ΤΑ ΦΙΛΙΑ ύ ο χ α τ ν α π α ι ο και ΦΙΛΙΩΤΕΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ “O AΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ“ ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 - 106 78 ΑΘΗΝΑ ΚΩΔΙΚΟΣ 015283 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΚΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΤΟΣ 16 Ο ΤΕΥΧΟΣ 60 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 - Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 210 3835572, FAX. 210 3835083 Αθήνα 13 Ιανουαρίου 2014 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Αγαπητοί συμπατριώτες, με την ευκαιρία του νέου έτους 2014, ευχόμαστε σε όλους ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ- ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ ! Στις 8 Δεκεμβρίου 2013 έγινε η ετήσια Γενική Συνέλευση των μελών της Αδελφότητας, η οποία ενέκρινε τα πεπραγμένα του Δ.Σ. για το 2013 και ομόφωνα, δια βοής, ανέδειξε στο Διοικητικό Συμβούλιο κατ’ αλφαβητική σειρά τους: 8. Παλαιολόγο Παναγόπουλο του Νικολάου 1. Θεμιστοκλή Αναστασόπουλο του Αθανασίου 9. Κων/νο Τερζή του Σωτηρίου 2. Αθανάσιο Δημητρακόπουλο του Βλασίου 3. Βασίλειο Δρακόπουλο του Παναγιώτη και στην Εξελεγκτική Επιτροπή τους: 4. Μαρία συζ. Βλασίου Καραθανάση 1. Κων/νο Καραμάνο του Ρήγα 5. Παναγιώτα Καραμάνου του Ρήγα 2. Ανδρέα Καταρνιά του Κων/νου 6. Γεώργιο Μητρόπουλο του Γρηγορίου 3. Γεώργιο Παναγόπουλο του Βασιλείου 7. Αλέξιο Οικονόμου του Βλασίου Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο συνεδρίασε στις 18 Δεκεμβρίου 2013 και συγκροτήθηκε σε σώμα ως ακολούθως: Πρόεδρος: Γεώργιος Μητρόπουλος του Γρηγορίου Αντιπρόεδρος: Αλέξιος Οικονόμου του Βλασίου Γενικός Γραμματέας: Παλαιολόγος Παναγόπουλος του Νικολάου Ταμίας: Αθανάσιος Δημητρακόπουλος του Βλασίου Αναπλ. Ταμίας: Κωνσταντίνος Τερζής του Σωτηρίου Κοσμήτωρ: Παναγιώτα Καραμάνου του Ρήγα Ειδική Γραμματέας: Μαρία Καραθανάση συζ. Βλασίου Ειδικός Γραμματέας: Βασίλειος Δρακόπουλος του Παναγιώτη Μέλος: Θεμιστοκλής Αναστασόπουλος του Αθανασίου Ακολούθως το Διοικητικό Συμβούλιο ασχολήθηκε με τον προγραμματισμό των εκδηλώσεων του πρώτου τριμήνου του νέου έτους 2014 και αποφάσισε: * Να συμμετάσχει και φέτος στις εορταστικές εκδηλώσεις τόσο στο Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου την ημέρα της μνήμης του 18 Ιανουαρίου, όσο και στο χωριό μας στη μνήμη του πολιούχου μας Αγίου Βλασίου στις 11 Φεβρουαρίου, εφόσον το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες. *Να εορτάσει την μνήμη του προστάτη μας Αγίου Βλασίου στην Αθήνα την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2014. Σας προσκαλουμε να τιμήσετε με την παρουσία σας τις παραπάνω εκδηλώσεις. *Σάββατο 18 Ιανουαρίου 2014: Εκκλησιασμός, όσων μπορέσουν να επισκεφτούν το χωριό μας, στην Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου. *Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014: Εκκλησιασμός, όσων μπορέσουν, στην εκκλησία του χωριού μας την ημέρα της εορτής του πολιούχου του χωριού μας Αγίου Βλασίου. *Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 08:00 – 10:15 π.μ.: Εορτασμός του προστάτη μας Αγίου Βλασίου στην Αθήνα με εκκλησιασμό στον Ιερό Ναό Αγίας Ειρήνης – Αιόλου 36. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει συνεστίαση και κοπή της πίττας για το 2014 στο κέντρο «Σταθμός Μπαϊρακτάρη» στην οδό Μητροπόλεως 63. Θα προσφερθούν καφές, γλυκίσματα και βασιλόπιτα και θα επακολουθήσει φαγητό και ποτό για όλους, προσφορά της Αδελφότητας. Για τις επόμενες εκδηλώσεις μας για το έτος 2014 θα σας ενημερώσουμε με επόμενη ανακοίνωσή μας. Για το Διοικητικό Συμβούλιο Ο ΠρόεδροςΟ Γενικός Γραμματέας Γ. ΓΡ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΛ. Ν. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ 1 ΤΑ ΦΙΛΙΑ ού ταχ ν α π α ι αι ο κ ΦΙΛΙΩΤΕΣ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡ/ΝΩΝ << Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ >> ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ << Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ >> ΓΡΑΦΕΙΑ: ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 Τ.Κ. 10678-ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 210 3806090 - FAX: 210 3815772 Site: www.adelfotis-filioton.gr E-Mail: [email protected] Αρ. βιβλίου αναγνωρισμ. σωματείων Πρωτοδικ. 1711 Αριθμ. φακέλου Νομαρχίας Αθηνών 218 Α.Φ.Μ. 090045259 ΔΟΥ: Α΄ ΑΘΗΝΩΝ Κωδικός Γεν. Γραμματείας Ενημέρωσης:015283 ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Ο Σ Γ Ρ. Μ Η Τ ΡΟ Π ΟΥΛΟ Σ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ 3 Τ.Κ. 10677 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210 3835572 - FAX: 210 3835083 E-Mail: [email protected] Σ Υ Ν ΤΑ ΚΤ Ι Κ Η Ε Π Ι Τ ΡΟ Π Η ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ π. Γεν. Γραμμ. Δ.Σ. Μέλος Εξελ. Επιτροπής Μέλος Εξελ. Επιτροπής Μέλος Δ.Σ. - Ταμίας DTP - EΚΤΥΠΩΣΗ Δεσποτόπουλος ΑΕ Αντιγόνης 76, Περιστέρι ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Εσωτερικού, ετήσια Ευρώ 20 Εξωτερικού, ετήσια Δολ. ΗΠΑ 50 Κατάθεση συνδρομών: ALPHA BANK Αριθμός Λογαριασμού: 415002002000229 ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ << Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ >> IBAN: GR 76 0140 4150 0200 2000 229 Τιμή τεύχους Ευρώ 5 Περιεχόμενα Ανακοίνωση – Πρόσκληση .......................................... σελ. 1 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ: 1. Αφιέρωμα στον Παναγιώτη Παπαϊωάννου 2. Ο μακαριστός Ιερόθεος Μουρτίκας 3. Οφειλόμενο χρέος.................................................Σελ. 3-8 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ: 1. Τα Φίλια και τα προβλήματά τους 2. Φωτίστηκε η πάνω πλατεία του χωριού μας 3. Η εορτή του Αγίου Αθανασίου............................Σελ. 9-11 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ: 1. Πρακτικά και αποφάσεις Γ.Σ. της 08/12/2013 2. Πρακτικό συγκρότησης Δ .Σ. Αδελφότητας......Σελ. 12-19 ΕΤΣΙ ΓΡΑΦΕΤΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ: 1. Η πλατεία του χωριού μας κι εμείς...................Σελ. 20-22 ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ: 1. Πίνακας Προσφορών............................................. Σελ. 23 ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΑΣ: 1. Για την επισκευή των καμπαναριών μας 2. Η απάντησή μας 3. Ανακοίνωση 4. Πίνακας προσφορών υπέρ ομίλου φίλων Ι. Μ. Αγίου Αθανασίου ................................................................ Σελ. 24 ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ: 1. Η κοπή της βασιλόπιτας......................................... Σελ. 25 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 1. Greeklish: η γλώσσα των νέων 2. Ομιλία για την Ελληνική γλώσσα 3. Ελλάδα μου, χώρα τιμημένων προπατόρων 4. Ο θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου 5. Ο αναγνώστης Στριφτόμπολας 6. Μικρή βοσκοπούλα .........................................Σελ. 26-46 Σελίδες των ξενΙτεμένων μας: 1. Τα καμπαναριά της εκκλησίας μας 2. Εμεις και οι απόδημοι συμπατριώτες μας.........Σελ. 47-48 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΩΝΙΑ: Μουσικοφιλία.......................................................Σελ. 49-51 ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ:.....................................Σελ. 52-56 ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ: 1. Φιλεϊκές αληθινές ιστορίες...............................Σελ. 57-60 ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ – ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ: 1. Ο γέρος και ο νιός 2. Γιατί λέμε πίσω έχει η αχλάδα την ουρά 3. Κωνσταντινούπολη 1453 - Ελλάδα 2013.........Σελ. 61-64 2 Το Περιοδικό μας και οι παραλήπτες του Πήραμε και δημοσιεύουμε ΕΝΑ ΚΟΜΜΑΤΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΓΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΦΥΓΕ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ (ΤΑΚΗ) ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Υπόδειγμα Ήθους και Αγωνιστικότητας Σε ηλικία 91 ετών έφυγε για πάντα από κοντά μας στις 10 Οκτωβρίου 2013 ο επί 33 συναπτά έτη Πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης (Π.Ε.) Παναγιώτης Παπαϊωάννου. Η νεκρώσιμη ακολουθία εψάλη την επόμενη ημέρα, 11 Οκτωβρίου 2013, στον Ι.Ν. Αγίου Λαζάρου του Πρώτου Κοιμητηρίου Αθηνών, όπου και έγινε η ταφή του. Η γενική συγκίνηση και η μεγάλη προσέλευση των πολιτών της Παγκαλαβρυτινής Κοινωνίας και των Φορέων της, μελών του Δημοτικού Συμβουλίου με επικεφαλής το Δήμαρχο του νέου διευρυμένου «Καλλικρατικού» Δήμου Καλαβρύτων, σύσσωμου του Δ.Σ. της Π.Ε., προέδρων και εκπροσώπων πολλών Καλαβρυτινών Συλλόγων καθώς και φίλων, συναδέλφων και συνεργατών του εκλιπόντος, για να αποδώσουν την τιμή που του έπρεπε και να τον κατευοδώσουν στο τελευταίο του ταξίδι, είναι αδιάψευστοι μάρτυρες της βαθύτατης εκτίμησης με την οποία τον περιβάλλαμε, της αγάπης που είχαμε στο πρόσωπό του και της καθολικής αναγνώρισης για το έργο που προσέφερε στην Π.Ε. και στην πολύπαθη Επαρχία μας γενικότερα. Η ζωή του όλη ήταν μια ανιδιοτελής προσφορά, ένας αγώνας για το κοινό καλό και ένας ανθρωπισμός σε όλο του το μεγαλείο. Γέννημα θρέμμα Πλανητεριώτης. Οι συγχωριανοί του, που τον έζησαν από κοντά, γνωρίζουν και θυμούνται τις θυσίες του γι’ αυτούς κατά τα μαύρα χρόνια της Κατοχής και κατά την επί σειρά ετών επιτυχημένη Προεδρία του στο Σύλλογο των 3 απανταχού Πλανητεριωτών. Ως έγκριτος και διαπρεπής Δικηγόρος των Αθηνών, επί 50 και πλέον χρόνια ήταν δάσκαλος ημών των νεότερων συναδέλφων του, που είχαμε την καλή τύχη να τον γνωρίσουμε από τα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας μας, τόσον εμείς που τον συμβουλευόμασταν όσο και πολλοί μετέπειτα ανώτεροι και ανώτατοι δικαστικοί, που πέρασαν ως ασκούμενοι Δικηγόροι από το γραφείο του. Διδαχθήκαμε από τον ίδιο το επιβαλλόμενο ήθος, την ευπρέπεια, την ειλικρίνεια, τη φιλομάθεια και την απαραίτητη διαρκή ενημέρωση που προϋποθέτει η έντιμη άσκηση της δικηγορίας και η σωστή απονομή της δικαιοσύνης. Με την αείμνηστη σύζυγό του Ιωάννα, που έφυγε και εκείνη από τη ζωή ακριβώς δύο χρόνια πριν την κηδεία του και του είχε συμπαρασταθεί κατά μοναδικό τρόπο σε όλες του τις δραστηριότητες, δημιούργησαν μια υποδειγματική οικογένεια. Η κόρη τους και οι δύο εγγονές τους, όλες επιτυχημένες επιστήμονες, μέχρι την τελευταία του πνοή του συμπαραστάθηκαν παραδειγματικά στα προβλήματα της υγείας του, που επιδεινώθηκαν κυρίως μετά την απώλεια της συντρόφου ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ της ζωής του. Ήταν ακάματος, προοδευτικός και συν τοις άλλοις, λάτρης και της τεχνολογίας μέχρι και τα βαθιά του γεράματα. Στα 85 του χρόνια, σε μία από τις αμέτρητες συναντήσεις μας στο γραφείο του, με μεγάλη μου έκπληξη τον είδα να εκπαιδεύεται από Καθηγητή Πληροφορικής στον χειρισμό του ηλεκτρονικού υπολογιστή σε όλες του τις λειτουργίες. Λίγους μήνες αργότερα και ενώ ήταν ήδη άριστος χρήστης και του διαδικτύου, τον είδα και τον καμάρωσα τη στιγμή κατά την οποία επικοινωνούσε μέσω skype με την εγγονή του που σπούδαζε στο εξωτερικό. Αισθάνομαι τυχερός που επί Προεδρίας του αείμνηστου Παναγιώτη Παπαϊωάννου συνεργάστηκα μαζί του επί 24 χρόνια στο Δ.Σ. της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης, αρχικά ως μέλος του Δ.Σ., στη συνέχεια ως Αντιπρόεδρός της επί 10 χρόνια και τέλος ως πρόεδρός της μέχρι τις 31-12-2012. Τον διαδέχτηκα στην προεδρία της Π.Ε. το 2007, που αναγκάστηκε να αποχωρήσει για λόγους υγείας. Η Παγκαλαβρυτινή Ένωση ήταν το μεγάλο του πάθος. Είναι γνωστό ότι κυριολεκτικά αφιέρωσε τη ζωή του στην ιστορική Ένωση. Είχε θέσει ως στόχο του να απογειώσει την Παγκαλαβρυτινή Ένωση και να αναδειχθεί το ιστορικό Σωματείο σε Ένωση παγκόσμιας εμβέλειας, αντάξια της τεράστιας ιστορικής και πολιτιστικής δράσης της, για το ανεκτίμητο έργο της από το 1896 που ιδρύθηκε μέχρι σήμερα. Ευδόκησε να δει τον διακαή αυτό πόθο του να πραγματοποιείται. Επί προεδρίας του Παναγιώτη Παπαϊωάννου, η Π.Ε. βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών και απέκτησε τη δική της στέγη στην Αθήνα, που έμελλε να αποτελέσει το πολιτιστικό εντευκτήριο και το σημείο αναφοράς όλων των Καλαβρυτινών Συλλόγων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Κατέβαλε ο ίδιος από δικά του χρήματα το μεγαλύτερο ποσοστό του τιμήματος της αγοράς της εστίας της Π.Ε. που βρίσκεται στην Αθήνα στην οδό Πατησίων 121 Α’ όροφος, με μεγάλους χώρους για την εξυπηρέτηση των σκοπών της Π.Ε.. Επιπλέον, καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του κατέφευγαν στον ευπατρίδη μέντορα πρόεδρο της Π.Ε. οι περισσότεροι από τους εκπροσώπους των Ο.Τ.Α. της Επαρχίας, Δήμων και Κοινοτήτων και όλοι σχεδόν οι Σύλλογοι της πε- ριοχής να τους συμβουλεύσει, να συγκεράσει τις απόψεις τους και να συντονίσει τις δράσεις τους προς κάθε Αρχή και εξουσία «εν τω Κράτει», για την επίλυση των πολλών προβλημάτων της Επαρχίας Καλαβρύτων και την επικοινωνία των Φορέων της με την Παγκαλαβρυτινή Ομογένεια. Για όλους τους παραπάνω λόγους, η Γενική Συνέλευση των μελών της Π.Ε. στις 6-12-2009 τον ανακήρυξε ομόφωνα και επάξια σε Μεγάλο Ευεργέτη και Επίτιμο Πρόεδρό της. Έκτοτε, μέχρι και τις τελευταίες ημέρες της ζωής του, ανά πάσα στιγμή επεδείκνυε το μεράκι και το μεγάλο του ενδιαφέρον με το να συμπαρίσταται στις δράσεις του Δ.Σ. της Π.Ε. συμβουλεύοντάς το και συμμετέχοντας στις επετειακές εκδηλώσεις. Μάλιστα, γι’ αυτό το ακάματο και αδιάλειπτο ενδιαφέρον του, το Δ.Σ. της Π.Ε. τον τίμησε και στην Ιερά Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου στις 16-6-2013 κατά τη διάρκεια της εκεί επετειακής εκδήλωσης της Νικηφόρας Μάχης των Μοναχών κατά των Ορδών του Ιμπραήμ Πασά. Τούτο διότι το Δ.Σ. σωστά έκρινε ως επιβεβλημένο καθήκον του να αποδοθεί στον αξέχαστο Πρόεδρο μία ακόμα τιμητική διάκριση σε σημαντική εκδήλωση μέσα στα όρια της πρώην Επαρχίας Καλαβρύτων, για την οποία ο εκλιπών αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Του είμαστε όλοι ευγνώμονες. Κατά τη διάρκεια της νεκρώσιμης ακολουθίας, για τη μεγάλη προσφορά και για την απόδοση τιμής και ευγνωμοσύνης στο πρόσωπο του Παναγιώτη Παπαϊωάννου, πήρε το λόγο η κόρη του Κωνσταντίνα Παπαϊωάννου και παρακάλεσε όπως οι επικήδειοι λόγοι που θα εκφωνούνταν να είναι μόνον από καρδιάς. Αμέσως μετά, εκφώνησαν επικήδειους λόγους ο Δήμαρχος Καλαβρύτων Γεώργιος Λαζουράς, ο πρόεδρος της Ένωσης των απανταχού Πλανητεριωτών Άγγελος Βαγενάς, ο πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης Δημήτριος Βαρβιτσιώτης, ο πρώην και επίτιμος πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης Γεώργιος Κοσμάς και ο πρώην γενικός γραμματέας της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης Παναγιώτης Τσιρίκος. Ευχόμαστε την εξ ύψους παρηγορία στην οικογένεια και στους οικείους του μεγάλου απόντα. Αθήνα, Οκτώβρης 2013 Γεώργιος Μιλτ. ΚΟΣΜΑΣ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ 4 “Ο μακαριστός Ιερομόναχος Ιερόθεος Μουρτίκας” Αρχές του 1950 εγκαταστάθηκαν στη Μονή του Αγίου Αθανασίου δυο ιερομόναχοι, πρώτα ο Ιερόθεος Μουρτίκας και αργότερα ο διάκονος Αντώνιος Γυφτάκης. Αμέσως με την εγκατάστασή τους άρχισε η αναστήλωση του κατεστραμμένου μοναστηριού. Ο πρώτος κτίστης ήταν ο μακαρίτης ο πατέρας μου, Κ. Δημητρακόπουλος, άριστος τεχνίτης της πέτρας, το κτίσιμό του αντέχει για αιώνες. Θα προσπαθήσω να σκιαγραφήσω την “Αγία μορφή” του μακαριστού ιερομονάχου Ιεροθέου. Ευθυτενής, ψηλός, γελαστός, προσιτός στους επισκέπτες, τυπικότατος λειτουργός του Υψίστου, αφιερωμένος στον μοναχισμό, ασκητικός, έμοιαζε περισσότερο με άγγελο Ιερόθεος Μουρτίκας, Μοναχός για 50 χρόνια στη Μονή Αγίου Αθανασίου παρά με άνθρωπο. Έζησα από κοντά, όταν ήμουν ακόμα μικρό παιδί, την ελκυστικότητα της χριστιανικής του 5 Του Δημ. Δημητρακόπουλου παρουσίας, δεν θα ξεχάσω τις συμβουλές του, ένιωθα την ευλογία του στήριγμα της πορείας της ζωής μου, αισθανόμουν τη Σκέπη του Αγίου Αθανασίου. Ήταν γεμάτος απλότητα, αγαθοσύνη, αφιερωμένος στην Ορθόδοξη Πίστη μας, έτρεχε σε όλα τα χωριά με τα λείψανα του Αγίου και έδινε θάρρος, δύναμη, ελπίδα στον ξωμάχικο κόσμο όλης της περιοχής. Αντλούσε θεϊκή δύναμη όταν κρατούσε στα χέρια του τα Ιερά λείψανα του Αγίου, δεν είναι εύκολο να τα κρατάς στα χέρια σου, σηκώνεις βαρύ φορτίο, έλεγε πάντοτε. Ένιωθε απίστευτη δύναμη, στις προσπάθειές του να εκπληρώσει το χρέος του μοναχού, του Ιερωμένου που κλήθηκε να υπηρετήσει τον Προστάτη μας Άγιο Αθανάσιο. Έδειχνε άφοβος, όταν τον ρώτησα κάποτε αν φοβόταν στην ερημιά, το πρόσωπό του άλλαξε, πήρε μια χαρούμενη όψη, λες και περίμενε την ερώτησή μου, ίσως γιατί του δινόταν η ευκαιρία να ομολογήσει την αφιέρωσή του στον Άγιο – μη το λες αυτό Δημήτρη μου και με συμβουλευτικά λόγια μου απαντά, τι να φοβηθώ, από τι; Δεν είμαι μόνος μου, έχω συντροφιά μου τον Άγιο, τίποτα δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στη δύναμη του Αγίου. Υπήρξε πιστός τηρητής των μοναχικών κανόνων και των παραδόσεων. Ευγενής με Πατριαρχική μεγαλοπρέπεια και με Αβραμική φυσιογνωμία, έδινε το μεγάλο κύρος της ιερατικής προσωπικότητάς του. Βοηθούσε αδύναμους, φτωχούς και ανήμπορους μέσα από το υστέρημά του. Απ’ ό,τι του έδινε η Αγία Λαύρα τα περισσότερα, τα μοίραζε, κρατούσε ελάχιστα για τον εαυτό του. Κάποτε έδωσε λίγα χρήματα σε παιδιά ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ που πήγαιναν στο Γυμνάσιο της Κλειτορίας. Πάρτε αυτά τα ελάχιστα να αγοράσετε κάτι να φάτε, εγώ και μ’ ένα βρεγμένο παξιμάδι περνάω. Ο Θεός και ο Άγιος δεν τον άφησαν απροστάτευτο. Ένα θεοσεβές ζευγάρι με πολυμελή οικογένεια από την Κερασιά (οικισμός της Λυκούριας) ανηφόριζαν ένα δύσβατο και επικίνδυνο δρομάκι και πήγαιναν και φρόντιζαν τον γέροντα που η υγεία του ήταν κλονισμένη. Ήταν ο Μιχάλης Κολλιόπουλος και η σύζυγός του Ευφροσύνη, αψήφησαν τις δύσκολες καιρικές συνθήκες και βρισκόντουσαν κοντά του. Ένιωθαν συγκίνηση και μεγάλο τους χρέος να φροντίζουν την Αγία μορφή του μοναχού. Βλέποντας εμείς οι κοσμικοί τον αφιερωμένον άνθρωπο του Θεού, να υπηρετεί με τόσο πάθος και αυταπάρνηση, νιώθαμε την ευλογία του στήριγμα. Η βιβλική του αγιότητα να μεσιτεύει για την σωτηρία μας και για την ενδυνάμωση της πίστης μας. Θυμάμαι πολλά γύρω από την πατρική του στοργή. Θα αναφερθώ σ’ ένα απλό περιστατικό αλλά και πολύ διδακτικό. Φεβρουάριος 1955, τα χιόνια πάρα πολλά, αποκλείστηκαν ξωμάχοι στις καλύβες τους, ένας από αυτούς ήταν και ο μακαρίτης ο πατέρας μου στον “Κοτσίνι”. Μέσα σ’ αυτή τη βαρυχειμωνιά ξεκίνησε η αδελφή μου Βαρβάρα, ένα αληθινό παλικάρι, να πάει τρόφιμα στον πατέρα μου. Ο μακαριστός Ιερόθεος παρακολουθούσε την αδελφή μου από το παράθυρο του κελιού του, που πάλευε μέσα στα χιόνια, άνοιξε το παράθυρο και της φώναξε: Bαρβάρα, μη φοβάσαι, είναι κοντά σου ο Άγιος, σε προστατεύει. Πράγματι η δυνατή αυτή γυναίκα έκανε το σταυρό της και η ίδια ομολογούσε ότι η δύναμη που πήρε ήταν πρωτόγνωρη, έφυγε κάθε είδος φόβου και έφθασε στον προορισμό της. Πάντα το εξιστορούσε η μακαρίτισσα και συγχρόνως σταυροκοπιόταν. Αυτό το απλό περιστατικό μας δίνει την ευκαιρία να διαπιστώσουμε τη θεϊκή του συμμετοχή στην ξωμάχικη ζωή των ανθρώπων της περιοχής. Όσοι γνωρίσαμε τον μακαριστό Ιερόθεο, αγάλλεται η ψυχή μας, μας συνοδεύει η ευλογία του και όσοι δεν τον γνωρίσανε να επικαλούνται τις ευλογίες του και την προστασία του. Ας αποτελέσουν τα λίγα αυτά λόγια μνημόσυνο στη μνήμη του. Οφειλόμενο χρέος, καθυστερημένο, αλλά όχι αδιάφορο «Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωήν των ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες...!» Από το ποίημα «Θερμοπύλες» του Κώστα Καβάφη Γράφει ο Κώστας Κατσιάρης Εκεί, στον Πειραιά στο Πασαλιμάνι, εστήθη ο Επιβλητικός ΑΝΔΡΙΑΝΤΑΣ, του Παλαιών Πατρών Γερμανού και έγιναν τα αποκαλυπτήρια, στις 23 Μαρτίου 2003, από τον τότε δυναμικό Δεσπότη Πειραιώς, Καλλίνικο, με μεγάλο πλήθος Συνελλήνων και Καλαβρυτινών, καθώς και Αξιωματούχων. Επίσης έγινε και δεύτερος ΟΜΟΙΟΣ Ανδριάντας του θρυλικού Ιεράρχη, στην Ιερά Μονή της Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων, τα αποκαλυπτήρια έγιναν, στις 25 Μαρτίου 2006, επίσης με την παρουσία πολλών Καλαβρυτινών και Συνελλήνων και Αξιωματούχων. Και στα δύο σημεία, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, είναι στητός αγέρωχος και ρωμαλέος, με το βλέμμα των ματιών του, Αστραπτερό, στέλλει το διαρκές μήνυμα «… Παλληκάρια της Ελλάδος αγωνισθείτε, για του Χριστού την Πίστιν την Αγίαν και της Πατρίδος την Ελευθερίαν…». Είναι πολύ επίκαιρο στις ημέρες μας. Σήμερα η Πατρίδα μας είναι πάλι υπόδουλη, πάλι μαύρα σύννεφα σκιάζουν τον ουρανό της, ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ 6 Στον Ανδριάντα του Παλαιών Πατρών Γερμανού, στον Πειραιά, ο Κώστας Κατσιάρης, εκ Κρινοφύτων Καλαβρύτων, καταθέτει, μαζί με άλλους Καλαβρυτινούς, Στέφανον Τιμής, Μνήμης και Ευγνωμοσύνης στον Εθνεγέρτη, Παλαιών Πατρών Γερμανό, τον αδούλωτο Ιεράρχη της κήρυξης της Επανάστασης το 1821 στα Καλάβρυτα. Τον Ηγούμενο που όρκισε τους Πρωταγωνιστάς Καλαβρυτινούς, με το παράγγελμα «Ελευθερία ή Θάνατος!» και «…έλαβαν τα όνειρα εκδίκηση…!». Οι Ήρωες ζουν και η θυσία των Δικαιώνεται, όταν υπάρχουν Σεβασμοί και Μνήμη… τις όμορφες θάλασσές μας και τις κορυφές των βουνών μας… Ήταν λαμπρές και ανεπανάληπτες οι στιγμές, για όσους είχαν την τύχη, να παρευρεθούν. Πέραν της χαράς των, αισθάνθησαν το μεγαλείο της δόξας της ηρωϊκής μορφής του επαναστάτη και ανδρειωμένου Ιεράρχη Γερμανού, ένοιωσαν ένα δέος για την αδούλωτη ψυχή του, μα πιότερο υπερηφάνεια, για την δόξαν του 1821. Ας είναι αιωνία η μνήμη του και το παράδειγμα του διαρκές σε όλες τις γενιές των Ελλήνων. Η ιδέα, ο αγώνας πραγματοποίησης και η κατασκευή των Ανδριάντων και τελικώς η τοποθέτησή των, είναι αποτέλεσμα των αενάων προσπαθειών του Ευπατρίδη Αθανασίου Χρονόπουλου, εκ Σκοτάνης Καλαβρύτων, Προέδρου, [του Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαβρυτινών Πειραιώς «Η ΑΓΙΑ ΛΑΥΡΑ» και του Εθνικοθρησκευτικού ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ Πειραιώς], συνεπικουρούμενος από την φιλότιμη συμπαράσταση και βοήθεια των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των. Ήταν κοπιώδης η όλη προσπάθεια υλοποίησης αυτών των έργων, υψίστης Ιστορικής και Εθνικής Αξίας, ανά τους αιώνας, για την δόξαν και την ύπαρξη της αιωνίας Ελλαδος. Αφανής εργά- 7 της ο Θανάσης, έπραξε υπέρτατο εθνικό έργο, καλύπτοντας το μεγάλο κενό της πολιτείας. Η Ελληνική Πολιτεία μας – Πανεπιστημιακοί, Πολιτικοί, Πρωθυπουργοί, Υπουργοί, Δήμαρχοι, Κοινοτάρχες (αυτοί, οι Δήμαρχοι και Κοινοτάρχες) γκρεμίζουν πολλάκις τα κατασκευασμένα μνημεία, για να κάνουν «αναπλάσεις», λένε! Ναι!! Το Τραγικότερον, το Τραυματικότερον, το Οδυνηρότερον και Αποκαρδιότερον είναι, ότι από τους μακρούς χρόνους του παρελθόντος, μέχρι των ημερών μας, δεν αξιώθηκε να κατασκευάσει μνημεία για τους ήρωες της, τον Θησέα, τον Αχιλλέα και τον Μέγα Αλέξανδρο. Μα ούτε στην Πρωτεύουσά μας, στην Αθήνα. Στην Πέλλα, εκατασκεύασεν το άγαλμα του Μεγάλου Στρατηλάτη Αλεξάνδρου, ένας Πολιτιστικός Σύλλογος, ένας ίδιος Μακεδόνας «Θανάσης Χρονόπουλος, Πρόεδρος», έλαβε τη απόφαση και μαζί με ομοϊδεάτες Μακεδόνες Συντρόφους του, «εξεστράτευσαν», για την «Ανάσταση» του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Πόλη Βασίλειό του. Και αφού περιέδραμον σε ανατολή και δύση, απευθύνθησαν, σε απλούς και μορφωμένους Συνέλληνες, σε παπάδες, πολιτικούς και στρατηγούς και ασθμαίνοντες, ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ έστησαν τον Μεγάλο Στρατηλάτη στο κέντρο της Πέλλας. Και τότε έτρεξαν όλοι οι άρχοντες, αξιωματούχοι, να παρευρεθούν στα αποκαλυπτήρια. Οποία κοροϊδία και ευτέλεια της αγνής σκέψης των αγνών Συνελλήνων… Ο Χριστός έχει είπει τα βροντερά Ουαί!!Ουαί!! Γραμματείς και Φαρισαίοι! Και για την ιστορία εκείνοι που βοήθησαν οικονομικώς ήταν οι απλοί άνθρωποι, Αξιότιμε και Αγαπητέ κ. Αθανάσιε Χρονόπουλε, και εκλεκτά μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων, Συγχαρητήρια και Εύγε!! Ως Καλαβρυτινοί Συμπατριώτες, Σας ευχαριστούμε από καρδιάς…, για το ανεκτίμητο έργο Σας, την κατασκευή των Ανδριάντων, του Παλαιών Πατρών Γερμανού, Έργα, Σύμβολα Ιερά, Μνημεία Ιστορίας, Μνημεία «διαλαλητές», ανά του αιώνας, «Τάν ή επί Τάς» και το «Ώ ξείν αγγέλειν Λακεδαιμονίοις ότι τήδε κείμεθα τοίς κείνων ρήμασι πειθόμενοι...!! Σιμωνίδης». Και ακόμη στην από τα κόκκαλα βγαλμένη Ελευθερία, των Ελλήνων… Θεωρώ ότι είναι γενναιότητα ψυχής, να αναγνωρίζεται το θετικό έργο, κάθε ανθρώπου ή ομάδας, για την προσφορά των, υπέρ του κοινού καλού, των πολλών της Πολιτείας και ιδιαιτέρως όταν τα έργα έχουν χαρακτήρα Εθνικό, χαρακτήρα που αφορά τα Ιερά και τα Όσια. Σε αυτούς του ανθρώπους οφείλουμε τιμή και ευγνωμοσύνη και τούτο γιατί είναι φωτεινά παραδείγματα, μίμησης πράξεων σπουδαίων και τελείων. Η προσφορά του Αξιοτίμου κ. Χρονόπουλου Αθανασίου, εκ Σκοτάνης Καλαβρύτων, της ανέγερσης των δύο ΑΝΔΡΙΑΝΤΩΝ του Παλαιών Πατρών Γερμανού, είναι πράξη γενναιοτάτη και απορρέει εκ πατριωτικής ιδεολογίας και αποδείχνει έναν ενθουσιώδη ιδεολόγο Καλαβρυτινό, Λάτρη της Ελληνικής Ιστορίας και ιδιαιτέρως της Καλαβρυτινής αυτής, όντως Ευπατρίδη. Αγαπητέ Θανάση, εύχομαι προσωπικώς, καθώς και σε όλους δυνατούς και αγαθούς τους ΣΥΝΤΡΟΦΟΥΣ Σου, να είσθε ευλογημένοι με υγείαν, οικογενειακή και ατομική χαρά, μακροημέρευση, για να απολαμβάνεται την ευτυχία της ικανοποίησης, του μεγάλου έργου Σας. Τελειώνοντας, αγαπητέ Θανάση, με την ευκαιρία που μου δίδεται, θέλω να σου ζητήσω την πολύτιμη και πολυποίκιλη γνώση Σου, να μας βοηθήσεις, ως Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων «Ο Αρχαίος Κλείτωρ», στην Στην Αγία Λαύρα Καλαβρύτων, Μάϊος 2012 οποίαν έχω την τιμή να είμαι Πρόεδρος, να κατασκευάσουμε έναν Ανδριάντα του Παλαιών Πατρών Γερμανού, στην Κλειτορία. Αυτό είναι χρέος των Συμπατριωτών μου των χωριών της Κατσάνας, επειδή ο Γενναίος Ιεράρχης πήρε την απόφαση, να αρνηθεί να πάει στην Τρίπολη, στου Νταφαλιά στην Κλειτορία. Θα έλθουμε αντιπροσωπεία για ανταλλαγή απόψεων. Σε χαιρετώ, Σας χαιρετώ, μαζί με τους Συντρόφους σου, με ευχαριστίες Συγχαρητηρίων από καρδιάς και ΤΙΜΗ, με τους στίχους: «…ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ήλιε νοητέ και μυρσίνη σύ δοξαστική Μη παρακαλώ σας μη λησμονάτε τη χώρα μου!…», Άξιον Εστί Δ΄ Οδυσσέα Ελύτη. Με συναδελφικούς και Πατριωτικούς Χαιρετισμούς. Αθήναι 20 Οκτωβρίου 2013 Κώστας Κατσιάρης, Εκ Κρινοφύτων Καλαβρύτων ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ 8 ΤΑ ΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥΣ Ευχάριστη έκπληξη: Η πλατεία της Εκκλησίας μας φωτίστηκε και πάλι! Δεν γνωρίζω αν το τελευταίο δημοσίευμά μου στη «Φωνή των Καλαβρύτων» ήταν η αφορμή να επισκεφτεί το Χωριό μας η κα Αντιδήμαρχος της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας ή ήταν προγραμματισμένη η επίσκεψή της. Εκείνο που πληροφορήθηκα, επιστρέφοντας στο Χωριό μας, ύστερα από απουσία 25 ημερών, ήταν η συζήτηση που έκανε κατά την επίσκεψή της με τους τελευταίους εναπομείναντας παρεπιδημούντας συμπατριώτες μας, οι οποίοι της έθεσαν το πρόβλημα του φωτισμού της πλατείας της Εκκλησίας μας. Ήταν εκείνη που είχε φροντίσει και είχε ηλεκτροδοτηθεί την Μεγάλη Εβδομάδα και την χαιρόμαστε έκτοτε ως και τον Σεπτέμβριο, κάποια στιγμή όμως σκοτείνιασε και κανένας μας δεν γνώριζε την αιτία και η κα Αντιδήμαρχος δεν γνώριζε το γεγονός. Όταν της ετέθη το πρόβλημα, εδήλωσε άγνοια, αφού κανένας δεν την είχε ενημερώσει και δικαιολογημένα ζήτησε να ενημερώνεται για ό,τι μας απασχολεί και εκείνη από τη μεριά της να κάνει ό,τι μπορεί. Και πράγματι την επομένη έστειλε τον ηλεκτρολόγο του Δήμου και αποκατέστησε το φωτισμό της πλατείας της Εκκλησίας μας. Έτσι επιστρέφοντας στο Χωριό μας το βράδυ της Πέμπτης 28 Νοεμβρίου, δοκίμασα ευχάριστη έκπληξη αντικρίζοντας και πάλι ολόφωτη την πλατεία της Εκκλησίας μας, κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει με την επάνω πλατεία του Χωριού μας, που φέρει το όνομα του αναμορφωτή Προέδρου του, Αλέξανδρου Γ. Αργυρόπουλου. Επιστρέφοντας και πάλι στην Αθήνα, θεωρώ υποχρέωσή μου να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην κα Αντιδήμαρχο και να θέσω υπόψη της, έστω μέσα από τις φιλόξενες στήλες του Περιοδικού μας, κάποια προβλήματα που μας αδικούν ως τοπική κοινωνία στα μάτια όλων μας και ιδι- 9 αίτερα των διερχομένων από το Χωριό μας: 1. Ο φωτισμός της επάνω πλατείας «Προέδρου Αλεξάνδρου Γ. Αργυρόπουλου» είναι το πρώτο ζητούμενο για το Χωριό μας και παραμένει ανεξήγητο γιατί δεν πραγματοποιείται! 2. Η εικόνα της άλλοτε κοινόχρηστης βρύσης του Χωριού μας, που από καταβολής του ύδρευε τους κατοίκους του, κάθε άλλο παρά μας περιποιεί τιμή. Δεν έχουμε να κάνουμε τίποτε περισσότερο από το να ιδούμε την αντίστοιχη βρύση του γειτονικού μας Λευκασίου, για να καταλάβουμε τι πρέπει να γίνει και με τη δική μας βρύση! 3. Η κοινόχρηστη τουαλέτα του Χωριού μας, μας προσβάλλει στα μάτια κάθε ανθρώπου που θα βρεθεί στην ανάγκη και θα θελήσει να την χρησιμοποιήσει. Η εικόνα της είναι απερίγραπτη! 4. Η πύλη εισόδου του Νεκροταφείου του Χωριού μας, όχι μόνο μας προσβάλλει, αλλά είναι και επικίνδυνη σε περίπτωση κατάρρευσης των ετοιμόρροπων παραστάδων δεξιά και αριστερά της καλαίσθητης σιδερόπορτας, που τοποθετήθηκε προ 2ετίας περίπου, με χρήματα της Αδελφότητας Φιλιωτών Καλαβρυτινών «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» και συνδρομές ιδιωτών. Με χαρά είδαμε στη «Φωνή των Καλαβρύτων» ότι ο Δήμος Καλαβρύτων εκτελεί έργα σε Νεκροταφεία άλλων τοπικών κοινοτήτων! Κι εμείς πληρώνουμε τα αντίστοιχα τέλη για τον ίδιο σκοπό, έργα όμως δεν βλέπουμε! 5. Θα περιοριστώ να αναφερθώ σε ένα ακόμη πρόβλημα, εκείνο της κατάστασης των δρόμων του Χωριού μας και δεν εννοώ το εσωτερικό δίκτυο, που έχει τα χάλια του, αλλά τους ασφαλτοστρωμένους δρόμους που μας συνδέουν με την Κλειτορία, την Σκοτάνη – Αμυγδαλιά – Πεύκο και κυρίως τον δρόμο που μας συνδέει με τα ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ Φιλέικα Καλύβια και την εθνική οδό Πατρών – Τριπόλεως. Σε όλο αυτό το δίκτυο υπάρχουν σημαντικές φθορές, που όμως μπορούν να διορθωθούν με μικρή σχετικά δαπάνη άμεσα! Αν όμως αφήσουμε να περάσει ο Χειμώνας, οι ζημιές θα πολλαπλασιαστούν και θα υποστούν ζημιές και τα δίκτυα του ΟΤΕ και το δίκτυο ύδρευσης από τη γεώτρηση της Άνω Κλειτορίας και τότε δεν θα είναι καθόλου εύκολη η αποκατάστασή τους. Έχω τη γνώμη, αν γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες, είναι εύκολο, κοντά στα μεγάλα έργα οδοποιίας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος, που εξαγγέλθηκε η χρηματοδότησή τους, να γίνουν και επισκευές στο ευρύτερο δίκτυο του ορεινού Δήμου Καλαβρύτων και να προφτάσουμε εκτεταμένες φθορές που σίγουρα θα προξενήσουν οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή μας κατά την παρατεταμένη χειμερινή περίοδο. Παρακαλούμε την κα Αντιδήμαρχο της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας, που μας έχει δώσει δείγματα της αξιοσύνης της, να θέσει υπόψη του κ. Δημάρχου Καλαβρύτων τα προβλήματά μας και να ζητήσει την επίλυσή τους μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων τόσον του Δήμου Καλαβρύτων, όσον και της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος. Επί τέλους, έστω και πλημμελώς, φωτίστηκε και η επάνω πλατεία του Χωριού μας! Ευχάριστα μας εξέπληξε και πάλι η κα Αντιδήμαρχος της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας, με τον ηλεκτροφωτισμό και της επάνω πλατείας του Χωριού μας, την προπαραμονή των Χριστουγέννων. Την Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2013 ήρθε στο Χωριό μας με τον ηλεκτρολόγο της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας και κατάφεραν να ηλεκτροδοτήσουν, έστω και πλημμελώς, και την επάνω πλατεία. Έτσι το βράδυ της ίδιας ημέρας δοκιμάσαμε ευχάριστη έκπληξη, όταν, ύστερα από 7-8 ολόκληρα χρόνια, αντικρύσαμε και πάλι φωτισμένη την πλατεία του Χωριού μας. Ο φωτισμός της περιορίζεται σε ένα προβολέα επί στύλου στη νότια πλευρά της, σε δύο από τους τρεις λαμπτήρες που είναι τοποθετημένοι επί του μανδρότοιχου αντιστήριξης της ίδιας πλευράς και ενός ηλεκτρικού φανού, του μοναδικού που έχει απομείνει από τον προηγούμενο φωτισμό της, στην ανατολική της πλευρά, κοντά στο εκκλησάκι! Δεν λειτούργησαν τα φώτα δαπέδου και οι προβολείς, που τη φώτιζαν τα τελευταία χρόνια αφού τοποθετήθηκαν για να αναπληρώσουν το φωτισμό της πλατείας, που τόσα χρόνια δεν λειτουργούσε. Εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας στην κα Αντιδήμαρχο για την ανταπόκρισή της στα αιτήματά μας, καθώς και στο συμπατριώτη μας κ. Παναγιώτη Χατζή, καταστηματάρχη ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ του Χωριού μας, που φροντίζει την καθαριότητα της πλατείας και του κέντρου του Χωριού μας. Τη χαρήκαμε κυριολεκτικά πεντακάθαρη όλη τη χρονιά και ιδιαίτερα την ημέρα των Χριστουγέννων! Άλλα χρόνια ήταν σκεπασμένη από τα πλατανόφυλλα, φέτος ήταν πεντακάθαρη. Ενημερώνει ακόμη την κα Αντιδήμαρχο για τα όποια προβλήματα διαπιστώνει και συμβάλλει έτσι στην επίλυσή τους. Άθελά μου άκουσα το τηλεφώνημα που έκαμε στην κα Αντιδήμαρχο και της ζήτησε να στείλει το φορτηγό του Δήμου να πάρει κάποια στρώματα που ήσαν μήνες ολόκληρους στη δυτική έξοδο του Χωριού μας, προσβάλλοντας την αισθητική μας, και πράγματι η κα Αντιδήμαρχος έλυσε και αυτό το πρόβλημα. Την ευχαριστούμε και πάλι! Το πρώτο 15ήμερο του Δεκεμβρίου έφυγαν και οι τελευταίοι παρεπιδημούντες συμπατριώτες μας και έμειναν οι μόνιμοι κάτοικοι που δυστυχώς στο Χωριό μας είναι δεν είναι 40 άτομα και με τους οικισμούς δεν φτάνουν τα 90 άτομα. Στην πλειονότητά τους τα σπίτια παραμένουν κλειστά και δύσκολα το μάτι, όσο κι αν ψάξει, ανακαλύπτει φωτισμένο παράθυρο! Έτσι, παρά το γεγονός ότι ο καιρός ήταν θαυμάσιος, πολύ λίγοι κατεβήκαμε στο Χωριό μας για τα Χριστούγεννα. Στην Εκκλησία λίγο πριν τις 9 ½ ήμασταν δεν ήμασταν 10 άτομα! Την κατάσταση έσωσαν οι οικισμοί 10 που έφτασαν οικογενειακώς γύρω στις 9 ½ και έτσι συγκεντρωθήκαμε 50-60 άτομα και αναθαρρήσαμε. Μετά τη θεία Κοινωνία και το αντίδωρο, μας περίμενε η θαλπωρή του καφενείου του κ. Χατζή. Μια μεγάλη ξυλόσομπα σκορπούσε περισσή ζεστασιά. Η κα Χατζή είχε φροντίσει σε κάθε τραπέζι, να υπάρχει και ένας δίσκος με όλων των ειδών τα γλυκά, που είχε φτιάξει η ίδια, έθιμο που είχε καθιερώσει ο κ. Κωνσταντίνος Σταματόπουλος, όταν πήρε το καφενείο, το διατήρησε ο διάδοχός του κ. Βλάσιος Κωστόπουλος και έκαμε το ίδιο και αυτουνού ο διάδοχος κ. Χατζής. Το σερβίρισμα άψογο, από τα παιδιά της οικογένειας Χατζή, όμως η αίθουσα δεν μας χωρούσε όλους και πολλοί έμειναν έξω στο υπόστεγο, χάρη στον πολύ καλό καιρό. Το γεγονός αυτό μας έκαμε να συνειδητοποιήσουμε πόσο αναγκαίο είναι και το δεύτερο καφενείο του Χωριού μας του κ. Ιωάννη Χρ. Γλογοβίτη, που φέτος παρέμεινε κλειστό, λόγω απουσίας του για επαγγελματικούς λόγους. Το βράδυ της επομένης των Χριστουγέννων, οργανώθηκε συνεστίαση και διασκέδαση με κλαρίνα στο κατάστημα του κ. Χατζή, η οποία σημείωσε εξαιρετική επιτυχία, όπως είπαν όλοι όσοι συμμετείχαν. Παρόμοια συνεστίαση είχε οργανωθεί και το πρώτο 10ήμερο του Δεκεμβρίου και είναι ευχής έργο να οργανώνονται τέτοιες εκδηλώσεις, για να τονώνεται και το ηθικό τόσο των μονίμων κατοίκων, όσο και των καταστηματαρχών του Χωριού μας. Το Χωριό μας απέχει από την Αθήνα, που βρίσκονται οι περισσότεροι συμπατριώτες μας, 2 ½ το πολύ 3 ώρες και εύκολα μπορεί ο καθένας μας να βρεθεί σε μια αργία στο Χωριό μας και να πάρει μέρος σε παρόμοιες εκδηλώσεις. Θέληση χρειάζεται και όλα είναι εύκολο να γίνουν, φτάνει να αγαπάμε το Χωριό μας και να νοιαζόμαστε γι’ αυτό. Κωνσταντίνος Θεμ. Γιαννακόπουλος Η εορτή του Αγίου Αθανασίου Με λαμπρότητα εορτάστηκε στις 18 Ιανουαρίου η μνήμη του Αγίου Αθανασίου στο Μοναστήρι μας. Στη θεία λειτουργία χοροστάτησε ο ηγούμενος της Αγίας Λαύρας Αρχ/της π. Ευσέβιος και οι ιερείς των γύρω χωριών π. Ασημάκης Κατσιαμέτης, π. Νικόλαος Ντατσόπουλος, π. Δημήτριος Σταθακόπουλος, π. Δημήτριος Κωστόπουλος και π. Αθανάσιος Αναστασόπουλος. Η προσέλευση των πιστών από το χωριό μας και τα περίχωρα ήταν ικανοποιητική. Ο Όμιλος Φίλων του Μοναστηριού δρομολόγησε λεωφορείο από την Αθήνα, με το οποίο ήλθαν στο Μοναστήρι 40 συμπατριώτες μας και φίλοι του Ομίλου. Μετά τη θεία λειτουργία και τον αγιασμό προσφέρθηκε άρτος και καφές. Η πρόεδρος του Ομίλου κα Μαρία Καραθανάση είχε φροντίσει να είναι όλα σε πλήρη τάξη και διοργάνωσε λαχειοφόρο αγορά από την οποία συγκεντρώθηκε το ποσό των 200 ευρώ. Ο Δήμος είχε στείλει μηχάνημα που καθάρισε το δρόμο προς το Μοναστήρι και μπάζωσε το δρόμο κάτω από τα κελιά μετά την ολοκλήρωση του έργου κατασκευής τμήματος του μανδρότοιχου, ο οποίος πλέον είναι αρκετά φαρδύς και επιτρέπει άνετα τη διέλευση οχημάτων. Οι εκδρομείς στη συνέχεια μετέβησαν στο χωριό μας και γευμάτισαν στα καφενεία του χωριού μας. 11 EΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ Πρακτικά και αποφάσεις της ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης της 8ης Δεκεμβρίου Στην Αθήνα σήμερα 8 Δεκεμβρίου 2013, ημέρα Κυριακή και ώρα 10.00΄, στα γραφεία της ΠΑΓΓΟΡΤΥΝΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ στην οδό Πειραιώς αρ. 1 (7ος όροφος) συνήλθαν σε ετήσια επαναληπτική Γενική Συνέλευση τα μέλη της Αδελφότητας Φιλιωτών Καλαβρυτινών «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ», μετά την ματαίωση της Γενικής Συνέλευσης της 01-12-2013 ελλείψει απαρτίας, για να συζητήσουν και λάβουν αποφάσεις για τα θέματα της ημερησίας διατάξεως που περιλαμβάνονται στην από 01-10-2013 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ, η οποία δημοσιεύθηκε στο τεύχος 59 του Περιοδικού μας. Κατά τη Γενική Συνέλευση παρέστησαν οι: 1. Γεώργιος Μητρόπουλος 2. Χαράλαμπος Ζωγράφος 3. Γεώργιος Παναγόπουλος 4. Βασιλική Παπαρρηγοπούλου 5. Βασίλειος Δρακόπουλος 6. Χρήστος Παναγόπουλος 7. Βλάσιος Καραθανάσης 8. Μαρία Καραθανάση 9. Κων/νος Τερζής 10. Θεμιστοκλής Αναστασόπουλος 11. Δημήτριος Δημητρακόπουλος 12. Αθανάσιος Δημητρακόπουλος 13. Αθανάσιος Σπυρόπουλος 14. Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος 15. Κων/νος Σταθούλιας 16. Ανδρέας Καταρνιάς 17. Γεώργιος Κυριακούλης 18. Γεώργιος Νικολακόπουλος 19. Παναγιώτης Δρακόπουλος 20. Βλάσιος Χαραλαμπόπουλος 21. Χρήστος Καραθανάσης 22. Αθηνά συζ. Χρ. Καραθανάση 23. Βλάσιος Θ. Σταθούλιας 24. Κων/νος Καραμάνος 25. Παναγιώτα Ρ. Καραμάνου 26. Λεωνίδας Σπυρόπουλος ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 27. Στέργιος Λαμπρόπουλος 28. Τρύφων Καραθανάσης 29. Αλέξιος Αντωνόπουλος 30. Νικόλαος Παναγόπουλος 31. Παλαιολόγος Παναγόπουλος 12 32. Στέλιος Παναγόπουλος 33. Ανδρέας Γκολφινόπουλος 34. Κατερίνα Γκολφινοπούλου-Σπυροπούλου 35. Γεώργιος Σ. Κόλντηρης Ο Πρόεδρος της Αδελφότητας, αφού έλαβε το λόγο, είπε, «ότι η σημερινή Γενική Συνέλευση είναι επαναληπτική, καθότι δεν υπήρξε απαρτία την προηγούμενη Κυριακή (1-12-2013), σύμφωνα δε με το Καταστατικό δεν απαιτείται ειδική απαρτία, άλλωστε υπάρχουν 35 μέλη της Αδελφότητας, και ως εκ τούτου εγκύρως μπορεί να πραγματοποιηθεί η Γενική Συνέλευση. Στο σημείο αυτό, σύμφωνα με το Καταστατικό της Αδελφότητας θα πρέπει να εκλεγεί Προεδρείο προκειμένου να προχωρήσουμε στις εργασίες της Γενικής Συνελεύσεως. Ως Πρόεδρο προτείνω τον κ. Κων/νο Σταθούλια, ως Αντιπρόεδρο τον κ. Χρήστο Καραθανάση και για τη θέση του Γραμματέα τον κ. Αθανάσιο Δημητρακόπουλο». (Γίνονται αποδεκτοί και το προεδρείο λαμβάνει τη θέση του) Ο Πρόεδρος της Γεν. Συνέλευσης κ. Κων/νος Σταθούλιας ευχαριστεί τα μέλη της για την τιμή που του έκαναν και καλεί τον πρόεδρο κ. Μητρόπουλο Γεώργιο να αναγνώσει τον Απολογισμό των πεπραγμένων για το έτος 2013. Ακολούθως, ο πρόεδρος έλαβε πάλι το λόγο και είπε τα εξής: «Αγαπητοί Συμπατριώτες, Σας καλωσορίζω στη Γενική μας Συνέλευση και εύχομαι υγεία σε όλους. Κατ’ αρχήν στην ετήσια Γ.Σ. έχουμε υποχρέωση να μνημονεύουμε όλους εκείνους τους συμπατριώτες μας, που έφυγαν από τη ζωή κατά το χρονικό διάστημα που διέρρευσε από την προηγούμενη Γενική Συνέλευση και που δυστυχώς δεν είναι λίγοι και είναι κατά σειρά που έφυγαν, οι εξής: 1. Λαμπρινή Θεοδ. Χριστοδούλου-Χαμακιώτη (Πλάτανος) 2. Ιερέας Λεωνίδας Θ. Βουρλής 3. Δημήτριος Τρ. Καραθανάσης 4. Ηλίας Αριστοδήμου (σύζ. Χρυσούλας Δημητρακοπούλου) (Κύπρος) 5. Θεόδωρος Κων. Θεοδωρακόπουλος 6. Σουσάνα Δουφεξή (Πάτρα) 7. Χριστούλα Δημ. Κωστοπούλου-Δημόγιαννη (Κλειτορία) 8. Αικατερίνη χα Αθανασίου Οικονόμου 9. Βλάσιος Ι. Σιδέρης (συνταξιούχος αστυνομικός) 10. Ερασμία θυγ. Γεωργίου Κόλντηρη 13 11. Ευφροσύνη θυγ. Ιωάννου Τσερνοτόπουλου 12. Παναγιώτα συζ. Χρήστου Μιχαλόπουλου (Πάτρα) 13. Γεώργιος Ι. Παπαγιαννακόπουλος 14. Θεόδωρος Βλ. Σταθούλιας 15. Αθανάσιος Π. Κόλλιας 16. Χαράλαμπος Θ. Χαραλαμπόπουλος 17. Κων/νος Αλ. Παναγιωτόπουλος 18. Ολυμπία Ρηγοπούλου-Κουλουρή 19. Αθανασία συζ. Μιχ. Καρρά θυγ. Γεωργίου Κόλλια 20. Παναγιώτα Γ. Ρούσσου 21. Βλάσιος Ι. Σιδέρης (Υπ/γος & Αντιπρόεδρος της Αδελφότητας) 22. Περσεφόνη χα Γεωργίου Κανέλλου 23. Κων/νος (Ντίνος) Αθ. Τζέμος (Η.Π.Α.) 24. Σοφία χα Βασιλ. ΣακελλαροπούλουΑνδριανοπούλου 25. Σωτήριος Γ. Κόλντηρης 26. Αλέξιος Καλδίρης (συζ. Ελένης Τερζή) Επίσης να μνημονεύσουμε και το θάνατο του πρώην και επί 34 χρόνια Προέδρου της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης δικηγόρου Παναγιώτη Παπαϊωάννου από του Πλανητέρου, ο οποίος απεβίωσε την 10-10-2013. Στη μνήμη τους Σας ΚΑΛΩ να τηρήσουμε ενός (1) λεπτού σιγή. (Τηρείται ενός λεπτού σιγή). Αιωνία τους η μνήμη! Να εκφράσουμε τα συγχαρητήριά μας σε όσα παιδιά πέρασαν σε ανώτατες σχολές και να ευχηθούμε καλή πρόοδο και καλή σταδιοδρομία. Σε όσους παντρεύτηκαν και άρχισαν τη νέα τους ζωή τη χρονιά που φεύγει, ευχόμαστε να ζήσουν και να ευτυχήσουν. Η σημερινή Γενική Συνέλευση είναι απολογιστική της χρονιάς που φεύγει σε λίγες ημέρες, του 2013. Είναι όμως απολογιστική και ολόκληρης της προηγούμενης τριετίας που διήρκεσε η θητεία του παρόντος συμβουλίου της Αδελφότητας, που λήγει σήμερα. Η προηγούμενη τριετία ήταν αναμφίβολα από τις πιο δύσκολες σε εθνικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, που έχει βιώσει η μεταπολεμική Ελλάδα. Η οικονομική κρίση ανέτρεψε προγραμματισμούς ατόμων, οικογενειών και επιχειρήσεων, εξανέμισε κόπους και μόχθους δεκαετιών σε επίπεδο περιουσιών και συντάξεων και συμπαρέσυρε και κατέστρεψε ακόμα και ανθρώπινες ζωές. Συγ- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ χρόνως σάρωσε ό,τι ετοιμόρροπο υπήρχε, πολλά πράγματα της κοινωνικής μας ζωής αναθεωρήθηκαν και πολλές βεβαιότητες του παρελθόντος κατέρρευσαν. Συνακόλουθη ήταν και η κρίση του πολιτικού μας συστήματος, που δεν είναι το κατάλληλο βήμα για να αναφερθώ. Μέσα σ’ αυτόν τον ορυμαγδό υπήρξαν όμως και θεσμοί της κοινωνικής μας οργάνωσης που άντεξαν, αποδεικνύοντας την αξία, την διαχρονικότητα και την χρησιμότητά τους. Ένας τέτοιος θεσμός, τολμώ να πω, είναι και η Αδελφότητα Φιλιωτών, η οποία με τη δική σας συμπαράσταση, με τη συμβολή των περισσοτέρων πατριωτών, κατάφερε να επιβιώσει και να συνεχίσει να εκπληρώνει την αποστολή της. Να διατηρεί τις σχέσεις μεταξύ μας, να έχουμε τη δυνατότητα να επικοινωνούμε κυρίως μέσω των στηλών του περιοδικού μας, να ασχολείται με τα προβλήματα του χωριού μας και να βοηθά στο μέτρο των δυνατοτήτων της για την αντιμετώπισή τους, να νοιάζεται και να προσπαθεί για την διάσωση, τη συντήρηση και ανάδειξη των μνημείων μας, για την οργάνωση των εκδηλώσεών μας. Άντεξε η Αδελφότητα γιατί δεν στηρίζεται σε υλική βάση, δεν αποτελούμε εταιρεία ή συνεταιρισμό υλικών συμφερόντων, αλλά ο συνδετικός μας κρίκος είναι ψυχικός και συναισθηματικός. Μας συνδέει η αγάπη μας για την ιδιαίτερη πατρίδα μας, ο ψυχικός δεσμός που υπάρχει μεταξύ μας, τα ιδιαίτερα συναισθήματα που νιώθουμε όταν συναντιόμαστε με χωριανούς μας. «Με το μικρό του όνομα ο ένας τον άλλο κράζει, ξέρει ο ένας τ’ αλλουνού τα μάτια να διαβάζει», που λέει και ο ποιητής. Μας ενώνει η θέλησή μας να διατηρήσουμε τα ήθη και τις παραδόσεις μας και να μεταδώσουμε τις αρχές μας και τις αξίες μας στη νέα γενιά, να διασώσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά, να βοηθήσουμε το χωριό μας και τους λιγοστούς πλέον κατοίκους του ώστε να μην ερημώσει και γιατί όχι να αναζωογονηθεί και να μπορεί η περιοχή μας να παρέχει μέσα επιβίωσης και για νέους κατοίκους. Το Διοικητικό Συμβούλιο που απέρχεται σήμερα, προσπάθησε την τριετία που πέρασε για την εκπλήρωση των παραπάνω σκοπών. Δεν κάναμε κάτι εντυπωσιακό, κάποιο μεγάλο έργο, πιστεύω όμως ότι ανταποκριθήκαμε στους ελάχιστους βασικούς σκοπούς της Αδελφότητας. Κατορθώσαμε να συνεχίσουμε την έκδοση του περιοδικού μας, να οργανώσουμε τις συνήθεις εκδηλώσεις μας, ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ προσπαθήσαμε για την διατήρηση σε καλή κατάσταση του πνευματικού μας κέντρου στο χωριό για να μπορεί να φιλοξενεί κοινωνικές εκδηλώσεις και τη νεολαία μας το καλοκαίρι. Παρεμβήκαμε και ασκήσαμε πίεση στο Δήμο για την ολοκλήρωση των έργων της πλατείας του χωριού μας, για το θέμα του ξενώνα κλπ. και φυσικά ασχοληθήκαμε, κυρίως με την κα Μαρία Καραθανάση, πρόεδρο του Ομίλου Φίλων του Μοναστηριού του Αγίου Αθανασίου και με το Βλάση Θ. Σταθούλια, με τη συντήρηση και την εκτέλεση έργων στο Μοναστήρι. Βεβαίως, ίσως μπορούσαμε περισσότερα, αλλά ο χρόνος των περισσοτέρων από εμάς είναι περιορισμένος και τα μέσα πενιχρά. Ελπίζοντας σε μια καλύτερη οικονομική κατάσταση για όλους μας στο άμεσο μέλλον, ΚΑΛΩ και σήμερα όποιον έχει τη διάθεση να ασχοληθεί και να προσφέρει, να θέσει υποψηφιότητα για το Δ.Σ. και τα αξιώματά του, τα οποία είναι όλα διαθέσιμα για οποιονδήποτε έχει την ανάλογη επιθυμία. Ευχαριστώ όλους ανεξαιρέτως τους συμβούλους του απερχόμενου Δ.Σ. και τους υπόλοιπους συνεργάτες, για την άριστη συνεργασία μας, γιατί προσπάθησαν παρά τις αντιξοότητες να προσφέρουν στην Αδελφότητα με ανιδιοτέλεια και σε βάρος των προσωπικών και οικογενειακών τους υποχρεώσεων. Ιδιαιτέρως ευχαριστώ εκ μέρους όλων μας την κα Βάσω Παπαρρηγοπούλου για την υπερδεκαετή προσφορά της στην Αδελφότητα από τη θέση της Αντιπροέδρου και του μέλους του Δ.Σ. Τον κ. Λάμπη Ζωγράφο για το ενδιαφέρον, το έργο και την προσφορά του ως Γενικού Γραμματέα και τακτικού αρθρογράφου του περιοδικού μας. Θέλω να τον παρακαλέσω να παραμείνει και στο νέο Δ.Σ. γιατί η τριετής προσφορά του, αν και σημαντική, είναι πολύ λίγη, σε σχέση με όσα με τις γνώσεις, το κύρος και την ορθοφροσύνη του θα μπορούσε να προσφέρει στην Αδελφότητα. Την ακατάβλητη κα Μαρία Καραθανάση για την προσφορά της ως προέδρου του Ομίλου Φίλων του Μοναστηριού και για το σημαντικό έργο που προσφέρει, για το οποίο θα σας ενημερώσει αναλυτικά η ίδια. Τον ταμία κ. Κων/νο Τερζή που με ζήλο και διάθεση εφήβου είτε συλλογικά είτε και από μόνος του, είναι πανταχού παρών και προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες του στην Αδελφότητα και στα 14 κοινά του χωριού μας. Τον Βασίλη τον Δρακόπουλο και τον Θέμη τον Αναστασόπουλο για την προσφορά τους, καθώς και τον Αθανάσιο Βλ. Δημητρακόπουλο για το βάρος που σήκωσε για την σύνταξη, την ταξινόμηση και την αποστολή του περιοδικού μας. Το Βλάση Θ. Σταθούλια γιατί συνεχίζει με ζήλο ιεραπόστολου την προσπάθεια για την συντήρηση και την ανάδειξη της ιστορικής και θρησκευτικής αξίας του Μοναστηριού του Αγίου Αθανασίου. Ευχαριστώ όλους τους αρθρογράφους και συντάκτες του περιοδικού μας, χωρίς τους οποίους φυσικά δεν θα μπορούσε να συνεχίσει να εκδίδεται το περιοδικό, το οποίο πολλές φορές έχει γίνει αντικείμενο ευμενών σχολίων και από ανθρώπους ξένους προς το χωριό μας, ως υψηλού επιπέδου και ως μοναδική περίπτωση μακροχρόνιας έκδοσης τέτοιου περιοδικού από έναν σχετικά μικρό σύλλογο σαν το δικό μας, όταν ανάλογες εκδοτικές προσπάθειες πολιτιστικών συλλόγων πόλεων ή κωμοπόλεων έχουν ήδη σταματήσει. Καλώντας από τη θέση αυτή όλους τους πατριώτες να μας στείλουν κείμενά τους για δημοσίευση, θέλω να εξάρω τη σημαντική συγγραφική δραστηριότητα του πατριώτη μας Αντισυνταγματάρχη Χρήστου Βλ. Καραθανάση, ο οποίος επί σειρά ετών τροφοδοτεί τις στήλες του περιοδικού μας με εξαιρετικού ιστορικού και τοπικού ενδιαφέροντος πονήματά του, τα οποία είναι προϊόντα συστηματικής και επίπονης βιβλιογραφικής έρευνας. Η τελευταία εργασία του αφορά στο Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου, για την οποία θα τον παρακαλούσα να μας μιλήσει στη συνέχεια. Τέλος ευχαριστώ όλους τους πατριώτες που με τις εισφορές τους μικρές ή μεγάλες συνέβαλαν και μας παρείχαν τη δυνατότητα να συνεχίσουμε το έργο της Αδελφότητας. Οι εισπράξεις της Αδελφότητας ανήλθαν κατά τη φετινή χρήση στο ποσό των 16.621 ευρώ και περιλαμβανομένου και του υπολοίπου της χρήσεως 2012 σε 19.931 ευρώ. Τα έξοδά μας ανήλθαν σε 16.712 ευρώ. Τα έξοδα έκδοσης και αποστολής του περιοδικού μετά από μείωση που πετύχαμε, αλλάζοντας τυπογραφείο, ανήλθαν σε 7.257 ευρώ. Τα έξοδα των διαφόρων εκδηλώσεών μας ανήλθαν στα 4.592 ευρώ, στα οποία περιλαμβάνονται τα έξοδα της εκδήλωσης για τον εορτασμό του Αγίου Βλασίου στην Αθήνα, τα έξοδα για τις εκδηλώσεις μνήμης την 21η και 22α Ιουνίου για τα 70 χρόνια από το κάψιμο του χωριού μας και τα έξοδα των 15 εκδηλώσεων του 15Αύγουστου. Ποσό 2.837 ευρώ είχε καταβληθεί υπέρ του Μοναστηριού και διατέθηκαν από τον Όμιλο για έργα στο Μοναστήρι και 1.050 ευρώ είχαν καταβληθεί υπέρ του Αγίου Βλασίου και αποδόθηκαν. Τα υπόλοιπα αφορούν σε διάφορα μικροέξοδα, όπως αρτοκλασίες στις εορτές του Αγ. Αθανασίου, του Αγίου Βλασίου, της Ζωοδόχου Πηγής και της Κοίμησης της Θεοτόκου, αγορά 5.000 φακέλων για την ταχυδρόμηση του περιοδικού, καθαρισμός κοινοτικής τουαλέτας του χωριού κλπ. Το υπόλοιπο ταμείου ανέρχεται στο ποσό των 3.219 ευρώ. Λόγω της οικονομικής στενότητας δεν καταφέραμε να πραγματοποιήσουμε κανένα από τα έργα που έχουμε θέσει ως στόχο να πραγματοποιήσουμε το τρέχον έτος, όπως τον εξοπλισμό του πνευματικού μας κέντρου με τραπεζοκαθίσματα, αγορά ηχητικής μονάδας, παρεμβάσεις στο προαύλιο του σχολείου και στις τουαλέτες, μικροέργα εξωραϊσμού στην πλατεία του χωριού, η ανακατασκευή της «Τρανής Βρύσης» στο κέντρο του χωριού, η ανακατασκευή της πρόσοψης του νεκροταφείου κλπ. Όλα τα παραπάνω και πολλά άλλα, που αφορούν στη συντήρηση των μνημείων μας, στην επιδιόρθωση της εσωτερικής οδοποιίας του χωριού μας, η οποία έχει υποστεί σε πολλά σημεία φθορές και δυστυχώς ο Δήμος δεν ανταποκρίνεται, πρέπει να γίνουν, τα οποία παραμένουν ως στόχοι της Αδελφότητας, προσδοκώντας στη βελτίωση των οικονομικών της την προσεχή περίοδο. Εκείνο όμως που έχει άμεση προτεραιότητα και πρέπει όλοι να βοηθήσουμε, είναι η αντικατάσταση των τσιμεντένιων πλαισίων στην απόληξη των καμπαναριών της εκκλησίας μας, τα οποία έχουν υποστεί φθορές από τις καιρικές συνθήκες και πρέπει να αντικατασταθούν. Σχετική δημοσίευση έχει γίνει και στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού μας. Από πλευράς του Ομίλου Φίλων του Μοναστηριού, όπως θα σας ενημερώσει η κα Μαρία Καραθανάση, ανατέθηκε και κατασκευάστηκε ήδη από τον Αλέκο Θεοδώρου τμήμα επί πλέον 10 μέτρων του μανδρότοιχου κάτω από τα κελιά του Μοναστηριού. Την καλοκαιρινή περίοδο έγινε επίσης παρέμβαση για την στήριξη και συντήρηση του καθολικού του Μοναστηριού με χρηματοδότηση από τη δόση της επιχορήγησης που εγκρίθηκε για το σκοπό αυτό από το Ταμείο Σεισμοπλήκτων και εκταμιεύτηκε. Θα παρακαλούσα τον Βλάση Σταθούλια, ως διαχειριστή του ποσού αυτού, να ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ μας ενημερώσει σχετικά. Περιμένοντας την κριτική και τις παρατηρήσεις σας για όσα έγιναν ή δεν έγιναν, σας ευχαριστώ όλους για την συμμετοχή σας στη Γενική Συνέλευση της Αδελφότητας και τις αρχαιρεσίες που θα ακολουθήσουν και εύχομαι σε όλους Καλά Χριστούγεννα και ένα καλύτερο και ελπιδοφόρο νέο έτος». Στη συνέχεια το λόγο ζήτησε ο κ. Χαράλαμπος Ζωγράφος, ο οποίος εξέφρασε τις ευχαριστίες του προς το Δ.Σ. για όλα όσα έγιναν κατά τη διάρκεια της θητείας του και έκανε αναφορά στις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν από την Αδελφότητα για τα 70 χρόνια από το Ολοκαύτωμα του χωριού μας. Επεσήμανε ότι και με τη δική του συμβολή, ως μέλος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης, έγινε μνημόνευση του Ολοκαυτώματος του χωριού μας στην εκδήλωση που πραγματοποίησε η Π.Ε. για το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων την προηγούμενη Κυριακή 1η Δεκεμβρίου 2013 στην Αθήνα. Τόνισε την ανάγκη συμμετοχής όλων των πατριωτών μας στις αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. και την προσφορά τους στα κοινά του τόπου μας και απηύθυνε πρόσκληση συμμετοχής σε νέα μέλη. Ακολούθως το λόγο έλαβε το μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής κ. Αθανάσιος Δημητρακόπουλος, ο οποίος ανέγνωσε την Έκθεση της Εξελεγκτικής Επιτροπής, η οποία έχει ως εξής: «ΕΚΘΕΣΗ ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Στην Αθήνα σήμερα την 29-11-2013, ημέρα Παρασκευή, η Εξελεγκτική Επιτροπή της «Αδελφότητας Φιλιωτών Καλαβρυτινών -Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» αποτελούμενη από τους Αθανάσιο Δημητρακόπουλο, Κων/νο Καραμάνο και Γεώργιο Παναγόπουλο, διενήργησε οικονομικό έλεγχο για το οικονομικό έτος 2013. Ήλεγξε το βιβλίο ταμείου, τα διπλότυπα εισπράξεων και τα παραστατικά των δαπανών. Από τον έλεγχο προέκυψε ότι όλα έχουν καλώς. Το σύνολο των εσόδων συμπεριλαμβανομένου και του υπολοίπου της παρελθούσης χρήσεως 2012, που ήταν 3.310,91 ευρώ, είναι 19.931,94 ευρώ. Το σύνολο των εξόδων είναι 16.712,73 ευρώ και το υπόλοιπο 3.219,21 ευρώ, εκ των οποίων ποσό 2.436,41 ευρώ είναι κατατεθειμένα στην Εμπορική Τράπεζα στον υπ’ αριθμόν 33627963 Λογαριασμό και το ποσό των 782,80 ευρώ ευρί- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σκεται εις χείρας του Ταμία. Οι δαπάνες κατανέμονται ως ακολούθως: 1. Απόδοση υπέρ τρίτων: α) Υπέρ Ι. Μ. Αγ. Αθανασίου 2.837 ευρώ β) Υπέρ Ι. Ν. Αγ. Βλασίου 1.050 ευρώ 2. Εκδηλώσεις και Λοιπές Δαπάνες 5.567,95 ευρώ 3. Εκτυπωτικά 4.942,50 ευρώ 4. Ταχυδρομικά 2.315,28 ευρώ ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ: 16.712,73 ευρώ. Η ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ». Το μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής Κων/ νος Καραμάνος αναφέρθηκε με παρέμβασή του στην αναφορά του συμπατριώτη μας Γιάννη Παπαρρηγόπουλου μέσω του περιοδικού μας, για κατασκευή προτομής του Ιερομονάχου Αμβροσίου Παπαρρηγόπουλου με έξοδα της Μητρόπολης Καλαβρύτων & Αιγιαλείας και συμφώνησε με την πρόταση του ως άνω συμπατριώτη ενώ τόνισε ότι πρέπει να γίνει προσπάθεια για την πραγματοποίηση του έργου αυτού. Στη συνέχεια η Πρόεδρος του Ομίλου Φίλων του Μοναστηριού του Αγίου Αθανασίου Φιλίων κα Μαρία Καραθανάση, πήρε το λόγο και ανέγνωσε τον Οικονομικό Απολογισμό του Ομίλου, που έχει ως εξής: «ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΤΟΥΣ 2013 Αγαπητοί συμπατριώτες καλημέρα σας, Με αφορμή την σημερινή συγκέντρωση θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους εκείνους, που για μια ακόμα χρονιά, συνεχίζουν να μας εμπιστεύονται και να μας υποστηρίζουν ενεργά, οικονομικά και ηθικά, για την εκπλήρωση του έργου που έχουμε αναλάβει. Παρ’ όλες τις δυσκολίες που η πατρίδα μας αντιμετωπίζει και την δυσμενή οικονομική συγκυρία, που όλοι μας βιώνουμε, η συμμετοχή στην προσπάθεια για την αναστήλωση και συντήρηση της Μονής του Αγίου Αθανασίου είναι συγκινητική. Με την βοήθεια όλων μας ο όμιλος πραγματοποίησε και φέτος τα παρακάτω έργα: 1. Αντικατάσταση τριακοσίων (300) περίπου κεραμιδιών της σκεπής του Ιερού Ναού του Αγίου 16 Αθανασίου, τα οποία είχαν σπάσει. Το κόστος της εργασίας αυτής ήταν 250 €. 2. Συνέχιση της ανακατασκευής του μαντρότοιχου κάτω από το κτίριο των κελιών ώστε να επιτευχθεί η πλήρης αντιστήριξη του εδάφους και των θεμελίων του κτιρίου. Το κόστος του παραπάνω έργου, που είναι σε εξέλιξη είναι 5.000 €. 3. Τοποθέτηση βρύσης στο προαύλιο του Μοναστηριού με κόστος 130 €. Τα παραπάνω έργα υλοποιήθηκαν από τον κύριο Αλέξιο Θεοδώρου. 4. Τοποθέτηση σιδηροκατασκευής για την στήριξη της κληματαριάς με κόστος 200 € από τον κ. Παναγιώτη Μπελέρη. Επιπλέον πραγματοποιήθηκαν και τα παρακάτω έξοδα: 1. Εορτή του Αγίου Αθανασίου στις 2 Μαΐου 2013 με κόστος 290 €. 2. Πληρωμή του λογαριασμού της ΔΕΗ με κόστος 100 €. Το συνολικό κόστος ανέρχεται στο ποσό των 5.970 €. Από τα παραπάνω έχουν εξοφληθεί όλες οι υποχρεώσεις πλην της κατασκευής του μαντρότοιχου. Για το έργο αυτό έχουν δοθεί 2.650 €. Οφείλουμε ακόμα το ποσό των 2.350 €. Ελπίζω με την βοήθεια όλων των συμπατριωτών να συγκεντρώσουμε το ποσό αυτό ώστε να εξοφλήσουμε την παραπάνω οφειλή. Στον λογαριασμό του ομίλου στην τράπεζα υπάρχει το υπόλοιπο των 300 €. Στο αρχείο του ομίλου υπάρχουν όλες οι προσφορές και τα παραστατικά όλων των εργασιών που έχουν γίνει και είναι στη διάθεση όλων. Τελειώνοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και να ευχηθώ Καλά Χριστούγεννα με υγεία και ευτυχία ο νέος χρόνος». Ακολούθως, ο Πρόεδρος της Γ.Σ. κάλεσε στο βήμα τον κ. Βλάσιο Θ. Σταθούλια, ο οποίος αφού πήρε το λόγο, έκανε εκτενή αναφορά στις ενέργειες που γίνονται από την πλευρά του στην όλη προσπάθεια συντήρησης και αναστήλωσης του Μοναστηριού. Διευκρίνισε ότι έχει οριστεί από την Ι. Μ. Αγ. Λαύρας ως ειδικός διαχειριστής του έργου και αναφέρθηκε στις ενέργειες που έχει κάνει, προκειμένου να κατορθώσει μέσα από γραφειοκρατικές διαδικασίες να εκταμιευθεί το ποσό που εγκρίθηκε από το Ταμείο Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων και ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 39.200 €. Ήδη εκταμιεύτηκαν και κατατέθηκαν 17 στον λογαριασμό της Ι. Μ. Αγ. Λαύρας 19.200 €, τα οποία αποτελούν την 1η δόση. Αφού υπενθύμισε ότι τις σχετικές μελέτες είχε χρηματοδοτήσει η Αδελφότητα με το ποσό των 5.000 ευρώ, έκανε λόγο για την εκτέλεση εργασιών από τον κ. Νικ. Σακκέτο, με τον οποίο έχει ήδη υπογραφεί σχετική σύμβαση και το 80% αυτών των εργασιών καλύπτεται με την 1η δόση του εκταμιευθέντος ποσού. Επίσης, αναφέρθηκε διεξοδικά στη συνδρομή των συμπατριωτών μας κ. Χαράλαμπου Ζωγράφου και κ. Ηλία Κόλντηρη, προκειμένου να επιτευχθεί η εκταμίευση του ως άνω χρηματικού ποσού από το Τ.Α.Σ. Πάτρας ενώ μίλησε και για τις ενέργειές του όσον αφορά την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Ο κ. Χαράλαμπος Ζωγράφος παρενέβη και εξήρε την προσφορά του Βλάση του Σταθούλια, που κατάφερε και αντιμετώπισε σωρεία γραφειοκρατικών προβλημάτων και τόνισε την επίπονη προσπάθεια που καταβάλλει για την πραγματοποίηση των έργων του Μοναστηριού. Ο Πρόεδρος της Γ.Σ. κάλεσε τα μέλη της να εγκρίνουν τον Οικονομικό Απολογισμό της Αδελφότητας και του Ομίλου Φίλων της Ιεράς Μονής Αγίου Αθανασίου, τα οποία ομόφωνα τους ενέκριναν. Στη συνέχεια το λόγο ζήτησε και πήρε ο Αντιπρόεδρος της Γ.Σ. κ. Χρήστος Βλ. Καραθανάσης, ο οποίος έκανε εκτενή αναφορά στην ενασχόλησή του σχετικά με την ιστορία του Μοναστηριού μας. Ανέφερε ότι η συλλογή των διαφόρων ιστορικών αυτών στοιχείων έγινε κυρίως μέσω ηλεκτρονικών βιβλιοθηκών, βιβλιοθηκών διαφόρων ιδρυμάτων, όπως του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου και μέσω διαφόρων συγγραμμάτων. Επίσης αρκετά στοιχεία συγκέντρωσε από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. Ιδιαίτερη αναφορά έκαμε στην βιβλιοθήκη του Μοναστηριού που είχε δωρηθεί το 1842 από τον Φιλαίο μοναχό Γρηγόριο Μαλίκη στο σχολείο του χωριού μας και λόγω έλλειψης χώρου τοποθετήθηκε στο Μοναστήρι. Το πόνημά του αυτό θα γίνει προσπάθεια να εκδοθεί ως ανεξάρτητη έκδοση. Παρέμβαση έκανε και ο συμπατριώτης μας κ. Βλάσιος Χαραλαμπόπουλος, ο οποίος για μια ακόμη φορά αναφέρθηκε σε ελλείψεις και προβλήματα, που αντιμετωπίζει το χωριό μας και μίλησε για αδιαφορία των αρμόδιων αρχών. Αναφέρθηκε στην απόρριψη σκουπιδιών και μπαζών σε διάφορες τοποθεσίες τονίζοντας την ανάγκη δημιουργίας προ- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σβάσιμων δρόμων ενώ πρότεινε την δημιουργία πρόσβασης προς την τοποθεσία «Δράγκου». Επίσης επεσήμανε την έλλειψη λεωφορείου για την μετάβαση από τα Μαζέικα στο χωριό μας. Ακολούθως ανέβηκε στο βήμα της Γ.Σ. ο ταμίας του συλλόγου κ. Κώστας Τερζής, ο οποίος αναφέρθηκε στην επικινδυνότητα του καμπαναριού και τις ενέργειες που γίνονται για την επισκευή του. Ανέφερε ότι το κόστος επισκευής είναι 5.000 € και ότι η εκκλησία δεν διαθέτει όλο αυτό το ποσό. Μίλησε για τη συμβολή του ζεύγους Κώστα Σπυρόπουλου και Κατερίνας Γκολφινοπούλου και τόνισε ότι πρέπει να πραγματοποιηθεί με τη συμβολή όλων των πατριωτών μας, προκειμένου να μην συμβεί και κάποιο ατύχημα. Η κα Αικατερίνη Γκολφινοπούλου ερωτηθείσα από τη Γ.Σ. για το ενδεχόμενο αντικατάστασης των φθαρμένων τμημάτων του καμπαναριού της εκκλησίας με INOX, είπε ότι δεν είναι βέβαιη ότι το INOX είναι κατάλληλο υλικό, κυρίως από αισθητικής πλευράς και εν τέλει είπε ότι θα πρέπει η αντικατάσταση να γίνει με το ίδιο υλικό που είναι κατασκευασμένα τα τμήματα που πρέπει να αντικατασταθούν. Στη συνέχεια ο συμπατριώτης μας κ. Λεωνίδας Σπυρόπουλος έθεσε το ερώτημα κατά πόσο καθαρίζεται η δεξαμενή νερού ώστε το νερό που πίνουμε να είναι καθαρό και να μην έχει μικρόβια ενώ πρότεινε η δεξαμενή που κατασκευάστηκε στην Αγία Τριάδα, να γεμίζει με νερό, προκειμένου να μην αντιμετωπίζουμε πρόβλημα υδροδότησης στο χωριό τους καλοκαιρινούς κυρίως μήνες. Στα όσα προηγουμένως ακούστηκαν για την ύπαρξη διαφόρων προβλημάτων, που αντιμετωπίζει το χωριό μας ο κ. Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος παρενέβη και τόνισε ότι η Αδελφότητα δεν έχει δυνατότητα να επιλύει προβλήματα, για τα οποία αρμόδιοι είναι ο Δήμος και άλλες κρατικές αρχές. Επίσης, ο κ. Νίκος Παναγόπουλος αναφέρθηκε σε πιθανή ύπαρξη ακίνητης περιουσίας της Ι. Μ. Αγ. Αθανασίου στην περιοχή της Αμαλιάδας. Ο κ. Χαράλαμπος Ζωγράφος έκανε αναφορά στο θέμα της υδροδότησης του χωριού μας και τόνισε ότι μπορεί η Αδελφότητα να κάνει παρεμβάσεις στο Δήμο Καλαβρύτων. Κατόπιν τούτων ο Πρόεδρος της Γ.Σ. κάλεσε τα παρόντα μέλη να συμμετέχουν στις αρχαιρεσί- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ες για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. Μετά από συζήτηση μεταξύ των παρισταμένων, καταρτίστηκε ψηφοδέλτιο με τους εξής υποψηφίους: 1. Θεμιστοκλής Αναστασόπουλος του Αθανασίου 2. Αθανάσιος Δημητρακόπουλος του Βλασίου 3. Βασίλειος Δρακόπουλος του Παναγιώτη 4. Μαρία συζ. Βλασίου Καραθανάση 5. Παναγιώτα Καραμάνου του Ρήγα 6. Γεώργιος Μητρόπουλος του Γρηγορίου 7. Αλέξιος Οικονόμου του Βλασίου 8. Παλαιολόγος Παναγόπουλος του Νικολάου 9. Κων/νος Τερζής του Σωτηρίου Αναπληρωματικά μέλη: 1. Κων/νος Αντωνόπουλος του Αλεξίου 2. Κων/νος Σταματόπουλος του Παναγιώτη Για την Εξελεγκτική Επιτροπή: 1. Κων/νος Καραμάνος του Ρήγα 2. Ανδρέας Καταρνιάς του Κων/νου 3. Γεώργιος Παναγόπουλος του Βασιλείου Με δεδομένο ότι οι υποψήφιοι είναι μόνο 9 για το Δ.Σ. και 3 για την Εξελεγκτική Επιτροπή, έγινε πρόταση η Γενική Συνέλευση να τους εκλέξει δια βοής. Η πρόταση έγινε ομόφωνα αποδεκτή, και δια βοής, ομόφωνα εκλέγονται άπαντα τα μέλη του ψηφοδελτίου για το Δ.Σ. και την Εξελεγκτική Επιτροπή, καθώς και τα αναπληρωματικά μέλη του Δ.Σ. Για το σκοπό αυτό συντάχθηκε η πράξη αυτή και υπογράφεται ως ακολούθως: Ο Πρόεδρος της Γ.Σ. Κων/νος Σταθούλιας Ο Αντιπρόεδρος της Γ.Σ. Χρήστος Βλ. Καραθανάσης Ο Γραμματέας της Γ.Σ. Αθανάσιος Δημητρακόπουλος Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Γεώργιος Γρ. Μητρόπουλος Ο Γεν. Γραμματέας Χαράλαμπος Ζωγράφος 18 ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ « Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ » ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 - Τ.Κ. 10678 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 210 3835572 FAX. 210 3835083 ΠΡΑΞΗ 1η ΘΕΜΑ: ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΣΕ ΣΩΜΑ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» Στην Αθήνα και στο επί της οδού Γλάδστωνος αριθμ. 3, 4ος όροφος, δικηγορικό γραφείο του κ. Μητρόπουλου Γεωργίου, συνεδρίασε σήμερα 18 Δεκεμβρίου, ημέρα Τετάρτη και ώρα 6 το απόγευμα, το Διοικητικό Συμβούλιο της Αδελφότητας Φιλιωτών Καλαβρυτινών «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» που εκλέχθηκε με ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της 8ης Δεκεμβρίου 2013, ύστερα από πρόσκληση σύμφωνα με το καταστατικό, προκειμένου να συγκροτηθεί σε σώμα. Αφού διαπιστώθηκε απαρτία με παρόντα και τα εννέα (9) μέλη του Δ.Σ., ήτοι: 1. Θεμιστοκλής Αναστασόπουλος του Αθανασίου 2. Αθανάσιος Δημητρακόπουλος του Βλασίου 3. Βασίλειος Δρακόπουλος του Παναγιώτη 4. Μαρία συζ. Βλασίου Καραθανάση 5. Παναγιώτα Καραμάνου του Ρήγα 6. Γεώργιος Μητρόπουλος του Γρηγορίου 7. Αλέξιος Οικονόμου του Βλασίου 8. Παλαιολόγος Παναγόπουλος του Νικολάου 9. Κων/νος Τερζής του Σωτηρίου Μετά από διαλογική συζήτηση ομόφωνα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου αποφάσισαν την συγκρότησή τους σε σώμα ως εξής: Πρόεδρος: Γεώργιος Μητρόπουλος του Γρηγορίου Αντιπρόεδρος: Αλέξιος Οικονόμου του Βλασίου Γενικός Γραμματέας: Παλαιολόγος Παναγόπουλος του Νικολάου Ταμίας: Αθανάσιος Δημητρακόπουλος του Βλασίου Αναπλ. Ταμίας: Κωνσταντίνος Τερζής του Σωτηρίου Κοσμήτωρ: Παναγιώτα Καραμάνου του Ρήγα Ειδική Γραμματέας: Μαρία Καραθανάση συζ. Βλασίου Πρόεδρος του Ομίλου Φίλων της Ι. Μ. Αγίου Αθανασίου Ειδικός Γραμματέας: Βασίλειος Δρακόπουλος του Παναγιώτη, αρμόδιος για την ηλεκτρονική επικοινωνία της Αδελφότητας με τα μέλη και τους φίλους της. Μέλος: Θεμιστοκλής Αναστασόπουλος του Αθανασίου Στη συνέχεια το Δ.Σ. αποφασίζει, σύμφωνα με το καταστατικό, ότι η Αδελφότητα θα εκπροσωπείται ενώπιον κάθε αρχής από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. και σε περίπτωση κωλύματός του από τον Αντιπρόεδρο. Αρμόδιος για τις συναλλαγές με τράπεζες, πιστωτικά εν γένει ιδρύματα και για κάθε είσπραξη, ανάληψη χρημάτων από τον καταθετικό λογαριασμό της Αδελφότητας και για κάθε πληρωμή θα είναι ο ταμίας Αθανάσιος Δημητρακόπουλος του Βλασίου και σε περίπτωση κωλύματός του ο αναπληρωτής ταμίας Κωνσταντίνος Τερζής του Σωτηρίου. Μη υπάρχοντος ετέρου θέματος λύεται η συνεδρίαση και υπογράφεται. (Ακολουθούν υπογραφές) Ο ΠρόεδροςΟ Γενικός Γραμματέας Γεώργιος Γρ. Μητρόπουλος Παλαιολόγος Νικ. Παναγόπουλος Ο Ταμίας:Ο Αναπλ. Ταμίας: Αθανάσιος Βλ. Δημητρακόπουλος Κων/νος Σ. Τερζής Η Κοσμήτωρ:Ο Ειδικός Γραμματέας: Παναγιώτα Ρ. Καραμάνου Βασίλειος Π. Δρακόπουλος Η Ειδική Γραμματέας: Μαρία Βλ. Καραθανάση Το Μέλος: Θεμιστοκλής Αθ. Αναστασόπουλος ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ εκ του βιβλίου Πρακτικών του Δ.Σ. Της «Αδελφότητας Φιλιωτών Καλαβρυτινών Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ». Αθήνα 18 Δεκεμβρίου 2013 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ 19 Ο Γ. ΓΡΑΜΜΜΑΤΕΑΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Έτσι γράφεται η ιστορία μας Η Πλατεία του Χωριού μας κι εμείς Η Πλατεία του Χωριού μας αποτελεί το σημαντικότερο στοιχείο, μετά την Εκκλησία μας, της ταυτότητάς του. Αποτελεί κοινό κτήμα όλων μας, που μας το κληροδότησαν οι πρόγονοί μας και έχουμε χρέος κι εμείς να την παραδώσουμε στις επερχόμενες γενιές, λειτουργικότερη και πλέον καλαίσθητη από ό,τι την παραλάβαμε και ιδιαίτερα από ό,τι την κατάντησε η τελευταία προσπάθεια αναβάθμισης του κέντρου του Χωριού μας, που ξεκίνησε το 2005. Η Πλατεία του Χωριού μας είναι ένα κομμάτι της ιστορίας του, που σίγουρα δεν την γνωρίζουν οι περισσότεροι από τους σημερινούς Φιλιώτες, αφού δεν την έζησαν και δεν ζουν πλέον στο Χωριό μας, για να την ακούσουν από εμάς που τη ζήσαμε ή την ακούσαμε από προγενέστερους που την είχαν ζήσει. Οι διακοπές στο Χωριό μας γίνονται διαρκώς συντομότερες, ιδιαίτερα για τους εργαζόμενους, και ο χρόνος που δίνεται στον καθένα μας να την απολαμβάνει, όλο και μειώνεται! Όμως και πέρυσι και ιδιαίτερα φέτος, όσοι ζήσαμε στο Χωριό μας και για όσο χρόνο ζήσαμε, είχαμε την ευκαιρία να την απολαύσουμε καθαρή, τόσο καθαρή, όσο ποτέ άλλοτε! Και την απολαύσαμε για περισσότερο χρόνο από κάθε άλλη χρονιά, από τη Μεγάλη Εβδομάδα, τέλος Απριλίου – αρχές Μαΐου, έως και το τέλος Νοεμβρίου, οπότε άρχισαν να πέφτουν ομαδόν τα φύλλα από τα πλατάνια, τα οποία με την υγρασία κολλούν στο δάπεδο και λόγω του μωσαϊκού του δαπέδου, δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά η καθαριότητά της. Μου έχει δοθεί η ευκαιρία και έχω αναφερθεί στα προβλήματα της Πλατείας μας σε δημοσιεύματά μου, τόσο στο Περιοδικό μας “Τα Φίλια και οι απανταχού Φιλιώτες”, όσο και στην εφημερίδα “Η Φωνή των Καλαβρύτων”. Θεωρώ πως το σημαντικότερο πρόβλημα της Πλατείας μας, κοντά σε όλα τα άλλα, είναι ο διερχόμενος δρόμος, που έχει σαν αποτέλε- ΕΤΣΙ ΓΡΑΦΕΤΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ σμα να κάνει την Πλατεία μας χώρο στάθμευσης, παντός είδους τροχοφόρων, κι αυτό συμβαίνει όχι γιατί αυτόν τον σκοπό εξυπηρετεί ο διερχόμενος δρόμος, αλλά διότι καταστρατηγείται κατάφορα η απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου Φιλίων, με την οποία αποφασίστηκε η διάνοιξη του συγκεκριμένου δρόμου. Αυτήν την απόφαση βρήκα στο αρχείο μου, αφού, ως δάσκαλος του Χωριού μας, ήμουν και υπηρεσιακός Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου, από τον Σεπτέμβριο του 1974 έως και τον Μάιο του ιδίου έτους, και θεωρώ σκόπιμο να την δημοσιεύσω στο Περιοδικό μας «Τα Φίλια και οι απανταχού Φιλιώτες» και η οποία έχει ως εξής: «ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Εκ του πρακτικού της υπ’ αριθ. 16/74 συνεδριάσεως του Κοινοτικού Συμβουλίου ΦΙΛΙΩΝ. Αριθ. αποφάσεως 16/74 “Περί εγκρίσεως της υπ’ αριθ. 100/74 Μελέτης της ΤΥΔΚ”. Εν Φιλίοις και εν τω Κοινοτικώ Καταστήματι σήμερον την 21ην του μηνός Οκτωβρίου του έτους 1974 ημέραν της εβδομάδος Δευτέραν και ώραν 16ην συνήλθεν εις συνεδρίασιν το Κοινοτικόν Συμβούλιον Φιλίων κατόπιν της υπ’ αριθ. 756/17-10-74 εγγράφου προσκλήσεως του Προέδρου επιδοθείσης εις ένα έκαστον των Συμβούλων συμφώνως τω άρθρω 91 και 121 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικος. Αφ’ ού διεπιστώθη ότι υφίσταται νόμιμος απαρτία δεδομένου ότι επί συνόλου 5 μελών ευρέθησαν παρόντα 5 ήτοι: Παρόντες Απόντες 1. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ 2. ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΗΔΕΝ 3. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 4. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ 5. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΗΣ Ο Πρόεδρος εκήρυξε την έναρξιν της συνεδριάσεως του Κοινοτικού Συμβουλίου και ει- 20 σηγούμενος το θέμα της ημερησίας διατάξεως εκθέτει τα εξής: Έχω την γνώμην ότι το θέμα της δια της Πλατείας διελεύσεως της Κοινοτικής οδού της αγούσης εις το προς ανατολάς της πλατείας τμήμα του Χωρίου, εταλαιπώρησεν υπέρ το δέον την Κοινότητα εν τω συνόλω της και τα μέγιστα εζημίωσεν αυτήν. Θα ήτο ευχής έργον η πλατεία να παρέμενεν ενιαία, εφ’ όσον ήτο δυνατή η διέλευσις της εν λόγω οδού δι’ άλλου σημείου. Τούτο όμως εκ των πραγμάτων καθίσταται αδύνατον, επειδή δε θεωρώ εξ ίσου σπουδαίαν την σημασίαν της πλατείας δια την όλην υπόστασιν του Χωρίου, όσον και της εν λόγω οδού δεδομένου ότι θα εξυπηρετήση σημαντικήν μερίδα των κατοίκων της Κοινότητος, προτείνω όπως εγκριθή η υπ’ αριθ. 100:1974 τεχνική μελέτη δι’ ής προβλέπεται διάνοιξις της εν λόγω οδού, διασφαλισθή δε κατά το δυνατόν η ύπαρξις της πλατείας ως ενιαίου χώρου δια των εξής μέτρων: α) Επιτραπή αποκλειστικώς και μόνον η διέλευσις τροχοφόρων, απαγορευομένης απολύτως της καθ’ οιονδήποτε τρόπον σταθμεύσεως αυτών ή φορτοεκφορτώσεως αντικειμένων ή δι’ οιονδήποτε άλλην χρήσιν της εν λόγω οδού υπό τούτων. β) Διατηρήση εις εαυτήν η Κοινότης το δικαίωμα όπως εφ’ όσον ήθελεν εξυπηρετηθή εις το μέλλον η εν λόγω περιοχή δια της διανοίξεως προσβάσεων είτε εξ Ανατολών είτε εκ Δυσμών, του Χωρίου απαγορεύση και αυτήν την δια της πλατείας διέλευσιν των τροχοφόρων. γ) Ως προς την διέλευσιν των ζώων, επιτραπή η διέλευσις φορτηγών τοιούτων φερόντων τοιούτον φορτίον, ένεκα του οποίου δεν δύνανται να διέλθουν εκ της όπισθεν του Ναϊδρύου της πλατείας διερχομένης παρακαμπτηρίου οδού. Ούτω, έχω την γνώμην θα αποκατασταθή και πάλιν η ομόνοια μεταξύ των κατοίκων του Χωρίου, θα αξιοποιηθή η υπάρχουσα πλατεία και θα στολίση έτι περισσότερον την Κοινότητά μας, θα εξυπηρετηθή σημαντική μερίς των κατοίκων του Χωρίου και θα αποτελέση επί πλέον κόσμημα του Χωρίου μας η προς Α της πλατείας τσιμεντόστρωσις της εν λόγω οδού. Με την πεποίθησιν ότι άπαντες οι κάτοικοι φιλοτιμούμενοι θα συμμερισθούν τας ως άνω 21 θέσεις μου καλώ υμάς όπως εγκρίνητε την εν λόγω μελέτην εις εκτέλεσιν της υπ’ αριθ. Α.30828 από το Σ/βρίου 1974 Δ/γής Νομαρχίας Αχαΐας. Εν συνεχεία λαμβάνει τον λόγον ο Αντιπρόεδρος της Κοινότητος Κωτσιόπουλος Ιωάννης και λέγει τα εξής: Δεν εγκρίνω την υπ’ αριθ. 100:74 Μελέτη διότι διχοτομείται η πλατεία επ’ άπειρον και αφ’ ετέρου επιτυγχανομένης της αναβάσεως τροχοφόρων εις την πλατείαν παν τροχοφόρον θα ανέρχεται προς στάθμευσιν εις την πλατείαν επί όλης της εκτάσεώς της μη δυναμένου ουδενός να εμποδίση την ασφαλή ταύτην ασυδοσίαν μη υπαρχούσης αστυνομίας και ούτω η πλατεία θα αποβή σταθμός τροχοφόρων ούσα ανεμπόδιστος η πλατεία θα αποτελεί και ελευθέραν διάβασιν παντός είδους ζώων προβάτων κ.λ.π. ούτω εκτός των ζημιών εκ των τροχοφόρων επί των πλακών, θα γέμη και ακαθαρσιών εκ των ζώων και ούτω αντί πλατείας θα έχομεν κωμωδίαν. Κατά την επίσκεψιν του κ. Νομάρχου την 11ην τρέχοντος μηνός επειδή εμεσολάβησαν πεζοδρομιακές εκδηλώσεις ως προς την πλατείαν και δεν ενημερώθη πώς έχουν ακριβώς τα πράγματα ο κ. Νομάρχης – ούτω ελέχθη ότι η παρακαμπτήριος διαφέρει εις απόστασιν της εκ της πλατείας οδού περί τα 3 χλμ. μετ’ επιστροφής ενώ η διαφορά εις μήκος των δύο οδών είναι 100-300 μ. καταθέτω και σχεδιάγραμμα. Επίσης ελέχθη εις κ. Νομάρχην ότι εξυπηρετούνται περί τας 15 οικίας – ενώ μία οικία Φ. Θεοδοσίου εξυπηρετείται εις απόστασιν περί τα 80 μ. αι άλλαι δύο Θεοδ. Γιαννακοπούλου και Χρισ. Σπυροπούλου εξυπηρετούνται με 20-30 μ. αλλά δεν έθεσαν θέμα πλατείας εκών-άκων, αι δε οικίαι Θεμ. Γιαννακοπούλου Κοιν. Συμβούλου – Δημητρίου Κωτσιοπούλου εξυπηρετούνται ημιτελώς δώρον άδωρον μη θέτοντες και ούτοι θέμα πλατείας. Αντί ταύτης όμως δυνάμεθα με τάς 40 χιλιάδ. δια άλλης μελέτης να διασχισθή όλο το Χωριό και να εξυπηρετηθούν 50 οικίαι μεταξύ των οποίων και οι 1-2 αντιδικούντες πληρέστερον από ό,τι δια της πλατείας. Εν συνεχεία λαμβάνει τον λόγον ο Κοινοτικός Σύμβουλος Παναγιωτόπουλος Γεώργι- ΕΤΣΙ ΓΡΑΦΕΤΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ ος και λέγει ότι συμφωνεί με την γνώμην του Αντιπροέδρου Κωτσιοπούλου Ιωάννου ως και ο Κοινοτικός Σύμβουλος Οικονόμου Ηρακλής συμφωνεί με την γνώμην του Αντιπροέδρου. Εν συνεχεία λαμβάνει τον λόγον ο Κοινοτικός Σύμβουλος Γιαννακόπουλος Θεμιστοκλής και λέγει τα εξής: Καταδικάζω την απόφασιν τόσον του κ. Αντιπροέδρου όσον και των κ.κ. Συμβούλων Παναγιωτοπούλου και Οικονόμου, να μη εγκρίνουν την εν λόγω μελέτην υποδεικνύοντες ούτω στείρον αρνητισμόν επί ζημία της Κοινότητος. Συμμερίζομαι απολύτως τας θέσεις του κ. Προέδρου και εγκρίνω την εν λόγω μελέτην. Εν συνεχεία λαμβάνει τον λόγον ο Πρόεδρος της Κοινότητος και λέγει εκφράζω την λύπην μου δια την εμμονήν εις αβασίμους ισχυρισμούς καταρρέοντας εκ της ως άνω εισηγήσεώς μου και δέχομαι ως μόνην δικαιολογίαν της όλης στάσεως τόσον του κ. Αντιπροέδρου όσον και των κ.κ. Συμβούλων Παναγιωτοπούλου και Οικονόμου ότι την αυτήν στάσιν ετήρησαν και κατά το παρελθόν, την οξύτητα του όλου θέματος μεταξύ των κατοίκων του Χωρίου και παρά τας αλλεπαλλήλους Δ/γάς της Σης Νομαρχίας διάφορος δε στάσις ίσως να μη συμβιβάζεται προς τον χαρακτήραν των δι’ ό δηλώ ότι εγκρίνω την εν λόγω μελέτην. Η παρούσα απόφασι έλαβε τον αυξ. αριθμόν 16/74. ΕΤΣΙ ΓΡΑΦΕΤΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ Εφ’ ω συνετάγη το παρόν πρακτικό και υπεγράφη ως έπεται: Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ Τα Μέλη ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΗΡΑΚΛΗΣ ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ Ο Πρόεδρος Κ. Γιαννακόπουλος» Απερίφραστα θα ειπώ ότι ήταν λάθος να ανοίξει ο δρόμος δια μέσου της Πλατείας, όμως οι πιέσεις επαγγελματιών του Χωριού μας και πολλών άλλων κατοίκων που περίμεναν να εξυπηρετούνται από τη συγκεκριμένη διέλευση του δρόμου ήταν τέτοια, που υποχρέωσαν τον τότε Νομάρχη Αχαΐας, να μου δώσει προφορική διαταγή στο μέσον της Πλατείας, παρόντων όλων των αιτούντων την διάνοιξη του δρόμου, να πάρω τη συγκεκριμένη απόφαση με το Κοινοτικό Συμβούλιον. Κων/νος Θεμ. Γιαννακόπουλος Η συνέχεια στο επόμενο τεύχος. 22 Τα Οικονομικά μας ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ Ονοματεπώνυμο Αρ. Απόδειξης Ποσό σε ευρώ 1. Αδαμαντία Βουρλή-Αβδάλα 251 20 2. Χρήστος Θ. Χαραλαμπόπουλος (Σαντορίνη) 252 20 3. Παλαιολόγος Παναγόπουλος (Κομοτηνή) 253 50 4. Δήμητρα Καραμουσουλή-Τζουμανίκα (Αθήνα) 254 20 5. Βλάσιος Οικονόμου (Κερατσίνι) 255 20 6. Δημήτριος Καστρινός (Πάτρα) 256 30 7. Βλάσιος Χρ. Καραθανάσης (Κορωπί) 257 50 (Συνδρομή ιδίου και Χρήστου Βλ. Καραθανάση) 8. Δημήτριος Δημητρακόπουλος (Αθήνα) 258 25 9. Κων/νος Δημ. Δημητρακόπουλος (Άνω Γλυφάδα)259 25 10. Γεώργιος Γρ. Μητρόπουλος (Αθήνα) 260 50 11. Βασιλική Παπαρρηγοπούλου (Χαλάνδρι) 261 50 12. Κων/νος Τερζής (Αθήνα) 262 20 13. Κων/νος Καραμάνος (Καλλιθέα) 263 20 14. Αθανάσιος Σπυρόπουλος (Παιανία) 264 20 15. Χρήστος Παναγόπουλος (Αθήνα) 265 20 16. Θεμιστοκλής Αναστασόπουλος (Αργυρούπολη) 266 50 17. Αικατερίνη Γκολφινοπούλου-Σπυροπούλου 267 50 (Συνδρομή ιδίας και Ανδρέα Γκολφινόπουλου) 18. Ανδρέας Καταρνιάς (Βριλήσσια) 268 25 19. Στέργιος Λαμπρόπουλος (Μαρούσι) 269 20 20. Γεώργιος Σ. Κόλντηρης (Άγ. Ανάργυροι) 270 20 22. Οικογένεια Σοφίας Σακελλαροπούλου (Πάτρα) 271 300 (Εις μνήμην της - υπέρ Αδελφότητας 100 €, Ι.Ν. Αγ. Βλασίου 100 €, Ι. Μ. Αγ. Αθανασίου 100 €) 23. Παναγιώτης Χριστοδούλου (Βριλήσσια) 272 50 24. Άγγελος Βαγενάς 273 50 25. Σπύρος Σπηλιάδης (Φίλια) 274 10 26. Αδαμαντία Καλομιτσίνη (Τρίπολη) 275 25 27. Ανώνυμος Κυρία από Φίλια 276 50 (υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου) 28. Ανώνυμος Κυρία από Φίλια 277 20 (υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου) 29. Σούλα Βλ. Καραθανάση 278 50 23 Ονοματεπώνυμο Αρ. Απόδειξης Ποσό σε ευρώ (υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου) 30. Αθανάσιος Βλ. Καραμάνος (Ρέθι Κορινθίας) 279 30 31. Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος (Ν. Ηράκλειο) 280 200 (Στη μνήμη της αδελφής του Μαρίας συζ. Γεωργίου Καραμάνου) 32. Παρασκευή Σπηλιάδη-Μανωλάκου (Πάτρα) 281 50 33. Βλάσιος Ε. Οικονόμου (Υμηττός) 282 25 34. Αικατερίνη Βλ. Οικονόμου (Υμηττός) 283 25 35. Ιωάννης Οικονόμου (Διακοφτό) 284 50 36. Θεοδώρα Σταθούλια 285 20 37. Ιωάννης Βλ. Δημητρακόπουλος (Πάτρα) 286 30 38. Αθανάσιος Βλ. Δημητρακόπουλος (Αθήνα) 287 30 39. Αγγελική Κολλιοπούλου (Αθήνα) 288 150 (Υπέρ Αδελφότητας: στη μνήμη της μητέρας της Ευφροσύνης Κολλιοπούλου 100 € και για το περιοδικό 50 €) 40. Ευτυχία Χάντζιου (Χολαργός) 289 150 (υπέρ Αδελφότητας 50 €, Ι.Ν. Αγ. Βλασίου 50 €, Ι. Μ. Αγ. Αθανασίου 50 €) 41. Αθανασία Ματθαίου-Χάντζιου (Χολαργός) 290 150 291 30 292 100 293 50 (υπέρ Αδελφότητας 100 €, Ι.Ν. Αγ. Βλασίου 50 €) 42. Αχιλλέας Κακαβούλας (Πάτρα) (υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου) 43. Αθανασία Ματθαίου-Χάντζιου (Χολαργός) (υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου) 44. Ελένη Σκαρπέτη-Χάντζιου (Χολαργός) (υπέρ Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου) Γενικό Σύνολο: 2.250 € Υπέρ Αδελφότητας: 1.600 € Υπέρ Ι.Μ. Αγίου Αθανασίου: 450 € Υπερ Ι. Ν. Αγίου Βλασίου 200 € ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ Για την επισκευή των καμπαναριών της εκκλησίας μας Από τον συμπατριώτη μας κ. Κώστα Σπηλιάδη από τον Καναδά λάβαμε το παρακάτω ηλεκτρονικό μήνυμα «Κύριε Μητρόπουλε. Σας εύχομαι καλή χρόνια με υγεία. Σας έστειλα κάποιο mail πριν ημέρες αλλά νομίζω δεν θα πρέπει να έφτασε σε εσάς. Αφορούσε στην έκκληση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό για την ανάγκη επισκευών στα καμπαναριά και την στέγη της Εκκλησίας του χωριού μας, τα Φίλια. Έχω κάποια ιδιαίτερη ευαισθησία με αυτά τα καμπαναριά. Γιατί, όταν ήμουν μικρός και ερχόμαστε τα καλοκαίρια στο χωριό με τους γονείς μας, τον Γεώργιο και Ευρυδίκη Σπηλιάδη, ήταν από τις μεγάλες στιγμές μου να σηκώνομαι νωρίς τις Κυριακές και να τρέχω πρώτος να χτυπήσω τις καμπάνες για την Κυριακάτικη Λειτουργία. Έχω μπροστά μου την εικόνα από τα καμπαναριά και τον ήχο τους και ας πάνε πάνω κάτω εξήντα χρόνια από τότε. Πρέπει λοιπόν να γίνουν οι επισκευές. Θα ήθελα και εγώ να συμβάλω στην κάλυψη των εξόδων. Και αν δεν έχετε ακόμα άλλες προσφορές, θα αναλάβω ολόκληρο το ποσόν των 5.000 ευρώ που απαιτείται. Τιμώ έτσι και τον πατέρα μου Γεώργιο Σπηλιάδη που τόσο αγαπούσε το χωριό του, τα Φίλια. Σας παρακαλώ ενημερώστε σχετικά. Με εκτίμηση και θαυμασμό για το μεγάλο έργο που επιτελείτε με το περιοδικό. Κώστας Γ. Σπηλιάδης Montreal. Canada». Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΜΑΣ «Κε Σπηλιάδη Εκ μέρους της Αδελφότητας Φιλιωτών σας ευχαριστούμε θερμά για την συγκινητική προσφορά σας σχετικά με τις απαιτούμενες επισκευές στα καμπαναριά της εκκλησίας του χωριού μας. Αποδεικνύετε για άλλη μια φορά και σε μία δύσκολη περίοδο, πόσο γνήσιος και αληθινός πατριώτης είστε, όπως άλλωστε και το σύνολο των αποδήμων μας. Όσον αφορά στο ποσό, θα συνεννοηθώ με τον ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Με πρωτοβουλία του Ομίλου Φίλων της μονής του Αγίου Αθανασίου έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια για την συγγραφή της ολοκληρωμένης ιστορίας της μονής. Μέχρι τώρα έχουν συλλεχθεί πάρα πολλά στοιχεία για τη μονή, το αρχείο και την βιβλιοθήκη της. Παρακαλούνται όσοι έχουν κάποια στοιχεία, φωτογραφίες κ.λ.π. που αφορούν την ιστορία της και δεν έχουν δημοσιευτεί, μέχρι τώρα, στο περιοδικό να τα αποστείλουν στην διεύθυνση του περιοδικού ή στο email: christos.kara@ yahoo.gr προκειμένου να ληφθούν υπόψη. Ευχαριστούμε εκ των προτέρων ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ΥΠΕΡ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ Ι. Μ. ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ 1. Ανώνυμος Κυρία από Φίλια............................50 € 2. Ανώνυμος Κυρία από Φίλια............................20 € 3. Οικογένεια Σοφίας Σακελαρροπούλου.........100 € 4. Σούλα Βλ. Καραθανάση.................................50 € 5. Ευτυχία Χάντζιου............................................50 € 6. Αθανασία Ματθαίου-Χάντζιου.....................100 € 7. Ελένη Σκαρπέτη-Χάντζιου ............................50 € 8. Αχιλλέας Κακαβούλας....................................30 € 9. Από λαχειοφόρο την 18/01/2014..................200 € παπά του χωριού μας, για τυχόν προσφορές που έχει μέχρι τώρα και θα σας ενημερώσω σχετικά σε λίγες ημέρες. Η επιστολή σας θα δημοσιευτεί στο περιοδικό μας στο τεύχος που θα εκδοθεί. Ευχαριστώ για τις ευχές και τα καλά σας λόγια και αντεύχομαι ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, με υγεία και οικογενειακή ευτυχία το νέο έτος και ο προστάτης του χωριού μας Άγιος Βλάσιος να είναι πάντα σε βοήθειά σας. Με πατριωτικούς χαιρετισμούς ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ» 24 Η κοπή της βασιλόπιτας Ο Ιανουάριος εκτός των άλλων είναι και μήνας των πιτών. Δεν υπάρχει ημέρα που να μην κόβεται κάποια πίτα, που να μη γίνεται κάποια εκδήλωση. Γιατί στην πραγματικότητα η κοπή της Βασιλόπιτας - γι’ αυτήν την πίτα πρόκειται - είναι ένα πατροπαράδοτο έθιμο που έρχεται από πολύ παλιά χρόνια. Όταν λέμε της Βασιλόπιτας για το καλό της Νέας Χρονιάς, εννοούμε μια εκδήλωση πολύ κοσμική που έχει να κάνει με καλό φαγητό και διασκέδαση. Ουσιαστικά είναι η πρώτη ομαδική διασκέδαση του καινούργιου χρόνου και σηματοδοτεί την ευχή και τη θέληση που έχουμε μέσα μας να πάνε όλα καλά. Στις ημέρες μας είναι αδιανόητο να ξεκινήσει η νέα χρονιά χωρίς αυτό το απαραίτητο έθιμο. Ακόμα και στα σπίτια, στο κάθε είδους νοικοκυριό ο αρχηγός της οικογένειας, τις περισσότερες φορές ο πατέρας, κόβει την πίτα του σπιτιού και γίνεται μια μικρή γιορτή χαράς. Μέσα σε κάθε πίτα υπάρχει και το καθιερωμένο νόμισμα, το φλουρί όπως λέμε και αυτός που θα το κερδίσει θεωρείται ο τυχερός της χρόνιας. Βέβαια το φλουρί δίνει και κάποια δικαιώματα σε αυτόν που το κερδίζει. Έτσι, εκτός από τύχη συνηθίζεται για τον τυχερό που έτυχε το φλουρί να παίρνει και κάποια έξτρα δώρα. Συνήθως στο κόψιμο της πίτας δεν λείπει κανείς. Είναι από τις λίγες, στιγμές που οι 25 άνθρωποι ξεχνούν τις προσωπικές τους διαφορές και προσπαθούν να φανούν σαν μια χαρούμενη οικογένεια. Βέβαια σε όλες τις μεγάλες κοπές πιτών καλούνται και επώνυμα άτομα, όπως επιφανείς επιστήμονες, οι αρχές της πόλης ή του χωριού. Όλοι τρέχουν να γιορτάσουν τον καινούργιο χρόνο με άφθονο κέφι. Έτσι με το κόψιμο της πίτας μπαίνουμε με αισιοδοξία στην καινούργια χρονιά και όλα ξεκινούν ευχάριστα και όμορφα. Ευχαριστούμε πραγματικά το Θεό που μας αξιώνει να ζούμε σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο. Χαίρεται κανείς ειλικρινά να βρίσκεται μεταξύ των δικών του ανθρώπων που διασκεδάζουν μαζί του και το απολαμβάνουν. Οι ζεστές ευχές αυτή τη μέρα δίνουν και παίρνουν από οικοδεσπότες και καλεσμένους και πολλοί από αυτούς είναι ιδιαίτερα συγκινημένοι από την αναπόληση χαρούμενων στιγμών και δεσμών φιλίας που έχουν διάρκεια πολλών χρόνων. Εύχομαι ολόψυχα να υπάρχουν πάντοτε άνθρωποι που να έχουν τη διάθεση, το κουράγιο και τη δύναμη να γιορτάζουν το κόψιμο της ετήσιας Βασιλόπιτας με γέλιο, χαρά και ευτυχία. Εύχομαι να μοιράζουν απλόχερα και από καρδιάς ευχές και φιλιά για κάτι καλύτερο που σίγουρα θα έλθει αν πραγματικά το θέλουμε. Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Π. Σκιρλής Θεολόγος Τ. Καθηγητής ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ Greeklish: η γλώσσα των νέων Χανόμαστε στη μετάφραση, όταν προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε τη νέα ‘’μόδα’’ όσον αφορά τη γραφή του σήμερα, δηλαδή τις ελληνικές λέξεις με λατινικούς χαρακτήρες, το λεγόμενο πρόβλημα της γραφής των ‘’greeklish’’. Χιλιάδες άνθρωποι κυρίως νεαρής ηλικίας, επικοινωνούν καθημερινά χρησιμοποιώντας αυτήν την εύκολη υβριδική γλώσσα τόσο στο διαδίκτυο και στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης όσο και στα μηνύματα που ανταλλάσσουν μέσω κινητών τηλεφώνων και emails. Τα ‘’greeklish’’ ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 ως απόρροια της αδυναμίας των πρώτων ηλεκτρονικών υπολογιστών να αναγνωρίσουν την ελληνική γραμματοσειρά. Οι χρήστες των ηλεκτρονικών υπολογιστών και ειδικότερα του διαδικτύου έπρεπε για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν στέλνοντας ένα email, να δημιουργήσουν ένα εναλλακτικό τρόπο γραφής. Έτσι άρχισε να χρησιμοποιείται το λατινικό αλφάβητο γνωστό και σήμερα με τη μορφή των ‘’greeklish’’. Αυτός ο τρόπος ήταν λειτουργικός, εύχρηστος, κατανοητός απ’ όλους τους χρήστες. Η χρήση των ‘’greeklish’’ ολοένα και αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς και εξαιτίας αυτού η ζωή αυτών, που τη χρησιμοποιούν, γίνεται πολύ πιο εύκολη. Τα ‘’greeklish’’ είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο, που επηρεάζουν είτε άμεσα είτε έμμεσα τους χρήστες θετικά ή αρνητικά. Αρχικά πολλοί χρησιμοποιούν αυτή τη μορφή, διότι μέσω αυτής εξοικονομούν άπλετο χρόνο στη διάθεσή τους ώστε να διεκπεραιώσουν γρήγορα, όσα έχουν να πράξουν. Επιπλέον η αποφυγή των ορθογραφικών, γραμματικών και συντακτικών λαθών είναι ένα ακόμη πλεονέκτημα, διότι δεν υπάρχουν ανάλογοι κανόνες. Επιπροσθέτως οι νέοι- η πλειοψηφία των χρηστών των ‘’greeklish’’-μπορούν να επικοινωνήσουν γρήγορα, εύκολα και άνετα με τους συνομηλίκους τους χωρίς να γίνονται αντιληπτοί απ’ όλους (π.χ. οι μεγαλύτεροι δε γνωρίζουν) μιας ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ και είναι μια κωδικοποιημένη μορφή γραμματοσειράς. Ακόμα όσοι έχουν επιλέξει να τα χρησιμοποιούν, αισθάνονται αρεστοί, αποδεκτοί, μέλη μιας μεγάλης γλωσσικής κοινότητας καθώς είναι ο πιο διαδεδομένος γραπτός λόγος (τρόπος ομιλίας) στις μέρες μας. Τέλος οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα μ’ αυτόν τον τρόπο να γράφουν σε οποιαδήποτε συσκευή θέλουν χωρίς καμία δυσκολία και περιορισμό π.χ. σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, σε κινητό τηλέφωνο, σε ipad. Όπως κάθε νόμισμα έχει δυο όψεις, ανάλογα και κάθε φαινόμενο έχει θετικές και αρνητικές συνέπειες στο κοινωνικό σύνολο. Σε συζητήσεις με θέμα ‘’greeklish’’, πολλοί προβάλλουν πολλά επιχειρήματα εναντίον αυτής της ψηφιακής γλώσσας. Πρώτα πρώτα είναι πολύ πιθανόν να ξεχαστεί η ελληνική γλώσσα καθώς υπάρχει κίνδυνος να γίνονται συχνά πολλά ορθογραφικά και συντακτικά λάθη εξαιτίας της έλλειψης κανόνων. Η ανορθογραφία δίνει πολύ άσχημη εντύπωση για έναν άνθρωπο, ειδικά στην εποχή που ο γραπτός λόγος μέσω του διαδικτύου αποτελεί το μεγαλύτερο κομμάτι της εικόνας που θα σχηματίσουν οι άλλοι για κάποιον όταν δεν τον ξέρουν προσωπικά. Επιπλέον στη γραφή τους βέβαια είναι αρκετά εύκολα, στην ανάγνωσή τους όμως είναι δυσανάγνωστα και κουραστικά πολλές φορές ακόμα και για τους πιο φανατικούς υποστηρικτές τους. Έπειτα πτωχεύει και υπεραπλουστεύεται ο λεκτικός πλούτος καθώς πολλές ελληνικές λέξεις δε χρησιμοποιούνται λόγω συντόμευσης του λεξιλογίου των ‘’greeklish’’. Επίσης αλλάζουν η μορφή και τα χαρακτηριστικά της γλώσσας. Ύστερα η εκτεταμένη χρήση των ‘’greeklish’’ εκτός από ανορθογραφία μπορεί να προκαλέσει και δυσλεξία. Τέλος το βασικότερο μειονέκτημα είναι η εξασθένηση έστω και έμμεσα της εθνικής ταυτότητας της γλωσσικής κοινότητας. Όσα προαναφέρθηκαν οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ψηφιακή γλώσσα (greeklish) αποτελεί ένα διαβρωτικό για την ελ- 26 ληνική γλώσσα μηχανισμό διότι πλήττει άμεσα ένα κύριο συστατικό της, το αλφάβητό της. Αξιόλογοι άνθρωποι του πολιτικού και του ακαδημαϊκού κόσμου έχουν τοποθετηθεί επάνω στο ζήτημα των ‘’greeklish’’. Ένας απ’ αυτούς, ο γνωστός σε όλους καθηγητής γλωσσολογίας, Γεώργιος Μπαμπινιώτης, ο οποίος μιλώντας σε ημερίδα ινστιτούτου για τη γλώσσα ανέφερε: ‘’τη γλώσσα και τα μάτια σας. Θα έλεγα ότι σε περιόδους κρίσης θα πρέπει να σκύψουμε σε ό,τι καλύτερο διαθέτει αυτός ο τόπος που είναι ο πολιτισμός μας, η παράδοση μας και με τον πιο εύγλωττο τρόπο η γλώσσα μας. Δεν είναι απλό εργαλείο η γλώσσα, είναι ο πολιτισμός μας, η ιστορία μας, η σκέψη μας, η νοοτροπία μας. Τα greeklish είναι ο καλύτερος δρόμος αποξένωσης από την εικόνα της λέξης. Αυτό μπορεί οι νέοι να το πληρώσουν ακριβά. Έχουμε ελληνικές γραμματοσειρές και μπορούμε αξιοποιώντας το διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά μέσα, να χρησιμοποιούμε τις ελληνικές γραμματοσειρές που έχουν το προτέρημα να δίνουν την εικόνα της λέξης, το οπτικό ίνδαλμα και να μας συμφιλιώνουν με την ορθογραφία της λέξης και με τη σημασία της.’’ Ουσιαστικά το πρόβλημα δεν είναι τα ‘’greeklish’’ αλλά η αλόγιστη και άσκοπη χρήση που κάνουν οι περισσότεροι χρήστες των ηλεκτρονικών μέσων απλά και μόνο επειδή αυτό επιβάλλει η ‘’μόδα’’, η τάση της εποχής. Η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται σε τέτοιο βαθμό απ’ όλους ώστε αρκεί να έχουν στο μυαλό τους μερικές ‘’μαγικές’’ λέξεις: υπευθυνότητα, αυτοσυγκράτηση, αυτοκυριαρχία και πάνω απ’ όλα ισορροπία και μέτρο. Γεωργία Ανδρ. Γκίκα Φιλόλογος Εισαγωγική ομιλία εις την εκδήλωσιν δια την «ελληνικήν γλώσσαν» στην Ακαδημία Αθηνών (8-10/3/2013) του Αντωνίου Ν. Κουνάδη όμ. καθηγητού Ε.Μ.Π. - Ακαδημαϊκού (Αναδημοσίευση από το περιοδικό «Φωτεινή Γραμμή») Εξοχώτατε Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, Η αποψινή εκδήλωσις με θέμα «Η Ελληνική Γλώσσα: χθες, σήμερα, αύριο» έχει για την Ελληνικήν Γλωσσικήν Κληρονομιάν (ΕΓΚ), συνδιοργανώτρια της εκδηλώσεως, συμβολικήν σημασίαν, συμπίπτει με την 12ην επέτειον από της ιδρύσεώς της το 2001, η οποία ανηγγέλθη εις τον ίδιον αυτόν χώρον κατά την πρώτην δημοσίαν εκδήλωσίν της, την οποίαν εχαιρέτησεν ο τότε Πρόεδρος της Ακαδημίας και ιδρυτικόν μέλος της ΕΓΚ, όμ. Καθηγητής της Κλασσικής Φιλολογίας κ. Ν. Κονομής. Αποτελεί εξαιρετικήν τιμήν και ευτυχή συγκυρίαν ότι την εκδήλωσιν αυτήν λαμπρύνουν με την παρουσία των όλες οι ηγεσίες του τόπου, η Πολιτειακή, Πολιτική, Θρησκευτική, Δικαστική, Στρατιωτική και λοιπές αρχές προς τις οποίες οφείλονται θερμότατες ευχαριστίες. Η σημερινή εκδήλωσις δεν απευθύνεται εις γλωσσολόγους (όπως θα μπορούσε να νομισθή), διότι δεν έχει ως αντικείμενον την επιστήμην της γλωσσολογίας. Απευθύνεται εις κάθε Έλληνα πα- 27 τριώτην, διότι σκοπός της είναι η διαφύλαξις ενός ύψιστης σημασίας αγαθού, της πολιτισμικής μας κληρονομιάς, της Ελληνικής Γλώσσας, θεμελιακού στοιχείου της εθνικής μας οντότητος. Η γλώσσα μας είναι εθνική υπόθεσις, που αφορά όλους μας, ιδιαίτερα μάλιστα μετά τα πλήγματα, που αυτή εδέχθη τις τελευταίες δεκαετίες, με αποτέλεσμα την πανθομολογουμένην λεξιπενίαν και αδυναμίαν εκφράσεως της νέας γενιάς. Σήμερα η διαφύλαξις αυτή είναι περισσότερον επιτακτική, λόγω της βαθειάς και πολύπλευρης κρίσεως: πολιτικής, κοινωνικής και ιδιαίτερα οικονομικής. Κρίσεως οφειλομένης όχι μόνον εις κακοδιαχείρισιν της χώρας, αλλά και εις το σοβαρόν έλλειμμα Ανθρωπιστικής Παιδείας με όλα τα παρεπόμενα απαξιώσεως θεσμών, ιδανικών και εθνικών παραδόσεων, επί των οποίων εστηρίχθη η συνέχεια, η επιβίωσις και η μεγαλουργία του Ελληνικού Έθνους. Μιας Παιδείας αναγκαίας σήμερα ιδιαίτερα για την Νεολαία μας για την αντιμετώπισιν της διαφθοράς, της εγκληματικότητος, των ναρκωτικών, της ανεργίας, της καταθλίψεως και της απογνώσεως με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Αλλά με μίαν Νεολαίαν χωρίς όραμα, χωρίς ελπίδα, βυθισμένην εις την απογοήτευσιν και ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ μεταναστεύουσαν κατά κύματα εις το εξωτερικόν, το μέλλον τού τόπου μας διαγράφεται ζοφερό. Κυρίαρχη, όμως, έκφανσις της Ανθρωπιστικής Παιδείας είναι η Κλασσική Παιδεία, βασικόν στοιχείον του Ελληνικού Πολιτισμού, τον οποίον η Ελληνική γλώσσα - γραπτή και προφορική - διεφύλαξε, προήγαγε και κατέστησε γνωστόν σε ολόκληρον τον κόσμον από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Πράγματι, η γλώσσα μας με τα τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά της, την διαχρονικότητά της, τον πλούτον του λεξιλογίου της, την τελειότητα της Γραμματικής της δομής και την ποικιλίαν των εκφάνσεών της, καλλιεργούμενη εδώ και 3.500 χρόνια από τον ίδιον λαόν, εις τον ίδιον τόπον συνεχώς και αδιασπάστως, αποτελεί φαινόμενον συνέχειας και ακτινοβολίας. Η Ελληνική, έχει θέσει ανεξίτηλα την σφραγίδα της εις όλες, εν γένει, τις δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες, οι οποίες κατά τον διακεκριμένον αποψινόν ομιλητήν μας, τον καθηγητήν γλωσσολογίας και ελληνιστή Φραντζίσκο Ροντρίγκεζ Αντράντος, θεωρούνται κρυφοελληνικές. Π.χ. η γαλλική γλώσσα, σύμφωνα με μελέτην του γαλλικού Υπουργείου Παιδείας περιλαμβάνει λέξεις με ελληνικές ρίζες εις ποσοστόν περίπου 60%. Το 80% των λέξεων της πορτογαλικής γλώσσας, έχει ελληνικές ρίζες, όπως μού εγνώρισε η καθηγήτρια Alcina Dos Martires Lopes, συντάκτης του πρόσφατα εκδοθέντος Αρχαιοελληνο-πορτογαλικού λεξικού. Η αγγλική γλώσσα, σύμφωνα με το ογκώδες Λεξικόν του κ. Αρ. Κωνσταντινίδη, έχει επάνω από 155.000 λέξεις με ρίζες ελληνικές. Η σημερινή γερμανική γλώσσα διαμορφώθηκε από τον Μαρτίνο Λούθηρο το 1534 με πρότυπον τους κανόνες γραμματικής και συντακτικού της ελληνικής γλώσσας. Ωστόσο, το 1976 άρχισε μία φθίνουσα πορεία της γλώσσας μας με την κατάργησιν της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπον, συνεχίσθη με την επιβολήν του μο¬νοτονικού συστήματος γραφής το 1982, και την δεκαετίαν του ‘90, με την συρρίκνωσιν των ωρών διδασκαλίας των γλωσσικών μαθημάτων. Επακόλουθον της αποκοπής της Νεοελληνικής από τις ρίζες της - τα Αρχαία Ελληνικά - ήταν η υποβάθμισις της Γραμματικής, του Συντακτικού, της Ετυμολογίας, ο κακός τονισμός των λέξεων, οι βαρβαρισμοί, οι σολοικισμοί και η παραμορφωτική εκφορά λόγου, που ακούμε ακόμη και από παρουσιαστές ειδήσεων. Ό Παπα- ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ διαμάντης διδάσκεται πλέον από μετάφρασιν. Ανησυχητική είναι επίσης η αδικαιολόγητη εισδοχή εις το καθημερινόν μας λεξιλόγιον ξένων (κυρίως αγγλικών) λέξεων. Από διενεργηθείσαν έρευναν προέκυψε ότι ξενόφερτες λέξεις χρησιμοποιεί το 64,8% των κατοίκων της Αττικής, το 60,9% των αναγνωστών αθλητικών εφημερίδων, το 55,8% των ιδιωτικών υπαλλήλων και το 51,4% ατόμων που παρακολουθούν καθημερινώς 4 έως 5 ώρες τηλεόρασιν. Χαρακτηριστική είναι εν προκειμένω η ρήσις τού Γ. Σεφέρη: «Ο Θεός μας χάρισε μία γλώσσα ζωντανή, εύρωστη, πεισματάρα, χαριτωμένη που αντέχει, μολονότι έχουμε εξαπολύσει όλα τα θεριά να την φάνε». Αλλά ο μεγάλος και μαχητικός δημοτικιστής Ιωάννης Κακριδής το 1986 (10 χρόνια μετά την μεταρρύθμισιν του 1976) εδήλωσε: «Η γλώσσα μας αργοπεθαίνει, της λείπει το οξυγόνο (δηλαδή τα αρχαία)» και συμπλήρωσε ο Ελύτης «και μόνο όποιοι γνωρίζουν Αρχαία Ελληνικά μπορούν να χρησιμοποιούν σωστά την Νεοελληνική Δημοτική». Ο Ελύτης είχε επίσης πει: «Εγώ δεν ξέρω να υπάρχη παρά μόνον μία γλώσσα, η ενιαία ελληνική γλώσσα, όπως εξελίχθηκε από την αρχαία, που έπρεπε να είναι το μεγάλο καμάρι μας και το μεγάλο στήριγμα. Οι ρίζες μας βρίσκονται εκεί, στα αρχαία, και λυπάμαι που καταργήθηκαν από τα γυμνάσια.» Και όλα αυτά θα είχαν αποφευχθή, αν υπήρχε συνταγματική προστασία της γλώσσας μας, όπως εις άλλες χώρες, χωρίς μάλιστα αυτές να έχουν τέτοια γλωσσική κληρονομιά. Π.χ. Γαλλία, Ρωσία, Γερμανία, Ισπανία, Ιαπωνία, Κορέα, Κίνα, Αίγυπτος κλπ. Προ 25ετίας περίπου ανετέθη εις επιτροπές από ειδικούς εις την Ιαπωνία και την Κορέα να εισηγηθούν το ενδεχόμενον εκσυγχρονισμού της παραδοσιακής τους γραφής. Το πόρισμα, εις το οποίον κατέληξαν σύντομα, άρχιζε ως εξής : «Κάτω τα χέρια από την ιστορικήν μας γραφήν, αναγνωρίζομε τις δυσχέρειες που έχουν οι νέοι εις την εκμάθησιν των ιδεογραμμάτων αλλά η προσπάθεια, που καταβάλλουν, αποτελεί πνευματικήν άσκησιν, η οποία οξύνει το νου. Με αυτήν την γραφήν επιβιώσαμε. Με αυτήν την γραφήν επετύχαμε το οικονομικόν θαύμα της άπω ανατολής». Η Ισπανία, προ 20ετίας περίπου, εσείετο επί δύο χρόνια από λαϊκές αντιδράσεις προκειμένου να περιληφθή εις το πληκτρολόγιον των Η/Τ, που της είχαν προμηθεύσει πολυεθνικές εταιρείες, ένα και μόνο σύμβολό τους. Και το επέτυχαν! 28 Εις την Ρωσίαν επιβάλλονται μεγάλα χρηματικά πρόστιμα εις περίπτωσιν αλλαγής, ακόμη και ενός γράμματος του Κυριλλικού αλφαβήτου. Η κακοποίησις της Ελληνικής είχε φθάσει εις τα πρόθυρα καθιερώσεως της φωνητικής ορθογραφίας, αφού Φιλόλογοι, Καθηγητές Πανεπιστημίων, εισηγούντο προς το Παιδαγωγικόν Ινστιτούτον την κατάργησιν των διπλών συμφώνων ως και του ω και των ει, η, υ, οι. Εις Τμήμα μάλιστα του Πανεπιστημίου Αθηνών εδιδάσκετο ο τρόπος μεταβάσεως από την φωνητικήν ορθογραφίαν εις την λατινοποίησιν της ελληνικής γραφής. Εις αυτόν τον ολισθηρόν κατήφορον ευρίσκετο η γλώσσα μας εις τα τέλη της δεκαετίας του ‘90. Ακολούθησε τον Ιανουάριον του 2001 η έντονη αντίδρασις με την διακήρυξιν των 40 Ακαδημαϊκών, κατά της λατινοποιήσεως της ελληνικής γραφής, η οποία έτυχε εξαιρετικά μεγάλης δημοσιότητος. Εις την συνέχεια η ΕΓΚ εις πέντε μόνον χρόνια από της ιδρύσεώς της επέτυχε, πριν από όλα, την ευαισθητοποίησιν της Κοινής Γνώμης για την ανάγκην ανασχέσεως της φθίνουσας πορείας της γλώσσας μας. Η πρώτη απόπειρα εκλατινισμού της ελληνικής γραφής έγινε εις τις αρχές της Μεταπολιτεύσεως, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ερώτησε τους αείμνηστους Κωνσταντίνον Τσάτσον και Ευάγγελον Παπανούτσον, αν συμφωνούσαν με ειση¬γήσεις που είχε δεχθή για την υιοθέτησιν του λατινικού αλφα¬βήτου, εν όψει της επικείμενης εντάξεως της χώρας μας εις την τότε ΕΟΚ. Η αντίδρασις και των δύο αυτών σοφών ανδρών υπήρξε έντονη και ακαριαία. Η Ελληνική γλώσσα αποτελεί φαινόμενον συνέχειας, αφού από τις 6300 λέξεις του Ομηρικού λεξιλογίου επιβιώνουν μέχρι σήμερα 1800, από τις οποίες σχετικά μικρόν μέρος έχει αλλάξει έννοια. Ο επιφανής Γλωσσολόγος Γ. Χατζηδάκης απέδειξε ότι από τις 4900 περίπου λέξεις της Καινής Διαθήκης 2280 (σχεδόν οι μισές) χρησιμοποιούνται και σήμερα, οι υπόλοιπες 2220 κατανοούνται και μόνο 400 είναι ακατανόητες. Για την διαχρονικότητα της Ελληνικής η ΕΓΚ οργάνωσε ενώπιον πολυπληθών ακροατηρίων μεγάλες εκδηλώσεις. Την πρώτην εκδήλωσιν, που έγινε εις την Παλαιάν Βουλήν την 11 Ιουνίου 2002 με θέμα «Η γλώσσα του Ομήρου και η εποχή μας», εχαιρέτησαν η τότε Επίτροπος της Ε.Ε. διά τις γλώσσες και θέματα Παιδείας κα Viviane Reding και ο τότε Πρόεδρος της ΕΓΚ και νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είπε: «Δυστυχώς, εδώ και δύο δεκαετίες, παριστάμεθα μάρτυρες μιας προοδευτικής κακοποιήσεως της γλώσσας μας με τις κατά καιρούς άστοχες παρεμβάσεις, που υποβάθμισαν την γλωσσική μας Παιδεία», συνέχισε δε με την εξής εκτίμησιν και πρόβλεψιν: «Η υπάρχουσα χρονική απόστασις από κάποια γεγονότα, που σημάδεψαν αρνητικά την πορεία της γλώσσας μας, επιτρέπει σήμερα πιο νηφάλια να μελετήσωμε βαθύτερα τις δυσμενείς εις αυτήν επιπτώσεις και να προχωρήσωμε εις τις αναγκαίες διορθωτικές παρεμβάσεις». Παρεμβάσεις πού ξεκίνησαν με την αξιέπαινη απόφασιν της τότε Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και νυν ευρωβουλευτού κας Μαριέττας Γιαννάκου διά την αύξησιν εις την Β/ θμια Εκπαίδευσιν των ωρών διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπον κατά έξι ώρες εβδομαδιαίως. Η απόφασις αυτή εσυνοδεύθη με την επαναφοράν της υποχρεωτικής εξετάσεως εις το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών των μέσω ΑΣΕΠ διοριζομένων φιλολόγων, διότι διεπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν επαρκώς κατηρτισμένοι φιλόλογοι, διά να διδάξουν αρχαία ελληνικά εις την Μέσην Εκπαίδευσιν! Εις πανελλαδικήν έρευναν, που διενήργησε το 2006 το Υπουργείον Παιδείας με θέμα «το μάθημα των αρχαίων ελληνικών εις το γυμνάσιον», μετείχαν 345 καθηγηταί Φιλόλογοι. Το 95% αυτών ετόνισε την πολλαπλήν ωφελιμότητα του μαθήματος αυτού υπογραμμίζον, μεταξύ άλλων, την συμβολήν των αρχαίων ελληνικών εις την ορθώτερην χρήσιν της νέας ελληνικής γλώσσης. Η δεύτερη μεγάλη εκδήλωσις με θέμα «Από την Αττικήν διάλεκτον εις την γλώσσαν των Ευαγγελίων» έγινε τον Νοέμβριον του 2003 εις το Μέγαρον Μουσικής Αθηνών, παρουσία του τότε αρχηγού της Ν.Δ και μετέπειτα Πρωθυπουργού κ. Κώστα Καραμανλή, του τότε Προέδρου της Βουλής κ. Απόστολου Κακλαμάνη, Υπουργών, Βουλευτών και άλλων προσωπικοτήτων. Την εκδήλωσιν αυτήν εχαιρέτησεν με μήνυμά του και ο πρώην Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Valery Giscard d’ Estaing. Η τρίτη εκδήλωσις, την οποία εχαιρέτησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας έγινε επίσης εις το Μέγαρον Μουσικής Αθηνών την 2 Δεκεμβρίου του 2005 και ανεφέρετο εις την βυζαντινήν περίοδον. Μία περίοδος επίσης αδιάσπα- ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ στης συνέχειας της ελληνικής γλώσσης. Η τετάρτη εκδήλωσις έγινε εις τον Φιλολογικόν Σύλλογον «ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ» την 8 Δεκεμβρίου του 2006 με θέμα «Η ελληνική γλώσσα από την Άλωσιν μέχρι την ίδρυσιν του ελληνικού κράτους». Την εκδήλωσιν εχαιρέτησε ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος. Η ΕΓΚ οργάνωσε δύο ακόμα μεγάλες εκδηλώσεις εις την Πνύκα (Πύκνα), εκ των οποίων η τελευταία με θέμα «Ελληνική γλώσσα και Ευρωπαϊκός Πολιτισμός» έγινε παρουσία των εθνικών εκπροσώπων των χωρών της Ε.Ε. με την ευκαιρίαν της Ελληνικής Προεδρίας το 2003. Και ενώ από το έτος 2001 τα πλήγματα κατά της γλώσσης μας είχαν κοπάσει για αρκετά χρόνια, τον περασμένον Ιούνιον νέος σάλος ξέσπασε με το περιβόητον βιβλίον της Νέας Γραμματικής της Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού, που απησχόλησε διά πολλούς μήνες τον Τύπον. Εις το πλαίσιον, όμως, του παρόντος χαιρετισμού δεν μού επιτρέπεται να αναφερθώ περισσότερον εις το βιβλίον αυτό, το οποίον προδήλως απευθύνεται εις μαθητές των οποίων η Ελληνική δεν είναι η μητρική γλώσσα. Όπως δε απέδειξαν έγκριτοι Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, η γραμματική αυτή είναι ακατάλληλη από παιδαγωγικής απόψεως, διότι προκαλεί σύγχυσιν όχι μόνο σε παιδιά αλλά και σε μεγάλους. Το προβληθέν προς υποστήριξιν του βιβλίου επιχείρημα, ότι μόνον γλωσσολόγοι μπορεί να έχουν γνώμη για την γλώσσα μας, είναι έωλον και άστοχον, διότι η διαφύλαξις της γλώσσης μας είναι υπόθεσις όλων μας με διάφορον βέβαια βαθμόν ευθύνης του κάθε ενός μας. Η σωστή εκφορά λόγου δεν ενδιαφέρει μόνον τις θεωρητικές, αλλά και τις θετικές επιστήμες (τις λεγόμενες «ακριβείς»), οι οποίες απαιτούν εις τον γραπτόν λόγον σαφήνειαν, ορθότητα και ακρίβειαν. Άλλωστε υπάρχουν περιπτώσεις επιστημόνων με σημαίνουσαν συμβολήν εις έκτος ειδικότητος των θέματα, ως π.χ. εις γλωσσικά του Βρετανού δικαστή William Jones, πρωτεργάτη της «συγκριτικής γλωσσολογίας» το 1776, του Βρετανού αρχιτέκτονα Michael Ventris, που επέτυχε την αποκρυπτογράφησιν της Γραμμικής Β’ κ.ά. Η πρωτόγνωρη κρίσις, που διέρχεται η χώρα μας αλλά και ολόκληρη η Οικουμένη, είναι κρίσις προεχόντως πνευματικών, ηθικών και πολιτισμικών αξιών λόγω της συρρικνώσεως της Κλασσικής και ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ Ανθρωπιστικής Παιδείας. Η Οικονομική και η Τεχνολογική ανάπτυξις που είναι κυρίαρχη επιδίωξις εις τα προγράμματα όλων των μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων, έγινε αυτοσκοπός και όχι ένα μέσον διά την πνευματικήν, ηθικήν και πολιτισμικήν ανέλιξιν του πολίτου. Μία κοινωνία, όμως, υλικώς ευημερούσα αλλά με πολίτες, πού στερούνται ιδανικών και αρχών, μοιραίως γίνεται ευάλωτη εις τις μάστιγες του σημερινού κόσμου. Ο ανθρωπιστικός χαρακτήρας της Εκπαιδεύσεως είναι αναγκαίος διά την ηθικήν εξυγίανσιν και την ηθικήν συνοχήν της σημερινής κοινωνίας αλλά και την διαφύλαξιν της Ιστορίας μας, της εθνικής μας παραδόσεως και οντότητος. Εις το πλαίσιον αυτό είναι αναγκαία η χάραξις μιας εθνικής πολιτικής διά την Παιδείαν από ένα συνταγματικά κατοχυρωμένον Συμβούλιον προσωπικοτήτων. Μεταξύ δε των μέτρων που θα πρέπη να θεωρηθούν ως επείγοντα είναι: α) Αναμόρφωσις των Αναλυτικών Προγραμμάτων Πρ/βάθμιας και Δευτ/βάθμιας Εκπαιδεύσεως με επαναφοράν των ωρών διδασκαλίας εις τα γλωσσικά μαθήματα και την ιστορίαν, β) ενίσχυσις της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών από το πρωτότυπον, γ) ίδρυσις Κλασσικών Λυκείων, και δ) επανεξέτασις όλων των βιβλίων ιστορίας και γλώσσας. Είναι καιρός πλέον τα ανεπανάληπτα εγχειρίδια γραμματικής και συντακτικού του Αχιλλέα Τζαρτζάνου, που τα τελευταία χρόνια συνεχώς ανατυπώνονται και κυκλοφορούν ακόμη και σε καροτσάκια πλανοδίων πωλητών, να επανέλθουν εις την εκπαίδευσιν! Αποτελεί χρέος της Πολιτείας να βοηθήση την νέα γενιά να γευθή τα κείμενα της ανεπανάληπτης ελληνικής γραμματείας μέσω της ορθής διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών απ’ το πρωτότυπον, ιδιαίτερα μάλιστα όταν τέτοια μέτρα λαμβάνονται από ξένες χώρες. Ενδεικτικώς αναφέρω: Εις την Ιταλία, όπου πρόσφατα ιδρύθησαν εκατοντάδες Κλασσικά Λύκεια, την περασμένην χρονιά εις τις Πανιταλικές εξετάσεις εις τα Αρχαία Ελληνικά δόθηκε προς μετάφρασιν αρχαίον κείμενον του Αριστοτέλη. Εις την Βρετανία απεφασίσθη η εισαγωγή στα δημόσια δημοτικά τους σχολεία των Αρχαίων Ελληνικών, διότι, μεταξύ άλλων, βοηθούν τα παιδιά να μάθουν σε βάθος τον τρόπο να σκέπτωνται και να χειρίζωνται τα αγγλικά. Εις την Αυστραλία καθιερώθη η υποχρεωτική διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης (κατ’ επιλογήν) γλώσσας μετά τα αγγλικά. Κατά την περίοδον της Παγκοσμιοποιήσεως και της πορείας της χώρας μας προς την ευρωπαϊκήν ολοκλήρωσιν είναι αναγκαία, όσο ποτέ άλλοτε εις την νεώτερη Ιστορία μας, η θωράκισις και η ενίσχυσις της εθνικής μας οντότητος, των πολιτιστικών και εθνικών παραδόσεών μας, η συνταγματική προστασία της γλώσσας μας, πού υπήρχε εις παλαιότερα Συντάγματα. Τα αρχιτεκτονικά και γλωσσικά μνημεία του ελληνικού πολιτισμού, που αποδεικνύουν την συνέχειαν και την ταυτότητά μας είναι έργα μοναδικής αξίας και συνεπώς ανεπίδεκτα οποιασδήποτε αλλοιώσεως. Είναι υπέρτατον καθήκον όλων μας να προστατεύσωμε με όλες μας τις δυνάμεις την γλώσσα μας, διότι αν συνεχισθή ο σημερινός κατήφορος, οι κάτοικοι της χώρας αυτής (την οποίαν μας κληροδότησαν ελεύθερη οι πρόγονοί μας χύνοντες ποταμούς αίματος) μετά από κάποια χρόνια δεν θα γνωρίζουν ελληνικά, όπως συνέβη με τούς Ποσειδωνιάτες στο ανέκδοτο ποίημα του Καβάφη... Η γεωπολιτική θέσις της Ελληνικής Επικράτειας και η Νέα Τάξις πραγμάτων, καθιστούν εθνική επιταγή την συστράτευσιν των απανταχού της γης Συνελλήνων και όλων των δυνάμεων του Έθνους, πολιτικών, πνευματικών, κοινωνικών, οικονο¬μικών με στόχον την ενίσχυσιν της χώρας μας εις τους καίριους τομείς της Παιδείας, της Άμυνας και της Οικονομίας. Αυτό το μήνυμα υπαρξιακής σημασίας διά την χώραν μας και τον Ελληνισμόν, θα πρέπη να εκπέμψη η αποψινή σύναξις. Κυρίες και Κύριοι, η εθνική μας κυριαρχία δεν κινδυνεύει τόσον από τούς δανειστάς μας, όσον από το ενδεχόμενον να χαθή η Γλώσσα μας, η οποία, όπως είπε ο Καζαντζάκης, είναι η αληθινή πατρίδα μας! Αν η Γλώσσα μας χαθή, χάνεται και ο λαός μαζί της! Ελλάδα μου, χώρα τιμημένων προπατόρων δασκάλων της οικουμένης Η Ελλάδα, στη μακραίωνη κι ένδοξη ιστορική της διαδρομή, κατόρθωσε, μέσα από εξελικτική πορεία και κόπους όλων των γενεών του παρελθόντος, να γίνει κοιτίδα, κέντρο, φορέας και φάρος του υπερχρονικού, υπερτοπικού, υπερατομικού και υπερεθνικού ελληνικού πολιτισμού (πνευματικός, τεχνικός-μηχανικός, υλικός), ο οποίος με δομικά συστατικά και μέσα έκφρασης ιδέες, αρχές, ιδανικά, αξίες, ροπές, τάσεις, στάσεις, μνήμες, παραδόσεις, ήθη, έθιμα και θεσμούς, παιδευτικά, κοινωνικά, οικονομικά, διοικητικά, εκλογικά, πολιτικά, αμυντικά, εργασιακά, ασφαλιστικά, παραγωγικά κ.ά. συστήματα, γράμματα, επιστήμες και τέχνες, γλώσσα και φιλολογία, μουσική, θέατρο και εικαστικά, ηθική και κανόνες δικαίου, θρησκεία, έθνος, πατρίδα, κοινωνία και οικογένεια, πνεύμα, ήθος και κάλλος, αγάπη, ειρήνη, αλληλεγγύη, αγαθοεργία κι ελευθερία, αναπόληση των προπατόρων, γεωργία, αλιεία, ναυτιλία, εμπόριο, τουρισμό, αθλητισμό, ενέργεια και βιομηχανία, άνετη ή δύσκολη διαβίωση, ευμάρεια ή ένδεια κι αυτάρκεια ή ανεπάρκεια, τεχνική και τεχνολογία κ.λπ., απετέλεσε το βάθρο στήριξης κι ανάπτυξης του ευρωπαϊκού κι ως ένα αρκετά υψηλό ποσοστό και του οικουμε- 31 Του Κωνσταντίνου Σταθούλια Επ. Σχολικού Συμβούλου νικού πολιτισμού. Ο υπέρλαμπρος κι εξαιρετικά ελκυστικός αυτός πολιτισμός, απότοκος συντελεστικής επενέργειας όλων των εσωτερικών δυνάμεων της ψυχής, επιμελούς συλλογικού ενδιαφέροντος, διαχρονικά αναγνωρισμένων ιδεωδών, κοινώς αποδεκτών πνευματικών αξιών, ακλόνητων ηθικών αρχών, ανθρωπιστικής και δημοκρατικής παιδείας, ανάπτυξης των επιστημών και των τεχνών, με κορωνίδα την ευγένεια του πνεύματος κι έσχατο σκοπό την αδιάκοπη μετάδοση πολιτιστικών στοιχείων και βιωμάτων, την προσφορά στον άνθρωπο και την κοινωνία, την ειρηνική συνύπαρξη και την προκοπή, την αισθητική και την ψυχική καλλιέργεια και την κατεύθυνση προς το Θεό, δε θα μπορούσε παρά να συναρπάζει και να συγκινεί, να διατηρείται αλώβητος και να μεταλαμπαδεύεται από τους παλαιότερους στους νεότερους, ν’ απο- ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ τελεί απαρέγκλιτη παρακαταθήκη κι ανεκτίμητο κληρονομικό θησαυρό, να καταυγάζει τις ψυχές και να ερεθίζει και υποκινεί τους νέους για καινούργιες πολιτιστικές δημιουργίες. Εγκάρδιος υμνητής του μεγάλου ελληνικού πολιτισμού και της Ελλάδας ο Γουλιέλμος Μακένζι Κινγ (18741950), Καναδός πολιτικός και πρωθυπουργός πλέον της εικοσαετίας, επισημαίνει: «Η Ελλάδα είναι η κοιτίδα του εμφορούμενου από υψηλά ιδανικά πολιτισμού. Είναι η χώρα, από την οποία διδαχθήκαμε όλα εκείνα που νοηματοδοτούν τη ζωή και την κάνουν περισσότερο θελκτική κι αγαπητή». Ο Ελληνισμός, ευρηματικός κι εραστής της προόδου και της δημιουργίας, γέννησε κι εξέθρεψε εμπνευσμένους ποιητές και λογοτέχνες, σοφούς δασκάλους και φιλοσόφους, διάσημους συγγραφείς και ιστορικούς, κορυφαίους γλωσσολόγους και νομομαθείς, δεινούς ρήτορες και πολιτικούς, πολυμερείς καλλιτέχνες και περιηγητές, γενναίους στρατηγούς και στόλαρχους, αξιόλογους εμπόρους και πολυταξιδεμένους ναυτικούς κ.ά., που διέπρεψαν στο στίβο της ζωής, έλαμψαν με την ανιδιοτελή παρουσία τους, ταυτίστηκαν με το καθήκον, σφράγισαν την εποχή τους με το έργο τους, δημιούργησαν μορφές πολιτισμού, καταξιώθηκαν με την προσφορά τους στον άνθρωπο και τη διεθνή κοινότητα, έγιναν καθοδηγητές και δάσκαλοι, διαπαιδαγώγησαν τους νέους ηθικά, πνευματικά, ανθρωπιστικά, δημοκρατικά, καλλιτεχνικά, πολιτιστικά, γλωσσικά, λογοτεχνικά κι επιστημονικά, κληροδότησαν στην ελληνική και την παγκόσμια ιστορία σελίδες ανυπέρβλητου μεγαλείου κι άφταστης δόξας και κατάκτησαν την αιωνιότητα. Ο δρόμος της παιδείας και του πολιτισμού της ανθρωπότητας περνάει από την Ελλάδα, την Εστία παίδευσης και παιδείας, μετάδοσης της γνώσης και των αξιών, ηθικής θωράκισης και πνευματικής ολοκλήρωσης, φιλοσοφικών ανησυχιών κι αναζητήσεων, ψυχικής ευαισθησίας κι αλληλεγγύης, επίτευξης ανώτερων στόχων κι εξύψωσης του ανθρώπου. Παιδεία και πολιτισμός, από κοινού, παιδαγωγούν και συνετίζουν, γαληνεύουν και ειρηνεύουν, νουθετούν και καθοδηγούν, μεταβάλλουν στείρες κι αναχρονιστικές νοοτροπίες, εξελίσσουν κι ενδυναμώνουν, εμπνέουν κι ανυψώνουν. Για του λόγου το αληθές κι επειδή τα πάντα όλα στη ζωή είναι θέματα ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ παιδείας και πολιτισμού, θα γυρίσω στο χρόνο πίσω, θα εστιάσω στην ιστορία του ελληνικού πολιτισμού και θ’ αναφερθώ, όσο πιο συνοπτικά γίνεται, σε προσωπικότητες διεθνούς ακτινοβολίας, χρονικές περιόδους σταθμούς στη δημιουργία, άνθηση και μετάδοση της κουλτούρας και του ελληνικού πολιτισμού, ένοπλες απελευθερωτικές ή αμυντικές συρράξεις μ’ επιθετικούς κατακτητές, θεσμούς και γλωσσικά-λογοτεχνικά μνημεία. Η αρχαιολογική σκαπάνη του Ερρίκου Σλήμαν έφερε στο φως (1876) πλήθος ευρημάτων (αγγεία, προσωπίδες, πανοπλίες, κοσμήματα κ.ά.), που μαρτυρούν ότι, κατά την περίοδο 1600-1100 π.Χ., στις Μυκήνες του Ατρέα και του Αγαμέμνονα, έζησε ένας λαός, οι Μυκηναίοι, με αναπτυγμένο το εμπόριο και τη ναυτιλία κι άκμασε ένας θαυμάσιος πολιτισμός, ο μυκηναϊκός, γόνος κρητομινωικής καταγωγής. Ο πολιτισμός αυτός, με επίκεντρο τις Μυκήνες και περιφερειακές πόλεις την Τίρυνθα, την Πύλο, την Αθήνα, τη Θήβα κ.ά., εντυπωσιάζει με τις χτισμένες πάνω σε λόφους και περιτειχισμένες από επιβλητικά προστατευτικά τείχη (κυκλώπεια) πόλεις κι ακροπόλεις, τους θολωτούς τάφους, τα κτερίσματα των νεκρών, τα πολύτιμα σκαλιστά μεταλλικά κ.ά. αντικείμενα, την αγάπη στις γιορτές κι εκδηλώσεις, την κλίση στο κυνήγι και τη μεγάλη ανάπτυξη της χρυσοχοΐας, από τη συμβολή της οποίας και η άνοδος του οικονομικού επιπέδου και η επονομασία «Πολύχρυσες Μυκήνες». Ο Όμηρος, ο μεγαλύτερος και διαχρονικά επίκαιρος επικός ποιητής όλων των εποχών, με τα αριστουργηματικά του έπη, την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, εξαίρει το ηρωικό ιδεώδες, το ήθος, την ανθρωπιά, την ευφυΐα, τη δημιουργική φαντασία, τη φύση, την πίστη στο θεό, την αγάπη στην πατρίδα, το σεβασμό στην οικογένεια, την αισιοδοξία και τη φιλοδοξία στη ζωή. Διαπαιδαγωγεί πατριωτικά κι εθνικά με το στερεότυπο «Εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης» (Μία είναι η άριστη ένδειξη: ν’ αμύνεται κανείς για τη σωτηρία της πατρίδας του) και γίνεται ο σοφός δάσκαλος των νέων και η πυρφόρος δάδα του πολιτισμού. Ο μελετητής και βαθύς γνώστης του Ομήρου Γουλιέλμος Γλάστων (1809-1898), Άγγλος πολιτικός, συναρπαστικός ρήτορας και δυο φορές πρωθυπουργός, ομολογεί με παρρησία: «Έγινα Άγγλος, αφού πρώτα με τη μελέτη 32 των έργων του Ομήρου έγινα Έλληνας». Πολυσήμαντο δημιούργημα του ελληνικού πολιτισμού είναι οι Ολυμπιακοί αγώνες, που απέβλεπαν στην εκεχειρία και την εδραίωση της ειρήνης. Άρχισαν, ως πανελλήνια εκδήλωση, το 776 π.Χ. και γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια στην Αρχαία Ολυμπία προς τιμήν του Δία. Το 395 μ.Χ. καταργήθηκαν από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Μ. Θεοδόσιο και το 1896, ύστερα από συνεχείς κι επίμονες ενέργειες του Γάλλου ντε Κουμπερτέν, ξανάρχισαν στο καλλιμάρμαρο Παναθηναϊκό στάδιο της Αθήνας. Από τότε και κάθε τέσσερα χρόνια, με μεταφορά της φλόγας της ειρήνης από την Αρχαία Ολυμπία κι επιδιώκοντας την ανανέωση της πίστης στην ιδέα του Ολυμπισμού, την προώθηση και προαγωγή του αθλητισμού και τη συμφιλίωση, συνένωση, συναδέλφωση και ειρηνική συνύπαρξη όλων των λαών της γης, εξακολουθούν να γίνονται, σε διάφορες διοργανώτριες χώρες όλων των ηπείρων, ως μόνιμος πλέον και παγκόσμιας συμμετοχής αθλητικός και πολιτιστικός θεσμός. Η πόλη-κράτος της αυτόφωτης Αθήνας κι ο περιώνυμος λαός της, τον 5ο π.Χ. αιώνα, κατά τη διακυβέρνησή τους από το διασημότερο πολιτικό άρχοντα της εποχής εκείνης, τον Ολύμπιο Περικλή (490-429 π.Χ.), μετά τη λήψη κι εφαρμογή μιας μεγάλης σειράς καινοτομικών, μεταρρυθμιστικών κι αναπτυξιακών πολιτικών, καθιέρωσης και ισχυροποίησης του δημοκρατικού πολιτεύματος και των δημοκρατικών θεσμών, ποιοτικής αναβάθμισης των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών (άνθισαν: η φιλοσοφία και η παιδαγωγική με τους Σωκράτη, Πλάτωνα κι Αριστοτέλη, η ιστορία με τους ιστοριογράφους Ηρόδοτο, Θουκυδίδη και Ξενοφώντα, η ιατρική με το μεγάλο γιατρό Ιπποκράτη, η γλυπτική με το Φειδία, η αρχιτεκτονική με τους Ικτίνο και Καλλικράτη, η θεατρική παιδεία και το θέατρο με τους τραγικούς ποιητές Αισχύλο, Σοφοκλή, Ευριπίδη και τον κωμωδιογράφο Αριστοφάνη κ.ά.), προτεραιότητας στη μόρφωση της νεολαίας κι εξύψωσης του μορφωτικού επιπέδου του λαού, κοινωνικών χορηγιών, οικονομικής στήριξης των άπορων για παρακολούθηση των εργασιών της Εκκλησίας του Δήμου και θεατρικών παραστάσεων από το πρόγραμμα των «Λειτουργιών» (οικονομικές υποχρεώσεις των πλούσιων), ανάπτυξης του εμπορίου, κατασκευής μνημειώ- 33 δους αξίας έργων τέχνης και πολιτισμού (Παρθενώνας, Προπύλαια Ακρόπολης, χρυσελεφάντινο άγαλμα Αθηνάς, Μακρά τείχη κ.ά.) και διοργάνωσης γιορταστικών εκδηλώσεων (Παναθήναια, Ανθεστήρια κ.ά.), απόκτησαν χλιδή και δύναμη, έφτασαν στο αποκορύφωμα της δόξας τους, δημιούργησαν προηγμένο πολιτικό, πνευματικό, τεχνικό και υλικό πολιτισμό που διαδόθηκε παντού κι έζησαν το ασύγκριτο μεγαλείο του «Χρυσού αιώνα». Η «Εποχή του Περικλή», που ανέδειξε την Αθήνα σε λίκνο πολιτισμού, κέντρο γραμμάτων, επιστημών και τεχνών και ισχυρή δύναμη κι ο «Επιτάφιος», το αξιομίμητο αυτό πολιτιστικό μνημείο, που διακηρύσσει ανά τους αιώνες το «Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος» (Για τους ένδοξους άντρες κάθε τόπος, όπου καλούνται από καθήκον ν’ αγωνιστούν, είναι τάφος), περιέβαλαν την πόλη και τον κυβερνήτη της με παντοτινή αίγλη. Οι τρεις σοφότεροι και διαπρεπέστεροι δάσκαλοι της κλασικής ελληνικής αρχαιότητας, Σωκράτης (470-399 π.Χ.), Πλάτωνας (428-347 π.Χ.) κι Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.), άσκησαν μ’ εξαιρετική επιτυχία το σημαντικό παιδαγωγικό τους έργο και τη σωκρατική μαιευτική (μέθοδος της συζήτησης, της ανεύρεσης της αλήθειας και του φιλοσοφικού ιδεαλισμού) κι άφησαν παράγωγα τους μαθητές τους ως μεγάλους φιλοσόφους και παιδαγωγούς. Υπέρμαχοι της αγωγής και της παιδείας και τηλαυγείς αστέρες του πολιτισμού, ρίχνουν άπλετο φως κι οδηγούν τον άνθρωπο από το σκοτάδι του πλατωνικού σπηλαίου στο φως της ζωής. Οι πολύ γνωστές γνωμικές ρήσεις τους, «Γνώθι σαυτόν» (Γνώριζε τον εαυτό σου) και «Εν οίδα ότι ουδέν οίδα» (Ένα πράγμα γνωρίζω ότι τίποτα δε γνωρίζω / Η πρώτη γνώση που πρέπει να μάθει ο άνθρωπος είναι η αποδοχή της άγνοιάς του) του Σωκράτη, «Πατρός τε και μητρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιότερον… εστίν η πατρίς» (Και από τον πατέρα και από τη μητέρα και απ’ όλους τους άλλους προγόνους μεγαλύτερη αξία έχει η πατρίδα) του Πλάτωνα κι «Αρετή έστι μεσότης δύο κακών, του μεν καθ’ υπερβολήν, του δε κατ’ έλλειψιν» (Αρετή είναι η μεσότητα μεταξύ των ελαττωμάτων της υπερβολής και της έλλειψης) του Αριστοτέλη, διαιωνίζουν στο διηνεκές τη διδασκαλία της τριανδρίας των ανεπανάληπτων φιλοσόφων και δασκάλων του ελληνικού και του ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ οικουμενικού πολιτισμού. Οι παραγγελτικοί λόγοι του διαπρεπούς και μεγαλοφυούς Γερμανού ποιητή Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε (1749-1832): «Μελετάτε το Σαίξπηρ, μελετάτε το Μολλιέρο, προπάντων όμως μελετάτε τους Έλληνες. Ό,τι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο, είναι η Ελλάδα για την ανθρωπότητα», προτρέπουν τον άνθρωπο να κάνει στροφή προς τα διαυγή και ζωογόνα νάματα των γραπτών ελληνικών μνημείων και του ελληνικού πολιτισμού. Εξάλλου, ο μεγάλος συγγραφέας, λάτρης του αρχαιοελληνικού πολιτισμού και νομπελίστας φιλολογίας, Γάλλος Ανατόλ Φρανς (1844-1924), τιμάει την Ελλάδα, υποκλίνεται στα ελληνικά γράμματα και την κλασική φιλολογία κι επιβεβαιώνει την αυθεντική γνησιότητά τους με τη βαθυστόχαστη γνώμη του: «Στην Ελλάδα χρωστάω πολλά και θα ήθελα να χρωστούσα ακόμη περισσότερα. Οι ελληνικές σπουδές είναι το άνθος και το άρωμα της κλασικής φιλολογίας. Έχουν κάτι περισσότερο από την αρετή, έχουν το ανώτερο εκείνο αίσθημα, που προέρχεται από τη σοφία και συνυπάρχει σε τέλεια αναλογία και ιδανική αρμονία με τη σκέψη». Ο Μέγας Αλέξανδρος (356-323 π.Χ.), ο πιο ευφάνταστος στρατηλάτης της παγκόσμιας ιστορίας, με τη νοητική οξύνοια κι ευστροφία που διέθετε, την υπερχειλίζουσα ψυχική ορμή, την ασυγκράτητη νεανική δύναμη, τη μεγάλη φιλοδοξία, τα μεγαλεπήβολα σχέδια και τη νικηφόρα εκστρατεία του, καταχώρισε στην ενεργό δράση του τη διάλυση της καταδυναστευτικής περσικής αυτοκρατορίας, την απελευθέρωση πολλών λαών από τη δεσποτεία των Περσών και τον εκπολιτισμό τους, την επέκταση της ελληνικής επικράτειας στην Αίγυπτο κι ανατολικά μέχρι τις Ινδίες, τη Βακτρία και τη Σογδιανή, τη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού, την ανακαίνιση παλιών πόλεων και την ανοικοδόμηση καινούργιων, τη διάνοιξη εμπορικών δρόμων και την ανάπτυξη του εμπορίου, τη σύζευξη διαφορετικών λαών και πολιτισμών και τη γέννηση μιας απέραντης πολυπολιτισμικής κοινωνίας, ενός ολόκληρου κόσμου κι ενός πολιτισμού, του πολιτισμού των αλεξανδρινών ή ελληνιστικών χρόνων. Αν και κατακρίθηκε από κάποιους για την εκστρατεία του, τις μάχες που έδωσε και για ορισμένες πτυχές του χαρακτήρα του, του απονεμήθηκε από την ιστορία ο τίτλος ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ του Μεγάλου, του Απελευθερωτή και του κοινωνικού και πολιτικού Αναμορφωτή κι Εκπολιτιστή. Η Ελλάδα, αν και φιλελεύθερης και μη κατακτητικής ιδεολογίας, εξαιτίας της πλεονεκτικής γεωγραφικής της θέσης, στο στρατηγικό σημειοχώρο, που συναντιούνται τρεις ήπειροι και όχι μόνο, βρέθηκε πολλές φορές στο μάτι του κυκλώνα. Έτσι το 146 π.Χ., όπου οι Έλληνες δεν κατάφεραν να ενωθούν σε μια ισχυρή δύναμη, κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους. Στη συνέχεια όμως κατάφεραν να κατακτήσουν τους Ρωμαίους με τον υπέροχο πολιτισμό τους. Επηρεασμένος από το γεγονός ο Λατίνος ποιητής Κόιντος Οράτιος (65-8 π.Χ.), λάτρης των ελληνικών γραμμάτων και του ελληνικού πολιτισμού, κληροδοτεί στους επερχόμενους τη γνωστή φράση κατακλείδα: «Η Ελλάδα κατακτημένη από τους Ρωμαίους με τα όπλα, νίκησε και κατάκτησε τους Ρωμαίους με τον πολιτισμό της». Κατά τους 4ο και 5ο μ.Χ. αιώνες, αφού επικράτησε πλήρως στην ελληνική κοινωνία η χριστιανική θρησκεία, από τη ζεύξη των ανθρωπιστικών τάσεων της κλασικής ελληνικής αρχαιότητας και της χριστιανικής διδασκαλίας προήλθε ο ελληνοχριστιανικός πολιτισμός, που επηρεάζει κι ως ένα βαθμό κατευθύνει τις τύχες ανθρώπων και κοινωνιών. Το Βυζάντιο, εκτός από την αξιοζήλευτη ανάπτυξη που έζησε επί αυτοκρατορίας Ιουστινιανού, γνώρισε πολύ μεγάλη ακμή κι επί αυτοκρατορίας των τελευταίων Ισαύρων και περισσότερο της δυναστείας των Μακεδόνων. Η αυτοκρατορία μεγάλωσε κι ενδυναμώθηκαν τα οικονομικά της. Η ναυτιλία και το εμπόριο έγιναν εισαγωγείς πλούτου. Η παιδεία αναβαθμίστηκε. Το κράτος δικαίου ισχυροποιήθηκε. Οι έχοντες και κατέχοντες υποχρεώθηκαν με τον περίφημο νόμο του «Αλληλέγγυου» να σηκώνουν και τα φορολογικά βάρη των μη εχόντων κι αδυνάτων. Περικαλλείς ναοί, θαυμαστά έργα τέχνης, έγιναν ελκυστικοί χώροι λατρείας και προσευχής. Σπουδαία έργα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων μελετήθηκαν κι αντιγράφηκαν από μορφωμένους ιερομόναχους και διασώθηκαν. Κοντολογίς οι 9ος και 10ος αιώνες απετέλεσαν για το Βυζαντινό Ελληνισμό «χρυσή εποχή» και δείκτη ευημερίας, κύρους, δύναμης και πολιτισμού. Η Ελλάδα, μετά την άλωση της Πόλης από τους Τούρκους και για τέσσερις περίπου αιώνες, 34 έζησε στο σκοτάδι της σκλαβιάς, μέχρις ότου ο απόηχος της γαλλικής επανάστασης, η δράση της Φιλικής Εταιρείας και ο «Θούριος» του Ρήγα Βελεστινλή (1757-1798): «Ως πότε παλικάρια να ζούμε στα στενά, μονάχοι σαν λιοντάρια στες ράχες, στα βουνά;» ήχησαν, κατά τις παραμονές της επανάστασης του 1821, ως εγερτήριο σάλπισμα, που ξεσήκωσε το Μοριά και τη Ρούμελη, τον Κολοκοτρώνη και τον Παπαφλέσσα, τους κλέφτες και τους αρματολούς, το Διάκο και τον Καραϊσκάκη, σύσσωμους τους Έλληνες και, πολεμώντας με γενναιότητα κι αυταπάρνηση, κατόρθωσαν, μέσα από θυσίες κι ολοκαυτώματα, τη μεγάλη ιστορική εποποιΐα της εθνικής μας παλιγγενεσίας και δίδαξαν την ανθρωπότητα πώς ένας μικρός κι αδύναμος λαός, απέναντι σε μια παντοδύναμη αυτοκρατορία, κατακτά το αγαθό της πολυπόθητης ελευθερίας. Ο εθνικός μας ποιητής Ανδρέας Κάλβος (17921869), επαινώντας τον ηρωισμό των αγωνιστών του ’21, παρατηρεί εύστοχα: «Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία». Στο ποίημα «Θερμοπύλες», ο οικουμενικός ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης (1863-1933), αφού εξυμνεί τους τριακόσιους του Λεωνίδα, που πολέμησαν γενναία εναντίον των Περσών κι έπεσαν περικλεείς αλλά νικημένοι (480 π.Χ.), επικεντρώνει στη θυσία και τονίζει ότι, κι όταν ακόμη δε στέφεται από επιτυχία, όπως π.χ. των Ιερολοχιτών στο Δραγατσάνι, των παλικαριών του Παπαφλέσσα στο Μανιάκι κ.ά., δεν αποβαίνει μάταιη, έχει νόημα και ουσία και συνιστά δόξα και μεταθανάτια επιβράβευση σ’ εκείνους που θυσιάστηκαν. Οι σχετικοί χαρακτηριστικοί στίχοι του έχουν ως εξής: «Και περισσότερη τιμή τους πρέπει όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν) πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος κι οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε» Οι Έλληνες του πρόσφατου παρελθόντος δεν επαναπαύονται στις δάφνες των προκατόχων τους. Διαμορφώνουν αξίες κι αρχές και δημιουργούν πολιτισμό, που προσανατολίζει τη ζωή τους κι όταν βρεθούν σ’ ανάγκη δε διστάζουν να φτάσουν ακόμη και στη θυσία. Στον πόλεμο του 1940-41, στην Πίνδο και τ’ αλβανικά βουνά, με την ομόθυμη και καθολική στήριξη του πληθυσμού της χώρας κι αναλογίες ηρώων του 35 ’21 και παλιότερων εποχών, δίνουν το δυναμικό «παρών» στην πρώτη γραμμή του μετώπου, πολεμούν μ’ ακράτητο πάθος και πρωτόγνωρη τόλμη κι εγγράφουν στην ελληνική ιστορία το αθάνατο έπος του ’40. Τα ελληνικά στρατεύματα, στο δίκαιο «υπέρ βωμών κι εστιών» αγώνα τους, κάνουν την υπέρβαση, ξεπερνούν σε ηρωισμό κάθε προηγούμενο σχήμα κι αποθεώνονται. Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Λονδίνου, με την αναλλοίωτη ιστορική φράση «Μέχρι πριν λίγο συνηθίζαμε να λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, από τώρα και στο εξής θα λέμε ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες», εκφράζει το θαυμασμό κάθε ελεύθερης ψυχής στη νίκη των Ελλήνων και χαρακτηρίζει τον ηρωισμό τους υπεράνθρωπο. Στα μαύρα χρόνια της τριπλής εχθρικής Κατοχής (1941-44) και της ενωμένης Εθνικής Αντίστασης, οι Έλληνες με βάση τα «πιστεύω» τους κι εμπνευσμένοι από την ιστορία και προφητικούς ποιητές, ενωμένοι κι αδερφωμένοι, διεξάγουν ολομέτωπο αγώνα κατά του φασισμού και του ναζισμού. Προβάλλουν σθεναρή αντίσταση στην τρομοκρατία και τη λογοκρισία, τις φυλακίσεις και τις κακοποιήσεις, τους σκοτωμούς και τις ομαδικές μαρτυρικές εκτελέσεις, για να ’χουν το δικαίωμα να είναι άνθρωποι, να ζουν ελεύθεροι κι αξιοπρεπείς και να κάνουν όνειρα. Αγωνίζονται για μια Ελλάδα λεύτερη και δημοκρατική, κυρίαρχη κι ανεξάρτητη, με κοινωνική δικαιοσύνη και δουλειά για όλους, με ασφάλεια και προκοπή. Από τους στίχους του εθνικού μας ποιητή Κωστή Παλαμά (1859-1943): «Παιδί το περιβόλι μου που θα κληρονομήσεις όπως το βρεις κι όπως το δεις να μην το παρατήσεις. Μη φοβηθείς το χαλασμό. Φωτιά! Τσεκούρι! Τράβα…» αναδύεται το έναυσμα και η παρότρυνση στα νιάτα, που βράζει το αίμα τους, να μη φοβηθούν, να ορθώσουν το ανάστημά τους στους κατακτητές και να λυτρώσουν την Ελλάδα και το λαό της. Ο Άγγελος Σικελιανός (1884-1951), ποιητής μεγάλης ακτινοβολίας, στην κηδεία του Παλαμά, το Φεβρουάριο του 1943, μεσούσης της Κατοχής, απαγγέλλοντας στο νεκρό ποιητή στίχους για τη ζωή του, ξεσπάει μεγαλόφωνα: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ «Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές, δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα… Βογκήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!» και πετυχαίνει ν’ αναπτερώσει στις καρδιές των Ελλήνων την ελπίδα για λευτεριά, να θαρρέψουν οι καρδιές των Αθηναίων, που συνοδεύουν τον ποιητή τους στην τελευταία του κατοικία και να ψάλλουν ενθουσιαστικά, εις επήκοον και της γερμανικής φρουράς, τον Εθνικό μας Ύμνο. Τιμή και δόξα στους Έλληνες του 1940-44, που εκπλήρωσαν στο ακέραιο το ιερό καθήκον προς την πατρίδα, την ελευθέρωσαν από τους εισβολείς του Άξονα (Ιταλοί, Γερμανοί, Βούλγαροι) και μπορούν και πάλι να προβάλλονται ως παραδείγματα προς μίμηση. Είναι βέβαιο ότι η υστεροφημία τους δεν υπόκειται στις αλλοιώσεις του χρόνου και θα τους συνοδεύει για πάντα. Ο διάσημος θεράπων της ανατομικής ιατρικής, άξιος συνεχιστής του έργου του Ιπποκράτη κι ονομαστός ερευνητής για την καταπολέμηση ή τον περιορισμό της επάρατης νόσου του καρκίνου, Γεώργιος Παπανικολάου (1883-1962), κοσμούμενος από αγάπη προς τον άνθρωπο και τη ζωή κι ολοκληρωτικά αφιερωμένος στο επιστημονικό του έργο, μετά από συστηματική λεπτομερειακή μελέτη, εφευρίσκει (1928) και εισάγει στην ιατρική τη γνωστή μέθοδο ΠΑΠ (ανικολάου), που υπηρετεί την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας και σώζει εκατομμύρια γυναίκες. Οι καλύτεροι πρεσβευτές και μεταλαμπαδευτές του ελληνικού πολιτισμού στο Εξωτερικό είναι οι Έλληνες της Διασποράς. Το πληθυσμιακό τους δυναμικό πλησιάζει τα πέντε εκατομμύρια (ΥΠΕΠΘ-Π.Ι., Ελληνικός Πολιτισμός 2, σ. 320, ΟΕΔΒ, Αθήνα). Οργανωμένοι σε ομογενειακές κοινότητες, δεν ξεχνούν τις ρίζες τους, διατηρούν την εθνική τους ταυτότητα, αγαπούν και νοσταλγούν τη μητρόπολη πατρίδα και σε κρίσιμες περιστάσεις στέκονται αλληλέγγυοι και βοηθούν στην επίλυση των ελληνικών ζητημάτων. Δεν είναι λίγοι μάλιστα αυτοί που έχουν διαπρέψει επαγγελματικά, πολιτικά ή επιστημονικά και μπορούν να επηρεάζουν τα πράγματα και τη ζωή στη χώρα της εγκατάστασής τους. Η Ελλάδα της κλασικής παιδείας και του μεγαλύτερου πολιτισμού, η μεγάλη σχολή των γραμμάτων και των τεχνών, η μητέρα της ελευθερί- ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ας και της δημοκρατίας και η φιλειρηνική χώρα με την ανυπολόγιστη πνευματική, πολιτιστική, ανθρωπιστική κ.ά. προσφορά και συνεισφορά στην παγκόσμια κοινότητα, έχαιρε ανέκαθεν της εκτίμησης και του σεβασμού όλων των πολιτισμένων χωρών του κόσμου. Όλοι οι λαοί της γης τη θαύμαζαν και υποκλίνονταν στο μεγαλείο της. Είναι φυσικό, εμείς οι σύγχρονοι Έλληνες, έχοντας πλήρη γνώση των δυνάμεών μας και των σχέσεών μας με τον έξω κόσμο και χωρίς να κατεχόμαστε από υπέρμετρη εθνική φιλοδοξία, να συγκινούμαστε από τους θριάμβους και τις περγαμηνές των προπατόρων και της ιστορίας μας. Επειδή είμαστε αισιόδοξοι από τη φύση μας και μας κάνει θετική αίσθηση να βλέπουμε το ποτήρι μισογεμάτο κι επειδή, στη ροή του χρόνου, το σήμερα διαδέχεται το χθες και το αύριο διαδέχεται το σήμερα, πιστεύουμε ότι και στον ενεστώτα χρόνο όλοι θαυμάζουν τη χώρα μας και θα τη θαυμάζουν και στο μέλλον. Δεν μπορούμε άλλωστε και δεν πρέπει ν’ αμφιβάλλουμε γι’ αυτό, γιατί δεν είναι δυνατό να γίνει αλλιώς, γιατί η Ελλάδα είναι η ανατολή και η εστία του φωτός, του πνεύματος και κάθε πολιτισμού, γιατί στην κλίμακα των αξιών κατέχει την υψηλότερη βαθμίδα παίδευσης και κουλτούρας, γιατί η προσφορά της είναι αξεπέραστη, γιατί αυτή είναι η πιστοποιημένη ιστορική αλήθεια. Η αδιάψευστη κι απαράγραπτη ιστορική αλήθεια, η αναγνώριση και η αποδοχή του ηθικού χρέους της ανθρωπότητας απέναντι στην Ελλάδα και τον Ελληνισμό και η επένδυση με ζήλο και θάρρος, εκτός όλων των άλλων, και στους δύο αναπτυξιακούς πυλώνες, την παιδεία και τον πολιτισμό, αποτελούν ασφαλή εχέγγυα για το μέλλον και μπορούν να βοηθήσουν, για να βγούμε, με τον πιο ανώδυνο κι ευνοϊκό τρόπο, από την καταθλιπτική οικονομική κρίση και ν’ αναστήσουμε την Ελλάδα, που πριν λίγα χρόνια θαυμάζαμε και τώρα οραματιζόμαστε κι ονειρευόμαστε. Βλέπε: Ελευθερουδάκης, Σύγχρονη Εγκυκλοπαίδεια, εκδ. Ν. ΝΙΚΑΣ και ΣΙΑ-ΕΕ, Αθήνα / Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών ΑΕ Εταιρία Ιστορικών Εκδόσεων, Αθήνα / Υδρία, Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια (Εταιρεία Ελληνικών Εκδόσεων ΑΕ), Αθήνα / ΥΠΕΠΘΠαιδ. Ινστιτούτο, Ελληνικός Πολιτισμός 1 και 2, ΟΕΔΒ, Αθήνα / Αθηναϊκή Εφημερίδα Real news, φύλλα Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2013 36 Ο θάνατος του μεγάλου Αλεξάνδρου Του Χρήστου Βλ. Καραθανάση (συνέχεια από το τεύχος 59) δ. Παυσανίας. Ο Παυσανίας ήταν Έλληνας περιηγητής, ταξιδιωτικός συγγραφέας και γεωγράφος (2ος μ.Χ. αιώνας) από την Μαγνησία της Μ. Ασίας που στο έργο του Ελλάδος Περιήγησις (10 βιβλία) περιγράφει τοπία, μνημεία, έργα τέχνης και αναφέρει πλήθος ιστορικών, αρχαιολογικών και μυθολογικών στοιχείων αποθησαυρίζοντας τοπικές λατρευτικές και θρησκευτικές παραδόσεις. Στα Αρκαδικά περιγράφοντας την πηγή της Στυγός, στο όρος Χελμός, αναφέρει ότι το νερό της φέρει θάνατο σε ανθρώπους και ζώα, είναι τόσο ψυχρό που δεν μπορεί να κρατηθεί από κανένα αγγείο (ούτε γυάλινο, ούτε κεραμικό, ούτε μεταλλικό) παρά μόνο σε δοχείο κατασκευασμένο από οπλή αλόγου. Τα μεταλλικά δοχεία, τα χάλκινα όπλα, τα κοσμήματα καταστρέφονται αμέσως. Αναφέρει επίσης ότι, με το δηλητήριο αυτό, άκουσε ότι δολοφονήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος. (Αρκαδικά 8.18.4, 8.18.5). ε. Καλλισθένης. Με το όνομα του Καλλισθένη του Ολύνθιου ιστορικού του 4ου π.Χ. αιώνα, σώζεται ένα μυθιστόρημα με τον τίτλο «Βίος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος». Το έργο αυτό, που περιγράφει την ζωή του Μ. Αλεξάνδρου, συνετέθη από άγνωστο συγγραφέα, ο οποίος κατονομάζεται ως Ψευδο-Καλλισθένης, κάποια στιγμή μεταξύ του θανάτου του Μακεδόνα βασιλιά (323 π.Χ.) και της πρώτης σωζόμενης διασκευής του (3ος μ.Χ. αιώνας). Για το θέμα του θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου αναφέρει ότι ο Αντίπατρος φοβούμενος ότι είχε πέσει σε δυσμένεια σχεδίασε τον φόνο του. Παράγγειλε λοιπόν ένα δηλητήριο, του οποίου γνώριζε ότι η επίδραση ήταν τρομερή, και αφού το έβαλε σε μια σκαλισμένη οπλή μουλαριού, για να διατηρηθεί η ποσότητα του δηλητηρίου (γιατί άλλο αγγείο χάλκινο ή πήλινο δεν μπορούσε να αντέξει τη δύναμή του, αλλά αμέσως έσπαγε), το έκρυψε μέσα σε ένα σιδερένιο κουτί και το έδωσε στον υιό του, τον Κάσσανδρο, και τον έστειλε να προσφέρει 37 δώρα στον Αλέξανδρο και να συνεννοηθεί με τον αδελφό του τον Ιόλλα, για την χορήγηση του δηλητηρίου. Μόλις έφτασε ο Κάσσανδρος στην Βαβυλώνα και βρήκε τον Αλέξανδρο να ασχολείται με θυσίες και τις υποδοχές ξένων, συνεννοήθηκε με τον Ιόλλα, ο οποίος ήταν οινοχόος του Αλεξάνδρου. Έτυχε λίγες ημέρες προηγουμένως ο Αλέξανδρος να είχε χτυπήσει τον Ιόλλα με ένα ραβδί στο κεφάλι εξαιτίας κάποιας παρατυπίας που είχε γίνει, γι’ αυτό ο νεαρός, που οργιζόταν εύκολα, συμφώνησε πρόθυμα για την παρανομία. Πήρε μαζί του και τον Θεσσαλό Μήδιο που ήταν φίλος του Αλεξάνδρου. Αυτός, επειδή είχε τιμωρηθεί μαζί με τον Ιόλλα, συντάχθηκε μαζί του για να του δώσει να πιει το δηλητήριο. Ο Αλέξανδρος προσεκλήθη σε ένα συμπόσιο στο σπίτι του Μηδίου όπου παρευρίσκονταν πολλοί στρατηγοί και φίλοι του, κάποιοι από τους οποίους δεν γνώριζαν την συνωμοσία που είχε σχεδιαστεί. Αφού ο Αλέξανδρος ήπιε από το ποτήρι που του πρόσφερε ο Ιόλλας, φώναξε σαν να είχε χτυπηθεί από βέλος στο συκώτι και αποσύρθηκε με πόνους. Ο Αλέξανδρος, επειδή ήθελε να ξεράσει το μεγαλύτερο μέρος του κρασιού, ζήτησε ένα φτερό, γιατί έτσι συνηθιζόταν να κάνουν εμετό. Ο Ιόλλας το άλειψε με δηλητήριο και του το έδωσε, και αυτό το δηλητήριο επέδρασε στο σώμα πιο έντονα. Τον έπιασαν σπασμοί και δυνατοί πόνοι, όμως πέρασε την νύχτα καρτερικά. Την επόμενη ημέρα ήταν σε κακή κατάσταση, μιλούσε μπερδεμένα αφού η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ γλώσσα του είχε πρηστεί. Μετά από δύο ημέρες ο Αλέξανδρος πέθανε. (Σημ. Η περιγραφή των τελευταίων ωρών συμφωνεί με τις προηγούμενες αναφορές του Αρριανού και του Πλουτάρχου). (Καλλισθένης, 31). Σε αλλά σημεία του έργου αναφέρεται ότι υπήρχαν προειδοποιήσεις προς τον Αλέξανδρο ότι κάτι κακό ετοιμαζόταν να συμβεί στην Βαβυλώνα από Ινδούς μάντεις και Χαλδαίους αστρονόμους, οι οποίοι είχαν προειδοποιήσει τον Αλέξανδρο να μην εισέλθει στην Βαβυλώνα. (Καλλισθένης, 17,38 και 30,9,10). στ. Κόιντος Κούρτιος Ρούφος. Ο Κόιντος Κούρτιος Ρούφος ήταν Ρωμαίος ιστορικός (1ος αιώνας μ.Χ.) και στο έργο του «Η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου» μας παραδίδει τα εξής: «Εκείνο το βράδυ του συμποσίου (εννοεί στο σπίτι του Μήδιου) διανυκτέρευσε με τον Νέαρχο και άλλους αξιωματικούς, γλεντώντας και διασκεδάζοντας. Όταν σηκώθηκε να φύγει, του εκδηλώθηκε για πρώτη φορά δυνατός πυρετός. Αυτή η θλιβερή κατάσταση κράτησε μερικές ημέρες, στην διάρκεια των οποίων δεν παρέλειπε ο Αλέξανδρος να δίνει οδηγίες στους αρχηγούς της εκστρατείας και του ταξιδιού (για την κατάκτηση της Αραβίας) και να προσφέρει τις συνηθισμένες θυσίες. Επειδή δεν μπορούσε να περπατήσει ή να καβαλικεύσει, τον μετέφεραν σε φορείο. Η αρρώστια όμως όσο πήγαινε και χειροτέρευε και κανείς από τους ιατρούς δεν μπορούσε να κάνει τίποτα. Οι στρατιώτες επιθυμούσαν να δουν τον Αλέξανδρο, και παρακάμπτοντας τους σωματοφύλακές του εισήλθαν στο δωμάτιο. Ο Αλέξανδρος όμως δυστυχώς δεν μπορούσε να τους μιλήσει. Τους χαιρέτησε ανασηκώνοντας το κεφάλι του με πολ δυσκολία και τους έγνεφε με τα μάτια, αλλά στο τέλος τον εγκατέλειψαν οι δυνάμεις του και έμεινε χωρίς πνοή. Ο Αλέξανδρος είχε πεθάνει». (Η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, 8). Συνοψίζοντας τα αναφερόμενα στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς καταλήγουμε στα παρακάτω συμπεράσματα: α. Από την αρχαιότητα ακόμα υπήρχε η άποψη ότι ο Αλέξανδρος δολοφονήθηκε από τον Αντίπατρο και τους υιούς του, Κάσσανδρο και Ιόλλα, με δηλητήριο. Την άποψη όμως ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ αυτή την αναφέρουν άπαντες, χωρίς όμως όλοι να συμφωνούν ή να την υιοθετούν με σαφήνεια. Από τον θάνατο του Αλεξάνδρου αναμφισβήτητα ωφελήθηκε ο Αντίπατρος που αναδείχτηκε ηγέτης της Ευρώπης, σφετερίστηκε τον μακεδονικό θρόνο και τον κληροδότησε στον γιο του τον Κάσσανδρο. Η μητέρα του Αλεξάνδρου, η Ολυμπιάδα είχε υιοθετήσει την άποψη αυτή και γι’ αυτό καταδιώχθηκε από τον Αντίπατρο, ενώ εν συνεχεία σκότωσε τον Νικάνορα, υιό του Αντιπάτρου, ξέθαψε τα οστά του Ιόλλα και τα σκόρπισε και σκότωσε εκατοντάδες φίλους του Κάσσανδρου. Τελικά ο Κάσσανδρος εξόντωσε ολόκληρη την οικογένεια του Αλεξάνδρου, την γυναίκα του την Ρωξάνη, τους υιούς του Ηρακλή (από την Βαρσίνη) μεταξύ 309 π.Χ. και 308 π.Χ. και Αλέξανδρο τον Δ΄ (το 310 π.Χ.) και την μητέρα του την Ολυμπιάδα. Το 309 π.Χ. δολοφονήθηκε και η αδερφή του Αλεξάνδρου η Κλεοπάτρα. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί και ένα άλλο περιστατικό που πιθανόν να έχει σχέση με την υπόθεση: Όταν ο Κάσσανδρος ήλθε από την Μακεδονία στην αυλή του Αλεξάνδρου, στην Βαβυλώνα, απόρησε για τα τεκταινόμενα εκεί και τους νεωτερισμούς που υπήρχαν, όπως την προσκύνηση του Αλεξάνδρου από τους βαρβάρους, που ήταν αδιανόητη για τους Έλληνες. Τότε γέλασε και αυτό εξόργισε τον Αλέξανδρο, που τον χτύπησε. Αυτό ίσως να ενστάλαξε μίσος στην ψυχή του για τον μέγα Μακεδόνα βασιλέα. Η ενοχή του Κάσσανδρου, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της απόψεως της δολοφονίας φαίνεται και από ένα άλλο περιστατικό που διασώζει ο Πλούταρχος και έχει ως εξής: «Σε μια επίσκεψη του Κάσσανδρου στους Δελφούς, αρκετά χρόνια αργότερα και ενώ ήταν ήδη βασιλιάς της Ελλάδος, όταν αντίκρισε τον ανδριάντα του Αλεξάνδρου κατελήφθη από τρόμο και φόβο.» β. Τα συμπτώματα της ασθένειας που οδήγησε τελικά στον θάνατό του, άρχισαν να εμφανίζονται μετά το μοιραίο συμπόσιο στο σπίτι του Μήδιου και ήταν πυρετός για πολλές ημέρες που επαναλαμβανόταν κατά διαλείμματα, ρίγη, εξάντληση και στο τέλος αδυναμία ομιλίας το τελευταίο 24ωρο της ζωής του (Αρριανός). Ο Κούρτιος όμως τον φέρει ικανό να ομιλεί καταληπτά λίγο πριν πεθάνει. Επίσης 38 αναφέρεται ότι ο Αλέξανδρος ένοιωσε δυνατό πόνο στο συμπόσιο που ήταν προμήνυμα ότι κάτι είχε συμβεί. γ. O Πλούταρχος αναφέρει ότι ενώ το σώμα του Αλεξάνδρου βρισκόταν άταφο σε τόπους θερμούς και με πνιγηρή ατμόσφαιρα, για αρκετές ημέρες εντούτοις δεν παρουσίασε κανένα σημάδι αποσύνθεσης. Διατηρήθηκε καθαρό και φρέσκο. Το γεγονός αυτό είτε ενισχύει, κατά τον Πλούταρχο, την άποψη της δηλητηρίασης είτε δημιουργεί την άποψη ότι πέθανε από ένα σπάνιο είδος τυφοειδούς πυρετού που ονομάζεται ανιούσα παράλυση. Αν αυτό αληθεύει, πρέπει να φαινόταν νεκρός πολύ πριν πεθάνει στα αλήθεια, κι αυτό εξηγεί το γεγονός που αναφέρουν οι αρχαίες πηγές, ότι το σώμα του άρχισε να αποσυντίθεται αρκετές ημέρες μετά τον θάνατό του. δ. Επίσης υπάρχει συμφωνία σε όλους για την προέλευση του δηλητηρίου, από την πόλη Νώνακρις της Αρκαδίας και τα νερά της Στυγός. ΝΕΩΤΕΡΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ. Οι νεώτεροι συγγραφείς που έγραψαν για τον Μ. Αλέξανδρο διατυπώνουν τις παρακάτω απόψεις: α. Ο Theodor Birt (καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Marburg της Γερμανίας), στο έργο του, «Αλέξανδρος ο Μέγας και ο Παγκόσμιος Ελληνισμός, μέχρι της ελεύσεως του Χριστού», για το θέμα του θανάτου του Μ. Αλεξάνδρου αναφέρει ότι, ο Αλέξανδρος προσεβλήθη από ελονοσία όταν εισήλθε στην Βαβυλώνα από τα δυτικά, διασχίζοντας τα απέραντα έλη του Ευφράτη ποταμού. Αυτή η ασθένεια σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι ο Αλέξανδρος δεν σταμάτησε να καταγίνεται με τα καθήκοντά του παρά τον πυρετό οδήγησε τελικά στον θάνατό του. β. Ο Ν. Ηammond (καθηγητής του πανεπιστημίου Μπρίστολ της Αγγλίας), στο έργο του, «Μέγας Αλέξανδρος, ένας ιδιοφυής», διατυπώνει την άποψη ότι ο θάνατός του οφείλεται σε τροπικό πυρετό. Επίσης αναφέρει ότι είναι αναληθείς οι απόψεις ότι ο θάνατός του οφείλεται σε δηλητηρίαση ή σε αποτέλεσμα αλκοολισμού. γ. Ο J. G. Droyzen (Γερμανός φιλόλογος 39 ιστορικός και πολιτικός, καθηγητής των πανεπιστημίων Κιέλου, Ιένας και Βερολίνου), στο έργο του, «Ιστορία του μεγάλου Αλεξάνδρου» αφού περιγράφει τις συνθήκες του θανάτου του, όπως αναφέρονται στους αρχαίους συγγραφείς διατυπώνει την εικασία ότι: Ο Αλέξανδρος προσβλήθηκε από ελονοσία που πιθανώς υποτροπίασε σε λευχαιμία. Οι κατά διαλείμματα επαναλαμβανόμενοι πυρετοί ενισχύουν αυτή την άποψη. Η κατάστασή του επιβαρύνθηκε από την οινοποσία, και βέβαια από τις κακουχίες και τα τραύματα από την δεκάχρονη εκστρατεία». δ. Ο Paul Faure (Γάλλος Ελληνιστής), στο βιβλίο του, «Η καθημερινή ζωή την εποχή του μεγάλου Αλεξάνδρου» αναφέρει ότι ο Κλείταρχος (ιστορικός του 4ου αιώνα π.Χ. που έλαβε μέρος στην εκστρατεία του Αλεξάνδρου και έγραψε γι’ αυτήν) επισημαίνει τις υποψίες της Ολυμπιάδας, της μητέρας του Αλέξανδρου, σύμφωνα με τις οποίες ο υιός της, έπρεπε να είχε δηλητηριαστεί με την προτροπή του αντιβασιλιά Αντίπατρου, στρατηγού της Μακεδονίας. Στο ίδιο έργο αναφέρει ότι ο Αλέξανδρος πέθανε δηλητηριασμένος, έπειτα από προδοσία. ε. Ο Χέρμαν Μπένγκστον (Γερμανός ιστορικός, καθηγητής του πανεπιστημίου του Μονάχου), στο έργο του «Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος» αναφέρει ότι ο θάνατος του Αλεξάνδρου οφείλεται σε ενδημικό ελώδη πυρετό, ή πνευμονία που τον προσέβαλε μετά από συμπόσιο και οδήγησε στο μοιραίο μετά από 10 ημέρες. στ. Ο μεγάλος Έλληνας ιστορικός Κων/ νος Παπαρρηγόπουλος στην Ιστορία του Ελληνικού έθνους, για τα αίτια του θανάτου του Αλεξάνδρου αναφέρει ότι προσεβλήθη από ολέθριο πυρετό, που σε συνδυασμό με την αλλόκοτη δίαιτά του και τις κακουχίες που είχε υποστεί οδήγησαν στον θάνατο. Διατυπώνει και την άποψη ότι πιθανόν η νόσος με την οποία προσεβλήθη ήταν ανίατος. ζ. Στο Νεότερο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό του Ηλίου αναφέρεται ότι ο Αλέξανδρος πέθανε από ασθένεια είτε ελονοσία είτε πνευμονία. Με την άποψη για τον θάνατο του Αλεξάνδρου από ελονοσία σε συνδυασμό και με τις κακουχίες, τα τραύματα από την 10ετή εκστρατεία ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ και την κακή διαβίωση που έκανε, επιβάρυναν την κατάστασή του συμφωνεί και ο Γιάννης Λάμψας στο «Λεξικό του αρχαίου κόσμου». η. Στο βιβλίο «Ιστορία του Ελληνικού κόσμου και του μείζονος χώρου» του καθηγητού Σαράντου Καργάκου στα αναφερόμενα στον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου τονίζεται ότι ο θάνατός του οφείλεται στις κακουχίες, τις στερήσεις και την σωματική εξάντληση που προκλήθηκαν από τις συνεχείς πολεμικές εξορμήσεις. Την υγεία του ακόμη υπέσκαψε η λύπη του για τον θάνατο του φίλου του Ηφαιστίωνα, και οι εφιαλτικές αναμνήσεις των φόνων του Κλείτου, του Φιλώτα και του Παρμενίωνα. Γίνεται αναφορά στην πιθανότητα για δολοφονία με δηλητήριο από τον Αντίπατρο και τους υιούς του. Τέλος διατυπώνεται η άποψη ότι μάλλον πέθανε από ελονοσία. θ. Είναι γνωστή η προφητεία των Χαλδαίων ιερέων για τον θάνατο του Αλεξάνδρου, αφού αναφέρεται στους αρχαίους συγγραφείς (Αρριανός Ζ΄16-17, Πλούταρχος 73, Διόδωρος Σικελιώτης ΙΖ΄ 112 και Ψευδοκαλλισθένης). Κάποιοι νεώτεροι ερευνητές διατυπώνουν την άποψη ότι αυτοί βρίσκονται πίσω από την δολοφονία του Αλεξάνδρου διότι φοβούνταν ότι θα έχαναν τα προνόμια που απολάμβαναν στην Βαβυλώνα μετά τους νεωτερισμούς που θα εφάρμοζε ο Αλέξανδρος. Δηλαδή ο προφήτης προλέγει, ανακοινώνει απειλητικά αυτό που με συνωμοτικό τρόπο προκαλεί ο ίδιος. Ο χρησμός για τον θάνατό του, ήταν ευθεία απειλή για την ζωή του Αλεξάνδρου που απειλούσε την ισχυρή εξουσία του ιερατείου της Βαβυλώνας. ι. Άλλοι πάλι συγγραφείς διατυπώνουν την πιθανότητα ο Αλέξανδρος να δολοφονήθηκε από την σύζυγό του Στάτειρα, κόρη του Δαρείου, για εκδίκηση για την κατάλυση της αυτοκρατορίας του πατέρα της. Η άποψη αυτή συνδυάζεται και με τον θάνατο του Ηφαιστίωνα του επιστήθιου φίλου του Μ. Αλεξάνδρου, λίγο νωρίτερα. Ο Ηφαιστίωνας πέθανε και αυτός ξαφνικά εμφανίζοντας υψηλό πυρετό μετά από οινοποσία και τα ίδια σχεδόν συμπτώματα με τον Αλέξανδρο. Ο Ηφαιστίωνας είχε νυμφευτεί μια άλλη κόρη του Δαρείου, την Δρυπέτη. Φαίνεται, κατά τους υποστηρικτές της άποψης αυτής, αδικαιολόγητα περίεργη ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ η υπερβολική αγάπη της μητέρας του Δαρείου, της Συσύγαμβρις, για τον Αλέξανδρο, σε βαθμό που να αυτοκτονήσει μετά τον χαμό του, καταδικάζοντας τον εαυτό της σε ασιτία. Μήπως απλά είχε εκπληρώσει τον σκοπό της, εκδικούμενη για τον θάνατο του υιού της, χρησιμοποιώντας τις κόρες της. Οι δύο αυτές Περσίδες πριγκίπισσες σκοτώθηκαν αργότερα από την τελευταία σύζυγο του Αλεξάνδρου την Ρωξάνη. Μήπως για τιμωρία γι’ αυτό που είχαν κάνει; ια. Νεώτεροι συγγραφείς που συμφωνούν με την άποψη της δολοφονίας του Αλεξάνδρου με δηλητήριο από τον Αντίπατρο, δέχονται ότι ο αιφνίδιος θάνατος του Ηφαιστίωνα, του αδερφικού φίλου του Αλεξάνδρου, ήταν μια δοκιμή γι’ αυτό που θα ακολουθούσε. Σημειώνεται ότι ο Ηφαιστίωνας είχε και αυτός κακές σχέσεις με τον Αντίπατρο. ιβ. Τα συμπτώματα που εμφάνισε ο Αλέξανδρος παραπέμπουν σε τυφοειδή πυρετό. Ο τυφοειδής πυρετός έχει περίοδο επώασης, άνευ συμπτωμάτων, 15-20 ημέρες και μετά την εκδήλωσή του έχει κύκλο κορύφωσης 10-15 ημέρες. Ο Μακεδόνας βασιλιάς πέθανε εμπύρετος μέσα στα χρονικά αυτά περιθώρια. Η μόλυνση του Αλεξάνδρου με το μικρόβιο αυτό μπορεί να έγινε είτε με τσίμπημα κάποιου εντόμου κατά την περιήγησή του στους βάλτους της Βαβυλώνας είτε από κάποιον που μόλυνε με τον βάκιλο αυτό τα τρόφιμα του Αλεξάνδρου. Η επιμόλυνση γίνεται κυρίως δια της πεπτικής οδού. Η πρώτη άποψη του θανατηφόρου τσιμπήματος κατά την τριήμερη περιήγηση στους βάλτους δεν ταιριάζει με την περίοδο επώασης της ασθένειας, άρα η πιθανότερη εκδοχή είναι αυτή της επιμόλυνσης των τροφίμων είτε τυχαία είτε σκόπιμα. ιγ. Πολλοί νεώτεροι συγγραφείς, ιδίως αλλοδαποί, γράφουν ότι ο Αλέξανδρος έπινε πολύ και γι’ αυτό πέθανε, όμως κάτι τέτοιο δεν τεκμηριώνεται δεδομένου ότι ο Αλέξανδρος ήταν εγκρατής και δεν έπινε πολύ οίνο, όπως βεβαιώνει ο Αρριανός (ΧΧΙΧ, 4) αλλά και οι άλλοι αρχαίοι συγγραφείς. ιδ. Άλλοι πάλι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι πέθανε από πνευμονία επειδή έκανε μπάνιο σε λίμνες και ποτάμια. Η εκδοχή αυτή δεν ευσταθεί διότι, ο Αλέξανδρος ήταν πολύ υγιής 40 και δεν έπασχε από κάποια ασθένεια, όπως άλλωστε μαρτυρείται από τα αρχαία κείμενα. ιε. Πρόσφατα στο τηλεοπτικό κανάλι της βουλής των Ελλήνων προβλήθηκε ένα ντοκιμαντέρ που αφορούσε στον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου. Σε αυτό ανατέθηκε η εξιχνίαση του θανάτου του μεγάλου στρατηλάτη, σε έναν κορυφαίο επιθεωρητή της Σκότλαντ Γιάρντ, τον Τζον Γκρίβ, που είχε διατελέσει επικεφαλής της αντιτρομοκρατικής ομάδας και είχε εξιχνιάσει πολλές υποθέσεις δολοφονιών από φόνους συμμοριών μέχρι δόλιες δηλητηριάσεις. Ο Γκρίβ, χρησιμοποιώντας αρχαίες πηγές και την δικαστική τεχνολογία του 21ου αιώνα, μαζί με μία ομάδα ιστορικών, ιατρών, τοξικολόγων και ειδικών επιστημόνων, αναπαράστησαν την σκηνή του εγκλήματος και τα συμπτώματα που οδήγησαν τον Αλέξανδρο στον θάνατο. Επανακατασκεύασαν το σώμα του, σύμφωνα με τις περιγραφές των πηγών, και χρησιμοποιώντας τεχνικές υψηλής τεχνολογίας περιέγραψαν τα συμπτώματα των τελευταίων ημερών. Μετά από έρευνες ενός χρόνου κατέληξαν στα παρακάτω ενδιαφέροντα συμπεράσματα: (1) Ο Δρ. Τζόν Μάρ, αμερικανός ειδικός στις τροπικές ασθένειες και μέλος της ερευνητικής ομάδας του Γκρίβ, αφού μελέτησε τα συμπτώματα που αναφέρονται στην ασθένεια του Αλεξάνδρου, απέκλεισε την πιθανότητα της ελονοσίας διότι δεν υπάρχει ταύτιση συμπτωμάτων. Βασιζόμενος σε μία αναφορά του Πλουτάρχου (Αλέξανδρος, 73), όπου πριν ο μακεδόνας βασιλιάς εισέλθει στην Βαβυλώνα είδε κοράκια να πέφτουν νέκρα από τον ουρανό, γεγονός που θεώρησε κακό οιωνό και συνδυάζοντάς το, με επιδημία που συνέβη στην Νέα Υόρκη το 1999, όπου υπήρξαν νεκρά πουλιά και ασθενείς άνθρωποι που είχαν τα ίδια συμπτώματα με αυτά του Αλεξάνδρου, διατύπωσε την άποψη ότι ο Αλέξανδρος προσεβλήθη από τον πυρετό του Δυτικού Νείλου, μια μολυσματική ασθένεια που προσβάλει τα πούλια και τους ανθρώπους και μεταδίδεται από κουνούπια. (2) Στη συνέχεια της έρευνας, η ομάδα θέλησε να ερευνήσει την πιθανότητα δηλητηρίασης που άλλωστε αναφέρεται και στους αρχαίους συγγραφείς. Άρχισαν, λοιπόν να 41 προσπαθούν να εντοπίσουν το δηλητήριο που μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο, αφού εμφανίσει τα συμπτώματα που εμφάνισε ο Αλέξανδρος. Το δηλητήριο αυτό θα έπρεπε να είναι προσιτό στους ανθρώπους την εποχή του Αλεξάνδρου. Ο Δρ. Λίο Σεπ, του τοξικολογικού ινστιτούτου της Ν. Ζηλανδίας και μέλος της ερευνητικής ομάδας, μετά από πολλές έρευνες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε από δηλητήριο που είχε φτιαχτεί με βάση τη ρίζα του φυτού λευκός Ελλέβορος, που φύεται στην Ελλάδα και ήταν γνωστό την εποχή του Αλεξάνδρου. Το δηλητήριο αυτό προκαλεί τα ίδια συμπτώματα με αυτά που εμφάνισε ο Αλέξανδρος. Ανατρέχοντας στα ιατρικά αρχεία διαπίστωσε ότι, τα συμπτώματα αυτά είχαν παρατηρηθεί και σε στρατιώτες στον πόλεμο της Κορέας το 1950, όπου κατά λάθος κατανάλωσαν χορτόσουπα που μέσα υπήρχε Ελλέβορος. Αυτό λοιπόν ήταν, πιθανόν, το δηλητήριο που σκότωσε τον Αλέξανδρο. Επειδή όμως την εποχή εκείνη ο Ελλέβορος, σε μικρές ποσότητες, χρησιμοποιούνταν ως φάρμακο, καθαρτικό και καταπραϋντικό, είναι πιθανό ο Αλέξανδρος να το λάμβανε για κάποιο λόγο π.χ. πόνους από παλιά τραύματα. Μήπως μια υπερβολική δόση από λάθος ιατρικό οδήγησε στο μοιραίο; Ο θάνατος του Αλεξάνδρου άφησε πολλά ερωτηματικά. Συνεχίζονται ως τις μέρες μας οι διαφωνίες των ιστορικών για τα αίτια του θανάτου του Αλεξάνδρου. Δολοφονήθηκε με δηλητήριο; Πέθανε από ελονοσία, τύφο, διατιτραίνον έλκος, ελώδη πυρετό ή κάποια άλλη ασθένεια; Ή μήπως ο θάνατός του οφείλεται στις κακουχίες, στις στερήσεις στα πολλαπλά τραύματα και στην σωματική εξάντληση που επέφεραν οι συνεχείς πολεμικές εξορμήσεις; Πολλά έχουν λεχθεί και πολλά θα λεχθούν στο μέλλον. Το αίνιγμα αυτό ίσως να μην απαντηθεί ποτέ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Αλεξάνδρου Ανάβασις, Αρριανός, Εκδόσεις Γεωργιάδη. 2. Ιστορική Βιβλιοθήκη, Διόδωρος Σικελιώτης, Εκδόσεις Γεωργιάδη. 3. Aλέξανδρος, Πλουτάρχου Βίοι παράλληλοι, Εκδόσεις Γεωργιάδη. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ 4. Aλέξανδρος, Πλουτάρχου Ηθικά, Εκδόσεις Γεωργιάδη. 5. Ελλάδος περιήγησης, Αρκαδικά, Παυσανίας, Εκδόσεις Γεωργιάδη. 6. Καλλισθένη, «Βίος Αλεξάνδρου του Μακεδόνος», Εκδόσεις Κάκτος. 7. Η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Κόιντος Κούρτιος Ρούφος, Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος. 8. Ωγυγία ή αρχαιολογία, Αθανασίου Σταγειρήτη, Εκδόσεις Ελεύθερη Σκέψις. 9. Ιστορία Ελληνικού Έθνους, Κ. Παπαρηγόπουλου, με προσθήκες, σημειώσεις και βελτιώσεις του Παύλου Καρολίδου, Εκδόσεις Ελευθερουδάκης. 10. Ιστορία Ελληνικού έθνους, Εκδοτικής Αθηνών, Τόμος Δ. 11. Αλέξανδρος ο Μέγας και ο Παγκόσμιος Ελληνισμός, μέχρι της ελεύσεως του Χριστού, Theodor Birt, Εκδόσεις Δ. Δαρεμά. 12. Μέγας Αλέξανδρος, ένας ιδιοφυής, Ν. Ηammond, Εκδόσεις Μαλλιάρης παιδεία. 13. Ιστορία του μεγάλου Αλεξάνδρου, J. G. Droyzen, Μετάφραση και επιμέλεια έκδοσης Ρ.-Η.Σ. Αποστολίδης , Εκδόσεις Ελευθεροτυπία. 14. Ιστορία των Διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, J. G. Droyzen, Μετάφραση και επιμέλεια έκδοσης Ρ.-Η.Σ. Αποστολίδης, Εκδόσεις Ελευθεροτυπία. 15. Η καθημερινή ζωή την εποχή του μεγάλου Αλεξάνδρου, Paul Faure, Εκδόσεις Παπαδήμα. 16. Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος, Χέρμαν Μπένγκστον, Εκδόσεις Μέλισσα. 17. Ανθολόγιον πατριδογνωσίας, Μενέλαος Παγουλάτος, Εκδόσεις Γεωργιάδη. 18. Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου, Τόμος Ελλάς Α. 19. Λεξικό του Αρχαίου κόσμου, Ι. Λάμψα, Εκδόσεις Δομή. 20. Εμείς οι Έλληνες, Δημήτριος Βαρδίκος, Εκδόσεις Βιβλιοπωλείο ΑΤΤΙΚΑ. 21. Ιστορία του Ελληνικού κόσμου και του μείζονος χώρου, Σαράντος Καργάκος , Εκδόσεις GUTENBERG. 22. Αλέξανδρος ο κατακτητής, Τζον Γουώρυ, Εκδόσεις EURO BOOKS. 23. Αλέξανδρος ο Στρατηλάτης, National ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ Geographic, απόσπασμα τεύχους Μάρτιος 2000 και συλλεκτική έκδοση τόμος αρχαία Ελλάδα. 24. Μέγας Αλέξανδρος η τέχνη της στρατηγικής (Διαχρονικά μαθήματα ηγεσίας από τον ιδρυτή της μεγαλύτερης αυτοκρατορίας), Partha Bose, Εκδόσεις Κριτική. 25. Αλέξανδρος ο Παμμέγιστος, Ιακώβου Παναγιωτίδου, Εκδόσεις Γεωργιάδη. 26. Αλέξανδρος, Κων/νος Μαντιναίος, Εκδόσεις Ερωδιός. 27. Ελληνική Αγωγή, βιβλίον καθηγητού και μελέτης, μαθήματα αρχαίας Ελληνικής γλώσσης Β΄ κύκλος σπουδών, Άννα Τζιροπούλου – Ευσταθίου, Εκδό-σεις Γεωργιάδη. 28. Ποιος σκότωσε τον Μέγα Αλέξανδρο, Αλέξανδρος Μήτσιος, Εκδόσεις Αρχέτυπο. 29. Ο Άγνωστος Μέγας Αλέξανδρος, Άρθρο «Το τέλος του Αλέξανδρου», Αλέξανδρος Μήτσιος, Εκδόσεις Αρχέτυπο. 30. Μέγας Αλέξανδρος, ο οραματιστής στρατηλάτης, Π. Καρύκας – Δ. Μαρκαντωνάτος, μονογραφίες του περιοδικού Στρατιωτική ιστορία. 31. Μέγας Αλέξανδρος, Σειρά μεγάλοι Έλληνες, Εκδόσεις Σκάι βιβλίο. 32. Η άγνωστη ζωή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Άγγελος Σακκέτος, Εκδόσεις Λιακόπουλος. 33. Ο μυστηριώδης Θάνατος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Paul Doherty, Εκδόσεις Ενάλιος. 34. Η δολοφονία του Αλέξανδρου, Π. Δ. Γρηγοριάδης, Εκδόσεις Νέα θέσις. 35. Αλέξανδρος ο Μέγας, Τάσος Ευσταθίου, Περιοδικό Ελλήνων ιστορία, έκδοση του περιοδικού Ελληνική αγωγή. 35. Ακολουθώντας τον Αλέξανδρο, 2300 χρόνια μετά, Σιμόνη Ζαφειροπούλου, Εκδόσεις Μίλητος. 36. Άρθρο «Μ. Αλέξανδρος, μυστηριώδης θάνατος», Μαρία Μουζάκη, Περιοδικό Ιστορία, Ιανουάριος 2003. 37. Άρθρο «Δολοφονήθηκε -κι από ποιουςο Μ. Αλέξανδρος;», Μιχάλης Καλόπουλος, Περιοδικό Δαυλός, τεύχος 276, Ιανουάριος 2005. 38. Ζει και βασιλεύει, Νικόλαος Μέρτζος, εκδόσεις εταιρείας μακεδονικών σπουδών. 42 Ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας και η μάχη του Λεβιδίου (14 Απριλίου 1821) Ξεχωριστός μέσα στο πάνθεο των αγωνιστών του «21» και ο καπετάνιος Αναγνώστης Στριφτόμπολας, εγγονός και γιος παλαιών κλεφτών, που έπεσε στη μάχη του Λεβιδίου. Ο καπετάνιος Αναγνώστης Στριφτόμπολας γεννήθηκε το 1778 και ήταν γιος του Αργύρη Στριφτόμπολα. Κατάγονταν, από το χωριό Μεσορρούγι της Κλουκίνας μικροανηψιός του Θ. Κολοκοτρώνη. Η γιαγιά του ήταν αδερφή του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη πατέρα του γέρου του Μοριά. Ο παππούς του Δημήτριος Στριφτόμπολας είχε γιο τον Αργύριο Στριφτόμπολα και αυτός είχε γιο τον Αναστάσιο και τον Αναγνώστη Στριφτόμπολα, τον ήρωα της μάχης του Λεβιδίου το 1821. Οι γονείς του θέλοντας να τον διδάξουν τα όσα μπορούσε να σπουδάσει την εποχή εκείνη άνθρωπος τον έβαλαν κοντά σε αυστηρούς δασκάλους. Από τη φύση του επιμελής, έμαθε όσα του δίδαξαν και εκ των γραμματικών του γνώσεων έλαβε το όνομα «Αναγνώστης» (Πέτρος Ευστρατίου Ιατρίδης- έγγραφο εν Πάτραις 10 Ιουλίου 1860). Επειδή κατά την εποχή αυτή η οικογένεια Στριφτόμπολα, ήταν επικίνδυνη για τους Τούρκους λόγω της στρατιωτικής της δύναμης, την κυνηγούσαν ασταμάτητα και ανάγκασαν τον Αναγνώστη με τον πατέρα του Αργύριο Στριφτόμπολα και το θείο του Θεόδωρο Κολοκοτρώνη μαζί και άλλους καπεταναίους να καταφύγουν στα όρη της Λακωνίας, άγοντες ληστρικό βίο. Κατατρεγμένοι και στη Λακωνική γη αναγκάστηκαν να καταφύγουν στη Ζάκυνθο. Η ελληνική ζωηρότητά τους, προξένησε το ενδιαφέρον των Άγγλων, που τους προσέφεραν βαθμούς αξιωματικών, τους κατέταξαν, υπό την Βρετανική σημαία για να πολεμήσουν εναντίον των Γάλλων και Ρώσων στις μάχες της Λίσσης, Μεσσήνης, και Λευκάδας(Αγίας Μαύρας). Πληροφορηθέντες ότι στην Ηλεία επαναστάτησε κατά της Υψηλής Πύλης ο καλούμενος Αλιάγας ή Αλιφαρμάκης και ότι τον πολιόρκησαν οι εχθροί εντός μιας μονής (Μοναστηράκι καλούμενο), προσέτρεξαν για βοήθεια, εγκατέλειψαν τη Ζάκυνθο και δραπέτευσαν αμέσως όλοι διαλύοντας και το σύμφωνο με τους βαθμούς που κατείχαν. Επιστρέφοντας στη Ζάκυνθο, μη αντέχοντας την εξορία από τα 43 πατρώα εδάφη, αργότερα επέστρεψαν με κίνδυνο της ζωής τους στην επαρχία Καλαβρύτων. Ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας είχε αναπτύξει πλούσια δράση προεπαναστατικά. Από το 1800 έως το 1805 «μετήρχετο τον διδάσκαλο, εντός της Τριπολιτσάς και κατά το άκρον της πόλεως στην ενορία των Ταξιαρχών...» (Φωτάκου Βίοι Πελοποννησίων ανδρών). Οι διδάσκαλοι τότε ήσαν σπάνιοι, οι δε Τούρκοι τους καταφρονούσαν, και λίγοι απ’ αυτούς μάθαιναν τα απλά γράμματα, και με αυτόν τον τρόπο ευρίσκονταν εδώ και εκεί στις συνοικίες της πόλης σχολεία και τα παιδιά μάθαιναν τα λεγόμενα κοινά γράμματα όλως διόλου ακανόνιστα, οι δε διδάσκαλοι πληρώνονταν από τους γονείς των παιδιών. Το 1817 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία από τον Σωτήριο Χαραλάμπη. Ως πιστότατο τέκνο της πατρίδας, άρχισε έκτοτε να εργάζεται νυχθημερόν και ακούραστα, προετοιμάζοντας όπλα, πολεμοφόδια ιματισμούς κλπ. Επίσης στα κρυφά να ξυπνά τα πνεύματα των συμπολιτών του και να τους προπαρασκευάζει για το μεγάλο σκοπό. Κατά το Σωτήριο έτος 1821, πρώτος ξεσηκώθηκε ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας, και η κλαγγή των όπλων των τετρακοσίων υπό την οδηγία του γενναίων στρατιωτών, αντήχησε πρώτα απ’ όλους στα ψηλά των Καλαβρύτων όρη! Σημειωτέον, ότι την εποχή εκείνη στα Καλάβρυτα κανένας άλλος δεν είχε μεγαλύτερο στρατιωτικό σώμα από το δικό του. Ο μικρός, πλην ισχυρός στρατός του ήταν καθ’ όλα και με τάξη οργανωμένος, εφοδιασμένος πλουσιοπάροχα με τα αναγκαία, και όλα αυτά πάντα με δικά του έξοδα. Πρώτος λοιπόν ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας στην ιστορική γη των Καλαβρύτων, ξετύλιξε τη Ελληνική Σημαία, με τον μυστηριώδη της παλιγγεννεσίας Φοίνικα, και με στιβαρό χέρι ύψωσε «την λυσσώσαν για εκδίκηση σπάθην του». Ενωθέντες μαζί του και οι λοιποί τότε στα Καλάβρυτα ευρισκόμενοι οπλαρχηγοί, απετέλεσαν ένα, με το δικό του στρατιωτικό σώμα. Ενωμένοι λοιπόν, έκλεισαν τους εκεί Τούρκους εντός τεσσάρων οχυρών πύργων, διοικουμένων παρά των Αρναούτογλη (Βοϊβόδα Καλαβρύτων) Εμίν-Αγά και Πασσά καλούμενον, Μπουσγα- ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ λήν, Γιακούμπαγαν, και Ιμπαρίμ Παφίλια. Το Ελληνικόν στρατιωτικό σώμα, οδηγείτο από τον Αναγνώστη Στριφτόμπολα, Β. και Ν. Πετμεζά, Αναγνώστη Πετμεζά, Κωνσταντίνο Πετμεζά, Ασημάκη Σκαλτζά και Ν. Σολιώτη. Αυτοί μετά από δεκαπενθήμερη πολιορκία ανάγκασαν τους αποκλεισθέντες στους πύργους Τούρκους, να υποταχθούν. Προσκαλέσαντες τον Ήρωά μας Αναγνώστην Στριφτόμπολαν, έκλεισαν μαζί του συνθήκη, και παραδόσαντες προς αυτόν τα όπλα των, υπετάχθησαν αμαχητί στην εξουσία του. Μετά την άλωση των Οθωμανών στα Καλάβρυτα, άπαντα τα εκεί Ελληνικά στρατεύματα εξεστράτευσαν στην Κόρινθο, προς πολιορκίαν των εντός του φρουρίου της Οθωμανών, και από εκεί μετέβησαν στο Λεβίδι, για τον αποκλεισμό της Τριπόλεως» Και στην ολιγοήμερη πολιορκία και μάχη των Καλαβρύτων μαζί με τον Νικόλαο Σολιώτη, τον Σωτήριο Χαραλάμπη και τον Σωτήριο Θεοχαρόπουλο, ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας εφάνη, ότι είχε πολύν ενθουσιασμό, αλλ’ εκεί δεν είχε «στάδιο» για ν’ αναδειχθεί, διότι μέσα σε λίγες ώρες οι αποκλεισθέντες λίγοι Τούρκοι παραδόθηκαν στους προκρίτους της επαρχίας. Περί την 13ην του μηνός Απριλίου συγκεντρώθηκαν όλοι οι γενναίοι Έλληνες στο Λεβίδι. με τους αρχηγούς τους Σωτ. Χαραλάμπη, Αναγνώστη Στριφτόμπολα, Βασίλειο και Νικόλαο Πετιμεζά, Σωτ. Θεοχαρόπουλο κα Νικ. Σολιώτη και προετοιμάζονταν να εισβάλλουν ξαφνικά στην καλά οχυρωμένη Τριπολιτσά και να πολιορκήσουν τους εκεί εχθρούς των. Στο Λεβίδι είχε προηγουμένως συσταθεί στρατόπεδο από τον Π. Αρβάλη, Γ. Μπηλίδα καπεταναίους της Τριπολιτσάς, από τους Καλαβρυτινούς Ασημάκη Σκαλτσά, Κωνστ. Πετιμεζά, τον Πιτσουνά από τη Στρέζοβα, το Θεόδ. Σακελλάριο και Αναγν. Ρηγόπουλο από του Φίλια, από τους ντόπιους καπεταναίους εκ των οποίων ανώτερος ήταν ο Αλέξιος Νικολάου Λεβιδιώτης, από τους καπεταναίους του χωριού Δάρα, όλοι περίπου τριακόσιοι. Αφού έφτασαν οι Καλαβρυτινοί, οι μεν Σωτ. Χαραλάμπης και Σωτ, Θεοχαρόπουλος κατέλαβαν και κατέλυσαν στα σπίτια τα Δημητρακαίϊκα των αδερφών Σταμάτη και Αναγνώστη, οι Πετιμεζαίοι έμειναν στα Ρογαραίϊκα και Οικονομαίϊκα σπίτια, ο Νικ. Σολιώτης στα Σαμαντουραίϊκα του Παναγή και Κωνσταντή Ζορμπαλά και ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας κατέλυσε στα Αργυραίϊκα. Αλλά την ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ εποχή εκείνη οι Οθωμανοί της Τριπολιτσάς άρχιζαν να εφαρμόζουν ένα καταστρεπτικό σχέδιο. Δέκα χιλιάδες ιππείς και πεζοί, οι εκλεκτότεροι και εμπειρότεροι του πολέμου, διηρημένοι σε τρεις φάλαγγες ήταν έτοιμοι να εκστρατεύσουν κατά της Πελοποννήσου. Η πρώτη φάλαγγα είχε σκοπό να πάει στην Κόρινθο να ενωθεί με τους εκεί Τούρκους, να καταλάβει τα παράλια και μέσω Ζαχώλης, Ακράτας και Αιγίου να φτάσει στην Πάτρα. Η δεύτερη να διέλθει από τη μεσόγειο Πελοπόννησο και μέσω Καλαβρύτων να ενωθεί με την πρώτη στην Πάτρα. Η δε τρίτη να διέλθει δια της Καρύταινας, Λεονταρίου, Φαναριού, πύργου Γαστούνης και περνώντας από του Λάλα να ενωθεί με τους εκεί Τούρκους, κατευθυνόμενη στην Πάτρα για την τελική συνένωση και συγκέντρωση των δυνάμεών τους. Οι Τούρκοι με αυτό το σχέδιο ήθελαν να υποτάξουν όλη την Πελοπόννησο. Ενώ ήσαν έτοιμοι οι θηριώδεις αυτοί εχθροί για την εκτέλεση του τρομερού τους σχεδίου, πληροφορήθηκαν ότι στο Λεβίδι βρίσκονται τοποθετημένοι Κλέφτες(έτσι τους καλούσαν οι Τούρκοι τους αγωνιστές), έτοιμοι να εισβάλλουν στην Τρίπολη. Έτσι την 14ην Απριλίου 1821 ημέρα Τετάρτη εξελθόντες άπαντες οι Τούρκοι, την 4ην ώρα μετά το μεσονύκτιο έφτασαν στο χωριό Κάψια μια ώρα απόσταση περίπου από το Λεβίδι. Αριθμούσαν οκτώ χιλιάδες πεζούς και δυο χιλιάδες ιππείς και υπολόγιζαν να διαλύσουν το εκεί στρατόπεδο. Ακούσαντες από τους φρουρούς οι Έλληνες ότι ξαφνικά έρχονται χιλιάδες Τούρκοι από την Κάψια συναθροίστηκαν όλοι στο σπίτι που έμενε ο Σωτ. Χαραλάμπης. Αποφάσισαν να ειδοποιήσουν τους Καρυτινούς στρατιώτες που βρίσκονταν στο διάσελο της Αλωνίσταινας να έρθουν για βοήθεια. Κατά καλή τύχη στη Βυτίνα είχε έλθει ο Δ. Πλαπούτας με λίγους στρατιώτες, ο Ηλίας Τσαλαφατίνος με λίγους Μανιάτες , ο Νικ. Πετιμεζάς που πήγαινε χρήματα και γράμματα στον Π. Μαυρομιχάλη από τους προκρίτους των Καλαβρύτων και των Πατρών. Όλοι αυτοί με του Βυτινιώτες ήσαν περίπου 200 Μαγουλιανίτες και άλλα χωριά έστειλαν ογδόντα. Ταυτόχρονα ξεκίνησε και ο Σταύρος Δημητρακόπουλος με τους Αλωνιστιώτες. Έστειλαν και τον Παπακώστα από του Δάρα καβαλάρη με τη γνωστή φοράδα την «Κούλα» έχοντας μαζί του τον γέρο Τουφεξή με το παιδί 44 του, να πάνε στο Κακούρι να ειδοποιήσουν τον Ασημ. Σκαλτσά για βοήθεια. Στο δρόμο χίλιοι πεντακόσιοι ιππείς κυνήγησαν τον Παπακώστα, αλλά δεν τον έπιασαν, τους ξέφυγε και πήγε στο Κακούρη όπου ειδοποίησε το Σκαλτσά. Ο Σωτ. Χαραλάμπης χωρίς να γνωρίζουν ότι έρχονται άλλοι Τούρκοι καβαλαραίοι από το κάμπο της μηλιάς απεφάσισαν να βγουν έξω από το χωριό να περιμένουν να πολεμήσουν τους πεζούς για να μην τους αφήσουν να μπουν στο Λεβίδι. Οι Σολιώτης, Στριφτόμπολας πήραν του Κούκου το ρέμα και ανέβηκαν κατάραχα στο διάσελο του Σταυρούλη. Αλλά οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να σταθούν στη μάχη κατά το μέρος της μεσημβρινής πλευράς του χωριού και ετράπησαν σε φυγή. Οι δε Τούρκοι μπήκαν στο χωριό. Οι Έλληνες τρομαγμένοι έπιασαν διάφορα σπίτια και εκεί εκλείστηκαν όπου άρχισαν τον πόλεμο. Οι Β. και Ν. Πετιμεζάς δεν πρόφτασαν να κλειστούν σε κανένα σπίτι. Ο Σωτ. Χαραλάμπης, ο Σωτ. Θεοχαρόπουλος, ο Π. Αρβάλης, ο Αλ. Νικολάου όλοι κόλλησαν στο βουνό και στο δάσος. Όσοι κλείστηκαν στα σπίτια δεν γνώριζαν ότι οι σύντροφοί των έφυγαν και ενώ άρχισε η μάχη νόμισαν ότι ολόκληρο το σώμα πολεμά. Στο σπίτι του Μαντά εκεί μέσα ήσαν οι Νταβλαίοι από το χωριό Νουσά, άνθρωποι του Σωτ. Χαραλάμπη, ο Τσεπεζής και άλλοι από του Γκιόζα… αυτοί σκότωσαν πολλούς Τούρκους και έτσι έδωσαν καιρό στους φεύγοντες να σωθούν. Όταν οι Τούρκοι μπήκαν στο Λεβίδι βρήκαν τη γριά Γιαννού Παπαπαρασκευά την βα’σνισαν, της έβγαλαν τη γλώσσα πίσω από τον αυχένα και έτσι πέθανε. Το γέρο Ασημάκη τον πρόφτασαν πίσω από του Κατραλή το σπίτι τον σκότωσαν και τον κύλισαν στον γκρεμό. Στα σπίτια των Δημητρακαίων και στο ληνό που είναι σαν πύργος κλείστηκαν ο Σωτ. Παπουτσής από το χωριό Μπετενάκι του Μουσάγα, ο Αγγελής από την Κλουκίνα με τρεις συντρόφους του ο οποίος εφονεύθη, και ο Σπύρος Καρασπύρος καπετάνιος τότε των Νεζερών. Οι Τούρκοι έβαλαν φωτιά στο σπίτι αλλά όταν ήλθε ο Σκαλτσάς, οι Έλληνες είχαν κατορθώσει να βγάλουν έξω τα πολεμοφόδια, τα χρήματα και τα άλλα πράγματα του Σωτ. Χαραλάμπη. Στα σπίτια των Ρογαραίων εκλείστηκαν οι αδερφοί Πετιμεζαίοι, ο Γκολφίνος, Γεωργάκης, 45 και ο Κουλός και άλλοι Καλαβρυτινοί. Στο ίδιο σπίτι κλείστηκαν και πολλοί Δαραίοι, ο Πανάγος Μονάντερος, οι αδερφοί Λαμπρόπουλοι, Γεωργάκης και Αναγνώστης, ο Δημ. Τσέκος, ο Νικολέτος Ζακύνθιος και άλλοι. Όταν οι Τούρκοι έβαλαν φωτιά ο Δαριώτης Δημ. Δεληγιάννης, βαφτιστικός του Κωνσταντή Κολοκοτρώνη με ένα σουβλί άνοιξε τρύπα και έφυγαν όλοι και πήγαν στο σπίτι του Αποστόλη Οικονόμου. Εκεί ένας Σοπωτινός ο Αντώνιος Ανδριόπουλος ονομαζόμενος γυναικάδελφος του Κωνστ. Πετιμεζά κτύπησε την πόρτα και ο Γκολφίνος νόμισε ότι κτύπησε Τούρκος τουφέκισε και τον σκότωσε. Εκεί λαβώθηκε και ο Δαραίος Αναγνώστης Τσαβάρας περίφημος για την παλληκαριά του. Στο Αργυραίϊκο σπίτι του Πανάγου ήταν κλεισμένος ο Αναγν. Στριφτόμπολας με άλλους Έλληνες. Το σπίτι κυκλώθηκε πανταχόθεν από τους Τούρκους και πολεμιόταν από τα γύρω σπίτια που είχαν κυριεύσει οι Τούρκοι. Ο Αναγν. Στριφτόμπολας άνοιξε πολεμότρυπες και αυτός μοίραζε στους συντρόφους του φυσέκια για να πολεμούν. Όταν κάθισε κάποια στιγμή πάνω σ’ ένα βαρέλι και έδωσε τη φροντίδα της μάχης στον Κατριμουστάκη ένα βόλι πέρασε από την πολεμίστρα τον πήρε στο λαιμό και έπεσε νεκρός. Τότε ο γερο Κατριμουστάκης από το χωριό Μποτιά, παλαιός κλέφτης, σκέπασε επιτήδεια το νεκρό με την κάπα του και είπε στους μαχόμενους, ότι ο καπετάνιος κοιμάται, αλλά πολεμάτε εσείς, εγώ θα σας δίνω φυσέκια. Έτσι γίνονταν η μάχη μεταξύ των Τούρκων και των κλεισμένων Ελλήνων στα σπίτια που δεν ήταν περισσότεροι από εβδομήντα, έως ότου ήρθαν οι βοήθειες από τα έξω μέρη και από τη ράχη Λάκκα Μαυτρίλα και τη Μακράν κορυφή. Τουφέκισαν όλοι μαζί και φώναξαν στους κλεισμένους στο χωριό. «Βαστάτε και φτάσαμε. Ο Κολοκοτρώνης έρχεται! Έφτασαν από το Κακούρι ο Σκαλτσάς και Θανάσης Δαγρές και φάνηκαν πάνω στο βουνό Ελληνίτσα που μαζί με τους Βυτινιώτες τουφέκισαν όλοι μαζί. Οι διασκορπισμένοι Έλληνες έξω του Λεβιδίου ακούσαντες τους τουφεκισμούς και τις φωνές των ερχομένων σε βοήθεια έλαβαν θάρρος και τουφέκισαν και το δάσος όπου ήσαν άναψε από τουφέκια. Οι Τούρκοι βλέποντες ότι οι Έλληνες θα τους αποκλείσουν ολόγυρα και ενώ άρχιζε να νυκτώνει και να βρέχει, φοβηθέντες άρχισαν να φεύγουν προς τον κάμπο. Τότε ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ οι Έλληνες έπεσαν επάνω τους μαζί με τους κλεισμένους που απελευθερώθηκαν και τους κατεδίωξαν. «Τι ειν’ το κακό που γίνεται στη μέση στο Λεβίδι; Μήνα βουνά γκρεμίζονται, μήνα στοιχειά μαλώνουν. Μάϋτε βουνά γκρεμίζονται, μάϋτε στοιχειά μαλώνουν. Πετιμεζαίοι πολεμούν με εφτά χιλιάδες Τούρκους. Έκλεισαν τον Στριφτόμπολα, τον δόλιον Αναγνώστη Μεριά τον δέρνει η φωτιά, μεριά και το τουφέκι. Στο παραθύρι κάθεται, ψηλή φωνίτζα βάλλει» «...Πύσαι αδερφούλη Κωνσταντή και ξάδερφε Θανάση, «...Πάρτε στα χέρια τα σπαθιά και τ’ αλαφρά τουφέκια. «...Κελάτε να με σώστε απ’ των Τουρκών τα χέρια» Πήραν στα χέρια τα σπαθιά, στης πλάταις τα τουφέκια, Βάζουν τους Τούρκους εμπροστά, σαν γίδια και τους πάνε ‘σαν την κοπή τα πρόβατα, σαν βουκολιό γελάδια. Ένας τούρκος μπήκε στην εκκλησία του αγίου Χαραλάμπους και προσπαθούσε να βγάλει τα μάτια των αγίων, και έπειτα έβαλε φωτιά να την κάψει. Επειδή οι σύντροφοι του έφευγαν και δεν επρόφτασε πήρε τη κολυμπήθρα για λάφυρο. Το τούρκο τούτον πέτυχε ένας Κλουκινιώτης βαρελάς, ο οποίος άρπαξε μια δούγα, του έδωσε μια στο κεφάλι και του το ζούπησε(βούλιαξε) λέγοντας συγχρόνως Κλουκινιώτικα: «ατιέ! Ήθελες να κάψης την εκκλησιάν μου, κ’ εσύ κοιμήσου τώρα Μουρτάτη!». Στη μάχη του Λεβιδίου λαβώθηκαν και δυο Ντολκαίοι από το Κάνι Κλειτορίας και ο ιγιός του Κωνστ. Πετιμεζά Γιάννης. Ο Κ. Πετιμεζάς έδωσε διαταγή στους Σουδενιώτες αδερφούς Σπύρο και Αθανάσιο Καρανικόλα να κλείσουν την κατωγόπορτα αλλά αυτοί δεν τα κατάφεραν, τότε ο Γιάννης Πετιμεζάς πήρε ένα στρώμα γεμάτο με καρπούς και το έβαλε πίσω από την πόρτα. Ενώ το έβαζε πυροβολήθηκε από Τούρκους και το βόλι τον πλήγωσε στα γεννητικά όργανα και του απέκοψε ένα εξ αυτών. Τον λαβωμένο μετά την μάχη τον μετέφεραν πάνω σε ξυλοκρέβατο στρατιώτες του πατέρα του φοβούμενοι μη τον εύρουν οι Τούρκοι, τον ανέβασαν πάνω στο όρος Χελμός στη θέση «Καλόγερος», τον έβαλαν σε μια σπηλιά και τον θεράπευσε ο αδερφός του Ανδρέας Πετιμεζάς. Ο δε στρατηγός Πλαπούτας εδιηγείτο ένα περίεργο θέαμα το οποίο φαίνεται απίστευτο, ότι όταν έφτασαν στο Λεβίδι βρήκε ένα σπίτι αποτεφρωμένο και μέσα σ’ αυτό είδε το άλογο του Κ. Πετιμεζά το οποίο ήταν καμένο και στέκονταν ορθό. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΠΗΓΕΣ: 1. Φωτάκου απομνημονεύματα της Ελληνικής Επαναστάσεως. 2. Αθ. Φωτόπουλου 1982: «Ιστορικά και Λαογραφικά της Ανατολικής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων Φιλοτεχνικός Σύλλογος Λεβιδίου 1984: «Αναγνώστης Στριφτόμπολας». ΜΙΚΡΗ ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΑ Τη θυμάστε τη Νικούλα, τη μικρή τη βοσκοπούλα, με τη ρόκα της στο χέρι, με το κίτρινο τσεμέρι, που σαλάγαε την κοπή της, ψάχνοντας την προκοπή της, με τ’ αθώα της ματάκια, ροδαλά τα μαγουλάκια? Άντε να την δεις στη πόλη, Νικολέτ, την ξέρουν όλοι! ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΗ ΜΑΣ ΣΟΝΙΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ ΝΩΡΙΣ Δυο μάτια που του φθινοπώρου τον ήλιο ντύθηκαν αιώνια, μαβί κομμάτι του Βοσπόρου, απόκοσμη μικρή μου Σόνια. Κορμί καχεκτικό, φθαρμένο, φέρετρο μ’ όνειρα κι ελπίδες, τη συμφορά είναι ντυμένο και της ζωής τις καταιγίδες. Μάτια σβησμένα, διψασμένα, νάμα δεν νοιώσαν της πηγής, σαν έσκυψαν να πιούν οιμένα, στέρεψε η βρύση της ζωής. Κι όταν ο ήλιος ανατέλλει, μια αυγούλα όμορφη τ Άπρίλη, Σόνια, τα δυο γλυκά σου χείλη, ψυχή μου και πως να στο πω, δεν θα μου πούνε «Σ’ αγαπώ». Παπαρρηγόπουλος Ηλία Γιάννης (ΠΗΓασος) 46 Τα καμπαναριά της Εκκλησίας μας και ο συμπατριώτης μας Κωνσταντίνος Γ. Σπηλιάδης Μας εντυπωσίασε και μας συγκίνησε η ανταπόκριση και παρέμβαση του ξενιτεμένου μας συμπατριώτη Κώστα Σπηλιάδη από το μακρινό Καναδά, για τη συντήρηση και επισκευή των καμπαναριών της Εκκλησίας μας, της μεγάλης μας κληρονομιάς, που οι πρόγονοί μας, για την ανέγερσή της, πέρα από την προσωπική εργασία, διέθεσαν και ό,τι πολύτιμο είχαν. Πούλησαν τα χαλκώματα και τις μαντανίες και ό,τι άλλο πολύτιμο είχαν για να ολοκληρωθεί το οικοδόμημα και η ερανική επιτροπή έφτασε και στους Αγίους Τόπους στην προσπάθειά της να συγκεντρώσει τα αναγκαία χρήματα για την αποπεράτωση του έργου. Σήμερα, ύστερα από 100 περίπου χρόνια, τα καμπαναριά κινδυνεύουν να καταρρεύσουν. Η μεγάλη οικονομική κρίση που μας μαστίζει εδώ και 5 χρόνια, δυστυχώς δεν μας επιτρέπει να βάλουμε το χέρι στην τσέπη είτε γιατί είναι άδεια, εφόσον κάποιος έχασε τη δουλειά του, είτε γιατί φοβόμαστε οι συνταξιούχοι μήπως πάμε στην τράπεζα και δεν βρούμε σύνταξη, με αποτέλεσμα να μην κινείται τίποτα! Και όμως έχουμε χρέος όλοι μας και καθένας κατά δύναμη να προσφέρουμε και τα καμπαναριά να συντηρήσουμε και το κέντρο του χωριού μας να εξωραΐσουμε! Εμείς και οι απόδημοι συμπατριώτες μας (Συνέχεια προηγουμένου σημειώματός μου στο τεύχος 59) Διαβάζοντας στο τεύχος “59” του Περιοδικού μας το ομότιτλο σημείωμά μου, διαπίστωσα, πως κάποια από εκείνα που γράφω, δεν είναι ακριβώς όπως τα γράφω! Στη σελίδα “44”, στην 6η παράγραφο, γράφω στο τέλος, ότι “είχαν δωρήσει και το οικόπεδο που ήταν χτισμένο” εννοείται το σχολείο που γκρεμίστηκε για να μεγαλώσει η Πλατεία, όμως ενθυμούμαι πως ήταν γεμάτο ανθρώπινα οστά, πράγμα που αποδεικνύει ότι εκεί ήταν το Νεκροταφείο του Χωριού μας, πριν χτιστεί το σχολείο, και δικαιολογείται, αφού η Εκκλησία του Χωριού μας ήταν δίπλα, εκεί που είναι το Εκκλησάκι σήμερα και δυτικότερα, κατά τη συνήθεια της εποχής εκείνης τα Νεκροταφεία να είναι στον περίβολο των Εκκλησιών. Από τη θέση εκείνη μεταφέρθηκε βόρεια της Εκκλησίας μας, γύρω στο 1900, τότε που οι πρόγονοί μας πήραν την απόφαση να χτίσουν 47 τη σημερινή μας Εκκλησία και οι συμπατριώτες μας Αναστασίου έχτισαν εκείνο το σχολείο, που λειτούργησε ως τις 21 Ιουνίου 1943, οπότε και πυρπολήθηκε από τους Ιταλούς. Πιθανόν οι Αναστασίου να είχαν δωρήσει μέρος του οικοπέδου που είχε χτιστεί το σχολείο, όπως και η Εκκλησία, λόγω γειτνίασης του οικοπέδου τους με εκείνο της Εκκλησίας και του Νεκροταφείου. Έτσι μόνο δικαιολογείται η παράδοση περί δωρεάς οικοπέδου για την ανέγερση του σχολείου και της Εκκλησίας. Στη σελίδα “45” στην πρώτη στήλη και στην προτελευταία παράγραφο, γράφω: “Με τα χρήματα αυτά έγινε εκείνος ο τυφλός τοίχος δεξιά από τη μικρή πόρτα που μπαίνουμε στο Μοναστήρι”, το ορθόν είναι αριστερά από τη μικρή πόρτα που μπαίνουμε στο Μοναστήρι και όχι δεξιά όπως γράφεται. Επίσης το όνομα του Μηχανικού, στην ίδια παράγραφο, είναι Μαμαλούκος και όχι Μαμαλούκας, όπως γράφεται. ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΩΝ ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΩΝ ΜΑΣ Στην επόμενη παράγραφο γίνεται λόγος για τα 1.500 δολάρια που μας έστειλαν οι αδελφοί Κωνσταντίνος και Βλάσιος Φιλιππακόπουλοι, για την ανέγερση της σκάλας εισόδου στο νάρθηκα της Εκκλησίας μας και συνδέεται το γεγονός, εσφαλμένα βέβαια, με τον εορτασμό των 100 χρόνων από τη θεμελίωση της Εκκλησίας μας, το 2005, ενώ το ορθόν είναι να συνδεθεί με τις εκδηλώσεις μνήμης με τη συμπλήρωση 60 χρόνων από το ολοκαύτωμα του Χωριού μας, που έγιναν το 2003! Αυτά όσον αφορά στις παρατηρήσεις μου στο σημείωμά μου στο τεύχος “59”. Συνεχίζοντας το σημείωμά μου, θέλω να αναφερθώ στο συμπατριώτη μας Βλάσιο Σπηλ. Σπηλιάδη, που ζει στην Αμερική και που μετά την ηλεκτροδότηση του Χωριού μας το 1967, έστειλε στο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο ένα σημαντικό ποσό δολαρίων που αντιστοιχούσε σε 14.000 δραχμές τότε, αν θυμάμαι καλά, και που το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο αποφάσισε με τα χρήματα αυτά να αντικαταστήσει τον πελώριο προύντσινο πολυέλαιο, που κρεμόταν από τον τρούλο στο κέντρο της Εκκλησίας μας, με ηλεκτρικό κρυστάλλινο και επειδή τα χρήματα δεν έφταναν για να αγοράσουν τον κεντρικό πολυέλαιο της Εκκλησίας μας, αποφάσισαν να πουλήσουν τόσο τον πελώριο προύντσινο πολυέλαιο, όσο και ένα δεύτερο μικρότερο που κρεμόταν πιο μπροστά από τον μεγάλο πολυέλαιο, καθώς μπαίνουμε στο εσωτερικό της Εκκλησίας μας, και ακόμη τα δύο μεγάλα προύντσινα μανουάλια που ήσαν πριν από το τέμπλο, μπροστά στις εικόνες της Παναγίας και του Χριστού και που έγραφαν επάνω πως ήταν δωρεά κάποιου με το επώνυμο “Γεωργακόπουλος” από το Πλανητέρου. Η ενέργεια αυτή του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου ήταν τεράστιο λάθος και οφείλεται στην παντελή άγνοιά του για την αξία των κειμηλίων της Εκκλησίας μας και την μεγάλη του επιθυμία να ηλεκτροφωτίσει την Εκκλησία μας, το παρέσυρε δε στην ενέργειά του αυτή ένας υπάλληλος αντίστοιχου καταστήματος των Πατρών, που δυστυχώς ήταν και κοντοπατριώτης μας, από το γειτονικό μας Παγκράτι. Λέγεται πως ο συγκεκριμένος πολυέλαιος της Εκκλησίας μας έχει πουληθεί εκτός Ελλάδος και βρίσκεται κάπου σε πόλη ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΩΝ ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΩΝ ΜΑΣ της Σμύρνης. Η Εκκλησία μας έχει συνολικά “5” κρυστάλλινους πολυελαίους και όπως είχαμε γράψει και στο προηγούμενο σημείωμά μας, οι δύο, αριστερά και δεξιά από τον κεντρικό πολυέλαιο, είναι δωρεά του αείμνηστου συμπατριώτη μας Αρχιμανδρίτη Βενιαμίν Κόλλια και οι άλλοι δύο εμπρός και πίσω από τον κεντρικό, είναι δωρεές της αείμνηστης συμπατριώτισσάς μας Θεοδώρας Αθαν. Δημητρακοπούλου, που ο σύζυγός της ζούσε και πέθανε στην Αμερική, και του αείμνηστου συμπατριώτη μας συνταξιούχου δασκάλου Παναγιώτη Ρήγα Ρηγόπουλου. Στην προσπάθειά μου να απαλλαγώ από άχρηστο αρχειακό υλικό, που έχει σχέση με την έκδοση του Περιοδικού μας, βρήκα επιστολή του συμπατριώτη μας Ντίνου Τσερνοτόπουλου, ο οποίος επιστρέφοντας στην Αμερική, με πληροφορεί ότι μου στέλνει την επιταγή των 1.000 δολαρίων, που μου είχε υποσχεθεί για τον Άγιο Αθανάσιο και την δημοσιεύω προς επιβεβαίωση των όσων γράφω. «Καλιφόρνια Sept-23-03 Αγαπητέ Κώστα χαίρετε Όπως σου υποσχέθηκα δια τον Άγιον Αθανάσιον θα σου στείλω 1.000 δολάρια, λαμβάνεις την επιταγήν. Επίσης το ταξίδι μου ήταν υπέροχον καθώς είδα και αρκετούς χωριανούς. Επισκέφθηκα την Αράχωβα Αρκαδίας, όπου με εφιλοξένησε ο Καθηγητής και πρώην συγκάτοικος, όπου φοιτήσαμε στο Πανεπιστήμιον της Μοντάνα και είχαμε να ιδωθούμε 10 χρόνια. Διδάσκει στο Κολέγιον του Καναδά. Με εφιλοξένησε εξαίρετα. Pete Chimpos. Σου στέλνω και κάτι φωτογραφίες από το χωριό. Πάντα με αγάπη, ο φίλος Ντίνος.» Κων/νος Θεμ. Γιαννακόπουλος 48 Καλλιτεχνική γωνία ΜουσικοΦΙΛΙΑ Επιμέλεια: Β. Δρακόπουλος Η στήλη αυτή αποτελεί ένα μουσικό βοήθημα για όσους επιθυμούν να δραπετεύουν, έστω και για λίγο, από την καθημερινότητα, μέσα από ήχους και μελωδίες το άκουσμα των οποίων οδηγεί πολλές φορές σε μυστηριώδεις οδούς. Σε κάθε τεύχος φιλοξενούμε κριτικές δίσκων, αφιερώματα σε εκπροσώπους της μουσικής τέχνης, ιστορικές αναδρομές σε μουσικά δρώμενα, κ.ά. γραμμένα από όλους εμάς οι οποίοι πιστεύουμε ότι η μουσική δεν αποτελεί απλώς διασκέδαση, αλλά τρόπο ζωής. Πάρτε μολύβι και χαρτί ή έναν επεξεργαστή κειμένου σε έναν Η/Υ και μοιραστείτε μαζί μας τις εντυπώσεις σας για έναν αγαπημένο σας ή όχι δίσκο, κάνετε μία ανάλυσή του ή γράψτε ένα άρθρο για μία μουσική καλλιτεχνική προσωπικότητα η οποία σας έχει επηρεάσει ποικιλοτρόπως. Στείλτε τα κείμενά σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση [email protected] και… αναμείνατε στο στερεοφωνικό σας. Πάντοτε υπάρχει λίγος χρόνος για ένα καινούργιο άκουσμα. Στο τρέχον τεύχος: Μετά την μεγάλη επιτυχία της θερινής περιοδείας «40 χρόνια έφηβος» και με αφορμή την συμπλήρωση 40 ετών στην δισκογραφία, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου ήλθε με ορμή στην κεντρική σκηνή του Σταυρού του Νότου για μια σειρά εμφανίσεων οι οποίες ξεκίνησαν το Σάββατο 26 Οκτωβρίου και κάθε Σάββατο. Στις εμφανίσεις του αυτές συνοψίζει σε ένα τρίωρο πρόγραμμα μερικές από τις χαρακτηριστικότερες στιγμές αυτής της τεσσαρακονταετούς πορείας. Τραγούδια που έχουν συντροφεύσει διαφορετικές γενιές και παραμένουν πάντοτε ζωντανά, ειδικά όταν τα ερμηνεύει επί σκηνής και ενώνεται η φωνή του με τις φωνές του κοινού. Άλλοτε σε χαμηλούς τόνους, με τρυφερές μπαλάντες που ακόμα συγκινούν και άλλοτε πλήρως ηλεκτρικός, με τις κιθάρες και το συγκρότημα να πετάνε, οι εμφανίσεις του Βασίλη δεν έχουν πάψει να είναι μια μοναδική εμπειρία, γεμάτη ενέργεια και συγκίνηση. Μαζί του οι: Αντρέας Αποστόλου – πιάνο Φρόσω Στυλιανού – τραγούδι / φωνητικά Βαγγέλης Πατεράκης – μπάσο Στέφανος Δημητρίου – τύμπανα Γιάννης Αυγέρης – κιθάρα / φωνητικά 49 MeriBrozi – βιολί / τραγούδι Γιάννης Δίπλας – επιμέλεια φώτων Αλέκος Μπίτος – επιμέλεια ήχου Ενορχήστρωση: Αντρέας Αποστόλου Οργάνωση Παραγωγής: STRAY MUSIC Ο σύγγαμβρος του επιμελητή, φίλος της στήλης και φανατικός οπαδός του καλλιτέχνη, Δημήτρης Βέρης, ευρέθη στην κεντρική σκηνή του Σταυρού του Νότου και μας περιγράφει τις εντυπώσεις του. Υπενθυμίζουμε πως ούτε η τριακονταπενταετία του Β. Π. πέρασε απαρατήρητη από την στήλη (βλ. τ. 43). ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΙΑ Αφιέρωμα Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου γεννήθηκε το 1950 σε ένα χωριό της Αρκαδίας. Το 1957 η πολυμελής οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα. Η εφηβεία του σημαδεύτηκε από τα μουσικά και κοινωνικά ρεύματα της δεκαετίας του 1960: Μίκης Θεοδωράκης, ροκ της αμφισβήτησης, παγκόσμια φιλειρηνικά και απελευθερωτικά κινήματα και μια Ελλάδα που προσπαθούσε βιαστικά να κλείσει τις πληγές της και να αρχίσει να ελπίζει. Άρχισε να τραγουδάει έντεχνο ελληνικό τραγούδι. Το 1973, μετά το τέλος της στρατιωτικής του θητείας, πήγε στο Μόναχο όπου συμμετείχε σε επιτροπές αντιδικτατορικού αγώνα, τραγουδώντας παραλλήλως σε πολλά στέκια Ελλήνων φοιτητών και ομογενών. Η πρώτη του σημαντική γνωριμία έγινε το θέρος του 1974 συναντώντας τον Μίκη Θεοδωράκη στο Παρίσι. Η συνεργασία τους όμως έμελλε να αρχίσει δυο έτη αργότερα. Το 1974 επέστρεψε στην Ελλάδα και άρχισε ουσιαστικά την επαγγελματική του πορεία στο τραγούδι. Τραγούδησε σε μπουάτ και ηχογράφησε έναν μικρό δίσκο 45 στροφών. Το ίδιο έτος συμμετείχε στην ηχογράφηση του Μάνου Λοΐζου «Τα τραγούδια του δρόμου». Το 1975 ηχογράφησε «Τα αγροτικά» του Θωμά Μπακαλάκου. Την ίδια εποχή γνώρισε δύο συνθέτες με τους οποίους συνεργάστηκε στενά στην πορεία του: τον Μάνο Λοΐζο και τον Θάνο Μικρούτσικο. Το 1976 συνεργάστηκε για πρώτη φορά στη δισκογραφία με τον Μίκη Θεοδωράκη στον δίσκο «Της εξορίας» και το 1978 ο συνθέτης τον επέλεξε για την παγκόσμια περιοδεία του. Στην Ελλάδα συμμετείχε ενεργώς σε εκδηλώσεις του νεολαιίστικου και εργατικού κινήματος. Τραγούδησε σε απεργίες, συγκεντρώσεις και συναυλίες αλληλεγγύης. Από εκείνη την εποχή, λίγο προ του περάσματος στη δεκαετία του 1980, εκδηλώνει τις επιρροές του από τη διεθνή ροκ μουσική σκηνή. Ερμηνεύει τραγούδια με ήχο σαφώς πιο ηλεκτρικό και στίχο πιο αιχμηρό και παρεμβατικό. Αυτό γίνεται σταδιακώς, εκκινώντας με δύο δίσκους που κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ο πρώτος είχε ως τίτλο το όνομά του και περιελάμβανε τραγούδια του Αντώνη Βαρδή και διασκευές τραγουδιών του Δ. Σαββόπουλου, του Μ. Θεοδωράκη και του Luis Lach. Ο δεύτερος, το «Φοβάμαι», με τραγούδια του Μάνου Λοΐζου, του Λάκη Παπαδόπουλου, του Γιάννη Ζουγανέλη και του Γιάννη Γλέζου, θεμελιώνει και ορίζει τη μετέπειτα πορεία του ως σήμερα. Γνωρίστηκε με τον Νικόλα Άσιμο και συμμετείχε ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΙΑ Βασίλης Παπακωνσταντίνου στον δίσκο του «Ο ξαναπές», ερμηνεύοντας δύο τραγούδια. Ο Άσιμος είναι ο δεύτερος άνθρωπος, μετά τον Λοΐζο, που επηρέασε αρκετά την ιδιότυπη προσωπικότητά του! Το 1984 με τη «Διαίρεση» ο καινούργιος ήχος του αποκρυσταλλώνεται πια. Το 1987 το επαληθεύει με τα «Χαιρετίσματα». Τραγούδια δικά του, αλλά και της Αφροδίτης Μάνου, του Νικόλα Άσιμου, του Χρήστου Τόλιου. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, αρχίζει να εδραιώνεται ως ο κατ’ εξοχήν καλλιτέχνης για συναυλίες. Για πρώτη φορά, μετά τις συναυλίες της μεταπολίτευσης, τα γήπεδα γεμίζουν κόσμο. Τον Απρίλιο του 1985, 16.000 θεατές συγκεντρώνονται στην πρώτη του προσωπική συναυλία, στο στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Το επαναλαμβάνει το 1988 στο γήπεδο του Παναθηναϊκού στη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Από τότε οι συναυλίες του αποτελούν γεγονότα και σημεία αναφοράς της μαζικότητας. Το στοίχημα με τους μεγάλους χώρους, κυρίως τα γήπεδα, το κερδίζει κάθε έτος μέχρι σήμερα. Το τέλος της δεκαετίας του 1980 τον βρίσκει να ερμηνεύει τα σκληρά τραγούδια του Κώστα Τριπολίτη, με μουσική του Θάνου Μικρούτσικου. Μεσολάβησαν το «Χορεύω» και το «Χρόνια πολλά» και στο γύρισμα της καινούργιας δεκαετίας, τραγούδησε για δεύτερη φορά, μετά το 1978 στο «Σταυρό του Νότου», Νίκο Καββαδία και Θάνο Μικρούτσικο. Δεν διστάζει επίσης να ηχογραφήσει δύο δίσκους με ποιήματα μελοποιημένα δύο σπουδαίων ποιητών: τον δίσκο «Καρυωτάκης» το 1984 και «Φυσάει» το 1993 με ποιήματα του Τάσου Λειβαδίτη και μουσική Γιώργου Τσαγκάρη. Ερμήνευσε πάλι Νικόλα Aσιμο το 1992 στο «Φαλιμέντο του κόσμου». Επίσης τη «Σφεντόνα» το 1992 και το «Δε σηκώνει» το 1995 με τρία δικά του τραγούδια σε στίχους των Άλκη Αλκαίου, Ελένης Ράντου και Γιάννη Δεσύπρη, τρία τραγούδια του Χριστόφορου Κροκίδη σε στίχους Βασίλη Γιαννόπουλου, Οδυσσέα Ιωάννου και Αφροδίτης Μάνου, δύο του Σταμάτη Μεσημέρη (ένα σε στίχους Άλκη Αλκαίου και ένα του ιδίου), ένα του Χρήστου Τόλιου (στίχοι Αφροδίτης Μάνου) και ένα του Μίνου Μάτσα σε στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου. Το 1997 κυκλοφορεί το «Πες μου ένα ψέμα ν’ αποκοιμηθώ» στο οποίο ερμηνεύει, μεταξύ άλλων, κάποια ακόμη τραγούδια του Νικόλα Άσιμου. Το 1999 κυκλοφορεί ο δίσκος «Να με φωνάξεις» με 50 τραγούδια δικά του, του Χριστόφορου Κροκίδη (που αποτελεί πλέον μόνιμο συνεργάτη του), του Οδυσσέα Ιωάννου και του Λευτέρη Παπαδόπουλου. Το ίδιο έτος, η τριάς Παπακωνσταντίνου - Μικρούτσικος - Ιωάννου, δημιουργεί τη «Θάλασσα στη σκάλα» χαρίζοντάς μερικά ακόμη πανέμορφα τραγούδια. Το 2002, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου συνεργάζεται με τον Μάνο Ξυδού. Αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτής είναι το «Προσέχω δυστυχώς». Το καλοκαίρι του 2003, με αφορμή τη συμπλήρωση των 30 ετών του στη μουσική, κυκλοφορεί το ζωντανώς ηχογραφημένο στην Πετρούπολη, με τις συμμετοχές πολλών φίλων του μουσικών και τραγουδιστών, «Εσείς, οι φίλοι μου κι εγώ». Στη συνέχεια «Φρέσκο χιόνι», «Μετωπική», Βατόμουρα», «Ουράνια τόξα κυνηγώ», «Το παιχνίδι παίζεται», «Αφετηρία» και «Χάρτινα δεσμά». Η τελευταία του δουλειά τιτλοφορείται «Δραπέτης, Μέρος 1ο: Το παραμύθι της βεντάλιας». ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ - ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ Σάββατο 11 Ιανουαρίου, ώρα 23:00 Πώς μπορείς, αλήθεια, να χωρέσεις τόσα συναισθήματα σε ένα χαρτί με λέξεις, όταν δεν είσαι μάλιστα και από τους χαρισματικούς του είδους; Μην περιμένετε, πάντως, να διαβάσετε από εμένα μία αντικειμενική κριτική για την παρουσία του Βασίλη στον Σταυρό του Νότου! Ζω με τα τραγούδια του Βασίλη 40 χρόνια τώρα. Τα τραγούδια του είναι η εφηβεία μου, η επανάσταση στην καταπίεση του πατέρα, η αντίδραση και οι πορείες για το πολυτεχνείο, οι αφισοκολλήσεις με την Κ.Ν.Ε., ο αγώνας και οι συγκεντρώσεις για τον Ανδρέα με τη σημαία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στο χέρι. Αλλά και οι έρωτές μου, τα πάθη μου, τα λάθη μου, τα παιδιά μου, τα πάντα… Σαράντα χρόνια με τον Βασίλη… Κάπως έτσι ήταν η διαδρομή των τραγουδιών που ακούσαμε στον Σταυρό του Νότου. Ακούσαμε πολλά από αυτά που δεν ακούγονται συχνά, αλλά φοβάμαι όχι αρκετά για να αναδείξουν το μεγαλείο αυτής της πορείας. Πώς να χωρέσεις, άλλωστε, εκατοντάδες τραγούδια μέσα σε τρεις ώρες. Έκανε τις συστάσεις, όπως πάντοτε, με την «Σφεντόνα» και ξεκίνησε με το «Παραμύθι της βεντάλιας» από τον νέο του δίσκο «Δραπέτης». Διαμαρτυρία και ευαισθησία χέρι με χέρι, υπέροχη μουσική και στίχος, ενώ ο Βασίλης επιβλητικός στην σκηνή, σου θύμιζε κάτι από την δεκαετία του 1980: «Κοιμήσου στο κρεβάτι που ουρλιάζει, σαν κείνο το σκυλί που στο ’χε πει, αν είναι να 1 2 ζαρώσεις από ανία, καλύτερα σαν κάρβουνο να ζεις». Μετά «Φώτα σβηστά» από τα «Χάρτινα δεσμά»: «Πού πάει η αγάπη όταν τελειώνει, όταν θα σβήσει η φωτιά…». Στη συνέχεια «Σ’ ακολουθώ», «Άσε με να κάνω λάθος», «Καμπαρντίνα», «Κρύψου», «Φοβάμαι», «Έφηβα γεράκια», «Ένα καράβι». Ο κόσμος τραγουδάει, χτυπιέται στον ρυθμό της μουσικής, με τα χέρια ψηλά, όλοι μαζί σαν γροθιά, ενωμένοι στο ταξίδι που η αδρεναλίνη σε κάνει να δακρύζεις και η συγκίνηση σε κάνει πιο δυνατό. Δίπλα μου, ένα δεκάχρονο αγοράκι ανεβασμένο στην καρέκλα τραγουδάει με τις γροθιές ψηλά και, απέναντί μου, ο κύριος με το καπέλο και την γραβάτα, κοντά στα 75, σιωπηλός, με βλέμμα συγκίνησης, νοσταλγίας, αλλά και ένα απέραντο χαμόγελο, όταν ο Βασίλης του αφιερώνει «Ρε μπαγάσα, περνάς καλά εκεί πάνω1». Ακολουθούν τα «Όμορφη πόλη» με μια ανεπανάληπτη ερμηνεία, «Πριν το τέλος», «Che Guevara», «Το μαχαίρι», «Να κοιμηθούμε αγκαλιά». Μας ζητάει να σηκωθούμε όρθιοι και να τραγουδήσουμε μαζί του, να αντισταθούμε, να αντιδράσουμε… «Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ, και μυρσίνη συ δοξαστική, μη παρακαλώ σας μη, λησμονάτε τη χώρα μου2». Χαιρετίσματα λοιπόν στην εξουσία, με τον Σταυρό του Νότου να σείεται από τον παλμό όλων μας. Βασίλη, ζούμε για να σ’ ακούμε. Κι άλλο… κι άλλο… κι άλλο… κι άλλο. Από το «Μπαγάσας», Στίχοι – Μουσική: Νικόλας Άσιμος. (Σ.τ.Ε.) Από το «Άξιον εστί», Στίχοι: Οδυσσέας Ελύτης, Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης. (Σ.τ.Ε.) Ο Γουΐλυ, «Ένας νέγρος θερμαστής από το Τζιμπουτί3» και… «ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΘΑΝΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΚΟΥΦΑΛΑ ΝΕΚΡΟΘΑΦΤΗ!». Ο Δημήτρης Βέρης γεννήθηκε στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 1958, ενώ μεγάλωσε στο Κερατσίνι. Είναι ιδιωτικός υπάλληλος και ασχολείται με τα ναυτιλιακά. Διαμένει στην περιοχή της Νίκαιας και είναι παντρεμένος με τρία παιδιά. 3 Από το «Σταυρός του Νότου», Ποίηση: Νίκος Καββαδίας, Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος. (Σ.τ.Ε.) 51 ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΙΑ Τα Κοινωνικά μας • Θερμότατα συγχαρητήρια στον εγγονό μας Κωνσταντίνο Σταθούλια του Βασιλείου, γιατί αρίστευσε και πρώτευσε μεταξύ των συμμαθητών του (Ε΄ τάξη Δημοτικού) σε γραπτή δοκιμασία Μαθηματικών και του απονεμήθηκε, τον περασμένο Ιούνιο, τιμητικός έπαινος διάκρισης από την Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία. Ο παππούς Κωνσταντίνος Η γιαγιά Τζένη ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ • Η συμπατριώτισσά μας Μαρία θυγ. Παναγιώτη (Τάκη) Καραθανάση και ο Κωνσταντίνος Φραδέλλος τέλεσαν τους γάμους τους την 17η Αυγούστου 2013 στον Ιερό Ναό Αγίας Ζώνης Ατσιποπούλου Ρεθύμνου Κρήτης. • Στις 7-12-2013 στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Ρεθύμνου Κρήτης τέλεσαν το γάμο τους η Βασιλεία θυγ. Χριστοφόρου Χριστοδούλου και ο Δημήτριος Σερσέμης. Στη συνέχεια τελέστηκε και η βάφτιση του πρώτου παιδιού τους που έλαβε το όνομα Χριστόφορος. Τους ευχόμαστε να ζήσουν ευτυχισμένοι ΓΑΜΟΙ • Το Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2013 ο συμπατριώτης μας Αθανάσιος Βλ. Δημητρακόπουλος, δικηγόρος και η Αφροδίτη θυγ. Γεωργίου Κοσμά, δικηγόρος, από τη Λυκούρια έδωσαν αμοιβαία υπόσχεση γάμου. • Θερμά συγχαρητήρια στο νεαρό δικηγόρο Αθανάσιο Δημητρακόπουλο, γιο της αδερφής μου, που έχει της ρίζες του από τον πατέρα του Βλάση από του Φίλια και τη μητέρα του Σία από την Κλειτορία, που αρραβωνιάστηκε με τη δικηγόρο Αφροδίτη Κοσμά, κόρη του επίτιμου προέδρου της «Παγκαλαβρυτινής» και δικηγόρου Γιώργου Κοσμά. Οι δύο νέοι εργάζονται στην Αθήνα και διατηρούν άριστους δεσμούς με τον τόπο καταγωγής τους και με τους συμπατριώτες τους. Εύχομαι να ζήσουν πολλά χρόνια μαζί και να είναι ενωμένοι και ευτυχισμένοι. Δημήτριος Κούκουρας Ανώτατος Αξιωματικός ε.α. ΑΡΡΑΒΩΝΕΣ ΓΕΝΝΗΣΕΙΣ • Η Θεοδώρα Φ. Χριστοδούλου και ο σύζυγός της Απόστολος Δρίβας στις 15-10-2013 απέκτησαν το πρώτο τους παιδί, ένα υγιέστατο κοριτσάκι. Τους ευχόμαστε να τους ζήσει • Οι συμπατριώτες μας Βασίλης και Μαρία Ντατσοπούλου βάφτισαν την κόρη τους την Κυριακή 10 Νοεμβρίου 2013 στον Ιερό Ναό Παναγίας Λαγκαδιώτισσας στη Χαλκίδα και της έδωσαν το όνομα Αναστασία. Τους ευχόμαστε να τους ζήσει ΒΑΠΤΙΣΕΙΣ • Την Κυριακή 10/10/2013 τελέστηκε στον Ιερό Ναό των Αγίων Ακινδύνων στους Αγίους Αναργύρους Αττικής το 40ήμερο μνημόσυμο του Σωτηρίου Κόλντηρη του Γεωργίου. • Την Κυριακή 08/12/2013 τελεστηκε στην εκκλησία του χωριού μας το ετήσιο μνυμόσηνο του Αλεξίου Γ. Κυριακούλη. Αιωνία τους η μνήμη ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ 52 ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ • Την Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2013 απεβίωσε η Μαρία συζ. Αθανασίου Καραμάνου και ετάφη στις 13 Δεκεμβρίου από την εκκλησία του χωριού μας. Το 40ήμερο μνημόσυνο τελέστηκε την 19/01/2014 στον Ι. Ν. Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Άνω Χαλανδρίου. • Το Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2013 απεβίωσε η Ευφροσύνη συζ. Μιχ. Κολλιοπούλου, το γένος Κων/νου Δημητρακόπουλου και ετάφη την Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013 στην Λυκούρια. Η κόρη της Αγγελική Κολλιοπούλου προσέφερε στη μνήμη της το ποσό των 100 € υπέρ της Αδελφότητας. • Την 3 Ιανουαρίου 2014 απεβίωσε η Μαρία συζ. Γεωργίου Καραμάνου το γένος Κων/νου Θεοδωρακοπούλου και ετάφη την επομένη στο νεκροταφείο του χωριού μας. Στη μνήμη της αντί στεφάνου ο αδελφός της Γιάννης Θεοδωρακόπουλος μαζί με τα παιδιά του και την αδελφή του Γεωργία Μπάλιου από το Σκεπαστό κατέθεσαν υπέρ της Αδελφότητας το ποσό των 200€. Το 40ήμερο μνημόσυνο θα γίνει στις 9 Φεβρουαρίου 2014 στην εκκλησία του χωριού μας. Την εκλιπούσα αποχαιρέτησε μετά την εξόδιο ακολουθία που τελέστηκε στην Εκκλησία του Χωριού μας ο αδελφός της Γιάννης Θεοδωρακόπουλος, ο οποίος είπε τα εξής: Αγαπημένη μου αδελφή, σεβαστή μου μάνα. Δεν ξέρω αν πρέπει να είμαι ευτυχής ή πολύ δυστυχισμένος, που μου έλαχε η μοίρα να αποχαιρετίσω δέκα τρία (13) προσφιλή μας πρόσωπα από το άμεσο οικογενειακό μας περιβάλλον. Θέλω σήμερα να σου απευθύνω τον ύστατο χαιρετισμό και αποχωρισμό και να σ’ ευχαριστήσω εκ μέρους όλων μας για την απέραντη στοργή σου και αγάπη σε όλους μας και να σου πω ότι όλοι μας θα σ’ έχουμε φωτεινό παράδειγμα και θα αντλούμε δύναμη από την ιώβειο υπομονή σου. Σήμερα αδελφή έκλεισες τον κύκλο μιας πολυτάραχης ζωής ενός ολόκληρου αιώνα. Έζησες και μεγάλωσες σε πολύ δύσκολες εποχές και καταστάσεις. Σε ηλικία 15 ετών, είχες την ατυχία πρώτα εσύ και δεύτερον εμείς τα αδέρφια σου να αρρωστήσει η μάνα μας σοβαρά και μακροχρόνια, οπότε εξαναγκάστηκες να πάρεις τη θέση της. ‘Όταν έπρεπε να παίζεις με τις κούκλες, να διαβάζεις και να ακούς παραμύθια για μαρμαρωμένους βασιλιάδες και νεράιδες, εσύ ανέλαβες την ιερή αποστολή της μάνας. Και μάλιστα της μικρομάνας. Όταν οι συνομήλικές σου έπαιζαν και τραγουδούσαν στις αυλές της γειτονιάς, εσύ ανέλαβες την ιερή υποχρέωση να φροντίσεις και να μεγαλώσεις τη 12μελή πατρική μας οικογένεια. Έκλεισες τα παράθυρα του σπιτιού για να μην ακούς έξω στις αυλές τις άλλες παιδικές φωνές και εμπεδώθηκες με ζήλο και φροντίδα στο μεγάλωμα της πατρικής μας οικογένειας. Και τα κατάφερες επάξια. Καλύτερα και από φυσική μάνα. Μας φρόντισες και μας μεγάλωσες όλους. Κυρίως όμως μεγάλωσες τις 3 μικρότερες αδερφές και μένα προσωπικά που δεν σ’ έχω μόνο αδελφή, αλλά και μάνα. 21 χρονών κοριτσάκι που θα μπορούσες να είχες τη δική σου σαρκική οικογένεια, με πήρες από τα χέρια της μαμής και με άφησες 8 χρονών παιδάκι όταν έφυγες από το πατρικό μας σπίτι, από το καλύβι στα Καλύβια, για να κάνεις τη δική σου σαρκική οικογένεια. Μάλιστα όπως έλεγε η μάνα μας, όταν εγώ γεννήθηκα, έφυγε αμέσως για μπάνια όπως της είχαν συστήσει οι γιατροί για την αρρώστια της και μένα με άφησε στα χέρια σου και σου είπε: Μαργιά αν θες και μπορείς κοίταξέ το και αυτό το παιδί, αλλιώς άφησέ το να πεθάνει. Ο θάνατος των βρεφονηπίων την εποχή εκείνη, ήταν συνηθισμένο και καθημερινό φαινόμενο. Εσύ όχι μόνο δεν με άφησες να πεθάνω, αλλά και παντρεμένη με είχες μαζί με τα δικά σου παιδιά και με περιέβαλες με την ίδια στοργή και αγάπη. Σου οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Γι’ αυτό και εγώ, τα παιδιά σου, κυρίως την Πόπη και τον Αντώνη δεν τα αισθάνομαι σαν ανίψια, αλλά σαν αδέρφια. Μαζί τους έπαιξα και εγώ τα πρώτα μου φτωχικά παιδικά παιχνίδια της εποχής εκείνης. Μα σε πιο δύσκολη εποχή παντρεύτηκες. Έγινες νύφη με ξένο φουστάνι και δανεικά παπούτσια. Δεν βγήκες νύφη από το δικό μας σπίτι, διότι δεν είχαμε σπίτι εδώ στο χωριό, την εποχή εκείνη, αλλά το μισοχαλασμένο σπίτι της θείας της Τσέβως του Σπήλιου στ’ Αλώνι τ’ Ατζάνη. Δεν πήγες σε πλούτη και παλάτια, αλλά σε φτωχικές καλύβες της εποχής εκείνης. Κι όμως δεν λύγισες, δεν απελπίστηκες και δεν το έβαλες κάτω, αλλά με θάρρος και τόλμη αντιμετώπισες τη ζωή και νίκησες. Τρία χρόνια που ο σύζυγός σου ήταν φαντάρος και πολεμούσε στο Γράμμο και στο Βίτσι, εσύ μόνη σου πολεμούσες στους πάγους και στ’ αμπέλια για την επιβίωση και την προκοπή. Και τα κατάφερες. Μαζί και με τον σύζυγό σου, που ήταν και αυτός φτωχόπαιδο 53 ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ και από πολυμελή οικογένεια, πλάι ο ένας στον άλλο παλέψατε σκληρά κάτω από αντίξοες συνθήκες και στο τέλος βγήκατε νικητές. Γι’ αυτό και ο Θεός σας αντάμειψε. Σας έδωσε τρία παιδιά, που όλα σήμερα έχουν ζηλευτές οικογένειες. Ο Θεός όμως αδελφή ηθέλησε και στα βαθιά σου γεράματα να σε δοκιμάσει με το πιο πικρό ποτήρι, με το θάνατο της μόνακριβής σου νύφης Αμαλίας, την οποία όλοι υπεραγαπούσαμε και η οποία θα σε περιμένει να της πας τα νέα από τον άνδρα της και τα παιδιά της. Να της πεις ότι τα παιδιά της είναι καλά, ακολουθούν τις σπουδές τους και τον δρόμο που εκείνη τους χάραξε. Είναι όμως πολύ στεναχωρημένα, γιατί έφυγε πρόωρα και δεν τα χάρηκε πάνω στο άνθος της ηλικίας τους. Να της πεις όμως, εκείνη να μην στεναχωριέται, διότι τα παιδιά της τα έχει αφήσει σε στιβαρά χέρια, στα ικανά χέρια του άνδρα της και πατέρα τους, που με διακριτικότητα αντιπροσωπεύουν και τη δική της παρουσία. Να είναι υπερήφανη γι’ αυτά και να τα καμαρώνει από ψηλά στους ουρανούς που σίγουρα έχει πάει. Να της πεις ακόμα χαιρετίσματα από τις εκατοντάδες αγγελούδια ελληνόπουλα που πέρασαν από τα χέρια της και στα πρώτα βήματα της ζωής τους γνώρισαν την στοργή και την αγάπη της και μαζί με τις παιδικές τους αναμνήσεις θα την θυμούνται σε όλη τους τη ζωή. Με την Αμαλία είχατε κοινά χαρακτηριστικά. Την διέκρινε η στοργή, η αγάπη και η πραότητα. Ήταν η ιδανική σύζυγος και μάνα, η ολοκληρωμένη παιδαγωγός. Το ίδιο και εσύ αδερφή, σε όλη σου τη ζωή η αφροσύνη σου, η εργατικότητά σου, οι συμβουλές σου, οι ωραίες σου κουβέντες και κυρίως η ιώβειος υπομονή σου ήταν από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της ζωής σου. Αλλά όλα σου τα χαρακτηριστικά το ένα καλύτερο από το άλλο. Η φιλοτιμία σου. Το φτωχικό σου σπίτι στο σταυροδρόμι της Ξερόβρυσης ήταν ανοικτό ημέρα και νύκτα, σε γνωστούς και αγνώστους, συγγενείς, φίλους, περαστικούς και διαβάτες. Το όχι και το δε μπορώ ήταν λέξεις άγνωστες σε σένα. Ήσουν και εσύ η ιδανική σύζυγος, η ιδανική μάνα, γιαγιά και προγιαγιά, η αγαπημένη αδελφή. Φρόντιζες για όλα και για όλους. Γι’ αυτό και εμείς σήμερα, ο γιός σου με τα παιδιά του, οι κόρες σου με τους άνδρες τους, τα επτά σου εγγόνια και τα πέντε δισέγγονα και εμείς τα επιζώντα αδέλφια σου στεκόμαστε περίλυποι μπροστά στο φέρετρό σου, αλλά και όλοι υπερήφανοι, γιατί τα παιδιά σου σε είχαν μάνα, τα εγγόνια σου και τα δισέγγονα γιαγιά και εμείς τα αδέλφια σου αδελφή. Για όλους εμάς δεν θα έχεις πεθάνει. Θα είσαι καθημερινά μαζί μας. Όχι στα όνειρά μας αλλά στο ξυπνητό μας. Θα μας μιλάς και θα σ’ ακούμε, θα μας συμβουλεύεις και θα σε ρωτάμε. Η ανθρώπινη μοίρα όμως αδερφή δεν αλλάζει για κανέναν. Ούτε και για σένα. Φεύγεις σήμερα για το μεγάλο και αγύριστο ταξίδι, που είναι το πεπρωμένο ταξίδι όλων τον θνητών της γης. Ας είναι ελαφρύ το χώμα του Αγιάννη που μετά από λίγο θα σε σκεπάσει και θα σε μεταφέρει στον άλλο κόσμο, στο προαύλιο του οποίου θα σε περιμένουν: ο πατέρας και η μάνα, για να σ’ ευχαριστήσουν και από εκεί για την προσφορά σου στο πολύκλαδο οικογενειακό μας δέντρο, ο αείμνηστος αδελφός μας Παπα-Βλάσης με την πρεσβυτέρα του Ειρήνη, που ιδιαίτερα υπεραγαπούσες, η μονακριβή σου νύφη Αμαλία, ο αδερφός μας Θεοδωράκης, τα αγγελούδια αδέρφια μας που μόνο εσύ γνώρισες, διότι με το άνοιγμα των πτερύγων τους εδώ στη γη, πέταξαν κατ’ ευθείαν στον παράδεισο για να αποφύγουν την κρίση του μάταιου αυτού κόσμου, ο Ηλίας και ο Αντώνης της Λεμονιάς και της Γιωργίτσας, για να ταξιδέψετε όλοι μαζί στην μακρινή Αργεντινή, να συναντήσετε και την ξενιτεμένη μας αδελφή Λεούσα για να σας πει για τα ντέρτια και του καημούς της ξενιτιάς, θα γνωρίσετε τον άνδρα της το Δημήτρη και τον Γιάννη τον άνδρα της Φροσύνης και όλοι μαζί θα διηγείστε ο ένας στον άλλον τις πίκρες και τις ελάχιστες χαρές που περάσατε στο μάταιο τούτο κόσμο. Αιωνία σας η μνήμη και καλό ταξίδι. • Την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου 2014 απεβίωσε ο Βλάσιος Οικονόμου του Αθανασίου. Η νεκρώσιμος ακολουθία τελέστηκε την 21 Ιανουαρίου 2014 στον Ι. Ν. Αγ. Μαρκέλλας Βοτανικού και στη συνέχεια η σορός του μεταφέρθηκε στο χωριό μας και ετάφη στο νεκροταφείο του χωριού μας. • Το Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2013 απεβίωσε ο γνωστός καταστηματάρχης της Κλειτορίας και σημαίνουσα προσωπικότητα για 60 περίπου χρόνια της τοπικής κοινωνίας, Γεώργιος Ντακόλιας. Η νεκρώσιμος ακολουθία τελέστηκε την Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013 στον Ιερό Ναό Αγ. Δημητρίου στην Κλειτορία. Επικήδειους λόγους εκφώνησαν ο Δήμαρχος Καλαβρύτων Γεώργιος Λαζουράς, ο βουλευτής Αχαΐας Αθανάσιος Νταβλούρος και ο επίτιμος πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης Γεώργιος Κοσμάς. Αιωνία τους η μνήμη. ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ 54 «ΕΦΥΓΕ» Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΤΑΚΟΛΙΑΣ ΤΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ….Καλό σου ταξίδι αξέχαστε φίλε……… Πλήθος κόσμου, την Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013, συνοδέψαμε στην τελευταία του κατοικία τον αγαπημένο μας φίλο και συμπατριώτη Γεώργιο Σπυρ. Ντακόλια, που απεβίωσε την προηγούμενη ημέρα σε νοσοκομείο της Αθήνας, σε ηλικία 87 ετών. Η κηδεία του έγινε στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Κλειτορίας, παρόντων, του Δημάρχου του διευρυμένου Δήμου Καλαβρύτων Γιώργου Λαζουρά, πρώην και νυν Αντιδημάρχων και δημοτικών συμβούλων, πρώην Δημάρχων και Κοινοταρχών, του Βουλευτή Αχαΐας Αθανάσιου Νταβλούρου, καθώς και εκπροσώπων Φορέων και Συλλόγων της Κλειτορίας και της ευρύτερης περιοχής. Επικήδειους λόγους εκφώνησαν ο Δήμαρχος Καλαβρύτων, ο υπογράφων ατομικά και ως πρώην πρόεδρος της τέως Κοινότητας Λυκούριας, πρ. δημοτικός σύμβουλος του τέως Δήμου Κλειτορίας και επίτιμος πρόεδρος της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης, καθώς και ο παριστάμενος Βουλευτής Αχαΐας. Γέννημα θρέμμα της Λυκούριας, ο Γεώργιος Ντακόλιας, μετά την απόλυσή του από το Στρατό, εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κλειτορία, όπου αρχικά δημιούργησε μικρό εμπορικό κατάστημα. Κατά τη διάρκεια της πάνω από εξήντα χρόνια λειτουργίας του, το κατάστημα είχε εξελιχθεί σε σημαντική εμπορική επιχείρηση και σε αξιόλογη βιοτεχνία και βιομηχανία παραγωγής υφασμάτων. Ο μεταστάς είχε προσλάβει και απασχολούσε πολλούς εργαζομένους, κόντρα στο ρεύμα φυγής των νέων από την πολύπαθη επαρχία μας, την εποχή της μεγάλης εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης. Υπήρξε υπόδειγμα ήθους, ευγένειας, καλοσύνης και αυτοσυγκράτησης. Έθετε πάντοτε το κοινό συμφέρον πάνω από το προσωπικό του. Με την αρχοντιά του, την εντιμότητα, την ευπροσηγορία του και την έντονη διάθεση καλόπιστης κριτικής, αρετές που του προσέδωσαν επάξια τα χαρακτηριστικά του ευπατρίδη της τοπικής μας κοινωνίας, καθιέρωσε «Σχολή» στους νεώτερούς του, αρχών κοινωνικής συνύπαρξης και ήθους. Και όλα αυτά με γνώμονα τις ανθρώπινες αξίες, που ο ίδιος από πολύ νέος ενστερνίστηκε και που στις μέρες μας τείνουν να εκλείψουν. Τον θυμόμαστε από τα πρώτα εφηβικά μας χρόνια ως μαθητές του Γυμνασίου στα Μαζέικα, όπου σχεδόν καθημερινά, κυρίως τα Σαββατοκύριακα, η κωμόπολη έσφυζε από τους συμπατριώτες μας της γύρω περιοχής. Κατέφθαναν εκεί πεζοπορώντας ή με τα ζώα τους από τα απομακρυσμένα χωριά για την προμήθεια αναγκαίων αγαθών, την εξυπηρέτησή τους από τις πολλές (τότε) δημόσιες υπηρεσίες αλλά και για να βλέπουν τα παιδιά τους, τα πολλά γυμνασιόπαιδα που διέμεναν ανά δύο ή τρία σε νοικιασμένα δωμάτια. Ήταν αδύνατο να μην περάσουν οι περισσότεροι «ταξιδιώτες» από το μαγαζί του Γεώργιου Ντακόλια, που το είχε κατά μεγάλο μέρος μετατρέψει σε εντευκτήριο επικοινωνίας, γνώσεων και πολιτισμού. Για να του σφίξουν το χέρι, να θαυμάσουν την ευγένεια και την καλοσύνη του, να ζητήσουν τη συμπαράσταση και τη βοήθειά του, τις συμβουλές του σε πολλά θέματα, τη συμβολή του στη νουθεσία των τέκνων τους, καθότι ο ίδιος με πατρική αγάπη ενδιαφερόταν για τις επιδόσεις τους στα μαθήματα, διότι επικοινωνούσε με τους καθηγητές τους και ήταν διαρκώς ενήμερος περί της διαγωγής τους. Και ο αείμνηστος Γιώργος που είχε μάθει από πολύ νωρίς να προσφέρει, να συγχωρεί και να συμπάσχει με το συνάνθρωπο, εγκάρδια, αμέριστα και με αξιοπρέπεια συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων όσων από τους συμπατριώτες ζητούσαν τη συμπαράστασή του, κερδίζοντας την πραγματική φιλία και την αγάπη τους. Ασχολήθηκε με τα κοινά συμμετέχοντας ενεργά στις δράσεις των πολιτιστικών συλλόγων, των συλλόγων γονέων και κηδεμόνων, του συλλόγου «Ο Καλός Σαμαρείτης» κλπ, αλλά και της Ένωσης των Εμπόρων και Επιχειρηματιών της Κλειτορίας. Κέρδισε την εμπιστοσύνη των συμπολιτών του, εκπροσωπώντας τους επάξια μέσα και από αυτή την εποικοδομητική συμμετοχή του, με τα τόσο εύστοχα επιχειρήματά του που ευχαρίστως δεν επιδέχοντο αντιρρήσεων από οποιονδήποτε. Δεν δίσταζε να τοποθετεί πάνω από κόμματα και παρατάξεις το συμφέρον των συμπολιτών του, των τότε αυτοδιοικητικών Κοινοτήτων της περιοχής, μετέπειτα του «Καποδιστριακού» Δήμου Κλειτορίας και μέχρι την τελευτή του βίου του, του «Καλλικρατικού» Δήμου Καλαβρύτων. Είχε πάντα την παρρησία να συμφωνεί ή να διαφωνεί, βάζοντας το δικό του στίγμα στα κοινοτικά και δημοτικά δρώμενα. Όσοι ασχοληθήκαμε με την τοπική αυτοδιοίκηση στην ιστορική και πολύπαθη (πρώην) επαρχία μας, είχαμε την καλή τύχη να έχουμε το Γιώργο τον Ντακόλια ανεπανάληπτο καθοδηγητή, σύμβουλο και 55 ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ μέντορά μας, για τις προεργασίες και την ποιότητα και τις προθέσεις των προσώπων με τα οποία επρόκειτο να συνεργαστούμε, αλλά και για τις προτεραιότητες που θα έπρεπε να ακολουθήσουμε στη συνέχεια. Όταν δε, διεπίστωνε έριδες και μη επωφελείς παραταξιακές αντιπαλότητες μεταξύ μελών των κοινοτικών και μετέπειτα δημοτικών συμβουλίων, ως ρεαλιστής στη ζωή, με παραινέσεις του εποικοδομητικές, είχε την ικανότητα να μας ενώνει με την αξιοσέβαστη πειθώ του, για την επιτυχία του καλώς εννοούμενου συμφέροντος των συνδημοτών μας. Με την εξαίρετη και αγαπημένη σύζυγό του, Κρίνα Σπυροπούλου από το Δρυμό Καλαβρύτων, δημιούργησαν μια υποδειγματική οικογένεια. Οι κόρες του, Έφη και Γιάννα, που διαπρέπουν στον επιστημονικό, πολιτισμικό και καλλιτεχνικό τομέα και ακολούθησαν πιστά το χαρισματικό και φωτεινό παράδειγμά του, με τους συζύγους τους και αγαπητούς μας φίλους Κώστα Λαδά και Τάκη Μπαλφούσια, αντίστοιχα, συμπλήρωσαν την ευτυχία του αγαπημένου τους πατέρα και πεθερού, με το να τον καταστήσουν και στοργικό και τρυφερό παππού. Είναι γεγονός ότι η προσωπικότητα του αείμνηστου Γιώργου έχει καταγραφεί ανεξίτηλα στις σελίδες της ιστορίας της Κλειτορίας, ως αναπόσπαστο κομμάτι της ύπαρξής της στον χώρο και στον χρόνο. Εκφράζουμε τα πιο ειλικρινή συλλυπητήρια στους οικείους του και τους ευχόμαστε την εξ Ύψους παρηγορία. Τούτα τα λόγια ας είναι λουλούδια από το Σαϊτά, το Χελμό και τις κοιλάδες του Αροάνειου και του Λάδωνα στο Μνήμα, στην Κλειτορία, του αγαπημένου και ακριβού μας φίλου Γιώργου Ντακόλια. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκέπασε. Δεν θα τον ξεχάσουμε ποτέ. Γεώργιος Μιλτ. Κοσμάς Μνήμη Γεωργίου Ντακόλια Ο Γεώργιος Ντακόλιας ένας από τους τελευταίους μεγάλους εμπόρους της Κλειτορίας έφυγε από τη ζωή τις επόμενες ημέρες από τα Χριστούγεννα, αφήνοντας πίσω του ένα φωτεινό παράδειγμα αυθεντικού Έλληνα. Γεννήθηκε στη Λυκούρια στα χρόνια του Μεσοπολέμου όπου και τελείωσε το δημοτικό σχολείο. Αυτά ήταν τα πρώτα γράμματα που έμαθε στη ζωή του. Τα υπόλοιπα τα διδάχθηκε από την παράδοση του τόπου μας και από την ίδια τη ζωή την οποία αντιμετώπισε με αποφασιστικότητα χάρις στη διαύγεια και την οξυδέρκεια που τον διέκρινε σ’ όλες του τις ενέργειες. Νεαρός έφυγε από το χωριό του για να υπηρετήσει την πατρίδα και μάλιστα στις ακριτικές περιοχές από το Διδυμότειχο έως το όρος Μπέλλες της Κεντρικής Μακεδονίας, για αρκετούς μήνες και σε δύσκολες εποχές. Στις συζητήσεις που είχαμε μαζί για αυτή του την προσφορά προς την πατρίδα ένοιωθε ιδιαίτερη υπερηφάνεια και μου διηγείτο ατελείωτες ιστορίες για τη συγκεκριμένη περίοδο της ζωής του. Με το τέλος της θητείας του εγκαταστάθηκε στην Κλειτορία για να εργασθεί σιωπηλά, μεθοδικά και δημιουργικά. Για να επαναλάβει το μικρό θαύμα του κάθε Έλληνα που σκύβει το κεφάλι του στη δουλειά με πίστη επιμονή και ελπίδα, παρά τις μύριες δυσκολίες, ασύγκριτες με τις σημερινές. Τότε ήταν τα χρόνια μετά τον πόλεμο, της απάνθρωπης κατοχής του τόπου μας, της αδελφοσφαγής, της ανασφάλειας, της πείνας. Και στη συνέχεια ο αγώνας για τη δημιουργία μέσα από τα αποκαΐδια της κατοχής και της καταστροφής, το πρώτο του εμπορικό κατάστημα που στη συνέχεια έγινε μεγαλύτερο, το μικρό εργαστήρι που έγινε βιοτεχνία υφαντουργίας. Και ο Γιώργος ο Ντακόλιας πάντοτε συνετός, νοικοκύρης, μετρημένος, προσηνής, φιλάνθρωπος. Στις αρχές της δεκαετίας του εξήντα παντρεύτηκε την εκλεκτή και αξιόλογο σύντροφο της ζωής του την Κρίνα την Σπυροπούλου από αρχοντική οικογένεια του Δρυμού, αδελφή του δραστήριου Ελληνοαμερικανού συμπατριώτη μας Θεόδωρου Σπυρόπουλου. Η Κρίνα στάθηκε πανάξια δίπλα του και του χάρισε δύο αξιόλογες κόρες την Έφη και την Γιάννα, από τις οποίες ευτύχισε να δει τρία εγγόνια τα οποία υπεραγαπούσε. Η κοινωνία της Κλειτορίας έχασε ένα σοβαρό οικογενειάρχη, ένα πετυχημένο αυτοδημιούργητο πατριώτη, που ήταν ριζωμένος στον τόπο μας τον οποίο υπεραγαπούσε και όπου με τους μύριους κόπους απέδειξε αληθινό το όνειρο μιας καλύτερης ημέρας όταν αγωνίζεσαι τίμια και αποδοτικά. Η μικρή συγγένεια που είχε με την μητέρα μου (δεύτερα ξαδέρφια) από τον κοινό τόπο καταγωγής των γονέων τους, έδειχνε πολύ μεγάλη μέσα από την εκτίμηση και την αγάπη που έμπρακτα πάντοτε εκδήλωνε προς τους γονείς μου και όλα μου τα αδέρφια. Ήθελε πάντα να με ακούει από το τηλέφωνο όσο μακριά και να ήμουν, ώρες ατελείωτες μιλούσαμε και μεταξύ σοβαρού και αστείου μου έλεγε: «Δημήτρη όσο είσαι εκεί στα σύνορα να ξέρεις ότι νοιώθουμε ασφάλεια εμείς εδώ.» Το κενό που άφησε είναι δυσαναπλήρωτο και το έργο του και η προσφορά του δύσκολα θα ξεχασθούν. Το χώμα της γης της Κλειτορίας που τον σκέπασε να είναι ελαφρύ και η μνήμη του αιωνία. Δημήτριος Κούκουρας ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ 56 ΦΙΛΕΪΚΕΣ ΑΛΗΘΙΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ Ο “Ρόρος”, κατατρόμαξε τον… “κέρβερο” κι έφαγε… ξυνόγαλο!!! Του Γιάννη Α. Παπαρρηγόπουλου Σύμφωνα με την, παγκοσμίως περιώνυμη, Ελληνική Μυθολογία, ο Κέρβερος: ήταν ένα τερατόμορφο και… πολυκέφαλο παλιόσκυλο, το οποίο ήταν παιδί του Τυφωέα και της Έχιδνας και αδελφός της περιβόητης Λερναίας Ύδρας, η οποία… πλατσιούραγε στα νερά της λίμνης της Λέρνης και του επίσης τερατόμορφου δικέφαλου… παλιόσκυλου, του Όρθρου, ο οποίος ήταν διορισμένος… βουκόλος, για να φυλάει τα βόδια του… τρικέφαλου γίγαντα Γηρυόνη, τους οποίους καθάρισε σαν… σκυλάπιδα ο μέγας Ηρακλέας! Γύρω από τα πόδια και τα πολλά κεφάλια του Κέρβερου, ελίσσονταν, δηλαδή περιστρέφονταν, τρομερά και δηλητηριώδη φίδια και ήταν κι αυτός επίσης… διορισμένος, επί συμβάσει … αορίστου χρόνου, από τους θεούς, να φυλάει άγρυπνα, μέρα νύχτα, τις Πύλες του Άδη, για να μην του ξεφύγει από εκεί, κανένας… πεθαμένος!!! Άντε τώρα να είσαι λέει, πεθαμένος και καταχωνιασμένος στα αβυσσαλέα και κατασκότεινα Τάρταρα του Άδη και να θέλεις να ξεφύγεις και να ανέβεις στον Απάνω Κόσμο, για να ιδείς λίγο Ήλιο, βρε αδελφέ και να ζεστάνεις το… κρουτσαλωμένο κορμάκι σου, ενώ σε παρακολουθούν άγρυπνα, τόσα… σκυλίσια και φιδίσια μάτια, τα οποία περιστρέφονται ολόγυρα, σαν κάμερες ασφαλείας, 24 ώρες το 24ωρο!!! Είναι αυτό, των αδυνάτων αδύνατον, γι’ αυτό όταν λέμε μεταφορικά ότι: κάποιος φυλάει κάτι σαν Κέρβερος, εννοούμε ότι, είναι τρομερός, άγρυπνος και αυστηρός φύλακας!!! Ένας τέτοιος άγρυπνος και αυστηρός φύλα- 57 κας, ήταν και η μακαρίτισσα η Μάνα μου, η Θανάσω του Μπάτσιου, όταν με τον… πλάστη παρά πόδας, έστεκε πάνω απ’ το λεβέτι με το… ξυνόγαλο και σαν τον Κέρβερο, φύλαγε το πολύτιμο αυτό… υγρό, ούτως ώστε να μη μπορεί κανένας, από μας τους… Μπουζουκαίους, να πλησιάσει και να πάρει, έστω και μια στάλα απ’ αυτό, για να φτιάξει την περίφημη… τριψάνα και να κορέσει την πείνα του ή για να… ξυνιστεί και να δροσιστεί, τις ζεστές και λάβρες μέρες του Καλοκαιριού!!! Αντιλαμβάνομαι ότι, για πολλούς από σας που ανήκετε στις φρέσκες… φουρνιές του χωριού μας, θα πρέπει να εξηγήσω και να κάνω… φραγκοδίφραγκα, το ποιος ήταν ο “Ρόρος”, τι ήταν το “λεβέτι” και κυρίως τι ήταν και σε τι χρησίμευε το… ξυνόγαλο!!! Λοιπόν: “Ρόρο” λέγαμε τον αείμνηστο και πολυαγαπημένο μου αδελφό Βλάση, ο οποίος πριν από 15 ακριβώς χρόνια, το έτος 1998, μας “άφησε” ξαφνικά, για να μισέψει στις αιώνιες Μονές, όπου, κατά τις Ιερές Γραφές, δεν υπάρχει πόνος, ούτε λύπη, ουδέ στεναγμός και οι αράδες μου αυτές, ας είναι ένα πολύ απλό αφιέρωμα, στην ιερή του μνήμη!!! Επίσης: “λεβέτι”, λέγαμε παλιά, αλλά και σήμερα ακόμη στο χωριό μας, τα Φίλια, ένα είδος καζανιού, φτιαγμένο από χαλκό ή σίδερο, ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ μέσα στο οποίο βράζουμε νερό ή μαγειρεύουμε φαγητό, σε μεγάλες ποσότητες, για να… χλαπακιάζουνε οι καλεσμένοι στους γάμους και στα βαφτίσια, καθώς και σε άλλες εκδηλώσεις και η λέξη αυτή, προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη: “ο λέβης” (γενική του λέβητος), από την οποία προέρχονται, με τη σειρά τους και οι λέξεις: λεβητοποιείο, λεβητοποιός, λεβητοποιΐα, λεβητοστάσιο, ατμολέβητας και άλλες!!! Πολύ κακώς σήμερα, εμείς οι νεοέλληνες: λέμε το λεβέτι καζάνι, το οποίον είναι καθαρόαιμη τουρκική λέξη: “καζάν”, γι’ αυτό όποιος Έλληνας, από σήμερα και πέρα, λέει το λεβέτι καζάνι, θα συλλαμβάνεται πάραυτα και θα διαπομπεύεται δημοσίως, διασχίζοντας την Πάνω Πλατεία των Φιλίων… ολοτσίτσιδος, πάνω σε …γαϊδούρι!!! Στην αρχαία Σπάρτη, ένα είδος λέβητα (λεβετιού), που στο σχήμα έμοιαζε με μια σιδερένια λεκάνη, τον “έκρουαν”, δηλαδή τον βαρούσαν σαν τύμπανο, κοινώς ταβούλι, οι Σπαρτιάτισσες, κατά τη διάρκεια της κηδείας των βασιλιάδων της Σπάρτης!!! Σήμερα τη λέξη “λεβέτι”, την υιοθέτησε και την χρησιμοποιεί για φίρμα της, γνωστή τυροκομική επιχείρηση!!! Μέσα στο παραπάνω οικιακό σκεύος, δηλαδή στο λεβέτι, κάθε αρχή καλοκαιριού, βάζαμε αρκετό γάλα, από τα “πράματα”, δηλαδή από τα πρόβατα και τα γίδια και αφού το αφήναμε να ξυνίσει, μέσα σε λίγες ημέρες και να γίνει το περίφημο… ξυνόγαλο, ύστερα το ζυμώναμε με αλεύρι και φτιάχναμε τον ξακουστό… ξυνοτραχανά, τον οποίον στο χωριό μας τον λέμε: τραχανό και σε άλλα χωριά, τον λένε και… ζαμπλαρίκο!!! Με γάλα, που δεν είναι ξυνισμένο, φτιάχνουμε και γλυκοτραχανά και χυλοπίτες, που στο χωριό μας τις λέμε: “μανέστρα”, τα οποία αμφότερα, τα λέμε: “μαγέρεμα”, στην περιοχή της Κλειτορολευκασίας!!! Το γάλα που το βάζαμε στο λεβέτι για να ξυνίσει, δεν ήταν σε μεγάλη και ανεξάντλητη ποσότητα, γιατί παράλληλα πήζαμε και τυρί και προοριζόταν αποκλειστικά και μόνον για να φτιάξουν οι νοικοκυρές, όσο περισσότερον ξυνοτραχανά μπορούσαν, ώστε να επαρκέσει για έναν ολόκληρο χρόνο, δηλαδή μέχρι να φτιάξουνε άλλον, το επόμενο καλοκαίρι!!! ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, υπήρχε το … άβατον, δηλαδή απαγορευμένη ζώνη, γύρω από το λεβέτι που είχε μέσα το ξυνόγαλο και δεν επιτρεπόταν σε κανένα μέλος της φαμελιάς των … Μπουζουκαίων, να παραβεί το παραπάνω άβατον και να εισέλθει, εντός της ανωτέρω απαγορευμένης ζώνης, προς … προμήθειαν … “μερικού” ξυνόγαλου (όπως έλεγε κάποτε και ο Πανάκος απ’ τα Καλύβια: περί … “μερικής μανέστρας”), για να φτιάξει την περίφημη … “τριψάνα”, για να … ξυνιστεί και να δροσιστεί, τις καυτές και λάβρες μέρες του καλοκαιριού, κατά τις οποίες ο Ήλιος τσουρούφλιζε τα πάντα και μπορούσες να ψήσεις… αβγά “μάτια”, πάνω στον …τσίγκο!!! Όμως, παρά τη ρητή απαγόρευση της αείμνηστης Μάνας μας, γινόσανε συχνές… επιδρομές, από τα μέλη της ξακουστής… συμμορίας των Μπουζουκαίων, προς το… ιερόν λεβέτιον, προς προμήθειαν ολίγου ξυνόγαλου και όταν η καψερή ξεσκέπαζε το ιερόν τούτο σκεύος, για να βγάλει ξυνόγαλο και να φτιάξει τραχανό, συνήθως έμενε… κάγκελο, κατά το κοινώς, υπό του χύδην όχλου, λεγόμενον, γιατί διαπίστωνε ότι, το πολύτιμον αυτό… υγρόν, είχε καταποντιστεί στον… βυθό των γαστέρων, δηλαδή των στομαχιών, των μελών της πολυπληθούς συμμορίας των Μπουζουκαίων!!! Σε αυτές τις περιπτώσεις, που η Μάνα μας, δεν έβρισκε ξυνόγαλο μέσα στο λεβέτι, για να φτιάξει τραχανό, “άδειαζε” ψυχολογικά και σαν άδειο σακκί έπεφτε πάνω σε μια καρέκλα και λίαν φουρκισμένη, άρχιζε τα αναθεματίδια, αμφοτέρων των γονιών, των μελών της συμμορίας των Μπουζουκαίων, δηλαδή και της Μάνας τους, που ήταν η… ίδια και πέραν αυτού έλεγε μονολογώντας: “Εγώ δεν έχω παιδιά (και είχε … πέντε)!” “Εγώ έχω … λυκουνιά!”, κι εννοούσε βέβαια: αγέλη λύκων, η καψερή!!! Εκείνη τη χρονιά, που συνέβει το περιστατικό που θα σας διηγηθώ παρακατούλια, η Μάνα μας, ήταν αποφασισμένη να μην επιτρέψει σε κανέναν μας, να βγάλει απ’ το λεβέτι, ούτε μια… στάλα ξυνόγαλου και γι’ αυτό, όταν οι Μπουζουκαίοι… συμμορίτες βρίσκονταν μέσα στο σπίτι ή γυρογαύλιζαν πέριξ αυτού, έπαιρνε μια καρέκλα κι έναν… πλάστη στα χέρια της και καθότανε, σαν τον Κέρβερο, πάνω απ’ το λεβέτι με το ξυνόγαλο, για να φτιάξει… τριψά- 58 να, “ανέμιζε” γύρω απ’ το λεβέτι τον πλάστη, σαν ένα ελισσόμενο φίδι του… σκυλοφιδοκέρβερου!!! Εμείς όμως, παρά την παραπάνω ρητή και δια του… πλάστου απαγόρευση της Μάνας μας, δεν διστάζαμε να κάνουμε απόπειρες… προμηθείας του πιο πάνω πολύτιμου… υγρού, καίτοι γνωρίζαμε ότι, μάλλον θα… τρώγαμε πόρτα, κατά το κοινώς λεγόμενο!!! Κάποια καλοκαιρινή μέρα, που έκανε λάβρα και ο Ήλιος σε βάραγε κατά… κίκιζα και σε … κουλέλιανε, ένας ένας από μας, μόλις έμπαινε καταϊδρωμένος στο σπίτι μας, πήγαινε ντουγρού στο αρμάρι, έπαιρνε μια μουχρούτα (πήλινο βαθύ πιάτο) κι ένα χουλιάρι και… όδευε κατευθείαν προς το λεβέτι, που ήταν στο άλλο δωμάτιο, προς… άγραν “μερικού” ξυνόγαλου, για την παρασκευήν τριψάνας, αλλά εκεί, έπεφτε πάνω στον άγρυπνο Κέρβερο, τη Μάνα μας, η οποία με τον πλάστη ανά χείρας, σου απαγόρευε να πλησιάσεις προς το λεβέτι με το ξυνόγαλο, σε απόσταση μικρότερη των δύο μέτρων! Την παραπάνω λοιπόν ημέρα, η οποία έμελλε να μείνει… ιστορική, για μας τα μέλη της ληστοσυμμορίας των Μπουζουκαίων, πρώτος έφτασε στο σπίτι μας, ο αείμνηστος γεννήτοράς μας, ο οποίος είχε την ατυχία, να μείνει με τη μουχρούτα στο… χέρι, όπως λέει ο χύδην όχλος, όταν οδεύοντας προς το λεβέτι με το ξυνόγαλο, άνοιξε την πόρτα του δωματίου και αντίκρυσε τη Μάνα μας, να στέκεται σαν τον Κέρβερο, δίπλα απ’ αυτό, με τον πλάστη παρά πόδας!!! Έμεινε… ενεός, δηλαδή σαν στήλη άλατος, όπως εκείνη η καημένη, αλλά λίαν περίεργη, γυναίκα του μακαρίτη Βιβλικού Λωτ, γιατί δεν περίμενε να είναι εκεί η γυναίκα του και Μάνα μας και μάλιστα… οπλισμένη με τον πλάστη, τον οποίον είχε υψωμένον και απολύτως έτοιμον, για να τον… εναποθέσει επί της συζυγικής κεφάλας του και πλήρως αιφνιδιασμένος, το μόνο που κατόρθωσε να ψελλίσει ήταν ένας ακαταλαβίστικος… γρυλισμός, ο οποίος περιείχε ανάκατες τις λέξεις: λίγο, τριψάνα, ξυνόγαλο!!! Όπως αντιλαμβάνεστε βέβαια, δεν έτυχε ουδεμιάς απαντήσεως, αλλά ούτε και ολίγου, έστω, ξυνόγαλου και αφού έκανε μια… ξεγυρισμένη μεταβολή, πήρε τα… βρεγμένα του, τη μουχρούτα και το χουλιάρι και απήλθε, όπως απήλθον και όλοι, οι Μπουζουκαίοι, οι μετά από αυτόν, αποπειραθέντες να πάρουν ξυνόγα- 59 λο εκ του ιερού λεβετίου, του αυστηρώς φυλασσομένου υπό του αγρύπνου Κέρβερου, πλην του αειμνήστου αδελφού μου Βλάση!!! Προσωπικά, εκτός του ότι έμεινα κι εγώ με τη μουχρούτα στο… χέρι, παρά λίγο να “εισπράξω” και μερικές ραβδιές με τον πλάστη, επειδή έκανα τον σκληρό κι επέμεινα μετά φορτικότητας, να… οικονομήσω… “μερικό” ξυνόγαλο, εκ του… ιερού λεβετίου!!! Στην αρχή η μακαρίτισσα η Μάνα μου, αρνήθηκε με ήπιον τόνο στη φωνή της, να μου δώσει, έστω και λίγο ξυνόγαλο, αλλά ύστερα, επειδή εγώ άρχισα να… μυξοκλαίω, να γρυλίζω και να… κλαφουνάω, μου είπε με το γνωστό Μπατσιέικο και… μονομμάτικο κοφτό ύφος της: “Τον βλέπεις τον πλάστη;” “Τον βλέπω! Στραβός είμαι;”, της απάντησα εγώ, με δήθεν χιούμορ και κάνοντας πως δεν καταλαβαίνω, που το πήγαινε το πράγμα! “Και τι κάνουμε με τον πλάστη, παιδάκι μου;”, με ξαναρώτησε η Θανάσω του Μπάτσιου, με “ρύπα γίδια και τις φούντες στα τσαρούχια της”, όπως συνήθιζε να λέει, κρατώντας με κόπο τα νεύρα της! “Πλάθουμε ζυμάρι, για να ανοίξουμε φύλλο!”, της απάντησα αμέσως εγώ το… ξεφτέρι, που δεν μου ξέφευγαν τέτοιες… δύσκολες ερωτήσεις!!! “Αμ, δεν “ανοίγουμε φύλλο”, μόνον, αλλά και… κεφάλια, βλάκα!”, μου απάντησε με άγριο τόνο στη φωνή της, η αείμνηστη και για να γίνει πιο σαφής, πρόσθεσε: “Άμα δεν ξεκουμπιστείς… εντούρμα από μπροστά μου, θα διαπιστώσεις ότι, ο πλάστης έχει και άλλη χρησιμότητα, που δεν την φαντάζεται, το λίγο μυαλό σου!”!!! “Ποια άλλη χρησιμότητα, ρε Μάνα;”, ρώτησα αφελέστατα εγώ, για να… εισπράξω απνευστί την παρακάτω απάντησή της: “Μετράει και… παΐδια, γαϊδούρι… ξέστρωτο!”, μου απάντησε η μακαρίτισσα και αξέχαστη Μάνα μου, χάνοντας εντελώς πλέον την υπομονή της και κινήθηκε απειλητικά εναντίον μου, κραδαίνοντας τον υπερυψωμένον πλάστη, αλλά τότε ο… Μπουζουκόγιαννης… “ώχετο απιών”, όπως έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, που στα νεοελληνικά σημαίνει: “έγινε μπουχός!”!!! Μετά από την παραπάνω ατυχή απόπειρά μου, να οικονομήσω… “μερικό” ξυνόγαλο, για ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ να φτιάξω την πολυπόθητη τριψάνα μου, κατέφθασε στο σπίτι μας, ροβολώντας από του “Λύκου το Ίσιωμα”, όπου φύλαγε τα πρόβατά μας και ο αείμνηστος αδελφός μου Βλάσης, ο αποκαλούμενος και “Ρόρος” ή ακόμη και “Καπετάν Ρόρος”, επειδή είχε οργανώσει τα Μουζακιωτόπουλα, σε… “στρατιωτικό απόσπασμα”, το περιβόητο “Απόσπασμα του Ρόρου” και ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, ήταν και ο βασικός τσοπάνης της φαμελιάς μας!!! Αμέσως μόλις μπήκε στο σπίτι μας, χωρίς να χρονοτριβίσει καθόλου, άρπαξε μια μουχρούτα κι ένα χουλιάρι από το αρμάρι κι έτρεξε προς το άλλο δωμάτιο που ήταν το λεβέτι με το ξυνόγαλο, για να πάρει απ’ αυτό, προς παρασκευήν …τριψάνας, αλλά εκεί ήλθε μούτρο με μούτρο με τον Κέρβερο, τη Μάνα μας, η οποία με τον πλάστη παρά πόδας, φύλαγε άγρυπνα το λεβέτι με το ακριβοθώρητο υγρό!!! Στο σημείο αυτό, είναι αναγκαίο να εξηγήσω στους φίλους αναγνώστες ότι, η μακαρίτισσα η Μάνα μας, είχε ιδιαίτερη αδυναμία στον Βλάση, για διαφόρους λόγους, αλλά κυρίως γιατί, επειδή ήταν ο, κατ’ εξοχήν, τσοπάνης της φαμελιάς μας, δεν έμαθε όσα γράμματα, έμαθαν και τα άλλα παιδιά της και πέρα απ’ αυτό, επειδή ο Βλάσης, όταν ήταν βρέφος, κινδύνεψε να πεθάνει από πνευμονία και τον έσωσε, ο αείμνηστος γιατρός Χαρίλαος Οικονομόπουλος, τον οποίον δολοφόνησαν (τον έκαψαν μέσα στη θημωνιά, όπου είχε κρυφτεί), οι Γερμανοί κατακτητές, στο Παγκράτι Καλαβρύτων!!! Ο Ρόρος, όταν ήταν μικρός, ήταν ένα σκληρό και ατίθασο παιδί κι επειδή φαίνεται ότι πήρε από το … μονομμάτικο σόι της Μάνας μας, είχε λίγες και σταράτες κουβέντες! Ήταν ευθύς χαρακτήρας και απαιτούσε ευθύτητα και ντομπροσύνη απ’ οποιονδήποτε!!! Φυσικά εγνώριζε ότι, η Μάνα μας του είχε ΑΝΕΚΔΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ιδιαίτερη αδυναμία, για τους παραπάνω λόγους, αλλά ποτέ του δεν την εκμεταλλεύτηκε, προς ίδιον όφελος, αλλά είχε πλήρη επίγνωση, του πλεονεκτήματός του, ως βασικός τσοπάνης της οικογένειας, έναντι όλων των άλλων μελών της, να φάει ξυνόγαλο, πλεονέκτημα, άλλωστε, που του το αναγνώριζε και η Μάνα μας, γι’ αυτό όταν της ζήτησε ξυνόγαλο, αυτή με ήπιο τόνο στη φωνή της, του είπε ότι, δεν πρέπει να πάρει, γιατί δεν θα επαρκούσε το υπόλοιπο για να φτιάξει αρκετή ποσότητα τραχανά και ότι, εν πάση περιπτώσει, κανένας από τους άλλους δεν έφαγε και άλλα λόγια και παρακάλια, τα οποία αποδείχτηκαν: “φωνή βοώντος εν τη ερήμω!”, γιατί ο Ρόρος, την έκοψε και της είπε: “Άκουσε Μάνα! Δεν ξέρω τι έκαμαν οι άλλοι, αλλά εγώ θα φάω ξυνόγαλο!”!!! “Μα Βλασάκο μου, δεν πρέπει να φας, γιατί έχει μείνει λίγο και δεν θα μου φτάσει για να φτιάξω τραχανό, για όλη τη χρονιά!”, του απάντησε με παρακαλετό τρόπο η καημένη η Μάνα μας, αλλά αυτά τα παρακάλια δεν είχαν πέραση στον σκληροτράχηλο “Καπετάν Ρόρο”, ο οποίος της είπε ορθά κοφτά: “Άμα δεν με αφήσεις να πάρω ξυνόγαλο, θα… αναποδογυρίσω ούλο το λεβέτι στο… πάτωμα!”!!! Μπροστά στην παραπάνω απειλή του Ρόρου: “του διαβόλου από το…ρέμα!”, όπως τον έλεγε η αείμνηστη, όταν την “φόρκιζε”, έκαμε την ανάγκη φιλοτιμία και του έβαλε… τσιγκουνευτά βέβαια, ξυνόγαλο στη μουχρούτα του και ούτω πως εγλίτωσε το υπόλοιπο ξυνόγαλο, για να φτιάξει… ζαμπλαρίκο!!! Ούτω πως όμως, ο Ρόρος, ήταν και ο μοναδικός, από την πολυπληθή… συμμορία των Μπουζουκαίων που έφαγε… τριψάνα με ξυνόγαλο, ενώ οι υπόλοιποι, τον τηράγαμε που έτρωγε και τρέχανε τα σάλια μας!!! 60 Ο γέρος και ο νιός Του Ιωάννη Βασ. Καραμάνου Ήταν καλοκαιράκι... Ένας που τον φώναζαν οι φίλοι του «γέρο», γιατί είχαν περάσει πάνω από το κορμί του χιλιάδες μέρες και νύχτες και η πλάτη του είχε γείρει μπροστά, ενώ τα γένια του ήταν κάτασπρα, καθόταν παρέα με ένα νέο παλικάρι κάτω από τον ίσκιο μιας μεγάλης καρυδιάς, η οποία δέσποζε καταμεσής του κάμπου. Δίπλα τους τραγουδούσαν τα νερά ενός μικρού ποταμού που έτρεχαν γάργαρα και ξάστερα καθώς διέσχιζαν επίδοξα την πεδιάδα... Ο υποτιθέμενος ηλικιωμένος που τα μάτια του έμοιαζαν με σπίθα φανερώνοντας την εξυπνάδα του, ήταν εκ φύσεως καλοπροαίρετο πειραχτήρι. Έτσι όταν κάποια στιγμή πάνω στην κουβέντα ο νεαρός τον είπε καλοσυνάτα «γέρο», επειδή έτσι τον έλεγαν όλοι, ο Ηλίας, έτσι ονομαζόταν ο ηλικιωμένος είπε στο νεαρό: -«Σπύρο, γέρος είναι αυτός που όταν προσπαθήσει να πηδήξει το ποταμάκι με την πρώτη πέφτει μέσα και νέος είναι εκείνος που το πηδάει με την πρώτη!». Ο Σπύρος γέλασε λίγο ειρωνικά και του απάντησε: -«Παππού δοκιμάζουμε;» -«Ναι», είπε ο Ηλίας με χαρά! -,«Πρώτος εσύ», έκραξε ο νεότερος στον μεγαλύτερο. Ο έμπειρος άνδρας χωρίς να πει τίποτα, έκανε ένα σάλτο και βρέθηκε στην απέναντι όχθη του ποταμιού. Το παιδί που κόντευε να γίνει άνδρας, έκανε ένα μεγάλο σάλτο όμως έπεσε μέσα στο νερό! Ο Ηλίας που πέρασε το ποταμάκι χωρίς να βραχεί, ήταν ψύχραιμος και δεν σχολίασε το συμβάν! Όταν πήγαν και κάθισαν πάλι τον ίσκιο του μεγάλου δέντρου είπε στον Σπύρο: -«Δεν πειράζει, μην δίνεις σημασία στην ατυχία σου, έχει πολλές ευκαιρίες η ζωή και αν θέλεις δοκιμάζουμε και ένα δεύτερο παιχνίδι και όποιος κερδίσει εδώ, θα είναι νικητής σε όλα.» 61 Και συνέχισε: -«Θα μαζέψουμε καρύδια από την καρυδιά και όποιος μαζέψει τα πιο πολλά στο λιγότερο χρόνο, θα είναι νικητής!» -«Εντάξει, ξεκινάμε», είπε ταραγμένος ο Σπύρος. Ο μεγαλύτερος σύμφωνα με τους φυσικούς κανόνες της ζωής, σηκώθηκε πρώτος και άρχισε να μαζεύει καρπούς από τις κάτω κλάρες, ενώ στη συνέχεια σήκωσε τη μαγκούρα του και λύγιζε προς τα κάτω τα πιο ψηλά κλαδιά, έτσι μέσα σε λίγα λεπτά είχε μαζέψει μισό καλάθι, στοίχημα...! Ο νεότερος, ότι οι πιο πολλοί πράσινοι καρποί ήταν ψηλά, ανέβηκε γρήγορα το δέντρο, αλλά πριν προφθάσει να πιάσει το πρώτο καρύδι, έσπασε η κλάρα που κρατιόταν και έπεσε βαρύγδουπα στο βρεγμένο και μαλακό χώμα! Ευτυχώς δεν χτύπησε, όμως για το δεύτερο πάθημα του, ακόμα το φυσάει και δεν κρυώνει...! Ο Ηλίας αφού σιγουρεύτηκε ότι ο Σπύρος δεν τραυματίστηκε, έσκασε στα γέλια και του είπε: -«Νέε μου, δεν έχουν καμιά σημασία τα χρόνια και οι ηλικίες των ανθρώπων, αυτό που μετράει είναι οι γνώσεις που σου δίνει η διάρκεια της ζωής και με πόσα το νου σου γέμισε η πορεία που έζησες για να είσαι ανώτερος των περιστάσεων και τα παθήματά σου συνεχώς να λιγοστεύουν, ώστε ο «κύκλος» της ύπαρξής σου που σε περιβάλλει να είναι πιο γεμάτος από γνώσεις. Αυτό σημαίνει σωστή πορεία και επίτευξη της αποστολής μας στη γη... Πολλές εμπειρίες σε κάνουν να αισθάνεσαι υπεροχή έναντι κάποιων άλλων, όμως μην υποτιμάς ποτέ τον αντίπαλο και αυτό που είπα τώρα είναι μία από τις μεγαλύτερες αξίες που με δίδαξε η ζωή! Διότι το να ζεις είναι μεγάλη επιστήμη». Ταυτόχρονα, γρήγορα και με μια κίνηση του έδωσε το καλάθι με ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ τα καρύδια λέγοντάς του: -«Δεν πειράζει, πάρ’ τα αυτά και εγώ κρατάω τον τίτλο του νικητή με αυτά που με δίδαξε ο βίος μου στη γη! Ο νικητής χτύπησε το νέο στον ώμο μαλακά και συμπλήρωσε: -«Στη ζωή σου πρέπει να μάθεις και να κερδίζεις και να χάνεις και τα δύο θα τα δέχεσαι είτε με τον ίδιο ενθουσιασμό, είτε με την ίδια απάθεια...!» Έτσι διαφωνώντας και ταυτόχρονα συμφωνώντας, εγκατέλειψαν το δέντρο που τους είχε φιλοξενήσει, ενώ έγιναν παντοτι- νοί φίλοι παίρνοντας και οι δύο και ιδιαίτερα ο νέος ένα ακόμα μεγάλο δίδαγμα σωστής διαβίωσης-επιβίωσης: Η ζωή δεν είναι ακριβώς όπως τη νομίζουμε, έχει διαφορετικά και πιο ουσιαστικά νοήματα, τα οποία αν τα ανακαλύψουμε και ζήσουμε σύμφωνα με αυτά θα είμαστε πιο ωφελημένοι και θα γευόμαστε περισσότερη ουσία και όχι μόνον τη ματαιοδοξία και την προσωρινότητα της εφήμερης και πολυτάραχης τούτης ζωής...! Γιατί λέμε… Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά Οι Ενετοί, που άλλοτε κυριαρχούσαν στις θάλασσες, εγκαινίασαν πρώτοι τα ιστιοφόρα μεταγωγικά, όταν ήθελαν να μεταφέρουν το στρατό τους. Τα καράβια αυτά ήταν ξύλινα και είχαν σχήμα αχλαδιού. Έσερναν δε τις περισσότερες φορές πίσω τους ένα μικρό καραβάκι, που έβαζαν τον οπλισμό και τα πολεμοφόδια, ακόμα δε και τρόφιμα και διάφορα πολεμικά σύνεργα. Οι Έλληνες τα είχαν βαφτίσει αχλάδες από το σχήμα τους. Έτσι όταν καμιά φορά στο πέλαγος παρουσιαζόταν κάποιο άγνωστο καράβι, οι νησιώτες (βιγλάτορες) ανέβαιναν πάνω στους βράχους και απ’ εκεί παρακολουθούσαν με αγωνία τις κινήσεις του. Αν ήταν απλώς ιστιοφόρο, δεν ανησυχούσαν τόσο, γιατί υπήρχε πιθανότητα να συνεχίσει αλλού τον δρόμο του. Αν όμως ήταν “Αχλάδα” τους έπιανε πανικός, γιατί καταλάβαιναν ότι σε λίγο θ’ άρχιζαν μάχες, πείνες και θάνατοι. Έφευγαν τότε για να πάνε να ετοιμάσουν την άμυνά τους. Από στόμα σε στόμα κυκλοφορούσε η φήμη ότι η “Αχλάδα” έχει πίσω την ουρά. Με την ουρά εννοούσαν το καραβάκι που έσερνε το μεταγωγικό. Άρα επίθεση. Και έλεγαν: “Πίσω έχει η Αχλάδα την ουρά”, τι θα γίνει; Χρήστος Α. Κανέλλος ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ 62 Κωνσταντινούπολη 1453 – Ελλάδα 2013 Του Κ. Ι. Σπυρόπουλου Κωνσταντινούπολη, παραμονές της πτώσης: Ενωτικοί και Ανθενωτικοί. Οι μεν πρώτοι θέλουν να πάνε με την μισητή Δύση, με τον Πάπα και τους Σταυροφόρους, που τους έφτασαν εδώ δηλαδή με τους δανειστές τους, οι δε δεύτεροι να πάνε με τον καινούργιο κατακτητή τους Τούρκους. Οι νέοι άνεργοι, όπως εδώ, πάνε για τροφή και για ύπνο με την ελπίδα ότι στα μοναστήρια δεν θα τους σφάξουν οι Τούρκοι. Η λέξη πατρίδα και να πάνε να βοηθήσουν τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, που δίνει μάχη στα τείχη, δεν σημαίνει τίποτα γι’ αυτούς. Η πρώην καλή ζωή και η απληστία τους έχουν κυριεύσει. Για την τωρινή τους κατάσταση φρόντισαν οι διεφθαρμένοι αυτοκράτορες με τις αυλές τους, με τις σκλάβες πόρνες που έπαιρναν για γυναίκες παρόλο που ήσαν θρησκευτικοί ηγέτες και ελέω Θεού βασιλείς. Η Πόλη έχει πάψει από καιρό να είναι βασιλεύουσα. Όλοι ξέρουν ότι έφαγε τα ψωμιά της, πούλησε τα χρυσαφικά της όσο όσο για να επιδεικνύεται, να προκαλεί και κυρίως να ασεβεί. Έχασε πλέον τον θαυμασμό του κόσμου, έχασε κάθε σοβαρότητα, αξιοπιστία, αξιοπρέπεια, κανείς πλέον στον τότε κόσμο δεν την υπολογίζει. Το τέλος του Βυζαντίου είναι φυσιολογικό, θρήνος και κλάματα για κάτι που από καιρό δεν είχαν φροντίσει να μην γίνει. Όλοι τους έβλεπαν, όπως και τώρα, εκτός από τους αξιωματούχους οι οποίοι και την τελευταία στιγμή συσσώρευαν ό,τι πλούτο είχε απομείνει. Νόμιζαν ότι όταν έχουν χρυσό, θα εξαγοράσουν τους Τούρκους. Άλλοι τα κατάφεραν και έγιναν υπηρέτες στους καινούργιους αφέντες, άλλοι όμως έχασαν το χρυσό και το κεφάλι τους. Αυτοί που έφυγαν, γλύτωσαν και έκαναν προκοπή σε ξένες χριστιανικές χώρες. 2013: Υπάρχουν αναλογίες με την σημερινή κατάσταση; Ασφαλώς και υπάρχουν. Θα παρομοιάσω την Ελλάδα με την κυρία Ρένα, εκεί στην παλιά Κοκκινιά. Κάθε Κυριακή θαύμαζα την κυρία Ρένα σαν πήγαινε στον Άγιο Σωτήρα. Τα χέρια της γεμάτα βραχιόλια και χρυσά δαχτυλίδια. Το καπέλο γεμάτο κίτρινα τριαντάφυλλα, χαμογελούσε συνεχώς για να βλέπουμε 63 τα χρυσά της δόντια. Ήρθαν όμως καιροί δύσκολοι, αφού πέθανε ο άνδρας της και το κουρείο έκλεισε. Η κυρία Ρένα άρχισε να πουλάει τα βραχιόλια, τα δαχτυλίδια και στο τέλος πούλησε και τα χρυσά της δόντια και έμεινε ξεδοντιάρα, δεν μπορούσε πλέον να φάει το φαγητό, που της έδιναν οι γείτονες και πέθανε ζητιανεύοντας για φαγητό. Έτσι και τότε στην Πόλη ήταν οι νοικοκυραίοι που γίνανε ζητιάνοι. Όπως πάμε σήμερα γίναμε δυο ξεχωριστοί κόσμοι. Από την μία μεριά οι άρχοντες ντυμένοι στα χρυσά τους αυτοθαυμάζονται και δεν τους αγγίζει ο νόμος. Από την άλλη η μάζα, ο λαός, η μεσαία τάξη, όπως έλεγε ο Ανδρέας, η ραχοκοκαλιά του κράτους. Ράγισε όμως, της πήραν σπίτια, χωράφια, με τα αμέτρητα χαράτσια, που δεν τα χωράει ο νους μου. Οι μεν πρώτοι έκλεψαν, άδειασαν τα κρατικά ταμεία, έφαγαν τα αποθέματα μέσω των συνδικαλιστών, όπως ο Παπασπύρου των δημοσίων υπαλλήλων, στο Χρηματιστήριο, χωρίς να τιμωρηθεί κανείς. Μάχη μεταξύ πρώτων και δεύτερων σε μια βαριά άρρωστη πατρίδα. Μας φέρνουν μνήμες εμφυλίου για την ασυδοσία και ουδείς αναλαμβάνει ευθύνη, τα ρίχνουν όλα στους εξωτερικούς εχθρούς, στους δανειστές. Ακόμα δεν έχουν κλείσει οι πληγές του εμφυλίου και έχουμε γίνει πάλι δύο στρατοί: οι άκρως αριστεροί και οι άκρως δεξιοί που έχουν επιδοθεί σε αγώνα συνθημάτων και λησμονούν ότι πρώτα είναι η διασφάλιση βασικών αναγκών του πολίτη, όπως είναι υποχρεωμένοι από το Σύνταγμα, όπως η εργασία, η ιδιοκτησία και μετά η ιδεολογία. Εμένα αν δεν μου στρίψει το 2013, δεν θα μου στρίψει ποτέ. Διάβασα τη δήλωση του Βενιζέλου, που έλεγε: «… καθυστερήσαμε το πρόγραμμά μας, τώρα δίνουμε τη μάχη της δημοκρατίας». Της ποιάς; Έχουμε αριστερούς σοβαρούς και με καλές ιδέες, έχουμε όμως και αυτούς που έχουν το σύνδρομό τους, που μας λένε Παρασκευή και Σάββατο θα βλέπουμε ταινίες για το χαμένο αντάρτικο, την υπόλοι- ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ πη εβδομάδα θα μιλάμε για τον φασισμό, την ανυπαρξία του Θεού, για την κατάργηση του στρατού, για το κλείσιμο της εκκλησίας, να μην βαθμολογούνται οι μαθητές, διότι τους δημιουργούμε ψυχολογικά προβλήματα, να μην έχουμε σημαία και άλλα τέτοια τρελά. Θα σας πω εγώ τι θα μας συμβεί με όλους αυτούς. Απλώς έχουν κλειδώσει το μυαλό τους, υποτιμούν τη νοημοσύνη των άλλων και υπερτιμούν τη δικιά τους. Κάποτε μας έλεγαν αν θα ’ρθουν οι κομμουνιστές θα μας πάρουν τα σπίτια, δεν υπήρχε ιδιοκτησία στα κομμουνιστικά κράτη, όλα ανήκαν στο λαό, μόνο που ο λαός ήταν μια αόριστη έννοια, δεν είχε δικαιώματα ο λαός στα σοβιέτ. Έλα όμως που η απληστία του πλούτου έχει εξελιχθεί σε κυρίαρχη μορφή, που καταλύει κάθε είδος δημοκρατίας στη Δύση, δεν υπάρχει κράτος που να εμπνέει σεβασμό. Πάντα ήμασταν ανασφαλείς και προσπαθούσαμε να κάνουμε δεύτερο σπίτι για ενοικίαση κλπ. Το σπιτάκι αυτό και τα χωράφια η κατευθυνόμενη τηλεόραση τα παρουσιάζει ως μεγάλη ιδιοκτησία. Από τη μια η ανεργία, χαμηλοί μισθοί και συντάξεις, βρήκαν τον τρόπο να μας τα πάρουν με το χαράτσι ακινήτου. Αυτό το εφάρμοσαν οι Τούρκοι και πήραν όλα τα σπίτια των Ελλήνων της Κων/πολης και γενικά της Μικράς Ασίας. Έβαλαν χαράτσι και αφού οι άνθρωποι έλειπαν, μετά από χρόνια πήγαν και τους τα είχε κατασχέσει η εφορία. Έτσι και εδώ το ίδιο πάνε να κάνουν με την αδυναμία να πληρωθεί το χαράτσι. Τελικά τα σπίτια δεν θα μας τα πάρουν οι κομμουνιστές. Φρόντισαν άλλοι γι’ αυτό, φρόντισε ο Γιωργάκης και αυτοί που σήμερα εμφανίζονται ως φιλελεύθεροι κυβερνώντες. Τα σπίτια θα μας τα πάρουν οι Γερμανοί. Τώρα τι θα γίνουν οι χιλιάδες άστεγοι, μην στενοχωριέστε. Όσοι έχετε πάει στα κράτη – πρώην σοβιέτ, έχετε δει τις πολυκατοικίες 10 και 15 χιλιάδων ατόμων. Έτσι θα μας στεγάσουν για να μας πάρουν τη φωνή και ό,τι πιστεύουμε, δεν θα μπορούμε να το λέμε δημοσίως. Καλημέρα νέο Σοβιέτ. Για την Ελλάδα δεν υπάρχει ελπίδα. Πριν δυο χρόνια ρωτάγαμε τη γυναίκα μας τι φαγητό θα φάμε. Από δω και πέρα θα ρωτάμε αν έχει φαγητό να φάμε. O ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΜΑΣ ΑΛΛΑΞΕ Για να φτάνει το Περιοδικό μας στα χέρια σας και στα χέρια όλων των υπολοίπων συμπατριωτών μας, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό, είναι αναγκαία και η οικονομική σας ενίσχυση! Μην αμελείτε την συνδρομή σας για το Περιοδικό, αλλά και για όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητες της Αδελφότητας, που πάντα στοχεύουν στο κοινό καλό! Ο λογαριασμός μας τώρα είναι στην τράπεζα ALPHA BANK Αριθ. Λογαριασμού: 415002002000229 Αδελφότητα Φιλιωτών Καλαβρυτινών «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» Οι εργασίες στο Μοναστήρι μας συνεχίζονται με αμείωτη ένταση! Για οποιαδήποτε προσφορά, ο νέος ενιαίος Λογαριασμός για την Ι.Μ. ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ είναι: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: Αρ. Λογ. 5037-037048-401 Για τις προσφορές από παραλήπτες του εξωτερικού το swift code του λογαριασμού είναι: Αρ, Λογ. 415002002000229. ΙΒΑΝ: GR76 0140 4150 0200 2000 229. ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ 64
© Copyright 2024 Paperzz
