ΟΚΤ - ΝΟΕ 2013
by newsville
FACES
2 χρόνια
FACES
Γιορτάζουμε με ένα free τεύχος
Μ. ΑΛΕΞΑΚΗΣ, Μ. ΔΟΥΒΑΛΗ, ΤΟ ΣΩΣΕ, Α. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ,
DELIRIUM FRAMBOISE, K. ΚΑΝΕΛΛΗ-SLAGMULDER,
Π. ΓΟΥΡΓΙΩΤΗΣ, ΕΙΡΗΝΗ ΧΑΛΚΙΑ, Φ. ΚΟΤΣΑΡΙΔΗΣ, Λ. ΤΟΜΑΡΑ,
Κ. ΤΟΨΙΔΗΣ, Ν. ΤΣΙΚΝΑΚΟΣ, Γ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ.
Faces Contents
Contents Faces
περιεχόμενα
Αθλητισμοσ
46
Οκτώβριος - Νοέμβριος 2013
46
Καλλιόπη Κανέλλη Slagmulder
Με το βλέμμα στους Ολυμπιακούς
Αγώνες της Βραζιλίας η Ελληνίδα με
τη σιδερένια γροθιά και το ευγενικό
πρόσωπο μας ξεναγεί στον ιδιαίτερο
κόσμο της πυγμαχίας.
Πρόσωπα | Εκθέσεις | Life & Style | Agenda | Θέατρο
10
Μανόλης Αλεξάκης
16
Αντα Σωτηροπούλου
Ο Συντονιστής Εκπαίδευσης
κ. Μανόλης Αλεξάκης μιλάει
στο FACES για την ελληνόφωνη
εκπαίδευση στο Βέλγιο και τη Δυτική
Ευρώπη.
16
Από τα αγαπημένα πρόσωπα
του Ελληνικού Κύκλου, η Άντα
Σωτηροπούλου μας μιλάει για
τις προσπάθειες προώθησης του
ελληνικού πολιτισμού στο κέντρο της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
10
36
60
22
Γνωριμία
Delirium Framboise
Ρυθμός, στοίχος, μουσική μέσα
από την τρελή παρέα των Delirium
Framboise. Οι σελίδες του FACES
γεμίζουν θετική ενέργεια!
46
Το Σώσε!
Το Ελληνικό Θέατρο
Βελγίου μας πρόσφερε
την καλύτερη
παράσταση για τη
θεατρική σαιζόν
του 2013. Πλούσιο
φωτορεπορτάζ και
συνεντεύξεις.
68
60
Πάνος Γουργιώτης
68
Μαρία Δούβαλη
Ο αγαπημένος ερμηνευτής Πάνος
Γουργιώτης σε μία αποκλειστική
συνέντευξη εφ΄όλης της ύλης στις
σελίδες του FACES.
72
Με καρδιά ελληνική, η μεγάλη
δασκάλα των παραδοσιακών χορών
μας μιλάει για τις προσπάθειες της
Tradidance και την αγάπη της για τη
διδασκαλία.
36
04 | faces | 10.13
22
72
Κυριάκος Τοψίδης
Ο Κυριάκος Τοψίδης δίνει το δικό του
στίγμα στα ομογενειακά δρώμενα.
Δείτε την αναλυτική συνέντευξη του
στις σελίδες που ακολουθούν.
10.13 | faces | 05
80
Ειρήνη Χαλκιά - Scarabeus
120
Η εμβληματική φυσιογνωμία της Ειρήνης Χαλκιάς
αποτυπώνεται σε μία πολύ ενδιαφέρουσα
συνέντευξη πάνω στην θεατρική και πολιτιστική
πορεία της ιδίας και του γνωστού χώρου Scarabeus.
80
120
Γιάννης Αμπαζής
Το FACES εισβάλει στον κόσμο του
Γιάννη Αμπαζή και μας αποκαλύπτει
μία πολυτάλαντη προσωπικότητα. Ο
σκηνοθέτης του Σώσε απαντάει στις
ερωτήσεις μας.
Γαστρονομια
Νικόλας Τσικνακός Γιώργος Δημητρίου
128
To FACES παρουσιάζει δύο Έλληνες
Chefs τον Νικόλα Τσικνάκο και τον
Γιώργο Δημητρίου. Το ελληνικό
γαστρονομικό ταλέντο στο κέντρο της
ευρωπαϊκής πρωτεύουσας.
Χρησιμεσ Πληροφορειεσ
Τα σημαντικά τηλέφωνα
και διευθύνσεις ελληνικών
φορέων και οργανώσεων στη
διάθεση των αναγνωστών μας.
140
92
92
122
128
Φίλιππος Κοτσαρίδης
Ο ιδιοκτήτης της εταιρίας Fiscophil και αντιπρόεδρος
του επιχειρηματικού δικτύου Bucephalos απαντάει
στις ερωτήσεις μας. Διαβάστε την ενδιαφέρουσα
συνέντευξη του Φίλιππου Κοτσαρίδη.
102
102
Λίτσα Κάτσα Τομαρά
Η Πρόεδρος του Λυκείου των
Ελληνίδων των Βρυξελλών σε μία
αποκλειστική συνέντευξη πάνω σε
θέματα ελληνικού πολιτισμού.
Agenda
112
Προτάσεις εξόδου
Ελληνικές διοργανώσεις και όχι μόνο,
επιλεγμένες από την συντακτική
ομάδα του FACES.
Προσωπο
116
Καβάφης
Έτος Καβάφη με το FACES να
αποδίδει το δικό του μικρό φόρο
τιμής στη μεγάλη προσωπικότητα
των Ελληνικών Γραμμάτων.
06 | faces | 10.13
10.13 | faces | 07
Editor’s Letter
Το εξάμηνο της Προεδρίας: Mία μικρή
Ολυμπιάδα με ημερομηνία λήξης.
Είναι θετικό. Αρχίζω με αυτή τη διαπίστωση
γιατί από μικρό παιδί το ποτήρι το βλέπω
μισογεμάτο. Ένα εξάμηνο ελληνικής
προβολής με μέτρο, με εικόνες
πολιτισμού με ταυτότητα
ελληνική.
Παράλληλα με τις 150 περίπου
συναντήσεις ευρωπαϊκούπολιτικού περιεχομένου, μία
σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων
θα μας συντροφεύσει στο πρώτο
εξάμηνο του 2014 με την ευκαιρία
της ανάληψης, για πέμπτη φορά,
από την Ελλάδα, της Προεδρίας
του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής
Ένωσης.
Φωτογραφία:
Γιώργος Γαβανάς
Τόσο το υπουργείο Εξωτερικών
όσο και αυτό του Πολιτισμού
επέλεξαν να προβάλλουν στις
Βρυξέλλες κομμάτια ελληνικού
πολιτισμού που συνδέουν τη
σύγχρονη καλλιτεχνική σκέψη
με το γνωστό ένδοξο παρελθόν
μιας όμορφης, στη σκέψη μας,
Ελλάδας. Η γνωστή μας Kamerata με τον
Γιώργο Πέτρου, η έκθεση Ναυτίλος που
θα συνδέσει τα στοιχεία της Θάλασσας,
του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και της
ιστορίας του Αιγαίου, κινηματογραφικές
προβολές νέων και παλαιών Ελλήνων
δημιουργών, μουσικά δρώμενα, η έκθεση
μοντέρνας Τέχνης με τίτλο Contemprary art
in times of crisis και η θεατρική παράσταση
από την ομάδα Blitz με τίτλο Late Night,
θα αποτελέσουν τις αιχμές του δόρατος
στην προσπάθεια αλλαγής της εικόνας
της πατρίδας μας από την καταθλιπτική
πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων.
Έστω για έξι μήνες.
Ποιος μπορεί να είναι ο ρόλος των
ομογενειακών φορέων στη διάρκεια του
γαλανόλευκου εξαμήνου; Καλό ερώτημα
που θα απαντηθεί μάλλον εκ των υστέρων,
κάπου στα τέλη του Ιουνίου. Επί της ουσίας
οι φορείς που οργανώνουν εκδηλώσεις
ελληνικού ενδιαφέροντος θα είναι και πάλι
παρόντες, μάλλον αυτόνομα και χωρίς να
υπάρχει ιδιαίτερη συνεννόηση με την επίσημη
διοργανώτρια αρχή στις Βρυξέλλες, την
Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία και τον
πρέσβη κ. Σωτηρόπουλο που προβλέπω
ότι θα παραμείνει αποστασιοποιημένος
από την επικοινωνία με τους θεσμικούς
ομογενειακούς φορείς μέχρι το τέλος της
Προεδρίας.
Από τη βελγική πλευρά, και εδώ είναι το
ενδιαφέρον, η διεύθυνση του BOZAR,
ως οικοδεσπότης σχεδόν όλων των
εκδηλώσεων που θα γίνουν από την επίσημη
ελληνική πλευρά, κάλεσε σε συνάντηση
την εφημερίδα New Europe, τον Ελληνικό
Κύκλο Σύγχρονων Μελετών καθώς και
το Newsville με σκοπό να ενημερώσει και
να δημιουργήσει ένα κλίμα συνεργασίας
και επικοινωνίας για την επίτευξη της
μεγαλύτερης δυνατής συμμετοχής του κοινού
στις επίσημες εκδηλώσεις. Την ημέρα της
συνάντησης μας με τη διοίκηση του BOZAR
ήταν προσκεκλημένοι και εκπρόσωποι της
ελληνικής διπλωματικής πλευράς, αλλά
δυστυχώς δεν έδωσε κανείς το παρών.
Νιώθω, ήδη, πως η επόμενη μέρα της
ελληνικής Προεδρίας θα θυμίζει λίγο το
συναίσθημα του Σεπτεμβρίου του 2004 όταν
η Ολυμπιακή φλόγα πέρασε από τα ελληνικά
χέρια στην Κινέζικη αντιπροσωπεία. Σίγουρα
θα έχουμε πολλά να θυμόμαστε από την
ελληνική Προεδρία, όμως το αμφίρροπο
στοίχημα θα είναι αν το ελληνικό εξάμηνο θα
μπορέσει να αποτελέσει το καλό παράδειγμα
για την συνέχεια και ενδυνάμωση της
εξωστρέφειας των ελληνικών πολιτιστικών
στοιχείων στο κέντρο της Ευρωπαϊκής
Ένωσης.
Η συντακτική ομάδα του Newsville θα είναι
έντονα παρούσα σε όλες τις εκδηλώσεις
της ελληνικής Προεδρίας με σκοπό
να ενημερώσει, να καταγράψει και να
παρουσιάσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο
την όμορφη αυτή προσπάθεια. Στόχος
μας θα είναι η επικοινωνιακή στήριξη των
εκδηλώσεων και η δυναμική παρουσία
των Ελλήνων του Βελγίου σε αυτές καθώς
και η γνωριμία με τους πρωταγωνιστές
τους. Για το λόγο αυτό εγκαινιάσαμε με τη
σειρά μας μία νέα ενότητα στην ιστοσελίδα
μας, με τίτλο “Ελληνική Προεδρία 2014”,
η οποία θα παραμείνει μέχρι το τέλος του
εξαμήνου ενεργή για την σωστή και έγκαιρη
ενημέρωσης σας.
s
Dimaannis
Y
10.13 | faces | 09
Γνωριμία | Μανολης Αλεξακης
1.13
1.13
Μανολης Αλεξακης | Γνωριμία
Μανόλης Αλεξάκης
Συντονιστής Εκπαίδευσης στο Γραφείο
των Βρυξελλών υπεύθυνος για τη Δυτική Ευρώπη.
Αναζητώντας το στίγμα
της ελληνόφωνης
εκπαίδευσης στο Βέλγιο.
από τον Πέτρο Τζήκα
φωτογραφία: Oleg Degtiarov/ Newsville.be
Έ
χουμε τονίσει πολλές φορές στο παρελθόν
τη σημασία της ελληνόφωνης εκπαίδευσης
στο εξωτερικό. Η μεγάλη δεύτερη Ελλάδα
των περίπου δέκα εκατομμυρίων ομογενών
διαθέτει λιγοστά όπλα στον αγώνα διατήρησης
της ελληνικότητας και των πραγματικών δεσμών με την
μητέρα Ελλάδα. Ανάλογα με τη γεωγραφική απόσταση, την
αριθμητική δύναμη αλλά και τις ξεχωριστές ιδιαιτερότητες
του κάθε μεταναστευτικού κύματος οι Έλληνες ανά τον κόσμο
οργανώθηκαν σε κοινότητες, μικρές ή μεγάλες, έχοντας
σαν προτεραιότητα δύο κυρίως πράγματα: τη διατήρηση
της ορθόδοξης θρησκείας και της ελληνικής παράδοσης.
Οι σχέσεις των ομογενών με την Ελλάδα καθορίζονταν
πάντα και από ένα ακόμα στοιχείο αυτό της βοήθειας που
πρόσφερε η Ελλάδα στους Έλληνες του εξωτερικού. Στο
Βέλγιο ο κεντρικό ρόλος της ελληνόφωνης εκπαίδευσης και
άρα της προσπάθειας για διατήρηση της ελληνικής γλώσσας
στη δεύτερη και τρίτη γενιά είναι στα χέρια του ελληνικού
κράτους με τη συνδρομή αποσπασμένων εκπαιδευτικών
τόσο σε καθημερινά ελληνόφωνα σχολεία όσο και στα
τμήματα μητρικής γλώσσας. Ο ρόλος του Γραφείου
Εκπαίδευσης και του εκάστοτε Συντονιστή εκπαίδευσης
είναι σημαντικός τόσο για την οργάνωση της εκπαιδευτικής
προσπάθειας σε μία χώρα με δεδομένο πολυγλωσσικό
χαρακτήρα όσο και για την αναγνώριση των αναγκών που
δημιουργούνται στο δύσκολο αυτό έργο και την επικοινωνία
τους στην κεντρική διοίκηση στην Ελλάδα. Η συνέντευξη με
τον Συντονιστή εκπαίδευσης κ. Μανόλη Αλεξάκη σκοπό έχει
να μας μεταφέρει το στίγμα της ελληνόφωνης εκπαίδευσης
στο Βέλγιο.
10 | faces | 10.13
10.10 | faces | 11
Γνωριμία | Μανολης Αλεξακης
Πόσα κέντρα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας λειτουργούν
στο Βέλγιο και πόσα συνολικά στη ζώνη ευθύνης σας; Για
τι τύπους κέντρων μιλάμε ακριβώς;
Υπό την ευθύνη της Ελληνικής Πολιτείας λειτουργούν
στο Βέλγιο σήμερα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας στις
Βρυξέλλες (03), στη Λιέγη, στη Μόνς, στο Σαρλερουά, στο
Γκένκ, στην Γάνδη και στο Είσδεν. Πρόκειται για σημαντικές
εστίες εκμάθησης ελληνικής γλώσσας. Ακόμη τα ελληνικά
έχουν ενταχθεί σε έξι σχολεία του Βελγίου καθώς επίσης
διδάσκονται σε πέντε πανεπιστήμια. Στην περιοχή ευθύνης
του Γραφείου Βρυξελλών λειτουργούν για τη σχολική χρονιά
2012-13 πάνω από εβδομήντα Κέντρα Διδασκαλίας και 14
Πανεπιστήμια. Ταυτόχρονα τα ελληνικά διδάσκονται στο
Ευρωπαϊκό σχολείο ΙΙΙ, αλλά και από ιδιωτικά κέντρα που
λειτουργούν στις Βρυξέλλες και αλλού. Επίσης λειτουργεί
εδώ το Ελληνικό Σχολείο (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο) που
ακολουθεί το πρόγραμμα της χώρας μας, και αφορά τα
ελληνόπουλα που σκοπεύουν να σπουδάσουν στην Ελλάδα,
κατά κύριο λόγο. Το Ελληνικό Σχολείο λειτουργεί με πλούσιο
πρόγραμμα και ειδικότητες (ακόμη και το δημοτικό),
προκειμένου να είναι εφάμιλλο των ντόπιων σχολείων.
Επιδιώκουμε να γίνεται σωστή δουλειά και με δεδομένο τον
μικρό αριθμό μαθητών ανά τμήμα, το σχολείο αυτό είναι
ιδιαίτερα ελκυστικό.
Πώς λειτουργεί σήμερα στο Βέλγιο η πιστοποίηση της
ελληνομάθειας; Ποια είναι τα υπέρ και τα κατά της
υπάρχουσας διαδικασίας για τους ενδιαφερόμενους και
για ποιον λόγο τόσα χρόνια το ζήτημα της πιστοποίησης
το χειρίζεται ένα μη ελληνικό ινστιτούτο, το Marie-Happs
και όχι το Γραφείο Εκπαίδευσης;
Η διαδικασία πιστοποίησης προχωρεί και γίνεται όλο και
περισσότερο συνείδηση τόσο στους Έλληνες όσο και στους
φιλέλληνες που μαθαίνουν ελληνικά. Οι συμμετέχοντες
αυξάνονται χρονιά με τη χρονιά. Εμείς συνεργαζόμαστε
με το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και συμμετέχουμε σε
μια διαδικασία συνεχούς βελτίωσης. Μια αδυναμία που
βρίσκεται όμως σε εξέλιξη η αντιμετώπισή της είναι η
ηλεκτρονική υποβολή των υποψηφιοτήτων. Με τρόπο
δηλαδή εύκολο και άνετο για τους συμμετέχοντες. Όσο για
την ανάληψη της ευθύνης στις Βρυξέλλες από το Κέντρο
Marie-Haps, πρόκειται για μια απόφαση που πάρθηκε
εδώ και χρόνια. Πάντως το γεγονός της εκχώρησης του
δικαιώματος διενέργειας των εξετάσεων από ένα κέντρο
με μεγάλη εμπειρία και εμβέλεια, δεν είναι αρνητικό.
Εντάσσει τα ελληνικά σε ένα διεθνές δίκτυο πιστοποίησης.
Ανάλογο δικαίωμα έχει εκχωρηθεί και στη Γάνδη. Εμείς ως
Γραφείο έχουμε πάρει την πρωτοβουλία να προστεθεί και το
Πανεπιστήμιο της Λουβαίν, με το Κέντρο των Γλωσσών της
στη διαδικασία αυτή, σε μια προσπάθεια να γνωστοποιηθεί
η διαδικασία αυτή και στους φοιτητές της ευρύτερης
περιοχής. Το Γραφείο μας έχει πάντα την ευθύνη των
εξετάσεων στο Παρίσι.
Συνολική δύναμη αποσπασμένων εκπαιδευτικών στο
Βέλγιο και ο ρόλος Γραφείου Συντονιστή. Τομείς δράσης.
Τη χρονιά αυτή συνολικά στη δύναμη μας, εντάσσονται
εκατόν πέντε εκπαιδευτικοί. Στο Βέλγιο υπηρετούν 48. Το
Γραφείο Εκπαίδευσης έχει την ευθύνη για την οργάνωση
των μαθημάτων, την επιστημονική και παιδαγωγική
παρακολούθηση της δουλειάς που γίνεται. Από πέρυσι με
μια ομάδα εκπαιδευτικών έχουμε κάνει μια πρωτότυπη
δουλειά που μπορείτε να την βρείτε στο http://gebrussels.
wikispace.com. Δημιουργήσαμε στην ουσία ένα αναλυτικό
12 | faces | 10.13
1.13
1.13
Μανολης Αλεξακης | Γνωριμία
πρόγραμμα διδασκαλίας, ενιαίο που να αντιστοιχεί στα
επίπεδα γλωσσομάθειας. Γιατί τα επίπεδα αυτά δεν
αντιστοιχούν πάντα στη σχολική πορεία και στο επίπεδο
των μαθητών. Εκτός όμως από το αμιγώς εκπαιδευτικό
κομμάτι, θεωρούμε καθήκον μας να προτείνουμε και να
οργανώνουμε, συνδιοργανώνουμε δράσεις πολιτισμού. Γι
αυτό και έχουν προσκληθεί συγγραφείς για να δουλέψουν
με τα παιδιά μας, προτείνουμε παραστάσεις, συμμετείχαμε
σε πρωτοβουλίες όπως ο Μαραθώνιος ανάγνωσης της
Οδύσσειας, όπου συμμετείχαν και εμψύχωσαν τη δράση
πάνω από 250 μαθητές μας. Ακόμη λειτουργούμε στο
επίπεδο της ευαισθητοποίησης των μαθητών μας πάνω σε
κοινωνικά ζητήματα. Για το λόγο αυτό και η συνεργασία
με το Χαμόγελο του Παιδιού για παράδειγμα. Ακόμη
προωθούμε την καινοτομία και έτσι κατατέθηκε πέρυσι
αίτημα για «πατέντα» από το Αμιγές ελληνικό μας σχολείο.
Γενική εικόνα ελληνικών σχολείων στις Βρυξέλλες (Τ.Ε.Γ.
και μητρικής);
Η εικόνα είναι καλή. Αυτό δε σημαίνει πως δεν έχουμε πολλά
που πρέπει να γίνουν. Όμως η διδασκαλία έχει οργανωθεί
σε ικανοποιητικό βαθμό. Οι μαθητές μας επιτυγχάνουν
στις εξετάσεις τους για την πιστοποίηση και αυτή είναι η
μεγαλύτερη απόδειξη της δουλειάς που γίνεται. Έχουμε
τώρα το προσωπικό που απαιτείται και τα τμήματα μας
είναι ολιγομελή, οργανωμένα σε επίπεδα γλωσσομάθειας.
Ακόμη υπάρχει πλέον αρκετό και δυναμικό διδακτικό
υλικό σε ηλεκτρονική μορφή, γεγονός που επιτρέπει στους
εκπαιδευτικούς να ανανεώνουν το ενδιαφέρον των μαθητών
και να κάνουν πιο δημιουργική και συμμετοχική τη μάθηση.
Μια αδυναμία μας βρίσκεται στο γεγονός πως δεν έχουμε
καταφέρει να πείσουμε τους γονείς να παρακολουθούν
οι μαθητές με μεγαλύτερη συχνότητα τα μαθήματα, με
αποτέλεσμα την Τετάρτη το απόγευμα να έχουμε πολύ
μικρό αριθμό μαθητών σε σχέση με το Σάββατο το πρωί.
Ποιος φορέας είναι υπεύθυνος για τα ελληνικά τμήματα
των Ευρωπαϊκών Σχολείων στο Βέλγιο και ποιες οι
διαφορές στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα;
Το ίδιο το ευρωπαϊκό σχολείο. Πρόκειται για έναν αυτόνομο
οργανισμό που με συμφωνίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο
διασφαλίζει την υποστήριξη από τα Κράτη μέλη. Πρόκειται
για ένα σχολείο που συνδυάζει τη γλωσσομάθεια και
επενδύει στην πολυπολιτισμικότητα. Μεγάλες διαφορές
πέρα από αυτό δεν υπάρχουν στο επίπεδο των αναλυτικών
προγραμμάτων. Τα σχολεία αυτά δημιουργήθηκαν για
να καλύψουν κυρίως τις ανάγκες των ανθρώπων που
εργάζονται στα Όργανα. Πέρα όμως από αυτά υπάρχουν
εδώ αρκετά εξαιρετικά δημόσια σχολεία.
“Οι Έλληνες
της διασποράς
κάθε φορά που
η μητροπολιτική πατρίδα
χρειάστηκε βοήθεια
ήταν πάντα παρόντες
και έτοιμοι
να προσφέρουν
ότι μπορούν αρκεί
να φανούν χρήσιμοι”.
Ελληνόφωνη εκπαίδευση στην επαρχία του Βελγίου.
Αλλαγές από το 2011 μέχρι σήμερα. Ποιες είναι οι ανάγκες
του Ελληνισμού και σε ποιο βαθμό καλύπτονται; Τα μικρά
Τ.Ε.Γ. που έκλεισαν, υπάρχει περίπτωση να ξανανοίξουν
από τη νέα χρονιά;
Εκείνο που έχουμε προσπαθήσει να κάνουμε είναι να
οργανώσουμε καλύτερα τη διδασκαλία μας, να την
κάνουμε πιο αποτελεσματική χωρίς να σπαταλούμε
ανθρώπινους πόρους. Σε μια δύσκολη περίοδο για την
Πατρίδα, έχουμε όλοι χρέος να δουλεύουμε γι αυτήν. Η
βασικότερη αλλαγή αφορά στην οργάνωση της διδασκαλίας
σε επίπεδα. Αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα του ανθρώπινου
δυναμικού μας. Υποστηρίζουμε φορείς που εντάσσουν
την ελληνομάθεια στο πρόγραμμα τους όπως η Ελληνική
10.13 | faces | 13
Γνωριμία | Μανολης Αλεξακης
Κοινότητα Βρυξελλών, ο Σύλλογος ΗΛΙΟΣ στη Λιέγη,κτλ.
Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι γιατί φέτος έχουμε 20%
περισσότερους μαθητές στα μεγάλα ΤΕΓ των Βρυξελλών
από πέρυσι. Εμείς δεν κλείσαμε κανένα Τμήμα. Ζητήσαμε
όμως από τους συμπατριώτες μας να μας διασφαλίσουν
τη λειτουργία εκτός της Τετάρτης και του Σαββάτου,
προκειμένου να μπορούμε να προσφέρουμε εκπαιδευτικούς
που έχουμε στη διάθεση μας. Μάλιστα είμαστε ιδιαίτερα
ικανοποιημένοι γιατί αναγνωρίσαμε αρκετά τμήματα, εκεί
που υπάρχουν σημαντικές εστίες ελληνισμού. Μάλιστα
με σωστή τεκμηρίωση σε συνεργασία με τους τοπικούς
φορείς, αναγνωρίστηκαν πρόσφατα πέντε ακόμη ΤΕΓ
(Λουξεμβούργου, Στρασβούργου, Παλέρμου, Βαρκελώνης,
Λισαβόνας και Χάγης). Υπάρχει όμως ένα σοβαρό ζήτημα:
πως θα προσελκύσουμε με μια πρόταση προσαρμοσμένη
στις ανάγκες της εποχής τα ελληνόπουλα που δεν
παρακολουθούν ελληνόγλωσση εκπαίδευση. Για το λόγο
αυτό έχουμε ξεκινήσει με τον κο Πρέσβη μια πρωτοβουλία
για να διερευνήσουμε τη δυνατότητα λειτουργίας ενός
σχολείου, που θα ακολουθεί το πρόγραμμα του γαλλόφωνου
Βελγίου, αλλά που θα μπορεί να προσφέρει αρκετές ώρες
ελληνικών την εβδομάδα. Ας ευχηθούμε να ευοδωθεί η
προσπάθεια γιατί τότε θα προσελκύσουμε πολλούς μαθητές
ελληνικής καταγωγής, παιδιά μεικτών γάμων.
Βιβλία και σύστημα εκπαίδευσης σε μαθητές που
διδάσκονται ως ξένη, δεύτερη ή τρίτη την ελληνική
γλώσσα. Αποτελεσματικότητα και προτάσεις για
βελτίωση.
Πλέον στα Τμήματα Γλώσσας δουλεύουμε κυρίως με
ηλεκτρονικό υλικό. Βεβαίως τις ανάγκες μας καλύπτει η
ελληνική Πολιτεία με τα εγκεκριμένα βιβλία του ΕΔΙΑΜΜΕ,
του Ινστιτούτου που χρηματοδοτείται για την παραγωγή
αυτή. Ξέρετε όμως όλο και περισσότερο καταφεύγουμε
στην κάλυψη των αναγκών μας με υλικό που βρίσκουμε
στο διαδίκτυο, το οποίο συνεχώς ανανεώνεται δυναμικά.
Πλέον είναι αδύνατο να παρακολουθήσει κάθε εκδοτική
δραστηριότητα την εξέλιξη. Εμείς αξιοποιούμε την εμπειρία
των εκπαιδευτικών και δημιουργούμε τη δική μας βάση
δεδομένων με υλικό που παράγεται ανά επίπεδο από τους
δασκάλους που μπορούν κάθε στιγμή να προσαρμόζουν
το υλικό τους στις ανάγκες της εποχής και της περιοχής.
Γιατί γνωρίζετε πως η διδασκαλία μιας γλώσσας, αλλάζει
από χώρα σε χώρα, μια που κτίζεται πάνω στην «πρώτη»
γλώσσα των μαθητών.
Ποια είναι πλέον τα κριτήρια απόσπασης εκπαιδευτικών
στο εξωτερικό; Η απόδοσή τους αξιολογείται;
Με το νέο νομικό πλαίσιο, το βασικότερο κριτήριο είναι
η γλωσσομάθεια και ακολουθεί η συνυπηρέτηση. Με
δεδομένο πως πλέον δεν υπάρχει το επιμίσθιο, παρά για
ελάχιστες εξαιρέσεις, μόνο όσοι έχουν δεσμούς και λόγο
να βρίσκονται στο εξωτερικό, επιλέγουν να αποσπασθούν.
Από την άποψη αυτή η περιοχή μας είναι ευνοημένη
γιατί διαθέτοντας Διεθνείς Οργανισμούς, Ευρωπαϊκά
Όργανα, κτλ, διασφαλίζει την παρουσία ικανού αριθμού
εκπαιδευτικών. Τόσων που καλύπτουν τις ανάγκες μας σε
ποσοστό 98%. Η ρύθμιση αυτή ήταν και δική μου πρόταση,
γιατί γνώριζα πως με τον τρόπο αυτό θα καλύπταμε τις
ανάγκες μας σε εκπαιδευτικό προσωπικό.
Σεμινάρια
επιμόρφωσης
και
μετεκπαίδευσης
αποσπασμένων εκπαιδευτικών. Γίνονται πια ή οι νεοαποσπασμένοι εκπαιδευτικοί έρχονται δίχως να έχουν
14 | faces | 10.13
1.13
ενημερωθεί για τα περιεχόμενα διδασκαλίας, τις
ιδιαιτερότητες των μαθητών και των χωρών στις οποίες
πηγαίνουν;
Σεμινάρια νεο-αποσπασμένων δεν γίνονται πια, δεδομένου
ότι η κατηγορία αυτή αντιστοιχεί σε ένα μικρό αριθμό
εκπαιδευτικών. Εμείς ως Γραφείο οργανώνουμε σεμινάρια
ενδοεπιμόρφωσης. Πρόκειται για μια διαδικασία ιδιαίτερα
αποδοτική, μια που οι συνάδελφοι προτείνουν και συζητούν
με τους συναδέλφους τους, τους ενημερώνουν. Επίσης
αξιοποιούμε το διαδίκτυο δεδομένου ότι η ευθύνη του
Γραφείου μας εκτείνεται σε οκτώ χώρες οπότε δεν τίθεται
ζήτημα μετακινήσεων και κόστους των σεμιναρίων.
Ομογενείς εκπαιδευτικοί στο χώρο της ελληνόφωνης
εκπαίδευσης στο Βέλγιο. Ποιες οι προϋποθέσεις; Τι έχει
γίνει μέχρι σήμερα στη πράξη;
Νομίζω πως με την τελευταία ρύθμιση του Αυγούστου του
2012 και τις συνυπηρετήσεις, σε ένα βαθμό καλύπτεται
αυτό το αίτημα, δεδομένου ότι οι συνυπηρετήσεις
αφορούν συζύγους ομογενών ή συμπατριωτών μας που
ζουν μόνιμα στο εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά τις προσλήψεις
ομογενών ως επιτόπιο προσωπικό, τελευταία ψηφίστηκε
μια ρύθμιση που επιτρέπει την πρόσληψη ωρομίσθιων
εκπαιδευτικών. Βέβαια σε μια τέτοια περίοδο είναι αδύνατη
η χρηματοδότηση τέτοιας λύσης, με δεδομένες τις πολύ
αυστηρές δεσμεύσεις για κάθε μορφής πρόσληψη από το
ελληνικό κράτος.
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Μανόλης Αλεξάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Είναι εκπαιδευτικός. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία
στο ΑΠΘ. Συνέχισε τις Μεταπτυχιακές του Σπουδές στη
Συγκριτική Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Λιέγης. Στη
συνέχεια σπούδασε Πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο
Κρήτης, με Μεταπτυχιακές Σπουδές στην Ευρωπαϊκή
Πολιτική Ανάλυση. Η διατριβή του στην Εκπαιδευτική
Πολιτική της Ε.Ε. μετά τη Λισαβόνα κρίθηκε άριστη.
Έχει διατελέσει αντ/ρχος Ηρακλείου και σήμερα είναι
εκλεγμένος Περιφερειακός Σύμβουλος.
Ασχολείται με το κίνημα του εθελοντισμού εδώ και 25
χρόνια. Έχει διατελέσει Πρόεδρος και μέλος σε πολλές
Εθελοντικές Πρωτοβουλίες.
Για τέσσερα χρόνια ήταν Πρόεδρος της Βικελαίας Δημοτικής
Βιβλιοθήκης Ηρακλείου. Σήμερα υπηρετεί ως Συντονιστής
Εκπαίδευσης στο Γραφείο των Βρυξελλών υπεύθυνος για
τη Δυτική Ευρώπη.
Εκδοτική δραστηριότητα:
ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ, 1999, σειρά άρθρων, τιμητικός τόμος των
βιβλιοπωλών Ηρακλείου
ΒΕΛΗ ΣΤΗ ΦΑΡΕΤΡΑ, 2010, σειρά άρθρων, Εκδόσεις
Δοκιμάκη
ΙΔΑΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ, 2011, Ιστορικό Μυθιστόρημα, Εκδόσεις
Ταξιδευτής
Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΤΡΟΠΗ, 2012, Ιστορικό Μυθιστόρημα,
Εκδόσεις Ταξιδευτής
Ελληνικος Κυκλος Σύγχρονων Μελετων | Αdα Σωτηροπούλου
10.12
10.12
Αdα Σωτηροπούλου | Ελληνικος Κυκλος Σύγχρονων Μελετων
Ada Σωτηροπούλου
“Tα ελληνικά γράμματα
θα υπηρετηθούν σωστά
απ’ αυτούς που θα αγαπήσουν
τη γλώσσα τους.”
από τον Γιάννη Δήμα, φωτογραφία: Oleg Degtiarov/ Newsville.be
16 | faces | 10.13
10.13 | faces | 17
Ελληνικος Κυκλος Σύγχρονων Μελετων | Αdα Σωτηροπούλου
10.12
Κ
10.12
Αdα Σωτηροπούλου | Ελληνικος Κυκλος Σύγχρονων Μελετων
α Σωτηροπούλου, μεταφέρετε μας την
εμπειρία σας από την ενασχόλησή σας
με την θεατρική σκηνογραφία και πείτε
μας πως βλέπετε την επόμενη γενιά της
ομογενειακής σκηνής.
Η ζωγραφική ως ενασχόληση με συνόδευε από μικρό
παιδί, έτσι η σκηνογραφία ήρθε σαν άλλη μια ευκαιρία
να ζωγραφίσω, που όμως σαν πιο σύνθετη τέχνη μου
επέτρεψε, μετά την ζωγραφική, να επέμβω εικαστικά και
μέσα στον χώρο. Οι θεατρικές ομάδες των Βρυξελλών
είναι ερασιτεχνικές και ως εκ τούτου υποχρεωμένες
να ακροβατούν με τις ελλείψεις χρόνου, μέσων,
εγκαταστάσεων και χρημάτων. Ότι έχουν καταφέρει
μέχρι σήμερα το χρωστούν στην γοητεία που ασκεί το
θέατρο στα μέλη τους. Κάθε μια συνεργασία που είχα
με τις ομάδες αυτές υπήρξε μια φανταστική εμπειρία.
Κάθε δυσκολία σκηνικού αποτέλεσε μία καινούργια
πρόκληση και κάθε επιτυχία του σκηνογραφικού στόχου
ώθηση για να αναζητήσω καινούργιες προκλήσεις.
Η εμπειρία μου με την σκηνογραφία ξεκίνησε με το
δημιουργήσεις τα πάντα, το θέατρο είναι πάνω απ όλα
μαγεία”. Τον άκουσα και βρήκα τη δύναμη να πλαισιώσω
τους ηθοποιούς στο “Αλίμονο στους νέους» με ένα
αρχοντικό στην Κηφισιά, μετά να τους περπατήσω στα
στενά της Πλάκας και πάλι πίσω στο αρχοντικό.
Στην συνέχεια συνεργάστηκα με το Ελληνικό Θεατρικό
Ο Βάσος ως θεατράνθρωπος λειτούργησε σαν δάσκαλός μου:
“μην δυσανασχετείς για την έλλειψη μέσων και εγκαταστάσεων,
με την φαντασία μπορείς να δημιουργήσεις τα πάντα,
το θέατρο είναι πάνω απ’ όλα μαγεία”.
Ελληνικό Θέατρο Βελγίου με το οποίο συνεργάστηκα σε
4 έργα:
Αλίμονο στους νέους, των Χ. Γιανακόπουλου, Αλ.
Σακελλάριου τον Ιαν.1999,
Ο Προθάλαμος της Γιοβάνας τον Δεκέμβριο 1999,
Ο Μίδας έχει αυτιά γαϊδάρου, του Μ. Κορρέ,
Νοέμβριος 2001,
Η κασέτα, της Λούλας Αναγνωστάκη Δεκέμβριος
2009.
Η συνεργασία ιδιαίτερα με τον Βάσο Ανδρονίδη, τον
τότε σκηνοθέτη του ΕΘΒ, υπήρξε αποφασιστική για την
μετέπειτα ενασχόλησή μου με την σκηνογραφία.
Ο Βάσος ως θεατράνθρωπος λειτούργησε σαν δάσκαλός
μου: “μην δυσανασχετείς για την έλλειψη μέσων
και εγκαταστάσεων, με την φαντασία μπορείς να
18 | faces | 10.13
Εργαστήρι και σε 4 έργα σε σκηνοθεσία Τάσου Νυχά:
Χρυσοβεργαρής και Ηλιοτάτη, λαϊκό παραμύθι σε
προσαρμογή Τάσου Νυχά, Μάρτιος 2000,
Η τύχη της Μαρούλας και ο Μπαρμπα Λινάρδος,
του Δ. Κορομηλά, Μάρτιος 2001,
Εκκλησιάζουσες ... σαν παραμύθι, του Αριστοφάνη
σε διασκευή Κάρμεν Ρουγγέρη, Μάρτιος 2002,
Βαβυλωνία, του Δημητρίου Βυζάντιου, Νοέμβριος
2002.
Η συνεργασία με την δεμένη αυτή ομάδα με έφερε
πιο κοντά στην ευθύνη του σκηνογράφου μέσα στην
συλλογική προσπάθεια των συντελεστών του θεατρικού
δρώμενου, πόσο μάλλον όταν οι ηθοποιοί είναι ως επί το
πλείστον παιδιά. Ο Τάσος επέδειξε ένα ιδιαίτερο ταλέντο
ως σκηνοθέτης νέων σχολικής ηλικίας. Η εμπειρία με
τα παιδιά έκρυβε τελικά μεγάλες χαρές, προκλήσεις
και δημιουργική γοητεία, γιατί απαιτούσε περισσότερη
φαντασία, όπως το να φτιάξω δύο διαφορετικά παλάτια
στον “Χρυσοβεργαρή”, ένα αθηναϊκό ραφτάδικο
belle epoque στην “Μαρούλα” και να ντύσω με κοντά
40 αρχαιοελληνικά κουστούμια τους νεαρούς μας
ηθοποιούς στις “Εκκλησιάζουσες”.
Ύστερα από μερικά χρόνια ακολούθησε η συνεργασία
μου με την ομάδα Θέσπις σε σκηνοθεσίες του Αριστείδη
Λαβρέντζου στα ακόλουθα έργα:
H Προξενήτρα, του Thornton Wilder, 2007
Ιδεώδης σύζυγος του Όσκαρ Ουάιλντ , 2007,
Croque Monsieur, με τον ελληνικό τίτλο “Παντρεύεστε
ένα διαμάντι”, του Μαρσέλ Μιτουά, 2008,
Turcaret, με τον ελληνικό τίτλο «Το γαϊτανάκι της
απάτης» του Αλαίν Λεσάζ, 2009,
10.13 | faces | 19
Ελληνικος Κυκλος Σύγχρονων Μελετων | Αdα Σωτηροπούλου
Βυσσινόκηπος, του Τσέχωφ, 2010·
Le Dindon με τον ελληνικό τίτλο Η Χυλόπιτα του
Georges Feydeau, 2011
Η Επίσκεψη της Γηραιάς Κυρίας, του Friedrich Dürrenmatt, 2012.
Με την ομάδα αυτή έζησα καινούργιες εμπειρίες.
Ο Αριστείδης λειτουργεί πάντα ως “l’homme orchestre” καθώς καλύπτει τις περισσότερες πλευρές μιας
παραγωγής από μετάφραση, διασκευή, σκηνοθεσία,
ηθοποιία μέχρι και δημόσιες σχέσεις. Ασχολήθηκα σ’
αυτά τα έργα με τα εικαστικά. Ο στόχος μου ήταν πάντα
να υπηρετήσω κάθε έργο με ποιότητα. Οι προκλήσεις
περιείχαν εμπορικά καταστήματα στην Νέα Υόρκη του
1900, αγγλικούς πύργους, ρωσικά τοπία….
Οι δυσκολίες στις κατασκευές λειτούργησαν πάντοτε
σαν μηχανισμός απελευθέρωσης της φαντασίας, η
χαρά του να καταφέρεις κάτι είναι τεράστια σε τέτοιες
στιγμές. Κάθε σκηνικό μου έδωσε την ευκαιρία να
αποκτήσω καινούργιες δεξιότητες και να μάθω ένα
σωρό καινούργια πράγματα σχετικά με τα υλικά, τις
τεχνικές, τις πρακτικές εξοικονόμησης του χώρου,
του χρόνου ακόμα και για τον εαυτό μου, όπως πχ τα
όριά μου. Η επόμενη γενιά της ομογενειακής σκηνής
δραστηριοποιείται ήδη στα ερασιτεχνικά μας θέατρα.
Πολλά νέα παιδιά δείχνουν μεγάλη ικανότητα και
αγάπη για θέατρο. Είναι όμως καιρός να δοκιμαστούν
καινούργιοι συντελεστές και στην σκηνοθεσία και τη
σκηνογραφία.
Το σύνολο των Ελλήνων που ακολουθεί και
στηρίζει τις ομογενειακές εκδηλώσεις πολιτισμού
στις Βρυξέλλες είναι αναλογικά μικρό. Ποιοι είναι
οι τομείς στους οποίους πιστεύετε πως πρέπει
να επικεντρωθούν οι προσπάθειες των εκάστοτε
ελληνικών ομογενειακών φορέων για τα επόμενα
χρόνια;
Το κοινό που προσέρχεται στις πολιτιστικές εκδηλώσεις
στις Βρυξέλλες είναι εκ των πραγμάτων περιορισμένο.
Εκτός από το επιτυχημένο πια Φιλοσοφικό Καφενείο
με τις διαλέξεις του, ο Κύκλος θα πρέπει να συνεχίσει
να προσφέρει ελληνικό κινηματογράφο, εικαστικούς
καλλιτέχνες αλλά και ελληνικά γράμματα, σε
συνεργασία με άλλους φορείς που υπάρχουν στον χώρο,
όπως το βιβλιοπωλείο και πολυχώρος Περίπλους. Οι
μουσικές εκδηλώσεις είναι πολύπλοκες και απαιτούν
οργάνωση από φορείς που έχουν εμπειρία σ’ αυτόν τον
επαγγελματικό χώρο. Όσο για το θέατρο, πιστεύω ότι ο
μόνος τρόπος να αυξηθεί το κοινό μας είναι η βελτίωση
της ποιότητας που προσφέρουμε. Ένας άλλος στόχος
των φορέων μας θα έπρεπε να είναι η προσέλκυση των
10.12
γαλλόφωνων και φλαμανδόφωνων Ελλήνων αλλά και
των μη Ελλήνων φίλων μας. Υπέρτιτλοι στα θεατρικά,
όταν το έργο μπορεί να γίνει κέντρο ενδιαφέροντος
από μη Έλληνες, διαλέξεις στα γαλλικά ή τα αγγλικά,
υπότιτλοι στα κινηματογραφικά έργα.
Ποιοι είναι οι προσωπικοί σας στόχοι, στην πορεία
και την συνεισφορά σας στις δράσεις του Ελληνικού
Κύκλου;
Στον Κύκλο ξεκίνησα να συμμετέχω ενεργά πολύ
πρόσφατα και δεν ξεχωρίζει την δράση μου κάτι
ιδιαίτερα. Σαφώς λόγω κλίσεως θέλω να ασχοληθώ
περισσότερο με τα εικαστικά. Ένας πρώτος στόχος μου
είναι να βοηθήσω να γνωρίσουμε Έλληνες εικαστικούς
που ζουν στο Βέλγιο.
Με ποιές δράσεις ο κύκλος θα μπορέσει να πλησιάσει
τους γαλλόφωνους ή και φλαμανδόφωνους Έλληνες
της 3ης γενιάς;
Πιστεύω ότι οι Έλληνες αυτοί διψούν κυριολεκτικά για
ελληνικά πολιτιστικά δρώμενα, αλλά συχνά δεν έχουν
εύκολη πρόσβαση στην σχετική πληροφόρηση. Όπως
και για τους τρόπους προσέλκυσης τους σχετικά με
τις διευκολύνσεις στη γλώσσα, όπως αναφέρθηκα
προηγουμένως, οφείλουμε πιστεύω να τους
προσεγγίσουμε και με πιο στοχευόμενη διάχυση της
πληροφόρησης.
Κάνοντας μια αναδρομή στις δεκαετίες που
πέρασαν και τον χώρο της τέχνης και του ελληνικού
πολιτισμού, θα θέλαμε να μας πείτε ποια γεγονότα,
στιγμές ή πρόσωπα ξεχωρίζετε και γιατί;
Κάθε πολιτισμός εκτός από την παράδοση που τον
τροφοδοτεί επηρεάζεται όπως είναι φυσικό και από
τα γεγονότα. Στην σύγχρονη Ελλάδα η φιλοσοφία,
η ποίηση, η μουσική, η λογοτεχνία, η ζωγραφική, ο
κινηματογράφος και το θέατρο υπηρετήθηκαν από άξιες
προσωπικότητες και κατέγραψαν τις ιδιαιτερότητες του
πολιτισμού μας. Πιστεύω όμως πως οι μουσικοί μας, που
δεν χρειάζεται να ονομάσω, έδωσαν κατά τις τελευταίες
δεκαετίες, με την περισσότερη εκφραστική αμεσότητα,
τον παλμό του λαού μας.
Μία ευχή για τα ελληνικά γράμματα.
Εύχομαι η εκπαίδευση στη χώρα μας να απελευθερωθεί
από τους δαίμονες που την ταλανίζουν, ώστε η εκμάθηση
της γλώσσας μας να προσφερθεί σε όλους ανεμπόδιστα,
με ενθουσιασμό και ποιότητα από τους λειτουργούς
δασκάλους. Γιατί ότι αγαπάς το κάνεις καλά και τα
ελληνικά γράμματα θα υπηρετηθούν σωστά απ’ αυτούς
που θα αγαπήσουν τη γλώσσα τους.
20 | faces | 10.13
Παρουσιαση | Το Σωσε
Το Σωσε | Παρουσιαση
Το Σώσε!
...πίσω απο τους προβολείς
Από τον Γιάννη Δήμα
Photo Credit : Δημήτρης Ναυρίδης/Newsville.be
Η
θεατρική παράσταση Το
Σώσε από το Ελληνικό
Θέατρο Βελγίου έκλεψε
την παράσταση στα
ομογενειακά θεατρικά
δρώμενα την χρονιά
που μας πέρασε. Η πρωτοτυπία του σεναρίου,
η άρρηκτη σκηνοθετική ματιά του Γιάννη
Αμπαζή καθώς και τα μέλη του θιάσου,
καθένα ξεχωριστά αλλά και όλοι μαζί ως
σύνολο, ανέβασαν τον πήχη στα ύψη. Είχα
την τύχη να βρεθώ στο Kosmos Place, το
γνωστό στέκι στη Place Jourdan, στην πολύ
αρχή της προσπάθειας των παιδιών. Εκεί που
η Γεωργία Νομικού μου γνώρισε το Γιάννη
Αμπαζή, εκεί που άρχισα να καταλαβαίνω
πως το εγχείρημα του θιάσου έχει ξεφύγει σε
κέφι, τρέλα και θεατρική ουσία από το στενό
πλαίσιο του κλασσικού ομογενειακού θεάτρου
που γνωρίζαμε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Ένα
μεγάλο μπράβο στα παιδιά, φίλους πια, τους
περισσότερους από τους οποίους τους έχουμε
φιλοξενήσει ήδη στις σελίδες του περιοδικού
μας. Κρατάμε, για ένα επόμενο τεύχος, μία
τελευταία παρένθεση, για δύο πρόσωπα τα
οποία έχουν ξεχωριστή σημασία στο Ελληνικό
Θέατρο Βελγίου: τον Γιώργο Ανδρονίδη και τη
Γεωργία Νομικού. Κατά τα άλλα σήμερα σας
παρουσιάζουμε ένα αφιέρωμα φωτογραφικών
στιγμών και καταθέσεων ψυχής από
συντελεστές της πιο απίθανης παράστασης για
τη σαιζόν 2012-2013.
Γωγώ Νομικού
22 | faces | 10.13
10.13 | faces |23
Παρουσιαση | Το Σωσε
The cast
Το Σωσε | Παρουσιαση
Απόστολος Σαραντίδης
Το κίνητρο μου για να είμαι μέλος
αυτής της ομάδας ήταν το ότι
υπάρχει εδώ και 20 χρόνια με
μεγάλες επιτυχίες στο ενεργητικό
τους και φυσικά ήταν από τους
πρώτους ελληνικούς θιάσους που
δημιουργήθηκαν στις Βρυξέλλες.
Αυτό που μου κέντρισε το ενδιαφέρον
στο χαρακτήρα του Γκάρι ήταν το ότι
είναι αστείος, άθελα του, αλλά μέσα
από το πρόβλημα που έχει να βάλει
σε μία τάξη τη σκέψη του και ότι δεν
καταλαβαίνει ότι δεν τον καταλαβαίνει
κανείς.
Από την παράσταση θυμάμαι έντονα
τα γέλια των θεατών και την δική μας
ευχαρίστηση ότι
αυτό που κάνουμε
“περνάει” κάτω
στην πλατεία! Ήταν
και ένα στοίχημα
όλης της ομάδας,
να σας κάνουμε
να περάσετε δύο
ώρες διασκέδασης
και να γελάσετε
μέχρι δακρύων!
Νομίζω ότι κάτι
κάναμε! Και σας
ευχαριστούμε
πολύ γι’ αυτό!!
Small talk
Μετά τις πρόβες...
Ξεκούραση.
Στην σκηνή...
Έλιωνε το μακιγιαζ από τη ζέστη.
Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν...
Να γυρίσουμε το σκηνικό και μετά να
παίζουμε σα να μην έχει γίνει τίποτα
απολύτως.
Όταν η αυλαία έπεσε...
Γλυκόπικρη γεύση.
Αγαπημένη ατάκα:
Παγωτό σ’ αγαπώ.
Γωγώ Νομικού
24 | faces | 10.13
10.13 | faces | 25
Παρουσιαση | Το Σωσε
26 | faces | 10.13
The cast
Το Σωσε | Παρουσιαση
10.13 | faces | 27
Παρουσιαση | Το Σωσε
The cast
Το Σωσε | Παρουσιαση
Στοΐδου Εύη
• Στο Ελ. θέατρο Βελγίου
βρέθηκα λόγω της γνωριμίας
μου με δύο από τα μέλη του,
τον Χριστόφορο Οικονομίδη
και τη γυναίκα του Αριάδνη,
που επρόκειτο να παίξει το
ρόλο της Μπελίντα. Όταν
η Αριάδνη έμεινε έγκυος,
μου πρότειναν να παίξω στη
θέση της, και δέχτηκα πολύ
ευχαρίστως, γιατί λατρεύω το
συγκεκριμένο έργο.
• Η Μπελίντα είναι ο
άνθρωπος που συνεχώς
προσπαθεί να σώσει τις
καταστάσεις. Δεν έχει το πιο
αστείο κείμενο, αλλά έχει πολύ
αστεία δράση, πράγμα που
μου άρεσε πολύ.
Small talk
• Από την παράσταση σου
μένουν συνήθως τα λάθη,
οι στιγμές που κάτι πάει
στραβά και ο τρόπος που το
καλύπτεις ή το προσπερνάς.
Και φυσικά οι στιγμές της
πρώτης παράστασης όπου
επιβεβαιώθηκαν οι αστείες
σκηνές του έργου, μέσα από
τα γέλια των θεατών.
Μετά τις πρόβες...
Μετά τις πρόβες, λυπάμαι που θα σας απογοητεύσω, πηγαίναμε
όλοι στα σπίτια μας. Οι περισσότεροι έρχονταν στην πρόβα μετά
από μια φουλ ημέρα δουλειάς, άσε που μας περίμεναν - πολύ
υπομονετικοί - σύζυγοι, παιδιά και σύντροφοι.
Στην σκηνή...
Στη σκηνή που πηδήξαμε μια σελίδα κείμενο στην τελευταία
παράσταση, ζήσαμε σουρρεαλιστικές στιγμές!
Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν...
Η κωμωδία είναι από μόνη της μια πρόκληση. Και είναι
αδυσώπητη. Αλλά είχαμε πολύ καλό υλικό, και ως προς το έργο
και ως προς τους συντελεστές.
Όταν η αυλαία έπεσε...
Όταν έπεσε η αυλαία, λυπήθηκα που τελείωσε τόσο γρήγορα!
Αγαπημένη ατάκα:
“Τα πλάκωσε με τον Μπετόβεν. Όλα!!!”
28 | faces | 10.13
10.13 | faces |29
Παρουσιαση | Το σωσε
The cast
Small talk
Μετά τις πρόβες:
Τα σχόλιά όλων μας για τις επιδόσεις μας και η ανυπομονησία
μας να καταφέρουμε να τελειοποιήσουμε κείμενο και κίνηση
για να φέρουμε σε πέρας το δύσκολο εγχείρημα.
Στην σκηνή που:
Όταν βγαίναμε και οι 3 διαρρήκτες μαζί. Το απόλυτο μπάχαλο!
Η μεγαλύτερη πρόκληση:
Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν για εμένα (όσο κι αν ακούγεται
αστείο) να ξεπεράσω το γρηγορότερο δυνατόν ένα γερό
λουμπάγκο που έπαθα 3 βδομάδες πριν τις παραστάσεις και με
ταλαιπώρησε πολύ. Όλοι βέβαια δε με είχαν στα πούπουλα –
ούτε φλιτζάνι δε με άφηναν να σηκώσω.
Όταν η αυλαία έπεσε:
Το τέλος; Πώς να είναι μετά; Σαν το τέλος καθετί ωραίου σου
φέρνει ένα μελαγχολικό συναίσθημα. Όλα τα ωραία τελειώνουν
σύντομα, σωστά; Θα έχουμε πάντως να θυμόμαστε όλο αυτό
το ταξίδι. Και η ζωή συνεχίζεται. Κι ευτυχώς που γεμίζει και
από τέτοιες ευχάριστες αναμνήσεις.
Αγαπημένη ατάκα:
«Τι, αυτό θα παίξουμε τώρα; Τον Άμλετ;»
30 | faces | 10.13
Το σωσε | Παρουσιαση
Μάκης Τικφέσης
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε
στον θίασο του Ελληνικού Θεάτρου
Βελγίου και τι σας κέντρισε το
ενδιαφέρον στο χαρακτήρα του
Γκόρντον;
Ο Γιάννης ο Αμπαζής. Με τον Γιάννη
γνωριζόμαστε εδώ και κάποια χρόνια,
από την Αθήνα ακόμα. Ήξερε ότι
είχα παίξει παλιότερα σε 2 θεατρικά
εδώ στις Βρυξέλλες. Μόλις λοιπόν
οριστικοποιήθηκε ότι αναλαμβάνει τη
σκηνοθεσία του έργου μου πρότεινε
να παίξω. Με βάση το αισθητήριό του
θεωρούσε ότι μπορώ και πρέπει να
παίξω τον Γκόρντον. Τα παιδιά δεν τα
ήξερα και ο Γιάννης σχεδόν με επέβαλε
στην υπόλοιπη ομάδα. Αν και διστακτικός
εγώ στην αρχή, λόγω φόρτου εργασίας
και έλλειψης ελεύθερου χρόνου,
γρήγορα συμφώνησα ακούγοντάς τον
να μιλά με τόση θέρμη και ενθουσιασμό
για το έργο. Ο Γιάννης ήταν και είναι
ερωτευμένος με αυτό το έργο. Και γι’ αυτό
δόθηκε ολοκληρωτικά στην προσπάθεια
και εκτέλεσε με όρεξη, μεράκι και
αποτελεσματικότητα το καθήκον του,
πράγμα που υπήρξε βασικός –
ή ίσως και ο πιο καθοριστικός, κατ’ εμέ
τουλάχιστον - συντελεστής της επιτυχίας μας.
Όσο για τον Γκόρντον, θέλει κι ερώτημα; Εγώ
ήθελα να γελάσω. Συμμετείχα στην όλη ιστορία
για να ξεφύγω από την καθημερινότητα, να
γελάσω, να χαλαρώσω. Και ο χαρακτήρας του
Γκόρντον, αλλά και ό,τι έκανε πάνω στη σκηνή
μου φάνηκαν ακριβώς ό,τι πρέπει για αυτό
που εγώ είχα στο μυαλό μου και ζητούσα. Μια
κωμική φιγούρα από μόνη της. Ένας βαρήκοος,
αλκοολικός, ξεμέτοχος και χαβαλές παππούς
που βρίσκεται συνεχώς εκτός τόπου και
χρόνου. Ένας ηθοποιός σκέτη φυσιογνωμία,
μα πάντοτε στην κοσμάρα του… Ασχέτως του
πόσο διασκέδασαν με το ρόλο οι θεατές ή κατά
πόσο τους φάνηκε ή όχι αστείος ο Γκόρντον,
εγώ ομολογώ ότι το καταχαιρόμουν! Και στις
πρόβες και αργότερα στις παραστάσεις.
Ποιες στιγμές θα θυμάστε, από την
παράσταση;
Τα γέλια του κόσμου! Ο ασφαλέστερος δείκτης
της επιτυχίας για μια κωμωδία. Είναι θεωρώ
η καλύτερη ανταμοιβή για τον κόπο των
ηθοποιών και η μεγαλύτερη ικανοποίηση
για όλους τους συντελεστές μια και αποτελεί
τον πιο αδιάψευστο μάρτυρα της ποιότητας
της δουλειάς και κρίνει και το τελικό το
αποτέλεσμα.
10.13 | faces | 31
The director
Παρουσιαση | Το Σωσε
Γιάννης Αμπαζής
Το Σωσε | Παρουσιαση
Τι ήταν αυτό που σας
οδήγησε στον θίασο
του Ελληνικού Θεάτρου
Βελγίου και τι σας
κέντρισε το ενδιαφέρον
στην σκηνοθεσία του
συγκεκριμένου έργου;
Το Ελληνικό Θέατρο
Βελγίου είναι από τις
παλαιότερες θεατρικές
ομάδες των Βρυξελλών,
με ρεπερτόριο που
το χαρακτηρίζει
η ποικιλία, αλλά
και η ποιότητα.
Δεν περιορίζεται
και τολμάει να
εμπιστεύεται νέους
ανθρώπους, με
αποτέλεσμα να είναι
η ίδια η ομάδα που
αφήνει το στίγμα της
και όχι ο εκάστοτε
σκηνοθέτης. Ως εκ
τούτου, οι συνθήκες
ήταν ιδανικές
για την πρώτη
μου σκηνοθετική
απόπειρα.
Το Σώσε είναι
ένα πανέξυπνο
και εξαιρετικά δύσκολο
τεχνικά έργο. Απαιτεί συνεχή
εγρήγορση, ασύλληπτο ρυθμό
και συγχρονισμό, πάντα όμως με
αίσθηση του μέτρου και σεβασμό
στο ιδιαίτερο χιούμορ του. Συχνά
επιλέγεται από ομάδες, αλλά
τελικά εγκαταλείπεται λόγω
των δυσκολιών αυτών. Ήταν,
λοιπόν, μία πρόκληση και ένα
στοίχημα για το τί μπορούμε να
καταφέρουμε.
Ποιες στιγμές θα θυμάστε, από
την παράσταση;
Το εξοντωτικό γύρισμα των
σκηνικών κατά τη διάρκεια των
διαλειμμάτων, το αυθόρμητο
γέλιο του κοινού τις στιγμές
που τους εκπλήσσαμε με τα
όσα συνέβαιναν, τα ευτράπελα
επί σκηνής που δεν αφήναμε να
γίνουν αντιληπτά από τους θεατές.
32 | faces | 10.13
Small talk
Μετά τις πρόβες...
...ήμουν εξαντλημένος, αλλά ενθουσιασμένος με
την όλη προετοιμασία.
Στην σκηνή...
...που όλοι κάναμε λάθη, φροντίζαμε να βοηθάει ο
ένας τον άλλον (κάθε μέρα άλλο έργο…).
Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν...
... η παντομίμα στη δεύτερη πράξη (η οποία και
τελικά “έσκισε”).
Όταν η αυλαία έπεσε...
...δεν είχα συνειδητοποιήσει τί είχαμε καταφέρει.
Αγαπημένη ατάκα:
Απολαύστε το.
10.13 | faces | 33
Παρουσιαση | Το Σωσε
Backstage
Το Σωσε | Παρουσιαση
Γωγώ Νομικού
34 | faces | 10.13
10.13 | faces | 35
Παρουσιαση | Delirium Framboise
T
ο γνωστό νεανικό συγκρότημα των Delirium
Framboise κερδίζει επάξια μία θέση στο Cover
Story του Οκτωβρίου. Η μουσική παρέα των
DF εκπροσώπησε τα ελληνικά χρώματα στη
μεγάλη γιορτή της Wallonie στο Namur, μας
χάρισε ευχάριστες στιγμές, μία μέρα μετά, στην συναυλία
τους στο Krainem, ενώ τους έχουμε απολαύσει τα
τελευταία χρόνια στη μουσική επένδυση των θεατρικών
έργων που παρουσιάζει το Ελληνικό Θεατρικό Εργαστήρι.
Νέοι, με κέφι γι΄αυτό που κάνουν, τα τελευταία χρόνια
συμμετέχουν σε συναυλίες σε πολλά μέρη της Ελλάδας
ενώ οι δύο δίσκοι που έχουν ηχογραφήσει βάζουν τα
θεμέλια για ένα μουσικό αύριο με πολλές επιτυχίες. Τα
δύο αδέρφια ο Νίκος και ο Μάνος, δέσανε με τον Λάμπρο
τον Κωνσταντίνο και τον Πάτρικ σε μία ομάδα που βγάζει
χημεία, δυνατή σκηνική παρουσία και πολύ καλό ήχο. Το
μεγάλο τους όπλο, ο εύστοχος στίχος, περνάει στο κοινό
κριτική και άποψη.
Η συντακτική ομάδα του FACES βρέθηκε με τους DF λίγες
ώρες πριν τη συναυλία του Namur. Αρχικά στο σπίτι της
οικογένειας Νυχά και λίγο αργότερα έξω, στους δρόμους
στο Krainem, τόσο για τις ανάγκες τις φωτογράφισης όσο
και για την απαραίτητη κουβέντα.
38 | faces | 10.13
10.12
10.12
Delirium Framboise | Παρουσιαση
“Free your Mind...”
Delirium Framboise
από τον Γιάννη Δήμα
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
10.13 | faces | 39
Παρουσιαση | Delirium Framboise
Αν θες να κερδίσεις, πρέπει να χάσεις μια φορά;
Μάνος:: Όχι μόνο μία φορά. Κάθε φορά που χάνεις μαθαίνεις,
γίνεσαι καλύτερος και πιο δυνατός. Ο μεγάλος Michael Jordan
είπε κάποτε: «Έχω χάσει πάνω από 9000 βολές στην καριέρα
μου. Έχω χάσει σχεδόν 300 παιχνίδια. 26 φορές με έχουν
εμπιστευτεί να ρίξω το σουτ που θα χάριζε τη νίκη και το έχασα.
Έχω αποτύχει ξανά και ξανά και ξανά στη ζωή μου. Και αυτός
ακριβώς είναι και ο λόγος που τα κατάφερα».
Είστε η γενιά που λέει εύκολα σ’ αγαπώ;
Μάνος:: Είμαστε μια γενιά που λέει εύκολα πολλά πράγματα
και μέσα σ’αυτά είναι και το «σ’αγαπώ». Αλλά δεν νομίζω ότι
είναι θέμα μόνο της γενιάς μας, είναι ότι το «σ’αγαπώ» έχει
γίνει προϊόν που πουλάει πολύ. Όπου κι αν κοιτάξεις θα δεις
το «σ’αγαπώ», σε διαφημίσεις, σε τραγούδια, σε ταινίες, στην
τηλεόραση, στο ραδιόφωνο, παντού. Οπότε πιστεύω ότι δεν
μπορείς να γλυτώσεις.
Νίκος: Γενικά είμαστε μια γενιά που ζούμε την εξέλιξη της
τεχνολογίας με το internet και όλα τα social media, που έχουν
ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση των ανθρώπων μεταξύ
τους και την επικράτηση μιας εικονικής πραγματικότητας.
Είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε κάποια πράγματα, αλλά
παρόλα αυτά είμαστε μια γενιά που δύσκολα θα εκφράσει τα
συναισθήματά της, δύσκολα θα ανοιχτεί στον άλλον ώστε να
υπάρξει επικοινωνία, δύσκολα θα πει το σ’ αγαπώ στα μούτρα.
Πιο εύκολα σίγουρα από τους πιτσιρικάδες που δε μπορούνε
να φανταστούν ένα κόσμο χωρίς κινητό, facebook και online gaming. Πιστεύω πάντως πως στους δύσκολους καιρούς
ανοιγόμαστε παραπάνω και όλοι λίγο πολύ θα τη βρούμε την
άκρη.
Ό,τι δίνεις παίρνεις και ό,τι πάρεις θα δώσεις
Νίκος: Είναι μια κουβέντα που μου είχε πει ο Λιάκος (Εισβολέας)
και που μου κόλλησε στο μυαλό και την χρησιμοποίησα και στο
τέλος του κουπλέ μου στο «Αν Θέλεις». Δε μπορείς να περιμένεις
να πάρεις κάτι από τη στιγμή που δεν έχεις δώσει τίποτα
οτιδήποτε κι αν είναι αυτό. Αν παίρνεις όλη την ώρα χωρίς να
δίνεις, κάποια στιγμή η φάση θα σου γυρίσει μπούμερανγκ.
5 αγόρια. Υπάρχει χώρος και για μια γυναικεία παρουσία
όπως το 2009;
Μάνος:: Γυναικεία παρουσία υπάρχει στα κομμάτια μας. Ειδικά
στο νέο δίσκο, Different, είχαμε την τύχη να συνεργαστούμε
με την Ειρήνη η οποία έχει καταπληκτική φωνή και απογείωσε
εντελώς το νέο μας πρότζεκτ. Δυστυχώς όμως δεν μπορούσαμε
να την έχουμε μαζί μας και στις ζωντανές μας εμφανίσεις. Θα
το θέλαμε να έχουμε και μία και δύο γυναικείες φωνές για να
δίνουν άλλη διάσταση στα live μας. Στην παρούσα φάση όμως
έχουμε αναπτύξει μια πολύ καλή χημεία οι πέντε μας και επάνω
στη σκηνή και εκτός.
Μουσική, στίχος, σκηνική παρουσία. Ποιο είναι το πιο δυνατό
σημείο των DF;
Μάνος:: Αυτή την περίοδο η σκηνική παρουσία έχει ανέβει
επίπεδο με την παρουσία του Κωνσταντίνου, του Πάτρικ και του
Ace σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Νίκος: Οπότε θα λέγαμε ο καλύτερος δυνατός συνδυασμός
αυτών των τριών.
Βέλγιο, Αγγλία, Ελλάδα. Σε ποια χώρα είναι πιο εύκολο να
δημιουργείς και γιατί;
Μάνος: Η έμπνευση δεν καθορίζεται από σύνορα. Ιδέες έρχονται
οποιαδήποτε στιγμή, όπου κι αν βρίσκομαι. Το θέμα είναι να μην
μου φύγουν...
Νίκος: Θα έλεγα πως σημασία δεν έχει πού είσαι για να
δημιουργήσεις, αρκεί αυτό που έχεις μέσα σου να μπορείς
να το βγάλεις προς τα έξω. Βέβαια, η περιοχή που βρίσκεσαι
γεωγραφικά μπορεί να επηρεάσει την έμπνευσή σου και να δώσει
άλλο χρώμα στη δημιουργία σου. Άλλα άμα είναι να γράψεις
40 | faces | 10.13
10.12
κάτι, θα το γράψεις ανεξάρτητα από το
πού βρίσκεσαι.
Hip Hop. Τι είναι για σένα;
Μάνος: Εδώ θα ήθελα να πω πως
η μουσική που κάνουμε δεν είναι
καθαρόαιμο hip hop. Ειδικά ο
καινούριος μας δίσκος (Different)
έχει πάρα πολλά και έντονα στοιχεία
reggae. Το hip hop πάντως είναι
πρώτα τρόπος ζωής και μετά στυλ
μουσικής.
Νίκος: Το hip hop για μένα είναι
το μέσο που θα χρησιμοποιήσεις
για να πεις κάτι που σε εκφράζει,
που σε προβληματίζει, που θα
ήθελες να το μοιραστείς με
κάποιον άλλον. Μπορείς να
πεις μια ιστορία, μπορείς να
φιλοσοφήσεις, μπορείς να
κάνεις χαβαλέ εξαρτάται και τι συναίσθημα
θα σου βγάλει η συγκεκριμένη λούπα που θ’ ακούσεις. Το πιο
σημαντικό για μένα στο hip hop είναι να είσαι όσο πιο αληθινός
και απλός σε σχέση με την πραγματική σου ζωή. Δε πας να
πουλήσεις παραμύθι με ακριβά ρούχα γκόμενες κι αμάξια.
Αυτός που είσαι, αν θες να το δείξεις, το δείχνεις μέσα από τα
τραγούδια σου, δεν έχεις να αποδείξεις κάτι για να βγάλεις
προς τα έξω έναν ψεύτικο εαυτό. Τώρα αν τα βιώματά σου και
ο τρόπος που εκφράζεσαι αγγίζουν κι’ άλλους ανθρώπους τότε
τόσο το καλύτερο.
Θα μπορούσες να ασχοληθείς με την πολιτική;
Μάνος: Με τίποτα. Θεωρώ ότι είναι από τους πιο «βρώμικους»
χώρους και δε θέλω να “λερωθώ”.
Νίκος: Μακριά κι ούτε καν αγαπημένοι. Καλύτερα να γίνω
σκουπιδιάρης να μαζεύω σκουπίδια παρά να αντικρίζω κάθε
μέρα “σκουπίδια” στη δουλειά μου και να πρέπει μάλιστα να
συνομιλώ μαζί τους. Άσε που κάθε στιγμή κινδυνεύεις να γίνεις
“σκουπίδι” κι εσύ.
Είσαι και εσύ αγανακτισμένος;
Μάνος: Είμαι ναι. Είμαι αγανακτισμένος με τους πολιτικούς που
ενδιαφέρονται μόνο για την καρέκλα τους και για τις μίζες τους
χωρίς να τους νοιάζει το καλό της χώρας. Είμαι αγανακτισμένος
με την κατάσταση που επικρατεί στα πανεπιστήμια, στα
σχολεία, στα νοσοκομεία, στις εφορίες
ακόμα και στους δρόμους της Αθήνας.
Είμαι αγανακτισμένος με όλους τους
πρώην βολεμένους που ξεβολευτήκαν
γιατί τόσα χρόνια ψήφιζαν τα ίδια
και τα ίδια για να έχουνε μια θέση στο
δημόσιο. Είμαι αγανακτισμένος με τη
λαμογιά και τη λογική του «ωχ αδερφέ».
Και είμαι αγανακτισμένος γιατί στην
τελική όλα αυτά τα προβλήματα που
δημιουργήθηκαν και δημιουργούνται θα
τα βρουν μπροστά τους οι νέοι οι οποίοι
δεν έχουν ερωτηθεί για το παραμικρό.
Νίκος: Βλέπεις καθημερινά, και σε πιο
κυριλάτες περιοχές της Αθήνας όχι μόνο
στο κέντρο, άστεγους και ηλικιωμένες
γυναίκες να ψάχνουν φαΐ μέσα από τα
σκουπίδια. Όταν είσαι έξω το μόνο που
ακούς στις συζητήσεις είναι για τα φράγκα.
Νιώθεις ότι η λογική δε κυριαρχεί πια στο κόσμο. Σου κάνει
έλεγχο η αστυνομία, λες και είσαι τρομοκράτης, δε ξέρεις πότε
και από πού θα σου έρθει. Βλέπεις ότι ζεις σε μια χώρα που
10.12
Delirium Framboise | Παρουσιαση
Η ψυχή του συγκροτήματος των DF, Νίκος και Μάνος Νυχάς.
10.13 | faces | 41
Παρουσιαση | Delirium Framboise
τίποτα δε λειτουργεί όπως θα πρεπε και που η ανικανότητα κάνει
θραύση. Βάζεις ψέμα βενζίνη με 1,8 ενώ παλιά έβαζες με 0,7.
Στα ρουφάνε από παντού, και βλέπεις τους ίδιους ανθρώπους
να σε κοροϊδεύουν κάθε μέρα στην TV καθώς η χώρα βουλιάζει
όλο και πιο πολύ. Ναι, όλα αυτά που ζούμε εδώ πέρα σαφέστατα
με απασχολούν και με επηρεάζουν γιατί αγαπώ αυτή τη χώρα.
Ωστόσο έχουμε την τύχη να είμαστε παιδιά του εξωτερικού και
ανά πάσα στιγμή μπορούμε να πάμε να ψάξουμε τη τύχη μας
σε άλλες χώρες. Αυτό κάνανε και όλοι οι φίλοι μας που είχαν
έρθει στην Ελλάδα από το Βέλγιο. Υπάρχουν χιλιάδες παιδιά σε
ολόκληρη τη χώρα που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα και που είναι
εγκλωβισμένοι σ’ αυτό το τρελοκομείο. Αυτοί πιστεύω είναι οι
πραγματικοί αγανακτισμένοι και εννοείται πως δεν αναφέρομαι
σ’ αυτούς που πηγαίνανε στο Σύνταγμα.
Ένα χαρακτηριστικό που πήρες από τη μητέρα σου.
Μάνος: Την υπομονή της.
Νίκος: Σπάζομαι και εγώ όταν μαγειρεύω και είναι κόσμος
πάνω απ’ το κεφάλι μου.
Ένα χαρακτηριστικό που πήρες από τον πατέρα σου.
Μάνος: Το να προσπαθώ να αντιμετωπίσω το νόμο του Μέρφι.
Νίκος: Λογικά σε λίγο καιρό θα έχω τη φαλάκρα του.
Από πού αντλείς δύναμη στην καθημερινότητά σου (εκτός
μουσικής);
Μάνος: Από τη θετική μου σκέψη. Πιστεύω πως ο άνθρωπος
είναι πολύ δυνατός όταν ψυχικά αισθάνεται ανίκητος και μπορεί
να καταφέρει πολύ σπουδαία πράγματα. Γι’ αυτό είναι πολύ
σημαντικό να σκεφτόμαστε θετικά.
Νίκος: Από τους φίλους μου κυρίως. Ο ένας δίνει δύναμη στον
άλλον στις δύσκολες και προσπαθούμε να γελάμε πολύ για να
ξεχνάμε όσο μπορούμε.
Ένας κοντινός και ένας μακρινός στόχος.
Μάνος:: Κοντινός στόχος είναι να πάει καλά ο δίσκος, Different.
Μακρινός στόχος να συνεργαστούμε με κάποιον παγκόσμια
γνωστό μουσικό.
Νίκος: Ο κοντινός, να κάνω αυτό που πρέπει να κάνω. Και ο
μακρινός, να προλάβω να κάνω όλα αυτά που πρέπει να κάνω.
Στην Ελλάδα η άσχημη και δύσκολη καθημερινότητα είναι
κανόνας για πολλούς Σχετικά με τη δύναμη του στίχου σας:
Σκέφτεσαι πως η πικρή και δυνατή γεύση (Delirium) πρέπει
να γίνει πιο έντονη από τη γλυκιά της Framboise;
Μάνος:Όχι απαραίτητα. Κατ’ αρχήν θέλουμε και προσπαθούμε
να πούμε κάποια πράγματα με τη μουσική μας. Πιστεύουμε
ότι είναι σημαντικό να υπάρχει καλός και δυνατός στίχος
που να μιλάει για τις δυσκολίες και τις αδικίες της ζωής. Αλλά
επίσης κάνουμε μουσική πάνω απ’ όλα. Κι η μουσική είναι ένας
τρόπος διασκέδασης για πολλούς. Ακούγοντάς τη θέλουν να
χαλαρώσουν και να ξεφύγουν από την καθημερινότητα τους
χωρίς να τους υπενθυμίζεις συνέχεια τα προβλήματά τους. Να
ξεχαστούν. Οπότε πιστεύουμε πως είναι σημαντικό να υπάρχουν
και σοβαρά κομμάτια και πιο χαβαλεδιάρικα. Προσπαθούμε να
έχουμε μια ισορροπία.
Νίκος: Ο στίχος μας άλλες φορές είναι πικρός, απότομος και
καυστικός, άλλες φορές γλυκός, χιουμοριστικός και ευχάριστος.
Δίνουμε παραπάνω βάση στο να κάνουμε τον ακροατή να
αισθάνεται όμορφα όταν ακούει τη μουσική μας, μιας και αυτό
ταιριάζει πολύ και με το ρέγγε στοιχείο μας. Παρόλα αυτά,
έχουμε και εμείς τις σκοτεινές στιγμές μας και όσο περνάνε τα
χρόνια ωριμάζει και ο στίχος μας. Αν και αυτή την περίοδο δεν
αναζητάμε την πικρίλα, σε μερικά κομμάτια όπως τα «Σύννεφα»
και η «Μαριονέτα» από τους προηγούμενους δίσκους μας, και το
«Δε κατάλαβα» από τον καινούριο, αλλά και σε άλλα τραγούδια
μας, η πικρίλα αυτή βγαίνει προς τα έξω.
Ποια μουσική δε θα άκουγες ποτέ;
Μάνος: Εάν κάποιος ασχολείται με τη μουσική, γράφει ή
42 | faces | 10.13
10.12
10.12
Delirium Framboise | Παρουσιαση
παίζει, δεν μπορεί να πει ότι δε θα άκουγε ποτέ κάποιο είδος.
Προσωπικά μπορεί να έχω κάποια είδη που τα ακούω για να
χαλαρώσω και να νοιώσω καλά, αλλά ακούω τα πάντα για να
μαθαίνω και να ανακαλύπτω νέους ήχους και νέες ιδέες.
Νίκος: Όλα τα είδη μουσικής ακούγονται και το καθένα μπορείς
να το εκτιμήσεις διαφορετικά ανάλογα με τα γούστα σου και
την προσωπικότητά σου. Κάποια θα σ’ αρέσουν παραπάνω
κάποια λιγότερο. Πρέπει να μπορείς όμως να αναγνωρίσεις τη
μουσικότητα του κάθε είδους, κι ας μη σου κάθεται καλά στ’
αυτί σου. Ας πούμε metal δεν ακούω, αλλά έχω βρεθεί σε metal
συναυλίες και έχω περάσει καλά γουστάροντας την όλη φάση. Σε
γενικές γραμμές, με αφήνουν αδιάφορο τα εύκολα τραγουδάκια
που δεν έχουν καμία δόση εξυπνάδας μέσα τους, με τον στάνταρ
μπανάλ ήχο που κυριαρχεί στην pop αφρόκρεμα που μας
σερβίρουν από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, είτε στη χώρα
μας είτε στο εξωτερικό. Όταν λέω εύκολα τραγουδάκια, εννοώ
αυτά που γράφονται για να ακούγονται εύκολα στ’ αυτί, χωρίς
ψυχή, με στίχο που συνήθως συνδυάζει τη σαχλαμάρα με την
κλάψα. Δε ισχυρίζομαι πως εμείς λέμε σοφά πράγματα, αλλά
τουλάχιστον μιλάμε απ’ τη καρδιά και με ειλικρίνεια.
Τελευταία ταινία που είδες.
Μάνος: Το Cowboys and Aliens. Ότι να’ναι...
Νίκος: Το remake του Conan. Ντάξει ψιλομούφα. Όχι ότι
τρελάθηκα όταν είδα το original, αλλά τότε έπαιζε ο Schwarzie και βέβαια δίνουμε μόνο respect στον Arnold και την παλιά
σχολή...
Το hip hop αναπτύχθηκε σε υποβαθμισμένες περιοχές των
ΗΠΑ, εκεί που υπήρχε μεγάλη ανεργία και φτώχεια. Στα
αδέρφια Νυχά, πώς έφτασε;
Νίκος: Όπως έφτασε και στον υπόλοιπο κόσμο, μέσω
ραδιοφώνου, MTV, κασετών, CD κ.λπ. Εξάλλου, όταν ήμασταν
πολύ μικροί και δε καταλαβαίναμε και πολλά ακόμα, το hip
hop είχε κάνει ήδη σημαντικά βήματα και στη δεκαετία του
90 ακουγότανε σε ολόκληρο τον πλανήτη με NWA τότε Snoop,
2Pac, Biggie, Cypress. Ακούγαμε και πολύ γαλλικό hip hop I
AM, NTM και ελληνικό με Ημισκούμπρια τότε Αctive Μember
και είχαμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της εξέλιξης αυτής
της κουλτούρας που ονομάστηκε hip hop. Κάπως έτσι έφτασε
στ’ αδέρφια Νυχά το hip hop όπως έφτασε και η regge, η jazz, η
funk, η κλασσική μουσική κ.λπ.
Έχεις κάνει ποτέ graffiti?
Μάνος: Όχι ποτέ. Γενικά δε θυμάμαι καν πότε ήταν η τελευταία
φορά που ζωγράφισα κάτι.
Νίκος: Οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει ένα spray και να γράψει
μια βλακεία σε κάποιον τοίχο. Το γκράφιτι όπως και να χει είναι
τέχνη και όπως η κάθε τέχνη για να την ασκήσεις σωστά θέλει
να χύσεις αίμα και ιδρώτα. Πρέπει επίσης να πιάνει το χέρι σου,
να έχεις ταλέντο και φαντασία. Δυστυχώς εγώ δε το χα ποτέ με
τη ζωγραφική.
Πείτε μας δύο λόγια από τις μέχρι σήμερα συνεργασίες σας
στην ελληνική μουσική σκηνή.
Νίκος:Σίγουρα από τη κάθε συνεργασία που κάναμε κερδίσαμε
διαφορετικές εμπειρίες, και ζήσαμε έντονες και μοναδικές
στιγμές. Μάθαμε πράγματα δουλεύοντας με διαφορετικούς
ανθρώπους του χώρου που δε θα μαθαίναμε ποτέ μόνοι μας
και είδαμε πολλές όψεις της μουσικής σκηνής στην Ελλάδα μιας
και κάναμε πολλά live σε όλη τη χώρα. Άλλες φάσεις ζήσαμε με
την Ελένη Δήμου, άλλες με τα Τιγρέ Σποράκια, άλλες μόνοι μας
τελείως. Γνωρίσαμε πολλούς μουσικούς, μ’ άλλους δεθήκαμε, μ’
άλλους χαθήκαμε, μ’ άλλους γίναμε πολύ καλά φιλαράκια, αλλά
όπως και να χει όλα αυτά βοηθήσανε στην εξέλιξη τόσο του
εαυτού μας όσο και της μουσικής μας. Δε θα ήμασταν αυτοί που
είμαστε αν δεν είχαμε συναναστραφεί με όλους αυτούς τους
ανθρώπους και το μόνο σίγουρο είναι ότι δε θα τους ξεχάσουμε
10.13 | faces | 43
Παρουσιαση | Delirium Framboise
10.12
Delirium Framboise | Παρουσιαση
10.12
Βιογραφικό
Οι D.F (Delirium Framboise), ξεκίνησαν από δύο αδέρφια -τον Μάνο και
τον Νίκο- που μεγάλωσαν στις Βρυξέλλες και σπούδασαν στο Λονδίνο,
πήραν το όνομά τους από δύο βελγικές μπύρες που συνδυάζουν την
πικρή και δυνατή γεύση (Delirium) με τη γλυκιά (Framboise).
Ξεκίνησαν το 2006 να δημιουργούν hip hop μουσική με ενισχυμένο
το στοιχείο της reggae, της jazz και της funk. Το καλοκαίρι του 2008
κυκλοφόρησε το πρώτο τους single με τίτλο D.F και το καλοκαίρι
του 2009 ο πρώτος τους δίσκος με τίτλο London Sessions, όπου
συμμετέχουν η Ελένη Δήμου και οι Μάρκος Κούμαρης και Σπύρος
Βεσδέκης των Locomondo. Έναν χρόνο μετά, και ύστερα από διάφορα
live shows σε Ελλάδα και Βρυξέλλες καθώς και πολλαπλές εμφανίσεις
σε μουσικές σκηνές όπως το Κύτταρο και ο Ρυθμός Stage, κυκλοφορούν
το δεύτερό τους album με τίτλο DιFραγκο όπου συμμετέχει και πάλι η
Ελένη Δήμου σε ένα κομμάτι, αλλά και ο Γιάννης Γιοκαρίνης, ο Ζodiac
και πολλοί άλλοι μουσικοί οι οποίοι πρόσθεσαν το ταλέντο τους ώστε
αυτή η δουλειά των δύο αδελφών και του παραγωγού τους, Άκη
Γκολφίδη, να είναι μουσικά πιο εμπλουτισμένη και πιο ολοκληρώμενη.
Πλέον το σχήμα αποτελείται από τους Μάνο και Νίκο Νυχά, The Ace,
Κωνσταντίνο Μιχαηλίδη και Πάτρικ Καραντινό.
Album: London Sessions, DiFραγκο
The Ace // 32 // Loops & Synth
Κωνσταντίνος // 24 // Nτραμς
Πάτρικ // 32 // Mπάσο
Πώς έγινε η γνωριμία σου με τους Μάνο και Νίκο Νυχά;
Με τα παιδιά γνωριστήκαμε σε μια παράσταση που δουλεύαμε
μαζί πριν 2-3 χρόνια στην Αρχιτεκτονική στο Γκάζι, με το σχήμα
της Ελένης Δήμου! Τότε ο ρόλος μου ήταν σαν τεχνικός, τα παιδιά
φυσικά ήταν on stage!
Για ποιους λόγους πιστεύεις ότι δέσατε με τα άλλα μέλη του
συγκροτήματος;
Δεθήκαμε γιατί αγαπάμε πολύ την μουσική που παρουσιάζουμε.
Σεβόμαστε πολύ ο ένας τις επιθυμίες και τις επιλογές των άλλων
μελών, περνάμε φανταστικά στις πρόβες και στις συναυλίες που
έχουμε κάνει, μοιραζόμαστε ένα κοινό όνειρο και θα κάνουμε ότι
μπορούμε για να το κάνουμε αληθινό!
Αγαπημένη στιγμή μέχρι σήμερα με τους D.F.
Είναι πολλές αυτές οι στιγμές αλλά αν πρέπει να επιλέξω θα
πω το πρώτο μας live στο Βόλο για την Ευρωπαϊκή Ημέρα της
Μουσικής. Είχε κάτι μαγικό εκείνο το βράδυ που μας έδεσε πολύ
περισσότερο ως μπάντα και ανθρώπους! Πιστεύω η ενέργεια που
πήραμε από τον κόσμο εκείνο το βράδυ μας βοήθησε πολύ να
προχωρήσουμε ως εδώ!
Προσωπικό μότο;
“Μη μου αφαιρείς αυτό που δεν μπορείς να μου δώσεις.”
(Διογένης προς Μέγα Αλέξανδρο εννοώντας τον Ήλιο, όταν
εκείνος τον ρώτησε αν είχε να του ζητήσει κάποια χάρη.)
Τι χρώμα θα έδινες στην Ελλάδα σήμερα;
Το κίτρινο που για μένα συμβολίζει τον ήλιο και το φως του, που
έχει προσφέρει στη χώρα μου μια μοναδική ποιότητα ζωής και σε
μέναν ένα λόγο να μην θέλω να την εγκαταλείψω ποτέ.
Έναν προσωπικό σου στόχο για το μέλλον.
Ένας από τους προσωπικούς μου στόχους είναι κάποια στιγμή
να φύγω από την πόλη και να ζήσω κοντά στη φύση ήρεμα και
εναρμονισμένα με τους νόμους και την ενέργεια της.
Πώς έγινε η γνωριμία σου με τους Μάνο και Νίκο Νυχά;
Γνωριστήκαμε όταν με πήραν να παίξω στα ‘Τιγρέ Σποράκια’, ένα
hip hop σχήμα που τα παιδιά έπαιζαν ήδη. Έχουμε επίσης κοινούς
φίλους και γνωστούς που έκαναν την γνωριμία πιο οικεία.
Για ποιους λόγους πιστεύεις ότι δέσατε με τα άλλα μέλη του
συγκροτήματος;
Θεωρώ πως και μόνο ο κοινός παρανομαστής που λέγεται
μουσική είναι αρκετά ισχυρός για να δέσει δύο ανθρώπους.
Παρόλα αυτά με την πάροδο του χρόνου βλέπεις πως παίρνεις
και δίνεις προσωπικά στοιχεία όλο και περισσότερο, οπότε μετά
παύεις να είσαι μόνο συνεργάτης και γίνεσαι και φίλος. Αν κάποιος
έχει σχετικά κοινή προσέγγιση στη ζωή με μας εύκολα νοιώθουμε
πως αξίζει να του αφιερώσουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας.
Αγαπημένη στιγμή μέχρι σήμερα με τους D.F.
Γενικά περνάμε πάρα πολύ ωραία σαν παρέα, αλλά αν πρέπει
να διαλέξω μια στιγμή θα έλεγα τη στιγμή πριν βγούμε στη
σκηνή. Νοιώθω ένα περίεργο δέσιμο εκείνη την στιγμή, ξέρω
πως είμαστε ο ένας για τον άλλο και τους εμπιστεύομαι. Αυτή η
αίσθηση εμπιστοσύνης για μένα είναι πολύτιμη
Προσωπικό μότο;
Προσωπικό μότο είναι μια αγαπημένη φράση του Σπινόζα
‘’Ευτυχία είναι η δια της λογικής κατανόηση της ζωής και του
κόσμου”.
Τι χρώμα θα έδινες στην Ελλάδα σήμερα;
Μην με παρεξηγήσετε αλλά μου μοιάζει λίγο ρομαντική αυτή η
ερώτηση. Η Ελλάδα είναι η χώρα μου και έχω ζήσει πολύ όμορφη
ζωή μέχρι τώρα σε αυτή. Ζω στην θάλασσα οπότε θα σας πω
το μπλε, όχι λόγο σημαίας αλλά γιατί όποτε σκέφτομαι Ελλάδα
σκέφτομαι την ζωή μου σε αυτή και η ζωή μου είναι στο μπλε της
θάλασσας.
Έναν προσωπικό σου στόχο για το μέλλον.
Προσωπικός στόχος είναι να αναπτύσσω το πνεύμα μου και να
ζήσω μια ζωή λογική δημιουργική και φιλοσοφημένη, αλλά
το μέλλον για μένα δεν έχει μεγάλη σημασία διότι δεν ξέρω αν
καν θα το βιώσω. Μου αρέσει να νιώθω την παροδικότητα της
ύπαρξης, έχει μεγαλύτερη αξία η κάθε στιγμή έτσι.
Πώς έγινε η γνωριμία σου με τους Μάνο και Νίκο Νυχά;
Με τα παιδιά γνωριστήκαμε μέσω του Κώστα Ξηρογιαννη.
Πρώτα τον Νίκο στο σπίτι του Κώστα και μετά και τον Μάνο στο
στούντιο, κάνοντας πρόβα για τα “Τιγρέ Σποράκια”.
Για ποιους λόγους πιστεύεις ότι δέσατε με τα άλλα μέλη του
συγκροτήματος;
Με τα παιδιά υπάρχει καλή επικοινωνία, κοινοί μουσικοί στόχοι
και διάθεση να περνάμε καλά κάνοντας αυτό που αγαπάμε.
Αγαπημένη στιγμή μέχρι σήμερα με τους D.F.
Η συναυλία φέτος το καλοκαίρι στα Κύθηρα.
Προσωπικό μότο;
Γελάω με προσωπικά μότο. Η ζωή είναι πολύ απρόβλεπτη για να
παγιώνει κανείς ιδέες και
συμπεριφορές.
Τι χρώμα θα έδινες στην Ελλάδα σήμερα;
Θεωρώ ότι η χώρα μας είναι χώρα αντιθέσεων, χώρα με έντονο
χαρακτήρα. Απλά τώρα λόγω συνθηκών οι περισσότεροι δίνουν
έμφαση στο μαύρο. Υπάρχει όμως και το άσπρο αρκεί να ξέρεις
να κοιτάς.
Έναν προσωπικό σου στόχο για το μέλλον.
Να συνεχίσω το δρόμο μου.
The Ace Sound Lab
Skylitsi Omiridou 76, 185 33 Piraeus, Greece
Τ: +30 210 41 78 808, +30 697 02 14 924
E: [email protected]
www.facebook.com/TheAceSoundLab
44 | faces | 10.13
Dawn Rebel - www.facebook.com/DawnRebel
Delirium Framboise
www.d-f.gr
E:[email protected]
Twitter: www.twitter.com/_DF_
YouTube: www.youtube.com/deliriumframboise
MySpace: www.myspace.com/d-f
Facebook: www.facebook.com/dfsound
Δείτε το νέο video clip των Delirium Framboise, Different, στην σελίδα τους
στο Facebook!
10.13 | faces | 45
ΧΑΜOΓΕΛΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤH
Παρουσιαση | Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder
46 | faces | 10.13
10.12
10.12
Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder | Παρουσιαση
Ό
ταν μπήκαμε με τον Δημήτρη στο
Boxing Club στο Anderlecht η εικόνα
δεν ήταν αυτή που περιμέναμε.
Το παλιό πίσω κτίριο που στεγάζει
το γυμναστήριο ήταν άδειο αφού
το ραντεβού μας με την Καλλιόπη είχε κλειστεί
μισή ώρα πριν αρχίσουν οι προπονήσεις. Ο
χώρος κρύος και οι τοίχοι θύμιζαν προαστιακό
γυμναστήριο της δεκαετίας του 80. Μεγάλοι
καθρέπτες, βάρη, σκοινάκια, αφίσες και
φωτογραφίες από τουρνουά πυγμαχίας ενώ το
απαραίτητο μεγάλο ρολόι ήταν τοποθετημένο
σε σημείο που να μπορούν να το βλέπουν όλοι
εύκολα. Ο χώρος ζεσταινόταν από ένα “κανόνι”
θέρμανσης το οποίο άρχισε να πυρακτώνει
τη στιγμή που μπήκαμε μέσα. Στη μέση το
υπερυψωμένο ρινγκ και στο πίσω μέρος του
δυόροφου κτιρίου ένας χώρος όπου λειτουργούσε
το γραφείο του Boxing Club. Μπαίνοντας μέσα
στο γραφείο του Maurice Naveau έπεσα πάνω
σε ένα χαμογελαστό νεαρό κορίτσι, μέτριου
αναστήματος με μεγάλα μάτια, ντυμένο με
μία μπλε φόρμα. Το όμορφο και εκφραστικό
πρόσωπο της Καλλιόπης δεν έδενε καθόλου με
το περιβάλλον και άρχισα να αναρωτιέμαι πως
ανταποκρίνεται στο δύσκολο αυτό άθλημα και
πως έφτασε σε σημείο να κάνει πρωταθλητισμό.
Καλλιόπη
Κανέλλη-Slagmulder
Η Ελληνίδα πυγμάχος που άγγιξε τις καρδιές μας!
από τον Γιάννη Δήμα
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
Το πρώτο πράγμα που κάνει η νεαρή Ελληνίδα
αθλήτρια είναι να μας συστήσει στον προπονητή
της. Ο Maurice μας υποδέχτηκε με μία τυπική
χειραψία και αμέσως διαισθάνθηκα στο βλέμμα
του την ανάγκη για τις απαραίτητες συστάσεις.
Όταν εξηγήσαμε με λεπτομέρειες τους σκοπούς
της επίσκεψης μας τότε η ατμόσφαιρα έγινε
πολύ φιλική. Λίγα λεπτά αργότερα η Καλλιόπη
ανέβαινε στο ρινγκ για να αρχίσει ζέσταμα, ο
Δημήτρης άρχισε να ετοιμάζει τους φακούς της
Canon, η αίθουσα άρχισε να γεμίζει με αθλητές,
πυγμάχους όλων των κατηγοριών, ενώ εγώ,
διακριτικά, κινήθηκα προς το “κανόνι” σε
αναζήτηση ζεστασιάς.
10.13 | faces | 47
Παρουσιαση | Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder
10.12
10.12
“Η δύναμη για τον πυγμάχο
έρχεται όταν χτυπάς γρήγορα,
με μεγάλη ταχύτητα.
Αν καταφέρεις να χτυπάς
γρήγορα χτυπάς πιο δυνατά.”
Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder | Παρουσιαση
Η Πόπη στο ρινγκ
Νομίζω πως το Πόπη δεν θα το συνηθίσω ποτέ, παρόλα αυτά όλοι
στο χώρο του μποξ Πόπη την φωνάζουν και ακόμα πιο σημαντικό
στο πίσω μέρος της πλάτης της, (όταν δεν γράφει Team Belgium)
έχει η ίδια επιλέξει να γράφει αυτό το όνομα.Όταν τέλειωσε το
ζέσταμα είδα το Δημήτρη να πλησιάζει το ρινγκ έτσι ώστε να
έχει καλύτερη γωνία για τη φωτογράφιση, ενώ την ίδια στιγμή
ο προπονητής βοηθούσε την Καλλιόπη να βάλει τα γάντια.”Θα
αργήσουμε σκέφτηκα” και έσκυψα στην οθόνη του Samsung
για να δω τα mail μου. Δεν πέρασαν παρά μερικά δευτερόλεπτα
όταν τα απανωτά χτυπήματα της 16χρονης πυγμάχου γέμισαν
με πολεμική αδρεναλίνη το χώρο συγκεντρώνοντας τις ματιές
όλων των αθλητών. Άφησα με μία μηχανική κίνηση το κινητό μου
και το βλέμμα μου προσπάθησε να ακολουθήσει τα χτυπήματα
της Καλλιόπης που έφευγαν με αστραπιαία ταχύτητα και με
εξαιρετική ορμή για τον μυικό όγκο του νεαρού κοριτσιού. Με
έκπληξη διαπίστωσα πως ο Maurice Naveau δεν έκανε προπόνηση
ρουτίνας, ούτε καν στεκόταν απλά απέναντι στα χτυπήματα της
Καλλιόπης: ο μεγαλόσωμος προπονητής ήταν αναγκασμένος να
παίζει κανονικά μαζί της, να έχει συνέχεια ψηλά την άμυνα του,
ενώ κάποιες φορές που ξέφευγε κάποιο χτύπημα της Καλλιόπης
που δεν το περίμενε, τότε το σκηνικό αγρίευε. Πραγματική
έκπληξη και ολοκληρωτική μεταμόρφωση πάνω στο ρινγκ για
την Καλλιόπη Κανέλλη Slagmulder, την Ελληνίδα πυγμάχο που
αγωνίζεται στα 16 της χρόνια με την εθνική ομάδα του Βελγίου
(!) ενώ παράλληλα κερδίζει όποια κοπέλα συναντάει στο ρινγκ,
σε αγώνες μέσα και έξω από το Βέλγιο. Το πρώτο Cover Story
για το 2013 “αγκαλιάζει” με περηφάνια μια Ελληνίδα πυγμάχο,
χαμογελαστή, μαχητική, δυνατή, αξιαγάπητη.
Καλλιόπη σε ευχαριστούμε για τη συνέντευξη και τον
χρόνο που μας αφιερώνεις. Ας αρχίσουμε από την
αρχή και για το πως ξεκίνησες τα πρώτα σου βήματα
στο μποξ. Ήταν χάρη στον πατέρα σου που μπήκες
για πρώτη φορά στο ρινγκ;
Ναι, αρχικά ο πατέρας μου έκανε Kung Fu και στην συνέχεια
ασχολήθηκε με το free fight, την ελεύθερη πάλη, όπου
κατάφερε να γίνει πρωταθλητής Ευρώπης χάρη στην πολύ
καλή άμυνα του. Στην συνέχεια , και όταν εγκαταστάθηκε στο
Άντερλεχτ συνέχισε προπονήσεις σε μια σχολή εκεί αλλά πια
έστρεψε την προσοχή του στην τέχνη του μποξ. Αρκετό καιρό
μετά όταν ήμουν σε ηλικία 10 χρονών περάσαμε από εκείνο το
σημείο που έκανε προπονήσεις και μου είπε: “εδώ έκανα μποξ”
και εγώ του γκρίνιαξα ότι “δεν με έχεις φέρει ποτέ να δω το
μέρος”! Μία μέρα με έφερε τελικά στο γυμναστήριο Boxing Club
του Anderlecht όπου με είδε ένας παλιός φίλος του πατέρα μου
ο Maurice Naveau που έπαιζαν μαζί μποξ και με ανέλαβε ως
δάσκαλος από την ηλικία των 10 ετών.
Κάπως έτσι άρχισες τις προπονήσεις ή υπήρχαν και άλλα
ερεθίσματα μέσα στην οικογένεια;
Έχω δύο αδέρφια και η αλήθεια είναι πως ο δεύτερος μου
αδερφός με τον οποίο έχουμε 11 μήνες διαφορά έκανε και
αυτός μποξ για μία περίοδο αλλά μετά σταμάτησε. Ασχολείται
με το ποδόσφαιρο τώρα!
Ήρθες λοιπόν εδώ, άρχισες να κάνεις προπόνηση από τόσο
μικρή ηλικία;
Ναι! Θυμάμαι χαρακτηριστικά πως ο πρώτος μου δάσκαλος
μου έλεγε με τον δικό του τρόπο της παλαιάς γενιάς : “γιατί
φοράς μωβ; οι μποξέρ φοράνε μαύρα όχι μωβ. (γέλια). Μου έλεγε
συχνά πως τον πρώτο αγώνα θα τον κάνω όταν γίνω 16 χρονών
και τελικά αγωνίστηκα αρκετά νωρίτερα στα 14 μου χρόνια.
48 | faces | 10.13
10.13 | faces | 49
Παρουσιαση | Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder
Τον θυμάσαι τον πρώτο σου αγώνα πάνω στο ρινγκ;
Ναι βέβαια, πάλεψα με μια κοπέλα που λεγόταν Οστερνιγκ την
οποία νίκησα μεν, αλλά φάνηκε στον αγώνα πως δεν είχα καθόλου
καλή φυσική κατάσταση και αντοχή. Έτσι μετά τον δεύτερο ο
αγώνα ξεκίνησα να τρέχω με έναν επαγγελματία πυγμάχο, ο
οποίος μένει κοντά στο σπίτι και έτσι κάθε μέρα μου δίνεται η
ευκαιρία να κάνω γυμναστική και να τρέχω μαζί του.
10.12
10.12
Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder | Παρουσιαση
“Ο Maurice Naveau, φίλος του πατέρα μου από την εποχή που
έκανε μποξ, με ανέλαβε ως δάσκαλος από την ηλικία των 10 ετών.”
Όσο έκανες ζέσταμα μίλησα για λίγο με τον προπονητή
σου και του είπα χωρίς να γνωρίζω το αγώνισμα του
μποξ διακρίνω τρία απαραίτητα χαρακτηριστικά, φυσική
κατάσταση, δύναμη και τεχνική.
Σωστά όμως αυτό που πρέπει να πούμε είναι πως η δύναμη για
τον πυγμάχο έρχεται όταν χτυπάς γρήγορα, με μεγάλη ταχύτητα.
Αν καταφέρεις να χτυπάς γρήγορα χτυπάς πιο δυνατά.
Ποιο πιστεύεις πως είναι το δυνατό σου σημείο πάνω στο
ρινγκ;
Το δεξί μου χτύπημα καθώς και το αριστερό κροσέ
Από φυσική κατάσταση πως είσαι αυτή τη στιγμή;
Όπως είπα τρέχω 4 φορές την εβδομάδα κοντά σε έναν
επαγγελματία πυγμάχο και μ΄ έχει βοηθήσει πολύ. Ναι, νιώθω
καλά με την φυσική μου κατάσταση. Κατάφερα να έχω και ένα
ρεκόρ, το πιο γρήγορο νοκ άουτ στο Βέλγιο: στο 9ο δευτερόλεπτο
πρώτου γύρου!
Πες μου Καλλιόπη πως διαμορφώνεται το εβδομαδιαίο σου
πρόγραμμα, πως οργανώνεις την προπόνησή σου την ίδια
στιγμή που είσαι ακόμα στο σχολείο και είσαι υποχρεωμένη
να παρακολουθείς τα μαθήματα;
Προπόνηση στο γυμναστήριο τρεις φορές τη βδομάδα και
άλλες τέσσερις φορές τρέξιμο και φυσική κατάσταση. Με το
σχολείο δεν έχω κανένα πρόβλημα. Έχω τη θέληση να δουλέψω
επαγγελματικά στο μέλλον σε παιδικό σταθμό, σε σχολείο ή σε ότι
έχει να κάνει με παιδιά. Αυτή την περίοδο κάνω πρακτική άσκηση
σε παιδικό σταθμό για αυτό τον σκοπό.
Αυτό το ενδιαφέρον που δείχνεις για τα μικρά παιδιά σε έχει
οδηγήσει στη σκέψη να γίνεις προπονήτρια κάποια στιγμή
στο μέλλον και άρα και εσύ με τη σειρά σου να προπονείς
κάποια μικρά παιδιά στο μποξ;
Ναι, σίγουρα το έχω σκεφτεί αλλά για αργότερα.
Μας είπες πριν από λίγο για την πρώτη φορά που
πυγμάχησες σε αγώνα. Πως ήταν εκείνη η μέρα για σένα,
θυμάσαι λεπτομέρειες;
Ναι, θυμάμαι τα πάντα. Ήμουν στη μπλε γωνία του ρινγκ και
κάτω στους θεατές ήταν η μητέρα μου, ο πατέρας μου, ο παππούς
και η θεία μου! Ήταν μία πολύ δυνατή εμπειρία κυρίως γιατί η
αντίπαλος ήταν αριστερόχειρας. Δεν μπορώ να ξεχάσω πως στον
τρίτο γύρο πήγα να πεθάνω , δεν είχα αντοχή, αυτό το θυμάμαι
καλά. Τελικά όλα πήγαν καλά, την νίκησα και μου ζήτησε ρεβάνς
όπου και την ξανακέρδισα.
Είναι σημαντικό να χτυπάς δυνατά αλλά πρέπει να αντέχεις
και τα χτυπήματα.
Σωστά αλλά εξίσου σημαντικό είναι να τα αποφεύγεις κιόλας.
Πες μας για την συμμετοχή σου στην εθνική ομάδα
πυγμαχίας του Βελγίου;
Είναι πολύ σημαντική η συμμετοχή μου στην εθνική ομάδα του
Βελγίου ενώ παράλληλα μου δίνεται η δυνατότητα να λαμβάνω
μέρος σε διεθνή τουρνουά. Φέτος πήγα σε χώρες όπως Σερβία,
50 | faces | 10.13
10.13 | faces | 51
Παρουσιαση | Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder
10.12
10.12
Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder | Παρουσιαση
Δανία και Γερμανία. Πήγα τρεις φορές στη Δανία και μία φορά
στη Γερμανία.
Πώς ήταν η εμπειρία έξω από το Βέλγιο; Με ποιους
αντιπάλους έπαιξες;
Ήταν μία καλή εμπειρία με μεγάλες επιτυχίες για μένα. Στην
Δανία νίκησα μία αντίπαλο από την Αγγλία και στην Γερμανία
κέρδισα αρχικά μια Γερμανίδα ενώ στον τελικό αντιμετώπισα
την καλύτερη Γερμανίδα πυγμάχο που ήταν υποψήφια για
πρωταθλήτρια Ευρώπης.
Μίλησε μας και για την 6 φορές και αήττητη παγκόσμια
πρωταθλήτρια Lucia Rijker.
Είναι μία πολύ μεγάλη βοήθεια για μένα αφού 3 φορές τον
χρόνο έρχεται στην Ολλανδία από την Αμερική και με προπονεί
η 6 φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια. Στον πολύ κόσμο είναι
γνωστή από την ταινία του Clint Eastxood “Million Dollar Baby”
όπου η Loucia Rijker έπαιζε την αντίπαλο της πρωταγωνίστριας
Hilary Swank.
Ας γυρίσουμε λίγο στο γυμναστήριο σου εδώ στο Άντερλεχτ.
Γυμνάζεσαι σε ένα χώρο που έχει πάρα πολλά αγόρια, δεν
σε πειράζει αυτό;
Όχι, γιατί οι καλύτεροι αθλητές που αγωνίζονται και προπονούνται εδώ στην σχολή με ξέρουν από μωρό, από 10 χρονών και
έχω μεγαλώσει μαζί τους.
Δεν σου φαίνεται περίεργο που δεν υπάρχουν άλλα
κορίτσια;
Καμιά φορά έρχονται κορίτσια αλλά φεύγουν γρήγορα.
“3 φορές τον χρόνο
έρχεται στην Ολλανδία
από την Αμερική
και με προπονεί
η 6 φορές παγκόσμια
πρωταθλήτρια
Loucia Rijker.”
Καλλιόπη, σήμερα είσαι στα 16 σου χρόνια. Έχεις βάλει
κάποιο στόχο; Που θες να φτάσεις;
Υπάρχουν δύο σκέψεις : κάποιοι με συμβουλεύουν να περιμένω
4 χρόνια για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βραζιλίας και μετά να
γίνω επαγγελματίας. Άλλοι μου λένε να πάω 18 χρονών, δηλαδή
σε δύο χρόνια, και να γίνω επαγγελματίας. Εγώ νομίζω ότι είναι
καλύτερα για μένα να συμμετάσχω στους Ολυμπιακούς Αγώνες
και μετά να γίνω επαγγελματίας. Θα είμαι 20 χρονών, καλά θα
είναι και τότε!
Πως αντιδρούν οι συμμαθητές σου όταν βλέπουν ένα
κορίτσι, ένα ωραίο κορίτσι το οποίο... παίζει box! Τι σου
λένε;
Δεν μιλάμε και πολύ για αυτό. Δεν μου αρέσει να το λέω ούτε
να το συζητάω.
Σύμφωνοι αλλά όταν πας σε ένα τουρνουά δεν θα θελήσεις
να έρθουν οι φίλοι σου να σε δουν;
Να πω την αλήθεια μόνο τους 3 πρώτους αγώνες έδωσα στο
Βέλγιο, τους άλλους 4 αγώνες τους έκανα εκτός Βελγίου και
αυτοί που θα πραγματοποιηθούν στην συνέχεια επίσης δεν θα
είναι στο Βέλγιο...
Οι γονείς σου θέλεις να είναι κοντά όταν είσαι πάνω στο
ρινγκ; θέλεις να σε βλέπουν;
Όχι. Στην αρχή όχι, αλλά φέτος στην Γερμανία μέσα στο ρινγκ
αυτός που μου έδινε νερό ήταν ο πατέρας μου. Τον τελικό
μόνο δεν ήθελε να δει γιατί φοβόταν λίγο επειδή θα πάλευα με
κάποια που είχε 19 αγώνες ενώ εγώ είχα μόλις 6.
Ο πατέρας σου βέβαια έχει και μια μεγάλη εμπειρία σε αυτό
του είδους το αγώνισμα, η μητέρα σου όμως πως αντιδράει;
Στην αρχή ήταν αρνητική. Δεν ήθελε να ασχοληθώ. Αργότερα
52 | faces | 10.13
10.13 | faces | 53
Παρουσιαση | Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder
10.12
10.12
Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder | Παρουσιαση
όμως σκέφτηκε ότι θα είναι καλό να κάνω box “γιατί δεν ξέρουμε
αν της τύχει τίποτα στο δρόμο και πάθει κάτι”. Θυμάμαι πως μόλις
άκουσε ότι θα αγωνιστώ επίσημα για πρώτη φορά φορά δεν
ήθελε καθόλου.
Αλλά είναι πάντα κοντά σου;
Τώρα πια ναι, δεν μπορεί πια να κάνει κάτι!
Έχεις ασχοληθεί εκτός από Box με άλλα σπορ;
Ήμουν πολύ καλή στο βόλεϊ. Έπαιζα βόλεϊ από 7 έως 9 χρονών
αλλά μετά έπεσα με το ποδήλατο και έσπασα το χέρι μου σε δύο
σημεία και έτσι σταμάτησα. Μετά από έναν χρόνο ξεκίνησα το
μποξ (γέλια).
Πες μας δυο λόγια για την Ελλάδα ; Πηγαίνεις στην Ελλάδα;
έχεις φίλους εκεί;
Πηγαίνω στην Ελλάδα κάθε χρόνο. Η μητέρα μου είναι Ελληνίδα
και ο πατέρας μου είναι μισός Έλληνας και μισός Βέλγος.Πηγαίνω
στην Κάλυμνο. Έχω φίλους εκεί που τους αρέσει όταν τους μιλάω
για μποξ! Μου αρέσει όταν το πρωί ξυπνάω με την ησυχία μου,
πηγαίνω στις φίλες μου που τις ξέρω από μικρά παιδιά, μου
αρέσει η θάλασσα, πάμε για μπάνιο μαζί και μετά βγαίνουμε για
βόλτα παρέα.
Εκτός από την Κάλυμνο έχεις πάει αλλού στην Ελλάδα;
Ναι, στην Σάμο, Αγαθονήσι , Αθήνα και σε άλλα μέρη.
Το 2012 τελείωσε, τώρα τι πρόγραμμα έχεις; Έχεις αγώνες;
έχεις τουρνουά;
Τον Ιανουάριο αν και έχω σχολείο (γέλια) θα συμμετάσχω σε ένα
τουρνουά στην Σουηδία. Παίρνω άδεια λόγω της συμμετοχής μου
στην Εθνική Ομάδα και έτσι μου επιτρέπεται να λείψω μερικές
μέρες.
Σε πολλά βελγικά μέσα ενημέρωσης όπως στην Dernière
Heure γράφουν πάρα πολύ καλά λόγια για σένα. Είσαι ήδη
στην εθνική ομάδα του Βελγίου, και η ερώτηση είναι να
θα σκεφτόσουν ποτέ να παίξεις με τα χρώματα της εθνική
ομάδα της Ελλάδας;
Με γνωρίζουν οι Έλληνες αθλητές και όποτε τους βλέπω στα
τουρνουά μιλάμε. Να πω πως θυμάμαι μία ωραία στιγμή στο
τουρνουά της Σερβίας, στην είσοδο των εθνικών ομάδων εγώ
περπατούσα μπροστά και δίπλα μου ήταν η εθνική ομάδα της
Ελλάδας και εκεί ρωτάω μία κοπέλα “Ελληνίδα είσαι ε;;¨ και μου
απαντάει “τι κάνεις εσύ εκεί; έλα εδώ, μαζί μας!” Ξέρουν όμως
πως δεν μπορώ.
“Νομίζω ότι είναι
καλύτερα για μένα
να συμμετάσχω στους
Ολυμπιακούς Αγώνες
και μετά να γίνω
επαγγελματίας. Θα είμαι
20 χρονών, καλά θα είναι
και τότε! ”
Έχεις παίξει με Έλληνες;
Όχι. Γιατί είναι μεγαλύτερες σε ηλικία κοπέλες. Εγώ αγωνίζομαι
με ηλικίες από 15 μέχρι 16.
Έχεις αγωνιστεί με αγόρια ποτέ; Και πώς είναι; Πώς σε
αντιμετωπίζουν;
Εδώ στο γυμναστήριο ναι. Στην αρχή παίζουν ήρεμα αλλά μετά
παίζουμε πιο δυνατά, έτσι είναι το παιχνίδι, ξέρουν και αυτοί ότι
πρέπει να παίξουν έτσι. Μια φορά μόνο χτύπησα και μου έτρεχαν
αίματα από την μύτη και δεν θα το ξεχάσω ποτέ, 30 Απριλίου
2012. Αυτό έγινε με ένα δεξί χτύπημα. Αυτός ήταν πιο ψηλός και
όταν έφτασα κοντά του με σταμάτησε με ένα
άπερκατ.
Αυτό δεν σε τρομάζει όμως; Θα δεχτείς δυνατά χτυπήματα και ιδίως αν πας στους Ολυμπιακούς Αγώνες ή
επαγγελματικά τουρνουά θα πέσει πολύ ξύλο.
54 | faces | 10.13
10.13 | faces | 55
Παρουσιαση | Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder
10.12
10.12
Καλλιοπη Κανελλη Slagmulder | Παρουσιαση
Δεν ξέρω μπορεί.
“ Έχω τη θέληση να δουλέψω επαγγελματικά
στο μέλλον σε παιδικό σταθμό, σε σχολείο
ή σε ότι έχει να κάνει με παιδιά.”
Δεν στενοχωριέσαι για τα χτυπήματα στο πρόσωπο σου;
Μην μου πείτε να σταματήσω τώρα το μποξ (γέλια). Δεν μπορώ!
Εκτός από μποξ έχεις κάνει άλλες πολεμικές τέχνες;
Ξεκίνησα εδώ στο γυμναστήριο τις προπονήσεις όταν ήμουν 10
ετών. Για τα επόμενα 2 χρόνια όταν τελείωνα την προπόνηση
έκανα τάι-μποξ για περίπου δύο ώρες με προπονητή τον Γιώργο
Καρβέλη.
Η σχέση του κάθε αθλητή με τον προπονητή του είναι πολύ
σημαντική. Μίλησε μας για τον προπονητή σου και τη
σχέση που έχετε;
Η σχέση μας είναι πολύ καλά. Ο προπονητής μου,Maurice
Naveau, είναι παντρεμένος με Ελληνίδα και δεν έτυχε να κάνει
παιδιά. Με έχει σαν παιδί του, έχει έρθει μαζί μας στην Ελλάδα
ήδη δύο φορές και τον έχουμε φιλοξενήσει σπίτι μας.
Όταν αλλάξει το αγωνιστικό επίπεδο δεν πρέπει να πας σε
άλλο προπονητή;
Όχι απαραίτητα. Αλλά όταν έρθει η ώρα για επαγγελματική
καριέρα εκεί κάθε πυγμάχος χρειάζεται ένα manager.
Παράλληλα στην εθνική ομάδα του Βελγίου έχουμε προ-πονητικό
team και το επίπεδο είναι πολύ καλό.
Στους αγώνες παίζεις με τα χρώματα του Άντερλεχτ;
Στα τουρνουά που συμμετέχω παίζουμε αναγκαστικά είτε με
μπλε είτε με κόκκινα χρώματα, ενώ τα γάντια και η προφύλαξη
στο κεφάλι είναι κόκκινα. Εδώ στο Βέλγιο αγωνίζομαι με μαύρη
εμφάνιση με το όνομα poppy στη πλάτη .
Η μητέρα σου μου είπες πως ήταν αρνητική για το μποξ,
αλλά από την άλλη πλευρά πιστεύει πως είναι μια καλή
άμυνα για σένα όταν είσαι στο δρόμο. Σου έχει συμβεί ποτέ
να το χρησιμοποιήσεις;
Να πω σε αυτό το σημείο πως δεν βγαίνω πολύ έξω και όπως
λέει και η μητέρα μου “ Αν την χάσω ξέρω που θα την βρώ “
αφού γνωρίζει πως είμαι συνέχεια στο γυμανστήριο. Χτύπα ξύλο
μέχρι σήμερα δεν χρειάστηκε να το χρησιμοποιήσω ποτέ.
Καλλιόπη Κανέλλη Slagmulder
Γυμναστήριο: Boxing Club Anderlecht
Προπονητής: Maurice Naveau
Κατηγορία: Junior -52kg
Χτύπημα: Δεξιόχειρας
Πρώτη νίκη: 14 ετών, στο Βέλγιο, με την Melanie Oosterlynck
Συνολικά: 7 νίκες σε 8 αγώνες
Αγώνες σε: Βέλγιο, Δανία, Γερμανία, Σουηδία
Με την Εθνική Ομάδα Βελγίου έδωσε αγώνες σε:
-Βέλγιο: Geraardsbergen, Deinze, Tienen, Hindovre,
-Δανία: Haslev (2 φορές χρυσό μετάλλιο)
-Γερμανία: Stralsund (χρυσό μετάλλιο, καλύτερη boxer του
τουρνουά)
-Σουηδία: Borås
56 | faces | 10.13
10.13 | faces | 57
Παρουσιαση | Πάνος Γουργιώτης
Τ
Π
5.13
5.13
Πάνος Γουργιώτης | Παρουσιαση
*Πάνος Γουργιώτης
ον Πάνο τον γνωρίσαμε πριν από
μερικά
χρόνια
όταν τον είδαμε
να
παίζει
ζωντανά για πρώτη φορά στις
Βρυξέλλες στο εστιατόριο Rich,
σε μία βραδιά γεμάτη κόσμο
και χειροκρότημα που είχε
τίτλο “ Με χαμηλά τα φώτα”.
Το σημαντικό στοιχείο στο
...είναι αυτή που έρχεται χωρίς ανυπόφορες
χαρακτήρα του που τον κάνει
αγαπητό στον κόσμο είναι
εκπτώσεις και που αφήνει την ψυχή σου
αρχικά ο χαρακτήρας του και
ανέπαφη. Η άλλη επιτυχία δε με αφορά.
μετά η μουσική του. Βάζω σαν
πρώτο στοιχείο το χαρακτήρα Εισαγωγή: Γιάννης Δήμας - συνέντευξη: Μαρία Γεωργίου
γιατί με τον Πάνο δεν θα φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
μείνεις με μία απλή γνωριμία
ούτε σε ένα απλό “γειά”. Με τον Πάνο θα μιλήσεις,
θα ανταλλάξεις λόγια ουσίας και όλα αυτά με την
ειλικρίνεια και το χαμόγελο που τον συνοδεύουν
στη μουσική του ωρίμανση και καριέρα. Ο Πάνος
Γουργιώτης είναι ένας πολυτάλαντος μουσικός με
μία εξαιρετική φωνή. Ίσως το “πολυτάλαντος” να
του βάζει συχνά διλήμματα, η ζεστή και μελωδική
φωνή του όμως τις πιο πολλές φορές τα λύνει. Οι
εμφανίσεις του στις Βρυξέλλες αγκαλιάζονται ζεστά
από το ελληνικό κοινό ενώ για τις ανάγκες του Cover
Story του FACES ο Πάνος φωτογραφήθηκε από τον
Δημήτρη Ναυρίδη στη πόλη των Βρυξελλών και
απάντησε στις ερωτήσεις της Μαρίας Γεωργίου.
Πάντα από καρδιάς και χωρίς πολλά φίλτρα.
60 | faces | 10.13
Η καλοδεχούμενη
επιτυχία...
10.13 | faces | 61
Παρουσιαση | Πάνος Γουργιώτης
5.13
5.13
Πάνος Γουργιώτης | Παρουσιαση
«Ήμουν 18 χρονών όταν πρωτοέστειλα κάποια τραγούδια μου
στο Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Τα άκουσε και μου είπε «Καλά είναι,
για έλα να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε».
Ε, τότε ένιωσα βασιλιάς.»
Η μουσική μπαίνει στην ζωή σου από την ηλικία των 5 με
μαθήματα κλασσικής κιθάρας. Τι ήταν αυτό που σε έκανε να
ξεκινήσεις και τι ρόλο έπαιξε κατά την διάρκεια της παιδικής
σου ηλικίας η σχέση σου με την μουσική;
Η επιμονή των γονιών μου και κυρίως του πατέρα μου ήταν που
με έκανε να ξεκινήσω. Η αλήθεια είναι ότι ως παιδί αντιμετώπιζα
την κιθάρα ως ένα ακόμα μάθημα, σαν υποχρέωση. Υπήρξαν
αρκετές φορές που χρειάστηκε πίεση για να μη σταματήσω.
Αυτό βέβαια άλλαξε εντελώς στην εφηβεία, όπου βρήκα ένα
μέσο έκφρασης, έστησα τα πρώτα γκρουπάκια και φυσικά
κατάλαβα ότι η ενασχόληση με τη μουσική παίζει το ρόλο της
και στο αντίθετο φύλο!
Από τα πρώτα κιόλας βήματά σου βρέθηκες δίπλα στον
Λαυρέντη Μαχαιρίτσα. Πώς συνέβαλλε αυτό στην μετέπειτα
πορεία σου και τι είναι αυτό που κρατάς από την σχέση σας;
Όπως είναι αυτονόητο, όταν ένας τέτοιος άνθρωπος σου δείχνει
έμπρακτα την υποστήριξη και την αγάπη του δε μπορείς παρά
να είσαι ευγνώμων και να νιώθεις τυχερός. Ήμουν 18 χρονών
όταν του πρωτοέστειλα κάποια τραγούδια μου. Τα άκουσε
και μου είπε «Καλά είναι, για έλα να δούμε τι μπορούμε να
κάνουμε». Ε, τότε ένιωσα βασιλιάς. Το πιο σημαντικό όμως είναι
ότι δέκα χρόνια μετά με στηρίζει ακόμα. Με προστάτευσε στο
παρελθόν από πολλές κακοτοπιές, μου έδωσε πολύ χρήσιμες
συμβουλές. Το μόνο που προς το παρόν δεν έχουμε καταφέρει
είναι να συνυπάρξουμε περισσότερο επί σκηνής, αλλά πιστεύω
και ελπίζω ότι θα γίνει κι αυτό σύντομα!
Ποιο είναι το είδος της μουσικής που σε εκφράζει και γιατί
επιλέγεις αυτό;
Σε αυτό θα απαντήσω ως μουσικός και όχι ως ακροατής,
γιατί ως ακροατής ακούω σχεδόν τα πάντα, αρκεί να είναι
καλοπροαίρετα. Αυτά είναι και τα μόνα είδη στα οποία
διαχωρίζω τη μουσική. Η καλοπροαίρετη και η ευκαιριακή,
62 | faces | 10.13
φτιαγμένη για το χρήμα και τα φλας μουσική. Ως δημιουργό
όμως, πάντα με μάγευε η εσωτερική, ας πούμε μελαγχολική
μουσική. Ντυμένη με οποιοδήποτε τρόπο, δεν έχει σημασία.
Ηλεκτρική, ηλεκτρονική, ακουστική. Αυτό συμβαίνει, γιατί
ποτέ δεν ένιωσα την ανάγκη να φτιάξω μουσική για να κάνω
τους άλλους να διασκεδάσουν και ούτε πιστεύω ότι μπορώ
και να το κάνω. Πάντως, το πιο εύστοχο σχόλιο για τη μουσική
μου το έχει κάνει ο μεγάλος λαϊκός συνθέτης Γιώργος Ζήκας.
Μου είχε πει ότι παίζω «Αστικό, κλειστοφοβικό ροκ». Νομίζω
ότι όντως αυτό κάνω.
Αποτελείς μέρος της νέας γενιάς Ελλήνων και ήδη έχεις
στο βιογραφικό σου αρκετά έντονη επαγγελματική
δραστηριότητα. Οι εποχές ωστόσο είναι μεγάλων
κοινωνικοπολιτικών αλλαγών. Πώς επηρεάζει αυτό τις
μουσικές σου επιλογές και δημιουργίες;
Δε φαντάζεσαι πόσο! Σκέψου ότι είχα έτοιμο ένα νέο δίσκο
που θα έπρεπε να βγει αυτές τις μέρες. Τα τραγούδια που
περιείχε όμως, τα είχα γράψει τουλάχιστον 2-3 χρόνια πριν. Τα
άκουσα, τα ξανάκουσα και προτίμησα να πετάξω τη δουλειά
ενός χρόνου, ηχογραφήσεις κτλ, από το να κυκλοφορήσω
τραγούδια που δεν είναι επηρρεασμένα από αυτό που ζούμε
τον τελευταίο χρόνο. Η κρίση, οι συνέπειές της κτλ είναι
πράγματα γνωστά σε όλους και έχουν αλλάξει τη ζωή όλων
μας. Ως προς την τέχνη όμως, είμαι σίγουρος ότι θα οδηγήσει
σε μια δημιουργική έκρηξη. Ήδη βράζει ο τόπος. Και να είστε
σίγουροι ότι η νέα ελληνική σκηνή έχει πολλά και σπουδαία να
δώσει.
Με επιτυχημένες συμμετοχές σε αρκετές διοργανώσεις και
ήδη μία διάκριση στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης
(2008), πες μας την γνώμη σου για τις ευκαιρίες που
υπάρχουν για τους νέους καλλιτέχνες αλλά και την ύπαρξη
talent show.
Αυτό τον καιρό θα μου ήταν πιο εύκολο να σου πω για
τις ευκαιρίες που δεν υπάρχουν. Δυστυχώς αυτή είναι η
πραγματικότητα. Σε μια Ελλάδα που ψάχνει το βηματισμό της,
το τελευταίο ίσως που σκέφτεται κανείς είναι το τι θα κάνει
ένας νέος καλλιτέχνης και ίσως αυτό να μην είναι και παράλογο.
Σχετικά με τα talent shows έχω μια παγιωμένη άποψη, την οποία
έχω εκφράσει κάποιες φορές. Δε με αφορούσαν ποτέ, γιατί δεν
αποσκοπώ στο να γίνει γνωστή η φάτσα μου, αλλά η μουσική
μου. Δε θέλω να χτίσω μια σχέση εικόνας με τον ακροατή μου,
γιατί την πρώτη μέρα που δε θα με δει, θα με ξεχάσει. Όμως
πλέον δε μπορώ να κατακρίνω όσους συμμετέχουν σε αυτά,
γιατί καταλαβαίνω ότι ο καθένας έχει και τα όρια του και ψάχνει
τρόπους. Το Φεστιβάλ ήταν μια τελείως διαφορετική ιστορία,
με τις όποιες αδυναμίες του, γιατί σεβόταν σε ικανοποιητικό
βαθμό τους καλλιτέχνες και τους έδινε ένα βήμα απλά και
μόνο για να τραγουδήσουν. Ποιον ενδιαφέρει σε τελική
ανάλυση
πως είμαι όταν ξυπνάω ή τι παντόφλες
φοράω; Το θέμα είναι και πρέπει να είναι η μουσική, ακόμα και
στην απόλυτη εποχή της εικόνας και του lifestyle που ζούμε.
Βρίσκεσαι επαγγελματικά κυρίως ανάμεσα σε Βέλγιο και
Ελλάδα. Ποιες είναι οι διαφορές και τι είναι αυτό που σε
κάνει να επιστρέφεις εδώ μετά από ένα μεγάλο διάστημα
καλλιτεχνικής δημιουργίας στην Ελλάδα;
Βρίσκω την ηρεμία μου εδώ. Μου αρέσει πάρα πολύ να ζω
εδώ. Κατεβαίνω στην Αθήνα, γεμίζω με πράγματα για τα
οποία θέλω να μιλήσω, πίνω ένα καφεδάκι στην πλατεία με
τους φίλους μου και είμαι έτοιμος για πίσω. Εδώ δημιουργώ
απερίσπαστος, διδάσκω κιθάρα στους απίστευτους μαθητάρες
μου και το λατρεύω, κάνω γενικά πιο εύκολα και χωρίς μεγάλη
ψυχολογική πίεση πολλά διαφορετικά πράγματα σχετικά με τη
μουσική. Έχω ανάγκη να λειτουργώ χωρίς πίεση και αυτό μου
δίνεται απλόχερα εδώ.
Ποια είναι για σένα η πηγή έμπνευσης
και ποια τα μουσικά σου πρότυπα και
ερεθίσματα;
Με εμπνέουν οι ευγενικοί, έξυπνοι,
χαμογελαστοί άνθρωποι. Και η
θάλασσα και ο μουντός καιρός.
Και βέβαια οι δικοί μου άνθρωποι,
η κοπέλα μου, οι φίλοι μου. Ο
έρωτας παίζει επίσης το ρόλο του
φυσικά. Οι πρώτες μουσικές που
θυμάμαι να παίζουν στο σπίτι είναι
Τσιτσάνης, Ζαμπέτας, Dylan, Baez,
Simon and Garfunkel. Μετά ήρθε η
εφηβεία και μαζί τους τα Σπαθιά,
οι Τρύπες και φυσικά πολύ πανκ.
Άκουγα και έπαιζα πολύ πανκ.
Και μετά grunge από το Σηάτλ και
βρετανική κιθαριστική ποπ-ροκ. Τι
να πρωτοπώ. Σταματάω γιατί θα
ακολουθήσει παραλήρημα.
Συνεργασίες και σχέσεις στο
μουσικό στερέωμα. Τι έχεις μάθει
από αυτές; Μίλησέ μας για μια
στιγμή που ξεχωρίζεις.
Συνεργασίες πολλές και καλές.
Είμαι πολύ τυχερός σε αυτό τον
τομέα. Λαυρέντης Μαχαιρίτσας,
Θάνος Μικρούτσικος, Γιάννης
Ζουγανέλης, Σάκης Μπουλάς,
Μύρωνας Στρατής και πολλοί
ακόμα. Ο Μύρωνας έπαιξε
καταλυτικό ρόλο στο να βγει ο
πρώτος μου δίσκος και έκανε και την παραγωγή. Ως προς τις
σχέσεις στο χώρο μας, νομίζω ότι ισχύει ότι ισχύει και παντού.
Υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί, αυτοί που σου πάνε και αυτοί
που δε σου ταιριάζουν με τίποτα. Πάντως, οι καλλιτέχνες
μεταξύ τους σε μεγάλο βαθμό δεν έχουν προβλήματα, αυτοί
που τα χαλάνε συνήθως είναι οι παρατρεχάμενοι, οι μάνατζερ
και οι λοιποί. Τελευταία σημαντική στιγμη, και γι’ αυτό την
ξεχωρίζω, ήταν η συνεργασία με τον Craig Walker, τον πρώην
τραγουδιστή και συνθέτη των Archive, η οποία εξελίχθηκε σε
μια δυνατή φιλία. Ο Craig με έκανε να πιστέψω ότι πρέπει να
δοκιμάσω τις δυνάμεις μου εκτός συνόρων με αγγλικό στίχο και
μου έδειξε μεγάλη πίστη.
Θεατρική μουσική και μουσική κινηματογράφου. Τι στάθηκε
ως αφορμή για να για να ξεκινήσει η ενασχόλησή σου με
αυτόν τον κλάδο της μουσικής και ποιες οι επιδιώξεις και τα
σχέδια σου πάνω σε αυτό;
10.13 | faces | 63
Παρουσιαση | Πάνος Γουργιώτης
Η βασική αφορμή ήταν οι σπουδές μου πάνω στο θέατρο.
Μπαίνοντας στο πανεπιστήμιο ένιωθα από την αρχή ότι κάτι δε
μου πήγαινε καλά με το να γίνω θεατρολόγος ή ηθοποιός, καθώς
αργότερα πέρασα στην υποκριτική. Βρήκα λοιπόν μια λύση που
τους άφησε όλους ευχαριστημένους. Και εμένα, που βρήκα έναν
τρόπο να μπλέξω πάλι κάπως τη μουσική και όλους τους άλλους,
ηθοποιούς,σκηνοθέτες κτλ, που δε θα με είχαν στα πόδια τους!
Η αλήθεια είναι ότι το να γράφω τέτοια μουσική είναι κάτι που
με ενδιαφέρει πάρα πολύ και κατά κάποιο τρόπο με εξιτάρει.
Είναι κάτι τελείως διαφορετικό από ότι κάνω συνήθως. Το να
γράφεις μουσική που θα εξυπηρετήσει συγκεκριμένο σκοπό,
πολλές φορές ύστερα από αυστηρές οδηγίες του σκηνοθέτη,
το να ντύνεις μια παράσταση με ήχο και μουσική με στόχο τη
δημιουργία συγκεκριμένων συναισθημάτων στον ακροατήθεατή, είναι πρόκληση. Ένα από τα όνειρά μου είναι να κάνω
ένα ροκ μιούζικαλ. Το δουλεύω εδώ και κάποια χρόνια και
υποθέτω θα μου πάρει λίγα ακόμα.
Ερεθίσματα, ποικίλες δράσεις και συμμετοχές. Ως ένας
μουσικός που έχει ήδη εμπλουτίσει πολλές πτυχές του
βιογραφικού του, πες μας, πως κατακτά ένας καλλιτέχνης
την μουσική του ταυτότητα;
Δε νομίζω ότι την έχω κατακτήσει ακόμα. Και εύχομαι όταν
πια την κατακτήσω να έχω τα κότσια να την ξεχάσω, να τη
διαγράψω και να κάνω πάλι κάτι εντελώς καινούργιο. Πάντως,
προς το παρόν κάνω πολλά διαφορετικά μεταξύ τους πράγματα.
Με γεμίζουν όλα τους εξίσου και προσπαθώ να τα κάνω όσο
καλύτερα μπορώ. Το μόνο που νιώθω ότι έχω όντως κατακτήσει
είναι ο σεβασμός και η εκτίμηση πολλών συναδέλφων, των
πιο αυστηρών κριτών δηλαδή. Επίσης, προσπαθώ πάντα
να μένω πιστός σε μια βασική μου αρχή. Η επιτυχία δεν είναι
αυτοσκοπός, η καλοδεχούμενη επιτυχία είναι αυτή που έρχεται
χωρίς ανυπόφορες εκπτώσεις και που αφήνει την ψυχή σου
ανέπαφη. Η άλλη επιτυχία δε με αφορά.
Έχεις ήδη μια ολοκληρωμένη δισκογραφική δουλειά
στο ενεργητικό σου και τώρα ηγείσαι ενός νεοσύστατου
συγκροτήματος με την ονομασία Pocket in Red. Μίλησέ μας
για αυτό.
Ουσιαστικά πρόκειται για το βασικό πυρήνα της μπάντας
που συνόδεψε τον Craig Walker στα περυσινά του live. Εκτός
από εμένα, μιλάμε και για τους Νίκο Βογιατζάκη (κιθάρα) και
Παύλο Μοναστηριώτη (τύμπανα). Τα παιδιά παίζανε ήδη και
στη μπάντα μου στην Αθήνα. Στο άμεσο μέλλον θα έχουμε
και κάποιες προσθήκες πιθανότατα Βέλγων μουσικών. Το
συγκρότημα δημιουργήθηκε εντελώς αβίαστα, σαν απλά να
έπρεπε να γίνει. Είχα εγώ κάποια τραγούδια στην άκρη, είχε
ο Νίκος, παίξαμε και καναδυό στον Craig και του άρεσαν πολύ
και το αποφασίσαμε. Έπαιξε και ένα ρόλο το ότι εγώ είμαι στις
Βρυξέλλες και θα μπορούσα να κυνηγήσω το αγγλόφωνο από
εδώ. Όλα μαζί. Αυτοπροσδιορίζουμε τη μουσική μας ως electroalternative-indie-pop-rock. Και ναι αυτός είναι ο πιο σύντομος
προσδιορισμός που έχουμε σκεφτεί.
Γνωρίζουμε πως έχεις ασχοληθεί και με την μουσική
παραγωγή. Ποιος ο ρόλος του internet στην δημιουργία και
την προώθηση ενός δίσκου και ενός καλλιτέχνη γενικότερα;
Ναι, έχω ασχοληθεί με την παραγωγή και συνεχίζω
να ασχολούμαι. Και παρότι είμαι σχετικά νέος ακόμα,
ενθουσιάζομαι όταν βρίσκω κάποιον καινούργιο ταλαντούχο
πιτσιρικά και θέλω να του φτιάξω ένα δίσκο εδώ και τώρα. Για
να είμαι ειλικρινής το ίντερνετ με αγχώνει κάπως. Δεν ξέρω
προς τα πού να κάνω, είναι χάος. Δε νομίζω ότι το ίντερνετ είναι
προς το παρόν σε θέση να βοηθήσει κάποιον που δεν έχει ήδη
μια υποστήριξη ή που δεν είναι στοιχειωδώς γνωστός. Ποιον
να πρωτοαναζητήσεις στο ίντερνετ; Μόνο κάποιον που ήδη
ξέρεις, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων. Εγώ περιορίζομαι στο να
64 | faces | 10.13
5.13
ανεβάζω πληροφορίες για τις εμφανίσεις μου στο facebook,
καθότι δεν είμαι και φαν της τεχνολογίας. Σίγουρα κάποιοι
μπορούν πολύ καλύτερα από αυτό και από αυτούς έρχεται η
ουσιαστική βοήθεια. Άνθρωποι σαν εσάς για παράδειγμα, που
γνωστοποιούν τη δουλειά μας. Είμαι σίγουρος πάντως ότι στο
άμεσο μέλλον το ίντερνετ θα βοηθήσει δραστικά τη διάδωση
και δίασωση της καλής μουσικής, έχω πολύ καλό προαίσθημα.
Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια σχετικά με την μουσική;
Σε επίπεδο εμφανίσεων έχουμε μια εμφάνιση στο γνώριμο
χώρο του Blabla στις Βρυξέλλες, την Παρασκευή 17 Μάη. Μετά
για πρώτη φορά θα πάω για κάποιες συναυλίες στην Κρήτη
και είμαι πολύ χαρούμενος για αυτό και φυσικά 9 Ιουλίου θα
παίξουμε στην Αθήνα στο Rockwave με τον Craig Walker. Από
Σεπτέμβρη και σε ότι αφορά στις Βρυξέλλες, ετοιμάζω πολλά
ωραία πράγματα. Θα κάνω κάποιες εμφανίσεις στο Art-Base
παρουσιάζοντας κάποιες θεματικές βραδιές και ετοιμάζω και
πολλά ακόμα! Από εκεί και πέρα, μέσα στο καλοκαίρι θα έχω
τελειώσει και με το νέο ελληνόφωνο δίσκο μου, καθώς και με το
ντεμπούτο των Pocket in Red, οπότε ελπίζω μέσα στην επόμενη
σεζόν να έχουμε και δύο παρουσιάσεις δίσκων.
Ποιος ήταν ο ρόλος της οικογένειας στην μέχρι τώρα πορεία
σου;
Σημαντικότατος και καθοριστικός. Είχα και έχω φοβερή
υποστήριξη, πιστεύουν πολύ σε μένα. Τόσο που ίσως κάποιες
φορές νιώθω ένα μικρό άγχος, μια σχετική πίεση να καταφέρω
να δικαιώσω την τόση πίστη τους. Με έχουν στηρίξει όσο κανείς
άλλος και είμαι σίγουρος ότι θα συνεχίσουν να το κάνουν.
5.13
Πάνος Γουργιώτης | Παρουσιαση
«Οι πρώτες μουσικές που θυμάμαι να παίζουν στο σπίτι είναι Τσιτσάνης,
Ζαμπέτας, Dylan, Baez, Simon and Garfunkel. Μετά ήρθε η εφηβεία και
μαζί τους τα Σπαθιά, οι Τρύπες και φυσικά πολύ πανκ.»
Ο Πάνος Γουργιώτης με την μπάντα του, Pocket in Red, θα εμφανιστούν
live στις 9 Ιουλίου στο Rockwave Festival μαζί με τον Graig Walker ενώ
αναμένεται και το πρόγραμμα των καλοκαιρινών μουσικών εμφανίσεων!
www.reverbnation.com/panosgourgiotis
Twitter.com/panosgourgiotis
Facebook.com/panosgourgiotis
Ο Πάνος με μια ματιά...
Περνάω καλά: Με έναν ωραίο καφέ παρέα με φίλους. Η΄ με
ένα πικνικ με την κοπέλα μου κάπου με θέα στη θάλασσα. Η΄
ακούγοντας έναν καινούργιο καταπληκτικό δίσκο.
Ξεπέρασα τον εαυτό μου όταν: Αποφάσισα πως πρέπει
να μάθω να λέω και κάποια όχι.
Η μελωδία που “παίζει” στο μυαλό μου αυτή την
στιγμή είναι: Το νου σου κύριε οδηγέ – Θάνος Καλλίρης.
Συμβαίνουν κι αυτά, τι να πεις.
Θα ήθελα να συνεργαστώ με: Την ιδιοφυία των Radiohead, Thom Yorke. Και την Bjork. Από Έλληνες, σίγουρα με τον
Ψαραντώνη από τους εν ζωή. Αλλιώς με τον Ζαμπέτα, τον
Τσιτσάνη και το Σιδηρόπουλο.
Το γούρι μου είναι: Κάπου καλά κρυμμένο, αλλά που θα
πάει; Θα το βρω.
Νιώθω άνετα: Μετά το τρίτο ποτό.
Δεν θα ξεχάσω: Τη μέρα που γεννήθηκε ο αδερφός μου.
Με κάνει να γελάω: Ένα αληθινά κρύο ανέκδοτο και οι
πολιτικοί μας.
Μάλλον θα έπρεπε: Να συνεχίσω να παλεύω να λέω και
κανένα όχι.
10.13 | faces | 65
Παρουσιαση | Μαρια δουβαλη
10.12
10.12
Μαρια δουβαλη | Παρουσιαση
Μαρία
Δούβαλη
“La passion pour la danse
et pour la culture grecque.”
από την Μαρία Γεωργίου | φωτογραφία: Newsville.be
Η
συνέντευξη έγινε στα γαλλικά αφού η Μαρία έχει μεγαλώσει και σπουδάσει σε γαλλόφωνο
περιβάλλον. Είναι όμως μία καθαρόαιμη Ελληνίδα που την χαρακτηρίζει η ποιότητα και η επιμονή σε
ότι κάνει. Είχα τη χαρά να βρεθώ δίπλα στη Μαρία Δούβαλη, για μερικές ώρες, στην αποχαιρετιστήρια γιορτή
στο τέλος της «ακαδημαϊκής χρονιάς» λίγο πριν τις καλοκαιρινές διακοπές. Εκεί μου δόθηκε η ευκαιρία να δω
την ακούραστη δασκάλα στο φυσικό της χώρο, δίπλα στους ανθρώπους που αγαπάει, κοντά στους μαθητές της
που την ακολουθούν παντού. Με ένα πλούσιο βιογραφικό παραστάσεων και υψηλού επιπέδου παρουσίας σε
δεκάδες εκδηλώσεις η Μαρία Δούβαλη κερδίζει το κοινό και το σημαντικότερο φέρνει την ελληνική κουλτούρα
κοντά σε φιλέλληνες και ξένους ή όπως χαρακτηριστικά η ίδια αναφέρει σε «μη - Έλληνες»!
Quelle était votre motivation pour commencer la pratique et l’enseignement des danses grecques?
J’ai toujours aimé la pratique de la danse et des activités
sportives (depuis ma naissance d’après ma mère !).
La danse traditionnelle grecque faisait partie dans mon
enfance de toute activité festive familiale : mariages, baptêmes, Nouvel An etc. étaient l’occasion pour les Grecs expatriés de danser les danses de leur région d’origine.
Même à l’école grecque où nous allions les mercredis et
samedis, les fêtes étaient accompagnées de danses et j’en
ai de très beaux souvenirs !
Par ailleurs, plus tard, mes études universitaires de Sociologie m’ont conduit à faire le lien entre cette expérience personnelle et le thème des coutumes et traditions.
Quand est-ce que vous avez fondé la Tradidance ? A qui
vous vous adressez et quels sont les objectifs de votre association?
L’asbl Tradidanse a été fondée en 1996 et était l’héritière
d’une association de fait qui existait depuis 1980 et qui
s’occupait de danses grecques. Donc on pourrait dire que
Tradidanse existe depuis très longtemps ! J’ai personnellement commencé à enseigner la danse grecque (mais également les danses européennes auprès des enfants) en 1981.
Tradidanse est née de la rencontre entre des Grecs immi-
68 | faces | 10.13
grés en Belgique, des expatriés grecs en Belgique, et de Belges ou de personnes d’autres nationalités passionnées de la
Grèce. Ses objectifs sont : la promotion et la pratique des
danses traditionnelles grecques dans un esprit d’ouverture
et d’enrichissement interculturel.
Les moyens mis en œuvre sont les cours hebdomadaires,
les spectacles de danse, les stages avec des chorégraphes
grecs spécialisés, les conférences liées à la danse et toute
activité relative à la danse. Un élément important dans tout
cela : la convivialité et l’ambiance chaleureuse.
Comment vous organiser les classes de dance et combiens des élèves y participent?
Tradidanse organise des cours pour enfants, adolescents et
adultes.
Actuellement il y a près d’une centaine d’enfants et adolescents et environ 80 adultes qui suivent les cours de danse.
A quel âge peut un enfant commencer à danser? Combien des fois par semaines il faut suivre les cours de danse?
Cela peut varier d’un enfant à l’autre. Certaines danses sont
plus adaptées à certains âges. Les enfants peuvent commencer en général vers 6-7 ans (parfois plus jeunes lorsqu’ils
ont un frère ou une sœur qui pratique déjà). Mais, divers
jeux rythmiques, et quelques danses très simples, basés
sur les mélodies traditionnelles peuvent être pratiquées par
10.13 | faces | 69
Παρουσιαση | Μαρια δουβαλη
des enfants plus jeunes.
De manière générale, il est très utile pour un bébé ou un
petit enfant d’écouter des musiques et de bouger au rythme
comme il le sent, ou, comme dans la société traditionnelle,
de participer en fin de cercle. Dans les villages, les enfants
apprenaient à danser en participant à la fête et en imitant
les adultes.
Un cours par semaine est suffisant. Mais, plus un enfant ou
un adulte danse, au plus le plaisir et le niveau augmentent !
C’est facile pour les adultes d’apprendre les danses
grecques?
TOUS les adultes peuvent apprendre à danser, même les
personnes à difficultés rythmiques. A condition d’être motivés, d’être bien guidés et mis en confiance par un ou une
enseignante capable de transmettre la passion, le goût,
l’intérêt et la joie de danser.
Beaucoup des philhellènes et des étrangers vous suivent
aux cours des danses grecques. Quelle est leur motivation?
Il y a en Grèce, en Europe et dans le monde un intérêt et
un attrait pour la danse et la musique traditionnelles. Dans
la société consumiste et stressante actuelle, les personnes
ressentent le besoin de se détendre, de pratiquer une activité de groupe, de retrouver un bien être physique et psychologique. Les personnes ont besoin aussi de liens avec
leurs racines.
La danse et la musique grecques exercent un attrait particulier du fait de leur richesse rythmique et de leur variété.
Le répertoire de la danse grecque comprend près de 400
danses ! Une vie entière ne suffirait pas à tout connaître !
Pour certains philhellènes, l’attrait de la danse grecque est
mise en rapport avec l’admiration de la Grèce Antique qui
constitue un des mythes fondateurs de la société occidentale moderne.
Mais, il est très important de souligner que faire de la danse
grecque est un excellent moyen de se familiariser avec la
culture grecque, notamment pour les familles ou les couples composés de Grecs et de non Grecs.
A Bruxelles nous avons un nombre important des associations culturelles grecques. Quels sont les points communs et quelles sont les différences entre Tradidance et
10.12
les autres associations, sur le point de l’organisation de
cours et de l’apprentissage de danses grecques?
Chacune des associations grecques a sa raison d’être et
chacune répond à des besoins propres de groupes sociaux
qui ont des histoires et des modes d’insertion différents
dans la société belge.
Tradidanse se caractérise par une ouverture à toutes les
classes sociales, à toutes les nationalités. L’enseignement
et la pratique des danses grecques sont les objectifs principaux et sont enseignés avec un professionnalisme maximum. Les activités principales concernent la danse sous
tous ses aspects : spectacles performants et de qualité artistique, fêtes traditionnelles centrées sur la danse, stages
de danse etc.
Un point important aussi : toutes les danses de toutes les
régions de Grèce sont enseignées et représentées.
Diaspora grecque en Belgique: quels sont d’après vous
les éléments qui peuvent nous aider à garder vivant
l’esprit hellénique et préserver les traditions grecques?
Le sentiment d’appartenance à une culture riche et séduisante, l’attachement au pays, à son histoire. Le respect
et la bonne collaboration entre les associations, la solidarité, surtout en période de crise actuelle. La solidarité avec
les Grecs de Grèce qui vivent des moments difficiles. Toutes
les actions qui jouent en faveur de l’unité des associations
et des activités helléniques en Belgique.
Ou est-ce que vous cherchez l’énergie nécessaire pour
répondre à un programme quotidien tellement chargé?
Bonne question, car il en faut de l’énergie ! Certains moments sont difficiles, et le découragement nous guette !
La passion pour la danse (en général), pour la culture
grecque, pour la beauté de la réalisation d’un spectacle
émouvant. L’envie de montrer et partager la beauté de la
danse, l’atmosphère de fête et de joie et l’écho que tout
cela représente par rapport à mon enfance sont une source
d’énergie pour continuer.
La chaleur des contacts humains, les adultes et les enfants
qui vous montrent leur joie et leur affection, et qui reconnaissent la qualité de votre travail sont des encouragements solides.
Quels sont les meilleurs moments que vous avez eus
comme enseignante au sein de l’asbl
Tradidance?
La chaleur des contacts humains,
l’affection, l’amitié, le respect mutuel,
la joie de danser des danseurs, petits et
grands, la beauté et l’émotion d’un beau
spectacle sont les premières choses qui
me viennent à l’esprit.
Par ailleurs, les fêtes et les spectacles
exceptionnels tel que le dernier spectacle au Palais des Beaux-Arts restent
inoubliables. Le dernier spectacle a eu
une dimension particulière par sa qualité, par la beauté des costumes, par les
joies dégagées des enfants et des plus
grands, par le contexte de crise dans
lequel il a eu lieu. Nous avons opposé
une richesse culturelle grecque à une
Grèce aux prises d’une crise économique grave.
Quelles sont les deux danses folkloriques les plus caractéristiques de la
Από την εορταστική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε για το τέλος της χρονιάς
Grèce?
στο πάρκο Georges Henry.
70 | faces | 10.13
10.12
Μαρια δουβαλη | Παρουσιαση
Από την εκδήλωση “12 Ώρες για την Ελλάδα“.
Από την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Πρωτομαγιά
σε αίθουσα του BOZAR.
Trop difficile de répondre : trop de belles danses, trop de variété. Toutes les danses ont leur charme et leur intérêt. Et, surtout, ne pas se limiter au « Sirtaki » ou au « Kalamatiano ».
Vos plans pour la nouvelle période qui commence après
les vacances d’été.
La réflexion est en cours et nous verrons plus clair en septembre.
Un vœu pour la Grèce.
Que la Grèce sorte de la crise économique et financière
actuelle en progressant sur le plan de la qualité des institutions, sur le plan de la justice sociale. Que les Grecs retrouvent les valeurs humaines et morales qui faisaient leur
bonne réputation.
Et, il me semble que la culture en général, et en particulier
la danse et la musique sont des points forts de la société
grecque qui peuvent contribuer à son relèvement.
Centre Hellénique D’etudes Du Folklore
«Tradidance» A.S.B. L.
Avenue du Kouter 32, 1160 Bruxelles
+32(0)2 672 37 04 - [email protected]
Maria Douvalis
Maria Douvalis est licenciée en Sciences Sociales de l’Université
Libre de Bruxelles. Elle est animatrice et enseignante en danses
traditionnelles depuis près de 30 ans. Spécialisée dans les danses
grecques, elle dirige actuellement le Centre Hellénique d’Etudes
du Folklore-Bruxelles (Tradidanse asbl), qui est constitué de
groupes d’enfants, d’adolescents et d’adultes. Elle donne également
cours dans d’autres associations à Bruxelles, en particulier dans
l’Association des Epirotes de Belgique. L’ Epire étant sa région
d’origine, elle a pratiqué les danses épirotes dans le milieu familial
et social. Elle a été invitée à de nombreuses reprises en Belgique
et à l’étranger pour y animer des formations de danses traditionnelles grecques. Elle a elle-même suivi des formations, des stages
spécialisés de danse grecque en Grèce par des animateurs spécifiques de chaque région. Par ailleurs, elle enseigne et a enseigné
également les danses traditionnelles et folkloriques de différents
pays d’Europe dans plusieurs écoles bruxelloises.
10.13 | faces | 71
Γνωριμία | Κυριάκος Τοψίδης
11.12
11.12
Κυριάκος Τοψίδης | Γνωριμία
Κυριάκος Τοψίδης
“Θα πρότεινα μεγαλύτερη
συμμετοχή υποψηφίων
δεύτερης και τρίτης γενιάς,
νέων ατόμων με φρέσκες ιδέες ,
οδηγώντας την ΕΚΒ σε καινούργια
ελληνοευρωπαϊκή πορεία, αναγνώριση
των ευθυνών που πρόκειται να αναλάβουν,
εκτίμηση στην ομογένεια των Βρυξελλών,
όχι στις προσωπικές φιλοδοξίες,
συνεργασία, τιμιότητα
και συμμετοχή.”
από τον Γιάννη Δήμα
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
Ο
Κυριάκος Τοψίδης είναι από τα
πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα
της Ελληνικής Ομογένειας στις
Βρυξέλλες. Η ενασχόληση του με τον
εθνικοτοπικό Σύλλογο Θρακιωτών
για τη διατήρηση της ελληνικής
παράδοσης, η προσπάθεια και η
συμμετοχή του στα ομογενειακά κοινά
με θητείες στην Ελληνική Κοινότητα
Βρυξελλών, με ιδιαίτερη ευαισθησία
στο θέμα της νέας γενιάς Ελλήνων
του Βελγίου είναι μερικά από τα
θέματα που συζητάμε σε αυτή την
εφ΄ όλης της ύλης συνέντευξη. Δεν
παραλείπουμε να μιλήσουμε ωστόσο
και για θέματα τα οποία απέχουν από
τα ομογενειακά κοινά, όπως για τη
σημασία του θεσμού της οικογένειας
αλλά και για τις επιχειρηματικές
δράσεις του ιδίου. Μία συνέντευξη με
χαμόγελο αλλά και ώριμη σκέψη.
72 | faces | 10.13
10.13 | faces | 73
Γνωριμία | Κυριάκος Τοψίδης
Κύριε Tοψίδη, δύο λόγια από την συμμετοχή
και την εμπειρία σας στον Σύλλογο Θρακιωτών
Βελγίου. Πότε ξεκίνησε ο Σύλλογος και ποια η
δυναμική του σήμερα σε μέλη και δράσεις;
Η μετανάστευση στη Θράκη άρχισε το 1960 και
ολοκληρώθηκε στα 1964. Ο αριθμός των Θρακιωτών
στις Βρυξέλλες ανέρχεται στους 800 περίπου. Ο Σύλλογος
Θρακιωτών δημιουργήθηκε το 1978 από τους πρώτους
11.12
11.12
Κυριάκος Τοψίδης | Γνωριμία
Ελλήνων στο Βέλγιο. Κάποτε λέγαμε είμαστε μετανάστες
Έλληνες, τώρα τα παιδιά μας είναι Βέλγοι Ελληνικής
καταγωγής. Δεχόμαστε αυτήν την κατάσταση και
προσπαθούμε να κρατήσουμε ζωντανή μέσα στις ψυχές
των παιδιών μας την Ελληνική καταγωγή μας. Η ύπαρξη
του Ελληνικού στοιχείου μέσα στην τρίτη γενιά θα
συνεχίσει να υπάρχει, όταν διατηρήσουμε την μέχρι τώρα
υπάρχουσα πολιτιστική κληρονομία που αποκτήθηκε
“Η εθελοντική προσφορά συμμετοχής προϋποθέτει αγάπη
για την ομογένεια, ελεύθερο χρόνο, υπομονή, συνεργασία, ιδέες
και προπάντων συμμετοχή στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων.”
Εβρίτες που άρχισαν πλέον να εγκαθίστανται στις
Βρυξέλλες, αφού είχαν τελειώσει το τριετές ή πενταετές
συμβόλαιο στα ανθρακορυχεία. Η σημερινή δυναμική
του συλλόγου μας ανέρχεται στις 120 οικογένειες. Οι
πολιτιστικές εκδηλώσεις ,τα μαθήματα χορών τα τρία
χορευτικά μας τα 90 περίπου παιδιά ,η διδαχή των εθίμων
και παραδόσεων του τόπου καταγωγής μας αποτελούν
τις δράσεις και στόχους του Συλλόγου Θρακιωτών.
μέσα από την Ελληνική οικογένεια , Ελληνικά σχολεία,
Εκκλησία, Συλλόγους Αθλητικούς ομίλους, Κοινότητες.
Έχοντας ασχοληθεί μεγάλο χρονικό διάστημα
με τα ομογενειακά κοινά μέσω της Ελληνικής
Κοινότητας Βρυξελλών, θα θέλαμε να μας μιλήσετε
για την εμπειρία σας και να μας πείτε ποιες είναι
οι συμβουλές και οι προτάσεις σας για το επόμενο
Διοικητικό Συμβούλιο του Μαρτίου.
H Ελληνική Κοινότητα αποτελεί συνέχεια της εθελοντικής
μου προσφοράς στον Ελληνικό χώρο της πόλης μας.
Το να συμμετέχεις στο Δ.Σ της Ελληνική Κοινότητα
Βρυξελλών είναι πραγματικά μια καλή πολύτιμη και
δυναμική εμπειρία. Η εθελοντική προσφορά συμμετοχής
προϋποθέτει αγάπη για την ομογένεια, ελεύθερο χρόνο,
υπομονή, συνεργασία, ιδέες και προπάντων συμμετοχή
στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων. Η κοινότητά
μας είναι χώρος με κοινές λειτουργικές διατάξεις όπως
οι πολιτιστικοί σύλλογοι παρ όλα αυτά η διαφορά της
έγκειται στην ύπαρξη του πολιτικού Ελληνικού στοιχείου
και των κομματικών παρατάξεων που επηρεάζουν τα
άτομα και τις καταστάσεις.
Στους υποψηφίους των μελλοντικών εκλογών του
Μαρτίου 2013 θα πρότεινα μεγαλύτερη συμμετοχή
υποψηφίων δεύτερης και τρίτης γενιάς, νέων ατόμων
με φρέσκες ιδέες , οδηγώντας την ΕΚΒ σε καινούργια
ελληνοευρωπαϊκή πορεία, αναγνώριση των ευθυνών που
πρόκειται να αναλάβουν, εκτίμηση στην ομογένεια των
Βρυξελλών, όχι στις προσωπικές φιλοδοξίες, συνεργασία,
τιμιότητα και συμμετοχή.
Πολύς λόγος έχει γίνει σχετικά με την την βοήθεια
την οποία μπορούν να προσφέρουν οι ομογενείς
προς την Ελλάδα. Πώς ο ομογενειακός κόσμος
πιστεύετε πως μπορεί να προσφέρει πραγματική
βοήθεια;
Όσο η οικονομική κρίση συνεχίζεται με περισσότερο
καινούργια και σκληρά μέτρα τόσο αυξάνονται και
οι ανάγκες των συμπατριωτών μας προς βοήθεια και
συμπαράσταση.Αντίδοτο σε αυτήν την άσχημη οικονομική
κατάσταση είναι η αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια. Οι
Έλληνες της διασποράς κάθε φορά που η μητροπολιτική
πατρίδα χρειάστηκε βοήθεια ήταν πάντα παρόντες και
έτοιμοι να προσφέρουν ότι μπορούν αρκεί να φανούν
χρήσιμοι. Όλοι μας μπορούμε να συνεισφέρουμε και να
βοηθήσουμε ακόμη και με ένα μικρό κέρμα σε κάποιον
που το χρειάζεται σε αυτή την δύσκολη στιγμή αρκεί να
γίνει σωστή ενημέρωση και οργάνωση από οργανισμούς
που παρέχουν εμπιστοσύνη:
α) προβολή και προώθηση των ελληνικών τουριστικών
προορισμών μέσω των πολλών επιχειρήσεων της
ελληνικής εστίασης ή άλλων επιχειρήσεων.
β)Αγορά ακινήτων σπιτιών, οικοπέδων, καταστημάτων,
ακόμη και τουριστικών επιχειρήσεων που είναι στην
αγορά πώλησης καλύτερα να αγοράζονται από Έλληνες
παρά από ξένους.
γ)Επιχειρηματική συνεργασία με ελληνικές επιχειρήσεις
για προώθηση και αύξηση των εξαγωγών.
δ)Αγορά ελληνικών προϊόντων που βρίσκουμε στην ξένη
αγορά.
ε) Αποστόλη χρημάτων στους λογαριασμούς που ήδη
έχουν ανοιχτεί, ακόμη και ένα ευρώ μπορεί να δώσει
βοήθεια.
ζ) Αποστολή ρούχων και ειδικά φαρμάκων.
Πως βλέπετε εσείς την διατήρηση του Ελληνισμού
της 3ης γενιάς και με ποιο τρόπο θεωρείται πως οι
ομογενείς μπορούν να προσελκύσουν τη νεολαία
σε φορείς ελληνικού πολιτισμού;
Πράγματι βιώνουμε την τρίτη και τέταρτη γενιά των
Ποιες είναι κατά την γνώμη σας οι δράσεις οι
οποίες θα κατορθώσουν να εντάξουν την ελληνική
ομογένεια στην Βελγική κοινωνία;
Η μόνιμη εγκατάσταση και παραμονή ελληνικών
οικογενειών στο κράτος του Βελγίου προϋποθέτει και
74 | faces | 10.13
10.13 | faces | 75
Γνωριμία | Κυριάκος Τοψίδης
11.12
11.12
φοβούμενες στην μη συμμετοχή υποψηφίων και
ψηφοφόρων. Προσωπικά θεωρώ ότι οι περιστάσεις
επιτρέπουν μια αλλαγή και δοκιμή ενός καινούργιου
μοντέλου εκλογών στην κοινότητά μας.
Πείτεμαςλίγαλόγιαγιαταμέχριτώραεπιχειρηματικά
βήματα που έχετε πραγματοποιήσει στις Βρυξέλλες
“Οι Έλληνες της διασποράς
κάθε φορά που η μητροπολιτική
πατρίδα χρειάστηκε βοήθεια
ήταν πάντα παρόντες και έτοιμοι
να προσφέρουν ότι μπορούν
αρκεί να φανούν χρήσιμοι.
Όλοι μας μπορούμε
να συνεισφέρουμε και
να βοηθήσουμε ακόμη
και με ένα μικρό κέρμα
σε κάποιον που το χρειάζεται
σε αυτή την δύσκολη στιγμή.”
και για την εξέλιξη αυτής της διαδρομής μέσα στα
χρόνια.
Από το 1982 είμαι κάτοικος Βρυξελλών, παντρεμένος με
τρία παιδιά. Απόφοιτος ανωτέρας σχολής Μηχανολόγων.
Λόγω δυσκολίας εύρεσης εργασίας στον τομέα μου
ασχολήθηκα με την Ελληνική εστίαση, και το 1987
δημιούργησα το πρώτο SNACK BAR (γυράδικο) το
ΠΛΑΚΑ, στην χρυσή πλατεία στον δρόμο της Ελληνικής
Πίττας, Rue Marche aux Fromages 6, από το 1996
ασχολήθηκα και με την κατασκευή και αγορά ακινήτων
και συνεχίζω μέχρι σήμερα.
την ενσωμάτωσή τους μέσα στην Βελγική κοινωνία.
Απαραίτητα στοιχεία ένταξης και προσαρμογής
αποτελούν:
α)Εκμάθηση δύο η και περισσότερων γλωσσών εκ των
οποίων η μια οπωσδήποτε η Ελληνική.
β)Συμμετοχή στην Βελγική εκπαίδευση, σχολική,
πανεπιστημιακή.
γ)Απόκτηση Βελγικής υπηκοότητας.
δ)Ένταξη στο σύστημα εργασίας.
ε)Ένταξη στο πολιτικό βελγικό σύστημα.
ζ)Συνεργασία με πολιτιστικούς βελγικούς συλλόγους και
οργανώσεις.
76 | faces | 10.13
η) Παροχή βοήθειας και υπηρεσιών από το κράτος
υποδοχής.
Από την θέση του Γενικού Γραμματέα της παράταξης
του ΠΑνελληνίου ΣΟσιαλιστικού Κινήματος
Βρυξελλών και με την αρχή του τέλους να έχει
αρχίσει να διαφαίνεται πίσω στην Ελλάδα, για τον
αυστηρό δικομματισμό θα θέλαμε την την σκέψη
σας για το ενιαίο ψηφοδέλτιο ως τρόπο εκλογής του
ΔΣ στην Ελληνική Κοινότητα Βρυξελλών.
Τα κόμματα εξουσίας που κυβέρνησαν την Ελλάδα μετά την
μεταπολίτευση έδειξαν ότι είναι τελείως απροετοίμαστα
να αντιμετωπίσουν μια συνολική και ταυτόχρονη κρίση
όλων των συστημάτων που συγκροτούν το κράτος, την
κοινωνία, την οικονομία . Αυτό είχε αρνητικές συνέπειες
στην μετέπειτα λειτουργία και διοίκηση τους, μείωση
των ποσοστών τους και μη εξασφάλιση πλειοψηφίας
στα ποσοστά διοίκησης . Η αρνητική αυτή κατάσταση
επηρεάζει την λειτουργικότητα και αξιοπιστία τους
εκτός των συνόρων.Το ενιαίο ψηφοδέλτιο συζητιέται
από τις προηγούμενες ακόμη εκλογές και πολλά μέλη
της κοινότητας το προτείνουν και είναι σύμφωνοι στην
πρόταση, οι κομματικές όμως παρατάξεις δηλώνουν
ακόμη αδυναμία σε αυτήν την επιλογή περισσότερο
Ποια είναι η γνώμη σας για για την δράση των Ελλήνων
επιχειρηματιών στο Βέλγιο και πώς θεωρείτε πως
μπορεί να λειτουργήσει βοηθητικά για την προώθηση
των ελληνικών πολιτιστικών δραστηριοτήτων;
Υπάρχουν αρκετές επιχειρήσεις στις Βρυξέλλες .
Περισσότερες πριν από μερικά χρόνια λιγότερες σήμερα.
Η ελληνική γαστρονομία, τα εστιατόρια, τα σνακ, ήταν ως
επί τω πλείστον η προτίμηση των Ελλήνων επιχειρηματιών
που ο αριθμός τους υπερέβαινε τους 250 στις Βρυξέλλες.
Σήμερα ο τομέας αυτός μικραίνει διότι τα παιδιά τους με
τις σπουδές τους ασχολούνται με άλλα επαγγέλματα και
συνάμα έχουμε καινούργιους επαγγελματίες Έλληνες
10.13 | faces | 77
11.12
σε διάφορα άλλα επαγγέλματα όπως εταιρίες ακινήτων,
αντιπροσωπίες αυτοκίνητων, εταιρείες εισαγωγής
ελληνικών προϊόντων, ασφαλιστικές, κατασκευαστικές,
ο δε αριθμός των επαγγελματιών παραμένει εξ ίσου
σημαντικός.
Οι περισσότεροι επαγγελματίες Έλληνες συμμετέχουν και
βοηθούν σε όλες τις πολιτιστικές δραστηριότητες και με
την προσωπική τους παρουσία αλλά και σαν σπόνσορες
στις πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Ποια η δική σας συνεισφορά και σκέψεις στη
μεταμόρφωση της Rue du Marche aux Fromages.
Η χρήση πλατεία, Grande Place, ανήκει στην παγκόσμια
που αποτελείτο αποκλειστικά σχεδόν από Έλληνες. Στο
διάστημα 2006 με 2010 όπου διατέλεσα πρόεδρος μαζί
με το υπόλοιπο Δ.Σ και τους παίχτες κατορθώσαμε να
ανεβούμε δύο κατηγόριες στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα
που παίζαμε. Τώρα έχω αποσυρθεί λόγω των υπολοίπων
επαγγελματικών μου υποχρεώσεων παραμένω όμως
κοντά στην ομάδα και παρέχω κάθε βοήθεια που θα μου
ζητηθεί.
Έχοντας
δημιουργήσει
μια
επιτυχημένη
ελληνική οικογένεια θα θέλαμε να μας πείτε τι θα
συμβουλεύατε τα νέα παιδιά σε σχέση με τον γάμο
“Η επιτυχία μιας καλής συμβίωσης που καταλήγει σε γάμο είναι
πάντα αποτέλεσμα και των δύο. Η απλότητα, ο σεβασμός, η αγάπη,
η ειλικρίνεια, η εκτίμηση, η αναγνώριση των ευθυνών και ρόλων,
αποτελούν στοιχεία μακροβιότητας μιας αρμονικής σχέσης.”
οργάνωση διατήρησης κτιρίων UNESCO και κάθε χώρα
που έχει τέτοια μνημεία οφείλει να εφαρμόσει ένα ειδικό
σχέδιο όχι μόνο του διατηρητέου κτιρίου αλλά και μιας
περιμέτρου γύρο από αυτό με τα εμπορικά καταστήματα
και οικήματα. Μέσα στην περίμετρο αυτήν βρίσκεται και ο
δρόμος μας. Με την δημιουργία ενός εμπορικού συλλόγου
της γειτονίας μας, κατορθώσαμε να διαπραγματευτούμε
με τον Δήμο για την αλλαγή των προσόψεων και των
καινούργιων χρωματισμών των κτιρίων.
Η αλλαγή που έγινε έδειξε έναν εμπορικό δρόμο,
πεζόδρομο από τις 11 το πρωί, πιο φρέσκο, πιο
ανανεωμένο, πιο χρωματιστό αφού κάθε κατάστημα
επέλεξε το χρώμα προτίμησής του, με περισσότερο
άσπρο φωτισμό με LED, με αξιόλογη προβολή μέσω των
ΜΜΕ του Βελγίου και γενικά μια όμορφη αλλαγή που ήταν
απαραίτητη μετά από 32 χρόνια δημιουργίας του δρόμου
της ελληνικής πίττας.
Πώς ξεκινήσατε την ενασχόλησή σας με τον
αθλητικό χώρο και συγκεκριμένα με την FC Hellas;
Από παιδική ηλικία το ποδόσφαιρο ήταν το άθλημα της
αρεσκείας μου. Οταν πρωτοήρθα στο Βέλγιο υπήρξα
μέλος της ομάδας και συμμετείχα στο πρωτάθλημα
της FC HELLAS και στις εορταστικές εκδηλώσεις της.
Το 2006 προτάθηκα για πρόεδρος και ανέλαβα με μόνη
επιδίωξη την σωστή λειτουργία και πορεία της ομάδας
78 | faces | 11.12
και την δημιουργία οικογένειας τόσο στα πλαίσια
της ανταγωνιστικής κοινωνίας με τα ασφυκτικά
ωράρια εργασίας όσο και στα όρια της 3ης γενιάς
Ελλήνων όπου χαρακτηριστικό στοιχείο αποτελεί το
ποσοστό των μικτών γάμων που ξεπερνάει το 90%;
Η επιτυχία μιας καλής συμβίωσης που καταλήγει σε
γάμο είναι πάντα αποτέλεσμα και των δύο. Η απλότητα,
ο σεβασμός, η αγάπη, η ειλικρίνεια, η εκτίμηση, η
αναγνώριση των ευθυνών και ρόλων, αποτελούν στοιχεία
μακροβιότητας μιας αρμονικής σχέσης. Στους νέους της
παροικίας μας θα πρότεινα προετοιμασία και ετοιμότητα
στο μυστήριο του γάμου με τις ανάλογες σπουδές, πτυχία,
ηλικία, αποκατάσταση εργασίας, την ίδια νοοτροπία
στην εκπαίδευση, στην ανατροφή και υπηκοότητας
ακόμη, αλλά προπάντων τον ανάλογο και αρκετό χρόνο
γνωριμίας με τον ή την σύντροφό τους και την οικογένεια
εκατέρωθεν ακόμη. Συμβιώνοντας οι νέοι μας μέσα σε
μια πολιτισμική κοινωνία με τόσες πολλές εθνότητες
όπως είναι το Βέλγιο, οι γάμοι μεταξύ εθνικοτήτων
είναι και αποτέλεσμα αυτής της κοινής συμβίωσης.
Τα προβλήματα και οι διαφορές στους μικτούς γάμους
εμφανίζονται συνήθως με τον ερχομό των παιδιών, στο
θέμα της νοοτροπίας και της εκπαίδευσής τους, επίσης
ένα αρκετά μεγάλο πρόβλημα προκύπτει όταν υπάρχουν
και θρησκευτικές διαφορές ανάμεσά τους.
11.12
1993-2013
20χρόνια
Σκαραβαίος
Παρουσιαση | Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus
80 | faces | 10.13
10.12
10.12
Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus | Παρουσιαση
Ειρήνη Χαλκιά
“Το θέατρο είναι
πριν απ’ όλα
κoιvωvική παιδεία.”
από την Μαρία Γεωργίου, εισαγωγή: Γιάννης Δήμας
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
Ό
ταν αναφερόμαστε στο
Θέατρο Σκαραβαίος η
ταυτοποίηση με το πρόσωπο
της Ειρήνης Χαλκιά είναι
ένας συνειρμός αυτόματος.
Τα 20 χρόνια του θεατρικού δρόμου
του Espace Théâtrale Scarabeus και της
μεγάλης πρωταγωνίστριας του, την
οποία έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε
σήμερα στο FACES, δύσκολα μπορούν να
κρυφτούν σε 2000 λέξεις, όπως αρχικά
είχαμε ζητήσει. Ακόμα πιο δύσκολος
ρόλος για τη συντακτική ομάδα ήταν
η επιλογή ερωτήσεων με τρόπο ώστε
να καλύψουμε το μεγάλο θέμα της
σύνδεσης του Θεάτρου με την κοινωνία
και μέσα από αυτό να σας μεταφέρουμε
στο μέγιστο το θεατρικό και ανθρώπινο
αποτύπωμα της Ειρήνης Χαλκιά. Οι
απαντήσεις και ο λόγος της Ειρήνης
Χαλκιά τοποθετούν τον αναγνώστη
απέναντι στη διαχρονικότητα του
Θεάτρου και τη σχέση του με τις
εκάστοτε κοινωνικές δομές, την
αμφίδρομη επιρροή της Τέχνης και του
ατόμου, ενώ παράλληλα η συζήτηση μας
αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον αφού τα
εθνικά στοιχεία και η συνύπαρξη τους
στη πόλη των Βρυξελλών θέτει άμεσα το
ερώτημα της προάσπισης της εκάστοτε
πολιτιστικής ιδιαιτερότητας αλλά
συνάμα και την αφαίρεση στεγανών στα
πολιτιστικά πρότυπα και την εξέλιξη των
κατά τόπους παραδόσεων.
10.13 | faces | 81
Παρουσιαση | Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus
10.12
Κυρία Χαλκιά αρχικά να μας πείτε δύο λόγια για το
θέατρο ως κοινωνικό θεσμό. Πως επιτυγχάνεται η
ιδεολογική ταυτοποίηση του θεατή με το αξιακό
σύστημα που προβάλει το κείμενο ή η παράσταση
(παραδείγματα μέσα από την δική σας εμπειρία).
Το Θέατρο είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην
εκπαίδευση (σχολική, οικογενειακή, ατομική, αυθόρμητη)
και την κοινωνία ως δυναμικό ιστορικό πλαίσιο, ανάμεσα
στις γενιές των ανθρώπων και τις παραδόσεις τους
όπως αυτές εκφράζονται πολιτισμικά, συνήθως με την
επέμβαση κάποιου επώνυμου δημιουργού.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το δημοτικό
τραγούδι όταν γίνεται θεατρικό δρώμενο επί σκηνής. Στις
6 Μαΐου 2013 θα έχουμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε στο
Θέατρο Σκαραβαίος, για μια μοναδική παράσταση, το
«Μουσικό Πολύτροπο» του τμήματος Μουσικών Σπουδών
του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που
επιδίδεται συστηματικά στην έρευνα, τη συλλογή και τη
διάσωση δημοτικών τραγουδιών της Ελλάδας και της
Μεσογείου αναπλάθοντας - μέσα από το συγκεντρωμένο
υλικό – θεατρικά, σκηνικά, μουσικά και χορευτικά, το
κοινωνικό πολιτισμικό πλαίσιο της δημιουργίας τους.
Η ιδεολογική ταυτοποίηση του θεατή με το σύστημα αξιών
που προβάλλει το κείμενο ή η παράσταση επιτυγχάνεται
με ένα είδος «αλχημείας» που στηρίζεται σε μια σειρά
συνειδητών και ασυνείδητων ερωταποκρίσεων που
διεξάγονται διαρκώς κάθε στιγμή ανάμεσα στο θεατή και
τα στοιχεία της παράστασης (ηθοποιούς, κουστούμια,
σκηνικά, τρόποι παιξίματος με την εκάστοτε τοποθέτηση
της φωνής και τις χειρονομίες, μουσική, χορογραφία,
προβολή εικόνων).
Οι αναφορές (γλωσσικές, εικαστικές ή ιδεολογικές) της
παράστασης σε στοιχεία που είναι γνωστά ή αναγνωρίσιμα
(εμπειρικά, γνωσιολογικά ή φαντασιακά) από το θεατή,
δημιουργούν - μέσα από ένα παιχνίδι συνειρμών - ένα
«καθησυχαστικό» πολιτισμικά πλαίσιο μέσα στο οποίο
ο θεατής μπαίνει και εγκαθίσταται υπεύθυνα όσο διαρκεί
η παράσταση. Η ευχαρίστηση που νιώθει ο θεατής
και την εκφράζει με τα χειροκροτήματα στο τέλος της
παράστασης οφείλεται στο βαθμό και τη συνέπεια της
«ταύτισης» του ή της βαθύτερης ανταπόκρισης του
(νοητικής, ψυχικής, συναισθηματικής, βιολογικής) με τα
δρώμενα επί σκηνής και τις αξίες που διοχετεύονται μέσα
από αυτά. Γι’αυτό μπορούμε να μιλούμε για συλλογική
πολιτιστική ταυτότητα και κληρονομιά. Δεν πιστεύω
στην ταύτιση ή ταυτοποίηση του θεατή του Θεάτρου
με τους πρωταγωνιστές της παράστασης. Το φαινόμενο
αυτό λειτουργεί περισσότερο στον κινηματογράφο και
φυσικά σχετίζεται με τα μέσα δημιουργίας του είδους
και τους εκάστοτε τρόπους ερμηνείας της ιστορίας που
διαπραγματεύεται. Το Θέατρο είναι «αναπαράσταση»
και ο θεατής το ξέρει πολύ καλά πριν και μετά την
παράσταση και ούτε το ξεχνά – πιστεύω – κατά τη
διάρκεια της παράστασης, γιατί «δεσμεύεται» κοινωνικά,
σαν υπεύθυνο μέρος ενός συνόλου, να την κρίνει. Από
την άποψη αυτή ένα θεατρικό έργο λειτουργεί κοινωνικά
καλύτερα στο θεατή παρά στον αναγνώστη. Η ποίηση ή
το μυθιστόρημα δεν επιβάλλουν στον αναγνώστη την
ανάληψη ευθύνης ούτε τον «δεσμεύουν» κοινωνικά.
πλαίσια της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης του Atelier Théâtral
des Institutionsm Européennes. Διαπνέεται από το ίδιο
καταρχήν πνεύμα για τη γνώση και την προώθηση των
έργων της ευρωπαϊκής θεατρικής δημιουργίας, αλλά
σε επαγγελματικότερο επίπεδο και στα πλαίσια ενός
ανεξάρτητου πολύπλευρου θεατρικού χώρου (Espace
Théâtral Scarabaeus). Φέτος ο Σκαραβαίος γιορτάζει
τα 20 χρόνια από την ίδρυσή του. Με έδρα τoυ τις
Βρυξέλλες, είναι εταιρία μη κερδoσκoπικoύ χαρακτήρα
(asbl) που ιδρύθηκε το 1992 με κύριο στόχο “την
ίδρυση ενός Ευρωπαϊκoύ Κέvτρoυ για την προώθηση,
σε διεθνές επίπεδο, καλλιτεχvικώv και πoλιτιστικώv
δραστηριoτήτωv συvυφασμέvωv ειδικά με την παιδεία
και τη θεατρική δημιoυργία”. Η πρώτη θεατρική σκηνή
(αίθουσα ΑΘΗΝΑ) άρχισε να λειτουργεί τον Οκτώβριο
του 1993, ενώ τα έργα αναδόμησης και εξοπλισμού
ολοκληρώθηκαν το 1998 με τα εγκαίνια και της δεύτερης
σκηνής (αίθουσα BERENICE).
Ο θεατρικός θίασος, όπως και το Διοικητικό Συμβούλιο,
αποτελείται από άτομα διαφόρων εθvικoτήτωv και
γλωσσών και λειτoυργεί υπό την καλλιτεχνική μου
διεύθυνση. Η επιλογή των ηθοποιών γίνεται με τη
συνηθισμένη διαδικασία ακροάσεων ιδίως για τα
καινούργια μέλη που προστίθενται σ’ ένα πυρήνα «πιστών
φίλων», ανάλογα με τις ανάγκες κάθε παράστασης. Το
ίδιο περίπου ισχύει και για τους άλλους συντελεστές των
παραστάσεων. Με το θεατρικό όραμα συνδέεται και η
αγορά τoυ κτιρίου για τη στέγαση τoυ Σκαραβαίoυ. Η
ανασύσταση και ανοικοδόμηση μέρους του παλαιού
βιομηχανικού κτιρίου (ήταν παλιό μηχανουργείο με
μονάδα επισκευής φορτηγών αυτοκινήτων), μαζί με τον
τεχνικό εξοπλισμό του απαίτησαν υπέρογκες δαπάνες
που μας δέσμευσαν για δεκαετίες με τραπεζικά δάνεια
Κάντε μας μια αναφορά στον θεατρικό οργανισμό
Scarabaeus
Ο Σκαραβαίος είναι η ενσάρκωση και εξέλιξη μιας
ιδέας που ξεκίνησε αρχικά με την ίδρυση, το 1985, στα
82 | faces | 10.13
“Η ερευνητική δουλειά
με τους ηθοποιούς
στην περίοδο
των δοκιμών είναι η πιο
συναρπαστική, γιατί
τα πράγματα διαρκώς
επανακαθορίζονται...
Τότε ζω και τις πιο δυνατές
συγκινήσεις, όταν
το αδύνατο ξαφνικά
γίνεται εφικτό.
Είναι κάτι σαν δώρο θεού
που δεν κατονομάζεται ούτε
μπορείς να το μοιραστείς
με το κοινό”.
10.12
Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus | Παρουσιαση
και προσωπικές συνεισφορές και υποθήκες. Το τόλμημα
ήταν μεγάλο και οι συνέπειες είναι αισθητές ως σήμερα.
Πιστεύουμε όμως ότι το θέατρο, από την αρχαιότητα
μέχρι σήμερα, συνδέεται στενά με τη δομή, τη ζωή και
την υπόσταση τωv κoιvωvιώv. Η επιλογή του χώρου μας
στα πλαίσια της Commune του Schaerbeek τελικά δεν
ήταν τυχαία, αν σκεφτεί κανείς ότι από εκεί ξεκίνησαν και
οι πρώτοι Έλληνες και Ιταλοί που ήρθαν να εργασθούν στα
ανθρακωρυχεία του Βελγίου. Ζωντανή μαρτυρία η έδρα
της ελληνικής μητρόπολης του Βελγίου που βρίσκεται
πάντα στο Schaerbeek.
Το θέατρο δεν είναι μόvo παράσταση oλίγωv για την
ψυχαγωγία τωv πoλλώv, αλλά πριν απ’ όλα κoιvωvική
παιδεία. Ανάμεσα στoυς πoλιτιστικoύς στόχoυς για την
Ευρωπαϊκή Ένωση αvαφέρovται - η βελτίωση της γνώσης
και της διάδοσης τoυ πoλιτισμoύ και της ιστορίας τωv
ευρωπαϊκών λαών, η διατήρηση και προστασία της
πολιτιστικής κληρovoμιάς ευρωπαϊκής σημασίας (πρβ.
Άρθρο 128,2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση).
Το θέατρο, χάρη στην πoλυμoρφία τoυ και την
πoλυσημαvτότητά τoυ, μπορεί vα αvταπoκριθεί στoυς
στόχoυς αυτoύς και vα αποτελέσει αφετηρία, αλλά και
απόληξη μιας αλυσίδας εκπαιδευτικών, καλλιτεχvικώv
και δημιoυργικώv δραστηριoτήτωv. Για την εδραίωση
μιας τέτοιας προσπάθειας φυσικά χρειάζovται σημαντικοί
oικovoμικoί πόροι, σωστή oργάvωση και επαγρύπνηση,
κατάλληλη, λειτoυργική υπoδoμή.
Για το λόγο αυτό, η θεατρικήπαιδείακαιπράξηπροβάλλεται
ως κύριος στόχος τoυ Σκαραβαίoυ. Προσωπικά θα ήθελα
να δώσω έμφαση στην έρευvα και τη σκηνική αναζήτηση
γύρω από το αρχαίο ελληνικό δράμα και την πολιτιστική
τoυ επίδραση στην Ευρώπη. Το Θέατρο Σκαραβαίος λόγω
της δομής και της ιδιαιτερότητας του αποδίδει μεγάλη
σημασία στην Ευρωπαϊκή κουλτούρα και προτείνει
θεατρικές παραστάσεις σε διάφορες γλώσσες της
Ευρωπαϊκής Ένωσης (γαλλικά, αγγλικά, ελληνικά,
ιταλικά, ισπανικά, γερμανικά, κλπ.) δίνοντας την
ευκαιρία στο πολύγλωσσο κοινό των Βρυξελλών να
χαίρεται τα κείμενα στο πρωτότυπο. Στις παραγωγές του
Σκαραβαίου και ειδικότερα στις διασκευές των έργων
που επιμελούμαι προτείνω συχνά τον ζωντανό διάλογο
ανάμεσα στο πρωτότυπο και τρεις ή περισσότερες άλλες
γλώσσες αναφοράς. Ο διαφοροποιημένος γλωσσικός
διάλογος γίνεται έτσι μέσα από τη θεατρική πράξη φορέας
πολιτισμικού και κοινωνικού διαλόγου, που διευρύνει
τον ορίζοντα, πέρα από τα άτομα, στα κοινωνικά και
πολιτειακά σύνολα.
Πως φτάνετε στην τελική επιλογή ενός θεατρικού
έργου; Κατά πόσο σας επηρεάζουν στοιχεία όπως
η μελέτη του κοινού (σε ποσοτικές και ποιοτικές
παραμέτρους) ή η εκάστοτε συγκεκριμένη χρονική
περίοδος;
Η επιλογή ενός θεατρικού έργου εξαρτάται από πολλούς
και διαφορετικούς παράγοντες. Πάντα πρόκειται για
μια συνάντηση, με έναν ηθοποιό, έναν συγγραφέα, ένα
κείμενο, μιαν επέτειο, μια έντονη συγκίνηση ή μια στιγμή
ξέχωρη στη ζωή μου που συνειρμικά φέρνει στο δρόμο
μου ένα κείμενο, μια θεατρική κατάσταση, έναν ήρωα
ή μιαν ηρωίδαπου μου «ζητούν» να τους αφιερώσω
χρόνο και ενέργεια για να αναβιώσουν στη σκηνή. Είναι
κάτι σαν «κάλεσμα» για ένα ταξίδι μαζί τους. Υπάρχουν
συγγραφείς, ποιητές και ηθοποιοί με τους οποίους
κάναμε πολλά ή επάλληλα ταξίδια, γιατί κάθε φορά
κάτι καινούργιο είχαμε να μοιραστούμε, βαθαίνοντας τη
σχέση ή διευρύνοντας τους ορίζοντες της γνωριμίας μας
(πρβ. με το Ρίτσο, το Λόρκα, τον Ιονέσκο, τον Πιραντέλο,
τον Ευριπίδη, κα.) Οι επιλογές μου δεν στηρίζονται – ίσως
κακώς – σε ποσοτικές παραμέτρους όσον αφορά την
προσέλευση του κοινού. Το ποιοτικό κριτήριο ενυπάρχει
πάντα, όπως και ο βαθμός δυσκολίας του εκάστοτε
έργου που λειτουργεί σαν πρόκληση και κεντρίζει τη
δημιουργική φαντασία του καλλιτέχνη. Το κοινό μ’
ενδιαφέρει κυρίως ως ενεργός διαλογικός και αισθητικός
αποδέκτης της όποιας πρότασης ή παράστασης, όχι όμως
ποσοτικά, ούτε παθητικά, αλλά κριτικά και ενσυνείδητα.
Τότε μόνο δικαιώνεται μια «σωστή» επιλογή, αν και ξέρω
πως πολλοί δεν θα συμφωνήσουν μαζί μου.
Γνωρίζοντας την ακαδημαϊκή σας ενασχόληση με
10.13 | faces | 83
Παρουσιαση | Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus
10.12
την κοινωνιολογία του θεάτρου θα θέλαμε τη γνώση
σας για τα θεατρικά έργα που σαν στόχο τους έχουν
το ελληνόφωνο κοινό στις Βρυξέλλες. Που πρέπει
να βασίζεται η διαδικασία και τα κριτήρια επιλογής
ενός τέτοιου έργου και ποιος ο αρχικός στόχος που
εσείς έχετε από μια τέτοια θεατρική παράσταση;
Το θέατρο αντικατοπτρίζει κοινωνιολογικά την ίδια τη
ζωή εκφράζοντας σε κάθε εποχή άμεσα, συμβολικά ή
προφητικά τις διάφορες τάσεις και εντάσεις της κοινωνίας
που το προωθεί ή το καταδικάζει. Μιλώντας ειδικότερα
για τα θεατρικά έργα που απευθύνονται στο ελληνόφωνο
κοινό των Βρυξελλών, δυσκολεύομαι να απαντήσω για τις
επιλογές άλλων. Κάθε πολιτιστικός φορέας, καλλιτέχνης
ή δημιουργός εντάσσεται ή όχι σ’ ένα κοινωνικό πλαίσιο
με τα δικά του κριτήρια, τις προσωπικές του βλέψεις
και εμπειρίες και τις σέβομαι απολύτως. Αισθάνομαι
όμως ότι δεν συμπίπτουν με τις θέσεις του Σκαραβαίου
και τις δικές μου γιατί θεωρούμε το ελληνόφωνο
κοινό ως αναπόσπαστο κομμάτι της πολύμορφης και
πολυπολιτισμικής κοινωνίας των
Βρυξελλών. Πιστεύω ότι οι Έλληνες των Βρυξελλών
επέλεξαν συνειδητά να ζουν σ’ αυτό το ευρωπαϊκό
πλαίσιο, όχι σ’ ένα διακεκριμένο ghetto, τριγυρισμένοι από
αλλόφωνους με τους οποίους μοιράζονται μόνο το χώρο
εργασίας τους και την καθημερινότητά τους, κρατώντας
ξέχωρα ως «κόρην οφθαλμού» την πολιτισμική τους
ιδιαιτερότητα. Το όραμα του Σκαραβαίου στοχεύει
στην πολυπολιτισμική και ενωμένη Ευρώπη. Γι’ αυτό
οι επιλογές μου, και όταν είναι καθαρά ελληνικές (ως
προς την προέλευση, τη μορφή, τη γλώσσα, το πνεύμα
και το περιεχόμενο) προτείνονται στο κοινό των
Βρυξελλών μέσα από ένα θεατρικό σχήμα που δεν είναι
δεσμευτικά ελληνικό, αλλά επιδιώκει το διάλογο με άλλες
κουλτούρες, γλώσσες και προβληματισμούς γενικότερου
επιπέδου. Πιστεύω στη δύναμη της θεατρικής πράξης η
οποία μετουσιώνει το λόγο (σε οποιαδήποτε γλώσσα κι
αν εκφράζεται) σε πανανθρώπινη κλίμακα επικοινωνίας.
Αυτό συνεπάγεται βέβαια μια αφαιρετική διαδικασία που
απομονώνει τα ανεκδοτολογικά και ατομικά στοιχεία
προς όφελος του γενικού και του ουσιαστικού. Το πνεύμα
μιας παράστασης προβάλλεται και από τη μορφή της.
παραστάσεων, όχι μόνο από τις επαγγελματικές τους
ασχολίες, αλλά και από τα στρατιωτικά τους καθήκοντα,
χάρη στο θεσμό της «χορηγίας» ! Το παράδειγμα της
πολιτικής του Περικλή που δημιούργησε στην Αθήνα του
5ου π. Χ. αιώνα το ευνοϊκότερο περιβάλλον για την εξέλιξη
της δραματικής τέχνης και δραματουργίας μου φαίνεται
καίριο ως σήμερα. Και σε άλλες εποχές στην Ευρώπη
(Ιταλία, Γαλλία, Αυστρία) και την Αμερική οι χορηγοί και
οι μαικήνες στήριξαν το θέατρο, τα γράμματα και την
καλλιτεχνική δημιουργία. Οι κοινωνίες δεν μπόρεσαν ποτέ
να αποφύγουν την οικονομική ανισότητα, αλλά έχουν τη
δυνατότητα, ανάγοντας τη χορηγία σε κοινωνικό θεσμό,
να στηρίξουν ευρύτερα και σταθερά τη θεατρική παιδεία
και την καλλιτεχνική δημιουργία. Ο πολιτισμός είναι
πολύπλευρος και πρέπει να αγκαλιάζει όλες τις πλευρές
του επιστητού.
Δραματική τέχνη και δραματουργία. Πως μια
σύγχρονη κοινωνία σε οικονομική κρίση και κρίση
θεσμών μπορεί να γεφυρώσει τη σπουδή θεατρικού
πολιτισμού και την επαγγελματική σταδιοδρομία;
Το ερώτημά σας είναι εύστοχο και το πρόβλημα τίθεται
για κάθε σπουδή - και όχι μόνο για τη θεατρική - που
δεν έχει άμεση ανταπόκριση με μια επαγγελματική
ανάγκη στα πλαίσια της κοινωνίας. Χωρίς να μειώνω
τη σοβαρότητα της σημερινής κρίσης, θα έλεγα ότι το
πρόβλημα προϋπήρχε και σε άλλες εποχές και κοινωνίες.
Προσωπικά το αντιμετώπισα επί χούντας, όταν επιδίωξα
να πάρω κρατική υποτροφία για θεατρικές σπουδές στην
Αγγλία. Οι εξεταστές στα προφορικά (που φορούσαν στολή
στρατιωτική) με απέρριψαν, ενώ είχα επιτύχει στα γραπτά,
γιατί προφανώς τα επιχειρήματά μου δεν κρίθηκαν
επαρκή. Το ερώτημα ήταν γιατί διάλεξα να σπουδάσω
κλασική φιλολογία και θεατρικές σπουδές, ενώ η Ελλάδα
χρειάζονταν μηχανικούς και φυσικούς. Άραγε αγνοούσαν
ή δεν θυμούνταν πως στην ακμή της κλασικής Αθήνας όσοι
Αθηναίοι πολίτες συμμετείχαν στους δραματικούς αγώνες
(δηλαδή έπαιζαν θέατρο στις γιορτές των Διονυσίων)
απαλλάσσονταν, για την περίοδο των δοκιμών και των
84 | faces | 10.13
10.12
Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus | Παρουσιαση
Μέσα από την επαφή με τον αγγλοσαξονικό,
γαλλικό και ιταλικό θεατρικό κόσμο και βιώνοντας
από κοντά τις διαφορετικές ιστορικά θεατρικές
κουλτούρες της κάθε χώρας, πως ήρθε η απόφαση
για την προώθηση μια ενιαίας ευρωπαϊκής
ιδεολογίας για τον πολιτισμό;
Το Θέατρο ως έκφραση πολιτισμική έχει κοινά δομικά
κοινωνιολογικά στοιχεία τα οποία επαναπροσδιορίζονται
ανάλογα με τις εποχές και τις ιδιαιτερότητες κάθε
κοινωνίας, σε συνάρτηση με τα ιστορικά βιώματα της
χώρας ή τα χαρακτηριστικά του ευρύτερου περιβάλλοντος
που επηρεάζουν τους εκάστοτε δημιουργούς. Η
συγκριτική μελέτη και δομική προσέγγιση θεατρικών
έργων και τεχνοτροπιών διαφόρων πολιτισμών –
ιδωμένων παράλληλα με την εξέλιξη της μουσικής και της
τέχνης στην Ευρώπη - μου δημιούργησε την πεποίθηση
ότι δεν υπάρχουν στεγανά πολιτιστικά πρότυπα, αλλά
αντίθετα όλο το ενδιαφέρον βρίσκεται στη συσχέτιση της
εξέλιξης των κατά τόπους παραδόσεων με τα νέα πρότυπα
που εισάγονται από άλλες χώρες κατά εποχές, πριν αυτά
υιοθετηθούν και καρποφορήσουν με τη σφραγίδα ενός
ατομικού δημιουργού ή καλλιτέχνη. Επομένως πέρα από
την ατομική πολιτισμική ταυτότητα, που αναμφισβήτητα
συνδέεται με την εθνική κουλτούρα κάθε δημιουργού,
υπάρχει μια συλλογική ευρωπαϊκή πολιτιστική ταυτότητα
που είναι διαφορετική από εκείνην των λαών της
“Η επιλογή του χώρου μας στα πλαίσια της Commune
του Schaerbeek τελικά δεν ήταν τυχαία,
αν σκεφτεί κανείς ότι από εκεί ξεκίνησαν και οι πρώτοι
Έλληνες και Ιταλοί που ήρθαν να εργασθούν
στα ανθρακωρυχεία του Βελγίου”...
10.13 | faces | 85
Παρουσιαση | Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus
10.12
10.12
Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus | Παρουσιαση
Αφρικής, της Ασίας, της Ιαπωνίας, κλπ. και αυτό
προκύπτει άμεσα από τη θεατρική πράξη και δημιουργία.
Το θέατρο επιτρέπει τη συνειδητοποίηση αυτής της
κοινής κληρονομιάς, η οποία εκφράζεται μέσα από την
αισθητική του χώρου και των μορφών, την τεχνοτροπία,
τα χρώματα, το ρυθμό, τα ανθρώπινα πρότυπα ή
χαρακτήρες των έργων, τις εικόνες σαν δημιουργήματα
μιας κοινής φαντασιακής υποδομής.
Ο θεατρικός λόγος αποδεσμεύεται τότε από την
ποιητική της κάθε επιμέρους γλώσσας και λειτουργεί
ελεύθερα ως επικοινωνιακό μέσο στήριξης και προβολής
του κοινωνικού πολιτισμικού περιβάλλοντος. Με τη
διαδικασία αυτή τα στοιχεία δομής δεν χάνονται ούτε
και το πνεύμα της αρχικής δημιουργίας, όταν υπάρχει
η συνείδηση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής
ταυτότητας που θα εμποδίσει την αλλοτρίωση από την
και για το ρόλο του Θεάτρου ως κοινωνικού θεσμού. Το
θέατρο είναι βιωματική παιδεία και ως ένα σημείο θα
μπορούσε να συγκριθεί με τον αθλητισμό για την επίδραση
που ασκούν στη διαμόρφωση της ατομικής ταυτότητας
των νέων μέσα από την ενεργό συμμετοχή τους σ’ ένα
ελεύθερα επιλεγμένο κοινωνικά χώρο. Το θέατρο ως
παιδαγωγική διαδικασία αξιοποιεί συνδυαστικά και
εμπειρικά τις σχολικές γνώσεις των νέων, διευρύνοντας
το πεδίο εφαρμογής τους με τη φαντασία, αλλά μέσα
σε ένα κοινωνικό πλαίσιο ελεγχόμενο και ασφαλές. Το
ενδεχόμενο αποτυχίας μειώνεται με την επανάληψη
των ασκήσεων και τις δοκιμές και το νέο άτομο αποκτά
αυτοπεποίθηση για τις ικανότητές του πριν να βγει στη
ζωή και αντιμετωπίσει τον επαγγελματικό ανταγωνισμό.
Το παιχνίδι των ρόλων διευρύνει τα κοινωνικά πρότυπα
που προβάλλονται συνήθως ως στερεότυπα από την
“Η επιλογή ενός θεατρικού έργου πρόκειται
για μια συνάντηση, με έναν ηθοποιό, έναν συγγραφέα,
ένα κείμενο, μιαν επέτειο, μια έντονη συγκίνηση
ή μια στιγμή ξέχωρη στη ζωή μου”...
επέμβαση του ερμηνευτή. Οι εθνικές παραδόσεις και
δημιουργίες εμπλουτίζονται, κατανοούνται καλύτερα,
ανανεώνονται και συνεχίζονται, όταν εντάσσονται σ’ ένα
ευρύτερο πολιτισμικό πλαίσιο, στόχος του οποίου είναι η
προώθηση μιας ενιαίας ευρωπαϊκής ιδεολογίας για τον
πολιτισμό.
Από το 2003, σε συνεργασία με το Τμήμα Πολιτισμού
του Δήμου του Schaerbeek, λειτουργείτε τμήματα
θεάτρου για νέους. Πώς πιστεύετε πως μπορεί να
συμβάλει το θέατρο στην διαπαιδαγώγηση της νέας
γενιάς και πως εκείνη ανταποκρίνεται; (ηλικίες,
εθνικότητες)
Νομίζω πως αυτό έγινε ήδη σαφές από όσα είπαμε
παραπάνω για τους στόχους του Σκαραβαίου
οικογένεια. Ανάμεσα στη θεωρία (Σχολείο) και την πράξη
(Θέατρο) ο νέος αποκτά μια δική του προσωπική ισορροπία
που εκφράζεται με δημιουργικό και ευχάριστο τρόπο. Στα
τμήματα θεάτρου οι ηλικίες συνήθως προκαθορίζονται
για να υπάρχουν κοινά ενδιαφέροντα ή εμπειρίες μεταξύ
των συμμετεχόντων (παιδιά 8-10 ετών, νέοι 11-13 ετών,
έφηβοι, κλπ. ). Οι εθνικότητες ποικίλλουν και δεν υπάρχει
κανένας φραγμός, γλωσσικός ή πολιτισμικός. Άλλωστε
αυτό επιδιώκεται.
20 χρόνια γενναία προσπάθεια για το θέατρο και
τον πολιτισμό. Ποιες οι παραστάσεις που έχουν
παραμείνει πιο δυνατά στην μνήμη σας και γιατί;
Δύσκολη ερώτηση, γιατί το θέατρο χαρακτηρίζεται από
ένα διαρκές γίγνεσθαι. Πιο πολύ θυμάμαι στιγμές από
τις πρόβες και όχι τις παραστάσεις, γιατί δεν συμμετέχω
ως θεατής. Συνήθως είμαι με τους τεχνικούς, γιατί μ’
ενδιαφέρει να πάνε όλα καλά, ει δυνατόν, όπως τα είχα
προβλέψει. Η ερευνητική δουλειά με τους ηθοποιούς
στην περίοδο των δοκιμών είναι η πιο συναρπαστική,
γιατί τα πράγματα διαρκώς επανακαθορίζονται από
στιγμή σε στιγμή και χρειάζεται πολύ προσοχή, αγάπη και
επαγρύπνηση. Τότε ζω και τις πιο δυνατές συγκινήσεις,
όταν το αδύνατο ξαφνικά γίνεται εφικτό.
Είναι κάτι σαν δώρο θεού που δεν κατονομάζεται
ούτε μπορείς να το μοιραστείς με το κοινό. Στο κοινό
προσφέρεις την παράσταση απαλλαγμένη από τις
προσωπικές σου συγκινήσεις, για να υπάρχει χώρος
ώστε το κοινό να εγγράψει τις δικές του συγκινήσεις.
Αυτό πιστεύω λέγεται «γενναιοδωρία» !
Στην τριλογία που ετοιμάζετε σχετικά με την
αρχαία ελληνική μυθολογία και τραγωδία, κρατάτε
ως κεντρικό άξονα την θυσία των αθώων στις
αρχαίες και τις σύγχρονες κοινωνίες. Ποιο ήταν το
ερέθισμα πίσω από την επιλογή αυτού του θέματος
ως κεντρικό άξονα;
86 | faces | 10.13
10.13 | faces | 87
Παρουσιαση | Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus
10.12
Η ιδέα ξεκίνησε από την Επιστροφή της Ιφιγένειας του
Γιάννη Ρίτσου που την ανέβασα δυο φορές με
διαφορετικούς συντελεστές και διαφοροποιημένη
δραματουργία στα ελληνικά πρώτα και κατόπιν στα
ελληνικά και γαλλικά με μουσική ζωντανή στο πιάνο. Η
διάφανη σκέψη και η πολυσήμαντη γραφή του Γιάννη
Ρίτσου για τη θυσία της Ιφιγένειας, όπως τη διηγείται η
ίδια πριν και μετά τη θυσία (αφού με θαυμαστό τρόπο
αντικαταστάθηκε στο βωμό από ένα ελάφι), οριοθετεί
Ακολούθησα το μονοπάτι που διάλεξε η καρδιά μου.
Άλλοι προτιμούν τις λεωφόρους ή τα στενά σοκάκια, θέμα
ιδιοσυγκρασίας ή κοινωνικού προβληματισμού. Όσοι
ασχολούνται με το Θέατρο πιστεύω ότι το αγαπούν ή ότι
κάποτε το αγάπησαν πάνω απ΄όλα. Σαν κάθε αγάπη το
Θέατρο φέρνει χαρά ή θλίψη, έκσταση ή απογοήτευση,
ρουτίνα ή υπέρβαση του καθημερινού. Εξαρτάται από
το τι επενδύει κανείς σ’ αυτή τη σχέση, που διαρκώς
επανακαθορίζεται μέσα από κάθε επιλογή, μέσα από
10.12
Ειρήνη Χαλκιά - 20 Χρόνια Scarabeus | Παρουσιαση
“Οι κοινωνίες δεν μπόρεσαν ποτέ να αποφύγουν την οικονομική
ανισότητα, αλλά έχουν τη δυνατότητα, ανάγοντας τη χορηγία
σε κοινωνικό θεσμό, να στηρίξουν ευρύτερα και σταθερά
τη θεατρική παιδεία και την καλλιτεχνική δημιουργία”...
τη σύγχρονη σκέψη γύρω από το θέμα της θυσίας των
αθώων στις αρχαίες και σύγχρονες κοινωνίες. Το θέμα
είναι προσφιλές στον Ευριπίδη και αποτελεί έναν από
τους κεντρικούς άξονες προβληματισμού σε έργα του
όπως οι Τρωάδες, οι Ηρακλείδες, η Μήδεια, η Εκάβη, ο
Ερεχθέας, η Ιφιγένεια στην Αυλίδα, κλπ.
Ελπίζω κάποια μέρα να μιλήσω σκηνικά για το θέμα αυτό,
αντιμετωπίζοντάς το διαχρονικά και διαπολιτισμικά
μέσα από τους μύθους και τα θεατρικά έργα που, σε
διαφορετικές εποχές και κοινωνίες, διαπραγματεύτηκαν
το θέμα αυτό.
Ποια τα μελλοντικά καλλιτεχνικά σχέδια για την
Scarabaeus a.s.b.l; Πόσο επηρεάζει η υφισταμένη
κρίση και πόσο το γεγονός της κρίσης μπορεί να
βοηθήσει την εξέλιξη της θεατρικής πραγματικότητας
όπως την έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα;
Ο Σκαραβαίος ως θεατρικός χώρος και ως a.s.b.l (=μη
κερδοσκοπική εταιρεία ιδιωτικής διαχείρισης και
πρωτοβουλίας) δεν έχει επιδοτήσεις ούτε χορηγούς. Τα
καλλιτεχνικά μας σχέδια είναι πολλά, αλλά οι διαθέσιμοι
πόροι ελάχιστοι. Δεν κάνουμε εμπορικό θέατρο. Τα έξοδα
λειτουργίας καλύπτονται μετά βίας από την ενοικίαση
των δύο αιθουσών για παραστάσεις άλλων θιάσων.
Προσπαθούμε να είμαστε επιλεκτικοί, αλλά η οικονομική
κρίση δυσκολεύει τις επιλογές, όταν πρόκειται για
επιβίωση. Τα χρόνια περνούν και πολύ φοβάμαι ότι
πολλά από τα σχέδια μας θα μείνουν «όνειρα» ή θα
περιοριστούν σε εργαστήρια θεατρικής παιδείας γιατί
δεν υπάρχουν χρήματα για ολοκληρωμένες παραστάσεις
θεατρικής δημιουργίας. Η θεατρική πραγματικότητα
σήμερα διαμορφώνεται κατά ένα μεγάλο μέρος από
τους επιδοτούμενους κρατικούς ή άλλους φορείς, γιατί
τα μικρά και πειραματικά θέατρα δεν αντέχουν στην
οικονομική κρίση. Απομένει το ερασιτεχνικό θέατρο
που έχει παράδοση στο Βέλγιο, με άλλους κοινωνικούς
στόχους, και φυσικά, μόνον επεισοδιακά συμβάλλει στην
εξέλιξη της θεατρικής πραγματικότητας.
Ποίες οι συμβουλές σας σε έναν νέο άνθρωπο που
θα ήθελε να ακολουθήσει τα δικά σας βήματα στον
χώρο του θεάτρου;
Δεν είμαι καθόλου σίγουρη πως περπάτησα σωστά.
88 | faces | 10.13
κάθε συνάντηση με το βαθύτερο εαυτό μας και τους
άλλους. Πέρα από την αγάπη και το ταλέντο, χρειάζεται
ειλικρίνεια, πίστη, επαγρύπνηση και πολλή δουλειά.
Μια ευχή για την Ελλάδα και τα ελληνικά γράμματα.
Να ξαναβρούν τη χαρά της ζωής και της δημιουργίας.
Θέατρο ΣΚΑΡΑΒΑΙΟΣ
Rue Creuse 19-27, 1030 Bruxelles
T: +322/241 44 02, +322/649 79 16 - E:[email protected]
www.scarabaeus.net
20
γουνΧΡΟΝΙΑ ESPACE THÉÂTRAL SCARABAEUS
Θεατρικές
παραγωγές:
την
οικονομική
1993 : Good Old Europe, Passions Mexicaines
ανισότητα,
αλλά
1994 : Le Petit Prince,
Alceste d’Euripide
1995 : Alceste d’Euripide, Le mystère d’Alceste, Mythos
έχουν
τη δυνατότητα,
- Logos - Praxis,
Ion d’Euripide
1996
:
L’uomo
dal
fiore χορηγία
in bocca, L’altro figlio, Come tu
ανάγοντας
τη
mi vuoi
: Le roi se meurt θεσμό,
σε1997κοινωνικό
1998 : Anonimo Veneziano, Sol y sombras, Don
να
στηρίξουν
ευρύτερα
Juan
ou les amants chimériques
1999 : La Cosa in se
και
σταθερά τη
1999 : Diwan del Tamarit
2000 : Jeux du ciel
et de l’eau και
θεατρική
παιδεία
2003: Alexandreia
την
2003 καλλιτεχνική
: Le retour d’ Iphigénie
2004 : Le retour des Atrides Agamemnon, Oreste, Le
δημιουργία..”
retour d’Iphigénie
2005 : Dinner for One
2006 : Les Amours de Don Perlimplin avec Bélise en
son jardin
2006 /2007 : La Belle et la Bête
2007: Les Chaises
2007/2008 : Arcs et Arcanes
2009 : La Quatrième Dimension, et La Sonate du Clair
de Lune, Yannis RITSOS
2010 : Phèdre et La Sonate du Clair de
2010 : La Belle et la Bête
2011 : Macbett
10.13 | faces | 89
Επιχειρηματικότητα | Φιλιππος Κοτσαριδης
3.13
3.13
Φιλιππος Κοτσαριδης | Επιχειρηματικότητα
Αντιπρόεδρος Bucephalos
Φίλιππος
Κοτσαρίδης
Με αισιοδοξία
και προοπτική
από τον Γιάννη Δήμα
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
Γ
ίνεται πολύ λόγος τον τελευταίο καιρό για την
ενεργή συμμετοχή των Ελλήνων επιχειρηματιών
στα ομογενειακά κοινά. Ίσως ο λόγος να είναι
η οικονομική αποξένωση από την μητέρα
Ελλάδα που τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν
συχνά αρωγός στις κοινωνικο-πολιτιστικές δράσεις του
Ελληνισμού στο Βέλγιο.
Σε χαλεπούς καιρούς το βλέμμα στρέφεται σε αυτούς που
μπορούν να συνεισφέρουν στη διατήρηση των ελληνικών
δράσεων στο Βέλγιο, στις ελληνικές εταιρίες και στους
Έλληνες επιχειρηματίες που θα στηρίξουν ποιοτικές
προσπάθειες ομογενειακών φορέων. Η συνάντηση μας με
τον Αντιπρόεδρο του επιχειρηματικού δικτύου Bucephalos
έγινε στα πλαίσια της παρουσίασης και γνωριμίας με ένα
γνωστό πρόσωπο του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου
του Βελγίου αλλά παράλληλα και με έναν άνθρωπο που
είναι αρωγός σε πολλές προσπάθειες κοινωνικού και
πολιτιστικού χαρακτήρα. Ο Φίλιππος Κοτσαρίδης μιλάει
στο FACES για το δύσκολο αλλά δυναμικό ξεκίνημα
των πρώτων χρόνων, για τις επαγγελματικές επιλογές
και την συνεχή επένδυση σε γνώσεις που αφορούν το
αντικείμενο της λογιστικής. Αναπόφευκτα έρχεται και η
σύγκριση με την Ελλάδα του σήμερα, ενώ η κουβέντα μας
προσανατολίζεται και στις δράσεις και στόχους που ο ίδιος
θέτει για το ελληνικό επιχειρηματικό δίκτυο Bucephalos.
92 | faces | 10.13
Μάρτιος 2013 | 10.13 | faces | 93
Επιχειρηματικότητα | Φιλιππος Κοτσαριδης
3.13
3.13
Κύριε Κοτσαρίδη, ποιο ήταν το αρχικό ερέθισμα για να
ακολουθήσετε τα λογιστικά;
Αν και αγαπούσα πολύ την ιστορία και την βιολογία
Γιάννη, και όχι κατά ανάγκη τους αριθμούς, ο ρεαλισμός
ως παιδί πολύτεκνης οικογένειας, η οποία απαρτιζόταν
από έναν και μόνο μισθωτό, τον πατέρα μου, με οδήγησε
εκ των πραγμάτων να επιλέξω μια όσο το δυνατόν πιο
κερδοφόρα επαγγελματική κατεύθυνση, και αυτή για
εμένα ήταν η πορεία των οικονομικών σπουδών, η οποία
τα έτη 1991 με 1993 τύγχανε καλής φήμης και ζήτησης
στην αγορά εργασίας, έτσι ώστε και εγώ με αυτόν τον
τρόπο να αποκτήσω as soon as possible την οικονομική
ανεξαρτησία μου, όπως και κάθε νέος άνθρωπος πιστεύω
ότι φιλοδοξεί…
Επίσης, είμαι μέλος της ΠΕΦΕ (πρόκειται για ένα μεγάλο
σύλλογο φοροτεχνικών στην Ελλάδα) και συνεργάζομαι
σε διάφορα προγράμματα μεταρρύθμισης του Ελληνικού
Φορολογικού συστήματος υποβάλλοντας διάφορες
προτάσεις, μελέτες, καθώς και προσπάθειες αναβάθμισης
του επαγγέλματος.
Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει η Ενωμένη Ευρώπη σε
θέματα που άπτονται του κλάδου σας;
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και ο κλάδος
μας είναι δίπτυχο : Το πρώτο πάει χέρι-χέρι με την
καθυστέρηση των Ευρωπαϊκών μεταρρυθμίσεων στον
φορολογικό τομέα και το γεγονός ότι οι 27 Ευρωπαϊκές
χώρες δεν είναι ακόμη διατεθειμένες να συγκλίνουν
προς ένα ενιαίο Ευρωπαϊκό Φορολογικό Σύστημα με
εναρμονισμένους συντελεστές τόσο για το ΦΠΑ, όσο
και για την φορολόγηση, κάτι που προϋποθέτει τη
δημιουργία ενός Υπέρ-Ευρωπαίου Υπουργού Οικονομίας
ή τη δυνατότητα λήψης σημαντικότερων αποφάσεων από
τον Πρόεδρο του EUROGROUP. Αυτή τη στιγμή απέχουμε
όμως ακόμη κατά πολύ από αυτά τα σενάρια. Και το
δεύτερο σχετίζεται με την αναγνώριση του Επαγγέλματος
και την αντιστοιχία των διάφορων διπλωμάτων και των
διάφορων επίπεδων σπουδών. Κάτι που ισχύει και για
τους Δικηγόρους, τους Γιατρούς, τους Συμβολαιογράφους
και για άλλα Πανευρωπαϊκά λειτουργήματα.
Ποιοι ήταν οι άνθρωποι που σαν ενέπνευσαν στο
ξεκίνημα της επαγγελματικής σας καριέρας;
Είχα την τύχη να κάνω την πρακτική μου άσκηση επί δύο
συναπτά έτη με τον Κοσμήτορα της Ένωσης Φοροτεχνικών
Επιστημόνων (Institut des Experts Comptables), τον Joseph
Godet . Ήταν 78 χρονών όταν ξεκίνησα στο γραφείο του
(Socofisca) και σαν μικρός (νεαρός) δίπλα του, στην αρχή
μόνο άκουγα και κουβαλούσα την βαριά τσάντα του όταν
επισκεπτόμασταν μαζί τους πελάτες του γραφείου του.
Η εμπειρία του απεδείχθη όμως για έμενα θησαυρός.
Επίσης ήταν γενναιόδωρος στην εκμάθηση και μεθοδικός,
μια ιδιότητα χρήσιμη για το επάγγελμα του λογιστή που
όντως με ενέπνευσε.
Διακρίνετε διαφορά στην νοοτροπία του επαγγελματία
λογιστή ή λογιστικού γραφείου στο Βέλγιο και στην
Ελλάδα;
Ναι πράγματι, υπάρχουν μεγάλες διαφορές, και όχι μόνο
στην νοοτροπία άλλα και επί της ουσίας. Επίτρεψε μου να
σταθώ για λίγο σε αυτό το σημείο και να αντιπαραβάλλω
την ισχύουσα κατάσταση: πρώτον, σε αντίθεση με το
Βέλγιο και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τη στιγμή
αυτή ακόμη στην Ελλάδα, δυστυχώς, το επάγγελμα, αλλά
και ο Τίτλος του Λογιστή και του Φοροτεχνικού δεν είναι
προστατευόμενα! Ως αποτέλεσμα, ο καθένας μπορεί
να βάλει την επιγραφή «Λογιστής» ή «Φοροτεχνικός»
έξω από το γραφείο του δίχως Πτυχίο ή την απαραίτητη
εκπαίδευση ή για παράδειγμα, ένας εφοριακός το
βράδυ να λειτουργεί και λογιστικό γραφείο με εμφανή
τη σύγκρουση συμφερόντων, κάτι αδιανόητο για το
προετοιμασίες διάφορων νομοσχεδίων και φορολογικών
μεταρρυθμίσεων. Εξ’ άλλου, το Βέλγιο χαίρει ενός
σταθερού νομικού πλαισίου, κάτι που δεν ισχύει στην
Ελλάδα, ιδίως στον φορολογικό τομέα. Με κάθε αλλαγή
κυβέρνησης, όλα αλλάζουν « à la carte » παραμερίζοντας
έτσι το εθνικό συμφέρον μερικές φορές. Επίσης, οι
δυνατότητες έρευνας που διαθέτει το ΣΔΟΕ σε σχέση με
τα μέσα άμυνας και υπεράσπισης του φορολογούμενου
πολίτη είναι άκρως άνισα και εκβιαστικά (κάτι για το
οποίο η Ελλάδα έχει καταδικαστεί επανειλημμένα στα
“Το Βέλγιο χαίρει ενός σταθερού νομικού πλαισίου,
κάτι που δεν ισχύει στην Ελλάδα, ιδίως στον φορολογικό τομέα.
Με κάθε αλλαγή κυβέρνησης, όλα αλλάζουν « à la carte »
παραμερίζοντας έτσι το εθνικό συμφέρον... ”
Βέλγιο, όπου το Βασιλικό Διάταγμα της 19ης Μαΐου
1992 και ο νόμος της 22ας Απριλίου του 1999 έχουν
κατοχυρώσει τόσο τον τίτλο, όσο και τις αρμοδιότητες
του επαγγέλματος. Κατά δεύτερον, η Ελλάδα υστερεί
στους Ενοποιημένους Επαγγελματικούς Συλλόγους με
δεοντολογικό κώδικα και ενιαία εκπροσώπηση ως κλάδος
προς τις πολιτικές αρχές και άλλους σημαντικούς φορείς.
Σε αντίθεση, στο Βέλγιο είμαστε προσκεκλημένοι και
συμμετέχουμε με συμβουλευτικό φυσικά χαρακτήρα στις
94 | faces | 10.13
Φιλιππος Κοτσαριδης | Επιχειρηματικότητα
Ευρωπαϊκά Δικαστήρια) με αποτέλεσμα οι Έλληνες
φοροτέχνες συνάδελφοι μου να είναι εντός εισαγωγικών
υποχρεωμένοι να συμβαδίσουν με ένα απαρχαιωμένο
και διεφθαρμένο φορολογικό σύστημα από το οποίο
αναδύεται όπως θίγεις στο ερώτημα σου, μια ξεχωριστή
Ελληνική «νοοτροπία».
Η γνώση του τρόπου λειτουργίας των λογιστών σε
ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί ένα είδος εξειδίκευσης.
Πείτε μας για τα πλεονεκτήματα που προσφέρει αυτή
η εξειδίκευση καθώς και για τη συμμετοχή σας στην
ευρωπαϊκή ένωση λογιστών.
Στο Ευρωπαϊκό μεγάλο «χωριό» είναι επιτακτικό να
ενδιαφερθεί ο φοροτεχνικός και να κατέχει όσο καλύτερα
δυνατόν τις Ευρωπαϊκές διαδικασίες, υποχρεώσεις,
συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολόγησης και κοινωνικού
καθεστώτος, όπως και το ζήτημα της καινούργιας
«Ευρωπαϊκής ΕΠΕ» επί παραδείγματι. Με την ελεύθερη
διακίνηση προϊόντων και ανθρώπων και τα διάφορα
προγράμματα λιτότητας που επιβλήθηκαν σε πολλές
Ευρωπαϊκές χώρες συνδεδεμένα με την οικονομική
κρίση που χτυπά όλη την Ευρώπη, έχει ξεκινήσει το
νέο φαινόμενο των délocalisations fiscales, ελληνιστί
«Φορολογική Μετατόπιση» με τα γνωστά και βροντερά
παραδείγματα όπως τον Gérard Depardieu, τον Bernard
Arnault CEO της LVMH κ.α. Ναι, αναμφισβήτητα αποτελεί
πλεονέκτημα να συλλάβουμε την Ευρωπαϊκή διάσταση
των φορολογικών ζητημάτων ώστε να εξασφαλίσουμε
μια ποιοτική και ακριβή συμβουλευτική παροχή
υπηρεσιών που να ανταποκρίνεται στις νέες διαστάσεις
και πραγματικότητες.
Σχετικά με την συμμετοχή μου σε Ευρωπαϊκές
μεταρρυθμίσεις και συλλόγους ήταν τιμή μου κατά την
Βελγική προεδρία το 2010 να συμβάλλω μαζί με τον
Υπουργό Etienne Schouppe στο να συμπεριληφθούν
στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων διαφορά προϊόντα
πρώτης ανάγκης και να περάσουν στον χαμηλό
συντελεστή του ΦΠΑ κάνοντας τα πιο προσιτά στο κοινό.
Τα δύο τελευταία χρόνια η οικονομική κρίση έχει
δημιουργήσει ένα νέο κύμα μετανάστευσης από την
Ελλάδα προς το Βέλγιο και άλλες χώρες τις Δυτικής
Ευρώπης. Ποια η δική σας γνώμη και εμπειρία πάνω
σε αυτό το θέμα; Κατά πόσο υγιείς Ελληνικές εταιρίες
και ελεύθεροι επαγγελματίες αναζητούν νέους
επαγγελματικούς ορίζοντες στις Βρυξέλλες;
Δυστυχώς, σε κάθε περίοδο κρίσης αυτό το φαινόμενο
οικονομικής μετανάστευσης επαναλαμβάνεται. Και η
χώρα μας κατέχει ένα θλιβερό ρεκόρ στο ιστορικό της.
Είναι κάτι που με λυπεί βαθιά, σκεπτόμενος κυρίως
την ανθρώπινη πτυχή αυτής της επίπονης απόφασης.
Προσωπικά δέχομαι περίπου δέκα τηλεφωνήματα την
εβδομάδα εδώ και μήνες από συμπατριώτες μας που
εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να εγκατασταθούν
επαγγελματικά στο Βέλγιο. Από πλευράς μου προσπαθώ
να τους βοηθήσω ενημερώνοντας και κατευθύνοντας
τους μέχρι εκεί που μπορώ, ελπίζοντας ότι όπως συμβαίνει
συχνά με τον Έλληνα που βρίσκεται στο εξωτερικό, χάριν
της δημιουργικότητας του να μετατρέψει το πρόβλημα
σε ευκαιρία και ελπίδα. Διαπιστώνω επίσης με χαρά ότι
υπάρχει αλληλεγγύη ανάμεσα στα διάφορα Ελληνικά
Όργανα στις Βρυξέλλες, όπως η Ελληνική Κοινότητα
Βρυξελλών, το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διάπλασης
και μέσω του Οικονομικού Τμήματος της Ελληνικής
Πρεσβείας. Και εδώ αναφέρομαι συγκεκριμένα στους
Κυρίους Αργυρόπουλο, Δημητρακόπουλο και Γκάσιο.
Επίσης παρατηρούμε Γιάννη, ένα ακόμη είδος οικονομικής
μετανάστευσης, αλλά αυτή τη φορά πρόκειται για καλά
εδραιωμένες και υποδειγματικές Ελληνικές επιχειρήσεις,
οι οποίες λόγω του θολού οικονομικού ορίζοντα στην
Ελλάδα προσφεύγουν δοκιμαστικά προς το εξωτερικό,
όπως η Oxford Company ή το Group Dodonis, με τους
οποίους έχουμε ξεκινήσει ήδη συνεργασίες εδώ στο
Βέλγιο. Σε κάθε περίπτωση εύχομαι το φαινόμενο αυτό να
συμβάλλει στη θετική ακτινοβολία του επιχειρηματικού
δυναμικού που διαθέτει η χώρα μας.
10.13 | faces | 95
Επιχειρηματικότητα | Φιλιππος Κοτσαριδης
Από ποια χώρα θα μπορούσε η Ελλάδα να αντιγράψει
ένα ή περισσότερα επιτυχημένα παραδείγματα
διαχείρισης της οικονομικής κρίσης;
Δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει την πολυτέλεια απλά να
αντιγράψει κάποιο επιτυχημένο Ευρωπαϊκό σύστημα. Θα
πρέπει μάλλον να λάβει υπόψη της την γεωπολιτική της
θέση. Αυτή τη στιγμή η χώρα μας είναι περικυκλωμένη
από τη Βουλγαρία με συντελεστή φόρου 10 %, την Τουρκία
και την Κύπρο με το ίδιο χαμηλό συντελεστή φόρου και
από μια φτωχή χώρα που λέγεται Αλβανία. Δεν είμαστε
γείτονες με την Νορβηγία, άρα εκ των πραγμάτων η
ανταγωνιστικότητα της χώρας μας υφίσταται μεγάλο
πλήγμα. Από την άλλη πλευρά, κάθε χώρα έχει τις
ιδιαιτερότητες της: η μία έχει υπερβολικές δαπάνες, η
άλλη μη ελεγχόμενη ανεργία, κάποια άλλη πάσχει από
χαμηλές εξαγωγές ή κρίση χρέους, κτλ. Άρα, η κάθε
ασθένεια έχει το δικό της φάρμακο. Ακούσαμε πρόσφατα
μάλιστα την Κυρία Λαγκάρντ να αναγνωρίζει δημόσια
ότι τα διάφορα μνημόνια δεν αποτέλεσαν την καλύτερη
συνταγή. Δεν εννοώ βέβαια, ότι δεν έπρεπε να γίνει ένα
βαθύ συμμάζεμα των οικονομικών μας…
Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν πολλά καλά παραδείγματα προς
μίμηση, και δεν είναι απαραίτητο να πάμε πολύ μακριά. Αν
εξαιρέσουμε το τραπεζικό πρόβλημα ανακεφαλαίωσης
στο οποίο έχει εκτεθεί η Κύπρος, για τα υπόλοιπα πιστεύω
ότι θα μπορούσαμε να διδαχτούμε πολλά από αυτή την
μικρή μικρογραφία του τι θα μπορούσε να είναι η Ελλάδα
του 21ου αιώνα ως πρώτη επενδυτική πρωτεύουσα
των Βαλκανίων και όχι η βαλκανιοποίηση της Ελλάδος.
Παρεμπιπτόντως, στο σημείο αυτό πρέπει να πω ότι
3.13
3.13
Φιλιππος Κοτσαριδης | Επιχειρηματικότητα
αναβάθμισε το Βέλγιο προσδίδοντας θετική οικονομική
προοπτική και διατηρώντας άθικτο το διπλό ΑΑ της.
Τέλος, ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας της χώρας, η
οποία φιλοξενεί τα Ευρωπαϊκά όργανα και το ΝΑΤΟ, τής
παρέχει μια ευχάριστη μίξη… Γευόμαστε καθημερινά
έναν πολύ νόστιμο μικτό ανθρώπινο Ευρωπαϊκό χυμό.
Πόσο δύσκολη είναι η έναρξη εταιρίας και
επιτηδεύματος στις Βρυξέλλες;
Τα τελευταία 5 χρόνια έχουν γίνει πολλές σημαντικές
αλλαγές χάριν στην ψηφιακή τεχνολογία. Τα Εμπορικά
Επιμελητήρια αντικαταστάθηκαν από τις Θυρίδες
Επιχειρήσεων (Guichet d’Entreprises) που συγκεντρώνουν
στο ίδιο σημείο την έναρξη δραστηριότητας, το
ασφαλιστικό ταμείο, την αντιστοιχία και την αναγνώριση
του Πτυχίου κτλ. Συγχρόνως, τα κριτήρια έναρξης έχουν
γίνει πιο αυστηρά και πιο περιοριστικά. Για να αρχίσει
λοιπόν, κάποιος μια οποιαδήποτε δραστηριότητα
απαιτείται να είναι κάτοχος τουλάχιστον Απολυτήριου
Ενιαίου Λυκείου και άνω, ΤΕΙ, ΑΕΙ, κλπ.
Αυτό το μέτρο πάρθηκε με το σκεπτικό να περιοριστούν
οι πτωχεύσεις, επιτρέποντας μόνο σε άτομα που
διαθέτουν ένα μίνιμουμ διαχειριστικών ικανοτήτων να
αποκτήσουν την ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία ή
του διαχειριστή εταιρίας.
Προσωπικά διατηρώ τις επιφυλάξεις μου σχετικά με την
αποτελεσματικότητα αυτού του μέτρου, διότι με τα 16
χρόνια εμπειρίας μου πιστεύω ότι η αποφυγή πτώχευσης
συνδέεται περισσότερο με την εντιμότητα του διαχειριστή
παρά με την ικανότητα του να διαχειρίζεται μια εταιρία
“Τα αποκαλώ τα «5Π»: Παιδεία, Περίθαλψη, Παροχή,
Πρόνοια, Προοπτική. Παρά τις κοινοτικές και γλωσσικές διαφορές,
παρά το γεγονός ότι υπάρχουν 3 Κυβερνήσεις για μια μικρή χώρα,
το Βέλγιο παραμένει ανταγωνιστικό.”
με τέτοιους χαμηλούς συντελεστές, το πρόβλημα της
διαφθοράς και της φοροδιαφυγής θα περιοριστεί στο
ελάχιστο. Και αυτό πρόκειται για μια γάγγραινα που
μαστίζει και ζημιώνει την χώρα μας εδώ και πολλά χρόνια,
αν δεν κάνω λάθος.
Συχνά, αναφερόμενοι στο Βέλγιο επικεντρωνόμαστε
στα αρνητικά και στην εύκολη κριτική για θέματα που
αφορούν στην πολιτική, στην κοινωνία ή ακόμα και
στον καιρό. Ας μιλήσουμε όμως και για τα θετικά της
οργάνωσης της βελγικής κοινωνίας.
Εγώ προσωπικά βλέπω πολλά θετικά που πρέπει να
τονιστούν ! Τα αποκαλώ τα «5Π»: Παιδεία, Περίθαλψη,
Παροχή, Πρόνοια, Προοπτική.
Παρά τις κοινοτικές και γλωσσικές διαφορές, παρά
το γεγονός ότι υπάρχουν 3 Κυβερνήσεις για μια μικρή
χώρα, το Βέλγιο παραμένει ανταγωνιστικό. Επίσης, ο
προϋπολογισμός των τεσσάρων τελευταίων χρόνων,
ο οποίος άντεξε παρά την σφοδρή κρίση που κλόνισε
τον τραπεζικό τομέα με τις εν μέρει εθνικοποιήσεις, ο
κρατικός ισολογισμός διατήρησε μια ισορροπία και το
ΑΕΠ συνεχίζει να καλύπτει τις Δημόσιες Δαπάνες. Επίσης,
πρόσφατα τον Ιανουάριο, ο οίκος αξιολόγησης Fitch
96 | faces | 10.13
ή από την εκπαίδευση του. Είναι περισσότερο θέμα
ιδιοτήτων παρά ικανοτήτων. Αλλά μπορεί να κάνω και
λάθος… Το αφήνω ανοιχτό το θέμα.
Ποιες είναι οι βασικές διαφορές του συστήματος
είσπραξης φόρων της Ελλάδας με το Βέλγιο και πως
διαμορφώνονται οι σχέσεις μεταξύ κράτους και
φορολογούμενου;
Υπάρχουν και εδώ μεγάλες διαφορές. Ίσως δεν είναι
τόσο εύστοχο ή δίκαιο να θέλουμε να συγκρίνουμε
την Ελλάδα με το Βέλγιο σε όλους τους τομείς, διότι η
μάχη θα ήταν άνιση εξ’ αρχής. Η σύγκριση θα ήταν ίσως
πιο αντισταθμισμένη με μια άλλη Μεσογειακή χώρα.
Αλλά τέλος πάντων, ας απαντήσω επιγραμματικά.
Η μηχανογράφηση και η υποχρέωση υποβολής
φορολογικής δήλωσης για κάθε ενήλικο πολίτη ισχύει
και εφαρμόζεται από το 1974 στο Βέλγιο. Επίσης, ο
φόρος πολεοδομίας, το περίφημο «χαράτσι» επί της
ακίνητης περιουσίας λειτουργεί από την 1.1.1975, ο ΦΠΑ
εισπράττεται και πληρώνεται ακατάπαυστα εδώ και 90
χρόνια από όλες τις επιχειρήσεις και last but not least, η
Βελγική Φορολογική Αρχή προωθεί την προκαταβολή
φόρου προσφέροντας καλύτερο τόκο από αυτόν των
10.13 | faces | 97
Επιχειρηματικότητα | Φιλιππος Κοτσαριδης
3.13
3.13
και συντηρητικός. Με τέτοια στατιστικά στοιχεία, το
Βέλγιο φυσικά και ανήκει στις ισχυρές οικονομίες.
Επίσης, το προφίλ τού μέσου επενδυτή χαρακτηρίζεται
από μετριοπάθεια, κάτι που εξηγεί και τη στήριξη της
τριτογενούς αγοράς, δηλαδή των ιδιωτών με μαζική
αγορά κρατικών ομολόγων τον Μάιο του 2012.
Σχετικά με τα τραπεζικά σκάνδαλα, θα μπορούσαμε να
γράψουμε πολλά. Θα περιοριστώ όμως σε ένα σημείο και
μόνο, πέρα από το γεγονός ότι και οι Βελγικές τράπεζες
είχαν εκτεθεί σε τοξικά δομημένα μετοχικά οχήματα και
στην κρίση των Sub Prime και στις τριγωνικές επενδύσεις
που ξέφευγαν από τον φόρο επί της κινητής περιουσίας και
φορολογίας με την ΚΒ Lux, χάριν του «Ιερού» τραπεζικού
απόρρητου.
Ωστόσο, αυτό που με σκανδαλίζει περισσότερο είναι
το θράσος και η υποκρισία του τραπεζικού συστήματος
που την ίδια στιγμή που απαιτεί από τους πάντες τον
απολογισμό για κάθε χρηματική μεταφορά και κίνηση και
αυτοπαρουσιάζεται ως θεματοφύλακας της οικονομικής
ηθικής και φέρεται ως διαιτητής κατά του ξεπλύματος
χρήματος, ταυτόχρονα συντηρεί εκατοντάδες θυγατρικές
εταιρίες σε φορολογικούς Offshore παραδείσους που
ξεφεύγουν ολοκληρωτικά από κάθε έλεγχο. Δάσκαλε που
δίδασκες…
τραπεζών. Επίσης σημαντικό, οι δικαστικές προσφυγές
δεν απαλλάσσουν αιώνια τον φορολογούμενο από την
υποχρέωση του να πληρώσει τον μη αμφισβητήσιμο
φόρο, διότι η ολοκλήρωση των εκδικάσεων δεν διαρκεί
επ’ άπειρον. Έτσι, με όλους αυτούς τους αυτόματους
μηχανισμούς, το πρόβλημα είσπραξης φόρου έχει λυθεί
εδώ και χρόνια κάτι που συμβάλει και την ομαλότητα των
σχέσεων εφορία-φορολογούμενος.
Πως μπορεί να βοηθήσει έναν φορολογούμενο (νομικό
ή φυσικό πρόσωπο) η σωστή επαγγελματική κατάρτιση
ενός λογιστή ή ενός λογιστικού γραφείου στο Βέλγιο;
Χωρίς να θέλω να μεγεθύνω ούτε να ελαχιστοποιήσω τον
ρόλο του λογιστή και του φοροτεχνικού κυρίως, θα έλεγα
ότι η συμβολή του είναι σημαντική, αν όχι κεντρική, όπως
ακριβώς ισχύει και για ένα καλό Γιατρό ή Δικηγόρο
Η βοήθεια που παρέχει ο λογιστής αγγίζει πολλούς τομείς.
Θα αναφερθώ σε μερικούς, όπως λόγου χάρη:
Βοήθεια στη σύσταση μιας επιχείρησης.
Συμβουλές σε φορολογικά θέματα.
Συμβουλές στον κοινωνικό τομέα, ο οποίος όπως και ο
φορολογικός βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη και αποτελεί
έναν γρίφο, καθώς οι αναρίθμητοι νόμοι, τα άρθρα και οι
διατάξεις αλλάζουν διαρκώς.
Παρέχουμε επίσης συμβουλές για την διοίκηση και την
οικονομική διαχείριση της επιχείρησης.
Συμβουλές
σε θέματα Περιβάλλοντος.
Τις τελευταίες δεκαετίες οι
προσπάθειες για την προστασία του περιβάλλοντος
είχαν σαν αποτέλεσμα να θεσπιστούν πολύπλοκοι και
πολύμορφοι νόμοι με τους οποίους οι λογιστές έχουν
εξοικειωθεί.
Παρέχουμε επίσης συμβουλές στον τομέα επίτευξης
πριμοδοτήσεων, επιχορηγήσεων ή χρηματοδοτήσεων.
98 | faces | 10.13
Αναλαμβάνουμε την Αξιολόγηση Εταιριών και εταιρικά
μερίδια.
Σε αρκετές περιπτώσεις και κυρίως όταν
σχεδιάζεται μία εκχώρηση, συγχώνευση ή συμμετοχή
είναι απαραίτητο να εκτιμάται η αξία και τα εταιρικά
μερίδια μιας επιχείρησης. Ένας έμπειρος και ειδικευμένος
λογιστής κατέχει καλά τα μυστικά των διαφόρων
διαδικασιών, τις μεθόδους και τεχνικές που πρέπει να
χρησιμοποιηθούν προκειμένου να εκτιμηθεί, όχι μόνο
η λογιστική αξία αλλά και η πραγματική οικονομική
αξία μιας επιχείρησης. Είναι σε θέση να γνωρίζει την
σημασία των δεδομένων στοιχείων, να αξιολογεί την
σπουδαιότητά τους και να λαμβάνει υπόψη επίσης και
άλλους ψυχολογικούς ή ασαφείς παράγοντες.
Συμβουλές
στην Μεταβολή ή διαδοχή επιχειρήσεων
Και τέλος, οι
Εκκαθαριστές Εταιρειών είναι λίγοι από τους πολλούς
ρόλους και ευθύνες που περιλαμβάνει το επάγγελμα
αυτό.
Το Βέλγιο διακρίνεται από ένα πολύ υψηλό ποσοστό
καταθέσεων για τα φυσικά πρόσωπα, με ένα νούμερο
που αγγίζει τα 280 δισεκατομμύρια ευρώ (Μάιος 2012).
Από την άλλη πλευρά, ακόμα και αν δεν παίρνουν
μεγάλη δημοσιότητα το τραπεζικό σύστημα έχει
αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες (Fortis,Belfius) ακόμα
και σκάνδαλα ( KB Lux). Ποια είναι η δική σας αίσθηση
για την πραγματική οικονομία του Βελγίου;
Το Βέλγιο αποτελεί ένα καλό παράδειγμα, όπου τόσο το
κράτος όσο και οι πολίτες του είναι σχετικά πλούσιοι (δεν
έχουμε να κάνουμε με ένα φτωχό κράτος με πλούσιους
πολίτες ούτε και το αντίστροφο). Πάνω από 500.000
οικογένειες έχουν περιουσία που αγγίζει ή ξεπερνάει το
1.000.000 Ευρώ είτε σε κινητή είτε σε ακίνητη περιουσία.
Με λίγα λόγια, ο Βέλγος είναι οικονόμος, μη επιδεικτικός
Δύο λόγια για την εικόνα της ελληνικής ομογένειας στο
Βέλγιο και ειδικότερα την οργάνωση των Ελλήνων στις
Βρυξέλλες;
Στο Βέλγιο έχουμε μια πολύ ετερόκλιτη και πλούσια
κοινότητα που προέρχεται από πολύ διαφορετικούς
ορίζοντες και διαμορφώθηκε σε διαφορετικές χρονικές
περιόδους, αλλά που ωστόσο συνομιλεί μεταξύ της
και συνεχίζει να ενδιαφέρεται και να στηρίζει την
Εθνική προσπάθεια με σεμνότητα. Επίσης υπάρχουν
πολλές εκδηλώσεις, πρωτοβουλίες κι εκθέσεις που
διοργανώνονται με επιτυχία και όλα αυτά είμαι βέβαιος
ότι συνέβαλλαν στη βελτίωση της εικόνας της χώρας μας
σε μια περίοδο που επί μήνες είχε το θλιβερό προνόμιο του
πρωτοσέλιδου στις παγκόσμιες εφημερίδες.
Ποιοι οι λόγοι που σας οδήγησαν στο επιχειρηματικό
δίκτυο Bucephalos και ποια είναι τα θετικά που
απορρέουν από αυτή την οργάνωση;
Συμμετέχω ενεργά και αποτελώ μέλος από το 2009
στο Bucephalos Business Association. Αποτελεί έναν
επαγγελματικό οργανισμό ή αλλιώς, μία λέσχη, όπου
εκπροσωπείται ο κόσμος των επιχειρήσεων, της τέχνης,
της επιστήμης και της οικονομίας, πρωτίστως ελληνικής
καταγωγής αλλά όχι μόνο. Λόγω του επαγγέλματος μου
και των επαφών μου με τους Έλληνες επιχειρηματίες,
το θεώρησα φυσιολογικό να στηρίξω σαν μέλος αυτή
την όμορφη προσπάθεια ανταλλαγής πληροφοριών,
απόψεων και ενημέρωσης που επεκτείνεται ολοένα και
περισσότερο.
Ποιο το κίνητρο ενεργής συμμετοχής σας στο Διοικητικό
Συμβούλιο του Bucephalos και τι πιστεύετε πως μπορείτε
να προσφέρετε από τη θέση του Αντιπροέδρου;
Πρώτα απ’ όλα, θα ήθελα να απευθύνω ένα μεγάλο
ευχαριστώ στα ιδρυτικά μέλη του Βουκεφάλα για την
πρωτοβουλία που πήραν. Εργάστηκαν σκληρά, αλλά
με διακριτικότητα και αποτελεσματικότητα, έτσι ώστε
να αναπτυχθεί και να υπάρχει σήμερα αυτός ο αγωγός
επικοινωνίας και επαγγελματικής ανταλλαγής (Network-
Φιλιππος Κοτσαριδης | Επιχειρηματικότητα
ing). Όλα αυτά τα αναφέρω έχοντας υπόψη μου τον
Κύριο Αντωνίου. Σκοπός μας μαζί με τον Πρόεδρο του
Βουκεφάλα, τον αγαπητό Δημήτρη Πεχλιβάνιδη είναι
να συμβάλλουμε με την συλλογική προσπάθεια όλων
των μελών στην αξιοποίηση αυτού του Οργανισμού
με στόχο την απόκτηση μέγιστης υπόστασης, ώστε να
έχουμε την υποστήριξη απ’ ολοένα και περισσότερα μέλη,
δημιουργώντας έτσι ένα νέο concept Win/Win, όπου κάθε
μέλος που θα συμμετέχει θα μπορεί να βρει προσωπικά
ενδιαφέροντα
και
επαγγελματικές
συνεργασίες.
Επίσης επιδιώκουμε με ταπεινότητα την αναβάθμιση
του περιεχομένου των συνεδριάσεων μας μέσω
διακεκριμένων ομιλητών, καθώς και με παρουσιάσεις.
Τέλος, όσον αφορά στο διεθνές κομμάτι, επιθυμία μας
είναι να δημιουργήσουμε νέες γέφυρες επικοινωνίας
με τον επιχειρηματικό κόσμο και άλλων Ευρωπαϊκών
πρωτευουσών.
Είμαι πεπεισμένος ότι αυτός ο Οργανισμός αξίζει τις
προσπάθειες που καταβάλλουμε και ελπίζω να αποτελέσει
πυρήνα ενός καλού και νέου δυναμικού, προωθώντας
τα ταλέντα και τα χαρίσματα που διαθέτει ο λαμπρός
επιχειρηματικός χώρος μας.
Fiduciaire Fiskophil
Bd Edmond Machtens 79, 1080 Bruxelles
T: +322 411 75 25 - F: +322 414 22 80 - E: [email protected]
www.fiskophil.com
Βιογραφικό σημείωμα...
Ο Φίλιππος Κοτσαρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα επί Χούντας το
1973, έμμεσος λόγος προφανώς, για τον οποίο η οικογένειά του
κι εκείνος μετανάστευσαν στο Βέλγιο το 1974. Είναι το δεύτερο
κατά σειρά παιδί μιας εξαμελούς οικογένειας... Σπούδασε στις
Βρυξέλλες στο Chambre Belge des Comptables όπου κι έκανε
μεταπτυχιακό στα φοροτεχνικά (fiscaliste). Ένα μικρό μέρος
των σπουδών του περιελάμβανε και την Φλαμανδική γλώσσα
την οποία και εξασκεί μέχρι και σήμερα… Είναι παντρεμένος.
Η σύζυγός του κατάγεται από τη Λιθουανία, ένα Βαλτικό κράτος
που αξίζει να επισκεφθεί κανείς και είναι πατέρας μιας γλυκιάς
δωδεκάχρονης κόρης.
Από το 1996, ξεκίνησε το φοροτεχνικό γραφείο του «Fiduciaire
Fiskophil» όπου μέχρι και σήμερα εργάζοται με το επιτελείο του.
Είναι επίσης, λάτρης της Ελληνικής γλώσσας, ο Μπαμπινιώτης
βρίσκεται πάντα πάνω στο κομοδίνο του… Σαφώς και
πρωτίστως, οι γονείς του τον βοήθησαν αφάνταστα στον
τομέα αυτό. Επιπλέον, στα 30 του ξεκίνησε ιδιαίτερα μαθήματα
Ελληνικής γλώσσας για να βελτιώσει και τον γραπτό του λόγο…
Και κάπως έτσι ανακάλυψε για ακόμη μια φορά τον γλωσσικό
πλούτο μας, εξετάζοντας τον υπό νέες οπτικές γωνίες. Κατόπιν,
το 2008, πέρασε επιτυχώς τον διαγωνισμό για το τέταρτο
επίπεδο ελληνομάθειας στο Ινστιτούτο «Marie Haps». Το 2010 και
ενώπιον του Πρωτοδικείου Βρυξελλών ορκίστηκε μεταφραστής
και διερμηνέας αξιοποιώντας έτσι όλες τις πολύτιμες γνώσεις
που είχε αποκτήσει.
Τέλος, διορίστηκε πρόσφατα αντιπρόεδρος μιας επαγγελματικής
Λέσχης υπό την ονομασία «Bucephalos», η οποία συγκεντρώνει
επιχειρήσεις ευρέως φάσματος, ανθρώπους από τον κόσμο της τέχνης,
αλλά και της επιστήμης. Μέσω αυτού του εγχειρήματος προσδοκεί
με μετριοφροσύνη να επιτύχει ό,τι το καλύτερο, με οδηγό
πάντα τη συλλογική προσπάθεια του ομίλου για την επίτευξη
νέων στόχων και επιτυχιών.
10.13 | faces | 99
Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων | Λιτσα Κατσα-Τομάρα
4.13
4.13
Λιτσα Κατσα-Τομάρα | Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων
Λίτσα Κάτσα-Τομαρά
“Ο σημερινός άνθρωπος
πρέπει να πιστέψει
στον πολιτισμό του.”
από την Μαρία Γεωργίου,
εισαγωγή: Γιάννης Δήμας
φωτογραφία: Δημήτρης
Ναυρίδης/ Newsville.be
Τ
ο FACES στο τεύχος
του Απριλίου φιλοξενεί
την κα Λίτσα Κάτσα
Τομαρά, πρόεδρο του Λυκείου των
Ελληνίδων των Βρυξελλών. Μαζί
της μιλάμε για την Ελλάδα και τον
ελληνικό πολιτισμό μέσα από το
εξειδικευμένο πρίσμα της κας Τομαρά
ως αρχαιολόγου και ανιχνεύουμε στη
συζήτηση μας το στίγμα του αρχαίου
ελληνικού πολιτισμού μέσα από τα
λαμπρά μνημεία και τα μεγάλα έργα
τέχνης. Tην ίδια στιγμή η κουβέντα
μας γυρνάει στην πατρίδα, στα
προβλήματα που αντιμετωπίζει η
Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αλλά και
στην αναδρομή, τις δράσεις και την
σημαντική παρουσία του ιστορικού
Συλλόγου του Λυκείου των Ελληνίδων
των Βρυξελλών στον ομογενειακό
χώρο του Βελγίου.
102 | faces | 10.13
10.13 | faces | 103
Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων | Λιτσα Κατσα-Τομάρα
Βρέθηκα το καλοκαίρι που πέρασε στον αρχαιολογικό χώρο
της Σαντορίνης στο Ακρωτήρι. Ήταν η δεύτερη φορά μετά από
πολλά χρόνια και ομολογώ πως ένιωσα το ίδιο συναίσθημα
με την πρώτη φορά: σαν να σταμάτησε ο χρόνος και να
μεταφέρθηκα σε μία αναδυόμενη πολιτεία. Πείτε μας, μέσα
από το δικό σας επαγγελματικό πρίσμα πως βιώσατε την
αρχαιολογική αυτή προσπάθεια.
Η σταδιακή- εδώ και 46 χρόνια- αποκάλυψη του προϊστορικού
οικισμού του Ακρωτηριού στο νοτιότερο άκρο του νησιού
της Θήρας, άνοιξε πρωτοφανέρωτους δρόμους στην
αρχαιολογία του προϊστορικού Αιγαίου. Ο επισκέπτης του
αρχαιολογικού χώρου βλέπει σήμερα τα ερείπια μιας πόλης
που καταστράφηκε από τη θεομηνία της ηφαιστειακής
έκρηξης στα μέσα περίπου του 17ου αι. π.Χ. Μπορείτε να
φανταστείτε μια κοιμισμένη πολιτεία, αφανισμένη κάτω
από παχιά στρώματα ηφαιστειακών υλικών, να τινάζει αργά
και βασανιστικά τις στάχτες της και να αρχίζει να αναδύεται
σιγά-σιγά μέσα από την κίσσηρη και την άσπα, σχεδόν το ίδιο
ζωντανή, το ίδιο σαγηνευτική, με τα διώροφα και τριώροφα
σπίτια της, τις τοιχογραφίες, τους πλακόστρωτους δρόμους,
τα στενά δρομάκια, τα αδιέξοδα και τις πλατείες της, όσο την
ώρα της βιαστικής εγκατάλειψης από τους κατοίκους της.
Τα τελευταία 25 χρόνια έχω την τύχη, την τιμή και τη χαρά
να συμμετέχω ως αρχαιολόγος στην άοκνη ερευνητική
4.13
4.13
Λιτσα Κατσα-Τομάρα | Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων
τουρισμό βασιζόμενη από τη μία στα μεγάλα ελληνικά
μνημεία πολιτισμού και παράλληλα να προτείνει κάτι
νέο ως αντίδοτο στην οικονομική και κοινωνική κρίση;
Οι ξένοι επισκέπτες που έρχονται στην Ελλάδα για να
περάσουν λίγες μέρες διακοπών και ταυτόχρονα να δουν
και να θαυμάσουν τα λαμπρά μνημεία και τα μεγάλα έργα
τέχνης του ελληνικού πολιτισμού αντικρίζουν αρκετά συχνά
εικόνες πλήρους εγκατάλειψης που δεν μας τιμούν σαν λαό
και δυσφημίζουν τη χώρα μας.
Είναι αλήθεια ότι ανέκαθεν υπήρχαν δυσκολίες στη διάσωση
της αρχαιολογικής μαρτυρίας, στην προστασία, τη συντήρηση
και την ανάδειξη των μνημείων μας. Τα τελευταία χρόνια
όμως, λόγω της σταδιακής διάβρωσης της κρατικής μηχανής
και της οικονομικής δυσπραγίας που βιώνει η χώρα μας, η
κατάσταση έχει χειροτερέψει.
Δεν αρκεί η παρουσία φιλόμουσων προσώπων σε κρατικούς
ή μη κρατικούς φορείς, που συχνά, κατά το παρελθόν,
είχε ευεργετικές συνέπειες για μεμονωμένα μνημεία
και ιδιαίτερους αρχαιολογικούς χώρους.
Η μόνη μας
ελπίδα είναι ένας εθνικός σχεδιασμός με όραμα και σωστή
επαναξιολόγηση των μέσων για την προστασία, τη διατήρηση
και την ανάδειξη του πνευματικού πλούτου της χώρας μας.
Και αυτό δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη. Αφήσαμε
πολύτιμο χρόνο να περάσει ανεκμετάλλευτο. Τα Μουσεία μας
“Αν θέλουμε μια Ευρώπη που θα όφειλε να συστήσει τη συνοχή της
στον πολιτισμό, ναι τότε θέλουμε νέους επιστήμονες
που θα μελετήσουν αυτόν τον πολιτισμό.”
προσπάθεια που γίνεται στον προϊστορικό οικισμό
του Ακρωτηρίου από μια μεγάλη ομάδα αρχαιολόγων,
αρχιτεκτόνων, συντηρητών και διαφόρων
ειδικών
επιστημόνων (παλαιοβοτανολόγων, ζωολόγων, χημικών
κτλ.), με επικεφαλής το διευθυντή της ανασκαφής κ. Χρίστο
Ντούμα, επίτιμο καθηγητή Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο
Αθηνών. Οι ανασκαφικές εργασίες στον αρχαιολογικό χώρο,
η επεξεργασία της αρχαιολογικής έρευνας, η συστηματική
και πολύπλευρη μελέτη των ευρημάτων, και η διάσωση και
η προστασία τους είναι έργο ζωής για τους περισσότερους
ερευνητές και σκοπό έχουν την ανασύσταση ενός μεγάλου
πολιτισμού, την ανασύνθεση της εικόνας που είχε ένα από τα
πιο αναπτυγμένα αστικά κέντρα του αιγαιακού κόσμου, στην
περίοδο της μεγάλης ακμής της, τον 17 ο αι. π.Χ.
Ο επισκέπτης που θέλει να εξερευνήσει τον αρχαιότερο
πολιτισμό της Μεσογείου φτάνει στον αρχαιολογικό
χώρο και αφήνει πίσω του το τουριστικό κομμάτι
του πανέμορφου νησιού της Σαντορίνης. Και εκεί,
όπως μπορώ να επιβεβαιώσω και εγώ, η αγάπη
και το έργο των αρχαιολόγων σκοντάφτει πάνω
στα δεινά της διαχείρισης υπουργείων και φορέων
διοίκησης: ανεπάρκεια προσωπικού, περιοριστικό
ωράριο λειτουργίας (μέχρι 5μμ., το καλοκαίρι σε
πλήρη τουριστική περίοδο), χωρίς υπομνηματισμό, με
αντικειμενικές δυσκολίες κατανόησης του τι βλέπει ο
επισκέπτης. Θα ήθελα να μας πείτε έχοντας ζήσει μεγάλη
περίοδο στις Βρυξέλλες και έχοντας προσεγγίσει την
νοοτροπία της δυτικής Ευρώπης, πως πιστεύετε πως θα
μπορέσει η Ελλάδα να προσελκύσει με αξιώσεις ποιοτικό
104 | faces | 10.13
και οι αρχαιολογικοί χώροι έχουν χρέος να προστατέψουν
τη μνήμη μας, Εμείς, οι πολίτες αυτής της χώρας, όλοι εμείς,
πρέπει παντοιοτρόπως να τα σώσουμε, αφού προηγουμένως
καταλάβουμε πόσο σημαντικά είναι.
Ο Ελληνισμός είχε και έχει σαν όπλο για την επιβίωση του, το
πνεύμα του, αυτό το πνεύμα που δημιούργησε τόσα πολλά και
μεγάλα έργα, αυτό καλούμαστε να ανασυνθέσουμε μέσω της
παιδείας, της συστηματικής ανάπτυξης όλων των ψυχικών
και πνευματικών δυνάμεων του λαού μας, για να γνωρίσουμε
όλοι την πολιτιστική μας κληρονομιά και να καταλάβουμε
γιατί δεν πρέπει, με κανέναν τρόπο, να την ευτελίζουμε.
Δεν χρειάζεται πολλή σοφία για να κατανοήσει κανείς τη
σχέση μεταξύ της πνευματικής και της οικονομικής ανάπτυξης
ενός λαού ή μάλλον για να κατανοήσει κανείς το αξίωμα ότι
ο παραγωγικότερος και δημιουργικότερος τομέας στη ζωή
ενός λαού είναι ο τομέας της παιδείας. Πρέπει να πιστεύουμε,
πως ο λαός μας, αν ξαναμπεί σε ελεύθερο και οικονομικά
ανεξάρτητο δρόμο, αν ξαναχαρεί τη μόρφωση, θα συνεχίσει
φωτεινά τη ζωή του πολιτισμένα πάλι και ευεργετικά για τον
ίδιο και για την ανθρωπότητα.
Θα συμβουλεύατε, στην περίοδο που διανύει σήμερα η
χώρα μας, σε έναν νέο Έλληνα μαθητή να ακολουθήσει
σπουδές στην Αρχαιολογία;
Σήμερα παρά ποτέ η Ελλάδα, η Ευρώπη, ο κόσμος ολόκληρος
έχει ανάγκη από νέους επιστήμονες που θα ασχοληθούν με τις
ανθρωπιστικές σπουδές. Η Ευρώπη των αριθμών απέτυχε. Αν
θέλουμε μια Ευρώπη που θα όφειλε να συστήσει τη συνοχή
της στον πολιτισμό, ναι τότε θέλουμε νέους επιστήμονες που
θα μελετήσουν αυτόν τον πολιτισμό.
10.13 | faces | 105
Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων | Λιτσα Κατσα-Τομάρα
4.13
4.13
Λιτσα Κατσα-Τομάρα | Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων
παρουσίας του Λυκείου, ποιες είναι οι στιγμές που θα τις
αξιολογούσατε ως τις σπουδαιότερες;
Είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω κάποιες ιδιαίτερες στιγμές,
είναι τόσες πολλές, είναι όλες. Μόλις σκέφτομαι μια σπουδαία
στιγμή που βιώσαμε όλοι ως εξαιρετική, που θεωρήσαμε
πολύ σημαντική, που μας συγκίνησε και άγγιξε την ψυχή
μας, αμέσως κάποια επόμενη έρχεται στο μυαλό μου, και
ακολουθεί κάποια άλλη, και οι εικόνες-στιγμές διαδέχονται
η μια την άλλη, και σταματημό δεν έχουν. Μπορώ όμως να
σας πω ότι σταθμός και καινοτομία στην ιστορία του Λυκείου
Βρυξελλών υπήρξε η δημιουργία του Εργαστηρίου Ελληνικού
“Όλα αυτά τα χρόνια
το Λύκειο των Βρυξελλών
κατάφερε να αναδεικνύει το
ζωντανό πρόσωπο
της Ελλάδας ως βίωμα
και όχι ως επίκτητη γνώση.”
Ας μεταφερθούμε στις Βρυξέλλες και ας δούμε με μια
σύντομη αναδρομή και μέσα από την προσωπική σας
ενασχόληση, την ίδρυση του Λυκείου των Ελληνίδων
Βρυξελλών, πριν από 20 χρόνια. Πως και γιατί ξεκίνησε
η ιδέα και πως υλοποιήθηκε;
Το Λύκειο των Ελληνίδων είναι ένας θεσμός που υπηρετεί
εδώ και 100 χρόνια τη ζωντανή πραγματικότητα του τόπου
μας, προβάλλοντας το ενιαίο πνεύμα του ελληνισμού
και αξιοποιώντας πολύτροπα το δημιουργικό και γόνιμο
χαρακτήρα της πολυσύνθετης ελληνικής παράδοσης. Αυτό
το πολυσήμαντο έργο στηρίζουν εκτός από τα Παραρτήματα
στο εσωτερικό της χώρας, τα Γραφεία του στο εξωτερικό,
τα οποία διαπνέονται από τις ίδιες ιδέες και αποτελούν
πόλο πολιτισμικής και κοινωνικής προσφοράς. Έτσι λοιπόν
στα πλαίσια της εξάπλωσης του θεσμού του Λυκείου των
Ελληνίδων ιδρύθηκε το γραφείο των Βρυξελλών το Δεκέμβριο
του 1992, με πρωτοβουλία της κυρίας Εύης Κοραντή και της
κυρίας Τζούλιας Αρεταίου και βεβαίως με την στήριξη του
Κεντρικού Λυκείου, στα πλαίσια της εξάπλωσης του θεσμού
του Λυκείου των Ελληνίδων στον Ευρωπαϊκό χώρο.
Όλα αυτά τα χρόνια το Λύκειο των Βρυξελλών κατάφερε,
με ποικίλες καινοτόμες δραστηριότητες, με πρωτοποριακές
πολιτιστικές εκδηλώσεις, σεμινάρια και προγράμματα
συνεχούς ενημέρωσης, να αναδεικνύει και να προβάλλει
συνεχώς στους Έλληνες που ζουν στο Βέλγιο, αλλά και σε
106 | faces | 10.13
όσους αλλοεθνείς ενδιαφέρονται, το ζωντανό πρόσωπο της
Ελλάδας ως βίωμα και όχι ως επίκτητη γνώση. Είναι αλήθεια
ότι το έργο του έχει στεφθεί με επιτυχία, η οποία οφείλεται
στη συλλογική προσφορά και στην εθελοντική εργασία των
μελών του εκάστοτε Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και στην
υποστήριξη των μελών και των φίλων του, που εκδηλώνεται
έμπρακτα με διάφορες μορφές, είτε πρόκειται για οικονομική
ενίσχυση, είτε για εθελοντική εργασία, είτε ακόμη για ηθική
συμπαράσταση και επαίνους ειλικρινείς για το έργο του.
Όταν αναφερόμαστε σε Λύκειο Ελληνίδων, εννοούμε
ένα καθαρά γυναικείο σωματείο ή όχι;
Σύμφωνα με το καταστατικό του, το οποίο ρυθμίζει την
ίδρυση και τη λειτουργία, τόσο των Παραρτημάτων, όσο και
των Γραφείων του Εξωτερικού, το Λύκειο των Ελληνίδων
απαρτίζεται από τα τακτικά μέλη που έχουν δικαίωμα ψήφου
στις συνελεύσεις, και είναι μόνο γυναίκες, από τα αρωγά μέλη
που είναι άτομα και των δύο φύλων και τα επίτιμα μέλη που
είναι πρόσωπα ανεξαρτήτου φύλου, που έχουν διακριθεί για
τη δράση τους και έχουν προσφέρει τις υπηρεσίες τους στο
Λύκειο.
Το Λύκειο Βρυξελλών θεωρώ ότι πρωτοπορεί στην
παρουσία αρρένων στους κόλπους του, που το στηρίζουν με
υπερβάλλοντα ζήλο σε όλες τις προσπάθειες του. Εξάλλου σε
όλους τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται, είτε είναι
παραδοσιακοί χοροί, είτε θέατρο, είτε μουσική και τραγούδι,
η παρουσία των αρσενικών είναι ουσιαστική και απαραίτητη.
Άρα, θα έλεγα ότι μόνο τύποις το Λύκειο των Ελληνίδων
θεωρείται αυστηρά γυναικείο σωματείο.
Εσείς πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το Λύκειο
Ελληνίδων Βρυξελλών και να φθάσετε μέχρι τη θέση
της Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου;
Έχω αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου στη μελέτη
του ελληνικού πολιτισμού, και ανήκω, εξ επαγγέλματος,
στον χώρο που υπηρετεί τον πολιτισμό. Το Λύκειο είναι ένα
πολιτιστικό κύτταρο που παράγει πολιτισμό, που συμμετέχει
ενεργά σε όλα τα πολιτιστικά γεγονότα και παροτρύνει όλους
μας σε δράσεις και στόχους μιας ευρύτερης προσέγγισης της
αλυσιδωτής πολιτισμικής μας συνέχειας. Επίσης μεγάλωσα
σε ένα περιβάλλον, που η προσφορά και ο εθελοντισμός
θεωρούνταν μέγιστα αγαθά. Ήταν λοιπόν εντελώς φυσικό
να βρεθώ στους κόλπους της λυκειακής οικογένειας και
να υπηρετήσω τους σκοπούς της. Όσο για τη θέση της
Προέδρου, με τίμησαν με αυτή τα μέλη του Λυκείου με την
ψήφο τους, καθώς και οι φίλες και συνεργάτιδες μου στο
Διοικητικό Συμβούλιο για δύο τετραετίες, κι εγώ προσπαθώ,
με τη βοήθεια και τη στήριξη όλων των μελών του Δ.Σ, να
φανώ αντάξια της εμπιστοσύνης τους και να ανταποκριθώ
στις υποχρεώσεις μου, όσο καλύτερα μπορώ.
Κάνοντας μια αποτίμηση της μέχρι τώρα 20χρονης
Λόγου, Κίνησης και χορού το 1998, με πρωτοβουλία της
Μαρίας Καραχάλιου και του Γιάννη Οικονομίδη. Από εκεί
ξεκίνησε το ταξίδι στον κόσμο του θεάτρου με ότι αυτό
συνεπάγεται. Παιδιά, έφηβοι και ενήλικες μοιράζονται έκτοτε
το δημιουργικό τους χρόνο και την ενέργειά τους και ζουν
πολύχρωμες εμπειρίες που τις μεταφέρουν στο φιλοθεάμον
κοινό των Βρυξελλών στις διάφορες θεατρικές σκηνές.
Επίσης θα ήθελα να σταθώ για λίγο στην εκδήλωση που
αφιέρωσε το Κεντρικό Λύκειο στην Αθήνα στο Γραφείο
Βρυξελλών, το Φεβρουάριο του 2007, όπου παρουσιάστηκε
και τιμήθηκε το δεκαπενταετές έργο του, παρουσία της
προέδρου κας Ελένης Τσαλδάρη και πλήθους συνεργατών,
φίλων και υποστηρικτών του Λυκείου Βρυξελλών.
Πρόσφατα, πριν από λίγους μήνες, ζήσαμε μοναδικές στιγμές
μεγάλης συγκίνησης όταν το Λύκειο Βρυξελλών γιόρτασε
τα εικοστά του γενέθλια με τα μέλη και τους φίλους που το
στηρίζουν με αγάπη και μοιράζονται στιγμές εθελοντικής
προσφοράς και δημιουργίας, σε μια ξεχωριστή εκδήλωση,
όπου παρουσιάστηκε η εικοσαετής διαδρομή του και το έργο
του.
Σε μια εποχή δύσκολη, με τον καθένα να δίνει τον
προσωπικό του αγώνα για όποιο θέμα εξατομικεύει ως
σπουδαιότερο, τι είναι αυτό που σας δίνει κουράγιο να
συνεχίζετε την ενασχόλησή σας με το Λύκειο Ελληνίδων
Βρυξελλών;
Μπορεί ο καθένας σήμερα να δίνει το προσωπικό του αγώνα
και έτσι πρέπει να γίνεται, αλλά την οικονομική δυσπραγία,
την κοινωνική πτώχευση και την καθολική ταπείνωση την
περνάμε όλοι μαζί. Αν ο προσωπικός αγώνας του καθενός δεν
γίνει συλλογικός, δεν θα μπορέσουμε να αντισταθούμε. Το
σπουδαίο είναι το συλλογικό και η δημιουργική ζωή είναι μια
συνεχής έξοδος που αφορά όλο το λαό μας, όλους τους λαούς
της Ευρώπης.
Σε μια εποχή πράγματι πολύ δύσκολη σαν τη σημερινή, που
όλοι νοιώθουμε «φτωχοί» και αδιάκοπα ταπεινωμένοι, είναι
σκόπιμο να αντιληφθούμε και να επανεξετάσουμε τα στοιχεία
εκείνα που συναπαρτίζουν την εθνική μας περιουσία. Και
10.13 | faces | 107
Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων | Λιτσα Κατσα-Τομάρα
αυτά είναι ο τόπος μας, η γλώσσα μας, η ιστορία μας και η
παράδοση μας. Στο Λύκειο, όπως πολλές φορές το έχω πει,
γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια, που αφορά όλους μας,
για να διατηρήσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά, και
να πετύχουμε την οργανική σύνδεση των νέων μας με την
παράδοση και με το βιωμένο χρόνο, για
να προβάλλουμε τη ζωντανή πραγματικότητα του τόπου
μας σαν ένα σύνολο ενιαίο με θαυμαστό πλούτο παλαιών
και νέων μορφών, που δημιουργεί, που ανανεώνεται και
αναπροσαρμόζεται σε νέες περιστάσεις, που αφομοιώνει
καινούργιες επιδράσεις και ανακαλύπτει νέους δρόμους
δημιουργίας.
Νομίζετε ότι υπάρχει κάτι, μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια,
που αν μπορούσατε να γυρίσετε πίσω το χρόνο, θα
θέλατε να γίνει επιπροσθέτως ή θα θέλατε να το κάνετε
διαφορετικά;
4.13
4.13
Λιτσα Κατσα-Τομάρα | Λυκειο Ελληνιδων Βρυξελλων
έχει και αυτή πολλά προσφέρει, να απέδιδε περισσότερο.
Δεν είναι πάντα εύκολες οι συνεργασίες, χρειάζεται συνεχής
προσπάθεια και κυρίως να καταλάβουμε ότι ο Ελληνικός
πολιτισμός, που όλοι υπηρετούμε, είναι ενιαίος.
Τι περιλαμβάνει ο προγραμματισμός των δράσεών σας
για το επόμενο χρονικό διάστημα;
Στον προγραμματισμό του Λυκείου για το πρώτο εξάμηνο
του 2013 ήταν η θεατρική παράσταση της «Μαρίας
Πενταγιώτισσας» του Μποστ, που ανέβηκε μετά από
πολύμηνη προετοιμασία, στις 7, 8, 9, και 10 Μαρτίου στο Espace Théâtral SCARABAEUS. Οι σκηνοθέτες μας, Γιάννης
Οικονομίδης και Μαρία Καραχάλιου, καθοδήγησαν με αγάπη
και μεράκι και κυρίως με την ψυχή τους τη θεατρική ομάδα
του Λυκείου, σε ό,τι τους παρείχε η «μποστική» πρώτη ύλη,
πειθάρχησαν το θέαμα με ευρηματικότητα και δεξιότητα ως
το ακρότατο σημείο και δοκίμασαν όλους μας, θεατές και
“Το σπουδαίο είναι το συλλογικό και η δημιουργική ζωή είναι μια
συνεχής έξοδος που αφορά όλο το λαό μας...”
Στο παρελθόν πολλές φορές σκέφτηκα τις δυνατότητες
που θα μου έδινε μια μόνιμη εργασιακή σχέση σε κάποιον
φορέα πολιτισμού. Η τετραετής θητεία μου στη Διεύθυνση
Δημοσιευμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού, ήταν μια
εξαιρετική εμπειρία η οποία διακόπηκε για να ακολουθήσω
την οικογένεια μου στις Βρυξέλλες.
Όπως όμως συμβαίνει πάντα, τις επιλογές μας ξέρουμε και
αξιολογούμε, όσα δεν επιλέξαμε δεν τα ξέρουμε. Κι αυτό
που κάποτε θεωρήσαμε λάθος μπορεί να αποδειχθεί σωστό.
Κάποτε πίστευα ότι εγκατάσταση μου στις Βρυξέλλες με
απομάκρυνε από την αρχαιολογία, σήμερα θεωρώ ότι, όπου
και αν είμαστε, μπορούμε να βρούμε τρόπους να βαδίσουμε
το δρόμο μας, να υπηρετήσουμε τους σκοπούς μας, να
αναδείξουμε τις ικανότητες μας και να πραγματοποιήσουμε
τα όνειρα και τις επιθυμίες μας.
Ποια είναι η συνεργασία σας με τους ελληνικούς φορείς
που εδρεύουν στις Βρυξέλλες αλλά και με τους άλλους
ελληνικούς συλλόγους;
Το Λύκειο των Βρυξελλών επιδιώκει και χαίρεται πάντα
ποιοτικές συνεργασίες με όλους τους Ελληνικούς φορείς
και τους Συλλόγους της Ομογένειας, καθώς επίσης και με
τα παραρτήματα του Λυκείου των Ελληνίδων και άλλους
ελληνικούς πολιτιστικούς συλλόγους. Με τους περισσότερους
από αυτούς έχουμε δημιουργήσει δεσμούς βαθιάς φιλίας και
αλληλοϋποστήριξης.
Θα είχατε να κάνετε μια πρόταση σχετικά με τη
λειτουργία των ελληνικών συλλόγων και φορέων της
Ομογένειας στις Βρυξέλλες και στο Βέλγιο, σε ότι αφορά
της συλλογικότητα και τις συνεργασίες;
Νομίζω ότι έχει γίνει μια μεγάλη προσπάθεια τόσο από την
Ελληνική Κοινότητα Βρυξελλών, όσο και από την Ομοσπονδία
των Ελληνικών Κοινοτήτων στο Βέλγιο για συλλογικές δράσεις
και συνεργασίες σε πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ίσως η συχνότερη
προσωπική επαφή των διαφόρων εκπροσώπων φορέων
και συλλόγων, και όχι μόνο η συχνά αποστασιοποιημένη
ενημέρωση μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων, που δεν λέω
108 | faces | 10.13
θεωμένους στο δύσκολο είδος της νεοελληνικής θεατρικής
παρωδίας. Το τελικό αποτέλεσμα αισθητικά δικαιωμένο και
η επιτυχία μεγάλη.
Ακολουθεί μια παιδική θεατρική παράσταση, όπου θα
λάβουν μέρος τα παιδιά του Λυκείου, στις 8 και 9 Ιουνίου στο
πολιτιστικό κέντρο De Kam του Wezembeek-Oppem, για να
κλείσουμε τη λυκειακή χρονιά.
Ταυτόχρονα λειτουργούν όλη τη χρονιά κανονικά τα χορευτικά
τμήματα των ενηλίκων, των εφήβων και των παιδιών δυο
φορές την εβδομάδα. Την Πέμπτη στο αθλητικό κέντρο του
Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Σάββατο στο Centre Sportif του Woluwe St.Pierre.
Και εάν σας ζητούσα να προσδιορίσετε με μια φράση, το
πως φαντάζεστε τα επόμενα 20 χρόνια του Λυκείου στο
κέντρο της Ενωμένης Ευρώπης;
Ευοίωνα και δημιουργικά. Το Λύκειο των Βρυξελλών θα
συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο του, ανανεώνοντας αδιάκοπα
τις δυνάμεις του και ανακαλύπτοντας νέους δρόμους
δημιουργίας, θα είναι παρόν και στα μελλούμενα πολιτιστικά
γεγονότα.
Μία ευχή για τον ελληνικό πολιτισμό και τα ελληνικά
γράμματα.
Να κρατηθεί όρθιο το γονιμοποιό ελληνικό πνεύμα που
δημιούργησε αυτό τον πολιτισμό, που δίνει ευγένεια στα
πράγματα του κόσμου και νόημα στον αγώνα της ζωής. Ο
σημερινός άνθρωπος πρέπει να πιστέψει στον πολιτισμό του.
10.13 | faces | 109
Ημερολογιο | Επιλογη
Επιλογη | Ημερολογιο
Νοέμβριος 2013
7/11
Νοέμβριος 2013
21/11
Μία ξεχωριστή βραδιά
με ζωντανή μουσική
BALKAN CHIC
από το Ethnic Bar.
Από τις βραδιές που προμηνύονται
sold-out θα είναι αυτή της Πέμπτης
7 Νοεμβρίου στο γνωστό μας Ethnic
Bar, αφού η βραδιά BALKAN CHIC
με ζωντανή τσιγγάνικη μουσική,
χώρο της κοιλιάς και πολλές άλλες
εκπλήξεις.
8/11
Η Μαρία Φαραντούρη
σε Μπρυζ-ΑμβέρσαΛουξεμβούργο και Μόναχο.
Μια από τις κορυφαίες Ελληνίδες
ερμηνεύτριες, η διεθνούς κύρους
καλλιτέχνης Μαρία Φαραντούρη,
συμπληρώνοντας εφέτος πενήντα
χρόνια ερμηνείας, παρουσιάζει
μια σειρά επετειακών συναυλιών
στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Στο πλαίσιο αυτό θα εμφανιστεί στο
Βέλγιο στο Μπρυζ και στην Αμβέρσα.
8 και 9 Νοεμβρίου 20.00, 20.30.
9/11
Φιλανθρωπικό κοντσέρτο πιάνου
της Ελληνικής Κοινότητας
Λουξεμβούργου
Το Σάββατο 9 Νοεμβρίου στο Auditorium
Conservatoire της πόλης του Λουξεμβούργου,
με έργα πιάνου για δύο πιανίστες, που θα
παρουσιάσουν ο Giorgos Prantzios και η
Kalliopi Schiltz.
Η Kultur’art Bridge και
o Βέλγος sommelier Eric
BOSCHMAN συνεργάζονται
για το πρώτο ετήσιο
φεστιβάλ γευσιγνωστικού
κινηματογράφου.
Το φεστιβάλ με την ονομασία
«L’Amour Food”, θα πραγματοποιηθεί
στις 21 - 24 Νοεμβρίου στο
ξενοδοχείο Silken Berlaymont στο
Evere.
22/11
INDOMANIA
De Rembrandt aux Beatles EUROPALIA INDIA
250 αντικείμενα όπως ζωγραφικοί
πίνακες, αγάλματα, υφάσματα,
κοσμήματα, έργα Τέχνης, ταινίες και
φωτογραφίες συνδυάζονται με τους
Rembrandt, Gustave Moreau, Auguste
Rodin, Pier Paolo Pasolini, Roberto
Rossellini, Henri Cartier-Bresson στο
πλαίσιο ενός μαγικού ταξιδιού στην
Ινδία.
Vendredi 22.11.13 - 10:00 > 18:00
BOZAR EXPO Rue Ravenstein
23/11
MOUSSEM SOUNDS
Moussem Sounds είναι ένα
αμάλγαμα από rock, hip hop, jazz,
electro, blues, funk και μουσική από
την Ανατολή και αντιπροσωπεύει
μουσικές νοοτροπίες από τη Γαλλία
το Μαρόκο την Ελλάδα την Αλγερία
το Βέλγιο, την Ιορδανία και την
Αίγυπτο. Νέα ταλέντα και νέοι ήχοι
προς ανακάλυψη.
Samedi 23.11.2013 - 15:00
BOZAR Rue Ravenstein
28/11
«Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ – ΑΠ’ ΈΞΩ ΚΑΙ
ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΑ»
Εκδήλωση με τίτλο «Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ – ΑΠ’
ΈΞΩ ΚΑΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΑ» διοργανώνει ο Νίκος
Χρυσόγελος ευρωβουλευτής των Οικολόγων
Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο
Ευρωκοινοβούλιο και ο πολιτιστικός σύλλογος
“http://www.hellenic-circle.eu/”
«Ελληνικός Κύκλος» στις Βρυξέλλες.
Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2013, στις 20.00, στο Θέατρο de
lijsterbes Lijsterbessenbomenlaan 6, 1950, Krainem.
Φίλιππος
Πλιάτσικας:
“The Other Side
of Greece”
Η Σοφία
Καλογεροπούλου
στην γκαλερί Theorema
Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ
ΠΛΙΑΤΣΙΚΑΣ, η ψυχή
του μυθικού πλέον
συγκροτήματος Πυξ
Λαξ, παρουσιάζει
“The Other Side of
Greece” σε πέντε
πόλεις της Ευρώπης
www.cirque-royal.org
Η εκθεση της “melodrama”
εγκαινιάζεται στις 28
Νοεμβρίου στην γκαλερί
Theorema απο τις 18.00
μέχρι τις 21.00
Galerie THEOREMA
Rue Berckmans 39, B-1060 Bxl
24/11
CECILIA BARTOLI
Μια συνάντηση Μότσαρτ
και Βιέννης.
JONAS MEKAS /
THE FLUXUS WALL
Έκθεση αφιερωμένη στον μετρ
του κινηματογράφου avant-garde
της μεταπολεμικής περιόδου, τον
Αμερικανο-Λιθουανό Jonas Mekas.
Στην ενδιαφέρουσα έκθεση με τίτλο
The Fluxus Wall θα βρείτε ταινίες,
φωτογραφίες, ποιήματα, καθώς
και ένα προσωπικό ημερολόγιο σε
μορφή βίντεο.
Η Cecilia Bartoli εκτός από
γνωστές ερμηνείες μας
φέρνει κοντά σε κομμάτια
λιγότερο γνωστά καθώς και
σε μουσικούς που έχουν
πέσει σε λήθη:Mozart,Haydnμ
Myslivecekμ Vanhal, Kraus
24.11.2013 - 20:00
BOZAR Rue Ravenstein
Vendredi 22.11.13 - 10:00 > 18:00
BOZAR EXPO Rue Ravenstein
27/11
Cyprus Unplugged!
Η Φιλανθρωπική εκδήλωση
για την Κύπρο στο BOZAR
στις 9 Νοεμβρίου 2013.
Μία ξεχωριστή βραδιά αφιερωμένη
στην Κύπρο και στην ενίσχυση των
φιλανθρωπικών οργανώσεων για
τα παιδιά θα λάβει χώρα στο BOZAR
στις 9 Νοεμβρίου με πρωτοβουλία
της Επιτρόπου κας Ανδρούλλας
Βασιλείου.
112 | faces | 10.13
Συναυλία με το ROSS DALY
Quartet
Μια μοναδική μουσική εμπειρία,
ικανή να μας ταξιδέψει και να μας
ψυχαγωγήσει, με τον τρόπο και την
ποιότητα που η μακρόχρονη μελέτη
του εκλεκτού αυτού μουσικού που
δημιούργησε τη μουσική σχολή
ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ μας υπόσχεται.
Krainem de Lijstenbergs
27 Νοεμβρίου 2013
10.13 | faces | 113
Ημερολογιο | Επιλογη
Επιλογη | Ημερολογιο
Δεκέμβριος 2013
22/11/13 - 12/1/14
6/12/13 - 19/1/2014
Ferdinand Porsche
Jane-Evelyn Atwood Photographies
1976-2010
Για την τρίτη
συνεχόμενη
φορά η
μεγάλη
έκθεση στο
μουσείο
Autoworld
–Bruxelles
παρουσιάζει
έναν μεγάλο Kύριο της αυτοκίνησης.
Εδώ και 30 χρόνια η JaneEvelyn Atwood ανακαλύπτει
την ανθρώπινη φύση με
ένα τρόπο που επιβάλει τον
θαυμασμό.
Botanique
Tél. : 02-218.37.32
http://www.botanique.be
rue Royale, 236
29/11/13 - 5/1/14
Πάνος ΓουργιώτηςΟμορφη μέρα
στο Art Base
Ετοιμαστείτε για ένα ολοκληρωμένο
οδοιπορικό στις μαγικές μελωδίες
και τους αξεπέραστους στίχους των
αδερφών Κατσιμίχα.
Art Base, 29 rue des Sables, 1000 BXL
Πότε: Κυριακή 8 Δεκεμβρίου, 19.00
Πόσο: 12 € (μειωμένο 7)
Autoworld
http://www.autoworld.be
Parc du Cinquantenaire, 11 1000 Bruxelles
Plaisirs d’Hiver 2013
Η Μεγάλη Ρόδα, τα
δεκάδες χριστουγεννιάτικα
περίπτερα και η καλύτερη
ατμόσφαιρα λίγο πριν τις
γιορτές!!
Place Sainte-Catherine, Grand
Place, Marché aux Poissons et
autour de la Bourse
1000 Bruxelles
3/12/13 - 22/12/14
Hamlet - Opéra & opérette
Τρέλα η λογική; έρωτας ή εκδίκηση; Κάπου
στο μέσο πάντα βρίσκεται η ιστορία του
Hamlet και της Ophélie.
La Monnaie
http://www.lamonnaie.be
place de la Monnaie, 6
1000 Bruxelles
1/12/2013
ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ
ΣΤΑ ΚΥΜΑΤΑ
από την Tradidance
στο Bozar!
Ένα μουσικοχορευτικό
ταξίδι στα νησιά του
Αιγαίου με τον εξαίρετο
βιολάτορα Νίκο
Οικονομίδη και την
αυθεντική φωνή της
Κυριακής Σπανού.
BOZAR - Palais des Beaux-Arts
Rue Ravestein 23 - 1000 Bruxelles
Salle Musique de Chambre
114 | faces | 10.13
8/12
4/12
Παιδικός Διαγωνισμός
Ζωγραφικής με θέμα
τα Χριστούγεννα
από τον ANT1
Ο 6ος Παιδικός Διαγωνισμός
Ζωγραφικής με θέμα «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
ΖΩΓΡΑΦΙΖΟΥΝ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ»
ξεκινάει και τα
Δορυφορικά
Κανάλια του
ΑΝΤ1 στην
Αμερική, τον
Καναδά, την
Αυστραλία και
την Ευρώπη
καλούν τους
μικρούς τους
φίλους ηλικίας ως
10 χρόνων να ζωγραφίσουν τα δικά
τους ονειρεμένα Χριστούγεννα.
Ο υπολογιστής
του Παλαικάστρου και
ο Δίσκος της Φαιστού.
Στα μυστικά της γραμμικής γραφής
Β` και τα
μυστήρια
του
δίσκου της
Φαιστού,
που
αποτελεί
το μεγάλο
γρίφο
για τους
ερευνητές
των
γραφών, θα μας μυήσει ο ερευνητής
Δρ. Μηνάς Τσικριτζής.
Aπό τις 19:00. Είσοδος ελεύθερη.
Στο χώρο της Ελληνικής Πρεσβείας,
rue des Petites Carmes 6.
Δεκέμβριος 2013
11/12
Το ημερολόγιο της Panos & Cressida 4 Life
για το 2014 έχει θέμα την Street Art
Tο φετεινό ημερολόγιο
της “Panos & Cressida 4
Life”, έχει θέμα την “Street
Art”. Στην λογική ότι
υπάρχουν και graffiti που
ομορφαίνουν την πόλη
και δεν την ρυπαίνουν,
ανακαλύψαμε τέτοιες
γωνιές στην Αθήνα,
στις Βρυξέλλες και στη
Βαρκελώνη και ετοιμάσαμε
το ημερολόγιο του 2014.
Παρουσίαση στη γκαλερί Theorema, Ωρα: 19: 30, Rue Berckmans 39, 1060 Saint-Gilles
Προβολή της ταινίας
του Γιάννη Σμαραγδή
El Greco
στο πανεπιστήμιο
της Μονς
Η κα. Άρτεμις Μενούνου,
συντονίστρια του Ελληνικού
Τμήματος και του προγράμματος
Έρασμος της Σχολής Μετάφρασης
και Διερμηνείας του Πανεπιστημίου
της Μονς, μας προσκαλεί στην
προβολή της ταινίας του Γιάννη
Σμαραγδή “El Greco”.
11 Δεκεμβρίου, 6.30 μ.μ.
στο πανεπιστήμιο της Μονς.
10/12
Χρήστος
Δουλκερίδης
- H ιστορία του μεζέ
στη Στροφιλιά
Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
έχει την χαρά να
φιλοξενεί την Τρίτη 10
Δεκεμβρίου 2013 ως
εορταστική εκδήλωση
για το τέλος της
χρονιάς τον Χρήστο
Δουλκερίδη, Υπουργό
της κυβέρνησης των
Βρυξελλών ο οποίος
θα μας μιλήσει για την
“Ιστορία του μεζέ’” στην
Στροφιλιά.
17/12
Βιβλιοπαρουσίαση:
Άλκη Ζέη, Με μολύβι φάμπερ
νούμερο δύο
Ο πολυχώρος
Περίπλους και οι
εκδόσεις Μεταίχμιο
μας προσκαλούν
στην παρουσίαση
του νέου βιβλίου
της Άλκης Ζέη,
«Με μολύβι φάμπερ
νούμερο δύο». Tο
βιβλίο θα παρουσιάσει
ο Michel Grodent,
Δημοσιογράφος Φιλόλογος - Φιλέλληνας.
έναρξη: 18:30
τοποθεσία: Πολυχώρος
Περίπλους 115 rue Froissart, 1040 Bruxelles
tel: (+322) 230 93 35.
10.13 | faces | 115
4.13
4.13
Κωνσταντίνος Π. Καβαφης | Το προσωπο του μηνα
«Είμαι Κωνσταντινουπολίτης την καταγωγήν, αλλά εγεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια - σ’ ένα σπίτι της οδού Σερίφ·
μικρός πολύ έφυγα, και αρκετό μέρος της παιδικής μου ηλικίας το πέρασα στην Αγγλία. Κατόπιν επισκέφθην
την χώραν αυτήν μεγάλος, αλλά για μικρόν χρονικόν διάστημα. Διέμεινα και στη Γαλλία. Στην εφηβικήν μου
ηλικίαν κατοίκησα υπέρ τα δύο έτη στην Κωνσταντινούπολη. Στην Ελλάδα είναι πολλά χρόνια που δεν επήγα.
Η τελευταία μου εργασία ήταν υπαλλήλου εις ένα κυβερνητικόν γραφείον εξαρτώμενον από το υπουργείον των
Δημοσίων Έργων της Αιγύπτου. Ξέρω Αγγλικά, Γαλλικά και ολίγα Ιταλικά»
(1863-1933)
Κωνσταντίνος Π. Καβαφης
Το προσωπο του μηνα | Κωνσταντίνος Π. Καβαφης
Όταν το 1840, οι γονείς του Κ. Π. Καβάφη
εγκαταστάθηκαν στην Αλεξάνδρεια, η πόλη είχε
ήδη αρχίσει να ανακτά τις δυνάμεις της μετά την
επέλαση του αγγλικού και του γαλλικού στρατού.
Η ελληνική παροικία μπορεί να ήταν μικρή τότε
όμως η γλώσσα και ο “πλούτος” του έθνους αρκετά
διαδεδομένος, ώστε να δημιουργηθεί και η πρώτη
κοινότητα τρία χρόνια μετά.
Ο πατέρας του Κ.Π. Καβάφη, επιτυχημένος
έμπορος στην βιομηχανία βάμβακα και η
μητέρα του γόνος Φαναριώτικης οικογένειας,
κατευθύνθηκαν στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου
μαζί με ένα κύμα Άγγλων, Γάλλων, Ιταλών από την
Σμύρνη. Κάπως έτσι δημιουργήθηκε και το πλούσιο
μωσαϊκό εθνικοτήτων με το οποίο ο ποιητής
συναναστρέφεστε (παρά την αριστοκρατική του
τάξη), από το οποίο επηρεάζεται και για το οποίο
γράφει στα ποιήματά του. Κοιτώντας την Ελλάδα
του 2013, της παγκοσμιοποίησης και του κράματος
φυλών που ζουν ιδιαίτερα στην πρωτεύουσά της,
αυτό είναι και το σημείο στο οποίο η σύγχρονη
πραγματικότητα συναντά την τέχνη εκείνης της
εποχής και κάνει τον Κ.Π. Καβάφη σήμερα πιο
κατανοητό από ποτέ.
Ο Κ.Π. Καβάφης όμως στην εποχή του σπάνια
αναφερόταν. Τον μάγευε το παρελθόν και οι μέρες
δόξας της Αλεξάνδρειας. Η εποχή των Πτολεμαίων,
της Βιβλιοθήκης, του Πλούταρχου. Ήταν λάτρης της
Ιστορίας. Διάβασε και έμαθε τα πάντα για την εποχή
που θαύμαζε τόσο και έπειτα τα μοιράστηκε σαν
μια ιστορία με τους αναγνώστες του.
Σαν έξαφνα, ώρα μεσάνυχτ’, ακουσθεί
αόρατος θίασος να περνά
με μουσικές εξαίσιες, με φωνές—
την τύχη σου που ενδίδει πια, τα έργα σου
που απέτυχαν, τα σχέδια της ζωής σου
που βγήκαν όλα πλάνες, μη ανωφέλετα θρηνήσεις.
Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος,
αποχαιρέτα την, την Aλεξάνδρεια που φεύγει.
Προ πάντων να μη γελασθείς, μην πεις πως ήταν
ένα όνειρο, πως απατήθηκεν η ακοή σου·
μάταιες ελπίδες τέτοιες μην καταδεχθείς.
Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος,
σαν που ταιριάζει σε που αξιώθηκες μια τέτοια πόλι,
πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο,
κι άκουσε με συγκίνησιν, αλλ’ όχι
116 | faces | 10.13
με των δειλών τα παρακάλια και παράπονα,
ως τελευταία απόλαυσι τους ήχους,
τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου,
κι αποχαιρέτα την, την Aλεξάνδρεια που χάνεις.
Απολείπειν ο θεός Αντώνιον - 1911
Εξέχουσα, για εκείνον, φιγούρα των χρόνων αυτών,
ο Μάρκος Αντώνιος. Εκείνος που αποχαιρέτησε τα
ένδοξα χρόνια της Αλεξάνδρειας.
Ήρθαν οι Ρωμαίοι και μάχη μετά την μάχη οι
Αλεξανδρινοί έμαθαν να ζουν με το συναίσθημα
απώλειας. Ένα συναίσθημα που ακολουθεί και
τον ίδιο και στην γραφή και στην ζωή. Μια ζωή
μελαγχολική όχι όμως σκοτεινή.
Ο Κ.Π. Καβάφης είχε επιλέξει την εργατική ρουτίνα
ενός δημοσίου υπαλλήλου για να κρατάει χαμηλά
το προφίλ του (που τόσο τον απασχολούσε)
όμως με περίσσιο θάρρος διαπραγματεύτηκε και
υπερασπίστηκε στα κείμενά του την σεξουαλική
του εταιρότητα.
«Τα έμορφά τους πρόσωπα, τα εξαίσιά τους νειάτα,
η αισθητική αγάπη που είχαν μεταξύ τους,
δροσίσθηκαν, ζωντάνεψαν, τονώθηκαν
απ’ τες εξήντα λίρες του χαρτοπαικτείου.
Κι όλο χαρά και δύναμις, αίσθημα κι ωραιότης
πήγαν— όχι στα σπίτια των τιμίων οικογενειών τους
(όπου, άλλωστε, μήτε τους θέλαν πια):
σ’ ένα γνωστό τους, και λίαν ειδικό,
σπίτι της διαφθοράς πήγανε και ζητήσαν
δωμάτιον ύπνου, κι ακριβά πιοτά, και ξαναήπιαν.
Και σαν σωθήκαν τ’ ακριβά πιοτά,
και σαν πλησίαζε πια η ώρα τέσσερες,
στον έρωτα δοθήκαν ευτυχείς.»
Δύο νέοι, 23 έως 24 ετών - 1927
Αυτό ήταν ένα από τα θέματα με τα οποία
καταπιάστηκε και αποτέλεσαν λόγους για
να καταστεί ο πιο γνωστός Έλληνας ποιητής.
Διαπραγματεύτηκε επίσης το σώμα, την απώλεια
και την παρακμή, το άτομο και την ιστορία. Και
το έκανε με κυνισμό και σαρκασμό, γινόμενος
ένας Αγγλοσάξονας ως προς το ύφος. Ερχόμενος
πιο κοντά, όχι σκόπιμα, στο αγγλόφωνο κοινό.
Ανοίγοντας πόρτες για ένα μεγάλο φάσμα
αναγνωστών ακόμα και εάν ο ίδιος δεν αντιλήφθηκε
ποτέ το εύρος της απήχησής του.
Από την Μαρία Γεωργίου
«Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν.»
10.13 | faces | 117
Θεατρο | Γιάννης Αμπαζής
4.13
4.13
Γιάννης Αμπαζής | Θεατρο
Γιάννης
Αμπαζής
“Όταν τα πράγματα
ζορίζουν, στους
Έλληνες θα στραφείς
και αυτοί θα είναι εκεί ”
από την Σώτια Μυτιληναίου
εισαγωγή και φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
Τ
ον Γιάννη τον είχα δει αρκετές φορές, δημόσια
ωστόσο, ποτέ κατ’ ιδίαν. Άρα δεν ήταν
κάποιος για τον οποίο είχα σχηματίσει μια
παραπάνω άποψη. Όταν, λοιπόν έμαθα πως
θα πρέπει να τον φωτογραφίσω για το περιοδικό, μπήκα σε
σκέψεις. Το να γνωρίζεις λίγο κάποιον, μπορεί φαινομενικά
να δίνει κάποιες ελευθερίες σε μια φωτογράφιση, όπως π.χ.
δεν υπάρχει αμηχανία, το θάρρος ίσως είναι μεγαλύτερο,
αλλά παρόλα αυτά μπορεί να λειτουργήσει και ανασταλτικά.
Ειδικά όταν έμαθα ότι η συνέντευξη που θα του έκανε η
Σώτια Μυτιληναίου, δεν είχε γίνει ακόμα! Πως θα κινηθούμε,
λοιπόν; Τι θα προβάλουμε; Που θα δώσουμε βαρύτητα; Όλες
αυτές οι σκέψεις παραμερίστηκαν, όταν συναντηθήκαμε.
Είχα απέναντι μου έναν άνθρωπο που όχι μόνο δεν φοβόταν
να τσαλακώσει την εικόνα του, αλλά το επιδίωκε. Είχε μια
ενέργεια αμείωτη και έδειχνε να το διασκεδάζει τόσο πολύ,
που τελικά μάλλον εγώ δεν ήξερα πώς να διαχειριστώ την
τόση ελευθερία!
Τελικά, αυτός είναι ο Γιάννης Αμπαζής. Και με την βοήθεια
της Σώτιας που τον έβαλε απέναντί της, το FACES έχει την
χαρά να σας τον παρουσιάσει.
120 | faces | 10.13
10.13 | faces | 121
Θεατρο | Γιάννης Αμπαζής
4.13
4.13
Είναι η πρώτη σου συνέντευξη, σωστά; Πως
νιώθεις;
Περίεργα, και να σου πω την αλήθεια σε ζηλεύω λιγάκι.
Θα μου άρεσε πολύ να παίρνω συνεντεύξεις αν δεν
σπούδαζα νομική. Το έχω κάνει και στο παρελθόν για ένα
ελληνικό σάιτ με θέμα το σινεμά. Αυτό που θεωρώ μαγικό
σε μια συνέντευξη είναι να κάνεις τον άνθρωπο που έχεις
απέναντί σου να αισθανθεί ασφαλής. Μου αρέσει πολύ η
επικοινωνία και το θεωρώ εξαιρετικά ενδιαφέρον.
Αυτό τον καιρό σκηνοθετείς το έργο που θα
ανεβάσει το «Ελληνικό Θέατρο Βελγίου». Η σχέση
σου με το θέατρο πως προέκυψε;
Στο θέατρο βρέθηκα εντελώς τυχαία. Προέρχομαι από
ένα οικογενειακό περιβάλλον αρκετά καλλιτεχνικό. Ο
μόνος μη καλλιτέχνης από τα παιδιά της οικογενείας
ήμουν εγώ και μέχρι το 4ο έτος της νομικής δεν είχα
ασχοληθεί ποτέ με τα καλλιτεχνικά ώσπου γνώρισα
κάποιο από τα μέλη της Λέσχης Θεάτρου της Φιλολογίας
και ο οποίος με πληροφόρησε ότι θα ανεβάσουν «το
Σώσε» του Michael Frayn. Το συγκεκριμένο έργο το είχα
δει πριν λίγο καιρό και το θεωρώ ακόμα και σήμερα
μία από τις πιο έξυπνες και καλογραμμένες κωμωδίες
που έχω δει. Ακριβώς λοιπόν 15 χρόνια πριν, το Μάιο
του 1998, βρέθηκα για πρώτη φορά να παίζω το ίδιο
έργο που ξαναανεβάζουμε τώρα με το Ελληνικό Θέατρο
Βελγίου. Ηταν τόσο συναρπαστική εμπειρία που πιστεύω
πως αφού δεν έγινα επαγγελματίας ηθοποιός μετά από
αυτή, δε θα γίνω ποτέ.
Τι σημαίνει για σένα το θέατρο;
Το ερασιτεχνικό θέατρο είναι πολύ ωραία ενασχόληση
αλλά λίγο ζόρικη. Ενώ το κάνεις «για το κέφι σου» έχεις
ταυτόχρονα μία μεγάλη υποχρέωση. Θεωρώ όμως ότι
ο καθένας πρέπει να το κάνει μέχρι εκεί που θέλει. Ο
ερασιτέχνης έχει τη δυνατότητα να πει «μέχρι εκεί θέλω
να εκτεθώ, τόσο θέλω να ασχοληθώ». Από την άλλη για να
παίξει κανείς στο θέατρο πρέπει να πάρει την απόφαση ότι
σε ένα βαθμό θα εκτεθεί. Και κατά τη γνώμη μου πρέπει
να το γουστάρεις αυτό έστω και λίγο. Ένα άλλο στοιχείο
είναι ότι πρέπει να είναι κανείς προετοιμασμένος ότι
υπάρχει περίπτωση να βγουν πράγματα ή συναισθήματα
που δεν είναι συνηθισμένος να τα βιώνει. Υπάρχει ακόμα
και η περίπτωση να γελοιοποιηθείς. Από εκεί και πέρα
έχει αρκετά θετικά στοιχεία σαν δουλειά και είναι ένα
σπουδαίο μέσο για να μάθει κάποιος να συνεργάζεται.
Δημιουργείς σχέχεις με ανθρώπους με τους οποίους
έχεις ένα κοινό στόχο. Χρειάζεται όμως πολύ δουλειά και
αυτό το βλέπω ιδιαίτερα τώρα που έχω αναλάβει και το
ρόλο του σκηνοθέτη.
Και πώς νιώθεις στο ρόλο του σκηνοθέτη;
Να σημειώσω ότι «Το Ελληνικό Θέατρο Βελγίου» έχει
φέτος επέτειο 20 χρόνων, με τη πρώτη του παράσταση
να έχει παιχτεί πάλι Μάιο. Λόγω γενεθλίων νιώθω ότι
έχω ακόμα μεγαλύτερη ευθύνη και θεωρώ ότι «το
Σώσε» πρέπει να βγει πολύ καλό. Από την άλλη είναι
ένα έργο που το ξέρω πολύ καλά, αισθάνομαι πολύ
κοντά του και πολύ εξοικειωμένος και ειδικά τώρα
με την καταπληκτική ομάδα που έχω κοντά μου είμαι
αισιόδοξος ότι το αποτέλεσμα θα είναι υπέροχο. Ο
σκηνοθέτης είναι ο μαέστρος της παράστασης και πρέπει
πολλές φορές να είναι κάθετος. Από την άλλη ο ηθοποιός
από τη στιγμή που αναλαμβάνει το ρόλο πρέπει να μην
122 | faces | 10.13
Γιάννης Αμπαζής | Θεατρο
βάζει όρια, προκειμένου να παίξει σωστά το ρόλο του.
Πάντως γενικά μιλώντας για το ρόλο του σκηνοθέτη,
θεωρώ ότι ένας θίασος δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται
από αυτόν, αλλά από τη ίδια τη θεατρική ομάδα που
τον απαρτίζει. Ιδιαίτερα το ερασιτεχνικό θέατρο έχει το
στοιχείο ότι σου δίνει τη δυνατότητα να πειραματιστείς.
Συμφωνώ ότι όλα πρέπει να γίνονται με επαγγελματισμό,
αλλά αν δεν δώσει το ερασιτεχνικό θέατρο την ευκαιρία
στους ανθρώπους που επιθυμούν να δοκιμαστούν, τότε
γιατί να είναι ερασιτεχνικό; Είναι ο φυσικός χώρος για να
δοκιμαστεί κάποιος στο θέατρο και σε επίπεδο ηθοποιών
και σε επίπεδο σκηνοθέτη.
Θα μου πεις δυο λόγια για το έργο που ανεβάζετε
τώρα;
«Το Σώσε» ήταν η πρώτη μου θεατρική εμπειρία, όσο
ήμουν φοιτητής στη Θεσσαλονίκη και το αγαπώ πολύ.
Στην τότε ομάδα ήμασταν όλοι ερασιτέχνες και κάναμε
πρόβες στο υπόγειο της Φιλοσοφικής Σχολής. Ακόμα
και τα σκηνικά ήταν δική μας δημιουργία φτιαγμένα
με αντικείμενα του σπιτιού μας. Τότε, είχα ζήσει όλη τη
θεατρική δημιουργία στο έπακρο...όπως θα έπρεπε να
είναι.
Σαν θεατρικό έργο «Το Σώσε» λόγω της φύσης του
μπορεί να βγει μόνο με ομαδική δουλειά και είναι ένα
έργο που χρειάζεται πολύ συντονισμό, καλό ρυθμό και
μια δυνατή ομάδα. Είναι γραμμένο με τέτοιο τρόπο ώστε
να μην υπάρχει ένας πρωταγωνιστικός ρόλος αλλά να
ενισχύονται όλοι ανα διαστήματα μέσα στην πλοκή. Η
επιτυχία του φέτος νομίζω θα βασιστεί στο ότι είμαστε
μια παρέα. Είμαι τυχερός για το δυναμικό της ομάδας
που έχω και είναι στιγμές που τους χαζεύω... Η τυχόν
δική μου απειρία καλύπτεται από το ομαδικό πνεύμα
όλων. Όταν συναντάμε δυσκολίες, επειδή συνεισφέρουν
όλοι, σίγουρα θα βρεθεί μια λύση.
Φαίνεσαι πολύ ενθουσιασμένος και παρατηρώντας
σε να μιλάς μου δημιουργείς έντονη επιθυμία
να το παρακολουθήσω. Καλή επιτυχία λοιπόν.
Θα μιλούσες με τον ίδιο ενθουσιασμό και για τη
δικηγορία;
Το θέατρο το κάνω γιατί περνάω καλά. Το θεωρώ παιχνίδι.
Είναι πολύ ωραίο να παίρνει κάποιος τις λέξεις από ένα
κείμενο και να τις κάνει άνθρωπο. Όσο χρόνο είναι ο
ηθοποιός πάνω στη σκηνή είναι αυτός ο άνθρωπος του
ρόλου. Aπό την άλλη η δικηγορία για μένα είναι η δουλειά
μου και την αγαπώ. Είναι ένα δύσκολο επάγγελμα ,
απαιτητικό που πρέπει συνέχεια να είμαι σε εγρήγορση.
Αν και για μένα το πιο σπουδαίο επάγγελμα είναι η ιατρική
και όλα τα άλλα είναι οδοντόβουρτσες. Βέβαια πρέπει να
σου πω ότι το θέατρο με βοήθησε πολύ με τη δικηγορία
και η δικηγορία στο θέατρο γιατί απέκτησα μια μεγάλη
άνεση και εξοικείωση να μιλάω στο κοινό, να απευθύνω
λόγο και να αρθρώνω σωστά το λόγο.
Ξέρω ότι συμμετείχες και σε μια αγγλόφωνη
θεατρική ομάδα εδώ στις Βρυξέλλες. Πώς ήταν
αυτή η εμπειρία;
Ναι, έχω περάσει από audition σε αγγλόφωνο θέατρο.
Μ’ αρέσει να δοκιμάζω τον εαυτό μου. Μ’ αρέσει να
κάνω πράγματα που με βγάζουν από το κανονικό
πλάνο. Aυτή την εμπειρία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα
γιατί έπρεπε να αλλάξω τον τρόπο που παίζω, έπρεπε
να το αμερικανοποιήσω λίγο, να μην είμαι τόσο
10.13 | faces | 123
Θεατρο | Γιάννης Αμπαζής
υπερδραματικός γι’ αυτούς. Νομίζω πως όταν παίζουμε
οι Έλληνες είμαστε λίγο παραπάνω δραματικοί και
χρησιμοποιούμε πιο πολύ τα χέρια μας. Η δυσκολία
που έπρεπε να αντιμετωπίσω ήταν ότι είχα στα χέρια
μου ένα βασικό ρόλο σε ξένη γλώσσα και αν ξεχνούσα
τα λόγια, έπρεπε να τα καλύψω σε μία γλώσσα που δεν
είναι η μητρική μου.
Για την πόλη μας και τη ζωή σου εδώ, τι θα έλεγες;
Τις Βρυξέλλες τις έχω συνδυάσει με ένα τρελό πάρτι
λόγω των φανταστικών αναμνήσεων που έχω από την
πρώτη φορά που ήρθα το 1996 αλλά και αργότερα στο
stage. Όταν ήρθα προσπάθησα να κάνω πράγματα που
δεν έκανα στην Ελλάδα. Δεν θέλω να αναδημιουργώ
αυτά που είχα στην Ελλάδα, γιατί απλά δεν μπορώ να τα
έχω. Δεν έχω τον ήλιο, δεν έχω τη θάλασσα και πρέπει να
βρω άλλα πράγματα να κάνω. Έτσι ξεκίνησα κωπηλασία
για να είμαι κοντά στο νερό και να είμαι έξω για να
συνηθίσω τον καιρό. Η αλήθεια είναι ότι χρωστάω πολλά
στις Βρυξέλλες γιατί μου δίνουν τη δυνατότητα να κάνω
πολλά και διαφορετικά πράγματα. Τα σπορ τα γνώρισα
εδώ για παράδειγμα. Το πιο συναρπαστικό πράγμα που
έκανα ερχόμενος στο Βέλγιο ήταν το ράγκμπι. Δεν ήξερα
κανένα και ήμουν ο μόνος καινούριος στην ομάδα. Είναι
ένα άθλημα που απαιτεί πάρα πολύ και έντονο σωματικά
κόπο, αρκετά επικίνδυνο έως και πολεμικό αλλά έχει
πολύ έντονο το ομαδικό στοιχείο. Η αλήθεια είναι ότι
στην αρχή έφαγα πολύ ξύλο...! Αλλά το αποφάσισα γιατί
ήταν εντελώς έξω από το «comfort zone» μου. Θέλω
να μπορώ να παίρνω όσο το δυνατόν περισσότερα απ’
τη ζωή μου. Θέλω να ξέρω ότι τη σημερινή μέρα τη
ρούφηξα.
Στις Βρυξέλλες δεν έχεις πάρα πολλά χρόνια. Έχεις
καταφέρει να δημιουργήσεις έναν δικό σου κύκλο
ανθρώπων εδώ;
Είναι ωραίο να επιδιώκεις να κάνεις παρέες με άλλες
εθνικότητες, γιατί έχουν διαφορετικές απόψεις και
αντιλήψεις και έτσι ανοίγει το μυαλό σου. Και αυτό
επιδίωξα να κάνω εδώ. Στην ουσία των πραγμάτων
όμως, όταν τα πράγματα ζορίζουν στους Έλληνες θα
στραφείς και αυτοί θα είναι εκεί. Και θα είναι εκεί με τον
τρόπο που εσύ αισθάνεσαι ασφαλής. Όσο και αν μπορεί
να φαίνεται αστείο, το ότι είμαστε στο εξωτερικό σε
δένει πιο εύκολα με τους ανθρώπους της χώρας σου,
σου δημιουργεί το λεγόμενο «νοιάξιμο της ξενιτιάς».
Νομίζω ότι το νοιάξιμο είναι αυτό που χαρακτηρίζει
τους Έλληνες στο Βέλγιο.
Τι είναι η Ελλάδα για σένα;
Η Ελλάδα για μένα είναι ο ήλιος και το σπίτι μου. Καμιά
φορά σκέφτομαι και εγώ τι είναι αυτό που πραγματικά
μου λείπει από την Ελλάδα. Νομίζω ότι μου λείπει ο
ήλιος. Το φως διαμορφώνει τον τρόπο ζωής μας. Μου
λείπει αυτό το φως και ότι έρχεται μαζί του, το ότι για
παράδειγμα μπορείς να κάτσεις έξω για έναν καφέ.
Ακόμα και οι άνθρωποι μου φαίνονται πιο λαμπεροι
όταν πηγαίνω στην Ελλάδα. Το άλλο σημαντικό κομμάτι
είναι οι σχέσεις μου, οι άνθρωποι. Γιατί αυτοί «κάνουν»
το σπίτι.
Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι της ζωής σου είναι
και η σχέση σου με την Action Aid.
Ναι και ήταν ένα μεγάλο σχολείο για μένα τα ταξίδια
124 | faces | 10.13
4.13
μου στη Κένυα και στη Γκάνα. Η Action Αid ανά
διαστήματα δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους που
την υποστηρίζουν να δουν το έργο της από κοντά. Όντας
λοιπόν ανάδοχος σε ένα παιδάκι, είχα την ευκαιρία να
ακολουθήσω εθελοντικά την Action Aid σε δύο τέτοια
ταξίδια. Αν για ένα πράγμα είμαι περήφανος στη ζωή μου
είναι για αυτό. Στο τελείωμα των ταξιδιών το αίσθημα
της αλληλεγγύης ήταν τεράστιο. Προσφέραμε στις
κοινότητες που επισκεφθήκαμε χωρίς κάποιο όφελος
από την πλευρά μας και αυτό δημιούργησε ένα φοβερό
δέσιμο ανάμεσά μας και μάλιστα πολλές φορές χωρίς
λόγια. Οι περισσότεροι άνθρωποι που συναντήσαμε δεν
μιλούσαν κάποια άλλη γλώσσα πέρα από τη μητρική
τους. Όταν μάλιστα παραλάβαμε τη φωτογραφία από
τις ντοματιές που είχαν καλλιεργήσει οι άνθρωποι με τη
βοήθεια του αρδευτικού συστήματος στην κατασκευή
του οποίου συμμετείχαμε και εμείς, ένιωσα πως... κάτι
έχω κάνει και εγώ στη ζωή μου.
4.13
μόνο μας υποδέχτηκαν και θέλησαν να μας εξηγήσουν τι
λένε παρά το γεγονός ότι ήμασταν αλλόθρησκοι και από
άλλο έθνος, αλλά μας επέτρεψαν να τους πούμε κάτι από
τη δική μας θρησκεία. Γενικά, τα ταξίδια με τρελαίνουν
και μάλιστα επιδιώκω να πηγαίνω λίγο πιο πέρα από τις
ζώνες της ασφάλειάς μου. Η πουτάνα η γη είναι πολύ
μεγάλη για να τη δούμε σε μια ζωή.
Υπάρχει κάποια σταθερή αξία στη ζωή σου;
Θεωρώ την οικογένεια πολύ σημαντικό πράγμα.
Χαίρομαι που έχω αδέρφια και που ο ξάδερφός μου
είναι εδώ. Είναι λιμάνι. Είμαι τυχερός γιατί έχω σωστούς
γονείς που δεν ήταν ποτέ πιεστικοί ή φορτικοί και
άφησαν εμένα και τα αδέρφια μου να κάνουμε ότι
θέλουμε στις ζωές μας. Η οικογένεια πρέπει να σου
δίνει τα εφόδια και μετά να σ’ αφήνει να φύγεις. Μας
καθορίζει πολύ ουσιαστικά. Η οικογένεια είναι ωραίο
Γιάννης Αμπαζής | Θεατρο
να έχει ισορροπία και χιούμορ και στη δική μου έχουμε
πολύ και από τα δύο.
Θα μου εκμυστηρευτείς κάτι τελευταίο για σένα
και το πώς βλέπεις τη ζωή σου;
Μ’ αρέσει να πιστεύω ότι αν μ’ αφήσουν μόνο μου θα
επιβιώσω και δεν θέλω να ντρέπομαι. Ο σωστός τρόπος
για να προσεγγίσεις τα πράγματα στη ζωή, είναι να τα
προσεγγίσεις απλά. Όταν είσαι ευθύς μπροστά σε κάτι,
τότε τα πράγματα έρχονται με το σωστό τρόπο.
Αν κυνηγήσεις κάτι και είσαι και λίγο τυχερός, θα σου
έρθει. Πρέπει όμως να το παλέψεις. Έτσι βρήκα και τη
δουλειά μου εδώ. Ενώ πέρασα τις γραπτές εξετάσεις με
πολλή τύχη έπρεπε να το κυνηγήσω πολύ για να βρω
τη θέση μου. Με ενδιέφερε όμως πολύ το αντικείμενο
του Ευρωπαϊκού Δικαίου γιατί είναι αυτό που έχω
σπουδάσει.
Πιστεύεις πως είναι εύκολο να βοηθήσει κανείς αν
το αποφασίσει;
Θεωρώ ότι ο καθένας μπορεί να βοηθήσει όπου μπορεί.
Είμαστε τυχεροί που γύρω μας έχουμε ένα τοίχο, φοράμε
ρούχα και έχουμε να πιούμε νερό, επειδή γεννηθήκαμε
εδώ. Αν είχαμε γεννηθεί κάπου αλλού δε θα τα είχαμε
αυτή τη δυνατότητα. Γι’ αυτή την τύχη που είχαμε
πρέπει να βρούμε τρόπο να το ανταποδώσουμε. Ακόμα
και να υπογράψει κανείς μια ηλεκτρονική διαμαρτυρία
είναι σημαντικό.
Αλήθεια, πώς είναι η Αφρική;
Η Αφρική δε συγκρίνεται με αυτά που έχουμε συνηθίσει
να βλέπουμε εδώ. Είναι πανέμορφη! Tα χρώματα είναι
διαφορετικά, οι μυρωδιές, οι εικόνες αλλά και η φτώχεια
της Αφρικής δεν υπάρχουν εδώ και ούτε μπορεί να τα
φανταστεί κανείς αν δεν την επισκεφθεί. Σε ανθρώπινο
επίπεδο και σε επίπεδο συναισθημάτων και καλοσύνης
ιδιαίτερα οι άνθρωποι στα χωριά είναι ό,τι πιο κοντά στο
αυθεντικό μπορεί να συναντήσει κανείς.
Ποια εμπειρία ή εικόνα θα ξεχώριζες από αυτά τα
ταξίδια σου;
H πιο συγκλονιστική εμπειρία είναι όταν βρέθηκα στη
μέση του πουθενά, στη Γκάνα, χαράματα εντελώς
τυχαία σε ένα ναό την ώρα που γινόταν η λειτουργία.
Αυτό που μου έκανε τρομερή εντύπωση, είναι ότι όχι
Ο Γιάννης με μια ματιά...
Ονειρεύομαι: να αφήσω το “αποτύπωμά” μου
Φοβάμαι: τη φθορά του σώματος
Γέλασα πολύ: στην προετοιμασία του “Σώσε”
Ποτέ δεν ξεχνάω να: λέω ευχαριστώ
Αν ήμουν αόρατος: δεν θες να ξέρεις
Καταφύγιό μου είναι: αγκαλιά στον καναπέ μας
Επόμενός μου προορισμός: η δυτική ακτή της Αμερικής (road trip)
Η μελωδία που “παίζει” διαρκώς στα αυτιά μου: “My way”
Για φαντάσου να: να είχαμε τον καιρό της Ελλάδας στις Βρυξέλλες
Σε 10 χρόνια από τώρα: θα νιώθω ακόμη παιδί
10.13 | faces | 125
Γαστρονομια | Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου
1.13
1.13
Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου | Γαστρονομια
Χριστουγεννιάτικες
γεύσεις ζωής με τους Σεφ
Νικόλα Τσικνάκο &
Γιώργο Δημητρίου
Τ
από τον Γιάννη Δήμα
φωτογραφία: Δημήτρης Ναυρίδης/ Newsville.be
ο φετινό εορταστικό Cover Story μας φέρνει πιο κοντά
σε δύο Έλληνες Σεφ, οι οποίοι με τη σειρά τους μας
μεταφέρουν, λίγες μέρες πριν την αλλαγή του χρόνου,
στο μαγικό κόσμο της κουζίνας, της δημιουργίας και
των γεύσεων. Θα πρόσθετα των ελληνικών γεύσεων αλλά αυτό θα μας
το πουν οι ίδιοι μέσα από τις συνεντεύξεις που ακολουθούν. Με τον Σεφ
Νικόλα Τσικνάκο κάναμε τη πρώτη γνωριμία μέσα από τη συμμετοχή του
στο περσινό Plaisirs d’Hiver όπου τιμώμενη χώρα ήταν η Ελλάδα, ενώ με
τον Σεφ Γιώργο Δημητρίου η γνωριμία κρατάει αρκετά χρόνια αφού η
παρουσία του στο γνωστό εστιατόριο Καφενείο τον έφερε από νωρίς κοντά
στο ελληνικό κοινό των Βρυξελλών.
Η συνάντηση μας για τους σκοπούς της κοινής φωτογράφισης έγινε στο
φιλόξενο χώρο του Be-Manos, όπου ο Νικόλας Τσικνάκος δημιουργεί
καθημερινά για την εκλεκτή πελατεία του πεντάστερου ξενοδοχείου.
Απλός, παρά το βαρύ βιογραφικό του σημείωμα, χαμογελαστός παρά την
ευθύνη της δουλειάς λίγες μέρες πριν τη παραμονή των Χριστουγέννων,
ο Νικόλας μας ξενάγησε στους χώρους του ξενοδοχείου μιλώντας μας
ταυτόχρονα για την επαγγελματική του πορεία. Όταν φτάσαμε στη
κεντρική κουζίνα του Be-Manos, εκεί κατάλαβα πως η άνεση του στο
ιδιαίτερο αυτό περιβάλλον συνοδεύεται με αγάπη για αυτό που κάνει.
Λίγα λεπτά αργότερα και ενώ ο Δημήτρης Ναυρίδης αποθανάτιζε τον
βραβευμένο Έλληνα Σεφ, ο Γιώργος Δημητρίου έκανε την εμφάνιση του
με το γνωστό σε όλους μας χαμόγελο του. “ Να σου ζήσει Γιώργο, γερό
και καλότυχο να είναι” του εύχομαι αφού λίγα εικοσιτετράωρα νωρίτερα
απέκτησε τον πρώτο του γιο. Με το Γιώργο μας συνδέει γνωριμία πολλών
ετών και σε αντίθεση με τον Νικόλα, είχα πολλές φορές την χαρά να
δοκιμάσω δημιουργίες του. Το 2013 αποτελεί για τον Σεφ Γιώργο Δημητρίου
μία ιδιαίτερη χρονιά αφού το δικό του προσωπικό επιχειρηματικό στοίχημα
έχει βάλει ήδη τη βάση του στο Hoeilaart λίγα λεπτά έξω από τις Βρυξέλλες,
σε ένα ιδιαίτερο, παραμυθένιο, χώρο γεύσης και φιλοξενίας.
Λίγα λεπτά αργότερα η κοινή φωτογράφιση αρχίζει καθώς και η
συνέντευξη μας.
128 | faces | 10.13
10.13 | faces | 129
Γαστρονομια | Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου
Νικόλα, έχoυμε δει το πλούσιο
βιογραφικό σου και θα ήθελα να μας πεις
ποιους θεωρείς εσύ τους πιο σημαντικούς
σταθμούς/στιγμές στην σταδιοδρομία
σου μέχρι σήμερα.
Οι πιο σημαντικοί σταθμοί στην καριέρα μου
θα έλεγα ότι είναι σίγουρα η Ελβετία που
αφοσίωσα 15 χρόνια από την ζωή μου κυρίως
το Dolder Grand Hotel με 2 αστέρια Michelin,
το Widder Hotel Best Design και το Carlton
Restaurant όπου αναδείχτηκα Καλύτερος
Σεφ της Χρονιάς και κατέκτησα το πρώτο
μου αστέρι Michelin. Δεν θα ξεχνούσα όμως
τον μεγάλο δάσκαλο τις μοριακής μαγειρικής
στο El Bulli στην Βαρκελώνη, στην οποία
πέρασα μια σεζόν 6 μηνών.
Έλληνας chef με πλούσιες εμπειρίες σε
μεσογειακές γεύσεις που όμως επέλεξε
να απομακρυνθεί γεωγραφικά από τη
Μεσόγειο και να βρεθεί στη βόριο-δυτική
Ευρώπη. Ποιοι λόγοι σε οδήγησαν στις
Βρυξέλλες; ή μήπως αυτή η μετακίνηση
ήταν κίνηση στρατηγικής από μέρους
σου;
(γέλια)… Θα την έλεγα μάλλον κίνηση αγάπης
κι όχι τόσο στρατηγικής, αν και πάντα μου
άρεσε να έρχομαι στις Βρυξέλλες. Θα έλεγα
όμως ότι ο λόγος που με οδήγησε στο Βέλγιο
είναι η γυναίκα μου Isabelle που είναι από τις
Βρυξέλλες και ο μικρός μας γιος Οδυσσέας
που ήταν η ώρα του για σχολείο.
Όμως η Μεσόγειος, δηλαδή η Ελλάδα μας,
είναι πάντα στην καρδιά μου, όπως και σε
πολλών Ελλήνων του εξωτερικού πιστεύω,
που όταν ακούν Ελλάδα λένε «αχ τι ωραία
που είναι να βλέπεις το γαλάζιο και την
θάλασσα».
Ποια είναι τα υλικά που σε εμπνέουν;
Όλα όσα είναι τριγύρω μας. Αυτά που η κάθε
μαμά μαγείρευε και μαγειρεύει. Μην ξεχνάς
η μαγειρική είναι μια τέχνη και η τέχνη δεν
έχει σύνορα. Αυτό όμως που λατρεύω είναι
τα μυρωδικά όπως ο άνηθος, ο βασιλικός, ο
κρίταμος, η λουΐζα κλπ.
Αλλάζεις το μενού σου κάθε εποχή. Τι
είναι αυτό που σε καθοδηγεί;
Ναι, το μενού μου αλλάζει κάθε 4 μήνες
λόγω της εποχής και του ότι υπάρχουν
τόσα υλικά δίπλα μας που περιμένουν
να τα χρησιμοποιήσουμε. Υλικά όπως τα
σπαράγγια, το κολοκάσι, το ρομανέσκο, το
τοπιναμπούρ, τα κυνήγια κλπ.
Πολύς λόγος γίνεται για νέους τρόπους
μαγειρικής όπως για αυτόν με τη χημική
διάσπαση των υλικών του Ferran Adrià.
Ποια η γνώμη σου;
Ο Ferran Adrià είναι ένας μεγάλος Σεφ που
έγραψε ιστορία στην μαγειρική και ανέτρεψε
όλους τους νόμους της, ξεκινώντας από ένα
παγωτό σορμπέ, έτοιμο σε 3 λεπτά. Ήξερε
όμως πότε έπρεπε να σταματήσει κι αυτό
130 | faces | 10.13
1.13
1.13
Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου | Γαστρονομια
είναι που δεν κατάλαβαν πολλοί άλλοι
Σεφ, που ακόμα τον μιμούνται και σπάνε
το κεφάλι τους σε κάτι που η μόδα του έχει
περάσει.
Για να είσαι σπουδαίος Σεφ τι εφόδια
χρειάζονται;
Aγάπη, μεράκι μα πολύ μεράκι, γαϊδουρινή
υπομονή (γέλια), φαντασία και τρέλα.
Λατρεύω την δουλειά μου μα γνωρίζω πολύ
καλά ότι το στρες και οι 14 ώρες εργασίας
είναι παράγοντες που εξαντλούν πολλούς
Σεφ και τους απωθούν από την δουλειά.
Όταν όλοι χαίρονται τις γιορτές, μοναδικές
στιγμές στην οικογένεια όπως η γέννα, εμείς
δουλεύουμε με την καρδιά μαύρη αλλά
με ένα χαμόγελο στα χείλη για να μην το
καταλάβει ο πελάτης μας.
Ποιοι Σεφ αποτέλεσαν τα πρότυπα σου;
O Michel Brass ,ο Anton Mossiman, ο Adria
Ferran, ο Patrick Diethelm, ένας απ’ τους
πρώτους μου καθηγητές στην Ελβετία και
ο Παναγιώτης Αλεξόπουλος, ο πρώτος μου
δάσκαλος στην Σχολή Μαγειρικής στην
Ελλάδα. Μα πάνω απ’ όλους, η μητέρα μου
(γέλια)!
Ποιο είναι το κλειδί της επιτυχίας σου;
Η πίστη στο να κάνω μια φορά την οικογένεια
μου να νιώσει υπερήφανη για μένα. Η
γερή δουλειά και η αγάπη μου γι’ αυτό που
κάνω. Μα πάνω απ’ όλα το να παραμένω
ένας ρομαντικός Σεφ χαμηλών τόνων, μη
ξεχνώντας από που ξεκίνησα. Όλα αυτά,
με την βοήθεια του Θεού, με βοήθησαν να
σταθώ πολλές φορές στα πόδια μου παρ’
όλες τις τρικλοποδιές τις ζωής.
Καταλαβαίνω πως έχεις μεγάλο πάθος
για αυτό που κάνεις. Πως είναι μία τυπική
σου μέρα;
Ξεκινά στις 7:30,με καφέ με την Isabelle.
Ντους, ξύρισμα και η ώρα να πάω τον γιο
μου Οδυσσέα στο σχολείο.
8.45, για το Be Manos στο Midi.
9:10, η ώρα που μιλάω με την μητέρα μου
στην Ελλάδα.
9:25, έλεγχος του πρωινού του ξενοδοχείου,
αν είναι όλοι οι πελάτες καλά και
ευχαριστημένοι.
9:35 είμαι ήδη στην κουζίνα έτοιμος, με την
στολή μου.
9:45 έρχεται η ομάδα μου, μικρό meeting
με τον sous-Chef και ξεκινάει η δουλειά.
Προετοιμασία για το μενού, το μεσημεριανό
και για το α λα καρτ. Το τηλέφωνο χτυπάει
όλη την ώρα.
Ο χασάπης, ο ψαράς, ο Γενικός Διευθυντής ,
καινούριες δεξιώσεις κλπ.
12:00, γρήγορο τηλέφωνο στην γυναίκα μου,
όλα καλά!
Πίσω στην κουζίνα, ώρα για το στρες και
πάμε! Όλοι οι πελάτες πρέπει να φύγουν
ευχαριστημένοι.
10.13 | faces | 131
Γαστρονομια | Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου
15:00 φεύγω. Περνάω να πάρω τον γιο μου
απ’ το σχολείο και μετά σπίτι .
Παίζω με τον γιο μου μέχρι να κοιμηθεί .
18:00 για δουλειά, μέχρι τις 23:00 κάνω τις
παραγγελίες, καπνίζω ένα πουράκι, πίνω
ένα ποτήρι κρασί και μετά δρόμο για σπίτι.
Καληνύχτα.
Οι υποχρεώσεις έξω από τη δουλειά
καθώς και η οργάνωση της ζωής σου
μέσα στην οικογένεια πόσο χρόνο και
ενέργεια απαιτεί;
Καλή ερώτηση. Μου αρέσει να περνώ τις
ελεύθερες ώρες μου με την οικογένεια
μου και να παίζω με το γιο μου χαρίζοντας
του χαρά και αγάπη. Είναι κάτι που μου
δίνει δύναμη. Η οικογένεια μου είναι το πιο
σημαντικό κομμάτι της ζωής μου, οπότε δεν
με νοιάζει ακόμα και αν ξοδεύω όλη μου την
ενέργεια για αυτούς.
Το μόνο μου πρόβλημα είναι ότι οι ώρες τις
δουλειάς δεν με αφήνουν να τους χαίρομαι
αρκετά. Αυτό είναι που με στεναχωρεί .
1.13
1.13
Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου | Γαστρονομια
Μ’ αυτό τον τρόπο τρώμε καλά και είμαστε
και κερδοφόροι.
Ποια είναι η γνώμη σου για τις TV
εκπομπές με διάσημους Σεφ;
Δεν θα το πολυσχολίαζα από εμπειρία απλά
θα πω ότι έχει σημασία ο κόσμος που βλέπει
να μπορεί να αξιολογεί την αλήθεια. Γιατί
αυτές του εξωτερικού είναι σοβαρές. Οι
πρωινές ελληνικές (γέλια), άστο καλύτερα.
Ξέρεις, ό,τι γυαλίζει δεν είναι πάντα χρυσός.
Στην δουλειά μας δεν κάνουμε μαγικά και
τρικ, απλά μαγειρεύουμε με φαντασία.
Παρόλα αυτά να είναι όλοι τους καλά.
Θα έτρωγες στα Quick?
Θα είμαι ειλικρινής, μου αρέσουν οι
τηγανητές πατάτες. Υπάρχουν φορές που
λέω “Γιατί όχι ένα Quick, είναι ότι πρέπει
τώρα”. Έχω πάει πολλές φορές με τον γιο
μου, τρώμε κάτι γρήγορο και παίζουμε δίπλα
στο πάρκο.
Τι ρόλο παίζει ο πειραματισμός στην
εξέλιξη ενός Σεφ;
Τεράστιο, η εξέλιξη ενός Σεφ εξαρτάται από
τους ίδιους του τους πελάτες.
Γι’ αυτό λοιπόν δεν έχει σημασία μόνο ο Σεφ
να είναι δημιουργικός, αλλά και ο πελάτης να
μπορεί να το δεχθεί ενθουσιασμένος και να
το αποδεχτεί θετικά.
Αν σου δίναμε απλά (για να μην τα
χαρακτηρίσω κακά) υλικά όπως κέτσαπ
και μαγιονέζα θα μπορούσες να φτιάξεις
ένα καλό πιάτο;
Στην μαγειρική δεν έχουμε όρια. Ας μην
ξεχνάμε πως ένας απ’ τους μεγαλύτερους
πατέρες τις μαγειρικής, ο Escoffier,
πρωτοβρήκε την συνταγή της Μαγιονέζας.
Τώρα αν θα την μαγείρευα, ναι μόνο και μόνο
στο να κάνω μια σος Κοκτέιλ ή μια κρέμα
Wasabi μαγιονέζα. Συνοδευτικά γεύματος,
δηλαδή.
Τα καλά υλικά και ιδιαίτερα σε περίοδο
κρίσης είναι τα ακριβά υλικά. Πιστεύεις
πως μπορούμε να φάμε καλά στο σπίτι
μας χωρίς να μας κοστίσει ακριβά;
Η τιμή δεν είναι αυτή που κάνει την ποιότητα
του υλικού, απλά έχει μπει στην ζωή του
καταναλωτή το ότι για να είναι καλό ένα
υλικό πρέπει να είναι και ακριβό.
Και φυσικά η κρίση τα καταστρέφει γιατί ο
κόσμος δεν έχει την ευχέρεια να ξοδέψει πια
όπως παλιά.
Μπορούμε να φάμε πολύ καλά ψωνίζοντας
σε σουπερμάρκετ φθηνά, όπως το Aldi. Για
το σπίτι πάω για ψώνια εκεί πρώτα και μετά
στα πιο ακριβά σουπερμάρκετ.
Σημασία έχει να ξέρουμε τι χρειαζόμαστε κι
όχι το να παίρνουμε ό, τι βλέπουμε και μας
αρέσει.
132 | faces | 10.13
Βιογραφικό σημείωμα
Γεννημένος το 1978 στην Αθήνα.
2000 - 2001 “Hotel Schweizerhof”,Bern (5*), 1 Michelin*
Demi chef de cuisine
2001 - 2002 “Hotel Seeburg”,Luzern Chef Garde
Manger
2002 - 2003 “Dolder Grand Hotel” (5*) Executive
Chef de Banquet
2003 “Ethno Catering”
Executive Sous Chef
2003 - 2005 “Widder Hotel”, Zürich(5*) 1 Michelin*
- Executive chef
2005 - 2007 “Restaurant Carlton”, Zürich Executive
Chef - Winner Of Swiss Culinary Cup
2007 - 2008 “Akrotiri Resorts Restaurants”, Athens
Consultant Chef for new restaurant openings
2008 “Restaurant Pulitzer”, Athens
Operation Executive Chef
(Golden Chef of the Year)
2010 - 2011 “Restaurant Carlton”, Zurich Executive
Chef, Michelin Recommendation Winner Of Swiss Culinary Cup
2011 “Hotel Be Manos 5*”, Bruxelles
Executive Chef – FB manager
10.13 | faces | 133
Γαστρονομια | Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου
Γιώργο, ποια πιστεύεις πως ήταν η πιο
σημαντική, παιδική εμπειρία που σε
μύησε στον κόσμο της δημιουργικής
μαγειρικής;
Δεν θα έλεγα ότι υπήρξε κάποιο ιδιαίτερο
γεγονός που με έστρεψε στη δημιουργική
μαγειρική. Κοιτώντας πίσω στο χρόνο
συμπεραίνω πως ο λόγος που ασχολήθηκα
με την κουζίνα είναι ένα σύνολο εμπειριών.
Η απορία που είχα πάντα όταν μαγείρευε
η γιαγιά μου το ίδιο φαγητό με τους
υπολοίπους. Είχε άλλη γεύση, άλλη
ζεστασιά, άλλη ενέργεια. Αυτό και ο
ανήσυχος χαρακτήρας μου.
Τι είναι για σένα η μαγειρική;
Είναι ένα ταξίδι ελευθερίας, είναι μουσική,
έρωτας. Μαγειρική είναι να νιώθεις.
Τι αποτελεί για σένα έμπνευση;
Τα πάντα τριγύρω
Έχουμε συζητήσει στο παρελθόν τον
συνδυασμό ελληνικής και διεθνής
κουζίνας. Πόσο παράτολμο είναι αυτό
το πάντρεμα;
Καθόλου. Ίσα ίσα που είναι αναγκαίο στην
αρχή γιατί ο κόσμος έχει την εντύπωση
ότι η ελληνική κουζίνα είναι ότι βλέπει στα
ελληνικά εστιατόρια (όχι όλα ευτυχώς).
Μουσακάς, φέτα, τζατζίκι. Για τόσες
δεκαετίες χρησιμοποιούνταν τα ίδια υλικά
και οι ίδιες παρασκευές φαγητών, επομένως
για να αισθανθεί κάποιος ασφαλής και να
δοκιμάσει άγνωστα προς αυτόν προϊόντα
θα πρέπει να τα παρουσιάσουμε με έναν
άλλο τρόπο. Έτσι χρησιμοποιούμε την
διεθνή κουζίνα σαν δούρειο ίππο μέχρι να
αποκαταστήσουμε και να κάνουμε δυνατή
την δική μας κουζίνα στα μάτια των ξένων
και τα δικά μας
Μίλησε μας με λίγα λόγια για την
παρουσία σου και την συνεργασία με
το Καφενείο;
Η κοινή μας πορεία με το Καφενείο ξεκίνησε
πριν από 5 χρόνια όταν έκανα το βήμα να
φύγω από την Ελλάδα για την αναζήτηση
της γνώσης πάνω στη μαγειρική. Το
Καφενείο έψαχνε για Σεφ βρεθήκαμε
μιλήσαμε είδαμε ότι έχουμε ίδια οπτική
γωνία θέλαμε αντίστοιχα πράγματα: το
Καφενείο να δείξει ότι η ελληνική κουζίνα
εξελίσσεται και να είναι ανάμεσα στους
πρωτοπόρους γευστικούς πρεσβευτές της
κουζίνας μας. Καλό ελληνικό και ποιοτικό
εστιατόριο να σημαίνει αυτόματα Καφενείο.
Δουλέψαμε σκληρά για να το πετύχουμε
αυτό και νομίζω τα καταφέραμε. Και τους
ευχαριστώ για ότι έχουμε κάνει μαζί.
Δημιούργησες μία νέα επιχειρηματική
κίνηση. Περιέγραψε μας το concept και
τα ανταγωνιστικά του πλεονεκτήματα.
134 | faces | 10.13
1.13
1.13
Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου | Γαστρονομια
Η κεντρική ιδέα είναι να θυμηθούμε αυτά
που έχουμε ξεχάσει. Πότε ήταν η τελευταία
φορά που βγήκες για φαγητό και δεν
αισθάνθηκες άβολα γιατί το διπλανό τραπέζι
ήταν τόσο κοντά σου που αν τέντωνες το
χέρι θα έπαιρνες το δικό του ποτήρι κρασί
για να πιεις; Πότε δεν σε άγχωνε το κλίμα
ταχύτητας και νευρικότητας στη σάλα, να
μην μπορείς να εκφραστείς όπως θέλεις,
να συζητήσεις όσο δυνατά θέλεις, να
τραγουδήσεις με την ζωντανή μουσική
μέχρι ότι ώρα θέλεις χωρίς να σκέφτεσαι
τους γείτονες; Πότε μπόρεσες να είχες
μια προσωπική επαφή με το Σεφ και να
κανονίσετε μαζί το γεύμα ή το δείπνο σας;
Πότε ήταν η τελευταία φορά που ένιωσες
σαν στο σπίτι σου; Αυτό λοιπόν είναι το La
maison du Giorgos να μπορείς να νιώσεις σαν
στο σπίτι σου. Και το κυριότερο να γεύεται
φαγητά που έχει νοσταλγήσει, γεύσεις
μαμάς και γεύσεις γιαγιάς, τα οποία να είναι
φτιαγμένα με υλικά που χρησιμοποιείς για
το σπίτι σου. Υλικά και κρασί που ο Σεφ έχει
ψάξει και έχει βρει για τους πελάτες του.
Επίσης το La maison du Giorgos στέκεται
πολύ στην ιδιωτικότητα που προσφέρει.
Είτε σε επιχειρηματίες, στελέχη εταιριών
και γενικότερα σε κάθε συνάντηση που
χρειάζεται εχεμύθεια, ηρεμία και φιλόξενο
κλίμα
Τα μενού που μπορεί κάποιος να
απολαύσει στο La maison du Giorgos με
ποια λογική τα επιμελήθηκες και τι το
ξεχωριστό προσφέρουν στον πελάτη;
Θέλησα να δημιουργήσω μενού μέσα από τα
οποία να δίνω τη δυνατότητα στον πελάτη
να μπορεί να δοκιμάσει όσο το δυνατό
περισσότερες γεύσεις γίνεται. Φαγητά που
του θυμίζουν γνώριμα πράγματα και τον
γυρίζουν πίσω στην παιδική του ηλικία.
Να ξαναγυρίσουμε πίσω στο κυριακάτικο
μεσημεριανό τραπέζι. Όπου οι οικογένειες
και οι άνθρωποι έρχονταν πιο κοντά.
Σας αρέσει το Ελληνικό κρασί; Πόσο
πλούσια είναι η λίστα κρασιών που
διαθέτει το La maison du Giorgos;
Χωρίς να χαρακτηριστώ σωβινιστής
λατρεύω το ελληνικό κρασί. Στο La maison
du Giorgos έχουμε προς το παρόν ορισμένες
μόνο ετικέτες κρασιών που είναι και οι
προτάσεις μας για τα αντίστοιχα μενού
μας. Είμαι όμως σε συνεχή αναζήτηση
και άλλων κρασιών πάντα ελληνικών και
εκλεκτών που θα στέκονταν άνετα σε ένα
εστιατόριο με αστέρια Michelin. Και αυτός
είναι και ο σκοπός μου μόνο καλά ελληνικά
κρασιά θα βρίσκονται στην κάβα του La
maison du Giorgos. Γι αυτό το λόγο έχουμε
και στη σελίδα μας στο ίντερνετ μια ενότητα
αποκλειστικά για κρασί.
Διαβάζοντας
το
μενού
κατάλαβα
10.13 | faces | 135
Γαστρονομια | Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου
πως δεν είναι ο κλασσικός κατάλογος
εστιατορίου ή μεζεδοπωλείου, δεν
βαδίζει στη πεπατημένη. Ποιο είναι το
αγαπημένο σου πιάτο;
Ακριβώς τα πιάτα που προσφέρουμε
δεν ακολουθούν τη μόδα ακολουθούν
την εποχή και το σεβασμό στη φύση και
στο προϊόν καβάλα πάνω στο άρμα της
δημιουργικότητας. Τώρα για αγαπημένο
πιάτο δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο.
Προτείνω κάποια πιάτα με όσπρια όπως το
χούμους καρότου με καροτοκεφτέδες St.
Jacques και γαρίδες ala planca.
Με ποιο κρασί θα το συνόδευες και
γιατί;
Με ένα Βυσσινόκηπο ροζέ. Είναι ένα
φινετσάτο και κομψό κρασί που συνδυάζει
μια φρουτώδη οξύτητα που ισορροπεί με
το γήινο και γλυκό καρότο, οι μαλακές του
τανίνες σβήνουν πάνω στις γαρίδες και τα
χτένια.
Μυστικό για την επιτυχημένη συνταγή
υπάρχει;
Αν δώσεις την αγάπη σου όλη στη συνταγή
σου όπως σε μια γυναίκα τότε έχεις φτιάξει
την καλύτερη συνταγή
Πως κρίνεις σε γενικές γραμμές την
ελληνική κουζίνα που συναντάμε στο
Βέλγιο.
Καλώς ή κακώς έχει γίνει λίγο μονότονη
και αρχίζει να την βαριέται ο κόσμος
νομίζω. Τίποτα δεν έχει αλλάξει στα
μενού των ελληνικών εστιατορίων τα
τελευταία 20 χρόνια (ευτυχώς υπάρχουν
και οι εξαιρέσεις). Βρίσκω πως πολλά έχουν
θυσιαστεί στο βωμό του κέρδους
Τοντελευταίοκαιρό«βομβαρδιζόμαστε»
από όρους όπως μοριακή και fusion
κουζίνα, comfort food, κλπ. Πιστεύεις
ότι η ελληνική κουζίνα θα συνεχίσει
να βρίσκεται στις προτιμήσεις των
καταναλωτών ή κινδυνεύει από την
παγκοσμιοποίηση των τάσεων;
Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πολύ μεγάλη
ευκαιρία. Ο κόσμος γυρίζει πίσω στις ρίζες
του και ξαναβγαίνουν από το συρτάρι οι
παλιές συνταγές και τα ξεχασμένα υλικά.
Χρησιμοποιούνται υλικά τοπικά και η
ελληνική γαστρονομική κουζίνα είναι
σαν παρθένο δάσος και ευτυχώς έχουμε
πολλούς και καλούς νέους Έλληνες Σεφ που
δείχνουν το δρόμο.
Ποια είναι η άποψή σας για την υψηλή
τιμολόγηση της μαγειρικής στην Ελλάδα.
Αξίζουν τα λεφτά τους αυτά που τρώμε
στα ελληνικά εστιατόρια;
Υπάρχουν δυο είδη εστιατορίων στην Ελλάδα
αυτά που πραγματικά η κουζίνα είναι τέχνη
όπου δουλεύουν άτομα εκπαιδευμένα στην
136 | faces | 10.13
1.13
1.13
Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου | Γαστρονομια
υψηλή μαγειρική και χειρίζονται εκλεκτά
υλικά. Σε τέτοιου είδους εστιατόρια αξίζουν
τα λεφτά, τώρα για τα άλλα που απλά
πιάνουν μια μόδα πληρώνουμε πολλά για
μεταξωτές κορδέλες που πωλούνται για
φύκια.
Έχεις σκεφτεί να ανοίξεις εστιατόριο
στην Ελλάδα;
Ναι, το είχα σκεφτεί αλλά δεν είναι ακόμα η
ώρα. Όταν αλλάξουν οι συνθήκες μπορεί.
Ο ρόλος της οικογένειας στη ζωή σου;
Ποιος μαγειρεύει στο σπίτι και πόσο
παρών είσαι με το φορτωμένο ωράριο
που ακολουθείς;
Η οικογένεια έχει το πρώτο ρόλο στη ζωή
μου είναι ο λόγος και η αιτία που κάνω πολλά
πράγματα. Δυστυχώς όμως η δουλειά μου
απαιτεί πάρα πολλές ώρες απουσίας από
το σπίτι και από την οικογένεια μου και αν η
γυναίκα μου δεν είχε τόση υπομονή δεν είχε
βάλει τόση ψυχή, αγάπη και προσπάθεια
στη σχέση μας θα είχαμε διαλυθεί και την
ευχαριστώ (άλλωστε αυτό είναι και το
μεγαλύτερο πρόβλημα στην κουζίνα το
70 τοις εκατό είναι χωρισμένοι). Στο σπίτι
βέβαια θέλω να μαγειρεύω εγώ γιατί έτσι
τους δείχνω και την αγάπη μου, είπαμε μέσα
από την μαγειρική περνάμε συναισθήματα.
Τι είναι αυτό που μάθαινες σε ένα
ανερχόμενο Σεφ, εκτός από το να
μαγειρεύει καλά;
Να αγαπά και να σέβεται αυτό που κάνει. Το
να μαγειρεύεις είναι σαν να κάνεις έρωτα.
Τι είναι επιτυχία για ένα μάγειρα;
Να μπορεί να μιλά και στις καρδιές των
ανθρώπων όχι στα στομάχια τους μόνο.
Βιογραφικό σημείωμα
Γεννημένος το 1978 στην Πάτρα.
2002 Aπόφοιτος σχολής Ο.Α.Ε.Δ τμήμα μαγειρικής.
2002 “California”, Χαλάνδρι (μεξικανική & καλιφορνέζικη κουζίνα)
- Commis de cuisine
2003 “Tο κουκλάκι”, Χαλάνδρι (ιδιαίτερη κουζίνα) - Commis de cuisine
2003 “Σόμερσετ 63”, Πάτρα (μεσογειακή - δημιουργική κουζίνα) Chef
2003 - 2005 “Tο κουκλάκι”, Χαλάνδρι (ιδιαίτερη κουζίνα) - Sous
chef
2004 Oλυμπιακό χωριό, Ολυμπιάδα και Παραολυμπιάδα - Sous chef
2005 - 2006 “102”, Xαλάνδρι (ελληνική - δημιουργική κουζίνα) Chef
2006 “Semiramis”, Κηφισιά (ελληνική-gourmet κουζίνα) - Commi
2006 “Milles délices”, Κάντζα (pâtisserie gastronomie) - Sous Chef
2007 “Κafenio”, Brussels (ελληνική κουζίνα) Chef
2010 “Terborght”, Huizingen (cuisine etoile) - Stage
10.13 | faces | 137
Γαστρονομια | Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου
Νικόλας Τσικνάκος - Γιώργος Δημητρίου | Γαστρονομια
Restaurant Be Lella
Menu
Menu
Προτείνουμε ένα μενού γιορτινό με
επιλογές από πιάτα στο χώρο του “La
maison du Giorgos” ή μπορείτε να
παραγγείλετε το μενού και στο σπίτι
σας.
Dégustations du Chef et Coupe de Champagne Taittinger Brut Réserve
Chef’s Degustations and Glass of Champagne
Taittinger Brut Réserve
Ποικιλία από 4 verrines
(πανακότα γραβιέρας-πάπια καπνιστή,
μους foie gras - pain d’ épices νεραντζάκι, ταραμάς-μήλο-κρουτόν,
μους γιαούρτι-πετιμέζι-σολωμός)
Champagne Moet brut
~
Nτομάτα γεμιστή με καβούρι και
σάλτσα από πετιμέζι
Chateau Julia 2010
~
Ο chef προτείνει...
1.13
Xτένια, τηγανιτά καρότου με
χούμους καρότο, σαλάτα φέτας
Bυσσινόκηπος
~
Ρολό φασιανού γεμιστό με
κουκουνάρι, σύκο και γραβιέρα με
πουρέ κολοκύθας και κάστανα
Syrah Γεροβασιλείου
~
Sorbet de Citron Kalamansi à la
Menthe
Lemon Kalamansi and Mint Sherbet
~
Σοκολατένιο γλυκό των
Χριστουγέννων
Μοσχάτο Πάτρας
La Maison du Giorgos
J-B Charlierlaan 81 - 1560 Hoeilaart
www.lamaisondugiorgos.com
T: +32 (0)4 83440220
138 | faces | 10.13
~
Demi-Homard de Bretagne gratiné aux Herbes, Moutarde Pommery et Cognac XO
Half Lobster from Brittany prepared with
Herbs, Pommery Mustard and Cognac XO
~
Raviole de Champignons sauvages, Duo de
Truffes d’Istrie en Neige blanche et Flocons
noirs
Raviole of Wild Mushrooms, Duo of Istrian
Truffle in a White Snow and Black Flakes
~
Filet de Saint-Pierre grillé, Essence de
Caviar, Risotto Venere Nero, Croquant de
Topinambour, Sauce au Safran Krokus
Grilled John Dory Filet, Royal Belgian Caviar
Essence,Risotto Venero Nero, Jerusalem Artichoke Biscuit, Krokus Saffron Sauce
~
Sorbet de Citron Kalamansi à la Menthe
Lemon Kalamansi and Mint Sherbet
~
Boeuf Black Angus en Croûte de Foie Gras
d’Oie, Mousseline de Patates Douces au
Gingembre, Sauce aux Morilles
Black Angus Beef in Goose Liver Crust, Sweet
Potatoes Mousseline with Ginger, Morel Mushrooms Sauce
Ο chef προτείνει...
La Maison du Giorgos
1.13
~
Feu d’Artifices de Variations de Chocolats
belges
Fireworks of Belgian Chocolate Variations
~
Coupe de Champagne Taittinger Nocturne
pour les 12 Coups de Minuit
Restaurant Be Lella
Modern Belgo Greque cuisine
Awarded with 2 fourchette by the Guide Michelin.
Be Manos Hotel
Square de l’ Aviation 23 - 1070 Bruxelles
T: +32 (0)2 5206565 - F: +32 (0)2 5206767
E: [email protected] - www.bemanos.com
10.13 | faces | 139
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
Ελληνικές Αρχές
Χρησιμες Διευθυνσεις
Πρεσβεία της Ελλάδας στο
Βέλγιο
Rue des Petits Carmes 10
1000 Bruxelles
+32(0)2 545 55 00
[email protected]
Προξενικό Γραφείο της Ελλάδας
στις Βρυξέλλες
Rue des Petits Carmes 6
1000 Bruxelles
+32(0)2 545 55 10
140 | faces | 10.13
Γραφείο Οικονομικών και
Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ)
Rue des Petits Carmes 6
1000 Bruxelles
+32(0)2 545 55 06
[email protected]
Γραφείο Συντονιστή
Εκπαίδευσης Βρυξελλών
Rue des Petits Carmes 6
1000 Bruxelles
+32(0)2 545 55 29
Προξενικό Λιμεναρχείο
Αμβέρσας
St. Katelijnevest 72,
2000 Antwerpen
+32(0)2 233 41 07
Μόνιμη Αντιπροσωπεία της
Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Rue Jacques de Lalaing,
19-21,1040 Bruxelles
+32(0)2 551 56 11
[email protected]
Μόνιμη Αντιπροσωπεία της
Ελλάδας στη Δυτικοευρωπαϊκή
Ένωση
Rue des Petits Carmes 6
1000 Bruxelles
+32(0)2 545 55 50
[email protected]
Μόνιμη Αντιπροσωπεία της
Ελλάδας στο ΝΑΤΟ
Boulevard Léopold III 111
1110 Bruxelles
+32(0)2 707 67 01
[email protected]
Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας
της Ελλάδας όλων των
Ελληνικών Διπλωματικών
Αποστολών στις Βρυξέλλες
Rue de la Loi 277
1040 Bruxelles
+32(0)2 235 03 70
[email protected]
www.greekembassy-press.be
Eλληνικός Oργανισμός
Tουρισμού
172 Αvenue Louise,
1050 Bruxelles
+32(0)2 647 57 70
[email protected]
www.visitgreece.gr
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
Κυπριακές Αρχές
Πρεσβεία της Δημοκρατίας της
Κύπρου στο Βέλγιο
Avenue de Cortenbergh 61,
1000 Bruxelles
+32(0)2 650 06 10
[email protected]
www.mfa.gov.cy/mfa/embassies/
embassy_brussels.nsf
Κυπριακός Οργανισμός
Τουρισμού
Avenue de Cortenbergh 61,
1000, Bruxelles
+32(0)2 73 506 21
[email protected]
www.visitcyprus.com
Επιχειρηματικά Δίκτυα
Ελληνοβελγικό Εμπορικό
Επιμελητήριο
+32(0)2 627 7676
[email protected]
Επιχειρηματικό Δίκτυο
Buchephalos
Rue du Prince Royal 19,
1050, Bruxelles
[email protected]
www.bucephalos.org
Εκπαιδευτικοί
Σύλλογος Εκπαιδευτικών
Benelux
Rue D’ Anethan 33,
1030 Bruxelles
+32(0)2 534 57 98
[email protected]
Σύλλογος Γονέων και
Κηδεμόνων Αμιγούς Ελληνικού
Σχολείου Βρυξελλών
Rue Joseph Claes 91
1060 Bruxelles
+32(0)2 70 52 272 Σύλλογος Γονέων και
Κηδεμόνων Νηπιαγωγείου και
Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας
+32(0)2 538 62 12
[email protected]
Ένωση Γονέων και Κηδεμόνων
Ελλήνων Μαθητών Ευρωπαϊκού
Σχολείου Βρυξελλών
Tarwelaan 23
3090,Overijse
+32(0)2 299 40 78
[email protected]
Σύλλογος Γονέων και
Κηδεμόνων Μητρικής Γλώσσας
Σαρλερουά
+32(0)7 156 28 67
[email protected]
Εκκλησίες
Μητροπολιτικός Ναός των
Παμμέγιστων Ταξιαρχών
Βρυξελλών
Avenue de Stalingrad 34,
1000, Bruxelles
+32(0)2 512 19 13
[email protected]
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
Schaerbeek
Rue de Progres 293,
1030, Bruxelles
+32(0)2 201 19 38
[email protected]
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννου του
Βαπτιστού, Molenbeek
Rue des Etangs Noirs 48,
1080, Bruxelles
+32(0)2 411 67 16
[email protected]
Ιερός Ναός Αρχιστρατήγων
Μιχαήλ Και Γαβριήλ, Ixelles
Rue de Stassart 92
1050 Bruxelles
+32(0)2 502 27 88
[email protected]
www.enoria.be
Ιερός Ναός Αγίας Μαρίνης
Etterbeek
Avenue Charbo 71,
1030, Bruxelles
+32(0)2 734 43 47
[email protected]
Ιερός Ναός Αγίου Σιλουανού
του Αθωνίτου και Μαρτίνου
Επισκόπου Ταρακίνης
Saint-Gilles
Rue de Bosnie 75,
1060, Bruxelles
+32(0)2 537 51 80
[email protected]
Ιερός Ναός Ευαγγελισμού Της
Θεοτόκου - Antwerpen
Jan van Gentstraat 11,
2000, Antwerpen
+32(0)3 325 98 63
Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας
Charleroi
Rue de Montigny 110,
6200, Chatelineau
+32(0)2 511 62 67
Ιερός Ναός Αγίου Νεκταρίου
Mons (Bergen)
Rue des Soeurs Noires 2,
7000, Mons
+32(0)2 511 62 67
Ιερός Ναός Αγίων Ανάργυρων
Peronnes
Chaussee Brunehault 260 a,
7134, Peronnes-lez-Binche
+32(0)2 511 62 67
Ιερός Ναός Αγίων Ραφαήλ,
Νικολάου Και Ειρήνης
Namur (Namen)
Place de la Chapelle
5002 Saint Servais, Namur
+32(0)8 173 28 08
[email protected]
Ιερός Ναός Αγιων Ανδρέου Και
Ελευθέριου
Tournai (Doornik)
Rue de Château
7500, Tournai
+32(0)6 584 38 02
+32(0)4 875 374 55
[email protected]
Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας
Liege (Luik)
Rue de Potay 5,
4000, Liege
+32(0)2 511 62 67
Ιερός Ναός Αγίας Βαρβαρας
Genk
Galopinstraat 21,
3600, Genk
+32(0)8 938 54 15
[email protected]
Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου
Maasmechelen
Windesteelstraat 14A
3630 Vucht-Maasmechelen
+32(0)4 884 687 94
Ιερός Ναός Αγίου Νεκταρίου
Beringen
Sorbebomenstraat 24 a,
3581, Beringen Mijn
+32(0)1 160 59 21
[email protected]
Ιερός Ναός Τριών Ιεραρχών
Hasselt
Breughellaan 8,
3500, Hasselt
+32(0)4 84 68 37 05
orthodoxekerkhasselt.wordpress.
com
Ιερός Ναός Κοιμήσεως Της
Θεοτόκου Και Αγιων Ραφαήλ,
Νικολάου Και Ειρήνης
Houthalen
Oudstrijdeeslaan 24 a,
3530, Houthalen
+32(0)1 160 59 21
[email protected]
Ιερός Ναός Κοιμήσεως Της
Θεοτόκου - Verviers
Rue de Limbourg 10,
4800, Verviers
+32(0)4 941 806 63
Ιερός Ναός Αγίας Και
Ισαποστόλου Νίνας - Eupen
Vervierser Strasse – Garnstock
4800, Eupen
+32(0)2 201 98 78
[email protected]
Ιερός Ναός Αγίου Ανδρέου
Gent (Gand)
Sophie van Akenstraat 56,
9000, Gent
+32(0)9 377 13 70
+32(0)9 377 13 70
[email protected]
orthodoxgent.wordpress.com
Ιερός Ναός Αγίου Αμάντου
Kortrijk (Courtrai)
Loodwitstraat 27A,
8500, Kortrijk
+32(0)2 720 10 84
[email protected]
www.heiligeamandus.be
Ιερός Ναός Αγιων Κωνσταντίνου
Και Ελένης - Brugge (Bruges)
Ezelstraat 85,
8000, Brugge
+32(0)5 051 00 74
+32(0)5 051 00 74
[email protected]
www.orthodoxie-brugge.org
Ιερός Ναός Αγιων Κυρίλλου Και
Μεθόδιου - Oostende (Ostende)
Beernaertstraat 32,
8400, Oostende
+32(0)4 764 99 577
+32(0)5 051 00 74
[email protected]
Ομογενειακοί Φορείς
Ομοσπονδία Ελληνικών
Κοινοτήτων Βελγίου
Rue de Suède 37,
1000 Bruxelles
+32(0)2 53 82 624
+32(0)4 77 316 981
[email protected]
www.oekb.be
Επιτροπή Νεολαίας Ελληνικής
Κοινότητας Βρυξελλών
Rue de Suède, 37
1000 Bruxelles
+32(0)2 5383947
[email protected]
Ελληνική Κοινότητα Βρυξελλών
Rue de Suède 37,
1060 Bruxelles
+32(0)2 5383947
[email protected]
Ελληνική Κοινότητα Σαρλερουά
Rue Omer Lefèvre 40,
6000 ,Charleroi
+32(0)7 1 488081
[email protected]
Ελληνική Κοινότητα Λιέγης
+32(0)4 94 078 039
[email protected]
Ελληνική Κοινότητα Βερβιέ
Rue de Centre 46,
4800 ,Verviers
+32(0)4 96 406 293
constant.koumbounis@hotmail.
com
Ελληνική Κοινότητα Μονς
Rue P. Pastur 8,
7390, Quaregnon
+32(0)4 96 188 716
[email protected]
Ελληνική Κοινότητα Αμβέρσας
Vlasmarkt 28,
2000, Antwerpen
+32(0)3 2 269441
+32(0)4 75 432 393
Ελληνική Κοινότητα Γκενκ G.A. Galopinstraat 17,
3600 Genk
+32(0)4 76 566 990
+32(0)8 9 385392
Antonios_roumeliotis@hotmail.
com
Ελληνική Κοινότητα Αουτάλεν
Oudstrijderslaan 24a,
3530, Houthalen
+32(0)4 98 866 958
[email protected]
Εθνικοτοπικοί Σύλλογοι
Σύλλογος Ηπειρωτών
Rue de Merode 146,
1060 Bruxelles
+32(0)4 955 262 28
+32(0)2 770 50 02
[email protected]
www.euroipirotiki.eu
Πολιτιστικός Σύλλογος Θράκης
Βρυξελλών
Rue Roger Van der Weyden 24,
1000, Bruxelles
+32 (0) 475 703 946
[email protected]
Σύλλογος Κρητών
Rue des Etudiants 14,
1060 Bruxelles
+32(0)2 215 49 32
+32(0)4 868 727 05
[email protected]
Σύλλογος Κωνσταντινοπολιτών
Avenue de Rodebeek 15/4,
1030, Bruxelles
+32(0)2 762 76 41
Ένωση Μακεδόνων Βελγίου
Rue de Suede 37,
1060 ,Bruxelles
+32(0)486 45 81 99
+32(0)2 218 67 97
Σύλλογος Πελοποννησίων
Rue Paul Devigne 51,
1030 Bruxelles
+32(0)2 538 62 12
+32(0)495-41 88 61
[email protected]
[email protected]
Σύλλογος Των Ποντίων «Καμιάν
Κεν Άργος»
Rue Rouppe 4,
1000, Bruxelles
+32(0)2 219 14 03
Centre Hellénique D’etudes Du
Folklore «Tradidance» A.S.B. L.
Avenue du Kouter 32,
1160, Bruxelles
+32(0)2 672 37 04
[email protected]
10.13 | faces | 141
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
Ελληνικοί Σύλλογοι
Ελληνικό & Διαπολιτιστικό
Κέντρο Βρυξελλών
Rue des Etudiants 14,
1060, Bruxelles
+32 (0) 2 5386212
[email protected]
www.centrehellenique.net
Σύλλογος Δημοκρατικών
Γυναικών Βρυξελλών
Rue Destouvelles 53,
1210, Bruxelles
+32 (0) 2 201 14 55
Ελληνοβελγικός Σύλλογος
«Belgique-Grèce»
Chaussée de Charleroi 162,
1060 Bruxelles
+ 32(0)2 537 77 30
Ελληνικός Κύκλος Σύγχρονων
Μελετών +32(0)2 28 170 33
+32(0)4 726 142 61
www.hellenic-circle.eu
Ήταν Ένα Μικρό Καράβι A.S.B.L
Αvenue Louis Jasmin 109,
1150 (Woluwe-St.Pierre)
Bruxelles
[email protected]
www.itanenamikrokaravi.be
Λύκειον των Ελληνίδων Γραφείο
Βρυξελλών
Rue Guillaume Gilbert 57,
1050 Bruxelles
[email protected]
+32(0)4 855 230 37
+32 (0)2 347 54 15
Λύκειον των Ελληνίδων Γραφείο
Αμβέρσας
Vlasmarkt 27,
2000, Antwerpen
+32 (0)4 792 996 52
Αδελφότητα Ελληνίδων Κυριών
Rue de Stassart 92,
1050, Bruxelles
+32(0)2 296 34 83
[email protected]
Σύλλογος Ελληνοβελγικής
Φιλίας «Η Ομόνοια»
+32(0)6 579 50 34
Ελληνοβελγική Εταιρεία
Νεοελληνικών Σπουδών
[email protected]
Συγκρότημα Ελληνικών
Παραδοσιακών Χορών του
Φανούρη Τρικίλη
+32(0)4 758 575 95
[email protected]
Ελληνοβελγικος Σύλλογος
Σαρλερουα «Μ. Αλεξανδρος»
Rue du Charniat 62,
6042, Charleroi
+32 (0) 71 413045
[email protected]
142 | faces | 10.13
Πολιτικές Οργανώσεις
Νομαρχιακή Οργάνωση Ν.Δ.
Βελγίου
+32(0)2 537 76 19
ioannis.sambatakos@europarl.
europa.eu
Νομαρχιακή Επιτροπή ΠΑΣΟΚ
Βελγίου
+32(0)4 754 677 06
[email protected]
Νομαρχιακή Επιτροπή ΚΚΕ
Βελγίου
+32(0)4 754 677 06
[email protected]
Συντονιστική Επιτροπή
Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής
Αριστεράς Βελγίου
[email protected]
synbrussels.wordpress.com
Θεατρικές Σκηνές
Θέατρο Scarabaeus
Rue Creuse 19-27,
1030 Bruxelles
+32(0)2 241 44 02
+32(0)4 723 529 40
[email protected]
Θεατρική Ελληνο-Ευρωπαϊκή
Σκηνή Thespis
Av. W. Churchill, 248, Bte 1
1180, Bruxelles
+32(0)4 759 027 01
[email protected]
Ομογενειακή Θεατρική Σκηνή
Moerlaanstraat 30,
3090, Overijse
+32(0)4 7137 73 13
[email protected]
Ελληνικό Θεατρικό Εργαστήρι
Tereyckenlaan 12,
1950, Kraainem
+32(0)4 965 572 75
[email protected]
Ελληνικό Θέατρο Βελγίου
[email protected]
ellinikotheatro.blogspot.com
Media
Ευρωπαρατηρητής
Place de Plancenoit 13 ,
1380 Plancenoit,Lasne +32(0)2 633 19 54
[email protected]
Πρωτοπόρος
Rue des Etudiants 14,
1060, Bruxelles
+32(0)2 538 62 12
[email protected]
www.centrehellenique.net/protoporos.html
Radio Panic 105.4 FM à Bruxelles
Rue Saint Josse 49,
1210, Bruxelles
+32(0)2 732 14 45
studio:+32(0)2 732 04 50
Radio Alma 101.9 FM à Bruxelles
Rue de Belgrade 120,
1060, Bruxelles
+32(0)2 346 26 56
[email protected]
www.radioalma.be
Νewsville.be
Rue du Tabellion 64-66,
1050, Bruxelles
+322 536 13 20
[email protected]
www.newsville.be

Π Ρ Ω Τ Ο Π Ο Ρ Ο Σ

Πρόβα ελληνικής σχολικής γιορτής Τεύχη 1-2.pdf

100706 Πανεπιστήμιο Κύπρου Οδηγός Προπτυχιακών Σπουδών.pdf

Φύλλο 24. Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2012

Βιογραφικό [pdf]

Hot - Forum Magazines

Μονοήμερες αποδράσεις από την Αθήνα

Ερωτήσεις με απαντήσεις 8ου Κεφαλαίου