’stavljati na se znamen, znak
kri`a, kri`ati se’)
l – l > l – ∅: blågosÿv – blagosovït (< blagoslov, blagoslovit).
h) Protetski i hijatski suglasnici i metateze
U ~akavskim su govorima zabilje`ene novije proteze sonanta /j/
na po~etku rije~i ispred samoglasnika /i/. U grobni~kome se
govoru ta pojava odnosi samo na primjere jih, jÆn, jê (< ih, im,
nenagla{eni oblici G mn., Dmn. i A mn. zamjenica ’oni, one,
ona’). Osim ovih zabilje`eni su primjeri starih proteza sonanata
/j/ i /v/: jÇ`ina – jÇ`inica (< u`ina – u`inica), VïlovÆk (< Ilovik,
toponim od: ila = ’ilova~a’). Primjer vôkÿl (< okolo, uokolo) ne
odra`ava staru protezu, kako se ~ini na prvi pogled, nego prijedlog
/v/ (= ’u’) neizmijenjen pred samoglasnikom (< v + okol). Proteza
suglasnika /s/ u primjeru sëpeta (= opet) zabilje`ena je i u drugim
sjeverno~akavskim govorima.
Primjeri hijatskoga intervokalnoga /v/ zabilje`eni u primjerima:
påv¤k – pavu~ïja (< pauk – pau~ija = ’pau~ina’), kåv¤l (< kaul =
’cvjeta~a’), kakâva (< kakaa = ’kakao’), tako|er su zabilje`eni i u
drugim ~akavskim govorima.
U ~akavskim su govorima zabilje`ena sporadi~na premetanja
suglasnika kojima po~inju ili zavr{avaju susjedni slogovi u istoj
rije~i. U grobni~kome su govoru takvi primjeri: galamân (<
lagaman, lavaman = ’umivaonik’), Krâla – Krâlac (< Klara – Klarac
= ’Klarin potomak’), nãlijÿn (< najlon), pokrïva (< kopriva), samânj
(< sajam), zajïk (< jazik).
28
i) Ina~ice prijedloga
Starojezi~ni prijedlog s, koji je ispred suglasnika imao ina~icu sa
sustavno je pre{ao u lik z, a ispred suglasnika u lik za. Starojezi~ni
prijedlog iz tako|er se poistovjetio s prijedlogom z.
Prijedlog z u tome se liku zadr`ao pred zvu~nim glasovima:
samoglasnicima, sonantima i zvu~nim {umnicima, u zna~enju ’s’:
z ëkÿn, z iglûn, z ûsti, z Evic¤n, z A˜ nk¤n ( = s okom, s iglom,
s ustima, s Evicom, s Ankom); z jâji, z nësÿn, z rïb¤n, z lÇkÿn,
z vêric¤n, z måter¤n (= s jajima, s nosom, s ribom, s lukom, s
vericom = ’vjen~anim prstenom’, s materom); z bë}¤n, z dçlÿn,
z gôb¤n (= s bo}om = ’kuglom’, s delom = ’poslom’, s gobom =
’grbom’), i u zna~enju ’iz’: z ëka, z ûst, z I stræ, z E˜ngleskæ, z Azijæ
(= ’iz oka, iz usta, iz Istre, iz Engleske, iz Azije’); z j¤hê, z mêsa, z
nësa, z vÇnæ, z LÆkê (= ’iz juhe, iz mesa, iz nosa, iz vune, iz Like´);
z bëka, z drvå, z grâda (= ´iz boka, iz drva, iz grada’).
Pred bezvu~nim suglasnicima prijedlog z se po zakonima o bezvu~nosti
suglasni~ke skupine asimilira u s, u zna~enju ’s’ kao u primjerima:
s pætûn, s têt¤n, s konjên, s facôlÿn, s hÇdob¤n, s cëkulami (< z
petun, z tetun, z konjen, s facolon, s hudobun, s cokulami), i u
zna~enju ’iz’ kao u primjerima: jûdi redû s fåbrikæ, õn je ëdnikud s
Hrvãskæ, redû s kîna, onîstÆ je s Pëhuma a ôn drÇgÆ s Trnëvicæ, kad
san {lå s crükvæ (= ’iz fabrike’, ’iz Hrvatske’, ’iz kina’, ’iz Podhuma’,
’iz Trnovice’, ’iz crkve’).
Ispred s/ z/ {/ ` prijedlog z se u zna~enju ’s’ reducira kao u
primjerima: govërÆn sÅmå sëb¤n (’sama sa sobom’), {krüpjæ zûbi
(< {kripje z zubi = ’zubima’), kåmo }u {pãrgetÿn (< kamo }u z
{pargeton = ’sa {tednjakom’), posvåjæn `enûn (< posvajen z `enun
= ’posva|an sa `enom’), i u zna~enju ’iz’ kao u primjerima: do{lï
su ëdsakud: selå, {Çmæ, Zãgreba (do{li su odsakud = ’odasvud’:
z sela, z {ume, z Zagreba = ’iz sela, iz {ume, iz Zagreba’), znêl
je `epå facolï} (< znel je z `epa facoli} = ’izvadio je iz d`epa
rup~i}’).
Ispred s/ z/ {/ ` prijedlog z u zna~enju ’s’ mo`e imati i lik za: jî za sûn
`ejûn (< ji z sun `ejun = ’jede sa svom `eljom’, ’uslast’), zasünsegå
(< za sin sega = ’sasvim, posve’), za{ït (< za{it = ’sa{iti’).
29
Ispred palatalnih konsonanata prijedlog z ostvaruje se kao { u
zna~enju ’s’ kao u primjerima: { njîn (< s njin), zabîl je tô { ~ãvli
(< zabil je to s ~avli = ’s ~avlima’), { }ãmp¤n ne mëre{ nåprvo (< s
}ampun = ’nedovoljno ozbiljnom osobom’), i u zna~enju ’iz’ kao u
primjerima: ~å }u storït ` njegå, nî nï{ ` njïh, tô su bîli jûdi { ^ãvjæ
i { ]ïkovi}Æh (= ’iz njega’, ’iz njih’, iz ^avala’, ’iz ]ikovi}a’).
Starojezi~ni prijedlog iz pred suglasnikom u slo`enicama ima lik zi, {to
po rezultatu upu}uje na metatezu, no u stru~noj je literaturi taj lik
obja{njen kontaminacijom prijedloga z < s i protojezi~noga prijedloga *vy: zïbost, zïbrat, zïgnat, zî}, zïhÅjat, zïjist, zïlæ}, zïlist, zïnest,
zïpi}evat, zipijên, zïpÆsat, zïsk¤st, zïprat, zïu~it, zïumet, zïv¤}, zïtrt
(< ’izbosti’, ’izabrati’, ’izagnati’, ’izi}i’, ’izlaziti’, ’izjesti’ i ’izgristi’, ’izle}i’, ’izljesti’ i ’izi}i’, ’iznesti’ i ’iznijeti’, ’ispitivati’, ’ispijen’, ’ispisati’)
i sl.
2.2. MORFOLO[KI SUSTAV
2.2.1. SKLONIDBA ILI DEKLINACIJA
Kao i op}enito u hrvatskome jeziku, gramati~ka se zna~enja roda, broja
i pade`a u imenica i imeni~kih rije~i iskazuju pade`nim oblicima u
promjeni koja se naziva deklinacija ili sklonidba. Gramati~ki brojevi
su jednina i mno`ina. U oba gramati~ka broja su pade`i: nominativ,
genitiv, dativ, akuzativ, vokativ, lokativ i instrumental. Pade`ni se
oblik sastoji od stalnoga dijela ili osnove rije~i i promjenjivoga dijela,
nastavka. Neki pade`ni oblici iskazuju puno gramati~ko zna~enje, a
drugi za to potrebuju pomo}ne rije~i, prijedloge.
Nominativ i vokativ su samostalni pade`i koji ne potrebuju prijedloga.
Osim njih i akuzativ mo`e biti bez prijedloga ali i s njima. Preostali
pade`i obavezno dolaze s prijedlozima.
U grobni~kome govoru se javljaju sljede}i prijedlozi:
- uz genitiv: bez (s ina~icama: brez, prez), blizu, do, kraj, mesto,
mimo, namesto, nasred, navrh, od, okolo (ina~ica: okol), posred,
potli, priko, protiv, prvo, pul (ina~ica: pu), put, radi, spod, spred, z
(ina~ice: s, `, {), zad, zgora, znad, zvan
- uz dativ: k, kuntro, prama, proti
30
- uz akuzativ: ~ez, kroz, med, na, po, pod, o, va (ina~ica: v)
- uz lokativ: na, o, po, prid, va (ina~ica: v)
- uz instrumental: med, nad, pod, z (ina~ice: s, `, {), za.
2.2.1.1. Sklonidba imenica
Po kriteriju nastavka u genitivu jednine, u grobni~kome su govoru tri
vrste imeni~ke sklonidbe:
1. vrsta s nastavkom -a u G jd.
2. vrsta s nastavkom -e u G jd.
3. vrsta s nastavkom -i u G jd.
1. sklonidbena vrsta
Promjenu po 1. vrsti imaju imenice mu{koga i srednjega gramati~koga roda, koje u genitivu jednine imaju nastavak -a. Paradigmu
ove sklonidbe ~ine nastavci
jd.
pade‘
N
m. r.
-∅
Æ,-∅
s. r.
-o,-e,-
G
-a
D
-u
A
V
L
I
mn.
= N/ G
s. r.
-a
-Æh, -∅
-∅
-ÿn,-æn
=N
-u,-e,-∅
m. r.
-i
=N
=N
=N
=D
-Æh
-ÿn,-æn,-Æn
-i
Nominativ jednine
A) Mu{ki rod
Ni{ti~ni (prazan) nastavak -∅, kao i op}enito u hrvatskome jeziku,
imaju u ovome pade`u imenice mu{koga roda:
31
a) kojima osnova zavr{ava bilo kojim suglasnikom, nepalatalnim
(tvrdim), ili palatalnim (mekim); primjerice, s obzirom na sve
suglasnike u sustavu: srâb, kolåc, kotâ~, tï}, grâd, {kåf, rôg, krÇh,
{kôj, bedâk, kotâl, dîm, sân, stînj, s‹p, papâr, nôs, kë{, poplåt, mrâv,
mråz, vâ` i sl., te imenice kâp, postôl, vç~ær, vlâs, vëlat, taråc koje
su u grobni~kome govoru mu{koga roda
b) hipokoristici (odmilice) mu{koga roda, kojima osnova zavr{ava
samoglasnicima -o, -e, -i, primjerice: gôbo, bêlo, }â}e, Mâ}e,
Vlâde, Edi, Sãndi i sl. Hipokoristici kojima osnova zavr{ava
samoglasnicima -o, -e u prete`nome broju mjesnih govora samo
u N jd. i V jd. imaju kratku osnovu, a u svim ostalim pade`ima
u jednini i u mno`ini osnovu pro{irenu suglasnikom /t/ ili /j/
umetnutim izme|u osnove i nastavka, primjerice u G jd.: gôbo-ta, bêlo-t-a, }â}e-t-a, Mâ}e-t-a, Vlâde-t-a. Pro{irena osnova javlja
se i u posvojnih pridjeva izvedenih iz ovakvih imenica (gôbotov,
bêlotov, }â}etov, Mâ}etov, Vlâdetov). U mjesnom govoru Grada
(naselja Grobnika), te u dijelu mjesnih govora u cerni~koj
plovaniji pro{irak izostaje, G jd. gôb-a, bêl-a, }â}-a, Mâ}-a, Vlâd-a.
Hipokoristici kojima osnova zavr{ava samoglasnikom -i, poput E
di, Sãndi, Tôni u N jd. i V jd. imaju kratku osnovu, a u svim ostalim
pade`ima u jednini i u mno`ini osnovu pro{irenu suglasnikom /j/
umetnutim izme|u osnove i nastavka, primjerice u G jd.: Edi-j-a,
Sãndi-j-a, Tôni-j-a.
Kao i op}enito u hrvatskome jeziku, imenice s nepostojanim
samoglasnikom /a/ ispred krajnjega suglasnika osnove u N jd.
(primjerice kolåc, kotâl, sân, papâr) u ostalim ga pade`ima gube, pa
im osnova ispred nastavka, primjerice u genitivu jednine, glasi kÿlc-å,
kotl-å, sn-å, papr-å.
B) Srednji rod
a) Nastavak -o, kao i op}enito u hrvatskome jeziku, imaju imenice s
osnovom na nepalatalni suglasnik, primjerice: nçb-o, ~Çd-o, blâgo, ûh-o, ëk-o, tnål-o, vÆn-ë, mês-o, zlât-o, drîv-o i sl.
Ba) Imenica ~Çdo mo`e imati pro{irak -es- samo u oblicima mno`ine
~ud-çs-a, ~ud-ês, ~ud-çs-Æh itd. koji su stilisti~ki obilje`eni.
b) Nastavak -e imaju imenice s osnovom na palatalni suglasnik,
32
primjerice: pëj-e, plç}-e, lÆc-ç, sûnc-e, s›c-e i sl.
Ova pravila ne vrijede za novije primljenice kakve su bor-ë, bok-ç, kaf-ç,
re{-ë i sl.
c) Nastavak -i, koji osim u grobni~kome postoji u jo{ nekim sjeverno~akavskim govorima, imaju sljede}e imenice srednjega roda s
osnovom na palatalni suglasnik:
- zbirne imenice, poput: drvä}-Æ, grãnj-Æ, lü{}-Æ, pärj-Æ, prå{}-Æ i sl.
- sve glagolske imenice, kao: bë}Ånj-Æ, dçlÅnj-Æ, goränj-Æ, kopânj-Æ,
mi{jänj-Æ, pütÅnj-Æ, sidänj-Æ, spãnj-Æ, të}Ånj-Æ, zühÅnj-Æ, `värgÅnj-Æ i sl.
- dio op}ih imenica poput Çj-Æ ili Çl-Æ, zäj-Æ, vesäj-Æ
- toponimi poput Gorä}-Æ, Jelçnj-Æ, Zvonä}-Æ.
d) Nastavak -∅ imaju imenice srednjega roda, kojima osnova u N jd.,
A jd. i V jd. zavr{ava samoglasnikom -e, a u ostalim je pade`ima
pro{irena suglasnikom -n- ili -t- umetnutim izme|u osnove i
nastavka:
- imenicama brïme, ïme, råme, sïme, slïme, tïme, vrîme u ostalim je
pade`ima osnova pro{irena s -n-, primjerice u G jd.: brïme-n-a, ïmen-a, råme-n-a, sïme-n-a, slïme-n-a, tïme-n-a, vrïme-n-a
- imenicama dÆtç, ~ejÅ~ç, otrë~e u ostalim je pade`ima osnova
pro{irena s -t-, primjerice u G jd.: ditç-t-a, ~ejÅ~ç-t-a, otrë~e-t-a.
Zna~enje mno`ine imenice dÆtç iskazuje imenica dicå, koja se
sklanja po 2. vrsti.
Genitiv jednine
Nastavak -a je, kao i op}enito u hrvatskome jeziku, jedini nastavak G jd. imenica obaju rodova.
Dativ i lokativ jednine
U oba je pade`a nastavak -u, kao i op}enito u hrvatskome jeziku,
jedini nastavak D jd. i L jd. imenica obaju rodova. Iznimka je
potvr|ena samo u jednom zaseoku naselja Podhuma, u kojemu
hipokoristici od mu{kih imena s osnovom pro{irenom elementom
-t- imaju u tim dvama pade`ima nastavak -i (po 2. sklonidbenoj
vrsti): dâj Tôneti i Iveti, po{ajï po Tôneti ili Iveti.
33
Akuzativ jednine
A) Mu{ki rod
a) Nastavak kao u N jd., ili b) nastavak kao u G jd.
Kao i u drugim ~akavskim i {tokavskim govorima, A jd. jednak je s N
jd. ili s G jd. u zavisnosti o tome imenuje li se imenicom bi}e ili
stvar. Ako se imenicom imenuje stvar, A jd. je jednak N jd.: vïdÆn
stôl i na njemÇ vâ`, k¤pîl san nëvÆ kapët, ~ûjæn zvôn i sl., a ako se
imenuje bi}e, A jd. je jednak G jd.: vïdÆn konj-å i na njemû ~ovïka, dopeljâl san pås-a, ~ûjæn s¤sçd-a kako zïjÅ.
B) Srednji rod
Kao i op}enito u hrvatskome jeziku, oblik je A jd. imenica srednjega
roda jednak obliku N jd.: vôlin svojç sel-ë, dozüvÅn dÆtç.
Vokativ jednine
A) Mu{ki rod
a) Nastavak -u mo`e imati svaka imenica mu{koga roda u neutralnu
kontekstu.
b) Nastavak -e javlja se u emocionalnu kontekstu: bråt-e! Bë`-e! vrâ`e! gåd-e! smrâd-e! medvïd-e! (potonje: u sva|i, uvredljivo). U
primjerima poput: Bë`e! jÇnÅ~e! vrâ`-e! provodi se palatalizacija
velara /k, g, h/ na kraju osnove ispred nastavka -e.
c) Prazan nastavak -∅ ili V jd. jednak N jd., uklju~uju}i i kra}u osnovu,
imaju imenice kojima osnova zavr{ava samoglasnicima: ]â}e! A
nte! Mîle! Gôbo! Bêlo! Edi!
B) Srednji rod
Kao i op}enito u hrvatskome jeziku, oblik je V jd. imenica srednjega
roda jednak obliku N jd.: VôlÆn te, selë mojç mü}æ! Dÿjdï sïmo,
dîte mojç mî}erÿ!
Instrumental jednine
a) Nastavak -ÿn imaju imenice kojima osnova zavr{ava nepalatalnim
(tvrdim) suglasnikom, primjerice, u mu{kome rodu: srâb-ÿn, grâd-
34
ÿn, {kåf-ÿn, rëg-ÿn, krÇh-ÿn, bedÅk-ôn, kotl-ôn, dïm-ÿn, sn-ôn,
s›p-ÿn, papr-ôn, nës-ÿn, poplåt-ÿn, mrâv-ÿn, mråz-ÿn i sl., i u
srednjemu rodu: nçb-ÿn, ~Çd-ÿn, blâg-ÿn, ûh-ÿn, ëk-ÿn, tnål-ÿn, vÆnôn, mês-ÿn, zlât-ÿn, drîv-ÿn.
b) Nastavak -æn imaju imenice kojima osnova zavr{ava palatalnim
(mekim) suglasnikom primjerice, u mu{kome rodu: kÿlc-ên, kotÅ~ên, tï}-æn, {këj-æn, stÆnj-ên, ko{-ên, vâ`-æn i sl., i u srednjemu rodu:
drvä}-æn, grãnj-æn, lü{}-æn, pärj-æn, pëj-æn, lÆc-ên, sûnc-æn, s›c-æn,
Çj-æn, zäj-æn, vesäj-æn.
b) Nastavak -Æn imale su glagolske imenice, koje su srednjega roda,
primjerice: bë}Ånj-Æn, kopânj-Æn, mi{jänj-Æn, të}Ånj-Æn, zühÅnjÆn, i sl. Kako se glagolske imenice rijetko rabe u svakodnevnoj
komunikaciji Grobni~ana, i njihov posebni nastavak -Æn u I jd.
gotovo je posve uzmaknuo pred nastavkom -æn: bë}Ånj-æn.
Nominativ, akuzativ i vokativ mno‘ine
Kao i op}enito u hrvatskome jeziku, u N mn., A mn. i V mn. sve
imenice mu{koga roda imaju nastavak -i, a sve imenice srednjega
roda nastavak -a.
Genitiv mno‘ine
A) Mu{ki rod
a) Nastavak -Æh je prevladavaju}i, mogu} u svih imenica mu{koga
roda.
b) Ni{ti~ni (prazan) nastavak -∅, uz nastavak -ih, odnosno dvojak
nastavak u G mn. mogu} je u samo dviju skupina imenica mu{koga
roda:
- u toponima koji se javljaju samo u mno`inskome obliku, primjerice
Brnçli}i, Klï}i, MÅvrînci, Zôreti}i G mn. je: z Brnçli}-Æh/ z BrnçlÆ}, od
Klï}-Æh/ od Klî}, z MÅvrînc-Æh/ z MÅvrïnÅc, pu Zôreti}-Æh/ pu ZôretÆ}
- u imenica sa sekundarnim samoglasnikom /a/ umetnutim u
nominativu jednine me|u suglasnike na kraju osnove, poput: kolåc,
m¤låc, oræbåc, prÅsåc, tælåc, `lÆbåc, G mn. je: pet kÿlc-îh/ pet kolâc,
pet m¤lc-îh/ pet mulâc, pet oræpc-îh/ pet oräbÅc, pet prÅsc-îh/ pet
prãsÅc, pet tælc-îh/ pet telâc, pet `lÆpc-îh / pet `lübÅc.
B) Srednji rod
35
Nastavak -∅ imaju sve imenice srednjega roda: ~ûd, blâg, tnâl, vîn,
drîv, pôj, sÇnÅc, s‹c, bë}Ånj, pütÅnj, brimên, imên, ramên, simên,
slimên, stabâl, timên, vrimên i sl. Samoglasnik u zadnjemu slogu
osnove ispred ni{ti~noga (praznoga) nastavka -∅ uvijek je dug.
Dativ, lokativ i instrumental mno‘ine
Grobni~ki govor pripada onim ~akavskim govorima sa starom
morfologijom u kojima su nastavci u D mn., L mn. i I mn.
1. sklonidbene vrste razli~iti, odnosno neujedna~eni kao u
starojezi~nome razdoblju:
a) u D mn. su nastavci -ÿn, -æn, isti i iste distribucije kao u I jd.
b) u L mn. je nastavak -Æh
c) u I mn. je nastavak -i.
Preostale napomene
Imenica gospodîn ima po ovome obrascu oblike jednine. Zna~enje
mno`ine iskazuje imenica skra}ene osnove gospodå, koja se sklanja
kao imenica `enskoga roda 2. sklonidbene vrste u jednini.
Imenici krÆ`-ï, kao i op}enito u hrvatskome jeziku, rabe se samo
mno`inski oblici iako je u grobni~kome govoru mu{koga roda.
Imenice ëko i ûho koje se u jednini sklanjaju po obrascu srednjega
roda, imaju mno`inske oblike kao imenice mu{koga roda te
palataliziran suglasnik na kraju osnove, primjerice N mn.: ë~-i, û{-i,
G mn. i L mn. o~-îh, u{-îh. Imenicama srednjega roda dümj-a, klü{}-a,
plç}-a, plœ}-a, p›s-a, vrãt-a kao i op}enito u hrvatskome jeziku,
rabe se samo mno`inski oblici.
Imenica ~ovïk ima mno`inske oblike sa supletivnom osnovom jud-, a
u D mn. nastavak palatalnih osnova -æn: jûd-æn.
2. sklonidbena vrsta
Promjenu po 2. sklonidbenoj vrsti imaju imenice `enskoga
gramati~koga roda, koje u G jd. imaju nastavak -e.
Paradigmu ove sklonidbe ~ine nastavci
jd.
mn.
36
N
-a,-∅,-i
-e
G
-æ
-∅
D
-i
-Ån
A
-u,-∅
=N
V
-o,-e,-∅
=N
L
=D
-ah
I
-¤n
-ami
Nominativ jednine
a) Nastavak -a u Njd., kao i op}enito u hrvatskome jeziku, imaju:
- imenice `enskoga gramati~koga roda kojima osnova zavr{ava bilo
kojim suglasnikom, mekim ili tvrdim; primjeri su za sve suglasnike:
`åb-a, bëc-a, rë~-a, kÇ}-a, brÅd-å, këf-a, nog-å, mÇh-a, håj-a, r¤k-å,
~el-å, zÆm-å, pïn-a, smœtnj-a, såp-a, cÇr-a, kos-å, må{-a, kït-a, glÅv-å,
koz-å, mrï`-a i sl.
- imenice koje imenuju osobe mu{koga prirodnoga roda, poput: bãrba, sl¤g-å, pâp-a, võjvod-a i sl.
- zbirne imenice, te imenice koje imaju samo oblike jednine, poput
brå}-a, dic-å, dob-å, gospod-å, p›s-a (samo u zna~enju ’dojka’, kao
u primjeru dâj ditçtu p›su, vî{ da plâ~e)
- imenice u novije vrijeme preuzete iz standardnoga jezika s
promjenom roda ili broja: v›hnj-a, novîn-a (ne pozÅbï mi k¤pït v›hnju
i novînu va butîgi), `çpic-a (= ’d`ep’), ili s promjenom deklinacije:
koko{-å, pe}-å.
b) Nastavak -∅, kao i u susjednim sjeverno~akavskim govorima,
imaju imenice måt koja u ostalim pade`ima ima osnovu pro{irenu
umetkom -er- (G jd.: måt-er-æ, A jd.: måt-ær-∅, N mn.: måt-er-e,
I mn.: måt-er-ami), te imenice crükÅv (= ’crkva’) i kjätÅv (= ’kletva’),
s nepostojanim /a/ me|u suglasnicima na kraju osnove u N jd. (u
ostalim pade`ima osnova je crükv-, kjätv-).
b) Nastavak -i, kao i u susjednim sjeverno~akavskim govorima, imala
je imenica h}î koja u ostalim pade`ima ima osnovu pro{irenu
umetkom -er- (G jd. h}-er-ê, A jd. h}-êr-∅, N mn. h}-çr-e, I mn.
h}-er-åmi). U dana{njemu govoru oblik N jd. izjedna~io se s A jd.:
37
Tô mÆ j h}êr.
Genitiv, dativ i lokativ jednine,
nominativ, akuzativ i vokativ mno‘ine
Kao i u ve}ini drugih govora op}enito u hrvatskome jeziku, u
grobni~kome govoru je u 2. sklonidbenoj vrsti:
a) nastavak -æ u G jd., te u N mn. A mn. V mn.
b) nastavak -i u D jd. i L jd.
Akuzativ jednine
a) Nastavak -u, kao i u ve}ini drugih ~akavskih i {tokavskih govora,
imaju imenice s nastavkom -a u N jd.
b) Nastavak -∅ imaju imenice s pro{irenom osnovom måt, h}î, crükÅv,
kjätÅv (A jd.: vôlÆn svojÇ måtær i svojÇ h}êr, grên va crükÅv, ne vôlÆn
g›d¤ kjätÅv).
Vokativ jednine
a) Nastavak -e u V jd. imaju:
nic-e, JÇbic-e,
- imenice kojima osnova zavr{ava slijedom -ic-, V jd.: A
mãj~ic-e, mâlic-e, u~itçjic-e
- hipokoristici od `enskih osobnih imena poput JÇba, Kåta, Måra,
Nïka, V jd.: Jûbe, Kâte, Mâre, Nîke.
b) Nastavak -∅, odnosno oblik kao u N jd. imaju imenice måt, h}î/
h}êr, crükÅv, kjätÅv.
c) Nastavak -o imaju sve ostale imenice koje se mijenjaju po 2.
sklonidbi.
Instrumental jednine
Sve imenice ove sklonidbe imaju u I jd. nastavak -¤n, karakteristi~an i za sjeverno~akavske govore u neposrednu susjedstvu grobni~kih.
Genitiv mno‘ine
Kao i u ve}ine ~akavskih govora, u grobni~kome govoru sve ime-
38
nice 2. sklonidbe imaju u G mn. ni{ti~ni (prazan) nastavak -∅. Samoglasnik u zadnjemu slogu osnove ispred ni{ti~noga (praznoga)
nastavka -∅ uvijek je dug. Primjeri su: (pet) `âb, bôc, rô~, kû},
brâd, kôf, nôg, mûh, hâj, rûk, ~êl, zîm, pîn, cûr, kît, glâv, kôz, mrî`,
bârb, slûg, `çpÆc, kokô{, matêr, h}êr. Imenice sa suglasni~kom
skupinom na kraju osnove dobivaju u ovome pade`u nepostojano
-Å-: crükÅv, kjätÅv, mÇrÅv, brajâd, flajâd, pe~ÇrÅb, narånÅ~ i sl.
Dativ, lokativ i instrumental mno‘ine
Grobni~ki govor pripada onim ~akavskim govorima sa starom
morfologijom u kojima su nastavci u D mn., L mn. i I mn. 2. sklonidbene vrste razli~iti, odnosno neujedna~eni kao u starojezi~nome
razdoblju:
a) u D mn. je nastavak -Ån
b) u L mn.je nastavak -ah
c) u I mn. je nastavak -ami.
3. sklonidbena vrsta
Po 3. sklonidbenoj vrsti mijenjaju se imenice `enskoga gramati~koga roda, koje u G jd. imaju nastavak -i.
Paradigmu ove sklonidbe ~ine nastavci
N
jd.
-∅
mn.
-i
G
-i
-Æh
D
=G
-Ån
A
=N
=N
V
=G
=N
L
=G
=G
I
-¤n
=N
Nominativ jednine
Nastavak -∅ u N jd., kao i op}enito u hrvatskome jeziku, imaju imenice
`enskoga roda kojima osnova zavr{ava bilo kojim suglasnikom ili
39
suglasni~kom skupinom, kao {to su: bôl, kôst, mâst, mîsÅl, nÅpåst,
nåpovÆd, ëbjÆst, pëjÆd, pë{Åst, prëpÅst, rêbÅr, sôl, spëvÆd, stvâr,
sÇhjÅd i sl. te imenice stên, plï{.
Akuzativ jednine
U grobni~kome govoru je, kao i op}enito u hrvatskome jeziku, u 3.
sklonidbenoj vrsti A jd. jednak N jd.
Genitiv, dativ, vokativ i lokativ jednine,
nominativ, akuzativ, vokativ i instrumental mno`ine
U grobni~kome govoru, kao i op}enito u hrvatskome jeziku, u 3.
sklonidbenoj vrsti svih 8 gore navedenih pade`a ima nastavak -i.
Genitiv i lokativ mno`ine
Kao i u susjednim sjeverno~akavskim govorima, u grobni~kome
govoru sve imenice 3. sklonidbene vrste imaju u G mn. i L mn.
nastavak -Æh.
Dativ mno`ine
Kao i u susjednim sjeverno~akavskim govorima, u grobni~kome
govoru sve imenice 3. sklonidbene vrste imaju u D mn. nastavak
-Ån, uz napomenu da se mno`ina, a osobito D mn. ovih imenica
vrlo rijetko ili nikako ne rabi.
2.2.1.2. Sklonidba li~nih zamjenica za 1. i 2. glagolsko lice
Li~ne zamjenice za 1. i 2. glagolsko lice jednine i mno`ine imaju
zasebne oblike osnova i nastavaka koji se dijelom podudaraju s
nastavcima imenica `enskoga roda. Zasebne oblike ima i upitno-odnosna zamjenica za ’ne`ivo’, te iz nje izvedene neodre|ene
zamjenice.
Osobne zamjenice: ja, ti, mi, vi i povratna zamjenica imaju u
grobni~kome govoru sljede}e oblike
jå
menç,
me
tî
tebç, te
sebç,se
mî
nås, nas
vî
vås, vas
40
I
menï,
mi
menç,
me
menï
mån¤n
tebï, ti
sebï, si
sebç, se
nân,
nÅn
nås, nas
vân,
vÅn
vås, vas
tebç, te
tebï
tëb¤n
sebï
sëb¤n
nås
nåmi
vås
våmi
Od op}ejezi~noga stanja osobnih zamjenica: ja, ti i povratne
zamjenice razlikovan je samo instrumental s nastavkom -¤n, u
sjeverno~akavskim govorima karakteristi~nim za instrumental
jednine svih imenica `enskoga roda. U tome je pade`u razlikovan
i sjeverno~akavski lik osnove zamjenice ja: man-.
U osobnih zamjenica s mno`inskim zna~enjem (mi, vi) razlikovni su,
kao i u imenica u mno`ini, dativ s nastavkom -an i instrumental s
nastavkom -ami, karakteristi~ni za te pade`e u mno`ini `enskoga
roda, te arhai~ni starojezi~ni oblik lokativa, zabilje`en u 20.
stolje}u samo u vrlo konzervativnim ~akavskim govorima.
Upitna i odnosna zamjenica ~å (=’{to’), ~â (= ’i{ta, bilo{to’) i od
njezine osnove izvedene neodre|ene zamjenice nî~ (= ’ne{to’),
nï{ (= ’ni{ta’), võj~a (= ’bilo{to, {to god’), så~a (= ’sva{ta’) imaju u
grobni~kome govoru sljede}e oblike
I
~å, ~â
~eså
~emÇ
~å, ~â
~ên
~în
nî~
nï~ega
nï~emu
nî~
nï~æn
nï~Æn
nï{
nï~esa
nï~emu
nï{
nï~æn
nï~Æn
võj~a
võj~esa
võj~a
võj~æn
võj~Æn
så~a
så~esa
så~emu
så~a
så~æn
så~Æn
2.2.1.3. Sklonidba pridjevskih zamjenica,
pridjeva i rednih brojeva
Pridjevi iskazuju sve tri imeni~ke gramati~ke kategorije roda, broja
41
i pade`a, a opisni i gradivni pridjevi, te glagolski pridjevi trpni
iskazuju i posebnu pridjevsku gramati~ku kategoriju odre|enosti,
primjerice nôv : nëvÆ, drvên : drvênÆ, pe~ên : pe~ênÆ. Odre|enost
se od neodre|enosti op}enito u suvremenome hrvatskome jeziku
manje razlikuje nastavcima, a vi{e naglasnim sredstvima, odnosno
duljinom ili kra~inom nastava~noga samoglasnika. Stoga se u
govorima bez zanaglasnih duljina zatire starojezi~no razlikovanje
pridjevske kategorije odre|enosti. Kako grobni~ki govor pripada
skupini sjeverno~akavskih govora s arhai~nom akcentuacijom i
sa~uvanim starojezi~nim zanaglasnim (i prednaglasnim) duljinama,
u njemu se ta kategorija ~uva, {to se razabire iz dviju prilo`enih
paradigmi zamjeni~ko-pridjevske sklonidbe.
Redni brojevi iskazuju iste gramati~ke kategorije kao i pridjevi:
imeni~ke kategorije roda, broja i pade`a, te pridjevsku kategoriju
odre|enosti. Uvijek su odre|ena lika.
Pridjevske zamjenice, za razliku od osobnih, tako|er iskazuju sve tri
imeni~ke gramati~ke kategorije roda, broja i pade`a, a neke od
njih razlikuju i pridjevsku gramati~ku kategoriju odre|enosti od
neodre|enosti.
A. Sklonidba pridjeva i pridjevskih zamjenica neodre|ena lika
jd.
mn.
m .
s.r.
r .
‘.
r.
m.r.
‘.r.
-∅,
-e
-o,
-a
-i
-a; -oga, -ega, -ga
-æ
=N
=G
-a/-e
-ih
-Æn
-u; -omu, -emu,
-mu
(-ÿn, -æn)
A
s.r.
-u
=N
=G
-e
42
L
= D; -Æn
I
-Æn
=
D
=G
-imi
Nominativ jednine
a) U svih su neodre|enih pridjeva i pridjevskih zamjenica u N jd.
op}ejezi~ni nastavci:
- u mu{kome rodu nastavak -∅
- u `enskome rodu kratki nastavak -a
- u srednjemu rodu se nastavak -o dodaje osnovama koje zavr{avaju
nepalatalnim (tvrdim) suglasnikom, a nastavak -e osnovama koje
zavr{avaju mekim (palatalnim) suglasnikom.
Primjeri su pridjeva: bçdast (-o, -a; -i, -a/-e, -e), lîp (-o, -a; -i, -a/
-e, -e), nôv (-o, -a; -i, -a/-e, -e), dëbÅr (-brë, -brå; -brï, -brå/-brç,
-brç), {irëk (-ë, -å; -ï, -å/-ç, -ç), vrû} (vr¤}ç, -å; -ï, -å/-ç, -ç) i sl.
Pridjevske su zamjenice neodre|ena lika s takvim nastavcima u
grobni~kome govoru poimence:
l i ~ n a: - ôn (-ë, -å; -ï, -å/-ç, -ç)
p o s v o j n e: - môj (-å, -ç; -ï, -ç, -å/-ç, -å), tvôj (-å, -ç; -ï, -å/-ç, -ç)
- njegôv (-o, -a; -i, -a/-e, -e), njejî (-ê, -â; -î, -â/-ê, -ê) = ’njezin’
- nå{ (-e, -a; -i, -a/-e, -e), vå{ (-e, -a; -i, -a/-e, -e)
- njïhÿv (-o, -a; -i, -a/-e, -e), svôj (-ç, -å; -ï, -å/-ç, -ç)
p o k a z n e: - ovakôv/ evakôv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’ovakav’
- takôv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’takav’
- onakôv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’onakav’
- ovulïk(-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’ovolik’
- tulïk (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’tolik’
- onulïk (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’onolik’
- ~igôv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’~iji’
- kakôv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’kakav’
- kulïk (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’kolik’
43
n e o d r e | e n e: - vås (së, så; sï, så/sç, sç) = ’sav, sve, sva, svi, sva, sve’
- jedân (-dnë, -dnå; -dnï, -dnå/-dnç, -dnç) = ’neki’
- så~igÿv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’sva~iji’
- såkakÿv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’svakakav’
- sçkulik) (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’svekolik’
- nïjedÅn (-dna, -dno; -dni, -dna/-dne, -dna) = ’nitko’
- nï~igÿv (-o, -a; -i, -a/-e, -e), = ’ni~iji’ i ’ne~iji’
- nïkakÿv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’nekakav’ i ’nikakav’
- nïkulik (-o, -a; -i, -a/-a, -e) = ’nekolik’ i ’nikolik’
- võj~igÿv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’bilo~iji, ~iji god’
- võjkakÿv (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’bilokakav, kakavgod’
- võjkulik (-o, -a; -i, -a/-e, -e) = ’kolikigod’.
Genitiv jednine
A) U mu{kome i srednjemu rodu nastavci su: -a, -oga, -ega, -ga.
a) Stari op}ejezi~ni nastavak -a koji potje~e iz imeni~ke promjene
mu{koga roda, u neodre|enih je pridjeva mogu} (usp. jo{ nîs vïdæl
tako bçdasta ~ovïka, }e bït jë{ ovakëva lîpa, a i såkakova g›da
vrïmena), ali uzmi~e.
b) Prevladavaju prozodijski (naglasno) kratki nastavci -oga, -ega
po op}ejezi~nome pravilu po kojemu se nastavak -oga dodaje
osnovama koje zavr{avaju tvrdim (nepalatalnim) suglasnikom,
primjerice: bçdast-oga, lüp-oga, nëv-oga, dobr-ëga, {irëk-oga;
on-ëga, ov-ëga, takëv-oga, tulïk-oga, a nastavak -ega dodaje
osnovama koje zavr{avaju mekim (palatalnim) suglasnikom,
primjerice: vrœ}-ega; nå{-ega, vå{-ega, moj-çga, tvoj-çga, svojçga.
c) Posvojne zamjenice môj, tvôj i svôj u grobni~kome i u nekim
susjednim ~akavskim govorima imaju i sjeverno~akavski nastavak
-ga: mõj-ga, tvõj-ga, svõj-ga.
d) Upitno-odnosna zamjenica kï za zna~enje ’`ivo’ (’tko’), te od nje
izvedene neodre|ene zamjenice såki = ’svatko’, nïki = ’netko’ i
’nitko’, võjki = ’bilotko tkogod’ imaju samo oblike jednine s prozodij-
44
ski (naglasno) kratkim nastavcima: k-ogå, såk-oga, nïk-oga, võjkoga.
e) U Ri~ini, naseljima du` srednjega i gornjega toka Rje~ine, jedini je
nastavak -ega bez obzira na palatalnost ili nepalatalnost suglasnika:
bçdast-ega, lüp-ega, nëv-ega, dobr-çga, {irëk-ega, k-egå, ov-çga,
ovakëv-ega, såk-ega.
B) U ‘enskome rodu je u G jd. op}ejezi~ni dugi imeni~ki nastavak
-æ.
Dativ i lokativ jednine
U pridjeva i zamjenica neodre|ena lika nastavci su u ovome pade`u
prozodijski (naglasno) kratki.
A) a) U mu{kome i srednjemu rodu, kao i u ve}ini ~akavskih i {tokavskih
govora, vrijedi pravilo po kojemu nastavak -omu imaju neodre|eni
pridjevi i zamjenice kojima osnova zavr{ava tvrdim (nepalatalnim)
suglasnikom (primjerice: bçdast-omu, lüp-omu, nëv-omu, dobr-ëmu,
{irëk-omu; on-ëmu, ov-ëmu, takëv-omu, tulïk-omu), a nastavak
-emu imaju neodre|eni pridjevi i zamjenice kojima osnova
zavr{ava mekim (palatalnim) suglasnikom (primjerice: vrœ}-emu;
nå{-emu, vå{-emu, moj-çmu, tvoj-çmu, svoj-çmu).
b) Posvojne zamjenice môj, tvôj i svôj u grobni~kome i u nekim
susjednim ~akavskim govorima imaju i nastavak -mu: mõj-mu,
tvõj-mu, svõj-mu.
c) Zamjenice kï u zna~enju ’`ivo’ (= ’tko’), såki = ’svatko’, nïki =
’netko’ i ’nitko’, võjki = ’bilotko, tkogod’ imaju oblike D jd. i L jd.:
k-omÇ, såk-omu, nïk-omu, võjk-omu.
d) U naseljima du` srednjega i gornjega toka Rje~ine jedini je nastavak
-emu bez obzira na palatalnost ili nepalatalnost suglasnika: bçdastemu, lüp-emu, nëv-emu, dobr-çmu, {irëk-emu, k-emÇ, ov-çmu,
ovakëv-emu, såk-emu.
e) Tijekom druge polovine 20. stolje}a javili su se u D jd. i L jd.,
vjerojatno pod sna`nim utjecajem standardnoga jezika, nastavci
-ÿn, -æn, te stekli ravnopravan status s nastavcima navedenim pod
a) i d), pa se kao grobni~ki ovjeravaju oblici: dâj tôn bçdastÿn; na
tœjæn su kopåli.
45
B) U ‘enskome rodu je u D jd. i L jd. op}ejezi~ni pridjevski nastavak
-ÿj.
Akuzativ jednine
A) Mu{ki i srednji rod
U ovome pade`u vrijede op}ejezi~na pravila navedena u opisu
paradigme imenica mu{koga i srednjega roda:
a) u mu{kome rodu je A jd. jednak s G jd. kad se zamjenica odnosi
na bi}e (~ovjeka ili `ivotinju); u protivnome je A jd. jednak N jd.
(usp.: k¤pül san takôv kapët : k¤pül san takëv-ega kunçli}-a)
b) u srednjemu rodu je A jd. uvijek jednak s N jd.
B) U ‘enskome rodu je u A jd. op}enito u jeziku naj~e{}i imeni~ki
nastavak -u.
Instrumental jednine i dativ mno`ine
A) Mu{ki i srednji rod
Nastavak -Æn u I jd. mu{koga i srednjega roda, te u D mn. svih triju
rodova zamjeni~ko-pridjevske deklinacije nije samo ~akavski.
Prevladava u ~akavskim i {tokavskim govorima du` jadranske obale
i u njezinu zale|u, gdje se, osim u navedenim pade`ima, javlja i u
L mn. i I mn.
B) U ‘enskome rodu je u I jd. imeni~ki nastavak -¤n.
Nominativ mno`ine
U pridjeva i zamjenica neodre|ena lika nastavci su u ovome pade`u
prozodijski (naglasno) kratki.
A) U mu{kome rodu je op}ejezi~ni nastavak -i.
B) U ‘enskome rodu je nastavak -e.
C) U srednjemu rodu alterniraju nastavci -a/-e. Nastavak -a izvorni je u
srednjemu rodu, a nastavak -e preuzet je iz `enskoga roda. Djelomi~no
ili potpuno utrnu}e starojezi~noga i op}ejezi~noga nastavka -a u NAV
mn. srednjega roda zamjeni~ko-pridjevske deklinacije, i njegovo
poop}enje s nastavkom -e preuzetim iz `enskoga roda, morfolo{ka
je inovacija i posebnost sjeverno~akavskih govora. Primjeri su iz
grobni~koga govora: frï{k-e/ frï{k-a jãj-a, nå{-e/ nå{-a dic-å, takëv-e/
46
takëv-a vrimen-å, lîp-e/ lîp-a sel-å, {irëk-a/ {irëk-e ramen-å.
Genitiv i lokativ mno`ine
U pridjeva i zamjenica neodre|ena lika nastavci su u ovome pade`u
prozodijski (naglasno) kratki.
Nastavak -ih u G mn. i L mn. zamjeni~ko-pridjevske sklonidbe svih
triju rodova arhaizam je zadr`an u dijelu sjeverno~akavskih govora.
Akuzativ mno`ine
a) Po op}ejezi~nome pravilu A mn. je u ovoj sklonidbi jednak N
mn.
b) U grobni~kome govoru, kao i u ve}ini ~akavskih govora A mn.
mo`e biti jednak G mn. ako zna~i ’`ivo, bi}e’; usporedi: K¤pïla
sÅn sç ~a mi rãbÆ (sç ovdje zna~i ’ne`ivo’, ’stvari’), Pozdråvi sïh
nå{ih (sïh nå{ih ovdje zna~i ’bi}a’: ´rodbinu, prijatelje, znance.’).
Instrumental mno`ine
U ovome je pade`u prozodijski (naglasno) kratki nastavak -imi,
ikavska ina~ica starojezi~noga nastavka zamjeni~ko-pridjevske
sklonidbe.
Preostale napomene
a) Li~na zamjenica za 3. glagolsko lice ôn (onë, onå; onï, onç, onç),
koja ima nastavke po 1. paradigmi, ima osnovu on- samo u N jd.
i mn., a u ostalim joj je pade`ima supletivna osnova nj-/ j-. Kao
i druge osobne zamjenice, ima i nenagla{ene oblike u GDA jd. i
mn.
jd.
m. r.
ôn
njegå, ga
mn.
s.r.
‘. r.
onë
onå
njê, je
m.r.
‘.r.
s.r.
onï
onç
onç
njïh, jih
47
njemÇ, mu
njôj,
jÿj
njîn, jÆn
njegå, ga
njÇ
njê, jæ; njïh, jih
njemÇ
njôj
njïh
njîn
njûn
njïmi
B. Sklonidba pridjeva, pridjevskih zamjenica odre|ena lika
i rednih brojeva
jd.
m. r.
mn.
s. r.
-Æ
-æ
-ÿ,
‘. r.
-Å
m.r.
‘.r.
-Æ
s.r
-a/-æ
-ÿga, -æga
-æ
-Æh
-ÿmu, -æmu
-ÿj
-Æn
=N
N
=
-¤
=N
N
=G
=G
=D
=D
=G
-Æn
-¤n
-Æmi
-æ
=
48
Razlike izme|u 1. i 2. zamjeni~ko-pridjevske sklonidbe
a) Osnovna je razlika izme|u 1. i 2. paradigme u tome {to su u
prvoj paradigmi prozodijski (naglasno) dugi samo oni nastavci
kojima je duljina kategorijalna op}ejezi~no, a u 2. paradigmi ni
jedan nastavak nije prozodijski (naglasno) kratak: prvi (ili jedini)
samoglasnik u nastavku uvijek je dug: ako je pod naglaskom, na
njemu je dugi silazni naglasak, a ako je nenagla{en, na njemu je
duljina.
b) Razlika u nastavcima izme|u 1. i 2. paradigme odnosi se samo na
N jd. m. r.: u 2. paradigmi je nastavak -Æ.
c) Po ovoj se paradigmi sklanjaju svi opisni i gradivni pridjevi odre|ena
lika (primjerice bçdast-Æ, lüp-Æ, nôv-Æ, dôbr-Æ, {irôk-Æ), uklju~uju}i i
sve komparative i superlative (primjerice: g›j-Æ – nãjgrj-Æ, ~rjen-ïjÆ
– nãj~rjen-ïjÆ i sl.), svi redni brojevi (p›v-Æ, drÇg-Æ, trç}-Æ itd.) i ove
pridjevske zamjenice:
p o s v o j n a: - njejî (-ê, -â; -î, -ê, -ê) = ’njezin’
p o k a z n e: - êv, evî/ ôv, ovî (-ô, -â; -î, -â/-ê, -ê) = ’ovaj’
- tâ, tî (-ô, -â; -î, -â/-ê, -ê) =’taj’
- ôn, onî (-ô, -â; -î, -â/-ê, -ê) = ’onaj’
- ovîstÆ/ evîstÆ (ovôst-ÿ, ovâst-Å; ovîst-Æ, ovâst-Å/ ovêst-æ,
ovêst-æ) = ’upravo ovaj’
- tîstÆ (tôst-ÿ, tâst-Å; tîst-Æ, têst-æ, têst-æ) = ’upravo taj’
- onîstÆ (onôst-ÿ, onâst-Å; onîst-Æ, onâst-Å/onêst-æ,
onêst-æ) = ’upravo onaj’
- ovulïkÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’ovoliki’
- tulïkÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’toliki’
- onulïkÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’onoliki’
u p i t n o - o d n o s n e: - kî (-ô, -â; -î, -â/-ê, -ê) = ’koji’
- kîstÆ (kôst-ÿ, kâst-Å; kîst-Æ, kâst-Å/kêst-æ, kêst-æ) =
’upravo koji’
- kulïkÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’koliki’
n e o d r e | e n e: - nïkÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’netko’ i ’nitko’ i ’neki’
49
-
såkÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -æ, -æ) = ’svatko’ i ’svaki’
sçkulikÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’svekoliki’
nïkulikÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’nekoliki’ i ’nikoliki’
võjkÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’bilokoji, koji god’
võjkulikÆ (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) = ’kolikigod’.
2.2.2. Komparacija pridjeva
U grobni~kome govoru postoje sva tri op}ejezi~na stupnja komparacije
opisnih pridjeva: pozitiv, komparativ i superlativ.
Pozitivom se naziva neodre|eni lik pridjeva.
Komparativ je oblik opisnih pridjeva koji se sastoji od osnove
komparativa i nastavaka pridjeva odre|ena lika -Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ,
-æ).
Superlativ je oblik s prefiksom naj- predmetnutim obliku komparativa.
Oblici komparativa i superlativa sklanjaju se po 2. paradigmi za
pridjeve, pridjevske zamjenice i redne brojeve.
Osnova komparativa sastoji od korijena i tvorbenoga nastavka ili samo
od korijena. Osnovi se dodaju tvorbeni nastavci za komparativ, a
na njih nastavci za pridjeve odre|ena lika.
U grobni~kome govoru su i osnove i tvorbeni nastavci za tvorbu
komparativa dvojaki:
A) Tvorbeni nastavak -ïj-, s obaveznim kratkim naglaskom na
samoglasniku nastavka, jedini je `iv i produktivan nastavak za tvorbu
komparativa u grobni~kome govoru. Ima ga najve}i broj opisnih
pridjeva koji postoje, a dobivaju ga i novi pridjevi koji pristi`u u
govor. Primjeri su bel-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), bogat-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ),
cel-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), ~itovat-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), ~rn-ïj-Æ
(-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), len-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), svet-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, æ), vesel-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), zaposal-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), `velt-ïj-Æ
(-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ) i sl.
Osnove pridjeva koje imaju ovaj tvorbeni nastavak podlije`u
glasovnim promjenama: palatalizaciji te jedna~enjima, osobito izra-
50
`enim zbog izostajanja nepostojanoga a u pridjeva poput }åhorÅn,
lå~Ån, måmurÅn, mçkak, mï}i{Ån, svætâl, tr¤dân, vrædân, `æjân,
`Çkak komparativ je: }ahorn-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), la~n-ïj-Æ (-æ, -Å;
-Æ, -Å/-æ, -æ), mamurn-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), mehk-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ,
-æ), mi}i{n-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, Å/-æ, -æ), svetl-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), trudnïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), vredn-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ), `ejn-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ,
-Å/-æ, -æ), `uhk-ïj-Æ (-æ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ).
B) Starojezi~ni tvorbeni nastavak -j-, dodavan pridjevskim korijenima,
nestao je u jotacijama do~etnih korijenskih konsonanata, ili je
iza palatalnih konsonanata ispao, te je danas nevidljiv (prazan,
ni{ti~an). Komparativ ovim tipom tvorbenoga nastavka danas nije
produktivan, a zadr`ao ga je iz starojezi~noga razdoblja samo
to~no odre|en broj pridjeva, koje danas u komparativima imaju
nastavak -∅. To su:
a) komparativi onih pridjeva kojima su na kraju korijena u
starojezi~nome razdoblju stajali palatalni suglasnici iza kojih se /j/
reducirao, kao u primjeru tç`(ak) > te`-j-i > tç`-Æ.
b) komparativi onih pridjeva kojima su na kraju korijena u
starojezi~nome razdoblju stajali nepalatalni suglasnici /d, g, h, k,
n, s, st, t, z/ koji su se jotirali s /j/ prema sljede}im pravilima:
/d + j/ > /j/ ili /d’/ : od g›d, hûd, lûd, mlâd, ræd(åk), slåd(ak), t›d
komparativ je g›j-Æ, hÇj-Æ, lÇj-Æ (i: lÇd’-Æ), mlåj-Æ, rçj-Æ, slåj-Æ, t›j-Æ
/g + j/ > / `/ ili /j/: od drâg komparativ je drå`-Æ, od dûg dÇj-Æ
/h + j/ > /{/: od sûh komparativ je sÇ{-Æ
/k + j/ > /~/: od jåk, mçk(ak) komparativ je jå~-Æ, mç~-Æ
/n + j/ > /ñ/ (u pisanju: dvoslov nj): od tån(ak) komparativ je tånj-Æ
/s + j/ > /{/: od vis(ëk) komparativ je vï{-Æ
/t + j/ > /}/: od jût, kråt(ak), `ût komparativ je jÇ}-Æ, krå}-Æ, `Ç}-Æ
/st + j/ > /{}/: od ~v›st, gûst, `est(ëk) komparativ je ~v›{}-Æ, gÇ{}-Æ,
`ç{}-Æ
/z + j/ > /`/: od blîz, b›z, Çz(ak) komparativ je blï`-Æ, b›`-Æ, Ç`-Æ.
Konsonant /Í/ (u pisanju: dvoslov lj), nastao jotacijom prvotnoga
51
suglasnika /l/ po obrascu /l+j/, i epentetskoga suglasnika /l/ po
obrascu:
/p, b, m, v/ + /l+j/ iza labijala, te po ~akavskome obrascu / k, g, h/
+ /l+j/ iza velara, u grobni~kome govoru je naknadno izgubljen i
izjedna~en s (j), {to se odra`ava i u oblicima komparativa s tvorbenim nastavkom -j:
/l+j/ iza labijala > /j/: od krïp(ak), lîp, skûp, {ûp, deb(êl), dub(ëk), `îv;
komparativ je krïpj-Æ, lïpj-Æ, skÇpj-Æ, {Çpj-Æ, dçbj-Æ, dÇb-jÆ, `ïvj-Æ
/l+j/ iza velara > /j/: od dûg, låg(ak), mçk(ak), `Çk(ak), sûh komparativ
je dÇgj-Æ, lågj-Æ, mçkj-Æ, `Çkj-Æ, sÇhj-Æ. U potonjim su slu~ajevima
mogu}i i komparativi s dodatnom jotacijom: dÇ`-Æ, lå`-Æ, mç~-Æ, `Ç~Æ, sÇ{-Æ.
C) Pridjevi navedeni u to~ki B) kojima se osnova ne sastoji samo od
korijena nego i od tvorbenoga formanta, mogu tvoriti komparativ i
na na~in opisan u to~ki A): od ~itave osnove i ve}inskim tvorbenim
nastavkom -ïj-. Komparativ je, primjerice:
od deb(êl): dçbj-Æ i debel-ïj-Æ
od dub(ëk): dÇbj-Æ i du(m)bo~-ïj-Æ
od glåd(ak): glåj-Æ i glatk-ïj-Æ
od krïp(ak): krïpj-Æ i kripk-ïj-Æ
od ræd(åk): rçj-Æ retk-ïj-Æ
od vis(ëk): vï{-Æ i viso~-ïj-Æ
od `est(ëk): `ç{}-Æ i `esto~-ïj-Æ.
D) Nekoliko pridjeva ima komparativ od supletivnih (razli~itih,
druk~ijih) osnova. Pridjevu dëbÅr komparativ je bëj-Æ, pridjevu
dÇg komparativ je dåj-Æ, pridjevu lë{ komparativ je gër-Æ i hÇj-Æ,
pridjevu mï}i{Ån komparativ je månj-Æ, a pridjevu velïk komparativ
je vç}-Æ.
2.2.3. SPREZIDBA ILI KONJUGACIJA
Prosti i slo‘eni glagolski oblici
U grobni~kome govoru postoje prosti i slo`eni glagolski oblici.
Prosti su glagolski oblici u u`emu smislu oni koji se tvore jednom od
52
dviju glagolskih osnova i nastavcima u kojima se iskazuju glagolske
kategorije lica i broja. Takvi su prosti oblici u grobni~kome govoru
prezent i imperativ.
Prosti su glagolski oblici u {iremu smislu oni koji se tvore od glagolskih
osnova, ali ne i nastavcima u kojima se iskazuju glagolske
kategorije lica i broja. Takvi su prosti glagolski oblici glagolska
imenica, glagolski pridjevi, glagolski prilog i infinitiv.
Slo`eni se glagolski oblici sastoje se od dva ili tri zasebna dijela, od
kojih je prva sastavnica prosti glagolski oblik u u`emu smislu, a
druga prosti glagolski oblik u {iremu smislu: glagolski pridjev radni
ili infinitiv. Slo`eni su glagolski oblici: perfekt, pluskvamperfekt,
futur, futur egzaktni, kondicional sada{nji i kondicional pro{li.
2.2.3.1. Prezent
Prezent se tvori od prezentske osnove i nastavaka koji iskazuju
glagolske kategorije lica i broja. ^etiri su sprezidbene vrste sa sljede}im paradigmama:
nastavci
lice i
broj
1
.
2
.
3
.
4
.
1. l.
jd.
-æn
-Ån
-Æn
-n
2. l.
jd.
-e{, -æ{
-Å{
-Æ{
-{, -∅
3. l.
jd.
-e, -æ
-Å
-Æ
-∅
1. l.
mn.
-emo,
-æmo
-Åmo
-Æmo
-mo
2. l.
mn.
-ete, -æte
-Åte
-Æte
-te
3. l.
mn.
-¤
-aj¤
-æ
-¤
53
1. sprezidbena vrsta
Oblike prezenta po 1. sprezidbenoj vrsti imaju:
A) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava suglasnikom -s-, a
prezentska (PO) kojim od tvrdih (nepalatalnih) suglasnika. Primjeri
s infinitivom i oblikom 3. lica jednine prezenta, za:
-s- na kraju IO, -t- na kraju PO: od cvås-t, gnjçs-t, mçs-t, plçs-t (se)
prezent je cvat-ç, gnjet-ç, met-ç, plet-ç (se)
-s- na kraju IO, -d- na kraju PO: od bës-t, dovçs-t, klås-t, krås-t, pås-t,
propås-t, prçs-t prezent je bod-ç, doved-ç, klÅd-ç, krÅd-ç, pÅd-ç,
præd-ç, propÅd-ç
-s- na kraju IO, -p- na kraju PO: od tçs-t, rastçs-t, sës-t prezent je tep-ç,
rastep-ç, sop-ç
-s- na kraju IO, -b- na kraju PO: od dûs-t, grçs-t, skûs-t, zês-t prezent
je d¤b-ç, greb-ç, sk¤b-ç, zæb-ç
-s- na kraju IO, -s- na kraju PO: od nçs-t, pås-t, três-t prezent je nes-ç,
pÅs-ç, træs-ç
-s- na kraju IO, -z- na kraju PO: od dovçs-t, grïs-t, mÇs-t, navrîs-t, zïlist prezent je dovæz-ç, grÆz-ç, m¤z-ç, navrÆz-ç, zilÆz-ç.
B) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava samoglasnikom, a
prezentska (PO) kojim od sonanata. Primjeri za:
- samoglasnik na kraju IO, -m- na kraju PO: od obajê-t, otê-t, o`ê-t,
po~ê-t, prijê-t, zê-t, znê-t prezent je obãjm-e, ëtm-e, ë`m-e, pë~m-e,
prüm-e, zåm-e, znåm-e
- samoglasnik na kraju IO, -v- na kraju PO: od plî-t, rû-t, zvå-t prezent
je plÆv-ç, rov-ç, zov-ç
- samoglasnik na kraju IO, -n- na kraju PO: od dospç-t, kjê-t, raspê-t,
stå-t, zadç-t prezent je dospên-e, kjan-ç, råspn-e, stân-e, zadên-e
- samoglasnik na kraju IO, -r- na kraju PO: od brå-t, më-}, oprî-t, pråt, rasprî-t, umrî-t, vrç-t, zaprî-t prezent je ber-ç, mër-e, opr-ç, per-ç,
råspr-e, umr-ç, vr-ç, zåpr-e
- samoglasnik na kraju IO, -r- na kraju PO: od ~Ç-t, gnjï-t, grê-t, kovå-t,
lê-t, obÇ-t, probï-t, razbï-t, smê-t se, svï-t, {ï-t, ubï-t, zÇ-t (se) prezent
je ~ûj-æ, gnjîj-æ, grîj-æ, kûj-æ, lîj-æ, obûj-æ, probîj-æ, razbîj-æ, smÆj-ç
se, svîj-æ, ubîj-æ, zûj-æ.
54
C) U skupini glagola s do~etkom -} u infinitivu, kojima osnova
u infinitivu (IO) zavr{ava samoglasnikom, a prezentska (PO)
kojim od mekih (palatalnih) suglasnika, ili skupinom u kojoj je
tvrdi suglasnik i sonant, meki ili palatalni suglasnici /~, `, {/ na
kraju prezentskih osnova nastali su palatalizacijom prvotnih
tvrdih velarnih suglasnika /k, g/ ispred nastavaka koji po~inju
samoglasnikom -e, pa potom analogijom i pred samoglasnikom
-u. Od pç-}, më-}, pomë-} prezent je pe~-ên – pe~-û, mër-æn
– mër-¤, pomër-æn – pomër-¤.
Primjeri za:
- samoglasnik na kraju IO, -~- na kraju PO: od pç-}, rç-}, sï-}, tç-},
tû-}, vû-} prezent je pe~- ç, re~- ç, sÆ~-ç, te~-ç, t¤~-ç, v¤~-ç
- samoglasnik na kraju IO, -`- na kraju PO: od (z)lê-}, strï-} prezent
je (z)læ`-ç, strÆ`-ç
- samoglasnik na kraju IO, -{- na kraju PO: od v‹-} prezent je vÈ{-ç
- samoglasnik na kraju IO, -jd- na kraju PO: od dô-}, nâ-}, obâ-}, pô}, zâ-}, zî-} prezent je dõjd-e, nãjd-e, obãjd-e, zãjd-e, züjd-e
- samoglasnik na kraju IO, -gn- na kraju PO: od dï-}, dosê-}, lç}, posê-}, prisê-} prezent je dîgn-æ, dosägn-æ, lêgn-æ, posägn-æ,
prisägn-æ.
D) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava slijedom
/tvrdi suglasnik + samoglasnik/, a prezentska (PO) mekim
suglasnikom. Primjeri za:
/k + a/ na kraju IO, -~- na kraju PO: od brgÅkå-t, cvÆkå-t, jÿkå-t, tÆkå-t
(se) prezent je brgã~-æ, cvü~-æ, jõ~-æ, potü~-æ, tü~-æ (se)
/sk + a/ na kraju IO, -{}- na kraju PO: od iskå-t prezent je ï{}-e
/t + a/ na kraju IO, -}- na kraju PO: od drezgetå-t, hr¤stå-t, iskå-t
prezent je drezgç}-æ, hrœ{}-æ, ï{}-e
/ g + a/ na kraju IO, -`- na kraju PO: od dÆgå-t, lagå-t, stÈgå-t prezent
je dî`-æ, lâ`-æ, pê`-æ
/z + a/ na kraju IO, -`- na kraju PO: od pêza-t, pûza-t prezent je pê`-æ,
pû`-æ.
E) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava slijedom
55
/suglasnik + a/ imaju dvije prezentske osnove: (PO1) sa slijedom
/suglasnik +j/ i (PO2) sa slijedom /suglasnik +a/ i nastavcima 2.
sprezidbene vrste:
/p + a/ na kraju IO, -j- na kraju PO1 , -a- na kraju PO2: od potÆpå-t,
{}Æpå-t, `læpå-t prezent je potüpj-æ, {}üpj-æ, `läpj-æ / potüp-Å, {}üp-Å,
`läp-Å
/b + a/ na kraju IO, -j- na kraju PO1, -a- na kraju PO2: od talÆbå-t
prezent je talübj-æ/ talüb-Å
/m + a/ na kraju IO, -j- na kraju PO1, -a- na kraju PO2: od mrmjå-t,
otïma-t, zïma-t prezent je m‹mj-æ, otîmj-æ, zîmj-æ/ mrmj-â, otïm-Å,
zïm-Å.
F) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava slijedom -ja-, a
prezentska (PO) slijedom /suglasnik + j / ili slijedom /samoglasnik
+ j/. Primjeri su za:
/f + ja/ na kraju IO, -j- na kraju PO: od frfjå-t prezent je f›fj-e
/ k + ja/ na kraju IO, -j- na kraju PO: od prkjå-t prezent je p›kj-e
/samoglasnik + ja/ na kraju IO, -j- na kraju PO: od glojå-t, pejå-t, ståjat se prezent je glëj-e, pçj-e, stâj-æ se.
G) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava slijedom -nu-, a
prezentska (PO) sonantom -n-. Primjeri: od brgÅknÇ-t, b›kn¤-t,
}çpn¤-t, dïgn¤-t, do}Çhn¤-t, dÇn¤-t, kjçkn¤-t prezent je brgãkn-æ,
b›kn-æ, }çpn-æ, dîgn-æ, do}œhn-æ, dÇn-æ, kjçkn-æ.
H) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava slijedom
-ova- a prezentska (PO) slijedom -uj-. Primjeri: od darovå-t, kupovåt, zdihovå-t prezent je darûj-æ, kupûj-æ, zdihûj-æ.
I) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava slijedom -eva-,
-iva- imaju dvije prezentske osnove: (PO1) sa slijedom -uj- i (PO2)
sa slijedom -ov-, -ev-. Primjeri: od bu{ævå-t, pasÆvå-t, popi}ævå-t,
provÆvå-t, prezent je s PO1 bu{ûj-æ, pasûj-æ, popi}ûj-æ, provûj-æ, a
s PO2 bu{äv-Å, pasüv-Å, popi}äv-Å, provüv-Å.
J) Glagoli kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava samoglasnikom -e, a prezentska (PO) slijedom -ij-. Primjeri: od nâde-t se, oblædç-t,
56
odebelç-t, osÆvç-t, oslÆpç-t, oståre-t, po~rjenç-t, po~Ènç-t prezent je
nâdij-æ se, obledîj-æ, odebelîj-æ, osivîj-æ, oslipîj-æ, ostarîj-æ, po~rjenîj-æ,
po~rnîj-æ.
K) Glagol bït s prezentskom osnovom bud- mijenja se u grobni~kome
govoru po ovoj sprezidbenoj vrsti, s oblicima: bûd-æn, bûd-e{,
bûd-e, i u mno`ini bûd-emo, bûd-ete, bûd-u. Ovi oblici glagola
bït sastavnice su slo`enoga glagolskoga oblika futura egzaktnoga.
L) Kao i u susjednim sjeverno~akavskim govorima, glagol (o)tç-t (=
'htjeti') s prezentskom osnovom -}- ima nastavke po 1. sprezidbenoj
vrsti u jednini: }-ç{, }-ç, i u mno`ini }-çmo, }-çte. U 1. licu jednine
ima oblik }-Ç, a u 3. licu mno`ine oblik }-ç, ili s nejotiranom
osnovom t-ç, ako se glavni glagol u futuru odnosi na bi}e. Isto je
i u zanijekanoj ina~ici: næ}-Ç, nä}-e{, nä}-e, nä}-emo, nä}-ete,
nä}-e ili nät-e. Oblici t-ç i nät-e mogu se na}i u futuru kojemu se
glavni glagol u infinitivu odnosi na bi}e.
2. sprezidbena vrsta
Oblike prezenta po 2. sprezidbenoj vrsti imaju glagoli kojima
infinitivna osnova zavr{ava nekim od suglasnika i samoglasnikom
-a-, a prezentska osnova samo tim istim suglasnikom, primjerice:
od båda-t, b›ca-t, burgå-t, cïca-t, }ikå-t, }Ç}a-t, dlåba-t, dohãjå-t,
pjÇva-t, provå-t, pu{}å-t, p¤{}å-t, to}å-t prezent je båd-Å, b›c-Å,
burg-â, cïc-Å, }ik-â, }Ç}-Å, dlåb-Å, dohãj-Å, pjÇv-Å, prov-â, pu{}-â,
pœ{}-Å, to}-â.
Pripadaju im i glagoli s dvojakim prezentskim osnovama: PO1 i oblicima
po 1. sprezidbenoj vrsti, i PO2 s oblicima po 2. sprezidbenoj vrsti
(v. prethodne to~ke E i I) kojima osnova u infinitivu (IO) zavr{ava
slijedom /suglasnik +a/, a PO2 samo suglasnikom: od mrmjå-t, otïmat, potÆpå-t, {}Æpå-t, talÆbå-t, zïma-t, `læpå-t prezent je mrmj-â, otïm-Å,
potüp-Å, {}üp-Å, talüb-Å, zïm-Å, `läp-Å. Primjeri su: od bu{ævå-t, hojævå-t,
kupjævå-t, pasÆvå-t, popi}ævå-t, popi{ævå-t, prodÅvå-t, provÆvå-t
prezent je bu{äv-Å, hojäv-Å, kupjäv-Å, pasüv-Å, popi}äv-Å, popi{ävÅ, prodãv-Å, provüv-Å.
3. sprezidbena vrsta
Oblike prezenta po 3. sprezidbenoj vrsti imaju glagoli kojima osnova
57
u infinitivu (IO) zavr{ava nekim od suglasnika + samoglasnik -a a
prezentska (PO) samo tim istim suglasnikom. Primjeri su za:
/suglasnik + a/ na kraju IO, – isti suglasnik na kraju PO: od bü`åt, bli{}å-t, dü{å-t, dr`å-t, kjæ~å-t, le`å-t, m¤~å-t, prÆstëja-t se, spå-t
prezent je bi`-î, bli{}-î, di{-î, dr`-î, kjæ~-î, le`-î, mu~-î, prÆstëj-Æ se,
sp-î
/suglasnik + i/ na kraju IO, – isti suglasnik na kraju PO: od mÅmï-t,
m¤lï-t, molï-t, rÅbï-t, sÅdï-t, vozï-t, to~ï-t, `bÅjï-t, `enï-t se prezent je
mãm-Æ, mœl-Æ, mël-Æ, rãb-Æ, sãd-Æ, vëz-Æ, të~-Æ, `bÅj-î, `çn-Æ se
/suglasnik + e/ na kraju IO, isti suglasnik na kraju PO: od bolç-t, ~æpç-t,
g¤~ç-t, letç-t, mïsle-t, po`måre-t, sidç-t, vôle-t, `elç-t prezent je bol-î,
~æp-î, g¤~-î, let-î, mïsl-Æ, po`mår-Æ, sid-î, vôl-Æ, `el-î.
4. sprezidbena vrsta
Arhai~ne atematske oblike prezenta s okrnjenim suglasnikom na
kraju osnove po 4. sprezidbenoj vrsti u grobni~kome govoru imaju
sljede}i glagoli:
A) Glagol bï-t s prezentskom osnovom s-, sa-, je- u oblicima sâ-n, sï, je ili j, s-më, s-tç, s-Ç. Ovi oblici nose zna~enje nesvr{ena vida
glagola bït. Sastavnice su slo`enih glagolskih oblika perfekta i
pluskvamperfekta.
B) Glagol bï-t s prezentskom osnovom bu- u oblicima: bû-n, bÇ-{,
bÇ, bÇ-mo, bÇ-te/bÇs-te. U 3. l. mn. osnova je bud-: bûd-u. I ovi
oblici nose zna~enje nesvr{ena vida glagola bit. Sastavnice su slo`enoga glagolskoga oblika futura egzaktnoga.
C) Glagol bï-t s prezentskom osnovom bi- u oblicima: bî-n, bï-{, bï,
bï-mo, bï-te/bïs-te. Oblik 3. l. mn. jednak je obliku 3. l. jednine: bï.
I ovi oblici nose zna~enje nesvr{ena vida glagola bït. Sastavnice su
slo`enoga glagolskoga oblika kondicionala.
D) Glagol jïs-t s prezentskom osnovom ji- u oblicima: jî-n, jî-{, jî, jÆmë, jÆ-tç/ jÆs-tç. U 3. l. mn. osnova je jid-: jid-û.
E) Glagol u zna~enju ’i}i’ bez infinitiva a s prezentskom osnovom
gre- u oblicima: grê-n, grê-{, grê, græ-më, græ-tç/ græs-tç. U 3. l. mn.
osnova je gred-: gred-û.
58
F) Glagol då-t s prezentskom osnovom da-: dâ-n, dâ-{, dâ,
dÅ-më, dÅ-tç/ dÅs-tç. U 3. l. mn. osnova je daj-: daj-û.
2.2.3.2. Imperativ
Kao i op}enito u hrvatskome jeziku, imperativ nema 1. lica jednine,
a 3. lice jednine i mno`ine ne izri~e se prostim oblicima. Prosti
oblici imperativa postoje samo u 2. licu jednine i mno`ine, te u 1.
licu mno`ine.
Imperativ se tvori od prezentske osnove i sljede}ih nastavaka:
nastavci
lice i broj
2. l. jd.
1. sprezidba
-i
2. sprezidba
-∅
1. l. mn.
-imo
-mo
2. l. mn.
-ite
-te
A) Oblike imperativa po 1. sprezidbi imaju glagoli kojima prezentska
osnova zavr{ava suglasnicima; velarni suglasnici /k, g, h/ na kraju
osnove ispred nastava~noga -i postaju sibilantima /c, z, s/. Primjeri
su od: plçs-t, pås-t, zê-t, zvå-t, pomë-}, zaprî-t, spç-}, nâ-}, prisê-}
(i: prisægnÇ-t), iskå-t, {}Æpå-t, pejå-t, kjçkn¤-t, bÆ`å-t, dr`å-t, molït, nçs-t, nosï-t, 2. l. jd. imperativa je: plet-ï, pÅd-ï, zam-ï, zov-ï,
pomoz-ï, zapr-ï, spec-ï, nÅjd-ï, prisægn-ï, i{}-ï, {}Æpj-ï, pej-ï, kjçkn-i,
bÆ`-ï, d›`-i, mol-ï, nes-ï, nos-ï.
B) Oblike imperativa po 2. sprezidbi imaju glagoli kojima prezentska
osnova zavr{ava slijedom /samoglasnik+ j/. Primjerice, od obÇ-t,
razbï-t, dohÅjå-t 2. l. jd. imperativa je: obûj, razbîj, dohãjÅj.
C) U ~akavskim govorima imperativ po 1. i po 2. sprezidbi mogu
imati i glagoli kojima prezentska osnova zavr{ava suglasnicima,
primjerice: - od bi`å-t oblici imperativa glase: bï`, bï`-mo, bï{-te
- od dr`å-t imperativ je: d›`, d›`-mo, d›{-te
- od hodï-t imperativ je hëd ili hôj, hë-mo, hë-te
- od mu~å-t imperativ je mÇ~, mÇ{-mo, mÇ{-te.
59
2.2.3.3. Ostali prosti glagolski oblici
A) Glagolski pridjev trpni
Glagolski pridjev trpni (ili trpni pridjev) tvori se od infinitivne ili od
prezentske osnove glagola nesvr{enoga vida, kojoj se dodaje
tvorbeni element -n- ili -t-, koji je obilje`ava pasivnim glagolskim
zna~enjem. Takva pro{irena osnova prima nastavke obiju
pridjevskih sklonidbenih paradigmi neodre|ena (-∅, -o, -a; -i, -a/e, -e) i odre|ena lika (-Æ, -o, -a; -i, -a/-e, -e) (-ÿ, -Å; -Æ, -Å/-æ, -æ). Po tim
obilje`jima glagolski pridjev trpni morfolo{ki pripada pridjevima.
Glagolskoj morfologiji pripada samo svojom tvorbom.
Tvorbeni element -n- dodaje se infinitivnim osnovama koje zavr{avaju
samoglasnikom -a-, primjerice, od glagola dopejå-t, nadÆ{åt, pohr¤stå-t, prognå-t, raspÅrå-t, sprovå-t, zaburgå-t, zapjuvå-t,
trpni pridjev u N jd. m. r. je: dopejâ-n, nadü{Å-n, pohrõstÅ-n, prognâ-n,
sprovâ-n, raspãrÅ-n, zaburgâ-n, zapjuvâ-n.
U glagola kojima prezentska osnova zavr{ava suglasnikom, ispred
tvorbenoga elementa -n- ume}e se samoglasnik -e- ili -je- pa ~itav
tvorbeni element trpnoga pridjeva ima lik -en- ili -jen-.
Primjeri su za tvorbeni lik -en dodan prezentskoj osnovi glagoli:
nasmê-t, obÇ-t, oplî-t, oprå-t, pojïs-t, polç-}, pomçs-t, pobrå-t, poskûst, rastçs-t, spç-}, zagnjçs-t, zalê-t, zïbos-t, kojima trpni pridjev u
N jd. m. r. glasi: nasmij-ên, obuj-ên, opliv-ên, oper-ên, poder-ên,
pojid-ên, pole`-ên, pomet-ên, pober-ên, poskub-ên, rastep-ên,
spe~-ên, zagnjet-ên, zalij-ên, zibod-ên.
Primjeri su za tvorbeni lik -jen dodan prezentskoj osnovi glagoli:
b›kn¤-t, dïgn¤-t, o`enï-t, popråvi-t, porÅbï-t, primÅmï-t, kojima
trpni pridjev u nominativu jednine mu{koga roda glasi: b›kn-jæn,
dïgn-jæn, o`çn-jæn, popråv-jæn, porãb-jæn, primãm-jæn. U potonjim
primjerima u kojima je -jen dodan suglasniku -n- jotacijom je
zapravo nastao fonem /ñ/, meki sliveni glas koji po dana{njemu
pravopisu pi{emo dvoslovom (nj).
Tvorbeni element -t- dodaje se infinitivnim osnovama koje zavr{avaju samoglasnikom -e- primjerice, od glagola obajê-t, otê-t, o`ê-t,
po~ê-t, po`ê-t, prijê-t, prokjê-t, raspê-t, zadê-t, trpni pridjev u nomi-
60
nativu jednine mu{koga roda je: ëbajæ-t, ëtæ-t, ë`æ-t, pë~æ-t, pë`æt, prïjæ-t, prëkje-t, råspæ-t, zådæ-t. Kako se mo`e vidjeti, morfolo{ka
podudarnost izme|u infinitiva i trpnoga pridjeva ovih glagola je potpuna, no njihova je raznozna~nost istaknuta naglasnim
sredstvima.
B) Glagolska imenica
Glagolska imenica tvori se od osnove trpnoga pridjeva glagola
nesvr{enoga vida kojoj su dodani nastavci cijele sklonidbene
paradigme imenica srednjega roda, s nastavkom -Æ u N jd. i
nastavkom -Å u N mn. Po tim obilje`jima glagolska imenica
morfolo{ki pripada imenicama, i ne razmatra se unutar morfologije
glagola. Premda su u grobni~kome govoru u na~elu mogu}e
glagolske imenice od svakoga trpnoga pridjeva, rijetko se rabe
u svakodnevnoj komunikaciji. Zna~enje koje sadr`i glagolska
imenica u svakodnevnom se govoru iskazuje infinitivom; Græmë
na bë}anjÆ : Græmë bë}at.
C) Glagolski pridjev radni
Glagolski pridjev radni (ili radni pridjev) tvori se od protojezi~ne
infinitivne osnove bilo kojega glagola, kojoj se dodaje tvorbeni
element -l- koji je obilje`ava aktivnim glagolskim zna~enjem.
Takvoj su osnovi dodani nastavci N pridjeva neodre|ena lika (-∅, o, -a; -i, -a/-e, -e), koji iskazuju imeni~ke kategorije roda i broja, po
~emu radni pridjev dijelom pripada pridjevima. Glagolski pridjev
radni va`na je sastavnica pet slo`enih glagolskih oblika u kojima
svojim nastavcima iskazuje kategoriju broja, pa se njegova tvorba
razmatra unutar glagolske morfologije.
a) Pri tvorbi radnoga pridjeva infinitivnoj se osnovi koja zavr{ava
samoglasnikom -a, -e, -i, -u dodaje samo tvorbeni element -l i na nj
nastavci nominativa neodre|enoga pridjevskoga lika (-∅, -o, -a; -i,
-a/-e, -e), primjerice:
- infinitivnim osnovama na -a-: båda-t, bÆ`å-t, blÆ{}å-t, brå-t, b›ca-t,
brgÅkå-t, burgå-t, bu{ævå-t, cïca-t, cvÆkå-t, }ikå-t, }Ç}a-t, darovå-t,
då- t, dÆgå-t, dÆ{å-t, dlåba-t, dohÅjå-t, drezgetå-t, dr`å-t, frfjå-t, glojå-t,
hojævå-t, hr¤stå-t, iskå-t, jÿkå-t, kjæ~å-t, kovå-t, kupjævå-t, kupovå-t,
61
lagå-t, le`å-t, m›mja-t, m¤~å-t, otïma-t, pasÆvå-t, pejå-t, pêza-t,
pjÇva-t, popi}ævå-t, potïka-t, potïpa-t, prå-t, prkjå-t, prÆstëja-t se,
prodÅvå-t, provå-t, provÆvå-t, pu{}å-t, p¤{}å-t, pûza-t (se), spå-t,
ståja-t se, stå-t, stÈgå-t, {}Æpå-t, talÆbå-t, tÆkå-t (se), to}å-t, zdihovå-t,
zïma-t, zvå-t, `læpå-t; radni pridjev u N jd. m. r. glasi: badâ-l, bÆ`â-l,
blÆ{}â-l, brâ-l, b›cÅ-l, brgÅkâ-l, burgâ-l, bu{ævâ-l, cïcÅ-l, cvÆkâl, }ikâ-l, }u}â-l, darovâ-l, dâ-l, dÆgâ-l, dÆ{â-l, dlåbÅ-l, dohÅjâ-l,
drezgetâ-l, dr`â-l, frfjâ-l, glojâ-l, hojævâ-l, hr¤stâ-l, iskâ-l, jÿkâ-l,
kjæ~â-l, kovâ-l, kupjævâ-l, kupovâ-l, lagâ-l, le`â-l, m›mjÅ-l, m¤~â-l,
otïmÅ-l, pasÆvâ-l, pejâ-l, pêzÅ-l, pjÇvÅ-l, popi}ævâ-l, potïkÅ-l, potïpÅ-l,
prâ-l, prkjâ-l, prÆstëjÅ-l se, prodÅvâ-l, provâ-l, provÆvâ-l, pu{}â-l,
p¤{}â-l, pûzÅ-l (se), spâ-l, ståjÅ-l se, stâ-l, stÈgâ-l, {}Æpâ-l, talÆbâ-l,
tÆkâ-l (se), to}â-l, zdihovâ-l, zïmÅ-l, zvâ-l, `læpâ-l
- infinitivnim osnovama na -e-: bolç-t, ~æpç-t, dospç-t, grê-t se, g¤~çt, kjê-t, lê-t, letç-t, mïsle-t, nâde-t se, obajê-t, oblædç-t, odebelç-t,
osÆvç-t, oståre-t, otê-t, (o)tç-t (= ’htjeti’), o`ê-t, po~ê-t, po~rjenç-t,
po~Ènç-t, po`måre-t, prijê-t, smê-t se, raspê-t, sidç-t, vïse-t, vôlet, vrç-t, zadç-t, zê-t, znê-t, `elç-t; radni pridjev u N jd. m. r. glasi:
bolê-l, ~æpê-l, dospê-l, grê-l se, g¤~ê-l, kjê-l, lê-l, letê-l, mïslæ-l,
nâdæ-l se, obajê-l, oblædê-l, odebelê-l, osÆvê-l, oståræ-l, otê-l (= ’htio’),
ë`æ-l, pë~æ-l, po~rjenê-l, po~Ènê-l, po`måræ-l, prïjæ-l, smê-l se,
råspæ-l, sidê-l, vïsæ-l, vôlæ-l, vrê-l, zadê-l, zê-l, znê-l, `elê-l
- infinitivnim osnovama na -i-: bï-t, gnjï-t, mÅmï-t, m¤lï-t, molï-t, plï-t,
probï-t, rÅbï-t, razbï-t, sÅdï-t, svï-t, {ï-t, to~ï-t, ubï-t, vozï-t, zÅbï-t,
`bÅjï-t, `enï-t se; radni pridjev u N jd. m. r. glasi: bî-l, gnjî-l, mÅmî-l,
m¤lî-l, molî-l, plî-l, probî-l, rÅbî-l, razbî-l, sÅdî-l, svî-l, {î-l, to~î-l,
ubî-l, vozî-l, zÅbî-l, `bÅjî-l, `enî-l se. Glagolima oprî-t, rasprî-t,
umrî-t, zaprî-t okrnjen je samoglasnik -i- na kraju osnove u oblicima
radnoga pridjeva, koji u N jd. m. r. glasi: ëpr-l, råspr-l, Çmr-l, zåpr-l
- infinitivnim osnovama na -u-: brgÅknÇ-t, b›kn¤-t, }çpn¤-t, ~çpn¤-t,
~Ç-t, dïgn¤-t, do}Çhn¤-t, dÇn¤-t, kjçkn¤-t, obÇ-t, rû-t, zÇ-t (se); radni
pridjev u N jd. m.r. glasi: brgÅknû-l, b›kn¤-l, }çpn¤-l, ~çpn¤-l, ~û-l,
dïgn¤-l, do}Çhn¤-l, dÇn¤-l, kjçkn¤-l, obû-l, rû-l, zû-l (se).
b) Glagoli kojima je stara (protojezi~na) infinitivna osnova bitno
izmijenjena, a danas zavr{ava suglasnikom -s-, te glagoli kojima
infinitiv zavr{ava na -} tvore radni pridjev od prezentske osnove na
62
koju se dodaje tvorbeni element -l (+ nastavci nominativa neodre|enoga pridjevskoga lika: -∅, -o, -a; -i, -a/-e, -e) , ili -(Å)l- (nepostojani
samoglasnik -a- ispred tvorbenoga elementa -l javlja se samo pred
ni{ti~nim nastavkom), kojemu se dodaju nastavci N neodre|enoga
pridjevskoga lika (-∅, -o, -a; -i, -a/-e, -e).
Tvorbeni element -l imaju:
- glagoli kojima je danas na kraju osnove u infinitivu suglasnik -s-, a
na kraju prezentske osnove zubni suglasnik -t- ili -d-; glagoli bës-t,
cvås-t, gnjçs-t, klås-t, krås-t, mçs-t, pås-t, plçs-t (se), prçs-t, propås-t
u osnovi radnoga pridjeva nemaju nikakva suglasnika, te im radni
pridjev u N jd. m. r. glasi: bô-l, cvâ-l, gnjê-l, klâ-l, krâ-l, mê-l, pâ-l,
plê-l (se), prê-l, propâ-l.
Tvorbeni element -(Å)l dodaje se:
- glagolima kojima dana{nja prezentska osnova zavr{ava suglasnikom,
poput glagola: dovçs-t, dûs-t, grçs-t, grïs-t, mÇs-t, navrîs-t, nçs-t, pâst, rastçs-t, skûs-t, sës-t, tçs-t, zês-t, zïlis-t, três-t; ovim glagolima radni
pridjev u N jd. m. r. glasi: dëvez-Ål, dûb-Ål, grçb-Ål, grïz-Ål, mÇzÅl, nåvriz-Ål, nçs-Ål, pâs-Ål, råstep-Ål, skûb-Ål, sëp-Ål, tçp-Ål, zêb-Ål,
zïliz-Ål, três-Ål
- glagolima s infinitivnom osnovom na samoglasnik i infinitivnim
do~etkom -}, poput glagola: dï-}, dosê-}, lç-}, më-}, pç-}, posê-},
prisê-}, rç-}, sï-}, strï-}, tç-}, tû-}, v›-}, vû-}, (z)lê-}; ovim glagolima
radni pridjev u N jd. m. r. glasi: dïg-Ål, dosêg-Ål, lçg-Ål, mëg-Ål, pçkÅl, posêg-Ål, prisêg-Ål, rçk-Ål, sïk-Ål, strïg-Ål, tçk-Ål, tûk-Ål, v›g-Ål,
vûk-Ål, (z)lêg-Ål
- glagolu u zna~enju ’i}i’, koji nema infinitiva, osnova za tvorbu
radnoga pridjeva svedena je na {-, te njegovim izvedenicama dô-},
nâ-}, obâ-}, pô-}, prô-}, zâ-}, zî-}, radni pridjev u N jd. m. r. glasi:
{-âl, do{-âl, na{-âl, ëba{-âl, po{-âl, pro{-âl, za{-âl, zï{-Ål.
D) Glagolski prilog
63
Glagolski prilog, tvoren od oblika 3. lica prezenta nesvr{enih glagola
i do~etka -} (gredû-}, dçlaj¤-}, jidû-}, mïslæ-}) ima samo jedan
oblik, po ~emu je blizak nepromjenjivim rije~ima, prilozima. Ipak
se razmatra unutar morfologije glagola kao oblik u kojemu je
sadr`ana prezentska osnova s va`nim glagolskim zna~enjima.
E) Infinitiv
Infinitiv, prosti i nepromjenjivi oblik tvoren od infinitivne osnove s
do~etkom -t ili -} ne iskazuje ni imeni~ke kategorije roda, broja i
pade`a, ni pridjevsku kategoriju odre|enosti, ni glagolske kategorije
broja i lica. Ipak je nezaobilazan unutar morfologije glagola kao
vrlo va`an oblik u kojemu je sadr`ana infinitivna osnova sa svim
ostalim glagolskim zna~enjima, te stoga {to je infinitiv sastavni
dio slo`enoga glagolskoga oblika futura, i {to je ~esta dopuna
glagolima slabo izra`ena zna~enja.
2.2.3.3. Slo‘eni glagolski oblici
A) Perfekt
Tvori se od prezenta glagola bï-t s osnovom s-, sa-, je- i oblicima
po 4. sprezidbenoj vrsti, te radnoga pridjeva sprezanoga glagola,
primjerice gjçda-t:
jd.
sÅn gjçdÅl(-o,-a)
si gjçdÅl(-o,-a)
je (j) gjçdÅl(-o,-a)
mn.
smo gjçdali(a,-e)
ste gjçdali(-a,-e)
su gjçdali(-a,-e)
B) Pluskvamperfekt
Tvori se od perfekta glagola bï-t i radnoga pridjeva sprezanoga glagola,
primjerice gjçda-t:
jd.
sÅn bîl(-o,-a) gjçdÅl(-o,-a)
si bîl (-o,-a) gjçdÅl(-o,-a)
mn.
smo bîli(-a,-e) gjçdali(-a,-e)
ste bîli(-a,-e) gjçdali(-a,-e)
65
Sanja Zub~i}
NAGLASNI TIPOVI U GROBNI^KOM GOVORU
UVOD
U grobni~kome su govoru potvr|ena tri naglaska, jedan kratki i dva
duga. Na dugim je nagla{enim samoglasnicima o~uvana opreka po
intonaciji pa je jedan dugi naglasak silazne, a drugi uzlazne intonacije.
Opreka po kvantiteti izuzetno je dobro o~uvana na nenagla{enim
samoglasnicima, ispred i iza naglaska. Razlika je samo u kvantiteti
slogotvornoga r koji u dijelu grobni~kih govora mo`e biti samo kratak,
dok je u drugih ta opreka o~uvana. Sustavno je i aktualno duljenje u
slogu zatvorenu sonantom, bez obzira na to je li slog nagla{en ili
nenagla{en. I u svim se novim leksemima koji ulaze u sustav i prolaze
proces fonolo{ke adaptacije, obvezatno dulje takvi slogovi
(egzistäncija, frändica, büldat; fÅlsifikât, Ændividuålac, kÅrdiolôg;
metabolïzÅm i dr.). U grobni~kom se govoru u dugom nagla{enom
do~etnom slogu rije~i i izgovorne cjeline dokida opreka po intonaciji
i uvijek se ostvaruje dugi silazni naglasak. Kada se, me|utim, slog
primarno nagla{en zavinutim naglaskom na|e na kraju rije~i, ali ne i
na kraju izgovorne cjeline, rije~ se ostvaruje sa zavinutim naglaskom
(PçtÅr je do{âl. ali Do{ãl je.).
Jo{ je A. Beli}a (1912), ali i kasnije istra`iva~e zbunjivalo
«nestalno» mjesto naglaska u grobni~kome govoru. Misli se pritom
na mogu}nost da se isti leksem u istome morfolo{kome obliku jednom
ostvaruje na jedan, a drugi put na drugi na~in s time da mo`e
alternirati mjesto naglaska unutar osnove ili izme|u osnove i nastavka
ili ~ak izme|u proklitike i nagla{ene rije~i mimo uvrije`enih zakona.
Takve su alternacije potvr|ene samo u emocionalno nabojenu
diskursu ili diskursu koji je za govornika osobito bitan i tra`i dodatno
tuma~enje. Tako se uz stilski neutralno glÅvå ~uje i stilski obilje`eno
glâva ili sçlo prema selë. Uporaba naglasnih alternanti ima osebujnu
ekspresivnu i komunikaciju vrijednost pa je primjerice sasvim jasno
da zaziv osobnoga imena RçnÅto! ima posve drugo zna~enje i
66
kontekst od ostvaraja Renâto! Prvi se rabi pri iskazivanju nezadovoljstva,
ljutnje, a drugi u emocionalno neobojenim situacijama uklju~uju}i i
one s pozitivno obojenim emocijama. Mjesto je naglaska u grobni~kome
govoru va`an na~in isticanja, pa je komunikacijski bitnoj rije~i uvijek
nagla{en prvi slog izgovorne cjeline. Alternante su osobito ~este u
nepromjenjivih rije~i, te u imperativu i vokativu kao oblicima s
osobitom komunikacijskom funkcijom.
Naglasna tipologija
U naglasnoj se tipologiji promjenjivih vrsta rije~i u grobni~kome
govoru polazi od tipologije koja je u suvremenoj slavistici danas ve}
op}eprihva}ena (usp. npr. uz neznatne razlike Stang 1965, Stankiewicz
1993, Houtzagers 1985, Kalsbeek 1998, Langston 2006, Kapovi}
2006 i dr.) i prema kojoj se za svaku vrstu rije~i odre|uju zasebni i
njoj prilago|eni naglasni tipovi i u ~ijoj je klasifikaciji temeljan kriterij
mjesta naglaska. Ta tipologija po~iva na naglasnoj tipologiji
praslavenskoga jezika, pa je primjerena i za komparativne analize.
^akavsko je narje~je hrvatskoga jezika uz ruski jezik dobro o~uvalo
praslavensko mjesto naglaska sa zanimljivim odnosom naglaska
me|u morfemima rije~i koji se dr`i bitnom odrednicom slavenske
akcentuacije. Ju`noslavensku skupinu u akcenatskome smislu
odre|uje alternanta osnove i nastavka ili nastavka i ~elnoga naglaska
na prvome slogu osnove (Stankiewicz 1993). Stoga su u ovdje
primijenjenoj naglasnoj tipologiji temeljni termini osnova i nastavak.1
S obzirom na ~injenicu da je u grobni~kome govoru izuzetno dobro
o~uvano staro mjesto naglaska, primijenjena se tipologija ne}e bitno
razlikovati od polazi{ne praslavenske. Me|utim, uzimanje u obzir
samo mjesta naglaska nije dostatno u sinkronijskome opisu nekoga
mjesnoga govora ili kojega hijerarhijski vi{ega lingvisti~koga sustava
jer se njime zanemaruju bitne tendencije akcenatskoga razvoja,
odnosno, one zna~ajke koje su se u sustavu razvile kasnije, uvjetovane
1
Termin osnova unekoliko se razlikuje od pojma vi{emorfemske osnove kakav
je postavljen i prihva}en u kroatisti~koj morfologiji. U akcenatskome je smislu pojam
osnove bli`i morfolo{kome pojmu korijena. To, naravno, mijenja i pojam nastavka
kao onoga {to slijedi iza osnove.
67
primarno fonolo{kim ili morfolo{kim razlozima. Stoga }e se u prikazu
naglasnih tipova u grobni~kome govoru unutar primarnih, prema
mjestu naglaska odre|enih tipova, utvr|ivati podtipovi prema vrsti
naglaska. Svaki }e se naglasni tip tabli~no prikazati s time da se
simbolom + ozna~ava naglasak na osnovi, a simbolom - naglasak na
nastavku. Simbolom +/- ozna~ava se dvojna mogu}nost ostvaraja.
Posebni }e se simboli za vrstu naglaska navoditi samo onda kada je
to nu`no uz posebno tuma~enje.
68
NAGLASNI TIPOVI IMENICA
U grobni~kom se govoru potvr|uju tri sklonidbene vrste imenica:
a-vrsta, e-vrsta i i-vrsta. Dok u a-vrstu ulaze imenice mu{koga i
srednjega roda, preostale se dvije vrste odnose na imenice `enskoga
roda. Prema distribuciji dugih samoglasnika u nastavcima (koji nose
duljinu kad su nenagla{eni, a dugi silazni naglasak kad su nagla{eni)
imenice je u grobni~kome govoru mogu}e podijeliti u ~etiri obrasca.
Imenice a-vrste mu{koga i srednjega roda dijelom su obrasca a s
ovakvom distribucijom:
obrazac a
pade‘
mu{ki rod, jednina
mu{ki rod, mno‘ina
nenagla{eni
-∅
nagla{eni
-∅
nenagla{eni
-i
nagla{eni
-ï
genitiv
-a
-å
-Æh
-îh
dativ
-u
-Ç
-ÿn / -æn
-ôn / -ên
akuzativ
-∅ / -a
-∅ / -å
-i
-ï
vokativ
-u, -e, -∅
-Ç, -ç, -∅
-i
-ï
lokativ
-u
-Ç
-Æh
-îh
-ÿn / -æn
-ôn / -ên
-i
-ï
nominativ
instrumental
pade‘
srednji rod, jednina
srednji rod, mno‘ina
nenagla{eni
-o, -e, -∅
nagla{eni
-ë, -ç, -∅
nenagla{eni
-a
nagla{eni
-å
genitiv
-a
-å
-∅
-∅
dativ
-u
-Ç
-ÿn / -æn
-ôn / -ên
akuzativ
-o,-e, -∅
-ë, -ç, -∅
-a
-å
vokativ
-o,-e, -∅
-ë, -ç, -∅
-a
-å
lokativ
-u
-Ç
-Æh
-îh
-ÿn / -æn
-ôn / -ên
-i
-ï
nominativ
instrumental
69
Imenice srednjega roda koje su morfolo{ki dijelom a-vrste, ali se
od njih razlikuju ~injenicom da nemaju mno`inu i, naglasno, obvezatnim dugim samoglasnikom nastavka u svim oblicima paradigme
~ine obrazac b s ovakvom distribucijom dugih samoglasnika u
nastavku:
pade‘
srednji rod, jednina
srednji rod, mno‘ina
nenagla{eni
-ÿ, -æ, -Æ
nagla{eni
-ê, -î
nenagla{eni
-Å2
nagla{eni
-â
genitiv
-Å
-â
-∅
-∅
dativ
-¤
-û
-ÿn / -æn
-ên
akuzativ
-ÿ, -æ, -Æ
-ê, -î
-Å
-â
vokativ
-ÿ, -æ, -Æ
-ê, -î
-Å
-â
lokativ
-¤
-û
-Æh
-îh
-ÿn, -æn
-ôn, -ên
-Æ
-î
nominativ
instrumental
Imenice e-vrste `enskoga roda ~ine obrazac c s ovakvom
distribucijom dugih samoglasnika u nastavku:
pade‘
‘enski rod, jednina
‘enski rod, mno‘ina
nenagla{eni
-a, -∅
nagla{eni
-å
nenagla{eni
-e
nagla{eni
-ç
genitiv
-æ
-ê
-∅
-∅
dativ
-i
-ï
-Ån
-ân
akuzativ
-u, -∅
-Ç
-e
-ç
vokativ
-o, -e, -∅
-o
-e
-ç
lokativ
-i
-ï
-ah
-åh
-¤n
-ûn
-ami
-åmi
nominativ
instrumental
2
Mno`inu imaju samo imenice koje u Njd. imaju nastavak -ÿ.
70
Imenice i-vrste ~ine obrazac d s ovakvom distribucijom dugih
samoglasnika u nastavku:
pade‘
‘enski rod, jednina
‘enski rod, mno‘ina
nenagla{eni
-∅
nagla{eni
-∅
nenagla{eni
-i
nagla{eni
-i
genitiv
-i
-i
-Æh
-Æh / -îh
dativ
-i
-i
-Ån
-ân
akuzativ
-∅
-∅
-i
-i
vokativ
-i
-i
-i
-i
lokativ
-i
-ï
-Æh
-Æh / -îh
-¤n
-ûn
-i
-i
nominativ
instrumental
Tri su osnovna naglasna tipa imenica:
a tip sa stalnim mjestom naglaska na osnovi,
b tip sa stalnim mjestom naglaska na nastavku,
c tip s alterniraju}im mjestom naglaska na osnovi i na nastavku.
Konstanta je svih triju naglasnih tipova obvezatan naglasak na
osnovi u Gmn. imenica s nultim morfemom s time da je posljednji
samoglasnik osnove uvijek dug i, ako je nagla{en, ima dugi silazni
naglasak. U grobni~kom su govoru tako ovjerene sljede}e alternante:
Tip a:
m. r.3 mçtÅr : mçtÅr/metâr, cæntimçtÅr : cæntimçtÅr/cæntimetâr
s. r. jÇtro : jÇtÅr, korïto : korît, lçto : lêt, dçlo : dêl
‘. r. kÇ}a : kû}, kråva : krâv, s¤sçda : s¤sêd, kopïca : kopîc, bãrka
: barâk, brãjda/brajâd, flãjba : flåjÅb/flâjb, pe~œrva : pe~ÇrÅv.
Tip b:
‘. r. `enå : `ên, suholå: suhôl, zvæzdå : zvêzd
s. r. krÆlë : krîl, njÅzlë : njÅzâl.
Tip c:
‘. r. r¤kå : rûk, nogå : nôg, zemjå : zemâj, j¤hå : jûh
s. r. jâje : jâj.
3
U sklonidbi imenica m. r. u Gmn. gotovo je sustavan morfem -ih. Nulti je
morfem rijedak i dolazi naj~e{}e u sintagmama uz broj ili prilog koli~ine.
71
Iz svih je navedenih primjera s nagla{enim jedinim ili posljednjim
samoglasnikom osnove razvidno da je na tome mjestu uvijek dugi
silazni naglasak. Iz primjera tipa bãrka : barâk, brãjda/brajâd, flãjba :
flåjÅb/flâjb, pe~œrva : pe~ÇrÅv jasno je da nepostojano a ima velik
naglasni potencijal i da na se privla~i silinu koja je u svim ostalim
oblicima na samoglasniku prethodnoga sloga. Razlozi su takvih
naglasnih zna~ajki Gmn. uvjetovani prestrukturiranjem sloga nakon
redukcije poluglasa i redistribucije mora. Zbog svega se navedenoga
Gmn. kao oblik koji je naglasno specifi~an i koji pokazuje potpuno
jednake zna~ajke, neovisno o naglasnome tipu, izuzima iz naglasne
klasifikacije. Odnosno, on }e se opisivati, ali ne}e biti razlu~nim.
NAGLASNI TIP a
Imenice koje ga ~ine imaju u svim oblicima naglasak na osnovi.
Uzme li se u obzir i vrsta naglaska, ovaj je tip mogu}e podijeliti u dva
podtipa:
aa) s istim naglaskom4 u svim oblicima na osnovi
jd.
å
â
ã
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
U grobni~kom su govoru potvr|ene imenice sa svim trima
naglascima na osnovi:
(m. r., obrazac a)
1.1. å naglasak u svim oblicima na osnovi:
agåc, åks, atrçs, babutëf, bagåj, bålavac, Bo`ï}, bujolï}, bÇkvi},
bÇs, ~ovïk, ~rï{njevac, ~rvï}, ~Çf, dçc, delï}, få{, fa`olï}, febråj, feralï}/
felarï}, fijëk, furç{t, gåc, gåd, Gëspod, gråh, g›~, grïf, hjïbac, hrastï},
4
Izuzimaju se pritom imenice s kratkim silaznim i zavinutim naglaskom na
posljednjem ili jedinom samoglasniku osnove koje u Gmn., zbog navedenih razloga,
imaju dugi silazni naglasak.
72
hrÇ{vi}, IsÇs, kalï}, kalÇp, kåmati, kami`ët, kåmi~i}, kaprïc, kapÇ~,
karçt, ka`arçt, kolçt, komadï}, kënak, konjï}, ku{çt, ku{inï}, kva~ï},
kvadrï}, lå{tik, låz, måc, mostï}, mët, mråz, obråz, obrëk, ocvïtak, orïh,
orÇbak, ost›`ak, pa`drë}, pete{ï}, pijåt, potëk, presnåc, p›st, pÇpak,
radï}, råk, rÇcak, sakçt, {m›kavac, {panjulçt, {piråj, {pïrit, {potjïvac,
{ufït, {upijët, tabåk, tåk, tåki, trÇbac, trÇt, `çp, `låht, `mujï}.
Zbog razli~ite strukture sloga unutar paradigme i vrlo sustavnoga
duljenja nenagla{enih slogova zatvorenih sonantom, povr|ene su i
imenice sa stalnim mjestom i vrstom naglaska, ali razli~itim statusom i
distribucijom nenagla{enih duljina. Potvr|eni su sljede}i podtipovi:
1.1.1. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku
osnove u svim oblicima osim N(A)jd., kao u primjeru Njd. bråbonjak
: Gjd. bråbÿnjka:
b›bojac, mågarac, målinac, mÇzojac/mÇ`ojac, påstorak,
pï{}enac, tåkmenac, zlë~inac.
1.1.2. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku
osnove samo u N(A)jd., kao u primjeru Njd. prïjatæl : Gjd. prïjatela:
åpostÿl, båkÅr, bicïkÅl, bïsær, blågdÅn, blågoslÿv, blåtobrÅn,
bÇsæn, cïbÿr, cëk¤l, cÇkÅr, ~ïrÅj, dråpÅn, çroplÅn, garÇfÿl, gëvÿr,
GråjÅn, jåstræb, jçroplÅn, jçlæn, jçsæn, kåvrÅn, kåv¤l, këfær, këmÿd,
këræn, krçmæn, låbÿr, måkjæn, målÆn, mçtÅr, nçprijatæl/nçprijatæj,
ëbzÆr, ëdmÿr, ëtrÿv, pådobrÅn, pçlÆn, plïvæl, pëpæl, pÇlivær, rçf¤l,
rçmæn, sëkÿl, svïdÅr, {åtÿr, {çjÆn, {m›kÅj, {›{æn, {tëkÈl, tråhtÿr, tråpÅn,
ÇzÅl, Çgjæn, u~ïtæj, vç~ær, vçtÅr, `åmÿr, `›vÅnj.
1.1.3. s jednom ili dvjema zanaglasnim duljinama na osnovi u
svim oblicima, kao u primjeru Njd. jå{mÆk : Gjd. jå{mÆka:
bå~vÅr, BådnjÅk, balëtÅr, bë}År, bråvÅr, b›g¤d, cçsÅr, cçstÅr, drçjÅr,
fç{tÅr, fïtovÅr, fråjÅr, grëbÅr, Grëbni~Ån/Grëmi~Ån, grëhÿt, håhÅr,
hçræd, jånuÅr, këtlÅr, krçj¤t, kÇhÅr, målinÅr, målÆn~i}, måti~År, mçlÅr,
mï{njÅk, mÇ~enÆk, nç}Åk, nçdÆh, nçmÆr, nçp¤t, ëbr¤~, ë~Åj, ë~¤h,
ëtomÅn, påræd, påv¤k, pçkjÅr, pë{tÅr, p›h¤t, p›stenjÅk, rånjenÆk, rïbÅr,
rëd’Åk, rÇcÅk, sågdÅn, sïrÅr, stëlÅr, stÇbi~Åj, sÇdÅr, {ålÆ`, {kër¤p/{kår¤p,
{krçb¤t, {krçkæt, {pa`ï}År, {t›pæd, {ÇmÅr, tçsÅr, tï{jÅr, tråmÆ`, tÇlipÅn,
Ç{}Åp, vçl¤d, vrïtnjÅk, v›tlÅr, zalçbrnÆk, zÇbÅr, `mÇkjÅr.
73
S obzirom na ~injenicu da se ove imenice od imenica tipa kåmÆk,
koje su dijelom c tipa, razlikuju samo mjestom naglaska u Ljd., a i ta
je razlika naru{ena zbog tendencije paradigmatskoga ujedna~avanja
mjesta naglaska na osnovi u svim oblicima, te{ko je razlu~iti koja je od
gore navedenih imenica primarnoga sloja bila dijelom c tipa, premda
ve}ina zasigurno jest. Ovdje su navedene one imenice koje glavnina
govornika ostvaruje sa stalnim mjestom naglaska na osnovi.
1.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
dÿl~ï} : Gjd. dÿl~ï}a:
acÆmprçs/Ånciprçs, ÅgÇst/ÅgÇ{t/ÅngÇ{t, Åntibiëtik, Årmarï},
bÅjbÇk, bÅlkonï}, bÅndït, ~Ån~ï}, ~Æn~ëk, dÿl~ï}, dvÿj~ï}, frÅnbëb,
hÅldunï}i, hÅrtë~, Ænlçt, Ænterçs, j¤n~ï}, kÅndijët, kÅntunï}, kÆhavåc,
kÿl~ï}, kolÿmbarï}, kÿmpirï}, kÿmplçt, kÿn~ï}, kÿndët, k¤ntråt,
mÅlïk, mÿr{çt, pÿvëd, prægïb, prævnÇk, prÆ}ëk, prÿhëd, sprÿgëd,
s¤sçd, {kÅrtëc, {pÅlmacçt, tÅrvçs, tæl~ï}, trÆnëg, ¤rëk, zÆhåvac.
1.2.1. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima i zanaglasnom
duljinom na osnovi samo u N(A)jd. u primjeru Njd. cæntimçtÅr : Gjd.
cæntimçtra.
1.3. s prednaglasnom i zanaglasnom duljinom na osnovi u svim
oblicima, u primjeru Njd. nÅp›{njÅk: Gjd. nÅp›{njÅka.
2.1. â naglasak na istome mjestu na osnovi u svim oblicima:
avijôn, balîn, balôn, bro{tulîn, bru{kîn, bujôl, Cigân, ~aratân,
}akulôn, decemân, divân, duhtôr, d’îr, fakîn, fa`ôl, figurîn, fi{kâl,
galamân, glôbu{, kalesîn, kamijôn, kanarîn, kapetân, kasetîn, kasûn,
komodîn, korezîn, kujîn, kumadôr/kumidôr, kûmari}, kunjâdo, ku{în,
lamarîn, lumîn, lu{trîn, motôr, neverîn, nôno, o}alîn, pacakamîn,
pikadôr, puntarijôl, pûsti}, râbu{, re}în, rîbe`, {kabelîn, {ugamân,
{u{tîn, takujîn, tavijôl, tovâru{, travestîd, vidrijôl, zâhod, `vejarîn.
Ovamo su pridru`ene jednoslo`ne imenice koje zna~e {to `ivo
(jê`, mrâv, mû`, sîn, vûk, zêc), a koje su vjerojatno primarno bile
dijelom c tipa.
74
2.1.1. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku
osnove samo u N(A)jd., kao u primjeru Njd. cimîtær : Gjd. cimîtera:
âjær, akomulâtÿr, akvârÆj, bâgær, Bôd¤l, bûbÅnj, fa{tîdÆj, frâtÅr,
grâbÅr, japânær, jâgÅr/jâgær, jûnÆj, kâcær, kêbÅr/kêbær, klî{}ær, klôfær,
kôg¤l, kômÅr, kô{tÅr, kû}ær, kûmÅr, kû{}ær, kvâdÅr, lêgnjÅr, lôgÿr, lûmær,
mê`njÅr/mê`nÅr, mirâk¤l, pjôvær, prkatôrÆj, rôd¤l, sû{Ånj, {î{ær, {kvâdÅr,
{lîfær, {lôcÅr, {lôtÅr, {môgÿr, {ototâjær, {pîkÅj, {tîbÅr, {û{Ånj, {ûvær.
2.2. s obvezatnom prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u
primjeru Njd. bÿmbôn : Gjd. bÿmbôna:
Ålbûm, Årmulîn, avæntôr, balÅncân, bÅldahîn/bÅldakîn, bÅlkôn,
bÅrbajôl, cænturîn/cÆnturîn, DÅlmatînac, Eˉnglêz, FrÅncûz/FrÅncêz,
gÿn~în, govÿr~în, jÅrdîn, kÿntrapêz, k¤mpanjôn, k¤mpâr, kvÅrtîn,
lavÅndîn, lem¤ncîn, pÅntigân, pærlîn, pÆn}ôn, p¤ntîn, rojændân/
rod’ændân, sÅldadôr, sÿldât, sÿldîn, {Åldadôr, {kÿrpijôn, {trÅngulîn,
{¤ndradôr, tÿndîn.
2.3. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima i zanaglasnom duljinom
na osnovi samo u N(A)jd. u primjerima Njd. avæntôrÆj, {ærvîcÆj : Gjd.
avæntôrija, {ærvîcija.
3.1. ã naglasak na istome mjestu na osnovi u svim oblicima:
ãnjeli}, bãn~i}, bãrtoli}, cäli}, cündri}, cürkus, cvãncik, ~ãvli},
hœncut, ünteres, jãn~i}, jãr~i}, kamijõn~i}, lãn~i}, lãndravac, lõn~i},
mãl~i}, mürli}, mürlini}, mõr~i}, pãl~i}, pelünkovac, päntavac, põrez,
prählad, präsad, prä`ig, prõpuh, rãzred, {pãrget/{pãrhet, vün~i},
`änso.
U ovu skupinu ulaze i imenice stranoga podrijetla u kojih je
silina redovito u slogu zatvorenu sonantom, pa je on, osim ako nije
do~etni, kako eventualno mo`e biti u N(A)jd., nagla{en zavinutim
naglaskom. U N(A)jd. na istome je samoglasniku u do~etnome slogu
dugi silazni naglasak. Budu}i da se unutar izgovorne cjeline u kojoj
taj slog vi{e nije do~etan na tome mjestu ostvaruje zavinuti naglasak,5
5
Tako su ovjerene re~enice: PçtÅr je ministrânt [pçtÅrje] [ministrânt], ali
Ministrãnt je do{âl [ministrãntje] [do{âl].
75
kao i u svim ostalim oblicima paradigme, ~inilo se opravdanim opisati
ga na ovome mjestu: Njd. advênt : Gjd. advänta: avâns, bâjs, barufânt,
ba{târd, blâjs, buzerânt/buzorânt, câjt, cêlt, cimênt, ~âm`, drâjs,
drebâng, fabrikânt, fânt, finânc, grûnt, kôlp, krâmp, kukurînac,
lavurânt, mâr{, ministrânt, môr{, mu`ikânt, pâlt, parânk, patênt,
porâjt, prînc, pûns, râjs, re{tânt, sakramênt, studênt, {}ênk, {}ikadênt,
{kârt, {kînk, {pâjs, {prâjc, vînac.
3.1.1. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku
osnove u svim oblicima osim N(A)jd., kao u primjerima Njd. õrganac,
sãstanak : Gjd. õrgÅnca, sãstÅnka.
3.1.2. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku
osnove samo u N(A)jd., kao u primjeru Njd. fältÅr : Gjd. fältra:
ãlkohÿl/ãrkohÿl, ãnjæl, bõjlær, brõmb¤l, cältÅr, cürk¤l, fœrmÅn,
jõrgovÅn, lijãndær, mãjm¤n, mãjstÿr, mürlÆn, õtrÿv, pärg¤l, põzdrÅv,
rãz¤m, rängær, sœmpÿr, {rãjtaflÆn, tärmæn, tõrk¤l.
3.1.3. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku
osnove u svim oblicima, kao u primjeru Njd. jãn~År : Gjd. jãn~Åra:
bälnjÅk, bazgãjbÅr, bogohœlnÆk, blagãjnÆk, bõlni~År, bœrnjÅk,
cõlnÅr, dältÅr, dümja~År, dümjÅk, frbõjtÅr, gõvnÅr, ~älnjÅk, Jelän~Ån,
kœtnjÅk, lazãjnÆk, nãpr{njÅk, nãru~Åj, präsednÆk, prävoznÆk, rãdnÆk,
rãsadnÆk, stõlnjÅk, {üntÅr, {kõntÅr, tãjnÆk, `ãndÅr, `änskÅr, `œtnjÅk.
3.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
bÅrbajõl~i} : Gjd. bÅrbajõl~i}a:
gÅrdäl~i}, prÆsœn~i}.
Ovamo ulaze i imenice bÅrbajôlac, cÆrkusânt, deværtimênt/
diværtimênt, f¤ndamênt zbog razloga navedena pod 3.1.
(s. r., obrazac a)
1. å naglasak u svim oblicima na osnovi:
åuto/åvuto, bçdro, belïlo, blåto, brïsalo, ~Çdo, dçlo, dr`ålo, g›lo,
jåto, jÇgo, jÇtro, këlo, këla, kolçno, kopïto, korïto, kuhïlo, lepïlo, lçto,
lïko, lokïlo, lu`ïlo, nçbo, mågare, måslo, obla~ïlo, ognjïlo, ëlovo,
perïlo, piturïlo, pletïlo, po~ivålo, pëje, ra~unålo, rålo, ravnålo, sålo,
76
sïto, stådo, stëpalo, stra{ïlo, {ijålo, {ïlo, stÇbi~alo, sÇna{ce, svïtlo,
tnålo, trubïlo, zÇbalo, `elçzo, `erïlo, `ïto.
1.1. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
bÆvålo : Gjd. bÆvåla:
~ejÅ~ç/~ejÅdç, p¤ntapçt, vÆn~ïno.
1.1.1. s prednaglasnom duljinom samo u N, A, Vjd. dÆtç.
2. ã naglasak u svim oblicima na osnovi:
dümjaca, kõr{o, njœrgalo, õsustvo, plœ}aca, œsta, vrãtaca, vrãtina,
orü`ace, zõrce, `üngo.
(obrazac b)
1. å naglasak u svim oblicima na osnovi:
bogåstvÿ, drÇ{tvÿ, godï{}æ, grëzjÆ, grëbjÆ, ïlÿ, JelçnjÆ, kïpanjÆ,
krësnÅ, milos›¥Æ, mirï{}æ, ognjï{}æ, orÇ¥Æ, platï{}æ, prå{}Æ, rë`jÆ,
toporï{}æ/topolï{}æ, t›sjÆ, vïjÆ, ÇjÆ/ÇlÆ, vë}Æ (sve imenice s morfemima
/i/ i /ji/ imaju samo oblike jednine).
1.1. sa zanaglasnom duljinom na osnovi u svim oblicima jednine,
kao u primjeru Njd. bolovÅnjÆ : Gjd. bolovÅnjÅ:
~ï{}ænjÆ, glåsÅnjÆ, klånjÅnjÆ, {ïprÅ`jÆ, ÇgjævjÆ.
1.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
krÅjçstvÿ: Gjd. krÅjçstvÅ:
kÿrba~ï{}æ, prÿlç}Æ.
2. ã naglasak na istome mjestu na osnovi u svim oblicima:
ditünjstvÿ, gospodãrstvÿ, zadovõjstvÿ, sljede}e imenice s
morfemima /i/ i /ji/ imaju samo oblike jednine: bü`Æ, ~œvanjÆ, grãnjÆ,
hodo~ã{}Æ, kamänjÆ, lü{}Æ, nãsejÆ, orü`Æ, poduzä}Æ, po{tänjÆ, pozdravjänjÆ,
pro{}änjÆ, prstänjÆ, raspolo`änjÆ, remänjÆ, simänjÆ, sino}änjÆ, smilovãnjÆ,
stvoränjÆ, tänfanjÆ, vesäjÆ, zdrãvjÆ, zelänjÆ, znãnjÆ, `ivjänjÆ.
77
2.1. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
pÿtõmstvÿ : Gjd. pÿtõmstvÅ:
blÅ`änstvÿ, pÿtõmstvÿ.
(obrazac c)
1.1. å naglasak u svim oblicima na osnovi:
båba, bå~va, bç{tija, blïtva, bragç{e, bÇkara, bÇra, dïtela, dlåka,
dëta, dovïca, drenjÇla, fançla, fçca, gråbje, grÇda, gÇ{}a, håja, hï`a,
hrÇ{va, iglïca, jåma, jåbuka, jågoda, jåsle, kåpja, knjïga, kobasïca,
këfa, koko{çvina, krÇnica, kÇ}a, kÇharica, lïpa, måkina, målinica,
mÇ`nja, mÇha, mÇka, nåpa, nevçstica, nogåvica, ëtava, padçla,
pla{}çnica, pogå~a, pråskva, prçslica, rakïja, råna, rå{pa, råta, ravnïca,
recçta, rïba, rïpa, slåma, sla{}ïca, slezçna, srï}a, susç{}ina, {ïlica,
{kåja, {kåtula, {påtula, tablçta, tåca, u~ïtejica, Çra, vçkerica, vçrica,
visibåba, vlåga, volëvina, vrånica, vrï}a, vr{ïka, vÇna, `çpa, `lïca,
`Çkva, `Çpica/`Çbica.
1.1.1. sa zanaglasnom duljinom na osnovi samo u N(A)jd., u
primjerima Njd. måtær, po stæj : Gjd. måteræ, po stejæ.
1.1.2. sa zanaglasnom duljinom na osnovi u svim oblicima,6 kao
u primjeru Njd. b›bÿj~ina : Gjd. b›bÿj~inæ:
bï{tæta, bï`mÅjka, bï`nÿna, gråd‘Ånka, GråjÅnka, nçp¤ta,
påstÿrka, påvænka, pÇ~ænka, vçtærnica, znåmænka.
1.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
l¤mbrçla : Gjd. l¤mbrçlæ:
bÅnëvina, bjÅnkarïja, bÿlnïca, drÆmåfka, drÆmåvica, f¤ndå}e,
gÅmbçta, g¤sçnica, hrmænturïca, h¤ncutarïja, h¤njåvica, jÅn~çvina,
jÅr~çvina, kÅlcçta, kÅldåja, kÅmpançla, kÿmbasïca, kÿmpirïca,
k¤rdçla, læn~ïna, mÅrgarçta, lÆjåvica, l¤mbrçla, pÅncçta, pÿlnë}nica,
pÿlpçta, popælnïca, sÅrdçlica, sÿlnïca, s¤sçda, {kÅlnïca, {kÅncïja,
{kÅrtåca/{kÅrtå~a, {upærbïja, tÅncurïca, zÿrnïca, zÆbçla.
6
Ako je do~etni samoglasnik osnove Gmn. nepostojano a, on je dug, a na
mjestu stalne zanaglasne duljine ostvaruje se kra~ina: påstÿrka, Gmn. påstorÅk.
78
2.1. â naglasak u svim oblicima na osnovi:
abecêda, akomulâcija, bâla, balinjêra, brîga, butîga, Cigânka,
fijôlica, Fijumânka, flizûra, jerîna, kacavîda, kadêna, katrîda, krâma,
kujîna, kumêdija, kunjâda, lemôzina, mizêrija, munîda, nôna, o}âda,
pâpica, pêzalica, pitûra pîva, po{âda, pro{ê{ija, pr{ôna, pûpa, radiôna,
rêgula, rîga, rô`ica, salâta, slipoô~nica, Slovênija, Slovênka, sôpica,
{etemâna, {îmija, {îna, {î{ka, {kavacêra, {kôla, {kôlica, {kû`a, {pê`a,
{pîna, {pô`a, {tâcija, {tôrija, {trîga, {u{tîna, Tâlija, Talijânka, tâ{ka,
terîna, têta, tûra, vâjica, valî`a, vetrîna, vîda, vîdulica, zôbica, `lôta.
2.2. sa stalnom prednaglasnom duljinom, kao u primjeru Njd. kÿltrîna
: Gjd. kÿltrînæ:
akÿntâcija, Ångûrija, Åntêna, Årmadûra, Årmônika, bÅndêra,
bÅnkîna, bÅrbarô`a, bænzîna, bÿmbonjêra, cÆnkvîna, f¤rnâ`a, HÅrtêra,
jÿrjîna, kamÅndârija, kÅmpâna, kÅntrîda, kÅrtulîna, lÅmpadîna,
mÅrtelîna, mÿntûra/mÿndûra, pÅrtîda, p¤ntîna, tæmperatûra, væltrîna,
værdûra, `¤rnâda.
3.1. ã naglasak u svim oblicima na osnovi:
bãnka, bãrka, bevãnda, blizüna, bõmba, bõr{a, cündrica, crükva,
}ãmpa, ~etrtüna, davnüna, desetüna, devetüna, divjüna, divõjka, falünga,
fãrba, fältra, frãn`e, gãjba, grãndula, grmjavüna, hãrta, hrãsnica,
hrmänta, hijadãrka, hladovüna, hrmänta, üntima, lãmpica, lãnda, lazãjnica, läsnica, lõvnica, marõjde, mändula, mœrva, narãn~a, nãvada, pe~œrva, pijãn~ina, palänta, petüna, pünka, pjõmba, pœmparice, ropotãlnica, rœmbica, sãndrla/{ãndrla, sãrma, sädalice, slãvnica, spovedãlnica,
strã`a, sœ{a/{œ{a {kropülnica, {pändija, tãmbura, tõmbula, tvõrnica, utakãlnica, võjska, vrãtnica, zãvrlica, `änskica, `lündra, `lœndra,
`väntula.
Nepostojano a u Gmn. imenica tipa bãnka, bãrka, brãjda, bränta,
hãrta, pünka, mo‘e nositi silinu (Gmn. bånÅk/banâk, hårÅt/harât.
3.1.1. sa zanaglasnom duljinom na osnovi u svim oblicima, kao u
primjerima Njd. bõlni~Årka, sãstÅn~ina : Gjd. bõlni~Årkæ, sãstÅn~inæ.
3.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
tÅn~üna : Gjd. tÅn~ünæ:
Åmbulãnta, k¤n{ärva, pÅrtänca, zÅmürka.
79
(obrazac d)
1. å naglasak u svim oblicima na osnovi:
mïlÿst, mlådÿst, slåbÿst.
2. ã naglasak u svim oblicima na osnovi:
nezahvãlnÿst, zahvãlnÿst.
Glavnina je rije~i s dugim silaznim naglaskom na osnovi stranoga,
primarno romanskoga podrijetla, dok je zavinuti naglasak na osnovi,
izuzev kada je podrijetlom od starih dezoksitoneza, mahom pozicijski
uvjetovan.
U ovaj naglasni tip ulaze i sve novije primljenice koje u grobni~ki
govor ulaze iz suvremenoga standardnoga hrvatskog jezika. Pritom se
misli na rije~i stranoga podrijetla, bez obzira na to jesu li to
op}eprihva}eni internacionalizmi (adaptâcija, Årheolôgija, balerîna,
duplikât, egzistäncija, ekonômija, ænklâva, fÅlsifikât, fÅntâzija,
gravitâcija, hêlÆj, Ændividuålac, kalændâr, kÅrdiolôg, metabolïzÅm,
mïkrofÿn, novicijât, oscilâcija, ozôn, sÅlmonçla, skçnær) ili primljenice
novijega datuma (frändica, büldær, fîlm i sl.) ili kakva novotvorenica u
sustavu tipa tipkõvnica i sl. Manji dio tih leksema ima u grobni~kome
govoru istozna~nice iz primarnoga sloja (npr. advæntïst i sobëtÅr) ili
pak istozna~ne izraze ili sintagme (adaptâcija i prilagodït se). Ve}i ih
se dio odnosi na civilizacijske pojmove koji su preuzeti zajedno s
izvanjezi~nom realno{}u koju imenuju. Svima je, bez obzira na
podrijetlo, zajedni~ko to {to su pro{li proces naglasne adaptacije i u
sustav su grobni~koga govora potpuno adaptirani. ^injenica je da su
uvijek dijelom a naglasnoga tipa i time se razlikuju od starijih
primljenica, koje su bile i dijelom b tipa (ÿltâr, duplîr).
ab) s razli~itim naglascima na osnovi
Uslijed razli~itih slogovnih granica i slogovne strukture oblika
unutar paradigmi, doga|aju se naglasne promjene na povr{inskoj
razini koje rezultiraju pojavom razli~itih, sekundarnih naglasaka u
razli~itim oblicima iste rije~i. Dominantan je razlog promjene tipa
naglaska duljenje u slogu zatvorenu sonantom.
80
(m. r., obrazac a)
1. å naglasak u N(A) jd. na osnovi s nepostojanim a, ã naglasak u
ostalim kra}im oblicima zbog zatvorenosti sloga sonantom, kao u
primjeru Njd. pozïmak : Gjd. pozümka:
bånak, barïlac, fånat, grÇnat, hrtïnac, jånjac, jårac, Jelçnac, kolårac/
korålac, lånac, måra~, mÇlac, ocvïrak, pålac, pijånac, podgorçlac/
pogorçlac, prezïmak, pÇnat, Ri~ïnac, skrivålac, sëlad/{ëlad, {kçrac,
tånac, umçjak.
1.1. sa zanaglasnom duljinom na osnovi u N(A)jd., kao u primjeru
Njd. ~åvÅl : Gjd. ~ãvla.
1.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
¤torak: Gjd. ¤tõrka:
f¤ndamçnat, gÅrdçlac, nÅråmak, pÿndïjak, pÿtëmak, prÆsÇnac,
rÅmpïnac, ¤bërak.
2. â naglasak na osnovi u N(A)jd., a å naglasak u ostalim oblicima,
kao u primjeru Njd. sîr : Gjd. sïra:
aprîl/aprîj, bocêl, Bôg, br{jân, câr, ~âj, ~obân, ~ri{pânj, dîm, dlân,
frâj, fru{tânj, gospodîn, gôst, ka{têl, klasân, kostânj, krâj ’1. kraj,
pokrajina; 2. konac’, lâv, livêl, macêl, mâj, mlâj, pasâj, petrôj, petrsîn,
pinêl, plovân, râj, râm, rokêl, rûm, slôn, {estîl, {rapnêl, tamjân, tovâr,
vlasân, zmâj.
Dugi silazni naglasak na osnovi u N(A)jd. rezultat je duljenja
primarno kratkoga samoglasnika u slogu zatvorenu sonantom.
Me|utim, isti je naglasak u primjerima Bôg i gôst etimolo{ki dugi
silazni, a posljedica je kompenzacijskoga duljenja.
2.1. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
zÅkôn : Gjd. zÅkona:
bærhân, kvÅrtîl, mÅntêl, nÅbôr, nÅpôj, nÅpôn, nÅvôr, pÿvôj,
prÿgôn, zÅ~în.
(obrazac c)
1. â naglasak na osnovi u Njd. i Gmn., å u svim ostalim oblicima, kao
u primjeru Njd. padêl : Gjd. padçlæ i ostvaraj s prednaglasnom duljinom
u svim oblicima, kao u primjeru Njd. l¤mbrêl : Gjd. l¤mbrçlæ.
81
(obrazac d)
1. obavezna prednaglasna duljina i â naglasak na posljednjem
samoglasniku osnove u NAjd. te prednaglasna duljina i å naglasak na
posljednjem samoglasniku osnove u ostalim oblicima, kao u primjeru
Njd. d¤`nôst : Gjd. d¤`nosti:
lænôst, jÅkôst, j¤bâv, nÅrâv, vrÆdnôst.
NAGLASNI TIP b
^ine ga imenice koje su u praslavenskome jeziku imale naglasak na
nastavku. U suvremenom je grobni~kome govoru do pomaka staroga
mjesta naglaska do{lo samo u oblicima u kojima je silina s do~etnoga,
naknadno reducirana poluglasa pomaknuta regresivno na osnovu.
ba) (m. r., obrazac a)
jd.
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
+
-
-
+(-)
-
-
-
-
+/-
-
-
-
L
I
+/- +/-
1. å naglasak na jedinom ili do~etnom samoglasniku osnove u
N(A)Vjd. te na nastavku u GDLjd. i NAVmn., â naglasak na nastavku
u Ijd. i DImn. U GLmn. ostvaruju se dubletni oblici: 1. â naglasak na
nastavku, 2. å naglasak na do~etnom ili jedinom samoglasniku osnove
i zanaglasna duljina na nastavku, kao u primjeru Njd. petçh : Gjd.
petehå, GLmn. petehîh/petçhÆh:
båk, båt, blçk, bëb, bobåk, cëk, ~etrtåk, ~r~åk, då`, dovåc, drçk,
glëg, g›m, grëb, grëf, hrbåt, klubåk, kosåc, kë{, kotåc, lovåc, ocåt,
otåc, otrëk, pås, pçk, plçh, pëd, pëp, pëst, rëb, sasåc, sopåc, st›mac,
svedëk, {kropåc, {pçh, trdåc, t›n, v›h, `ivët.
1.1. å naglasak na nastavku u GD(A)VLjd. i NAVImn., â naglasak na
jedinom ili do~etnom samoglasniku osnove u N(A)jd. te na nastavku
u Ijd. i Dmn. U GLmn. ostvaruju se dubletni oblici: 1. â naglasak na
82
nastavku, 2. å naglasak na do~etnom ili jedinom samoglasniku osnove
i zanaglasna duljina na nastavku, kao u primjeru Njd. krôv : Gjd.
krovå : GLmn. krovîh/krovÆh:
bôr, brôj, cesân/cesânj, ~e{âj, dvôr, kabâl, kônj, kotâl, ogânj,
osâl, pakâl, papâr, posâl, postôl, samânj, sân, stabâr, stôl, strôj, tapâj,
topôl, vahâj, Vazâm, vôl.
1.1.1. s prednaglasnom duljinom u slogu zatvorenu sonantom u
svim oblicima u kojima je naglasak na nastavku, odnosno u osnovi
kojih nema nepostojanoga samoglasnika. Na samoglasniku osnove
inovativnije dublete GLmn. ostvaruje se ã naglasak zbog zatvorenosti
sloga sonantom, kao u primjeru Njd. dolåc : Gjd. dÿlcå : GLmn.
dÿlcîh/dõlcÆh:
boråc, kolåc, konåc, lonåc, solåc, st›mac, {enåc, taulåc, telåc,
tobolåc, zvonåc.
1.1.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima, kao u primjeru
Njd. pætåk : Gjd. pætkå : GLmn. pætkîh/pêtkÆh:
bÅbåc, bÅtåk, bÅzåk, bÆjåc, brg¤jåc, brÆ`åc, cvÆtåk, ~È~åk, jedÆnåc,
j¤nåc, klÅnåc/klÅnjåc, kvÅ~åk, lækåc, mÅ~åk, oræbåc, pÅpåk, pæsåk,
pÆsåk, prÅjåk, prÅsåc, r¤båc, sÅmåc, sm¤}åk, s¤dåc, {}¤råk, {Æpåk,
{k¤jåc, {¤jåk, tÅråc, t¤låc, vÆsåk, vr¤tåk, `Ågåc/`Ægåc, `Ålåc, `drÆbåc,
`Ætåk, `Ævåc, `lÆbåc.
1.2. prednaglasna duljina na osnovi i å naglasak na nastavku u
GD(A)VLjd. i NAVImn., â naglasak na jedinom ili do~etnom samoglasniku osnove u N(A)jd. i, uz prednaglasnu duljinu, na nastavku u
Ijd. i Dmn. U GLmn. ostvaruju se dubletni oblici: 1. prednaglasna
duljina na do~etnom samoglasniku osnove i â naglasak na nastavku,
2. â naglasak na do~etnom samoglasniku osnove i zanaglasna duljina
na nastavku, kao u primjeru Njd. zidâr : Gjd. zidÅrå : GLmn. zidÅrîh/
zidârÆh:
apotekâr/aputekâr, babûj, bakalâr, bân, bekâr, bocûn, bogatûn,
bojûh, bokûn, brijâ~, ~uvâr, dêl, dinâr, drmûn, duplêr, du`nîk, d’âk,
gospodâr, grîh, grûh, hrâst, jahâ~, jarûh, junâk, kanâl, katâr, kjesâr,
kjû~, kjûn, klobûk, ko~ûn, koko{âr, kolâ~, kosîr, ko{}êh, kovâ~, kra~ûn,
krâj ’kralj’, krî`, lugâr, makarûn, matafûn, mejâ{, mesâr, metûj, mihûr,
83
of~âr, oficijâl, oficîr, opasâ~, op}inâr, orâ~, o{târ, peverûn, pirûn, pisâr,
pitûr, popi~âk, postolâr, pra{}âr, pr`ûn, pû`, sajâ~, sapûn, sinjâl, slavûj,
slipî}, srnjâk, stanâr, stra`âr, {}âp, {ofêr, te`âk, timûn, vesejâk, veterinâr,
vîr, vi{}ûn, zlatâr, zubâr, `îr, `mûj, `ûj, `ûr.
1.2.1. s jednom ili dvjema prednaglasnim duljinama na osnovi u
slogu zatvorenu sonantom u svim oblicima, kao u primjeru Njd.
kÿmpîr : Gjd. kÿmpÆrå : GLmn. kÿmpÆrîh/kÿmpîrÆh:
Årmâr, Årmonikâ{, bÅnkâr, bÿlnîk, bÿmbÅrdêr, b¤mbâk, hÅjdûk,
hÅrtûn, kÅntîr, kÅntûn, kÅntûr, kÅrbûn, kolÿmbâr, kÿnduhtêr, kÿrbâ~,
kÿrdûn, k¤rbê{, kvÆntâl, lÅncûn, mÆr~în, ÿltâr, pÅjdâ{, palæntâr, pÿrtûn,
skÅndâl, sÿlnjâk, vÿjnîk, zvÿjnîk.
bb) (s. r., obrazac a)
jd.
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
-
-
-
-
-
-
-
-
+
-
-
-
L
I
-/+ -/+
1.1. å naglasak na nastavku u NGDAVL jd. i u NAVmn., â naglasak
na nastavku u Ijd. i Dmn. te na jedinom ili do~etnom samoglasniku
osnove u Gmn. U LImn. zabilje`ene su dublete s å naglaskom na
osnovi i na nastavku, kao u primjeru Njd. selo : Nmn. selå : Lmn.
selîh/sçlÆh : Imn. selï/sçli: 7
bokç, borë, ~elë, dite{cç, dnë, drvë, kafç, kilë, lagabë/lavabë,
perë, provrslë, selacç, sihë, slebrë, staklë, tlë, zlë.
7
Razli~ita su tuma~enja dvojnih oblika u LImn., od onih prema kojima je
naglasak na osnovi relikt praslavenskoga pomaka koji zahva}a sve oblike mno`ine, a
zapo~inje pomakom u Lmn., preko onih koji ga tuma~e analogijom prema istoj
dvojnosti u imenica m. r. b tipa (Stang 1965: 82-83), do onih koji ga interpretiraju
suvremenim fonolo{kim teorijama tvrde}i da se radi o «nemetri~nim» nastavcima,
odnosno onima kojima ne mo`e biti pridru`en H ton (Langston 2006: 163).
84
1.2. prednaglasna duljina na osnovi i å naglasak na nastavku u
NGDAVLjd. i u NAVmn., prednaglasna duljina na osnovi i â naglasak
na nastavku u Ijd. i Dmn., isti naglasak na osnovi u Gmn. U LImn.
zabilje`ene su dublete s â naglaskom na osnovi i na nastavku, kao u
primjeru Njd. krÆlo : Nmn. krÆlå : Lmn. krÆlîh/krîlÆh : Imn krÆlï/krîli:
dæblë, dlætë, drÆfcç, jÅpnë, læglë, lÆcç, mlÆkë, njÅzlë, pÆsmë,
prÅvë, raspælë, sædlë, stÅblë, s¤knë, tr¤plë, vÆnë.
bc) (obrazac b)
1. â naglasak na samoglasniku nastavka u svim oblicima, kao u
primjeru Njd. kosjî : Gjd. kosjâ : Nmn. kosjâ:
no`jî, sto`jî, {trocjî, zno`jî.
bd) (obrazac c)
jd.
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
-
-
-
-
+
-
-
-
+
-
-
+
-
-
1. å naglasak na osnovi u Vjd. i mn., u NDALjd. i NALImn. na
nastavku, â naglasak na osnovi u Gmn. te na nastavku u GIjd. i Dmn.,
kao u primjeru Njd. `enå : Ajd. `enÇ:
bedasto}å, gorå, grdobå, hudobå, kozå, lipotå, morå, roså,
rugobå, samo}å, skupo}å, slobodå, sovå, sramotå, suholå, te{ko}å,
zlo~esto}å, zorå, `ejå.
1.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima i â naglaskom u Vjd.
i mn. na mjestu na kojemu se u drugim oblicima ostvaruje prednaglasna
duljina, kao u primjeru Njd. zvæzdå : Ajd. zvæzdÇ:
gÆstå/gjÆstå, hvÅlå, k¤må, lÅzå, lÆhå, l¤kå, m¤kå, nesnÅgå, sÅlå,
sl¤gå, snÅgå, svÆ}å, svÆlå, {Ålå, trÅvå, vÆlå, `læzdå.
85
NAGLASNI TIP c
U paradigmi imenica koje ~ine ovaj naglasni tip potvr|uju se
oblici sa silinom na osnovi i oni sa silinom na nastavku. Zbog razli~itih
se tipova alternacija ne mo`e izvesti jedan zajedni~ki naglasni profil,
kako je to bilo u naglasnoga tipa a, ve} se profiliraju tri razli~ita
naglasna tipa ovisna o rodu imenice.
ca) (m. r., obrazac a)
jd.
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
+
+
+
+
+
-
+
+
+/-
+
+
+
+/-
+
1. å naglasak na prvome samoglasniku osnove i zanaglasna duljina
na do~etnom samoglasniku osnove u svim oblicima izuzev Ljd. u
kojemu se ostvaruje prednaglasna duljina na do~etnom samoglasniku
osnove i å naglasak na nastavku. U GLmn. ostvaruju se dubletni
oblici: 1. å naglasak na prvome samoglasniku osnove i zanaglasna
duljina na posljednjem samoglasniku osnove, 2. prednaglasna duljina
na posljednjem samoglasniku osnove i â naglasak na nastavku, kao u
primjeru Njd. kåmÆk : Ljd. kamÆkÇ : GLmn. kåmÆkÆh/kamÆkîh:
gël¤b, GrëbnÆk, kåp¤z, këmÅd, kërÅk, lï{Åj, lëkÿt, lëpÆ`, mïsæc,
plåmÆk, ëblÅk.
Jedini je primjer s prvim dugim samoglasnikom osnove toponim
CärnÆk, lokativ jednine kojega glasi CærnÆkÇ, a taj je dugi slog
uvjetovan pozicijski jer je u slogu zatvorenu sonantom.
2.1. å naglasak na osnovi u GD(A)VIjd. i NDAVImn., isti naglasak na
nastavku u Ljd., â naglasak na osnovi u N(A)jd. U GLmn. ostvaruju
se dubletni oblici: 1. å naglasak na osnovi i zanaglasna duljina na
nastavku, 2. â naglasak na nastavku, kao u primjeru Njd. brôd : Ljd.
brodÇ : GLmn. brodÆh/brodîh:
bôk, hôd, lêd, mêd, môst, mêl, nôs, plôd, pôt, rôd, rôg, smôk,
stôg, vôz.
86
2.2. prednaglasna duljina na osnovi i å naglasak na nastavku s u Ljd., â
naglasak na osnovi u ostalim oblicima jednine i u NDAVImn. U GLmn.
ostvaruju se dubletni oblici: 1. prednaglasna duljina na osnovi i å
naglasak na nastavku, 2. â naglasak na osnovi i zanaglasna duljina na
nastavku, kao u primjeru Njd. grâd : Ljd. grÅdÇ : GLmn. grÅdîh/grâdÆh:
brîg, brûs, cvêt, dâr, dîh, cûr, ~rîp, dân, glâs, hlâd, jâz, kjêk, klâs,
knjâk, krâk, krûg, lês, lîst, lûg, mâh, mîh, mîr, pâr, pâs, pîr, plân, prâh,
rêd, rîz, slâk, slûh, snîg, srâb, stân, stûp, tlâk, trâg, vâ`, vêz, vîd, vlâs,
vrâg, vrât, zîd, zrâk, zûb.
Iz semanti~ke je analize jednoslo`nih imenica razvidno da sve
ozna~avaju {to ne`ivo, dok su imenice tipa sîn, mû`, jê`, vûk, zêc i
sl. ~injenicom a naglasnoga tipa jer imaju sustavno mjesto naglaska
na osnovi. Te je tendencija paradigmatskoga ujedna~avanja sve
prisutnija i u svih imenica m. r. c tipa, pa }e kroz odre|eno vrijeme
one prije}i u tip a kako je ve} sada u ve}ini sjeverozapadnih ~akavskih
govora (Zub~i} 2006: 203-211).
cb (s. r., obrazac a)
1. Imenice tipa jçzero, lçbro, slëvo, mçsto, z›calo dijelom su
naglasnoga tipa c jer su one u mno`ini imale silinu na nastavku (Njd.
jçzero : Nmn. jezerå). U suvremenom grobni~kome govoru8 mjesto
je naglaska u oblicima jednine i mno`ine jednako i uvijek je na
osnovi, kao u primjeru Njd. jçzero : Nmn. jçzera:
lçbro, slëvo, mçsto, z›calo.
Znatna su i jedina sustavna odstupanja od praslavenske tipologije
imenica (Stang 1965: 84-84) u grobni~kome govoru upravo u ovih
imenica koje su u jednini imale naglasak na osnovi, a u mno`ini na
nastavku (*jezerå, *lebrå). U paradigmi je mno`ine silina povu~ena na
osnovu zbog tendencije paradigmatskoga ujedna~avanja mjesta naglaska
(prema oblicima jednine) poduprte imenicama s. r. koje pripadaju a
tipu. O nestabilnome statusu ovoga tipa u grobni~kome govoru svjedo~i
i imenica slebrë koja je u praslavenskome bila dijelom c tipa (*srçbro :
8
K. Langston bilje`i za govor Dra`ica ostvaraj jezerå (2006: 169). Da se ne radi
o sustavnoj pojavi svjedo~i i od istoga govornika dobiven podatak slëva (2006: 179),
a ne slovå.
87
*srebrå), a potom se priklju~ila tipu b (slebrë : slebrå). U suvremenom
se govoru sve ~e{}e ~uje i slçbro : slçbra, prema a tipu.
2. Imenice srednjega roda koje su se sklanjale po n-deklinaciji imaju
u jednini naglasak na prvome samoglasniku osnove dok u mno`ini
supostoje dublete: starija, s å naglaskom na drugome samoglasniku
osnove (Njd. vïme : Nmn. vimçna) i novija, s å na prvome samoglasniku
osnove (Njd. vïme : Nmn. vïmena):
brïme, ïme, råme, sïme, slïme; vrîme.
Premda zbog razli~itih rezultata u slavenskim jezicima ovim
imenicama nije lako odrediti pripadnost naglasnome tipu u
praslavenskome jeziku, zbog ostvaraja sa zavinutim (ili dugim silaznim
naglaskom gdje je potpuno ili djelomi~no dokinuta opreka po intonaciji)
naglaskom u arhai~nim sjeverozapadnim ~akavskim govorima Novoga
Vinodolskoga (brïme:brimenã), Omi{lja (råme:ramenâ/ramenå), te u
creskim govorima Valuna (ïme:imenã), Orleca (vrême:vrämena/
vremenã) i Ustrina (jïme:jimenã) (Zub~i} 2006: 255) mogu}e je
pretpostaviti da su i u ostalim sjeverozapadnim ~akavskim govorima
imenice n-deklinacije s. r. inicijalno bile dijelom c naglasnoga tipa.
3. â naglasak na osnovi u jednini i u Gmn., a ã naglasak na istome
samoglasniku u mno`ini, kao u primjeru Njd. jâje : Nmn. jãja:
klü{}a, plœ}a, vrãta; blâgo, ~rîvo, drîvo, jâdro, jîdo, mêso, môre,
nâdo, olîto, sêno, sûnce, têlo, têsto, tûbo, ûho, zlâto.9
Iz navedenoga je razvidna tendencija da se u imenica koje su
pripadale praslavenskome c tipu i u kojih su se paradigme jednine i
mno`ine me|usobno razlikovale ili mjestom ili vrstom naglaska
ujedna~i mjesto naglaska. U suvremenom grobni~kom govoru sve
imenice s. r. koje su bile dijelom c tipa imaju naglasak na silini u
objema paradigmama i, sinkronijski gledano, dijelom su a tipa.
9
Navedenim su imenicama oblici mno`ine samo iznimno bilje`eni.
88
cc) (obrazac c)
jd.
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
-
-
-
+
+
-
-
+
+
-
+
+
-
-
1.1. å naglasak na prvom ili jedinom samoglasniku osnove u AVjd. i
u NAVmn. te na nastavku u NDLjd. i LImn., â naglasak na nastavku
u GIjd., Dmn. i na prvom ili jedinom samoglasniku osnove u Gmn.,
kao u primjeru Njd. nogå : Ajd. nogu:
dicå, dobå, iglå, koko{å, koså, metlå, ofcå, vodå, zemjå.
1.2. s prednaglasnom duljinom u NGDLIjd. i DLImn., te â naglaskom
na osnovi u AVjd. i NAVmn., kao u primjeru Njd. glÅvå : Ajd. glâvu:
brÅdå, d¤{å, j¤hå, krædå, pætå, pÆlå, r¤kå,10 srædå, zÆmå.
U paradigmi je imenica ovoga tipa u suvremenom grobni~kom
govoru opserviran i ostvaraj s naglaskom na samoglasniku nastavka u
onim oblicima u kojima je primarno na osnovi (Ajd. zemjÇ, j¤hÇ
umjesto zçmju, jûhu). Takva je mijena posljedica prethodno
opservirane i spomenute tendencije za paradigmatskim ujedna~avanjem
mjesta naglaska prema mjestu naglaska u ve}ini oblika, u ovome
slu~aju – na nastavku. Smjer ujedna~avanja poduprt je postojanjem
zasebnoga naglasnog tipa imenica `. r. sa stalnim mjestom naglaska
na nastavku (Njd. `enå, trÅvå : Ajd. `enÇ, trÅvÇ).
cd) (obrazac d)
jd.
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
+
+
+
+
+
-
-
+
+/-
-
+
+
+/-
-
10
Imenica je r¤kå specifi~na po tome {to je u N (r¤kå), G (r¤kê), D, L (r¤kï)
jednine sustavna prednaglasna duljina, dok je u Ijd. (rukûn) te u Dmn. (rukân), Lmn.
(rukåh) i Imn. (rukåmi) ona pokra}ena.
89
1.1. å naglasak na osnovi u GDVjd. i NAVImn., isti naglasak na
nastavku u Ljd., â naglasak na osnovi u NAjd. i na nastavku u Ijd. te
u Dmn. U GLmn. ovjerene su dublete: 1) å naglasak na osnovi, 2) â
naglasak na nastavku, kao u primjeru Njd. nô} : Gjd. no}i : Ljd. no}ï
: GLmn. no}Æh/no}îh:
kôst, k‹v/k›v, mô}, pê}, sôl.
U paradigmi su ovih imenica, osobito u komunikacijski
frekventnijim oblicima jednine, zabilje`ene dublete (Ljd. no}ï i në}i,
Ijd. no}ûn i në}¤n). One su posljedica tendencije za paradigmatskim
ujedna~avanjem mjesta naglaska.
1.1.1. s å naglaskom i u NAjd. te zanaglasnom duljinom na
do~etnom samoglasniku osnove u svim oblicima i prednaglasnom
duljinom na posljednjem samoglasniku osnove u Ijd. U Ljd. supostoje
dublete s kratkim silaznim naglaskom na prvome samoglasniku
osnove i onaj s kratkim silaznim naglaskom na nastavku, kao u
primjeru Njd. spovÆd : Gjd. spovÆdi : Ljd. spovÆdï/spovÆdi:
dëbÆt, nçsvæst, nçsvÆd, ëbjÆst, påmæt, pëjÆd, pë{Åst, prï~æst,
prëpÅst, såblÅst, sråmÿt, sÇhjÅd, zåpovæd.
1.1.2. sa zanaglasnom duljinom na osnovi samo u N(A)jd., kao
u primjeru Njd. nçmÿ} : Gjd. nçmo}i : Ljd. nemo}ï/nçmo}i:
mlådÿst, pëgibæl/pëgibæj, pëmÿ}, pÇnomÿ}, pÇstÿ{, stårÿst, `ålÿst.
1.2. prednaglasna duljina na osnovi i å naglasak na nastavku u Ljd.,
â na osnovi u NGDAVjd i NDAVImn.; prednaglasna duljina na osnovi
i â na nastavku u Ijd. i Dmn. U GLmn. ovjerene su dublete: 1) â
naglasak na osnovi, 2) â naglasak na nastavku, kao u primjeru Njd.
stvâr : Gjd. stvâri : Ljd. stvÅrï : GLmn. stvârÆh/stvÅrîh:
~âst, }ûd, kâp, kôb, lâ`, nât, mâst, pû~, strêl, vâs, vlâst, zôb, zvêr,
mîsÅl, plîsÅn.
90
NAGLASNI TIPOVI PRIDJEVA
U grobni~kom je govoru po broju jedinica koje u nj ulaze najopse`niji
pridjevski naglasni tip {to je naizgled u kontradikciji s ~injenicom da
je u tom govoru vrlo ograni~ena uporaba pridjeva jer se posvojni i
gradivni pridjevi uglavnom zamjenjuju sintagmom od + imenica u
genitivu.11 Razlog je tomu {to u pridjevski naglasni tip ulazi i dio
rije~i koje morfolo{ki nisu pridjevi, a to su:
• glagolski pridjevi radni i trpni - Za razliku od pridjeva i glagolskih
pridjeva trpnih koji imaju cjelovitu paradigmu, glagolski pridjevi
radni imaju samo oblike nominativa, te kategorije roda i broja.
Glagolski se pridjevi radni izdvajaju i nepostojanjem gramati~ke
kategorije odre|enosti/neodre|enosti jer su svi oblici neodre|eni.
Ta je kategorija na~eta i u glagolskih pridjeva trpnih.
• svi redni brojevi te glavni brojevi jedân, jednå, jedno; dvâ, dvê;
oba, obe; trî; obadvâ, obedvê zbog apsolutne istosti u distribuciji
prozodema i nenagla{enih duljina. Redni brojevi imaju samo
obrazac odre|enoga lika pridjeva, a navedeni glavni brojevi samo
obrazac neodre|enoga lika pridjeva.
• budu}i da imaju istu vrstu i mjesto naglaska te distribuciju
nenagla{enih duljina na osnovi, u naglasne tipove pridjeva ulaze i
osobne zamjenice za 3. l. jd. i mn., dio upitnih i odnosnih, sve
11
Usp. prijedlo`ne sintagme ponjåva od vÇnæ, od borï}a i jälvicæ smolå kojima
se zamjenjuju gradivni pridjevi *vÇnæn i *borï}æv te *jälvi~Æn. Posvojni se pridjevi
sustavno rabe samo za izricanje najbli`ih porodi~nih odnosa: måterÆn, }å}Æn, nônÆn (ali
od sestrê, od bråta), te u sintagmama s osobnim imenom kojima se izra`ava pripadnost
porodici, a time se otklanja potencijalna homonimija nastala u~estalo{}u istih imena,
primjerice: Marïja Væntûrova, MïlÅn Cçnetÿv, Marïja Fïlipova, Mårica Bînina, [kûjerovi,
Ivân Buhîn, Mãrko BînÆn, måt pokõjnÅ Slåvina i sl. Naj~e{}e se ipak posvojnost izra`ava
posvojnom zamjenicom ili strukturom od + imenica u genitivu, primjerice: kïte od
bÇkÅv, Stanarï} od Petrå pokõjnÿga otåc, târ od sêna, këra od narãn~æ i sl. Sli~na je
pojava opservirana u govoru Orbani}a kraj @minja. ″Posesivni genitiv bez prijedloga
nije osobito ~est. Zamjenjuje se vrlo u~estalom konstrukcijom od + genitiv (usp. od
mojega ocå måt), posvojnim pridjevima s nastavkom -ov-/-ev- i -in- (tvorenim od
osobnih imena i ostalih imenica koje ozna~avaju osobe, usp. måterina sestrå, ali: za
bråta od mojiä måteri).″ (prevela Sanja Zub~i}) Kalsbeek (1998: 259-260).
91
posvojne i pokazne, uklju~uju}i i pokazne zamjeni~ke pridjeve i
neodre|ene zamjenice te glavni broj ~etïri i brojni pridjevi ~çtvori
i pçtÿr. One se od pridjeva razlikuju samo djelomi~no zastupljeno{}u
nenagla{enih duljina na nastavcima u genitivu, lokativu i
instrumentalu mno`ine obrasca neodre|enoga lika pridjeva.
Razli~ita }e distribucija nenagla{enih duljina na nastavku tih
osnovnih jedinica unutar odgovaraju}ega pridjevskoga naglasnoga
podtipa biti obilje`ena oznakom obrazac zamjenica i brojeva. Kada
je u tih rije~i naglasak na nastavku, paradigma se ne razlikuje od
one opisane za neodre|ene pridjeve.
Utvr|ivanje je naglasne tipologije pridjeva metodolo{ki najslo`enije
zbog postojanja dvaju pridjevskih likova. Paradigme odre|enoga i
neodre|enoga lika pridjeva imaju gotovo iste nastavke jer u grobni~kome
govoru, kao i u nekim drugim ~akavskim govorima (Zub~i} 2004.)
slabi kategorija odre|enosti/neodre|enosti na u{trb neodre|enoga lika,
{to kao kona~an rezultat mo`e imati homonimiju za spre~avanje koje
se koriste prozodijska sredstva.12 Premda se pri naglasnome klasificiranju
pridjeva, obi~no zasebno klasificiraju pridjevi neodre|enoga (dalje
NOL) i pridjevi odre|enoga lika (dalje OL) (usp. npr. Langston 2006:
174-186), u ovoj }e se studiji prikazati zajedno i to stoga {to naglasak
pridjeva OL ovisi o naglasku pridjeva NOL.
12
U grobni~kom su govoru o~uvani relikti stare, imenske paradigme pridjeva
NOL u posvojnih pridjeva koji dolaze u sintagmama kojima se izra`avaju rodbinski
odnosi. Tako se ovjeravaju sljede}e re~enice: Ivân Bô`Æn je do{âl. Tô j od Ivåna
Bô`ina. Rên k Ivånu Bô`inu. i sl. Apsolutno je o~uvana razlika izme|u pridjeva OL i
NOL samo u N(A)jd. mu{koga roda i to u funkciji imenskoga predikata. U gradivnih
pridjeva (posebno onih koji se odnose na vrstu drveta od kojega je {to napravljeno)
supostoje obje pridjevske paradigme, pa je vrlo izvjesno da }e i oni u skoro vrijeme
u potpunosti preuzeti paradigmu OL pridjeva. Govornici ovjeravaju obje re~enice: Tô
j pikåbit od bÇkova drvå. i Tô j pikåbit od bÇkovoga/bÇkovega drvå. Stariji govornici
~e{}e rabe NO. To {to se morfolo{ki paradigma NOL od paradigme OL razlikuje
samo nastavkom N(A)jd. mu{koga roda (neodre|eni lik /∅/, odre|eni lik /i/) ne zna~i
da se gubi kategorija pridjevskoga lika ve} da je nestalo razlike u morfemima.
^injenica je me|utim da mla|e generacije govornika grobni~koga govora sve vi{e
zanemaruju tu finu semanti~ko-naglasnu razliku i da }e u skoro vrijeme prevladati
naglasni i sklonidbeni tip OL pridjeva.
92
Naglasna tipologija pridjeva odgovara tipologiji imenica pa se
gra|a klasificira u tri naglasna tipa:
a tip sa stalnim mjestom naglaska na osnovi,
b tip sa stalnim mjestom naglaska na nastavku,
c tip s alterniraju}im mjestom naglaska na osnovi i na nastavku.
Zbog razloga navedenih u poglavlju o naglasnim tipovima
imenica, pri klasifikaciji }e se pridjeva uzimati u obzir i vrsta naglaska
prema kojoj }e se tipovi dijeliti na podtipove, s time da }e se posebna
pozornost posve}ivati opisu naglaska OL.
Neodre|eni lik pridjeva
jd.
mu{ki rod
nenagl.
nagl.13
-∅
N
G I. -oga / -ega
II. -ega
D I. -omu / -emu
II. -emu
A = N (ne`ivo)
/ = G (`ivo)
-∅
V
-ÿn / -æn
L
I. -omu / -emu
II. -emu
-Æn
I
-∅
I. -ogå / - egå
II. -egå
I. -omÇ / -emÇ
II. -emÇ
= N (ne`ivo)
/ = G (`ivo)
-∅
-ôn / -ên
I. -omÇ / -emÇ
II. -emÇ
-în
srednji rod
nenagl.
nagl.
-o / -e
I. -oga / -ega
II. -ega
I. -omu / -emu
II. -emu
-o / -e
-ë / -ç
I. -ogå / -egå
II. -egå
I. -omÇ / -emÇ
II. -emÇ
-ë / -ç
-o / -e
-ë / -ç
-ÿn / -æn
-ôn / -ên
I. -omu / -emu I. -omÇ / -emÇ
II. -emu
II. -emÇ
-Æn
-în
‘enski rod
ne- nagl.
nagl.
-a
-å
-æ
-ê
-ÿj
-ôj
-u
-Ç
-a
-ÿj
=N
-ôj
-¤n
-ûn
13
Stupac s popisom nagla{enih nastavaka ne odgovara ni jednome od triju
naglasnih tipova, ve} je apstraktan i prikazuje vrstu naglaska na nagla{enome nastavku
i olak{ava i{~itavanje nagla{enih paradigmi iz tabli~nih prikaza u nastavku teksta.
93
mn.
N
G
D
A
V
L
I
mu{ki rod
nenagl.
nagl.
-i
-ï
-Æh
-ïh
-Æn
-în
-i
-ï
-i
-ï
-Æh
-ïh
-Æmi
-ïmi
srednji rod
nenagl.
nagl.
-a
-å
-Æh
-ïh
-Æn
-în
-a
-å
-a
-å
-Æh
-ïh
-Æmi
-ïmi
‘enski rod
nenagl.
nagl.
-e
-ç
-Æh
-ïh
-Æn
-în
-e
-ç
-e
-ç
-Æh
-ïh
-Æmi
-ïmi
Odre|eni lik pridjeva
jd.
N
G
D
A
V
L
I
mn.
N
G
D
A
V
L
I
mu{ki rod
-Æ
I. -ÿga / -æga
II. -æga
I. -ÿmu / -æmu
II. -æmu
= N (ne`ivo) / = G (`ivo)
-Æ
-ÿn / -æn
I. -ÿmu / -æmu
II. -æmu
-Æn
mu{ki rod
-Æ
-Æh
-Æn
-Æ
-Æ
-Æh
-Æmi
srednji rod
-ÿ / - æ
I. -ÿga / -æga
II. -æga
I. -ÿmu / -æmu
II. -æmu
-ÿ / - æ
-ÿ / - æ
-ÿn / -æn
I. -ÿmu / -æmu
II. -æmu
-Æn
srednji rod
-Å
-Æh
-Æn
-Å
-Å
-Æh
-Æmi
‘enski rod
-Å
-æ
-ÿj
-¤
-Å
-ÿj
-¤n
‘enski rod
-æ
-Æh
-Æn
-æ
-æ
-Æh
-Æmi
94
Iz navedene je tablice razvidno da pridjevi OL imaju uvijek
naglasak na osnovi, i to isti naglasak, te obvezatnu zanaglasnu duljinu
na jedinom ili prvom samoglasniku nastavka.
Obrazac zamjenica i brojeva
Ovaj se obrazac odnosi na brojeve i zamjenice u obama
pridjevskim likovima, OL i NOL, a od istovjetnih se paradigmi
pridjeva razlikuje samo distribucijom nenagla{enih duljina u mno`ini.
U ovome obrascu, nastavci su G, L, I mn. uvijek kratki, bez obzira na
pridjevski lik, dok su u pridjeva oni dugi. Ovaj se obrazac odnosi na
sve zamjenice i brojeve, a u klasifikaciji }e se uz njih obavezno
upisati pripadnost ovome obrascu, te kategorija lika. Ako se kategorija
lika ne spominje, zna~i da navedene zamjenice imaju oba lika.
mn.
N
m. r.
-i
s. r.
-a
‘. r.
-e
G
-ih
-ih
-ih
D
-Æn
-Æn
-Æn
A
-i
-a
-e
V
-i
-a
-e
L
-ih
-ih
-ih
I
-imi
-imi
-imi
95
NAGLASNI TIP a
Pridjevi koji ga ~ine imaju u svim oblicima OL i NOL naglasak
na jednome od samoglasnika osnove.
Uzme li se u obzir i vrsta naglaska, ovaj je tip mogu}e podijeliti
u dva podtipa:
aa) s istim naglaskom na osnovi u paradigmi NOL i OL pridjeva
NOL jd.
N
mn.
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
+X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X
OL
jd.
N
mn.
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
+X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X
x = bilo koji od triju naglasaka, ali uvijek isti u svim oblicima
1.1. å naglasak na istome mjestu na osnovi u svim oblicima:
bå~vast, -a, -o (-Æ); bçdast, -a, -o (-Æ); bë}ast, -a, -o (-Æ); brå{nast,
-a, -o, (-Æ); cëtast, -a, -o (-Æ); cvçnjast, -a, -o (-Æ); ~Çbast, -a, -o (-Æ);
f›fjast, -a, -o (-Æ); krçcast, -a, -o (-Æ); krç~ast, -a, -o (-Æ); m›kast, -a, -o (-Æ);
mÇtast, -a, -o (-Æ); o~ït, -a, -o (-Æ); rïcast, -a, -o (-Æ); rë{ast, -a, -o (-Æ);
sït, -a, -o (-Æ); slåb, -a, -o (-Æ); srkë~ast, -a, -o (-Æ); s›past, -a, -o (-Æ);
{pïkjast, -a, -o (-Æ); {tånj, -a, -e (-Æ); {tÇf, -a, -o (-Æ); {Çmast, -a, -o (-Æ);
trïpast, -a, -o (-Æ); tÇbast, -a, -o (-Æ); tÇpast, -a, -o (-Æ); velïk, -a, -o;
v›{ast, -a, -o (-Æ); zv›kast, -a, -o (-Æ); jçdnÅk, -a, -o (-Æ); sïg¤r, -a, -o (-Æ);
bï`nÿnÆn, -a, -o; bï`nÿnotÿv, -a, -o; bogobëjÅzÅn, -a, -o (-Æ); nçzrÅ~Ån, -a, -o (-Æ); ëpÅsÅn, -a, -o (-Æ); bo`ï}nÆ, -Å, -ÿ; bë`jÆ, -Å, -æ; crikvçnÆ,
-Å, -ÿ; danå{njÆ, -Å, -æ; gospëskÆ, -Å, -ÿ; grëbni{kÆ/grëmi{kÆ, -Å, -ÿ;
lçtnjÆ, -Å, -æ; prçdnjÆ, -Å, -æ; vazmçnÆ, Å, -ÿ; zådnjÆ -Å, -æ
96
- zïs¤l, -a, -o; zïcÆdÆl, -a, -o; razmåzÅl, -a, -o; bÇbn¤l, -a, -o
- napjÇskÅn, -a, -o; zïrizÅn, -a, -o; zïs¤t, -a, -o; zïcÆjæn, -a, -o;
nagrï{pÅn, -a, -o (-Æ); pëznÅt, -a, -o (-Æ); prïpÆt, -a, -o (-Æ); rashïtÅn, -a, -o (-Æ);
raskësmÅn, -a, -o (-Æ); skÇhÅn, -a, -o (-Æ); ÇdrÆt, -a, -o (-Æ)
- p›vÆ, -Å, -ÿ; drÇgÆ, -Å, -ÿ; trç}Æ, -Å, -æ/trçtÆ, -Å, -ÿ; ~et›tÆ, -Å, -ÿ;
~etïrastÿtÆ, -Å, -ÿ; sçdÅnstÿtÆ, -Å, -ÿ; ësÅnstÿtÆ, -Å, -ÿ; dçvestÿtÆ, -Å, -ÿ (OL)
- prema obrascu zamjenica i brojeva: ~etïri, ~etïre, ~etïra; ~çtvori,
~çtvora (NOL; samo mn.); nå{, -a, -e; vå{, -a, -e; kulïk, -a, -o; nïkulik,
-a, -o; onulïk, -a, -o; ovulïk, -a, -o; tulïk, -a, -o (NOL); zamjenice nï{
i sç (samo oblik jd. s. r.); ~ïjÆ, -Å, -æ; nï~ijÆ, -Å, -æ; så~ijÆ, -Å, -æ; nïkÆ, -Å,
-ÿ; såkÆ, -Å, -ÿ (OL).
1.1.1. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku
osnove NOL pridjeva samo u Njd. m. r.:
båkræn, båkrena, -o (-Æ); bålÅv, bålava, -o (-Æ); bï{kupÿv, bï{kupova,
-o; blçsÅv, blçsava, -o (-Æ); blejÇhÅv, blejÇhava, -o (-Æ)); }çlÅv, }çlava,
-o (-Æ); dlåkÅv, dlåkava, -o (-Æ); drëbÅn, drëbna, -o (-Æ); g›~Åv, g›~ava,
-o (-Æ); hråpÅv, hråpava, -o (-Æ); jçtikÅv, jçtikava, -o (-Æ); kïlÅv, kïlava, -o
(-Æ); krïpÅn, krïpna, -o (-Æ); lå~Ån, lå~na, -o (-Æ); låjÅv, låjava, -o (-Æ);
mï}i{Ån, mï}i{na, -o (-Æ); ë~Æn, ë~ina, -o; plå}Åv, plå}ava, -o (-Æ);
plïsnÆv, plïsniva, -o (-Æ); plovånÿv, plovånova, -o; podëbÅn, podëbna,
-o (-Æ); pëdo~i}Åv, pëdo~i}ava, -o (-Æ); såjÅv, såjava, -o (-Æ); srï}Ån,
srï}na, -o (-Æ); {çpÅv, {çpava, -o (-Æ); {kÇji~Åv, {kÇji~ava, -o (-Æ); {m›kÅv,
{m›kava, -o (-Æ); tïmidÅn, tïmidna, -o (-Æ); vçsæl, vçsela, -o (-Æ); vëdÅn,
vëdna, -o (-Æ); `ïvahÅn, `ïvahna, -o (-Æ); `måhÅn, `måhna, -o (-Æ);
krÅjçvskÆ, prÿlçtnÆ
- kÇhÅl, kÇhala, -o; zïplakÅl, zïplakala, -o
- fïnjæn, fïnjena, -o; {vïknjæn, {vïknjena, -o; mçjæn, mçjena, -o;
pokvå~æn, pokvå~ena, -o (-Æ); poplå{æn, poplå{ena, -o (-Æ); zasï~æn,
zasï~ena, -o (-Æ); zïtaræn, zïtarena, -o (-Æ)
- prema obrascu zamjenica i brojeva: pçtÿr, pçtora (NOL); samo
mn.); zamjenice njïhÿv, njïhova, -o; nïjedÅn, nïjedna, -o; nïkakÿv/
nïkakovær, nïkakova/nïkakovera, -o; såkakÿv, såkakova, -o; nï~igÿv/
nï~esÿv, nï~igova/nï~esova, -o (NOL).
97
1.1.2. s prednaglasnom duljinom u oblicima NOL i OL pridjeva:
kÿmplçtÅn, kÿmplçtna, -o (-Æ); prÆsçbÅn, prÆsçbna, -o (-Æ); s¤sçdÿv,
s¤sçdova, -o
- pozÅkënÆl, pozÅkënila, -o
- zakÿmb›~æn, zakÿmb›~ena, -o (-Æ); oklæmbç{æn, oklæmbç{ena,
-o (-Æ).
1.2. sa zanaglasnom duljinom na osnovi uvjetovanom pozicijskim
duljenjem pred sonantom u svim oblicima NOL i OL pridjeva:
åktivÅn, åktÆvna, -o (-Æ); b›bÿj~Æv, b›bÿj~iva, o (-Æ); }åhorÅn,
}åhÿrna, o (-Æ); jåhorÅn, jåhÿrna, o (-Æ); mïzerÅn, mïzærna, o (-Æ); ë~ajÅn,
ë~Åjna, o (-Æ); ëdurÅn, ëd¤rna, o (-Æ); ëlovÅn, ëlÿvna, o (-Æ); ëtajÅn,
ëtÅjna, o (-Æ); ëtrovÅn, ëtrÿvna, o (-Æ); zlëvojÅn, zlëvÿjna, o (-Æ); znåti`ejÅn,
znåti`æjna, o (-Æ); bë}ÅrskÆ, -Å, -ÿ; måd’ÅrskÆ, -Å, -ÿ; ëp}ÆnskÆ, -Å, -ÿ.
1.3. å naglasak u Njd. m. r. NOL pridjeva; pozicijski uvjetovan ã
naglasak u Njd. `. i s. r. NOL pridjeva i u svim oblicima OL pridjeva:
tånak, tãnka, -o (tãnkÆ); fålas, fãlsa, -o (fãlsÆ); dragomåjÅn,
dragomãjna, -o (dragomãjnÆ); familijårÅn, familijãrna, -o (familijãrnÆ);
koråjÅn, korãjna, -o (korãjnÆ); modçrÅn, modärna, -o (modärnÆ);
originålÅn, originãlna, -o (originãlnÆ); zadovëjÅn, zadovõjna, -o
(zadovõjnÆ)
- dobåvÅn, dobãvna, -o; nabåvÅn, nabãvna, -o; odbåvÅn,
odbãvna, -o.
2. â naglasak na istome mjestu na osnovi u svim oblicima:
de{perân, -a, -o (-Æ); drvên, -a, -o (-Æ); dûlast, -a, -o (-Æ); gôbast, -a,
-o (-Æ); grêz, -a, -o (-Æ); jelôz, -a, -o (-Æ); kafên, -a, -o (-Æ); kôs, -a, -o (-Æ);
kurijôz, -a, -o (-Æ); lanên, -a, -o (-Æ); ma{karân, -a, -o (-Æ); mâzast, -a, -o
(-Æ); môrast, -a, -o (-Æ); pegulân, -a, -o (-Æ); pôdugast, -a, -o (-Æ); tûj, -a,
-e (-Æ); bâbjÆ, -Å, -æ; blî`njÆ, -Å, -æ; dêsnÆ, -Å, -ÿ; dî~jÆ, -Å, -æ; gospëskÆ,
-Å, -ÿ; mî}erÆ, -Å, -ÿ; slavônskÆ, -Å, -ÿ
- sêl, sêla, sêlo; stâl, stâla, stâlo
- zakopân, -a, -o (-Æ); darovân, -a, -o (-Æ); pari}ân, -a, -o (-Æ); prepiturân,
98
-a, -o (-Æ); zagunjân, -a, -o (-Æ); zakaronjân/zakarunjân, -a, -o (-Æ);
zmr`jân, -a, -o (-Æ); zvicijân, -a, -o (-Æ)
- prema obrascu zamjenica i brojeva: küstÆ, kãstÅ, kõstÿ; onüstÆ,
onãstÅ, onõstÿ; ovãstÆ/ovüstÆ, ovãstÅ, ovõstÿ; tãstÆ/tüstÆ, tãstÅ, tõstÿ
(OL).
2.1. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku osnove
samo u Njd. m. r.:
betê`Ån, betê`na, -o (-Æ); dotô`Ån, dotô`na, -o (-Æ); komôdÅn,
komôdna, -o (-Æ); krûpÅn, krûpna, -o (-Æ); mûtotÿv, mûtotova, -o;
nônÆn/nôni~Æn, nônina/nôni~ina, -o; nônotÿv/nôni}æv, nônotova/
nôni}eva, -o; okrûgÅl, okrûgla, -o (-Æ); otûjæn, otûjena, -o (-Æ); petîdÅn,
petîdna, -o (-Æ); vâ`Ån, vâ`na, -o (-Æ)
- pêglÅl, pêglala, -o; kûpÅl, kûpala, -o; môrÅl, môrala, -o
- pêglÅn, pêglana, -o; okûpÅn, okûpana, -o.
2.2. sa stalnom prednaglasnom duljinom:
Ångôrast, -a, -o (-Æ); brÿntulôn, -a, -o (-Æ); Ænbrlân, -a, -o (-Æ);
Ænfi{ân, -a, -o (-Æ); Æn{epjân, -a, -o (-Æ); skÿnsumân/skÿnzumân, -a, -o
(-Æ); {~Æn`ân, -a, -o (-Æ); {kærcôz, -a, -o (-Æ); b¤mbâ{nÆ, dÅlmatînskÆ,
prÆmôrskÆ
- raskÅmpanân, -a, -o (Æ) {¤ndrân, -a, -o (-Æ); tæmperân, -a, -o (-Æ);
zakÅrgân, -a, -o (-Æ).
3. ã naglasak na istome mjestu na osnovi u svim oblicima:
}ãmpast, -a, -o (-Æ); grüntast, -a, -o (-Æ); kãmbast, -a, -o (-Æ); krävjast,
-a, -o (-Æ); krõmpast, -a, -o (-Æ); õtresit, -a, -o (-Æ); põnosit, -a, -o (-Æ);
rãzborit, -a, -o (-Æ); {ämpjast, -a, -o (-Æ); {lãmpast, -a, -o (-Æ); OL:
betõnskÆ, -Å, -ÿ; blagdãnjÆ, -Å, -æ; bosãnskÆ, -Å, -ÿ; drugã~ijÆ, -Å, -æ;
glãvnÆ, -Å, -ÿ; gõrnjÆ, -Å, -æ; grãjskÆ, -Å, - ÿ; hrvãskÆ, -Å, - ÿ; jelänskÆ, -Å,
- ÿ; krãvjÆ, -Å, -æ; mã~jÆ, -Å, -æ; õv~jÆ, -Å, -æ; prã{}Æ, -Å, -æ; rãnÆ, -Å, -ÿ;
rü{kÆ, -Å, -ÿ; svülnÆ, -Å, -ÿ; {œmskÆ, -Å, -ÿ; {u{ã{kÆ, -Å, -ÿ; {u{njãrskÆ, -Å,
-ÿ; talijãnskÆ, -Å, -ÿ; telä}Æ, -Å, -æ; vrã`jÆ, -Å, -æ; zidãrskÆ, -Å, -ÿ
- pätÆ, -Å, -ÿ; {ästÆ, -Å, -ÿ; devätÆ, -Å, -ÿ; jedanãjstÆ, -Å, -ÿ; trinãjstÆ,
-Å, -ÿ; ~etrnãjstÆ, -Å, -ÿ; petnãjstÆ, -Å, -ÿ; {e{nãjstÆ, -Å, -ÿ; osavnãjstÆ, -Å,
99
-ÿ; devetnãjstÆ, -Å, -ÿ; desätÆ, -Å, -ÿ; ~etrdesätÆ, -Å, -ÿ; {e`desätÆ, -Å, -ÿ;
stõtÆ, -Å, -ÿ (OL)
- prema obrascu zamjenica i brojeva: võjkulik, -a, -o (NOL);
võjkÆ, -Å, -ÿ (OL).
U ovu skupinu ulaze i pridjevi stranoga podrijetla u kojih je silina
redovito u slogu zatvorenu sonantom, pa je on, osim ako nije do~etni,
kako mo`e biti samo u N(A)jd., nagla{en zavinutim naglaskom. U
N(A)jd. na istome je samoglasniku u do~etnome slogu dugi silazni
naglasak, kao u primjeru Njd. `vêlt : Gjd. `vältoga/`vältega. Budu}i
da se unutar izgovorne cjeline u kojoj taj slog vi{e nije do~etni na
tom mjestu ostvaruje zavinuti naglasak,14 kao i u svim ostalim oblicima
paradigme, ~inilo se opravdanim opisati ga na ovome mjestu.
de{târd, de{tãrda, -o (de{tãrdÆ); fâls, fãlsa, -o (fãlsÆ);15 prônt,
prõnta, -o (prõntÆ); skâls, skãlsa, -o (skãlsÆ);16 supêrb, supärba, -o
(supärbÆ); {upêrb, {upärba, -o ({upärbÆ); `vêlt, `välta, -o (`vältÆ); târÅn,
tãrna, -o (tãrnÆ); bogohûlÅn, bogohœlna, -o (bogohœlnÆ); k¤ntênt,
k¤ntänta, -o (k¤ntäntÆ).
3.1. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku osnove:
alärgi~Ån, alärgi~na, -o (-Æ); bãrbÆn, bãrbina, -o; bläntÅv, bläntava,
-o (-Æ); dõsadÅn, dõsadna, -o (-Æ); güngÅv, güngava, -o (-Æ); grãncjÆv,
grãncjiva, -o (-Æ); mãjkÆn, mãjkina, -o; mœnjæn, mœnjena, -o (-Æ);
päntÅv, päntava, -o (-Æ); rãsipÅn, rãsipna, -o (-Æ); {plãntÅv, {plãntava,
-o (-Æ); zvün~æn, zvün~ena, -o (-Æ)
- njœrgÅl, njœrgala, njœrgalo
- poblãjhÅn, poblãjhana, -o (-Æ); razdüjæn, razdüjena, -o (-Æ); rascüpÅn,
rascüpana, -o (-Æ); dosägnjæn, dosägnjena, -o (-Æ); prismœjæn, prismœjena,
-o (prismœjenÆ)
- prema obrascu zamjenica i brojeva: võj~igÿv, võj~igova, -o;
võjkakÿv, võjkakova, -o (NOL).
14
Tako su ovjerene re~enice: PçtÅr je `vêlt [pçtÅrje] [`vêlt], ali @vêlt je PçtÅr
[`vältje] [pçtÅr].
15
Pridjev ima ina~icu fålas s nepostojanim a i kratkim naglaskom na osnovi.
16
Pridjev ima ina~icu skålas s nepostojanim a i kratkim naglaskom na osnovi.
100
3.1.1. sa zanaglasnom duljinom i u Njd. `. i s. r. NOL pridjeva
te u oblicima OL pridjeva:
kœlturÅn, kœlt¤rna, -o (-Æ); õkorÅn, õkÿrna, -o (-Æ); prõzirÅn,
prõzÆrna, -o (-Æ); rãzumÅn, rãz¤mna, -o (-Æ); betõnskÆ, dÅlmatünskÆ,
grãjskÆ, mãr~enÆ i sl.
- dvästÿtÆ, -Å, -ÿ; trüstÿtÆ, -Å, -ÿ; pästÿtÆ, -Å, -ÿ; {ästÿtÆ, -Å, -ÿ (OL).
ab) s primarno kratkim silaznim naglaskom na osnovi u paradigmi
NOL i dugim silaznim na osnovi OL pridjeva
NOL jd.
N
mn.
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
m. r.
s. r. +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X +X
‘. r.
OL
jd.
N
mn.
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
m. r.
s. r. +y +y +y +y +y +y +y +y +y +y +y +y +y +y
‘. r.
x=å
y = metatonijski â
1. å naglasak u NOL, a metatonijski â naglasak u OL pridjeva:
bogåt, -a, -o (bogâtÆ); bodjåt, -a, -o (bodjâtÆ); bradåt, -a, -o
(bradâtÆ); drït, -a, -o (drîtÆ); dÇg, -a, -o (dûgÆ); cicåt, -a, -o (cicâtÆ);
~itovåt, -a, -o (~itovâtÆ); ~rivåt, -a, -o (~rivâtÆ); domi{jåt, -a, -o
(domi{jâtÆ); glavåt, -a, -o (glavâtÆ); kamenït, -a, -o (kamenîtÆ); kosmåt,
-a, -o (kosmåtÆ); mesnåt, -a, -o (mesnâtÆ); o~ït, -a, -o (o~îtÆ); ple}åt, -a,
-o (ple}âtÆ); plehnåt, -a, -o (plehnâtÆ); plosnåt, -a, -o (plosnâtÆ);
pokrovåt, -a, -o (pokrovâtÆ); repåt, -a, -o (repâtÆ); ritåt, -a, -o (ritâtÆ);
rogåt, -a, -o (rogâtÆ); {krbåt, -a, -o ({krbâtÆ); {u{njevåt, -a, -o ({u{njevâtÆ);
trbuhåt, -a, -o (trbuhâtÆ); uhåt, -a, -o (uhâtÆ); vlasåt, -a, -o (vlasâtÆ);
zubåt, -a, -o (zubâtÆ).
101
1.1. sa zanaglasnom duljinom u Njd. m. r.:
dÇpÅl, dÇpla, -o (dûplÆ); bezobråzÅn, bezobråzna, -o (bezobrâznÆ);
drobnjåhÅn, drobnjåhna, -o (drobnjâhnÆ); korïsÅn, korïsna, -o (korîsnÆ);
på}Ån, på}na, -o (pâ}nÆ); pobë`Ån, pobë`na, -o (pobô`nÆ); porçdÅn,
porçdna, -o (porêdnÆ); potrïbÅn, potrïbna, -o (potrîbnÆ); siromå{Ån, siromå{na, -o (siromâ{nÆ); sk›bÅn, sk›bna, -o (sk‹bnÆ); {tÇfÅn, {tÇfna, -o ({tûfnÆ);
zimogrëzÅn, zimogrëzna, -o (zimogrôznÆ); `elçzÅn, `elçzna, -o (`elêznÆ)
- zïpijæn, zïpijena, -o (zipijênÆ).
1.2. s â naglaskom u Njd. NOL m. r.:
blebetjîv, blebetjïva, -o (blebetjîvÆ); bli{}îv, bli{}ïva, -o (bli{}îvÆ);
brtoglâv, brtoglåva, -o (brtoglâvÆ); bu{jîv, bu{jïva, -o (bu{jîvÆ); debêl,
debçla, -o (debêlÆ); stâr, ståra, -o (stârÆ); de{petjîv, de{petjïva, -o (de{petjîvÆ);
dof~êv, dof~çva, -o; gotôv, gotëva, -o (gotôvÆ); jadjîv, jadjïva, -o (jadjîvÆ);
jelôv, jelëva, -o; kradjîv, kradjïva, -o (kradjîvÆ); la`jîv, la`jïva, -o (la`jîvÆ);
milostîv, milostïva, -o (milostîvÆ); of~arôv, of~arëva, -o; paprên, paprçna,
-o (paprênÆ); pijân, pijåna, -o (pijânÆ); rijâv, rijåva, -o (rijâvÆ); smrdjîv,
smrdjïva, -o (smrdjîvÆ); stanarôv, stanarëva, -o; {egâv, {egåva, -o ({egâvÆ);
trdoglâv, trdoglåva, -o (trdoglâvÆ); vrêl, vrçla, -o (vrêlÆ)
- kopâl, kopåla, -o; grêl, grçla, -o; zelenêl, zelençla, -o; molîl,
molïla, -o; drobîl, drobïla, -o; imêl, imçla, -o; kupovâl, kupovåla, -o
- prema obrascu zamjenica i brojeva: ~igôv/~esôv, ~igëva/~esëva,
-o; nï~igÿv/nï~esÿv, nï~igova/nï~esova, -o; njegôv, njegëva, -o; kakôv,
kakëva, -o; onakôv, onakëva, -o; ovakôv, ovakëva, -o; evakôv,
evakëva, -o; takôv, takëva, -o (NOL).
1.2.1. s jednom ili dvjema prednaglasnim duljinama:
~Åm`jîv, ~Åm`jïva, -o (~Åm`jîvÆ); frÅncuzjîv, frÅncuzjïva, -o
(frÅncuzjîvÆ); kÿn~ên, kÿn~çna, -o (kÿn~ênÆ); {tæntjîv, {tæntjïva, -o
({tæntjîvÆ); ¤r}îv, ¤r}ïva, -o (¤r}îvÆ); zÅbjîv, zÅbjïva, -o (zÅbjîvÆ)
- kÅntâl, kÅntåla, -o; dÆvêl, dÆvçla, -o; tr¤mbetâl; tr¤mbetåla, -o;
oslÆpêl, oslÆpçla, -o; m¤~âl, m¤~åla, -o; bÆ`âl, bÆ`åla, -o; dÆlîl, dÆlïla, -o;
cÆpâl, cÆpåla, -o; b¤nkÅrîl, b¤nkÅrïla, -o; pari}ævâl, pari}ævåla, -o.
Pridjevi ab) podtipa imaju u svim oblicima svih triju rodova pridjeva (OL) na osnovi dugi silazni naglasak metatonijskoga podrijetla.
102
NAGLASNI TIP b
Pridjevi koje ga ~ine imali su u svim oblicima OL i NOL pridjeva
naglasak na nastavku. Pomak siline na osnovu uvjetovan je redukcijom
nagla{enoga poluglasa (NOL visokÜ : visokå : visokë) ili metataksom
(OL visokî ). Pri tom se pomaku dugoga naglaska na kratku penultimu
na novome mjestu o~ekuje kratki silazni naglasak kako je primjerice u
govoru Vrgade (visoky′i > visoki′i > visokî > visëkÆ). Me|utim, u
grobni~kom se govoru, ali i nekolicini ostalih sjeverozapadnih
~akavskih govora17 na novome se mjestu u OL ostvaruje metatonijski
dugi silazni naglasak, tipa visôkÆ. Dugi silazni naglasak na prvome ili
jedinome samoglasniku nastavka u grobni~kom je govoru potvr|en
samo u pridjeva mrtvî 18 i mu{kî 19 s time da oba imaju status
poimeni~enoga pridjeva u zna~enju ’mrtvac’ (Stê mrtvôga/mrtvêga
prekrÆ`ïli?) i ’mu{karac’ (Da ne bï{ {lå z mu{kîn!).
NOL jd.
mn.
m. r.
N
+
G
-
D A V
- +/- +
L
-
I
-
N
-
G
-
D
-
A
-
V
-
L
-
I
-
s. r.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
‘. r.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
OL
jd.
N
G
D
A
V
L
I
+y
+y +y +y +y +y
+y
N
mn.
G
D
A
V
L
I
m. r.
s. r. +y +y +y +y +y +y +y
‘. r.
x=å
y = metatonijski â
17
Tako je primjerice u kastavskome govoru i s ne{to slabijim intenzitetom u
novljanskome. Usp. Zub~i} (2006: 117-122).
18
Neodre|eni lik toga pridjeva glasi mrtâv, mrtvå, mrtvë.
19
Pridjev u zna~enju ’mu{ki’ od ovoga se poimeni~enoga pridjeva razlikuje
samo naglaskom i glasi mÇ{kÆ i ulazi u paradigmu sa stalnim mjestom naglaska na
osnovi (Gjd. mÇ{kÿga/mÇ{kæga; Djd. mÇ{kÿmu/mÇ{kæmu i dr.).
103
1. å naglasak na osnovi NOL pridjeva u Njd. m. r.; å naglasak na
nastavku NOL pridjeva u Njd. ‘. i. s. r., te metatonijski â naglasak na
posljednjem samoglasniku osnove u OL pridjeva:
dubëk, dubokå, dubokë (dubôkÆ); {irëk, {irokå, {irokë ({irôkÆ);
visëk, visokå, visokë (visôkÆ); `estëk, `estokå, `estokë (`estôkÆ); dëbÅr,
dobrå, dobrë (dôbrÆ).
1.1. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima NOL i OL pridjeva,
uklju~uju}i i dvoslo`ne pridjeve u OL kojih je silina na tom dugom
samoglasniku osnove:
d¤mbëk, d¤mbokå, d¤mbokë (d¤mbôkÆ); krÅtåk, krÅtkå, krÅtkë
(krâtkÆ); plÆtåk, plÆtkå, plÆtkë (plîtkÆ); rædåk, rætkå, rætkë (rêtkÆ).
2. â naglasak na osnovi u Njd. m. r. NOL te u OL pridjeva, a å
naglasak na nastavku u Njd. ‘. i s. r. NOL pridjeva
~rjên, ~rjenå, ~rjenë (~rjênÆ); mezdrên, mezdrenå, mezdrenë
(mezdrênÆ); po{tên, po{tenå, po{tenë (po{tênÆ); sanên, sanenå, sanenë
(sanênÆ); slebrên, slebrenå, slebrenë (slebrênÆ); spastên, spastenå,
spastenë (spastênÆ); staklên, staklenå, staklenë (staklênÆ); studên,
studenå, studenë (studênÆ); suknên, suknenå, suknenë (suknênÆ);
takmên, takmenå, takmenë (takmênÆ); testên, testenå, testenë (testênÆ);
zelên, zelenå, zelenë (zelênÆ); zemjên, zemjenå, zemjenë (zemjênÆ)
- zabijên, zabijenå, zabijenë; pometên, pometenå, pometenë;
razlivên, razlivenå, razlivenë; previjên, previjenå, previjenë; pe~ên,
pe~enå, pe~enë (pe~ênÆ); oskubên, oskubenå, oskubenë (oskubênÆ);
raskubên, raskubenå, raskubenë (raskubênÆ); sokrivên, sokrivenå,
sokrivenë (sokrivênÆ); za{ivên, za{ivenå, za{ivenë (za{ivênÆ)
- prema obrascu zamjenica i brojeva: môj, mojå, mojç; svôj,
svojå, svojç; tvôj, tvojå, tvojç; ôn, onå, onë; jedân, jednå, jednë
(NOL).
2.1. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima NOL pridjeva i â
naglaskom na mjestu prednaglasne duljine u svim oblicima OL
pridjeva:
104
b¤dân, b¤dnå, b¤dnë (bûdnÆ); bl¤dân, bl¤dnå, bl¤dnë (blûdnÆ);
d¤`ân, d¤`nå, d¤`në (dû`nÆ); mÈtâv, mÈtvå, mÈtvë (m‹tvÆ); nÅgâl,
nÅglå, nÅglë (nâglÆ); prÅzân, prÅznå, prÅznë (prâznÆ); rÅhâl, rÅhlå,
rÅhlë (râhlÆ); smÆ{ân, smÆ{nå, smÆ{në (smî{nÆ); træzân, træznå, træznë
(trêznÆ); tr¤dân, tr¤dnå, tr¤dnë (trûdnÆ); vrÆdân, vrÆdnå, vrÆdnë (vrîdnÆ).
NAGLASNI TIP c
^injenica su ovoga naglasnoga tipa oni pridjevi NOL koji u Njd.
m. i s. r. imaju naglasak na osnovi, a u Njd. `. r. naglasak na nastavku.
Usprkos razlikama u N, u svim je ostalim oblicima jednine svih triju
rodova, izuzev onih koji su oblikom jednaki Njd. m. i s. r., naglasak
na jedinom ili posljednjem samoglasniku nastavka. Razli~iti se
pridjevi svih triju rodova NOL koji ulaze u ovaj tip me|usobno
razlikuju po mjestu naglaska u mno`inskim oblicima. Tako su ovjereni
oni sa sustavnim naglaskom na nastavku u svim oblicima svih triju
rodova, primjerice dubokï, dubokå, dubokç prema dubëk; oni u
kojima je silina u svim oblicima na osnovi tipa slåtki, slåtka, slåtke
prema slådak, i na koncu oni u kojih je silina pomaknuta na
samoglasnik osnove samo u oblicima nominativa i onima koji su mu
oblikom jednaki, dok je u ostalim oblicima silina na nastavku.
Ishodi{ni je i najstariji vjerojatno onaj sa silinom na nastavku u svim
oblicima mno`ine svih triju rodova, a druge su dvije realizacije
rezultat kasnijega razvoja i tendencije ujedna~avanja mjesta naglaska
na osnovi. S obzirom na to da isti govornik ne rabi uvijek istu
realizaciju mno`inskih oblika NOL ili je pak evidentna razlika u
njihovoj uporabi prema generacijama govornika, njihovoj jezi~noj
svijesti, a nerijetko i o stupnju emocionalne obojenosti diskursa,
ovdje se ne}e posebno bilje`iti Nmn.
Pridjevi s dugom osnovom imaju u Njd. m. i s. r. dugi silazni
naglasak, a u svim ostalim oblicima paradigme NOL svih triju rodova,
uklju~uju}i i Njd. `. r. imaju na tom mjestu obvezatnu prednaglasnu
duljinu.
105
NOL jd.
mn.
N
m. r. +
+
s. r.
G
-
D A V
- +/- +
L
-
I
-
N
-
G
-
D
-
A
-
V
-
L
-
I
-
-
-
+
+
-
-
-/+
-
-
-/+ -/+
-
-
‘. r.
-
-
-
-
-
-
-
+
+
+
+
+
+
+
OL
jd.
m. r.
s. r.
‘. r.
mn.
N
G
D
A
V
L
I
N
G
D
A
V
L
I
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+ +
+
1. å naglasak na prvome ili jedinome samoglasniku osnove NOL
pridjeva m. i s. r. jd. i svih oblika OL; isti naglasak, ali na nastavku
NOL pridjeva ‘. r.:
~ïst, ~istå, ~ïsto (~ïstÆ); drç{t, dre{tå, drç{to (drç{tÆ); g›d, grdå, g›do
(g›dÆ); {k›t, {krtå, {k›to ({k›tÆ); frï`ak, fri{kå, frï{ko (frï{kÆ); mçkak,
mehkå, mçhko (mçhkÆ); tç`ak, te{kå, tç{ko (tç{kÆ); Çzak, uskå, Çsko
(ÇskÆ); `Çhak/`Ç{ak, `uhkå/`u{kå, `Çhko/`Çkak (`ÇhkÆ/`Ç{kÆ); slådak,
slatkå, slåtko (slåtkÆ); glådak, glatkå, glåtko (glåtkÆ); lågak, lahkå, låhko
(låhkÆ); krïpak, kripkå, krïpko (krïpkÆ)
- ëprt, oprtå, ëprto; zåprt, zaprtå, zåprto
- prema obrascu zamjenica i brojeva: ~å /~â; vås, så, së (NOL).
1.1. sa zanaglasnom duljinom u Njd. m. r.:
bïstÅr, bistrå, bïstro (bïstrÆ); blåtÅn, blatnå, blåtno (blåtnÆ); mëkÅr,
mokrå, mëkro (mëkrÆ); m›zÅl, mrzlå, m›zlo (m›zlÆ); tçpÅl, teplå, tçplo
(tçplÆ); ëhÿl, oholå, ëholo (ëholÆ); ë{tÅr, o{trå, ë{tro (ë{trÆ); pëtÅn,
potnå, pëtno (pëtnÆ).
1.2. s ã naglaskom u nagla{enome slogu zatvorenu sonantom i prednaglasnom duljinom u nenagla{enome slogu zatvorenu sonantom:
gërak, gÿrkå, gõrko (gõrkÆ); {përak, {pÿrkå, {põrko ({põrkÆ); sïlÅn,
sÆlnå, sülno (sülnÆ).
106
2. â naglasak na osnovi u Njd. m. i s. r. OL pridjeva te u svim oblicima
NOL pridjeva; u Njd. NOL pridjeva ‘. r. ostvaruje se å naglasak na
nastavku i prednaglasna duljina na osnovi:
bêl, bælå, bêlo (bêlÆ); blâg, blÅgå, blâgo (blâgÆ); blêd, blædå, blêdo
(blêdÆ); cêl, cælå, cêlo (cêlÆ); cên, cænå, cêno (cênÆ); }âr, }Årå, }âro
(}ârÆ); dîv, dÆvå, dîvo (dîvÆ); drâg, drÅgå, drâgo (drâgÆ); fîn, fÆnå, fîno
(fînÆ); glûh, gl¤hå, glûho (glûhÆ); gnjîl, gnjÆlå, gnjîlo (gnjîlÆ); g‹d, gÈdå,
g‹do (g‹dÆ);20 gûst, g¤stå, gûsto (gûstÆ); hûd, h¤då, hûdo (hûdÆ); hvân,
hvÅnå, hvâno (hvânÆ); jâk, jÅkå, jâko (jâkÆ); jût, j¤tå, jûto (jûtÆ); krîv,
krÆvå, krîvo (krîvÆ); krût, kr¤tå, krûto (krûtÆ); lên, lænå, lêno (lênÆ); lîp,
lÆpå, lîpo (lîpÆ); lûd, l¤då, lûdo (lûdÆ); mlâd, mlÅdå, mlâdo (mlâdÆ);
nâg, nÅgå, nâgo (nâgÆ); sâm, sÅmå, sâmo (sâmÆ); sîv, sÆvå, sîvo (sîvÆ);
skûp, sk¤på, skûpo (skûpÆ); slân, slÅnå, slâno (slânÆ); slîp, slÆpå, slîpo
(slîpÆ); sûh, s¤hå, sûho (sûhÆ); {âr, {Årå, {âro ({ârÆ); {kûr, {k¤rå, {kûro
({kûrÆ); {ûp, {¤på, {ûpo ({ûpÆ); t‹d, tÈdå, t‹do (t‹dÆ);21 tûp, t¤på, tûpo
(tûpÆ); tûst, t¤stå, tûsto (tûstÆ); `îv, `Ævå, `îvo (`îvÆ)
- odnêl, odnælå, odnêlo; znêl, znælå, znêlo
- odnêt, odnætå, odnêto; znêt, znætå, znêto.
2.1. sa zanaglasnom duljinom u Njd. m. r. NOL pridjeva:
glâsÅn, glÅsnå, glâsno (glâsnÆ); gnjûsÅn, gnj¤snå, gnjûsno
(gnjûsnÆ); jâdÅn, jÅdnå, jâdno (jâdnÆ); mâsÅn, mÅsnå, mâsno (mâsnÆ);
mjâ~Ån, mjÅ~nå, mjâ~no (mjâ~nÆ); mûtÅn, m¤tnå, mûtno (mûtnÆ);
prêsÅn, præsnå, prêsno (prêsnÆ); snâ`Ån, snÅ`nå, snâ`no (snâ`nÆ);
zlâtÅn, zlÅtnå, zlâtno (zlâtnÆ); zrâ~Ån, zrÅ~nå, zrâ~no (zrâ~nÆ).
2.1.1. ã naglasak u Njd. s. r. NOL pridjeva te u svim trima
rodovima OL pridjeva zbog zatvorenosti sloga sonantom, samo u
primjeru jâlÅn, jÅlnå, jãlno (jãlnÆ).
20
U mjesnim govorima s ukinutom kvantitativnom oprekom izme|u dugoga i
kratkoga slogotvornoga /ã/ isti pridjev ima naglasne oblike g›d, grdå, g›do (g›dÆ).
21
U mjesnim govorima s ukinutom kvantitativnom oprekom izme|u dugoga i
kratkoga slogotvornoga /ã/ isti pridjev ima naglasne oblike t›d, trdå, t›do (t›dÆ).
107
3. å naglasak na prvom samoglasniku osnove i zanaglasna duljina na
posljednjem samoglasniku osnove svih oblika izuzev oblika za ‘. r.
jd. NOL pridjeva koji ima isti naglasak na nastavku i prednaglasnu
duljinu na do~etnom samoglasniku osnove:
k›vÅv, krvÅvå, k›vÅvo
- zïs¤t, zis¤tå, zïs¤to; ëprÅn, oprÅnå, ëprÅno; prëkjæt, prokjætå,
prëkjæto; pëspÅn, pospÅnå, pëspÅno; nåjæt, najætå, nåjæto; nå~æt,
na~ætå, nå~æto.
U OL pridjeva ovoga naglasnoga tipa pridjeva s dugom osnovom
o~ekivan je zavinuti naglasak na samoglasniku osnove (bælî > bälÆ).
Tako je primjerice u govorima Orbani}a, Senja, Vrgade i sl. (Langston
2006: 181-182). Premda u grobni~kome govoru za taj ostvaraj nema
distribucijskih zapreka, u primjerima se toga tipa sustavno ostvaruje
dugi silazni naglasak u svim oblicima svih triju rodova. Vjerojatan je
razlog tomu potreba da se paradigma OL pridjeva tipom naglaska
ujedna~i prema Njd. m. i s. r. NOL.
U ovaj naglasni tip ulaze i zamjenice dio kojih u grobni~kome
govoru mo`e imati OL i NOL, odnosno odgovaraju}e naglasne
paradigme. Radi lak{ega snala`enja, ovdje }e se popisati samo oblici
N i Gjd. `. i m. r. (srednji se rod ne}e posebno ispisivati jer je Gjd.
oblikom jednak m. r., a Njd. s. r. od Njd. m. r. razlikuje se samo
tipom nastavka, {to ovdje nije relevantno). Prema tim parametrima, a
uz pomo} tablice ponu|ene na po~etku ovoga poglavlja, mo`e se
utvrditi cjelovita naglasna paradigma.
Neodre|eni lik
jd.
N
m. r.
kî/gdô ’tko’
G
kogå/kegå
Odre|eni lik
‘. r.
m. r.
‘. r.
N
kî ’koji’
kâ
G
kôga/kêga
kê
N
tâ
tâ
tâ
tâ
G
togå/tegå
tê
tôga/têga
tê
108
Neodre|eni lik
jd.
m. r.
Odre|eni lik
N
njejî
‘. r.
njejâ
m. r.
njejî
‘. r.
njejâ
G
njejægå
njejê
njejêga
njejê
N
ôn
onâ
ôn/onî
onâ
G
onogå/onegå
onê
onôga/onêga
onê
N
võjkÆ ’tkogod’
vÿjkî ’kojigod’
vÿjkâ
G
vÿjkogå/vÿjkegå
vÿjkôga/vÿjkêga vÿjkê
NAGLASAK KOMPARATIVA
Komparativi pridjeva imaju stalnu vrstu i mjesto naglaska. U
grobni~kom govoru komparativ mogu imati pridjevi obaju likova, a
tvore se po obrascu leksi~ki morfem + nerelacijski morfemi /ij/, /∅/,
/j/ + relacijski morfem za tri roda u jednini /i/, /e/, /a/ i tri roda u
mno`ini /i/, /a/ /e/. Nerelacijski morfem /ij/ uvijek privla~i silinu na se,
pa je mjesto naglaska stalno, a stalna je i vrsta naglaska. Komparativ
odre|enoga lika pridjeva od komparativa se neodre|enoga lika
pridjeva u pozitivu razlikuje vrstom naglaska. Na nerelacijskome se
morfemu /ij/ komparativa neodre|enoga lika pridjeva ostvaruje kratki
silazni naglasak (-ïj-), dok se u komparativu odre|enoga lika ostvaruje
dugi silazni naglasak (-îj-) (usp. neodre|eni lik pridjeva rãsipÅn prema
njegovu komparativu rasipnïjÆ i odre|eni lik rãsipnÆ prema komparativu
rasipnîjÆ). Svi se komparativi sklanjaju po obrascu odre|enoga lika
pridjeva {to zna~i da imaju obaveznu zanaglasnu duljinu na nastavku
svih oblika te jedan od dvaju silaznih naglasaka na osnovi (ne nu`no
na korijenu!). Prema ovim zna~ajkama svi komparativi koji se tvore
morfemom /ij/ ulaze u naglasni tip a s istim naglaskom na osnovi.
Podtipovi se unutar njega mogu odrediti po zastupljenosti ili
nezastupljenosti prednaglasne duljine na osnovi koja se ostvaruje
samo kada je pozicijski uvjetovana kao u primjerima priprÅvnïjÆ i
priprÅvnîjÆ.
Komparativi pridjeva tvoreni nerelacijskim morfemima /∅/ i /j/
imaju uvijek nagla{enu osnovu: tç`Æ, g›jÆ, hÇjÆ, mlåjÆ, rçjÆ, slåjÆ, t›jÆ,
109
sÇ{Æ, jå~Æ, `Ç}Æ, gÇ{}Æ, b›`Æ, Ç`Æ, krïpjÆ, lïpjÆ, skÇpjÆ, dçbjÆ, dÇbjÆ i kao i
komparativi tvoreni formantom /ij/ pripadaju a naglasnome tipu, i to
paradigmi odre|enoga lika pridjeva. Pridjevi tvoreni jednim od
sufikasa koji sadr`avaju k (< *-okÕ, *-§kÕ, *-ÕkÕ), ali i manji dio
drugih pridjeva, imaju po dva komparativa, s time da jedan ima
naglasak na nerelacijskome morfemu /ij/, a drugi na osnovi: dÇbjÆ i
dubo~ïjÆ/d¤mbo~ïjÆ, glåjÆ i glatkïjÆ, rçjÆ i retkïjÆ, vï{Æ i viso~ïjÆ i dr.
Dakle, komparative pridjeva u grobni~kome govoru karakterizira
stalno mjesto naglaska na osnovi. Naglasak komparativa ne ovisi o
tome kojemu naglasnome tipu pripada pridjev u pozitivu.
110
NAGLASNI TIPOVI GLAGOLA
U naglasne tipove pojedina~nih glagolskih osnovnih jedinica ulaze
samo morfolo{ki jedno~lani oblici. Slo`eni se glagolski oblici tvore
od dvaju ili vi{e samostalnih oblika koji, ako su nagla{eni, ulaze u
vlastite naglasne tipove. Pripadnost se pojedinome naglasnome tipu
utvr|uje prema mjestu naglaska u trima jednostavnim glagolskim
oblicima infinitiva, prezenta i imperativa. Premda je na po~etku opisa
svakoga naglasnoga tipa tablica s grafi~kim prikazom mjesta naglaska
(markira se nagla{ena osnova), uz svaki }e se glagol obvezatno navesti
njegova prezentska osnova i imperativna,22 kad se razlikuje od
prezentske. Ako se radi o glagolima koji imperativ tvore sufiksima -∅,
-mo, -te pa im je silina na jedinom ili do~etnom dugom samoglasniku
osnove, bilje`i se imperativna osnova sa zavinutim naglaskom kakva
je u obama licima mno`ine, dok je u 2. l. jd. taj naglasak zamijenjen
dugim silaznim zbog distribucijskoga ograni~enja za ostvaraj
zavinutoga naglaska na do~etnom slogu. Glagolski pridjevi radni i
trpni imaju naglasne zna~ajke pridjeva i ulaze u pridjevske naglasne
tipove,23 a glagolski prilog sada{nji uvijek ima naglasak kakav je u
prezentu 3. l. mn. U ovoj }e se studiji radi ekonomi~nosti i preglednosti
bilje`iti samo neprefigirani glagoli ili jedan od prefigiranih, ako nije
potvr|en glagol bez prefiksa. Ako se po dodatku prefiksa mijenja
naglasni tip, kako je primjerice u glagola s prefiksom zi- u kojih je
silina uvijek na prefiksu (zi + tç} > zïte}, zi + pÆsåt > zïpÆsat), a
naglasna je kvantiteta samoglasnika osnove o~uvana pa se na mjestu
jednoga od dvaju dugih pomaknutih naglasaka uvijek ostvaruje
nenagla{ena duljina (vû} prema zïv¤}), a na starome se mjestu
kratkoga naglaska ostvaruje kra~ina (tç} prema zïte}), upisuju se i
naglasno opisuju i prefigirani glagoli. Glagoli koji prezent tvore od
dviju osnova (zïmÅ{ i zümje{, obri`ävÅn i obri`ûjæn) opisuju se pod
22
Prema suvremenom u~enju J. Sili}a (1998:241-274) svaki glagolski oblik ima
svoju osnovu: infinitiv ima infinitivnu, prezent prezentsku, a imperativ imperativnu
osnovu. S akcentolo{koga je aspekta ova teorija postojana i funkcionalna jer dvije
osnove istoga izraza nemaju nu`no isti naglasak, pa ~ak niti njegovo mjesto. Usp.
npr. glagol lagåt kojemu je prezentska osnova lå`-, a imperativna la`-, odnosno,
imperativna je osnova izrazom jednaka prezentskoj, a naglaskom infinitivnoj.
23
O tome vidi vi{e u poglavlju Naglasni tipovi pridjeva.
111
onim naglasnim podtipom u koji ulaze neovisno o sli~nosti izraza ili
jednakosti sadr`aja osnove s time da se razaznaju po tipu prezentske
osnove upisanu u zagradama. Naglasne razlike uvjetovane dokinu}em
opreke po kvantiteti slogotvornoga sonanta r nisu znatne, uvijek su
unutar istoga naglasnoga tipa i upu}uje se na njih.
Iz odnosa se naglaska na osnovi i nastavku i tipa nastavka u
prezentu i infinitivu mo`e izvesti sljede}a tablica:
Infinitiv
-at/-åt
-at/-åt
Naglasak na
osnovi
prezenta
-Ån, -Å{, -Å;
-Åmo, -Åte, -aj¤
-æn, -e{, -e;
-emo, -ete, -¤
-ât/-åt
-æn, -e{, -e;
-emo, -ete, -¤
-Æn, -Æ{, -Æ;
-it/-ït
-Æmo, -Æte, -æ
-æn, -e{, -e;
-n¤t/-nÇt
-emo, -ete, -¤
-Æn, -Æ{, -Æ;
-æt
-Æmo, -Æte, -æ
-ït/-çt
Naglasak na Naglasak na
nastavku
osnovi
prezenta
imperativa
-Åj;
-ân, -â{, -â;
-Åjmo, -Åjte -âmo, -âte, -âj¤
-i;
-ên, -ç{, -ç;
-imo, -ite
-emë, -etç, -û
-în, -î{, -î;
-Æmë, -Ætç, -ê
-în, -î{, -î;
-Æmë, -Ætç, -ê
-i;
-imo, -ite
-i;
-imo, -ite
-i;
-ên, -ç{, -ç;
-imo, -ite
-emë, -etç, -û
Naglasak na
nastavku
imperativa
-âj;
-ãjmo, -ãjte
-ï;
-ïmo, -ïte
-ï;
-ïmo, -ïte
-ï;
-ïmo, -ïte
-ï;
-ïmo, -ïte
Razvidno je da u grobni~kom govoru postoje tri skupine nastavaka
u prezentu i svaka od njih mo`e biti nagla{ena i nenagla{ena, te dvije
skupine nastavaka u imperativu, s time da oni koji imaju samoglasni~ku
sastavnicu u svim trima oblicima mogu biti nagla{eni ili nenagla{eni,
dok su oni bez te sastavnice u 2. l. jd. dakako nenagla{eni.
Tri su temeljna naglasna tipa glagola:
a tip s naglaskom na istome samoglasniku osnove u infinitivu,24
prezentu i imperativu;
24
Valja ovdje napomenuti da se tematski samoglasnik u infinitivu u akcentologiji
tradicionalno tretira kao nastavak, pa je u glagola lagåt naglasak na nastavku.
112
b tip s naglaskom na nastavku u infinitivu i imperativu i naglaskom na
osnovi u prezentu;
c tip s naglaskom na nastavku u infinitivu, prezentu i imperativu.
NAGLASNI TIP a
Glagoli koji ulaze u naglasni tip a imaju naglasak na infinitivnoj,
prezentskoj i imperativnoj osnovi.
Inf.
Prezent
Imperativ
1.l.jd. 2.l.jd. 3.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn. 3.l.mn. 2.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn.
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
1.1. å naglasak u oblicima svih triju osnova:
bådat (båd-), blïskat (blïsk-), bë}at (bë}-), bëlovat (bëluj-), bÇ{at
(bÇ{-), cïcat (cïc-), ~çkat (~çk-), ~ïtat (~ït-), dçlat (dçl-), gjçdat (gjçd-),
pådat (påd-), rïvat (rïv-), frïgat (frïg-), grÇdat (grÇd-), hïtat (hït-), jçcat
(jçc-), kåpat (kåp-), kÇcat (kÇc-), kÇhat (kÇh-), mjåskat (mjåsk-),
prislånjat (prislånj-), srïbat (srïb-), {pëtat ({pët-), `ålovat (`åluj-), pïpat
(pïp-), stÇbi~at (stÇbi~-), {ålovat ({åluj-), {çpat ({çp-), tïrat (tïr-), ve~çrat
(ve~çr-), zïmat (zïm-), zïhitat (zïhit-), zïkopat (zïkop-); blåtit (blåt-),
cëpit (cëp-), ~ïstit (~ïst-), ståvit (ståv-), gåzit (gåz-), hïtit (hït-), krÇnit
(krÇn-), mïrit (mïr-), mÇ~it (mÇ~-), sïlit (sïl-), Ç~it (Ç~-), znï~it (znï~-),
zïtrt (zïtar-).
1.1.1. sa zanaglasnom duljinom na mjestu dugosilaznoga
naglaska u prezentu glagola s prefiksom zi- osnova kojih u prezentu
ima dugosilazni naglasak:
zïplakat se (zïplÅ~-), zïrizat (zïrÆ`-), zïslabet (zïslabÆj-).
1.1.2. s prednaglasnom duljinom u svim oblicima:
k¤mbåtit (k¤mbåt-), pozÅkënit (pozÅkën-), prÆstëjat (prÆstëj-),
skÿmb›~it (skÿmb›~-), vÅpçt (vÅp-).
1.1.3. sa zanaglasnom duljinom u svim oblicima:
zïcÆdit (zïcÆd-), zïd¤st (zïd¤b-), zïhÆnit (zïhÆn-), zïpÆlit (zïpÆl-),
zïpÆsat (zïpÆ{-), zïsk¤st (zïsk¤b-), zïtÆkat (zïtÆ~-), zïtræst (zïtræs-); zïhÅjat
113
(zïhÅj-), zïhi}ævat (zïhi}æv-); zïkÅntat (zïkÅnt-), zïlÆvat (zïlÆv-), zïnÅ{at
(zïnÅ{-), zïpi}ævat (zïpi}æv-).
1.2. å naglasak na osnovi u infinitivu i imperativu, metatonijski â
naglasak na osnovi u oblicima prezenta:
svr{eni oblik glagola bït (bûd-; bÇd-), jåhat (jâ{-; jå{-), kåpat
(kâpj-; kåpj-), låjat (lâj-; låj-), måzat (mâ`-; må`-), mïcat (mî~-; mï~-),
nagånjat (nagânj-; nagånj-), narïcat (narî~-; narï~-), rïzat (rî`-; rï`-),
priståjat (pristâj-; priståj-), ståt (stân-; stån-), plåkat (plâ~-; plå~-), sçst
(sêd-; sçd-), raståt (rastân-; rastån-), srïbat (srîbj-; srïbj-), sÇnut (sûn-; sÇn-),
kå{jat (kâ{j-; kå{j-); svi glagoli s formantom -nu- kojima je naglasak
u infinitivu na osnovi: bÇbn¤t (bûbn-; bÇbn-), bÇ{n¤t (bû{n-; bÇ{n-),
dïgn¤t (dîgn-; dïgn-), kåpn¤t (kâpn-; kåpn-), rïn¤t (rîn-; rïn-), po~ïn¤t
(po~în-; po~ïn-), zïn¤t (zîn-; zïn-); grçt (grîj-; grüj-), bdçt (bdîj-; bdüj-),
~Çt (~ûj-; ~œj-), obÇt (obûj-; obœj-), pomït (pomîj-; pomüj-), zÇt (zûj-; zœj-);
sêt (sîj-; süj-); glagoli tipa zelençt (zelenîj-), debelçt (debelîj-), dÆvçt (divîj-),
gnjÆlçt (gnjilîj-), hÅptçt (haptîj-), `¤tçt (`utîj-), gl¤{çt (glu{îj-). Potonja
skupina glagola nema imperativa zbog semanti~kih zapreka.
2. â naglasak u oblicima svih triju osnova:
bâlat (bâl-), drâgat (drâg-), gôbit (gôb-), lûlat (lûl-), môrat (môr-),
rîbat (rîb-), pôhat (pôh-), {pârat ({pâr-), rîbat (rîb-), vôgat (vôg-), zîbat
(zîb-); pûzat (pû`-), zîbat (zîbj-); lôjit (lôj-), mâret (mâr-), môvit (môv-),
pîstit (pîst-), kô~it (kô~-).
U ovu skupinu ulaze i svi glagoli s tematskom sekvencijom -îrai formantom -îr- za tvorbu prezentske i imperativne osnove: planîrat
(planîr-), pasîrat (pasîr-) i dr.
2.1. sa zanaglasnom duljinom na do~etnom samoglasniku osnove u
infinitivu, vôlæt (vôl-).
3. ã naglasak u oblicima svih triju osnova:
bärmat (bärm-), brœndat (brœnd-), }ãmpat (}ãmp-), dälkat (dälk-),
dünstat (dünst-), fœjkat (fœjk-), hãrtat (hãrt-), lãndrat (lãndr-),25 marändat
25
Glagol se realizira i kao lÅndråt.
114
(maränd-), prãvdat (prãvd-), päntat (pänt-), tãncat (tãnc-), tõmbulat
(tõmbul-); avärtit (avärt-), bãn~it (bãn~-), divãnit (divãn-), lõvni~it
(lõvni~-), ofändit (ofänd-), pãmtit (pãmt-), tändit (tänd-), zagrãncivet/
zagrãncjivet (zagrãnciv-/zagrãncjiv-), zbärsit (zbärs-).
U ovu skupinu djelomi~no ulaze i svi oni glagoli koji su infinitiv
primarno tvorili tematskim sekvencijama -ævå-, -Ævå- i -Åvå- i u kojih
zasad sporadi~no i okazionalno, osobito u govornika mla|e
generacije, dolazi do pomaka siline na prednaglasnu duljinu i
preuzimanja formanata -äv-, -üv- i -ãv- za tvorbu prezentske i
imperativne osnove: pari}ävat (pari}äv-), pasävat (pasäv-), piturävat
(pituräv-), podma`ävat (podma`äv-); razgjedãvåt (razgjedãv-).
NAGLASNI TIP b
Glagoli koji ulaze u ovaj naglasni tip imaju naglasak na nastavku
u infinitivu i imperativu, dok je u prezentu nagla{ena osnova.
Inf.
-
Prezent
Imperativ
1.l.jd. 2.l.jd. 3.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn. 3.l.mn. 2.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn.
+
+
+
+
+
+
-
1. å naglasak na nastavku infinitiva, na jedinome ili prvome
samoglasniku nastavka u imperativu i na posljednjem ili jedinom
samoglasniku prezentske osnove:
~e{åt (~ç{-; ~e{-), de{petåt (de{pç}-; de{pe}-), taknÇt (tåkn-; takn-),
ganÇt (gån-; gan-), glodåt (glëj-; gloj-), govorït (govër-; govor-), hodït
(hëd-; hod-), iskåt (ï{}-; i{}-), lagåt (lå`-; la`-), lokåt (lë~-; lo~-), lomït
(lëm-; lom-), maknÇt (måkn-; makn-), mo~ït (më~-; mo~-), molït (mël-;
mol-), to~ït (të~-; to~-), zobåt (zëbj-; zobj-), obrnÇt (ob›n-; obrn-),
nagrnÇt (nag›n-; nagrn-), `enït (`çn-; `en-), plovït (plëv-; plov-), klonït
(klën-; klon-), nosït (nës-; nos-), {apnÇt ({åpn-; {apn-), sko~ït (skë~-;
sko~-), teplït (tçpl-; tepl-), tesåt (tç{-; te{-), tonÇt (tën-; ton-), vozït
(vëz-; voz-), vrnÇt (v›n-; vrn-).
U imperativu su ovih glagola zabilje`ene dublete, pa se uz stariji
tip naglaska na nastavku vrlo ~esto, kao rezultat ujedna~avanja mjesta i
tipa naglaska u prezentskoj i infinitivnoj osnovi ili kao stilogeno sredstvo
za isticanje ~ega, ~uje i ostvaraj sa silinom na osnovi: la`ï/lå`i; hodï/
hëdi; maknïmo/måknimo; vozïte/vëzite i dr.
115
Na povr{inskoj razini ovamo ulaze glagoli imçt (ïm-; imüj-) i umçt
(Çm-; umüj-) i prefigirani glagoli s osnovama -~êt i -nêt koji u grobni~kome
govoru danas ne postoje kao samostalni oblici. U njihovu je prezentu
silina uvijek na prefiksu: po~êt (pë{m-; po{m-), na~êt (nå{m-; na{m-);
odnêt (odnåm-; odnam-), znêt (znåm-; znam-).
2. prednaglasna duljina i å naglasak na do~etnom samoglasniku osnove
u infinitivu; ã naglasak na jedinom ili posljednjem samoglasniku
prezentske osnove; prema naglasku imperativa razlikuju se dvije
skupine glagola: a) skupinu ~ine glagoli koji imperativ tvore nastavcima
-ï, -ïmo, -ïte i imaju å naglasak na prvome ili jedinome samoglasniku
tih nastavaka; b) skupinu ~ine glagoli koji imperativ tvore nastavcima
-Åj, -Åjmo, -Åjte i imaju ã naglasak na osnovi:
a) brÅnït (brãn-; brÅn-), br¤sït (brœs-; br¤s-), b¤nït (bœn-; b¤n-),
b¤{ït (bœ{-; b¤{-), cÆdït (cüd-; cÆd-), dÅvït (dãv-; dÅv-), dÆgåt (dü`-; dÆ`-),
dÆlït (dül-; dÆl-), plÅtït (plãt-; plÅt-), dosÅdït (dosãd-; dosÅd-), grÅdït
(grãd-; grÅd-), g¤bït (gœb-; g¤b-), hlÅdït (hlãd-; hlÅd-), hrÅnït (hrãn-;
hrÅn-), hvÅlït (hvãl-; hvÅl-), jÅdït (jãd-; jÅd-), jÅvït (jãv-; jÅv-), lÆzåt (lü`-;
lÆ`-), mÅhnÇt (mãhn-; mÅhn-), mÆrït (mür-; mÆr-), mÆsït (müs-; mÆs-), pÆsåt
(pü{-; pÆ{-), sÅdït (sãd-; sÅd-), rÅbït (rãb-; rÅb-), væzåt (vä`-; væ`-), skÅkåt
(skã~-; skÅ~-), `vÅkåt (`vã~-; `vÅ~-); uklju~uju}i i naj~e{}e prefigirane
jednoslo`ne glagole tipa: dô} (dõjd-; dÿjd-), prô} (prõj-; prÿj-), û}
(œjd-; ¤jd-), zâ} (zãjd-; zÅjd-), prê} (präjd-; præjd-), zî} (züjd-; zÆjd-),
dosê} (dosägn-; dosægn-), posê} (posägn-; posægn), prisê} (prisägn-;
prisægn-), najêt (nãjm-; nÅjm-), obajêt (obãjm-; obÅjm-), zajêt (zãjm-;
zÅjm-), obâ} (obãjd-; obÅjd-), nâ} (nãjd-; nÅjd-)
b) blagoslÆvjåt (blagoslüvj-), cÆpåt (cüp-), c¤råt (cœr-), ~¤våt (~œv-),
zabÅvjåt (zabãvj-), dobÆvåt (dobüv-), dÅvåt (dãv-), povædåt (poväd-),
zÆdåt (züd-), jÅvjåt (jãvj-), lÆvåt (lüv-), mÆ{åt (mü{-), zabÅdåt (zabãd-),
stÅvjåt (stãvj-), razvÅ`åt (razvã`-), pÆtåt (püt-), plÅ}åt (plã}-), pojÆdåt
(pojüd-), {}Æpåt ({}üp-), ubÆjåt (ubüj-), u`Ævåt (u`üv-).
3. Dio su ovoga naglasnoga tipa i glagoli koji u infinitivu imaju
tematsku sekvenciju -ovå-, -ævå-, -Ævå- i -Åvå-, koji prezentsku osnovu
tvore formantom -ûj-, a isti je formant u nedo~etnome slogu
imperativne osnove nagla{en zavinutim naglaskom:
116
darovåt (darûj-; darœj-), dugovåt (dugûj-; dugœj-), gladovåt (gladûj-;
gladœj-), kovåt (kûj-; kœj-), kupovåt (kupûj-; kupœj-), ludovåt (ludûj-;
ludœj-), rovåt (rûj-; rœj-), trgovåt (trgûj-; trgœj-), trovåt (trûj-; trœj-),
tugovåt (tugûj-; tugœj-); avizævåt (avizûj-; avizœj-), dosajævåt (dosajûj-;
dosajœj-), namigævåt (namigûj-; namigœj-), navigævåt (navigûj-;
navigœj-), obri`ævåt (obri`ûj-; obri`œj-), pari}ævåt (pari}ûj-; pari}œj-),
popi}ævåt (popi}ûj-; popi}œj-), popi{ævåt (popi{ûj-; popi{œj-);
do~ekÆvåt (do~ekûj-; do~ekœj-), dopejÆvåt (dopejûj-; dopejœj-), kalÆvåt
(kalûj-; kalœj-), krepÆvåt (krepûj-; krepœj-), molÆvåt (molûj-; molœj-),
obe}Ævåt (obe}ûj-; obe}œj-), ve`Ævåt (ve`ûj-; ve`œj-); razgjedÅvåt
(razgjedûj-; razgjedœj-).
U glagola s tematskim sekvencijama -ævå-, -Ævå- i -Åvå- ~est je
regresivan pomak siline, pa su zabilje`eni i ostvaraji sa sekvencijama
-äva-, -üva- i -ãva-. Takvi glagoli preuzimlju tu sekvenciju kao formant
za tvorbu prezentske i imperativne osnove, pa glagoli ovoga podtipa
naj~e{}e imaju dubletnu prezentsku i imperativnu osnovu, sa
formantom -uj- i formantom -äv-, -üv- i -ãv-. Oblici s potonjim
formantom razlikuju se morfolo{ki, jer prezent tvore nastavcima -Ån,
-Å{ i dr., i naglasno, jer su dijelom a naglasnoga tipa.
NAGLASNI TIP c
Glagoli koji ulaze u ovaj naglasni tip imaju nagla{en nastavak u
svim trima oblicima: infinitivu, imperativu i prezentu. Razlikuju se tri
osnovna podtipa.
1. å naglasak na nastavku u infinitivu; â naglasak na prvome ili
jedinome samoglasniku nastavka u prezentu; ã naglasak na prvom ili
jedinom samoglasniku nastavka u imperativu:
Inf.
å
Prezent
Imperativ
1.l.jd. 2.l.jd. 3.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn. 3.l.mn. 2.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn.
â
â
â
â
â
â
â
ã
ã
arivåt (ariv-), bro{tulåt (bro{tul-), cukaråt (cukar-), }akulåt (}akul-),
ereditåt (eredit-), fabrikåt (fabrik-), fa}uråt (fa}ur-), fumåt (fum-), znåt
(zn-), duråt (dur-), fa{åt (fa{-), kalåt (kal-), ka{tigåt (ka{tig-), kolåt (kol-),
kopåt (kop-), kramåt (kram-), krcåt (krc-), krepåt (krep-), lu{ijåt (lu{ij-),
117
ma{karåt (ma{kar-), molåt (mol-), motåt (mot-), obe}åt (obe}-), patinåt
(patin-), pituråt (pitur-), ricåt (ric-), {trigåt ({trig-), timunåt (timun-), u`åt
(u`-), navigåt (navig-), obe}åt (obe}-), vidåt (vid-), `bukåt (`buk-),
{pijåt ({pij-), ra~unåt (ra~un-), zakju~åt (zakju~-).
1.1. s jednom ili dvjema prednaglasnim duljinama na osnovi:
Årmåt (Årm-), avÅncåt (avÅnc-), bÿrdi`åt (bÿrdi`-), dokÿn~åt
(dokÿn~-), færmåt (færm-), fÿrcåt (fÿrc-), kÅmpanåt (kÅmpan-), kÅntåt
(kÅnt-), k¤ntæntåt (k¤ntænt-), lÅmpåt (lÅmp-), lÅndråt (lÅndr-),26 p¤ntåt
(p¤nt-), tæntåt (tænt-), pæntåt (pænt-), tæmperåt (tæmper-), {kÅrtåt ({kÅrt-),
{pÿrkåt ({pÿrk-), tÿrnåt (tÿrn-), `væntulåt (`væntul-).
2.
Inf.
Prezent
Imperativ
1.l.jd 2.l.jd. 3.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn. 3.l.mn. 2.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn.
å/â
â
å
å
å
å
â
å
å
å
- 27
å/â
â
å
å
å
å
â
+
â
+
ã
+
ã
2.1. å/â naglasak na nastavku u infinitivu, na prvome ili jedinome
samoglasniku nastavka u oblicima imperativa te na do~etnomu ili
jedinomu samoglasniku nastavka 2. i 3. l. jd. te 1. i 2. l. mn. prezenta;
â naglasak na samoglasnicima nastavaka 1. l. jd. i 3. l. mn. prezenta:
a) bëst (bod-), cvåst (cvat-), deråt (der-), tç} (te~-; tec-), rastçst
(rastep-), gnjçst (gnjet-), grçst (greb-), hrëst (hrop-), jebåt (jeb-), pobråt
(pober-), dozrçt (dozr-), mçst (met-), nçst (nes-), plçst (plet-), oråt (or-),
pç} (pe~-; pec-), pråt (per-), zvåt (zov-), sasåt (sas-), rç} (re~-; rec-),
va`gåt (va`g-), sëst (sop-), `eråt (`er-); kjêt (kjan-), rasût (rasp-), zaprît
(zapr-), rût (rov-/rev-), umrît (umr-)
26
Glagol ima i ostvaraj lãndrat.
U vrlo malom broju glagola. Naglasak u imperativu tih glagola uvjetovan je
morfolo{ki.
27
118
U imperativu su ovih glagola zabilje`ene dublete, pa se uz stariji
tip naglaska na nastavku ~esto ~uje i ostvaraj sa silinom na osnovi:
tecï/tçci, zovï/zëvi, recïmo/rçcimo, zaprïte/zåprite i dr.
b) pït (pij-; püj-), odvït (odvij-; odvüj-); lêt (lij-; lüj-).
Glagoli navedeni pod b) tvore imperativ nastavcima -∅, -mo, -te
pa je samo u njih u imperativu naglasak na osnovi, a ne na nastavku,
kao u ostalih glagola.
2.2. kao 2.1. ali s prednaglasnom duljinom na jedinom ili do~etnom
samoglasniku prezentske i imperativne osnove:
a) grïst (grÆz-), klåst (klÅd-), kråst (krÅd-), mÇst (m¤z-), påst (pÅd-),
sï} (sÆ~-; sÆc-), strï} (strÆ`-; strÆz-/{trÆ`-), plït (plÆv-), prçst (præd-), pripåst
(pripÅd-); trêst (træs-), tû} (t¤~-; t¤c-), vû} (v¤~-; v¤c-), dûst (d¤b-), pâst
(pÅs-), râst (rÅst-), skûst (sk¤b-), vrîst (vrÆz-), obû} (ob¤~-; ob¤c-), sû}
(s¤~-; s¤c-), zêst (zæb-)
b) smêt (smÆj-; smüj-).
Glagol naveden pod b) tvori imperativ nastavcima -∅, -mo, -te
pa samo on ima u imperativu naglasak na osnovi, a ne na nastavku.
3.
Inf.
Prezent
Imperativ
1.l.jd. 2.l.jd. 3.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn. 3.l.mn. 2.l.jd. 1.l.mn. 2.l.mn.
å
â
â
â
å
å
â
å
å
å
- 28
å/â
â
â
â
å
å
â
+
â
+
ã
+
ã
3.1. å naglasak na nastavku u infinitivu, na prvomu ili jedinomu
samoglasniku nastavka u oblicima imperativa, prednaglasna duljina
na prvome samoglasniku nastavka i å naglasak na do~etnom
samoglasniku nastavka u 1. i 2. l. mn. prezenta; â naglasak na
nastavcima svih triju lica jednine i 3. l. mn. prezenta:
28
U vrlo malom broju glagola. Naglasak u imperativu tih glagola uvjetovan je
morfolo{ki.
119
a) blagoslovït (blagoslov-), bodrït (bodr-), borït (bor-), brojït (broj-),
letçt (let-), pustït (pust-), to~ït (to~-), drobït (drob-), dr`åt (dr`-; dr`-/
d›`-), dvojït (dvoj-), gojït (goj-), gorçt (gor-), kosït (kos-), kropït (krop-),
ledït (led-), le`åt (le`-), lo`ït (lo`-), spåt (sp-), topït (top-), odmorït
(odmor-), zvonït (zvon-), `måt (`m-), `alostït (`alost-). S obzirom na
~injenicu da je u dijelu govora dokinuta opreka po kvantiteti na
nenagla{enome r, dio glagola koji su primarno imali dugu osnovu,
nakon dokinu}a ulazi u ovaj tip. To su glagoli tipa ~rnït (~rn-) < ~Ènït
(~Èn-), grdçt (grd-) < gÈdçt (gÈd-), trpçt (trp-) < tÈpçt (tÈp-) i sl.
Inovativna je tendencija u grobni~kom govoru prijelaz dijela
glagola iz ovoga naglasnoga tipa u naglasni tip b, podtip 1. Taj
prijelaz omogu}uje vi{e ~imbenika, a me|u inima je morfolo{ki isti
tip nastavaka (u prezentu -in, -i{ i dr.; u imperativu -i i dr.) te naglasna
istost u infinitivu i imperativu. Jedina se razlika me|u tim dvama
naglasnim tipovima, ona u naglasku prezenta, dokida tako {to se ovi
glagoli u prezentu mogu ostvariti i sa silinom na osnovi. Zabilje`ene
dublete poput brojîn : brëjÆn, topÆmë : tëpÆmo; bodrê : bëdræ jo{ su
nesustavne, ali pokazuju smjer razvoja.
b) stât (stoj-; stõj-), bât se (boj-; bõj-); jïst (j-; jüj-); dåt (d-; dãj-).
Glagol dåt jedini je glagol ovoga naglasnoga tipa koji u prezentu ima
nastavke s formantom -a- (1. l. jd. dân, 1. l. mn. dÅmë).
3.2. kao 3.1. ali s prednaglasnom duljinom na jedinom ili do~etnom
samoglasniku osnove u svim oblicima prezenta i imperativa, izuzev
1. i 2. l. mn. u kojima se ona pokra}uje jer je ista naglasna jedinica
~injenica sljede}ega sloga (oslÆpîn, ali oslipÆmo , umj. *oslÆpÆmo ):
blædçt (oblæd-), ~Åmçt (~Åm-), ~æpçt (~æp-), ~¤bçt (~¤b-), d¤rçt/
d¤rït (d¤r-), g¤~çt (g¤~-), hlÆdçt (hlÆd-), kvæ`çt/kvæ`ït (kvæ`-), nj¤rçt
(nj¤r-), oslÆpçt (oslÆp-), vÅpçt (vÅp-), zÿstït (zÿst-).
Dijelu je glagola zbog nejednakoga ostvaraja nenagla{ene duljine
na trima osnovama te{ko odrediti pripadaju li 3.1. ili 3.2. podtipu. To
su glagoli: dÆ{åt (di{-; dÆ{), blÆ{}çt (bli{}-; blÆ{}-), m¤~åt (mu~-; m¤~-/
mÇ~-), bÆ`åt (bi`-; bï`-).
121
Sanja Zub~i}
NAPOMENE O SINTAKSI
U ovome se dijelu analizira gramati~ko ustrojstvo re~enice, odnosno,
sintakti~ke funkcije u grobni~kome govoru. Za cjelovit sintakti~ki
opis valjat }e istra`iti i sintaksu oblika, tipove re~enica i red rije~i te
provesti u suvremenoj sintaksi sve zastupljeniju analizu teksta.
1. PREDIKAT
Prema vrsti rije~i koja dolazi u slu`bi predikata razlikuju se
glagolski i imenski predikat.
1.1. Glagolski predikat
Mo`e se sastojati od jednostavnih (Såki dân kupûjæn krÇh.; I
vïdÆn na {kåji jednegå debêlæga i ~›næga gådinu.; Tecï k njôj!) i
slo`enih glagolskih oblika sastavnice kojih mogu biti rastavljene
drugim rije~ima (P›vÿ, kåd smo u`åli v RÆkÇ hojævåt, pa su u`åli
Talijâni pustït dçset kîl cvêta prîko granïcæ, pâ j såkÆ u`âl kî j {âl
nebëg z d›vi cvêta dçset kîl k¤pït a{ je bîl dëlika va Tâliji våvÆki
cenïjÆ, pa õnp¤t kÇhat makar¤nï i f›ki}i.)
 nÿ j menï bÆlå Lîdija
I sam pomo}ni glagol mo‘e biti slo`en: O
doneslå, påk je ënÿ dobrë onakë.; Kåd bi ofcå bÆlå obolçla ili kåd bi
njôj ~â, õnda su se môrÅli sâmi pomë}, kakogëd su umçli i znåli. Kada
se predikat izra`en dvo~lanim slo`enim glagolskim oblikom ostvaruje
na apsolutnome po~etku re~enice ili se `eli posebno istaknuti, pomo}ni
je glagol enkliti~ki (Teklå sÅn kulikogëd su me nëge nosïle.; Pô} }u
tåmo pa }u vïdet.; Ako j bîl jå~Æ ëtrÿv, krepålÅ j zåjedno.). Kada je
pomo}ni glagol dvo~lan, na apsolutnome se po~etku naj~e{}e ostvaruje
glagolski pridjev radni glagola bït, potom nenagla{eni oblik toga glagola
i tek kao potonji, s mogu}no{}u umetanja drugih rije~i, glagolski
pridjev radni »glavnoga« glagola (BÆlå bÆn ti tô storïla, ali nîs dospçla.;
Bîle bi nebëge obolçle, a kî bi ih pejâl veterinÅrÇ? Sâme su do{lç nâ se,
ako sû.). Znatno se rje|e u tim polo`ajima na apsolutnome po~etku
rije~i ostvaruje glagolski pridjev radni »glavnoga« glagola (MÇzle bimo
122
bîle trî p¤tï nå dÅn, tâ su nås u`åle bolçt rûke.; Doneslå mÆ j bÆlå fânj
tegå ma sæ j sç potro{ïlo.)
U grobni~kome govoru glagoli bït i (o)tçt imaju po jednu paradigmu
prezenta glagola i to onu koja je oblikom, uz zamjenu do~etnoga -m
s -n u 1. l. jd. prezenta glagola bït, jednaka paradigmi nenagla{enoga
oblika istoga glagola u suvremenome hrvatskome standardnome jeziku:
san, si, je, smo, ste, su i }u, }e{, }e, }emo, }ete, }e. Me|utim, ti oblici
u odre|enome polo`aju u rije~i mogu poprimiti naglasak (sân, sï, jê,
smë, stç, sû; }Ç, }ç{, }ç, }çmo, }çte, }ç). Tako je naj~e{}e na
apsolutnome po~etku re~enice, pa su ovjereni ostvaraji (Sân bÆlå
zadovõjna kad je pro{âl.; Smo mî hodïli do njê, ali nÅn nî rÅbïlo a{
smë mî va låtah vëdu ëz doma nosïli.). Na po~etku se upitnih re~enica
u na~elu ostvaruju nagla{eni oblici prezenta glagola bït ili (o)tçt. S
promjenom se re~eni~ne intonacije mijenja i naglasak prezenta tih
glagola i to tako da oblici koji u izjavnim re~enicama imaju kratki
naglasak, na po~etku upitne imaju dugi silazni (sân, sî, jê, smô, stê,
sû; }û, }ê{, }ê, }êmo, }ête, }ê): Jê ti ~â?; ]ê{ me më} zapejåt zdôlu?;
Sî bÆlå v RÆkï?; ]êmo pô} gråbit då nÅn se nç bi sç zmo~ïlo?).
1.2. Imenski predikat
Imenski predikat ~ini neki od oblika kopulativnoga glagola bït i
imenski dio koji je nositelj leksi~koga zna~enja i u slu`bi kojega
mogu biti: a) imenske rije~i u nominativu: Kad je då` vçlÆ, õnda su
ëfce n¤trï va {tåli.; PçtÅr je påmetÅn pa vî{ ~å mu sæ j pripçtilo.; Tô j
tô.; Onâ j p›vÅ, rodïla sæ j dçset minûtÆh pred njîn.; b) prilog: Onâ j
dobro , ali ôn nî.; c) prijedlo`ni izraz: Lãjbac je bez rukâvÆh, od vÇnæ.;
[kãnj je bîl bez nÅslona.; d) pade`ni izraz u dativu (uvijek zamjenjiv
izrazom s prijedlogom za): Tô j tebï. zamjenjivo je s Tô j za tebç.;
PûpÅ j tebï, a åuti} tÆ j bråtu. zamjenjivo je s PûpÅ j za tebç, a åuti}
je za bråta. Potonji su ostvaraji u suvremenom grobni~kom govoru
znatno ~e{}i.
1.3. Predikatni pro{irak
U grobni~kom je govoru predikatni pro{irak rijedak, a kategorije
u kojima se javlja malobrojne. Ovisno o rije~i koja se dodaje
samozna~nome glagolu u funkciji predikata, razlikuju se imenski i
glagolski predikatni pro{irak.
123
Imenski predikatni pro{irak naj~e{}e ima oblik pridjeva koji se
mo`e ostvarivati u obama pridjevskim likovima (Na{lï smo ga stu~enå
ali i stu~enegå/stu~enogå.). Nominativni imenski tip predikatnoga
pro{irka dolazi kao obvezna dopuna uz glagol oståt. Imenski je dio
˜ n je ostâl mï}i{Ån.; Sür }e oståt takôv.). U
naj~e{}e pridjev (O
grobni~kom je govoru predikatni pro{irak apsolutno naj~e{}i u
konstrukcijama s ~esticom kod (Smë mî u`åli kod mularïja kod zêci
jïst.; Bîlo nÅn je kod va råju.).
Glagolski predikatni pro{irak ima oblik glagolskoga priloga
sada{njega i vrlo je ~est (VåvÆk je nebëga kopåla kÅntâj¤}.; Mlikarïce
su våvÆk plelç hodæ} v RÆkÇ z mlÆkôn.). ^este su i strukture glagol +
glagol u infinitivu (Onâ j vôlæla plçst.; [lï su kopåt.).
2. SUBJEKT
Slu`bu subjekta u re~enici imaju prije svega imenske vrste rije~i
koje su uvijek u nominativu: a) imenice (Te`Åkï su nÅn dçlali.; Od
jar¤hîh je bÆlå nãjlipjÅ vÇna.); b) zamjenice (Tô tÆ j mïlo blâgo.; NïkÅ
j skrôz rÅvnå, a nïkÅ j lÆpå rïcasta.); c) pridjevi1 (Sâmo su nãjjå~Æ
pre`Ævçli, drÇgÆ bi sï pokrepåli.; PokõjnÆ j tô pÇstÆl nãjmlåjæmu sînu,
ali mu brå}a nÆsû dÅlå.); d) brojevi (Sâmo su nãjjå~Æ pre`Ævçli, drÇgÆ
bi sï pokrepåli.; P›vÆ mÆ j bîl bëjÆ.).
Subjekt je kao ~lan re~eni~noga ustrojstva ovisan o predikatu i s
njime je sro~an.
2.1. Sro~nost po rodu
Problem potencijalno predstavljaju imenice poput bãrba, pâpa,
MikÇla i sl. u kojih se gramati~ka kategorija roda ne podudara s
izvanjezi~nom kategorijom spola. Ove imenice ulaze u paradigmu
imenica `enskoga roda, a realno su mu{koga roda/spola. Uz navedene
imenice uvijek dolazi atribut u mu{kome rodu: môj bãrba, njejî
bãrba, debêlÆ bãrba, stârÆ bãrba; nå{ pâpa, pokõjnÆ pâpa, svêtÆ pâpa,
dôbrÆ pâpa; svêtÆ MikÇla, stârÆ MikÇla, sîvÆ MikÇla i dr. Sro~ne su i s
predikatom mu{koga roda: BãrbÅ j do{âl.; Bãrba gÅ j dobrë nåt¤kÅl.;
1
Uvijek se radi o poimeni~enim pridjevima.
124
PokõjnÆ pâpÅ j trî p¤tï bîl ævdï.; PâpÅ j må{Æl.; Jê ti ~â MikÇla donesÅl?;
MikÇla tÆ j nî~ pÇstÆl na ponç{tri. U ovu skupinu ulaze i svi augmentativi
izvedeni od imenica mu{koga roda, koji su u grobni~kome govoru
`enskoga roda jer se tvore sufiksom -ina, (Nïkakÿv g›dÆ mÅ{kïnÅ
(< mÅ~åk) j pred vrãti.; Da vïdÆ{ kakôv mürlininu (< mürlÆn) su skopåli!;
VçlÆ mråzinÅ j bîl!). Iz navedenoga proizlazi da se na sintakti~koj razini
ovakve imenice pona{aju u potpunosti kao imenice mu{koga roda pa
se mo`e izvesti zaklju~ak da u grobni~kom govoru sro~nost ure|uje
izvanjezi~na kategorija spola, a ne gramati~ka kategorija roda.
2.2. Sro~nost u broju
Imenice u kojih se ne podudara gramati~ka kategorija broja s
izvanjezi~nom brojno{}u onoga {to imenica izra`ava, primjerice
vrãta, klü{}a, plœ}a, dümja i sl. naj~e{}e otvaraju mjesto atributu u
mno`ini srednjega roda (lîpa vrãta, {irôkÅ vrãta, hrastova vrãta; dobrå
plœ}a; jâka klü{}a i dr.) i sro~ne su s predikatom u mno`ini srednjega
roda (Vrãta su se oprla.; Klü{}a su ti påla i prekïn¤la se.; Plœ}a su mu
bÆlå zdråva.). Sporadi~no su zabilje`eni primjeri u kojima je atribut u
mno`ini, ali `enskoga roda ({irôkæ vrãta, lîpe jâja), {to je opservirano
i u dijelu susjednih sjeverozapadnih ~akavskih govora.
Zbirne se imenice tipa brå}a, dicå, gospodå sklanjaju kao imenice
`enskoga roda u jednini pa otvaraju mjesto atributu s tim gramati~kim
kategorijama (nå{a dicå, slo`na brå}a, bogåta gospodå). Predikat je,
naprotiv, uvijek u mno`ini i to srednjega roda (Dicå su nÅn do{lå.;
Brå}a su se pot¤klå.; Gospodå su propåla.).
Zbirne imenice tipa pärjÆ, vë}Æ, lü{}Æ otvaraju mjesto atributu u
jednini srednjega roda (mçhko pärjÆ, zrçlo vë}Æ, `ûto lü{}Æ) i sro~ne su
s predikatom koji je u jednini srednjega roda (PärjÆ j letçlo.; Jê vë}Æ
zrçlo?; Ve} je së lü{}Æ popådalo.).
3. OBJEKT
Funkciju objekta mogu obavljati sve imenske vrste rije~i: a) imenice
(SkÇhala sÅn obçd.; NaposprÅvjåla sæ j tûjÆh kû}.); b) zamjenice
(Vïdela sÅn ga pred kÇ}¤n.; HvÅlïla sæ j { njûn.); c) pridjevi2 (PÆtåla sÅn
2
Pridjev je uvijek poimeni~en.
125
stâræga bi mi tô prëdÅl, ali ôn nî otêl ni ~Çt.); d) brojevi (Znælå sÅn
p›væ z kÇpa, zãtÿ su mëkre.).
3.1. Bli`i (izravni, direktni) objekt
Bli`i je objekt na~elno u akuzativu, a mjesto mu otvaraju prelazni
glagoli (U`åla tÆ j onå skÇhat paläntu i nçst ju plovånu o MÅrtïnji.;
DarînÅ j u`åla sïra nÅn dåt i tô smo mî pogå~u i sîr slânÆ jïli.; ]ç{ zêt
od nå{ega ko{.). Bli`i objekt mo`e biti i dijelni genitiv, ali i on je
obvezatno zamjenjiv akuzativom (Marïja Fïlipova våvÆk nÅn je nebëga
doneslå kafå. zamjenjivo je s Marïja Fïlipova våvÆk nÅn je nebëga
doneslå kafç.; DarînÅ j u`åla sïra nÅn dåt i tô smo mî pogå~u i sîr
slânÆ jïli. zamjenjivo je s DarînÅ j u`åla sür nÅn dåt i tô smo mî pogå~u
i sîr slânÆ jïli.). Zna~enjska je razlika me|u objektima u genitivu i
akuzativu u navedenim primjerima ta da se objekt u genitivu rabi
kada nije rije~ o cjelovitu predmetu, nego o njegovu dijelu. Stoga se
oni mogu dopuniti nekongruentnim atributom (Marïja Fïlipova våvÆk
nÅn je nebëga doneslå lõn~i} kafå.; DarînÅ j u`åla komÅd sïra nÅn
dåt i tô smo mî pogå~u i sîr slânÆ jïli.; K¤pïle bi nebëge kilo cÇkara,
kilo cvêta, pôl kilå kafå, a sç ~å njîn je rÅbïlo za pë doma.).
3.2. Dalji (neizravni, indirektni) objekt
Dalji je objekt u sljede}im kosim pade`ima: a) u genitivu (Odreklå
ga sæ j.; Onå sæ j na~ïtala knjîg.) i s prijedlogom (Kâ se odvojî od
jãn~i}a i ni za Bëga ga nä}e.; Z golîd je va kotâl mlÆkë prelÆvâl.);
b) u dativu (Råda sÅn mu pomoglå dëkla sÅn bÆlå më}na.; Veselïli su
se Çnukÿn.) i s prijedlogom (Ne smî ~ovïk bït popustjîv prama njïmi.);
c) u akuzativu s prijedlogom (U`åla tÆ j onå skÇhat paläntu kad je za
~obåni kÇhala za zgôru.; VåvÆk su znåli k nân dohÅjåt po sîr.); d) u
lokativu uz obvezatan prijedlog (Ne smîn ni mïslet o tomÇ/temÇ.);
e) u instrumentalu uz obvezatan prijedlog (NahvÅlïla sÅn se z nëvÆmi
˜ n je zazïjÅl nåd njimi pa su ga poslÇ{ale.).
postolï.; O
Uz neke glagole mo`e stajati i vi{e objekata s time da je jedan
obi~no bli`i (U`åle smo ofcân dåt kore od narãn~æ.; Narïzali smo
njîn pr{Çta i sïra.; Måt nas je temÇ navådila i jå tô i dân danås dân
takë.).
126
4. PRILO@NA OZNAKA
U grobni~kom govoru funkciju prilo`ne oznake naj~e{}e imaju
prilozi kojima se izri~u: a) okolnosti vr{enja glagolske radnje, i to:
mjesto (Bül je cvêt dolika cenïjÆ.; Po lçtu su {lï zgôru z ofcåmi.; Oskud
si do{âl?), vrijeme (Potla se cÇkara pospç.; Kî bi tô od famîlije nçsÅl
jÇtro blagoslovït?; Vç~ær si sëpeta môrÅl pô} pô nje zgôru.) i na~in
(Pa se tô lîpo razrî`e.; JÇ{to se ovako zasmo~î.; F›ki}i se s p›sti dçlaj¤,
pomï}i{no i nå sitno.); b) stupanj jakosti glagolske radnje (U`ãl gÅ j
nebëgega jâko stû}.; Mâlo }u potç} pa }u te dotç}.); c) neodbrojenu
koli~inu (Ovô lçtÿ j bîlo ~Çda snîga.; ^Çda sæ j tegå pozÅbïlo.; Imäl
je målo srï}æ i målo påmæti pa j sç uspêl storït.).
Vrlo se ~esto prilo`na oznaka izri~e imenicom u akuzativu, koja
uza se ima atribut (Cêli dân tÆ j sâmo hodïlo tô blâgo, hodïlo.; Ovô
lçto }emo rånije sÅdït.; SÇ nô} sÅn te sånjala.; Nîs te vïdela cêlu
{etemânu.), ili prijedlo`nim izrazom, s time da uz prijedlog mo`e
stajati imenska rije~: a) u genitivu (Potli ve~çræ sæ j zlåmenalo i {lë
spåt.; Bül je pu menç do põlnÅ.); b) u dativu (Kî j {âl k rânÿj må{i, tâ
j nçsÅl i blagoslovït.; K vç~eru sæ j {lë dëma.), c) u akuzativu (MôrÅ
se têsto na stôl lo`ït i lîpo rastægnÇt z lazãjnic¤n.; P›vÿ smo u`åli v
RÆkÇ hëdæ} hojævåt.; Na prÿlç}Æ se ëfce ojånjæ.); d) u lokativu (Bül je
cvêt va Tâliji våvÆki cenïjÆ.; U`åli su rç} da se leh o VazmÇ k¤ntæntâj¤
i o Bo`ï}u a{ da slåtk¤ pogå~u pe~û.); e) u instrumentalu (MôrÅ se
têsto na stôl lo`ït i lîpo rastægnÇt z lazãjnic¤n.; Pëtla se pospç s
cÇkarÿn.; RådÅ j kÅntåla z sestrûn.).
Prilo`na se oznaka mjesta izri~e i besprijedlo`nim lokativom i
genitivom (Kåmo sæ j {lë z ofcåmi? Kozicu. Jå, vî ste {lï Kozicu.; Kåd
je pa zÆmå, onî ko{ï sêna znïmat podå, nî tô låhko.). Ovakvi su izrazi
uvijek sintakti~ki sinonimni s prijedlo`nim strukturama koje su u
sustavu znatno ~e{}e (…vî ste {lï va Kozicu i …ko{ï sêna znïmat z
podå) i redovito se njima izri~e smjer kretanja. Prilo`na se oznaka
dru{tva ~esto izri~e instrumentalom posvojno-povratne zamjenice, ali
se u tom slu~aju ne radi o pravoj besprijedlo`noj sintagmi ve} o
elidiranju prijedloga z koji s oblikom sëb¤n ~ini jednu izgovornu
cjelinu unutar koje se najprije jedna~i po zvu~nosti, a potom se
reducira (Zïmala gÅ j sob¤n v RÆkÇ kåd jÿj ga nî imêl kî.; SÅmå sæ j
sob¤n kÅråla.). Isto se doga|a u svim situacijama kada prijedlog z
127
stoji ispred rije~i koje po~inju {umnicima s ili z (PokÅråla sæ j s¤sçd¤n.;
U`ãl sæ j napït Zvânetÿn.).
Razlikuju se sljede}e vrste prilo`nih oznaka:
4.1. Prilo‘na oznaka mjesta (Zapõlnæ rê{ doma z mlÆkôn.; Igråle
su se na ledïni.; Mlikarïce su nå drugÆ dân neslç mlÆkë v RÆkÇ.).
Sintakti~ka je zna~ajka grobni~koga govora postojanje razlike u
na~inu iskazivanja cilja kretanja od na~ina iskazivanja bivanja na
nekome mjestu. Tako se se za iskazivanje cilja kretanja uvijek rabi
dativ s prijedlogom k3 (Znåli su våvÆki k nân dohÅjåt po sîr.; Hôj k
nân!; Rên duhtôru.). Za iskazivanje bivanja na nekome mjestu rabi
se prijedlo`na sintagma pu + imenska rije~ u genitivu4 (U`ålÅ j rç}
Mårica da njîn jih je desætåk pu Vünkota.; Tô sæ j pu mesÅrîh
˜ n je bîl tåmo pu svõjga dçda.; Jå sÅn jedân jedünÆ pût jïla
kupovålo.; O
tô i tô pu Drâgæ pokõjnæ i Mïlana.). Ta se stara razlikovnost u
govornika mla|e generacije zatire, odnosno prevladava model pu +
imenska rije~ u genitivu i za iskazivanje kretanja pa se sve ~e{}e ~uju
re~enice poput ovih: Rên pu Stãnkota; Do{ãl sÅn pu vås, ali nî nïkæga
bîlo i sl. Vjerojatno ta tendencija slijedi istu zamije}enu i u
razgovornome, ali i u drugim funkcionalnim stilovima suvremenoga
hrvatskoga standardnog jezika. Za razliku od toga jo{ je uvijek dobro
o~uvana razlika u na~inu izricanja cilja i smjera kretanja. Smjer se
kretanja izri~e prilogom kûda (Kûda ste {lï va crükÅv? Po kôn p¤tÇ?),
a cilj kretanja prilogom kåmo (Kåmo rê{? Va JelçnjÆ!). Za izricanje se
odmicanja od mjesta radnje rabi u ~akavskome uobi~ajen prilog }å
(Våje su {lï }å.; ]å sÅn ga potïrala.).
4.2. Prilo‘na oznaka vremena (Pojutro bimo popÆlç lõn~i}
bêlæga kafå i tô bi bîlo sç do obçda.; Va måju misæcÇ su {lï zgôru.;
O˜ np¤t je bîlo sç drÇh~ijæ.)
3
i z.
Prijedlog se k može elidirati zbog fonetskih razloga. Usp. isto s prijedlozima s
4
Ove se konstrukcije rabe samo kada je kretanje usmjereno prema nekoj osobi.
Zabilje`ene su, me|utim, i jo{ se uvijek dobro ~uvaju re~enice tipa: Blagoslovït je nçsÅl kî
j {âl k rânÿj må{i. i Bîli smo pu må{æ pa smo njîn se {lï målo najÅvït. u kojima su zadr‘ani
isti odnosi. Radi se, vjerojatno, o petrificiranim i od pravila posve izuzetim sintagmama.
128
4.3. Prilo‘na oznaka na~ina (Kåko ti sæ j tô moglë dogodït?;
Têsto se nåsitno rî`e pa se klãdÅ kÇhat vå vodu ili vå j¤hu.; Bëme
znâ{ da njîn nî bîlo låhko.)
4.4. Prilo‘na oznaka uzroka (^å zãtÿ nÆsï {âl k må{i?; ObolçlÅ j
nebëga od pojüdanjÅ.; Nçka sad pûkne od jÅda kåd ju nî õnp¤t otêl
o`enït.)
4.5. Prilo‘na oznaka dru{tva i prilo‘na oznaka sredstva (Vôlæla
sÅn dçlat { njïmi a{ su våvÆk kÅntåli.; Pëtla smo ve} {lç zdôlu z bÇsÿn.;
 fce su strïgli {kãrami.).
PokÅråla sæ j s¤sçd¤n oko nïkakovega drvå.; O
Uz obje prilo`ne oznake obvezatno stoji prijedlog. Iznimno mo`e
biti elidiran zbog prethodno protuma~enih fonetskih razloga.
4.6. Prilo‘na oznaka koli~ine (^Çda su nÅn dâli, a målo su imçli.)
4.7. Prilo‘na oznaka namjere (Såk¤ vç~ær smo va crükvi molïle
za mîr.; Do{lï smo po nevçsticu! Bîte nÅn ëprli?)
Za razliku od prilo`nih oznaka mjesta, vremena i na~ina, donekle
i dru{tva i sredstva, koje su frekventne, ostale su navedene prilo`ne
oznake rje|e. U odnosu na standardni hrvatski jezik, ali i na ostale
~akavske govore, broj je prilo`nih oznaka, osobito na~ina, manji {to
je uvjetovano vrlo razvijenom i razgranatom semantikom glagola.
Brojni su glagoli koji imaju isto temeljno zna~enje, ali se razlikuju po
okolnostima vr{enja radnje ili odnosu govornika prema onome {to
glagol zna~i. Tako primjerice temeljno zna~enje ’baciti’ ima glagol
hïtit, dok sljede}i glagoli ozna~avaju okolnosti i na~in toga bacanja,
pa zabrÅnkanåt zna~i ’silovito {to odbaciti’, zahïtit ’zabaciti {to kamo,
zametnuti’, zakÿmb›~it ’baciti {to tako da se u padu preokrene’,
zakramåt ’ljutito zabaciti, odbaciti {to’, zasm¤dït ’nemarno zabaciti,
baciti’ i dr.
5. ATRIBUT
Atribut mo`e biti pridjev, zamjenica, broj, imenica, koli~inski
prilog ili prijedlo`ni izraz. Budu}i da atributu otvara mjesto imenica,
njegov je morfolo{ki oblik odre|en morfolo{kim oblikom imenice na
129
koju se odnosi, dakle oni su kongruentni ili sro~ni. Drugi je tip atributa
nekongruentan ili nesro~an, a nastaje preoblikom iz predikata kojemu
je predikatna rije~ genitivni izraz.
5.1. Sro~ni ili kongruentni atribut
Ovaj je tip atributa sro~an s imenicom na koju se odnosi {to
zna~i da se s njom sla`e u rodu, broju i pade`u, a u grobni~kom
govoru ima potvrda za sro~nost za sve pade`e, sve rodove i oba
broja. U grobni~kom govoru atribut mo`e biti: a) pridjev (U`åle su
rç} da se leh o VazmÇ k¤ntæntâj¤ i o Bo`ï}u a{ da slåtk¤ pogå~u
pe~û.; KapÇla pustî onû ~rjên¤ bôju pa jãja bûd¤ onakë lÆpå.);
b) zamjenica (Nãjprvÿ se zmü{Å, pa se lîpo tâ vodå lijç i õnp¤t se pa
kvâs lo`î.; Tô ti nî ni trÅvÇ jïlo nego sâmo nïkÆ lîsti.); c) broj (P›vÆ dân,
dok su jo{ hodïli hëdæ}, jÇtro bi nãjprvÿ {lå nebëga nå{a måt na
^ãvju po krÇh va peknjïcu da njîn bûde frï`ak krÇh.).
Ad. a) Najbrojniju skupinu sro~nih atributa ~ine oni koji su po
morfolo{kim kategorijama pridjevi pa se stoga ~esto i cijela kategorija
tih atributa nazivlje pridjevskima. Kako u grobni~kome govoru, kao i
u ve}ini sjeverozapadnih ~akavskih govora, slabi ili se potpuno gubi
morfolo{ka opreka izme|u odre|enoga ili neodre|enoga lika pridjeva
(Zub~i} 2004), pa se ujedna~avaju na deklinaciju odre|enoga lika
pridjeva, potvr|uju se dublete, primjerice Zakopåli smo dobrå ~ovïka.
i Zakopåli smo dobrogå/dobregå ~ovïka. One su isklju~ene u
odre|enim sintakti~kim funkcijama, tako kao predikatna rije~ pridjev
mo`e biti samo u neodre|enome liku: Prâz Rãnko je bîl jâko porçdÅn.
Taj pridjev preoblikom mo`e postati atribut: PorêdnÆ prâz Rãnko.
Atribut je ~esto posvojni pridjev, no u mla|ih je govornika zamjetna
tendencija njegova preoblikovanja u sintakti~ki model od + imenica
u genitivu (O˜n je prïjatæl od Petrå.). Posvojni se pridjev rabi za
izra`avanje najbli`ih rodbinskih veza i u tim su sintagmama vrlo
rijetke zamjene sintakti~koga modela: Znâ{ da bi tô p›vÿ mëgÅl bït
ôv Frânÿv Ivân, ~â j Çmrl.; ImçlÅ j nå{a Luzârija kakëva trî-~etïra lçta
kåd da j¤ j MårÆn PînÆn, pokõjnÆ nebëg, nåpÆl dok su va Zålÿj kosïli.;
Ivân MåtÆn je bîl jednë vrîme z ocên.; Måt pokõjnÅ SlåvinÅ j umrlå
pred ~etrdesêt lêt.).
130
a)
b)
c)
d)
e)
Ad. b) Funkciju atributa mogu obavljati sljede}i tipovi zamjenica:
posvojne zamjenice: U`ålÅ j rç} Marïja Væntûrova, da njïhovega
A˜nteta tô ne pija`â. A nå{ otåc je våvÆk govorîl da j muråva za
mlÆkë nãjbojÅ. Môj otåc nçkÅ j imêl stô muzîc.
povratno-posvojna zamjenica: Uglãvnÿn nãstojali su da ôn svôj
sîr dobîje ~å p›vÿ.
pokazne zamjenice: MôrÅ{ tç} o põlnæ tåmo zançst tê golïde i
hrÅnÇ i sç. Otåc je sagrêl, jå mïslÆn na onû teplünu mlÆkå kad se
pom¤zç, na onœst¤ teplünu. Tî jãn~i}i kî su se odvojïli na prÿlç}Æ,
za på{u za imçt.
upitne i odnosne zamjenice: Onï su imçli kakovih jåb¤k i hrÇ{Åv
i sû doneslï pak onegå. Kåd je bîl mlâd, i õnda da vç~ær kî pût nî
mëgÅl spåt i dÅ j razmÆ{jâl kûda }e ôn pô}, kådÆ j, va kõstÿmu
dÿlcÇ vï{e trÅvê.
neodre|ene zamjenice: Nïkÿ vrîme su konjï imçli sâmo Mi}çtini,
Fâna i Ivân. A{ su `änskæ pro{lç, såkÅ mlikarïcÅ j pro{lå nãjve}
}å.
Ad. c) redni brojevi: Znâ{ i õnda ti kåsnije, mïslÆn nïgdi {ästÆ
mïsæc, ja pårÅn, da ti redû zgôru õnda ti se sçlæ dåje. P›vÆ dân, ëno
su õnda hodïli hëdæ}, jÇtro bi nãjprvÿ {lå nebëga nå{a måt na ^ãvju
po krÇh va peknjïcu da njîn bûde frï`ak krÇh.
Atributu otvara mjesto imenica koja stoji samostalno ili u
prijedlo`nom izrazu na mjestu svih dijelova re~enice. Analogno tome
razli~iti tipovi atributa mogu biti dijelom subjekta, predikata, objekta
ili prilo`ne oznake: a) atribut pridru`en subjektu (Velïki sïri, velïka
to~ïla bi bÆlå do{lå.; Kad nïkÿ vrîme prõjde, kåd je jå~Å trÅvå, õnda
su cêlÆ dân na på{i.; Tô blâgÿ j smîrÿn hodïlo.); b) atribut pridru`en
predikatu (Onâ j bÆlå vrÆdnå `änskÅ.; Bül je drÇgÆ mïsæc kåd sæ j tô
dogodïlo.; Pa Ivãn tÆ j njejî sîn, ~å nÆsï znåla?); c) atribut pridru`en
objektu (VazmÇ i Bo`ï}u se k¤ntæntâj¤ a{ da slåtk¤ pogå~u pe~û.;
VåvÆk tÆ j imäl jedân bujôl va kôn je dr`âl mlÆkë.; TÇka su nÅn
do~çkale {ästÆ mïsæc.); d) atribut pridru`en prilo`noj oznaci (SåkÆ
 fce se ojånjæ va drÇgÿn
korïzmenÆ pætåk smo hodïli na krî`nÆ pût.; O
misæcÇ.; Pô} }u v RÆkÇ kî drÇgÆ dân.).
131
U jednoj re~enici mo`e biti onoliko atributa koliko ima imenica.
Atribut koji se dodaje imenici koja ve} ima pridjevski atribut ne
odre|uje samo imenicu ve} ~itav atributni izraz: Tô tÆ j bÆlå jednå, ko
nïkÅ sîvozelênÅ bôja.; JÇtro bi nãjprvÿ {lå neboga nå{a måt na ^ãvju
po krÇh va peknjïcu. Uvr{tavanjem dviju ili vi{e re~enica kojima je
zajedni~ki subjekt, a razli~ita predikatna rije~ u jednu re~enicu
nastaje niz od vi{e atributa koji mogu biti odvojeni zarezom ili
veznikom. Niz od dvaju ili vi{e atributa spojenih ili rastavljenih
˜n
veznikom stilisti~ki je obilje`en i obi~no se rabi pri isticanju, npr. O
je i lîp i dëbÅr i påmetÅn.
Svim je dosada navedenim primjerima atribucije mjesto otvarala
imenica, no osim uz nju atribut mo`e stajati i uz zamjenicu (Trîbalÿ
j më} sç tô nçst zgôru va plåninu.) te pridjev i broj koji su naj~e{}e
poimeni~eni ili se imenice izostavljaju zbog zalihosti uvjetovane
kontekstualnim uklju~enjem (Môj p›vÆ (mû`) je bîl dëbÅr ~ovïk. Nå{
pokõjnÆ (otåc) je våvÆk tô u`âl povædåt.). Takvom atributu mogu
mjesto otvarati samo redni brojevi i odre|eni pridjevi.
U neutralnu izri~aju atribut stoji ispred imeni~ke rije~i na koju se
odnosi, a u stilisti~kom diskursu mo`e biti iza njega. Ve}ina je atributa
u neutralnu iskazu u antepoziciji. Me|utim, stariji ili jezi~no svjesniji
govornici u neutralnu iskazu ~esto rabe ve}i broj atributa u postpoziciji
(Tô sæ j mæntilålo pa bi do{lå bë}ica påk sæ j onå dobrë zïprÅla z
vodûn ~istûn.). Kada se unutar iste re~enice ponavlja ista atributno-imenska sintagma, ~esto se mijenja red rije~i u sintagmi da bi se
izbjegla monotonija u pripovijedanju (Lîdija, tûda smo hodïli kad su
zabrÅnïli bîli va {Çmu dubôk¤ hodït, a p›vÿ bi se va dubôk¤ {Çmu
hodïlo, a{ po lçti tÆ j tçplo jâko i õnda onç nÆsû imçle kadï pït.). U
opisivanju emotivnih doga|aja atributi u postpoziciji vrlo su ~esti
(Znâ{ sâmo kakë tÆ j ~ez {Çmu kad grmî, õnda ti sâmo dudnjî, dudnjî,
a kad rê{ s konjên pa su põtkove `elêznæ, tô ti sâmo ïskre skã~¤,
˜ nda onê bÇkvine debêlæ, vçlæ, ma,
sâmo gjçdÅ{ kakë skã~¤ ozdolå. O
ne vïdÆ{ tî va {Çmi dubôkÿj ëp}e sûnca, nï{, sâmo zelenïlo ozgorå. A
kåd tÆ j maglå, leh zdolå rê maglå, pa stãlno mïslÆ{ da tÆ j ..., pogëtovo
ako si målo stra{jîv i kåd si sâm va {Çmi, õnda sâmo mïslÆ{ da nïkÆ
zïhÅjÅ prçd te, a onô kakë maglå rê onâ debêlÅ dæblå stojê rÅvnë,
znâ{, tô pëtla vïdÆ{ da sâmo dæblå debêlÅ stojê.). Posebno je zanimljiv
red rije~i u sintagmama koje izra`avaju pripadnost. Ve} je prethodno
132
re~eno da se pripadnost u grobni~kom govoru uglavnom izra`ava
strukturom od + imenica u genitivu, dok se posvojni pridjevi rabe
uglavnom za izricanje naju`ih obiteljskih odnosa i to u petrificiranim
sintagmama koje su nastale iz potrebe za uklanjanjem nesporazuma
u komunikaciji uvjetovana u~estalo{}u istih imena (Jë`ica Stãnkotova
i Jë`ica Koli{ï}eva). Danas je poreme}eno i to pravilo pa se za
izricanje pripadnosti mla|ih osoba rabe dublete, primjerice MårÆn od
Jçlæ i JçlÆn MårÆn. Za starije ili umrle osobe jo{ se sustavno rabe
posvojni pridjevi: Petrôv Ivân, Ivân PînÆn i sl. U na~elu se posvojni
pridjev nalazi u postpoziciji: Ivân PînÆn, MïlÅn Ivånÿv, Marïja Fïlipova,
Mãrko BÅnôv.
S obzirom na obvezatnost, sro~ne atribute mo`emo podijeliti u
dvije skupine: sintakti~ki obvezatnih i semanti~ki obvezatnih. Pod
sintakti~ki obvezatnim atributom misli se na nu`nost uvr{tavanja
atributa uz imenicu koja u re~enici mo`e stajati kao prilo`na oznaka
 fce se ojånjæ va drÇgÿn misæcÇ.; Kad su na
vremena ili na~ina, npr. O
cêli dân {lç, vç} je bîlo lågje. Semanti~ki obvezatni atributi su oni bez
kojih re~enica nema pravoga smisla, a ostvaruju se u stru~nim
nazivima i drugim ustaljenim izrazima: mlikãrskæ låte, MâlÅ Gëspoja,
VçlÆ pætåk, grëbni{kÆ sîr, krî`nÅ kacavîda, tï{jÅrskÆ bånak, fînÅ blånja,
grûbÅ pÆlå, rÇ{nÅ pÆlå i sl.
5.2. Nesro~ni ili nekongruentni atribut
Funkciju atributa u re~enici mo`e imati i druga imenica koja je
naj~e{}e u genitivu. Zbog toga se nesro~ni atribut ~esto nazivlje
imeni~kim. Imeni~ki atribut izra`ava pripadanje, a prema vrstama
pripadanja postoje razli~iti tipovi atributa:
Posvojni, posesivni genitiv ili genitiv vlasni{tva izra`ava
pripadnost po vlasni{tvu, rodbinskim odnosima, pravu ili vlasti i
u~estao je. Posvojni se genitiv naj~e{}e izra`ava prijedlo`nom
sintagmom: od + imenica u genitivu,5 npr.: otåc od mojê prijatelïcæ,
5
Sli~na se pojava potvr|uje i u govoru Orbani}a kraj @minja. ″The adnominal
Genitive without preposition in purely possessive meaning is not very frequent. It
competes with very frequent construction od ’of’ + Gen (...).″ Kalsbeek (1998: 322).
Istu su tendenciju u grobni~kome govoru zamijetile i Stolac, Holjevac (2003: 145).
133
MårÆn od Jçlæ, dvoråc od nïkæ krajïcæ, mihûr od tælcå, mihûr od kråvæ
i sl. Genitivna se prijedlo`na sintagma mo`e preobli~iti u posvojni
pridjev, pa se ovjeravaju oblici JçlÆn MårÆn, prijatelï~Æn otåc i krajï~Æn
dvoråc. Vrlo se rijetko posvojni genitiv izra`ava besprijedlo`nom
imenicom (o{tarïja Ivåna Rejînina). Takve se konstrukcije dr`e
arhai~nima i stilogenima. Rijedak je i stilisti~ki obilje`en na~in
iskazivanja posvojnosti osobnom zamjenicom u genitivu (Tô j njê
bråt.; O‘enül sæ j za njê sestrÇ.) i osobnom zamjenicom u dativu
(Poslåli su mi slïku od prï~æsti njôj sestrê.; Bråt njôj pokõjnÆ.), prete`ito
u `enskome rodu.
Dijelni ili partitivni genitiv izra`ava pripadanje nekoga komada,
koli~ine ili mjere dijelu neke tvari, skupa predmeta ili bi}a. Naju~estaliji
je, a okvirno se mo`e podijeliti na sintagme kojima je glavni ~lan broj6
ili koli~inski prilog: dçset kîl cvêta, cvêta dçset kîl, trî mïsæca, fânj togå/
tegå i one kojima je imenica glavni ~lan, a nastale su metonimijom:
bëcica mlÆkå, låta vodê, {klëp ëvÅc, Çra vrïmena, kë{ sêna, ko{årica
kÿmpÆrå, lonåc måsla, këmÅd drvå, këmÅd `elçza i sl. Kao i posvojni
genitiv i dijelni se genitiv nerijetko izra`ava genitivnom prijedlo`nom
strukturom (prijedlog je uvijek od): gÇma od åvuta, dêl od tegå, târ od
sêna i sl. U besprijedlo`nim sintagmama s brojem kao glavnom rije~ju
neobilje`en je red rije~i: broj + imenica, dok inverzan oblik ima
stilisti~ku vrijednost: Talijâni su u`åli pustït dçset kîl cvêta prîko granïcæ,
pÅ j såkÆ u‘âl kî j {âl nebëg z d›vi cvêta dçset kîl k¤pït a{ je bîl dëlika
va Tâliji våvÆki cenïjÆ. Uz brojeve dvâ (m. i s. r.), dvê (`. r.), trî (m., `.,
s. r.), ~etïri (m. r.), ~etïra (s. r.), ~etïre (‘. r.) imeni~ke rije~i ne dolaze u
Gmn. ve} u posebnu obliku koji je za m. i s. r. jednak Gjd.: dvâ paså,
dvâ selå; trî mlÆkå, trî ~ovïka; ~etïri ~ovïka, ~etïra selå, a za `enski
jednak N, A, Vmn.: dvê nëge, trî mÇ`e, ~etïre mÇ`e. Uz brojeve ve}e
od ~etïri dolazi imeni~ka rije~ u Gmn.: {e`desêt-sedÅndesêt cæntimçtrÆh,
pêt dân. Koli~inski prilozi: kulïko, tulïko, onulïko, pâr, vï{e, månje,
fânj, dësta/dësti i sl. sla`u se s imenicom kao brojevi ve}i od ~etïri (u
Gmn.): fânj vrï}Æc, kulïko lêt i sl.
6
Pri tom se ne misli na redne brojeve i broj jedân jer se oni pona{aju kao sro~ni
atributi.
134
Genitiv cjeline izra`ava pripadnost dijela ili neke sastavnice
svojoj cjelini, kao u primerima kïte od bÇkÅv, këra od narãn~æ. I u
ostalim bi se slu~ajevima ostvarivala prijedlo`na sintagma, npr.
kÅntûn od kÇ}æ.
Gradivni genitiv pokazuje od ~ega je {to, odnosno od kakvoga je
materijala ono {to se izri~e glavnim ~lanom. ^est je i izri~e se
pridjevom (drvênÆ stôl, vÇnenÅ ponjåva, alumînÆjskæ låte i dr.) i
genitivnom prijedlo`nom sintagmom (stôl od drvå, vrï}a od rçta,
{upïca od mrï`æ, ponjåva od vÇnæ, pikåbit od jåvorovinæ i sl.).
U suvremenom je grobni~kom govoru zamjetna sna`na tendencija
preoblikovanja primarnoga sintakti~koga modela pridjev + imenica u
model imenica + od + imenica u genitivu koji je rezultat posu|ivanja
iz romanskoga modela. Primarno je taj model preuzet za izra`avanje
gradivnoga i partitivnoga genitiva jer se imenice kojima se odre|uje
od ~ega je {to ili dio ~ega je {to ~esto ne mogu preobli~iti u pridjev
ili je taj pridjev rezerviran za kakvu drugu uporabu kao u primjerima
tipa kÅntûn od kÇ}æ, a ne *kÇ}nÆ kÅntûn, târ od sêna, a ne *sênÿv târ
ili pikåbit od jåvorovinæ prema neovjerenome *jåvorovinÿv pikåbit ili
*jåvorÿv pïkabit. Sekundarno se takav model preuzima i za izra`avanje
posvojnosti. Stariji ga, ili svjesniji govornici dr`e neautohtonim i rje|e
rabe. I oni, me|utim, rabe isti model za izra`avanje gradivnoga i
dijelnoga genitiva. U mla|ih je generacija ova tendencija pro{irena i
na izra`avanje posvojnosti i poduprta je istim nastojanjem u
razgovornome stilu hrvatskoga standardnoga jezika i danas je ve}
gotovo prevladala, osim mo`da pri opisu rodbinskih odnosa. Ostali
su tipovi nesro~nih atributa iznimno rijetki.
Svim je navedenim tipovima nesro~nih atributa zajedni~ko to {to
se pripadanje gotovo sustavno izri~e genitivnim prijedlo`nim
sintagmama, i to uvijek uz prijedlog od.7 Iznimku ~ine samo oni
dijelni genitivi koji kao glavnu sastavnicu imaju broj i oni koji su
nastali metonimijom.
7
Iznimku ~ine sintagme lãjbac bez rukâvÆh i pÆlå bez l¤kå. Niti jedna niti druga
ne ozna~avaju pripadnost ve} odsutnost jednoga dijela fiktivne cjeline, pa je upitno
ulaze li uop}e u ovu kategoriju.
135
Imenica koja stoji kao atribut mo`e i sama imati sro~an atribut,
pa mo`e stajati: dvoråc od nïkæ lÆpê krajïcæ, {upïca od fînæ mrï`æ,
lonåc dobrogå/dobregå måsla i sl.
Nesro~ni su atributi u neutralnu diskursu uvijek u postpoziciji, bez
obzira na to jesu li besprijedlo`ni ili prijedlo`ni. Za dijelne genitive s
brojevnom sastavnicom vrijedi isto {to i za sro~ne atribute.
Potvr|eni su i neki nesro~ni atributi koji nisu u genitivu, ali je
njihov broj znatno manji. Svi su takvi atributi u prijedlo`nim
sintagmama: a) atribut u akuzativu: lonåc na rô`ice, vrï}a na rîge,
vÇna za {tramåci, svïdri na pû`; b) atribut u lokativu: rÇ{kica na
ÅrmÅrÇ; c) atribut u instrumentalu: kafç z pïn¤n, pÆlå z okvÆrôn.
Zanimljive su sintagme tipa pogå~ica za blagoslovït i iglå za plçst
jer su zna~enjski infinitivi blagoslovït, plçst atributi imenica pogå~ica,
iglå, ali to oblikom nisu jer je atribut uvijek imenska rije~. Posljedica je
to ~injenice da su u grobni~kom govoru rijetke glagolske imenice.
6. APOZICIJA
Apozicija je rijetka i naj~e{}e dolazi uz osobna imena podrobnije
odre|uju}i zanimanje (Välko u~ïtæl, Iva u~ïtejica, EmÆl kovâ~, Ivân
mesâr) ili rodbinske odnose (sestrå Anîta, bãrba Tënak, têta Mårica,
nôna Jë`ica, mãjka Drâga i sl.) ili uz imena mjeseci (mâj mïsæc),
premda danas prete‘e imenovanje mjeseci po rednim brojevima
njihova pojavljivanja.
Apoziciji kao i atributu u re~enici mjesto otvara imenica, dakle
morfolo{ka, a ne sintakti~ka kategorija, pa prema tome i apozicija
mo‘e biti dijelom: a) subjekta (Tô mÆ j bãrba Tënak dënesÅl z brëda.);
b) predikata (Tô j Välko u~ïtæl.); c) objekta (KëmÅ} smo do~çkali têtu
Måricu.) i d) prilo`ne oznake (Nî se trîba `enït va måju misæcÇ!). Dok
atribut mo`e biti bilo koja imeni~ka rije~, apozicija mo`e biti samo
imenica. Imenicu u funkciji atributa karakterizira nesro~nost, a
imenicu u funkciji apozicije sro~nost. Sro~nost apozicije ne mora (ali
mo`e!) biti potpuna, obvezatna je samo u kategoriji pade`a. U ve}ini
se slu~ajeva potvr|uje potpuna sro~nost (u rodu, broju i pade‘u) u
primjerima: sestrå Anîta, têta Mårica, Ivân mesâr, Välko u~ïtæl, nôna
Jë`ica, mãjka Drâga, a djelomi~na (u pade`u i broju) u primjerima
136
bãrba Tënak i }å}a Rëk jer se imenice bãrba i }å}a sklanjaju kao
imenice `enskoga roda. Apozicija i imenica uz koju ona stoji mogu,
kao sve imenice imati atribute, pa se mo`e ostvarivati: nå{a drâgÅ
nôna Jë`ica, dôbrÆ u~ïtæl Välko i sl. S obzirom na poziciju apozicije
u odnosu na imenicu na koju se odnosi u grobni~kom je govoru
razvidno da je u neutralnome diskursu apozicija kojom se odre|uju
rodbinski odnosi uvijek u antepoziciji, a samo iznimno u postpoziciji
(Stãnko bråt). Naprotiv, apozicija kojom se odre|uje zanimanje
redovito, makar u starijih i svjesnijih govornika, stoji u postpoziciji
(Välko u~ïtæl, Emil kovâ~, I vi} lugâr, Ivân mesâr, Iva u~ïtejica).
Iz ovakva se pregleda sintakti~kih kategorija mo`da ne mo`e ste}i
potpuna slika grobni~ke sintakse. Radi se, naime, o vrlo elementarnim
sintakti~kim konstrukcijama i uporabi naj~e{}e prostih re~enica u
kojima dominiraju zamjenice. Uporaba je atributa i apozicija vrlo
ograni~ena, a primarna im je odrednica funkcionalnost, a ne stilisti~ka
vrijednost. Broj je prilo`nih oznaka tako|er smanjen, a potreba za
njima kompenzirana je semanti~kom razgranato{}u glagola.
Iva Luke‘i} • Sanja Zub~i}
RJE^NIK GROBNI^KOGA
GOVORA XX. STOLJE]A
139
NA^ELA IZRADE RJE^NIKA
Rje~nik je grobni~koga govora pred gotovo ~etvrt stolje}a osmislila,
metodolo{ki postavila i prikupila temeljni fond rije~i Iva Luke`i}.
Rje~nik je zami{ljen kao istojezi~ni, dijalekatni, potpuni i reprezentativni. Pod odrednicom se istojezi~ni misli na to da je jezik u oba
dijela ~lanka isti, hrvatski, s time da je natuknica dijalekatna i odnosi
se na svojevrstan me|urang izme|u pojedina~noga mjesnoga govora
i skupine govora. Odrednicom potpuni isti~e se te`nja popisivanju i
opisivanju ukupnoga leksi~koga fonda grobni~koga govora, a odrednicom reprezentativni namjera da se u rje~nik uvrste rije~i tipi~ne za
govor svih generacija i dru{tvenih slojeva Grobni~ana koji su `ivjeli
u 20. stolje}u. Premda je ta granica vrlo fluidna i prakti~no neutvrdiva,
postavljena je iz najmanje dva razloga. Prvi je ~injenica da je konac
20. stolje}a donio Grobni{}ini kao tradicionalno zatvorenome kraju
otvaranje koje je uz svoje pozitivne strane nu`no donijelo i negativne u
smislu niveliranja vlastitih vrijednosti i stila `ivljenja prema vrijednostima
i stilu `ivljenja nekoga drugoga ni~im pretpostavljenoga. Taj je proces
otvaranja kolidirao s napu{tanjem tradicionalne sto~arsko-poljoprivredne orijentacije s kojom u pasivni sloj prelazi i velik dio dotad temeljnoga leksika. Drugi je razlog za postavljanje vremenskoga okvira
~injenica da je s po~etkom 21. stolje}a zbog nagle informatizacije i
tehnolo{koga napretka nastupilo punjenje leksi~koga fonda primljenicama iz suvremenoga standardnoga hrvatskog jezika koje postaju
grobni~kima zbog provedene fonolo{ke i morfolo{ke adaptacije, ali
ga i mijenjaju ostavljaju}i trajne posljedice po sustav.
Jo{ je 70-ih godina pro{loga stolje}a rade}i i `ive}i na prostoru
dana{nje Op}ine Jelenje najve}i i temeljni fond rije~i za ovaj rje~nik
prikupila i 1983. na kartice popisala Iva Luke`i}. Svoje su nam manje,
ali vrijedne leksikografske prinose ustupili Silvano Haramija (SH),
Ada Mar{ani} (AM) i Stanislav Vali} (SV), dok su Vlasta Jureti} (VJ),
Stanislav Lukani} (SL) i Arsen Salihagi} (AS) tijekom redigiranja cjelokupna materijala i pomo}i pri oprimjeravanju pojedinih natuknica
tako|er dopisivali dio leksema. Leksemi koji su zabilje`eni samo u
jednome prinosu, a ne i u ostalima, provjereni su i ovjereni u izvornih
govornika i uneseni u rje~nik s gore navedenom oznakom zapisiva~a.
140
Brojem se takvih leksema isti~e zbirka Silvana Haramije prepuna vrlo
arhai~nih leksema iz neke davno izgubljene te`a~ke, ali vrlo rafinirane
civilizacije. Bez navedenih bi entuzijasta i zaljubljenika u svoj materinski govor ovaj rje~nik bio siroma{niji. Svima se njima posebno
zahvaljujemo. Frazeme je prikupila Sanja Zub~i}. Tijekom prikupljanja
i obrade onomasti~koga blaga od velike su pomo}i bile sugestije
Stanislava Lukani}a.
Grobni{}ina je podijeljena u tri `upe me|u kojima se utvr|uju
razlike, dodu{e vrlo male i po cjelovitost sustava nebitne. U rje~niku
su popisani razli~iti ostvaraji leksema koji svjedo~e o tim razlikama.
S obzirom na ~injenicu da su svi prinositelji fondova ro|enjem, a
glavnina i `ivljenjem iz jelenjske `upe, mogu}e je da se u rje~niku
na|u leksemi koji nisu ovjereni u drugim dvjema grobni~kim `upama,
ali i obratno. Svu je prikupljenu gra|u u ra~unalo unijela i leksikografski
obradila Sanja Zub~i}.
Rje~nik je oblikovan na temeljima suvremenih leksikografskih
spoznaja (misli se pritom na strukturiranje leksikografskoga ~lanka,
obradu slo`enih semanti~kih odnosa, razine gramati~koga opisa i sl.),
ali ~injenica da je dijalekatni nala`e neke specifi~ne postupke koji
proizlaze iz specifi~nosti materijala i o~ekivanja struke. Natuknice se
navode u kanonskome obliku, a samo iznimno, u slu~aju kada taj
oblik nije ovjeren, kao natuknica se navode svi potvr|eni oblici (usp.
natuknicu grên, grê{ i dr.). Kada su nije~na ~estica i glagol spojeni u
jednu rije~, ona se navodi pod natuknicom glagola koji joj je u osnovi
(usp. nümÅn, nümÅ{ i dr. pod natuknicom imçt). Pojedini su leksemi
zabilje`eni u dvjema ili ~ak trima ina~icama. Te su ina~ice dio iste
natuknice samo onda kada je njihova razlika uvjetovana fonetskim ili
fonolo{kim razlikama. Tako su dio iste natuknice prilozi ëdsak¤d i
ësak¤d, te glagoli odsï}, ocï} i osï} u kojima su razli~iti ostvaraji
uvjetovani izgovorom skupine ds, ali i problemom oko njegova zapisa.
Dio su iste natuknice i leksemi japnçnica i japlçnica jer je u potonjemu
provedena u grobni~kom govoru relativno ~esta distantna disimilacija.
U svim se takvim slu~ajevima, radi lak{ega nala`enja, u glavi natuknice
kao prvi navodi leksem bez provedene fonolo{ke alternacije. Me|utim, kada do promjene dolazi na apsolutnome po~etku rije~i, kao u
leksemima sû{Ånj i {û{Ånj, imenice se navode pod dvama slovima s
141
uputnicom jedne na drugu. Dio su jedne natuknice i potpuno
istozna~ni i s istom stilskom vrijedno{}u leksemi koji se razlikuju
samo akcenatski (usp. zubâr i zÇbÅr) ili tvorbeno (krõmpalo/krõmpo).
Premda se ne radi o leksikografski posve korektnome postupku, primijenjen je iz funkcionalnih i pragmati~nih razloga. Ako se pak radi o
istome leksemu kojemu se ina~ice razlikuju morfolo{ki ili semanti~ki
(homonimija), kao u primjerima `çp i `çpa i sl., ina~ice ~ine zasebne
natuknice.
Ako leksem ima sinonim, obvezatno se upu}uje na nj neposredno
iza zna~enja, u formuli (isto: sinonim). Kada je rije~ vi{ezna~na i ima
sinonim potpuno podudaran u svim zna~enjskim odrednicama, onda
se taj sinonim navodi iza posljednjega oprimjerenja (usp. natuknicu
gå}ine i sinonim bragç{ine). Ako je pak sinonim ovjeren samo u jednoj
zna~enjskoj odrednici, on se uvijek navodi neposredno prije egzemplifikacije te zna~enjske odrednice. Kada je leksem u sinonimskome
odnosu samo s jednim zna~enjem drugoga leksema, u formulu za
navo|enje sinonima se upisuje na koje se zna~enje sinonim odnosi.
Svako se zna~enje oprimjeruje jednom ili vi{e re~enica preuzetih iz
svakodnevne komunikacije. Oprimjerenje je pokatkad poslovica ili
kakva usmenoknji`evna minijatura s time da one same nisu poslu`ile
kao izvor za ekscerpiranje leksi~koga materijala koji zbog pjesni~ke
slobode, zahtjeva metrike ili mogu}nosti unosa iz kakova drugoga
sustava nije potpun odraz govorne situacije. Uz neke je rije~i navedena oznaka registra. Uvrije`eni se izrazi navode pod natuknicom rije~i
koja im je dominantna. U rje~nik je uneseno i frazeolo{ko blago, i to
tako da se frazem u kanonskome obliku donosi iza oprimjerenja
leksema, a od njega se odvaja znakom . Frazemi se uvode pod
natuknicu po utvr|enim leksikografskim pravilima: svaki je frazem
naveden samo pod jednom natuknicom; ako frazem sadr`i imenicu,
navodi se pod njome, a ako ih je vi{e, navodi se pod prvom od njih;
ako frazem nema imenicu ve} koju drugu imensku rije~ (redom:
pridjev, zamjenicu ili broj) ili vi{e njih, navodi se pod prvonavedenom
imenskom rije~i; ako frazem nema ni imenice ni koje druge imenske
vrste rije~i, a ima jedan ili vi{e glagola, navodi se pod glagolom,
odnosno, pod prvim od njih, ako je frazem ovjeren s glagolima obaju
vidova, navodi se pod natuknicom svr{enoga glagola; u ostalim se
142
slu~ajevima natuknica odabire prema prilogu. Kurziv ozna~uje pade`ni
oblik zavisnih rije~i koje se u kontekstu mogu realizirati umjesto
navedene zamjenice, a kosa crta me|u sastavnicama upu}uje na
mogu}nost realizacije frazema u dvije ili vi{e ina~ica pod ~im se
podrazumijeva i promjena glagolskoga vida. Oble zagrade ozna~uju
fakultativni dio frazema. Ako je leksem pod kojim se frazem navodi
sinoniman i u frazemu, frazem se ponovno navodi, ali sada uz sinonimni leksem. Sinonimija leksema ne mora se nu`no potvr|ivati i u
frazemu. S obzirom na zna~ajke frazema, mogu}e je da se u frazemu
potvr|uje leksem koji vi{e ne postoji kao samostalan pa nije zasebna
natuknica (npr. leksem kë{ta postoji samo u frazemu bït na kë{ti pu
kogå/kegå). Osnovnome je leksi~kome fondu dodan dio onomasti~koga
blaga, s time da su popisani i opisani toponimi i etnici, te imena va`nijih
rijeka, pritoka i planina. Ako je toponim jedno~lan, opisuje se po
kriterijima koji va`e i za ostale lekseme. Ako je pak dvo~lan, oba se
~lana navode u natuknici, a u oprimjerenju se navode specifi~ni i
razlikovni oblici, naj~e{}e genitiva, dativa i lokativa {to i jest cilj
njihova izdvajanja u posebnu natuknicu. Premda nisu izdvojeni u
zasebne natuknice, dio onomasti~koga blaga predstavljaju osobna
imena tipi~na za Grobni{}inu koja se navode u oprimjerenjima.
Posebnost je grobni~koga govora arhai~nost njegove naglasne
tipologije. Stoga je u rje~niku osobita pozornost posve}ena upravo
isticanju tih specifi~nosti pa su natuknice oboga}ene podatcima koji
na njih upu}uju. Pritom se polazi od na~ela da se ne popisuje isto,
ve} da se u natuknici, uz kanonsku rije~ bilje`i oblik ili vi{e njih koji
su diskriminativni za pripadnost odre|enom naglasnom tipu. U rje~nik
su djelomi~no unesene i novije primljenice. Pritom se misli na internacionalizme koji su u grobni~ki govor posredstvom {kolovanja, medija i sl. u{li iz suvremenoga standardnoga hrvatskog jezika. Za ve}i
dio tih leksema postoje istozna~nice iz primarnoga sloja (npr. advæntïst i sobëtÅr) ili istozna~ni izrazi ili sintagme (adaptâcija i prilagodït
se). Drugi se dio tako preuzetih leksema odnosi na civilizacijske
pojmove koji su preuzeti zajedno s izvanjezi~nom realno{}u koju
imenuju (Årheolôgija, baklâva, balerîna, duplikât, egzistäncija, ekonômija, ænklâva, fÅlsifikât, fÅntâzija, frapç, frändica, gravitâcija, hêlÆj,
Ændividuålac, kalændâr, kÅrdiolôg, lëgika, metabolïzÅm, mïkrofÿn,
143
novicijât, oscilâcija, ozôn, sÅlmonçla i dr.). Svi su takvi leksemi pro{li
proces akcenatske adaptacije i u sustav su grobni~koga govora potpuno adaptirani. Budu}i da se takve imenice od istozna~nih u standardnome hrvatskome jeziku razlikuju samo akcenatski, one nisu unesene
u rje~nik kao zasebne natuknice. S obzirom na ~injenicu da Grobni~ani participiraju u svim sferama javnoga `ivota, u njihov govor ulaze
i paralelno se rabe svi internacionalizmi potvr|eni u suvremenome
hrvatskome standardnome jeziku. Stoga bi svaka takva rije~ zapisana
u rje~nicima hrvatskoga jezika mogla svoje mjesto na}i i u ovome
rje~niku, s akcenatskom adaptacijom kao jedinom obvezom.
U grobni~kom se govoru zavinuti naglasak zamjenjuje dugim
silaznim na do~etnom slogu izgovorne cjeline koja se mo`e, ali ne
mora poklapati s do~etnim slogom rije~i. U natuknici je uvijek zapisana rije~ izdvojena iz konteksta, pa je svaki do~etni dugi nagla{eni
slog nagla{en dugim silaznim naglaskom. Me|utim, u oprimjerenju
se rije~ spoznaje u kontekstu, kao dio govora, pa isti oblik rije~i koja
je u natuknici zabilje`ena s dugim silaznim, mo`e u oprimjerenju biti
zapisan sa zavinutim naglaskom, npr. natuknica je kotâl, ali u oprimjerenju mo`e stajati Kotãl je {ûp. Premda se nije primjenjivala fonetska
transkripcija, u oprimjerenjima su natuknica akcentirane izgovorne
cjeline, pa je svaki slog zatvoren sonantom uvijek dug; ako je nenagla{en, ima nenagla{enu duljinu (Onå bi mu reklå. ali Onå m¤ j reklå.),
a ako je nagla{en, na njemu se ostvaruje dugi naglasak kojemu
intonacija ovisi o polo`aju u izgovornoj cjelini (Onå bi do{lå. ali
Do{lâ j.; TüstÆ j do{âl. ali Do{ãl je tüstÆ.). Vi{eslo`ni se prilozi akcenatski
razli~ito ostvaruju, pa se u natuknicama daju svi ovjereni ostvaraji.
Razli~ito mjesto naglaska u natuknici i oprimjerenju, naj~e{}e u priloga,
ali i u drugih vrsta rije~i, nije pogre{ka ve} proizlazi iz razli~itih stilskih
odre|enja, a u vezi je sa stilskom funkcijom mjesta naglaska.
Imenice se opisuju odre|enjem kategorije roda, a u imenica koje
se ostvaruju samo u mno`ini ili u mno`ini mijenjaju zna~enje, navodi
se i kategorija broja. Zbog akcenatske i morfolo{ke specifi~nosti imenicama se `enskoga roda s nepostojanim a obvezatno dopisuje Gmn.
Imenicama s nejednakoslo`nim promjenama, obvezatno se dopisuje
Gjd. U grobni~kom se govoru u na~elu od svake imenice mo`e
izvesti umanjenica i uve}anica koje naj~e{}e mijenjaju temeljno
144
zna~enje. U rje~niku su navedeni samo najfrekventniji. Kada imenica
i njezin deminutivni oblik zna~e potpuno isto, rabe se u istim kontekstima i imaju istu konotativnu vrijednost, a usto su istoga roda,
navode se unutar jedne natuknice, s time da je prvonavedeni oblik
uvijek polazi{ni, npr. fançla/fançlica.
U imenica koje su dijelom a naglasnoga tipa sa stalnim mjestom
naglaska na osnovi, navodi se Gjd. samo ako je od Njd. razli~it naglaskom
ili (ne)zastupljeno{}u nenagla{ene duljine. Zbog specifi~nih se alternacija, uz imenice `enskoga roda s nepostojanim a navodi Gmn.
Imenicama se mu{koga roda b naglasnoga tipa, sa stalnim mjestom
naglaska na nastavku, uz Njd. obvezatno navodi Gjd., dok imenice
`enskoga roda nemaju dopunu jer se ne mijenja mjesto naglaska, a
vrsta ovisi o kvantiteti vokala nastavka. Imenice su c naglasnoga tipa
specifi~ne po alterniraju}em mjestu naglaska, pa se uz Njd. bilje`e
oblici koji su relevantni, a to su: za `enski rod Ajd., za mu{ki rod Ljd. te
Gjd. kada se vrstom naglaska razlikuje od Njd., a za srednji rod Nmn.
U pridjeva se neodre|enoga lika i zamjenica uz kanonski oblik
u Njd. mu{koga roda, obvezatno navode jedninski oblici `enskoga i
srednjega roda, ako se od njega razlikuju mjestom ili vrstom naglaska
ili distribucijom nenagla{ene duljine. Ako se akcenatski ne razlikuju,
navode se samo nastavci za `enski i srednji rod jednine. Uz pridjev
se odre|enoga lika u oblim zagradama navodi samo nastavak s
odgovaraju}om prozodijskom jedinicom. S obzirom na ~injenicu da
svaki od dvaju pridjevskih likova mo`e imati komparativ i da se oni
naglasno razlikuju, komparativi su uvijek bilje`eni uz pridjev na koji
se odnose, pa i uz neodre|eni. Dakle, radi funkcionalnosti svjesno je
napravljena metodolo{ka pogre{ka. Potpuno je jasno da su svi komparativi zapravo odre|enoga lika i s obzirom na tip sklonidbe i na akcenatske zna~ajke.
Natuknica je glagola uvijek infinitiv, izuzev kada je on izgubljen.
Tada se, kao u primjeru glagola grên, grê{ i dr., navode oblici u
prezentu. Uz glagol u natuknici bilje`i se 2. l. jd. i 3. l. mn. prezenta.
Iz odnosa se mjesta naglaska u infinitivu i prezentu mo`e odrediti
pripadnost jednome od triju naglasnih tipova glagola. Dok je za
odabir 3. l. mn. bio klju~an morfolo{ki ~imbenik, za odabir je 2. l. jd.
klju~an akcenatski. Naime, oblik 1. l. jd. ne bi bio primjeren jer je
145
svaki slog zatvoren sonantom uvijek dug, bez obzira na to je li
nagla{en ili nije.
U prefiksalnoj je tvorbi glagola mogu}e udvajanje prefikasa. Takvi
se glagoli navode pod istom natuknicom s time da se kao prva navodi
ona s jednim prefiksom, npr. do{tukåt/dona{tukåt. Glagoli koji ozna~uju impersonalnu radnju imaju samo 3. l. jd. i mn. ili samo 3. l. jd.
Takvim se glagolima navode samo ti oblici i oni se oprimjeruju. Zbog
isticanja se razlike uz 3. l. jd. obvezatno navodi oblik, npr. dræ`njït
(3. l. jd. dræ‘njî, dræ‘njê) - pre`ivati. Glagoli koji mogu i ne moraju
biti povratni navode se pod istom natuknicom s time da se posvojno-povratna zamjenica se navodi u kosim zagradama: gri{påt /se/. Ako
pak postoji glagol potpuno ili djelomi~no razli~ita zna~enja, a istoga
izraza s time da je obvezatno povratan, a usto se ovjerava samo u
3. l. jd. i eventualno u 3. l. mn., on se izdvaja u samostalnu natuknicu,
npr. gri{påt se (3. l. jd. gri{pâ se).
Natuknice i oprimjerenja zapisani su fonolo{kom transkripcijom.
Iznimka je samo alofon fonema /m/. Naime, ispred bilabijala, osobito
u govorima mjesta smje{tenih uz Rje~inu, slabi opreka izme|u m i n.
Kao bitno distinktivno obilje`je ~uva se nazalnost, a mjesto je tvorbe
malo pomaknuto unatrag prema nepcu. Taj se alofon bilje`i znakom
Ü, a ostvaraj se navodi u uglatim zagradama.
146
POPIS KRATICA
a) Gramati~ke kratice
A
br.
D
~est.
etn.
G
gl.
I
jd.
komp.
L
l.
m.
mn.
N
neodr.
nepromj.
nesvr{.
odmil.
odr.
akuzativ
broj
dativ
~estica
etnik
genitiv
glagol
instrumental
jednina
komparativ
lokativ
lice
mu{ki rod
mno`ina
nominativ
neodre|eni lik
nepromjenjivo
nesvr{eni vid
hipokoristik
odre|eni lik
b) Ostali znakovi
/ tako|er i, ili
 frazem, izri~aj
[ ] fonetski zapis izgovorne
cjeline
pogrd.
poimen.
pren.
pridj.
prij.
pril.
red.
s.
sup.
svr{.
{alj.
top.
ubla`.
u~est.
uzv.
vez.
zamj.
zastarj.
`.
pejorativ
poimeni~eno
preneseno
pridjev
prijedlog
prilog
redni
srednji rod
superlativ
svr{eni vid
{aljivo
toponim
eufemizam
u~estalo
uzvik
veznik
zamjenica
arhaizam
`enski rod
c) Prinosiva~i
rje~ni~kome fondu
AM
AS
SH
SL
SV
VJ
Ada Mar{ani}
Arsen Salihagi}
Silvano Haramija
Stanislav Lukani}
Stanislav Vali}
Vlasta Jureti}
a
147
aj
A
a, vez. - a (Nî me otêl ~Çt, a lîpo
sÅn mu govorïla!)
a, uzv. - u zna~enju divljenja,
odobravanja (A, jå, ~a }e rç}
mãjstÿr!)
abadåt, gl. nesvr{. (abadâ{, abadâj¤) - mariti, obra}ati pozor p}e ga ne abadâ.)
nost (O
abadîrat, gl. nesvr{. (abadîrÅ{,
abadîraj¤) - mariti, obra}ati
pozornost (Nï{ ne abadîrÅ{! ^å
ne vïdÆ{ da njÿj se pija‘â{?)
abÅndonåt, gl. svr{. (abÅndonâ{,
abÅndonâj¤) - napustiti, prestati se dru`iti (^å si me i tî
abÅndonâl, kî si s mån¤n va
kl¤pï sidêl?)
abecêda, `. - abeceda (Jçdva i
këmÅ} smo naÇ~ili abecêdu!)
abukât/albokât, m. - odvjetnik
(DÇgo su se s¤dïli, a sç bi
bîl ræ{îl jedân dëbÅr abukât/
albokât.)
acÆmprçs/Ånciprçs, m. - ~empres
(Pred njïhov¤n kÇ}¤n rÅstû trî
acÆmprçsa/Ånciprçsa.)
acÆmprçsi}/Ånciprçsi}, m. - malen
i mlad ~empres (Posahnœl mÆ j
acÆmprçsi}/Ånciprçsi}.)
acÆmprçsina/Ånciprçsina, `. velik i star ~empres (BÇrÅ j
båtila ôn stârÆ acÆmprçsinu/
Ånciprçsinu zâda {kôlæ.)
adïjo, uzv. - zbogom (Pro{ãl je, a
nî rçkÅl ni adïjo!)
advênt, m. Gjd. advänta - posljednja ~etiri tjedna pred Bo`i}em
(Re~û da se nî trîba `enït va
adväntu.)
afitåt, gl. svr{. (afitâ{, afitâj¤) osigurati smje{taj, rezervirati,
unajmiti (SH) (Afitãl je stân v
RÆkï a{ mu se ne dâ såkÆ dân
putovåt.)
agåc, m. - akacija: ukrasna biljka
stabla{ica, Acacia (isto: kåc,
gåc) (Agåc tÆ j predobrë drvë
da od njegå stërÆ{ kÿlcï.)
~Æl je
agronôm, m. - agronomi (U
za agronôma.)
ÅgÇst/ÅgÇ{t/ÅngÇ{t, m. - mjesec
kolovoz (Sêno smo vozïli
dëma z plåninæ na krâj ÅgÇsta/
ÅgÇ{ta/ÅngÇ{ta.)
ah, uzv. - uzvik za izricanje `aljenja, pomirenja (Ah, ali nÅn je
u`ålo bït lîpo!)
aha, uzv. - za izricanje potvrdnosti
(Sî ~â stërÆl? Ahå, tr cêlÆ dân
dçlÅn!)
aj, pril. - rije~ca koja prethodi
potvr|ivanju ili negiranju
ãjda
148
poja~avaju}i im zna~enje (Tî
nÆsï bîl tåmo. - Aj sân jå, leh tî
nÆsï.); (^å nÆsï dësti spâl? - Aj
sân!); (Sî ve} gotôv? - Aj nîs!);
(]ê{ môrÅt pô} pô tÿ? - Aj
næ}Ç!)
ãjda, ‘. - heljda (P›vÿ j ãjdæ bîlo
nãjvi{e v ObrofcÇ, a kad je
cvalå, sâ j bÆlå jednå rô‘ica.)
âjær, m. Gjd. âjera - zrak (Nî
âjera, ëpri ponç{tru!)  dï}
sç ~etïre vâjær - ljen~ariti (Mî
smo pu njê dçlali, a onâ j lîpo
lçgla i dïgla sç ~etïre vâjær.)
ãjme, uzv. - za izra`avanje ~u|enja, bola, prijekora, u`asa (Nïkÿga/nïkæga nümÅn, ãjme menï!)
ajutåt se, gl. svr{. (ajutâ{ se, ajutâj¤ se) - oporaviti se (Sü l se
målo ajutåla z ôt¤n j¤hûn?)
ako, vez. - ako (Dõ} }u ako
dospênæn.)
akomulâtÿr, m. Gjd. akomulâtora
- akumulator (SprÅznül mi sæ
j akomulâtÿr, pa smo rïvali
åvuto skoro do Drå`Æc.)
akÿntâcija, `. - predujam, naj~e{}e nov~ani (P›vÿga/p›væga nÅn
je akÿntâcija, pa se målo pomëremo do plã}æ.)
ks je dêl na
åks, m. - osovina (A
këlÆh.)
akû‘a, `. - najava u karta{koj igri
Ålkoholi~År
tre{ete (AM) (Ala, Stâne, dâj
akû`u!)
aku‘åt, gl. svr{. (aku‘â{, aku‘âj¤)
- najaviti u karta{koj igri tre{ete (AM) (Såd je nâ me rêd
aku`åt.)
ala, uzv. - hajde (Ala hëmo }å!)
alât, m. - alat (^å sÅn jå alâta
pog¤bîl dçlaj¤} po kÇ}ah!)
Ålbûm, m. - album (SlÅgålÅ j litråti va Ålbûm.)
alärgi~Ån (alärgi~na, alärgi~no),
neodr. pridj. - 1. koji ima alergiju (Sestrå njÿj je alärgi~na na
jãja.); 2. koji osje}a odbojnost,
netrpeljivost prema komu
(Alärgi~Ån je nâ nju, a môrÅ
ju trpçt a{ je o`çnjena za
njegëvoga/njegëvega bråta.)
alärgija, `. - bolest alergija (Danås je sç vï{e alärgÆj, }ê{ na
hrÅnÇ, }ê{ na pçl¤d.)
ali, vez. - 1. ali (Do{ãl je, ali pre`
njê.); 2. kako (Ah, ali nÅn je
u‘ålo bït lîpo!)
ãlkohÿl/ãrkohÿl, m. Gjd. ãlkohola/ãrkohola - alkohol (DÅ j
dobrë pomåzat z ãlkoholÿn/
ãrkoholÿn kad se kî porî`e.)
Ålkoholi~År/Årkoholi~År, m. Gjd.
Ålkoholi~ara/Årkoholi~ara
- ovisnik o alkoholu (obi~nije:
pijånac) (Njejî mû` je bîl
Ålkohëli~År/Årkohëli~År.)
Åltrokç
149
Åltrokç/Åntrokç, pril. - vi{e nego,
bolje nego (Altrokç/antrokç
bÆn se jå dr`âl da mÆ j njegëvi
sõldi.)
Åmbulânta/abulânta, `. - zdravstvena stanica, ambulanta
(DuhtorïcÅ j zï{la z Åmbulântæ/
abulântæ i kî znâ kad }e se
vrnÇt.)
åmæn, pril. - 1. amen, zavr{etak
molitve ili obrednog teksta (U
ïme Ocå i Sîna i DÇha Svêtÿmæn.); 2. pren. gotovo,
ga. A
svr{eno (Kad ti jå tô re~ên, tô
tÆ j åmæn!)
Ångîna, `. - upala grla i `drijela,
angina (ImÅ Ångînu, pa môrÅmo pô} na ençksiju/nçksiju.)
Ångôrast (-a, -o), neodr. pridj. koji ima meku i dugu dlaku
(VïdÆ onû Ångôrastu må{ku!)
Ångûrija, `. - lubenica (^å se ÅngûrÆj prodâ na plåci po lçtu!)
Anina, `. - blagdan sv. Joakima
 ja nîna,
i Ane (26. srpnja) (O
nêna! JÇtrÅ j MÅndalêna, tŐnina, gospâ te~ç z
drÇgidÅn A
målina!)
ãnkora, `. - alatka za va|enje
potonulih vjedara iz cisterni
(Donesï ãnkoru a{ je bujôl pâl
va {tärnu!)
Åntêna, `. - antena (Va zådnjæ
vrîmæ j sç vï{e Åntên na krëvÆh/krovîh.)
apotekarïca
Åntibiotik, m. - antibiotik (Pô}
}u va apotêku/aputêku po
Åntibiëtik.)
ãnjæl, m. Gjd. ãnjela - an|eo (Såku vç~ær sæ j molïlo »A˜njele,
~uvÅrÇ mïlÆ«.)
ãnjeli}, m. - 1. an|elak (Såkÿ dÆtç
ïmÅ svõjga ãnjeli}a ~uvÅrå.),
˜ njeli}i
2. preminulo dijete (A
su se zakÅpåli na põsebnÿn
dælÇ cimîtera.)
aparât, m. - bilo koji aparat (Sî
zælå aparât za brïjat?)
apelîrat se, gl. nesvr{. (apelîrÅ{ se,
apelîraj¤ se) - prosvjedovati,
buniti se (Zmîrÿn sæ j apelîrÅl
da m¤ j slåba plã}a!)
åpostÿl, m. Gjd. åpostola - apostol (Bîlÿ j dvanãjst åpostolÆh i
~etïri evÅnjelïsti.)
apotêka/aputêka, `. - ljekarna
(isto, ali zastarj.: {picijerïja)
(]œ ti pô} va apotêku/aputêku
po Åntibiëtik?)
apotekâr/aputekâr, m. Gjd. apotekÅrå/aputekÅrå - ljekarnik
(isto, ali zastarj.: {picijêr) (Apotekâr/aputekâr je rçkÅl da se
tê tablçte pijû såkÆh ësÅn ûr.)
apotekarïca/aputekarïca, `. - `ena koja radi u ljekarni (ApotekarïcÅ/aputekarïcÅ j rçklå da
se tê tablçte pijû såkÆh ësÅn
ûr.)
apotekãrskÆ
150
apotekãrskÆ/aputekãrskÆ (-Å, -ÿ),
odr. pridj. - koji se odnosi na
ljekarnu (ApotekãrskÅ/aputekãrskÅ vâgÅ j jâko prêcizna.)
aprîl/aprîj, m. Gjd. aprïla/aprïja
- mjesec travanj (Va aprïlu/
aprïju ve} sç lîpo cvatç.)
apsalûtno, pril. - uop}e, apsolutno (»Apsalûtno« govorê jûdi
kî se dçlaj¤ målo u~enïjÆ.)
Årbakavâla, `. - ukrasna cvatu}a
biljka lon~arica: geranij, pelargonija (isto: bÅrbakavâla, bÅrbarô‘a, kavâla) (Nå skocu su
bîle po{tivâne lîpæ Årbakavâle.)
arivåt, gl. svr{. (arivâ{, arivâj¤)
- sti}i, pristi}i, dospjeti na vrijeme (KëmÅ} sÅn arivâl.)
Årmadûra, `. - metalna ili drvena
konstrukcija za obavljanje poslova na vi{im dijelovima zgrade (Znêt }emo Årmadûru kad
fïnÆmo facâdu.)
Årmâr, m. Gjd. ÅrmÅrå - ormar
(^Çda [u{å~anÆh je imçlo
ÅrmÅrï kî su storïli grëbni{kÆ
tï{jÅri.)
Årmarï}, m. - ormari}, naj~e{}e
kuhinjski ili za spremanje
obu}e (Kad otåre{ pijåti, klådi
je va Årmarï}.)
Årmåt, gl. nesvr{. (Årmâ{, Årmâj¤)
- oja~ati beton `eljeznim {ipkama ili mre`om; dobro vezati (isto: Årmîrat) (Da ste do-
asfâlt
brë Årmåli, ne bï vÅn plë~a
pÇkla.)
Årmîrat, gl. nesvr{. (ÅrmîrÅ{, Årmîraj¤) - oja~ati beton `eljeznim {ipkama ili mre`om (isto:
Årmåt) (Sç smo Årmîrali pa bi
trîbalo bït dobrë.)
Årmônika, `. - harmonika (isto:
hÅrmônika) (Ive s Pëh¤mÅ j
lîpo sëpÅl va Årmôniku.)
Årmonikâ{, m. Gjd. ÅrmonikÅ{å harmonika (isto: hÅrmonikâ{)
(Na såkÿmu/såkæmu pÆrû j bîl
Årmonikâ{.)
Årmulîn, m. - drvo i plod rane {ljive sitnih crvenkasto`u}kastih
_
plodova (Armulîn je jâko lîp
kad cvatç.); (VåvÆk skÇhÅn
pçkmez od ÅrmulînÆh a{ mi ga
dicå råda pojidû.) (isto: cïbÿr)
Årmulîni}, m. - mlado drvo i plod
rane {ljive sitnih crvenkasto`u}kastih plodova (Imçli smo
Årmulîni} pred kÇ}¤n.); (Slåbÿ
j rodîl Årmulîn. Sâmo nïkakovi
Årmulîni}i.)
ãrpez, m. - `eljezna {ipka koja poja~ava krovnu konstrukciju (SV)
(Danås }emo poståvit ãrpez.)
Årti~ôka, `. - arti~ok (NÆsmë mî
nïkad tê Årti~ôke jïli.)
asfâlt/asvâlt/a{vâlt, m. Gjd. asfãlta/asvãlta/a{vãlta - asfalt (PålÅ
j na asfâlt/asvâlt/a{vâlt i fãnj se
udrïla.)
asfÅltîrat
151
asfÅltîrat/asvÅltîrat/a{vÅltîrat, gl.
nesvr{. (asfÅltîrÅ{/asvÅltîrÅ{/
a{vÅltîrÅ{, asfÅltîraj¤/asvÅltîraj¤/a{vÅltîraj¤) - asfaltirati
(AsfÅltîrali/asvÅltîrali/a{vÅltîrali su nÅn pût do kÇ}æ.)
a{, vez. - jer (Do{lâ j a{ njÿj nî~
rãbÆ.)
atrçs, m. - naslov, adresa (isto:
atrçsa) (DÅlå mÆ j svôj atrçs.)
atrçsa, `. - naslov, adresa (isto:
atrçs) (DÅlå mÆ j svojÇ atrçsu.)
atresîrat, gl. nesvr{. (atresîrÅ{,
atresîraj¤) - nasloviti, adresirati (AtresîrÅj pÆsmë na fråjari~inu sestrÇ pa måteri nä}e
bït sumjïvo.)
auh, uzv. - za izra`avanje negodovanja, sumnje (Auh, nä}e
tô bït dobrë storenë!)
åuto/åvuto, s. - automobil ([lï
smo z åutÿn/åvutÿn zdôlu.);
vutÿ j st›l srnïcu/srnï~icu.)
(A
åuti}/åvuti}, m. - 1. malen automobil (^å tulïki sõldi si dâl
zâ ta åuti}/åvuti}?); (Zg¤bül je
këlaca od åvuti}a.); 2. automobil ni`e klase (^å se hvãlÆ{ z
otÆn åuti}æn/åvuti}æn?); 3. igra~ka automobil (De{kï}i se nãjvôlæ igråt z åuti}i/åvuti}i.)
åutina/åvutina, m. - velik, star,
ru‘an ili dotrajao automobil
(^å se povã`Å{ z ÿtîn åvutinÿn,
tô tÆ j lçh kramarïja!)
avæntôrÆj
automåskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. i
pril. - koji je kao automat, koji {to ~ini bez razmi{ljanja (Mlikarïce su plelç hëdæ} zdôlu. I
po {kûrÿn, automåskÆ, bez da
gjçdaj¤ va pletïlo.)
automât, m. - 1. vatreno ru~no
oru`je koje jednim okidanjem
ispali vi{e metaka (PÇcali su
nâ nje z automâta.); 2. mehanizam koji provodi neki radni
proces (P›vÿ su jûdi kÇhali kafç na dçlu, a danås je ve} sågdere automât za kafç.)
avah, uzv. - jao, joj, ajme (Avah
menï ako otåc vïdÆ ~å sÅn
storïla!)
avâna, pridj. indeklinabilan - svijetlosme|, svijetlosme|a (Onâ
j bÆlå va avâna håji, a ôn va
avâna ve{tîdu.)
avÅncåt, gl. svr{. (avÅncâ{, avÅncâj¤) - unaprijediti, promaknuti,
dobiti, ste}i; napredovati u stru˜ n je jo{ lâni avÅncâl za kâci (O
pota.)
avâns, m. Gjd. avãnsa - predujam
(Dâli smo jÆn i avâns! Vãlda
nas nä}e prevårit!)
avæntôr, m. - stalni pretplatnik, kupac (Nãjve} je såkÅ mlikarïca
imçla svojï avæntôri.)
avæntôrÆj, m. - unaprijed utvr|ena
koli~ina, vrijeme i kupac robe, primjerice mljekaricama
avärtit
152
(AM) (Nå{a måt je imçla vçlÆ
avæntôrij na Bælvedêru.); (Mlikarïca såk¤ {etemânu nesç
avæntôrÆj v RÆkÇ.)
avärtit, gl. svr{. (avärtÆ{, avärtæ)
- priop}iti, javiti, obavijestiti
(Avärtili su nÅn ~å môrÅmo
storït i kakë.)
avijôn, m. - zrakoplov, avion (isto:
çroplÅn/jçroplÅn) (^å nïkad nÆsï letêl z avijônÿn?)
avizåt, gl. svr{. (avizâ{, avizâj¤)
- upozoriti, dojaviti (Avizåli
â‘ulica
smo jih ~å jÆn se mëre dogodït,
a onï neka dçlaj¤ kako }ç.)
avizævåt, gl. nesvr{. (avizûje{, avizûj¤) - upozoravati, dojavljivati
(O vrïmenu nas våvÆk avizûj¤ s
televîzijæ.)
â‘ulica, `. - donji dio dvodijelne
metalne kop~ice za odje}u
s ispup~enim dijelom u koji
se ume}e gornji dio te kop~e
(isto: jâ{ka/jâ{kulica/jâ‘ulica,
zâgulica) (Za{üj mi â`ulicu na
bærhân!)
ba
153
ba~â~
B
ba/båkina, uzv. - uzvik kojim se
djecu upozorava da ne{to nije
dobro (Ba tô, båkina! Tô se ne
smî dïrat.)
båba, `. - 1. primalja, babica
(isto: båbica) (Eˉvdî j ~Çda dicê
porodïla Kåta båba.); 2. utvara
kojom se pla{e mala djeca
(Båba bi te zælå da po {kûrÿn
pohãjÅ{ pë vani.); 3. reljef `enskoga lika u stijeni na ulazu u
Grad Grobnik, {to su ga, po
predaji, du`ni poljubiti oni
koji prvi put ulaze u Grad (Kî
p›vÆ pût dõjde Grâd, tâ môrÅ
nãjprvÿ Båbu bÇ{n¤t.); 4. odbojna stara `ena (Su u`åle stâræ båbe {kjÅvït nå tÅncÆh.)
bÅbåc, m. Gjd. bÅpcå - dobro dr`e}a vreme{na osoba (Tâ bÅbåc
rê såk¤ sobëtu nå Hahli}.)
babarôga, `. - utvara kojom se
pla{e mala djeca (Hôj dëma da
te babarôga ne zåme sëb¤n!)
båbica, `. - primalja (isto, zn. 1: båba)
(P›vÿ su båbice po kÇ}ah pohÅjåle i nÆsû `änskæ duhtôra
ni vïdele.)
båbica, `. - mali `eljezni nakovanj na kojemu kosci klepcem
otkivaju kose (SV) (Va konëbi
~œvÅn }å}inu kësu, brûs i båbicu.)
båbÆn (båbina, båbino), pridj. koji pripada babi (Sï smo se
bãli båbinoga/båbinega slïnavoga/slïnavega bÇ{i}a.)
bâbjÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
pripada babama (Tô stojî kod
bâbjÆ zûb.)
babûj, m. Gjd. bab¤jå - okrugli,
debeli kamen (Da ne bï{ zakramâl tâ babûj vâ nju!)
båbura, `. - pogrd. velika glava
(SH) (Vïdi ti tâ båbura, a nï{
va njôj!)
bâbu{, m. - duhan (SH) (^â j sõldÆh
ve} hïtÆl na tå bâbu{!)
babutof, m. - udarac pesnicom
(isto: kacot, matafûn) (SH)
(Bï` ëdovud da ne bï{ dëbÆl
babutëf.)
båcila, `. - briga, trud, mar (SV)
(Nî pu njê båcilæ, vî{ da njÿj
je mâlÆ våvÆk {m›kÅv.)
bacilåt, gl. nesvr{. (bacilâ{, bacilâj¤) - 1. mariti, brinuti se
(^å vï{e bacilâ{ oko dicê, tô su
ti gërÆ.); 2. obra}ati pozornost
(Ne bacilâj ~å ti re~ç leh kî ti
re~ç.)
ba~â~, m. Gjd. ba~Å~å - primitivno
oru|e za izbacivanje kamena,
vrsta primitivne pra}ke (Danås
bå~i}
154
se ve} nïkÆ ne igrâ z ba~â~ÿn,
a målo bi kî znâl rç} ~â j tô.)
bå~i}, m. - mali bik, bi~i} (Ubïli
smo bå~i}a! ]ête k¤pït mêsa?)
bå~ina, `. - velik i sna`an bik ([lå
sÅn da rên k njîn, ali sÅn se
obrnÇla kad sÅn vïdela bå~inu
pred kÇ}¤n.)
bå~va, `. - ba~va (P›vÿ su jûdi
bå~ve na samjÇ kupovåli.)
bå~vÅr, m. - onaj koji izra|uje
ba~ve i druge drvene posude
(U`åli su na samânj dô} bå~vÅri z Slovênijæ.)
bå~vast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. ba~vastïjÆ) - koji je nalik ba~vi, trbu{ast (Tâ vâ` je
bå~vast.)
bå~vastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
ba~vastîjÆ) - koji je nalik ba~vi,
trbu{asti (Klåst }u rô`ice va
bå~vastÆ vâ`.)
bå~vica, `. - mala ba~va (Bå~vÅru
sÅn nar¤~îl jednÇ bå~vicu i
jednÇ lodrïcu.)
bå~vina, `. - velika ba~va (Sâmo
bogâtÆ su imçli vçlæ bå~vine
pÇne vÆnå.)
bådat, gl. nesvr{. (bådÅ{, bådaj¤) bosti, bockati (BådÅ ga {ïlÿn.)
bådavæ/bådava, pril. - 1. uzalud
(Bådavæ/bådava tÆ j govorït,
sëpeta }e mlâdÆ storït kåko
}e.); 2. besplatno (Ne bîn tô
zêl ni dÅ j bådavæ/bådava.)
bagâ‘a
bådn¤t, gl. svr{. (bâdne{, bâdn¤)
- ubosti (o{trim predmetom
ili rije~ima) (Sî ga tô bådn¤l z
iglûn?)
BådnjÅk, m. - dan uo~i Bo`i}a
(isto: Vïlija Bo‘jÅ) (Na BådnjÅk
sæ j krÇnÆl bo`ï}njÅk.)
båfa, `. - zalistak na mu{kom licu
(Sëpeta su båfe va môdi.)
båfica, `. - kra}i ili kosom siroma{niji zalistak na mu{kom licu
(Ma, obrîj tê båfice!)
båfina, `. - duga~ak i gust zalistak
na mu{kom licu (Njegôv dçd
dÅ j imêl gûste i dÇge båfine.)
bagâj/bagûj, m. - 1. kov~eg (Pari}ãl je bagåj/bagûj i pãrtÆl.);
2. zave`ljaj (HïtÆl je bagåj/bagûj
na råme, pozdråvÆl se i vï{e se
nïkad nî vrnûl.)
bagajï}/bagujï}, m. - 1. kov~e‘i}
(Ov bagajï} mÆ j nÅrçdÅn za
språvit re}îni i p›steni i filçt, i sç
~å tô.); 2. zave‘ljaj~i} (S¤sçda
mÆ j doneslå nïkakovÆh stârÆh
{trâc va bagajï}u.)
bagajïna/bagujïna, `. - 1. velik,
te`ak, star i ru`an kov~eg (Gëri na podû j vås mu{jîv bagajïna.); 2. golem zave`ljaj (DrÇgÆ
dân je doneslå jo{ nïkakovæ kramarïjæ va vçlÿn g›dÿn bagajïni.)
bagâ‘a, `. - prtljaga (Dok smo ~çkali vlâk oko nås je bîlo sç pÇno
bagâ`æ.)
bâgær
155
bâgær, m. Gjd. bâgera - stroj za
iskopavanje i druge grube gra|evinske poslove (P›vÿ su jûdi
`îv kåmÆk razbÆjåli, a danås
dõjde bâgær i sç b›zo skopâ.)
bÅjbÇk, m. - zatvor (Ulovïli su ga
i såd je va bÅjbÇku.)
BÅj~çvo Selo - top. zaselak nase˜ n je z BÅj~çva
lja Buzdohanj (O
Selå/z BÅjcîh, büvÅ va BÅj~çvu
SelÇ/va BÅjcîh.) Rabi se i naziv
BÅjcï, m. mn.
bajonçt/bajunçt, m. - bajuneta
(isto: bajonçta/bajunçta) (Nü
jÿj se mû` nïkad vrnûl z DrÇgÿga/DrÇgæga råta, a povædålo
sæ j da su ga ubïli z bajonçtÿn/
bajunçtÿn.)
bajonçta/bajunçta, `. - bajuneta
(isto: bajonçt/bajunçt) (Nü jÿj
se mû` nïkad vrnûl z DrÇgÿga/
DrÇgæga råta, a povædålo sæ j
da su ga ubïli z bajonçt¤n/bajunçt¤n.)
bajonçtina/bajunçtina, `. - bajuneta kao stra{no oru`je (Jo{ se
våvÆk domü{jÅn kåko su svÆtçle
tê bajonçtine/bajunçtine.)
bâjs, m. Gjd. bãjsa - `i~ano glazbalo: berda (PçtÅr je znâl sëst va
bâjs.)  nå si bãjsi - na svaki
na~in (Na pÆrÇ su se slikævåli
nå si bãjsi.)
båk, m. Gjd. bakå - bik (Imçli smo
lÆpogå/lÆpegå bakå.)
båla
bakalâr, m. Gjd. bakalÅrå - su{ena riba iz sjevernih mora (PrëdÅli su mi nïkakovu drÇg¤ rïbu za bakalâr.); (Na Vïliju Bë`j¤
våvÆk jÆmë bakalâr.)
båkÅr, m. Gjd. båkra - bakar (isto:
râm) (Od ~eså su vÅn cjêvi?
- Od båkra!)
bâkat/bakinåt, gl. nesvr{. (bâkÅ{/
bakinâ{, bâkaj¤/bakinâj¤) kakati (izraz pri obra}anju djeci) (Ala, hëmo na vr~inicu bâkat/
bakinåt!)
båk}at se, gl. nesvr{. (båk}æ{ se,
båk}¤ se) - prekomjerno se
zamarati kakvim poslom (Ne
dâ mi se z ÿtîn båk}at.)
bakçtica, `. - dio zamke za hvatanje ptica (BakçticÅ j dêl zãnkæ.)
båkræn (båkrena, båkreno), neodr.
pridj. - koji je od bakra (isto:
ramên) (Tô j båkreno. ^a si mïslela dÅ j zlâtno?)
båkrenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. upravo onaj koji je od bakra
(isto: ramênÆ) (P›vÿ su bîli
båkrenÆ kotlï.)
bâk¤l, m. Gjd. bâkula - `ohar (Kad
bïmo vå`gÅli svïtlo, bâkuli bi
se razbÆ`åli nå se strâne.)
båkulina, `. - velik `ohar (Kakôv
gnjûsnÆ båkulina! Starï ga!)
båla, `. - sve`anj sijena (TrîbÅ
znåt op›tit bålu sêna.)
bâla
156
bâla, `. - lopta (Dicå se vôlæ igråt
z bâl¤n.)
bålaf~e, s. Gjd. bålaf~eta - deran,
klipan, neuljudno, nedoraslo
~eljade (isto: {m›kaf~e) (Kåko
tô smî{ rç}, bålaf~e jednë!)
bålaf~ica, `. - mala neotesanka
(Dr`ü se prijatelïca z nïkakov¤n
bålaf~ic¤n.)
bålaf~i}, m. - mali deran, mali
neotesanac (Do{ãl je ~êra s
nïkokovÆn bålaf~i}æn.)
bålaf~ina, `. - veliki, krupni klipan, deran, neotesanac (StœkÅl
gÅ j nïkakÿv vçlÆ bålaf~ina.)
balÅncân, m. - patlid`an (BalÅncâni su se kåsnije pë~æli sÅdït
pu nås.)
bâlat se, gl. nesvr{. (bâlÅ{ se, bâlaj¤ se) - loptati se (Ne bâlÅjte
se pred kÇ}¤n!)
bålÅv (bålava, bålavo), neodr. pridj.
(komp. balavïjÆ) - mlad i neiskusan, nezreo (Tî si jo{ bålÅv
i ne mëre{ nas razumçt.)
bålavac, m. Gjd. bålafca - deran,
klipan, neotesanac (isto: {m›kavac) (Kåko tô smî{ rç}, bålavac jedân!)
bålavÆ (bålavÅ, bålavÿ), odr.
pridj. (komp. balavîjÆ) - mladi
i neiskusni, nezreli (Tô mÆ j ôn
rçkÅl, mÇlac bålavÆ!)
bålavica, `. - neotesana mlada
`enska osoba (isto: {m›kavica)
balonïna
(Bålavice jednå, sïmo hôj ako
sân ti reklå!)
bÅldahîn/bÅldakîn, m. - platneni
svod koji se nosi u procesiji
(^etïri ~ovïka nësæ bÅldahîn/
bÅldakîn va pro{ê{iji.)
bâlica, `. - loptica (Hïti mi bâlicu!)
balîn, m. - `eljezna kuglica (SV)
(Zïtræsli su se balîni i bîlo jih
je såk¤da.)
bålina, `. - veliki sve`anj sijena
(]ç{ ~Çt jednÇ dü~ju? Kukurîku!
Te~ç petçh v RÆkÇ, a këko{a
plåninu po velïku bålinu.)
bâlina, `. - velika lopta (Pu{}âj tû
vçl¤ bâlinu! Vî{ da j¤ këmÅ}
dr`î{!)
balinjêra, `. - kugli~ni le`aj (]ê{
mi donçst jednÇ balinjêru za
karçt?)
bÅlkôn, m. - balkon (ImçlÅ j ~Çda
rô`Æc na bÅlkônu.)
bÅlkonï}, m. - omanji balkon (Ba{
nÅn je nÅrçdÅn ôv bÅlkonï}.)
bÅlkonïna, `. - veliki balkon (Bålkonïna jÆn je za cêlæ kÇ}æ.)
balôda, `. - ovalna ukrasna posuda (Bÿmbôni su va balôdi.)
balôn, m. - balon (Måma, }ê{ mi
k¤pït ~rjênÆ balôn?)
balonï}, m. - mali balon (K¤pï
mi leh ôv mî}erÆ balonï} na
{}apï}u.)
balonïna, `. - veliki balon (Jo{
nïkad nîs vïdela takôv balonï-
balota
157
nu. KëmÅ} nÅn je stâl va åuto/
åvuto.)
balota, `. - kugla (Hïti balëtu!)
balotÅr, m. - 1. smetlar; u pro{losti
samo ~ista~ balege (PokõjnÆ
otåc je bîl balëtÅr, zãto ïmÅmo
prÆ}ëk BalëtÅrovi.); 2. vrsta
kukca: balegar (Starï balëtÅra
a{ kadî j ôn, dÅ j i nesnÅgå.)
bân, m. Gjd. bÅnå - ban (Tåmo
dÅ j nïkÆ bân stëlovÅl.)  za
KÇlina bÅnå - davno (Tô j bîlo
za KÇlina bÅnå, kî se togå/tegå
ni domü{jÅ!)
bånak, m. Gjd. bãnka - 1. pult,
{ank; veliki radni stol (KrojïlÅ
j na bãnku.); 2. klupa u crkvi
 dvavÆk je sidçla va zådnjæmu
(O
bãnku.); 3. zatvorena klupa sa
spremi{tem za hranu, odje}u i
sl. (Rådi smo sidçli nå bÅnku
a{ bïmo n¤trï na{lï võj~Å za
pojïst.)
banâna, `. - banana (E, da nÅn sæ
j bîlo najïst banân!)
banânica, `. - omanja banana (Pojîj tû banânicu pa ræmë }å.)
bãn~i}, m. - 1. drvena klupica u
kojoj se na Rje~inu na le|ima
nosilo rublje za ispiranje, i na
kojoj se kle~alo tijekom ispiranja (SåkÅ j `änskÅ imçla svôj
bãn~i} i na njän bi kjæ~åla
dok bi zïpirala rëbu.); 2. klupica (Klåst }emo bãn~i} mesto
bãnka
katrîd pa }e më} sçst vï{e
judîh.)
bãn~ina, `. - ru`na, velika {krinja,
sanduk koji slu`i kao klupa
(Bãn~ine su se dçlale od topolëvinæ.)
bãn~it, gl. nesvr{. (bãn~Æ{, bãn~æ)
- provoditi vrijeme u raspojasanom dru{tvu (NÆsmë moglï
zaspåt a{ su s¤sçdi bãn~ili
cêl¤ nô}.)
bãnda, `. Gmn. banâd/bând 1. skupina razbojnika i nepo{tenjaka (Ræ{ï se tî tê bãndæ a{
nä}e{ dobrë fïnit.); 2. kraj,
predio, strana (Ståni mi z drÇgæ bãndæ!)
bÅndêra, `. - zastava, stijeg (Za
d›`Åvni blågdani se môrÅ klåst
bÅndêra.)
bÅndêrica, `. - mala zastava, zastavica ([kõlska dicå su ga do~çkala z bÅndêricami.)
bÅndêrina, `. - ru`na, odbojna,
stara zastava (Jo{ trî dânÆ j za
tîn bÆlå na bÅlkônu onâ g›dÅ
~›nÅ bÅndêrina.)
bÅndït, m. - razbojnik (Tî bÅndïti
su nÅn sç zêli!)
banïca, `. - banova supruga (A
banïcÅ j bÆlå jâko lÆpå `änskÅ.)
bãnka, `. Gmn. banâk/bânk 1. banka ([lâ j nå bÅnku po
sõldi.); 2. {krinja (Divõjke su
za dëtu u`åle dobït bãnku,
slãvnicu i pla{}çnicu.)
bânka
158
bânka, `. Gmn. banâk/bânk 1. mrtva~ki kov~eg, lijes (Vãlda
su ga vôlæli za `ivotå kad su ga
zakopåli va takë lÆpôj bânki.);
2. sanduk s poklopcem u kojem
se dr`i razna roba i na kojem
se sjedi (SV) (Bânka nî ïsto ~å
i {kânj a{ bânka ïma kasûn za
~â språvit, a {kânj nümÅ.)
bÅnkâr, m. Gjd. bÅnkÅrå - zaposlenik u banci (Danås je ~Çda
banâk i bÅnkÅrîh.)
bÅnkîna, `. - povi{eni kameni rub
vutÿ j udrîl va bÅnuz cestu (A
kînu i obrnœl sæ j na krôv.)
bÅnovina, `. - upravna jedinica
kojom upravlja ban (Va tôj
bÅnëvinÆ j bÆvåla jednå siromå{na divõjka.)
BÅnovo Selo/BÅnï - top. zaselak
˜ n je z BÅnëva
naselja Cernik (O
Selå/z BÅnîh, büvÅ va BÅnëvu
SelÇ/va BÅnîh.)
bånja, `. - toplice (AM) (Nå{i
pænzijonærï såk¤ jçsæn gredû
va bånju.)
banjåt se, gl. nesvr{. (banjâ{ se,
banjâj¤ se) - br~kati se (AM)
(Mî gråbÆmo, a onï se banjâj¤.)
barå~ica, `. - omanja baraka, da{~ara, drvenjara (^å tÆ j rçkÅl
dÅ j kÇ}u nå~inÆl?! - Ma jê.
Nïkakovu barå~icu ïmÅ.)
barå~ina, `. - velika ili ru`na i ru{evna baraka, da{~ara, drve-
bÅrbakân
njara (ZrÇ{i tû barå~inu! Ne
rãbÆ ti, a grdâ j.)
baråka, `. - baraka, da{~ara, drvenjara (StërÆl je baråku i sad ïmÅ
kâj dr`åt alât i kramarïju.)
barakân, m. - debeli pokriva~ od
doma}e predene vune (SV) (Va
MÅrtïnovÆh su dçlali barakâni.)
bårat, m. - rukovanje, postupanje
s ~ime ili s kime (Tç`ak je bårat s tëb¤n.)
baratåt, gl. nesvr{. (baratâ{, baratâj¤) - rukovati (Tî tô storï! Tî
bëjæ baratâ{ z ÿtîn.)
bãrba, `. - stric, ujak, tetak, mlad
mu{karac (Mî re~emë bãrba i
måterinu i ë~inu bråtu.)
bÅrbajôl, m. - podbradnjak za
djecu (SV) (isto: bÅrbajôlac)
(Ako mu ne klÅdç{ bÅrbajôl,
vås }e se zablåtit.)
bÅrbajôlac, m. Gjd. bÅrbajõlca podbradnjak za djecu (isto:
bÅrbajôl) (Ako mu ne klÅdç{
bÅrbajôlac, vås }e se zablåtit.)
bÅrbajõl~i}, m. - mali podbradnjak za djecu (Mãjko, sî moglå ~â på}no k¤pït, a ne tâ bÅrbajõl~i}!)
bÅrbakân, m. - ravan prostor
pred kulom (primjerice pred
Ka{telom u Grobniku) (Dicå
se igrâj¤ va bÅrbakânu.)
bÅrbakavâla
159
bÅrbakavâla, `. - ukrasna cvatu}a
biljka lon~arica: geranij, pelargonija (isto: Årbakavâla,
bÅrbarô‘a, kavâla) (Nå skocu
su bîle po{tivâne lîpæ bÅrbakavâle.)
bÅrbarô‘a, `. - ukrasna cvatu}a
biljka lon~arica: geranij, pelargonija (isto: Årbakavâla,
bÅrbakavâla, kavâla) (Nå skocu su bîle po{tivâne lîpæ bÅrbarô`e.)
bãrbi}, m. - stric, ujak, tetak, mlad
mu{karac (od milja) (Tecï bãrbi}u!)
bãrbÆn (bãrbina, bãrbino), pridj.
- koji pripada stricu, ujaku,
tetku, mladu mu{karacu (Bãrbinu `enÇ zovên têta.)
bãr~ica, `. - mala barka (Da ne
bïte pro{lï va dubôkÿ môre z
ÿtûn bãr~ic¤n.)
bâræn, pril. - barem (Ako ne säde{
s nåmi za stôl bâræn målo,
nä}emo më} zaspåt.)
barçta/berçta, `. - vrsta kape, beretka (Nïkad nî s kÇ}æ zïhÅjÅl
prez barçtæ/berçtæ.)
barçtica/berçtica, `. - malena beretka (K¤pïli su mî}æmu barçticu/berçticu i såd je kod nôno.)
barçtina/berçtina, `. - stara i pohabana beretka (Hïti tu barçtinu/
berçtinu }å i hôj k¤pït nëv¤.)
barufåt se
barïlac, m. Gjd. barülca - manja drvena posuda za no{enje i dr`anje vode (isto: barïlica) (Na
Pr~ålo sæ j {lë våvÆk z barülcæn
pë vodu.)
barïlica, `. - manja drvena posuda za no{enje i dr`anje vode
(isto: barïlac) (Na Pr~ålo sæ j {lë
våvÆk z barïlic¤n pë vodu.)
bãrka, `. Gmn. barâk/bârk - barka
([lï su z bãrk¤n na Crçs.)
Bãrtoja, `. - blagdan sv. Bartola
(24. kolovoza), patrona crkve
i `upe u Cerniku (BãrtojÅ j na
dvãjset i ~etïri õsmæga.)
bãrtoli}, m. - no`i} na rasklapanje koji se kupi na blagdan sv.
Bartola (na Bãrtoji/na Bãrtoju)
u Cerniku (]ê{ mi k¤pït bãrtoli} na Bãrtoji?)
barÇfa, `. - sva|a, tu~njava, nemir, nered (V ÿ{tarïjÆ j sïnÿ} bÆlå vçlÅ barÇfa, sï su se pot¤klï.)
barufânt, m. Gjd. barufãnta - smutljivac, osoba sklona sva|i i tu~njavi (Maknï se od barufãnta
a{ bï{ i tî mëgÅl dobït.)
barufãntina, `. - isto {to i barufânt, ali s ja~e iskazanim zna~ajkama (Kod da si drÇgÆ ~ovïk otkåd se k¤mpanjâ{ s tîn
barufãntin¤n.)
barufåt se, gl. nesvr{. (barufâ{ se,
barufâj¤ se) - tu}i se, sva|ati se
(SV) (Ne barufãjte se smîrÿn a{
}u vas ëbÆh poprÅ{ït dëma.)
bârulice
160
bârulice, `. mn. - duge pamu~ne
`enske ~arape s upletenim
uzorkom (Bârulice nÆsû bîle
za såkÆ dân nosït.)
barÇt, m. - barut (Kakëvæ j bôjæ
barÇt?)
basamân, m. - 1. posebno bojadisani rub pri dnu ku}noga
zida (Bëjæ j dÅ j basamân
{kurïjÆ a{ }e se månje blåtit.);
2. ogradni zid uz stubi{te (Pûzali smo se po basamânu.)
bå{, pril. - ba{ (A bå{ sÅn se veselïla da }çte dô}!)
ba{kot, m. - dvopek u obliku koluta (isto: kolâ~) (Za marändu
nadrobîn ba{kët va bälÿ kafç.)
ba{koti}, m. - dvopek u obliku manjega koluta (Pojïla sÅn ba{këti}
i tô mÆ j dësti do obçda.)
ba{kotina/ba{kotïna, `. - tvrd i star
dvopek u obliku koluta (^å se
mÇ~Æ{ z ÿtîn ba{këtin¤n/ba{kotïn¤n? Pojîj råje fçtu fri{kå
krÇha.)
ba{târd, m. Gjd. ba{tãrda - kri`anac, mje{anac (AS) (Nü ti tâ pås
ëno za ~å sû ti ga prëdÅli! Tô
j ba{târd.)
Ba{tijånac, m. Gjd Ba{tijãnca
- `itelj mjesta Ba{tijani (Môj
nônÿ j bîl Ba{tijånac.)
Ba{tijânka, ‘. - `iteljka mjesta Ba{tijani (O`çnjæn je za Ba{tijânku.)
bÅtåk
Ba{tijâni, m. mn. - top. mjesto s
desne strane Rje~ine, u podru~˜ n je od Ba{tijânÆh,
ju Ri~ine (O
büvÅ pul Ba{tijânÆh.)
ba{tijânskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji
se odnosi na Ba{tijane (U`åli
su k nân dô} ba{tijânskÆ
mladï}i.)
bât, m. - zvuk koji se ~uje pri
sna`nom kora~anju ljudi ili
konja, ili pri zvonjavi (rabi se
samo Njd.) (Z dÇga se ~ûje
kõnjskÆ bât. Fœrmani gredû
dëma.)
båt, m. - 1. malj (Ako }e{ ~â dçlat
va kamÆkÇ, môrÅ{ imçt båt.)
 t‹d/t›d kod båt - tvrdoglav,
svojeglav (T‹d/t›d si kod båt,
ne mëre ti se dot¤pït.); 2. uteg
na vazi (SV) (Nî pêzæ bez
båta.)
bât se, gl. nesvr{. (bojî{ se, bojê
se) - bojati se, strahovati (Njegå se trîba bât a{ je porçdÅn.);
(Ala, beda~ïno, i må{kæ se
bojî{.)
båta, pril. - izjedna~eno, izravnano (o dugovanju) (SV) (Tî si menï dâl stô kûn, a jå sÅn tebï
dçlÅl dçset ûr pa smo båta.)
bÅtåk, m. Gjd. bÅtkå - dio izme|u
dva glavna no‘na zgloba u peradi (namijenjen jelu) (Spç}
}emo bÅtkï i mlâdÿga/mlâdæga kÿmpÆrå i tô j obçd za dçset.)
batåt
161
batåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
batatïjÆ) - 1. tup, glup (AlÆ j tô
batåt ~ovïk! Nï{ ne tändÆ!);
2. tvrdoglav (isto: trdoglâv) (Ne
bÇdi batåt! Na~inï tô kåko Bôg
zapovädÅ!)
batâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
batatîjÆ) - 1. tupi, glupi (Tô j
ôn batâtÆ o kômu/kêmu sÅn ti
povædåla.); 2. tvrdoglavi (isto:
trdoglâvÆ) (SmÆjç{ se onômu/
onêmu batâtÿmu/batâtæmu, a
nÆsï nï{ bëjÆ.)
 rÅ j ståla.
baterïja, `. - 1. baterija (U
MôrÅmo promÆnït baterïju.);
2. akumulator (Pustïla sÅn svïtlo na åutu/åvutu cêlu nô} pa
mi sæ j baterïja sprÅznïla.)
batïca, `. - 1. glava (~e{}e u pogrdnom zna~enju) (Kakëva
trdoglâvÅ batïcÅ j bÆlå, a vî{
kakô j såd dobrå!) 2. vrsta sitnoga ‘utoga poljskoga cvijeta (LedïnÅ j pÇna batîc.)
batï}, m. - 1. ~eki} (Zadäl sÅn se
z batï}æn po p›stu!); 2. preslica, proljetna livadna biljka modroga cvata (Va plâvÆh rô`icah, kê zovemë batï}i, våvÆk
je bîlo mrÅvîh.)
båtit, gl. nesvr{. (båtÆ{, båtæ) 1. kucati (NïkÆ båtÆ! Nåprvo!);
2. dr`ati se ~ega (Onå våvÆk
båtÆ môdu.)
båtit /se/, gl. svr{. (båtÆ{ /se/, båtæ
/se/) - 1. sru{iti /se/, pasti,
ba‘dâr
strmoglaviti /se/ (Påzi, a{ }e{
båtit padêl/padçlu z mlÆkôn!);
2. onesvijestiti se (Båtila sæ j
va crükvi a{ nî bîlo zrâka.)
bato~, m. - punoglavac (SV) (isto:
pÆn}ôn) (Va Ri~ïnÆ j sç pÇno
batë~Æh!)
båtræn (båtrena, båtreno), neodr.
pridj. - pospan, snen (Dite{cç
tÆ j båtreno, hõj ga klåst spåt!)
batûda, `. - kamen tucanik za
cestu (Dopejï mi jednë dvâ
kubÆkå batûdæ!)
bÅzåk, m. Gjd. bÅzgå - bazga,
grmolika biljka s grozdastim
bijelim cvjetovima i crnim bobicama (sambucus nigra) (Od
bÅzgå se dçlÅ vÆnë i sôk.)
bazên, m. - bazen (^å jå znân
na Grëbni{}ini nïkÆ jo{ nümÅ
bazên.)
bazgãjbÅr, m. - pijanac, lijen~ina,
besku}nik, gotovan (SH) (Ali
sæ j srâba nåjæla! ^å njÿj sæ j
vïdelo o`enït za bazgãjbÅra?)
bå‘da, ‘. Gmn. ba‘d - konac za
spajanje dijelova odje}e prije
kona~noga {ivanja (SV) (Sü mi
k¤pïla bå`du a{ nümÅn { ~în
naba`dåt?)
ba‘dâr, m. Gjd. ba‘dÅrå - onaj
koji mjeri ili provjerava utvr|enu mjeru (Jedân pût na lçto
dõjde ba`dâr i ba`dãrÆ nÅn
vâgu.)
ba‘dÅrït
162
ba‘dÅrït, gl. nesvr{. (ba‘dãrÆ{,
ba‘dãræ) - provjeravati utvr|enu mjeru (Sû ovô lçto ba`dÅrïli
vâgu?)
ba‘dåt, gl. nesvr{. (ba‘dâ{, ba‘dâj¤) - grubo spajati {avove
(Onå po cêlÆ dân sâmo ba`dâ,
a drÇgÅ `änskÅ {îje.)
bdçt, gl. nesvr{. (bdîje{, bdîj¤) bdjeti (P›vÿ sæ j u`ålo bdçt va
kÇ}i kadî j bîl mrtvî.)
bêba, s. - djete{ce (isto: dite{cç)
(Nî p›vo tïh bêb bîlo. Mî smo
govorïli »DÆtç, dite{cç«!)
bêbica, s. - djete{ce, od milja
(isto: dite{cç) (LÆpå bêbica!)
bæ~ï, m. mn. - novci (Sç su jûdi
dçlali za målo bæ~îh.)
beda~ïna, `. - budala, glupan (Ala,
beda~ïno, i må{ke se bojî{!)
bedÅ~ït /se/, gl. nesvr{. (bedã~Æ{
/se/, bedã~æ /se/) - glupirati se,
dangubiti, {aliti se (Ne bedÅ~ï
se { njîn! Vî{ da te ne razumî.);
(Pëtli ga vï{e nÆsû bedÅ~ïli!)
bedâk, m. Gjd. bedÅkå - budala,
glupan (Bedãk je, alÆ j dëbÅr.)
 dr‘åt kogå/kegå za bedÅkå
- izrugivati se kome, ismijavati
koga (Sï smo ga dr‘åli za bedÅkå, a pro{ãl je bëjæ od sïh nås.)
bedakïnja, `. - glupa~a (Bedakïnjo
jednå, va sç vçruje{ ~å ti re~ç!)
bçdast, (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
bekâr
bedastïjÆ) - budalast, glup (Onâ
j môrda bçdasta, mÅ j ôn jo{
bedastïjÆ.)
bçdastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bedastîjÆ) - budalasti, glupi (^â
j ôn bçdastÆ takë dobrë dçlo
dëbÆl?!)
bedasto}å, `. - budala{tina, glupost, besmislica (Smîrÿn povädÅ bedasto}ç, pa ga nïkÆ ne
naslü{Å/na{lü{Å.)
bçdrace, s. - dje~je bedro (^å si
se va bçdrace udrïla?)
bçdrenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
pripada bedru (PrekïnulÅ j bçdren¤ kôst.)
bçdrino, s. - sna`no bedro (Onï sï
va famîliji ïmaj¤ takëve bçdrina.)
bçdro, s. - bedro (Kakëve bçdra
ïmÅ!)
bêjica/bêlica, `. - ov~ica (SH) (Ala,
lîpe mojç bêjice, hëmo zgôru,
va plåninu! Nî menï låhko,
ma nî ni vân!)
bejïskÅv (bejïskava, bejïskavo),
neodr. pridj. (komp. bejiskavïjÆ)
- bjeli~ast, bjeli{ast, bjeli{av
(SV) (Nî tô ~istå kafênÅ bôja!
Na svïtlu }e{ vïdet dÅ j bejïskava.)
bekâr, m. Gjd. bekÅrå - mesar
(isto: mesâr) (Danås ve} rätko
kî re~ç bekâr za mesÅrå.)
bekarïca
163
bekarïca, `. - 1. `ena koja prodaje
meso (Nî låhko bekarïcÅn!
VåvÆk su jÆn rûke va mrzlôn, a i
sçga se nanaslü{aj¤/nana{lü{aj¤.); 2. mesarova supruga (SV)
(Låhko bekarïci! Ne môrÅ mïslet
}ê imçt mêsa za obçd!)
bekarïja, `. - mesnica ([lâ j va
bekarïju i na plåcu.)
bekÇ}, m. - gorionik na acetilenskoj lampi (SV) (Ne dçlÅ mi
lãmpa, môrÅn promÆnït bekÇ}.)
bêl (bælå, bêlo), neodr. pridj.
(komp. belïjÆ) - 1. bijel (Zîdi
su belïjÆ kad se pobälæ z jÅpnôn.); 2. svjetloput (Nî ôn
sûnca vïdæl! PogjçdÅj kakÿ j
bêl.)
bêlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
belîjÆ) - bijeli (K¤pïlÅ j bêlÆ
kapët.)
belïca, `. - bijelo vino (Dÿjdï h
menï na `mûj belïcæ.)
belïlo, s. - 1. bjelilo; u pro{losti
razmu}eno ga{eno vapno (Dâ
ïmÅ{ jÅpnå za storït belïlo?);
2. bojadisanje ku}nih zidova,
li~enje (kao te`ak i mu~an posao) (^å ste sëpeta va belïlu? - A
~å }emo kad je sç po`¤tçlo.)
belï{kÅv (belï{kava, belï{kavo),
neodr. pridj. (komp. beli{kavïjÆ) - bjeli~ast, svijetle puti i
kose (isto: belohnåt) (Ne bï
onå bÆlå takë belï{kava dÅ j
cêlo lçto gråbila.)
belô}o
beli{kâvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. beli{kavîjÆ) - bjeli~asti,
upravo onaj koji je svijetle puti
i kose (isto: belohnâtÆ) (DëmÅ j dopejåla nïkakovoga/nïkakovega beli{kâvÿga/beli{kâvæga. Ne pija`â me!)
bælït, gl. nesvr{. (bälÆ{, bälæ) 1. bojadisati zidove u prostorijama, li~iti (KÇ}u trîba bælït
såko lçto.); 2. bojadisati vo}ke
radi za{tite od nametnika (Sç se
bälÆ! HrÇ{ve, ~rï{nje, vï{nje, a
nïkÆ dajû i orïhi. Bälæ se sâmo
dæblå i tô våvÆk z jÅpnôn.)
bêlo, m. Gjd. bêlota - naziv za
svjetlokosa i svjetlooka ~ovjeka
(Dâ se spame}ûje{ onästæga
bêlota z Drå‘Æc?)
bælo, pril. - bijelo (Pãl je snîg!
Sê j bælë!)  bælo gjçdat za~u|eno, bez razumijevanja
gledati (^å me bælë gjçdÅ{?)
 na bælo - na~in pogrebnog
ispra}aja neo‘enjena mlada
pokojnika tako da mu za lijesom
ide pratilja ili pratilac odjeven
u bijelu (vjen~anu) odje}u (Bül
m¤ j sprÿgëd na bælë.)
bälnjÅk, m. - bjelanjak, bjelance
(St¤cï trî bälnjÅka z dçset
dçkÆh cÇkara!)
belô}o, m. Gjd. belô}ota - {alj.
svjetlokos mu{karac ili dje~ak
(Vïdi kakôv lîp belô}o!)
belogÇza
164
bç{tijina
belogÇza, `. - vrsta price (SV)
(BelogÇzÅ j tï} z bêlÆn pärjæn
na rïti.)
bärmat se, gl. nesvr{. (bärmÅ{ se,
bärmaj¤ se) - krizmati se (Sü se
bärmala?)
belohnåt (-a, -o), neodr. pridj.
- koji je svijetle puti i kose
(isto: belï{kÅv) (Ne bï onå bÆlå
takë belohnåta dÅ j cêlo lçto
gråbila.)
bærsåt se, gl. nesvr{. (bärsÅ{ se,
bärsaj¤ se) - kvariti se (odnosi
se na vino, ~ovjeka, posao)
(Bærsåt }e ti se vÆnë na teplôn.)
belohnâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. upravo onaj koji je svijetle puti
i kose (isto: beli{kâvÆ) (DëmÅ j
dopejåla nïkakovoga/nïkakovega belohnâtÿga/belohnâtæga. Ne pija`â me!)
bænzîna, `. - benzin (Naläla sÅn
ti bænzînu i sad vëzi!)
bärda, `. jd. - glazbalo u tambura{kom orkestru, bajs (Obadvâ mu sîna sopû va bärde.)
bærhân, m. Gjd. bærhåna - suknja
(Dïca, skrüjte se måteri pod
bærhân!)
bærhåni}, m. - 1. kratka suknja
(S¤cï tâ bærhåni} a{ ti se rït
vïdÆ!); 2. mala, dje~ja suknja
(Ali njÿj je lîp tâ bærhåni}!)
bærhånina, `. - duga~ka suknja ili
suknja od te{ka sukna i tamnih
boja (Hõj se presû}! G›do tæ j
vïdet va tôn bærhånini.)
bärma, `. - krizma, crkveni sakrament Svete potvrde (DrÇg¤
nedïj¤ j bärma. MôrÅmo lîpo
crükvu urædït.)
besçda, `. - besjeda, rije~ (^ovïka
se dr`î za besçdu, a blâgo za
rëgi!)
besçdica, `. - lijepa, draga ili dje~ja rije~ (Kåd }e{ mi ve} p›vu
besçdicu zgovorït?)
be{tçk/bi{tçk, m. - pribor za jelo (Nå{a dicå su dobïla trî
be{tçki/bi{tçki na dâr kad su
se `enïli, a mî smo dÆlïli jedân
pirûn.)
be{telêr, m. Gjd. be{telærå - nekada{nji slu`beni pazitelj na
kvalitetu vina u kr~mama (Nî
ve} be{telærîh v ÿ{tarïjah.)
bç{tija, `. - 1. `ivotinja (izuzev
doma}e) (Na televîziji rådi
pogjçdÅmo ~â o bç{tijah.);
2. pren. nemoralna osoba
(Bç{tijo jednå, ~å te nî srân
takë tû} po otrokÇ!)
bç{tijica, `. - `ivotinjica (^å ti se
ne smïli tâ bç{tijica? Pu{}ãj ju
vân z gãjbæ.)
bç{tijina, `. - velika `ivotinja,
naj~e{}e zvijer (Slõn je vçlÅ
bç{tijina.)
be{timadûr
165
be{timadûr/be{timadôr, m. Gjd.
be{timad¤rå/be{timadÿrå psova~, hulitelj (Onï su pëznÅti kod be{timad¤rï/be{timadÿrï. Ali jæ je g›do ~Çt!)
betê‘Ån (betê‘na, betê‘no),
neodr. pridj. (komp. bete‘nïjÆ)
- zastarj. bolestan (SH) (Betê`Ån si. ^å te bolî?)
betê‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bete‘nîjÆ) - zastarj. bolesni
(SH) (Sï bi‘ê od betê`nÿga/
betê`næga ~ovïka.)
betôn/bitûn, m. - beton (Ako nÅn
ostâne betôna/bitûna, zabetonîrat }emo i dêl putï}a.)
betonîrat, gl. nesvr{. (betonîrÅ{,
betonîraj¤) - ugra|ivati betonsku smjesu (isto: bitunåt)
(Betonîrat }emo skåle pa nÅn
rãbÆ mü{alica.)
betõnskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. koji se odnosi na beton (Na
bÅlkônu su betõnskÆ stupï}i.)
bevãnda, `. Gmn. bevând - 1. vino
razbla`eno vodom (Sçst }emo
vå hlÅd i popït bevãndu.);
2. bla`e vino na~injeno od dropa uz dodatak zasla|ene vode
(Ovô lçtÿ }e bït målo vÆnå, pa
}emo storït i målo bevãndæ.)
bevãndica, `. - 1. vino razbla`eno
vodom, od milja (Sçst }emo
vå hlÅd i popït bevãndicu.);
2. bla`e vino na~injeno od
bîj
dropa uz dodatak zasla|ene
vode, od milja (Ovô lçtÿ }e
bït målo vÆnå, pa }emo storït i
målo bevãndicæ.)
bez, prij. - bez (isto: prez) (Z råta
sæ j vrnûl bez nogê.)
bezobråzÅn (bezobråzna, bezobråzno), neodr. pridj. (komp.
bezobraznïjÆ) - bezobrazan,
bezo~an, bestidan (Ne bÇdi bezobråzna a{ }e{ dëma oståt!)
bezobrâznÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. bezobraznîjÆ) - bezobrazni, bezo~ni, bestidni (BezobrâznÆ mâlÆ mæ j polêl.)
bicïkÅl, m. Gjd. bicïkla - bicikl,
dvokolica (GÇma mi sæ j pro{¤pïla na bicïklu, môrÅn klåst
blçk!)
bicïkli}, m. - mali bicikl (Kad
prerÅstç{ bicïkli}, dobït }e ga
sestrå.)
bi}erîn, m. - ~a{ica za `estoko
pi}e (Nato~ï mi bi}erîn rakïjæ!)
bi}erün~i}, m. - ~a{ica za `estoko
pi}e, rabi se da se istakne
mala koli~ina pi}a (Nato~ï mi
leh jedân bi}erün~i} rakïje!)
bîgulica, `. - dosjetka na ra~un
koga ili ~ega (SH) (Onå våvÆk
nïkakove bîgulice zïbirÅ.)
bîj/bÆjåc, m. Gjd. bÆjå/bÆjcå debeli pokriva~ za postelju
(SH) (I såd ïmÅn måterÆn bîj/
bÆjåc na {tramåcu.)
bïksat /se/
166
bïksat /se/, gl. nesvr{. (bïksÅ{ /se/,
bïksaj¤ /se/) - tu}i /se/ (SH) (Ne
bïksÅjte se a{ }ete pô} såkÆ na
svojÇ strânu!)
bÆlït, gl. nesvr{. (bülÆ{, bülæ) - guliti
koru s drveta (ili ploda) (SV)
(Otåc bülÆ këru z drvå a{ da bi
onakë p›vÿ zagnjÆlçlo.)
bümbat /se/ [büÜbat /se/], gl.
nesvr{. (bümbÅ{ /se/ [büÜbÅ{
/se/], bümbaj¤ /se/ [büÜbaj¤ /se/]
- ljuljati se, zibati se (K¤pïla
sÅn jôj bâlicu na samnjÇ i sad
j¤ bümbÅ pë vas dân.)
bïra, `. - pivo (isto: pîva) (VôlÆn
popït m›zlu bïru.)
birâ~, m. Gjd. birÅ~å - onaj koji
bira (Za drÇgÆ tånac su birÅ~ï
divõjke.)
bïrica, `. - pivo, od milja (isto:
pîvica) (]ê{ jednÇ bïricu s
mån¤n?)
bïri}ina/bïrina, `. - pivo (podrugljivo i od milja u isti mah) (isto:
pîvina/pîvi~ina) (]êmo jo{
jednÇ bïri}inu/bïrinu?)
bïs/bÆsåk, m. Gjd. bïsa/bÆskå ljepilo koje se stavlja na {tapi}
kao sastavni dio zamke za ptice (AM) (Dãj mi målo bïsa/bÆskå pa }u i jå pô} tï}i lovït!)
bïsær, m. Gjd. bïsera - biser (Za
k må{Æ j u`åla nosït re}îni z
bïserÿn.)
bï{tætÆn
bïseri}, m. - biseri} (Z brëda jÿj
je dënesÅl p›stæn z bïseri}æn.)
bisôn, m. - uvojak kose; vrsta frizure s uvojcima (Kad sæ j `enïla, imçlÅ j bisôni, pa su njôj oko
glÅvê vïseli kod zvõn~i}i.)
bisonï}, m. - uvoj~i}, mali uvojak
(ImçlÅ j lîpi rïcasti vlâsi z d¤gimi bisonï}i.)
bistahar, uzv. - udesno (zapovijed
konju) (BïstahÅr! BïstahÅr! u‘åli su zïjat ko~ijÅ{ï.)
bïstÅr (bïstra, bïstro), neodr. pridj.
(komp. bistrïjÆ) - bistar (Jâkÿ j
bïstÅr i våvÆk je dobrë Ç~Æl vå
{kÿli.)
bistrïca, `. - vrsta {ljive tamnomodrih plodova (Od bistrïcæ
dõjde dëbÅr pçkmez.)
bistrüna, `. - bistro}a, bistrost (VçlÅ bistrünÅ j våvÆk pokla da‘jå.)
bï{kup, m. - biskup (Bï{kup }e
må{it na Mihëju.)
bi{kupïja, `. - biskupija (U‘åle su
‘änskæ nçst va bi{kupïju lonåc
måsla, kÿmpÆrå ili kakëvÆh
jåb¤k. ^â j kî imêl.)
bï{kupÿv (bï{kupova, bï{kupovo),
pridj. - biskupov (Dicå su se
~Çdila bï{kupovÿj kåpi.)
bï{tæta, `. - pratetka (Måterina
têtÅ j menï bï{tæta.)
bï{tætÆn (bï{tætina, bï{tætino), pridj.
- koji pripada pratetki (Tô j bîl
bï{tætÆn dolåc.)
bït
167
bït, gl. svr{. a) (bûdæn, bûde{,
bûde, bûdemo, bûdete, bûd¤)
- ’budem’ i dr. (Ako bûde{
dobrå, dåt }u ti cikulâdu.;
Dÿjdïte ako bûdete moglï.);
(Drçk ti bÇdi!); b) (bûn, bû{, bû,
bûmo, bûte, bûd¤) - ’budem’
i dr. (Dåt }u mu cikulâdu ako
bû dëbÅr.); (Pomë} }emo vÅn
ako bûmo umçli.)
bït, gl. nesvr{. - a) u izjavnim i
uskli~nim re~enicama u zna~enju ’jesam’ i dr. u nagla{enu
obliku (sân, sï, jê, smo, stç sû)
(Sî dobrå? - Sân.); (Stê se vïdeli?
- Smë.); (Kåko nÆstç, a ~êra ste
reklï da stç!); b) u upitnim re~enicama u nagla{enu obliku
u zna~enju ’jesam li’ i dr. (sân,
sî, jê, smô, stê sû) (Sãn te
moglå jå zapejåt?); (Mãjko, jä
ti ~â?); (Stê nÅn ~â zamïrili?);
c) u nenagla{enu obliku u
zna~enju ’sam’ i dr. (sÅn, si,
je, smo, ste su) (Reklå sÅn ti!);
(Kåd je do{âl?); (Vïdeli su ju.);
d) u zanijekanu obliku u zna~enju ’nisam’ i dr. (nÆsân/nîs,
nÆsï, nî, nÆsmo, nÆstç, nÆsû) (^å
mi nÆsï mëgÅl jÅvït da }ete
dô}? - NÆsân/nîs, a{ nÆsmë
znåli kåd.)  bït kî znâ ~å/
kako - biti dobar/dobro (MïslÆ
dÅ j kî znâ ~å, a ni{korïstÆ j.);
(NÆsï tô kî znâ kakë skÇhala.)
 bït na ko{ti pu kogå/kegå biti u koga na prehrani (Pu
bït
njïh dçlÅ, pa nçkÅ j pu njïh na
kë{ti.)  bït pri sebï - biti
svjestan, pribran, priseban (Sî
pri sebï? ^å tô dçlÅ{?)  bït s
kîn na tî - 1. oslovljavati koga
s ti (Jå sÅn ti z sestrûn na tî.);
2. biti s kime prisan (Påzi ~å
jÿj povädÅ{ zâ nju a{ onç su ti
na tî.)  bït sç i så - imati svu
vlast, biti mo}an (MïslÆ dÅ j sç
i så, a nïkÆ ga ne tändÆ.)  nü
se ~å - ne preporu~uje se, nije
uputno (Nü se ~å { njîn kÅråt,
õn je jâko g›dæ nÅråvi.)
bït oblici za tvorbu kondicionala
- a) u izjavnim i uskli~nim re~enicama u zna~enju ’bih’ i
dr. u nagla{enu obliku (bîn,
bï{, bï, bïmo, bïte, bï) (Bî{
do{lå? - Bîn i }Ç!); (Bïmo, bïmo, do{lï bimo da si nas
zvÅlå!); b) u upitnim re~enicama u nagla{enu obliku u zna~enju ’bih li’ (bîn, bî{, bî,
bîmo, bîte, bî) (Bî{ peklå?);
(Ivåne, bîte nÅn jednÇ rûku
dâl?); c) u nenagla{enu obliku
u zna~enju ’bih’ i dr. (bÆn, bi{,
bi, bimo, bite, bi) (Jå bÆn
peklå.); (Tî bi{ peklå.); (Bïte
do{lï? - Bïte. Do{lï bite.); (Mî
bimo peklç.); bî{e - relikt
imperfekta u zna~enju ’trebati
{to napraviti, trebati kakvim
biti’ (SV) (NÆsân jo{ kÿmpîr
nastrgåla. Bî{e tï, ~å si ~çkala
do såd.)
bitunåt
168
bitunåt, gl. svr{. i nesvr{. (bitunâ{,
bitunâj¤) - ugra|ivati betonsku
smjesu (isto: betonîrat) (Betonîrat }emo skåle pa nÅn rãbÆ
mü{alica.)
bÆvålo, s. - igra~ka (SV) (Pot¤klï
su se radi nïkakovoga/nïkakovega bÆvåla.)
bÆvåt, gl. nesvr{. (büvÅ{, büvÅju)
- prebivati, stanovati, boraviti
(^Çda lêt su bÆvåli va Mçriki.)
bÆvåt se, gl. nesvr{. (büvÅ{ se,
büvÅj¤ se) - igrati se (odnosi
se na djecu koja se zabavljaju
igra~kama) (Kod dicå smo se
bÆvåli s pe{}ï}i.)
büv{Æ (-Å, -æ), odr. pridj. - pro{li,
nekada{nji (Büv{Æ mû` je bîl
vrÆdân.)
bÆ‘åt, gl. nesvr{. (bi‘î{, bi‘ê) 1. bje`ati (Zâ~ bi`î{ od menç?); 2. tr~ati (U`åli su bÆ`åt
ovûda, a danås nî nïjednoga/
nïjednega ditçta.)
bï‘ded, m. - pradjed (isto: bï‘nÿ ~Æn dçd je menï bï`ded.)
no) (O
bï‘dedÿv (bï‘dedova, bï‘dedovo),
pridj. - pradjedov (isto: bï‘nÿnotÿv, bï‘nÿni}æv) (Imäl je
bï`dedÿv nôs.)
bü‘Æ, s. - gra{ak (isto: gråh) (Såkÿ
lçto sãdÆmo bü`Æ i u`â ga bït
fânj.)
bî‘i/bî‘o, pridj. nepromj. - `utozelen (Za{ïla njÿj je bî`i/bî`o
håjicu.)
bjõndÆ
bï‘mÅjka, `. - prababa (isto:
bï‘nÿna) (Måterina mãjkÅ j
menï bï`mÅjka.)
bï‘mÅjkÆn (bï‘mÅjkina, bï‘mÅjkino), pridj. - prababin (isto:
bï‘nÿnÆn) (Tô j jo{ bï`mÅjkÆn
lõn~i}.)
bï‘nÿna, `. - prababa (isto: bï‘mÅjka) (Måterina nônÅ j menï
bï`nÿna.)
bï‘nÿnica, `. - prabaka, od milja
(Jå ne påmetÆn svojê bï`nÿnicæ.)
bï‘nÿni}, m. - pradjed, od milja
(Nãjvôlela sÅn bï`nÿni}a.)
bï‘nÿni}æv (bï‘nÿni}eva, bï‘nÿni}evo), pridj. - pradjedov
(isto: bï‘dedÿv, bï‘nÿnotÿv)
(Imäl je bï`nÿni}æv nôs.)
bï‘nÿnÆn (bï‘nÿnina, bï‘nÿnino),
pridj. - prababin (isto: bï‘mÅjkÆn)
(Tô j jo{ bï`nÿnÆn lõn~i}.)
bï‘nÿno, m. Gjd. bï‘nÿnota - pra ~Æn dçd
djed (isto: bï‘ded) (O
je menï bï`nÿno.)
bï‘nÿnotÿv (bï‘nÿnotova, bï‘nÿnotovo), pridj. - pradjedov
(isto: bï‘dedÿv, bï‘nÿni}æv)
(Imêl je bï`nÿnotÿv nôs.)
bjÅnkarïja, `. - bijela rubenina
(SH) (BjÅnkarïj¤ j prÅlå po
tûjÆh kÇ}ah.)
bjõndÆ (-Å, -ÿ), - odr. pridj. (komp.
bjondîjü) (Onâ j ~Ènå, a mâlica
njÿj je bjõnda.)
bjõndo
169
bjõndo, m. Gjd. bjõndota - svjetlokos mu{karac ili dje~ak
(Bjõndo môj visôkÆ! Va kogå/
kegå pa tî slï~Æ{?)
bjÇtÅv (bjÇtava, bjÇtavo), neodr.
pridj. (komp. bjutavïjÆ) - bljutav, neukusan (Ali tÆ j obçd
bjÇtÅv, klÅdï målo sëli.)
bjÇzga, `. - mje{avina uga`ena i
otopljena snijega (Do jÇtra }e
se vås snîg obrnÇt va bjÇzgu. I
bït }e dobrë ako ne sm‹zne.)
bjÇzgat, gl. nesvr{. (bjÇzgÅ{,
bjÇzgaj¤) - govoriti gluposti,
besmislice (Ma ~å tô bjÇzgÅ{?
MÇ~ ako nümÅ{ ~â pametnïjæ
za rç}.)
blâg (blÅgå, blâgo), neodr. pridj.
(komp. blå‘Æ) - blag (Onâ j
blå`Å od mû`a pa mâlÿj sç
popœ{}Å.)
blâgace, s. - `ivotinjica (Måmo,
kakëvo j ovô blâgace? - Tô tÆ
j, dû{o, mravï}.)
blagãjna, `. - blagajna (isto: kåsa)
(Anîta dçlÅ na blagãjni.)
blågdÅn, m. Gjd. blågdana blagdan, svetkovina (NümÅ ôn
ni blågdana ni sågdana.)
blagdãnjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - koji
se odnosi na blagdan (BlagdãnjÅ se rëba nësÆ na blågdÅn.)
blâgÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
blå‘Æ) - blagi (Pomoglï su mi
blãjhat /se/
oblëgi od blâgÿga/blâgæga
ostå.)
blâgo, s. - 1. doma}a `ivotinja
(Kulïko blâga ïmÅ{?); 2. blago
(Nå{i stârÆ povädaj¤ dÅ j na
Jelänskÿn vrhÇ jo{ zakopâno
blâgo.); 3. bilo koja ‘ivotinja
(Va zemjï ‘Ævî såkakovo blâgo:
gjÆstç, mrâvi...)
blagoslÆvjåt, gl. nesvr{. (blagoslüvje{, blagoslüvj¤) - blagosivljati (Vele~âsnÆ blagoslüvje,
a ministrãnti kãdæ.)
blågoslÿv, m. Gjd. blågoslova 1. blagoslov (Nevçstica ne smî
zî} s kÇ}æ prez blågoslova.);
2. blagoslovljena uskrsna hrana (Dïca, ne pojüjte sç, trîba
pustït målo blågoslova za MâlÆ
Vazâm); 3. vrsta crkvenoga
obreda, redovito u poslijepodnevnim satima (Odbåvit
}u se i grên na blågoslÿv.)
blagoslovït, gl. svr{. (blagoslovî{,
blagoslovê) - blagosloviti (Na
Vazâm hrÅnÇ nësæ `änskæ blagoslovït i tô na rân¤ må{u.)
blagoslovjæn (blagoslovjena, blagoslovjeno), neodr. pridj. blagoslovljen (Kad za Trî krÅjï
plovân dõjde kÇ}u blagoslovït,
tâ mu se naberç kïticu drÆfcå
kû umë~Æ va blagoslëvjenu vëdu i { njûn blagoslovî kÇ}u.)
blãjhat /se/, gl. nesvr{. (blãjhÅ{
/se/, blãjhaj¤ /se/) - izbjeljivati
blâjs
170
/si/ kosu (BlãjhÅ se, a tô njôj
nïkako ne stojî.)
blâjs, m. Gjd. blãjsa - ukor, prijekor (SH) (^Çt }e{ blâjs!)
blånja, `. - alat ili stroj za finu
obradu drva (PôstojÆ fînÅ i
grûbÅ blånja.); (Prõ} }u ti tô
po blånji i bït }e glåtko.)
blånjanice, `. mn. - strugotine pri
blanjanju (SV) (Blånjanice su
lîpe, rïcaste pa su divõj~ice od
njïh dçlale pûpÅn vlâsi.)
blanjåt, gl. nesvr{. (blanjâ{, blanjâj¤) - blanjati (Blanjâ se z
blånj¤n.)
blåtace, s. - dje~ji izmet (Vî{, ostålo
njÿj je blåtaca na kÅlcçtici.)
blåtÅn (blatnå, blåtno), neodr.
pridj. (komp. blatnïjÆ) - ne~ist,
prljav (Ali si blatnå! Operï se!)
blåtino, s. - 1. ne~isto}a u ve}oj
koli~ini (MôrÅn po~istït ovô
blåtino zada vrât.); 2. izmet
koji izaziva odbojnost (On
pasïnÅ j pu{}âl vçlÿ blåtino
pred nå{imi vrãti.)
blåtit, gl. nesvr{. (blåtÆ{, blåtæ) 1. prljati, one~i{}avati (Ne blåti mi tlo, såd sÅn ga oprÅlå.);
2. obavljati veliku nu`du (Blåti
zâda zîda ako ba{ môrÅ{.)
blåtnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
blatnîjÆ) - ne~isti, prljavi (Dãj
mi tû blåtn¤ stomånju! Bït }e
dobrå za dçlat.)
blebetåt
blåto, s. - 1. ne~isto}a, ne~ist (BÇra såkakovoga/såkakovega
blåta donesç.); 2. izmet, fekalije (Zåmi lopåtu i hôj maknÇt
onô krãvjæ blåto spod zîda.)
blåtobrÅn, m. Gjd. blåtobrana dio na vozilu koji {titi od blata
(Sâmÿ j blåtobrÅn o~e{åla. Dobrô j pasåla.)
blâzi, pril. - blago (Sç mi rê od
r¤kê, blâzi menï!)
blÅ‘ên (blÅ‘çna, blÅ‘çno), neodr.
pridj. (komp. bla‘enïjÆ) - bla`en (BlÅ`çna onå, nï{ se ne
pojüdÅ.)
blÅ‘çnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bla‘enîjÆ) - bla‘eni (Bîli smo na
grobÇ blÅ`çnÿga/blÅ`çnæga
Alôjzija Stepînca.)
blÅ‘änstvÿ, s. - bla`enstvo (Tô
tÆ j blÅ`änstvÿ! Sâmo sûnce,
môre i pæsåk.)
bla‘ïno, s. - velika ‘ivotinja (Nïkakovo vçlÿ bla‘ïno nÅn se poblatilo spred vrãtÆh.)
blÅ‘ït, gl. nesvr{. (blã‘Æ{, blã‘æ)
- ubla`avati bol, razbla`avati
vru}inu, teku}inu i sl. (BlÅ`ïli
smo vÆnë z vodûn.)
blebetåt, gl. nesvr{. (blebç}e{,
blebç}¤) - blebetati, govoriti
koje{tarije (Ala, ne blebe}ï vï{e! Hôj ~â storït.)
blebetjîv
171
blebetjîv (blebetjïva, blebetjïvo),
neodr. pridj. (komp. blebetjivïjÆ) - brbljav, lajav, koji mnogo govori (Ba{ si blebetjïva.
NÆsï færmåla ëd jutro.)
blebetjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. blebetjivîjÆ) - brbljavi,
lajavi, koji mnogo govori
(SëpetÅ j ôn blebetjîvÆ bîl pu
må{æ i smîrÿn je nî~ povædâl.)
blç~i}, m. - pletena vrpca (SV)
(Dâj mi blç~i} da povä`æn
mrï`e!)
blêd (blædå, blêdo), neodr. pridj.
(komp. bledïjÆ) - blijed (Blædå
si. ^å ti nî dobrë?)
blædçt, gl. nesvr{. (blædî{, blædê) blijedjeti (Ve} su i slïke pë~æle
blædçt, a tî velî{ da tô nî bîlo
dãvno.)
blêdÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bledîjÆ) - blijedi (Na kråju su
pëzvÅli blêd¤ divõjku.)
bledïkÅv (bledïkava, bledïkavo),
neodr. pridj. (komp. bledikavïjÆ) - bljedunjav (Vås je bledïkÅv i nçzrÅ~Ån! Nïkad ~ovï~inæ od njegå.)
bledïkavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bledikavîjÆ) - bljedunjavi (^å
za onôga/onêga bledïkavÿga/
bledïkavæga sæ j zar¤~ïla?!)
blæjït, gl. nesvr{. (bläjÆ{, bläjæ) 1. ogla{avati se (za ovce ili ja-
blçsÅv
 fce bläjæ!); 2. pren.
njad) (O
glasati se kao ovca ili janje
(PrësÆn te, ne blæjï a{ }e kî rç}
da si pol¤dêl.); 3. dugo, uporno
i nezainteresirano gledati u
{to (isto: blÆvït, b¤lït) (^å bläjÆ{
vâ me kod telç va {âræ vrãta?)
blejÇhÅv (blejÇhava, blejÇhavo),
neodr. pridj. (komp. blejuhavïjÆ) - blje|u{an (BlejÇhÅv je
na ocå.)
blejÇhavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
blejuhavîjÆ) - blje|u{ni (Ne
pija`â mi se ôn blejÇhavÆ.)
blçk, m. Gjd. blekå - zakrpa (GÇma mi sæ j pro{¤pïla na bicïklu, môrÅn klåst blçk!)
blänta, `. - blesavica, blentavica
(Ala, blänto, pro~ïtÅj ~å pü{e!)
bläntÅv (bläntava, bläntavo),
neodr. pridj. (komp. blæntavïjÆ)
- blesav, budalast (Stvãrno môrÅ{ bït bläntÅv da nœmÆ{ kÿmpjÇtær upÅlït.)
bläntavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
blæntavîjÆ) - blesavi, budalasti
(I na kråj¤ j fïnila z onîn bläntavÆn. Pråvo njôj bÇdi kad je
tulïko zïbirala.)
blänto, m. Gjd. bläntota - blesavac, blentavac (I na kråj¤ j fïnila z onîn bläntotÿn. Pråvo
njÿj bÇdi kad je tulïko zïbirala.)
blçsÅv (blçsava, blçsavo), neodr.
pridj. (komp. blesavïjÆ) - blesav
blçsavÆ
172
(A sestrå da njÿj je jo{ blesavïjÅ. Tâ da ne mëre zbrojït dvâ i
dvâ.)
blçsavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
blesavîjÆ) - blesavi (Tâ blçsavÆ
pås smîrÿn lâje.)
blêso, m. Gjd. blêsota - mali blesan, budalica (Sï su se smäli oko
blêsota, a menï sæ j smïlæl.)
blæ‘njït, gl. nesvr{ (blä‘njÆ{, blä‘njæ) - govoriti ru`ne i glupe
rije~i (Ne blæ`njï! Bëje mÇ~
ako nümÅ{ ~â pametnïjæ za
govorït!)
blïskat, gl. nesvr{. (3. l. jd. blïskÅ,
blïskaj¤) - bljeskati (Blïskali su
z aparâtÿn kod da dohãjÅ kakëva glÇmica.)
blïskÅv (blïskava, blïskavo), neodr.
pridj. (komp. blïskavïjÆ) - blje{tav, svjetlucav (isto: bli{}îv)
(Ob¤klâ j nïkakovu blïskavu
måju. Tô j vãlda modärno.)
blïskavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
blïskavîjÆ) - blje{tavi, svjetlucavi (isto: bli{}îvÆ) (Nç va ~rjên¤, va kakëvu blïskav¤ hãrtu
mi zamotâj dâr.)
blisnÇt, gl. svr{. (blïsne{, blïsn¤)
- bljesnuti (Nî~ je blisnÇlo. Dâ
tô grmî?)
blÆ{}åt /se/ // blÆ{}çt /se/, gl.
nesvr{. (3. l. jd. bli{}î /se/,
bli{}ê /se/) - blije{titi (Staklå
se bli{}ê.)
blÆ‘ït se
bli{}îv (bli{}ïva, bli{}ïvo), neodr.
pridj. (komp. bli{}ivïjÆ) - blje{tav, svjetlucav (isto: blïskÅv)
(Ob¤klâ j nïkakovu bli{}îvu
måju. Tô j vãlda modärno.)
bli{}îvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bli{}ivîjÆ) - blje{tavi, svjetlucavi (isto: blïskavÆ) (Nç va
~rjên¤, va kakëvu bli{}îv¤ hãrtu mi zamotâj dâr.)
blïtva, `. - blitva, mangold, povrtnica i jelo od nje (Posîj i blïtvu
pa ~å züjde, züjde.); (Po pætkÇ
dÅmë blïtvu i kakëvæ rïbæ.)
blïtvica, `. - sitna, mlada blitva
(Blïtvica nÅn je nïkakova drëbna); (Blïtvica tÆ j za dçset! Jîj
pa }e{ imçt zdråvu k›v.)
blïtvina, `. - stara blitva velikih
listova i debelih stabljika (PosÆ~ï tû blïtvinu! Tô ti ve} nî za jïst.);
(^â j ëpet blïtvina za obçd?)
blÆvït, gl. nesvr{. (blüvÆ{, blüvæ) buljiti (isto: blæjït (zn. 3), b¤lït)
(^å blüvÆ{ vâ me kod telç va
{âræ vrãta?)
blizüna, `. - blizina (Jå vôlÆn da si
mi na môru va blizüni. Takë
sÅn mÆrnïjÅ.)
blÆzÇ, pril. (komp. blï‘æ) - blizu
(Ståni blï`æ pa }e{ bëje vïdet.);
(Boja`jîvÆ ~ovïk po no}ï nä}e
dô} ni blÆzÇ cimîteru.)
blÆ‘ït se, gl. nesvr{. (blü‘Æ{ se, blü‘æ
se) - primicati se, prilaziti,
blî‘njÆ
173
pribli`avati se (VëzÆn i gjçdÅn
dâ mi se kî blü`Æ.)
blî‘njÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - onaj
koji je blizu (Na blî`njæga trîba
jâko påzit, a{ ôn tÆ j nãjbli‘Æ
ako bi se, ne dâj Bë‘e, ~â
dogodïlo.)
blokçt, m. - komad gra|evinskoga
materijala; betonski odljevak
(Danås vï{e nïkÆ ne züdÅ z blokçti.)
blokîrat, gl. svr{. (blokîrÅ{, blokîraj¤) - zaustaviti, postaviti blokadu (Va Slavôniji su jûdi s
tråhtÿri blokîrali cçste da jÆn
se vï{e plãtÆ za {enïcu.)
blÇ, pridj. indekl. - modar, plav
(Na pÆrû j o`çnja imêl blÇ
ve{tîd.)
bl¤dân (bl¤dnå, bl¤dno), neodr.
pridj. (komp. bludnïjÆ) - bludan (Nä}e ôn bït værân a{ je
bl¤dân.)
bl¤dçt, gl, nesvr{. (blœdÆ{, blœdæ)
- 1. tumarati, bludjeti mislima
(Ne bl¤dï! Spustï se nå zemju!);
2. ~initi bludne radnje (MlãdÆ
danås blœdæ pë se në}i!)
blûdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bludnîjÆ) - bludni (BlûdnÆ grîh
je sm›tnÆ grîh.)
blûza, `. - bluza, `enska kratka
ko{ulja (Jê ti tâ blûza preuskå?)
bobobnjâk
blûzica, m. - malena ili fino izra|ena `enska ko{ulja (Ob¤cï
onœst¤ blûzicu.)
bluzôn, m. - kratki mu{ki kaput,
sako (Kãj si tâ bluzôn? Bå{ mi
se pija`â.)
bob, m. Gjd. bobå - jednogodi{nja mahunarka, Vicia faba
(Na Grëbni{}ini jûdi slåbo sãdæ bëb.); (Najïla sÅn se bobå
va DÅlmâciji.)
bobåk, m. Gjd. bopkå - sitan i
duguljast izmet (ov~ji i kozji,
ili nalik ov~jem i kozjem) (isto:
bråbonjÅk) (Sê j pÇno bopkîh!
Znâ~i dÅ j pro{âl Frân z ofcåmi.); (SëpetÅ j t›do kåkÅl! Sâmi
bopkï SkÇhat }u mu blïtvæ da
ga oprç.)
bôbica, `. - bobi~asti plod (PobïrÅmo bôbice va {Çmi.)
bôbi~ica, `. - sitan bobi~asti plod
(Lâni su bîle vç}æ bôbice, a ovô
lçto sâmo nïkakove bôbi~ice.)
bobï}, m. - sitan plod boba (Ma,
vïdi ovî bobï}i. Bëme ga vï{e
næ}Ç sÅdït.)
bobï}, pril. - koli~inski malo (SV)
(Dãj mi lçh bobï} sïra!)
bobïna, m. - krupan plod boba
(Vïdi kakôv bobïna! Od trî se
mëre{ najïst.)
bobobnjâk, m. Gjd. bobobnjÅkå
- vrsta cvijeta debelih listova
bôbujica
174
(SV) (^ÇdÅ j ~êl na bobobnjÅkîh.)
bôbujica, `. - bobulja (SV) (U`â
bït oså va bôbujici grëzjÅ.)
boca, `. - 1. boca (RazbïlÅ j bëcu.);
2. staklenka (Imâ{ ~â bôc a{
}u kÇhat pçkmez?); 3. posuda
za plin (Vïdi dÅ l gâs pœ{}Å z
bëcæ!)
bocêl, m. Gjd. bocçla - koloturnik
(SV) (DÆgålo sæ j na bocêl, a
danås jûdi ïmaj¤ düzalice.)
bocçt, m. - kratak komad limene
cijevi koji je vezan na oluk ku}e, a spaja se u okomitu cijev
(SV) (Bocçt mÆ j vås rïjÅv, môrÅt }u ga promÆnït.)
bocica, `. - 1. bo~ica, manja staklenka (Re~û da se ëtrÿv dr`î
va mî}erÆh bëcicah.); 2. bo~ica
za hranjenje djece (NümÅn
mlÆkå pa njôj dÅjên bëcicu.)
bocina, `. - velika ili prljava boca
(K¤pül je pîvu vâ nÿj vçlÿj bëcini.); (Hïti tu bëcinu }a! Bï{ se
namÇ~ila dëkla bi{ ju oprÅlå.)
bocûn, m. Gjd. boc¤nå - opletena
staklenka, ve}a od 2 l (PëpÆli
su bocûn vÆnå.)
bocunï}, m. - manja opletena staklenka (DënesÅl mÆ j bocunï}
vÆnå.)
bocunïna, `. - velika opletena staklenka (Kulïko ti vÆnå stâne va
tâ bocunïnu?)
bo}ica
bo~ï}, m. - mali ili mladi bok (K¤pï
trî kvãrti govçdinæ od bo~ï}a.)
bo}a, `. - 1. kugla (drvena, za igru)
(Sî zælå bë}e?); 2. kvrga (na glavi) (Pãl je pa m¤ j sko~ïla bë}a
na glÅvï.)
bo}År, m. - 1. igra~ bo}ama
(Pëh¤mÿn su dobrï bë}Åri.);
2. osoba koja pravi bo}e (Nar¤~ïli smo nëvæ bë}e pu bë}Åra.)
bo}arica, `. - igra~ica bo}ama (Ne
zbüjÅ såkÅ bë}arica dobrë.)
bo}arïja, `. - igra bo}ama i mjesto
za igru bo}ama (P›vÿ sæ j leh
po nedïji {lë na bë}e, a danås
su i mÇ{kÆ i `änskæ skoro såkÆ
dân na bo}arïji.)
bo}ÅrskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
pripada bo}arima (O MihëjÆ j
bë}ÅrskÆ t¤rnîr va Drå`icah.)
bo}ast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
bo}astïjÆ) - okrugao (SV) (P›vo
su bîle onê bë}aste, {kûrozelênæ Ångûrije.)
bo}astÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bo}astîjÆ) - okrugli (SV) (K¤pïla
bÆn bë}ast¤, a ne dûlast¤
Ångûriju.)
bo}at /se/, gl. nesvr{. (bo}Å{ /se/,
bo}aj¤ /se/) - igrati pu~ku
dru{tvenu igru kuglama (Cêla
njegëva famîlija bë}Å.)
bo}ica, `. - 1. mala bo}a (Na~inï
njÿj jednÇ bë}icu da stâne
va njejû ru~ïcu.); 2. ukras za
bodjåt
175
bo`i}no drvce (OkrÇnili smo
bo`ï}njÅk z bë}icami.)
bodjåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
bodjatïjÆ) - bodljikav (Nîs mëgÅl otkïn¤t {Æpåk, a{ je g‹m bîl
jâko bodjåt.)
bodjâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bodjatîjÆ) - bodljikavi (ZakÇ~Æl
sÅn za bodjât¤ `ïcu!)
bodrït, gl. nesvr{. (bodrî{, bodrê)
- bodriti, poticati koga ([lï smo
j¤ bodrït na bo}arïju.)
Bôd¤l, m. Gjd. Bôdula - 1. Kr~anin (Bôdulÿn se {pëtaj¤ da su
{k›ti, ma måkÅr nÆsû zÅvïdni.);
2. pren. {krtac (Za njegå re~û
dÅ j bôd¤l, a våvÆk je dâl i siromåhÿn i za crükvu. Målo
Åltrokç/Åntrokç leh drÇgÆ.)
Bodulïja, ‘. - podru~je otoka
Krka (Poslåla mÆ j kÅrtulînu z
Bodulïjæ.)
Bôd¤lka, `. - 1. Kr~anka (O`enül sæ
j za Bôd¤lku.); 2. pren. {krta
`ena (Ala, bôd¤lko, plÅtï i tî
jedÅnpût kafç!)
Bôd¤lkÆn (Bôd¤lkina, Bôd¤lkino),
pridj. - koji pripada Kr~anki
(LÆpå mÆ j Bôd¤lkina në{nja.)
Bôdulÿv (Bôdulova, Bôdulovo),
pridj. - koji pripada Kr~aninu
(Jå sÅn Bôdulova h}êr.)
Bôg, m. Gjd. Boga - m. Bog (Kad
bi kî ~â dçlÅl va zemjï, kî bi
pro{âl u` njegå bi rçkÅl »Bôg
dâj srï}u«.)  kadî j Bôg rçkÅl
bogatâ{
låhku nô} - daleko, u zabiti
(Büvaj¤ kadî j Bôg rçkÅl låhku
nô}.);  kåko Bôg zapovädÅ
- na pravi na~in (Ne ‘¤rï! Stëri
tô kåko Bôg zapovädÅ!)  nå
prÅv Boga - odjednom, iznenada, bez vidljiva razloga
(Dogodïlo sæ j ~Çdo! OzdråvelÅ j nå prÅv Bëga.)  pred
Bogÿn i pred j¤dï - javno,
pred svima (Jå }u tô rç} i pred
Bëgÿn i pred j¤dï.);  Bogu v
rukåh - nesigurno, predodre|eno (Duhtôri su storïli ~å su
moglï, a såd je sç Bëgu v rukåh.)
 Bogu za hrtôn - u zabiti,
daleko od svega (Ne hôj tåmo
bÆvåt, tô tÆ j Bëgu za hrtôn.) 
pojïst Bogu noge - izrazito
˜ n je kod vrïmnogo pojesti (O
}a prez dnå, tâ bi pojîl Bëgu
nëge.)
bôg, uzv. - u pozdravu: dovi|enja,
zbogom (Ala, bôg, græmë }å!)
bogabojä}Æ/bogobojä}Æ (-Å, -æ),
odr. pridj. - upravo onaj koji se
sa strahopo{tovanjem odnosi
prema Bogu (isto: bogobojÅznÆ) (Bogabojä}Æ/bogobojä}Æ
jûdi su såk¤ nedïju pu må{æ.)
bogåt, neodr. pridj. (komp. bogatïjÆ) - bogat (Tô j bÆlå bogåta
famîlija. Imçli su målÆn na Ri~ïni.)
bogatâ{, m. Gjd. bogatÅ{å - bogata{ (Da bogatâ{, a za kafç nümÅ!)
bogata{ïca
176
bogata{ïca, `. - bogata `ena (Onå
dÅ j bogata{ïca z Mçrikæ i da
sæ j o`enïla za Ri~ünca.)
bogåtet, gl. nesvr{. (bogåtÆ{/bogatîje{, bogåtæ/bogatîj¤) - bogatjeti (Pë~æli su bogåtet kad su
jûdi oståjali bez dçla i tô j sîn
bîlo sumjïvo.)
bogâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bogatîjÆ) - bogati (DÅ j do{âl nïkÆ
bogâtÆ i k¤pîl cêlu fåbriku.)
bogatïja, `. - bogatstvo (isto: bogåstvÿ) (Nî trîba bogatïja, leh
j¤bâv!)
bogatûn, m. Gjd. bogat¤nå pogrd. bogata{ (O`enïla sæ j
za nïkÿga/nïkæga bogat¤nå.)
bogåstvÿ, s. - bogatstvo (isto: bogatïja) (ZdrãvjÆ j nãjve}æ bogåstvÿ, ali mlâdi jûdi tô ne razumê.)
bogobojÅzÅn (bogobojÅzna, bogobojÅzno), neodr. pridj. (komp.
bogobojaznïjÆ) - koji se sa strahopo{tovanjem odnosi prema
Bogu (Onâ j ëdvavÆk bogobëjÅzna. Takë j¤ j naÇ~ila måt i
tomÇ/temÇ onå Ç~Æ svojÇ dïcu.)
bogobojÅznÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. bogobojaznîjÆ) - upravo
onaj koji se sa strahopo{tovanjem odnosi prema Bogu (isto:
bogabojä}Æ/bogobojä}Æ) (BogobëjÅznÆ jûdi su såk¤ nedïju
pu må{e.)
boja‘jîv
bogoh¤lït, gl. nesvr{. (bogohœlÆ{,
bogohœlæ) - huliti, vrije|ati Boga
(MÇ~, nesrï}o, ne bogoh¤lï!)
bogohœlnÆk, m. - onaj koji huli, vrije|a Boga (Na kråju, pred sm›t
i bogohœlnÆk zazüvÅ Bëga.)
bogomõjka, `. Gmn. bogomojÅk
- 1. bogomoljka, kukac ravnokrilac, Mantis religiosa (LânÆ j
bîlo ~Çda bogomëjÅk.); 2. pren.
bogomoljka: pretjerano pobo‘na ‘ena (Onâ j prâvÅ bogomõjka. Såki dân grê dvâ pût
k må{i.)
bogovîtÆ/bogovêtnÆ, odr. pridj. bogovetni; samo u frazi cêlÆ
bogovîtÆ/bogovêtnÆ dan (^çkali
smo ga cêlÆ bogovîtÆ/bogovêtnÆ
dan.)
bohoråto, pril. - napuhano, bahato, umi{ljeno (PohÅjålÅ j po
selÇ dr`ê} se bohoråto.)
bohtçt, gl. nesvr{. (bohtî{/bohtîje{, bohtê/bohtîj¤) - {iriti se,
kvasati se, bujati (isto: bÇbrit)
(Vïdi kulïko jî, sâmo bohtî/
bohtîje z dâna va dân.)
bôja, `. - boja (isto: fãrba, kolûr)
(^rjênÅ bôja njÿj nïkako ne
stojî.)
bõjat, gl. nesvr{. (bõjÅ{, bõjaj¤) bojiti (Kad je bÆlå mï}i{na, zåvavÆk je bõjala.)
boja‘jîv (boja‘jïva, boja‘jïvo),
neodr. pridj. (komp. boja‘-
boja‘jîvÆ
177
jivïjÆ) - boja`ljiv (isto: stra{jîv,
{tra{jîv) (Boja`jïvÅ j i nä}e
otçt pô} k tebï po {k¤rôn.)
boja‘jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. boja‘jivîjÆ) - boja`ljivi
(isto: stra{jîvÆ, {tra{jîvÆ) (Boja`jîvÆ ~ovïk po no}ï nä}e dô}
ni blÆzÇ cimîteru.)
bojæ/bojç, pril. - korisno, dobro
(Tî tô storï! Tî bëjæ baratâ{ z
ÿtîn.)  jê/nî bojæ/bojç - vrijedi, koristi/ne vrijedi, ne koristi
(^â j bëjæ dÅ j ôn dëbar ~ovïk
kad je onå nevajåta!) (Nü mu
bojç govorït kad nïkoga/nikega
ne poslÇ{Å.)  ~â j bojæ/bojç
- {to vrijedi, koja korist (Nebëga, `ålila mi sæ j na mû`a, a
~â j bëjæ?!)
bôjica, `. - lijepa boja, naj~e{}e
ne `arka (Tâ bôjica ti lîpo stojî, a ne onâ jâkÅ.)
bõjica, `. - drvene bojice (Nôna
mÆ j dÅlå bõjice.)
bojïhÅv (bojïhava, bojïhavo),
neodr. pridj. (komp. bojihavïjÆ)
- bole`ljiv (isto: bole‘jîv/bole}îv) (Onâ j ëdvavÆk bÆlå bojïhava.)
bojihâvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bojihavîjÆ) - bole`ljivi (isto:
bole‘jîvÆ/bole}îvÆ) (Smîrÿn je
pu duhtôra ôn bojihâvÆ mladï}.)
bôjina, `. - ru`na boja, naj~e{}e
intenzivna ili tamna (Pr ti tâ
boks
bôjina! Lïpje tæ j opituråla
prô{lÆ pût.)
bõjlær, m. Gjd. bõjlera - elektri~ni
aparat za grijanje vode (P›vÿ j
bîl kotâl ~â j danås bõjlær.)
bõjleri}, m. - manji elektri~ni
aparat za grijanje vode, bojler
manje zapremine (Bõjleri} }u
klåst va kÇhinju.)
bõjlerina, `. - velik elektri~ni
aparat za grijanje vode, bojler
ve}e zapremine (Zâ~ ste k¤pïli
takôv bõjlerinu? Kod da ïmÅte
hotêl.)
bojûh, m. Gjd. boj¤hå - postelja
od trave ili polusuha sijena za
no}enje u planini (AM) (Kad
smo kosïli va plånini, spâli
smo va boj¤hÇ.)
bôk, m. Gjd. boka, Ljd. bokÇ 1. strana (Udrül gÅ j z bëka.);
(Vå bÿk se mëre pô} ~çzÅda i
sprêda.); 2. bok, vanjski dio
kuka (Zadäl sæ j vå bôk.)
bokacç, s. - lijepo poslo‘en stru~ak cvije}a (Nevçstica nësÆ lîpo
bokacç.)
bokç, s. Nmn. bokå - kita, stru~ak
cvije}a (NåbrÅl sÅn jÿj bokç
rô`Æc.)
boks, m. - zastarj. la{tilo za cipele
(SH) (NônÅ j u`åla rç} bëks za
påtinu, a danås målo kî znâ ~â
j tô.)
bokula
178
bokula/bÇkula, `. - bron~ani tuljak kliznoga le`aja; cjevasti
ulo`ak (SV) (Bëkula/bÇkulÅ j
mçtÅlna.)
bokûn, m. Gjd. bok¤nå - komad,
kus (isto: kûs) (Pojül je bokûn
sïra i paläntæ i {âl nåzÅd dçlat.)
bokunï}, m. - komadi} (isto:
kusï}/ku{}ï}) (Bokunï} krÇha
i bîlo m¤ j dësti.)
bôl, `. Gjd. boli - bolest (]apåla
gÅ j tç{kÅ bôl.)
bôla, `. - krasta na rani (Storïla
njÿj sæ j bôla!)
bolÅn (bÿlnå, bõlno), neodr. pridj.
(komp. bÿlnïjÆ) - bolestan (Le`î
ve} dâni, bëlÅn je.)
bolesnîk/bÿlnîk, m. Gjd. bolesnÆkå/bÿlnÆkå - bolesnik (Trîba
pô} vïdet za bolesnÆkå/bÿlnÆkå.)
bolç{}ina, `. - pogrd. od bolest:
bole{tina (Nïkakovu bolç{}in¤
j pëbrÅl na brodÇ.)
bolçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. bolî, bolê)
- pri~injati ili izazvati bol, boljeti (Zûb mæ j bolêl cêl¤ nô}.)
bole‘jîv/bole}îv (bole‘jïva/bole}ïva, bole‘jïvo/bole}ïvo), neodr.
pridj. (komp. bole‘jivïjÆ) - bole`ljiv (isto: bojïhÅv) (Onâ j
ëdvavÆk bÆlå bole`jïva/bole}ïva.)
bole‘jîvÆ/ bole}îvÆ (-Å, -ÿ), odr.
bõmbina
pridj. (komp. bole‘jivîjÆ) - bole`ljivi (isto: bojihâvÆ) (Smîrÿn
je pu duhtôra ôn bole`jîvÆ/
bole}îvÆ mladï}.)
bôlica, `. - manja krasta na rani
(Påzi da ne osläne{ bôlicu!)
bôlnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bÿlnîjÆ) - bolesni (Otåc m¤ j
ôn bôlnÆ ~ovïk.)
bÿlnïca, `. - bolnica (isto: {pitâl)
(Va bÿlnïcÆ j ve} mïsæc dân.)
bõlni~År, m. - bolni~ar (^Çda lêt
je dçlÅl kod bõlni~År.)
bõlni~Årka, `. - bolni~arka (Onâ j
bõlni~Årka i råda }e ti pomë}
ako mëre.)
bolovÅnjÆ, s. - bolovanje, po{teda
od rada zbog bolesti (Ve} je
mïsæc dân na bëlovÅnj¤.)
bolovat, gl. nesvr{. (boluje{,
boluj¤) - bolovati (^Çda lêt je
bëlovala, a umrlâ j lâni.)
bõmba [bõÜba], `. - bomba (Stãl
je na bõmbu i zg¤bîl nëgu.)
bÿmbÅndîrat [bÿÜbÅndîrat], gl.
nesvr{. (bÿmbÅndîrÅ{ [bÿÜbÅndîrÅ{], bÿmbÅndîraj¤ [bÿÜbÅndîraj¤]) - bombardirati
(JÅvïli su na râdiju da sëpeta
bÿmbÅndîraj¤ Kãrlovac.)
bõmbina [bõÜbina], `. - velika ili
stara bomba (Jo{ våvÆk nahãjaj¤
bõmbine z DrÇgÿga/DrÇgæga
råta.)
bome
179
bome, ~est. - bogme, ubla`.: Tako
mi Boga! Tako me Bog kaznio!
(Bëme, lîpo si tô stërÆl!); (Ma,
vïdi ovî bobï}i od kompÆrå!
Bëme ga vï{e næ}Ç sÅdït.)
bÿmbôn [bÿÜbôn], m. - 1. poslastica, slatki{ (uklju~uju}i i kola~e) (Nî p›vÿ bîlo tïh bÿmbônÆh.
Kî god bi spçkÅl {trûdæl, i tô
j tô.); 2. bombon (Na pÆrÇ se
hïtaj¤ bÿmbôni.); (Re~û da
bÿmbôni nÆsÇ dobrï za zûbi.)
bÿmbonï} [bÿÜbonï}], m. - bombon, od milja (Nå ti jedân
bÿmbonï}! Zåmi ga!)
bÿmbonjêra [bÿÜbonjêra], `. kutija s kolekcijom ~okoladnih
bombona (Doneslå mÆ j lÆpÇ
bÿmbonjêru a{ sÅn njÿj pomoglå. Pa mi sæ j lîpo vïdelo!)
bonagrâcija, `. - vje{alica za
zavjese (SV) (Jo{ mi sâmo fålæ
bonagrâcija i kÿltrîne.)
bop~ï}, m. - vrlo sitan i duguljast
izmet (ov~ji ili kozji, ili nalik
ov~jem i kozjem) (isto: bråbÿnj~i}) (Måma, ~å su ovî bråbÿnj~i}i od jãn~i}a kad su ovakë/evakë mï}i{ni?); (Sëpeta su
bop~ï}i! SkÇhat }u mu blïtvæ
da ga oprç.)
bop~ïna, `. - izmet standardna
oblika (ov~ji ili kozji, ili nalik
ov~jem i kozjem), ali ve}i (isto:
bråbÿnj~ina) (KakôvÅ j pa of-
bõrkinja
~ïna kad je ovakôv bop~ïna?);
(Nebëgo dÆtç! Nî ni ~Çdo dÅ j
plåkalo kad je pokåkalo ovakôv bop~ïnu.)
bôr, m. Gjd. borå - bor (Z borå
pådaj¤ iglïce pa ga jûdi ne vôlæ oko kÇ}æ.)
boråc, m. Gjd. bÿrcå - borac (Njejî
otåc je bîl boråc va DrÇgÿn
råtu.)
boracç, s. Nmn. boracå - malo
boro (NônÅ j va kåmari imçla
jedno nïskÿ boracç.)
bora{kÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
se odnosi na borca (DobüvÅ
bëra{k¤ pänziju.)
bÿrdi‘åt, gl. nesvr{. (bÿrdi‘â{,
bÿrdi‘âj¤) - upravljati vozilom
ili plovilom, manevrirati (Trîba
znåt bÿrdi`åt z bãrk¤n.)
bÿrdûra, `. - obrub na odjevnom
predmetu (AM) (Nü mi lîp bærhân, ali mi se pija`â bÿrdûra.)
borï}, m. - mlad ili malen bor
(PosÅdït }emo borï} uza zîd.)
borïno, s. - veliko, staro i ru`no
boro (Hïtili smo onô borïno,
bîlë j mu{jïvo.)
borït se, gl. nesvr{. (borî{ se, borê se) - boriti se (Ne borï se z
snôn!)
bõrkinja, `. - `ena koja je sudjelovala u ratu kao vojnikinja
(Onâ j bÆlå va pÅrtizânÆh kod
bõrkinja.)
boro
180
boro, s. Nmn. borå - starinski
niski ormar s ladicama; velika
{krinja s ladicama za odlaganje
rublja, ponekad mu je nadogra|en gornji ostakljeni dio
(AM) (Så rëba mÆ j stâla va borÇ.)
borovica, `. - 1. plod biljke kleka
(Sê j pÇno borëvÆc.), 2. borovnica (Såkÿ lçtÿ j pobïrala borëvice va Gõrskÿn kotÅrÇ.)
borovina, `. - borovo drvo (Borëvina nî dobrå za gorçt a{ ïmÅ
~Çda smolê.)
bõr{a, `. Gmn. bôr{ - torba, torbica (Sî zælå bõr{u sëb¤n?)
bõr{ica, `. - omanja `enska torbica (Vâ tu bõr{icu ti nï{ ne stânæ.)
bõr{ina, `. - velika `enska torba
(Tâ bõr{ina tÆ j kod da si pë{tÅr.)
bôs (boså, boso), neodr. pridj. bos (Ne pohãjÅj boså a{ }e{
se prehlÅdït!)
Bosånac, m. Gjd. Bosânca - Bosanac (Nïkakovi Bosânci mu
dçlaj¤ na kÇ}i.)
Bosân~ina, `. - pogrd. Bosanac
(O`enïla sæ j za nïkakovega/
nïkakovoga Bosân~inu.)
Bosânka, `. - Bosanka (Onâ j Bosânka.)
bosãnskÆ (-Å, _-ÿ), odr. pridj. bosanski (E vdï su ve} skëro
bo‘ï}njÅk
träjset lêt i jo{ povädaj¤ po
bosãnskÆ.)
BôsnÅ, odr. pridj. `. (D, Ljd.
Bõsni/Bõsnÿj) - Bosna (@ÆvçlÅ
j va Bõsni/Bõsnÿj ~Çda lêt.)
bost, gl. nesvr{. (bodç{, bodû) bosti (Ne bï menç nïkÆ bôl z
iglûn.)
botïja/botÇja, `. - uska boca duga
grla za stolno vino (zapremnine
7 dl) (Donesï nÅn jednÇ botïju/
botÇju vÆnå!)
botïjica/botÇjica, `. - uska boca
duga grla za stolno vino (zapremnine 7 dl), od milja (PëpÆli smo såkÆ po botïjicu/botÇjicu vÆnå i {lï spåt.)
botûn, m. Gjd. bot¤nå - dugme,
puce (isto: pÇtac) (Za{üj mi
botûn na stomånju.)
botunï}, m. - malo dugme, puce
(isto: pÇ~i}) (K¤pï botunï}i pa
}u ti je za{ït.)
Bo‘ï}, m. - Bo`i} (25. prosinca),
blagdan ro|enja Isusova (isto:
RojänjÆ IsÇsovo) (SvêtÅ Kåta
f›kne vân do Bo`ï}a mïsæc
dân.)
Bô‘i}, m. - mali Bôg (Hëmo va
crükÅv, }çmo se Bô`i}u pomolït.)
bo‘ï}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji se
odnosi na Bo`i} (O Bo`ï}u na
stôl klÅdên bo`ï}nÆ stõlnjÅk.)
bo‘ï}njÅk/bo‘ïtnjÅk, m. - 1. bo`i}no i novogodi{nje oki}eno
bo‘jÆ
181
drvce (OkrÇnili smo bo`ï}njÅk
z bë}icami.); (Na BådnjÅk sæ
j krÇnÆl bo`ï}njÅk.); 2. pren.
neukusno, odvi{e naki}ena
osoba (Vïdela san Jçlu. PrâvÆ
bo`ï}njÅk/bo`ïtnjÅk!)
bo‘jÆ (-Å, -æ) odr. pridj. - bo`ji (Z
bë`j¤n pomo}ûn!); (Grëbni~ani/Grëmi~ani gredû na hodo~å{}Æ na GorÇ na Mâl¤
Gëspoju i Mãjki Bë‘jÿj Trså{kÿj na DûhovskÆ pÿndïjak.)
bråbonjak, m. Gjd. bråbÿnjka sitan i duguljast (ov~ji ili kozji, ili nalik ov~jem ili kozjem)
izmet (isto: bobåk) (Sê j pÇno
bråbÿnjkÆh! Znâ~Æ dÅ j pro{âl
Frân z ofcåmi.); (SëpetÅ j t›do
kåkÅl! Sâmi bråbÿnjki! SkÇhat
}u mu blïtvæ da ga oprç.)
bråbÿnj~i}, m. - vrlo sitan i duguljast (ov~ji ili kozji, ili nalik
ov~jem ili kozjem) izmet (isto:
bop~ï}) (Måma, ~å su ovî bråbÿnj~i}i od jãn~i}a kad su
ovakë/evakë mï}i{ni?); (Sëpeta
su bråbÿnj~i}i! SkÇhat }u mu
blïtvæ da ga oprç.)
bråbÿnj~ina, `. - ov~ji ili kozji,
(ili nalik ov~jem ili kozjem)
izmet standardna oblika, ali
ve}i (isto: bop~ïna) (KakôvÅ j
pa of~ïna kad je ovakôv bråbÿnj~ina?); (Nebëgo dÆtç! Nî
ni ~Çdo dÅ j plåkalo kad je pokåkalo ovakôv bråbÿnj~inu.)
bradåvi~avÆ
bracolçt, m. - narukvica (K¤må
sÅn njÿj na bärmi i k¤pït }u
njÿj bracolçt.)
bracolçti}, m. - 1. mala, dje~ja
narukvica (Påzi da ne zgœbÆ{
bracolçti}!); 2. narukvica male vrijednosti (Tî j mëgÅl dåt
~â spodëbno, a ne tâ bracolçti}.)
brå}a, `. - bra}a (Sç smo med
brå}¤n podÆlïli, jo{ je sâmo
Mi{å{kÅ nerazdüjena.)
brÅdå, `. Ajd. brâdu - 1. dio lica,
brada (Otarï se! MÅsnå tÆ j
brÅdå.); 2. brada, kosmati dio
lica (Nä}e{ vãlda obrïjat brâdu?!)
bradåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
bradatïjÆ) - neobrijan, koji je
obrastao bradom (Do{ãl je vås
blåtÅn i bradåt.)
bradâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bradatîjÆ) - neobrijani, koji je
obrastao bradom (^å ôn bradâtÆ
ti se pija`â?)
bradåvica, `. - bradavica (Onå
ïmÅ bradåvicu na nosÇ.)
bradåvi~Åv (bradåvi~ava, bradåvi~ava), neodr. pridj. (komp.
bradavi~avïjÆ) - bradavi~ast
(Nä}e se sû} a{ je vås bradåvi~Åv pa gÅ j srân.)
bradåvi~avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. bradavi~avîjÆ) - bradavi~asti (Bë`e, pogjçdÅj onôga/
bradåvi~ica
182
onêga bradåvi~avÿga/bradåvi~avæga ~ovïka!)
bradåvi~ica, `. - mala bradavica
(Tâ bradåvi~ica ti ne mëre
smætåt!)
bradåvi~ina, `. - velika i ru`na bradavica (Na hrtÇ mÆ j vçlÅ bradåvi~ina.)
bradïca, `. - 1. dio lica, brada u
djeteta (Udrül sæ j na bradïcu.);
2. rijetko obra{tena brada ili
posebno izbrijana brada (Obrîj
tû bradïcu! [ njœn si kod jårac.)
bradïna, `. - duga~ka, gusto
obra{tena i neuredna brada
(PrësÆn te, obrîj tû bradïnu
p›vÿ leh ~å pëje{ nå brÿd!)
brådva, `. - {iroka mesarska sjekira i tesarska sjekira (PresÆcï
mi ovû ko{}ïnu z brådv¤n.)
brâga, `. - obujmica (Zabragâj tô
z brâg¤n)
bragåt, gl. nesvr{. (bragâ{, bragâj¤) - pri~vr{}ivati, u~vr{}ivati
obujmicom (Pœ{}Å ti, môrat
}e{ to bragåt.)
brâgeri}i, m. mn. - kupa}i kostim
(SH) (U`åli su stârÆ jûdi rç}
brâgeri}i za kupã}Æ.)
bragç{e, `. mn. - hla~e (isto: gå}e)
(DÆtç nësÆ bragç{e na tirãnti.)
bragç{ice, `. mn. - 1. male ili kratke
hla~e (Såd su modärne nïkakove bragç{ice da tÆ j pôl rïti
brÅnkanåt
våni.); 2. plitke ga}ice, `ensko
i dje~je donje rublje (PustïlÅ j
plêne pa }u jÿj k¤pït bragç{ice.) (isto: gå}ice)
bragç{ine, `. mn. - 1. duge, te{ke
ili pohabane hla~e (Do{ãl je va
nïkakovih bragç{inah i h¤dôj
stomånji.); 2. duboke ga}ice
(Sç mojç prijatelïce nëse mî}eræ bragç{ice sâmo san jå va
bragç{inah.); 3. uprljane ga}ice (Hïti tê bragç{ine za opråt.)
(isto: gå}ine)
brãjda, `. Gmn. brajâd - stupovi s
popre~nim `icama po kojima
se penje vinova loza (isto: rÇ‘a) (Sidçli smo pod brãjd¤n i
u`Ævåli.)
brÅnå, `. Ajd. brânu - brana,
ustava na vodi (Dïgli su brânu
pÅ j vodå va jçzeru visokë.)
branåt, gl. nesvr{. (branâ{, branâj¤) - vu}i {to za sobom (^å
tô branâ{ zå sob¤n?)
brÅnït, gl. nesvr{. (brãnÆ{, brãnæ)
- braniti, prije~iti (^å mu vï{e
brãnÆ{, tô tÆ j hÇjÆ)
brÅnkanåt, gl. nesvr{. (brÅnkanâ{,
brÅnkanâj¤) - 1. nemarno i
sna`no bacati (Zâ~ tô takë
brÅnkanâ{?); 2. pren. siroma{ki
sahranjivati koga (Siromåha
brÅnkanâj¤ nå krãj cimütera.);
3. zvoniti zvonima (odnosi se
na crkvena zvona, na zvona
bråskÆ
183
koja nosi stoka i sl.) (BrÅnkanålÿ
j nebëgo blâgo pëvasdÅn.)
bråskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - bratski
(Tô j bråskÅ j¤bâv?)
brå{nast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. bra{nastïjÆ) - bra{nast
(isto: mÇ~Ån) (Ovê jåbuke su
våvÆk brå{naste.)
brå{nastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. bra{nastîjÆ) - bra{nasti
(isto: mÇ~nÆ) (Næ}Ç brå{nast¤
jåbuku!)
bråt, m. - brat (SpodëbÅn je va
bråta.)
bråti}, m. - brat, od milja (Kãj mÆ
j bråti}? Igrãl bÆn se { njîn!)
bråtÿv (bråtova, bråtovo), pridj. bratov (KunjâdÅ j bråtova `enå.)
bråvÅr, m. - bravar (isto: {lôcÅr)
(P›vÿ su bråvÅrÿn govorïli {lôcari.)
bravarïja, `. - bravarski obrt, bravarska radionica (isto: {locarïja) (DçlÅl je va bravarïji, ma
sæ j b›zo {tufâl.)
bråvo, uzv. - uzvik odobravanja,
odu{evljenja (Bråvo! Ba{ si tô
lîpo narïsala!)
brÅzdå, `. - brazda (SÅdït }emo
kÿmpîr pod brÅzdÇ.)
brazgotina, `. - brazgotina (Oståla
mÆ j brazgëtina od rånæ.)
b›bjat, gl. nesvr{. (b›bje{, b›bj¤)
b›bÿj~ivÆ
- brbljati, govoriti {to neva`no
(Onî ëdzÅda smîrÿn b›bj¤.)
brbjïf~ina, m. - uporan i nepokolebljiv brbljavac (MÇ~, brbjïf~ino jedân! Kulïko ti pût
môrÅn rç}?)
brbjïvac, m. Gjd. brbjïfca - brbljavac (Dobrë Ç~Æ alÆ j prâvÆ brbjïvac.)
brbjïvica, `. - brbljavica (Dobrë
Ç~Æ alÆ j prâvÅ brbjïvica.)
brbjîv (brbjïva, brbjïvo), neodr.
pridj. (komp. brbjivïjÆ) - brbljav
(BrbjivïjÆ j od bråta, a jå sÅn
mïslæl da tô nî mogœ}æ.)
brbjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
brbjivîjÆ) - brbljavi (Tî, brbjîvÆ,
ponovï ~å sÅn reklå!)
brbjïvi~ina, `. - uporna i nepokolebljiva brbljavica (MÇ~,
brbjïvi~ino jednå! Kulïko ti
pût môrÅn rç}?)
b›bÿj/b›bojac, m. Gjd. b›boja/
b›bÿjca - pri{t (B›bÿj/b›bojac
mÆ j na nosÇ! Kåko }u pô} nå
tÅnci?)
b›bÿj~Æv (b›bÿj~iva, b›bÿj~ivo),
neodr. pridj. (komp. brbÿj~ivïjÆ) - pri{tav (SV) (Nebëg, vås
je b›bÿj~Æv.)
b›bÿj~ivÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. brbÿj~ivîjÆ) - pri{tavi
(SV) (Od dvâ b›bÿj~ivÅ pija`â
ti se brbÿj~ivîjÆ.)
b›boji}
184
b›boji}/b›bÿj~i}, m. - pri{ti}
(Mãjko, ako bi ti kî vïdæl tâ
b›boji}/b›bÿj~i}?!)
b›bojina/b›bÿj~ina, `. - velik
pri{t (Dâ te bolî tâ b›bojina/
b›bÿj~ina? Jâko tÆ j velïk i
~rjên!)
b›cat, gl. nesvr{. (b›cÅ{, b›cÅju)
- nezadovoljno bacati kakav
predmet (Zâ~ tô b›cÅ{ nå se
strâne?)
b›dace, s. - malo brdo, brda{ce
(Tô b›dace zovemë B›ce.)
b›do, s. - brdo (Tô b›do zovemë
Kïlavac.)  obe}åt/obe}Ævåt
komÇ/kemÇ b›da i dolïne davati obe}anja bez ikakve
mogu}nosti ispunjenja (Obe}ãl jÿj je b›da i dolïne, a pÇstÆl
j¤ j nësæ}u.)
brdunâl, m. Gjd. brdunÅlå - greda
nosa~ica u konobi (Brdunãl
je jo{ dëbÅr, a grêde su sç
{ûpe.)
brekÇja, `. - vrsta divljega vo}a
crvenih plodova, raste na stablu
s listovima nalik javorovim i
zrije u o`ujku (SV) (BrekÇjÅ j
zrçla va mãr~u.)
brçnær, m. Gjd. brçnera - gorionik
za plin (SV) (Z brçnerÿn sæ j
g›do spçkÅl.)
bränta, `. Gmn. brênt - drvena
posuda za no{enje gro`|a na
le|ima pri berbi, cca 50 l (Neslç
brîco
su pÇne bränte grëzjÅ nåzgÿru.)
bräntica, `. - omanja brenta (Dãl
sÅn storït bränticu za Çnuka pa
}e nÅn ovô lçto i ôn pomë}.)
bräntina, `. - velika brenta (PokõjnÆ nônÿ j imêl jednÇ vçl¤
bräntinu i nosül je nãjvi{e
grëzjÅ.)
bränza, `. Gmn. brênz - ko~nica
(Stïsni bränzu!)
bränzat, gl. nesvr{. (bränzÅ{, bränzaj¤) - ko~iti (Ne smî{ bränzat
na melÇ a{ }e te zançst i påst
}e{!)
bresïna, `. - vrsta biljke (SV) (BresïnÅ j lÆpå zelenå.)
brgÅkåt, gl. nesvr{. (brgã~e{, brgã~¤) - podrigivati (Po Ångûriji
se brgã~e.)
brgÅknÇt, gl. svr{. (brgãkne{, brgãkn¤) - podrignuti (DÆtç se klÅdç nå rame pa lågjæ brgãkne.)
b›g¤d, m. Ljd. brg¤dÇ - dio drmuna
(Pobïrali smo pe~œrve va brg¤dÇ.)
brg¤jåc, m. Gjd. brg¤jcå - vrsta
bijeloga krumpira (SV) (Da su
nå{i stârÆ {lï va B›g¤d po sïme
pa su tâ kÿmpîr nåzvÅli brg¤jåc.)
brîco, m. Gjd. brîcota - brija~,
frizer za mu{karce (isto: brijâ~)
(^Çda lêt je bîl brîco va bÿl-
brîg
185
nïci.); (Sî bîl pu brîcota a{ ti nî
poznåt?)
brîg, m. Ljd. brÆgÇ - brijeg (Sï su
se brîgi zabælïli pod snîgÿn.)
brîga, `. - briga (Tô tÆ j vçlÅ brîga!)
 devätÅ brîga - {to nebitno
(Tô ~a se onï kãraj¤, tô j menï
devätÅ brîga.)
brîj, m. nepromj. pridj. - pren.
`eljan (SV) (Såd si brîj na kamamïlu, a p›vÿ je nÆsï otêl.)
brïja, pridj. `. - bre|a, steona
(odnosi se na `ivotinju) (KråvÅ
j brïja. Våje }e zlê}.)
brijâ~, m. Gjd. brijÅ~å - brija~,
frizer za mu{karce (isto: brîco)
(^Çda lêt je bîl brijâ~ va bÿlnïci.)
brijâ{nica, `. - brija~nica (Jê p›vo
bÆlå brijâ{nica na Grëbni{}ini?)
brijævåt /se/, gl. nesvr{. (brijävÅ{
/se/, brijävaj¤ /se/) - obi~avati
/se/ brijati (Brijævãl sæ j våvÆk z
ïst¤n brïtv¤n.)
brïme, s. Gjd. brïmena - breme
(^å dÇ`e nësÆ{ brïme, tô j onë
tç`æ.)
brimæncç, s. Nmn. brimæncå malo, lako breme (Nãjprvÿ bi
jÆn op›tili brimæncç i kakë su
dicå rÅslå, rÅslô j i brïme.)
brimenïno, s. - veliko, te{ko breme (Kåko op›tÆ{ takëvo brimenïno? - KlÅdän ga nå zÆd i õnda
ga dîgnæn.)
brïtvi~at se
brïsalo, s. - gumica (isto, zn. 1:
gÇmica) (K¤pït }u ti lâpi{ i brïsalo.)
brîst/brêst, m. Gjd. brÆstå/bræstå
- brijest (Brîst/brêst mÆ j lîpo
drvë.)
bristï}/brestï}, m. - maleni brijest
(Odsïkli smo bristï}/brestï} i
otåc gÅ j dëv¤kÅl dëma.)
bristïna/brestïna, `. - visok i debeo
brijest (Kåko su dopejåli takôv
bristïnu/brestïnu dëma?)
brï{kula, `. - vrsta karta{ke igre
(Za brï{kulu su põsebnæ hãrte.)
brït /se/ // brïjat /se/, gl. nesvr{.
(brîje{ /se/, brîj¤ /se/) - brijati
/se/ (Brîje se såkÆ dân.)
brïtva, `. Gmn. brïtÅv - britva (Z
brïtv¤n se brîje.)
britvçla/brtvçla, `. - {arka na vratima (Znâ{ kulïko dçlÅ oko kÇ}æ kad su mu i britvçle/brtvçle
zarïjavele.)
brïtvica, `. - d`epni no`i} na sklapanje, perorez (Z brïtvic¤n lœpÆn jåbuku.)
brïtvi~at se, gl. nesvr{. (brïtvi~Å{
se, brïtvi~aj¤ se) - vrsta igre
s britvicom (SV) (Brïtvi~Å se
takë da se brïtvica klÅdç na
oprÇ`enu i nåzdÿlu ob›njenu
{åku i õnda se brïtvicu hïtÆ
nåzgÿru takë da se vrtî letê} i
kad pÅdç, môrÅ se zapï~it vå
zemju.)
brïzgat
186
brïzgat, gl. nesvr{. (3. l. jd. brïzgÅ,
brïzgaj¤) - davati mnogo mlijeka (SV) (Ali brïzgÅ z nå{æ
kråvæ! Imçt }e måt ~â nçst
zdôlu.)
brïzgava, neodr. pridj. `. - mlije~na (odnosi se na muznu ‘enku, kravu, ovcu, kozu) (SH) (Jê
tâ kozå brïzgava?)
brïzgavÅ, odr. pridj. `. - upravo
ona koja je bogata mlijekom
(SH) (Zg¤bïla mu sæ j brïzgavÅ
kozå, a od ovê drÇgæ nï{.)
brÆ‘ân (brÆ‘nå, brÆ‘no), neodr.
pridj. (komp. bri‘nïjÆ) - ubog,
jadan, dostojan `aljenja, bijedan (Pu{}âj ju, vî{ dÅ j brÆ`nå!)
brü‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bri‘nîjÆ) - ubogi, jadni, dostojni
`aljenja, bijedni (Brü`nÿmu/
brü`næmu se trîba smïlet, a ne
se smêt oko njegå.)
b›~i}, m. - tanak ili slab brk (Nå{emu mladï}u ve} brukvâj¤ b›~i}i.)
b›~ina, `. - duga~ak i bujan brk
(Nå{ prændçd dÅ j imêl gûstÆ
br~ïne.)
b›k, m. - brk (Måma, pa onå ïmÅ
b›ki!)  smêt se spod b›ka podsmjehivati se, smijuljiti se
(Onå jÿj vçruj¤} povädÅ, a
ovâ jÿj se smÆjç spod b›ka.)
brkåt (-a, -o) neodr. pridj. (komp.
brkatïjÆ) - brkat (I otåc m¤ j bîl
brkåt.)
b›njica
brkâtÆ (-Å, -ÿ) odr. pridj. (komp.
brkatîjÆ) - brkati (On brkâtÆ mæ
j stûkÅl.)
brknÇt, gl. svr{. (b›kne{, b›kn¤) ljutito ili prezrivo odbaciti {to
(Rô`icæ j b›kn¤l va strânu i
klâl no`ïne na stôl.)
b›ko, m. Gjd. b›kota - nadimak
mu{karcu s brkovima (B›kÿ j
våvÆk pÇcÅl z delamïtÿn. Bül
je minêr.)
Brnçlac, m. Gjd. Brnälca - `itelj
mjesta Brneli}i (S mån¤n je na
Dälti dçlalo nïkuliko BrnälcÆh.)
Brnçli}i, m. mn. - top. mjesto na
podru~ju jelenjske plovanije
u podru~ju Ri~ine (O˜n je od
BrnçlÆ}, büvÅ pul Brnçli}Æh,
grç Brnçli}æn.)
Brnälka, `. Gmn. BrnçlÅk - `iteljka mjesta Brneli}i (Mojâ j nôna
bÆlå Brnälka!)
brnälskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
odnosi na Brneli}e (Do{lï su
trî brnälskÆ mladï}i.)
bÈn~çt/brn~çt, gl. nesvr{. (3. l.
jd. bÈn~î/brn~î, bÈn~ê/brn~ê)
- zujati (kukac, avion, motor)
(Cêlu nô} mÆ j bÈn~êl/brn~êl
kÿmâr oko glÅvê.)
brnjåfka, `. - ptica drozd (Brnjåfka
ïmÅ lîpo pärjÆ.)
b›njica, `. - brnjica (KlÅdï pasÇ
b›njicu kad rê{ { njîn po selÇ.)
brôd
187
brôd, m. Gjd. broda, Ljd. brodÇ
- 1. brod, la|a, plovilo na vodi
(Ve} je {êst misêcÆh na brodÇ.);
2. plitak teren uz vodu (Brôd
je ëno mçsto kadï se Su{ïca
ulüvÅ va Ri~ïnu.)
brodï}, m. - igra~ka brod (VôlÆ se
igråt z brodï}æn va kådi.)
brodïna, `. - veliki brod (Vïdi
kakôv brodïna!)
brôj, m. Gjd. brojå - broj (Na kôn
brojÇ büvÅ{?)
brojalica, `. - ritmi~na pjesmica
za razvrstavanje djece u igri
(Dâ znâ{ brëjalicu »E˜ngele,
bängele, cÇkar, mêd...«)
brojït, gl. nesvr{. (brojî{, brojê) brojiti (Tî brojï, a mî se græmë
skrït.)
brokât, m. - skupocjena tkanina
protkana zlatnim i srebrnim nitima (ImçlÅ j håju od brokâta,
så sæ j svÆtçla.)
broka/brokva/brÇkva, `. - zakovica (]apåt }e{ z brëk¤n/brëkv¤n/
brÇkv¤n i dr`åt }e.)
brokvica/brÇkvica, `. - sitna zakovica (Na v›h postolå su bîle
brëkvice/brÇkvice.)
brõmb¤l [brõÜb¤l], m. Gjd.
brõmbula [brõÜbula] - smjesa
kuhanih trava za aromatizaciju
i dezinfekciju ba~ava prije
broskvina
stavljanja vina (Brõmb¤l se
skÇha i lijç va bå~vu.)
brÿmbulåt [brÿÜbulåt], gl. nesvr{.
(brÿmbulâ{ [brÿÜbulâ{],
brÿmbulâj¤ [brÿÜbulâj¤])
- aromatizirati i dezinficirati
ba~vu brombulom (SV) (Brÿmbulåt }u bå~ve rånijæ a{ sÅn
lâni skëro zåkasnÆl.)
brõntula, `. - osoba koja mrzovoljno prigovara, gun|a (isto:
brÿntulôn) (Ala, brõntulo, færmâj brœndat!)
brÿntulåt, gl. nesvr{. (brÿntulâ{,
brÿntulâju) - mrzovoljno prigovarati, gun|ati (isto, zn. 2:
brœndat) (Smîrÿn brÿntulâ{!
Kad }e{ ve} fïnit?)
brÿntulôn, m. - osoba koja mrzovoljno prigovara, gun|a (isto:
brõntula) (Ala, brÿntulône,
færmâj brœndat!)
broskva, `. Gmn. broskÅv - vrsta
mediteranskoga zelja visoke
stabljike, nalik kelju (PosÅdïla
san brëskvu i kêlj.); (Po zÆmï
se najÆmë brëskvæ.)
broskvica, `. - mala broskva ili jelo
od broskve pripremljeno djeci
(]çmo za ve~çru ~â låhko, mõrda målo brëskvicæ.)
broskvina, `. - tvrda ili stara
broskva ili pre~esto konzumirano jelo od broskve (Ve} sÅn
se zajïla brëskvinæ sçga vîka.)
bro{tulåt
188
bro{tulåt, gl. nesvr{. (bro{tulâ{,
bro{tulâju) - 1. pr`iti kavu (Kafç
di{î a{ ga måt bro{tulâ.); 2. pren.
neprekidno govoriti (Smîrÿn
bro{tulâ{! Færmâj!)
bro{tulîn, m. - posuda s ru~icom
za pr`enje kave (Jë{ ~œvÅn
nônÆn bro{tulîn.)
brstït, gl. nesvr{. (3. l. jd. brstî,
brstê) - brstiti (Tecï tåmo a{ ti
kozïna brstî s¤sçdovu `ivïcu!)
br{jân, m. Gjd. br{jåna - br{ljan
(Kad su posïkli br{jân na zÆdÇ,
zîd je pâl.)
brtõldo, m. Gjd. brtõldota - neozbiljna, vjetropirasta, nepredvidljiva osoba (A õn je brtõldo,
jedân dân ti se veselî, a drÇgÆ
dân te nä}e ni pogjçdat.)
brtoglâv (brtoglåva, brtoglåvo),
neodr. pridj. (komp. brtoglavïjÆ)
- neozbiljan, vjetropirast, nepredvidljiv (isto: vrtoglâv) (Ne
bÇdi brtoglâv! Takë nïkÆ ne
znâ ~å mïslÆ{.)
brtoglâvÆ (-Å, -ÿ) odr. pridj. (komp.
brtoglavîjÆ) - neozbiljni, vjetropirasti, nepredvidljivi (isto:
vrtoglâvÆ) (A tî si mïslela da
}e{ se uspçt dogovorït z onîn
brtoglâvÆn.)
brudçt, m. - brodet; jelo od ribljega mesa s povr}em (SkÇhala sÅn
brudçt, ali ga nïkÆ nî otêl jïst.)
brœsilica
brÇf¤l, m. Gjd. brÇfula - pri{ti},
akna (SH) (Zï{li su mi nïkakovi
brÇfuli.)
brÇh, m. - kila (Nemôj pustït da ti
dÆtç jâko plâ~e a{ bi ti moglë
dobït brÇh.)
brÇkat, gl. nesvr{. (brÇkÅ{, brÇkÅju) - javno sramotiti, kritizirati
(Zâ~ me brÇkÅ{ pred sïmi?)
brukvåt, gl. nesvr{. (3. l. jd.
brukvâ, brukvâj¤) - nicati,
izbijati iz zemlje (Na prÿlç}Æ
sç brukvâ.)
brÇkvica, `. - 1. kratki ~avli} s velikom glavom koji se zabijao
u poplat cipela da bi se sprije~ilo tro{enje (SV) (BrÇkvice su
drÇh~ije od drÇgÆh ~ãvlÆh.
DÇ`e su i ïmaj¤ vçl¤ glâvu.);
2. zastarj. `eljezno poja~anje
u obliku polumjeseca na poplatu cipele u~vr{}eno sitnim
~avlima velike glave (BrÇkvice
su rÇ{ile dok smo hodïli.)
brœndat, gl. nesvr{. (brœndÅ{,
brœndaj¤) - 1. mrmljati, nerazgovjetno govoriti (Ne brœndÅj,
povîj glâsno ~å mislî{!);
2. mrzovoljno prigovarati, gun|ati (isto: brÿntulåt) (Nïkad ti
nî pråvo, smîrÿn brœndÅ{!)
brûs, m. Ljd. br¤sÇ - brus (Koscï
su brûs dr`åli va t¤lcÇ.)
brœsilica, `. - brusilica: elektri~ni
alat za bru{enje i rezanje (Zåsi-
br¤sït
189
kÅl je z brœsilic¤n po betônu
pa m¤ j bîlo lågje {tçmat.)
br¤sït, gl. nesvr{. (brœsÆ{, brœsæ) brusiti (Tî br¤sï, a jå }u {tçmat
pa }emo b›`e).
brusnïca, `. - posuda od mekana
zelenog kamena u kojoj se
nalazi voda za doma}e `ivotinje (koko{i ili psa) (SV) (Målÿ
j vodê va brusnïci! Dolîj da
mëre `äjno blâgo pït!)
brÇ{ka, `. Gmn. brÇ{Åk - manji
kamen kojim se popunjava
rupa u suhozidu (SV) (Dopejãl
mÆ j karijôlu brÇ{Åk da dofïnÆn
zîd.)
bru{kîn, m. - ~etka za ribanje
(isto: kçfa, {kÅrtåca/{kÅrtå~a)
(Orîbala san tlë z bru{kînÿn.)
b›v, `. - brv, sloj oblaka na hrptu
 br¤~u - bÇra
planine (B›v na O
}e.)
brzüna, `. - brzina (Nï{ nî storenë
kako Bôg zapovädÅ akÿ j storenë na brzünu.)
b›zo, pril. (komp. b›‘æ) - brzo,
ubrzo (P›vÿ su jûdi `îv kåmÆk
razbÆjåli, a danås dõjde bâgær
i sç b›zo skopâ.); (DçlÅl je va
bravarïji ma sæ j b›zo {tufâl.)
b›‘e, pril. - vjerojatno, bit }e da
˜ n je b›`e pozÅbîl nã to.)
je... (O
b›‘Æ, komp. pridj. - br`i (Jå b›zo
te~ên, ali õn je jo{ b›`Æ od
menç.)
bubnjåra
br‘ôla, `. - pr`olica; krto meso
pe~eno s ~e{njakom (Sâmo za
blågdani smo br`ôlu jïli.)
br‘ôlica, `. - pr`olica; krto meso
pe~eno s ~e{njakom, od milja
(Mõrda bi{ målo br`ôlicæ s
nåmi? - A då ~a!)
bûbÅnj, m. Gjd. bûbnja - bubanj
(SëpÅl je va bûbÅnj, a måt
je zïjala nçka dâ pomånje.)
 pô} na bûbÅnj - prodati
nekretnine radi duga (KÇ}a
m¤ j môrala pô} na bûbÅnj.)
bÇbat, gl. nesvr{. (bÇbÅ{, bÇbaj¤)
- lupati (SH) (Ne bÇbÅj z
vrãti!)
bÇbjast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. bubjastïjÆ) - bucmast,
debelju{kast (isto: bÇcmast)
(Menï su lïpjÅ bÇbjasta dicå.)
bÇbjastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. bubjastîjÆ) - bucmasti,
debelju{kasti (isto: bÇcmastÆ)
(Iskãl tæ j ôn bÇbjastÆ mãl~i}!)
bÇbn¤t, gl. svr{. (bûbne{, bûbn¤)
- 1. udariti u {to (BÇbn¤l je vå
zÆd dokla sæ j ob›njÅl.); 2. pren.
bez razmi{ljanja, nenadano
re}i {to neo~ekivano (Påzi
da ~â ne bûbne{ pred njûn.);
3. pren. izre}i besmislicu (Ne
jÅdï se, ôn bûbne i ostâne `îv.)
bubnjåra, `. - velika limena ba~va
(SH) (Zåme{ dvê bubnjåre i tavalûn/tavalôn i eko ti skçla!)
bubnjåt
190
bubnjåt (-a, -o) neodr. pridj.
(komp. bubnjatïjÆ) - okrugla
lica, bucmast (Bubnjåt je na
njejîh!)
bubnjâtÆ (-Å, -ÿ) odr. pridj.
(komp. bubnjatîjÆ) - okrugla
lica, bucmasti (Tô tÆ j od onê
bubnjâtæ bråt.)
bÇbrig/bÇbrih, m. - bubreg (Bÿlnâ
j na bÇbrigi/bÇbrihi.)
bÇbrit, gl. nesvr{. (bÇbrÆ{, bÇbræ) 1. bubriti (Fa`ôl bÇbrÆ va vodï.);
2. pren. {iriti se, kvasati se,
bujati (isto: bohtçt) (Vïdi kulïko
jî, sâmo bÇbrÆ z dâna va dân.)
bÇcmast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. bucmastïjÆ) - bucmast,
debelju{kast (isto: bÇbjast)
(Menï su lïpjÅ bÇcmasta dicå.)
bÇcmastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. bucmastîjÆ) - bucmasti,
debelju{kasti (isto: bÇbjastÆ)
(Iskãl tæ j ôn bÇcmastÆ mãl~i}!)
bÇ}nut /se/, gl. svr{. (bû}ne{ /se/,
bû}n¤ /se/) - nakratko /se/
zamo~iti u vodu (Bû}n¤ se va
Ri~ïni pa njÆn je månje tçplo.)
b¤dân (b¤dnå, b¤dno), neodr.
pridj. (komp. budnïjÆ) - budan
(Sî b¤dnå? Ala, ståt ti sæ j!)
b¤dït, gl. nesvr{. (bœdÆ{, bœdæ) buditi (Jå ga bœdÆn såkÿ jÇtro.
Da ne dân, zåspÅl bi.)
bujolïna
budœ}Æ (-Å, -æ), odr. pridj. - sljede}i, naredni (Tô mÆ j budœ}Æ
mû`.)
buhå, `. Ajd. bÇhu - buha (BÇhe
skã~¤.)  dõsadÅn kod buhå
- dosadna osoba (NamãjÅ ve}
Çru vrïmena, dõsadÅn je kod
buhå.)
buhãnci, m. mn. Gmn. buhånÅc/
buhãncÆh - 1. crvene mrlje i
opekotine po ko`i od grijanja
blizu vatre (Buhãnci dõjd¤ i
od zÆmê i od ognjå.); 2. svrbe`
dijelova tijela, posebno no‘nih
prstiju nakon smrzavanja u
cipeli (SV) (Nî trîbÅ nosït têsni
postolï po zÆmï a{ ~ovïk mëre
dobït buhãnci.)
bujåka, `. - cementna smjesa,
obi~no za zatvaranje sitnih pora
na betonu (SV) (Polêt }emo
plë~u z bujåk¤n da ne pœ{}Å.)
bujôl, m. - vjedro (isto: sï}) (Zakalãj
mi bujôl vodê!)
bujolï}, `. - 1. malo vjedro (isto:
sï}i}) (K¤pït }u måteri månjÆ
bujolï} a{ njôj je z vçlÆn ve}
tç{ko kalåt.); 2. kantica za dje~ju igru (Bujolï} je pustïla va
pæskÇ.)
bujolïna, `. - veliko, staro, derutno
vjedro (isto: sï}ina) (^å }e ti tâ
vçlÆ bujolïna?); (Hïti }å tâ bujolïnu! Vî{ dÅ j vås rïjÅv.)
bÇkara
191
bÇkara, `. - vrsta starinskoga drvenoga vr~a za vino (Dãj mu bÇkaru vÆnå!)
bÇkva, `. Gmn. bÇkÅv - bukva
(Va {ÇmÆ j ~Çda bÇkÅv.)
bÇkÿv (bÇkova, bÇkovo), pridj. bukova (Va {ÇmÆ j jednå vêlÅ
bÇkova klåda.)
bÇkvica, `. - 1. tanko i nisko stablo bukve (LÆpå bÇkvica! [këda j¤ j posï}.); 2. zastarj. vojna
knji`ica (SH) (Na lêvi }e ti dåt
bÇkvicu.)
bÇkvi}, m. - mlada bukva (Lîpi
môj, bÇkvi}i se ne sÆ~û! ^å
}emo sï} za dvãjset lêt?)
bÇkvina, `. - debelo i visoko stablo bukve (Udrül je grôm va
bÇkvinu.)
bulåt, gl. svr{. i nesvr{. (bulâ{,
bulâj¤) - obilje`iti/obilje`avati
{to `igom (npr. drva za sje~u)
([ÇmÅr bulâ drvå kâ su za
posï}.)
bulÅznït, gl. nesvr{. (bulãznÆ{,
bulãznæ) - bulazniti, trabunjati,
govoriti besmislice (^å tô
bulãznÆ{? ^å tî re~ç{, ne bï
pås z måslÿn pojîl.)
buletîn, m. - 1. pisana poruka,
ceduljica (NapÆ{ï mi buletîn
~å ti rãbÆ z butîgæ.); 2. ispisani
ra~un (Kulïkÿ j pÆsålo na buletînu, tulïko sÅn jÿj dÅlå.)
b¤nå
bulïlo, s. Gjd. bulïlota - osoba
koja bulji (SV) (Ala, bulïlo, pogjçdÅj kåmo drugâmo!)
bulîn, m. - kugla koja se pri bo}anju prva baci (Bë}u môrÅ{
doto~ït ~a blï`e bulînu.) 
imçt/dr‘åt kogå/kegå za bulîna - omalova`avati koga, dr`ati koga budalom (^å ne vïdÆ{
da te ïmaj¤/dr`ê za bulîna.)
b¤lït, gl. nesvr{. (bœlÆ{, bœlæ) buljiti (SV) (isto: blæjït (zn. 3),
blÆvït) (^å bœlÆ{ vâ me? ^å ti
se pija`ân?)
bûlo, m. Gjd. bûlota - osoba kojom se ostali izruguju (Bûlo
jedân! Sï ti se smÆjû! Ne dçlÅj
bedasto}ç!)
b¤mbâk [b¤Übâk], m. Gjd. b¤mbÅkå [b¤ÜbÅkå] - 1. pamuk
(LÅnc¤nï su od b¤mbÅkå.);
2. deblji pamu~ni konac (AM)
(Z b¤mbÅkôn se dobrë ba`dâ.)
bœmbÅr, m. Gjd. bœmbara [bœÜbÅr] - bumbar (Ne bõj se!
Bœmbari ne bodû.)
b¤mbâ{nÆ [b¤Übâ{nÆ] (-Å, -ÿ),
odr. pridj. - pamu~ni (Na pësteji su b¤mbâ{nÆ lÅnc¤nï.)
bœmbit [bœÜbit], gl. nesvr{. (bœmbÆ{ [bœÜbÆ{], bœmbæ [bœÜbæ])
- rado i mnogo piti, naj~e{}e
alkohol (SV) (Råd bœmbÆ, a pijân dçlÅ kumêdiju.)
b¤nå, `. - buna, pobuna (Bîli su
va Zãgÿrj¤, kadî j bÆlå b¤nå.)
bœncat
192
bœncat, gl. nesvr{. (bœncÅ{, bœncaj¤) - buncati, govoriti u
bunilu (BœncÅ kad ïmÅ fêbru.)
bœnda, `. - bunda, krzneni ogrta~
(I da njÿj nî dëbÅr! A vïdi kakëvu bœndu jÿj je k¤pîl.)
b¤nït se, gl. nesvr{. (bœnÆ{ se, bœnæ se) - buniti se (VåvÆk se bœnÆ{.
Zâ~ se kî pût { ~în ne slo`î{?)
b¤nkÅrït, gl. nesvr{. (b¤nkãrÆ{,
b¤nkãræ) - uznemiravati stoku
(SV) (Ne b¤nkÅrï nebëgo blâgo a{ da bi moglë mlÆkë zg¤bït.)
bÇnjogo, uzv. - izraz u bo}anju sa
zna~enjem da igra~ mora ponoviti bacanje ako nije pravilno obavije{ten ~ija je bo}a
bli`a (SV) (StïpÅne, ala, hïti
bÇnjogo!)
bÇra, `. - bura, vjetar sjeverac
(BÇra pœ{e i snîg metç!)
bÇrica, `. - slaba bura (BÇrica
dr`î! Nç b¤ nï{ od da`jå.)
bÇrina, `. - sna`na i dugotrajna
bura (Kåd }e ve} færmåt tâ
bÇrina da mëremo zî} vân!)
bÇ{at /se/
bœrno, neodr. pridj. s. - burno
(vrijeme) (Bœrnÿ j vrîme pa se
pu såkÿga/såkæga rëba {œ{Æ.)
bœrnjÅk, m. - ukrasna plo~ica oko
kvake na vratima (SV) (NÆsï tâ
bœrnjÅk ozdãvna otrlå, a poznâju se p›sti.)
bÇs, m. - autobus (^çkÅn bÇs!)
bÇsæn, m. Gjd. bÇsena - busen
(Zïsk¤bi tî bÇseni trÅvê p›vÿ
leh ~å zasimenî.)
bÇseni}, m. - manji busen (Vî{ tÆ
j bâlica va bÇseni}u!)
bÇsenina, `. - velik busen (Ni
VçlÆ Jô`e ne bï zïsk¤bÅl takôv
bÇseninu!)
bÇsi}, m. - 1. manji autobus (Razvã`Å dïcu z bÇsi}æn i zadovëjÅn je!); 2. dje~ja igra~ka autobus (Nå ti bÇsi} pa se igrâj.)
busï}i, m. mn. - cipele za rad u
gnoju (SV) (Obûj busï}i i hôj
ocÇ pomë} rastïpat gnôj!)
bÇsina, `. - velik autobus (Kåko
ôn onakë mï}i{Ån mëre vozït
takôv bÇsinu?)
bÇsnÅ, odr. pridj. `. - autobusna postaja (Kad bi lçh na~inïli ~ekaônicu na nå{ÿj bÇsnÿj.)
b¤rgåt, gl. nesvr{. (b¤rgâ{, b¤rgâj¤) - bljuvati, povra}ati (isto:
rïgat) (B¤rgålÅ j ve} dvâ p¤tå.
Sçbÿj je nî~ pojïla.)
bÇ{, m. - poljubac, cjelov (isto: bÇ{ac) (DÅlå m¤ j jedân bÇ{i}.)
burîn, m. - lagana bura (Pœ{e burîn! Sâmo da ne poja~â!)
bÇ{at /se/, gl. nesvr{. (bÇ{Å{ /se/,
bÇ{aj¤ /se/) - cjelivati /se/,
bÇ{ac, m. - poljubac, cjelov (isto:
bÇ{) (DÅlå m¤ j jedân bÇ{ac.)
bu{ævåt
193
davati poljupce (Vî{ se bÇ{aj¤
pod hrastï}æn.)
bu{ævåt /se/, gl. nesvr{. (bu{ävÅ{
/se/ // bu{ûjæ{ /se/, bu{ävÅju
/se/ // bu{ûj¤ /se/) - cjelivati
/se/, izmjenjivati poljupce (Tr
se nÆsû vïdeli mïsæc dân! Nçka
se bu{ävÅju // bu{ûj¤.)
bu{ïca, `. - mala buha (Pås je pûn
nïkakovih bu{îc.)
bÇ{i}, m. - poljup~i} (]Ç ti dåt
bÇ{i} za låhku nô}!)
bÇ{ina, `. - veliki poljubac (Dÿjdï
bãrbi}u svõjmu, }u ti dåt jedân vçli bÇ{inu!)
bu{ïna, `. - buha pogrdno (Hïti tû
ponjåvinu! PÇnÅ j bu{în.)
bœ{ilica, `. - stroj za bu{enje (]ê{
mi pos¤dït bœ{ilicu a{ bÆn
obïsÆl slïke?)
b¤{ït, gl. nesvr{. (bœ{Æ{, bœ{æ)
- bu{iti, probijati otvor, rupu
(isto: svidråt, v›tat) (B¤{ïli su
dë pÿl në}i. Vãlda su fïnili.)
bu{jïvac, m. Gjd. bu{jüfca - osoba
puna buha (SV) (Sï bi`ê od
bu{jüfca.)
bu{jîv (bu{jïva, bu{jïvo), neodr.
pridj. (komp. bu{jivïjÆ) - pun buha (Bï` od njegå, õn je bu{jîv!)
bu{jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bu{jivîjÆ) - pun buha (Bu{jîv¤
rëbu }emo va`gåt.)
bÇ{n¤t /se/, gl. svr{. (bû{ne{ /se/,
bû{n¤ /se/) - poljubiti /se/ (Kî
butî‘ica
dõjde va Grâd p›vÆ pût, môrÅ
bÇ{n¤t båbu.)
bÇ{ta, `. - 1. kutija za duhan,
cigarete, nao~ale, novac (Imäl
je zlâtnu bÇ{tu za cigarçti.);
2. omotnica s pla}om u gotovini (SV) (Dobïli smo plâ}u va
bÇ{ti.)
bÇ{tica, `. - 1. manja kutija za duhan, cigarete, nao~ale, novac
(Dr`ãl je o}Ålï va bÇ{tici);
2. mala, tanka kuverta s pla}om
u gotovini (SV) (Jê ti ~â sõldÆh
va tôj bÇ{tici?)
bu{tîn, m. - nov~anik (isto: râbu{,
takujîn, {rãjtaflÆn) (AM) (Zg¤bïlÅ j bu{tîn. Srï}a da nî bîlo ~Çda sõldÆh.)
bût, m. - but (isto: ku{çt) (Odrï`i
mi onakë dëbÅr këmÅd bûta
a{ su mi dicå na obçdu.)
butîga, `. - 1. trgovina, prodavaonica (Hôj va butîgu po krÇh!);
2. pren. patentni zatvara~ na
hla~ama (Oprtå tÆ j butîga. ^å
ti se patênt opïrÅ?)
butigêr, m. Gjd. butigærå - prodava~, trgovac (isto: trgovac) (Jo{
su njegëvi stâri bîli butigærï.)
butigerïca, `. - prodava~ica, trgovkinja (Va butîgÆ j nëva butigerïca.)
butî‘ica, `. - mala trgovina, prodavaonica (Ako ti se ne dâ pô}
va mÅrkçt, hôj va butî`icu.)
butî‘ina
194
butî‘ina, `. - velika trgovina, prodavaonica (Kî se mëre snâ} va
tïh butî`inah? SçgÅ j a nî gdô
nâ}.)
bÇturica, `. - sve`anj drva pripremljen za prodaju u gradu
(SV) (ProdÅlâ j bÇturicu-dvê,
kåko kî dân. Od tïh sõldÆh je
k¤pïla cÇkara, kafå, i {lå hëdæ} dëma.)
Buzdehânj, m. Gjd. Buzdehnjå
- top. Buzdohanj, skupina
zaselaka (Hålovac, BÅj~çvo
buzerânt
Selë, Råkovo Selë, Mãr{i})
(O˜n je z Buzdehnjå, büvÅ na
BuzdehnjÇ.)
bûzdo, m. Gjd. bûzdota - pogrdan
naziv za glupu osobu; glupan
(Bûzdo, da bûzdo, kåko si tî
{kôlu fïnÆl?)
buzerânt/buzorânt, m. Gjd. buzerãnta/buzorãnta - homoseksualac (Buzerânt/buzorânt
je mu{kî kî vôlÆ drÇgÿga/drÇgæga mu{kôga/mu{kêga.)
cãgÅj
195
cêli}
C
cãgÅj/cãjgÅr/cãgÅr/cãgær, m. Gjd.
cãgja/cãjgara/cãgara/cãgera kazaljka na satu (Po{emçrÆl se
cãgÅj na `vejarînu.)
câjt, m. Gjd. cãjta - vrijeme (SH)
(Nî bîlo cãjta da jih brojîn.)
cåpa/cåta, `. - 1. {apa (Medvïd
gÅ j zadêl z cåp¤n/cåt¤n i ubül
ga.); 2. tragovi {apa (SV) (Sû tô
cåpe/cåte od medvïda?)
cåpica/cåtica, ‘. - 1. mala {apa
(Vî{ ti må~i} dÅjç cåpicu/cåticu.); 2. tragovi malih {apa (^ïjæ su ëvo cåpice/cåtice?)
capîn, m. - stabilna poluga za okretanje drvenih trupaca (AM)
(NÅjdï mi ôn capîn da ob›nen
ôv tr¤påc.)
cåpina/cåtina, ‘. - 1. velika {apa
(Medvïd ïmÅ velïku cåpinu/cåtinu.); 2. tragovi velikih {apa
(Bül je na}ås jçlæn na lÆhî. Sê j
pÇno cåpÆn/cåtÆn.)
câr/cçsÅr, m. Gjd. cåra/cçsÅra
- car (Tâ cãr/cçsÅr je bÆvâl va
vçlÿn dvÿrcÇ.)
cårinÆk, m. - carinik (CõlnÅri su
bîli cårinÆki va stârÿ vrîme.)
cçstÅr, m. - cestar (DçlÅl je kod
cçstÅr.)
cåtara, `. - 1. vrsta sjekire za tesanje drva i rezanje mesa na ko-
made (AM) (Nîs moglå prekïn¤t
ko{}ïnu. Bî{ mi j¤ tî z cåtar¤n?);
2. splav (SL) (Jå se ne domî{jÅn
cåtaræ na Ri~ïni.)
cavåta, `. - papu~a (isto: ~avåta;
zn. 2: papÇ~a) (Cavåte se obûj¤ pred vrãti.)
cavåtica, ‘. - papu~ica (isto: ~avåtica; zn. 2: papÇ~ica) (Obûj
cavåtice a{ }e{ se prehlÅdït!)
cavåtina, ‘. - velika papu~a (isto:
~avåtina; zn. 2: papÇ~ina) (Kãj
si na{lå tê vçlæ cavåtine?)
cêdula, `. - cedulja (isto: cïgli})
(Na cêdulu mi zapÆ{ï brôj telefôna.)
cêdulica, ‘. - ceduljica (Zamï cêdulicu a{ sÅn ti napÆsåla ~å mi
rãbÆ donçst z butîgæ.)
cêl (cælå, cêlo), neodr. pridj. cio, ~itav (Jê onâ zdçlica kâ tÆ
j påla oståla cælå?)
celçste, pridj. nepromj. - svjetloplav (Rên nå tÅnci, obœ} }u
celçste håju.)
cêlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - cijeli (Bålkonïna jÆn je za cêlæ kÇ}æ.) 
cêlo råno - cijelo jutro (SH)
(Ne ~inï me kjêt cêlo råno.)
cêli}, m. - debeli krumpir; krumpir kuhan ucijelo, nerazrezan,
cêlt
196
s korom (Cêli}i trîba ol¤pït
dokla su tçpli.)
cêlt/cältÅr, m. Gjd. cälta/cältra vodootporni materijal ~etvrtasta oblika, za vojni~ke {atore
ili za no{enje bremena (isto: cerâda) (Rast›t }emo zçmju na
cêlt/cältÅr.)
cçnere, pridj. nepromj. - tamnosivo (Ob¤cï ôn cçnere ve{tîd/
onû cçnere håju!)
cên (cænå, cêno), neodr. pridj.
(komp. cenïjÆ) - jeftin (SV)
(OvãstÅ håjÅ j bÆlå cænå.)
cändrat se, gl. nesvr{. (cändrÅ{
se, cändraj¤ se) - cmizdriti (SV)
(isto: cvçnjit se) (Ne cändrÅj se
a{ }e{ pô} råno spåt.)
cändrÅv (cändrava, cändravo),
neodr. pridj. (komp. cændravïjÆ)
- pla~ljiv (isto: cvçnjast) (NïkakovÅ j cändrava. Mõrda ju ~â
bolî!)
cändravÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
cændravîjÆ) - pla~ljivi (isto:
cvçnjastÆ) (Ne plå~i a{ }e ti se sï
{pëtat »cändravÆ, cändravÆ«.)
cenerîn, pridj. nepromj. - zelenoplav (Ob¤cï cenerîn måju/cenerîn bragç{e! Ba{ ti lîpo stojî!)
cênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
cenîjÆ) - jeftini (SV) (CênÆ prâh
ne vajâ.)
cäntÅr, m. Gjd. cäntra - sredina,
CärnÆk
sredi{te (Onâ j nagïnjala cäntru
va polïtiki.)
cæntimçtÅr, m. Gjd. cæntimçtra
- 1. centimetar (Dvanâjst cæntimçtÅr); 2. mjerilo (Ne pozÅbï
cæntimçtÅr da ne bûmo mïrili
ëd oka.)
cænturîn/cÆnturîn, m. - pojas (isto:
pâs, rçmæn) (KlÅdï cænturîn/cÆnturîn da ti bragç{e ne pÅdû!)
cçpera, pril. - nimalo (SH) ([ãl sÅn
målo potaknÇt, pa sÅn môrÅl i
nÆtït a{ ni cçpera ognjå nî ostålo.)
cerâda, `. - vodootporni materijal
~etvrtasta oblika za vojni~ke
{atore ili za no{enje bremena
(isto: cêlt/cältÅr) (Pokrït }emo
stôg s cerâd¤n.)
cerâdina, ‘. - star i dotrajao komad vodootpornoga materijala
~etvrtasta oblika za vojni~ke
{atore ili za no{enje bremena
(Hïti tû cerâdinu }å! [¤pâ j.)
Cärni~Ån, m. Gjd. Cärni~ana stanovnik mjesta Cernika (Cärni~ani zovemë jûdi s CärnÆka.)
Cärni~Ånka/Cärni{}ica, `. - stanovnica mjesta Cernika (Cärni~Ånka ili Cärni{}icÅ j ‘änskÅ
s CärnÆka.)
CärnÆk, m. Ljd. CærnÆkÇ - top.
selo u sredi{njem dijelu Grobni{}ine, sjedi{te plovanije (dijelovi naselja: BÅnëvo Selë/
cärni{kÆ
197
BÅnï, Râvnjarsko Selë/RâvnjÅri, Cipïca) (O˜n je s CärnÆka,
büvÅ va CærnÆkÇ.)
cärni{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji pripada
Cerniku ili se odnosi na Cernik
(Va jelänskÿj plovanïji se re~ç
»filçt«, va cärni{kÿj i grãjskÿj
»korezîn«.)
cesân/cesânj, m. Gjd. cesnå ~e{njak (Kad je gulâ{ gotôv, dodâj cesnïcu na sïtno narï`ena
cesnå.)
cesnïca, ‘. - re`anj ~e{njaka (Kad
je gulâ{ gotôv, dodâj cesnïcu
na sïtno narï`ena cesnå.)
cçsta, ‘. - cesta (Va Slavôniji su
jûdi s tråhtÿri blokîrali cçste
da jÆn se vï{e plãtÆ za {enïcu.)
cïbÿr, m. Gjd. cïbora - drvo i plod
rane {ljive sitnih crvenkasto`u}kastih plodova (isto: Årmulîn) (Cïbÿr je jâko lîp kad cvatç.); (VåvÆk skÇhÅn pçkmez od
cïborÆh a{ mi ga dicå råda pojidû.)
cîca, `. - sisa, dojka (Kad ostårÆ{,
cîce se obïsæ.)
cïcat, gl. nesvr{. (cïcÅ{, cïcaj¤)
- sisati (isto: sasåt) (DÆtç cïcÅ
dokla måtær ïmÅ mlÆkå.)
cicåta, neodr. pridj. `. - prsata,
velikih dojki (PogjçdÅj kakô j
cicåta!)
cicâtÅ, neodr. pridj. `. - prsata,
velikih dojki (Onâ cicâtÅ mu
se pija`â.)
cigânit se
cîcica, ‘. - sitna ili mlada doj~ica
(Kad je `änskÅ mlÅdå ïmÅ cîcice, a kad ostårÆ cîcine.)
cîci}, m. - odmil. sisica, doj~ica
(KëmÅ} su njôj cîci}i pë~æli
râst i ve} bi {lå nå tÅnci.)
cîcina, `. - velika dojka ili dojka
u starije ‘ene (Kad je `änskÅ
mlÅdå ïmÅ cîcice, a kad ostårÆ
cîcine.)
cÆdït, gl. nesvr{. (cüdÆ{, cüdæ) cijediti (Måt m¤ j våvÆk cÆdïla
mlÆkë.)
cïfrat /se/, gl. nesvr{. (cïfrÅ{ /se/,
cïfraj¤ /se/) - kititi /se/, dotjerivati /se/ (SV) (^å se cïfrÅ{ ko
da grê{ na pîr!)
Cigân, m. - etn. Rom, Ciganin (Dïcu su strå{ili da }e jih Cigâni
zêt!)  bït kod Cigân - biti pohlepan na sve (Këd Cigân si,
sç bi{ pëbrÅl!)
Cigân~ica, ‘. - etn. mala, mlada
Ciganka (Cigân~icÅ j våvÆk za
måter¤n pohÅjåla.)
Cigân~ina, ‘. - pogrd. Romkinja,
Ciganka (Kåko mëre{ rç} »Cigân~ina«? Onï su jûdi kod i
mî.)
cigânit se, gl. nesvr{. - poga|ati
se oko ni‘e cijene (Bül sÅn jÆn
va kolëni i mëre jÆh bït srân
cigânit se za takëvu divõjku.)
Cigânka
198
Cigânka, `. Gmn. Cigânk - etn.
Romkinja, Ciganka (Mojå nônÅ j våvÆk dÅlå pijåt manç{træ
Cigânki kâ j po selÇ måje prodÅvåla.)
cigarçt, m. - cigareta (Pro{lï smo
~ezpred butîgu ali sÅn ti pozÅbïla k¤pït cigarçti.)
ciglåt, gl. nesvr{. (ciglâ{, ciglâj¤)
- raditi vrlo precizno, detaljno
(SV) (Tô tî ciglâj! Jå nümÅn
strpjänjÅ.)
cïgli}, m. - papiri} s porukom (isto:
cêdula) (Na cïgli} mi zapÆ{ï
brôj telefôna.)
cïglo, pril. - precizno, pedantno,
detaljno (SV) (Tô trîba cïglo
storït.)
cikôrija, `. - 1. biljka vodopija,
lat. Cichorium (NÆsmë mî
nïkad cikôriju sïjali.); 2. vrsta
kavovine (NônÅ j våvÆk dçlala
bêlÿ kafê od dïfkæ i cikôrijæ.)
cikulâda, `. - ~okolada (Dicå
råda jidû cikulâdu.)
cikulâdica, ‘. - manja ~okolada
(Dãj mu cikulâdicu!)
cilÆndônija, `. - vrsta ljekovite
biljke koja se stavlja na ranu
(SL) (CilÆndônija sæ j na rånu
klÅdåla da se b›`e zgojî.)
cïma, `. - jaki izboj na biljki (SV)
(ZgjädÅ da }e kÿmpîr bït dëbÅr, a{ ïmÅ jâke cïme.)
cimênt, m. Gjd. cimänta - cement
cîp
(AM) (Vï{e ne mëræn nosït
vrï}u cimänta.)
cïmet, m. - mirodija: cimet (Zr¤~ï
sç va zdçlu i dodâj po vëji cÇkara, cïmeta, cikulâdæ va prÅhÇ ili kakâvæ. Sç se dobrë
zmü{Å i klÅdç pe}.)
cimîtær, m. Gjd. cimîtera - groblje
(isto: grobjÆ) (Cimîtær je nãjlipjÆ
na Sï SvêtÆ.)
cündrica, `. - vrsta starinske tamburice (AM) (Onå sopç cündricu
kû njÿj je nôno stërÆl.)
cündri}, m. - ono {to visi, visuljak
(tkanine, iz nosa, siga leda s
krova) (Osæknï se a{ ti vïsæ
cündi}i z nësa!)
cÆnkvîna, `. - popunjen red na
kartonu u igri tombole (SV) (Kî
popÇnÆ rêd, zazïjÅ »cÆnkvîna«.)
cînj, m. Gjd. cïnja - cink za lemljenje (SV) (Donesï mi cïnja ako
}e{ da ti tô storîn!)
cinjân (-a, -o), neodr. pridj. 1. lemljen (Nî tô nëvÿ. Vî{ dÅ
j ve} dvâ p¤tå cinjâno.);
2. cin~an (SV) (Zamï ôn cinjânÆ bujôl!)
cinjåt, gl. nesvr{. (cinjâ{, cinjâj¤)
- cin~ati bakrene ili `eljezne
predmete (SV) (K njemÇ hôj!
˜ n ti tô cinjâ.)
O
cîp, m. - cijep (Na divjåku se
klÅdû cîpi.)
cÆpåt
199
cÆpåt, gl. nesvr{. (cüpÅ{, cüpaj¤) cijepati (drva) (Na jçsæn ~Çda
judîh cüpÅ.)
Cipïca, `. - top. dio naselja Cernik
˜ n je s
u cerni~koj plovaniji (O
Cipïcæ, büvÅ va Cipïci.)
cipidlåka, `. - cjepidlaka, sitni~ava i ~angrizava osoba (isto:
picãjzla, picidlåka) (Ne mëre{
s t¤n cipidlåk¤n na krâj.)
cÆpït /se/, gl. nesvr{. (cüpÆ{ /se/,
cüpæ /se/) - cijepiti /se/ (Divjåku
trîba cÆpït.)
cïrit se, gl. nesvr{. (cïrÆ{ se, cïræ
se) - ceriti se, cerekati se, bezrazlo`no se smijati (^å se cïrÆ{
kod bedâk?)
cürk¤l, m. Gjd. cürkula - zastarj. zavoj na cesti (SV) (isto: zÅvôj)
(Tåmÿ j g›d cürk¤l. Påzi da ne
zletî{ s cçstæ!)
cürkus, m. - 1. cirkus ([lï su va cürkus z mâl¤n.); 2. pren. bu~an
i neobi~an prizor; zbrka, pomutnja, kome{anje (Dësta mÆ
j tëga/tçga cürkusa!)
cÆrkusânt, m. Gjd. cÆrkusãnta neozbiljna osoba (Pu{}ãj ga,
õn je prâvÆ cÆrkusânt!)
cÆrkusîrat /se/, gl. nesvr{. (cÆrkusîrÅ{ /se/, cÆrkusîraj¤ /se/) biti neozbiljan, neozbiljno se
vladati (Ne cÆrkusîrÅj se a{ ve}
ïmÅ{ nïkÿ lçto.)
cmårit /se/
cïto, pril. - tiho (Dïca, bÇdite cïto!)
civçla, `. - potkoljenica (SV) (Ne
hôj na ~rï{nju a{ }e{ civçle
zlomït.)
cïziba, `. - zrno suhoga gro`|a,
gro`|ica (Zamü{Å se vâ nju
{kÅrtë~i} cïzÆb i rastëpjenÿ
måslo - a mëre i pûtÅr.)
cïzibast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. cizibastïjÆ) - nje`an,
osjetljiv (SL) (Jâkÿ j cïzibast.
Za såk¤ plâ~e.)
cïzibastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
cizibastîjÆ) - nje`ni, osjetljivi
(SL) (CïzibastÆ mu{kî j bëjÆ
mû` od kakëvoga/kakëvega
halabÇrinæ.)
cjêra, `. - ten, boja ko‘e (VåvÆk je
bÆlå lÆpê cjêræ va obråzu.)
cjêv, `. - cijev (Na kråju smo odl¤~ïli klåst plåsti~næ cjêvi a{ dÅ j
bëjæ.)
cmågat, gl. nesvr{. (cmågÅ{/cmâ‘e{, cmågaj¤/cm⑤) - sliniti
(SH) (Kad sÅn vïdæl paläntu,
~ïsto mÆ j cmågalo.)
cmÅkåt /se/, gl. nesvr{. (cmã~e{
/se/, cmã~¤ /se/) - ljubakati /se/
(CmÅkåli su se nå tÅncÆh da sï
vïdæ.)
cmårit /se/, gl. nesvr{. (cmårÆ{
/se/, cmåræ /se/) - lagano ili dugotrajno /se/ topiti na vatri ili
suncu (SV) (Cmårila sæ j cêlo
lçto ma nî nï{ oslåbela.)
cmïhat
200
cmïhat, gl. nesvr{. (cmïhÅ{, cmïhaj¤) - jecati, na silu plakati
(SV) (Ne cmïhÅj! Nï{ ti nî.)
co~ï}, ‘. - omanji cok (isto: ~o~ï})
(Säl je såki na svôj co~ï}.)
co~ïna, `. - veliki cok (isto: ~o~ïna)
(Domotãj mi ôn co~ïnu, na
njemÇ mÆ j narednïjæ cÆpåt.)
cok, m. Gjd. cokå - 1. panj (Säl
je såkÆ na svôj cëk i po~ïn¤l.);
2. podlo`ni panj za cijepanje
drva (isto: knålo, tapâj, tnâlo)
(CüpÅ se na cokÇ.)
cokast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
cokastïjÆ) - pren. koji te{ko shva}a, glup (SL) (Nebëg! Jê målo
cëkast, alÆ j dëbÅr.)
cokastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
cokastîjÆ) - pren. upravo onaj
koji te{ko shva}a, glupi (SL) (Ako
sÅn jå cëkastÆ, tî si cokastîjÆ.)
cokçt, m. - ~etvrtast komad metala ili drva (SV) (Podlo`ït }ete
cokçt i podï} kulïkÿ j cokçt
visëk.)
cok¤l, m. Gjd. cokula - 1. plo~ice
postavljene pri dnu ku}nog
zida (SV) (Dobrô j storït cëk¤l
zarad ~isto}ê, a i lïpjæ j vïdet.);
2. drvena konstrukcija vratiju
(AM) (Zåmi dlætë i batï} pa
storï {kÇju na cëkulu.)
cokula, `. - natika~a, nazuva~a s
drvenim potplatom (^ovïk {trëpÅ kad ïmÅ obuvenç cëkule.)
cotÅv
cõlnÅr, m. - zastarj. carinik, mitni~ar (CõlnÅri su bîli cårinÆki va
stârÿ vrîme. Danås je ostålo
sâmo präzime.)
copit, gl. svr{. (copÆ{, copæ) - pasti
(Påzi a{ }e{ cëpit, a visokô j.)
copn¤t, gl. svr{. (côpne{, côpn¤)
- pasti (Cëpn¤lÅ j kulïkÿ j dÇga
i {irokå.)
coprnica, `. - 1. vje{tica (Onå dÅ
j cëprnica. Ne prohãjÅj u` njejû kÇ}u.); 2. pren. zla `ena
(Cëprnico, zlë jÆn dçlÅ{ i jo{
u`üvÅ{!)
cotalo, s. - {epavac (SV) (isto: côto) (Dÿjdïte vïdet kako cëtalo
igrâ nëgomet!)
cotast (-a, -o), neodr. pridj. - {epav,
hramav (SL) (isto: cotÅv) (CëtastÅ j, sirotå, pa mïslÆ da se
nïkad nä}e o`enït.)
cotastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - {epavi,
hramavi (SL) (isto: cotavÆ) (Ali
se slã`ete! Kod da tãncÅ{ s
cëtastÆn.)
cotat, gl. nesvr{. (cotÅ{, cotaj¤) {epati, hramati (isto: {kÿlnïcat,
{çpat) (SH) (St›l gÅ j åuto i od
tåd cëtÅ.)
cotÅv (cotava, cotavo), neodr. pridj.
- {epav (isto: cotast) (CëtavÅ j,
sirotå, pa mïslÆ da se nïkad nä}e o`enït.)
cotavÆ
201
cotavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - {epavi (isto: cotastÆ) (Ali se slã`ete!
Kod da tãncÅ{ s cëtavÆn.)
côto, m. Gjd. côtota - {epavac,
hramavac (SV) (isto: cotalo)
(Dÿjdïte vïdet kako côto igrâ
nëgomet!)
crükva, `. Ajd. crükvu/crükÅv crkva (Obnovïli smo crükvu/
crükÅv. SåkÆ j dâl kulïkÿ j
mëgÅl.)
crikvçnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
se odnosi na crkvu ili joj pripada (Tô j crikvçnÆ grÇnat.)
crükvica, ‘. - crkvica (Bîli smo va
crükvici na vrhÇ.)
Crnogorac, m. Gjd. Crnogôrca etn. Crnogorac (Crnogôrci su
visokï.)
Crnogôrka, `. Gmn. Crnogôrk
- etn. Crnogorka (Måt njÿj je
Crnogôrka, a onå sç po nå{u
povädÅ.)
c›ta, `. - crta (C›ta môrÅ bït rÅvnå,
a tebî j kôsa.)
c›tat, gl. nesvr{. (c›tÅ{, c›taj¤) crtati (isto: rïsat) (Kåko tî lîpo
c›tÅ{. A ~å si tô nac›tala?)
crÇkat, gl. nesvr{. (crÇkÅ{, crÇkaj¤) - hodati unatrag, uzmicati
(SH) (Ne crÇkÅj a{ }e{ påst!)
cÇclat, gl. nesvr{. (cÇclÅ{, cÇclaj¤)
- sisati (SH) (CÇclÅl je p›st pa
mu sæ j nakrÆvîl.)
cÇcli}, m. - dje~ja sisaljka; duda
(isto: duda (zn. 2), dÇdi}, dÇ-
cœndrine
dica) (Obïsili smo ditçtu cÇcli}
oko vrâta da ga ne zgœbÆ.)
cÇfat /se/ // cufråt /se/, gl. nesvr{.
(cÇfÅ{ /se/ // cufrâ{ /se/, cÇfaj¤
/se/ // cufrâj¤ /se/) - rasplesti
/se/ na kraju, o{te}ivati se
(odnosi se na tkaninu) (SV) (Tâ
rëba se jâko cÇfÅ // cufrâ.)
cûgi, m. mn. - konjske uzde (SV)
(D›` cûgi da ti ne bï kônj pëbigÅl.)
cÇkÅr, m. Gjd. cÇkara - {e}er (St¤cï trî bälnjÅka z dçset dçkÆh
cÇkara.)  cÇkÅr i kafç - vrsta
dje~je igre (Nôna, }ê{ nas naÇ~it igråt se na cÇkÅr i kafç?)
cukaråt, gl. nesvr{. (cukarâ{, cukarâj¤) - {e}eriti, posipati {e}erom, dodavati {e}er (Zâ~
cukarâ{ kafç dëkla ga kÇhÅ{?
Mõrda bi kî bez cÇkara!)
cukarijêra, `. - posuda za pohranjivanje {e}era (AM) (Klådi
cukarijêru na stôl pa nçka såkÆ
cukarâ kulïko }ç.)
cukarîn, m. - naziv za odre|enu
sortu graha (Mî smo våvÆk sÅdïli cukarîn a{ skÇhÅn dõjde
mçkak.)
c¤mbåt [c¤Übåt], gl. nesvr{.
(cœmbÅ{ [cœÜbÅ{], cœmbaj¤
[cœÜbaj¤]) - i}i klip{u}i (SH)
(C¤mbålÅ j nïkamo.)
cœndrine, `. mn. - izno{ena i zakrpljena odje}a (SH) (Vavïk je
cœntat
202
pohÅjâl va nïkÆh cœndrinah.);
(P›vo nî bîlo tïh pi`âm i spavå}Æc. Za spåt bi se nâ se hïtilo
kakëvu cœndrinu.)
cœntat, gl. nesvr{. (cœntÅ{, cœntaj¤) - lutati, tumarati (SH) (Jå ne
znân od ~eså tî jûdi ‘Ævû. Po
cêli dâni cœntaj¤ ëkoli.)
cÇnjit, gl. nesvr{. (cÇnjÆ{, cÇnjæ) sporo hodati (SV) (^å cÇnjÆ{,
zakasnït }e{ vå {kÿlu!)
cÇpa, `. - gruda (isto: grÇda) (HïtÆl
je jednÇ cÇpu snîga va njegå,
pa sæ j razjÅdîl.)
cÇpÅnj, m. Gjd. cÇpnja - dio
konjskih kola (SV) (CÇpÅnj je
dêl kôl.)
cÇpat /se/, gl. nesvr{. (cÇpÅ{ /se/,
cÇpaj¤ /se/) - grudati /se/ (isto:
grÇdat /se/) (U`âmo se cÇpat
kad je fânj snîga.)
cûr, m. Ljd. c¤rÇ - mokra}a (isto:
curïlo, pi{uråka) (SV) (Nebëg,
vås smrdî po c¤rÇ!)
cÇra, `. - tava, posuda s dugom
ru~kom za pr`enje jela (Va cÇri }u spç} mêso.)
c¤råt, gl. nesvr{. (cœrÅ{, cœraj¤)
- mokriti; pi{ati (C¤råli su pod
orïhÿn dokla nÆsû storïli kupaônu.)
c¤rçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. c¤rî,
c¤rê) - curiti u tankom mlazu
(^ez {kÇjicu na krovÇ, c¤rçlÿ
j cêlu nô}.)
cvçnjast
cÇrica, ‘. - manja tava (Va cÇrici
mëre{ spç} sâmo dvâ jâja.)
curïk, pril. - zapovijed konju da
ide unatrag (Ala, curïk, curïk,
a{ nåprvÿ nümÅ{ kåmo!)
curïkn¤t, gl. svr{. (curîknæ{, curîkn¤) - pomaknuti se unazad
(Curïkni se målo pa }e ståt jo{
jedân åuto.)
curïlo, s. - mokra}a; pi{aka (isto:
cûr, pi{uråka) (Bôg dãj mu se
curïlo zåprlo!)
cÇrina, ‘. - velika i te{ka tava (Tô
mÆ j prevelïko, tâ cÇrina.)
cÇta, `. - istro{ena krpa (SH)
(^Çda Grëbni{}Æc je dçlalo va
HÅrtêri na cÇtah.)
cÇtina, ‘. - vrlo istro{ena krpa
(Hïti tê cÇtine! [ njïmi ne mëre{ ni tlë opråt.)
cÇza, `. - jaram za jednu kravu ili
vola (CÇzu danås mëre{ vïdet
leh va muzçju.)
cvãncik, m. - starinski nov~i} (AM)
(Nôna mÆ j dÅlå cvãncik i danås ga ~œvÅn.)
cvåst, gl. nesvr{. (3. l. jd. cvatç,
cvatû) - cvjetati (JõrgovÅn cvatç va måju.)
cvçnja, `. - cmizdravac (Cvçnjo!
Smîrÿn se srå~Æ{.)
cvçnjast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. cvenjastïjÆ) - pla~ljiv
(AM) (isto: cändrÅv) (NïkakovÅ
j cvçnjasta. Mõrda ju ~â bolî?)
cvçnjastÆ
203
cvçnjastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. cvenjastîjÆ) - pla~ljivi
(AM) (isto: cändravÆ) (Ne plå~i
a{ }e ti se sï {pëtat »CvçnjastÆ,
cvçnjastÆ«.)
cvçnjit se, gl. nesvr{. (cvçnjÆ{
se, cvçnjæ se) - cmizdriti (SV)
(isto: cändrat se) (Ne cvçnji se
a{ }e{ pô} råno spåt.)
cvêt, m. Ljd. cvætÇ - 1. najbolje
p{eni~no bra{no (Va pogå~u
se klÅdç cvêt.); 2. cvijet
(OvãstÅ rô`ica ïmÅ lîp cvêt.)
cvÆtåk
cvetãrna, `. - cvje}arnica (DçlÅ
va cvetãrni.)
cvÆkåt, gl. nesvr{. (cvü~e{, cvü~¤) cviljeti (isto: cvÆlçt) (^å cvü~e{
kod da si se va klü{}a }apâl?)
cvÆlçt, gl. nesvr{. (cvülÆ{, cvülæ) cviljeti (isto: cvÆkåt) (^å cvülÆ{
kod da si se va klü{}a }apâl?)
cvÆtåk, m. - plod rane smokve (isto:
ocvïtak) (Otåc bi mi p›vÆ cvÆtkï
dënesÅl.)
~å
204
~aramçla
^
~å/~â, zamj. (G ~eså, D ~emÇ, L
~ên/~emÇ, I ~în) - 1. {to (^å
bi{ otçla jïst?) (Od ~eså su vân
cjêvi? - Od båkra!); 2. zar (^å
nî bojç da ti jå tô re~ên leh
da te sï ogovãraj¤?); (Nï{ ne
abadîrÅ{! ^a ne vïdÆ{ da jÿj
se pija‘â{?); 3. i{ta, bilo {to,
{togod (Dãj mi ~â za pojïst!);
 kod ne znân ~å - najbolje,
najvi{e, najja~e, neizrecivo
(Zadovõjna sÅn kod ne znân
~å.)  ~å }e rç} - koliko zna~i,
koliko vrijedi (Brâvo! Lîpo si
tô na~inîl. ^å }e rç} mãjstÿr!)
 ~å p¤t - bezbroj puta (^å
p¤t sÅn hodïla po tïh skålah!)
 ~â j - koliko je (^â j tîh
smêt pëd postej¤n.)  ~å jê,
zamj. - {to bilo, bilo {to (Ako
nümÅ{ takëvoga/takëvega sïra,
dãj mi ~å jê.); 4. ~å tô, zamj.
- {togod, bilo{to, ne{to (Kad ti
dõjd¤ prïjateli, ne mëre{ jÆn
dåt ~å tô, môrÅ{ pari}åt ~agëd
bëjæ!)
~âj, m. Gjd. ~åja - ~aj (Dãj mu
lõn~i} ~åja!)
~åji}, m. - ~aj, od milja (]ê{
~åji}a?)
~åjina, `. - neukusan ~aj (Kåko
mëre{ pït tâ ~åjinu?)
~agod, zamj. - {togod (Donesï mi
~agëd za pojïst!)
~Åmçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. ~Åmî,
~Åmê) - potmulo duboko boljeti (Zûb mÆ j cêlu nô} ~Åmêl.)
~âm‘/~amå‘/~ïmÆ‘, m. Gjd. ~ãm‘a/
~amå‘a/~ïmÆ‘a - stjenica (PÇne
su pësteje bîle ~ãm`Æh va stâro
vrîme.)
~Åm‘jîv (~Åm‘jïva, ~Åm‘jïvo),
neodr. pridj. (komp. ~Åm‘jivïjÆ) - koji ima stjenice, stjeni~av (SV) (Pësteje su bîle ~Åm‘jïve.)
~Åm‘jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~Åm‘jivîjÆ) - upravo onaj koji
ima stjenice, stjeni~avi (SV)
(HvÅlå Bëgu da nî ve} onîh
~Åm‘jîvÆh ku}êt.)
~Ån~ï}, m. - 1. mala drvena posuda za bra{no (Pu s¤sçdæ posœdÆn ~Ån~ï} cvêta da ne grên va
butîgu.); 2. srednji poklopac na
{tednjaku na drva (SV) (Nãjprvÿ znamï ~Ån~ï}, a za njîn
drÇgÆ kolÿmbÅrï.)
~åpja, ‘. - ~aplja (^åpja ïmÅ vçlÆ
kjûn.)
~aramçla/~anarçla, `. - vrsta priprostoga puha~koga instrumenta
od jasenove kore pri~vr{}ene
~aratân
205
trnjem, s umetnutim piskom
(SH) (Na prÿlç}Æ bi de{kï soplï
va ~aramçle/~anarçle.)
~aratân, m. - 1. ~arobnjak, opsjenar, iluzionist (ma|ioni~ar)
(]å}o, vïdæl sÅn kakë ~aratân
znïmÅ zêca s prÅznogå/prÅznegå klob¤kå!); 2. djelatnik cirkusa ili lunaparka (O Mihëji dõjd¤
~aratâni va Drå`ice.)
~ås, m. - ~as, tren (Po~çkÅjte me
sâmo ~ås!)
˜ n je
~âst, `. Gjd. ~âsti - ~ast (O
~ovïk od ~âsti.)
~åvÅl, m. Gjd. ~ãvla - ~avao (K¤pï
jednë dvê kilå ~ãvlÆh!)
~avåta, `. - papu~a (isto: cavåta;
zn. 2.: papÇ~a) (^avåte se
obûj¤ pred vrãti.)
~avåtica, ‘. - papu~ica (isto: cavåtica; zn. 2.: papÇ~ica) (Obûj
~avåtice a{ }e{ se prehlÅdït!)
~avåtina, ‘. - velika papu~a (isto:
cavåtina, zn. 2.: papÇ~ina)
(Kãj si na{lå tê vçlæ ~avåtine?)
~ãvka, `. - vrsta trave dlakavih
listova
^ãvja, ‘. - top. selo u srednjem
dijelu Grobni{}ine, op}insko
sredi{te (dijelovi naselja: Li{}çvica, @e`çlovo Selë, @Çbrovo
Selë) (O˜n je { ^ãvjæ, büvÅ na
^ãvji.)
^ãvjÅn~Ån, m. Gjd. ^avjÅn~ana
~êka
- stanovnik mjesta ^avle (Sï su
mojï { ^ãvjæ. Otåc mÆ j ^ãvjÅn~Ån i måt mÆ j ^ãvjÅn{}ica.)
^ãvjÅnka/^ãvjÅn{}ica, `. - stanovnica mjesta ^avle (Sï su
mojï { ^ãvjæ. Otåc mÆ j ^ãvjÅn~Ån i måt mÆ j ^ãvjÅn{}ica.)
~ãvjÅnskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
odnosi na ^avle (KrÇh nãjrajÆ
kupûjemo va ~ãvjÅnskÿj peknjïci.)
~ãvli}, m. - ~avli} (RãbÆ mi ~ãvli}
za obïsit slïku na zîd.)
~ãvlina, `. - velik ~avao (Za ~å ti rãbæ tî vçlÆ ~ãvlini?); 2. uporabljen
ili r|av ~avao (Hïti tâ ~ãvlinu
}å! Ako bi kî stâl na njegå!)
~çbrk, m. - osu{eni kravlji ili
konjski izmet (SH) (Sê j pÇno
~çbrkÆh va dÿlcÇ, pa nçka
re~ç da nî tåmo pustîl konjï.)
~ejÅ~ç/~ejÅdç, s. Gjd. ~ejÅ~çta/
~ejÅdçta - ~eljade, malo ljudsko
bi}e (isto: ~ejadîn) (Nebëgo,
~ejÅ~ç/~ejÅdç, nümÅ ni ocå ni
måteræ.)
~ejadîn, m. - ~eljade, malo ljudsko
bi}e (isto: ~ejÅ~ç/~ejÅdç) (Tô
sæ j takë dçlalo, kad sÅn jå bîl
~ejadîn.)
~êka, `. - ~eka, ure|ena i natkrivena lova~ka promatra~nica
(Lofcï su na ~êki a{ dÅ j nïkakÿv medvïd ovûda.)
~ekaônica
206
~ekaônica, `. - ~ekaonica (Kad
bi lçh na~inïli ~ekaônicu na
nå{ÿj bÇsnÿj.)
~çkat, gl. nesvr{. (~çkÅ{, ~çkaj¤)
- ~ekati (Kãj si? ^çkÅn te ve}
pôl Çræ.)
~elå, `. - p~ela (^elç dõjd¤ na
vëdu.)  kod da se ~elç rojê
- proizvoditi glasom ili glazbenim instrumentom visok ton
uto/åvuto jÆn bÈn~î/brn~î
(A
këd da se ~elç rojê.)
~ælcç, s. - ~elo u djeteta (Pãl je i
råzgrebÅl ~ælcç.)
~elïca, `. - p~elica (^elïcÅ j na
rô`ici.)
~elïno, s. - visoko ~elo (Sï njegëvi
ïmaj¤ vçlÿ ~elïno.)
~elïnjÅk/~älnjÅk Ljd. ~elinjÅkÇ/
~ælnjÅkÇ, m. - p~elinjak (S¤sçdi ïmaj¤ ~elïnjÅk/~älnjÅk zâda
kÇ}æ.)
~elo, s. - 1. ~elo (Måt klÅdç rûku
na ~elë i vïdÆ dâ ïmÅmo fêbru.);
2. ~eoni dio ku}e (AM) (Dodãj
mi tô ~ez ponç{tru na ~elÇ!)
 ~elo stolå 'uvrh stola' (Otåc
je våvÆk sidêl na ~elÇ stolå.)
~çp, m. Gjd. ~epå - ~ep (VÆnë di{î
po ~epÇ.)  pijân kod ~çp jako pijan (Do{ãl je dëma pijân kod ~çp.)
~æpçt, gl. nesvr{. (~æpî{, ~æpê) ~u~ati (Rumâno i Marijân su
~æpçli i povædåli.)
~etïrastÿ
~çpn¤t, gl. svr{. (~êpne{, ~êpn¤)
- ~u~nuti (^çpni, ako ve} ne
mëre{ stât!)
~ep›kat, gl. nesvr{. (~ep›kÅ{,
~ep›kaj¤) - kopkati, tra`iti (^å
~ep›kÅ{ po zemjï, mïslÆ{ da
}e{ ~â nâ}?)
~êra, pril. - ju~er (^êra sÅn j¤
vïdela, a danås je umrlå.)
~erånjÆ/~erâ{njÆ/~erå{njÆ (-Å, -æ),
odr. pridj. - ju~era{nji (^erånjÆ/
~erâ{njÆ/~erå{njÆ krÇh je zdravïjÆ od danå{njæga.)
~estïtka, `. Gmn. ~estïtÅk - ~estitka
(Nac›tala mÆ j s›ce na ~estïtki.)
~e{âj, m. Gjd. ~e{jå - ~e{alj ([æncï
se znïmaj¤ z gûstÆn ~e{jôn.)
~e{åt /se/, gl. nesvr{. (~ç{e{ /se/,
~ç{¤ /se/) - 1. ~e{ati /se/ (Ne ~e{ï se smîrÿn po hrtÇ!); 2. svrbjeti (Sç nëge me ~ç{¤ od travïnæ.)
~e{jï}, m. - mali ~e{alj (VåvÆk je
imêl ~e{jï} sëb¤n i bül je våvÆk
opletên.)
~e{jïna, `. - velik ~e{alj (Zåmi
kakôv månjÆ ~e{âj mçsto tôga/
têga ~e{jïnæ.)
~ç{kat /se/, gl. nesvr{. (~ç{ka{
/se/, ~ç{kaj¤/se/) - ~e{kati /se/
(UnjÅzlïla mi sæ j va krÆlë i jo{
bi da ju ~ç{kÅn po hrtÇ!)
~etïrastÿ, br. - ~etiri stotine (Dãl
sÅn zâ tÿ ~etïrastÿ kûn!)
~etïrastÿtÆ
207
~etïrastÿtÆ (-Å, -ÿ), red. br. - ~etiristoti (Ovôga/ovêga lçta }e se
slåvit ~etïrastÿtÅ gëdi{njica.)
~etïri (-e, -a), br. - ~etiri (Bîle su ~etïre sestrç i ~etïri bråti.)
~etrdesêt, br. - ~etrdeset (Dõ} }u
za ~etrdesêt dân!)
~etrdesätÆ (-Å, -ÿ), red. br. - ~etrdeseti (^etrdesätÆ dân za MesopÇstÿn je Vazâm.)
~etrnâjst, br. - ~etrnaest (MâlÆ mu
ïma ~etrnâjst lêt.)
~etrnãjstÆ (-Å, -ÿ), red. br. - ~etrnaesti (K¤pïli smo mu tô za
~etrnãjstÆ rëjændÅn.)
~etrtåk, m. Gjd. ~etÈtkå/~etrtkå
- ~etvrtak (^etrtåk môrÅn pô}
zdôlu.)
~et›tÆ (-Å, -ÿ), br. - ~etvrti (H}är
mu rê va ~et›tÆ rãzred.)
~etrtüna, `. Gmn. ~etrtîn - ~etvrtina (isto: kvårat) (Dvê ~etrtüne
su pôl.)
~etverït, gl. nesvr{. (~etverî{, ~çtverê) - upregnuti u kola dva
para konja (SV) (Na mçstÆh kadî j bîl jâko velïk stêg, môralo
sæ j ~etverït.)
~çtvori (-e, -a), brojni pridj. ~etvori (^çtvori konjï ni ~çtvora këla ga nÆsû moglï zïv¤}.)
~ez, prij. - kroz (Lîpÿ j hodït bôs
~ez trÅvÇ.)
~çzÅda, pril. - straga, otraga (SV)
^ifÇt
(Vå bÿk se mëre pô} ~çzÅda
i sprêda.)
~çzmed, prij. - izme|u (SV) (S tråhtorÿn nä}e{ më} prô} ~çzmed lÆhç.)
~çzÿto, prij. - kroz to (Prÿjdï ~çzÿto! Nä}e{ se zakÇ~it a{ nÆsï
debçla.)
~çzpod, prij. - ispod, podno (SV)
(Græmë ~çzpod plåninu.)
~çzpred, prij. - ispred (SV) (Pro{lï
smo ~çzpred butîgu ali sÅn ti
pozÅbïla k¤pït cigarçti.)
~çzræbÅr, pril. - uzbrdo, uzbrdicom
(SV) (NônÆ j tç{ko pô} hëdæ}
k må{i ~çzræbÅr a{ ju nëge
slåbo slœ`æ.)
~çstrÅn, pril. - uzbrdo, postrance
(SV) (Hëmo ~çstrÅn pa }emo
dô} b›`e leh da græmë ëkolo.)
~ezprÿgôn, pril. - kroz uski prolaz
izme|u zidova, kroz usjek (SV)
(Kad bû{ {lå ~ezprÿgôn, påzi a{
je sç pÇno kamänjÅ po p¤tÇ.)
^i~åfka, `. - top. jedan od potoka u
sjevernom dijelu Grobni~koga
polja
~ï~ibær, m. Gjd. ~ï~ibera - visoka
nepristupa~na stijena na kojoj
se gnijezde ptice (Ne bojün ga
se, pa dÅ j velïk kod ~ï~ibær.)
^ifÇt, m. - etn. @idov (SV) (Kjanç
kod ^ifÇt!)
~igôv
208
~igôv/~esôv (~igova/~esova, ~igovo/~esovo), zamj. - ~iji (isto:
~ïjÆ) (^igëva/~esëva si tî h}êr?)
~ïjÆ (-Å, -æ), zamj. - ~iji (isto: ~igôv/~esôv) (^ïjÅ si tî h}êr?)
~Æn~ok, m. - kuglica od vune ili
kakve druge tkanine na vrhu
kape i sl. (isto: ~œn~uli}, ~Çf)
(ZdÇga j¤ j poznåt po ~Æn~ëku
na kåpi.)
~îni, `. mn. - nadnaravne mo}i,
uroci (SV) (Onå da ïmÅ nïkæ
~îni da mëre na{trigåt.)
~inït, gl. nesvr{. (~inî{, ~inê) - 1. sa~injavati (Tô ~inî dvê ~etrtüne.);
2. nagovoriti ili primorati koga
da {to u~ini (Ne ~inï me grÆ{ït!)
~inovnï~i}, m. - nisko rangiran
˜ n tÆ j
slu`benik (Ma da {çf! O
~inovnï~i}. Nï{ vï{e.)
~inovnîk, m. Gjd. ~inovnÆkå slu`benik (^inovnÆkï su våvÆk
imçli dobrç plã}e i målo
dçla.)
~ün‘it, gl. nesvr{. (~ün‘Æ{, ~ün‘æ) mr{avjeti, slabjeti (SH) (Pë~æl
je ~ün`it i menï se tô zåjedno nî
pija`ålo, a nü se dâl duhtôru.)
~îr/~ïrÅj, m. - ~ir, veliki pri{t (Nïkakovi ~îri/~ïrÅji njÿj se dçlaj¤
na hrtÇ.)
~irï}/~ïraji}, m. - ~iri} (Pomå`i ~irï}/~ïraji} { ~›n¤n mastûn pa
}e ti våje prô}.)
~ïtat
~irïna/~ïrajina, `. - velik ~ir (Ali
tÆ j g›d tâ ~irïna/~ïrajina! Hôj
duhtôru!)
~ïst (~istå, ~ïsto), neodr. pridj.
(komp. ~istïjÆ) - 1. ~ist (LÅncœn
je ~ïst.); 2. ~istunski, vrlo uredan (RumânÅ j bÆlå ~istå `änskÅ.)
 ne bït ~ïst - 1. biti umije{an
u {to (Nü ni õn va sôn tôn ~ïst,
i õn je va tôn måslu.); 2. biti
mentalno bolestan (Sç mi se
vïdÆ da ôn nî ~ïst, a tô jÆn je
va famîliji.)
~ïstÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~istîjÆ) - 1. ~isti (Donesï mi ~ïst¤ k›pu za pijåti t›t.); 2. vrlo
uredni (Pu ~ïstæ `änskæ nî tlë
nïkad blåtno.)
~ïstit, gl. nesvr{. (~ïstÆ{, ~ïstæ) ~istiti (Po cêlÆ dân samo ~ïstÆ.)
~ïstit se, gl. nesvr{. (~ïstÆ{ se, ~ïstæ
se) - 1. prazniti crijeva (^ïstÆn
se za operâciju pa ne smîn nï{
jïst.); 2. linjati se (Pås se ~ïstÆ
pÅ j sç pÇno dlâk.)
~ïsto, pril. - posve, potpuno,
sasvim (Kad sÅn vïdæl paläntu,
~ïsto mÆ j cmågalo.)
~isto}å, `. - ~isto}a (Ne bîn tåmo
jîl, a{ va tôj kÇ}i nî ~isto}ê.)
~ï{}ænjÆ, s. - ~i{}enje (^å si se
dÅlå va ~ï{}ænjÆ?)
~ïtat, gl. nesvr{. (~ïtÅ{, ~ïtaj¤) ~itati (^ïtÅ novüne prez o}ãlÆh!)
~itovåt
209
~itovåt (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. ~itovatïjÆ) - 1. ~itav, cio,
potpun (Sâmo da se rodî zdråvo i ~itovåto!); 2. neozlije|en
(Razbïli su åvuto, ali su sï
~itovåti.)
~ïvere, `. mn. - drvena nosila za
preno{enje kamenja i gnoja
(Tô vÅn je nãjlagjæ nosït na
~ïverah.)
~ï‘it, gl. nesvr{. (~ï‘Æ{, ~ï‘æ) - 1. ~amiti, tavoriti, skapavati, tinjati
(Potaknï målo tâ ogânj a{ leh
~ï`Æ.); 2. dosa|ivati se (Mî posprãvjÅmo, a tî ~ï`Æ{! Ståni se i
hõj nÅn pomë}!)
~ï‘ma, `. Gmn. ~ï‘Åm - ~izma
(NÆsmë mî kod dicå ~ï`Åm
imçli.)
~ï‘mica, `. - ~izmica (SvêtÆ MikÇla dõjde po no}ï i stræsç bÿmbôni va ~ï`micu.)
~ï‘mina, `. - ~izmetina: velika ili
stara, izno{ena, prljava ~izma
(Otrëk bi stâl va tê tvojç ~ï`mine.); (Da ne bï{ {âl kÇ}u vâ tÆh
~ï`minah!)
~lînak, m. Gjd. ~lünka - ~lanak,
zglob (Svül je nëgu. ^lînak m¤
j zåtekÅl.)
~obân, m. Gjd. ~obåna - pastir,
ov~ar (ZnålÅ j da se `çnÆ za
~obåna i da ga nïkad nä}e bït
dëma.)
~o~ï}, ‘. - omanji ~ok (isto: co~ï})
(Säl je såki na svôj ~o~ï}.)
~ovïk
~o~ïna, `. - veliki ~ok (isto: co~ïna)
(Domotãj mi ôn ~o~ïnu, na
njemÇ mÆ j narednïjæ cÆpåt.)
~oflat se, gl. nesvr{. (~oflaj¤ se)
- tu}i se, natezati se za kosu,
gurkati se (samo mn.) (Dicå se
~ëflaj¤. Hõj je primÆrït!)
~oka, `. - mala krava koja tro{i i
daje malo (SV) (Dåt }emo ubït
~ëku. Nï{ od njê! Målo jî i jo{
månje dÅjç!)
~okica, `. - mala krava koja tro{i i
daje malo, od milja (SV) (Nebëga ~ëkica, sçjedno mi se smïlÆ!)
~ovï~Ån (~ovï{na, ~ovï{no), neodr.
pridj. (komp. ~ovi{nïjÆ) - 1. ~ovje~an, human (^ovï~Ån ~ovïk
såkÿmu/såkæmu pomëre i dr`î
se besçdæ.); 2. odnosi se na
dijete koje se pona{a i govori
kao odrasla osoba (Tô tÆ j kad
se dicå gojê bez drÇgæ dicê!
Bûd¤ ~ovï{ni, a dicå môraj¤
po dü~j¤.)
~ovi~ãnskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. ~ovje~anski (Tô nî ~ovi~ãnskÿ
dçlo.)
~ovï~jÆ (-Å,-æ), odr. pridj. - koji
pripada ~ovjeku (Sû tô ~ovï~jæ
kësti?)
~ovïk, m. - ~ovjek (Vïdæl j¤ j z drÇgÆn ~ovïkÿn.); (Boja`jîvÆ ~ovïk
po no}ï nä}e dô} ni blÆzÇ
cimîteru.)
~ovï~i}
210
~ovï~i}, m. - ~ovjek niska rasta,
~ovje~ac (Ivãn je po têlu ~ovï~i}, a va d¤{ï ~ovï~ina.)
~ovï~ina, `. - moralno nepokolebljiv, ~estit ~ovjek (Ivãn je
po têlu ~ovï~i}, a va d¤{ï ~ovï~ina.)
~È~åk/~r~åk, m. Gjd. ~È{kå/~r{kå
- cvr~ak (^ûj kakë ~È~åk/~r~åk
~r~î!)
~r~çt, gl. nesvr{. (3. l. jd. ~r~î, ~r~ê) 1. glasati se (odnosi se na
cvr~ka) (^ûj kakë ~È~åk/~r~åk
~r~î!); 2. pren. ispu{tati zvuk
pri pr`enju (SV) (Kobasïce ~r~ê
i lîpo di{ê dok se frïgaj¤.)
~rædït se, gl. nesvr{. (3. l. jd. ~rädÆ
se, ~rädæ se) - 1. skupljati se u
krdo (Blâgo se ~rädÆ kad m¤ j
zÆmå ili kad se bojî.); 2. pren.
redati se, smjenjivati se bez
reda poput stoke (^rædïli su
se ëkÿl njejê ponç{træ po sÇ
nô} kot blâgo.)
~rên, m. - zglob na prstu (KëmÅ}
je dr`âl `lïcu a{ nî mëgÅl p›sti
va ~rênÆh svït.)
~rêne, `. mn. - dr{ka no`a (Nô`
je jo{ dëbÅr, ali su se ~rêne
odvojïle.)
~rîp, m. Ljd. ~rÆpÇ - crijep (^rîpi
su popÇcali dok je dümja~År
pohÅjâl po krovÇ.)
~ripï}, `. - krhotina, komad razbijena crijepa, porculana ili keramike (SV) (Igråle smo se {
~rivâtÆ
~ripï}i, a nãjvôlæle smo ako bi
na ~ripï}u bÆlå kakëva rô`ica.)
~rïpnja, `. Gmn. ~rïpÅnj - pekva;
posuda u obliku poklopca s
dr{kom, pod kojom se pe~e
kruh na ognji{tu (Jûdi nãjvôlæ
krÇh pod ~rïpnj¤n.)
~rï{nja, `. Gmn. ~rï{Ånj - drvo i
plod tre{nje (Tô j jo{ pokõjnÆ
dçd ~rï{nju posÅdîl.); (Bêlæ
~rï{nje su rçjæ od ~rjênÆh, ali
su i slåjæ.)
~rï{njevac, m. Gjd. ~rï{njefca sorta graha (Provåla san posÅdït ~rï{njevac, ali nî bîlo jâko
nï{ od njegå.)
~rï{njica, `. - malo ili mlado drvo
i plod tre{nje (O{¤{ïla mi sæ j
~rï{njica.); (Obïsi ~rï{njice zå
¤ho pa }e{ imçt lîpi re}îni!)
~ri{pânj, m. Gjd. ~ri{pånja - `ica
na ki{obranu (SV) (Zåmi mu
l¤mbrçlu/r¤mbrçlu a{ bi { ~ri{pånjæn mëgÅl ëko skopåt.)
~rivâro, m. Gjd. ~rivârota - debela ru`no trbu{asta osoba (SH)
(Vïdi ga målo, ba{ je ~rivâro.)
~rivåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
~rivatïjÆ) - pogrd. trbu{ast, velika trbuha (Nî onå tÇliko debçla, alÆ j ~rivåta.)
~rivâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~rivatîjÆ) - pogrd. trbu{asti, velikoga trbuha (^rivâtÿmu/~rivâtæmu ~ovïku våvÆk pådaj¤ bragç{e.)
~rîvo
211
~rîvo, s. - crijevo (Pås je {¤ndrâl
këko{u pa su njÿj så ~rîva
våni.)  bït kod ~rîvo znôpÅk
- biti odvratno ru`an (Lîp je
kod ~rîvo znôpÅk.)
~rjên (~rjenå, ~rjeno), neodr. pridj.
(komp. ~rjenïjÆ) - crven (Sâ j
~rjenå va lÆcÇ! ]ê ju kÿlpåt?)
~rjençt /se/, nesvr{. gl. (~rjenîje{
/se/, ~rjenîj¤ /se/) - crvenjeti
/se/ (^rjenîje{ se! ^å tÆ j slåbo
ili tæ j srân?)
~rjênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~rjenîjÆ) - crveni (Bêlæ ~rï{nje
su rçjæ od ~rjênÆh, ali su i
slåjæ.); (Ne va ~rjên¤, va
kakëvu blïskav¤ hãrtu mi
zamotâj dâr.)
~rjenïca, `. - ve~ernja rumen (SH)
(Vç~ærnjÅ ~rjenïca - jÇtro{njÅ
pocœranica.)
~‹n/~›n (~Ènå/~rnå, ~Èno/~rno),
neodr. pridj. (komp. ~ÈnïjÆ/
~rnïjÆ) - 1. crn (@ålujæ pÅ j va
~Ènôn/~rnôn.); 2. tamnokos i
tamnoput (Onâ j ~rnå, a mâlica njÿj je bjõnda.)
~Ènçt /se/ // ~rnçt /se/, nesvr{. gl.
(3. l. jd. ~Ènîje /se/ // ~rnîje /se/,
~Ènîj¤ /se/ // ~rnîj¤ /se/) crnjeti /se/ (Nçbo se ~rnîje, bït
}e grå{icæ.)
~Ènït /se/ // ~rnït /se/, nesvr{. gl.
(~Ènî{ /se/ // ~rnî{ /se/, ~Ènê
/se/ // ~rnê /se/) - crni /se/
(^Ènîn/~rnîn såj¤n staklë.)
~rvîv
~‹nÆ/~›nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~rnîjÆ) - 1. crni (zagonetka:
^›nÿ vïsÆ ~rjênÿ ga v rït bådÅ.);
2. tamnokosi i tamnoputi (^å
onâ ~‹nÅ/~›nÅ m¤ j fråjarica?)
 ~‹nÿ/~›nÿ na bælo - napismeno, sa sigurnim dokazima
(Dâj tî tô menï ~‹nÿ/~›nÿ na
bælë pa smo ëba na mÆrÇ.)
~rnïca, `. - 1. modrica od udarca,
masnica (Menï våje ostâne
~rnïca kad se ÇdrÆn.); 2. crna
zemlja, crnica (Dopejåt }e
nÅn kubîk ~rnïcæ.)
~rnï~ina, `. - velika modrica od
udarca, masnica (Kakëva ~rnï~ina? Kãj si se tô udrîl?)
~‹v/~›v, m. Gjd. ~Èvå/~rvå - crv
(Rô`icÅ j povçn¤la a{ je bîl
~‹v/~›v va kërenu.)  dçlat
kod ~‹v/~›v - biti marljiv, vrijedan (Za njegå se o`enï, ôn
dçlÅ kod ~‹v/~›v.)
~rvï}, m. - 1. mali crv, crvi}, crvak
(Skopcï su nïkakovi ~rvï}i va
sïru.); 2. krijesnica (VJ) (Po
lçtu sï zîdi svütæ od ~rvï}Æh. Tô
s¤ ~rvï}i kî svÆtê.)
~rvïna, `. - veliki crv (Kad smo
posïkli drvë, vïdeli smo ~Çda
~rvïnÆh va kërenu.)
~rvîv/~rvjîv (~rvïva/~rvjïva, ~rvïvo/~rvjïvo), neodr. pridj. (komp.
~rvivïjÆ/~rvjivïjÆ) - crvljiv (^rï{nje
su ve} pre{lç pa su ~rvïve/~rvjïve.)
~rvîvÆ
212
~rvîvÆ/~rvjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. ~rvivîjÆ/~rvjivîjÆ) crvljivi (Ne nosï mi ~rvîvÆ/~rvjîvÆ sîr! Ne bï{ mi ga dâl da ga
mëre{ prodåt.)
~v›st (~vrstå, ~vrsto), neodr. pridj.
(~v›{}Æ) - ~vrst (Slëbodno ståni
na betôn, ~v›st je!)
~v›stÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (~v›{}Æ) ~vrst (Slëbodno ståni na ~v›stÆ
betôn!)
~Çba, `. - 1. karakteristi~no nakostrije{eno perje na glavi koko{i
(Nïkæ këko{e ïmaj¤ ~Çbu na
v›h glÅvê.); 2. ovca malih u{iju
(^Çba se re~ç ofcï kâ ïmÅ mï}i{ne œ{i.); 3. starinski na~in
‘enskoga ~e{ljanja pri kojemu
se kosa u~vr{}uje rupcem (R¤båc se klÅdç nå glÅvu i svä`e
se pod kosïce od kîh sæ j storïlo klÇpko. Tô j ~Çba.)
~Çbast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
~ubastïjÆ) - izbo~en, pun izbo~ina (SV) (Ne vajâ ti tô drvë a{
je ~Çbasto.)
~ÇbastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~ubastîjÆ) - izbo~eni, prekriven
izbo~inama (SV) (Tô ~Çbastÿ
drvë ti ne vajâ za dçlat dåske.)
~¤bçt, gl. nesvr{. (~¤bî{, ~¤bê) 1. ~u~ati, biti {}u}uren (^¤bäl
je va ÅrmÅrÇ dok njÿj otåc nî
zï{Ål z kåmaræ); 2. besposleno
stajati i ~ekati (^å tû ~¤bî{,
hôj ~â dçlat!)
~Çfina
~Çda, pril. - mnogo (Za tô bi
rÅbïlo ~Çda sõldÆh.)
~ÇdÅn (~Çdna, ~Çdno), neodr.
pridj. (komp. ~udnïjÆ) - ~udan,
neobi~an (Ne mëre se { njîn
a{ je jåko ~ÇdÅn.)
~udçsa, s. mn. - nevjerojatni doga|aji i pojave; neopisiva ~uda
(Såkakova ~udçsa su na ovôn
svÆtÇ.)
~Çdit se, nesvr{. gl. (~ÇdÆ{ se, ~Çdæ se) - ~uditi se (^Çdili smo
se kako onå b›zo pletç.)
~ÇdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~udnîjÆ) - ~udni, neobi~ni
(Mårice, ï{}e te nïkakÿv ~ÇdnÆ
strãnjskÆ ~ovïk.)
~udnovåt (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. ~udnovatïjÆ) - ~udan,
neobi~an (Nïkakÿv je ~udnovåt, kod da nî pri sebï.)
~udnovåto, pril. - ~udno, neobi~no (Hodül je nïkako ~udnovåto.)
~Çdo, s. - ~udo (Dogodïlo sæ j
~Çdo! OzdråvelÅ j!)
~Çf, m. - kuglica od vune ili kakve
druge tkanine na vrhu kape i
sl. (SV) (isto: ~Æn~ok, ~œn~uli})
(ZdÇga j¤ j poznåt po ~Çfu na
kåpi.)
~Çfi}, m. - mali ~uf (ZdÇga j¤ j
poznåt po ~Çfi}u na kåpi.)
~Çfina, `. - veliki ~uf (ImçlÅ j vçlÆ
~Çfinu na kåpi.)
~Çma
213
~Çma, `. - kvrga na glavi od udarca (Ståvi njÿj oblëg nå glÅvu
da njÿj ne sko~î ~Çma.)
~Çmica, `. - manja kvrga na glavi
od udarca (Dãj da måma bû{ne
~Çmicu pa te nä}e bolçt.)
~Çmina, `. - velika kvrga na glavi
od udarca (Kakëva ~Çmina!
MôrÅl tæ j dobrë udrït.)
~œmpi} [~œÜpi}], m. - ukrasna
ru~kica na poku}stvu (isto: pômuli}) (^œmpi} je ïsto ~å i pômuli} - rÇ{kica na mobîliji.)
~ûn, m. - 1. ~unj, meta u igri ~unanja (Kulïki ~ûni si zrÇ{ila?);
2. stup (kameni, drveni i sl.)
(Naslonül sæ j na ~ûn i ofîrÅl
jÿj.)
~ûnÅnjÆ, s. - vrsta kuglanja ~unjevima (Onå såk¤ nedïju gœbÆ
na ~ûnÅnj¤.)
~ûnat se, gl. nesvr{. (~ûnÅ{ se,
~ûnaj¤ se) - kuglati se ~unjevima (SV) (P›vÿ su se `änskæ
u`åle po nedïji ~ûnat.)
~œn~uli}, m. - kuglica od vune ili
kakve druge tkanine na vrhu
~v›knjenÆ
kape i sl. (SV) (isto: ~Çf, ~Æn~ok)
(ZdÇga j¤ j poznåt po ~œn~uli}u na kåpi.)
~Çt, gl. svr{. (~ûje{, ~ûj¤) - 1. ~uti
(Govorï jå~e! Ne ~ûjæn te.);
2. osjetiti osjetilom njuha (^œl
sÅn nïkakÿv smrâd.) 3. slu{ati
(PrësÆn te, }ê{ fermåt namÅjåt,
a{ te ve} ne mëren ~ut!)
~uvâr, m. Gjd. ~uvÅrå - ~uvar (DçlÅl je kod ~uvâr va HÅrtêri.);
(Såku vç~ær sæ j molïlo »A˜njele, ~uvÅrÇ mïlÆ«.)
~¤våt /se/, gl. nesvr{. (~œvÅ{
/se/, ~œvaj¤ /se/) - paziti /se/,
brinuti /se/ (NÆsï se ~¤vâl, pa si
obolêl.); (^œvÅj mi bõr{e!)
~v›knjæn (~v›knjena, ~v›knjeno),
neodr. pridj. (komp. ~vrknjenïjÆ) - priglup (Jê ôn ~v›knjæn
vå glÅvu?)
~v›knjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
~vrknjenîjÆ) - priglupi (On ~vrknjenîjÆ bi ti bîl jo{ bëjÆ! Sâmo
ti dçlÅj ~å }e{, ali se pëtla nemôj t¤`ït.)
}å
214
}ãmpast
]
}å, pril. - dalje, odatle, daleko,
la, hëmo }å!); (Pojîj tû
van (A
banânicu pa ræmë }å.)
}å}a, `. - odmil. ’otac’: tata (A tî
mâlÆ ne povîj, }å}i kafç ne
prolîj.)  }å}a stârÆ - odmil.
’djed’ (isto: otåc stârÆ) (P›vÿ nî
bîlo nônotÆh. Mî smo svõjga
dçda zvâli }å}a stârÆ ili otåc
stârÆ.)
}å}Æn (}å}ina, }å}ino), pridj. koji pripada tati (Jå sÅn }å}ino
dÆtç.)
}åhorÅn (}åhÿrna, }åhÿrno),
neodr. pridj. (komp. }ahÿrnïjÆ)
- `ivahan, dobre volje (isto:
jåhorÅn) (BlÅ`çnÆ, õn je våvÆk
}åhorÅn!)
}åhÿrnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
}ahÿrnîjÆ) - `ivahni, dobre
volje (isto: jåhÿrnÆ) (Vïdi ôn
}åhÿrnÆ mî}Æ! Smîrÿn se smÆjç
i tãncÅ.)
}âk, m. - pile koje se zadnje izvali iz jaja ispod kvo~ke; ili posljednje izle`eno mlado bilo
koje `ivotinje; op}enito najmla|i u leglu (]âk mÆ j krepâl.)
}åkula, `. - brbljarija, glasina,
tra~ (Rên målo na }åkulu.)
}akulåt, gl. nesvr{. (}akulâ{,
}akulâj¤) - ~avrljati, prenositi
glasine (]akulåle su na sprÿgëdu dok ih nî Tënak ëprÅl.)
}akulôn, m. - mu{karac koji mnogo govori i poznat je po razna˜n
{anju i izmi{ljanju glasina (O
je `îvÆ }akulôn, da ne bï{ pred
njîn ~â reklå.)
}akulôna/}akulõnka, `. - `ena
koja mnogo govori i poznata
je po razna{anju i izmi{ljanju
glasina (A, tî vçr¤j semÇ ~å
onå re~ç, }akulôna/}akulõnka
jednå, pa }e{ vïdet kamo }e{
dospçt!)
}ãmpa [}ãÜpa], `. Gmn. }âmp
[}âÜp] - 1. osoba koja je trajno zauzeta neprakti~nim i neozbiljnim pitanjima i poslovima, {eprtljavac, osobenjak (Ala
}ãmpo, dçlÅj ~â korïsno! Ma
~å ti se vïdi z ÿtîn bedÅ~ït?)
}Åmparïja [}ÅÜparïja], `. - neutemeljena izjava koju ne treba
ozbiljno shva}ati (Tô dÅ j ôn bîl
z drÇg¤n, tô su }Åmparïje.)
}ãmpast [}ãÜpast] (-a, -o), neodr.
pridj. (komp. }ampastïjÆ [}aÜpastïjÆ]) - koji je trajno zauzet
neprakti~nim, neozbiljnim pitanjima i poslovima, blago
neura~unljiv (Za nås re~û da
}ãmpastÆ
215
smo }ãmpaste a{ da smîrÿn
dçlÅmo, a nï{ od togå/tegå: ni
sõldÆh ni korïsti, a ni na televîziji nÆsmë.)
}ãmpastÆ [}ãÜpastÆ] (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. }ampastîjÆ [}aÜpastîjÆ]) - upravo onaj koji je
trajno zauzet neprakti~nim
pitanjima i poslovima, blago
neura~unljivi i neozbiljni
(Znâ{ dÅ j ôn }ãmpastÆ fïnÆl
{kôlu za filozëfa? Mãjko, ~å
mu sæ j vïdelo tulïko mÇ~it za
nï{!)
}ãmpat [}ãÜpat], gl. nesvr{.
(}ãmpÅ{ [}ãÜpÅ{], }ãmpaj¤
[}ãÜpaj¤]) - ~initi smije{ne,
neozbiljne i neprakti~ne radnje;
govoriti tri~arije; trtljati (NÆsï
za drÇgÿ leh za }ãmpat.)
}ãmpica [}ãÜpica], `. - mala ili
mlada }ampa (S kîn sidî{ va
rãzredu, ~å z onûn }ãmpic¤n?)
}ãmpina [}ãÜpina], ‘. - velika ili
stara }ampa (Ne mër¤ mâ{kare
pasåt prez ovîh dvîh }ãmpÆn.)
}Ån}aråt/}Æn}irït, gl. nesvr{. (}Ån}arâ{/}Æn}irî{, }Ån}arâj¤/}Æn}irê) - voditi isprazan razgovor
(SH) (Dok su onç }Ån}aråle/}Æn}irïle, jednõj je obçd zagorêl.)
}apåt, gl. svr{. (}apâ{, }apâj¤) uhvatiti, uloviti, zgrabiti (Råda
bÆn ga kadagëd zå vrÅt }apåt.);
(]apåla gÅ j tç{kÅ bôl.)
}çpat
}åpn¤t, gl. svr{. (}âpne{, }âpn¤)
- 1. gricnuti (Ne jîn jå ~Çda ali
}âpnæn ævdï, }âpnæn ændï i
eko la.); 2. naglo zgrabiti (SV)
(Pås mÆ j z r¤kê }åpn¤l këmÅd
pr{Çta.)
}âr (}Årå, }âro), neodr. pridj.
(komp. }arïjÆ) - vedar, jasan,
bistar, brz, dinami~an (]âr je!
Ne trîbÅ mu dvâ pût rç}. Sç
razumî.)
}ârÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
}arîjÆ) - vedri, jasni, bistri, brzi,
dinami~ni (]ârÆ nçka gredû s
mån¤n dçlat, a vrîdnÆ nçka
gredû s tëb¤n pa }emo vïdet
kî }e p›vÿ fïnit.)
}âro, pril. - jasno (Jä ti }âro zâ~ je
do{âl? Da vïdÆ kî j pu menç.)
}çlÅv (}çlava, }çlavo), neodr.
pridj. (komp. }elavïjÆ) - plje{iv,
bez kose na tjemenu, }elav
(isto: pi{jîv/pli{jîv) (Nî stâr, a
ve} je }çlÅv.)
}çlavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
}elavîjÆ) - plje{ivi, bez kose na
tjemenu, }elavi (isto: pi{jîvÆ/
pli{jîvÆ) (Kî fîlm si gjçdÅl?
- ]çlavÆ se v¤~û za vlâsi!)
}çpa, `. - zau{nica, pljuska (isto:
halopa, trïska, ‘lçpa) (]Ç ti
zadïmet jednÇ }çpu!)
}çpat, gl. nesvr{. (}çpÅ{, }çpaj¤) udarati zau{nice, pljuske (]çpali su ga da nâ se dõjde.)
}çpina
216
}çpina, ‘. - sna`na zau{nica, pljuska
(isto: halopina) (Poznåt su ti
p›sti na lÆcÇ. ^å tÆ j kî }çpinu
dâl?)
}çpn¤t, gl. svr{. (}êpne{, }êpn¤) udariti zau{nicu, pljusku (isto:
kjçpn¤t) (Ako zazïjÅ{, ne ~ûje,
ako }êpne{, ne vajâ.)
}ï~ina, ‘. - pogrd. opu{ak, ~ik
(Hïti }ï~inu a{ så kÇ}a smrdî.)
}ïka, `. - 1. opu{ak, ~ik (Ne hïtÅj
tê }ïke po tlëh.); 2. oteklina
izazvana zuboboljom (AM)
(Kakëva tÆ j tâ }ïka! Dâ te jo{
bolî?)
}ikabärnica/}ikabälnica/}ikobärnica, `. - pepeljara (Zïtræsi
}ikabärnicu/}ikabälnicu/}ikobärnicu!)
}ikabärni~ica/}ikabälni~ica/}ikobärni~ica, ‘. - mala pepeljara (Va tû }ikabärni~icu/}ikabälni~icu/}ikobärni~icu stân¤
dvê }ïke.)
}ikabärni~ina/}ikabälni~ina/}ikobärni~ina, ‘. - velika pepeljara (Maknï tû }ikabärni~inu/
}ikabälni~inu/}ikobärni~inu!
Tr nîs v ÿ{tarïji!)
}ikåt, gl. nesvr{. (}ikâ{, }ikâj¤) 1. `vakati duhan (ZåvavÆk }ikâ
ôn prëkjæti tabåk.); 2. pren.
zavidjeti (SL) (Ali }e }ikåt kad
vïdÆ ~å sÅn k¤pïla.)
}ô, uzv. - za iskazivanje prisnosti,
poput: hej, ti (]ô, ~å dçlÅ{?)
}ûk
}oka, `. - 1. stakleni ili kristalni
ures na lusteru (Jê }ëka påla
nâ te? Takë se pütÅ ~ovïka kî
~Çda vrïmena nî {âl k må{i.);
2. pove}alo (SV) (Zåmi ocÇ
}ëku pa }emo va`Ægåt sûhi
lîsti.); 3. perlica, {ljokica (Na
håj¤ j za{ïla nïkakove }ëke.)
}orÅv (}orava, }oravo), neodr.
pridj. (komp. }oravïjÆ) - pogrd.
koji slabo vidi, slabovidan (]ërava sÅn i môrÅn pô} po o}Ålï.)
}oravet, gl. nesvr{. (}oravÆ{/}oravîje{, }oravæ/}oravîj¤) - pogrd.
gubiti vid, slijepjeti (Po~ælå
sÅn i jå }ëravet i môrÅn pô}
po o}Ålï.)
}oravÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
}oravîjÆ) - pogrd. slijepi, koji slabo vidi (Ne zovï ga »}ëravÆ«! Tô j jâko g›do!)
}ÿrït, gl. nesvr{. (}õrÆ{, }õræ)
- buljiti, piljiti u {to (Smîrÿn
}õrÆ ~ez vrãtnice.)
}Ç}, pril. - malo, vrlo malo (SV)
(Lüj mi sâmo }Ç} mlÆkå va
kafç!)
}Ç}at, gl. nesvr{. (}Ç}Å{, }Ç}aj¤)
- kradom promatrati, viriti (SV)
(]Ç}Ål je zâda kÅnt¤nå.)
}ûd, `. Gjd. }ûdi - }ud, narav
(PçtÅr je nÅglê }ûdi i { njîn nî
låhko.)
}ûk, m. Gjd. }¤kå - }uk (Na}ås sæ
j ~ûl }ûk.)
}Çkn¤t
217
}Çkn¤t, gl. svr{. (}ûkne{, }ûkn¤) slabo udariti (Sî se udrïla? Ma
sân, sâmo sÅn se }Çkn¤la!)
}Çknjæn (}Çknjena, }Çknjeno),
neodr. pridj. (komp. }uknjenïjÆ)
- priglup (AM) (Tî si }Çknjæn!
Kåko mëre{ rç} dÅ j bælë kad
je ~Ènë/~rnë?)
}ÇknjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. priglupi (AM) (Sâmo mi se vî
}¤tït /se/
{pëtÅjte, ma sÅn jå, }ÇknjenÆ,
pro{âl s pêt!)
}Çla, `. - ovca s izuzetno malim
u{ima (Ofcå z mî}erÆmi œ{Æ j
}Çla.)
}¤rnÇt, gl. svr{. (}œrne{, }œrn¤) uliti malu koli~inu teku}ine (SV)
(]¤rnï målo mlÆkå va kafç.)
}¤tït /se/, gl. nesvr{. (}œtÆ{ /se/,
}œtæ /se/) - osje}ati /se/ (Ne
}œtÆn se dobrë segajÇtra.)
da
218
darovåt
D
da, vez. - da (Rånije sÅn se ståla da
na vrîme storîn ëno ~å rãbÆ.)
da, ~est. - 1. u upitnim re~enicama:
da li (Dâ tï tô vçruje{?); 2. u
izjavnim re~enicama potvrdna
rije~: da (Då, vçrujæn.)
dãjnÆ, odr. pridj. m. - neodgodivo (samo u izrazu ’bez dãjnÿga/dãjnæga’) (MôrÅ{ to bez
dãjnÿga/dãjnæga storït.)
DÅlmâcija, `. - Dalmacija (Såkÿ
lçto græmë va DÅlmâciju.)
DÅlmatînac, m. Gjd. DÅlmatînca Dalmatinac (Po selû j prodÅvâl
vÆnë jedân DÅlmatînac.)
DÅlmatîn~ina, `. - pogrd. Dalmatinac i Dalmatinka (Za nïkakovoga/nïkakovega DÅlmatîn~inu sæ j o`enïla. // Za nïkakovu/
nïkakovu DÅlmatîn~inu sæ j
ë`enÆl.)
DÅlmatînka, `. Gmn. DÅlmatînk
- Dalmatinka (Måt njÿj je DÅlmatînka.)
dÅlmatünskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
- dalmatinski (DÅlmatünskÆ
pr{Çt je jâko dëbÅr.)
dân, m. Ljd. dÅnÇ - dan (Na danå{njÆ dân smo se o`enïli.) 
dân i nô} - potpuno razli~ito
(Dân i nô} su, a bråt i sestrå
su.)  pod stÅrÆ dâni - u starosti (Po~ælå jÿj je dohÅjåt pëd
stÅrÆ dâni.)  Dû{nÆ dân - svetkovina za pokojnike, 2. studenoga (Na Sï svêtÆ pëve~ær dûhi
dohãjaj¤, a våni sû i na Dû{nÆ
dân.)  svôj dân - u svojemu
`ivotu, tijekom `ivota (NamÇ~ila sæ j onå svôj dân! Nçka
måkÅr va grobÇ po~üvÅ.)
danås/danåska, pril. - 1. danas
(Danås/danåska }emo sÅdït
kÿmpîr.); 2. u dana{nje vrijeme (Danås je sç vï{e alärgÆj,
}ê{ na hrÅnÇ, }ê{ na pçl¤d.)
 od danås do jÇtra - nestalno,
nepouzdano (Tô tÆ j sç od danås do jÇtra, kî znâ ~å }e bït
jÇtra.)
danå{njÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - dana{nji (Na danå{njÆ dân smo
se o`enïli.)
dâr, m. - dar (Dâru se zûbi ne ogjädaj¤.); (Nå{a dicå su dobïla trî
be{tçki/bi{tçki na dâr kad su
se `enïli, a mî smo dÆlïli jedân
pirûn.)
darÆvåt, gl. svr{. (darüvÅ{, darüvaj¤) - darivati (Ve} ~Çda lêt darüvÅ k›v.)
darovåt, gl. nesvr{. (darûje{, darûjæ) - darovati (Ne mëræn ti tô
dåt ni darovåt.)
daskå
219
daskå, ‘. Ajd. dåsku, Gmn. dasâk
- 1. daska (Jê ti dësta dasâk?);
2. kuhinjska daska za rezanje
hrane (Næ}Ç plåsti~n¤, dãj mi
drvên¤ dåsku.)  pijân do
daskê - jako pijan (Bül je pijân
do daskê, a vozül je dëma.)
da{}ïca, `. - kratka daska (Za
{ålovat rãbæ i da{}ïce.)
da{}ïna, m. - 1. duga~ka daska
([këda tÆ j tû da{}ïnu prepÆlït.
NÅjdï kakôv månji këmÅd!);
2. stara, propala daska (Hïti tû
da{}ïnu }å! Za nï{ nî.)
dåt, gl. svr{. (dâ{, dajû) 1. dati (Ne mëræn ti tô dåt ni
darovåt.); (^å tulïki sõldi si dâl
zâ ta åuti}/åvuti}?)  dåt sç
od sebç - u~initi/~initi sve {to
se mo`e (Duhtôri su dâli sç od
sebç.);  dåt se nâ/nâd kogå
- okomiti se na/nad koga (Dålâ se nâ/nâd me da sân njÿj
jâje ukråla z njÅzlå.)  ne dåt
se - nemati volje za {to (Nï{
mi se ne dâ dçlat.)  ne dåt se
znåt - ne izdati tajnu, ne otkriti
se rije~ima ni gestom (UgÅnjåle smo kî jÿj se pija`â ma se nî
dÅlå znåt.); 2. obi~avati ~initi
to o ~emu je rije~ (^å dÅstç za
obçd? Mi za obçd dÅmë paläntu i manç{tru, a za ve~çru
kadagëd u`âmo cêli} i sîr);
(^å spî{? - Aj ne dân.) (Jå ne
mëræn jïst. - A, pa ne dâj!); 3.
mo}i (Ne dâ mu se dopovï-
debÅndåt /se/
det.); 4. pomaknuti se (Dãj se
nåprvÿ.)
dÅvåt, gl. nesvr{. (dÅjç{/ dãvÅ{,
dÅjû/ dãvaj¤) - 1. davati (Nîs
moglå dô} a{ sÅn ditçtu dÅvåla
jïst.); 2. pru`ati (Grê za njûn
a{ mu dãvÅ põvoda/pÿvëda.)
dÅvït, gl. nesvr{. (dãvÆ{, dãvæ) daviti (Otpustï tî lãnci pasÇ,
vü{ da ga dãvæ!)
davlåt, gl. nesvr{. (davlâ{, davlâj¤)
- uporno dosa|ivati, gnjaviti
(Smîrÿn je davlâl da mu kœpÆn
slådoled, pa sÅn mu ga i k¤pîl.)
davnüna, `. Gmn. davnîn - davnina
(Tô j takë od davnîn i tô nïkÆ
nä}e më} promÆnït.)
dãvno, pril. - davno (Bîlÿ j tô
jâko dãvno, dok je Bôg jo{ po
zemjï hodîl.)
då‘, m. Gjd. da‘jå - ki{a, da`d
(HvÅlå Bëgu dÅ j då` pë~æl
pådat.)
da‘jävno, neodr. pridj. s. - ki{ovito
(Ovô lçtÿ j fânj da`jävno.)
da‘jïna, `. - dugotrajna i dosadna
ki{a (Kad }e ve} færmåt tâ
da`jïna da græmë vân!)
da‘jït, gl. nesvr{. (3. l. jd. da‘jî)
- ki{iti (^å vï{e grmî, tô månjæ
da`jî.)
debÅndåt /se/, gl. svr{. (debÅndâ{
/se/, debÅndâj¤ /se/) - odvojiti
/se/ od dru{tva; otu|iti /se/
(SH) (Zâ~ ste se debÅndåli? ^å
vÅn vï{e ne pâ{emo?)
debêl
220
debêl (debçla, debçlo), neodr.
pridj. (komp. dçbjÆ/debelïjÆ)
- debeo, tust, gojazan (Onâ j
jo{ dêbjÅ/debelïjÅ.)
debêlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
dçbjÆ/debelîjÆ) - debeli, tusti,
gojazni (^å }e ti tâ debêlÆ?)
debelçt se, gl. nesvr{. (debelî{ se/
debelîje{ se, debelê se/debelîj¤ se) - debljati se (isto:
debjåt se) (Od dçla se sâmo
sikïra debelî/debelîjæ.)
debjåt se, gl. nesvr{. (debjâ{ se,
debjâj¤ se) - debljati se (isto:
debelçt se) (Nï{ ne dçlÅ leh se
debjâ.)
debjüna/debejüna, `. Gmn. debjîn/
debejîn - debljina, gojaznost
(Debjüna nî zdråva.)
dæblo, s. Nmn. dæblå Gmn. däbÅl
- deblo (Bälæ se sâmo dæblå od
vë}Åk i tô våvÆk z jÅpnôn.)
debolçca/debulçca, `. - slabost,
malaksalost (Ali mÆ j danåska
nïkakova debolçca/debulçca.)
dçc, m. - decilitar (Dãj mi dçc
vÆnå!)
decemân, m. - decimalna vaga (SV)
(Zvâgat }emo na decemânu.)
dç~ina, `. - stari, pohabani debeli
pokriva~ (isto: ponjåvina) (Hïtili su kakëvu dç~inu nâ se i {lï
dåje.)
dçd, m. - djed (Njegôv dçd dÅ j
imêl gûste i dÇge båfine.)
dçlat se
defç{ta, pril. - 1. lijepo (Defç{ta
sæ j ëb¤kÅl.); 2. jako (SV) (Defç{ta gÅ j bÇbn¤l.)
dçk, m. - dekagram (St¤cï trî bälnjÅka z dçset dçkÆh cÇkara.)
dçka, ‘. - debeli pokriva~ (isto:
ponjåva) (ZÆmå mÆ j pa sÅn se
pokrîl z dçk¤n.)  rastægnÇt
se/rastçzat se vï{e leh ~â j
dçka {irokå - biti neumjeren,
~initi {to preko svojih mogu}nosti (RastægnÇli su se vï{e
leh ~â j dçka {irokå i såd ne
mër¤ spojït krâj s kråjæn.)
dçkica, ‘. - tanak pokriva~ (isto:
ponjåvica) (Hïti mu dçkicu
priko nôg.)
dêl, m. Gjd. dælå - dio (PodÆlïli
smo se na trî dælï pa sÅn dëbÆl
dêl na Valï}evu.)
dçlaf~ina, `. - dobar, vrijedan
radnik, poslenik (Bül je dçlaf~ina. E, dâ j vï{e takëvÆh!)
delamït, m. - dinamit (SV) (B›kÿ
j våvÆk pÇcÅl z delamïtÿn. Bül
je minêr.)
dçlat, gl. nesvr{. (dçlÅ{, dçlaj¤) 1. raditi, poslovati (Målo sÅn
dçlala po kÇ}i pa sÅn {lå va
v›t.); (^å sÅn jå alâta pog¤bîl
dçlaj¤} po kÇ}ah!); 2. obra|ivati (Ovô lçto dçlÅmo dvê
lÆhç.)
dçlat se, gl. nesvr{. - pretvarati
se, pri~injati se druga~ijim
dçlavac
221
nego {to jest (Onâ fînÅ gospâ
nî fÆnå leh se dçlÅ da jê.);
(»Apsalûtno« govorê jûdi kî
se dçlaj¤ målo u~enïjÆ.)
dçlavac, m. Gjd. dçlafca - radnik,
poslenik (Ma, vïdi ga, õn je
prâvÆ dçlavac.)
delï}, m. - manji dio (Ma, kåkÿv
dêl? Delï} mæ j zapâl!)
delikât (delikåta, delikåto), neodr.
pridj. (komp. delikatïjÆ) - fin,
krhak, nje`an, osjetljiv, tanko}utan (isto: fîn) (Nå{a nëvÅ s¤sçdÅ j jâko delikåta.)
delikatçsa, `. - poslastica (Jïla bi
sâmo delikatçse.)
delikâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
delikatîjÆ) - fini, krhki, nje`ni,
osjetljivi, tanko}utni (isto: fînÆ)
(Nä}e ti ôn delikâtÆ otçt dr`åt
padçlu s krvûn. Tô }e se njemÇ gnj¤sït.)
delÆvåt, gl. nesvr{. u~est. (delüvÅ{,
delüvaj¤) - u~estalo raditi (U`ãl
je delÆvåt na zidarïji.)
dälkat, gl. nesvr{. (dälkÅ{, dälkaj¤)
- rezuckati, izra|ivati {to rezanjem (^obåni su dälkali dok
su bîli na på{i z ÿfcåmi.)
dçlo, s. - posao, rad i radno
mjesto (isto: posâl) (Akÿ j dçla,
jê i dân.); (P›vÿ su jûdi kÇhali
kafç na dçlu, a danås je ve}
sågdæræ automât za kafç.)
desætåk
dältÅr, m. - radnik koji radi na
Delti, tj. u su{a~koj luci (SV)
(DältÅri su råno jÇtro dohÅjåli
v RÆkÇ i ~çkali da dobê dçlo.)
deõrzo/dezõrzo, s. - karameliziran
{e}er (SV) (Zåmi deõrzo/dezõrzo z mlÆkôn pa }e ti prählad/
prählada prô}.)
depêza, pril. - baciti bo}u ili kamen
uvis, ali tako da na zemlju padne
svom te`inom, gotovo okomito (SV) (Hïti ju vâjær depêza,
da ti pÅdç drïto spred nôg.)
deråt, gl. nesvr{. (derç{, derû) derati ko`u sa `ivotinja (^å
dçlÅ StïpÅn? Derç kunçli}i va
konëbi.)
deråt se, gl. nesvr{. (derç{ se,
derû se) - derati se uglas, drati
se (^å se derç{, kod da su ti
~rîva våni.)
deråvica, `. - `garavica (isto: ‘gåravica/‘eråvica) (NapÇcala sÅn
se za obçd pa mÆ j sad nïkakova deråvica.)
dçset, br. - deset (Tî si menï dâl
stô kûn, a jå sÅn tebï dçlÅl
dçset ûr pa smo båta.)
desetå~a, `. - desetica, nov~anica
od deset nov~anih jedinica
(Dãj mi jednÇ desetå~u ako
ïmÅ{!)
desætåk, pril. - desetak (Frkalås/
frkalôz je de{kï} od kakëvih
desætåk lêt.)
desetêr
222
desetêr (desetçra, desetçro), brojni
pridj. - deseterostruk (Væ`ï ga
z desetçrimi {pâgi.)
desätÆ (-Å, -ÿ), red. br. - deseti
(DesätÆ dân sæ j dëma vrnûl.)
desetüna, `. Gmn. desetîn - desetina (Nå{i stârÆ su dÅvåli desetünu va Grâd.)
dêsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
desnîjÆ) - desni (Z dêsnæ strÅnê
büvÅ Marïja.)
dêsno, pril. - desno (Skrænï dêsno!)
destrÇ‘it, gl. svr{. (destrÇ‘Æn, destrÇ‘æ) - uni{titi, razoriti (SV)
(Va privatizâciji su destrÇ‘ili
så poduzä}a kadï su nå{i jûdi
dçlali.)
de{kï}, m. - dje~a~i} (De{kï}i se
nãjvôlæ igråt z åuti}i/åvuti}i.)
de{kïna, `. - pravi de~ko (Stãnkÿ
j ve} prâvÆ de{kïna.)
de{ko, m. - de~ko (Bëme, mâlÆ tÆ
j ve} prâvÆ de{kë.)
de{perân (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. de{peranïjÆ) - nesretan,
bez nade (SV) (De{perân je a{
nî na{âl dçlo.)
de{perânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
de{peranîjÆ) - nesretni (SV)
(De{perânÆ jûdi od `ålosti
obolê.)
de{pçt, m. - zlo~esto}a, prkos, inat;
namjerno ~injena {teta (Sëpeta mÆ j jednå s¤sçda de{pçt
storïla.)
devedesätÆ
de{petåt, gl. nesvr{. (de{pç}e{,
de{pç}¤) - izazivati, praviti nesta{luke (Njejâ dicå mi de{pç}¤.)
de{petjîv (de{petjïva, de{petjïvo),
neodr. pridj. (komp. de{petjivïjÆ) - sklon nepodop{tinama i
izazivanju (Jo{ nüs vïdæl takë
de{petjïva ditçta.)
de{petjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. de{petjivîjÆ) - upravo
onaj koji je sklon nesta{lucima
i izazivanju (Vïdi ôn de{petjîvÆ
mÇlac!)
de{târd (de{tãrda, de{tãrdo),
neodr. pridj. (komp. de{tÅrdïjÆ)
- 1. tvrdoglav, nepredvidljiv
(SV) (Ne mëre{ na njegå ra~unåt! De{tãrd je!); 2. o{tar, osoran (SH) (De{tãrdÅ j, nebëga,
a{ njôj nïkad nïkÆ nî bîl dëbÅr
ni rçkÅl lîpu besçdu.)
de{tãrdÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
de{tÅrdîjÆ) - 1. tvrdoglavi,
nepredvidljivi (SV) (Ne pa~ãj
se z onîn de{tãrdÆn.); 2. o{tri,
osorni (SH) (MïslÆ{ da se ôn
de{tãrdÆ mëre nasmêt.)
de{våt /se/, gl. svr{. (de{vâ{ /se/,
de{vâj¤ /se/) - uni{titi /se/, razoriti /se/ (SH) (KëmÅ} sÅn tô
storïla. Nemõj mi tô de{våt.)
devedesêt, br. - devedeset (ImçlÅ
j devedesêt lêt.)
devedesätÆ (-Å, -ÿ), red. br. - devedeset (DevedesätÆ dân se tô
znåme.)
deværtimênt/diværtimênt
223
deværtimênt/diværtimênt, m. Gjd.
deværtimänta/deværtimänta
- zabava, provod (Kakëvi su
p›vÿ deværtimäntÆ/diværtimäntÆ
bîli?)
deværtîrat se, gl. nesvr{. (deværtîrÅ{, deværtîraj¤) - obi~avati se
zabavljati, provoditi se (Tî se
deværtîrÅ{, a onï dçlaj¤.)
devärtit /se/ // divärtit /se/, gl.
nesvr{. (devärtÆ{ /se/ // divärtÆ{
/se/, devärtæ /se/ // divärtæ
/se/) - zabavljati se, dobro se
provoditi (Drugã~ijæ smo se
mî devärtili/divärtili.)
dçvestÿ, br. - devet stotina (Zã to
pütÅ dçvestÿ kûn.)
dçvestÿtÆ (-Å, -ÿ), red. br. - devetstoti (Pü{e da ïmÅn dçvestÿtÆ dêl
ledïnæ. Ma sÅn se obogåtÆl!)
dçvet, br. - devet (Ve} ïmÅn dçvet
lêt.)
devätÆ (-Å, -ÿ), red. br. - deveti (Nar¤~ïli su se na marändu o devätÿj Çri.)
devetïca, `. - najve}i ~unj u igri
~unjevima (SV) (ZrÇ{i devetïcu!)
devetüna, `. Gmn. devetîn - devetina (DevetünÅ j mojå, a ostÅtåk
ne znân ~ïjÆ.)
devetnâjst, br. - devetneast (ImçlÅ
j devetnâjst kûn, a rÅbïlo jÿj
je dvãjset.)
dÆ~ït se
devetnãjstÆ (-Å, -ÿ), red. br. - devetnaesti (DevetnãjstÅ sÅn na
rædÇ.)
dezgrâcija/dizgrâcija/de‘grâcija,
`. - nesre}a, zlo (Kakëva dezgrâcija/dizgrâcija/de`grâcija njîn
sæ j dogodïla!)
dezgracjân/dezgracijân // dizgracjân/dizgracijân (-a, -o),
neodr. pridj. - unesre}en,
osaka}en, invalidan (Razbül sæ
j z åvutÿn i ostãl je dezgracjân/
dezgracijân // dizgracjân/dizgracijân.)
dezgracjânÆ/dezgracijânÆ // dizgracjânÆ/dizgracijânÆ (-Å, -ÿ),
odr. pridj. - unesre}eni, osaka}eni, invalidni (Znâ{ dÅ j
ôn dezgracjânÆ/dezgracijânÆ //
dizgracjânÆ/dizgracijânÆ prëhodÆl.)
de‘â‘ija, `. - besparica, neima{tina (SH) (@Ævçli su va vçlÿj de`â`iji.)
dicå, `. Ajd. dïcu - djeca (Dicå su
`ålÿst i vesäjÆ.)
di~ïca, `. - dje~ica (P›vÿ su di~ïca
va crükvi na måterah sidçla, a
danås su va p›vÆh bãnkÆh.)
di~ïna, `. - pogrd. djeca (PotïrÅj
tû di~ïnu a{ }e ~â razbït.)
dÆ~ït se, gl. nesvr{. (dü~Æ{ se, dü~æ
se) - ponositi se, hvaliti se,
di~iti se (^eså se {egâv srãmÆ,
z ÿtîn se lûd dü~Æ.)
dî~jÆ
224
dî~jÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - dje~ji
(Pu{}ãj ga, vî{ da ïmÅ dî~j¤
påmæt!)
dï} /se/ // dignut /se/, gl. svr{. (dîgne{
/se/, dîgn¤ /se/) - dignuti /se/
(isto: dïgn¤t) (Jå }u dï}, a tî
podlo`ï.)
dïfka, `. - vrsta kavovine (Slåva bi
klåla dïfku va bêlÿ kafç.)
dÆgåt /se/, gl. nesvr{. (dü‘e{
/se/, dü‘¤ /se/) - 1. dizati /se/,
uzdizati /se/ (DÆgãl gÅ j va
nebçsa.); (DÆgålo sæ j na bocêl,
a danås jûdi ïmaj¤ düzalice.);
2. podizati, graditi gra|evinu
(Kåd je môj dçd ovû kÇ}u
dÆgâl, zidÅrï nÆsû tçli dçlat bez
vÆnå.)
dîh, m. Ljd. dÆhÇ - 1. miris (Ov
dîh mi zapïrÅ dîh.); 2. disanje
(Ov dîh mi zapïrÅ dîh.)
dÆhåt, gl._nesvr{. (dü{e{, dü{¤) - disati (Ovdï/ævdï/ÿvdïka/ævdïka
se ne dâ dÆhåt ëd smrÅda.)
dïjo, sastavnica vrlo te{ke psovke:
»õrko dïjo« (od tal: porco - prasac; proklet; dio - Bog)
dÆlït, gl. nesvr{. (dülÆ{, dülæ) - dijeliti (Kî dülÆ, nãjmanjæ dobî.);
(Nå{a dicå su dobïla trî be{tçki/bi{tçki na dâr kad su se `enïli, a mî smo dÆlïli jedân pirûn.)
dÆlït se (3. l. mn. dülæ se), gl. nesvr{.
- dijeliti ostav{tinu (samo mn.)
dinâr
(Kad su stârÆ Çmrli, mlâdÆ su
se dÆlïli.)
dîm, m. Gjd. dïma - dim (Ne mëræn gjçdat od dïma.)
dïmet, gl. nesvr{. (dïmÆ{, dïmæ) 1. dimjeti, pra{iti (DïmÆ kod hÅrtärskÆ dümjÅk.); 2. pren. pu{iti,
u`ivati duhan (Zâ~ tulïko dïmÆ{,
}ç{ obolçt.) 3. pren. kukavi~ki
bje`ati, napu{tati u strahu popri{te prije bitke (Dïmæl je prik
Pëja pred onîn visôkÆn.)
dümja, s. mn. - dio tijela: prepone
(Zadäl gÅ j va dümja.)
dümja~År, m. - dimnja~ar (]apãj
se za pÇtac a{ grê dümja~År.)
dümja~i}, m. - mali, nizak, lo{e
napravljen dimnjak, dimnjak
s premalim otvorom (Våje }e{
môrÅt drÇgÆ dümjÅk zÆdåt, a{ ti
ôv dümja~i} nï{ nä}e potægnÇt.)
dümja~ina, `. - visok dimnjak (Va
HårtärÆ j bîl jedân vçlÆ dümja~ina.)
dümjÅk, m. - dimnjak (Vrtî se kod
petçh na dümjÅku.)
dinâr/dïnÅr, m. Gjd. dinÅrå/dïnÅra - 1. dinar, nov~ana jedinica u biv{oj Jugoslaviji (Zâ tÿ
sÅn dëbÆl dvâ milijôna dinârÆh/
dinÅrîh.); 2. novac op}enito
(NümÅn ni dinÅrå/dïnÅra va
`çpi.)  obïsit se za dinâr biti {krt (Nä}e ti tâ nï{ dåt, õn
bi se obïsÆl za dinâr.)
dinarï}
225
dinarï}, m. - 1. manja kovanica
(Vî{ su ti dinarï}i popådali!);
2. novac u malim koli~inama
(Neslâ j drvå zdôlu pa bi kî
dinarï} dëma doneslå.)
dündijo, sastavnica {aljive, namjerno iskrivljene psovke: põrko/
õrko dündijo (tal. porco - prasac, dindijo - puran)
dünstat, gl. nesvr{. (dünstÅ{, dünstaj¤) - pirjati (SV) (Mêso dünstÅ{ na kapÇli i pëtla podlijç{
z vodûn.)
dinjåt se, gl. svr{. (dinjâ{ se, dinjâj¤ se) - priznati koga sebi ravnim,
smatrati koga dostojnim (SV)
(Onå se ne dinjâ s Tônetÿn pô}
a{ je ôn siromåh.)
diråka, `. - 1. dra~a (Sê j zarÅslë va
diråku.); 2. pren. `enska osoba
o{tra jezika koja ogovara, kleve}e (SH) (Diråko jednå, ~å te
nî srân zïmÆ{jat!)
dÆ{çt/dÆ{åt, gl. nesvr{. (di{î{, di{ê)
- mirisati (Di{î kod fijôlica.)
di{jîv (di{jïva, di{jïvo), neodr. pridj.
- miri{ljiv (Do{lë m¤ j di{jïvo
pÆsmë.)
di{jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - miri{ljivi (K¤pï mi di{jîvÿ brïsalo, ne
ëbi~nÿ.)
dï{pÅr/dç{pÅr, m. - nepar (Obœl
je dï{pÅr/dç{pÅr postolï.)
di{tårad/de{tårad (di{tãrda/
de{tãrda, di{tãrdo/de{tãrdo),
dÆvçt
neodr. pridj. (komp. di{tardïjÆ/
de{tÅrdïjÆ) - zlo~est, nevaljao,
nesta{an (Nebëga måt z di{tãrdÆn/de{tãrdÆn ditçtÿn.)
di{tãrdÆ/de{tãrdÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. di{tÅrdîjÆ/de{tÅrdîjÆ) - zlo~esti, nevaljali, nesta{ni
(Sâmo nçka se ôn di{tãrdÆ/de{tãrdÆ dr‘î dåje od tebç.)
dÆtç, s. Gjd. ditçta - dijete (Jo{ nîs
vïdæl ovakëva ditçta!); (Såkÿ
dÆtç ïmÅ svõjga ãnjeli}a ~uvÅrå.)
dïtela, `. - djetelina (SV) (Posät
}u dïtelu a{ dÅ j tô dobrë za
zçmju.)
dite{cç, s. - djete{ce (u novije vrijeme isto: bêba, bêbica) (Lîpo
dite{cç!); (Dite{cç tÆ j båtreno,
hôj ga klåst spåt!)
ditetïno, s. - odrasla osoba koja
se pona{a kao dijete (Ne bÇdi
ditetïno! Ne kãrÅj se { njîn!)
ditünjstvÿ, s. - djetinjstvo (Imäl
sÅn lîpo ditünjstvÿ.)
dîv (dÆvå, dîvo), neodr. pridj.
(komp. divïjÆ) - divalj (Kî }e na
krâj s tëb¤n takë dÆvîn?)
divân, m. - razgovor (Bül je tô
jâko påmetÅn divân.)
divãnit, gl. nesvr{. (divãnÆ{, divãnæ) - razgovarati (Divãnili su
~æpê}.)
dÆvçt, gl. nesvr{. (dÆvî{/divîje{,
dÆvê/divîj¤) - divljati (Så dicå
dÆvê/divîj¤.)
dîvÆ
226
dîvÆ/düvjÆ (-Å, -ÿ/-æ), odr. pridj.
(komp. divîjÆ) - divlji (DîvÆ/
düvjÆ {Æpåk je nãjbojÆ za ~âj.)
divïca, `. - slu`avka, dvorkinja
(Dobrë se mër¤ kad ïmaj¤ i
divïcu.)
divjåka, `. - divlja biljka, biljka koja
nije pitoma (AM) (Tâ hrÇ{vÅ j
divjåka. Nïkad ne rodî.)
divjüna, `. Gjd. divjîn - divljina (Kåko mëre{ bÆvåt va onôj divjüni?)
divojåt, gl. nesvr{. (divojî{, divojê) - biti djevojkom, pro‘ivljavati (provoditi) djevoja{tvo
(SV) (Sê j bîlo drÇh~ije dëkla
smo mî divojåle.)
divõj~ica, `. - djevoj~ica (isto: mâlica) (Tô tÆ j Drâgina divõj~ica.);
(Blånjanice su lîpe, rïcaste pa
su divõj~ice od njïh dçlale pûpÅn vlâsi.)
divõj~ina, `. - pogrd. djevojka (Kåkova divõj~ica? Tô j divõj~ina!)
divõjka, `. Gmn. divojÅk - djevojka (Onâ j ve} divõjka za `enït.)
divotå, `. - divota (Ma tô j divotå
jednå kåko su tô jûdi dçlali.)
düzalica, `. - dizalica (DÆgålo sæ
j na bocêl, a danås jûdi ïmaj¤
düzalice.)
dÆzåt /se/, gl. nesvr{. (dü‘e{ /se/,
dü‘¤ /se/) - dizati /se/ (Ne dÆ`ï
tç{ko a{ bi te moglë {prihnÇt!)
dju{tîcija, `. - zloba, zlo}a, prkos
dno
(SH) (Nî znåla ~å bi od dju{tîcijæ.)
dlåbat, gl. nesvr{. (dlåbÅ{, dlåbaj¤)
- 1. pipaju}i tra`iti (DlåbÅl je
po zÆdÇ dëklÅ j vå`gÅl svïtlo.);
2. dirati priti{}u}i (Ne dlåbÅj
po tôj råni a{ }e ti se na zlë
zêt.)
dlå~ica, `. - dla~ica (Nïkakova dlå~ica tÆ j na nosÇ.)
dlå~ina, `. - debela i duga~ka dlaka (Osk¤bï mu tû dlå~inu!)
dlåka, `. - 1. dlaka (Onï ïmaj¤ sõldÆh kod `åba dlâk.); 2. pren.
sitnica (Såka dlåka mu smätÅ.)
dlåkÅv (dlåkava, dlåkavo), neodr.
pridj. (komp. dlakavïjÆ) - dlakav (DlåkÅv je, a otåc m¤ j jo{
dlakavïjÆ.)
dlåkavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
dlakavîjÆ) - dlakavi (On dlåkavÆ
pås je njïhÿv.)
dlân, m. Gjd. dlåna - dlan (Dlåni
mu se potê.)
dlæto, s. Nmn. dlætå - dlijeto (Zåmi dlætë i batï} pa storï {kÇju
na cëkulu.)
dlçtovat, gl. nesvr{. (dlçtuje{, dlçtuj¤) - zaravnavati o{te}ene i
neravne povr{ine na zidovima
i stropu prije li~enja (isto: glçtovat) (SV) (Dlçtuje cêlo zapõlnæ i jo{ nî ni pôl fïnÆl.)
dno, s. - dno (Bîlÿ j såkakovoga/
såkakovega blåta na dnÇ {tärnæ.)
do
227
do, prij. - do (KlÅdï tô do pikåbita.);
(P›vÿga/p›væga nÅn je akÿntâcija, pa se målo pomëremo
do plã}æ.)
dobå, `. - doba, vrijeme (Kâ dobâ
j?; Do kê dobê ste spâlÆ?); 
nïkÅ dobå - kasno (uve~er) (Grên
dëma a{ je ve} nïkÅ dobå.)
dobÅr (dobrå, dobro), neodr.
pridj. (komp. bojÆ, sup. nãjbojÆ)
- dobar (Onâ j dobrå `änskÅ,
ali õn je jo{ bëjÆ.)
dobåvit, gl. svr{. (dobåvÆ{, dobåvæ)
- nabaviti, pribaviti (Dâj dobåvi
mi målo grëbni{kÿga/grëbni{kæga sïra!)
dobÅvjåt, gl. nesvr{. (dobãvjÅ{, dobãvjaj¤) - nabavljati, pribavljati
(Cimênt dobãvjaj¤ z Istræ.)
dobÆt, `. Gjd. dobÆti - prihod, dobitak (Od togå/tegå dçla ti nî dëbÆti.)
dobït, gl. svr{. (dobî{/dobîje{, dobê/dobîj¤) - 1. dobiti (Za dobrÇ
rûku sÅn dobïla postolï.);
2. primiti udarce (Maknï se od
barufãnta a{ bï{ i tî mëgÅl dobït.); 3. pobijediti (Ovû pÅrtîdu
sÅn jå dëbÆl.)
dobÆvåt, gl. nesvr{. (dobüvÅ{, dobüvaj¤) - 1. dobivati (Mlikarïce
su u`åle dobÆvåt i kakôv sëlad po vrhÇ); 2. pobje|ivati
(Srï}Ån je a{ smîrÿn dobüvÅ.)
dobråhno, pril. - prili~no dobro
dô}
(Jê ti bojç? - A, jê, dobråhno
mÆ j!)
dôbrÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
bojÆ, sup. nãjbojÆ) - dobri (Da
nî bîlo onê dôbræ `änskæ, jo{
bï{ tî ~çkÅl va fîli.)
dobrï~ina, `. - dobri~ina, dobro}udan ~ovjek (Tô j vçlÆ dobrï~ina,
såkÿmu/såkæmu pomëre.)
dobro, pril. (komp. boje, sup.
nãjbojæ) - 1. dobro (Kåkÿ j
måt? Dobrë!); (Da ste dobrë
Årmåli, ne bï vÅn plë~a pÇkla.);
2. u veliku opsegu ili koli~ini
(Sïnÿ} sÅn dobrë zarãjzÅl, dëma sÅn do{âl na Çru zapõlno}¤n.)  nïkad tako dobro najbolje mogu}e, savr{eno (Na
pÆrÇ nÅn je bîlo nïkad takë dobrë!)
dobrotå, `. - dobrota (Va njîn nî
nïkakovæ dobrotê.)
do~çkat, gl. svr{. (do~çkÅ{, do~çkaj¤) - do~ekati (Kãj si do såd?
KëmÅ} sÅn te do~çkala!)
do~ekÆvåt, gl. nesvr{. (do~ekûje{,
do~ekûj¤) - do~ekivati (VåvÆk
gÅ j `enå do~ekÆvåla.)
do~Æn, pril. - ~im, tek (Dë~Æn prõjde VçlÅ Gëspoja, lçto fïnÆ.)
do~Æn, vez. - dok (Dobrâ j dë~Æn
vî ne dõjdete.)
dô}, gl. svr{. (dõjde{, dõjd¤) - 1.
do}i, sti}i (Kad dõjd¤ dicå
{kôlæ, }u skÇhat paläntu.);
2. nastati, postati (Popråvili
do}¤hnÇt
228
su kÿvnjåtu i do{lâ j lÆpå
kÇ}ica.)  dobro dô} - biti
korisno (]û ti donçst cvêta?
Donesï, sç dobrë dõjde!) 
dô} nâ se - pribrati se, do}i
k sebi, povratiti se (Takë tÆ j
tô kad pÅdç{ s konjå na oslå,
~Çda vrïmena rãbÆ dëkli ~ovïk
dõjde nâ se.)
do}¤hnÇt, gl. svr{. (do}œhne{,
do}œhn¤) - na~uti, do~uti
(Do}uhnœl je da onå z drÇgÆn
grê.)
dodåt, gl. svr{. (dodâ{, dodajû)
- dodati (Vâ to dodâ{ dçset
dçkÆh cÇkara i zmü{Å{.)
dodÅvåt, gl. nesvr{. (dodãvÅ{,
dodãvaj¤) - dodavati (P›vÿ
}emo fïnit ako ti bûn dodÅvåla
`lÆpcï.)
dodïjat, gl. svr{. (dodïjÅ{, dodïjaj¤)
- dosaditi, dojaditi (Dodïjalo
mÆ j ve} ovakë/evakë `Ævçt.)
dodo, m. Gjd. dodota - du{evno
zaostala osoba (Nebëg dëdo!
PëvasdÅn sâm pohãjÅ po selÇ.)
dofïnit, gl. svr{. (dofïnÆ{, dofïnæ)
- dovr{iti, zavr{iti, dokon~ati
(isto: dokÿn~åt, fïnit) (Dofïni
tô dçlo kad si ga ve} pë~æl!)
dogjçdat, gl. svr{. (dogjçdÅ{,
dogjçdaj¤) - dogledati, skrbiti
o starijoj osobi do njene smrti
(Otåc m¤ j pÇstÆl kÇ}u a{ gÅ j
dogjçdÅl.)
dokædobê
doglÅvït, gl. svr{. (doglãvÆ{, doglãvæ) - utuviti komu {to (KëmÅ} sÅn
mu doglÅvîl da tô nî dobrë.)
dognåt, gl. svr{. (dognâ{, dognâj¤)
- dotjerati (Dognãjte kråve a{
}e pô} va tûjæ.)
dogodït se, gl. svr{. (3. l. jd. dogodî se, dogodê se) - dogoditi se
(Avizåli smo jih ~å jÆn se mëre
dogodït, a onï nçka dçlaj¤ kåko
}ç.); (Ako bi se, ne dâj Bë‘e,
~â dogodïlo.)
dogovÅråt se, gl. nesvr{. (dogovãrÅ{ se, dogovãraj¤ se) - dogovarati se (Onï se våvÆk nî~ dogovãraj¤.)
dogovÿr, m. Gjd. dogovora - dogovor (Ne mëre se nåprvÿ bez
dëgovora.)
dogovorït se, gl. svr{. (dogovorî{
se, dogovorê se) - dogovoriti
se (Nãjprvÿ se dogovorïte
kakë i ~å!)
dohÅjåt, gl. nesvr{. (dohãjÅ{, dohãjaj¤) - 1. dolaziti, stizati (Nä}e{
tî menï såk¤ dobÇ dohÅjåt.);
2. posje}ivati se (U`åli smo
jednï drÇgÆn dohÅjåt.)
dok, vez. - dok (SåkÅ j `änskÅ
imçla svôj bãn~i} i na njên bi
kjæ~åla dok bi zïpirala rëbu.)
dokædobê, pril. - dokasno (Sïnÿ}
smo dokædobê naslÆ{åli/na{lÆ{åli râdijo.)
dokla
229
dokla/dokli, pril. - dok (Dëkla/dëkli jå skÇhÅn, tî naberï salâtæ.);
(KÅråli su se dëkli ôn nî zïletæl
s kÇ}æ.)
dôklæk, pril. - dokud (SH) (Dôklæk
ste hodïli?)
dokligod, pril. - doklegod (Dokligëd hëdÆmo, dëbrÿ j!)
dokÿn~åt, gl. svr{. (dokÿn~â{,
dokÿn~âj¤) - 1. dovr{iti, zavr{iti, dokon~ati (isto: dofïnit,
fïnit) (Dÿjdï kad dokÿn~â{!);
2. zaklju~iti (Nô, i ~å ste dokÿn~åli, kî j imêl pråvo?)
dôk¤d, pril. - do kuda (Dôk¤d je
nå{ dolåc?)
dolåc, m. Gjd. dÿlcå - dolac (ImÅn
jedân dolåc za pokosït.)
dolÅgåt/donalÅgåt, gl. nesvr{.
u~est. (dolã‘æ{/donalã‘æ{,
dol㑤/donal㑤) - dodavati
~emu {to (Nä}e bït dësti sõldÆh,
môrÅt }emo donalÅgåt.)
dÿl~ï}, m. - mali dolac (Va dÿl~ï}¤ j lÆpïh rô‘Æc.)
dÿl~ïna, `. - velik dolac (Mãjko,
kî bi tâ dÿl~ïnu pëkosÆl!)
dolêt/donalêt, gl. svr{. (dolijç{/donalijç{, dolijû/donalijû) - doliti
(Dolüj/donalüj mi jo{ vÆnå! Ne
bõj se!)
dolætåt, gl. nesvr{. (dolä}e{, dolä}œ) - dolijetati (Na prÿlç}Æ tï}i
dolä}¤.)
domi{jåt
doletçt, gl. svr{. (doletî{/doletîje{,
doletê/doletîj¤) - 1. doletjeti
(Tï} je doletêl va kÇ}u.);
2. iznenada moglo do}i (Doletäl je nûtra a{ gÅ j pås nagånjÅl.)
doli/dolika, pril. - dolje (Vî{ tÆ j
tåmo dëli/dëlika!)
dolÆvåt/donalÆvåt, gl. nesvr{.
(dolüvÅ{/donalüvÅ{, dolüvaj¤/
˜ n je
donalüvaj¤) - dolijevati (O
pîl, a onå m¤ j smîrÿn dolÆvåla/
donalÆvåla.)
dolo‘ït/donalo‘ït, gl. svr{. (dolo‘î{/donalo‘î{, dolo‘ê/donalo‘ê) - dodati ~emu {to (Takë
gÅ j pija`âl obçd dÅ j trî p¤tï
dolo`îl/donalo`îl.)
doma, pril. - doma, ku}i (Ne barufãjte se smîrÿn a{ }u vas ëbih
poprÅ{ït dëma.)
domâ}Æ (-Å, -æ), odr. pridj. - doma}i (NãjbojÆ j grëbni{kÆ, nå{
domâ}Æ sîr.)
domïslet /se/, gl. svr{. (domïslÆ{
/se/, domïslæ /se/) - 1. dosjetiti
se (Domïslela sÅn se kakë }emo tô b›`æ storït.); 2. prisjetiti
sebe ili koga koga na {to (Svæzåt }u ÇzÅl na facolï}u da se
domïslÆn.)
domi{jåt (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. domi{jatïjÆ) - domi{ljat,
dosjetljiv (Tvôj bråt je {egâv i
domi{jåt.)
domÆ{jåt se
230
domÆ{jåt se, gl. nesvr{. (domü{jÅ{
se, domü{jaj¤ se) - sje}ati se
(Domü{jÅn se dÅ j Ri~ïna bÆlå
fânj vç}Å.)
donaknådit, gl. svr{. (donaknådÆ{,
donaknådæ) - nadoknaditi
(Donaknådit }u vÅn ~â j nå{a
kozå pobrstïla va vå{æn.)
donaståvit, gl. svr{. (donaståvÆ{,
donaståvæ) - nadostaviti, dodati
~emu {to (isto: do‘ÿntåt)
(MôrÅl sÅn stÇbu donaståvit
a{ mÆ j bÆlå krÅtkå.)
donastÅvjåt, gl. nesvr{. (donastãvjÅ{,
donastãvjaj¤) - nadostavljati,
dodavati ~emu {to (VåvÆk je
donastÅvjâl i våvÆk m¤ j bîlo
krÅtkë.)
donçst, gl. svr{. (donesên, donesû)
- donijeti (Donesï ãnkoru a{
je bujôl pâl va {tärnu!); (BÇra
såkakovoga/såkakovega blåta
donesç.)
dônud, pril. - donde, donle (Dônud
je nå{e, a pëtlÅ j s¤sçdovo.)
dopådat se, gl. nesvr{. (dopådÅ{
se, dopådaj¤ se) - svi|ati se,
dopadati se (isto: pija‘åt /se/)
(Nï{ mi se ne dopådÅ njejê
zdrãvjÆ.)
dopåst, gl. svr{. (dopÅdç{, dopÅdû) - pripasti (VåvÆk menç dopÅdç kakëvo tç{kÿ dçlo.)
dopåst se, gl. svr{. (dopÅdç{ se,
dopÅdû se) - svidjeti se, dopa-
dopovïdet
sti se (Dopåla mi sæ j ovâ håja
pa sÅn j¤ k¤pïla.)
dopejåt, gl. svr{. (dopçje{, dopçj¤) - 1. dovesti (Kad }e{ dopejåt fråjaricu dëma?); 2. dostaviti vozilom (Dopejï mi
jednë dvâ kubïka batûdæ.)
dopejÆvåt, gl. nesvr{. u~est. (dopejûje{, dopejûj¤) - dovoziti (Ne
dopejûj ju vï{e k nÅn!)
dopla}Ævåt, gl. nesvr{. u~est. (dopla}ûje{, dopla}ûj¤) - dopla}ivati (MôrÅt }emo strÇju dopla}Ævåt.)
dõplatak, m. - doplatak (Zêli s¤
mi dõplatak.)
doplÅtït, gl. svr{. (doplãtÆ{, doplãtæ) - doplatiti (Ako ne bû dësti,
}ç{ doplÅtït.)
dopÿl, pril. - dopola, napol (Tî
nesï krcâtÆ kë{, a jåst }u ôn
dëpÿl pûn.)
dopõlnÅ, pril. - dopodne (JâdÅn
je dopõlnÅ nâ se, a zapõlnæ
nå sï jûdi.)
dopovædåt, gl. nesvr{. (dopovädÅ{, dopovädaj¤) - obja{njavati
{to, uvjeravati koga u {to (Mëre{ ti njemÇ dopovædåt kulïko
}ç{, õn }e sejednë storït po
svojÇ.)
dopovïdet, gl. svr{. (dopovî{, dopovê) - objasniti {to, uvjeriti
koga u {to (Ne dâ mu se dopovïdet.)
dopustït
231
dopustït, gl. svr{. (dopustî{, dopustê) - dopustiti, dozvoliti (Næ}Ç tô dopustït va svojôj kÇ}i.)
dopu{}ævåt, gl. nesvr{. (dopu{}ûje{, dopu{}ûj¤) - dopu{tati
(Prevç} mu dopu{}ûje{.)
dorïvat, gl. svr{. (dorïvÅ{, dorïvaj¤) - dogurati (DorïvÅj mi tê
bå~ve na predvråt/pridvråt/
prevråt/privråt!)
dõsada, `. - 1. dosada (Ne mëræn
od dõsadæ `Ævçt.); 2. pren. dosadna osoba (Ala, dõsado, færmâj!)
dosåd/dosadå, pril. - dosad (Dosåd/
dosadå ste bîle dobrç.)
dõsadÅn (dõsadna, dõsadno),
neodr. pridj. (komp. dosadnïjÆ)
- dosadan (CêlÆ dân je bîl pul
menç, ba{ je dõsadÅn.)
dosadâ{njÆ (-Å, -æ), odr. pridj. dosada{nji (Dosadâ{njÆ dâni
su bîli lîpi, ali }e b›zo po~êt
zÆmå.)
dosÅdït, gl. svr{. (dosãdÆ{, dosãdæ) - dosaditi (DosÅdïlo mÆ j
pomÆvåt.)
dõsadnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
dosadnîjÆ) - dosadni (SëpetÅ j
do{âl ôn dõsadnÆ!)
dosagnåt, gl. svr{. (dosagnâ{,
dosagnâj¤) - dosti}i (Bÿlnå
ofcå {çpÅ i, nebëga, na p›væ
dvê nëge kjæ~î i onakë pÅsç
dosti
i ne mëre nïkako onê drÇgæ
dosagnåt.)
dosajævåt/dosajävat, gl. nesvr{.
(dosajûje{/dosajävÅ{, dosajûj¤/dosajävaj¤) - dosa|ivati (^å
dosajûje{? Hôj ~â dçlat!)
dosê}/dosægnÇt, gl. svr{. (dosägne{, dosägn¤) - 1. dohvatiti
(Dosægnï mi onû kïtu, a{ mÆ j
previsokë.); 2. pren. shvatiti,
pojmiti (Onï kod da s¤ bçdasti
kad ne mër¤ nï{ dosægnÇt.)
doselït se, gl. svr{. (dosçlÆ{ se,
dosçlæ se) - doseliti se (Doselïli
smo se sïmo kad nÅn sæ j h}êr
rodïla.)
dosÆzåt/dosÆgåt, gl. nesvr{. (dosü‘e{, dosü‘¤) - shva}ati, poimati,
umom dosezati (Slåbo dosü`e
~å mu govërÆ{.)
dospçt, gl. svr{. (dospêne{/dospîje{, dospên¤/dospîj¤) - dospjeti, sti}i u~initi na vrijeme (MôrÅn b›zo a{ næ}Ç dospçt na
bÇs.)  dÇgo dospçt - uspjeti
u ~emu (^ÇdÅ j Ç~ila pÅ j dÇgo
dospçla.)
dospÆvåt, gl. nesvr{. u~est. (dospüvÅ{, dospüvaj¤) - dospijevati,
stizati u~initi na vrijeme (BlÅ‘çna tî, sç dospüvÅ{ storït!)
dosti/dosta, pril. - dosta (Dësti/
dësta mÆ j ve} togå/tegå!); (Pojïla sÅn ba{këti} i tô mÆ j dësta
do obçda.)  dosti da - ’na to
do{tukåt
232
ne treba tro{iti rije~i, dovoljno
je re}i samo da’ (^å j ôn takôv
barufânt? Dësti da m¤ j Frân
otåc!)
do{tukåt/dona{tukåt, gl. svr{.
(do{tukâ{/dona{tukâ{, do{tukâj¤/dona{tukâj¤) - produ`iti
dodavaju}i dio (Ve} su mu
bragç{e krÅtkç. Nã} }u këmÅd
spodëbnæ rëbæ i do{tukåt/
dona{tukåt.)
dota, `. - nevjestina oprema
(SprãvjÅ dëtu za h}êr.) 
potro{ït Mãjkæ Bo‘jæ dotu biti rasipna osoba (Onå bi
potro{ïla Mãjkæ Bë‘jæ dëtu,
ne dãvÅj njÿj dinÅrå.)
dotÅkåt, gl. nesvr{. (dotã~e{, dotã~¤) - dotakati, dolijevati (^å
ne vïdÆ{ da dotã~æn ocåt!)
dotaknÇt /se/, gl. svr{. (dotåkne{
/se/, dotåkn¤ /se/) - dotaknuti /se/
(Ne smî ga nïkÆ ni dotaknÇt.)
dotç}, gl. svr{. (dote~ç{ , dote~û)
- 1. dotr~ati, sti}i koga (Hôj tî
pa }u te jå dotç}!); 2. dote}i (o
teku}ini) (Hôj vïdet jê doteklë
~â vodê va kabâl!)
dotçst se, gl. svr{. (dotepç{ se, dotepû se) - doklatiti se, odnekud
sti}i (Bôg znâ ëskuda sæ j ôn
dëtepÅl.)
dotÆkåt se, gl. nesvr{. (dotü~e{ se,
dotü~¤ se) - doticati se (Razmaknï målo pikåbiti a{ se prevç} dotü~¤.)
dovïca
dotïrat, gl. svr{. (dotïrÅ{, dotïraj¤)
- dotjerati (DotïrÅj mi këko{e
va koko{âr.)
doto~ït, gl. svr{. (doto~Æ{, doto~æ)
- doto~iti (Doto~ï mi målo vÆnå!)
doto~ït /se/, gl. svr{. (doto~î{ /se/,
doto~ê /se/) - dokoturati /se/,
dokotrljati /se/ (Vïdi ga kakô j
pijân, jçdva sæ j doto~îl dëma.)
dotÿ‘Ån (dotÿ‘na, dotÿ‘no),
neodr. pridj. (komp. doto‘nïjÆ)
- spor, usporen (SV) (VrÆdnâ j
onå, alÆ j dëtÿ`na.)
dotÿ‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
doto‘nîjÆ) - spori, usporeni
(SV) (Nä}e{ b›zo dô} ako grê{
z onîn dëtÿ`nÆn.)
dotû}, gl. svr{. (dot¤~ç{, dot¤~û)
- dotu}i (Dët¤kÅl j¤ j kad je
rçkÅl da grê }å s kÇ}æ.)
dôtud, pril. - dotle (Dôtud sÅn
do{âl, a dåje se ne mëre.)
dot¤pït, gl. svr{. (dotœpÆ{, dotœpæ)
- uspjeti koga uvjeriti nakon duga poku{avanja (KëmÅ} san
mu dot¤pïla da môrÅmo pô}
vïdet mâl¤.)
dovåc, m. Gjd. dofcå - udovac
(Znâ{ da sæ j Marïja o`enïla
za dofcå?)
dovïca, `. - udovica (VåvÆk je
vï{e dovîc leh dofcîh!)  bêlÅ
dovïca - udata ‘ena ~iji je suprug odsutan (Onå tÆ j bêlÅ dovïca a{ jÿj je mû` ve} lçto dân
na brodÇ.)
dovï~Æn
233
dovï~Æn (dovï~ina, dovï~ino),
pridj. - koji pripada udovici,
udovi~in (Tô j dovï~ina lÆhå.)
dovlÅ~ït, gl. nesvr{. (dovlã~Æ{,
dovlã~æ) - dovla~iti (VåvÆk nî~
dëma dovlã~Æ.)
dõvle/dõvlek, pril. - dovde (isto:
dôvud) (Dõvle/dõvlek je tvojå
ledïna.)
dÿvlçt, gl. nesvr{. (dÿvlêne{/dÿvlîje{, dÿvlên¤/dÿvlîj¤) - dospjeti {to u~initi u vremenskom
tjesnacu (u pomanjkanju vremena) (Nïkako ne mëræn dÿvlçt
tô storït.)
dovu~ævåt, gl. nesvr{. u~est. (dovu~ûjæ{, dovu~ûj¤) - dovla~iti
(Za råtÅ j dovu~ævâl pÇni åuti
rëbæ ëdnikud.)
dovû}, gl. svr{. (dov¤~ç{, dov¤~û)
- dovu}i (Dëv¤kÅl je trî vëzi
d›v.)
dôvud, pril. - dovde (isto: dõvle/
dõvlek) (Dôvud je tvojå ledïna.)
dozÆdåt, gl. svr{. (dozüdÅ{, dozüdaj¤) - dozidati (Dïca, dozüdÅjte jo{ dêl kÇ}æ!)
dozijævåt, gl. nesvr{. u~est. (dozijûje{, dozijûj¤) - dozidavati (VåvÆk dozijûje{, i våvÆk tÆ j målo.)
doznåt, gl. svr{. (doznâ{, doznâj¤)
- doznati (Hôj va selë, tåmo
}e{ ~â doznåt!)
dragomåjÅn
dozrÆvåt/dozorævåt, gl. nesvr{.
u~est. (3. l. jd. dozrüvÅ/dozorûje, dozrüvaj¤/dozorûj¤) - dozrijevati, dozorijevati (Jo{ bi
môralo dozrÆvåt/dozorævåt
jednÇ {etemânu.)
dozrçt/dozorçt, gl. nesvr{. (3. l. jd.
dozrç/dozorî, dozrû/dozorê)
- dozreti, dozorjeti (GrëzjÆ j
dozrçlo/dozorçlo.)
do‘ÿntåt/do‘¤ntåt // dona‘ÿntåt/dona‘¤ntåt, gl. svr{. (do‘ÿntâ{/do‘¤ntâ{ // dona‘ÿntâ{/dona‘¤ntâ{, do‘ÿntâj¤/
do‘¤ntâj¤ // dona‘ÿntâj¤/
dona‘¤ntâj¤) - dodati, produ`iti, na{iti (SV) (isto: donaståvit)
(NümÅn dësti rëbæ pa }u z
drÇg¤n do`ÿntåt/do`¤ntåt //
dona`ÿntåt/dona`¤ntåt.)
drâg (drÅgå, drâgo), neodr. pridj.
(komp. drå‘Æ) - skup (SV)
(StomånjÅ j drÅgå, alÆ j bëjÅ
od onîh cênÆh.)
drâgÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
drå‘Æ) - skupi (SV) (Dãj mi tû
drå`¤ kÿltrînu. Tr ih ne kupûjæn såkÆ dân.)
drâgat /se/, gl. nesvr{. (drâgÅ{ /se/,
drâgaj¤ /se/) - milovati /se/
dlanovima (Såko dÆtç vôlÆ kad
ga se drâgÅ.)
dragomåjÅn (dragomãjna, dragomãjno), neodr. pridj. (komp.
dragomÅjnïjÆ) - dra`estan, lju-
dragomãjnÆ
234
bak (Kad je bîl mï}i{Ån, bül je
jâko dragomåjÅn.)
dragomãjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. dragomÅjnîjÆ) - dra`esni, ljupki (^å ôn dragomãjnÆ
pu vås dçla? - Da. - Blâzi vân!)
dragovõjno, pril. - dragovoljno
(NïkÆ me ne mëre nagnåt, ako
næ}Ç dragovõjno.)
drâjs, m. Gjd. drãjsa - stroj za
izradu drvenih kugla, ~unjeva,
stupi}a za ograde, nogara za
namje{taj (AM) (NïkÆ tï{jÅri su
imçli drâjs.)
dråpÅn, m. Gjd. dråpana - ru~na
bu{ilica (isto: tråpÅn) (DråpÅn
je rÇ{nÅ bœ{ilica.)
DråstÆn, m. Gjd. Dråstina - top.
manje mjesto u grajskoj plova˜ n je z Dråstiniji, uz Rje~inu (O
na, büvÅ va Dråstinu.)
Dråstinac, m. Gjd. DråstÆnca - stanovnik mjesta Drastina (Otåc
m¤ j Dråstinac.)
DråstÆnka/DråstÆn{}ica, ‘. - stanovnica mjesta Drastina (Nôna m¤ j DråstÆn{}ica.)
dråstÆnskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
odnosi na mjesto Drastin (U`åli su dô} i dråstÆnskÆ mladï}i.)
Drå‘ice, `. mn. - top. naselje u
jelenjskoj plovaniji (Tõ su mçsta: Mâlæ Drå‘ice, Vçlæ Drå‘ice, Umolç i Pëdrti.) (O˜n je z
Drå`Æc, büvÅ va Drå‘icah.)
Drå‘i~Ån, m. - stanovnik mje-
drçk
sta Dra‘ice (Otåc m¤ j Dra‘i~Ån.)
Drå‘i~Ånka/Drå‘i{}ica, `. - stanovnica mjesta Dra`ice (Nôna
m¤ j Drå‘i{}ica.)
drå‘i{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
odnosi na Dra`ice (Drå‘i{kÆ
m¤lcï su våvÆk nagånjali lûke{kÆ.)
drebâng, m. Gjd. drebãnga - tokarski stroj (SV) (DçlÅl je za
drebãngÿn i våvÆk je bîl mâsÅn.)
drç~e, s. Gjd. drç~eta - nedoraslo
~eljade (^å }e menï jednë
drç~e zapovædåt?!)
dre~ï}, m. - sitan izmet ili izmet
djeteta (Sâmo jedân dre~ï} je
va plêni.)
dre~ïna, `. - 1. velik izmet (Od
vçlÿga/vçlæga pasïne su vçli
dre~ïne.); 2. izmet, u govoru
djetetu (Hôj }u te prevït a{ si
stërÆl dre~ïnu!)
dræ~ït se, gl. nesvr{. (drä~Æ{ se,
drä~æ se) - usiljeno plakati, derati se (SV) (Ne dræ~ï se takë,
~Çt tæ j va JelçnjÆ.)
drçjÅr, m. - tokar (SV) (Sün njÿj
Ç~Æ za drçjÅra.)
drçjat, gl. nesvr{. (drçjÅ{, drçj¤)
- tokariti (SV) (DrçjÅl je va poduzä}¤ träjset lêt.)
drçk, m. Gjd. drekå - izmet, fekalija (Bëje sæ j ne pa~åt va drçk.)
drên
235
drên, m. Gjd. drænå - drijen (Ovô
lçtÿ j ~Çda drænå.)
drängat /se/ // dränjkat /se/, gl.
nesvr{. (drängÅ{ /se/ // dränjkÅ{
/se/, drängaj¤ /se/ // dränjkaj¤
/se/) - kme~ati /se/, cmizdriti
/se/, cendrati /se/ (Ne drängÅj
se/dränjkÅj se cêlÆ dân!)
drängÅv/dränjkÅv (drängava/dränjkava, drängavo/dränjkavo),
neodr. pridj. (komp. drængavïjÆ/drænjkavïjÆ) - razdra`ljiv,
cendrav (^êra mÆ j mâlÆ bîl
nïkakÿv drängÅv/dränjkÅv.)
drängavÆ/dränjkavÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. drængavîjÆ/drænjkavîjÆ) - razdra`ljivi, cendravi (Ala
drängavÆ/dränjkavÆ, smÆrï se
målo.)
drenjÇla, `. - stablo i plod drijena
(DrenjÇla p›va procvatç i zådnja rodî.); (SkÇhala sÅn pçkmez od drenjûl.)
drç{t (dre{tå, drç{to), neodr. pridj.
(komp. dre{tïjÆ) - o{tar (SH)
(Onâ j dre{tå i sçga }e ti rç}.)
drç{tÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
dre{tîjÆ) - o{tri (SH) (Tî od
drç{tÿga/drç{tæga ï{}e{ lîpu
besçdu. ^å ti se tô vïdÆ?)
drezgetåt, gl. nesvr{. (drezgç}e{,
drezgç}¤) - lupetati, govoriti
besmislice, odve} govoriti (Onå
znâ sâmo jâko drezgetåt.)
dræ‘njït, gl. nesvr{. (3. l. jd. dræ‘njî,
dræ‘njê) - pre‘ivati (Kad se na-
drïtÆ
jî, blâgo lêgne i dræ‘njî. DÅ j
menï takë!)
drÆfcç, s. Nmn drÆfcå - ukrasni
zimzeleni grm koji se mo`e
podrezivanjem oblikovati u
`ivicu (Kad za Trî krÅjï plovân
dõjde kÇ}u blagoslovït, tâ
mu se nabere kïticu drÆfcå kû
umë~Æ va blagoslëvjen¤ vëdu
i { njûn blagoslovî kÇ}u.)
drÆmåfka, `. Gmn. drÆmåvÅk visibaba (isto: visibåba) (VisibåbÅn nïkÆ re~û drÆmåfke.)
drÆmåvica, `. - drijeme` (Nïkakova drÆmåvica mæ j }apåla. Ili
grên lç} ili }u popït kafç.)
drÆståt/drÆ{}åt, gl. nesvr{. (drü{}e{,
drü{}¤) - 1. imati proljev (Cêlo
jÇtro drü{}e ‘ njê.); 2. pren. lupetati, govoriti besmislice (Ala
ne drÆ{}ï, ve} smo te {tÇfi.)
drÆståvica/drÆ{}åvica, `. - proljev
(Trî dânÆ j imêl drÆståvicu/drÆ{}åvicu, pa gÅ j skÿnsumålo.)
(isto: lÆjåvica)
drït (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
dritïjÆ) - 1. ravan, uspravan,
prav (Za fa`õl mi rãbæ drïti
kôli}i.); 2. pren. ispravan, kako
˜ n je våvÆk bîl drït.)
valja (O
drïtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
dritîjÆ) - 1. ravni, uspravni, pravi (Zabït }emo drïtÆ kolåc.);
2. pren. ispravni, kako valja
(DrïtÆ ~ovïk sç dçla kåko rãbÆ.)
drïto
236
drïto, pril. - pravo, ravno (SV)
(Hëte drïto i dô} }ete va CärnÆk.)
drivên (drivenå, driveno), neodr.
pridj. - zastarj. koji se odnosi
na rastu}e drvo (Dr`î{ se kod
drivên.)
drivênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - zastarj.
upravo onaj koji se odnosi na
rastu}e drvo (Næ}Ç plåsti~n¤,
dâj mi drivên¤ dåsku.)
drîvo, s. - stablo, rastu}e drvo
(Porçdno drîvo rådo rÅstç.)
drmûn, m. Gjd. drm¤nå - {umovit
teren (JÇtra }emo pô} sï} va
drmûn.)
drmunï}, m. - manji {umovit teren
(Jê ~â d›v va drmunï}u?)
drmunïna, `. - velik {umovit teren (Bëme }ete se nasï} va tôn
drmunïni!)
drôb, m. Gjd. drobå - ‘ivotinjska
iznutrica (Hïti tâ drôb }å, tr ~å
}emo { njîn.)
drobÅn (drobna, drobno), neodr.
pridj. (komp. drobnïjÆ) - 1. si}u{an, nje`an, krhak (Fa`õl nÅn
je nïkako drëbÅn ovô lçto.);
2. sitni{ (o novcu) (samo u s. r.)
(Dâ mi ïmÅ{ ~â drëbna za lemôzinu?)
drobït, gl. nesvr{. (drobî{, drobê)
- drobiti, usitnjavati, mrviti
(Ne drobï po tlÇ a{ }e{ mçst.)
drobnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
drobnîjÆ) - si}u{ni, nje`ni, krhki
drope
(Jå }u m¤lït drëbn¤, a tî dâj
krupnïj¤ hrmäntu.)
drobnjåhÅn (drobnjåhna, drobnjåhno), neodr. pridj. (komp.
drobnjahnïjÆ) - prili~no sitan,
nje`an, krhak (Kakõv vÅn je
gråh? A drobnjåhÅn, zçru bëji
leh lâni.)
drobnjâhnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. drobnjahnîjÆ) - si}u{ni,
nje`ni, krhki (Bole`jüv njÆn je
ôn drobnjâhnÆ mâlÆ.)
drôca, `. - 1. neuredna, lijena `ena
(Srï}a dÅ j pÇstÆl onû drôcu!);
2. prostitutka (SV) (Onå dÅ j
drôca, ali nïkÿmu/nïkæmu ne
povîj.)
drocat, gl. nesvr{. (drocÅ{, drocaj¤) - ritmi~ki zabijati {to u {to
mekano (naj~e{}e u palentu
ili u smjesu hrane za koko{i)
(SV) (DrëcÅj tû paläntu a{ }e ti
prism¤dït.)
drohnït/drohnjït, gl. nesvr{.
(drohnî{/drohnjî{, drohnê/
drohnjê) - slatko spavati, spavati
dubokim snom (Nï{ mu se ne
dâ, zåvavÆk drohnî/drohnjî.)
drop~ï}, m. - `ivotinjska iznutrica
(plu}a, srce) (isto: hÅld¤nï odnosi se na plu}a) (Dãl mÆ j
drop~ï} pa }emo ga jÇtra za
obçd.)
drope, `. mn. - kom, komina, trop
(nakon cije|enja mo{ta) (Målo
d›sat /se/
237
drôp }emo ~¤våt za rïpu kïsat,
a od drÇgÆh }emo rakïju spç}.)
d›sat /se/, gl. nesvr{. (d›sÅ{ /se/,
d›saj¤ /se/) - klizati /se/ (D›sali
smo se na kalï}u.)
drugãmo, pril. - drugamo (Ne hôj
nïkamo drugãmo leh dëma!)
dr¤gdï, pril. - drugdje (Vïdet }e{
da dr¤gdï nî lïpjæ.)
drÇgÆ (-Å, -ÿ), red. br. - drugi (Dõ}
}e drÇg¤ {etemânu.)
drÇh~ijÆ/drugã~ijÆ (-Å, -æ), odr.
pridj. - druk~iji, druga~iji (Onâ
j nïkako drÇh~ijÅ/drugã~ijÅ od
drÇgÆh divëjÅk.)
drhtåt, gl. nesvr{. (d›h}e{, d›h}¤) drhtati (AlÆ j zÆmå, så d›h}æn!)
drÇ{tvæn (drÇ{tvena, drÇ{tveno),
neodr. pridj. (komp. dru{tvenïjÆ) - dru{tven, omiljen u dru{tvu (Njejî mû` je jâko drÇ{tvæn ~ovïk.)
dru{tvenjå~ina, `. - ~ovjek vrlo
sklon veselom i dobrom dru{tvu
(Dru{tvenjâk i dru{tvenjå~inÅ j
slï~no, ma nî ïstÿ. Dru{tvenjâk
vôlÆ k¤mpanïju, a dru{tvenjå~ina jo{ vï{e.)
dru{tvenjâk, m. Gjd. dru{tvenjÅkå
- ~ovjek sklon veselom i dobrom dru{tvu; dru{tvenjak (Njegå såkÆ vôlÆ a{ je prâvÆ dru{tvenjâk.)
drÇ{tvÿ, s. - dru{tvo, dru‘ina (isto:
k¤mpanïja [k¤Üpanïja]) (Måt
dru‘üna
se vï{e pût jãdÆ a{ otåc vôlÆ
drÇ{tvÿ.)
dru‘üna, `. - obitelj (isto: famîlija)
(Zdråva dru`ünÅ j nãjve}Å srï}a!)
drvacç, s. Nmn. drvacå - 1. mali
komad drva za lo`enje (Zanesï
tô drvacç kÇ}u.); 2. mlado i
tanko stablo (Tô drvacç }e
våje narâst.)
drvä}Æ, s. Nmn. drvacå - drve}e
(Sç jÆn je pÇno drvä}Å oko
kÇ}æ.)
drvên (drvenå, drveno), neodr.
pridj. - koji se odnosi na posje~eno drvo namijenjeno lo`enju
ili gradnji (Nå{a måt je våvÆk
mÆ{åla z drvenûn `lïc¤n.)
drvênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - upravo
onaj koji se odnosi na posje~eno drvo namijenjeno lo`enju
ili gradnji (Næ}Ç plåsti{n¤, dãj
mi drvên¤ dåsku.)
drvïno, s. - 1. velik komad drva za
lo`enje (Pålo mÆ j drvïno nå
nogu.); 2. debelo i visoko stablo (PësikÅl je tô drvïno a{ da
njÆn je dçlalo hlâd.)
drvo, s. Nmn. drvå - 1. drvo za
lo`enje ili za gradnju: posje~eno drvo (Donesï nãru~Åj
d›v/d‹v s konëbæ!); 2. stablo
(P›vÿ su jûdi za rastœ}æ drvë
reklï drîvo.)
dr‘ålo, s. - 1. dr`alo, dr`ak alata
(isto: månig, recâj, toporï{}æ/
dr‘åt
238
topolï{}æ) (Dr`ålo sæ j prekïn¤lo.); 2. zastarj. vrsta pisaljke
na koju se stavlja pero (Na
dr`ålo bi se klålo perë i zamÅkålo va tüntu.)
dr‘åt, gl. nesvr{. (dr‘î{, dr‘ê) 1. dr`ati (D›` verÇge/verïge dok
kalâ{ a{ }e ti sï} påst va {tärnu!); (^ovïka se dr`î za besçdu, a blâgo za rëgi!); 2. upravljati (Onå dr`î o{tarïju na bo}arïji.); 3. ne popu{tati (SÇ nô}
mæ j k›~ dr`âl!); 4. dr‘ati do
koga ili ~ega, cijeniti, po{tovati
koga ili {to (Do njegå tåmo nï{
ne dr`ê, sâmo se potrknjûj¤/
potrknjêvaj¤ { njîn.)
dr‘åt se, gl. nesvr{. (dr‘î{ se, dr‘ê
se) - 1. praviti se va`nim; biti
uznosit (SV) (^å se dr`î{ takë,
tr nÆsï nï{ bëjÆ od nås!); (Altrokç/antrokç bÆn se jå dr`âl da
mÆ j njegëvi sõldi.); 2. dobro
nositi godine, biti krepak u
zreloj i odmakloj dobi (Dobrë
se dr`î za svojç lçta.)
dr‘æ}no, pril. - hranjivo, krepko,
zasitno (SV) (^ovïk kî dçlÅ
môrÅ pojïst ~â dr`æ}në. Nç
b¤ ôn po blïtvi dçlÅl.)
dubüna [d¤Übüna], `. Gmn. dubîn
[d¤Übîn] - dubina (Ne plåvÅj
tåmo, a{ je ÿndï/ÿndïka // ændï/
ændïka vçlÅ dubüna/d¤mbüna!)
dubitåt, gl. nesvr{. (dubitâ{, dubi-
dÇdina
tâj¤) - 1. razmi{ljati, domi{ljati
se, ’umovati’ (VåvÆk nïkÿga vrâni}a dubitâ.); 2. dvojiti (Ako
dubitâ{, storï po svojÇ!)
dubok [d¤Übok] (dubokå [d¤Übokå],duboko [d¤Üboko]), neodr.
pridj. (komp. dubo~ïjÆ [d¤Übo~ïjÆ // dÇbjÆ) - dubok (Sko~ül
sÅn vå vodu kadî j dubokå/
d¤mbokå.)
dubôkÆ [d¤ÜbôkÆ] (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. dubo~îjÆ
[d¤Übo~îjÆ] // dûbjÆ) - duboki
(Manç{tru klÅdï va dubôkÆ/
d¤mbôkÆ pijåt!)
dÇda, `. - 1. dojka (Pokrîj tê dÇde!
^å te nî srân?!); 2. gumena
dje~ja sisaljka; duda (isto:
cÇcli}) (Obïsili smo ditçtu dÇdu
oko vrãta da ju ne zgœbÆ.)
dÇdat, gl. nesvr{. (dÇdÅ{, dÇdaj¤)
- sisati (Ne dÇdÅj p›st a{ si ve}
velïka!)
dÇdica, `. - gumena dje~ja sisaljka;
duda, od milja, u govoru djeci (isto: cÇcli}, dÇdi}) (Nå ti
dÇdicu pa hôj spåt.)
dÇdi}, m. - 1. bradavica na dojci;
2. odmil. cucla, duda za dje~ju bo~icu (isto: cÇcli}, dÇdica) (Nå{ telåc pijç mlÆkë
sâmo na dÇdi}.)
dÇdina, `. - gumena dje~ja sisaljka;
duda, podrug., u govoru djece
(^å }e ti tâ dÇdina?! Ve} si
velïk. Hïti ju }a!)
dudnjït
239
dudnjït/dudnjçt, gl. nesvr{ (3. l.
jd. dudnjî, dudnjê) - odzvanjati,
tutnjati (Nî~ mi dudnjî va glavïni.)
dûg, m. Ljd. d¤gÇ - dug (Dûg nî
zêt!)
dÇg (-a, -o), neodr. pridj. (komp. dåjÆ/
dÇ‘i) - dug (Nî Bôg dâl kozï dÇga ræpå.)  lagåt kulïkÿ j dÇg
i {irok - neprestano i mnogo
lagati (Vçrovala m¤ j, a õn je
lagâl kulïkÿ j dÇg i {irëk.)
dûga, `. - daska na ba~vi (SV) (Zapejï bå~vÅru dåske za dûge!)
dûgÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - dugi (Dãj
mi tâ dûgÆ kolåc!)
dÇgo, pril. (komp. dåjæ/dÇjæ/dÇ‘æ)
- 1. dugo (’Ve} dÇgo ga nî’, a
mëre se rç} i: ’Ve} ~Çda vrïmena ga nî’); (P›vÿ sæ j dÇ`æ
`ålovalo.); 2. daleko (Tô mÆ j
dÇgo za pô} hëdæ}.)
dugo~åsÅn (dugo~åsna, dugo~åsno), neodr. pridj. - dugotrajan (SL) (Bëme su mi ovî
postolï dugo~åsni, ïmÅn jih
ve} pêt lêt.); (Danås mÆ j dugo~åsÅn dân.)
dugo~âsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. upravo onaj dugotrajni (SL) (E,
da mÆ j sëpeta k¤pït dugo~âsnÆ
postolï!)
dugovåt, gl. nesvr{. (dugûje{, dugûj¤) - dugovati, biti du`an (Ve}
mi lçto dân dugûje{ sõldi.)
dûlÆ
dûh, m. - 1. duh (Na Sï svêtÆ pëve~ær dûhi dohãjaj¤, a våni
sû i na Dû{nÆ dân.); 2. vonj,
neugodan miris (Ali tÆ j g›d
dûh, hõj se opråt!)
duhân, m. - duhan (StârÆ su jûdi
`njôfali duhân.)
Dûhova, `. - Duhovi, crkveni
blagdan u nedjelju, pedeseti
dan nakon Uskrsa (Dûh je
SvêtÆ na dân pedesätÆ, re~ç se
o Dûhovi.)
duhtôr, m. - lije~nik (NïkÆ ne vôlÆ
pô} duhtôru, a ~å kad se môrÅ.);
(P›vÿ su båbice po kÇ}ah pohÅjåle i nÆsû `änskæ duhtôra
ni vïdele.)
duhtorïca, ‘. - lije~nica (DuhtorïcÅ
j zï{la z Åmbulântæ/abulântæ i
kî znâ kad }e se vrnÇt.)
dÇja, `. - dvica, dvojka (u igri, ili
{kolska ocjena) (Sâmo dÇje
pobïrÅ{ va {kôli.)
dÇjina, `. - pogrd. dvica, dvojka
(u igri, ili {kolska ocjena) (Sëpeta dÇjina! Ne mëræn vï{e
dobït kulïko god Ç~Æl.)
dukåt, m. - zlatnik, dukat (Otåc
mÆ j dâl tî dukåti.)
dûl (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
dulïjÆ) - nezreo (odnosi se na
vo}e) (SV) (Tê jåbuke su jo{
dûle, ne jîj togå/tegå.)
dûlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
dulîjÆ) - nezreli (odnosi se na
vo}e) (SV) (Dûlæ hrÇ{ve vä`¤
œsta.)
dûlast
240
dûlast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
dulastïjÆ) - 1. duguljast, ovalan
(DÆtç jÆn ïmÅ dûlastu glâvu.);
2. pren. neljubazan, grub (^å
si takë dûlast? ^å ne znâ{ rç}
ni ’Bôh’!?)
dûlastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
dulastîjÆ) - 1. duguljasti, ovalni
(Onï ïmaj¤ onästæ dûlastæ
hrÇ{ve.); 2. pren. neljubazni,
grubi (Vî{, grê õn dûlastÆ, }ç{
vïdet da nas nä}e ni pogjçdat!)
dûlica, `. - vrsta jabuke (VJ) (DûlicÅ j sõrta jåb¤k.)
dÇn¤t, gl. svr{. (dûne{, dûn¤) naglo udariti koga u rebra ili
drugamo (isto: sÇn¤t) (Oståla
mÆ j ~rnïca kãj si me dÇn¤l.)
dÇpÅl (dÇpla, dÇplo), neodr. pridj.
- dvostruk ([pâg je dÇpÅl.)
duperåt, gl. nesvr{. (duperâ{, duperâj¤) - tro{iti, rabiti {to (SV)
(Ali ovüstÆ sapûn b›zo duperâmo.)
dÇpja, `. - duplja (PÇhi storê
dÇpju va drvÇ.)
dupjâk, m. Gjd. dupjÅkå - 1. staklenka volumena 2 l (Operï tâ
dupjâk!); 2. koli~ina od dvije
litre teku}ine (Za onô grëzjÆ ~â
j pëbrÅl na nå{Æn mÆ j dënesÅl
jedân dupjâk.)
duplåt, gl. nesvr{. (duplâ{, duplâj¤) - dvostru~iti (Duplâj tô pa
}e bït jå~æ!)
dÇvat
duplêr, m. Gjd. duplærå - debela
vo{tanica (Duplêr môrÅ gorçt
dok nïkÆ umïrÅ.)
dûplÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - dvostruki
(Lïpjæ su mi dûplæ bÅrbarô`e.)
dûplo, pril. - dvostruko (Onå ïmÅ
dûplo vç}¤ plã}u od njegå.)
duråt, gl. nesvr{. (durâ{, durâj¤)
- ustrajati, trajati (’Nä}e mi tâ
rîbe‘ nï{ duråt!’ reklâ j, a õn
njÿj je odgovorîl da nä}e ni
njemÇ tî sõldi ~å mu jæ j dÅlå!)
d¤rçt/d¤rït, gl. nesvr{. (d¤rî{, d¤rê)
- 1. jedva ustrajati, `ivotariti,
slabo napredovati (Nå{a koko{â j sçbÿj bÿlnå a{ nïkako d¤rî.); 2. besposleno, nezainteresirano sjediti (Ve} {etemânu dân
d¤rî, za nï{ ju nî vëja ni brîga.)
dûst, gl. nesvr{. (d¤bç{, d¤bû) dupsti (^å tô d¤bç{?)
d¤{å, `. Ajd. dû{u - du{a (Nebëge
dû{e va prkatôriju.)  mÆrnê
d¤{ê - bezbri‘no, ~iste savjesti
(Reklå sÅn ti tô mÆrnê d¤{ê, a
tî tô zamï kako }ç{.)  otçt
dû{u spustït - 1. umrijeti (Ne
mëre dû{u spustït, a mÇ~Æ se
ve} trî mïsæca.); 2. namu~iti se
oko ~ega (Tô tÆ j pût za dû{u
spustït: sç nåzgÿru i st›mo.)
du{ïca, `. - `i`ak, stijenj, fitilj
(Du{ïca se provrÆzç ~ez konjï}a pa se tô lo`î va `mûj z ÇlÆn /
ÇjÆn i vodûn i va`gç se.)
dÇvat, gl. nesvr{. (dÇvÅ{, dÇvaj¤)
- gurati, gurkati koga (isto: sÇ-
duzîna
241
vat) (^å me dÇvÅ{, tr ti ne smätÅn!)
duzîna, `. - tuce, dvanaest komada (Dãjte mi zåjedno cêlu duzînu {u{tîn!)
d¤‘ân (d¤‘nå, d¤‘no), neodr.
pridj. (komp. du‘nïjÆ) - du`an
(Kî nî d¤`ân, nî ni vrÆdân!)
du‘eråd, m. - da`devnjak (Du`eråd je ~‹n/~›n i `ût, `üvÆ uz vëdu ili kadî j ÇmÆdno i re~û dÅ
j õtrovÅn.)
du‘nîk, m. Gjd. du‘nÆkå - du`nik
(Jå sÅn njegôv du`nîk, a{ mÆ j
vçlÿ dçlo stërÆl.)
d¤‘nôst, `. Gjd. d¤‘nosti - du`nost (Tô mÆ j d¤`nôst i nemõjte
mi na tôn hvÅlït.)
dvâ, br. m. i s.; dvê, `. - dva (Onå
ïmÅ dvâ bråta.; NapÆ{ï dvâ
slëva!; Dãj mi dvê pråskve!)
dvãjset, br. - dvadeset (Dvãjset
dãn je pro{lë!)
dvÅjsätÆ (-Å, -ÿ), red. br. - dvadeseti
(Bül je dvÅjsätÆ kad je do{âl.)
dvãkrÅt, pril. - dvaput (isto: dvãp¤t) (DvãkrÅt san te zvÅlå.)
dvanâjst, br. - dvanaest (BÆlô j
dvanãjst åpostolÆh i ~etïri evÅnjelïsti.)
dvanãjstÆ (-Å, -ÿ), red. br. - 1. dvanaesti (DvanãjstÆ dãn su ga
na{lï va {t›pædÆh); 2. mjesec
prosinac (Rodït }e va dvanãjstÿn.)
dvorït
dvãp¤t, pril. - dvaput (isto: dvãkrÅt) (Dvãp¤t mïri, jedÅnpût
krojï!)
dvästÿ, br. - dvije stotine; dvjesta
(Dãj mi dvästÿ kûn.)
dvästÿtÆ (-Å, -ÿ), red. br. - dvjestoti (SåkÆ dvästÿtÆ dobüvÅ
nãgradu.)
dvÿjkï, m. mn. - blizanci (RodïlÅ
j dvÿjkï.)
dvÿj~ï}i, m. mn. - blizanci, od
milja (Imçt dvÿj~ï}Æ j lîpo, ali
tç{ko.)
dvoji (dvoje, dvoja), br. pridj. dvoji, dvoje, dvoja (Nebëga,
bez mû`Å j, a gojî dvëju dïcu.;
ImÅn dvëji o}Ålï.; Iman dvëje
gå}e.; Iman dvëja këlaca.)
dvojït, gl. nesvr{. (dvojî{, dvojê)
- dvoumiti se, dvojiti (Sç dvojîn da }u pô} jÇtra kÿmpîr kopåt.)
dvôr, m. Gjd. dvÿrå - tor za stoku i pastirska nastamba na
planinskom pa{njaku (P›vo su
jûdi pu dvÿrå blâgo imçli, a
danås ÿndï/ændï dçlaj¤ vïkændice.)
dvoråc/dvorac, m. Gjd. dvÿrcå/
dvõrca - dvorac (Kåd sÅn bÆlå
mï}i{na, mïslela sÅn dÅ j Ka{têl
krajï~Æn dvoråc/dvërac.)
dvorït, gl. nesvr{. (dvorî{, dvorê)
- dvoriti, poslu`ivati (Næ}Ç vas
smîrÿn dvorït, zamïte sâmi!)
d'a~ï}
242
d'ûmbus
D’
d'a~ï}, m. - u~enik, |ak, od milja
(Kakôv d'a~ï}, a kakëva tõrba!)
d'âk, m. Gjd. d'Åkå - u~enik, |ak
(isto: {kolân) (P›vÿ se reklë
{kolân, a danås se re~ç d’âk.)
d'îr, m. - krug u igri; partija u igri
(Jo{ jedân d'îr pa ræmë dëma!)
d'iråt, gl. nesvr{. (d'irâ{, d'irâj¤)
- obilaziti (Cêli dân d'irâ po
selÇ.)
d'ûmbus, m. - nered (^â j tâ d'ûmbus? Zåjedno tô pospråvi!)
e
243
ängleskÆ
E
e, uzv. - za poja~avanje osje}anja
(E, da nÅn sæ j bîlo najïst banân!)
ej, uzv. - za dozivanje, za privla~enje pozornosti (Ej, tî, ~å ne ~ûje{?)
eko, ~est. - za upozorenje na {to
(Zåme{ dvê bubnjåre i tavalûn/
tavalôn i eko ti skçla!)
çkola, uzv. - u zna~enju evo na!
(Ekola! Fïnili smo!)
çkstra/çhstra, pridj. nepromj. 1. dodatno, povrh redovitoga
(DëbÆl san målo çkstra/çhstra
sõldÆh!); 2. posebno, razli~ito
od uobi~ajenog (Tâ ve{tîd tÆ j
målo çkstra.)
elegãntÅn (elegãntna, elegãntno),
neodr. pridj. (komp. elegÅntnï˜ n je lîp, elegãnjÆ) - 1. vitak (O
tÅn, a onâ j debçla.); 2. s ukusom, probrano odjeven, otmjen
(VåvÆk je elegãntna i lîpo se
dr`î.)
elegãntnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
elegÅntnîjÆ) - 1. vitki (On elegãntnÆ je såd elegãntÅn ma nî
p›vÿ bîl.); 2. otmjeni, ukusno
odjeveni (Do{lâ j onâ elegãntnÅ
‘änskÅ i sï su gjçdali za njûn.)
emîsija, `. - radijska ili televizijska
emisija (Na televîziji rådi po-
gjçdÅmo kakëvu emîsiju o bç{tijah.)
enåmo, pril. - onamo (isto: onåmo)
(NïkÆ j {âl evåmo, nïkÆ enåmo.)
ændï/ændïka, pril. _- ondje (isto:
ÿndï/ÿndïka) (Endï/ændïkÅ j
våvÆk bîlo ~Çda drenjûl!)
ençksija, `. - injekcija (isto: nçksija) (SH) (ImÅ Ångînu, pa môrÅmo pô} na ençksiju/nçksiju.)
ençksijica, `. - injekcija, u govoru
djeci (Dåt }e ti têta duhtorïca
ençksijicu! Nä}e te bolçt!)
ençksijina, `. - injekcija s velikom
{trcaljkom ili iglom, bolna
injekcija (Slåbo mÆ j do{lë kad
sÅn vïdæl ençksijinu.)
ˉE nglêz, m. - Englez (O‘enïla sæ j
za Eˉ nglêza.)  pråvÆ se Eˉ nglêz
- pretvarati se kao da o ~emu
ne zna ni{ta (PÆtåla sÅn ju za
sîna, a onå se pråvÆ Eˉ nglêz.)
ˉEnglezïca, `. - Engleskinja (Onâ j
Eˉ nglezïca pa te ne razumî.)
E˜ngleskÅ, odr. pridj. `. poimeni~en - Engleska (Büvaj¤ va E˜ngleskÿj.)
ängleskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
se odnosi na Englesku i engleski
(Pït ~âj je ängleskÆ ëbi~Åj.)
ängleskÆ, pril. - engleski (Navådila
sæ j po ängleskÆ.)
ereditåt
244
ereditåt, gl. nesvr{. (ereditâ{,
ereditâj¤) - naslijediti (Ereditãl
je kÇ}u i dvôr.)
çrodrÿm/çlodrÿm, m. Gjd. çrodroma/çlodroma - zra~na luka (Hëmo gjçdat çroplani na
çrodrÿm/çlodrÿm.)
çroplÅn, m. Gjd. çroplana - zrakoplov (isto: avijôn/jçroplÅn)
(Hëmo gjçdat çroplani na çrodrÿm/çlodrÿm.)
evako, pril. - ovako (isto: ovako)
(Evakë }emo storït!)
evakôv (evakova, evakovo), neodr.
pridj. - ovakav (isto: ovakôv)
(Vçr¤j mi, bül je evakôv i imäl
je evakëvo ëko.)
evûda
evÅnjelïst, m. - evan|elist (Bîlÿ j
dvanãjst åpostolÆh i ~etïri evÅnjelïsti: Ivân, Mãrko, Matêj i
L¤kå.)
evãstÆ/evüstÆ (evãstÅ, evõstÿ), zamj.
- upravo ovaj (isto: ovãstÆ/ovüstÆ) (EvãstÆ/evüstÆ kjû~ ne otkju~ãvÅ evãstÅ vrãta.)
ævdï/ævdïka, pril. - ovdje (isto:
ÿvdï/ÿvdïka) (Evdï/ævdïka su
bîli kj¤~ï i sad jih nî!)
evî (evâ, evô), zamj. - upravo ovaj,
ova, ovo (isto: ovî)
çvo, uzv. - evo (Evo me! Do{lå
sÅn!)
evûda, pril. - ovuda (isto: ovûda)
(Kûda grê{? Evûda.)
fåbrika
245
fagotina
F
fåbrika, `. - 1. tvornica (isto: tvõrnica) (Dâ j do{âl nïkÆ bogâtÆ i
k¤pîl cêlu fåbriku.); 2. Tvornica papira u Rijeci (isto: HÅrtêra) (HÅrtêrÅ j p›vÿ bÆlå vçlÅ
fåbrika.)
fabrikânt, m. Gjd. fabrikãnta tvorni~ar (Bül je pu fabrikãnta.)
fabrikåt, gl. nesvr{. (fabrikâ{, fabrikâj¤) - 1. izra|ivati (^å vî
tåmo fabrikâte?); 2. pren. lagati, izmi{ljati (Kî }e ti vçrovat
kad smîrÿn nî~ fabrikâ{?)
fåbri{kÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - tvorni~ki (isto: tvõrni{kÆ) (Ne pija‘âju me ovê fåbri{kæ tÇte.)
fåca, `. - 1. lice, obraz (isto: lÆcç)
(DebçlÅ j, ali ïmÅ lîpu fåcu!);
2. poznata osoba (Njejî sîn je
glÅvnå fåca va {kôli.)
facâda, `. - fasada (Smë va vçlÿn
trë{ku a{ }emo facâdu dçlat.)
facâdina, `. - ru`na, stara fasada
(Znêt }emo ovû stâru facâdinu.)
fåcica/få~ica, ‘. - lijepo, sitno lice,
li{ce (isto: li~acç/lÆ{cç) (Kad
svä‘e{ vlâsi tâ ti se lîpo fåcica/
få~ica vïdÆ.)
facôl, m. Gjd. facola - rubac (isto:
r¤båc) (@änskæ su imçle facôl
na glÅvï.)
facolï}, m. - d`epni rup~i} (Kad
~ovïk ne bï otêl ~â pozÅbït, tâ
svä`e ÇzÅl na facolï}u.)
fa}uråt, gl. nesvr{. (fa}urâ{, fa}urâj¤) - 1. {eprtljati, raditi {to bez
u~inka (^å tô fa}urâ{? Storï tô
kåko Bôg zapovädÅ.); 2. mahati rukama i nogama (odnosi
se na malo dijete, novoro|en~e) (Kåko lîpo fa}urâ z ru~ïcami! VïdÆ se dÅ j zdrâv.)
faganêl, m. Gjd. fagançla - jur~ica, autohtona vrsta ptice pjevice (Bî{ mi mëgÅl pu Dõlfota
nabåvit jednogå fagançla za
va gãjbu?)
fagarêl, m. - vapnenica, vapnara
(isto: japnçnica/japlçnica) (Skëro såkÅ kÇ}Å j imçla fagarêl.)
fagarçli}, m. - mala vapnara (Nå{a kÇ}Å j imçla fagarçli}.)
fagarçlina, `. - stara zapu{tena
vapnara (Nå{a stârÅ kÇ}Å j
imçla fagarçlinu.)
fagot, m. - neuredan smotuljak
(Sç ~â j imêl, jç zåvÆl va fagët
i {âl }å!)
fagoti}, m. - manji neuredan
smotuljak (Bôg znâ ~å m¤ j va
tôn fagëti}u?)
fagotina, `. - velik neuredan smotuljak (Jê ti tç‘ak tâ fagëtina?)
fÅj~ï}i
246
fÅj~ï}i, m. mn. - smjesa znoja,
pra{ine i otpadaka s povr{inskoga sloja ko`e u djece (Hõj
ga opråt! Vî{ su mu fÅj~ï}i pëd
vrÅtÿn.)
fãjda, `. - korist (isto: vãjda)
(KakëvÅ j fãjda da si mu såd
nado{tukåla bragç{e kad je od
õnp¤t nårÅsÅl.)
fÅjkï, m. mn. - smjesa znoja, pra{ine i otpadaka s povr{inskoga
sloja ko`e (PÇnÅ j fÅjkîh a{ se
ve} ozdãvna nî oprÅlå.)
fÅjtåt, gl. nesvr{. (fãjtÅ{, fãjtaj¤)
- govoriti besmislice, prenemagati se govorom, izmi{ljati, lagati, obmanjivati (On våvÆk
nî~ fÅjtâ.)
fakîn, m. - neotesanac, deran (Fakînu jedân, ~å si tô stërÆl s¤sçdÿn?)
fakün~i}, m. - neotesanac, deran;
od milja (A ~å }e{, fakün~i} je
i tô m¤ j spodëbno!)
fakün~ina, `. - obje{enjak, deran
sklon ve}im nepodop{tinama
(On GorünÆn fakün~ina mÆ j së
grëzjÆ pojîl.)
fãlda, `. - namjerno u{iven ili gla~anjem izveden nabor na tkanini (Za{üj mi bærhân na fãlde!)
fãldica, `. - namjerno u{iven ili
gla~anjem izveden manji nabor
na tkanini (Dok pêglÅ{ lÅnc¤nï, påzi da ti se z drÇgæ bãndæ
ne dçlaj¤ fãldice!)
familijårÅn
fålet, gl. nesvr{. (fålÆ{, fålæ) 1. nedostajati (Prë{lÅ j pred
{etemânu dân i ve} mi fålÆ!);
2. pogrije{iti (Nïkad ne znâ{
kad }e{ fålet!)
fåli~Ån (fåli~na, fåli~no), neodr.
pridj. - neiskren, licemjeran
(isto: fâls/fålas) (Nemõj mu
vçrovat, vî{ dÅ j fåli~Ån!)
fåli~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - neiskreni, licemjerni (isto: fâlsÆ)
(Næ}Ç vï{e imçt dçla z onîn
fåli~nÆn.)
falünga, `. Gmn. falîng - mana,
pogre{ka, zamjerka (K¤pïla sÅn
rëbu z falüng¤n a{ je cenïjÅ.)
fâls/fålas (fãlsa, fãlso), neodr.
pridj. (komp. fÅlsïjÆ) - neiskren,
licemjeran (isto: fåli~Ån) (Nemõj mu vçrovat, vî{ dÅ j fâls/
fålas!)
fÅlsarïja, `. - izvje{ta~enost, licemjerje (Tô ~å onï dçlaj¤, tô j
jednå vçlÅ fÅlsarïja!)
fâlsÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
fÅlsîjÆ) - neiskreni, licemjerni
(isto: fåli~nÆ) (Næ}Ç vï{e imçt
dçla z onîn fâlsÆn.)
famîlija, `. - obitelj (isto: dru‘üna)
(Onï su sï va famîliji takëvi.)
 bït va famîliji - biti nasljedno
u obitelji (Sç mi se vïdÆ da ôn
nî ~ïst, a tô jÆn je va famîliji.)
familijårÅn (familijãrna, familijãrno), neodr. pridj. - sklon, odan
˜ n je familijårÅn ~oobitelji (O
vïk!)
fançla
247
fançla/fançlica, `. - vrsta pamu~ne
tkanine s dla~icama, flanel
(K¤pïla sÅn lÅnc¤nï od fançlæ/
fançlicæ.)
fânt/fånat, m. Gjd. fãnta - dje~ak,
mladi}, {iparac (Pro{ãl je de{kï}, a vrnœl sæ j fânt/fånat.)
fãnti}, m. - mali ili vrlo mladi fant
(Pro{ãl je fãnti}, a vrnœl sæ j
fânt/fånat.)
fÅntïna, `. - dobar, vrijedan, sna‘an dje~ak, mladi}, {iparac
˜ n je prâvÆ fÅntïna! PogjçdÅj
(O
kåko dçlÅ! Kod mu{kî!)
fÅntâzija, `. - besmislica, glupost
(Tô su fÅntâzije i nü mi sïla togå/tegå naslÆ{åt/na{lÆ{åt.)
fÅntazîrat, gl. nesvr{. (fÅntazîrÅ{,
fÅntazîraj¤) - bulazniti, trabunjati (Bë`e, ali tî fÅntazîrÅ{!)
fânj, pril. - podosta, poprili~no
(Fânj lêt je ve} od togå/tegå
pro{lë!)
fãnjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
fÅnjskîjÆ/fÅnjskivîjÆ) - 1. nao~it,
zgodan, privla~an (Onâ j grdå
i våvÆk natmœrena, a õn je
fãnjskÆ.); 2. stasit, kr{an (FãnjskÆ j, visëk i jâk.); 3. ubla`.
debeo, preuhranjen (FãnjskÅ
sÅn, a nï{ ne pojîn.)
fãrba, `. Gmn. fârb - boja (isto:
bôja, kolûr) (S kakëv¤n fãrb¤n
}ete opituråt ponç{tre?)
fa‘olï}
fãrbat, gl. nesvr{. (fãrbÅ{, fãrbaj¤)
- 1. bojadisati (Såkÿ lçto fãrbÅ
ponç{tre, a nü jÆn sïla.); 2. pren.
lagati, obmanjivati (Tî fãrbÅ{
këga/kçga god }apâ{.)
få{i}, m. - mali ili uski povoj, zavoj, ovoj (P›vÿ s¤ su{ïla/{u{ïla
bÆlå pÇna dü~jÆh få{i}Æh.)
få{, m. - povoj za novoro|en~e
(P›vÿ s¤ su{ïla/{u{ïla bÆlå pÇna
få{Æh.)
fa{åt, gl. nesvr{. (fa{â{, fa{âj¤) povijati, zavijati povojem (Danås måtere ve} ne fa{âj¤ dïcu.)
få{ica, `. - ukrasni porub (AM)
(Obr¤bï kolçti} s få{ic¤n pa
}e ti bït ~Çda lïpjÆ!)
fa{tîdÆj, m. - nepodop{tina, nepristojnost, neuljudnost (isto: fa{tîdija) (Ne jîj prevç} fa‘ôla a{
}e ti dçlat fa{tîdiji.)
fa{tîdija, `. - nepodop{tina, nesta{luk (isto: fa{tîdÆj) (Ov mÇlac
smîrÿn delÅ fa{tîdije.)
fa‘ôl, m. - poljoprivredna kultura
iz roda mahunarki: grah i
ju{no jelo od graha (Fa‘õl se
sãdÆ {etemânu pred Jœrjev¤n
ili {etemânu za Jœrjev¤n.);
(K¤pï kilë fa`ôla!); (Na såkÿn
{pãrhetu va selÇ sæ j kÇhÅl
fa‘ôl.)
fa‘olï}, m. - grah slabih, kr‘ljavih
sjemenki, ili stabljike, ili grah
od milja (Mãjko, kakõv vÅn je
fa‘olïna
248
tô fa`olï}? [këdÅ j vëdu tro{ït
za zalÆvåt ga, i onakë nç b¤
nï{ ‘ njegå.); (Ovô lçtÿ j nïkakÿv drëbÅn fa`olï}.); (Zgojïli
smo se na fa`olï}u.)
fa‘olïna, `. - grah visoke stabljike
ili krupnih sjemenki, ili grah
kao odbojna namirnica (Mãjko,
kakôv vÅn je tô fa`olïna? Kî }e
nâ} kÿlcï zâ nj!); (Kakëvi su
pa fa`olïne, kad je mo{nïca
takë velïka?); (Najïli smo se
fa`olïnæ kad smo bîli dicå.
Såd bÆn ~â drÇgÿ jïla.)
fêbra, `. - povi{ena tjelesna temperatura, vru}ica (isto: tæmperatûra [tæÜperatûra]) (BëlÅn
si, zmïri målo fêbru!)
febråj, m. - velja~a (Va febråju se
må{ke frajâj¤.)
fçca, `. - talog (vina, masla, kave
i sl.) (isto: tÅlog) (Kad se pûtÅr
skÇhÅ, ostâne måslo i fçca, a
onâ j nãjbojÅ s palänt¤n.)
fçhtat /se/, gl. svr{. (fçhtÅ{ /se/,
fçhtaj¤ /se/) - rje~kati /se/, sva vÅ mojå dvëja
|ati /se/ (SL) (O
di~ïna se po cêl dân fçhtaj¤.)
fältÅr, m. Gjd. fältra - krovna ljepenka (rabi se i u druge izolatorske svrhe) (AM) (isto: fältra)
(Klãl sÅn fältÅr da ne pœ{}Å.)
fältra, `. - krovna ljepenka (rabi
se i u druge izolatorske svrhe)
(AM) (isto: fältÅr) (Klãl sÅn
fältru da ne pœ{}Å.)
fçta
ferâl/felâr, m. Gjd. ferÅlå/felÅrå
- prenosiva svjetiljka s teku}im
gorivom (Dolîj petrëja/petrôjæ
va ferâl/felâr!)
feralï}/felarï}, m. - manja prenosiva svjetiljka s teku}im gorivom (Mlikarïce su {lç {kûri v
RÆkÇ pa su svÆtçle s feralï}i/
felarï}i.)
fêrije, `. mn. - praznici, du`i
odmor (Pë~æle su fêrije.)
færmåt /se/, gl. svr{. (færmâ{ /se/,
færmâj¤ /se/) - zaustaviti /se/,
stati, prestati (Færmãj se pu
Darînæ i k¤pï kilë sïra.); (Ba{ si
blebetjïva. NÆsï færmåla ëd
jutro.)
færmÆvåt /se/, gl. nesvr{. (færmûje{
/se/, færmûj¤ /se/) - zaustavljati
/se/, prestajati (Zâ~ færmûje{
kad jo{ nÆsmë do{lï? Vëzi
dåje!)
fç{/fç{t, pridj. nepromj. - jak, sna`an (Onâ j fç{/fç{t `änskÅ, a i
o`enïla sæ j za fç{/fç{t ~ovïka.)
fç{ta, `. - pu~ka sve~anost, svetkovina (BÆlâ j vçlÅ fç{ta na
^ãvjÆ.)
fç{tÅr, m. - zastarj. osoba koja je
vodila plesne zabave i najavljivala za koga je koji ples (Fç{tÅr
je govorîl kî tånac je za kogå/
kegå.)
fçta, `. - kri{ka, odrezak (isto:
lãnda) (Odrï`i mi fçtu krÇha!)
fçtica
249
fçtica, `. - malena ili tanka kri{ka,
odrezak (isto: lãndica) (Odrï`i
mi fçticu krÇha!)
fîbija, `. - kop~a, ukosnica (Danås
`änskæ rætkë nësæ fîbije va
vlasîh.)
fidåt se, gl. nesvr{. (fidâ{ se, fidâj¤ se) - pouzdavati se, imati
povjerenja (Ne fidân se zêt je
na fït a{ je ne poznân.)
figûra, `. - 1. ukras, ures (Balôdu
klÅdên na stôl sâmo o Bo`ï}u
za figûru, drÇgÆ dâni nî tåmo.);
2. ukrasni predmet (isto: figûrica) (Doneslå mÆ j figûru s Tâlijæ.)
figûrica, `. - ukrasni predmet
(isto, zn. 2: figûra) (Doneslå
mÆ j figûricu s Tâlijæ.)
figuråt, gl. nesvr{. (figurâ{, figurâj¤) - pristajati, prili~iti (TãstÅ
slïka ti bëje figurâ na zÆdÇ.)
figurîn, m. - modni ~asopis (Lîpÿ
j obu~enå, kod dÅ j z figurîna
zï{la.)
fijo~i}, m. - vrpca vezana u manju
ukrasnu petlju (Zamotãj mi
dâr i zalæpï fijë~i}.)
fijo~ina, `. - vrpca vezana u veliku ukrasnu petlju (Maknï tâ
fijë~inu! Prevelïk je.)
fijok, m. - vrpca vezana u ukrasnu
petlju (Svæ`ï {pigçte na fijëk!)
fijôlica, `. - ljubi~ica (isto: jÇbica)
(Fijôlice pu nås nãjprvÿ züjd¤
va korônah.)
Filïpja
Fijumân, m. - etn. rije~ki starosjedilac romanskih korijena (Neslâ
j mlÆkë nïkakovÆn Fijumânÿn.)
Fijumânka, `. - etn. stanovnica
Rijeke romanskih korijena (U‘åle su jÆn Fijumânke kakëvi stâri postolï ili rëbæ dåt.)
fijumãnskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. rije~ki govor romanskoga tipa
(Nï{ je ne razumîn kad povädaj¤ po fijumãnskÆ.)
fijurîn, m. - ma|arski forint (VÆnô
j bîlo po sçdÅn sõldÆh, a mu{kåt po fijurîn.)
fÆkåt, gl. nesvr{. (fü~e{, fü~¤) - zvi`dati (isto: fœjkat) (NœmÆ{ fÆkåt a{
si jo{ mï}i{Ån.)
fikåt, gl. svr{. (fikân, fikåj¤) zavidjeti, podmetati komu (Tô nî
ïstina. Fikåli su mi tô.)
fîla, `. - duga~ak red ljudi (Nîs do{lå na rêd a{ je bÆlå vçlÅ fîla.)
filçt, m. - lan~i} oko vrata (isto:
korezîn) (Va jelänskÿj plovanïji se re~ç »filçt«, a va cärni{kÿj i grãjskÿj »korezîn«.)
filçti}, m. - tanak ili fino izra|en
lan~i} (Lîp filçti} njÿj je dënesÅl.)
Filïpja, `. - blagdan i svetkovina
svetih Filipa i Jakova, za{titnika
radnika, i patrona grobni~ke
(grajske) crkve i `upe (FilïpjÅ j
grãjskÆ blågdÅn, slåvÆ se na trî
pätÿga/pätæga.)
fîlm
250
fîlm, m. Gjd. fülma - 1. igrani film
(Pogjçdala bÆn dëbÅr fîlm.);
2. fotografski film (K¤pï fîlm
da mëremo slïkat sÇ dïcu skÇpa.)
fülmi}, m. - igrani film lo{ije kvalitete (Kadagëd ~ovïku pâ{e pogjçdat ovakôv fülmi}.)
filozof, m. - mudrija{ (A, õn je
filozëf! Nü se ~â { njîn.)
filozofîrat, gl. nesvr{. (filozofîrÅ{,
filozofîraj¤) - tobo`e filozofirati: hiniti mudrost u razgovoru, mudrija{iti (Ne vôlÆn { njîn
divânit a{ sâmo filozofîrÅ.)
fîn (fÆnå, fîno), neodr. pridj.
(komp. finïjÆ) - 1. fin, krhak,
nje`an, osjetljiv, tanko}utan
(isto: delikât) (Onâ j fÆnogå/
fÆnegå nësa!); 2. pren. koji
hini fino}u, krhkost, nje`nost,
osjetljivost, otmjenost (Do{ãl
je z selå, ni {kôlu nî fïnÆl i såd
je jâko fîn.)
finânc, m. Gjd. finãnca - financijski policajac u staroj Jugoslaviji (Nïkæ Grëbni{}ice s¤ se
za finãnci o`enïle.)
fînÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
finîjÆ) - 1. fini, krhki, nje`ni,
osjetljivi, tanko}utni (isto: delikâtÆ) (Nä}e ti tô ôn delikâtÆ
otçt dr`åt padçlu s krvûn. Tô
}e se njemÇ gnj¤sït.); (KãstÅ ti
rãbÆ fînÅ ili grûbÅ blånja?);
flãjba
2. pren. upravo onaj koji hini
nje`nost, otmjenost, krhkost,
osjetljivost (Onâ fînÅ gospâ nî
fÆnå leh se dçla da jê.)
fïnit, gl. svr{. (fïnÆ{, fïnæ) - dovr{iti,
zavr{iti, dokon~ati, svr{iti
(isto: dokÿn~åt, dofïnit) (Sî
ve} fïnila pomÆvåt?); (Znêt }emo Årmadûru kad fïnÆmo facâdu.)
fünta, `. - gesta, pokret, pri~ina
(Kad je { njûn, storî füntu kod
da me ne vïdÆ.)
finjævåt, gl. nesvr{. (finjûje{/finjävÅ{, finjûj¤/finjävaj¤) - dovr{avati, zavr{avati, svr{avati {to
(JÇ{to sÅn finjævâl kad je pë~æl
då`.)
fi{kâl, m. - 1. odvjetnik (Zät }u fi{kâla, pa }e me bït månje strâh
pô} na sûd.); 2. pren. prepredena osoba (AM) (Fi{kâl jedân,
ali mæ j prevårÆl!)
fït, m. - najam (isto: kvÅrtîl) (Cêl
`ivët je bîl po tûjÆh kÇ}ah na
fïtu.)
fïtovÅr, m. - stanar u iznajmljenu
stanu (Låhko njemÇ kad ïmÅ
dvâ fïtovÅra.)
fjåka, `. - lijenost, bezvoljnost
(]apåla mæ j nïkakova fjåka.)
flãjba, `. Gmn. flåjÅb/flâjb - visak
(isto: vÆsåk) (Såkÿmu/såkæmu
zidÅrÇ rãbÆ flãjba.)
flãjda
251
flãjda, `. Gmn. flåjÅd/flâjd - 1. vrsta haljine na kop~anje koje
su obi~avale nositi starije `ene
(K¤pï nôni kakëvu {kûr¤ flãjdu
v RÆkï.); 2. kuta, radni haljetak,
za{titna halja (Ob¤cï flãjdu da
se ne oblåtÆ{.)
flãjdica, ‘. - mala flajda (Mi smo
va õsnovnÿj {kôli nosïli flãjdice.)
flãjdina, ‘. - velika, ru‘na ili stara
flajda (VåvÆk si va tôj stârÿj
flãjdini, kod da nümÅ{ drÇgÆh
pêt!)
flçgma, pridj. nepromj. - hladnokrvan, ravnodu{an (Onâ j flçgma. Nî njû bîlo ni strâh ni
srân.)
flçgma, pril. - hladnokrvno, ravnodu{no (FlçgmÅ j tô storïla.)
flç~ina/flçkina, `. - velika mrlja
(isto: må}ina) (Oståla mÆ j vçlÅ
flç~ina/flçkina na bragç{ah.)
flçka, `. - mrlja (isto: må}a) (StõlnjÅk sÅn polêla z vÆnôn, pa mÆ
j oståla flçka.)
flçkica, `. - mala mrlja (isto: må}ica) (Ne presu~œj se zårÅd tê
flçkicæ a{ se ni ne vïdÆ.)
flçtÅn (flçtna, flçtno), neodr. pridj.
(komp. fletnïjÆ) - spretan (Da
nî onakë flçtÅn, bi bîl nëgu
prekïn¤l.)
flizärka, `. Gmn. flizçrÅk - frizerka (H}är njÿj Ç~Æ za flizärku.)
frâj
flizûra, `. - frizura ([lâ j na flizûru.)
flizûrica, `. - lijepa i jednostavna
frizura (Ba{ tÆ j lÆpå flizûrica!)
fôj, m. Gjd. foja - zastarj. list papira (Dãj mi fôj a{ }u mu
pÆsmë napÆsåt.)
fôra, `. - partija igre (Dâj, }emo
jednÇ fôru zaigråt!)
fõrca, `. Gmn. forÅc/fôrc - tjelesna snaga, kondicija (Trîba
fõrcæ za dï} sêno na pëd.) 
za sûn fõrc¤n - svom snagom
(Potçzali smo za sûn forc¤n i
nÆsmë moglï oskûst rïpu.)
fÿrcåt /se/, gl. nesvr{. (fÿrcâ{ /se/,
fÿrcâj¤ /se/) - upinjati /se/,
siliti /se/ (Ne fÿrcãj se a{ }e ~â
pÇ~it va tebï!)
fÿrcîrat /se/, gl. nesvr{. (fÿrcîrÅ{
/se/, fÿrcîraj¤ /se/) - upinjati
/se/, siliti /se/ u~estalo (Ne fÿrcîrÅj se a{ }e ~â pÇ~it va tebï!)
forînt, m. Gjd. forünta - ma|arski
novac (NïkÆ Fåbi} s Potkïlafca
sæ j {kumçtÆl za forünt da }e se
poc¤råt.)
fõrma, `. Gmn. forÅm/fôrm oblik (Pos¤dï mi fõrme za dçlat kolÅ~ï!)
fråj, pridj. nepromj. - slobodan,
bez obveza (Njegå zovï, õn je
fråj!)
frâj, m. Gjd. fråja - ljubavni sastanak (^å si bîl na fråju?)
fråjÅr
252
fråjÅr, m. - odabranik, vjerenik
(Sî na{lå fråjÅra?)
fråjarica, `. - odabranica, vjerenica
(Luzârija m¤ j bÆlå fråjarica.)
fråjari~Æn (fråjari~ina, fråjari~ino),
pridj. - vjereni~in, odabrani~in
(AtresîrÅj pÆsmë na fråjari~inu
sestrÇ pa måteri nä}e bït
sumjïvo.)
frajåt se, gl. nesvr{. (frajâ{ se, frajâj¤ se) - ljubovati (Må{ke se
frajâj¤ va drÇgÿn misæcÇ.)
frãjla, `. Gmn. fråjÅl/frâjl - gospo|ica (isto: gospod’ica) (Po
frãjlah su rô`ice »lîpæ frãjle«
dobïle ïme.)
frãjlica, `. - gospo|ica, od milja
ili vrlo mlada (isto: gospod’ica)
(Kakëva frãjlica! VåvÆk uräjena.)
frakacåt, gl. nesvr{. (frakacâ{,
frakacâj¤) - nabacivati `buku
na ku}nu fasadu (Ivãn }e mÆ{åt, a Rëk }e frakacåt.)
frakacîn, m. - plosnata alatka za
poravnavanje `buke po zidovima (Kad fïnÆ{ frakacåt, operï
frakacîn!)
frÅnbob, m. - malinov sok, malinovac (isto: hümbær/hümpær)
(Pobïrali smo kÇpine pa }emo
storït frÅnbëb.)
Frãncija, `. - Francuska (isto:
FrãncuskÅ) (DçlÅl je va Frãnciji.)
frås
FrãncuskÅ, poimen. pridj. (isto:
Frãncija) (DçlÅl je va Frãncuskÿj.)
frãnc¤skÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. francuski (Nïkad se nî navådÆl
povædåt po frãnc¤skÆ.)
FrÅncûz, m. - Francuz (Mû‘ njÿj
je FrÅncûz.)
FrÅncuzïca, `. - Francuskinja (Po
lçtu dõjd¤ FrÅncuzïce.)
frÅncuzjîv (frÅncuzjïva, frÅncuzjïvo), neodr. pridj. - zara`en
spolnom bole{}u, triperom (^å
se ~ç{e{ kod da si frÅncuzjîv?)
frÅncuzjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. zara`eni spolnom bole{}u, triperom (D›‘ se dåje od onôga/
onêga frÅncuzjîvÿga/frÅncuzjîvæga!)
frãn‘e, `. mn. Gmn. frân‘ - 1. rese, kite od tkanine (Jå ïmÅn
lîpu kõltru na frãn`e.); 2. kosa
podrezana do obrva, da pokriva ~elo (Dãj }u ti frãn`e ostrï}
a{ ti redû vlâsi v ô~i.)
frãn‘ice, `. mn. - kratko podrezana kosa iznad obrva (Tê
frãn`ice ti ne stojê dobrë!)
frãn‘ine, `. mn. - duga~ka kosa
koja pada na ~elo (OstrÆ‘ï tê
frãn`ine a{ }e{ oslÆpçt!)
frås, m. - vrlo bolan gr~ u utrobi
s gubitkom svijesti (u dojen~adi) (Vås je poplÅvêl a{ gÅ j frås
}apâl.)
frâtÅr
253
frâtÅr, m. Gjd. frâtra - fratar (Pû
nås nî bîlo frâtrÆh.)
frãtri}, m. - vrtna ukrasna biljka;
Tagetes patula (Pëdjesæn je
lîpo vïdet frãtri}i va v›tu.)
f›cat, gl. nesvr{. (3. l. jd. f›cÅ,
f›caj¤) - odlijetati unaokolo
raspr{uju}i se (odnosi se na
iskre) (Na ognjÇ ïskre f›caj¤.)
frbõjtÅr, m. - zastarj. nadzornik
imanja na dvoru (FrbõjtÅr je
bîl va ka{tçlini va GrÅdÇ.)
fregåt, gl. nesvr{. (fregâ{, fregâj¤)
- ribati ~etkom (isto: rîbat,
‘¤lït) (^å dçlÅ{? - Fregân a{ si
mi së tlë zablåtÆl.)
frezåt, gl. nesvr{. (frezâ{, frezâj¤)
- ravnati izoranu njivu (SH)
(Zapõlnæ }emo frezåt.)
f›fja, `. - neozbiljna osoba, {eprtlja (Ala, f›fjo, ne drezge}ï!)
f›fjast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
frfjastïjÆ) - neozbiljan, {eprtljav
(Nî trîba s f›fjastÆn ~ovïkÿn
imçt dçla.)
f›fjastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
frfjastîjÆ) - neozbiljni, {eprtljavi
(F›fjastÿmu/f›fjastæmu smo se
nasmælï.)
frfjåt, gl. nesvr{. (f›fje{, f›fj¤) 1. lagati, izvrtati rije~i (^å tô
f›fje{? Nîs jå tô takë ni mïslela
ni reklå.); 2. bljezgariti (Ala ne
frfjï! ^å tî re~ç{ ne bï ni pås z
frïtina
måslÿn pojîl.); 3. nerazgovjetno govoriti (Ne frfjï, leh lîpo
recï tô ~å mïslÆ{.); 4. ~initi {to
povr{no, netemeljito (Storï mi
tô, ali sâmo ako nä}e{ frfjåt.)
frïgat, gl. nesvr{. (frïgÅ{, frïgaj¤)
- pr`iti u dubokoj masno}i (Jül
bi da m¤ j leh mêso våvÆk frïgat.)
frïs, m. - starinska podsuknja (Za{ïla sÅn ti frïs pa }u ti vÿjkakë
i onô ~å grê ozgorå.)
frï{kÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
fri{kîjÆ) - svje`i (Næ}Ç stârÆ, dãj
mi frï{kÿga/frï{kæga krÇha.)
frï{ko, pril. - svje`e, prohladno
(Danås je våni frï{ko pa }emo
snÆtït.)
frïta/frïtula, `. Gmn. frît/frït¤l u{tipak, pr`eno slatko tijesto
(^ïstÅ srædâ j pa môrÅn za
ëbi~Åj målo frît/frït¤l storït.)
fritåja, `. - omlet, plitko i {iroko
pr`ena jaja (Za ve~çru }emo
fritåju z {pårogami.)
frïtica/frïtulica, `. - manji u{tipak,
pr`eno slatko tijesto manjega
oblika ili osobito ukusno (Onå
våvÆk pe~ç mï}i{ne frïtice/frïtulice, a jå vôlÆn målo vç}e.);
(Frïtice/frïtulice su ti za p›sti
polÆzåt.)
frïtina/frïtulina, `. - izrazito velik
u{tipak, pr`eno slatko tijesto
velika oblika ili tvrdo i neu-
frï‘ak
254
kusno (Na kråju, kad se {tufân,
pe~ên vçlæ frïtine/frïtuline da
p›vo fïnÆn.); (Hïti tê frïtine/frïtuline }a! Tô tÆ j t›do i nî za jïst.)
frï‘ak (fri{kå, frï{ko), neodr. pridj.
(komp. fri{kïjÆ/frï‘Æ) - svje` (Z
butîge mi donesï frï`ak krÇh.);
(^å se mÇ~Æ{ z ÿtîn ba{këtin¤n/
ba{kotïn¤n? Pojîj råje fçtu fri{kå krÇha.)
frkalås/frkalôz, m. - {iparac (Frkalås/frkalôz je de{kï} od kakëvih desætåk lêt.)
frkalåsica, `. - {iparica (FrkalåsicÅ
j divõj~ica od kakëvÆh desætåk
lêt.)
f›ki}i, m. mn. - vrsta sitne tjestenine dobivena kidanjem od komada tijesta (F›ki}i ti se dçlaj¤
sçjedno kod i makar¤nï leh se
s p›sti pomï}i{no, na sïtno
otküdÅ od têsta.)
frknÇt (3. l. jd. f›knä, f›kn¤), gl.
svr{. - brzo pro}i, odletjeti,
proletjeti (naj~e{}e se odnosi
na vrijeme) (SvêtÅ Kåta f›kne
vân do Bo`ï}a mïsæc dân.)
frkÇja, `. - vrsta p{eni~ne ka{ice
zakuhane u juhi ili u mlijeku
(SkÇhÅj mi målo frkûj za ve~çru!)
frnjokula, `. - blagi udarac po
glavi (]å}o, StïpÅn mÆ j dâl
frnjëkulu.)
frûl (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
frulïjÆ) - dotrajao, tro{an, gnjio,
fudråt
truo (odnosi se na prirodne
materijale poput drveta ili tkanine) (Tâ këmÅd cerâdæ tÆ j
frûl. Hïti ga }å!)
frûlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
frulîjÆ) - dotrajali, tro{ni, gnjili,
truli (odnosi se na prirodne
materijale poput drveta ili tkanine) (Hïti tâ frûlÆ këmÅd cerâdæ }å!)
frûlica, ‘. - svirala (Od ÿnpût da
m¤ j tâ frûlica jo{ lïpje soplå.)
fru{tânj, m. Gjd. fru{tånja - vrsta
meke deblje tkanine s uzorkom, slu`i za izradu haljina ili
debljih ko{ulja; parhet (isto:
hru{tânj) (Za po zÆmï tÆ j nãjbojç za{ït håju od fru{tånja.)
frÇt, m. - vo}e (isto: vo}Æ, ‘îr)
(P›vÿ nî bîlo tulïko frÇta.);
(Bîlÿ j fânj frÇta na onõstÿj
mî}erÿj jåbuki.)
fÇ}, pril. - u kvar, u propast (Kad
sæ j dÆtç stÇbi~alo, pa stÇbi~alo
ne bï porïvalo va kÇ}icu, bi se
reklë dÅ j storïlo fÇ}.)
fûdra, m. - 1. podstava na odje}i
(Fûdra mi sæ j raspÅråla.);
2. pripravni, donji sloj krova
na koji se pola`e crijep (Pod
`lÆpcï grê fûdra.)
fudråt, gl. nesvr{. (fudrâ{, fudrâj¤)
- pri{ivati podstavu na odje}u
(JÇ{to ti fudrân bærhân i jÇtra
}u ga fïnit.)
fudrîn
255
fudrîn, m. - prezervativ (isto, zn.
2.: gÇmica) (Fudrîni kœpÆn v
RÆkï a{ bi me srân da me kî
vïdÆ.)
f¤jït, gl. svr{. (f¤jî{, f¤jê) - proma{iti, pogrije{iti u dje~joj igri
(F¤jül si, såd sÅn jå na rædÇ.)
fœjkat, gl. nesvr{. (fœjkÅ{, fœjkaj¤)
- zvi`dati, fi}ukati (isto: fÆkåt)
˜ n je vçsæl ~ovïk, våvÆk fœjkÅ
(O
dok rê po cçsti.)
fûlat, gl. svr{. (fûlÅ{, fûlaj¤) - pogrije{iti (isto: fÇjat/fÇjit) (Täl
sÅn ga z bâl¤n pogodït pa sÅn
fûlÅl.)
fumâda, `. - 1. napad tjelesne
vru}ine popra}en znojenjem
(Ve} dvê lçta me }apûj¤ fumâde, a nãjve} po no}ï.) 2. pren.
napad zlovolje (^å se drä~Æ{, ~å
tæ j sëpeta fumâda }apåla?)
fumåt, gl. nesvr{. (fumâ{, fumâj¤)
- pu{iti (isto: pÇ{it) (Ma ~å i tî
fumâ{?)
f¤ndå}e, `. mn. - talog crne kave
(ZïlÆj f¤ndå}e va v›t!)
f¤ndå}ine, `. mn. - velik, debeo
talog crne kave (Næ}Ç ti jå tïh
f¤ndå}Æn! ZïlÆj tô i dãj mi
kafç.)
f¤ndamênt/f¤ndamçnat, m. Gjd.
f¤ndamänta - temelj, osnova
fûtrat /se/
(Skopåli smo f¤ndamênt/f¤ndamçnat za kÇ}u.)
furç{t (furç{ta, furç{to), neodr.
pridj. - stran, koji je odnekud
do{ao (Onâ j furç{ta, ali sæ j
o`enïla za Grëbni~ana.)
furç{tÆ (-Å, -ÿ) - strani, upravo
onaj koji je odnekud do{ao
(Od sïh mladï}Æh z selå, onå
sæ j za furç{tÿga/furç{tæga
o‘enïla!)
fûrija, `. - osoba koja {to mahnito
~ini (AM) (Doletäl je kÇ}u kod
fûrija.)
fœrma, `. - limena posuda za pe~enje u pe}nici (isto: ka{trôla)
(Na~inê se dvê {trÇcice kê se
klÅdû va fœrmu namå‘enu z
ÇjÆn.)
fœrmÅn, m. Gjd. fœrmana - vozar,
prijevoznik, vodi~ konja; zaposlen na izvla~enju drva iz
{ume (Fœrmani su s konjï v¤klï
drvå {Çmæ.)
f¤rnâ‘a, `. - ciglana (AM) (Va f¤rnâ`i su peklï ‘lÆpcï i opÇke.)
fûtrat /se/, gl. nesvr{. (fûtrÅ{ /se/,
fûtraj¤ /se/) - obilno i dobro
jesti, pren. potko`avati se,
toviti (Nü mu zlå poznåt, dobrë
ga `enå fûtrÅ.)
gåbrla
256
gamçla
G
gåbrla, `. Gmn. gåbÈl/gåbrl - velika ukosnica za pri~vr{}ivanje
pletenice (Za zaplçst ~Çda
vlasîh rãbÆ ~Çda gåbÈl.)
gåc, m. - ukrasna biljka, Acacia
(isto: kåc, agåc) (Gåc tÆ j predobrë drvë da od njegå stërÆ{
kÿlcï.)
gå}e, `. mn. - hla~e (isto: bragç{e)
(Ma ôn ti nüma ni gâ} na rïti.)
gå}ice, `. mn. - 1. male ili kratke
hla~e (Såd su modärne nïkakove gå}ice da tÆ j pôl rïti våni.);
2. plitke ga}ice, `ensko i dje~je donje rublje (PustïlÅ j pläne
pa }u njÿj k¤pït gå}ice.) (isto:
bragç{ice)
gå}ine, `. mn. - 1. duge, te{ke ili
pohabane hla~e (Do{ãl je va
nïkakovih gå}inah i h¤dôj
stomånji.); 2. duboke ga}ice
(Sç mojç prijatelïce nëse gå}ice sâmo sÅn jå va gå}inah.);
3. uprljane ga}ice (Hïti tê gå}ine za opråt.) (isto: bragç{ine)
gåd, m. - zmija neotrovnica (Gåd
je vçlÅ kå{ka, ali ne bï ujîl.)
gådina, `. - 1. duga~ka i debela
zmija neotrovnica (Kakôv gådina! DÇg je mçtÅr i pôl.);
2. zmija neotrovnica, s ga|enjem i strahom (Gådinu sÅn
vïdela va potëku. - ^›nÿga/~›næga ili zelênÿga/zelênæga?)
gågrica, `. - sitni kukac kornja{ u
plodovima, `i`ak (isto: rogÇ{a)
(Gågrice su onâ mî}era blâgaca kâ zjüdaj¤ fa‘ôl.)
gågri~ina, ‘. - velika gagrica, s
odvratno{}u (Hïti ta fa`ôl, pœn
je gågri~Æn!)
gãjba, `. Gmn. gâjb - krletka (Nebëg gÅrdçlac kad je va gãjbi.)
gãjbica, `. - manja krletka (Månjega tï}a klådi va gãjbicu.)
gãjbina, `. - velika krletka (Vçloga/
vçlega tï}a klådi va gãjbinu.)
galamân, m. - posuda za umivanje, lavor (vidi: lagamân) (ZïlÆj
tû vëdu z galamâna!)
galamanï}, m. - mali lavor (Tâ galamanï} tÆ j jÇ{to za rûke opråt.)
galamanïna, `. - veliki lavor (Zâ~
si k¤pîl tâ galamanïnu? ^å }e{
kûpat va njîn?)
gÅmbçta [gÅÜbçta], `. - kretnja
podmetavanja noge komu da
bi se spotaknuo ili pao (Pãl je
a{ sÅn mu gÅmbçtu pëdlo`Æl.)
gamçla, `. - zemljana posuda
srednje veli~ine s bo~nom ru-
ganÇt /se/
257
~kom (Påla mÆ j gamçla nå tlë
i okrhnÇla se.)
ganÇt /se/, gl. nesvr{. (gåne{ /se/,
gån¤ /se/) - pokrenuti /se/ (isto:
movit /se/) (Bolê me nëge, ne
mëræn jih ni ganÇt.)
garâ‘a, `. - gara`a (LâstavicÅ j storïla njÅzlë pu nås va garâ`i.)
gÅrdçlac, m. Gjd. gÅrdälca - ptica
pjevica: ~e{ljugar (Nebëg gÅrdçlac kad je va gãjbi.)
garÇfÿl, m. Gjd. garÇfola - ukrasna vrtna biljka: klin~ac, karanfil, Dianthos (isto: varÇhÿl/varÇfÿl/varïf¤l) (Nãjlïpjæ mi garÇfÿl di{î.)
garÇfoli}, m. - lijep i sitan klin~ac,
karanfil, Dianthos (NabrÅlå
sÅn lÆpïh garÇfoli}Æh za va cimîtær.)
gâs, m. - plin (Vïdi dÅ l gâs pœ{}Å
z bëcæ!)  bït pod gÅsÿn - biti
pripit (Kåd je do{âl, ve} je bîl
pëd gÅsÿn.)
gÅsït, gl. nesvr{. (gãsÆ{, gãsæ) - gasiti (Po sç në}i su gÅsïli kad bi
gorçlo va plåninah.)
gãvli}/gõvli}/gõli}, m. - sitan
krumpir (NãjslåjÆ j gãvli}/gõvli}/gõli} med strgëtinami.)
gåzit, gl. nesvr{. (gåzÆ{, gåzæ) 1. gaziti (Dok smo bîli mï}i{ni,
nÆsmë smçli gåzit po trÅvï, a
danås je nî kî kosït.); 2. prije}i
gïps
rijeku ili kakvu drugu vodu
(Måmo, dâ mëræn pô} gåzit?)
gdô, zamj. - tko (Nî gdô jïst!)
generâl, m. Gjd. generÅlå - general (Bül je nïkakÿv generâl va
prô{lÿj võjski.)
gçte, `. mn. - duge dje~je ili `enske ~arape s ga}icama (Ob¤cï
njÿj gçte, vî{ dÅ j zÆmå!)
gçtice, `. mn. - duge dje~je ~arape s ga}icama (Sç gçtice su
jÿj med nogåmi {ûpe.)
gçtine, `. mn. - duge dje~je ili
`enske ~arape s ga}icama, kada se iz kojega razloga nevoljko obla~e (Næ}Ç tê g›dæ gçtine
obû}!)
gÆbåt se, gl. nesvr{. (gübÅ{ se/
gübje{ se, gübaj¤ se/gübj¤ se) kretati se, micati se, gibati se
(Sêde{ va vlâk i pomålo se gübÅ{/gübje{. Tr ti nî prç{a!)
gimnâzija, `. - gimnazija (FïnilÅ j
gimnâziju.)
güngÅv (güngava, güngavo), neodr.
pridj. (komp. gÆngavïjÆ) - bezvoljan, bez teka, bole`ljiv, slab
(VåvÆk je bîl güngÅv za jïst.)
güngavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gÆngavîjÆ) - bezvoljni, bez
teka, bole`ljivi, slabi (Onômu
güngavÿmu tî dâj jïst!)
gïps, m. - 1. gips (Cjêvi od strÇjæ
se za zîd z gïpsÿn }apâj¤.);
gïpsat
258
2. gipsana obloga za imobilizaciju ozlije|enoga dijela tijela (isto: ‘çs) (Prekïn¤l je rûku
pa m¤ j va gïpsu.)
gïpsat, gl. nesvr{. (gïpsÅ{, gïpsaj¤)
- gipsom ugrubo ispunjavati
rupe i o{te}enja na zidovima
(P›vÿ belïla se zîdi môraj¤
gïpsat.)
gîza, `. - lijevano `eljezo (Pinjåte
su bîle od gîzæ.)
gjçdat, gl. nesvr{. (gjçdÅ{, gjçdaj¤)
- gledati, motriti (Kad vëzÆ{ bicïkÅl, môrÅ{ gjçdat prçd se!)
gÆstå/gjÆstå, `. - glista (isto: hÆstå)
(Ne ubîj tû gÆstÇ/gjÆstÇ a{ je pë
njïh zemjå rahlïjÅ.)
gÆstïca/gjÆstïca, ‘. - mala glista,
crijevni nametnik (FÅlå Bogu,
danåska vï{æ nî onîh gÆstîc
kod p›vÿ.)
gÆstïna/gjÆstïna, `. - velika glista
(Va v›tu su dvê gÆstïne, ali mi
se tô gnjœsÆ.)
glâd, m. - glad (Umrît }u ëd glÅda, dãj mi ~â za jïst.)
glådak (glatkå, glåtko), neodr.
pridj. (komp. glåjÆ/glatkïjÆ) gladak (Ovâ rëbÅ j glatkå, a
ovâ j jo{ glåjÅ.)
glådit, gl. nesvr{. (glådÆ{, glådæ) gladiti (Glådi me po hrtÇ!)
gladovåt, gl. nesvr{. (gladûje{,
gladûj¤) - gladovati (P›vÿ sæ j
fânj gladovålo.)
glÅvå
glâs, m. Ljd. glÅsÇ - glas (Poznåla
sÅn ga po glÅsÇ.)
glâsÅn (glÅsnå, glâsno), neodr.
pridj. (komp. glasnïjÆ) - glasan
(Ovâ j maletïna segajÇtra jâko
glÅsnå.)
glåsÅnjÆ, s. - glasovanje na izborima (Sî bîl na glåsÅnj¤?)
glåsat, gl. nesvr{. (glåsÅ{, glåsaj¤)
- glasovati (P›vÿ sæ j u`ålo rç}
glåsovat, a danås je ~ç{}æ glåsat.)
glasï}, m. - 1. slab, tih glas (Ni
glasï}a nî bîlo ~Çt od njê. Slåbÿ j.); 2. lijep, zvonak glas (Onå
ïmÅ lîp glasï}.)
glasïna, `. - sna‘an, dubok glas
(ImÅ glasïnu da se sç sträsÅ
dok povädÅ.)
glâsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
glasnîjÆ) - glasni (On glâsnÆ ne
mëre m¤~åt ni na sprÿgëdu.)
glâsno, pril. - glasno (Ne brœndÅj,
povîj glâsno ~å mïslÆ{!)
glåsovat, gl. nesvr{. (glåsuje{,
glåsuj¤) - glasovati (P›vÿ sæ j
u`ålo rç} glåsovat, a danås je
~ç{}æ glåsat.)
glåtkÆ (-Å, -ÿ), neodr. pridj. (komp.
glatkïjÆ) - glatki (Dodãj mi
glåtk¤ dåsku, a ne tû hråpav¤.)
glÅvå, `. - glava (Bolü me glÅvå.)
 prîko glÅvê - previ{e, do
glÅvå
259
granice izdr`ljivosti (I tebç i
njê mÆ j prîko glÅvê.)  dô} vå
glÅvu - opametiti se, osvijestiti
se (Do{lë m¤ j z guzïce vå
glÅvu.); (Kad sÅn ~Çla ~â j posrædi, tçlo mÆ j do} vå glÅvu!)
 glÅvå/glavïna kod bå~va 1. velika glava (I mâlÆ jÿj ïmÅ
glâvu kod bå~vu.); 2. mamurluk (Sïnÿ} sån se nåpÆl i såd
mÆ j glÅvå kod bå~va.)  od
glÅvê do pætê - potpuno, posvema (Zmo~ül sæ j od glÅvê
do pætê.)  zbït z glÅvê komÇ/
kemÇ ~â - razuvjeriti koga,
zabraniti kome {to (Zbït }u jå
tô tebï z glÅvê!)  glâvu razbÆjåt - dugotrajno, uzaludno misliti o ~emu (Kåko ti se onô
kunjâda zovç? Ve} Çru vrïmena glâvu razbüjÅn.)  ne grê
komÇ/kemÇ vå glÅvu - odnosi
se na osobu koja ne shva}a,
koja {to ne ‘eli ili ne mo‘e razumjeti (^Çla sÅn te, ali mi ne
grê vå glÅvu da takë mïslÆ{.) 
ne mo} kogå/kegå ulovït ni za
glâvu ni za rêp - ne mo}i proniknuti u ~iji sustav razmi{ljanja ili djelovanja (PovädÅ nî~,
a ne mëre{ ga ulovït ni za glâvu ni za rêp.)  zg¤bït glâvu
- 1. izgubiti nadzor (Na kråj¤
j zg¤bîl glâvu i sïh je potïrÅl
}å.); 2. zaljubiti se (Zg¤bïlÅ j
glâvu za njîn, a õn ju nî otêl ni
globit
pogjçdat.)  zïv¤} ‘îvu glâvu
- jedva pre‘ivjeti (KëmÅ} smo
zïv¤kli ‘îvu glâvu.)
glavåt (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. glavatïjÆ) - glavat, koji
ima veliku glavu (OstrÆ`ï se,
takë zgjädÅ{ jâko glavåt!)
glavâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
glavatîjÆ) - glavati, koji ima veliku glavu (Ne znâ{ kî j lïpjÆ,
trbuhâtÆ ili glavâtÆ.)
glavïca, ‘. - mala glava (Onï po
famîliji ïmaj¤ drëbne glavïce.)
glavïna, ‘. - 1. velika glava (Glavåt ~ovïk ïmÅ vçl¤ glavïnu.);
2. glava u lo{em osje}anju
(Nî~ mi dudnjî va glavïni.)
glãvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
glavnîjÆ) - glavni (Ne mëre{
våvÆk tî bït glãvnÆ.)
glÅvnjïca, `. - goru}a grana (isto:
lagnjïca) (Va sÅlÇ nÅn je uletçla jednå vçlÅ gorœ}Å glÅvnjïca.)
glçtovat, gl. nesvr{. (glçtuje{, glçtuj¤) - zaravnavati o{te}ene i
neravne povr{ine na zidovima
i stropu prije li~enja (isto: dlçtovat) (SV) (Glçtuje cêlo zapõlnæ i jo{ nî ni pôl fïnÆl.)
globa, `. - globa, kazna za prekr{aj (Znâ{ da sÅn glëbu plÅtïla
kad s¤ nÅn ëfce popÅslç njïhovo?)
globit, gl. nesvr{. (globÆ{, globæ)
- globiti, ka`njavati za prekr{aj
glôbu{
260
(isto: m¤ntåt) (Glëbilo mæ j a{
sÅn preb›zo vozîl.)
glôbu{, m. - veliki kamen (isto:
klôbu{) (Ako mëre{, dïgni tâ
glôbu{!)
glôbu{ina, ‘. - izrazito velik kamen
(Påzi da ti tâ glôbu{ina ne pÅdç nå nogu!)
glôda, `. - zagorjelina od palente
na posudi (Dobrô j va pinjåtu
lêt mlÆkå, pa õnp¤t glôdu poglodåt i pojïst.)
glodåt/glojåt, gl. nesvr{. (gloje{,
gloj¤) - strugati, glodati (Ne
glojï po padçli a{ }e{ mi ju sÇ
de{våt.)
glôdina, `. - pogrdan izraz za
osobu koja se lo{e hrani (Vïdi
ju, glôda/glôdina, kadagëd bi
moglå ~â skÇhat za pojïst.)
glog, m. Gjd. glogå - glog (Glëg
ïmÅ nïkakove bôbice.)
glôrija, `. - dika, slava, ~ast (Onâ
j bÆlå nãjmlåjæ dÆtç va famîliji
pa su ju dr`åli kod za glôriju.)
glûh (gl¤hå, glûho), neodr. pridj.
(komp. gluhïjÆ/glÇ{Æ) - gluh,
koji slabo ~uje (Måt njÿj je
gl¤hå.)
glûhÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gluhîjÆ/glÇ{Æ) - gluhi (Onâ glûhÅ j njejâ h}êr.)
glÇmac, m. Gjd. glœmca - 1. glumac (Da bi {âl za glœmca. Bôg
gnjîl
nas o~œvÅj ~å mu se tô vïdÆ?);
2. pren. hinitelj (Nî njemÇ sïla
pô} va {kôlu za glœmca, tr je
glÇmac i be‘ njê.)
glÇmica, `. - 1. glumica (PredstÅvjålÅ j na prüredbi vå {kÿli i sad
se dr‘î dÅ j glÇmica.); 2. pren.
hiniteljica (Nï{ tî njôj ne vçr¤j,
onâ j prâvÅ glÇmica.)
gl¤{çt, gl. nesvr{. (glœ{Æ{/glu{îje{,
glœ{æ/glu{îj¤) - glu{jeti (Nî
odjedãnp¤t ogl¤{êl, pë~æl je
gl¤{çt s kakëvih pêt lêt.)
gnåt, gl. nesvr{. (gonÆ{, gonæ) goniti, tjerati (^å gënÆ{ ëfce va
{tålu?)
gnjÅvït /se/, gl. nesvr{. (gnjãvÆ{
/se/, gnjãvæ /se/) - gnjaviti /se/,
mu~iti /se/ (Zâ~ se gnjãvÆ{ z
ÿtîn blâgÿn? Prodãj ga, i sï
bçz brÆgæ.)
gnjæ~ït, gl. nesvr{. (gnjä~Æ{, gnjä~æ) - gnje~iti (^å tô gnjä~Æ{ v
r¤kï?)
gnjçst /se/, gl. nesvr{. (gnjetç{
/se/, gnjetû /se/) - utrpavati
/se/, gurati /se/ kamo ili u {to
(Onå se såkamo gnjetç.)
gnjïda, `. - jaja{ce u{i (Nå{a h}är
je imçla pÇnu glâvu gnjîd, a
nijednogå/nijednegå {æncå.)
gnjîl (gnjÆlå, gnjîlo), neodr. pridj.
(komp. gnjilïjÆ) - truo, gnjio
(isto: trûl) (Kÿmpür nÅn je ve}
vås gnjîl.); (^å nësÆ{ va krÆlÇ?
- Jåbu~inu gnjÆlÇ!)
gnjÆlçt
261
gnjÆlçt, gl. nesvr{. (gnjülÆ{/ gnjilîje{,
gnjülæ/gnjilîj¤) - gnjiliti, trunuti
(Vïdi kakë nÅn kÿmpîr gnjülÆ/
gnjilîje!)
gnjîlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gnjilîjÆ) - truli, gnjili (isto: trûlÆ)
(TrîbÅmo probråt gnjîlÆ kÿmpîr.)
gnjocat, gl. nesvr{. (gnjocÅn, gnjocaj¤) - ritmi~kim pritiscima
gnje~iti (S palentÅrôn sæ j gnjëcÅl kÿmpîr va pinjåti.)
gnjôj/gnôj, m. Gjd. gnjojå/gnojå
- gnoj (Dopejãl mÆ j dvâ vëza
gnjojå/gnojå vå Poje.)
gnjojït/gnojït, gl. nesvr{. (gnjojî{/
gnojî{, gnjojê/gnojê) - gnojiti
(Såko lçto trîbÅ gnjojït/gnojït
ako }e ~ovïk ~â imçt.)
gnjojït se/gnojït se, gl. nesvr{. (3.
l. jd. gnjojî se/gnojî se, gnjojê
se/gnojê se) - gnojiti se, inficirati se, upaliti se (odnosi se
na ranu) (MôrÅt }u pô} duhtôru a{ mi se gnjojî/gnojî råna
na nogï.)
gnjÿjnïca/gnÿjnïca, `. - gnojnica,
teku}i dio gnoja (Gnjÿjnïca/
gnÿjnïcÅ j teklå va jednÇ {kÇju
na dnÇ {tålæ i vozïla sæ j na
gomïlu kad bi se {kÇja napÇnila.)
gnjÿjnï~ina/gnÿjnï~ina, `. - gnojnica, teku}i dio gnoja, kao ne{to neugodno (Vås smrdî{ po
gôbit se
gnjÿjnï~ini/gnÿjnï~ini! Hõj se
opråt!)
gnjûs, m. - smrad, ne~ist (O~ïsti
tâ gnjûs pred kÇ}¤n!)
gnjûsÅn (gnj¤snå, gnjûsno), neodr.
pridj. (komp. gnjusnïjÆ) - odvratan, smradan, ne~ist (Jâkÿ j
gnjûsÅn, nïkad se ne perç.)
gnj¤sït se, gl. nesvr{. (3. l. jd. gnjœsÆ se, gnjœsæ se) - gaditi se (GnjœsÆ mi se pu njê kafç pït a{ jÿj je
sç pÇno dlâk od må~inæ.)
gnjûsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gnjusnîjÆ) - odvratni, smradni,
ne~isti (Ne pohãjÅj va tôj
gnjûsnÿj stomånji!)
˜ n ni nî takë stâr,
gôba, `. - grba (O
a ve} ïmÅ gôbu.)
gôbast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
gobastïjÆ) - grbav, iskrivljen (Sâ
j gôbasta, ma nî ni ~Çdo kulïkÿ
j mlÆkå zneslå.); (NÆsû mi lîpi
kolÅ~ï, nïkakovi su gôbasti.)
gôbastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gobastîjÆ) - grbavi, iskrivljeni
(Vïdele smo onôga/onêga gôbastÿga/gôbastæga va butîgi.);
(Dãj mi gôbast¤ kÇharicu,
mëræn i { njûn mÆ{åt.)
gôbit se, gl. nesvr{. (gôbÆ{ se, gôbæ se) - 1. grbiti se (^å se gôbÆ{
pod otîn brïmenÿn?); 2. kriviti
se (Tô ti se takë gôbÆ! Maknï tâ
kåmi~inu ako }ç{ da ti ostâne
rÅvnë.); 3. pren. spolno op}iti
gôd
262
(isto: jebåt se) (Povädaj¤ jûdi
da su jih vïdeli kåko se gôbæ
va åutu.)
gôd, m. - blagdan (Na crikvçnÆ
gôd, Mihëju, sæ j {lë k må{i i
na samânj.)
god, ~est. - god (Nî p›vÿ bîlo tïh
bÿmbônÆh. Kî gëd bi spçkÅl
{trûdæl, i tô j tô.)
godï{}Æ, s. - godina (Pred pâr gëdÆ{} smo bîli pu vås.)
godït, gl. nesvr{. (3. l. jd. godî) goditi, prijati (Ri~ïnÅ j teplå,
ba{ godî.)
gojït, gl. nesvr{. (gojî{, gojê) odgajati (Nebëga, bez mû`Å j,
a gojî dvëju dïcu.)
gojït se, gl. nesvr{. (3. l. jd. gojî
se) - zarastati, zacjeljivati, i}i
nabolje (odnosi se na ranu)
(Srbî me råna, rç} bi da se gojî.)
gôl (golå, golo), neodr. pridj. 1. gol (Nîs ga nïkad vïdela golå.)
 gôl gÿlcåt - posve gol (Stâl
je nåsræd kåmaræ gôl gÿlcåt.);
2. pren. bez ikakva dodatka
(Ne jîj gôl krÇh!)
golïca, `. - palenta bez krumpira
(Jå }u golïcæ i mlÆkå za ve~çru.)
golïda, `. - posuda u koju se muze mlijeko (^obåni su zêli
golïdu i stolï}, sçli na vrãta i
kakë bi kâ ofcå dohÅjåla bi j¤
pomÇzli.)
gorå
gol¤b, m. Ljd. gol¤bÇ - golub
(Tåmÿ j bîlo ~Çda gël¤bÆh i
våvÆk je bîlo blåtno.)
golubinjâk, m. Gjd. golubinjÅkå
- golubinjak (Tô j bîl jedînÆ golubinjâk na Grëbni{}ini, ~å jå
znân.)
gõmbat se [gõÜbat], gl. nesvr{.
(gõmbÅ{ [gõÜbÅ{] se, gõmbaj¤
[gõÜbaj¤] se) - 1. ljuljati se
(isto: lûlat se, pêzat se) (Dicå
se vôlæ gõmbat.); 2. pren. prolaziti kroz `ivot (AS) (Nïkako
se gõmbÅmo bez plã}æ, ali nî
låhko.)
gomïla, `. - gnoji{te, smetli{te (Mî
smo jedÅnpût na {etemânu
neslï gnjôj/gnôj na gomïlu.)
gomïlica, `. - mala gomila (Hïti tô
leh na gomïlicu zâda kÇ}æ!)
gomïlina, `. - velika gomila (Zâda
kÇ}æ j vçlÅ gomïlina.)
gÿn~în, m. Gjd. gÿn~Ænå - trgovac
govedima (Dçd m¤ j bîl gÿn~în.)
gõndole, `. mn. - pren. `enske cipele s povi{enom petom (Jê ti
tç{ko va tïh gõndolah hodït?)
Gorå, `. - sveti{te Majke Bo`je u
Gerovu (Mî såkÿ lçto na Mâl¤
Gëspoju græmë na GorÇ.)
gorå, `. - gora, planina (Ne bîn
bîl takôv da sÅn lîpo va gorï
zle`ên.)
gorak
263
gorak (gÿrkå, gõrko), neodr. pridj.
(komp. gÿrkïjÆ/gor~Æ) - vru},
vreo (SpçkÅl sÅn zajïk a{ je kafç bîlo gõrko.)
goræ, pril. - gore, lo{ije, slabije
(komp. od lo{e, slabo) (Govëræ
jûdi da mu rê na gëræ.)
gorçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. gorî,
gorê) - gorjeti (Ogãnj nÅn nïkako ne gorî. Borëvina nî dobrå za gorçt a{ ïmÅ ~Çda smolê.)
gorÆ (-Å, -æ), komp. pridj. - gori
 ba su porçdni, ali govëræ
(O
dÅ j mlåjÆ jo{ gërÆ.)
gorika, pril. - gore (StÇba tÆ j
gërika pa hôj pô nju.)
gõrkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gÿrkîjÆ/gõr~Æ) - vru}i, vreli
(Menï dâj gõrkÿ kafç, a õn }e
m›zlÿ.)
gõrnjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - gornji
(GõrnjÆ zûbi me bolê.)
gorœ}Æ (-Å, -æ), odr. pridj. - goru}i
(Da }e na SûdnjÆ dân gorœ}æ
kamänjÆ pådat.)
gospâ, `. - prisno: gospo|a (Prijêla
gospâ ‘mûj i nat›la ‘ûj!)
Gospod, m. - Gospodin Bog, samo u frazi Gëspode Bë`e!
gospodâr, m. Gjd. gospodÅrå 1. gospodar (Sl¤gå se bojî gospodÅrå.); 2. {alj. suprug (@enâ
j môrala pëslu{at gospodÅrå.)
Gospoja
gospodarïca, `. - 1. gospodarica
(Nü jÆn bÆlå dobrå gospodarïca.); 2. {alj. supru`nica (Mû`
je bîl gospodâr va kÇ}i a ‘enå
gospodarïca.)
gospodÅrït, gl. nesvr{. (gospodãrÆ{, gospodãræ) - upravljati ~ime, gospodariti (Dok jå gospodãrÆn va ovôj kÇ}i, ne mëre{ dçlat ~å tæ j vëja!)
gospodãrstvÿ, s. - gospodarstvo,
imanje (isto: grûnt/grÇnat)
(VïdÆ se dÅ j vrÆdân kakë mu
gospodãrstvÿ grê nåprvÿ.)
gospodîn, m. Gjd. gospodïna gospodin (Kî j imêl konjå ili
mÇlu, je bîl gospodîn.)
gospod’a, `. - gospo|a (Gëspod’o,
kãj ste bÆlå?)
gospod’ica, ‘. - gospo|ica (isto:
frãjla/frãjlica) (Tâ gëspod’icÅ j
jâko fÆnå.)
Gospoja, `. - Majka Bo`ja (Grëbni~ani/Grëmi~ani gredû na
hodo~å{}Æ na GorÇ na Mâl¤
Gëspoju i Mãjki Bë‘jÿj Trså{kÿj na DûhovskÆ pÿndïjak.);
(Dë~Æn prõjde VçlÅ Gëspoja,
lçto fïnÆ.)  MâlÅ Gospoja blagdan ro|enja Bla‘ene Djevice Marije, 8. rujna (Na Mâl¤
Gëspoju se grê na GorÇ.) 
VçlÅ Gospoja - crkveni blagdan i svetkovina Uznesenja
Bla`ene Djevice Marije (15.
kolovoza) (Na Vçl¤ Gëspoju
se grê na Trsåt.)
gospôskÆ
264
gospôskÆ/gosposkÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. - gospodski (Va Lûke`Æh
je bîlo i Gospëskÿ Selë.)
gospo{}ina, `. - zastarj. gospo{tina, administrativno-upravna
jedinica (P›vÿ j GrëbnÆk bîl
gospë{}ina.)
gôst, m. Gjd. gosta - gost (Re~ç se
dÅ j nçzvÅnomu/nçzvÅnemu
gëstu za vrãti mçsto.)
gotôv (gotova, gotovo), neodr.
pridj. - gotov, dovr{en (Sü l ve}
gotëva a{ }u pô} bez tebç.) 
bït gotôv - umrijeti (Kad je duhtôr do{âl, ve} je bîl gotôv.)
gotôvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - gotovi,
dovr{eni (Zät }u gotôvæ kopïce, a tî donesï onê ~å su za
fïnit.)
govçdina, `. - gove|e meso, govedina (Dãj mi kilë govçdinæ
za jûhu!)
gõvnace, s. - dje~ji izmet (isto:
dre~ï}) (MåterÅn se ne gnjœse
dü~jæ gõvnaca.)
gõvnÅr, m. - prezriv naziv za ~ovjeka nedostojna po{tovanja
(GõvnÅru jedân, hôj }å i vï{æ
ne dohãjÅj.)
gÿvnarïja, `. - pren. ru`no izveden
posao ili ~in (Oprostï, ali tô ~å
si stërÆl je gÿvnarïja.)
gõvnino, s. - veliki izmet, izmetina (isto: dre~ïna) (ZagåzÆl sÅn
va pãsjæ gõvnino.)
grâbri}
gõvno, s. Gmn. govÅn - 1. izmetina (isto, zn. 1: drçk) (Po RÆkî
j po cçsti sç pÇno pâsjÆh gëvÅn.); 2. pren. ~ovjek lo{eg
˜ n je gÿvnë od ~ovïmorala (O
ka.)
govÿr, m. Gjd. govora - govor
(Nüs vÅn jå za dr`åt gëvori, ali
vân `elîn såkÿ dobrë.)
govorãncija, `. - isprazan, dug i
dosadan govor (NaslÆ{åli smo,
naslÆ{åli, ali nÅn je våje bîlo
dësti govorãncijæ.)
govÿr~în, m. - vje{t govornik (Tç{ko }e se kî { njîn, õn je prâvÆ
govÿr~în.)
govorït, gl. nesvr{. (govorÆ{, govoræ) - govoriti (Færmâj govorït!
GovërÆ{ od segajÇtra!)  govorït nådugo i na{iroko op{irno i iscrpno pripovijedati
(On våvÆk govërÆ nådugo i na{irokë, ali gÅ j lîpo na{lÆ{åt.)
grabanjåt /se/, gl. nesvr{. (grabanjâ{ /se/, grabanjâj¤ /se/) - pohlepno grabiti za se (AM) (Vïdi
ga målo kakë se grabanjâ za
kûs paläntæ!)
grâbÅr/gråbÅr, m. Gjd. grâbra/
gråbra - grab, listopadno drvo
(Pod onïmi grâbri rÅstû vçlæ
pe~œrbe).
grâbri}/gråbri} // grâbji}/gråbji},
m. - malo drvo graba (Posïkli
su lîpi grâbri}i/gråbri}i //
grâbji}i/gråbji}i.)
grabrôv
265
grabrôv (grabrova, grabrovo),
pridj. - grabov (GrabrëvinÅ j
grabrëvo drvë.)
grabrovina, `. - grabovo drvo,
grabrovina (GrabrëvinÅ j
grabrëvo drvë.)
grabe‘jîv (grabe‘jïva, grabe‘jïvo),
neodr. pridj. (komp. grabe‘jivïjÆ) - grabe`ljiv (Onâ j sç pobrÅlå a{ je grabe`jïva.)
grabe‘jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
grabe‘jivîjÆ) - grabe`ljivi (Tâ
grabe`jîvÆ }e ti sç pobråt.)
gråbit, gl. nesvr{. (gråbÆ{, gråbæ)
- 1. grabiti (Sç gråbÆ{ zâ se,
pustï i menï ~â!); 2. grabljati
poko{enu travu (Gråbili smo
sêno vå Poju.)
grabjåt, gl. nesvr{. (grabjâ{/gråbje{, grabjâj¤/gråbj¤) - grabljati, skupljati grabljama (]å}a dçlÅ lõvnicu, a mî grabjâmo/gråbjemo ëkoli.)
gråbje, `. mn. Gmn. gråbÅj - grablje (Nü ve} ni gråbÅj ni ko{îh.)
gråbjice, `. mn. - grablje s kra}om
dr{kom (BÆlâ j mï}i{na pa jÿj
je stërÆl gråbjice s krå}Æn månigÿn.)
gråbjine, `. mn. - 1. te{ke grablje
ili grablje s du`om dr{kom
(NjemÇ rãbæ gråbjine kakô j
velïk.); 2. grablje kao mrska
alatka (Dësti mÆ j i gråbjÆn i
matï~Æn.)
GråjÅnka
grâd, m. Ljd. grÅdÇ - grad (MÅrgarçta grâd pomçtÅ.)
Grâd, m. Ljd. GrÅdÇ - top. doma}i
naziv za mjesto Grobnik, povijesno sredi{te Grobni{}ine
sa starim grobni~kim Ka{telom
i najstarijom ‘upnom crkvom
i plovanijom (Za Filïpju se grê
Grâd.); (Kî p›vÆ pût dõjde
Grâd, tâ môrÅ nãjprvÿ Båbu
˜ n je z Grâda, büvÅ
bÇ{n¤t.); (O
va GrÅdÇ.)
grÅdït, gl. nesvr{. (grãdÆ{, grãdæ)
- 1. ogra|ivati (Zâ~ grãdÆte lÆhÇ? - Da kakëvo blâgo ne dõjde.); 2. graditi (Ve} mïsæc dân
grãdæ tâ zîd.)
gråd’Ån, m. Gjd. gråd’ana - gra|anin (Nî gråd’Ån ôn kî je z
Grâda leh kü j z RÆkê.)
gråd’Ånka, `. - gra|anka (VåvÆki
su gråd’Ånke z visokå gjçdale
na mlikarïce.)
gråh, m. - gra{ak (isto: bî‘Æ) (Gråh
je dëbÅr i sïrÿv za jïst, ali môrÅ
bït mlâd.)
grâja, `. - divlja `ivica (Na nå{u
grâj¤ j zletçlo jåto oræpcîh.)
GråjÅn, m. Gjd. Gråjana - stanovnik mjesta Grobnika (GrÅdÇ
su nas do~çkali Gråjani.)
GråjÅnka/Grãj{}ica, `. - stanovnica mjesta Grobnika (Måt pokõjnÅ njÿj je bÆlå GråjÅnka.)
grãjskÆ
266
grãjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
pripada Gradu Grobniku (Vïdæl sÅn grãjskÿga/grãjskæga
plovåna.)
grÅnå, `. Ajd. grânu - 1. grana
(VçtÅr je otkïn¤l onu vçl¤ grânu na jälvi.); 2. konac za vezenje (GrÅnûn se {tïkÅ.)
granâte, `. mn. - ogrlica od ukrasnih zrnaca (Mëre{ mi k¤pït
granâte za rëjændÅn.)
granatîr, m. Gjd. granatÆrå - jak i
visok ~ovjek (Bül je prâvÆ granatîr, jâk i visëk.)
grãncivet/grãncjivet, gl. nesvr{.
(3. l. jd. grãncivÆ/grãncjivÆ,
grãncivæ/grãncjivæ) - postajati
u`eglim (odnosi se na masno}u) (Kobasïce nÅn grãncivæ/
grãncjivæ, ~å }emo { njïmi?)
grãncjÆv (grãncjiva, grãncjivo),
neodr. pridj. (komp. grÅncjivïjÆ) - u`egao (odnosi se na
masno}u) (OvüstÆ ocvürki su
grãncjivi, ne jüj je!)
grãncjivÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
grÅncjivîjÆ) - u`egli (odnosi se
na masno}u) (Ne jîj tî grãncjivÆ
ocvürki!)
grãndula, `. - krajnik, glandula
(MôrÅt }e{ pô} grãndule znêt.)
granïca, `. - granica (OnûdÅ j
prohÅjåla granïca.)
grãnjÆ, s. - granje (Pësikal je orïh,
ohlïstÆl ga i pustîl grãnjÆ okolo
rashïtÅno.)
gÈdçt
gråskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - gradski
(Vozïla sæ j va gråskÿn bÇsu.);
u frazi povædåt po gråskÆ ’govoriti knji`evnim jezikom’
grå{ica, `. - tu~a, gråd, krupa (isto:
tÇ~a) (Grå{icÅ j sç {¤ndråla.)
gratåt, gl. nesvr{. (gratâ{, gratâj¤)
- ribati, strugati (P›vÿ leh grê{
pituråt, trîbi gratåt stâru pitûru.)
g›bÅv (g›bava, g›bavo), neodr.
pridj. - grbav (Tâ daskâ j g›bava.)
g›bavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - grbavi
(KrÅnjåc rïpu sîje, `åba mu se
smÆjç: »Oj, tî, ‘åbo g›bavÅ, nç
bu{ rïpe hrÇstala!«)
g›~, m. - gr~ (isto: k›~) (Nîs råda
da grê{ na Ri~ïnu kûpat a{ bi
te mëgÅl g›~ va mrzlôj vodï
}apåt.)
g›~Åv (g›~ava, g›~avo), neodr. pridj.
(komp. gr~avïjÆ) - kvrgavo (To
drvô j g›~avo.)
g›~avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gr~avîjÆ) - kvrgavi (Ne zïmji tô
g›~avÿ drvë.)
g‹d/g›d (gÈdå/grdå, g‹do/g›do),
neodr. pridj. (komp. g‹jÆ/g›jÆ)
- ru`an (Onâ j grdå, a õn jo{
g›jÆ.)
gÈdçt/grdçt, gl. nesvr{. (gÈdî{/
grdî{/grdîje{, gÈdê/grdê/grdîj¤) - ru`njeti (Kakë stårÆ{, takë
i gÈdî{/grdî{/grdîje{.)
g‹dÆ
267
g‹dÆ/g›dÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
g‹jÆ /g›jÆ) - ru`ni (Maknï tû g‹d¤/g›d¤ slïku zîda.)
g›do, pril. - ru`no (Hõj se presû}!
G›do tæ j vïdet va tôn bærhånini.)
grdobå, `. - rugoba, nakaza (Zäl je
nïkakovu grdobÇ od `änskæ.)
grædå, `. Ajd. grêdu - greda (Brdunãl je jo{ dëbÅr, a grêde su sç
{ûpe.)
grên, grê{, grê, græmo, grætç/
grêste, gredû, prezent gl. u
zna~enju ’i}i’ - idem, ide{,
ide, idemo, idete, idu (isto:
rên, rê{, rê, ræmo, rætç, redû)
(Grê{ s mån¤n dvÿrÇ.); (Mî
græmë na GorÇ.); grên, grê{,
grê, grêmo, grête, gredû, prezent gl. u zna~enju ’ide{ li’ i
dr. na po~etku upitnih re~enica (isto: rên, rê{, rê, rêmo,
rête, redû) (Grê{ s mån¤n?;
Grêmo skÇpa ili pësebi?; Grête zdôlu?)
grçst, gl. nesvr{. (grebç{, grebû)
- grepsti (Grebç{ me! OstrÆ`ï
nëhti!)
grçt /se/, gl. nesvr{. (grîje{ /se/,
grîj¤ /se/) - grijati /se/ (Ostãl sæ
j grçt pul {pãrheta.)
grêz (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
grezïjÆ) - 1. grub, neizra|en (Tô
tÆ j jâko grêzo! Jo{ tô môrÅ{ blanjåt.); 2. pren. neulju|en, sirov
(Dobrâ j, alÆ j målo grêza.)
grüntÅv
grêzÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
grezîjÆ) - 1. grubi, neizra|eni
(Dãj mi tâ grêzÆ këmÅd pa }u
ga pëtli dofïnit.); 2. pren.
neulju|eni, sirovi (Måt m¤ j
fÆnå i nä}e ju pija`åt grêzÅ
nevçsta.)
grïf, m. - uobi~ajen, u~inkovit
pokret (isto: mot) (Tâ grïf
môrÅ{ znåt ako }e{ tô storït
kod spådÅ.)
grïfik, m. - o{tro p{eni~no bra{no
(AS) (Va njëki se klÅdç i grïfika.)
grîh, m. Gjd. grÆhå - grijeh (Ne
dçlÅj grÆhå! BlûdnÆ grîh je
sm›tnÆ grîh.)
grünta, `. Gmn. grînt - zanovijetalo, dosadna osoba koja
gnjavi i smeta (KakëvÅ j ôn
grünta! Ba{ mi grê na `Æfcï!)
grı˜ntanjÆ, s. - ~angrizanje, zanovijetanje (Krepalüna, ne bi tâ
~â stërÆl bez grüntanjÅ.)
grüntast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. grÆntastïjÆ) - mrzovoljan, koji se op}enito lo{e
osje}a (isto: grüntÅv) (Smîrÿn
sÅn nïkakova grüntasta.)
grüntastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
grÆntastîjÆ) - mrzovoljni, upravo onaj koji se op}enito lo{e
osje}a (isto: grüntavÆ) (Sëpet je
do{lå onâ grüntastÅ.)
grüntÅv (grüntava, grüntavo),
neodr. pridj. (komp. grÆntavïjÆ)
grüntavÆ
268
- mrzovoljan, koji se op}enito
lo{e osje}a (isto: grüntast) (Smîrÿn sÅn nïkakova grüntava.)
grüntavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
grintavîjÆ) - mrzovoljni, upravo
onaj koji se op}enito lo{e
osje}a (isto: grüntastÆ) (SëpetÅ
j pu duhtôra navrizåla onãstÅ
grüntavÅ.)
grüntat, gl. nesvr{. (grüntÅ{, grüntaj¤) - mrzovoljno zanovijetati,
~angrizati (Danås cêl dân
grüntÅ{, rê{ mi na ‘Æfcï.)
grüntina, `. - dosadna osoba koja
neprekidno gnjavi, smeta i
zanovijeta (Ala, grüntino, dëma hôj! Kî }e te ve} trpçt!)
grïpa, `. - gripa, influenca (P›vÿ
su jûdi od grïpæ umïrali.)
grïpina, `. - gripa, influenca s jakim simptomima (Nïkakovu
grïpinu ïmÅn pa }u oståt na
bëlovÅnj¤.)
grïpÅv (grïpava, grïpavo), neodr.
pridj. (komp. grïpavÆjÆ) - koji
je obolio od gripe (GlÅvå me
bolî, ba{ sÅn nïkako grïpava.)
grïpavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - onaj
koji je obolio od gripe (Ne povädÅj z grïpavÆn a{ bï{ i tî
mëgÅl grïpu dobït.)
grïst, gl. nesvr{. (grÆzç{, grÆzû) gristi (Grïzla sÅn nçzrelu jåbuku pa mi i sad œsta vä`e.)
g›lit /se/
grÆ{ân (grÆ{nå, grÆ{no), neodr. pridj.
- grije{an (Onâ j grÆ{nå.)
grî{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - grije{ni
(Ne natç`i tû stomånju kod
vrâg grî{n¤ dû{u.)
grÆ{ït, gl. nesvr{. (grü{Æ{, grü{æ) grije{iti (Ne grÆ{ï dû{u!)
gri{påt /se/, gl. nesvr{. (gri{pâ{
/se/, gri{pâj¤ /se/) - gu`vati
tkaninu (Lîpo sçdi! Takë ti se
bærhân jâko gri{pâ.)
gri{påt se, gl. nesvr{. (3. l. jd. gri{pâ
se) - prekrivati se borama
(odnosi se na ko`u) (Nî onå
takë mlÅdå, vî{ da se jÿj se
ve} lÆcç gri{pâ.)
grï‘a, `. - 1. ogrizak (AM) (^å dçlaj¤ ovê grï`e ævdï? Hïti jih
prÅscên); 2. dizenterija, srdobolja (AM) (Ne jî zelçne jåbuke a{ }e{ grï`u dobït.)
grï‘Åv (grï‘ava, grï‘avo), neodr.
pridj. - nezreo (Ne jîj togå/tegå
a{ je grï‘avo.)
grï‘avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - nezreli
(Pu{}âj tû grï`av¤ jåbuku!)
g›lace, s. - grlo djeteta ili grlo u
govoru djeci (Sëpeta te nebëgoga/nebëgega g›lace bolî.)
g›lino, s. - bolno grlo (G›lino mÆ j
upãjeno i fêbru ïmÅn!)
g›lit /se/, gl. nesvr{. (g›lÆ{ /se/,
g›læ /se/) - grliti /se/ (Nãjprvÿ
zïjÅ{ nâ me, a sad me g›lÆ{.)
g›lo
269
g›lo, s. - grlo (Gûsto me g›lo bolî.)
g‹m/g›m, m. Gjd. gÈmå/grmå 1. grm (Zêc je va gÈmÇ/grmÇ);
(Nîs mëgÅl otkïn¤t {Æpåk, a{ je
g›m bîl jåko bodjåt.); 2. pren.
golem, sna`an ~ovjek, ljudina
(Tô j bîl g‹m/g›m od ~ovïka,
mëgÅl bi bîl s konjên vozït.)
grmçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. grmî)
- grmjeti (Ubïlo nÅn je va Kripånju devedesêt ovâc kad je
grmçlo.); (Nî~ je blisnÇlo. Dâ
tô grmî?)
grmï}, m. - mali, niski grm (SkrÆvãl
je cigarçti va grmï}u.)
grmïna, `. - veliki, obrastao grm
(PësikÅl je grmïnu zâda kÇ}æ.)
grmjavüna, `. Gmn. grmjavîn grmljavina (Kad je grmjavüna,
tô da se svêtÆ PçtÅr bë}Å.)
grob, m. Gjd. grobå - grob (Sî
klåla rô‘ice na grëb?)
grobÅr, m. - grobar (GrëbÅru se
môrÅ plÅtït ~a skopâ råkvu i
zakopâ ju.)
grobï}, m. - grob djeteta (A˜njeli}i
su zakopâni va grobï}Æh.)
grobjÆ, s. - groblje (isto: cimîtær)
(Strâh mæ j pô} po {k¤rôn na
grëbjÆ.)
Grobni~Ån/Gromi~Ån, m. - etn.
stanovnik Grobni{}ine (Mî
smo Grëbni~Åni/Grëmi~Åni.)
Grobni{}ica/Gromi{}ica, `. - etn.
gromå~ina
stanovnica Grobni{}ine (Grëbni{}ice/Grëmi{}ice su vrÆdnç
‘änskæ.)
Grobni{}ina/Gromi{}ina, `. Grobni{}ina (Na Grëbni{}ini/
Grëmi{}ini se dçlÅ grëbni{kÆ/
grëmi{kÆ sîr.)
grobni{kÆ/gromi{kÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. - grobni~ki (^Çda [u{å~anÆh je imçlo ÅrmÅrï kî su
storïli grëbni{kÆ tï{jÅri.)
grof, m. Gjd. grofå - grof (Lucïja
nî tçla tôga/têga grofå za mû‘a, pa sæ j hïtila va vîr i utopïla.)
grofïja, `. - grofovija (Tô j bÆlå
bogåta grofïja.)
grohÿt, m. - gromoglasan smijeh
(Sân se grëhÿtÿn nasmêl.)
grohotåt se, gl. nesvr{. (groho}e{
se, groho}¤ se) - gromoglasno
˜ n se ne smÆjç, õn
se smijati (O
se grohë}e!)
grôm, m. Gjd. gromå - grom
(Grõm jÆn je va kÇ}u udrîl.)
gromå~a, `. - hrpa kamenja i
`bunja (Nå{a Grëbni{}ina/
Grëmi{}inÅ j pÇna gromâ~.)
gromå~ica, `. - mala ili draga
groma~a (I kÇ}ica i gromå~ica
me domü{jaj¤ na mãjku.)
gromå~ina, `. - velika, ru`na, neuredna groma~a (Gromå~ina
nî tulïko gÈdå, ali u‘â se nâ
nju hïtat segå i så~esa.)
grot
270
grot, m. - drveni sud za gnje~enje
gro`|a, kaca (GrëzjÆ se mastÆ
va grëtu.)
grota, `. - ove}i kamen (GrëtÅ j
vçlÆ grêzÆ kåmÆk.)
grotica, `. - mala grota (GrotÆcÅ j
mâlÅ grëta.)
grotina, `. - velika grota (GrëtinÅ
j vçlÅ grëta.)
grozd, m. - grozd (Nônÿ j na brdunâl va konëbi obïsÆl nãjlipjÆ
grozdï.)
grozdï}, m. - mali grozd (Nüma
apetîta, nî moglå pojïst ni tâ
grozdï}.)
grozït se, gl. nesvr{. (grozî{ se,
grozê se) - prijetiti (KomÇ/kemÇ
sæ j molït, nü mu se grozït.)
grozjace, s. - gro`|e, od milja (Bït
}e lÆpogå/lÆpegå grëzjaca i
dobrogå/dobregå vÆnå.)
grozjÆ, s. - 1. gro`|e (U`â bït oså
va bôbujici grëzjÅ.); 2. ivãnjskÿ
grozjÆ - ribizli (Naberï ivãnjskÿga/ivãnjskæga grëzjÅ dïci.)
grozjino, s. - gro`|e, u prevelikim
koli~inama (Mãjko, ~â j togå/
tegå grëzjina! Kî }e tô pot›gat?)
G›{kÅ, odr. pridj. `. poimen. Gr~ka (BÆlå sÅn va G›{kÿj.)
grÇbja, `. - hrpa dra~a i kamenja
(VçlÆ gådinÅ j pëbigÅl va grÇbju.)
grÇbjina, `. - velika hrpa dra~a i
kamenja (Zâda kÇ}æ j bÆlå
grÇbjina.)
g¤~çt
grÇda, `. - gruda (isto: cÇpa) (HïtÆl
je jednÇ grÇdu snîga va njegå,
pa sæ j razjÅdîl.)
grÇdat /se/, gl. nesvr{. (grÇdÅ{
/se/, grÇdaj¤ /se/) - grudati /se/
(isto: cÇpat /se/) (U`âmo se
grÇdat kad je fânj snîga.)
grûh, m. Gjd. gr¤hå - nakupina
kamenja (Po dnÇ Ri~ïne j ~Çda
gr¤hîh.)
grûnt/grÇnat, m. Gjd. grœnta posjed, zemlji{te, imanje (isto:
gospodãrstvÿ) (Bîli su bogåta
famîlija, imçli su ~Çda grœnta.)
gr¤sno/grœsno, pril. (komp. grusnïjæ) - mrsko, dosadno (Belïlo
mÆ j gr¤snë/grœsno.)
gr¤stït se, gl. nesvr{. (grœstÆ{ se,
grœstæ se) - biti mrsko, dosadno,
nevoljko (NjemÇ se nï{ ne
gr¤stî dçlat.)
g¤bït, gl. nesvr{. (gœbÆ{, gœbæ) 1. tratiti vrijeme (Zâ~ gœbÆ{
vrîme v ÿ{tarïji.); 2. gubiti u igri
(Igrâ{ dåje, a smîrÿn gœbÆ{.);
(Onå såk¤ nedïju gœbÆ na ~ûnÅnj¤.)
g¤bït /se/, gl. nesvr{. (gœbÆ{ /se/,
gœbæ /se/) - 1. gubiti /se/ (Jå te
ï{}æn, a tî se gœbÆ{.); 2. gubiti
svijest (Jâko m¤ j slåbo. Pë~æl
sæ j g¤bït pa ne znâ ni kî je ni
kãj je.)
g¤~çt, gl. nesvr{. (g¤~î{, g¤~ê) govorkati, {iriti glasine (Cêlÿ j
gulâ{
271
selë g¤~çlo, kakëvÅ j to sramotå bÆlå!)
gulâ{, m. Gjd. gulÅ{å - gula{ (Kad
je gulâ{ gotôv, dodâj cesnïcu
na sïtno narï`ena cesnå.)
g¤lït, gl. nesvr{. (gœlÆ{, gœlæ) 1. guliti, skidati koru (GœlÆn
narãn~e pa }u storït sôk.) (isto:
l¤pït); 2. ~upati biljku s korijenom (G¤lïla sÅn plïvæl na lÆhï.)
(isto: skûst); 3. pren. pohlepno
jesti (G¤lül je po kolâ~Æh kod
da jih nïkad nî jîl.)
gÇma, `. - guma (GÇma mi sæ j
pro{¤pïla na bicïklu, môrÅn
klåst blçk!)
gÇmica, `. - 1. gumica (isto: brïsalo) (K¤pït }u ti lâpi{ i gÇmicu.); 2. prezervativ (isto: fudrîn) (GÇmice kœpÆn v RÆkï a{
bi me srân da me kî vïdÆ.)
gÇmina, `. - velika ili istro{ena
guma, kamionska ili traktorska
(VçlÆ kamijôni ïmaj¤ vçlæ gÇmine); (K¤pï nëvæ gÇme! Tê
gÇmine su ti sç zlüzÅne.)
gœrla, `. - cijev za odvod (dima,
ki{nice), oluk (Znælå sÅn gœrle
od {pãrheta i o~ïstila je.)
gœrlina, `. - duga~ka ili stara ili
tro{na cijev za odvod (dima,
ki{nice), oluk ([kÇja za va dümjÅk je visokë, a ne znân kâj
bîn k¤pîl takë dÇgu gœrlinu.);
(Tâ gœrlina tÆ j så {¤på i nïkakova.)
gu{tåt
g¤sçnica, `. - gusjenica (G¤sçnice
su nÅn se zalæglç pod orïhÿn.)
g¤sçni~ica, `. - mala gusjenica
(Pa ~å da va salâti nãjde{ kakëvu g¤sçni~icu?! Tr se ne bï{
otrovâl!)
g¤sçni~ina, `. - velika, debela
gusjenica (G¤sçni~inu sÅn na{lå va rô‘ici!)
gÇska, `. Gmn. gusâk - guska (Nî
pu nås gusâk bîlo!)
gÇslica, `. - igla sapinja~a, sigurnica ili tanka ukosnica
(K¤pït }u ti gÇslicu od zlâta.)
gûst (g¤stå, gûsto), neodr. pridj.
(komp. gÇ{}Æ) - gust (Jê mi
manç{tra dësta g¤stå, a{ nïkÆ
vôlÆ gÇ{}¤?)
gûstÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
gustîjÆ) - gusti (Ako ïmÅ {æncï,
pletï ju z gûstÆn ~e{jên.); (Njegôv dçd dÅ j imêl gûstæ i dÇgæ
båfine.)
gûsto, pril. (komp. gÇ{}æ) - ~esto
(Fânj gûsto ju rên vïdet va
bÿlnïcu.)
gÇ{}a, `. - neprohodno gusto raslinje (AS) (GÇ{}Å j kadî j zara{}enë.)
gÇ{t, m. - volja, zadovoljstvo,
u`itak (Z gÇ{tÿn je pojîl pijåt
på{te i fa`ôla.)
gu{tåt, gl. nesvr{. (gu{tâ{, gu{tâj¤)
- ko{tati (Gu{tålo mæ j tô lîpih
sõldÆh.)
gu{terå~a
272
gu{terå~a, `. - gu{tera~a, pankreas
(OpelîralÅ/operîralÅ j gu{terå~u.)
gu{tîrat se, gl. nesvr{. (gu{tîrÅ{
se, gu{tîraj¤ se) - potpuno zadovoljavati u`itak (Dicå se
gu{tîraj¤ kûpat.)
gût, m. - gutljaj (Dãj mi leh jedân
gût vÆnå za provåt.)
gutï}, m. - mali gutljaj (Dãj mi
leh gutï} vÆnå za provåt.)
gÇtat, gl. nesvr{. (gÇtÅ{, gÇtaj¤) gutati (Ne gÇtÅj takë halapjïvo!)
guzï~ina
gutnÇt, gl. svr{. (gÇtne{, gÇtn¤) gucnuti (Sâmo sÅn målo gutnûl i våje mæ j sm¤tïlo.)
guzïca, `. - 1. stra`njica (Onâ z
vçlimi guzïcami.); 2. pren.
moralno lo{ ~ovjek (Kakëva
guzïca od ~ovïka!);
guzï~ica, `. - mala ili dje~ja stra‘njica (Dobït }e{ po guzï~ici
ako bû{ pÿrçdÅn.)
guzï~ina, `. - velika, debela i {iroka stra‘njica (Do{lâ j i onâ z
vçl¤n guzï~in¤n.)
ha
273
halavånjit
H
ha, uzv. - u zna~enju: [to se mo`e!
i za izra`avanje nedoumice (^å
}emo storït? - Ha, ~å jå znân!)
håja, `. - haljina, oprava (isto: vç{ta) (Kãj si jÿj k¤pïla tû lîp¤
håju?); (Onâ j bÆlå va avâna
håji, a ôn va avâna ve{tîdu.)
håjat, gl. svr{. (hâje{, hâj¤) - mariti (I reklå sÅn jÆn da mi tô smätÅ, a onï i dåjæ nï{ ne hâj¤.)
hÅjdûk, m. Gjd. hÅjd¤kï - hajduk,
razbojnik (Va SenjÇ da su bîli
tî hÅjd¤kï.)
håjica, `. - 1. dje~ja haljina (Kãj
si njôj k¤pïla tu lîp¤ håjicu?);
2. haljina od nekvalitetna materijala i lo{e izrade (Nebëga,
do{lâ j va nïkakovÿj håjici i sï
su njÿj se smäli.)
håhÅr, m. - nesta{no ~eljade, nevaljalac (Kod håhÅr si, ne dÆvï
takë!)
Håhli}, m. - planina na sjeverozapadnom dijelu Grobni~kog
polja; planinsko izleti{te (Sï
ve} kî pût bîl nå Hahli}u? Kåko ne! Bâræn dçset pût!)
håkrla, `. - igla za kuki~anje
(Haklâ/håklÅ se s håkrl¤n i
kÿncên.)
hakrlåt, gl. nesvr{. (hakrlâ{,
hakrlâj¤) - kuki~ati (Ve} mïsæc
dân hakrlâ nïkakÿv stõlnjÅk.)
halabÇka, `. - buka, vika (KakëvÅ
j tô halabÇka? MÇ{te målo!)
halabÇra, `. - glasna i bu~na osoba (Ala, halabÇro, mÇ~ målo!)
halabÇrina, `. - vrlo glasna i bu~na osoba (isto: halavånjina)
(Ne bõj se njegå, õn je halabÇrina, ali nî porçdÅn!)
halabÇrit, gl. nesvr{. (halabÇrÆ{,
halabÇræ) - bu~iti, govoriti besmislice (Pijân ~ovïk halabÇrÆ!)
halapjîv (halapjïva, halapjïvo),
neodr. pridj. (komp. halapjivïjÆ)
- pohlepan (Ne bÇdi halapjîv!
Bït }e za sïh dësti.)
halapjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. halapjivîjÆ) - pohlepni
(Kî bi se z halapjîvÆn najîl?)
halavånja, `. - buka, vika, galama
(^â j tâ halavånja pu vås? Dâ
se tô nïkÆ kãrÅ?)
halavånjina, `. - vrlo glasna i bu~na osoba (isto: halabÇrina)
(Ne bõj se njegå, õn je halavånjina, ali nî porçdÅn!)
halavånjit, gl. nesvr{. (halavånjÆ{,
halavånjæ) - galamiti bez srd`be, bu~iti, glasno raspredati
(Ne halavånji po selÇ, a{ mæ j
srân.)
hÅld¤nï
274
hÅld¤nï, m. mn. - `ivotinjska iznutrica (odnosi se na plu}a)
(isto: drop~ï}) (Dãl mÆ j hald¤nï pa }emo jih jÇtra za obçd.)
halopa, `. - zau{nica, pljuska
(isto: }çpa, trïska, ‘lçpa) (]Ç ti
jednÇ halëpu dåt, ako ne færmâ{ dÆvçt!)
halopina, `. - sna`na zau{nica,
pljuska (isto: }çpina) (Poznåt
su ti p›sti na lÆcÇ. ^å tÆ j kî halëpinu dâl?)
Hålovac, m. Gjd. Hålÿfca - top.
zaselak naselja Buzdohanj
˜ n je s Hålÿfca, büvÅ va Hå(O
lÿfcu.)
hâm, m. Ljd. hÅmÇ - dio konjske
opreme: ham (isto: homÅt)
(Hâm se konjÇ obïsÆ ëkÿl vrâta.)
hãntÅv (hãntava, hãntavo), neodr.
pridj. - nepromi{ljen, povr{an
(AM) (HãntÅv je, sç storî nåpÿl
i nï{ kåko spådÅ!)
hãntavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - nepromi{ljeni, povr{ni (AM)
(HãntavÅ pomçtÅ leh kuda
popï tãncaj¤.)
håpat, gl. nesvr{. (håpÅ{, håpaj¤)
- hvatati na prepad (Stojî zâda
zîda i håpÅ jÆn marändu dok
zïhÅjaj¤ z {kôlæ.)
hÅptçt, gl. nesvr{. (hÅptî{/haptîje{,
hÅptê/haptîj¤) - `udjeti, ~eznuti za ~im (HÅptäl je za palänt¤n.)
hãrtenÆ
Haramüjskÿ Selo, m. top. - zaselak
naselja Mavrinci u cerni~koj
˜ n je z Haramüjskÿga
plovaniji (O
Selå, büvÅ va Haramüjskÿmu
SelÇ.)
hÅrmônika, `. - harmonika (isto:
Årmônika) (Ive s Pëh¤mÅ j
lîpo sëpÅl va hÅrmôniku.)
hÅrmonikâ{, m. Gjd. hÅrmonikÅ{å
- harmonika{ (isto: Årmonikâ{)
(Na såkÿmu/såkæmu pÆrû j bîl
hÅrmonikâ{.)
hãrta, `. Gmn. harât - 1. papir
(isto: kãrta) (RaspÅrãl je hârtu.)
 kî bi mokru hãrtu prekïn¤l
- koji je jako sna`an (Jâk je ôn,
bï mëkru hãrtu prekïn¤l.);
2. putna karta (K¤pïla sÅn hãrtu za brôd i na trî Çre pÅr}ûjæn);
3. ulaznica (Nî ve} harât za
prästavu.); 4. igra}a karta (Zamï hãrte sëb¤n pa }emo se
hãrtat!)
hãrtica, `. - 1. papiri} sa zabilje{kom, ceduljica (isto: kãrtica) (ZapÆ{ï mi brôj na hãrticu.);
2. putna karta za gradski i me|ugradski autobus (K¤pï mi
hãrticu za trç}¤ zônu.)
hãrtat /se/, gl. nesvr{. (hãrtÅ{ /se/,
hãrtaj¤ /se/) - kartati se (isto:
kãrtat /se/) (Zamï hãrte sëb¤n
pa }emo se hãrtat!)
hãrtenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - papirnati (Dâj tî menï hãrtenÆ sõldi!
Njïh vï{e vôlÆn!)
HÅrtêra
275
HÅrtêra, `. - Tvornica papira u
Rijeci (isto: fåbrika, tvõrnica)
(^Çda Grëbni~anÆh je dçlalo
va HÅrtêri.)
hartärskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
odnosi na HÅrtêru (DïmÆ kod
hÅrtärskÆ dümjÅk.)
hÅrto~, m. - papirnata vre}ica (isto:
{kÅrtoc) (Nïkada sæ j cÇkÅr
prodÅvâl refû`o i bül je va hÅrtë~u.)
hÅrtulîna, `. - razglednica (isto:
kÅrtulîna) (Poslåla mÆ j hÅrtulînu z Bodulïjæ.)
hÅrtûn, m. Gjd. hÅrt¤nå - karton
(isto: kÅrtôn) (Podlo`ït }emo
hÅrtûn da ne de{vâmo tlë.)
h}î/h}êr, `. Gjd. h}erê - k}i (Tô
mÆ j od h}erê.); (Jå sÅn Bôdulova h}î.)
hçræd, m. - nasljednik (Kî ïmÅ vçl¤ famîliju ïmÅ i ~Çda hçrædÆh.)
hihotåt se, gl. nesvr{. (hiho}e{ se,
hiho}¤ se) - hihotati se (isto:
kehetåt se/kihotåt se) (Cêl¤
må{u su se hitotåle.)
hïjada, `. - tisu}a (Tô ko{tâ hïjadu
kûn.)
hijadãrka, `. Gmn. hijadârk nov~anica od tisu}u nov~anih
jedinica (Onômu/onêmu bogâtÿmu/bogâtæm¤ j pûn takujîn/râbu{ hijadârk.)
hijadütÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - tisu}iti
(Po hijadütÆ pût ti govërÆn.)
hïtat
hümbær [hüÜbær]/hümpær [hüÜpær],
m. Gjd. hümbera [hüÜbera]/
hümpera [hüÜpera] - malinov
sok, malinovac (isto: frÅnbob)
(Måt je pobïrala kÇpine i dçlala hümbær/hümpær.)
hüncat, gl. nesvr{. (hüncÅ{, hüncaj¤) - ritati se; tresti ili udarati
nogom (Kråva hüncÅ z nogûn i
moglå bi te sÇn¤t.)
hün~it, gl. svr{. (hün~Æ{, hün~æ) ritnuti se; udariti nogom (SL)
(Kråva gÅ j hün~ila.)
hÆnït, gl. svr{. (hünÆ{, hünÆ) - 1. pretvarati se (Onâ j hÆnïla svetïcu.)
hÆstå, `. - glista (isto: gÆstå/gjÆstå)
(Pëtla da`jå bûde sç pÇno
hîst.)
hÆstïca, `. - 1. kratka glista (HÆstå
se jâko stîsnæ i prodœ`Æ, såd je
hÆstïca, såd je hÆstïna.) (isto:
gÆstïca/gjÆstïca); 2. vrsta parazita u stolici naj~e{}e dje~joj
(P›vÿ su dicå u`åla imçt nïkakove hÆstïce.)
hÆstïna, `. - duga~ka glista (isto:
gÆstïna/gjÆstïna) (HÆstå se jâko
stîsne i prodœ`Æ, såd je hÆstïca,
såd je hÆstïna.)
hï{nÅ, odr. pridj. `. - ubla`. uvredljiv naziv za `enu (Kãj tÆ j hï{nÅ?
Ne dâj Bôg da bi me ~Çla kakë
sÅn ju nåzvÅl!)
hïtat, gl. nesvr{. (hïtÅ{, hïtaj¤) 1. bacati (Mî dodãvÅmo båle,
hïtit /se/
276
a onï je hïtaj¤ na tråhtÿr.);
2. povra}ati, bljuvati (^agëd
pojî, hïtÅ sebç!)
hïtit /se/, gl. svr{. (hïtÆ{ /se/, hïtæ
/se/) - 1. baciti /se/ (Hïti mi
bâlu!)  hïtit lï{o - baciti karte
koje ne nose bodove (Hïti
lï{o!); 2. povratiti, pobljuvati
(Sê j hïtÆl sebç.)
hï‘a, `. - zastarj. prostorija za
boravak uku}ana (Bëme, lîpu
hï`u ste storïli.)
hjåpat, gl. nesvr{. (hjåpÅ{, hjåpaj¤) - pohlepno gutati (HjåpÅ{
kod prÅsåc.)
hjïbac, m. Gjd. hjïpca - zastarj.
doma}i kruh okrugla oblika
(Måt bi speklå hjïbac i tô nÅn
je bîlo za pâr dân.)
hj¤stç, m. Gjd. h¤stçta - nezgrapan, neuredan mladi} (HëdÆ{
kod hj¤stç.)
hlå~a, `. - `enska visoka ~arapa
do natkoljenice (isto: kÅlcçta)
(@änskæ su nosïle hlå~e, a mu{kî kopïce!)
hlå~ina, `. - izno{ena, poparana,
prljava `enska visoka ~arapa
do natkoljenice (isto: kÅlcçtina)
(Våvik je va ïstÆh hlå~inah.)
hlâd, m. Ljd. hlÅdÇ - hlad (Va
hlÅdÇ se nãjlipjæ le`î.)
hlÅdït /se/, gl. nesvr{. (hlãdÆ{ /se/,
hlãdæ /se/) - hladiti /se/ (MlÆkë
sæ j hlÅdïlo va {tärni. )
hladovüna, `. - hladovina, duboki
hodït
hlad (CälÆ dân le`î va hladovüni.)
hlÅpçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. hlÅpî)
- hlapjeti (odnosi se na hlapljivu teku}inu) (AS) (Zaprï bëcu
a{ jâko hlÅpî!)
hlapuzdrïna, `. - osoba koja
potajno mnogo i sva{ta jede
(AS) (Hlapuzdrïna ne jî pred
sïmi, ôn tô poskrivê}.)
hlÆdçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. hlÆdî/
hlidîje) - hladno puhati odnekud (Ali hlÆdî ëdnikud, }çmo
se prehlÅdït.)
hlïstit, gl. nesvr{. (hlïstÆ{, hlïstæ) ~istiti stablo od granja, klja{triti
(Posïkli su hrâst i såd ga
hlïstæ.)
hl¤dçt, gl. nesvr{. (hl¤dî{, hl¤dê)
- tumarati, lutati (Ne hl¤dï za
njûn pë svÆtu! Dëma dÿjdï!)
ho, uzv. - uzvik za iskazivanje
neslaganja ili ogra|ivanja od
subesjednika (Ho, ne znân jê
ni nç takë!)
hôd, m. Gjd. hoda - hod, na~in
hodanja (Imäl je tç‘ak hôd!
Bîlo gÅ j z dÇga ~Çt.)
hodæ}, gl. pril. - pje{ice ([ãl sÅn
hëdæ} na ^ãvju.); (Kulïki jar¤hï va bÇsu, mçsto da gredû
hëdæ}!)
hodït, gl. nesvr{. (hodÆ{, hodæ) 1. hodati (Tî tecï, a jå }u hodït
pa }emo vïdet kî }e p›vÆ dô}!);
2. i}i (vidi: grên, ...) (Dâ jo{
hodnÆk
277
hëdÆ{ zdôlu?); 3. poha|ati
(Onå hëdÆ na fak¤ltêt.) 
hodït lîvo-dêsno - vrludati pri
hodu (^å ne vïdÆ{ dÅ j pijân,
hëdÆ lîvo-dêsno!)  hodït od
nemÆla do nedrÅga - dugo i
bezuspje{no hodati za kakvim
ciljem (Nebëgi, hodïli su za
ofcåmi ëd nemÆla dë nedrÅga.)
 hodït/pohÅjåt od Põncija
do Pilåta (i JerÇda) - i}i/obilaziti od jednoga do drugoga
(PohÅjãl sÅn va tôj ëp}ini od
Põncija do Pilåta (i JerÇda) i
nï{ nîs stërÆl.)
hodnÆk, m. - hodnik (Do{ãl je
ozvanå z blatnïmi nogåmi i
vås hëdnÆk mÆ j zacåtÅl.)
hodo~å{}Æ, s. - hodo~a{}e (isto,
zn. 2: pro{}änjÆ) (Grëbni~ani/
Grëmi~ani gredû na hodo~å{}Æ
na GorÇ na Mâl¤ Gëspoju i
Mãjki Bë‘jÿj Trså{kÿj na DûhovskÆ pÿndïjak.)
hojævåt, gl. nesvr{. u~est. (hojävÅ{/hojûje{, hojävaj¤ hojûj¤)
- u~estalo i}i kamo u du`em
razdoblju (Lçto dân je hojævâl
k njôj pa su se pustïli.)
homÅt, m. - dio konjske opreme:
ham (isto: hâm) (HëmÅt se konjÇ obïsÆ oko vrâta.)
hopsat, gl. nesvr{. (hopsÅ{, hopsaj¤) - poskakivati, skakutati
u ritmu (Cêl¤ nô} si hëpsÅl, a
såd bi{ do põlnæ spâl.)
hrastenï{kÆ
hotêl, m. Gjd. hotçla - hotel (Zâ~
ste k¤pïli takôv bõjlerinu? Kod
da ïmÅte hotêl!)
hrÅnå, ‘. - hrana (Danås je sç vï{e
alärgÆj, }ê{ na hrÅnÇ, }ê{ na
pçl¤d.)
hrÅnït, gl. svr{. i nesvr{. (hrãnÆ{,
hrãnæ) - spremiti, ~uvati, kriti
(Måslo trîbÅ hrÅnït va mrzlôn.)
hråpÅv (hråpava, hråpavo), neodr.
pridj. (komp. hrapavïjÆ) - hrapav
(Hrâst ïmÅ hråpavu këru.)
hråpavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
hrapavîjÆ) - hrapavi (Oblanjâj
tû hråpav¤ dåsku!)
hrãsnica, `. - 1. moti~ica s trapezastim sje~ivom za okopavanje
(Rô‘ice okopâj z hrãsnic¤n. Z
matïk¤n bï{ je sç pët¤kÅl.);
2. plosnati dio krampa (SL)
(Krâmp ïmÅ ôn {pïkjastÆ dêl i
plësnat¤ i {ïr¤ hrãsnicu.)
hrâst, m. Gjd. hrÅstå - hrast (@elÇdi pådaj¤ s hrÅstå.)
Hrastenïca, `. - top. mjesto na
podru~ju cerni~ke plovanije
(O˜n je s Hrastenïcæ, büvÅ na
Hrastenïci.)
Hrastenï~Ån, m. - stanovnik mjesta Hrastenice (Otåc m¤ j bîl
Hrastenï~Ån.)
Hrastenï~Ånka, `. - stanovnica
mjesta Hrastenice (Måt m¤ j
bÆlå Hrastenï~Ånka!)
hrastenï{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - onaj
koji pripada Hrastenicama (Tô
su sç bîli hrastenï{kÆ de{kï.)
hrastï}
278
hrastï}, m. - nizak, mlad hrast
(Nemôj posï} tâ hrastï}!)
hrastïna, `. - visok, debeo hrast
(Trî ~ovïka ne mër¤ obajêt tâ
hrastïnu.)
hrbåt, m. Gjd. hrtå - le|a (Hrbåt
ju bolî, ma nü se ~â ~Çdit, tr je
cêl `ivët bÆlå pod brïmenÿn.)
 obrnÇt komÇ/kemÇ hrbåt iznevjeriti koga, ne pomo}i
kome kad mu je potrebno
(ObrnÇla mÆ j hrbåt kåd mÆ j
rÅbïlo.)  dçlat ~â za ~ïjÆn
hrtôn - raditi protiv koga, potajice, podmuklo (Onå m¤ j
vçrovala, a õn jÿj je dçlÅl za
hrtôn.)
hrbåti}/hrtï}, m. - dje~ja le|a
(Bôlica tÆ j na hrbåti}u/hrtï}u.
^å si påla?)
hrbåtina/hrtïna, `. - {iroka i sna‘na le|a (Vïdi kakôv hrbåtinu/
hrtïnu ïmÅ{! Låhko }e{ op›tit
kë{!)
hrækåt/hrÅkåt, gl. nesvr{. (hrä~e{/
hrã~e{, hrä~¤/hrã~¤) - glasno
se iska{ljavati (Ne hræ~ï/hrÅ~ï
za obçdÿn a{ mi se gnjœsÆ!)
hrhnjåt, gl. nesvr{. (hrhnjâ{/h›hnje{, hrhnjâj¤/h›hnj¤) - hrkati
(isto: hÈkåt) (Nîs nï{ spÅlå a{ je
cälu nô} hrhnjâl.)
hrkåt, gl. nesvr{. (h›~e{, h›~¤) hrkati (isto: hrhnjåt) (Nîs nï{
spÅlå a{ je cêlu nô} hrkâl.)
hrtenïca
hrmänta, `. Gmn. hrmçnÅt - kukuruz (plod i stabljika) (Om¤lï
hrmäntu!)
hrmäntica, `. - mlada, nje`na hrmenta (Lîpo j zïbrukvala hrmäntica!)
hrmäntina, `. - stara, sasu{ena
hrmenta (Posk¤bï tu sûh¤ hrmäntinu!)
hrmænturïca, `. - suhe kukuruzove
stabljike (Hôj posï} hrmænturïcu!)
hropotåt, gl. nesvr{. (hropo}e{,
hropo}¤) - hripati, promuklo
se glasati (Hropë}e{ ve} mïsæc
dân! Hôj duhtôru!)
hropotjîv (hropotjïva, hropotjïvo),
neodr. pridj. (komp. hropotjivïjÆ) - hripav, promukao (Ve}
mïsæc dân je nïkakÿv hropotjîv!)
hropotjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. hropotjivîjÆ) - hripavi,
promukli (On hropotjîvÆ j p›vÆ
na rædÇ za pô} duhtôru.)
hrost, gl. nesvr{. (hropç{, hropû)
- hripati, promuklo se glasati,
hropsti (Kad je ~ovïk prehlãjæn,
smîrÿn hropç.)
h›t, m. - krt, krtica (AS) (isto: hrtïnac) (Sëpeta nÅn je h›t sÇ lÆhÇ
razrovâl.)
hrtenïca/hrtenjå~a, `. - kralje`nica, hrptenja~a (Hrtenïca/
hrtenjå~a me bolî a{ sÅn cêli
dân na nogåh.)
hrtïnac
279
hrtïnac, m. Gjd. hrtünca - 1. krt,
krtica (isto: h›t) (Sëpeta nÅn je
hrtïnac sÇ lÆhÇ razrovâl.);
2. hrpa zemlje koju je iskopala
krtica (ZakÇ~Æl sÅn z kosûn va
hrtïnac.)
hrÇstat, gl. nesvr{. (hrÇ{}e{, hrÇ{}¤) - krckati, zvu~no grickati
(Ne hrÇ{}i tî bÿnbôni a{ }e te
zûbi bolçt.)
hru{tânj, m. Gjd. hru{tånja - vrsta
meke deblje tkanine s uzorkom, slu`i za izradu haljina ili
debljih ko{ulja; parhet (isto:
fru{tânj) (Za po zÆmï tÆ j nãjbojç za{ït håju od hru{tånja.)
hrÇ{va, `. Gmn. hrÇ{Åv - drvo i
plod kru{ke (PosÅdït }u hrÇ{vu
kraj zîda.); (Najïla sÅn se hrÇ{Åv.)
hrÇ{vica, `. - malo, mlado drvo
ili sitan ili osobito ukusan plod
kru{ke (HrÇ{vica mi sæ j o{¤{ïla.); (Nä}emo jÆh se ovô lçto
najïst! Nïkakove su mï}i{ne
hrÇ{vice, a nÆsû ni slåtke.)
hrÇ{vi}, m. - divlja kru{ka sitnih
plodova (Va dÿlcÇ rÅstç hrÇ{vi}.)
hrÇ{vina, `. - staro, neplodno drvo kru{ke ili tvrd, neukusan,
nejestiv kru{kin plod (HrÇ{vinu
sÅn ëcikÅl a{ ve} lêt nî nï{ na
njôj!); (Ne jîj tû hrÇ{vinu a{ }e
te ‘elÇdac bolçt.)
hÇndak
HrvãskÅ, odr. pridj. `. poimen. Hrvatska (KÅntåli su: »Jo{
HrvãskÅ nî propåla«.)
hrvãskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - hrvatski (Nãjlipjæ j hrvãskÿ môre.);
 povædåt po hrvãskÆ - govoriti suvremenim standardnim
hrvatskim jezikom
Hrvât, m. Gjd. HrvÅtå - etn. Hrvat
(HrvâtÆh je sågdære po svîtu.)
Hrvatïca, `. - etn. Hrvatica (Onâ
j Hrvatïca.)
hûd (h¤då, hûdo), neodr. pridj.
(komp. hÇjÆ) - tro{an, pohaban,
poderan (isto: {ûp) (Vî{ su ti
hûde tê kopïce.)
hûdÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
hÇjÆ) - tro{ni, pohabani, poderani (isto: {œpÆ) (Da ne bï{ obûl
te hûdæ kÅlcçte za pô} duhtôru!)
hudobå, `. - 1. ubla`. vrag, |avao,
ne~isti duh (Dâ j hudobå va
njîn! Bôg nas o~œvÅj!); 2. pren.
zao ~ovjek (Hudobå, da hudobå si tî! Sâmo se d›‘ dåje od
nås!)
hœncut, m. - vragolan, nevaljalac
bez zlobe (PrâvÆ si hœncut.)
h¤ncutarïja, `. - psina, nezlobna
{ala (Storïli smo mu h¤ncutarïju pa se jãdÆ na nås.)
hÇndak, m. - pomi~na poluga za
okretanje drvenih trupaca (AM)
(Drvå su ob›njali z hÇndakÿn.)
hœntÅv
280
hœntÅv (hœntava, hœntavo), neodr.
pridj. (komp. h¤ntavïjÆ) - pogrd.
koji nerazgovjetno govori (^å
si hœntÅv? Kåko tô povädÅ{?)
hœntavac, m. Gjd. hœntafca - pogrd.
osoba koja nerazgovjetno govori (Kî }e hœntafca razumçt?)
hœntavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
h¤ntavîjÆ) - pogrd. upravo
onaj koji nerazgovjetno govori
(Tî kot da z hœntavÆn povädÅ{!)
h¤ntåt, gl. nesvr{. (hœntÅ{, hœntaj¤) - nerazgovjetno govoriti
(^å tô hœntÅ{?! Povîj da te
razumîmo!)
h¤njåvica, `. - hunjavica, prehlada sa za~epljenjem nosa, nazeb (H¤njåvicu ïmÅn, smîrÿn
kü{æn i nôs mi cüdÆ.)
hvãjæn (hvãjena, hvãjeno), neodr.
pridj. - hvaljen (Plovånu se
re~ç »Hvãjæn IsÇs!«)
hvajîv (hvajïva, hvajïvo), neodr.
pridj. (komp. hvajivïjÆ) - hvalisav (Ne mëre ga se tÈpçt kakô
j hvajîv.)
hvajîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
hvajivîjÆ) - hvalisavi (HvajîvÅ j
la`jîvÅ!)
hvÅlå, `. - 1. hvala, hvaljenje
(HvÅlå ne rê va `çp!); 2. rije~
kojom se izri~e zahvalnost
(Cêli `ivët jÿj je ugÅjåla/ugÅ-
hvÆrçt
d’åla, a da bi zâ~, ni hvÅlå jÿj
nî reklå.); (HvÅlå Bëgu dÅ j sç
dobrë fïnilo!)
hvÅlït, gl. nesvr{. (hvãlÆ{, hvãlæ) zahvaljivati, nositi hvalu (NümÅn jå ~â tebï hvÅlït.)
hvÅlït /se/, gl. nesvr{. (hvãlÆ{ /se/,
hvãlæ /se/) - hvaliti /se/, hvalisati /se/ (Da nî trîba hvÅlït
kad ti kî dâ rô`icu za posÅdït.)
hvân (hvÅnå, hvâno), neodr. pridj.
- olju{ten (je~am, ri`a, p{enica
itd.) (SL) (Je jå{mÆk hvân? - Jê!)
hvânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - olju{teni
(je~am, ri`a, p{enica itd.) (SL)
(Sâmo sæ j hvânÆ jå{mÆk prodÅvâl!)
hvât, m. - hvat, 100 m2 (Va Slavôniji jûdi sîj¤ vï{e hvâtÆh {enïcæ.)
hvât, gl. nesvr{. (hvç{, hvû) - lju{titi `itarice na stupi}ima (SçdÅn målinÆh je bîlo i dvëji
stupï}i za jå{mÆk hvât.)
hvçja, `. - neuredna osoba (Kod
hvçja si, bærhân tÆ j odrœbjæn!)
hvejåt, gl. nesvr{. (hvejâ{/hvçje{,
hvejâj¤/hvçj¤) - ~initi {to nemarno, neuredno, netemeljito
(Ne hvejï z ÿtûn rëb¤n! Lîpo
ju språvi!)
hvÆrçt, gl. nesvr{. (hvÆrî{, hvÆrê) hiriti, slabo napredovati (Nï{
ne jî, sâmo hvÆrî!)
i
281
imçt
I
i, vez. - i (Do Pilåta i IrÇda.)
iglå, `. Ajd. ïglu Gmn. igâl - igla
(NavrÆzï mi ïglu a{ jå ve} ne
vïdÆn!)
iglïca, `. - 1. mala igla (Tô }e{
môrÅt z iglïc¤n a{ tÆ j ëbi~nÅ
iglå predebçla.); 2. igli~asti
listovi ~etinara (Z borå pådaj¤
iglïce pa ga jûdi ne vôlæ oko
kÇ}æ.); 3. pleta}a igla (Z iglïcami se pletç.)
ïgra{ka, `. Gmn. ïgra~Åk - igra~ka
(TrïskÅte tê ïgra{ke kod da
nÆsû vå{e.)
igråt se, gl. nesvr{. (igrâ{ se,
igrâj¤ se) - igrati se (Danås se
ve} nïkÆ ne igrâ z ba~Å~ôn, a
målo bi kî znâl rç} ~â j tô.)
ili, vez. - ili (]ête mi se målo maknÇt ili }u vas môrÅt porïvat.)
ïlÿ, s. - ilova~a (glina) (isto: ilovå~a) (Hodï målo po ïlÅ a{ nÅn je
{pãrget/{pãrhet za popråvit.)
ilovå~a, `. - 1. ilova~a (isto: ïlÿ)
(Hëmo po ilovå~æ na kalï}.);
2. kuglica, {pekula od ilova~e
(Næ}Ç tû ilovå~u! Dãj mi
staklên¤ {pïglu!)
Ilovi~Ån, m. - stanovnik mjesta
Ilovik (Dçd mÆ j bîl Ilovi~Ån.)
Ilovi~Ånka, `. - stanovnica mjesta
Ilovika (S mån¤n je {lå va
rãzred jedna Ilovi~Ånka.)

IlovÆk/VïlovÆk, m. Ljd. IlovÆkÇ/
VilovÆkÇ - top. selo u blizini Grobnika (Grada) u grob˜n
ni~koj (grajskoj) plovaniji (O
je z IlovÆka, büvÅ va IlovÆkÇ/
VilovÆkÇ.)
ïlovi{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
odnosi na Ilovik (Ilovi{kÆ {kolâni su {lï va jelänsk¤ i va ~avjãnsk¤ {kôlu.)
ïme, s. Gjd. ïmena - ime (P›vÿ su
se dïci dÅvåla imçna po nôni i
nônotu.)  po} z ïmenÿn
Bo‘jÆn - ne dosa|ivati, pustiti
koga na miru (NanaslÆ{ãl sÅn
te se, a såd lîpo hôj z ïmenÿn
Bë‘jÆn.)
imçt, gl. nesvr{. (ïmÅ{, ïmaj¤) imati (Dâ ïmÅ{ målo vrïmena
da mi pomëre{?); nümÅn,
nümÅ{, nümÅ, nümÅmo, nümÅte,
nümaj¤, gl. nesvr{. - zanijekani
prezent glagola imçt, nemam,
nema{, nema, nemamo, nemate, nemaju (NümÅmo ~â
dçlat pa nÅn je dôsadno.) 
~Çda imçt - biti bogat
(Premoglï su, ~Çda ïmaj¤.) 
imçt se, gl. nesvr{. - ~initi par
(Imçli su se za fråjÅri.)
imævåt
282
imævåt, gl. nesvr{. u~est. (imûje{,
imûjæ) - obi~avati imati (U‘åli
smo imævåt {klëp ëvÅc.)
Ænbrlân (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. ÆnbrlanïjÆ) - iskrivljen,
izvitoperen (Vrãta se ne mër¤
zaprît a{ su Ænbrlâna.)
ÆnbrlânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
ÆnbrlanîjÆ) - iskrivljeni, izvitopereni (Donesï ÆnbrlânÅ, a jå
}u ti dåt rÅvnå.)
Ænbrlåt /se/, gl. svr{. (3. l. jd. Ænbrlâ
/se/, Ænbrlâj¤ /se/) - iskriviti,
izvitoperiti (odnosi se na
kakvu plohu) (Vrãta su se
Ænbrlåla!)
Ænfi{ân (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
Ænfi{anïjÆ) - zaljubljen, zanesen
(zami{ljen o ne~emu) (Vî{ dÅ j
Ænfi{âna! Na sç mïslÆ p›vÿ leh
na {kôlu!)
Ænfi{ânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
Ænfi{anîjÆ) - zaljubljeni, zaneseni (zami{ljeni o ne~emu) (Grê
Ænfi{ânÆ i leh nâ nju mïslÆ.)
Ænkunjåt, gl. svr{. (Ænkunjâ{, Ænkunjâj¤) - ukliniti, staviti klin na
mjesto (Inkunjåt }emo stupï}i
da stojê rÅvnë i õnda je
zabetonîrat.)
Ænlçt, m. - vrsta ~vrstoga platna
modrikaste ili crvenkaste boje,
za izradu donjih jastu~nica,
madraca i slamarica (isto: ünti-
IrÇd
ma) (K¤pïla sÅn Ænlçt a{ môrÅn
pärjÆ va ku{înu promÆnït.)
Æn{epjân (-a, -o), neodr. pridj. rastresen (Jê ti se ~â dogodïlo
kad si takë Æn{epjâna?)
Æn{epjânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - rastreseni (Vî{ grê ôn Æn{epjânÆ!
VïdÆ se da mu nÆsû sç dåske na
brojÇ.)
intânto/itânto, pril. - ipak, pa
ipak (Mïslela si da nä}e, ma
intânto/itânto sæ j o‘enîl.)
Ænterçs/ünteres, m. - kamate (isto:
kåmati) (P›vÿ j bîl vçlÆ Ænterçs/
ünteres kad sæ j pos¤dïlo sõldi.)
Æntærnâcija, ‘. - progonstvo, zato~enje (Bîli smo va Tâliji va
Æntærnâciji.)
üntima, `. - vrsta ~vrstoga platna
modrikaste ili crvenkaste boje,
za izradu donjih jastu~nica,
madraca i slamarica (isto: Ænlçt) (K¤pïla sÅn üntimu a{ môrÅn pärjÆ va ku{înu promÆnït.)
Æn‘injåt se, gl. svr{. (Æn‘injâ{ se,
Æn‘injâj¤ se) - sna}i se, domi{ljato, spretno rije{iti kakav
konkretni stru~ni problem
(Onå se ÇmÆ Æn‘injåt!)
IrÇd, m. - Herod, biblijski lik
samo u frazi do Pilåta i IrÇda
- mukotrpno (Nahodïla sÅn se
sçga vîka do Pilåta i IrÇda za
tû põtvrdu.)
iskåt
283
iskåt, gl. nesvr{. (ï{}e{, ï{}¤) iskati, tra`iti (Sî k¤pïla sç ~å si
iskåla?)
ïskra, `. Gmn. ïskÅr - iskra (Iskre
f›caj¤ z ognjï{}Å.)
ïstÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - isti (VrnÇt
}u se ïstÆ dân!)
ïstÿ, pril. - isto (Bânka nî ïstÿ ~å i
{kânj a{ bânka ïma kasûn za
~â språvit, a {kânj nümÅ.)
˜ n je na ïstini, a
ïstina, `. - istina (O
jå sÅn na lÅ‘ï.)  ‘îva ïstina -
ï{}erica
neupitna istina (Ne môrÅ{ mi
vçrovat, ali tô tÆ j ‘Æva ïstina.)
 dÇgo od ïstinæ - la‘no (Recï
~a }ç{, ali tô j dÇgo od ïstinæ.)
IsÇs, m. - Isus (Plovånu se re~ç
»Hvãjæn IsÇs!«)
IsÇsi}, m. - dijete Isus (Hëmo
vïdet IsÇsi}a va jåslicah!)
ï{}erica, `. - malo zadebljanje,
bolni pri{ti} na jeziku (Re~ç
se da ï{}erica narÅstç na zajïku
kad ~ovïk lå`e.)
jå
284
jâg
J
jå, ~est. - potvrdna rije~: da (Jå, tô
tÆ j takë kåko ti govërÆn.) (A,
jå, ~å }e rç} mãjstÿr.)
jå/jåst, zamj. G menç D menï
I mån¤n - ja, mene, meni, sa
mnom (Tî si menç va‘gÅlå
smçtami, jå }u tebç z ognjên!);
(Tî nÆsï bîl tåmo. Aj sân jå, leh
tî nÆsï.); (Dë~Æn zahlãdÆ, jåst
klÅdên krpatûr!); (^å tî ïmâ{ s
mån¤n? Pu{}ãj me na mÆrÇ.)
jåbu~ica, `. - malo, mlado drvo ili
plod jabuke (Jåbu~ica mi sæ j
o{¤{ïla.); (DënesÅl mÆ j kë{
jåbu~Æc za prÅscï.)
jåbu~i}, m. - divlja jabuka (Va Lopå~i se fânj jåbu~i}Æh nãjde.)
jåbu~ina, `. - staro, neplodno
drvo ili tvrd, neukusan, nejestiv
plod jabuke (Jåbu~inu sÅn ocikâl a{ ve} lêt nî nï{ na njôj!);
(^å nësÆ{ va krÆlÇ? - Jåbu~inu
gnjÆlÇ!)
jåbuka, `. - stablo ili plod jabuke (Ocï} }u jåbuku!); (Na~inïlÅ
j {trûdæl od jåb¤k.)
jacêra, `. - hladnja~a, hladnjak
(DçlÅl je va jacêri pa ga såd
kësti bolê.)
jâd, m. Ljd. jÅdÇ - bijes, gnjev,
ljutnja (PÇkn¤t }u ëd jÅda!)
jâdÅn (jÅdnå, jâdno), neodr. pridj.
(komp. jadnïjÆ) - 1. ljut, bijesan, gnjevan (JâdÅn je dopõlnÅ
nâ se, a zapõlnæ nå sï jûdi.);
2. ubog, nesretan (JâdÅn ôn,
zåvavÆk je sâm.)
jâdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
jadnîjÆ) - 1. ljuti, bijesni, gnjevni (Nü ti ~â z jâdnÆn povædåt.);
2. ubogi, nesretni (JâdnÅ onå,
kakëva nesrï}a njÿj sæ j dogodïla!)
jÅdït /se/, gl. nesvr{. (jãdÆ{ /se/,
jãdæ /se/) - ljutiti /se/, srditi /se/
(Ne jÅdï se nâ nju!)
jådikovat, gl. nesvr{. (jådikuje{,
jådikuj¤) - jadikovati, tu`iti se
(Smîrÿn jådikuje{, a nï{ ti nî.)
jadjîv (jadjïva, jadjïvo), neodr. pridj.
- koji je raspaljive naravi, sklon
ljutnji (Onâ j jâko jadjïva!)
jadjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - upravo
onaj koji je raspaljive naravi,
sklon ljutnji (Ma, nÆsï se vãlda
z jadjîvÆn pokÅrâl?)
jâdro, s. - vrsta gruboga konopljanoga platna za jedra, vre}e i
sl. (Vrï}e od jâdra su ~Çda
duråle.)
jâg, m. - lov (Lofcï su ëprli zümskÆ
jâg.)
jâgÅr
285
jâgÅr/jâgær, m. Gjd. jâgara/jâgera
- lovac i lova~ki pas (Va lovÇ su
jûdi jâgeri i påsi jâgeri.)
jågoda, `. - 1. bobulja gro`|a (Vî{
su ti lïpjæ jågode na ovêmu
grozdï}u!); 2. plod {umske i
pitome jagode (Otåc nÅn je
våvÆk u`âl po måteri poslåt
p›vÆh jågÿd s plåninæ.)
jågodica, `. - 1. sitna bobulja gro`|a (Nî grëzjÆ nïkakovo, jågodice su drëbne, a nî ni slåtko!);
2. sitan i slastan plod {umske
i pitome jagode (Naberï nÅn
jågodÆc!); (Jîj, jågodice su ti
jâko dobrç.)
jågodina, `. - 1. krupna bobulja
gro`|a (Kakëva jågodina! Najül bi se od jednê!); 2. krupan,
nezreo ili neukusan plod {umske i pitome jagode (Da vî{
kakëvÆh jågodÆn je nåbrÅl!);
(Hïti tê jågodine! Vî{ da su zagnjÆlçle.)
jahâ~, m. Gjd. jahÅ~å - jaha~ (Bül
je dëbÅr jahâ~.)
jåhat, gl. nesvr{. (jâ{e{, jâ{¤) jahati (Tû võltu da su storïli
tulïko visokë da mëre stârÆ Zaharïja prô} jâ{¤} ~ez njû a da
se ne prigübje.); (Krçcastÿmu
~ovïku se re~ç da zgjädÅ kod
dÅ j bå~vu jåhÅl.)
jåhorÅn (jåhÿrna, jåhÿrno), neodr.
pridj. (komp. jahÿrnïjÆ) - `iva-
jâko
han, ~io (Dvâ su bråta: jedân
je jåhorÅn, a drÇgÆ j dëtÿ‘Ån!)
jåhÿrnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
jahÿrnîjÆ) - `ivahni, ~ili (Z jåhÿrnÆn ~ovïkÿn je lîpo dçlat.)
jãja, s. mn. - srednji izboji na ~e{njaku koji se pripremaju za
jelo (isto: pÅskï) (Smë jãja na
salâtu za ve~çru!)
jajâr/jajâ{, m. Gjd. jajÅrå/jajÅ{å divlji radi}, masla~ak (Menî j
dobrå salâta od jajÅrå/jajÅ{å.)
jâje, s. Nmn. jãja - jaje (Nî se
smçlo jâje pos¤dït a{ da bi ti
kî nå~inÆl zlë na këri od jâja.);
(Sestrå njõj je alärgi~na na
jãja.)
jâk (jÅkå, jâko), neodr. pridj.
(komp. jå~Æ) - jak, sna`an (Onâ
j jÅkå, alÆ j ôn jå~Æ.)
jakçta, `. - kratki mu{ki kaput, sako (Za pô} k må{Æ j trîba obû}
nãjboj¤ jakçtu.)
jakçtica, `. - kratki mu{ki kaput,
sako (MôrÅn mâlÿmu/mâlæmu
k¤pït jakçticu za prï~æst.)
jakçtina, `. - stari, pohabani kratki mu{ki kaput, ru`ni sako
(VåvÆk nësÆ onû zlüzÅn¤ jakçtinu.)
jâkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
jå~Æ) - jaki (Z onîn jâkÆn si se
tûkÅl?!)
jâko, pril. (komp. jå~æ) - 1. jako,
sna`no (Jâko potægnï! ^å ne
mëre{ jå~æ?); 2. vrlo (Apote-
jåkla
286
kãrskÅ/aputekãrskÅ vâgÅ j jâko
präcizna.); 3. glasno (Govorï
jå~e! Ne ~ûjæn te!); 4. vrlo
malo, oskudno, nebogzna{to
(Tr nÆsû imçli jâko ~â obû} leh
kakôv ka`arçt.)
jåkla, `. Gmn. jåkÅl - udubina u
zemlji ili na kakvoj drugoj
podlozi (Stãl je va jåklu i svîl
nëgu!)
jåklica, `. - manja udubina u zemlji ili na kakvoj drugoj podlozi
(VåvÆk je vodê va tôj jåklici.)
jÅkôst, `. Gjd. jÅkosti - jakost (NümÅn nïkakovæ jÅkësti va rukåh.)
jâlÅn (jÅlnå, jãlno), neodr. pridj.
(komp. jÅlnïjÆ) - zavidan (isto:
¤r}îv) (JÅlnâ j na kunjâdu a{
ïmÅ bëj¤ plã}u!)
jãlnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
jÅlnîjÆ) - zavidni (isto: ¤r}îvÆ)
(VåvÆk se jãvja s krïtik¤n ôn
jãlnÆ.)
jålÿv (jålova, jålovo), neodr. pridj.
- neplodan (Tô tÆ j jålÿv posâl.)
jålovÅ, odr. pridj. ‘. - neplodna
(Jålov¤ kråvu smo ubïli!)
jåma, `. - jama, rupa u zemlji
 br¤~Å j jednå jåma, ne
(Zâda O
dubokå, {irokâ j, i mëre se vâ
nj¤ pô}.)  jåma prezdânÅ ˜ n tÆ jåma
nezasitna osoba (O
prezdânÅ, njegå ne mëre{
najïst.)
jånjac
jåmica, `. - manja jama, manja
rupa u zemlji (Povædåli su da
va tôj jåmici büvÅ MÅlïk.)
jåmina, `. - velika jama, velika
rupa u zemlji (]å}Å j u`âl povædåt da su se znåli sp¤{}åt va
nïkakove jåmine kadî j snîga
bîlo, pa ako nî bîlo vodê, õnda
su topïli tâ snîg.)
jãn~År, m. - ~uvar janjaca koji bi
se odvojili od ovaca da ih ne
bi sisali i tro{ili mlijeko potrebno za proizvodnju sira (Jãn~År
je ~¤vâl pësebi jãnci i prâzi a{
bi bîli sasåli mlÆkë pa bi bîli
mî}erÆ sïri.)
jÅn~çvina, `. - janjetina, janje}e
meso (Imçli smo ~Çda jãncÆh,
a nïkad nÆsmë jÅn~çvinæ jïli.)
jãn~i}, m. - janje, od milja (Jãn~i}i
se pë{m¤ lê} va drÇgÿn misæcÇ. KÆgëd dân ih se po dçset
zlæ`ç.)
jãnka/jãnkica, `. Gmn. jânk/jãnkÆc - jamica u zemlji u koju se
utjeruje {pekula u igri (Storï
jãnku/jãnkicu pa se græmë
{pïglat.)
jånuÅr, m. Gjd jånuara - sije~anj
(Pu nås se re~ç »jånuÅr« ili
»p›vÆ mïsæc«.)
jånjac, m. Gjd. jãnca - janje (KÅntûn pregrãdÆ{ z jednûn lçs¤n i
ëfcu nûtra ståvÆ{, ståvÆ{ njÿj
jãnca i õnda onå nümÅ kåmo,
pa ju ôn sasç.)
japânær
287
japânær/japanêz, m. Gjd. japânera/japanêza - gra|evinska ru~na kolica na dva kota~a za
teret (Betôn su va japâneru/japanêzu vozïli.)
Japanêz, m. - Japanac (SH) (Japanêzi sÅn lçh na televîziji vïdela.)
japnên (japnçna, japnçno), neodr.
pridj. - vapnen (Tô j japnên kåmÆk.)
japnênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - vapneni (Tô j japnênÆ kåmÆk.)
japnçnica/japlçnica, `. - 1. jama
gdje se dr`i vapno (Skëro såkÅ
kÇ}Å j imçla japnçnicu/japlçnicu.) (isto: fagarêl); 2. pe} u
kojoj se pe~e vapno (Va japnçnicah/japlçnicah se pe~ç jÅpnë.)
japnçni~År, m. - osoba koja pravi
vapno (AM) (P›vÿ j bîlo japnçni~ÅrÆh va Pëh¤mu.)
jÅpno, s. Nmn. jÅpnå - vapno (Pul
Ri~ïnæ dâ j imêl vçlæ bå~ve z
jÅpnôn i nûtra dâ j klâl kïsat
kë‘e.); (Zîdi su belïjÆ kad se
pobälæ z jÅpnôn.)
jårac, m. Gjd jãrca - jarac, mu‘jak
koze (Obrîj tû bradïcu! [ njûn
si kod jårac.)
jÅrdîn, m. - perivoj, park (Va tôn
jÅrdîn¤ j bîlo lÆpîh rô‘Æc.)
jarûh, m. Gjd. jar¤hå - 1. jednogodi{nje janje (Jarûh tÆ j, tîme
~å se zlæ`ç, drÇgÿ lçtÿ j jarûh);
jå{mÆk
2. pren. mu{karac sklon seksu˜ n tÆ j
alnim pustolovinama (O
jarûh! D›‘ se dåje od njegå!);
3. pren. dje~ak u pubertetu
(Kulïki jar¤hï va bÇsu, mçsto
da gredû hëdæ}!)
jåsæn, m. Gjd. jåsena - jasen (KêbarÆh/kêberÆh je ~Çda kad jåseni cvatû.)
jåsle, `. mn. - jasle (Ståvi jÆn sêna
va jåsle!)
jåslice, `. mn. - prizor Kristova
ro|enja s kipi}ima i scenom,
koji se postavlja o bo`i}nim
blagdanima (Hëmo vïdet jåslice va crükvu!)
jåstræb, m. Gjd. jåstreba - jastreb
(Jåstræb je nïkakÿv vçlÆ tï}.)
jâ{ka/jâ{kulica/jâ‘ulica, `. - donji
dio dvodijelne metalne kop~ice za odje}u s ispup~enim dijelom u koji se ume}e gornji
dio te kop~e (isto: â‘ulica, zâgulica) (Za{üj mi jâ{ku/jâ{kulicu/jâ`ulicu na bærhân!)
jå{mÆk, m. Ljd. ja{mÆkÇ - 1. zrnje
lju{tena je~ma (MålinÅr je z
metlûn pobïrÅl plîvu }a, a
jå{mÆk je ostâl va lõn~i}u.);
2. varivo od lju{tena je~ma
(NãjbojÅ j va ja{mÆkÇ prã{}Å
no‘ïca.); 3. gnojna upala vlasne `lijezde na o~nome kapku
(Kad nësæ}¤ ‘änsk¤ ne ponœtÆ{, a onå bi otçla ~å tî ïmÅ{,
da }e ti narâst jå{mÆk.)
jåtit
288
jåtit, gl. nesvr{. (3. l. jd. jåtÆ, jåtæ)
- {tititi koga od vjetra i ki{e
(Kåko si do{lå po ovôn da‘jÇ?
- Lîpo, õn mæ j jåtÆl z l¤mbrçl¤n.)
jåtit se, gl. nesvr{. (jåtæ se) - skupljati se u jato (Tï}i se jåtæ.)
jåtno, neodr. pridj. s. - za{ti}eno od
vjetra i ki{e (KÇ}a tÆ j na jåtnÿn
mçstu.)
jåto, s. - 1. jato (Vïdæla sÅn jåto
tï}Æh.); 2. zavjetrina (Dãj se va
jåto da se ne zmë~Æ{!)
jÅvït /se/, gl. svr{. (jãvÆ{ /se/, jãvæ
/se/) - javiti /se/, obavijestiti
(JÅvï se kad te pozüvÅn!); (JÅvïli
su na râdiju da sëpeta bÿmbÅndîraj¤.)
jÅvjåt /se/, gl. nesvr{. (jãvjÅ{ /se/,
jãvjaj¤ /se/) - javljati /se/ (Pozüvaj¤ te, a tî se ne jãvjÅ{.)
jåvorika, `. - lovor (KlÅdï målo jåvorikæ va jätra pa }e ti bït bëjÅ.)
jâz, m. Ljd. jÅzÇ - prostor pod
slapom, vodopad, pregrada u
vodotoku (Jazï} je mâlÆ jâz, a
jazïna jâko vçlÆ jâz.)
jazï}, m. - mali slap (Jazï} je mâlÆ
jâz.)
jazïna, `. - veliki, zastra{uju}i slap
(JazïnÅ j jâko vçlÆ jâz.)
jåzvac/jåzbac, m. Gjd. jåzvaca/
jåzbaca - jazavac (Lÿfci su
ulovili düvÿga/düvæga prÅscå i
jåzvaca.)
jedân
jebâ~, m. Gjd. jebÅ~å - mu{karac
uspje{an u spolnom op}enju
(Na{lâ j novôga/novêga jebÅ~å!)
jeba~ïca, `. - `ena sklona u~estalom spolnom op}enju i uspje{na kao sudionica (Onâ j bÆlå
prâvÅ jeba~ïca, ali se o tomÇ/
temÇ p›vÿ nî povædålo.)
jebåt /se/, gl. nesvr{. (jebç{ /se/,
jebû /se/) - spolno op}iti (isto,
zn. 3.: gôbit se) (Povädaj¤ jûdi
da su jih vïdeli kåko se jebû v
åutu.)
jebe‘jîv (jebe‘jïva, jebe‘jïvo),
neodr. pridj. (komp. jebe‘jivïjÆ)
- koji se rado i ~esto jebe (Jebe‘jîv je i nç b¤ dÇgo z jednûn
`änsk¤n.)
jebe‘jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
jebe‘jivîjÆ) - onaj koji se rado
jebe (NïkÆ j nî~ rçkÅl i såd ju
cêlo selë zovç Jebe`jîvÅ.)
jçcat, gl. nesvr{. (jçcÅ{, jçcaj¤) 1. mucati (Njîn dÅ j nôno jçcÅl
i dÅ j govorîl »Fa, fa, fa …« pa
jÆn je prÆ}ëk Fåbi}evi.);
2. bolno plakati (^ûj kåko
jçcÅ, mõrda ju ~â bolî?)
jedân (jednå, jedno) br. - 1. jedan
(OklÅtül sÅn leh jedân orïh.);
2. u funkciji zamjenice - neki
(Kåko tô smî{ rç}, bålaf~e
jednë!); (Va tôj bÅnëvinÆ j bÆvåla jednå siromå{na divõjka.)
jedanâjst
289
jedanâjst, br. - jedanaest (Ve} je
jedanâjst ûr! Kad }u pa obçd
storït!)
jedanãjstÆ (-Å, -ÿ), br. - jedanaesti
(BÆlå sÅn jedanãjstÅ po rædÇ.)
jedãnp¤t, pril. - 1. jedanput (S
tûn kãrtic¤n se mëre{ sâmo
jedãnp¤t vozït.); 2. jedno},
neko} (Jedãnp¤t da su `Ævçli
krâj i krajïca.)
jedÆnåc, m. Gjd. jedÆncå - jedinac,
jedino mu{ko dijete u roditelja
(JedÆnåc je pa }e mu sç oståt.)
jedinïca, `. - 1. jedinica, jedino
`ensko dijete u roditelja (BÆlÅ
j jedinïca, a{ nî imçla bråta ni
sestrê.); 2. slaba {kolska ocjena (Sï popråvÆl jedinïcu z ängleskÿgÅ?)
jedünÿ, vez. - samo, jedino (Dåt
}u ti bêlæ kopïce, jedünÿ ako
je kœpÆn.)
jçdnÅk (-a, -o), neodr. pridj. jednak (Obadvâ ste jçdnÅki!)
jçdnÅkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
jedna~îjÆ) - jednaki (Tç{ko }e{
nâ} jçdnÅkÿga/jçdnÅkæga.)
jedno, pril. - po prilici, otprilike
(Zabetonîrali su, jo{ }e zali{åt
i fïnit, jå ra~unân, za jednë trî
Çre.)
jçdva, pril. - jedva (isto: komÅ})
(JçdvÅ j slëva naÇ~Æl.)  jçdva
i komÅ} - uz izuzetno mnogo
jelôzÅn
napora (Jçdva i këmÅ} smo
naÇ~ili abecêdu!)
jçlæn, m. Gjd. jçlena - jelen (Bül je
na}ås jçlæn na lÆhî. Sê j pÇno
cåpÆn/cåtÆn.)
Jelçnac/Jelän~Ån, m. Gjd. Jelänca/
Jelän~ana - `itelj mjesta Jelenja
(Sï su mojï Jelänci.)
jelänskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji pripada Jelenju (Nå{i stârÆ povädaj¤
dÅ j na Jelänskÿn vrhÇ jo{ zakopâno blâgo.)
Jelän{}ica, `. - `iteljka Jelenja
(Måt m¤ j Jelän{}ica.)
JelçnjÆ, s. - top. Donje Jelenje,
starije `upno i op}insko sre˜ n je z JelçnjÅ, büvÅ va
di{te (O
Jelçnj¤.); (Kad dõjde{ va JelçnjÆ dÿjdï målo do menç.)
jçlica, `. - propeler (SH) (Helikoptær ïmÅ jçlicu.)
jelôv (jelova, jelovo), neodr. pridj.
- jelov (Za tô tÆ j nãjbojæ jelëvo
drvë.)
jelovina, `. - jelovo drvo, jelovina
([tukçt je od jelëvinæ.)
jelôz (-a, -o), neodr. pridj. - ljubomoran (isto: jelôzÅn) (Jelôz
mu{kî nî dëbÅr mû‘, a nî dobrå ni ‘enå kû zjüdÅ jelôza.)
jelôza, `. - ljubomora (Jelôz mu{kî nî dëbÅr mû‘, a nî dobrå
ni ‘enå kû zjüdÅ jelôza.)
jelôzÅn (jelôzna, jelôzno), neodr.
pridj. - ljubomoran (isto: jelôz)
jelôzÆ
290
(Pu{}åli smo se a{ je bîl jâko
jelôzÅn.)
jelôzÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - ljubomorni (isto: jelôznÆ) (^å }e ti
tâ jelôzÆ/jelôznÆ?)
jelôznÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - ljubomorni (isto: jelôzÆ) (^å }e ti
tâ jelôzÆ/jelôznÆ?)
jälva, `. Gmn. jçlÅv - jela (crnogori~no drvo) (Uz pût sÅn gjçdala
jälve i jälvice, sç jednÇ lïpj¤
od drÇgæ.)
jälvica, `. - 1. drvo jele (Doneslå
mÆ j blagoslëvjene jälvicæ z na
Gorê.); 2. oki}eno bo`i}no i
novogodi{nje drvce (Jälvicu
na Vïliju Bë`j¤ krÇnÆ cêla famîlija, a dicå su nãjzadovÿjnïjÅ.)
jenjåt, gl. svr{. (3. l. jd. jenjâ) jenjati, popustiti, oslabiti
(odnosi se na nevrijeme)
(Jenjålÿ j, hvåla Bëgu!)
jenjÅvåt, gl. nesvr{. (3. l. jd.
jenjãvÅ) - jenjavati, popu{tati,
slabiti (odnosi se na nevrijeme) (BÇra nïkako kod da
jenjãvÅ, grê na lïpjæ.)
jerîna, `. - {ljunak (^Çda su matrijÅlå navezlï i zapÇnili vçl¤
{kÇjinu va DÇbini oskÇd su
p›vÿ jerînu kopåli.)
jçroplÅn, m. Gjd. jçroplana - zrakoplov (isto: avijôn/çroplÅn)
(^å nïkad nÆsï letêl z jçroplÅnÿn?)
jçtikavÆ
jçsæn, m. Gjd. jçsena - vrsta drva,
jasen (Od mezdrenogå jçsena
se dçlaju {vî~i}i.)
jçsæn, `. Gjd. jçseni - jesen, godi{nje doba (Nå{i pænzijonærï
såk¤ jçsæn gredû va bånju.)
jçsenÿv (-a, -o), pridj. - jasenov
(Za {vî~i}i dçlat je rÅbïla mladïkova jçsenova këra.)
jesïka, `. - vrsta drva, jasika (Nôno
mÆ j pokÅzâl kô drvô j jesïka.)
je{çdrka/je{çdraka, `. - vrsta drveta, divlja tre{nja (vidi: re{ejåka, {çdrka) (Je{çdrku/je{çdrak¤ j nãjbojæ cÆpït.)
jç{ka, `. Gmn. jç{Åk - mamac za
ribe (Da grên lovït rïbe, a
pozÅbül sÅn jç{ke zêt!)
jêt se, gl. svr{. (jåme{ se, jåm¤ se)
- prihvatiti se ~ega (posla) (^eså si se danås jêla?)
jçti~it se, gl. nesvr{. (jçti~Æ{ se,
jçti~æ se) - ljutiti se, uzrujavati
se, nervirati se (NærvôznÅ j,
pëvazdân se jçti~Æ.)
jçtika, `. - ljutnja, nervoza (Nebëga onå så sæ j zjêla od jçtikæ.)
jçtikÅv (jçtikava, jçtikavo), neodr.
pridj. (komp. jetikavïjÆ) - nervozan, koji se rado ljuti i uzrujava (JçtikavÆ se våvÆk jçti~æ.)
jçtikavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
jetikavîjÆ) - nervozni, onaj koji
se rado ljuti i uzrujava (Kad je
jätra
291
kî jçtikÅv, ne mëre{ { njîn
nåprvÿ.)
jätra, s. mn. Gmn. jätÅr - jetra
(^ÇdÅ j pîl i nî ~Çdo da su mu
jätra {¤ndrâna.)  pô} komÇ/
kemÇ na jätra - biti komu
dosadan, `ivcirati koga (Cêli
dân namãjÅ i ve} mi grê na
jätra.)
jçzero, s. - jezero (Vodå va jçzer¤
j visokë.)  jçzero vrâzÆh tisu}u vragova (Jçzero te vrâzÆh
zêlo!)
Jçzero, s. - top. lokalitet u naselju
˜ n je z Jçzera, büvÅ
Zastenice (O
na Jçzeru.)
jæzït se, gl. nesvr{. (jäzÆ{ se, jäzæ se)
- ljutiti se, srditi se, uzrujavati
se (PrësÆn te, ne jæzï se!)
utÿ j na zÅvëju st›l
jê‘, m. - je` (A
jê`a.)
je‘ï}, m. - mali je‘ (Pred nå{u kÇ}u su s {Çmæ do{lï mâlÆ je‘ï} i
vçlÆ je‘ïna.)
je‘ïna, `. - veliki ili stari je` (Pred
nå{u kÇ}u su s {Çmæ do{lï
mâlÆ je‘ï} i vçlÆ je‘ïna.)
je‘çvica/jê‘evica, `. - vrsta {upljikava kamena od stvrdnute
pje{~ane materije (na|e se pri
kopanju zemlje na ve}oj dubini) (Kad smo kopåli f¤ndamênt,
bîlÿ j dësti je`çvicæ.)
jæ‘ït se, gl. nesvr{. (jä‘Æ{ se, jä‘æ
se) - je`iti se, fizi~ki manifesti-
j¤bâv
rati neugodu na ko`i (Jä`Æn se,
zÆmå mÆ j!)
Jê‘u{, m. - Isus (Jê`u{ Krî{tu{, ~å
si tô sëpeta stërÆl?)
je‘uvïnac, m. Gjd. je‘uvünca jezuit (Va Lopå~i su bîli je`uvünci.)
jîdo, s. - jelo, jestvina (Sï vôlimo
jû{no jîdo.)
jïst, gl. nesvr{. (jî{, jidû) - 1. jesti
(Na Vïliju Bë`ju våvÆk jÆmë
bakalâr.); 2. jelo, ono {to je
pripremljeno za jelo (UdrÅ`ïla
mi sæ j a{ je såkÆ dân nôni jïst
nosïla i prÅlå ju.)
jôg, m. - igrali{te za bo}anje (Po
nedïji zapõlnæ mu{kî gredû na
jôg.)
jÿkåt, gl. nesvr{. (jõ~e{, jõ~¤) jaukati, zapomagati (JÿkålÅ j
kod da njÿj je va glÅvï.)
jõrgovÅn, m. Gjd. jõrgovana vrsta cvatu}eg ukrasnoga grma (JõrgovÅn cvatç va måju.)
jÿrjîna, `. - ukrasna vrtna biljka
georgina, Dalia (Va v›tu spred
kÇ}æ su mi jo{ nônine jÿrjîne.)
jÿrjînica, ‘. - niske dalije sitnijih
cvjetova (Uz rûb v›ta posãdÆn
jÿrjînice.)
jo{, pril. - jo{ (Jo{ se våvÆk domî{jÅn kåko su svÆtçle tê bajonçtine/bajunçtine.)
j¤bâv, `. Gjd. j¤båvi - 1. ljubav
(Nî trîba bogatïja, leh j¤bâv!);
jÇbica
292
2. naklonost, privr`enost,
obzir, dobra gesta (u frazi: ne
mëren tî/mu j¤båvi pozÅbït)
jÇbica, `. - ljubi~ica (isto: fijôlica)
(JÇbice pu nås nãjprvÿ züjd¤
va korônah.)
jÇbno, pril. - skladno, slo`no, u
ljubavi (Stâri i mlâdi jûdi môraj¤ jÇbno `Ævçt va famîliji.)
jûdi, m. mn. - ljudi (Stâri i mlâdi
jûdi môraj¤ jÇbno `Ævçt va famîliji.)
judîn, m. Nmn. judïni - ljudina
(KrabÇje su bili judïni, ma ~udçsa! PÆstïli su se po jåbukah
i såk¤d.)
jÇgo, s. - vjetar s juga (od mora)
(Vlâsi ti se naricâj¤ po da`jÇ
ili kad je jÇgo.)
j¤hå, `. Ajd. jûhu - juha (Sü l se
målo ajutåla z ÿtûn j¤hûn?)
j¤nåc, m. Gjd. j¤ncå - junac, mlado mu{ko govedo (Nå{i su bîli
dobri kmçti. U‘åli su imçt po
~etïri j¤ncï i isto tulïkÿ junîc.)
juna~ïna, `. - kr{an, sna‘an mladi} (VïdÆn mu po nogåh da }e
kad narÅstç bït juna~ïna kod i
dçd mu Ivân.)
junâk, m. Gjd. junÅkå - zastarj.
mladi}, kr{an, mlad mu{karac
˜ n je prâvÆ junâk.); (Va råt su
(O
{li sç mlâdi junÅkï.)
junÅkôv (junÅkova, junÅkovo),
pridj. - koji pripada mladi}u
jÇri~i}
ili kr{nom mladu mu{karcu
(StârÆ su u‘åli kÅntåt: NagnÇlo
sæ j drîvo orïhovo na prebêlÿ
lÆcç junÅkëvo.)
j¤n~ï}, m. - mali, slabo razvijeni
junac (Slåb je tâ j¤n~ï}.)
j¤n~ïna, `. - velik, sna`an junac
(Jâk je kod j¤n~ïna.)
junçtina, `. - junetina, june}e
meso (P›vÿ nî bîlo tê junçtinæ,
leh volëvina, volõvjæ mêso.)
junïca, `. - junica, mlado `ensko
govedo (Nå{i su bîli dobri
kmçti. U‘åli su imçt po ~etïri
j¤ncï i isto tulïkÿ junîc.)
junï~ica, `. - mala ili slaba junica
(Ne dân }å ovê junï~icæ, a{ mi
se smïlÆ.)
junï~ina, `. - velika, jogunasta junica (Rü}e se kod na{a junï~ina.)
jûnÆj, m. Gjd. jûnija - lipanj (PetrëvÅ j na dvãjset i dçvet jûnija.)
jur, vez. - 1. u pogodbenome
zna~enju ’trebalo je’ ili ’da je’
(Jur si mëgÅl målo po`¤rït pa
ne bï{ zakasnîl.); 2. iako, ve}
(Parâ{ se kod kakôv mladï}, a
jur ïmÅ{ ~Çda lêt.)
jÇri~i}, m. - ptica crvenda} (Kad
jÇri~i} okol kÇ}æ oblä}e, se
re~ç da }e drÇgÿ vrîme storït.)
jÇrÆ{
293
jÇrÆ{, m. Gjd. jÇri{a - juri{, navala
(Dâ j va P›vÿn råtu pogïn¤l va
jÇri{u.)
juri{åt, gl. nesvr{. (juri{â{, juri{âj¤) - juri{ati, navaljivati (Bÿrcï juri{âj¤.)
Jœrjeva, `. - blagdan sv. Jurja (23.
travnja) (Fa‘õl se sãdÆ {etemânu pred Jœrjev¤n ili {etemânu
za Jœrjev¤n.)
ju{ïca, ‘. - lagana juha za djecu i
bolesnike (Popîj målo ovästæ
ju{ïcæ, pa }e ti våje bït bëjæ!)
ju{ïna, `. - juha kao odbojno jelo
(Ve} mî j tæ ju{ïnæ prîko glÅvê.)
jû{no, neodr. pridj. s. - ju{no (Sï
vôlÆmo jû{no jîdo, kô se jî
‘lïc¤n.)
jÇ{to, pril. - ba{, upravo, na vrijeme
(Do{ãl si jÇ{to na obçd.)
jût (j¤tå, jûto), neodr. pridj. (komp.
jutïjÆ/jÇ}Æ) - kiseo (Tâ ocåt tÆ j
jût. RazblÅ‘ï ga z vodûn!)
jûtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp. jutîjÆ/jÇ}Æ) - kiseli (Ja vôlÆn jûtÆ sôk
od lem¤ncîna.)
jutüna, `. Gmn. jutîn - kiselina
jǑinica
(@elÇdac me bolî po jutüni va
hrÅnï.)
jÇtra, pril. - sutra (Do jÇtra }e se
vås snîg obrnÇt va bjÇzgu. I
bït }e dobrë ako ne sm‹zne.)
jÇtro, pril. - ujutro (Ba{ si blebetjïva. NÆsï færmåla ëd jutro.)
jÇtro, s. Gmn. jÇtÅr - jutro (Lîpÿ
j jÇtro svanÇlo.)  kod glûhÿmu/glûhæmu rç} dobro jÇtro
- govoriti uzalud, bez u~inka
(Tô tÆ j këd da si glûhÿmu/glûhæmu reklå dëbro jÇtro, nïkÆ
te nî ~ûl.)  od jÇtra do mrâka
- cjelodnevno (Dçlali su, nebëgi, od jÇtra do mrâka.)
jÇtro{njÆ (-Å, -æ), odr. pridj. jutarnji (Vç~ærnjÅ ~rjenïca jÇtro{njÅ pocœranica.)
jÇ‘ina, `. - jako jugo (Po ovôj
jÇ`ini me glÅvå bolî.)
jǑina, `. - popodnevna lagana
u`ina (Sî ~â za jÇ`inu pojîl?)
jǑinica, `. - prijepodnevni ili
popodnevni lagani me|uobrok (Za jÇ‘inicu se u‘ålo
lõn~i} bêlÿga/belæga kafå i
fçticu krÇha.)
k
294
kad
K
k, prij. - k (Dÿjdï k menï ve~erås!)
kabå~a, `. - zastarj. ku}erak,
tro{na ku}a (isto: {abåka) (SH)
(Jå sæjnë vôlÆn ovû kabå~u
ÿvdï/ævdï.)
kabâl, m. Gjd. kablå - kabao (Sî
zïlæla vëdu s kablå?)
kabanïca, `. - kabanica (Zåmi kabanïcu sëb¤n a{ bi mëgÅl då‘.)
kâbæl, m. Gjd. kâbela - kabel (Tô
j kâbæl od strÇjæ.)
kåblenjÅk, m. - 1. stalak za umivanje (Na kåblenjÅk¤ j bîl galamân, sapûn i {ugamân. Tô j
bîlo kod danås lavÅndîn.);
2. stalak na kojem se dr`i kabao ili vjedro s pitkom vodom
(SV) (Na kåblenjÅk¤ j bîl kabâl
ili bujôl { ~istûn vodûn za pït
i kÇhat.)
kåbli}, m. - mali kabao (Va kåbli}u su ti kopïce pa je zïperi!)
kablÇ{a, `. - veliki kabao za namakanje i pranje rublja (Mî smo
i kûpali va kablÇ{i kad smo
bîli mï}i{ni.)
kåc, m. - ukrasna biljka, Acacia
(isto: gåc, agåc) (Kåc tÆ j predobrë drvë da od njegå stërÆ{
kÿlcï.)
kåca, ‘. - drvena posuda za kiseljenje kupusa i repe (Va kåci
sæ j kïsÅl kåp¤z i rïpa.)
kacavîda, `. - odvija~ (Zavidâj tô
s kacavîd¤n!)
kâcær, m. Gjd. kâcera - vrsta
kukca (Dâ kâcær letî?)
kacot, m. - 1. pesnica: stisnuta,
zatvorena {aka (SV) (PokÅzãl
m¤ j kacët i zåjedno sæ j smürÆl.); 2. udarac {akom (isto: babutof, matafûn) (]Ç ti jedân
kacët opÅlït!)
kacotåt /se/, gl. nesvr{. (kacotâ{
/se/, kacotâj¤ /se/) - udarati
pesnicom: stisnutom, zatvorenom {akom (SV) (isto: matafunåt /se/) (Kacotãl gÅ j dëkli nî
pâl potlëh.)
Ka~ånac, m. Gjd. Ka~ânca - `itelj
mjesta Ka~ani (Otåc mÆ j bîl
Ka~ånac.)
Ka~åni, m. mn. - top. selo u blizini Grobnika u grajskoj plo˜ n je s Ka~ånih/od Kavaniji (O
~åna, büvÅ va Ka~ånÆh/pul Ka~åna.)
Ka~ânka, ‘. - ‘iteljka mjesta Ka~ani (Måt mÆ j bÆlå Ka~ânka.)
ka~ãnskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
odnosi na mjesto Ka~ane (Na
~avjãnskÆ tãnci su u`åli dohÅjåt ka~ãnskÆ mladï}i.)
kad, pril. - kad (Kad je do{âl? TâprvÆdân!)
kåda
295
kåda, `. - kada za kupanje (VôlÆ
se igråt z brodï}æn va kådi.)
kadagod, pril. - 1. uvijek kada
(Kadagëd dõjdæn, tî våvÆk gjçdÅ{ televîziju.); 2. ponekad,
pokatkad (Kadagëd storîn prê`ig za va manç{tru, a kadagëd
ne dân.)
kadêna, `. - lanac (za d`epni sat
ili za bicikl) (Kadêna mÆ j sëpeta pÇkla!)
kadï/kådi, pril. - gdje (isto: kâj)
(Kådi si bîl do såd?); (Starï balëtÅra a{ kadî j ôn, dÅ j i nesnÅgå!)
kadigod, pril. - gdjegod (Kâ j }u
tô na}? A kadigëd }e{!)
kÅdït, gl. nesvr{. (kãdÆ{, kãdæ) dimjeti tamjanom (Vele~âsnÆ
blagoslüvje, a ministrãnti kãdæ.)
kådrma, `. - podloga od kamenih
plo~a ili oblutaka na cesti (SV)
(Nî na p¤tÇ do crükvæ kådrme,
pa nÅn se po zÆmï pû‘e.)
kafacç, s. - kava, od milja (]ç{
målo kafacå s kapï}æn mlÆkå?)
kafç, s. - kava (Ako popijên prevç} kafå, õnp¤t ne mëræn
spåt.); (Za marändu nadrobîn
ba{kët va bêlÿ kafç.)
kafên (kafçna, kafçno), neodr.
pridj. - sme| (Stõl je kafên.)
kafênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - sme|i
(Kafênæ bragç{e ob¤cï!); (Nî
kakôv
tô ~istå kafênÅ bôja! Na svïtlu
}e{ vïdet dÅ j bejïskava.)
kafïno, s. - neukusna, slaba ili
prejaka kava (Kakëvo si tô kafïno skÇhala? Pœn mÆ j lõn~i}
f¤ndâ}!)
kâj, pril. - gdje (isto: kådi) (Kãj si
bîl sïnÿ}?); (StërÆl je baråku i
sad ïmÅ kâj dr`åt alât i kramarïju.)
kãjla, `. Gmn. kâjl - klin (SV)
(Kãjla se podlo`î pod gÇmu
od åuta da ne pobîgne.)
kajǑa, `. - mlaka, lokva, blato
nakon ki{e ili snijega (isto: lokva) (Zamastül je va kajÇ‘u i
nëge zmo~îl.)
kakâva, ‘. - napitak: kakao (Zrœ~Æ
se va zdçlu i dodâ po vëji
cÇkara, cïmeta, cikulâdæ va
prÅhÇ ili kakâvæ. Sç se dobrë
zmü{Å i klÅdç st¤dït.)
kako/kåko, pril. - kako (Kakë bi
bîlo da ræmë sad jïst?); (Bådavæ/bådava tÆ j govorït, sëpeta
}e mlâdÆ storït kåko }ç.) 
kåko tåko - razmjerno podno{ljivo (Kåkÿ j? - A kåko tåko.)
kakogod, pril. - 1. bilo kako (Popråvi tô kakogëd znâ{ a{ bi
me otåc.); 2. otkad (Nîs ju vïdela kakëgod smo {kôlu fïnile.)
kakôv (kakova, kakovo), zamj. 1. kakav (SH) (Kakëva si tô tî?);
(Kakôv båkulina! Starï ga!);
kâl
296
2. otprilike, pribli‘no (Nî odjedãnp¤t ogl¤{êl, pë~æl je gl¤{çt
s kakëvih pêt lêt.)
kâl, m. - kurje oko; bolno ro`nato
odebljanje na stopalu, naj~e{}e na prstima (Kãl me bolî
pa ne mëræn postôl obÇt.)
kâl, m. - ‘itki talog, ne~isto}a na
dnu ba~ve (SV) (Fãnj je kâla
na dnÇ bå~væ.)
kalafât, m. - majstor koji pri~vr{}uje ~avlima na brod brodsku
oplatu (P›vÿ da su u‘åli kalafâti na ^ãvju dohÅjåt po ~ãvli.)
kalamïta, `. - magnet (SH) (Te~û
`änskæ za njîn këd dÅ j kalamïta.)
kalamitân (-a, -o), neodr. pridj. magnetiziran (@änske te~û za
njîn kod da j kalamitân.)
kalåt, gl. nesvr{. (kalâ{, kalâj¤) 1. spustiti {to (Kalâj brïme na
po~ivålo.); 2. crpsti vodu iz
zdenca (Bujõl mÆ j pâl va {tärnu dëkli sÅn kalåla.)
kÅlåt, gl. nesvr{. (kãlÅ{, kãlaj¤) cijepati, dijeliti kalanjem (Drvë se kãlÅ nå pÿl.)
kÅlcçta, `. - 1. duga `enska ~arapa (do iznad koljena) (isto:
hlå~a) (KÅlcçtÅ j i mÇ{kÅ i ‘änskÅ kopïca!); 2. kratka ~arapa
do iznad gle`nja (isto: kopïca)
(Nî bôs, va kÅlcçtah je!)
kalÇp
kÅlcçtica, `. - kratka dje~ja ~arapa
(isto: kopï~ica) (Obûj kÅlcçtice
a{ }e{ se prehlÅdït!)
kÅlcçtina, `. - 1. izno{ena, poparana, prljava `enska ~arapa
visoka do iznad koljena (isto:
hlå~ina) (VåvÆk je va ïstÆh kÅlcçtinah.); 2. izno{ena, poparana, prljava kratka ~arapa (isto:
kopï~ina) (Dãj }u ti tê kÅlcçtine
zak›pat!)
kÅldåja, `. - parni kotao, kotlovnica (SH) (Va kÅldåjÆ j våvÆk tçplo.)
kalesîn, m. - zastarj. otvorena
zapre`na kola na ~etiri kota~a
za prijevoz ljudi i robe (SV)
(K¤pül je kalesîn od njegå.)
kalï}, m. - omanja lokva s izvorskom vodom ili ki{nicom, obzidana kamenom ili ilova~om
(Bâli smo se da ne bï kî pâl va
kalï}.)
kalïna, `. - pove}a lokva ispunjena ki{nicom i procjednom vodom s okolnoga terena, iz koje
se napaja stoka (Na{lï smo trâgi od jçlena na kalïni.)
kalÆvåt, gl. nesvr{. (kalüvÅ{/kalûje{,
kalüvaj¤/kalûj¤) - 1. spu{tati
(Pomï}i{no kalœjte da ne bï
pÇkn¤l {pâg!); 2. pren. gubiti
na te`ini ili na koli~ini (Trî mïsæca nï{ ne jî, a ne kalûje!)
kalÇp, m. - kalup (S¤sçd }e mi
dåt kalÇp za stupï}i.)
kamamïla
297
kamamïla, `. - ~aj od kamilice
(Kamamïla dÅ j dobrå za `elÇdac.)
kamamïlica, `. - 1. biljka kamilica
(Pobïrali smo kamamïlicu za
~âj.); 2. ukusan i zdrav ~aj od
kamilice (Kamamïlica dÅ j dobrå za `elÇdac.)
kamamïlina, `. - neukusan ~aj od
kamilice ili onaj kojega se tko
zasitio (Na`læpåla sÅn se kamamïline da mi jæ j zåvavÆk
dësta.)
kamÅndârija, `. - zra~nica (KamÅndârijÅ j va gÇmi.)
kåmara, `. - soba, odaja (Pobælïli
smo kåmaru.)
kåmarica, ‘. - sobica (isto: kamarîn) (Spåt }e va kåmarici! Vï{e
jÿj ni ne rãbÆ!)
kamarîn, m. - sobica (isto: kåmarica) (Spåt }e va kamarînu!
Vï{e jÿj ni ne rãbÆ!)
kåmarina, `. - velika, prostrana
soba (Prevelïka tÆ j tâ kåmarina!
Kî }e ju sagrçt?)
kåmati, m. mn. - kamata (isto:
ünteres/Ænterçs) (P›vÿ su bîli
vçlÆ kåmati kad sæ j pos¤dïlo
sõldi.)
kãmba [kãÜba], `. Gmn. kâmb
[kâÜb] - 1. lûk (Svîj tô na
kãmbu!); 2. dr`a~ za ru~nu pilu savijen u obliku luka (PrÆmï
za kãmbu i rïvÅj nåprvÿnåzÅd!); 3. sprava za hvatanje
kåmi~ina
ptica u obliku luka (S kãmb¤n
su se tï}i lovïli.); 4. jedan od
tri drvena obru~a postavljena
vodoravno na ko{u za suho
li{}e, za koje se pri~vr{}uju
okomite letvice (isto: prç{kice)
(Nãjprvÿ se storê trî kãmbe pa
se nâ nje zabüjaj¤ prç{kice.)
kãmbast [kãÜbast] (-a, -o), neodr.
pridj. (komp. kÅmbastïjÆ [kÅÜbastïjÆ]) - savijen u luk (Tâ kolåc je kãmbast. Mëre{ ga i }å
hïtit!)
kãmbastÆ [kãÜbastÆ] (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. kÅmbastîjÆ [kÅÜbastîjÆ]) - savijeni u luk (Hïti tâ
kãmbastÆ kolåc }å!)
kamenït (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. kamenitïjÆ) - kamenit
(LÆhâ j pÇna kåmÆkÆh. Re~û i
dÅ j kamenïta.)
kamenîtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kamenitîjÆ) - kameniti (Kî }e
k¤pït kamenît¤ lÆhÇ?)
KåmenjÅk, m. - top. zaselak nase˜ n je s KåmenjÅka,
lja Soboli (O
büvÅ na KåmenjÅku.)
kamänjÆ, s. - kamenje (Dopejåli
su ~Çda kamänjÅ a{ }e zîd
dçlat.)
kåmi~i}, m. - kamen~i} (Kåmi~i}
njÿj je va postolï}u.)
kåmi~ina, `. - velik kamen, kamen~ina (Na cçstÆ j vçlÆ kåmi~ina!
Nçka ga kî måkne!)
kamijôn
298
kamijôn, m. - kamion (Vozül je
kamijôn dëklÅ j mëgÅl!)
kamijõn~i}, m. - 1. manji kamion
(Uskâ j cçsta pa su vås matrjâl pejåli z kamijõn~i}æn.);
2. igra~ka kamion (K¤pï mu
kakôv kamijõn~i}!)
kåmÆk, m. Ljd. kamÆkÇ - kamen
(HïtÆl je kåmÆk i razbîl ponç{tru.); (P›vÿ su jûdi `îv kåmÆk razbÆjåli, a danås dõjde
bâgær i sç b›zo skopâ.)
kami‘ot, m. - kratka bluza do pasa od proste tkanine, obi~no
plave boje (SV) (Na ovôj slïkÆ
j nôna va starünskÿmu kami`ëtu.)
kåmo, pril. - kamo (Kåmo grê{?
- Kåmo mæ j vëja!)
kamogod, pril. - kamogod (Kamogëd dõjdæn, nãjdæn prïjateli.)
kÅmpâna [kÅÜpâna], `. - 1. zvono (na tornju) (KÅmpâna sæ j
p›vÿ reklë. Danås sï re~û zvëno); 2. suknja ili haljina zvonasta kroja (SëpetÅ j kÅmpâna
va môdi.)
kÅmpanåt [kÅÜpanåt], gl. nesvr{.
(kÅmpanâ{ [kÅÜpanâ{], kÅmpanaj¤ [kÅÜpanâj¤]) - 1. zvoniti (NïkÆ j Çmrl a{ kÅmpanâ.);
2. bu~iti, {tropotati (Ne kÅmpanâj z ÿtîn a{ }e{ mî}¤ zb¤dït!); 3. pren. lunjati, besciljno
tumarati (Cêli dân kÅmpanâ{
po selÇ.)
kÅndijot
kÅmpançla [kÅÜpançla], `. ukrasna biljka; Fuksia (Njõj su
våvÆk lîpe kÅmpançle!)
kamÇf, m. - volan, ukrasni nabrani rub na odje}i (KamÇf môrÅ{
spêglat pa }e lîpo stât!)
kåna, `. - polucilindar (AM) (Tê
kåne su nosïla gospodå pred
stô lêt.)
kanâl, m. Gjd. kanÅlå - kanal (KëmÅ} su ga zïv¤kli s kanÅlå.)
kanalï}, m. - plitak i uzak kanal
(RçkÅl sÅn ti da skopâ{ kanalï},
a tî si stërÆl kanalïnu!)
kanalïna, `. - dobok i {irok kanal
(RçkÅl sÅn ti da skopâ{ kanalï},
a tî si stërÆl kanalïnu!)
kanapç, s. - po~ivaljka, sofa (isto:
kåu~, otomÅn) (Kanapê j ëtomÅn ali lïpje zvœ~Æ!)
kanarîn, m. - kanarinac (Kanarîn
je pëbigÅl z gãjbæ.)
kånat, m. Gjd. kãnta - pjevanje,
pjev (^œl sæ j kånat po selÇ.)
kanavîna, `. - tkanina koja se radi
~vrsto}e ume}e ispod podstave na kaputima (K¤pï målo
kanavîne pa }u ti pod{ït da
lïpjæ stojî.)
kÅncelarïja, `. - ured, poslovnica
(Onå dçlÅ va kÅncelarïji.)
kÅndijot, m. - brusni kamen za fino bru{enje dlijeta (AM) (Dlætë se brœsÆ na kÅndijët.)
kançla
299
kançla, `. - drvena slavina na
vinskoj ba~vi (NïkÆ j ëprl kançlu i së vÆnë m¤ j steklë.)
kÅnït, gl. nesvr{. (kãnÆ{, kãnæ) kaniti, namjeravati (SH) (^å tî
ne kãnÆ{ pô} spåt?)
kano}âl/kanjo}âl, m. Gjd. kano}Ålå/kanjo}Ålå - dvogled (Zåmi
kano}âl/kanjo}âl sëb¤n a{
gëri ïmÅ{ ~â vïdet.)
kanotjêra/kanotijêra, `. - potko{ulja bez rukava (Dë~Æn zahlãdÆ,
ob¤~ên kanotjêru/kanotijêru.)
kanotjêrica/kanotijêrica, `. dje~ja potko{ulja bez rukava
(Dë~Æn zahlãdÆ, ob¤cï njÿj kanotjêricu/kanotijêricu.)
kanotjêrina/kanotijêrina, `. - stara, pohabana, izno{ena potko{ulja bez rukava (Ne mëre{
pô} duhtôru va tôj kanotjêrini/
kanotijêrini.)
kÅntåt, gl. nesvr{. (kãntÅ{, kãntaj¤) - pjevati (OnüstÆ mâlÆ jâko
lîpo kÅntâ.)
kÅntævåt, gl. nesvr{. u~est. (kÅntävÅ{, kÅntävaj¤) - obi~avati
pjevati (Kosül je i kÅntævâl.)
kãnti, m. mn. - crkvene objave
vjen~anja, napovijedi ([lï su
zapÆsåt kãnti.)
kÅntîr, m. Gjd. kÅntÆrå - greda
nosa~ica za ba~ve (]ê{ mi pomë} bå~vu klåst na kÅntîr?)
kåpja
kÅntrîda/katrîda, `. - stolac s
naslonom (Dãj mu kÅntrîdu/
katrîdu nçka sêde!)  otp¤hnÇt kÅntrîdu komu - odnositi
se prema komu s osobitim po{tovanjem (SåkÅ njÿj ~ast! Trîba njÿj kÅntrîdu op¤hnÇt p›vÿ
leh sêde.)
kÅntrîdica/katrîdica, `. - stol~i} s
naslonom (K¤pï mu kÅntrîdicu/
katrîdicu na samnjÇ!)
kÅntrîdina/katrîdina, `. - 1. veliki,
masivni stolac s naslonom (KrÅjï su sidçli na takëvÆh kÅntrîdinah/katrîdinah!); 2. stari, oronuli stolac s naslonom (Hïtit
}u tê kÅntrîdine/katrîdine i k¤pït nëvæ.)
kÅntûn, m. Gjd. kÅnt¤nå - kut,
ugao (KÅnt¤nï trîba znåt lîpo
pobælït!)
kÅntunâl, m. Gjd. kÅntunÅlå drvo ili `eljezo za konstrukcije
spojeno pod pravim kutom
(Dãj mi kÅntunâl!)
kÅntûr, m. Gjd. kÅnt¤rå - dobar
pjeva~ (Njê otåc je bîl dëbÅr
kÅntûr.)
kâp, m. Ljd. kÅpÇ - kap, kaplja
(isto, zn. 1: kÅpåc) (Ni kâpa
vodê ni bîlo va kalï}u.)
kâp, `. Gjd. kâpi - kap, kaplja
(isto: kâp, kÅpåc (zn.1) (Ni kâpi vodê ni bîlo va kalï}u.)
kåpja, `. - mo`dana ili sr~ana kap
(isto: kôlp) (Kâp/kåpja m¤ j
kåpa
300
påla.)  kåpja srdå{nÅ - izraz
divljenja ~emu dra‘esnom
(AlÆ j tô dÆtç dragomãjno, në,
srdå{nÅ mu kåpja påla!)
kåpa, `. - kapa (Måt mÆ j zaplelå
kåpu.); (Dicå su se ~Çdila bï{kupovÿj kåpi.)  trîba komÇ/
kemÇ kåpu znêt - odati priznanje komu (Lîpÿ j tô reklå, trîba
jÿj kåpu znêt.)
kÅpåc, m. Gjd. kÅpcå - 1. kaplja
(isto: kâp (m. i `.)) (VçlÆ kÅpcï
pådaj¤.); 2. mjesto na kojem
kaplje (Pû{}Å nÅn krôv pa
môrÅmo klåst galamân pod
kÅpåc.)
kapåc (-a, -o), neodr. pridj. - koji
je kadar, u stanju; javlja se samo u frazi bït kapåc/kapåca
(Onâ j kapåca tô storït.; Kapåc
je tâ mÇlac tô storït.)
kåpara, `. - kapara, dio pla}anja
unaprijed (Dåt }u ti i kåparu,
sâmo ju ne prodâj.)
kaparåt, gl. nesvr{. (kaparâ{, kaparâj¤) - kaparirati, dati kaparu, rezervirati, dijelom unaprijed platiti (Ako kaparâ{, znâ{
da ti ju nä}e prodåt.)
kåpat, gl. nesvr{. (3. l. jd. kåpÅ/
kâpje, kåpaj¤/kâpj¤) - kapati
(Cêlu nô} je kåpalo.)
kapçla, `. - kapela (Obnãvjaj¤
crükvu, pÅ j må{a va kapçli.)
kapçlica, `. - kapelica (Va såkÿn
selû j kapçlica.)
kapot
kapetân, m. - kapetan (Mû` njÿj
je kapetân.)
kåpica, `. - mala ili dje~ja kapa
(LÆ~åni nësæ kåpice na glÅvåh.)
kåpina, `. - stara, izno{ena, pohabana kapa (Znåmi tû kåpinu z
glÅvê måkÅr za obçdÿn!)
kapï}, pril. - vrlo malo (Dãj mi
kapï} mlÆkå!)
kapitâl, m. Gjd. kapitÅlå - bogatstvo, imetak (isto: kavidâl) ([ãl
je va Mçriku i stçkÅl lîp kapitâl.)
kapitlåt, gl. nesvr{. (kapitlâ{, kapitlâj¤) - brzati u govoru (SH)
(Ali ga onå kapitlâ.)
kapitulîrat, gl. svr{. (kapitulîrÅ{,
kapitulîraj¤) - kapitulirati, predati se (Talijâni su kapitulîrali
hïjadu devestô ~etrdesêt i trçtÿga/trçtæga lçta.)
kapnïca, `. - ki{nica prikupljena
kapanjem s krova (@änskÅn
rãbÆ kapnïca za pêglat.)
kåpn¤t, gl. nesvr{. (3. l. jd. kâpne,
kâpn¤) - kapnuti (Påzi da ti ne
kâpne zå vrÅt!)
kâpo, m. Gjd. kâpota - starje{ina,
nadre|eni, poslovo|a (Bül je
˜ n je jo{
kâpo va Hårtêri.); (O
lâni avÅncâl za kâpota.)
kapot, m. - kaput (Ob¤cï kapët a{
je jâko zÆmå!); (K¤pïlÅ j bêlÆ
kapët.)
kapoti}
301
kapoti}, m. - 1. dje~ji kaput (Ob¤cï kapëti} a{ je jâko zÆmå!);
2. kaput od slaba, tanka materijala (Cêlu zîm¤ j hodïla va
nïkakovÿn tãnkÿn kapëti}u.)
kapotina, `. - star, izno{en, te`ak
kaput (HïtÆl je kapëtinu nâ se i
{âl za ofcåmi!)
kaprïc, m. - prkos, inat (Bå{ }u jÿj
za kaprïc pô} v ÿ{tarïju.)
kapÇ~, m. - kapulja~a (KapÇ~ se
mëre i znêt z jakçtæ.)
kapÇla, `. - crveni luk (Od kapÇlæ
pe~û ë~i.)  vôlæt kogå/kegå
kod kapÇlu o~i - ne voljeti koga (Kad kî kogå/kegå ne vôlÆ,
tâ se re~ç da ga vôlÆ kod
kapÇlu ë~i.)
kapÇlica, `. - 1. mladi crveni luk
(NïkÆ jûdi jidû kapÇlicu z jÅn~çvin¤n.); 2. mala glavica crvenoga luka (ZdünstÅj jednÇ
kapÇlicu!); 3. lukovica luka ili
cvije}a (Skopåla sÅn kapÇlice
od tÇlipanÆh a{ }u ih posÅdït
na drÇgÿ mçsto.)
kapÇlina, `. - velika glavica crvenoga luka (Imçli smo kapÇlinu
od dvãjset dçkÆh.)
kåp¤z, m. - kupus (Najïli smo se
kåp¤za: }ê{ frï{kÿga/frï{kæga,
}ê{ kïselÿga/kïselæga.)
kapuzâr/kapuznjâk, m. Gjd. kapuzÅrå/kapuznjÅkå - njiva s
kupusom (SV) (PrëdÅli su }å}Æn kapuzâr.)
kÅrbunjêr
kâr, m. - prijepor, sva|a (^â j tâ
kâr? Cêlo selë vas naslü{Å/
na{lü{Å.)
karâg/karâk, m. Gjd. kãrga - teret
(SV) (isto: tçret) (Kulïk karâg/
karâk je prepejâl z ÿtîn kamijônÿn!)
karamåt/karamçt/karamåc, m. ru~na kolica s jednim kota~em,
s pregradnim da{~icama umjesto posude (SV) (Nî ve} karamåtÆh/karamçtÆh/karamåcÆh!)
karÅmpâna [karÅÜpâna], `. - star
i razbijen automobil (Ovâ karÅmpâna tÆ j za }å hïtit.)
kÅråt se, gl. nesvr{. (kãrÅ{ se, kãraj¤ se) - prepirati se, sva|ati
se (Smîrÿn se kãraj¤: jedãn je
nepokërÅn, a drÇgÆ nepodlë`Ån.)
karatêl, m. Gjd. karatçla - ba~vica od mekoga drveta (DënesÅl
mÆ j karatêl vÆnå.)
kÅrbït, m. - vrsta eksplozivne
smjese kojom se pucalo o Bo`i}u i Novoj godini (KÅrbït se
zaprç va låticu, tâ se låtica
klÅdç nad ogânj pa lîpo pûkne
i pokrôv odletî.)
kÅrbûn, m. Gjd. kÅrb¤nå - ugljen
(isto: Çgjæn) (Dopejï vrï}u kÅrb¤nå!)
kÅrbunjêr, m. Gjd. kÅrbunjærå 1. lo`a~ ugljena (Otåc stârÆ je
bîl kÅrbunjêr.); 2. radnik na
karçt
302
brodu koji doprema ugljen do
˜ n je sâmo nalÅlo`a~a (SV) (O
gâl, a kÅrbunjär m¤ j pejâl
kÅrbûn.)
karçt, m. - ve}a teretna ru~na kolica s dva kota~a (U`ãl je nås,
dïcu vozït na karçtu!)
kãrga, `. Gmn. kârg/karâg - poluga za podizanje pomo}u oslonca (Podmçsti kãrgu, pa }emo
lågje dï}!)
kÅrgåt, gl. svr{. (kÅrgâ{, kÅrgâj¤)
- poduprijeti, podignuti polugom (KÅrgåt }emo pa }e nÅn
bït lågje.)
karijôla, `. - teretna ru~na kolica
s jednim kolom i posudom za
teret, ta~ke (Pro{¤pïla sæ j gÇma na karijôli.)
karijôlica, `. - dje~ja igra~ka: teretna ru~na kolica s jednim
kolom i posudom za teret, ta~ke (Otåc m¤ j stërÆl karijôlicu.)
karoca, `. - zatvorena ko~ija sa
spregom od jednoga konja
(isto: kïk) (Sâmo sæ j gospodîn
vozîl va karëci.)
karonja, `. - 1. blato, ne~ist (^â j
tâ karënja? Po~ïsti tô!); 2. prljav ~ovjek (Karënja! Va blatnôn
büvÅ, va blåtnÿ j obu~ên.);
3. pren. ~ovjek ne~ista karaktera: ni{tarija (SH) (isto: ni{korïsti) (^œvÅj se njegå: õn je karënja, ni{korïsti!)
kåsa
karota, `. - crvena sto~na repa
(Pësæl sÅn karëtu da mi bûde
za blâgo.)
kãrta, `. Gmn. karât - 1. papir
(isto: hãrta) (Jâk je ôn, bï mëkru
kãrtu prekïn¤l.)  kî bi mokru
kãrtu prekïn¤l - koji je jako
sna`an (Jâk je ôn, bï mëkru
kãrtu prekïn¤l.); 2. putna karta
(K¤pïla sÅn kãrtu i na trî Çre
pÅr}ûjæn.); 3. ulaznica (Nî ve}
karât za prästavu.); 4. karta za
igranje (Zamï kãrte sëb¤n pa
}emo se hãrtat.)
kãrtat /se/, gl. nesvr{. (kãrtÅ{ /se/,
kãrtaj¤ /se/) - kartati se (isto:
hãrtat /se/) (Zåmi kãrte sëb¤n
pa }emo se kãrtat!)
kÅrtçla, `. - karta koja se poni{tava
na po~etku i na kraju radnoga
vremena (Na kÅrtçli pü{e da si
zåkasnÆl.)
kãrtica, ‘. - 1. papiri}, ceduljica
(ZapÆ{ï mi brôj na kãrticu!)
(isto: hãrtica); 2. putna karta
za gradski i me|ugradski autobus (K¤pï mi kãrticu za trçt¤
zônu!)
kÅrtôn, m. - karton (isto: hÅrtûn)
(Podlo`ït }emo kÅrtôn da ne
de{vâmo tlë.)
kÅrtulîna, `. - razglednica (isto:
hÅrtulîna) (Poslåla mÆ j kÅrtulînu z Bodulïjæ.)
kåsa, `. - blagajna (isto: blagãjna)
(Onå dçlÅ na kåsi.)
kasçla
303
kasçla, `. - 1. drveni sanduk (^å
tÆ j va tôj kasçli?); 2. mrtva~ki
sanduk, lijes (Kî }e nosït kasçlu? [êst ih rãbÆ.)
kasçlica, `. - mrtva~ki sanduk, lijes za djecu (Bælâ j va bælôj
kasçlici.)
kasçlina, `. - mrtva~ki sanduk, lijes kao ne{to stra{no, upozoravaju}e (Kad me klÅdû va
kasçlinu, nä}e me bït brîga!)
kasetîn, m. - grudnjak, prsluk
(isto: red'ipçto/rejipçto) (Operï njÿj kasetîn!)
kâsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - kasni
(PosÅdïla sÅn målo kâsnÿga/
kâsnæga fa`ôla.)
kasnït, gl. nesvr{. (kåsnÆ{, kåsnæ)
- kasniti (VåvÆk kåsnÆ{ na dçlo.)
kåsno, pril. (komp. kåsnije) - kasno
(Kåsno si do{lå, sç smo prëdÅli!); (BalÅncâni su se kåsnije
pë~æli sÅdït pu nås.)
Kaståfka, ‘. - ‘iteljica Kastva
(Mï}i{Ån je bîl, a imäl je `enÇ
zaposâl, jednÇ Kaståfku.)
Kaståvac, m. Gjd. Kaståfca - ‘itelj
Kastva (O‘enïla sæ j za Kaståfca.)
kasûn, m. Gjd. kas¤nå - sanduk,
{krinja (Va kas¤nÇ smo dr`åli
cvêt i takë ~â, ~å bi mï{i pojïli.)
kå{a, `. - jelo od kukuruznoga
ka{têl
bra{na (Nå{a kå{a vr¤tkôn
vrç, a strÆ~çva pu}, pu}, pu}!
Tô dÅ j nå{a kå{a rætkå, a njegëva g¤stå.)
kå{Åj, ‘. Gjd. kå{ja - ka{alj (Kå{Åj
j¤ mÇ~Æ!)  mã~jÆ kå{Åj - jednostavno, bezna~ajno, lako
(Tî mïslÆ{ dÅ j tô storït mã~jÆ
kå{Åj, a mÆ smo se oko togå/
tegå namÇ~ili.)
kå{jat, gl. nesvr{. (kâ{je{, kâ{j¤) ka{ljati (PrehlÅdül sæ j i kâ{je!)
kå{ica, ‘. - ka{ica (Storî se kå{ica
od ‘œtæ m¤kê pa se zasmo~î
{pehôn i va tû se kå{u lijç
ostå.)
kå{ka, `. Gmn. ka~âk - zmija (Bojün se ka~âk.)
ka{kçt, m. - vrsta kape sa zaslonom
(Kåmo si mi språvila ka{kçt?)
kå{kica, `. - zmijica (Bojün se ka~âk i sçjedno mÆ j jê kå{kica ili
kå{kina/kå~ina.)
kå{kina, `. - velika zmija (Bojün
se ka~âk i sçjedno mÆ j jê
kå{kica ili kå{kina/kå~ina.)
ka{têl, m. Gjd. ka{tçla - 1. dvorac,
utvrda (Mïslele smo da va
ka{tçlu büvaj¤ krâj i krajïca.);
2. Ka{tel - srednjovjekovni gra|evinski kompleks u grobni~kome Gradu utvr|en bedemima
(FrÅnkopâni su bÆvåli va Ka{tçlu.)
ka{tçlina
304
ka{tçlina, `. - stara zapu{tena
utvrda (FrbõjtÅr je bîl va ka{tçlini va GrÅdÇ.)
ka{tîga, `. - kazna (Tô mÆ j ka{tîga
i pråvo mi bÇdi!)
ka{tigåt, gl. svr{. (ka{tigâ{, ka{tigâj¤) - kazniti (PoslÇ{Åj me
a{ }u te ka{tigåt!)
ka{trôla, `. - limena posuda za
pe~enje mesa ili kruha (isto:
fœrma) (Na~inê se dvê {trÇcice
kê se klÅdû va ka{trôlu (fœrmu)
namå‘enu z ÇjÆn.)
katâr, m. Gjd. katÅrå - 1. upala s
gnojnim iscjetkom (Tô da njÿj
je katâr.); 2. izlu~ina {to se
iska{ljava (PÇnÅ j katÅrå!)
katarünskÆ, pridj. - koji se odnosi
na blagdan sv. Katarine (25.
studenoga) (MesopÇsnÆ {på{i,
katarünskÆ få{i!)
katrîda, `. - stol~i} s naslonom
(Klåst }emo bãn~i} mçsto katrîd pa }e më} sçst vï{e judîh.)
 steplït katrîdu/kÅntrîdu ozbiljno prionuti u~enju (Tî
lîpo steplï katrîdu/kÅntrîdu pa
}e{ vïdet da }e u~ïtejica bït
zadovõjna.)  trîbat komÇ/
kemÇ katrîdu/kÅntrîdu op¤hnÇt - odati priznanje komu
(Tô j påmetÅn ~ovïk, trïba mu
katrîdu/kÅntrîdu op¤hnÇt.)
kåu~, m. - kau~ (isto: kanapç, otomÅn) (K¤njâ na kåu~u.)
kåv¤l
kâva, `. - 1. mjesto gdje se kopa
pijesak (Dçla va kâvi ~Çda lêt.);
2. jama ostala nakon iskopa
kamenja ili pijeska (Va DÇbinÆ
j sç pÇno kâv.); 3. rudnik (DçlÅl je va kâvi va I stri.)
kavâl, m. - 1. lovac u igri {aha
(Hëdi z kavâlÿn!); 2. karta s
vrijedno{}u 12 u karta{koj igri
tre{ete (AM) (Hïti kavâla ako
ïmÅ{!)
kavâla, `. - ukrasna cvatu}a biljka
lon~arica: geranij, pelargonija
(isto: Årbakavâla, bÅrbakavâla,
barbarô‘a) (Kavâle su mi nãjlipjæ rô`ice.)
kavalçt, m. - dr`a~ drva pri piljenju, nogari (AM) (Pos¤dül sÅn
mu kavalçti i såd je jå nümÅn.)
kavåt, gl. nesvr{. (kavâ{, kavâj¤)
- vaditi kamenje u kamenolomu
(Nebëgi, u`åli su po cêli dân
kavåt va kâvi.)
kavidâl, m. Gjd. kavidÅlå - bogatstvo, kapital (isto: kapitâl)
(StçkÅl je lîp kavidÅl.)  brôd
i kavidâl - sav imetak, svo bogatstvo (SH) (Tô m¤ j brôd i
kavidâl.)
kåvrÅn, m. Gjd. kåvrana - gavran
(Sê j pÇno kåvranÆh vå Poju.)
kåvranina, `. - veliki gavran (Kakôv kåvranina letî!)
kåv¤l, m. Gjd. kåvula - cvjeta~a,
karfiol (Kåv¤l se pu nås ne
sãdÆ, ali ga jûdi rådi jidû.)
kÅzåt
305
kÅzåt, gl. nesvr{. (kã‘e{, k㑤) prstom pokazivati (Ne kÅ`ï na
sebï da ti se ne bï prïjælo.); (Nî
lîpo s p›stÿn kÅzåt na kogå/
kegå!)
ka‘arçt, m. - dio stare narodne no{nje: sukneni mu{ki ogrta~ od
ov~je vune, doma}e izradbe
(Tr nÆsû imçli jâko ~â obû} leh
kakôv ka`arçt.)
ka‘în, m. - 1. javna ku}a, kupleraj
(Povädaj¤ jûdi da j¤ j va ka`înu na{âl.); 2. pren. op}a
pomutnja, nered (StërÆl je vçlÆ
ka`în pa su sï pro{lï }å.)
ka‘ot, m. - 1. da{}ara, ku}erak,
bara~ica (Onï su va tôn ka`ëtu
bÆvåli dëkla nÆsû kÇ}u storïli.);
2. drvena pregrada u {tali za
prasca i stoku (OdÆlït }emo jæ
 prli su
z ka`ëtÿn.); 3. kiosk (O
nïkakÿv ka`ët i sç pomålo
gredû nåprvÿ.)
kêbÅr/kêbær, m. Gjd. kêbara/kêbera - kukac hru{t (KêbarÆh/
kêberÆh je ~Çda kad jåseni
cvatû.)
kêbari}/kêberi}, m. - mladi i/ili
mali kukac hru{t (Kêbari}a/
kêberi}a sÅn ulovïla.)
kêbarina/kêberina, `. - velik
kukac hru{t (U`åli smo kêbarini/kêberini nëgu s kÿncên
svæzåt i pustït ga da poletî.)
kçfa, `. - ~etka (isto, ali za ribanje:
bru{kîn, {kÅrtåca/{kÅrtå~a)
kî
(Såkakovih je kêf: za vlâsi, za
rîbat, za postolï...)
kçfat, gl. nesvr{. (kçfÅ{, kçfaj¤) 1. ~etkati (KçfÅn postolï!);
2. pren. sna`no udarati po kome (KçfalÅ j po njemÇ dëklÅ j
bîl mï}i{Ån, a såd bi otçla da
bacilâ oko njê.); 3. pren. o{tro
se rije~ima obra}ati kome (KçfalÅ j po njôj, a ovâ j sâmo m¤~åla.)
kçfica, `. - ~etkica za zube (Ne
rãbÆ mu kçfica kad su mu zûbi
popådali.)
kehetåt se/kihotåt se, gl. nesvr{.
(kehç}e{ se/kiho}e{ se, kehç}¤
se/kiho}¤ se) - hihotati se (isto:
hihotåt se) (Kehç}¤ se/kihë}¤
se cêlo zapõlnæ.)
kämÆjskÅ, odr. pridj. ‘. poimen. kemijska olovka (Vî{, si tû bêl¤ måju za{Åråla s kämÆjsk¤n.)
ke‘jåt se/kezjåt se, gl. nesvr{.
(ke‘jâ{ se/kezjâ{ se, ke‘jâj¤
se/kezjâj¤ se) - nespretno se
uspinjati, prentrati se (Vïdi
kakë se mî}Æ kezjâ/ke`jâ!)
kî, zamj. m. - 1. tko (Kî nÅn je tô
do{âl?); (Kî p›vÆ pût dõjde
Grâd, tâ môrÅ nãjprvÿ Båbu
bÇ{n¤t.); 2. Nmn. kî; koji (Tô
su onüstÆ kî våvÆk plâ~¤.); (kâ,
kô) (Kâ j tâ ‘änskÅ?; Kô j tô
dÆtç?)
kÆ~êj
306
kÆ~êj, m. Gjd. kÆ~çja - litica (Sü se
kadagëd popüstÆl na ôv kÆ~êj?)
kï~ica, `. - sko~ni zglob, gle`anj
(Kï~ica mÆ j nateklå a{ sÅn nëgu zvÆnÇla.)
kÆgod, zamj. m. - 1. tkogod, kojigod
(KÆgëd p›vÆ dõjde, dobït }e
jåbuku.); 2. neki, pokoji (KÆgëd dân jih se po dçset zlæ`ç.);
(kÅgod, kÿgod) (Dãj mi k¤gëd
jåbuku!; Va kÿngëd selÇ sÅn
bÆlå, lîpo su me prïjæli.)
kÆhåt, gl. nesvr{. (kü{e{, kü{¤) kihati (Smîrÿn kü{e, mõrdÅ j
alärgi~na?)
kÆhåvac, m. Gjd. kÆhåfca - kihanje
(Såko jÇtro me }apâ kÆhåvac.)
kihnjocast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. kihnjocastïjÆ) - pr}asta,
{iroka, nepravilna ili od prehlade otekla nosa (SH) (isto:
ki{njo~Åv) (Onï su sï po famîliji
kihnjëcasti.)
kihnjocastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. kihnjocastîjÆ) - koji
ima pr}ast, {irok, nepravilan
ili od prehlade otekli nos (SH)
(isto: kî{njo~avÆ) (On kihnjëcastÆ jÿj se pija`â.)
kïk, m. - zatvorena ko~ija sa spregom od jednoga konja (isto:
karoca) (SH) (Sâmo sæ j gospodîn vozîl va kïku.)
kïka, `. - izraslina na koko{jemu
jeziku (Koko{å ïmÅ kïku.)
kïlavÆ
kikåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. kikâ) ostvarivati specifi~ne zvukove
nalik {tucavici koje koko{
ispu{ta kada ima kiku (SV)
(Koko{å kikâ!)
kïkÿr, m. Gjd. kïkora - izbo~en i
iskrivljen zglob na korijenu
palca, na unutra{njoj strani
stopala (Nïkako ne mëræn
postolï k¤pït a{ ïmÅn kïkori.)
Kïkovica, `. - top. lokalitet na
podru~ju naselja Soboli na
autoputu Rijeka-Zagreb (O˜ n
je s Kïkovice, büvÅ na Kïkovici.)
kïlÅv (kïlava, kïlavo), neodr. pridj.
(komp. kilavïjÆ) - 1. kilav, koji
ima kilu (KïlÅv je i môrÅ pô}
na operâciju, a ne dâ mu se.);
2. pren. koji sve ~ini bezvoljno
i bez snage (Ne bÇdite takë kïlavi, dãjte målo b›`æ!); 3. ozlije|en i golu`drav, odnosi se
na pti~e (SV) (Na{lï su kïlavoga/kïlavega tï}a. Nç b¤ nï{ `
njegå.)
kïlavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kilavîjÆ) - 1. kilavi, koji ima kilu (Nãjprvÿ }e kïlavÿga/kïlavæga operîrat.); 2. pren. upravo
onaj koji sve ~ini bezvoljno i
bez snage (Avah menï, ~å m¤
j `enå onâ kïlavÅ?); 3. ozlije|eni
i golu`dravi, odnosi se na pti~e
(Bëmæ j kïlavÆ tï} pre`Ævêl!)
kilo
307
kilo, s. - kilogram (Donesï kilë
narånÅ~!)
kilomçtÅr, m. Gjd. kilomçtra kilometar (Do tåmÿ j jednë
pêt kilomçtÅr/kilomçtrÆh.)
kïmat, gl. nesvr{. (kïmÅ{, kïmaj¤)
- sjede}i padati u san (Cêlo
zapõlnæ kïmÅ na ëtomanu!)
kïmÆn, m. Gjd. kïmina - kumin
(biljka i za~in) (PokõjnÅ måt
JÇbinÅ j klÅdåla kïmÆn va kafç.)
kîno, s. - kino (Grêmo vå kÆno?
- Græmë!)
kïpanjÆ, s. - vrsta istovara voza s
nagibom prikolice (Jësip ïmÅ
prükolicu na kïpanjÆ.)
kÆpçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. kÆpî) kipjeti (MlÆkë ti kÆpî, maknï ga
z {pãrgeta/{pãrheta!)
kipï}, m. - mali kip, kipi} (Jedân
lîp kipï} je zïdelÅl od drvå.)
kipœ}Æ (-Å, -æ), odr. pridj. - kipu}i,
koji kipi (Ne mëræn tô jïst takë
kipœ}æ, ost¤dï tô!)
kirijâ{, m. Gjd. kirijÅ{å - prijevoznik kojem kao obrtno sredstvo
slu`e selja~ka kola (Nî vï{e ni
kirijÅ{îh ni kôl.)
kïsat /se/, gl. nesvr{. (kïsÅ{ /se/,
kïsaj¤ /se/) - kiseliti /se/ (Va
kåci sæ j kïsÅl kåp¤z i rïpa.)
kïsæl (kïsela, kïselo), neodr. pridj.
(komp. kiselïjÆ) - kiseo (Njïhÿv
je kåp¤z jo{ kiselïjÆ.)
kïtat
kïselÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kiselîjÆ) - kiseli (Va manç{tru
se klÅdç kïselÆ kåp¤z.)
kiselüna, `. Gmn. kiselîn - 1. kiselina (Va {kôli su Ç~ili o kiselünah.); 2. ukiseljeno povr}e
(Storït }u målo kiselüne za
zÆmÇ.)
küstÆ (kãstÅ, kõstÿ) zamj. - koji,
upravo koji (Kœst¤ }u od vås
dvïh p›vÿ ostrï}?)
ki{njo~Åv (ki{njo~ava, ki{njo~avo), neodr. pridj. (komp. ki{njo~avïjÆ) - pr}asta, {iroka,
nepravilna ili od prehlade
otekla nosa (SH) (isto: kihnjocast) (Onï su sï po famîliji
ki{një~avi.)
ki{njo~avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. ki{njo~avîjÆ) - koji ima
pr}ast, {irok, nepravilan ili od
prehlade otekli nos (SH) (isto:
kihnjocastÆ) (On ki{një~avÆ jÿj
se pija`â.)
kït, m. - kit: meka smjesa za spajanje i zaptivanje (K¤pï kïta pa
}u ti klåst staklë na lâ{tru.)
kïta, `. - grana (P¤hålÿ j i prekïn¤lo kïtu od orïha.)
kïtat, gl. nesvr{. (kïtÅ{, kïtaj¤) kitom {to puniti ili u~vr{}ivati
(naj~e{}e prozorsko staklo za
okvir) (MôrÅl je promÆnït staklë na ponç{tri. Sad ga kïtÅ i
klåst }e ga na mçsto.)
kïtica
308
kïtica, `. - gran~ica (Donesï mi
kïticu borï}a z Nagorê!)
kjçcat, gl. nesvr{. (kjçcÅ{, kjçcaj¤)
- klecati (Smîrÿn mi kolçna
kjçcaj¤.)
kjæ~åt, gl. nesvr{. (kjæ~î{, kjæ~ê)
- kle~ati (KëmÅ} kjæ~î na podüzanj¤.); (SåkÅ j `änskÅ imçla
svôj bãn~i} i na njên bi kjæ~åla
dok bi zïpirala rëbu.)
kjêk, m. Ljd. kjækÇ - velika nu`da
(SH) (Rên na kjêk.)
kjçkn¤t, gl. nesvr{. (kjêkne{, kjêkn¤) - kleknuti (Kad pa kjêknæn, këmÅ} se dîgnæn.)
kjçpalica/kjepålica/kjepetãlnica,
`. - naprava u vinogradu za
pla{enje ptica koja se vrti uz
pomo} vjetra i proizvodi zvuk
udaranjem drvenih izbo~ina
u da{~icu (SV) (Ståvi kjçpalicu/
kjepålicu/kjepetãlnicu a{ }e ti
tï}i së grëzjÆ pozobåt.)
kjepåt, gl. nesvr{. (kjçpje{, kjçpj¤)
- klepati kosu (Ali jih je lîpo
vïdet: le`ê i kjçpj¤ kësu.)
kjçpæt, m. - 1. `eljezni bat koji
udara o crkveno zvono (SH)
(PrÆmï kjçpæt v rûku i t¤cï po
zvënu.); 2. klatno na zvonu
(SV) (Dâ j kjçpæt pâl pa nî
zvonïlo.)
kjepetåt, gl. nesvr{. (kjepç}e{,
kjepç}¤) - 1. klatnom lupati
po zvonu (^ûj, kakë lîpo kje-
kju~ïna
pç}e!); 2. tuckati po ~emu (Ne
kjepe}ï po tomÇ/temÇ a{ mi
grê na `Æfcï.); 3. pren. ogovarati, {iriti glasine (SV) (Kjepç}e
po selÇ sïh i såkÿga/såkæga.)
kjçpn¤t, gl. nesvr{. (kjêpne{, kjêpn¤) - udariti zau{nicu, pljusku,
pljusnuti (isto: }çpn¤t) (BÇdi
dëbÅr, a{ }u te kjçpn¤t!)
kjesâr, m. Gjd. kjesÅrå - klesar,
onaj koji obra|uje kamen
(Kjesãr }e ti storït klup~ïce za
ponç{tre.)
kjesåt, gl. nesvr{. (kjç{e{, kjç{¤) klesati, obra|ivati kamen (PëvazdÅn kjç{e, znâ{ da mu nî
låhko.)
kjêt, gl. nesvr{. (kjanç{, kjanû) psovati, kleti, proklinjati (Lîpo
tæ j ~Çt takë kjanû}.)
kjätva, `. - kletva, psovka (Kjätvu
våje naÇ~Æ, a za molïtvu mu
trîbÅ ~Çda vrïmena.)
kjün~i}, m. - drveni ~avli} u cipeli
(Kjün~i}i su se zabÆjåli va poplåt.)
kjû~, m. Gjd. kj¤~å - klju~ (Påzi
da ne zgœbÆ{ kjû~!)
kju~ånica, `. - klju~anica ([pijåli
su ~ez kju~ånicu.)
kju~ï}, m. - klju~i} (Zg¤bïli smo
kju~ï} od lëkÿta.)
kju~ïna, `. - klju~ina (Tâ kju~ïna
tÆ j od vrât od konëbæ.)
kjûn
309
kjûn, m. Gjd. kj¤nå - kljun (Kôs
ïmÅ ~›nÅ perå i `ûtÆ kjûn.)
kjunï}, m. - kljuni} (Tï}i}i opïraj¤
kjunï}i a{ su lå~ni.)
kjunïna, `. - velik i sna`an kljun
(^åpja ïmÅ vçlÆ kjunïnu.)
klåda, `. - klada (Va {ÇmÆ j jednå
vçlÅ bÇkova klåda.)
klÅdåt, gl. nesvr{. (klãdÅ{, klãdaj¤)
- stavljati (isto: stÅvjåt) (Kåmo
to klãdÅ{?)
klåhtÅr, m. - mjera za drvo, 4 m3
(SV) (Dopejï mi klåhtÅr d›v!)
klakarïja, `. - neva`ni ljudi, slabi}i; rije~ za omalova`avanje
drugih ljudi (SV) (Tô tÆ j sç
klakarïja, bï bëje da nÆsû ni
do{lï.)
klÅnåc/klÅnjåc, m. Gjd. klÅncå/
klÅnjcå - klanac (Grê{ ~ez klÅnåc zdôlu!)
klÅn~ï}/klÅnj~ï}, m. - uzak klanac
i/ili klanac blage strmine (Zapœ{e se hëdæ} i po klÅn~ï}u/
klÅnj~ï}u, a kåko ne bi po tôn
klÅn~ïni/klÅnj~ïni.)
klÅn~ïna/klÅnj~ïna, `. - {irok i/ili
strm klanac (Zapœ{e se hëdæ}
i po klÅn~ï}u/klÅnj~ï}u, a kåko ne bi po tôn klÅn~ïni/klÅnj~ïni.)
klånjat se, gl. nesvr{. (klånjÅ{ se,
klånjaj¤ se) - klanjati se (Pred
nïkÆn se jå ne klånjÅn!)
klåt
klånjÅnjÆ, s. - dio crkvenoga obreda, klanjanje pred izlo`enim
raspelom u crkvi (Gredû na
klånjÅnjÆ.)
klåpat se, gl. nesvr{. (3. l. jd.
klâpje se, klâpj¤ se) - klimati
se (isto: klïmat se) (Zûb mi se
klâpjæ, môrÅt }u ga pô} znêt.)
klâs, m. Ljd. klÅsÇ - klas (cvat trave) (Po klÅsÇ vïdÆ{ kad je trÅvå
za kosït.)
klasân, m. Gjd. klasåna - mu{karac
neuredne, svijetle i nakovr~ane
kose (one koja nali~i travi klasÇji) (Da ïmÅ bêlÆ vlâsi moglï
bïmo ga zvåt klasân.)
klåst, gl. svr{. (klÅdç{, klÅdû) staviti (isto: ståvit) (KlÅdï tô va
pikåbit!); (Klåst }u rô`ice va
bå~vastÆ vâ`.)
klasÇja, `. - 1. vrsta trave kojoj se
osu{eno ili ugrijano klasje nakovr~a (isto: sädalice) (Na çlodrom¤ j ~Çda klasûj.); 2. pren.
`ena ili dijete neuredne, svijetle i nakovr~ane kose (one
koja nali~i travi klasÇji) (KlasÇjo, kåko uspîje{ oplçst tî vlâsi?)
klå{trit/klå{trat, gl. nesvr{. (klå{trÆ{/klå{trÅ{, klå{træ/klå{traj¤)
- klja{triti, obrezivati ([lï su
klå{trit/klå{trat a{ je sç zarÅslë.)
klåt, gl. nesvr{. (koje{, koj¤) - klati
(Dëkli ôn këje, mî }emo sç
pari}åt.)
klÅtït
310
klÅtït, gl. nesvr{. (klãtÆ{, klãtæ) 1. kamenjem ili {tapom stresati
plodove sa stabla (]êmo pô}
klÅtït orïhi zapõlnæ?); 2. besciljno tumarati, lutati, tratiti vrijeme (Kadï si klÅtîl do såd?)
klçma/klåma, `. - komad `eljeza
svijen na dva ugla, slu`i za spajanje drvenih dijelova u gra|evinarstvu (isto: klãmfa [klãÜfa])
(Dâj klçmu/klåmu pa }emo tô
spojït!)
klämbat se [kläÜbat se], gl. nesvr{.
(klämbÅ{ se [kläÜbÅ{ se],
klämbaj¤ se [kläÜbaj¤ se]) 1. vise}i se njihati (SV) (Lîpo se
kobasïce klämbaj¤ na bÇri.);
2. hodati bez cilja (KlämbÅ,
næbëg, po selÇ pëvazdÅn.)
klæmbesåt [klæÜbesåt], gl. nesvr{.
(klæmbç{e{ [klæÜbç{e{], klæmbç{¤ [klæÜbç{¤]) - ru`no i nespretno hodati tresu}i udovima
(Ne klæmbe{ï z rukåmi a{ tæ j
g›do vïdet.)
klepå~a, `. - `ena koja rado ogovara i {iri pri~e uokolo (SV)
(Onå tÆ j prâvÅ klepå~a, ali se
tebç bojî pa o tebï ne govërÆ.)
klçtu, pril. - dogodine (SH) (Klçtu
}u mu nëv¤ jakçtu k¤pït.)
klïca, `. - klica (Fa`õl je hïtÆl klïcu.)
klï~ica, `. - mala, nje`na klica
(Påzi da ne polëmÆ{ klï~ice!)
klôbu{
klï~ina, `. - klica (Velïke klï~ine
su na kÿmpÆrÇ.)
Klï}i, m. mn. - top. stariji naziv za
mjesto Trnovicu i Zoreti}e u
gornjem toku Rje~ine u jelenj˜ n je od Klï}Æh,
skoj plovaniji (O
büva va Klï}Æh. Ræmë Klï}æn.)
klïjat, gl. nesvr{. (3. l. jd. klîje,
klîj¤) - klijati (Kÿmpür je pë~æl
klïjat.)
klïmat /se/, gl. nesvr{. (3. l. jd.
klïmÅ /se/, klïmaj¤ /se/) klimati /se/ (isto: klåpat se)
(Zubï} jÿj se klïmÅ.)
klün~anica, `. - vje{alica za odje}u (isto, zn. 3: pikadôr) (Nãjbojæ su drvênæ klün~anice.)
klü{}a, s. mn. - klije{ta (Kåd je nçvrÆme velïko, tâ da se hïtæ vân
klü{}a od {pãrheta i popï~Åk.)
klî{}ær, m. Gjd. klî{}era - kukac
jelenak (Ovô lçtÿ j bîlo ~Çda
klî{}erÆh.)
klobûk, m. Gjd. klob¤kå - klobuk,
{e{ir (Na klob¤kÇ ïmÅ perë od
tï}a.)
klobu~ï}, m. - mali klobuk, {e{iri}
(Tçci, tçci po putï}u va ~rjênÿn
klobu~ï}u! Vï{e vrädi klobu~ï}
leh Terêza i Kru~ï}.)
klôbu{, m. - debeli okrugli kamen
(isto: glôbu{) (Hïti klôbu{ va
Rï~inu! Da vî{ kakë }e pjÇsn¤t.)
klôfa
311
klôfa, `. - naprava kojom se udara
po prostira~u (isto: klôfær) (Kãj
tÆ j klôfa?)
klôfat, gl. nesvr{. (klôfÅ{, klôfaj¤)
- udarati po prostira~u kloferom (Jå~e klôfÅj po tçpihu!)
klôfær, m. Gjd. klôfera - naprava
kojom se udara po prostira~u
(isto: klôfa) (Kãj tÆ j klôfær?)
klokotåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. kloko}e, kloko}¤) - klokotati
(isto: klopotåt) (Po lçtu, kad je
{œ{a va korïtu Ri~ïnæ, tâ lîpo
potëk klokë}e.)
klõnca, `. Gmn. klônc - pokvareno jaje (isto: klopotûh/klopotûm) (SV) (Jãja su fânj ståra pa
påzi da ne bûde kâ klõnca.)
klõncat, gl. nesvr{. (3. l. jd.
klõncÅ, klõncaj¤) - 1. bu}kati
(odnosi se na teku}inu u zatvorenom) (Vozïli smo vÆnë va
bocûnÆh pÅ j lîpo klõncalo.);
2. hodati ljuljaju}i tijelo, hodati polako, stara~ki (SH)
(KlõncÅ takë pomålo i do
põlnÅ j dëma.)
klopotåt, gl. nesvr{. (klopo}e{,
klopo}¤) - 1. lupati, tresti,
{tropotati (Kåko tâ vrâg klopë}e.) (SH); 2. klokotati (samo 3.
l. jd. i mn.) (isto: klokotåt) (Po
lçtu kad je {œ{a va korïtu
Ri~ïnæ tâ lîpo potëk klopë}e.)
klopotûh/klopotûm, m. - pokva-
kmåt
reno jaje (isto: klõnca) (Jãja su
fânj ståra pa påzi da ne bûde
kî klopotûh/klopotûm.)
klô{tÅr, m. Gjd. klô{tra - samostan
(Je`uvünci su va klô{tru.)
klubåk, m. Gjd. klupkå - klupko
(K¤pït }u ~rjênÆ klubåk vÇnæ
za storït kåpu.)
kl¤på, `. - 1. dio starinskoga namje{aja za sjedenje vi{e osoba, sa sandukom za pohranu
(Kl¤på ïmÅ i kasûn va kü sæ j
moglë ~agëd språvit.); 2. klupa
(Na p¤tÇ do crükvæ su kl¤pç
pa tô starïjÆn jûdæn dobrë dõjde.); 3. {kolska klupa (Za zådnj¤
kl¤pÇ sæ j u`ålo rç} dÅ j magarä}Å.)
klupïca, `. - klupica (Pred crükv¤n
je klupïca i nïkad nî slëbodna!)
klupïna, `. - velika klupa (Ni klupïna tåmo ne bï bÆlå dësta.)
klup~ïca, `. - klup~ica, kameni ili
drveni dio ispod prozora i balkonskih vrata (Kjesãr }e ti storït klup~ïce za ponç{tre.)
klup~ï}, m. - malo klupko (Namotåt }u klup~ï} vÇnæ.)
kmålu, pril. - umalo, zamalo, domalo (Kmålu sÅn ti do{lå!)
kmåt, gl. nesvr{. (kmç{, kmû) biti u stanju vrlo lagana i nemirna sna, biti u polubudnu
kmçt
312
stanju (isto: tmåt) (Cêlo jÇtro
kmç!)
kmçt, m. - poljodjelac, ratar, seljak
˜ n je vrÆdân kmçt.)
(O
knålo, s. - panj ili prostor na kojem se cijepaju drva (isto: tnålo)
(CüpÅj na knålu!)
knjâk, m. - 1. ostatak dijela tijela
odstranjena amputacijom, batrljak (Odrïzali su mu nëgu, pa
våvÆk skrüvÅ knjâk.); 2. pren.
nerazvijeni, kr`ljavi dio udova
(Fânj mëre z ÿtîn knjâkÿn! Na
sç se ~ovïk navådÆ.)
knjåkÅv (knjåkava, knjåkavo),
neodr. pridj. - 1. kljast (Vrnœl
sæ j knjåkÅv z råta.); 2. pren.
nespretan (Bë`e, ali si tî knjåkava, sç ti pådÅ z rûk!)
knjåkavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. 1. kljasti (KnjåkavÆ, ne knjåkavÆ, menî j dëbÅr za dçlat.);
2. pren. nespretni (Ti knjåkavÿn
dâ{ ~â {}æn}ïvo za dçlat?)
knjïga, `. - knjiga (isto: lîbra) (PÇna jÆn je kÇ}a knjîg.)  }apåt
se knjïgæ - ozbiljno se prihvatiti
u~enja (Tî se lîpo }apâj knjïgæ
pa }e{ õnda pô} nå tÅnci.) 
zapÆsåt kogå/kegå/sebç va
~‹n¤/~›n¤ knjïgu - 1. umrijeti
(Våje }e ga nebëgoga/nebëgega më} zapÆsåt va ~‹n¤/~›n¤
knjïgu.); 2. {alj. o‘eniti se (^å
ste se i vî zapÆsåli va ~‹n¤/~›n¤
kobïla
knjïgu? Nçka ste, takë Bôg
zapovädÅ!)
knjï‘ica, `. - 1. tanka knjiga ili
knjiga manjega formata (]ç{
låhko pro~ïtat tû knjï`icu!);
2. {kolska knji`ica (Pÿndïjak
nÅn je pô} po knjï`ice!); 3. molitvenik (K¤pï mi knjï`icu z vçlÆmi slëvi a{ ne vïdÆn ~ïtat.)
knjï‘ina, `. - debela knjiga ili
knjiga velikoga formata (^å
knjï`Æn je onå ve} pro~ïtala!)
kôb, `. Gjd. kôbi - usud, zla sudba (G›dÅ kôb gÅ j trçfila.)
kobasïca/kÿmbasïca [kÿÜbasïca],
`. - kobasica (Fa`õl je bëjÆ ako
se va njên kÇhÅ kakëva kobasïca/kÿmbasïca.)
kobasï~ica/kÿmbasï~ica [kÿÜbasï~ica], `. - mala ili ukusna,
omiljena kobasica (Dvê tê kobasï~ice/kÿmbasï~ice su kod
jednå nÿrmãlna.); (Jednå kobasï~ica/kÿmbasï~ica i menî j
dësti.)
kobasï~ina/kÿmbasï~ina [kÿÜbasï~ina], `. - velika kobasica ili
kobasica lo{ije kakvo}e (Ne
vajâ ni kad dçlaj¤ onê vçlæ
kobasï~ine/kÿmbasï~ine ~a ih
ne mëre sâm ~ovïk pojïst.);
(Ma, jå se i kobasï~ini/kÿmbasï~ini naveselîn.)
kobïla, `. - 1. kobila, `enka konja
(KobïlÅ j za zlê}.); 2. kukac
kobïlica
313
skakavac (Kod dicå smo kobïlÅn nëge otkÆdåli.); 3. naprava
na koju se stavlja drvo pri
piljenju, nogari (Drvë se klÅdç
na kobïlu pa se pülÆ.); 4. starinski {tednjak na nogarima (Måt
je k¤pïla kobïlu i na hrtÇ ju
doneslå z RÆkê.); 5. vrsta specijalnoga stola za ginekolo{ki
pregled i porod (Nü se låhko
popÆstït na kobïlu.)
kobïlica, `. - 1. mala i/ili mlada
kobila, `enka konja (Kakëva
lÆpå kobïlica!); 2. kukac skakav~i} (Pu{}âj tû kobïlicu, ne
mÇ~i ju!)
kobïlina, `. - 1. velika, sna`na i/
ili stara kobila, `enka konja
(Kobïlina se këmÅ} v¤~ç.);
2. veliki kukac skakavac (Tâ
kobïlina sï lîsti na rô`icah projî.)
kÿbït, gl. nesvr{. (kõbÆ{, kõbæ) vrebati, ispitivati, sa zanimanjem promatrati {to (^å ~â
kõbÆ{?)
ko~ijâ{, m. Gjd. ko~ijÅ{å - ko~ija{
(BïstahÅr! BïstahÅr! - u`åli su
zïjat ko~ijÅ{ï.)
ko~ûn, m. Gjd. ko~¤nå - ugao
ku}e, zaba~eni prostor na tavanu ili u ku}i (SV) (Kad pë~næn zïvlÅ~it z ko~¤nå imçt
}u ~â dçlat!)
ko}o/kû}o // ko}i}/kû}i}, m. Gjd.
ko}ota/kû}ota - izraz za tepa-
kofina
nje svinj~etu (odmil. kao gica
i sl.) (Grê{ vïdet kë}ota/kû}ota
// kë}i}a/kû}i}a?)
kod/ko, pril. - kao (K¤pïli su mî}æmu barçticu/berçticu i såd
je kod nôno.)  ko fôl - tobo`e
(Ko fôl sÅn jå krajïca.)  kod
da bi - poput, nalik (Tâ vëdena
mÇnjÅ j bilå kod da bi jednå
gorœ}Å glavnjïca.)  kod si kod
- u zna~enju poja~ane usporedbe (Onâ j këd si këd måt.;
Bül je velïk këd si këd medvïd.)
kofa, `. - ko{ara za no{enje djece,
`ive`nih namirnica, limenki
za mlijeko (isto: ko{åra) (Mî}erÿmu/mî}eræmu ditçtu su
stÅvjåli pod ku{în va këfu kri‘ï}i od {êdrkæ da ne bï na
njegå do{lå {trîga.); (Oprtïla
sÅn ga za sûn këf¤n na hrbåt i
hëdæ} ga neslå duhtôru Lukânovi}u na ^ãvju.); (K¤pïla sÅn
këfu a{ nümÅn { ~în pô} na
plåcu.); (Mlikarïce bi va këfu
poslÅgåle låte i z pla{}çnic¤n
ju povæzåle i nosïle na hrtÇ.)
kofær, m. Gjd. kofera - putni kov~eg (AM) (Ne mëræn pô} na
pût bez këfera.)
kofica, `. - ko{arica za no{enje
`ive`nih namirnica (K¤pïla
sÅn sebï këfu i mî}ÿj këficu pa
nçka se vådÆ.)
kofina, `. - te{ka ili dotrajala ko{ara za no{enje (Sï su brœndali
kôgo
314
mlikarïcÅn kad bi va bÇs u{lç
z këfin¤n, a våvÆk su, næbëge,
plÅtïle hãrtu i zâ nju.)
kôgo, m. Gjd. kôgota - kuhar
(MâlÆ njÿj je kôgo na brodÇ.)
kôg¤l, m. Gjd. kôgula - okrugli
kamen, oblutak (SV) (KôgulÆh
je uz Ri~ïnu.)
koguma/kÇkuma, `. - posuda od
emajliranoga lima za napitke
(naj~e{}e za kavu), s dr{kom i
kljunom (]çmo va këgumi/
kÇkumi kafå skÇhat!)
kogumica/kÇkumica, `. - manja
posuda od emajliranoga lima
za napitke (naj~e{}e za kavu),
s dr{kom i kljunom (]çmo va
këgumici/kÇkumici kafå skÇhat!)
kojonåt, gl. nesvr{. (kojonâ{, kojonâj¤) - zadirkivati (PÇstÆ jih,
vî{ da te kojonâj¤.)
kokodÅkåt, gl. nesvr{. (kokodã~e{,
kokodã~¤) - 1. glasati se kokodakanjem (odnosi se na koko{)
(samo 3. l. jd. i mn.) (VãldÅ j
zlæglå kad takë kokodã~e.);
2. glasati se poput koko{i (Bëme, ne znâ{ kî kokodã~e: koko{å ili ôn!); 3. pren. blebetati
(Cêli dân kokodã~e{! Færmâj!)
kokolåt, gl. nesvr{. (kokolâ{, kokolâj¤) - maziti, teto{iti (Vïdi kakë kokolâj¤. Mõrda bûde ~â?!)
kokolo, m. Gjd. kokolota - maza,
mezimac, mezim~e (Ne mëre
kola
se odÆlït od svõjga këkolota, a
tô ëbÆn nî dobrë.)
koko{å, `. - koko{ (P›vÿ se nî jïlo
tulïko koko{çvine, a këko{e sæ
j imçlo za jãja.)  kod kad
slîpÅ koko{å nãjde z›no - slu~ajno se dogoditi (Tô si na{lå
slÇ~Åjno, këd kad slîpÅ koko{å
nãjde z›no.)  koko{â j komÇ/
kemÇ påmæt/mozak pozobåla
- odnosi se na glupu, ograni~enu osobu (Ne mëre{ tî { njûn
o tomÇ/temÇ povædåt, njõj je
koko{å påmæt/mëzak pozobåla.)
koko{âr, m. Gjd. koko{Årå 1. koko{injac (Trîba såkÆ dân
o~ïstit koko{âr.); 2. ptica grabljivica koja lovi koko{i (Kad bi
kî vïdæl koko{Årå, pë~æl bi
zïjat jûdæn da pospråvæ këko{e
va koko{âr.)
koko{çvina, `. - koko{je meso
(P›vÿ se nî jïlo tulïko koko{çvine, a këko{e sæ j imçlo za
jãja.)
koko{ïca, `. - mlada i/ili mala koko{ (Nar¤~ïla sÅn këko{u, a
dënesÅl si mi koko{ïcu!)
koko{ïna, `. - stara i velika koko{
(Tâ koko{ïna nî za drÇgÿ leh
za va jûhu.)
kôla, `. - ljepilo (isto: lepïlo) (Kolâ
se s kôl¤n.)
kola, s. mn. - zapre`na kola (Na
këla se klÅdç kë{ kad se vëzÆ
kolåc
315
gnôj ili {œ{Ånj, a za drvå i sêno
se lo`ê lêgnjari.)
kolåc, m. Gjd. kÿlcå - kolac (Hôj
ræmë nasï} kÿlcï za kumadôri.)
kolace, s. - mali kota~, malo kolo
(Zg¤bül je këlaca od åvuti}a.)
kolâ~, m. Gjd. kolÅ~å - 1. kola~
(NÆsmë mi u`åle pê} tî kolÅ~ï
kot ~å se danås dâ.); 2. dvopek
u obliku koluta (isto: ba{kot)
(KolÅ~ï smo mo~ïli va bêlÿ
kafç.)
kolãjna, `. - 1. ogrlica (Va Lûke`Æh
je fânj `änskÆh imçlo kolãjne
dë pÅsa.); 2. lenta s medaljom
(Dobïla sÅn kolãjnu a{ sÅn
nãjbr`æ teklå.)
kolân (-a, -o), neodr. pridj. - {krobljen (Stomånja m¤ j våvÆk kolâna!)
kolânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - {krobljeni (KlÅdï kolânÆ stõlnjÅk na
stôl!)
kolårac/korålac, m. Gjd. kolãrca/
korãlca - grah penja~ s crvenim to~kama (Ovô lçto smo
posÅdïli kolårac/korålac.)
kolarîn, m. - 1. u{krobljeni ovratnik
na ko{ulji (SH) (Dãj da ti namçstÆn tâ kolarîn na stomånji.);
2. zlatni lanac (AM) (DårovÅl
jÿj je kolarîn.)
kolåt /se/, gl. nesvr{. (kolâ{ /se/,
kolâj¤ /se/) - 1. lijepiti /se/ (isto:
kolo
læpït /se/) (Kolâ se s kôl¤n.);
2. {krobiti (P›vÿ su se kolçti
kolåli pa su lîpo stâli.)
kÿl~ï}, m. - kol~i} (TrîbÅ mi pâr
kÿl~ï}Æh!)
kÿl~ïna, `. - velik, odbojan kolac
(Ne mÅ{ï z ÿtîn kÿl~ïn¤n a{
}e{ komÇ/kemÇ ëko skopåt!)
kolçno, s. - koljeno (Kolçna me
bolê.)
kolæncç, s. Nmn. kolæncå - koljeno u djeteta (Së kolæncç si
råzgrebÅl.)
kolera, `. - kolera (Bîlÿ j p›vÿ këleræ i pu nås.)
kolçt, m. - ovratnik na ko{ulji ili
na haljini (Na stomånji se nãjprvÿ pêglÅ kolçt.)
kolçta, `. - milostinja, milodar,
pomo} (SkÇpili smo kolçtu i
dâli jÆn.)
kolçti}, m. - ukrasni ili mali
ovratnik na ko{ulji ili na haljini (Kolãj njÿj kolçti} pa }e
njÿj lîpo stât.)
kôli}, m. - 1. grah penja~ (Kôli}
pu nås dobrë rodî.); 2. kolac o
koji se ovijaju biljke penja~ice
(SV) (Hëmo klåst sisvätnicÅn
kôli}i a{ }e je bÇra polomït.)
kolino, s. - veliki kota~, veliko
kolo (Vïdi kakëvo këlino ïmÅ
kamijôn!)
kolo, s. - kota~, kolo (NÆsû ti këla
poravnâna na bicïklu!)  bït
kolÿmbâr
316
kod kolo bez platï{}Å - biti
nestalan, ne znati {to se ho}e
˜ n tÆ j kod këlo bez platï{}Å:
(O
jedân dân bi ovakë, drÇgÆ
onakë.)
kolÿmbâr [kolÿÜbâr], m. Gjd.
kolÿmbÅrå [kolÿÜbÅrå] 1. obru~, kolobar (na {tednjaku) (Akÿ j pinjåta vç}Å, môrÅ{
znêt vï{e kolÿmbÅrîh.); 2.
pren. podo~njak (^å cêlu nô}
nÆsï spâl kad ïmÅ{ takëvi kolÿmbÅrï?)
kolôna, `. - dio svadbenih obi~aja
kojim seoski mladi}i ispra}aju
mladenku u drugo selo i od
`enikove povorke tra`e novac
kao otkupninu (Bül sÅn jÆn va
kolôni i mëre jih bït srân cigânit se za takëvu divõjku.)
kôlp, m. Gjd. kõlpa - mo`dana
kap (SH) (isto: kâp/kåpja) (Påzi
a{ bï te mëgÅl kôlp }apåt!)
kÿlpåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. kÿlpâ,
kÿlpâj¤) - pretrpjeti udar
(odnosi se na mo`danu kap)
(Kÿlpålo gÅ j i ne znâ zâ se.)
kõltra, `. - posteljni prekriva~ (Måt
mÆ j za dëtu dÅlå lîpu kõltru.)
kÿltrîna, `. - zavjesa (Nî bîlo lïpjÆh kÿltrîn!); (Jo{ mi sâmo fålæ
bonagrâcija i kÿltrîne.)
kolÇdrica, `. - opatica, ~asna sestra, redovnica (Nå{a kolÇdrica
lîpo kÅntâ.)
komãnda
kolûr, m. - boja (isto: bôja, fãrba)
(Kôga/kêga kolûra su ti kÿltrîne?)
kol¤t, m. Ljd. kol¤tÇ - kolut (Pos¤dï mi kël¤t `ïcæ!)
komÅ}/komÅj, pril. - jedva (SH)
(isto: jçdva) (Pu{}âj tû vçl¤
bâlinu! Vî{ da ju këmÅ} dr`î{!)
 komÅ} i jçdva - uz izuzetno
mnogo truda (KëmÅ} i jçdva
sÅn tô zïv¤kÅl.)
komÅd, m. Ljd. komÅdÇ - 1. komad
(isto: bokûn, kûs) (Pojül je këmÅd sïra i paläntæ i {âl nåzÅd
dçlat.); 2. parcela zemlji{ta (Tô
j nå{ këmÅd i prepÆsåt }emo
ga nâ se!)
komadânt, m. Gjd. komadãnta predvodnik, zapovjednik (KrabÇje su bîle g›de. Imçle su
dûgi zvÿncï na {pÅgÇ i måske
kod medvïdi. Za tî zvÿncï
k¤pït, nïkÆ su u‘åli dåt i rasadü{}Å (to njïve). Sprêda njïh je
{âl komadânt s pålic¤n. Sï
smo bÆ`åli prçd njimi.)
komadi}, m. - komadi} (isto: bokunï}, kusï}/ku{}ï}) (Këmadi}
krÇha i bîlo m¤ j dësta.)
komãnda, `. Gmn. komând 1. naredba (Tô j komãnda i
takë se môrÅ storït!); 2. zgrada
vojnoga zapovjedni{tva (DçlÅl
je va komãndi a{ je bîl oficîr.)
komÅndîrat
317
komÅndîrat, gl. nesvr{. (komÅndîrÅ{, komÅndîraj¤) - zapovijedati (Onå vôlÆ komÅndîrat.)
kômÅr, m. Gjd. kômara - obad
(Jâko ~ç{e kad kômÅr ubodç.)
kômarica, ` .- komarac (SÇ su me
kômarice zjïle!)
kômari~ina, `. - komarac kao vrlo dosadan i neugodan kukac
(Cêlu nô} mÆ j nïkakova kômari~ina letçla okol nësa.)
komîsija, `. - komisija (PohãjÅ
komîsija i zïbirÅ nãjlipjÆ v›t.)
komjåta, `. - ru{evna da{~ara (SH)
(Büvaj¤ va nïkakovÿj komjåti.)
komÿd/komoditêt, m. - osje}aj
slobode, opu{tenosti, nesputanosti (SåkÆ bi svôj këmÿd/
komoditêt, a nïkÆ ga se môrÅ i
odrç}.)
komÿdÅn (komÿdna, komÿdno),
neodr. pridj. (komp. komodnïjÆ) - nesputan, opu{ten, lagodan,
spor (Dâj b›`e, ~å si takë këmÿdna?)
komodåt se, gl. nesvr{. (komodâ{
se, komodâj¤ se) - osje}ati se
opu{teno, nesputano (Sçdite,
komodâjte se!)
komodîn, m. - no}ni ormari} (K¤pït }u pëstæj i dvâ komodîna.)
komÿdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
komodnîjÆ) - nesputani, opu{teni, lagodni, spori (Ob¤cï onê
këmÿdnæ bragç{e za putovåt.)
kÿmplçti}
komo{tre, `. mn. - lanci za kotao
iznad ognji{ta (Na komë{tre
sæ j obïsÆl këtli} va kõn sæ j
kÇhalo.)
kÿmpîr [kÿÜpîr], m. Gjd. kÿmpÆrå [kÿÜpÆrå] - krumpir (Pu
nås se jî ~Çda kÿmpÆrå.); (Spç}
}emo bÅtkï i mlâdÿga/mlâdæga
kÿmpÆrå i tô j obçd za dçset.)
kÿmpirïca [kÿÜpirïca], `. - palenta ukuhana s krumpirom (Palänta kÿmpirïca sæ j skëro såkÆ
dân kÇhala.)
kÿmpirï} [kÿÜpirï}], m. - sitan
krumpir (Kÿmpirï} smo prÅscên kÇhali.)
kÿmpirïna [kÿÜpirïna], `. - krupan krumpir (Vïdi kakôv kÿmpirïna!)
kÿmpirovïca [kÿÜpirovïca], `. krumpirova stabljika (PoprÅ{ï
kÿmpirovïcu a{ }e sç zlåtice
pojïst!)
kÿmpjÇtær, m. Gjd. kÿmpjÇtera
- ra~unalo (Stvãrno môrÅ{ bït
bläntÅv da nœmÆ{ kÿmpjÇtær
upÅlït.)
kÿmplçt [kÿÜplçt], m. - dvodijelno
odijelo (Ba{ tÆ j lîp kÿmplçt
za{ïla za Vazâm.)
kÿmplçt [kÿÜplçt], pril. - sasvim,
potpuno (Sad smo kÿmplçt pa
mëremo po~êt.)
kÿmplçti} [kÿÜplçti}], m. - dvodijelno odijelce (Lîp kÿmplçti}
si njÿj k¤pïla!)
kÿmpletîrat
318
kÿmpletîrat [kÿÜpletîrat], gl.
nesvr{. (kÿmpletîrÅ{ [kÿÜpletîrÅ{], kÿmpletîraj¤ [kÿÜpletîraj¤]) - upotpuniti (Jo{ mi fålæ
dvê slï~ice za kÿmpletîrat
Ålbûm.)
kÿmplçtno, pril. - potpuno, sasvim, posve (»Kÿmplçtno sÅn
pozÅbïla« bï nå{i stârÆ reklï:
»ZåsÆnsegå sÅn pozÅbïla«!)
komûn, m. Gjd. kom¤nå - zajedni~ki vlasni{tvo, op}insko zemlji{te (AM) (Zapõlne }emo
pô} va komûn po kÿl~ï}i.)
konåc, m. Gjd. kÿncå - konac
(NavrÆzï mi konåc va ïglu!)
konak, m. - 1. mjesto za kratkotrajan odmor, predah (Dêl mlikarîc su imçle kënak na Bælvedêru. Tåmo bi se na{lç, po~ïn¤le,
rasporædïle mlÆkë i {lç dåje.);
2. mjesto u planini gdje se kuha
i jede u doba ko{nje (SåkÆ j
imêl svôj kënak va plånini.
Tåmo sæ j kÇhalo i spâlo.)
konÅtït, gl. nesvr{. (konãtÆ{, konãtæ) - 1. dugotrajno hodati (Pë{tÅr cêlÆ dân konãtÆ.); 2. vucarati se (KonãtÆ{ cêlÆ dân. ^å ti
nî dësta?)
kÿn~ên (kÿn~çna, kÿn~çno),
neodr. pridj. - kon~an (StõlnjÅk
je kÿn~ên.)
kÿn~ênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - kon~ani (Ob¤cï kÿn~ên¤ måju!)
kÿntrapêz
kÿn~ï}, m. - djeli} konca (Kÿn~ï}
ti vïsÆ! Hôj, }u ti ga odrïzat!!)
kÿndot, m. - nu`nik, zahod (isto:
zâhod) (Hôj va kÿndët ako ti
se cœrÅ!)
kÿnduhtêr/kodotêr, m. Gjd.
kÿnduhtærå/kodotærå - kondukter (P›vÿ j kodotêr/
kÿnduhtêr napla}Ævâl hãrte,
sad sç dâ {ofêr.)
konoba, `. - prizemni podrum,
spremi{te (Skopåt }emo konëbu a{ våvÆk dobrë dõjde!)
konobica, `. - podrum manje
kvadrature (I konëbicÅ j bëjæ
leh nï{!)
konobina, `. - prostran podrum
(^å }e ti takë velïka konëbina?)
konop, m. - konop (isto: {pâg)
(Konëp mi sæ j vås zaf›kÅl, }u
~Çda vrïmena zg¤bït da ga
odf›kÅn.)
konopja, `. - konoplja (Va L¤kï su
skrcÅvåli konëpju.)
kõntra, `. - 1. uzvratni udarac (Tô
mÆ j kontra ~å sÅn ga t¤`ïla!);
2. ko~nica na kota~u bicikla
(K¤pï jÿj bicïkÅl s kõntr¤n.)
kõntra, prij. - protiv, nasuprot (Va
crükvÆ j kõntra menç stâla Mårica.)
kÿntrapêz, m. - protuuteg (SV)
(isto: kÿntrapêza) (Klådi kÿntrapêz od kilå!)
kÿntrapêza
319
kÿntrapêza, `. - protuuteg (AM)
(isto: kÿntrapêz) (Klådi kÿntrapêzu od kilå!)
kÿntrôla, `. - nadzor (MôrÅ{ imçt
kÿntrôlu nåd njimi!)
kÿntrolåt, gl. nesvr{. (kÿntrolâ{,
kÿntrolâj¤) - nadzirati (isto:
kÿntrolîrat) (^å jih vï{e kÿntrolâ{, tô ti råjÆ prkësæ.)
kÿntrolîrat, gl. nesvr{. (kÿntrolîrÅ{, kÿntrolîraj¤) - nadzirati
(isto: kÿntrolåt) (^å jih vï{e
kÿntrolîrÅ{, tô ti råjÆ prkësæ.)
kÿntrolôr, m. - nadzornik (Bül je
kÿntrolôr va fåbriki.)
kônj, m. Gjd. konjå - konj (Tû
võltu da su storïli tulïko visokë
da mëre stârÆ Zaharïja prô} na
konjÇ ~ez njû a da se ne prigübje.)  dçlat kod kônj - stalno
naporno raditi (On dçlÅ kod
kônj, zlomït }e se tû~¤} po
tôn kamÆkÇ.)  påst s konjå
na oslå - izgubiti polo‘aj/bogatstvo (Tåko tÆ j tô kad pÅdç{
s konjå na oslå, ~Çda vrïmena
rãbÆ dëkli ~ovïk dõjde nâ se.)
konjï}, m. - 1. mali i/ili mladi konj
(Dicå jâ{¤ konjï}i.); 2. metalna
podlo{ka kroz koju se provu~e
stijenj i koja pluta na ulju (Na
konjï} se klÅdç du{ïca, pa se
to klÅdç va `mûj z pôl ÇjÅ/ÇlÅ
i pôl vodê i va`gç se.)
konjïna, `. - 1. sna`an, velik konj
(Kakôv konjïna! Kî bi ga zajå-
kopï~ica
hÅl?); 2. star i islu`en konj (Nebëg konjïna, këmÅ} se v¤~ç!)
kõnjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - konjski (Tô j kõnjskÅ mÇha.)
kôp, m. Ljd. kÿpÇ - kop, kopanje
(Græmë na kôp, ali jûdi råje
re~û: »Græmë kopåt!«)
kopâ~, m. Gjd. kopÅ~å - kopa~
(Trîbaj¤ nÅn te`Åkï kopÅ~ï.)
kopânj, m. Gjd. kopÅnjå - omanje
drveno korito za no{enje razli~ita materijala (Gnõj }emo
lo`ït va kopânj i zançst ga na
lÆhÇ.)
kopånjica, `. - drveno korito za
no{enje razli~ita materijala; u
svinjokolji: drveni sanduk u
kojemu se svinji odstranjuju
~ekinje (PrÅsåc se ofÇrÆ pa mu
se va kopånjici znïmaj¤ dlåke.)
kopåt, gl. nesvr{. (kopâ{, kopâj¤)
- kopati (KopålÅ j i kÅntåla.);
(ImÅ zajï~inu da mëre { njîn
nôs kopåt!)
kopævåt, gl. nesvr{. (kopävÅ{, kopävaj¤) - kopati du`e vrijeme
s prekidima (Kopævåli smo i
njïhovu lÆhÇ.)
kopïca, `. - kratka ~arapa (isto, zn.
2: kÅlcçta) (Nî bôs, va kopïcah
je!)
kopï~ica, `. - kratka dje~ja ~arapa
(isto: kÅlcçtica) (Obûj kopï~ice
a{ }e{ se prehlÅdït!)
kopï~ina
320
kopï~ina, `. - izno{ena, poparana,
prljava kratka ~arapa (isto, zn.
2: kÅlcçtina) (Dãj }u ti tê kopï~ine zak›pat!)
kopÆstït se, gl. nesvr{. (kopüstÆ{ se,
kopüstæ se) - pentrati se, verati
se (isto: pîstit se) (Ne kopüsti
se na katrîdu/kÅntrîdu a{ }e{
påst!)
kopïto, s. - 1. kopito (Pëtkovica
se zabüjÅ na kopïto.); 2. postolarska alatka na koju se natakne cipela (SV) (Klåst }e kopïto
va postôl i ra{Ærït ga.); 3. donji
dio ~arape (SL) (RaspÅråla mi
sæ j kopïca na kopïtu.)
kop¤nït se, gl. nesvr{. (kopœnÆ{
se, kopœnæ se) - 1. vrpoljenje
koko{i po pijesku radi otresanja nametnika (samo 3. l.
jd. i mn.) (SV) (Koko{å se
kopœnÆ pa sç prã{Æ oko njê.);
2. pren. premje{tati se, biti
nemiran (SH) (Ne kop¤nï se
va tôj pësteji!)
kora, `. - kora (Nî se smçlo jâje
pos¤dït a{ da bi ti kî nå~inÆl
zlë na këri od jâja.); (Otåc bülÆ
këru z drvå a{ da bi onakë p›vÿ zagnjÆlçlo.
kora~ï}/kora~i}, m. - mali ili
dje~ji korak (Z lçto dãn je
storïla p›vÆ kora~ï}i/këra~i}i.)
kora~ïna/kora~ina, `. - veliki korak
(Kî ïmÅ dûge nëge, ïmÅ vçlÆ
kora~ïnu/këra~inu.)
koræn
korâj, m. Gjd. koråja - smjelost,
hrabrost, snaga, odva`nost (Dâj
målo koråja pa }emo b›`æ tô
storït.)
koråjÅn (korãjna, korãjno), neodr.
pridj. (komp. korÅjnïjÆ) - hitar,
okretan, vedar, oran, odva`an
(isto: ‘vêlt) (BlÅ`çna, vrÆdnâ j
i korãjna!)
korãjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
korÅjnîjÆ) - hitri, okretni, vedri,
orni, odva`ni (isto: ‘vältÆ)
(Kakëvu korãjn¤ trîba o`enït,
a ne m›tvÿ pœhalo.)
korÅk, m. Ljd. korÅkÇ - korak (Poznãn ju po korÅkÇ.); (Veselïli
smo se kad bïmo ~Çli båbini
kërÅki.)  na såkÿn korÅkÇ svugdje i svagda (Togå/tegå tÆ
j na såkÿn korÅkÇ za k¤pït.)
kÿrbâ~, m. Gjd. kÿrbÅ~å - bi~
(Na kråju kÿrbâ~ pÇcÅ.)
kÿrba~ï{}æ, s. - bi~alo, dr`ak bi~a
(Kÿrbâ~ se dr`î za kÿrba~ï{}æ.)
kõrda, `. - tanki provodnik za
razne namjene (isto: kÿrdûn)
(Påzi da ne zakÇ~Æ{ va kõrdu!)
kÿrdûn, m. Gjd. kÿrd¤nå - tanki
provodnik za razne namjene
(isto: kõrda) (Påzi da ne zakÇ~Æ{ va kÿrdûn!)
koræn, m. Gjd. korena - korijen
(Zïsk¤bla sÅn visibåbu s kërenÿn pa }u ju posÅdït va v›tu.)
koreni}
321
koreni}, m. - malen i slab korijen
(Slåb je këreni} i nä}e ti se
prijêt!)
korenina, `. - debeo i sna`an korijen (KëmÅ} sÅn zïsk¤bla këreninu.)
korezîn, m. - ogrlica, ukrasni lan~i} (isto: filçt) (Za bärmu sÅn
dobïla lîp korezîn.)
korica, `. - tanka, mekana kora
(Ne jîj sâmo sredïnu, pojîj i
këricu!)
korina, `. - debela, tvrda kora
(KëmÅ} sÅn pro`vänkojila kërinu od jåbukæ.)
korünto, pridj. nepromj. - tamnocrven, sme|ecrven (Za{ïla mÆ
j korünto kapët/korünto stomånju.)
korïsÅn (korïsna, korïsno), neodr.
pridj. (komp. korisnïjÆ) - 1. {tedljiv (Jâkÿ j korïsÅn, ne bï ôn
zïlæl vëdu va {kåf, våvÆk ju nesç vân, na zçmju!); 2. izda{an
(Tô j korïsÅn obrëk, ~Çda vrïmena dr`î.)
korîsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
korisnîjÆ) - 1. {tedljivi (KorîsnÆ
~ovïk nî {k›t.); 2. izda{ni (Bëjæ
j jedân korîsnÆ obrëk leh trî
nekorïsna.)
korïsno, pril. - {tedljivo (^å si mi
takë korïsno nalêla, tr nîs bëlÅn?)
kôs
korïst, `. Gjd. korïsti - korist (Nî
od tebç nïkakovæ korïsti.)
korïto, s. - pregrada u svinjcu
gdje se hrane svinje (AM) (ZïlÆj
jÆn pomïje va korïto!); 2. vodeni tok, rije~no korito (Po lçtu,
kad je {œ{a va korïtu Ri~ïnæ, tâ
lîpo potëk klokë}e.)
korïzma, `. - korizma (O korïzmi
nî tãncÆh ni pîra!)
kÿrnî‘a, `. - ukrasni okvir, primjerice oko {tednjaka na drva
(SV) (O~ïsti kÿrnî`u!)
korôna, `. - podzidana njiva na
kosom terenu (Va korônah bûd¤ p›væ fijôlice.)
kôr{, m. Gjd. kõr{a - 1. korzo
(isto: kõr{o) (Butîgu su s Kõr{a
preselïli na ZÅmçt.); 2. prirodni
sloj pijeska, zemlje ili kamena
(Vås kôr{ su skopåli i propejåli
matrjâl!)
kõr{o, s. - korzo (isto: kôr{) (Butîgu su s Kõr{a preselïli na ZÅmçt.)
kÿrtejåt, gl. nesvr{. (kÿrtejâ{,
kÿrtejâj¤) - udvarati, ljubovati
(Tône i Mårica kÿrtejâj¤, mõrda }emo imçt pîr.)
kÿrtïj, m. - dvori{te; ogra|eno dvori{te (Lîpo su urædïli kÿrtïj.)
kôs (-a, -o), neodr. pridj. - uko{en,
kos (C›ta môrÅ bït rÅvnå, a
tebî j kôsa.)
kôs
322
kôs, m. - kos (ptica) (Së grëzjÆ su
mi kôsi pojïli.)
koså, `. Ajd. kosu - kosa (poljodjelsko oru|e) (Koså se brœsÆ i
kjepâ.)
kosåc, m. Gjd. koscå - kosac,
~ovjek koji kosi (Imçli smo
koscï za te`Åkï.)
kôsÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - uko{eni,
kosi (I v RÆkî j kôsÆ tôrÅnj.)
kosïca, `. - pletenica `enske kose
(SV) (]Ç ti splçst kosïcu pa }e
ti bït lïpjæ.); (Opletï se pa õnda
storï kosïcu.)
kosîr, m. Gjd. kosÆrå - alatka sa
srpastim sje~ivom (Zåmi kosîr
i hôj po`çt {enïcu!)
kosirïca, `. - manja alatka srpasta
sje~iva (SL) (Zåmi kosirïcu pa
græmë obrïzat t›si.)
kosirï}, m. - mali kosir (Ne igrâj
se s kosirï}æn!)
kosirïna, `. - veliki kosir (Ako bï{
se pësikÅl z ÿtîn kosirïn¤n!)
kosït, gl. nesvr{. (kosî{, kosê) kositi (P›vÿ sæ j kosïlo i plånini,
a danås se ne dâ ni pred kÇ}¤n.); (Kad smo kosïli va plånini, spâli smo va boj¤hÇ.)
kosjî, s. - dr{ka kose (PÇklo mÆ j
kosjî.)
kosmat, gl. nesvr{. (kosmÅ{, kosmaj¤) - ~upkati vunu da bi se
znatnije odvojile niti (VÇna se
ko{åra
nãjprvo kësmÅ, pa tçk õnda
prædç.)
kosmåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
kosmatïjÆ) - kosmat, koji je
obrastao dlakom po glavi i/ili
tijelu (Bëje da su me storïli
bogåtu leh kosmåtu.)
kosmâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kosmatîjÆ) - kosmati, upravo
onaj koji je obrastao dlakom
po glavi i/ili tijelu (Pija`â njÿj
se ôn kosmâtÆ!)
kôso, pril. - koso (Kôsÿ j stâlo pÅ
j pålo i razbïlo se.)
Kosÿrcï, m. mn. - top. naselje na
podru~ju Buzdohnja u cerni~koj plovaniji (O˜n je s Kosÿrcîh/od KosërÅc, büvÅ va
Kosÿrcîh.)
kôst, `. Gjd. kosti - kost (Pås se
igrâ s kostûn.)  kôst i ko‘a jako mr{av (Nebëg, do{ãl je
kôst i kë‘a z råta.)
kostânj, m. Gjd. kostånja - kesten
(Kostånji pe~emë na plåki od
{pãrheta pa så kÇ}a lîpo di{î!)
ko{, m. Gjd. ko{å - pletena ko{ara
za no{enje na le|ima ili na
zapre`nim kolima za prijevoz
rasutoga tereta ([û{Ånj se nësÆ
va {u{njãrskÿn ko{Ç.)
ko{åra, ‘. - ko{ara za no{enje
(isto: kofa): djece, `ive`nih
namirnica (Mî}erÿmu/mî}eræmu ditçtu su stÅvjåli pod ku-
ko{}êh
323
{în va ko{åri kri‘ï}i od {êdrkæ
da ne bï na njegå do{lå {trîga.);
(K¤pïla sÅn ko{åru na Gorï.) 
dåt komÇ/kemÇ ko{åru odbiti koga (DÅlå m¤ j ko{åru,
a z drÇgÆn je {lå tãncat.) 
dobït od kogå/kegå ko{åru biti odbijen (SëpetÅ j dëbÆl
ko{åru od njê.)
ko{}êh, m. Gjd. ko{}æhå - orah
tvrde ljuske (Zâda kÇ}æ nÅn je
orïh ko{}êh.)
ko{}æn (ko{}ena, ko{}eno), pridj.
- tvrde ljuske (Kad ditçtu pÅdç
zûb, tâ zâda sebç hïti tâ zûb i
re~ç: »Menï kë{}æn, mï{u
vë{}æn«.)
ko{}ïca, `. - mala ili tanka kost
(Ko{}ïca njÿj je zaletçla.)
ko{}ïna, `. - velika, krupna kost
(Pås je dëv¤kÅl nïkakovu vçl¤
ko{}ïnu.); (PresÆcï mi ovû
ko{}ïnu z brådv¤n!)
ko{ï}, m. - manja pletena ko{ara
za no{enje na le|ima (Nar¤~ïla
sÅn sebï kë{, a mî}ÿj ko{ï}.)
ko{ïna, `. - velika ili osobito te{ka
pletena ko{ara za no{enje na
le|ima (Kulïki ko{ïni {û{nja i
sêna su zïnosili!)
kô{tÅr, m. Gjd. kô{tara - osoba
koja je u koga na prehrani (Tô
nÅn je kô{tÅr.)
ko{tåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. ko{tâ,
ko{tâj¤) - ko{tati (Kulïko tô
ko{tâ?)
kotoråta
ko{tåt /se/, gl. svr{. (ko{tâ{ /se/,
ko{tâj¤ /se/) - postaviti /se/,
namjestiti /se/, smjestiti /se/,
zauzeti pravo mjesto (Ko{tåli
su këla uza zîd.); (Ko{tãl sæ j
za {ãnkÿn.)
ko{Çjica, `. - ko{uljica (Krsnîk/krsnjâk se rodî va ko{Çjici i komadï} njê mu se za{îje pëd
r¤ku.)
kotåc, m. Gjd. kocå - kotac (isto:
pra{}âr) (PrÅsåc jÆn je pëbigÅl
s kocå.)
kotâl, m. Gjd. kotlå - kotao (StarünskÆ {pãrheti/{pãrgeti su imçli kotâl va kômu/kêmu sæ j vodå
grïjala.); (P›vÿ su bîli båkrenÆ
kotlï.)
kotâr, m. Gjd. kotÅrå - kotar, okrug
(Do{ãl je z drÇgÿga/drÇgæga
kotÅrå.)
kotîga, `. - podsuknja; dio narodne no{nje (AM) (Kotîga se
ob¤~ç pod bærhân.)
kotlÅr, m. - kotlar (Kotãl mi sæ j
pro{¤pîl pa }u ga nçst këtlÅru
da ga zak›pÅ.)
kotlica, `. - jedna om~a kod pletenja (SV) (Jednå këtlica pråvo,
jednå krîvo.)
kotoråta, `. - otvor s poklopcem
na tavanici ili na podu (^ez
kotoråtu sæ j {lë na pëd ili va
konëbu.)
kotula
324
kotula, `. - starinska podsuknja
(Jo{ {ezdesätÆh lêt su `änskæ
nosïle këtule.)
kovâ~, m. Gjd. kovÅ~å - 1. kova~
(Kovã~ je dçlÅl põtkove i takë
~â!); 2. vrsta ptice: djetli} (Lîpo sæ j ~Çlo kakë kovâ~ kjÇcÅ
po drvÇ.)
kova~ïja, `. - 1. kova~nica (radionica) (Grän va kova~ïju po kosirï}.); 2. kova~ki obrt (Onï su
ëdvavÆk va kova~ïji.); 3. top.
dio naselja Dra‘ice (BüvÅn na
Kova~ïji.)
kÿvnjåta, `. - stara, ru{evna ku}a
(SV) (Popråvili su kÿvnjåtu i
do{lâ j lÆpå kÇ}ica.)
kovåt, gl. nesvr{. (kûje{, kûj¤) kovati, obra|ivati kovanjem
(Kovâ~ kûje `elçzo!)
kozå, `. - 1. koza (Nî Bôg dâl kozï dÇga ræpå.); 2. pren. priglupa `ena (Këzo jednå, ~å nï{
ne tändÆ{?)
kozïca, `. - mala koza (Kakëva
lÆpå kozïca!)
kozïna, `. - velika, stara koza (Ta
kozïna nî za drÇgÿ leh za
ubït.)
kozice, `. mn. - vodene kozice;
zarazna bolest (DobïlÅ j këzice pa ju sç ~ç{e.)
kõzjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - kozji
(ImÅ kõzj¤ bradïcu.)
kra~unï}
kozli}, m. - mlado koze, kozje
mladun~e (Za këzli}i re~û da
plâ~u kad jih se ubüjÅ.)
ko‘a, `. - ko`a (PrëdÅl je trî telä}æ
kë`e.)  imçt debçlu ko‘u odnosi se na osobu koja je neosjetljiva na probleme (Ne
pojüdÅ ti se ôn radi togå/tegå,
ôn ïmÅ debçlu kë‘u.)
ko‘Çh, m. - gornji dio pu~ke
no{nje: ko`ni prsluk bez rukava podstavljen naj~e{}e janje}im runom (Ko`Çhi su nosïli
~obåni, ali i drÇgÆ.)
krabÇja, `. - maskirana osoba (isto:
mâ{kara) (Trçfili smo krabÇje
na Kapçlici.)
krabujâ{nica/krabujêsnica, `. obrazina, krabulja (Ob¤klï su
kakëvu stâr¤ rëbu, klåli krabujâ{nicu/krabujêsnicu nå glÅvu
i tô tÆ j krabÇja.)
krabujåt se, gl. nesvr{. (krabujâ{
se, krabujâj¤ se) - 1. maskirati
se (Krabujâj¤ se a{ gredû nå
tÅnci.); 2. pren. pretjerano se
nali~iti, naru`iti {minkom (Tî
se ne {münkÅ{, tî se krabujâ{.
Za sç trîba imçt mïru.)
kra~ûn, m. Gjd. kra~¤nå - zasun
na vratima (Zaprï vrãta s kra~¤nôn.)
kra~unï}, m. - {tipaljka za rublje
(isto: kva~ï}, kÇ~ica) (Dicå se
vôlæ igråt s kra~unï}i.)
kradjîv
325
kradjîv (kradjïva, kradjïvo), neodr.
pridj. - kradljiv, sklon kra|i
(Bï` od njegå, õn je kradjîv.)
kradjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. kradljivi, sklon kra|i (Ne pa~ãj
se s kradjîvÆn, a{ }e jûdi rç} da
si i tî takôv.)
krâj, m. Gjd. kråja - 1. kraj, predio (Onâ j z drÇgÿga/drÇgæga
kråja.); 2. kraj, konac (PotpÆ{ï
se na kråju pÆsmå.); (Sêno smo
vozïli dëma z plånine na krâj
ÅgÇsta/ÅgÇ{ta/ÅngÇ{ta.); (I na
kråj¤ j fïnila z onîn bläntavÆn.
Pråvo njôj bÇdi kad je tulïko
zïbirala.)  ne mo} zî} na krâj
s kîn - ne mo}i koga obuzdati
(NÆsmë moglï zî} na krâj { njîn
pa smo ga poslåli plovånu.) 
ne mo} spojït krâj s kråjæn jedva pre`ivljavati, biti na
rubu opstanka (RastægnÇli su
se vï{e leh ~â j dçka {irokå i
såd ne mër¤ spojït krâj s kråjæn.)  zïv¤} dçbjÆ/tånjÆ krâj
- lo{e pro}i (KÅråli smo se i
sëpeta sÅn zïv¤kla dçbjÆ/tånjÆ
krâj.)  ni kråja ni kÿncå beskrajno, beskona~no (Nî tomÇ/temÇ ni kråja ni kÿncå,
sœdæ se ve} pâr lêt.)
krâj, m. Gjd. krÅjå - kralj (Da su
bîli jedân krâj i krajïca…) 
Trî krÅjï, blagdan Sveta tri kralja, Bogojavljanje (6. sije~nja)
(Kad za Trî krÅjï plovân dõjde
krâma
kÇ}u blagoslovït, tâ mu se
nabere kïticu drÆfcå kû umë~Æ
va blagoslëvjenu vëdu i { njûn
blagoslovî kÇ}u.)
kraj, prij. - kraj, pokraj (Jå büvÅn
kraj JurünkinÆh.)
kråjæn, pril. - redom, po redu (Uz
krâj posÅdï gråh, kråjæn mürlÆn.)
krÅjävskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. 1. kraljevski (Trîba se znåt
krÅjävskÆ ponÅ{åt.); 2. bogato,
obilno (KrÅjävskÆ su nas po~Åstïli.)
krÅjçstvÿ, s. - kraljevstvo (Va tôn
krÅjçstv¤ dÅ j bîl mîr i slëga.)
krajïca, `. - kraljica (Da su bîli jedân krâj i krajïca…)
krajï~Æn (krajï~ina, krajï~ino),
pridj. - kralji~in (Kåd sÅn bÆlå
mï}i{na, mïslela sÅn dÅ j Ka{têl krajï~Æn dvoråc/dvërac.)
krâk, m. Ljd. krÅkÇ - krak (Tô se
menï gnjœsÆ, tî krâki od mrkÅ~å.)
krakÅrnåt, gl. nesvr{. (krakÅrnâ{,
krakÅrnâj¤) - 1. govoriti sam
sa sobom (SH) (Tô dÆtç våvÆk
nî~ krakÅrnâ.); 2. glasati se
poput koko{i (Këko{e cêlo jÇtro krakÅrnâj¤.); 3. prigovarati
(SL) (Ala, ne krakÅrnâj smîrÿn!)
krâma/kramarïja, `. - stare`, starudija, kr{, otpatci, hrpa ne-
kramåt
326
spotrebnih stvari (Sç m¤ j pÇno krâmæ oko kÇ}æ.); (StërÆl je
baråku i sad ïmÅ kâj dr`åt alât
i kramarïju.)
kramåt, gl. nesvr{. (kramâ{, kramâj¤) - i}i kamo bez unaprijed
postavljena cilja (SåkÆ dân
kramâ nïkamo.)
krâmp [krâÜp], m. Gjd. krãmpa
[krãÜpa] - kramp; alatka za
kopanje u tvrdoj zemlji (AM)
(Krâmp ïmÅ ôn {pïkjastÆ dêl i
plësnatu i {ïru hrãsnicu.)
krÅmpåt [krÅÜpåt], gl. nesvr{.
(krãmpÅ{ [krãÜpÅ{], krãmpaj¤
[krãÜpaj¤]) - kopati krampom
u tvrdoj zemlji (AM) (KrãmpÅ
cêli dân, dõ} }e dëma vås
prekïnjæn.)
krãmpus [krãÜpus], m. - 1. vrag,
|avao (Za së zlë dÅ j bîl tâ
krãmpus krîv.); 2. pren. ru`na
osoba, rugoba (Da lîp?! PrâvÆ
krãmpus je, a ne lîp!)
krãmpusina [krãÜpusina], `. 1. vrag, |avao (Za së zlë dÅ j bîl
ta krãmpusina krîv.); 2. pren.
izrazito ru`na osoba (Da lîp?!
PrâvÆ krãmpusinÅ j, a ne lîp!)
KrÅnjåc, m. Gjd. KrÅnjcå - Kranjac, Slovenac (ProdÅvåle smo
drvå KrÅnjcên.)
krãnjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - kranjski, slovenski (Onï povädaj¤
po krãnjskÆ.)
kravûj
krâsÅn (krâsna, krâsno), neodr.
pridj. - krasan (KrâsÅn tÆ j bærhân!)
krâsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - krasni
(Ob¤cï ôn krâsnÆ bærhân za k
må{i!)
kråst, gl. nesvr{. (krÅdç{, krÅdû)
- krasti (Nï{ mî ne krÅdemë!
Tô j nå{a ~rï{nja!)
krÅtåk (krÅtkå, krÅtko), neodr.
pridj. (komp. krå}Æ) - kratak (Sî
moglå jo{ krå}Æ bærhân obû}?!)
krÅtït, gl. nesvr{. (krãtÆ{, krãtæ) kratiti (Gjçdaj¤} televîziju krãtÆn vrîme.)
krâtkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
krå}Æ) - kratki (On krå}Æ bærhân
ti lïpje stojî!)
kråva, `. - krava (SåkÅ j kÇ}a imçla kråvu, a danås va selÇ nî
nïjednæ.)
kråvica, `. - krava od milja (Lîpa
mojå kråvice, cêlu famîliju si
prehrÅnïla!)
kråvit se, gl. nesvr{. (kråvÆ{ se,
kråvæ se) - lijeno se i besposleno uokolo vu}i ili izle`avati
(M›dni se, cêli dân se kråvÆ{!)
krãvjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - kravlji
(Krãvjæ mlÆkë smo prodÅvåle,
a od õv~jæga sæ j dçlÅl sîr.)
kravûj, m. Gjd. krav¤jå - ptica
grabljivica: kragulj, jastreb
(Kad bi kî vïdæl krav¤jå, pë~æl
krcåt
327
bi zïjat jûdæn da pospråvæ këko{e va koko{âr.)
krcåt, gl. nesvr{. (krcâ{, krcâj¤) tovariti, krcati (Hõj jÆn pomë}
a{ krcâj¤ sêno!)
krcåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
krcatïjÆ) - krcat, sasvim popunjen, natovaren (Vôz je krcåt
sêna.)
krcâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
krcatîjÆ) - krcati, sasvim popunjeni, natovareni (Tî nesï krcâtÆ kë{, a jåst }u ôn dëpÿl
pûn.)
k›~, m. - gr~ (isto: g›~) (SÇ nô} mæ
j k›~ dr`âl!)
k›~ina, `. - sna`an gr~ (Tô nî bîl
k›~, tô j bîl k›~ina!)
krçcast/krêcast/krç~ast (-a, -o),
neodr. pridj. (komp. krecastïjÆ/
kre~astïjÆ) - krivonog, s nogama krivim u obliku slova O
(^Çda mlikarîc je bÆlë krçcasto/
krêcasto/krç~asto, a{ su ~Çda
nosïle, a bîle su slåbe.)
krçcastÆ/krç~astÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. krecastîjÆ/kre~astîjÆ) - krivonogi, s nogama
krivim u obliku slova O (Krçcastÿmu/krç~astÿmu // krçcastæmu/krç~astæmu ~ovïku se
re~ç da zgjädÅ këd dÅ j bå~vu
jåhÅl.)
kræ~ït /se/, gl. nesvr{. (krä~Æ{ /se/,
krä~æ /se/) - 1. {iriti noge (Va
krænÇt
bærhânu ne mëre{ takë kræ~ït
nëge!); 2. trti, lomiti (odnosi
se na stablo) (samo 3. l. jd. i
mn.) (Otræsï snîg a{ se kïta
krä~Æ.)
krædå, `. Ajd. krêdu - kreda (NÆsmë
imçli krêdu leh kremên~i}.)
kredït, m. - kredit, posudba s
otplatom na rate (Ostålo mÆ j
za otplÅtït jo{ dvanâjst rât kredïta za åvuto.)
krçj¤t, m. - pti~je krilo (Prekïnjæn
m¤ j krçj¤t!)
krçma, `. - `itka smjesa (naj~e{}e
za kola~e) (JÇtra }u na~inït
krçmu za kolÅ~ï.)
krçma, pridj. nepromj. - `utosme|
(K¤pïlÅ j sebï krçma håju, a
njemÇ krçma ve{tîd.)
krçmæn/krçmÆk, m. Gjd. krçmena/
krçmÆka, Ljd. krçmenu/kremÆkÇ - kremen (Z krçmenÿn/krçmÆkÿn se ogânj va`ü`e.)
krçmeni}/krçmi~i}, m. - kremen
za upalja~ (Krçmeni}/krçmi~i}
sæ j stro{îl! Zãtÿ makinçta ne
pãlÆ.)
kremên~i}, m. - zastarj. pisaljka
za pisanje na dje~joj {kolskoj
plo~ici (SV) (Mçsto têkæ i lâpi{a imçli smo plë~icu i kremên~i}.)
krænÇt, gl. svr{. (kräne{, krän¤) krenuti (Krænï a{ nä}emo nïkad!)
kränjkat
328
kränjkat/känjkat, gl. nesvr{. (kränjkÅ{/känjkÅ{, kränjkaj¤/känjkaj¤) - bezrazlo`no stenjati i
povremeno cmizdriti (Ala, ne
kränjkÅj/känjkÅj! Nï{ ti nî!)
krepalüna, `. Gmn. krepalîn 1. krepalina, strvina, mrcina,
crkotina (Vïdeli smo krepalünu
na Kripånju.); 2. pren. lijen~ina
(Krepalüna, ne bi tâ ~â stërÆl
bez grüntanjÅ.)
krepåt, gl. svr{. (krepâ{, krepâj¤)
- uginuti, krepati, crknuti
 hÿl si kod lûke{kÆ pås kî j
(O
od oholïjæ krepâl.)
krepÆvåt, gl. nesvr{. (krepüvÅ{/
krepûje{, krepüvaj¤/krepûj¤)
- 1. ugibati, crkavati (Blâgÿ j
pë~ælo krepÆvåt a{ je vodå bÆlå
otrovâna.); 2. pren. besposleno
le`ati ili se vu}i uokolo (Ve}
dvâ mïsæca krepüvÅ/krepûje!
NÅjdï mu kakëvo dçlo!)
krçsat, gl. nesvr{. (krç{e{, krç{¤)
- kresati, klja{triti (Krçsali su
po tôn dok nî ostålo nï{.)
krç{it, gl. nesvr{. (krç{Æ{, krç{æ) 1. napredovati tjelesno, gojiti
se (Fãnj vÅn je prÅsåc krç{Æl.)
(SH) (isto, zn. 3: popråvit /se/);
3. pove}ati se (SV) (Plã}a mÆ j
krç{ila.)
krävjast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. krævjastïjÆ) - krivonog
(KrävjastÅ j pa j¤ j srân pô} nå
tÅnci.)
kriminålÅn
krävjastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. krævjastîjÆ) - krivonogi
(Onû krävjast¤ j ë`enÆl!)
krevjåt, gl. nesvr{. (krevjâ{, krevjâj¤) - hodati krivim, raskre~enim nogama (Ne prenãvjÅ
se, ôn takë krevjâ.)
krijãnca, `. Gmn. krijånÅc - obzir,
ustru~avanje zbog obzira; pristojnost, uljudnost (SH) (Tâ
mâlÆ nümÅ nïkakoveræ krijãncæ.)
krïk, m. - dizalo sa zup~anom letvom i zup~anikom za utovar
na vozila s konjskom zapregom
(vidi: kïpanjÆ) (SV) (Pos¤dït }emo krïk pa }e nÅn bït lågje.)
krÆlo, s. - 1. suknja (Dite{cç se
dr‘î måteri za krÆlë.); 2. prega~a nalik veliku d`epu u koju
se stavlja sjeme tijekom sjetve
(Pro{¤pïlo jÿj sæ j krÆlë i sïme
jÿj sæ j zïtræslo.); 3. skut (Sidî
mi na krÆlÇ.); 4. krilo  dobït/
dobÆvåt krÆlå - postati umi{ljen
zbog kakvoga postignu}a (Na{ãl je dobrë dçlo i zåjednÿ j
dëbÆl krÆlå.)  potkrçsat komÇ/
kemÇ krÆlå - sputati ~iji uzlet
(DëbÆl je krÆlå, ma mu jæ j onå
zåjedno potkrçsala.)
kriminâl, m. Gjd. kriminÅlå - kriminal (Nî pu nås bîlo kriminÅlå.)
kriminålÅn (kriminãlna, kriminãlno), neodr. pridj. (komp. kri-
krîna
329
minÅlnïjÆ) - krajnje lo{, stra{an,
zlo~ina~ki (Onâ j kriminãlna,
a ôn jo{ kriminÅlnïjÆ.)
krîna, `. - 1. nit konjske strune u
konopcu (Va kanavîni su krîne.); 2. obzidana jama sa stubama ili bez njih za pristup
vodi (KrînÅ j zâda kÇ}æ.)
krinïca, `. - bunar, iskopana manja
jama obzidana kamenjem, sa
stubama ili bez njih za spu{tanje do dna, ovisno o dubini;
obi~no kru`noga presjeka (SV)
(KrinïcÅ j zâda kÇ}æ.)
krïpak (kripkå, krïpko), neodr.
pridj. (komp. krïpjÆ/kripkïjÆ) krepak (isto: krïpÅn) (J¤hâ j
kripkå.)
krïpÅn (krïpna, krïpno), neodr.
pridj. (komp. kripnïjÆ) - krepak
(isto: krïpak) (J¤hâ j krïpna.)
krîs, m. - krijes, vatra koja se pali
na raskri`ju uo~i blagdana Petrove (Sv. Petar i Pavao, 29.
lipnja) (Na Petrëvu se dçlaj¤
krîsi. Va ogânj se klÅdç målo
rô`Æc blagoslovjenïh o Têlovi
pa jûdi preskã~¤ prîko.)
kristâl, m. Gjd. kristÅlå - kristal
(Onå vôlÆ kristâl.)
kristãlnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. kristalni (Doneslï su nÅn kristâlnÆ `m¤jï.)
krî{tu{, m. - 1. upla{eno zazivanje
Krista (Jê`u{ Krî{tu{, ~å si tô
krÆ‘åt se
sëpeta stërÆl?); 2. pren. malenkost, sitnica za potro{ak (NîmÅ
ni krî{tu{a.); 3. pren. siromah,
ubogar, bijednik (Tâ ~ovï~i}
zgjädÅ kod krî{tu{.)
krîv (krÆvå, krîvo), neodr. pridj. kriv (Nîs jå nï{ krÆvå!)  ni
krîv ni d¤‘ân - nedu‘an (Os¤dïli su ga ni krÆvå ni d¤‘nå!)
krîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - krivi
(Krîvÿga/krîvæga su zåprli v
rç{t.)
krivïca, `. - krivica, krivnja, krivda (Tô j njejâ krivïca, ne mojå!)
krivüna, `. Gmn. krivîn - krivina,
zavoj (Onûda tÆ j sç pÇno krivîn. Pomålo vozï!)
krÆvït se, gl. nesvr{. (krüvÆ{ se,
krüvæ se) - 1. iskrivljavati le|a
(D›` se rÅvnë, ne krÆvï se!);
2. okrivljavati (Ne krüvÆn jå tebç leh sâmu sebç.); 3. tu`iti se,
`aliti se (KrÆvïla sæ j na njegå.)
krî‘, m. Gjd. krÆ‘å - kri` (Kjçkni
pod krÆ`ên!)  pomo} komÇ/
kemÇ krî‘ nosït - 1. pomo}i
komu (PëmogÅl mÆ j krî‘ nosït
kåd mÆ j rÅbïlo i zåvavÆk sÅn
mu zãhvalÅn.); 2. vjen~ati se
(Në, dïca, dëbrÿ j da ste se
odl¤~ïli jedân drÇgÿmu/drÇgæmu pomë} krî‘ nosït.)
krÆ‘åt se, gl. nesvr{. (krü‘Å{ se,
krü‘aj¤ se) - kri`ati se, ~initi
krÆ‘ên
330
na sebi znak kri`a (isto: zlåmenat se) (Ne krü`Åj se z lÆvûn
rukûn!)
krÆ‘ên, pril. - ukri`, poprijeko
(Razrï`i kolâ~ krÆ`ên!); (Kad se
napijç, õnp¤t krÆ‘ên gjçdÅ.)
krÆ‘ï, m. mn. - 1. kri`a (Bolî me
va krÆ`îh!); 2. dodatna naprava
na kolima za prijevoz sijena
(KrÆ‘ï se klÅdû nå vÿz kad se
grê po sêno.)
kri‘ï}, m. - kri`i} (Obïsi mu kri`ï}
na lãn~i}!)
krü‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - kri`ni
(Donesï mi krü`n¤ kacavîdu!)
 krü‘ni pût - mu~eni~ko `ivotno razdoblje (Imçla j { njin
krü‘nÆ pût, a{ je råd pëpÆl.)
krme‘âj/krmêj/krmê‘, m. Gjd.
krmæ‘jå/krmæjå/krmæ‘å krmelj (PÇne su mi ë~i krmæ`jïh/krmæjïh/krmæ`ïh.)
krme‘jîv, neodr. pridj. krme‘jïva
`. (komp. krme‘jivïjÆ) - krmeljiv (Måloprvÿ sæ j stâl, vî{ dÅ
j vås krme`jîv!)
krme‘jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. krme‘jivîjÆ) - krmeljivi
(Na krme`jîvÿ ëko klÅdï oblëg
od kamamïlicæ.)
krocat, gl. nesvr{. (krocÅ{, krocaj¤) - kora~ati velikim koracima (SH); proizvoditi zvuk
potkovanim poplatima ili
vuku}i ih pri hodu po tlu (SV)
kropït
(Poznãn ga po korÅkÇ: sâmo
ôn takë krëcÅ.)
krojït, gl. nesvr{. (krojî{, krojê) krojiti (SÅmå i krojî i {îje.);
(KrojïlÅ j na bãnku.)
krõmpalo/krõmpo [krõÜpalo/
krõÜpo], m. Gjd. krõmpalota/
krõmpota [krõÜpalota/krõÜpota] - 1. odmil. {epav ~ovjek,
{epavac (Re~û mu dÅ j krõmpalo/krõmpo a{ {çpÅ.); 2. ~ovjek
iskrivljenih nogu (Krçcast je pa
mu re~û dÅ j krõmpalo/krõmpo.)
krõmpast [krõÜpast] (-a, -o),
neodr. pridj. (komp. krompastïjÆ [kroÜpastïjÆ]) - hrom,
{epav (Krõmpast je i tç{ko
hëdÆ.)
krõmpastÆ [krõÜpastÆ] (-Å, -ÿ),
odr. pridj. (komp. krompastîjÆ
[kroÜpastîjÆ]) - hromi, {epavi
(Za onôga /onêga krõmpastÿga/
krõmpastæga sæ j o`enïla.)
kropälnica/kropülnica, `. - krstionica u crkvi (isto: {kropülnica)
(Preselïli su kropälnicu zâda.)
 imçt œsta kod kropälnica/
kropülnica - imati izbo~enu
donju vilicu (Za onôga/onêga
kî ïmÅ brâdu na vân se re~ç da
ïmÅ œsta kod kropälnica/kropülnica.)
kropït, gl. nesvr{. (kropî{, kropê)
- 1. {kropiti, {trcati (isto: {kro-
krosnÅ
331
pït) (Ne pådÅ då` leh kropî.);
2. prskati vo}ke (Nôni} våvÆk
grëzjÆ kropî da ne bï obolçlo.)
krosnÅ, s. mn. - tkala~ki stan (Va
MÅrtïnovÆh i na Vodi~ãjnÆ su
bÆlå krësnÅ.)
krôv, m. Gjd. krovå - krov (Pãl je
s krovå.); (Va zådnjæ vrîmæ j
sç vï{æ Åntên na krëvÆh/krovîh.)  krôv nad glÅvûn ku}a, dom (Då mÆ j sâmo krôv
nad glÅvûn, ne rãbÆ mi vçlÅ
kÇ}a.)
krovâta, `. - kravata (isto: {jãrpica)
(Dâ ÇmÆ{ svæzåt krovâtu?)
krovï}, m. - krovi}, nadstre{nica
(Klåli smo drvå pod krovï}.)
krovïna, `. - povr{inom velik krov
(Na kÇ}ini môrÅ bït krovïna!)
k›pa, `. - krpa (Dãj mi k›pu da
otåræn tlë!)  blêd kod k›pa 1. potpuno blijed, bolestan
(Blêd je kod k›pa, vïdÆ se da
mu nî dobrë.); 2. prestra{en
(^å si vïdæl kudlåka a{ si blêd
kod k›pa.)  stât kod mokrå
k›pa na metlï - odnosi se na
osobu kojoj odje}a lo{e pristaje (Mãjko, tâ bærhãn jÿj
stojî kod mokrå k›pa na metlï.)
k›pat, gl. nesvr{. (k›pÅ{, k›paj¤)
- krpati, za{ivati rupe i poderotine na tkanini (Stârÿ k›pÅj,
kÿncï kvÅrï!)
krûg
krpatûr, m. Gjd. krpat¤rå - podstavljeni i pro{iveni posteljni
pokriva~, poplun (Dë~Æn zahlãdÆ, klÅdên krpatûr!)
krpêj, m. Gjd. krpæjå - krpelj
(isto: krpejïca) (Na{lå sÅn mu
krpæjå na ru~ïci.)
krpejïca, `. - krpelj (isto: krpêj)
(Na{lå sÅn mu krpejïcu na ru~ïci.)
krpenjå~a, `. - zastarj. krpena
lopta doma}e izrade (Mçsto u
bâl¤n, igråli smo se z krpenjå~¤n.)
k›pica, ‘. - krpica (K¤pï mi k›picu
za pomÆvåt.)
k›pina, `. - stara, prljava, istro{ena
krpa (Hïti kakëvu k›pinu nâ tÿ!)
krsnîk/krisnjâk, m. Gjd. krsnÆkå/
krisnjÅkå - prema pu~kom
vjerovanju: ~ovjek ro|en u
posteljici, obdaren vidovito{}u
ili posebnom mo}i, suprotnost
kudlåku (Krsnîk/krsnjâk se
rodî va ko{Çjici i komadï} njê
mu se za{îje pëd r¤ku.)
krstït, gl. nesvr{. (krstî{, krstê) krstiti, obaviti kr{tenje (Nedïju
}emo krstït!)
k›{i}, m. - slomljeni vrh olovke
(SV) (Ovô {ijålo ne vajâ! Vïdi
~å mÆ j k›{i}Æh!)
krûg, m. Ljd. kr¤gÇ - krug (Stånite
va krûg.)
krÇh
332
krÇh, m. - kruh (Donesï mi pünku
krÇha!); (^å se mÇ~Æ{ z ÿtîn
ba{këtin¤n/ba{kotïn¤n? Pojîj
råje fçtu fri{kå krÇha.)  ne
iskåt krÇha priko pogå~æ ‘ivjeti u skladu sa svojim mogu}nostima, biti skroman (Nî
trîba iskåt krÇha priko pogå~æ!)
krÇja, `. - donji pomi~ni dio zapre`nih kola vezan za rudu
(SV) (isto: {kâri})
kr¤lït, gl. nesvr{. (3. l. mn. krœlæ)
- proizvoditi zvuk (odnosi se
na prazna crijeva) (Sân lå{na
a{ mi ~rüva krœlæ.)
krÇna, `. - kruna (Krâj ïmÅ krÇnu.)
krœn~ica, `. - mladenkina kruna
(Jo{ ~œvÅn svojÇ krœn~icu.)
krÇnica, `. - 1. krunica (isto: o~enÅ{ï) (Dicå pul prï~æsti ïmaj¤
lîpe krÇnice.); 2. molitva krunice (Zapõlne }emo pô} na
krÇnicu.)
krÇnit, gl. nesvr{. (krÇnÆ{, krÇnæ)
- kititi (Ve~erås }emo krÇnit
bo`ï}njÅk.); (Na BådnjÅk sæ j
krÇnÆl bo`ï}njÅk.)
krûpÅn (krûpna, krûpno), neodr.
pridj. (komp. krupnïjÆ) - krupan (Fa`õl je krûpÅn ovô lçto.);
(Jå }u m¤lït drëbn¤, a tî dâj
krupnïj¤ hrmäntu.)
krÇ{i}, m. - kruh kao osobito va`na i ukusna namirnica (Då mÆ
j sad bokunï} måterina krÇ{i}a!)
kÇ}a
krût (kr¤tå, krûto), neodr. pridj.
(komp. krÇ}Æ) - krut (OvüstÆ mi
se vïdÆ jo{ krÇ}Æ.)
kr¤tït, gl. nesvr{. (3. l. jd. krœtÆ,
krœtæ) - skru}ivati (odnosi se na
teku}inu) (Pë~ælo sæ j kr¤tït!)
kru‘ï}, m. - kru`i} (Nac›talÅ j
~Çda kru`ï}Æh.)
kru‘ïna, `. - veliki krug (Zâ~ tÆ j tâ
vçlÆ kru`ïna?)
k‹v/k›v, `. Gjd. k›vi - krv (Zablåtila
si se s kÈvûn/krvûn!); (Blïtvica
tÆ j za dçset! Jüj pa }e{ imçt
zdråvu k›v.)
krvÅrït, gl. nesvr{. (krvãrÆ{, krvãræ) - krvariti (Hëte duhtôru a{
ve} dÇgo krvãrÆ.)
k›vÅv (krvÅvå, k›vÅvo), neodr.
pridj. (komp. krvavïjÆ) - krvav
(Kakëva si? - Pëd ko`¤n krvÅvå!)
krvïca, `. - krv, u govoru djetetu
(Dâ ti tô krvïca te~ç?)
kÇbik, m. - kubik, m3 (Dopejåt }e
nÅn kÇbik ~rnïcæ.)
kÇcat, gl. nesvr{. (kÇcÅ{, kÇcaj¤)
- kucati (Kî tô kÇcÅ?)
kÇ~ica, `. - {tipaljka za rublje (isto:
kra~unï}, kva~ï}) (Zamï i kÇ~ice da se ne v›njÅ{.)
kÇ}a, `. - ku}a (Storïli su nëv¤
kÇ}u.); (Pred njïhov¤n kÇ}¤n
rÅstû trî acÆmprçsa/Ånciprçsa.)
 ni kÇ}æ ni kÇ}Æ{}Å - ne imati
kû}ær
333
i~ega svoga (NümÅ onå, sirotå,
ni kÇ}æ ni kÇ}Æ{}Å, njôj pomorï!)
kû}ær, m. Gjd. kû}era - voditelj
konja upregnutih u kola (SV)
(Nôno jÿj je bîl kû}ær.)
ku}çta, `. - krevet s okvirom (Jê
nevçstica dopejåla ku}çte?)
kÇ}ica, m. - ku}ica (Storïli su lîpu
kÇ}icu.)
kÇ}ina, `. - ku}a (Storïli su vçl¤
kÇ}inu.)
kÇ}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - ku}ni
(Kî vÅn je kÇ}nÆ brôj?)
kûda, pril. - kuda (Kûda j {la?
koli!)
O
kudlå~ina, `. - veliki i stra{ni vukodlak (Onâ j vïdela kudlåka!
Da kudlåka, kudlå~in¤ j vïdela!)
kudlåk, m. - vukodlak (isto: vudlåk) (Onâ j vïdela kudlåka i
od tåd ne grê vân.)
kÇga, `. - kuga (I pu nås je p›vÿ
bîlo kÇgæ i këleræ.)
 ~Æ za kÇhÅkÇhÅr, m. - kuhar (U
ra.)
kÇharica, `. - 1. `ena koja kuha
(Onâ j kÇharica.); 2. drvena
kuha~a, `lica varja~a (Ne vôlÆn plåsti{næ kÇharice.); 3. knjiga s receptima za kuhanje
(Onå ti sç po kÇharici kÇhÅ.)
kÇhat, gl. nesvr{. (kÇhÅ{, kÇhaj¤)
- kuhati, pripremati jelo (^å
kukå~a
kÇhÅ{?)  kÇhÅn i pe~ên uvijek nazo~an (DëklÅ j bîl
mï}i{Ån, bül je pu nås kÇhÅn i
pe~ên.)
kuhïlo, s. - 1. kuhanje (kao te`ak,
mu~an i dosadan posao) (Ve}
sÅn {tÇfa kuhïla, sakÆ dân jçdnÅko.); 2. jelo koje se upravo
kuha (SH) (Na {pãrgçtu je ve}
vrçlo kuhïlo.)
kÇhinja, `. - kuhinja (Smîrÿn je
va kÇhinji!); (Bõjleri} }u klåst
va kÇhinju.)
kÇhinjica, `. - mala, naj~e{}e
ljetna kuhinja (Va kÇhinjici
frïgÅn rïbu da ne zasmrdîn cêlu kÇ}u.)
kujåta, `. - 1. gusti ostatak nakon
izrade sira (SV) (Kujåta se nî
}å hïtala.); 2. zakuhano mlijeko krave koja se je tek otelila
(AM) (Kujåta sæ j prÅscên hïtila.)
kujîn, m. - brati} po prvom i
ostalim koljenima (Tô mÆ j kujïn. Ocï su nÅn brå}a.)
kujîna, `. - sestri~na po prvom i
ostalim koljenima (Tô mÆ j kujïna. Måtere su nÅn sestrç.)
kÇka, `. - 1. kuka (ImÅ{ kÇku na
åutu?); 2. {tap za pridr`avanje
pri hodu (isto: kukå~a) (Hodül
je s kÇk¤n!)
kukå~a, `. - {tap za pridr`avanje
pri hodu (SV) (isto: kÇka) (Hodül je s kukå~¤n!)
kÇkat
334
kÇkat, gl. nesvr{. (3. l. jd. kÇkÅ,
kÇkaj¤) - kukati (KÇkavica kÇkÅ!)
kÇkavica, `. - ptica kukavica (KÇkavica kÇkÅ!)
Kukujân~Ån, m. - `itelj mjesta
Kukuljani (Njegëvi su Kukujân~Åni.)
Kukujâni, m. mn. - top. Kukuljani,
mjesto najbli`e izvoru Rje~ine
˜ n je s
u jelenjskoj plovaniji (O
KukujânÆh, büvÅ va KukujânÆh,
gre Kukujânÿn.)
Kukujânka, `. - `iteljka mjesta
Kukuljani (Måt m¤ j Kukujânka.)
kukujãnskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji
pripada mjestu Kukuljani (Na
tãnci va Drå‘ice su dohÅjåli
kukujãnskÆ mladï}i.)
kukurÆkåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. kukurü~e, kukurü~¤) - kukurijekati
(Petçh je cêlo jÇro kukurÆkâl.)
kukurÆknÇt, gl. svr{. (3. l. jd. kukurîkne, kukurîkn¤) - kukuriknuti
(Petçh je kukurÆknûl i prekïn¤l
mi sân.)
kukurînac, m. Gjd. kukurünca biljka perunika (isto: kukurünka) (Tåmÿ j kukurîncÆh!)
kukurünka, `. - biljka perunika
(isto: kukurînac) (Tåmÿ j kukurînk!)
kulïk (-a, -o), zamj. - kolik (Kulïku
vodu smo spajåli z konëbæ!)
kumêdija
kulïko, pril. - koliko (Kulïko ko{tâ
ovâ padçla/padêl?); (Kulïko
blâga ïmÅ{?); 2. hitno, bez
odlaganja (MôrÅn ti, kulïko
jo{ danås, nasÅdït matïku.)
kulîr, m. Gjd. kulÆrå - donji dio
fasade (Tâ kulür }e ti se våje
zablåtit.)
kœlturÅn (kœlt¤rna, kœlt¤rno),
neodr. pridj. (komp. k¤lturnïjÆ)
- ulju|en, prosvije}en (Onâ j
kœlt¤rna `änskÅ.)
kœlt¤rnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
k¤lturnîjÆ) - ulju|eni (K¤ltœrnÆ
~ovïk såkÆn mëre povædåt.)
kûm, m. - kum (isto: k¤mpâr)
(Kujün mÆ j kûm na pÆrÇ.)
k¤må, `. - kuma (Têta mÆ j k¤må
na bärmi.)
kumadôr/kumidôr, m. - raj~ica
(ImÅ{ ~â kumadôrÆh/kumidôrÆh
za posÅdït?)
kÇmÅr/kûmÅr, m. Gjd. kÇmÅra/
kûmara - krastavac (Ovô lçtÿ
j bîlo målo kÇmÅrÆh/kûmarÆh.)
k¤mbåtit [k¤Übåtit], gl. nesvr{.
(k¤mbåtÆ{ [k¤ÜbåtÆ{], k¤mbåtæ [k¤Übåtæ]) - lupati, udarati proizvode}i glasan zvuk
(Ovâ dicå smîrÿn k¤mbåtæ, sÇ
glâvu }e mi sm¤tït.)
kumêdija, `. - 1. vesela zabava
(Dobrë smo se nasmäli tôj kumêdiji.); 2. pren. pomutnja,
kumovåt
335
sva|a (^å dçlÅ{ kumêdiju za
nï{?)
kumovåt, gl. nesvr{. (kumûje{,
kumûj¤) - kumovati, biti kumom (^å mu tî kumûje{?)
k¤mpanïja [k¤Üpanïja], `. - dru{tvo, dru`ina (isto: drÇ{tvÿ) (Sï
ga vôlæ va k¤mpanïji.)
k¤mpanjåt [k¤Üpanjåt] /se/, gl.
nesvr{. (k¤mpanjâ{ [k¤Üpanjâ{]
/se/, k¤mpanjâj¤ [k¤Üpanjâj¤]
/se/) - pratiti koga, praviti komu dru{tvo (Bëje sâm leh slåbo k¤mpanjân.); (Këd da si
drÇgÆ ~ovïk otkad se k¤mpanjâ{ s tîn barufãntin¤n.)
k¤mpanjôn [k¤Üpanjôn], m. - suradnik (Onï su k¤mpanjôni.)
k¤mpâr [k¤Üpâr], m. - kum (isto:
kûm) (Kujün mÆ j k¤mpâr na
pÆrÇ.)
k¤nå, `. Ajd. kûnu - kuna, hrvatska valuta (Tî si menï dâl stô
kœn, a jå sÅn tebï dçlÅl dçset
ûr pa smo båta.)
kunçli}, m. - kuni}, pitomi zec (DëbÅr je gulâ{ od kunçli}a.) 
povædåt/naslÆ{åt {tôrije od
kunçli}Æh - govoriti ili slu{ati
dosadne razvu~ene pripovijesti, bajke s nezanimljivim
zapletom (VåvÆk mi povädÅ
{tôrije od kunêli}Æh, ~Å j bîlo i
~å nî.)
k¤n{ärva, `. - pire od raj~ice (Stå-
kunjâda
vi målo k¤n{ärvæ pa }e ti bït
bojç.)
k¤ntênt/k¤ntçnat (k¤ntänta, k¤ntänto), neodr. pridj. (komp.
k¤ntentïjÆ)- zadovoljan (K¤ntänta sÅn a{ smo sç dospçli
storït.)
k¤ntæntåt se, gl. nesvr{. (k¤ntæntâ{ se, k¤ntæntâj¤ se) - radovati
se, veseliti se (K¤ntæntân ti se!)
k¤ntäntÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
k¤ntæntîjÆ) - sretan, radostan
(K¤ntäntÆ ~ovïk je zdråvijÆ od
kakëvæ grüntæ.)
kuntra, prij. - 1. prema ([ãl je kuntra
menç.); 2. nasuprot, su~elice
(Sidäl je kuntra menç); 3. protiv (PovädÅ kuntra menç.)
k¤ntråt, m. - ugovor (SH) (Te{kÿ
j na k¤ntråt dçlat.)
k¤ntråt se, gl. nesvr{. (k¤ntrâ{ se,
k¤ntrâj¤ se) - 1. susresti se (isto:
trçfit se, utaknÇt se) (K¤ntråli
smo se na mostÇ i po}akulåli.);
2. mimoi}i se (SV) (K¤ntråli
smo se na mostÇ i këmÅ} pasåli a{ je jâko Çsko.)
kûnj, m. Gjd. k¤njå - klin (SV)
(Va drvë se klÅdû k¤njï kad je
jâko debçlo.)
kunjâda, ‘. - suprugova sestra
(zaova) ili bratova supruga, ili
supruga suprugova brata (jetrva)
(KunjâdÅ j rodïla.)
kunjâdo
336
kunjâdo, m. Gjd. kunjâdota - suprugov brat (djever) ili sestrin
suprug (Kunjâdo mÆ j sestrîn
mû‘ i mû`æv bråt.)
k¤njåt, gl. nesvr{. (k¤njâ{, k¤njâj¤) - drijemati (K¤njâ na kåu~u.)
kunjåt, gl. nesvr{. (kunjâ{, kunjâj¤) - uklinjavati (Tô }emo kunjåt pa }e stât.)
kunjêra, `. - klin za cijepanje klada (Ne mëre{ cïpÅt pÅnjï bez
kunjêræ.)
kÇp, m. - hrpa, gomila (Znäl je tô
s kÇpa.)
kupã}Æ, m. mn. - kupa}i kostim
(U`åli su stârÆ jûdi rç} brâgeri}i
za kupã}Æ.)
kûpanjÆ, s. - kupanje (Tâ {ugamanïna tÆ j jÇ{to za na kûpanjÆ
pô}!)
kupaôna, `. - kupaonica (C¤råli
su pod orïhÿn dokla nÆsû storïli kupaônu.)
kûpat, gl. nesvr{. (kûpÅ{, kûpaj¤)
- plivati (isto: plåvat) (Grê{ kûpat po lçtu?)
kÇpina, `. - malina (Pobïrali smo
kÇpine pa jæ j måt v RÆkï prodÅvåla.)
k¤pït, gl. svr{. (kœpÆ{, kœpæ) - kupiti (]å}o, }ête mi k¤pït nëv¤
têku za vå {kÿlu?); (Ubïli smo
bå~i}a! ]ête k¤pït mêsa?)
kœrbÆn
kupjævåt, gl. nesvr{. (kupjûje{/
kupjävÅ{, kupjûj¤/kupjävaj¤)
- obi~avati kupovati (Sad sï kupjävaj¤ va tîh nôvÆh cäntrÆh.)
kupõvnÆ (-Å, -ÿ), pridj. odr. - kupovni, kupljeni (AlÆ j dobrë
mlikacç, a nïkÆ velî da m¤ j
kupõvnÿ bëjæ!)
kÇrac, m. Gjd. kœrca - 1. mu{ko
spolovilo (Låhkÿ j s tûjÆn kœrcæn po pokrïvah mlÅtït!);
2. pren. bezvrijedna osoba (u
psovci) (Tõ j kÇrac od ~ovïka,
jednë vçlÿ ni{korïsti!)
kœrba, `. - 1. bludnica (Onå dÅ j
bÆlå kœrba, ali nïkÿmu/nïkæmu
ne povîj.); 2. moralno pokvarena osoba (Ma, tô tÆ j kœrba
od ~ovïka.)
k¤rbarïja, `. - pren. nemoralan
~in (Tô j sç k¤rbarïja i mëre
vas bït srân!)
kœrbat se, gl. nesvr{. (kœrbÅ{ se,
kœrbaj¤ se) - bludni~iti (Sï povädaj¤ da se kœrbÅ, a onå ne
vçruje.)
k¤rbê{, m. Gjd. k¤rbæ{å - bludnik
˜ n je k¤rbê{. Nç b¤ ti { njîn
(O
dobrë.)
˜n
k¤rbe{ïna, `. - te`ak bludnik (O
je k¤rbe{ïna. Nç b¤ ti { njîn
dobrë.)
kœrbÆn (kœrbina, kœrbino), pridj.
 vo kod dÅ j
- bludni~in (O
kœrbina rït. SåkÆ dõjde i prõjde
kad gÅ j vëja.)
k¤rdêl
337
k¤rdêl, m. Gjd. k¤rdçla - vrpca,
traka za op{ivanje ili vezivanje
kose (isto: k¤rdçla) (Kosïce sÆ j
}apåla s k¤rdçlÿn i svÆlå je
oko glÅvê.)
k¤rdçla, `. - vrpca, traka za op{ivanje na odje}i, kapi, vijencima ili za vezivanje kose
(isto: k¤rdêl) (Kosïce sÆ j }apåla
s k¤rdçl¤n i svÆlå je okol glÅvê.)
k¤rdçlica, `. - uska vrpca za op{ivanje (isto: plç~i}) (Bærhãn se
zarœbÆ s k¤rdçlic¤n.)
kurijôz (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. kurijozïjÆ) - znati`eljan,
radoznao (isto: kurijôzÅn) (Jâkÿ j kurijôz, sç bi têl znåt!)
kurijôzÅn (kurijôzna, kurijôzno),
neodr. pridj. (komp. kurijoznïjÆ) - znati`eljan, radoznao
(isto: kurijôz) (Jâkÿ j kurijôzÅn,
sç bi têl znåt!)
kurijôzÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kurijozîjÆ) - znati`eljni, radoznali (isto: kurijôznÆ) (On kurijôzÆ }e te sç spÆtåt!)
kurijôznÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kurijoznîjÆ) - znati`eljni, radoznali (isto: kurijôzÆ) (On kurijôznÆ }e te sç spÆtåt!)
k¤rït, gl. nesvr{. (3. l. jd. kœrÆ,
kœræ) - 1. podizati pra{inu
(Pra{ïna kœrÆ.); 2. dimjeti (Jâko
jÆn kœrÆ z dümjÅka.); 3. pren.
kœtnjÅk
pu{iti (ima i druge oblike prezenta) (^Çda lêt je k¤rïla.);
4. padati s vjetrom (odnosi se
na snijeg) (Snîg kœrÆ.)
kûs, m. - komad (isto: bokûn) (Dãj
mi jedân kûs mêsa.) (SH)
kusï}/ku{}ï}, m. - komadi} (isto:
bokunï}, komadi}) (Kusï}/ku{}ï} krÇha i bîlo m¤ j dësta.)
kû{}ær, m. Gjd. kû{}era - gu{ter
(Kulïko kû{}erÆh smo vïdeli!)
kû{}erica, `. - gu{terica (Kulïko
kû{}erÆc smo vïdeli!)
ku{çt, m. - 1. stra`njica (PjÇsn¤l
mæ j po ku{çtu, a jå sÅn mu
dÅlå }çpu.); 2. but gove|i,
svinjski i sl. (isto: bût) (Odrï`i
mi od ku{çta.)
ku{în, m. - jastuk (Mî}erÿmu/
mî}eræmu ditçtu su stÅvjåli pod
ku{în va këfu kri‘ï}i od {êdrkæ
da ne bï na njegå do{lå {trîga.)
ku{inälnica/ku{inärnica, `. - jastu~nica (K¤pïlÅ j nëvæ ku{inälnice/ku{inärnice.)
ku{inï}, m. - jastu~i} (K¤pï mu
ku{inï}, a{ m¤ j ku{în previsëk.)
kutmç{it se/kutmï~it se, gl. nesvr{.
(kutmç{Æ{ se/kutmï~Æ{ se, kutmç{æ se/kutmï~æ se) - me{koljiti se (Ne kutmç{i se/kutmï~i
se smîrÿn!)
kœtnjÅk, m. - zub kutnjak (KœtnjÅki su njÿj zï{li.)
kvåcat
338
kvåcat, gl. nesvr{. (kvåcÅ{, kvåcaj¤) - 1. gacati po blatu ili po
~emu gnjecavome (SV) (Ne
kvåcÅj po tôn blåtu a{ }e{ se
vås zablåtit.); 2. pren. bezvoljno
sjediti (SL) (Ne kvåcÅj, pomaknï se målo, po~nï ~â dçlat!)
kvåcast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
kvacastïjÆ) - 1. raskva{en,
gnjecav (SV) (Kolã~ mÆ j kvåcast i ne vajâ.); 2. koji rado
bezvoljno sjedi (SL) (Zâ~ si takë kvåcast? ^å te ~â bolî?)
kvåcastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kvacastîjÆ) - 1. raskva{eni, gnjecavi (SV) (Hïti }a tâ kvåcastÆ
kolâ~!); 2. upravo onaj koji rado bezvoljno sjedi (SL) (KvåcastÆ sæ j stâl. Då` }e!)
kvÅ~åk, m. Gjd. kvÅ{kå - kuka za
vje{anje mesa i sl. ili za va|enje sijena iz stoga (NïkÆ nÅn
je ukrâl kvÅ~åk, a våvÆk je
vïsæl na stëgu.)
kva~ï}, m. - {tipaljka za vje{anje
rublja (isto: kÇ~ica, kra~unï})
(SV) (Zamï i kva~ï}i da se ne
v›njÅ{.)
kvâdÅr, m. Gjd. kvâdra - okvir za
sliku (K¤pïlÅ j lîp kvâdÅr i
klåla slïku od ÇnukÆh.)
kvadråt (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. kvadratïjÆ) - 1. ~etvrtast
(Kakõv je? Kvadråt!); 2. pren.
slu`ben, netolerantan, nepo-
kve{tåt
pustljiv (SV) (Nî bçdast, alÆ j
t›d, kvadråt i tç{kÿ j { njîn.)
kvadrâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
kvadratîjÆ) - 1. ~etvrtasti (Dãj
mi tâ kvadrâtÆ.); 2. pren. slu`beni, netolerantni, nepopustljivi (SV) (Ma, jê kvadrâtÆ popustîl?)
kvadrï}, m. - kocka {e}era (SV) (Va
zdçlicu kafå grê kvadrï} cÇkara.)
kvåka, `. - kvaka (Vrãta se s kvåk¤n zapïraju, a ne z nogûn.)
kvårat, pril. - ~etvrt (isto: ~etvrtüna) (Dãj mi kvårat sïra!)
kvÅrït, gl. nesvr{. (kvãrÆ{, kvãræ)
- kvariti (Ne kvÅrï mi dçlo!)
kvÅrtîl, m. Gjd. kvÅrtïla - najam
stana (isto: fït) (Onï su bîli na
kvÅrtïlu pul Kêbarovih.)
kvÅrtîn, m. - 1. ~etvrt litre (Dãjte
mi kvÅrtîn vÆnå!); 2. posuda od
~etvrt litre (NapÇni kvÅrtîn.)
kvâs, m. - kvasac (Primü{Å{ kvâs i
pustî{ da se dü`e.)
kvåsit, gl. nesvr{. (kvåsÆ{, kvåsæ) kvasiti (Sî klåla pogå~u kvåsit?)
kvç~eru, pril. - predve~er (Kvç~er¤ j zÆmå.)
kvçkn¤t, gl. svr{. (kvêkne{, kvêkn¤)
- naglo sjesti, zasjesti (SH) (Kvçkn¤l je i ne dâ mu se ståt.)
kve{tåt, gl. nesvr{. (kve{tâ{, kve{tâj¤) - 1. besciljno lutati uoko-
kvæ‘çt
339
lo (Kve{tâ{ ëkolo po cêlÆ dân.);
2. bezbri`no sjediti (SL) (Onï
dçlaj¤, a tî lîpo kve{tâ{!)
kvæ‘çt/kvæ‘ït, gl. nesvr{. (kvæ‘î{,
kvæ‘ê) - gubiti vrijeme, besposleno sjediti (SV) (Onå pë vas
dân za {pãrhetÿn kvæ`î.)
kvÆntâl, m. Gjd. kvÆntÅlå - kvintal,
koli~ina od 100 kg (PrëdÅl mÆ
j kvÆntâl sêna.)
kvo{ka
kvocat, gl. nesvr{. (kvocÅ{, kvocaj¤) - 1. kvocati (samo 3. l. jd.
i mn.) (Koko{å kvocâ.); 2. pren.
neprestano {to govoriti (Ne
kvëcÅj smîrÿn!); 3. pren. pobolijevati (SV) (Smîrÿn kvëcÅ.
Nïkako ne mëre dô} nâ se.)
kvo{ka, `. Gmn. kvo{Åk - kvo~ka
(Nå{a kvë{ka ïmÅ dçset pïli}Æh.)
låbÿr
340
lagï}Ån
L
låbÿr, m. Gjd. låbora - klopka za
ptice (Zapõlne }emo pô} låbÿr
nalê}!)
låbrnja/låbrda, `. - usta (pogrd.)
(MÇ~, a{ }u ti tû låbrnju/låbrdu
låjav¤ razbït!)
lå~Ån (lå~na, lå~no), neodr. pridj.
(komp. la~nïjÆ) - gladan (Jê ~â
za pojïst a{ smo lå~ni?)  i
lå~Ån i ‘æjân - siroma{an, ubog
(Såkako nÅn je bîlo, bîli smo i
lå~ni i ‘æjnï.)
lå~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
la~nîjÆ) - gladni (Sït lå~nÿmu/
lå~næmu ne vçruje!)
lådvica, `. - ptica {eva (Lådvica
lîpo kÅntâ.)
lÅfåt, gl. nesvr{. (lãfÅ{, lãfaj¤) brzo hodati ili tr~ati, bje`ati
(LÅfåla sÅn pred pasôn za sûn
fõrc¤n.)
lagabo/lavabo, s. Nmn. lagabå/
lavabå - starinski ormari} s
ogledalom i povr{inom na kojoj stoji pribor za umivanje
(Tï{jÅr mÆ j stërÆl lîp lagabë/lavabë.)
lågahÅn/låga{Ån (lågahna/låga{na,
lågahno/låga{no), neodr. pridj.
(komp. lagahnïjÆ/laga{nïjÆ) laga{an, lagahan (Bëme, nÆsï
tî ba{ lågahÅn/låga{Ån!)
lågahnÆ/låga{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. lagahnîjÆ/laga{nîjÆ) laga{ni, lagahni (Onôga/onêga
lågahnÿga/låga{nÿga // lågahnæga/låga{næga }e bÇra zançst.)
lågak (lahkå, låhko), neodr. pridj.
(komp. lågjÆ) - lagan (OvãstÅ
ponjåvÅ j lahkå, njû }u k¤pït.)
lagamân, m. - umivaonik, lavor
(isto: galamân) (ZïlÆj tû blåtn¤
vodïnu z lagamâna, pa nalîj
~ïstu.)
lagamanï}, m. - mali lavor (isto:
galamanï}) (Tâ galamanï} tÆ j
jÇ{to za rûke opråt.)
lagamanïna, `. - veliki lavor (isto:
galamanïna) (Zâ~ si k¤pîl tâ
galamanïnu? ^å }e{ kûpat va
njîn?)
lagåt, gl. nesvr{. (lå‘e{, l呤) - lagati, govoriti neistinu (Nî trîba
lagåt.)  lagåt i måzat - nagovarati koga slatkorje~ivo{}u
(Vî{ da te lå‘e i mâ‘e, ne vçr¤j
mu!)
lÅgåt, gl. nesvr{. (lã‘e{, l㑤) stavljati {to kamo (Ma kåmo
tô lã`e{? Kî }e tô ÿndï/ændï
nâ}?)
lagï}Ån (lagï}na, lagï}no), neodr.
pridj. (komp. lagi}nïjÆ) - lagan,
lagï}nÆ
341
vje{t, brz, poletan (JÇtroska
sÅn fânj lågi}na.)
lagï}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lagi}nîjÆ) - lagani, vje{ti, brzi,
poletni (Kåmÿ j prÿ{lå onâ
lågi}nÅ mlådÿst?)
lagnjïca, `. - goru}i komad drva
(isto: glavnjïca) (Lagnjïca pomålo gorî!)
låhkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lågjÆ) - lagani (Ståvi mi låhkÆ
krpatûr!)
låhko, pril. (komp. lågje) - lako
(VåvÆk govërÆ{ da }e{ tô låhko
storït, pa stëri ve} jedÅnpût!)
låjaf~ina, `. - mu{karac koji osobito mnogo i osobito zlo govori (PrâvÆ j låjaf~ina, kî bi ga
nadlåjÅl?)
låjat, gl. nesvr{. (lâje{, lâj¤) - 1. lajati (samo 3. l. jd. i mn.) (Njïhÿv pasïna jâko lâje, a{ se bojî
kad grmî!); 2. pren. govoriti
grubosti, neistine (Smîrÿn lâje{
o drÇgÆn jûdæn.)
låjÅv (låjava, låjavo), neodr. pridj.
(komp. lajavïjÆ) - koji je o{tra
jezika (AlÆ j onâ `änskÅ låjava!)
låjavac, m. Gjd. låjafca - mu{karac koji mnogo i zlo govori
(Sâmo tî vçr¤j onîn låjafcæn
pa }e{ vïdet kakë }e{ fïnit!)
låjavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lajavîjÆ) - upravo onaj koji je
låloka
o{tra jezika (Ne `enï se z onîn
låjavÆn!)
låjavica, `. - `ena koja mnogo i
zlo govori (Pr, låjavice, mÇ~
kad nümÅ{ ~â pametnïjä za
rç}!)
låjavi~ina/låjaf~ina, `. - `ena koja
osobito mnogo i posebno zlo
govori (Pr, låjavi~ino/låjaf~ino,
mÇ~ kad nümÅ{ ~â pametnïjä
za rç}!)
lãjbak/lãjbac, m. - mu{ki prsluk
koji se nosi ispod kratkoga kaputa (ImÅ nëvÆ lãjbak/ lãjbac.
Kî }e se { njîn?!)
låhat, m. Gjd. låhta - lakat (R¤kå
njÿj je va `çsu do låhta.)
lakîrat, gl. nesvr{ (lakîrÅn, lakîraj¤) - lakirati, prekrivati lakom
(P›vÿ `änskæ nÆsû lakîrale
nëhti.)
låkÿm (låkoma, låkomo), neodr.
pridj. (komp. lakomïjÆ) - lakom
(LåkomÅ j na sõldi!)
låkomÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lakomîjÆ) - lakomi (NÆsï vãlda i
onôga/onêga låkomÿga/ låkomæga zvâl za te`Åkå? Vï{e }e
ti pojïst leh storït.)
lakomïja, `. - lakomost (Tô j i
oholïja i lakomïja. Ne znâ{ ~â
j gëræ.)
låloka, `. - 1. usnica, gubica, donja
~eljust (Låloka mu sæ j obïsila.);
låma
342
2. zubna proteza (AM) (Låloka
da m¤ j påla va pijåt.)
låma, `. - metalna plo~ica (Kãj mÆ
j låma?)
låmica, `. - 1. `ilet za brijanje
(AM) (K¤pï mi låmice za brïjat!);
2. tanka metalna plo~ica (PromÆnül mÆ j låmice na åutu.)
lamÅntîrat, gl. nesvr{. (lamÅntîrÅ{,
lamÅntîraj¤) - galamiti (LamÅntîrÅ{ a da bï{ zâ~.)
lamarîn, m. - lim (Pokrîj tû {kÇju
s kakëvÆn lamarînÿn.)
lamÅtåt, gl. nesvr{. (lamã}e{, lamã}¤) - mahati rukama (PovädÅ i lamã}e z rukåmi.)
lÅmbçk/lÅmbïk [lÅÜbçk/lÅÜbïk],
m. - zadnja slaba rakija koja
te~e iz kotla kad je pe~enje
pri kraju (DënesÅl mÆ j bëcu
lÅmbçka/lÅmbïka mçsto da mÆ
j dâl rakïju.)
lãmpa [lãÜpa], `. Gmn. lâmp
[lâÜp] - svjetiljka, ‘arulja,
lampa (LãmpÅ j pregorçla.)
lãmpica [lãÜpica], `. - no}na ili
stolna svjetiljka (Måma, bî{ mi
k¤pïla ovû lãmpicu?)
lÅmpadîna [lÅÜpadîna], `. - d`epna ru~na baterija (Zg¤bïlÅ j
lÅmpadînu.)
lÅmpåt [lÅÜpåt], gl. nesvr{. (3. l.
jd. lÅmpâ [lÅÜpâ]) - sijevati u
daljini (odnosi se na munju)
lãnta
(PogjçdÅj ~ez ponç{tru, pa }e{
vïdet kako lÅmpâ!)
lånac, m. Gjd. lãnca - lanac (Pås
je prekïn¤l lãnci i pëbigÅl z
væzå.)
lÅncûn, m. Gjd. lÅnc¤nå - plahta
(LÅnc¤nï su od b¤mbÅkå.)
lÅncunï}, m. - plahtica (PromÆnï
jÿj lÅncunï} a{ sæ j poc¤råla.)
lÅncunïna, `. - velika ili stara,
pohabana plahta (Tô tÆ j prevelïk lÅncunïna); (Hïtit }emo kakôv lÅncunïnu prîko mêsa.)
lãn~i} - lan~i} (K¤pïla m¤ j lãn~i}
s kri`ï}æn za bärmu.)
lãnda, `. Gmn. lând - kri{ka, odrezak (isto: fçta) (Odrï`i mi lãndu krÇha!)
lãndica, `. - malena ili tanka kri{ka,
odrezak (isto: fçtica) (Odrï`i
mi lãndicu krÇha!)
lÅndråt/lãndrat, gl. nesvr{. (lÅndrâ{/
lãndrÅ{, lÅndrâj¤/lãndraj¤) besciljno lutati, tumarati (^å si
lÅndrâl/lãndrÅl po o{tarïjah?)
lãndravac, m. Gjd. lãndrafca lutalica, skitnica, probisvijet
(Za onîn lãndrafcæn je {âl.)
lâni, pril. - lani, pro{le godine
(LânÆ j ve} ovû dëbu bîlo fânj
tçplo.)
lãnta, `. Gmn. lânt/lanât - ostakljeno prozorsko krilo (SV) (Trîba ovô leto popituråt lãnte na
ponç{trah.)
lãnjskÆ
343
lãnjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - lanjski,
pro{logodi{nji (Tô j jo{ lãnjskÆ
fa`ôl.)
lâpis/lâpi{, m. - olovka (Na ti lâpis/lâpi{, pa mi tô zapÆ{ï!)
lÅrmåt, gl. nesvr{. (lÅrmâ{, lÅrmâj¤) - bu~iti (^å takë lÅrmâte,
kod da vas je pÇna kÇ}a!)
låskaf~ina, `. - laskavac, osobito
laskav mu{karac (Ala, låskaf~ino, tî tô sîn re~ç{!)
låskat, gl. nesvr{. (låskÅ{, låskaj¤)
- laskati (^å mi låskÅ{, ~å ti ~â
trîbÅ?)
låskÅv (låskava, låskavo), neodr.
pridj. (komp. laskavïjÆ) - laskav
(isto: lastîv) (LåskavÅ j kad jÿj
~â rãbÆ.)
låskavac, m. Gjd. låskafca - laskavac, laskavi mu{karac (isto:
lastïvac) (Ala, låskaf~e, tî tô
sîn re~ç{!)
låskavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
laskavîjÆ) - laskavi (isto: lastîvÆ)
(Nî ~â låskavÿn vçrovat.)
låskavica, `. - laskavica, laskava
`ena (Låskavice, sç bi{ storïla
da bûde kako }ç{!)
låskavi~ina, `. - laskavica, posebno laskava `ena (Låskavi~ino,
sç bi{ storïla da bûde kako
}ç{!)
lâstavica, `. - ptica lastavica (Lâstavice su odletçle.)  bït kod
låta
lâstavica - biti poletan, sve stizati (Kod lâstavicÅ j, sç dospêne.)
lÅstït se, gl. nesvr{. (lãstÆ{ se, lãstæ
se) - ulagivati se, maziti se, umiljavati se (LÅstül mu sæ j a{ je ra~unâl da }e mu nâ} dçlo.)
lastîv (lastïva, lastïvo), neodr. pridj.
(komp. lastivïjÆ) - laskav (isto:
låskÅv) (Lastüv je kad mu ~â
rãbÆ.)
lastïvac, m. Gjd. lastïfca - laskavac, laskavi mu{karac (isto:
låskavac) (Ala, lastïf~e, tî tô
sîn re~ç{!)
lastîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lastivîjÆ) - laskavi (isto: låskavÆ)
(Nî ~â lastîvÿn vçrovat.)
lå{ti~i}, m. - tanak lastik, gumirana traka ili kratak komad
lastika (Do{ït }u lå{ti~i}a pa
}e bït dësti.)
lå{ti~ina, `. - debeli lastik, debela
gumirana traka (Mãjko, ~å si
k¤pîl tâ lå{ti~inu?)
lå{tik, m. - lastik, gumirana traka
(K¤pïla sÅn bâlicu na samnjÇ
pa sÅn ju zabümbala na lå{tiku.)
lâ{tra, `. Gmn. lâ{tÅr - prozorsko
krilo (K¤pï kïta pa }u ti klåst
staklë na lâ{tru!)
låta, `. - 1. lim (BÇra lomë}e z
låtami.); 2. kanta za mlijeko
(Mlikarïce bi va këfu poslÅgåle
låtæn
344
låte i z pla{}çnic¤n ju povæzåle i nosïle na hrtÇ.)
låtæn (låtena, låteno), neodr. pridj.
- limen (Sî kad vïdela låteni
pijåti i `lïce i pir¤nï?)
låtenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - limeni
(Jê ti tâ bracolçt zlâtnÆ?! - Ma
jê, låtenÆ j!)
låteni~År/låtÆrni~År, m. - limar
(Nî ôn zïu~enÆ låteni~År, lçh
priÇ~enÆ.)
låtica, `. - 1. manja kantica za
teku}inu (obi~no za mlijeko)
(Donesï mi jednÇ låticu mlÆkå!); 2. limenka (K¤pï mi pa{tçtu va låtici a{ je cenïjÅ!)
låtina, `. - kanta za mlijeko velikoga volumena ili osobito
te{ka kanta (Va Slavôniji sÅn
vïdæl vçlæ låtine.); (Bëme smo
se nanosïle låtÆn!)
lâv, m. Gjd. låva - lav (Låva i låvicu se mëre vïdet leh na televîziji.)
lavÅndîn, m. - 1. stalak za umivaonik (Po~ïsti lavÅndîn zå sob¤n.); 2. umivaonik (Na kåblenjÅk¤ j bîl galamân, sapûn i
{ugamân. Tô j bîlo kod danås
lavÅndîn.)
låvica, `. - lavica (Låva i låvicu se
mëre vïdet leh na televîziji.)
lavråt, gl. nesvr{. (lavrâ{, lavrâj¤)
- te{ko i mukotrpno hodati (od
slabosti ili umora), teturati
låzno
(KëmÅ} lavrân, sçga mî j priko
glÅvê.)
lavurânt, m. Gjd. lavurãnta radnik (Lavurãnt je ïstÿ ~å i
dçlavac, bïmo reklï - rãdnÆk.)
lâz, m. Ljd. lÅzÇ - 1. prostrana
{umovita udolina (Lîpÿ j poprÿlç}¤ pô} ~ez nå{ lâz.);
2. velika sjenoko{a uokvirena
{umom (Målo kî danåska kosî
svojï lâzi.); 3. strana, ledina,
{umarak na padini ([lï smo
putï}æn pa ~ez lâz, pa ~ez
{Çmu.)
lÅzå, `. - 1. vrata u vrtnoj ogradi
napravljena od dasaka ili
pru}a (Zaprï zå sob¤n lÅzÇ da
blâgo ne grê nûtÅr!); 2. otvor u
suhozidu za ulaz u dolac (Vî{
ti lÅzå, hôj priko njê.); 3. ulaz
u posjed (Kad prõjde{ nœtÅr,
môrÅ{ zaprît lÅzÇ da kî ili ~â
ne dõjde nœtÅr.)
lazãjnica, `. - valjak za razvijanje
tijesta (isto: lazãjnÆk) (Va konëbi jo{ ~œvÅn nôninu lazãjnicu.)
lazãjnÆk, m. - valjak za razvijanje
tijesta (isto: lazãjnica) (Jo{ ~œvÅn nônÆn lazãjnÆk.)
lazånja, `. - plosnata ravna tjestenina (Lazånje su se dçlale za
Vïliju Bë‘ju.)
låzno, pril. - vremenski mogu}e
(Nî mi sad låzno, }emo tô i
pëtla storït!)
lâ‘
345
˜n
lâ‘, `. Gjd. lâ‘i Ljd. lÅ‘i - la` (O
je na ïstini, a jå sÅn na lÅ‘ï.) 
‘îva lâ‘ - potpuna, neupitna
la‘ (Tõ j ‘Ævâ lâ‘, jå tô nÆsân
tåko reklå.)
la‘jïf~ina, `. - mu{karac pretjerano sklon la`ima ili poznat
po sklonosti k laganju (^a tî vçruje{ onômu/onêmu la`jïf~ini.)
la‘jîv (la‘jïva, la‘jïvo), neodr. pridj.
(komp. la‘jivïjÆ) - la`ljiv (HvajîvÅ j la`jïva!)
la‘jïvac, m. Gjd. la‘jïfca - mu{karac sklon la`ima ili poznat po
sklonosti k laganju (La`jïvac
la`jîvÆ, lå`e kad œsta oprç. Ne
vçr¤j mu kulïkÿ j ~›nÿ pod
nëhtÿn.)
la‘jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
la‘jivîjÆ) - la`ljivi (Kî tÆ j to rçkÅl? ^a ôn la‘jîvi Tône?)
la‘jïvica, `. - `ena sklona la`ima
ili poznata po sklonosti k laganju (La‘jïvica jednå lå‘e kad
œsta oprç.)
la‘jïvi~ina, `. - osoba pretjerano
sklona la`ima ili poznata po
˜ n je stâsklonosti k laganju (O
rÆ, pokvãrenÆ la‘jïv~ina. Ne
vçr¤j mu nï{.)
lçbrace, s. - dje~je rebro (Pãl je i
lçbrace m¤ j pÇklo! Vôlæla
bÆn dÅ j menï.)
lçbro, s. - rebro (Så sÅn lçbra
nat¤klå, a{ sÅn påla!)  komÇ/
ledïna
kemÇ se så lçbra poznâj¤ mr{av (Da debçla, a så ti se
lçbra poznâj¤.)
læ~ït /se/ // lÆ~ït /se/, gl. nesvr{.
(lä~Æ{ /se/ // lü~Æ{ /se/, lä~Æ /se/ //
lü~æ /se/) - lije~iti /se/ (MôrÅ se
pô} læ~ït/lÆ~ït va bÿlnïcu.)
lç}/lçgnœt, gl. svr{. (lêgne{, lêgn¤)
- le}i (Kad dicå lêgn¤, tâ i måt
mëre pô} lç}.)
lêd, m. Gjd. lçda Ljd. ledÇ - led
(Bîlo j lçda jÇtro va padçli.) 
dopejåt kogå/kegå na tånak
lêd - nesigurnost (Onå m¤ j
vçrovala, a õn j¤ j dëpejÅl na
tånak lêd.)  zapÆsåt na lêd zaboraviti na dugovanja i
obe}anja (ZapÆ{ï na lêd då sÅn
ti d¤‘nå.)  ‘îvÆ lêd - zale|enost (ZahlÅdïlÿ j, a oko kÇ}æ
‘îvÆ lêd.)
ledï}Ån (ledï}na), neodr. pridj. ˜n
neo`enjen, neudata (AM) (O
je ledï}an, a ‘çnÆ se za
udovïcu.); (On ïmÅ nïkÿ lçto,
a jo{ je lçdi}Ån.)
ledï}nÆ (-Å), odr. pridj. - neo`enjeni, neudata (AM) (Tç{ko }e
onå va tih lçtÆh nâ} ledï}nÿga/
ledï}næga pâra!)
ledïna, `. - debeo led (Påzi da ne
pÅdç{, a{ je ~›nÆ ledïna pred
kÇ}¤n!)
ledïna, `. - livada (Dïca, ne smîte
se igråt po ledïnah a{ }ete sÇ
trÅvÇ jûdæn polç}!)
ledït
346
ledït, gl. nesvr{. (3. l. jd. ledî) - lediti, zale|ivati (ZÆmâ j, pë~ælÿ
j ledït.)
legetimâcija/legitimâcija, `. osobna iskaznica (P›vÿ sæ j reklë legitimâcija, a såd re~û
ësobnÅ ïskaznica.)
legetimîrat/legitimîrat, gl. svr{ i
nesvr{. (legetimîrÅ{/legitimîrÅ{, legetimîraj¤/legitimîraj¤)
- legitimirati, provjeravati/provjeriti identitet (Ako polîcija
ï{}e, môrÅ{ se legetimîrat.)
lêgnjÅr, m. Gjd. lêgnjara - popre~no drvo kojim se pri~vr{}uje sijeno nakrcano na voz (Na këla
se klÅdç kë{ kad se vëzÆ gnôj
ili {û{Ånj, a za drvå i sêno se
lo`ê lêgnjari.)
legrût, m. Gjd. legr¤tå - zastarj.
regrut, vojnik (AM) (Legr¤tï
gredû na lêvu.)
leh, vez. - samo, nego (AM) (Dãj
mi leh målo togå/tegå!)
lemôzina, `. - milodar u crkvi
(Ne pozÅbï zêt za lemôzinu!)
lemunâda, `. - limunada (Po lçti
mi nãjve} pâ{e m›zlÅ lemunâda.)
lemunâdica, ‘. - limunada (u tepanju), limunadica (@æjãn je,
dãj mu kapi} lemunâdicæ.)
lem¤ncîn, m. - limun (K¤pïla sÅn
ti debêlÆ lem¤ncîni, pa }e ti
dô} fânj sôka kad je o`mç{.)
lçp¤h
lên (lænå, lêno), neodr. pridj.
(komp. lenïjÆ) - lijen (Mëvi se
målo, ~å si lên kot pås!)
lênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lenîjÆ) - lijeni (Onâ lênÅ mâlÅ j
ïsto bÆlå pu må{æ, pa smo sï
mïsleli da }e vçlÿ nçvrÆme.)
lænït se, gl. nesvr{. (länÆ{ se, länæ
se) - lijeno se vu}i, lijeno poslovati (Ne lænï se, dâj målo
b›`e!)
lenobïja/lenobarïja, `. - lijenost
(Lenobïja j tç{kÆ grîh.)
lænôst, `. Gjd. lænosti - lijenost
(U`â me kadagëd lænôst }apåt,
ma õnda rên b›zo ~â dçlat, a{
nümÅn vrïmena za krepÆvåt.)
lepetï~it, gl. nesvr{. (lepetï~Æ{, lepetï~æ) - brzo tr~ati (isto: lepetîrat) (Vïdi ga målo kakë ôn
lepetï~Æ po selÇ!)
lepetîrat, gl. nesvr{. (lepetîrÅ{,
lepetîraj¤) - brzo tr~ati (isto:
lepetï~it) (Vïdi ga målo kakë
ôn lepetîrÅ po selÇ!)
lepïlo, s. - ljepilo (isto: kôla) (LäpÆ
se z lepïlÿn.)
leprüna, `. Gmn. leprîn - niska
zimzelena bodljikava biljka s
crvenim bobicama (isto: veprüna) (Dâ se i tebï pija`â leprüna?)
lçp¤h, m. - biljka lopuh; biljka
velikih listova koja raste uz
vodu (isto: rçp¤h) (Uz Ri~ïn¤
j jo{ fânj lçp¤hÆh!)
lçpu{ina
347
lçpu{ina, `. - velik ili star lopuh
(Hôj pokosït ôn lçpu{inu na
L¤kåh.)
lês, m. - posje~eno drvo (Otpejãl
je lês va pilânu.)
lçsa, `. - 1. vrata od pru}a ili
da{}ica za ulaz u vrt (Zaprï zå
sob¤n lçsu da blâgo ne grê
nœtÅr.); 2. mre`a za prosijavanje {ljunka ili zemlje (NÅjdï
mi onû lçsu, a{ bÆn prësæl zçmju.); 3. drvena ograda (KÅntûn
pregrãdÆ{ z jednûn lçs¤n i
ëfcu nûtra ståvÆ{, ståvÆ{ njÿj
jãnca i õnda onå nümÅ kåmo,
pa ju ôn sasç.)
lesïca, `. - 1. lisica (Lesïca {pijâ
okol koko{Årå.)  bït kod lesïca/lesï~ina - biti prepreden
˜ n tÆ j kod lesïca/lesï~ina: nç
(O
b¤{ njegå prevårÆl.)  smêt se
kod pe~ênÅ lesïca/lesï~ina hihotati se (Smêla sæ j kod pe~ênÅ lesïca/lesï~ina, pa su se i
drÇgÆ pë~æli smêt.)  {egâv
kod lesïca - prepreden ([egãv
je kod lesïca/lesï~ina: nç b¤{
njegå prevårÆl.); 2. lisi~je krzno (Mû` jÿj je k¤pîl lesïcu pa
se sad dçla vâ`na.)
lesï~ica, `. - mlada lisica (NïkÆ j
st›l lesï~icu z åutÿn.)
lesï~ina, `. - 1. velika lisica (Da
vî{ kakëvu lesï~in¤ j ubîl!);
2. pren. osobito prepredena
osoba (Tô tÆ j lesï~ina. Kî }e se
{ njûn?)
lçto
läsnica, `. - 1. zubno meso (Bolê
je läsnice, mõrda njÿj zubï}
zïhÅjÅ.); 2. krasta na rani (AM)
(Storïla mi sæ j läsnica na råni.); 3. suhi komadi}i ko`e na
tjemenu novoro|en~eta (AM)
(Namå`i ditçtu tïme da mu
pÅdû tê läsnice.)
lç{o, pril. - kuhano (meso ili povr}e) (NãjvôlÆn ~â lç{o: kusï}
mêsa, sledï} blïtvæ i takë ~â.)
lêt, gl. nesvr{. (lijç{, lijû) - liti, lijevati u {to (Manç{tra mÆ j preg¤stå, pa }u lêt målo vodê.)
letçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. letî, letê)
- letjeti (Tï}i visokë letê, rç} bi
da }e då`.)
lçtina, `. - ljetina, urod (Ovô lçto
nÅn je dobrå lçtina.)
lçtnjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - ljetni
(LçtnjÆ dâni su nãjdÇ`Æ.)
lçto, s. - 1. ljeto (godi{nje doba)
(Pasânÿ lçtÿ j bîlo da‘jevïto i
ne preteplë.); 2. godina (HrÇ{vinu sÅn ocïkÅl a{ ve} lêt nî nï{
na njôj!)  imçt nïkÿ lçto biti vreme{an, biti u godinama
(On/Onå ïmÅ ve} nïkÿ lçto.)
 ~‹no/~›no lçto - lo{a, neplodna godina (Tô j bîlo ~‹no/~›no lçto, ni hrmänte, ni
fa‘ôla, ni kÿmpÆrå.)  ni lêt ni
påmæti - mladena~ka nezrelost
(^å }e{? Nî ni lêt ni påmæti!)
 Mlâdÿ lçto - Nova godina,
lçtovat
348
1. sije~nja (Dÿjdïte nÅn na
Mlâdÿ lçto!)
lçtovat, gl. nesvr{. (lçtuje{, lçtuj¤)
- ljetovati, provoditi ljeto, oti}i
ljeti kamo izvan mjesta stanovanja (Nïkad nîs {âl nïkamo
lçtovat, a{ po lçtÆ j nãjve}æ dçlo.)
lçtri~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. elektri~ni (K¤pïli smo lçtri~nÆ
{pãrhet.)
lçtrika, `. - elektricitet, elektri~na
struja (isto: strÇja) (P›vÿ j lçtrika bÆlå slåba pa su `åruje mïgale.)
lêva, `. - nova~enje (Na lêvi }e ti
dåt bÇkvicu.)
lêva-lêva, pril. - neprestance, bez
odu{ka, jedno za drugim (Od
segajÇtra dçlÅn lêva-lêva, prez
ståt!)
leverîn, m. - neverin, naglo nevrijeme (SV) (isto: neverîn) (PokÅzåli su na televîziji dÅ j na
môru leverîn.)
levõrvær, m. Gjd. levõrvera pi{tolj (AM) (Re~ç se levõrvær,
a nïki re~û i pi{tôla.)
le‘åt, gl. nesvr{. (le‘î{, le‘ê) - le`ati (On leh le‘î i jî.)
lîbra, `. Gmn. lîbÅr - zastarj. knjiga (AM) (isto: knjïga) (Danås
rêtko kî re~ç lîbra za knjïgu.)
lÆcç, s. Nmn. lÆcå - lice, obraz
(isto: fåca) (DebçlÅ j, ali ïmÅ
lîpo lÆcç!)
lïkÅv
li~acç/lÆ{cç, s. Nmn. li~acå/lÆ{cå
- lijepo, sitno lice (isto: fåcica/
få~ica) (Kad svä‘e{ vlâsi tâ ti
se lîpo li~acç/lÆ{cç vïdÆ.)
lÆhå, `. - njiva, lijeha (Bül je na}ås
jçlæn na lÆhï. Sê j pÇno cåpÆn/
cåtÆn.)
lîj, m. Gjd. lÆjå - lijevak (Za lêt
vÆnë va bocûn rãbÆ vçlÆ lîj.)
lijãndær, m. Gjd. lijãndera - vrsta
ukrasne biljke: oleander (AM)
(Prçd zÆmu trîbi pospråvit lijãnderi va konëbu.)
lÆjåvica, `. - proljev (isto: drÆståvica/drÆ{}åvica) (Trî dânÆ j imêl
lÆjåvicu, pa gÅ j skÿnsumålo.)
lijï}, m. - mali lijevak (Za tô prelêt
tÆ j dësti lijï}.)
lïk, m. - donja kora na drvetu,
sasu{ena slu`i za povezivanje
vinograda i sl. (isto, zn. 1: liko)
(SV) (Nãjlagje se znümje lïk od
lïpÆc.)
lîk, m. Gjd. lÆkå - lijek (Nå{æ j zåpravo rç} lîk, a ne medecîna i
takëvo ~â.)
lÆkåc, m. Gjd. lÆkcå - pre~kica na
kambi (zamki za ptice) za koju
se ptica uhvati (Namçsti bëje
lÆkåc, pomaknœl ti sæ j.)
lïkÅv (lïkava, lïkavo), neodr. pridj.
(komp. likavïjÆ) - protkan likom, otvrdle kore (Mo{njïce
su ve} lïkave.)
lïkavÆ
349
lïkavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
likavîjÆ) - protkani likom, otvrdle kore (Za m¤lït mlâdÆ fa`ôl
zïberi lïkavæ mo{njïce.)
lïko, s. - 1. dio drveta ispod kore,
sasu{en slu`i za povezivanje
trsja i sl. (isto: lïk) (SV) (Nãjlagje
se znümje lïko od lïpÆc.); 2. niti
koje se odvajaju od starih i
otvrdlih mahuna (Ovê su mo{njïce ståre, pÇne su lïka.)
lïkuf, m. - pi}e ili zakuska nakon
obavljena posla, kupnje, zamjene i sl. (Obåvili smo dçlo,
sad mëremo storït lïkuf.)
lîla, pridj. nepromj. - ljubi~ast (Ma,
mëlÆn te, pogjçdÅj ovû: ïmÅ
lîla måju i lîla postolï!)
lïli}, m. - vrsta graha (VåvÆk posãdÆmo lïli}!)
lïma, `. - turpija (isto: rå{pa) (Dãj
mi tû lïmu za pobr¤sït ‘elçzo.)
lïmÅr, m. - limar (Ne mëre{ po~êt
pokrÆvåt krôv p›vÿ leh ti lïmÅr
klÅdç klãmfe.)
lïmat, gl. nesvr{. (lïmÅ{, lïmaj¤) turpijati (Ne lïmÅj tÇ leh va konëbi, a{ me od togå s›hi pasûj¤.)
lïmica, `. - turpijica, naj~e{}e za
nokte (Zg¤bïla sÅn lïmicu. Jê
mi ju kî vïdæl?)
lÆn~ïna, `. - lijen~ina (LÆn~ïno je-
lÆpït /se/
dnå, ~å te nî srân bït vå posteji
do põlnÅ?)
lündra, `. Gmn. lündÅr - okapnica
na krovu ([ålujemo lündræ.)
lîp (lÆpå, lîpo), neodr. pridj. (komp.
lïpjÆ) - lijep (Jedân lîp kipï} je
zïdelÅl od drvå.)
lïpa, `. - 1. lipa (Ovôga/ovêga lçtÅ j lïpa pu Trojïcæ pë~ela {¤{çt, vãlda od stårosti.); 2. stoti
dio nov~ane jedinice kune
(Vrnï mi dvãjset lîp!)
lipåhÅn/lipå{Ån (lipåhna/lipå{na,
lipåhno/lipå{no), neodr. pridj.
(komp. lipahnïjÆ/lipa{nïjÆ) ljepu{kast (BÆlâ j lipåhna mâlica.)
lipåhnÆ/lipå{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. lipahnîjÆ/lipa{nîjÆ) ljepu{kasti (BÆlâ j lipåhnÅ mâlica.)
lîpÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp. lïpjÆ) - lijepi (Kãj si k¤pïla tâ lîpÆ
{ijâl?)
lïpica, `. - lipov cvijet i ~aj od lipova cvijeta (isto: telïpÿv ~âj)
(Va {ästÿn misæcÇ pobïrÅmo
lïpicu.); (SkÇhat }u ti jednÇ
dobrÇ lïpicu, pa }e ti to prepasåt.); 2. malo stablo lipe (DënesÅl sÅn ti lîpu lïpicu za posÅdït.)
lÆpït /se/, gl. nesvr{. (lüpÆ{ /se/, lüpæ
/se/) - lijepiti /se/ (isto: kolåt
/se/) (LüpÆ se s kôl¤n.)
lipotân
350
lipotân, m. - ljepotan, mu{karac
kojega odlikuje ljepota (Ma, tî
si måmÆn lipotân!)
lipotå, `. - ljepota (Lipotâ j prõlazna.)
lipotïca, `. - ljepotica, `enska osoba koju odlikuje ljepota (Nî bÆlå lipotïca, alÆ j bÆlå dobrå i
Çredna.)
lîst, m. Ljd. lÆstÇ - list (isto: pero)
(Tâ kobïlina sï lîsti na rô`icah
projî.)
listï}, m. - malen, nje‘an list (Na
pråskvici su zï{li mlâdÆ listï}i.)
listïna, `. - velik, ru`an i star list
(PopuznÇlo mi sæ j na nïkakÿv
listïnu pa sÅn påla.)
lï{Åj, m. Gjd. lï{aja - li{aj (Nïkakovi
lï{aji su nÅn na jåbukah ovô
lçto.)
lï{aji}, m. - mali naznatan li{aj
(Tâ lï{aji} na obråzu ti se ni ne
vïdÆ.)
lï{ajina, `. - velik, ru`an li{aj (Kakëvi li{ajïni su narÅslï na pÅnjÇ!)
li{åt, gl. nesvr{. (li{â{, li{âj¤) - 1.
lagano dodirivati, ovla{ doticati (Kad se zbœdÆ po no}ï,
u`â me pomålo li{åt, pa sëpeta zaspî.); 2. u karta{koj igri
baciti karte koje ne nose bodove (AM) (A, li{âj kad nümÅ{
pœntÆh!); 3. izgla|ivati (SL) (Li{âj tô målo, da bû glåtko.)
lÆvåt
lî{}, m. Gjd. lÆ{}å - lijeska (Vjçverice su pëbrÅle sï lï{njÅki na
lÆ{}îh.)
Li{}çvica, ‘. - top. zaselak naselja
^avle u cerni~koj plovaniji
(O˜ n je z Li{}çvice, büvÅ na
Li{}çvici.)
lü{}Æ, s. - li{}e (BÇrÅ j rashïtala so
lü{}Æ ~â j popådalo z drvä}Å.)
li{ïca, `. - mala njiva, lijeha (Pustïla mÆ j nïkakovu kamenïtu
li{ïcu.)
lï{njÅk, m. Ljd. li{njÅkÇ - lje{njak
(Sï lï{njÅkÆ j nïkÆ pëbrÅl!)
lï{o, pril. - glatko, olako, neka`njeno (lï{o prô}) (Nä}e to tako
lï{o prô}, ne!)
lï{tra, `. - popis (Kad grê{ va
butîgu nãjboje tÆ j na~inït lï{tru da ~â ne pozãbÆ{.)
lïtra, `. Gmn. lïtÅr - litra (SåkÆ
dân nÅn prõjde lïtra mlÆkå.)
litråt, m. - fotografija (Va Ålbûmu
su nÅn stârÆ litråti.)
litratåt /se/, gl. nesvr{. (litratâ{
/se/, litratâj¤ /se/) - fotografirati
/se/ (isto novije: slïkat /se/)
(Nedïju }emo se sï litratåt pred
crükv¤n.)
lïtrica, `. - litra vina, od milja
(Dãj }emo jo{ jednÇ lïtricu pa
græmë dëma!)
lÆvåt, gl. nesvr{. (lüvÅ{, lüvaj¤) - lijevati (Cêlu bë‘j¤ nô} je lÆvålo.)
livêl
351
livêl, m. Gjd. livçla - zidarski alat
za niveliranje (SV) (Zidâr ne
mëre dçlat bez livçla.)
lîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - lijevi (Ne
krü`Åj se z lîv¤n rukûn!)
livï~, m. - ljevak, ljevoruk ~ovjek
(MâlÆ mÆ j livï~.)
lÆzåt, gl. nesvr{. (lü‘e{, lü‘¤) - lizati
(Kad dçlÅn kolâ~, dicå vôlæ lÆzåt zdçlu.)
loboda, `. - vrsta jestive biljke
([}¤råk {}œrÆ pë vodu, måt
mu kÇhÅ lëbodu.)
lodrïca, `. - drvena posuda za
no{enje vode (isto: ‘bãnjka)
(Nïkad sæ j vodå nosïla va lodrïcah z Ri~ïnæ.)
lof~ïna, `. - opasan (i odbojan) lovac (Tî lof~ïne su ubïli dvâ jçlena!)
lôgÿr, m. Gjd. lôgora - logor (Nôni} je trî lçta bîl va lôgoru va
RÇsiji.)
lôj, m. Gjd. lojå - loj (Re~ç se dÅ
j s¤sçdova kozå pÇna lojå. Tô
kad je kî zÅvïdÅn.)
lojï}, m. - loj (slastan) (Jå pojîn i
lojï} na jÅn~çvini.)
lojïna, `. - loj (odbojan) (Kakëvo
tÆ j tô mêso prëdÅl? PÇnÿ j
lojïnæ, kî }e ga jïst?)
lojên (lojenå, lojeno), neodr. pridj.
(komp. lÿjnïjÆ) - lojen (Sëpeta
tÆ j prëdÅl lojenë mêso.)
lomït
lojenïca, ‘. - svije}a vo{tanica
(@änskæ su pëve~ær plelç pri
lojenïcah.)
lôjit se, gl. nesvr{. (lôjÆ{ se, lôjæ se)
- umiljavati se iz koristoljublja
(Ne lôjÆ se ëkÿl menç, poznân
te, nî~ ti rãbÆ.)
lõjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lÿjnîjÆ) - lojni (RçkÅl je da tô nî
nï{ ëpÅsno, dÅ j tô œpala lõjnæ
‘læzdê.)
lõjtre, `. mn. - oprema zapre`nih
kola u obliku stuba za prijevoz
sijena (SV) (KlÅdï lõjtre na
vôz, a{ }emo dovçst sêno.)
lokarîn, m. - ptica pjevica, lugarin, ~i`ak (Nabåvi mi lokarîna
za va gãjbu!)
lokåt, gl. nesvr{. (lo~e{, lo~¤) lokati, neumjereno piti (On ne
pijê, ôn lë~e kod blâgo.)
lokïlo, s. - neumjereno pijenje,
lokanje (^å tæ j lokïlo zêlo?)
lokÿt, m. Gjd. lokota - lokot (Zg¤bïli smo kju~ï} od lëkota.)
lokva, `. Gmn. lokÅv - lokva (isto:
kajÇ‘a) (Påzi, a{ }e{ ståt va
lëkvu!)
lokvica, `. - lokvica (LëkvicÅ j
pred vrãti!)
lokvina, `. - lokvina (Tåmo se
våvÆk storî vçlÅ lëkvina kad
dÇgo pådÅ.)
lomït, gl. nesvr{. (lomÆ{, lomæ) lomiti (Ne lomï kïte!)
lomotåt
352
lomotåt, gl. nesvr{. (lomo}e{, lomo}¤) - tresti, potresati (BÇra
lomë}e z låtami.)
lonåc, m. Gjd. lÿncå - lonac (P›vÿ
sæ j rëba kÇhala va lÿncÇ!)
lõn~i}, m. - {alica: visoka i u`a
posuda za pijenje teku}ine
(Lõn~i} je vï{Æ i Ç`Æ od zdçlicæ.)
lÿn~ïna, `. - veliki lonac (SkÇhala
sÅn vçlÆ lÿn~ïnu fa`ôla! Jüjte
pu nås!)
lõnza, `. - meso s le|a `ivotinje,
prikladno za prijanje i za juhu
(StârÆ su jûdi u`åli za br`ôlu
k¤pït mêso va lõnzi, a{ je
mçhko.)
lôpa, `. - bilo {to lo{e, staro, ru`no (lo{e pripremljena hrana,
stara ru{evna ku}a, ru`na `ena
i sl.) (Næ}Ç ti jå tû lôpu jïst!);
(Büvaj¤ va nïkakovÿj lôpi.)
Lopå~a, `. - top. mjesto s desne
strane Rje~ine, poznato kao
˜ n je z Lopå~æ, büvÅ
lje~ili{te (O
va Lopå~i.)
lopåta, `. - lopata (Pripråvi nÅn
lopåte za mÆ{åt cimênt.)
lopåtica, `. - 1. mala lopata (K¤pïla sÅn dïci lopåtice i kablï}i
za igråt se va pæskÇ.); 2. ramena kost na gornjem dijelu le|a
(Nî~ me `ügÅ pod dêsn¤n lopåtic¤n.)
lovït
lopåtina, ‘. - velika, stara ili ru‘na
lopata (^å si mi dâl tu lopåtinu?
NÅjdï mi ~â spodëbno!)
lôpina, `. - bilo {to vrlo lo{e, vrlo
staro, vrlo ru`no (vrlo lo{e
pripremljena hrana, vrlo stara
ru{evna ku}a, vrlo ru`na `ena
i sl.) (Dobrô j da su onû lôpinu
zrÇ{ili!); (^å mu se vïdelo o`enït se za onû lôpinu?)
lopÆ‘, m. Ljd. lopÆ‘Ç - zemljani
lonac bez ru~ke (Nônin lëpÆ‘
nÅn je va konëbi na stârÿj
{kÅncïji.)
lorâda, `. - fina savija~a punjena
nadjevom od marmelade ili
kreme (isto: rolâda) (Jå ne vôlÆn onœst¤ kupëvn¤ lorâdu.)
lorâdica, `. - osobito fina savija~a
punjena nadjevom od marmelade ili kreme (isto: rolâdica)
(Pojïli smo såkÆ po jednÇ rolâdicu.)
lôrd, m. - lord (samo u frazemu
‘Ævçt kod lôrd) (Nïkad nï{ nî
dçlÅl, a ‘Ævç kod lôrd!)
lôv, m. Gjd. lovå - lov (Pë~æl je,
sçboju, zümskÆ lôv, a{ je ~Çt
lofcï i pasï.)
lovåc, m. Gjd. lofcå - lovac (Lofcï
su na ~êki a{ dâ j nïkakÿv medvïd ovûda.)
lovït, gl. nesvr{. (lovî{, lovê) loviti (S kãmb¤n su se tï}i lovïli.)
lõvnica
353
lõvnica/lõmnica, `. - sijeno skupljeno u hrpu (]å}a ve} pôl
Çræ dçlÅ lõvnicu, a{ da mî to
nœmÆmo.)
lõvni~it, gl. nesvr{. (lõvni~Æ{, lõvni~æ) - slagati sijeno u hrpe
(Pë~ælÿ j jâkÿ mïgat pa smo sï
bÆ`åli lõvni~it da nÅn se sêno
ne zmë~Æ.)
lo‘ït, gl. svr{. (lo‘î{, lo‘ê) - 1. staviti, metnuti (Na këla klÅdï
kë{ kad se vëzÆ gnôj ili {û{Ånj,
a za drvå i sêno lo`ï lêgnjari.);
2. stavljati drva u vatru (Smîrÿn
lo`î{ va {pãrhet.)
lÇba, `. - 1. kvrga (BÇbn¤l sæ j vå
glÅvu pa m¤ j sko~ïla lÇba.);
2. izraslina na nekoj povr{ini
(LÇbÅ j na njïhovÿn.)
LÇbarskÅ, pridj. poimen. `. - top.
naselje u podru~ju Ri~ine u
jelenjskoj plovaniji (O˜n je z
LÇbarskæ, büvÅ na LÇbarskÿj.)
lÇbica, `. - 1. mala kvrga (Nî tô
nï{, leh lÇbica!); 2. manja
izraslina na nekoj povr{ini
(Igrâj¤ se na lÇbici.)
lÇbina, `. - 1. velika kvrga (Da vî{
kakëvu lÇbinu ïmÅ?), 2. ve}a
izraslina na nekoj povr{ini
(Onï kosê nå{u lÇbinu.)
lÇca, `. - limena posuda (no}na
posuda, posuda za mast) (NônÅ j pod pëstej¤n dr‘åla lÇcu.)
lûd (l¤då, lûdo), neodr. pridj.
(komp. lÇjÆ/lÇd’Æ) - lud (^eså
lugãrskÆ
se {egâv srãmÆ, z ÿtîn se lûd
dü~Æ.)
lûdÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lÇjÆ/lÇd’Æ/ludïjÆ) - ludi (On lûdÆ
se { njîn kãrÅ.)
lœdnica, `. - ludnica (Otpejåli su
ga va lœdnicu, a{ je nÆmêl.)
lûdo, pril. - rje~ca u zna~enju
bez brige (Nä}e{ tî lûdo kopåt
a{ si lên.)
ludorïja, `. - ludorija, nepodop{tina (Nevëjo, ~å si sëpeta kakëvu ludorïju stërÆl!)
ludovåt, gl. nesvr{. (ludûje{, ludûj¤) - ludovati (]ê{ ve} kad
fïnit ludovåt?)
lud’âk, m. Gjd. lud’Åkå - lu|ak
(SL) (Ma, õn ni normãlÅn! Tô j
lud'âk!)
lûg, m. Ljd. l¤gÇ - 1. luk{ija: sredstvo za izbjeljivanje rublja,
voda u kojoj je prokuhan pepeo umotan u krpu (isto: lu{ïja, lu‘ïlo) (Nïkad su `änskæ
kÇhale lûg, i tô se rÅbïlo za
okuhævåt rëbu, a{ nî bîlo prâha.); 2. {umarak s livadom (AM)
(Tï}i kÅntâj¤ va l¤gÇ.)
lugâr, m. Gjd. lugÅrå - lugar (Njïh
zovû LugÅrëvi, a{ jÆn je nôno
bîl lugâr.)
lugarïja, `. - lugarija (On dçla va
klãnjskÿj lugarïji.)
lugãrskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - lugarski (DëbÆl je i lugãrsk¤ pÇ{ku
i Çnifÿrmu.)
lÇk
354
lÇk, m. - sorta trajnoga luka (sedmogodi{njak) (Na plåci }u k¤pït
måc lÇka za Vazâm.)
l¤kå, ‘. - lokalitet uz vodu (Na
L¤kåh va Lûke‘Æh je o{tarïja.)
L¤kå, `. Gjd. L¤kê - rije~ka morska luka (Va L¤kï su skrcÅvåli
konëpju.)
Lûke{}ica, ‘. - ‘iteljka mjesta Luke‘i (Måt nÅn je Lûke{}ica.)
Lûke‘Ån, m. Gjd. Lûke‘ana - ‘itelj mjesta Luke‘i (Do{lå su
dvâ Lûke‘ana.)
Lûke‘i, m. mn. - top. selo uz
srednji tok Rje~ine u jelenjskoj
plovaniji (pripada mu i lokalitet Gospëskÿ/Pê{ovo Selë)
(O˜n je z Lûke`Æh, büvÅ va Lûke`Æh, gre Lûke‘ÿn.)
lûke{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji se
 hÿl si
odnosi na selo Luke‘i (O
kod lûke{kÆ pås kÆ j od oholïjæ
krepâl.)
lûlat se, gl. nesvr{. (lûlÅ{ se, lûlaj¤
se) - ljuljati se (isto: gõmbat se,
pêzat se) (Dicå se vôlæ lûlat.)
l¤mbrêl [l¤Übrêl]/l¤mbrçla
[l¤Übrçla], `. Gjd. l¤mbrçlæ
[l¤Übrçlæ] - ki{obran (Zåmi
mu l¤mbrçlu a{ bi { ~ri{pånjæn
mëgÅl ëko skopåt.)
l¤mbrçlica [l¤Übrçlica], `. - mali
ili dje~ji ki{obran (Ne mÅ{ï z
l¤mbrçlic¤n a{ bï{ moglå ëko
skopåt!)
lu{ïja
l¤mbrçlina [l¤Übrçlina], `. - velik
ki{obran, suncobran (Ra{Ærïli
su l¤mbrçlinu kod da bïmo sï
vôlæli bït va hlÅdÇ! )
lûmær, m. Gjd. lûmera - ku}ni broj
(isto: {tîbÅr) (Kü vÅn je kÇ}nÆ
lûmær?)
lumîn, m. - kandilo (Lumîni pãlÆmo za nå{i m›tvÆ.)
lûpa, `. - ljuska, kora (Ol¤pï lûpe
orïhÿn.)
l¤påt, gl. nesvr{. (lœpÅ{/lœpje{,
lœpaj¤/lœpj¤) - lupati, udarati,
praviti buku udaranjem (Ne
lœpÅj po stolÇ!)
lûpica, `. - tanja kora jabuke,
krumpira i sl. (SkÇhat }emo
lûpice prÅscên.)
lupïnja, `. - ljuska, lupina (Lupïnje
kÇhÅmo prÅscên.)
l¤pït, gl. nesvr{. (lœpÆ{, lœpæ) skidati ljusku, koru (Mâli ti
ve} nî mï}i{Ån, ne môrÅ{ mu
l¤pït jåbuku!)
lÇpit /se/, gl. svr{. (lÇpÆ{ /se/, lÇpæ
/se/) - udariti /se/, tresnuti /se/
(LÇpi jå~e s tïmi vrãti, da se
dobrë zaprû.)
lu{ïja, `. - sapunica, cije|, voda
od prokuhanoga pepela (luga),
luk{ija (isto: lûg, lu‘ïlo) (Nïkad
su `änskæ kÇhale pëpæl, i tô sæ
j rÅbïlo za okuhævåt rëbu, a{
nî bîlo prâha.)
lu{ijåt
355
lu{ijåt, gl. nesvr{. (lu{ijâ{, lu{ijâj¤)
- prati u luk{iji (@änskæ su p›vÿ
lu{ijåle rëbu va l¤gÇ.)
lÇ{tÅr (lÇ{tra, lÇ{tro), neodr. pridj.
(komp. lu{trïjÆ) - svijetle, blistave povr{ine, sjajan (MobîlijÅ
j lÇ{tra, a{ se lu{trâ z lÇ{tr¤n.)
lÇ{tra, `. - pasta za poliranje ili
otopina {pirita i voska kojom
se radi sjaja premazuje tek
izra|eni namje{taj (AM) (MobîlijÅ j lÇ{tra, a{ se lu{trâ z
lÇ{tr¤n.); (Prifålelo mÆ j lÇ{træ,
môrÅn pô} va butîgu.)
lu{tråt /se/, gl. nesvr{. (lu{trâ{
/se/, lu{trâj¤ /se/) - 1. ~initi {to
sjajnim, polirati (MobîlijÅ j lÇ{tra, a{ se lu{trâ z lÇ{tr¤n.);
2. detaljno ~istiti (^a môrÅ{
ba{ såk¤ {etemânu lu{tråt cêl¤
kÇ}u?)
lÇ{trÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
lu{trîjÆ) - svijetle, blistave povr{ine (Vôlæla bÆn kakëvo
lu{trîjæ borë.)
l¤‘ït
lu{trîn, m. - starinski zlatni lanac
(^œvÅmo mãjkÆn lu{trîn.)
luterân, m. - nevjernik (Hëdi nedïju k må{i a{ }e jûdi rç} da si
luterân!)
luterânka, `. - nevjernica (Hëdi
nedïju k må{i a{ }e jûdi rç} da
si luterânka!)
lu‘ïlo, s. - pepeo umotan u krpu,
kuha se s rubljem radi izbjeljivanja (isto: lûg, lu{ïja) (Lu‘ïlÿ
j rÅbïlo za rëbu l¤‘ït a{ õnp¤t
ni bîlo prâha za pråt.)
lu‘inåt, gl. nesvr{. (lu‘inâ{, lu‘inâj¤) - tretirati oprano bijelo
rublje industrijskom lu`inom
da bi bilo bjelje (SV) (Pëtli
smo ve} rëbu lu`inåli s kœpjenÆn prâhÿn.)
l¤‘ït, gl. nesvr{. (lœ‘Æ{, lœ‘æ) okuhavati bijelo rublje i sl. u
smjesi vode i pepela radi
izbjeljivanja (Lu‘ïlÿ j rÅbïlo
za rëbu l¤‘ït a{ õnp¤t ni bîlo
prâha za pråt.)
ma
356
ma}åt /se/
M
ma, vez. - ali (Tô tÆ j lÆpå håja, ma
nî za obû} za såkÆ dân.)
må, uzv. - 1. uzvik koji odaje nestrpljenje (Ma ~å tô dçlÅ{?);
2. izra`avanje sumnje, ironije
(Jä ti vrnÇla sõldi? - Må jê!)
måc, m. - vezica, stru~ak bilja (Na
plåci }u k¤pït måc lÇka.)
måca, `. - bat (SV) (isto: macôl)
(Påzi da te ne ÇdrÆn z måc¤n!)
macêl, m. Gjd. macçla - klaonica
(Kråva nÅn je bÆlå ve} ståra pa
smo ju dâli va macêl.)
måci}, m. - omanja vezica, stru~ak bilja (Naberï mi måci} fijôlÆc!)
macôl, m. - ~eki} za drobljenje
kamena (isto: måca) (Påzi da
te ne udrî z macôl¤n.)
macôla, `. - manji bat (SV) (Påzi
da te ne udrî z macôl¤n.)
må~, m. - ma~ (De{kï}i su se igråli z må~æn.)
mÅ~åk, m. Gjd. mÅ{kå - ma~ak
(Sçga gÅ j oblÆzâl ôn tvôj mîlÆ
mÅ~åk.)
ma~çta, `. - alatka s o{trim sje~ivom (Va õgradi mÆ j sç zarÅslë,
pa mi nî drÇgæ leh zêt ma~çtu
i pô} sï} ostrÇge.)
må~ica, `. - mlada ma~ka (Tô j
må~ica, a jå bÆn tçla må~i}a.)
må~i}, m. - mladunac ma~ke
(Vå{a må{ka våvÆk ïmÅ ~Çda
må~i}Æh.)
må~i}i, m. mn. - 1. vrsta ukrasnoga grma iz roda vrba s dlakavim, zaobljenim, sivkastim
pupoljcima (Må~i}i dõjd¤ jo{
p›vÿ visibâb.); 2. ku}na pra{ina pomije{ana s dla~icama
(Pometï pod pëstej¤n, sê j pÇno må~i}Æh.)
må~ina, `. - velika, stara, ru`na
ma~ka (NÆsmë jo{ imçli takëvæ
gÈdê må~inæ.)
mã~jÆ (-Å, -æ), pridj. - ma~ji (Sê j
pÇno mã~jÆh dlâk!)  mã~ji
kå{Åj - sitnica (Sê j tô mã~jÆ
kå{Åj nåspram mojïh te{kô}.)
ma~Çka, `. - kvrga na drvetu nastala zbog nepravilna rasta (SV)
(Ovõstÿ se drvë ne dâ prepÆlït
a{ je pÇno ma~ûk.)
må}a, `. - mrlja (isto: flçka) (StõlnjÅk sÅn polêla z vÆnôn, pa mÆ
j oståla må}a.)
ma}åt /se/, gl. nesvr{. (ma}â{ /se/,
ma}âj¤ /se/) - mrljati /se/ (Vî{,
si tû bêl¤ måju ma}åla s kämÆjsk¤n.)
må}Åv
357
må}Åv (må}ava, må}avo), neodr.
pridj. (komp. ma}avïjÆ) - umrljan (Tâ mî}Æ vÅn je vås må}Åv,
operïte ga målo!)
må}avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
ma}avîjÆ) - umrljani (Hïti mi
onœst¤ må}av¤ k›pinu, bït }e
mi dobrå za opråt tlë.)
må}eha, `. - ma}eha (Otåc tãncÅ
z må}eh¤n, dïca mu plâ~u,
pë posteji skã~¤.)
må}e{ina, `. - zla ma}eha ili majka (Må}e{ino, ne t¤cï ga!)
må}ica, `. - mala mrlja (isto: flçkica) (Ne presu~ûj se zårÅd tê
må}icæ a{ se ni ne vïdÆ.)
må}ina, `. - velika mrlja (isto: flç~ina/flçkina) (Oståla mÆ j vçlÅ
må}ina na bragç{ah.)
mâdæ‘/mlâdæ‘, m. Gjd. mâde‘a/
mlâde‘a - made` (isto: tåkmenac, znåmænka) (Jå ïmÅn tâ
mâdæ` na obråzu od rojänjÅ.)
madona, uzv. - uzvik, psovka
kojom se izra`ava preklinjanje
(Madëna, ~å bi{ jo{ otêl, ~å ti
nî dësti?!)
mådbina/mådvina, `. - brlog, jazbina (Düvÿ blâgo büvÅ va
mådbini.)
madrûn/matrûn, m. Gjd. madr¤nå/matr¤nå - zastarj. neodre|ena smrtonosna bolest u trbu{noj {upljini (Bül je bojïhÅv,
maglïna
imäl je va trbÇhu nïkakÿv
madrûn.)
Mad’âr, m. Gjd. Mad’Årå - Ma|ar
(V RÆkï su pred stô lêt bîli
Mad'Årï.)
Mad’arïca, `. - Ma|arica (O‘enül
sæ j z nïkakov¤n Mad'arïc¤n.)
måd’ÅrskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - ma|arski
(V RÆkï se pred stô lêt govorïlo
i måd'ÅrskÆ.)
mågarac, m. Gjd. mågÅrca - pren.
tvrdoglavac (prijekorni uzvik)
(Mågarac jedân, sëpeta ga nî
{kôlæ!)
mågare, s. Gjd. mågareta - pren.
nevaljalac (prijekorni uzvik
upu}en obi~no djetetu) (Mågare jednë, kåko tô smî{ rç}?)
magãr~ina, `. - tvrdoglavac (prijekorni uzvik) (Magãr~ino, sãn
ti reklå da tô ne dçlÅ{!)
magare˜}Æ (-Å, -æ), pridj. - magare}i
(Za zådnj¤ kl¤pÇ sæ j u`ålo
rç} dÅ j magarä}Å.)
magâri, pril. - makar (isto: måkÅr)
(Põ} }u vå kÆno magâri me
st¤klå!)
maglå, `. Ajd. måglu - magla (Nî
vïdet p›sta pred nësÿn od maglê.)
maglïca, `. - sumaglica (Maglïca
sæ j dïgla!)
maglïna, `. - gusta magla (^çz pojæ j maglïna. Påzi kako vëzÆ{!)
maglovït
358
maglovït (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. maglovitïjÆ) - maglovit
(Slåbo vïdÆn. Spred o~îh mÆ j
sç maglovïto.)
maglovîtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
maglovitîjÆ) - magloviti (Dã se
domü{jÅ{ kakõv je lâni bîl maglovîti Bo‘ï}?)
mâh, m. - mahovina (Hôj nabråt
mâha za pod bo`ï}njÅk!)
mÅhåt, gl. nesvr{. (mã{e{, mã{¤)
- mahati (MÅ{ï jÆn a{ gredû }å.)
mahî}, m. - neuredan pramen
kose (SV) (Ostri`ï tî mahÆ}ï!)
mÅhnÇt, gl. svr{. (mãhne{, mãhn¤) - mahnuti (MÅhnÇla sÅn ti
s ponç{træ, ma me nÆsï vïdæl.)
mâj, m. Gjd. måja - 1. mjesec svibanj (JõrgovÅn cvatç va måju.);
2. oki}eno mlado drvo ili grana koja se stavlja na dimnjak,
na vrata ili uz ku}u voljenoj
djevojci u no}i prvoga svibnja
(Kad sæ j kômu mladï}u pija‘åla divõjka pa njÿj je dënesÅl
drîvo mâj i klãl ga na dümÅk.)
måja, `. - pletena majica (^a bïte
måju na krâtkÆ ili na dûgÆ rukÅvï?)
mâjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - mali,
maleni (SV) (Tî si môj mâjÆ,
mï}i{nÆ ãnjeli}!)
måjica, `. - mala ili dje~ja pletena
majica (Naplelå m¤ j lîpu måjicu!)
mãjm¤n
måji~ica, `. - osobito tanka ili
kratka majica (PohãjÅ pë vani
leh va måji~ici. ]ç se prehlÅdït!)
måjina, `. - 1. prevelika pletena
majica (^å tÆ j tô ë~ina måjina?);
2. stara, pohabana, neuredna
pletena majica (VåvÆk je va ïstÿj
måjini, a ïmÅ { ~în k¤pït.)
mãjka, `. - baka, o~eva ili maj~ina
majka (isto: nôna) (Pëh¤mÿn
re~û »mãjka«.)  za mãjku preklinjanje majkom (Za mãjku, ~a to delÅ{?!)  ni za mãjku - nikako, nipo{to (DÅ j tïrÅl
tega påsi}a, ma da se nî dâl ni
za mãjku }å!)  pijân kod mãjka - jako pijan (Do{ãl je dëma
pijân kod mãjka.)  Mãjka Bo‘jÅ - Bo`ja Mati, Gospa, Gospoja (Grëbni~ani/Grëmi~ani
gredû na hodo~å{}Æ na GorÇ
na Mâl¤ Gëspoju i Mãjki
Bë‘jÿj Trså{kÿj na DûhovskÆ
pÿndïjak.)  Mãjkæ Bo‘jæ pâs
- duga (isto: mãvrica) (Nå neb¤ j Mãjkæ Bë‘jæ pâs.)
mãjkÆn (mãjkina, mãjkino), pridj.
- bakin (isto: nônÆn/nôni~Æn)
(Na zÆdû j jo{ slïka nå{æ pokõjnæ mãjkæ.)
mãjko, uzv. - uzvik ushita i ~u|enja (Mãjko, ali tî j lÆpå tâ håja.)
(Mãjko, ~å mi tô povädÅ{?)
mãjm¤n, m. Gjd. mãjmuna - majmun (Kad su se pokÅråli, su si
mãjstÿr
359
u‘åli dÆlït mãjmuni i medvïdi.)
mãjstÿr, m. Gjd. mãjstora - majstor, stru~njak za svoj posao
(Tô tÆ j prâvÆ mãjstÿr, õn }e ti
tô dobrë storït!)
makar, pril. - makar (isto: magâri)
(Da måkÅr pÅdç sni`ï}!)
makarûn, m. Gjd. makar¤nå doma}a tjestenina (Makar¤nï
su se doma dçlali na Vïliju
Bë‘ju i pëlæli {ûgÿn od rîb
slânÆh.)
måkina, `. - stroj (stroj za pranje
rublja, stroj za pranje posu|a,
{iva}i stroj, automobil) (ImÅmo
i måkinu za pråt i måkinu za
pomÆvåt!); (Tû måkinu jÿj je
måt k¤pïla kad sæ j o`enïla.)
makinçta, `. - upalja~ za cigarete
(DënesÅl mÆ j lîpu makinçtu z
brëda.)
måkjæn, m. Gjd. måkjena - makljen, vrsta drveta, klen (Pred
stãr¤n kÇ}¤n su nÅn trî måkjeni.)
maknÇt, gl. svr{. (måkne{, måkn¤)
- maknuti (]ête mi se målo
maknÇt ili }u vas môrÅt porïvat?)
maknjÆvåt, gl. nesvr{. (maknjüvÅ{/
maknjûje{, maknjüvaj¤/maknjûj¤) - u~estalo micati (AM)
(^å si sëpeta maknjÆvåla mobîliju?)
målinac
makusåt, gl. nesvr{. (makusâ{,
makusâj¤) - poslovati, truditi
se oko posla (Po cêl dân nî~
makusâ pÅ j pëve~ær vas
zlëmjæn.)
mâlÅ, odr. pridj. `. poimen. - djevoj~ica, djevojka ([lï su va
cürkus z mâl¤n.)
mãl~i}, m. - dje~ak (Tô j bâla od
onôga/onêga mãl~i}a.)
maletïna, `. - mlada djevojka,
djevoj~urak (Onâ maletïnÅ j
sëpeta kåsno dëma do{lå.)
mâlÆ, odr. pridj. m. poimen. 1. dje~ak, dje~arac (OnüstÆ mâlÆ jâko lîpo kÅntâ.)  bït ~ïjÆ/
komÇ mâlÆ potecï - potrkalo,
slu`in~e (Næ}Ç jå bït nï~igÿv/
nï~esÿv mâlÆ potecï!)
mâlica, `. - djevoj~ica (isto: divõj~ica) (Ma, tô tÆ j mâlica za pêt!)
MÅlïk/MÅlï~i}, m. - mitsko bi}e,
likom ~ovje~uljak s crvenom
kapom, koje `ivi u vodi (VåvÆk
su nas strå{ili da va vodi büvÅ
MÅlïk i da }e nas potægnÇt nûtÅr ako se bûmo nastÅvjåli.);
(MÅlï~i} ïmÅ ~rjên¤ kåpicu.)
målÆn, m. Gjd. målina - mlin (Nçst
}u hrmäntu va målÆn.)
målinac, m. Gjd. målÆnca - mlinac (za kavu i sl.) (Kad se kafç
zbro{tulâ, ostœdÆ se, klÅdç va
målinac i zmçje.)
målinÅr
360
målinÅr, m. - mlinar (MålinÅr je
va målinici.)
målinica, `. - zgrada s mlinovima
(MålinÅr je va målinici.)
målo, pril. (komp. månjæ) - malo
(Bû}n¤ se va Ri~ïnu pa njÆn je
månje teplë.)  pred målo malo~as (Ne tr¤sï tô po tlÇ a{
sÅn pred målo pomelå.)  ni
månje ni vï{e - to~no toliko
(Tô ti ko{tâ, ni månje ni vï{e
leh pedesêt kûn.)
måloprvÿ, pril. - maloprije (Måloprvÿ sæ j stâl, vî{ dÅ j vås krme`jîv!)
måma, `. odmil. od »måt« mama (Måt i måtær mÆ j pred
drÇgimi, a måma mÆ j pred
svojïmi.)  måma stârÅ - baka
(isto: måt stârÅ) (Tô j starïjÆ nãzÆv za nônu.)
måmica, `. - svekrva i punica
(VåvÆk se re~ç se da nevçste
ne vôlæ måmice.)
måmi~Æn (-Å, -ÿ), pridj. - svekrvin,
puni~in (Kad su mlãdÆ do{lï
pred måmi~inu kÇ}u, måmicÅ
j zælå {timân {ugamân, objælå
ga okol mlâdÆh i potægnÇla jæ
va kÇ}u.)
mÅmït, gl. nesvr{. (mãmÆ{, mãmæ)
- mamiti, vabiti (isto: vÅbït) (Rçje se re~ç ’mÅmït’ leh ’vÅbït’.)
mãn}a, m. - napojnica (isto: trünget)
(Pustï mu pâr kûn za mãn}u.)
mÅntrït se
MÅndalêna - blagdan sv. Magda ja nîna,
lene (22. srpnja) (O
nêna! JÇtrÅ j MÅndalêna, tŐnina, gospâ te~ç z
drÇgidÅn A
målina!)
manç{tra, `. - gusta juha od povr}a, so~ivica i tjestenine (Pu
nås se gûsto jidû manç{tre:
på{ta i fa`ôl, kåp¤z i i fa`ôl,
rïpa i fa`ôl, mürlÆn i fa`ôl, pa
sæ j våvÆk sÅdïlo ~Çda fa`ôla.)
manïca, `. - ru~ka, poluga (npr.
za okretanje nekoga ure|aja)
(SV) (Manïca mÆ j pÇkla.)
månig, m. - dr`ak alata (isto:
dr‘ålo, recâj, toporï{}æ/topolï{}æ) (PÇkÅl m¤ j månig od
sikïræ.)
mani‘åt, gl. nesvr{. (mani‘â{,
mani‘âj¤) - 1. upravljati ~ime
(Nônÿ j rçkÅl da ôn ne znâ
mani‘åt s tûn televîzij¤n, dÅ j
tô nônino dçlo.); 2. poslovati,
truditi se oko posla (Po cêlÿ
zapõlnæ mani‘ân oko kÇ}æ.)
mÅntêl, m. Gjd. mÅntçla - vanjska
guma na biciklu (PÇkÅl tÆ j
mÅntêl na gÇmi.)
mÅntrên (mÅntrçna, mÅntrçno),
neodr. pridj. (komp. mÅntrenïjÆ) - 1. smu{en, neispavan
(Vås sÅn mÅntrên, a{ se na}ås
nîs nåspÅl.); 2. mamuran (Kãj
si na}ås bîl da si mÅntrên?)
mÅntrït se, gl. nesvr{. (3. l. jd.
mãntrÆ se) - imati vrtoglavicu
månjÆ
361
(Ba{ mi se nïkako mãntrÆ va
glÅvï pa }u målo po~ïn¤t.)
månjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - manji
˜ n je bîl månjÆ od menç.)
(O
måra, `. - kukac kornja{ zlatnozelenih krila (Måre pojidû sç
rô`ice na {Æpkîh.)
måra~, m. Gjd. mãr~a - mjesec
o`ujak (Måra~ je trçtÆ mïsæc.)
mÅr~ênÆ/mãr~enÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. - koji se odnosi na o`ujak (ili pripada o`ujku) (Re~û
jûdi dÅ j tô mÅr~ênÅ/mãr~enÅ
bÇra.)
marända, `. - u`ina (P›vÿ se nî
reklë ’marända’ leh ’rœ{nja’.)
marändat, gl. nesvr{. (marändÅ{,
marändaj¤) - u`inati (Ala, te`Åkï, hëte marändat!)
mâret, gl. nesvr{. (mârÆ{, mâræ) mariti, voditi brigu (Ba{ kî danås mârÆ za dçlo.)
mÅrgarçta, `. - poljski i vrtni cvijet: ivan~ica (Zaneslå sÅn fânj
mÅrgarêt va cimîtær.)
mÅrgîj, m. - cestobran, kameni
stupi} uz cestu (SV) (MÅrgüj je
uz cçstu.)
marijânica, `. - vrsta {umskoga
cvijeta: |ur|ica (Otåc nÅn je
dënesÅl marijânÆc s plåninæ.)
mÅrkçt, m. - samoposluga (Trçfile
smo se pu mÅrkçta va Drå`icah.)
måslace
marôd, pridj. m. - zastarj. bolestan,
koji se osje}a lo{e (SV) (Mõrda
ïmÅn tlâk a{ sÅn danås nïkÅko
marôd.)
marõjde, `. mn. Gmn. marôjd hemeroidi, {uljevi (^ovïk ne
mëræ ni sidçt kad ga bolê marõjde.)
Mãr{i}, m. - top. lokalitet na podru~ju Buzdohnja (O˜n je pul
Mãr{i}a, büvÅ pul Mãr{i}a.)
mÅrtelîna, `. - zidarski ~eki}
(Ot¤klï su zîdi z mÅrtelîn¤n.)
MÅrtïnovo Selo, m. - top. selo u
jelenjskoj plovaniji na podru~ju Ri~ine (O˜n je z MÅrtïnova Selå/z MÅrtïnovÆh, büvÅ
va MÅrtïnovÿn/pul MÅrtïnovÆh.); rabe se i nazivi MÅrtïnovi
(m. mn.) i MÅrtïnovo (s.) (Va
MÅrtïnovÆh su bÆlå krësnÅ.)
MÅrtïnja, `. - blagdan sv. Martina
(11. studenoga) za{titnika vinogradara (Na MÅrtïnj¤ j va
Jelçnj¤ vçlÆ samânj.)
mâsÅn (mÅsnå, mâsno), neodr.
pridj. (komp. masnïjÆ) - mastan
(Vås stõlnjÅk mi u`â bït mâsÅn
od pÅncçtæ.)
måska, `. Gmn. masâk - maska
(KrabÇje su bîle g›de. Imçle su
dûgÆ zvÿncï na {pÅgÇ i måske
kod medvïdi.)
måslace, s. - maslo, kao osobito
fina i cijenjena namirnica (oto-
måslenica
362
pljena mlije~na mast) (Då mÆ j
sad målo måslaca, a nîs ga
otçla dëkli gÅ j bîlo.)
måslenica, `. - drvena naprava u
kojoj se pripravlja maslo, stap
(SV) (Va måslenicu sæ j klâl
{kår¤p i õnda bi se po tôn
t¤klë, pak je `änskÅn tô bîlo
lågjæ leh mæntilåt.)
måslo, s. - maslo (otopljena mlije~na mast) (O Mihëji smo
plovånu u`åle nçst va`ï} måsla.)  bït va tôn måslu - biti
umije{an u {to (Nî ni ôn va sôn
tôn ~ïst, i õn je va tôn måslu.)
mâsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
masnîjÆ) - masni (Menï ne grê
ôn mâsnÆ {pçh.)
mâst, `. Gjd. mâsti, Ljd. mÅstï –
mast (Topïli smo mâst.)
mastït, gl. nesvr{. (måstÆ{, måstæ)
- sna`no gaziti, gnje~iti (Kåp¤z
sæ j mastîl da pustî vëdu, a
grëzjÆ da pûkn¤ bôbujice.)
mÅstït, gl. nesvr{. (mãstÆ{, mãstæ)
- mastiti, ~initi {to masnim (Nî
dobrë prevç} mÅstït hrÅnÇ.)
må{a, `. - misa (Hëmo k må{i!
Bîli smo pu må{æ.)  mî}erÅ
må{a - jutarnja kra}a misa (Måt
je våvÆk {lå na mî}er¤ må{u.)
 vçlÅ må{a - prijepodnevna
duga misa (VçlÅ må{Å j na
dçset i pôl.)  kåsnÿ j zapõlnæ
pô} k må{i - zakasniti {to u~i-
mâ{kara
niti (A mojå tî, kåsnÿ j zapõlnæ
pô} k må{i, jå sÅn tô sÅmå
storïla.)
må{it, gl. nesvr{. (må{Æ{, må{æ) 1. slu`iti misu (Plovân må{Æ a
mê`njÅr otpüvÅ.); 2. pren. dr`ati dosadne pou~ne govore
(propovijedati, predikati) (Tâ
~ovï~ina sâm må{Æ i otpüvÅ.)
må{ka, `. Gmn. ma~âk - 1. ma~ka
(Må{ka nÅn je pro{lå.); 2. krzneni ovratnik (^å si nabÅndåla tû må{ku oko vrâta?) 
pÆsåt kod må{ka - ru‘no pisati
(Pü{e{ kod må{ka, kî }e tô
umçt pro~ïtat.)  vrtçt se oko
kogå/kegå kod må{ka okÿl
vrçlæ kå{æ - okoli{ati (Vrtçla sæ
j oko menç kod må{ka ëkÿl
vrçlæ kå{æ i na kråju mÆ j reklå
pråvo v ë~i.)  k¤pït/kupovåt
må{ku va vrï}i - ne kupiti/ne
kupovati ono {to se ‘eljelo ili
trebalo, kupiti/kupovati nepotrebnu robu (Lîpo si stërÆl, k¤pîl må{ku va vrï}i, a reklå sÅn
ti da ~çkÅ{ pa da }u pô} s
tëb¤n!)
mâ{kara, `. - 1. omaskirana, okrabuljana osoba (isto: krabÇja)
(LÆpå mâ{kara!); 2. kostim za
maskiranje (ImÅ{ mi kakëvu
mâ{karu za pos¤dït.); 3. pren.
pretjerano naki}ena ili na{minkana osoba (Mâ{karo, s¤cï se s togå/tegå!)
ma{karân
363
ma{karân (-a, -o), neodr. pridj. 1. maskiran, okrabuljan (Bül je
lîpo ma{karân va pûpu.);
2. pren. pijan (Do{âl je sïnÿ}
ma{karân.)
ma{karânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. maskirani, okrabuljani (On
ma{karâni sæ j nãjzad pët¤kÅl
na pÆrÇ.)
ma{karåt se, gl. nesvr{. (ma{karâ{
se, ma{karâj¤ se) - maskirati
se, krabuljati se (]ê{ se i ovô
lçto ma{karåt?)
mâ{kare, `. mn. - 1. karneval,
poklade (Lâni su mâ{kare bîle
~Çda dÇ`æ.); 2. maskirani plesovi (Såku sobëtu græmë va
mâ{kare i natãncÅmo se do
mïlæ vëjæ.)
mâ{karica, `. - 1. lijepo omaskirana, okrabuljana osoba (Ba{
si lîpå mâ{karica!); 2. omaskirano, okrabuljano dijete (Kî je?
- Mâ{karice! Dâ ïmÅte ~â za
mâ{karice?)
mâ{karina, `. - osoba omaskirana,
okrabuljana u {togod ru`no,
zastra{uju}e (Kakëva gÈdå mâ{karina! Za prestrå{it se!)
mÅ{kï}, m. - mladi ma~ak (StïpÅn
}e ti znåt jê tô mÅ{kï} ili må~ica.)
mÅ{kïna, `. - veliki, stari, ru`ni
ma~ak (Nïkakÿv g›dÆ mÅ{kïnÅ
j pred vrãti.)
matafûn
ma{têl, m. Gjd. ma{tçla - posuda
za vrenje vina ili kiseljenje ve}e koli~ine kupusa (SV) (GrëzjÆ
se zmçje i tô se lijç va ma{têl!)
ma{tçli}, m. - manja posuda za
vrenje vina ili kiseljenje manje
koli~ine kupusa (SV) (Ovô lçto
}u klåst kïsat samo ma{tçli}
kåp¤za. Lâni mi gÅ j ~Çda
ostålo.)
ma{tçlina, `. - velika posuda za
vrenje vina ili kiseljenje velike
koli~ine kupusa (SV) (^å }e
mi ve} tâ ma{tçlina? NümÅn ni
grëzjÅ ni kåp¤za!)
måt/måtær/måtera, `. Gjd. måteræ - mati, majka (Tô mÆ j jo{
od pokõjnæ måteræ.)  pô}
måtær ‘enït - po}i po zlu; oti}i
k vragu (Hôj }å, måtær ‘enït.)
(isto: ru‘na psovka: pô} måtær
jebåt.)  pÇkn¤t kod ~r~kova
måt - prejesti se (Prejïla sÅn se,
pÇkn¤t }u kod ~r~këva måt.)
 kod si kod måt - kad si mati,
je si mati, jer ~ini{ kao mati (V
rç{t¤ j, a onå ga såkÿ målo grê
vïdet, kod si kod måt.)  måt
stârÅ/måtera stârÅ - baka (isto:
måma stârÅ) (Tô j starïjÆ nãzÆv
na nônu.)
matafûn, m. Gjd. mataf¤nå 1. stisnuta, zatvorena {aka
(PokÅ`ï mu matafûn i pobï}
}e ëd strÅha.); 2. udarac {akom (isto: babutof) (Dåt }u ti
matafunåt /se/
364
jedân matafûn ako ne færmâ{!)
matafunåt /se/, gl. nesvr{. (matafunâ{ /se/, matafunâj¤ /se/) tu}i /se/ pesnicama (isto: kacotåt /se/) (Onakë pijåni s¤ se
u`åli i matafunåt pred o{tarïj¤n.)
måterÆn (måterina, måterino),
pridj. - maj~in, materin (Tô j
jo{ måterina dëta.)
måtica, `. - zastarj. slu‘beno odobrena prodaja vina proizvedena u vlastitome ku}anstvu
(PrëdÅl je së svojç vÆnë na
måtici.)
måti~År, m. - mati~ar, slu`benik
koji vodi mati~ne knjige (Stê
bîli pu måti~Åra?)
måti~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - 1. mati~ni (Z måti~nÆh knjîg se dobüvaju måti~nÆ lîsti.); 2. poimen.
m. - mati~ni ured (P›vÿ sæ j
môrÅlo pô} o`enït nãjprvÿ na
måti~nÆ, pa pëtla va crükÅv, a
danås se mëre pô} i sâmo va
crükÅv.)
matïka, `. - motika (Otræsï matïku,
vî{ tÆ j så pÇna zemjê!)
matï~ica, `. - moti~ica (Zælâ j matï~icu i {lå z nôn¤n na lÆhÇ!)
matï~ina, `. - velika i te{ka motika
(Ne mëræn jå z ÿtûn matï~in¤n
kopåt!)
måzat /se/
matrjâl, m. Gjd. matrjÅlå - materijal (Uskâ j cçsta pa su vås matrjâl pejåli z kamijõn~i}æn.)
mãvrica, `. - duga na nebu uo~i
ili nakon ki{e (isto: Mãjkæ Bo‘jæ pâs) (PogjçdÅj kakô j lÆpå
mãvrica nad cêlÆn Pëjæn!)
Mavrînci, m. mn. - top. selo u
podru~ju cerni~ke plovanije
(O˜n je z MavrîncÆh, büvÅ va
MavrîncÆh.)
Mavrîn~Ån, m. - `itelj mjesta Mavrinci (StârÆ su mu bîli Mavrîn~Åni.)
Mavrîn~Ånka/Mavrîn{}ica, `. `iteljka mjesta Mavrinci (Måt
m¤ j Mavrîn{}ica.)
mavrîn{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji pripada Mavrincima (Do{lï su na
tânci mavrîn{kÆ mladï}i.)
mâzast (-a, -o), neodr. pridj. umrljan (Vås si mâzast, hõj se
opråt!)
mâzastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - umrljani (Ne klãdÅj tâ mâzastÆ stõlnjÅk.)
måzat /se/, gl. nesvr{. (mâ‘e{ /se/,
m⑤ /se/) - 1. mazati (Nãjslajæ
mÆ j bîlo måzat {kår¤p na
krÇh, posût ga s cÇkarÿn i õnda z gÇ{tÿn pojïst.); 2. pren.
uljep{avati /se/ {minkom (Onå
sæ j måzala i za va butîgu pô}.)
må‘ær
365
må‘ær, m. Gjd. må‘era - ~vor u
dasci (SV) (Tâ tÆ j daskå pÇna
må`erÆh.)
ma‘erljîv (ma‘erljïva, ma‘erljïvo),
pridj. neodr. - ~vorugav (Tâ tÆ
j daskå så ma`erljïva.)
me}åt, gl. svr{. (me}â{, me}âj¤)
- odrediti kome pripada prvi
potez u igri (SV) (Ala, Stâne,
me}âj!)
mêd, m. Gjd. mçda - med (Mîceri}evi su va Lopå~i imçli ~çle i
dçlali su mêd.)
med, prij. - me|u, izme|u (Med
sïmi njïmi våje sÅn ga razaznåla.)
medecîna/medicîna/mede‘îna,
`. - lijek, ljekarija (Nå{æ j zapråvo rç} lîk, a ne medecîna i
takëvo ~å.)
medûn, m. Gjd. med¤nå - 1. biljna u{ (isto: medÇnac) (Krcåt
mÆ j fa`ôl med¤nå.); 2. nektar
(^çle gredû na medûn.)
medÇnac, m. Gjd. med¤ncå biljna u{ (isto: medûn) (MôrÅn
posïpat fa‘ôl a{ mÆ j pûn med¤ncå.)
medvïd, m. - medvjed (Otåc je
u`âl vïdet i medvïda kad su
bîli va {Çmi z ÿfcåmi.)
medvïdac, m. Gjd. medvïca - kukac rovac (Zmastül je medvïca.)
medvïdi}, m. - 1. medvjedi} (Kadî j medvïd, tåmo su i medvïdi-
mçlÅr
}i!); 2. igra~ka medvjedi} (I
spåt grê z ÿtîn medvïdi}æn.)
medvïdina, `. - veliki medvjed
(Vïdeli su medvïdinu va {Çmi.)
meh~åt, gl. nesvr{. (meh~â{, meh~âj¤) - mek{ati (KrÇ{ve se klÅdû va sêno meh~åt, mî re~emë
pÈ~åt.)
mçhkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mç~Æ/mçgjÆ/mehkïjÆ) - meki
([nïceli trîba nãjprvÿ dobrë
nape{tåt pa }e bït mçgjÆ.)
mçja, `. - me|a, granica (Sëpeta
su pre{lï priko nå{æ mçjæ, a tô
mër¤ sâmo nepravï~ni jûdi.)
mejâ{, m. Gjd. mejÅ{å - kamen
me|a{ (PomaknÇli su mejâ{
na nå{e!)
mejït se, gl. nesvr{. (3. l. jd. mejî
se, mejê se) - me|iti se, grani~iti se (NÆsân ni znåla da se
mejÆmë na tôj lÆhï.)
mçkak (mehkå/mekå, mçhko/mçko), neodr. pridj. (komp. mç~Æ/
mçgjÆ/mehkïjÆ) - mekan (P›vÿ
su sç kÇ}e imçle zâhod ozvanå i nî bîlo ovê mçhkæ hãrtæ
leh sæ j nastrïglo ili napÅrålo
kakëvÆh novîn.)
mêl, m. Gjd. mçla, Ljd. melÇ sitan pijesak (Dicå se nãjraje
büvaj¤ va melÇ.)
mçlÅr, m. - ~ovjek koji vadi i prodaje pijesak (MçlÅri su va
Opëri kopåli mêl.)
mälta
366
mälta, `. Gmn. mêlt - `buka (isto:
‘bÇka) (Mälta se dçla od mçla,
jÅpnå i vodê.)
mändula, `. - badem, bajam, mendula (Va orihnjå~u se more
klåst i samçjenÆh mänd¤l.)
mæntilåt, gl. nesvr{. mæntilân,
mêntilâj¤ - sna‘no i brzo mije{ati skorup da se oformi
kugla putra (Va måslenicu sæ j
klâl {kårup i õnda bi se po tôn
t¤klë, pak je `änskÅn tô bîlo
lågjæ leh mæntilåt.)
mepâr, ~est. - ~ini mi se, rekao
bih (Mepâr dâ j tô takë kakë
velî{.); (Mepâr da se poznâmo.)
Merikân, m. - Amerikanac ([lï su
ëdovud siromåhi, a vrnÇli su
se kod Merikân i Merikânka,
ma nïkad se nÆsÇ navådili govorït po merikãnskÆ.)
Merikânka, `. - Amerikanka ([lï
su ëdovud siromåhi a vrnÇli
su se kod Merikân i Merikânka,
ma nïkad se nÆsÇ navådili govorït po merikãnskÆ.)
merikãnskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. ameri~ki ([lï su ëdovud siromåhi a vrnÇli su se kod Merikân i Merikânka, ma nïkad se
nÆsÇ navådili govorït po merikãnskÆ.)
Mçrike, `. mn. - Amerika (Mõj je
nôni} bîl va Mçrikah.)
mesopÇsnÆ
meritåt, gl. nesvr{. (meritâ{, meritâj¤) - dobivati prema zaslugama, zavrje|ivati (Dobïla si
~å si meritåla!)
mêsace, s. - meso kao osobito fina namirnica (isto: mêsi}o) (Då
mÆ j målo mêsaca!)
mesâr, m. Gjd. mesÅrå - mesar
(isto: bekâr) (Danås ve} rætkë
kî re~ç bekâr za mesÅrå.)
mêsi}o, s. - meso kao osobito fina namirnica (isto: mêsace) (Då
mÆ j målo mêsi}a!)
mesïna, `. - mnogo mesa ili meso
kao namirnica koja se pre~esto
jede pa dolazi do zasi}enja
(Togå/tegâ mesïnæ j bîlo kulïko
god }ç{!)
mesnåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
mesnatïjÆ) - koji obiluje mesom
(PrÅsåc je bîl jâko mesnåt.)
mesnâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mesnatîjÆ) - upravo onaj koji
obiluje mesom (Dãj }emo narïzat onê mesnatîjæ pÅncçtæ!)
mesnïca, `. - mesnica, mesarska
radionica, prodavaonica mesa
(isto: bekarïja) ([lâ j va mesnïcu i na plåcu.)
mêso, s. - meso (Nî se p›vÿ tulïko
mêsa jïlo. Kad bi kî kakëvu
of~ïnu ubîl i takë ~â.)
mesopÇsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. karnevalski, pokladni (MesopÇsnÆ {på{i, katarünskÆ få{i!)
mesopÇst
367
mesopÇst, m. - razdoblje i posljednji dan karnevala, poklada; dan prije Pepelnice (NïgdÅ/nigdâr nî bîlo tïh kolâ~Æh,
za mesopÇst su se peklç frïtule
i tô j sç.)
mçst, gl. nesvr{. (metç{, metû) 1. mesti (Onå metç sâmo kuda
popï tãncaj¤.); 2. zapuhivati
(odnosi se na snijeg) (samo 3.
l. jd.) (BÇra pœ{e i snîg metç!)
mçst se, gl. nesvr{. (metç{ se, metû se) - zaplitati se, smetati u
kretanju, motati se oko nogu
(Ovâ må{ka mi se smîrÿn metç okolo nôg.)
mçstit se, gl. nesvr{. (mçstÆ{ se,
mçstæ se) - premje{tati se, mijenjati mjesto, me{koljiti se
(BÇdi målo na mÆrÇ, na mçsti
se stãlno!)
mçsto, s. - mjesto (Storïli smo kÇ}u na lîpÿn mçstu.)
mesto, prij. - umjesto (Hëdi mesto menç va butîgu.)
mç{kula, `. - mu{mula (Nîs ni
vïdela ni provåla tê mç{kule!)
mçtÅr, m. Gjd. mçtra - 1. metar
(Tô j dÇgo ~etïri mçtri.); 2. kroja~ka ili stolarska naprava za
mjerenje du`ine (Kãj mÆ j mçtÅr?)
metlå, `. Ajd. mçtlu - metla (Z
metlûn gÅ j po hrtÇ zadçla.) 
dr‘åt se/zgjædåt kod dÅ j
me‘jåt /se/
mçtlu pogutnûl - odnosi se na
uspravno, uko~eno dr‘anje
(Hrbåt ju bolî pa se dr‘î/zgjädÅ
këd dÅ j mçtlu pogutnÇla.)
uto pometï
metlïca, `. - metlica (A
z metlïc¤n!)
metlïna, `. - velika ili stara ili
istro{ena metla (Z metlïn¤n gÅ
j po hrtÇ zadçla.); (Ne hïti tû
metlïnu }å! Bït }e mi za
pomçtat oko kÇ}ä.)
metûj, m. Gjd. met¤jå - leptir (Jê
ïstina da met¤jï `Ævê leh jedân
dân?)
metujï}, m. - leptiri} (Sê j pÇno
metujï}Æh!)
mezdrå, `. Ajd. mçzdru - proljetna
biljna teku}ina (SV) (Kad se
odrî‘e mlâdÅ {ïba, õnp¤t se
pokã‘e mezdrå.)
mezdrên (mezdrenå, mezdreno),
neodr. pridj. - u kojemu u prolje}e kolaju sokovi (Od mezdrenogå jçsena se dçlaju {vî~i}i.)
mezdrênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. upravo onaj u kojemu u prolje}e kolaju sokovi (Od mezdrênÿga/mezdrênæga drvå se
dçlaj¤ {vî~i}i/{vîki}i.)
mæzdrït, gl. nesvr{. (3. l. jd.
mäzdrÆ, mäzdræ) - kolati (za
proljetne sokove u stablu) (SV)
(Na prÿlç}Æ drîvo mäzdrÆ.)
me‘jåt /se/ // mr‘jåt /se/, gl. nesvr{.
(me‘jâ{ /se/ // mr‘jâ{ /se/,
mê‘njÅr
368
me‘jâj¤ /se/ // mr‘jâj¤ /se/) gu`vati /se/ (Obœ} }u drÇgÆ
bærhân a{ mi se tüstÆ jâko mr`jâ.)
mê‘njÅr/mê‘nÅr, m. Gjd. mê‘njara/mê‘nara - zvonar, crkvenjak, poslu`itelj u crkvi
(Frãn je bîl ~Çda lêt mê`njÅr
va jelänjskÿj crükvi.)
mê‘njarica/mê‘narica, `. - 1. `ena koja obavlja zvonarsku, crkvenja~ku i poslu`iteljsku
slu`bu u crkvi; 2. zvonarova
supruga (MarïjÅ mê‘njarica j
bilå mê‘njaru ‘enå, a pëklÅ j
ôn Çmrl, Bôg ga pomïl¤j, såd
je pa onå mê‘njarica.)
mê‘njari~Æn/mê‘nari~Æn (mê‘njari~ina/mê‘nari~ina, mê‘njari~ino/mê‘nari~ino), pridj. koji pripada `eni koja obavlja
slu`bu zvonara (crkvenjaka,
poslu`itelja u crkvi) ili zvona˜ n je mê‘njarovoj supruzi (O
ri~Æn unÇk.)
me‘njarïja/me‘narïja, `. - lukno
koje se pla}a zvonaru, crkvenjaku (Jê bîl mê‘njÅr pobïrat
me`njarïju?)
mê‘njarÿv/mê‘narÿv (mê‘njarova/mê‘narova, mê‘njarovo/
mê‘narovo), pridj. - koji pripada zvonaru, crkvenjaku,
poslu`itelju u crkvi (Onï ïmaj¤
prÆ}ëk Mê‘njarovi a{ su jÆn
stârÆ bîli ëdnikad mê`njari.)
mïgat
mê‘ojit /se/, gl. nesvr{. (mê‘ojÆ{
/se/, mê‘ojæ /se/) - 1. gnje~iti
(Nüma zubîh pa hrÅnÇ leh mê‘ojÆ v œstÆh.); 2. me{koljiti se
(Va crükvi se nî trîba mê`ojit.)
mî, zamj. G nås D nân/nÅn - mi
(Kad smo mî do{lï, onï s¤ ve}
bîli pul nås.)
mïcat /se/, gl. nesvr{. (mî~e{ /se/,
mî~¤ /se/) - micati /se/, gibati
/se/ (NÆsmë vïdeli ferâl leh nïkakovo svïtlace da se mî~e.)
mî}Å, odr. pridj. `. poimen. mali{anka (Dobïli smo lîpu
mî}u.)
mî}erÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - maleni
(Odrï`i mi mî}erÆ kûs kolÅ~å.)
mî}Æ, odr. pridj. poimen. - mali{an
(Vïdi ôn }åhÿrnÆ mî}Æ! Smîrÿn
se smÆjç i tãncÅ.)
mî}Æ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - mali,
maleni (Tô klÅdï na mî}Æ pijåti}i.)
mï}i{Ån (mï}i{na, mï}i{no), neodr.
pridj. (komp. månjÆ) - malen,
nizak (Tåmo ste nas pejåli kad
smo bîli mï}i{ni.)
mï}i{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mi}i{nîjÆ) - maleni, niski (Dãj
mi ôn mï}i{nÆ lâpi{!)
mïgat, gl. nesvr{. (mïgÅ{, mïgaj¤)
- 1. namigivati (Jå ne mëræn
mïgat na lîvo ëko.); 2. treperiti
(odnosi se na svjetlost) (samo
mîh
369
3. l. jd. i mn.) (P›vÿ j lçtrika
bÆlâ slåba pa su `åruje mïgale.); 3. sijevati (Pë~ælÿ j jâkÿ
mïgat pa smo sï bÆ`åli lõvni~it
da nÅn se sêno ne zmë~Æ.)
mîh, m. Ljd. mÆhÇ - mijeh (Mîh sæ
j rÅbîl va kova~ïjah, za ~çle
dïmet, i za sost na õrgujah i vâ
nje.)
Mihoja, `. - blagdan i svetkovina
sv. Mihovila, patrona jelenjske
crkve (29. rujna) (Na Mihëju j
va Jelçnj¤ vçlÆ samânj.)
mihõjka, `. Gmn. mihojÅk - sorta
kasne kru{ke i jabuke (Na L¤kåh smo imçli vçl¤ hrÇ{vu mihõjku.)
mihõjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
se odnosi na vrijeme oko Mihoje (ljeto u rujnu, rana jesen)
lÆ j lîpo vrîme! Prâvÿ mihõj(A
skÿ lçto!)
mihûr, m. Gjd. mih¤rå - mjehur
(Sân se zgorçla pa su mi zï{li
mih¤rï.)
mihurï}, m. - mjehuri} (Na samnjÇ sÅn jÆn k¤pïla ënÿ za mihurï}i p¤håt.)
mihurïna, `. - mjehur (Zgorçla sæ
j pa su jÿj vçlÆ mihurïne sko~ïli.)
Mîkæj~Ån, m. - stanovnik mjesta
Mikelji (Otåc m¤ j Mîkæj~Ån.)
Mîkeji, m. mn. - top. Mikelji, selo
u blizini Grobnika (O˜n je od
milos›d’Æ
MîkejÆh, büvÅ va MîkejÆh/
Mîkejÿn.)
Mîkæjka, `. - stanovnica mjesta
Mikelji (Nôna m¤ j Mîkæjka.)
mîkæjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
pripada Mikeljima (Na ^ãvju
nå tÅnci su dohÅjåli i mîkæjskÆ
mladï}i.)
mîl (mïla, mïlo), neodr. pridj.
(komp. milïjÆ) - mio, drag (Ba{
je to mîl mâl~i}.)  od nemÆla
do nedrÅga - s mnogo te{ko}a,
potucati se u potrazi za ~ime
(Hodïli su za ofcåmi ëd nemÆla
dë nedrÅga.)
MilÅ{ï, m. mn. - top. manje selo u jelenjskoj plovaniji u po˜ n je z MilÅ{îh,
dru~ju Ri~ine (O
büvÅ va MilÅ{îh.)
mîlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
milîjÆ) - mili, dragi (Sçga gÅ j
oblÆzâl ôn tvôj mîlÆ mÅ~åk.)
milijûn, m. Gjd. milij¤nå - milijun
(E, da mi je jednë milijûn kûn!)
milijunêr, m. Gjd. milijunærå milijuna{ (I pu nås je milijunêrÆh.)
milüna, `. Gmn. milîn - milina
(Prã{Æ dÅ j milüna.)
mïlo, pril. - `ao (Do{lë mÆ j mïlo
za pokõjnÆn.)
milos›d’Æ, s. - milosr|e (MôrÅ{
pokÅzåt målo milos›d'Å za
siromåhi.)
mïlÿst
370
mïlÿst, `. Gjd. mïlosti - milost
(Gospâ nî imçla ni målo mïlosti za divïce.)
milostîv (milostïva, milostïvo),
neodr. pridj. (komp. milostivïjÆ)
- milostiv (Sestrå njÿj je bÆlå
milostivïjÅ od njê.)
milostîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
milostivîjÆ) - milostivi (Zvâli
smo j¤ milostîvÅ.)
mimo, prij. - mimo, uz, pokraj
(Da su {lï mimo nïkakovÆh
ledîn na kîh su bîli mejÅ{ï kî j
nïkakov ~ovïk priko në}i mçstÆl.)
minâ‘a, `. - hrana, jelo, jestvina
(Va võjskÆ j bÆlå slåba minâ‘a.)
minïstÅr, m. Gjd. minïstra - ministar (Slåfko Lïni} z MîkejÆh je
bîl minïstÅr.)
ministrânt, m. Gjd. ministrãnta osoba (obi~no dje~ak) koja
poma`e sve}eniku kod obreda
(isto: otpivâ~) (Sün m¤ j ministrânt pÅ j zadovëjÅn.)
minïstrica, ` - ministrica (Nå{a
Grëbni{}ica KolündÅ j minïstrica.)
ministrîrat, gl. nesvr{, (ministrîrÅ{,
ministrîraj¤) - ministrirati, pomagati sve}eniku pri obredu
(isto: otpÆvåt) (Gredû k må{i
otkåd jÆn sîn ministrîrÅ.)
minût, m. - minuta (Po~çkÅj me
jedân minût!)
mïrica
mÆnÇt /se/, gl. nesvr{. (müne{ /se/,
mün¤ /se/) - 1. pro}i, minuti
(Sê j mÆnÇlo kod da nïkad nï{
nî ni bîlo.); 2. /se/: mimoi}i se
(MÆnÇli smo se ali me nÆsï
vïdæl.)
mÆnjåt /se/, gl. nesvr{. (münjÅ{
/se/, münjaj¤ /se/) - mijenjati
/se/ (MôrÅ{ gÇ{}e mÆnjåt Çli/
Çji va åvutu.)
mîr, m. Ljd. mÆrÇ - mir, spokoj
(Smîrÿn klãmfÅ po selÇ, nïkÆ
od njê nümÅ mîra.);  bït na
mÆrÇ - biti miran (Natœ} }u te,
ako ne bû{ na mÆrÇ.)
mïra, `. - mjera (Tî se ne {münkÅ{,
tî se krabujâ{. Za sç trîba imçt
mïru.)
mirâk¤l, m. Gjd. mirâkula - 1. ~udo (Plovãn je povædâl od mirâkulÆh.); 2. pren. izvje{ta~enost, budala{tina (^å dçlÅ{
mirâkuli?); 3. pren. nemir (^êra vç~ær su bîli vçlÆ mirâkuli
pul susçdÆh.)
mÆr~în, m. Gjd. mÆr~Ænå - 1. mjera~, nekada slu`beni mjerilac
kakvo}e i koli~ine vina po konobama (Målo smo i skrïli kû
bå~vicu pred mÆr~Ænôn.);
2. geometar (Zvâli smo mÆr~Ænå
da zmïrÆ ~â j nå{e i tô zapü{e.)
mïrica, `. - mjerica, obi~no koliko
stane na starinski limeni duboki tanjur (K¤pïla sÅn mïricu
rïgæ a{ je pësisÿldi.)
mirïna
371
mirïna, `. - ru{evina, razvalina,
zidina (isto: mirï{}Æ) (U`åli smo
se kod dicå va mirïni dë kasno
igråt.)
mirï{}Æ, s. - ru{evina, razvalina,
zidina (isto: mirïna) (Od nå{æ
stâræ kÇ}æ j ostålo leh mirï{}Æ.)
mÆrït, gl. nesvr{. (mürÆ{, müræ) miriti, smirivati (Onï su kod
rëgi va vrî}i, smîrÿn je môrÅn
mÆrït.)
mïrit, gl. nesvr{. (mïrÆ{, mïræ) mjeriti (MôrÅt }emo pô} mïrit
pa tek õnp¤t po~êt dçlat.)
mürli}, m. - 1. ~ipka (Okol vrâta
mürli}i, okol rïti cündri}i.);
2. vrsta gljive (AM) (Eˉndî smo
nåbrÅli fânj mürli}Æh.)
mürlÆn, m. Gjd. mürlina - mrkva
(Va mürlÆn i fa`ôl se klÅdç ôn
`ûtÆ mürlÆn.)
mürlini}, m. - mala (ukusna, slatka) mrkva (Trî Çre sÅn ~ïstila
mürlini}i i næ}Ç se vï{e z ÿtîn
bedÅ~ït!); (Mürlini} je slådak i
dëbÅr.)
mürlinina, `. - velika mrkva (Kakôv mürlinina!)
mîsÅl, `. Gjd. mîsli - misao (Smîrÿn mÆ j nå misli.)
mïsæc, m. Ljd. misæcÇ - 1. Mjesec
(Da su jûdi bîli na MisæcÇ! Dâ
tî vâ to vçruje{?); 2. mjesec
mï{i}
(^êra sÅn va butîgi k¤pîl
{pändiju za cêlÆ mïsæc.)
mïse~ina, `. - mjese~ina (Vçdrÿ j
pa svütÆ mïse~ina.)
mÆsït, gl. nesvr{. (müsÆ{, müsæ) mijesiti (Têta såku sobëtu müsÆ
pogå~u.)
mïslet, gl. nesvr{. (mïslÆ{, mïslæ)
- misliti (Mïslela sÅn jÇtra pô}
v RÆkÇ.); (Pojïla sÅn se mïslæ}
kãj mÆ j dÆtç a{ ga nî bîlo dë
kasna.)
mï{, m. - 1. mi{ (Mï{ nÅn je gÇmu
za polÆvåt projîl.)  mokÅr
kod mï{ - posve mokar (Jâkÿ j
pådalo i do{ãl je dëma mëkÅr
kod mï{.)  slîpÆ mï{ - {i{mi{
(SlîpÆ mi{u, kåmo rê{? - Na b›dace njëki jïst! - Kådi tÆ j nô`?
- NümÅn ga. - A pirunï}? - NümÅn ga. - A ‘lïca? - NümÅn jæ.);
2. pren. ubla`. mu{ko spolovilo (Pospråvi tëga/tçga mï{a.
^å te nî srân?)
mü{alica, `. - mije{alica: ure|aj
za pripremu betona u zidarstvu
(Za zidarïju rãbÆ mü{alica.)
mÆ{åt, gl. nesvr{. (mü{Å{, mü{aj¤)
- mije{ati (Paläntu kÿmpirïc¤
trîba dÇgo mÆ{åt.)
mï{i}, m. - 1. mi{i} (Vïdæl je mï{i}a i pë~æl jâko zïjat!); 2. pren.
spolovilo mu{koga djeteta
(VåvÆk sæ j ~Çdila kako njÿj
bråt ïmÅ mï{i}a.)
mï{ina
372
mï{ina, `. - 1. veliki mi{ (Da vïdÆ{
kakôv mï{ina sæ j va konëbi
ulovîl na mï{njÅk!); 2. pogrd.
mu{ko spolovilo (Pospråvi mï{inu! ^å te nî srân?)
mî{jÆ (-Å, -æ), pridj. - mi{ji (M›letica bÇhe lovî {kûri po no}ï,
ulovïla mî{j¤ glâvu - Bë`e pomozï!)
mï{njÅk, m. - mi{olovka (isto: tråpula) (Da vïdÆ{ kakôv mï{ina
sæ j va konëbi ulovîl na mï{njÅk!)
mi{njïce, `. mn. - svira~ki instrument s mijehom (On ÇmÆ sëst
va mi{njïce.)
mïzerÅn (mïzærna, mïzærno),
neodr. pridj. (komp. mizærnïjÆ)
- ubog, siroma{an, bijedan
(Lçtina nÅn je mïzærna.)
mizêrija, `. - bijeda, sirotinjstvo,
neima{tina, jad, ubo{tvo (Pu
njïh je bÆlå vçlÅ mizêrija.)
mizêrijina, `. - silna bijeda, sirotinjstvo, neima{tina, jad, ubo{tvo (KëmÅ} smo z ÿtê mizêrijinæ zï{li!)
mïzærnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mizærnîjÆ) - ubogi, siroma{ni,
bijedni (O‘enïla sæ j va mïzærn¤ famîliju.)
mjâ~Ån (mjÅ~nå, mjâ~no), neodr.
pridj. (komp. mja~nïjÆ) - mlak,
mla~an (PomüvÅ se va mjÅ~nôj
vodï.)
mladïkÿv
mjÅ~ït, gl. nesvr{. (mjã~Æ{, mjã~æ)
- mla~iti, zagrijavati da postane mlako (Bîlÿ j jâko zÆmå pa
smo jÆn stãlno mjÅ~ïle ~âj za
pït.)
mjâ~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mja~nîjÆ) - mlaki, mla~ni (PådÅ
nïkakÿv kod da bi mjâ~nÆ då`.)
mjåskat, gl. nesvr{. (mjåskÅ{/
mjâ{}e{, mjåskaj¤/mjâ{}¤) mljackati (Ne mjåskÅj takë!)
mjåva, `. - drvo na perguli du`
kojega se stavljaju kolci za
no{enje trsa (SV) (Obïsi kobasïce na mjåvu, a{ onå nä}e
pÇkn¤t.)
mlâd (mlÅdå, mlâdo), neodr.
pridj. (komp. mlåjÆ) - mlad
(Onå sæ j mlÅdå o`enïla.)
mlâdÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mlåjÆ) - mladi (Za obçd }emo
mlâdÆ fa`ôl.); (Lîpe në}i za
mlâdÆ junÅkï!)
mlâdÆ, pridj. odr. poimen. m. mn.
- mladenci (Danås se nå{i
mlâdi ‘çnæ.)
mladïca, `. - mladica biljke (S
kërena su hïtile mladïce.)
mladï}, m. - mladi} (Bül je lîp,
zaposâl mladï}.)
mladï}ac, m. Gjd. mladï}ca - {iparac, ni dje~ak ni mladi} (Tâ
tÆ j mâlÆ ve} prâvÆ mladï}ac.)
mladïkÿv (mladïkova, mladïkovo),
neodr. pridj. - koji je od mlada
mlådÿst
373
drveta (Za {vî~i}i dçlat je rÅbïla mladïkova jçsenova kïta.)
mlådÿst, `. Gjd. mlådosti - 1. mladost (Va mlådostÆ j bÆlå lÆpå,
pëtlÅ j jâko ogrdçla.); 2. pren.
skupina mladih, mlade` (U`üvÅn gjçdat ovû nå{u mlådÿst
kakë dçlÅ.)
mlådÿvna (mlådÿvno), neodr.
pridj. - odnosi se na kravu koja se nedavno otelila i na njezino mlijeko (Kråva kâ sæ j
otelïlÅ j mlådÿvna i ïma mlådÿvno mlÆkë.)
mlâj, m. Gjd. mlåja - mla| (odnosi
se na mjesec) (Na}ås je na
nçbu mlâj.)
mlåjahÅn (mlåjahna, mlåjahno),
˜n
neodr. pridj. - mla|ahan (O
je jo{ mlåjahÅn za te`Åkå.)
mlåjahnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - mla|ahni (^igõv je ôn mlåjahnÆ
de{kï}?)
mlatâ~, m. Gjd. mlatÅ~å - drvena
palica za mla}enje suhih mahuna (SV) (Sûhe mo{njïce su
se mlÅtïle z mlatÅ~ôn.)
mlÅtït, gl. nesvr{. (mlãtÆ{, mlãtæ)
- mlatiti (Låhkÿ j s tûjÆn kœrcæn
po pokrïvah mlÅtït!)
mlçt, gl. nesvr{. (mçje{, mçj¤) 1. mljeti (U`åli smo pô} mlçt
na Kaståf~inu kad nî bîlo vodê
na Ri~ïni.); 2. pren. neprekidno, dosadno govoriti (Ne mejï
ve}, a{ me glÅvå bolî.)
mnÇ~i}
mlî~, m. Gjd. mlÆ~å - mlije~ni
biljni sok (Nçzrela smëkva
pœ{}Å mlî~.)
mlÆ~ân (mlÆ~nå, mlÆ~no), neodr.
pridj. - mlije~an (K¤pï mlÆ~nÇ
kråvu.)
mlü~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - mlije~ni (Ne prodãvÅj tû mlü~n¤
kråvu.)
mlikacç, s. - mlijeko (AlÆ j dobrë
mlikacç, a nïkÆ velî da m¤ j
kupëvnÿ bëjæ!)
mlikarïca, `. - 1. mljekarica (Mlikarïce su {lç {kûri v RÆkÇ pa su
svÆtçle s feralï}i/felarï}i.);
2. voditeljica doma}instva koje
je kupovalo mlijeko od mljekarica (Imçla sÅn trî mlikarïce
na Bælvedêru i jednÇ na Kozåli.)
mlÆko, s. - mlijeko (DÆtç sasç dokla måtær ïmÅ mlÆkå.)  bït
kod dÅ j krãvjæ mlÆko popÆl li si påmetÅn, këd
biti glup (A
da si krãvjæ mlÆkë pëpÆl.)
mnogÆ/nogÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. mnogi (MnëgÆ i mnëgÆ se nÆsû
vrnÇli z råta.)
mnÇ~ica, `. - unu~ica (isto: vnÇ~ica) (NônÅ j reklå »mnÇka,
mnÇ~ica«, a danås skëro sï
re~û »Çnu~ica«!)
mnÇ~i}, m. - unu~i} (isto: vnÇ~i})
(NônÅ j reklå »mnÇk, mnÇ~i}«,
a danås skëro sï re~û »Çnuk«!)
mnÇk
374
mnÇk, m. - unuk (isto: vnÇk) (NônÅ j reklå »mnÇk, mnÇ~i}«, a
danås skëro sï re~û »Çnuk«!)
mnÇka, `. - unuka (isto: vnÇka)
(NônÅ j reklå »mnÇka, mnÇ~ica«, a danås skëro sï re~û
»Çnuka«!)
mobîlija, `. - poku}stvo, namje{taj, posoblje (MlâdÆ su k¤pïli
nëv¤ mobîliju za kåmaru i za
kÇhinju.)
mobilijåt, gl. nesvr{. (mobilijâ{,
mobilijâj¤) - ispuniti namje{tajem, namjestiti prostoriju
(KÇ}u smo storïli, såd j¤ trîbÅ
mobilijåt.)
mô~a, `. - umak, sok od mesnoga
jela u koji se uma~e kruh ili
palenta (Bå{ nÅn je dobrå mô~a!)
mo~ït, gl. nesvr{. (mo~Æ{, mo~æ)
- 1. mo~iti, natapati (Nônÿ j
mo~îl krÇh va bêlÿ kafç.);
2. umakati (Ne mo~ï nëge va
Ri~ïni a{ }e{ se prehlÅdït!)
mô}, `. Gjd. mo}i, Ljd. mo}ï mo}, snaga (Nî ve} më}i va
menï.)
mo}, gl. nesvr{. (more{, mor¤) mo}i (]ê{ mi tô më} storït?) 
mo} se - biti imu}an (Dobrë
se mër¤ kad ïmaj¤ i divïcu.)
 ne mo} se nagjçdat kegå ili
~eså - u‘ivati u ljepoti koga ili
~ega (NÆsmë je se moglï nagjçdat kakô j bÆlå lÆpå.)
modîrat se
mo}Ån (mo}na, mo}no), neodr.
pridj. (komp. mo}nïjÆ) - mo}an, sna`an, jak (Nîs ve} më}Ån kod va mlâdÆh lçtÆh.)
mo}i, `. mn. - mo}i: materijalni
ostatci sveca za koje se vjeruje
da imaju posebne mo}i (Va
nå{ÿj crükvi da su njegëve
më}i.)
mo}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mo}nîjÆ) - mo}ni, sna`ni, jaki
(Më}ni mër¤ storït se ~å se
domïslæ.)
môda, `. - moda (Såd su va môdi
krâtkÆ bærhåni.)
modãnte/mudãnte, `. mn. Gmn.
modånÅt/mudånÅt - donje rublje dugih ili kratkih nogavica
(isto: {otobrâge, {ototâje) (@änskæ mudãnte su nïgda imçle
nogåvice do kolên.)
modÅr (modrå, modro), neodr.
pridj. (komp. modrïjÆ) - plav,
˜ sta su mu mëdra od
modar (U
zÆmê.)
modçrÅn (modärna, modärno),
neodr. pridj. (komp. modærnïjÆ)
- moderan (VåvÆk si modärna.)
modärnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
modærnîjÆ) - moderni (Sï moglå
k¤pït kakôv modærnîjÆ kapët!)
modîrat se, gl. nesvr{. (modîrÅ{
se, modîraj¤ se) - odijevati se
po modi (Onå se ëdvavÆk modîrÅ.)
modrçt
375
modrçt, gl. nesvr{. (modrÆ{/modrîje{, modræ/modrîj¤) - modriti, plavjeti (Bistrïce su pë~æle modrçt.)
modrÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
modrîjÆ) - plavi, modri (Ob¤cï
mëdrÆ kapët!)
mogâr, m. Gjd. mogÅrå - neogra|eni prostor za ovce u {umi
(SV) (Dognâj ëfce va mogâr.)
mogÇ}Ån (mogÇ}na, mogÇ}no),
neodr. pridj. (komp. mogu}nïjÆ)
- mogu}an, imu}an (Njegëvi
su bîli jâko mogÇ}ni.)
mogœ}æ, pril. - mogu}no, vjerojatno (]ç mi tô k¤pït ako bû
mogœ}æ.)
mogÇ}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mogu}nîjÆ) - mogu}an, imu}an
(Tô mëre k¤pït sâmo kakôv
mogÇ}nÆ.)
mogÇ}nÿst, `. Gjd. mogÇ}nosti
- 1. mogu}nost (Danåska su
slåbe mogÇ}nosti za dobït
dçlo.); 2. materijalna sredstva
(K¤pïla bÆn nëv¤ televîziju, a{
mi sæ j ovãstÅ pokvÅrïla, ali ~å
kad nümÅn mogÇ}nosti.)
môj (mojå, mojç), zamj. - moj
(Lîpi môj, bÇkvi}i se ne sÆ~û!
^å }emo sï} za dvãjset lêt?)
mokÅr (mokrå, mokro), neodr.
pridj. (komp. mokrïjÆ) - mokar
(Jâk je ôn, bï mëkru kãrtu prekïn¤l.)
MÿlnÅrï
mokrÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mokrîjÆ) - mokri (Ne obu~ävÅj
tâ mëkrÆ kapët!)
mokrüna, `. Gmn. mokrîn - mokrina (Cêlÿ prÿlç}Æ nÅn je vçlÅ
mokrüna, këmÅ} smo skopåli.)
molåt, gl. svr{. (molâ{, molâj¤) popustiti, oslabjeti, olabaviti
(Molâj {pâg!)
mõlba, `. - molba (isto: mÿlbenïca) (NapÆ{ï mõlbu za dçlo.)
mÿlbenïca, `. - pismena molba
(isto: mõlba) (NapÆ{ï mÿlbenïcu za kredît.)
molït, gl. nesvr{. (molÆ{, molæ) moliti (Såk¤ vç~ær mëlÆn o~enâ{.)
molïtva, `. Gmn. molïtÅv - molitva (Kjätvu våje naÇ~Æ, a za
molïtvu mu trîbÅ ~Çda vrïmena.)
molitvenîk, m. Gjd. molitvenÆkå
- molitvenik, knji`ica s molitvama (Za p›v¤ prï~æst sÅn
dobïla p›vÆ molitvænîk.)
molïtvica, `. - molitvica (Navådit
}u te jednÇ molïtvicu kœst¤ j
menç mojå nôna navådila.)
molÆvåt, gl. nesvr{. (molûje{/molüvÅ{, molûj¤/molüvaj¤) - popu{tati, slabjeti (Vünta se môrÅ
molÆvåt.)
MÿlnÅrï, m. mn. - top. zaselak
˜ n je z Mÿlnaselja Dra`ice (O
nÅrîh, grên MÿlnÅrôn.)
mÿntiplïka
376
mÿntiplïka, `. - prednji ve}i
lan~anik na biciklu (SV)
mÿntûra/mÿndûra, `. - uniforma,
slu`beno odijelo (On grê na
dçlo va mÿntûri/mÿndûri.)
morå, `. - vrsta vje{tice koja mori
no}u (Morç da pëjutro dõjd¤
sëli pos¤dït.)
môrast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
morastïjÆ) - crnoput, crnpurast,
crnokos (Onå ïmÅ lîpi môrasti
vlâsi.)
môrastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
morastîjÆ) - crnoputi, crnputasti, crnokosi (Ujül gÅ j ôn môrastÆ pasïna.)
môrÅt, gl. nesvr{. (môrÅ{, môraj¤)
- morati (Môrala bÆn pô} spåt,
a ne dâ mi se.)
mõr~i}/môri}, m. - nau{nica s
glavom crnca izra|enom od
emajla (MåmÅ j dobïla mõr~i}i/môri}i od mojê nône, a jå
}u jih dobït od njê i tô j takë
pul nås ëbi~Åj.)
mõrda, rje~ca - mo`da (Mõrda
}e nas då` opråt.)
môre, s. - more (S Ka{tçle va GrÅdÇ se lîpo vïdÆ môre.)
môre, pril. - mnogo (Danås je
bîlo môre judîh na må{i.)
môrica, `. - crnomanjasta `ena
(ili `enka `ivotinje) (BÆlâ j lÆpå
môrica.)
mo{nja
morïna, `. - vrsta vje{tice koja
mori no}u, sa strahopo{tovanjem (Morïna da pëjutro dõjde sëli pos¤dït.)
môro, m. Gjd. môrota - 1. crni
pas (SV) (Imäl sÅn môrota i sëpeta }u ga dobåvit.); 2. crnokos ~ovjek (SL) (O‘enïla sæ j
za onôga/onêga môrota.)
mõrskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - morski
(MõrskÆ zrâk je zdrâv.)
môr{, m. Gjd, mõr{a - {krip (isto:
mõr{a, mÿr{çt) (Stïsni mi z
mõr{ÿn postôl a{ sÅn ga zakolåla.)
mõr{a, `. Gmn. môr{ - {krip (isto:
môr{, mÿr{çt) (Stïsni mi z
mõr{¤n postôl a{ sÅn ga zakolåla.)
mÿr{åt, gl. svr{. (mÿr{â{, mÿr{âj¤)
- pri~vrstiti {to {kripom (SV)
(Tô }u môrat zakolåt i mÿr{åt.)
mÿr{çt, m. - {krip (SV) (isto: môr{,
mõr{a) (Stïsni mi z mÿr{çtÿn
postôl a{ sÅn ga zakolåla.)
môst, m. Gjd. mosta Ljd. mostÇ
- most (Trçfile smo se na mostÇ.)
mostï}, m. - mosti} (Trçfile smo
se na mostï}u.)
mo{nja, `. - testis (Zatulül je i svül
se, a{ gÅ j bâb¤n udrîl drïto va
më{nje.)
mo{njïca
377
mo{njïca/mo{nïca, `. - mahuna
(Ve~erås }emo mo{njïce/mo{nïce na salâtu.)
mo{Çna, `. - ogra|eno mjesto za
 fce su va
ovce u {umi; tor (O
mo{Çni.)
mot, m. - kretnja, gesta (isto: grïf)
(Poznãl sÅn te po mëtu.)  bït
od mota - biti spretan, umje{an, uvijek aktivan (Sïg¤ro }e tô
storït a{ õn je ~ovïk od mëta.)
motåt, gl. nesvr{. (motâ{, motâj¤)
- vu}i {to za sobom (^å tô
smîrÿn motâ{ zå sob¤n?)
motôr, m. - motor (Pãl je z motôra.)
motorï}, m. - mali, slabi motor
(Povã`Å se z motorï}æn.)
motorïna, `. - velik, sna`an motor
(Da vî{ kakôv motorïnu ïmÅ!)
motrït, gl. nesvr{. (motrî{, motrê)
- motriti, paziti, pozorno promatrati (Bëjæ motrï na dïcu ~å
dçlaj¤ i kåmo i s kîn gredû.)
môvit /se/, gl. svr{. (môvÆ{ /se/,
môvæ /se/) - pomaknuti /se/,
promijeniti polo`aj, trgnuti
/se/ (isto: ganÇt /se/) (Môvi se,
vî{ da nümÅn mçsta za dçlat!)
môvjat se, gl. nesvr{. (môvjÅ{ se,
môvjaj¤ se) - micati se, mijenjati polo`aj, gibati se (TÇ stôj
i ne môvjÅj se.)
mozak, m. Gdj. mozga - mozak
(Tî kod da nümÅ{ mëzga.)
mråzit
mo‘jeni, m. mn. - mo`dani (Kî
znâ ~â j njemÇ va më‘jenÆh.)
mrÅ~ït se, gl. nesvr{. (3. l. jd.
mrã~Æ se, mrã~æ se) - 1. mra~iti
se (O Bo‘ï}u se mrã~i ve} na
~etire Çre.); 2. pren. zavaravati
se (lo{om hranom), malo i
slabo jesti (Nï{ ne jî, lçh se
mrã~Æ.)
mrâk, m. - prema narodnome
vjerovanju: duh bez odre|enoga oblika koji odnosi djecu
(JedÅnpût dÅ j mrâk prënesÅl
nïkakovoga/nïkakovega mãl~i}a i da s¤ ga na{lï dÇgo od
kÇ}e va nïkakovÿn {t›pædu sçga raskësmÅnoga/raskësmÅnega.)
mrâv, m. - mrav (Sê j pÇno mravîh!)  bït kod mrâv - biti
˜ n je kod
vrijedan, marljiv (O
mrâv, pëvazdÅn dçlÅ.)  dçlat
kod mrâv - vrijedno, marljivo
raditi (On pëvazdÅn dçlÅ kod
mrâv.)  vrÆdân kod mrâv vrijedan, marljiv (VrÆdãn je
kod mrâv, pëvazdÅn dçlÅ.)
mråvinjÅk, m. - mravinjak (Säl je
na mråvinjÅk.)
mråz, m. - mraz, (inje) slana
(Mråz je narãn~icu ofÇrÆl.)
mråzina, `. - jaki mraz, (inje) slana (VçlÆ mråzinÅ j bîl!)
mråzit, gl. nesvr{. (mråzÆ{, mråzæ)
- 1. prikazivati ~ije lo{e osobine (Ne mråzi me pred njegë-
mrcïna
378
v¤n måter¤n.); 2. ne voljeti
{to (SV) (Tô mi se mråzÆ dçlat.)
mrcïna, `. - 1. pren. lijena osoba,
krepalina (Môvi se, mrcïno,
vî{ kulïko delo te ~çkÅ!);
2. pren. gruba, nemoralna
osoba (Mrcïno pokvãrenÅ!)
m›dat /se/, gl. nesvr{. (m›dÅ{ /se/,
m›daj¤ /se/) - 1. ~initi pokrete
tijelom (Ne m›dÅj se a{ }e te
~elå ujïst.); 2. micati (Ma, ne
m›dÅj mi tû zdçlu a{ }e{ ju
razbït.)
m›dn¤t /se/, gl. svr{. (m‹dne{ /se/
// m›dne{ /se/, m‹dn¤ /se/ //
m›dn¤ /se/) - napraviti pokret
tijelom, maknuti /se/ (M›dni
se, cêli dân se kråvÆ{!)
m›ha, `. - jak ili grub ili zao ~ovjek
(Pa ~å si se {âl tû} s onakëv¤n
m›h¤n?)
mrïna, `. - mrena; o~na mrena
(Nå{ otåc ve} fânj slåbo vïdÆ,
a jo{ m¤ j i mrïna pa }e tô
môrÅt pô} opelürat/operürat.)
mrï‘a, `. - mre`a (Povæzåt }emo
mrï`e z `ï~icami.)
mrkâ~, m. Gjd. mrkÅ~å - hobotnica (Tô se menï gnjœsÆ, tâ mrkâ~.)
m›kast (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
mrkastïjÆ) - 1. musav, zamrljan
po licu (Otarï se a{ si vås m›kast.); 2. pren. pijan (Sïnÿ} je
ëpæt do{âl m›kast.)
mrtvå{kÆ
m›kastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mrkastîjÆ) - 1. musavi, zamrljani po licu (Otarï mu bëje ta
m›kastÆ obråz!); 2. pren. pijani
(SëpetÅ j va bÇsu halavånjÆl
ôn m›kastÆ.)
mrklüna, `. Gmn. mrklîn - mrak,
tama (KakëvÅ mrklüna kad
nestâne strÇjæ!)
mrmjåt, gl. nesvr{. (m›mje{, m›mj¤) - mrmljati, nejasno za sebe govoriti (Nïki te ne razumî
ako m›mje{ sebï va b›k.)
mr{, uzv. - uzvik kojim se tjera
`ivotinja (Mr{ ëdovud, vrâg te
nesï vÅn s kÇ}æ!)
m›{Åv (m›{ava, m›{avo), neodr.
pridj. (komp. mr{avïjÆ) - mr{av
(M›{Åv je, ali `ïlÅv.)
m›{avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mr{avîjÆ) - mr{avi (SmïlÆ mi se
m›{avÆ, osobïto kad je su~ên i
va kupâ}Æh gå}icah.)
mr{}ït se/m›{}it se, gl. nesvr{.
(mr{}î{ se/m›{}e{ se, mr{}ê
se/m›{}¤ se) - mr{titi se (Ne
mr{}ï/m›{}i se na hrÅnÇ)
mrˉtâv/mrtâv (mrˉtvå/mrtvå, mrˉtvo/mrtvo), neodr. pridj. mrtav (Ostãl je na mçstu mÈtâv.)  mÈtâv/mrtâv pijân potpuno pijan (Do{ãl je dëma
mrtâv pijân.)
mrtvå{kÆ/mrtvâ{kÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. - mrtva~ki, koji je svojstven ili pripada mrtvacu
mrtvå{nica
379
blæl mæ j mrtvå{kÆ pôt ëd
(O
strÅha.)
mrtvå{nica/mrtvâ{nica, `. mrtva~nica (M›tvÿga/m›tvæga
dopeju va mrtvå{nicu dvê Çre
p›vÿ sprÿgëda.)
mrtvî (-â, -ô), odr. pridj. poimen.
- mrtav ~ovjek (Jå ne mëræn
mrtvôga/mrtvêga vïdet.)
m‹tvÆ/m›tvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. mrtvi (M‹tvÅ œsta ne govëræ.)
 m‹tvÿ/m›tvÿ pœhalo - ~eljade bez `ivosti i smjelosti (Kakëvu korãjn¤ trîba o`enït, a ne
m›tvÿ pœhalo.)
mrtvüna, `. - klonulost, umor, slabost (od bolesti ili snenosti)
(Cêl dân mÆ j mrtvüna.)
m›va, `. - mrva (Poberï tu m›vu!)
m›vica, `. - 1. mrvica (Ne sträsÅj
m›vice po tlÇ.); 2. pren. vrlo
malo (Danås sÅn pojïla leh
m›vicu krÇha.)
m›vit /se/, gl. nesvr{. (m›vÆ{ /se/,
m›væ /se/) - mrviti /se/ (Nä}emo
ve} kupovåt ovüstÆ krÇh a{ se
jâko m›vÆ.)
m›zÅl (mrzlå, m›zlo), neodr. pridj.
(komp. mrzlïjÆ) - studen, hladan
(Nî se ôn tçpÅl mrzlê vodê nåpÆl.)
mÈzçt/mrzçt, gl. nesvr{. (mÈzî{/
mrzîje{ // mrzî{, mÈzê/mrzîj¤
// mrzê) - mrzjeti (Jå nïkoga/
nïkega ne mÈzîn/mrzîjæn.)
mÇ~it /se/
m›zlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mrzlîjÆ) - 1. studeni, hladni
(Dãj mi målo mrzlîjæga sôka.);
2. pren. ubog, jadan, nedostojan (DçlÅ za tû m›zl¤ plã}icu.)
mrzlüna, `. Gmn. mrzlîn - hladno}a, studen (Tô lçtÿ j bÆlå
vçlÅ mrzlüna.)
mÇ~Ån (mÇ~na, mÇ~no), neodr.
pridj. (komp. mu~nïjÆ) - 1. umoran, prezasi}en, namu~en (Vås
sÅn mÇ~Ån od dçla.); 2. bra{nast (isto: brå{nast) (Vås je
mÇ~Ån, a{ je m¤kÇ mlêl.)
m¤~åt, gl. nesvr{. (mu~î{, mu~ê)
- {utjeti (ProkjêtÆ zajï~ina, sân
moglå m¤~åt! Ovakë sÅn reklå i uvrædïla ju!)
˜ n je bîl
mÇ~enÆk, m. - mu~enik (O
vçlÆ mÇ~enÆk tôga/têga grœnta.)
mÇ~eni{kÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. mu~eni~ki (Za vrîme råtÅ j bîl
mÇ~eni{kÆ ‘ivët.)
mu~etjîv (mu~etjïva, mu~etjïvo),
neodr. pridj. (komp. mu~etjivïjÆ) - mu~aljiv, {utljiv (isto:
mu~jîv) (Cêlu {eteman¤ j bîl
nïkako mu~etjîv.)
mu~etjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. mu~etjivîjÆ) - mu~aljivi,
{utljivi (isto: mu~jîvÆ) (Nãjzad
se oglÅsîl i ôn mu~etjîvÆ.)
mÇ~it /se/, gl. nesvr{. (mÇ~Æ{ /se/,
/mÇ~æ se/) - mu~iti /se/ (Tla~ïna
me mÇ~Æ!)
mu~jîv
380
mu~jîv (mu~jïva, mu~jïvo), neodr.
pridj. (komp. mu~jivïjÆ) - mu~aljiv, {utljiv (isto: mu~etjîv)
(Vås vç~ær je bîl mu~jîv.)
mu~jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mu~jivîjÆ) - mu~aljivi, {utljivi
(isto: mu~etjîvÆ) (Nãjzad se
oglÅsîl i ôn mu~jîvÆ.)
mÇ~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mu~nîjÆ) - 1. umorni, prezasi}eni, namu~eni (Tô j bîl mÇ~nÆ
‘Ævët.); 2. bra{nasti (isto: brå{nastÆ) (Næ}Ç mÇ~n¤ jåbuku!)
mudrijâ{, m. Gjd. mudrijÅ{å mudrija{, lukavac (Nî bîlo takëvÿga/takëvæga mudrija{å
kod je ôn bîl.)
mÇha, `. - muha (Tô j kõnjskÅ
mÇha.)  bït kod mÇha prez
glÅvê - ~initi {to bez odre|ena
cilja, logike, plana (Bül je vås
smœ}æn, këd mÇha prez glÅvê.)  dçlat od mÇhæ slona preuveli~avati (Målo su se pokÅråli, a{ onå od mÇhæ dçlÅ
slëna.)
mÇka, `. - muka, patnja, stradanje
(@ivjänjÆ j vçlÅ mÇka.)
m¤kå, `. - 1. bêlÅ m¤kå - p{eni~no
bra{no (Zamüsi se têsto za orihnjå~u: od fînæ bêlæ m¤kê, jâj,
kvâsa, cÇkara, måsla, narübÅnæ këricæ od lem¤ncîna, i
klÅdç se i sledï} sëli.); 2. `ûtÅ
m¤kå - kukuruzno bra{no (KrÇh
munîda
se müsi od bêlæ m¤kê, a palänta se dçlÅ od `ûtæ m¤kê.)
m¤kåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. mœ~e,
mœ~¤) - mukati (U`ålÿ j blâgo
m¤kåt z såkæ {tale, a danås nî
ni blâga ni {tâl.)
mukõvnica, `. - vrsta drveta s
crvenim plodovima, glog (Så
sÅn se zgreblå pobïraj¤} mukõvnice.)
mÇla, `. - 1. mula (kri`anac kobile i magarca) (Kî j imêl konjå
ili mÇlu, je bîl gospodîn.);
2. izvanbra~na djevoj~ica
(Onâ j mÇla. Otåc i måt njÿj
se nÆsû pozÅkënili.); 3. pren.
nesta{na djevoj~ica (^igëvÅ j
ovâ mÇla ~å se kihë}e pod
må{¤n?)
mÇlac, m. Gjd. mœlca - 1. izvan˜ n je mÇlac.
bra~ni dje~ak (O
Kî znâ kî m¤ j otåc!); 2. nesta{an dje~ak (Kî j to stërÆl? Nïkakÿv mÇlac.);
mularïja, `. - deri{~ad (Ala, mularïjo, hëte se kamo drugâmo
dræ~ït!)
m¤lït, gl. nesvr{. (mœlÆ{, mœlæ) vaditi ili skidati zrnje (graha ili
kukuruza) iz mahune ili s klipa (Jå }u m¤lït drëbn¤, a tî dâj
krupnïj¤ hrmäntu.)
munîda, `. - sitan novac, sitni{
(NümÅn munîdæ, }ê{ mi promÆnït pedesetå~u?)
mûnta
381
mûnta, `. Gmn. mÇnÅt - globa
(Ako te }apâ polïcija, }ç{ plÅtït mûntu.)
m¤ntåt, gl. nesvr{. (m¤ntâ{, m¤ntâj¤) - globiti, ka`njavati za
prekr{aj (isto: globit) (M¤ntålo
mæ j a{ sÅn preb›zo vozîl.)
mÇn¤t, gl. svr{. (mûne{, mûnæ) naglo udariti koga u rebra (ili
uop}e u tijelo) (Ako me jo{ jedãnp¤t mûne{, }ç{ mi plÅtït!)
mœnjæn (mœnjena, mœnjeno),
neodr. pridj. (komp. munjenïjÆ)
- }aknut, koji nije posve normalan (Ma, pu{}ãj ju, onå tÆ j
målo mœnjena.)
mœnjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
munjenîjÆ) - }aknuti, koji nije
posve normalni (Znâ{ dÅ j zå
man¤n do{âl i ôn mœnjenÆ.)
mœrva, `. Gmn. mÇrÅv - murva
(P›vÿ j bîlo ~uda vï{e mÇrÅv
leh danås.)
mÇst, gl. nesvr{. (m¤zç{, m¤zû)
- musti (Nãjprvÿ se kråve napojê, a õnp¤t se m¤zû.)
mÇ{ica, `. - mu{ica (PÇna mÆ j
kÇ}a mÇ{Æc!)
mÇ{ina, `. - velika, ru‘na muha
(UbïlÅ j mÇ{inu i së staklë
zablåtila!)
mu{jîv (mu{jïva, mu{jïvo), neodr.
pridj. (komp. mu{jivïjÆ) - izjeden od insekata (Mobîlija nÅn
je så mu{jïva.)
mutÅ~ït
mu{jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mu{jivîjÆ) - izjedeni od insekata (MôrÅn nãjprvÿ pop›avit
onû mu{jîv¤ katrîdu a{ }e propåst.)
mu{kåt, m. - 1. sorta gro`|a (Mu{kåt je slåtko grëzjÆ.); 2. vrsta
vina napravljena od istoimene
sorte gro`|a (VÆnô j bîlo po
sçdÅn sõldÆh, a mu{kåt po fijurîn.)
mu{kî, odr. pridj. poimen. m. mu{karac (]å}o, iskãl vas je
nïkÆ mu{kî!)
mÇ{kÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - mu{ki
(Næ}Ç mÇ{k¤ l¤mbrçlu!)
mÇ{tra, `. - uzorak (Zaplelå bÆn
jÿj måju, pa ï{}æn mÇ{tru!)
mu{tråt, gl. nesvr{. (mu{trâ{, mu{trâj¤) - 1. ku{ati, probati, vje{ta~iti (Mu{trâj målo kakëvo
mÆ j mlâdÿ vÆnë ëvÿ lçto.);
2. pren. iscrpljivati koga tjelesnim vje‘bama (^êra sÅn bîl na
võjnÿj vjç`bi i dobrë su nås
mu{tråli.)
mÇtac/mÇtavac, m. Gjd. mÇca/
mÇtafca - nijem ~ovjek (SV)
(Re~û mu mÇtac/mÇtavac a{
nœmÆ zgovÅråt.)
mutÅ~ït, gl. nesvr{. (mutã~Æ{,
mutã~æ) - 1. divljati (Onï trî z
nå{ega rãzreda nãjvi{æ mutã~æ
na vçlÿn õdmoru.); 2. brzo i
neoprezno raditi (SV) (BränzÅj
se målo, våvÆk mutã~Æ{.)
mûtÅn
382
mûtÅn (m¤tnå, mûtno), neodr.
pridj. (komp. mutnïjÆ) - mutan
 ~i su mu nïkako m¤tnç.)
(O
mÇtast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. mutastïjÆ) - nijem, koji
lo{e izgovara (Va tôj famîlijÆ j
ve} bîlo mÇtastÆh.)
mÇtastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mutastîjÆ) - nijemi, koji lo{e
izgovara (Jå nï{ ne razumîn
onôga/onêga mÇtastÿga/mÇtastçga.)
mûtica, `. - nijema `ena (I njejâ
têtÅ j mûtica.)
m¤tït /se/, gl. nesvr{. (3. l. jd.
mœtÆ /se/) - mutiti /se/, magliti
/se/ (Nïkako mi se mœtÆ va
glÅvï, môrda ïmÅn tla~ïnu.)
mûtnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
mutnîjÆ) - mutni (S mûtn¤n
glÅvûn ne mëræn mïslet.)
mûto, m. Gjd. mûtota - nijemak
(I njejî bãrbÅ j mûto.)
mûtotÿv (mûtotova, mûtotovo),
pridj. - koji pripada nijemku
(Tô j mûtotÿv påsi}.)
MÇzi{kÆ, odr. pridj. poimen. m. osnovno{kolski predmet Glazbeni odgoj (ImÅ trî z MÇzi{kÿga/MÇzi{kæga.)
mÇzÿj/mÇ‘ÿj, m. Gjd. mÇzoja/
mÇ‘oja (isto: mÇzojac/mÇ‘ojac) - pri{t, akna (^å su ti tÇliki
mÇzoji po lÆcÇ?)
mû‘
mÇzojac/mÇ‘ojac, m. Gjd. mÇzÿjca/mÇ‘ÿjca - pri{t, akna
(isto: mÇzÿj/mÇ‘ÿj) (I jÇ{to
navrh nësa mÆ j danåska zï{Ål
mÇzojac.)
mÇzojÆv/mÇ‘ojÆv (mÇzojiva/mÇ‘ojiva, mÇzojivo/mÇ‘ojivo),
neodr. pridj. (komp. muzojivïjÆ/mu‘ojivïjÆ) - pri{tav, pri{ti}av
(isto: mÇzÿj~Æv/mÇ‘ÿj~Æv) (Ali
mæ j g›do vïdet ovakë mÇzojivu.)
mÇzÿj~Æv/mÇ‘ÿj~Æv (mÇzÿj~iva/
mÇ‘ÿj~iva, mÇzÿj~ivo/mÇ‘ÿj~ivo), neodr. pridj. (komp.
muzÿj~ivïjÆ/mu‘ÿj~ivïjÆ) - pri{tav, pri{ti}av (isto: mÇzojÆv/
mÇ‘ojÆv) (Bül sÅn i jå mÇ‘ÿj~Æv
kod mladï}ac.)
mÇzojivÆ/mÇ‘ojivÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. muzojivîjÆ/mu‘ojivîjÆ) - pri{tavi, pri{ti}avi
(isto: mÇzÿj~ivÆ/mÇ‘ÿj~ivÆ)
(FråjÅr njÿj je bå{ ôn mÇzojivÆ.)
mÇzÿj~ivÆ/mÇ‘ÿj~ivÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. muzÿj~ivîjÆ/mu‘ÿj~ivîjÆ) - pri{tavi, pri{ti}avi
(isto: mÇzojivÆ/mÇ‘ojivÆ) (@çnÆ
se za onôga/onêga mÇzoj~ivÿga/mÇzoj~ivæga.)
˜ n mÆ
mû‘, m. - 1. mu`, suprug (O
j mû‘, a jå sÅn mu ‘enå.);
2. zastarj. mu{karac (Va stârih
knjïgah za mu{kî pü{e mû‘i.)
mu‘âk
383
mu‘âk/mu‘jâk, m. Gjd. mu‘Åkå/
mu‘jÅkå - kuki~asti gornji dio
dvodjelne metalne kop~ice za
odje}u koji se pri~vr{}uje za
donji dio kop~e (Za{îj mi mu‘âk
na bragç{ah, odmolãl sæ j.)
mÇ‘evÅn (mÇ‘ævno, mÇ‘ævno),
neodr. pridj. (komp. mu‘ævnïjÆ)
- mu`evan (FråjÅr njÿj je ba{
fãnjski, mÇ‘evÅn.)
mÇ‘ævnÆ, odr. pridj. (komp. mu-
mǑnja
‘ævnîjÆ) - mu`evni (Sîni su njÆn
ve} mÇ`ævnÆ jûdi.)
mÇ‘ika, `. - 1. glazba (Jâko vôlÆ
mÇ`iku!); 2. orkestar, glazbena
instrumentalna skupina (MÇ`ika sopç!)
mu‘ikânt, m. Gjd. mu‘ikãnta glazbenik, svira~ (Na tãncih
su soplï mu‘ikãnti.)
mÇ‘nja, `. Gmn. mÇ‘Ånj - mu`a,
mu‘nja (Sî tû mÇ`nju storïla?)
na
384
nabïrat /se/
N
na, prij. - na (Zâ~ si se nabandâl
na kåmÆk, }ç{ påst dëli.)
nå, uzv. - uzvik kojim se upozorava koga da mu se {to nudi ili
daje (Nå, zåmi jåbuku!)
nabÅdåt, gl. nesvr{. (nabãdÅ{, nabãdaj¤) - nabadati (Slåbo vïdÆ
pa leh nabãdÅ.)
nabÅndåt /se/, gl. svr{. (nabÅndâ{
/se/, nabÅndâj¤ /se/) - staviti
sebe ili stvar gdje joj nije
mjesto (Zâ~ si nabÅndåla tû
må{ku oko vrâta?); (Zâ~ si nabÅndåla tulïki postolï va armarï}?); (Zâ~ si se nabandâl na
kåmÆk, }ç{ påst dëli.)
nabÅndævåt, gl. nesvr{. (nabÅndävÅ{/nabÅndûje{, nabÅndävaj¤/
nabÅndûj¤) - stavljati sebe ili
{to na krivo mjesto (Ne nabÅndävÅj tulïk bo‘i}njÅk, zåme ti
pôl dnävnoga bërafka, kûda
}ç{ pasåt?); (Zâ~ se smîrÿn
nabÅndûje{, ni{ ne vïdÆn prçd
tob¤n!)
nabasåt, gl. svr{. (nabasâ{, nabasâj¤) - slu~ajno nai}i, naletjeti
(Vî{, k¤pül sÅn dobrï postolï,
slÇ~Åjno sÅn nabasâl nâ nje.);
(Va plånini su jûdi gûsto u`åli
nabasåt na medvïda.)
nabåvit, gl. svr{. (nabåvÆ{, nabåvæ)
- nabaviti (Jå }u ti pu njïh nabåvit posïje za kråvu.)
nabÅvjåt, gl. nesvr{. (nabãvjÅ{,
nabãvjaj¤) - nabavljati (Kadï
nabãvjÅ{ sêno?)
naba‘dåt, gl. svr{. (naba‘dâ{, naba‘dâj¤) - spojiti skrojene dijelove tkanine grubim {avovima (P›vÿ j trîba skrojït, pa
naba`dåt, pa tek õnda {ït.)
nabælït /se/, gl. svr{. (nabälÆn /se/,
nabäle /se/) - prenijeti na sebe
ili koga bijelu boju (Ne {olübÅj/
{olÆbjï po tîn/tôn zÆdÇ, a{ }ç{
se vås nabælït.)
naberên (naberenå, nabereno),
neodr. pridj. (naberenïjÆ) - naboran (Do{ãl je vås naberên z
råta.)
naberênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
naberenîjÆ) - naborani (Hïti mi
onästæ naberênæ kÿltrîne da je
zarœbÆn.)
nabÆjåt, gl. nesvr{. (nabüjÅ{, nabüjaj¤) - udarati, lupati po ~emu
(Ne nabüjÅj po stolÇ a{ }e
pÇkn¤t!)
nabïrat /se/, gl. nesvr{. (nabïrÅ{ /se/,
nabïraj¤ /se/) - kupiti, sakupljati /se/, nakupljati /se/ (OvüstÆ
kamÇfi se lîpo sâmi nabïraj¤.)
nabït
385
nabït, gl. svr{. (nabîje{, nabîj¤) nabiti (^å si nabîl tê novüne nå
nÿs, mõrda ne vïdÆ{ ~ïtat.)
nablåtit /se/, gl. svr{. (nablåtÆ{ /se/,
nablåtæ /se/) - uprljati /se/ (SH)
(No, ~å }emo såd? Dobrë si se
nablåtÆl va tôj zemjïni.)
nabolovat se, gl. svr{. (naboluje{
se, naboluj¤ se) - nabolovati
se (Bëme sæ j sirotå nabëlovala
pêt lêt.)
nÅbôr, m. Gjd. nÅbora - nabor,
 kÿl o~îh njÿj je jâko
bora (O
nÅbëri poznåt.)
nabost /se/, gl. svr{. (nabodç{ /se/,
nabodû /se/) - nabosti /se/ (Nabolå sÅn se na t›n pa mi sæ j tô
na zlë zêlo.)
nabosunogu, pril. - bosonogo
(isto: nagolunogu) (Ne obûj
postolï nabosunëgu a{ }e te
na`¤lçt!)
nabråt, gl. svr{. (naberç{, naberû)
- 1. nakupiti (NabrÅlå sÅn ti
~rï{Ånj pa jih dâj måteri); 2. ~initi nabore na ~emu (Naberï
rûb pa }u ga jå zar¤bït.)
nabrstït /se/, gl. svr{. (3. l. jd.
nabrstî /se/, nabrstê /se/) nabrstiti /se/ (Kozç su se lîpo
nabrstïle.)
nabrzurûku, pril. - na brzinu, brzo, hitro, `urno (Pomït }emo
nabrzurûku pa }emo pô} }å.)
na~êt
nabuhnÇt, gl. svr{. (nabÇhne{,
nabÇhnæ) - ote}i, nate}i (SV)
(^å si plåkala da sû ti ë~i nabuhnÇle?)
nab¤mbåt se, gl. svr{. (nab¤mbâ{
se, nab¤mbâj¤ se) - nabubriti
(KlÅdï fa`ôl vå vodu da ti se
nab¤mbâ pa }e ti se p›vÿ skÇhat.)
nacÆdït, gl. svr{. (nacüdÆ{, nacüdæ)
- nacijediti (NacÆdï mi målo
kafå va zdçlicu.)
nacïfrat se, gl. svr{. (nacïfrÅ{ se,
nacïfraj¤ se) - pretjerano se
nakititi, uresiti se (SV) (Kåko ti
se onå nacïfrÅ kad kamo grê!)
nac›tat, gl. svr{. (nac›tÅ{, nac›taj¤) - nacrtati (isto: narïsat)
(Ali si tô lîpo nac›tala!)
nacÇpat, gl. svr{. (3. l. jd. nacÇpÅ)
- napadati (odnosi se na snijeg)
(SH) (Jednë lçtÿ j nacÇpalo
~Çda snîga.)
nâ~, pril. - na {to (Nâ~ }ete lç}
kad nümÅte pëstejæ?)
na~çkat se, gl. svr{. (na~çkÅ{ se,
na~çkaj¤ se) - na~ekati se (Onå
sæ j na~çkala svõjga mû`a a{
ga po cêle në}i nî dëma.)
na~æpê}, pril. - ~u~e}i (U`åli su
cêlo zapõlnæ na~æpê} povædåt.)
na~êt, gl. svr{. (nå~me{, nå~m¤)
- na~eti (Na~ät }emo pogå~u
dok je jo{ teplå.)
na~ïmat
386
na~ïmat, gl. nesvr{. (na~ïmÅ{/
na~ümje{, na~ïmaj¤/na~ümj¤)
- na~imati (Ne na~ïmÅj pogå~u, neka bû za Vazâm.)
na~inït, gl. svr{. (na~inî{, na~inê)
- napraviti, u~initi (]ê{ mi kë{
na~inït kad bû{ imêl vrïmena?)
na~Ænjåt /se/, gl. nesvr{. (na~ünjÅ{
/se/, na~ünjaj¤ /se/) - 1. praviti
(Sëpeta nÅn je krôv na~Ænjåt,
a{ je bÇra znælå dësti `lÆpcîh.);
2. prenavljati se, afektirati (Ne
na~ünjÅj se takë a{ tæ j g›do
vïdet.); 3. ure|ivati se (U`åla
sæ j po dvê Çre na~Ænjåt p›vo
leh ~å smo {lï nå tÅnci.)
nâ} /se/, gl. svr{. (nãjdæ{ /se/,
nãjd¤ /se/) - 1. na}i, prona}i
(Sî na{âl râbu{?); 2. susresti
/se/ (Dêl mlikarîc su imçle
kënak na Bælvedêru. Tåmo bi
se na{lç, po~ïn¤le, rasporædïle
mlÆko i {lç dåje.)
na}¤hnÇt, gl. svr{. (na}œhne{,
na}œhn¤) - na~uti, do~uti (Na}¤hnÇla sÅn da njÿj se h}êr
`çnÆ.)
nad, prij. - nad (Nad skoro såk¤n
pëstej¤n je vïsela svêtÅ slïka.);
˜ n je {äf nad otîmi jûdi.);
(O
(Nad otîn dõjde z›calo.); (Nad
otûn pëstej¤n fålÆ svêtÅ slïka.)
nÅdåt se, gl. nesvr{. (nãdÅ{ se,
nãdaj¤ se) - nadati se (isto:
nadÆ{åt /se
nâdet se) (Nîs se tomÇ/temÇ
nÅdåla!)
nadazrçt se, gl. svr{. (nadazrç{ se,
nadazrû se) - zaviriti, nadviriti
se, poviriti (Nadazrï se målo
~ez ponç{tru mõrda ve}
gredû.)
nadçlat se, gl. svr{. (nadçlÅ{ se,
nadçlaj¤ se) - naraditi se (Sç
me têlo bolî a{ sÅn se nadçlala.)
nådæsno, pril. - nadesno (Od kalï}a se grê nådæsno pa se dõjde
va nïkakÿv dolåc.)
nâdet se, gl. nesvr{. (nadîje{ se,
nadîj¤ se) - nadati se (isto: nÅdåt se) (NÆsân se tomÇ/temÇ
nâdijala!)
nadçt, gl. svr{. (nadîje{; nadîj¤) napuniti kobasice pripremljenom smjesom (Za Bo`ï} }emo
nadçt kobasïce.)
nadÆhnÇt, gl. svr{. (nadühne{, nadühn¤) - pomirisati, primirisati
(NadÆhnï malo kako lîpo di{î!)
nadihnjævåt, gl. nesvr{. (nadihnjûjæ{/nadihnjävÅ{, nadihnjûj¤/
nadihnjävaj¤) - mirisati {to,
omirisavati (U‘åla sÅn nadihnjævåt, a{ je så kåmara dÆ{åla
po marijânicah.)
nadÆ{åt /se/, gl. svr{. (nadi{î{ /se/,
nadi{ê /se/) - namirisati /se/
(Ali si se jâko nadÆ{åla!)
nadÆvåt
387
nadÆvåt, gl. nesvr{. (nadüvÅ{, nadüvaj¤) - puniti kobasice pripremljenom smjesom (Ne nadüvÅj ~Çda kobasîc!)
nadjÆdåt/navjÆdåt, gl. nesvr{.
(nadjüdÅ{/navjüdÅ{, nadjüdaj¤/
navjüdaj¤) - 1. prigovarati,
˜ n je dësti
podbadati (SV) (O
pîl, a onå m¤ j smîrÿn navjÆdåla.); 2. dosadno ustrajati na
~emu (SL) (Ne znâ færmåt. NavjüdÅ, pa navjüdÅ.)
nadlåjat, gl. svr{. - 1. nadma{iti u
lajanju (Nå{ påsi} je nadlåjÅl
trî vçlÆ påsine.); 2. nadma{iti u
prosta~koj sva|i (PrâvÆ j låjaf~ina, kî bi ga nadlåjÅl?)
nâdo, s. - ~elik (SV) (Tô j bîlo tç{ko kod nâdo.)
nådobu, pril. - na vrijeme (Hôj nå
tÅnci, ali da si do{âl dëma
nådobu!)
nado{tukåt, gl. svr{. (nado{tukâ{,
nado{tukâj¤) - nadodati, produ`iti {to (SV) (KakëvÅ j fãjda
da si mu sad nado{tukåla bragç{e kad je od õnp¤t nårÅsÅl.)
nado‘ÿntåt/nado‘¤ntåt, gl. svr{.
(nado‘ÿntâ{/nado‘¤ntâ{, nado‘ÿntâj¤/nado‘¤ntâj¤) - dodati ili pri{iti komad ~ega (SH)
(Nado`ÿntãj/nado`¤ntãj mi
onê plâvæ bragç{e a{ sû mi
krÅtkç.)
nadrãjsat, gl. svr{. (nadrãjsÅ{, na-
nådrugidân
drãjsaj¤) - nastradati zbog
nedjela (SV) (Ali }e{ tî jedÅnpût
nadrãjsat a{ b›zo vëzÆ{.)
nadrçjat, gl. svr{. (nadrçjÅ{, nadrçjaj¤) - natokariti (^êra san
nadrçjÅl petnâjst bô}.) (SV)
nadræpït, gl. svr{. (nadræpî{, nadræpê) - 1. spopasti (odnosi se
na crijevne tegobe) (samo 3. l.
jd.) (Sïnÿ} nîs do{âl a{ mæ j
nïkÆ vrâg nadræpîl, nïkako mæ
j zavÆjålo va trbÇhu.) (SV);
2. nenadano silovito navaliti
na koga (^a si nadræpîl da ti tô
dân, kad tô nî mojç!)
nadrÆskåt/nadrÆståt, gl. svr{.
(nadrüskÅ{/nadrü{}e{, nadrüskaj¤/nadrü{}¤) - ~initi {to bez logike, mimo uobi~ajena i ulju|ena na~ina (Ala ne drÆ{}ï,
ve} smo te {tÇfi.); (Kakë si mi
tô nadrÆskåla/nadrÆståla na pijåt kod prÅscÇ.)
nadrobït, gl. svr{. (nadrobî{, nadrobê) - nadrobiti, usitniti, izmrviti (Bêlÿ kafê j bëjæ ako se
nœtÅr nadrobî krÇha.)
nadro~it, gl. svr{. (nadro~Æ{, nadro~æ) - nabosti {to mekano
~ime o{trim i tvrdim (SV) (Nadrë~Æl je na pirûn kûs mêsa.)
nådrugidân, pril. - svaki drugi
dan (Bome sû se nå{e `änskæ
nahodïle, ra~unâj da su nådrugidân hëdæ} {lç v RÆkÇ.)
nadÇdat se
388
nadÇdat se, gl. svr{. (nadÇdÅ{ se,
nadÇdaj¤ se) - 1. nacicati se
(NadÇdÅl sæ j pa sad lîpo spî.);
2. pren. napiti se (Må sæ j nadÇdÅl! Sâm je pëpÆl barïlac!)
˜ n bi
nådugo, pril. - dugotrajno (O
tô nådugo, a menî j bÆlå prç{a.)
 nadugo i na{iroko - op{irno
(Povædãl je nådugo i na{irokë,
ali smo ga rådi naslÆ{åli.)
nadzÆråt se, gl. nesvr{. (nadzürÅ{
se, nadzüraj¤ se) - ogledavati
se, viriti (Ne nadzürÅj se smîrÿn
a{ }e te vïdet.); (Vås vç~ær se
nadzürÅn na ponç{tri.)
nafrïgat /se/, gl. svr{. (nafrïgÅ{ /se/,
nafrïgaj¤ /se/) - napr`iti ~ega u dovoljnoj koli~ini ili vi{e
no {to je potrebno (SV) (Nafrïgala sÅn dvê kïle sÅrdçlÆc.);
(Ma sÅn se nakÇhala i nafrïgala
sçga vîka!)
nâg (nÅgå, nâgo), neodr. pridj. 1. gol, nag, bez odje}e (Di~ïca
mëru kûpat nÅgå i na môru.);
2. pren. lagano odjeven (]ç{
se låhko prehlÅdït kad si nâg.)
nÅgâl (nÅglå, nÅglo), neodr. pridj.
(komp. naglïjÆ) - nagao (Ne recï mu nï{ a{ je nÅgâl pa }ete
se posvådit.)
nagånjat /se/, gl. nesvr{. (nagânje{
/se/, nagânj¤ /se/) - 1. siliti,
primoravati, tjerati (SL) (Ne
nagånjÅj ga za jïst, ako nä}e,
nagnjÅvït se
nä}e.); 2. prepirati se, natezati
se, natjeravati se (SV) (Nä}emo
se nagånjat oko togå/tegå kî
}e plÅtït pijå~u.)
nâgÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - 1. goli,
nagi, bez odje}e (Menï se vïdÆ
dÅ j lïpje obÇ~enÿ leh nâgÿ
têlo.); 2. lagano odjeveni (Onû
nâg¤ nä}e pustït va crükÅv.)
nagÆbåt /se/, gl. nesvr{. (nagübje{
/se/, nagübj¤ /se/) - nagibati
/se/ (Vî{ ti se tâ rô`ica nagübje,
}ç ti se zlomït.)
nagïnjat /se/, gl. nesvr{. (nagînje{
/se/, nagînj¤ /se/) - 1. naginjati
se (Ne nagïnji se ~ez ponç{tru
a{ }e{ påst.); 2. biti sklon, naklonjen ~emu (Onâ j nagïnjala
cäntru va polïtiki.)
nagjçdat se, gl. svr{. (nagjçdÅ{ se,
nagjçdaj¤ se) - nagledati se
(Segå i så~esa se ~ovïk nagjçdÅ
va ‘ivotÇ!)
nâglÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
naglîjÆ) - nagli (Otåc m¤ j bîl
nÅgâl, ali õn je jë{ naglîjÆ.)
nagnåt, gl. svr{. (nagnâ{, nagnâj¤)
- natjerati, prisiliti, primorati
(Nagnåli smo ga da prestâne
pït.)
nagnÇt se, gl. svr{. (någne{ se,
någn¤ se) - nagnuti se (Nagnï
se ~ez ponç{tru da ti nî~
re~ên.)
nagnjÅvït se, gl. svr{. (nagnjãvÆ{
se, nagnjãvæ se) - namu~iti se,
någnjæn
389
nagnjaviti se (Bëme si se nagnjÅvîl sçga vîka!)
någnjæn (någnjena, någnjeno),
neodr. pridj. (komp. nagnjenïjÆ)
- sklon, naklonjen (Bül je fânj
någnjæn Må~eku ma sæ j pëtla
ohlÅdîl.)
nagnjçst, gl. svr{. (nagnjetç{, nagnjetû) - natrpati gnje~enjem
(]emo nagnjçst pa }e ståt vi{e
{û{nja va kë{.)
nagolunogu, pril. - bosonogo
(isto: nabosunogu) (Ne obûj
postolï nagolunëgu a{ }e te
na`¤lçt!)
Nagorå, `. - top. Sveta gora u Gerovu; osim oblika Gorå ~esto
se rabi i sraslica s prijedlogom
na (Donesï mi kïticu borï}a z
Nagorê.)
nagovÅråt, gl. nesvr{. (nagovãrÅ{,
nagovãraj¤) - nagovarati (Ne
nagovãrÅj me, a{ næ}Ç tô storït.)
någovÿr, m. Gjd. någovora - nagovor (Ne bï nï{ od togå bîlo
bez tvõjga någovora.)
nãgrada, `. - nagrada (SåkÆ dvästÿtÆ dobüvÅ nãgradu.)
nagrÅ‘åt se, gl. nesvr{. (nagrã‘Å{
se, nagrã‘aj¤ se) - prijetiti se,
groziti se (NagrÅ‘âl sæ dïci da
}ç jÆh a{ su mu se pîstili po
cïboru.)
nahãjcat
nagrï{pÅn (nagrï{pÅna, nagrï{pÅno), neodr. pridj. (komp. nagri{panïjÆ) - 1. hrapav (Rûke
su mi nagrï{pÅne od dçla.);
2. naboran, zgu`van (Hïtila si
rëbu jednÇ prîko drÇgæ i såd
je så nagrï{pÅna.)
nagrï{pÅnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nagri{panîjÆ) - 1. hrapavi (Pomå‘i tê nagrï{pÅnæ
rûke s kakëv¤n krçm¤n.);
2. naborani, zgu`vani (Bærhãn
mÆ j nagrï{pÅn, môrÅn ga
spêglat.)
nagrï{pat, gl. svr{. (nagrï{pÅ{, nagrï{paj¤) - 1. u~initi hrapavim
(Kad perên rëbu, p›sti mi se
nagrï{paj¤.); 2. zborati, naborati, zgu`vati (Kî bi rçkÅl da }e
se tulïko nagrï{pat.)
nagrjævåt, gl. nesvr{. (nagrjûje{,
nagrjûj¤) - nagr|ivati (TãstÅ te
flizûra nagrjûje. P›vÿ tÆ j bîlo
lipjç.)
nahaklåt/nahåklat, gl. svr{. (nahaklâ{/nahåklÅ{, nahaklâj¤/
nahåklaj¤) - ka~kati, kuki~ati
(Nahåklala sÅn tablçti}.)
nahÅjåt /se/, gl. nesvr{. (nahãjÅ{
/se/, nahãjaj¤ /se/) - 1. nalaziti
(Po p¤tÇ smo nahÅjåli såkakovÆh pe~ÇrÅv.); 2. okupljati se
(NahÅjåli smo se prçd Domÿn.)
nahãjcat, gl. svr{. (nahãjcÅ{, nahãjcaj¤) - razgorjeti, razbuktati
nahi}ævåt
390
vatru stavljaju}i mnogo drva u
pe} (SH) (]emo nahãjcat da
nÅn ne bû zÆmå.)
nahi}ævåt, gl. svr{. (nahi}ûje{,
nahi}ûj¤) - nabacivati, neprekidno bacati jedno na drugo
(Ne nahi}ûj se z ÿtîn!)
nahïtat, gl. svr{. (nahïtÅ{, nahïtaj¤) - nabacati (NahïtÅj mi jo{
zemjê oko ovê rô`icæ.)
nahodæ}, pril. - hodaju}i, u hodu
(SV) (Onç su u`åle nahëdæ}
plçst.)
nahodït se, gl. svr{. (nahodÆ{ se,
nahodæ se) - nahodati se (Bome sû se nå{e `änskæ nahodïle,
ra~unãj da su nådrugidân hëdæ} {lç v RÆkÇ.)
nahvÅlït /se/, gl. svr{. (nahvãlÆ{ /se/,
nahvãlæ /se/) - nahvaliti /se/
(Jâko mi tæ j nahvÅlïla da si jÿj
dobrå i da jÿj pomëre{.)
nåivÅn (nåÆvna, nåÆvno), neodr.
pridj. (komp. naÆvnïjÆ) - naivan,
neiskvaren, bez lukavosti (Tî
si nåÆvna, a{ mu sç vçruje{.)
nåÆvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
naÆvnîjÆ) - naivni, neiskvareni,
bez lukavosti (NåÆvnÆ ~ovïk
såkæmu vçrujæ.)
nãjbr‘e, pril. - 1. komp. pridjeva
b›z (Kî }e nãjbr`e dotç} do
menç?); 2. najvjerojatnije (Nïjednoga nî na stanïci, nãjbr`æ
j bÇs pro{âl.)
nãjpotli
najedãnp¤t, pril. - odjednom (Bîlÿ j lîpo i vçdro, najedãmp¤t je
nåprÅv Bëga zagrmçlo.)
najêt se, gl. svr{. (nãjme{ se, nãjm¤ se) - 1. zaraziti se, uhvatiti
zarazu (Grïpa njÿj je, vãlda sæ
najælå od kogå.);  srâba se
najêt - nastradati, lo{e pro}i (I
onå sæ j { njîn srâba najælå.)
najïdæn (najïdena, najïdeno),
neodr. pridj. - nahranjen, sit
(Do{ãl je dëma najïdæn i lîpo
obu~ên.)
najïdenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - nahranjeni, siti (NajïdenÆ ~ovïk je
mÆrân.)
najïst se, gl. svr{. (najî{ se, najidû
se) - najesti se (KëmÅ} sÅn se
pu njïh najïla fa`ôla, a{ ga mî
dëma nïkad ne kÇhÅmo.)
nãjlagje, pril. - najlak{e (Tô vÅn
je nãjlagje nosït na tragå~ah.)
nãjlipjÆ (-Å, -æ), pridj. odr. - najljep{i (Na nçbu su zvæzdç, a
nãjlïpjÅ j Danïca.)
nãjslajÆ (-Å, -æ), pridj. odr. - najsla|e (Nãjslajæ vÆnë bi mi måtær
nato~ïla.)
nåpÿl, pril. - popola (Sç ë~ino
smo podÆlïli nåpÿl.)
nãjpotli, pril. - najposlije (Obrædïli
smo dïcu i stârih, pa õnp¤t
blâgo, a nãjpotli smo i mî do{lï na rêd.)
nãjprvÆ
391
nãjprvÆ (-Å, -ÿ), - prvi od svih (On
pred {kôlu dõjde nãjprvÆ od sê
dicê.)
nãjprvÿ, pril. - najprije (MôrÅn
nãjprvÿ popråvit onû mu{jîv¤
katrîdu a{ }e propåst.)
nãjve}, pril. - najvi{e (P›vÿ j nãjve} bîlo siromåhÆh.)
nãjvôlæt, gl. nesvr{. (nãjvôlÆn,
nãjvôlæ) - najvi{e voljeti (Pëjutro nãjvôlÆmo bêlÿ kafç.)
nãjzÅda/nãjzÅd, pril. - napokon,
najzad, naposlijetku, na kraju
krajeva (Cêli `ivët je kramâl
ëkolo pÅ j nãjzÅda/nãjzÅd
pred sm›t dëma do{âl.)
nÅkâl, m. Gjd. nÅklå - kanal izme|u dva brijega kojim je ranije
tekla (ili povremeno te~e) voda (PopÇzn¤l sæ j pÅ j pÅl va
nÅkâl i dobrë se zmo~îl i nåt¤kÅl.)
nakalåt, gl. svr{. (nakalâ{, nakalâj¤) - vjedrom izvu}i dovoljnu
koli~inu vode iz zdenca ili
vi{e od toga (Kad nakalâ{ pêt
bujôlÆh, }çmo je klåst va
karijôlu i zapejåt na lÆhÇ za
polÆvåt.)
nakÅnït, gl. svr{. (nakãnÆ{, nakãnæ)
- naumiti, nakaniti, odlu~iti
(NakÅnïla sæ j o`enït, pÅ j b›zo
na{lå fråjÅra.)
nakÅntåt /se/, gl. svr{. (nakÅntâ{
/se/, nakÅntâj¤ /se/) - 1. napje-
nâkovalo
vati se (isto: zïkÅntat se) (Ma
smo se nakÅntåli na pÆrÇ!);
2. napovijediti (oglasiti `enidbu,
vjen~anje u crkvi) (isto: napovïdet /se/) (P›vo su se jûdi trî
pût nakÅntåli, a danås se dajû
sâmo jedÅnpût.)
nakjepåt, gl. svr{. (nakjçpje{, nakjçpj¤) - naklepati kosu (MôrÅn nakjepåt kësu a{ mi sæ j så
st¤pïla.)
naklÅdåt, gl. nesvr{. (naklãdÅ{,
naklãdaj¤) - slagati {to jedno
povrh drugoga, krcati, nakrcavati, tovariti (Ne naklãdÅj tulïko d›v v ÿgânj!)
nakõnto, prij. - na ra~un (Ra~unâ
da }u mu pomë} nakõnto togå/tegå ~â j ôn menï jedãnp¤t
pëmogÅl.)
nakopåt /se/, gl. svr{. (nakopâ{
/se/, nakopâj¤ /se/) - kopati dovoljno ili vi{e no {to je bilo
potrebno (Bome sÅn se danåska nakopâl.); (Nakopãl sÅn ti
mlâdÿga/mlâdæga kÿmpÆrå za
obçd.)
nakosït /se/, gl. svr{. (nakosî{ /se/,
nakosê /se/) - kositi dovoljno
ili vi{e no {to je bilo potrebno
(Nakosïli smo se plåninah.);
(Bëgu hvÅlå, nakosïli smo
dësti za ovô lçto.)
nâkovalo, s. - nakovanj (Otåc i
måt su jÿj se posvådili pÅ j sad
nakramân
392
onå nebëga med batï}æn i nâkovalÿn.)
nakramân (-a, -ÿ), neodr. pridj.
(komp. nakramanïjÆ) - 1. neuredan, nabacan, neukusno
odjeven ili oki}en (Ne mëræn
ju vïdet onakë nakramânu.);
2. pren. pijan (Do{ãl je dëma
fânj nakramân.)
nakramânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nakramanîjÆ) - 1. neuredni, nabacani, neukusno
odjeveni ili oki}en (Ne mëræn
ni vïdet onû nakramân¤.);
 bavezno dõj2. pren. pijani (O
de v ÿ{tarïju i ôn nakramânÆ.)
nakramåt se, gl. svr{. (nakramâ{
se, nakramâj¤ se) - 1. naprtiti
se kramom (bezvrijednim stvarima) (Onå se znâ g›do nakramåt såkakovimi pr{karïjami.);
2. pren. opiti se (Nakramâ se
såkÿ zapõlnæ.)
nakråst /se/, gl. svr{. (nakrÅdç{ /se/,
nakrÅdû /se/) - pokrasti ve}u
koli~inu u du`em vremenskom
razdoblju (Nakråla sÅn se ~rï{Ånj pu njïh.)
nakrcåt, gl. svr{. (nakrcâ{, nakrcâj¤) - natovariti, nakrcati (Prevç} ste nakrcåli ta bûnkær. Ne
dâ se ni zaprît.)
nakrkâ~/nakrkê~, pril. - krkimice,
nose}i dijete na ramenima
(Otåc mæ j nãjve} pûtÆh nosîl
nakrkâ~/nakrkê~.)
nalêt /se/
nakÇhat /se/, gl. svr{. (nakÇhÅ{ /se/,
nakÇhaj¤ /se/) - nakuhati /se/
u dovoljnoj mjeri ili vi{e od
toga (Ma sÅn se nakÇhala i nakÇhala sçga vîka.)
nakvåsit, gl. svr{. (nakvåsÆ{, nakvåsæ) - nabubriti zbog kvasca
(SV) (PremÆsï pogå~u kad ti se
nakvåsÆ!)
nalåborit, gl. svr{. (nalåborÆ{, nalåboræ) - namjestiti {to da stoji
vrlo nestabilno (Da si tô poslo`ïla kakë rãbÆ, a ne takë nalåborila ne bï sç pålo dëli.)
nalagåt, gl. svr{. (nalå‘e{, nal呤) - obmanuti koga la`ima
(SV) (Sçga mÆ j nalagâl, a jå sÅn
mu vçrovala.)
nalÅgåt, gl. nesvr{. (nalã‘e{, nal㑤) - nakrcavati, natovarivati
(SV) (Onï zâda kÇ}æ nalã`¤ va
tråhtÿr.)
nalÅntåt, gl. svr{. (nalãntÅ{, nalãntaj¤) - slu~ajno nai}i, natrapati (SV) (I õn je nalÅntâl nå
tÅnci.)
nalê~ena, neodr. pridj. `. - postavljen (odnosi se na zamku)
(ZãnkÅ j nalê~ena pa }emo vïdet }ê se ~â }apåt.)
nalê}/nalæknÇt, gl. svr{. (3. l. jd.
naläkne) - postaviti zamku (SV)
(NålækÅl sÅn zãnku za tï}i.)
nalêt /se/, gl. svr{. (nalijç{ /se/,
nalijû /se/) - 1. naliti, uliti do
naletçt
393
pune mjere (Nalüj mi vodê va
`mûj!); 2. pren. opiti se (Sïnÿ}
smo se g›do nalêli, a jÇtro nÅn
je pô} dçlat.)
naletçt, gl. svr{. (naletî{, naletê)
- naletjeti, neo~ekivano nai}i
(Kî bi rçkÅl da }u ÿvdï/ævdï
naletçt nâ te.)
nale‘åt se, gl. svr{. (nale‘î{ se,
nale‘ê se) - nale`ati se, le`ati
dovoljno ili vi{e no {to je potrebno (Ståni se! Dësti si se i
prevç} nale`âl.)
nale‘ê}, pril. - le`e}i, le`e}ke
(Nãjraje ~ïtÅn nale`ê}.)
nålijÿn/nãlijÿn/nåjilÿn/nãjlÿn, m.
Gjd. nålijona/nãlijona/nåjilona/nãjlona - 1. najlon, polivinil (Lõvnicu }emo pokrït z
nålijonÿn/nãlijonÿn/nåjilonÿn/nãjlonÿn da nÅn se ne
zmë~Æ.); 2. najlonska vre}ica
(Ne mëre{ krÇh i kumadôri
nosït va ïstÿn nålijonu/nãlijonu/nãjlonu.)
nålÆpÆ, pril. - na lijep na~in (Stôp¤t
sÅn mu rçkÅl nålÆpÆ, a õnp¤t
sÅn ga }çpn¤l.)
nalÆvåt /se/, gl. nesvr{. (nalüvÅ{
/se/, nalüvaj¤ /se/) - 1. nalijevati
(Ne nalüvÅj vi{e vodê va manç{tru a{ }e bït prerætkë.);
2. pren. opijati se (Za njegå se
ne mëre rç} da pijç, õn se
nalüvÅ.)
namÅmït /se/
nålÆvo, pril. - nalijevo (Môrate
pô} cestûn drïto, pa õnp¤t hëte nålÆvo.)
nalokåt se, gl. svr{. (nalo~e{ se,
nalo~¤ se) - opiti se lo~u}i
poput `ivotinje (U`åli s¤ se v
ÿ{tarïji g›do nalokåt.)
nalomït, gl. svr{. (nalomî{, nalomê) - nalomiti (Nalomï mi prå{}Å za snÆtït!)
nalo‘ït, gl. svr{. (nalo‘î{, nalo‘ê)
- nakrcati (SV) (Prevç} si togå/
tegå nalo‘ïla va bõr{u. Odnamï ~agëd.)
namÅjåt, gl. nesvr{. (namãjÅ{, namãjaj¤) - neprekidno zajedljivo prigovarati (SV) (Mãjko,
}ê{ færmåt namÅjåt a{ te ve}
ne mëræn ~Çt.)
namÅkåt, gl. nesvr{. (namã~e{,
namã~¤) - namakati (Jâko blatnå rëba se môrÅ namÅkåt.)
namåknjæn (namåknjena, namåknjeno), neodr. pridj. - nagonski
naklonjen kakvom poroku ili
u`itku (Ni ne vïdÆ kako njÿj je
mû‘ namåknjæn na drÇgæ.)
namåknjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. koji je nagonski naklonjen kakvom poroku ili u`itku (I tebï
}e se n¤tït ôn namåknjenÆ.)
namÅmït /se/, gl. svr{. (namãmÆ{
se, namãmæ se) - osjetiti silnu
`elju za ~ime, pomamiti se za
~im (NamÅmïla sæ j na cikulâ-
namåzat /se/
394
du i sla{}ïce.); (Z gjÆstûn }e{
rïbe namÅmït.)
namåzat /se/, gl. svr{. (namâ‘e{
/se/, nam⑤ /se/) - 1. namazati
(Za jÇ`inu vôlÆn namåzat pçkmeza na pogå~u.); 2. uljep{ati
se {minkom (^â j rç}, jç rç},
ali prevç} sæ j namåzala.)
namå‘æn (namå‘ena, namå‘eno),
pridj. - namazan (Na~inê se
dvê {trÇcice kê se klÅdû va ka{trôlu (fœrmu) namå‘enu z
ÇjÆn.)
namçstit, gl. svr{. (namçstÆ{, namçstæ) - 1. namjestiti, staviti
na mjesto pospremiti (]ê{ mi
dô} namçstit kåmaru?); 2. urediti (MôrÅt }emo dïci namçstit
kÇ}u kad se o`çnæ.)
namçsto, pril. - umjesto (Namçsto
da tô dâ siromåhu, õn je tô hïtÆl va smçte.)
namæ{}åt /se/, gl. nesvr{. (namä{}Å{ /se/, namä{}aj¤ /se/) 1. namije{tati /se/ (Tô smo fânj
lêt namæ{}åli a{ nÆsmë imçli
sõldÆh da sÇ mobîliju kœpÆmo
odjedãmp¤t.); 2. nametati se
(Ne namä{}Åj mu se a{ }e te
zamrzçt.)
name{}Ævåt, gl. nesvr{. (name{}ûje{, name{}ûj¤) - namje{tavati
(KëmÅ} su se o`enïli, a ve}
name{}ûj¤ kÇ}u.)
namçzgat, gl. svr{. (namçzgÅ{,
namçzgaj¤) - natu}i koga (SH)
namlÅtït
(isto: natû}) (Tô su njegå namçzgali.)
namigævåt, gl. nesvr{. (namigûje{,
namigûj¤) - namigivati (Vïdi
malo kakë mu namigûje, vãlda jÿj se jâko pija`â.)
namïgn¤t, gl. svr{. (namîgne{,
namîgn¤) - namignuti (K¤pïli
smo jÿj pûpu kâ mëre namïgn¤t.)
namÆråc, m. Gjd. namÆrcå - slu~ajan nailazak (K¤pül sÅn kråvu
po namÆrcÇ.)
namÆråt, gl. nesvr{. (namürÅ{, namüraj¤) - 1. mjeriti (SH) (Låhkÿ
j namÆråt, alÆ j tç{ko odsï}.);
2. namjeravati (Ve} se dÇgo
namürÅ{ pô} sestrï va Zâgreb.)
namïrit se, gl. svr{. (namïrÆ{ se,
namïræ se) - 1. namjeriti se u
dovoljnoj koli~ini ili vi{e od
toga (Stê se ve} namïrili, tr
mïrÆte cêl dân?); 2. slu~ajno
nai}i na {to, naletjeti (Cêno su
prodÅvåli lÅnc¤nï, a jå sÅn se
ba{ dobrë namïrila nâ nje.);
3. slu~ajno nai}i (Namïrila
sÅn se na jednÇ prijatelïcu pa
smo {lç na kafç.)
namïslet, gl. svr{. (namïslÆ{, namïslæ) - naumiti (^å sÅn namïslela, tô sÅn i storïla.)
namlÅtït, gl. svr{. (namlãtÆ{, namlãtæ) - namlatiti, natu}i (NamlÅtït }u ga a{ nï{ ne poslÇ{Å.)
namo~ït
395
namo~ït, gl. svr{. (namo~Æ{, namo~æ) - namo~iti (Namo~ït }u
tavijôli pa }u jih jÇtra lågje
opråt.)
namotåt, gl. svr{. (namotâ{, namotâj¤) - 1. namotati (Dãj
}emo namotåt tû vunu dokla
ïmÅmo vrïmena.); 2. navu}i ili
dovu}i ve}u koli~inu ~ega
(Onâ j sçga i så~æga namotåla
z RÆkê dëma.)
namotÅvåt, gl. nesvr{. (namotãvÅ{,
namotãvaj¤) - namotavati (U`åle smo po cêlu nô} namotÅvåt
vÇnu va klÇpki.)
namr{}ït se/nam›{}it se, gl. svr{.
(namr{}î{ se/nam›{}Æ{ se, namr{}ê se/nam›{}æ se) - namr{titi se (Kad sæ j }å}a namr{}îl/
nam›{}Æl, znåli smo da trîba
bït cïto.)
namr{}ên/nam›{}æn (namr{}enå/
nam›{}ena, namr{}eno/nam›{}eno), neodr. pridj. (komp.
namr{}enïjÆ) - namr{ten (Smîrÿn je namr{}ên/nam›{}æn,
bït }e da mu `enï nî dobrë.)
namr{}ênÆ/nam›{}enÆ (-Å, -ÿ),
neodr. pridj. (komp. namr{}enîjÆ) - namr{teni (Znâ{ da mi
sæ j danås va bÇsu nasmêl ôn
tvôj namr{}ênÆ s¤sçd.)
namr‘jân (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. namr‘janïjÆ) - zgu`van,
naboran (Vïdi kakë m¤ j lÆcç
namr`jâno.)
nanÅ{åt
namr‘jânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
namr‘janîjÆ) - zgu`vani, naborani (Dãj }u ti spêglat tû namr`jân¤ stomånjinu!)
namr‘jåt, gl. svr{. (namr‘jâ{, namr‘jâj¤) - izgu`vati, izgnje~iti,
zborat (Lîpo sçdi a{ }e{ vås
bærhân namr`jåt.)
namÇ~it /se/, gl. svr{. (namÇ~Æ{ /se/,
namÇ~æ /se/) - namu~iti /se/
(NamÇ~Æl sæ j dëklÆ j st›l tî orï{i}i.)
nam¤lït, gl. svr{. (namœlÆ{, namœlæ) - oruniti (s klipa) dovoljno
zrnja (U`åli su nam¤lït i po
stô kîl hrmäntæ.)
namuråt se, gl. svr{. (namurâ{ se,
namurâj¤ se) - zaljubiti se
(isto: zamuråt se) (Ako nÅn se
dicå namurâj¤, }çmo klçtu
pô} na pîr.)
namÇst, gl. svr{. (nam¤zç{, nam¤zû) - namusti (Mu{kî su
plånini namÇzli mlÆkë i zåjedno sîr dçlali.)
nanaslÆ{åt se/nana{lÆ{åt se, gl.
svr{. (nanaslü{Å{ se/nana{lü{Å{
se // nana{lü{aj¤ se/nanaslü{aj¤
se) - naslu{ati se ~ega (Flizärka/
frizärka se sçga nanaslü{Å.)
nanÅ{åt, gl. nesvr{. (nanã{Å{, nanã{aj¤) - nana{ati, nanositi (Ne
nanã{Åj vï{e d‹v a{ jih je pÇna
konëba.)
nançst
396
nançst, gl. svr{. (nanesç{, nanesû)
- nanijeti (BÇrÅ j naneslå ~Çda
snîga.)
nãnke, pril. - uop}e, niti (SH)
(Onå me nãnke ne poznâ.)
nanjÇ{it /se/, gl. svr{. (nanjÇ{Æ{ /se/,
nanjÇ{æ /se/) - nanju{iti /se/
(Må{kÅ j nanjÇ{ila mêso.)
naoblÅ~ït se, gl. svr{. (naoblã~Æ{
se, naoblã~æ se) - 1. naobla~iti
se, navu}i se oblacima, prevu}i se oblacima (odnosi se na
nebo) (samo 3. l. jd.) (NaoblÅ~ïlo sæ j, mõrda }e då`.);
2. pren. ozlovoljiti se, smrknuti
se (Vås sæ j naoblÅ~îl kad m¤ j
rekla ~â j posrædï.)
naobrå‘æn (naobrå‘ena, naobrå‘eno), neodr. pridj. (komp.
naobra‘enïjÆ) - 1. naobra`en
(Njejî bråt je naobrå`æn, vçlæ
{kôlæ j fïnÆl.); 2. umi{ljen, uobra`en (SH) (Nî vïdet onästæ
naobrå`enæ mâlæ.)
naobrå‘enÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. naobra‘enîjÆ) - 1. naobra`eni (Rætkë se nãjde takôv
naobrå‘enÆ ~ovïk.); 2. umi{ljeni, uobra`eni (SH) (Nî do{âl
ôn naobrå`enÆ.)
nåpa, `. - svod (krovi{te, krovi}
nas ognji{tem ili {tednjakom)
za odvod dima i pare (Nïkad
su imçli nåpe znad ognjï{}Å, a
danås su znad {pãrheta na
plîn ili na strÇju.)
napasævåt
nÅpådÅn (nÅpådna, nÅpådno),
neodr. pridj. (komp. napadnïjÆ)
- 1. upadljiv, uo~ljiv (Jâkÿ j
nÅpådÅn.); 2. neprimjerena
izgleda (Ne obu~ävÅj togå/
tegå, bït }e{ jâko nÅpådna.)
napådat, gl. svr{. (3. l. jd. napådÅ)
- napadati, mnogo napasti (Fânj snîga j napâdalo na}ås.)
napådat, gl. nesvr{. (napådÅ{, napådaj¤) - napadati koga (Jå te
ne napådÅn, leh ti lîpo govërin.)
napadêl, pril. - pirjaju}i (odnosi se
na na~in pripremanja hrane)
(]emo kïselÆ kåp¤z napadêl
za obçd.) (SV)
nÅpådnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
napadnîjÆ) - 1. upadljivi, uo~ljivi (Ne vôlÆn nÅpådnÆ jûdi.);
2. neprimjerena izgleda (Onâ
nÅpådnÅ se våvÆk rïvÅ nåprvÿ.)
napÅjåt /se/, gl. nesvr{. (napãjÅ{
/se/, napãjaj¤ /se/) - 1. napajati
/se/ (Blâgo se napãjÅ na kalïni.); 2. pren. pretjerano piti
(Dân za dânÿn se napãjÅ{!)
nåpamæt, pril. - napamet (Za prï~æst smo môrÅli znåt sç molïtve nåpamæt.)
napasâj, pril. - u prolazu, usput
(NÅvrnœl sÅn k vân napasâj.)
napasævåt, gl. nesvr{. (napasûje{,
napasûj¤) - napasati (stoku)
nãpast
397
(Onï napasûj¤ blâgo va tôn
dÿlcÇ.)
nãpast, `. - napast (Ovâ cikulâdÅ
j prâvÅ nãpast!)
napâst, gl. svr{. (napÅsç{, napÅsû)
- dovr{iti napasanje stoke (Jê ti
se tô blâgo napÅslë?)
napåst, gl. nesvr{. (napÅdç{, napÅdû) - napasti (Napåla mæ j
pred butîg¤n da sÅn jÿj rô`ice
polomïla.)
napatinåt, gl. svr{. (napatinâ{,
napatinâj¤) - ispolirati cipele
pastom (Napatinåla mÆ j ~›nÆ
postolï s kafên¤n påtin¤n.)
napåtit se, gl. svr{. (napåtÆ{ se,
napåtæ se) - napatiti se (Napåtila sæ j nebëga sçga vîka.)
napejåt, gl. svr{. (napejâ{/napçje{,
napejâj¤/napçj¤) - navesti
(Onå gÅ j nâ to napejåla, sâm
tô nïkad ne bï stërÆl.); (Napejåla
gÅ j na grîh.)
nape{tåt, gl. svr{. (nape{tâ{, nape{tâj¤) - 1. natu}i, istu}i, nalupati ([nïceli trîba nãjprvÿ
dobrë nape{tåt pa }e bït
mçgjÆ.); 2. usitniti (drva) (Såkÿ
jÇtro mi nape{tâ d‹v za snÆtït.);
3. pren. izre}i, izgovoriti besmislice i la`i, nalupetati (Tî
sçga i så~esa nape{tâ{ kad si
pijân.)
napï~it, gl. svr{. (napï~Æ{, napï~æ)
- 1. nabosti (Napï~i kobasïcu
napla}ævåt
na {}âp pa }emo ju nad ognjên
spç}.); 2. pren. staviti {to neprikladno na vidno mjesto (^å
si napï~ila njegëvu slïku v Årmâr, ko da nïkÆ drÇgÆ nümÅ fråjÅra.)
napÆlït, gl. svr{. (napülÆ{, napülæ) napiliti dovoljnu koli~inu ~ega ili jo{ vi{e (NapÆlïte mi d›v
za cêl¤ zîmu.)
napÆncikåt /se/, gl. svr{. (napÆncikâ{ /se/, napÆncikâj¤ /se/) urediti /se/, uljep{ati /se/ (SH)
(Ali si se napÆncikåla)
napïnjat /se/, gl. nesvr{. (napînje{
/se/, napînj¤ /se/) - napinjati
/se/ (DÇgo vrïmenÅ j napïnjÅl
i na kråj¤ j bîlo po njegëvu.);
(Nebëg, ~Çda vrïmena se napînje za pô} nåstrÅn.)
napÆsåt, gl. svr{. (napü{e{, napü{¤)
- napisati (Pô} }e{ se bâlat kad
napü{e{ zåda}u.)
napït se, gl. svr{. (napijç{ se, napijû se) - napiti se (Ne dohãjÅj
mi dëma kad se napijç{.)
napituråt /se/, gl. svr{. (napiturâ{
/se/, napiturâj¤ /se/) - obojadisati (Onå ti se napiturâ i onakë
nacïfrÅna grê na tãnci.)
napjÇskat, gl. svr{. (napjÇskÅ{,
napjÇskaj¤) - izudarati dlanom,
ispljuskati (Ma mæ j napjÇskala!)
napla}ævåt, gl. nesvr{. (napla}ûje{, napla}ûj¤) - napla}ivati
naplåkat se
398
(P›vÿ j kodotêr/kÿnduhtêr napla}Ævâl hãrte, sad sç dâ {ofêr.)
naplåkat se, gl. svr{. (naplâ~e{ se,
naplâ~¤ se) - naplakati se (Plå~i, plå~i! Kad se naplâ~e{ sç
}e ti pasåt.)
naplÅtït /se/, gl. svr{. (naplãtÆ{
/se/, naplãtæ /se/) - 1. naplatiti
(NaplÅtï mi ovû tûru pijå~æ.);
2. uzeti si od neke vrijednosti
odgovaraju}u cijenu ili protuvrijednost za svoj rad (Jå sÅn
mu se naplÅtîl s kubïkÿn mçla.)
naplçst /se/, gl. svr{. (napletç{ /se/,
napletû /se/) - naplesti /se/ u
dovoljnoj mjeri ili vi{e od toga
(Nå{e `änskæ su se naplelç
kopîc za võjsk¤ ovôga/ovêga
råta.)
nÅpo~no/nÅpo{no, pril. - samo
zato, ba{ zbog toga (V RÆkÇ
sÅn {âl nÅpë{no po cigarçti.)
nÅpôj, m. Gjd. nÅpoja - mje{avina
posija i vode kojom se napaja
stoka (Posïje se klÅdû va bujôl
i polijû se z vrçl¤n vodûn takë se storî nÅpôj.)
napojït, gl. svr{. (napojî{, napojê)
- napojiti (Nãjprvÿ se kråve
napojê, a õnp¤t se m¤zû.)
nÅpôn, m. Gjd. nÅpona - kol~i}
za u~vr{}ivanje trsa (NÅpëni
se klãdaj¤ råno na prÿlç}Æ.)
naposrÅnït se, gl. svr{. (naposrãnÆ{
se, naposrãnæ se) - uprljati se
naprægnÇt /se/
izmetom (Påzi da se ne naposrãnÆ{.)
napovædåt se, gl. svr{. (3. l. mn.
napovädaj¤) - objaviti vjen~anje u crkvi (Kad sæ j `enîl dovåc za divõjku ili dovïca za
mladï}a, rÇ{ilo njÆn se z låtami
i loncï pred kÇ}¤n dok se nÆsÇ
va crükvi napovædåli.)
napovïdet /se/, gl. svr{. (3. l. mn.
napovîj¤ /se/) - napovijediti
(oglasiti `enidbu, vjen~anje u
crkvi) (isto: nakÅntåt /se/) (MôrÅte bït na må{i kad vas bû
plovân napovïdæl.)
napråt /se/, gl. svr{. (naperç{ /se/,
naperû /se/) - naprati /se/ u
dovoljnoj mjeri ili vi{e od toga
(Bëme su se Grëbni{}ice nåprÅle i svojê i tûjæ rëbæ.)
naprÅvboga, pril. - odjednom,
iznenada, najednom (NaprÅvbëgÅ j tâ påsina sko~îl nâ me.)
napråvit, gl. svr{. (napråvÆ{, napråvæ) - stvoriti zalihu (Sî l napråvÆl drvå za zîmu.)
naprÅvjåt, gl. nesvr{. (naprãvjÅ{,
naprãvjaj¤) - stvarati zalihu
(Sobëtu græmë naprÅvjåt drvå
a{ nÅn nä}e bït dësti za zîmu.)
naprægnÇt /se/, gl. svr{. (naprägne{
/se/, naprägn¤ /se/) - napregnuti, opteretiti do krajnjih mogu}nosti (Påzi da se prevç} ne
naprägne{, da ti ~â ne pÇ~Æ!)
nÅprç{no
399
nÅprç{no, pril. - nabrzinu, ‘urno
(isto: naprç{u) (Sç ~å dçlÅ,
dçlÅ nÅprç{no.)
naprç{u, pril. - `urno, na brzinu
(isto: nÅprç{no) (Storïli su kÇ}u naprç{u i våje se o`enïli.)
napræzåt /se/, gl. nesvr{. (naprä‘e{
/se/, napr䑤 /se/) - naprezati
/se/ (Na napræ`ï se, bï{ mëgÅl
brÇh dobït.)
naprîliku, pril. - primjerice, naprimjer (Tô j naprîliku bîlo takë.)
napr{apôko, pril. - 1. povr{no
(Trîba delat temejïto, a ne napr{apôko.); 2. na brzinu (Môran se napr{apôko poc¤råt!)
nap›{kat, gl. svr{. (nap›{kÅ{, nap›{kaj¤) - s mukom pribaviti,
jedva pribaviti, napabir~iti
(KëmÅj smo po ‘çpah nap›{kali dvãjset kûn.)
nÅp›{njÅk/nãpr{njÅk, m. - napr{njak, naprstak (Nå{a måt, kad
~â za{îje, våvÆk klÅdç nÅp›{njÅk.)
nap›tit /se/, gl. svr{. (nap›tÆ{ /se/,
nap›tæ /se/) - opteretiti /se/
(Zâ~ si se takë nap›tÆl, vî{ da tÆ
j tç{ko.)
nåprvÿ, pril. - 1. naprijed (GjçdÅj
nåprvÿ da ne bï{ pâl.); (VåvÆk
gjçdÅj kakë }e{ nåprvÿ.);
2. unaprijed (Nåprvÿ sÅn mu
dÅlå stô kûn.)
nap¤ntævåt
napÇcat se, gl. svr{. (napÇcÅ{ se,
napÇcaj¤ se) - dobro se najesti
(NapÇcala sÅn se za obçd pa
mÆ j sad nïkakova deråvica.)
napu}ævåt, gl. nesvr{. (napu}ûje{,
napu}ûj¤) - upu}ivati, navoditi
(Da me `enå nî napu}ævåla,
nïkad ne bïmo imçli åvuto.)
nap¤hnÇt /se/, gl. svr{. (napœhne{
/se/, napœhn¤ /se/) - napuhnuti
/se/ (Od fa`ôla se ~ovïk napœhne.)
napœhnjæn (napœhnjena, napœhnjeno), neodr. pridj. - 1. napuhnut
(Tâ balôn ti nî dobrë napœhnjæn!); 2. pren. uobra`en (Ne
vôlÆn napœhnjene divõjke.)
napœhnjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. 1. napuhnuti (Zamï ôv bëje
napûhnjenÆ balôn.); 2. pren.
uobra`eni (Ne mëren vïdet
onôga/onêga napœhnjenÿga/
napœhnjenæga.)
napÇnit /se/, gl. svr{. (napÇnÆ{
/se/, napÇnæ /se/) - napuniti
/se/ (NapÇni bujôli z vodûn pa
mu je zanesï va {tålu!)
nap¤ntåt, gl. svr{. (nap¤ntâ{, nap¤ntâj¤) - nagovoriti na lo{e
djelo (Nap¤ntåli s¤ ga i õn je
ukrâl bicïkÅl.)
nap¤ntævåt, gl. nesvr{. (nap¤ntûje{, nap¤ntûj¤) - nagovarati
na lo{e djelo (Ne rãbÆ njegå
nap¤ntævåt, õn }e tô storït
sâm po sebï.)
napunjævåt
400
napunjævåt, gl. nesvr{. (napunjûje{, napunjûj¤) - puniti, napunjavati (Zâ~ mu smîrÿn napunjûje{ tâ ‘mûj? Vïdi{ dÅ j ve}
t›d!)
nap¤tït, gl. svr{. (napœtÆ{, napœtæ)
- dati naputak, savjetovati, navesti, uputiti, nau~iti, pou~iti
(Hôj duhtôru, õn }e te nap¤tït
~å dåje dçlat.)
narahjân (-a, -o), neodr. pridj. rahlo (Za salâticu tribi dÅ j narahjâna zemjå.)
narahjânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. rahli (Posîj salâticu na tû narahjân¤ li{ïcu.)
narahjåt, gl. svr{. (narahjâ{, narahjâj¤) - u~initi {to rahlim
(Narahjåt }emo slåmicu za va
jåslice.)
narãjcat se, gl. svr{. (narãjcÅ{ se,
narãjcaj¤ se) - uzbuditi se (Vïdi kakë sæ j petçh narãjcÅl na
këko{u.)
narãjzat, gl. svr{. (narãjzÅ{, narãjzaj¤) - nahodati se kru`e}i od
mjesta do mjesta u potrazi za
~ime (SV) (^å sÅn se jå danåska
narãjzÅl od vrât do vrât v
RÆkï!)
nÅråmak, m. Gjd. nÅrãmka - naramak (SV) (Zælâ j nÅråmak
prå{}Å i neslå ga kÇ}u.)
narãn~a, `. Gmn. narånÅ~ - stablo
i plod naran~e (Narãn~u posÅ-
narædït
dï va kakëvu låtu da ju mëre{
po zÆmï språvit.); (K¤pï kilë
narånÅ~!)
narãn~ica, `. - malo stablo ili
ukusan plod naran~e (Mråz je
narãn~icu ofÇrÆl.); (Ali bîn pojïla narãn~icu!)
narâst, gl. svr{. (narÅstç{, narÅstû)
- narasti (Pô} }e{ va {kôlu kad
narÅstç{.)
nÅrâv, `. Gjd. nÅråvi - narav, priroda, }ud (Ba{ ïmÅ g›du nÅrâv,
{ njîn nïkÆ na mëre zî} na krâj.)
nÅråvÅn (nÅrãvna, nÅrãvno), neodr.
pridj. (komp. narÅvnïjÆ) - prirodan (ImÅn nÅråvni rïcasti vlâsi.)
naravnåt, gl. svr{. (naravnâ{, naravnâj¤) - naravnati (Naravnâj
tû slïku, nåstrÅn stojî.)
nÅråvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
narÅvnîjÆ) - prirodni (BëjÆ j nÅråvnÆ od kupëvnÿga/kupëvnæga pçkmeza.)
nÅrçdÅn (nÅrçdna, nÅrçdno),
neodr. pridj. (komp. narednïjÆ)
- sposoban, zgodan, prikladan,
spretan (~e{}e u podrugljivome
smislu) (Ali si nÅrçdna za pô}
na lÆhÇ tako nacïfrÅna.)
narædït, gl. svr{. (narädÆ{, narädæ)
- narediti, zapovjediti (^å nÅn
je narædîl, mî smo storïli pa
mu se nÆsmë zamïrili.)
nÅrçdno
401
nÅrçdno, pril. (komp. nÅrçdnijæ)
- prikladno (Nî mi nÅrçdno
dô} k tebï, ali }u dô} sejednë.)
narejævåt, gl. nesvr{. (narejûje{,
narejûj¤) - nare|ivati, zapovijedati (Ne narejœj mi! Recï mi
nålÆpi pa }u ti sç storït.)
narîbÅnÆ (-Å, -ÿ), pridj. - naribani
(ZamüsÆ se têsto za orihnjå~u
od fînæ bêlæ m¤kê, jâj, kvâsa,
cÇkara, måsla, narîbÅnæ këricæ
od lem¤ncîna, i klÅdç se i
sledï} sëli.)
narïcat, gl. nesvr{. (narî~e{, narî~¤) - dugotrajno, glasno plakati (^å narî~e{, kî ti j ~â stërÆl?)
naricåt /se/, gl. svr{. (naricâ{ /se/,
naricâj¤ /se/) - nakovr~ati /se/
(SV) (Vlâsi ti se naricâj¤ po
da`jÇ ili kad je jÇgo.)
narïhtat, gl. svr{. (narïhtÅ{, narïhtaj¤) - namjestiti (SH) (VåvÆk
se povädÅ da m¤ j ëno ÿnpût
ôn narïhtÅl da dobîje na tõmbuli.)
narïkovat, gl. nesvr{. (narïkuje{,
narïkuj¤) - jadikovati, jaukati,
naricati, vapiti (ZåvavÆk vîkÿn
narïkuje za pokõjn¤n måter¤n.)
narïsat, gl. svr{. (narïsÅ{/narî{e{,
narïsaj¤/narî{¤) - nacrtati (SH)
(isto: nac›tat) (Kî mÆ j tô narïsÅl?)
narïvat, gl. svr{. (narïvÅ{, narïva-
nar¤‘ït /se/
j¤) - nagurati (KëmÅ} smo se
narïvali va bÇs.)
narïzat, gl. svr{. (narî‘e{, nar)
- narezati (Måt skÇhÅ paläntu
kÿmpirïcu, narî`e grëbni{kÿga/
grëbni{kæga i cêla famîlija mjåskÅ.)
nÅro~it (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
naro~itïjÆ) - osjetljiv, sklon,
prijem~iv (MâlÅ mÆ j nÅrë~ita
za prählad.)
nãru~Åj, m. Gjd. nãru~ja - naru~aj
(Donesï jedân nãru~Åj d‹v va
kÇ}u!)
naru~ævåt, gl. nesvr{. (naru~ûje{,
naru~ûj¤) - naru~ivati (Zâ~ våvÆk naru~ûje{ ïstÿ?)
nar¤~ït /se/, gl. svr{. (narœ~Æ{ /se/,
narœ~æ /se/) - 1. naru~iti /se/
(Nar¤~ïli su se na marändu o
devätÿj Çri.); 2. nasititi se me|uobrokom (Za rœ{nju bimo se
lîpo nar¤~ïli i {lï dåje dçlat.)
nãruga, `. - nakaza, stra{ilo, rugoba (Prâva si nãruga!)
naru‘ævåt se, gl. nesvr{. (naru‘ûje{ se, naru‘ûj¤ se) - ru`no i
napadno se odijevati, ~e{ljati,
{minkati (Sâmo se naru`ûje{ s
tïmi pitûrami i z ÿtîmi raskësmanimi vlâsi!)
nar¤‘ït /se/, gl. svr{. (narœ‘Æ{ /se/,
narœ‘æ /se/) - nagrditi /se/
(U`åla sæ j nar¤`ït, pa su se sï
smêli oko njê.); (Onû lîp¤ kÇ}u su nar¤`ïli z verãnd¤n.)
nasÅdït
402
nasÅdït, gl. svr{. (nasãdÆ{, nasãdæ)
- staviti {to na dr`ak (npr. motiku) (SV) (MôrÅn ti, kulïko jo{
danås, nasÅdït matïku.)
nåsÅmo, pril. - nasamo (SV) (Bîli
su nåsÅmo i Bôg znâ ~å su dçlali.)
nasapunåt /se/, gl. svr{. (nasapunâ{ /se/, nasapunâj¤ /se/) nasapunati /se/ (Nïkad su `änskæ nasapunåle rëbu i pu{}åle
ju da se kïsÅ.)
nasejÅvåt se, gl. nesvr{. (3. l. jd.
nasejãvÅ /se/, nasejãvaj¤ se) naseljavati se (Sç se vï{e judîh
nasejãvÅ na Grëbni{}inu.)
nãsejÆ, s. - naselje (BüvÅn va Nëvÿn nãsej¤.)
nasçsÿrte, pril. - razli~ito, na razli~ite na~ine, na sve mogu}e
na~ine (Nasçsÿrte gÅ j nagovÅrâl da mu dâ sõldi.)
nasï}, gl. svr{. (nasÆ~ç{, nasÆ~û) nasje}i (Hôj mi nasï} målo jajÅrå/jajÅ{å za dåt koko{ân.)
nasidçt se, gl. svr{. (nasidî{ se,
nasidê se) - nasjediti se (Nasidäl sÅn se ~çkaj¤} duhtôra trî
Çre.)
nasidê}, pril. - sjede}i, sjede}ke
(Jå nïkako ne mëræn nasidê}
pêglat.)
naskûst, gl. svr{. (nask¤bç{, nask¤bû) - na~upati (Naskûst }e-
naslonït se
mo rïgæ na lÆhï, skÇhat kÿmpÆrå
i togå/tegå se najïst za ve~çru.)
naslÅgåt, gl. svr{. (naslã‘e{, nasl㑤) - naslagati (Stê l naslÅgåli
tî kÿlcï?)
naslanjâ~, m. Gjd. naslanjÅ~å mu{ka osoba koja o~ekuje da
joj tkogod od dru{tva {togod
plati (isto: nastavjâ~) (Sëpeta
sÅn v ÿ{tarïji trçfÆl onôga/onêga naslanjÅ~å, ali sÅn mu ôv
pût rçkÅl da bi mëgÅl i ôn kadagëd ~â plÅtït.)
naslånjat se, gl. nesvr{. (naslånjÅ{
se/naslânje{ se, naslånjaj¤ se/
naslânj¤ se) - 1. naslanjati se
(Ne naslånjÅj/naslânjÆ se nâ
me a{ }emo ëba påst.); 2. o~ekivati od drugoga da {to plati
(NÆsân imêl sõldÆh za pô} vân,
a nîs se smîrÿn otêl naslånjat
na prïjateli pa sÅn va tô vrîme
gûsto bîl dëma.)
naslÆ{åt /se/ //na{lÆ{åt /se/, gl.
nesvr{. (naslü{Å{ /se/ // na{lü{Å{
/se/, naslü{aj¤ /se/ //na{lü{aj¤
/se/) - slu{ati /se/ (Ne znâ{ ~å tÆ
j za zåda}u a{ ne naslü{Å{/na{lü{Å{ u~ïtejicu.)
naslÆ{nÇt/na{lÆ{nÇt, gl. svr{. (naslü{ne{/na{lü{ne{, naslü{n¤/na{lü{n¤) - osluhnuti (SV) (NaslÆ{nï/na{lÆ{nï målo po selÇ, ali
menï se vïdÆ dÅ j onå nësæ}a.)
naslonït se, gl. svr{. (naslonÆ{ se,
naslonæ se) - nasloniti se (Na-
naslo‘ït
403
slonï se nâ me pa }e ti bït
lågje.)
naslo‘ït, gl. svr{. (naslo‘Æ{, naslo‘æ) - naslo`iti (Kad njÿj naslë`Æ{ tê drvå, pometï sç okolo.)
nasma{}Ç, pril. - lagano, potiho,
ovla{, pozorno, oprezno (SV)
(Obïsi tô nasma{}Ç a{ ~åvÅl
slåbo stojî pa }e se sç zrÇ{it.)
nasmêt /se/, gl. svr{. (nasmÆjç{ /se/,
nasmÆjû /se/) - nasmijati /se/
(Lîpo mi sæ j nasmêla pa sÅn
bîl cêli dân zadovëjÅn.)
naspåt se, gl. svr{. (naspî{ se, naspê se) - naspavati se (KëmÅ}
sÅn se naspÅlå kad mÆ j mâlÅ
narÅslå.)
naspê}, pril. - spavaju}i (Jo{ naspê} su hodïle zdôlu.)
nåsprÅm, prij. - prema, suprot
(Onï su bÆvåli nåsprÅm nås.)
nåsræd, prij. - nasred (Nåsræd PëjÅ j jedân vçli topôl.)
nasrhnÇt se, gl. svr{. (nas›hne{
se, nas›hn¤ se) - naje`iti se,
obasuti se srsima (Så sÅn se
nasrhnÇla kad sÅn ~Çla da jÆn
je kÇ}a zgorçla.)
nas›hnjæn (nas›hnjena, nas›hnjeno), neodr. pridj. (komp. nasrhnjenïjÆ) - naje`en, obasut srsima (Po zÆmï u`ân bït så nas›hnjena.)
naståvit se
nasrïbat se, gl. svr{. (nasrïbÅ{ se/
nasrîbje{, nasrïbaj¤ se/nasrîbj¤) - nasrkati se (SV) (Kad se
nasrïbÅ{/nasrîbje{ tê j¤hç, zamï komadï} mêsa.)
naståjat, gl. nesvr{. (nastâje{, nastâj¤) - nastajati (Nastâje nëvÿ
vrîme po Bo`ï}u.)
nastÅnït se, gl. svr{. (nastãnÆ{ se,
nastãnæ se) - nastaniti se (Jûdi
su se nãjprvÿ nastÅnïli va Grâd,
a tek kåsnije i ëkolo pë Poju.)
naståt, gl. svr{. (nastâne{, nastân¤) - nastati (SåkÆ j do`ÿntâl/
do`¤ntâl svojç na ïstinu i takô
j naståla nëvÅ prî~a.)
nÅstât/nãstat/nÅståt, gl. nesvr{.
(nÅstojÆ{/nãstojÆ{, nÅstojæ/nãstojæ) - brinuti se oko ~ega,
paziti na {to, skrbiti oko ~ega,
njegovati {to (Onï }e ga nÅstât/
nãstat/nÅståt, a õn }e jÆn zãtÿ
kÇ}u pustït.)
naståvit, gl. svr{. (naståvÆ{, naståvæ) - zapo~eti {to raditi, naj~e{}e kuhati (Naståvila sÅn
manç{tru i såd grên na lÆhÇ.);
2. podizati u uspravan polo`aj
(SV) (Naståvi tê bå~ve da ne
le`ê potlohÇ.)
naståvit se, gl. svr{. (naståvÆ{ se,
naståvæ se) - javno pokazati
besposlenost, dokonost i o~ekivanje ~a{}enja od drugih
(Vïdi ga, ve} se naståvÆl za {ãnkÿn i ~çkÅ.); stati pred koga i
nastavjâ~
404
smetati mu (^å si se naståvÆl
prçd me, maknï se!)
nastavjâ~, m. Gjd. nastavjÅ~å besposli~ar, danguba, dokona
osoba koja o~ekuje da je drugi
~aste u dru{tvu (isto: naslanjâ~)
(Zåmi sõldi sëb¤n a{ }e ti kî
rç} da si nastavjâ~.)
nastÅvjåt /se/, gl. nesvr{. (nastãvjÅ{ /se/, nastãvjaj¤ /se/) - pokazivati se na javnim mjestima
kao dokona, besposlena osoba (Po cêli dâni se nastãvjÅ prçd
Domÿn.)
nastojê}, pril. - stoje}ki (SV) (Mojå måt i kÿmpîr st›`e nastojê}.)
nåstrÅn, pril. - na stranu, ustranu,
ukoso (Tâ ti slïka nåstrÅn vïsÆ.)
 pô} nåstrÅn obavljati ili
obaviti nu`du (Hôj tî, jå }u te
dotç} a{ môrÅn pô} nåstrÅn.)
nastrÅnït se/na{trÅnït se, gl. svr{.
(nastrãnÆ{ se/na{trãnÆ{ se, nastrãnæ se/na{trãnæ se) - ukositi
se, nagnuti se ustranu (Od da`jå
mi sæ j så rô`ica nastrÅnïla.)
nastrãnjæn/na{trãnjæn (nastrãnjena/na{trãnjena, nastrãnjeno/
na{trãnjeno), neodr. pridj.
(komp. nastranjenïjÆ) - nagnut,
nakrivljen (Va Stârÿn grÅdu v
RÆkï je zvonîk ëdvavÆk nastrãnjæn.)
nastrãnjenÆ/na{trãnjenÆ (-Å, -ÿ),
odr. pridj. (komp. nastranjenîjÆ)
na{pï~it
- nagnuti, nakrivljen (I RÆkå
ïmÅ nastrãnjenÆ zvonîk da se ne
re~ç da ga ïmaj¤ leh Talijâni.)
nastrgåt, gl. svr{. (nast›‘e{, nast›‘¤) - nastrugati, olju{titi koru
u dovoljnoj koli~ini ~ega (Nastrgåt mÆ j fânj kÿmpÆrå a{ je
danås cêla famîlija na obçdu.)
nastrï}, gl. svr{. (nastrÆ‘ç{, nastrÆ‘û) - no`icama narezati (P›vÿ
su sç kÇ}e imçle zâhod ozvanå i nî bîlo ovê mçhkæ hãrtæ
leh sæ j nastrïglo ili napÅrålo
kakëvih novîn.)
nasût, gl. svr{. (naspç{, naspû) nasuti (Nasût }emo onœst¤ jåmu a{ nas je strâh da bi kô dÆtç moglë nœtra påst.)
nå{ (-a, -e), zamj. - na{ (Nå{ otåc
je bîl jâko dëbÅr.)
na{ïjat, gl. svr{. (na{ïjÅ{, na{ïjaj¤)
- na{iljiti olovku (Na{ïjÅj tâ lâpi{! Vî{ da ti debçlo pü{e!)
na{ït, gl. svr{. (na{îje{, na{îj¤) na{iti, pri{iti (MôrÅn ti jo{ na{ït
pÇ~i}i na stomånju.)
na{kodit, gl. svr{. (na{kodÆ{, na{kodæ) - u~initi {tetu, na{tetiti
(Bolî me `elÇdac, vãlda su mi
na{këdile onê slïve ëd sinÿ}.)
na{på{, pril. - za {alu, zabavu,
besposleno (SV) (Jå sÅn do{âl
sïmo na{på{, a ne dçlat.)
na{pï~it, gl. svr{. (na{pï~Æ{, na{pï~æ) - na ~emu na~initi {iljak
na{potat se
405
(Na{pï~i tâ kolåc a{ ga ne mëræn vå zemju zabëst.)
na{potat se, gl. svr{. (na{potÅ{ se,
na{potaj¤ se) - narugati se
(G›do mi sæ j na{pëtala, a ni
onå ne zgjädÅ bëjæ.)
na{r{uråt /se/ // na{u{urït /se/, gl.
svr{. (na{r{urâ{ /se/ // na{u{urî{
/se/, na{r{urâj¤ /se/ // na{u{urâj¤ /se/) - 1. uznemiriti /se/,
uzbuniti /se/ (^å si se zåjedno
na{r{urâl/na{u{urîl, tr ti nÆsân
nï{ g›do rçkÅl.); 2. nakovr~ati,
nakostru{iti (odnosi se na kosu) (samo 3. l. jd. i mn.) (SÇ
glâv¤ j na{r{uråla/na{u{urïla
pa zgjädÅ kod ofcå.); 3. nakostrije{iti se (Må{ki sæ j dlåka
na{r{uråla/na{u{urïla.)
na{r{ûræn/na{u{ûræn (na{r{ûrena/na{u{ûrena, na{r{ûreno/
na{u{ûreno), neodr. pridj.
(komp. na{r{urenïjÆ/na{u{urenïjÆ) - nakostrije{en (SV) (Må{ka vÅn je så na{r{ûrena/na{u{ûrena.)
na{r{ûrenÆ/na{u{ûrenÆ (-Å, -ÿ),
odr. pridj. (komp. na{r{urenîjÆ/
na{u{urenîjÆ) - nakostrije{eni
(SV) (Vïdi nÅn ga målo ôv na{r{ûrenÆ/na{u{ûrenÆ pås.)
na{tivåt, gl. svr{. (na{tivâ{, na{tivâj¤) - naslagati (Kad tô na{tivâ{ na prükolicu, zovï me pa
}u jå tô zapejåt.)
natãncat se
na{trÅnjït /se/, gl. svr{. (3. l. jd.
na{trãnjÆ /se/, na{trãnjæ /se/) nakriviti /se/ (SV) (Kÿlcï za fa`ôl su se sï na{trÅnjïli.)
na{trapåt se, gl. svr{. (na{trapâ{
se, na{trapâj¤ se) - zaraziti se
dodirom (misli se na ko`ne
zaraze) (Mëre{ se bÆvåt { njîn,
ali påzi da se ne na{trapâ{ a{
ôn ïmÅ nïkakovu bôl na rukåh.)
na{trigåt, gl. svr{. (na{trigâ{, na{trigâj¤) - nabaciti ~ari, ure}i,
za~arati (Tô tÆ j onå na{trigåla,
vïdi kakëve ë~i ïmÅ.)
na{trihåt, gl. svr{. (na{trihâ{, na{trihâj¤) - napuniti posudu
vodom tako da se prelijeva (SV)
li si to dobrë na{trïhala!)
(A
na{tukåt, gl. svr{. (na{tukâ{, na{tukâj¤) - nadodati, produ`iti
{to (PrekrÅtåk tÆ j tÅ bærhân,
môrÅn ti ga na{tukåt.)
natÅkåt, gl. nesvr{. (natã~e{, natã~¤) - natakati (Ne natÅ~ï vâ
se vï{e tôga/têga vÆn~ïnæ.)
nât, `. Ljd. nÅtÇ - stabljika biljke
(isto: natõvnica) (Kÿmpîr klÅdï
va bujôl pa va karijôlu, a nât
pustï na lÆhï pa }emo ga
kåsnije pobråt i propejåt }å.)
nataknÇt, gl. svr{. (natåkne{, natåkn¤) - nataknuti (Nataknï
mu tô nå nÿs!)
natãncat se, gl. svr{. (natãncÅ{ se,
natãncaj¤ se) - naplesati se
natÅpåt /se/
406
(Såku sobëtu græmë va mâ{kare i natãncÅmo se do mïlæ vëjæ.)
natÅpåt /se/, gl. nesvr{. (3. l. jd.
natãpÅ /se/, natãpaj¤ /se/) natapati /se/ (Cêl¤ nô} je natÅpålo.)
nata{}ç, pril. - nata{te (Za k›v
znïmat trîbÅ{ bït nata{}ç.)
nate~ên (nate~enå, nate~eno),
neodr. pridj. (komp. nate~enïjÆ)
- koji je ote~en (isto: zate~ên)
(Bolî ga zûb pÅ j stâl vås nate~ên.)
nate~ênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nate~enîjÆ) - ote~eni
(vidi: zate~ênÆ) (Tâ nate~ênÆ
obråz tÆ j vås tçpÅl.)
natç}, gl. svr{. (3. l. jd. nate~ç,
nate~û) - 1. nate}i (odnosi se
na teku}inu) (Od sïnÿ} je nateklë dvãjset cæntimçtrÆh vodê
va {tärnicu.); 2. nate}i (odnosi
se na oteklinu) (vidi: zatç})
(Kad zûb nate~e, õnda vï{e ne
bolî.)
natç} se, gl. svr{. (nate~ç{ se, nate~û se) - natr~ati se (Bëme sæ
j ôn natçkÅl po HÅrtêri.)
natægnÇt, gl. svr{. (natägne{, natägn¤) - nategnuti (Dãj }emo
ovû `ïcu natægnÇt.)
natägnjæn (natägnjena, natägnjeno), neodr. pridj. (komp. nategnjenïjÆ) - izdu`en, visok,
natkrït
duga~ak, izrastao (Ali tÆ j ôn
mâlÆ natägnjæn, jê nãjve}Æ va
rãzredu?)
natägnjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nategnjenîjÆ) - izdu`eni, visoki, duga~ki, izrasli (Ba{
menê j dopâl ôn natägnjenÆ!)
natçhjat, gl. svr{. (natçhjÅ{, natçhjaj¤) - nagovoriti (SH)
(NatçhjÅj ga da ga st¤~ç.)
natæntåt, gl. svr{. (natæntâ{, natæntâj¤) - nagovaranjem iznuditi (Onå mæ j natæntåla da
kœpÆmo kråve.)
natçst, gl. svr{. (natepç{, natepû)
- natu}i (Nateplå sÅn pûtÅr, pa
}u ga klåst kÇhat i storït måslo.)
natçzat, gl. nesvr{. (natê‘e{, natꑤ) - natezati (Ne natç`i tû
stomånju kod vrâg grî{n¤
dû{u.)
natïcat/natïkat, gl. nesvr{. (natï~e, natï~¤) - naticati, oticati
(vidi: zatïcat) ([ãl sÅn k duhtôru tek kad mÆ j r¤kå pë~æla
natïcat/natïkat.)
natikå~e, `. mn. - papu~e (isto:
papÇ~a) (Obûj natikå~e da se
ne prehlãdÆ{!)
nåtjedÅn/nå}edÅn, pril. - sljede}i
tjedan (SH, SV) (Postolï }u tî
k¤pït nåtjedÅn/nå}edÅn.)
natkrït, gl. svr{. (natkrîje{, natkrîj¤) - natkriti (MôrÅn natkrït koko{âr.)
natloh
407
natloh/natlohÇ, pril. - na podu,
po tlu (Natlohû j bîlo ~Çda
mravîh.)
natmûræn (natmûrena, natmûreno), neodr. pridj. - namrgo|en
(isto: natrmœnjæn) (Onâ j grdå
i våvÆk natmûrena, a õn je
fãnjskÆ.)
natmûrenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. namrgo|eni (isto: natrmûnjenÆ)
(Ala, natmûrenÆ, nasmüj se
målo!)
nato~ït, gl. svr{. (nato~î{, nato~ê)
- nato~iti (Nãjslajæ vÆnë bi mi
måtær nato~ïla.)
natôfat /se/, gl. svr{. (natôfÅ{ /se/,
natôfaj¤ /se/) - obilato /se/
najesti, nakljukati /se/ (Såd smo
se natôfali pa mëremo pô} i
lç}.)
natopït, gl. svr{. (natopî{, natopê)
- natopiti (Za sÇpu se krÇh
natopî va vÆnÇ.)
natõvnica, `. - stabljika krumpira
(SV) (isto: nât) (Sç natõvnice su
`ûte, nä}e bït nï{ od kÿmpÆrå.)
natrapåt, gl. svr{. (natrapâ{, natrapâj¤) - nabasati (SH) (JÇtro
sÅn natrapåla na njegå.)
natråt, pril. - odjednom, najednom, odmah, smjesta (Tî bi{
tçla sç natråt, a tô ne grê takë.)
natrm¤nït se, gl. svr{. (natrmœnÆ{
se, natrmœnæ se) - 1. namrgoditi se, naobla~iti se, smra~iti
nãvada
se (samo 3. l. jd.) (Sëpeta sæ j
nçbo natrm¤nïlo.); 2. pren.
ozlovoljiti se, namrgoditi se
(Nemõj se natrm¤nït kad ti tô
povîn.)
natrmœnjæn (natrmœnjena, natrmœnjeno), neodr. pridj. (komp.
natrmunjenïjÆ) - namrgo|en
(isto: natmûræn) (NÆsân mïslæl
da kî mëre bït natrmunjenïjÆ
od Ivåna, dok nîs tebç
upoznâl.)
natrmœnjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. natrmunjenîjÆ) - namrgo|eni (isto: natmûrenÆ) (Ala,
natrmœnjenÆ, nasmüj se målo!)
nat›t, gl. svr{. (natåre{, natåru),
natrti (Prijælå gospâ ‘mûj i nat›la ‘ûj!)
natrÇc, pril. - u inat (K¤pïlÅ j onû
håju Marïji natrÇc.)
natr¤dït /se/, gl. svr{. (natrœdÆ{
/se/, natrœdæ /se/) - umoriti /se/,
smoriti /se/, zamoriti /se/ (Natr¤dïla sæ j ~ïstæ} po tœjÆh kÇ}ah.)
natû}, gl. svr{. (nat¤~ç{, nat¤~û)
- izudarati, natu}i (isto: namçzgat) (Natû} }u te, ako ne
bû{ na mÆrÇ.)
naÇk, m. - vjeronauk, katekizam
(Mî nÆsmë imçli naÇk va {kôli
leh sâmo va crükvi.)
nãvada, `. - navika, obi~aj (Z¤våt
postolï prez da odvä`e{ {pigçtæ j gÈdå nãvada.)
nÅvådÅn
408
nÅvådÅn/nÅvåjÅn (nÅvådna/nÅvãjna, nÅvådno/nÅvãjno), neodr.
pridj. (komp. nÅvadnïjÆ/navÅjnïjÆ) - naviknut, nau~en (Njegå
tô nî za~Çdilo a{ je ve} nÅvådÅn/nÅvåjÅn.)
navådit /se/, gl. svr{. (navådÆ{ /se/,
navådæ /se/) - nau~iti, priviknuti, uobi~ajiti (Navådila sÅn
se plçst s trinâjst lêt.)
nÅvådnÆ/nÅvãjnÆ (-Å, -ÿ), odr.
pridj. (komp. navadnîjÆ/navÅjnîjÆ) - naviknuti, nau~eni (Hôj
tî p›vÅ, tî si navadnîjÅ tomÇ.)
navajævåt, gl. nesvr{. (navajûje{,
navajûj¤) - navaljivati (Bådavæ
navajûje{, næ}Ç te pu{}åt.)
navÅlït, gl. svr{. (navãlÆ{, navãlæ)
- navaliti (VrnÇli su se s pÿlnë}nicæ i navÅlïli na orihnjå~u.)
nâvÅr, pril. - na posebnoj paski
(SH) (Imîj nâvÅr kad }e dô}
plovân kÇ}u blagoslovït.)
navÅ‘åt, gl. nesvr{. (navã‘a{, navã‘aj¤) - navoziti (Za ôv v›t su
navÅ`åli ~rjên¤ zçmju ëdnikud z I stræ.)
naveselït se, gl. svr{. (naveselî{
se, naveselê se) - obradovati
se (Ma, jå se i kobasï~ini/kÿmbasï~ini naveselîn.)
navçst, gl. nesvr. (navezên, navezû) - navesti (^Çda su matrjâla
navezlï i zapÇnili vçl¤ {kÇjinu
nÅvôr
va DÇbini ëskud su p›vÿ jerînu kopåli.)
navigåt, gl. nesvr{. (navigâ{, navigâj¤) - ploviti (odnosi se na
pomorce) (Pu njïh jê sõldÆh a{
njÿj mû` navigâ.)
navigævåt, gl. nesvr{. u~est. (navigûje{, navigûj¤) - obi~avati
ploviti (odnosi se na pomorce)
(Nî låhko navigævåt i bït dÇgo
od famîlijæ.)
navÆjåt, gl. nesvr{. (navüjÅ{, navüjaj¤) - 1. navijati (Ovû Çricu
ne rãbÆ navÆjåt, a{ ima baterïju.); 2. pren. nabrajati, ~angrizati, ponavljati isto, gnjaviti
(Dân i nô} navüjÅ, ne mëræn
ju ve} podnÅ{åt!); (Smîrÿn mi
navüjÅ {tôrije od kunçli}Æh.)
navït, gl. svr{. (navijç{, navijû) 1. naviti (Navîj `vejarîn/vçkericu nå sedÅn ûr a{ mÆ j pô}
dçlat.); 2. uklju~iti (npr. radio)
(Navijên râdijo sâmo da mi
nî~ povädÅ dok sÅn sÅmå.)
navlÅ~ït /se/, gl. nesvr{. (navlã~Æ{
/se/, navlã~æ /se/) - navla~iti
/se/ (Po zÆmï navlã~Æn po dvëje
debêlæ kopïce.)
nÅvôr, m. Gjd. nÅvora - drvo koje
se stavlja preko bremena na
vozu da bi se u~vrstilo lancima
(SH) (KlÅdï nÅvôr da ~â ne
pÅdç po p¤tÇ!)
navozït /se/
409
navozït /se/, gl. svr{. (navozÆ{ /se/,
navozæ /se/) - navoziti /se/; voziti dovoljno ili vi{e od onoga
koliko je potrebno (Ma sÅn se
navozïla po bÇsÆh dëkla sÅn
dçlala!)
nåvrh, prij. - navrh (Cerâdu klÅdî
nåvrh lõnicæ.)
navrîst, gl. svr{. (navrÆzç{, navrÆzû) - udjenuti, utaknuti, nataknnuti, nadjenuti, nanizati, naredati (NavrÆzï mi ïglu a{ jå
ve} ne vïdÆn.)
navrÆzåt, gl. nesvr{. (navrüzÅ{,
navrüzaj¤) - 1. udijevati, nadijevati, nizati (Dok sÅn sÅmå
navrÆzåla ïglu, moglå sÅn {ït, a
sad môrÅn ~çkat da mi tô kî
drÇgÆ storî.); 2. pren. nabrajati
do dosade, ~angrizati, mnogo
i besmisleno govoriti (Smîrÿn
nî~ navrüzÅ{, ve} sÅn te {tÇfa.)
navrnÇt, gl. svr{. (nav›ne{, nav›n¤) - 1. otjerati, okomiti se na
koga kamenjem ili grudama
(NavrnÇli su na nås s kamänjæn,
a mî smo pobïgli kÇ}u.);
2. naglo po~eti padati (odnosi
se na ki{u) (samo 3. l. jd.) (Jâko
sæ j za{k¤rïlo, ali }e navrnÇt
då`.); 3. svratiti, navratiti (SH)
(Pozdråvi ocå, i neka målo
nav›ne.)
nav›njat, gl. nesvr{. (nav›njÅ{,
nav›njaj¤) - tjerati koga kame-
na‘eråt se
njem ili grudama (Kad smo {lï
{kôle u`ali su nas nav›njat
Drå`i~Åni.)
navû}, gl. svr{. (nav¤~ç{, nav¤~û)
- navu}i (Målo pomålo navûkÅl je d›v dësti za cêlu zîmu.)
nåzÅd/nåzÅda/nådzÅda, pril. natrag, nazad (Vrnï se nåzÅd/
nåzÅda/nådzÅda a{ si kj¤~ï
pozÅbîl.)
nåzdÿlu, pril. - prema dolje,
nizbrdo (Lågjæ j nåzdÿlu hodït
leh nåzgÿru.)
nåzgÿru, pril. - prema gore, uzbrdo (Vozï pomålo a{ tÆ j tÇ
jâko nåzgÿru.)
nazÆdåt se, gl. svr{. (nazüdÅ{ se,
nazüdaj¤ se) - nazidati se dovoljno ili vi{e no {to je potrebno (NazÆdãl sÅn se pa me hrbåt bolî.)
nazobåt se, gl. svr{. (nazobje{ se,
nazobj¤ se) - nazobati se, najesti se bobi~ava vo}a ili zrnate hrane (^ovïk se nazëbje
grëzjÅ, a kônj zëbi.)
nazvåt, gl. svr{. (nazovên, nazovû) - 1. nazvati, osloviti (Kãj tÆ j
hï{nÅ? Ne dâj Bôg da bi me ~Çla kakë sÅn ju nåzvÅl!); 2. nazvati telefonom (Sî ju nazvÅlå?)
na‘eråt se, gl. svr{. (na‘erç{ se,
na‘erû se) - na`derati se (Dobrë sæ j na`erâl i nåpÆl pu nås,
a såd nœmÆ rç} ni ’Bôh’.)
na‘Ævçt /se/
410
na‘Ævçt /se/, gl. nesvr{. (na‘Ævî{
/se/ // na‘ivîje{ /se/, na‘Ævê /se/
// na‘ivîj¤ /se/) - na`ivjeti se
(Umrlâ j z devedesêt i pêt lêt,
bëme sæ j lîpo na`Ævçla.)
na‘læpåt se, gl. svr{. (na‘läpÅ{ se/
na‘läpje{ se, na‘läpaj¤ se/na‘läpj¤ se) - nalokati se (Na`læpåla sÅn se kamamïlinæ da mÆ
jæ j zåvavÆk dësta.)
na‘mê}, pril. - `mire}i, zatvorenih
o~iju (Kad se dicå igrâj¤ slîpæga mï{a, môraj¤ jedân drÇgÿga/drÇgæga na`mê} prepoznåt.)
na‘¤lçt /se/ // na‘¤lït /se/, gl. svr{.
(na‘œlÆ{ /se/, na‘œlæ /se/) 1. o~istiti {to ribanjem dovoljno ili vi{e no {to je potrebno
(Na`¤lçla/na`¤lïla sÅn se tûjÆh
dasâk.); 2. na`uljati (Na`¤lêl/
na`¤lîl mæ j postôl.)
ne, ~est. - 1. ne (zna~enje nijekanja, odricanja, poricanja)
(Grê{ s mån¤n v RÆkÇ? - Ne!);
2. ili ne (KnjåkavÆ, ne knjåkavÆ,
menî j dëbÅr za dçlat.)
nebçsa, s. mn. - nebesa (Pådalÿ j
ko da s¤ se oprlå nebçsa.)
nebçskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - nebeski (Nekå mu pomëre Otåc
NebçskÆ!)
nçblÅk, m. - oblak (isto: oblÅk)
(Da su p›vÿ nïkÆ rçkli i nçblÅk.
Morebït.)
nedçlaf~ina
nçbo, s. - nebo (Ne gjçdÅj vå nebo dok s mån¤n povädÅ{!)
nebog (-a, -o), neodr. pridj. - ubog,
jadan, dostojan sa`aljenja (Nebëga dicå, så su se zmo~ïla
dokla su do{lå {kôlæ.)
nebo‘e/nebore, s. Gjd. nebo‘eta/
neboreta - ubog, jadan, dostojan sa`aljenja (odnosi se na
dijete) (Nebë`e/nebëre, tî plâ~e{, a nî te kî dïgn¤t.)
nebôgÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - ubogi,
jadni, koji je dostojan sa`aljenja (Onôga/onêga nebôgÿga/
nebôgæga su dâli va spçcijÅln¤
{kôlu.)
nebo‘i}, m. - osoba koja izaziva
sa`aljenje (Kad ti se kî smïlÆ,
re~ç{ mu ’nebë`i}u jedân’.)
nebo‘it, gl. nesvr{. (nebo‘Æ{, nebo‘æ) - sa`alijevati koga (SH)
(^å ga nebë`Æ{?)
nç}Åk, m. - ne}ak (isto: nçp¤t)
(Mojï nç}Åki su dicå mojîh sestâr i bråtÆh, dicå mû‘eve brå}æ.)
ne}akïnja, `. - ne}akinja (isto:
nçp¤ta) (Mojç ne}akïnje su
h}çre od mojîh sestâr i bråtïh.)
nedçlavac, m. Gjd. nedçlafca neradnik (Ne `enï se za nedçlafca a{ ti nä}e bït dobrë.)
nedçlaf~ina, `. - izrazit neradnik
(Ne `enï se za nedçlaf~inu a{
ti nä}e bït dobrë.)
nedçlo
411
nedçlo, s. - vrlo pogrdno: neradnik (Tî si jednë vçlÿ nedçlo!)
nçdÆh, m. Ljd. nedÆhÇ - zaduha,
astma (isto: nedÇha) (Zap¤håla
sÅn se a{ mÆ j nïkakÿv nçdÆh.)
nedïja, `. - nedjelja (Såk¤ nedïju
li~nÅ
trîba pô} k må{i.)  U
nedïja - Cvjetna nedjelja, nedjeli~n¤ nelja prije Uskrsa (Na U
dïju se Çlike blagoslüvjaj¤.)
nçdoba, `. - nepravo vrijeme (Do{ãl sÅn va nçdobu a{ obçdvÅte.)
nçdobÅr (nçdobra, nçdobro),
prid. - lo{ (KÅnül sÅn pô} jÇtra
plåninu pa sÅn se zmïslæl a{ je
vrîme nçdobro.)
nedÇha, `. - zaduha, astma (isto:
nçdÆh) (Zap¤håla sÅn se a{ mÆ
j nïkakova nedÇha.)
neka, ~est. - neka (Pustï ga neka
grê kamo }ç!)
nekorïsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nekorisnîjÆ) - neizda{ni, koji
se brzo tro{i (Ne kupûj tâ bêlÆ
nekorïsnÆ krÇh!)
nekorïstÅn (nekorïsna, nekorïsno),
neodr. pridj. (komp. nekorisnïjÆ) - neizda{an, koji se brzo
tro{i (I paläntÅ golïcÅ j dobrå,
alÆ j nekorïsna, a{ si po njôj
b›zo lå~Ån.)
nçksija, `. - injekcija (SH) (isto:
ençksija) (Rên na nçksiju.)
nçksijica, `. - injekcija, u govoru
djeci (isto: ençksijica) (Dåt }e
nçmÿ}
ti têta duhtorïca nçksijicu!
Nä}e te bolçt!)
nçksijina, `. - injekcija s velikom
{pricom ili iglom, bolna injekcija (isto: ençksijina) (Slåbo
mÆ j do{lë kad sÅn vïdæl nçksijinu.)
nçmarÅn (nçmÅrna, nçmÅrno),
neodr. pridj. (komp. nemÅrnïjÆ)
- nemaran (Tr vïdÆ{ dÅ j nçmÅrna, så kÇ}a jÿj je rashïtÅna.)
nçmÅrnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nemÅrnîjÆ) - nemarni (Ne pija`âj¤ mi se nçmÅrnÆ mu{kî, a
jo{ månje nçmÅrnæ `änskæ.)
nemîl (nemïla, nemïlo), neodr.
pridj. (komp. nemilïjÆ) - jadan,
ubog, dostojan sa`aljenja (Za{lœ‘Æn tû nemïlu plã}icu.)
nemîlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nemilîjÆ) - jadni, ubogi, dostojni sa`aljenja (HïtÆli su pred
njih ôn nemîlÆ obçd.)
nçmÆr, m. - nemir (Prçdve~ær me
}apâ nïkakÿv nçmÆr.)
nçmÆrÅn (nçmÆrna, nçmÆrno),
neodr. pridj. (komp. nemÆrnïjÆ)
- nemiran (GÇ{}e se re~ç da nïkÆ nümÅ mîra leh dÅ j nçmirÅn.)
nçmÆrnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nemÆrnîjÆ) - nemirni (Zg¤bül sæ
j ôn nçmÆrnÆ jãn~i}.)
nçmÿ}, `. Gjd. nçmo}i Ljd. nemo}ï - nemo}, slabost, bolest
nçmo}Ån
412
(Nïkakova nçmÿ} mæ j }apåla,
pa grên lç}.)
nçmo}Ån (nemo}nå, nçmo}no),
neodr. pridj. (komp. nemo}nïjÆ) - slab, nemo}an, bolestan
(Ba{ sÅn danås nïkakÿv nçmo}Ån.)
nçmo}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nemo}nîjÆ) - slabi, nemo}ni, bolesni (Dëhtorica j
nãjprvo prijælå onôga/onêga
nemo}nîjæga.)
nenÅvådÅn (nenÅvådna, nenÅvådno), neodr. pridj. (komp. nenavadnïjÆ) - nenaviknut (Po~ælå sÅn dçlat, a nenÅvådna sÅn
se råno ståt.)
nenÅvïdÅn (nenÅvïdna, nenÅvïdno), neodr. pridj. (komp. nenavidnïjÆ) - zavidan (K¤pïli smo
lÆhÇ pa su nïkÆ nenÅvïdni.)
nenÅvïdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nenÅvidnîjÆ) - zavidni,
ljubomorni (SV) (Våvik se jãvÆ
kakôv nenÅvïdnÆ da se po{pëtÅ.)
nenÅvïst, `. Gjd. nenÅvïsti - zavist
(SV) (Va famîliji ne smî bït
nenÅvïsti.)
nenÅvïsÅn/nenÅvïstÅn (nenÅvïsna,
nenÅvïsno), neodr. pridj. (komp.
nenavisnïjÆ) - koji izaziva zavist
i ljubomoru (SV, SH) (MarïjÅ j
bÆlå lÆpå, {tånja, nenÅvïsna divõjka.)
nepravïca
nenÅvïsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nenÅvisnîjÆ) - upravo onaj koji
izaziva zavist i ljubomoru (SV)
(Onâ j bÆlå prâvÅ nenÅvïsnÅ
divõjka.)
neogråbÅn (neogråbna, neogråbno),
neodr. pridj. (komp. neograbnïjÆ) - neuredan (odnosi se na
osobu) (Kad dõjd¤ s plåninæ,
sï ~obåni su neogråbni.)
neogrâbnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. neograbnîjÆ) - neuredni
(odnosi se na osobu) (Bëmæ j
på}Ån ôn neogrâbnÆ.)
nepodlo‘an (nepodlo‘na, nepodlo‘no), neodr. pridj. - nepodlo`an, koji se ne da podlo`iti
kome (Smîrÿn se kãraj¤: jedân
je nepokërÅn, a drÇgÆ nepodlë`Ån.)
nepokorÅn (nepokõrna, nepokõrno), pridj. neodr. - nepokoran,
koji se ne da pokoriti (Smîrÿn
se kãraj¤: jedân je nepokërÅn,
a drÇgÆ nepodlë`Ån.)
neposlÇ{Ån (neposlÇ{na, neposlÇ{no), neodr. pridj. (komp. neposlu{nïjÆ) - neposlu{an (Zâ~
si takôv neposlÇ{Ån?)
neposlû{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. neposlu{nîjÆ) - neposlu{ni (^igõv je ôv neposlû{nÆ
mÇlac?)
nepravïca/neprãvda, `. Gmn. nepravîc/neprâvd - nepravda
nepravï~Ån
413
(Storïli su mu vçl¤ nepravïcu/
neprãvdu.)
nepravï~Ån (nepravï~na, nepravï~no), neodr. pridj. - nepravedan (Sëpeta su pre{lï priko nå{æ mçjæ, a tô mër¤ sâmo nepravï~ni jûdi.)
nçprijatæl/nçprijatæj, m. Gjd. nçprijatela/nçprijateja - neprijatelj (Nî trîba imçt nçprijateli/
nçprijateji!)
nçprijazÅn/neprijaznîv (nçprijazna/neprijaznïva, nçprijazno/
neprijaznïvo), neodr. pridj.
(komp. neprijaznïjÆ/neprijaznivïjÆ) - neprijazan (Onï su
fânj jûdi, a dicå su jÆn nçprijazna/neprijaznïva.)
nçprijaznÆ/neprijaznîvÆ (-Å, -ÿ),
odr. pridj. (komp. neprijaznîjÆ/
neprijaznivîjÆ) - neprijazni
(SëpetÅ j do{âl ôn nçprijaznÆ
~ovïk.)
neprülika, `. - neprilika (Do{lï
smo va vçl¤ neprüliku.)
nçpristojÅn (nçpristÿjna, nçpristÿjno), neodr. pridj. (komp.
nepristÿjnïjÆ) - nepristojan (Ne
bÇdi nçpristojÅn va {kôli!)
nçpristÿjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nepristÿjnîjÆ) - nepristojni (SëpetÅ j do{âl ôn nçpristÿjnÆ mÇlac.)
nçp¤t, m. Ljd. nep¤tÇ - krivi put,
stramputica (Vås åvuto sÅn
zïpÆsala vëzæ} po nep¤tÇ.)
nçsloga
nçp¤t, m. - ne}ak (isto: nç}Åk)
(Onâ j o`çnjena za tvõjga nçp¤ta.)
nçp¤ta, `. - ne}akinja (isto: ne}akïnja)(Mojå nçp¤ta lîpo
kÅntâ.); (Tvojå nçp¤tÅ j o‘çnjena za mõjga nçp¤ta.)
næråt, gl. nesvr{. (nærî{, nærê) roniti (SV) (isto: ronït) (Pazï da
z glÅvûn kåmo ne bûbne{ dok
nærî{.)
nerazdüjæn (nerazdüjena, nerazdüjeno), neodr. pridj. - nerazdijeljen (Sç smo med brå}¤n podÆlïli, jo{ je sâmo Mi{å{kÅ nerazdüjena.)
nçrazumÅn (nçraz¤mna, nçraz¤mno), neodr. pridj. (komp.
neraz¤mnïjÆ) - nerazuman (Ne
bÇdi nçrazumÅn, znâ{ da jo{
ne smî{ vozït.)
nçraz¤mnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. neraz¤mnîjÆ) - nerazumni (Zâ~ se dr`î{ prïjatæl z
onîn nçraz¤mnÆn?)
nçslÅn (neslÅnå, nçslÅno), neodr.
pridj. (komp. neslanïjÆ) - neslan
(Dobrô j, ali mÆ j mêso nçslÅno.)
nçslanÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
neslanîjÆ) - neslani (Dãj mi
målo onôga/onêga nçslanÿga/
nçslanæga sïra!)
nçsloga, `. - nesloga (Kadî j nçsloga, nî dobrë.)
nçsmo~Ån
414
nçsmo~Ån (nçsmo~na, nçsmo~no),
neodr. pridj. (komp. nesmo~nïjÆ) - 1. nemastan (Ovâ tÆ j manç{tra nçsmo~na); 2. pren.
bezli~an, neizrazit, nedovoljno
ulju|en (odnosi se na osobu)
(Ne znân ti ~â rç} zâ nju kad
je nïkakova nçsmo~na, ne
di{î, ni ne smrdî.)
nçsmo~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nesmo~nîjÆ) - 1. nemasni (Iman tlâk pa môrÅn jïst
nçsmo~n¤ hrÅnÇ.); 2. pren.
bezli~ni, neizraziti, nedovoljno ulju|eni (odnosi se na
osobu) (Jê kî nesmo~nîjÆ od
njegå?)
nesmotrên (nesmotrenå, nesmotreno), neodr. pridj. (komp.
nesmotrenïjÆ) - nesmotren,
nepa`ljiv, nebudan (Bül je nesmotrên pÅ j pâl.)
nesmotrênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nesmotrenîjÆ) - nesmotreni, nepa`ljivi, nebudni
(Jê kî nesmotrenîjÆ od tebç?)
nesnÅgå, `. - 1. gadost, smrad,
sme}e, prljav{tina (Nesï mi tû
nesnÅgÇ s kÇ}æ vân.); 2. pren.
lo{a, pokvarena osoba (Tô j
nesnÅgå od ~ovïka!)
nesnÅ‘ân (nesnÅ‘nå, nesnÅ‘no),
neodr. pridj. (komp. nesna‘nïjÆ) - neuredan, prljav (SV)
(Kakë jih nî srân da jÆn je dÆtç
takë nesnÅ`në.)
nestrpjênÆ
nesnâ‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nesna‘nîjÆ) - neuredni,
prljavi (SV) (Ovôga/ovêga nesnâ‘nÿga/nesnâ‘næga trîba
nãjprvo namo~ït pa opråt.)
nesrï}a, `. - nesre}a (Za nesrï}u
ni ~â Bëga molït.)
nesrï}Ån (nesrï}na, nesrï}no),
neodr. pridj. (komp. nesri}nïjÆ)
- nesretan (Nesrï}nÅ j otkåd sæ
j rodïla.)
nesrî}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nesri}nîjÆ) - nesretni (Jê kî kadigëd nesri}nîjÆ od menç?)
nçst, gl. nesvr{. (nesç{, nesû) 1. nositi (Nesï tê drvå kÇ}u.);
2. nesti jaja (odnosi se na ptice) (samo 3. l. jd. i mn.) (Dâ ti
këko{e nesû?)
neståjat, gl. nesvr{. (nestâje{, nestâj¤) - nestajati, i{~eznuti (Sûncæ j nestålo zâda ëblÅka.)
nçsta{ica/nç{ta{ica, `. - nesta{ica
(OsÅndesätÆh lêt je bÆlå nçsta{ica/nç{ta{ica ÇlÅ/ÇjÅ, kafå,
cikulâdæ i prâha za rëbu pråt.)
neståt, gl. svr{. (nestâne{, nestân¤) - nestati (VÆlâ j neståla
zâda jednogå/jednegå grmå.)
nestrpjên (nestrpjenå, nestrpjeno), neodr. pridj. - nestrpljiv
(Ne bÇdi nestrpjên, såd }u ti
dåt jïst.)
nestrpjênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - nestrpljivi (Ma vïdi ôv nestrpjênÆ
pås, õn bi p›vÆ od sïh.)
nçsvæst
415
nçsvæst, `. Gjd. nçsvæsti - nesvijest (PålÅ j va nçsvæst va crükvi.)
nçsvÆd, `. Gjd. nçsvÆdi - pro`drljivost, neumjerenost u jelu (SV)
(Kad pobrãjÅ{ grÆhï na spëvÆdi,
ne pozÅbï na nçsvÆd.)
nçsvÆdÅn (nçsvÆdna, nçsvÆdno),
neodr. pridj. (komp. nesvÆdnïjÆ)
- 1. pro`drljiv, neumjeren u
jelu (NçsvÆdÅn ~ovïk nçsvÆdno
jî.); 2. pren. grub, bezobziran,
samo‘iv (Pr, kakÿ j nçsvÆdÅn,
lçh se rïva pred sïh.)
nçsvÆdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nesvÆdnîjÆ) - pro`drljivi,
neumjereni u jelu (^å }e mi
ôn nçsvÆdnÆ?)
netoråjÅn (netorãjna, netorãjno),
neodr. pridj. (komp. netorÅjnïjÆ) - grub, nespretan (SH)
(Kakë si tô netorãjna? Sç ti
påda z rûk!)
netorãjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
netorÅjnîjÆ) - grubi, nespretni
(SH) (Onômu/onêmu netorãjnÿmu/netorãjnæmu sç pådÅ z
rûk.)
nçuprÅv, pril. - krivo, neupravno
(Grætç nçuprÅv! Obrnïte åvuto
i pu kapçlice skrænïte dêsnÿ.)
nçuredÅn (nçuredna, nçuredno),
neodr. pridj. (komp. neurednïjÆ) - neuredan ([ïm¤n nî nçuredÅn, ôn sç pospråvÆ zå sob¤n.)
nevçstica
nçurednÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
neurednîjÆ) - neuredni (Tî si ôn
nçurednÆ o kôn sï povädaj¤.)
nevajåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
nevajatïjÆ) - nevaljao, lo{ (Zâ~
si danås takë nevajåta?)
nevajâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nevajatîjÆ) - nevaljali, lo{i (Vôlæl bÆn da mi pëd r¤ke dõjde
ôn nevajâtÆ.)
nevêra, `. - nevrijeme (Pospråvimo
sç a{ mi se vïdÆ da grê nevêra.)
neverîn, m. - neverin, naglo nevrijeme (isto: leverîn) (PokÅzåli
su na televîziji dÅ j na môru
neverîn.)
nevçsta, `. - nevjesta (Måt m¤ j
fÆnå i nä}e ju pija`åt grêzÅ nevçsta.)
nevçstica, `. - 1. mladenka, mlada, nevjesta na dan svoga
vjen~anja (Po sobëti græmë
pred crükÅv vïdet nevçsticu i
dobït målo bÿmbônÆh.) (isto:
{pô‘a); 2. djevoj~ica koja nosi
veo nevjesti (SV) (Onâ j premï}i{na za nevçsticu i våje bi
ti se {tufåla nosït vêl.); 3. ~›nÅ
i bêlÅ nevçstica u na~inu pogreba na bælë: djevojke odjevene u nevjestinsku i udovi~ku
odje}u koje u pogrebnoj povorci prate lijes s pokojnikom
(koji je bio neo`enjen mladi}
ili neudata djevojka) (Na bælë
nevoja
416
se grê kad kî mlâd umrç pa se
jednå divõjka ob¤~ç va ~›n¤
nevçsticu i nësÆ zlëmjen¤ svÆ}Ç, a drÇgæ su va bêlÆh håjah.)
nevoja, `. - nevolja, nesre}a, zlo
(Råt je vçlÅ nevëja.)
nçvrÆme, s. Gjd. nçvrimena (Kåd je nçvrÆme velïko, tâ da
se hïtæ vân klü{}a od {pãrheta
i popï~ak.)
nçzahvalÅn (nezahvãlna, nezahvãlna), neodr. pridj. (komp.
nezahvÅlnïjÆ) - nezahvalan
(Ne bÇdi nçzahvalÅn a{ ti vï{e
nïkad næ}Ç nï{ dåt.)
nçzahvÅlnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. nezahvÅlnîjÆ) - nezahvalni (Od nçzahvÅlnÿga/nçzahvÅlnæga ~ovïka ne mëre{
drÇgÿ ni o~ekÆvåt.)
nezahvãlnÿst, `. Gjd. nezahvãlnosti - nezahvalnost (Do~çkalÅ
j vçl¤ nezahvãlnÿst od dicê.)
nçzrÅ~Ån (nçzrÅ~na, nçzrÅ~no),
neodr. pridj. - nesposoban,
slaba{an (Kî bi s tëb¤n takëvÆn
nçzrÅ~nÆn {âl ~â dçlat?)
nçzrÅ~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
zra~nîjÆ) - nesposobni, slaba{ni (Ostãl mi j kœmpanjÿn leh
ôv nçzrÅ~nÆ.)
nçzræl (nçzrela, nçzrelo), neodr.
pridj. (komp. nezrelïjÆ) - nezreo, nedozreo (Ne jîj tî nçzreli Årmulîni a{ }e te trbÇh bolçt.)
nïkakÿv
nçzrelÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nezrelîjÆ) - nezreli, nedozreli
(^a bi rç} da si pojïla bå{ tû
nçzrel¤ slïvu?)
nïcat, gl. nesvr{. (3. l. jd. nî~e,
nî~¤) - nicati (Radï} mi nî~e.)
nî~, zamj. Gjd. nï~esa - ne{to,
{togod (Dãj mu nî~ za pojïst!)
nï~igÿv/nï~esÿv (nï~igova/nï~esova, nï~igovo/nï~esovo), zamj.
- ni~iji (Næ}Ç jå bït nï~igÿv/
nï~esÿv mâlÆ potecï!)
nï~ijÆ (-Å, -æ), zamj. - ni~iji (Næ}Ç
jå bït nï~ijÆ mâlÆ potecï!)
nïgdÅ/nigdâr, pril. - nekada (NïgdÅ/nigdâr nî bîlo tïh kolâ~Æh,
za mesopÇst su se peklç frïtule
i tô j sç.)
nigdãnjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - nekada{nji (Nigdãnjæ ‘änske su
bîle vrÆdnç i dçlÅvne.)
nïgdær/nïgdære/nïgdi, pril. - 1. nigdje (SH) (Kod da nïgdær/nïgdære/nïgdi nümÅ nïjednoga.);
2. negdje (Nïgdær/nïgdære/nïgdi sÅn tô pustîl ma ne znân
kadï.)
nïjedÅn (nïjedna, nïjedno), zamj.
- nikoji (Kod da nïgdære/nïgdi
nümÅ nïjednoga.)
nïkad, pril. - 1. nikada (Nïkad jÿj
nîs nï{ g›do reklå.); 2. nekada
(Nïkad sæ j vï{e divãnilo.)
nïkakÿv/nïkakovær (nïkakova/nïkakovera, nïkakovo/nïkakove-
nïkamo
417
ro), zamj. - 1. nikakav (Marïjo,
kakôv vÅn je fa`ôl? - A,
nïkakÿv/nïkakovær, vås je sûh
i drëbÅn.); 2. nekakav (DënesÅl mÆ j nïkakove/nïkakovere
tablçte i po njïh mÆ j våje bîlo
bojç.)
nïkamo/nïkamÿr, pril. - 1. nikamo
(Kåmo grætç? - Nïkamo/nïkamÿr, ævdï }emo oståt!); 2. nekamo (Pejåli su nås nïkamo/
nïkamÿr zgôru prama Plâtku,
a ni sâmi nÆsû znåli pût pa
smo se zg¤bïli.)
nïkÆ (-Å, -ÿ), zamj. - 1. nitko (Nïkÿga/nïkæga nî dëma); 2. netko
(NïkÆ nÅn je bîl va {tåli a{ su
kråve sç zb¤nkãrene.)
nïkn¤t, gl. svr{. (3. l. jd. nîkne,
nîkn¤) - niknuti (Nï{ nî moglë
nïkn¤t kad je vçlÅ sœ{a.)
nïk¤d/nïk¤da, pril. - 1. nikuda
(Nïk¤d/nïk¤da nä}emo pô}
ako bû{ porçdna.); 2. nekuda
(U`åli smo tûda nïk¤d/nïk¤da
pô} zgôru, ali sÅn jå pozÅbïla
tâ pût.)
nïkulik (-a, -o), neodr. zamj. - nekolik (VåvÆk bi mi dÅlå nïkuliko
dârîh zå doma.)
nïkulikÆ (-Å, -ÿ), odr. zamj. - nekoliki (NïkulikÆ jûdi su se vrnÇli
z råta.)
nîm (nÆmå, nîmo), neodr. pridj.
(komp. nimïjÆ) - 1. nijem (Njê
nô}
dçd je bîl nîm.); 2. pren. divalj,
neobuzdan (Takë nÆmït mëre
sâmo nîmo ~ejÅdç.)
nîmÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nimîjÆ) - 1. nijemi (On nîmÆ
nœmÆ govorït, a ni ne ~ûje.);
2. pren. divlji, neobuzdani (On
nîmÆ vås vç~ær zïjÅ.)
nÆmït, gl. nesvr{. (nümÆ{, nümæ) divljati (Ne nÆmï po kÇ}i a{
}e{ ~â razbït!)
nï{, zamj. Gjd. nï~esa - ni{ta (Ne
mëre se od nï~esa `Ævçt.)
ni{korïsti, nepromj. rije~ - ni{tarija, lijen~ina (SH) (isto: karo
nja) (Jê do{âl ôn ni{korïst/ni{korïsti? / Onâ j bÆlå ni{korïsti/
ni{korïsti. / Do{lô j onô ni{korïsti/ni{korïsti.)
nï{leh, pril. - samo (Nï{leh jedân
je do{âl.)
nÆtït, gl. nesvr{. (nütÆ{, nütæ) - nijetiti, potpaljivati vatru (^ovïk
se {tufâ nÆtït såkÿ jÇtro.)
nïzdolica, `. - nizbrdica (Hodïli
smo po vçlÿj nïzdolici pa su
nas jâko bolçle nëge.)
nizüna, `. Gmn. nizîn - nizina
(Låhkÿ j hodït po nizüni, mÅ j
tç{ko ke‘jåt se zgôru.)
no, uzv. - uzvik koji prethodi iskazivanju ~u|enja (Në, ~å mi
tô p›vÿ nÆsï povïdela!)
nô}, `. Gjd. no}i, Ljd. no}ï - no}
(Lîpe në}i za mlâdÆ junÅkï!)
no}ås
418
no}ås/na}ås/no}åska/na}åska,
pril. - no}as (Reklï su da bi no}ås/na}ås/no}åska/na}åska
mëgÅl snîg.)
no}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - no}ni
(Në}nÆ zrak je frï`Æ leh po
dÅnÇ.)
nogå, `. Ajd. nogu - noga (Z nogûn mæ j udrîl.)  ståt se na
lîv¤ nogu - biti lo{e volje, lo{e
po~eti dan (Ståla sæ j na lîv¤
nëgu i zåjedno po~ælå prigovÅråt.)
nogåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
nogatïjÆ) - dugonog i sna‘nih
nogu (I njïhÿv otåc je bîl nogåt
pa nî ~udo da su i onï sï
nogåti.); (Ve} se sad vïdÆ da }e
ti dÆtç bït nogåto.)
nogâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nogatîjÆ) - dugonogi, sna‘nih
nogu (Vïdi ga ôn nogâtÆ, ali
snãpÅ na velïki kërÅki.)
nogåvica, `. - nogavica (Kakë
smo rÅslï, takë nÅn je måt såkÿ
lçto do`ÿntåla/do`¤ntåla na
nogåvice.)
nogomet, m. - nogomet (Më} }e{
igråt nëgomet kad se popråvÆ{
va {kôli.)
nohat, m. Gjd. nohta - nokat (P›vÿ `änskæ nÆsû lakîrale nëhti.)
 kulïkÿ j ~‹nÿ/~›nÿ pod nohtÿn - vrlo malo, sitnica, nevrijedno (Ne dr‘în do njê kulïkÿ j ~‹nÿ/~›nÿ pod nëhtÿn.)
nÿrmålÅn
nohti}, m. - nokat djeteta (Stïsn¤la
j p›sti} {kabelînÿn pa njÿj je
nëhti} poplÅvêl.)
nôna, `. - baka (isto: mãjka) (Jå ne
poznân bëjæga ~ovïka leh ~â j
bÆlå mojå pokõjnÅ nônÅ.)
nônica, `. - bakica (isto: mãjka)
(Menç zovç »nôna«, a njejû
måt »nônica«. Ma, pråvo za
rç}, ïmÅ i zâ~!)
nôni}, m. - djed (Môj nôni} je
otêl da ga zovên stârÆ otåc a{
je ôn takë zvâl svõjga dçda.)
nônÆn/nôni~Æn (nônina/nôni~ina,
nônino/nôni~ino), pridj. bakin, baki~in (isto: mãjkÆn)
(NãjbojÅ j nônina/nôni~ina
pogå~a.); (Lîpÿ nôni~ino dÆtç!
Ali te nônica vôlÆ!)
nôno, m. - djed (Danås se re~ç
nôno, a nïgda sæ j reklë dçd.)
nônotÿv/nôni}æv (nônotova/nôni}eva, nônotovo/nôni}evo),
pridj. - djedov, djedi~in (ZarïjavelÅ j nônotova/nôni}eva
kësa.)
norçt/norït, gl. nesvr{. (norî{, norê) - divljati, ludovati, budalakati (Ne norïte mi po kÇ}i vi
dvâ!)
nÿrmålÅn (nÿrmãlna, nÿrmãlno),
pridj. neodr. (komp. nõrmalnïjÆ) - normalan (Dvê tê kobasï~ice/kÿmbasï~ice su kod jednå
nÿrmãlna.)
nôs
419
nôs, m. Gjd. nosa Ljd. nosÇ - nos
(Vî{ tÆ j blåtno na nosÇ!)  bït
civîlÿga/civîlæga // fînÿga/fînæga nosa - biti preosjetljiva,
biti lako uvredljiva osoba (Tî
si civîlÿga/civîlæga // fînÿga/fînæga nësa, tebï se nï{ ne smî
rç}.)  obïsit nôs - uvrijediti
se (Reklå sÅn jÿj da mi se ne
pija‘â njejî stõlnjÅk pÅ j obïsila
nôs.)  potçzat kogå/kegå zå
nÿs - poigravati se s kime (^Çda
lêt j¤ j potçzÅl zå nÿs, a kad je
pro{lå, m¤ j bîlo ‘âl.)  zaprît/zapïrat vrãta prçd nosÿn
// zaprît/zapïrat vrãta spreda
nosa - ne pustiti/ne pu{tati
koga da u|e (Zaprlå m¤ j vrãta
prçd nosÿn/spred nësa i zazïjala mu da grê }å.)
nosåt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
nosatïjÆ) - nosat, koji ima velik
nos (Bråt je nosatïjÆ od njegå.)
nosâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
nosatîjÆ) - nosati, koji ima veliki nos (^å njÿj se vïdÆ dÅ j zïbrÅla tôga/têga nosâtÿga/nosâtæga.)
nosæ}a, pridj. `. - trudna, nose}a
(OstålÅ j nësæ}a pa su se môrÅli o`enït.)
nosï}, m. - malen nos, nosi} (Vås
nosï} je razgreblå.)
nosïna, `. - veliki, ru‘ni nos (ImÅ
nosïnu, ali mu se nî trîbi
{pëtat!)
nÇja
nosït, gl. nesvr{. (nosÆ{, nosæ) nositi (On nësÆ sõldi, a onå jih
tråtÆ.)
nô‘, m. Ljd. nÿ‘Ç - no‘ (^å tÆ j va
tîn/tôn vçlÆn/vçlÿn {pråtu?
Lõn~i}i, padçlice, nô`, {ïbice
i jo{ ~Çda tegå/togå.)
no‘ïca, `. - 1. noga djeteta (No`ïc¤ j svîl!); 2. tanka noga (Vïdi kakëve no`ïce ïmÅ, kod
{}ikadänti!)
no‘i}, m. - no‘i} (ImÅn ~Çda
nô‘Æh va {kabelînu, ali nãjve}
rãbÆn jedÅn stârÆ në‘i}.)
no‘ïna, `. - velika ili debela noga
(Zadäl mæ j z no`ïn¤n!)
nôv (novå, novo), neodr. pridj.
(komp. novïjÆ) - nov (Tâ måja
mÆ j novå.)  nôv nÿvcåt potpuno nov (Ob¤klâ j blûzu,
nëvu nÿvcåtu!)
novÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
novîjÆ) - novi (Grên v RÆkÇ z
nëvÆn åvutÿn.)
novüna, `. Gmn. novîn - dnevne
novine (^å pü{e va ~erânjÿj
novüni?)
novitât/novitâd, `. - novost (Stê
~Çli kakëve novitâti/novitâdi
od njïh?)
no‘jî, s. - noge postelje (SH)
(PromÆnït }u no‘jî, a{ pëstæj
{krüpje.)
nÇja, `. - turobnost, nujnost (Kad
bi bÆlå sÅmå, nônu je }apåla
nÇja.)
nÇjina
420
nÇjina, `. - izrazita turobnost, nujnost (Nïkakova nÇjina me mÇ~Æ i nïkako jæ se oslobodït.)
nœtÅrnjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - unutarnji (MôrÅmo urædït nœtÅrnjÆ
dêl kÇ}æ!)
n¤trï
n¤tït, gl. nesvr{. (nœtÆ{, nœtæ) nuditi (Grên }å a{ mi nï{ ne
nœtÆte.)
n¤trï/nœtÅr/ nœtra, pril. - unutra
(N¤trî j lîpo tçplo. HëdÆ nœtÅr/
nœtra!)
njÅfkåt/njãfkat
421
njÇ{it
NJ
njÅfkåt/njãfkat, gl. nesvr{. (njãf~e{, njãf~¤) - mjaukati (Må~ica
cêlo jÇtro nî~ njãf~e. Jê jÿj ~â?)
njÅzlo, s. Nmn. njÅzlå - gnijezdo
(LâstavicÅ j storïla njÅzlë pu
nås va garâ`i.)
njegôv (njegova, njegovo), zamj.
- njegov (PogjçdÅj, tô tÆ j njegëva fråjarica!)
njejî (njejâ, njejê), zamj. - njezin
(Ob¤klå sÅn njejî bærhân i
njejû måju.); (Tô j njejê dÆtç.)
njïhÿv (njïhova, njïhovo), zamj.
- njihov (Pred njïhov¤n kÇ}¤n
rÅstû trî acÆmprçsa/Ånciprçsa.)
njïva, `. - njiva, oranica (isto:
lÆhå) (PrepÆsåli smo njïve nâ
se.)
njo~i}, m. - mali valju{ak (Ne dçlÅj ni një~i}i ni një~ine!)
njo~ina, `. - velik valju{ak (Ne
dçlÅj ni një~i}ih ni një~Æn!)
njôfat, gl. nesvr{. (njôfÅ{, njôfaj¤)
- nju{iti (isto: njÇ{it) (Nå{a
må{ka njôfÅ mï{a.)
njok, m. - valju{ak od krumpirova
tijesta (NãjvôlÆn njëki slïvami,
ali i z gulÅ{ôn }u jih pojïst.)
njûh, m. Ljd. nj¤hÇ - njuh (Må{ka
ïmÅ dëbÅr njûh i zåjedno
nanjÇ{Æ mï{a.); (Pås sç poznâ
po nj¤hÇ.)  ni }ûha ni njûha
- ni traga ni glasa (Od njegå nî
ni }ûha ni njûha.)
nj¤rçt, gl. nesvr{. (nj¤rî{, nj¤rê) kunjati, lo{e se osje}ati (predznak bolesti) (isto: potm¤råt)
(Ve} trçtÆ dân nïkako nj¤rî.)
njœrgalo, s. Gjd. njœrgalota - osoba koja spo~itava i prigovara
(Njœrgalo, ~å si ståla na lîv¤
nëgu?)
njœrgat, gl. nesvr{. (njœrgÅ{, njœrgaj¤) - spo~itavati, prigovarati
(Po cêli dân njœrgÅ a{ nümÅ ~â
dçlat.)
njÇ{it, gl. nesvr{. (njÇ{Æ{, njÇ{æ) nju{iti (isto: njôfat) (Sï kad ~ûl
jê`a kako i ôn njÇ{Æ någlÅs.)
o
422
obazrçt se
O
o, prij. - o (O vrïmenu nas våvÆk
avizûj¤ s televîzije.)
o, uzv. - uzvik iznena|enja (O, kü
nÅn je tô do{âl?)
oba (obe) br. pridj. - oba, obje (Ne
barufãjte se smîrÿn a{ }u vas
ëbih poprÅ{ït dëma.)
obâ}, gl. svr{. (obãjde{, obãjd¤)
- obi}i, zaobi}i (MesopÇst je k
vrâgu {âl, sç je `çpe oba{âl).
obadvÅ (obadvæ) br. pridj. - obadva,
 badvÅ su delÆvåli
obadvije (O
v RÆkï.)
obagrçt se, gl. svr{. (obagrîje{ se,
obagrîj¤ se) - ogrijati se (Do{lï
su se kÇ}u obagrçt i kafç popït.)
obahÅjåt, gl. nesvr{. (obahãjÅ{,
obahãjaj¤) - obilaziti, uokolo
(SÇ nô} su obahÅjåli tœlæ}.)
obajêt/objêt, gl. svr{. (obãjme{,
obãjm¤) - obuhvatiti (rukom
oko pasa) (KëmÅ} sÅn ga obajêl okol pâsa.); (Kad su mlâdÆ
do{lï pred måmi~inu kÇ}u,
måmicÅ j zælå {timân {ugamân,
objælå ga okol njïh i potægnÇla
je va kÇ}u.)
obÅl (obla, oblo), neodr. pridj.
(komp. oblïjÆ) - obao (K¤pïli
su lîp ëbÅl stolï}.)
obasïpat, gl. nesvr{. (obasïpÅ{/
obasîpje{, obasïpaj¤/obasîpj¤)
- obasipati (Obasïpali su ju z
lÆpïmi besçdami.)
obasjåt, gl. svr{. (obasjâ{, obasjâj¤) - obasjati (Sê j bîlo dobrë
dëkla jih nÆsû obasjåli na pozõrnici, a õnda j¤ j pë~ælo bït
strâh.)
obasjÅvåt, gl. nesvr{. (obasjãvÅ{,
obasjãvaj¤) - obasjavati (Nî
onå navådna da j¤ se obasjãvÅ.)
obaståt, gl. svr{. (obastâne{, obastân¤) - opstati, izdr`ati (KëmÅ}
je obaståla mçd njimi.)
obastât, gl. nesvr{. (obastâje{, obastâj¤) - opstajati (KëmÅ} smo
ovê zÆme obastâli od zÆmê.)
obasût, gl. svr{. (obaspç{, obaspû)
- obasuti (Obasûli su j¤ z lÆpïmi besçdami.)
obatlo, pril. - u pod, na pod, na
tlo (SV) (HïtÆl gÅ j obatlë.)
obåvit, gl. svr{. (obåvÆ{, obåvæ) obaviti (posao) (Dÿjdï kad tô
obåvÆ{.)
obavït, gl. svr{. (obavîje{, obavîj¤)
- obaviti, oviti oko ~ega (Br{jãn
sæ j obavîl oko hrÅstå.)
obazrçt se, gl. svr{. (obazrç{ se,
obazrû se) - obazreti se (Oba-
obdçlat
423
zrï se målo da vïdÆ{ dâ åuto
dohãjÅ.)
obdçlat, gl. svr{. (obdçlÅ{, obdçlaj¤) - obraditi (DënesÅl mÆ j
këmÅd drvå, pa }u ga lîpo
obdçlat.)
obdelÆvåt, gl. nesvr{. (obdelüvÅ{/
obdelûje{, obdelüvaj¤/obdelûj¤) - obra|ivati (Tï{jÅri obdelüvaj¤/obdelûj¤ drvë.)
obe}åt /se/, gl. svr{. (obe}â{ /se/,
obe}âj¤ /se/) - obe}ati, dati rije~ (Obe}åla mu sæ j.)
obe}Ævåt /se/, gl. nesvr{. (obe}üvÅ{
/se/ // /obe}ûje{ /se/, obe}üvaj¤
/se/ // / obe}ûje{ /se/) - obe}avati,
davati rije~ (Vavîk se obe}ûje{
za dçlat, a nïkad ne dõjde{.)
obçd, m. - objed, ru~ak (^å dâste
za obçd?)
obçdvat, gl. nesvr{. (obçdvÅ{,
obçdvaj¤) - objedovati, ru~ati
(Obçdvali smo i sad græmë
po~ïn¤t.)
obælçt, gl. svr{. (obälÆ{/obelîje{,
obälæ/obelîj¤) - pobijeliti (Obæläl je od mÇkæ.)
obælït, gl. svr{. (obälÆ{, obälæ) oli~iti, obojadisati (Obælïli
smo kåmaru.)
obi~Åj, m. Gjd. obi~aja - obi~aj
(^ïstÅ srædâ j pa môrÅn zarad
ëbi~aja målo frît/frït¤l storït.)
obi~Ån (obi~na, obi~no), neodr.
pridj. (komp. obi~nïjÆ) - obi~an
objÆsnÆ
(K¤pï mi di{jîvÿ brïsalo, ne
ëbi~nÿ.)
obi~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
obi~nîjÆ) - obi~ni (Nä}e ôn
ëbi~nÿ brïsalo leh kakëvo di{jâvÿ.)
obïkn¤t se, gl. svr{. (obîkne{ se,
obîkn¤ se) - svidjeti se, dopasti
se (SH) (Jê ti se obïklo?)
obÆl (obila, obilo) neodr. pridj.
(komp. obilïjÆ) - obilan, obilat
(Pu njïh je våvÆk ëbÆl stôl.)
obilÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
obilîjÆ) - obilni, obilati (Jå ti
vôlÆn ëbilÆ blågdani, a ne kad
se postî.)
obÆlït, gl. svr{. (obülÆ{, obülæ) oguliti koru s tek posje~ena
drveta (SV) (ObÆlïli smo orïh i
pustïli ga da se sœ{Æ/{œ{Æ.)
obïsit /se/, gl. svr{. (obïsÆ{ /se/,
obïsæ /se/) - objesiti /se/ (Kad
ostårÆ{, cîce se obïsæ.)
obi{ævåt, gl. nesvr{. (obi{ûje{,
obi{ûj¤) - obi~avati izvjesiti
(U`åli su tô obi{ævåt po sçlÆh.)
objÆsÅn (objÆsna, objÆsno), neodr.
pridj. (komp. objÆsnïjÆ) - obi bjÆsnÅ j a{ jÿj je i måt
jestan (O
ëbjÆsna.)
objÆsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
objÆsnîjÆ) - obijesni (Za onôga/
onêga ëbjÆsnÿga/ëbjÆsnæga
~ovïka sæ j o`enïla.)
objÆst
424
objÆst, `. Gjd. objÆsti - obijest (Nî
moglå od ëbjÆsti `Ævçt.)
oblÅ~Ån (oblÅ~na, oblÅ~no), neodr.
pridj. (komp. obla~nïjÆ) - obla~an (Danås je ëbla~Ån dân.)
obla~i}, m. - obla~i} (Od takëvoga/takëvega ëbla~i}Å j do{lë
vçlÿ nçvrÆme.)
obla~ïlo, s. - odje}a (SV) (Nî ti tô
sagdãnjæ obla~ïlo, pres¤cï se!)
obla~ina, `. - obla~ina (Nïkakÿv
{kûrÆ ëbla~inÅ j na nçbu. Da
ne bï snîg!)
oblÅ~ït /se/, gl. nesvr{. (oblã~Æ{ /se/,
oblã~æ /se/) - odijevati /se/ (Zâ~
ga oblã~Æ{ kad se ve} sâm mëre?)
oblÅ~ït se, gl. nesvr{. (3. l. jd.
oblã~Æ se) - obla~iti se (odnosi
se na nebo) (SV) (Oblã~Æ se! Hëmo gråbit da nas ne bï då`.)
oblÅgåt, gl. nesvr{. (oblã‘e{,
obl㑤) - oblagati (DëklÆ j bÆlå
mï}i{na, oblÅgåli smo pëstæj s
ponjåvami da ne bi påla i
udrïla se.)
oblÅk, m. Ljd. oblÅkÇ - oblak (isto:
nçblÅk) (Sûncæ j nestålo zâda
ëblÅka.)
oblÅmåt, gl. nesvr{. (oblãmÅ{,
oblãmaj¤) - skidati listove sa
stabljike kukuruza (SV) (Cêlo
zapõlnæ smo oblÅmåli hrmäntu.)
obligânÆ
oblanjåt, gl. svr{. (oblanjâ{, oblanjâj¤) - izgladiti {to blanjom
(Oblanjâj tû hråpav¤ dåsku!)
oblåtit /se/, gl. svr{. (oblåtÆ{ /se/,
oblåtæ /se/) - uprljati /se/ (isto:
zablåtit /se/) (Vås si se oblåtÆl
va melÇ.)
oblædçt, gl. svr{. (oblädÆ{/obledîje{, oblädæ/obledîj¤) - problijediti (Vås si oblædêl! ^å ti nî
dobrë?)
oblæpït, gl. svr{. (obläpÆ{, obläpæ)
- oblijepiti (Sç su oblæpïli z nïkakovimi slïkami.)
oblêt, gl. svr{. (oblijç{, oblijû) obliti (Dëkli sÅn teklå, sê j bîlo
dobrë, a kad sÅn ståla, obläl
mæ j pôt.)
oblætåt, gl. nesvr{. (oblä}e{/oblätÅ{, oblä}¤/oblätaj¤) - oblijetati (Nî~ ti oblä}e/oblätÅ oko
glÅvê.)
oblÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
oblîjÆ) - obli (Tô j nogå od
ëblÿga/ëblæga stolï}a.)
obligân (-a, -o), neodr. pridj. obavezan komu, zadu`en od
koga (Jå sÅn mu obligâna a{
mÆ j pëmogÅl kad mÆ j rÅbïlo.)
obligânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - upravo onaj koji je obavezan
komu, zadu`en od koga (MïslÆ{ da }e ti obligânÆ pomë}?
Ma }ç!)
oblÆvåt
425
oblÆvåt, gl. nesvr{. (oblüvÅ{, oblüvaj¤) - oblijevati (Pôt me oblüvÅ pa }u se sû}.)
oblÆzåt /se/, gl. svr{. (oblü‘e{ /se/,
oblü‘¤ /se/) - oblizati /se/ (Sçga
gÅ j oblÆzâl ôn tvôj mîlÆ mÅ~åk.)
obli‘ævåt /se/, gl. nesvr{. (obli‘ûje{ /se/, obli‘ûj¤ /se/) - oblizivati /se/ (Nebëg, obli`ûje se
nad pijåtÿn manç{træ.)
oblog, m. - oblog (Klåla mÆ j oblëg od kamamïlice nå oko.)
oblo‘ït, gl. svr{. (oblo‘î{, oblo‘ê)
- oblo`iti (Oblo`ïli smo pëstæj
s ponjåvami da ne bi påla i
udrïla se.)
obnÅvjåt, gl. nesvr{. (obnãvjÅ{,
obnãvjaj¤) - obnavljati (Obnãvjaj¤ crükvu, pÅ j må{a va kapçli.)
obnÅ‘ït /se/, gl. svr{. (obnã‘Æ{ /se/,
obnã‘æ /se/) - ogoliti /se/,
obna`iti /se/, pokazati golotinju,
otkriti golotinju (ObnÅ‘ïla sæ j i
poka‘ûje se.)
obogåtit /se/, gl. svr{. (obogåtÆ{
/se/ // obogatîje{ /se/, obogåtæ
/se/ // obogatîj¤ /se/) - obogatjeti /se/ (Pü{e da ïmÅn dçvestÿtÆ
dêl ledïnæ. Må sÅn se obogåtÆl!)
oboje, br. pridj. - oboje (Kî j bîl
boje!)
pu må{æ? O
obrlî}
obolçt, gl. svr{. (obolî{/obolîje{,
obolê/obolîj¤) - oboljeti (NÆsï
se ~¤vâl, pa si obolêl.)
obratno, pril. - obratno, suprotno
(Jê takë? Nç, ëbratnÿ j!)
obråz, m. - obraz, lice (~itavo)
(VåvÆk je bÆlå lüpæ cjêræ va
obråzu.)
obrædït, gl. svr{. (obrädÆ{, obrädæ)
- 1. nahraniti i o~istiti stoku
([lï su obrædït blâgo i pomÇst.);
2. dovesti u red, srediti (Sê j
obrædîl pa mëre prô} }å.)
obrïhtat /se/, gl. svr{. (obrïhtÅ{
/se/, obrïhtaj¤ /se/) - urediti
/se/, uljep{ati /se/ (ObrïhtalÅ j
sebç i mâl¤ i {lç su zdôl¤.)
obrisâ~, m. Gjd. obrisÅ~å - o{tar
prijekor (Ivãn je }çpn¤l Petrå
pa sÅn od njegëve måteræ dobïla obrisâ~.)
obrït /se/ // obrïjat /se/, gl. svr{.
(obrîje{ /se/, obrîj¤ /se/) - obrijati /se/ (Obrîje se såkÿ jÇtro.)
obrïzat, gl. svr{. (obrî‘e{, obr)
- obrezati (Zåmi kosirïcu pa
græmë obrïzat t›si.)
obri‘ævåt, gl. nesvr{. (obri‘ûje{/
obri‘ävÅ{, obri‘ûj¤/obri‘ävaj¤) - obrezivati (U`ålo nas je
dçset obri`ævåt, a danås nî kî.)
obrlî}, m. - gornje staklo na prozoru koje se otvara nagibom
(SV) (Sâmo obrlî} pustï ëprt da
dõjde zrâka.)
obrnÇt /se/
426
obrnÇt /se/, gl. svr{. (ob›ne{ /se/,
ob›n¤ /se/) - okrenuti /se/ (Mï}i{nÅ j kÇhinja. KëmÅ} se ob›ne{ va njôj.)
ob›njat /se/, gl. nesvr{. (ob›njÅ{
/se/, ob›njaj¤ /se/) - okretati
/se/ (BÇbn¤l je vå zÆd dokla sæ
j ob›njÅl.)
obrnjævåt /se/, gl. nesvr{. (obrnjûje{ /se/ // obrnjävÅ{ /se/, obrnjûje{ /se/ // obrnjävaj¤ /se/) okretati /se/, osvrtati se (Na
må{i sæ j smîrÿn obrnjævåla da
ga vïdÆ.)
obro~i}, m. - mali obrok (isto:
ubro~i}) (Tô nî obrëk leh
obrë~i}.)
obrok, m. - obrok (isto: ubrok)
(Tô j korïsÅn obrëk, ~Çda vrïmena dr`î.)
obrstït, gl. svr{. (3. l. jd. obrstî,
obrstê) - obrstiti (SH) (Kozâ j
obrstïla s¤sçdovi t›si.)
Obr¤~, m. - Obru~, planina koja
zatvara sjeverni obod Grobni br¤~Å j
~koga polja (Zâda O
jednå jåma, ne dubokå, {irokâ
j i mëre se vâ nj¤ pô}.)
obrva, `. - obrva (I otåc m¤ j imêl
gûste ëbrve.)
obu~ævåt se, gl. nesvr{. (obu~ûje{
/se/ // obu~ävÅ{ /se/, obu~ûj¤
/se/ // obu~ävaj¤ /se/) - obla~iti
/se/, odijevati se (Lîpo sæ j lîpo
obu~ævåt, ma zâ to trîbi imçt
sõldÆh.)
ocåt
obu~ên (obu~enå, obu~eno), pridj.
- odjeven (Do{ãl je dëma najïdæn i lîpo obu~ên.)
obû} /se/, gl. svr{. (ob¤~ç{ /se/,
ob¤~û /se/) - obu}i /se/ (Dåt
}u ti cikulâdu ako se ob¤~ç{.)
obÇ}a, `. - obu}a (U`åle su nÅn
dåt kakëvu stâr¤ obÇ}u.)
obÇ{at, gl. svr{. (obÇ{Å{, obÇ{aj¤)
- obasuti cjelovima, izljubiti
(SÇ mæ j obÇ{ala kad smo se
vïdele.)
obu{ævåt, gl. nesvr{. (obu{ûje{/
obu{ävÅ{, obu{ûj¤/obu{ävaj¤)
- obasipati cjelovima, ljubiti
(P›vo mæ j sÇ obu{ævåla, a såd
me nä}e ni pogjçdat.)
obÇt /se/, gl. svr{. (obûje{ /se/,
obûj¤ /se/) - obuti /se/ (Zâ~ se
ne obûjete?)
ob¤våt /se/, gl. nesvr{. (obœvÅ{ /se/,
obœvaj¤ /se/) - obuvati /se/
(Dâ se obœvÅ{?)
obuvên (obuvenå, obuveno), pridj.
neodr. - obuven (^ovïk {trëpÅ
kad ïmÅ obuvenç cëkule.)
obzÆr, m. Gjd. obzira - obzir (NümÅ
ôn nïkakovoga/nïkakovega ëbzira prama tebï.)
obzÆråt se, gl. nesvr{. (obzürÅ{ se,
obzüraj¤ se) - obazirati se (Smîrÿn se obzürÅ{. ^å kogå/kegå
ï{}e{?)
ocåt, m. Gjd. ostå - ocat, kis, kiselina (Pomoglï su mi oblëgi
od blâgÿga/blâgæga ostå.)
ocÆdït
427
ocÆdït, gl. svr{. (ocüdÆ{, ocüdæ) ocijediti (Kad se pom¤zê, mlÆkë se ostœdÆ i ocüdÆ.)
õcjena, `. - {kolska ocjena (Doneslâ j s {kôlæ dobrç õcjene.)
ocvåst, gl. svr{. (ocvatç{, ocvatû)
- ocvasti (Rô`ice su mi ocvalç.)
ocvïrak, m. Gjd. ocvürka - ~varak
(OvüstÆ ocvürki su grãncjivi, ne
jüj je!)
ocvïtak, m. Gjd. ocvïtka - rana
smokva, plod rane smokve
(isto: cvÆtåk) (Otåc bi mi p›vÆ
ocvïtki dënesÅl.)
o~ådat, gl. svr{. (o~ådÅ{, o~ådaj¤)
- za~a|aviti (Bül je dümja~År i
sÇ mi kÇ}u o~ådÅl.)
o~Åj, m. - o~aj, zdvojnost (Va tôj
kÇ}i sâmo ë~Åj od kad su ocå
zg¤bïli.)
o~e, m. Gjd. o~eta - odmil. od
otac, tata (Môj ë~æ j dëbÅr, od
njegå nî bëjæga ë~eta.)
o~ekÆvåt, gl. nesvr{. (o~ekûje{,
o~ekûj¤) - o~ekivati (Pos¤dït
}u ti, ali o~ekûjæn da mi tô v›ne{.)
O~enâ{, m. Gjd. O~enÅ{å - O~ena{ (molitva) (Za pokëru sÅn
dobïla tri o~enÅ{å.)
o~enÅ{ï, m. mn. Gmn. o~enÅ{îh
- krunica (isto: krÇnica) (Doneslå mÆ j blagoslovjenï o~enÅ{ï z Lœrda.)
o~¤våt
o~e{åt /se/, gl. nesvr{. (o~ç{e{
/se/, o~ç{¤ /se/) - dotaknuti /se/
u kretanju (Sâmo su se o~e{åli,
ali da su b›`e vozïli moglô j
g›do fïnit.)
o~æv (o~eva, o~evo), pridj. - o~ev
(isto: o~Æn) (Mî re~emë bãrba i
måterinÿn i ë~evÿn bråtu.)
o~evüna, `. Gmn. o~evîn - o~evina, imanje naslije|eno po ocu
(Tô mÆ j o~evüna i næ}Ç ju prodåt.)
o~Æn (o~ina, o~ino), pridj. - o~ev
(isto: o~æv) (^å tÆ j tô ë~ina
måjina?)
o~ïstit, gl. svr{. (o~ïstÆ{, o~ïstæ) o~istiti (O~ïsti tâ gnjûs pred
kÇ}¤n!)
o~ït (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
o~itïjÆ) - otvoren u komunikaciji
(Onâ j jâko o~ïta. Sç ju zanümÅ
i sç bi ti povïdela.)
o~îtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
o~itîjÆ) - otvoreni u komunikaciji (Nî låhko o~îtÆn jûdæn
a{ nïkÆ ne vôlÆ da mu se sç
re~ç va lÆcç.)
o~Çdit se, gl. svr{. (o~ÇdÆ{ se,
o~Çdæ se) - vrlo se za~uditi
(Tçli su se o~Çdit kako onå
b›zo pletç.)
o~¤h, m. - o~uh (Nü jÿj ôn otåc
leh ë~¤h.)
o~¤våt, gl. svr{. (o~œvÅ{, o~œvaj¤)
- o~uvati (Dâ j hudobå va njîn!
Bôg nas o~œvÅj!)
o~vrsnÇt
428
o~vrsnÇt, gl. svr{. (o~v‹sne{/o~v›sne{, o~v‹sn¤/o~v›sn¤) - o~vrsnuti, misli se na ~ovjeka i na
kakvu smjesu (Slëbodno ståni
na betôn, o~vrsnœl je!); (^ovïk
va te{ko}åh o~v‹sne.)
o}âda, `. - zna~ajan, znakovit
pogled (HïtÆl jÿj je o}âdu i sï
su znåli da mu se pija`â.)
o}Ålï, m. mn. - nao~ale (Otkåd
nësÆ{ o}Ålï?)
o}alîn, m. - mu{karac s nao~alama
(O}alün se re~ç mu{kômu/mu{kêmu z o}Ålï.)
o}alünka, `. Gmn. o}alînk - `ena
s nao~alama (O}alünka se re~ç `änskÿj z o}Ålï.)
o}oravet, gl. svr{. (o}oravÆ{/ o}oravîje{, o}oravæ/o}oravîj¤) izgubiti vid, oslijepiti (Odrï`i
njÿj frãn`e a{ }e o}ëravet.)
o}¤tït, gl. svr{. (o}œtÆ{, o}œtæ) primiti opa`aj osjetilom, osjetiti (SH) (Môj pås me våvÆk
o}œtÆ.)
od, prij. - od (VåvÆk skÇhÅn pçkmez od ÅrmulînÆh a{ mi ga
dicå råda pojidû.)
odagnåt, gl. svr{. (odagnâ{, odagnâj¤) - otjerati (Pasï su teklï
zå man¤n i këmÅ} sÅn je
odagnåla.)
odahnÇt, gl. svr{. (odåhne{, odåhn¤) - odahnut (Odahnï målo,
po~ïni!)
odbÅvjåt /se/
odalæ~ït /se/, gl. svr{. (odalä~Æ{
/se/, odalä~æ /se/) - udaljiti /se/
(Bîli smo se odalæ~ïli, ali smo
sad sëpeta skÇpa.)
odazvåt se/ozvåt se, gl. svr{.
(odazovç{ se/ozovç{ se, odazovû se/ozovû se) - odazvati
se (Zvâli su nås nå pÆr i rådi
}emo se odazvåt/ozvåt.)
odbåvÅn (odbãvna, odbãvno),
neodr. pridj. - 1. pripravan za
kakvu prigodu ili podvig (]û ti
jå tô storït? Ma }ç{, ba{ si
odbåvÅn.); 2. koji je obavio
kakav posao (isto: språvÅn)
(Tô dçlo j odbãvno! ImÅ{ jo{
~â za storït?)
odbåvit, gl. svr{. (odbåvÆ{, odbåvæ) - 1. rije{iti se koga blagim
ili o{trim rije~ima (Sãn da grên
k njôj na kafç, a onå mæ j
odbåvila a{ da grê v RÆkÇ.);
2. zavr{iti posao (obaviti) (Odbåvila sÅn za danås, a jÇtra }u
dofïnit!)
odbåvit /se/, gl. svr{. (odbåvÆ{
/se/, odbåvæ /se/) - spremiti
/se/ za put, urediti /se/ odjenuv{i /se/ ljep{e no ina~e (SV)
(Zovï me kad se odbåvÆ{ pa }u
dô} pô te.)
odbÅvjåt /se/, gl. nesvr{. (odbãvjÅ{
/se/, odbãvjaj¤ /se/) - 1. spremati se za put ure|uju}i se,
odjenuv{i se ljep{e no ina~e
(OdbãvjÅ se, po~çkÅj ju!);
odbãvnÆ
429
2. nakanjivati se (OdbãvjÅn se
k vÅn ve} lçto dân.)
odbãvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. 1. pripravni za kakvu prigodu
ili podvig (Kî }e se z nå{Æn od˜ n je na sç
bãvnÆn prïjatelÿn? O
pari}ân.); 2. upravo onaj koji
je obavio kakav posao (isto:
sprãvnÆ)(NãjvôlÆn odbãvnÿ
dçlo!)
odbÆjåt, gl. nesvr{. (odbüjÅ{, odbüjaj¤) - odbijati (VåvÆk odbüjÅ{
pôl pa }e{ dobït polovünu.)
odbït, gl. svr{. (odbîje{, odbîj¤) odbiti (Kulïko }e{ dobït ako
od dçvet odbîje{ trî?)
odebçlet /se/, gl. svr{. (odebçlÆ{
/se/ // odebelîje{ /se/, odebçlæ
/se/ / // odebelîj¤ /se/) - odebljati, udebljati se (^ovïk se låhko
odebçlÆ/odebelîje, a tç{ko oslåbÆ.)
oderåt, gl. svr{. (oderç{, oderû) skinuti ko`u ili njezin povr{inski sloj (ZarûsalÅ j z nogûn
po tlÇ i oderåla v›h p›sta.)
odf›kat /se/, gl. svr{. (odf›kÅ{
/se/, odf›kaj¤ /se/) - odmotati
/se/, odpetljati /se/, odmrsiti
/se/ (SV) (Konëp mi sæ j vås zaf›kÅl, }Ç ~Çda vrïmena zg¤bït
da ga odf›kÅn.)
odgÅjåt, gl. nesvr{. (odgãjÅ{, odgãjaj¤) - odgajati (P›vo su dïcu
nône odgÅjåle i bîlÿ j bëjæ leh
danås.)
odlæpït /se/
odgojït, gl. svr{. (odgojî{, odgojê)
- odgojit (Lîpo si ga odgojïla!
Bôg o~œvÅj da bi ôn pro{âl
kraj kogå/kegå, a da ne pozdråvÆ.)
odgovorït, gl. svr{. (odgovorî{,
odgovorê) - odgovoriti (Odgovorï mu kad te pütÅ.)
odÆlït /se/, gl. svr{. (odülÆ{ /se/,
odülæ /se/) - odijeliti /se/ (Ne
mëre se odÆlït od svõjga këkolota, a tô ëbÆn nî dobrë.)
odjÅdït se, gl. svr{. (odjãdÆ{ se,
odjãdæ se) - odljutiti se (Sî se
odjÅdïla?)
odjïst, gl. svr{. (odjî{, odjidû) odgristi (DîvÆ prÅsåc m¤ j rûku
odjîl.)
odlÅgåt, gl. nesvr{. (odlã‘e{,
odl㑤) - 1. odlagati, stavljati
na odre|eno mjesto (Såk¤da
jûdi smçte odlã`¤.); 2. vaditi
dio ~ega (SV) (Ne odlÅ`ï ve} s
pijåta, tr sÅn ti målo nalo`ïla.)
odlaznït, gl. svr{. (odlåznÆ{, odlåznæ) - na}i slobodnoga vremena (SH) (Odlaznïte se i zapÅlïte
jedân cigarçt.)
odlêt, gl. svr{. (odlijç{, odlijû) odliti (Odlîj målo a{ }e ti se
prolêt.)
odlæpït /se/, gl. svr{. (odläpÆ{ /se/,
odläpæ /se/) - odlijepiti /se/
(isto: odlepÇtit se) (Odlæpül mi
sæ j poplåt na postolÇ!)
odlepÇtit se
430
odlepÇtit se, gl. svr{. (odlepÇtÆ{
se, odlepÇtæ se) - odlijepiti se
(isto: odlæpït /se/) (Poplåt mi
sæ j odlepÇtÆl na postolÇ.)
odmotÅvåt
odmÅtåt /se/, gl. nesvr{. (odmãtÅ{
/se/, odmãtaj¤ /se/) - odmotavati /se/ (KlÇbak mi se odmãtÅ.)
odletçt, gl. svr{. (odletî{, odletê)
- odletjeti (Lâstavice su odletçle.)
odmïcat /se/, gl. nesvr{. (odmî~e{
/se/, odmî~¤ /se/) - odmicati
/se/ (Dõjden do njê, a onå se
odmî~e.)
odlÆvåt, gl. nesvr{. (odlüvÅ{, odlüvaj¤) - odlijevati (Zâ~ tô odlüvÅ{? - A{ bi ti se prolêlo.)
odmÅgåt, gl. nesvr{. (odmã‘e{,
odm㑤) - odmagati (Z ÿtîn
mi sâmo odmã`e{.)
odlo‘ït, gl. svr{. (odlo‘î{, odlo‘ê)
- 1. odlo`iti, staviti na odre|eno mjesto (Odlo`ï vrï}icu i
po~ïni!); 2. odvaditi dio od
~ega (SV) (Nôna, odlo`ï mi!
Ne mëræn tulïko pojïst!)
odmolåt /se/, gl. svr{. (odmolâ{
/se/, odmolâj¤ /se/) - otpustiti
se, popustiti (odnosi se na
spone) (Vîdica sæ j odmolåla.
Zavidãj ju!)
odlu~ævåt, gl. nesvr{. (odlu~ûje{ /
odlu~ävÅ{, odlu~ûj¤/odlu~ävaj¤) - odlu~ivati (Kad o ~emÇ
odlu~ûje{, trîba na sç mïslet.)
odl¤~ït, gl. svr{. (odlœ~Æ{, odlœ~æ)
- odlu~iti (Na kråju smo odl¤~ïli klåst plåsti~næ cjêvi a{ dâ j
bojç.)
õdluka, `. - odluka (Tô j måterina
õdluka i takë }e bït.)
odmo}, gl. svr{. (odmore{, odmor¤) - odmo}i (Nç môrÅ{ mi
pomë}, ma mi nemôj ni odmë}.)
odmÿr, m. Gjd. odmora - odmor
(Dicå su na ëdmoru.)
odmorït se, gl. svr{. (odmorî{ se,
odmorê se) - odmoriti se (Danås re~û »odmorï se«, a p›vo
smo govorïli »po~ïni«!)
odmaknÇt /se/, gl. svr{. (odmåkne{
/se/, odmåkn¤ /se/) - odmaknuti
/se/ (PrësÆn te, odmaknï se
målo!)
odmotåt, gl. svr{. (odmotâ{, odmotâj¤) - 1. odmotati (Odmotåla
si mi dâr za tastïnu.); 2. odvu}i
(Sç si odmotåla sëb¤n va nëv¤
kÇ}u.)
odmÅråt se, gl. nesvr{. (odmãrÅ{
se, odmãraj¤ se) - odmarati se
(Danås re~û »odmãrÅn se«, a
p›vo smo govorïli »po~üvÅn«.)
odmotÅvåt, gl. nesvr{. (odmotãvÅ{, odmotãvaj¤) - odmotavati
(Sï smo odmotÅvåli kulïkÿ j tih
dÅrîh/dârÆh bîlo.)
odmrzÅvåt /se/
431
odmrzÅvåt /se/, gl. nesvr{. (3. l.
jd. odmrzãvÅ /se/, odmrzãvaj¤
/se/) - odmrzavati (Ne smî se
mêso dvãp¤t odmrzÅvåt.)
odm›zn¤t /se/, gl. svr{. (3. l. jd.
odm‹zne /se/ // odm›zne /se/,
odm‹zn¤ /se/ // odm›zn¤ /se/)
- odmrznuti /se/ (Znamï mêso
da ti se odm‹zne/odm›zne!)
odnÅ{åt, gl. nesvr{. (odnã{Å{,
odnã{aj¤) - odna{ati (Sê j k
måteri odnÅ{åla.)
odnavådit /se/, gl. svr{. (odnavådÆ{
/se/, odnavådæ /se/) - odu~iti
/se/, odvi}i /se/ (Odnavådila
sÅn se od mêsa i såd ga ne
mëræn jïst.)
odnçst, gl. svr{. (odnesç{, odnesû)
- odnijeti (Gorîno, odnesï måteri krÇh!)
odnêt, gl. svr{. (odnåme{, odnåm¤) - izvaditi dio iz ve}e cjeline (SH) (Odnamï mi dvê
narãn~e a{ su mi dvê kilå
~Çda!)
 skuodnikud, pril. - 1. odnikud (O

da si do{âl? - Odnikud, nïgdi
 dnikud
nîs bîl!); 2. odnekud (O
z {Çmæ j do{âl!)
odnïmat, gl. nesvr{. (odnïmÅ{,
odnïmaj¤) - vaditi dio iz ve}e
cjeline (Ne odnïmÅj mi narånÅ~! Sç }e se tô pojïst!)
odonœda/odonûd, pril. - odonud
 skud si do{âl? Odonœda/
(O
odonûd.)
odrïn¤t /se/
odnovït se, gl. svr{. (odnovî{ se,
odnovê se) - obu}i novi odjevni predmet (SV) (Danås sÅn
odnovïla kapët!)
odÿvlek, pril. - odavde (SH)
(Odrï`i mi ëdÿvlek dõvlek.)
odovœda/odovûd, pril. - odovud
(Bï‘ odovœda/odovûd da ne
bï{ dëbÆl babutëf.)
odrÅbït, gl. svr{. (odrãbÆ{, odrãbæ)
- prestati rabiti {to, iskoristiti
(SV) (Karijõla mÆ j odrÅbïla pa
sÅn mu j¤ vrnûl.)
odrÅpït, gl. svr{. (odrãpÆ{, odrãpæ)
- u~initi radnju trajnijom i
ja~om (primjerice odspavati
ne{to du`e) (SH) (OdrÅpül sÅn
jednÇ Çru.)
odrædït, gl. svr{. (odrädÆ{, odrädæ)
- odrediti (Njegå smo odrædïli
za präsjednÆka.)
odrç} se, gl. svr{. (odre~ên se,
odre~û se) - odre}i se (SåkÆ bi
svôj këmÿd/komoditêt, a nïkÆ
ga se môrÅ i odrç}.)
odred’Ævåt, gl. nesvr{. (odred’ûje{/
odred’üvÅ{, odred’ûj¤/odred’üvaj¤) - odre|ivati (VåvÆk mu
onå odred’ûje/odred’üvÅ ~å }e
obû} za k må{i.)
odrïn¤t /se/, gl. svr{. (odrîne{ /se/,
odrîn¤ /se/) - odgurnuti /se/
(Odrïni se jå~e z nogåmi pa
}e{ dåjæ sko~ït!)
odrïvat
432
odrïvat, gl. svr{. (odrïvÅ{, odrïvaj¤) - odgurati (Pomorï mi
odrïvat åuto vå strÅn!)
odrïzat, gl. svr{. (odrî‘e{, odr)
- odrezati (Odrï`i mi onakë
dëbÅr këmÅd bûta a{ su mi
dicå na obçdu.)
odr¤bït /se/, gl. svr{. (odrœbÆ{
/se/, odrœbæ /se/) - odrubiti rub
(Odr¤bït }u ti bragç{e i dona{tukåt kulïko rãbÆ.); (Odr¤bïle
su mi se bragç{e.)
odsak¤d/osak¤d, pril. - odsvakud
(Na Trsåt dohãjaj¤ jûdi ësak¤d/ëdsak¤d.)
odselït /se/, gl. svr{. (odsçlÆ{ /se/,
odsçlæ /se/) - odseliti /se/ (Odselïli su se v RÆkÇ.)
odsï}/ocï}/osï}, gl. svr{. (odsÆ~ç{
/ocÆ~ç{/osÆ~ç{, odsÆ~û/ocÆ~û/
 dsikÅl sÅn
osÆ~û) - odsje}i (O
jälvicu za Bo`ï}, na nå{æn komÅdÇ.)
odsl¤‘ït, gl. svr{. (odslœ‘Æ{, odslœ‘æ) - odslu`iti (Odsl¤`ül je
võjsku.)
odvæzåt /se/
od{trapåt, gl. svr{. (od{trapâ{,
od{trapâj¤) - od~epiti, u~initi
cijev ili rupu propusnom (SV)
(S¤sçd nÅn je pëmogÅl od{trapåt cjêv a{ mî nÆsmë imçli {
~în.)
od{ûba, pril. - odmah, u isti ~as
(SH) (Nãjdæn ih od{ûba.)
oduha, `. - zrak (SH) (isto: zrâk)
(Nï{ nî ëduhæ, hëmo målo
vân.)
odumidåt se, gl. svr{. (3. l. jd.
odumidâ se, odumidâj¤ se) navla`iti se, povu}i vlagu (KolÅ~ï su ti se odumidåli a{ je
påla roså nâ nje.)
odurÅn (od¤rna, od¤rno), neodr.
pridj. (komp. od¤rnïjÆ) - neprijazan, oduran, odvratan (Za
nïkÿga/nïkæga ne mëre{ rç}
dÅ j ëdurÅn!)
od¤rnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
od¤rnîjÆ) - neprijazni, odurni,
odvratni (Sëpeta sÅn va butîgi
vïdela onôga/onêga ëd¤rnÿga/
ëd¤rnæga ~ovïka.)
 dvavÆk
odvavik, pril. - oduvijek (O
je sidçla va zådnjæmu bãnku.)
ods¤dït /se/, gl. svr{. (odsœdÆ{
/se/, odsœdæ /se/) - procijeniti,
usuditi se (Da se nÆsï ods¤dîl
taknÇt va njegå!); (Ods¤dül se
da mëre i sko~ül je.)
odvÅ‘åt, gl. nesvr{. (odvã‘a{,
odvã‘aj¤) - odvoziti (SÇ zçmju
su }å odvÅ`åli.)
od{tråfit, gl. svr{. (od{tråfÆ{, od{tråfæ) - otkinuti (SH) (Od{tråfÆl
sÅn målo pogå~æ.)
odvæzåt /se/, gl. svr{. (odvä‘e{
/se/, odv䑤 /se/) - odvezati
/se/ (Pås sæ j odvæzâl i pro{âl!)
odve‘Ævåt
433
odve‘Ævåt, gl. nesvr{. (odve‘ûje{,
odve‘ûj¤) - odvezivati (Ovê
{pigçte mi se odve`ûj¤.)
odvidåt /se/, gl. svr{. (odvidâ{ /se/,
odvidâj¤ /se/) - odviti vijak
(KëmÅ} sÅn vîdicu odvidâl.);
(Vîdica sæ j odvidåla.)
odvidÅvåt /se/, gl. nesvr{. (odvidãvÅ{ /se/, odvidãvaj¤ /se/) odvijati vijak (OdvidÅvãl je i
na kråju m¤ j pÇkla vîdica.)
odvojït, gl. svr{. (odvojî{, odvojê)
- odvojiti (Odvojï tekutjïv¤
këko{u!)
odzvonït, gl. svr{. (3. l. jd. odzvonî, ozvonê) - odzvoniti (Ve} je
põlnæ odzvonïlo, a jo{ jÿj se
nï{ ne kÇhÅ.)
od‘ålovat, gl. svr{. (od‘åluje{,
od‘åluj¤) - prestati `alovati
(Od‘ålovalÅ j lçto dân za mû`æn.)
ofcå, `. Gmn. ovâc, Ajd. ofcu  fce bläjæ!)  ~‹nÅ/~›nÅ
ovca (O
ofcå (va famîliji) - iznimka,
˜ n je
razli~it od ostalih (O
ëdvavÆk bîl ~‹nÅ/~›nÅ ofcå va
famîliji.)
of~âr, m. Gjd. of~Årå - ov~ar (Na
Grëbni{}inÆ j bîlo ~Çda of~Årîh.)
of~arôv (of~arova, of~arovo), pridj.
- koji pripada ov~aru (Tç{kÿ j
of~arëvo dçlo!)
of‹~Ån
of~ãrskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. ov~arski (Nosïli su debêlæ ~ï`me of~ãrskæ.)
of~çtina, `. - ov~etina (U`ålÅ j
nå{a måt ku{}ï} of~çtinæ vå
j¤hÇ klåst.)
of~ïca, `. - mala ovca, ov~ica
(U`ålÅ j nebëga pozÆvåt »Of~ïce, of~ïce, hëte sïmo!«)
of~ïna, `. - velika ili stara, beskorisna ovca (K¤pïli su nïkakove
of~ïne! Vç}æ su i drÇh~ijæ od
nå{ih.); (^å }e{ z ÿnûn of~ïn¤n?
- A ~å }u?! Tr nî za drÇgÿ leh
za ubït.)
ofändit se, gl. svr{. (ofändÆ{ se,
ofändæ se) - uvrijediti se (Nî~
sæ j ofändila, nî je vïdet ve}
dvâ dâna.)
oficijâl, m. Gjd. oficijÅlå - ni`i
~inovnik u javnoj slu`bi (Otåc
jÿj je bîl oficijâl, pa su z
DÅlmâcijæ do{lï sïmo.)
oficîr, m. Gjd. oficÆrå - ~asnik, oficir (FïnÆl je vçlæ {kôle i postâl
oficîr.)
ofîrat, gl. nesvr{. (ofîrÅ{, ofîraj¤)
- ljubovati, udvarati (Naslonül
se j na ~ûn i ofîrÅl jÿj.)
of‹~Ån/of›~Ån (of‹~na/of›~na,
of‹~no/of›~no), neodr. pridj.
(komp. ofÈ~nïji/ofr~nïjÆ) okretan, lagan, spretan, brz,
svemu prilagodljiv (Of›~nÅ j,
sçmu prÆlë`na!)
of‹~nÆ
434
of‹~nÆ/of›~nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. ofÈ~nïjÆ/ofr~nïjÆ) okretni, lagani, spretni, brzi,
svemu prilagodljivi (Ma vïdi
ga ôn of‹~nÆ/of›~nÆ mladï}.)
ofregåt, gl. svr{. (ofregâ{, ofregâj¤) - oribati ~etkom (isto: orîbat, o‘¤lït) (Måt je ofregåla
tlë.)
ofrçtat, gl. nesvr{. (ofrçtÅ{, ofrçtaj¤) - obilaziti oko koga, i}i
za kim radi koristoljublja (SH)
(Tçla bi da jÿj ~â dâ{, vï{ kakë
ofrçtÅ oko tebç.)
ofrïgat, gl. svr{. (ofrïgÅ{, ofrïgaj¤)
- ispr`iti (SV) (OfrïgalÅ j sÅrdçlice i skÇhala paläntu.)
ofri{kåt /se/, gl. svr{. (ofri{kâ{
/se/, ofri{kâj¤ /se/) - osvje`iti
/se/ (SV) (Na pôl p¤tå su se
ofri{kåli i {lï dåje.)
ofrÿntåt se, gl. svr{. (ofrÿntâ{ se,
ofrÿntâj¤ se) - suprotstaviti se
(Bîlo jÆh je månje, a sçjedno
su jÆn se ofrÿntåli.)
ofr¤ntåt, gl. svr{. (ofr¤ntâ{,
ofr¤ntâj¤) - ukoriti, prekoriti
koga (SH) (Dobrë mæ j ofr¤ntâl, alÆ j imêl pråvo.)
ofÇrit /se/, gl. svr{. (ofÇrÆ{ /se/,
ofÇræ /se/) - ope}i /se/ ili
opariti /se/ vrelom vodom ili
parom (isto: opårit /se/, opa‘ôlit) (PrÅsåc se ofÇrÆ pa mu se
va kopånjici znïmaj¤ dlåke.);
(OfÇrila sæ j z vrçlÆn mlÆkôn.)
ograbjåt
ogânj, m. Gjd. ognjå - vatra, oganj
(Buhãnci dõjd¤ i od zÆmê i od
ognjå.)
ogjædåt se, gl. nesvr{. (ogjädÅ{ se,
ogjädÅ se) - ogledati se (Zâ~ se
smîrÿn ogjädÅ{ oko sebç, tr ne
grê nïkÆ zå tob¤n.)
õglava, `. - dio konjske opreme,
˜ glaremenje oko glave (SV) (O
va se klÅdç konjÇ nå glÅvu.)
oglodåt, gl. svr{. (ogloje{, ogloj¤)
- oglodati (SÇ ko{}ïn¤ j oglodåla.)
ogl¤{çt, gl. svr{. (oglœ{Æ{/oglu{îje{,
oglœ{æ/oglu{îj¤) - oglu{iti (Nî
odjedãnp¤t ogl¤{êl, pë~æl je
gl¤{çt s kakëvih pêt lêt.)
ognjên (ognjçna, ognjçno) neodr.
pridj. - ognjen (Vås je ognjên,
bëlÅn je.)
ognjïlo, s. - alat za bru{enje no`a
u obliku `eljezne {ipke s dr{kom (SV) (Z ognjïlÿn se brœsÆ.)
ognjï{}æ, s. - ognji{te (Iskre f›caj¤
z ognjï{}Å.)
ogovÅråt, gl. nesvr{. (ogovãrÅ{,
ogovãraj¤) - ogovarati (^å nî
bojç da ti jå tô re~ên leh da te
sï ogovãraj¤?)
ograbjåt, gl. svr{. (ograbjâ{/
ogråbje{, ograbjâj¤/ogråbj¤)
- grabljama poravnati voz ili
stog sijena (SV) (Ograbjâj tû
lõvnicu a{ ti sêno nå se strâne
{tr{î.)
õgrada
435
õgrada, `. - ograda (Medvïd nÅn
je zrÇ{Æl õgradu pu dvÿrå.)
ogrÅdït, gl. svr{. (ogrãdÆ{, ogrãdæ)
- ograditi (MôrÅt }emo ogrÅdït
lÆhÇ a{ su jçleni sÇ lçtinu popÅslï.)
ogÈdçt/ogrdçt, gl. svr{. (ogÈdî{/
ogrdî{ // ogrdîje{, ogÈdê/ogrdê
// ogrdîj¤) - poru`njeti (Va
mlådostÆ j bÆlå lîpa, pëtlÅ j jâko ogrdçla.)
ogrçst /se/, gl. svr{. (ogrebç{ /se/,
ogrebû /se/) - 1. ogrebati /se/
(Ogreblå sÅn se na bodjât¤
`ïcu.); 2. pren. iskam~iti {to
(Ogreblå sÅn se za jednÇ
knjïgu.)
ogrnÇt /se/, gl. svr{. (og›ne{ /se/,
og›n¤ /se/) - ogrnuti /se/ (isto:
zagrnÇt /se/) (Ogrnï se a{ je
zÆmå.)
og›njat, gl. nesvr{. (og›njÅ{, og›njaj¤) - ogrtati zemljom mladu
biljku (primjerice krumpir)
(isto: zag›njat) (Põlnæ j, a måt
jo{ og›njÅ na lÆhï.)
ogrnjævåt, gl. nesvr{. (ogrnjûje{/
ogrnjävÅ{, ogrnjûj¤/ogrnjävaj¤) - u~estalo ogrtati zemljom
mladu biljku (primjerice krumpir) (U‘åli smo rånije ogrnjævåt.)
ogr¤stït se, gl. svr{. (ogrœstÆ{ se,
ogrœstæ se) - upristojiti se fizi~ki, urediti se ~e{ljaju}i se,
oholïja
briju}i se i sl. (SH) (Såd kad si
se ogr¤stîl, såd lîpo zgjädÅ{.)
ohlÅdït /se/, gl. svr{. (ohlãdÆ{ /se/,
ohlãdæ /se/) - 1. ohladiti /se/
(Jä mi se kafç ohlÅdïlo?);
2. pren. napustiti kakvu zamisao (Bîl je fânj någnjæn Må~eku ma sæ j pëtla ohlÅdîl.)
ohlÅ{tråt/oklÅ{tråt, gl. svr{. (ohlÅ{trâ{/oklÅ{trâ{, ohlÅ{trâj¤/
oklÅ{trâj¤) -1. okresati grane
(SH) (Ohla{tråli/okla{tråli smo
orïh.); 2. pren. operu{ati,
opelje{iti: li{iti koga kakvih
dobara (Skrôz su jih ohla{tråli/
okla{tråli, sç su jÆn zêli.) (isto:
ohlïstit)
ohlïstit, gl. svr{. (ohlïstÆ{, ohlïstæ)
- 1. okresati grane (SH) (Ohlïstili smo orïh.); 2. pren. operu{ati, opelje{iti: li{iti koga kakvih dobara (Skrôz su jih
ohlïstili, sç su jÆn zêli.) (isto:
ohlÅ{tråt/oklÅ{tråt)
oho, uzv. - uzvik iznena|enja
(Oho, i tî si bîl pu må{æ.)
ohÿl (oholå, oholo), neodr. pridj.
 hÿl si
(komp. oholïjÆ) - ohol (O
kod lûke{kÆ pås kî j od oholïjæ
krepâl.)
oholÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
holÿmu/ëhooholîjÆ) - oholi (O
læmu mladï}u nî nïkÆ dëbÅr.)
 hÿl si kod
oholïja, `. - oholost (O
lûke{kÆ pås kî j od oholïjæ krepâl.)
ohvåjit
436
ohvåjit/ohvejåt, gl. svr{. (ohvåjÆ{/
ohvejâ{, ohvåjæ/ohvejâj¤) uprljati, pohabati neki odjevni
predmet (SH) (Ve} si ohvåjÆl/
ohvçjÅl tû nëv¤ måju.)
okÅpåt, gl. nesvr{. (okãpÅ{, okãpaj¤) - okapati, okopavati (Kad
gëd dõjdæn, tî okãpÅ{.)
okçfat, gl. svr{. (okçfÅ{, okçfaj¤)
- 1. o~etkati (Måt m¤ j okçfala
jakçtu a{ m¤ j pÇna p›h¤ta.);
2. pren. o{tro prekoriti i kazniti
(Dobrë mæ j okçfala, zïjalÅ j i
jÅdïla se, a jå ni krÆvå ni d¤`nå.); (Kad je do{âl dëma, okçfala sÅn ga da m¤ j så rït bÆlå
~rjenå.)
okjepûh, m. Gjd. okjep¤hå - pljuska, }u{ka (Dåt }u ti okjepûh
a{ si ga zasl¤`îl.)
oklåpit /se/, gl. svr{. (oklåpÆ{ /se/,
oklåpæ /se/) - 1. objesiti se, povenuti (samo 3. l. jd. i mn.) (VçlÅ j sœ{a pa s¤ perå oklåpjena.)
(SV); 2. pren. snu`diti se (^å si
takë oklåpjæn?)
oklÅtït, gl. svr{. (oklãtÆ{, oklãtæ) kamenjem ({tapom, tu~om i
sl.) otu}i li{}e (ili grane) sa stabla (OklÅtï mi jedân orïh!)
oklebesït/oklæmbesït, gl. svr{.
(oklebçsÆ{/oklæmbçsÆ{, oklebçsæ/oklæmbçsæ) - labavo objesiti
{to tako da visi s obje strane
oslonca (Ne slÅ`ï {ugamân,
leh ga oklebçsi/oklæmbçsi!)
okopåt
õklop, m. - oklop (Nosïli su õklop
pa jæ nïkÆ nî mëgÅl ubït.)
oko, s. (Nmn. m. o~i) - oko (Kad
tÆ j nî~ v ôku, recï »^â j menï
v ôku, nçkÅ j volÇ v rïti!«) 
nå lÆpe o~i - bez primjene
ikakvih kriterija (FïnÆl je {kôlu
nå lÆpe ë~i.)  pâst/napâst
o~i - zavidno gledati u koga ili
u {to (BÆlå sÅn jÆn kÇ}i i napÅslå
ë~i.)  slîpÿ oko, s. - sljepoo~nica (isto: slipoô~nica) (Ne
dâj Bôg da bi{ se udrïla va
slîpÿ ëko. Tô bi ~ovïk i umrît
mëgÅl.)  væzåt komÇ/kemÇ
o~i - sramotiti koga, osobito
obitelj (Ne væ‘ï mi ë~i! Srãn
mæ j pô} i k må{i!)  rç} komÇ/kemÇ ~â v ô~i - izravno,
bez ustezanja i posredni{tva
re}i komu {to (Vrtçla sæ j oko
menç kod må{ka okol vrçlæ
kå{æ i na kråju mÆ j sç reklå v
ô~i.)
okol, prij. - oko (KëmÅ} sÅn ga
obajêl okol pãsa.)
okoli/okolo, pril. - okolo (KûdÅ j
 koli!); (Hëmo ~çstrÅn
{la? O
pa }emo dô} b›`e leh da græmë ëkolo.)
okÿn~åt, gl. svr{. (okÿn~â{, okÿn~âj¤) - dovr{iti, okon~ati (Kad
smo pë~æli kÇ}u dçlat, mïslela
sÅn da nïkad nä}emo okÿn~åt.)
okopåt, gl. svr{. (okopâ{, okopâj¤)
- okopati (Rô‘ice okopâj z
okorÅ~ït
437
hrãsnic¤n. Z matïk¤n bï{ je sç
pët¤kÅl.)
okorÅ~ït/opkorÅ~ït, gl. svr{. (okorã~Æ{/opkorã~Æ{, okorã~æ/opkorã~æ) - opkora~iti (Rêdicu
okorã~Æ{/opkorã~Æ{ i kopâ{.)
õkorÅn (õkÿrna, õkÿrno), neodr.
pridj. (komp. okÿrnïjÆ) - tvrde
kore (Ov orïh je õkorÅn!)
õkÿrnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
okÿrnîjÆ) - tvrde kore (Næ}Ç t›t
tî õkÿrnÆ orïhi.)
okotït se, gl. svr{. (3. l. jd. okotî
se, okotê se) - okotiti se
(odnosi se na `ivotinje) (Må{ka
sæ j okotïla na podÇ.)
okõvrat se, gl. svr{. (okõvrÅ{ se,
okõvraj¤ se) - oporaviti se
(SH) (Fânj vrïmena jÿj nî bîlo
dobrë, ali sæ j, Bëgu hvÅlå,
okõvrala.)
okra~åt, gl. svr{. (3. l. jd. okra~â,
okra~âj¤) - okra~ati, postati
kratkim (odnosi se na kakve tkanine) (OprÅlâ j måju va teplôj
vodï pa njÿj je okra~åla.)
okrhnÇt /se/, gl. svr{. (3. l. jd.
ok›hne /se/, ok›hn¤ /se/) okrhnuti /se/ (odnosi se na
kuhinjsko posu|e) (Påla mÆ j
gamçla na tlë i okrhnÇla se.)
okrÆpït se, gl. svr{. (okrüpÆ{ se,
okrüpæ se) - okrijepiti se (Na
pôl p¤tå smo po~ïn¤li, okrÆpïli
se i {lï dåje.)
olajÅvåt
okrûgÅl (okrûgla, okrûglo), neodr.
pridj. (komp. okruglïjÆ) - okrugao (Kakõv jÆn je stôl? OkrûgÅl.)
okrûglÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
okruglîjÆ) - okrugli (K¤pï jÆn
okrûglÆ stõlnjÅk.)
okrÇnit /se/, gl. svr{. (okrÇnÆ{ /se/,
okrÇnæ /se/) - 1. okititi (OkrÇnili smo bo`ï}njÅk z bë}icami.);
2. pren. neukusno i pretjerano
/se/ ukrasiti (Ma, vïdi målo
kakë sæ j okrÇnila, së zlâtÿ j
klåla nâ se.)
okrvÅvït se, gl. svr{. (okrvãvÆ{ se,
okrvãvæ se) - okrvaviti se (Så
sæ j okrvÅvïla dëk m¤ j zavÆjåla
rånu.)
okÇhat, gl. svr{. (okÇhÅ{, okÇhaj¤)
- opkuhati (OkÇhalÅ j kåv¤l za
ve~çru.)
okuhævåt, gl. nesvr{. (okuhûje{/
okuhävÅ{, okuhûj¤/okuhävaj¤)
- okuhavati (P›vo sæ j rëba
okuhævåla va lÿncîh/lõncÆh
na {pãrhetu.)
okûpat /se/, gl. svr{. (okûpÅ{ /se/,
okûpaj¤ /se/) - okupati /se/
(OkûpÅj se a{ grê{ duhtôru.)
okÇsit, gl. svr{. (okÇsÆ{, okÇsæ) okusiti (Nîs jå nïkad jÅn~çvinæ
okÇsila.)
olajÅvåt, gl. nesvr{. (olajãvÅ{,
olajãvaj¤) - ogovarati zlim jezikom (Sïh nas je olajÅvåla, a
gôrÅ j od sïh nås.)
olîto
438
olîto, s. - 1. debelo crijevo (VåvÆk
jå môrÅn ~ïstit olîta!); 2. krvavica (]êmo storït målo olît?)
(SV)  ne imçt ni za p‹~jæ/
p›~jæ olîta - imati vrlo malo,
˜ n ti nümÅ ni za
gotovo ni{ta (O
p‹~jæ olîta!)
olovÅn (olÿvna, olÿvno), neodr.
pridj. - olovan (Na ÇdicÆ j jednå
ëlÿvna bë}ica da potëne.)
olÿvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - olovni
(K¤pï mi ëlÿvn¤ bë}icu!)
olovo, s. - olovo (Na ÇdicÆ j jednå
bë}ica od ëlova da potëne.)
ÿltâr, m. Gjd. ÿltÅrå - oltar (Va
nå{ÿj crükvÆ j ÿltâr BlÅ`çnæ Divïcæ Marïjæ.)  nî ÿltarï}a prez
kri‘ï}a - ‘ivotne te{ko}e (Sï
re~û da nî ÿltarï}a prez kri‘ï}a
i jÇ{tÿ j takë!)
ÿltarï}, m. - manji, sporedni oltar
(Re~û stârÆ jûdi da nî ÿltarï}a
bez kri`ï}a.)
ol¤pït, gl. svr{. (olœpÆ{, olœpæ) oguliti koru, skinuti lupinu
(Ol¤pï mi narãn~u!)
oma}åt /se/, gl. svr{. (oma}â{ /se/,
oma}âj¤ /se/) - umrljati /se/,
posuti /se/ mrljama (JïlÅ j narãn~u i oma}åla måju.)
omãjtit se, gl. svr{. (omãjtÆ{ se,
omãjtæ se) - okrijepiti se, dobro se najesti (isto: umãjtit se)
(OmãjtÆl si se pu s¤sçdæ pa
sad nä}e{ dëma jïst.)
ôn
omalçtit, gl. svr{. (omalçtÆ{, omalçtæ) - pasti (SH) (]ê se omalçtit
dëli?)
õmama, `. - omama (Jâkÿ j tçplo
i këd dÅ j nïkakova õmama.)
omÅmït, gl. svr{. (omãmÆ{, omãmæ) - omamiti (PopÆlå sÅn `mujï} rakïjæ i zåjedno mæ j omÅmïlo.)
omåzat se, gl. svr{. (omâ‘e{ se,
om⑤ se) - uprljati se (Omåzala sæ j z pçkmezÿn.)
omeh~åt, gl. svr{. (3. l. jd. omeh~â,
omeh~âj¤) - omek{ati (Zåpri
{kåtulu a{ }e kçksi/kçhsi
omeh~åt.)
omçkn¤t, gl. svr{. (3. l. jd. omêkne, omêkn¤) - omek{ati (Zåpri
{kåtulu da kçksi/kçhsi ne
omêkn¤!)
omodrçt, gl. svr{. (omodrÆ{/omodrîje{, omodræ/omodrîj¤) pomodriti, poplaviti (Vås je
omodrêl a{ je ostâl bçz zrÅka.)
om›zn¤t /se/, gl. svr{. (om‹zne
/se/ // om›zne /se/, om‹zn¤ /se/
// omrznû /se/) - ohladiti /se/
(^çkÅn te z obçdon ve} Çru vrimena. Na, vç} sæ j i om›zn¤l.)
om¤lït, gl. svr{. (omœlÆ{, omœlæ)
- okruniti zrnje s klipa ili iz mahune (SV) (Om¤lïli smo fa`ôl.)
˜ n je
ôn (onå, ono), zamj. - on (O
jo{ lâni avÅncâl za kâpota.)
ôn (onâ/onÅ, onô/onÿ), zamj. onaj (^å ôn visôkÆ ti se pija`â?);
onako
439
(^å onâ divõjka ti se pija`â?);
(Onô dÆte mi se smïlÆ.)
onako, pril. - onako (Otåc bülÆ këru z drvå a{ da bi onakë p›vÿ
zagnjÆlçlo.)
onakôv (onakova, onakovo), zamj.
- onakav (Kakëvu bâlu bi{ otêl?
- Onakëvu kakëvu ïmÅ StïpÅn.)
˜ n~as
õn~as, pril. - isti ~as, u~as (O
da sæ j nïkakova {kÇja oprlå i
sï da su vâ nju påli.)
õnda, pril. - 1. onda (Opletï se pa
õnda storï kosïcu.); 2. prije
(Tô j bîlo õnda, såd je sç
drÇh~ijæ.)
ÿndï/ÿndïka, pril. - ondje (vidi:
ændï/ændïka) (Ne plåvÅj tåmo,
a{ je ÿndï/ÿndïka vçlÅ dubüna/
d¤mbüna!)
onesnÅ‘ït se, gl. svr{. (onesnã‘Æ{
se, onesnã‘æ se) - uprljati se
blatom ili izmetom (SH) (OnesnÅ`ïli s¤ se z blåtÿn.)
onesvæstït se, gl. svr{. (onesvästÆ{
se, onesvästæ se) - onesvijestiti
se (Onesvæstïla sæ j va crükvi
a{ nî bîlo zrâka.)
onüstÆ (onãstÅ, onõstÿ) zamj. upravo onaj, upravo ona, upravo ono (Ob¤cï onœst¤ blûzicu.)
˜ np¤t
õnp¤t, pril. - onda, tada (O
dÅ j tâ vÆlå reklå da }e mu frûlica zåvavÆk sëst.)
opÅsnÆ
ÿntråt, pril. - u isti ~as (Blïsnulÿ j
i ÿntråt je zagrmçlo.)
onûda, pril. - onuda (Kûda }emo
pô}? - Onûda.)
onulïk (-a, -o), zamj. - onolika
(Onulïk ~ovïk i onulïka ‘änskÅ, a bojê se paså.)
opÅlït, gl. svr{. (opãlÆ{, opãlæ) 1. opaliti (toplinom) (Ne stôj
blÆzÇ ognjå a{ bi te moglë
opÅlït.); 2. pren. sna`no udariti
(]Ç ti jedân kacët opÅlït!)
opÅråt, gl. svr{. (opãrÅ{, opãraj¤)
- oparati, od{iti (OpÅråt }u
stârÆ bærhân i od tê rëbæ za{ït
nëvÆ.)
opårit /se/, gl. svr{. (opårÆ{ /se/,
opåræ /se/) - opariti /se/, ope}i
/se/ {to parom (isto: ofÇrit /se/,
opa‘ôlit) (Påzi da se ne opårÆ{
kad dîgne{ pokrôv.)
opasâ~, m. Gjd. opasÅ~å - opasa~
(Jo{ ~œvÅ nônotÿv opasâ~ z
p›vÿga/p›væga råta.)
opÅsÅn (opÅsna, opÅsno), neodr.
pridj. (komp. opÅsnïjÆ) - opasan (^œvÅj se a{ ïmaj¤ ëpÅsnoga/ëpÅsnega paså.)
opåsat /se/, gl. svr{. (opâ{e{ /se/,
opâ{¤ /se/) - opasati /se/ pasom
(Opå{i se a{ }e{ bragç{e zg¤bït!)
opÅsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
opÅsnîjÆ) - opasni (On ëpÅsnÆ
pås pohãjÅ po selÇ.)
opåzit
440
opåzit, gl. svr{. (opåzÆ{, opåzæ) zapaziti, zamijetiti (Dë~Æn
opåzÆ zêca, ôn pÇcÅ. Zâto nïkad nï{ ne ulovî.)
opa‘ôlit, gl. svr{. (opa‘ôlÆ{, opa‘ôlæ) - opariti {to vrelom vodom (SV) (isto: ofÇrit /se/, opårit /se/) (KlÅdï vëdu zakÇhat a{
}e nÅn rÅbït za opa`ôlit prÅscå.)
 p}e ga ne
op}e, pril. - uop}e (O
abadâ.)
op}ina, `. - op}ina (PohÅjãl sÅn
va tôj ëp}ini od Põncija do
Pilåta i nï{ nîs stërÆl.)
op}inâr, m. Gjd. op}inÅrå - op}inski slu`benik (Põ} }u målo
op}inÅrï pÆtåt zâ~ nî svïtla va
selÇ.)
op}ÆnskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - koji
se odnosi na op}inu (^ïjÆ j tô
 p}ÆnskÆ!)
këmÅd? - O
ope~ên (ope~enå, ope~eno), neodr.
pridj. - pren. pou~en lo{im iskustvom (Z ÿtê {tôrijæ j zï{Ål
ope~ên i såd påzÆ ~å povädÅ.)
ope~ênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - pren.
upravo onaj koji je pou~en lo{im iskustvom (Ope~ênÆ i na
m›zlo pœ{¤!)
opç} se, gl. svr{. (ope~ç{ se, ope~û se) - pren. ste}i lo{e iskustvo
(Kad se jedÅnpût ope~ç{, drÇgÆ pût }e{ bëjæ mïslet.)
oplçtat /se/
opelîrat/operîrat, gl. svr{. (opelîrÅ{/operîrÅ{, opelîraj¤/operîraj¤) - operirati (Nå{ otåc ve}
fânj slåbo vïdÆ, a jo{ m¤ j i
mrïna pa }e tô môrÅt pô} opelîrat/operîrat.)
operâcija, `. - operacija, kirur{ki
zahvat (^ïstÆn se za operâciju
pa ne smîn nï{ jïst.)
opica, `. - majmun, opica (Na televîziji smo vïdeli ëpice.)
opÆjåk, m. Gjd. opÆjkå - neravan i
neuporabljiv otpadak pri piljenju dasaka (SV) (Donesï målo
opüjkÆh pa }emo je klåst v
ÿgânj.)
opïrat /se/, gl. svr{. (opïrÅ{ /se/,
opïraj¤ /se/) - otvarati /se/ (Oprtå tÆ j butîga. ^å ti se patênt
opïrÅ?)
opituråt, gl. svr{. (opiturâ{, opiturâj¤) - obojadisati, oli~iti (Pr
ti tâ bôjina! Lïpje tæ j opituråla
prô{lÆ pût.)
opjahnÇt, gl. svr{. (opjåhne{,
opjåhn¤) - oplahnuti vodom
(Ne môrÅ{ tô pomÆvåt, vî{ dÅ j
~ïsto, leh ga opjahnï.)
oplçst /se/, gl. svr{. (opletç{ /se/,
opletû /se/) - po~e{ljati /se/
(Opletï se pa õnda storï kosïcu.)
oplçtat /se/, gl. nesvr{. (oplçtÅ{
se, oplçtaj¤ se) - ~e{ljati /se/
(Opletï kosïcu pa ti se nî sïla
ve} do jÇtra oplçtat.)
opletên
441
opletên (opletenå, opleteno),
neodr. pridj. - po~e{ljan (VåvÆk
je imêl ~e{jï} sëb¤n i bîl je
våvÆk opletên.)
opletênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - po~e{ljani (Vïdi ga, tô j ôn, ôn
lîpo opletênÆ.)
oplühat, gl. svr{. (oplühÅ{, oplühaj¤) - posve oplja~kati (SH)
(Skrôz su jih oplühali i tô dok
su jûdi bîli pu må{æ.)
oplï{ivet, gl. svr{. (oplï{ivÆ{/opli{ivîje{, oplï{ivæ/opli{ivîj¤) oplje{ivjeti, izgubiti kosu (Jo{
je mlâd, a ve} je oplï{ivæl.)
oplït, gl. svr{. (oplÆvç{, oplÆvû) oplijeviti (]ê{ dô} menï pomë} plït kad sebï oplÆvç{?)
opõlnæ, pril. - u podne ili oko podneva (Reklâ j da }e dô} jÇtro,
a do{lâ j opõlnæ.)
õpomena/opomena, `. - opomena
(NÆsû ra~¤nï plÅtïli pa jÆn je
do{lå õpomena/ëpomena.)
opomænÇt, gl. svr{. (opomäne{,
opomän¤) - opomenuti (Jo{
}u te jedÅnpût opomænÇt, a
õnda }u te pjÇsn¤t.)
opomïnjat, gl. nesvr{. (opomînje{,
opomînj¤) - opominjati (U~ïtejicÅ j reklå da te smîrÿn opomînje.)
oponÅ{åt, gl. nesvr{. (oponã{Å{,
oponã{aj¤) - opona{ati (K¤m-
oprezÅn
panjâ se z nïkakovÆn de{kï}æn
i va semÇ ga oponã{Å.)
oporåvit /se/, gl. svr{. (oporåvÆ{
/se/, oporåvæ /se/) - oporaviti
/se/ (Dobrë sæ j, hvÅlå Bëgu,
oporåvÆl, kakô j bîlo!)
oporÅvjåt se, gl. nesvr{. (oporãvjÅ{ se, oporãvjaj¤ se) - oporavljati se (Do{ãl je z bÿlnïce
dëma i sad se oporãvjÅ.)
opozümku, pril. - pred zimu, ujesen (Opozümku }emo ‘bukåt,
a{ je sad preteplë.)
oprÅ{}åt, gl. nesvr{. (oprã{}Å{,
oprã{}aj¤) - opra{tati (MôrÅt
}e{ se i tî navådit oprÅ{}åt
drÇgÆn.)
opråt, gl. svr{. (operç{, operû) 1. oprati (Ali si blatnå! Operï
se!); 2. pren. o{tro prekoriti
(]akulåle su na sprÿgëdu dok
je nî Tënak ëprÅl.)
oprãvdat /se/, gl. svr{. (oprãvdÅ{
/se/, oprãvdaj¤ /se/) - opravdati
/se/ (VåvÆk ga oprãvdÅ{, a ôn
tô korïstÆ.)
opråvit, gl. svr{. (opråvÆ{, opråvæ)
- obaviti, urediti, zavr{iti posao
(Ba{ ste tô lîpo opråvile, jâko
sÅn zadovõjna.)
oprezÅn (oprezna, oprezno),
neodr. pridj. (komp. opreznïjÆ)
- oprezan (Kî j jedÅnpût ope~ên, drÇgÆ pût je ëprezÅn.)
opreznÆ
442
opreznÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
 preznÆ
opreznîjÆ) - oprezni (O
ti se ~ovïk nä}e zïlajat, ôn
påzi ~å povädÅ.)
oprît /se/, gl. svr{. (oprç{ /se/,
oprû /se/) - otvoriti /se/ (NïkÆ j
ëprl kançlu i së vÆnë m¤ j
steklë.)
oprostït, gl. svr{. (oprostî{, oprostê) - oprostiti (Oprostï, ali tô
~å si stërÆl je gÿvnarïja.)
oprt (oprtå, oprto), neodr. pridj.
(komp. oprtïjÆ) - otvoren (SV)
(Oprtå tÆ j butîga. ^å ti se
patênt opïrÅ?)
oprtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
oprtîjÆ) - otvoreni (SV) (NÅjdï
kakëvu ëprt¤ butîgu i donesï
nÅn vÿj~â.)
op›tit /se/, gl. svr{. (op›tÆ{ /se/,
op›tæ /se/) - staviti /si/ teret na
le|a (isto: up›tit /se/) (Trîba
znåt op›tit bålu sêna.)
oprÇ‘it /se/, gl. svr{. (oprÇ‘Æ{ /se/,
oprÇ‘æ /se/) - 1. ispru`iti (Nôno bi våvÆk oprÇ‘Æl i izravnâl
skrîvjenÆ ~åval, pa bi ga språvil, da }e mu dobrë dô}.);
2. odmoriti se le`e}i ispru‘eno
(Pëtli obçda se målo oprÇ`Æn i
po~înæn.); (Krü‘i me bolê, môrÅn se målo oprÇ‘it da me
müne.)
opÇka, `. - opeka (Dopejåli su
nÅn opÇke!)
orîbat
opÇrit /se/, gl. svr{. (opÇrÆ{ /se/,
opÇræ /se/) - uvrijediti /se/ (Reklå njÿj je ~å ju slädÆ, a ovâ sæ
j opÇrila.)
op¤stçt, gl. svr{. (3. l. jd. op¤stî/
opustîje, op¤stê/opustîj¤) opustjeti (Nå{a selå su
op¤stçla, sï su {lï }å.)
oputa, `. - pren. `ena nemoralna
pona{anja (SH) (Ne k¤mpanjâj
se z ÿtûn ëput¤n a{ }e kî rç}
da si kod i onå.)
orâ~, m. Gjd. orÅ~å - ora~ (Kî j
imêl ~Çda zemjê, je zvâl orÅ~ï.)
oråt, gl. nesvr{. (orç{, orû) - orati
(Nïkad se orålo s plÇgÿn, a
danåska z måkinami.)
ÿrdinåt, gl. svr{. (ÿrdinâ{, ÿrdinâj¤) - narediti, zapovjediti (^êra
sÅn ti tô ÿrdinåla.)
oræbåc, m. Gjd. oræpcå - vrabac
(Na klobÇk je zataknûl perë
od oræpcå.)
õrganac, m. Gjd. õrgÅnca - usna
harmonika (Lîpo sopç va õrganac!)
ÿrganizîrat, gl. nesvr{. (ÿrganizîrÅ{, ÿrganizîraj¤) - organizirati,
urediti (MôrÅmo sç dobrë ÿrganizîrat.)
õrguje, ‘. mn. - orgulje (Mîh sæ j
rÅbîl va kova~ïjah, za ~çle dïmet, i za sëst na õrgujah.)
orîbat, gl. svr{. (orîbÅ{, orîbaj¤)
- oribati ~etkom (isto: ofregåt,
originâl
443
o‘¤lït) (Orîbala san tlë z bru{kînÿn.)
originâl, m. Gjd. originÅlå - izvornik, original (Zg¤bïli smo originâl, Bôg da ïmÅmo këpiju.)
originålÅn (originãlna, originãlno)
neodr. pridj. (komp. originalnïjÆ) - originalan, izvoran (Zg¤bïli smo originãlnu kazçtu,
Bôg da ïmÅmo këpiju.)
originãlnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
originalnîjÆ) - originalni, izvorni (K¤pïli su jÿj originãln¤ slïku.)
orïh, m. - orah (drvo i plod) (RaspÆlïli su orïh.); (Or¤bïli smo
orïhi.)
orihnjå~a, `. - savija~a punjena
nadjevom od oraha (Zamüsi se
têsto za orihnjå~u od fînæ bêlæ
m¤kê, jâj, kvâsa, cÇkara, måsla, narübÅnæ këricæ od lem¤ncîna, i klÅdç se i sledï} sëli.)
Orïhof~Ån, m. - `itelj mjesta Orehovica (O‘enïla sæ j za Orïhof~Åna.)
Orïhof{}ica, `. - `iteljka mjesta
 ‘enÆl sæ j za OrïOrehovica (O
hof{}icu.)
Orïhovica, `. - top. Orehovica,
najju`nije grobni~ko naselje
(DõlnjÅ Orïhovica, GõrnjÅ
˜ n je z Orïhovicæ,
Orïhovica); (O
büvÅ na Orïhovici.)
orÇd’Æ
orï{i}, m. - sitan orah (NamÇ~Æl
sæ j dëklÆ j st›l tî orï{i}i.)
orï{ina, `. - krupan orah (Påzi da
ti tâ orï{ina ne pÅdç nå glÅvu.)
orïhovica, `. - orahovica, liker od
zelenih oraha (]ê{ bi}erîn orïhovicæ?)
orü‘Æ, s. - ri`a (Za ve~çru smo orü`Æ na mlÆkÇ.)
orü‘ace, s. - ri`a kao osobito
ukusna namirnica (SkÇhÅj mi
målo orü`aca.)
õrkodïjo, uzv. - u vrlo te{koj psovci: »õrko dïjo« (od tal. porco
- prasac, proklet; dio - Bog)
ÿrkodündijo, uzv. - sastavnica {aljivo iskrivljene psovke: põrko/õrko dündijo (tal. porco prasac, d’indijo - puran, indijska ptica)
õrkolâdro, uzv. - {aljiva psovka
(od tal. porco - prasac, proklet;
ladro - lupe‘)
orÇbak, m. Gjd. orÇpka - potpuno
zreo orah s kojega se odvaja
vanjska, mekana kora (isto:
rubjâk) (PobïrÅj sâmo orÇpki,
ovî drÇgÆ }emo kad ozrên¤.)
or¤bït, gl. svr{. (orœbÆ{, orœbæ) skinuti zelenu koru sa zrela
ko{tunjava vo}a (naj~e{}e
oraha) (SV) (Or¤bïli smo orïhi.)
orÇd’Æ, s. - 1. oru|e (NÆsmë imçli
ni orÇd’Å ni munîcijæ.);
oså
444
˜n
2. pren. mu{ko spolovilo (O
sæ j med mu{kîmi hvÅlîl svojîn
orÇd’Æn.)
oså, `. Ajd. osu - osa (U`â bït oså
va bôbujici grëzjÅ.)
osâl, m. Gjd. oslå - magarac (vidi:
tovâr) (Z oslå brïme, oslÇ lågje!)
osÅn, br. - osam (KÇliko tÆ j lêt?
 sÅn.)
-O
osÅndesêt, br. - osamdeset (ImçlÅ
j osÅndesêt lêt kad je umrlå.)
osÅndesätÆ, br. red. - osamdeseti
(OsÅndesätÆh lêt je bÆlå nçsta{ica/nç{ta{ica ÇlÅ/ÇjÅ, kafå,
cikulâdæ i prâha za rëbu pråt.)
osÅnstÿ, br. - osamsto (Kapët je
plÅtïla ësÅnstÿ kûn.)
osÅnstÿtÆ, red. br. - osamstoti
(Klçt¤ j ësÅnstÿtÅ gëdi{njica.)
osavnâjst, br. - osamnaest (Sün jÿj
je napÇnÆl osavnâjst lêt.)
osavnãjstÆ, red. br. - osamnaesti
(KüstÆ si na rædÇ? - OsavnãjstÆ.)
osæknÇt se, gl. svr{. (osäkne{ se,
osäkn¤ se) - obrisati, ispuhati
nos (SH) (Osæknï se, {m›kava
si!)
osin, prij. - osim (Nï{ nî rçkÅl osin
da nî krîv.)
osiromå{et, gl. svr{. (osiromå{Æ{,
osiromå{æ) - osiroma{iti (PedesätÆh lêt su osiromå{eli i jo{
nÆsû do{lï k sebï.)
oslï‘njæn
osÆvçt, gl. svr{. (osÆvî{/osivîje{,
osÆvê/osivîj¤) - posijediti (Fânj
si osÆvêl otkåd smo se zådnjÆ
pût vïdeli.)
oskoru{a/oskoru{ka/oskoru{va,
`. Gmn. oskor¤{/oskor¤{k/
oskoru{Åv - vrsta vo}a: plod
divlje kru{ke (SH) (Va Lopå~Æ i
ëskor¤{/ëskoru{Åk/ëskoru{Åv.)
oskud/oskuda, pril. - odakle (^Çda su matrjÅlå navezlï i zapÇnili vçl¤ {k¤jinu va DÇbini
ëskud su p›vÿ jerînu kopåli.);
(Bôg znâ ëskuda sæ j ôn dëtepÅl.)
oskûst, gl. svr{. (osk¤bç{, osk¤bû)
- i{~upati (SV) (Osk¤bï mu tû
dlå~inu!)
oslåbet, gl. svr{. (oslåbÆ{, oslåbæ)
- 1. oslabjeti (Vlâsi su jÿj oslåbeli.); 2. smr{avjeti (Fânj je
oslåbela pa jÿj bærhân pådÅ.)
oslÅdït se, gl. svr{. (oslãdÆ{ se,
oslãdæ se) - pojesti ne{to slatko
(OslÅdïla sÅn se pu njïh!)
oslænÇt, gl. svr{. (osläne{, oslän¤)
- nehotice opetovano otkinuti
krastu s rane (SV) (Vî{ si bôlicu
oslænÇla.)
oslÆpçt, gl. svr{. (oslüpÆ{/oslipîje{,
oslüpæ/oslipîj¤) - oslijepiti
(OstrÆ‘ï tê frãn`ine a{ }e{ oslÆpçt!)
oslï‘njæn (oslï‘njena, oslï‘njeno),
neodr. pridj. (komp. osli‘njenï-
õsmÆ
445
jÆ) - sluzav (SH) (Rïbe s¤
oslï`njene.)
õsmÆ (-Å, -ÿ), br. - osmi (Grên va
õsmÆ rãzred.)
osmüna, `. Gmn. osmîn - osmina
(OsmünÅ j mojå. Tô sÅn dobïla
po måteri.); (RÅzdÆlïli smo se
na ësan osmîn.)
osnÅ‘ït, gl. svr{. (osnã‘Æ{, osnã‘æ)
- 1. o~istiti (OsnÅ`ïlÅ j kÇ}u a{
}e njÿj plovân dô}.); 2. pren.
povu}i se obeshrabreno ili
posramljeno (SV) (OsnÅ`ül sæ j
kad je ~ûl da môrÅ dçlat.)
oståret, gl. svr{. (ostårÆ{/ostarîje{,
oståræ/ostarîj¤) - ostarjeti (Ne
sÆdï na mrzlôn a{ }e te kësti
bolçt kad ostårÆ{/ostarîje{.)
oståt, gl. svr{. (ostâne{, ostân¤) ostati (]ê{ dô} k menï ako ostânæn dëma?); (Ako nÅn ostâne
betôna/bitûna, zabetonîrat }emo i dêl putï}a.)
ostÅtåk, m. Gjd. ostÅtkå - ostatak
(DevetünÅ j mojå, a ostÅtåk ne
znân ~ïjÆ.)
ostït, gl. nesvr{. (ostî{, ostê) - zalijevati octom (Ne ostï tû salâtu
a{ }e bït prej¤tå.)
ostrgåt, gl. svr{. (ost›‘e{, ost›‘¤)
- oguliti, ostrugati (Kad ost›`e{,
klÅdï ga kÇhat va vrçlu vëdu.)
ostrï} /se/, gl. svr{. (ostrÆ‘ç{ /se/,
ostrÆ‘û /se/) - 1. odrezati no`i-
o{}¤l
cama (OstrÆ`ï tî kÿn~ï}i!);
2. o{i{ati (Lîpo tæ j ostrïgla!)
ostrÇga, `. - kupina, trnje, dra~
(Sç su zapustïli! PÇno njÆn je
ostrûg.)
ostrǑina, `. - gusta kupina, trnje,
dra~ (Pãl je va ostrÇ`ine.)
ostrǑnica, `. - plod kupine
(OstrÇ`nice su jïli! Vî{ da su
jÆn œsta så plÅvå.)
ost›‘ak, m. Gjd. ost›{ka - komad
oguljene kore krumpira (Kåmo
hïtÆ{ ost›{ki?)
ost¤dït /se/, gl. svr{. (ostœdÆ{ /se/,
ostœdæ /se/) - ohladiti /se/ (jelo
ili napitak) (Jä mi se kafç ost¤dïlo?)
os¤dït, gl. svr{. (osœdÆ{, osœdæ), osuditi (Os¤dïlÿ gÅ j na pêt
misêcÆh.)
os¤dït se, gl. svr{. (osœdÆ{ se, osœdæ se) - usuditi se (Os¤dül sæ j
ocÇ rç} nç!)
õsustvo/osustvo, s. - odsustvo (Bül
je po lçti na õsustvu/ësustvu.)
osvanÇt, gl. svr{. (3. l. jd. osvåne)
- osvanuti (OsvanÇlÿ j, ståni
se, græmë kosït!)
osvætït se, gl. svr{. (osvätÆ{ se,
osvätæ se) - zapanjiti se, grdno
se za~uditi (Tçla sÅn se osvætït
kad su mi reklï dÅ j ôn tât.)
o{}¤l (o{}ula, o{}ulo), neodr.
pridj. - ispijen (u licu) (SH)
o{}ulÆ
446
(Dvâ dâna gÅ j tæmperatûra
dr`åla i vç} je ë{}¤l.)
o{}ulÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - ispijeni
(u licu) (Vïdela sÅn onôga/
onêga ë{}ulÿga/ë{}ulæga.)
o{kobjåt, gl. svr{. (o{kobje{, o{kobj¤) - ogrickati (SV) (Mï{ je
o{kobjâl kÿmpîr.)
o{k›bavet, gl. svr{. (o{k›bavÆ{/
o{krbavîje{, o{k›bavæ/o{krbavîj¤) - postati krezub (o{te}enih zuba) (P›vÿ su jûdi mlÅdï o{k›baveli a{ se nî {lÿ zubÅrÇ.)
o{k›bn¤t, gl. svr{. (o{k‹bne{/
o{k›bne{, o{k‹bn¤/o{k›bn¤) otkinuti komadi} (O{k›bnula
sÅn zûb.)
o{potat, gl. svr{. (o{potÅ{, o{potaj¤) - osramotiti, prekoriti (SV)
(Dobrë gÅ j o{pëtala i pråvo
mu bÇdi.)
o{târ, m. Gjd. o{tÅrå - gostioni~ar
(PçtÅr je bîl o{târ.)
o{tÅr (o{trå, o{tro), neodr. pridj.
(komp. o{trïjÆ) - o{tar (Posïkla
sæ j na ë{tÅr nô`.)
o{tarïca, `. - gostioni~arka (Bül je
pu o{tarïcæ pÆtåt ako bi mu
pos¤dïla pâr stolîh/stëlÆh.)
o{tarïja, `. - gostionica (Po nedïji
su mu{kî {lï v ÿ{tarïju.)
o{tãrskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - gostioni~arski (Lîpo nå tÅnko rî`e,
pråvo po o{tãrskÆ.)
otåc
õ{teta/o{teta, `. - od{teta (Jçleni
su nÅn pojïli vås kÿmpîr pa
smo od lofcîh/lëfcÆh iskåli
õ{tetu/ ë{tetu.)
o{tija, uzv. - hostija: u psovci ili u
 {tija, ~å ve} si
~u|enju (SV) (O
do{âl!)
o{trÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
o{trîjÆ) - o{tri (Ma, dãj mi ka˜ v je tûp.)
kôv ë{trÆ nô`! O
o{trïca, `. - 1. o{trica na oru|u ili
oru`ju (O{trïca våvÆk môrÅ bït
ob›njena nåzdÿlu.); 2. vrsta
divlje trave o{trih listova (SV)
(Sê j zarÅslë va o{trïcu.)
o{trït, gl. nesvr{. (o{trî{, o{trê) o{triti (Ve} sÅn trî p¤tï o{trîl ôv
nô` i sëpetÅ j tûp.)
o{t›kn¤t, gl. svr{. (o{t‹kne{/o{t›kne{, o{t‹kn¤/o{t›kn¤) - poodrasti (Bït }e ti lågje kad ti
otrëk målo o{t‹kne/o{t›kne.)
o{trvå, `. - jedan od ~etiriju {tapova {to se prislone uz vertikalni kolac i slu‘e kao konstrukcija za zadijevanje stoga
(^etïre o{trvç se naslënæ na
sto‘jî.)
o{¤{ït /se/, gl. svr{. (o{œ{Æ{ /se/,
o{œ{æ /se/) - osu{iti /se/ (O{¤{ïla
mi sæ j ~rï{njica.)
otåc, m. Gjd. ocå - otac (Tô j od
mõjga ocå.); otåc stârÆ - djed
(isto: }å}a stârÆ) (Môj nôni} je
otêl da ga zovên stârÆ otåc a{
je ôn takë zvâl svõjga dçda.)
otajÅn
447
otajÅn (otÅjna, otÅjno), neodr.
pridj. (komp. otÅjnïjÆ) - onaj
koji ~uva tajnu, povjerljiv (Jâkÿ j ëtajÅn. Kî znâ ~å mu sæ j
tåmo dogodïlo?)
otÅjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
otÅjnîjÆ) - upravo onaj koji ~uva tajnu, povjerljivi (Z ëtÅjnÿga/ëtÅjnæga ~ovïka ne mëre{
nï{ zïv¤}.)
otåræn (otårena, otåreno), neodr.
pridj. - otrt (Stõl je otåræn. Såd
klÅdï stõlnjÅk.)
otårenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - otrti
(KlÅdï `m¤jï na ôn otårenÆ
stôl.)
otava, `. - drugi otkos trave (Kråva
nä}e sêna, a telïca ëtavæ, hëdi
Frâne po trÅvê.)
otelït se, gl. svr{. (3. l. jd. otelî se,
otelê se) - oteliti se (Kråva kâ
sæ j otelïlÅ j mlådÿvna i ïmÅ
mlådÿvno mlÆkë.)
otçt, gl. svr{. - htjeti: a) u izjavnim
i uskli~nim re~enicama u nagla{enu obliku u zna~enju
’ho}u’ i dr. (}Ç, }ç{, }ç, }çmo,
}çte, }ç) (Storï kåko }ç{!;
MïslÆ{ da }e ti kî pomë}? - Ma
}ç!; ^å ga nä}ete më} obrnÇt?
- Aj }çmo!); b) u upitnim re~enicama u nagla{enu obliku u
zna~enju ’ho}u li’ i dr. (}û,
}ê{, }ê, }êmo, }ête, }ê) (]ê{
dô} do menç? - ]Ç!; ]êmo se
otïmat
tû}? - Nä}emo!; ]ête mi pomë}? - ]çmo!); c) u nenagla{enu obliku u zna~enju ’}e’ i
dr. (}u, }e{, }e, }emo, }ete,
}e) (Lîpo }u ga obdçlat.; Orïhi
}emo pobråt kad ozrên¤.);
d) u zanijekanu obliku u zna~enju ’ne}u’ i dr. (næ}Ç, nä}e{/
näte{, nä}e/näte, nä}emo/nätemo, nä}ete/nätete, nä}e/
näte) (]û ti pomë}? - Nä}e{!;
Nä}emo se s våmi bÆvåt!; Zâ~
nä}ete dô}?) (isto: tçt)  ne
otçt ni ~Çt - odlu~no odbijati,
protiviti se (Reklå sÅn jÿj da
}u ju jå zapejåt zdôlu, ali nî
otçla ni ~Çt.)  ne otçt kogå/
kegå ni pogjçdat - prezirno se
odnositi prema komu (Zg¤bïlÅ
j glâvu za njîn, a õn ju nî otêl
ni pogjçdat.)
otêt, gl. svr{. (otme{, otm¤) - oteti, silom oduzeti (Otmï mu
ako ti nä}e dåt.)
othi}ævåt, gl. nesvr{. (othi}ûje{,
othi}ûj¤) - odbacivati (NïkÅ
ofcå nä}e k sebï jãn~i}a, othi}ûje ga!)
othïtit, gl. svr{. (othïtÆ{, othïtæ) odbaciti (Nî låhko tåko dÇgo
othïtit tç`ak kåmÆk.)
otïmat, gl. nesvr{. (otîmje{/otïmÅ{, otîmj¤/otïmaj¤) - otimati
(Ne smî se otîmat od drÇgÿga/
drÇgæga.)
otïrat
448
otïrat, gl. svr{. (otïrÅ{, otïraj¤) otjerati (Mãjko, këmÅ} sÅn ga
otïrala s kÇ}æ onakë pijåna.)
otkåd, pril. - otkada (Nesrï}nÅ j
otkåd sæ j rodïla.)
otkÆdåt, gl. nesvr{. (otküdÅ{,
otküdaj¤) - otkidati (F›ki}i ti se
dçlaj¤ sçjedno kod i makar¤nï
leh se s p›sti pomï}i{no, na
sïtno otküdÅ od têsta.)
otkïn¤t, gl. svr{. (otkîne{ /se/,
otkîn¤ /se/) - otkinuti /se/ (Nîs
mëgÅl otkïn¤t {Æpåk, a{ je g›m
bîl jåko bodjåt.)
otkju~åt /se/, gl. svr{. (otkju~â{
/se/, otkju~âj¤ /se/) - otklju~ati
/se/ (Jçdva smo otkju~åli vrãta.)
otkju~Åvåt /se/, gl. nesvr{. (otkju~ãvÅ{ /se/, otkju~ãvaj¤ /se/) otklju~avati /se/ (PÇkÅl njÿj je
kjû~ dok je otkju~Åvåla vrãta.)
otkrït /se/, gl. svr{. (otkrîje{ /se/,
otkrîj¤ /se/) - otkriti /se/ (isto:
sogrnÇt /se/, sokrït /se/) (Po
no}ï sæ j otkrïla pa sÅn ju pokrïla.)
otkrÆvåt /se/, gl. nesvr{. (otkrüvÅ{
/se/, otkrüvaj¤ /se/) - otkrivati
/se/ (isto: sokrÆvåt /se/) (]ç{
vïdet da ti se po zÆmï nä}e
otkrÆvåt!)
otkrivên/otkrijên (otkrivenå/otkrijenå, otkriveno/otkrijeno),
neodr. pridj. - otkriven (isto:
sokrivên, sog›njæn) (Po sÇ nô}
je otkrivenå pa se prehlãdÆ.)
otpÆvåt
otkrivênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - otkriveni (isto: sokrivênÆ, sog›njenÆ) (Nä}e se, nç, ôn pokrivênÆ prehlÅdït leh otkrivênÆ.)
otku~ævåt /se/, gl. nesvr{. (3. l. jd.
otku~ûje /se/, otku~ûj¤ /se/) otkva~ivati /se/ (P¤ntapç mi se
otku~ûje pa }u ga zg¤bït.)
otkÇ~it /se/, gl. svr{. (3. l. jd.
otkÇ~Æ /se/, otkÇ~æ /se/) - otkva~iti /se/ (Vî{ }e ti se p¤ntapç
otkÇ~it.)
otomÅn, m. - tapecirani le`aj bez
naslona: kanape (D¤rî na ëtomÅnu!)
otopït /se/, gl. svr{. (3. l. jd. otopî
/se/, otopê /se/) - otopiti /se/,
otkraviti /se/ toplinom (Lêd sæ
j otopîl!)
otpejåt, gl. svr{. (otpçje{/otpejâ{,
otpçj¤/otpejâj¤) - odvesti
(Otpejï ga va cimîtær!)
otpejÆvåt, gl. nesvr{. (otpejûje{,
otpejûj¤) - odvoditi (Zâ~ ga
våvÆk tî otpejûje{ kåmo mu
rãbÆ?)
otpivâ~, m. Gjd. otpivÅ~å - osoba
(obi~no dje~ak) koja poma‘e
sve}eniku pri obredu (isto:
ministrânt) (SV) (Sün m¤ j
otpivâ~ pÅ j zadovëjÅn.)
otpÆvåt, gl. nesvr{. (otpüvÅ{, otpüvaj¤) - pomagati sve}eniku pri
obredu, otpjevavati (odnosi se
na crkvenjakovo ili ministrantovo odgovaranje sve}eniku
õtplata
449
tijekom obreda) (isto: ministrîrat) (Plovân må{Æ, a mê`njÅr/
mê‘nÅr otpüvÅ.)
õtplata, `. - otplata (Kåmaru su
zêli na õtplatu.)
otplÅtït, gl. svr{. (otplãtÆ{, otplãtæ)
- otplatiti (Ostålo mÆ j za otplÅtït jo{ dvanâjst rât kredïta za
åvuto.)
otpovædåt, gl. nesvr{. (otpovädÅ{,
otpovädaj¤) - odgovarati (Færmâj ocÇ otpovædåt!)
otpovïdet, gl. svr{. (otpovî{/otpovîje{, otpovê/otpovîj¤) - odgovoriti (KëmÅ} smo ga otpovïdeli
od togå/tegå da se grê kÅråt {
njïmi.)
otpråvit, gl. svr{. (otpråvÆ{, otpråvæ) - 1. otpremiti (Sç smo mu
pari}åli i otpråvili ga na pût.);
2. potjerati (Prosül nas je da
mu posœdÆmo sõldi, a mî smo
ga lîpo otpråvili nçka grê
ëskud je do{âl.)
otpÇ}æn (otpÇ}ena, otpÇ}eno),
neodr. pridj. - otkop~an (ZapÇti bragç{e, vî{ su ti otpÇ}ene!)
otpÇ}enÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - otkop~ani (Pa ne mëre{ zapÇtit
zapÇ}en¤ leh otpÇ}en¤ ku{inälnicu.)
otp¤hnÇt/op¤hnÇt, gl. svr{. (otpœhne{/opœhne{, otpœhn¤/
opœhn¤) - otpuhnuti (TrîbÅ njÿj
otrêst /se/
katrîdu/kÅntrîdu otp¤hnÇt/
op¤hnÇt!); (VçtÅr je nïkamo
dÇgo otp¤hnûl nãlijÿn.)
otpustït, gl. svr{. (otpustî{, otpustê) - 1. otpustiti {to, popustiti
(Otpustï tî lãnci, vü{ da ga dãvæ!); 2. otpustiti koga (Otpustïli
su me z dçla. Kãj }u såd dçlo
nâ}?)
otpÇtit /se/, gl. svr{. (otpÇtÆ{ /se/,
otpÇtæ /se/) - otkop~ati /se/
(OtpÇti kapët!)
otp¤tït /se/, gl. svr{. (otpœtÆ{ /se/,
otpœtæ /se/) - otputiti se, krenuti na put (Sïmi sæ j pozdråvÆl
i otpœtÆl se.)
otræsåt /se/, gl. nesvr{. (oträsÅ{ /se/,
oträsaj¤ /se/) - 1. istresati /se/,
otresati /se/ (Stâli su pred kÇ}¤n i otræsåli snîg z sebç.);
2. pren. obra}ati se komu
osorno, ljutitim i o{trim rije~ima (isto: stræsåt /se/) (Ne oträsÅj se na ocå!)
õtresit (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
otresitïjÆ) - otresit (@ålosna sÅn
jê a{ je od srdå{næ divõj~icæ
poståla õtresita.)
õtresitÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
otresitîjÆ) - otresiti (Sï }e rç}:
»Kî }e se z onûn õtresit¤n mî}¤n igråt«.)
otrêst /se/, gl. svr{. (otræsç{ /se/,
otræsû /se/) - 1. istresti /se/,
otresti /se/ (^å se våvÆk môrÅ{
otræznït se
450
otrêst kÇ}i? Sç mi zmë~Æ{!);
2. pren. obratiti se komu osorno, ljutitim i o{trim rije~ima
(isto: strêst /se/) (G›do sæ j nâ
nju otræslå pa jÿj je pëtli bîlo
`âl.)
otræznït se, gl. svr{. (oträznÆ{ se,
oträznæ se) - otrijezniti se (Våje sæ j otræznîl kad je ‘enÇ
vïdæl.)
ot›gat, gl. svr{. (ot›gÅ{, ot›gaj¤)
- pobrati gro`|e (Ot›gali smo
prô{l¤ {etemânu.)
otrgnÇt, gl. svr{. (ot›gne{, ot›gn¤)
- otrgnuti (Påzi da z grozdï}æn
ne ot›gne{ i kïticu.)
otrgnjævåt, gl. nesvr{. (otrgnjûje{/
otrgnjävÅ{, otrgnjûj¤/otrgnjävaj¤) - otrgavati {to sa ~ega
(Ne otrgnjûj s¤sçdovo grëzjÆ.)
otro~ï}, m. - djete{ce (Kakôv lïp
otro~ï}!)
otrok, m. Gjd. otrokå - dijete
(Dopejï mi otrokå! Jå }u ga
~¤våt!)
õtrÿv/otrÿv, m. Gjd. õtrova/
otrova - otrov (Re~û da se
õtrÿv/ëtrÿv dr`î va mî}erÆh
bëcicah.)
õtrovÅn/otrovÅn (õtrÿvna/otrÿvna, õtrÿvno/otrÿvno), neodr.
pridj. (komp. otrovnïjÆ) - otrovan (Du`eråd je ~‹n/~›n i `ût,
`üvÆ uz vëdu ili kadî j vlâ`no i
re~û dÅ j ëtrovÅn.)
ovako
otrovåt /se/, gl. svr{. (otrûje{ /se/,
otrûj¤ /se/) - otrovati /se/
(Otrovåli su se s pe~œrvami.)
õtrÿvnÆ/otrÿvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. otrovnîjÆ) - otrovni
(Vïdeli smo õtrÿvn¤/ëtrÿvn¤
kå{ku.)
ot›t /se/, gl. svr{. (otåre{ /se/,
otår¤ /se/) - obrisati /se/, otrti
/se/ (Kad otåre{ pijåti, klådi je
v Årmarï}.)
otr¤sït /se/, gl. svr{. (otrœsÆ{ /se/,
otrœsæ /se/) - otresti {to sitno,
otresti se (SV) (Bo`ï}njÅk sæ j
vås otr¤sîl.)
otû}, gl. svr{. (ot¤~ç{, ot¤~û) - otu}i (Ot¤klï su `bÇku z zîda.)
otûjæn (otûjena, otûjeno), neodr.
pridj. - koji je izgubio osjet,
neosjetljiv (SV) (LîvÅ r¤kå m¤
j otûjena.)
otûjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - upravo onaj koji je izgubio osjet
(SV) (Nï{ ne mëre z otûjen¤n
rukûn.)
ot¤jït, gl. svr{. (otœjÆ{, otœjæ) - izgubiti osjet (SV) (Sï p›sti s¤ mi
ot¤jïli od zÆmê.)
ôv (ovâ, ovô), zamj. - ovaj (Sëpeta
sÅn v ÿ{tarïji trçfÆl onôga/onêga
naslanjÅ~å, ali sÅn mu ôv pût
rçkÅl da bi mëgÅl i ôn kadagëd
~â plÅtït.)
ovako, pril. - ovako (isto: evako)
(Dodïjalo mÆ j ve} ovakë
`Ævçt.)
ovakôv
451
ovakôv (ovakova, ovakovo), zamj.
- ovakav (isto: evakôv) (Vçr¤j
mi, bül je ovakôv i imäl je ovakëvo ëko.)
ovãstÆ/ovüstÆ (ovãstÅ, ovõstÿ), zamj.
- upravo ovaj (Dãj mi këmÅd
ovõstÿga/ovästæga sïra!)
õv~jÆ (-Å, -æ), pridj. - ov~ji (Krãvjæ
mlÆkë smo prodÅvåle, a od
õv~jæga sæ j dçlÅl sîr.)
ÿvdï/ÿvdïka, pril. - ovdje (isto:
ævdï/ævdïka) (Kãj si? Oˉ vdï/ÿvdïka!)
ovûda, pril. - ovuda (isto: evûda)
(U`åli su bÆ`åt ovûda, a danås
nî nïjednoga/nïjednega ditçta.)
ovulïk (-a, -o), zamj. - ovolik (Kulïka dÅ j bÆlå tâ kå{ka? - Ovulïka.)
ozdãvna, pril. - odavno (NÆsï tâ
bœrnjÅk ozdãvna otrlå, a poznâj¤ se p›sti.)
ozdolå/ozdôla, pril. - 1. odozdo
(Ako znåme{ tô ~â j ozdolå/
ozdôla, sç }e påst.); 2. iz Rijeke (Do{lâ j ozdolå z bÇsÿn
na põlnæ.)
ozdomi, pril. - iz svoje ku}e (SH)
(Donesï lâpi{ ëzdomi.)
ozdråvet, gl. svr{. (ozdråvÆ{/ozdravîje{, ozdråvæ/ozdravîj¤) ozdraviti (Dogodïlo sæ j ~Çdo!
OzdråvelÅ j nå prÅv Bëga.)
ozelençt, gl. svr{. (ozelenî{/ozelenîje{, ozelenê/ozelenîj¤) -
o‘çnjenÆ
ozelenjeti (Prÿlç}Æ j i sê j lîpo
ozelençlo!)
ozgorå/ozgôra, pril. - odozgo
([ãl je ozgorå/ozgôra zdôlu.)
ozÆvåt se, gl. svr{. (ozüvÅ{ se/ozüvje{ se, ozüvaj¤ se/ozüvj¤ se) odazivati se (Kadagëd si ga
zvâl za dçlat, våvÆk ti sæ j ozÆvâl.)
ozlædït /se/, gl. svr{. (ozlädÆ{ /se/,
ozlædæ /se/) - ozlijediti /se/
(PålÅ j i ozlædïla se.)
ozn¤trå, pril. - iznutra (Nãjprvÿ
zïhitÅj sç ozn¤trå pa õnda rædï.)
ozvanå, pril. - izvana (P›vo su sç
kÇ}e imçle zâhod ozvanå i nî
bîlo ovê mçhkæ hãrtæ leh sæ j
nastrïglo ili napÅrålo kakëvih
novîn.)
o‘bukåt, gl. svr{. (o‘bukâ{, o‘bukâj¤) - o`bukati (O`bÇkali su
kÇ}u.)
o‘enït se, gl. svr{. (o‘çnÆ{ se, o‘çnæ
se) - o`eniti se, udati se (Pu nås
se i mu{kî i `änskæ o`çnæ.)
o‘çnja, `. - mlado`enja, `enik (Sï
su do{lï, a o`çnjæ nî.)
o‘çnjæn (o‘çnjena, o‘çnjeno),
neodr. pridj. - o‘enjen, udana
(Alärgi~Ån je nâ nju, a môrÅ ju
trpçt a{ je o‘çnjena za njegëvoga/njegëvega bråta.)
o‘çnjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - o‘enjeni, udana (Dâ j såd z nïkakov¤n o‘çnjen¤n.)
o‘êt
452
o‘êt, gl. svr{. (o‘me{, o‘m¤) ocijediti, o`eti (O`mï stomånju
p›vÿ leh ~å ju razg›ne{.)
o‘ç‘i, uzv. - uzvik poticanja na
`ivost (u plesu, sviranju i sl.)
(SH) (KÆgëd bi zazïjÅl »o‘ç‘i«
i pë~æli bi sëst.)
o‘ïmat /se/, gl. nesvr{. (o‘îmje{
/se/ // o‘ïmÅ{ /se/, o‘îmj¤ /se/
// o‘ïmaj¤ /se/) - 1. rukama o`imati, sukanjem cijediti (Rûke
me bolê a{ ve} dvê Çre o‘ïmÅn/o‘îmjæn.); 2. pren. ne}kati se pri jelu, nevoljko jesti
(SV) (^å se o`ïmÅ{ nad otûn
hrÅnûn?)
o‘vekjåt
o‘Ævçt, gl. svr{. (o‘Ævî{/o‘ivîje{,
o‘Ævê/o‘ivîj¤) - o`ivjeti (Bîlo
m¤ j jâko slåbo. KëmÅ} su ga
o‘Ævçli.)
o‘¤lït, gl. svr{. (o‘œlÆ{, o‘œlæ) oribati (isto: ofregåt, orîbat)
(Måt je o‘¤lïla tlë.)
o‘¤tçt, gl. svr{. (o‘œtÆ{/o‘utîje{,
o‘œtæ/o‘utîj¤) - po`utjeti (O
pozümku så perå o‘œtæ/o‘utîj¤.)
o‘vekjåt, gl. svr{. (o‘vekjâ{/o‘vçkje{, o‘vekjâj¤/o‘vçkj¤) - proprati rublje na ruke (AM) (Tû
måju leh målo o‘vekjï/o‘vekjâj, sâmo smrdî po potÇ.)
pa
453
pajåt
P
pa, vez. - 1. pa (SprÅznül mi sæ j
akomulâtÿr, pa smo rïvali
åvuto skoro do Drå`Æc.); 2. tek
(Opletï se pa õnda storï kosïcu.); (Kakëvi su pa fa`olïne,
kad je mo{njïca takë velïka?)
pacakamîn, m. - dimnja~ar (Danås sï re~û dümja~År, a p›vÿ se
reklë pacakamîn.)
pa~åt se, gl. nesvr{. (pa~â{ se,
pa~âj¤ se) - mije{ati se, pa~ati
se u {to (Ne pa~âj se vâ tô, tô
nî tvojç dçlo!)
på~e, ~est. - doista, uzgred: rije~ca kojom se iskazuje da se govornik dosjetio ~ega (isto: pråvo) (På~e, pozÅbül sÅn da jÇtra
rê{ v RÆkÇ.)
pÅ~ït, gl. nesvr{. (pã~Æ{, pã~æ) smetati (PrësÆn te, hôj }å s kÇ}e, a{ mi lçh pã~Æ{.)
på}Ån (på}na, på}no), neodr.
pridj. (komp. pa}nïjÆ) - podrugljivo: zgodan, spretan, prikladan (Bå{ si på}na za na fak¤ltêt pô}, a ne znâ{ lîpo pÆsåt.)
pådavica, `. - padavica, epilepsija
(Sestrå mu, Bôg nas o~œvÅj,
ïmÅ pådavicu!)
pådat, gl. nesvr{. (pådÅ{, pådaj¤)
- 1. padati (Z borå pådaj¤ iglï-
ce pa ga jûdi ne vôlæ oko
kÇ}æ.); 2. klonulo, mlohavo se
objesiti (Nîs ba{ v›lÆ a{ mi têlo
pådÅ.)
padêl/padçla, `. Gjd. padçlæ plitka posuda za kuhanje hrane (Påzi, a{ }e{ båtit padêl/
padçlu z mlÆkôn!)
padçlica, ‘. - mala padela (Padçlice
mi rãbe za pospråvit ~a ostâne
od obçda.)
padçlina, ‘. - velika ili stara padela (Pohïtala sÅn sç onê padçline }å!)
padÆgåt, gl. nesvr{. (padügÅ{, padügaj¤) - lagati, ’mutiti’, ’farbati’ (Pu{}ãj ga, õn ti lçh padügÅ!)
pådobrÅn, m. Gjd. pådobrana padobran (I ôn skã~e s pådobranÿn.)
padobrånac, m. Gjd. padobrãnca
˜ n je nãjbojÆ
- padobranac (O
med pådobrÅnci.)
padovanïja, `. - gospodstvo, bogatunstvo, gavanstvo (Bogat¤nï
su imçli padovanïje.)
pâj, m. pÅjå - zajima~a, kutlja~a
(Za obçd pojî dvâ pÅjå j¤hê, i
tô m¤ j së jîdo.)
pajåt, gl. nesvr{. (pajâ{, pajâj¤) vaditi teku}inu manjom posu-
pÅjdâ{
454
dom iz ve}e (PëpÆli su skoro
sÇ j¤hÇ, pa j môrÅl pajåt po
dnÇ lÿncå.)
pÅjdâ{, m. Gjd. pÅjdÅ{å - 1. zastarj.
sudrug, suradnik (isto: tovâru{)
(Bï‘ded Ivân, kad je ostâl dovåc, t¤‘ül se svojîn pÅjdÅ{ôn
da mu fålÆ në}nÆ pÅjdâ{.);
2. ubla‘. mu{ko spolovilo
(Nôno mÆ j rçkal da språvÆn
»pÅjdÅ{å« va gå}e, a{ ga nïkÆ
ne smî vïdet.)
pÅjda{ïna, `. - stari pajda{ (^çka
te v ÿ{tarïji ôn tvôj pÅjda{ïna.)
pajï}, m. - mali paj (Gulâ{ znïmÅjte na pijåti z pajï}æn.)
pajïna, ‘. - veliki ili stari paj (^å
ne hïti{ }å tâ pajïnu?)
pajôl, m. - du`inska mjera (DozÆdåt }emo jo{ jedân pajôl kÇ}æ.)
pÅjsït, gl. nesvr{. (pãjsÆ{, pãjsæ) jetko zaudarati po neopranosti,
za~inima, alkoholnom vrenju
(Kad bi ôn onakë pijân do{âl
na svçt, cêla bi kÇ}a od njegå
pÅjsïla.)
pajuzdråt se, gl. nesvr{. (pajuzdrâ{ se, pajuzdrâj¤ se) - pra}akati se u vodi (SV) (Di~ïna
se pajuzdrâj¤ va Ri~ïni pëd
jÅzÿn.)
pak, vez. - pa, pak (Pak, ~a zãtÿ
~å tî tô ne vôlÆ{?)
pakâl, m. Gjd. paklå - pakao (Ne
kjanï, d¤{å }e ti gorçt va paklÇ!)
palãndra
pakçt, m. - paket, zamotak (Na
pë{ti te ~çkÅ pakçt!)
pakçti}, m. - mali paket (Têta,
dãjte mi pakçti} `vâk!)
pakçtina, `. - velik, te`ak, nezgrapan paket (Zapejï me z åutÿn,
ne mëræn sÅmå domotåt tulïk
pakçtinu.)
paklên (paklçna, paklçno), neodr.
pridj. (komp. paklenïjÆ) - paklen (Ovô lçtÿ j paklçno.)
paklênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
paklenîjÆ) - pakleni (StârÆ jûdi
su se bâli Bëga i ognjå paklênÿga/paklênæga.)
paklänskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - paklenski (Kod dÅ j sâm vrâg paklänski vâ tÿ kopïtÿn zagåzÆl.)
pâl, m. - stup (SV) (isto: stûp) (Verãnda stojî na dvâ pâla.)
palåc, m. - pala~a (Mlikarïce su
mlÆkë znÅ{åle avæntôrÿn po
rü{kÆh palåcÆh.)
pålac, m. Gjd. pãlca - palac (prst)
(Zlomül je obadvâ pãlca na
rukåh.)
pala~înka, `. Gmn. pala~ïnÅk pala~inka (SåkÆ ve~ær bi jîl tê
pala~înke, ne znân ~å vïdi va
njïh.)
palãndra, `. Gmn. palândÅr prostitutka, drolja; propalica
(SV) (PotïrÅj s kÇ}e tû palãndru!)
pãl~i}
455
pãl~i}, m. - dje~ji prst palac (PokÅ`ï mi tâ pãl~i} kî te bolî!)
pãl~i}, m. - vrsta ptice (Pãl~i}i
u`âj¤ letçt blÆzÇ kû}.)
pãl~ina, `. - veliki, ru`ni palac (Jå
po nônotu ïmÅn ovî vçlÆ pãl~ini.)
palänta, `. Gmn. palçnÅt - ~vrsta
ka{a od kukuruznoga bra{na
(palänta golïca - bez krumpira;
palänta kÿmpirïca [kÿÜpirïca]
- gusta kukuruzna ka{a ukuhana na krumpiru i vodi u kojoj
je kuhan) (Pojül je bokûn sïra i
palänte i {âl nåzÅd dçlat.) 
trîba jo{ ~Çda paläntæ pojïst 1. mnogo }e jo{ vremena pro}i (Dëkli onå fïnÆ {kôlu trîba
jo{ ~Çda paläntæ pojïst.);
2. biti mlad, nezreo (Nî ôn bçdast, ali trîba jo{ ~Çda paläntæ
pojïst da mëre s plëvanÿn
povædåt.)
paläntica, `. - mala palenta (Za
nås dvïh je dësti paläntica.)
paläntica, `. - plod gloga: gloginja
(isto: trnÇli}) (Paläntice su
dobrç za jist, ma su {tÇfne za
pobïrat.)
palæntâr, m. Gjd. palæntÅrå - plosnata drvena mije{alica za palentu (S palæntÅrôn sæ j gnjëcal
kÿmpîr va pinjåti.)
palæntarï}, m. - mali ili dje~ji
palentar (Kad sÅn bilå mï}i{na,
pãlma
otåc je i menï na~inîl palæntarï}, da se ëdmala Ç~Æn kÇhat
paläntu.)
palæntarïna, `. - nezgrapni ili stari ili odbojni palentar (Jå palæntÅrÇ re~ên palæntarïna, a{
sÅn { njîn znâl dobït.)
pålica, `. - {tap, batina (KrabÇje
su bîle g›de. Imçle su dûgi
zvÿncï na {pÅgÇ i måske kod
medvïdi. Sprêda njïh je {âl
kÿmadânt s pålicun. Sï smo
bÆ`åli pred njïmi.)
påli~ica, `. - mala ili tanka palica
(Måt je }apåla kakëvu påli~icu, a otåc bi dogråbÆl påli~inu,
pa udrï!)
påli~ina, ‘. - stara, ru‘na ili odbojna palica (Måt je }apåla
kakëvu påli~icu, a otåc bi
dogråbÆl påli~inu, pa udrï!)
pÅlït, gl. nesvr{. (pãlÆ{, pãlæ) - paliti (Krçmeni}/krçmi~i} se j stro{îl! Zãtÿ makinçta ne pãlÆ.)
pali‘åt, gl. nesvr{. (pali‘â{, pali‘âj¤) - 1. tro{iti mnogo ogrijeva
zimi (Mepãr da }emo i ovû zîmu dësti pali‘åt.); 2. dovla~iti
teret iz koridora u brodskoj
{tivi pod grotlo {tive (SV)
pãlma, `. Gmn. pâlm - palma
(Imçli smo pred kÇ}¤n trî, alÆ j
onâ zÆmå osÅndesêt i pätæ
{¤ndråla i pãlmu i mlâd¤ pãlmicu i vçl¤ pãlminu.)
pãlmica
456
pãlmica, `. - mlada, nje`na palma
(Imçli smo pred kÇ}¤n trî, alÆ j
onâ zÆmå osÅndesêt i pätæ
{¤ndråla i pãlmu i mlâd¤ pãlmicu i vçl¤ pãlminu.)
pãlmina, `. - ru`na, stara palma
(Imçli smo pred kÇ}¤n trî, alÆ j
onâ zÆmå osÅndesêt i pätæ
{¤ndråla i pãlmu i mlâd¤ pãlmicu i vçl¤ pãlminu.)
pâlt, m. Gjd. pãlta - tvornica
duhana (JÇbÅ j dçlala na pãltu
z drÇgÆmi pãltaricami.)
pãltarica, `. - radnica u tvornici
duhana (JÇbÅ j dçlala na pãltu
z drÇgÆmi pãltaricami.)
påmæt, `. Gjd. påmæti, Ljd. pamætï
- pamet (Pu{}âj ga, vî{ da ïmÅ
dî~j¤ påmæt!)  solït komÇ/
kemÇ påmæt - nametati svoje
mi{ljenje, neprestano nepotrebno pou~avati (Bålavac, õn
}e menï påmæt solït, a jo{ mu
se pläne rïti dr‘ê.)  s pametûn se posvådit - biti lud, poludjeti (Tî kod da si se s pametûn posvådÆl! ^å to }ãmpa{?)
påmetÅn (påmetna, påmetno),
neodr. pridj. (komp. pametnïjÆ)
- pametan (Ma ~å tô bjÇzgÅ{?
MÇ~ ako nümÅ{ ~â pametnïjæ
za rç}.)
påmetit, gl. nesvr{. (påmetÆ{, påmetæ) - sje}ati se, pamtiti (Jå
ve} slåbo påmetÆn.)
pÅntomîna
påmetnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pametnîjÆ) - pametni (Trîba
vçrovat påmetnÆn jûdæn.)
pãmpuh [pãÜpuh], m. - trbu{~i}
(obi~no u djece) (SV) (Kakôv
srdå~nÆ pãmpuh!)
pãmtit [pãntit], gl. nesvr{. (pãmtÆ{
[pãntÆ{], pãmtæ [pãntæ]) pamtiti (Ne pãmtÆn dÅ j tô bîlo
za mõjga vrïmena.)
pÅncçta, `. - slanina s potrbu{ine
pro{arana mesom (Vås stõlnjÅk
mi u`â bït mâsÅn od pÅncçtæ.)
pÅncçtica, `. - tanka, ukusna panceta (K¤pï jo{ ovakëvæ pÅncçticæ.)
pÅndûr, m. Gjd. pÅnd¤rå - policijski stra`ar (Nôno jÆn je bîl
pÅndûr, pa ïmÅju prÆ}ëk PÅnd¤rëvi.)
panîn, m. - pecivo u obliku hljep~i}a (Za marändu pojîn kakôv
panîn.)
pÅntigân, m. - {takor (PÅntigânÆh
je nãjve} v RÆkï va onîh stârÆh
kÇ}inah.)
pÅntiganï}, m. - mali ili mladi
pantigan (Znâ{ da sÅn jÇtro
pred konëb¤n vïdela jednogå/
jednegå pÅntiganï}a!)
pÅntiganïna, `. - velik, odbojan
pantigan (Vïdela sÅn mrtvogå/
mrtvegå pÅntiganïnu.)
pÅntomîna, `. - komedija, neozbiljnost, budala{tina, ludorija (^å
tÆ j, ~å dçlÅ{ tê pÅntomîne?)
pânj
457
pânj, m. Gjd. pÅnjå - panj (Okol
pÅnjå su zï{le pe~œrbe.)
panjï}, m. - malen, slab panj (Nî
~Çdo dÅ j posahnÇlo, vî{ kåko
m¤ j slåb panjï}.)
panjïna, `. - veliki, stari panj kojim se treba pomu~iti (I dâj i
dâj, i këmÅ} sÅn zïkopÅl ta
panjïnu.)
panjoka, `. - kruh okrugla oblika
(SV) (Dësti nÅn je dvîn pôl panjëkæ.)
panjo~ica, `. - mala panjoka (^â
j menï sÅmomÇ cêlu panjë~icu
za marändu pojïst.)
panjo~ina, `. - velika panjoka (Tâ
panjë~ina tÆ j od tâprvidân,
hïti ju va pomïje prÅscên.)
pâpa, `. - crkveni poglavar, papa
(SåkÅ ~âst pâpi Ivånu Pãvlu
DrÇgÿn.)
papagâlo, m. Gjd. papagâlota papagaj, papiga (ZamÇkni
målo, `værgâ{ kod papagâlo!)
pÅpåk, m. Gjd. pÅpkå - papak
(PÅpkï ïmaj¤ prÅscï, kozç,
ëfce i kråve.)
papâr, m. Gjd. paprå - papar (Kad
se fa‘ôl skÇhÅ, õnda se zasmo~î
mÅstûn, dodâ se paprå, k¤n{ärvæ, sëli, petrsïna, jedân lîst
jåvorikæ da lïpjæ di{î.)
påpat/papåt, gl. nesvr{. (påpÅ{/
papâ{, påpaj¤/papâj¤) - jesti
paprït
(izraz za djecu) (MôrÅ{ påpat,
pa }ç{ velïk narâst kod VçlÆ
Jô`e.)
pÅp~ï}, m. - mali papak (Jãn~i}
ima mî}Æ pÅp~ï}i.)
pÅp~ïna, `. - veliki papak (Vôl
ïmÅ vçlÆ pÅp~ïne.)
pâpica, `. - ko{tica s jezgrom u
plodu biljke (Kad jî{ ~rï{nje,
ne hïtÅj pâpice okolo.)
paprên (paprenå, papreno), neodr.
pridj. (komp. paprenïjÆ) - papren, `estok (Ne vôlÆn prevç}
paprenÇ hrÅnÇ.)
paprênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
paprenîjÆ) - papreni, `estoki
(Måmo, ne dãvÅj mu paprênÿ
jïst.)
påprika, `. - paprika (Fa`õl se
såko målo podlüvÅ da se ne bï
prism¤dîl. Dodâ se kapÇlæ,
cesnå, {çjina, påprikæ. Da
bûde bëjÆ gÇ{t, klÅdç se
kobasïca, lçbra ili prã{}Å
no‘ïca.)
påpri~ica, `. - mala paprika (Dâ
ti se pija`âj¤ kïselæ påpri~ice?)
påpri~ina, ‘. - velika paprika (Tästæ påpri~ine su mi prevelïke
za pÇnit.)
paprït, gl. nesvr{. (paprî{, paprê)
- papriti (Tî prevç} paprî{ ta
gulâ{.)
papÇ~a
458
papÇ~a, `. - 1. ru~no ra|ena platnena obu}a (P›vÿ su `änskæ
dëma dçlale papÇ~e.); 2. papu~a, ku}na obu}a (isto: cavåta/~avåta) (PapÇ~e se obûj¤
pred vrãti.)
papÇ~ica, `. - 1. ru~no ra|ena
platnena obu}a za mala stopala (Nôna mi j nar¤~ïla papÇ~ice.); 2. ku}na obu}a za mala
stopala (isto: cavåtica/~avåtica) (Obûj papÇ~ice a{ }e{ se
prehlÅdït!)
papÇ~ina, `. - 1. ru~no ra|ena
platnena obu}a za velika stopala (Za storït takëve papÇ~ine
mi rãbÆ ~Çda gÇmæ.); 2. velika
papu~a (isto: cavåtina/~avåtina) (Kãj si na{lå tê vçlæ papÇ~ine?)
pâr, m. Ljd. pÅrÇ - par (Dicå z
vrtï}a våvÆk hëdæ va pÅrÇ.)
par, pril. - nekoliko, malo, neveliko koli~inom (Naberï jÿj pâr
{ip~ï}Æh!)
parabçla, `. - automatsko ru~no
oru`je (SV) (Za parabçlu sÅn
~ûl od nôni}a kî j bîl va råtu.)
paradân, m. - mjesto dodira bo}e
s bo~nom stranicom bo}ali{ta
(~est izraz kod bo}anja: Udrï
ju od paradâna zna~i »udari
bo}om tako da se prije sudara
s drugom bo}om odbije o
bo~ni zid«)
påredina
parânk, m. Gjd. parãnka - koloturnik (SV) (Za dÆgåt betôn na
plë~u rÅbït }e nÅn parânk.)
parapçt, m. - ure|eni dio terena
ispred ku}noga ulaza (SåkÆ
dân pomçtÅn parapçt.)
parapçti}, m. - mali parapet (KÇ}Å j mï}i{na, pÅ j mï}i{Ån i parapçti} pred njûn.)
parapçtina, `. - veliki, ru`ni parapet ([tufåla sÅn se såkÆ dân
pomçtat ôv parapçtinu.)
pårat, gl. nesvr{. - misliti, predmnijevati (SV) (javlja se samo
u 1. licu jd. prezenta: Jå pårÅn
da imâ{ pråvo.)
pÅråt, gl. nesvr{. (pãrÅ{, pãraj¤)
- parati (Ne pãrÅj tâ dêsnÆ, leh
lîvÆ rukâv.)
paråt se, gl. nesvr{. (parâ{ se, parâj¤ se) - ~initi se, pri~injati se
(Parâ{ se kod kakôv mladï}, a
jûr ïmÅ{ ~Çda lêt.)
par}ævåt, gl. nesvr{. (pÅr}ûje{,
pÅr}ûj¤) - kretati na put (K¤pïla sÅn hãrtu i na trî Çre pÅr}ûjæn.)
påræd, m. - pregradni zid u ku}i
(Tô j p›vÿ bÆlå vçlÅ prostorïja,
pa smo ju pregrÅdïli pårædÿn.)
pårædi}, m. - tanak pregradni zid
(Med dvïmi kåmarami je leh
pårædi}.)
påredina, `. - veliki, ru`ni, nepotrebni pared (ZrÇ{i ôv påredinu.)
pari}ân
459
pari}ân (-a, -o), neodr. pridj. pripravan, spreman (SV) (VåvÆk
je pari}ân za nå tÅnci, da bi
takë za dçlo!)
pari}ânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - pripravni, spremni (SV) (Zælå sÅn
sëb¤n pari}ân¤ bõr{u.)
pari}åt, gl. svr{. (pari}â{, pari}âj¤) - pripremiti (Pari}ãl je
bagåj/bagûj i pãrtÆl.)
pari}ævåt /se/, gl. nesvr{. (pari}ûje{ /se/ // pari}ävÅ{ /se/,
pari}ûj¤ /se/ // pari}ävaj¤ /se/)
- pripremati /se/ (Trî mïseci su
se pari}ævåli za ôv pîr!)
parôn, m. - gospodar (Parôn, jê
vÅn parôna dëma?)
parôna, `. - gospodarica (Parôna,
jê vÅn parôn dëma?)
parônica, `. - mlada ili mila parona (LîpÅ mojå parônica, kakë ste mi ~â?)
pÅrtänca, `. Gmn. pÅrtçnÅc - polazak na put (Kåd tÆ j pÅrtänca?)
pÅrtîda, `. - krug (ciklus) u putovanju ili igri (Ovû pÅrtîdu sÅn
jå dëbÆl.)
pãrtit, gl. svr{. (pãrtÆ{, pãrtæ) - krenuti na put (Pari}ãl je bagåj/
bagûj i pãrtÆl.)
pâs, m. - 1. pojas (Va Lûke`Æh je
fânj `ãnskÆh imçlo kolãjne do
pâsa.); 2. remen, pojas (isto:
påsat
centurîn/cinturîn, rçmæn)
(KlÅdï pâs da ti bragç{e ne
pÅdû!)
pås, m. Gjd. paså - pas, pseto (Nî
ti tâ pås ëno za ~å sû ti ga
prëdÅli! Tô j ba{târd.)  lå~Ån
kod pås - jako gladan (Nôna,
jê obçd a{ sÅn lå~Ån kod pås?)
 tr¤dân kod pås - jako umoran (Cêli dân su kopåli i do{ãl
je dëma tr¤dân kod pås.) 
‘Ævçt/slÅgåt se kod pås i må{ka
- ‘ivjeti u neskladu, ne podnositi se (Cêli ‘ivët su ‘Ævçli kod
pås i må{ka, smîrÿn su se kÅråli.)
pasâj, m. Gjd. pasåja - prolaz
(UtaknÇle smo se va pasåju,
hëdæ} svåkÅ svojê lÆhê.)
pasåjica, `. - vijak koji slobodno
prolazi kroz otvor (SV) (NÅjdï
mi va konëbi kakëvu spodëbnu pasåjicu.)
pasânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - pro{li,
minuli (Jâko ih je stîd pogodïla
pasânæ zÆmê.)
pasåt, gl. svr{. (pasâ{, pasâj¤) 1. pro}i, minuti (Pasålÿ j pêt
lêt otkåd ga nî.); 2. svratiti
(Kad dõjde{ va JelçnjÆ pasâj
målo do menç.); 3. pro}i mimo (Ugnï mi se målo da pasân!)
påsat, gl. nesvr{. (3. l. jd. pâ{e,
pâ{¤) - prijati (Kadagëd ~ovïku
pâ{e pogjçdat ovakôv fîlmi}.)
påsi}
460
påsi}, m.- mali pas (Måmo, }ç{
mi k¤pït påsi}a?)
påsina, `. - veliki, ili star, ili ru`an
pas (Njïhÿv påsina jâko lâje,
a{ se bojî kad grmî!)
pasîrat, gl. nesvr{. (pasîrÅ{, pasîraj¤) - 1. pasirati, protjerivati
vo}nu ili povrtnu ka{u kroz
cjedilo ili sito (Re~û dÅ j bëje
fa‘ôl pasîrat, pa da nä}e
na{këdit.); 2. odgovarati, biti
prikladnim komu ili ~emu (Tê
besçde mu nïkako ne pasîraj¤.)
pasÆvåt, gl. nesvr{. (pasûje{/pasüvÅ{, pasûj¤ /pasüvaj¤) - prolaziti (Dâ se i tebï vïdÆ da lçta
prçbrzo pasûj¤?)
pãsjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - pasji
(Zamastül si va pãsjÆ drçk! Otarï poplåt va trÅvÇ!)
pÅskï, m. mn. - srednji izboji na
~e{njaku koji se pripremaju za
jelo (SV) (isto: jãja) (Za ve~çru
u‘âmo kÇhÅni pÅskï na salâtu.)
påst, gl. svr{. (pÅdç{, pÅdû) - pasti
(Donesï ãnkoru a{ je bujôl pâl
va {tärnu!); (Ne smî{ bränzat
na melÇ a{ }e te zançst i påst
}e{.)
pâst, gl. nesvr{. (pÅsç{, pÅsû) pasti, napasati stoku (Blâgÿ j
pÅslë po ledïnah.)
pastirïca, `. - vrsta ptice (SV) (Tô
j nïkakÿv tï}, tâ pastirïca!)
pa{~ânskÆ
påstorak, m. Gjd. påstÿrka - pastorak (Nü jÿj tô sîn leh påstorak.)
påstÿr~ica, `. - mala, mlada pastorka (Ima dve påstÿr~ice po
mû`u.)
påstÿr~i}, m. - mali, mladi pastorak (Dobül je påstÿr~i}a po ‘enï.)
påstÿrka, `. Gmn. påstorÅk pastorka (On nüma svojîh h}êr,
leh dvê påstÿrke.)
påstrva, `. - rije~na riba: pastrva
(Ulovül je va Ri~ïni nïkuliko
påstrv za ve~çru.)
påstrvica, `. - mala pastrva (]apãl
je leh dvê påstrvice.)
påstrvina, `. - velika pastrva (]apãl je vçl¤ påstrvinu, bït }e
nÅn dësti za ve~çru.)
på{a, `. - pa{a, ispa{a (^obåni su
dälkali dok su bîli na på{i z
ofcåmi.)
Pa{å~, m. Gjd. Pa{~å/Paf~å - top.
Pa{ac, selo u grajskoj plovaniji,
˜ n je
u donjem toku Rje~ine (O
s Pa{~å/Paf~å, büvÅ va Pa{~Ç/
Paf~Ç.)
Pa{~ân/Paf~ân, m. - ‘itelj mjesta
Pa{ca (Otåc m¤ j Paf~ân.)
Pa{~ânka/Paf~ânka, ‘. - ‘iteljica
mjesta Pa{ca (Måt m¤ j Paf~ânka.)
pa{~ânskÆ/paf~ânskÆ (-Å, -ÿ), pridj.
- koji pripada Pa{cu (U`åli su
pa{çt
461
na tãnci dô} paf~ãnskÆ mladï}i.)
pa{çt, m. - drveni sklopni metar
(SV) (VåvÆk sëb¤n nësÆ pa{çt
va ‘çpi.)
pâ{o{, m. - putovnica (Zg¤bül sÅn
pâ{o{.)
på{ta, `. - tjestenina (Z gÇ{tÿn je
pojîl pijåt på{te i fa`ôla.)
pa{takrçma, `. - vrsta kola~a s
kremom: krem{nita (Va Kÿntinæntâlu su bîle nãjbojæ pa{takrçme v RÆkï.)
pa{tçta, `. - pa{teta (K¤pï mi pa{tçtu va låti a{ je cenïjÅ!)
på{tica, ‘. - tanka pa{ta (K¤pï
på{ticu za j¤hÇ.)
på{tina, `. - odbojna pa{ta (Ne
mëræn pa{tïnæ vïdet, a kåmo
jïst.)
patçla, `. - donji dio ovratnika na
mu{kom kratkom kaputu (SV)
(MÇ{kÆn svåtÿn se na patçlu
klÅdç rô‘ica.)
patênt, m. Gjd. patänta - patentni
zatvara~ na odje}i (Oprtå ti j
butîga. ^å ti se patênt opïrÅ?)
patänti}, m. - mali patentni zatvara~ (^å }u s tîn patänti}æn takë kråtkÆn?)
patäntina, `. - veliki patentni zatvara~ (Tâ patäntina mÆ j predûg.)
påtina, `. - pasta za poliranje cipela (SV) (isto: boks) (Nôna j
påtu{inina
u`åla rç} bëks za påtinu, a
danås målo kî znâ ~â j tô.)
patinåt, gl. nesvr{. (patinâ{, patinâj¤) - 1. polirati cipele patinom (Nïkad ne patinâ{ sâm
svojï postolï.); 2. pren. lagati
(Ne vçr¤j mu, õn te lçh patinâ.)
påtit /se/, gl. nesvr{. (påtÆ{ /se/,
påtæ /se/) - patiti /se/, trpjeti
(^ovïk se påtÆ i trpî na ovôn
svîtu, a då bi zâ~!)
påtnica, `. - patnica (Na{e måtere
su bile påtnice cêlæ famîlijæ.)
påtnÆk, m. - patnik (Smïli mi se
såkÆ påtnÆk.)
påtnja, `. - patnja (@ivjänjÆ j påtnja.)
patrôla, `. - izvidnica, ophodnja
(Po cçstah su potrôle. Nïkÿga/
nïkæga ï{}¤.)
patÇjak, m. Gjd. patœjka - patuljak (NabÅndålÅ j nïkakova
patœjka pred vrãta. G›d je za
vïdet!)
patœj~i}, m. - mali, dragi patuljak
(SnegÇjicÅ j büvala s patœj~i}i.)
påtu{ina/patu{ïna, `. - vlaga s
ku}nom plijesni (Po~ïstila sÅn
påtu{inu zad måterinæ væltrînæ.)
påtu{inina/patu{ïnina, `. - mnogo
vlage s ru`nom ku}nom plijesni (Då sâmo vïdÆ{ kulïkÅ j
påtu{inina ÿvdï zâda!)
patu{jîv
462
patu{jîv (patu{jïva, patu{jïvo),
neodr. pridj. (komp. patu{jivïjÆ)
- pljesniv (Ov Årmãr je ëdzÅda
vås patu{jîv!)
patu{jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
patu{jivîjÆ) - pljesnivi (Hïti tû
patu{jîv¤ k›pinu va smçte!)
påunica, `. - bubamara; kukac kornja{ sa crvenim gornjim krilima i crnim to~kicama; Bo`ja
ov~ica (Kod dicå bimo }apåli
påunicu, ståvili ju na dlân i nagovÅråli: »Letï, letï påunice!«)
påvæn~ica, ‘. - mladenkin vjen~i}
(Nevçstica je nosïla tãnk¤ påvæn~icu.)
påvænka, `. - mladenkin vijenac
(Na ovôj slïkÆ j nôna kod nevçstica, s påvænk¤n znad ~elå.)
pavu~ïja, `. - pau~ina, paukova
mre`a (Ne mëræn vïdet pavu~ïjæ po kÅnt¤nîh, våje ju po~ïstÆn.)
pavu~ïjina, ‘. - gusta, stara pau~ina (Mãjko, kakëva pavu~ïjinÅ j va konëbi!)
påvu~i}, m. - mali pauk (Vî{ ti
påvu~i} na vlÅsîh.)
pavu~ïna, `. - velik, ru`an pauk
(Hôj vïdet kulïk påvu~inÅ j va
konëbi.)
påv¤k, m. - pauk (Gnjœsi mi se
påv¤k.)
påzit, gl. nesvr{. (påzÆ{, påzæ) paziti, ~uvati (Påzi da ne osläne{ bôlicu!)
pe~åt
påz¤h, m. - pazuh (Nïkad su gospê
nosïle bõr{ice pod påz¤hÿn.)
påzu{i}, m. - mali pazuh (^rjenî
mu se nî~ pod påzu{i}æn.)
påzu{ina, `. - velik, odbojan
pazuh (PÇ, kåko ti smrdî spod
påzu{Æn! Hõj se opråt!)
pâ‘a, `. - ure|aj za prijevoz sijena na zapre`nim kolima (SV)
(Poståvi pâ‘u na vôz, a{ græmë
po sêno.)
pa‘dro}, m. - 1. neukusna mje{avina (odnosi se naj~e{}e na
jelo) (Nîs mëgÅl ni pokÇsit tâ
pa‘drë}.); 2. pren. nesuvislosti
(Kî bi naslÆ{âl tî pa`drë}i?)
pa‘dro}ina, `. - odvratna mje{avina (Nãjbojæ da hïtÆn ôv pa‘drë}inu prÅscên.)
pa‘ôlit, gl. nesvr{. (pa‘ôlÆ{, pa‘ôlæ) - preliti {to vrelom vodom,
opariti (SV) (Blatnå rëba se ne
smî pa`ôlit.)
pçcivo, s. - pra{ak za pecivo
(K¤pï mi va butîgi jednu vanîliju i pçcivo, zamÆsïla bÆn
målo frïtÆc.)
pç~a, `. - bala platna (SV) (HodïlÅ
j va k›pinah, a va ÅrmarÇ su
njÿj pëtla sm›ti na{lï pêt pê~
rëbæ za håje.)
pe~åt, m. - 1. pe~at (isto: tümbÅr
˜ v je pç~at slabo
[tüÜbÅr]) (O
poznåt.); 2. crvenilo na ko`i
pe~åti}
463
(Kad j¤ j jâko srân, dõjd¤ njÿj
pe~åti po vrÅtÇ.)
pe~åti}, m. - crvena mrljica na
ko`i (Nî ti takë g›do vïdet tâ
pe~åti}.)
pe~åtina, `. - velika crvena mrlja
na ko`i (Od trÅvê mi dõjd¤
vçli pe~åtini po rukåh.)
pe~åtit, gl. nesvr{. (pe~åtÆ{, pe~åtæ) - pe~atiti, stavljati pe~at
(Nî rÅbïlo pe~åtit, sâmo potpÆsåt.)
pe~œrba/pe~œrva, `. Gmn. pe~ÇrÅb/pe~ÇrÅv - gljiva, pe~urka
(Pobïrali smo pe~œrve va b›g¤du.)
pe~œrbica/pe~œrvica, `. - mala
gljiva, pe~ur~ica (Okol pÅnjâ
j ~uda kafênÆh pe~œrbÆc/pe~œrvÆc.)
pe~œrbina/pe~œrvina, `. - velika,
stara gljiva (Tâ pe~œrbina/pe~œrvina tÆ j ståra, ne dïrÅj ju.)
pê}, `. Gjd. pç}i, Ljd. pe}ï - pe}
(ZÆmâ j, môrÅn va‘gåt pê}.)
pç}, gl. nesvr{. (pe~ç{, pe~û) - pe}i (Menï se grœstÆ pç} kolÅ~ï.)
pe}ïca, ‘. - mala pe} (Kî bi rçkÅl
da }e tâ pe}ïca takô steplït kåmaru!)
pe}ïna, `. - pe}ina, spilja (Pe}ïne
mi re~emë jåme.)
pedalåt, gl. nesvr{. (pedalâ{, pedalâj¤) - pedalati, okretati pe-
pegulânÆ
dale na biciklu (SV) (Lîpo pedalâ, sæ j sprahsîrÅl.)
pedesêt, br. - pedeset (ImÅn
pedesêt lêt.)
pedesätÆ (-Å, -ÿ), red. br. - pedeseti
(Bï{ vçrovÅl da sÅn pedesätÆ
va fîli?)
pêgla, `. - gla~alo (Danås mi rãbÆ
pêgla.)
pêglat, gl. nesvr{. (pêglÅ{, pêglaj¤)
- gla~ati (Dok pêglÅ{ lÅnc¤nï,
påzi da ti se z drÇgæ bãndæ ne
dçlaj¤ fãldice!)
pêglica, `. - 1. malo gla~alo (Nau~ïla sÅn se na ovû pêglicu.);
2. pren. osobni automobil
marke 'jugo', malih dimenzija
(Onå jo{ våvÆk vëzÆ onû pêglicÇ ~å njÿj je jo{ otåc k¤pîl.)
pêglina, ‘. - veliko, te{ko, staro gla~alo (Mãjko, küp¤t se domïslÆn
kakëve smo p›vÿ pêgline imçli!)
pêgula, `. - 1. zla sre}a, zlosretnost
(Pråti me pêgula.); 2. pren.
zlosretna osoba (Jå sÅn pêgula
od kad sÅn se rodïla.)
pegulân (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. pegulanïjÆ) - zlosretan
(Jå sÅn pegulâna od rojänjÅ.)
pegulânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. pegulanîjÆ) - zlosretni
(On pegulânÆ sæ j po ~et›tÆ pût
razbîl z åutÿn.)
pejåt /se/
464
pejåt /se/, gl. nesvr{. (pejâ{ /se/ //
pçje{ /se/, pejâj¤ /se/ // pçj¤
/se/) - voditi /se/ (Uskâ j cçsta
pa su vås matrjâl pejåli z kamijõn~i}æn.); (Pejåli su se zå
r¤ke.)
pçk, m.Gjd. pekå - pekar (Na ^ãvji su odvavÆk na glÅsÇ pekï.)
pçka, `. - poklopac od lijevana
`eljeza ili keramike pod kojim
se na ognji{tu priprema hrana
(SV) (isto: ~rïpnja) (I pu nås se
danås re~ç pçka, ali ~rïpnjÅ j
starïjæ.)
pçkjÅr, m. - prosjak (Nî såd tulïko
pçkjÅrÆh, kod pred nïkuliko
lêt.)
pçkjarica, `. - prosjakinja (VåvÆk
nî~ ï{}e, kod pçkjaricÅ j.)
pekjåt, gl. nesvr{. (pekjâ{/pçkje{,
pekjâj¤/pçkj¤) - prositi milostinju (U‘åli su pekjåt i spred
crikvçnÆh vrât.)
pçkmez, m. - pekmez, tvrdo ukuhano vo}e (VåvÆk skÇhÅn pçkmez od ÅrmulînÆh a{ mi ga dicå råda pojidû.)
peknjïc, pril. - malo, koli~ina veli~ine pedlja (SV) (Hïti tû bë}u
leh peknjïc.)
peknjïca, `. - pekarnica (Pu Lûke‘Æh dÅ j pu Mõndota nïkada
bÆlå peknjïca, butîga i o{tarïja.)
pçlÆn, m. Gjd. pçlina - pelin (Sç
mÆ j pÇno pçlina okol kÇ}æ.
Re~û dÅ j dëbÅr za lîk.)
päntavÆ
pelïca, `. - 1. skupocjeno krzno
na ovratniku kaputa (Tâ se pelïca znåme ako ti nî prevç}
zÆma.); 2. krzneni kaput (Tô tÆ
j vçlÅ gospâ, va klob¤kÇ i va
pelïci.)
pelï~ica, `. - mali, skromni krzneni ovratnik (NümÅn ti jå leh jednÇ mïzærn¤ pelï~icu.)
pelï~ina, ‘. - ru‘an krzneni kaput
(HvÅlïla sæ j z onûn g›d¤n
pelï~in¤n!)
pelünkovac, m. Gjd. pelünkofca liker od pelina (P›vÿ su na
tãncÆh mu{kî pîli pelünkovac,
a `änskæ kakëvo ~â slåtko.)
pçl¤d, m. Ljd. pel¤dÇ - pelud,
cvjetni prah (Danås je sç vï{e
alärgÆj, }ê{ na hrÅnÇ, }ê{ na
pçl¤d.)
pæntåt/päntat, gl. nesvr{. (pæntâ{/
päntÅ{, pæntâj¤/päntaj¤) mucati (Imäl je jednegå sîna
kî j pæntâl, pa bi p›vo njegå
nåt¤kÅl, a{ nî mëgÅl zgovorït,
a pëtli nås operï, a{ smo se
smêli.)
päntÅv (päntava, päntavo), neodr.
pridj. (komp. pæntavïjÆ) - mucav
˜ n je päntÅv od kad ga på(O
metÆn.)
päntavac, m. Gjd. päntafca - mucavac (Päntafca ne mëre{ do~çkat da zgovorî.)
päntavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pentavîjÆ) - mucavi (PäntavÆ -
pänzija
465
ne päntavÆ, ma õn je fïnÆl zånÅt!)
pänzija, `. - mirovina (DobüvÅ
bëra{k¤ pänziju.)
penzijonêr, m. Gjd. penzijonærï
- umirovljenik (Nå{i pænzijonærï såk¤ jçsæn nïkamo prõjd¤.)
pçpela, `. - jezgra (Tç{kÿ j znêt
pçpelu z mï}i{nega orïha.)
pçpelica, `. - mala jezgra, jezgrica
(Orï{i} ima pçpelicu.)
pçpelina, `. - velika, krupna jezgra (KëmÅj sÅn znêl pçpelinu
z ovôga/ovêga orï{inæ.)
pepîta, pridj. nepromj. - sitno
crno-bijelo kariran uzorak na
tkanini (Imçla sÅn pepîta jakçtu, a ôn pepîta ve{tîd.)
peracç, s. Nmn. peracå - perce
(Måmo, na{ãl sÅn ‘ûtÿ peracç.)
pärg¤l, m. Gjd. pärgula - balkon
(Na pärgulu su bîli po{tivâni
vâ‘i s kavâlami.)
pärguli}, `. - ogra|ena terasica,
balkoni} (Pärguli} je mï}i{Ån,
alÆ j pûn rô‘Æc.)
perïlo, s. - pranje rublja kao te`ak
i mu~an posao (DosãdÆ tô
sagdãnjæ perïlo, {u{ïlo, kuhïlo,
pomivålo...)
perïno, s. - veliko ili ru`no pero
(Mãjko, ovô perïnÿ j od nïkakovæ vçlæ ti~ïne.)
pe{}ï}
pærlîn, m. - plavilo za izbjeljivanje
rublja pri ru~nom ispiranju
(Pærlîn se rÅbîl dokla nî bîlo
måkÆn za pråt, dëklÆ sæ j prâlo
nå r¤ke.)
pærlinåt, gl. nesvr{. (pærlinâ{,
pærlinâj¤) - izbjeljivati (Ma tÆ j
lÆpå tâ måja ~å si ju pærlinåla?)
pero, s. Nmn. perå - 1. pti~je pero (Kôs ïmÅ ~›næ perå i `ûtÆ
kjûn.); 2. list (isto: lîst) (VçlÅ j
sœ{a pa su perå oklåpjena.);
3. pero za pisanje (Na dr`ålo
bi se klålo perë i zamÅkålo va
tüntu.)
pärjÆ, s. - perje (P›vÿ su se ku{îni
pÇnili s pärjæn.)
pæsåk, m. Gjd. pæskå - pijesak
(Tô ti j blÅ`änstvÿ! Sâmo sûnce, môre i pæsåk.)
pästÿ, br. - pet stotina (^å si za tû
{tråcu {lå dåt pästÿ kûn?!)
pästÿtÆ (-Å, -ÿ), red. br. - petstoti
(Danås je pätstÿtÅ emîsija.)
pç{a, `. - vrsta sto~ne repe (Pç{Å j
rïpa, ma za prÅscï, ne za jûdi.)
pe{}evåt (-a, -o), neodr. pridj. pjeskovit (Tåmÿ j pe{}evåta
zemjå, nî dobrå za sêt ni za
sÅdït.)
pe{}evâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - pjeskoviti (Bå{ je menï na dêl dopâl ôn pe{}evâtÆ komÅd!)
pe{}ï}, m. - okrugli kamen~i},
zrnce pijeska (Kod dicå smo
se bÆvåli s pe{}ï}i.)
pe{}ï}at se
466
pe{}ï}at se, gl. nesvr{. (pe{}ï}Å{
se, pe{}ï}aj¤ se) - vrsta dru{tvene igre u kojoj jedan po
jedan igra~ sjede}i naizmjence
baca uvis i hvata {akom pet
kamen~i}a ne prate}i ih pogledom (SV) (Pe{}ï}ale su se
ve}ünÿn divõj~ice.)
pe{karïja, `. - ribarnica (Danås
na pe{karïji nî bîlo frï{kæ rïbæ.)
pç{t, m. - smjesa isjeckana ~e{njaka, slanine i per{ina, koja se kao
zapr{ka dodaje varivima (SV)
(Sad je po butîgah za k¤pït gotëvoga/gotëvega pç{ta.)
pe{tåc, m. - tupa bol promjenjiva
 d sinô} ga
intenziteta (SV) (O
dr`î nïkakÿv pe{tåc va bÇbrigÆh.)
pe{tadôr, m. - daska na kojoj se
tu~e ili re`e meso (Danås je i
plåsti{nÆh pe{tadôrÆh, ali jå
nãjvôlÆn drvênÆ.)
pe{tåt, gl. nesvr{. (pe{tâ{, pe{tâj¤)
- 1. usitnjavati, sjeckati, komadati (Pe{tâ mi tre{}ïce zâda
kÇ}æ.); 2. pren. trpjeti tupu
bol promjenjiva intenziteta
(Od no}ås me pe{tâ va z¤bÇ.);
3. pren. govoriti besmislice,
lupetati (Ne pe{tâj bedastë}e
pred dicûn!)
pêt, br. - pet (Dãj mi pêt kûn.) 
bït za pêt - biti u ~emu izvrstan
(Ma, tô ti j mâlica za pêt!) 
pete{ï}
ni pêt ni {êst - odjednom,
iznenada {to u~initi (Do{ãl je
i, ni pêt ni {êst, dãl mi }çpu.)
pætå, `. Ajd. pêtu - 1. peta (Pro{¤pïle su mi se kopïce na pætï.);
2. peta na obu}i (Prod¤bï
jåmicu s pætûn pa græmë
{pïglat.)
pætåk, m. Gjd. pætkå - petak (Po
pætkÇ dÅmë blïtvu i kakëve
rïbe.)  rætkï pætkï - rijetko
kada (Mî dÅmë jÅn~çvinu rætkï
pçtkï.)  VçlÆ pætåk - Veliki
petak, dan muke Gospodnje
(Na VçlÆ pætåk je pëst.)
petçh, m. Gjd. petehå - pijevac,
kokot (Kukurîku! Te~ç petçh v
RÆkÇ, a këko{a plåninu po velïku bålinu.)
peterostrÇk (-a, -o), neodr. pridj.
- peterostruk (NårÅsÅl m¤ j peterostrÇk dûg.)
peterostrûkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. peterostruki (DÅ j trîba za tô
peterostrûkÆ kâbæl.)
pete{ï}, m. - 1. prednji ni{an na
pu{ki (SV) (MôrÅ{ vïdet ~ez
pete{ï} vâ~ pÇcÅ{.); 2. ures na
vrhu dimnjaka koji se okre}e
u smjeru vjetra (SV) (Pete{ï} se
ob›njÅ na bÇru.); 3. vrsta sviralice dvojnice koja se kupuje
djeci na sajmovima (Måmo, }ê{
mi k¤pït pete{ï}a?); 4. pjetli}
(Ov mî}erÆ pete{ï} se zovç JÇri}.)
pete{ïna
467
pete{ïna, ‘. - veliki, stari pijetao
(Ov pete{ïna këmÅj kukurü~æ.)
petä{jÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - koji
pripada pijevcu (Za klobûk je
zadêl petä{jæ perë.)
pätÆ (-Å, -ÿ), red. br. - peti (Grên
ve} va pätÆ rãzred.)
petïca, `. - 1. mala ili uska i tanka
peta (K¤pïla sÅn postolï na petïce.); ocjena 5 (Dobïla sÅn
petïcu.)
petîd, m. - apetit, tek (isto: têk)
(Onå ïmÅ dëbÅr petîd, lîpo
pojî.)
petîdÅn (petîdna, petîdno), neodr.
pridj. - koji ima dobar apetit
(Bîlÿ j ~Çda dicê va famîlijah,
a målo kî nî bîl petîdÅn.)
petîdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - upravo onaj koji ima dobar apetit
(Bîlÿ j ~uda dicê va famîlijah,
a sç jedân petidnîjÆ od drÇgÿga/drÇgæga.)
petïna, `. - velika ru‘na peta
(Ovästæ petïne su mi sç spÇcÅne.)
petüna, `. Gmn. petîn - petina,
peti dio (Bîlo nas je pêt na dælÇ, pa j såkomu dopåla petüna.)
petnâjst, br. - petnaest (Va {klopÇ
j ~Çda ëvÅc, a mî smo imçli
{klopï} od desætåk-petnâjst
ëvÅc.)
petnãjstÆ (-Å, -ÿ), red. br. - petnaesti (Zb¤dül sæ j tçkÅr petnãjstÆ
dân.)
pêzalica
pçtÿr (pçtora, pçtoro), br. pridj.
- petor (ImÅn pçtori o}Ålï, a ne
vïdÆn dobrë ni na jednï.)
petrï{ka, `. - poreme}ena `enska
osoba (SV) (NïkÅd nîs ~ûl zâ
t¤ petrï{ku.)
petrôj, m. Gjd. petroja - petrolej
(isto: petrôja) (Nü ve} petrëja.)
(Dolîj petrëja va ferâl/felâr!)
petrôja, `. - petrolej (isto: petrôj)
(Nü ve} petrôjæ.)
Petrova, `. - crkveni blagdan sv.
Petra i Pavla (29. lipnja) (Na
Petrëvu se dçlaj¤ krîsi. Va ogânj
se klÅdç målo rô`Æc blagoslovjenïh o Têlovi pa jûdi preskã~¤ prîko.)
petrsîn, m. Gjd. petrsïna - per{in
(Kad se fa‘ôl skÇhÅ, õnda se
zasmo~î mastûn, dodâ se paprå, k¤n{ärvæ, sëli, petrsïna,
jedân lîst jåvorikæ da lïpjæ
di{î.)
peverûn, m. Gjd. pever¤nå - ljuta
papri~ica, feferon (Pija`âj¤
me kïselÆ pever¤nï.)
pêz, m. - uteg za vagu (KlÅdï pêz
od kilå.)
pêza, `. - 1. vaga (isto: vâga) (ApotekãrskÅ/aputekãrskÅ pêzÅ j
jâko prêcizna.); 2. te`ina (Nî
pêzæ bez båta.)
pêzalica, `. - ljulja~ka (SV) (Dïci
smo k¤pïli pêzalicu za obïsit
na drvë.)
pêzat /se/
468
pêzat /se/, gl. nesvr{. (pê‘e{ /se/,
pꑤ /se/) - 1. vagati /se/ (Ne
pê‘æn se gûsto, takë, såkÆh mïsæc dân.); 2. te`iti, imati te`inu
(Slåba mÆ j, ~å, pê‘e mõrda
dvãjset kîl.); 3. /se/: ljuljati se
na ljulja~ki (isto: lûlat se, gõmbat se) (Dicå se vôlæ pêzat.)
picãjzla, `. - dosadna, sitni~ava i
~angrizava osoba (isto: cipidlåka, picidlåka) (E, ne ovô
leh onô, ne ovakë leh onakë,
ne ÿvdï leh ÿndï. Ne mëre{ s
tûn picãjzl¤n na krâj!)
picidlåka, `. - cjepidlaka, sitni~ava i ~angrizava osoba (isto:
cipidlåka, picãjzla) (Ne mëre{
s t¤n picidlåk¤n na krâj.)
pï}a, `. - hrana za dijete ili bolesnika (Sek›va mÆ j u‘åla re}
da pripråvÆn mâlÿmu/mâlemu
pï}u. A i za tælcå se re~ç da
mu se dâ pï}a.)
pijâ~, m. Gjd. pijÅ~å - ~ovjek koji
mnogo pije (Si trî bråti su bîli
vçlÆ pijÅ~ï!)
pijå~a, `. - pi}e (Nä}emo se nagånjat oko togå/tegå kî }e plÅtït pijå~u.)
pijân (pijåna, pijåno), neodr. pridj.
(komp. pijanïjÆ) - pijan (Rad
bœmbÆ, a pijân dçlÅ kumêdiju.)
pijånac, m. Gjd. pijãnca - pijanac
(rje|e: Ålkoholi~År/Årkoholi~År) (Njejî mû` je bîl pijånac.)
pijævåt
pijãn~ina, `. - te{ki, nepopravljivi
pijanac (^å si tî bëjÆ od tôga/
têga pijãn~inæ? Bëme si!)
pijânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pijanîjÆ) - pijani (Redû {trãmbo
såkÆ na svojÇ strân onî dvâ
pijânÆ.)
pijåt, m. - tanjur (Kad otåre{ pijåti, klådi jih va Årmarï}.)
pijåti}, m. - mali tanjur (Tô klÅdï
na mî}Æ pijåti}i.)
pijåtina, ‘. - velik, star, ru‘an tanjur
(^å ne hïtÆ{ va smçte ôv pÇknjenÆ pijåtinu?)
pïjavica, `. - pijavica (Tô su p›vÿ
stÅvjåli nå noge tê pïjavice da
zïv¤~¤ k›v.)
pijå‘Ån (pijå‘na, pijå‘no), neodr.
pridj. (komp. pija‘nïjÆ) - koji
pobu|uje naklonost, dopadljiv
(SH) (Pijå‘nu divõjku såkÆ vôlÆ.)
pija‘åt /se/, gl. nesvr{. (pija‘â{
/se/, pija‘âj¤ /se/) - svi|ati /se/,
dopadati /se/ (isto: dopådat se)
(Nï{ mi se ne pija`â njejê zdrãvjÆ.)
pijâ‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pija‘nîjÆ) - upravo onaj koji
pobu|uje naklonost, dopadljiv
(SH) (Pijâ‘nÆ ~ovïk opïrÅ såkæ
vrãta.)
pijævåt, gl. nesvr{. (pijävÅ{, pijävaj¤) - obi~avati piti (Pijævãl
je od mlâdÆh dân, nî ~Çdo da
su mu jätra {¤ndrâna.)
pikåbit
469
pikåbit, m. - ormar za vje{anje
odje}e (KlÅdï tô do pikåbita.)
pikåbiti}, m. - mali pikabit (Jo{
nÅn je va kåmarici nônÆn pikåbiti}.)
pikåbitina, ‘. - stari nezgrapni pikabit (^å }u z ÿvîn mu{jîvÆn
pikåbitin¤n?)
pikadôr, m. - 1. vrsta (klasa) govedine (K¤pï trîkvãrti va pikadôru.); 2. vje{alica (isto: klün~anica) (Obïsi kapët na pikadôr i
klådi ga va pikÅbït.); 3. klin~anica za vje{anje odje}e (TÇ tÆ
j pikadôr, leh na njegå obïsi
kapët.)
pïkat, gl. nesvr{. (pïkÅ{, pïkaj¤) 1. nogom udarati loptu (Måri}
nÅjbojç pïkÅ bâlu.); 2. igrati
nogomet (SV) (Ako ‘elî{ bït
nogometâ{, môrÅ{ dobrë znåt
pïkat bâlu!)
pïksa, `. - novac koji prima diza~
~unjeva u igri ~unjevima (SV)
(Sî klâl va pïksu?)
pÆlå, `. Ajd. pîlu- pila (K¤pï nëv¤
pîlu, ovãstÅ tÆ j zarÇzinavela.)
˜ n je bîl pilâr,
pilâna, ‘. - pilana (O
njegëvÅ j bÆlå pilâna.)
pilâr, m. Gjd. pilÅrå - 1. pilar na
pilani (DçlÅl je kod pilâr na
pilarïji Gospëskemu SelÇ.);
˜ n je bîl
2. vlasnik pilane (SV) (O
pilâr, njegëvÅ j bÆlå pilâna.)
pilå{tÅr, m. Gjd. pilå{tra - unutra{nje udubljenje ispod pro-
pinçlina
zora u ku}ama debelih zidova
(SV) (Va stârih ka{tçlÆh je tîh
pilå{trÆh nãjve}.)
pilïca, `. - mala, tanka pila (Slåba
mÆ j ta pilïca, våje }e se zlomït.)
pïli}, m. - pile (Nå{a kvë{ka ïmÅ
dçset pïli}Æh.)
pilïna, `. - velika pila (^å }u s tûn
pilïn¤n? NÅjdï ~â månjæ!)
pÆlït, gl. nesvr{. (pülÆ{, pülæ) - piliti
(Drvë se klÅdç na kobïlu pa se
pülÆ.)
pilotina, `. - piljevina (Pilëtina se
posïpÅ po ledÇ da se ne pû`e.)
pïna, `. - pjena (Kad se mlÆkë cüdÆ
ili kad se kÇhÅ, õnp¤t se zgôra
storî pïna.)
pÆn}ôn, m. - punoglavac (Na Ri~ïni smo lovïli pÆn}ôni i klÅdåli
je va bëcice.)
pinêl, m. Gjd. pinçla - kist, ~etka
za nano{enje boje (ili ~ega drugog) (Sï su mi pinçli zakaronjâni. K¤pï mi dvâ nëvÅ.)
pinelåt, gl. nesvr{. (pinelâ{, pinelâj¤) - bojiti kistom, ~etkom za
nano{enje boje (SV) (Jå z gÇ{ton
pinelân.)
pinçli}, m. - mali pinel (Pinçli}
mi rãbÆ za pituråt kÅnt¤nï.)
pinçlina, `. - velik, star, prljav pinel (Hïti tâ zakaronjânÆ pinçlinu!)
pïnica
470
pïnica, `. - 1. cjedilo na posudi
za zalijevanje (SV) (Ne zalüvÅj
kumadôri z gÇmin¤n leh z pïnic¤n okol kërena.); 2. pjenica
(Kad se mlÆkë cüdÆ ili kad se
kÇhÅ, õnp¤t se zgôra storî pïnica.)
pünka, `. Gmn. pinâk - kruh izdu`ena oblika (Donesï mi pünku
krÇha!)
pün~ica, ‘. - mala pinka (K¤pï
jednÇ bêl¤ pün~icu.)
pinjåta, `. - `eljezni kotli} u kojem se kuha palenta (Dobrô j
va pinjåtu lêt mlÆkå, pa õnp¤t
glôdu poglodåt i pojïst.)
pinjåtica, ‘. - mala pinjata (ImÅn
i pinjåticu za skÇhat palänticu
za nås dvïh.)
pinjåtina, ‘. - velika stara pinjata
(Va tôj pinjåtini kÇhÅn
prÅscên.)
pïpa, `. - lula (P›vÿ su fumåli
pïpe.)
pïpat, gl. nesvr{. (pïpÅ{, pïpaj¤) pipati (Ni lîpo s p›sti pïpat
hrÅnÇ.)
pïpi}, m. - cigaretnik, mu{tikla
(Nïki su fumåli cigarçti na pïpi}i.)
pïpn¤t, gl. svr{. (pîpne{, pîpn¤) pipnuti (Dë~Æn pîpnæn, tÇ me
zabolî!)
pîr, m. Ljd. pÆrÇ - pir, svadba (Na
såkÿmu/såkæmu pÆrû j bîl År-
pirunïna
monikâ{.)  ku˜rbÆn pîr - moralna izopa~enost (Sê j tô kœrbÆn
pîr danåska.)
pirïha, `. - vrsta trave: pirika (Pirïh¤ j tç{ko skorænït.)
pirïhina, `. - velika pirika (PÇna
mÆ j lÆhå pirïhinæ.)
pürnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - 1. svadbeni (Tô su pürnÆ kolÅ~ï.); 2. uzvanik na piru (PürnÆ se danås vëzæ do crükvæ va åutÆh.)
pirovåt, gl. nesvr{. (pirûje{, pirûj¤) - pirovati, svadbovati (U‘ålo sæ j pirovåt po dvâ, trî dâni.
Kåkÿ j kî mëgÅl.)
pîrula, `. - pilula (isto: tablçta)
(SåkÆ dân pijên trî v›sti pîr¤l za
s›ce.)
pîrulica, `. - mala pilula (Ovästæ
~rjênæ pîrulice pijên pëjutro,
a ovê ‘ûtæ pëve~er.)
pîrulina, m. - velika pilula (Ovû
vçl¤ pîrulinu môrÅn zdrobït
p›vÿ leh ju popijên.)
pirûn, m. Gjd. pir¤nå - vilju{ka
(Nå{a dicå su dobïla trî be{tçka/bi{tçka na dâr kad su se `enïli, a mî smo dÆlïli jedân pirûn.)
pirunï}, m. - mala vilju{ka (Ovî
mî}Æ pirunï}i su za tõrtu.)
pirunïna, `. - velika, ru`na ili stara vilju{ka (Zÿråli smo jedân
stârÆ rÇzinavÆ pirunïnu.)
pÆsåk
471
pÆsåk, m. Gjd. pÆskå - pisak (AM)
(PÆsåk je va sopçli.)
pisâr, m. Gjd. pisÅrå - pisar (Nôno
m¤ j bîl pisâr pu abukâta.)
püsanka, `. - bilje`nica za pisanje
(SV) (Ra~œnstvenÅ püsÅnkÅ j
bÆlå na kvâdri.)
pÆsåt, gl. nesvr{. (pü{e{, pü{¤) pisati (Ala, blänto, pro~ïtÅj ~å
pü{e.)
pïsmæn (pïsmena, pïsmeno),
neodr. pridj. (komp. pismenïjÆ)
- pismen, vje{t pisanju (Jo{ pred
stô lêt su jûdi bîli pïsmeni.)
pïsmenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pismenîjÆ) - pismeni, koji je
vje{t pisanju (Dçlo va fåbriki
su dobÆvåli pïsmenÆ jûdi.)
pÆsmo, s. Nmn. pÆsmå - pismo
(AtresîrÅj pÆsmë na fråjari~inu
sestrÇ pa måteri nä}e bït
sumjïvo.)
pïsn¤t, gl. svr{. (pîsne{, pîsn¤) pisnuti (Kad je u~ïtejica ~â povædåla, nïkÆ se nî us¤dîl ni pïsn¤t.)
pîstit se, gl. nesvr{. (pîstÆ{ se, pîstæ se) - verati se uz strminu ili
uz stablo (isto: kopÆstït se)
(KrabÇje su bili judïni, ma ~udçsa! Pîstili su se po jåbukah i
såk¤d.)
pÆ{}åt, gl. nesvr{. (pÆ{}î{, pÆ{}ê) pi{tati (Na samnjÇ su di~ïna
pÆ{}åla va {vî~i}i.)
pï{kica
pï{}enac, m. Gjd. pï{}ænca - mladi pijetao (ImÅn sçdÅn pï{}enÆc
i jednogå/jednegå pï{}ænca.)
pï{}æn~i}, m - mladi pijev~i} (ImÅn
pï{}æn~i}a i trî pï{}eni~ice.)
pï{}enica, `. - mlada koko{ (SV)
(ImÅn sçdÅn pï{}enÆc i jednogå/
jednegå pï{}ænca.)
pï{}eni~ica, `. - mlada, slaba{na
koko{ (ImÅn pï{}æn~i}a i trî
pï{}eni~ice.)
pï{javet, gl. nesvr{. (pï{javÆ{, pï{javæ) - plje{iviti, gubiti kosu (Bëme i õn je ve} mlâd pë~æl pï{javet.)
pi{jîv/pli{jîv (pi{jïva/pli{jïva, pi{jïvo/pli{jïvo), neodr. pridj. (komp.
pi{jivïjÆ/pli{jivïjÆ) - koji je bez
kose: plje{iv (isto: }çlÅv) (Kad
znåme kåpu, je vïdet dÅ j dobrë pli{jîv.)
pi{jîvÆ/pli{jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. pi{jivîjÆ/pli{jivîjÆ) upravo onaj koji je bez kose:
plje{ivi (isto: }çlavÆ) (Nî otçla
tãncat z ÿtîn pli{jîvÆn, pa njÿj
je dâl }çpu.)
pï{ka, `. Gmn. pi{âk - 1. `enski
spolni organ (Danås se za
såk¤ såkÿmu re~ç da grç va
pï{ku måterinu. TëgÅ p›vÿ nî
bîlo pu nås.); 2. pren. osoba
nedostojna po{tovanja (Tô tÆ j
pï{ka od ~ovïka.) (isto: pÆzdå)
pï{kica, `. - 1. spolni organ djevoj~ice (De{kï}i su {pijåli kad
pi{tôj
472
su divõj~ice {le c¤råt a{ su jÆn
tçli vïdet pï{kice.); 2. pren.
osoba slaba karaktera (isto:
pizdïca) (Ne mëræn gjçdat
kako se ôv pï{kica prenãvjÅ.)
pi{tôj/pi{tôl, m. - pi{tolj (isto: pi{tôla) (Danås mëre dobït pi{tôj
kî gëd }ç. P›vÿ togå nî bîlo.)
pi{tôla, `. - pi{tolj (isto: pi{tôj/pi{tôl) (Danås mëre dobït pi{tôlu
kî gëd }ç. P›vÿ togå nî bîlo.)
pi{uråka, `. - mokra}a, urin (isto:
cûr, curïlo) (Nebëg, vås smrdî
po pi{uråki!)
pït, gl. nesvr{. (pijç{, pijû) - piti
(Apotekãr/aputekãr je rçkÅl da
se tê tablçte pijû såkÆh ësÅn
ûr.)
pÆtåt /se/, gl. nesvr{. (pütÅ{ /se/,
pütaj¤ /se/) - 1. pitati (postavljati
pitanje) (Kî pütÅ, ne zahãjÅ.);
2. tra`iti, zahtijevati (MôrÅn jïst
a{ mi têlo pütÅ.)
pïtÿm (pïtoma, pïtomo), neodr.
pridj. (komp. pitomïjÆ) - pitom,
krotak (Ne bõj ga se, õn je
velïk, alÆ j pïtÿm.)
pïtomÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pitomîjÆ) - pitomi, krotki (PïtomÅ må{ka nä}e lovït mï{i.)
pitûr, m. Gjd. pit¤rå - li~ilac
(Ovôga/ovêga leta môrÅn bælït
kåmare. MôrÅn nâ} dobrogå
pit¤rå.)
pîvi~ina
pitûra, `. - boja za drvo, metal ili
za zidove (K¤pï trî låtice pitûræ, pinêl i razred’ivâ~.)
pituråt, gl. nesvr{. (piturâ{, piturâj¤) - 1. li~iti, bojadisati, premazivati bojom (zidove, drveninu, kosu) (Ponç{tre trîbÅ
pituråt såkÆh nïkuliko lêt.);
2. pren. lagati (Täl njÿj se udrÅ‘ït, pa njÿj je smîrÿn piturãl.)
piturævåt, gl. nesvr{. (piturävÅ{,
piturävaj¤) - obi~avati bojadisati (Za piturævåt je nãjbojæ
zêt prâvoga/prâvega pitûra.)
pitûrica, `. - lijepa boja (Tâ ti pitûrica pâ{e.)
pitûrina, `. - ru`na boja (G›da tÆ j
ta pitûrina. P›vÿ tÆ j bîlo bëje.)
piturïja, `. - bojadisanje kao naporan i dosadan posao (isto:
piturïlo) ([tufåli smo se piturïjæ
ëvÿ lçto.)
piturïlo, s. - bojadisanje kao naporan i dosadan posao (isto:
piturïja) ([tufåla sÅn se. Kad
}e ve} fïnit ëvÿ piturïlo?)
pîva, `. - pivo (isto: bïra) (VôlÆn
popït m›zlu pîvu.)
pîvica, `. - pivo, od milja (isto:
bïrica) (]ê{ jednÇ pîvicu s
mån¤n?)
pîvi~ina/pîvina, `. - pivo (isto: bïri}ina/bïrina) (]êmo jo{ jednÇ
pîvinu/pîvi~inu?)
pÆzdå
473
pÆzdå, `. - 1. pogrdan naziv za
`enski spolni organ (KÆgëd re~ç pÆzdå ti måterina, ali tô j
jâko g›do.); 2. pren. pogrdan
naziv za neodlu~nu osobu bez
vlastita stava (Ma, tô nî prâvÆ
~ovik, tô j pÆzdå od ~ovïka.)
(isto: pï{ka)
pizdarïja, `. - tri~arija (Pu{}âj tê
pizdarïje, hëdi dçlat ~agëd.)
pizdïca, `. - pren. neodlu~na,
neozbiljna osoba (isto, zn. 2:
pï{ka (Ne abadãj ga, õn je
pizdïca.)
pizdïna, `. - pren. odbojna neodlu~na osoba bez vlastita
stava (Ne abadãj ga, to nî ~ovïk, tô j pizdïna.)
pÆzdït, gl. nesvr{. (püzdÆ{, püzdæ)
- 1. nervozno vikati, bjesniti
(Cêli dan püzdÆ{, }ê{ ve} færmåt?); 2. pren. govoriti tri~arije
(Ne naslü{Åj j¤, onå ti våvÆk
nî~ püzdÆ.)
pjå{ka, `. - plja~ka, otima~ina
 pæt je sç posk¤pçlo! Tô j
(O
pjå{ka!)
pjãngat/pjängat, gl. nesvr{. (3. l.
jd. pjãngÅ/pjängÅ) - bu}kati se
(odnosi se na teku}inu) (SV)
(Pomålo hodï pa ti tâ vodå
nä}e pjãngat.)
pja{kâ{, m. Gjd. pja{kÅ{å - plja~ka{, otima~ (Med tïmi trgëfci
je i pja~kÅ{îh.)
pjÿmbîrat
pjå{kat, gl. nesvr{. (pjå{kÅ{, pjå{kaj¤) - plja~kati, otimati (Ovî
kî su bîli na vlÅstï, leh su pjå{kali.)
pjçta, `. - nabor na odje}i (Nosïle
su se blûze s pjçtami.)
pjçtica, `. - mali nabor na odje}i
(Ob¤cï onœst¤ blûzu na pjçtice.)
pjçtina, `. - velik, ru`an nabor
(SpêglÅj tu pjçtinu, g›do j¤ j
vïdet.)
pjçzgat, gl. nesvr{. (pjçzgÅ{, pjçzgaj¤) - 1. stopalom ili dlanom
lupati po povr{ini vode (Ma,
kakë m¤ j lîpo va kådici! PogjçdÅj kako pjçzgÅ ru~ïcami!);
2. pljeskati (Sï su mu na prästavi pjçzgali.)
pjïgat, gl. nesvr{. (pjïgÅ{, pjïgaj¤)
- savijati lim pod pravim kutem (SV)
pjõmba, `. Gmn. pjômb - plomba
(OvãstÅ pjõmba mÆ j va z¤bÇ
ve} dvãjset lêt.)
pjõmbica, `. - plombica (Zubarïca
m¤ j ståvila pjõmbicu.)
pjõmbina, `. - stara, ru`na, velika
plomba (Ovâ pjõmbina mi
durâ ve} träjset lêt.)
pjÿmbîrat, gl. nesvr{. (pjÿmbîrÅ{,
pjÿmbîraj¤) - plombirati ([kÇja tÆ j va z¤bÇ. ]ê{ tô môrÅt
pjÿmbîrat?)
pjôvær
474
pjôvær, m. Gjd. pjôvera - nadstre{nica za za{titu od ki{e (MôrÅmo
prena~inït pjôvær, a{ pœ{}Å.)
pjôveri}, m. - mala nadstre{nica
(Na~inïli smo pjôveri}i znad
ponç{tÅr.)
pjôverina, `. - velika, ru`na, stara
nadstre{nica (BÇrÅ j otkïnula i
}å zaneslå ôn stârÆ pjôverinu!)
pjûn, m. - pljuva~ka (Otarï tâ
pjûn facolï}æn!)
pjÇn¤t, gl. svr{. (pjûne{, pjûn¤) pljunuti (PjÇni va facolï}.)
pjÇska, `. Gmn. pjusâk/pjÇsÅk udarac dlanom: pljuska (P›vÿ
sæ j reklë }çpa. Danås re~û i
pjÇska.)
pjÇskat, gl. nesvr{. (pjÇskÅ{, pjÇskaj¤) - udarati dlanom, pljuskati (Måt mæ nïkad nî pjÇskala.)
pjÇsn¤t, gl. svr{. (pjûsne{, pjûsn¤)
- udariti dlanom, pljusnuti (Hïti klôbu{ va Rï~inu da vî{ kakë
}e pjÇsn¤t.)
pjÇvat, gl. nesvr{. (pjÇvÅ{, pjÇvaj¤) - pljuvati (Ne smî se pjÇvat
po tlëh. Tô j g›do.)
plåc, m. - teren, prostor (K¤pïli
smo plåc za kÇ}u dçlat.)
plåca, `. - tr`nica (^å se ÅngûrÆj
prodâ na plåci po lçtu!)
plåcarica, `. - piljarica (Ne zïjÅjte
kod plåcarice!)
plã}ina
plå~, m. - pla~ (A mî, dicå, udrï
va plå~!)
plå}a, `. - pjega na licu (Kad sÅn
bÆlå nësæ}a, sç su mi bîle
plå}e po lÆcÇ.)
plã}a, `. Gmn. plâ} - pla}a (P›vÿga/p›væga nÅn je akÿntâcija,
pa se målo pomëremo do plã}æ.)
plå}Åv (plå}ava, plå}avo), neodr.
pridj. (komp. pla}avïjÆ) - pjegav u licu (Plå}avÅ j, ali nî g›da.)
plå}avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pla}avîjÆ) - pjegavi u licu (Ba{
mi se pija‘â on bjõndÆ plå}avÆ
mladï}.)
plÅ}åt, gl. nesvr{. (plã}Å{, plã}aj¤) - pla}ati (SåkÆ môrÅ plÅ}åt
svojï ra~¤nï.)
pla}ævåt, gl. nesvr{. (pla}ûje{/
pla}ävÅ{, pla}ûj¤/pla}ävaj¤)
- obi~avati pla}ati (SH) (Tô mÆ
j povïdela dok sÅn pla}ævåla
ra~ûn.)
plå}ica, `. - pjegica (Na nosï}u
su njÿj plå}ice.)
plã}ica, ‘. - slaba, mala pla}a
(Plã}ica nî kî zna kakëva, alÆ j
bâræn redovïta.)
plå}ina, `. - velika, ru`na pjega
na licu (Na dêsnÿn obråzu
njÿj je g›dÅ plå}ina.)
plã}ina, `. - velika pla}a (Onî kî
su gëri ïmaj¤ ohohë plã}ine.)
plåha
475
plåha/plåka, `. - 1. gornja plo~a
{tednjaka na drva (SV) (Kostånji pe~emë na plåki pa lîpo
di{î!); 2. u`a bo~na daska
(NÅjdï mi med daskåmi kakëvu plåku.); 3. daska na bo}ali{tu (SV) (PlåkÅ j zagnjÆlçla.)
plåkat, gl. nesvr{. (plâ~e{, plâ~¤)
- plakati (Jâkÿ j cïzibast. Za
såk¤ plâ~e.)
plamÅtåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. plamã}æ) - plamtjeti (SV) (VôlÆn
kad ogânj onakë lîpo plamã}æ.)
plåmi~i}, m. - plamen~i} (Na
Dœ{nÆ dân gorê plåmi~i}i na
du{ïcah za dû{e pokõjnÆh.)
plåmi~ina, `. - veliki plamen
(ZdÇga sæ j vïdæl dîm i plåmi~ina.)
plåmÆk, m. Ljd. plamÆkÇ - plamen
(Kad se snütÆ, pokã`e se plåmÆk.)
plÅmtçt, gl. nesvr{. (3. l. jd. plÅmtî,
plÅmtê) - plamtjeti (Sê j ve}
plÅmtçlo kad su do{lï vatrogåsci.)
plân, m. Ljd. plÅnÇ - plan (Bez
brîgæ, se grê po plÅnÇ.)
plånina, `. - planina (Sêno smo
vozïli dëma z plåninæ na krâj
ÅgÇsta/ÅgÇ{ta/ÅngÇ{ta.)
planinâr, m. Gjd. planinÅrå - planinar (PlaninÅrï ïmaj¤ dôm na
Håhli}u.)
plåvat
planîrat, gl. nesvr{. (planîrÅ{, planîraj¤) - planirati (Bådavæ planîrÅ{, bït }e kako bûde.)
plÅnkå~a, `. - sjekira za tesanje
greda (SV) (Kad se drvë zrÇ{Æ,
môrÅ ga se otesåt s plÅnkå~¤n.)
planÇt, gl. svr{. (plåne{, plån¤) planuti (PlanÇlÿ j, kod dÅ j
petrôjæn polivenë.)
plåsti{ni (-Å, -ÿ), pridj. - plasti~ni
(Na kråju smo odl¤~ïli klåst
plåsti{næ cjêvi a{ dâ j bojç.)
pla{}çnica/pla{}änka, `. Gmn.
pla{}çnÆc/pla{}ênk - vunena
traka za sapinjanje tereta (Mlikarïce bi va këfu poslÅgåle låte i z pla{}çnic¤n ju povæzåle
i nosïle na hrtÇ.)
platï{}æ, s. - vanjski obod kota~a
zapre`nih kola (MôrÅn nçst
këlo kolÅrÇ da mi na~inî platï{}æ.)
plÅtït, gl. svr{. (plãtÆ{, plãtæ) platiti (Va Slavôniji su jûdi s
tråhtÿri blokîrali cçste da jÆn
se vï{e plãtÆ za {enïcu.) 
mâsno plÅtït - mnogo platiti
(Mâsnÿ j plÅtïla tê bragç{e, a
zåjedno su jÿj se odr¤bïle.)
plåvat, gl. nesvr{. (plåvÅ{, plåvaj¤)
- plivati (isto: kûpat) (Ne plåvÅj
tåmo, a{ je ÿndï/ÿndïka //
ændï/ændïka vçlÅ dubüna/d¤mbüna!)
plâv
476
plâv (plÅvå, plâvo), neodr. pridj.
- plavo (OstrÇ`nice su jïli! Vî{
da su jÆn œsta så plÅvå.)
plâvÆ (-Å, -ÿ) odr. pridj. - plav (Va
plâvÆh rô`icah, kê zovemë
batï}i, våvÆk je bîlo mravîh.)
plåzit, gl. nesvr{. (plåzÆ{, plåzæ) puziti, gmizati, pentrati se (Ne
plåzi po njemÇ!)
plç~i}, m. - uska traka, pamu~na
vrpca za op{ivanje (isto: k¤rdçlica) (Nekå ti {ïlica za{îje
plç~i}i na rukÅvï.)
ple}åt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
ple}atïjÆ) - {irokih ple}a (Bül je
fãnjskÆ, zaposâl i ple}åt.)
ple}âtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
ple}atîjÆ) - upravo onaj {irokih
ple}a (Ple}âtÆ su dobrï te‘Åkï.)
plç}a, s. mn. - ple}ka (ProbãdÅ
me va plç}Æh.)
plçh, m. Gjd. plehå - lim (Storït
}emo pjôvær od plehå.)
plehetåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. plehç}e, plehç}¤) - mahati krilima (Nebëg tï} je plehetâl, ali
nî mëgÅl poletçt.)
plehnåt (-a, -o), neodr. pridj. limen (Nad ponç{trami su
plehnåti pjôveri.)
plehnâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - limeni (Nad nå{imi ponç{trami su
plehnâtÆ pjôveri.)
pletïlo
plemenït (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. plemenitïjÆ) - plemenit
(FrÅnkopâni su bîli plemenïta
gospodå.)
plemenitâ{, m. Gjd. plemenitÅ{å
- plemenita{, plemi} (Va Ka{tçlu su bÆvåli plemenitÅ{ï.)
plemenîtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. plemenitîjÆ) - plemeniti
(Va nônotovomu/nônotovemu
t›sj¤ j bîlo i plemenîtÆh sërÅt
grëzjÅ.)
plemî}, m. Gjd. plemÆ}å - plemi}
(PlemÆ}ï su se `enïli mçdsob¤n.)
plêna, `. - pelena (PustïlÅ j plêne
pa }u jÿj k¤pït bragç{ice.) 
komÇ/kemÇ se jo{ plêne rïti
dr‘ê - biti mlad, nezreo (Bålavac, õn }e menï påmæt solït, a
jo{ mu se plêne rïti dr`ê.)
plçst, gl. nesvr{. (pletç{, pletû) plesti (Mlikarïce su plelç hëdæ}
zdôlu. I po {k¤rôn, bez da
gjçdaj¤ va pletïlo.)
plçst /se/, gl. nesvr{. (pletç{ /se/,
pletû /se/) - ~e{ljati /se/ (I mu{kî i ‘änskæ såkÆ dân pletû
svojï vlâsi.)
plçt, m. - veliki sukneni {al kojim
se ogr}u starije `ene (Mlikarïce
su se u`åle z plçtÿn zakabÇ~it
a{ je bîlo jâko zÆmå, a moglç
su obû} sâmo kakëvu måju.)
pletïlo, s. - pletivo kao dosadan i
zamoran posao (Mlikarïce su
plîsÅn
477
plelç hëdæ} zdôlu. I po {k¤rôn,
bez da gjçdaj¤ va pletïlo.)
plîsÅn, `. Gjd. plîsni - plijesan
(Nônotovi pr{Çti su bîli jâko
‘måhni. Po{û{eni pr{ÇtÆ j dr‘âl va konëbi, i po njïh bi se
}apåla debçla plîsÅn.)
plisîrÅn (plisîrana, plisîrano),
neodr. pridj. - sitno naboran
(SV) (Jednë vrîme su bîli va
vçlÿj môdi plisîrani bærhåni.)
plisîranÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. upravo onaj sitno naborani
(SV) (Jë{ mÆ j v ÅrmÅrÇ jedân
plisîranÆ bærhân.)
plïsnÆv (plïsniva, plisnïvo), neodr.
pridj. (komp. plisnivïjÆ) - pljesniv (TãstÅ k›pina tÆ j så plïsniva.
Hïti ju }å!)
plïsnivet, gl. nesvr{. (3. l. jd.
plïsnivÆ/plisnivîjæ, plïsnivæ/
plisnivîj¤) - pljesnivjeti (Dokåd
}e ovô plïsnivet va konëbi?
Zâ~ tô ne hïtÆ{ }å?)
plïsnivÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
plisnivîjÆ) - pljesnivi (Hïti }å tû
plïsniv¤ k›pinu!)
plï{, m. - vrsta tkanine: velur, samt
(SV) (Re~ç se i plï{, ali smo mi
p›vÿ reklï vçl¤d.)
pli{jîv (pli{jïva, pli{jïvo), neodr.
pridj. (komp. pli{jivïjÆ) - plje{iv, bez kose na tjemenu, }elav
(isto: }çlÅv/pi{jîv) (Nî stâr, a
ve} je pli{jîv.)
plo~a
pli{jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pli{jivïjÆ) - plje{ivi, bez kose
na tjemenu, }elavi (isto: pi{jîvÆ/pli{jîvÆ) (Kî fîlm si gjçdÅl?
- Pli{jîvÆ se v¤~û za vlâsi!)
plï{ivet, gl. nesvr{. (pli{ivîje{, pli{ivîj¤) - }elavjeti, gubiti kosu
(Zårana je pë~æl plï{ivet.)
plït, gl. nesvr{. (plÆvç{, plÆvû) plijeviti (Po lçtu trîbÅ plït såkÆh
petnâjst dân.)
plÆtåk (plÆtkå, plÆtko), neodr. pridj.
(komp. plitkïjÆ/plï}Æ) - plitak
(TãstÅ ka{trôla mÆ j plÆtkå, dãj
mi onû dubo~ïj¤.)
plîtkÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
plitkîjÆ/plï}Æ) - plitki (Rætkë
rãbÆn ovû plîtk¤ padçlu.)
plîva, `. - pljeva (MålinÅr je z metlûn pobïrÅl plîvu }å, a jå{mÆk
je ostâl va lõn~i}u.)
plivâ~, m. Gjd. plivÅ~å - pliva~
(Mî smo plivÅ~ï, a{ smo se
u~ïli plåvat na Ri~ïni.)
plïvæl, m. Gjd. plïvela - korov
(G¤lïla sÅn plïvæl na lÆhï.)
plïznit, gl. nesvr{. (plïznÆ{, plïznæ)
- uzimati hranu iz svih tanjura
po malo, jesti jelo dok jo{ nije
postavljen stol (SV) (Ne plïzni,
tô j g›da nãvada.)
plo~a, `. - 1. plo~a (Danås sÅn t›l
plë~u va rãzredu.); 2. betonska
plo~a, deka u gra|evinarstvu
plo~ica
478
(Da ste dobrë Årmåli, ne bï
vÅn plë~a pÇkla.)
plo~ica, `. - 1. plo~ica (Mçsto
têkæ i lâpi{a imçli smo plë~icu
i krçmen~i}.); 2. kerami~ka
plo~ica za oblaganje podova i
zidova (Klåli smo nëvæ plë~ice
va kÇhinju.)
plo~ina, `. - velika, te{ka plo~a
(^êra smo se bëme nadçlali
nas ~etïri na onôj plë~ini.)
plo~at /se/, gl. nesvr{. (plo~Å{ /se/,
plo~aj¤ /se/) - 1. hodati po
asfaltu ili betonu tako da se ~uje (Mçhki su mi poplåti, pa näte plë~at kad hëdÆn.); 2. igra
nalik bo}anju, ali se umjesto
bo}a rabe plo~e (SV) (U‘åli
smo se i plë~at plë~ami.)
plo~i}at se, gl. nesvr{. (plo~i}Å{
se, plo~i}aj¤ se) - igrati se
dje~je igre u kojoj se preska~u
ucrtani pravokutnici pomi~u}i
pritom nogom plo~icu (isto:
stÇbi~at se) (AM) (Kad bi nas
}apålo, smo se znåle plë~i}at
i po pâr ûr.)
plôd, m. Gjd. ploda - plod (Ovôga/ovêga lçta su zårÅd {œ{e sï
plëdi drëbni.)
plodÅn (plodna, plodno), neodr.
pridj. (komp. plodnïjÆ) - plodan
(Nekå vÅn je plëdno i rëdno
nëvÿ lçto!)
plodï}, m. - mali, sitan plod (Slåbÿ
j rodïlo, nãjde se kî i kî plodï}.)
plovït
plodïna, `. - velik, krupan plod
(OvãstÅ sõrta tïkvÆc ima vçlæ
plodïne.)
plodnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
plodnîjÆ) - plodni (Ovakëvo
plëdnÿ leto nÆsmë jo{ dosåd
zapåmetili.)
plosnåt (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. plosnatïjÆ) - plosnat
(Krâmp ïmÅ ôn {pïkjastÆ dêl i
plësnatu i {ïru hrãsnicu.)
plosnâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
plosnatîjÆ) - plosnati (Zamï
onœst¤ plosnât¤ hrãsnicu!)
plovân, m. Gjd. plovåna - `upnik
(Kad za Trî krÅjï plovân dõjde
kÇ}u blagoslovït, tâ mu se
naberç kïticu drÆfcå kû umë~Æ
va blagoslëvjen¤ vëdu i { njûn
blagoslovî kÇ}u.)
plovåni}, m. - mla|ahni `upnik
(Dobïli smo mlåjahnÿga/mlåjahnæga plovåni}a. TçkÅr je
rçkÅl Mlâd¤ må{u.)
plovanïja, `. - crkvena ‘upa i
`upnikova ku}a sa `upnim
uredom (Na Grëbni{}ini/Grëmi{}ini su trî plovanïje: grãjskÅ, jelänskÅ i cärni{kÅ.)
plovånÿv (plovånova, plovånovo),
pridj. - `upnikov (Sestrå m¤ j
plovånova divica.)
plovït, gl. nesvr{. (plovÆ{, plovæ)
- ploviti (Do Zådra mëre{ i
plëvæ} brëdÿn.)
plœ}a
479
plœ}a, s. mn. - plu}a (ImÅ œpalu
plû}.)
plœ}aca, s. mn. - mala plu}a (Va
plœ}acÆh mu g›do hropç, môrÅmo b›zo { njîn duhtôru.)
plœ}nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - plu}ni
(Su{ïca j plœ}nÅ bôl.)
plÇg, m. - plug (Nïkad sæ j orålo s
plÇgÿn, a danåska z måkinami.)
po, prij. - po (]ê{ môrÅt pô} pô
tÿ?)  po ~æn/~în - po kolikoj
cijeni, po{to ([injôrice, pë ~æn
VÅn je {çjÆn?!)
pobælït, gl. svr{. (pobälÆ{, pobälæ)
- obojadisati zidove (Pobælïli
smo kåmaru.)
pobï}, gl. svr{. (pobîgne{, pobîgn¤) - pobje}i (Påzi da ti ne bï
kônj pëbigÅl.)
pobigånja, `. - bijeg, bje`anje,
izgnanstvo (@enå m¤ j na pobigånjah a{ j¤ j potïrÅl.)
pobïrat, gl. nesvr{. (pobïrÅ{, pobïraj¤) - kupiti, skupljati (Såkÿ
lçtÿ j pobïrala borëvice va
Gõrskÿn kotÅrÇ.)
poblãjhat /se/, gl. svr{. (poblãjhÅ{
/se/, poblãjhaj¤ /se/) - izbijeliti
/si/ kosu (VJ) (PoblãjhalÅ j vlâsi
pa sad slï~Æ va ëfcu.)
poblåtiti se, gl. svr{. (poblåtÆ{ se,
poblåtæ se) - 1. uprljati se
(Kådi si se takë poblåtÆl?);
pobråt /se/
2. u~initi veliku nu`du (MâlÆ ti
sæ j poblåtÆl va v›~inicu.)
poboga, uzv. - ubla`eno zna~enje: tako ti Boga, Boga ti, Boga
mi (Bül mÆ j d¤‘ân, mÅ j, pëboga, i plÅtîl.)
pobÿj{åt /se/, gl. svr{. (pobõj{Å{
/se/, pobõj{aj¤ /se/) - pobolj{ati
/se/, postati boljim (Reklï su
na televîziji da tê se vrîme pobÿj{åt.)
pobokÇ, pril. - koso, bo~no (Klådi
pobokÇ, ne drïto.)
pobo‘Ån (pobo‘na, pobo‘no),
neodr. pridj. (komp. pobo‘nïjÆ)
- pobo`an (Onâ j i kod dÆtç
bÆlå jâko pobë‘na.)
pobô‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pobo‘nîjÆ) - pobo`ni (Onâ
pobô‘nÅ j våvik va p›vÿj kl¤pï
va crükvi.)
pobô‘nica/pobo‘nica/pobô‘ica,
`. - ko{uljica za novoro|en~e
(Za dÆtç su se p›vÿ pripråvile
pobô‘nice i kåpice, få{i i plêne, pa ku{inï} i këfa.)
pobo‘nÿst, `. Gjd. pobo‘nosti  bavezno grên
pobo`nost (O
na krÇnicu i na pobë`nosti va
måju misæcÇ.)
pobråt /se/, gl. svr{. (poberç{ /se/,
poberû /se/) - 1. pokupiti (Poberï tu m›vu!); 2. /se/: pren.
poni`eno ili uvrije|eno oti}i:
pokupiti se (Reklå sÅn njÿj ~å
pobrojït
480
jÿj grê, pa sæ j zåjedno pobrÅlå.); 3. pren. umrijeti (I Marïja
sæ j, bëme, pobrÅlå za mû‘æn.)
pobrojït, gl. svr{. (pobrojî{, pobrojê) - prebrojiti (Kî bi pobrojîl se ~â j ôn pofrajâl?)
pobrstït, gl. svr{. (3. l. jd. pobrstî,
pobrstê) - pobrstiti (Donaknådit
}u vÅn ~â j nå{a kozå pobrstïla
va vå{æn.)
pobr¤sït, gl. svr{. (pobrœsÆn, pobrœsæ) - pobrusiti (Dãj mi tû
rå{picu za pobr¤sït nëhti.)
pob¤nït se, gl. svr{. (pobœnÆ{ se,
pobœnæ se) - pobuniti se (VåvÆk smo ga poslÇ{ali, a tâ pût
smo se nãjzada pob¤nïli.)
pob¤rgåt /se/, gl. svr{. (pobœrgÅ{
/se/, pobœrgaj¤ /se/) - pobljuvati /se/, povratiti /se/ (On pijãn~ina mi se sinÿ} pob¤rgãl
pred vrãtÆ.)
pobÇ{at, gl. svr{. (pobÇ{Å{, pobÇ{aj¤) - poljubiti s vi{e poljubaca (Hôj sïmo blï‘æ, lïpoto, }Ç
te sÇ pobÇ{at.)
pocænçt, gl. svr{. (3. l. jd pocänÆ,
pocänæ) - pojeftiniti (SV) (Sê j
podrÅ‘çlo, da bi ~â pocænçlo!)
poc›tat, gl. svr{. (poc›tÅ{, poc›taj¤) - potcrtati (SH) (Tô môrÅ{
poc›tat.)
pocœranica, `. - popi{anka, popi{ulja (Kådi mÆ j onâ mojå mî}Å
pocœranica?)
po~ïn¤t
poc¤råt /se/, gl. svr{. (pocœrÅ{ /se/,
pocœraj¤ /se/) - pomokriti /se/
(NïkÆ Fåbi} s Potkïlafca se j
{komçtÆl/{kumçtÆl za forünt da
}e sæ poc¤råt.); (Hõj se poc¤råt
pa va pësteju!)
pô~, pril. - po {to (Pô~ gre{ zdôl¤n?)
po~Åstït, gl. svr{. (po~ãstÆ{, po~ãstæ) - po~astiti (Lîpo su nas
po~Åstïli.)
po~çkat, gl. svr{. (po~çkÅ{, po~çkaj¤) - po~ekati, pri~ekati (Po~çkÅjte me sâmo ~ås!)
po~e{åt /se/, gl. svr{. (po~ç{e{ /se/,
po~ç{¤ /se/) - 1. po~e{ati /se/
(R¤kå mÆ j va gïpsu, ne mëræn
se ni po~e{åt.); 2. po~e{ljati /se/
(Zåmi sëb¤n ~e{jï} da se mëre{ vç}p¤t po~e{åt.)
po~êt, gl. svr{. (po{mæ{, po{m¤)
- po~eti (BalÅncâni su se kåsnije pë~æli sÅdït pu nås.); (JÇ{to
sÅn finjævâl kad je pë~æl då`.)
po~ætåk, m. Gjd. po~ætkå - po~etak (Pætåk - slåb po~ætåk).
po~etïrÆh, pril. - ~etverono{ke (Do
Håhli}Å j st›mÅn pût, kadigëd
se môrÅ zgôru po~etïrÆh.)
po~et›tkÆh, pril. - ~etvrtkom (Sâmo jedãnp¤t na {etemânu grên
~ïstit po kÇ}ah, i tô po~et›tkÆh.)
po~ïn¤t, gl. svr{. (po~îne{, po~în¤) - po~inuti (Säl je såkÆ na
svôj cëk i po~ïn¤l.)
po~ïnjæn
481
po~ïnjæn (po~ïnjena, po~ïnjeno),
neodr. pridj. - odmoren (Sïnÿ}
sÅn bÆlå tr¤dnå, a jÇtro sÅn se
ståla po~ïnjena.)
po~ïnjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. odmoreni (Sâmo po~ïnjenÆ
~ovïk mëre smîrÿn dçlat lçvalçva.)
po~ïstit, gl. svr{. (po~ïstÆ{, po~ïstæ) - sve o~istiti (^â j tâ karënja? Po~ïsti tô!)
po~ivålo, s. - odmori{te: mjesto
uz cestu na koje se je odlagalo
breme (Kalâj brïme na po~ivålo.)
po~Ævåt, gl. nesvr{. (po~üvÅ{, po~üvaj¤) - po~ivati (Po~üvÅ cêlÆ
dân.)
po~oflat se, gl. svr{. (po~oflÅ{ se,
po~oflaj¤ se) - potu}i se (SV)
(Ovî dvâ ne mër¤ skÇpa. Såkÿ
målo se po~ëflaj¤.)
po~rjençt, gl. svr{. (po~rjenîje{,
po~rjenîj¤) - pocrvenjeti (Da
znâ{ kakô j po~rjençla nå
s¤ncu!)
po~Ènçt/po~rnçt, gl. svr{. (po~Ènîje{/po~rnîje{, po~Ènîj¤/po~rnîj¤) - pocrnjeti (Lîpÿ j po~Ènçla!)
pô}, gl. svr{. (põjde{/poje{, põjd¤/poj¤) - po}i, krenuti (]û ti
pô} va apotêku/aputêku po
Åntibiëtik?)  pô} zdôlu - i}i
u Rijeku ([lâ j zdôlu z måte-
podbïrat
r¤n.)  pô} od sebç - obaviti
veliku nu‘du (Nî {âl od sebç
pa ga bolî trbÇ{i}.)  pô} za
tîn - ne zapaziti, ne mariti, ne
zamijetiti (Nîs {âl za tîn dÅ j
jÇtra blågdÅn i dÅ j sç zåprto.)
po}akulåt, gl. svr{. (po}akulâ{,
po}akulâj¤) - po~avrljati (K¤ntråli smo se na mostÇ i po}akulåli.)
po}Ç}at, gl. svr{. (po}Ç}Å{, po}Ç}aj¤) - kradom pogledati, poviriti (SH) (Po}Ç}Åj ~ez kjÇ~anicu ~å dçlaj¤.)
pod, m. Gjd. podå - 1. potkrovlje
(isto: {ufït) (TrîbÅ fõrcæ za dï}
sêno na pëd.); 2. kat (Tô j kÇ}a
na trî podï.)
pod, prij. - pod (SÅdït }emo kÿmpîr pod brÅzdÇ.)  pod hïtno
/môrÅ{/ - bez odlaganja (JÅvï
se dëma pod hïtno.); (TrîbÅn
se { njîn vïdet pod môrÅ{.)
podÅvåt, gl. svr{. (podãvÅ{, podãvaj¤) - dati svu koli~inu (SÇ
sÅn mu kå{icu ‘lï~ic¤n podÅvåla.)
podÅvït, gl. svr{. (podãvÆ{, podãvæ) - podaviti (Sïroti smo
må~i}i sï podÅvïli.)
podbÅdåt, gl. nesvr{. (podbãdÅ{,
podbãdaj¤) - podbadati (PodbãdÅ me dokla se ne razjãdÆn.)
podbïrat/pobïrat, gl. nesvr{.
(podbïrÅ{/pobïrÅ{, podbïraj¤/
podbost
482
pobïraj¤) - podbirati, brati
donje zrele plodove (Jå ovüstÆ
kumadôri podbïrÅn pomålo
jo{ od sädmÿga/sädmæga mïsæca.)
podbost, gl. svr{. (podbodç{, podbodû) - pren. podbosti (Dobrë
gÅ j podbôl kad m¤ j tô povïdæl.)
podbÇhn¤t, gl. svr{. (podbûhne{,
podbûhn¤) - podbuhnuti, podaduti (Bolî ga zûb pÅ j, nebëg, vås podbÇhn¤l.)
Pod~udnî~, m. - top. naselje u
grajskoj plovaniji (O˜ n je s
Pod~udnÆ~å, büvÅ Pod~udnÆ~ên.)
po~udnï{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - koji
pripada Po~udni~u (Tô j po~udnï{kÆ mladï}.)
podebjåt /se/, gl. svr{. (podebjâ{
/se/, podebjâj¤ /se/) - podebljati
/se/ (SH) (Sçboju si se sledï}
podebjåla.)
podærkï, m. mn. - izno{ene i poderana odje}a i obu}a (SH)
(^å }e mi tî tûjÆ podærkï? Rên
si k¤pït ~â spodëbno!)
podgorçlac/pogorçlac, m. Gjd.
podgorälca/pogorälca - 1. ~ovjek o{te}en u po`aru (Nebëgi
jûdi såd su pogorälci, trîbÅ
njÆn pomë}.); 2. vrsta ptice
(^œl sÅn za tï}a pogorälca, ali
ga ne bîn prepoznâl.); 3. zreli
podihnjævåt
lje{njak sa `u}kastom trakom
(SV) (Lî{njaki pogorälci su nãjbojÆ, ali jÆh pober¤ vjçverice.)
podgrçt, gl. svr{. (podgrîje{, podgrîj¤) - podgrijati (Podgrçla
sÅn mu ve~çru, a jo{ ga nî.)
podgrijÅvåt, gl. nesvr{. (podgrijãvÅ{, podgrijãvaj¤) - podgrijavati (U`ãn i po trî pût podgrijÅvåt ve~çru, a njegå jë{ nî.)
podg›lina, `. - podvoljak (Predebäl je. Vï{ kakë mu sæ j obïsila
podg›lina, kod prÅscÇ.)
podÆ~ït se, gl. svr{. (podü~Æ{ se,
podü~æ se) - pohvaliti se, podi~iti se (VåvÆk se pred drÇgimi
podü~Æ svojûn dicûn.)
podü~j¤, pril. - na dje~ji na~in,
kako je to obi~aj u djece (Büvaj¤ se i pokãraj¤, ve} podü~j¤.)
podï}/podïgn¤t, gl. svr{. (podîgne{, podîgn¤) - podi}i, podignuti (Podlo`ït }ete cokçt i podï} kulïkÿ j cokçt visëk.)
podÆhnÇt, gl. svr{. (podühne{, podühn¤) - pomirisati (Kad pasûjæn uz nônÆn {Æpåk, våvÆk ga
podühnæn.)
podihnjævåt, gl. nesvr{. (podihnjûje{/podihnjävÅ{, podihnjûj¤/
podihnjävaj¤) - obi~avati pomirisati {to (Såko målo podihnjûjæn garëfuli}i va va‘ï}u.)
podÆlït /se/
483
podÆlït /se/, gl. svr{. (podülÆ{ /se/,
podülæ /se/) - podijeliti /se/,
razdijeliti ostav{tinu (PodÆlïli
smo se pa sÅn dëbÆl dêl na
Valï}evu.)
podünstat, gl. svr{. (podünstÅ{,
podünstaj¤) - propirjati (SV)
(Za s pra{}çvin¤n }u podünstat
malo kïselÿga kåp¤za.)
podüzÅnjÆ, s. - podizanje hostije,
sredi{nji dio misnoga obreda
(KëmÅ} kjæ~î na podüzÅnj¤.)
podÆgåt, gl. nesvr{. (podü‘e{, podü‘¤) - podizati (Tç`ak je, ne
mëræn ga ve} sÅmå podÆgåt.)
podjedno, pril. - neprekidno, neprestance (Pëdjedno pådÅ ve}
~etïri dâni.)
podjesæn, pril. - prije jeseni, uo~i
jeseni (Krõv je nãjbojæ predelÆvåt pëdjesæn.)
podjïdæn (podjïdena, podjïdeno),
neodr. pridj. - izjeden znojem
i drugim izlu~evinama (SV)
(Dicå su u`åla bit podjïdena
po rïticah i med nogåmi.)
podjïdenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. izjedeni znojem (SV) (Podjïdenÿ mçsto se môrÅ opråt i posût.)
podjïst se, gl. svr{. (podjî{ se,
podjidû se) - nagristi se znojem (SV) (Kad nî bîlo ovakëvÆh
plên, dicå su se znåla podjïst.)
podlo‘ït /se/
podlÅgåt /se/, gl. nesvr{. (podlã‘e{
/se/, podl㑤 /se/) - 1. podlagati
/se/, stavljati sebe ili {to ispod
~ega (Ne podlÅ‘ï se lçh bÇdi
svoj ~ovïk.); 2. pren. debljati
se (Vïdi kakë bohtî! Sçbÿj da
se dobrë podlã`e.)
podlêt, gl. svr{. (podlijç{, podlijç)
- podliti (Mêso dünstÅ{ na kapÇli i pëtla podlijç{ z vodûn.)
podlætåt, gl. nesvr{. (3. l. jd.
podlä}e, podlä}¤) - podlijetati,
letjeti ispod ~ega (Lâstavice
nïsko podlä}¤, då` }e!)
podletçt, gl. svr{. (podletî{, podletê) - podletjeti, naletjeti ispod ~ega (Må{ka mÆ j podletçla
pod åuto.)
podlÆvåt, gl. nesvr{. - podlijevati
(Fa`õl se såko målo podlüvÅ
da se ne bï prism¤dîl ili }apâl
za padçlu.)
põdloga, `. - podloga (Za pituråt
môrÅ{ nãjprvo storït dobrÇ
põdlogu.)
pÿdlo‘ak/pÿlo‘ak, m. Gjd. pÿdlo{ka/pÿlo{ka - jaje ispunjeno
gipsom koje se stavlja u gnijezdo radi privla~enja nesilica
(SV) (NïkÆ mÆ j z njÅzlå ukrâl
jãja a za `œntu i pÿdlë‘ak.)
podlo‘ït /se/, gl. svr{. (podlo‘î{
/se/, podlo‘ê /se/) - 1. podlo`iti
/se/, staviti sebe ili {to ispod
~ega (Podlo`ït }ete cokçt i
podmåzat
484
podï} kulïkÿ j cokçt visëk.);
2. pren. udebljati se (Dobrë sæ
j podlo`ïla, ne bÇd njÿj zlå!)
podmåzat, gl. svr{. (podmâ‘e{,
podm⑤) - podmazati (Sï mëgÅl podmåzat vrãta da ne
{krüpj¤!)
podma‘ævåt, gl. nesvr{. (podma‘ûje{/podma‘ävÅ{, podma‘ûj¤/podma‘ävaj¤) - podmazivati (Såko målo trîbÅ podma‘ævåt brtvçle da se lågje opïrÅj¤.)
podmÆrït, gl. svr{. (podmürÆ{, podmüræ) - podmiriti (PodmÆrï
~ovïku ~a si mu dû‘Ån, pa ste
na mÆrÇ obadvâ.)
podmÆsït, gl. svr{. (podmüsÆ{,
podmüsæ) - zamijesiti tijesto s
kvascem (PodmÆsïla sÅn slåtk¤
pogå~u i klåla na teplë kïsat.)
podmu~ê}, pril. - podmuklo {ute}i (^œvÅj ga se! On sç dçlÅ
podmu~ê}.)
podmukÅl (podmukla, podmuklo), neodr. pridj. (komp. podmuklïjÆ) - podmukao (Onâ j
pëdmukla, sç dçlÅ podmu~ê}.)
podmuklÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. podmuklîjÆ) - podmukli
(PëdmuklÆ pås kî ne lâjæ j
nãjhujÆ.)
podnÅ{åt, gl. nesvr{. (podnã{Å{,
podnã{aj¤) - podnositi (Tç{ko
tô podnã{Ån.)
podo~i}avÆ
podnçst, gl. svr{. (podnesç{, podnesû) - podnijeti (Kî znâ kakë
}e måt podnçst ovû teplünu.)
podnÆtït, gl. svr{. (podnütÆ{, podnütæ) - potpaliti vatru (^ün se stânæn, tâ podnütÆn.)
podobÅn (podobna, podobno),
neodr. pridj. (komp. podobnïjÆ)
- sli~an, nalik (Ovô dÆtê j së
pëdobno na ocå.)
podobligåt se/podobrigåt se, gl.
svr{. (podobligâ{ se/podobrigâ{ se, podobligâj¤ se/podobrigâj¤ se) - 1. ponuditi se (Onå
sæ j podobligåla/podobrigåla
da }e me zapejåt na ^ãvju.);
2. pristati, prihvatiti kakvu obvezu (SV) (Sï se podobligâl/
podobrigâl da }e{ tô storït, pa
sad storï!)
podobnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
podobnîjÆ) - sli~ni, nali~ni (PodobnîjÆ sîn m¤ j drå`Æ.)
podo~i}, m. - podo~njak (Kad
plâ~æn, våje mi dõjd¤ pëdo~i}i.)
podo~i}Åv (podo~i}ava, podo~i}avo), neodr. pridj. (komp.
podo~i}avïjÆ) - koji ima izra`ene podo~njake (Kad ne spîn
dobrë, stânæn se vås pëdo~i}Åv.)
podo~i}avÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. podo~i}avîjÆ) - upravo
onaj koji ima izra`ene podo-
Podprïsika
485
~njake (Ma, tô tÆ j ôn pëdo~i}avÆ, ne znân kakë se zovç.)
Podprïsika, `. - top. zaselak naselja Zastenice u grajskoj plovaniji (O˜n je z Podprïsikæ, büvÅ
pod Prisïk¤n.)
podrÅ‘çt, gl. svr{. (3. l. jd. podrã‘Æ, podrã‘æ) - poskupjeti (SV)
(^å ëpet je krÇh podrÅ`êl?)
podrobït, gl. svr{. (podrobî{,
podrobê) - udrobiti (Pëjutro
podrobî fçticu krÇha va bêlÿ
kafç.)
podrsnÇt se, gl. svr{. (pod›sne{ se,
pod›sn¤ se) - poskliznuti se
(SV) (Påzi, a{ }e{ se podrsnÇt!)
Podrtånjac, m. Gjd. Podrtãnjca
- stanovnik mjesta Podrti (Njegëvi su stârÆ Podrtãnjci.)
Podrtãnjka, `. Gmn. PodrtånjÅk
- stanovnica mjesta Podrti
(Obadvê nône su mu Podrtãnjke.)
Podrtî, s. - top. zaselak naselja
˜ n je z Podrtâ, büvÅ
Dra`ice (O
va Podrtû.)
podrÇpit, gl. svr{. (podrÇpÆ{,
–
podrÇpæ) - propasti (SH) (Ondï
sæ j zemjå podrÇpila.)
PodrvÅnj, m. Gjd. Podrvnja/
Podrmnja/Podrmja - top.
naselje u grajskoj plovaniji
(O˜n je z Pëdrvnja/Pëdrmnja/
Pëdrmja, büvÅ Pëdrvnjæn.)
poduzä}Æ
Podrvanjac/PodrvÅnj~Ån, m. Gjd.
PodrvÅnjca/PodrvÅnjana - `itelj
naselja Podrvanj (Obadvâ nônota su mu bîli PëdrvÅnjci.)
PodrvÅnjka, `. Gmn. PodrvanjÅk
- `iteljica mjesta Podrvanj (Måterina mat m¤ j PëdrvÅnjka.)
podrvÅnjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. onaj koji pripada Podrvnju
(Va Grâd na tãnci su dohÅjåli
pëdrvÅnjskÆ mladï}i.)
podr‘åt, gl. svr{. (podr‘î{, podr‘ê) - pridr`ati (Podr`ï mi målo
ôv bujôl!)
pôdugast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. podugastïjÆ) - duguljast
(ImÅ pôdugasti p›sti.)
pôdugastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. podugastîjÆ) - duguljasti
(VôlÆn onê pôdugastæ Ångûrije.)
poduhïtit se, gl. svr{. (poduhïtÆ{
se, poduhïtæ se) - prihvatiti se
obaveze ili kakva posla (Promïslæl sÅn na}ås i odl¤~îl se
poduhïtit tôga/têga dçla.)
poduperåt, gl. svr{. (poduperâ{,
poduperâj¤) - porabiti, potro{iti (SH) (Poduperåla sÅn vas
prâh za pråt rëbu.)
poduråt, gl. nesvr{. (podurâ{, podurâj¤) - potrajati (OvüstÆ su
mi postolï poduråli pêt lêt.)
poduzä}Æ, s. - poduze}e (DçlÅl je
träjset lêt va ïstÿmu/ïstæmu
poduzä}¤.)
podve~ær
486
podve~ær, pril. - predve~er (Pëdve~ær målo popustî teplüna.)
podvæzåt /se/, gl. svr{. (podvä‘e{
/se/, podv䑤 /se/) - 1. podvezati (Podvæ‘ï tî {pigçti, }ç{
past priko njïh.); 2. obavezati
/se/ (Podvæzãl sÅn se ~oviku tô
storït, pa ôn ra~unâ nâ me.)
podve‘ævåt /se/, gl. nesvr{. (podve‘ûje{ /se/ // podve‘ävÅ{ /se/,
podve‘ûj¤ /se/ // podve‘ävaj¤
/se/) - 1. podvezivati (VåvÆk
trîbi podve`ævåt {pigçti, da ne
pÅdç{.); 2. obvezivati /se/ (Ne
podve`ûj se nïkæmu ovô lçto.)
podvijâ~, m. Gjd. podvijÅ~å ono {to se podvija (pokriva~,
bol pod kosti, vjetar pod vrata,
alat za podvla~enje) (Såko
malo me }apâ podvijâ~ pod
rçbrÆh. ]u môrÅt na prägled.)
podvlÅ~ït /se/, gl. nesvr{. (podvlã~Æ{ /se/, podvlã~æ /se/) - podvla~iti sebe ili {to ispod ~ega
(NãjvôlÆ se podvlÅ~ït pod
stôl.)
podvorït, gl. svr{. (podvorî{, podvorê) - po~astiti, poslu`iti,
pogostiti, podvoriti (Lîpo su
me podvorïli, såkÅ ~âst!)
podvû} /se/, gl. svr{. (podv¤~ç{
/se/, podv¤~û /se/) - podvu}i
sebe ili {to ispod ~ega (BÇra se
podv¤~ç i pod debêlÆ kapët.)
podzÆdåt, gl. svr{. (podzüdÅ{,
podzüdaj¤) - podzidati (MôrÅt
}emo skåle podzÆdåt.)
pogÅsït
podzijævåt, gl. nesvr{. (podzijûje{/
podzijävÅ{, podzijûj¤ /podzijävaj¤) - podzidavati (Nçka
podzijûje kî }ç, jå næ}Ç.)
pô}, gl. nesvr{. (poje{, poje) - i}i
(ImÅ Ångînu, pa môrÅmo pô}
na ençksiju/nçksiju.)
pofålet, gl. svr{. (pofålÆ{/pofalîje{,
pofålæ/pofalîj¤) - pomanjkati,
uzmanjkati (Nü jÿj pu nås pofålelo ni tü~jæga mlÆkå.)
pofa{åt, gl. svr{. (pofa{â{, pofa{âj¤) - povezati zavojem ili kakvom {irom vrpcom (]û ti tô
o~ïstit z rakïj¤n i dobrë pofa{åt?)
pofrïgat, gl. svr{. (pofrïgÅ{, pofrïgaj¤) - popr`iti (Za ve~çru }emo pofrïgat målo sÅrdçlÆc.)
pogå~a, `. - mlije~ni slatki kruh u
obliku hljeba (Va pogå~u se
klÅdç cvêt.)
pogå~ica, ‘. - poga~ica, hljep~i}
(Za marändu k¤pï pogå~ice
sïrÿn.)
pogÅjåt se, gl. nesvr{. (pogãjÅ{
se, pogãjaj¤ se) - sklapati pogodbu: poga|ati se (Jûdi smo,
nä}emo se prevç} pogÅjåt.)
pogånjat, gl. nesvr{. (pogånjÅ{,
pogånjaj¤) - tjerati, potjerivati
(SV) (Po zÆmï of~Åri pogånjaj¤
ëfce po dÿlcîh.)
pogÅsït, gl. svr{. (pogãsÆ{, pogãsæ)
- pogasiti (Ogãnj ti sæ j zasünsegå pogÅsîl.)
pogåzit
487
pogåzit, gl. svr{. (pogåzÆ{, pogåzæ)
- pogaziti (Jçleni su pogåzili
jûdæn lÆhç.)
pogÆbåt, gl. nesvr{. (pogübÅ{/pogübje{, pogübaj¤/pogübj¤) te{ko stradavati (^a mlãdÆh
judîh pogübje na cçstah!)
pogibæl/pogibæj, `. Gjd. pogibli/
pogibeji - velika hladno}a
(SH) (^å ste se vagnåli kÇ}u
kod dÅ j våni pëgibæl/pëgibæj?)
pogïn¤t, gl. svr{. (pogîne{, pogîn¤) - poginuti (Målÿ j fålelo da
i ôn pogîne.)
pogjçdat, gl. svr{. (pogjçdÅ{, pogjçdaj¤) - pogledati (Nî ôn
sûnca vïdæl! PogjçdÅj kåkÿ j
bêl.)
pogjedÆvåt, gl. nesvr{. u~est. (pogjedûje{/pogjedüvÅ{, pogjedûj¤/pogjedüvaj¤) - pogledavati
(Sâmo su se mçd sob¤n pogjedÆvåli.)
poglådit, gl. svr{. (poglådÆ{, poglådæ) - pogladiti (Kad ga poglådÆn po glavïci prestâne plåkat.)
poglodåt, gl. svr{. (pogloje{, pogloj¤) - poglodati, posve oglodati (Poglojï tû padçlu/padêl
a{ tÆ j ~Ènå!)
pognåt, gl. svr{. (pognâ{, pognâj¤)
- potjerati, po`uriti stoku (SV)
(Pognâj jih, då‘ }e.)
pogrçst
pognjçst /se/, gl. svr{. (pognjetç{
/se/, pognjetû /se/) - potrpati
/se/, pogurati /se/ kamo ili u
{to (Nebëge ëfce se pognjetû
pod drvë kad grmî.)
pogodït, gl. svr{. (pogodÆ{, pogodæ) - pogoditi {to (Nïkad ne
bï{ pogodîl ~å ti nësÆn va
bõr{i!)
pogodït se, gl. svr{. (pogodî{ se,
pogodê se) - sklopiti pogodbu
(Pogodïli smo se zidÅrôn za
na~inït zidï}.)
pogovÅråt /se/, gl. nesvr{. (pogovãrÅ{ /se/, pogovãraj¤ /se/) razgovarati /se/ (Jûdi su se
p›vÿ kad nî bîlo televîzijæ,
vï{e mçd sob¤n pogovÅråli.)
pogovÿr, m. Gjd. pogovora - razgovor (Ba{ je sïnÿ} bîl pëgovÿr
i o tebï.)
pogovorït /se/, gl. svr{. (pogovorÆ{ /se/, pogovoræ /se/) - porazgovarati /se/ (Dÿjdï da se målo pogovërÆmo o tomÇ/temÇ.)
pogråbit, gl. svr{. (pogråbÆ{, pogråbæ) - 1. pograbiti (Sç su sebï pogråbili, nân nÆsÇ nï{ pu{}åli.); 2. {~epati (Svådili su se
pa su se nãjzad i pogråbili.)
pograbjåt, gl. svr{. (pograbjâ{,
pograbjâj¤) - grabljama prikupiti (Pokosïli su, sad mî dvê
môramo pograbjåt.)
pogrçst, gl. svr{. (pogrebç{, pogrebû) - pogrepsti (Pustï tû
må{kicu, moglå bi te pogrçst!)
põgre{Ån
488
põgre{Ån (põgre{na, põgre{no),
neodr. pridj. (komp. pogre{nïjÆ)
- pogre{an (NapÆsåla sÅn põgre{nu adrçsu.)
pogræ{ït, gl. svr{. (pogrä{Æ{, pogrä{æ) - pogrije{iti (Pogræ{ül
sÅn pa mÆ j dvê Çre prçdi~Æl.)
põgre{ka, `. - pogre{ka (Ne storï
sëpæt kakëvu põgre{ku!)
põgre{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
 pæt
pogre{nîjÆ) - pogre{ni (O
sÅn zvÅlå põgre{nÆ brôj.)
pogutnÇt, gl. svr{. (pogÇtne{, pogÇtn¤) - progutati (G›lo me
bolî, ne mëræn ni kâp vodê
pogutnÇt.)
pog¤bït, gl. svr{. (pogœbÆ{, pogœbæ) - izgubiti (^a sÅn jå alâta
pog¤bîl dçlaj¤} po kÇ}ah!)
pohÅjåt, gl. nesvr{. (pohãjÅ{, pohãjaj¤) - hodati, lunjati, tumarati (Båba bi te zælå da po
{k¤rôn pohãjÅ{ pë vani.)
pôhat, gl. nesvr{. (pôhÅ{, pôhaj¤)
- pr`iti odrezak oblo`en bra{nom, kru{nim mrvicama i
razmu}enim jajima (Dicå se
naveselê kad pôhÅn mêso.)
pohi}ævåt /se/, gl. nesvr{. (pohi}ûje{ /se/ // pohi}ävÅ{ /se/,
pohi}ûj¤ /se/ // pohi}ävaj¤
/se/) - nabacivati se ~ime, bacati uokolo (KÇlike ïgra~ke
ïmÅ, lçh se pohi}ûje { njïmi.)
pohÇmskÆ
pohïtat, gl. svr{. (pohïtÅ{, pohïtaj¤) - pobacati (Dïgli su `lÆpcï
na krôv, a bÇrÅ j sç pohïtala i
porazbÆjåla.)
pohjåpat, gl. svr{. (pohjåpÅ{, pohjåpaj¤) - lakomo na brzinu
pojesti (PohjåpÅl je tâ m›zlÆ
obçd i {âl nåzÅd va {kôlu.)
põhlepa, `. - pohlepa (Za sç m¤ j
krÆvå põhlepa.)
põhlepÅn (põhlepna, põhlepno),
neodr. pridj. (komp. pohlepnïjÆ) - pohlepan (Nî hÇjæga od
põhlepna ~ovïka.)
põhlepnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. pohlepnîjÆ) - pohlepni
(Ni hÇjæga od põhlepnÿga/
põhlepnæga ~ovïka.)
Pohu- m, m. - top. selo u jelenjskoj
plovaniji (Va Pëh¤mu su dælï:
Petrëvi}evo Selë, BÅnëvo Selë, Bårakovo Selë, B›njovo
Selë, GrÅbrëvo Selë, Jûr~evo
Selë, Ræj~çvo Selë, Rô‘i}evo
˜ n je s Pëh¤ma, büvÅ
Selë.); (O
va Pëh¤mu/Pëh¤mÿn.)
PohÇmac, m. Gjd. Pohœmca - ‘itelj
mjesta Podhum (Otåc m¤ j bîl
PohÇmac.)
PohÇmica, m. - ‘iteljica mjesta
Podhum (Måt m¤ j PohÇmica.)
pohÇmskÆ, odr. pridj. - koji pripada Podhumu (PohÇmskÆ mladï}i su dohÅjåli na tãnci va
Dôm.)
põhvala
489
põhvala, `. - pohvala (Dobül je
põhvalu va {kôli.)
pohvÅlït /se/, gl. svr{. (pohvãlÆ{
/se/, pohvãlæ /se/) - pohvaliti
/se/ (Ne bï{ mi se ni pohvÅlïla
da ïmÅ{ nëvÿga/nëvæga fråjÅra.)
pohvejåt, gl. svr{. (pohvejâ{/pohvçje{, pohvejâj¤/pohvçj¤) 1. neuredno, {lampavo pospremiti (Lænâ j i nçmÅrna, po
kÇ}i i okol kÇ}æ lçh pohvejâ.);
2. pohabati (isto: shvejåt) (Pohvejãl je blagdãnj¤ rëbu.)
poiskåt, gl. svr{. (poï{}e{, poï{}¤)
- potra`iti (Poi{}ï malo po
kÅnt¤nïh, mõrdÅ j zahï}æn.)
pojace, s. - malo polje (Zâda kÇ}æ
nÅn je lîpo pëjace.)
poja~åt, gl. svr{. (poja~â{, poja~âj¤) - poja~ati (Pœ{e burîn!
Sâmo da ne poja~â!)
pojâk, m. Gjd. pojÅkå - ~uvar polja (PojÅkï su ~¤våli pëje.)
poje, s. - polje (Dopejãl mÆ j dvâ
vëza gnjojå/gnojå vå Poje.)
pojÆd, `. Gjd. pojÆdi - briga, skrb
(Cêl ‘ivët je »jednå« vçlÅ pojÆd.)
pojÆdåt se, gl. nesvr{. (pojüdÅ{ se,
pojüdaj¤ se) - brinuti se, skrbjeti se (BlÅ`çna onå, za nï{ se
ne pojüdÅ.)
pojïst /se/, gl. svr{. (pojî{ /se/,
pojidû /se/) - 1. pojesti (VåvÆk
poka{jævåt
skÇhÅn pçkmez od ÅrmulînÆh
a{ mi ga dicå råda pojidû.);
2. /se/: pren. izbezumjeti se
od brige (Pojïla sÅn se mïslæ}
kâj mÆ j dÆtç fïnilo a{ ga nî bîlo
dëkasna.)
pojÆ{ân (pojÆ{nå, pojÆ{no), neodr.
pridj. (komp. poji{nïjÆ) - koji
rado jede (Dicå su nÅn, hvÅlå
Bëgu, pojÆ{nå.)
pojî{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
poji{nîjÆ) - upravo onaj koji
rado jede (Danås su za obçdÿn
slåbi jÆdÅ~ï, nî onôga/onêga
pojî{nÿga/pojî{næga.)
põjka, `. Gmn. pôjk - vrsta plesa:
polka (Zavrtçli smo p›v¤ põjku.)
pojutro, pril. - jutrom (Pëjutro se
rano zbœdÆn, a pëve~ær råno
grên spåt.)
pokåpat /se/, gl. svr{. (pokåpÅ{
/se/, pokåpaj¤ /se/) - posuti se
kapima: pokapati /se/ (^ïstu
måju si pokåpÅl z vï{njami!)
pokÅpåt, gl. nesvr{. (pokãpÅ{,
pokÅpaj¤) - obavljati pokop:
pokapati (Nî bîlo mçsta za pokÅpåt, pa su pro{Ærïli cimîtær.)
pokÅråt /se/, gl. svr{. (pokãrÅ{
/se/, pokãraj¤ /se/ - posva|ati
se, porje~kati se (Ma, nÆsï se
vãjda z jadjîvÆn pokÅrâl?)
poka{jævåt, gl. nesvr{. u~est. (poka{jûje{/poka{jävÅ{, poka{jû-
pokÅzåt /se/
490
j¤/poka{jävaj¤) - povremeno,
s vremena na vrijeme ka{ljati
(Ve} mïsæc dân poka{jûje, nî
drÇgæ lçh pô} duhtôru.)
pokÅzåt /se/, gl. svr{. (pokã‘e{ /se/,
pok㑤 /se/) - pokazati (PokÅ`ï
mu matafûn i pobï} }e ëd
strÅha.)
pokli/pokla/potla, pril. - 1. poslije,
kasnije (Otåc je Çmrl målo
pëtla måteræ.); 2. otkad (Ni zïhÅjala s kÇ}æ pëklÆ j obolçla.)
poklonït se, gl. svr{. (poklonÆ{ se,
poklonæ se) - pokloniti se
(Nãjprvÿ se poklënÆn Mãj~ici
Bë‘jÿj pred ÿltarï}æn.)
pokõjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. 1. pokojni (PokõjnÆ otåc je bîl
balëtÅr, zãto ïmÅmo prÆ}ëk
BalëtÅrovi.); 2. pokojnik (Pokõjnÿga/pokõjnæga se ne smî
dr`åt va kÇ}i lçh va mrtvâ{nici.)
pokopåt, gl. svr{. (pokopâ{, pokopâj¤) - pokopati, povr{no
kopati (Ma si kopåla, målo si
pokopåla i Bôg te veselï.)
pokora, `. - pokora, kazna za grijeh (Pëtli spëvÆdi dobîje{ pokëru. SåkÆ dobîje svojÇ pokëru.)
pokorica, `. - mala pokora (Dicå
dobîju mî}¤ pokëricu.)
pokorina, `. - velika, te{ka pokora
(NjemÇ za opråt grÆhï trîbÅ
vçlÅ pokërina.)
pokrivålo
pokorït se, gl. svr{. (pokorî{ se,
pokorê se) - primiti pokoru,
pokoriti se (StârÆ su u`åli rç} da
se `enå trîba pokorït mû‘u.)
pokosït, gl. svr{. (pokosî{, pokosê)
- pokositi (ImÅn jedân dolåc
za pokosït.)
pokråst, gl. svr{. (pokrÅdç{, pokrÅdû) - pokrasti (NïkÆ dân su
pokråli bãnku va Drå‘icah.)
pokræ~ït, gl. svr{. (pokrä~Æ{, pokrä~æ) - polomiti granje (SV)
(Pãl je va g›m i sçga gÅ j pokræ~îl.)
pokrænÇt /se/, gl. svr{. (pokräne{
/se/, pokrän¤ /se/) - pokrenuti
/se/ (Ala, län~ino, pokrænï se!)
pokrepåt, gl. svr{. (pokrepâ{, pokrepâj¤) - pokrepati (Nî bîlo
vçlæ zÆmê ni lçda pa nî blâgo
va zemjî nî pokrepålo.)
põkret, m. - pokret (Na Grëbni{}inÆ j bîl dësti jâk rãdni{kÆ põkret.)
pokrætåt /se/, gl. nesvr{. (pokrä}e{
/se/, pokrä}¤ /se/) - pokretati
/se/ (OdovÇd dåje se nÆsÇ pokrætåli.)
pokrïva, `. - kopriva (Låhkÿ j s tûjÆn kœrcæn po pokrïvah mlÅtït!)
 c¤råt na pokrïve - biti lo{e
volje, zlovoljan (^å si jÇtro c¤râl na pokrïve ili si stâl nå lÆvu
nëgu da si takë slåbæ vëjæ?)
pokrivålo, s. - pokriva~ (No}ås je
bîlo frï{ko, moråla sÅn se ståt i
nâ} pokrivålo.)
pokrÆvåt /se/
491
pokrÆvåt /se/, gl. nesvr{. (pokrüvÅ{
/se/, pokrüvaj¤ /se/) - pokrivati
/se/ (Ne mëre{ po~êt pokrÆvåt
krôv p›vÿ lçh ti lïmÅr klÅdç
klãmfe.)
pokrïvina, ‘. - visoka, bujna kopriva (TÇ ëdzadÅ j sç zarÅslë va
pokrïvine!)
pokrït /se/, gl. svr{. (pokrîje{ /se/,
pokrîj¤ /se/) - pokriti /se/
(Pokrït }emo stëg s cerâd¤n.)
pokropït, gl. svr{. (pokropî{, pokropê) - 1. po{kropiti, po{trcati
(Lçh je pokropîl da`jï}.); 2. po{trcati vinograd galicom (MôrÅt }e se ovôga/ovêga lçta i
trç}Æ pût kropït.)
pokrôv, m. Gjd. pokrovå - poklopac za posudu (Påzi da se ne
opårÆ{ kad dîgne{ pokrôv.)
pokrovåt (-a, -o), neodr. pridj. koji ima poklopac (K¤pï mi
pokrovåt lonåc.)
pokrovâtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. upravo onaj koji ima poklopac
(Na{ãl sÅn `åbu pokrovât¤
(’kornja~a’) va v›tu.)
pokrovï}, m. - mali poklopac
(Kådi mi sæ j zg¤bîl on pokrovï} za padçlicu?)
pokvå~æn (pokvå~ena, pokvå~eno), neodr. pridj. - nezgrapan,
nabijen, nizak (Onï su po
famîliji takë pokvå~eni.)
polÅgåt
pokvå~enÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. nezgrapni, nabijeni, niski (Menï nî kujîna Bärta pokvå~enÅ,
lçh onâ drÇgÅ Bärta visôkÅ.)
pokvå~it /se/, gl. svr{. (pokvå~Æ{
/se/, pokvå~æ /se/) - zgnje~iti
/se/ (Sç su mi se {kåtule pokvå~ile.)
pokvâræn (pokvârena, pokvâreno), neodr. pridj. - pokvaren
(Motôr g›do rÇ{Æ, sçbÿj dÅ j
pokvâræn.)
pokvÅrït /se/, gl. svr{. (pokvãrÆ{
/se/, pokvãræ /se/) - pokvariti
/se/ (PozÅbïla sÅn ga klåst va
fri`idêr pa mi sæ j pokvÅrïlo.)
pokÇcat, gl. svr{. (pokÇcÅ{, pokÇcaj¤) - pokucati (PokÇcÅj p›vÿ
leh grê{ kÇ}u!)
pokÇhat, svr{. (pokÇhÅ{, pokÇhaj¤) - 1. kuhanjem potro{iti
sve namirnice (Së mêso sÅn
pokÇhala, pô} mÆ j mesÅrÇ.);
2. ispariti kuhanjem (odnosi se
na vodu) (Sâ j voda pokûhala
i padçlÅ j zïvrÆskala.)
pokÇsit, gl. svr{. (pokÇsÆ{, pokÇsæ)
- oku{ati, ku{ati hranu ili pi}e
(^å nä}e{ ni pokÇsit mojç
vÆnë?)
pôl, pril. - pola (Såd su modärne
nïkakove bragç{ice da tÆ j pôl
rïti våni.)
polÅgåt, gl. nesvr{. (polã‘e{, pol㑤) - polagati (Ne polÅ`ï tê
polak
492
da{}ïne sprêda leh zâda kÇ}æ.)
polak, pril. - u odnosu na koga ili
{to (SH) (Rên }å! - Polak menç
mëre{.)
põlazak, m. Gjd. põlaska - polazak (Põlazak je na pêt ûr zapõlnæ, i to z Dältæ.)
põlebrica, `. - 1. porebrica; 2. upala porebrice (Kad sÅn imêl sedavnâjst lêt, skëro sÅn Çmrl
od põlebricæ.)
polç}/polçgn¤t, gl. svr{. (polê‘e{/
polêgne{, polꑤ/polêgn¤) pole}i, polo`iti koga u le`e}i
polo`aj (Dïca, ne smîte se
igråt po ledïnah a{ }ete sÇ trÅvÇ jûdæn polç}!)
põledica, `. - poledica (Påzi påst
na põledici!)
polegÆvåt, gl. nesvr{., u~est. (polegûje{/polegüvÅ{, polegûj¤/
polegüvaj¤) - du`e vremena
prete`no le`ati (znak bolesti i
slabosti) (Zådnjæ vrîme mi måt
nïkako polegûje.)
polêt, gl. svr{. (polijç{, polijû) politi (BezobrâznÆ mâlÆ mæ j
polêl.)
põletÅn (põletna, põletno), neodr.
pridj. (komp. poletnïjÆ) - poletan (Nikåko mi se vïdi{ fânj
põletna.)
polætåt, gl. nesvr{. (polätÅ{/polä}e{, polätaj¤/polä}¤) - 1. le-
polivå~a
tjeti uokolo (Tï} cêl dân polätÅ
po gãjbi.); 2. tr~ati, mnogo
hodati radi obavljanja posla
(Lçh polätÅn po RÆkï od vrât
do vrât i nïkÆ ti ne znâ pomë}.)
poletçt, gl. svr{. (3. l. jd. poletî/
poletîje, poletê/poletîj¤) - poletjeti (Da zårÅd nçvrimena
avijôn ni poletêl nå vrÆme.)
polçti, pril. - ljeti (PolçtÆ j dobrë
pô} kûpat na môre, kî mëre.)
põletnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
poletnîjÆ) - poletni (Kî j poletnîjÆ: ôn ili jå?)
policåjac/pulicåjac, m. Gjd. policãjca/pulicãjca - policajac
(^å nÆsï znåla dÅ j ôn policåjac?)
poli{ân (-a, -o), neodr. pridj. zagla|en (SV) (Så njÿj je mobîlija poli{âna.)
poli{ânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. zagla|eni (SV) (Menï se ne pija‘â poli{ânÅ mobîlija.)
poli{åt, gl. svr{. (poli{â{, poli{âj¤)
- 1. zagladiti povr{inu (primjerice betona) (SV) (Såd }emo
lîpo poli{åt da bû glåtko.);
2. lagano dotaknuti, ovla{ dotaknuti (AM) (Poli{âj kakô j
lîpo glåtko!)
polïtika, `. - politika (Onâ j nagïnjala cäntru va polïtiki.)
polivå~a, `. - na komade izrezana
palenta prelivena maslom (SV)
polÆvåt /se/
493
(Kakô j bÆlå dobrå polivå~a s
mãjkinÆn måslÿn!)
polÆvåt /se/, gl. nesvr{. (polüvÅ{
/se/, polüvaj¤ /se/) - polijevati
/se/ (Mï{ nÅn je gÇmu za polÆvåt projîl.)
polÆzåt, gl. svr{. (polü‘e{, polü‘¤)
- polizati (Frïtice/frïtulice su ti
za p›sti polÆzåt.)
pÿlmï{a-pÿltï}a, m. nepromj. {i{mi{ (SV) (Hëte vïdet, dïca,
}ãpal sæ j pÿlmï{a-pÿltï}a.)
põlnæ, s. - podne (Ve} je põlnæ
odzvonïlo, a jo{ jÿj se nï{ ne
kÇhÅ.)
pÿlno}i, `. - pono} (Pÿlnë}Æ j måloprvÿ t¤klë.)
pÿlno}nica, `. - pono}na misa
(Na BådnjÅk krÇnÆmo bo`ï}njÅk i græmë na pÿlnë}nicu.)
polokåt, gl. svr{. (polo~e{, polo~¤) - polokati (Së svojç vÆnë i
rakïj¤ j sâm polokâl.)
polomït, gl. svr{. (polomÆ{, polomæ) - polomiti (Hëmo klåst sisvätnicÅn kôli}i a{ }e je bÇra
polomït.)
polovïca, `. - polovica (Nå ti polovïcu jåbukæ.)
polovüna, `. Gmn. polovîn - polovina (VåvÆk odbüjÅ{ pôl pa
}e{ dobït polovünu.)
polovït, gl. nesvr{. (polovÆ{, polovæ) - poloviti, sve uloviti (^å
smo tï}Æh polovïli!)
pol¤dçt
polovït, gl. nesvr{. (polovî{, polovê) - poloviti, dijeliti {to na
pola (MôrÅli smo sç polovït,
tô dÆlït nå pÿl.)
polo‘Åj, `. - polo`aj (Na prästavi
tÆ j bîtno }apåt dëbÅr pëlo‘Åj.)
polo‘ït, gl. svr{. (polo‘î{, polo‘ê)
- polo`iti (Polo‘ï ga va pëstejicu!)
pÿlpçta, `. - kosani odrezak,
odrezak od mljevena mesa (Sï
va famîliji vôlÆmo pÿlpçte.)
pÿlpçtica, `. - mala polpeta (Pojül
je jednÇ pÿlpçticu.)
pÿlpçtina, `. - velika polpeta
(Zamïrile su mi se pÿlpçtine.)
pÿlpoplåt, m. - poplat na obu}i
(SV) (NçsÅl sÅn postolï postolÅrÇ da mi obnovî pÿlpoplåt.)
pÿltrôna, `. - naslonja~: udoban
stolac s podstavljenim sjedi{tem (Va bërafku su nÅn dvê
pÿltrône.)
pÿltrônica, ‘. - mali naslonja~
(Na pÿltrônici vôlÆ sidçt ôv
mî}Æ.)
pÿltrônina, ‘. - veliki naslonja~
(Hïtila bÆn tû pÿltrôninu, a{ mi
~Çda mçsta zïmÅ.)
pol¤dçt, gl. svr{. (polœdÆ{/poludîje{, polœdæ/poludîj¤) - poludjeti (PrësÆn te, ne blæjï a{ }e
kî rç} da si pol¤dêl.)
pomagånja
494
pomagånja, `. - zapomaganje,
vapaj, dozivanje upomo} (Nî~
je pråsnulo i bÆlô j ~Çt pomagånju.)
pomagånjit, gl. nesvr{. (pomagånjÆ{, pomagånjæ) - 1. zapomagati, dozivati upomo}, vapiti
(Jâko sæ j mÇ~ila, våvÆk je pomagånjila.); 2. uporno dosadno tra`iti ili zahtijevati {to
(Smîrÿn pomagånjÆ da bi k¤pîl
åuto.)
pomÅgåt, gl. nesvr{. (pomã‘e{,
pom㑤) - pomagati (S¤sçdi
nÅn pom㑤 kulïko mër¤.)
pomaknÇt /se/, gl. svr{. (pomåkne{
/se/, pomåkn¤ /se/) - pomaknuti
/se/ (Pomaknï se målo, po~nï
~â dçlat!)
pomålo, pril. (komp. pomånje) 1. polako (Sêde{ va vlâk i pomålo se gübÅ{/gübje{. Tr ti nî
 dvavÆk jî
prç{a!); 2. pomalo (O
pomålo.); 3. potiho, ti{e (SëpÅl
je va bûbÅnj, a måt je zïjala
nçka dâ pomånjæ.)
pomarändat, gl. svr{. (pomarändÅ{, pomarändaj¤) - pou`inati,
zavr{iti u`inu (PomarändÅjte
nãjprvÿ, pa õnda hëte dçlat!)
pomÅtåt /se/, gl. nesvr{. (pomãtÅ{
/se/, pomãtaj¤ /se/) - 1. besciljno lutati, motati se (Nïkuliko
dân sæ j pomÅtâl po selÇ, a
õndÅ j nïkamo pro{âl.); 2. biti
pomÆ{åt /se/
na smetnji (Leh mi se pomãtÅ
okol nôg.)
pomåzat, gl. svr{. (pomâ‘e{, pom⑤) - pomazati (DÅ j dobrë
pomåzat z ãlkohÿlÿn/ãrkohÿlÿn kad se kî porî`e.)
pomçst, gl. svr{. (pometç{, pouto pometï
metû) - pomesti (A
z metlïc¤n!)
pomçtat, gl. nesvr{. (pomçtÅ{, pomçtaj¤) - mesti (HãntavÅ pomçtÅ lçh kûda popï tãncaj¤.)
pomï}i{no, pril. - 1. pomalo (Pomï}i{no kalœjte da ne bï pÇkn¤l {pâg!); 2. polako (F›ki}i ti
se dçlaj¤ sçjedno kod i makar¤nï lçh se s p›sti pomï}i{no,
na sïtno otküdÅ od têsta.)
pomïje, `. mn. - 1. hrana za svinje
(obi~no ostatci hrane) (ZïlÆj jÆn
pomïje va korïto!); 2. voda u
kojoj se je opralo posu|e (SV)
(Vavïk su njÿj rûke va pomïjah.); 3. pren. neukusna hrana
(Ne mëren jå tê pomïje jïst!)
pomÆrït /se/, gl. svr{. (pomürÆ{ /se/,
pomüræ /se/) - pomiriti /se/ (Ne
zabãdÅj se vâ nje, a{ }e se onï
pomÆrït, a tî }e{ oståt krîv.)
pomïslet, gl. svr{. (pomïslÆ{, pomïslæ) - pomisliti (Ni ne pomïsli nâ to.)
pomÆ{åt /se/, gl. svr{. (pomü{Å{
/se/, pomü{aj¤ /se/) - pomije{ati
 fce su nÅn se pomÆ{åle
/se/ (O
pa smo je razdvojïli.)
pomÆ{jåt
495
pomÆ{jåt, gl. svr{. (pomü{jÅ{, pomü{jaj¤) - pomi{ljati (Ve} sÅn
pomÆ{jåla na nãjgore.)
pomït, gl. svr{. (pomîje{, pomîj¤)
- oprati su|e (Za ~åsi} }u jå tô
pomït.)
pomivålo, s. - prljavo posu|e koje valja oprati (isto, zn. 2:
pomivãncija) (SV) (^êra nîs
pomïla pa mÆ j danås ~Çda
pomivåla.)
pomivãncija, `. - 1. pranje posu|a
(Tê pomivãncije mÆ j sakÆ dân
priko glÅvê?); 2. posu|e koje
valja oprati (isto: pomivålo)
(SV) (^êra nîs pomïla pa mÆ j
danås ~Çda pomivãncijæ.)
pomÆvåt, gl. nesvr{. (pomüvÅ{,
pomüvaj¤) - prati posu|e (SV)
(Sî ve} fïnila pomÆvåt?)
pomlÅdït se, gl. svr{. (pomlãdÆ{
se, pomlãdæ se) - pomladiti se,
djelovati mla|im nego ranije
(Tî si se zåsprÅve pomlÅdïla.)
pomo~ït, gl. svr{. (pomo~Æ{, pomo~æ) - umo~iti kruh u umak
(NãjvôlÆn pomo~ït krÇh va
të}!)
pomÿ}, `. Gjd. pomÿ}i - pomo}
(Jå od nïkoga/nïkega ne pütÅn
pëmÿ}i.)
pomo} /se/, gl. svr{. (pomore{
/se/, pomor¤ /se/) - 1. pomo}i
(P›vÿga/p›væga nÅn je akÿntâcija, pa se målo pomëremo
ponÅ{åt
do plã}æ.); 2. do}i do sredstava
(MôrÅn se pomë} pu kunjâdota.)
pomojÇ, pril. - na moj na~in (Jå
}u tô storit pomojÇ.)
pomolåt, gl. svr{. (pomolâ{, pomolâj¤) - popustiti ne{to {to je
odve} stegnuto (Tâ rçmæn bi
rÅbïlo pomolåt.)
pomolït se, gl. svr{. (pomolÆ{ se,
pomolæ se) - pokazati se iznenada (Nü ga bîlo pôl lçta, a
õnp¤t sæ j pomolîl na vrãta.)
põmr~ina, `. - 1. gust mrak (Bilâ j
vçlâ põmr~ina i nÆsmë vïdeli
kûda hëdÆmo.); 2. pomr~ina
(Gjçdali smo põmr~inu na
såjavÿ staklë.)
pômuli}, m. - ures na poku}stvu
(SV) (isto: ~œmpi} [~œÜpi}])
(^œmpi} je ïsto ~å i pômuli}
- rÇ{kica na mobîliji.)
pomÇst, sl. svr{. (pom¤zê{, pom¤zû) - pomusti (^obåni su
zêli golïdu i stolï}, sçli na vrãta i kakë bi kâ ofcå dohÅjåla
bi ju pomÇzli.)
pom¤tït /se/, gl. svr{. (pomœtÆ{
/se/, pomœtæ /se/) - 1. zabuniti
/se/ (Pom¤tül sÅn se jê tô bîlo
lâni ili prçdlÅni.); 2. izgubiti ra˜ n se zasünsegå pom¤zum (O
tîl.)
ponÅ{åt, gl. nesvr{. (ponã{Å{, ponã{aj¤) - nositi uokolo (Po cêl
ponÅvjåt /se/
496
dân ponã{Å mêdota, i { njîn
grê i spåt.)
ponÅvjåt /se/, gl. nesvr{. (ponãvjÅ{
/se/, ponãvjaj¤ /se/) - ponavljati
/se/, ponovno ~initi (Ne ponãvjÅj zå man¤n besçde, tô j
g›do.)
ponazÅd, pril. - natra{ke (Mçsto
nåprvÿ, tî grê{ pënazÅd.)
pÿndïjak, m. Gjd. pÿndüjka - ponedjeljak (Pÿndïjak nÅn je pô}
po knjï`ice!)  DûhovskÆ pÿndijåk - ponedjeljak poslije blagdana Duhova, crkveni blagdan
(Grëbni~ani/Grëmi~ani gredû
na hodo~å{}Æ na GorÇ na Mâl¤ Gëspoju i Mãjki Bë‘jÿj Trså{kÿj na DûhovskÆ pÿndïjak.)
ponedïjah/ponedïjÆ, pril. - nedjeljom (Po nedïjah zapõlne igrâmo tõmbulu.)
ponçst, gl. svr{. (ponesç{, ponesû)
- ponijeti (PëmogÅl mÆ j ponçst
bõr{u z butîgæ.)
ponç{tra, `. Gmn. ponç{tÅr - prozor (S kakëv¤n fãrb¤n }ete
opituråt ponç{tre?)
ponç{trica, `. - mali prozor (Oprï
ponç{tricu na kåmarici.)
ponç{trina, `. - ru‘an, star, velik
prozor (Ovœst¤ ponç{trinu }emo promÆnït.)
ponÆmçt, gl. svr{. (ponümÆ{/ponimîje{, ponümæ/ponimîj¤) - po-
põnosnÆ
ludjeti (Menî j za ponÆmçt od
dçla i ëbavæz.)
ponï{tit se, gl. svr{. (ponï{tÆ{ se,
ponï{tæ se) - po~initi samoubojstvo (Onå sæ j, Bôg nas
o~œvÅj, ponï{tila.)
pono}ï, pril. - no}u (Strâh mæ j
pono}ï hodït po cçsti.)
ponorçt, gl. svr{. (ponorî{, ponorê) - poludjeti, podivljati (SV)
(Sï su va ovôj kÇ}i ponorçli.)
põnosÅn (põnosna, põnosno),
neodr. pridj. (komp. ponosnïjÆ)
- ponosan, koji se ponosi (Do{ãl je {kôlæ põnosÅn, a{ je
pro{âl s pêt.)
ponosït, gl. svr{. (ponosÆ{, ponosæ) - 1. prestati nositi zbog dotrajalosti (odje}u i sl.) (Tô ~å si
ponosïla ne dãvÅj va Kåritas.);
2. nositi koga ili {to kra}e vrijeme (primjerice: dijete ili kakav
teret) (Målo sÅn ga ponosïla
pa sæ j nãjzad umÆrîl i lîpo zåspÅl.)
põnosit (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. ponositïjÆ) - ponosit
(ljudska karakterna osobina)
(Bül je põnosit.)
põnositÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
ponositîjÆ) - ponositi (ljudska
karakterna osobina) (Pija`âj¤
mi se põnositÆ.)
põnosnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
ponosnîjÆ) - ponosni, koji se
ponovït /se/
497
ponosi (PõnosnÆ ~ovïk dr‘î do
sebç.)
ponovït /se/, gl. svr{. (ponovî{ /se/,
ponovê /se/) - 1. ponoviti /se/
(Tô sæ j dogodïlo tâ pût i ve}
se nî ponovïlo.); 2. kupiti, dobiti, rabiti, odjenuti {to novo
(Ponovït }u se za Vazâm va
nëvÆ ve{tîd.)
pon¤tït, gl. svr{. (ponœtÆ{, ponœtæ)
- ponuditi (Kad nësæ}¤ ‘änsk¤
ne ponœtÆ{, a onå bi otçla ~å tî
ïmÅ{, da }e ti narâst jå{mÆk.)
ponjåva, `. - posteljni pokriva~:
ponjava, deka (MôrÅn klast
teplïjæ ponjåve, a{ je pono}ï
fri{kïjæ.)  rastægnÇt se/rastçzat se vï{e leh ~â j ponjåva
{irokå - biti neumjeren, ~initi
{to preko svojih mogu}nosti
(RastægnÇli su se vï{e leh ~â j
ponjåva {irokå i sad ne mër¤
spojït krâj s kråjæn.)
ponjåvica, `. - lagana, tanka ponjava: ponjavica (Po lçtÆ j dësti
pokrït se s ponjåvic¤n.)
ponjåvina, `. - velika, ru`na, stara
ponjava (Hïti tu ponjåvinu, ne
mëræn je vïdet!)
ponjegovu, pril. - na njegov na~in
˜ n }e tô storït ponjegëvu.)
(O
ponjejû, pril. - na njezin na~in
(Mårica }e tô storït ponjejû.)
ponjÇ{it /se/, gl. svr{. (ponjÇ{Æ{
/se/, ponjÇ{æ /se/) - ponju{iti
popåst
/se/, onju{iti /se/ (Pås mæ j leh
ponjÇ{Æl i pu{}âl da grên nåprvo.)
poobçdvat, gl. svr{. (poobçdvÅ{,
poobçdvaj¤) - okon~ati objedovanje (Kad sï poobçdvaj¤,
menî j jë{ Çru vrïmena pomÆvåt.)
pop, m. Gjd. popå - pop, sve}enik,
`upnik (HãntavÅ pomçtÅ leh
kœdÅ popï tãncaj¤.)  ~ïstit
kûda popï tãncaj¤ - biti povr{an, ~istiti samo ono {to se
vidi (O~ïstit }u sâmo kûda
popï tãncaj¤ a{ nümÅn låzno.)
popådat, gl. nesvr{. (popådÅ{,
popådaj¤) - 1. popadati, poispadati (Vî{ su ti dinarï}i popådali.); (Ne rãbÆ mu kçfica
kad su mu zûbi popådali.)
2. grabiti, hvatati (u `urbi,
stisci, sva|i) (KÅråle su se i
popådale zå vlÅsi.)
popaprït, gl. svr{. (popaprî{, popaprê) - popapriti, zapapriti
(Jå vôlÆn popaprït jûhu.)
popâst, gl. svr{. (popÅsç{, popÅsû)
- popasti travu (MôrÅt }emo
ogrÅdït lÆhÇ a{ su jçleni sÇ lçtinu popÅslï.)
popåst, gl. svr{. (popÅdç{, popÅdû) - 1. zgrabiti u `urbi (PopålÅ
j mçtlu i t¤klå po tomÇ/temÇ
påv¤ku.); 2. potu}i se (Onï dvÅ
su se popåli na õdmoru.)
popa{}ït /se/
498
popa{}ït /se/, gl. svr{. (popa{}î{
/se/, popa{}ê /se/) - po`uriti /se/
(SH) (Popa{}ï se målo zå man¤n.)
popejåt, gl. svr{. (popçje{/popejâ{, popçj¤/popejâj¤) - povesti,
odvesti na mjesto (]ç{ me popejåt sëb¤n va DÇbrÿvnÆk?)
popæl, m. Gjd. popela - pepeo
(Pëpæl sæ j kÇhÅl za lûg i tô sæ
j rÅbïlo za rëbu okuhævåt.)
popelina, ‘. - pepeo u velikoj koli~ini (Såkÿ jÇtro môrÅn nãjprvÿ o~ïstit pëpelinu z {pãrgeta.)
popælnïca, `. - pretinac za sakupljanje pepela u {tednjaku
(SV) (Nå, nesï tû popælnïcu
sprÅznït na gomïlu.)
popælnï~ica, ‘. - mala popelnica
(Mï}i{nÅ j ovãstÅ popælnï~ica,
za~ås je krcåta.)
popælnï~ina, ‘. - velika popelnica
(Såkÿ jÇtrÿ j krcåta ovâ popælnï~ina, a jœr je velïka!)
popætkîh/popætkÇ, pril. - petkom
(Popætkîh jÆmë rïbu.)
popï~Åk/popi~âk, m. Gjd. popï~ka/popi~Åkå - `ara~, vatralj,
ma{ice (Kåd je nçvrÆme velïko,
tâ da se hïtæ vân klü{}a od
{pãrheta i popï~Åk.)
popï~it se, gl. svr{. (popï~Æ{ se,
popï~æ se) - pasti licem prema
zemlji (Popï~il sæ j priko skâl.)
popiturânÆ
popi}ævåt, gl. nesvr{. (popi}ûje{/
popi}ävÅ{, popi}ûj¤/popi}ävaj¤) - zapitkivati (Ne popi}ûj
me za njegå, nï{ jâko ne znân.)
popïkn¤t se, gl. svr{. (popîkne{
se, popîkn¤ se) - spotaknuti se,
saplesti se i pasti (Nïkako sÅn
se bçdasto popïkn¤la i påla i
nëgu zvÆnÇla.)
popïpat, gl. svr{. (popïpÅ{, popïpaj¤) - opipati (Nå, popïpÅj,
pod p›stÆh je poznåt!)
põpis, m. - popis (ZapÆsåla sÅn se
na põpis va {umarïji za drvå.)
popÆsåt, gl. svr{. (popü{e{, popü{¤)
- popisati (Kad je põpis, õnda
sç popü{¤.)
popÆstït, gl. svr{. (popüstÆ{ se, popüstæ se) - uzverati se (Nî se
låhko popÆstït na kobïlu.)
popi{ævåt, gl. nesvr{. (popi{ûje{/
popi{ävÅ{, popi{ûj¤/popi{ävaj¤) - popisivati (Zåprtÿ j, a{
popi{ûj¤ Ænvæntûru.)
popït, gl. svr{. (popijç{, popijû) popiti (Sçst }emo vå hlÅd i popït bevãndu.)
popiturân (-a, -o), pridj. - oli~en,
obojadisan (Påzi da ne tåkne{
pÿrtunï} a{ je frï{ko popiturân!)
popiturânÆ (-Å, -ÿ), pridj. - oli~eni,
obojadisani (Oma}åla sÅn se
na frï{ko opiturânÆ portunï}!)
popjahnÇt
499
popjahnÇt, gl. svr{. (popjåhne{,
popjåhn¤) - poplahnuti, ovla{
isprati ~istom vodom (Ost›`e
se kÿmpîr i popjåhnæ z vodûn.)
poplå{æn (poplå{ena, poplå{eno),
neodr. pridj. (komp. popla{enïjÆ) - 1. prestra{en, plah (Do{ãl je vås poplå{æn bi`ê} pred
onîn pasïn¤n.); 2. pren. neukro}en, divlji (BÆlå j dobrå u~ïtejica, ma nïkako poplå{ena.)
poplå{enÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. popla{enîjÆ) - 1. prestra{eni, plahi (Nãjprvÿ, môrÅn umÆrït poplå{enÿga/poplå{enæga.); 2. pren. neukro}eni,
divlji (Kakë se onô zvÅlå onãstÅ poplå{enÅ u~ïtejica?)
poplå{it /se/, gl. svr{. (poplå{Æ{
/se/, poplå{æ /se/) - 1. potjerati
(Tï}a sÅn poplå{Æl, pÅ j proletêl.); 2. razbje`ati se (SV) (Dicå
su se våje poplå{ila nå se strâne.)
poplåt, m. - poplat (Kjün~i}i su se
zabÆjåli va poplåt.)
poplåti}, m. - poplati} (ZablåtÆl je
poplåti}i na postolï}Æh.)
poplåtina, ‘. - velik, ru‘an poplat
(Kakëvi debêlÆ poplåtine!)
poplÅvït/poplÅvçt, gl. svr{. (poplãvÆ{, poplãvæ) - poplavjeti
(Vås je poplÅvêl a{ gÅ j frås
}apâl.); (Stïsn¤lÅ j p›sti} {ka-
poprhjåt
belînÿn pa jÿj je nëhti} poplÅvêl.)
popodït, gl. svr{. (popodî{, popodê) - daskama prekriti pod ili
strop (Popodïli smo kåmaricu.)
popÿndüjkÆh/popÿndüjku, pril. ponedjeljkom (Nãjte`e mi se
ståt popondüjkÆh.)
popravïci, pril. - pravedno, s pravom (SV) (Popravïci rç}, ôn nî
lë{ va d¤{ï.)
popråvit /se/, gl. svr{. (popråvÆ{
/se/, popråvæ /se/) - 1. popraviti
(Sï popråvÆl jedinïcu z ängleskÿga?); 2. /se/ mentalno i tjelesno napredovati (Më} }e{
igråt nëgomet kad se popråvÆ{
va {kôli.); 3. /se/ pren. udebljati
se (isto: krç{it) (Bëme si se
lîpo popråvÆl ëd lÅni.)
popråt, gl. svr{. (poperç{, poperû)
- poprati, ovla{ oprati (Lçh }u
popråt ovê dvê måji~ice.)
poprÅ{ït, gl. svr{. (poprã{Æ{, poprã{æ) - 1. popra{iti (Grên poprÅ{ït zlåtice na lÆhÇ.); 2. pren.
potjerati (SmÆrïte se a{ }u vas
poprÅ{ït dëma.)
poprçhtat se, gl. svr{. (poprçhtÅ{
se, poprçhtaj¤ se) - porje~kati
se (Sïnÿ} smo se sledï} poprçhtali pa såd mu~Æmë.)
poprhjåt, gl. svr{. (3. l. jd. pop›hje)
- prolepr{ati: malo i rijetko za-
poprijêt
500
lepr{ati (SH) (Poprhjålÿ j målo
snîga po plåninah.)
poprijêt, gl. svr{. (poprîme{, poprîm¤) - poprimiti (Lên si. To
si poprijêl s ë~inæ strÅnê.)
poprÆko, pril. - poprijeko (NïkÅko
me pëpriko gjçdÅ.)
poprolç}Æ/poprÿlç}¤, pril. - u
prolje}e, u vrijeme prolje}a,
prolje}em (Jågodice pobïrÅmo
poprolç}¤.)
pop›{kat, gl. svr{. (pop›{kÅ{, pop›{kaj¤) - u~initi {to malo, povr{no i bezvrijedno (Jê ~â
da‘jïlo? - Må, i nî. Lçh je pop›{kalo.)
popÇcat, gl. svr{. (3. l. jd. popÇcÅ,
popÇcaj¤) - popucati (^rîpi su
popÇcali dok je dümja~År
pohÅjâl po krovÇ.)
popÇnit /se/, gl. svr{. (popÇnÆ{ /se/,
popÇnæ /se/) - 1. popuniti /se/,
postati punim (Kî popÇnÆ rêd,
zazïja »cÆnkvîna«.); 2. pren.
udebljati se (Dobrë si se popÇnila zådnjæ vrîme!); 3. pren.
uta`iti glad hranom slabije kakvo}e (PopÇnÆl sÅn se z golîn
krÇhÿn, a nîs se najîl.)
põpust, m. - popust (VôlÆn pô} na
plåcu kåsnije, a{ dobîn ~a }Ç
s põpustÿn.)
popustït, gl. svr{. (popustî{, popustê) - popustiti (MôrÅte popustït i jedân i drÇgÆ, a ne sâmo jedân od vås.)
porãjtat
popu{}åt, gl. svr{. (popu{}â{, popu{}âj¤) - popustiti (Popu{}âj
målo rçmæn da te ne `œlÆ.)
pop¤{}åt, gl. nesvr{. (popœ{}Å{,
popœ{}aj¤) - popu{tati (Onâ j
blå`Å od mû`a pa mâlÿj sç
popœ{}Å.)
popu{}ævåt, gl. nesvr{. (popu{}ûje{/popu{}ävÅ{, popu{}ûj¤/
popu{}ävaj¤) - popu{tati (Do
kad }u jå tebï popu{}ævåt?)
poput, prij. - poput, kao (NïkÆ tô
nî dçlÅl poput tebç.)
popûzat se, gl. svr{. (popû‘e{ se,
popû‘¤ se) - odsklizati se (Påzi se popûzat po ledÇ.)
popÇzn¤t se/popuznÇt se, gl. svr{.
(popûzne{ se/popÇzne{ se,
popûzn¤ se/popÇzn¤ se) oskliznuti se (PopÇznulo mi
sæ j pa sÅn påla i nëgu zvÆnÇla.)
porÅbït, gl. svr{. (porãbÆ{, porãbæ)
- 1. potro{iti uporabom (^å si
sç opÇke porÅbîl?); 2. zatrebati
(SV) (Språvi tô a{ ti mëre porÅbït.)
porad/poradi, prij. - radi ([ãl je
plåninu poradi kë{njæ.)
porâjt, m. Gjd. porãjta - drvo kojim se sapinje lanac za povezivanje drva na zapre`nim kolima (SV) (Dodãj mi porâjt!)
porãjtat/porãjtit, gl. svr{. (porãjtÅ{/porãjtÆ{, porãjtaj¤/po-
porånit
501
rãjtæ) - stisnuti porajtom (PorãjtÅj malo jå~æ.)
porånit, gl. svr{. (porånÆ{, porånæ)
- poraniti (Kåmo si porånila?)
porâst, gl. svr{. (porÅstç{, porÅstû)
- porasti (TrÅvâ j po{¤{çla, }e
porâst tçkÅr kad pë~n¤ da‘jï.)
poravnân (-a, -o), neodr. pridj. poravnan (NÆsû ti këla poravnâna na bicïklu!)
poravnåt, gl. svr{. (poravnâ{, poravnâj¤) - poravnati (Nëhat
mi sæ j zakÅlâl. Dãj mi lïmicu
pa }u ga poravnåt!)
porazbÆjåt, gl. svr{. (porazbüjÅ{,
porazbüjaj¤) - porazbijati (Dïgli su `lÆpcï na krôv, a bÇrÅ j
sç pohïtala i porazbÆjåla.)
põrcija, `. - 1. obrok (odnosi se na
jelo) (DÅvåli su jÆn dësti ëbile
põrcije.); 2. vojni~ka posuda
za jelo (Va konëbÆ j prådedova
põrcija jo{ od P›vÿga /P›væga
råta.)
põrcijica, `. - mala porcija (Menî
j dësti põrcijica manç{træ.)
põrcijina, ‘. - velika porcija (On
zåme trî põrcijine i jo{ je lå~Ån.)
porçdÅn (porçdna, porçdno),
neodr. pridj. (komp. porednïjÆ)
- nevaljao, zlo~est, nesta{an
(Njegå se trîba bât a{ je porçdÅn.)
põrkodïjo
porædåt /se/, gl. svr{. (porädÅ{ /se/,
porädaj¤ /se/) - poredati /se/,
nanizati /se/ u red (Zvonïlÿ j,
porädÅjmo se po rãzredÆh.)
porêdnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
porednîjÆ) - nevaljali, zlo~esti
(Nî porednîjæga ditçta od njegå.)
poremçtit, gl. svr{. (poremçtÆ{,
poremçtæ) - poremetiti, pokvariti red ili plan (Vrîme nÅn je
poremçtilo dçlo na kÇ}i.)
põrez, m. - porez (NümÅn jå ~â
prijÅvït za põrez.)
porïn¤t /se/, gl. svr{. (porîne{ /se/,
porîn¤ /se/) - pogurnuti /se/
(^êra su va Trç}Æn måju porïnuli nëvÆ brôd.)
porïvat, gl. svr{. (porïvÅ{, porïvaj¤) - pogurati (Kåd sæ j dÆtç
stÇbi~alo, pa stÇbi~alo ne bï
porïvalo va kÇ}icu, bi se reklë
da j storïlo fÇ}.)
porïzat /se/, gl. svr{. (porî‘e{ /se/,
por /se/) - porezati /se/ (G›do sæ j porïzala na låtu od
k¤n{ärvæ.)
pÿrkarïja, `. - 1. prljav{tina (Na~ïstila sÅn se tœjæ pÿrkarïjæ.);
2. pren. prostota (Njïh dvâ
våvÆk povädaj¤ pÿrkarïje, ne
vôlÆn tô naslÆ{åt.)
põrkodïjo, vrlo te{ka psovka:
»põrko dïjo« (od tal: porco prasac; proklet; dio - Bog)
pÿrkodündijo
502
pÿrkodündijo - sastavnica {aljive
iskrivljene psovke: põrko/õrko
dündijo (tal. porco - prasac,
d’indijo - indijska ptica: puran)
põrkolâdro, psovka (od talijanskog: porco - prasac, ladro prokleti lupe‘)
põrod, m. - porod (ImçlÅ j tç‘ak
põrod, ma sæ j b›zo refåla.)
porodït, gl. svr{ (porodî{, porodê)
- poroditi, pomo}i pri porodu
(Eˉvdî j ~Çda dicê porodïla
Kåta båba.)
porosït, gl. svr{. (3. l. jd. porosî)
- porositi (Skëro nï{ nî pålo,
leh je porosïlo.)
pÿrtapåk, m. - nosa~ za teret na
krovu automobila (DëbÅr je
åuto, ma si mëgÅl k¤pït kakôv
s pÿrtapåkÿn.)
pÿrtûn, m. Gjd. pÿrt¤nå - glavna
ulazna vrata u ku}u (Trîbat }e
ovô lçto prepituråt pÿrt¤nï.)
pÿrtunï}, m - vrata{ca (Opiturâj i
ôn pÿrtunï} na {ufïtu.)
pÿrtunïna, ‘. - stari, te{ki portun
(PromÆnït bi nÅn ôn pÿrtunïnu.)
põrub, m. - porub (G›dÿ j kad je
vïdet põrub na bærhånu.)
põrubi}, m. - porub izveden sitnim bodom (Jo{ mÆ j storït põrubi}i na rukavï}Æh.)
põrubina, `. - velik, ru`an porub
(OtpãrÅj tâ põrubinu, g›do gÅ
j vïdet!)
posebÅn
por¤bït, gl. svr{. (porœbÆ{, porœbæ) - porubiti, zarubiti (isto:
zar¤bït) (Naberï ovüstÆ rûb pa
}u ga jå por¤bït.)
por¤~ït, gl. svr{. (porœ~Æ{, porœ~æ)
- 1. okon~ati prijepodnevni
obrok: u`inati (SV) (Lîpÿ j por¤~ïla, sê j pojïla.); 2. poru~iti
(Por¤~ïla sÅn mu da me ~çkÅ
pred bÇsÿn.)
porÇ{it /se/, gl. svr{. (porÇ{Æ{ /se/,
porÇ{æ /se/) - 1. poru{iti /se/
(PorÇ{ilÅ j pêt ~ûnÆh.); 2. nekoliko puta bu~no udariti po
~emu (Vrãta su zåprta. PorÇ{Æl
sÅn, ali nïkÆ nî opïrÅl.)
posÅdït, gl. svr{. (posãdÆ{, posãdæ)
- posaditi (Tô j jo{ pokõjnÆ dçd
~rï{nju posÅdîl.)
posahnÇt, gl. svr{. (posåhne{, posåhn¤) - uvenuti, posahnuti
(Posahnœl mÆ j acÆmprçsi}/Ånciprçsi}.)
posâl, m. Gjd. poslå - posao (isto:
dçlo) (Tô tÆ j jålÿv posâl.)
posasåt, gl. svr{. (posasç{/posasâ{,
posasû/posasâj¤) - posisati
(Jãn~i} bi posasâl së mlÆkë da
ga pustî{ s måter¤n.)
posebÅn/pôsebÅn (posebna/pôsebna, posebno/pôsebno),
neodr. pridj. (komp. posebnïjÆ)
- poseban, druk~iji od ostalih
(VåvÆk se dr‘åla pôsebna od
drÇgÆh vrsnîc.)
posebi
503
posebi, pril. - zasebno, odvojeno
(Jãn~År je ~¤vâl pësebi jãnci i
prâzi a{ bi bîli sasåli mlÆkë pa
bi bîli mî}erÆ sïri.)
pôsebnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
posebnîjÆ) - posebni, odvojeni
od ostalih (A˜njeli}i su se zakÅpåli na pôsebnÿn dælÇ cimîtera.)
posægnÇt/posê}, gl. svr{. (posägne{, posägn¤) - 1. posegnuti
za ~im (N¤tïli su nÅn jïst, ali
nîs posægnÇla, nî mi {lë.)
2. pren. udariti, tvorno napasti
(O‘çnjeni smo träjset lêt, ali
nïkad nÆsmë posægnÇli jednë
na drÇgÿ.)
posêt, gl. svr{. (posîje{, posîj¤) posijati (Posîj i blïtvu pa ~å
züjde, züjde.)
posçst /se/, gl. svr{. (posêde{ /se/,
posêd¤ /se/) - posjesti /se/ (Posêde j¤ na timûn pa se vëzæ.)
posibæ~ï, pril. - veoma skupo,
preskupo (isto: posisõldi/
posisÿldi) (Da }u k¤pït bakalÅrå, ma je posibæ~ï.)
posï} /se/, gl. svr{. (posÆ~ç{ /se/,
posÆ~û /se/) - posje}i /se/ (PosÆ~ï tû blïtvinu! Tô ti ve} nî za
jïst.); (Posïkla sæ j po p›sti}u.)
posidçt, gl. nesvr{. (posidî{, posidê) - du`e odsjediti, posjediti
(Mu{kî su {lï na svçt, pa su
målo posidçli, pove~çrali, i su
{lï spåt.)
poslåt
posïje, `. mn. - posije, mekinje (Jå
}u ti pu njïh nabåvit posïje za
kråvu.)
posïlit /se/, gl. svr{. (posïlÆ{ /se/,
posïlæ /se/) - prisiliti /se/ (Znân
da si bÿlnå, ma môrÅ{ se posïlit za ~â pojïst!)
posïpat /se/, gl. nesvr{. (posïpÅ{
/se/ // posîpje{ /se/, posïpaj¤
/se/ // posîpj¤ /se/) - posipati
/se/ (ZaledïlÅ j cçsta pa posîpj¤
sôl.)
posisõldi/posisÿldi, pril. - veoma
skupo, preskupo (isto: posibæ~ï)
(K¤pïla sÅn mïricu rïgæ a{ je
posisõldi.)
poskrivê}, pril. - skrivaju}i se,
skrive}ki (Hlapuzdrïna ne jî
pred sïmi, ôn tô poskrivê}.)
posk¤pçt, gl. svr{. (3. l. jd. poskœpÆ, poskœpæ) - poskupjeti (P›vÿ
sæ j reklë podrÅ‘çt, a danåska
sï re~û posk¤pçt.)
poskupjævåt, gl. nesvr{. (3. l. jd.
poskupjûje/poskupjävÅ,
poskupjûj¤/poskupjävaj¤) poskupljivati (Zådnjæ vrîme sç
pomålo poskupjûje.)
poskûst /se/, gl. svr{. (posk¤bç{
/se/, posk¤bû /se/) - 1. po~upati
(KëmÅj sÅn posk¤blå plïvæl.);
2. pren. po~upati /se/ za kose
(SV) (KÅråle su se i nãjzad su
se i posk¤blç.)
poslåt, gl. svr{. (po{åje{, po{åj¤)
- poslati (PozÅbïla sÅn mu poslåt kÅrtulînu.)
poslï}
504
poslï}, m. - mali posao (Danås }u
se vrnÇt målo kåsnije, a{ môrÅn
obåvit jedân poslï} va grÅdÇ.)
poslÆ{nÇt, gl. svr{. (poslü{ne{, poslü{n¤) - malo poslu{ati, posluhnuti (isto: posl¤hnÇt) (PoslÆ{nï målo dâ då` pådÅ.)
poslovat, gl. nesvr{. (posluje{, posluj¤) - poslovati, obavljati
poslove (Cêlo jÇtro pëslujæn
po kÇ}i, a nï{ nî poznåt!)
posl¤hnÇt, gl. svr{. (poslœhne{,
poslœhn¤) - malo poslu{ati,
posluhnuti (isto: poslÆ{nÇt)
(Posl¤hnï målo dâ då` pådÅ.)
poslÇ{at /se/ // po{lÇ{at /se/, gl.
svr{. (poslÇ{Å{ /se/ // po{lÇ{Å{
/se/, poslÇ{aj¤ /se/ // po{lÇ{aj¤
/se/) - poslu{ati /se/ (NamlÅtït
}u ga a{ nï{ ne poslÇ{Å.); (Dïca, såd ste mû‘ i ‘enå, i môrÅte se poslÇ{at.)
posobotah, pril. - subotom (Posobëtah græn na grëbjÆ obâ}
svojï pokõjnÆ.)
posolït, gl. svr{. (posolî{, posolê)
- posoliti, posuti solju (Ne mëre se jïst ako se ne posolî hrÅnå.)
pospÅn (pospÅnå, pospÅno),
neodr. pridj. (komp. pospanïjÆ)
- pospan, snen (Kad se ~ovïk
prçrano stâne, cêl dãn je pëspÅn.)
pospÅnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pospanîjÆ) - pospani, sneni
posrÅn
(PospanîjÆ sÅn zapõlnæ leh pëve~ær.)
pospåt, gl. svr{. (pospî{, pospê) spavati du`e no obi~no, odspavati (Ponedïjah pospÆmë
a{ ne môrÅmo pô} {kôlu.)
pospråvit /se/, gl. svr{. (pospråvÆ{
/se/, pospråvæ /se/) - 1. dovesti
/se/ u red, pospremiti (spremiti
na mjesto) (Pospråvi tû stomånju va bragç{e.); 2. pren. vjen~ati se (B›zo su se pospråvili,
a krÅtkë vrîme su bîli fråjÅri.);
3. pren. oti}i u dru{tvo (Posobëtah se pëve~ær pospråvÆmo i
græmë va ‘ivët.); 4. pren. umrijeti (Målÿ j potm¤râl i b›zo se
pospråvÆl.)
posprÅvjåt /se/, gl. nesvr{. (posprãvjÅ{ /se/, posprãvjaj¤ /se/)
- pospremati /se/ (spremati na
mjesto) (Mî posprãvjÅmo, a tî
~ï`Æ{! Ståni se i hõj nÅn pomë}!)
pospugåt/pospÇgat, gl. svr{. (pospugâ{/pospÇgÅ{, pospugåj¤/
pospÇgaj¤) - pokupiti vodu
krpom ili spu`vom (NïkÆ j od
vås pu{}âl ëprtu {pînu, pa såd
lîpo i pospÇgÅjte vodïnu!)
posrÅmït /se/, gl. svr{. (posrãmÆ{
/se/, posrãmæ /se/) - postidjeti
/se/ (^å si me môrÅl posrÅmït
pred drÇgimi?)
posrÅn (posrÅna, posrÅno), neodr.
pridj. - one~i{}en izmetom
 sÅn - nôs ti pësrÅn!)
(O
posråt /se/
505
posråt /se/, gl. svr{. (posçre{ /se/,
posçr¤ /se/) - obaviti veliku
nu`du: posrati /se/ (Pås mi sæ j
posrâl jÇ{to pred vrãti.)
posred, prij. - posred (KlÅdï postolï na mçsto, ne pu{}ãj je
posred kåmaræ!)
posrædåh/posrædï, pril. - srijedom
(Dâ nå{ duhtôr dçla posrædåh
pëjutro ili zapõlnæ?)
posrïbat, gl. svr{. (posrïbÅ{/posrîbje{, posrïbaj¤/prosrîbj¤) posrkati (Sê j målo po målo
posrïbÅl jûhu.)
post, m. Gjd. postå - post (isto:
‘ç‘Æn) (Na VçlÆ pætåk je zapovädÅnÆ pëst.)
postajåt, gl. nesvr{. (postâje{,
postâj¤) - prostrijeti stelju pod
stoku (SV) ([tålu trîbi postajåt
{û{njæn.)
poståjat, gl. nesvr{. (postâje{, postâj¤) - popostati, postajati
(Målo sÅn poståjÅl pred vrãti,
nïkÆ se nî ozÆvâl, pa sÅn pro{âl
}å.)
postårat se, gl. svr{. (postårÅ{ se,
poståraj¤ se) - postati starim,
ostarjeti (^Çda vrïmena ju nîs
vïdela, i jâko mi sæ j postårala.)
postât, gl. nesvr{. (postojî{, postojê) - postajati, stajati kratko
vrijeme stajati (Målo sÅn postâl pred vrãti, nïki se nî oglÅsîl, pa sÅn pro{âl }å.)
postolâr
poståt, gl. svr{. (postâne{, postân¤) - postati (@ålosna sÅn je a{
je od srdå{næ divõj~icæ poståla õtresita.)
põstava, `. - podstava na odje}i
(@çp mi sæ j pro{¤pîl na jakçti
a{ mi sæ j raspÅråla põstava.)
poståvit /se/, gl. svr{. (poståvÆ{
/se/, poståvæ /se/) - 1. postaviti
/se/ (Danås }e nÅn dô} poståvit
`lündru.); 2. /se/ - pren. zauzeti
stav (Pred dicûn se môrÅ{ poståvit strëgo, ali pråvedno.)
postÅvjåt /se/, gl. nesvr{. (postãvjÅ{ /se/, postãvjaj¤ /se/) 1. postavljati /se/ (Danås }e
nÅn dô} postÅvjåt `lündru.);
2. /se/ - pren. zauzimati stav
(MôrÅ{ se naÇ~it postÅvjåt
pred drÇgimi.)
postæj, `. Gjd. postejæ - postelja,
krevet (Na pësteji su b¤mbâ{nÆ
lÅnc¤nï.)
postejüna, `. - posteljina (Bœrnÿ j,
opråt }u postejünu pa }e se
lîpo o{¤{ït.)
postït, gl. nesvr{. (postî{, postê) postiti (Danå{njÆ dÅn smo se
obligåli postït.)
postôl, m. Gjd. postolå - cipela
(Na v›h postolå su bîle brëkvice/brÇkvice.)
postolâr, m. Gjd. postolÅrå - postolar (Tô }e ti postolâr zabrokåt/zabrÇkvat.)
postolï}
506
postolï}, m. - mala (dje~ja) cipela
(Kåmi~i} njÿj je va postolï}u.)
postolïna, m. - velika ili ru‘na
cipela (Ali su ti g›di tî postolïni!)
postrï}, gl. svr{. (postrÆ‘ç{, postrÆ‘û) - podrezati {karama (Hõj
se postrï}, vlâsi ti pÈlê na sç
strâne!)
postrojït, gl. svr{. (postrojî{, postrojê) - obojiti tkaninu namjerno ili nenamjerno peru}i
ju s ostalim rubljem (SV) (KœpÆn prâh i sÅmå postrojîn rëbu.)
põstupak, m. Gjd. põstupka - postupak (Ne slã`æn se s njegëvimi põstupki.)
post¤påt, gl. nesvr{. (postœpÅ{,
postœpaj¤) - postupati (Ne
mëre{ ti post¤påt kåko }e{ tî,
leh kåko ti re~û starïjÆ od tebç.)
post¤pït, gl. svr{. (postœpÆ{, postœpæ) - postupiti (Post¤pï kako mïsli{ dÅ j nãjboje.)
põsuda, `. - posuda (Premçsti
kÿmpîr va vç}¤ põsudu!)
põsudica, `. - mala posuda (Kafç
dr`în va põsudici.)
põsudina, `. - velika, stara, ru`na
posuda (Hïti va smçte tu põsudinu, nabåvi ~â narednïje.)
pos¤dït, gl. svr{. (posœdÆ{, posœdæ)
- posuditi (]ê{ mi pos¤dït
bœ{ilicu a{ bÆn obïsÆl slïke?)
posvojït
posujævåt, gl. nesvr{. (posujûje{/
posujävÅ{, posujûj¤/posujävaj¤) - posu|ivati (Ne vôlÆn
posujævåt ako ba{ nî za sïlu.)
pos¤{çt/po{¤{çt, gl. svr{. (posœ{Æ{/
po{œ{Æ{, posœ{æ/po{œ{æ) 1. posu{iti, osu{iti (Så rëba mi
sæ j lîpo po{¤{çla.); 2. uvenuti
(SV) (@ãl mÆ j hïtit bokç, a môrÅn, a{ su rô‘ice po{¤{çle.)
posût, gl. svr{. (pospç{, pospû) posuti (Lêd je po cçsti, vãlda
}e posût solûn.)
posvådit se, gl. svr{. (posvådÆ{ se,
posvådæ se) - posvaditi se (Ne
recï mu nï{ a{ je nÅgâl pa }ete
se posvådit.)
posvÅjåt, gl. nesvr{. (posvãjÅ{,
posvãjaj¤) - posvajati, progla{avati ili ~initi {to svojim (Tû
lÆhû j ôn posvÅjâl, a nü mu j¤
otåc pu{}âl.)
posvedo~ït, gl. svr{. (posvedo~Æ{,
posvedo~æ) - posvjedo~iti (Jå
ti mëræn posvedo~ït da govërÆ
ïstinu.)
posvÆtït, gl. svr{. (posvütÆ{, posvütæ)
- obasjati svjetlom: posvijetliti
(Nï{ ne vïdÆn, }ê{ mi målo posvÆtït z lÅmpadîn¤n?)
posvojït, gl. svr{. (posvojî{, posvojê) - posvojiti, proglasiti ili
 skud tÆ j tâ
u~initi svojim (O
må{kica? - Do{lâ j ëdnikud,
pa sÅn j¤ posvojïla.)
posvojÇ
507
posvojÇ, pril. - na svoj na~in (Ne
napu}œj me, jå }u tô na~inït
posvojÇ.)
po{âda, `. - posu|e (O‘çnjÅ j
nçsÅl mçtlu i ferâl, a ‘änskæ
za njîn z rëb¤n, po{âd¤n i padçlami.)
po{âdica, ‘. - malo posu|a (Nü ti
~Çda za pomÆvåt, leh tô målo
po{âdicæ.)
po{âdina, `. - mnogo posu|a (Zamïrilo mi sæ j såkÆ dân pomÆvåt
tulïk¤ po{âdinu!)
po{ali‘åt, gl. svr{. (po{ali‘â{, po{ali‘âj¤) - zagladiti povr{inu
betonskoga poda, staviti »pod
{ali`« (SV) (Po{ali`åli smo
prävrat.)
po{apnÇt, gl. svr{. (po{åpne{,
po{åpn¤) - pri{apnuti (Nagnï
se, }u ti nî~ po{apnÇt.)
po{Åråt /se/, gl. svr{. (po{ãrÅ{ /se/,
po{ãraj¤ /se/) - za{arati /se/,
po{arati /se/ (SÇ si têku po{Årâl!
^å }emo såd storït?)
po{Åst, `. Gjd. po{Åsti - po{ast,
zaraza (Nãjve}Å pë{Åst va
ovîh kråjÆh je bÆlå këlera.)
po{}opat/po{}ôpat, gl. svr{.
(po{}opÅ{/po{}ôpÅ{, po{}opaj¤/po{}ôpaj¤) - pokljucati,
po}opati (Hïtila san jÆn måloprvÿ {enïce, i ve} su sç po{}ëpale.)
po{pârat
po{emçrit, gl. svr{. (po{emçrÆ{/
po{emerî{, po{emçræ/po{emerê) - 1. poremetiti (Po{emçrÆl sæ j câgÅj na `vejarînu.);
2. pren. skrenuti s uma, poludjeti (Tî si zasÆnsegå po{emçrÆl.)
po{Æjåt, gl. nesvr{. (po{üjÅ{, po{üjaj¤) - slati, po{iljati (Nï{ mi
ve} ne po{üjÅj, nï{ mi ne rãbÆ.)
po{ïn¤t, gl. svr{. (po{îne{, po{în¤)
- potjerati bi~em, podstaknuti {ibom ili bi~em (SV) (Lçh se
v¤~ç, po{ïni ga målo.)
po{Ævåt, gl. nesvr{. (po{üvÅ{, po{üvaj¤) - tjerati konja bi~em (SV)
(On i sâm grê, ne rãbÆ ga po{Ævåt.)
po{kobjåt, gl. svr{. (po{kobjâ{,
po{kobjâj¤) - o~upkati, odnosi
se na na~in jedenja bezubih
(djece ili staraca): malim
zagriscima prethodno navla`enim slinom (Målo po målo,
ne bï{ vçrovÅl, sê j po{kobjâl.)
po{k¤rçt, gl. svr{. (po{kœrÆ{/po{kurîje{, po{kœræ/po{kurîj¤) potamnjeti (Dobrë si po{k¤rçla
nå s¤ncu!)
˜ n je
po{k¤ri, pril. - po mraku (O
jo{ mî}Æ, bojî se pë{k¤ri.)
po{latÇ, pril. - po opipu, pipaju}i
(SV) (Kåko si do{âl po {k¤remÇ? A, sç po{latÇ.)
po{pârat, gl. svr{. (po{pârÅ{, po{pâraj¤) - po{tedjeti (Jå }u ~a
po{pijåt
508
vï{æ sÅmå storït, a{ mû`a i dïcu po{pârÅn.)
po{pijåt, gl. svr{. (po{pijâ{, po{pijâj¤) - kri{om poviriti, kradom pogledati (Po{pijâj målo
dâ då` pådÅ.)
po{potat /se/, gl. svr{. (po{potÅ{ /se/, po{potaj¤ /se/) - 1. blago prekoriti (Po{pëtala sÅn ga
a{ se drÇgÆn {pëtÅ.); 2. narugati
se kome (Ne po{pëtÅj mu se,
nî ôn krîv ~a côtÅ.)
po{ta, `. - po{ta (Pänziju dobîjæn
priko pë{tæ.)
po{tÅr, m. - po{tar (Tâ bõr{ina tÆ j
ko da si pë{tÅr.)
po{tarica, `. - po{tarica (@enå m¤
j pë{tarica.)
po{tarüna, `. - po{tarina (Nå, tû
su ti sõldi za po{tarünu.)
po{tên (po{tenå, po{teno), neodr.
pridj. (komp. po{tenïjÆ) - po{ten (BÆlâ j strëga, ali po{tenå
prema såkÿmu.)
po{tênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
po{tenîjÆ) - po{teni (Re~û dÅ j
po{tênÆ ~ovïk ‘îvÆ bedâk.)
po{tänjÆ, s. - po{tenje (VåvÆk smo
dr‘åli do po{tänja i pravïcæ.)
po{tivân (-a, -o), neodr. pridj. uredno poslagan (Nå skocu
su bîle po{tivâne lîpæ Årbakavâle.)
po{tivânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. uredno poslagani (^a ni lïpjæ
potakåt
vïdet po{tivânÅ leh rashïtanÅ
drvå?)
po{tÆvåt, gl. nesvr{. (po{tüvÅ{, po{tüvaj¤) - po{tivati (isto: po{tovat) (Ocå trîbÅ po{tÆvåt.)
po{tivåt, gl. svr{. (po{tivâ{, po{tivâj¤) - dovesti {to u red, poredati, uredno poslagati (RascüpÅnÅ drvå lîpo po{tivân pod
skëdac.)
po{tokÇ, pril. - po visini (kad
predmet treba provu}i kroz
vrata ili prozor samo po visini)
(SV) (Obrnïmo ga da mëre
pô} po{tokÇ.)
po{tovat, gl. nesvr{. (po{tuje{,
po{tuj¤) - po{tovati (isto: po{tÆvåt) (Ocå se môrÅ pë{tovat.); (Bôg je zapovïdæl: pë{t¤j
ocå i måtær.)
po{¤{çt /se/, gl. svr{. (po{œ{Æ{ /se/,
po{œ{æ /se/) - posu{iti /se/,
osu{iti /se/ (VçlÅ j {œ{a, sê j
po{¤{çlo po v›tÆh.)
pôt, m. Gjd. pota - znoj (TçkÅl je,
pÅ j sç pôt {vÆcâl ` njegå.)
potafjåt, gl. svr{. (potafjâ{, potafjâj¤) - prikriti ~injenice, slagati
(Nï{ se ve} ne govërÆ za onî
tâti; nïkÆ j tô potafjâl.)
potakåt, gl. svr{. (potakâ{, potakâj¤) - u~vrstiti {to manjim klinom (Dâj mi kakëvu tre{}ïcu
za potakåt.)
potaknÇt
509
potaknÇt, gl. svr{. (potåkne{,
potåkn¤) - staviti drva u vatru
(SV) (Potaknï ogânj a{ }e se
pogÅsït.)
potÅn (potnå, potno), neodr.
pridj. (komp. potnïjÆ) - znojan
(^a se vï{e perên, tô sÅn potnïjÆ.)
potÅpåt, gl. nesvr{. (potãpÅ{/potãpje{, potãpaj¤/potãpj¤) potapati, uranjati u vodu (Mî
nÆsmë bakalâr nïkad potÅpåli,
leh smo ga t¤klï batï}æn.)
potç}, gl. svr{. (pote~ç{, pote~û)
 skudÅ
- 1. pote}i, proiste}i (O
j pa ôv pëtekÅl?); 2. potr~ati
(PozÅbül je zêt kj¤~ï, potecï za
njîn.)
potægnÇt, gl. svr{. (potägne{, potägn¤) - potegnuti, povu}i k
sebi (Våje }e{ môrÅt drÇgÆ dümjÅk zÆdåt, a{ ti ôv dümja~i}
nï{ nä}e potægnÇt.)
potçhtat, gl. svr{. (potçhtÅ{, potçhtaj¤) - potap{ati koga po
ramenu (Nï{ mi nî zamïrÆl, lçh
me potçhtÅl po råmenu.)
potepçnac, m. Gjd. potepänca lutalica (isto: potepûh) (SV) (Nî
ôn odovÇd, nîs ga dosåd vïdæl.
Nãjbr‘æ j potepçnac.)
potepûh, m. Gjd. potep¤hå - lutalica, besku}nik (isto: potepçnac) (SV) (On nî bîl familijårÅn
~ovïk, lçh nïkakÿv potepûh.)
potÆkåt
pote{kåt, gl. svr{. (pote{kâ{, pote{kâj¤) - rukom ocijeniti te`inu
predmeta (SV) (Nü tô tç{ko.
Nå, pote{kâj!)
pote{ko}a, `. - pote{ko}a (Ako
bû{ imçla kakëvÆh pote{kô},
ra~unâj nâ me.)
potez, m. - kol~i}i uokolo stoga
za obranu od vjetra (SV) (Zabîj
pëtezi vå zemju.)
potæzåt, gl. nesvr{. (potä‘e{, pot䑤) - potezati, vu}i {to k sebi
(Ne potç`i ju zå vlÅsi.)
pothi}ævåt, gl. nesvr{. (pothi}ûje{/
pothi}ävÅ{, pothi}ûj¤/pothi}ävaj¤) - bacati pod {to, podbacivati (Pothi}ûje mi ïgra{ke
pëd noge.)
pothïtit, gl. svr{. (pothïtÆ{, pothïtæ)
- baciti pod {to, podbaciti
(Pothïti tô pod stôl da se ne
vïdÆ.)
potïho, pril. - potiho (Hëdi potïho, mâlÅ spî.)
potikãncija, `. - tr~karanje oko
kakva posla (SV) (Kakëvæ sÅn
se potikãncije nåjæl oko tê dõzvolæ.)
potïkat, gl. nesvr{. (potî~e{, potî~¤) - mnogo hodati zbog kojega posla (Da mi leh nî tulïko
potïkat po prägledih, bîlo bi
mi lågje.)
potÆkåt, gl. nesvr{. (potükÅ{, potükaj¤) - stavljati drva u vatru
potïna
510
(SV) (Slåbe su drvå pa môrÅn
smîrÿn potÆkåt.)
potïna, `. - odvratan znoj (Pr, hïti
tû kanotjêru pråt, så ti smrdî
po potïni!)
potïpat /se/, gl. nesvr{. (potïpÅ{
/se/, potïpaj¤ /se/) - vucarati se
uokolo (^Çda jÆh je kî se
potïpaj¤ bez dçla.)
potÆpåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. potüpje)
- vra}ati dim iz pe}i kad je
vjetrovito (Kad je jÅkå bÇra, tâ
mi potüpje.)
potïrat, gl. svr{. (potïrÅ{, potïraj¤)
- potjerati (PotïrÅj tû di~ïnu a{
}e ~â razbït.)
potï{tæn (potï{tena, potï{teno),
neodr. pridj. (komp. poti{tenïjÆ) - poti{ten (Kako nä}e bit
potï{tena, `ivët njÿj je va
pütanj¤.)
potî{tenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
poti{tenîjÆ) - poti{teni (Tç{ko
mÆ j gjçdat potî{tenÿga.)
potït se, gl. nesvr{. (potî{ se, potê
se) - znojiti se (Dlåni mu se
potê kad je nåpæt.)
potîtilat, gl. svr{. (potîtilÅ{, potîtilaj¤) - zakotrljati {to okruglo
(loptu, bo}u, staklenku) tako
da se jedva kre}e (Sâmo ju
potîtilÅj i pÅrtîdÅ j nå{a.)
Potkïlaf~Ån, m. - `itelj mjesta
Podkilavac (Potkïlaf~Åni su
imçli ~Çda blâga.)
potkovåt
Potkïlaf~ica, `. - `iteljica mjesta
Podkilavac (Potkïlaf~ice su
bîle na glÅsÇ mlikarïce.)
potkïlaf{kÆ (-Å, -ÿ), pridj. - onaj
koji pripada Podkilavcu (Potkïlaf{kÆ õv~jÆ sîr je nãjbojÆ.)
Potkïlavac, m. Gjd. Potkïlafca top. Podkilavac, selo u jelenjskoj plovaniji (dijelovi sela:
Gõrnjæ Selë/KrÅjçvo, Srçdnjæ
Selë/Vicinë, Dõlnjæ Selë/^rvë˜ n je s Potkïlafca, büvÅ va
vo) (O
Potkïlafcu/Potkïlafcæn.)
potkÆvåt, gl. nesvr{. (potküvÅ{,
potküvaj¤) - potkivati (Kovâ~
je potkÆvâl konjï.)
potklad, m. - podloga stogu sijena, naj~e{}e od grana s jo{ zelenim li{}em (JÇtra }emo dçlat
stôg pa græmë po vïjÆ za pëtklad.)
potkopåt, gl. svr{. (potkopâ{, potkopâj¤) - potkopati (Potkopâj
ozdôla da se mëre kâbæl provrîst.)
potkopÅvåt/potkÅpåt, gl. nesvr{.
(potkopãvÅ{/potkãpÅ{, potkopãvaj¤/potkãpaj¤) - potkapati,
potkopavati (Ne potkãpÅj predubokë.)
põtkova, `. - potkova (Pëtkova se
zabüjÅ na kopïto.)
potkovåt, gl. svr{. (potkûje{, potkûj¤) - potkovati (Kovâ~ je
dçlÅl põtkove i takë ~â!)
põtkovica
511
põtkovica, ‘. - mala potkova
(ObïsÆl sÅn põtkovicu na vrãta,
tô dÅ j za srï}u.)
potla/potli, pril. - poslije (Pëtli ga
vï{e nÆsû bedÅ~ïli!)
potloh/potlohÇ, pril. - na tlo, na
tlu, na zemlji (KacëtÅl gÅ j dëkli nî pâl potlëh.)
potm¤råt, gl. nesvr{. (potmœrÅ{,
potmœraj¤) - kunjati, lo{e se
osje}ati (predznak bolesti)
(isto: nj¤rçt) (Nî dobrë. Ve}
dvê {etemâne potmœrÅ.)
potnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
potnîjÆ) - znojni (S¤cï tû pëtn¤
kanotjêru!)
poto~ït, gl. svr{. (poto~î{, poto~ê)
- zakotrljati (SV) (Poto~ï tô këlo do menç.)
poto}åt, gl. svr{. (poto}â{, poto}âj¤) - umo~iti kruh u umak
(SV) (Nãjslajæ mÆ j poto}åt!)
potok, m. - potok (Gådinu sÅn
vïdela va potëku.)
pÿtomak, m. Gjd. pÿtõmka - potomak (Bîli su o`çnjeni ~etrdesêt lêt, ali nÆsÇ imçli potõmka.)
pÿtõmstvÿ, s. - potomstvo (NÆsmë
to otçli prodåt, to smo odrædïli
za pÿtõmstvÿ.)
potonÇt, gl. svr{. (potone{, poton¤) - potonuti (Sï} mÆ j pâl va
{tärnu i zåjedno potonûl.)
potopït /se/, gl. svr{. (potopî{ /se/,
potopê /se/) - potopiti /se/,
potrcævåt /se/
uroniti /se/ u vodu (NïkÆ potopê bakalâr, a nïkÆ ga st¤~û z
batï}æn.)
potpÆsåt /se/, gl. svr{. (potpü{e{ /se/,
potpü{¤ /se/) - potpisati /se/
(PotpÆ{ï se na kråju pÆsmå.)
potplÅtït, gl. svr{. (potplãtÆ{, potplãtæ) - dodatno platiti za {to,
doplatiti (RçkÅl je dÅ j môrÅl
potplÅtït, a ne znân jê mu vçrovat.)
potråjat, gl. svr{. (potrâje{, potrâj¤) - potrajati, du`e trajati
(Mi se vïdÆ da }e ovâ teplüna
potråjat.)
potrbÇ{ina, `. - ko`a na svinjskom
trbuhu (SV) (NÅjbëjÅ j pÅncçta
od potrbÇ{inæ.)
pot›cat /se/, gl. nesvr{. (pot›cÅ{
/se/, pot›caj¤ /se/) - 1. dobacivati se ~ime neva`nim (Dïca,
ne pot›cÅjte se s krÇhon.);
2. pren. slati koga od mjesta
do mjesta, gubiti vrijeme (SV)
(Nï{ nîs obåvÆl. Lçh su me pot›cali po kÅncelårijah.)
potrcævåt /se/, gl. nesvr{. (potrcûje{ /se/ // potrcävÅ{ /se/,
potrcûj¤ /se/ // potrcävaj¤
/se/) - 1. obi~avati se dobacivati
~ime neva`nim (Ne mëræn
vïdet da se nïkÆ potrcûje s krÇhÿn.); 2. pren. obi~avati slati
koga od mjesta do mjesta,
obi~avati gubiti vrijeme (SV)
potrçfit
512
(Ne dãj se potrcævåt od vrât
do vrât, hodï zåjedno nã~ælniku.) (isto: potrknjævåt /se/)
potrçfit, gl. svr{. (potrçfÆ{, potrçfæ) - pogoditi vrijeme ili
mjesto; sti}i u pravi ~as ili na
pravo mjesto (Ba{ si potrçfÆl,
ôv ~åsi} sÅn do{âl.)
potræsåt, gl. nesvr{. (poträsÅ{,
poträsaj¤) - 1. potresati (Ne
poträsaj låticu da ti se mlÆkë
ne prolüvÅ.); 2. rasipati, rastresati (Hrmänta ti se poträsa po
tlÇ.)
potrêst, gl. svr{. (potræsç{, potræsû) - 1. potresti, dirnuti, kosnuti (Sï smo se potræslï kad
smo tô ~Çli.); 2. rastresti, rasuti
(Sç {pïgule su mu se potræslç
potlohÇ.); (Vås mi se fa‘ôl pëtræsÅl po tlÇ.)
pot›gat, gl. svr{. (pot›gÅ{, pot›gaj¤) - obaviti trgadbu, berbu gro`|a (Mãjko, ~â j togå/
tegå grëzjÅ! Kî }e tô pot›gat?)
potrïbÅn (potrïbna, potrïbno),
neodr. pridj. (komp. potribnïjÆ)
- koji oskudijeva (Bîli su mïzærni i jâko potrïbni. Kî jÆn ne
bï dâl?)
potrîbnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
potribnîjÆ) - upravo onaj koji
oskudijeva (Kad dÅjç{, bëje
da dâ{ potribnîjæmu.)
potrknjævåt /se/, gl. nesvr{. (potrknjûje{ /se/ // potrknjävÅ{ /se/,
pot¤‘ït se
potrknjûj¤ /se/ // potrknjävaj¤
/se/) - 1. obi~avati se dobacivati
~ime neva`nim (Ne potrknjûjte
se s krÇhÿn!); 2. obi~avati slati
koga od mjesta do mjesta, gubiti vrijeme (SV) (Do njegå tåmo nï{ ne dr`ê, sâmo se potrknjûj¤/potrknjävaj¤ { njîn.)
(isto: potrcævåt /se/)
potro{ït, gl. svr{. (potro{î{, potro{ê) - potro{iti (Låhko }u
potro{ït tû m›zl¤ pänzijicu!)
potrovåt se, gl. svr{. (potrûje{ se,
potrûj¤ se) - otrovati se (Da su
se sëpeta nïkÆ potrovåli pe~œrvami.)
potÈpçt/potrpçt, gl. svr{. (potÈpî{/
potrpî{/potrpîje{, potÈpê/potrpê/potrpîj¤) - potrpjeti, du`e
trpjeti (MôrÅ{ se naÇ~it potÈpçt.)
pot›t /se/, gl. svr{. (3. l. jd. potåre
/se/, potår¤ /se/) - 1. potrti, pognje~iti (Potarï ga svêtÆ krî`.);
2. /se/ - pren. zatrti, uni{titi `ivot (isto: zat›t /se/) (Pëtrlo mu
se sïme.); (Sïg¤rno m¤ j bîlo
jâko tç{ko kad sæ j {âl pot›t.)
potû} /se/, gl. svr{. (pot¤~ç{ /se/,
pot¤~û /se/) - potu}i /se/ (V
ÿ{tarïjÆ j sïnÿ} bÆlå vçlÅ barÇfa,
sï su se pot¤klï.)
pot¤‘ït se, gl. svr{. (potœ‘Æ{ se,
potœ‘æ se) - potu`iti se (]u ti
se målo pot¤`ït na njegå.)
potvojÇ
513
potvojÇ, pril. - na tvoj na~in (Tô j
takë potvojÇ, ma nî pomojÇ.)
poubÆjåt /se/, gl. svr{. (poubüjÅ{
/se/, poubüjaj¤ /se/) - poubijati
/se/ (KÇliko jÆh se poubüjÅ s
tïmi åuti!)
poumïrat, gl. svr{. (poumïrÅ{, poumïraj¤) - poumirati (^å jÆh je
poumïralo ovô lçto!)
poutõrkÆh, pril. - utorkom (Dâ
nå{ duhtôr dçla poutõrkÆh pozapõlne ili pëjutro?)
povani, pril. - vani, izvan ku}e (Dicå se pëvani igrâj¤.)
povÅ‘åt /se/, gl. nesvr{. (povã‘Å{
/se/, povã‘aj¤ /se/) - vozikati se
(SV) (Povã`Å se z motorï}æn.)
pove~ær, pril. - uve~er, ve~erom
(@änskæ su plçle pëve~ær pri
lojenïcah.)
pove~çrat, gl. svr{. (pove~çrÅ{,
pove~çraj¤) - okon~ati ve~eru:
pove~erati (Mu{kî su {lï na
svçt, pa su målo posidçli, pove~çrali i su {lï spåt.)
povædåt, gl. nesvr{. (povädÅ{,
povädaj¤) - pripovijedati (Nå{i
stârÆ povädaj¤ dÅ j na Jelänskÿn vrhÇ jo{ zakopâno blâgo.)  povædåt nådugo i na{iroko - op{irno i iscrpno pripovijedati (On våvÆk povädÅ
nådugo i na{irokë, ali gÅ j lîpo
na{lÆ{åt.)
podvïzn¤t
povçn¤t, gl. svr{. (3. l. jd. povêne,
povên¤) - povenuti (Rô`icÅ j
povçn¤la a{ je bîl ~‹v/~›v va
kërenu.)
povçrovat, gl. svr{. (povçruje{,
povçruj¤) - povjerovati (Nîs
mëgÅl povçrovat dÅ j tô istina.)
povæzåt, gl. svr{. (povä‘e{, pov䑤) - povezati (Dâj mi blç~i}
da povä`æn mrï`e!)
povïdet, gl. svr{. (povî{, povê) re}i, ispripovjediti (Ne brœndÅj, povîj glâsno ~å mïslÆ{!)
povÆjåt, gl. nesvr{. (povüjÅ{, povüjaj¤) - povijati (Danås se dicå
ne povüjaj¤ kod nïkad, a nî ni
plên, ni perïla.)
pôvÆnka, `. - vrsta divlje biljke
modrih cvjetova ([lå sÅn po
pôvÆnku va dolåc.)
povÆsït, gl. svr{. (povüsÆ{, povüsæ) povisiti (Sû vÅn povÆsïli plã}u?)
povi{ævåt, gl. nesvr{. (povi{ûje{/
povi{ävÅ{, povi{ûj¤/povi{ävaj¤) - povisivati (Ovôga/ovêga
lçta nÆsu povi{ævåli plã}e.)
põvi{ica, `. - povi{ica pla}e (Da
}emo ôv mïsæc dobït põvi{icu.
]emo vïdet.)
povït, gl. svr{. (povijç{, povijû) poviti (]u ti tû rånicu o~ïstit z
rakïj¤n, pa }u ti j¤ povït.)
podvïzn¤t/povïzn¤t, gl. svr{.
(podvîzne{/povîzne{, podvîz-
povlÅ~ït /se/
514
n¤/povîzn¤) - okrenuti posudu
naopa~ke da bi se osu{ila
(Padçle i lÿncï trîba podvïzn¤t
kad se operû, da se bëje
o{œ{e.)
povlÅ~ït /se/, gl. nesvr{. (povlã~Æ{
/se/, povlã~æ /se/) - povla~iti /se/
(Jâko su se smêli a{ su `Ågåc/
`Ægåc ëba povlÅ~ïla prama sebï.)
põvod/pÿvod, m. - znak ohrabrenja (Grê za njûn a{ mu dâ põvoda/pÿvëda.)
pÿvôj, m. Gjd. pÿvoja - povoj za
dojen~ad (Danås ve} nî pÿvëjih za dïcu, tïh få{Æh.)
povôlæt /se/, gl. svr{. (povôlÆ{ /se/,
povôlæ /se/) - zagrliti /se/ (AM)
(Ne plå~i, }e te mãj~ica povôlæt, pa }e te månje bolçt.)
povrã‘j¤, pril. - na vra`ji na~in:
vrlo lo{e (Sê j po{lë po vrã‘j¤,
nï{ nä}e bit od togå/tegå!)
povrha, `. - najvi{i dio krova (SV)
(Kad se stori pëvrha, klÅdç se
na krôv mâj, a{ je dçlo fïnjeno.)
povrhÇ, pril. - 1. gore, navi{e (Snîg
je pâl leh povrhÇ, po plåninah.); 2. dodatno (K¤pïlÅ j pu
menç dvãjset jâj, pa sÅn njÿj
dÅlå jednë povrhÇ.)
põvr{Ån (põvr{na, põvr{no), neodr.
pridj. (komp. povr{nïjÆ) - povr{an (U~ïtejica mÆ j reklå dÅ j
va {kôli jâko põvr{Ån i da bi se
lçh igrâl.)
pozapõlnæ
põvr{nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
povr{nîjÆ) - povr{ni (Jê kî põvr{ni va rãzredu?)
põvr{nica, `. - krovni `lijebac na
povrhi (SV) (BÇrÅ j hïtila dvê
põvr{nice. P›vÿ da‘jå }e{ môrÅt pô} na krôv na~inït je.)
povû}, gl. svr{. (pov¤~ç{, pov¤~û)
- povu}i (Måmo, pëv¤kÅl mæ
j zå vlÅsi!)
pozÅbït, gl. svr{. (pozãbÆ{, pozãbæ) - zaboraviti (Ne pozÅbï
cæntimçtÅr da ne bûmo mïrili
ëd oka.)
pozabjævåt, gl. nesvr{. (pozabjûje{/pozabjävÅ{, pozabjûj¤/
pozabjävaj¤) - zaboravljati
(Zådnjæ vrîme dësti pozabjûjæn. Hå, ~å }emo, lçta su!)
pozabjîv (pozabjïva, pozabjïvo),
neodr. pridj. (komp. pozabjivïjÆ) - zaboravljiv (Nîs p›vÿ
bÆlå tulïko pozabjïva. Tô dõjde
po lçtÆh.)
pozabjîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pozabjivîjÆ) - zaboravljivi (Jedân pozabjîvÆ va rãzredu skoro såkÆ dân pozãbÆ zåda}u.)
pozÅkonit se, gl. svr{. (pozÅkonÆ{ se, pozÅkonæ se) - sklopiti
brak po crkvenom zakonu
(Lçto dân smo bîli fråjÅri dok
se nÆsmë pozÅkënili.)
pozapõlnæ, pril. - popodnevom
(Pozapõlnæ rên spåt a{ se pëjutro råno stânæn.)
pozdÿl¤
515
pozdÿl¤, pril. - nizbrdo, nizdol
(Bolê me nëge, pa mÆ j skëro
lågjæ pô} pëzgÿr¤ leh pëzdÿl¤.)
põzdrÅv, m. Gjd. põzdrava - pozdrav (Nå{i su põzdravi od
starünæ: Bôh! Fãljæn IsÇs i Marïja!)
pozdråvit /se/, gl. svr{. (pozdråvÆ{
/se/, pozdråvæ /se/) - pozdraviti
/se/ (HïtÆl je bagåj/bagûj na
råme, pozdråvÆl se i vï{e se
nïkad nî vrnûl.)
pozdrÅvjåt /se/, gl. nesvr{. (pozdrãvjÅ{ /se/, pozdrãvjaj¤ /se/)
- pozdravljati /se/ (PrüstojÅn
~ovïk pozdrãvjÅ drÇgÆ jûdi s
kïmi se utåkne.)
pozdravjänjÆ, s. - jutarnja ili ve~ernja zvonjava crkvenih zvo dvavÆk se pëjutro stâjæn
na (O
kad zvonî pozdravjänjÆ.)
pozdrhnÇt se, gl. svr{. (pozd›hne{ se, pozd›hn¤ se) - 1. poskliznuti se (Pozdrhnœl sæ j na
nüzdolici, pÅ j nëgu zvÆnûl.);
2. prepla{eno se trznuti (PozdrhnÇla sÅn se a{ je nî~ za{trëpalo pod ponç{tr¤n.)
pozelençt, gl. svr{. (pozelenî{/
pozelenîje{, pozelenê/pozelenîj¤) - pozelenjeti, postati
zelenim (Pozelenäl je ëd jÅda
kad mæ j vïdæl.)
pozgÿr¤, pril. - uzbrdo, uzgor
(Bolê me nëge, pa mÆ j skëro
poznova
lågjæ pô} pëzgÿr¤ leh pëzdÿl¤.)
pozïmak, m. Gjd. pozümka - jesen
(Danås sï re~û jçsæn, målo kî
znâ da sæ j tô p›vÿ reklë pozïmak.)
pozÆmï, pril. - zimi (PozÆmï se
jûdi nãjve} dr`ê va kÇ}ah, na
teplôn.)
pozÆvåt, gl. nesvr{. (pozüvÅ{/pozüvje{, pozüvaj¤/pozüvj¤) zvati, dozivati (JÅvï se kad te
pozüvÅn!)
poznåt, gl. nesvr{. (poznâ{, poznâj¤) - poznati, prepoznati
po uo~ljivosti (Sî bîl pu brîcota
a{ ti nî poznåt?); (Dobrë zgjädÅ{, nî ti zlå poznåt.); (Poznåt
j¤ j po glÅsÇ.)
poznÅt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
poznatïjÆ) - poznat (Onï su pëznÅti kod be{timad¤rï/be{timadÿrï. Ali jih je g›do ~Çt!)
poznÅtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
˜ n je
poznatîjÆ) - poznati (O
pëznÅtÆ kÅntûr.)
poznÆvåt, gl. nesvr{. (poznüvÅ{,
poznüvaj¤) - poznavati (PoznÆvåla sÅn ti ocå i måtær.)
poznÿpÅk, pril. - naopako, nab¤kÅl si måju pëopa~ke (O
znÿpÅk, kakë }e{ takôv va
{kôlu?)
poznova, pril. - ponovno, iznova,
iznovice (Salâta mi nî nïkn¤la,
pozobåt
516
såd }u j¤ môrÅt pëznova posêt.)
pozobåt, gl. svr{. (pozobjæ{, pozobj¤) - pozobati, pojesti zrno
po zrno (Ståvi kjçpalicu/kjepålicu/kjepetãlnicu a{ }e ti tï}i
së grëzjÆ pozobåt.)
pozõrnica, `. - pozornica (VåvÆk
mæ j strâh }apâl na pozõrnici.)
pozõrni~ica, ‘. - mala pozornica
(FålÆ nÅn bâræn kakëva pozõrni~ica za prôve.)
pozõrni~ina, ‘. - velika, ru‘na
pozornica (Na onôj pozõrni~ini se dicå zgœbæ.)
pozvåt /se/, gl. svr{. (pozovç{ /se/,
pozovû /se/) - pozvati /se/ (Ste
ga pëzvÅli ili se sâm pëzvÅl?)
po‘elçt, gl. svr{. (po‘elî{, po‘elê)
- po`eljeti (KÇliko pût po`elîn
måterinu pogå~u.)
po‘eråt, gl. svr{. (po‘erç{, po‘erû) - po`derati (Prasåc po‘çre
se ~å mu se hïtÆ.)
po‘çt, gl. svr{. (po‘ånje{, po‘ånj¤) - po`eti (Zåmi kosîr i hôj
po`çt {enïcu!)
po‘Ævçt, gl. nesvr{. (po‘Ævîje{/
po‘üvÆ{, po‘Ævîj¤/po‘üvæ) 1. po`ivjeti (Po‘Æväl je do devedesêt lêt.); 2. `ivjeti u dobru
(Bomç smo skÇpa fânj po`Ævçli.)
po‘læpåt, gl. svr{. (po‘läpje{/po‘läpÅ{, po‘läpj¤/po‘läpaj¤) -
po‘¤tçt
polokati (Pås je sÇ onû vëdu
po`lçpÅl. Blâgÿ j bîlo ‘æjnë.)
po‘måret, gl. svr{. (3. l. jd. po‘mårÆ, po‘måræ) - izblijedjeti
(od sunca), izgubiti osnovnu
boju (odnosi se na tkanine)
(Od sûnca po‘mårÆ rëba.)
po‘rdålo, s. - drvo bo~no pri~vr{}eno na kota~ zapre`nih
kola nakrcanih sijenom, za
koje se lancem pri~vr{}uje i
ste`e `rd (SV) (Po‘rdålo sæ j
molålo!)
po‘rdït, gl. svr{. (po‘rdî{, po‘rdê)
- drvom uzdu`no u~vrstiti sijeno na vozu (SV) (NÆsmë
dobrë po‘rdïli.)
po‘ubråt, gl. svr{. (po‘ubrâ{, po‘ubrâj¤) - pogriskati malim
zalogajima (odnosi se na dijete
ili mladun~e) (Ne bï{ vçrovala,
sê j målo po målo sâm zïmÅl i
po‘ubrâl!)
po‘¤lït, gl. svr{. (po‘œlÆ{, po‘œlæ)
- oribati (Na tlÇ su mi dåske,
nî jÆh dësti opråt leh je môrÅn
i po‘¤lït.)
po‘Çp, m. - glavni ~oban u stanu
(Of~Årï su mçdsob¤n zïbrÅli kî
}e bït po‘Çp.)
po‘¤rçt/po‘¤rït, gl. svr{. (po‘œrÆ{, po‘œre) - pobrzati, po‘uriti (Jur si mëgÅl målo po`¤rçt
pa ne bï{ zåkasnÆl.)
po‘¤tçt, gl. svr{. (po‘¤tî{/po‘utîje{, po‘¤tê/po‘utîj¤) - po`u-
pr
517
tjeti, postati `utim (^å ste sëpeta va belïlu? - A ~å }emo
kad je sç po`¤tçlo.)
pr, uzv. - za izricanje prijezira i
odvratnosti (Pr ti tâ bôjina!
Lïpjæ tæ j opituråla prô{lÆ pût.)
prå}a, `. - pra}ka (Otkåd nîs vïdæl
prå}æ. A skëro såki de{kï} je
nïkad imêl bâræn jednÇ.)
pra}åt, gl. nesvr{. (pra}â{, pra}âj¤) - pren. brzo bje`ati u
strahu (SV) (Pred tîn ~ovï~in¤n
smo sï pra}åli kod da je s prå}æ
hïtilo.)
prå}ica, `. - mala pra}ka (Pu{}ãjte
nebëgu må{ku na mÆrÇ, hëte
}å s tïmi svojïmi prå}icami!)
prå}ina, `. - velika pra}ka (NïkÆ nî
imêl vç}æ prå}inæ od mojê.)
pråg, m. - prag (Nevçstici su zavæzåli ë~i da ne bi vïdela kûda
grê priko pråga.)
prâh, m. Ljd. prÅhÇ - 1. pra{ina
(ku}na) (KÇ}a mÆ j na cçsti, pa
såkÆ dân môrÅn t›t prâh po
mobîliji.); 2. deterd`ent u
prahu (OsÅndesêtÆh lêt je bÆlå
nçsta{ica/nç{ta{ica ÇlÅ/ÇjÅ,
kafå, cikulâdæ i prâha za rëbu
pråt.)
pråhsa, `. - praksa (FïnÆl je zånÅt,
ali jo{ nümÅ pråhsæ.)
prahsîrat se, gl. nesvr{. (prahsîrÅ{
se, prahsîraj¤ se) - obavljati
prÅsåc
praksu, prakti~no se pou~avati,
oposobljavati (P›vÿ su se va
{kôlah vï{æ prahsîrali za zånÅt,
a såd skëro pa nï{.)
prÅjåk, m. Gjd. prÅjkå - papak (Ov
nå{ prÅsåc ima vçlÆ prÅjkï.)
prÅj~ï}, m. - mali papak (Pra{~ï}i
ïmaj¤ prÅj~ï}i.)
prÅj~ïna, `. - veliki papak (Porï`i
tî nëhti na nogåh. VçlÆ su ti
këd da bï prÅj~ïne!)
prålica, `. - pralica, vrsta oru|a
koja funkcionira na principu
poluge (Podv¤cï prålicu i podÆ‘ï pomålo.)
pråli~ica, `. - mala pralica (Lågje
bÆn dÆgâl da mÆ j kakëva pråli~ica.)
pråli~ina, `. - velika pralica (NãjzÅd je na{âl nïkakovu pråli~inu, pa smo podïgli.)
prama/prema, prij. - prema (Pejåli
su nås nïkamo/nïkamor zgôru
prama Plâtku, a ni sâmi nÆsû
znåli pût pa smo se zg¤bïli.)
prãmbaba [prãÜbaba]/prämbaba
[präÜbaba], `. - prababa
(Mojå prämbaba dÅ j bilå
Paf~ânka.)
prÅsåc, m. Gjd. prÅscå - 1. svinja
(^å dçlaj¤ ovê pomïje ævdï?
Hïti jih prÅscên); 2. pren. ne˜ n je
moralna mu{ka osoba (O
prÅsåc pokvãrenÆ.)  debêl
prasïca
518
kod prÅsåc - prekomjerno
debel (Månje jîj, debäl si kod
prÅsåc!)  blåtÅn kod prÅsåc
- jako prljav (Igråli su se va
melÇ i do{ãl je blåtÅn kod
prÅsåc.)  dîvÆ prÅsåc, m.
Gjd. dîvÿga/dîvæga prÅscå divlja svinja, vepar (Lofcï su
~êra ulovïli dîvæga prÅscå.)
prasïca, `. - 1. `enka svinje (Mî
nÆsmë nïkad dr‘åli prasïcæ.
Prå{~i}i våvÆk kœpÆmo.); 2. nemoralna `enska osoba (KÅråle
su se i jednå drÇgÿj dÆlïle kœrbe i prasïce.)
pråskva, `. Gmn. pråskÅv breskva (Dãj mi dvê pråskve!)
pråskvica, ‘. - breskvica (ZasÅdïli
smo pråskvicu, këmÅj ~çkÅmo
da narÅstç.)
pråskvina, `. - velika, ru`na ili neukusna breskva (Hïti tu gnjîl¤
pråskvinu!)
pra{~ï}, m. - mali, mladi prasac
(O prÿlç}¤ kœpÆmo pra{~ï}a.)
pra{~ïna, `. - veliki prasac (Jo{
nÆstç imeli tÇlikÿga/tÇlikæga
pra{~ïnu!)
prå{}acÆ, s. - sitno suho granje
(Pripråvi mi målo prå{}acÅ za
nÆtït.)
pra{}âr, m. Gjd. pra{}Årå - kotac,
svinjac (isto: kotåc) (PrÅsåc jÆn
je pëbigÅl s pra{}Årå.)
prãvdat /se/
pra{}arï}, m. - sitan krumpir koji
se kuha svinjama (Zïbrali smo
kÿmpîr, a pra{}arï} smo pu{}åli
pësebi.)
pra{}arïja, `. - pren. ru`an postupak, prostota (Pr, ~å blä‘njÆ{
tê pra{}arïje pred dicûn!)
pra{}çvina, `. - svinjetina (Nî bëjæga mêsa od pre{}çvinæ. Dobrâ j frï{ka i s¤hå, }ê{ ju kÇhat,
}ê{ pç}, }ê{ pôhat.)
prå{}Æ, s. - suharci, suhe gran~ice
(Nalomï mi prå{}Å za snÆtït!)
prã{}Æ (-Å, -æ), odr. pridj. - svinjski
(SV) (NãjbojÅ j va ja{mÆkÇ
prã{}Å no‘ïca.)
pra{ï}, m. - vrlo sitan prah (Kad
sÅn u‘åla ~ïstit pu tê gospê,
na{lâ j såkÆ pra{ï} kî nîs otÈlå.)
pra{ïna, ‘. - pra{ina (Pra{ïna kœrÆ.)
prÅ{ït, gl. nesvr{. (3. l. jd. prã{Æ,
prã{æ) - pra{iti /se/ (Koko{å se
kopœnÆ pa sç prã{Æ okol njê.)
pråt /se/, gl. nesvr{. (perç{ /se/,
perû /se/) - prati /se/ (BjÅnkarïju
j prÅlå po tûjÆh kÇ}ah.)
pråtit, gl. nesvr{. (pråtÆ{, pråtæ) 1. pratiti (Mï}i{Ån je pa ga pråtÆn va v›ti}.); 2. paziti, motriti
(PråtÆ kamo grên i s kîn grên.)
prãvda, `. Gmn. prâvd - pravda
(isto: pravïca) (Ni prãvdæ va
ovôj präsudi.)
prãvdat /se/, gl. nesvr{. (prãvdÅ{
/se/, prãvdaj¤ /se/) - 1. pravdati
prãvÆ
519
/se/ (Ne prãvdÅj se, krîv si.);
2. sva|ati se (Njïh dvê su se i
danåska prãvdale.)
prãvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - pravi
(Pu{}ãj ga, õn je prâvÆ cÆrkusânt!)
pravïca, `. - pravo i pravda: pravica (isto: prãvda) (Po pravïci bi
to trîbalo pripåst menï, a ne
mõjmu bråtu.)
pråvo, ~est. - doista, uzgred: rije~ca kojom se iskazuje da se
govornik dosjetio ~ega (isto:
på~e) (Pråvo, pozÅbül sÅn da
jÇtra rê{ v RÆkÇ.)
pråvo, pril. - pravo (Nïkad ti nî
pråvo, smîrÿn brœndÅ{.); (Dobrë
gÅ j o{pëtala i pråvo mu bÇdi.)
prâz, m. - ovan (Jãn~År je ~¤vâl
pësebi jãnci i prâzi a{ bi bîli
sasåli mlÆkë pa bi bîli mî}erÆ
sïri.)
prÅzân (prÅznå, prÅzno), neodr.
pridj. (komp. praznïjÆ) - prazan
(]å}o, vïdæl sÅn kakë ~aratân
znïmÅ zêca s prÅznogå/prÅznegå klob¤kå!)
prâznÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
praznîjÆ) - prazni (Dolîj va
praznîj¤ bëcu.)
prazïna, ‘. - veliki ili stari ovan (Tâ
prazïna sæ j zagånjÅl za dicûn.)
praznüna, `. Gmn. praznîn - praznina (Kad su mi dicå pro{lå s
prdälka
kÇ}e, ostålÅ j zå njimi praznüna.)
p›~, m. - jarac (Ako }e{ imçt këzli}i, môrÅ{ kozï nâ} p›~a.)
pr~åt se, gl. nesvr{. (3. l. jd. pr~â
se, pr~âj¤ se) - zrijati u sijenu
(odnosi se na jabuke i kru{ke)
(SV) (HrÇ{ve se klÅdû va sêno
meh~åt, mi re~emë pr~åt.)
p›~i}, m. - mladi ili mali pr~, pren.
ko~operna, nasrtljiva mlada
osoba (Såkamo se zalä}e ôv
njegôv p›~i}.)
p›~ina, `. - stari ili veliki pr~, pren.
stari nasrtljivac (Pr, gnjœsÆ mi
se ôv stârÆ p›~ina!)
p›~it se, gl. nesvr{. (p›~Æ{ se, p›~æ
se) - ko~operiti se, napuhavati
se, dr`ati se va`nim (^å se
p›~Æ{ pred njûn? Onå ïmÅ
fråjÅra.)
p‹~jÆ/p›~jÆ, odr. pridj. (-Å, -æ) koji pripada jarcu ili se odnosi
˜ n ti
na jarca, jar~ji, jare}i (O
nümÅ ni za p‹~jæ olîta!)
pr}êh, m. Gjd. pr}æhå - `eludac
(isto: {tÇmik /{tÇmih, ‘elÇdac)
(Bolî ga pr}êh.)
pr}e{ïna, `. - velik trbuh, trbu{ina
(KÇlik¤ pr}e{ïnu rïvÅ prçd sob¤n!)
prdälka, `. Gmn. prdçlÅk - stra‘njica (AM) (Færmâj dÆvçt, a{
}u te po prdälki.)
pÈdçt
520
pÈdçt/prdçt, gl. nesvr{. (pÈdî{/
prdî{, pÈdê/prdê) - prdjeti (Ne
smî se prdçt pred drÇgimi.)
p›dn¤t, gl. svr{. (p‹dne{/p›dne{,
p‹dn¤/p›dn¤) - prdnuti (Mëre{
p›dn¤t ako môrÅ{, ali maknï
se dåje od drÇgÆh.)
prebïrat, gl. nesvr{. (prebïrÅ{, prebïraj¤) - prebirati, probirati (JÇtra nÅn je kÿmpîr za prebïrat.)
prebït, gl. svr{. (prebîje{/prebijç{,
prebîj¤/prebijû) - prebiti, pretu}i (Otåc bi me prebîl da znâ
za ovô.)
preblædçt/problædçt, gl. svr{. (preblædî{/problædî{, preblædê/problædê) - problijediti (Najedãmp¤t je preblædçla i }apåla se
za s›ce.)
prebolçt, gl. svr{. (prebolî{, prebolê) - preboljeti (Prebolçla
sÅn kod divõjka tç{k¤ œpalu
plû}.)
prebråt, gl. svr{. (preberç{, preberû) - prebrati, probrati (Fa`ôl
trîbÅ prebråt prvo leh se namë~Æ.)
prêcizÅn (prêcizna, prêcizno),
neodr. pridj. - precizan (On tÆ
j va såkon dçlu takë prêcizÅn.)
pre~Ænjåt se, gl. nesvr{. (pre~ünjÅ{
se, pre~ünjaj¤ se) - prenemagati
se, izvje{ta~eno se pona{ati
(Na ‘Æfcï mi grê kad se kî pre~ünjÅ.)
predçt
pre~Çdit se, gl. svr{. (pre~ÇdÆ{ se,
pre~Çdæ se) - veoma se za~uditi, presenetiti se (Sï smo se
pre~Çdili kad je do{âl, a{ su
bîli jÅvïli dÅ j mrtâv.)
prê}, gl. svr{. (präjde{, präjd¤) 1. prije}i (Pre{lâ j na njïhovu
strânu.); 2. iste}i (odnosi se na
vrijeme, rok) (samo 3. l. jd. i
mn.) (^rï{nje su ve} pre{lç pa
su ~rvïve/~rvjïve.)
pred, prij. - pred (Pred njïhov¤n
kÇ}¤n rÅstû trî acÆmprçsa/
Ånciprçsa.)
predebêl (predebçla, predebçlo)
neodr. pridj. - predebeo,
odve} debeo (^å }e{ z ÿtûn
`ï~in¤n? Tô tÆ j predebçlo!)
predçlat, gl. svr{. (predçlÅ{, predçlaj¤) - preraditi (Ovô lçto
}emo predçlat krôv a{ pœ{}Å.)
predelÆvåt, gl. nesvr{. (predelûje{/
predelüvÅ{, predelûj¤/predelüvaj¤ - prera|ivati (Såkÿ målo
nî~ predelüvÅ, magâri kakôv
zidï}.)
predçt/prebdçt, gl. svr{. (predêne{/prebdêne{, predên¤/
prebdênu) - 1. presje}i (put, ili
glad kakvim zalogajem prije
glavnoga obroka) (Prebdäl si z
onîmi kçksi, pa såd ne mëre{
obçdvat kåko Bôg zapovädÅ.);
2. podmetnuti kome nogu (Predäl mÆ j pa sÅn pâl.); 3. zasme-
prçdi~it
521
tati komu (SV) (Maknœl gÅ j
odotÇd, vãlda m¤ j ~â predêl.)
prçdi~it, gl. nesvr{. (prçdi~Æ{, prçdi~æ) - 1. propovijedati (Rada
naslü{Ån nå{ega plovåna, a{
lîpo prçdi~Æ.); 2. pren. dosadno
i dugo pripovijedati (Hëmo
b›zo }å, a{ }e ôv såd dvê Çre
prçdi~it.); 3. pren. dosa|ivati
prijekorima i poukama (Pogræ{ül sÅn pa mÆ j dvê Çre prçdi~Æl.)
(isto: predïkat)
predikãlnica, `. - propovjedaonica
(Va nå{ÿj crükvi su odnovïli predikãlnicu. Såd je kod nëva.)
predïkat, gl. nesvr{. (predî~e{, predî~¤) - 1. propovijedati (Plovân
môrÅ predïkat, tô m¤ j dçlo.);
2. pren. dosadno i dugo pripovijedati (Hëmo b›zo }å, sad
}e ôv predïkat nãjmanjæ dvê
Çre.); 3. pren. dosa|ivati prijekorima i poukama (Pogræ{ül
sÅn pa mÆ j dvê Çre predïkÅl.)
(isto: prçdi~it)
predÆvåt, gl. nesvr{. (predüvÅ{,
predüvaj¤) - ometati koga zaprekom (SH) (Pomaknï se, ne
predüvÅj mi.)
predlÅgåt, gl. nesvr{. (predlã‘e{,
predl㑤) - predlagati (Dëbro,
då, a ~å mi tî predlã`e{?)
prçdlÅnÆ/prçklÅnÆ, pril. - preklani,
pretpro{le godine (Kåd smo onô
bælïli kåmare? Lâni ili prçdlÅni?)
prefålo
predlo‘ït, gl. svr{. (predlo‘î{,
predlo‘ê) - predlo`iti (Måmo,
predlo`ïli su me za nãgradu!)
prçdnjÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - prednji
(Oplelå sÅn zådnjÆ krâj, a såd
pletên prçdnjÆ.)
predobÅr (predobrå, predobro),
pridj. neodr. - predobar (Agåc
tÆ j predobrë drvë da od njegå
stërÆ{ kÿlcï.)
predÇg (predÇga, predÇgo),
neodr. pridj. - preduga~ak,
predug (Zajï~inÅ j predÇg i
pre{irëk pa se postolï ne mër¤
svæzåt.)
preduråt, gl. svr{. (predurâ{, predurâj¤) - otrpjeti zlo, nepogodu (Preduråli smo råt, pa }emo
kakogëd i ovô.)
predvrå}Æ, s. - prostor pred ulaznim vratima (isto: predvråt/
pridvråt/prevråt/privråt) (SV)
(Na predvrå}¤ dr`Æmë rô`ice
va vâ`Æh.)
predvråt/pridvråt/prevråt/privråt, m. - prostor pred ulaznim
vratima (isto: predvrå}Æ) (DorïvÅj mi tê bå~ve na predvråt/
pridvråt/prevråt/privråt!)
predvråti}/pridvråti}/prevråti}/
privråti}, m. - malen prostor
pred ulaznm vratima (Mï}i{Ån
njÿj je predvråti}, alÆ j krcåt
rô`Æc.)
prefålo, pril. - neto~no, neprecizno (PrognânÅ Mïlica, våvÆk
preforåt
522
ti dâ prefålo mlÆkå, mçsto da
målo i doto~î.)
preforåt, gl. svr{. (preforâ{, preforâj¤) - u ~unanju prema{iti
21 ru{enje (foru) (SV) (Danåska
sÅn i jå preforâl.)
prefrïgÅn (prefrïgana, prefrïgano),
neodr. pridj. (komp. prefriganïjÆ) - lukav, dosjetljiv (SH)
(^œvÅj ga se, õn tÆ j prefrïgÅn
kod lesïca.)
prefrïganÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prefriganîjÆ) - lukavi, dosjetljivi
(SH) (GÇ{t mÆ j zbë}at prefriganîjæga od sebç.)
prægïb/prägib, m. - pregib, prepone (Ne }œtÆn se dobrë, bolî me
põdmuklo va prægïbÆh.)
pregorçt, gl. svr{. (3. l. jd. pregorî,
pregorê) - pregorjeti (PregorçlÅ
j `åruja va kÇhinji.)
prägrada, `. - pregrada (Med ëfce i
jãnci se klÅdç prägrada.)
pregrÅdït, gl. svr{. (pregrãdÆ{,
pregrãdæ) - pregraditi, postaviti
pregradu (KÅntûn pregrãdÆ{ z
jednûn lçs¤n i ëfcu nûtra ståvÆ{, ståvÆ{ njÿj jãnca i õnda onå
nümÅ kåmo, pa j¤ ôn sasç.)
pregûst (preg¤stå, pregûsto),
neodr. pridj. - pregust, odve}
gust (Manç{tra mÆ j preg¤stå,
pa }u lêt målo vodê.)
prehi}ævåt, gl. nesvr{. (prehi}ûje{/
prehi}ävÅ{, prehi}ûj¤/prehi-
prçhtat /se/
}ävaj¤) - prebacivati (Tî si krÆvå, ne prehi}ûj nâ me.)
prehïtit, gl. svr{. (prehïtÆ{, prehïtæ)
- prebaciti (]ê{ me z åutÿn
prehïtit do ^ãvjæ?)
prählad, m. - prehlada (isto: prählada) (Zåmi deõrzo/dezõrzo
z mlÆkôn pa }e ti prählad
prô}.)
prählada, `. - prehlada (isto: prählad) (]apåla sÅn prähladu.)
prehlÅdït se, gl. svr{. (prehlãdÆ{
se, prehlãdæ se) - prehladiti
se, nazepsti (Ne pohãjÅj boså
a{ }e{ se prehlÅdït!)
prehlãjæn (prehlãjena, prehlãjeno),
neodr. pridj. - prehla|en, nahla|en (Kad je ~ovïk prehlãjæn,
nôs mu cüdÆ.)
prehlåstit, gl. svr{. (prehlåstÆ{, prehlåstæ) - udariti koga {tapom po
le|ima (SV) (Togå/tegå vûka dÅ
j prehlåstÆl po hrtÇ pa dÅ j pobïgÅl.)
prehrÅnït /se/, gl. svr{. (prehrãnÆ{
/se/, prehrãnæ /se/) - prehraniti
/se/ (Lîpa mojå kråvice, cêlu
famîliju si prehrÅnïla!)
prehvÅlït /se/, gl. svr{. (prehvãlÆ{
/se/, prehvãlæ /se/) - obilato /se/
nahvaliti (Nî se moglå prehvÅlït svojê dicê.)
prçhtat /se/, gl. nesvr{. (prçh}e{
/se/ // prçhtÅ{ /se/, prçh}¤ /se/
preinÅ~ït
523
// prçhtaj¤ /se/) - 1. ~eprkati
(odnosi se na koko{) (samo 3.
l. jd. i mn.) (Këko{e prçh}¤,
ï{}¤ ~rvï}i.); 2. pren. rje~kati
se (Njîh dva se prçh}¤, a u`åj¤
se i pogråbit.)
preinÅ~ït, gl. svr{. (preinã~Æ{, preinã~æ) - preina~iti (Sïla bi nÅn
preinÅ~ït kåmare, a{ su dicå
ve} velïka.)
preiskåt, gl. svr{. (preï{}e{, preï{}¤) - pretra`iti (Sç sÅn preiskåla i ne mëræn ga nâ}.)
prçja, `. - pre|enje i pre|a (ZvÅlå
sæ j prçja, a i onô ~å se sprelë
zvâlo sæ j prçja.)
prejêt, gl. svr{. (präjme{, präjm¤)
- prevladati, prihvatiti, preuzeti
(SV) (VÆnë gÅ j prejêlo.)
prejïmat, gl. nesvr{. (prejümje{,
prejümj¤) - prevladavati, prihva}ati, preuzimati (SV) (VÆnë
ga b›zo prejümje.)
prejïst /se/, gl. svr{. (prejî{ /se/,
prejidû /se/) - 1. pregristi (Môj
pås mëre prejïst såk¤ kôst.); 2.
prejesti /se/ (VåvÆk skÇcÅ{ kad
se prejî{.)
prçj¤t (prej¤tå, prçj¤to), neodr.
pridj. - prekiseo (Ne ostï tû
salâtu a{ }e bït prej¤tå.)
prekÅpåt, gl. nesvr{. (prekãpÅ{,
prekãpaj¤) - prekapati (Prekopåli smo prçd zÆmu pa na
prÿlç}Æ nî sïla prekÅpåt.)
präkjutra
prçk~æra/prçh~æra, pril. - prekju~er (isto, ali starije: tÅp›vidÅn) (Nî tô ~å govërÆ{ bîlo ~êra leh prçh~æra.)
prekÆdåt, gl. nesvr{. (preküdÅ{,
preküdaj¤) - 1. trgati, prekidati
(Ne preküdÅj mi rô‘ice!);
2. pren. gr~evito boljeti (Va trbÇhu me cêlÿ zapõlne preküdÅ.)
prekïn¤t, gl. svr{. (prekîne{, prekîn¤) - 1. prekinuti, slomiti (Prekïn¤lÅ j bçdren¤ kôst.); 2. pren.
skon~ati od bolova (Prekïn¤lo
gÅ j na}ås.)
prekïnjæn (prekïnjena, prekïnjeno), neodr. pridj. (komp. prekinjenïjÆ) - 1. slomljen (Måkni
odovÇd ovœst¤ prekïnjen¤ kïtu.); 2. pren. tjelesno izmu~en
(KrãmpÅ cêli dân, dô} }e
dëma vås prekïnjæn.)
prekïnjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. prekinjenîjÆ) - slomljen
(Kad se vrîme mü{Å, u`â me
bolçt onô prekïnjenÿ lçbro.)
prekÆpçt, gl. svr{. (3. l. jd. preküpÆ)
- 1. prekipjeti (Påzi da ti mlÆkë
ne preküpÆ.); 2. pren. dozlogrditi (TÈpçla sÅn ga, ali mÆ j ~êra prekÆpçlo, pa sÅn mu sç reklå.)
präkjutra/prçkjutra, pril. - prekosutra (isto, ali starije: tÅdrÇgidÅn) (JÇtra i prçkjutra su zapovädanÆ blågdani.)
preklÅdåt
524
preklÅdåt, gl. nesvr{. (preklãdÅ{,
preklãdaj¤) - premje{tati (Ne
preklãdÅj tô, pu{}âj tÇ kadî j
stâlo.)
preklebçsit, gl. svr{. (preklebçsÆ{,
preklebçsæ) - prebaciti {to preko ~ega (SV) (Kad se s¤~ç{,
lçh preklebçsÆ{ rëbu prîko
katrîde. Tô tÆ nî dobrå nãvada.)
preklemotit, gl. svr{. (preklemotÆ{, preklemotæ) - udariti koga
velikim {tapom (SV) (Zaprætül
sÅn mu da }u ga preklemëtit
ako mi jë{ kî pût udrÆ paså.)
prekopåt, gl. svr{. (prekopâ{, prekopâj¤) - prekopati (Prekopãl
je v›t.)
prekopîtit se/prekopïtit se, gl. svr{.
(prekopîtÆ{ se/prekopïtÆ{ se,
prekopîtæ se/prekopïtæ se) prekobaciti se, napraviti kolut
nogama preko glave (PogjçdÅj
kako }u se pokopîtit trüp¤t
zårædÿn.)
prekrÅjåt, gl. nesvr{. (prekrãjÅ{,
prekrãjaj¤) - prekrajati (Kad
smo mî bîle mlâde, nÆsmë kupovåle nëv¤ rëbu, leh smo
stâr¤ prekrÅjåle.)
prekrcåt, gl. svr{. (prekrcâ{, prekrcâj¤) - prekrcati, pretovariti
(Na ^ãvjÆ se trîbi prekrcåt z
bÇsa na bÇs.)
prekrcævåt, gl. nesvr{. (prekrcûje{/
prekrcävÅ{, prekrcûj¤/prekr-
prelÅgåt
cävaj¤) - prebacivati u drugo
vozilo: prekrcavati, pretovarivati, presjedati (Sâmo se na sçdÅn ûr jÇtro ne rãbÆ prekrcævåt,
a{ bÇs grê drïto zdôl¤n.)
prekrÆvåt, gl. nesvr{. (prekrüvÅ{,
prekrüvaj¤) - prekrivati (Krõv je
nãjboje prekrÆvåt pëdjesæn.)
prekrït, gl. svr{. (prekrîje{, prekrîj¤) - prekriti (Na prÿlç}Æ }emo
znêt stârÆ ‘lÆpcï i prekrït krôv.)
prekrÆ‘ït /se/, gl. svr{. (prekrü‘Æ{
/se/, prekrü‘æ /se/) - 1. prekri`iti,
u~initi znak kri`a (isto: zlåmenat /se/ // znåmenat /se/) (Na
kråju molïtvæ se prekrü`Æmo.);
2. pren. otpisati {to, ne ra~unati
vi{e na {to (PrekrÆ‘ï tô, õn ti tô
nä}e nïkad vrnÇt.)
prekrojït, gl. svr{. (prekrojî{, prekrojê) - prekrojiti (Måt je u‘åla
svojÇ rëbu prekrojït za dïcu.)
prek›{it, gl. svr{. (prek›{Æ{, prek›{æ) - slomiti vrh olovke (SV)
(Kr{ï} od lâpi{a mi sæ j prek›{Æl!)
prçksinÿ}/prçhsinÿ}, pril. - preksino}, pretpro{le no}i (isto, ali
starije: tÅprvunô}) (Jê to bîlo
sïnÿ} ili prçhsinÿ}?)
prekÇhat /se/, gl. svr{. (prekÇhÅ
/se/, prekÇhaj¤ /se/) - prekuhati
/se/ (På{ta ti sæ j prekÇhala. Ne
vôlÆn takëvu.)
prelÅgåt, gl. nesvr{. (prelã‘e{,
prel㑤) - premje{tati (Ne rãbÆ
prelÅgåt, neka ostâne kåko jê.)
prelÅmåt /se/
525
prelÅmåt /se/, gl. nesvr{. (prelãmÅ{ /se/, prelãmaj¤ /se/) - prelamati /se/ (Jå prelãmÅn vrhï od
kumadôrÆh da bojç zÿrê.)
prelêt /se/, gl. svr{. (3. l. jd. prelijç
/se/, prelijû /se/) - preliti /se/
(Za tô prelêt tÆ j dësta lijï}.)
prelætåt, gl. nesvr{. (prelä}e{/
prelätÅ{, prelä}¤/prelätaj¤) prelijetati (Tï}i prelä}¤ nïsko,
tô da }e då`.)
preletçt, gl. svr{. (preletî{, preletê) - preletjeti (Måloprvÿ j preletêl avÆjôn.)
prele‘åt, gl. svr{. (prele‘î{, prele‘ê) - 1. prele`ati, le`ati ~itavo
vrijeme (Nî dobrë. Skoro cêl¤
zîm¤ j prele‘åla.); 2. odle‘ati
(Grïpu trîba prele‘åt.)
prelÆvåt /se/, gl. nesvr{. (3. l. jd.
prelüvÅ /se/, prelüvaj¤ /se/) prelijevati /se/ (Ne mÅ{ï z
låtic¤n, vî{ ti se prelüvÅ!)
prelomït /se/, gl. svr{. (prelomÆ{
/se/, prelomæ /se/) - prelomiti
/se/ (Prelomïla mÆ j nãjlipj¤ rô‘icu. [këda!)
prelo‘ït /se/, gl. svr{. (prelo‘î{ /se/,
prelo‘ê /se/) - premjestiti /se/
(Prelo‘ï svojÇ rëbu va ôv månjÆ
Årmâr.)
prem/prenda, vez. - dodu{e, iako,
premda (Reklï su na televîziji
da }e jÇtra bït lîpo vrîme, prenda ne znã~Æ da }e i bït takë.)
prena~inït
prema{tr¤n~ït, gl. svr{. (prema{trœn~Æ{, prema{trœn~æ) - izroditi se, izgubiti zna~ajke roditelja (SV) (Tô dÆtç sæ j së
prema{trœn~ilo, ne spodãbjÅ
ni va ocå ni va måtær.)
premçstit /se/, gl. svr{. (premçstÆ{
/se/, premçstæ /se/) - premjestiti
/se/ (Premçstila mæ va zådnj¤
kl¤pÇ, da nümÅn s kîn povædåt.)
premæ{}åt /se/, gl. nesvr{. (premä{}Å{ /se/, premä{}aj¤ /se/)
- premje{tati /se/ (Smîrÿn nas
premä{}Å. Danåska sÅn sidçla
va p›vÿj kl¤pï.)
premï}i{Ån (premï}i{na, premï}i{no), pridj. neodr. - premalen
(Onâ j premï}i{na i våje bi ti
se {tufåla nosït vêl.)
premÆsït, gl. svr{. (premüsÆ{, premüsæ) - premijesiti uskislo tijesto (PremÆsï pogå~u kad ti se
nakvåsÆ.)
premo}, gl. svr{. (premore{, premor¤) - imati mogu}nosti za
pla}anje ~ega (Onï premër¤,
pa zåm¤ i divïce i te‘Åkï.)
prem¤~åt, gl. svr{. (premu~î{,
premu~ê) - od{utjeti, prije}i
{utnjom preko ~ega (Kadagëd
ugodî{, kadagëd premu~î{ i
grê{ nåprvÿ.)
prena~inït, gl. svr{. (prena~inî{,
prena~inê) - preraditi (PredÇge
prena~Ænjåt
526
su ti i pre{irokç tê bragç{e.
]emo je dåt prena~inït.)
prena~Ænjåt, gl. nesvr{. (prena~ünjÅ{, prena~ünjaj¤) - prera|ivati
(Kâ od domã}Æh {ïlÆc prena~ünjÅ rëbu?)
prenalo‘ït, gl. svr{. (prenalo‘î{,
prenalo‘ê) - prekrcati, pretovariti (SV) (Prenalo‘ïla si tû
{kåtulu, ne mëre se ni zaprît.)
prenÅ{åt, gl. nesvr{. (prenã{Å{,
prenã{aj¤) - prena{ati, prenositi (Prenã{Åmo tû di~ïcu sïmo-tåmo kod må{ka mlãdÆ.)
prenÅvjåt se, gl. nesvr{. (prenãvjÅ{
se, prenãvjaj¤ se) - izvje{ta~eno, neprirodno postupati (npr.
govoriti knji`evnim jezikom u
kraju i me|u govornicima koji rabe organski sustav (odnosi
se na izvornoga govornika)
(SV) (Ne prenãvjÅj se, govorï
po nå{u.); (Ne prenãvjÅ se, ôn
takë povädÅ.)
prændçd, m. - pradjed (OdovÇd
su mi dçdi i prændçdi.)
prençst, gl. svr{. (prenesç{, prenesû) - 1. prenijeti (Preneslå
sÅn onê dvê vrï}e va konëbu.);
2. prema{iti vrijeme predvi|eno za poro|aj (Preneslâ j;
~êra njôj je bîl tärmæn.)
preno}ït, gl. svr{. (preno}î{, preno}ê) - preno}iti (Do{ãl je sïnÿ}, preno}îl i danås råno {âl
za Splït.)
prepÆsåt
preobâ}, gl. svr{. (preobãjde{,
preobãjd¤) - pomno pretra`iti
(Dâ j sç preoba{âl ali ga nïgdær
nî mëgÅl nâ}.)
preoråt, gl. svr{. (preorç{, preorû)
- preorati (P›vÿ leh posîje{,
trîbÅ dobrë preoråt.)
preparædït, gl. svr{. (preparädÆ{,
preparädæ) - pregraditi pregradnim zidom (SV) (BÆlâ j vçlÅ kåmarina pa smo j¤ preparædïli.)
prepasåt, gl. svr{. (prepasâ{, prepasâj¤) - 1. pro}i (Prepasåli
smo grånicu za ~åsi}!); 2. pre`ivjeti kakvu nevolju, nepogodu (Prepasåli smo dvâ råta.)
prepåtit, gl. svr{. (prepåtÆ{, prepåtæ) - prepatiti (^å smo prepåtili i va P›vÿn i va DrÇgÿn
råtu, Mãj~ice Bë‘jÅ!)
prepejåt, gl. svr{. (prepejâ{, prepejâj¤) - prevesti (vode}i i voze}i) (Kulïk karâg/karâk je
prepejâl z ÿtîn kamijônÿn!);
(]û te jå prepejåt priko cçstæ?)
prepÆlït, gl. svr{. (prepülÆ{, prepülæ)
- prepiliti ([këda tÆ j tû da{}ïnu
prepÆlït. NÅjdï kakôv månjÆ
këmÅd!)
prepÆsåt, gl. svr{. (prepü{e{, prepü{¤) - 1. prepisati (PrepÆ{i tô
va têku.); 2. uknji‘iti se kao
vlasnik na kakav posjed (PrepÆsåli smo Njïve nâ se.)
prepiturân
527
prepiturân (-a, -o), neodr. pridj.
- prebojadisan (SH) (Pÿrtœn je
prepiturân, såd grên pituråt
ponç{tre.)
prepiturânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.  v¤ prepiprebojadisani (SH) (O
turân¤ ponç{tru ne môrÅ{ znïmat.)
prepi{ævåt, gl. nesvr{. (prepi{ûje{/
prepi{ävÅ{, prepi{ûj¤/prepi{ävaj¤) - prepisivati (On våvÆk
prepi{ûje tûjæ zåda}e.)
prepituråt, gl. svr{. (prepiturâ{, prepiturâj¤) - prebojadisati (MôrÅt
}emo prepituråt pÿrtûn.)
preplåvat, gl. svr{. (preplåvÅ{, preplåvaj¤) - preplivati (PreplåvÅl
sÅn Ri~ïnu pu Lûke‘Æh.)
preplçst, gl. svr{. (prepletç{, prepletû) - preplesti, ponovno
oplesti (Prepletï mi tâ lãjba~i},
Çzak mÆ j.)
prepodït, gl. svr{. (prepodî{, prepodê) - promijeniti daske na
podu (Prepodïli smo kåmaricu
prçdlÅni.)
prepolÅvjåt, gl. nesvr{. (prepolãvjÅ{, prepolãvjaj¤) - prepolavljati, dijeliti na pola (U‘åli
smo prepolÅvjåt kÿmpîr za
sÅdït.)
prepolovït, gl. svr{. (prepolovî{,
prepolovê) - prepoloviti, prepoloviti na pola (NümÅn leh jednÇ jåbuku. ]êmo ju prepolovït?)
prerovåt
prepor¤~ït, gl. svr{. (preporœ~Æ{,
preporœ~æ) - preporu~iti (ImÅ{
këga/kçga kî bi te prepor¤~îl
za dçlo?)
präporuka, `. - preporuka (Zêli
su ga po präporuki.)
prepråvit, gl. svr{. (prepråvÆ{,
prepråvæ) - preraditi, prepraviti
(Gå}e su mu {irokç. ]ê{ mu jæ
prepråvit?)
preprÅvjåt, gl. nesvr{. (preprãvjÅ{,
preprãvjaj¤) - prepravljati, prera|ivati (Nî sïla sç preprÅvjåt,
lçh ôv dêl.)
preprodåt, gl. svr{. (preprodâ{,
preprodajû) - preprodati (Dobrë
bi bîlo k¤pït kad je cenïjæ, pa
preprodåt kad podrã‘Æ.)
preprodÅvåt, gl. nesvr{. (preprodãvÅ{, preprodãvaj¤) - preprodavati (Ovî na plåci ne prodãvaj¤ svojç, leh kœpæ pa
preprodãvaj¤.)
prerâst gl. svr{. (prerÅstç{, prerâstû) - prerasti (Mãjko, sî moglå
~â på}no k¤pït, a ne tû måji~icu kû }e prerâst za mïsæc dân!)
prerædåk (prerætkå, prerætko),
pridj. neodr. - prerijedak (SkÇhÅ se rçjÅ palänta od sãmæ
‘œtæ m¤kê. Ne smî bït prerætkå
ni pretÈdå.) (Ne nalüvÅj vï{e vodê va manç{tru a{ }e bït prerætkå.)
prerovåt, gl. svr{. (prerûje{, prerûj¤) - prerovati (Ovû cçstu så-
präsad
528
kÿ målo prerûj¤, såd za ovô,
såd za onô.)
präsad, m. - presada, biljke za rasad (isto: präsada) (Po ~än su na
plåci kumadôri za präsad?)
präsada, `. - presada, biljke za rasad (isto: präsad) (SågdÆ j danås
präsadæ za k¤pït, ali jå je vôlÆn
imçt od svõjga sïmena.)
presÅdït, gl. svr{. (presãdÆ{, presãdæ) - presaditi (Salâta mÆ j za
presÅdït.)
presajævåt, gl. nesvr{. (presajûje{,
presajûj¤) - presa|ivati (Dâ tî
presajûje{ blïtvu?)
prêsÅn (præsnå, prêsno), neodr.
pridj. (komp. presnïjÆ) - prijesan, sirov (Pogå~a tÆ j oståla
præsnå. ^å bi rç}?)
präsednÆk, m. - predsjednik (Njegå smo odrædïli za präsednÆka.)
presçst, gl. svr{. (presêde{, presêd¤) - presjesti (Na ^ãvji se môrÅ presçst z bÇsa na bÇs.)
presÆcåt, gl. nesvr{. (presücÅ{, presücaj¤) - presijecati (Ne môrÅ{
presÆcåt ovê grâne na ~etïri,
nego nå dvÅ dælå.)
presï}, gl. svr{. (presÆ~ç{, presÆ~û)
- presje}i (PresÆcï mi ovû ko{}ïnu z brådv¤n.)
presædåt, gl. nesvr{. (presädÅ{,
presädaj¤) - presjedati (Po ne-
presmo~ït
dïji ne môrÅmo presædåt z bÇsa na bÇs.)
preselït /se/, gl. svr{. (preselî{ /se/,
presele /se/) - preseliti /se/
(Butîgu su s kõr{a preselïli na
ZÅmçt.)
preskÅkåt, gl. nesvr{. (preskã~e{,
preskã~¤) - preskakati (Divõj~ice na õdmoru preskã~¤ konëp.)
presko~ït, gl. svr{. (presko~Æ{, presko~æ) - presko~iti (Hvãlæ se kî
j vï{æ prçsko~Æl.)
preslÅdït, gl. svr{. (preslãdÆ{, preslãdæ) - presladiti (Sëpet si
preslÅdïla kafç, a tô ne vôlÆn.)
preslånjat se, gl. nesvr{. (preslânje{ se, preslânj¤ se) - dr`anjem pokazivati tjelesnu slabost ili klonulost (zbog bolesti,
slabosti, lijenosti) (^å se preslânje{, ~å tÆ j pa danåska?)
prçslica, `. - 1. preslica, ure|aj
za predenje vune (SV) (Danås
se prçslica mëre vïdet leh va
muzçju.)  bït kod prçslica biti tanka, visoka, lijepa stasa
(Vïdi j¤, kod prçslicÅ j, tãnka i
visokå.)
prçsli~ica, `. - mala preslica (Divõj~icÅn su na~inïli prçsli~ice.)
presmo~ït, gl. svr{. (presmo~î{,
presmo~ê) - odve} zamastiti
ili za~initi jelo (Mãjka bi imçla
ëbi~Åj presmo~ït gulâ{, a menï
bi tô {këdilo.)
presnåc
529
presnåc, m. - vrsta starinske posne pite nadjevene povr}em
(Presnåc sæ j dçlÅl za pôsnÆ
blågdani.)
prêsnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
presnîjÆ) - prijesni, sirovi (NïkÆ
vôlÆ jïst prêsnÆ bî‘. Jå ne.)
presolït, gl. svr{. (presolî{, presolê) - presoliti (Jedãmp¤t sÅn
tulïko presolïla kåp¤z i fa`ôl,
da sÅn sç môrÅla hïtit.)
prespåt /se/, gl. svr{. (prespî{ /se/,
prespê /se/) - 1. prespavati
(PrçspÅl je, nî ~ûl ‘vejarîna.);
2. /se/: ispavati se (Sïnÿ} si råno {âl spåt. Sï se ~â prçspÅl?)
prçst, gl. svr{. (prædç{, prædû) presti (VÇna se nãjprvo kësmÅ,
pa tçk õnda prædç.)
prestât, gl. nesvr{. (prestojî{, prestojê) - dugo vremena odstajati
na istome mjestu (Cêl¤ sÅn
må{u prestâla. Sï su bãnki bîli
pÇni.)
preståt, gl. svr{. (prestâne{, prestân¤) - prestati (Nagnåli smo
ga da prestâne pït.)
prästava, `. - predstava, priredba
(Nî ve} karât za prästavu.)
prestÅvjåt, gl. nesvr{. (prestãvjÅ{,
prestãvjaj¤) - predstavljati,
glumiti (PrestÅvjålÅ j na prüredbi vå {kÿli i såd se dr‘î dÅ j
glÇmica.)
pre{ït
prestrå{it /se/ // pre{trå{it /se/,
gl. svr{. (prestrå{Æ{ /se/ //
pre{trå{Æ{ /se/, prestrå{æ /se/ //
pre{trå{æ /se/) - prestra{iti /se/
(Kakëva g›dÅ mâ{karina! Za
prestrå{it se!)
prestrï}, gl. svr{. (prestrÆ‘ç{, prestrÆ‘û) - prerezati no`icama
(PrestrÆ‘ï mi ôv plç~i} na trî
dælï.)
presu~ævåt /se/, gl. nesvr{. u~est.
(presu~ûje{ /se/ // presu~ävÅ{
/se/, presu~ûj¤ /se/ // presu~ävaj¤ /se/ - presvla~iti /se/ (Ne
presu~œj se zårÅd tê flçkicæ a{
se ni ne vïdÆ.)
presû} /se/, gl. svr{. (pres¤~ç{
/se/, pres¤~û /se/ - presvu}i /se/
(Hõj se presû}! G›do tæ j vïdet
va tôn bærhånini.)
präsuda, `. - presuda (Tô j pravï~na präsuda.)
pres¤dït, gl. svr{. (presœdÆ{, presœdæ) - presuditi (Kî }e pres¤dït
kî ïmÅ pråvo?)
prç{a, `. - `urba, hitnja (Sêde{ va
vlâk i pomålo se gübÅ{/gübjæ{.
Tr ti nî prç{a!)
pre{irok (pre{irokå, pre{iroko),
neodr. pridj. - pre{irok (Zajï~inÅ j predÇg i pre{irëk pa se
postolï ne mër¤ svæzåt.)
pre{ït, gl. svr{. (pre{îje{, pre{îj¤)
- ponovno {iti ve} {iveno, {ivanjem preraditi (^å si pre{ïla
tâ bærhân?)
prç{it /se/
530
prç{it /se/, gl. svr{. (prç{Æ{ /se/,
prç{æ /se/) - hititi, ‘uriti se (Kåmo prç{Æ{?); (^å ti se prç{Æ?)
prç{ka, `. Gmn. pre{âk - 1. pre~ka
(Pu{}åla sÅn låticu na prç{ki.);
2. okomite letvice na ko{u za
suho li{}e pri~vr{}ene za tri
vodoravna obru~a (kãmba)
(Popådale su prç{ke, klÅdï
nëvæ lçtvice a{ môrÅmo po
{û{Ånj.)
prç{kica, `. - mala pre~ka (Nãjprvÿ se storê trî kãmbe pa se nâ
nje zabüjaj¤ prç{kice.)
pretÅkåt, gl. nesvr{. (pretã~e{,
pretã~¤) - pretakati (VÆnë se
vç}p¤t pretã~e.)
pretç}, gl. svr{. (prete~ç{, prete~û)
- 1. prete}i (Bîli ste jçdnÅki, a
såd tæ j ôn prçtekÅl.); 2. presti}i
(Teklï smo sï, a õn nas je sïh
prçtekÅl.)
pretægnÇt se, gl. svr{. (pretägne{
se, pretägn¤ se) - pretegnuti
se, di}i prete`ak teret (Bolî j¤
va krÆ‘îh i va dümjÆh a{ sæ j,
sçbÿj, pretægnÇla s ko{ên.)
pretçplo, pril. - pretoplo, prevru}e
(Opozümku }emo `bukåt, a{
je sad pretçplo.)
prætït /se/, gl. nesvr{. (prätÆ{ /se/,
prätæ /se/) - prijetiti /se/ (P›vÿ
sæ j reklë nagrÅ‘åt se, a danås
re~û prætït se.)
pretmåt, gl. svr{. (pretmî{, pretmû) - odrijemati (Hïtit }u se
pretÈpçt
målo nå postæj, da leh sledï}
pretmîn.)
preto~ït /se/, gl. svr{. (preto~î{ /se/,
preto~ê /se/) - preto~iti /se/
(VÆnë se preto~î z vç}Æh va
månjæ bå~ve.)
pretopït, gl. svr{. (pretopî{, pretopê) - pretopiti (Kad se pretopî
pûtÅr, tâ dõjde måslo!)
pret›d (pretÈdå, pret›do), neodr.
pridj. - pretvrd (SkÇhÅ se rçjÅ
palänta od sãmæ ‘ûtæ m¤kê.
Ne smî bït prerætkå ni pretÈdå.)
pretræsåt, gl. nesvr{. (preträsÅ{,
preträsaj¤) - pretresati (Ne môrÅ{ tô pretræsåt {kÅrtëca va
{kåtule. Mëre i takë stât.)
pretrêst, gl. svr{. (pretræsç{, pretræsû) - pretresti (Kafç pretræsï
{kÅrtë~i}a va va‘ï}!)
pret›gn¤t se, gl. svr{. (pret‹gne{
se/pret›gne{ se, pret‹gn¤ se/
pret›gn¤ se) - pretrgnuti se
(Ståni målo, }ç{ se pret›gn¤t z
ÿtîn dçlÿn.)
pretrgnjævåt se, gl. nesvr{. (pretrgnjûje{ se // pretrgnjävÅ{ se,
pretrgnjûj¤ se // pretrgnjävaj¤
se) - pretrgavati se (Prevç} se
pretrgnjûjæ{/pretrgnjävÅ{ z ÿtîn
dçlÿn, }e{ se zasÆnsegå {¤ndråt.)
pretÈpçt/pretrpçt, gl. svr{. (pretÈpî{/pretrpî{, pretÈpê/pretrpê)
pretû}
531
- pretrpjeti (^ovïk mëre pretÈpçt vï{e leh blâgo!)
pretû}, gl. svr{. (pret¤~ç{, pret¤~û) - pretu}i (Pret¤klï su ga s
pålicami.)
preurædït, gl. svr{. (preurädÆ{,
preurädæ) - preurediti (Cêlu
kÇ}u su lîpo preurædïli.)
prevårit /se/, gl. svr{. (prevårÆ{ /se/,
prevåræ /se/) - prevariti /se/
(Dâli smo jÆn i avâns! Vãlda nas
nä}e prevårit!)
prävarit (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
prevaritïjÆ) - varljiv; koji mo`e
prevariti, obmanuti (Va mãr~u
i va aprïl¤ j vrîme prävarito.)
prävaritÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prevaritîjÆ) - varljivi; upravo onaj
koji mo`e prevariti, obmanuti
(PopÆlå sÅn pâr ‘m¤jîh onôga/
onêga prävaritÿga/prävaritæga
vÆnå, pa mæ j dobrë o{am¤tïlo.)
prevç}, pril. - previ{e, odvi{e (Såd
jæ j prevç}, a po zÆmï mïslÆmo:
»E , da nÅn je såd onê lÆpê salâticæ!«)
prevelïk (-a, -o), neodr. pridj. prevelik (Tô mÆ j prevelïko, tâ
cÇrina.); (Måkni tâ fijë~inu!
Prevelïk je.)
prevÆjåt, gl. nesvr{. (prevüjÅ{, prevüjaj¤) - previjati (Råna se môrÅ ~ïstit i prevÆjåt såkÆh pâr dân.)
präzid
previsoko, pril. - previsoko (Dosægnï mi onû kïtu, a{ mÆ j previsokë.)
prevït, gl. svr{. (previjç{, previjû)
- previti (MôrÅn pô} va Åmbulãntu da mi tô previjû.)
prævnÇk, m. - praunuk (To }e do~çkat nå{i prævnÇki.)
prävoznÆk, m. - prijevoznik (Prvo
su bîli kirijÅ{ï i fœrmani, a danås se re~ç prävozniki.)
prevrædït, gl. svr{. (prevrädÆ{, prevrädæ) - povrijediti, o{tetiti, u~initi {tetu ili na`ao (Påzi da ne
bï{ ~å prevrædîl.)
prevÈnÇt /se/ // prevrnÇt /se/, gl.
svr{. (prev‹ne{ /se/ // prev›ne{
/se/, prev‹n¤ /se/ // prev›n¤
/se/) - prevrnuti /se/ (isto: zvrnÇt
/se/) (BÇra u‘â prevÈnÇt i kamijôni.)
prev›njat /se/, gl. nesvr{. (prev›njÅ{ /se/, prev›njaj¤ /se/) prevrtati /se/ (BÇra prev›njÅ i
kamijôni kad je jÅkå.)
prez, prij. - bez (isto: bez) (Nïkad
nî s kÇ}æ zïhÅjÅl prez barçtæ/
berçtæ.); (Do{ãl je, ali prez
˜ n je ~ovïk prez ~âsti.)
njê.); (O
præzdân/prezdân, m. - bezdan,
ponor, provalija (Kåd bi krepålo blâgo, hïtili bi ga va præzdân.)
präzid, m. - pregradni zid na terenu (Präzidi su dçlali nå{i
stârÆ.)
prezÆdåt
532
prezÆdåt, gl. svr{. (prezüdÅ{, prezüdaj¤) - ponovno i druk~ije
zidati (MôrÅt }emo tâ dêl prezÆdåt.)
prezïmak, m. Gjd. prezünka krumpir koji je prezimio u
zemlji (SV) (Poprÿlç}¤ su i
præzünki dobrë do{lï.)
präzime, s. Gjd. präzimena - prezime (CõlnÅri su bîli cårinÆki
va stârÿ vrîme. Danås je ostålo
sâmo präzime.)
prezÆmït, gl. svr{. (prezümÆ{, prezümæ) - prezimiti (MôrÅ{ pari}åt fânj d‹v ako }e{ prezÆmït.)
prezÆvåt se, gl. nesvr{. (prezüvÅ{ se,
prezüvaj¤ se) - prezivati se (PrezüvÅmo se Râdeti}, a prÆ}ëk
nÅn je Dovï~ini.)
prez¤våt /se/, gl. nesvr{. (prezœvÅ{
/se/, prezœvaj¤ /se/) - preobuvati /se/ ([lç smo hëdæ} va domã}Æh papÇ~ah, a na Bælvedêru bïmo se prez¤våle va postolï.)
prezÇt /se/, gl. svr{. (prezûje{ /se/,
prezûj¤ /se/) - preobuti /se/ (Za
pëdoma se prezûjæn va {låpe.)
pre‘ålit, gl. svr{. (pre‘ålÆ{, pre‘ålæ) - pre`aliti (Ne mëræn
pre‘ålit tû prüliku.)
pre‘eråt se, gl. svr{. (pre‘erç{ se,
pre‘erû se) - pre`derati se
(PrÅscï se vi{epût pre‘erû.)
pribÆjåt
pre‘gân (-a, -o), neodr. pridj. prepr‘en ([pçh sæ j jîl sïrÿv i
pre‘gân.)
pre‘gânÅ, odr. pridj. - zapr`ena
(odnosi se na juhu) (Za vrîme
råtÅ j bÆlå dobrå i pre‘gânÅ
j¤hå, akÿ j bîlo cvêta i ÇjÅ.)
pre‘gåt, gl. svr{. (pre‘gç{, pre‘gû) - prepr‘iti (SV) (Pre‘gï
{pçh i hïti jâje na tô.)
præ‘ïg/prä‘ig, m. - zapr`ak: smjesa prepr`ena bra{na i za~ina,
koja se dodaje ju{nim jelima
(Kadagëd storîn præ`ïg za va
manç{tru, a kadagëd ne dân.)
pre‘Ævåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. pre‘üvÅ, pre‘üvaj¤) - pre`ivati
(Kråve pre‘üvaj¤ le‘ê}.)
pre‘Ævçt, gl. svr{. (pre‘üvÆ{/pre‘ivîje{, pre‘üvæ/pre‘ivîj¤) - pre`ivjeti (Plã}ica mÆ j jçdva za
pre‘Ævçt.)
p›h¤t, m. - perut (Måt m¤ j okçfala jakçtu a{ m¤ j pÇna p›h¤ta.)
prïbedast (-a, -o), neodr. pridj.
(komp. pribedastïjÆ) - tup, priglup (Bül je dëbÅr, ali målo
prïbedast, pa mu {kôla nî {lå.)
prïbedastÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. pribedastîjÆ) - tupi, priglupi (On prïbedastÆ bi znâl
~agëd bÇbn¤t, pa su se sï smêli.)
pribÆjåt, gl. nesvr{. (pribüjÅ{, pribüjaj¤) - pribijati, pri~vr{}ivati
pribït
533
~avlima uz podlogu (Ne pribüjÅj te da{}ïne s tïmi ~ãvli}i!)
pribït, gl. svr{. (pribijç{, pribijû)
- pribiti, pri~vrstiti ~avlima uz
podlogu (Pribïli smo dåske na
krôv, såd }emo ‘lÆpcï po{tivåt.)
pribli‘ævåt /se/, gl. nesvr{. (pribli‘ûje{ /se/ // pribli‘ävÅ{ /se/,
pribli‘ûj¤ /se/ // pribli‘ävaj¤
/se/) - pribli`avati /se/ (Ne pribli‘ûj se tomÇ/temÇ pasÇ prevç}.)
priblÆ‘ït /se/, gl. svr{. (priblü‘Æ{
/se/, priblü‘æ /se/) - pribli`iti
/se/ (Poznåla sÅn te tçkÅr kad
si mi se priblÆ`ïla.)
prübÿr, m. Gjd. prübora - pribor,
potreban alat (Za såkÿ dçlo
rãbÆ svôj prübÿr.)
pribråt se, gl. svr{. (priberç{ se,
priberû se) - pribrati se, do}i k
sebi (Målo sÅn se pribrÅlå tçkÅr kad sÅn ga na svojç ë~i vïdela.)
pribulåt, gl. svr{. (pribulâ{, pribulâj¤) - u igri bo}anja dokotrljati
bo}u blizu bulina (SV) (Nãjbli‘e sÅn jå pribulâl.)
prÆ~åc, m. Gjd. prÆ{cå - pre~i, kra}i put; pre~ac (Hëmo prÆ{}ên
pa }emo b›‘e.)
prï~æst, `. - pri~est (Dicå pul
prï~æsti ïmaj¤ lîpe krÇnice.)
prignÇt se
pri~æstït /se/, gl. svr{. (pri~ästÆ{
/se/, pri~ästæ /se/) - pri~estiti
/se/ (MâlÆ }e nÅn se pri~æstït
va {ästÿn misæcÇ.)
prÆ}ok, m. - nadimak (PokõjnÆ
otåc je bîl balëtÅr, zãto ïmÅmo
prÆ}ëk BalëtÅrovi.)
pridÅvåt /se/, gl. nesvr{. (pridãvÅ{
/se/, pridãvaj¤ /se/) - dodavati
/se/ (Kad se ~â takëvÿga/takëvæga dogodî, tô se prenã{a,
pomålo se pridãvÅ i dõjde vçlÅ }åkula.)
pridåt, gl. svr{. (pridâ{, pridajû)
- dodati (Dësti da såkÆ pridâ
jednÇ besçdu i na kråju dõjde
vçlÅ }åkula.)
pridçlat, gl. svr{. (pridçlÅ{, pridçlaj¤) - dograditi (MâlÅ nÅn se
‘çnÆ, pa }emo njÿj pridçlat
stân na nå{æn.)
prifålet, gl. svr{. (prifålÆ{, prifålæ)
- uzmanjakati (VåvÆk ti pëve~ær prifåle cigarçti! Zâ~ se ne
domïslÆ{ nâ nje vådne?)
prifla{tikåt, gl. svr{. (prifla{tikâ{,
prifla{tikâj¤) - prilijepiti (SH)
(K¤pï mãrku i prifla{tikãj j¤ na
kovärtu.)
prigÆbåt se, gl. nesvr{. (prigübje{
se/prigübÅ{ se, prigübj¤ se/
prigübaj¤ se) - prigibati se, sagibati se (Re~û da ~å se vï{æ
prigübjæ{, tô tî j vï{æ rït vïdet.)
prignÇt se, gl. svr{. (prïgne{ se,
prïgn¤ se) - prignuti se, sagnuti
prigovÅråt
534
se (Kad se va tÿn bærhanï}u
prïgne{, skëro tÆ j rït vïdet.)
prigovÅråt, gl. nesvr{. (prigovãrÅ{,
prigovãraj¤) - prigovaraju (^a
gëd storîn, onï mi prigovãraj¤.)
prigråbit, gl. svr{. (prigråbÆ{, prigråbæ) - 1. skupiti grabljama
sijeno ili su{anj (I sêno i {û{Ånj
trîba na vrîme prigråbit.);
2. pren. nasilno privu}i k sebi
kakvo dobro ili dobit (Sç ~â j
ostålo od pokõjnæ måteræ, sebî j prigråbila.)
prigrïjat, gl. svr{. (3. l. jd. prigrîje)
- prigrijati (Bëmæ j dobrë prigrïjalo.)
prihÅjåt, gl. nesvr{. (prihãjÅ{, prihãjaj¤) - dolaziti, pristizati (Mãjki Bë‘jÿj na Trsåt prihãjaj¤
jûdi ëdsakud.)
prihœjæn (prihœjena, prihœjeno),
neodr. pridj. (komp. prihujenïjÆ) - poguren, grbav (Nî ôn takë
prihœjæn ëdvavÆk.)
prihœjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. prihujenîjÆ) - pogureni,
grbavi (Jê tô ôn prihœjenÆ?)
prïjatæl, m. Gjd. prïjatela - prijatelj (Kad ti dõjd¤ prïjateli, ne
mëre{ jÆn dåt ~åtÿ, môrÅ{ pari}åt ~agëd bëjæ!)
prijatelïca, `. - prijateljica (Sç
mojç prijatelïce nësæ mî}eræ
bragç{ice sâmo sÅn jå va bragç{inah.)
priko{tåt se
prijÅvït /se/, gl. svr{. (prijãvÆ{ /se/,
prijãvæ /se/) - prijaviti /se/ (NïkÆ
te nä}e prijêt ako se p›vÿ ne
prijãvÆ{.)
prijaznîv (prijaznïva, prijaznïvo),
neodr. pridj. (komp. prijaznivïjÆ) - prijazan, ljubazan (Prijaznïva `änskica!)
prijaznîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. prijaznivîjÆ) - prijazni,
ljubazni (Råda rên onômu/
onêmu prijaznîvÿmu/prijaznîvæmu duhtôru.)
prijêt, gl. svr{. (prüme{, prüm¤) primiti, prihvatiti, dobiti (Prijêla gospâ ‘mûj i nat›la ‘ûj!)
prika‘ævåt, gl. nesvr{. (prika‘ûje{/
prika‘ävÅ{, prika‘ûj¤/prika‘ävaj¤) - prikazivati (^å ovô prika‘ûj¤ na televîziji? Tô nî za
familijãrni jûdi!)
prîko, pril. - prijeko (Na Petrëvu
se dçlaj¤ krîsi. Va ogãnj se
klÅdç målo rô`Æc blagoslovjenïh o Têlovi pa jûdi preskã~¤
prîko.)
prükolica, `. - prikolica (Kad tô
na{tivâ{ na prükolicu, zovï me
pa }u jå tô zapejåt.)
priko{tåt se, gl. svr{. (priko{tâ{
se, priko{tâj¤ se) - 1. nepozvan
˜ v se priko{tâ
se priku~iti jelu (O
na såkÿn pÆrÇ.); 2. priku~iti
prijevozno sredstvo mjestu za
iskrcaj (SV) (Priko{tâj kamijôn
uz õgradu.)
prikÇ~it /se/
535
prikÇ~it /se/, gl. svr{. (prikÇ~Æ{
/se/, prikÇ~æ /se/) - zakva~iti
/se/, prikva~iti /se/ (Kamogëd
grên onå mi se prikÇ~Æ i ne
mëren jæ se otrêst.)
prilç}/prilçgn¤t, gl. svr{. (prilêgne{, prilêgn¤) - prile}i, le}i radi odmora (Råno se dîgnæn pa
pëtli obçda môrÅn sledï} prilç}.)
prilep~îv (prilep~ïva, prilep~ivo),
neodr. pridj. (komp. prilep~ivïjÆ) - priljep~iv (Jå~menac g›do
zgjädÅ ali nî prilep~îv.)
prilep~îvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prilep~ivîjÆ) - priljep~ivi (Mi se
vïdÆ dÅ j tô onâ prilep~îvÅ v›st.)
prilæpït /se/, gl. svr{. (priläpÆ{ /se/,
priläpæ /se/) - prilijepiti /se/
(MâlÅ j prilæpïla slï~ice na fri‘idêr.)
prilçtovat, gl. svr{. (prilçtuje{,
prilçtuj¤) - ste}i urod, ljetinu
(Slåbo smo prilçtovali. BÆlâ j
vçlÅ sœ{a.)
prüle‘nica, `. - prile`nica, ljubavnica (Nî~ govëræ dâ j imêl i
mlâdu prüle`nicu.)
prüle‘nÆk, m. - prile`nik, ljubavnik
(Tô da njÿj je prüle‘nÆk.)
prülika, `. - prilika (ImçlÅ j dobrîh
prülÆk, alÆ j prevç} zïbirala.)
prÆlo‘Ån (prÆlo‘na, prÆlo‘no),
neodr. pridj. (komp. prÆlo‘nïjÆ)
PrÆmôrjÆ
- koji se rado prihva}a posla
(Pija`â mi se a{ je prÆlë‘Ån såkÿmu/såkæmu dçlu.)
prilo‘ït se, gl. svr{. (prilo‘î{ se,
prilo‘ê se) - prihvatiti se posla
(^în dõjde z dçla, våje se prilo‘î okol kÇ}æ.)
prÆlô‘nÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prilo‘nîjÆ) - upravo onaj koji
se rado prihva}a posla (Pija‘âj¤ mi se prÆlô‘nÆ jûdi.)
primaknÇt /se/, gl. svr{. (primåkne{ /se/, primåkn¤ /se/) - primaknuti /se/ (Primaknï se da
bëjæ vïdÆ{.)
primÅmït, gl. svr{. (primãmÆ{,
primãmæ) - primamiti (Dobrâ
j za primÅmït k¤pcï.)
primÆrït se, gl. svr{. (primürÆ{ se,
primüræ se) - primiriti se (SÇ nô}
je skÇcÅl. TçkÅr sæ prçd jutro
primÆrîl.)
primÆ{åt, gl. svr{. (primü{Å{, primü{aj¤) - primije{ati (Primü{Å{
kvâs i pustî{ da se dü`e.)
prÆmït /se/, gl. svr{. (prüme{ /se/,
prüm¤ /se/) - primiti /se/, prihvatiti /se/ (PrÆmï za kãmbu i
rïvÅj nåprvÿ-nåzÅd!)
PrÆmorac, m. Gjd. PrÆmôrca etn. Primorac (Mi, Grëbni~ani/
Grëmi~ani smo PrÆmôrci.)
PrÆmôrjÆ, s. - primorje (Nãjlipjæ
na svÆtÇ je nå{e PrÆmôrjÆ.)
PrÆmôrka
536
PrÆmôrka, `. - etn. Primorka
(Grëbni{}ice/Grëmi{}ice su
PrÆmôrke.)
prÆmôrskÆ (-Å, -ÿ), pridj. - primorski (VôlÆmo svôj prÆmôrskÆ
krâj i jûdi.)
prînc, m. Gjd. prünca - princ (^a
mïslÆ{ da }e ti dô} prînc na
bêlÿn konjÇ?)
prÆncêza, `. - princeza (Dr‘î se
kod prÆncêza.)
prÆncêzica, `. - mala princeza
(^å nç da zgjädÅ kod prÆncêzica?)
prünova, `. - prinova, novoprido{li
~lan (Mi se vïdÆ da }e pu njïh
bït prünovæ.)
pripådat, gl. nesvr{. (pripådÅ{,
pripådaj¤) - pripadati (Grëbni{}ina/Grëmi{}ina pripådÅ PrÆmôrj¤.)
pripÅlït, gl. svr{. (pripãlÆ{, pripãlæ)
- pripaliti (ImÅ{ makinçtu da
pripãlÆn?)
pripåst, gl. svr{. (pripÅdç{, pripÅdû) - pripasti (Pripãl mÆ j ~et›tÆ
dêl.)
pripåzit, gl. svr{. (pripåzÆ{, pripåzæ) - pripaziti (Pripåzi mi mâl¤
dëkla rên va butîgu.)
pripêt, gl. svr{. (prïpne{, prïpn¤)
- pripeti, sapeti ~ime (Pripnï tô
z gÇslic¤n.)
pripçtit se, gl. svr{. (pripçtÆ{ se,
pripçtæ se) - dogoditi se (^å ti
priprãvnÆ
sæ j ~å g›do pripçtilo da se
takë dr‘î{?)
pripi{åt, gl. svr{. (pripi{â{, pripi{âj¤) - pren. posve tjelesno
klonuti, oslabjeti (Zådnjæ vrîmæ j zasünsegå pripi{âl.)
prïpÆt (-a, -o), neodr. pridj. (komp.
pripitïjÆ) - pripit (Vç} kåd sæ j
zap¤tîl v ÿ{tarïju, bül je prïpÆt.)
prïpÆtÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pripitîjÆ) - pripiti (NïkÆ prïpÆtÆ
su se }apåli.)
pripitomït, gl. svr{. (pripitomî{,
pripitomê) - pripitomiti (Pripitomül je srnïcu.)
prepoznåt, gl. svr{. (prepoznâ{,
prepoznâj¤) - prepoznati (Kad
se dicå igrâj¤ slîpæga mï{a,
môraj¤ jedân drÇgÿga/drÇgæga na`mê} prepoznåt.)
pripråvÅn (priprãvna, priprãvno),
neodr. pridj. (komp. priprÅvnïjÆ) - spreman, pripremljen
(Sî pripråvÅn za pîr.)
pripråvit /se/, gl. svr{. (pripråvÆ{
/se/, pripråvæ /se/) - pripraviti
/se/, pripremiti /se/ (Stê se pripravïli za gësti?)
priprÅvjåt, gl. nesvr{. (priprãvjÅ{,
priprãvjaj¤) - pripravljati (Trîbi
se priprÅvjåt zå zÆmu.)
priprãvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. priprÅvnîjÆ) - spremni,
prirâst
537
pripremljeni (Zamï od onîh
priprãvnÆh sõldÆh.)
prirâst, gl. svr{. (prirÅstç{, prirÅstû) - prirasti (Tâ mâlÅ mÆ j
s›cu prirÅslå.)
prÆsçbÅn (prÆsçbna, prÆsçbno),
neodr. pridj. (komp. prisebnïjÆ)
- priseban (Dobrë da sÅn ostâl
prÆsçbÅn pa sÅn zakô~Æl.)
prÆsçbnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prisebnîjÆ) - prisebni (Za takëvo
~â rãbi prisebnîjÆ ~ovïk.)
prisê}/prisægnÇt, gl. svr{. (prisägne{, prisägn¤) - prisegnuti, prise}i, zakleti se u {to (Në, kî bi to
bîl rçkÅl za njegå! Bï{ prïsægnûl
na njegå!)
prüsega, `. - prisega, zakletva (Tô
j rçkÅl pod prüseg¤n.)
prüsila, `. - prisila (Nïkad nîs nï{
mëgÅl dçlat pod prüsil¤n.)
priskÅkåt, gl. nesvr{. (priskã~e{,
priskã~¤) - priskakati (Priskã~e
mi kad mi ~â rãbÆ.)
prisko~ït, gl. svr{. (prisko~Æ{, prisko~æ) - prisko~iti (Priskë~Æ mi
kad mi ~â rãbÆ.)
priskÈbçt/priskrbçt, gl. svr{. (priskÈbî{/priskrbî{, priskÈbê/priskrbê) - priskrbjeti (MôrÅn priskÈbçt za drvå.)
priskrbjÆvåt, gl. nesvr{. (priskrbjûje{, priskrbjûj¤) - priskrbljivati
(Tî mi våvÆk priskrbjûje{ drvå
pa dâj i ôv pût.)
prismœjenÆ
prislånjat /se/, gl. nesvr{. (prislånjÅ{ /se/ // prislânje{ /se/, prislånjaj¤ /se/ // prislânj¤ /se/) prislanjati /se/ (Ne prislånji se
na zîd, a{ }e{ se obælït!)
prislonït /se/, gl. svr{. (prislonÆ{
/se/, prislonæ /se/) - prisloniti
/se/ (Prislonï ûho, }u ti nî~ rç}.)
prisl¤hnÇt, gl. svr{. (prislœhne{,
prislœhn¤) - oslu{nuti (Prisluhnï målo jê zåspÅl.)
prism¤dït, gl. svr{. (prismœdÆ{,
prismœdæ) - 1. pripaliti: nagorjeti uz neposredan izvor topline (Stomånju sÅn prism¤dïla
pêglaj¤}.); 2. zagorjeti (SV)
(Palänta tÆ j prism¤dïla.)
prismœjæn (prismœjena, prismœjeno), neodr. pridj. (komp. prismujenïjÆ) - 1. nagoren, pripaljen uz neposredan izvor topli brve su njÿj prismœjene.);
ne (O
2. zagoren (Ov kÿmpür je prismœjæn, ne dâ se jïst.); 3. pren.
podmukao, tup, nedru{tven
˜ v je nïkakÿv prismœjæn,
(O
ëskud je?)
prismœjenÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. prismujenîjÆ) - 1. nagoreni, pripaljeni uz neposredan
izvor topline (^å }e{ storït s
tîmi prismœjenÆmi ëbrvami?);
2. zagoreni (Ov prismœjenÆ
kÿmpîr neka jî kî }ç, jå ne mëræn.); 3. pren. podmukli, tupi,
prispçt
538
nedru{tveni (Ov prismœjenÆ
leh sidî i mu~î.)
prispçt, gl. svr{. (prispêne{, prispên¤) - prispjeti (Sû si prispçli?)
prispodÅbjåt, gl. nesvr{. (prispodãbjÅ{, prispodãbjaj¤) - uspore|ivati {to s ~ime (Ne prispodãbjÅj me s nïkÆn, ne vôlÆn tô.)
prispodobït /se/, gl. svr{. (prispodobî{ /se/, prispodobê /se/) 1. usporediti koga ili {to s kim
ili s ~ime (S kün bÆn te prispodobïla?); 2. uprispodobiti /se/:
srediti /se/ i u~initi podobnim
za kakvu prigodu (Prispodobï
se nãjzad, bärma tÆ j nedïju.)
priståjat, gl. nesvr{. (pristâje{,
pristâj¤) - pristajati (Jå ne pristâjæn nâ tÿ.)
priståt, gl. svr{. (pristâne{, pristân¤) - pristati (Ne mëræn priståt
nâ to.)
priståvit, gl. svr{. (priståvÆ{, priståvæ) - pristaviti (Priståvi vëdu
zavrçt.)
pristÅvjåt, gl. nesvr{. (pristãvjÅ{,
pristãvjaj¤) - pristavljati (^å
ba{ jå môrÅn våvÆk pristÅvjåt?)
prÆstojÅn (prÆstõjna, prÆstõjno),
neodr. pridj. (komp. pristÿjnïjÆ)
- pristojan, uljudan (I ôn i onå
su prÆstõjni.)
prÆstojat, gl. nesvr{. (3. l. jd. prÆstojÆ, prÆstojæ) - 1. dolikovati,
pri{ït
prili~iti, pristojati (Takëvÿj divõjki ne prÆstëjÆ lÅndråt po
no}ï kî znÅ kåmo ni s kîn.);
2. i}i od ruke (odnosi se na
posao) (Ma, pogjçdÅj, såkÿ
dçlo njÿj prÆstëjÆ.)
prÆstõjnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pristÿjnîjÆ) - pristojni, uljudni
(ZêlÅ j ovôga/ovêga dîvõga/
dîväga, a pu{}åla onôga/onêga prÆstõjnÿga/prÆstõjnæga.)
prist¤påt, gl. nesvr{. (pristœpÅ{,
pristœpaj¤) - pristupati (Nçka
ni ne pristœpÅ sïmo.)
prist¤pït, gl. svr{. (pristœpÆ{,
pristœpæ) - pristupiti (Tî mëre{
prist¤pït kad }ç{, ali ôn nç.)
prÆsÇnac, m. Gjd. prÆsœnca 1. osun~ano mjesto: prisoj (Posîjæn salâtu na prÆsûncu pod
zidï}æn, pa mi råno dõjde.);
2. vrsta biljke: sunovrat, narcis
(NãjprvÆ procvatû prÆsœnci.)
prÆsœn~i}, m. - mali sunovrat (Zï{Ål je leh jedân prÆsœn~i}!)
prisvÅjåt, gl. nesvr{. (prisvãjÅ{,
prisvãjaj¤) - prisvajati (Ne vôlÆn jûdi kî prisvãjaj¤ onô ~a nî
njïhovo.)
prisvojït, gl. svr{. (prisvojî{, prisvojê) - prisvojiti (Prisvojïla gÅ
j kod dÅ j njejî.)
pri{ït, gl. svr{. (pri{îje{, pri{îj¤) pri{iti (Dâj, pri{ït }u ti tâ pÇtac!)
pri{Ævåt
539
pri{Ævåt, gl. nesvr{. (pri{üvÅ{, pri{üvaj¤) - pri{ivati (DçlalÅ j va
fåbriki, pri{ÆvålÅ j pÇci.)
pri{kujåt se, gl. svr{. (pri{kujâ{
se, pri{kujâj¤ se) - pri{uljati se
(isto: pri{¤jåt se) (SV) (Kakë si
se pri{kujâl, ëp}e te nîs ~ûl!)
pri{¤jåt se, gl. svr{. (pri{œjÅ{ se,
pri{œjaj¤ se) - pri{uljati se
(isto: pri{kujåt se) (SV) (Pri{ujãl
sæ j pomålo do ponç{træ i po{pijâl nûtÅr.)
pritÅjït /se/, gl. svr{. (pritãjÆ{ /se/,
pritãjæ /se/) - pritajiti /se/ (A, tÇ
si se pritÅjîl.)
pritægnÇt, gl. svr{. (pritägne{, pritägn¤) - pritegnuti (Jå~æ pritægnï {pigçte.)
prite{kåt, gl. nesvr{. (3. l. jd. prite{kâ, prite{kâj¤) - prite{~ati:
postati te{kim (Zådnjæ vrîme
mÆ j jâko prite{kålo.)
pritæzåt, gl. nesvr{. (pritä‘e{, prit䑤) - pritezati (Ne pritæ`ï vï{æ.)
prütisak, m. Gjd. prütiska - pritisak
(]¤tîn prütisak va p›sÆh.)
pritÆskåt, gl. nesvr{. (pritü{}e{,
pritü{}¤) - pritiskati (Pritü{}¤
me ëdsakud, a ne mëræn sîn
pomë}!)
pritïsn¤t, gl. svr{. (pritîsne{, pritîsn¤) - pritisnuti (Pritïsni ga
målo da vï{æ Ç~Æ.)
pri‘æntåt
privæzåt /se/, gl. svr{. (privä‘e{ /se/,
priv䑤 /se/) - privezati /se/
(Konjâ j privæzåla za bÇkvu.)
privÆjåt /se/, gl. nesvr{. (privüjÅ{
/se/, privüjaj¤ /se/) - privijati
/se/ (Kad müsÆn têsto, våvÆk
privüjÅn rukÅvï.)
privït /se/, gl. svr{. (privijç{, privijû) - zasukati, priviti /se/ (Privîj
rukÅvï kad pomüvÅ{.)
privlÅ~ït /se/, gl. nesvr{. (privlã~Æ{
/se/, privlã~æ /se/) - privla~iti
/se/ (Nï{ me ne privlã~e tê
mâ{kare.)
privrædït, gl. svr{. (privrädÆ{, privrädæ) - privrijediti (Dësti smo
privrædïli ovôga/ovêga lçta.)
privû}, gl. svr{. (priv¤~ç{, priv¤~û) - privu}i (Onå znâ privû}
mladï}i.)
prizÆråt se, gl. nesvr{. (prizürÅ{ se,
prizüraj¤ se) - postrance pogledavati i{~ekuju}i (SH) (Kad jûdi jidû nî se trîbÅ prizÆråt leh
pô} dëma.)
priznåt, gl. svr{. (priznâ{, priznâj¤) - priznati, odati priznanje
(DçlÅn za sïh, a nïkÆ mi nï{ ne
priznâ.)
pri‘enït se, gl. svr{. (pri‘enî{ se,
pri‘enê se) - `enidbom do}i u
tastov dom (Mû‘ njÿj nî ëdovud, õn sæ j tÇ pri`enîl.)
pri‘æntåt, gl. svr{. (pri‘æntâ{, pri‘æntâj¤) - priklju~iti se komu
mimo njegove volje (Ako te
pri‘çnja
540
nä}e zêt sëb¤n, tî se sâmo pri`æntâj.)
pri‘çnja, `. - zet koji `ivi u tastovoj ku}i, domazet (Mû‘ njÿj
je pri`çnja, nî ôn ëdovud.)
pri‘çnjÆn (pri‘çnjina, pri‘çnjino),
pridj. - koji pripada zetu koji
`ivi u tastovoj ku}i, domazetu
(Ne bîn vôlæl bït va pri‘çnjinÿj
kë‘i.)
pri‘ÿntåt, gl. svr{. (pri‘ÿntâ{, pri‘ÿntâj¤) - pridodati, naknadno
dodati (K¤pïla sÅn kilë mêsa
za {nïceli, pa mÆ j pri‘ÿntâl
jednÇ ko{}ïnu zå j¤hu.)
prkâl, m. Gjd. prkÅlå - priprosto
pamu~no platno s uzorkom
za izradu gornje odje}e (cic)
(Nôna nãjvolÆ håje od prkÅlå.)
prkalï}, m. - lagana pamu~na
tkanina s dopaljivim uzorkom
(NãjvôlÆn ~a låga{no od prkalï}a.)
prkât, m. Gjd. prkÅtå - daskama
pregra|en i grubo skalupljen
dio u prostoriji (Tô nî prâvÅ
kåmara, tô j prkât.)
prkatôrÆj, m. Gjd. prkatôrija - ~istili{te (Nebëge dû{e va prkatôriju.)
p›kja, `. - osoba koja blebe}e,
govori besmislice (Ala, p›kjo,
mÇ~ målo!)
prkjåt, gl. nesvr{. (p›kje{, p›kj¤)
- blebetati, govoriti besmislice,
p›njina
lupetati (MÇ~! ^å p›kje{? Tô
su bedasto}ç!)
p›kos, m. - prkos (Ne znân od kogâ j naslædïla p›kos.)
p›kosÅn (p›kosna, p›kosno), neodr.
pridj. (komp. prkosnïjÆ) - prkosan (PoslÇ{Åj me, ne bÇdi p›kosna!)
prkosït, gl. nesvr{. (prkosî{, prkosê) - prkositi (^å jih vï{e kÿntrolâ{, tô ti råji prkosê.)
p›kosnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prkosnîjÆ) - prkosni (Kî pût bëje pasâ prkosnîjÆ.)
pÈlçt/prlçt, gl. nesvr{. (pÈlî{/prlî{
// pÈlîje{/prlîje{, pÈlê/prlê //
pÈlîj¤/prlîj¤) - str{ati (Hõj se
ostrï} a{ ti tî vlâsi pÈlê.)
p›nja, `. - krasta na usnici, herpes
(Såkÿ målo mi se na~inî p›nja.)
p›njÅv (p›njava, p›njavo), neodr.
pridj. (komp. prnjavïjÆ) - krastav, od herpesa (Mi se vïdÆ da
si danås prnjavïjÆ leh ~êra.)
p›njavÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prnjavîjÆ) - krastavi, od herpesa
(Ne mëræn od mÇkæ gjçdat
ovê svojç p›njavæ ûsnice.)
p›njica, `. - krastica od herpesa
na usnici (Ne dlåbÅj tû p›njicu,
tô }e påst sâmo.)
p›njina, ‘. - velika, ru‘na krasta
od herpesa na usnici (Sëpeta
mÆ j zï{la p›njina na ûsnici.)
prnjǑit /se/
541
prnjÇ‘it /se/, gl. svr{. (prnjÇ‘Æ{
/se/, prnjÇ‘æ /se/) - br~kati /se/,
igrati se u vodi i vodom (Nålæla sÅn mu mjâ~næ vodê va lagamân, nekå se dÆtç prnjÇ‘Æ.)
probÅdåt, gl. nesvr{. (probãdÅ{,
probãdaj¤) - probadati (ProbãdÅ me nî~ va p›sÆh ëdjutro.)
prõbava, `. - probava (MÇ~i ga
probava.)
probåvit, gl. svr{. (probåvÆ{, probåvæ) - probaviti ([tÇmik mu
ne mëre probåvit tç{ku hrÅnÇ.)
probÅvjåt, gl. nesvr{. (probãvjÅ{,
probãvjaj¤) - probavljati (Slåbo
mu {tÇmik probãvjÅ.)
probdçt, gl. svr{. (probdijç{/probdêne{, probdijû/probdên¤) probdjeti (Cêl¤ nô} sÅn probdçla ~çkaj¤} te.)
probÆjåt /se/, gl. nesvr{. (probüjÅ{
/se/, probüjaj¤ /se/) - probijati
/se/ (Tç{ko smo se probÆjåli va
‘ivjänj¤.)
probït /se/, gl. svr{. (probîje{ /se/,
probîj¤ /se) - probiti /se/ (Zapãl
je vçlÆ snîg, do nïkÆh sêl se ne
mër¤ ni rålice probït.)
probost /se/, gl. svr{. (probodç{
/se/, probodû /se/) - probosti
/se/ (Hïti tâ ~åvÅl }å, a{ bi{ se
mëgÅl probëst { njîn.)
procÆdït, gl. svr{. (procüdÆ{, procü-
prod¤‘ït
dæ) - procijediti (Ne vôlÆn {kår¤p
pa våvÆk sebï procüdÆn mlÆkë.)
procvåst, gl. svr{. (procvatç{, procvatû) - procvasti (DrenjÇla
p›vÅ procvatç i zådnjÅ rodî.)
pro~ïtat, gl. svr{. (pro~ïtÅ{, pro~ïtaj¤) - pro~itati (Ala, blänto,
pro~ïtÅj ~å pü{e.)
prô}, gl. svr{. (prõjde{, prõjd¤) 1. pro}i (Sâmo mi se vî {pëtÅjte, ma sÅn jå, }ÇknjenÆ, pro{âl
s pêt!); 2. oti}i (Pro{ãl je, a nî
rçkÅl ni adïjo!)
prodÅvåt /se/, gl. nesvr{. (prodãvÅ{ /se/, prodãvaj¤ /se/) - prodavati /se/ (Nü se prodÅvålo
pësebi ~ïstÿ ni tûstÿ mêso, leh
~â j kogå/kegå zapålo, tô j
nçsÅl dëma.)
prodåt, gl. svr{. (prodâ{, prodajû)
- prodati (^å se ÅngûrÆj prodâ
na plåci po lçtu!)
prod¤bït, gl. svr{. (prodœbÆ{, prodœbæ) - produbiti, izdubiti
(Prod¤bï jåmicu s pætûn pa
græmë {pïglat.)
produ‘ævåt, gl. nesvr{. (produ‘ûje{/produ‘ävÅ{, produ‘ûj¤/
produ‘ävaj¤) - produ`avati
(Ne zïmaj¤ za stãlnÿ dçlo, leh
produ‘ävaj¤ œgovori.)
prod¤‘ït, gl. svr{. (prodœ‘Æ{, prodœ‘æ) - produ`iti (MôrÅ{ prod¤‘ït vëza{k¤ dõzvolu.)
prof¤jït
542
prof¤jït/profûlat, gl. svr{. (profœjÆ{/profûlÅ{, profœjæ/profûlaj¤)
- proma{iti (SV) (Prof¤jül si, såd
sÅn jå na rædÇ.)
progjçdat, gl. svr{. (progjçdÅ{,
progjçdaj¤) - progledati (^Çda
vrïmena sÅn ti vçrovala, a tçkÅr sÅn såd progjçdala.)
prognânÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. prognanîjÆ) - ubla`en
izraz za zna~enje 'prokleti' s
primjesom divljenja i priznanja
(PrognânÆ Måri}! Kî bi rçkÅl da
}e ôn dobït p›v¤ nãgradu!)
prognåt, gl. svr{. (prognâ{, prognâj¤) - protjerati, izop}iti (Otåc
gÅ j prognâl s kÇ}æ.)
prÿgôn, m. Gjd. prÿgona - uzak
prolaz oivi~en `ivicom ili suhozidom (SV) (Hôj ~ez prÿgôn,
}e{ b›‘e.)
progorçt, gl. svr{. (progorî{/progorîje{, progorê/progorîj¤) progorjeti (Progoräl si rukâv s
cigarçtÿn.)
prohÅjåt, gl. nesvr{. (prohãjÅ{,
prohãjaj¤) - prolaziti (Onå dâ j
cëprnica. Ne prohãjÅj uz njejû kÇ}u.)
prÿhod, m. - ~mar, {upak: anus
(isto: {k¤jåc) (Bolî ga prÿhëd,
vãlda su marõjde.)
prohodït, gl. svr{. (prohodÆ{, prohodæ) - prohodati (Znâ{ dÅ j
ôn dezgracjânÆ/dezgracijânÆ //
prokœrbat /se/
dizgracjânÆ/dizgracijânÆ prëhodÆl.)
proh¤dït, gl. svr{. (prohœdÆ{, prohœdæ) - pro{upljiti (Bragç{e su
ti se proh¤dïle na kolçnÆh.)
projïst, gl. svr{. (projî{, projidû) progristi (Tâ kobïlina sï lîsti na
rô`icah projî.)
prokjêt, gl. svr{. (prokjanç{, prokjanû) - prokleti (U‘ãl mÆ j sç
prokjêt, takô j bîl nevajåt!)
prokjæt (prokjætå, prokjæt), neodr.
pridj. - proklet (ZåvavÆk je
prëkjæt.)
prokjætÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - prokleti (PrëkjætÆ zajï~ina, sân moglå m¤~åt! Ovakë sÅn reklå i
uvrædïla ju!)
prokjïnjat/prokjïnat/proklïnjat,
gl. nesvr{. (prokjînje{/prokjîne{/proklînje{, prokjînj¤/prokjîn¤/proklînj¤) - proklinjati,
ru`no psovati, kleti, huliti (U`ãl
je g›do prokjïnjat, Bôg nas
o~œvÅj!)
proklïjat, gl. svr{. (3. l. jd. proklîje,
proklîj¤) - proklijati (Nï{ jo{ nî
proklïjalo, a pësæli smo pred
mïsæc dân.)
prokopåt, gl. svr{. (prokopâ{, prokopâj¤) - prokopati (Prokopåli
su kanâl za kâbæl.)
prokœrbat /se/, gl. svr{. (prokœrbÅ{
/se/, prokœrbaj¤ /se/) - 1. pro-
prõlaz
543
kurvati se (Prokœrbala sæ j, såkÆn rê!); 2. pren. upropastiti
/se/, moralno /se/ iskvariti (Polïti~Åri su se zasÆnsegå prokœrbali.)
prõlaz, m. - prolaz (Ne smîte
zaprît pût, môrÅte nÅn pu{}åt
prõlaz do kÇ}æ.)
prÿlç}Æ, s. - prolje}e (Na prÿlç}Æ
sç brukvâ.)
prolêt, gl. svr{. (prolijç{, prolijû)
- proliti (A tî, mâlî, ne povîj,
}å}i kafç ne prolîj.)
prÿlçtnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - proljetni (Pãl je prâvÆ prÿlçtnÆ da‘jï}.)
prolÆvåt /se/, gl. nesvr{. (prolüvÅ{
/se/, prolüvaj¤ /se/) - prolijevati
/se/ (Ne prolüvÅj ~ïstu vëdu,
zalîj { njûn rô‘ice.)
promÆnït, gl. svr{. (promünÆ{, prorÅ j ståla.
münæ) - promijeniti (U
MôrÅmo njÿj promÆnït baterïju.)
promïslet, gl. svr{. (promïslÆ{, promïslæ) - razmisliti, razmotriti
(ImÅ{ pråvo, kad bëjæ promïslÆn.)
promÆ{åt, gl. svr{. (promü{Å{, promü{aj¤) - promije{ati (Manç{tru
môrÅ{ såkÿ målo promÆ{åt.)
promÆ{jåt, gl. nesvr{. (promü{jÅ{,
promü{jaj¤) - promi{ljati, razmi{ljati (NÅgãl si, nï{ ne promü{jÅ{ p›vÿ leh ~a storî{.)
propåst
promotåt, gl. svr{. (promotâ{,
promotâj¤) - odvu}i kamo (Sç
si måterino promotåla sëb¤n
va svojÇ kÇ}u.)
pronÅ{åt, gl. nesvr{. (pronã{Å{,
pronã{aj¤) - odnositi (Sê j k
måteri pronÅ{åla.)
pronçst, gl. svr{. (pronesç{, pronesû) - odnijeti (JedÅnpût dÅ j
mrâk prënesÅl nïkakovoga/
nïkakovega mãl~i}a i da su ga
na{lï dÇgo od kÇ}æ va nïkakovÿn {t›pædu sçga raskësmÅnÿga/raskësmÅnæga.)
prônt (prõnta, prõnto), neodr.
pridj. (komp. prÿntïjÆ) - gotov,
pripravan, spreman (VåvÆk si
prõnta za kœmpanïju.)
prõnto, pril. - gotovo, pripravno,
spremno (Jê se prõnto za pîr?)
propådat, gl. nesvr{. (propådÅ{,
propådaj¤) - 1. propadati, uni{tavati se (KÇ}a nÅn propådÅ,
a nü ju { ~în popråvit.); 2. tjelesno slabjeti (Nü jÿj bojç, sç
vï{æ propådÅ.)
propÅst, `. Gjd. propÅsti - propast
(Sç m¤ j pro{lë vå propÅst: i
kÇ}a, i famîlija.)
propåst, gl. svr{. (propÅdç{, propÅdû) - 1. propasti (MôrÅn nãjprvÿ popråvit onû mu{jîv¤ katrîdu a{ }e propåst.); 2. pren.
tjelesno propasti (Jâkÿ j propåla zådnjÆh mïsæc dân, jçdva
hëdÆ.)
propejåt
544
propejåt, gl. svr{. (propçje{, propçj¤) - odvesti (vozilom) (Vås
kôr{ su skopåli i propejåli
matrjâl!)
propït se, gl. svr{. (propijç{ se,
propijû se) - propiti se, po~eti
u~estalo piti (Nî ôn ëdvavÆk
takôv, tô j ëtkako sæ j prëpÆl.)
prôpjo, pril. - ba{, upravo (Tô tÆ j
prôpjo takô kakë ti govërÆn.)
proplåkat, gl. svr{. (proplâ~e{,
proplâ~¤) - provesti pla~u}i
bez prekida (Cêl¤ nô} je tô dÆtç proplåkalo.)
propråt, gl. svr{. (properç{, properû) - proprati, ovla{ oprati
(Nî tô blåtno, dësti gÅ j malo
propråt.)
propÇ~it, gl. svr{. (propÇ~Æ{, propÇ~æ) - pro{upljiti, napraviti
pukotinu (Måmo, balôn mi sæ
j propÇ~Æl.)
prõpuh, m. - propuh (Zaprï ponç{tru ili vrãta, prõpuh je!)
prop¤håt, gl. svr{. (propœ{e{,
propœ{¤) - propuhati (SÇ mæ j
prop¤hålo, a jœr sÅn se dobrë
ob¤klå!)
propÇ{it, gl. svr{. (propÇ{Æ{, propÇ{æ) - propu{iti, po~eti pu{iti
(Kåd si pa tî propÇ{Æl?)
prora{}ên (prora{}enå, prora{}eno), neodr. pridj. (komp. prora{}enïjÆ) - prora{ten, protkan
prosït
~ime (primjerice: slanina protkana mesom) (Ne vôlæ {pçh,
lçh da jÆn je prora{}enå pÅncçta.)
prora{}ênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj.
(komp. prora{}enîjÆ) - prora{teni, protkani ~ime (primjerice: slanina protkana mesom)
(Odrï‘i mi kilë prora{}ênæ
pÅncçtæ.)
prorenÇt, gl. svr{. (prorenê{, prorenû) - protjerati, guranjem istjerati (primjerice djecu, ili stoku iz tora) (SH) (Prorenï ëfce
vân!)
prorïzat, gl. svr{. (prorî‘e{, prorîsko mÆ j, mô‘¤) - prorezati (U
rat }u målo prorïzat.)
prÿrokovat, gl. nesvr{. (prÿrokuje{, prÿrokuj¤) - proricati (StârÆ jûdi su prorëkovali krâj svîta, ma se tô jë{ nî dogodïlo.)
prosêt, gl. svr{. (prosîje{, prosîj¤)
- prosijati (Prosîj m¤kÇ p›vÿ
leh grê{ mÆsït.)
prõsika, `. - prostor u {umi na kojem su posje~ena stabla radi
lak{ega ga{enja po`ara (SH)
(B›zo smo storïli prõsiku da
vatrogåsci mër¤ dô}.)
prosïpat, gl. nesvr{. (prosîpje{/
prosïpÅ{, prosîpj¤/prosïpaj¤)
- prosipati ([kÇja tÆ j na {kÅrtëcu pa ti se z›na prosîpj¤.)
prosït, gl. nesvr{. (prosÆ{, prosæ)
- prositi, moliti (PrësÆn te, ne
prõslava
545
blæjï a{ }e kî rç} da si pol¤dêl.)
prõslava, `. - proslava (Va Domû
j ve~erås prõslava Dâna dr‘ãvnosti.)
proslåvit, gl. svr{. (proslåvÆ{, proslåvæ) - proslaviti (H}î nÅn je
fïnila {kôle, môrÅt }emo tô
proslåvit.)
proslÅvjåt, gl. nesvr{. (proslãvjÅ{,
proslãvjaj¤) - proslavljati (Slåbo smo nïkad takëvo ~â proslÅvjåli.)
prôst (prostå, prosto), neodr. pridj.
(komp. prostïjÆ) - obi~an, priprost, jednostavan (Za pëdomi
mÆ j dobrå prostïjÅ rëba.)
prost (prostå, prosto), neodr. pridj.
(komp. prostïjÆ) - neuljudan
(BÇdite prüstÿjni, dïca. On ne
smî bit prëst, ni tî ne smî{ bït
prostå, tô j jâko g›do.)
prôstÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prostîjÆ) - 1. obi~ni, priprosti,
jednostavni (K¤pï mi mçtÅr i
pôl prôstæ rëbe za za{ït håju.);
2. neuljudni (Sâmo prôstÆ jûdi
kjanû, dïco!)
prostïrat, gl. nesvr{. (prostïrÅ{,
prostïraj¤) - prostirati (Kad je
lîp dân sç ‘änskæ prostïraj¤
rëbu.)
prostït, gl. nesvr{. (prostî{, prostê)
- oprostiti u~injenu krivdu (Pütãj j¤ da ti prostî.)
pro{}änjÆ
prostorïja, `. - prostorija (Va tôj
kÇ}ici su lçh dvê prostorïje.)
prõstrÅn (prõstrana, prõstrano),
neodr. pridj. (komp. prostranïjÆ) - prostran (KÇ}Å j ståra,
alÆ j dësti prõstrana.)
prõstranÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prostranîjÆ) - prostrani (OnãstÅ
prõstranÅ kåmarÅ j nå{a.)
prostrïca, `. - okomita letvica
(primjerice u plotu) (SV) (NïkÆ j
zïsk¤bÅl dvê prostrïce z lçsæ.)
prostrï}, gl. svr{. (prostrÆ‘ç{, prostrÆ‘û) - prorezati no`icama
(ProstrÆ‘ï målo çvdï dëli na
nogåvici.)
prost›t, gl. svr{. (prostrç{, prostrû)
- prostrijeti (Re~û da kakë
prostrç{, takë }e{ lç}.)
prosût, gl. svr{. (prospç{, prospû)
- prosuti (Prospï ôv pëpæl na
gomïlu.)
prosvidråt, gl. svr{. (prosvidrâ{,
prosvidrâj¤) - provrtati, izdupsti svrdlom (SV) (Prosvidrãj mi
dvê {kÇjice na onôj låti.)
pro{}änjÆ, s. - 1. oprost (Kad kogå/
kegå uvrädÆ{, môrÅ{ ga pro{}änjÅ pÆtåt!); 2. hodo~a{}e (isto:
hodo~ã{}Æ) (Grëbni~ani/Grëmi~ani gredû na pro{}änjÆ na
GorÇ na Mâl¤ Gëspoju i Mãjki
Bë‘jÿj Trså{kÿj na DûhovskÆ
pÿndïjak.)
pro{egåt se
546
pro{egåt se, gl. svr{. (pro{egâ{ se,
pro{egâj¤ se) - postati oprezan,
mudar, lukav (SV) (Dvãput
san fålæl pa sÅn se pro{egâl.)
pro{ê{ija, `. - procesija (Na Têlov¤ j vçlÅ pro{ê{ija.)
pro{Ærït /se/, gl. nesvr{. (pro{ürÆ{
/se/, pro{üræ /se/) - pro{iriti /se/
(PopråvÆl si se, môrÅn ti pro{Ærït
bragç{e.)
pro{Ævåt, gl. nesvr{. (pro{üvÅ{,
pro{üvaj¤) - pro{ivati ([tramåci
su se nå r¤ke pro{Ævåli.)
pro{ït, gl. svr{. (pro{îje{, pro{îj¤)
- pro{iti (Dvãp¤t pro{îj, bëje
}e dr`åt.)
prô{lÆ (-Å, -ÿ), pridj. - pro{li (Ot›gali smo prô{l¤ {etemânu.)
pro{¤pït /se/, gl. svr{. (pro{œpÆ{
/se/, pro{œpæ /se/) - pro{upljiti
/se/ (isto: proh¤dït) (GÇma mi
sæ j pro{¤pïla na bicïklu,
môrÅn klåst blçk!)
pro{¤{çt, gl. svr{. (pro{œ{Æ{, pro{œ{æ) - prosu{iti, lagano osu{iti
(Pomålo puhjâ pa }e vãlda dë
ve~era prÿ{¤{çt rëbu.)
pro{vÆkåt, gl. svr{. (pro{vü~e{,
pro{vü~¤) - poludjeti, izgubiti
pamet (SV) (OvüstÆ j zåsprÅve
pro{vÆkâl.)
protç}, gl. svr{. (prote~ç{, prote~û) - 1. prote}i (Nî bîlo vodê
ëdjutra, måloprvÿ j proteklå.);
protumå~it
2. otr~ati, protr~ati (Kad sÅn bÆlå mlåjÅ, ~â j menï bîlo protç}
v RÆkÇ.)
protægnÇt /se/, gl. svr{. (protägne{
/se/, protägn¤ /se/) - protegnuti
/se/ (Ne v¤cï se! Protægnï kërÅk!)
protçzat se, gl. nesvr{. (protê‘e{
se, protꑤ se) - protezati se
(Da se ne bï{ protçzÅl pred jûdi, tô j nçpristÿjno.)
proti/protiv, prij. - protiv (NümÅn
nï{ proti tebç.)
protivÅn (protÆvna, protÆvno),
neodr. pridj. (komp. protÆvnïjÆ)
- protivan, koji se protivi (Jå
mu nîs prëtivÅn.)
protÆvït se, gl. nesvr{. (protüvÆ{ se,
protüvæ se) - protiviti se (Tçli su
se o‘enït, ali su se njejî protÆvïli.)
protÆvnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
protivnîjÆ) - protivni, upravo
onaj koji se protivi (Trîba ~Çt i
onôga/onêga prëtivnÿga/prëtivnæga.)
protït, gl. nesvr{. (protî{, protê) zapovijedati (SV) (Va fåbriki
prôto protî, õn je tåmo glãvnÆ.)
prôto, m. Gjd. prôtota - nadzornik,
poslovo|a (SV) (Va fåbriki prôto
protî, õn je tåmo glãvnÆ.)
protumå~it, gl. svr{. (protumå~Æ{,
protumå~æ) - protuma~iti,
prôva
547
objasniti (Ne razumîn te, bï{
mi tô mëgÅl målo bojç protumå~it?)
prôva, `. - proba, pokus (SåkÆ vç~ær ïmÅmo prôve, a{ nÅn je
sobëtu prüredba.)
provåt, gl. svr{. (provâ{, provâj¤)
- ku{ati, probati, poku{ati (TrîbÅ
nãjprvÿ provåt, a õnda povædåt.)
prõvid, `. Gjd. prõvidi - budu}nost (AM) (Nïki ne znâ ~å mu
donã{Å prõvid.)
provÆdnôst, `. Gjd. provÆdnosti providnost (isto: providänca)
(Na{lå sÅn na dnÇ {kabelîna
hïjadu kûn, na kê sÅn bÆlå pozÅbïla. ^a tô nî provÆdnôst?)
providänca, `. Gmn. providênc
- providnost (isto: provÆdnôst)
(Na{lå sÅn na dnÇ {kabelîna
hïjadu kûn, na kê sÅn bÆlå pozÅbïla. ^a tô nî providänca?)
provïdet, gl. svr{. (provïdÆ{, provïdæ) - postarati se, pobrinuti
se (Provïdeli smo dïci såkÿn
za kÇ}u.)
provÆvåt, gl. nesvr{. (provûje{/
provüvÅ{, provûj¤/provüvaj¤)
- isku{avati, isprobavati (ProvÆvãl sÅn vï{e pœtÆ, ali ne grê pa
ne grê.)
provlÅ~ït /se/, gl. nesvr{. (provlã~Æ{ /se/, provlã~æ /se/) - provla~iti /se/ (Sçga i så~esa smo
provû} /se/
tÇ narïvali i såd se môrÅmo
provlÅ~ït ako }emo prô}.)
provrçt, gl. svr{. (3. l. jd. provrç)
- proklju~ati, provreti (Kad vodå provrç, klÅdç{ på{tu kÇhat.)
provrîst, gl. svr{. (provrÆzç{, provrÆzû) - provu}i nit kroz uski
otvor (primjerice: nit konca
kroz u{icu igle) (Du{ïca se provrÆzç ~ez konjï}a pa se tô lo`î
va `mûj z ÇlÆn/ÇjÆn i vodûn, i
va`gç se.)
provrÆzåt, gl. nesvr{. (provrüzÅ{,
provrüzaj¤) - provla~iti nit
kroz uski otvor (primjerice: nit
konca kroz u{icu igle) (Ne vïdÆn bez o}Ålîh nï{, a ni { njïmi
ne vïdÆn konåc provrÆzåt.)
provrizævåt, gl. nesvr{. (provri‘ûje{/provri‘ävÅ{, provri‘ûj¤/
provri‘ävaj¤) - obi~avati provla~iti nit kroz uski otvor (primjerice: nit konca kroz u{icu
igle) (Kad sÅn bÆlå mlÅdå provizævåla sÅn bez o}Ålîh.)
provÈslo/provrslo, s. Nmn. provÈslå/provrslå - dr`ak na vjedru
ili na kotli}u za kuhanje palente (ProvÈslë rãbÆ za ponÅ{åt
pinjåtu.)
prov›tat, gl. svr{. (prov›tÅ{, prov›taj¤) - izdupsti (Mï{i su prov›tali {kÇje na podÇ.)
provû} /se/, gl. svr{. (prov¤~ç{
/se/, prov¤~û /se/) - provu}i
prõzirÅn
548
/se/ (KëmÅ} sÅn se prëv¤kÅl
va {kôli.)
prõzirÅn (prõzÆrna, prõzÆrno),
neodr. pridj. (komp. prozÆrnïjÆ)
- proziran, providan (Ne vôlÆn
ovû blûzicu a{ mÆ j prevç}
prõzÆrna.)
prõzÆrnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
prozÆrnîjÆ) - prozirni, providni
(VåvÆk se ob¤~ç va prõzÆrn¤
rëbu.)
prozrÅ~ït, gl. svr{. (prozrã~Æ{,
prozrã~æ) - prozra~iti, izlo`iti
 prla sÅn posvje`em zraku (O
nç{tre i vrãta da se kÇ}a dobrë
prozrã~Æ.)
pro‘dÅgåt/pro‘dÅrgåt, gl. svr{.
(pro‘dãgÅ{/pro‘dãrgÅ{, pro‘dãgaj¤/pro‘dãrgaj¤) - pro~istiti za~epljeni otvor {tapom
ili `icom (SV) (Za{tôpÅn mÆ j
sÇdopær, }ê{ ga pro‘dÅgåt?)
pro‘Ævçt, gl. nesvr{. (pro‘Ævî{/
pro‘ivîje{, pro‘Ævê/pro‘ivîj¤)
- dugo po`ivjeti u dobru (@elîn
ti da po‘ivîje{ va pänziji jo{
~Çda lêt.)
pro‘vænkojit, gl. svr{. (pro‘vänkojÆn, pro‘vänkojæ) - nevoljko
pro`vakati (KëmÅ} san pro`vænkëjila kërinu od jåbukæ.
p›sa, s. mn. - prsa, grudi (Nôno
mæ j u`âl kojonåt da ïmÅn p›sa od mlâdÿga t›sa.)
p›sit se, gl. nesvr{. (p›sÆ{ se, p›sæ
˜ n se leh p›sÆ
se) - juna~iti se (O
pred divõj~icami na õdmoru.)
pr{ôna
p›st, m. - prst (Zadäl sÅn se z batï}æn po p›stu!)
p›stæn, m. Gjd. p›stena - prsten
(Z brëda joj je dënesÅl p›stæn
z bïseri}æn.)
p›steni}, m. - mali prsteni} (Ov
p›steni} sÅn dobïla za bärmu.)
p›stenina, `. - velik, ru`an prsten
(Ne vôlÆn onî p›stenine, pa jo{
na mu{kîmi.)
p›stenjÅk, m. - ~etvrti prst na ruci
(na kojem se obi~no nosi prsten) (Na p›stenjÅku nësÆn leh
vçricu.)
prstänjÆ, s. - prstenje (Ne vôlÆn
~Çda prstänjÅ na p›stÆh.)
p›sti}, m. - mali prst (StïsnulÅ j
p›sti} {kabelînÿn pa jÿj je
nëhti} poplÅvêl.)
p›stina, ‘. - veliki, krupni, grubi i
ru‘ni prst (Imäl je vçlÆ p›stine,
kod gråbje.)
pr{}åt, gl. nesvr{. (p›{}æ{, p›{}¤)
- brbljati, lupetati (Ne pr{}ï,
mëlÆn te kod Bëga, ne mëræn
te naslÆ{åt.)
pr{karïja, `. - bezna~ajna sitnica
(Nå, k¤pïla sÅn pâr pr{karîj va
nãjlonu i tô j stô pedesêt kûn!)
p›{kat, gl. nesvr{. (p›{kÅ{, p›{kaj¤)
- pr~kati, raditi {to malo i bezna~ajno (Leh p›{kÅ mçsto da
se zåsprÅve }apâ dçla.)
pr{ôna, `. - stasita osoba (I måt
njÿj je bÆlå pr{ôna.)
pr{Çt
549
pr{Çt, m. - pr{ut, suhi svinjski but
(Pås mÆ j z r¤kê }åpn¤l këmÅd
pr{Çta.)
prtabõn~i}, m. - neugledna jabu~ica (SV) (Ovôga/ovêga lçta
leh prtabôn~i}i.)
p›tit, gl. nesvr{. (p›tÆ{, p›tæ) obasipati pogrdama (Sçga m¤
j p›tila da nas je bîlo srân naslÆ{åt.)
p›tit se, gl. nesvr{. (p›tÆ{ se, p›tæ
se) - penjati se, peti se (Ne p›ti
se nâ t¤ ~rï{nju. Da ne bï{ pãl!)
prÇ~ica, `. - nizak stol~i} (isto:
{kanjï}) (Jë{ i såd mÆ j va kÇ}i
prÇ~ica kû mÆ j nôno dâl storït
kad sÅn bÆlå mï}i{na.)
pr¤gå, `. Ajd. prûgu - `eljezni~ka
pruga (Påzi kad grê{ priko
pr¤gê.)
prÇka, `. - nizak stolac bez naslona (isto: {kânj) (PrÇkæ j dçlÅl
môj nôno, a{ je bîl tï{jÅr.)
pru{ijâna, `. - rebrenica na prozoru (Pru{ijânæ j dobrë zaprît
po bÇri, ali i po lçtu da teplüna
ne grê kÇ}u.)
prût, m. - prut, {iba (isto: {ïba) (Od
måtere sÅn u‘al dobït prûtÿn.)
prutïca, `. - masnica, trag od udarca {ibom (U`åle su mi bït prutïce poznåt kad mæ j otåc stûkÅl prûtÿn.)
prutï}, m. - mali prut (Dicå za MikÇlu dobê prutï} i kakôv dâr.)
pÇ~ænkica
prÇ‘it /se/, gl. svr{. (prÇ‘Æ /se/,
prÇ‘æ /se/) - pru`iti /se/, izravnati /se/ (PrÇ‘i se målo na kåu~u.)
prvçskinja, `. - junica (SH) (Jednë
lçto smo imçli dvê prvçskinje.)
p›vÆ (-Å, -ÿ), red. br. - prvi (Jo{ ~œvÅ nônotÿv opasâ~ z P›vÿga/
P›væga råta.)
p›vÿ, pril. - prije, ranije (P›vÿ j
âjdæ bîlo nãjvi{e v ObrofcÇ,
a kad je cvalå, sâ j bÆlå jednå
rô‘ica.)
pr‘ûn, m. Gjd. pr‘¤nå - zatvor
(Pr‘œn je za tâti.)
pr‘våt, gl. nesvr{. (3. l. jd. pr‘vâ) ~initi vrutke pri kuhanju (odnosi se na ka{u) (SH) (Kå{a pomalo pr`vâ, dçlaj¤ se vr¤tkï.)
pu/pul/puli, prij. - kraj, pokraj,
uz, kod (SV) (Bül sÅn pu/pul/
puli Tôneta.)
pÇcat, gl. nesvr{. (pÇcÅ{, pÇcaj¤)
- pucati (PÇcali su nâ nje z
automâta.)
pû~, `. Gjd. pû~i - pukotina (Bül
je põtres, na~inül je pû~i na
zÆdÇ.)
pÇ~ænka, `. - igla pribada~a (P›vÿ
leh zarœbÆn, prikÇ~Æn rûb z
p¤~ænkami.)
pÇ~ænkica, `. - mala pribada~a
(PÇ~ænkica mÆ j påla, dâ j¤ vïdi{?)
pÇ~i}
550
pÇ~i}, m. - malo dugme (Otkïn¤l
ti sæ j pÇ~i}, ~çkÅj, }u ti ga
za{ït.)
pÇ~it, gl. svr{. (pÇ~Æ{, pÇ~æ) puknuti (Ne fÿrcãj se/fÿrcîrÅj
se a{ }e ~â pÇ~it va tebï!)
pÇh, m. - puh (PÇhi storê dÇpju
va drvÇ.)
p¤hålica, `. - cijev u koju se pu{e
radi razgorijevanja vatre na
ognji{tu (SV) (Va ogãnj sæ j
p¤hålo z p¤hålic¤n da bëje
gorî.)
pœhalo, s. - pren. lijen~ina, mlitavac (samo u frazi m›tvÿ pœhalo) (Kakëvu korãjn¤ trîba
o`enït, a ne m›tvÿ pœhalo.)
p¤håt, gl. nesvr{. (pœ{e{, pœ{¤) puhati (BÇra pœ{e i snîg metç!)
pûhni}, m. - vrsta gljive (SV) (Zâ~
ste doneslï tî pûhni}i? Ne vajâj¤ za jïst!)
p¤hnÇt, gl. svr{. (pœhne{, pœhn¤)
- puhnuti (P¤hnï va {tçriku ako
}e{ j¤ pogÅsït.)
pÇkn¤t, gl. svr{. (pûkne{, pûkn¤)
- puknuti (PÇkn¤t }u ëd jÅda!)
pulicïja, `. - policija (Legitimâciju
}e{ dobït na pulicïji.)
pÇlivær, m. Gjd. pÇlivera - pulover (Måt m¤ j oplelå ~rjênÆ pÇlivær.)
pÇliveri}, m. - mali pulover (Oplelå sÅn mu lîp pÇliveri}, ali ga
ne vôlÆ nosït.)
punolçtnÆ
pœmpa [pœÜpa], `. Gmn. pûmp
[pûÜp] - pumpa, crpka (Ne
dçlÅ mi måkina za rëbu pråt.
Zgjäda dÅ j pœmpa zgorçla.)
pœmparice [pœÜparice], `. mn.
- hla~e ili ga}e koje na dnu nogavice imaju gumu ili dugme
(SV) (Stâræ ‘änske spod bærhåna po zÆmï nëse pœmparice.)
p¤mpåt [p¤Üpåt], gl. nesvr{.
(pœmpÅ{ [pœÜpÅ{], pœmpaj¤
[pœÜpaj¤]) - pumpati, crpiti,
vaditi teku}inu crpkom (PÇ~ilÅ
j cjêv, môrÅt }emo vëdu s konëbe p¤mpåt.)
pûn (pÇna, pÇno), pridj. neodr.
(punïji, punïja) - pun (Sâmo
bogâtÆ su imçli vçlæ bå~vine
pÇne vÆnå.)
pÇnat, m. Gjd. pœnta - 1. bod, {av
(SvÆlå se {îje z fünimi pœnti.);
, li{âj kad nümÅ{
2. bod u igri (A
pœntÆh!)
pœnd’a, `. - duga kosa smotana
na potiljku (NônÅ j vlâsi nosïla
na pœnd’u.)
pÇno, pril. - puno, mnogo (Kad
bû{ {lå ~ezprÿgôn, påzi a{ je
sç pÇno kamänjÅ po p¤tÇ.)
punolçtÅn (punolçtna, punolçtno),
neodr. pridj. - punoljetan (Nîs
smçla po} na tãnci dokligëd
nîs bÆlå punolçtna.)
punolçtnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - punoljetni (Vozã{k¤ dobê sâmo
punolçtnÆ.)
pÇnomÿ}
551
pÇnomÿ}, `. Gjd. pÇnomo}i punomo} (Otåc mÆ j dâl pÇnomÿ} da mëræn dï} njegëvi
sõldi z bãnkæ.)
pûns, m. Gjd. pœnsa - rukavice
bez prstiju ili kratke pletene
orukvice koje se po velikoj
hladno}i stavljaju oko ru~nih
zglobova i na donji dio podlaktice (SV) (Pœnsi po zÆmï
nësæ ‘änskæ kê prodãvaj¤ na
plåci.)
pœnta, `. Gmn. pûnt - 1. potporanj
(]ê{ p¤ntåt z `elêznÆmi ili z
drvênimi pœntami?); 2. vrh
olovke ili grafitni ulo`ak za
tehni~ku olovku (SL) (PÇkla
mÆ j pœnta. Kãj mÆ j {ijålo?); 3.
svrdlo (SV) (RãbÆ mi pœnta za
‘elçzo, a ne za drvë.)
p¤ntapç, s. Gjd. p¤ntapçta - bro{,
igla sigurnosnica (P¤ntapç mi
se otku~ûje pa }u ga zg¤bït.)
p¤ntarijôl, m. - to~kalo, alat za
obilje`avanje (SV) (P¤ntarijôl
mÆ j ostâl pu njegå.)
p¤ntåt /se/, gl. nesvr{. (p¤ntâ{ /se/,
p¤ntâj¤ /se/) - 1. stavljati potpornje (]ê{ p¤ntåt z `elêznÆmi ili z drvênimi pœntami?);
2. pren. nagovarati, podbadati
(Stâlno me p¤ntâ da jÿj tô kœpÆn.); 3. pren. podmetnuti,
podbo~iti (P¤ntâj tô målo bëjæ
da se ne båtÆ.)
pœrga
pœntica, `. - okrajak kruha (VôlÆn
pœnticu, våvÆk mi j¤ pu{}ûj.)
p¤ntîn, m. - jastuk za novoro|en~e (Tô j bîlo p›vÿ. Danås ni
p¤ntînÆh, ni få{Æh, a ni plên.)
p¤ntîna, `. - ~avli} s plosnatom
glavicom za pri~vr{}ivanje
papira (PrikÇ~i tâ kalændâr s
p¤ntîn¤n.)
pûpa, `. - lutka (Blånjanice su
lîpe, rïcaste pa su divõj~ice od
njïh dçlale pûpÅn vlâsi.)
pÇpak, m. Gjd. pÇpka/pÇfka 1. pupoljak (Ov {Æpåk ~å smo
ga lâni posÅdïli, imäl je ovô
lçto {êst pÇfkih.); 2. pupak (Tâ
tÆ j måji~ica krÅtkå, vïdet tÆ j
pÇpak!)
pÇp~i}/pÇf~i}, m. - mali, mladi
pupoljak (Måmo, na {Æpkû j
jedân pÇf~i}!)
pûpica, ‘. - lutkica (Srdå{nÅ j,
kod pûpica!)
pupolot, m. - lutak (Od sîh ïgra~Åk
nãjvôlÆ jednogå pupolëta.)
pupoloti}, m. - mali lutak (Nä}e
zaspåt ako mu nî njegëvoga/
njegëvega pupolëti}a.)
pÇra, `. - pura, tuka (Dr‘Æmë këko{e i trî pÇre.)
pœrga, `. - purgativno sredstvo,
laksativ (P›vÿ operâcijæ trîbÅ
popït pœrgu.)  bït kod dÅ j
pœrgu popÆl - biti izrazito ne-
pÇrica
552
miran (^å tÆ j, pohãjÅ{ kod da
si pœrgu popÆlå?)
pÇrica, ‘. - mala pura (Ne kupûj
pÇrinu, dësti nÅn je pÇrica.)
pÇrina, ‘. - velika pura (Ne kupûj
pÇrinu, dësti nÅn je pÇrica.)
pûsti}, m. - 1. lutka kojoj ma{kare
sude i spaljuju je na ^istu srijedu (Pûsti} ve} cêl¤ {etemânu
vïsÆ na st¤pÇ.); 2. snjegovi}
(Nçka sâmo ~a vï{æ napådÅ,
dçlat }emo pûsti}a.)
pustinjâk, m. Gjd. pustinjÅkå pustinjak, samotnjak (@Ævî sâm
kod pustinjâk.)
pustït, gl. svr{. (pustî{, pustê) ostaviti (isto: pu{}åt) (Pustïla
sÅn svïtlo na åutu/åvutu cêlu
nô} pa mi sæ j baterïja sprÅznïla.)
pustït se, gl. svr{. (3. l. mn. pustê
se) - razi}i se, rastati se (^Çda
lêt su ofîrali i na kråju su se
pustïli.)
pûsto, pril. - pusto (Pëve~ær po
zÆmï. Sï su va kÇ}ah.)
pÇstÿ{, `. Gjd. pÇsto{i - pusto{
(Kakëv¤ pœsto{ je na~inïla bÇra!)
pu{â~, m. Gjd. pu{Å~å - pu{a~
(Va nå{ÿj famîliji nî pu{Å~îh.)
pu{}åt, gl. svr{. (pu{}â{, pu{}âj¤)
- ostaviti (isto: pustït) (Pu{}âj tû
vçl¤ bâlinu! Vî{ da ju këmÅ}
dr`î{!)
pÇtac
p¤{}åt, gl. nesvr{. (pœ{}Å{, pœ{}aj¤) - ostavljati (U‘åla nas je
måt sâmih p¤{}åt.)
pu{}ævåt, gl. nesvr{. (pu{}ûje{/
pu{}ävÅ{, pu{}ûj¤/pu{}ävaj¤)
- obi~avati ostavljati (Ne pu{}ävÅj stvâri zå sob¤n. Pospråvi
bâræn svojç.)
pÇ{it, gl. nesvr{. (pÇ{Æ{, pÇ{æ) pu{iti (isto: fumåt) (Ma ~å i tî
pÇ{Æ{?)
pu{jîv (pu{jïva, pu{jïvo), neodr.
pridj. (komp. pu{jivïjÆ) - crvljiv
(Ovô lêto su ~rï{nje pu{jïve.)
pu{jîvÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
pu{jivîjÆ) - crvljivi (Hïti na gomïlu pu{jîvæ jåbuke!)
pÇ{ka, `. Gmn. pu{âk - pu{ka (Va
kÇ}i ïmÅmo lëva{k¤ pÇ{ku.)
pÇ{kalica, `. - dje~ja pu{ka, igra~ka
napravljena od bazge kroz koju se izbacuje plod smreke (SV)
(Tê pÇ{kalice smo dçlali sâmi,
a menî j u‘âl i otåc pomë}!)
pût, m. Gjd. p¤tå - 1. put (AsfÅltîrali/asvÅltîrali/a{vÅltîrali su
nÅn pût do kÇ}æ.); 2. putovanje
(Sç smo mu pari}åli i otpråvili
ga na pût.)
put, prij. - put, prema, k (Ov pût
pçje put Zâgreba.)
pÇtac, m. Gjd. pÇca - dugme, puce (isto: botûn) (]apãj se za
pÇtac a{ grê dümja~År.)
putåna
553
putåna, `. - bludnica, prostitutka
(SH) (isto: kœrba) (Za kœrbu sæ
j p›vÿ reklë putâna.)
pûtÅr, m. Gjd. pûtra - maslac (Kad
se pûtÅr skÇha, ostâne måslo i
fçca, a onâ j nãjbojÅ s palänt¤n.)
pûtarica, `. - vrsta salate mekih
listova (NïkÆ vôlÆ kristãlku, a
mî nãjvôlÆmo pûtaricu.)
putåsa, `. - eksplozivni pra{ak kojim se za Bo`i} pucalo sa '`elezon' (SV) (Va ‘elçzo sæ j zïtræslo putåsæ.)
putï}, m. - mali prilazni put (Ako
nÅn ostâne betôna/bitûna, zabetonîrat }emo i dêl putï}a.)
putovåt, gl. nesvr{. (putûje{, putûj¤) - putovati (Afitãl je stân v
RÆkï a{ mu se ne dâ såkÆ dân
putovåt.)
pœtpudica, `. - labudica (SV) (Pœt-
pû‘
pudicu mëre{ vïdet kadagëd i
va môru.)
pûtri}, m. - 1. manji komad maslaca (Pëjutro popijên bêlÿ kafç i fçtu krÇha namå‘enu s pûtri}æn.); 2. vrsta `utoga graha
(SV) (Nãjve} smo imçli pûtri}a.
˜ n se b›zo skÇhÅ.)
O
pûzat se, gl. nesvr{. (pû‘e{ se,
pû‘¤ se) - klizati se (Pûzali smo
se po basamânu.)
pÇzdra, `. Gmn. pÇzdÅr - mlohavo
meso, `lundra (SV) (^a si dënesÅl tû pÇzdru? Sï ga mëgÅl
pÆtåt mêso za {nïceli!)
pÇzdrina, `. - vrlo mlohavo meso
slabe kakvo}e (Nesï mu tû
pÇzdrinu nåzÅd, nekå ti dâ
spodëbno mêso.)
pû‘, m. Gjd. p¤‘å - pu` (P¤‘ï su
mi va v›tu, môrÅn je { ~în posïpat.)
rÅbït
554
radiôna
R
rÅbït, gl. nesvr{. (rãbÆ{, rãbæ) trebati, upotrebljavati (Tâ rçmæn
bi rÅbïlo pomolåt.)
rabot, m. - dio obu}e uz petu i
no`ni gle`anj (Rabët je dêl
kopïce uz pætÇ.)
râbu{, m. - nov~arka, lisnica (isto:
bu{tîn, {rãjtaflÆn, takujîn) (Dâ
ïmÅ{ ~â va râbu{u?)
râbu{i}, m. - mala nov~arka, nov~arka za sitni{ (K¤pïla njÿj je
lîp râbu{i} na samnjÇ.)
râbu{ina, `. - velika nov~arka
(ImÅ{ râbu{inu kod da si o{târ.)
råca, `. - 1. rasa, soj (Onï su dobrï
po råci.); 2. patka (S¤sçdi su
k¤pïli råce pa smo jÆn se ~Çdili.)
racänta, `. Gmn. racênt - zumbul,
hijacint (Klçtu }u posÅdït vï{e
racênt. Vî{ kakë su mi lîpe!)
rå~ina, `. - karcinom kao osobito
te{ka bolest (ImçlÅ j rå~inu, ali
j, Bëgu hvÅlå, såd dobrë.)
rÅ~ït se, gl. svr{. (rã~Æ{ se, rã~æ se)
- militi se: svi|ati se, biti rad
~emu, voljeti {to ~initi (SV)
(Dâ ti se ~â rã~Æ tâ palänta?)
rã~jÆ (-Å, -æ), odr. pridj. - pa~ji,
ra~ji (Va ku{în da se klãdaj¤
rã~jæ perå.)
ra~ûn, m. Gjd. ra~¤nå - ra~un
(Stê storïli ra~ûn?)
ra~unålo, s. - zastarj. naprava za
zbrajanje i oduzimanje u pu~koj {koli (Dicå su za MikÇlu
dobïla ra~unålo i ~Çdila se da
za ~â j tô.)
ra~unåt, gl. nesvr{. (ra~unâ{, ra~unâj¤) - 1. ra~unati (UmçlÅ j
dobrë ra~unåt.); 2. pren. imati
u vidu koga ili {to (Podvæzãl
sÅn se ~oviku tô storït, pa ôn
ra~unâ nâ me.)
råd (-a, -o), pridj. (samo u Njd. i
mn. svih triju rodova) - voljan,
sklon (Råd/råjÆ sÅn ti tô storït
leh... // Råda/råjÅ sÅn pô} spåt
leh vâ tÿ gjçdat.); (VåvÆk skÇhÅn pçkmez od ÅrmulînÆh a{
mi ga dicå råda pojidû.); (Rådi
smo sidçli nå bÅnku a{ bïmo
n¤trï na{lï vÿj~â za pojïst.)
radï}, m. - vrsta divlje ili vrtne salate iz roda masla~aka: lo}ika (Za ve~çru smo radï} i kÿmpîr.)
râdijo, s. - radijski prijamnik (StrÆ~çvi su p›vÆ va selÇ imçli râdijo.)
radiôna, `. - radionica (CêlÆ dãn je
va radiôni a{ da môrÅ nî~ fïnit.)
rãdnÆ
555
rãdnÆ (-Å, -ÿ), neodr. pridj. - radni
(Danås je rãdnÆ dân.)
rãdnica, `. - radnica (Måt jÿj je
bÆlå rãdnica i nü ju togå/tegå
nïkad bîlo srân.)
rãdnÆk, m. - radnik (Otåc jÿj je bîl
rãdnÆk i nü ju togå/tegå nïkad
bîlo srân.)
rãdni{kÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - radni~ki
(Jå sÅn z rãdni{kæ famîlijæ i nü
me togå/tegå nïkad bîlo srân.)
rådÿst, `. - radost, radovanje 
dü~jÅ rådÿst - `enske grudi
(Færmâ plåkat dë~Æn vïdÆ dü~j¤
rådÿst.)
rÅhâl (rÅhlå, rÅhlo), neodr. pridj.
(komp. rahlïjÆ) - rahao (Zemjâ
j rÅhlå, mëre{ pësæt salâtu.)
rahïti~Ån (rahïti~na, rahïti~no)
neodr. pridj. - rahiti~an, slabih
kostiju (^Çda mlikarîc je bÆlë
krçcasto/krêcasto/krç~asto, a{
su ~Çda nosïle, a bîle su rahïti~ne.)
rahjåt, gl. nesvr{. (rahjâ{, rahjâj¤)
- ~initi {to rahlim (Rahjåli smo
slåmicu za va jåslice.)
râhlÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
rahlîjÆ) - rahli (Dopejï mi målo
râhlæ zemjê za rô`ice.)
râj, m. Gjd. råja - raj (Umrlâ j i
såd je va råju.)
rÅjåt /se/, gl. nesvr{. (rãjÅ{ /se/,
rãjaj¤ /se/) - ra|ati /se/ (I rçkÅl
je Bôg da }e `änskæ rÅjåt va
Råkovo Selo
mÇkah a{ su Evine h}çri.)
râjs, m. Gjd. rãjsa - komad drveta
za ko~enje na konjskoj zapregi
(SV) (Z rãjsÿn se kô~Æ.)
rãjsit, gl. nesvr{. (rãjsÆ{, rãjsæ) komadom drveta ko~iti konjsku zapregu (SV) (Rãjsi, rãjsi,
preb›zo grê{!)
rãjskÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - rajski
(Tåmo dÅ j rãjskÆ mîr.)
rãjzat, gl. nesvr{. (rãjzÅ{, rãjzaj¤)
- kru`iti od mjesta do mjesta u
potrazi za dobrim provodom,
zabavom (SV) (Cêlu nô} su rãjzali od o{tarïje do o{tarïjæ.)
råk, m. - 1. rak (UlovïlÅ j råka i doneslå ga va bujolï}u.); 2. rak
(bolest: karcinom) (Oboläl je
od råka.)
rakïja, `. - rakija (Zanesï mu bëcu
rakïjæ.)
rakijâ{, m. Gjd. rakijÅ{å - osoba
koja neumjereno pije rakiju (Ne
k¤mpanjãj se z rakijÅ{ôn!)
rakïjica, `. - rakija kao osobito
ukusno pi}e (]ê{ jednÇ rakïjicu?
Re~û dÅ j dobrå za `elÇdac.)
rakïjina, `. - 1. `estoka rakija (^å
si mi dâl tû rakïjinu? Tô se ne
mëre pït!); 2. rakija kao pi}e
koje uzrokuje mnoge probleme (^å sæ j onå sirotå napåtila
zbog rakïjinæ!)
Råkovo Selo, m. - top. zaselak
Buzdohnja u cerni~koj plovaniji, rabi se i oblik Råki, m. mn.
råkva
556
råkva, `. Gmn. råkÅv - 1. kanal
kroz koji protje~e voda na mlin
ili pilanu (Perå su napådala va
råkvu pa vodå ne mëre do
kôl.); 2. grobna jama: raka (Ne
mëræn ni pogjçdat va råkvu.)
râl, `. Gjd. râli - zemlji{na mjera:
ral (K¤pül je râl zemjê.)
rålica, `. - ralica (Zapãl je vçlÆ
snîg, do nïkÆh sêl se ne mër¤
ni rålice probït.)
rålo, s. - ralo (Z rålÿn sæ j p›vo
orålo.)
râm, m. Gjd. råma - metal bakar
(SV) (isto: båkÅr) (Od ~eså su
vân cjêvi? - Od råma!)
råme, s. Gjd. råmena - rame (Bolî
me råme. Znåmi tõrbu z råmena.)
ramên (ramçna, ramçno), neodr.
pridj. - bakren (isto: båkræn)
(Kotãl je ramên.)
ramênÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. - bakreni (isto: båkrenÆ) (K¤pül je
ramênü kotâl.)
rÅmpïnac, m. Gjd. rÅmpünca vrsta male ru~ne pile (Tûpi su
ti zûbi na rÅmpüncu.)
råna, `. - rana (]ê{ mi rånu prevït?)
rãnÆ (-Å, -ÿ), odr. pridj. (komp.
ranîjÆ) - rani (PosÅdïli smo rãnÆ
kÿmpîr.)
rånica, `. - ranica (]u ti tû rånicu
o~ïstit z rakïj¤n, pa }u ti ju
povït.)
rascÆpåt
rånit, gl. svr{. (rånÆ{, rånæ) - raniti
(ozlijediti) (Rånila sÅn se.)
råno, pril. - rano (Pëjutro se råno
zbœdÆn, a pëve~ær råno grên
spåt.)
rånjenÆk, m. - ranjenik (Va råt¤ j
bîlo ~Çda rånjenÆkÆh.)
rãsada, `. - biljke za rasa|ivanje
(Bî{ mi dâl målo rãsada od
brëskvæ?)
rasadü{}æ, s. - njive (KrabÇje su
bîle g›de. Imçle su dûgi zvÿncï
na {pÅgÇ i måske kod medvïdi.
Za tî zvÿncï k¤pït nïkÆ su u‘åli
dåt i rasadü{}Å (to njïve).)
rasÅdït, gl. svr{. (rasãdÆ{, rasãdæ)
- rasaditi (RasÅdïla sÅn salâtu.)
rãsadnÆk, m. - rasadnik (Pëh¤mÿn
je vçlÆ rãsadnÆk.)
rasahnÇt se, gl. svr{. (3. l. jd. rasåhne se, rasåhn¤ se) - rasu{iti
se toliko da vi{e ne mo`e dr`ati teku}inu (odnosi se na drveni sud) (Bå~va sæ j rasahnÇla.
MôrÅmo j¤ namo~ït.)
rascüpÅn (rascüpana, rascüpano),
neodr. pridj. - rascijepan (Rascüpana drvå lîpo po{tivân pod
skëdac.)
rascüpanÆ (-Å, -ÿ), odr. pri

Management de la Logistique Industrielle MLI

Instalacijska dokumentacija za BKS Bank Online – Windows 7