Τεύχος 57 - Αδελφότης Φιλιωτών Καλαβρυτινών

1943-2013
70 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΦΙΛΙΩΝ 20-6-1943
ΚΑΙ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ 21-6-1943
Άποψη του Χωριού μας με φόντο το πεδίον της μάχης
μεταξύ των ανταρτών του Δημητρίου Μίχου και των Ιταλικών
στρατευμάτων Κατοχής, την Κυριακή 20 Ιουνίου 1943.
Περιεχόμενα
ΤΑ ΦΙΛΙΑ
ΦΙΛΙΩΤΕΣ
ΤΡΙMHNIAIA EKΔΟΣΗ
ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡ/ΝΩΝ
«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ
ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ
«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»
ΓΡΑΦΕΙΑ: ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 Τ.Κ. 10678-ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ. 210 3806090 - FAX: 210 3815772
Site: www.adelfotis-filioton.gr
Ε-mail: [email protected]
Αρ. βιβλίου αναγνωρισμ. σωματείων Πρωτοδικ. 1711
Αριθμ. φακέλου Νομαρχίας Αθηνών 218
Α.Φ.Μ. 090045259 ΔΟΥ: Α΄ ΑΘΗΝΩΝ
Κωδικός Γεν. Γραμματείας Ενημέρωσης: 5283
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ
ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»
ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ 3 Τ.Κ. 10677 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ: 210 3835572 - FAX: 210 3835083
E-mail: [email protected]
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΣΙΔΕΡΗΣ ΒΛΑΣΙΟΣ
Αντιπρόεδρος Δ.Σ.
ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
Γεν. Γραμμ. Δ.Σ.
ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μέλος Εξελ. Επιτροπής
ΚΑΡΑΜΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Μέλος Εξελ. Επιτροπής
DTP - ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Τηλ.: 210 34.76.090 • e-mail: [email protected]
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ
Εσωτερικού, ετήσια Ευρώ 20
Εξωτερικού, ετήσια Δολ. ΗΠΑ 50
Κατάθεση συνδρομών: ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
Aριθμός Λογαριασμού: 33627963
ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ
«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»
ΙΒΑΝ: GR 87 01200160 00000003 3627 963
B1C: EMPOGRAA
Τιμή τεύχους Ευρώ 5
2
Πρόγραμμα εκδηλώσεων ................................................ σελ. 3
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ:
Πανστρατιά - Πήραμε και δημοσιεύουμε: 1. Θα 'ρχόταν το
'21. 2. “1821 - Αγία Λαύρα - Ελλάδα 2013”. 3. Παρελθόν Παρόν - Μέλλον. 4. Ελλάδα – Πατρίδα – (Η Πτώση – Η
Άλωση). 5. “Η φτώχεια των Ελλήνων” ........................... σελ. 4
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ: 1. Χειμώνας 2013, της φτώχειας
και της ανέχειας. 2. Η εορτή των Τριών Ιεραρχών. 3. Της
Μυλιαργούς. 4. Με χιόνια γιορτάσαμε και φέτος στο Χωριό
μας τον Προστάτη μας Άγιο Βλάσιο. 5. Ο εορτασμός του
Προστάτου μας Αγίου Βλασίου στην Αθήνα και η κοπή της
πίτας για το 2013............................................................σελ. 14
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: 1. Το Διοικητικό Συμβούλιο της
Αδελφότητας καλεί τό Δήμαρχο Καλαβρύτων να δώσει λύση
στα χρονίζοντα προβλήματα του Χωριού μας. 2. Διοργάνωση
Προσκυνηματικής Εκδρομής στο Άγιον Όρος. 3. Καμπανάκι
κινδύνου για το ιατρείο των Φιλίων .............................σελ. 21
ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ: Πίνακας προσφορών ...σελ. 24
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ-ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΤΑ ΚΑΤΩ ΦΙΛΙΑ»:
Πρόσκληση ......................................................................σελ. 26
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ: 1. Βαδίζοντας προς την
Μεγάλην Τεσσαρακοστήν. Από τήν Κυριακήν του Τελώνου
και Φαρισαίου στον Κατανυκτικό Εσπερινό της Κυριακής της
Τυροφάγου. 2. Όσοι πενθούν .......................................σελ. 27
ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ: 1. Απόκριες και Καθαρά
Δευτέρα. 2. Αποκριάτικα αναθυμήματα .......................σελ. 30
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 1. Ὅταν ὁ
ὕπνος δὲν εἶναι καλὸς ἰατρός. 2. Ἡ θεάρεστος νηστεία τῆς
Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Περί Ὑγείας & Εὐεξίας. 3. Τεχνητές
οδοντοστοιχίες: Χρήση και συντήρησή τους. 4. «Σκεπτόμενη
Αθηνά». 5. Το μεταναστευτικό φαινόμενο. Ιστορική διαδρομή
του μεταναστευτικού φαινομένου και οι ειδικές μορφές και
διαστάσεις των μεταναστευτικών ροών ........................σελ. 36
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ: σελ. 47
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΩΝΙΑ: Μουσικοφιλία.............σελ. 54
ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ: 1. Συγχαρητήρια. 2. Γεννήσεις.
3. Μνημόσυνα. 4. Λόγος ευχαριστήριος εις τον αοίδιμον
π. Λεωνίδα Βουρλή. 5. Έφυγαν από τη ζωή ................σελ. 56
ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΩΝ ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΩΝ ΜΑΣ: Επιστολή του
συμπατριώτη μας Θεόδωρου Κωστόπουλου .............σελ. 60
ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ – ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ
ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ: «αὐτῶν γάρ σφετέρησιν ἀτασθαλίησιν ὄλοντο!» .........................................................σελ. 61
ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ
« Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ »
ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 - Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ. 210 3835572 FAX. 210 3835083
«Όμιλος Φίλων Ιεράς Μονής Αγ. Αθανασίου Φιλίων»
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
της Αδελφότητας μέχρι την 30 Ιουνίου 2013
Το Δ.Σ. της Αδελφότητας κατά την συνεδρίασή του της 21ης Μαρτίου 2013
αποφάσισε τις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν το προσεχές τρίμηνο ως εξής:
-
Μεγάλη Εβδομάδα - Άγιο Πάσχα.
Καλούμε όλα τα μέλη και τους φίλους του χωριού μας να ευρεθούμε την Μεγάλη
Εβδομάδα και την Κυριακή του Πάσχα στο χωριό και να συνεορτάσουμε τις Άγιες
ημέρες.
-
Δευτέρα 6 Μαΐου: Συμμετοχή στον εορτασμό του Αγίου Γεωργίου στο ομώνυμο
εξωκκλήσι στο χωριό μας.
-
Δευτέρα 6 Μαΐου απόγευμα: Συμμετοχή στον Πανηγυρικό Εσπερινό στην Ιερά
Μονή Αγίου Αθανασίου.
-
Τρίτη 7 Μαΐου: Συμμετοχή στον Πανηγυρικό εορτασμό της μνήμης του Προστάτου
μας Αγίου Αθανασίου. Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας θα παρατεθεί η καθιερωμένη δεξίωση στους προσκυνητές στον εσωτερικό υπαίθριο χώρο του Μοναστηριού.
-
Παρασκευή 10 Μαΐου: Συμμετοχή στον εορτασμό της Ζωοδόχου Πηγής και στο
παραδοσιακό πανηγύρι του τοπικού Συλλόγου στα Καλύβια.
-
Παρασκευή 24 έως Κυριακή 26 Μαΐου: Τριήμερη προσκυνηματική εκδρομή στο
Άγιον Όρος.
-
Παρασκευή 21 Ιουνίου απόγευμα: Τρισάγιο και στέψη του μνημείου των δύο
ηρωικώς πεσόντων ανταρτών την Κυριακή 20-6-1943. - Εσπερινός. - Τρισάγιο και
στέψη του μνημείου των εκτελεσθέντων συμπατριωτών μας από τους Ιταλούς την
Δευτέρα 21-6-1943!
-
Σάββατο 22 Ιουνίου: Μνημόσυνο και εκδηλώσεις μνήμης με την συμπλήρωση 70
χρόνων από το ολοκαύτωμα του χωριού μας και την εκτέλεση συμπατριωτών μας από
τα Ιταλικά στρατεύματα κατοχής την 21-6-1943.
3
το Περιοδικό μας
και οι παραλήπτες του
ΠΑΝΣΤΡΑΤΙΑ!!!
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Αδελφότητας Φιλιωτών Καλαβρυτινών «Ο ΑΓΙΟΣ
ΒΛΑΣΙΟΣ» καλεί σε πανστρατιά τους όπου
γης Φιλιώτες και Φιλιώτισσες, να βρεθούν
στο Χωριό μας Φίλια το 3ήμερο της Αγίας
Τριάδος (Ψυχοσάββατον - Αγίας Τριάδος Αγίου Πνεύματος), από την Παρασκευή το
βράδυ 21 Ιουνίου 2013 έως και την Δευτέρα
24 Ιουνίου 2013, προκειμένου να παραβρεθούν στις εκδηλώσεις μνήμης που οργανώνει
σε συνεργασία με την Τοπική Κοινότητα και
το Δήμο Καλαβρύτων, με τη συμπλήρωση
70 χρόνων από τη μάχη των Φιλίων και το
ολοκαύτωμα του Χωριού μας.
Έχουμε χρέος να τιμήσουμε καθώς πρέπει την μνήμη των δύο αγνών παληκαριών
του Κων/νου Λιαπόπουλου του Σωτηρίου, από το χωριό Βόβοδα Αιγίου, σημερινό
ου
Μαυρίκι, και του Βασιλείου Χριστόπουλου
του Οδυσσέα,
Οδυσσέα από το χωριό Αράχωβα Αιγίου, που με το αίμα τους πότισαν τη φιλιώτικη γη, αγωνιζόμενοι για την τιμή και την
ελευθερία της πατρίδας μας Ελλάδας, καθώς
επίσης και τη μνήμη των αδικοσκοτωμένων
συμπατριωτών μας, από τα Ιταλικά στρατεύματα Κατοχής: Κίτσου Ιωάννου του Δημητρίου, Κόλλια Παναγιώτου του Αθανασίου,
Οικονόμου Δημητρίου του Αθανασίου,
Χαραλαμπόπουλου Αλεξίου του Παναγιώτου και Χριστοδούλου Θεοδώρου του
Παναγιώτου, την Δευτέρα 21 Ιουνίου 1943
εις αντίποινα των απωλειών που είχαν κατά
τη μάχη της προτεραίας 20 Ιουνίου 1943,
και του συμπατριώτου μας Ιερομονάχου
Αμβροσίου Παπαρρηγόπουλου,
Παπαρρηγόπουλου της Ιεράς
Μονής Αγίου Αθανασίου, τον οποίο επίσης
εφόνευσαν οι Ιταλοί μετά τρεις ημέρες, την
4
Παρασκευή 25 Ιουνίου 1943, διότι περιέθαλψε μετά τη μάχη των Φιλίων τραυματίες
αντάρτες, που πέρασαν από το Μοναστήρι.
Έχουμε χρέος στη μνήμη των προγόνων
μας, που τόσα υπέφεραν μετά το ολοκαύτωμα του Χωριού μας και που πολλοί από
αυτούς έφυγαν από τη ζωή, χωρίς να ξαναδούν όρθια τα σπίτια τους και το Χωριό μας
ανοικοδομημένο και πάλι, να θυμηθούμε τα
γεγονότα και τις τραγικές στιγμές που ζήσαμε όλοι μας! Έχουμε χρέος να τα θυμηθούμε
και να τα διηγηθούμε στα παιδιά μας, να τα
μάθουν και να διδαχτούν από τα δικά μας
παθήματα, για το δικό τους μέλλον. Να διδαχτούν πως στη ζωή τίποτα δεν χαρίζεται,
όλα αποκτώνται με κόπους και θυσίες και
πως ύψιστο αγαθό είναι η ελευθερία, η τιμή
και η αξιοπρέπεια και πως γι’ αυτά ο άνθρωπος αξίζει να δίνει ακόμη και τη ζωή του!
Αυτά μας δίδαξαν οι τριακόσιοι του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες, ο Παπαφλέσσας στο
Μανιάκι, ο Δαβάκης στην Πίνδο και τόσοι
άλλοι στο διάβα της μακραίωνης ιστορίας
της φυλής μας!
Να ζήσουμε για μια ακόμη φορά στιγμές εθνικής υπερηφάνειας και να πιστέψουμε
όλοι, εμείς και τα παιδιά μας, πως δεν είμαστε σαν όλους τους άλλους, είμαστε κάτι
διαφορετικό γιατί γεννηθήκαμε Έλληνες και
γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε υπερήφανοι!
Με την ευκαιρία
των εορτών του Πάσχα,
ευχόμαστε σε όλους
Καλή Ανάσταση και Χρόνια πολλά!
Το Δ.Σ.
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
... Πήραμε και δημοσιεύουμε:
Θα ’ρχόταν το ’21
Θα ’ρχόταν το ’21
Δεν ήσαν μόνοι.
Δεν την βαστάγαν την
ανελευθεριά.
Και τότε είπαν πως ζωή
δεν είναι να γεννιέσαι κατακτημένος.
Τό ‘ξεραν κι οι μάνες. Μα
παιδιά κατακτημένα δε σταμάτησαν ποτέ να κάνουν,
μόν’ που τα μεγάλωναν με
το γάλα της Ιδέας. Αυτήν
ορίσαν για ζωή, σ’ Αυτήν
ορκίστηκαν. Κι όταν Αυτή
το ζήτησε, όταν τους τη γύρεψε πίσω για ζωή, εκείνοι με
ανδρεία την απόθεσαν στο
βωμό, αναφωνώντας «ελευθερία ή θάνατος».
θάνατος»
Σήμερα εμείς στεκόμαστε στο βωμό μπροστά. (παύση).
Ξέρουμε πως εκεί μέσα είναι το ’21, είν’ αυτοί που οι μάνες τους τους βύζαξαν με το γάλα
της Ιδέας. Είν’ εκεί και μας κοιτούν, με το μήνυμα κεντημένο στη σημαία. Να είστε φύλακες
κι αγωνιστές πριν την ελευθεριά σας χάσετε,
να είστε μονιασμένοι, να είστε ετοιμασμένοι
και άλλους να ετοιμάζετε, να μελετάτε τα ιερά
γραπτά, αυτός είναι ο ορισμός σας.
Και μας ρωτούν: εμείς ξέραμε τι λευτεριά
θέλαμε, εσείς το ξέρετε; Κοιτάτε μη την έχετε
στα χέρια σας και την ποθείτε ο καθένας μοναχά για τον εαυτό του και τη φυλάτε μονάχα
για το τομάρι σας. Τότε είναι που θα τη χάσετε,
τότε είναι που θα γίνετε σκλάβοι, σκλάβοι χωρίς
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
τον άλυσο. Εμείς τον άλυσο
τον είχαμε στο κορμί μας παντού, κι απάνω του χιμάγαμε
με καριοφίλια, με νύχια και
με δόντια.
Τι λευτεριά θέλετε; Εμείς
εκεί στη μάχη τη βλέπαμε
όμορφη κοπελιά με το σπαθί
στο χέρι να κόβει των εχθρών
τα σώματα. Και σαν τελειώσαν οι οχτροί, σ’ αβύζαχτο
μωρό στην αγκαλιά μεταμορφώθηκε κι από μας οι μάνες
να γίνουμε ζητούσε. Πώς
ήταν μπορετό;
Οι κατακτητές πολλοί.
Κολασμένοι και φαντασμένοι, ετοιμάζονται καθημερινά
κι ετοιμάζουν και τους λαούς να κατακτηθούν.
Να μην κουραστείτε την πατρίδα, ούτε κουρέλι να την κάνετε και να ξεγελαστείτε πως αξία
δεν έχει, ούτε τους κάπηλους ν’ αφήσετε, που
κάνουν τους εχθρούς να τρίβουν τα χέρια τους.
Κι εκεί μεσ’ την πορεία για την ελευθερία, να
αφήτε κι άλλους νά ’ρχονται κι εσείς τόπο να
κάμετε να δείτε κι άλλους νά ’ρχονται. Και την
ελευθερία ποτέ να μην την κάμετε μαρμάρινο
μνημείο, ποτέ να μην την μαρμαρώσετε, μόνο
τους αγωνιστές να μαρμαρώσετε για να τους
βλέπουν τα παιδιά και να ρωτούν.
Θα ’ρχόταν το ’21.
Κάθε ημέρα θα ’ρχόταν. Έλληνες!
Λάμπης Ζωγράφος
5
“1821 – ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ – ΕΛΛΑΔΑ 2013”
Το θέμα της ομιλίας του Στρατηγού Γιώργου Παπαδημητρόπουλου
στην Αγία Λαύρα την 25η Μαρτίου 2013.
Παρουσίαση – Σχολιασμοί από τον
Γιώργο Μιλτ. Κοσμά,
Δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω,
πρώην και ε.τ. πρόεδρο
της «Παγκαλαβρυτινής Ένωσης»
Ο Στρατηγός Γιώργος Αλεξ. Παπαδημητρόπουλος αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. εν συντάξει γεννήθηκε στο Σκεπαστό Καλαβρύτων. Από μικρός
εμπνεύστηκε από βαθύ πατριωτισμό ατενίζοντας προς το Ιστορικό Μοναστήρι της Αγίας
Λαύρας και το Πανελλήνιο Ηρώο Αγωνιστών
του 1821 στα υψώματα ανατολικά του χωριού
του. Μεγάλωσε διαπνεόμενος από το βάρος
της ιστορικής μνήμης με το καθαρό μυαλό, τη
δημιουργική σκέψη του, αλλά και τις αρχές και
την παιδεία που πήρε από τους γονείς και τους
δασκάλους του στο απείρου κάλλους φυσικό
και ιστορικό περιβάλλον. Στην κοιλάδα – φαράγγι του Βουραϊκού με το ζωογόνο αεράκι που
κατεβαίνει εκεί από τις κορφές των περήφανων
μυθικών και χιλιοτραγουδισμένων βουνών, του
Χελμού και του Ερύμανθου.
Έχω την καλή τύχη να γνωρίζω πολλά χρόνια τον εμπνευσμένο θαρραλέο και μετριόφρονα ομιλητή. Από τότε που ήταν ανώτερος αξιωματικός της Ελληνικής Αστυνομίας και που
σύντομα προήχθη επαξίως σε Αρχηγό της, με
ευμενείς αξιολογικές κρίσεις για τις ικανότητές
του. Διοίκησε ευδόκιμα την ΕΛ.ΑΣ. με ήθος,
αξιοπρέπεια και διαφάνεια και καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του, αλλά και μέχρι σήμερα
χαίρει μεγάλης εκτίμησης και αγάπης από τους
συναδέλφους του, ισόβαθμους και υφισταμένους του, αλλά και από όλους, όσοι τον γνωρίζουν. Μάλιστα, πολλοί τον αναζητούν για
να του σφίξουν το χέρι στις συγκεντρώσεις της
Παγκαλαβρυτινής Ένωσης και της Ένωσης Καλαβρυτινών Αθήνας, της οποίας πρόεδρος είναι
ο ισάξιός του Στρατηγός της ΕΛ.ΑΣ. εν συντάξει, Σωτήριος Τσενές. Ο ομιλητής τιμά και τις
6
δύο ιστορικές Ενώσεις ως απλό μέλος τους και
στις μεγάλες ή μικρές εκδηλώσεις τους, αλλά και
άλλων φορέων ιδιωτικού ή δημόσιου χαρακτήρα, προσέρχεται στους χώρους των συγκεντρώσεων ταπεινά και χωρίς επάρσεις και σε κάποια
στιγμή τον βλέπουμε καθημερινά σε μια από τις
τελευταίες θέσεις της αίθουσας.
Ως ενεργός πολίτης βλέπει και ακούει πολύ
και τους ακούει όλους. Μιλάει όμως λίγο και
όταν θεωρεί ότι πρέπει να εκφράσει την κατά
πάντα καλόπιστη και εποικοδομητική άποψη
και κριτική του την κάνει, τόσο προφορικά όσο
και δια του γραπτού λόγου. Από το περιεχόμενο των πολυάριθμων άρθρων και σχολίων του,
που κατά καιρούς μέχρι σήμερα έχουν δημοσιευθεί στη «Φωνή των Καλαβρύτων» στο «Παγκαλαβρυτινό Βήμα» και σε άλλα περιοδικά και
εφημερίδες της περιοχής Καλαβρύτων και του
Νομού Αχαΐας, κυρίως όμως σε εφημερίδες της
Αθήνας μεγάλης κυκλοφορίας, που όλα έχουν
αναρτηθεί στο διαδίκτυο, έχει χαρακτηριστεί ως
λάτρης της ιστορικής αλήθειας και της διατήρησης της ιστορικής μνήμης, αλλά και ως απηνής και αδέκαστος «διώκτης» των κρατούντων
Ελλήνων και ξένων για τα δεινά, που υφίστανται
εξαιτίας τους οι πολίτες και η ελληνική κοινωνία. Την ίδια αξιοζήλευτη τακτική ακολουθεί και
με τη θετικά πρωτότυπη και συγκλονιστική ομιλία του, που εκφώνησε στην Αγία Λαύρα στις
25 Μαρτίου 2013.
Ο αξεπέραστος επετειακός δημηγορικός και
δικανικός λόγος του, καθόλου επιδεικτικός, ξεσήκωσε το μέγα πλήθος των προσκυνητών και
επισκεπτών του ιστορικού Μοναστηριού, που
συνέρευσαν εκεί για να τιμήσουν τους ήρωες της
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
Εθνικής μας Παλιγγενεσίας, και που τρείς φορές
με ενθουσιώδεις επευφημίες και παρατεταμένα
χειροκροτήματα, διέκοψαν τον Στρατηγό κατά
τη διάρκεια της ομιλίας του.
Δεν φοβήθηκε την αλήθεια με τις ρηξικέλευθες αναφορές του στον ανεπανάληπτο λόγο
του. Μέμφθηκε το ελληνικό Κράτος, που τα
τελευταία χρόνια δεν καταδέχεται να εκπροσωπείται στην Αγία Λαύρα και στα Καλάβρυτα με τον ύψιστο βαθμό και τον επιβαλλόμενο
τρόπο όπως γινόταν παλαιότερα. Μνημονεύει
τη συνέντευξη Καλαβρυτινής Αγωνίστριας του
1821 που έδωσε σε γαλλική εφημερίδα στις
αρχές του 20ου Αιώνα, σε μεγάλη ηλικία, που
αναδημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Το Βήμα
των Αθηνών» το 1925 της οποίας η αφήγηση
αφορά με κάθε λεπτομέρεια την ορκωμοσία των
Αγωνιστών στην Αγία Λαύρα από τον Παλαιών
Πατρών Γερμανό ανήμερα του Αγίου Αλεξίου
στις 17 Μαρτίου 1821 και την απελευθέρωση
της πόλης των Καλαβρύτων στις 21 Μαρτίου
1821. Αφήγηση που κακώς εμείς δεν επικαλούμαστε ως αδιάψευστη πηγή για τον πρωταρχικό
ρόλο της Αγίας Λαύρας και της περιοχής των
Καλαβρύτων στον ξεσηκωμό του Γένους, προκειμένου να προστεθεί και αυτό το δεδομένο
στις πηγές προς διάψευση των ανιστόρητων
ψευδολόγων πολιτικών επιστημόνων, που δεν
είναι ιστορικοί, πλην όμως εγκληματικά τους
παριστάνουν.
Επίσης επικαλείται και ποιητές και συγγραφείς που ζούσαν εκείνη την εποχή και απήγγειλε
ποιήματα και τραγούδια για την Επανάσταση
του ’21, που αναφέρονται στην Αγία Λαύρα,
στον Ηγούμενο και στα ταξίματα του ξεσηκωμένου Ελληνισμού για την απελευθέρωση της
πατρίδας μας.
Τονίζει το γεγονός ότι από κανένα άλλο Μοναστήρι της Ελλάδας δεν πάρθηκε φως για να
ανάψει την ακοίμητη κανδήλα του Μνημείου
του Αγνώστου Στρατιώτη στην Αθήνα, διερωτάται με στεντόρεια φωνή λέγοντας «τι σημαίνει
αυτό κύριοι;;» και υπενθυμίζει την ανθελληνική
υπόδειξη του Κίσινγκερ που είπε «αν θέλετε να
αφανίσετε τους Έλληνες καταστρέψτε τη γλώσσα και την ιστορία τους».
Υπενθυμίζει τα οράματα των Αγωνιστών του
’21 για το μέλλον των Ελλήνων, που ποτέ δεν
χάσαμε την εθνική μας συνείδηση και με πόνο
ψυχής τα αντιπαραβάλλει με τη σημερινή κρίση
και κατάντια της χώρας μας.
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
Κατακεραυνώνει κάθε Αρχή και εξουσία εν
των Κράτει, αναφέροντας τις αιτίες της απώλειας στις μέρες μας, των αξιών, του σεβασμού,
της αξιοκρατίας, της ισοπέδωσης των πάντων
με πρώτους υπαίτιους το πολιτικό μας σύστημα
και τις κυβερνήσεις του.
Σταχυολογούμε περιληπτικά από την εμπερισταμένη ομιλία μερικές από τις αιτίες αυτές:
– Την κατάργηση της ιστορίας στια ιστορικά
σχολικά βιβλία, όπως διδασκόταν τα παλαιότερα χρόνια.
– Την ανοχή από το Κράτος της διαστρέβλωσης
της ιστορικής αλήθειας από τους λίγους ανιστόρητους ανθέλληνες ευρωπαίους και από
τους λίγους επίορκους ανιστόρητους κουλτουριάρηδες της χώρας μας.
– Την εφαρμογή του «Καλλικράτη» που ενώ ο
ένδοξος Μηχανικός της αρχαιότητας δημιούργησε αριστουργήματα, ο συνώνυμός του
νόμος διέλυσε τον κοινωνικό ιστό της χώρας
και την ελληνική ύπαιθρο και αφάνισε την
ιστορική κουλτούρα και πολιτιστική ταυτότητα των τοπικών κοινωνιών μας.
– Τη μη σωστή ενημέρωση της νεολαίας μας,
την καλύτερη του κόσμου, ούτε από το Κράτος ούτε από το πολιτικό μας σύστημα, ούτε
από πολλούς γονείς, για την ιστορία της δόξας των Ελλήνων και τα σύμβολά μας.
– Την ανοχή και μη δίωξη και καταδίκη από
την εκτελεστική, τη νομοθετική και τη δικαστική λειτουργία του Κράτους, αλλά και από
την πνευματική ηγεσία του τόπου, των συκοφαντικών και προσβλητικών ισχυρισμών για
τους Έλληνες, την ιστορία μας, την εθνική μας
υπόσταση και την αξιοπρέπεια που εκφράστηκαν και γράφτηκαν από ανιστόρητους κουλτουριάρηδες της παγκοσμιοποίησης. Πιο συγκεκριμένα : Από κάποια βουλευτίνα και ανιστόρητη συγγραφέα για τη Σμύρνη, που την
κατονομάζει, και η οποία αποκαλεί «κιτς» τις
αναπαραστάσεις της Εξόδου του Μεσολογγίου και της Αγίας Λαύρας, και από έναν ανίδεο περί την ιστορία κουλτουριάρη βουλευτή
– παρουσιαστή - σχολιαστή στην Τ.V., που
και αυτόν κατονομάζει, ο οποίος με περισσή
πεζοδρομιακή φρασεολογία δηλώνει σε συνέντευξή του ότι «π…..ε τη μισή Αθήνα».
– Την ανοχή από την πολιτεία των ισχυρισμών
Γερμανού ιστορικού, ότι ο Ελληνισμός καλοδέχτηκε τους Ναζί και των κατάπτυστων
αιτιάσεων Έλληνα συγγραφέα ότι τα Ίμια εί-
7
ναι τουρκικά και ότι η Ελλάδα συμμετείχε σε
ιμπεριαλιστικούς πολέμους.
– Την αμφισβήτηση από το ελληνικό Κράτος
της ιστορίας, της επί 150 χρόνια ξενόφερτης
βασιλείας και της αδικαιολόγητης μακρόχρονης άρνησης αξιοποίησης των σχετικών ελληνικών Μνημείων.
– Τη δυνατότητα του Κλήρου και της Εκκλησίας να προσφέρουν περισσότερα για την
αντιμετώπιση της σημερινής δεινής οικονομικής κρίσης της χώρας μας.
– Την καθιέρωση για πολιτικά μόνο οφέλη,
ως Επετείου της στυγερής δολοφονίας από
όργανο του Κράτους ενός 15χρονου αθώου
παιδιού, με συνέπειες την καταστροφή περιουσιών και την όξυνση των πολιτικών παθών.
– Την αδιαφορία του πολιτικού συστήματος
στην ταπείνωση και λοιδορία της χώρας μας,
με τους ψεύτικους ισχυρισμούς της Μέρκελ
και άλλων ανθελλήνων του Βορρά, ότι η χώρα
μας είναι διεφθαρμένη, ενώ η μόνη αλήθεια
είναι ότι οι πολιτικοί μας είναι διεφθαρμένοι.
– Τις ψεύτικες κατηγορίες που απαγγέλλει το
πολιτικό μας σύστημα και οι «μορφωμένοι
της Ευρώπης» κατά του φτωχού αλλά και
υπερήφανου και ταλαιπωρημένου ελληνικού
λαού, ότι η χώρα μας είναι «η Κολομβία του
Νότου» και «το Αφγανιστάν της Ανατολής»
και ότι είμαστε ρατσιστές και τεμπέληδες.
– Το ποδοπάτημα της φτώχιας, των μισθωτών,
των συνταξιούχων και την τεράστια ανεργία
που έχει προκαλέσει η κρίση, και από την άλλη
μεριά τη δημιουργία ανεξάρτητων Αρχών με
πληθώρα υπαλλήλων, με παχυλούς μισθούς,
χωρίς αυτές μέχρι σήμερα να έχουν προσφέρει
κάτι στον Ελληνικό λαό.
Στο τελευταίο μέρος της ομιλίας του, ο
Γιώργος Παπαδημητρόπουλος απευθύνεται
στους συμπατριώτες του, Καλαβρυτινούς. Μας
υπενθυμίζει ότι γαλουχηθήκαμε με την ιστορία
του τόπου μας, ότι η ιστορία μας αυτή, επειδή ζήσαμε κοντά στα γεγονότα, πρέπει να μας
ενώνει και να μη γίνεται πεδίο αντιπαραθέσεων.
Μας προτρέπει να προβληματιστούμε σαν Καλαβρυτινοί και σαν Έλληνες, διαπνεόμενοι από
τα μηνύματα των ηρωικών προγόνων μας και
του ιστορικού μας χώρου για το πού πάμε ως
Έθνος και ως λαός. Να προσευχόμαστε στην
Παναγία και στον Αγιαλέξη να φυλάνε τη χώρα
μας από την καταστροφή, να φωτίζουν τους κυβερνώντες για την ευημερία του λαού, να μην
8
υπάρχει φτώχια, αδικία, ανεργία κλπ και να μη
φεύγουν τα νιάτα μας για την ξενιτιά.
Κάνει έκκληση και προς τους ξενιτεμένους
συμπατριώτες μας να μαθαίνουν τα παιδιά και
τα εγγόνια τους Ελληνικά και να κρατάνε για πάντα βαθιά στην ψυχή τους της Ελλάδα.
Τέλος, απευθύνεται και στους τοπικούς άρχοντες και τους καλεί:
– Να δουν τι θα κάνουν «εκεί μπροστά στο νοσοκομείο» με τη μετονομασία του δρόμου για
έμπρακτη έκφραση ευγνωμοσύνης της πόλης
των Καλαβρύτων προς τους ευεργέτες απόδημους Καλαβρυτινούς.
– Να επαναφέρουν στη θέση της την πινακίδα
με το όνομα του Παλαιών Πατρών Γερμανού
στον κεντρικό δρόμο της πόλης, που αψυχολόγητα αποκαθήλωσαν. Τούτο διότι, θα πρέπει να αποκατασταθεί η ασέβεια. Δε νοείται
σήμερα, στον άνθρωπο σύμβολο του Αγώνα
που έδρασε στον τόπο μας, εμείς να του καταργούμε αυτό που δικαιούται, δηλαδή μια
πινακίδα στο όνομά του, σε αντίθεση με το
γεγονός ότι σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν
πλατείες και δρόμοι με το όνομα του Παλαιών Πατρών Γερμανού.
Οφείλουμε να απευθύνουμε με ευγνωμοσύνη, θερμά συγχαρητήρια στο Στρατηγό Γιώργο
Παπαδημητρόπουλο, που με την αυθεντική Ελληνική και Καλαβρυτινή ψυχή του, τη ριζοσπαστική φωνή του στην αφήγηση και στην κριτική,
την απλή αλλά δεινή ρητορική του τέχνη και τον
αντικομφορμισμό του απέναντι στην κυρίαρχη
πολιτική, εκπόνησε και εκφώνησε τη μοναδική
στα χρονικά σημαντικών επετειακών εκδηλώσεων, συγκλονιστική ομιλία του. Μας έκανε υπερήφανους για τον ίδιο και για την Καλαβρυτινή
καταγωγή μας. Του ευχόμαστε να είναι πάντοτε
γερός, να μας αφυπνίζει, να μας καθοδηγεί και
να μας προβληματίζει με τις ρηξικέλευθες παρατηρήσεις και συστάσεις του. Ας παραμείνει
η θετικά πρωτόγνωρη ομιλία του, ανεξίτηλα
γραμμένη στις ιστορικές δέλτους και στα Αρχεία της ιστορικής Μονής της Αγίας Λαύρας,
αλλά και στη συνείδηση και στην ψυχή μας, για
τους αγώνες που πρέπει αγόγγυστα να συνεχίσουμε. Παραδειγματιζόμενοι από τους Ήρωες
του 1821.
Αθήνα 30 Μαρτίου 2013
Γεώργιος Μιλτ. Κοσμάς
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
Παρελθόν – Παρόν – Μέλλον
Παράδοση είναι ένα σχέδιο ζωής, μια δημιουργική συνεργασία και των τριών διαστάσεων του χρόνου, ήτοι του παρελθόντος, του παρόντος και του
μέλλοντος. Το φαινόμενο της παράδοσης δεν αποτελεί αποτέλεσμα εσκεμμένων ανθρώπινων ενεργειών, η
παράδοση «φυτρώνει» από μόνη της. Πρόκειται για
οργανικό φαινόμενο της ζωής, αφού δημιουργία χωρίς
παράδοση δεν υπάρχει. Όσες δυνατότητες κι αν διαθέτει κάποιος, αδυνατεί να δημιουργήσει ο,τιδήποτε
σημαντικό, εάν αποκοπεί από τον ιστό της παράδοσης.
Η παράδοση της μικρής μας κοινωνίας αφορά
αξίες, αρχές, κατηγορίες σκέψης και πράξης μ’ εμάς
τους ίδιους να έχουμε βιώσει την αναγκαιότητα του
να ζήσουμε με τις αξίες αυτές και να ανατρέξουμε
στο θησαυροφυλάκιο των λαϊκών, λόγιων, εκκλησιαστικών και πατριωτικών παραδόσεων. Παράδοση
δεν είναι η επαναφορά του παρελθόντος, αλλά η συνέχισή του με νέες μορφές.
Ο δεσμός του παρελθόντος με το παρόν στοιχειοθετεί το μέλλον, είναι κάτι που περνά από γενιά σε
γενιά, από στόμα σε στόμα, από χέρι σε χέρι, είναι το
φίλτρο της καθημερινότητας, την οποία κάθε λαός
ζει μ’ ένα συγκεκριμένο ύφος. Τραγουδά, κλαίει, ζωγραφίζει, θρησκεύεται, χειροτεχνεί, μοχθεί, δημιουργεί, ζει. Το ροδόσταμο όλων αυτών των δραστηριοτήτων διασώζει η παράδοση.
Είναι χρέος του καθενός, από το μετερίζι που
βρίσκεται, ν’ ανατρέχει στην κιβωτό των παραδόσεων, στην κοίτη του ποταμού τους, ώστε να τρέξουν
οι αλήθειες που αναβλύζουν από τις πηγές του παρελθόντος. Δε φτάνει να ακούς μέσα σου τη βουή
των προγόνων σου, δε φτάνει να τους νιώθεις να
παλεύουν μπροστά στο κατώφλι των χρόνων, αυτά
και πολλά άλλα πρέπει να ανέβουν πάλι στο φως,
να οδηγήσουν ή να συντελέσουν σε νέες δομές δημιουργίας. Μια σκέψη που με βασανίζει αφορά τον
τρόπο με τον οποίο θα διατηρήσουμε τις παραδόσεις, ήτοι θα τις διασώσουμε από τυχόν αλλοιώσεις
και θα μεταβάλλουμε την αδιάφορο στάση της νέας
γενιάς απέναντι στην αναλλοίωτη αξία των θρύλων
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
και των παραδόσεών μας.
Τώρα, που τα παιδιά μου μεγάλωσαν, έκαμαν δικές τους
οικογένειες και έχουν απομακρυνθεί από το παρελθόν,
αισθάνομαι το μεγάλο μου
λάθος, λάθος που δε διορθώνεται εύκολα. Απευθύνομαι στους νέους και λέω ότι
η ομορφιά της ζωής προϋποθέτει συνάρτηση του παρόντος με το παρελθόν. Η
παράδοση της μικρής μας κοινωνίας είναι πλούσια
σε αξίες και δραστηριότητες με διδακτική αξία. Η
αποκοπή από το θησαυρό αυτό επιφέρει νέκρωση
του πνευματικού και πολιτισμικού ιστού.
Με όσα γράφω, φίλοι μου, δεν κατηγορώ τους
νέους, αλλά τους διαβεβαιώ ότι είναι πολύ καλύτεροι από εμάς, έχουν πλατύ μυαλό, στέκομαι μπροστά τους με δέος για τους αγώνες τους και θαυμάζω
τις επιτυχίες τους – είναι καιρός δύσκολος, το βιώνω
καθημερινά. Η σύνδεση όμως με το παρελθόν προσφέρει ενδυνάμωση για την πορεία προς το μέλλον.
Μπορεί να είναι ξεπερασμένα η πινακωτή, το ανεμίδι
και ο αργαλειός, αλλά δεν είναι ξεπερασμένο το ελληνικό πρόσωπο, που είναι συνυφασμένο με αυτά, τα
οποία αντανακλούν τη σπουδαία ύπαρξή του.
Μη θέλοντας να καταχραστώ άλλο τον τόσο πολύτιμο χώρο του περιοδικού μας, θα κλείσω με τα
λόγια του ποιητή Κ. Παλαμά από το ποίημα «Οι
πατέρες»: Παιδί, το περιβόλι μου, που θα κληρονομήσεις, όπως το βρεις και όπως το δεις να μην το
παρατήσεις.
Σκέψη-ερώτημα-πρόταση
Είναι εφικτό να ανασύρουμε από την αφάνεια
αλήθειες-τρόπους ζωής με ανεπανάληπτο διδακτισμό, ήθη, έθιμα και χειροτεχνικά έργα και να ιδρύσουμε ένα μουσείο, όπου την πρώτη θέση θα κατέχει
το οικογενειακό δέντρο του καθενός;
Δημήτριος Δημητρακόπουλος
9
Ελλάδα – Πατρίδα – (Η Πτώση – Η Άλωση)
Διαβάζοντας την ιστορία, μας έχει μείνει στο
μυαλό ότι η Κωνσταντινούπολη έπεσε την 29η
Μαΐου 1453. Η αλήθεια είναι ότι η πτώση της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όπως θα την δούμε
είναι ακριβώς αντιγραφή με την σημερινή μας
κατάσταση. Εάν δηλαδή μας είχε γίνει μάθημα
η πτώση του Βυζαντίου, δεν θα παθαίναμε ό,τι
πρόκειται να μας συμβεί.
Το 1204 στο Βυζάντιο όλοι ήθελαν να έχουν
μισθούς χωρίς δουλειά, στο στρατό δεν πήγαινε
κανένας, με αποτέλεσμα να πληρώνουν μισθοφόρους. Οι μισθοφόροι όλο ζήταγαν και πιο
πολλά λεφτά και όταν γίνονταν και κάποια μάχη,
δεν πούλαγαν το τομάρι τους. Αποτέλεσμα ήταν
να δανείζονται λεφτά από τους Βενετούς και
τους Γενοβέζους, υποθηκεύοντας τα λιμάνια και
το εμπόριο. Αφού δεν μπορούσαν να πληρώσουν, οι τόκοι ανέβαιναν, οι Βενετοί και Γενοβέζοι έστειλαν τους φοροεισπράκτορες και τους
ονόμασαν σταυροφόρους. Αυτοί με το πρόσχημα δήθεν ότι πήγαιναν να απελευθερώσουν τους
Αγίους Τόπους, έκλεβαν από την Κων/πολη τα
πάντα νόμιμα, “μας χρωστάτε”,
χρωστάτε” ξήλωναν εκκλησίες και τις φόρτωναν στα καράβια και έκτιζαν
στη Βενετία με τα υλικά δικές τους εκκλησίες,
όπως τον Άγιο Μάρκο και άλλες. Έπαιρναν τα
αγάλματα, τα πήραν όλα, ακόμα και το χρυσό
και η Βενετία έγινε από το πλιάτσικο μεγάλη και
τρανή (Η γαληνοτάτη δημοκρατία).
Το πρώτο νησί που πήραν από το Βυζάντιο
ήταν η Χίος. Η Χίος έβγαζε και βγάζει την μοναδική μαστίχα στον κόσμο. Η μαστίχα την εποχή
του Βυζαντίου ήταν, όπως είναι σήμερα το πετρέλαιο. Την χρησιμοποιούσαν στην φαρμακευτική και σε άλλα πολύτιμα σκευάσματα. Στην
συνέχεια πήραν το λιμάνι της Κων/πολης και τα
εμπορικά καράβια. Την τελική καταστροφή την
έκανε ο τυφλός Δόγης της Βενετίας, που μπήκε
στην πόλη με 10.000 στρατιώτες χωρίς πλέον
να υπάρχει καμιά αντίσταση. Ξήλωσε τα πάντα,
(πήρε τα πάντα μέχρι και το κάλυμμα της Αγίας Τράπεζας) και ρώτησε τον επικεφαλής αξιωματικό τι άλλο έχει μείνει. Ο αξιωματικός του
είπε μόνο ο θρόνος του Πατριάρχη. Ο τυφλός
Δόγης τον διέταξε το βράδυ να βάλει μέσα στο
ναό όλες τις πόρνες της πόλης και στον θρόνο
του Πατριάρχη να βάλει μια πόρνη γυμνή. Διέταξε να κάνουν όργια μέσα στο ναό. Η τιμωρία
10
του Θεού ήρθε γρήγορα, αρρώστησε και κατάλαβε πως θα πεθάνει, ρώτησε τον αξιωματικό
πώς βλέπει τώρα το ναό και ο αξιωματικός του
είπε πως μοιάζει με ναό νεκροταφείου και τότε
ο τυφλός Δόγης του είπε να τον θάψουν μέσα
στο ναό. (Αφήγηση Αλεξίας, Πριγκίπισσας του
Βυζαντίου). Όσοι πήγατε στην Αγία Σοφία, θα
είδατε τον τάφο του μέσα στο ναό.
Αυτόν τον καιρό είδαμε να συμβαίνουν ή θα
συμβούν σχεδόν τα ίδια πράγματα. Η ιστορία
θα επαναληφθεί και αυτή τη φορά, οι Τούρκοι
θα έλθουν σαν σωτήρες να μας σώσουν από την
πείνα, αφού όλα θα έχουν πουληθεί. Οι Τούρκοι βγάζουν στο Αιγαίο πλωτό νοσοκομείο για
τα άγονα νησιά του Αιγαίου. Το δικό μας πλωτό που πήγαινε, το πούλησαν για παλιοσίδερα
πριν δύο περίπου χρόνια. Αυτό θα συμβεί και
τώρα, πήραν δάνεια και πουλάνε χωρίς να αποπληρώνουν τα παλιά. Στις συμφωνίες που υπέγραψαν, βάζουν σαν μηχανή στήριξης και μια
μεγάλη τουρκική τράπεζα. Η τράπεζα αυτή είναι
τράπεζα του τουρκικού στρατού. Σε λίγο ούτε
Αιγαίο ούτε Θράκη θα έχουμε. Πανηγυρίζουν
και λένε ότι έσωσαν την Ελλάδα από την χρεοκοπία. Εξασφάλισαν μισθούς για 15 χρόνια.
Έβγαλαν τη θηλιά από το λαιμό τους και την
πέρασαν στα παιδιά μας, ενώ μέχρι τότε αυτοί
θα έχουν πεθάνει.
Τα πάντα κλείνουν, τα πάντα πωλούνται και
για όλα αυτά φταίνε οι αιρετικοί, φταίνε οι συνδικαλιστές. Ο Καλαβρυτινός πολιτικός Κουτρουμάνης λέει: ξεχάστε τα κεκτημένα, δηλαδή
να ξεχάσουμε τους αγώνες ενός αιώνα, τι εννοεί
όταν λέει «βίαιες αλλαγές»; Δηλαδή θα τρώμε
ξύλο για να μην τρώμε το φαγητό μας; Μάθαμε
για τους γιατρούς που πληρώνουν ενοίκιο στο
Κολωνάκι 10.000 το μήνα αλλά δηλώνουν κέρδη 12.000 το χρόνο. Φθάσαμε στο σημείο να
λέμε φυλακή μια χαρά λύση, τσάμπα φαγητό,
τσάμπα ύπνος, μαθαίνεις και τα κόλπα των δολοφόνων, τα κόλπα των διαρρηκτών.
Ο Μπουτώνης λέει ότι βρέθηκαν αγοραστές για να αγοράσουν τις δέκα πρώτες ΔΕΚΟ.
Οι Γερμανοί αγοράζουν τον ΟΤΕ και αφήνουν
στους Έλληνες το 10%. Με το 10% ούτε έλεγχο δεν δέχονται βάσει του νόμου περί εταιρειών.
Οι Γάλλοι τον Ιππόδρομο κλπ.
Κάποιος Φιλιώτης μου είπε μια ημέρα: διαΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
βάζω αυτά που γράφεις, αλλά τελικά τι είσαι
κομμουνιστής, εθνικιστής; Η απάντηση είναι η
εξής: Το 1970 πήγα στην Ρωσία σε 4 πόλεις:
Κίεβο, Μόσχα, Οδησσό (στην ελληνική Οδησσό) και Λένινγκραντ. Πήγα στην Σόφια και στο
Βουκουρέστι, Ανατολική Γερμανία, Βερολίνο,
Λειψία, Κάρλ Μάρξ. Δεν υπήρχαν ελευθερίες και
τα άλλα αγαθά των δυτικών, υπήρχε όμως δουλειά για όλους, σπίτι, ιατρική περίθαλψη, δωρεάν παιδεία. Δεν είδα πουθενά στους δρόμους
ζητιάνους, ναρκομανείς, δεν είδα στο Μετρό
κανέναν μεθυσμένο, δεν είδα μετανάστη, δεν
είδα τρομοκράτη Τσετσένο. Δεν είχαν πολυτέλεια, αυτοκίνητα, τηλεοράσεις αλλά αυτό που
ήταν φανερό, ήταν η ασφάλεια των πολιτών.
Θεός συγχωρέσ’ την την Σοβιετική Ένωση και
τώρα με την ελευθερία βλέπουμε παιδάκια ξυπόλυτα, ναρκομανείς, ανθρώπους να ψάχνουν
στους κάδους. Πορνεία, άλλο πράγμα, ούτε στα
Σόδομα! Έτσι θα γίνουμε σε λίγο από το άλλο
σύστημα, τον καπιταλισμό, το ΔΝΤ! Σε λίγο
θα πληρώνουμε στο νοσοκομείο, τα φάρμακα.
Πόσα παιδάκια έχουν γίνει πρεζόνια, πόσα κοριτσάκια πόρνες. Είδα στις ειδήσεις, ένα κοριτσάκι 13 ετών στην Κόρινθο, ζήλεψε τη δόξα
της Τζούλιας και γύρισε τσόντα. Στο χρηματιστήριο χάθηκε ένα πλούσιο κράτος, χάθηκαν 3
τρις ευρώ. Όσους πιάσανε ως τώρα πολιτικούς,
λένε ότι τα εκατομμύρια που πήραν τα έδωσαν
στο ταμείο του κόμματος. Ποιος θα τιμωρηθεί;
Εμείς δεν θα γίνουμε ποτέ Αργεντινή, Βενεζουέλα. Να τους πετάξουμε έξω με τις κλωτσιές.
Αυτοί βασίζονται στην Αστυνομία για να γλυτώσουν το ξύλο. Μέσα σ’ αυτό το χρόνο θα γίνουν σημεία και κέρατα. Να δούμε, θα μπορέσει
η Αστυνομία να νικήσει το λαό ή θα γίνει όλη η
Ελλάδα Κερατέα;
Φίλε πατριώτη που με ρώτησες τι είμαι.
Σου ανέφερα τα μεν και τα δε, ακόμα παρ’ ότι
γέρασα δεν μπορώ να ξεχωρίσω, το μόνο που
με βασανίζει πολύ είναι τι θα γίνουν τα παιδιά μας που δεν έχουν ζήσει όπως εμείς μικροί
και έχουμε γνώση των καταστάσεων. Έχουμε
να κάνουμε με τον χειρότερο λαό του ελληνισμού. Μου έλεγε ένας στο καφενείο που έχει
έρθει από την Τασκένδη. Όταν οι Εβραίοι Λένιν (Λεβιμποστάιαν) και Στάλιν Μολδαχάι, για
να πεθάνουν από την πείνα οι χριστιανοί στη
Ρωσία, το πρώτο που έκαναν, ήταν να γυρνάνε
στους σταύλους και να αφήνουν τα γουρούνια
ελεύθερα. Τα γουρούνια πεινασμένα, έτρωγαν
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
από τα δέντρα τον κορμό, με αποτέλεσμα να
ξεραθούν τα δέντρα και να μην έχουν να φάνε
ούτε μήλο ούτε αχλάδι. Τους μάζεψαν όλους
τους Έλληνες από τα καλύτερα μέρη και τους
πήγανε στην έρημο του Καζακστάν, τους πήγαν
σωρούς πλίθες και ξύλα και τους είπαν: κτίστε
και εδώ θα μείνετε. Άρχισαν να καλλιεργούν
καλαμπόκι, αφού το έδαφος ήταν πολύ καλό
για καλαμπόκι και τα καλαμπόκια φτάνανε τους
σαράντα πόντους και αυτό ήταν το βασικό τους
φαγητό. Όταν ανέβηκε ο Χρουτσόφ στην εξουσία και πήγε στο Καζακστάν, τους απαγόρευσε
την καλλιέργεια καλαμποκιού και τους είπε: κάντε άλλες καλλιέργειες. Το αποτέλεσμα ήταν να
πέσει μεγάλη πείνα. Τα ίδια λένε και τώρα, εξελιγμένες καλλιέργειες κλπ. Όταν πήγα για πρώτη φορά στην Ολλανδία οδικώς από Γερμανία
για δουλειές, κάθε 5 χιλιόμετρα έβλεπα βουνά
από ακαθαρσίες γουρουνιών και φορτηγά να τα
φορτώνουν και άλλα να κατεβάζουν κλπ. Λέω
στον Ολλανδό Πήτερ, εδώ όλο με τα κόπρανα
ασχολείστε; Μου απάντησε ο Πήτερ ότι από
τα πολλά φυτοφάρμακα η γη έγινε αρνητική
και ό,τι και να βάζαμε δεν φύτρωνε τίποτα. Ο
πιο σκληρός νόμος στην Ολλανδία λέει ότι αν
χρησιμοποιήσεις λίπασμα θα πας πολλά χρόνια
φυλακή μέχρι η γη να επανέλθει. Έχουν περάσει
20 χρόνια και ακόμα η γη να επανέλθει. Στην
Ολλανδία όλα τα ναρκωτικά είναι ελεύθερα.
Βλέπεις περίπτερο να γράφει χασίς Μυλοποτάμου Κρήτης, άλλο χασίς Δοξάτου Δράμας κλπ.
Σε αυτό το φαινόμενο την έφθασαν τα γενετικά
τροποποιημένα προϊόντα, η γη να είναι αρνητική. Προχθές μια εφημερίδα στην πρώτη σελίδα
με μεγάλα γράμματα έγραφε: Έλληνες προσέξτε, μας εξοντώνουν με πατάτα θανατηφόρα. Οι
λαϊκές έχουν λεμόνια από Ισραήλ, πορτοκάλια
κλπ., από τις πατάτες αρρωστήσαμε από τον ιό
του Νείλου.
Για μένα όλα είναι τα ίδια, είναι γραμμένα,
όπως και η ζωή μας όταν γεννιόμαστε, που έρχεται η μοίρα και γράφει για την ζωή μας. Δεν
υπάρχει άγραφη ζωή, μόνο ζωή κακογραμμένη
και η μοίρα της πατρίδας μας είναι πολύ κακογραμμένη. Έχω πάψει να πιστεύω σε κόμματα,
έχω πάψει να εμπιστεύομαι κανέναν. Ξέρετε τι
κάναμε, καταστρέψαμε τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας, δεν υπάρχει ελπίδα, ας το χωνέψουμε.
Η Ελλάδα είναι ένα πτώμα και όλα αυτά τα
αρπαχτικά κοιτάνε ακόμα τι θα αρπάξουν από
τις σάρκες της πατρίδας μας. Εγώ δεν μπορώ
11
να καταλάβω, επειδή διορίσανε όλοι, τους πουλήσαμε την ψυχή μας, ό,τι θέλετε, πάρτε την
γυναίκα μας, πάρτε την κόρη μας, μόνο δουλίτσα θέλουμε. Από πού πληρώνουν, από την
τσέπη τους; Πλουτίζουν από τον κόπο μας και
τους έχουμε σε υπόληψη. Θυμάμαι τον αδελφό
της γιαγιάς μου τον Σωτήρη τον Καμπανά, τον
ωρολογοποιό στα Μαζέικα. Τι ξύλο είχε φάει
για τον Παπαρρηγόπουλο. Θυμάμαι τον γέρο
Μπότζιολο, πατέρα του Παναγή Δουφεξή, που
κατέβαινε στο καφενείο και φώναζε: ζήτω ο Παπαρρηγόπουλος. Έχουν τρεις τέσσερις σωματοφύλακες, τι φοβούνται; Φοβούνται για αυτά
που έχουν κάνει. Στέλνουν τους σωματοφύλακες για ψώνια στο σούπερ μάρκετ. Είδατε πώς
συμπεριφέρονται, περιφρονούν τα πάντα, αυτοί
είναι επί γης θεοί, έχουν μια νοοτροπία φασίζουσα, όπως ο Μουσολίνι, ο Χίτλερ, ο Φράνκο. Το
εργαλείο τους είναι το ψέμα. Ο Λένιν έλεγε: αν
λες 10 ψέματα, έχεις κάνει τη δουλειά σου, αρκεί ο λαός να πιστέψει τα δύο. Όλος ο κόσμος
όταν θέλει να μάθει κάτι, τρέχει στην ελληνική
ιστορία, στην ελληνική μυθολογία. Μέχρι και
οι Χιλιανοί την κάψουλα που έβγαλε έξω τους
μεταλλωρύχους, την ονόμασαν φοίνικα
φοίνικα, από το
αρχαίο πουλί της Ελλάδος που ξαναγεννιόταν
από τις στάχτες του.
Φίλοι μου ζούμε την εποχή των φυτών.
Ακούστε, μας λένε από την τηλεόραση, ότι
η κυβέρνηση πήρε παράταση να πληρώνουμε ως το 2020 και καμαρώνουν. Μας έχουν
βάλει κάτω για ηλίθιους, φυσικά οι άνθρωποι
λεφτά πουλάνε, αφού θα παίρνουν τόκους και
το 2050 θα τους έχουμε. Κάποτε υπήρχαν οι
ληστές, ο Νταβέλης, ο Βερνάδος και τώρα ο
Παλαιοκώστας. Λήστευαν τους πλούσιους,
αλλά έδιναν και στους φτωχούς. Η Πολιτεία
ληστεύει τον κουλουρά. Θα πεθαίνουμε και
δεν θα μας πηγαίνουν στου Φίλια, τόσα διόδια
να μας θάψουν, διόδια στα 40 ευρώ, θα είναι
ασύμφορη η κηδεία στο χωριό. Υπάρχει όμως
και ένας άλλος τρόπος να μας πάνε, αυτός που
έκανε ο Ενιπέας. Στην αρχαία εποχή για να πας
στον άλλο κόσμο, έπρεπε να περάσεις τον Δίαυλο του Αχέροντα ποταμού και να έχεις ένα
νόμισμα για να πληρώσεις τον Αχέροντα Πορθμό (εξ ού και πορθμείο). Εκεί ένας γέροντας
με μια βάρκα, ο Πορθμέας έπαιρνε το νόμισμα
και σε πέρναγε στον κάτω κόσμο. Κάποτε όμως
ένας ετοιμοθάνατος γέρος, ο Ενιπέας, άφησε
σαν τελευταία επιθυμία στους δικούς του να
12
μην του βάλουν νόμισμα. Έφθασε ο Ενιπέας,
αφού πέθανε, στον Πορθμέα να τον περάσει.
Ο Πορθμέας του λέει δεν μπορείς να περάσεις γιατί δεν έχεις να πληρώσεις τα διόδια. Ο
Ενιπέας ξύπνιος, του λέει: αφού δεν μπορώ να
περάσω, να γυρίσουμε πίσω. Ο Πορθμέας το
σκέφθηκε και του λέει: δεν μπορώ, θα σε περάσω χωρίς νόμισμα. Είναι ο μόνος στην μυθολογία που πέρασε στον άλλο κόσμο χωρίς να
πληρώσει. Αυτό να κάνουν οι δικοί μας, όταν
πια θα έχουμε πεθάνει. Ενώ έχουμε πληρώσει
τους δρόμους από πριν για να γίνουν και όταν
γίνουν, τους δίνουν σε ιδιώτες για διαχείριση
όπως ο Μορέας, η Νέα Εθνική Οδός, η Εθνική Αιγαίου, η Εγνατία και φυσικά η Αττική
Οδός. Πάμε καλά, πολύ καλά. Νομίζουν ότι
θα τους σώσουν τα πληρωμένα παπαγαλάκια,
οι δημοσιογράφοι. Ο λαός είναι έτοιμος να ξεσηκωθεί και τα αποτελέσματα θα είναι πολύ
δύσκολα για την πατρίδα μας.
Εδώ συμβαίνει το εξής: έχουν νομιμοποιήσει
640 χιλιάδες μετανάστες, από 10 ευρώ την ημέρα να παίρνει ο καθένας είναι κάπου 6 ½ εκατομμύρια ευρώ. Είμαστε καλά; Μήπως τρελαθήκαμε; Και κυνηγάμε τις γριούλες, το επικουρικό κλπ. Μας κάνανε, όποιος χρωστάει εφορία,
να μπαίνει φυλακή. Όποιος κλέβει το κράτος να
μπαίνει στη Βουλή.
Έχετε καταλάβει τι γίνεται στην Ελλάδα.
Αντί να λέμε, τι θα κάνουμε; Τι θα γίνουν τα
παιδιά μας. Καλό θα ήταν να ακούσουμε το
τραγούδι:
«Κάποτε θα ’ρθουν γνωστικοί
λογάδες και γραμματικοί
για να σε πείσουν.
Ἐχε το νου σου στο παιδί
κλείσε την πόρτα με κλειδί
θα σε πουλήσουν.
Και όταν θα ’ρθουν οι καιροί
που θα χει ’σβήσει το κερί
στην καταιγίδα,
υπερασπίσου το παιδί,
γιατί αν γλυτώσει το παιδί
υπάρχει ελπίδα».
Αυτό το τραγούδι μας φέρνει το πρόβλημα
που έχουμε, το τι θα γίνουν τα παιδιά μας, εμάς
μας κάνουν απόσυρση, μας τελειώνουν.
Ευχαριστώ για την φιλοξενία
Κων/νος Ι. Σπυρόπουλος
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
“Η φτώχεια των Ελλήνων”
Από το 2009 μέχρι σήμερα που γράφονται αυτές οι γραμμές, τέλη Νοεμβρίου του 2012 …
Υπήρχε η χρεωμένη Ελλάδα πολύ πριν το
2009, μόνο που ο λαός δεν το ήξερε, γιατί τον
άφηναν να ζει με ψευδαισθήσεις, να κοιμάται
τον ύπνο του δικαίου … και ξαφνικά τον ξύπνησαν άτσαλα και ενώ ακόμα δεν είχε καλά-καλά
ξυπνήσει, του ανακοίνωσαν με τρόπο ψυχρό ότι
τα καταπράσινα λιβάδια στα οποία ζούσε, γέμισαν απότομα με ξερόχορτα και αγκάθια …
Κάποιοι (μεμονωμένοι) κυβερνητικοί παράγοντες των τελευταίων ετών, για να δικαιολογήσουν την απότομη φτώχεια του λαού, είπαν
εκείνο το περίφημο “ΜΑΖΙ ΤΑ ΦΑΓΑΜΕ” …
Όχι μόνο δεν είναι δικαιολογία αυτή, αλλά είναι και γελοία αστειότητα. Μήπως όμως είναι
ώρα όχι μόνο να σταματήσουν τις άσκοπες και
χονδρές αθλιότητες αλλά και να εξαφανιστούν
από προσώπου γης, τουλάχιστον αυτοί που
συμμετείχαν στις προηγούμενες αλλά και στις
πρόσφατες κυβερνήσεις και έφεραν τη χώρα σε
αυτή την κατάντια; Δεν έχουν όμως ίχνος ντροπής και διατυμπανίζουν, αυτοί οι ίδιοι που
έφεραν την καταστροφή, πως τώρα θα φέρουν
την ευημερία! Όχι δεν τους πιστεύουμε …!
Δεν τους πιστεύουμε, διότι απέδειξαν περίτρανα και επί πολλές θητείες διακυβέρνησης, ότι
το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι κι άλλο
κακό στον τόπο …!
Μέσα στη θολούρα των δεινών τι άλλο να
πρωτοθυμηθούμε … Πως μας είπαν ότι ένα
από τα φταιξίματα που μας έφθασαν σε αυτό
το κακό είναι οι υπεράριθμοι δημόσιοι υπάλληλοι; Μα ακόμα κι αν είναι έτσι, ποιοι διόρισαν αυτούς τους συνανθρώπους μας; Και τι
να ήξερε ο κάθε διοριζόμενος, αν περίσσευε ή
όχι στο δημόσιο; Και πού να το ξέρει …; Ο
κάθε πολίτης βασίζεται στις αποφάσεις και τα
σχέδια της κάθε Κυβέρνησης, διότι πιστεύει
ότι αυτά είναι και τα σωστά. Εξάλλου γι’ αυτό
εκλέγονται οι κυβερνήσεις, για να κάνουν τα
πρέποντα και όχι αυτά που ωφελούν το κομμαΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ
τικό ή το προσωπικό τους συμφέρον … Αλλά
και τέλος, ποιος “λογικά σκεπτόμενος” δεν θα
δεχόταν θέση στο δημόσιο, εφόσον του την
προσέφεραν ή ποιος δεν θα έπαιρνε χρήματα
από τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
αφού μπορούσε να τα πάρει και ποιος δεν θα
έπαιρνε “εύκολα” δάνεια εφόσον του τα χορηγούσαν; Καλώς ή κακώς, μάλλον ελάχιστοι είναι εκείνοι που θα αρνούνταν όλα αυτά.
Μόνον όμως οι Κυβερνώντες γνώριζαν
αν όλα αυτά τα χρήματα, εδόθησαν εκεί που
έπρεπε και όπως έπρεπε …
Αλλά φταίει και ο λαός, ο οποίος όταν προκύπτει μια Κυβέρνηση και βλέπει ότι δεν τα
πάει καλά ή άλλα υποσχέθηκε προεκλογικά και
άλλα κάνει στην πορεία, λέει “Να μου κοπεί
το χέρι αν τους ξαναψηφίσω”.
ξαναψηφίσω” Όμως φαίνεται
η μνήμη είναι βραχεία … Διότι στις επόμενες
εκλογές πολλές φορές ψηφίζει τους ίδιους και
το κακό επαναλαμβάνεται …
Φτώχεια-φτώχεια, δάνεια-δάνεια και το
χρέος του λαού μεγαλώνει …! Διότι με αυτούς
τους τρόπους δεν πραγματοποιείται ούτε ανάπτυξη, ούτε οικονομική πρόοδος στη χώρα,
γιατί στα δανεικά πληρώνουμε τόκους και έτσι
γινόμαστε ολοένα και φτωχότεροι …
Αυτή είναι εν ολίγοις η φτωχή Ελλάδα
και οι φτωχοί πολίτες της που σχεδίασαν και
δημιούργησαν οι “εκλεκτοί’ του ελληνικού
λαού…!
Αν έχουν έστω λίγο φιλότιμο, να φύγουν
… Θα βρεθούν Έλληνες
Έλληνες, αληθινοί πατριώτες (εκτός Βουλής και δίχως τις κακές συνήθειες που έχουν αναπτύξει όλοι εκείνοι που
τόσα χρόνια “βολεύονται” στα έδρανά της) να
οδηγήσουν τη χώρα στην ευημερία
ευημερία, μπορεί με
πολλές δυσκολίες αλλά με σιγουριά
σιγουριά! Καθώς
και μέχρι να φτάσουμε σε αυτό το ξέφωτο
ξέφωτο, θα
γεμίσουν ελπίδες τον ελληνικό λαό …!
Καραμάνος Ιωάννης
13
Επικαιρότητες
Επικαιρότητες
Επικαιρότητες
Χειμώνας 2013,
της φτώχειας και της ανέχειας!
Πηγαίνοντας στο Τυπογραφείο, για το συντονισμό της έκδοσης του τεύχους «56» του Περιοδικού μας, έφτασα με τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο
στην Κηφισιά, ένα χειμωνιάτικο πρωινό, εν μέσω
μιας απερίγραπτης καταιγίδας. Κατεβαίνοντας από
το τραίνο, τρύπωσα κάτω από την τέντα ενός περιπτέρου και περίμενα να περάσει κανένα ταξί, για να
πάω στη Μεταμόρφωση που είναι το τυπογραφείο.
Κάποια στιγμή πέρασε ένα ταξί με ένα καλοσυνάτο
και πολύ κοινωνικό άνθρωπο - ταξιτζή, που με πήρε
να με μεταφέρει στο τυπογραφείο, Ερμού 4 στη Μεταμόρφωση.
Μπαίνοντας στο ταξί πιάσαμε κουβέντα για την
πρωτοφανή καταιγίδα της στιγμής, αλλά και για την
οικονομική καταιγίδα που πλήττει ανελέητα όλους
μας, τρία και πλέον χρόνια τώρα και με την ευκαιρία αυτή αναφέρθηκε σ’ έναν πελάτη που έτυχε να
πάρει και που ο άνθρωπος αυτός, καταγόμενος από
το Βόλο, είχε ζήσει την πείνα του 1941 στην ιδιαίτερή του πατρίδα το Βόλο και του είπε ότι εκείνη τη
χρονιά είχαν όλες οι ελιές καρπό και όχι οι μισές
την μια χρονιά και οι άλλες μισές την άλλη! Κι
ακόμη η θάλασσα είχε τόσο πολλά ψάρια που ψάρευαν όλοι τους, όσα ήθελαν! Και φέτος, του είπε,
σ’ όλη τη χώρα υπάρχει πρωτοφανής παραγωγή
ελαιολάδου, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με τις άλλες
χώρες της Μεσογείου!
Την κουβέντα μας συμπλήρωσα εγώ λέγοντας
κάτι που άκουσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης,
ότι φέτος τα ψάρια μεσαίας κατηγορίας, δεκαπλασιάστηκε η παραγωγή τους σε σημείο που λιγόστεψαν τα μικρά ψάρια, αφού τα έτρωγαν τα μεγαλύτερα! Οδηγηθήκαμε λοιπόν στο συμπέρασμα πως
τη φτωχολογιά σίγουρα δεν την αγαπούν και δεν την
νοιάζονται οι κρατούντες, την αγαπάει όμως και τη
νοιάζεται ο Θεός! Ἀπόδειξη η εξαιρετική παραγωγή
ελαιολάδου φέτος και, όπως αποδείχτηκε, ο εξαιρετικά ήπιος χειμώνας! Έτσι γλίτωσε ο κόσμος από το
πανάκριβο πετρέλαιο και ο χειμώνας αποδείχτηκε
πως ήταν ο χειμώνας της φτώχειας και της ανέχειας, παρά τις αλλεπάλληλες καταιγίδες που σημειώθηκαν και έπεσαν μεγάλες ποσότητες νερού.
Η εορτή του Προστάτου μας Αγίου Αθανασίου
στο Μοναστήρι του Χωριού μας
Την Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2013, εορτή
του Προστάτου του Χωριού μας Αγίου Αθανασίου, αξιωθήκαμε και φέτος να πάμε με λεωφορείο από την Αθήνα στο Μοναστήρι του Χωριού μας και να εορτάσουμε την μνήμη του, μαζί
με όλους τους άλλους κατοίκους της περιοχής,
όπως κάνουμε πολλά χρόνια τώρα.
Είχε προηγηθεί ενημέρωση των ενδιαφερομένων τόσο από το Πρόεδρο της Αδελφότητας,
14
όσο και από την Πρόεδρο του Ομίλου Φίλων
του Μοναστηριού Αγίου Αθανασίου Φιλίων και
υπήρξε ικανοποιητική ανταπόκριση και ενδιαφέρον και έτσι αποφασίστηκε να δρομολογηθεί λεωφορείο από το Κορωπί, αφού από εκεί υπήρχαν
10-15 άτομα που ενδιαφέρονταν να πάρουν μέρος στην προσκυνηματική εκδρομή μας. Μέχρι
το βράδυ της προηγουμένης οι δηλώσεις συμμετοχής είχαν ξεπεράσει τα 35 άτομα, ο καιρός
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ
όμως είχε ήδη χαλάσει και τα αλλεπάλληλα δελτία καιρού μιλούσαν για επιδείνωση του καιρού
με πολλές βροχές στα χαμηλά και χιόνια σε μεγάλα υψόμετρα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να κάνει κάποιους να φοβηθούν την κακοκαιρία και να
ματαιώσουν τη συμμετοχή τους. Τελικά πήραμε
μέρος 30 άτομα με επικεφαλής την Πρόεδρο
του Ομίλου κα Μαρία Βλ. Καραθανάση. Στην
Αθήνα συγκεντρωθήκαμε, όπως πάντα, μπροστά
στην Εθνική Βιβλιοθήκη, όπου ήρθε το λεωφορείο με προορισμό το Μοναστήρι μας. Καθ’
οδόν πήραμε την κα Παναγοπούλου, σύζυγο του
τέως Προέδρου κ. Παναγόπουλου, και στις 7 η
ώρα, πριν ακόμη φωτίσει, ήμασταν στα διόδια
της Ελευσίνας.
Αφού φώτισε, η Πρόεδρος και Αρχηγός της
εκδρομής κα Μαρία Καραθανάση κάλεσε ένα κύριο από το Κορωπί, ο οποίος ψάλλει και έψαλε
την πρωινή προσευχή για όλου μας, καλημερίζοντάς μας.
Το ταξίδι μας ήταν ευχάριστο, αφού δεν συναντήσαμε ακραία καιρικά φαινόμενα, και αφού
κάναμε μια αναγκαία στάση βγαίνοντας από τη
σήραγγα του Αρτεμισίου, φτάσαμε στο Μοναστήρι μας μετά τις 9 ½, την ώρα της αναγνώσεως του Ιερού Ευαγγελίου. Κατεβαίνοντας από το
λεωφορείο έβρεχε, όμως προφτάσαμε να μπούμε
στην Εκκλησία χωρίς να βραχούμε. Αμέσως μετά
ήρθε μία μπόρα τόσο δυνατή, που επαληθεύτηκαν οι προβλέψεις για έντονα καιρικά φαινόμενα.
Ακολούθησαν και άλλες με κύρια χαρακτηριστικά την ένταση και την ποσότητα του νερού και
του χαλαζιού που έπεφτε κατά διαλείμματα.
Η θαλπωρή και η φιλόξενη εν γένει ατμόσφαιρα του εσωτερικού του Καθολικού του
Μοναστηριού μας, μας αγκάλιασε όλους και
μας ηρέμησε. Χοροστατεί ο πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης π. Ευσέβιος, Ηγούμενος της
Ιεράς Μονής Αγίας Λαύρας, συμπαραστατούμενος από τον Ιερέα του Χωριού μας π. Αθανάσιο Αναστασόπουλο, τον Ιερέα Κρινοφύτων
π. Ασημάκη Κατσιαμέτη, τον Ιερέα του Λευκασίου π. Δημήτριο Σταθακόπουλο και τον Ιερέα
Δρακοβουνίου συμπατριώτη μας π. Δημήτριο
Κωστόπουλο. Όλους τους ευχαριστούμε για
την προθυμία που δείχνουν για το Μοναστήρι
μας και πάντα προσφέρονται και λειτουργούν
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ
πολλές φορές καθ’ όλη την διάρκειαν του χρόνου και ιδιαίτερα τη θερινή περίοδο ΙουνίουΣεπτεμβρίου. Ο Άγιος Αθανάσιος ας είναι εις
βοήθειαν όλων μας. Ψάλλει ένας νέος ψάλτης,
άκουσα από τα Καλάβρυτα, τον πλαισίωσαν τόσον ο συνταξιδιώτης μας προσκυνητής από το
Κορωπί, όσον και ο συμπατριώτης μας κ. Σταύρος Σπυρόπουλος.
Η θεία Λειτουργία εξελίσσεται με γοργό ρυθμό και κάποτε πλησιάζει προς το τέλος, οπότε
ψάλλεται η αρτοκλασία υπέρ υγείας του Προέδρου και των μελών του Δ.Σ. της Αδελφότητας, των όπου γης μελών του Ομίλου Φίλων
του Μοναστηριού και των από το Κορωπί προσκυνητών. Αμέσως μετά δόθηκε η ευκαιρία στον
Άγιο Ηγούμενο να μιλήσει προς το εκκλησίασμα
για τον Άγιο Αθανάσιο και τη συμβολή του στην
εδραίωση της Ορθοδοξίας, το Μοναστήρι του
και τη συμβολή του στους αγώνες του Έθνους
μας για την απελευθέρωσή του από την τουρκική σκλαβιά, τις καταστροφές του από τους
κατά καιρούς βάρβαρους εισβολείς, αλλά και τις
προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία 20 χρόνια από την Αδελφότητα Φιλιωτών, τον Όμιλο
Φίλων του Μοναστηριού και όλους ανεξαιρέτως
τους καταγομένους από την ευρύτερη περιοχή
είτε κατοικούν στην περιοχή είτε σε οποιοδήποτε
μέρος του εσωτερικού, αλλά και του εξωτερικού.
Τον ευχαριστούμε πάρα πολύ για ό,τι κάνει
για το Μοναστήρι μας και τον παρακαλούμε
να παραμείνει κοντά μας ευλογώντας τις προσπάθειές μας και ενισχύοντάς μας με κάθε πρόσφορο τρόπο, όπως έκανε και ο προκάτοχός
του Μακαριστός Φιλάρετος!
Μετά τό: «Δι’ ευχών...» ακολούθησε η προσκύνηση των Ιερών Λειψάνων του Μοναστηριού, ο αγιασμός των προσκυνητών και το αντίδωρο.
Η βροχή συνεχίζεται και κάτω από την βεράντα του Μοναστηριού, μας περιμένει η αρτοκλασία, ο καφές και τα βουτήματα στην τραπεζαρία
και τα γλυκά που πρόσφερε σ’ όλους τους προσκυνητές η κα Θεωνίτσα συζ. του κ. Χρήστου
Κανέλλου για την ονομαστική εορτή και τα χρόνια πολλά του γιου τους Αθανασίου.
Ο καιρός βελτιώνεται προσωρινά, επιστρέφουμε στο Χωριό μας, όπου μας περιμένουν τα
15
δύο καταστήματα με καφέδες και ποτά για τα
χρόνια πολλά των εορταζόντων και στη 1 η ώρα
μετά το μεσημέρι ο συμπατριώτης μας κ. Πάνος Χατζής, στρώνει τα τραπέζια του για τους
εκδρομείς, αλλά και για όποιον άλλον ήθελε να
καθίσει.
Στο μεταξύ δόθηκε η ευκαιρία στους εκδρομείς, όσοι ήθελαν να ανάψουν τα καντήλια στο
Νεκροταφείο του Χωριού μας, να επισκεφτούμε τα σπίτια μας, ρίχνοντας μια γρήγορη ματιά,
και αφού καθίσαμε και απολαύσαμε τα πλούσια
και απολαυστικά εδέσματα του Πάνου και της
Ειρήνης Χατζή, βραστό βεργάδι, χοιρινές μπριζόλες, γίγαντες, χόρτα του βουνού, σαλάτες,
τυριά και κόκκινο κρασί, μετά τις 2 ½ μετά το
μεσημέρι, πήραμε το δρόμο της επιστροφής.
Πριν φύγουμε από το Χωριό μας πληροφορηθήκαμε ότι κόπηκε η γέφυρα που είναι μετά
την Παναγιά, βγαίνοντας από τα Μαζέικα. Η
βροχή συνεχίζεται και η εικόνα που έχουμε από
τους κάμπους του Χωριού μας, είναι απέραντες
λίμνες με θολό νερό. Ο Λάδωνας κυριολεκτικά
έχει βγει από την κοίτη του.
Μια στάση στο τυροκομείο μετά την Παναγίτσα δίνει την ευκαιρία στους εκδρομείς να
προμηθευτούν εγχώρια παραδοσιακά προϊόντα
και ματαιώνεται η επίσκεψη για καφέ στη Βυτίνα
λόγω του καιρού. Τον καφέ μας θα πάρουμε στα
μισά του δρόμο της επιστροφής μας, κάνοντας
την απαραίτητη στάση.
Με το σούρουπο ήμασταν στις παρυφές της
Αθήνας, όλοι ευχαριστημένοι και δοξάζοντας
τον Θεό που μας αξίωσε να πάμε καλά και να
επιστρέψουμε καλά.
Ο Άγιος Αθανάσιος ας είναι εις βοήθεια
όλων! Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες και τις
εορτάζουσες και του χρόνου να είμαστε καλά
να ξαναπάμε!
Η εορτή των Τριών Ιεραρχών
30 Ιανουαρίου σήμερα και η εορτή των Τριών
Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου
του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου,
με έκανε πρωί-πρωί, σαν σηκώθηκα να ετοιμαστώ
για να πάω στην Εκκλησία, να πάρω τη ζωή μου
ανάστροφα και να φέρω στη μνήμη μου τα τόσα
χρόνια που υπηρέτησα στην Ιδιωτική και Δημόσια Μέση Εκπαίδευση, σήμερα τη λένε Δευτεροβάθμια, τη Δημοτική Δημόσια Εκπαίδευση,
που σήμερα τη λένε Πρωτοβάθμια και Υποχρεωτική Εκπαίδευση, και να σταθώ στο πέρασμά
μου από την Παιδαγωγική Ακαδημία Τριπόλεως
τα ακαδημαϊκά έτη 1956-1957 και 1957-1958!
Δύσκολα χρόνια, η φτώχεια και η ανέχεια στη
χώρα μας, σ’ όλο τους το μεγαλείο! Μας έσωσε
ένα πιάτο φαγητό που τρώγαμε στο εστιατόριο
της Ακαδημίας κάθε μεσημέρι και θυμάμαι τον
αείμνηστο Διευθυντή μας Παν. Μόρφη από το
Γεωργίτσι της Λακωνίας, που μια μέρα, την ώρα
του μαθήματος, το έφερε η κουβέντα και μας είπε
ότι τους πέθανε ένας σπουδαστής από την πείνα,
ήταν από κάποιο χωριό της Ορεινής Αρκαδίας,
τη Γορτυνία, και από τότε αποφάσισαν να συστήσουν το μεσημεριανό συσσίτιο για όλους τους
σπουδαστές της Ακαδημίας. Ήταν ένα πιάτο φα-
16
γητό και 240 γραμμάρια ψωμί και ένα φρούτο.
Αρχικά πληρώναμε 60 δραχμές το μήνα, κατόπιν
80, αργότερα 100 και το τελευταίο εξάμηνο, πριν
φύγουμε, 120 δρχ.
Είχε και πρωινό γάλα (σκόνη από το εξωτερικό) και ένα κομμάτι τυρί κίτρινο, έναντι 7
δραχμών το μήνα, μα εγώ δεν έπινα το γάλα και ο
υπεύθυνος καθηγητής αείμνηστος Γεωργ. Πολυχρονόπουλος, μου στερούσε και το τυρί για να με
υποχρεώσει να πιώ το γάλα, πλην όμως εγώ προτίμησα να χάσω και το τυρί κερδίζοντας τις 7 δρχ.
Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα ήταν: Δευτέρα:
μακαρόνια άσπρα με γιαούρτι από γάλα σκόνη.
Τρίτη: μαπόρυζο με ¼ ρέγγας. Τετάρτη: φακές.
Πέμπτη: μοσχάρι-πιλάφι. Παρασκευή: φασολάδα και Σάββατο: βακαλάος ψητός με πατάτες στο φούρνο. Την Κυριακή δεν είχε φαγητό
αφού ήταν αργία!
Ενθυμούμαι λοιπόν την εορτή των Τριών
Ιεραρχών που εκκλησιαστήκαμε στον Ιερό Ναό
του Αγίου Δημητρίου και βγαίνοντας έριχνε χιόνι. Από την επομένη αρχίζαμε τις εξετάσεις του
Φεβρουαρίου. Συνήθως το πρόγραμμα των εξετάσεων το παίρναμε την τελευταία ώρα στις 29
Ιανουαρίου, προκειμένου να εκμεταλλευτούμε το
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ
χρόνο για να διαβάσουμε, είχαμε ελεύθερη, και
την 31η Ιανουαρίου και στην 1 Φεβρουαρίου
γράφαμε τα πρώτα μαθήματα.
Δεν γνωρίζω την ψυχολογία και την ψυχική
κατάσταση των άλλων, όμως η δική μου ψυχολογική κατάσταση, ήταν πάντα η χειρότερη σ’ όλη
τη μαθητική μου διαδρομή! Και πώς να μην είναι
η χειρότερη, αφού εκαλούμεθα να διαβάσουμε σε
κρύα σπίτια με ελλιπή ή καθόλου θέρμανση, συνήθως με άδειο στομάχι, το πρόβλημα το λύνουμε συνήθως με μανέστρα το μεσημέρι και τραχανά το βράδυ, κανένα αυγό, αν υπήρχε, καθώς
και λίγο τυρί, για όσους είχαν πρόβατα και γίδια.
Το ψωμί, το παίρναμε από το σπίτι κάθε Δευτέρα
το πρωί φορτωμένοι, για όλη την εβδομάδα. Και
δεν αντέχω στον πειρασμό και θα καταγράψω το
πρόγραμμα που είχαν εφαρμόσει συμπατριώτες
μας μαθητές της 10ετίας του ’40: Τη Δευτέρα
και την Τρίτη, ό,τι βρεθεί από το σπίτι. ΤετάρτηΠέμπτη και Παρασκευή μόνο ψωμί. Το Σάββατο ούτε ψωμί, δεδομένου ότι επέστρεφαν αργά
το απόγευμα στα σπίτια τους στο χωριό. Αυτή
ήταν η πραγματικότητα εκείνη την περίοδο και
μη το θεωρήσετε υπερβολή οι νεότεροι. Όσο για
το φωτισμό που διαθέταμε, λάμπα που έκαιγε
πετρέλαιο με το γνωστό λαμπόγυαλο! Και καλά
όταν είχε πετρέλαιο το μονοπώλιο και διαθέταμε
τις κάποιες δραχμές να το προμηθευτούμε, όταν
όμως δεν τις είχαμε, ή, το χειρότερο, το μονοπώλιο δεν είχε για μεγάλο χρονικό διάστημα; Τότε
διαβάζαμε με το φεγγάρι! Απίστευτο και όμως
αληθινό, πρέπει να ήταν χειμώνας του 19551956 που το μονοπώλιο ήταν 2-3 μήνες χωρίς
πετρέλαιο και ο υποφαινόμενος αναγκάστηκε να
διαβάσει και με το φεγγάρι. Αυτά από τη μαθητική ζωή στο Γυμνάσιο στα Μαζέικα. Ας γυρίσουμε
όμως και πάλι στη σπουδαστική ζωή στην Τρίπολη και στην εορτή των τριών Ιεραρχών.
Από τό 1956 ήρθε στην Ακαδημία Τριπόλεως, Γενικός Διευθυντής, ο αείμνηστος Αλέξανδρος Παρασκευόπουλος, από την Παιδ. Ακαδημία Αλεξανδρουπόλεως. Επρόκειτο για μια εξέχουσα μορφή του ακαδημαϊκού χώρου εκείνης
της εποχής. Είχε σπουδάσει Θεολογία και είχε
μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία στα παιδαγωγικά και τη φιλοσοφία. Ήμασταν τυχεροί
όσοι ευτυχίσαμε να τον έχουμε καθηγητή, αλλά
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ
και κυρίως Γενικό Διευθυντή. Έφερε καινούργιο
πνεύμα στην Ακαδημία, φρόντισε την ποιότητα
των σπουδών μας και με τη συμβολή του παιδαγωγού κ. Κωνσταντίνου Χάρη, μας αναπτέρωσαν
το ηθικό, ενδιαφέρθηκε για την ποιότητα του
συσσιτίου μας, ανακαίνισε το κτίριο της Ακαδημίας χρησιμοποιώντας ακόμη και τα χρήματα
που υποχρεωτικά είχαμε καταβάλει στο ταμείο
των εκδρομών και με ένα λόγο προσπάθησε με
κάθε πρόσφορο τρόπο να ανεβάσει το επίπεδο
της κατάρτισής μας, όσο γινόταν.
Σ’ αυτή του την προσπάθεια θα εντάξω και
την εορτή των Τριών Ιεραρχών, που οργάνωσε, αν θυμάμαι καλά όταν ήμουν στο 2ο έτος
1957-1958. Πέρα από τον καθιερωμένο εκκλησιασμό και τα αναφερόμενα στην εορτή άσματα
που μας έμαθε ο καθηγητής της Μουσικής και
την καθιερωμένη ομιλία, οργάνωσε το απόγευμα, στην αίθουσα τελετών της Ακαδημίας, εορτή
προσφέροντάς μας τσάι, σε τραπεζάκια με λευκό
τραπεζομάντιλο τεσσάρων ατόμων και κέικ! Για
πρώτη φορά η πλειονότητα των σπουδαστών,
για να μην πω όλοι, ακούγαμε για τσάι και κέικ
και το γεγονός σημάδεψε τη ζωή μας, αλλά και
την επαγγελματική μας κατάρτιση.
Εκκλησιάστηκα στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως
της Θεοτόκου στην Αργυρούπολη. Είχα κάποια
χρονια να εκκλησιαστώ στον ίδιο Ιερό Ναό την
εορτή των Τριών Ιεραρχών. Όλα υποτονικά, ακόμη και από την προηγούμενη φορά που εκκλησιάστηκα και θυμήθηκα την πολύ αξιόλογη ομιλία
καθηγήτριας την οποία ζήτησα, μου την έδωσε
και την έχω δημοσιεύσει στο τεύχος 37 του Περιοδικού μας. Εχάρηκα που τα περισσότερα από
τα παιδιά που συμμετείχαν κοινώνησαν. Κάτι έχει
μείνει ακόμη από τη χριστιανική διαπαιδαγώγηση.
Τα σχολεία πήραν τις αρτοκλασίες φεύγοντας
για τα παιδιά τους και μόνον. Στους πιστούς που
εκκλησιαστήκαμε μοιράστηκε αντίδωρο μόνον!
Οι Τρεις Ιεράρχες είθε να φωτίζουν το δρόμο
της Νεολαίας μας, της ελπίδας του Έθνους μας!
Σημ.: Πρωινό ΑΝΤΕΝΑ 14-3-2013.
Δονάτος Παπαγιάννης - Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Παντείου Πανεπιστημίου: ...το
60% των σημερινών πτυχιούχων είναι λειτουργικά αναλφάβητοι!
17
Της Μυλιαργούς
Στις 2 Φεβρουαρίου η Εκκλησία μας εορτάζει την Υπαπαντή του Κυρίου! Πέρασαν 40
ημέρες από την ημέρα της γεννήσεως του Κυρίου, 25 Δεκεμβρίου, και η Παναγία έφερε το
νεογέννητο Χριστό στο Ναό όπου τον δέχτηκε
στις αγκάλες του ο Πρεσβύτης Συμεών, ειπών
το: «Νυν απολύεις τον δούλον σου...» και εις
ανάμνησιν αυτού του γεγονότος, πέραν από την
κατ’ έτος εορτήν της Υπαπαντής στις 2 Φεβρουαρίου, οι μητέρες φέρουν τα νεογέννητα παιδιά
τους στους Ιερούς Ναούς, την τεσσαρακοστή
ημέρα από την γέννησή τους, και τα δέχονται οι
ιερείς, σαραντίζουν όπως λέει ο λαός!
Η εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου είναι
Δεσποτική εορτή, αφού αναφέρεται στο πρόσωπον του Κυρίου μας Δεσπότου Χριστού,
ταυτόχρονα όμως είναι και Θεομητορική, αφού
αναφέρεται και στο πρόσωπον της Θεομήτορος
και αειπαρθένου Μαρίας και για το λαό είναι
της Παναγίας και μάλιστα της Μυλιαργούς,
όπως τελευταία ανακάλυψα, αφού μόνον την
ημέρα αυτή αργούν οι μύλοι!
Άθελά μου και πάλι, η πρόσφατη εικόνα των
πλημμυρισμένων κάμπων της περιοχής μας, την
ημέρα της εορτής του Αγίου Αθανασίου, με
έκανε να γυρίσω 61 χρόνια πίσω το 1952, 2
Φεβρουαρίου, εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου, αλλά και εορτή της Μάνας. Ήταν Δευτέρα
και πρωί-πρωί, πριν ακόμη φωτίσει πολύ καλά,
όταν περνούσαμε το γεφύρι στο φουσκωμένο
ποτάμι. Αφού περπατήσαμε καμιά πενηνταριά
μέτρα, μετά το γεφύρι, βρεθήκαμε μπροστά σε
μια απέραντη λίμνη, όλος ο κάμπος ήταν πλημμυρισμένος και ο δρόμος αδιάβατος! Εν τούτοις δεν σκεφτήκαμε να επιστρέψουμε στο χωριό, γράφαμε διαγωνίσματα και έπρεπε να πάμε
οπωσδήποτε στο Γυμνάσιο. Ήμουν μαθητής
της Β΄ τάξης (Τετάρτη τη λέγαμε τότε) και την
ημέρα εκείνη γράφαμε διαγώνισμα στην Έκθεση. Βουτήξαμε λοιπόν μέσα στο νερό και χωρίς
καθυστέρηση περάσαμε στον κάμπο, πήγαμε
στον οικισμό όπου μέναμε, αφήσαμε το ψωμί
που κουβαλούσαμε φορτωμένοι και πήγαμε στο
Γυμνάσιο, μουσκεμένοι ως το κόκκαλο.
18
Ενθυμούμαι στην παράταξη, μετά την πρωινή προσευχή, ο αείμνηστος καθηγητής μας Αθανάσιος Σταθόπουλος, ο επιλεγόμενος Μουσάς,
προσπαθούσε να μας μάθει να τραγουδήσουμε
το ποίημα για τη Μάνα: Μάνα κράζει το παιδάκι μάνα ο νιός και μάνα ο γέρος, ω τι όνομα
γλυκό! Εμείς όμως γελούσαμε, οπότε τον υποχρεώσαμε να ρίξει αρκετές σφαλιάρες στους πιο
ζωηρούς. Σίγουρα θα είχε προηγηθεί εκκλησιασμός και ομιλία για τη Μάνα που εγώ δεν ενθυμούμαι, γιατί ίσως δεν πρόφτασα να πάω, λόγω
της κακοκαιρίας. Ενθυμούμαι όμως ότι το θέμα
που μας δόθηκε να γράψουμε ήταν για τη Μάνα.
Μουσκευμένοι καθώς ήμασταν και ακουμπούσαμε το μανίκι μας πάνω στην κόλλα για να
γράψουμε, το χαρτί ζυμάρωνε και δεν είχαμε πώς
να το αντιμετωπίσουμε. Τέλος πάντων κάποτε
τελείωσε η εξέταση οπότε και γυρίσαμε στο σπίτι, στην ανοικοδόμηση όπως λέγαμε τον οικισμό. Τσιμέντο κάτω, καραταβάνι και κεραμίδια
επάνω. Ευτυχώς είχε τζάκι. Έπρεπε να ανάψουμε
φωτιά, αν είχαμε ξύλα, να στεγνώσουμε και να
μαγειρέψουμε, συνήθως μανέστρα το μεσημέρι,
να φάμε και να στρωθούμε στο διάβασμα, από
βιβλία που πολλές φορές δεν είχαμε και δανειζόμαστε ο ένας από τον άλλον. Και όμως όλοι
μάθαμε γράμματα, αυτά που μάθαμε, και όλοι
κάτι κάναμε στη ζωή μας για να ζήσουμε έντιμα
και αυτό το οφείλουμε κατά κύριο λόγο στους
γονείς μας και την οικογένειά μας, αλλά και
στους δασκάλους μας και στους καθηγητάς μας,
που το ωράριό τους ξεπερνούσε τις 36 ώρες την
εβδομάδα και μισθούς πείνας. Ενθυμούμαι τον
αείμνηστο Γυμνασιάρχη μας Γεώργιο Σταυρόλοπουλο, όταν κάποτε υπέβαλαν όλοι τις παραιτήσεις τους, που μας παρέταξε και μας είπε μεταξύ
άλλων: Δεν μπορώ να ανεβαίνω στην έδρα και
να παίρνω λιγότερα από τον κατασκευαστή
της έδρας! Και προσέξτε, δεν πρόκειται για
απεργία, παραιτούμεθα και θα αναζητήσουμε
άλλο τρόπο για να ζήσουμε! Ευτυχώς η Πολιτεία δεν έκανε δεκτές τις παραιτήσεις, βρέθηκε
συμβιβαστική λύση και το Γυμνάσιο συνέχισε να
λειτουργεί!
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ
Με χιόνια γιορτάσαμε και φέτος στο Χωριό μας
τον Προστάτη μας Άγιο Βλάσιο!
Φέτος του Αγίου Βλασίου ήταν Δευτέρα και
για όποιον νοσταλγεί το Χωριό, έστω και αν ακόμη είναι εργαζόμενος, με μια ημέρα άδεια, μπορούσε να βρεθεί τρεις ολόκληρες ημέρες σ’ αυτό,
απολαμβάνοντας την ηρεμία, την ξενοιασιά , το
τζάκι και ό,τι άλλο έχει να δώσει ξεχωριστά στον
καθένα μας, η εκεί παραμονή του, αναπολώντας
ταυτόχρονα τα παλιά, τα περασμένα, φέρνοντας
στο μυαλό του εποχές που το χωριό μας ήταν
γεμάτο ζωή, θα τολμήσω να ειπώ, όλο το 24ωρο!
Αν και πολύ το ήθελα να βρεθώ στο Χωριό
μας και τις τρεις ημέρες, προσωπικές υποχρεώσεις με υποχρέωσαν να παραμείνω στην Αθήνα το
Σάββατο και την Κυριακή και θεωρούσα ευτύχημα το ότι θα μπορούσα να πάω τη Δευτέρα
το πρωί, αφού η Αδελφότητα προσπαθούσε να
δρομολογήσει λεωφορείο με προσκυνητές στον
Άγιο Βλάσιο. Όμως η συμμετοχή ήταν πολύ περιορισμένη και την Κυριακή το μεσημέρι αποφασίστηκε η ματαίωσή του.
Η επιθυμία μου να πάω προσκυνητής στον
Προστάτη μας Άγιο Βλάσιο την ημέρα της μνήμης του, με έκανε να αναζητήσω λύση μετά την
εκπλήρωση των υποχρεώσεών μου και η λύση
βρέθηκε με το ταξί που κάνει δρομολόγια και
εξυπηρετεί όλους εμάς που δεν οδηγούμε και δεν
διαθέτουμε αυτοκίνητο.
Αναχώρηση ώρα 4 ½ από την Αθήνα με άριστες καιρικές συνθήκες. Η Κυριακή ήταν μια
ηλιόλουστη ημέρα με υψηλές για την εποχή
θερμοκρασίες 9 με 17 βαθμούς. Γύρω στις 6 ½
το βράδυ, αφήναμε την επονομαζόμενη «111»
εθνική οδό, στην πραγματικότητα είναι η «56»
εθνικής οδός, πλην όμως διατηρεί την αρχική της
ονομασία και μ’ αυτή είναι γνωστή στον πολύ τον
κόσμο, και ανηφορίζαμε για το Χωριό μας όταν ο
οδηγός διαπίστωσε ότι οι σταγόνες που έπεφταν
λίγο πιο πριν στο τζάμι του αυτοκινήτου, πύκνωναν όλο και περισσότερο. Κατεβαίνοντας από το
αυτοκίνητο στο Χωριό μας, οι νιφάδες συνέχιζαν
να πέφτουν όλο και πιο πυκνές και μετά από μια
περίπου ώρα, όλα ήταν κάτασπρα.
Η χιονόπτωση δεν εμπόδισε βέβαια όσους
θέλησαν να εκμεταλλευτούν τα όργανα που είχε
το Κέντρο του συμπατριώτη μας Γιάννη Γλογοβίτη και να βγουν να διασκεδάσουν ως τις πρώτες
μεταμεσονύχτιες ώρες. Μάλιστα φεύγοντας από
το κέντρο κάποιες παρέες, βρήκαν την ευκαιρία
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ
να παίξουν χιονοπόλεμο, προκαλώντας τη σιγαλιά του χιονισμένου Χωριού μας και ενώ η χιονόπτωση συνεχιζόταν. Η διασκέδαση συνεχίστηκε
ως τις 4 μετά τα μεσάνυχτα, όπως άκουσα την
επομένη και ήταν κάτι που έγινε ύστερα από πολλά χρόνια.
Το πρωί, ώρα 7 ½, μας ξύπνησαν οι καμπάνες του Χωριού μας, χτυπώντας πανηγυρικά και
καλώντας μας στη θρησκευτική πανήγυρη με την
ευκαιρία της μνήμης του Προστάτου μας Αγίου
Βλασίου. Όλα είναι κάτασπρα, σκεπασμένα με
ένα αφράτο στρώμα χιονιού που ξεπερνούσε τα
5 εκατοστά. Την πρώτη ευχάριστη εντύπωση που
μας προκάλεσε η εικόνα του χιονισμένου τοπίου,
διαδέχτηκε η αναζήτηση τρόπου αντιμετώπισης
των δυσκολιών μετάβασης στην Εκκλησία μας,
που καθένας μας δεν άργησε να βρει, εξασφαλίζοντάς του την ασφαλή μετάβαση από τυχόν πεσίματα.
Από την εκκλησία μας λείπει ο εξωτερικός στολισμός, έστω εκείνη η αψίδα από κλωνάρια δάφνης στην πόρτα εισόδου. Στο εσωτερικό της όλα
λάμπουν ολοκάθαρα. Το καλοριφέρ καίει ακατάπαυστα εξασφαλίζοντας την απαραίτητη ζεστασιά για το εκκλησίασμα. Συλλειτουργούν οι ιερείς
παπα-Θανάσης της ενορίας μας, παπα-Δημήτρης
της ενορίας Αγίου Δημητρίου Λευκασίου και παπα-Δημήτρης Κωστόπουλος, συμπατριώτης μας,
εφημέριος Δρακοβουνίου Αρκαδίας και ψάλλουν
δεξιά ο κ. Κων/νος Δημήτρουλας και αριστερά η
σύζυγός του, ιεροψάλτες του Ιερού Ναού Αγίου
Δημητρίου Κλειτορίας. Στο μέσον της Εκκλησίας μας, κάτω από τον μεγάλο πολυέλαιο, τρία
μεγάλα καλάθια, κατάφορτα με άρτους, περιμένουν να ευλογηθούν. Η Θεία Λειτουργία εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς, προκειμένου να δοθεί
χρόνος να παραβρεθούν κι εκείνοι που ξεκίνησαν
από μακριά, όπως γίνεται κάθε χρόνο. Μπαίνοντας βρήκαμε συμπατριώτες μας πού είχαν έρθει
αυθημερόν από την Αθήνα, κι ενώ ως τις 9η ώρα
η Εκκλησία μας είναι σχεδόν άδεια, μετά τις 9
και ιδιαίτερα από τις 9 ½, άρχισε η μαζική προσέλευση των πιστών. Και μπορεί να μη γέμισε η
Εκκλησία μας, όπως γινόταν παλιότερα, αλλά δεν
έμεινε και άδεια, αφού το εκκλησίασμα, κατά τις
εκτιμήσεις μας, ξεπέρασε τα 100-120 άτομα, με
τους μετριότερους υπολογισμούς.
Με ιδιαίτερη χαρά είδαμε το συμπατριώτη
19
μας κ. Βλάσιο Καραμάνο, Δάσκαλο, που ήρθε
από το Αίγιο με τη σύζυγό του Σοφία και τον
γαμπρό του, ενώ πέρυσι δεν μπόρεσε να έρθει.
Δεν είδαμε φέτος το συμπατριώτη μας κ. Γεώργιο
Βουρλή και την οικογένειά του που έρχεται από
την Τρίπολη, πρόκειται για το γιο του αείμνηστου
συμπατριώτη μας Βλάση Βουρλή και ελπίζουμε
και ευχόμαστε να είναι καλά!
Ο χειμωνιάτικος καιρός αποθάρρυνε πολλούς
να τολμήσουν να έρθουν στη μνήμη του Προστάτου μας Αγίου Βλασίου, εν τούτοις τα πράγματα δεν ήσαν τόσο δύσκολα και ας έχουν πάντα
υπ’ όψη τους το: «ο τολμών νικά!».
Στο παγκάρι την κα Δήμητρα Μητροπούλου
ενίσχυσαν αποτελεσματικά, προσφέροντας τις
υπηρεσίες τους, όπως πάντα, οι συμπατριώτες μας
κ.κ. Κων/νος Τερζής, από ενωρίς το πρωί, Γεώργιος Κυριακούλης και Παναγιώτης Μητρόπουλος.
Πλησίασε η ώρα 11 όταν ολοκληρώθηκε η
πανηγυρική μετ’ αρτοκλασίας Θεία Λειτουργία,
τιμώντας τη μνήμη του Προστάτου μας Αγίου
Βλασίου και οι Ιερείς μας μοίρασαν το αντίδωρο,
μας μύρωσαν από το καντήλι του Αγίου μας και
προσκυνήσαμε και άγια λείψανα, που είχε φέρει
γι’ αυτό το σκοπό ο παπα-Δημήτρης Κωστόπουλος. Στο νάρθηγκα μας περίμενε πλούσιος ο άρτος και στο χιονισμένο προαύλιο της Εκκλησίας
μας ανταλλάξαμε τις ευχές μας, ενώ τον καφέ μας
πήραμε στα δύο Κέντρα του Χωριού μας.
Όσο περνούν οι ώρες ο ήλιος λάμπει όλο και
περισσότερο και το χιονισμένο τοπίο λάμπει εκτυφλωτικά. Το Χωριό μας χιονισμένο· για όσους δεν
το έχουν ζήσει χιονισμένο, αποτελεί εξαίσιο θέαμα και το τοπίο είναι φαντασμαγορικό! Εν τούτοις για τους εργαζόμενους που πήραν μια μέρα
άδεια και τίμησαν τη μνήμη του Προστάτου μας,
η αυριανή είναι εργάσιμος και ως εκ τούτου δεν
τους μένει παρά να σκέφτονται και να προγραμματίζουν την ώρα της αναχώρησης, συμπαρασύροντας και όλους εμάς τους συνταξιούχους, ως
παρελκόμενα. Περιθώριο υπάρχει για το πανηγυρικό γεύμα στο Χωριό μας κι αμέσως μετά, ποιος
πρώτα, ποιος ύστερα, όλοι αναχωρούμε!
Χρόνια πολλά σε όλους και ιδιαίτερα στους
εορτάζοντες! Και του χρόνου να είμαστε καλά! Ο
Άγιος Βλάσιος ας είναι εις βοήθεια όλων μας!
Ο εορτασμός του Προστάτου μας Αγίου Βλασίου στην Αθήνα
και η κοπή της πίτας για το 2013
Κατά τα καθιερωμένα γιορτάσαμε και φέτος τη μνήμη του προστάτου μας Αγίου Βλασίου στην Αθήνα, την Κυριακή 17 Φεβρουαρίου 2013. Και φέτος εκκλησιαστήκαμε στον
Πανεπιστημιακό Ιερό Ναό της Αγίας Ειρήνης
που βρίσκεται στην οδόν Αιόλου και παρά το
βροχερόν της ημέρας η προσέλευση ήταν ικανοποιητική, πέρα από κάθε προσδοκία. Τα τελευταία χρόνια δεν έχουμε αρτοκλασία, αφού στο
συγκεκριμένο Ιερό Ναό ευλογείται μόνο στον
Εσπερινό και η προσέλευση μελών της Αδελφότητας είναι πολύ περιορισμένη. Μετά τη Θεία
Λειτουργία και το αντίδωρο, είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε τις ευχές μας βγαίνοντας
από την εκκλησία και καθοδόν προς το κέντρο
«Σταθμός Μπαϊρακτάρη» όπου ακολούθησε η
κοπή της πίτας, συνεστίαση και διασκέδαση,
προσφορά της Αδελφότητας.
Το συγκεκριμένο κέντρο έχει το ελάττωμα
ότι έχει ισόγειο και ανώγειο με επακόλουθο να
μην είμαστε όλοι μαζί, όμως έχει πολλά πλεονεκτήματα: είναι στο κέντρο της Αθήνας και διευκολύνουν όλες οι συγκοινωνίες, προσφέρει καφέ
20
και φαγητό της ώρας που είναι εγγυημένο, αοφύ
έχουμε εκεί δικούς μας ανθρώπους και η τιμή
κατ’ άτομον είναι συμφέρουσα για τα οικονομικά δεδομένα της Αδελφότητας και μάλιστα εν
μέσω αυτής της κρίσης.
Την πίτα ευλόγησε ο παπα-Δημήτρης Οικονόμου και εψάλησαν τα απολυτίκιά της περιτομής του Κυρίου και του Αγίου Βασιλείου
που εορτάζονται την 1η του έτους, καθώς και
το απολυτίκιο του Προστάτου μας Αγίου Βλασίου. Το πρώτο κομμάτι έκοψε ο Πρόεδρος της
Αδελφότητας και ακολούθησαν και τα άλλα
μέλη του Δ.Σ. της Αδελφότητας. Τυχερή της
χρονιάς ήταν η ψυχολόγος κα Λένα Μαυρουκλή, κόρη της συμπατριώτισσάς μας οδοντιάτρου κας Βενετίας Κόλλια-Μαυρουκλή. Ακολούθησε η συνεστίαση με πλούσιους μεζέδες,
κρασιά και αναψυκτικά και διασκέδαση με ζωντανή μουσική και τραγούδια από το συμπατριώτη μας δικηγόρο κ. Γιάννη Παπαρρηγόπουλο
(Μπουζουκόγιαννη).
Η συμμετοχή ήταν πέραν πάσης προσδοκίας, 170 άτομα.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ
Δραστηριότητες
Δραστηριότητες
Δραστηριότητες
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Αδελφότητας καλεί τό Δήμαρχο Καλαβρύτων
να δώσει λύση στα χρονίζοντα προβλήματα του Χωριού μας
ΠΡΟΣ: Δήμαρχο Καλαβρύτων
κ. Γιώργο Λαζουρά
Κοιν.: 1) Αντιδήμαρχο Δήμου Καλαβρύτων
κ. Χαρά Γεωργακοπούλου
2) Πρόεδρο Δημοτικού Συμβουλίου
Δήμου Καλαβρύτων
3) Τοπική Κοινότητα Φιλίων
Θέμα: Αίτημα για την ανάληψη δράσης εκ
μέρους του Δήμου Καλαβρύτων για την επίλυση εκκρεμών θεμάτων του χωριού μας.
Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε,
Με την παρούσα επιστολή, επανερχόμαστε
σε δύο πολύ σοβαρά θέματα που ταλανίζουν
χρόνια το χωριό μας και δυστυχώς μέχρι σήμερα όχι μόνο εκκρεμεί η επίλυσή τους, αλλά ο
Δήμος αδικαιολόγητα δεν προβαίνει σε καμιά
ενέργεια.
Α) Αποπεράτωση του έργου διαμόρφωσης
της πλατείας.
Όπως γνωρίζετε, το έργο της διαμόρφωσης
των δύο πλατειών του χωριού μας, είναι αρμοδιότητος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίων Νήσων. Δυστυχώς μέχρι σήμερα το έργο παραμένει
ατελές, ήτοι δεν έχουν ολοκληρωθεί η φάση του
ηλεκτροφωτισμού και των διαμορφώσεων του
περιβάλλοντος χώρου, όπως στέγαστρα, φυτεύσεις, παγκάκια και λοιπά στοιχεία τοπικής αρχιτεκτονικής. Επαναλαμβάνουμε ότι είμαστε ίσως
το μόνο χωριό του Δήμου Καλαβρύτων που δεν
διαθέτει ηλεκτροφωτισμό στην πλατεία, ενώ
πριν την έναρξη του εν λόγω έργου διέθετε,
διέθετε και
η οποία φωτίζεται χάρη στην παροχή ρεύματος
από την εκκλησία και τα δύο καφενεία του χωριού!
Το μόνο που ζητάμε από το Δήμο είναι να
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ενεργήσει άμεσα και αποτελεσματικά για να επιτευχθεί το αυτονόητο, δηλαδή η ολοκλήρωση
του έργου και ιδιαιτέρως ο ηλεκτροφωτισμός
των πλατειών που πρέπει να γίνει άμεσα! Επισημαίνουμε ότι ο Δήμος δεν χρειάζεται να προβεί
σε δαπάνες για να ολοκληρωθεί ο ηλεκτροφωτισμός, αλλά απλώς να συντονίσει τις απαραίτητες ενέργειες.
Β) Επαναλειτουργία του «Γεωργάκειου»
Ξενοδοχείου
Το ξενοδοχείο αυτό, δυναμικότητας 15 δωματίων, ευρίσκεται σήμερα υπό την διαχείριση
του Δήμου Καλαβρύτων. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ο ξενώνας δεν λειτουργεί, η δε τελευταία μίσθωσή του απ’ όσο γνωρίζουμε έχει
λήξει χωρίς να έχει παραδοθεί το ακίνητο από
τον μισθωτή και χωρίς ο Δήμος να προβαίνει σε
ενέργειες για την επαναμίσθωσή του.
Σας υπενθυμίζουμε ότι η αγορά του οικοπέδου, σε κεντρική θέση του χωριού μας, είχε γίνει
από την «Αδελφότητα Φιλιωτών Καλαβρυτινών ο Άγιος Βλάσιος». Η ανέγερση του ξενώνα
συντελέστηκε τόσο με χρηματική δωρεά του
αείμνηστου ευεργέτη του χωριού μας Γεωργάκου, όσο και με δαπάνες της Αδελφότητας και
άλλων δωρητών. Στη συνέχεια η Αδελφότητα
δώρισε τον ξενώνα στην τότε Κοινότητα Φιλίων
με σκοπό την αξιοποίησή του και εκμετάλλευσή του προς όφελος του χωριού και της τότε
Κοινότητας. Επομένως αντιλαμβάνεστε ότι το
ενδιαφέρον του Συλλόγου μας για την επαναλειτουργία του ξενώνα δεν περιορίζεται μόνο σε
λόγους πατριωτικούς, αλλά και ως δωρητής ο
Σύλλογός μας έχει το άμεσο ενδιαφέρον και την
υποχρέωση να βλέπει να υλοποιείται ο σκοπός
της δωρεάς.
Δυστυχώς σήμερα ο ξενώνας δεν λειτουργεί,
ένα δημόσιο περιουσιακό στοιχείο απαξιώνεται,
ο σκοπός της δωρεάς δεν εξυπηρετείται και το
χωριό μας στερείται της λειτουργίας ενός σημα-
21
ντικού κυττάρου έλξης κάποιας ζωντάνιας, την
οποία έχουν τόσο ανάγκη οι χειμαζόμενες κοινότητες του Δήμου μας. Θυμίζουμε εδώ, ότι προ
ετών όταν ο ξενώνας λειτουργούσε, αποτελούσε
πόλο έλξης επισκεπτών τόσο από το δυναμικό
των Φιλαίων, όσο και από επισκέπτες της Ι.Μ.
Αγίου Αθανασίου, κυνηγούς και άλλους επισκέπτες της ευρύτερης περιοχής. Σε περίπτωση δε
επαναδημοπράτησης της εκμίσθωσης του ξενώνα, εκτιμούμε ότι θα εκδηλωνόταν ενδιαφέρον
από τοπικούς επιχειρηματίες.
Παρακαλούμε λοιπόν για τις άμεσες ενέργειές
σας για να υλοποιηθεί και πάλι το αυτονόητο,
δηλαδή η αξιοποίηση του περιουσιακού αυτού
στοιχείου του Δήμου με την επαναλειτουργία
του ξενώνα, που αποτελεί τόσο το σκοπό της
δωρεάς του Συλλόγου μας όσο και την επιθυμία
σύσσωμων των Φιλαίων, καθώς η λειτουργία
του θα δώσει ώθηση στην ζωή του χωριού όλο
το χρόνο με όφελος για την ευρύτερη περιοχή
και την τοπική οικονομία.
Προκειμένου να υπάρξει άμεση δραστηριοποίηση του Δήμου Καλαβρύτων για τη δρομολόγηση των απαιτούμενων ενεργειών, είμαστε
στη διάθεσή σας για κάθε δυνατή συνεργασία
της Αδελφότητας Φιλιωτών με το Δήμο και
ζητούμε να μας ορίσετε άμεσα συνάντηση μαζί
σας, είτε στα Καλάβρυτα είτε στην Αθήνα σε
επόμενη επίσκεψή σας, για να σας εκθέσουμε
αναλυτικά τα ως άνω θέματα.
Τελούμε εν αναμονή της ανταπόκρισής σας.
Ο Πρόεδρος
Ο Γενικός Γραμματέας
Γιώργος Μητρόπουλος Λάμπης Ζωγράφος
τηλ. 6932 648 223
τηλ. 6944 581 208
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΔΡΟΜΗΣ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
(Ανδρών και Γυναικών)
Το Δ.Σ. της Αδελφότητας Φιλιωτών, ανταποκρινόμενο σε πρωτοβουλία του συμπατριώτη
μας Στέλιου Παναγόπουλου, προτείνει την διοργάνωση προσκυνηματικής εκδρομής στο Άγιον Όρος (ανδρών και γυναικών),
γυναικών) με κύρια δραστηριότητα το προσκύνημα των ιερών οστών
του Αγίου Βλασίου, προστάτη του χωριού μας.
Η εκδρομή προτείνεται να διεξαχθεί τις ημέρες 24, 25 και 26 Μαΐου 2013 με το εξής πρόγραμμα:
• Παρασκευή πρωί 24/5/2013, αναχώρηση με
πούλμαν από την Αθήνα για Ουρανούπολη με
διανυκτέρευση στην Ουρανούπολη.
• Σάββατο 25/5/2013, περίπλους του Αγίου
Όρους με καραβάκι που αναχωρεί από την
Ουρανούπολη. Κατά τον περίπλου θα γίνει
προσέγγιση της αποστολής από την Μονή
που θα μεταφέρει τα ιερά οστά του Αγίου
Βλασίου για προσκύνημα από τα μέλη της εκδρομής. Διανυκτέρευση στη Θεσσαλονίκη ή
άλλο εναλλακτικό προορισμό, θα κανονιστεί.
• Κυριακή 26/5/2013, αναχώρηση για Αθήνα.
Το κόστος της εκδρομής, με βάση προσφορές που έχουμε πάρει από τουριστικά γραφεία,
θα είναι περίπου 120 ευρώ και περιλαμβάνει:
22
• Μεταφορά και μετακινήσεις με πούλμαν 50
θέσεων,
• Δύο (2) διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχείο 3 ή 4
αστέρων, με πρωινό.
• Ο περίπλους με το καραβάκι.
Επειδή θα πρέπει να κανονίσουμε έγκαιρα
με τη Μονή για την διακομιδή των οστών και
να κλείσουμε το ξενοδοχείο, παρακαλούμε όσοι
ενδιαφέρονται, ΝΑ ΔΗΛΩΣΟΥΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΑΜΕΣΑ, καταβάλλοντας προκαταβολή 50 ευρώ ανά άτομο,
άτομο σε όποιο μέλος του
Δ.Σ. επιθυμείτε, παίρνοντας σχετική απόδειξη.
Ελάχιστος αριθμός συμμετεχόντων προτείνουμε
να είναι τα 50 άτομα. Εάν τελικά δεν πραγματοποιηθεί η εκδρομή, τα χρήματα της προκαταβολής θα επιστραφούν.
Σας καλούμε να πλαισιώσετε την εκδρομή
αυτή, που θα μας εξασφαλίσει μοναδική ευκαιρία για το συλλογικό προσκύνημα των ιερών
οστών του Αγίου Βλασίου και ευχαριστούμε εκ
των προτέρων τον πατριώτη μας για την δυνατότητα που δίνει στα μέλη της Αδελφότητας να
συμμετέχουν.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Γεώργιος Μητρόπουλος Χαράλαμπος Ζωγράφος
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Καμπανάκι κινδύνου για το ιατρείο των Φιλίων
Ένα ακόμη πρόβλημα για το χωριό μας...
Τον τελευταίο χρόνο το χωριό μας γνώρισε
την εγκατάλειψη και την υποβάθμιση σε ό,τι
αφορά στην υγειονομική του κάλυψη. Δυστυχώς, με ευθύνη των ιθυνόντων, το αγροτικό
ιατρείο των Φιλίων παραμελήθηκε. Στα Φίλια
ερχόταν ιατρός μία φορά την εβδομάδα, ενώ τα
χωριά που υπάγονται στό Π.Ι. Φιλίων δηλαδή
Λευκάσιο, Καλύβια Φιλίων, Σκοτάνη, Αμυγδαλιά, δεν είχαν την παραμικρή ιατρική κάλυψη.
Συνέπεια αυτής της κατάστασης είναι το
ιατρείο των Φιλίων να καταγράφει ΨΕΥΔΩΣ
σχεδόν μηδενική κίνηση, αφού πλέον οι κάτοικοι των χωριών εξυπηρετούνταν απ’ το Κέντρο
Υγείας Κλειτορίας. Έτσι και η ταλαιπωρία για
τους ίδιους, κυρίως τους χειμερινούς μήνες,
ήταν μεγαλύτερη, αλλά και το Κέντρο Υγείας φορτώθηκε με περισσότερη δουλειά ως δεν
όφειλε.
Αξίζει να σημειωθεί δε πως, ναι μεν το χειμώνα οι κάτοικοι είναι λιγοστοί, αλλά τα Φίλια απ’
το Μάρτη έως τον Οκτώβριο έχουν αυξημένες
υγειονομικές απαιτήσεις, κυρίως περισσότερο
τους καλοκαιρινούς μήνες. Άλλωστε μέριμνα θα
πρέπει να λαμβάνεται όχι μόνο με βάση αριθμούς, αλλά σκεπτόμενοι πως οι λιγοστοί κάτοικοι των ορεινών μας χωριών, που διαμένουν και
το χειμώνα στην περιοχή, έχουν ανάγκη περισσότερο απ’ όλους την παρουσία του αγροτικού
ιατρού. Εάν τους αφαιρεθεί και το δικαίωμα
πρόσβασης σε παροχές υπηρεσιών Υγείας, τότε
δεν μπορούμε να ελπίζουμε πως η ερήμωση των
χωριών μας θα σταματήσει. Κι αυτό δεν αφορά
μόνο αυτή καθεαυτή την αντιμετώπιση ιατρικών περιστατικών, αλλά ακόμα και το αίσθημα
ασφαλείας που προσδίδει η μόνιμη και όχι περιστασιακή παρουσία του αγροτικού ιατρού.
Επιπλέον, θα πρέπει να γίνει σαφές πως η
γενικότερη οικονομική κρίση θα πλήξει αργά
ή γρήγορα και τα αγροτικά ιατρεία και Κέντρα
υγείας. Πολλά απ’ αυτά θα κλείσουν και μόνο
για λόγους πολιτικού κόστους οι σκέψεις αυτές
δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί. Σχέδια υπάρχουν
ήδη έτοιμα και στην περιοχή μας πολλά αγροτικά ιατρεία κινδυνεύουν με κλείσιμο, μεταξύ αυτών των Φιλίων, του Λιβαρτζίου, του Πλανητέρου, ενώ δε θα είναι έκπληξη να μείνουν χωρίς
αγροτικό ιατρείο και χωριά όπως η Αροανία ή η
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Κερπινή. Άλλωστε είναι νωπές οι μνήμες με το
ίδιο το νοσοκομείο Καλαβρύτων να κινδυνεύει
με κλείσιμο... Θα διστάσουν να κλείσουν μερικά αγροτικά ιατρεία σε... κάποια μικρά, ορεινά
χωριά;
Είναι διαφορετικό όμως ένα ιατρείο να κλείνει στα πλαίσια μιας συνολικής απόφασης και
άλλο να κλείνει ως αποτέλεσμα εγκατάλειψης
και μαρασμού. Τα κριτήρια που θα χρησιμοποιηθοῦν θα περιλαμβάνουν ασφαλώς και την
κίνηση που καταγράφει κάθε ιατρείο. Είναι κρίμα λοιπόν ένα χωριό να εμφανίζεται χωρίς κίνηση, όχι γιατί δεν έχει κόσμο ή υγειονομικές
ανάγκες, αλλά γιατί απλά αφέθηκε στη μοίρα
του. Ως Φιλιώτες λοιπόν κρούουμε καμπανάκι
κινδύνου, γιατί αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση
θα υπάρξουν κίνδυνοι. Από τύχη και μόνο δεν
σημειώθηκε σοβαρό περιστατικό, που και άσχημη κατάληξη θα μπορούσε να έχει, αλλά και θα
εξέθετε την απουσία ιατρού και την αδιαφορία
των προϊσταμένων του.
Όλη η τοπική κοινωνία, οι τοπικοί άρχοντες
και ιδίως όσοι κατέχουν θεσμικό ρόλο θα πρέπει
να βρίσκονται σε εγρήγορση. Ο αγροτικός ιατρός είναι θεσμός δεκαετιών, συνυπάρχει καιρό
με τους κατοίκους της υπαίθρου, δίνοντάς τους
το αίσθημα ασφαλείας, αλλά και αντιμετωπίζοντας πληθώρα περιστατικών της πρωτοβάθμιας
περίθαλψης. Θα είναι καίριο πλήγμα για τα χωριά μας να αποστερηθούν αυτήν τη «σταθερά»
τους και δεν πρέπει να επιτρέψουμε κάτι τέτοιο
να συμβεί.
Ιδίως για τα Φίλια ζητούμε το αυτονόητο, δηλαδή, όσο υπάρχει αγροτικός ιατρός, να
ασκεί τα καθήκοντά του, όπως γινόταν μέχρι
πρότινος. Δεν πρόκειται να ανεχτούμε συνέχιση της εγκατάλειψης και της αδιαφορίας που
επεδείχθη, γιατί αλλιώς ενέχονται κίνδυνοι για
την υγεία των μόνιμων ή «ημιμόνιμων» κατοίκων του χωριού, ενώ το ιατρείο κινδυνεύει από
κλείσιμο για λόγους ξένους απ’ την κίνηση που
εμφανίζει.
Με τιμή
Γεώργιος Ν. Καλογερόπουλος
Ιατρός
Εγγονός Βασιλείου Σακελλαρόπουλου
23
Τα Οικονομικά μας
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
Αρ. ΑΠΟΔ. ΠΟΣΟ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
Αρ. ΑΠΟΔ. ΠΟΣΟ
Από μεταφορά: 1.710
1. Ειρήνη Χαρ. Δημητρακοπούλου (Αθήνα)
4
22. Κων/νος Θεμ. Γιαννακόπουλος (Αργυρούπολη) 25
50
23. Ιωάννης Παπαδημητρόπουλος (Αθήνα)
26
50
50
24. Γεώργιος Οικονόμου (Αλεξ/πολη)
27
100
50
(40 € υπέρ Αδελφότητας, 30 € υπέρ Ι.Ν. Αγ. Βλασίου, & 30 €
υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
50
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
2. Αθανασία Μαχαίρα-Γιαννακοπούλου (Αργυρούπολη) 5
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
3. Αικατερίνη Παναγοπούλου-Μακρή (Αθήνα)
6
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
4. Χρυσούλα Σκάρπα (Κορωπί)
7
50
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
5. Χρήστος Βλ. Καραθανάσης (Μαρκόπουλο)
8
50
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
6. Αχιλλέας Κακαβούλας (Πάτρα)
9
50
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
25. Χαρίκλεια Αναστασοπούλου-Ζεντέφη (Αίγιο)
28
20
26. Στυλιανός Παναγόπουλος (Αθήνα)
29
200
27. Νικόλαος Μητρόπουλος (Αθήνα)
30
20
28. Γεώργιος Κ. Σταθούλιας
31
30
29. Αλέξιος Κόλλιας
32
30
30. Λεωνίδας Κόλλιας (Αθήνα)
33
30
31. Παναγιώτα & Ασπασία Καραμάνου
34
50
7. Χαρίκλεια Μίντζια-Δούκα (Περιστέρι)
10
200
32. Έλενα Μαυρουκλή
35
30
8. Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος (Ν. Ηράκλειο)
11
400
33. Γεώργιος Σοϊλές
36
30
(100 € υπέρ Αδελφότητας, 100 € υπέρ Ι.Ν. Αγ. Βλασίου, 100 €
υπέρ Ζωοδόχου Πηγής Καλυβίων & 100 € υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου – Στη μνήμη του αδελφού του Θεοδώρου)
34. Ιωάννης Καρακωσταντής (Αθήνα)
37
50
35. Αθανασία Δεμέστιχα
38
30
36. Αθανάσιος Ρ. Καραμάνος
39
50
9. Τασία χα Βλ. Δημητρακοπούλου (Πάτρα)
12
100
37. Βλάσιος Θ. Αντωνόπουλος
40
30
(50 € υπέρ Ι.Ν. Αγ. Βλασίου και 50 € υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου –
Στη μνήμη Βλασίου Δημητρακόπουλου)
38. Αθανάσιος Ρηγόπουλος
41
20
10. Ιωάννης Βλ. Δημητρακόπουλος (Πάτρα)
13
30
39. Αλέξιος Αντωνόπουλος
42
30
11. Αθανάσιος Βλ. Δημητρακόπουλος (Αθήνα)
14
30
40. Δημήτριος Βλ. Οικονόμου
43
30
12. Βλάσιος Καραμάνος (Αίγιο)
15
50
41. Ιωάννης Ανδρ. Παπαρρηγόπουλος
44
50
13. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος (Κορυδαλλός)
16
100
42. Βασίλειος Π. Καραθανάσης
45
30
14. Τρισεύγενη Σπυροπούλου (Κορυδαλλός)
17
100
43. Θεόδωρος Στ. Σπυρόπουλος
46
40
15. Άννα Σπυροπούλου (Κορυδαλλός)
18
100
44. Θεόδωρος Κ. Γιαννακόπουλος
47
50
16. Παναγιώτης Χριστοδούλου (Χαλάνδρι)
19
50
45. Ιωάννης Ηλ. Παπαρρηγόπουλος
48
50
17. Κων/νος Δουφεξής (Δράμα)
20
50
46. Τρύφωνας Στ. Καραθανάσης
49
40
47. Αικατερίνη Παναγοπούλου-Μακρή
50
50
21
50
48. Αθανασία Δεμέστιχα
51
20
22
50
49. Παναγιώτης Μητρόπουλος (Αθήνα)
52
30
50. Γεώργιος Αλ. Κυριακούλης
53
20
20. Ρούλα Γιαννακοπούλου-Μπαλή (Παπάγου)
23
50
51. Ανδρέας Γκολφινόπουλος
54
50
21. Χρήστος Χαμακιώτης (Πάτρα)
24
50
55
30
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
18. Γεώργιος Ντουφεξής (Πάτρα)
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
19. Δημήτριος Καστρινός (Πάτρα)
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
Σε μεταφορά: 1.710
24
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
(Στη μνήμη Δημητρίου Γκολφινόπουλου)
52. Αθανασία Κουλούκη-Δημοπούλου
Σε μεταφορά: 3.050
ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ
Τα Οικονομικά μας
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
Αρ. ΑΠΟΔ. ΠΟΣΟ
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
Από μεταφορά: 3.050
Αρ. ΑΠΟΔ. ΠΟΣΟ
Από μεταφορά: 4.360
53. Παναγιώτης Κυριακούλης (Αθήνα)
56
20
85. Βλάσιος Σιδέρης (Λουτράκι)
88
54. Νικολέττα Λουκοπούλου (Αίγιο)
57
50
86. Λαχειοφόρος Αγορά
89 825
55. Χρήστος Παναγόπουλος (Αθήνα)
58
20
87. Χρήστος Αθ. Κανέλλος
90
40
56. Δημήτριος Δημητρακόπουλος (Αθήνα)
59
20
88. Ηλίας Γιαννακόπουλος (Πεύκη)
91
20
57. Διονύσιος Μητρόπουλος (Αθήνα)
60
20
89. Αθανάσιος Ι. Κανέλλος (Γαλάτσι)
92
50
58. Νικόλαος Σταθακόπουλος (Ζωγράφου)
61
50
(20 € υπέρ Αδελφότητας και 30 € υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
50
59. Μαρία Σταθακοπούλου (Αθήνα)
62
50
90. Γεώργιος Παπαρρηγόπουλος (ΗΠΑ)
60. Ειρήνη Μαυρομάτη (Πανόραμα Βούλας)
63
50
(υπέρ Αδελφότητας 100 δολάρια ΗΠΑ)
61. Αθανάσιος Ελ. Οικονόμου
64
40
91. Κων/νος Δουφεξής (Δράμα)
62. Αθηνά Ελ. Οικονόμου
65
50
(60 € υπέρ Αδελφότητας και 40 € υπέρ Ι.Ν. Αγ. Βλασίου)
63. Αλεξάνδρα Οικονόμου
66
50
92. Γεώργιος Ντουφεξής (Πάτρα)
64. Δημήτριος Ελ. Οικονόμου
67
50
65. Ελευθέριος Δημ. Οικονόμου
68
20
(100 € υπέρ Αδελφότητας, 100 € υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου και
100 € υπέρ Ι.Ν. Αγ. Βλασίου)
66. Φώτιος Χριστοδούλου
69
40
93. Αλεξάνδρα Γιαννακοπούλου (Άστρος)
96
50
67. Δημήτριος Χαραλαμπόπουλος
70
50
94. Ιερέας Δημήτριος Οικονόμου (Παιανία)
97
20
20
93
72,01
94 100
95 300
68. Ασπασία Παπαγιάνναρου
71
20
(υπέρ Ι.Μ. Αγίου Αθανασίου)
69. Μαρία Παπαγιάνναρου
72
20
95. Αναστασία Ιωάννου Γλογοβίτη (Αθήνα)
98
70. Κων/νος Σπυρόπουλος
73
50
96. Γεωργία Θεοδωρακοπούλου-Μπάλιου
99 100
71. Αθανάσιος Θ. Βουρλής
74
80
(Στη μνήμη του αδελφού της Θοδωράκη -50 € υπέρ Αδελφότητας,
25 € υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου και 25 € υπέρ Ι.Ν. Αγ. Βλασίου)
97. Αθηνά Ρηγοπούλου
100
50
98. Ασπασία Καραμάνου
101
30
(30 € υπέρ Αδελφότητας & 50 € υπέρ Ι. Μ. Αγ. Αθανασίου)
72. Ελένη Σοϊλέ-Αμπράζη
75
70
73. Βασίλειος Νταφαλιάς
76
30
74. Αγγελική Κοζακοπούλου
77
20
75. Δήμητρα Παναγοπούλου
78
40
76. Πόπη Κόλλια
79
20
77. Πόπη Κόλλια
80
60
81
80
79. Βλάσιος Ρηγόπουλος
82
20
80. Ασπασία Πόθου-Παναγιωτοπούλου
83
50
81. Γεώργιος Βλ. Κυριακούλης
84
25
82. Σουσάνα Κυριακούλη
85
25
83. Αγγελική Μπάτσιου
86
20
84. Αθηνά Ανδρ. Γιαννακοπούλου
87
100
(υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
78. Πόπη Κόλλια
(υπέρ Ι.Ν. Αγ. Βλασίου)
Σε μεταφορά: 4.360
ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ
(Στη μνήμη Θεοδώρου Θεοδωρακόπουλου - 15 € υπέρ Αδελφότητας και 15 € υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου)
99. Χρήστος Γιαννακόπουλος του Θεοδώρου
102 150
100. Κων/νος Βασ. Καραθανάσης (Αθήνα)
103
40
104
40
102. Αφοί Αθανάσιος & Βασίλειος Κων. Καραθανάση 105
40
(υπέρ εξωκκλησίου Αγ. Θεοδώρων)
101. Ιωάννα Καραθανάση (Αθήνα)
(υπέρ Ι.Μ. Αγίου Αθανασίου)
(υπέρ Αδελφότητας)
Γενικό Σύνολο: 6.357,01 ευρώ
Υπέρ Αδελφότητας: 4.782,01 ευρώ
Υπέρ Ι.Μ. Αγίου Αθανασίου:
1.010 ευρώ
Υπέρ Ι. Ν. Αγίου Βλασίου:
425 ευρώ
Υπέρ Ι.Ν. Ζωοδόχου Πηγής Καλυβίων:
100 ευρώ
Υπέρ Εξωκκλησίου Αγ. Θεοδώρων:
40 ευρώ
25
Mορφωτικός-Εκπολιτιστικός και Εξωραϊστικός
Σύλλογος «Τα Κάτω Φίλια»
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ - ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ
& ΕΞΩΡΑΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
«ΤΑ ΚΑΤΩ ΦΙΛΙΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ»
Καλύβια Φίλίων,
250 07 Δήμος Καλαβρύτων
Πληρ: κ. Αθανάσιος Λυμπέρης
Τηλ. Επικοινωνίας: 6972225097
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Ο Μορφωτικός – Εκπολιτιστικός & Εξωραϊστικός Σύλλογος, «Τα Κάτω Φίλια Καλαβρύτων», σας προσκαλεί να τιμήσετε και να στηρίξετε με την παρουσία σας, το καθιερωμένο παραδοσιακό πανηγύρι του χωριού μας.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή και Σάββατο του Πάσχα, 10 & 11 ΜαΠηγής στην αίθουσα πολιτιΐου 2013, που πανηγυρίζει το χωριό μας, εορτή της Ζωοδόχου Πηγής,
στικών εκδηλώσεων του Συλλόγου μας.
Η παρουσία σας αποτελεί κίνητρο να συνεχιστεί η προσπάθεια για τη διατήρηση των ηθών
των εθίμων του τόπου μας και στοχεύει στη συνέχιση της πολιτιστικής μας παράδοσης, στην
δύσκολη εποχή που διανύουμε.
Τέλος, ευχαριστούμε την κ. Χαρίκλεια Μίντζια του Κυριάκου και τον κ. Ανδρέα Σταθούλια του Κωνσταντίνου, για τη δωρεάν διάθεση και τοποθέτηση αλουμινένιων κουφωμάτων
στην αίθουσα πολιτιστικών εκδηλώσεων του Συλλόγου μας καθώς και τον κ. Νάσο Καραχάλιο του Αναστασίου για την οικονομική ενίσχυση προς το Συλλόγου μας, με το ποσό των
200,00 ευρώ. Η χορηγική υποστήριξη που μας παρείχατε καταγράφει την έμπρακτη υποστήριξή σας στο Σύλλογό μας και το ενδιαφέρον σας για τις δραστηριότητες του.
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου
Αθανάσιος Λυμπέρης
26
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ-ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΤΑ ΚΑΤΩ ΦΙΛΙΑ»
Εκκλησία και Λατρεία
Βαδίζοντας προς την Μεγάλην Τεσσαρακοστήν
Από τήν Κυριακήν του Τελώνου και Φαρισαίου στον Κατανυκτικό Εσπερινό
της Κυριακής της Τυροφάγου
«Τά πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησεν ὁ Θεός» και
η Εκκλησία μας, δημιούργημα του ίδιου του
Θεού, σοφά μας καθοδηγεί στη ζωή μας, φτάνει να την εμπιστευόμαστε και να ακολουθούμε
το δρόμο που μας υποδεικνύει, αφήνοντάς μας
εντελώς ελεύθερους, εμείς να αποφασίσουμε, με
τη θέλησή μας και μόνον. Και για να είναι αποτελεσματική στην προσπάθειά της αυτή, χώρισε
τη διάρκεια του έτους σε περιόδους, περιόδους
νηστείας και περισυλλογής, αλλά και περιόδους
χαράς και ξεφαντώματος, απόλαυσης των αγαθών της ζωής.
Μια από τις περιόδους αυτές είναι και η περίοδος του Τριωδίου που αρχίζει την Κυριακή
του Τελώνου και Φαρισαίου, οπότε ανοίγει το
Τριώδιον, το Εκκλησιαστικόν εκείνο βιβλίον που
περιέχει ύμνους και Κανόνες με τρεις ωδές, αντί
των εννέα, και που ψάλλονται στην Εκκλησία
μας μέχρι την Ανάσταση του Κυρίου μας, και
η οποία περίοδος χωρίζεται στην περίοδο της
προετοιμασίας, από την Κυριακή του Τελώνου
και Φαρισαίου μέχρι τον Κατανυκτικό Εσπερινό
της Κυριακή της Τυροφάγου, κατά την οποία
χαιρόμεθα και απολαμβάνουμε τα υλικά αγαθά
που μας έδωσε ο Θεός, με κάποιους συγκεκριμένους περιορισμούς, ενώ παράλληλα η Εκκλησία
μας μας προετοιμάζει ψυχικά και πνευματικά με
τις παραβολές και τα Ευαγγέλια, καθώς επίσης
και τα αποστολικά αναγνώσματα, να εισέλθουμε στην περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής,
που είναι περίοδος περισυλλογής, προσευχής
και νηστείας. Είναι περίοδος μετανοίας, για να
φτάσουμε αρκούντως προετοιμασμένοι και να
εορτάσουμε καθώς πρέπει το μέγα γεγονός της
Αναστάσεως του Κυρίου.
Όπως προαναφέραμε το Τριώδιον ανοίγει την
Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου, που πήρε
το όνομά της από την Ευαγγελική Περικοπή,
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ
που κάνει λόγο για δύο ανθρώπους που πήγαν
να προσευχηθούν και που ο ένας ήταν Τελώνης
και ως εκ του επαγγέλματός του είχε πολλούς
αδικήσει, αφού μάζευε τους φόρους και πολλές
φορές έπαιρνε περισσότερους από όσους έπρεπε,
είχε όμως συναίσθηση της αμαρτωλότητάς του,
γι’ αυτό και δεν προχώρησε μέσα στο Ναό, μόλις
που πέρασε την πόρτα με κατεβασμένα τα μάτια και προσευχόμενος ζητούσε από τον Θεό να
τον ελεήσει τον αμαρτωλό: «Ο Θεός ελέησόν
με τον αμαρτωλό»,
αμαρτωλό» ενώ ο άλλος ήταν Φαρισαίος
και μπαίνοντας προχώρησε στο βάθος του Ναού
και προσευχόμενος κόμπαζε ευχαριστώντας τον
Θεόν που δεν τον έκαμε όπως τον Τελώνη με τις
τόσες αμαρτίες, αλλά πιστό του Μωσαϊκού Νόμου που τηρούσε τις εντολές του, νήστευε δύο
φορές την εβδομάδα και έδινε το δέκατο από τα
αγαθά που αποκτούσε για τους φτωχούς. Όμως
η ευαγγελική περικοπή μας πληροφορεί ότι δικαιώθηκε ο Τελώνης, γιατί εκείνος που υπερηφανεύεται ταπεινώνεται και εκείνος που είναι ταπεινός
αναγνωρίζεται - υψώνεται!
Είναι περιττό να τονίσουμε ότι η Εκκλησία
μας με την παραβολή του Τελώνου και Φαρισαίου θέλει να μας διδάξει να είμαστε ταπεινοί
και όχι υπερήφανοι: Ότι πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται».
Την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου
ακολουθεί η Κυριακή του Ασώτου με την σπουδαία εκείνη παραβολή, για την οποία λέγεται πως
και μόνη είναι ικανή να οδηγήσει τον άνθρωπο
στη σωτηρία.
Δεν θα αναλύσουμε εδώ την παραβολή του
Ασώτου σε βάθος και πλάτος, γιατί δεν είναι αυτός ο σκοπός μας, θα κρατήσουμε όμως τρεις
από τις πολλές εικόνες που περιέχει: η πρώτη είναι η εικόνα της φυγής του ασώτου υιού από την
27
πατρική οικία, αφού ζήτησε και έλαβε το επιβάλλον μέρος της ουσίας, το μερίδιό του, από τον
πατέρα του. Η δεύτερη εικόνα είναι εκείνη της
μετανοίας. Αφού δηλαδή κατασπατάλησε το
μερίδιό του και για να επιζήσει έγινε χοιροβοσκός και ετρέφετο τρώγοντας εκ των κερατίων
των χοίρων (ξυλοκέρατα), χαρούπια, ήλθε εις
εαυτόν μεταμεληθείς και θυμήθηκε πόσοι δούλοι καλοπερνάνε στο σπίτι του πατέρα του, ενώ
εκείνος «λιμῷ ἀπόλλυται» πεθαίνει από την
πείνα. Αμέσως πήρε την απόφαση να επιστρέψει
στον πατέρα του, να ζητήσει να τον συγχωρήσει και να τον δεχτεί ως ένα δούλο του, και το
έπραξε. Η τρίτη εικόνα είναι εκείνη της συγχώρησης. Αφού δηλαδή επέστρεψε και από μακριά
είδε τον πατέρα του να τον περιμένει και αφού
του ζήτησε συγγνώμη, η πατρική αγκαλιά άνοιξε
διάπλατα για να αγκαλιάσει το χαμένο του παιδί.
Χαρές και πανηγύρια ακολούθησαν με εντολή
ιατί ήταν νεκρός και ανέζησε,
του πατέρα του, γιατί
χαμένος ήταν και βρέθηκε. Και ήσαν τέτοιες οι
χαρές στο σπίτι του πατέρα του, που ενόχλησαν
ακόμη και τον μεγαλύτερό του αδελφό, ο οποίος
διαμαρτυρήθηκε στον πατέρα του.
Με την παραβολή του Ασώτου ο άνθρωπος
διδάσκεται ότι η σωτηρία του εναπόκειται στη
θέληση του ιδίου. Όσον και να απομακρυνθεί
από τον Θεό, όσες φορές και να απομακρυνθεί,
ο Θεός πατέρας όλων μας θα μας περιμένει με
ανοιχτή την αγκαλιά του, φτάνει να μετανοήσουμε ειλικρινά και να ζητήσουμε το έλεος της
ευσπλαχνίας του και αυτό συνιστά τη μόνιμη και
παντοτινή ελπίδα μας!
Την εβδομάδα που ακολουθεί καταλύεται η
νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής, επιτρεπομένης της κρεοφαγίας καθόλες τις ημέρες,
έως και την Κυριακή των Απόκρεω, οπότε απαγορεύεται η κρεοφαγία, αφού ακολουθεί η εβδομάδα της λευκής νηστείας όπως λέγεται, αφού
τρώγομε γάλα, τυρί, αυγά και τα τοιαύτα μέχρι
την Κυριακή της Τυροφάγου.
Την Κυριακή των Απόκρεω η ευαγγελική περικοπή αναφέρεται στη μέλλουσα κρίση, στη
δευτέρα παρουσία του Κυρίου όταν θα έρθει
επί θρόνου δόξης και θα συναχθούν ενώπιόν του
πάντα τα έθνη της γης και θα διαχωριστούν οι
δίκαιοι από τους αδίκους, όπως ακριβώς διαχωρίζονται τα πρόβατα από τα ερίφια και οι μεν
28
δίκαιοι θα σταθούν στα δεξιά του Δικαιότατου
Κριτή, οι δε άδικοι στα αριστερά του και τους
μεν δικαίους θα στείλει ο Κύριος στην αιώνια
βασιλεία που έχει ετοιμαστεί από καταβολής κόσμου γι’ αυτούς, τους δε αδίκους θα στείλει στο
πυρ το αιώνιον που έχει ετοιμαστεί για τον διάβολον και τους αγγέλους αυτού, διότι οι μεν δίκαιοι στην επίγεια ζωή υπήρξαν ελεήμονες, κάτι
που δεν συνέβη και με τους αδίκους, οι οποίοι
επέδειξαν σκληροκαρδίαν και ουδένα ελέησαν!
Από τα μαθητικά μου ακόμη χρόνια η εικόνα
της μελλούσης κρίσεως, της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου, με συγκλόνιζε κυριολεκτικά, χάρη
στην παραστατικότητα του θεολόγου καθηγητού μας που μας ανέπτυξε την συγκεκριμένη παραβολή και μάλιστα στο ύπαιθρο, αφού είχαμε
πάει περίπατο, και με συγκλόνιζε η μεγαλοπρέπεια της σκηνής και το άτεγκτον της απόφασης
του Δικαίου Κριτού με εκείνο το γλυκύτατον:
«δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου κληρονομήσατε τήν ἡτοιμασμένην ὑμ
ὑμῖνν βασιλείαν
ἀπό καταβολῆς κόσμου», αλλά και το πολύ
σκληρό: «πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι
εἰς τό πῦρ τό αἰώνιον τό ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καί τοῖς
το ς ἀγγέλοις αὐτοῦ», και δεν έβλεπα
την αιτία που οδήγησε τους μεν εις την αιώνιον
βασιλείαν και τους δε στο πυρ το αιώνιον, αιτία
που δεν ήταν άλλη από την ελεημοσύνη που επέδειξαν οι μεν και που αγνόησαν εντελώς οι δε!
Από την ταπείνωση της Κυριακής του Τελώνου και Φαρισαίου και την δια της μετανοίας
σωτηρίαν της Κυριακής του Ασώτου, οδηγηθήκαμε στην ελεημοσύνη της Κυριακής των Απόκρεω, της κορυφαίας των αρετών κάθε χριστιανού, ιδιαίτερα σήμερα που ζούμε την μεγαλύτερη ίσως οικονομική, κοινωνική και που τείνει να
εξελιχθεί στη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση!
Η σωτηρία βρίσκεται στο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος: «Όλοι μαζί
μπορούμε!»
Την Κυριακή της Τυροφάγου η ευαγγελική
περικοπή μας διδάσκει πώς θα πρέπει να συμπεριφερόμεθα την περίοδο της νηστείας που
ακολουθεί είτε νηστεύομεν είτε δεν νηστεύομεν,
αφού προηγουμένως μας θυμίζει πώς θα πρέπει
να συγχωρούμε τα παραπτώματα των άλλων,
για να συγχωρεί και τα δικά μας παραπτώματα
ο Πατήρ ο ουράνιος και κλείνει με την αποτροΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ
πή να θησαυρίζουμε υλικά αγαθά επί της γης
και την προτροπή να θησαυρίζουμε πνευματικά
αγαθά στους ουρανούς, γιατί όπου βρίσκεται ο
θησαυρός μας βρίσκεται και η καρδιά μας.
Στο Ευαγγέλιο της Κυριακής της Τυροφάγου η Εκκλησία μας θέλει να προβάλει την αρετή
της συγχώρησης των άλλων για να ελπίζουμε και
στη δική μας συγχώρηση από τον Θεό Πατέρα.
Την αρετή της ανεκτικότητας των άλλων,
όποια και αν είναι η συμπεριφορά τους, για να
φτάσουμε στην Ανάσταση του Κυρίου και να
ακούσομε την πρόσκληση στο τραπέζι της Αγάπης «...νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες ευ-
φράνθητε», στον Κατηχητικό λόγο του Αγίου
Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Το απόγευμα της Κυριακής της Τυροφάγου
η Εκκλησία μας, μας καλεί στον Κατανυκτικό
Εσπερινό της συγχώρησης, όπου κλήρος και
λαός, αλληλοσυγχωρούνται προκειμένου από
την επομένη, Καθαρά Δευτέρα, να ζήσουμε την
περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που είναι
περίοδος νηστείας και άσκησης στην αρετή, καθώς και προσευχή, για να φτάσουμε με την βοήθεια του Θεού να γιορτάσουμε τα Άγια Πάθη
του Κυρίου και να πανηγυρίσουμε το μέγα γεγονός της ενδόξου Αναστάσεως Αυτού!
Όσοι πενθούν
Υπάρχουν πολλές θλίψεις στη ζωή του ανθρώπου, πολλοί πόνοι τον τυραννούν. Όμως
χωρίς αμφιβολία μεγάλος πόνος και οδύνη πικρή είναι ο θάνατος των προσφιλών μας.
Όσα βάσανα και αν δοκιμάσει κανείς, μπορεί
να θεωρηθούν μικρά και ασήμαντα μπροστά στη
θλίψη του θανάτου. Εδώ βλέπεις τον άνθρωπό
σου, πολλές φορές μάλιστα σε νεαρή ηλικία, να
φεύγει για την άλλη ζωή, χωρίς να μπορείς να
αποτρέψεις το μοιραίο ούτε με την προσευχή,
ούτε με τα ανθρώπινα μέσα και την επιστήμη.
Τον αγαπάς, τον πονείς και η σκέψη μόνο
πως τον χάνεις σου δημιουργεί μεγάλο πόνο, σε
ρίχνει στο πέλαγος της θλίψεως, δεν τον θέλεις
να αποθάνει και τότε ακόμη που είναι άρρωστος
και η ζωή του έχει γίνει κουραστική. Αυτό είναι το φαινόμενο του πένθους, δικαιολογημένο
κατά φυσικό και ανθρώπινο τρόπο.
Προσπάθησαν μερικές διδασκαλίες να παρουσιάσουν το πένθος ανυπόφορη συμφορά και
να οδηγήσουν όσους πενθούν στην απόγνωση,
την απελπισία και την αυτοκτονία. Υπήρξαν πάλι
και οι αντίθετες απόψεις που εδίδαξαν στους
πενθούντες να μείνουν ατάραχοι, αδιάφοροι,
αναίσθητοι μπροστά στο θάνατο των προσφιλών τους. Ανάμεσα στις αντίθετες αυτές απόψεις για το φαινόμενο του θανάτου αναπηδά η
χριστιανική πίστη και χαράσσει τη φωτεινή και
γεμάτη ελπίδα πορεία προς τον ουρανό και την
αιωνιότητα. Αν ο θάνατος αρπάζει τον άνθρωπο από τούτη την πρόσκαιρη ζωή δεν χάνεται.
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ
Υπάρχει η άλλη, η αληθινή ζωή. Δεν είναι ο άνθρωπος μόνο αυτό που φαίνεται, το υλικό, το
φθαρτό σώμα. Ο άνθρωπος είναι η ψυχή η αθάνατη.
Η πίστη αυτή στην αθανασία μετριάζει και
γλυκαίνει τον πόνο μας μπροστά στο θάνατο
των ανθρώπων μας. Η ανάσταση των νεκρών
είναι βασική αλήθεια της θρησκείας μας.
Ο Κύριος ανέστησε νεκρούς και μάλιστα τον
Λάζαρον «προτυπών την κοινήν ανάστασιν». Η
ειδική Του Ανάσταση μας βεβαιώνει για την αθανασία και τη μέλλουσα ζωή. Η Εκκλησία προσεύχεται υπέρ «ζώντων και τεθνεώτων¬», προσφέρει
αναίμακτη θυσία και τελεί μνημόσυνα.
Μπορεί να είναι μεγάλος ο πόνος μας γιατί χάσαμε τον άνθρωπό μας. Μη λησμονούμε
όμως πως κι αν είναι βαρύ το πένθος μας, τα
πάντα είναι κάτω από την Πρόνοια του Θεού.
Γνωρίζει ο Κύριος γιατί επιτρέπει κάθε δοκιμασία και κάθε πόνο. Αν έχουμε πίστη σωστή
θα προσευχόμεθα με συναίσθηση και συνέπεια
«Κύριε γεννηθήτω το θέλημά Σου».
Ας κάνουν υπομονή όσοι πενθούν και ας
προσεύχονται. Στην Εκκλησία θα βρουν την καλύτερη παρηγοριά, θα λιγοστέψει το παράπονο,
θα παραμεριστούν οι προλήψεις και άλλες ειδωλολατρικές εκδηλώσεις και οι χριστιανοί δεν
θα φαίνονται «ώσπερ οι λοιποί οι μη έχοντες
ελπίδα».
Πρεσβύτερος Γεώργιος Π. Σκιρλής
Θεολόγος τ. Καθηγητής
29
Λαογραφία και Παράδοση
Aπόκριες και Καθαρά Δευτέρα
Του Κωνσταντίνου Σταθούλια
Επ. Σχολικού Συμβούλου
Το ουσιαστικό «αποκριά ή απόκρια», ετυμολογικά, σημαίνει αποχή
από το κρέας. Συνεκδοχικά «Αποκριά» ονομάζουμε συγκεκριμένη τακτή ημέρα που απολαμβάνουμε το κρέας, γιατί
την αμέσως επόμενή της
ακολουθεί, θεσπισμένη
από την Αγία μας Εκκλησία κι ενταγμένη στη λατρευτική της ζωή, νηστεία κι ως ορθόδοξοι χριστιανοί έχουμε την υποχρέωση, για τον αγιασμό
του σώματος και τη λύτρωση της ψυχής, μεταξύ
άλλων, ν’ απέχουμε και από την κρεατοφαγία.
Με τον πληθυντικό του ονόματος «Αποκριές,
Απόκριες ή και Αποκρές» αναφερόμαστε στο
χρονικό διάστημα και τα γιορταστικά δρώμενα
των τριών εβδομάδων, που προηγούνται της νηστείας της Μεγάλης Σαρακοστής για το Πάσχα.
Είναι γνωστό ότι οι Απόκριες αρχίζουν την
Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου, που
ανοίγει το τριώδιο και αναγιγνώσκεται στους
ιερούς ναούς η σχετική με την ομώνυμη παραβολή Ευαγγελική περικοπή και τελειώνουν το
βράδυ της Κυριακής της Τυροφάγου. Εκτός
από την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου περιλαμβάνουν και τις Κυριακές του Ασώτου, της Απόκρεω και της Τυρινής. Η τρίτη
Κυριακή είναι αφιερωμένη στη δευτέρα παρουσία του Κυρίου και η τέταρτη στην παρακοή
των πρωτόπλαστων και την έξοδό τους από τον
κήπο της Εδέμ. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των
Απόκρεων είναι το εξαιρετικού λαογραφικού
ενδιαφέροντος έθιμο των μεταμφιέσεων και η
πρόκληση πολύμορφων εκδηλώσεων, εύθυμων
στιγμών, ζωντανών εικόνων, φανταστικών αναπαραστάσεων, εικονικών ενεργειών, πλούσιων
συμποσίων, άφθονης οινοποσίας, χαράς, γέλιου,
μουσικής, χορού, κεφιού και διασκέδασης.
30
Με τις Απόκριες είναι άρρηκτα δεμένη η
Καθαρά Δευτέρα, η πρώτη ημέρα της Καθαράς
Εβδομάδας και της νηστείας της Μεγάλης Σαρακοστής. Είναι πανελλήνια γιορτή και ημέρα
αργίας και γιορτάζεται, κατά το έθιμο «Κούλουμα», σε υπαίθριους κι εξοχικούς χώρους με
σαρακοστιανά, κρασί, παραδοσιακή μουσική κι
ελληνικούς χορούς.
Ως προς την προέλευση και τη θέσπιση των
αποκριάτικων γιορταστικών ημερών κι εκδηλώσεων πιθανές φαίνεται να είναι οι ακόλουθες
τέσσερις εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη ο
εορτασμός της Αποκριάς σχετίζεται με τα Σατουρνάλια των Ρωμαίων, τα οποία γιορτάζονταν
κάθε Δεκέμβριο για εξευμενισμό του Σατούρνου δηλ. του Κρόνου. Κατά τον εορτασμό ήταν
σύνηθες οι άρχοντες ν’ αλλάζουν την αμφίεσή
τους, οι υπηρέτες ν’ απολαμβάνουν την πολυπόθητη ελευθερία, να εκδηλώνονται αντιδραστικές
συμπεριφορές από τους δούλους προς τους
δυνάστες αφέντες και να γίνονται κοινά εορταστικά συμπόσια, τα οποία μετά από μεγάλη
κατανάλωση φαγητών και μεθυστικών ποτών,
κατέληγαν σε ασυνήθιστη ευθυμία και ξέφρενη
μέθη. Ο Νικ. Πολίτης εκφράζει την άποψη ότι
οι Αποκριές παρουσιάζουν ορισμένες ομοιότητες με τα Λουπερκάλια, γιορτή της αρχαίας
Ρώμης στις 15 Φεβρουαρίου, αφιερωμένη στο
λυκόμορφο Φαύνο, προστάτη των ποιμνίων
από τους λύκους, βοηθό των βοσκών και των
γεωργών στην επιτυχία του έργου τους και θεό
της γονιμότητας. Στις εκδηλώσεις της γιορτής,
κατά το έθιμο, θυσίαζαν τράγους στο θεό και
κάποιοι νεαροί, αφού έβαφαν το πρόσωπό τους
με αίμα και γάλα και κάλυπταν το σώμα τους με
δέρματα τράγων, περιφέρονταν στους δρόμους
της πόλης και περιέπαιζαν τους πολίτες. Κατά
την τρίτη εκδοχή οι Αποκριές έχουν την αφετηρία τους στην απώτατη αρχαιοελληνική λατρεία
του Διονύσου, θεού της τέρψης και της αστείΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ας διάθεσης, του αμπελιού και του κρασιού,
της ποίησης και της μουσικής, του παιχνιδιού
και της διασκέδασης, της γονιμότητας και της
φύσης. Ο κισσοστεφανωμένος Διόνυσος, λέει
ο Ευριπίδης, «βασιλεύει στα γλέντια, … εμψυχώνει τους χαρούμενους χορούς με τους ήχους
της φλογέρας του, προκαλεί τα τρελά γέλια, κάνει τους πιστούς του να παραληρούν και τους
διώχνει τις μαύρες σκέψεις» (Jean Richepin,
Ελληνική Μυθολογία, τ.Α΄, σ.472, Αθήναι).
Τέλος, με δεδομένο ότι η αποκριάτικη περίοδος
συμπίπτει με μεγάλο διάστημα σκληρής κι επίπονης αγροτικής δουλειάς, προβάλλει η τέταρτη
αντίληψη, σύμφωνα με την οποία οι Απόκριες
συνδέονται με παλαιά φυσιολατρικά έθιμα, που
απέπνεαν άρωμα αναγέννησης κι ομορφιάς κι είχαν σχέση με το τέλος της χειμερινής περιόδου,
τη μετάβαση από τη νεκρή φύση του χειμώνα
στην εαρινή αναζωογόνηση της βλάστησης, τον
επίσημο ερχομό και την υποδοχή της άνοιξης,
την ανανέωση του φυσικού περιβάλλοντος, την
ενθάρρυνση κι ενδυνάμωση των αγροτών για
την προετοιμασία των εαρινών καλλιεργειών και
τη γονιμότητα της μητέρας γης, της πηγής του
πλούτου και κάθε ευτυχίας. Είναι προφανές ότι
στοιχεία κι έθιμα εκείνων των εορτών του μακρινού παρελθόντος έχουν συγχωνευτεί κι επιζούν στις σημερινές Απόκριες. Όπως όμως και
να ’χει το πράγμα, η ουσία είναι ότι οι Απόκριες,
εδώ και περισσότερο από εφτά αιώνες, έχουν
καθιερωθεί, γιορτάζονται και μας επηρεάζουν.
Η ονομασία «Κούλουμα» του εθίμου της Καθαρής Δευτέρας, κατά τον ειδικό στην αθηναϊκή
λαογραφία Δημ. Καμπούρογλου, έχει αθηναϊκή
προέλευση. Έχει την αρχή της στον όρο κολόνεςκολούμνες (από το λατινικό columna) και βέβαια
το έθιμο συνδέεται με αθηναϊκές κολόνες, τις κολόνες του ναού του Ολύμπιου Δία στην Αθήνα.
Στον περίβολο του αρχαίου αυτού ναού, κάτω
και γύρω από τις κολόνες, οι Αθηναίοι γιόρταζαν την Καθαρά Δευτέρα με άζυμο ψωμί, κουκιά
μουσκεμένα, λαχανικά κι άλλα νηστίσιμα.
Η πρώτη εβδομάδα των Απόκρεων είναι
γνωστή ως «απολυτή», γιατί, κατά την επικρατέστερη άποψη, δεν προβλέπονται διατροφικές δεσμεύσεις ούτε αποχές από τροφές. Το
πρόγραμμα διατροφής είναι χαλαρό, ανοιχτό κι
ελεύθερο και καθένας μπορεί να κάνει τις επιλογές του. Η μόνη δέσμευση που πρέπει να
ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
αισθανόμαστε είναι να μην επιτρέπουμε να μας
παρασύρουν απερίσκεπτες επάρσεις σαν εκείνη
του Φαρισαίου της παραβολής και να παραδειγματιζόμαστε από την ειλικρινή ταπείνωση του
αμαρτωλού Τελώνη. Έτσι θα μπορούμε κάθε
μέρα να γινόμαστε και πιο καλοί άνθρωποι. Τα
παιδιά και οι νέοι, που έχουν ήδη κατασταλάξει
τι θα ντυθούν, μέσα στην εβδομάδα αυτή ή και
νωρίτερα, προμηθεύονται την αποκριάτικη στολή τους με τα συνοδευτικά της αξεσουάρ.
Τη δεύτερη εβδομάδα, την «κρεατινή», κυριαρχεί στα σπίτια η κρεατοφαγία, που κορυφώνεται την Τσικνοπέμπτη και την Κυριακή
της Απόκρεω. Και βέβαια την εβδομάδα αυτή
είμαστε εντυπωσιασμένοι από τη μετάνοια του
Ασώτου του κυριακάτικου Ευαγγελίου, την
οποία, σε περιπτώσεις παρόμοιων παρεκτροπών, οφείλουμε να μιμούμαστε. Το Σάββατο,
τιμητικά αφιερωμένο στους νεκρούς, γίνονται
προσευχές στους ιερούς ναούς για το μακαρισμό των ψυχών κι επισκέψεις στους τάφους των
κοιμητηρίων με κόλλυβα συγχώρεσης.
Την τρίτη και τελευταία εβδομάδα, την «τυρινή», ο κατάλογος των φαγητών περιλαμβάνει
γάλα, τυριά, όλα τα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα, αυγά, ρύζι και ζυμαρικά. Την
εβδομάδα αυτή οφείλουμε, σύμφωνα με τα διδάγματα του Ευαγγελίου της Κυριακής της Απόκρεω, περισσότερο σήμερα από ποτέ άλλοτε, να
κάνουμε πράξη της ζωής μας την έκφραση αγάπης προς το συνάνθρωπο, την αλληλεγγύη, την
εκδήλωση ενδιαφέροντος και συμπάθειας, την
παραμυθία και την προσφορά τροφής και άλλων
χρειωδών πρώτης ανάγκης σ’ όσους δέρνονται
από ανεργία, φτώχεια, αρρώστιες και άλλα δεινά.
Τις Απόκριες, σ’ όλη την Ελλάδα, συνηθίζονται τα μασκαρέματα, το καλό φαγητό, η
οινοποσία, οι χοροί, τα τραγούδια, τα γλέντια
και οι διασκεδάσεις. Το γιορταστικό στόλισμα
των σπιτιών και κυρίως των καταστημάτων, ο
ενθουσιασμός και το κέφι, οι αστεϊσμοί και τα
γέλια, οι χειρονομίες και οι φωνές, τα πειράγματα και τα ξεφαντώματα, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις και οι μασκαράτες, το κομφετί και οι
σερπαντίνες, οι χοροί και οι μουσικές δίνουν και
παίρνουν. Όλοι, μικροί και μεγάλοι, κατάφωτοι,
ζουν, κινούνται και δρουν στους ρυθμούς της
Αποκριάς. Μεταμφιέζονται, βάφουν τα πρόσωπά τους ή φορούν προσωπίδες, υποδύονται
31
αγαπημένους τους ήρωες και ξεχύνονται στους
δρόμους και τις πλατείες, όπου παίρνουν μέρος
σε αποκριάτικα δρώμενα. Στην καταστόλιστη
Πάτρα, τη Βενετία της Ελλάδας, που είναι το
επίκεντρο των δημοφιλέστερων καρναβαλικών
εκδηλώσεων στη χώρα μας, η Αποκριά γιορτάζεται την τελευταία Κυριακή με άκρως εντυπωσιακό κι ανεπανάληπτο τρόπο. Χιλιάδες κόσμου
συρρέουν εκεί κάθε χρόνο, για να ζήσουν από
κοντά, κάτω από τα πυκνά «πυρά» της προσφιλούς σοκολατομαχίας, την ατέλειωτη παρέλαση πολυπληθών καρναβαλιστών και τη μεγάλη
πομπή αρμάτων και να θαυμάσουν μια εξαιρετικά μεγάλη σειρά εξωραϊστικής πολυχρωμίας,
μουσικής πανδαισίας, αυθεντικής παράδοσης,
καλλιτεχνικών δράσεων, ευφυών επινοήσεων,
καυστικής σάτιρας της επικαιρότητας και τόσα
άλλα. Στην Ξάνθη, το Ρέθυμνο, την Κέρκυρα,
το Λουτράκι, τη Νάουσα και σ’ όλους σχεδόν
τους δήμους της χώρας γιορτάζεται δημόσια
η Αποκριά με ιδιαίτερη λαμπρότητα και συνωστισμό καλεσμένων κι επισκεπτών. Ντόπιοι και
ξένοι συμμετέχουν και παρακολουθούν μπούλες
που τρέχουν και χορεύουν στους δρόμους και τις
πλατείες της Πελοποννήσου, αποκριάτικες θεατρικές παραστάσεις στη Ζάκυνθο, έθιμα με τους
κατάφορτους γιδοκούδουνα τραγόμορφους θορυβοποιούς στη Νάξο και τη Σκύρο, εκδηλώσεις με τις μπούλες-γενίτσαρους στη Νάουσα,
δρώμενα με την καλλιέργεια και τη σοδειά του
καλαμποκιού στο Σοχό Θεσσαλονίκης, συνήθειες με τις φωτιές στα Γιάννενα, την Καστοριά και
τα Μέγαρα, την απαγωγή της νύφης στο Μελιδόνι της Κρήτης, το έθιμο των αυγών και το κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού σε αρκετές πόλεις
και κωμοπόλεις και άλλα τοπικά ευφάνταστα,
που ξεχωρίζουν, αρέσουν κι εντυπωσιάζουν.
Τα σχολεία, σε κατάλληλα διακοσμημένες
αίθουσες και στους αύλειους χώρους, μέσα σε
μια ατμόσφαιρα χαράς, φωνών και χειροκροτημάτων, γιορτάζουν τις Απόκριες με γουστόζικες
παιδικές μεταμφιέσεις, απαγγελίες σχετικών ποιημάτων, κωμικές θεατρικές παραστάσεις, χαρτοπόλεμο, χορό και τραγούδι.
Στα χωριά χορεύουν και τραγουδούν παραδοσιακά κι αστεία τραγούδια, όπως το λεμονάκι, σαράντα παλικάρια, στης ακρίβειας τον καιρό, ένα νερό κυρα-Βαγγελιώ, στης Τριπολιτσάς
τον κάμπο, ο Μενούσης, το βαλσάκι, στη σκάλα
32
π’ ανεβαίνεις, ο Χαραλάμπης, το πιπέρι κ.ά. συναφή με το πνεύμα της Αποκριάς.
Σ’ ορισμένα μέρη εξακολουθούν να διασκεδάζουν παραδοσιακά με τον ψηλόλιγνο ξυλοπόδαρο, την πολύπαθη καμήλα, την τιθασευμένη
αρκούδα, το χορευτικό γαϊτανάκι και γλεντάνε
με κλαρίνα, νταούλια και βιολιά.
Οι αποκριάτικες εκδηλώσεις, όπου κι αν
γίνονται, φέρουν έντονα τα χρώματα της διάχυτης χαράς, του ζωηρού ύφους, της επικριτικής σάτιρας, του σκωπτικού λόγου, του παιχνιδιάρικου ανταγωνισμού, της δημιουργίας,
της αθυροστομίας, του αυτοσχεδιασμού, του
γέλιου, της κίνησης, της μουσικής, του χορού
και της διασκέδασης. Όλα όμως αυτά τα περιπαιχτικά και τα ευτράπελα του αποκριάτικου
κλίματος μέχρι το βράδυ της παραμονής της
Καθαράς Δευτέρας. Από την αμέσως επόμενη
αρχίζει αυστηρή νηστεία, η οποία σε συνδυασμό με την από μέρους μας ειλικρινή συγχώρεση όσων μας έχουν βλάψει, πρέπει να γίνεται
σύμφωνα με τις υποδείξεις του ευαγγελικού
αναγνώσματος της Κυριακής της Τυροφάγου
και όχι υποκριτικά.
Η Καθαρή Δευτέρα, ως ημέρα εξόδου από
τα σπίτια, οικογενειακών και φιλικών εκδρομών
και περιπάτων και παράτασης της διασκέδασης
για μία ακόμα ημέρα, συνηθίζεται να γιορτάζεται, οικογενειακά ή από περισσότερες της μιας
οικογένειες, στο ύπαιθρο, σε πάρκα, γειτονικούς λόφους, εξοχικές αλάνες, άλση, ξωκλήσια
κι όμορφα τοπία με την παραδοσιακή λαγάνα,
σαρακοστιανά (μαρούλια, κρεμμύδια, σκόρδα,
πράσα, ραπανάκια κι άλλα λαχανικά, βρούβα,
άγρια χόρτα, φρούτα, σταφίδες, σύκα, χαλβάς,
ταραμάς, τουρσιά, ελιές, βολβοί, χορτόσουπες,
χταπόδι, πατάτες, γαρίδες, καραβίδες, σουπιές,
καλαμαράκια, αχιβάδες, μύδια, στρείδια, πίνες,
πεταλίδες, πορφύρες κι άλλα θαλασσινά, όλα
χωρίς λάδι, με ξίδι ή λεμόνι ανάλογα), κρασί,
μουσική και χορό.
Κάποιοι λένε ότι τη μέρα αυτή την ονομάζουμε Καθαρή, γιατί γίνεται πάστρεμα-καθαρισμός
όλων των υπολειμμάτων των αποκριάτικων φαγητών.
Στη Θήβα, οι κάτοικοι της πόλης και των
παρακείμενων μικρών και μεγάλων χωριών και
πλήθος εκδρομέων παρακολουθούν τις γιορταστικές εκδηλώσεις και το έθιμο του βλάχικου
ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
γάμου και διασκεδάζουν μαζί κι αγαπημένα.
Στον Τίρναβο, έξω σ’ ένα μεγάλο σταυροδρόμι, παρασκευάζουν, σε καζάνια, μεγάλες ποσότητες ξιδάτης σπανακορυζόσουπας και την
προσφέρουν σ’ όλους τους παρευρισκόμενους
και τους περαστικούς.
Τα παιδιά ξετρελαμένα με τους χαρταετούς,
που τα ίδια έχουν κατασκευάσει ή αγοράσει πριν
από μέρες, σε κάποιο ανοιχτό μέρος, μακριά από
κτίρια, τηλεγραφικά σύρματα, ηλεκτροφόρα καλώδια και δέντρα, αφού κάμουν μια τελευταία
επιθεώρηση των αϊτών τους (καλούμπα, ζύγια,
ουρά κ.λπ.), αρχίζουν τις προσπάθειες ανύψωσης. Τα πιο μεγάλα που είναι και τα περισσότερα, μετά από απανωτές δοκιμές και καταβολή
πολλών κόπων κι ίσως και κάποιας εξωτερικής
βοήθειας, καταφέρνουν να τους πετάξουν ψηλά,
να κατακτήσουν τους αιθέρες και να κάμουν τ’
όνειρό τους πραγματικότητα. Τα μικρότερα,
που ο αϊτός τους έκανε βουτιές στον αέρα, η
καλούμπα έκανε κοιλιά, η πνοή του ανέμου δε
βοηθούσε, τα ζύγια δεν ήταν καλά ή η τύχη δεν
τα ευνόησε, μουτρωμένα και σε πολλές περιπτώσεις και κλαμένα, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα
που είναι χαρούμενα κι ευτυχισμένα, δηλώνουν
με θυμό πως δε χάρηκαν την Καθαρή Δευτέρα.
Στα Μέγαρα, ομάδες νέων, καλά προετοιμασμένες και περιστοιχισμένες από εκατοντάδες
παρατηρητών, με ορμητήριο τον καταπράσινο
λόφο που βρίσκεται στην είσοδο της πόλης,
πλημμυρίζουν τον ουρανό της περιοχής με πολύχρωμα κινούμενα αερόστατα και παραβγαίνουν
σε μια άμιλλα επικράτησης. Η χαρά και ο ενθουσιασμός δεν περιγράφονται. Η τοπική κοινωνία
και οι ξένοι επισκέπτες θαυμάζουν και καταχειροκροτούν τους πρωτοστάτες της εκδήλωσης.
Με τον πανηγυρικό εορτασμό της Αποκριάς
κλείνει η περίοδος προετοιμασίας της νηστείας
και ανοίγει μια καινούργια. Ανοίγει η Μεγάλη
Σαρακοστή με τη νηστεία, η οποία, μαζί με
προσευχή, εγκράτεια, πνευματική σύνεση, σωματική ευταξία, ψυχικό ανεφοδιασμό και συχνότερη Αγία Κοινωνία, θα μας επιτρέψει να προσεγγίσουμε, ακμαίοι και υγιείς, τα σεπτά Πάθη
και τη χαρούμενη Ανάσταση του Χριστού και
να κατανοήσουμε το βαθύτερο νόημά τους.
Βλ. Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannika,
Αθήνα / Σύγχρονη Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη,
εκδ. Ν. Νίκας, Αθήνα / Υδρία, Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια, Ελλ. εκδ., Αθήνα / Φύλλα εβδομαδιαίου
και περιοδικού αθηναϊκού κ.ά. τύπου.
Αποκριάτικα αναθυμήματα
Του Κωνσταντίνου Σταθούλια
Ήμουν τότες παιδί, όχι μικρότερο από οκτώ
ούτε μεγαλύτερο από δώδεκα ετών και μαθήτευα στο μικρό Δημοτικό σχολείο του χωριού.
Τα μέρη μας φτωχά. Φτωχικοί και οι άνθρωποί μας. Τα χρόνια δύσκολα. Οι χειμωνιάτικες
κακοκαιρίες βαριές. Πολυφαμελίτες στο χωριό
όλοι. Οι απολαβές τους ελάχιστες. Πάλευαν
σκληρά για την επιβίωση κι ένα καλύτερο μέλλον των παιδιών τους. Ζούσαν σε καθημερινή
απόγνωση κι αμηχανία. Ποτέ όμως δεν αποθαρρύνθηκαν, δεν απελπίστηκαν, δεν εγκατέλειψαν,
δεν το έβαλαν κάτω. Όρθωναν θαρραλέα το
ανάστημά τους μπροστά στην ανέχεια, τις δυσκολίες και τους κινδύνους και αναδεικνύονταν
πρωταγωνιστές της ζωής.
Οι καθιερωμένες θρησκευτικές κι εθνικές
γιορτές και οι κοινωνικές εκδηλώσεις αποτελούσαν μικρές αλλά μοναδικές παρενθέσεις
ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
ανάπαυλας, καλύτερης σίτισης, ψυχαγωγίας και
διασκέδασης στη ζωή τους. Στις μεγάλες γιορτές προσπαθούσαν, στο μέτρο του εφικτού,
να δημιουργούν χαρούμενο κλίμα στα σπίτια
και τον κοινωνικό περίγυρο. Αν και δε γνώριζαν πολλά, ήταν στην πλειοψηφία τους καλοί
εορταστές. Ακολουθούσαν την παράδοση και
τις πατρογονικές συνήθειες. Τηρούσαν το τυπικό των εορτών και τη νηστεία. Στο πατρικό
μου σπίτι, στα ζητήματα αυτά, ρυθμιστής των
πραγμάτων ήταν η συχωρεμένη η μάνα μου.
Από δύο εξαίρετους εκκλησιαστικούς λειτουργούς της εποχής εκείνης που επισκέπτονταν
συχνά το σπίτι μας, τον πατέρα της νουνάς
μου Ελένης -καλή της ώρα- μακαριστό παπαΘανάση Γκριτζέπη και τον επίσης μακαριστό
Δαμασκηνό, είχε μάθει κάποια πράγματα από
την ιστορία των μεγάλων θρησκευτικών εορ-
33
τών, για τις θεσπισμένες από την Εκκλησία μας
μικρές και μεγάλες νηστείες, τα νηστίσιμα και
τ’ αρτύσιμα φαγώσιμα, πότε μεταλαβαίνουμε κι
άλλα παρεμφερή και, στην κατάλληλη στιγμή,
μας υπενθύμιζε, με το δικό της απαιτητικό τρόπο, τι έπρεπε να κάνουμε. Με την καθοδήγησή
της συμμετείχαμε στον εορτασμό των καθιερωμένων θρησκευτικών και άλλων εορτών και
βέβαια και των Αποκριών.
Οι Απόκριες, που τις περιμέναμε με μεγάλη
ανυπομονησία, ήταν για μας τα παιδιά ένα μεγάλο κι απολαυστικό πανηγύρι. Ήταν μια όαση
γεμάτη χαρές, γέλια, φωνές, θόρυβο, τρέξιμο,
πολύ παιχνίδι κι ελάχιστο διάβασμα.
Από την Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου όλα έδειχναν ότι, στη μικρή κοινωνία του
χωριού, κάτι άλλαζε. Στη διάρκεια της πρώτης
εβδομάδας και μέσα σε κλίμα χαράς, έσφαζαν
τα χοιρινά και εξασφάλιζαν έτσι το κρέας της
οικογένειας για όλη την επόμενη εβδομάδα. Δεν
ήταν μάλιστα λίγοι εκείνοι που από το χοιρινό
τους, το οποίο ήταν πεντανόστιμο και σε κάποιες περιπτώσεις πλησίαζε ή και ξεπερνούσε τις
διακόσιες οκάδες, προσέφεραν ένα καλό κομμάτι σ’ όσους δεν είχαν.
Τη δεύτερη εβδομάδα έλιωναν το ξίγκι,
έφτιαχναν τηγανίτες (λουκουμάδες) με φρέσκο
λίπος και πετιμέζι, ετοίμαζαν τις τσιγαρίδες,
τους κεφτέδες, τα λουκάνικα και το καλοψημένο στο φούρνο κρέας και τ’ αποθήκευαν, το
καθένα ξεχωριστά, σε πήλινα δοχεία, τις λαήνες, καλοδιατηρημένα σε κατασταλαγμένο λίπος (λαγάρα) για μελλοντική χρήση. Θυμάμαι
ότι τα περισσότερα μεσημέρια κι απαραίτητα
κάθε βράδυ τρώγαμε χοιρινό κρέας, άλλοτε ψημένο στα κάρβουνα, τη γάστρα ή το φούρνο κι
άλλοτε μαγειρεμένο στον τέντζερη με λαδούσες
από τ’ αμπέλια της Ξερόβρυσης, ημερολάχανα
από τα περιβόλια της Μηλιάς και της Καργιάς ή με άλλες εναλλακτικές συνταγές. Από το
πρόγραμμα της εβδομαδιαίας διατροφής δεν
έλειπαν ο πατσάς από τα πόδια και το κεφάλι
του χοιρινού και η νοστιμότατη, ψημένη στη
γάστρα, παραδοσιακή οματιά από παχιά ή και
λεπτά προβρασμένα έντερα του χοιρινού, γεμισμένα με βρασμένο στάρι, σταφίδες, ψιλοκομμένο κρέας και κρεμμυδάκι, ξύσμα από φλούδα
πορτοκαλιού ή λεμονιού και μπαχαρικά. Η κρεατοφαγία κορυφωνόταν στο δείπνο της Κυρια-
34
κής. Όποιος δεν είχε χοιρινό ή το είχε σφάξει τα
Χριστούγεννα, έσφαζε, για το επίσημο βραδινό
τραπέζι της Κυριακής, κόκορα ή κότα. Ευτυχώς, λίγες κότες έτρεφαν όλοι. Υπήρχαν και κάποιοι που μεγάλωναν δύο μικρότερα χοιρινά κι
έσφαζαν το ένα τα Χριστούγεννα και τ’ άλλο
τις Απόκριες.
Την Τρίτη και τελευταία εβδομάδα τρώγαμε ψωμάκι, γαλακτοκομικά, τυροκομικά, αυγά,
ρύζι και ζυμαρικά.
Από την Κυριακή του Ασώτου και λίγο νωρίτερα, άρχιζαν, αραιά τα βράδια, να κινούνται,
δυο-δυο ή τρεις μαζί, οι μπούλες και να επισκέπτονται συγγενικά ή φιλικά σπίτια. Εκεί, αφού
τις φίλευαν νόστιμους μεζέδες, βαρελίσιο κρασί και γλυκές τηγανίτες, έπιαναν, μαζί με τους
συγκάτοικους, το χορό και το τραγούδι για το
καλό και την ευτυχία του νοικοκυριού.
Την Κυριακή της Τυρινής κορυφώνονταν
οι εορταστικές εκδηλώσεις. Από το μεσημέρι
και μετά, μία συνήθως ομάδα μεταμφιεσμένων
των πέντε ως οκτώ ή και πιο πολλών ατόμων
έκανε την εμφάνισή της στο μεγάλο αλώνι,
μπροστά από τα δύο μικρά μαγαζιά, όπου
ήταν συγκεντρωμένοι όχι μόνο όλοι οι ντόπιοι
αλλά και πάρα πολλοί απ’ όλους ανεξαιρέτως
τους γύρω οικισμούς. Εκεί το γκρουπ παρουσίαζε με μεγάλη επιτυχία τα νούμερα που είχε
προετοιμάσει.
Πρωτοστάτες, συνδιοργανωτές και συμπαρουσιαστές των εκδηλώσεων ήταν μεγάλα
γυμνασιόπαιδα και κάποιοι εξωσχολικοί, που
από την πρώτη εβδομάδα ή και πιο μπροστά,
είχαν αποφασίσει και σχεδιάσει τι θα παρουσιάσουν και πώς θα ντυθούν. Άνοιγαν κατόπιν
τα μπαούλα των σπιτιών κι έβγαζαν ό,τι μπορούσε ν’ αξιοποιηθεί ή έπαιρναν ό,τι παλιόρουχο υπήρχε κι αυτοσχεδιάζοντας ντύνονταν
μ’ αστείους τρόπους. Τα πρόσωπά τους τα
μουντζούρωναν ή τα σκέπαζαν με κάποιο διάφανο σκούρο κάλυμμα για να μην αναγνωρίζονται. Τα θέματα της παρουσίασης τ’ αντλούσαν από τη ζωή του χωριού, την καθημερινή
τοπική πραγματικότητα, τις ανθρώπινες σχέσεις, τα συνοικέσια και τη διαπραγμάτευση
της προίκας, τις γκάφες του γαμπρού και τα
κατορθώματα της νύφης, τη σχέση ανθρώπου και ζώων και τη συμπεριφορά ορισμένων
ιδιόρρυθμων προσώπων της τοπικής κοινωΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
νίας. Μεταμφιέζονταν ανάλογα, υποδύονταν
κωμικούς ρόλους και σατίριζαν με ωραία και
σύντομα θεατρικά μονόπρακτα την πραγματικότητα. Ένας από την ομάδα κρατούσε τουλουπάνι με στάχτη ή αλεύρι και στάχτωνε ή
αλεύρωνε στο κεφάλι οποιονδήποτε περίεργο
προσπαθούσε να τους αποκαλύψει τα πρόσωπα. Ο ενθουσιασμός, το κέφι, οι αστειότητες,
τα πειράγματα, οι χειρονομίες, οι φωνές, τα
γέλια και τα χειροκροτήματα σ’ όλο τους το
μεγαλείο! Όλοι οι παρευρισκόμενοι ξεκαρδίζονταν στα γέλια. Ξεχνούσαν τις σκοτούρες,
την ανέχεια και την καθημερινή κούραση και
χαίρονταν την ατμόσφαιρα και το άρωμα των
γιορταστικών ημερών. Στη συνέχεια οι μπούλες παρακινούσαν τους θεατές στο χορό και
το τραγούδι που κρατούσαν μέχρι το βράδυ
κι ο δημόσιος εορτασμός της Αποκριάς έκλεινε ευχάριστα κι εντυπωσιακά με άντρες, που
τραγουδούσαν και μ’ έναν ασυνήθιστο τρόπο
χόρευαν και ταυτόχρονα έτριβαν, κατάχαμα
στο πλακόστρωτο, με τη φτέρνα, το γόνατο,
τα οπίσθια, τον αγκώνα, τη μύτη, το κούτελο
και τον κόπανο «το πιπέρι» του γνωστού δημοτικού τραγουδιού.
Το βράδυ της ίδιας ημέρας επικρατούσε
στα σπίτια, ως αργά, γερό φαγοπότι. Κάθε οικογένεια δειπνούσε συνήθως μόνη της. Εμείς
συνηθίζαμε να συνεορτάζουμε, στο σπίτι μας,
με την οικογένεια της συχωρεμένης αδερφής
του πατέρα μου, της θειας μου της Διαμάντως
Καραχάλιου. Καθόμαστε στο μεγάλο τραπέζι
δίπλα στο τζάκι ή κάτω στο χαμηλό τραπέζι, γύρω από δυνατή φωτιά και τρώγαμε όλοι
μαζί. Η μάνα μου ετοίμαζε ως κυρίως φαγητό
κάποιο ζυμαρικό (μακαρόνια, κριθαράκι ή μανέστρα) άσπρο, στραγγιστό και τσιγαρισμένο
με καυτό βούτυρο γάλακτος και επιπρόσθετα
βραστό γάλα, τυρί φέτα, μυτζήθρα, κολάστρα
από πρωτόγαλα, γιαούρτι, αυγά βραστά και τηγανητά (μάτια κι ομελέτες) με βούτυρο και για
επιδόρπιο ένα μεγάλο ταψί λαχταριστή γαλατόπιτα. Ήθελε να μας ευχαριστήσει όλους. Η
θεια μου έφερνε συνήθως ένα ταψί τυρόπιτα
και μια χιλιοπεντακοσάρα κρασί από τα καλύτερα των Φιλίων. Το βράδυ εκείνο συνηθίζαμε να βάζουμε, μισοχωμένα στην ανάμεικτη μ’
αναμμένα κάρβουνα στάχτη του τζακιού, όρθια
αυγά στη σειρά, ονομαστικά ένα για τον καθέΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
να και τρώγοντας να παρακολουθούμε ποιανού
θα ιδρώσει περισσότερο κι ανάλογα απονέμαμε
τα εύσημα της εργατικότητας. Στο τέλος καθένας έτρωγε κι από ένα ψημένο αυγό. Το έθιμο
αυτό το τηρούσαμε κάθε χρόνο. Μ’ ανταλλαγή
εγκάρδιων ευχών για χρόνια πολλά σ’ όλους,
δύναμη κι αντοχή κατά την περίοδο της νηστείας, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, κλείναμε τον κύκλο
της Μεγάλης Αποκριάς.
Τις προμεσημβρινές ώρες της Καθαρής Δευτέρας μαζευόμαστε όλοι στο ίδιο αλώνι, όπου
είχαν τοποθετηθεί περιμετρικά τραπέζια στη
σειρά. Καθένας έφερνε, από το σπίτι, το κατιτί
του και οι περισσότεροι κι από ένα μπουκάλι
κρασί. Τα τραπέζια γέμιζαν φαγώσιμα χωρίς
λάδι. Κάθε νοικοκυρά γελαστή κι ευδιάθετη,
φέρνοντας φρεσκοκομμένα κρεμμυδάκια, μαρούλια και σκόρδα από τον κήπο της ή κρατώντας ένα ολόκληρο καρβέλι ψωμί και πιάτα με
βραστές πατάτες, βολβούς, χόρτα του βουνού,
άσπρα βραστά φασόλια κ.ά., όλα χωρίς λάδι,
έπαιρνε θέση σε κάποιο τραπέζι, δίπλα σ’ άλλους κι άρχιζε το φαγοπότι. Οι καταστηματάρχες, κατά παραγγελία, επάνω σε λαδόχαρτα, συμπλήρωναν τα νηστίσιμα των τραπεζιών με χαλβά και τουρσιά. Το ομαδικό φαγοπότι, αληθινή
τράπεζα αγάπης, διαδέχονταν η μουσική από
ντόπιους λαϊκούς οργανοπαίχτες κι ο χορός.
Όλοι, συμφιλιωμένοι, υποδέχονταν τον ερχομό
της Μεγάλης Σαρακοστής και διασκέδαζαν με
την καρδιά τους.
Τα παιδιά, καταϊδρωμένα, βρώμικα και φωνακλάδικα, λυσσάγαμε σ’ ένα ολοήμερο παιχνίδι
στους γύρω δρόμους και σε πολύ κοντινό αλώνι.
Κι όσο κρατούσε η μέρα όλα ήταν ευχάριστα.
Με το βράδιασμα, μας φώναζαν οι δικοί μας να
μαζευτούμε στα σπίτια, να πλύνουμε τα πόδια
μας και να κοιμηθούμε, γιατί την επαύριο είχαμε σχολείο. Αυτό το τελευταίο, ενισχυμένο με
τη σκέψη ότι άρχιζε μεγάλη περίοδος αυστηρής
νηστείας με ξερό ψωμί, όσπρια και λαχανικά και
χωρίς λάδι τις Τετάρτες και τις Παρασκευές,
μας προκαλούσε άσχημη ψυχική διάθεση και
δυστυχώς τη γιορταστική χαρά της ημέρας διαδεχόταν, στην καρδιά μας, ένα συναίσθημα λύπης. Τέτοιες όμως λύπες και άλλες πιο έντονες
και σημαντικές δεν αμαύρωσαν ποτέ τ’ ανέμελα
παιδικά μας χρόνια, τα οποία, προσωπικά, ευχαρίστως αναπολώ.
35
Επιστημονικές δημοσιεύσεις
Ὅταν ὁ ὕπνος δὲν εἶναι καλὸς ἰατρός
Παῦλος Κ. Τούτουζας
Καθηγητής – Διευθυντής τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἱδρύματος
Καρδιολογίας (ΕΛ.Ι. ΚΑΡ.)
Ἡ ἀποφρακτικὴ ἄπνοια κατὰ τὸν ὕπνον
(ΑΑΥ) χαρακτηρίζεται ἀπὸ κρίσεις μὲ μερικὴν
ἢ πλήρη ἀπόφραξιν τῶν ἀνωτέρων ἀναπνευστικῶν ὁδῶν ὡς ἡ τραχεία καὶ οἱ ἐξ αὐτῆς μεγάλοι βρόγχοι. Κάθε κρίσις διαρκεῖ δευτερόλεπτα καὶ εἶναι ἐλαφρά, ἐὰν ἡ διάρκεια εἶναι
ὀλίγα δευτερόλεπτα καὶ σοβαρή, ἐὰν διαρκῇ
περισσότερον. Οἱ κρίσεις αὐτὲς ἐλέγχονται
μὲ πολυγραφικὴν μέθοδον κατὰ τὴν διάρκειαν τοῦ ὕπνου, εἰς τὴν ὁποίαν λαμβάνονται
καμπύλαι ἠλεκτροεγκεφαλογραφήματος, συνήθους ἠλεκτροκαρδιογραφήματος, εἰδικοῦ
ἠλεκτρομυογραφήματος, τῆς τιμῆς τοῦ ὀξυγόνου τοῦ ἀρτηριακοῦ αἵματος, τῆς κινήσεως
τοῦ θωρακικοῦ καὶ κοιλιακοῦ τοιχώματος μὲ
πληθυσμογραφίαν. Ἐὰν εἰς κάθε ὥραν αἱ κρίσεις εἶναι ὀλίγαι, π.χ. πέντε, ἡ κατάστασις εἶναι
ἐλαφρά, ἐὰν ὅμως ὑπερβαίνουν τὶς 30 τὴν
ὥραν, ἐκτιμᾶται ὡς σοβαρά. Τὸ κακὸν εἶναι
ὅτι ὁ πάσχων δὲν κοιμᾶται καλά, ξυπνᾶ, καὶ
τὸ πρωὶ μὲ τὴν ἀφύπνισιν εἶναι κουρασμένος.
Ἡ ἀποφρακτικὴ ἄπνοια ὕπνου (ΑΑΥ) σήμερα ἀποτελεῖ πρόσθετον παράγοντα κινδύνου
διὰ καρδιαγγειακὴν νόσον καὶ εἶναι συχνὴ εἰς
τὸν πληθυσμόν. Εἰς πρόσφατον ἄρθρον ἀναφέρεται ὅτι τὸ 9% τοῦ ἐνηλίκου πληθυσμοῦ
τῶν γυναικῶν καὶ τὸ 24% τοῦ πληθυσμοῦ τῶν
ἀνδρῶν πάσχει ἀπὸ ΑΑΥ. Τὸ χειρότερον εἶναι
ὅτι αὐτὴ ἡ πάθησις συνοδεύεται ἀπὸ ὑπέρτασιν, κάπνισμα, παχυσαρκίαν, σακχαρώδη
διαβήτην, ἐνδεχομένως καὶ ὑπερχοληστεριναιμίαν, δηλαδὴ καταστάσεις αἱ ὁποῖαι αὐξάνουν
πολὺ τὸν κίνδυνον στηθάγχης, ἐμφράγματος,
ἐγκεφαλικοῦ ἐπεισοδίου. Ἐπιπλέον ἀρρυθμίαι ὡς ἡ κολπικὴ μαρμαρυγὴ εἶναι συχνότεραι
εἰς πάσχοντας ἀπὸ ΑΑΥ. Προσφάτως εἰς τὴν
36
Ἀμερικὴν παρηκολούθησαν, κατὰ μέσον ὅρον
ἐπὶ 8,7 ἔτη, πρόσωπα διὰ τὸ πρόβλημα αὐτὸ
τῆς ἀποφρακτικῆς ἄπνοιας ὕπνου. Συγκεκριμένως 1.927 ἄνδρες καὶ 2.495 γυναῖκες ἡλικίας ἄνω τῶν 40 ἐτῶν ὑπεβλήθησαν εἰς τὴν
ὡς ἄνω πολυγραφικὴν ἐξέτασιν ὕπνου μὲ τὴν
προϋπόθεσιν νὰ μὴ ἔχουν ἱστορικὸν στεφανιαίας παθήσεως ὡς ἡ ἰσχαιμία τοῦ μυοκαρδίου, ἡ στηθάγχη ἢ τὸ ἔμφραγμα, οὔτε σημεῖα
καρδιακῆς ἀνεπάρκειας. Οἱ ἐρευνηταὶ διευκρίνισαν ἐπιστημονικῶς τὴν ἐπίδρασιν διαφόρων
παραγόντων καρδιαγγειακοῦ κινδύνου ὡς ἡ
ὑπέρτασις, διαβήτης, κ.λπ. καὶ εἰς τὸ τέλος
διεπίστωσαν ὅτι, πέραν αὐτῶν, ὑπῆρξεν σημαντικὴ αὔξησις τῆς στεφανιαίας νόσου κατὰ
τὰ 8,7 ἔτη τῆς παρακολουθήσεώς των. Ἐσημειώθησαν περισσότερα ἐμφράγματα, ἔγιναν
περισσότεραι χειρουργικαὶ ἐπεμβάσεις μπαϊ
πὰς ἢ ἀγγειοπλαστικῆς μὲ μπαλόνι στὲντ καὶ
ἦσαν ἀκόμη περισσότεραι αἱ ἀναχωρήσεις ἀπὸ
καρδιά. Ἐὰν οἱ ἐξεταζόμενοι ἐπαρουσίαζαν
ἐπάνω ἀπὸ 30 ἀπνοϊκὲς κρίσεις τὴν ὥραν, τὸ
ποσοστὸν αὐξήσεως τοῦ κινδύνου διὰ στεφανιαίαν νόσον ἦταν ηὐξημένον κατὰ 68%
συγκριτικῶς μὲ ἐκείνους, ποὺ εἶχαν κάτω ἀπὸ
5 κρίσεις τὴν ὥραν. Ἐπιπλέον ἡ ἀποφρακτικὴ
ἄπνοια ὕπνου ἦτο κακὸς προγνωστικὸς παράγων καὶ διὰ τὴν καρδιακὴν ἀνεπάρκειαν, ἀλλὰ
μόνον εἰς τοὺς ἄνδρες, ὄχι εἰς τὶς γυναῖκες.
Καὶ διὰ τοὺς ἄνδρες, ποὺ εἶχαν ἐπάνω ἀπὸ 30
κρίσεις τὴν ὥραν τὸ ποσοστὸν αὐξήσεως τῆς
καρδιακῆς ἀνεπάρκειας ἦτο 58% περισσότερον ἀπὸ ἐκεῖνον ποὺ ἐνεφάνισαν οἱ ἔχοντες
ὀλιγώτερον ἀπὸ 5 κρίσεις τὴν ὥραν.
Ἡ θεραπεία τῆς ΑΑΥ εἶναι ἀποτελεσματικὴ
σήμερον μὲ μηχάνημα εἰσπνοῆς ἀέρος CPAP.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Τὸ πρόβλημα εἶναι ὅτι ὁρισμένοι ἀσθενεῖς δὲν
συμμορφώνονται εἰς τὴν «διὰ βίου» αὐτὴν
χρῆσιν τοῦ CPAP, ἡ ὁποία τοὺς ἀπαλλάσσει
ἀπὸ πολλὰ καρδιακὰ ἐπεισόδια καὶ συμβάλλει
πολὺ εἰς τὴν ἀποτελεσματικὴν θεραπείαν τῆς
ὑπερτάσεως καὶ ἄλλων παραγόντων κινδύνου.
Καὶ τὸ σπουδαῖον εἶναι ὅτι αἱ ἐπιπλοκαὶ τοῦ
ἐμφράγματος καὶ τῆς καρδιακῆς ἀνεπάρκειας
ἦσαν συχνότεραι εἰς τοὺς ἄνδρες κάτω τῶν 70
ἐτῶν. Προφανῶς τὴν 8ην – 10ην δεκαετίαν
τῆς ζωῆς ἀπαντοῦν συχνότερα ἡ ὑπέρτασις, ὁ
διαβήτης κ.ἅ., ὥστε δὲν ἠμπορεῖ νὰ εἶναι βέβαιος ὁ ἐρευνητὴς ὅτι τὸἔμφραγμα π.χ. ὀφείλεται εἰς τὴν ΑΑΥ. Οἱ μηχανισμοί, μὲ τοὺς ὁποίους ἡ ΑΑΥ ἠμπορεῖ νὰ προκαλέσῃ καρδιακὰ
ἐπεισόδια, περιλαμβάνουν κατ’ ἀρχὴν τὴν
διέγερσιν τοῦ νευρικοῦ συστήματος, κυρίως
τοῦ συμπαθητικοῦ. Ταράσσεται ὁ ὀργανισμὸς
ἀπὸ ἐλάττωσιν τοῦ ὀξυγόνου καὶ αὔξησιν τοῦ
διοξειδίου τοῦ ἄνθρακος εἰς τὸ αἷμα, ἤγουν
ἔχομε κατὰ τὸν ὕπνον ὑποξαιμίαν καὶ ὑπερκαπνίαν καὶ κατ’ ἐπέκτασιν ὑποξαιμικὸν καὶὀξειδωτικὸν στρές. Αὐτὲς οἱ μεταβολὲς ὁδηγοῦν
εἰς ἄλλες βλάβες, ὅπως εἶναι ἡ φλεγμονὴ εἰς
τὸ κυκλοφορικὸν σύστημα, ἡ κακὴ λειτουργία τοῦ ἐνδοθηλίου, δηλαδὴ τῆς «φόδρας»
τῶν ἀρτηριῶν, ποὺ εἶναι τόσον σπουδαῖον
«ἐργαστήριον» τοῦ ὀργανισμοῦ, αὐξάνονται
ἀγγειοκινητικαὶ οὐσίαι, ποὺ συστέλλουν ἢ διαστέλλουν τὶς ἀρτηρίες κ.ἄ. Τὸ ἀποτέλεσμα
τώρα εἶναι ἡ αὔξησις τῆς ἀντιστάσεως εἰς τὴν
ἰνσουλίνην, δηλαδὴὁ πάσχων κάμνει διαβήτην, ὑπέρτασιν, αὔξησιν τῆς κακῆς χοληστερίνης μὲ ὅ,τι ὅλα αὐτὰ συνεπάγονται.
Τὸ ἄλλο σημαντικὸν εἰς τὴν μελέτην εἶναι
ὅτι οἱ γυναῖκες ὄχι μόνον προσβάλλονται ὀλιγώτερον ἀπὸ ΑΑΥ ἀλλὰ δὲνἔχουν τὸν κίνδυνον τῆς καρδιακῆς ἐπιπλοκῆς, ὅπως οἱ ἄνδρες.
Εἰς τὸ τελευταῖον ἀσφαλῶς συμβάλλει καὶ τὸ
χαμηλὸν ποσοστὸν προσβολῆς των ἀπὸ ΑΑΥ
ἀλλά, μέχρι κάποιαν ἡλικίαν, ἔχουν καὶ τὴν
προστασίαν τῶν οἰστρογόνων ὁρμονῶν. Ἐπιπλέον οἱ γυναῖκες φαίνεται ὅτι ἔχουν καλλίτερην σχέσιν κινήσεως θώρακος καὶ κοιλίας ἀκόμα καὶ ὅταν ὁ ρόγχος «ροχαλητό» συνοδεύεται ἀπὸ ὑπερκαπνίαν καὶ ὑποξαιμίαν. Εἰς τὶς
γυναῖκες ἐπίσης εἶναι ἐλαφρότερος ὁ σπασμὸς
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
τῶν ἀρτηριῶν εἰς τὰ κάτω ἄκρα καὶ γενικώτερα ἡ διαταραχὴ τῆς ἰσορροπίας μεταξὺ συμπαθητικοῦ καὶ παρασυμπαθητικοῦ συστήματος. Ἴσως ὑπάρχουν ἀκόμη καὶ ἀνατομικοὶ
λόγοι ποὺ προστατεύουν τὴν γυναίκα, ὅπως
ἡ μικρότερη μάζα μυοκαρδίου τῆς ἀριστερᾶς
κοιλίας, ὅταν μὲ τὸν ἄνδρα ἔχει τὸ ἴδιον σωματικὸν βάρος καὶ ὕψος.
(D.J. Gottlieb καὶ συνεργάται: Prospective
Study of Obstructive Sleep Apnea and
Incident Coronary Heart Disease and Heart
Failure. Circulation. 2010. 122:352360).
Φωτεινή Γραμμή
Τεύχος 50ο,
Ἰανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2012
Απολογισμός
Εξηνταρίσαμε Μαριώ
και δεν εκάμαμε χωριό,
μαγκούφηδες κι απόκληροι
μια ζωή ολόκληρη.
Φεύγει η ζωή και χάνεται
αέρας και δεν πιάνεται
κι εγώ σκυφτός στο καπηλειό
τα πίνω και αναπολώ,
και αναπολώ τη ζήση μου
απάνω στο μεθύσι μου.
Χαμένα χρόνια εξηνταδυό
στο τίποτα, στο ρημαδιό.
Όλα αχταρμάς και τίποτα
όλα ανακατεμένα,
όπως "Πλίνθοι και κέραμοι
ατάκτως ερριμένα".
ΠΗΓασος
37
Ἡ θεάρεστος νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς
Περί Ὑγείας & Εὐεξίας
Διὰ τὰς 48 ἡμέρας, ποὺ ἀρχίζουν τὴν Καθαρὰν Δευτέραν καὶ λήγουν τὸ Μέγα Σάββατον, Νηστεία σημαίνει ὄχι μόνον ἀποχὴ ἀπὸ
συγκεκριμένα εἴδη τροφῶν, ἀλλὰ καὶ ἀποχὴ ἀπὸ
ἁμαρτίας. Χρειάζεται ἀκόμα νὰ ἀφιερώνωμεν
περισσότερον χρόνον διὰ τὴν πρωινὴν καὶ βραδυνήν μας προσευχήν, καὶ διὰ τὴν μελέτην τῆς
Ἁγίας Γραφῆς.
Ὁ Μέγας Βασίλειος μᾶς λέγει ὅτι: «εἰ βούλει
ἰσχυρὸν ποιῆσαι τὸν νοῦν, δάμασον τὴν σάρκα
μὲ νηστείαν, ἐγκράτειαν γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή,
ἐπιθυμιῶν χωρισμόν, καταλαλιᾶς, ψεύδους καὶ
ἐπιορκίας. Ἡ τούτων ἔνδοια, νηστεία ἐστιν ἀληθής καὶ εὐπρόσδεκτος...».
Τὸ παράδειγμα τῆς νηστείας μᾶς ἔδωσεν καὶ
ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Μετὰ τὴν βάπτισίν του εἰς τὸν
Ἰορδάνην, ἐνήστευσεν 40 ἡμέρας εἰς τὴν ἔρημον,
καὶ μᾶς ἐδίδαξεν ὅτι τὸ ἄθλημα τῆς νηστείας δὲν
εἶναι μόνον σωματικόν, ἀλλὰ κυρίως πνευματικόν, ποὺ δυναμώνει τὴν ψυχὴν τοῦ ἀνθρώπου,
πλησιάζον αὐτὴν πρὸς τὸν Δημιουργόν.
Εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον (6, 16)
ἀναφέρεται «Ὅταν νηστεύετε νὰ μὴ εἶσθε σκυθρωποὶ σὰν τοὺς ὑποκριτές... διὰ νὰ δείξετε εἰς
τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους ὅτι νηστεύετε... ἀλλὰ νὰ
φανῇ ἡ νηστεία σας μόνον εἰς τὸν ἐπουράνιον Πατέρα... καὶ Αὐτὸς ποὺ βλέπει ὅλα τὰ κρυφά, θὰ
σοῦ ἀνταποδώσῃ τὴν ἀμοιβήν σου στὰ φανερά».
Ὁ Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος προσθέτει:
«δεῖξε μου τὴν νηστείαν διὰ τῶν ἔργων σου... ὁ
ἐλεὼν πτωχὸν δανείζει Θεόν...».
Συμφιλιώσου μὲ τὸν ἐχθρόν σου, μὴ φθονήσῃς τὸν συνάνθρωπόν σου, ὁ ὁποῖος προώδευσεν περισσότερον ἀπὸ σένα... διότι ποῖον τὸ
ὄφελος, ἐὰν δὲν τρῶμε κρέας, ἀλλὰ κατατρῶμε
τοὺς ἀδελφούς μας μὲ τὴν ζήλειαν...;
Καθ’ ὅλην τὴν Τεσσαρακοστὴν δὲν τρῶμε
κρεατικά, ψάρια, αὐγά, γάλα καὶ γαλακτοκομικὰ
προϊόντα (βούτυρο, τυριά, γιαούρτι, κ.λπ.). Ἡ
αὐστηρὰ νηστεία περιλαμβάνει καὶ τὰ οἰνοπνευματώδη.
Εἰς τόν παραπάνω κανόνα ὑπάρχουν δύο
ἐξαιρέσεις. Τὴν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς
38
Θεοτόκου (25 Μαρτίου) καὶ τὴν Κυριακὴ τῶν
Βαΐων τρῶμε ψάρι.
Τετάρτην καὶ Παρασκευήν, καθὼς καὶ τὸ
Μέγα Σάββατον, νηστεύομε καὶ τὸ λάδι, εἰς
ἀνάμνησιν τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου μας.
Ἐπειδὴ τὴν Τεσσαρακοστὴν ἀπέχουμε ἀπὸ
τροφὰς πλούσιας εἰς ζωικὰς πρωτεΐνας, εἶναι
εὐκαιρία νὰ τὰς ἀντικαταστήσωμεν μὲ τροφὰς
πλούσιας εἰς φυτικὰς πρωτεΐνας, ὅπως ἡ σόγια,
τὰ φασόλια, τὰ παντζάρια, τὸ σπανάκι, τὸ μπρόκολο καὶ τὸ κουνουπίδι, κ.λπ.
Ἡ μεσογειακὴ δίαιτα πλούσια εἰς λαχανικά,
ὄσπρια καὶ φροῦτα, συμπληρώνεται ἀπὸ θαλασσινὰ (γαρίδες, σουπιές, καλαμάρια, χταπόδια),
ὀστρακοειδῆ (γυαλιστερές, μύδια κ.λπ.). Ἡ σόγια εἶναι πλούσια εἰς βιταμίνην Β12 καὶ βοηθᾶ
ὅσους ἔχουν ἀναιμίαν. Καλὴν ἀπορρόφησιν τοῦ
σιδήρου προσφέρουν τροφαὶ μὲ βιταμίνην C,
ὅπως τὰ grape fruit, τά λεμόνια, τὰ πορτοκάλια,
τὰ μανταρίνια καὶ γενικῶς ὅλα τὰ ἑσπεριδοειδῆ.
Τροφὲς πλούσιες εἰς ἀσβέστιον εἶναι τὸ σουσάμι, ὁ χαλβάς, τὸ ταχίνι, κ.λπ.
ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ,
ΚΑΙ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΝΑ ΥΠΟΔΕΧΘΟΥΜΕ
ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ
Πόλυ Βαρτζιώτη - Γαλενιανοῦ
Διαιτολόγος, Τηλ. 210-822.67.55
Φωτεινή Γραμμή
Τεύχος 50ο,
Ἰανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2012
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Τεχνητές οδοντοστοιχίες: Χρήση και συντήρησή τους
Τι είναι οι τεχνητές
οδοντοστοιχίες;
Οι τεχνητές οδοντοστοιχίες, η αλλιώς «μασέλες» είναι μία κινητή
προσθετική εργασία που
αντικαθιστά μερικά (όταν
πρόκειται για μερική οδοντοστοιχία) με μεταλλικά
ή αισθητικά άγκιστρα ακριβείας ή όλα (όταν
πρόκειται για ολική οδοντοστοιχία) τα φυσικά
μας δόντια.
Χωρίζονται σε 3
κατηγορίες:
α) Ολική οδοντοστοιχία: αντικαθιστά
το σύνολο των δοντιών σας
β) Μερική οδοντοστοιχία: αντικαθιστά τα ελλείποντα
δόντια και στηρίζεται στα φυσικά δόντια με μεταλλικά ή
ακρυλικά άγκιστρα
γ) Επένθετη οδοντοστοιχία: Μερική ή ολική
οδοντοστοιχία που εφαρμόζει πάνω σε οδοντικές ρίζες, ή σε εμφυτεύματα. Αυτές κλινικά φαίνονται όπως οι παραπάνω, απλά εσωτερικά δε
στηρίζονται μόνο στο βλεννογόνο αλλά και σε
ρίζες ή εμφυτεύματα.
Όπως και κάθε οδοντιατρική εργασία έχουν
τόσο πλεονεκτήματα όσο και μειονεκτήματα. Τα
πλεονεκτήματά τους περιλαμβάνουν το χαμηλό
κόστος, το συντομότερο χρόνο που απαιτούν
για την κατασκευή τους καθώς και την άμεση
αποκατάσταση της λειτουργίας του στόματος
και της αισθητικής εμφάνισης. Παρ’ όλα αυτά
δεν παύει να είναι κάτι κινητό, το οποίο μπορεί
λόγω μειωμένης συγκράτησης να προκαλεί δυσκολία στην ομιλία και στη μάσηση.
Πόσο καιρό χρειαζόμαστε για να συνηθίσουμε τις τεχνητές οδοντοστοιχίες;
Τις πρώτες ημέρες και ίσως και τους πρώτους μήνες ενδεχομένως να νιώθουμε περίεργα.
Χρειάζεται μια μικρή εξάσκηση για να συνηθίσουμε να τρώμε και να μιλάμε με τις οδοντοΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
της Αναστασίας Βουρλή
στοιχίες. Συχνά αισθάνεται κανείς ότι θα φύγει
από τη θέση της, αλλά τα μάγουλα με τους μύες
τους και η γλώσσα συνηθίζουμε σιγά σιγά και
τις συγκρατούμε. Άλλες φορές υπάρχει μεγαλύτερη ροή σάλιου, η αίσθηση ότι η γλώσσα στριμώχνεται στο στόμα και ίσως κάποιοι ερεθισμοί
ήπιοι ή έντονοι. Για τους ερεθισμούς συμβουλευόμαστε τον οδοντίατρό μας.
Πώς φροντίζουμε τις οδοντοστοιχίες μας;
• Τις αφαιρούμε τουλάχιστον 8 ώρες το
24ωρο προκειμένου να ξεκουράζεται το στόμα
• Τις πλένουμε μετά από κάθε γεύμα
• Τις τοποθετούμε σε αντισηπτικό διάλυμα
για επιπλέον καθαρισμό (μία πρακτική λύση είναι η τοποθέτηση σε δοχείο με νερό και ξύδι)
• Πηγαίνουμε στον οδοντίατρο 1-2 φορές
το χρόνο για επανέλεγχο της οδοντοστοιχίας
(μπορεί να υπάρχει κάποια φθορά που χρήζει
διόρθωσης)
• Προσοχή χρειάζεται όταν τις βγάζουμε και
τις πλένουμε να προσέχουμε μη γλιστρήσουν
στο νιπτήρα ή στο πάτωμα κ σπάσουν. Μπορούμε να τοποθετούμε μια πετσέτα στο νιπτήρα
για προστασία.
• Γενικά χρειάζονται υγρασία, γι αυτό όταν
είναι εκτός στόματος τις τοποθετούμε σε νερό η
σε δοχείο με βρεγμένη γάζα.
• Σε περίπτωση ελλιπούς συγκράτησής της,
μπορούμε να τοποθετήσουμε κάποιες ειδικές
κόλλες που κυκλοφορούν στο εμπόριο
• Σε περίπτωση κατάγματος της οδοντοστοιχίας η άλλης βλάβης δε προσπαθούμε να τη
διορθώσουμε μόνοι μας αλλά συμβουλευόμαστε τον οδοντίατρο μας για να μη τη βλάψουμε
ανεπανόρθωτα.
• Δεν ξεχνάμε βέβαια εκτός από την οδοντοστοιχία να πλένουμε και τα υπόλοιπα δόντια στο στόμα, τα ούλα, τον ουρανίσκο και τη
γλώσσα με μία μαλακή οδοντόβουρτσα για να
διατηρείτε το στόμα μας καθαρό.
Για απορίες, διορθώσεις παρακαλώ επικοινωνήστε
μαζί μου στο [email protected]
39
(συνέχεια από το τεύχος 55, σελ. 34)
«Σκεπτόμενη Αθηνά»
Μέρος 3ο
Σκεπτική η θεά κοιτάζει απ’ άκρη σ’ άκρη της
γης όλης, σιμά τις φέρνει κι αντάμα τις θωρεί εικόνες από διαφορετικούς τόπους και διαφορετικούς χρόνους.
Θεά κι ας είναι, αναρωτιέται. Πώς φτάσαν να
γεννηθούν αυτές οι εικόνες; Ποιές κοινωνίες θνητών τις γέννησαν; Ποιό ζητούμενο ζωής είχαν οι
συμμέτοχοι θνητοί; Ποιά νοηματοδότηση ασπάστηκαν κι έκαναν θεό τους; Είναι βέβαιο πως οι
εικόνες μιλούν, μιλούν όμως και οι αριθμοί, μα κι
αν μιλούν ποιοι τους ακούν; Θεά κι ας είναι, αναρωτιέται. Πώς φτάσαν σήμερα οι θνητοί εν έτει
40
2013μ.Χ. και 40 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε
χρόνο από πείνα; τα 15 εκ. είναι παιδιά. Πώς 1
δις άνθρωποι υποσιτίζονται; Πώς 2 δις άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια έλλειψη θρεπτικών
ουσιών, αν και καθημερινά παράγονται παγκοσμίως 356 κιλά δημητριακών ανά άτομο; Πώς το
1/3 των τροφίμων που παράγονται κάθε χρόνο
στον πλανήτη πετιέται στα σκουπίδια; Πώς στις
βιομηχανικές χώρες, περίπου 300 εκ. τόνοι τροφίμων καταλήγουν στα σκουπίδια κάθε χρόνο αν
και είναι κατάλληλα για κατανάλωση και αρκετά
για να χορτάσουν οι πεινασμένοι; Πώς 5 πολυεθνικές εταιρείες ελέγχουν το 90% του παγκόσμιου εμπορίου δημητριακών; πώς 1 πολυεθνική
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
ελέγχει το 91% των μεταλλαγμένων σπόρων στον
κόσμο; πώς 6 πολυεθνικές ελέγχουν το 80% της
παγκόσμιας αγοράς φυτοφαρμάκων; πώς για κάθε
δολάριο που ξοδεύει ο Παγκόσμιος Οργανισμός
Υγείας για την καταπολέμηση του υποσιτισμού
στον κόσμο, η βιομηχανία τροφίμων ξοδεύει 500
δολάρια για την προώθηση των επεξεργασμένων
τροφίμων; Πώς; Πώς; Πώς; Θεά κι ας είναι αναρωτιέται.
Αν οι θνητοί ήσαν πλασμένοι να ενεργούν μόνο
μέχρι εκεί που από τη φύση τους μπορούν, δεν θα
ήσαν παρά απλά όντα στη διατροφική αλυσίδα,
λειτουργώντας όπως ακριβώς λειτουργούν όλα
τα υπόλοιπα όντα του πλανήτη και επομένως η
επιβίωσή τους και η θέση τους θα καθοριζόταν
αποκλειστικά από τους νόμους των ισορροπιών
της φύσης. Μα αυτοί είναι πλασμένοι γι’ αυτό
το πέραν, το επέκεινα(1), αυτό που μπορούν να
γίνουν προκειμένου να νοηματοδοτήσουν τον
κόσμο που υπάρχει γύρω τους, να δώσουν στα
όντα το πραγματικό τους νόημα. Για να το καταφέρουν, μάχονται μέσα στους αιώνες της ύπαρξής
τους, άλλοτε στο πλάι του εαυτού τους κι άλλοτε
απέναντι στον ίδιο τους τον εαυτό μεσ’ τα μανιασμένα κύματα των παθών τους, της ανασφάλειας
και των φόβων τους. Το αποτρόπαιο όμως και
άκρως επιβαρυντικό για τους θνητούς, ευρίσκεται ακριβώς στο γεγονός ότι όχι μόνο ανέχονται,
αλλά μάλιστα οι ανθρώπινες κοινωνίες δημιουργούν οι ίδιες τις συνθήκες εκείνες μέσα στις οποίες καταβαραθρώνεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια,
απολείπει ο πολιτισμός και γίνεται αποδεκτή η
καλπάζουσα βαρβαρότητα. Οι συνθήκες αυτές
δεν δημιουργούνται από κάποια φυσική καταστροφή σταλμένη απ’ τους θεούς, όπως θέλουν
να πιστεύουν οι μύθοι.
Όταν ο βασιλιάς Πελίας της Λοκρίδας στη
Θεσσαλία, επηρεασμένος από το χρησμό ότι θα
βρει το θάνατο από έναν άνδρα που θα φοράει
ένα σανδάλι, αντίκρισε τον μονοσάνδαλο Ιάσωνα, σάστισε και ταραγμένος σφόδρα στην ιδέα
ότι θα χάσει την εξουσία, ανέθεσε στον Ιάσωνα
τον άθλο να του φέρει το Χρυσόμαλλο Δέρας
από την Κολχίδα του Εύξεινου Πόντου, προφανώς ευελπιστώντας ότι ο ήρωας δεν θα επέστρεφε
ποτέ. Όμως ο Ιάσωνας οργάνωσε την Αργοναυτική εκστρατεία, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι
γνωστοί Έλληνες ήρωες, πενήντα με εξήντα στον
αριθμό, συμπεριλαμβανομένου του Ηρακλή και
μίας γυναίκας, της Αταλάντης. Το πλοίο που θα
τους οδηγούσε στη νικηφόρα εκστρατεία, ήταν η
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
περίφημη πεντηκόντορος ναυς η Αργώ, εξ’ ου και
το όνομα Αργοναυτική εκστρατεία, που απέπλευσε από τις Παγασές (βλ. Παγασητικός Κόλπος),
το λιμάνι της Ιωλκού (Βόλος). Με την καθοδήγηση της ίδιας της Αθηνάς είχε ναυπηγηθεί από
έλατα του Πηλίου και στην πρύμνη της η θεά είχε
τοποθετήσει ένα κομμάτι από την ιερή ομιλούσα
βαλανιδιά των Δοδόνων που είχε την ιδιότητα να
προλέγει τους κινδύνους. Η εκστρατεία έμελλε
να έχει αίσιο τέλος, μετά από τις περιπέτειες και
τα κατορθώματα του Ιάσωνα και των ηρωικών
συντρόφων του που μόνο με άθλους μπορούν
να συγκριθούν, αφού χρειάστηκε να διεξάγουν
πολλές μάχες για να κατατροπώσουν τοπικούς
ηγεμόνες. Η πραγματική διάσταση του μύθου,
φαίνεται να σχετίζεται με την δημογραφική και
πολιτισμική έκρηξη του Ελληνισμού περί το τέλος της 4ης χιλιετίας π.Χ. (μετάβαση στην εποχή
του χαλκού) και την προσπάθεια επέκτασής του
προς τις πλουτοπαραγωγικές πηγές του βορρά με
την διείσδυσή του στον Εύξεινο Πόντο(2).
Η επικοινωνία ανάμεσα στους λαούς πρέπει να
βασίζεται στην αμοιβαία ωφέλεια και στην αρχή
του «μη βλάπτειν αλλήλους μηδέ βλάπτεσθαι»(3).
Κάθε λαός πρέπει μόνος του ν’ αφήνεται να βαδίζει την πορεία της ιστορίας του, χωρίς ούτε
να του επιβάλλονται βήματα και ρυθμοί άλλων
λαών, όπως επιτάσσει σήμερα η παγκοσμιοποίηση των μαζών, ούτε ο ίδιος ο λαός να βιάζεται να
οικειοποιηθεί στοιχεία άλλων πολιτισμών κάνοντας άλματα που τον αποξενώνουν από τις ρίζες
του. Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται και τα σκήπτρα κατέχουν βέβαια οι ήδη προηγμένοι, αυτοί
οι οποίοι έπονται και ιδίως οι ουραγοί δεν έχουν
την υπομονή να βαδίσουν στα βήματά τους, αλλά
θέλουν μ’ ένα άλμα να φτάσουν τους πλοηγούς.
Εδώ όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος της μετάλλαξης
μέσ’ απ’ τη βίαιη ζύμωση του ανταγωνισμού, με
οδυνηρή συνέπεια την απώλεια της ταυτότητας
του λαού και κατ’ επέκταση της αυτάρκειάς του.
Μόνο με λιμάνι την ταυτότητά του μπορεί ένας
λαός να σταθεί αυτάρκης και να έχει ελπίδα να
καταγραφεί στην ιστορία πλάι μ’ αυτούς που είδαν μια ηλιαχτίδα φως να ’ρχεται απ’ την Ιθάκη
της ελευθερίας τους.
Η τεχνολογική πρόοδος υπηρετεί την πρόοδο
του πολιτισμού όταν μειώνει την ανασφάλεια του
ανθρώπου και του χαλιναγωγεί τα πάθη. Η μείωση της ανασφάλειας, μειώνει και την ανάγκη του
ανθρώπου για το μέγα έλεος της εξουσίας, ενώ η
ανασφάλεια μαζί με το φόβο καθιστούν την ανά-
41
γκη κυβερνήτρα των
θνητών, «ανάγκη ουδέ
θεοί μάχονται» επισημαίνει ο Πλάτων,
αλλά και όλοι σχεδόν οι αρχαίοι φιλόσοφοι. Από την
εποχή του προπατορικού αμαρτήματος μέχρι σήμερα, οι
θνητοί δεν κατάφεραν να χαλιναγωγήσουν, πόσο μάλλον να εξαλείψουν τα πάθη τους. Αυτό θα το πετύχουν μόνο με
την αναζήτηση και την προσέγγιση της πνευματικότητας, ο δρόμος για την οποία περνάει μέσα
από την καλλιέργεια των αρετών και την βίωση
ενάρετου βίου. Αυτά τα δύο, υπήρξαν από αρχαιοτάτων χρόνων ζητούμενα για τις θρησκείες, για
τους φιλοσόφους, για τα κοινωνικά ρεύματα, για
τους υπεύθυνους ηγέτες, για τα συστήματα εκπαίδευσης, με τα όποια αποτελέσματα μέχρι σήμερα.
Ο Σωκράτης δέχεται ότι η πορεία προς την αρετή
είναι μεν δύσκολη, αλλά συμφωνεί με τον Πιττακό
τον Μυτηλιναίο (έναν από τους επτά σοφούς της
αρχαιότητας) στο «χαλεπόν εσθλόν έμεναι»(4), ότι
δηλαδή ακόμα δυσκολότερο έως αδύνατον (χαλεπόν) είναι να παραμείνει κανείς ενάρετος, τούτο
δε τείνει στην κατάκτηση της πνευματικότητας,
αφού δέχεται ότι «…επί πλείστον δε και άριστοι εισίν ους
οι θεοί φιλώσι»(4), δηλαδή ο ενάρετος καθίσταται
φίλος των θεών, άρα κοινωνός της πνευματικότητας. Σε παρόμοιο συμπέρασμα φαίνεται να καταλήγει και ο Αριστοτέλης στο έργο του «Ηθικά
Νικομάχεια», όπου διατυπώνει ότι: «έτι πάσα αρετή
και γίνεται και φθείρεται εκ των αυτών και διά των αυτών,
ομοίως δε και τέχνη», αφήνοντας εν τέλει πολύ μικρή
ελπίδα για την ανθρωπότητα.
Ο άνθρωπος είναι μεν κοινωνικό ον ως προς
την διαφύλαξη των συμφερόντων του, τη συνεισφορά του δε στην κοινωνία την αντιλαμβάνεται
και πάλι ως κάτι που πρέπει να έχει αντίκτυπο στη
δική του ευδαιμονία και όχι απαραίτητα στην ευδαιμονία του συνόλου. Δεν έχει καταφέρει ακόμα
να φτάσει στην α-φθονία, αφού δεν έχει απαλλαγεί από το φθόνο και τα άλλα του πάθη, με
αποτέλεσμα η λέξη «αφθονία» σήμερα να σημαίνει υπερεπάρκεια αγαθών σε βαθμό απληστίας και
να αισθάνονται οι άνθρωποι ευτυχισμένοι όταν η
κατάσταση αυτή επικρατεί στον άμεσο περίγυρό
τους, όσο κι αν η ανέχεια και η αθλιότητα κραυγάζουν σπαρακτικά από κάπου εκεί πιο πέρα.
42
Η κοινωνία των θνητών, για να αποτελέσει
θεσμό που θα υπηρετήσει την ανθρωπότητα και
τον πολιτισμό, θα πρέπει να προάγει πολίτες εξοπλισμένους με αρετές, απαλλαγμένους από πάθη,
ανασφάλειες και ανάγκες. Το βέβαιο είναι πως οι
ανθρώπινες κοινωνίες χωρίζονται σ’ αυτές που
έχουν πολίτες και σ’ αυτές που δεν έχουν. Πολίτες, είναι αυτοί που το «φυσικό τους δικαίωμα»
της ελεύθερης βούλησης, δηλαδή την έμφυτη
τάση τους να διεκδικούν την αυτονόμησή τους
και τη χάραξη ατομικής πορείας, μπορούν να το
εντάξουν σε αρμονική συμπόρευση και ισορροπία
με την υποχρέωση υπαγωγής τους στους κοινωνικούς κανόνες της «Πολιτείας», που η θέσπισή
τους θα εδράζεται μόνο στο δίκαιο και στην ηθική. Για να υποδουλωθεί μία κοινωνία, πρέπει να
υποδουλωθούν οι πολίτες της. Αν όμως πολίτες
δεν υπάρχουν, δεν χρειάζονται παρά μόνο πράξεις
κτήσης. Οι πολίτες υποδουλώνονται εκ των έσω,
όταν μέσα τους διαταραχθεί η ισορροπία και
κυριαρχήσουν τα πάθη και η ανασφάλεια. Όσο
πιο πολύ καλλιεργούνται αυτά, τόσο πιο πολύ ταράσσεται η ισορροπία και η αρμονία, ώστε εύκολα οι θνητοί να ολισθήσουν στην αδικία κι έπειτα
να φτάσουν να δεχτούν ότι τους πρέπει τιμωρία.
Οι εξουσίες δεν θα θελήσουν ποτέ να δημιουργηθούν «Πολιτείες» και θα προσπαθούν πάντα
να το αποτρέψουν, γιατί αυτές θα έχουν πολίτες
και όχι υπηκόους - δούλους. Ένας κόσμος που
κυβερνάται από οργανισμούς που έχουν ως αποκλειστικό σκοπό το οικονομικό κέρδος (funds),
δεν μπορεί να έχει ποτέ ως στόχο την προαγωγή
της ηθικής και των ατομικών αρετών που αποτελούν το θεμέλιο της «Πολιτείας»: σωφροσύνη,
εγκράτεια, δικαιοσύνη, ανδρεία.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
(1) Όρος που μεταχειρίστηκε ο Πλάτων, προκειμένου να δηλώσει την περιοχή πέρα από κάθε ύπαρξη,
γνώση και δύναμη νοήσεως, όπου βρίσκεται η υπέρτατη
ιδέα του αγαθού. Η έννοια του «επέκεινα», εξισώνεται
με την έννοια του υπερβατικού. (Πλάτων, Πολιτεία,
Ν.Μ.Σκουτερόπουλος)
(2) Δικτυακός τόπος «Ελλήνων Δίκτυον»
(3) «Το της φύσεως δίκαιον εστί σύμβολον του
συμφέροντος εις το μη βλάπτειν αλλήλους μηδέ βλάπτεσθαι», Επίκουρου Δόξαι.
(4) Πλάτωνος, Πρωταγόρας.
(συνεχίζεται...)
Λάμπης Ζωγράφος
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Το μεταναστευτικό φαινόμενο
Ιστορική διαδρομή του μεταναστευτικού φαινομένου και οι ειδικές μορφές
και διαστάσεις των μεταναστευτικών ροών
Δρ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Δ. ΜΑΡΔΑΣ
Καθηγητής Κοινωνικής Πολιτικής
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας-E.Σ.Δ.Δ.Τ.Α.
1. Εισαγωγικά
Το φαινόμενο της μετανάστευσης εμφανίσθηκε
από τότε που υπήρξαν και οι πρώτοι άνθρωποι. Τα
πρώϊμα ανθρωποειδή ζούσαν στη Νότια και Ανατολική Αφρική, απ’ όπου και εξαπλώθηκαν στην Ευρώπη και την Ασία και αργότερα στην Αμερική και
προς την Αρκτική. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας
εποχής των πάγων, το επίπεδο της θάλασσας έπεσε
και δημιουργήθηκαν επίγειες γέφυρες που ένωσαν
την Ανατολική Ασία με τη βόρεια Αμερική. Μεταξύ
35.000 και 20.000 ετών πριν από σήμερα, φυλές κυνηγών – τροφοσυλλεκτών μετανάστευσαν ανατολικά,
περνώντας στον Βερίγγειο Πορθμό, προς τη Βόρεια
Αμερική. Στα τέλη της τελευταίας εποχής των πάγων
(10.000 π.Χ.), οι λαοί των παγωμένων περιοχών άρχισαν να κινούνται προς τα βόρεια. Οι μεταναστεύσεις, έτσι, συνεχίσθησαν καθ’ όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα1. Είναι γνωστές οι επιδρομές στην Ευρώπη και οι
1. Στην αρχαιότητα (13ος αιώνας – 6ος αιώνας
π.Χ.), στη Μεσόγειο, το Αιγαίο και την Εγγύς Ανατολή
είχαμε την εξής εικόνα: Οι Κιττίτες, αφού νίκησαν το
κράτος των Μιτανί, το 1365 π.Χ., εγκατέστησαν δικές τους αποικίες στα μέρη, που είχαν επoικισθεί από
τους Χουρρίτες στη Συρία και στη Βόρεια Παλαιστίνη.
Τα νομαδικά πολεμικά φύλα της Ευρασίας βρίσκονταν
σε αδιάκοπη κίνηση. Αναζητούσαν νέα εδάφη και νέους βοσκοτόπους. Ένα ινδοευρωπαϊκό μεταναστευτικό
στρώμα από λαούς με διαφορετικές διαλέκτους (ελληνική, μακεδονική, θρακοφρυγική, ιλλυρική), μετακινήθηκε, διαδοχικά στα Βαλκάνια, στη Μικρά Ασία και πιο
πέρα από τις περιοχές αυτές. Στην περίοδο 1365-1207
π.Χ., οι Ασσύριοι κατέλαβαν τη Μεσοποταμία και τη
Βαβυλωνία. Ο ίδιος λαός των Ασσυρίων κατέλαβε τη
Δαμασκό, το Ισραήλ, την Τύρο, τη Σιδώνα και τη Βαβυλωνία (909-824 π.Χ.). Τις επόμενες εκατονταετίες
ακολούθησε ο φοινικικός αποικισμός, οι αραμαϊκές μεταναστεύσεις στην ανατολική μεσόγειο και στις περιοχές της Συρίας και της Μεσοποταμίας (800-700 π.Χ.).
Την περίοδο, τέλος, από το 800-500 π.Χ., οι Έλληνες
ίδρυσαν εμπορικούς σταθμούς και αποικίες στα δυτικά
Βαλκάνια, τη Σικελία, Νότια Ιταλία, την Αδριατική, την
Κυρηναϊκή, τη Συρία, την Προποντίδα, το Πόντο και
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
ΘΕΟΔΩΡΟΣ - ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΜΑΡΔΑΣ
Επιστήμονας Κοινωνικής Πολιτικής
μετακινήσεις, γύρω από αυτή (2ος-8ος αιώνας μ.Χ.),
των Γερμανικών, Σλαβικών και Ασιατικών λαών. Οι
φεουδαρχικές κοινωνίες, οι οποίες είχαν προσδέσει
τους δουλοπαροίκους στα τιμάρια, αντιτάσσονταν
σε κάθε μετακίνηση, με τη συμπαράσταση της εχθρικής στάσης των γηγενών απέναντι σε όλους τους
ξένους. Αντιθέτως, την ίδια περίπου εποχή, κίνητρα
για την μετανάστευση απετέλεσαν η ανακάλυψη του
Νέου Κόσμου, η ανάπτυξη των συγκοινωνιών και
επικοινωνιών, η ώθηση των υπερπόντιων ταξιδιών,
ο εμποροκρατισμός και οι φιλελεύθερες οικονομικές
αντιλήψεις. Ο πλεονάζων πληθυσμός της Ευρώπης,
κατά την περίοδο 1600 – 1800, λόγω της άνισης
ανάπτυξης της οικονομίας στις χώρες του και λόγω
της έλλειψης ελευθερίας (πολιτικής και θρησκευτικής), ζήτησε διέξοδο προς τις νέες χώρες, πράγμα που
ενεθάρρυναν και οι νεοσύστατες αποικιακές δυνάμεις.
Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, μεγάλος αριθμός
(15.000.000) Ευρωπαίων μετανάστευσε στην αμερικανική ήπειρο και 5.000.000 στον Καναδά. Το ίδιο
συνεχίσθηκε και κατά τον 20ο και 21ο αιώνα.
2. Ειδικές μορφές, διαστάσεις, διαχρονικές κατευθύνσεις και αιτίες των μεταναστευτικών
ρευμάτων
2.1. Πρώιμες μεταναστεύσεις πληθυσμού (αρχαίες φυλές σε όλη τη γή)
1α. Οι επί χιλιετίες μετακινήσεις των αρχαίων
φυλών σε όλη τη Γη
Αυτές οι μετακινήσεις είχαν ειρηνικό χαρακτήρα
εξεύρευσης νέων εδαφών.
2α. Εποχή της αποσύνθεσης του πρωτόγονου
κοινοτικού συστήματος
Εμφανίζεται ανάπτυξη της παραγωγής και αύξηση
του πληθυσμού. Οι μαζικές μετακινήσεις πραγματοποιούνταν ύστερα από συγκρούσεις φυλών και συνοδευόταν από σχηματισμό και καταστροφή πρώϊμων
ταξικών κρατών, καθώς και από διαμόρφωση νέων
λαών.
την Κριμαία (UNESCO, Ιστορία της Ανθρωπότητας,
Τ. 3ος, εκδ. Ελευθεροτυπία, Αθήνα, σελ. 1067-1091).
43
2.2. Τέλος της αρχαίας περιόδου και αρχή του
Μεσαίωνα (ανάμειξη διάφορων λαών)
Με τη μετανάστευση των λαών, την εποχή αυτή,
συντελέσθηκε η ανάμειξη διάφορων φυλών, η οποία
άσκησε αποφασιστική επίδραση στη διαμόρφωση
της σύγχρονης εθνικής σύνθεσης του ευρωπαϊκού
πληθυσμού (Πανεπιστήμιο Καίμπριτζ, 2005). Η
επιτυχημένη πορεία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας
οφείλεται, κατά ένα μέρος, στο γεγονός ότι οι αλλοδαποί (ξένοι) ήταν ευπρόσδεκτοι και είχαν τη δυνατότητα να γίνουν Ρωμαίοι πολίτες. Στην αρχή, η
υπηκοότητα παρεχωρείτο στους ξένους ως επιβράβευση για την αφοσίωσή τους ή τις υπηρεσίες τους
στο ρωμαϊκό στρατό. Αργότερα, ο αυτοκράτορας
Marcus Aurelius Antoninus Caracalla (Lyon 188 –
Carrhae 217), που επονομάζετο Bassianus, απένειμε το δικαίωμα του Ρωμαίου πολίτη σε όλους του
ελεύθερους της αυτοκρατορίας (212 μ.Χ.). Δεν πρέπει δε να παραβλέπεται το γεγονός, ότι πολλοί από
τους Ρωμαίους αυτοκράτορες δεν είχαν γεννηθεί στη
Ρώμη, αλλά προέρχονταν, από άλλες περιοχές της αυτοκρατορίας (Ισπανία, Αφρική, Βαλκάνια). Μεταξύ
αυτών, ο ιδρυτής της δυναστείας Σεπτίμιο Σεβήρους
(που κυβέρνησε από το 193 έως το 211 μ.Χ.) είχε
γεννηθεί στην πόλη Λέπκις Μάγκνα, που βρισκόταν
στη σημερινή Λιβύη.
2.3. Εποχή της φεουδαρχίας
Οι μαζικές μεταναστεύσεις πληθυσμών οφείλονται στη φυγή των αγροτών από τα τσιφλίκια για να
γλυτώσουν από τη δουλοπαροικία και τη μετάβασή
τους σε ελεύθερες γαίες, καθώς και στον υποχρεωτικό
εποικισμό με δουλοπαροίκους των γαιών που καταλάμβαναν οι φαιουδάρχες.
2.4. Μεγάλες γεωγραφικές ανακαλύψεις
Την εποχή αυτή, σημειώνονται εξωτερικές (μεγάλες διηπειρωτικές) μεταναστεύσεις πληθυσμών (Ευρωπαίοι στην Αμερική, Ασία και Αφρική) και ιδιαίτερα στην εποχή της πρωταρχικής συσσώρευσης του
κεφαλαίου. Τότε εξοντώνονται και εκδιώκονται οι
γηγενείς πληθυσμοί προς την ενδοχώρα. Στην περίοδο του 16ου και 18ου αιώνα μ.Χ., σε ένα σημαντικό τμήμα της Αμερικής εγκαταστάθησαν ελεύθεροι
άποικοι από την Ευρώπη και δούλοι Νέγροι από την
Αφρική. Έως τις αρχές του 19ου αιώνα η εισαγωγή
δούλων υπερέβαινε την εισροή των ελεύθερων πολιτών.
2.5. Διάρκεια του 19ου αιώνα
Ενισχύονται οι ενδοκρατικές μεταναστεύσεις
πληθυσμών, λόγω του σχετικού υπερπληθυσμού σε
μερικές χώρες και της έλλειψης εργατικών χεριών
44
σε άλλες (Η.Π.Α. και Καναδά και λιγότερο σε Αυστραλία, Αργεντινή, Βραζιλία και Νότια Αφρική). Σε
πολλές χώρες της Ευρώπης, στην αρχή του δεκάτου
εννάτου αιώνα μ.Χ., παρετηρήθη αντίδραση εναντίον
της μετανάστευσης των κατοίκων, διότι ενομίζετο,
ότι δι’ αυτής εξασθενούσε η εθνική οικονομία και ο
στρατός. Αντιθέτως, την ίδια εποχή, οι Η.Π.Α. ευνοούσαν το προς αυτές μεταναστευτικό ρεύμα, αφού
απέβλεπαν στον εποικισμό ακατοίκητων και ανεκμετάλλευτων εκτάσεων.
2.6. Αναπτυγμένος κεφαλαιοκρατισμός (18501890)
Την εποχή αυτή, το μεταναστευτικό ρεύμα ξεκινούσε από τις βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης (Μ.
Βρετανία, Ολλανδία, Γερμανία και Σκανδιναβικές
Χώρες). Στο τέλος όμως του 19ου αιώνα, το ρεύμα
αυτό ήταν μεγάλο από τις χώρες της Νότιας Ευρώπης και της Ανατολικής Ευρώπης (Ιταλία, Πολωνία,
Ουγγαρία κ.λπ.). Από τη μέση του 19ου αιώνα και
κατά τον 20ο αιώνα, και ιδίως από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1919) και εφεξής, λόγω της εμφανισθείσας ανεργίας, σε παγκόσμιο επίπεδο, για την
Ελλάδα, η μετανάστευση (εξωτερική) υπήρξε σημαντικός πλουτοπαραγωγικός πόρος. Έτσι, την περίοδο
1914-1928 τα χρήματα που προήρχοντο από μεταναστευτικά εμβάσματα των Ελλήλων της Αμερικής
κάλυπταν το 50% του ελλείμματος του εμπορικού
ισοζυγίου (Κόντης, 2009).
2.7. Υπερπόντια Μετανάστευση (1900 - 1938)
Στα τέλη της δεκαετίας του 1880, αλλά και στην
επόμενη δεκαετία του 1890, έχουμε μεγάλες αλλαγές
στους γεωγραφικούς προσανατολισμούς, αλλά και
στα αριθμητικά μεγέθη των νεοελληνικών μεταναστεύσεων. Η αλλαγή αυτή θα διατηρηθεί, έως τις παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στην εποχή
αυτή, οι πρώτοι ομογενείς πρόσφυγες που πέρασαν,
το έτος 1906, τα ελληνικά σύνορα πρέρχονταν από
την Ανατολική Ρωμυλία (Φιλιππούπολη, Στενήμαχος, Πύργος, Αγχίαλος, Βάρνα κ.ά.). Το φθινόπωρο
του 1922 είχαν καταφύγει στην Ελλάδα, από την
Ανατολική Θράκη και Σμύρνη, πάνω από 900.000
Έλληνες πρόσφυγες, ενώ το έτος 1925 ήλθαν άλλοι
200.000 Έλληνες από την Καππαδοκία, Πόντο και
Νότια Μικρά Ασία. Σύμφωνα δε με την απογραφή
του 1928, οι ως άνω πρόσφυγες υπολογίζονται σε
1.221.849 άτομα (Επίτομον Λεξικόν της Ελληνικής
Ιστορίας), (ΔΟΛ, Αθήνα, σελ. 19-22).
2.8. Νέες τάσεις στην ελληνική μεταπολεμική
εξωτερική μετανάστευση (1945 – 1982)
1945-1971: Καναδάς (107.780 μετανάστες ΈλΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
ληνες), 1945-1982: Αυστραλία (240.000 μετανάστες Έλληνες), 1955-1968: Αφρική (18.000 έλληνες μετανάστες).
2.9. Σύγχρονη παλιννόστηση και νέα μορφή
μετανάστευσης ελλήνων στην αλλοδαπή(1968 – 2013).
Κατά την περίοδο 1968-1977 επαναπατρίσθησαν 237.500 άτομα, από τα οποία τα μισά προερχόταν από την Δυτική Γερμανία. Έως το τέλος της
δεκαετίας του 1980, εμφανίζεται ο επαναπατρισμός
25.000 ατόμων (ελλήνων) από διάφορες χώρες. Από
το 1990 και μετά, είχαμε μετανάστες έλληνες από την
Βόρεια Ήπειρο, Αλβανία, πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. και χώρες του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού». Κατά
τον Καθηγητή Στ. Α. Ντάνο, από το 1990, υπήρξε
εισροή μεταναστών στην Ελλάδα, κυρίως από την
Αλβανία, Πακιστάν, Ιράν, Πολωνία, Κίνα, Τσεχία,
Σερβία, Νιγηρία κ.λπ. Μάλιστα, ο ίδιος συγγραφέας υποστηρίζει, ότι ο συνολικός αριθμός των μεταναστών, που ζούσαν στην Ελλάδα, κυρίως στο διάστημα 1990 – 2013, είναι δύσκολο να υπολογισθεί,
καθόσον, το μεγαλύτερο ποσοστό των εισελθόντων,
κατά την περίοδο αυτή, είχε εισέλθει στην Ελλάδα
παρανόμως. Η μετανάστευση, που εσυνηθίζετο, ήδη,
από αρχαιοτάτων χρόνων, υπεβλήθη, κατά καιρούς,
σε διάφορους περιορισμούς, αναλόγων των κρατουσών, κάθε φορά, συνθηκών στις χώρες από τις οποίες
ή προς τις οποίες εγένετο.Το ρεύμα της παλιννόστησης προς την Ελλάδα,κατά έτη 2010-2013,λόγω
της κονωνικο-οικονομικής κρίσης στη χώρα αυτή,
έχει ανακοπεί,ενώ, ταυτοχρόνως, αυξάνεται ο ρυθμός
υποβολής αιτήσεων νέων Ελλήνων για μετανάστευση
στην αλλοδαπή και κυρίως σε χώρες της Ε.Ε. Και τίθεται το ερώτημα εάν η νέα αυτή μετανάστευση των
ελλήνων είναι ένα φαινόμενο νέο ή προϋπήρχε και
πριν από την κρίση;Αλλά και ποία είναι τα αίτια και
τα αιτιατά του προκείμενου φαινομένου; Ως απλό
φαινόμενο δεν είναι νέο.Εντείνεται, όμως,κατά τα έτη
2010-2013,δηλαδή κατά το, μέχρι σήμερα,διάστημα
της κοινωνικο-οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα.Στη
δεκαετία του 1960 εμφανίζεται το φαινόμενο της μετανάστευσης των ελλήνων πτυχιούχων, με διόγκωση
του φαινομένου αυτού στη δεκαετία του 1990,στο
πλαίσιο των σχετικών διευκολύνσεων εκ μέρους της
Ε.Ε. Η σύγχρονη μετανάστευση των ελλήνων,κυρίως,
προς την Ευρώπη, έχει ποιοτικό χαρακτήρα,καθόσον
το μεγαλύτερο ποσοστό εξ αυτών διαθέτει υψηλού
επιπέδου μόρφωση και επαγγελματική εξειδίκευση.Οι
εν λόγω μετανάστες αναζητούν στην αλλοδαπή απασχόληση και καθεστώς εργασιακών σχέσεων, ανάλογα
των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων τους, αλλά
και εξασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος.Στο διάΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
στημα 2005-2010,συμπληρώθησαν 10 εκατομμύρια
βιογραφικά σημειώματα ενώπιον του Europass,που
είναι η κυριότερη πύλη αναζήτησης εργασίας. Γενικώς,
στο ίδιο αυτό διάστημα,το ποσοστό των αιτησάντων,που ήταν κάτω των 30 ετών, ανήλθε στο 70%.
Το δε έτος 2010, τα ως άνω σημειώματα, ανερχόταν
σε 3,5 εκατομμύρια,εκ των οποίων 48.811 ανήκαν
στην Ελλάδα,που ειχε 1.341.400 ανέργους, γεγονός
που την κατατάσσει, σε απόλυτο αριθμό αιτησαμένων προς την ευρωπαϊκή πύλη Europass, στην ένατη
θέση . Ειδικότερα, το έτος 2012, η περαιτέρω όξυνση
της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα οδηγεί όλο και
περισσότερο τους Έλληνες να αναζητήσουν κοινωνικές και οικονομικές διεξόδους στην αλλοδαπή. Κατά
τη γερμανική στατιστική υπηρεσία (2012), ο αριθμός των μεταναστών, γενικώς,στη Γερμανία,κατά τό
πρώτο εξάμηνο του έτους 2012,ήταν 501.000,ενώ
για το αντίστοιχο εξάμηνο του 2011, οι μετανάστες,
γενικώς, στη Γερμανία, ανερχόταν σε 435.000. Για το
πρώτο εξάμηνο των, ετών 2011και 2012, οι έλληνες
μετανάστες, στη Γερμανία, ανερχόταν στους 8.900 και
15800 αντίστοιχα. Από πλευράς ποσοστών των ελλήνων μεταναστών, προηγούνται οι ειδικότητες των
γιατρών και των μηχανικών. Δύο γιατροί, κάθε μέρα,
εγκαταλείπουν την Ελλάδα και οδεύουν προς την
Σουηδία, την Ολλανδία και την Μεγάλη Βρετανία.
Πολλοί δε μηχανικοί κατευθύνονται, ως μετανάστες,
και σε χώρες εκτός της Ε.Ε.(όπως στο κράτος Κατάρ). Πάντως, είναι γεγονός, ότι το μεταναστευτικό
αυτό ρεύμα των ελλήνων στερεί τη χώρα τους από το
πιο δυναμικό τμήμα του ανθρωπίνου κεφαλαίου, που
διαθέτει, και μάλιστα με σχετική αβεβαιότητα περί
της επανόδου αυτού στη Ελλάδα. Συμπερασματικά,
λαμβάνοντας υπόψη και τις δυσμενείς κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της Ελλάδας και το αδιέξοδο των
νέων ανθρώπων από πλευράς επαγγελματικής αποκατάστασης, επιβάλλεται, άμμεσα και επειγόντως, υπεύθυνη κρατική πολιτική ανάσχεσης της εν λόγω φυγής
των ελλήνων μεταναστών, με κεντρικούς άξονες την
αύξηση των ευκαιριών απασχόλισης, την ορθολογική
αξιοποίηση του ειδικευμένου εργατικού δυναμικού,
τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος και την
ενίσχυση των επενδύσεων και κατ’επέκταση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας2.
2. Φαινόμενο είναι ό,τι δήποτε παρεκκλίνει από τα συνηθισμένα προκαλώντας έκπληξη. Ή ό,τι δήποτε γίνεται
αντιληπτό από την ανθρώπινη εμπειρία και όχι από την
ανθρώπινη νόηση και το οποίο μπορεί να αποτελεί έκφραση της πραγματικότητας και όχι την ίδια την πραγματικότητα. Το φαινόμενο είναι, όμως, μία φιλοσοφική κατηγορία, που αντιστοιχεί στην εξωτερική έκφραση της ουσίας,
στο σχήμα και στη μορφή, που παίρνουν τα πράγματα.
45
3. Επιμύθιο –Συμπεράσματα
Το περιεχόμενο των εν λόγω μεταναστευτικών
προβλημάτων εμφανίζεται πολύμορφα, πολυεδρικά και σε πολυπαραγοντικές συσχετίσεις, όπως οι
αλληλοεπιδράσεις με την οικονομία, το δίκαιο, την
απασχόληση, την ανισότητα και την κοινωνική και
εκπαιδευτική πολιτική. Η ένταση, χωρίς προηγούμενο, των διεθνών μεταναστεύσεων, οφείλεται σε αιτίες
πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές, που υπάρχουν
μέσα στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, οι
οποίοι, με τη σειρά τους, ασκούν μία, μικρή ή μεγάλη, πίεση στις χώρες φιλοξενίας, οι οποίες χώρες, σε
ορισμένες περιπτώσεις, είναι αυτές οι ίδιες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον κοινωνικό και τον οικονομικό τομέα, και συγκεκριμένα μερικές φορές οι εν
λόγω δυσκολίες είναι:
-Οι αλλαγές του γενικού μεταναστευτικού φαινομένου εμφανίζονται, μέσα σε ευρείς διεθνείς συνδυασμούς, που είναι αποτέλεσμα της υιοθέτησης πολυάριθμων συμφωνιών και διευθετήσεων αμφίπλευρων,
πολύπλευρων, υπερεθνικών κ.λπ.
-Οι χρηματοοικονομικές συνέπειες των μεταναστευτικών μετακινήσεων προκαλούν αναστάτωση
στον κοινωνικό τομέα.
-Μερικές φορές, εξάλλου, πέραν της αριθμητικής
σημασίας των μεταναστών, υπάρχoυν και άλλοι παράγοντες, που έχουν αποφασιστική συνάρτηση με τα
έργα, που επιδρούν στα εθνικά συστήματα κοινωνικής προστασίας και εκπαιδευτικής πολιτικής.
Μία μορφή μετανάστευσης (ή τύπος μετανάστευσης) μπορεί, ταυτοχρόνως, να έχει τα χαρακτηριστικά
μίας άλλης μορφής ή και άλλων μορφών μετανάστευσης. Ειδικότερα, οι μορφές της εσωτερικής μετανάστευσης (ή των εσωτερικών κοινωνικών μετακινήσεων
πληθυσμού) αναφέρονται στην επαγγελματική, γεωγραφική και κοινωνική κινητικότητα, η οποία αντιστοιχεί σε ιδιαίτερο κεφάλαιο της κοινωνιολογίας.
Ως προς τις εξωτερικές μεταναστεύσεις, με κριτήριο την κατεύθυνση της μετακίνησης του πληθυσμού
(από το εσωτερικό της χώρας προς το εξωτερικό), οι
σχετικές υποκατηγορίες είναι οι εξής:
-Οι εισερχόμενοι μετανάστες σε μία χώρα, στους
οποίους περιλαμβάνονται παραδεδεγμένα πρόσωπα
Η επιστήμη, από την άλλη πλευρά, μπορεί να ανακαλύψει την ουσία των πραγμάτων. Ποία είναι,όμως, η ουσία
των πραγμάτων, τα οποία φαίνονται στο κυρίαρχο τμήμα
του δημογραφικού φαινομένου, που είναι το μεταναστευτικό φαινόμενο; Είναι, κατ’ αρχήν, το άμεσο υποκείμενο·
ο άνθρωπος και εν προκειμένω ο μετανάστης. Επί πλέον
δε είναι και τα έμμεσα υποκείμενα (χώρες και κοινωνίες,
που αντιστοιχούν στην προέλευση και τον προορισμό του
μετανάστη).
46
μέσα στο πλαίσιο των προγραμμάτων οικογενειακής
επαναομαδοποίησης.
-Οι εργαζόμενοι βάσει προσωρινών συμβολαίων
εργασίας. δηλαδή εργαζόμενοι μισο-ειδικοί ή ανειδίκευτοι, που παραμένουν μέσα στη χώρα υποδοχής
κατά τη διάρκεια προσδιορισμένων περιόδων.
-Τα περαστικά πρόσωπα, σε προσωρινή επαγγελματική διαμονή, τα στελέχη ή οι ειδικευμένοι εργαζόμενοι που καλούνται να εργασθούν μέσα σε μία
άλλη χώρα από αυτή που τους ανήκει και συνήθως
οι μισθωτοί πολυεθνικών εταιρειών ή εταιρειών με
χρηματοδότηση εταιρική.
-Οι εξωτερικοί λαθραίοι μετανάστες, χωρίς χαρτιά, παράνομοι ή ανώμαλοι, των οποίων η είσοδος
και η διαμονή μπορούν (ή δεν μπορούν) να είναι επικυρωμένες από τη χώρα υποδοχής.
-Οι αιτούντες άσυλο, που εισχωρούν μέσα σε
μία χώρα – άλλη από αυτή που τους ανήκει – και οι
οποίοι καταθέτουν μία αίτηση υποδοχής, εκθέτοντας
τους φόβους καταδιώξεων βασισμένες στη φυλή, τη
θρησκεία, την εθνικότητα, το γεγονός ότι ανήκουν σε
μία ειδική κοινωνική ομάδα (π.χ. εθνική), την πολιτική ένωση ή τις θρησκευτικές πεποιθήσεις.
-Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, όπως είναι αυτοί
με όρους της Συνθήκης των Ενωμένων Εθνών του
1951, που αφορούν το καθεστώς προσφύγων.
-Οι, από έξω χώρες, μετανάστες για οικολογική
αιτία, οι οποίοι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα της κατοικίας τους εξ αιτίας οικολογικών καταστροφών και
μίας υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος.
Σε επίπεδο στατιστικής προσέγγισης, στην Ε.Ε.,
το έτος 2009, σε σύγκριση με το 2008, ο αριθμός
των παρανόμων διελεύσεων αλλοδαπών μειώθηκε κατά 33%, ενώ στην Ελλάδα το αρνητικό αυτό
ποσοστό ήταν 21%. Ως γενικότεροι λόγοι, στους
οποίους οφείλεται η εν λόγω μείωση, καταγράφονται οι συμφωνίες με τρίτες χώρες, η οικονομική
κρίση, τα εσωτερικά (εθνικά) μέτρα,που έχουν λάβει
τα κράτη-μέλη και ο επαναπατρισμός των μεταναστών. Ομως,το πρόβλημα, το 2010,των παρανόμων
μεταναστών εμφανίζει όξυνση στην ανατολική Μεσόγειο, όπου και κατεγράφησαν 41.500 παράνομες
διελεύσεις συνόρων. Πιο ειδικά στην Ελλάδα, στην
ίδια αυτή περιοχή, κατεγράφη το ποσοστό 29% παρανόμων διελεύσεων του συνόλου της Ε.Ε.,με 300
διελεύσεις ημερησίως το 2010 και 500,περίπου, το
2011. Το Ευρωπαϊκό αυτό πρόβλημα των παρανόμων μεταναστών, οδήγησε την Ε.Ε., το έτος 2005,
στην ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού (Συστήματος) Επιτήρησης Συνόρων (frontex). Επίσης, στο
διάστημα 2010-2012, ενεργοποιήθηκαν τα Επιχειρησιακά Παραρτήματα για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων του frontex σε περιφερειακή βάση.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ
Ρήση: «Είναι ο επιγραμματικός λόγος, σημαντικού προσώπου,
με αποφθεγματικό χαρακτήρα»
63) “ΔΑΣΚΑΛΕ ΠΟΥ ΔΙΔΑΣΚΕΣ
ΚΑΙ ΝΟΜΟ ΔΕΝ ΕΚΡΑΤΕΙΣ!”
Ο Ελληνικός λαός, με τη σοφία που τον
διακρίνει, από αρχαιοτάτων χρόνων έχει διατυπώσει πάμπολλες φράσεις, γνωμικά και
ρήσεις, οι οποίες εκφράζουν απόλυτα μια
κατάσταση ή αποδίδουν επακριβώς κάποιο
προτέρημα ή μειονέκτημα, σε κάποιον άνθρωπο, ο οποίος: εάν μεν του αποδίδουν κάποιο
προτέρημα, περπατάει στο δρόμο … κορδωτά και
με ψηλά το κεφάλι και ακόμη καμαρώνει λίαν επιδεικτικά: “σαν γύφτικο … σκεπάρνι!”,
σκεπάρνι!” κατά το
κοινώς λεγόμενον, ενώ εάν του προσάπτουν κάποιο
μειονέκτημα, δηλαδή κάποιο … κουσούρι ή κάποια
κακή διαγωγή και συμπεριφορά, τότε: “κλάφτονε
μάνα κλάφτονε τη νύχτα με φεγγάρι …!”
…!”, όπως
λέει και το σχετικό δημοτικό μας … άσμα, γιατί
στην περίπτωση αυτή, δεν μπορεί να βγάλει από
πάνω του τη … ρετσινιά, ούτε με ένα ολόκληρο …
μπιτόνι καθαρή βενζίνη, που είναι και … αλμυρούτσικη τις σημερινές χαλεπές ημέρες, αλλά ούτε και
με μούλιασμα στη νεροτριβή!!!
Για παράδειγμα: Είπε κάποιον ο λαός μας: ανακόλουθο; Ε, τότε ο χαρακτηρισμός: … “κωλοτούμπας”, θα τον συντροφεύει δια βίου και όταν ακόμη
μπας”
θα βλέπει τα … σφερδούκλια ανάποδα!!!
Είπε επίσης ο λαός μας κάποιον: “Χρουσούζη;”
Ε, τότε με τη ρετσινιά του … χρουσούζη θα τελευτήσει τον βίον του και θα αποδημήσει εις …
κύριον, όπως λένε και οι Ιερές Γραφές!!!
Με τα παραπάνω, περί … Χρουσούζη, προς
Θεού, μη νομίσετε ότι αναφέρομαι στον … επίτιμο
Μητσοτάκη, γιατί αυτός έχει σκοπό να μας
κύριο Μητσοτάκη
… θάψει ούλους, επειδή όπως πολύ σωστά είπε κάποτε ο Λάκης Λαζόπουλος: “πρώτα θα πεθάνει η
… ελπίδα και μετά ο Μητσοτάκης!”!!!
Μητσοτάκης!”
Η ρήση: “Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν
εκράτεις!”, δεν είναι ιστορική με τη βαριά έννοια
εκράτεις!”
του όρου, πλην όμως είναι απαύγασμα, δηλαδή καταστάλαγμα της πείρας, της σκέψης και της σοφίας
του ελληνικού λαού!!!
Τη ρήση αυτή, την αποδίδει ο ελληνικός λαός,
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
“Ματιές στα ψιλά της Ιστορίας”
Γιάννη Α. Παπαρρηγόπουλου
πάντοτε αλληγορικά: ως … αβανιά, δηλαδή
ως μομφή και ψόγο, σε κάποιον που είναι
ανακόλουθος, δηλαδή σ’ αυτόν που δεν
ανακόλουθος
κρατάει τον λόγο του και δεν τηρεί και δεν
εφαρμόζει προσωπικά, αυτά που λέει και
διδάσκει να κάνουν οι άλλοι!!!
Όπως εκφέρεται η ρήση αυτή, απ’ τον
λαό μας, πρέπει να είναι … ελαφρώς λανθασμένη, κατά την ταπεινή μου γνώμη, γιατί όπως
γνωρίζετε ο Δάσκαλος δεν διδάσκει τον νόμο,
αλλά τον λόγο, τον δε νόμο τον θεσπίζει ο Νομοθέτης!!!
μοθέτης
Σύμφωνα λοιπόν με τα αμέσως παραπάνω κι εφ’
όσον κρίνετε ως ορθή την παραπάνω γνώμη μου, θα
πρέπει να λέμε τη ρήση αυτή πιο σωστά ως εξής:
“Δάσκαλε που δίδασκες και λόγο δεν εκράτεις”
εκράτεις”!!!
Σε κάθε περίπτωση όμως, εγώ την παραπάνω
ρήση, θα την παραφράσω σε: “Νομοθέτη που νομοθετούσες και νόμο δεν εκράτεις!”,
εκράτεις!” για να αναφερθώ σε έναν αρχαίο Έλληνα νομοθέτη, ο οποίος, όχι
μόνον ήταν μεγάλος και σοφός, όχι μόνον θέσπισε
πολλούς και σοφούς νόμους για την εποχή του, αλλά
ήταν και ο μοναδικός που αναφέρει η ιστορία, ο
οποίος ετήρησε εις το παράπαν τον νόμο που θεσμοθέτησε, θυσιάζοντας ακόμη και τη ζωή του, για
να τον επικυρώσει
επικυρώσει, όπως θα αναφέρω παρακάτω!!!
Τον νομοθέτη αυτόν, που έζησε τον έκτον π.Χ.
αιώνα, τον έλεγαν: Χαρώνδα και ήταν από την ελληνική αποικία της Κατάνης της Σικελίας!
Σχεδόν όλοι μας γνωρίζουμε αρκετά, για τους
μεγάλους νομοθέτες της αρχαίας Ελλάδας, όπως
για παράδειγμα: Για τον Λυκούργο της αρχαίας
Σπάρτης, στη νομοθεσία του οποίου οφείλεται:
Σπάρτης
όλη η πολιτική και κοινωνική οργάνωση της Σπαρτιατικής πολιτείας, για τον Δράκοντα της αρχαίας
Αθήνας, ο οποίος υπήρξε και ο πρώτος, μέχρι τότε
Αθήνας
νομοθέτης, ο οποίος κατέγραψε δημόσια τους νόμους του,
του οι οποίοι επειδή ήσαν πολύ αυστηροί για
τους παραβάτες, ονομάστηκαν: “Δρακόντειοι Νόμοι”, όρος που λέγεται και σήμερα ακόμη, για να
μοι”
χαρακτηρίσει τους εκάστοτε ιδιαίτερα αυστηρούς
νόμους και ακόμη για τον μέγιστο όλων, τον Αθη-
47
ναίο: Σόλωνα
Σόλωνα, ο οποίος ήταν και ποιητής και φιλόσοφος και ακόμη ένας από τους επτά (7) σοφούς
της αρχαιότητας!!!
Ο Σόλωνας, εκτός των πολλών άλλων νομοθεσεισάχθειας”
τημάτων, θέσπισε τον νόμο: “περί σεισάχθειας”,
δια του οποίου έγινε η “αποκοπή”
“αποκοπή”, δηλαδή η διαγραφή των δημοσίων και ιδιωτικών χρεών κι έτσι
βελτιώθηκε η κοινωνική και η οικονομική ζωή των
Αθηναίων πολιτών, όπως επίσης τον νόμο με τον
οποίον έγινε η μεταρρύθμιση του νομισματικού συστήματος των Αθηνών, δια της καθιερώσεως του:
“Ευβοϊκού-Αττικού” μετρικού συστήματος,
συστήματος με το
οποίο όρισε για βάση, της διάκρισης των πολιτών
σε τρεις (3) τάξεις: την ιδιοκτησία και το εισόδημά τους και όχι την καταγωγή τους,
τους όπως ήταν πιο
παλιά και τέλος θέσπισε τον νόμο: “περί της Εισαγγελίας”, σύμφωνα με την οποία: οποιοσδήποτε
σαγγελίας”
Αθηναίος πολίτης, είχε το δικαίωμα να κατηγορήσει, ενώπιον της Εκκλησίας του Δήμου, οποιονδήποτε Αθηναίο άρχοντα ή και ιδιώτη, για μεγάλα
δημόσια εγκλήματα!!!
εγκλήματα
Εκτός από τους παραπάνω νομοθέτες, υπήρξαν
και άλλοι στην αρχαία Ελλάδα και μάλιστα σημαντικοί και στην κυρίως Ελλάδα και στην λεγόμενη:
“Μεγάλη Ελλάδα”,
Ελλάδα” δηλαδή στις ελληνικές αποικίες της Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας
Ιταλίας!!!
Στους σημαντικούς αυτούς νομοθέτες, συγκαταλέγονται: α) Ο Ζάλευκος, από τους Επιζεφυρίους Λοκρούς,
Λοκρούς ο οποίος έζησε εκεί τον έβδομο π.Χ.
αιώνα και που με τους νόμους του, οι οποίοι ήσαν
πολύ αυστηροί και απέβλεπαν στην ηθική τάξη,
τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού βίου,
καθιέρωσε το αριστοκρατικό πολίτευμα!!!
πολίτευμα
Για να διαπιστώσετε την αυστηρότητα των νόμων του Ζάλευκου, θα σας αναφέρω για παράδειγμα ότι: όριζαν την ποινή του θανάτου για τους …
κρασοκανάτες οινόφλυγες, δηλαδή για τους καθ’
έξιν μέθυσους, οι οποίοι δεν πήγαιναν στον γιατρό
για θεραπεία!!!
θεραπεία
Όμως: “ουδέν κακόν αμιγές καλού!”,
καλού!” όπως μας
λέει η σχετική ρήση, γιατί από τον Αριστοτέλη μαθαίνουμε ότι, χάρη στους αυστηρούς νόμους του
Ζάλευκου, οι κάτοικοι των Επιζεφυρίων Λοκρών
καίτοι είχαν τη φήμη ότι ήσαν σκληρά και ατίθασα
παιδάκια και γενικά ήσαν εγκληματικές φυσιογνωμίες και … παλιοτόμαρα του κερατά, εν τούτοις μετά
τη θέσπιση των νόμων του Ζάλευκου, έγιναν …
αρνάκια του … γαλάκτου και η πόλη των Επιζεφυρίων Λοκρών της Κάτω Ιταλίας, από πόλη των
παρανόμων και της ασυδοσίας, έγινε πόλη όπου
βασίλευε η ευνομία και η ευδαιμονία
ευδαιμονία!!!
48
β) Ο Διοκλής από τις Συρακούσες της Σικελίας ο οποίος έζησε εκεί τον πέμπτο π.Χ. αιώνα και
ας,
συνέταξε τη νομοθεσία της πόλης του, επί δημοκρατικών βάσεων και σιγά - σιγά η νομοθεσία του
αυτή υιοθετήθηκε και από πολλές άλλες πόλεις της
Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας!!!
Όμως κανένας από όλους τους παραπάνω νομοθέτες, δεν επικύρωσε τους νόμους που θεσμοθέτησε, με το ίδιο του το αίμα,
αίμα θυσιάζοντας και
αυτήν ακόμη τη ζωή του, όπως έκανε ο νομοθέτης:
Χαρώνδας, από την Κατάνη της Σικελίας
Σικελίας!!!
Για τον νομοθέτη Χαρώνδα
Χαρώνδα, ούτε μια … σειρούλα, έστω, δεν αναφέρουν τα σχολικά μας βιβλία, όλων των βαθμίδων του εκπαιδευτικού μας
συστήματος, παρ’ ότι ήταν ο πρώτος, που πριν από
2.700 χρόνια περίπου, θέσπισε την … δωρεάν
παιδεία, όπως θα αναφέρω πιο κάτω!!!
παιδεία
Ο Χαρώνδας, όπως προανέφερα, ήταν από την
Κατάνη της Σικελίας,
Σικελίας η οποία ήταν αρχαιοτάτη
ελληνική αποικία, από τα τέλη του όγδοου π.Χ. αιώνα, με πρώτο οικιστή τον: Εύαρχον
Εύαρχον!!!
Η Κατάνη είναι παραλιακή πόλη με μεγάλο λιμάνι, όπως και κατά την αρχαιότητα και είναι χτισμένη στους πρόποδες του ηφαιστείου: “Αίτνα”
“Αίτνα”,
από το οποίο απέχει μόλις 15 χιλιόμετρα, περίπου
και από τα παλιά τα χρόνια τη … χορομπουλάει και
την κοντοχορεύει στον … τσαμπά, που λέμε στου
Φίλια, πάρα πολύ συχνά, η Αυτού Μεγαλειότης ο
… μεσιέ Εγκέλαδος!!!
Ο Χαρώνδας, λέγεται ότι ήταν μαθητής του περιώνυμου Σάμιου φιλόσοφου Πυθαγόρα
Πυθαγόρα, ο οποίος
υπήρξε ο ιδρυτής της φιλοσοφικής σχολής που είχε
ιδρύσει στον Κρότωνα της Σικελίας κι επομένως
είχε την προσωνυμία: “Πυθαγόρειος”
“Πυθαγόρειος”, όπως και
πολλοί άλλοι, μεταξύ των οποίων ήσαν οι: Φιλόλαος, Λύσις, Κλεινίας και Αρχύτας!!!
Ο πρώτος που αναφέρει για τον νομοθέτη Χαρώνδα, ήταν ο Σταγειρίτης Έλληνας φιλόσοφος:
ρώνδα
Αριστοτέλης, ο οποίος μάλιστα έχει επαινέσει την
Αριστοτέλης
ακρίβεια και την ηθικότητα των νόμων του Χαρώνδα κι εκτός των άλλων αναφέρει ότι, ο Χαρώνδας ήταν ο πρώτος νομοθέτης που θέσπισε τον
νόμο που τιμωρούσε τους ψευδομάρτυρες
ψευδομάρτυρες!!!
Αυτός όμως που μας ανέφερε πάρα πολλά για
τον Χαρώνδα και τους νόμους του, ήταν ο περίφημος Έλληνας ιστορικός, του πρώτου π.Χ. αιώνα:
Διόδωρος ο Σικελιώτης,
Σικελιώτης ο οποίος έγραψε και παγκόσμια ιστορία με τον τίτλο: “Βιβλιοθήκη Ιστορική”, σε σαράντα (40) βιβλία, από τα αρχαία χρόνια
κή”
μέχρι του πολέμου του Ιουλίου Καίσαρα εναντίον
των Γαλατών το έτος 54 π.Χ.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Από το παραπάνω ιστορικό έργο, του μεγάλου
αυτού ιστορικού, σώθηκαν πλήρη, δυστυχώς μόνον
τα πρώτα πέντε,
πέντε τα οποία περιλαμβάνουν την ιστορία των μυθικών χρόνων!!! Τα επόμενα δέκα (ια΄
- κ΄), περιελάμβαναν την ιστορία της εκστρατείας
Ξέρξη, μέχρι του πολέμου
του … παλιόφιλου του Ξέρξη
Αντίγονο!!!
προς τον Αντίγονο
Οι νόμοι του Χαρώνδα, εκτός των άλλων, περιελάμβαναν διατάξεις: για τη “Μητρυιά” (μητριά)
και τους συμβούλους της πατρίδας, για τους συκοφάντες, για τους φαύλους
φάντες
φαύλους, για τη δωρεάν παιδεία,
παιδεία
για τα ορφανά παιδιά,
παιδιά για τους λιποτάκτες και ριψάσπιδες, για την αυστηρότητα των νόμων και τον
ψάσπιδες
απίθανο τρόπο της τροποποίησής τους, καθώς και
πολλές άλλες διατάξεις!!! Ειδικώτερα:
1) Με τον νόμο περί: “Μητρυιάς” όρισε: να
μη γίνονται σύμβουλοι της πατρίδας, ούτε διαχειριστές των κοινών, εκείνοι οι οποίοι επέβαλαν
“μητρυιάν”, δηλαδή μητριά, στα ίδια τους τα παιδιά, γιατί πίστευε πως εκείνοι που παίρνουν τέτοιες
διά
σκληρές αποφάσεις, για τα παιδιά τους, θα παίρνουν εξίσου σκληρές αποφάσεις και ως σύμβουλοι
της πατρίδας και ως διαχειριστές των κοινών!!!
Δηλαδή, για να σας το κάνω κάπως πιο … νιανιά, όποιος έχανε λόγω θανάτου τη γυναίκα του ή
τη χώριζε γιατί ήταν … χωραφιάρα και της άρεσαν
τα … ξυνολάπατα, μπορούσε μεν να ξαναπαντρευτεί, αλλά του απαγορευόταν να γίνει σύμβουλος
της πατρίδας και διαχειριστής των κοινών πραγμάτων, γιατί κατά τη γνώμη του Χαρώνδα: όσοι
ξαναπαντρεύονταν ήσαν, ούτε λίγο ούτε πολύ:
“άφρονες”, δηλαδή … ηλίθιοι του κερατά, όπως
“άφρονες”
λέει ο χύδην όχλος!!!
Στο σημείο αυτό, το μέσο περί δικαίου αίσθημά μου, με ωθεί να εκφράσω ότι, έχω μερικές αμφιβολίες, για την ορθότητα του πιο πάνω νόμου
του μεγάλου Χαρώνδα, γιατί κατά την ταπεινή μου
γνώμη, τίποτα δεν αποκλείει κάποιον που ξαναπαντρεύτηκε και επέβαλε μητριά στα παιδιά του, να
είναι ικανότατος και για σύμβουλος της πατρίδας
και για διαχειριστής των κοινών πραγμάτων της
πολιτείας!!!
πολιτείας
2) Γι’ αυτούς που καταδικάζονταν για συκοφαντία, όρισε να κυκλοφορούν δημόσια στους
δρόμους και στις πλατείες … στεφανωμένοι με
στεφάνια καμωμένα από: “μυρίκη”, δηλαδή από
αρμυρίκια, τα οποία είναι θαμνώδη φυτά με αρωαρμυρίκια
ματικά φύλλα, για να τους βλέπουν οι συμπολίτες
τους κι έτσι να μαθαίνουν για την κακή τους πράξη
και την αντικοινωνική τους συμπεριφορά,
συμπεριφορά δηλαδή
τι … κουμάσια είναι!!!
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Μεγάλε και αείμνηστε Χαρώνδα! Έχω μεγάλο
σεκλέτι και καημό, που δεν έχω την ικανότητα να σε
… αναστήσω, για να επαναθεσπίσεις τον παραπάνω
νόμο σου, στη σημερινή Ελλάδα και έτσι να στεφανώσουμε με αρμυρίκια, τα κεφάλια όλων των
κακούργων και των εγκληματιών,
εγκληματιών οι οποίοι δεν διστάζουν να διαπράττουν όχι μόνον τό αδίκημα της
συκοφαντίας αλλά και τόσα άλλα ειδεχθή εγκλήματα, για να βλέπουμε και να μαθαίνουμε, ποιοι είματα
ναι αυτοί που κάνουν: ληστείες μετά φόνου ή πουλάνε τα ναρκωτικά και σκοτώνουν τη νεολαία μας
και ακόμη ποιοι είναι οι … σάπιοι παιδεραστές οι
οποίοι διαφθείρουν τα μικρά παιδάκια, ποιοι οι βιαστές και οι καταχραστές του δημοσίου χρήματος
και τόσοι άλλοι, ων ουκ έστι αριθμός, όχι τίποτε
άλλο, αλλά για να … φυλαγόμαστε, τουλάχιστον,
βρε αδελφέ!!!
αδελφέ
Ο παραπάνω νόμος του Χαρώνδα, είχε σαν
καλό αποτέλεσμα: μερικοί από αυτούς που καταδικάζονταν για διαβολή και συκοφαντία, να μη μπορούν να αντέξουν τη δημόσια αυτή διαπόμπευση
και … ξεφτίλα, καθώς και τη γενική κατακραυγή
και περιφρόνηση των συμπολιτών τους και να αυτοκτονούν και άλλοι που δεν είχαν τη δύναμη να
αυτοκτονήσουν, να … ξεκουμπίζονται αυτοεξοριζόμενοι σε άλλες πόλεις,
πόλεις με συνέπεια η πόλη της
Κατάνης, να έχει “μακάριον βίον”
βίον”, όπως το λέει ο
Διόδωρος ο Σικελιώτης, απαλλαγμένη από τέτοια
… “ακαθάρματα”, όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο περιβόητος “Θύμιος”
“Θύμιος”, δηλαδή ο αείμνηστος Κώστας
Χατζηχρήστος!!!
Χατζηχρήστος
3) Επίσης ο Χαρώνδας, επειδή θεωρούσε ότι,
η φαυλότητα,
φαυλότητα μπορεί να απλωθεί ανάμεσα στους
ανθρώπους, όπως ακριβώς απλώνεται και μια
λοιμώδης ασθένεια,
ασθένεια θέσπισε τον νόμο “περί κακομιλίας”, με τον οποίον όρισε: να τιμωρούνται με
κομιλίας”
βαριά πρόστιμα, όσοι από τους ενάρετους ανθρώπους, έχουν φιλικές σχέσεις ή μιλάνε ή συγκατοιπους
κούνε ή συναναστρέφονται, με κακοήθεις ανθρώπους, δηλαδή με … παλιοτόμαρα, κατά το κοινώς
πους
λεγόμενον!!!
Τον παραπάνω νόμο, τον θέσπισε ο Χαρώνδας,
επειδή πίστευε ότι, ο δρόμος προς το κακό, είναι
κατηφορικός κι έτσι πολύ εύκολα μπορούν να παρασυρθούν οι ενάρετοι άνθρωποι από τους φαύλους και να κατρακυλίσουν κι αυτοί προς τη φαυλότητα, ιδίως όσοι απ’ αυτούς έχουν αδύνατους
χαρακτήρες!!!
χαρακτήρες
4) Όπως και πιο πάνω ανέφερα, ο Χαρώνδας
ήταν ο πρώτος νομοθέτης της αρχαιότητας, ο
οποίος θέσπισε τη … δωρεάν παιδεία, γιατί κατά
49
τη γνώμη του: η παιδεία είναι το μεγαλύτερο αγαθό για τον άνθρωπο και αν η φύση είναι η αιτία
της ζωής, η αιτία της πνευματικής ζωής, είναι η
παιδεία, η οποία έχει ως βάση της, τη γνώση της
γλώσσας!!!
γλώσσας
Επειδή όλα αυτά τα πίστευε ακράδαντα και
πολύ ορθώς τα πίστευε, γι’ αυτό θεσμοθέτησε με
νόμο του τα εξής: Πως όλα τα παιδιά των πολιτών της Κατάνης, να μαθαίνουν γράμματα και τους
μισθούς των δασκάλων τους να τους καταβάλει
η πολιτεία, επειδή πίστευε ακόμη πως τα παιδιά
εκείνων που αδυνατούσαν να πληρώσουν εξ ιδίων τους τα δίδακτρα, δεν θα μάθαιναν γράμματα
κι έτσι, όχι μόνο θα ήσαν στερημένα από το μεγαλύτερο αγαθό, που είναι η παιδεία, αλλά και
δεν θα μπορούσαν, αργότερα όταν μεγάλωναν, να
ανέλθουν στα ανώτερα αξιώματα ή να δραστηριοποιηθούν στα καλύτερα από τα επαγγέλματα της
πολιτείας!!!
πολιτείας
Ο Χαρώνδας, κοντά στα άλλα μαθήματα, συνέστησε να διδάσκεται πάρα πολύ καλά η Γραμματική, γιατί με τη Γραμματική, πολλά και χρήσιμα
ματική
πράγματα μπορεί να κάνει κάποιος, κατά τη διάρκεια του βίου του όπως: να γράψει επιστολές, να
συντάσσει νόμους, διαθήκες, συνθήκες, συμβόλαια,
συμφωνίες και ό,τι άλλο χρειάζεται, προς βελτίωση
της ζωής του!!!
Με τη Γραμματική και με τη γραφή εξ άλλου
διασώζουμε: τη φιλοσοφία, την ποίηση, τις σπουδαίες ρήσεις των σοφών ανθρώπων, τα έργα των
διαφόρων επιστημόνων, τους χρησμούς των θεών
και γενικά όλη την παιδεία και την παραδίδουμε
στους μεταγενέστερους, στον αιώνα τον άπαντα!!!
άπαντα
5) Καινοφανής, καινοτόμος και ρηξικέλευθος,
ήταν ο νόμος που θέσπισε ο Χαρώνδας, για εκείνους οι οποίοι δεν πήραν τα όπλα, για να υπερασπίσουν την πατρίδα τους, δηλαδή για τους ανυπότακτους, καθώς και για εκείνους οι οποίοι λιποτάκτησαν την ώρα της μάχης, δηλαδή για τους
… ριψάσπιδες,
ριψάσπιδες οι οποίοι από αγάπη προς το …
τομάρι τους ή από τον φόβο και τη δειλία τους,
πετάνε την ασπίδα και ό,τι άλλο όπλο κρατάνε, για
να είναι … αλαφροί και αρχίζουν την … πηλάλα
λέγοντας … “βαστάτε ποδαράκια μου …”!!!
…”
Κι ενώ όλοι οι άλλοι, μέχρι τότε, νομοθέτες,
όλους τους παραπάνω παραβάτες προς δε και …
“παληκαράδες”, τους τιμωρούσαν με την ποινή του
θανάτου, δηλαδή τους “έστηναν στα τρία μέτρα”,
θανάτου
που λέμε, ο Χαρώνδας σκέφτηκε άκρως … σατανικά και θέσπισε νόμο και για τιμωρία: τους υποχρέωνε να φοράνε … γυναικεία φορέματα και επί
50
τρεις (3) ολόκληρες ημέρες, να κυκλοφορούν και
να κάθονται στην Αγορά της πόλης,
πόλης για να τους
βλέπουν οι συμπολίτες τους, τι … “χαριτωμένες”
ξεφτίλες ήσαν!!!
Ο παραπάνω νόμος του Χαρώνδα, είχε διπλή
σκοπιμότητα, γιατί από τη μια, απέτρεπε τους
σκοπιμότητα
άντρες της πόλης της Κατάνης από την ανανδρία
ανανδρία,
οι οποίοι προτιμούσαν πλέον να πάνε στον πόλεμο
κι ενδεχομένως να σκοτωθούν, παρά να υποστούν
την παραπάνω ατίμωση και περιφρόνηση των συμπολιτών τους, φορώντας επί τρεις ολόκληρες ημέρες … φούστα-μπλούζα και … ζαρτιέρες και δείχνοντας τα … κάλλη τους, στην Αγορά της πόλης
τους και από την άλλη μεριά, δεν τους σκότωνε για
το λάθος τους αυτό, αλλά τους διέσωζε, για να
τους χρησιμοποιήσει σε μελλοντικούς της πατρίδας τους,
τους αφού προηγουμένως θα είχαν διορθωθεί,
με την παραπάνω δημόσια διαπόμπευσή τους και
σίγουρα θα έβαζαν τα δυνατά τους, για να υπερασπισθούν την πατρίδα τους, πραγματοποιώντας
ίσως και ανδραγαθήματα, για να εξαλείψουν την
προηγούμενη ντροπή και καταισχύνη τους!!!
6) Επίσης ο Χαρώνδας, θέσπισε κι έναν άλλο
σοφό νόμο, τον νόμο: “περί της των ορφανών φυλακής”, δηλαδή για την προστασία των ορφανών
λακής”
παιδιών και συγκεκριμένα ποιος θα είχε την επιμέλεια και την ανατροφή τους και ποιος την επιτροπεία και τη διαχείριση της περιουσίας τους!
τους
Με τον νόμο αυτόν ο Χαρώνδας όρισε ότι, την
ανατροφή και την επιμέλεια να την έχουν οι συγγενείς της μητέρας τους και την επιτροπεία και τη
διαχείριση της περιουσίας τους, οι συγγενείς του
πατέρα τους!
τους
Η σοφία του παραπάνω νόμου, συνίσταται στο
ότι: κανένας πλέον δεν θα μπορούσε να βλάψει
εύκολα, τα ανυπεράσπιστα αυτά πλάσματα, τα ορφανά, για τον λόγο ότι, οι συγγενείς της μητέρας
φανά
τους, δεν είχαν κανένα συμφέρον να τα αφήσουν
να πεθάνουν, αφού οι ίδιοι δεν θα κληρονομούσαν περιουσία τους και από την άλλη μεριά, οι συγγενείς του πατέρα τους, δεν μπορούσαν να βλάψουν τα ορφανά, αφού δεν τα ανάθρεψαν αυτοί
και όχι μόνον αυτό, αλλά θα φρόντιζαν πιο καλά
την περιουσία τους, αυξάνοντάς την ίσως, γιατί αν
αυτά πέθαιναν από κάποια αιτία, αυτοί θα κληρονομούσαν την περιουσία τους!!!
τους
7) Τέλος ο Χαρώνδας, αφού συνέταξε το όλο
νομοθετικό του έργο, στο τέλος θέσπισε μια φοβερή διάταξη, για να μη μπορεί κανένας να αλλάξει
ή να τροποποιεί πολύ εύκολα τους νόμους του
του!!!
Προς τον σκοπό αυτό, θέσπισε την “περί αποΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
τομίας των νόμων” διάταξη, δηλαδή τη διάταξη
περί της αυστηρότητας των νόμων,
νόμων η οποία καθιστούσε πάρα πολύ δύσκολη τη διόρθωση ή την
τροποποίησή τους κι αυτό επειδή είχε παρατηρήσει ότι, στις περισσότερες γειτονικές πόλεις, πολύ
συχνά και πάρα πολύ εύκολα, οι φαύλοι και οι
επιτήδειοι, τους άλλαζαν ή τους τροποποιούσαν
και τους έφερναν στα μέτρα τους … πετσοκόβοντάς τους, με συνέπεια: να αντιδρούν οι πολίτες
και έτσι να οδηγούνται σε στάσεις και κοινωνικές
συγκρούσεις!!!
συγκρούσεις
Προς αποφυγήν όλων των πιο πάνω ολεθρίων
συνεπειών, ο Χαρώνδας όρισε ότι: οι πολίτες πρέπει να υπακούουν με κάθε τρόπο στον νόμο, ακόμη κι αν αυτός είναι σκληρός ή κακώς διατυπωμένος, γιατί είχε τη γνώμη ότι, είναι προτιμότερο να
υπερισχύει ο νόμος σε βάρος του ιδιώτη, παρά να
υπερισχύει ο ιδιώτης σε βάρος του νόμου!!!
νόμου
Έχω την πεποίθηση ότι: ορίζοντας τα παραπάνω
ο Χαρώνδας, προηγήθηκε αρκετούς αιώνες των Ρωμαίων, οι οποίοι, τα παραπάνω υπ’ αυτού θεσπισθέντα είχαν υπ’ όψη τους, όταν διατύπωσαν τη γνωστή ρήση στο Ρωμαϊκό Δίκαιο: “Dura lex sed lex”
lex”,
που σημαίνει: “Σκληρός Νόμος, αλλά Νόμος!”
Νόμος!”!!!
Ο Χαρώνδας, παρά την πιο πάνω αυστηρότητά
του, δεν απαγόρευσε εντελώς την αλλαγή ή τη διόρθωση ή την τροποποίηση των νόμων, αλλά την
επίτρεψε με τέτοιον τρόπο, που ήταν σαν να την …
απαγόρευε!!!
απαγόρευε
Με σχεδόν … σατανική διάταξη όρισε ότι::
Εκείνος που θα ήθελε να κάνει πρόταση, για να
διορθωθεί κάποιος νόμος, ενώπιον της Εκκλησίας του Δήμου της πόλης, ήταν υποχρεωμένος πιο
μπροστά, να έχει βάλει τον λαιμό του στη θηλειά
της αγχόνης και να παραμείνει έτσι, μέχρις ότου ο
λαός αποφασίσει, αν θα κάνει δεκτή την πρότασή
του ή όχι και αν μεν την έκανε δεκτή, τότε τον άφηναν ελεύθερο, βγάζοντάς του τη … λαιμαργιά και
διόρθωναν και τον νόμο, ενώ εάν την απέρριπτε ο
λαός την πρόταση, τότε τον … έκλαιγε πάραυτα η
μανούλα του, γιατί αμέσως, εκεί μπροστά στο λαό
της Εκκλησίας του Δήμου, του … έσφιγγαν τη
θηλειά και τον έστελναν … αδιάβαστο, σε τόπους
… δροσερούς και καταπράσινους … λειμώνες,
για να βλέπει αιωνίως και … τουμπανίως τους …
ασφοδέλους, κοινώς τα … σφερδούκλια ανάποδα
και τις … λοποντιές από κάτω προς τα πάνω!!!
Ύστερα από την παραπάνω, τρομερή σε σύλληψη, διάταξη του Χαρώνδα, θα περίμενε κάποιος ότι,
κανένας δεν θα τολμούσε να προτείνει τη διόρθωση κάποιου νόμου,
νόμου βάζοντας το κεφάλι του στον
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
… τορβά, κατά το κοινώς λεγόμενο ή τον τράχηλό του στον βρόχο
βρόχο, όπως κατά κυριολεξία όρισε ο
νομοθέτης Χαρώνδας κι όμως βρέθηκαν τρεις (3)
άνθρωποι, όπως αναφέρει η ιστορία, οι οποίοι θεάνθρωποι
ώρησαν ότι, ορισμένοι νόμοι του Χαρώνδα, ήσαν
άδικοι κατά τη γνώμη τους και γι’ αυτό, αψηφώντας τις παραπάνω τρομερές συνέπειες, δεν εδίστασαν να βάλουν τη θηλειά στον λαιμό τους και να
προτείνουν τη διόρθωσή τους!!!
τους
Όπως θα αναφέρω και πιο κάτω, οι νόμοι του
Χαρώνδα υιοθετήθηκαν και από πολλές άλλες
πόλεις της Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας,
Ιταλίας όπως
και από την πόλη των Θουρίων της Κ. Ιταλίας!
Η πόλη των Θουρίων, είχε την τύχη να χτιστεί,
όπως και ο Πειραιάς, σύμφωνα με τα ρυμοτομικά
σχέδια του μεγάλου αρχιτέκτονα και φιλόσοφου
της αρχαίας Ελλάδας, του Ιππόδαμου, απ’ τη Μίλητο και κατά σύμπτωση και οι τρεις παραπάνω
που τόλμησαν να προτείνουν τη διόρθωση μερικών
νόμων του Χαρώνδα, επειδή κατά τη γνώμη τους
ήσαν άδικοι, με κίνδυνο να τους … φουρκίσουν,
ήσαν από την πόλη αυτή!!! Ειδικότερα:
1) Ο Χαρώνδας με σχετικό νόμο του, είχε ορίσει ότι: εάν κάποιος είχε βγάλει το μάτι κάποιου
άλλου ανθρώπου, τότε για ποινή έπρεπε να του
βγάλουν κι αυτουνού το ένα του μάτι
μάτι!!!
Η παραπάνω διάταξη του νόμου του Χαρώνδα, ήταν απολύτως σωστή και ακριβοδίκαιη, αλλά
συνέβη η σπάνια περίπτωση, κάποιος να βγάλει το
ένα και μοναδικό μάτι που είχε απομείνει σε κάποιον άτυχο … μονόφθαλμο και σύμφωνα με τον
πιο πάνω νόμο του Χαρώνδα, για ποινή έβγαλαν
το ένα μάτι, από τα δύο που είχε ο δράστης
δράστης!!!
Η παραπάνω ποινή, μπορεί να ήταν σύννομη
σύννομη,
δηλαδή σύμφωνη με τον νόμο του Χαρώνδα, αλλά
κατά τη γνώμη του κακόμοιρου του παθόντα, ήταν
πέρα για πέρα άδικη, γιατί ο μεν δράστης έβλεπε
με το ένα μάτι που του είχε απομείνει, ενώ ο κακόμοιρος ο παθών ήταν πλέον εντελώς … αόμματος, δηλαδή … κούπα-κούπα και … κανάτα, όπως
τος
λέγαμε όταν είμαστε … μειράκια με κοντά παντελονάκια!!!
Τον έπνιγε η αδικία τον κακορίζικο και γι’ αυτό
αψηφώντας τον κίνδυνο, από το ένα μάτι που είχε
και το είχε χάσει, να χάσει και ολόκληρο το κεφάλι του, τόλμησε κι έκανε πρόταση να διορθωθεί
ο παραπάνω νόμος του Χαρώνδα, βάζοντας τον
λαιμό του στη θηλειά της αγχόνης και οδυρόμενος
μπροστά στο λαό της Εκκλησίας του Δήμου, για
την κακοτυχία του, ζήτησε την τροποποίηση του
παραπάνω νόμου και να επιβληθεί ποινή ισάξια με
51
τη δική του στον δράστη, βγάζοντάς του και τα
δύο του μάτια, καθιστώντας τον κι αυτόν εντελώς
… αόμματο, για να πάθει ακριβώς την ίδια συμφορά που έπαθε κι αυτός!!!
αυτός
Προς τιμήν του, ο λαός της συνέλευσης της Εκκλησίας του Δήμου των Θουρίων, έκρινε πως είχε
δίκαιο ο παραπάνω παθών και εντελώς … αόμματος και κάνοντας δεκτή την πρότασή του, τον άφησε ελεύθερο
ελεύθερο, βγάζοντάς του τον λαιμό του απ’ τη
θηλειά, του δε δράστη του έβγαλε και τα δύο (2)
μάτια, για να μην πλεονεκτεί έναντι του παθόντα
και να ζει πλέον κι αυτός μέσα στα σκοτάδια και
“κόσμο να ακούει και κόσμο να μη … βλέπει!”
βλέπει!”,
σε όλη του την υπόλοιπη ζωή, όπως ακριβώς και ο
καημένος ο παθών, που στο κάτω-κάτω δεν έφταιγε
σε τίποτα!!!
2) Ο δεύτερος νόμος του Χαρώνδα, τον οποίο
συναντάμε και στη νομοθεσία του Σόλωνα, για τον
οποίον έγινε πρόταση διόρθωσής του, ήταν ο νόμος
του: “περί των επικλήρων”,
επικλήρων” δηλαδή ο νόμος για
τις μονογενείς θυγατέρες, κοινώς: μοναχοκόρες,
οι οποίες κληρονομούσαν ολόκληρη την πατρική
περιουσία και για να μην κατατμηθεί αυτή, ο νόμος όριζε ότι: ο πλησιέστερος συγγενής θα έπαιρνε
για γυναίκα του, τη μοναχοκόρη κληρονόμο και
ακόμη ότι, η επίκληρος ανήκε στον πλησιέστερο
συγγενή, ο οποίος όμως είχε το δικαίωμα, είτε να
την παντρευτεί, αν ήταν πλούσια, είτε να της δώσει
για προίκα, μόνον πεντακόσιες δραχμές και να μην
την παντρευτεί, αν ήταν φτωχή!!!
φτωχή
Κάποτε όμως έτυχε να παρουσιαστεί η περίπτωση, μιας ορφανής μοναχοκόρης ευγενικής καταγωγής, αλλά πάμπτωχης, που λόγω της φτώχειας της,
δεν ήθελε να την παντρευτεί ο πλησιέστερος συγγενής της και για να την … ξεφορτωθεί,
ξεφορτωθεί κατά το
κοινώς λεγόμενον, της έδιδε μόνον τις πεντακόσιες
(500), για την προίκα, που όριζε ο νόμος του Χαρώνδα!!!
ρώνδα
Όπως φαίνεται, οι 500 δραχμές που της έδιδε ο παραπάνω συγγενής της, για προίκα, δεν της
φτάνανε ούτε για … σουτιέν, της μοναχοκόρης και
όχι μόνον αρνήθηκε να πάρει το ποσόν αυτό, αλλά
τόλμησε, αψηφώντας τις παραπάνω φοβερές συνέπειες του νόμου του Χαρώνδα κι έκανε πρόταση
διόρθωσης του πιο πάνω νόμου: “περί των επικλήρων” και βάζοντας τον άσπρο της λαιμουδάκο στη
θηλειά της αγχόνης, ζήτησε με δάκρυα στα μάτια
και περιγράφοντας τη μοναξιά και την κατάντια της,
να διορθωθεί ο νόμος και να υποχρεωθεί ο συγγενής της, αντί να της δώσει τις 500 δραχμές, να την
… κουκουλωθεί!!!
κουκουλωθεί
52
Χωρίς πολλά λόγια, σας πληροφορώ ότι, ο λαουτζίκος που ήταν στη συνέλευση της Εκκλησίας
του Δήμου των Θουρίων της Κ. Ιταλίας, τη λυπήθηκε την καψερή, έτσι ορφανή, φτωχή και μοναχούλα που ήταν στον κόσμο και αποφάσισε τη
διόρθωση του παραπάνω νόμου του Χαρώνδα,
υποχρεώνοντας τον συγγενή της να την παντρευτεί,
παντρευτεί
με δόξα και τιμή, όπως λέει ο λαός μας!!!
Ούτω πως, η πεντάρφανη και πάμπτωχη, αλλά
θαρραλέα μοναχοκόρη, όχι μόνον γλίτωσε τον
άσπρο της λαιμουδάκο, από τη … σκληράδα της
θηλειάς της αγχόνης, αλλά οικονόμησε και … χλιδάτο σύζυγο!!!
σύζυγο
3) Τέλος, ο τρίτος νόμος του Χαρώνδα, για
τον οποίο έγινε πρόταση διόρθωσής του, ήταν ο
νόμος ο οποίος έδιδε το δικαίωμα στη σύζυγο,
να εγκαταλείπει τον καψερό τον άντρα της και να
συγκατοικεί με όποιον άλλο άντρα ήθελε και …
γούσταρε!!!
γούσταρε
Έτσι όριζε ο νόμος του Χαρώνδα, αλλά ένας …
γερομπισμπίκης, που κοντά στα δόντια, που του είχαν “φύγει”, του έφυγε και η νεώτερή του γυναίκα
και πήγε και … σπιτώθηκε με έναν νεώτερο άντρα,
από τον άντρα της,
της που όπως καταλαβαίνετε, ήταν
και πιο … νταβραντισμένος, δεν μπόρεσε να το χωνέψει ο καημένος, ούτε με … “Άλκα Σέλτζερ” και
πάνω στην απελπισία του, αψήφησε τις τρομερές
συνέπειες του νόμου του Χαρώνδα και αφού έβαλε τον λαιμό του στη θηλειά της κρεμάλας, ζήτησε
από τη συνέλευση της Εκκλησίας του Δήμου της
πόλεως των Θουρίων, να διορθωθεί ο πιο πάνω νόμος και να ορίζει πλέον τα εξής: Εκείνη η γυναίκα
που εγκαταλείπει τον άντρα της, να μη μπορεί να
συνοικήσει με άντρα νεώτερο από τον άντρα της
που εγκατέλειψε και το αντίθετο: εκείνος ο άντρας
που εγκατέλειψε τη … σιτεμένη γυναίκα του, να
μη μπορεί να συνοικήσει με γυναίκα, η οποία να
είναι νεώτερη από τη γυναίκα του, που εγκατέλειψε!!!
ψε
Είναι λίαν περίεργο, αλλά η συνέλευση της Εκκλησίας του Δήμου των Θουρίων, η οποία όπως
συνάγεται, θα την αποτελούσαν όλο … γεροντάκια
εκείνη την ημέρα, έκανε δεκτή την παραπάνω πρόταση διόρθωσης του καημένου του γεράκου κι έτσι
αυτός, όχι μόνο γλίτωσε την κρεμάλα, αλλά υποχρέωσε και τη … χωραφιάρα και … σεβνταλού γυναίκα
του, να κάνει την ανάγκη φιλοτιμία και να γυρίσει
… οίκαδε στον γεράκο της, για να του ψήνει …
χαμαίμηλον όλον τον χρόνο και … πόντζι, κοφτές
… βεντούζες και … πήγουλη όλον τον χειμώνα!!!
Από όλη τη νομοθεσία του νομοθέτη ΧαρώνΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
δα μόνο τους παραπάνω νόμους του, κατόρθωσε
δα,
να συγκεντρώσει και να διασώσει, ο μεγάλος μας
ιστορικός από τη Σικελία, από την οποία πήρε
και το προσωνύμιο: “Σικελιώτης”, ο Διόδωρος
ο Σικελιώτης και δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι,
πραγματοποίησε τεράστιο έργο,
έργο γιατί είχαν περάσει παραπάνω από 600 χρόνια, από τότε που την
είχε θεσμοθετήσει, ο πιο πάνω νομοθέτης από την
Κατάνη!!!
Όπως εύκολα διαπιστώνουμε, από το κείμενο
των παραπάνω νόμων, αβίαστα βγάζουμε το συμπέρασμα ότι, οι νόμοι του Χαρώνδα ήσαν δίκαιοι,
ακριβείς και ηθικοί και θεσπίστηκαν για τη βελτίωση της πολιτικής, της οικογενειακής και της κοινωνικής ζωής των πολιτών της Κατάνης και όχι μόνον,
γιατί τους υιοθέτησαν και τους εφάρμοσαν και
πολλές άλλες πόλεις της Σικελίας και της Κάτω
Ιταλίας, όπως η πόλη των Θουρίων και η πόλη του
Ρηγίου, όπου ο Χαρώνδας έζησε επί αρκετό χρονιΡηγίου
κό διάστημα, ως … εξόριστος κι εκτός από αυτές
και η Μικρασιατική πόλη: Μάζακα
Μάζακα, της Καππαδοκίας και μάλιστα κατ’ επιλογήν, όταν έγινε ελληνική, κατά τον δεύτερον π.Χ. αιώνα!!!
αιώνα
Ολόκληρο το νομοθετικό έργο του Χαρώνδα,
το χαρακτήριζε, όπως άλλωστε αναφέρει και ο Αριστοτέλης, η ακρίβεια και η ηθικότητα και τον ίδιο
τον διέκρινε η ηθική και το πνεύμα του δικαίου!!!
δικαίου
Το μέγεθος της ακεραιότητας του χαρακτήρα,
της ηθικότητας και του πνεύματος του δικαίου, του
νομοθέτη Χαρώνδα, από την Κατάνη της Σικελίας,
προκύπτει εναργέστατα από το τραγικό τέλος της
ζωής του, την οποία ζωή του, δεν εδίστασε ούτε
στιγμή να τη θυσιάσει, προκειμένου να επικυρώσει τον νόμο που ο ίδιος είχε θεσπίσει και από …
αφηρημάδα τον είχε παραβιάσει!!!
παραβιάσει
Μεταξύ των πολλών άλλων νόμων του, ο Χαρώνδας είχε θεσπίσει κι έναν νόμο, ο οποίος όριζε
ότι: Κανένας από εκείνους τους πολίτες της Κατάνης, που συμμετείχαν στις συνελεύσεις της Εκκλησίας του Δήμου, δεν έπρεπε να είναι οπλισμένος!!!
οπλισμένος
Τον παραπάνω νόμο, τον είχε θεσπίσει για να
αποφεύγονται: οι τραυματισμοί, οι αιματοχυσίες
και οι φόνοι, έπειτα από φιλονικίες, κατά τη διάρκεια των συνελεύσεων της Εκκλησίας του Δήμου
και δυστυχώς ο νόμος του αυτός, κατέληξε να γίνει
… “μπούμερανγκ” για τον ίδιον!!!
ίδιον
Κάποια μέρα, που συνεδρίαζε η Εκκλησία του
Δήμου της πόλης, ο Χαρώνδας είχε βγει έξω στην
εξοχή, για κάποια δουλειά του, έχοντας στη ζώνη
του ένα μικρό ξίφος, για να αμυνθεί σε περίπτωση
που θα του επετίθετο κάποιος ληστής
ληστής!!!
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
Όταν αργότερα επέστρεψε στην πόλη, κατά τραγική ειρωνεία της τύχης, άκουσε να γίνονται φασαρίες και καβγάδες μεταξύ των μελών της Εκκλησίας του Δήμου που συνεδριάζανε και αυθόρμητα,
χωρίς να σκεφθεί ότι είχε το ξιφίδιο στη ζώνη του
κι έτσι παραβίαζε τον δικόν του νόμο, γιατί ήταν
…. οπλισμένος, έσπευσε να πάρει μέρος και να
προσπαθήσει να χωρίσει τους συμπλεκομένους
και να κατευνάσει τα πνεύματα, πλην όμως έδωσε
αφορμή σε κάποιον από τους πολιτικούς εχθρούς
του, να τον κατηγορήσει λέγοντάς του: “Καταλέλυκας τον ίδιον νόμον!”,
νόμον!” που στα νεοελληνικά
σημαίνουν: “Καταπάτησες τον νόμον σου!”
σου!”, οπότε
ο Χαρώνδας, αντιλαμβανόμενος ότι πραγματικά,
έστω και από αφηρημάδα του, είχε “καταλύσει” τον
παραπάνω δικό του νόμο, επειδή στη ζώνη του είχε
το μικρό του ξίφος, του απάντησε ως εξής: “Μα
Δι, αλλά κύριον ποιήσω!”
ποιήσω!”, που στα νεοελληνικά
σημαίνουν: “Μα τον Δία, αλλά θα τον επικυρώσω!” και πάραυτα πριν προλάβει κάποιος να τον
εμποδίσει, έβγαλε το πιο πάνω ξιφίδιο, από τη
ζώνη του και αυτοκτόνησε ή όπως μας το περιγράφει καλύτερα, στην ωραία αρχαία ελληνική γλώσσα μας, ο πιο πάνω ιστορικός μας ο Διόδωρος ο
Σικελιώτης: “Και σπασάμενος το ξιφίδιον, εαυτόν
απέσφαξεν!”!!!
απέσφαξεν!”
Με τον παραπάνω τραγικό τρόπο έφυγε από τον
μάταιον τούτο κόσμο, ο πιο πάνω μεγάλος Έλληνας
νομοθέτης, από την Κατάνη της Σικελίας, ο οποίος είναι και ο μοναδικός που αναφέρεται από την
Ιστορία ότι: ετήρησε μέχρι κεραίας, εκείνα που
“εδίδασκε” ότι πρέπει να κάνουν οι άλλοι
άλλοι!!!
Σημείωση: Μεγίστας χάριτας οφείλω και πολλάς και θερμάς ευχαριστίες εκφράζω, προς τον
φίλτατον Κώστα Γιαννακόπουλον (του Θεμιστοκλέους … βεβαίως βεβαίως!), το άξιο τέκνον των
Φιλίων, τον ιδρυτή, την ψυχή και τον γεννήτορα
του Περιοδικού μας, προς δε και άριστον φιλόλογον, για την πολύτιμη βοήθεια που μου προσέφερε,
προς μετάφραση των κειμένων, του πιο πάνω ΈλΣικελιώτη από την
ληνα ιστορικού Διόδωρου του Σικελιώτη,
αρχαία ελληνική γλώσσα, στη νεοελληνική!!!
Φίλε Κώστα:
Πάντοτε άξιος και χρήσιμος
έσο!!!
Ο παιδιόθεν φίλος σου
Γιάννης Α. Παπαρρηγόπουλου
53
Καλλιτεχνική
γωνιά
ΜουσικοΦΙΛΙΑ
Επιμέλεια: Β. Δρακόπουλος
Η στήλη αυτή αποτελεί ένα μουσικό βοήθημα για όσους επιθυμούν να δραπετεύουν, έστω
και για λίγο, από την καθημερινότητα, μέσα από ήχους και μελωδίες το άκουσμα των οποίων
οδηγεί πολλές φορές σε μυστηριώδεις οδούς. Σε κάθε τεύχος φιλοξενούμε κριτικές δίσκων,
αφιερώματα σε εκπροσώπους της μουσικής τέχνης, ιστορικές αναδρομές σε μουσικά δρώμενα,
κ.ά. γραμμένα από όλους εμάς οι οποίοι πιστεύουμε ότι η μουσική δεν αποτελεί απλώς διασκέδαση, αλλά τρόπο ζωής.
Πάρτε μολύβι και χαρτί ή έναν επεξεργαστή κειμένου σε έναν Η/Υ και μοιραστείτε μαζί μας τις εντυπώσεις σας για
έναν αγαπημένο σας ή όχι δίσκο, κάνετε μία ανάλυσή του ή γράψτε ένα άρθρο για μία μουσική καλλιτεχνική προσωπικότητα η οποία σας έχει επηρεάσει ποικιλοτρόπως. Στείλτε τα κείμενά σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση vasilios@
di.uoa.gr και… αναμείνατε στο στερεοφωνικό σας. Πάντοτε υπάρχει λίγος χρόνος για ένα καινούργιο άκουσμα.
Στο τρέχον τεύχος:
Με αφορμή την επανένωση διαφόρων συγκροτημάτων, παρουσιάζουμε μία ανασκόπηση ή, καλύτερα,
μία αναφορά για τις συναυλίες μη ελληνοφώνων συγκροτημάτων στην Ελλάδα από την πρώτη εμφάνιση του
συγκροτήματος The Rolling Stones το έτος 1967 στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας έως σήμερα. Το
υλικό προέρχεται κυρίως από παλαιά τεύχη του πάλαι ποτέ περιοδικού HiFi ΠΟΠ & ΡΟΚ, το άρθρο του
Λεωνίδα Καλμούκου για το Περιοδικό των Φοιτητών «Χώρος ΖΗΝ» (τ. 5 και τ. 6) του Πανεπιστημίου
Αιγαίου και τις δικές μου εντυπώσεις από ζωντανές συναυλίες τις οποίες έχω παρακολουθήσει εν Ελλάδι.
Πρόκειται για ένα χρονοβόρο πόνημα με αμφίβολη κατάληξη. Προφανώς υπάρχουν παραλείψεις, αλλά
πιστεύω ότι δύναται να εξελιχθεί και με τη δική σας συμβολή σε έναν ενδιαφέροντα και χρήσιμο οδηγό.
Αφιέρωμα
Σ Υ Ν ΑΥ Λ Ι Ε Σ
ΞΕΝΟΦΩΝΩΝ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΩΝ
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
1984
Το 1984 εμφανίσθηκαν οι Eric Clapton
στο Σπόρτινγκ και Nick Cave στο club Hima.
54
(ΜΕΡΟΣ Δ΄)
1985
Ιανουάριος: Victims of Psycho Violence,
Final Sense στο Club ΠΗΓΑΣΟΣ 11/1. Protest
March, Migraine στο Club ΠΗΓΑΣΟΣ 31/1.
Φεβρουάριος: Victims of Psycho Violence,
Anti-Troppau Council στο Club ΠΗΓΑΣΟΣ
02/2. Migraine, Victims of Psycho Violence,
Moist Device, Anti-Troppau Council στο Club
ΚΥΤΤΑΡΟ 25/2. Femmes Fatales, Not 2
Without 3, X Mandarina Duck, Last Drive στο
Club ΚΥΤΤΑΡΟ 26/2.Τραγούδησαν στην πόλη
των Αθηνών οι The Three Degrees
Degrees, όπου εμφανίσθηκαν σε γνωστό ξενοδοχείο.
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΩΝΙΑ
Μάρτιος: Villa 21, South of No North στο
Club ΠΗΓΑΣΟΣ 16/3. Δευτέρα 18 και Τρίτη 19
εμφανίσθηκαν στο ΚΥΤΤΑΡΟ οι Magic De Spell.
Support οι Titanics. Πέρασε ο Oscar Benton από
την Ελλάδα για εμφανίσεις σε Dance Club.
Μάιος: 6/5
και 7/5 οι Dire
Straits στο Σ.Ε.Φ.
(εισιτήριο 900 και
850 δρχ.) και ο
Mike Oldfield.
Oldfield
Ιούνιος: Στις
8/6 πραγματοποιήθηκε μία μοναδική συναυλία στο Θέατρο Άλσους του Παπάγου.
Εμφανίσθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα μόνον
rockabilly, trash και rock ‘n’ roll συγκροτήματα.
Όσοι παρευρέθησαν είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν τους Last Drive, Φάντης Μπαστούνι και
οι Άσσοι, 343 kgr Κρέας, Blue Jeans, Psychotic
Cockroach και τον R.R. Hearse.
Hearse Η συναυλία εκκίνησε στις 7.30 μ.μ. με είσοδο 200 δρχ. και Guest
Star τον Δημ. Πουλικάκο.
Πουλικάκο
Ιούλιος: Michel Cretu και η Sandra 12 Ιουλίου στην «Αυτοκίνηση» των Αθηνών και 13 στην
«Amnesia» της Θεσσαλονίκης.
Ο Ιούλιος του 1985 έμελλε να είναι σημαδιακός
για τα συναυλιακά δεδομένα της χώρας μας, αφού
στο Παναθηναϊκό στάδιο έγινε το πρώτο μεγάλο
Rock Festival στην Αθήνα: Rock in Athens λοιΜάρτιος: Στις 13, 14, 15 και 16 του μηνός
εμφανίσθηκε στο μπαρ «ΑΝ» ο Ginger Baker
συνοδεύοντας τον κιθαριστή John Mizarolli.
Mizarolli
Δύο εμφανίσεις των Bronski Beat το Σάββατο 15 του μηνός στην Αυτοκίνηση (Λεωφόρος Βουλιαγμένης 22). Η πρώτη 7 – 9 και 11
– 1. Είσοδος 500 δρχ.
Απρίλιος: Στις 27 του μηνός οι Status Quo
εμφανίστηκαν στο Παλέ ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης.
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΩΝΙΑ
πόν και την πρώτη
μέρα Παρασκευή
26/7 εμφανίσθηκαν οι Telephone,
Stranglers,
Depeche Mode
και Culture Club
Club,
ενώ την δεύτερη 27/7 οι Talk
Talk, The Cure,
Nina Hagen και
Clash με εισιτήριο 2.000 δρχ. Οι Μουσικές Ταξιαρχίες που θα αντιπροσώπευαν τη εντόπια μουσική σκηνή, την τελευταία στιγμή δήλωσαν πως
αποχωρούν από το φεστιβάλ.
Οκτώβριος: Ο Alvin Lee στον κινηματογράφο
«Όπερα» για δύο συναυλίες
Νοέμβριος: 9 Lives, Venerickna Bolest, Magic
De Spell, Villa 21, Anti-Troppau Council στο
Θέατρο «Πολύτεχνο».
1986
Μάιος: Στις 10 του μηνός η εξ αναβολής
συναυλία των Saxon στο Γήπεδο του Απόλλωνα στη Ριζούπολη, με τους Έλληνες Spitfire
Spitfire. Η
αρχική είχε προγραμματιστεί για τις 9 του μηνός
αλλά αναβλήθηκε εξ αιτίας βροχοπτώσεως.
Στις 17 και 18 οι T.V. Personalities έδωσαν
δύο συναυλίες στην Αθήνα, στο Madd Club.
Την πρώτη ημέρα τους συνόδευαν οι Λευκή
Συμφωνία και οι Anti Tropeau Council
Council.
Οι Watermelon Men εμφανίστηκαν δις στο
ΚΥΤΤΑΡΟ. Την πρώτη ημέρα συνοδεύονταν
από τους Blue Light και Jaywalkers
Jaywalkers, ενώ τη
δεύτερη από τους Brush και Last Drive
Drive.
Ιούλιος: Στις 9 του μηνός οι Dream
Syndicate στο Ανοικτό Άλσος του Πεδίου του
Άρεως στην Αθήνα.
Στην Αθήνα εμφανίστηκε ο Graham Parker
Parker.
55
Τα Κοινωνικά μας
Ο Γιώτας Λουκάς του Ευσταθίου, γιος της συμπατριώτισσάς μας Γεωργίας Καπόρη, πέρασε στο Πολιτικό τμήμα της Νομικής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
O Καραθανάσης Παναγιώτης του Βασιλείου, στις 4 Δεκεμβρίου 2012, ορκίστηκε και πήρε το
πτυχίο του από την Ιατρική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ήδη κάνει την
διατριβή του στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών, κοντά στον συμπατριώτη μας, καθηγητή της
Ιατρικής Σχολής, κ. Γεώργιο Κων. Ζωγράφο.
Θερμά συγχαρητήρια!
Καλές σπουδές - Καλή σταδιοδρομία!
1. Το ζεύγος των συμπατριωτών μας Σπύρου Νικ. Λουκόπουλου και Παρασκευής Στεργ. Λαμπροπούλου, στις 25 Ιουλίου 2012, απέκτησαν το δεύτερο παιδί
τους, ένα υγιέστατο αγοράκι!
2. Το ζεύγος των συμπατριωτών μας Θεμιστοκλή Κων. Γιαννακόπουλου και Αντωνίας Χαραλ. Δημητρακοπούλου, την 1η Μαρτίου 2013, απέκτησαν το πρώτο τους παιδί, ένα υγιέστατο κοριτσάκι!
Ευχόμαστε ολόψυχα να τους ζήσουν
και να τα καμαρώσουν όπως ονειρεύονται!
ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ
1. Την Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2013 τελέστηκε στον Ιερό Ναό Πρωτοκλήτου Αποστόλου Ανδρέου, στον Πλάτανο Αιγιαλείας,
το 40ήμερο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της
ψυχής της αείμνηστης συμπατριώτισσάς μας
Λαμπρινής Θεοδ. Χριστοδούλου, συζύγου Δημητρίου Χαμακιώτη.
2. Την Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013 τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Χαλανδρίου-Βριλησίων το 40ήμερο μνημόσυνο υπέρ
αναπαύσεως της ψυχής του μακαριστού συμπατριώτη μας, Ιερέως π. Λεωνίδα Θεοδ. Βουρλή.
3. Την Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013 τελέστηκε στην Εκκλησία του Χωριού μας, το
ετήσιο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής
του αείμνηστου συμπατριώτη μας Κωνσταντίνου Παν. Διαμαντόπουλου.
56
4. Την Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2013 τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Στυλιανού Γκύζη,
το 40ήμερο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της
ψυχής του αείμνηστου συμπατριώτη μας Δημητρίου Τρυφ. Καραθανάση.
5. Την Κυριακή 24 Μαρτίου 2013 τελέστηκε στον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής στα Καλύβια, το ετήσιο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως
της ψυχής του αείμνηστου συμπατριώτη μας
Ιωάννου Ρήγα Χαρμπίλα.
6. Την Κυριακή 31 Μαρτίου 2013 τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Λάγγουρα
στην Πάτρα το ετήσιο μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του αείμνηστου συμπατριώτη μας Βλασίου Αθ. Δημητρακόπουλου.
Ο Θεός να τους αναπαύσει!
ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ
Λόγος ευχαριστήριος εις τον αοίδιμον π. Λεωνίδα Βουρλή
Σεβασμιώτατε Επίσκοπε Θερμοπυλών κ. Ιωάννη,
Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Ελαίας κ. Θεοδώρητε,
Πανοσιολογιώτατε, Αιδεσιμολογιώτατοι αδελφοί
Συμπρεσβύτεροι,
Συναχθήκαμε σήμερον για να προπέμψουμε
στα ουράνια σκηνώματα με τις άγιες προσευχές
σας, τον μακαριστόν αδελφόν και συλλειτουργόν μακαριστόν κυρόν Λεωνίδα Βουρλή, τον άξιο
εφημέριο και Πατέρα του Λογικού Ποιμνίου της
Ενορίας μας, του Αγίου Αντωνίου Χαλανδρίου
Βριλησσίων.
Ο μακαριστός Λειτουργός του Υψίστου, κυρός
Λεωνίδας Βουρλής γεννήθηκε στα Φίλια Καλαβρύτων. Διάκονος χειροτονήθηκε στις 11/12/1958
υπό του Μητροπολίτου Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρού Γεωργίου, και Πρεσβύτερος στις
22/2/1959 υπό του ιδίου. Ως Πρεσβύτερος
υπηρέτησε από 1/3/1959 έως 31/3/1966 στόν
Ι. Ναόν Καλυβίων Φιλίων Καλαβρύτων. Από
31/3/1966 έως 11/6/1969 στον Ι. Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Συκαμίνου ( Μ. Μεσογαίας). Από
11/6/1969 έως 19/4/1984 στον Ι.Ναό Αγίου
Φανουρίου Καρελλά Αττικής ( Ι. Μ Αττικής και
Μεγαρίδος). Από 19/4/1984 έως 31/5/2001
στον καθ ημάς Ιερό Ναό του Αγίου Αντωνίου Χαλανδρίου Βριλησσίων στον οποίο χρημάτισε Πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, Πρόεδρος
του Ενοριακού Φιλόπτωχου Ταμείου. Ουδεμία δε
ποινή επιβλήθηκε σ’ αυτόν. Χειροθετήθηκε δε και
με το Οφφίκιο του Πρωτοπρεσβυτέρου.
Η Ιερωσύνη δεν είναι αξίωμα και εξουσία με
την κοσμική σημασία, αλλά με την πνευματική.
Σκοπός της είναι η διακονία του λαού. Ο κληρικός είναι ο πνευματικός πατέρας και καθοδηγητής
των πνευματικών του παιδιών. Στην συνείδηση
του Εκκλησιαστικού πληρώματος επικράτησε η
προσφώνηση παππάς δηλ. Πατέρας, για να τονίσει την στενή σύνδεση ανάμεσά τους.
Το έργο του Ιερέα είναι φωτιστικό και οδηγητικό. Να οδηγεί δηλαδή στην αλήθεια και στη
χάρη του Χριστού, μεταδίδοντας το μήνυμα της
σωτηρίας του δια του έργου της Θείας Οικονομίας. «Αυτό μας διδάσκει η ευχή από τον Επίσκοπο στην χειροτονία εις Πρεσβύτερον: ίνα γένηται
άξιος παρεστάναι αμέμπτως τω θυσιαστηρίω σου,
κηρρύσσειν το ευαγγέλιον της Βασιλείας σου, ιερουργείν τον λόγον της αληθείας σου, προσφέρειν
σοι δώρα και θυσίας πνευματικάς, ανακαινίζειν τον
ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ
λαόν σου, δια της του λουτρού παλιγγενεσίας».
Οι Ιερείς δανείζουν το σώμα και τα χέρια τους στο
Χριστό, τον καθιστούν ορατό στο πλήρωμα των
ευσεβούντων.
Ο μακαριστός π. Λεωνίδας κατέστη άξιος
ποιμένας και γεωργός, μη φειδόμενος κόπους και
πόνους για το εμπιστευθέν ποίμνιον «άχρι ίνα
μορφώση Χριστόν εν αυτώ», στο μικρό μεν ποίμνιο, το οποίο «υπερμέγα γέγονε εκ πληθυσμού
συρροής». Χειραγώγησε τις λογικές ψυχές σύμφωνα με τα λεγόμενα του εν Αγίοις Πατρός ημών
Νεκταρίου επισκόπου Πενταπόλεως, «Άγγελοι
τοις ανθρώποις συνάπτονται προς υμνωδίαν και
άνθρωποι μετ αγγέλων τον Θεόν δοξάζουσι». Είχε
προ οφθαλμών του τις προτροπές του Αποστόλου
Παύλου, στην ποιμαντορική του επιστολή, προς
τον μαθητή του Τιμόθεο επίσκοπο Εφέσσου, «μη
αμέλει του εν σοι χαρίσματος» Α΄ Τιμ. δ΄ 14 .
Ο αγώνας του επικεντρωνόταν στο να διαφυλάξει
το χάρισμα της Ιερωσύνης και να αξιοποιήσει την
χάρη του Αγίου Πνεύματος που έλαβε «δια της
επιθέσεως των χειρών του Πρεσβυτερίου», ώστε
να μην αποδειχθεί «κενή η χάρις του Θεού», την
οποία δέχθηκε, φυλάσσοντας «την παρακαταθήκη». Τύπος γινόμενος των πιστών «εν λόγω, εν
αναστροφή, εν αγάπη, εν πνεύματι, εν πίστει, εν
αγνεία». Α΄ Τιμ. δ΄12
Αγωνίσθηκε, αντιμετώπισε τα προβλήματα τα
οποία εμφανίζονταν βαθμηδόν και καθυστερούσαν την ανέγερση του νέου Ιερού ναού του Αγίου
Αντωνίου. Ταπεινός και μειλίχιος, υπομονετικός
άφησε το δικό του στίγμα σε καιρούς δυσχειμέριους, και ενώ έβλεπε τον νοητόν λύκον να επιτίθεται στα «ίδια πρόβατα», δεν τα εγκατέλειψε αλλά,
«έμπροσθεν αυτών πορεύεται, και τα πρόβατα
αυτώ ακολουθεί» Ιω. ι΄ 4. Δια τα λογικά πρόβατα
«αεί εις θάνατον παραδίδονταν δια Ιησούν Χριστόν, «δια να φανερωθή εν τη θνητή σαρκί αυτού,
η ζωή του Χριστού».
Ο μακαριστός αδελφός και συλλειτουργός π.
Λεωνίδας, απαράμμιλος λειτουργός, παρέδιδε τον
εαυτόν του στην διακονία του Αγίου Θυσιαστηρίου, σεβάσμιος και ιεροπρεπής. Είχαμε την ευλογία του εν Τριάδι Θεού, Πατρός τε και Υιού
και Πνεύματος Αγίου, να τον έχουμε πνευματικό
πατέρα στην Ενορία μας. Η Υπηρεσία του λαού
του Θεού είναι θεραπευτική, το κοινωνικό έργο
ακολουθεί. Ο Ιερέας δεν πρέπει απλά να τελεί τα
μυστήρια αλλά και να αγιάζεται από αυτά, ώστε
57
αγιαζόμενος να αγιάζει με την ύπαρξη του, τους
ανθρώπους.
Πατέρα Λεωνίδα πεφιλημμένε αδελφέ και
συλλειτουργέ, εκοιμήθης εν Κυρίω στις 23 Δεκεμβρίου 2012 Κυριακή προ της Χριστού Γεννήσεως.
Ανεχώρησες για την «μένουσαν πατρίδα» την αληθινή, την άνω Ιερουσαλήμ, για να προφθάσεις να
εορτάσεις εκεί την Γέννηση του Θεανθρώπου, να
ακούσεις των Αγγέλων ψαλλόντων «δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί της ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία», και να προσκυνήσεις «Πατέρα τον γεννήσαντα, Υιόν τον γεννηθέντα, και το συνεκλάμπον
Άγιον Πνεύμα», αυτόν που εξ όλης ψυχής, καρδίας και διανοίας υπηρέτησες.
Ευχόμεθα με τις ευχές των Αγίων Αρχιερέων,
του Τιμίου Πρεσβυτερίου και του πιστού λαού του
Θεού, «Χριστός σε αναπαύσει εν χώρα ζώντων, και
πύλας Παραδείσου ανοίξει σοι και βασιλείας δείξοι
πολίτην, και άφεσιν σοι δώη, ων ήμαρτες εν βίω φιλόχριστε» Μακαρισμοί εξοδίου ακολουθίας. Τώρα
θα ιερουργείτε στο υπερουράνιο Θυσιαστήριο μαζί
με τον Μέγα Αρχιερέα Χριστό και τις Αγγελικές Δυνάμεις τα Εξαπτέρυγα Χερουβείμ και τα πολυόμματα Σεραφείμ. Θυσιαστήριο « εφ ο λαξευτήριον ουκ
ανέβηκε, ουδέ χείρ, ουδέ ηκούσθη σίδηρος, αλλά
όλον του νού το έργον, και δια θεωρίας η ανάβα-
σις». Σ’ αυτό θα θυσιάζεται «θυσίας, αναφορά και
ολοκαυτώματα, κρείττονα των νυν προσαγομένων»,
υπέρ της Αγίας Εκκλησίας της από περάτων έως περάτων της οικουμένης, των πνευματικών τέκνων,
των ενοριτών του Αγίου Αντωνίου Χαλανδρίου
Βριλησσίων και όσων υπηρετήσατε, των αδελφών
και συλλειτουργών υμών.
Σεβασμιώτατε, Θεοφιλέστατε, Αδελφοί Συμπρεσβύτεροι, εμείς οι περιλειπόμενοι, ας ασπασθούμε με χαρά μεν, τον μεταστάντα, διότι «μακαρία η οδός η πορεύει σήμερον», με λύπη δε, την
κατά άνθρωπον δια τον προσωρινό αποχωρισμό.
Προσευχόμεθα εκ μέσης καρδίας ο Κύριος μας
«τον δούλον του Λεωνίδα ιερέα, αδελφόν και συλλειτουργόν γενόμενον, ώσπερ επί της γης εν τη Εκκλησία σου λειτουργόν αυτόν κατέστησεν, ούτω
και εν τω ουρανίω σου θυσιαστηρίω ανάδειξον».
Τον αγώνα τον καλόν αγωνισθήκατε, τον δρόμον
τετελέκατε, την πίστην τερήκατε, λοιπόν απόκειται, ο της δικαιοσύνης στέφανος, ον αποδώσει ο
Κύριος. Πρεσβείας της τεκούσης σε, Χριστέ και
των μαρτύρων σου, Αποστόλων, Προφητών, Ιεραρχών, Οσίων και Δικαίων, και πάντων των Αγίων τον κοιμηθέντα δούλον σου ανάπαυσον. Λεωνίδου Πρωθιερέως Αδελφού και συλλειτουργού
ημών γενομένου, Αιωνία η μνήμη. Αμήν
ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ
Πέθανε την Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2013 στη
Λευκωσία της Κύπρου, όπου διέμενε τελευταίως
και κηδεύτηκε την Παρασκευή 1η Φεβρουαρίου,
ο Ηλίας Αριστοδήμου, σύζυγος της συμπατριώτισσάς μας Χρυσούλας Κων. ΔημητρακοπούλουΑριστοδήμου.
Το 40ήμερο μνημόσυνό του τελέστηκε το
Σάββατο 2 Μαρτίου 2013 στον Ιερό Ναό Αγίου
Ανδρέου Λαμπρινής.
Πέθανε τη Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου στη Μεταμόρφωση Αττικής όπου διέμενε, και κηδεύτηκε
την επομένη, Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013 στο νεκροταφείο Μεταμόρφωσης, ο συμπατριώτης μας
Θεόδωρος Κων. Θεοδωρακόπουλος.
Το 40ήμερο μνημόσυνό του τελέστηκε την
Κυριακή 10 Μαρτίου 2013.
Στη μνήμη του ο αδελφός του Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος προσέφερε το ποσό των 400 €
(100 € υπέρ Αδελφότητας, 100 € υπέρ Ι.Ν. Αγίου Βλασίου Φιλίων, 100 € υπέρ Ι. Μ. Αγίου Αθα-
58
νασίου Φιλίων και 100 € υπέρ Ι.Ν. Ζωοδόχου
Πηγής Καλυβίων Φιλίων).
Πέθανε την Τρίτη 5 Φεβρουαρίου 2013 στην
Πάτρα, όπου διέμενε και κηδεύτηκε την επομένη
Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου 2013 στην Εκκλησία
του Χωριού μας, η συμπατριώτισσά μας Σουσάνα
Δουφεξή.
Το 40ήμερο μνημόσυνό της τελέστηκε την
Κυριακή 10 Μαρτίου 2013 στην Εκκλησία του
Χωριού μας.
Πέθανε την Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου
2013 στο Νοσοκομείο του Ρίου όπου νοσηλευόταν και κηδεύτηκε την επομένη στην Κλειτορία
όπου διέμενε η συμπατριώτισσά μας Χριστούλα
Δημ. Κωστοπούλου-Δημόγιαννη.
Το 40ήμερο μνημόσυνό της τελέστηκε το
Σάββατο 23 Μαρτίου 2013 στον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Κλειτορίας.
Ο Θεός να τους αναπαύσει
και να παρηγορήσει τους οικείους τους!
ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ
Από την εφημερίδα η Φωνή των Καλαβρύτων, αρ. φύλλου 790 - Φεβρουάριος 2013.
Πρόκειται για τη συμπατριώτισσά μας Ντίνα Αθανασίου Σταθούλια, από τα Φιλέικα Καλύβια.
ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ
59
Σελίδες των ξενιτεμένων μας
ΤΟΡΟΝΤΟ 26-3-2013
Αγαπητέ Πρόεδρε, φίλε Γιώργο
και άπαντες αγαπητοί σύμβουλοι,
γεια σας από Καναδά.
Είμαι ο Θεόδωρος (Θόικος) Κωστόπουλος. Κατ’ εντολή του κουνιάδου μου Βλασίου
Β. Οικονόμου, ένεκα ελλείψεως χρόνου αυτού,
με χρήματα δικά του σας στέλνω μία επιταγή
200 δολαρίων για την συνδρομή του στο πε-
ριοδικό – Βλάσιος Β. Οικονόμου CANADA,
με τους χαιρετισμούς του και ευχαριστίες του
για το σπουδαίο έργο σας.
Χαιρετισμούς και από μένα σε όλους σας
και στη μάνα σου Αικατερίνη. Καλό ΠΑΣΧΑ
σε όλους σας και όλους τους πατριώτες Φιλιώτες απανταχού Γης.
Με αγάπη και
πατριωτικούς χαιρετισμούς.
Θόικος.
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Μακαριστή Αγαπητή μου Αδελφή
ΧΡΙΣΤΟΥΛΑ ΔΗΜΟΓΙΑΝΝΗ-ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ.
Λυπούμεθα διότι έφυγες νωρίς από κοντά μας για το μακρινό σου ταξίδι. Αλλά ο ΘΕΟΣ σε
πήρε από τα βάσανα της Γης, να σε τοποθετήσει στην Αιώνια ζωή των Ουρανών που η ζωή δεν
έχει βάσανα, στενοχώριες κλπ., παρά ηρεμία και γαλήνη. Σιγά σιγά όλοι μας θα έρθουμε εκεί που
είσαι και πάλι θα σμίξουμε να τα λέμε. Δεν ξέρω αν στους Ουρανούς υπάρχουν κράτη, Ελλάδα,
Αυστραλία, Καναδάς κλπ. Αλλά και εάν υπάρχουν, θα ερχόμαστε ταξίδι, όπως πέρυσι ήρθε η
αδελφή μας Πόπη από Αυστραλία, εγώ από Καναδά και σμίξαμε και είπαμε τα νέα μας και τα
παλιά μας. Σου ανάβω συχνά κεράκι.
Αιωνία σου η ΜΝΗΜΗ.
Ο αδελφός σου Θόικος.
Για να φτάνει το Περιοδικό μας στα χέρια σας και στα χέρια όλων των υπολοίπων συμπατριωτών μας, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό, είναι αναγκαία και η οικονομική σας
ενίσχυση! Μην αμελείτε τη συνδρομή σας για το Περιοδικό, αλλά και για όλες τις υπόλοιπες
δραστηριότητες της Αδελφότητας, που πάντα στοχεύουν στο κοινό καλό!
Ο λογαριασμός μας είναι: ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ: Αριθ. Λογαριασμού: 33627963.
Αδελφότητα Φιλιωτών Καλαβρυτινών «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»
Οι εργασίες στο Μοναστήρι μας συνεχίζονται με αμείωτη ένταση!
Για οποιαδήποτε προσφορά, ο νέος ενιαίος λογαριασμός για την Ι.Μ. ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ είναι:
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: Αρ. Λογ. 5037-037048-401
Για τις προσφορές από παραλήπτες του εξωτερικού το swift code του λογαριασμού είναι:
Αρ. Λογ. 33627963. ΙΒΑΝ: GR87 0120 0160 0000 0003 3627 963. BIC: EMPOGRAA
60
ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΩΝ ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΩΝ ΜΑΣ
Σκόρπιες σκέψεις - στοχασμοί
που αποστάζει η ζωή
«αὐτῶν γάρ σφετέρησιν ἀτασθαλίησιν ὄλοντο!»
Προοίμιον Στ. «7» ραψ Α΄ Ομήρου Οδύσσεια
Κων/νου Θεμ. Γιαννακόπουλου
Συνέχεια από το προηγούμενο τεύχος.
Τό σημαντικότερο γεγονός του δεύτερου
μισού του περασμένου αιώνα, που επηρέασε αποφασιστικά τις τύχες της χώρας μας
σε διεθνές επίπεδο, μετά την ένταξή μας στο
ΝΑΤΟ, είναι η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή
Ένωση.
Από τα τέλη της 10ετίας του ’50 ακόμη
είχαν αρχίσει οι συνομιλίες για να γίνουμε συνδεδεμένο μέλος αρχικά και κατόπιν να ενταχθούμε ως ισότιμο μέλος. Οι διαπραγματεύσεις ήσαν μακροχρόνιες, σκληρές και επίπονες,
αφού τα συμφέροντα των προς ένταξη χωρών
ήσαν αλληλοσυγκρουόμενα και όταν είχαμε
άξιους εκρποσώπους στις συνομιλίες, αφοσιωμένους στο πατριωτικό τους καθήκον και
γνώριζαν τα προς διαπραγμάτευση θέματα,
είχαμε πολύ καλά αποτελέσματα. Αυτό όμως
δεν συνέβαινε πάντοτε· για πολλούς και ποικίλους λόγους, τα αποτελέσματα των συνομιλιών δεν προστάτευαν, όσο θά’πρεπε, τα εθνικά
μας συμφέροντα.
Η επιβολή του Δικτατορικού Καθεστώτος
το 1967 ήταν η αιτία να διακοπούν οι διαπραγματεύσεις ένταξής μας στην Ευρωπαϊκή
Ένωση και σε κάποια στιγμή, κατά τη διάρκειά τους, να μας αποβάλουν από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Και βέβαια ήταν επόμενο
οι λαοί της Ευρώπης με τα δημοκρατικά καθεστώτα να μη δέχονται για συνομιλητή τους
ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, όμως εκείνοι
που πρώτοι κινήθηκαν εναντίον μας και πρωτοστατούσαν για να παρθούν αυτές οι αποφάσεις ήσαν, δυστυχώς, Έλληνες πολιτικοί
και άλλες προσωπικότητες, φυγάδες στην Ευρώπη, οι οποίοι προκειμένου να γκρεμίσουν
το στρατιωτικό καθεστώς, δεν μετρούσαν το
κακό που έκαναν στην Πατρίδα, το προσωπικό τους συμφέρον ήταν πάνω από το κοινό
συμφέρον, πάνω από το συμφέρον της Πατρίδας.
Η Κυπριακή Τραγωδία του 1974, όπως
ισχυρίζονται οι καλά γνωρίζοντες τα διπλωματικά μας παρασκήνια, είναι επίσης έργον των
ιδίων εξόχων συμπατριωτών μας, γι’ αυτό και
κρατούν ερμητικά κλειστό το «Φάκελο της
Κύπρου».
Η τραγωδία της Κύπρου έφερε, για την
κάστα των πολιτικών, το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Το δικτατορικό καθεστώς έπεσε και
ήρθε η εεπιλεγόμενη μεταπολίτευση, η οποία
δε χρειάστηκε παρά μόνο 35 χρόνια 19742009 για να μας φέρει εδώ που μας έφερε,
στην φτώχεια και την πλήρη εξαθλίωση του
λαού, αλλά και την ανάδειξη της τάξης των
νεόπλουτων.
Οι παλαιοκομματικοί που κυβέρνησαν τη
χώρα με την ψήφο του Ελληνικού λαού, από
το 1974 έως το 1981, πέτυχαν να εντάξουν
τη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπηρετώντας ταυτόχρονα και πρωτίστως τα ατομικά
τους συμφέροντα και μπορεί στο πηδάλιο της
χώρας να ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής,
όμως υπήρξαν και μη πολιτικά πρόσωπα, που
εκείνος επέλεξε και που καθημερινά έδιναν τη
μάχη για την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή
Ένωση και αφού όλα κρίνονται με το τελικό
ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ
61
αποτέλεσμα και το τελικό αποτέλεσμα ήταν
το επιδιωκόμενο, οφείλουμε να τους αναγνωρίσουμε ότι έκαναν καλά τη δουλειά τους.
Με την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκείνη πήρε Άριστα 10! Δεν το λέω εγώ,
το είπαν εκείνοι που πανηγύριζαν στο Ζάππειο την ένταξή μας κατά την υπογραφή των
συμφωνιών ένταξης και μπορεί η Ευρωπαϊκή
Ένωση να πήρε άριστα κι εμείς να γίναμε το
10ο μέλος της, εμείς όμως τι πήραμε; Αναλογιστήκαμε ποτέ τι κερδίσαμε, τι είχαμε και τι
χάσαμε; Κερδίσαμε μια ψεύτικη ευημερία, με
τα αλλεπάλληλα χρηματικά ποσά που παίρναμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την ώρα που
τα χάναμε όλα και μας τά ’παιρναν εκείνοι που
δεν τους ανήκαν, υποτίθεται οι εταίροι μας, οι
φίλοι μας!
Δεν είμαι οικονομολόγος και δεν έχω την
εντύπωση πως γνωρίζω τα πράγματα στο πλάτος και το βάθος που τα γνωρίζουν οι ειδικοί.
Θέλω να πιστεύω πως είμαι ένας σκεπτόμενος
άνθρωπος που ακούει ειδήσεις και διαβάζει
και καμιά εφημερίδα, όσο του το επιτρέπουν
οι βιωτικές μέριμνες. Με αυτά ως δεδομένα,
θα προσπαθήσω να υποστηρίξω το περιεχόμενο του τίτλου που δανείστηκα από το Προοίμιον της Οδύσσειας του Ομήρου.
Την γενιά των Παλαιοκομματικών της
Νέας Δημοκρατίας και της Ενώσεως Κέντρου
στην Κυβέρνηση και την Αξιωματική Αντιπολίτευση, διαδέχεται η επιλεγόμενη γενιά του
Πολυτεχνείου, ο ολετήρας του Ελληνικού
Κράτους και του λαού, με την ψήφο του λαού
βέβαια, αρχικά ως Αξιωματική Αντιπολίτευση,
αφού εξαφανίστηκε η Ένωση Κέντρου και κατόπιν ως Κυβέρνηση με τη Νέα Δημοκρατία
στο ρόλο της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης,
πάντα με την ψήφο του λαού.
Ήδη ήμαστε πλήρες μέλος της ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα) από τα τέλη
της 10ετίας του ’70 και ας προσπαθήσουμε
να ιδούμε τι είχαμε και τι χάσαμε με την ένταξή μας σ’ αυτήν.
Πρώτο και κύριο, πριν την ένταξή μας
ήμασταν κυρίαρχο Κράτος που μπορούσαμε
να ρυθμίζουμε εμείς τόσο το εξαγωγικό και
κυρίως το εισαγωγικό μας εμπόριο και κατά
συνέπεια και την όποια παραγωγή μας. Με
την ένταξή μας στην ΕΟΚ δεν μπορούσαμε
62
πλέον να ελέγξουμε ούτε τις εισαγωγές, αφού
καταργήθηκαν οι δασμοί, και το χειρότερο οι
εξαγωγές μας δυσκολεύτηκαν αφάνταστα από
τον ανταγωνισμό τρίτων χωρών, τα προϊόντα
των οποίων έμπαιναν στην ΕΟΚ με πολύ χαμηλότερες τιμές. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τα
προϊόντα μας να σαπίζουν στα χωράφια και τα
περιβόλια και για να μη ξεσηκωθούμε τότε που
έπρεπε, οι φίλοι μας οι Ευρωπαίοι, οι εταίροι
μας, μας έδιναν τις επιδοτήσεις και οι γεωργοί
μας, οι κτηνοτρόφοι μας και κοντά σ’ αυτούς
κάθε ένας που μπορούσε, έπαιρνε επιδότηση
και έμενε με την εντύπωση ότι κορόιδευε τους
κουτόφραγκους και ζούσε ζωή χαρισάμενη!
Για να απαλλαγούν μια και καλή οι εταίροι μας από εμάς, που περιμέναμε κάθε χρόνο
τις επιδοτήσεις, σκέφτηκαν να μας τα δώσουν
μαζεμένα, μία και καλή, και μας έβαλαν να ξεριζώσουμε τις ελιές, να κάψουμε τα αμπέλια
και τις σταφίδες και να καταστρέψουμε μόνοι
μας ό,τι έκανε τη διαφορά μας από τις άλλες
χώρες της Ευρώπης και γι’ αυτή μας την ευήθεια, γι’ αυτή μας την αφροσύνη, μας αποζημίωνε με σεβαστά ποσά η Ε.Ο.Κ.!
Ε.Ο.Κ.
Θύμα αυτής της πολιτικής έπεσε και το
πατρικό μας αμπελάκι, ένα στρέμμα στους
Αγίους Θεοδώρους με εκλεκτά επιτραπέζια
σταφύλια, αλπούδες κατά κύριο λόγο, μοσκούδια, μαυρούδια, κανέλλες, έναντι του
ποσού των 80.000 δραχμών! Μετά από κάποια χρόνια πουλήθηκε και ο αμπελότοπος κι
έτσι κοντά στα σταφύλια στερηθήκαμε και τα
ωραία κεχράπιδα, τα βασιλάπιδα κ.ά.
Και νάταν μόνον αυτά τα καλούδια των
εταίρων μας! Η χώρα μας ήταν αυτάρκης σε
σιτηρά και έκανε και εξαγωγή σε σκληρό σιτάρι από το οποίο βγαίνει το σιμιγδάλι που γίνονται τα μακαρόνια. Ήταν αυτάρκης σε κρέας,
με δεδομένη τη μικρότερη κατανάλωση, και
εκάλυπτε σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες της σε
γαλακτοκομικά προϊόντα και μάλιστα εξάγοντας σημαντικές ποσότητες ελληνικής φέτας
(τυρί) που αποτελεί διεθνώς κατοχυρωμένο
ελληνικό προϊόν.
Είχαμε τρία εργοστάσια ζάχαρης που κάλυπταν τις ανάγκες της χώρας μας και κάναμε και
εξαγωγή. Σήμερα έμεινε ένα εργοστάσιο και
εκείνο υπολειτουργεί, γιατί είναι κουραστική η
καλλιέργεια των ζαχαρότευτλων!
ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ
Τα ρύζια μας, τα βαμβάκια μας, τα καπνά
μας! Όλα τα κατ’ εξοχήν ελληνικά προϊόντα
είχαν την ίδια και χειρότερη τύχη και ο αγροτικός πληθυσμός της Ελλάδος που κάποτε
ήταν το 27%, μειώθηκε δραματικά και σήμερα έχει πέσει περίπου στο μισό και οι εταίροι
μας θέλουν να μειωθεί ακόμη περισσότερο, να
μην παράγουμε απολύτως τίποτα και να είμαστε 100% εξαρτημένοι απ’ αυτούς!
Για να τα πετύχουν όλα αυτά τα κατορθώματα σε βάρος μας, τους βοηθήσαμε εμείς,
ναι εμείς που προτιμήσαμε να παίρνουμε τις
επιδοτήσεις χωρίς να παράγουμε, που απεμπολήσαμε την ευλογία του μόχθου που είναι τα
προϊόντα από την καλλιέργεια της ευλογημένης ελληνικής γης και όχι μόνον!
Όταν στην Ε.Ο.Κ. στα διάφορα συμβούλια
καθορίζονταν οι ποσοστόσεις για κάθε χώρα
παραγωγής αγροτοκτηνοτροφικών προϊόντων,
οι εκπρόσωποι της χώρας μας προτιμούσαν
το τάβλι στο παρακείμενο καφενείο και την
απόλαυση κάθε είδους ευρωπαϊκού καφέ,
αφήνοντας στις άλλες χώρες να αλωνίζουν και
ήμασταν και ευχαριστημένοι, ευτυχείς, αφού
με τις πάσης φύσεως επιδοτήσεις γίναμε, από
γεωργοί και κτηνοτρόφοι, εισοδηματίες με
Kayen στο Κολωνάκι και τις άλλες ονομαστές
πλατείες ανά την Ελλάδα!
Όλι Ρεν, Όλι Ρεν, δεν θα μας πάρεις τα
Kayen, τραγουδούσαν σε κάποιο ολονύχτιο
ξεφάντωμα, κάπου σε κοσμοπολίτικο κέντρο οι
«εν κραιπάλη» διασκεδάζοντες νέοι των «καλών, υποτίθεται, νεόπλουτων οικογενειών», με
το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης.
Όχι μόνον τα Kayen, αλλά και τα εσώρουχα κινδυνεύουμε να χάσουμε και να μείνουμε
εντελώς γυμνοί, ως άλλοι Πρωτόπλαστοι,
στην ευλογημένη χώρα του πλανήτη που λέγεται Ελλάδα!
Ειπώθηκε και αυτό! «Η Ελλάδα είναι στο
καλύτερο οικόπεδο του πλανήτη» και αποπαγκοσμιοποίηση, από τη
καλύφθηκε με την παγκοσμιοποίηση
στιγμή που όλος ο πλανήτης Γη, έγινε μια γειτονιά και αντί να εκμεταλλευτούμε τα φυσικά
μας πλεονεκτήματα, το θαυμάσιο κλίμα της
Πατρίδας μας με τις τέσσερις εποχές, τα δαντελωτά της ακρογυάλια και τις ολοκάθαρες
θάλασσές της, τα γραφικά νησιά της και την
ανεπανάληπτη ομορφιά όλης της χώρας με το
συγκεκριμένο ανάγλυφο που διαθέτει: Τα βουνά και τις πεδιάδες, τα ποτάμια και τις λίμνες,
τον ήλιο και το φως, το νερό και τον αέρα και
Ευρώπης, εισάνα γίνουμε το Περιβόλι της Ευρώπης
γουμε πατάτες από την Ολλανδία! Αντί να
γίνουμε ο μοναδικός τόπος αναψυχής και το
όνειρο κάθε ανθρώπου να περάσει τις διακοπές
του στην Ελλάδα, φροντίζουμε να εκδίδονται
ταξιδιωτικές οδηγίες προς αποφυγήν της χώρας μας ως τόπου προορισμού! Αντί να έχουμε
καταστήσει τη χώρα μας «του Κόσμου παίδευση» μιμούμενοι τον μεγάλο Περικλή που
είχε καταστήσει την Αθήνα «Ελλάδος παίδευση», οι φιλομαθείς και φιλοπρόοδοι νέοι μας
ση»
είναι υποχρεωμένοι να τρέχουν ανά τον κόσμο
στα ξένα πανεπιστήμια για διεθνή καταξίωση!
Δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην περίπτωση
του, διεθνούς φήμης, καταξιωμένου αστροφυσικού Νανόπουλου, που το Καθηγητικό κατεστημένο της χώρας μας, δεν τον έκρινε άξιο να
τον εντάξει στις τάξεις του, με την αναγόρευσή
του ως Καθηγητού, στην αντίστοιχη έδρα! Η
αναξιοκρατία σε όλο της το μεγαλείο!
Και ενώ εισρέουν στη χώρα μας τα ευρωπαϊκά χρήματα, τα οποία δεν είναι μόνο
ευρωπαϊκά αλλά και δικά μας, θα μου δοθεί
ελπίζω η ευκαιρία να αναφερθώ και σ’ αυτό,
και έχουμε την εντύπωση πως η ζωή μας άλλαξε, γίναμε πλούσιοι, την ίδια στιγμή οι εταίροι μας φροντίζουν να μας πάρουν όχι μόνον
αυτά, αλλά κι εκείνα που είχαμε κερδίσει με
το μόχθο μας, καλλιεργώντας την ευλογημένη γη των πατέρων μας! Πώς; Με τα πάσης
φύσεως βιομηχανικά προϊόντα που κατακλύζουν τη χώρα μας! Με τα ακριβά αυτοκίνητα,
τα τρακτέρ και τα πάσης φύσεως μηχανήματα
και εργαλεία που εισάγουμε, προκειμένου να
εκσυγχρονιστούμε, τρομάρα μας!
Οι μηχανές όμως κάνουν τη δουλειά
που έκαναν ταυτόχρονα 10άδες ακόμη και
100άδες, εργαζόμενοι στον ίδιο χρόνο! Αποτέλεσμα; όλοι αυτοί να μείνουν χωρίς δουλειά! Έτσι άρχισε να γεννιέται η ανεργία στη
χώρα μας που σήμερα πλησιάζει το 30% του
ενεργού πληθυσμού. Αντιθέτως οι εταίροι μας
με τις εξαγωγές των βιομηχανικών τους προϊόντων εξασφάλιζαν περισσότερες θέσεις εργασίας και ευημερία για τους λαούς τους! Τα
δικά μας προϊόντα, όσα συνεχίσαμε να παρά-
ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ
63
γουμε, έπαψαν να είναι ανταγωνιστικά αφού
τρίτες χώρες πρόσφεραν τα προϊόντα τους σε
πολύ χαμηλότερες τιμές, λόγω χαμηλότερου
κόστους παραγωγής. Αποτέλεσμα; Το άνοιγμα του ισοζυγίου εισαγωγικού και εξαγωγικού
εμπορίου διαρκώς να διευρύνεται σε βάρος
της χώρας μας και να αναγκαστούμε να καταφύγουμε σε δανεισμό και σαν να μην έφτανε
αυτό ήρθε και η πλήρης αποβιομηχάνιση της
χώρας μας με την άφρονα πολιτική των κρατούντων, αλλά και τη βλακώδη συμπεριφορά
των εργαζομένων που στοίχιζε πάρα πολύ στις
υγιείς βιομηχανίες της Πατρίδας μας είτε με
τις συχνές και παρατεταμένες απεργίες, είτε με
τις δολιοφθορές που προκαλούσαν στα εργοστάσια παραγωγής και τα παραγόμενα προϊόντα. Έχω συγκεκριμένα παραδείγματα και
μπορώ να στηρίξω τους ισχυρισμούς μου και
τα παραδείγματα αυτά είναι γνωστά στους συνηλικιώτες μου.
Έτσι οι Κλωστοϋφαντουργίες Πειραϊκή Πατραϊκή, το Αιγαίον, τα κασμίρια 3Α και
3Δ, η ΒΙΑΜΑΞ, η ΠΙΡΕΛΛΙ, η ΙΖΟΛΑ, η
ΠΙΤΣΟΣ και τόσες άλλες εταιρείες, ή έκλεισαν τα εργοστάσιά τους ή έφυγαν από τη
χώρα μας ή πέρασαν σε ξένα χέρια και έπαψαν
να παράγουν στη χώρα μας, φέρνοντας τα ίδια
προϊόντα από άλλες χώρες, π.χ. η ΠΙΤΣΟΣ.
Ακόμη χειρότερη ήταν η συμπεριφορά των
κρατούντων. Πού ακούστηκε το ίδιο το Κράτος, η Κυβέρνηση, να χρηματοδοτεί τις βιομηχανίες της χώρας μας να φύγουν σε χώρες
του εξωτερικού, συγκεκριμένα σε χώρες των
Βαλκανίων! Αν θυμάμαι καλά, πριν και μετά
το 2000, η Κυβέρνηση χρηματοδοτούσε βιομηχανίες, προκειμένου να ανοιχτούν εκτός
Ελλάδος και απορούσα πού στόχευε; Εκείνες
βρήκαν φτηνότερα μεροκάματα στις χώρες
των Βαλκανίων και έκλεισαν τα εργοστάσιά
τους στη χώρα μας, αφήνοντας χωρίς δουλειά
εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους συμπατριώτες μας! Και δεν βρέθηκε ένας, είτε από την
συμπολίτευση είτε από την αντιπολίτευση, να
σκεφτεί και να ειπεί: Τι κάνουμε;
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, άνοιξαν
οι πόρτες για να έρθουν από την Ευρώπη τα
μεγάλα οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα
και στον τομέα των τροφίμων! Εξαγόρασαν
αρχικά κάποιες ελληνικές επιχειρήσεις, που δι-
64
έθεταν αλυσίδες μεγάλων καταστημάτων, και
σιγά-σιγά απλώθηκαν παντού σ’ όλη τη χώρα.
Αρχικά εφάρμοσαν φτηνότερα τιμολόγια, για
να προσεταιριστούν τους καταναλωτές και
αφού το πέτυχαν και έκλεισαν τις μικροεπιχειρήσεις που λειτουργούσαν παραδοσιακά
στον τόπο μας, αφήνοντας χιλιάδες ανέργους,
τα τιμολόγια μέρα με τη μέρα ανέβαιναν και
ανεβαίνουν διαρκώς, απομυζώντας κάθε οικονομία που απομένει στο λαό και το χειρότερο, μας σερβίρουν προϊόντα τρίτων χωρών
αμφιβόλου ποιότητας και κυρίως αγνώστου
επικινδυνότητας, αφού πολλά από τα τρόφιμα προέρχονται από μεταλλαγμένα προϊόντα
και ανιχνεύονται μεγάλες ποσότητες απαγορευμένων φυτοφαρμάκων. Και δεν συμβαίνει
μόνον με τα φυτικής προελεύσεως τρόφιμα,
αλλά και με τα ζωϊκής προελεύσεως και τα
ψάρια, αφού και τα ζώα και τα ψάρια τρέφονται με εξίσου επιβαρυμένες τροφές, που η
επιβάρυνση αυτή περνάει στο γάλα των ζώων,
άρα και σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα,
που ιδιαίτερα μας έμαθαν να καταναλώνουμε
τα τελευταία χρόνια, αλλά και στο κρέας που
επίσης μάθαμε να καταναλώνουμε υπερβολικά, εισάγοντάς το από το εξωτερικό, αφού η
δική μας παραγωγή είναι ελάχιστη μπροστά
στις μεγάλες ποσότητες που καταναλώνουμε.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα ψάρια, νωπά
και κατεψυγμένα, που εισάγουμε σε μεγάλες
ποσότητες από το εξωτερικό και προέρχονται
από μεγάλα ιχθυοτροφεία. Πόσες φορές δεν
ακούσαμε από το ραδιόφωνο ή δεν είδαμε
στην τηλεόραση και τις εφημερίδες για μεγάλες ποσότητες ψαριών στις οποίες ανιχνεύθηκαν μεγάλες ποσότητες απαγορευμένων
ουσιών και ενώ μιλούν για την καταστροφή
αυτών των ποσοτήτων, τις περισσότερες φορές περνούν στην κατανάλωση επιβαρύνοντας
την υγεία των λαϊκών στρωμάτων που τα καταναλώνουν. Και αν όλα αυτά τα θεωρείτε
λίγα, να σας ειπούμε ένα ακόμη, όχι βέβαια
το τελευταίο, με απόφαση του Υπουργού των
Οικονομικών, μεσούσης της οικονομικής και
όχι μόνον κρίσεως, οι ξένες εταιρείες έχουν το
δικαίωμα ναα εξάγουν αυθημερόν όλα τα χρήματα που εισπράττουν στο εξωτερικό, διατηρώντας εδώ μικρό κεφάλαιο κίνησης!
Η συνέχεια στο επόμενο τεύχος.
ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ