DAVENJE

DAVENJE
Nauc.sor.d-r.Biljana Shirgoska
DEFINICIJA
• Proces na primarno respiratorno stradanje poradi submerzija
ili imerzija vo tecna sredina.
• Imerzija – teloto e pokrieno so voda
• Submerzija – potopuvanje (celo telo + disen pat pod voda)
Pricina za smrt
• HIPOOKSIJA
• Cardiac arrest (CA) nastanuva sekundarno
• (osven onie koi dobivaat CA za vreme na plivanje)
TRETMAN
• Resuscitacija
• ABCDE
• Se pocnuva vednas, a treba da trae dodeka ne se
pojavat:
- masivni traumatski povredi
- rigor mortis
- nevroloski simptomi
Inicijalen tretman
• Da se obezbedi sigurnost na ekipata koja reanimira
• Spinalna imobilizacija na vratna kicma, se pravi na
suvo
• Da se izvlece zrtvata vo horizontalna pozicija, za da se
odbegne hipotenzija i kardiovaskularen kolaps
VESTACKO DISENJE
• 10 inicijalni vozdiski, ako ne se dobie spontano disenje
• Vodata od pluka ne se vadi, se resorbira vo cirkulacija
• Usta na usta, usta na nos
MASAZA NA SRCE
• Se pravi na suvo
• AED
• Ako ima hipotermija, AED se ogranicuva na 3 obidi, se
dodeka t ne porasne nad 300C
ALS
•
•
•
•
•
•
•
O2 , visok protok na maska
CPAP ili neinvazivna ventilacija
SpO2 , gasni analizi
Intubacija (bez ventilacija)
Nazogastricna sonda
Se zagreva teloto
i.v. topli tecnosti za korekcija na hipovolemija
POSTRESUSCITACISKA GRIZA
•
•
•
•
•
•
•
Rizik od ARDS kaj lica >72h submerzija
ET intubacija: sedacija i kontrolirana ventilacija
Tretman na pneumonija so antibiotici
Terapiska hipotermija, 340C (komatozni pacienti)
Barbiturati
Monitoring na ICP
Steroidi
HIPOTERMIJA
• UMERENA (32-350C)
• SREDNA (30-320C)
• SILNA (<300C)
• Deluva protektivno na mozokot po CA
• Na 180C mozokot moze da tolerira cirkulatoren arest
10x > otkolku na 370C
• Dilatirani pupili ne mora da bidat znak za smrt
(ne se potvrduva smrt dodeka teloto ne se stopli)
TRETMAN
•
•
•
•
•
•
•
ABCDE
Airway , ET intubacija,
O2 ventilacija, so topol vozduh 40-460C
Palpiranje na arteriski puls
EKG
Dopler ultrazvuk (periferna cirkulacija)
Ako nema puls – masaza na srce 30:2
MERENJE NA TEMPERATURA:
•
•
•
•
Ezofagealen termometar
Termometar vo besika
Rektalen termometar
Timpanicen termometar
•
•
•
•
•
•
Hipotermicno srce moze da ne odgovara na terapija
Potreben e pacing i defibrilacija
Teloto treba da se zagree >300C
>350C se davaat lekovi
Se bara pricina za CA (4H i 4T)
Se pravat gasni analizi, poniski se vrednostite kaj
hipotermija
• Mozni se aritmii: VF/VT
• Se davaat 3 defibrilacii, pa se odlaga AED dodeka ne
se zgolemi t do 300C
ZAGREVANJE
• Pasivno nadvoresno
• Aktivno nadvoresno
• Akrivno vnatresno
•
•
•
•
•
•
Se zagrevaat i.v. tecnosti
Humidificirani gasovi
Gastricna, peritonealna, pleuralna, lavaza na besika
Topli tecnosti (400C)
Ekstrakorporalno toplenje so parcijalen bypass
CPR trae 65 min
HIPERTERMIJA
• EGZOGENA
• ENDOGENA
• MALIGNA HIPERTERMIJA
MALIGNA HIPERTERMIJA
• Ostetuvanje na muskulnata Ca2+ homeostaza
• Zivotozagrozuvacka kriza kaj genetski predisponirani
lica na halogeni anestetici I depolarizantni
miorelaksanti
>40.60C – toploten udar
• Klasicen toploten udar kaj stari lica
• Toploten udar pri fizicki vezbi kaj mladi lica
• Smrtnost 10-50%
Predisponiracki f-ri
•
•
•
•
•
Dehidratacija
Obezitas
Alkohol
Kardiovaskularni zaboluvanja
Kozni zaboluvanja:
(psorijaza, ekcem, skleroderma, operkotini)
• Hipertireoidizam
• Feohromocitom
Terapija
•
•
•
•
•
•
•
Antiholinergici
Dijamorfin
Amfetamin
Fenotijazini
Simpatomimetici
Ca2+ kanalski blokatori
β blokatori
KLINICKI MANIFESTACII
•
•
•
•
•
•
•
•
t > 40.60C
Topla, suva koza
Kardiovaskularna dis-fcija
Respiratorna dis-fcija (ARDS)
CNS dis-fcija (slabost, koma)
Bubrezna i jetrena dis-fcija
Koagulopatija
Rabdomioliza
Diferencijalna Dg:
•
•
•
•
•
•
•
•
Truenje so lekovi
Apstinencijalen sindrom
Serotonin sindrom
Nevrolepticen maligen sindrom
Sepsa
CNS infekcija
Tireoidna bura
Feohromocitom
TRETMAN
• ABCDE
•
•
•
•
•
Ladenje na pacientot:
Ladni pijaloci, mraz
Nadvoresno ladenje, potopuvanje vo studena voda
Gastricna, peritonealna, pleuralna, lavaza na besika
Studeni i.v. tecnosti
Ekstrakorporalna cirkulacija
MALIGNA HIPERTERMIJA – tretman
•
•
•
•
Da se odstrani trigerot
O2 terapija
Da se koregira acidozata
Da se koregiraat elektrolitnite abnormalnosti
• Dantrolen
• NSAIDs