United Nations Development Programme

Razvojni program Ujedinjenih nacija
Bosna i
Hercegovina
Razvojni program Ujedinjenih nacija
Program oporavka regiona Srebrenice (SRPP)
FAZA III
Lokacija:
Bosna i Hercegovina, region Srebrenice
Opština Srebrenica
Budžet programa: USD 12,000,000
Program oporavka regiona Srebrenice, koji je nastao na inicijativu više donatora, predstavlja
integrisan i sveobuhvatan okvir kojim se nastoje revitalizirati ljudski i materijalni kapital
regiona.
Sveukupni cilj ovog programa je promoviranje socio-ekonomskog oporavka multietničkih
zajednica sa ojačanim strukturama lokalne vlasti. Program će se fokusirati na sljedeće
očekivane ishode:

Opštine i lokalne razvojne organizacije su u mogućnosti da planiraju i provode svoj
sopstveni put održivog humanog razvoja, kako bi se efikasno prevazišle višestruke
barijere koje stoje na putu procesa smanjivanja siromaštva.
Time će se doprinijeti postizanju ishoda Okvira razvojne pomoći Ujedinjenih nacija:

Opštinske vlasti, građani, civilno društvo i privatni sektor su sve više u mogućnosti da efikasno
doprinose planiranju i provedbi inkluzivnih socijalnih politika na lokalnom nivou.
Datum: oktobar 2009
1
Sažetak
Program oporavka regiona Srebrenice (SRPP) sada ulazi u svoju treću i finalnu fazu . Dok je u toku prve dvije faze
uloga Programa bila najviše usmjerena na obezbjeđenje ulaznih sredstava (input provider), uz snažnu uključenost
lokalnih partnera u poces donošenja odluka i provedbu Programa, Program u svojoj trećoj fazi ima namjeru da se
više usmjeri na pružanje tehničke pomoći, sa naglaskom na prenos znanja, uz postupan prenos odgovornosti nad
provedbom Programa, sa zaposlenih u okviru Programa, na opštine, civilno društvo i građane.
U III (trećoj) fazi, Program će se fokusirati na pružanje podrške lokalnim partnerima u kreiranju povoljnog okruženja
za lokalni ekonomski razvoj 1. Osnovne karakteristike ovog povoljnog okruženja mogu se sumirati kao sljedeće:
 Adekvatna javna infrastruktura kojaće omogućiti potrebne uslove za proizvodnju (struja i voda) i dobru
komunikaciju ljudi i dobara sa tržištem (putevi i telekomunikacije);
 Kvalificirani ljudski resursi , počevši od opštinskih službenika i zaposlenih u NVO sektoru, do poduzetnika i
radnika;
 Potporne institucije koje su spospobne da planiraju i provode odgovarajuće strategije, politike i projekte
ekonomskog razvoja, na državnom, entitetskom i lokalnom nivou;
 Raspoloživost visoko kvalitetnih finansijskih i nefinansijskih usluga za poslovni razvoj, kao i odgovarajućih
mehanizama i institucija za njihovu realizaciju;
 Odgovarajuće javne službe, uključujući obrazovanje i zdravstvo; i
 Podsticanje poduzetništva.
Na osnovu elemenata koji opisuju povoljno okruženje i na osnovu trenutnih slabosti ovoga regiona, u okviru
Programa je izrađen jedan sveobuhvatan i integrisan okvir da bi se moglo izaći u susret potrebama ovog regio na.
Uočene slabosti su sljedeće:






Slabo razvijena infrastruktura u ruralnim područjima;
Ograničen ljudski kapital, koji karakteriše neadekvatan nivo obrazovanja i obučenosti;
Neravnomjernost između sektora u smislu prevelike ovisnosti o industrijskom sektoru koji ostvaruje nisku
dodatnu vrijednost;
Slabo razvijena kultura poduzetništva, nedovoljan broj malih i srednjih preduze
ća i slabi kapaciteti za
inovacije;
Periferalna pozicija u odnosu na najvažnija tržišta i centre proizvodnje i pružanja usluga; i
Slabe institucije i društveni kapital, u smislu nepostojanja mreže kompanija, organizacija i pojedinaca, kao i
slabi kapaciteti javnog sektora za provedbu rješenja vezanih za lokalni razvoj.
S obzirom na širok dijapazon navedenih slabosti, čigledno
o
je da Program treba istovremeno razvijati ljudske,
institucionalne i fizičke kapacitete ovog regiona. Da bi se to ostvarilo, Program oporavka regiona Srebrenice (SRPP)
je osmišljen da obuhvati četiri aktivnosti, kojima će se rješavati sljedeće potrebe:




Razviti liderstvo i ojačati tehničke sposobnosti;
ojačati lokalne institucije vlasti i javne institucije;
poboljšati javne usluge, uključujući javnu infrastrukturu; i
Razviti privatni sektor u cilju stvaranja zaposlenja.
Četiri planirane aktivnosti su sljedeće:
1.
2.
3.
4.
razvoj lokalnih sposobnosti,
institucionalno jačanje,
usluge za građanstvo,
razvoj privatnog sektora.
1
Ekonomski razvoj je ovdje posmatran u najširem smislu. Program definiše ruralni ekonoski razvoj kao napore kojima se nastoji
unaprijediti ekonomsko blagostanje i kvalitet života u zajednici.
2
U pogledu alokacije sredstava, naglasak
će biti stavljen na kapitalne investicije u javnu infrastrukturu i razvoj
privatnog sektora. Kapitalna ulaganja u javnu infrastrukturu će omogućiti da Program ostvari i ekonomske i socijalne
koristi. Intervencije koje se odnose na razvoj privatnog sektora odnosiće se na potrebe privatnog sektora za rastom i
razvojem i omogućavaće nove prilike za zapošljavanje.
Provedbom ovečetiri aktivnosti UNDP namjerava promovirati principe dobre uprave, jer osnovnu prepreku
održivom ekonomskom rastu i razvoju u BiH ne predstavlja samo odsustvo ekonomskih planova i reformi, nego
odsustvo dobre uprave. Strateški planovi za privredni razvoj na entitetskom ili lokalnom nivou, strana ulaganja i
međunarodna pomoć zajedno će dovesti do uspjeha u unapređenju ekonomskog razvoja, ukoliko njima upravljaju
kompetentni lideri koji se rukovode principima dobre uprave. UNDP je prvi prihvatio, što je kasnije postalo opšte
prihvaćena činjenica, da se dobra uprava i održivi humani razvoj ne mogu odvojiti jedno od drugog, naglašavajući
značaj dobre uprave u stvaranju pozitivnog okruženja za razvoj privrede u cilju smanjenja siromaštva.
Sveukupni cilj Programa oporavka regiona Srebrenice (SRPP) je promoviranje socio-ekonomskog oporavka
multietničkih zajednica sa ojačanim strukturama lokalne vlasti. Program će se fokusirati na sljedeće očekivane
ishode:

Opštine i lokalne razvojne organizacije su u mogućnosti da planiraju i provode svoj sopstveni put održivog
humanog razvoja, kako bi se efikasno prevazišle višestruke barijere koje stoje na putu procesa smanjivanja
siromaštva.
Očekivani rezultati pomenute četiri aktivnosti su sljedeći:
1.
2.
3.
4.
Ojačane lokalne sposobnosti za participatorno planiranje i provedbu razvojnih projekata;
Povećana efikasnost u pružanju javnih usluga;
Više od 6,000 ljudi će imati koristi od poboljšanih životnih uslova; i
500 porodica ima povećana primanja.
Drugi naglasak u III (trećoj) fazi Programa biće stavljen na prenos provedbenih odgovornosti na lokalne vlasti. Ovim
prenosom odgovornosti za provedbu, Program ima namjeru da oja
ča razvoj lokalnih ljudskih i institucionalnih
kapaciteta. Takav modalitet omogućava lokalnim partnerima da povećaju svoje kompetencije prilikom provedbe
kompleksnih razvojnih intervencija uz pomoć UNDP -a, kojiće obezbjeđivati mentorske usluge i usluge
podučavanja. Ovakav modalitet takođe vodi i do povećanja lokalnog vlasništva nad provedbom Programa.
Treće, program prepoznaje činjenicu da razvoj može biti uspješan jedino ukoliko pruži dodatnu vrijednost
ekonomskom razvoju i socijalnim politikama koje đuju
izra i
realizuju entitetske i državne vlasti. Međutim, u
kontekstu BiH, ovo je izuzetno teško postići jer takve politike ili ne postoje, ili su nedovoljno razvijene usljed slabog
planiranja ili zbog nedostatka kapaciteta za realizaciju politika i strategija. Program će omogućiti da lokalni partneri
prime adekvatan nivo pomoći da bi bili u stanju da uspješnije nastupaju na višim nivoima vlasti i osiguraju sinergije
postojećih politika.
3
1. Strategija
U ovoj novoj fazi, Program je morao da promijeni svoju strategiju i metodologiju i da iz uloge snabdjevača resursima
preuzme ulogu savjetodavca, povećavajući nivo prenosa znanja i pripremajući se za konačno zatvranje Programa.
Program namjerava da se istovremeno pozabavi problemom smanjenja siromaštva kao i razvojem lokalnih
kapaciteta 2, putem integriranog pristupa. Problem siromaštva će se sagledavati kroz sve njegove
multidimenzionalne aspekte. Fokus treće faze Programa biće stavljen na lokalni privredni razvoj. Program će
obuhvatati sve intervencije u razvoj privatnog sektora, infrastrukture i javnih usluga. Centralni fokus svih
programskih inicijativa je uključivanje konsultativnih mehanizama i mehanizama “učenja kroz rad” , što predstavlja
dobru praksu lokalnog razvoja radi efikasne promocije dobre uprave,
čanjja
a civilnog društva i unapre
đenj a
tehničke efikasnosti opštinskih službi. Program će takođe obratiti pažnju na prevenciju konflikata. Sve intervencije
biće pažljivo planirane kako bi se izbjeglo povećanje napetosti između različitih zajednica u regionu.
Program oporavka regiona Srebrenice (SRPP) je program regionalnog razvoja (Area-Based Development -ABD) . Kao
jedan od razvojnih modaliteta koje koristi UNDP, program regionalnog razvoja može biti definisan kao:
“usmjeravanje aktivnosti na odre
đena geografska područja u zemlji koja karakteriše neki poseban i kompleksan
razvojni problem, primjenom integrisanog, inkluzivnog, participatornog i fleksibilnog pristupa.” ABD pristup je
“integrisan,” u smislu da se nekom odre
đenom problemu u regionu pristupa na holističan način , u potpunosti
uzimajući u obzir i koristeći prednosti kompleksnih uzajamnih odnosa između svih aktera u tom regionu. Čak i kada
je neki problem specifičan samo za određeni sektor, njegovo rješavanje uz pomoć ABD pristupa z nači da će se
problem rješavati kroz međusektorski i višesektorski pristup. “Inkluzivni” aspekt ovog pristupa polazi od činjenice da
su aktivnosti usmjerene na “zajednice” a ne na određene ciljne grupe u okviru tih zajednica, iako su možda neke
zajednice odabrane upravo stoga što u njima postoji ve
ći broj nekih ugroženih grupacija . Usmjeravanje aktivnosti
na čitave zajednice čini ABD pristup ne -diskriminatornim. I na kraju, ABD pristup je “participatoran,” utoliko što
uspješno razrješavanje nekog problema zahtijeva uključenost i partiipaciju svih zainteresovanih strana iz regiona u
rješavanje konkretnog problema (UNDP Supporting Capacity for Integrated Local Development, Practice Note, 2007 i
UNDP/RBEC, 2003).
1.1 Planirani rezultati programa (output) i aktivnosti
Kao što je već rečeno, Program je dizajniran da p ostigne koceptualnu i operativnu sinergiju izme
đu privrednog
razvoja i razvoja kapaciteta. Programske intervencije biće implementirane na takav na
čin da se razvoj lokalnih
kapaciteta i smanjenje siromaštva rješavaju istovremeno i u sinergiji. Program je dizajniran u cilju ostvarivanja
sljedećeg planiranog učinka:

Opštine i lokalne razvojne organizacije su u mogućnosti da planiraju i provode svoj sopstveni put održivog
humanog razvoja, kako bi se efikasno prevazišle višestruke barijere koje stoje na putu procesa smanjivanja
siromaštva.
Uravnotežen strateški plan, kojiće uzimati u obzir razne elemente potrebne za ostvarivanje održivog lokalnog
privrednog razvoja, kao što je to objašnjeno u dijelu 3.1, biće implementiran kroz četiri aktivnosti:
1.
2.
3.
4.
Razvoj lokalnih sposobnosti;
Institucionalno jačanje;
Usluge za građanstvo; i
Razvoj privatnog sektora.
Rezultati pomenutih aktivnosti su sljedeći:
2
UNDP definiše kapacitet kao “sposobnost pojedinaca, institucija i društava da na održiv na čin obavljaju svoje funkcije, rješavaju
probleme, određuju i ostvaruju svoje ciljeve.” Razvoj kapaciteta je, stoga, proces u toku kojeg se ove sposobnosti s vremenom
stiču, jačaju, prilagođavaju i održavaju.
4
1.
2.
3.
4.
Ojačane lokalne sposobnosti za participatorno planiranje prioriteta i provedbu razvojnih projekata;
Poboljšani poslovni procesi u opštini
Poboljšani uslovi za život u ruralnim područjima; i
Jačanje kapaciteta privatnog sektora za dalji rast i kreiranje novih radnih mjesta.
1.2 Privredni razvoj
Pitanje lokalnog privrednog razvoja biće rješavano kroz intervencije provođene u javnom i civilnom sektoru, kojima
će se povećati konkurentnost, podsticati poduzetništvo i generirati nova radna mjesta. Prilikom alokacije sredstava,
naglasak će biti stavljen na kapitalne investicije u javnu infrastrukturu i razvoj privatnog sektora. Kapitalna ulaganja
u javnu infrastrukturu će omogućiti da program ostvari i ekonomske i socijalne koristi. Intervencije koje se odnose
na razvoj privatnog sektora odnosiće se na potrebe privatnog sektora za rastom i razvojem i pružanjem novih prilika
za zapošljavanje.
Da bi se mogle osmisliti ove intervencije, u okviru programa je izvršena procjena trenutnih slabosti u pogledu
privrednog razvoja ovog regiona, koje su upoređene sa elementima koji karakterišu okruženje pogodno za privredni
razvoj. Slika 2 prikazuje procijenjene slabosti ovog regiona, aktivnosti koje
će UNDP preduzeti i karakteristike
povoljnog okruženja za privredni razvoj.
Slika 2: Programske aktivnosti koje se odnose na privredni razvoj
UNDP AKTIVNOSTI
OGRANIČENJA
- Ograničeni ljudski potencijali,
koje karakterizira nizak
obrazovni nivo i nivo potrebne
obuke
-Nedovoljno razvijene institucije i
društveni potencijal u smislu
nepostojanja poslovnih mreža,
organizacija i pojedinaca te slabi
sektorski kapaciteti za
sprovodjenje lokalnih razvojnih
rjesenja.
OKRUŽENJE POVOLJNO ZA
PRIVREDNI RAZVOJ
Razvoji liderskih i tehničkih
sposobnosti
Jačanje lokalnih vlasti i
javnih institucija
- Loša infrastruktura u seoskim
područjima.
- Nizak nivo preduzetničke
kulture, nedovoljan broj malih i
srednjih preduzeća i slabi
potencijali za inoviranje
Unaprjedjenje javnih usluga
uključujuči i javnu
infrastrukturu
- Regija na periferiji ključnih
tržišta, proizvodnje i servisnih
centara
- Sektorska neravnoteža u smislu
prevelike zavisnosti od
industrijskog sektora sa malom
dodanom vrijednosti
Razvoj privatnog sektora za
održivi razvoj
- Kvalifikovani ljudski kadrovi,
počev od uposlenika opština i NVOa, pa do privrednika i radnika
-Kooperativne institucije sposobne
da planiraju i sprovode pogodne
državne, entitetske i lokalne
strategije, politike i projekte
ekonomskog razvoja
- Adekvatne javne usluge,
uključujući obrazovanje i zdravstvo
- Adekvatna javna infrastruktura u
cilju obezbjedjenja povoljnih uslova
za proizvodnju (struja i voda) i
dobre komunikacije ljudi i roba sa
tržištem (putevi i
telekomunikacije).
- Dostupnost visoko kvalitetnih
finansijskih i nefinansijskih usluga
za razvoj poduzetništva kao i
primjereni mehanizmi i institucije
za sprovodjenje
- Poticaj poduzetništvu
5
1.3 Razvoj lokalnih kapaciteta
Privatni sektor predstavlja osnovni pogon privrednog razvoja. Njemu je, đutim,
me
još uvijek potrebna podrška
javnog i civilnog sektora da bi se stvorilo povoljno okruženje za održivi razvoj privatnog sektora i provedbu
intervencija za podršku razvoju u posebnim lancima vrijednosti koji imaju potencijala da se razvijaju. Druga uloga
javnog sektora i sektora civilnog društva je u preraspodjeli bogatstva stvorenog u privatnom sektoru, kroz
obezbjeđenje subvencioniranih usluga, kao što su obrazovanje, zdravstvene usluge, prijevoz i javna infrastruktura,
što takođe doprinosi stvaranju pogodnog okruženja za razvoj privatnog sektora.
Da bi se ostvarili ovi ciljevi, kapaciteti javnog i civilnog sektora moraju biti dovoljno razvijeni. Postojeći lokalni
kapaciteti su trenutno još uvijek ograničeni da bi efikasno i efektivno pružali potrebnu podršku r azvoju privatnog
sektora i provodili razvojne projekte. Nadalje, kapaciteti su bili uglavnom
čani uja
oblasti pružanja usluga
građanstvu. S obzirom da se neke odgovornosti u stvaranju pogodnog okruženja za privredni razvoj nalaze na
državnom i entitetskom nivou, treba čati
ja kapacitete lokalnih interesnih strana u oblasti zagovaranja
ideja na
državnom i entitetskom nivou, kao i u integrisanju lokalnih rješenja u kontekst intervencija na području čitave
države.
SRRP je identificirao sljedećih šest ključnih funkcionalnih 3 i tri tehnička kapaciteta koje treba još više ojačati:
 Angažiranje javnosti;
 Procjena situacije;
 Izrada politika i strategija;
 Izrada budžeta;
 Menadžment i implementacija, uključujući podnošenje izvještaja; i
 Praćenje (monitoring) i evaluacija.
U pogledu tehničkih kapaciteta, Program je identificirao sljedeće važne kapacitete:
 Korištenje vanjskih usluga (outsourcing), uključujući javno-privatna partnerstva;
 Razvoj MMSP; i
 Tehnike za razvoj poljoprivrede.
Oni lokalni kapaciteti za koje je utvr
đeno da im je potreban dalji razvoj biće rješavani u okviru razvoja ljudskih i
institucionalnih kapaciteta. Razvoj lokalnih kapaciteta je moguć jedino ukoliko se i ljuds ke i institucionalne slabosti
rješavaju istovremeno, jer institucije treba mijenjati da bi se pružila mogu
ćnost i motivisali pojedinci za učenje i
primjenjivanje novih vještina, kao i da bi se unaprijedili poslovni procesi. UNDP će pripremiti čitav paket formalnih
obuka da bi se rješavale potrebe u pogledu kapaciteta. Time će se takođe ojačati lokalne institucije od opština do
zdravstvenih centara da bi se unaprijedila njihova efikasnost, efektivnost, transparentnost i odgovornost.
Ukupnu odgovornost za implementaciju programa u toku tre
će faze i dalje će imati UNDP. To znači da će UNDP i
dalje nastaviti sa osmišljavanjem i implementiranjem aktivnosti, uz podršku njegovih lokalnih partnera, od
opštinskih vlasti, do lokalnih organizacija civilnog društva uklju
čenih u razvojne aktivnosti. Međutim, da bi se
osigurala održivost implementiranih aktivnosti i dugoročan razvoj regiona ,od ključnog je značaja da se i dalje jačaju
lokalni kapaciteti, tako da lokalni partneri mogu preuzeti punu odgovornost za razvoj regiona i postati manje ovisni
o pomoći koju pružaju međunarodne razvojne organizacije i donatori.
1.4 Razvoj privatnog sektora
Lokalni privredni razvoj mogu
ć je jedino ukoliko je razvijen privatni sektor, jer on predstavlja osnovni pogon
privrednog razvoja. Opšti pristup UNDP-a razvoju privatnog sektora zasniva se na modelu lanca vrijednosti.
Intervencije su planirane tako se pruži direktna podrška mikro, malim i srednjim preduze
ćima (MMSP) i lokalnim
poljoprivrednim proizvođačima u unapređenju njihovog poslovanja, i indirektno podrže lokalni poduzetnici i
proizvođači jačanjem pomoćnih usluga u lancu vrijednosti.
3
Funkcionalni kapaciteti su definirani kao kapaciteti neophodni za uspješno kreiranje i upravljanje politikama, legislativom,
strategijama i programima.
6
U svom pristupu razvoju privatnog sektora, programski okvir
će uključivati čitav niz aktivnosti kojima će se
zadovoljiti potreba za jačanjem konkurentnosti postojećih lokalnih kompanija i proizvođača, ali i pružati podrška
uspostavljanju novih preduzeća i direktnim ul aganjima. Tri krajnje ciljne grupe kojima
će biti pružena pomoć:
postojeća mikro, mala i srednja preduzeća (MMSP); poljoprivredni proizvođači; tek osnovana preduzeća. Svaka ciljna
grupa zahtijeva posebnu vrstu pomoći. Putem svoje podrške mikro, malim i sre dnjim preduzećima, program ima
namjeru da poveća njihovu konkurentnost na domaćem i svjetskom tržištu i da umanji njihovu osjetljivost na
vanjske stresove kao što je, na primjer, trenutna ekonomska kriza. S obzirom da je poljoprivreda i dalje jedan od
osnovnih izvora prihoda za porodice u ruralnim područjima ovog regiona, ovaj program će im pomoći da povećaju
svoje proizvodne kapacitete na taj na
čin što će im povećati produktivnost i pripremiti ih za dostizanje standarda
Evropske unije. Poduzetništvo treba biti stimulirano zato što
će novoosnovane kompanije u kratkoročnom i
srednjoročnom periodu biti osnovni izvor novih radnih mjesta, s obzirom na trenutno tržište mikro, malih i srednjih
preduzeća.
Čak i ako svaka ciljna grupa bude zahtijevala posebne intervencije, sveukupni ciljevi ovih intervencija su zajednički i
u skladu sa modelom lanca vrijednosti koji ima za cilj unapređenje:




tehnoloških i menadžerskih kompetencija radi povećanja konkurentnosti;
obezbjeđenja ulaznih vrijednosti;
procjene tržišta; i
pristupa kvalitetnim uslugama za podršku.
Kada je god to moguće, Program će oportunistički pružati pomoć sektorima ili pojedinačnim proizvođačima što će
dodatno uvećati vrijednost lokalnih proizvoda. Program će nastojati da ostvari minimalnu sinergiju sa UNDP-ovim
projektom Lanci vrijednosti za zapošljavanje, jerće se time omogućiti da Program proširi svoj geografski domet na
taj način što će rješavati pitanja koja se odnose na oba entiteta i čitavu državu.
Naglasak koji je u okviru Programa dat razvoju privatnog sektora je od ključnog značaja, ne samo da bi se povećale
mogućnosti zapošljavanja, već da bi se na indirektan način povećali kapaciteti opština da preuzmu obaveze u
pogledu razvoja ovog regiona. Povećanje ovih kapaciteta odnosi se na ljudske resurse, institucionalne i finansijske
kapacitete. Opštinski prihodi sastoje se od transfera sredstava sa nivoa entitetskih vlada, u vidu preraspodjele
državnih prihoda od indirektnih poreza i direktnih prihoda iz poreza na imovinu, poreza na čli ni dohodak i naknada
za korištenje prirodnih resursa. Lokalni privredni razvoj će, prema tome, imati direktan uticaj na opštinske prihode u
vidu prikupljanja sredstava od poreza na imovinu i poreza na lični dohodak, kao i inidrektni uticaj, putem entitets kih
transfera sredstava od indirektnih poreza. Ne očekuje se da će privredni razvoj imati velikog uticaja na opštinske
prihode u pogledu sredstava prikupljenih od naknada za korištenje prirodnih resursa, jer se ne čoekuje da će u
narednim godinama doći do njihovog drastičnog porasta. Na ovaj način će opštinske vlasti imati veće mogućnosti
da unaprijede svoje kapacitete i usluge, i da u svom razvoju budu sve manje o vanjskoj pomoći.
1.5 Sinergije, koordinacija i saradnja
Kao što je to izneseno u poslednjem dokumentu Procjene razvojnih rezultata UNDP BIH-a i posljednjoj eksternoj
evaluaciji UNDP SRPP-a, Program će morati povećati pomoć lokalnim vlastima u koordiniranju razvojnih aktivnosti
na lokalnom nivou i preuzeti istaknutiju ulogu u lokalnoj sprovedbi entitetskih i državnih razvojnih politika. Takođe
će biti ojačana saradnju sa drugim UNDP projektima, kao i projektima realizovanim od strane drugih razvojnih
agencija. U ovom dijelu predstavićemo sinergije sa drugim UNDP projektima koje će biti uspostavljene u okviru
Programa, kao i sa projektima koje provode druge razvojne agencije na državnom i lokalnom nivou.
1.5.1 Sinergije u okviru Programa
Kao što je ranije re
čeno, osnovnu pogonsku snagu u implementaciji Programa predstavljaće ekonomski razvoj,
odnosno kreiranje omogućujuće sredine za ekonomski razvoj. Da bi se to postiglo, Program će ostvariti jake
7
sinergije između četiri programske aktivnosti. Kao posljedica toga, socijalnim projektima će biti dat manji značaj pri
alokaciji sredstava. Međutim, izvjesna pomoć za podršku manjim socijalnim projektima će ipak biti na raspolaganju.
Ovaj socijalni aspekt u alokaciji donatorskih sredstava u okviru lokalnih projekata za ekonomski razvoj, kao što je
SRRP, predstavlja jednu od slabosti ove vrste pristupa jer nepažljiva primjena participatornih mehanizama u
identifikaciji intervencija u ovakvim okolnostima rezultira time da su agencije uvučene u finansiranje dugih "šoping
lista" koje ovakvi procesi proizvedu.
U III (trećoj) fazi, i to se odnosi na većinu intervencija, biće potrebno vrlo jasno definisati dobit ekonomskog razvoja
da bi se izvršila procjena relevantnosti poduzetih intervencija za unapre
đenje
okruženja za ekonomski razvoj.
Nadalje, podrška projektima biće uslovljena na taj način što će lokalni partneri morati da pokažu predanost, ne samo
u finansijskom pogledu, već i u pogledu njihovog učešća u pripremi samih intervencija.
1.5.2 Sinergije unutar UNDP-a BiH
UNDP BiH će obezbijediti visok nivo sinergija između Programa oporavka regiona Srebrenice (SRPP-a) i drugih
projekata koje provodi UNDP. Ove sinergije ostvarivaće se na različitim nivoima, odnosno:
 Razvoj kapaciteta i demokratske uprave;
 Javne usluge;
 Privredni razvoj i razvoj privatnog sektora;
 Okoliš; i
 ostala pitanja zajednička za sve oblasti, kao što je gender (ravnopravnost spolova).
Što se tiče razvoja kapaciteta i demokratske uprave, Program će uglavnom sarađivati sa proje ktom Sistem treninga
za lokalnu upravu u BiH (Municipal Training System Project-MTS). Ovaj projekat ima za cilj razvoj i institucionalizaciju
održivog modela obuke opštinskih službenika kako bi se unaprijedio kvalitet usluga koje se pružaju gra
đanima. Da
bi se identifikovale potrebe za obukom zaposlenih u lokalnoj upravi i pomoglo razvoju strateškog modela za
buduće obuke, izvršena je procjena osnovnih potreba za obukom u 40 opština u BiH, kojom je bilo obuhva
ćeno
više od 1300 zaposlenih u lokalnoj upravi. Rezultati ove procjene bi
će pretočeni u dvije sveobuhvatne entitetske
strategije obuke, kojima će se identificirati prioritetne potrebe za obukom i postojeći nedostaci u pogledu
kapaciteta lokalne administracije. Strategije obuke će takođe pomoći da se identifikuje ostala podrška potrebna za
provedbu programa obuke, kao što je to odre
đeno u strateškim dokumentima. Ovo nadalje može rezultirati
stvaranjem novih struktura ili barem unapređenjem postojećih institucionalnih rješenja. Okvir MTS projekta takođe
predviđa izradu i pružanje prioritetnih programa obuke, zasnovanih na potrebama koje su identificirane
osnovnom procjenom, da bi se moglo hitno odgovoriti na bilo koje urgentne potrebe uposlenika u lokalnoj upravi u
pogledu razvoja kapaciteta. Projekat, nadalje, poziva na jačanje uloge i kapaciteta opštinskih službenika koji se
bave upravljanjem ljudskim resursima, posebno u oblasti razvoja ljudskih resursa i obuke. Ovo će pomoći da se
osigura da se osnovne funkcije u oblasti obuke na adekvatan način ugrade na opštinskom nivou. MTS projekat neće
biti provođen u tri opštine koje pokriva ovaj Program. Međutim, Program oporavka regiona Srebrenice (SRPP) će
koristiti elemente metodologije i programa obuke koji su razvijeni u okviru MTS projekta, da bi se osiguralo da ne
dođe do dupliciranja aktivnosti ova dva projekta.
Program će jačati sinergije sa projektom Lanci vrijednosti za zapošljavanje, finansiranog od strane vlade Holandije.
Cilj ovog projekta je da unaprijedi uslove za život ljudi u Bosni i Hercegovini, a posebno u širem regionu Sarajeva,
proizvodnjom novih vrijednosti, otvaranjem prilika za zapošljavanje i sticanje prihoda, kao i očuvanjem postojećih.
Predloženi modalitet predstavlja podršku izradi novih lanaca dodatne vrijednosti, kao i jačanje postojećih u oblasti
poljoprivrede i njoj srodne industrije prerade hrane, a posebno: proizvodnje voća, prerade mlijeka i diverzifikacije
ponude povrća. Uz podršku BiH vlasti, konkretno: Ureda za veterinarstvo Bosne i Hercegovine, Agencije za sigurnost
hrane BiH, Instituta za standardizaciju, Agencije za promociju izvoza kao i opštinskih vlasti koji će primiti pomoć za
razvoj kapaciteta, biće omogućeno malim i srednjim preduzećima (MSP) da uvećaju svoju domaću i izvoznu tržišnu
razmjenu, proizvodnju i zaposlenost. Nadalje, ovim
će biti ponuđen meh
anizam uz pomo
ć kojeg će m ikroproizvođači (oni koji snabdijevaju MSP; npr. pojedinačni farmeri) moći povećati svoje učešće u privrednim
aktivnostima. Kroz ovu simbiotičku vezu između MSP i mikro -proizvođača, biće povećani prihodi i zaposlenost, a
istovremeno smanjeno siromaštvo.
Program će takođe obezbijediti da najbolja iskustva iz prakse drugih lokalnih razvojnih inicijativa, kao što su to npr.
Razvojni program gornjedrinskog podru
čja i projekat Zbližavanje zajednica kroz smanjenje siromaštva, budu
inkorporirana u provedbu aktivnosti ovog Programa. Razvojni program gornjedrinskog područja (UDRDP) je, kao i
SRRP, razvojni projekat usmjeren na određeni region. U okviru njega se provode slične intervencije kao u drugoj fazi
8
SRRP-a. U toku implementacije tog projekta stečena su korisna iskustva i SRRP će ih iskoristiti na najbolji način u toku
provedbe svoje treće faze. Projekat UDRDP je bio inovativan u pogledu načina na koji je pristupio r azvoju privatnog
sektora i izgradnji lokalnih kapaciteta. Projekat Zbližavanje zajednica kroz smanjenje siromaštva takođe predstavlja
projekat lokalnog razvoja. Što se tiče projekta UDRDP-a SRRP će osigurati da se uzajamno razmijene naučene lekcije.
U pogledu zaštite okoline, planirano je da po
četkom novembra ove godine Ured UNDP-a za BiH i Program SRRP
započnu sa jednim zajedničkim projektom. Projekat proizvodnje energije iz biomase kao podrška zapošljavanju i
Energetska sigurnost u Bosni i Hercegovini je projekat kojeg finansira UN Globalni fond za zaštitu okoliša (GEF).
Predloženi projekat će povećati lokalno iskustvo i svijest o energiji biomase , čime će se uspostaviti čvrsti temelji da
se ova pitanja dalje rješavaju u kontekstu širih inicijativa u pogledu bavljenja politikama i legislativom u oblasti
energije, šumarstva i poduzetništva. Projekat će realizovati 20 manjih projekata koji se odnose na energiju biomase,
u školama i javnim ustanovama u opštinama Srebrenica, Bratunac i Milići.
U pogledu javnih usluga, Programće sarađivati sa projektima kao što su projekti koji se bave HIV/AIDS-om i
tuberkulozom, da bi se unaprijedile zdravstvene usluge u ovim oblastima. Posebna pažnja biće usmjerena na
tuberkulozu, jer noviji izvještaji iz lokalnih vanbolničkih klinika ukazuju na stalni porast broja slučajeva tuberkuloze.
Ukoliko bude moguće, razviće se i sinergija sa MDGF projektom 'Kultura za razvoj'. Ovaj projekat će kroz otvaranje
javnog poziva za dostavljanje projektnih prijedloga pružiti mogućnost opštinama da predlože projekte kojiće
promovisati kulturu, kao i povećati šanse za zapošljavanje.
1.5.3 Saradnja sa drugim projektima i mehanizmi za koordinaciju
Postoji jedno ograničenje s kojim se suočava svaki pristup razvoju zasnovan na određenom području, a to je njegov
geografski pristup. U tom smislu, javljaju se teškoće u pogledu rada sa tržištem koje je se sve manje može geografski
zaokružiti, na primjer u pogledu načina na koji je organizovan privatni sektor (npr. lanac vrijednosti). Za Program bi
bilo od suštinske važnosti da snažno sarađuje i integrira svoje intervencije sa intervencijama koje se provode širom
zemlje. To će biti od ključnog značaja pri kreiranju povoljnog okruženja i jačanju specifičnih lanaca vrijednosti. Ovi
napori neće biti ograničeni samo na razvoj privatnog sektora, već će se odnositi i na intervencije u pogledu razvoja
kapaciteta i lokalne uprave.
U tom smislu, UNDPće naglasiti svoju ulogu koordinatora razvojnih aktivnosti kroz uspostavljanje mehanizama
koordinacije i organizaciju kvartalnih tematskih sastanaka. Ovi koordinacioni sastanci pokriva
će čitavo ciljno
područje i neće biti organizirani od opštine do opštine. Ovim će se osigurati konzistentnost ekonomskog razvoja
između sve tri ciljne opštine.
U pogledu svog rada sa lokalnom administracijom, UNDP SRRP će graditi sinergije sa projektom Upravne
odgovornosti (GAP), kojeg finansiraju USAID, SIDA i vlada Holandije. Projekat upravne odgovornosti provodi svoje
aktivnosti u opštini Srebrenica. Biće organizovani redovni sastanci između UNDP-a, SRRP-a, GAP-a i načelnika
Srebrenice, na kojimaće se diskutovati o napretku u realizaciji koji se odnosi na razvoj opštinskih kapaciteta.
Zamjenik načelnika Srebrenice imenovan je da ispred opštine bude centralna tačka saradnje sa GAP-om. SRRP će s
njim održavati redovne sastanke na kojima
će se iznositi ažurirane informacije i razmatrati načini na koji se oba
projekta mogu uzajamno dopunjavati. Konzistentnost u pristupu razvoju kapaciteta izme
đu GAP-a i UNDP-a biće
osigurana ne samo u Srebrenici, već i u opštinama Bratunac i Milići gdje GAP nema aktivnosti.
Kao što je re
čeno u opisu aktivnosti 4, Program će pružiti podršku opštinama Srebrenica, Bratunac i Milići u
uspostavljanju odbora za koordinaciju poljoprivrednog razvoja. U njegovom radu će UNDP imati u početku vodeću
ulogu, kojuće kasnije prenijeti na opštine. Ovaj koordinacioni odborće omogućiti opštinama da unaprijede
koordinaciju između različitih agencija koje su aktivne u provođenju aktivnosti na razvoju poljoprivrede, kao što su
USAID i SIDA, kroz njihove FARMA projekte, zatim Caritas, Cooperazione Italiana i JICA. Ova koordinacija je od
ključnog značaja jer će mnoge agencije provoditi projekte u sličnim poljoprivrednim podsektorima. S obzirom da
njihovi pristupi realizacije ne moraju biti čni,
sli moglo bi doći do negativnih uticaja na projekte, ukoliko se
koordinacija na vrijeme dobro ne isplanira. Biće uspostavljena koordinacija sa inicijativama na državnom i
entitetskom nivou, odnosno projektima koji se provode u drugim regionima Bosne i Herzegovine, da bi se izgradile
sinergije, razmjenjivala najbolja iskustva iz prakse i proširio pristup tržištu lokalnim proizvođačima . Program će se
9
takođe nadograđivati uz pomoć iskustava stečenih u okviru drugih projekata uključenih u lance dodatne vrijednosti,
kao što su USAID CCA i IFAD.
Ministarstvo poljoprivrede Republike Srpske planira svoje aktivnosti u ovom regionu kroz IFAD-ov projekat ruralnog
razvoja, kao i uz pomoć sredstava iz Razvojnog fonda Republike Srpske za istočnu Bosnu. Ovo ministarstvo je izradilo
projekat kojim bi se dalje unaprijedili podsektori mljekarstva i voćarstva . U pripremi projektnog prijedloga UNDP je
odigrao ključnu ulogu , i dogovoreno je da ukoliko Parlament RS bude odobrio korištenje sredstava iz Razvojnog
fonda RS,biće potpisan Memorandum o razumijevanju, kojim će se potvrditi provedba zajedničkog projekta u formi
paralelnog finansiranja. Planirani budžet za ovaj projekat je 5,000,000 KM a odnosi se na period od četiri godine.
Posebna pažnja će se obratiti na koordinaciju aktivnosti sa projektom FIRMA, finansiranim od strane USAID/SIDA.
Krajnji cilj projekta FIRMA je povećanje stalnog ekonomskog rasta i zaposlenosti u tri sektora (prerada drveta,
turizam i proizvodnja/prerada lakih metala) povećanjem konkurentnosti malih i srednjih preduzeća u BiH. U okviru
projekta biće pružena pomoć u sljedećim oblastima:





unapređenje proizvoda;
povećanje produktivnosti preduzeća;
veze sa tržištem;
pristup finansijskim sredstvima; i
politika preduzeća.
S obzirom da drvoprera
đivački sektor u ovom regionu predstavlja sektor sa evidentnim potencijalom za razvoj ,
Program će osigurati da lokalna preduzeća imaju koristi od projekta FIRMA tako što će organizirati redovne sastanke
između UNDP-a i partnera koji će implementirati projekat FIRMA (potpisnikom ugovora).
Program će takođe nastojati da ostvari maksimalne sinergije i saradnju sa komercijalnim i razvojnim bankama. UNDP
je već uspješno sarađivao sa ' Bosna Bank International' prilikom obezbjeđenja povoljnih kredita za proizvođače
mlijeka.BBI banka je ukupno uložila 1,000,000 KM u ovaj region. U toku su razgovori za obezbjeđivanje dalje pomoći
farmerima u okviru aktivnosti koje provodi UNDP obezbijedila dalja pomoć proizvođačima.
1.6 Mobilizacija sredstava
Kao i u I i II fazi implementacije, Program oporavka regiona Srebrenice (SRPP) će biti implementiran kao
multi’donatorski razvojni okvir. Glavni partner Pograma, kao donator, bi
će vlada Holandije . Ostali donatori su
pokazali interes da sufinansiraju Program. Dok
će vlada Holandije obezjeđivati jedan sveobuhvatan doprinos ,
očekuje se daće drugi doprinosi biti namijenjeni za specifične aktivnosti. Na primjer, vlada Federacije Bosne i
Hercegovine je pokazala interes da zajedno sa UNDP-om dalje radi na obnovi infrastrukture u povratni
čkim
područjima. Ta sredstva bi se mogla staviti na raspolaganje kroz Ugovor o zajedničkom finansiranju.
Uz to, Programće omogućiti da paralelno finansiranje od strane ostalih institucija bude dostu pno i iskorišteno na
dalju podršku aktivnosti realizovanih od strane SRRP-a. Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede je
dostavilo prijedlog projekta Razvojnom fondu Republike Srpske, radi implementacije projekta u sinergiji sa UNDPom, kojim bi se unaprijedili sektori mljekarstva i voćar stva u opštinama Srebrenica, Bratunac i Milići. Što se tiče prve
dvije faze, Programće takođe istraživati mogućnosti paralelnog finansiranja od strane opštna, naročito u pogledu
aktivnosti 3 (pogledati dio 3.8).
Lokalnim vlastima i organizacijama civilnog društva je sada omogućen pristup IPA fondovima. U okviru programa
biće pružena pomoć lokalnim zainteresiranim stranama da bi se osiguralo da IPA fondovi budu mobilizirani i
korišteni za paralelno finansiranje provedbe programskih aktivnosti. Biznis centar Srebrenica u konzorciju sa
Regionalnom savjetodavnom službom je trenutno u toku pripreme projektnog prijedloga, uz podršku UNDP-a.
Projekat će se fokusirati na poljoprivredni razvoj i usluge za poslovni razvoj. Osmišljene su aktivnosti kojeće biti u
skaldu sa III (trećom) fazom SRRP-a. Ključni fa ktor u razvoju privatnog sektora predstavlja pristup finansijskim
sredstvima. Program će obezbi jediti pomoć lokalnim uzgajivačima u formi ulaznih vrijednosti (input-a), ali
uzgajivačima će biti potrebna i dodatna finansijska sredstva za dalji razvoj aktivnosti. Kao što je već rečeno, Program
je u proteklom periodu sara
đivao sa bankom “
Bosna Bank International” (BBI). Obavljeni su razgovori sa
10
predstavnicima BBI banke o razvijanju modus operandi kojim bi se krajnjim korisnicima Programa omogućio pristup
povoljnim kreditima koje nudi BBI banka. Slični razgovori biće obavljeni i sa Investiciono-razvojnom bankom
Republike Srpske.
1.7 Povezanost sa Programom za zemlju i Okvirom razvojne pomoći Ujedinjenih nacija (UNDAF)
Opšti cilj Programa oporavka regiona Srebrenice (SRPP) je promoviranje socio-ekonomskog oporavka
multietničkih zajednica uz ojačane strukture lokalne uprave.
Planirani učinak ovog programa doprinijeće postizanju sljedećeg ishoda UNDP-ovog rada za BiH:

Opštinske vlasti, civilno društvo i privatni sektor osposobljeni da planiraju i provode inkluzivne socijalne
politike na lokalnom nivou, uključujući pružanje podrške zapošljavanju mladih.
Zauzvrat, ovo će doprinijeti postizanju sljedećeg planiranog ishoda UN-ovog Okvira razvojne pomoći :

Opštinske vlasti, građani, civilno društvo i privatni sektor sve više u mogućnosti da efikasno doprinose
planiranju i provedbi inkluzivnih socijalnih politika na lokalnom nivou.
11
2. Rezultati i okvir resursa
Planirani rezultati (outcome) UNDAF-a:
Rezultat 2.2. Opštinske vlasti, građani, civilno društvo i privatni sektor sve više u mogućnosti da efikasno doprinose planiranju i provedbi inkluzivnih socijalnih politika na lokalnom nivou.
Planirani učinak (output) UNDAF-a:
Output 2.2.4. Ojačani kapaciteti odabranih opština i lokalnih razvojnih organizacija za planiranje i provedbu politika za održivi razvoj, u cilju prevazilaženja višedimenzionalnih barijera procesu
smanjivanja siromaštva (UNDP).
Planirani ishod Programa za BiH :
Opštinske vlasti, civilno društvo i privatni sektor osposobljeni da planiraju i provode inkluzivne socijalne politike na lokalnom nivou , uključujući pružanje podrške zapošljavanju mladih.
Ključne oblasti u kojima treba postići rezultate (iz Strateškog plana za period 2008-2011):
Nacionalni prioritetni ciljevi: Strategija razvoja zemlje za period: 2009-2013, Strategija o socijalnoj inkluziji za period 2009-2013
Relevantni nacionalni MRC: MRC 1: Iskorjenjivanje siromaštva i gladi; MRC 2: Postizanje boljeg obrazovanja za sve; MRC 3: Postizanje jednakosti spolova; MRC 8: Izgradnja globalnog
partnerstva za razvoj
Strategija partnerstva:
Općinski zvaničnici, organizacije civilnog društva, privatni sektor i mediji biće blisko uključeni u provedbu aktivnosti na lokalnom nivou, kao i stvaranje i provedbu inicijativa za podizanje nivoa
svijesti i obrazovnih inicijativa.
Opštinske vlasti će pružati aktivnu podršku, u vidu formiranja i koordinacije Opštinskih upravnih odbora i usvajanjem politike i akcionih planova na nivou opština.
Opštinske vlasti će se takođe aktivno uključiti u odabrane projekte, obezbjeđujući potrebne ljudske resurse, infrastrukturu i uključuju ći se u aktivnosti izgradnje kapaciteta. Partneri iz
privatnog sektora će obezbijediti okvir za komponente privrednog razvoja.
Naziv i ID projekta: Program oporavka regiona Srebrenice III
PLANIRANI UČINCI (OUTPUTS)
CILJEVI UČINAKA (OUTPUTS)
Opštine i lokalne razvojne organizacije
sposobne za planiranje i provedbu
sopstvenog puta za održivi humani
razvoj da bi se efikasno prevazišle
multidimenzionalne barijere procesu
smanjenja siromaštva.
Osnovna odrednica (Baseline):
1. Pogledati Dodatak C u kojem je
izložena procjena kapaciteta
opština
2. Pogledati Dodatak C u kojem je
izložena procjena kapaciteta
ključnih lokalnih NVO.
3. Nizak nivo zainteresiranosti lokalnih
MMSP za usluge poslovnog razvoja
(molim pogledati dostupnu BDS
analizu tržišta).
4. Opštine i lokalne NVO su bile u
OKVIRNE AKTIVNOSTI

Razvoj lokalnih sposobnosti
ODGOVORNE STRANE
UNDP
ULAZNE VRIJEDNOSTI
(INPUTS)
Ukupno: USD 12,000,000
USD 349,601
Ojačane lokalne sposobnosti za
participatorno odredjivanje
Ciljevi:
Godina 1
1. Najmanje 5% povećanje svih pet
funkcionalnih kapaciteta.
2. Najmanje 5% povećanje svih pet
funkcionalnih kapaciteta.
3. Najmanje 15% povećanje, u prosjeku
.
4. Najmanje 300,000 USD mobilizirano,
odnosno 0% povećanje.
5. -.
6. -.
7. -.
prioriteta i provedbu razvojnih
projekata.
o
o
o
o
Tehnike za upravljanje
promjenom
Tehnike angažiranja vanjske
profesionalne pomoći
(Outsourcing)
Participatorno planiranje i
provedba razvojnih projekata
Modeli i tehnike za razvoj
12
5.
6.
7.
8.
9.
mogućnosti da mobiliziraju manje
od 300,000 USD u 2009. godini,
kroz podnošenje projektnih
prijedloga.
U toku inicijalnog perioda biće
izvršena analiza nivoa
konkurentnosti na
reprezentativnom uzorku od 20
lokalnih MMSP. Konkurentnost će
biti mjerena kroz razne finansijske
pokazatelje.
Sposobnost da se pristupi
finansijskim sredstvima za procjenu
reprezentativnog uzorka od 20
lokalnih MMSP u početnom
periodu.
Opštine još uvijek nemaju
kapaciteta da preuzmu
odgovornost za implementaciju u
skladu sa HACT.
U toku prvih devet mjeseci treće
faze Programa treba izvršiti
procjenu nivoa socijalne inkluzije.
Ekonomski rast u toku prethodne
dvije godine 0%
Indikatori:
1. Povećanje
kapaciteta
opština,
prema rezultatima procjene
2. Povećanje kapaciteta 5 klju
čnih
NVO, prema rezultatima procjene.
3. Povećanje
korištenja
usluga
poslovnog
razvoja,
prema
reprezenttaivnom uzorku od 20
lokalnih MMSP.
4. Povećanje mobilizacije resursa od
strane opština i svih NVO, na
osnovu projektnih prijedloga.
5. Povećanje konkurentnosti između
20 reprezentativnih lokalnih MMSP.
6. Povećanje u protoku novca i
sposobnosti upravljanja dugom kod
20 reprezentativnih lokalnih MMSP,
mjereno uz pomo
ć:
pokazatelja
8.
9.
-.
2% ekonomski rast.
Godina 2
1. Najmanje 10% povećanje svih pet
funkcionalnih kapaciteta.
2. Najmanje 15% povećanje svih pet
funkcionalnih kapaciteta.
3. Najmanje
25%
povećanje,
u
prosjeku.
4. Najmanje 350,000 USD mobilizirano,
odnosno 16% povećanje.
5. Najmanje
10%
povećanje,
u
prosjeku.
6. Najmanje
10%
povećanje,
u
prosjeku.
7. -.
8. Najmanje 2% poboljšanje svih
indikatora.
9. 2% ekonomski rast.
privatnog sektora.

o
o
o
o

Unaprijeđeni uslovi za život građana.
1.
o
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Godina 4
1.
Najmanje 55% povećanje svih pet
UNDP
Opštine
USD 4,152,156
UNDP
Opštine
USD 4,307,500
Tehnička
podrška
organizacionim promjenama u
opštini i procesu certifikacije za
ISO standarde
Javno-privatna partnerstva
Prostorno planiranje
Praćenje lokalnih razvojnih
indikatora
Usluge za građanstvo
o
2.
USD 1,056,283
Poboljšani poslovni procesi u opštini
radi efikasnije provedbe razvojnih
projekata i pružanja javnih usluga.
Godina 3
Najmanje 50% povećanje svih pet
funkcionalnih kapaciteta.
Najmanje 60% povećanje svih pet
funkcionalnih kapaciteta.
Najmanje
35%
povećanje,
u
prosjeku.
Najmanje 400,000 USD mobilizirano,
odnosno 33% povećanje.
Najmanje
10%
povećanje,
u
prosjeku.
Najmanje
15%
povećanje,
u
prosjeku.
-.
Najmanje 5% poboljšanje svih
indikatora.
3% ekonomski rast.
UNDP
Institucionalno jačanje
o
o

Kapitalna ulaganja u javnu
infrastrukturu
Projekti za unapređenje javnih
usluga
Mikro projekti za ruralni razvoj
Socijalni projekti
Razvoj privatnog sektora
Ojačani kapaciteti privatnog sektora
za rast i kreiranje novih radnih
mjesta.
o
o
o
o
o
o
Pružanje usluga za razvoj
poslovanja MMS preduzećima
Pružanje usluga vlasnicima
farmi
Mljekarstvo
Ovčarstvo
Voćarstvo
Diverzifikacija
malih
13
7.
8.
9.
trenutne likvidnosti (acid test);
pokrića kamata; i zaduženosti u
odnosu na vlasništvo (debt to equity
ratio), kojim se mjeri sposobnost
preduzeća da ostvare
pristup
finansijskim sredstvima. . Uspješan
prenos
odgovornosti
za
implementaciju na opštine, kod
aktivnosti 3 i 4.
Uspješan prenos odgovornosti za
implementaciju na opštine, kod
aktivnosti 3 i 4.
Određivanje nivoa unapređenja
socijalne inkluzije kroz mjerenje
indikatora
socijalne
inkluzije
zasnovano na Laeken indikatorima. 4
Nivo privrednog rasta.
PLANIRANI REZULTATI AKTIVNOSTI
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
funkcionalnih kapaciteta.
Najmanje 65% povećanje svih pet
funckionalnih kapaciteta.
Najmanje
50%
povećanje,
u
prosjeku.
Najmanje 500,000 USD mobilizirano,
odnosno 66.67% povećanje.
Najmanje
15%
povećanje,
u
prosjeku.
Najmanje 25% povećajnem u
prosjeku.
Da.
Najmanje 10% povećanje svih
indikatora.
5% ekonomski rast.
gazdinstava za siromašno a
ekonomski aktivno stanovništvo

Sveukupno rukovođenje
Transparentna i efikasna
implementacija Programa SRRP
KRITERIJ KVALITETA
OKVIRNE PODAKTIVNOSTI
USD 2,134,460
ODGOVORNE
STRANE
ULAZNE VRIJEDNOSTI
(INPUTS)
Aktivnost 1 `– Razvoj lokalnih kapaciteta
1.
Ojačane lokalne sposobnosti za
participatorno odredjivanje
prioriteta i provedbu razvojnih
projekata. .
Kvalitet projektnih prijedloga koje su
pripremile opštine ili lokalne akcione
grupe povećan za 30%.
Kvalitet monitoringa nad projektima od
strane opštinskih vlasti ili lokalnih
akcionih grupa povećan za 30%.
Kvalitet u izvještavanju opštinskih vlasti ili
lokalnih akcionih grupa povećan za 30%.
Kvalitet participatornih procesa pove
ćan
za 30%.
1.1
Upravljanje promjenom;
1.2
Angažiranje vanjske
profesionalne pomoći
(Outsourcing);
1.3
Participatorno planiranje i
1.4
Razvoj privatnog sektora.
provedba razvojnih projekata; i
UNDP
USD 349,601
Konsultantske usluge
UNDP tehnički eksperti
UNDP koordinator
Putovanja
IT oprema
Vozilo
Prostorije i administracija
Kvalitet nabavke profesonalnih usluga
uvećan za 15%.
Znanje 15 opštinskih službenika u oblasti
upravljanja promjenom uvećano za 30%.
Laeken indikatori izrađeni su radi mjerenja socijalne isključenosti. Njima se, međutim, ne iskazuju sve dimenzije od značaja za socijalnu isključenost. Stoga se koriste i dodatni indikatori, koji uzimaju u obzir i druge
dimenzije isključenosti, kao što su uskraćivanje prava i učešće u zajednici.
4
14
Kvalitet opštinskih strategija za razvoj
privatnog sektora uvećan za 40%.
Kvalitet opštinskih politika/projekata za
razvoj privatnog sektora uvećan za 40%.
Aktivnost 2 – – Institucionalno jačanje
1. Poboljšani poslovni procesi u
općini.
Nivo efikasnosti
povećan za 15%.
poslovnih
procesa
organizacijskim promjenama u
ISO standard održavan i u 2011 i 2012.
godini.
Nivo zadovoljstva đana
gra
uslugama uvećan za 20%.
2.1 Tehnička podrška
javnim
Raspoloživost podataka u općini uvećana
za 20%.
UNDP
USD 1,056,283
Konsultantske usluge
UNDP tehnički ekspert
UNDP koordinator
Putovanja
IT oprema
Vozilo
Prostorije i administracija
općini i procesu certifikacije za
ISO standarde kvaliteta;
2.2 Javno-privatna partnerstva;
2.3 Prostorno planiranje; i
2.4. Praćenje lokalnih razvojnih
indikatora.
Tačnost podataka s kojima opština
raspolaže uvećana za 20%.
Aktivnost 3 – Usluge za stanovništvo
1.
Unaprijeđeni uslovi života u
ruralnim područjima
Najmanje 2,000 ljudi ima
će koristi od
unapređenja infrastrukture do decembra
2012. godine
Najmanje 4,000 ljudi ima
će koristi od
unapređenja načina pružanje javnih
usluga do decembra 2012. godine
Najmanje 2,000 ljudi ima
će koristi od
unapređenja oslova života u ruralnim
područjima do decembra 2012. godine
3.1 Kapitalna ulaganja u
infrastrukturu;
3.2 Projekti za unapređenje javnih
usluga;
3.3 Mikroprojekti za razvoj seoskih
područja; i
3.4 Socijalni projekti.
UNDP
Opštine
USD 4,152,156
Konsultantske usluge
Građevinski radovi
Nabavka dobara
UNDP tehnički eksperti
UNDP koordinator
Putovanja
IT oprema
Vozilo
Prostorije i administracija
15
Aktivnost 4 – Razvoj privatnog sektora
1.
Ojačani kapaciteti privatnog
sektora za rast i kreiranje novih
radnih mjesta.
Najmanje 10 vode
ćih MMSP dostiglo
godišnju stopu rasta od 10% do
decembra 2012. godine.
Kreirano najmanje 100 novih radnih
mjesta putem podrške novoformiranim
preduzećima do decembra 2012. godine
Kreirano najmanje 50 radnih mjesta
direktnim ulaganjem do decembra 2012.
godine.
Poljoprivredna
proizvodnja
u
podsektorima sa potencijalom za dalji rast
uvećana za 15%.
4.1 Pružanje usluga za razvoj
poslovanja MMS preduzećima;
4.2 Pružanje usluga vlasnicima farmi;
4.3 Mljekarstvo;
4.4 Ovčarstvo;
4.5 Voćarstvo; i
4.6 Projekti diverzifikacije malih
gazdinstava
siromašnog,
a
ekonomski aktivnog stanovništva
UNDP
Opštine
USD 4,307,500
Konsultantske usluge
Nabavka dobara i stoke
UNDP tehnički eksperti
UNDP koordinator
Putovanja
IT oprema
Vozilo
Prostorije i administracija
Prosječna produktivnost u podsektorima
koji imaju potencijal za dalji rast uve
ćana
za 15%.
Prosječan prihod
povećan za 15%.
150
gazdinstava
Najmanje 200 porodica sa niskim
primanjima ima primanja jednaka ili viša
od minimalnog dohotka odre
đenog za
BiH prema MRC.
Aktivnost 5 – Sveukupno rukovođenje
Programom
Transparentna i efikasna implementacija
Programa SRRP
USD 2,134,460
Rukovodilac projekta (Project
Manager)
Konsultanti -evaluacija
Uposlenici UNDP-ovog ureda
za BiH koji rade na podršci
projektu
Putovanja
IT oprema
Iznajmljivanje & održavanjeprostorije
Iznajmljivanje & održavanje –
druga oprema
16
Prostorije i administracija
17
5. Način upravljanja
Partner u provedbi Programa oporavka regiona Srebrenice je UNDP. Dokazani modaliteti UNDP BiH-a, ranije nazivani
Direktno sprovođenje (DEX), su korišćeni, dorađivani i prilagođavani u posljednjih nekoliko godina. To je bilo uglavnom
motivisano velikim potencijalom za maksimalnu isplativost i fleksibilan razvoj kapaciteta lokalnih vlada i institucija.
Međutim, važno je shvatiti da program nastoji ostvariti snažno učešće i angažovanost različitih partnera, sa naglaskom
na lokalnim vlastima, lokalnim udruženjima i drugim organizacijama koje djeluju u regionu, ukoliko imaju dovoljno
izgrađene kapacitete da na kraju preuzmu implementaciju različitih komponenti i potprojekata kroz zaključivanje
podugovora za njihovu implementaciju.
Uloge i odgovornosti za implementaciju programa biće u skladu sa novim UNDP -ovim Priručnikom za upravljanje
rezultatima koji definiše minimum zahtjeva za obezbje
đivanje UNDP -ove odgovornosti za programske aktivnosti i
korišćenje resursa.
Uloge i odgovornosti za implementaciju programa će biti u skladu sa novim UNDP -ovim Priručnikom za upravljanje
rezultatima koji definiše minimum zahtjeva za obezbje
đivanje UNDP -ove odgovornosti za programske aktivnosti i
korišćenje resursa. Odgovornosti za upravljanje Pogramom biće raspoređene u skladu sa sljedećom podjelom poslova:
Izvršni odbor projekta, Garancija za izvršenje projekta, Menadžer projekta i službe za adminstrativnu podršku. UNDP
BiH će preuzeti punu odgovornost za postizanje neposrednih ciljeva, kao i za upravljanje finansijskim i lju skim
resursima.
Organizaciona struktura SRRP-a
Izvršna grupa SRRP-a
Viši zvaničnici - korisnici
Još nisu definirani ali će
uključivati predstavnike
višeg nivoa vlasti
Nadzor izvršenja projekta
UNDP Programme Officer
Jedinica za
provođenje
aktivnosti 1
Izvršno tijelo
Viši zvaničnici - snabdjevači
UNDP
UNDP + predstavnici
Ambasade Kraljevine
Holandije
Upravljanje projektom
Menadžer SRRP programa
Jedinica za
provođenje
aktivnosti 2
Jedinica za
provođenje
aktivnosti 3
Podrška projektu
Jedinica za pružanje
podrške programu
Jedinica za
provođenje
aktivnosti 4
Izvršni odbor
Izvršni odbor je odgovoran za donošenje izvršnih upravljačkih odluka vezanih za program, konsenzusom, kada su
Menadžeru programa potrebne smjernice, uključujući odobrenja za projektne planove i reviziju. Da bi se obezbijedila
ultimativna odgovornost UNDP-a, odluke Izvršnog odbora projekta bi trebale biti donošene u skladu sa standardima
koji će osigurati upravljanje razvojnim rezultatima, najbolji omjer cijene i kvalitete, pravičnost, integritet,
transparentnost i efikasnu međunarodnu konkurentnost.
Nadzor nad izvršenjem Programa
Programme Officer UNDP-a BiH će obavljati nadzorno-usmjerivačku ulogu u odnosu na Program. Ova nadzornousmjerivačka funkcija pomaže Izvršnom odboru SRRP-a putem objektivnog nadgledanja ićenja
pra provedbe
Programa. Ova uloga osigurava da se dostignu i pređu odgovarajuće zacrtane prekretnice u okviru Programa. Funkcija
nadzora nad projektom mora biti odvojena od funkcije menadžera Programa; stoga programski odbor ne može
prenijeti ni jednu od svojih odgovornosti za nadzor na menadžera projekta.
18
Upravljanje programom
Rukovodilac programa (menadžer programa) je ovlašten da u ime UNDP-a BiH rukovodi svakodnevnom provedbom
programa. Primarna odgovornost menadžera programa je da osigura da program ostvaruje zacrtane rezultate na
osnovu kojih će se postići koristi definirane ovim dokumentom. Jedinica za podršku programu pruža administrativnu i
upravljačku pomoć menadžeru programa i programskim timovima. U okviru ove službeće se takođe pohranjivati
stečena iskustva (“naučene lekcije”) i ona će biti centralno mjesto sa kojeg će se obezbjeđivati ekspertiza vezana za
specijalistička oruđa za podršku. Biće formirana dva programska tima. Prvi će biti odgovoran za provedbu svih
aktivnosti koje se ondose na komponentu privrednog razvoja. Drugi tim će biti odgovoran za sve aktivnosti definirane
u okviru komponenti upravljanja i infrastrukture. Razlog zbog kojeg ove dvije komponente čine jedan tim je opravdan
jakom sinergijom koja me
đu njima postoji, s obzirom da će sve tri opštine biti partneri u toku provedbe svih
infrastrukturnih aktivnosti.
Partnerstvo i prijenos odgovornosti za provedbu
Partnerstva će biti osnovni dio rješenja o upravljanju programom. Glavni partneri u provedbi Programa bi
će opštine
Srebrenica, Bratunac i Milići. U svrhu realizacije aktivnosti koje se ne odnose na sticanje znanja, programće prenijeti
odgovornosti za provedbu na opštine. Ovaj proces zapo
čeće 2010. godine. U toku prve godine, nivo prijenosa
odgovornosti biće ispod 25% i zavisiće od kapaciteta opština da provode kompleksne aktivnosti. Nivo ovog prijenosa
povećavaće se svake godine, da bi u 2012. godini dostigao 80%. Ovakav pristup doprinijeće:
 Većem oslanjanju na sopstvene snage na nivou opštine, efikasnom upotrebom i jačanjem upravljačkih
vještina i tehničkih ekspertiza lokalnih institucija i pojedinaca, učenjem kroz rad ; i
 Pojačanoj održivosti programskih intervencija, kroz jačanje osjećaja vlasništva i posvećenosti ovim
aktivnostima.
To znači da će se Program pomaći sa striktno UNDP -ovog modaliteta za provedbu, poznatog kao DIM (modalitet
direktne provedbe), na miješani modalitet, po kojem sveukupna odgovornost za provedbu i dalje leži na UNDP-u, ali na
nivou aktivnosti opštineće postepeno preuzimati ulogu partnera za provedbu , nazvanu ‘nacionalna provedba’.
Naravno, Program ima za cilj da osnaži opštinske kapacitete (u oblasti upravljanja, ljudskih resursa, nabavke,
monitoringa i finansija) da bi se ovaj modalitet mogao primjenjivati 2012. godine.
U skladu sa UN-ovim Harmoniziranim pristupom gotovinskim transferima, u okviru modaliteta nacionalne provedbe
postoje dvije raspoložive opcije za transfer gotovine. Prva se zove Direktni gotovinski transferi provedbenim partnerima,
za pokrivanje obaveza i troškova nastalih po osnovu podrške aktivnostima dogovorenim u godišnjim planovima rada
(GPR). Druga opcija se zove Direktna plaćanja prodavačima i ostalim trećim licima, za pokrivanje nastalih obaveza koje
provedbeni partner treba ispuniti u provedbi aktivnosti zacrtanih godišnjim planom rada. Da bi se osigurala
odgovornost za finansijska sredstva koja je UNDP obezbijedio za provedbu Programa oporavka regiona Srebrenice
(SRPP), UNDP SRRP će u toku 2010 i 2011. godine primjenjivati drugu opciju za transfer gotovine. Na kraju 2011.
godine, UNDPće izvršiti ponovnu procjenu finansijske odgovornost i opština. Ukoliko postoji garancija da
će se
sredstva koristiti na ispravan način, onda će UNDP SRRP prijeći na prvi modalitet direktnih gotovinskih transfera.
6. Monitoring i evaluacija
UNDP je uveo upravljanje zasnovano na rezultatima kao svoj korporativni pristup menadžmentu, prema kojem se
učinkovitost u vršenju aktivnosti na nivou razvojnih ciljeva i ishoda sistematski mjeri i unapređuje. U tom smislu,
monitoring i evaluacija predstavljaju ključne faktore u unapređenju učinkovitosti i postizanju rezultata. Monitoring i
evaluacija će se vršiti kroz analizu kvantitativnih i kvalitativnih indikatora zasnovanih na rezultatima koji su navedeni u
okviru očekivanih rezultata programa i tabeli budžetskih izdvajanja.
Cilj monitoringa na nivou SRRP-a je da obezbijedi sistematsku procjenu činkovitosti
u
i napretka u okviru aktivnosti
usmjerenih ka postizanju planiranihčinaka.
u
U skladu sa politikama i procedurama UNDP -a koje se odnose na
programe i operacije, monitoring ovog Programa obavljaće se na sljedeći način:
U toku godišnjeg ciklusa

U godišnjem planuaktivnosti biće definisani ključni indikatori napretka za svaku pojedinačnu aktivnost.
19

Na osnovu godišnjeg plana rada, će
bi definisane
terenske posjete.

Procjena kvaliteta će biti obavljana kvartalno, i njome će se registrirati napredak u postizanju ključnih
rezultata, na osnovu kriterija kvaliteta i metoda iz tabela za upravljanje kvalitetom aktivnosti.

U ‘Atlas’-u će biti aktiviran registar spornih pitanja (issue log) koji će ažurirati menadžer projekta, da bi se
omogućilo praćenje i rješavanje potencijalnih problema ili zahtjeva za promjenama.

Na osnovu urađene inicijalne analize rizika (pogledati prilog G), u “Atlasu”
će biti aktiviran registar rizika,
koji će biti redovno ažuriran praćenjem vanjskog okruženja koje može uticati na provedbu projekta.

Na osnovu pomenutih informacija kojeće biti pohranjene u ‘Atla su’, biće izrađivani izvještaji o napretku
projekta, koje će menadžer projekta podnositi projektnom odboru putem nadzorne jedinice projekta, uz
korištenje standardnog UNDP formata za izvještavanje.

Biće aktiviran i registar stečenih iskustava (“naučene lekcije” - Lesson-learned log), koji će biti redovno
ažuriran da bi se osiguralo stalno sticanje znanja i adaptacija unutar organizacije, i da bi se omogu
ćila
priprema izvještaja o stečenim iskustvima, po završetku projekta.

U ‘Atlasu” će biti aktiviran i Plan monitoringa, koji će biti ažuriran da bi se mogle pratiti ključne aktivnosti
/događaji vezani za menadžment projekta.
ključne prekretnice i plan monitoringa za zajedničke
Godišnje

Izvještaj za godišnju reviziju. Izvještaj za godišnju reviziju pripremi
će menadžer projekta za programski
odbor i odbor za praćenje rezultata. Kao minimum zahtjeva, Izvještaj za godišnju reviziju sastoja
će se od
standardnog ‘Atlas’ formata za kvartalne izvještaje o napretku za cijelu godinu, uz ažurirane podatke za
svaki gore navedeni element kvartalnih izvještaja, kao i sažetak ostvarenih rezultata u odnosu na
prvobitno definirane godišnje ciljeve na nivou učinka.

Godišnja revizija projekta. Na osnovu pomenutog izvještaja, učetvrtom kvartalu godine ili neposredno
nakon njega, obaviće se godišnja revizija projekta , kojom će se izvršiti procjena učinkovitosti projekta i
ocijeniti Godišnji plan rada (GPR) za narednu godinu. U posljednjoj godini projekta ova revizijaćebi
istovremeno i finalna procjena projekta. Ovom revizijom rukovodiće projektni odbor, a po potrebi mo gu
biti uključene i druge zainteresirane strane. Revizija će se fokusirati na obim postignutog napretka u
odnosu na planirane učinke i njihova usklađenost sa odgovarajućim ishodima.
Prilikom evaluacije projekta, UNDPće posmatrati efikasnost, efektivnost, održivost i relevantnost projektnih ciljeva u
kontekstu SRRP-a. Kako bi se unaprijedio kvalitet realizacije SRRP-a, kompiliranje kvantitativnih rezultataće biti važna
reflektivna vježba za UNDP/SRRP. Ova analiza obezbje
đuje da se ne zaborave kvantitativni
rezultati i postignuća
zasnovani na iskustvima iz prakse, kao i da se dalje nadograđuje na ono što je do sada naučeno, ponavljaju uspješne
inicijative i izbjegava ponavljanje greški. Na osnovu izvrsnog iskustva sa posljednjom evaluacijom, u okviru Programa
biće provedene dvije eksterne evaluacije, 2010 i 2012. Eksterne evaluacije imaće isti opseg kao i evaluacija koja je
obavljena u avgustu 2008. godine. Eksterne revizijeće
bi manjeg obima. Eksterna revizija 2009. godine obuhvatiće
pregled programske dokumentacije i evidentiranja stečenih iskustava („naučene lekcije“). Eksterna revizija 2011.
godine baviće se izlaznom strategijom (strategijom postepenog zatvaranja Programa) i održivošću realiziranih
intervencija.
20
Prilog B – SRRP Registar rizika
Naziv projekta: Program oporavka regiona Srebrenice (SRPP) Faza III
#
Opis
1
Opšti
Finansijska održivost
OCD
2
Opšti
Politički pritisci od
strane gradonačelnika
radi uticanja na
alokaciju projektnih
Datum
identifikacij
erizika
20.10.2008
20.10.2008
Opšti
20.10.2008
Datum: 27.01.2009
Vrsta rizika
Mogući uticaj &
vjerovatnost
Mjere za suzbijanje/ reakcija
menadžmenta
Odgovornost
Zabilježio/la,
ažurirao/la
Okolišni
Ovaj rizik bi mogao imati uticaja na
održivost planiranih intervencija
nakon zatvaranja Programa.
Potencijalni uticaj ovog rizika na
samom početku Programa biće
ograničen. Pretpostavlja se da će
se s vremenom ovaj uticaj
povećavati. Za nadati se je da će
primjenom mjera za suzbijanje
ovog rizika, njegova vjerovatnost
opadati, tako da ovaj rizik neće
postati kritičan.
Prihvatanje
Menadžer
projekta
Mokhtar Ahdouga
Projektni
odbor
Danijela
Huseinbasic
Menadžer
Guy Dionne
Politički
P=5
I=2
Ovaj rizik može potkopati naše
planove i sposobnost za provedbu
aktivnosti. On takođe može
ugroziti napore ulagane proteklih
pet godina u okviru Programa koji
se odnose na promoviranje
transparentne alokacije opštinskih
budžetskih sredstava.
P=3
I=3
3
ID broj odluke : 00057476
Organizacijski
Ovaj rizik bi mogao uticati na
Smanjenje – UNDP će zajedno sa
glavnim organizacijama civilnog
društva raditi na njihovom strateškom
planiranju i razvijanju vještina za
mobilizaciju resursa, unutar
intervencija nabrojanih u okviru
aktivnosti 1 i 2.
Smanjenje
 Ažurirane i tačne informacije.
 Poboljšana distribucija
informacija na početku provedbe
Programa.
 Postizanje dogovora o izvoru
informacija.
 Uvođenje većeg broja terenskih
procjena, prije finalnog odabira.
 Snažan Izvršni odbor sačinjen od
predstavnika donatora, kao i
entitetskih i državnih
ministarstava.
 Korištenje participatornih
mehanizama u procesu odabira.
 Jačanje participatornih
mehanizama.
 Potpisivanje MoU sa opštinama,
kojim se definiraju modaliteti za
korištenje fodnova.
Smanjenje
21
sposobnost Programa da
pravovremeno donosi odluke,
ukoliko treba unijeti promjene u
programske aktivnosti i modalitete
za implemenataciju.
Slabi interni kapaciteti
za monitoring koji za
rezultat imaju slabo
dokumentovane
izvještaje
P=4
I= 3
4
5
Opšti
Nedostatak
adekvatnih i ažuriranih
podataka
Opšti
Zastoj u isporuci
dobara
20.10.2008
20.10.2008
Operativni
Operativni/
vezan za
propise
Ovaj rizik bi mogao umanjiti
sposobnost Programa da planira
svoje intervencije i vrši procjenu
njihove učinkovitosti. Kao takav
mogao bi uticati na sposobnost
Programa da i dalje ostane
relevantan u promjenjivom
okruženju i da ostvari očekivane
rezultate.
P=3
I= 3
Ovaj rizik postoji usljed promjena
u procedurama koje se odnose na
izuzeća od carinskih dažbina. Kao
rezultat toga, isporuka uvezenih
dobara može trajati više mjeseci.
P=4
I=4
6
Opšti
Fluktuacija uposlenika
20.10.2008
Organizacijski
Critical
Ovaj rizik može izazvati prekid ili
gubitak momentuma u provedbi
Programa, što može uticati na
partnerstva uspostavljena sa
zainteresovanim stranama.
Jasno definirani indikatori i
postavljeni realni ciljevi (SMART)
 Osigurati da se osnovne
informacije prikupljaju na
ispravan način, za sve indikatore
 Osigurati da su verifikacijska
sredstva jasno opisana u
projektnom dokumentu.
 Osigurati da godišnji plan
monitoringa sadrži dovoljno
detalja.
 Izrada nove baze podataka, u
kojoj će na ispravan način biti
registrovane sve intervencije i
korisnici.
 Usavršavanje zaposlenih u
upravljanju projektima, posebno
u monitoringu i evaluaciji.
Smanjenje

Obuka uposlenika opština i NVO
u prikupljanju i analizi statističkih
podataka.

Prikupljanje podataka na nivou
zajednice, u okviru podaktivnosti
2.4

Održavanje redovnih kontakata
sa regionalnom kancelarijom
Instituta za statistiku RS
projekta
Menadžer
projekta
Mokhtar Ahdouga
Prihvatanje

Planiarati tako da se uračunaju
ova kašnjenja
Koordinator
klastera
Alexandre Prieto
Menadžer
projekta
Alexandre Prieto

Smanjenje

Aktivnosti UNDP-vog Ureda za
BiH na unapređenju
komunikacija sa relevantnim
ministarstvima.
Smanjenje

Jasno definisanje uloga i
odgovornosti

Priznavanje radnih rezultata
zaposlenika

Ispravno dokumentovanje
22
P=3
I=3
7
Opšti
Ograničeni kapaciteti
programskog osoblja,
uključujući vještine i
iskustvo koji su
potebni za efikasnu
provedbu programa
20.10.2008
Organizacijski
Ovaj rizik bi mogao uticati na
sposobnost Programa da ostvari
planirane rezultate. Vjerovatnoća
je 3, jer je ovaj rizik dodatno
pogoršan teškoćama s kojima se
Program suočava prilikom
zapošljavanja osoblja.
P=3
I=3
8
9a
10
11
Opšti
Iskrivljena percepcija
javnosti o načinu
provedbe programa, u
smislu relevantnosti
javnosti pri
odlučivanju o trošenju
sredstava itd.
Opšti
Ograničeni kapaciteti
lokalnih OCD za
planiranje, finansijski
menadžment,
izvještavanje i
mobilizaciju resursa
Opšti
Teškoća u nabavci
usluga
Opšti
Visok nivo fluktuacije
20.10.2008
Okolišni
Ovaj rizik bi mogao imati uticaja na
interes građana da uzmu aktivno
učešće u provedbi Programa.
P=3
I=2
20.10.2008
20.10.2008
20.10.2008
Operativni
Operativni
Operativni
Program se u provedbi svojih
aktivnosti oslanja na učešće
nevladinih organizacija. NVO će i u
budućnosti igrati važnu ulogu i
kao takve predstavljaju dio izlazne
strategije Programa.
P=4
I=3
Program će se oslanjati na
profesionalne davaoce usluga. U
toku prethodnog perioda,
Program se suočio sa problemima
nabavke profesionalnih usluga.
Ovo može uticati na sposobnost
Programa da na učinkovit način
obavlja intervencije na jačanju
kapaciteta.
P=4
I=3
Ovaj rizik bi mogao uticati na
sposobnost Programa da uspješno
programskih aktivnosti i
napretka, da bi se osigurao
ispravan prijenos dužnosti s
jednog zaposlenika na drugog.
Smanjenje

Potrebe za obukom
programskog tima se redovno
revidiraju i na sistematičan način
se pružaju mogućnosti za obuku.

Angažiranje vanjskih tehničkih
konsultanata koji će pružiti
dodatnu podršku razvoju
određenih oblasti u okviru
Programa.
Menadžer
projekta
Alexandre Prieto
Smanjenje

Efikasni komunikacijski planovi

Unaprijeđen kvalitet i
konzistentnost izvještavanja
javnosti o planovima i napretku
SRRP-a.

Transparentnost prilikom
alokacije sredstava.
Smanjenje
 Uključivanje uposlenika NVO u
intervencije koje se ondose na
razvoj kapaciteta.
 Pružanje tehničke pomoći
ključnim NVO u oblasti
strateškog planiranja i
mobilizacije resursa.
Menadžer
projekta
Danijela
Huseinbasic
LG
koordinator
Danijela
Huseinbasic
Kontigencija

Program će uračunati mogućnost
vremenskih kašnjenja u svoje
planove.

Program će planirati alternativne
opcije, kao npr. sklapanje
direktnih ugovora sa
konsultantima.
Menadžer
projekta
Mokhtar Ahdouga
Smanjenje

Program će osigurati da je
Menadžer
projekta
Danijela
Huseinbasic and
23
zasposlenih u
opštinama, javnim
institucijama i NVO
12
Opšti
Kvalitet davalaca
obuke / konsultanata
prenese odgovornosti za
provedbu na lokalne vlasti i da
osigura održivost UNDP-ovih
intervencija u regionu. Ovaj rizik se
uglavnom odnosi na opštinu
Srebrenica
20.10.2008
Operativni
P=4
I=2
Ovaj rizik je od klljučnog značaja,
jer bi njegova pojava mogla
ugroziti cjelokupan aspekt
razvojanja kapaciteta u okviru
treće faze Programa.
Opšti
Nedostatak interesa
učesnika u toku
programa obuke
20.10.2008
Operativni
Koordinatori
Danijela
Huseinbasic and
Mokhtar Ahdouga
Menadžer
projekta
Danijela
Huseinbasic and
Mokhtar Ahdouga
LG
koordinator
Danijela
Huseinbasic
P=4
I=3
Smanjenje

Odabir učesnika na osnovu
prethodno iskazanog interesa za
sticanje novih znanja.

Uslovljavanje sredstava za javne
institucije aktivnim učešćem
predstavnika tih institucija.

Praćenje pohađanja i kvaliteta
pohađanja učesnika obuke

Dobijanje pune podrške
gradonačelnika za razvoj
kapaciteta.
Smanjenje

Ovaj rizik će biti rješavan kroz
provedbu aktivnosti 1 i 2.

Pored toga je predviđeno i
obezbjeđenje tehničke pomoći
uposlenika UNDP-a.

Gradonačelnici poduzimaju
afirmativne akcije u prema svojim
uposlenicima.
Ovaj rizik bi mogao dovesti do
nesposobnosti Programa da
odabire intervencije na
participatoran i transparentan
Smanjenje

Informativna kampanja kojom se
promoviše učešće građana

Redovna komunikacija sa
LG
koordinator
Danijela
Huseinbasic
Ovaj rizik bi mogao imati uticaja na
sjelokupnu programsku strategiju
za razvoj lokalnih kapaciteta, a
samim tim i na prijenos
odgovornosti za provedbu na
lokalne vlasti.
P=3
I=4
14
15
SD 1
Slabi kapaciteti
opštinskih uposlenika
za izradu projekata.
SD 1
Nedostatak interesa
građana, javnih
institucija i CSW da
20.10.2008
30.11.2008
Operativni
Operativni
Politički

Smanjenje

Intenzivan monitoring obuka

Redovne evaluacije obuka

Revizija materijala za obuku prije
samih sesija obuke

Pravovremeno reagiranje na
negativne povratne informacije
od strane učesnika
P=3
I=4
13

Mokhtar Ahdouga
obučen dovoljan broj uposlenika,
tako da fluktuacija zaposlenih
neće imati puno uticaja.
Programi obuke opštinskog
osoblja biće integralni dio
poslovnih procesa u opštini.
Mogućnost da se dizajniraju
interaktivni software-i za obuku.
Ovaj rizik bi mogao uticati na
sposobnost Programa da u toku
prve dvije godine provedbe
Programa pravovremeno
isporučuje planirana ulazna
sredstva (input-e).
24
učestvuju u radu
partnerskih grupa
način. On takođe umanjuje
sposobnost Programa da kod
građana, a i kod javnih institucija,
usadi viši nivo osjećaja
odgovornosti u pogledu njihove
budućnosti.

građanima o napretku Programa
Uslovljavanje dodjele sredstava
aktivnim učešćem predstavnika
javnih institucija u radu
partnerskih grupa.
P=3
I=3
16
SD 1
Politički pritisci na rad
partnerskih grupa
30.11.2008
Politički
Ovaj rizik bi mogao dovesti do
nesposobnosti Programa da
odabire intervencije na
participatoran, pravedan i
transparentan način. Ovo bi
takođe moglo blokirati provedbu
Programa.
P=3
I=4
17
SD 1
Teškoće u definiranju
smjernica od strane
partnerskih grupa
20.10.2008
Operativni
Partnerske grupe će igrati važnu
ulogu u provedbi aktivnosti u
okviru SD1. Biće potrebno
definirati smjernice kojima će se
regulirati rad partnerskih grupa i
način na koji će projekti biti
identificirani i odabirani. Ukoliko
dođe do ovog rizika, to će
onemogućiti Program da postigne
napredak u pogledu identifikacije i
odabira intervencija.
P=2
I=4
18
SD 5
Propust u
pravovremenom
definiranju
odgovarajućih
korisnika dovodi do
kašnjenja u provedbi
20.10.2008
Operativni
Ovaj rizik bi mogao dovesti do
kašnjenja u provedbi Programa
P=4
I=2
Smanjenje
 Kao što je to navedeno u
projektnom dokumentu, na
početku treće faze je planirana
izrada provedbenih mehanizama,
koje treba odobriti Izvršni odbor.
 Rad partnerskih grupa biće
revidiran i biće izrađena nova
pravila koja će biti dostupna
javnosti.
 Unaprijeđeno širenje informacija
od strane partnerskih grupa.
 Omogućeno prisustvo građana u
radu partnerskih grupa.
Smanjenje

UNDP SRRP će pratiti i nadgledati
ovaj process i osigurati da su
smjernice pravične za sve, i
nespristrasne, i da se pridržavaju
principa o ljudskim pravima i
jednakosti spolova.
Kontigencija

Program će nametnuti smjernice.
Međutim, ovo je zadnja opcija jer
bi to moglo rezultirati
nedostatkom interesa od strane
građana za rad partnerskih
grupa, kao i smanjenjem
vlasništva nad Programom.
Smanjenje

Dobro osmišljene liste aktivnosti
(poziv za prijavu projekata)
uključujući kriterije za odabir
zasnovane na dubokoj analizi
ciljnih korisnika;

Izrađen komunikacijski plan
LG
koordinator
Danijela
Huseinbasic
LG
koordinator
Danijela
Huseinbasic
ED
koordinator
Mokhtar Ahdouga
25
aktivnosti
19
SD 5
Zarazne bolesti kod
životinja
20.10.2008
Operativni
Ovaj rizik je ključni u provedbi
aktivnosti koje se odnose na
ovčarstvo i proizvodnju i preradu
mlijeka (5.2 i 5.3)
P=4
I=4
Kritičan
20
Prijenos upravnih
odgovornosti na
opštinske vlasti
08.10.2009
Operativni
Ovaj rizik se odnosi na sposobnost
Programa da razvije lokalne
kapacitete tako da se upravne
odgovornosti mogu prenijeti na
lokalne vlasti. Ovaj rizik neće imati
direktnog uticaja na provedbu
Programa u prve tri godine
njegove
realizacije.
P=4
I=2
21
Nedovoljno aktivno
učešće korisnika u
radu Izvršnog odbora
aktivnosti usmjeren na zajednice
Poboljšana procedura odabira,
što uključuje proširenje komisije
za odabir predstavnicima
građana, i uključenost članova
komisije u kompletan proces
odabira (primanje žalbi i
priprema odgovora na žalbe)

Odabir korisnika uslovljen
njihovim aktivnim učešćem u
programima obuke.
Smanjenje

Redovno testiranje životinja
organizirano u saradnji sa
opštinskim vlastima.

Širenje tačnih informacija među
uzgajivačima o potencijalnom
izbijanju zaraznih bolesti kod
životinja.

Redovni kontakti sa
Veterinarskim uredom BiH.
Kontigencija

Kontigentne rezerve planirane u
toku procesa alokacije
budžetksih sredstava, kao i
tolerancija u pogledu vremena
provedbe.
Smanjenje

Procjena razvijenosti opštinskih
kapaciteta obavlja se na
godišnjem nivou, da bi se
izmjerio postignuti napredak i
definirale aktivnosti koje treba
preduzeti u toku naredne godine,
u cilju povećanja napretka.

Prijenos odgovornosti biće
definiran za svaku opštinu
pojedničano.

08.10.2009
Operativni
Ovaj rizik se odnosi na interes
korisnika na najvišem nivou da
učestvuju u radu Izvršnog odbora i
Kontigencija

UNDP neće prenijeti
odgovornosti za provedbu na
opštine.
Prihvatanje
Smanjenje
ED
koordinator
Mokhtar Ahdouga
Menadžer
projekta
Alexandre Prieto
Koordinator
klastera
Alexandre Prieto
26
(projektni odbor)
njihove sposobnosti aktivnog
učešća. Ovaj rizik bi mogao
rezultirati nedostatkom
odgovarajućeg upravljanja
Programom od strane Izvršnog
odbora. Ipak, uticaj ovog rizika na
sveukupnu provedbu Programa
bio bi minimalan.


Pažljiv odabir korisnika sa
najvišeg nivoa.
Unapređenje pripreme sastanaka
izvršnog odbora, uključujući
bolju pripremu materijala za
sastanak.
P=4
I=2
27

Download Report