ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Φροντιστήριο 3ï ÄÉÁÃÙÍÉÓÌÁ Á. ÊÅÉÌÅÍÏ Να μεταφράσετε το απόσπασμα XLIII . XLII. qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt coniurationemque nascentem non credendo confirmaverunt; … Nunc intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non fateatur. XLIII . Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem? Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit? Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit? Quamvis infesto et minaci animo perveneras, cur, cum in conspectu Roma fuit, tibi non succurrit: <<intra illa moenia domus ac penates mei sunt, mater coniunx liberique>>? Ergo ego nisi peperissem, Roma non oppugnaretur; nisi filium haberem, libera in libera patria mortua essem. Ego nihil iam pati possum nec diu miserrima futura sum: at contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet. (ÌïíÜäåò 40) Â. ÐÁÑÁÔÇÑÇÓÅÉÓ 1. á. Να γράψετε την πτώση που ζητείται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: sententiis: την αφαιρετική του ενικού, iste: τη γενική του ενικού στο ίδιο γένος και την αιτιατική του ενικού του ουδετέρου, exsulem: την αφαιρετική του ενικού, moenia: τη γενική του πληθυντικού, domus: την αιτιατική του πληθυντικού, mater: την αιτιατική του πληθυντικού, coniunx: τη γενική του πληθυντικού, mei: τη γενική του ίδιου αριθμού, nihil: τη δοτική και την αφαιρετική του ενικού, servitus: την αιτιατική του ενικού. (ÌïíÜäåò 6) â. mollibus, primum, libera (δεύτερο), diu: Να γράψετε τον ίδιο τύπο στους άλλους βαθμούς (αν αυτό είναι δυνατόν). (ÌïíÜäåò 8) 2. á. Íá ãñÜøåôå ôïõò ôýðïõò ðïõ æçôïýíôáé ãéá êáèÝíáí áðü ôïõò ðáñáêÜôù ñçìáôéêïýò ôýðïõò: potuisti: το ίδιο πρόσωπο της υποτακτικής του παρατατικού, populari: το β΄ ενικό της προστακτικής του ενεστώτα, το γ΄ πληθυντικό της προστακτικής του μέλλοντα και το α΄ πληθυντικό της υποτακτικής του ενεστώτα, genuit: το β΄ πληθυντικό της προστακτικής του ενεστώτα και του μέλλοντα στην ίδια φωνή, aluit: το β΄ ενικό της προστακτικής του ενεστώτα και το γ΄ πληθυντικό της προστακτικής 64 ΛΑΤΙΝΙΚΑ ÊÁÔÅÕÈÕÍÓÇÓ Γ´ËÕÊÅÉÏÕ του μέλλοντα στην ίδια φωνή, cecidit: την αιτιατική ενικού του γερουνδίου, perveneras: το γ΄ ενικό της υποτακτικής του ενεστώτα, παρατατικού και υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή, peperissem: το α΄ ενικό της υποτακτικής του παρακειμένου στην ίδια φωνή, την αφαιρετική ενικού του σουπίνου, την αιτιατική πληθυντικού του θηλυκού της μετοχής του παρακειμένου, το α΄ πληθυντικό της υποτακτικής παρατατικού της άλλης φωνής, το β΄ ενικό της προστακτικής ενεστώτα στην ίδια φωνή, το γ΄ πληθυντικό της προστακτικής μέλλοντα στην ίδια φωνή και το β΄ πληθυντικό της υποτακτικής μέλλοντα στην ίδια φωνή (να διατηρηθεί το γένος του υποκειμένου), fateatur: τους ενεργητικούς ονοματικούς τύπους όπως στα πρότυπα της γραμματικής. (ÌïíÜäåò 12) â. futura sum: Να αντακατασταθεί χρονικά στην υποτακτική. (ÌïíÜäåò 4) 3. á. Να γίνει ο ευθύς λόγος κάθε περιόδου πλάγιος με εξάρτηση αυτή που δίνεται κάθε φορά στην παρένθεση: Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? (εξάρτηση: Mater quaesivit a filio), Contra hos, si pergis, aut immatura mors aut longa servitus manet. (εξάρτηση: Mater dicit filio) (ÌïíÜäåò 10) â. si pergis…manet: Να μετατρέψετε τον υποθετικό λόγο έτσι ώστε να δηλώνει ανοικτή υπόθεση για το παρελθόν και για το μέλλον, υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα για παρόν και για το παρελθόν και υπόθεση δυνατή ή πιθανή. (ÌïíÜäåò 2,5) ã. Utrum libera mater erat an captiva?: Να ξαναγράψετε την παραπάνω διμελή ευθεία ερώτηση με τους άλλους τρόπους εισαγωγής της. (ÌïíÜäåò 3) ä. Να γίνει ο εξαρτημένος υποθετικός λόγος του κειμένου ανεξάρτητος και να γραφεί το είδος του. (ÌïíÜäåò 3) 4. á. qui spem Catilinae mollibus sententiis aluerunt coniurationemque nascentem non credendo confirmaverunt;: Να μετατρέψετε την πρώτη πρόταση της περιόδου σε μετοχή. (ÌïíÜäα 1) β. non credendo, tibi (πρώτο), mei: Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους παραπάνω τύπους. (ÌïíÜäα 1,5 ) γ. Να γράψετε το είδος της παρακάτω δευτερεύουσας πρότασης και να αιτιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς της: ut primum exsulem deinde hostem te viderem (ÌïíÜäåò 4) δ. Num ad hostem veni…?, In hoc me longa vita et infelix senecta traxit…?, Qui potuisti populari hanc terram…? : Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παραπάνω ευθείες ερωτήσεις. (ÌïíÜäåò 3) Φροντίδα για την αυτοεκτίμηση και τη γνωστική ανάπτυξη του μαθητή 65 ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ Φροντιστήριο ε. nascentem: Να αναλύσετε τη μετοχή σε δευτερεύουσα αναφορική πρόταση και σε δευτερεύουσα χρονική πρόταση εισαγόμενη με τον ιστορικό σύνδεσμο cum. (ÌïíÜäåò 2) ÁÐÁÍÔÇÓÅÉÓ 3ïõ ÄÉÁÃÙÍÉÓÌÁÔÏÓ Á. ÌÅÔÁÖÑÁÓÇ Μήπως ήρθα σε εχθρό και είμαι αιχμάλωτη στο στρατόπεδό σου; Σε τέτοιο σημείο με έσυρε (με κατάντησε) η μακρόχρονη ζωή(μακροζωία) και τα δυστυχισμένα (έρμα) γερατειά, ώστε πρώτα εξόριστο και ύστερα εχθρό να σε δω; Πώς μπόρεσες να λεηλατήσεις (ερημώσεις) αυτή τη χώρα, που σε γέννησε και σε ανάθρεψε; Δεν σου πέρασε η οργή, την στιγμή που (όταν) πατούσες τα σύνορα της πατρίδας; Παρόλο που είχες φτάσει με εχθρική και απειλητική διάθεση, γιατί, όταν είδες τη Ρώμη, δε σου πέρασε αυτή η ιδέα από το μυαλό σου(δε σου ήρθε στο μυαλό αυτή η σκέψη):<<μέσα σε εκείνα τα τείχη είναι το σπίτι και οι θεοί του σπιτιού μου, η μητέρα, η σύζυγος και τα παιδιά μου>>; Αν λοιπόν εγώ δε σε είχα γεννήσει, η Ρώμη δε θα βρισκόταν πολιορκημένη· αν δεν είχα γιο, θα πέθαινα λεύτερη σε λεύτερη πατρίδα. Εγώ τίποτα πια δεν μπορώ να πάθω κι ούτε θα είμαι για πολύ τόσο δυστυχισμένη· αντίθετα όμως αυτούς, αν συνεχίσεις, περιμένει ή πρόωρος θάνατος ή μακρόχρονη σκλαβιά. Â. ÐÁÑÁÔÇÑÇÓÅÉÓ 1. á. sententia, istius, istud, ex(s)ule, moenium, domos, matres, coniugum, meorum, nulli rei, nulla re, servitutem β. [mollibus], mollioribus, mollissimis, (prae), prius, [primum, primo],[libera], liberiore, liberrima, (diu), diutius, diutissime 2. α. posses, populare, populantor, populemur, gignite, gignitote, ale, alunto, cadendum, perveniat, perveniret, pervenisset, pepererim, partu, partas, pareremur, pare, pariunto, pariturae sitis, fassurum,-am,-um,-os,-as,-a esse, fatens(fatentis), fassurus,-a,-um, fassum / fassu, fatendi /fatendo /fatendum /fatendo β. futura sim , futura essem , futura fuerim , futura fuissem 3. α. Mater quaesivit a filio nonne ad hostem venisset et captiva in castris illius esset. Mater dicit filio contra illos, si pergat, aut immaturam mortem aut longam servitutem manere. β. si perrexisti…mansit, si perges(perrexeris)…manebit, perrexisses…mansisset, si pergas…maneat si pergeres…maneret, si γ. Liberane mater erat an captiva? Libera mater erat an captiva ? δ. Ανεξάρτητος ο υποθετικός λόγος γίνεται : Υπόθεση : si … pervenerit (οριστική συντελεσμένου μέλλοντα) – Απόδοση : erit(erit) (οριστική μέλλοντα) / 1ο είδος, ανοικτή υπόθεση για το μέλλον 66 ΛΑΤΙΝΙΚΑ ÊÁÔÅÕÈÕÍÓÇÓ Γ´ËÕÊÅÉÏÕ 4. α. qui spe Catilinae mollibus sententiis al(i)ta confirmaverunt; coniurationem nascentem non credendo β. non credendo είναι αφαιρετική γερουνδίου του τρόπου στο confirmaverunt, tibi είναι δοτική προσωπική ηθική στο cecidit και υποκείμενο της μετοχής ingredienti, mei είναι επιθετικός προσδιορισμός στο penates. γ. ut primum exsulem deinde hostem te viderem : Δευτερεύουσα συμπερασματική επιρρηματική πρόταση, εκφέρεται με υποτακτική γιατί το αποτέλεσμα στη λατινική θεωρείται πάντα μια υποκειμενική κατάσταση, χρόνου παρατατικού viderem (για το παρελθόν) γιατί εξαρτάται από ιστορικό χρόνο (traxit: παρακείμενος) – υπάρχει ιδιομορφία ως προς την ακολουθία των χρόνων, συγχρονισμός ανάμεσα στην κύρια και στη δευτερεύουσα πρόταση (το αποτέλεσμα είναι ιδωμένο τη στιγμή που εμφανίζεται στο μυαλό του ομιλητή και όχι τη στιγμή της πιθανής πραγματοποίησής του). δ. Num ad hostem veni… ? : Κύρια πρόταση, ευθεία ερώτηση, εισάγεται με το ερωτηματικό μόριο num επειδή περιμένουμε αρνητική απάντηση (ρητορική ερώτηση), εκφράζει ολική άγνοια, είναι απλή και εκφέρεται με οριστική παρακειμένου (πραγματικό γεγονός). In hoc me longa vita et infelix senecta traxit…? : Κύρια πρόταση, ευθεία ερώτηση, χωρίς εισαγωγή για έμφαση, εκφράζει ολική άγνοια, είναι απλή και εκφέρεται με οριστική παρακειμένου (πραγματικό γεγονός). Qui potuisti populari hanc terram…? : Κύρια πρόταση, ευθεία ερώτηση, εισάγεται με το ερωτηματικό τροπικό επίρρημα qui, εκφράζει μερική άγνοια, είναι απλή και εκφέρεται με οριστική παρακειμένου (πραγματικό γεγονός). ε. quae nascebatur , cum nasceretur EðéìÝëåéá: Ñïäüëöïõ Êïñßíá Εκπαιδευτικοί - Συνεργάτες επιστημονικά και παιδαγωγικά καταρτισμένοι 67
© Copyright 2024 Paperzz
