Περιεχόμενα Αντί εισαγωγής ...................................................................................................................... 3 1. ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ, ΟΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ ................................................................. 4 Η κεντροαριστερά στη κρίση και σε κρίση ....................................................................... 4 Οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού σε σταυροδρόμι επιλογών ...................... 6 ΠΑΣΟΚ ή «ΠΑΣΟΚ» ............................................................................................................ 7 2. ΤΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ ..................................... 8 Η διαπραγμάτευση έχει επιδιώξεις και απαιτεί ενεργό συμμετοχή................................ 8 Διαπραγμάτευση: με ποιούς και για ποιούς; ................................................................... 9 Ανάπτυξη με ποιους;....................................................................................................... 11 Η στροφή προοδευτικής διεξόδου! ................................................................................ 12 Δεν είναι ίδιες οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές επιδιώξεις για το σχέδιο εξόδου. ............................................................................................................................ 13 Επιδίωξη της κεντροαριστεράς μια νέα εθνική και παραγωγική ενότητα ..................... 15 Το “πολυτεχνείο” είναι επίκαιρο... ................................................................................. 15 3. Η “ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ” ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ....................................................................... 17 Το δίλλημα μνημόνιο - όχι μνημόνιο .............................................................................. 17 Οι “ειδήσεις” έχουν χρώμα............................................................................................. 18 Μετάλλαξη ή Μετεξέλιξη................................................................................................ 21 Η κεντροαριστερά έχει ένα μέτωπο αντιπαράθεσης: την νεοφιλελεύθερη επέλαση. .. 22 Η «Μεταρρύθμιση» και το περιεχόμενο της .................................................................. 24 Η Ανανέωση δεν είναι αλλαγή φρουράς; ....................................................................... 25 5.Η ΚΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΜΕ ΤΟ «ΠΑΣΟΚ» ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ. ..... 28 Το θετικό πρόσημο της κοινωνικής και πολιτικής διαδρομής του ΠΑΣΟΚ .................... 29 Η ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ και η κοινωνική του αναφορά ................................. 30 Χρειάζεται άλλο κόμμα ή εναλλακτική πολιτική; ........................................................... 32 Η θεωρία του μονόδρομου ............................................................................................. 34 Η εναλλακτική προσέγγιση ............................................................................................. 36 Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να είναι με όλους!....................................................................... 37 Για ένα εναλλακτικό σχέδιο απάντηση στη συντηρητική επέλαση ............................... 37 Η νέα προοδευτική κοινωνική και πολιτική συμπόρευση ............................................. 39 Αντί επιλόγου ...................................................................................................................... 42 ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Αντί εισαγωγής Αποφασίσαμε μια ομάδα φίλων να εκδώσουμε αυτό το τεύχος πολιτικού διαλόγου, προκειμένου να συμβάλουμε με αυτοκριτική στο δημόσιο διάλογο για την κρίση και το σχέδιο εξόδου. Είναι ευθύνη όλων μας, να μη σιωπήσουμε, να μη σταθούμε στη βολική θέση του παρατηρητή. Έστω, και αν αυτή η επιλογή παρέχει την ασφάλεια του «απαρατήρητου»! Όποιου δηλαδή κρύβεται μέχρι να περάσει η «μπόρα», αφήνοντας τους άλλους να υποστούν τις επιπτώσεις... Δε συμφωνούμε! Είναι ευθύνη του κάθε πολίτη, του κάθε πολιτικού ή στελέχους, να μην εκχωρήσει στους «λίγους», η στην «Επικοινωνιακή Δημοκρατία» τη διαχείριση των κίνδυνων, των επιπτώσεων και των ευκαιριών που δημιουργεί η Ευρωπαϊκή πλέον κρίση και οι παθογένειες της χώρας. Το σχέδιο εξόδου από την κρίση, δεν είναι ίδιο για όλα τα μπλοκ της κοινωνικής και πολιτικής εξουσίας, άρα και οι εφαρμοζόμενες πολιτικές τους. Ακριβώς αυτό, εκφράζει η αναμέτρηση των δύο μεγάλων μετώπων της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς. Στη χώρα μας η κεντροαριστερά, μετά την ήττα του ΠΑΣΟΚ, διανύει μια περίοδο ρευστότητας και ανακατάταξης. Με επιδίωξη την έξοδο από την κρίση, με την κεντροαριστερά- αντί να σπαράσσεται - πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες διαμόρφωσης του δικού της κοινωνικού και πολιτικού σχεδίου. Οι δυνάμεις του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, έχουν την ευθύνη να λειτουργήσουν ως κορμός αυτής της προσπάθειας και σε αυτή την κατεύθυνση το ΠΑΣΟΚ, είναι η ώρα να αποφασίσει με ποιους θα πάει και ποιους αφήσει... Το τεύχος αυτό ιχνηλατεί, με αφορμή επιμέρους θέματα επικαιρότητας, τις ευθύνες που πρέπει να αναλάβουν οι δυνάμεις του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού και της κεντροαριστεράς. Θέτει προβληματισμούς αυτοκριτικούς και κριτικούς, για το δίλημμα που πρέπει να απαντήσει με το συνέδριο του το ΠΑΣΟΚ. Αν δηλαδή επιλέξει το θνησιγενή και συμπληρωματικό δρόμο της συντηρητικής μετάλλαξης ή θα τολμήσει τη μετεξέλιξη του, συμμετέχοντας στο εγχείρημα ριζοσπαστικής εξέλιξης στη Ευρωπαϊκής Σοσιαλιστικής οικογένειας. [3] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ 1. ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ, ΟΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΙ Η κεντροαριστερά στη κρίση και σε κρίση Οι εκλογές του Μαΐου και πολύ περισσότερο του Ιουνίου με την ασφάλεια της διπλής επιβεβαίωσης διαμόρφωσαν ευδιάκριτα δυο στρατηγικές για την έξοδο από την κρίση και εκ των πραγμάτων δυο ερμηνείες για την πραγματικότητα της ελληνικής οικονομίας. Η μια πραγματικότητα είναι αυτή που βιώνουν οι πολίτες, που σχετίζεται με την πραγματική οικονομία, το μοντέλο ανάπτυξης, την ανεργία, την άδικη και ατελέσφορη κοινωνικά και αναπτυξιακά επιβολή φόρων, την περιθωριοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων, την απαξίωση των δημόσιων αγαθών της υγείας, της παιδείας, της κοινωνικής ανταπόδοσης κτλ. Η άλλη πραγματικότητα είναι αυτή που περιορίζει τις αιτίες παθογενειών της κρίσης στη συκοφάντηση του δημοσίου τομέα, στην συρρίκνωση της εργασίας και των μισθών, στην εκποίηση αντί της εξυγίανσης και αξιοποίησης του δημοσίου πλούτου. Είναι αυτή δηλαδή που μετατρέπει την κρίση χρέους και δανεισμού σε ευκαιρία για τη διαμόρφωση πλαισίου «απελευθέρωσης» μεριδίων αγοράς υπέρ των ολίγων κτλ. Στην πράξη η μια στρατηγική -ίσως με ατέλειες-έχει ως στόχο την ανασυγκρότηση του παραγωγικού μοντέλου, με πλαίσιο την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας με διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και δίκαιη συμμετοχή των κινδύνων, των επιπτώσεων και ευκαιριών στον παραγόμενο πλούτο. Η άλλη στρατηγική - πιο ευδιάκριτη - μέσα από την κινδυνολογία, τον φόβο και την ανασφάλεια θεωρεί ότι η έξοδος από την κρίση έχει ως αυτοσκοπό την δημοσιονομική εξυγίανση με πολιτική λιτότητας του νεοφιλελευθερισμού, την αποθέωση του παρασιτισμού των αγορών, των πιστωτών, των τραπεζιτών, και των κερδοσκόπων που επιχειρούν να μετατρέψουν τη κρίση σε ευκαιρία ευνοϊκής τακτοποίησης χαρτοφυλακίων. Αυτοί είναι οι νέοι κοινωνικοί συσχετισμοί που αποτυπώθηκαν πολιτικά στις κάλπες. Πίσω από την κατάρρευση του δικομματισμού φαίνεται να καταγράφεται ένας νέου τύπου κοινωνικός διπολισμός που ακουμπά στις δυο «στρατηγικές» και τις ερμηνείες που περιγράφονται. Είναι φανερό πλέον ότι η έξοδος από την κρίση για την ελληνική κοινωνία, όπως καταγράφηκε στις πρόσφατες εκλογές, δεν είναι μια τεχνοκρατική υπόθεση, αλλά μια βαθύτατα πολιτική επιλογή. Η νέα διαπραγμάτευση στην Ευρώπη και στην Ελλάδα έχει ζητηθεί με βάση το αποτέλεσμα των εκλογών να γίνει πολιτικά. Είναι γνωστό ότι σε τέτοιες διαπραγματεύσεις υπάρχουν εκατέρωθεν υποχωρήσεις. Η εκλογική αναμέτρηση του Ιουνίου, τέλος, κατέγραψε ότι το λεγόμενο Κέντρο δεν έχει να πει κάτι σημαντικό για την έξοδο από την κρίση. Γι αυτό και οι πολιτικές του προτάσεις βρήκαν μικρή, ως ελάχιστη, απήχηση. Παράλληλα πίσω από την εκλογική εικόνα των κοινοβουλευτικών κατατάξεων [4] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ διακρίνει κανείς συμπεριφορές κοινωνικής ρευστότητας και πολιτικής αμφισβήτησης. Είναι φανερό ότι τα θέματα: των κοινωνικών αναγκών, του παραγωγικού μοντέλου, της δημόσιας διοίκησης και του κράτους, της διαχείρισης των επιπτώσεων και των ευκαιριών που δημιουργεί η κρίση, των περιεχομένων των δημοσίων αγαθών, του κοινωνικού κράτους και της πολιτικής εξουσίας. Προσανατολίζουν με διαφορετικό τρόπο τις κοινωνικές ομάδες της χώρας, τα κόμματα και τους πολίτες. Στην πολύπλευρη κρίση και την διέξοδο που αναζητείται από κάθε κοινωνική ομάδα, σε τελική ανάλυση κάθε πρόσωπο αναζητά να δει αν συμπεριλαμβάνεται, όχι εκ των υστέρων, άλλα ως συμμέτοχος στο «κάδρο», που δείχνει την έξοδο από την κρίση. Η αποτύπωση του μηνύματος των εκλογών έδειξε ότι χώρα και λαός δεν μπορούν να διαχωριστούν στο σχέδιο εξόδου από την κρίση. Ο διαχωρισμός, πρώτα η χώρα και μετά οι πολίτες δεν έγινε αποδεκτός. Οι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί ή θα αντιστοιχηθούν με μια πλειοψηφούσα κοινωνική, παραγωγική, ανάγκη ή θα αμφισβητηθούν! Ακριβώς γι αυτό το λόγο δεν βρίσκει κοινωνική αποδοχή ο διαχειριστικός πολιτικός λόγος. Το ζητούμενο βρίσκεται ακριβώς στην απάντηση που θα δώσει το κάθε κόμμα στο: ποιοι έχουν λόγους να συγκροτήσουν ένα “μπλοκ” πλειοψηφίας, ποιές είναι οι δυνάμεις του και πως θα επιμεριστούν αξιόπιστα και δίκαια οι κίνδυνοι και οι ευκαιρίες. Αυτό θα εκφράσει και το ρόλο και λόγο ύπαρξής του, στο δίπολο πρόοδος / συντήρηση Οι πολίτες ζήτησαν μια άλλη πολιτική και να εκφραστεί από ένα διαφορετικό πολιτικό προσωπικό, ώστε να τολμήσει τη σύζευξη της πολιτικής με την οικονομία, την κοινωνία και την δικαιοσύνη. Αναμετρώνται δυο διαφορετικοί δρόμοι που απηχούν σε δυο διαφορετικούς τύπους εξέλιξης της χώρας της οικονομίας και των πολιτών! Για παράδειγμα είναι διαφορετικό να κριτικάρει κανείς το κράτος, στοχεύοντας στην εκποίηση και εμπορευματοποίηση του και διαφορετική η επιδίωξη εξέλιξης του σε επιτελικό αποκεντρωμένο προσβάσιμο σε όλους, δηλαδή και στους μη έχοντες και κατέχοντες, Οι πολιτικές της «αποκρατικοποίησης» ή της «μεταρρύθμισης» αποκτούν διαφορετικούς υποστηρικτές, όταν γίνονται άλλοθι πρόσβασης μεριδίων αγοράς ή χαρτοφυλακίων σε λίγους και διαφορετικούς, όταν μετατρέπονται σε εξυγιάνσεις, [5] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ στρατηγικές συνεργασίες ή παραχωρήσεις συγκεκριμένου χρόνου και δημιουργούν ταυτόχρονα δημοσιονομικό κοινωνικό και αναπτυξιακό όφελος. Τα προηγούμενα είναι ενδεικτικά παραδείγματα των διλημμάτων που θα κληθεί να απαντήσει το κάθε κόμμα στην Ελλάδα για να έχει αποδοχή με μέλλον. Οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού σε σταυροδρόμι επιλογών Οι σοσιαλιστές δεν έχουν λόγο ύπαρξης, ως συμπλήρωμα της εξουσίας, αλλά ως κορμός έκφρασης άλλου δρόμου. Στην πολιτική ιστορία όταν η ήττα σχετίζεται με τα περιεχόμενα των ασκούμενων πολιτικών και τις συμμαχίες, τότε σύμφωνα με την πολιτική επιστήμη, η επιδίωξη του πολιτικού φορέα πρέπει ταυτόχρονα να στοχεύει και στη διεύρυνση και αξιοποίηση των μέσων αντιπροσώπευσης που έχει στην διάθεση του για την υπέρβαση της κρίσης με νέες διεργασίες. Η βασική πρόκληση του για να υπερβεί την κρίση είναι η ικανότητα να οργανώσει ένα διάλογο αντιπροσωπευτικό - πλατύ, κοινωνικής και εσωκομματικής αξιοπιστίας που θα καταλήγει σε νέα πολιτική και κοινωνική ενότητα με βάση τις αρχές του. Η κρίση του σοσιαλιστικού χώρου με το “ΠΑΣΟΚ” είναι και κρίση αντιπροσώπευσης, λειτουργίας των οργάνων κοινωνικής αλληλοτροφοδότησης. Είναι κρίση συλλογικής διαβούλευσης και δράσης. Η ανάλυση των μηνυμάτων των εκλογών δείχνουν ότι ο δημοκρατικός σοσιαλιστικός χώρος έχει ρίζες , αρχές και λόγους κοινωνικής και πολιτικής ύπαρξης. Παραμένει μεγάλη επιλογή των πολιτών στο δίπολο αριστερά /δεξιά. Το ζητούμενο λοιπόν βρίσκεται στην ικανότητα του πολιτικού φορέα να ξαναβρεί την επικοινωνία με το σοσιαλιστικό χώρο! Η σύγχρονη σοσιαλιστική αριστερά δε θα βρίσκει ποτέ ακροατήριο και δεν θα διαμορφώνει σχέσεις αξιοπιστίας, “αν δεν συμβολίζεται αυτή η εκκίνηση” και δεν κατοχυρώνεται αντιπροσωπευτικά με τη στελέχωση των οργάνων του πολιτικού φορέα που διεκδικεί να γίνει καταλύτης στη διαμόρφωση της σύγχρονης κεντροαριστεράς. Είναι γνωστό με βάση την Ευρωπαϊκή και την Ελληνική εμπειρία ότι τα κόμματαμηχανισμός ή τα κόμματα-ομάδα, ως επιλογή δρόμου για την υπέρβαση της κρίσης συρρικνώθηκαν, μεταλλάχτηκαν ή βιώνουν μια παρατεταμένη υπαρξιακή κρίση περιθωριοποίησης. Το συμπέρασμα είναι ότι η ικανότητα του πολιτικού φορέα να επανασυνδεθεί με το σοσιαλιστικό χώρο δεν μπορεί να γίνει παρά με το μετασχηματισμό της κοινωνικής ανάγκης σε πολιτική και προγραμματική ενότητα. Και αυτή με τη σειρά της δεν μπορεί να επιτευχθεί αν δεν σηματοδοτούνται ευδιάκριτα αντιπροσωπευτικά όργανα ανασύνθεσης και νέες οργανωτικές δομές διασύνδεσης. Υπογραμμίζεται ότι σε μια κοινωνία που έχει δεχθεί έντονα τις επιπτώσεις της κρίσης είναι φυσικό να νοιώθει υποψιασμένη και να αναζητεί μια νέα σχέση ισορροπίας ανάμεσα στο ατομικό και το συλλογικό. Αυτό λοιπόν είναι το στοίχημα! Το σοσιαλιστικό κόμμα με το εγχείρημα της αναγέννησης/ανασύστασης για να έχει ανταπόκριση πρέπει να πείθει ότι τα όργανα που [6] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ θα εγγυηθούν μια τέτοια πορεία πρέπει μεταξύ των άλλων ταυτόχρονα να συμβολίζουν: την ιστορικότητα, τις ρίζες και την ταυτότητα του ! την αποδοχή ρευμάτων και τάσεων που διαχέουν την κοινωνία και το εσωτερικό του την πολιτική και όχι απλά την ηλικιακή ανανέωση και την νωπά καταγεγραμμένη λαϊκή θέληση κτλ Υπενθυμίζεται ότι οι εκλογές πρόσφατα κατέγραψαν μεταξύ των άλλων τάσεις και επιλογές εντός των κομμάτων, φορτίζοντας στα πρόσωπα με το ειδικό βάρος της ψήφου. Είναι προφανές ότι η πιθανή παράβλεψή τους μπορεί να οδηγεί ή σε συρρίκνωση ή σε μετάλλαξη. Το ΠΑΣΟΚ ιστορικά εξέφρασε το σοσιαλιστικό χώρο, ως δύναμη αλλαγών. Σήμερα είναι μπροστά σ ένα σταυροδρόμι : Με τις πράξεις ή τις παραλείψεις θα δείχνει εάν επιλέγει να αποτελεί το όχημα της μεγάλης κεντροαριστεράς ή θα επιτρέψει να καλυφθεί το κενό αυτό από άλλους περιορίζοντας τον ρόλο του σε μια συνιστώσα καλύτερης διαχείρισης. ΠΑΣΟΚ ή «ΠΑΣΟΚ» Έχουν λοιπόν δίκαιο όσοι από τον σοσιαλιστικό χώρο ισχυρίζονται ότι το “ΠΑΣΟΚ” των εισαγωγικών τελείωσε, γιατί αποσυνδέθηκε από την συμμαχία των κοινωνικών ομάδων που ζητούσαν αλλαγές με δικαιοσύνη. Γίνεται πλέον επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε, το ΠΑΣΟΚ είναι το σχήμα των αλλαγών, των κοινωνικών πλειοψηφιών και της αξιακής ηγεμονίας. Το πολιτικό πρόβλημα των Σοσιαλιστών, άρα και του ΠΑΣΟΚ είναι να δημιουργηθεί μια νέα αξιόπιστη αφήγηση ένα νέο σχέδιο αλλαγών που θα απαντά στις σύγχρονες ανάγκες του “μπλοκ” των κοινωνικών ομάδων που θα εκφραστεί και ο δείκτης αξιοπιστίας να ελέγχεται από το αν το σχέδιο επιμερίζει άμεσα και με δικαιοσύνη τους κινδύνους και τις ευκαιρίες μιας νέας αλλαγής για την Ελλάδα της παραγωγής και της ανάπτυξης. Το πρόβλημα λοιπόν έχει μεταφερθεί στο λεγόμενο προοδευτικό κεντροαριστερό χώρο: Οι σοσιαλιστές ή θα πρέπει να εκφράσουν μια νέα κοινωνική συμμαχία με τις δυνάμεις της εργασίας, της παράγωγης, της δημιουργίας, της μόρφωσης και του πολιτισμού για την σύγχρονη Ελλάδα και την πραγματική οικονομία με ανάπτυξη, εργασία και δικαιοσύνη ή θα τεμαχίζονται στον πολυκερματισμό μιας αριστεράς που θα διεκδικείται σαν τον .... Όμηρο! [7] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ 2. ΤΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ Η διαπραγμάτευση έχει επιδιώξεις και απαιτεί ενεργό συμμετοχή Διαβάσαμε το καλοκαίρι του 2012 τις ηρωικές ρήσεις του τύπου "όλα για την Ελλάδα”, " να δώσουμε τη μάχη για την πατρίδα” και γεννιέται το ερώτημα: Τι είναι πατρίδα? Αυτό που λέει ο ποιητής Ιωάννης Πολέμης; Πατρίδα λοιπόν είναι όλα είναι και η χώρα μας και οι άνθρωποί της. Στις επικλήσεις λοιπόν του καλοκαιριού του 2012 υπήρξε σ όλα αυτά μια κρίσιμη αφαίρεση που οι θιασώτες της αχαλίνωτης κερδοσκοπίας υποκρύπτουν. Δεν θέλουν καν να ακούσουν το ερώτημα "υπάρχει πατρίδα χωρίς να αγκαλιάζει τους ανθρώπους της, να επιμερίζει δίκαια τους κινδύνους και τις ευκαιρίες? Υπενθυμίζεται ότι μια από τις μεγάλες κατακτήσεις της μεταπολεμικής περιόδου στην Ευρώπη και της μεταδικτατορικής στην Ελλάδα είναι η εργασιακή συμφιλίωση του ανθρώπινου μόχθου με την παραγωγή, την ποιότητα ζωής. Η δημιουργία κανόνων κοινωνικής και οικονομικής προστασίας.. .με μια φράση η άρση του διχασμού της κοινωνίας των ανισοτήτων και της διαίρεσης που συντηρούσαν τους λίγους. Αυτή η κατάκτηση που κατά κύριο λόγο εκφράσθηκε και υλοποιήθηκε από τους σοσιαλιστές, αριστερούς και σοσιαλδημοκράτες με τα κοινωνικά συμβόλαια εκείνης της εποχής έδωσε ταυτότητα στην Ευρώπη και απέδειξε ότι στης έννοια της πατρίδας χώρα και λαός δεν διαχωρίζονται. Το εφεύρημα να "σώσουμε την χώρα’’ ζητώντας ετεροβαρείς θυσίες από τους πολλούς ανακατανέμοντας βίαια τον πλούτο, χωρίς να διευρύνεται η παραγωγική βάση, είναι άλλοθι για συντηρητική παλινόρθωση που ευνοεί τους λίγους τους ισχυρούς, ώστε να καθορίζουν τους κανόνες της αχαλίνωτης αγοράς, να εμπορευματοποιήσουν δημόσια αγαθά, άρα και τους όρους λειτουργίας της δημοκρατίας και των κοινωνικών δομών, στο κατώτερο δυνατό σημείο. Σ αυτήν την εκδοχή οι έννοιες του κοινωνικού συμβολαίου, της αλληλεγγύης, των κανόνων και της δημοκρατίας, ως κατάκτηση της Ευρώπης και των λαών της, τίθεται σε αμφισβήτηση. Είναι η επιστροφή της Ευρώπης των λαών, σε τριτοκοσμικές οικονομίες. Η Ευρώπη με μαλακό υπογάστριο την Ελλάδα και το Νότο πρέπει να απαντήσει στο ερώτημα. Μπορεί να υπάρξει έξοδος από την κρίση σώζοντας τη χώρα και θυσιάζοντας την πλειοψηφία των πολιτών σε βαθύτερη κρίση? Είναι προφανές ότι οι νεοφιλελεύθεροι δεν μιλούν στην πράξη για σχέδιο εξόδου, αλλά για μετακύλιση της κρίσης στους πολλούς, στην πραγματική οικονομία, στα αγαθά κτλ. Στην πραγματικότητα αυτή, οι οπαδοί του μονεταρισμού στην καρδιά του καλοκαιριού του 2012 επικαλέστηκαν την Παναγία, τον Θεό, το θαύμα για να σώσουν τις δικές τους στοχεύσεις. [8] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Μόνο που κατά την ορθόδοξη χριστιανική θεώρηση το θαύμα προϋποθέτει την ενεργητική συνέργεια, την συμμετοχή του ανθρώπου, του πολίτη σ αυτή την προσπάθεια. Η χριστιανική θεώρηση ορίζει με σαφήνεια ότι η πίστη, δηλαδή η αποδοχή και η συμμετοχή του ανθρώπου στη Θεία οικονομία, φέρνει το θαύμα και όχι το θαύμα την πίστη. Τι ζητούν λοιπόν ένα θαύμα χωρίς πίστη, συμμετοχή των ανθρώπων στο σχέδιο δίκαιης διαχείρισης? Ασφαλώς και η διαπραγμάτευση για την έξοδο από την κρίση είναι πολιτική και διαρκής. Η συμμετοχή προϋποθέτει δικαιοσύνη στον επιμερισμό των ευκαιριών και των κινδύνων που εξελίσσονται στη χώρα. Η σύγχρονη αντίθεση λοιπόν δεν είναι η ανάμεσα στο θαύμα και τη δραχμή, όπως μας το παρουσιάζουν, αλλά στο γεγονός ότι αναμετρώνται δύο διαφορετικές πολιτικές διαχείρισης της κρίσης. Η συντηρητική που διαχωρίζει τους ανθρώπους από τη χώρα και μετακυλά τις επιπτώσεις στους πολλούς. Και η άλλη η προοδευτική που εντάσσει τους πολίτες σε ένα σχέδιο ανάπτυξης με κοινωνικά δίκτυα και δικαιοσύνη. Με απλά λόγια χώρα και λαός αναδιαμορφώνουν και υλοποιούν ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση Να ζητήσουμε λοιπόν η Παναγία να βάλει το χέρι της, αλλά για ποιούς; Διαπραγμάτευση: με ποιούς και για ποιούς; Λίγο πριν την κορύφωση της «διαπραγμάτευσης» και το σκηνικό για τον πολίτη και την πραγματική οικονομία έχει γίνει εφιαλτικό, φοβικό. Ζητούμενο η «Συμφωνία» Συμφωνία για ένα νέο (?) μνημόνιο που το διατυπώνουν με δραματικά εκβιαστικά διλήμματα. Οι τεχνοκράτες της Τρόικα έχουν μετατρέψει τη διαπραγμάτευση του σχεδίου εξόδου της χώρας από την κρίση, σε απαιτήσεις εφαρμογής μέτρων που λειτουργούν ως «πολιορκητικός κριός» της πιο βίαιης και άνευ όρων νεοφιλελεύθερης επέλασης. Τα «τελευταία μέτρα» εξελίσσονται σε βαθιά αντικοινωνικές και αντιαναπτυξιακές επιλογές, που διαμορφώνουν τοπίο τριτοκοσμικής χώρας με έντονες όψεις κοινωνικού διχασμού Οι εργασιακές ανατροπές που στην «εγχώρια» γλώσσα ονομάζονται «μεταρρυθμίσεις» Τα τείχη προστασίας για τις οφειλές και υποχρεώσεις των τραπεζιτών Τα οριζόντια μέτρα και οι επιπτώσεις στους αδύνατους Η εμπορευματοποίηση λειτουργιών της δημόσιας διοίκησης και η μεταφορά κόστους στον πολίτη Η χρονική προσπάθεια δέσμευσης, επιβολής, του μεγάλου όγκου των μέτρων εντός του 2013, επιχείρημα που «ακυρώνει» την επιμήκυνση [9] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Η κωλυσιεργία για επιλογές που μειώνουν το χρέος και το επιτόκιο δανεισμού. Είναι ενδεικτικές συμπεριφορές που δείχνουν νεοφιλελεύθερη επέλαση. Επιλογές που οδηγούν την χώρα σε εποχές, πριν τις μεγάλες αλλαγές που επέβαλε ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ. Το κρίσιμο λοιπόν ερώτημα, στο «κλείσιμο» αυτού του σκηνικού της διαπραγμάτευσης, που τόσο έντονα - και μοναδικά για κυβέρνηση και πρωθυπουργό παρουσιάζεται επικοινωνιακά είναι: Πρέπει να αποτιμούνται από την κυβέρνηση οι νεοφιλελεύθερες προτάσεις επέλασης των τεχνοκρατών της τρόικα, ως μονόδρομος για τον δανεισμό, αρκούμενοι σε μια - δυο θεαματικές κόκκινες γραμμές; ή Θα τίθεται πιο έντονα στο τραπέζι η πολιτική διαπραγμάτευση ,αφού γίνεται πλέον φανερό και από τις δηλώσεις των κορυφαίων ηγετών της Ευρώπης, ότι «η παραμονή της Ελλάδας στο Ευρώ είναι λιγότερο τρομακτική, από το χάος που θα προκαλούσε μια “Grexit”» όπως γράφει ο Economist. Ασφαλώς ο τυχοδιωκτισμός για τις δυνάμεις της προοδευτικής αριστεράς δεν είναι επιλογή! Δεν είναι επιλογή η μονομέρεια και η απομόνωση της χώρας που αποτελούν επιδίωξη των παρασιτικών οικονομικών παραγόντων και των ακραίων δυνάμεων του πολιτικού συστήματος. Είναι προφανές όμως ότι η αξιολόγηση του νέου μνημονίου που επιχειρείται, πρέπει να γίνει από την νομιμοποιημένη κοινωνικά ,πολιτική βάση αντιπροσώπευσης. Ιδιαίτερα, αλλά όχι μόνο και απ αυτή που πλειοψηφικά καταγράφηκε με την προγραμματική συμφωνία της κυβέρνησης,! Με τουλάχιστον αυτό τον πήχη οφείλει να κριθεί το περιεχόμενο της νέας συμφωνίας για να υπάρξει αποδοχή. Γιατί: Η ανάπτυξη Η άρνηση των οριζόντιων μέτρων Τα επιτόκια και η μείωση του χρέους Το κοινωνικό κράτος , οι δυνατότητες των πολιτών στην πρόσβαση σε αυτό, την δημόσια διοίκηση και και η εφαρμογή του ευρωπαϊκού δίκαιου στην Ελλάδα Είναι ένα ενδεικτικό πλαίσιο εξουσιοδότησης επιδιώξεων αυτής της διακυβέρνησης που δεν παρακάμπτεται. Ο Βρετανικός Economist στο πρόσφατο άρθρο εξηγεί, κατά την κρίση του, τους λόγους που οι Γερμανοί άλλαξαν γνώμη και άφησαν πίσω το σενάριο εξόδου από το Ευρώ. [10] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Γνωρίζουν οι δανειστές ότι «το γεγονός της υπερβολικής λιτότητας έχει αποτύχει...», αλλά επειδή τονίζει ότι «δεν θα πουν ποτέ το mea culpa» θα ρίχνουν το βάρος στις προηγούμενες κυβερνήσεις ζητώντας από την Ελλάδα «να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της» . Είναι προφανές ότι για τις δυνάμεις της αριστεράς της εμπροσθοφυλακής, το σχέδιο εξόδου από την κρίση δεν μπορεί να ταυτιστεί με την νεοφιλελεύθερη επέλαση ενός σχεδίου δημοσιονομικών μέτρων που φορτώνουν βάρη στους πολλούς, που αμφισβητούν το Ευρωπαϊκό δίκαιο και επιβάλουν συνθήκες κοινωνικού διχασμού. Η προγραμματική συμφωνία - λειτουργία αυτής της κυβέρνησης πρέπει να ξεσκονιστεί, να διαβαστεί και να διαβιβαστεί στους Ευρωπαίους ηγέτες και τα θεσμικά όργανα λειτουργίας της Ευρώπης και της χώρας. Οι οικονομικές γεωστρατηγικές επιδιώξεις των δανειστών, επιβάλλουν την πολιτική διαπραγμάτευση με βάση τη προγραμματική συμφωνία., αναλαμβάνοντας ο καθένας τις ευθύνες του! Ανάπτυξη με ποιους; Δύσκολες και σκληρές μέρες για όλους.. Μέρες που δεν έχουν τέλος ούτε μετά τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών στη Βουλή των Ελλήνων... Ασφαλώς και η πλειοψηφία δε θέλει το άλμα στο κενό που Επιλέγουν5 οι ακραίες πολιτικές και παρασιτικές δυνάμεις. Είναι φανερό ότι για τους πολίτες και τις παραγωγικές δυνάμεις δεν αποτελεί επιλογή η απομόνωση και η μονομερής καταγγελία. Όμως δημιουργεί πλέον ισχυρές επιφυλάξεις η εφαρμογή της ίδιας αδιέξοδης πολιτικής που επιβάλλει με τη τρόικα, η συντηρητική έκφραση της Ευρώπης γιατί: εντείνει την ύφεση, παράγει διχαστικά οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά αποτελέσματα καταργεί τη μεσαία τάξη, βυθίζει στην αγωνία της επιβίωσης τους εργαζόμενους, το παραγωγικό δυναμικό και τα απομεινάρια της πραγματικής οικονομίας. Από την άλλη μεριά δυναμώνουν οι φωνές ότι δεν υπάρχει λύση εξόδου από την κρίση, χωρίς χρηματοδότηση, διαρθρωτικές αλλαγές, δημοσιονομική εξυγίανση, με μικρό - ευέλικτο - αποκεντρωμένο - επιτελικό κράτος, δίκτυα προστασίας και αλληλεγγύης και πάνω απ όλα νέο παραγωγικό μοντέλο με ευκαιρίες πρόσβασης σε όλους! Ζητούμενο κανόνες, διαφάνεια, αξιοκρατία και δημόσια αγαθά για όλους, με δίκαιο επιμερισμό των ευκαιριών και κινδύνων που δημιουργεί η Ευρωπαϊκή πλέον κρίση. Το ερώτημα είναι: Κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση η χώρα και οι πολιτικές δυνάμεις? Η επιδίωξη της Σωτηρίας δίνει πειστικές απαντήσεις στους πολίτες στα θέματα που προανέφερα? [11] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Ακριβώς σε αυτά τα θέματα κρίνεται και θα κρίνεται το επαχθέστερο μνημόνιο της κυβέρνησης Σαμαρά. Ο πήχης αξιολόγησης της ψήφου στη βουλή έχει τεθεί στα ερωτήματα: Διασφαλίζεται ότι μετά την ψήφιση των μέτρων η Ελλάδα θα πάρει όλο το ποσό χωρίς άλλους εκβιασμούς για νέες θυσίες? Μπορεί αυτός ο συσχετισμός δύναμης της κυβέρνησης να θέτει θέματα πολιτικής διαπραγμάτευσης στην Ευρώπη όταν έχασε την ευκαιρία μετά το μήνυμα των εκλογών να σταματήσει η περιθωριακή διαπραγμάτευση πάνω στα επιμέρους μέτρα της τρόικας που παράγουν, διχασμό και παρασιτισμό? Ποια πολιτική, και με ποια εργαλεία διασφαλίζεται ότι οι τράπεζες θα κατευθύνουν το δανεισμό της χώρας στην πραγματική οικονομία και στην αγορά? Ο στόχος της επιμήκυνσης που θα άμβλυνε χρονικά το βάρος των κοινωνικά διχαστικών μέτρων του τρίτου, χειρότερου μνημονίου, πόσο αξιόπιστος κρίνεται όταν δίνουν την ευκαιρία στους δανειστές να παρατείνουν πολιτικές ύφεσης για πολύ περισσότερα χρόνια? Τελικά τα περιεχόμενα της προγραμματικής συμφωνίας που αφορούν την συμμαχία αυτής της κυβερνητικής πολιτικής, κινούνται σε συμβατές τροχιές με το πλαίσιο του τρίτου επαχθέστερου μνημονίου? Είναι προφανές ότι υπάρχουν ερωτήματα γύρω από την βιωσιμότητα του λεγόμενου νέου σχεδίου. Για το κούρεμα και τη βίαιη αναδιανομή μεριδίων αγοράς και πλούτου υπέρ των ολίγων, που επιχειρείται και παρουσιάζεται με ψηλά γράμματα. Θα ήταν εύκολο αντίστοιχα να αριθμηθούν άλλα τόσα αρνητικά, αν ως επιλογή προκρινόταν η στάση των ακραίων δυνάμεων που εκφράζονται ως αντιπολίτευση. Με: μονομερείς καταγγελίες, ρήξη με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι κτλ.! Επιλογές που βάλουν ευθέως σε βάρος των παραγωγικών δυνάμεων που έχουν απομείνει. Τα μέτρα λοιπόν είτε με τη λογική της αποδοχής για "τελευταία φορά", είτε με την "μηδενιστική" προσέγγιση δεν αντέχουν σε μια δημοσιονομική ανάγνωση! Η ψήφος δε μπορεί να αξιολογείται έτσι γιατί: Η μεν, κυβέρνηση Σαμαρά εξάντλησε πολύτιμο χρόνο, όχι στη βάση της επαναδιαπραγμάτευσης που προέβλεπε η προγραμματική συμφωνία, αλλά επί των συγκεκριμένων μέτρων που επέδειξε ως ατζέντα η τρόικα και οι εγχώριοι συνομιλητές. Ένα δε, κομμάτι της αντιπολίτευσης διάλεξε τον εύκολο δρόμο της μετωπικής λαϊκίστικης άρνησης αρκούμενο στον ρόλο του περήφανου διαχειριστή της δραχμής και των επιπτώσεων μιας τυφλής αντιπαράθεσης με τους συσχετισμούς της Ευρώπης. Η στροφή προοδευτικής διεξόδου! Ασφαλώς οι επιλογές αντιμετώπισης της κρίσης είναι δύσκολες στο δυσμενές ευρωπαϊκό περιβάλλον. Είναι όμως και η ευθύνη η χάραξη μιας εναλλακτικής στρατηγικής με ευρωπαϊκό προσανατολισμό και δικαιοσύνη. [12] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Ο κυβερνητισμός ως πολιτική επιλογή στελεχών για τη “σωτηρίας της χώρας” χωρίς τους πολίτες δοκιμάστηκε και δεν βρίσκει κοινωνική αποδοχή. Οι παραγωγικές και κοινωνικές δυνάμεις δεν αποδέχονται θολούς αναπροσδιορισμούς Ένωσης Κέντρου! Θέλουν καθαρό πολιτικό στίγμα. Για τους προοδευτικούς σχηματισμούς είναι η ώρα σοβαρών αποφάσεων, αλλαγών! Ασφαλώς και δεν μπορούν, δεν πρέπει τυχοδιωκτικά να χρεωθούν μια κρίση ακυβερνησίας. Η προσφορά για κυβερνητική ανοχή όμως δεν μπορεί να ακυρώνει την επιδίωξη ενός άλλου δρόμου! Είναι πλέον ο χρόνος να αντικατασταθεί η αδιέξοδα επαναλαμβανόμενη "τελευταία φορά", με τον αυτοκριτικό προσδιορισμό της "άλλης φοράς" για δίκαιη πολιτική εξόδου με ανάπτυξη! Χρειάζεται άλλο σχέδιο! Με απλή αναλογική, και προοδευτικές συγκλίσεις. Γιατί ευθύνη κάθε προοδευτικής δύναμης και στελέχους, δεν είναι να ψηφίζει για τρίτη φορά επαχθέστερα μέτρα! Είναι να συμβάλλει στην ανασυγκρότηση που εναλλακτικά πρέπει να προωθεί ο δημοκρατικός σοσιαλιστικός χώρος και γενικότερα η κεντροαριστερά. είναι προφανές ότι τα προηγούμενα δεν αφορούν: τους γερασμένους πολιτικά - δήθεν νέους?! (sic) Τους "φούσκα" κυβερνητιστές παντός αρχηγού, που τάχα "βλέπουν πίσω", ώστε να κρύβουν ότι έχουν "εκποιήσει" το μέλλον. Αυτούς που έχουν συμβιβαστεί με τις βίαιες "ρυθμίσεις" υπέρ των λίγων.. Δεν είναι ίδιες οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές επιδιώξεις για το σχέδιο εξόδου. Η επίσκεψη της καγκελαρίου Μέρκελ στη χώρα μας αναμφισβήτητα συνιστά ταυτόχρονα πολιτικό, οικονομικό γεγονός και αυτό γιατί όχι μόνο υπογραμμίζει το ενδιαφέρον μιας μεγάλης Ευρωπαϊκής χώρας που επηρεάζει καθοριστικά τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, αλλά έχει σημαντικό ρόλο στο σχέδιο εξόδου και στη διαμόρφωση των πλειοψηφιών που απαιτούνται εντός της ευρωζώνης. Θα μπορούσε να είναι στοιχείο - κρίκος ενός σχεδίου πολιτικής διαπραγμάτευσης. Μ’ αυτή την παραδοχή το λογικό θα ήταν να μη βρίσκουν έδαφος "γονιμοποίησης” δύο ακραίες συμπεριφορές αντίδρασης που δυστυχώς διεκδικούν να μετακινήσουν την κρίση των πολιτών από τα ζητούμενα, στην εικόνα και στο συναίσθημα. Η μία συμπεριφορά αφορούσε την αντίδραση (?) -(sic) ορισμένων πολιτικών ηγεσιών- που ούτε λίγο ούτε πολύ έκριναν και προώθησαν στην κοινωνία το αίτημα της "ανεπιθύμητης” καγκελαρίου της Γερμανίας αγνοώντας ότι είναι κρίσιμος παίκτης των Ευρωπαϊκών διεργασιών . Δημιούργησαν σύγχυση στην κοινή γνώμη μπερδεύοντας σκόπιμα, την αναγκαία διεκδίκηση μιας άλλης δίκαιης πολιτικής για την έξοδο από την κρίση, με την οικονομική, πολιτική και κοινωνική απομόνωση της χώρας. Η άλλη εξίσου αδιέξοδη -μοιρολατρική- και μοιραία είναι αυτή που αξιοποιώντας την λογική των άκρων θέλησε να χρησιμοποιήσει το γεγονός μόνο της [13] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ παρουσίας της καγκελαρίου και όχι το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων, ως το "βάλσαμο” που θα οδηγήσει τη χώρα και τους πολίτες στην έξοδο από την κρίση. Μ’ αυτή την έννοια, σε μια δημοκρατία που ξέρει να αξιοποιεί τα πλεονεκτήματά της, το δικαίωμα της ειρηνικής διεκδίκησης των πολιτών για μια άλλη πολιτική και η κατάθεση εναλλακτικών επιχειρημάτων που αφορά τις επιπτώσεις των οικονομικών μέτρων στην Ευρώπη, αποτελούν επιλογές που ούτε πρέπει να απαγορεύονται, ούτε να συρρικνώνονται. Το αίτημα να "είμαστε χρήσιμοι και όχι ευχάριστοι” δεν μπορεί να είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση. Στην αποτίμηση αυτής της επίσκεψης, για όσους δεν επιλέγουν τους ακραίους θυμικούς απολογισμούς που περιγράφησαν, το πρόσημο γίνεται θετικό. Γιατί δόθηκε η ευκαιρία να παρουσιαστούν απολογισμοί μοναδικών αλλαγών που συντελέσθηκαν δημοσιονομικά τα τελευταία χρόνια με θυσίες του ελληνικού λαού. Γεγονός που καλό θα ήταν αυτή η κυβέρνηση να μη το κρύβει και πολύ περισσότερο να το αξιοποιεί ως πλεονέκτημα, αντί να αναφέρεται σε δήθεν απομονώσεις. Άλλωστε η ίδια η Ευρώπη -μετά τις Γαλλικές εκλογές- δοκιμάζει να ανιχνεύσει και άλλες πολιτικές εξόδου, που υπερβαίνουν τα νεοφιλελεύθερα δημοσιονομικά μέτρα που παράγουν ύφεση και κοινωνικό διχασμό χωρίς ανάπτυξη. Η κ. Μέρκελ έφυγε και το ταξίδι και το ταξίδι της Ελλάδας για συμμαχίες που θα διεκδικούν μια συνολική προοδευτική πολιτική διεξόδου συνεχίζεται. Το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. ο Πρωθυπουργός, και οι κοινωνικές αντιδράσεις έδωσαν τα δικά τους μηνύματα με επίκαιρο και αυθεντικό τρόπο, έχουν επίκαιρη βαρύτητα και χρησιμότητα. Θα μπορούσαν όλα αυτά να ολοκληρωθούν και με μια συνάντηση των πολιτικών ηγεσιών που αγωνίζονται για λύσεις μέσα στην ευρωζώνη, με το ευρώ και την Ευρώπη. Δεν έγινε και αυτό είναι αρνητικό Το συμπέρασμα είναι ότι το επόμενο χρονικό διάστημα - περίοδος θα αποτιμήσει στην πράξη τα αποτελέσματα και τις πολιτικές από την επίσκεψη. Είναι προφανές ότι και η κ. Μέρκελ και η κυβέρνηση δεν κρίνονται από την εικόνα της επίσκεψης, αλλά από τις αποφάσεις για Την άμεση εκταμίευση των 31.5 δις € Τα επιτόκια δανεισμού και την κατεύθυνση των πόρων Την ανακεφαλαιοποίηση και η μείωση βιωσιμότητας του εθνικού χρέους Το αναπτυξιακό και κοινωνικό πακέτο Και πάνω απ’ όλα Το δίκαιο χρονικά και ποσοτικά επιμερισμό των δημοσιονομικών μέτρων Γιατί αν τα επώδυνα μέτρα ληφθούν το 2013, σε βάρος των πολλών, τι νόημα θα [14] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ έχει μια ενδεχόμενη επιμήκυνση? Γι’ αυτό κρίνεται σωστό να επαναλαμβάνεται ότι για τους προοδευτικούς πολιτικούς σχηματισμούς, για τους σοσιαλιστές, τώρα είναι η ώρα των επιλογών και αποφάσεων για την διαχείριση της εξόδου από την κρίση! Επιδίωξη της κεντροαριστεράς μια νέα εθνική και παραγωγική ενότητα Το “πολυτεχνείο” είναι επίκαιρο... Η ιστορική εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1974 αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα αγώνα και αυτοθυσίας για την ελευθερία, τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη, της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Ο εορτασμός της επετείου του Πολυτεχνείου, είναι ημέρα αναγνώρισης και τιμής σ αυτούς που επιδίωξαν για την πατρίδα την εθνική «ξαστεριά» μέσα από τη δύναμη της ενότητας και του αγώνα. Αυτή η πολύτιμη ενότητα είναι που, για μία ακόμη φορά χρειάζεται η εποχή μας, για να πετύχουμε στόχους στον πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό στίβο . Η κοινωνική διεκδίκηση, η εθνική αλληλεγγύη και ο αλληλοσεβασμός που τροφοδότησαν τον αγώνα του «Πολυτεχνείου», δίνουν την προτροπή για να καταπολεμηθεί η αδικία, η πνευματική, υλική φτώχεια και η περιθωριοποίηση της χώρας. Η φράση των αγωνιστών «ψωμί, παιδεία, ελευθερία» πάντα θα είναι επίκαιρη, εκφράζοντας την καθημερινή λαχτάρα όλων των ανθρώπων για μια ζωή με σεβασμό, ποιότητα και αξιοπρέπεια. Ιερό χρέος είναι πάντοτε σύσσωμοι να «ζυμώνουμε» τη δημοκρατία με την προκοπή, τη λαϊκή κυριαρχία με την κοινωνική δικαιοσύνη. Η εξέγερση του πολυτεχνείου είναι ημέρα μνήμης γιατί στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν: Κυριάρχησε ο πατριωτισμός, η λογική της θυσίας για τα ιδανικά της ανεξαρτησίας, της ελευθερίας και της προκοπής. Σφυρηλατήθηκε η λαϊκή ενότητα προς μια ριζοσπαστική και ανατρεπτική κατεύθυνση κατά της χούντας. Και μη ξεχνάμε ότι ' ’τον χαρακτήρα του αγώνα τον καθόρισαν αγωνιστές παρά τις αρκετές και σημαντικές διαφορές τους’’. Η εξέγερση του πολυτεχνείου είναι επέτειος και μήνυμα. Είναι παρακαταθήκη και μνήμη, είναι πυξίδα προοπτικής. Οι "τεκτονικού χαρακτήρα εξελίξεις” στην Ευρώπη και τον κόσμο, η κρίση στην Ελλάδα με τις επιπτώσεις και τις δραματικές αλλαγές σε βάρος των αδυνάτων, της μεσαίας τάξης και των καινοτόμων κοινωνικών ομάδων προσδιορίζουν ότι ως σύγχρονη επιδίωξη παραμένει η συμμετοχή της κοινωνικής πλειοψηφίας στη διαμόρφωση των εξελίξεων. Χρειάζεται μια σύγχρονη Εθνική Λαϊκή και Πολιτική Ενότητα με στόχους. Ότι δηλαδή, η δημοκρατία με ανάπτυξη και δικαιοσύνη, με δίκαιο επιμερισμό και με ευκαιρίες πρόσβασης για όλους, δεν είναι ένας αγώνας μιας χρήσης ή μια μουσειακή επέτειος. [15] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Είναι προφανές ότι ο εορτασμός του πολυτεχνείου συμπίπτει μ ένα σταυροδρόμι δύσκολων επιλογών για τη χώρα και τους πολίτες. Οι εξελίξεις μετά τις 2 κρίσιμες ψηφοφορίες της Βουλής-για τελευταία(?) φορά?-επιβεβαιώνουν ότι: Η έξοδος από την κρίση με Ευρωπαϊκό προσανατολισμό συναντά δύο διαφορετικές πολιτικές προσεγγίσεις που εκφράζουν και διαφορετικές επιδιώξεις παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου για τους πολίτες και την Ελλάδα του μέλλοντος μας. Η συντηρητική, που δοκιμάζεται ήδη και εφαρμόζεται με την τυπική διαπραγμάτευση- διαχείριση μέτρων της τρόικας που στοχεύουν στην ανακατανομή μεριδίων αγοράς και πλούτου υπέρ των ολίγων. Επιλογή που θυσιάζει τη μεσαία τάξη, τις δυνάμεις της παραγωγής και της εργασίας. Και η προοδευτική, που επιδιώκει ενότητα με πολιτική διαπραγμάτευση και δράση, για αλλαγές , δίκαιο επιμερισμό των κινδύνων και ευκαιριών, δηλαδή στήριξη της πραγματικής οικονομίας και των κοινωνικών δυνάμεων που συμμετέχουν. Σε αυτή την επιδίωξη είναι η ώρα να αναληφθούν πρωτοβουλίες για μια νέα κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία διακυβέρνησης και από τις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού! Αναφέρομαι στην ανάγκη να ξαναπρωταγωνιστήσει η Αριστερά της εμπροσθοφυλακής. Η κεντροαριστερά που δεν περιορίζεται το ρόλο της σε φοβικά σχήματα γενικόλογων αντιπολιτευτικών καταγγελιών- όπως έκανε μερίδα του πολιτικού κόσμου και τότε με το πολυτεχνείο- αλλά αυτή που επιχειρεί εναλλακτικές στρατηγικές διεξόδου από την κρίση, με συμμαχίες, συμπορεύσεις για αλλαγές με την Ευρώπη μέσα στην Ευρώπη. Το πολυτεχνείο έδειξε ότι η αντίθεση είναι, ανάμεσα στο νέο που αφορά τους πολλούς και το μέλλον και στο παλιό, που σχετίζεται με τις επιδιώξεις των λίγων. Και αυτό αξιολογείται από την εφαρμοζόμενη κάθε φορά πολιτική. Για αυτό και ο Ανδρέας Γ Παπανδρέου έλεγε ότι για την προοδευτική σκέψη για τους πολλούς: "δεν υπάρχει χάσμα γενεών αλλά-πάντα θα υπάρχει σύγκρουση- χάσμα ιδεών" [16] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ 3. Η “ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ” ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ Το δίλλημα μνημόνιο - όχι μνημόνιο Βιώνουμε ως ενημέρωση, ένα ατελείωτο γαϊτανάκι πιέσεων και αντιφάσεων γύρω από την κρίση, τα μέτρα και τις εξελίξεις ,στη χωρά και στην Ευρώπη, ανάλογα με το μέσο και τις οικονομικές επιδιώξεις . Ο διάλογος έχει γίνει πλέον άγονος, τραχύς, αδιέξοδος. Στο πολιτικό πεδίο, οι διαχωριστικές γραμμές είναι εικονικές, προσχηματικές, μικροκομματικές. Στο βομβαρδισμό λοιπόν των εκβιαστικών διλημμάτων ή των αντιδράσεων θυμού/άμυνας, είναι ανάγκη να ξαναμπεί στο τραπέζι των συζητήσεων ένα ερώτημα που συνοψίζεται στην έκφραση: Ποιο είναι το θέμα; Μπορεί να είναι απλά ευρώ ή δραχμή .όταν το σύνολο των επιστημονικών, πολιτικών και οικονομικών δυνάμεων στην Ευρώπη ή στην Ελλάδα αναγνωρίζουν: ότι η επιλογή της δραχμής ή της εξόδου συνιστά δραματικές απώλειες όχι μόνο στην Ελληνική οικονομία, αλλά και σε βάρος των δανειστών, της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ή της Γερμανικής ακόμα οικονομίας, Ότι μια τέτοια επιλογή μονομερούς ρήξης με το ευρώ, δεν είναι αριστερή, προοδευτική, σοσιαλιστική επιλογή, γιατί συνιστά κορύφωση των αδικιών σε βάρος της μεσαίας τάξης, των εργαζομένων, των αδυνάτων και σε τελική ανάγνωση σε βάρος της πραγματικής οικονομίας και των δικτύων κοινωνικής προστασίας. Είναι προφανές λοιπόν, ότι το θέμα είναι η λύση στο πρόβλημα της κρίσης! ότι χρειάζεται ένα σχέδιο εξόδου που εκ των πραγμάτων αφορά και την Ευρώπη, και την Ελλάδα, έχει αναφορά στους πολίτες, την παραγωγή και τις κοινωνικές τάξεις. Με απλά λόγια ,η ενημέρωση και τα διλήμματα που τίθενται υπ' όψιν των πολιτών, σχετίζονται με τις οικονομικές επιδιώξεις αυτών που τα θέτουν. Ποια λοιπόν είναι η αντίθεση που μας καλούν οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης να πάρουμε θέση; Η έξοδος από την κρίση ή το μνημόνιο; Το σκηνικό για τον πολίτη έγινε μνημόνιο η όχι! Πρόκειται για ένα δίλημμα, που αφαιρεί τον κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα του προβλήματος της κρίσης, ακυρώνει τις διαφορετικές επιδιώξεις του δίπολου πρόοδος ή συντήρηση και διευκολύνει όσους, είτε με το Ευρώ, είτε με τη δραχμή θεωρούν ευκαιρία την κρίση για την αναδιανομή του πλούτου, τις άνευ όρων εκποιήσεις και την εμπορευματοποίηση κοινωνικών, δημόσιων αγαθών. θυμίζω ότι τα μνημόνια, είναι σχέδια αντιμετώπισης προβλημάτων που τα διαμορφώνουν συσχετισμοί δύναμης! Ασφαλώς, σε μια πολιτεία που θα είχε πολύπλευρες δομές ενημέρωσης του πολίτη, [17] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ το δίλημμα δε θα ήταν μνημόνιο ή όχι μνημόνιο, αλλά με ποιό σχέδιο, δηλαδή με ποιό περιεχόμενο οικονομικών πολιτικών, με ποιες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, μπορεί να υλοποιηθεί. Σε ποιούς επιμερίζονται οι επιπτώσεις, με ποιο χρονοδιάγραμμα και με ποιές εθνικές, ευρωπαϊκές, κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, με αφορμή την κρίση και αίτια τις άδικες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, η αντίθεση περιορίστηκε στο δίλημμα, μνημόνιο ή όχι μνημόνιο, εκχωρώντας τη διαχείριση της κρίσης στις παρασιτικές και συντηρητικές δυνάμεις. Γιατί οι διαφορές των δυνάμεων του κεντροαριστερού χώρου, δεν μπορούν να πολώνουν και να διαιρούν, αλλά να ενώνουν! Οι “ειδήσεις” έχουν χρώμα Μια ανάγνωση και μόνο των "ειδήσεων” της τελευταίας περιόδου στην Ελλάδα και την Ευρώπη επιβεβαιώνει πλέον ότι οι πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης έκρυψαν τις αλήθειες και τα ζητούμενα της διεξόδου από την κρίση. Είτε γιατί στις χώρες που πλειοψηφούν δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού την αντιμετώπισαν ως ευκαιρία προώθησης των επιδιώξεων σε βάρος των αδυνάτων, είτε γιατί οι άλλες πίστεψαν ότι θα φορτώσουν τις επιπτώσεις στον πλέον αδύναμο κρίκο, δηλαδή στην Ελλάδα για να διαχειριστούν πιο ανώδυνα την δικιά τους κρίση. Στην ουσία βιώνουμε το απότοκο της νεοφιλελεύθερης εμμονής των δυνάμεων που και αρνούνται με ιδιοτέλεια να αποδεχθούν ότι η λύση στο πρόβλημα είναι πολιτική και η αντιμετώπιση της προϋποθέτει όχι μόνο την νομισματική, αλλά και την οικονομική, πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Το πρόβλημα της Ελλάδας γίνεται φαύλος κύκλος όσο στην λεγόμενη "τεχνοκρατικά” αξιοπιστία της λύσης δεν προστίθεται αποφασιστικά η πολιτική διαπραγμάτευση. Είναι λοιπόν ώρα της ευθύνης μιας αριστεράς της εμπροσθοφυλακής να αναμετρηθεί με την "διαπραγμάτευση” που περιορίζεται μόνο στη δημοσιονομική εξυγίανση και αφορά περικοπές. Γιατί είναι ένα "βαρέλι δίχως πάτο’’. Γίνεται εργαλείο μιας βίαιης ανακατανομής οικονομικής εξουσίας, ανατροπής του κοινωνικού μοντέλου και εμπορευματικοτοποίησης των κοινωνικών αγαθών της υγείας, της παιδείας, της διοίκησης κτλ. Είναι μια βαθύτατα κοινωνικά διχαστική παλινόρθωση της δεκαετίας που επαναφέρει τη χώρα σε περιόδους πριν τις μεγάλες αλλαγές του Α.Γ. Παπανδρέου. Για παράδειγμα την εβδομάδα που διανύσαμε περίσσεψαν δυο κοινωνικοοικονομικές υποκριτικές κριτικές που πιέζουν την κοινή γνώμη να τις καταπιεί Η πρώτη αφορούσε το υπαρκτό γεγονός της ακρίβειας. Όπου οι θιασώτες της αχαλίνωτης αγοράς και της αυτορρύθμισης της εγκαλούσαν με κροκοδείλια δάκρυα τη διοίκηση που απαξιώνεται από τους ίδιους για την έλλειψη ελέγχων!! Αλήθεια γιατί να δείχνουν ως παράδεισο την εμπορευματικοποίηση του ρόλου του κράτους? Και το δεύτερο είναι το δημόσιο και ο ρόλος του. Στις μέρες μας ασκούνται δήθεν κριτικές από δύο αντίθετου πολιτικής προέλευσης [18] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ δυνάμεις. Από τη μια μεριά οι νεοφιλελεύθεροι γιατί έχουν στόχο να προετοιμάσουν το έδαφος στο να εκχωρήσουν σε ιδιώτες αντικείμενα του αδιαφορώντας ότι αυτό υψώνει τείχη στη πρόσβαση των πολιτών της μεσαίας τάξης, των εργαζομένων, των ανέργων, των νέων κτλ. Και απ την άλλη πλευρά η αριστερά της οπισθοφυλακής που στο όνομα του εκλογικού οφέλους δεν αποδέχεται την λογική ότι η δημόσια διοίκηση πρέπει να γίνει επιτελική, διαφανής, μιας στάσης, αξιολογήσιμη, κοινωνικά δίκαιη και ευέλικτη. Με αφορμή αυτές τις εικόνες είναι η ώρα για τους σοσιαλιστές να επαναφέρουν το θέμα στην βάση του και να υπογραμμίσουν ότι η έξοδος από την κρίση είναι Πολιτικό θέμα που υπερβαίνει τους τεχνοκράτες της τρόικας. Το "βαρέλι δίχως’’ πάτο των δημοσιονομικών μέτρων, που αποτελεί την συνταγή των νεοφιλελεύθερων πρέπει να αντικατασταθεί από μια άλλη συνολική Ευρωπαϊκή στρατηγική που μεταξύ των άλλων πρέπει να εμπεριέχει δίκαιη δημοσιονομική εξυγίανση με 4ετή περίοδο και ισοβαρούς επιμερισμού των μέτρων εκταμίευση ρευστότητας για την τόνωση της αγοράς και της πραγματικής οικονομίας πακέτο αναπτυξιακών πόρων για την σταδιακή υπέρβαση της κρίσης Ελάφρυνση δηλαδή μετεξέλιξη του χρέους και των χρεών της Ευρώπης σε βιώσιμα Υπεράσπιση του κοινωνικού Ευρωπαϊκού μοντέλου με συλλογικές συμβάσεις και δίκτυα κοινωνικής προστασίας Για τις δυνάμεις της αριστεράς της εμπροσθοφυλακής το μήνυμα πρέπει να είναι καθαρό. Η Ελλάδα έχει κάνει θυσίες αξιόπιστες προκειμένου να ανασυγκροτήσει την οικονομία της και προχωρά σε αλλαγές σε χρόνους που καμιά χώρα δε τόλμησε. Είναι η ώρα λοιπόν να ξαναγίνει η πολιτική εργαλείο μιας νέας κοινωνικής συμπόρευσης. Και αυτό χρειάζεται προοδευτικές συμμαχίες στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Συμμαχίες που οι σοσιαλιστές και γενικότερα η κεντροαριστερά έχουν λόγους και αντικειμενικές προϋποθέσεις να προχωρήσουν. Αυτή είναι η ευθύνη της αριστεράς, των σοσιαλιστών, της κεντροαριστεράς και της δημοκρατικής παράταξης. Θόλωσε ο κοινωνικός προσανατολισμός και μετατράπηκε σε κοινωνική ρευστότητα, με θύματα τη μεσαία τάξη, τους εργαζόμενους, το κοινωνικό κράτος, τα δημόσια αγαθά , το δημόσιο πλούτο, το πολιτικό σύστημα και τις συνεργασίες. Σύγκλιση λοιπόν για μια άλλη προοδευτική πρόταση! Να αφορά την πραγματική οικονομία, τη δίκαιη συμμετοχή στην παραγωγή, το κοινωνικό κράτος, την αξιοποίηση του δημόσιου πλούτου και των αγαθών, το νέο πατριωτισμό, τον πολιτικό και κοινωνικό προσδιορισμό, τις ευρωπαϊκές αντιθέσεις ,τις συνεργασίες κτλ. Χρειάζεται μια νέα Εθνική λαϊκή και παραγωγική ενότητα! Αγωγός είναι ο [19] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ διάλογος που πρέπει να ξεκινήσει και οι κοινές δράσεις που πρέπει να αναπτυχθούν στον προοδευτικό χώρο, παντού! Στα κόμματα, στα συνδικάτα, στα κοινωνικά δίκτυα, στις επιστημονικές και παραγωγικές δυνάμεις. [20] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ 4.Η ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ - ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΣΕ ΑΣΥΜΒΑΤΗ ΤΡΟΧΙΑ Μετάλλαξη ή Μετεξέλιξη Η Ευρωπαϊκή, αλλά και Ελληνική εμπειρία υπενθυμίζουν ιδιαίτερα για το χώρο της Αριστεράς ότι τα κόμματα μετά από στρατηγική ήττα έχουν δύο δρόμους για να αντιμετωπίσουν την κρίση. Ο ένας σχετίζεται με την μετάλλαξη. Δηλαδή με την πολιτική επιλογή ότι οι αξίες, οι αρχές, οι κοινωνικές αναφορές άρα και οι στόχοι για τους οποίους ιδρύθηκε ο πολιτικός φορέας έπαψαν να υπάρχουν. Ότι τα προβλήματα και οι ανάγκες απαιτούν άλλες πλειοψηφίες, άλλες κοινωνικές αναφορές και οικονομικές επιδιώξεις για να λυθούν. Σ’ αυτή την περίπτωση ο πολιτικός φορέας ανακοινώνει την μετάλλαξή του ή την συγχώνευσή του σε ένα άλλο μόρφωμα και αναζητά πεδίο αναγνώρισης και νομιμοποίησης όχι με βάση τον στόχο για δικαιότερη ανακατανομή της πολιτική, διοικητικής, κοινωνικής και οικονομικής εξουσίας, αλλά την καλύτερη διαχείριση της. Ο άλλος δρόμος είναι αυτός της μετεξέλιξης! αυτός αποδέχεται ότι οι αρχές και οι αξίες που ίδρυσαν τον πολιτικό φορέα παραμένουν επίκαιρες, καθώς επίσης και οι στόχοι. Συνεπώς αναζητά με βάση τις αρχές του νέες επεξεργασίες που πρέπει να δημιουργήσουν το αποτέλεσμα ενός νέου συσχετισμού δύναμης στην αντιπαράθεση ανάμεσα στην πρόοδο και την συντήρηση! Αυτή η επιλογή κάνει αποδεκτή την πολιτική κλίμακα μέτρησης με εύρος το <αριστερά - δεξιά> γιατί αποδέχεται ότι οι πολιτικές επιλογές υπηρετούν διαφορετικές ανάγκες διαφορετικούς ανθρώπους. Στην Ευρώπη γίνονται φανεροί-κατανοητοί αυτοί οι διαφορετικοί δρόμοι υπέρβασης της κρίσης από τον τρόπο που διαχειρίστηκαν τις ήττες και την κρίση προσανατολισμού το Γαλλικό σοσιαλιστικό κόμμα και το SPD, σε αντίθεση με επιλογές άλλων χωρών του νότου! Τα κόμματα αυτά που ήδη αποτελούν η ετοιμάζονται να αποτελέσουν πλειοψηφίες μελέτησαν τις σύγχρονες αντιθέσεις και διαμόρφωσαν ένα μπλοκ κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας που αναμετράται με όσες πολιτικές το τίμημα της οικονομικής μεγέθυνσης είναι διεύρυνση των ανισοτήτων. Προσέγγισαν δηλαδή το πρόβλημα της κρίσης με βάση τις αρχές και το σκοπό που ιδρύθηκαν. Αναζήτησαν την νέα πλειοψηφική νομιμοποίηση με κοινωνικά και πολιτικά παράλληλα με διάλογο και δράσεις στην αριστερή πλευρά της πολιτικής κλίμακας. Με αφορμή την ήττα του ΠΑΣΟΚ και την σημαντική κοινωνική κινητικότητα/ρευστότητα στο χώρο της αριστεράς, διαπιστώνεται η ανάγκη να επικαιροποιηθούν τα δεδομένα, να δοκιμαστούν σύγχρονες προσεγγίσεις στα πεδία του διαλόγου και των δράσεων, χωρίς αποκλεισμούς και περιχαρακώσεις. Το ΠΑΣΟΚ ιδρύθηκε και αυτοπροσδιορίστηκε ως δημοκρατικό - σοσιαλιστικό κόμμα με οριοθετημένη τη σχέση του και ως προς το συντηρητισμό και ως προς τη σοσιαλδημοκρατία .Όλα τα ευρήματα των εκλογικών μηνυμάτων συγκλίνουν στο [21] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ γεγονός ότι η κοινωνική βάση έκρινε ότι το ΠΑΣΟΚ με τον κυβερνητισμό του κινήθηκε σε ασύμβατη τροχιά σε σχέση με τον λόγο ύπαρξής του, δηλαδή και στο πεδίο της διαχείρισης των επιπτώσεων της κρίσης, αλλά και των ευκαιριών! Με αυτή την έννοια η ανασύσταση του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να γίνει αλλιώς παρά μόνο ως νέα πορεία επανασύνδεσης με τον προοδευτικό πολιτικό και κοινωνικό προσανατολισμό και με αντίστοιχες συμμαχίες. Γιατί στην διαμόρφωση μιας σύγχρονης πλειοψηφούσας αριστεράς το ζητούμενο είναι οι σοσιαλιστές να συγκροτηθούν ως καθοριστική δύναμη της νέας συμμαχίας Αυτός είναι ο κύριος λόγος που ο κεντρικός πυρήνας της επίπονης πορείας ανασύστασης του σοσιαλιστικού ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει ούτε μπορεί να γίνεται με όρους περιχαράκωσης. Στο χώρο της αριστεράς διεργασίες ανασυγκρότησης γίνονται στα πεδία των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων! Έτσι ανασυστάθηκε ως εναλλακτική δύναμη ο σοσιαλιστικός χώρος/ η αριστερά της Ευρώπης. Στην Ελλάδα της κεντροαριστεράς έχει αναπτυχθεί η κοινωνική κοινωνικότητα και το ΠΑΣΟΚ με το εγχείρημα της ανασύστασης οφείλει να δοκιμάζει τις νέες επεξεργασίες του ταυτόχρονα και με τα κοινωνικά κινήματα, αλλά και με τις δυνάμεις της ευρύτερης Αριστεράς είτε εκφράζονται με το ΚΚΕ, το ΣΥΡΙΖΑ, την ΔΗΜΑΡ, του Οικολόγους, είτε με ανέντακτους Αριστερούς. Γιατί όπως έχει τονιστεί στο δρόμο για την έξοδο από την κρίση οι σοσιαλιστές και η αριστερά γενικότερα πρέπει να επιμένουν ότι στις πολιτικές προτάσεις διεξόδου : χώρα και λαός δεν πρέπει να διαχωρίζονται. Η κεντροαριστερά έχει ένα μέτωπο αντιπαράθεσης: την νεοφιλελεύθερη επέλαση. Ο όρος «κεντροαριστερά» αυτή τη περίοδο που ορίζονται τα περιεχόμενα του νέου (;) μνημονίου, φαίνεται πως αποκτά διαστάσεις μιας «γενικευμένης» χρήσης. Κάτι σαν κολυμβήθρα του Σιλωάμ... Στελέχη, πολιτικά ρεύματα και σχηματισμοί κάνουν χρήση του όρου, προκειμένου να αυτοπροσδιορίσουν το στίγμα τους στην κλίμακα αριστερά - δεξιά! Κοινός τόπος η σωτηρία της χώρας και ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός. Όχημα η φιλοευρωπαϊκή συμμαχία! Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για θέματα που στις εκλογικές αναμετρήσεις αποτέλεσαν τα διακυβεύματα. Κρίθηκαν από την πλειοψηφία καταφατικά. Οι συσχετισμοί έδειξαν διεξόδους «σωτηρίας» με ευρωπαϊκό προσανατολισμό και συμμαχίες. Όμως η «κεντροαριστερά» ως πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό στίγμα, ως σχέδιο εξόδου δεν είναι ένας γενικευμένος και θόλος πολιτικός αυτοπροσδιορισμός. Στο μείζον θέμα που είναι η σωτηρία της χώρας με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, η «κεντροαριστερά» προσθέτει και το «με ποιους, με ποιο περιεχόμενο και σχέδιο»! Δηλαδή ποιος συσχετισμός κοινωνικών και παραγωγικών δυνάμεων έχει λόγους να διαμορφώσει, διαπραγματευτεί και να υπηρετήσει με δικαιοσύνη το σχέδιο εξόδου και τη νέα συμφωνία (μνημόνιο;). [22] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Προφανώς τα περιεχόμενα ενός σχεδίου και οι επιδιώξεις της κεντροαριστεράς διαφέρουν από την κεντροδεξιά σχεδόν σε όλους τους τομείς: Το πολιτικό σύστημα, οι θεσμοί αντιπροσώπευσης και οι όροι πρόσβασης των κοινωνικών ομάδων σε αυτό Τα περιεχόμενα της ανάπτυξης σε αντίθεση με την παρασιτική οικονομία! Η σχέση της παραγωγικής οικονομίας με τον δανεισμό και την τραπεζική λειτουργία... Το κράτος, η εξυγίανση, η διαφάνεια, η πρόσβαση στις υπηρεσίες και ο ρόλος τους σε αντίθεση με την εκποίηση του. Τα δημόσια αγαθά της υγείας, της παιδείας, της ασφάλισης σε σχέση με την εμπορευματοποίησή τους. Η δημοσιονομική εξυγίανση σε αντιπαράθεση μετην ανακατανομή μεριδίων αγοράς υπέρ λίγων. χρήση της για Ο επιμερισμός των επιπτώσεων και των ευκαιριών που δημιούργει η κρίση, στις κοινωνικές ομάδες. Το κοινωνικό κράτος και η «ιδιωτικοποίηση» της πρόσβασης σε αυτό κτλ Είναι ενδεικτικά θέματα προσδιορισμού των περιεχομένων μιας αντίθεσης που πολιτικά υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει ανάμεσα στην Κεντροαριστερά και την Κεντροδεξιά. Με αυτόν τον πήχη κρίνονται τα κόμματα για το «τι είναι» σήμερα. Ιστορικά οι δυο αυτοί πόλοι πάντα επιχειρούσαν την διασύνδεση τους με τις δυνάμεις που εκφράζουν. Στην αξιοποίηση των μέσων που υπερέχουν. Όποιοι πολιτικοί σχηματισμοί έχαναν το πλεονέκτημα της διασύνδεσης εξελισσόντουσαν σε θνησιγενή πολιτικά σχήματα. Όπως άλλωστε έγινε με την Ένωση Κέντρου, το ΚΟΔΗΣΟ ή αντίστοιχα με το ΚΕΠ, την ΔΗΑΝΑ κτλ. Οι πολιτικές διεργασίες δεν «ανέχονται» τα κενά. Η αντίθεση κεντροδεξιάς κεντροαριστεράς είναι το οξυγόνο, γιατί μέσα από την αντιπαράθεση τους γεννιέται η κατεύθυνση της εξέλιξης της κοινωνίας και της οικονομίας. Η επίκληση λοιπόν της «κεντροαριστεράς», από πρόσωπα ή πολιτικά ρεύματα στο πλαίσιο μιας συμμαχικής κυβέρνησης αποκτά περιεχόμενο μόνο όταν γίνεται εμφανές με πιο μπλοκ οικονομικοκοινωνικών δυνάμεων διεκδικούν να υπάρξει η έξοδος από την κρίση. Το ζητούμενο παραμένει: Να διαμορφωθεί ένα πλειοψηφικό μπλοκ κεντροαριστερής κατεύθυνσης που θα στηρίξει ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση όχι μόνο με ευρωπαϊκό προσανατολισμό αλλά και τομές υπέρ της παραγωγικής βάσης, με δικαιοσύνη και αλληλεγγύη Για την κεντροαριστερά το κύριο κομματικό και πολιτικό μέτωπο αντιπαράθεσης είναι ο παρασιτισμός και οι δυνάμεις που τον εκφράζουν. θυμίζω ότι ο Α Παπανδρέου σε καμία φάση της πολίτικης του διαδρομής δεν «θόλωσε» ότι η κύρια αντιπαράθεση είναι με την κεντροδεξιά, και όταν ακόμα χρειαζόταν η «ενδογενής αντιπαράθεση» στον χώρο της κεντροαριστεράς, αυτή γινόταν για θέματα, χωρίς να ακυρώνεται η επιδίωξη [23] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ στην κοινού του μετώπου συμπόρευσης. Αυτό γίνεται επίκαιρο, τώρα που οι πολίτες δείχνουν συμμαχικές κυβερνήσεις με «ταυτότητα» επιδιώξεων. Με απλά λόγια: Για την κεντροαριστερά δεν υπάρχει διμέτωπος αλλά μονομέτωπος αγώνας! Η «Μεταρρύθμιση» και το περιεχόμενο της Η χρήση του όρου μεταρρύθμιση γίνεται πλέον απ όλο το κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό φάσμα ως το αναγκαίο εργαλείο με το οποίο θα διαμορφωθούν οι όροι υπέρβασής της. Στην πολιτική όμως οι λέξεις δεν είναι ουδέτερες και το περιεχόμενο με το οποίο φορτίζονται άρα και οι αλλαγές που επιδιώκει η χρήση τους εκφράζουν διαφορετικές ανάγκες ανάλογα με αυτόν που έχει τη δύναμη να τις μετατρέψει σε ασκούμενες πολιτικές. Με απλά λόγια σε μια διαχρονική αντιπαράθεση που υπάρχει ανάμεσα στην πρόοδο και τη συντήρηση, στις επιδιώξεις των λίγων η των πολλών και προφανώς ανάμεσα στα συντηρητικά η τα προοδευτικά κόμματα. Στην πολιτική επιστήμη αναφέρεται ότι σε περιόδους κρίσης ή αλλαγής των παραγωγικών σχέσεων η βασική επιδίωξη των ομάδων που ανταγωνίζονται είναι η στόχευση τους να διευρύνουν την οικονομική και την πολιτική επιρροή. Η πολύπλευρη κρίση στη χώρα μας προσφέρεται για επιδιώξεις ανακατανομής της διοικητικής, οικονομικής και πολιτικής εξουσίας. Για παράδειγμα δεν αρκεί κανείς να διαπιστώνει την παθογένεια της δημόσιας διοίκησης, την άδικη και στρεβλή λειτουργία της οικονομίας, την απαξίωση του κοινωνικού κράτους, την κρίση αντιπροσώπευσης κτλ. Το ερώτημα είναι οι αναγκαίες αλλαγές-μεταρρυθμίσεις θα αφορούν τους πολλούς ή τους λίγους. Θα σχετίζονται με την πραγματική οικονομία ή με τον παρασιτισμό, δηλαδή θα εκποιούν άνευ όρων μερίδια αγοράς στρεβλώνοντας τον ανταγωνισμό και φορτώνοντας στο κράτος τα βάρη. Θα αξιοποιούν ή θα εκποιούν τον δημόσιο πλούτο, θα εμπορευματοποιούν δημόσια αγαθά και υπηρεσίες ή θα τολμούν επιτελικές και αξιολογημένες λειτουργίες για όλους. Τα παραδείγματα των συγκρούσεων που αναπτύχθηκαν πρόσφατα με τα κλειστά επαγγέλματα, την απαξίωση της δημόσιας υγείας, τα 'ταξί ’ και την Ολυμπιακή ’ δείχνουν το εύρος των αντιφάσεων και των συμφερόντων που οι ρυθμίσεις μπορεί να υποκρύπτουν. Ακριβώς αυτό το πρόβλημα καλούνται να διαχειριστούν τα Ανακατανομές/αλλαγές/μεταρρυθμίσεις ναι αλλά για ποιούς και με ποιούς; κόμματα. Το βέβαιο είναι ότι το εκλογικό σώμα πολιτικά κονιορτοποίησε την κεντρώα εκδοχή της ουδέτερης διαχείρισης της κρίσης και προσδιορίστηκε ανάμεσα σε δύο δρόμους. Ο ένας σχετίζεται με την ταύτιση της μεταρρύθμισης μόνο με δημοσιονομικούς στόχους. Γι αυτό και μεταξύ των άλλων επιλέγει οριζόντιες πολιτικές, επιδιώκει την αυτορρύθμιση της αγοράς(άρα και της ανάπτυξης) από τις αχαλίνωτα κερδοσκοπικές δυνάμεις της, εμπορευματοποιεί βασικά δημόσια αγαθά και ορίζει το ότι το κοινωνικό [24] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ κριτήριο πρόσβασης αντικαθίσταται από το οικονομικό μέγεθος Ο άλλος είναι ο δρόμος που εμπεριέχει μεν την δημοσιονομική εξυγίανση αλλά έχει στον κεντρικό πυρήνα στόχευσης την ανάπτυξη με ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης και δίκαιη συμμετοχή στους κινδύνους και τις ευκαιρίες των δυνάμεων που παράγει η κρίση. Με βάση τα προηγούμενα γίνεται προφανές ότι το δημόσιο συμφέρον και η πραγματική οικονομία είναι σε ευθεία αντιπαράθεση τόσο με το συντεχνιασμό, που προκειμένου να διασφαλίσει κεκτημένα, θυσιάζει την οικονομία και τους πολίτες στη κρίση, όσο και με τον παρασιτισμό που αξιοποιεί τις παθογένειες που παράγουν την κρίση, για να διευρύνει την αθέμιτη κερδοσκοπία και την πολιτική του επιρροή. Η μεταρρύθμιση καλείται να αποκτήσει περιεχόμενο και με κοινωνικούς υποστηρικτές και αποδέκτες. Σ αυτήν την αντιπαράθεση εκ των πραγμάτων θα είναι διαφορετικές οι επιδιώξεις του συντηρητισμού από την κεντροαριστερά. Και οι προοδευτικοί πολιτικοί φορείς, θα αξιολογούνται γιατί: Η μεταρρύθμιση στην αριστερή εκδοχή έχει & οικονομικό & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ όφελος ταυτόχρονα! Διαφορετικά ρυθμίσεις που γίνονται για τους λίγους λέγονται μετάλλαξη! Η Ανανέωση δεν είναι αλλαγή φρουράς; Η συμφωνία που αποτυπώνεται μέσα από το τρίτο μνημόνιο ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους δανειστές είναι πλέον σε μια εξέλιξη εφαρμογής....με ετεροβαρή χαρακτηριστικά Η δέσμευση για τα «τελευταία μέτρα», γίνεται ανατρέψιμη και από τα περιεχόμενα των όρων που προκύπτουν από τη "διαχείριση βιωσιμότητας του χρέους", αλλά και από τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου που διαπιστώνονται αστοχίες να μετακυλίονται κόστη. δίνουν την δυνατότητα, όταν Οι αποφάσεις του Eurogroup σε συνδυασμό με τη μονομερή δημοσιονομική πειθαρχία γεννούν όχι μόνο το ερώτημα κατά πόσο μπορεί να γίνει "προσχηματική" η διαχείριση του χρέους αλλά και πως θα υπάρξει οριστική απόσχιση από την ιδιότυπη σχέση "ομηρίας" που διαμορφώνεται ανάμεσα στην Ελλάδα και στη νεοφιλελεύθερη επέλαση. Το πλαίσιο "συμβιβασμού" στο Eurogroup, δεν προσφέρεται, ούτε για πανηγυρισμούς, ούτε για καταστροφολογία. Στο έλλειμμα ανάπτυξης και δικαιοσύνης, που επιδεινώνεται με το τρίτο μνημόνιο δίνεται η δυνατότητα να διαμορφωθεί μια εναλλακτική πολιτική, με νέα κοινωνικής συμμαχίας Ο "συμβιβασμός" είναι "εργαλείο" που μπορεί να εξυπηρετήσει διαφορετικές χρήσεις, ανάλογα με το χρήστη. Γι αυτό το θέμα είναι: πώς και με ποιούς ορίζεται η οικονομική και κοινωνική πολιτική των "νέων" δεδομένων. Στην αναμέτρηση αυτή εισέρχεται και η σκληρή μάχη "εικόνας" και "ενημέρωσης" προκειμένου να "διαμορφώσει" η "κοινή γνώμη" τις επιλογές της! Είναι εμφανείς δύο [25] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ τύποι προσέγγισης, με διαφορετικές επιδιώξεις διαχείρισης της εξόδου από την κρίση! Ο κυρίαρχος "τύπος" είναι η προσπάθεια να παρουσιαστεί ότι η λύση του προβλήματος περνά με την προώθηση και ανάδειξη μιας "νέας γενιάς πολιτικών" που θα υπηρετήσουν πιο τολμηρά την διαχείριση των επιλογών που καθορίστηκαν ως μονόδρομος. Το επιχείρημα είναι απλοϊκό.. "έφταιγαν.. οι προηγούμενοι"! Πρόκειται για μια πρακτική που δοκιμάστηκε σχεδόν στις φάσεις κρίσης στην ιστορία από τις συντηρητικές δυνάμεις και είχε ως βασική επιδίωξη, την ανακατανομή μεριδίων αγοράς και πλούτου υπέρ των ολίγων, τη πειθάρχηση της πολιτικής στην οικονομική εξουσία και την υποκατάσταση των συλλογικών θεσμών διαβούλευσης και απόφασης. Η λεγόμενη «νέα γενιά πολιτικού προσωπικού» επιλέγεται? με βάση την ικανότητα να διαχειρίζεται το πλαίσιο των επιδιώξεων που προαναφέρθηκαν. Χρήσιμο εργαλείο γίνεται το γεγονός ότι οι δημοκρατίες στην εποχή μας μεταλλάχτηκαν σε "επικοινωνιακές", χάρη στην απευθείας πρόσβαση που προσφέρουν στον πολίτη τηλεθεατή. Αυτό δίνει την δυνατότητα να "βραχυκυκλώνουν" επικοινωνιακά, τα δημοκρατικά αντιπροσωπευτικά σώματα... Σε αυτό το περιβάλλον αναπτύσσεται & η θεωρία "μη διαφοράς" στις πολιτικές επιδιώξεις των κομμάτων. Η πολιτική ζωή και δράση-όπλο της κοινωνίαςυποβαθμίζεται και αντικαθίσταται απ τους τεχνοκράτες και “γνώστες” που καλούνται να υπηρετήσουν "ηρωικά '' μονόδρομους, αλλά χωρίς την κοινωνική και παραγωγική βάση!! Υπάρχει και άλλος τύπος "παρουσίασης" της εξόδου . Αυτός που αναζητεί το νέο με την αλλαγή του περιεχομένου των ασκούμενων πολιτικών. Για δικαιότερη διαχείριση των επιπτώσεων και προσδοκιών! Κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί η αντιπαράθεση που αξιολογεί το νέο όχι μόνο ηλικιακά-επιδερμικά, αλλά με βάση το εναλλακτικό αναπτυξιακό και κοινωνικό όφελος που δημιουργεί. Είναι ο δρόμος που η οικονομική μεγέθυνση συμπορεύεται με την κοινωνική ανάπτυξη. Είναι προφανές λοιπόν ότι, με αφορμή τις επιπτώσεις των εφαρμογών του μνημονίου της κυβέρνησης Σαμαρά ,το "νέο" στην προοδευτική σκέψη δεν περιορίζεται: σ ένα ανταγωνισμό μιας καλύτερης υπουργικής διαχείρισης των υφιστάμενων μέτρων(συντηρητική ή σοσιαλδημοκρατική εκδοχή), -ούτε να είναι ένα αίτημα "επαναφοράς της ζωής" σε ένα καθεστώς προηγούμενης εποχής που έχει ήδη παρέλθει(αριστερά της οπισθοφυλακής). Υπενθυμίζεται ότι η εναλλαγή "νέων προσώπων" στην ιστορία όταν στόχευε στην "καλύτερη" διαχείριση των πολιτικών και δομών που παράγουν ανισότητες ποτέ δεν αποτιμήθηκε ως ανανέωση. Καταγράφηκε ως συντηρητική παλινόρθωση. Γιατί επρόκειτο για ανασχηματισμούς που έδειχναν μόνο αλλαγή φρουράς [26] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Για την κεντροαριστερά ,τις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού, η νέα επιλογή είναι εναλλακτική μέσα στο Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. [27] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ 5.Η ΚΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΜΕ ΤΟ «ΠΑΣΟΚ» ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ. Στην πολιτική ιστορία όταν η ήττα σχετίζεται με τα περιεχόμενα των ασκούμενων πολιτικών και τις συμμαχίες ,τότε σύμφωνα με την πολιτική επιστήμη η επιδίωξη του πολιτικού φορέα πρέπει ταυτόχρονα να στοχεύει και στην διεύρυνση και αξιοποίηση των μέσων αντιπροσώπευσης, που έχει στην διάθεση του για την υπέρβαση της κρίσης με νέες επεξεργασίες. Η βασική πρόκληση του για να υπερβεί την κρίση είναι η ικανότητα να οργανώσει ένα διάλογο αντιπροσωπευτικό - πλατύ, κοινωνικής και εσωκομματικής αξιοπιστίας που θα καταλήγει σε νέα πολιτική και κοινωνική ενότητα με βάση τις αρχές του. Η κρίση του σοσιαλιστικού χώρου με το ΠΑΣΟΚ είναι και κρίση αντιπροσώπευσης, λειτουργίας των οργάνων κοινωνικής αλληλοτροφοδότησης. Είναι κρίση συλλογικής διαβούλευσης και δράσης. Η ανάλυση των μηνυμάτων των εκλογών δείχνουν ότι ο δημοκρατικός σοσιαλιστικός χώρος έχει ρίζες, αρχές και λόγους κοινωνικής και πολιτικής ύπαρξης. Παραμένει μεγάλη επιλογή των πολιτών στο δίπολο αριστερά /δεξιά. Το ζητούμενο λοιπόν βρίσκεται στην ικανότητα του πολιτικού φορέα να ξαναβρεί την επικοινωνία με το σοσιαλιστικό χώρο! Η σύγχρονη σοσιαλιστική αριστερά δε θα βρίσκει ποτέ ακροατήριο και δεν θα διαμορφώνει σχέσεις αξιοπιστίας αν δεν συμβολίζεται αυτή η εκκίνηση και δεν κατοχυρώνεται αντιπροσωπευτικά με τη στελέχωση των οργάνων του πολιτικού φορέα που διεκδικεί να γίνει καταλύτης στη διαμόρφωση της σύγχρονης κεντροαριστεράς. Είναι γνωστό με βάση την Ευρωπαϊκή και την Ελληνική εμπειρία ότι τα κόμματαμηχανισμός ή τα κόμματα-ομάδα ως επιλογή δρόμου για την υπέρβαση της κρίσης συρρικνώθηκαν, μεταλλάχθηκαν ή βιώνουν μια παρατεταμένη υπαρξιακή κρίση περιθωριοποίησης. Το συμπέρασμα είναι ότι η ικανότητα του πολιτικού φορέα να επανασυνδεθεί με το σοσιαλιστικό χώρο δεν μπορεί να γίνει παρά με το μετασχηματισμό της κοινωνικής ανάγκης σε πολιτική και προγραμματική ενότητα. Και αυτή με τη σειρά της δεν μπορεί να επιτευχθεί αν δεν σηματοδοτούνται ευδιάκριτα αντιπροσωπευτικά όργανα ανασύνθεσης και νέες οργανωτικές δομές διασυνδέσεως. Υπογραμμίζεται ότι σε μια κοινωνία που έχει δεχθεί έντονα τις επιπτώσεις της κρίσης είναι φυσικό να νοιώθει υποψιασμένη και να αναζητεί μια νέα σχέση ισορροπίας ανάμεσα στο ατομικό και το συλλογικό. Αυτό λοιπόν είναι το στοίχημα! Το σοσιαλιστικό κόμμα με το εγχείρημα της αναγέννησης/ανασύστασης για να έχει ανταπόκριση πρέπει να πείθει ότι τα όργανα που θα εγγυηθούν μια τέτοια πορεία πρέπει μεταξύ των άλλων ταυτόχρονα να συμβολίζουν: την ιστορικότητα, τις ρίζες και την ταυτότητα του ! την αποδοχή ρευμάτων και τάσεων που διαχέουν την κοινωνία και το εσωτερικό του [28] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ την πολιτική και όχι απλά την ηλικιακή ανανέωση και την νωπά καταγεγραμμένη λαϊκή θέληση κτλ Υπενθυμίζεται ότι οι εκλογές πρόσφατα κατέγραψαν μεταξύ των άλλων και τάσεις και επιλογές εντός των κομμάτων φορτίζοντας στα πρόσωπα με το ειδικό βάρος της ψήφου. Είναι προφανές ότι η πιθανή παράβλεψη τους μπορεί να οδηγεί ή σε συρρίκνωση ή σε μετάλλαξη. Το ΠΑΣΟΚ ιστορικά εξέφρασε τον σοσιαλιστικό χώρο ως δύναμη αλλαγών. Σήμερα είναι μπροστά σ ένα σταυροδρόμι : Με τις πράξεις ή τις παραλείψεις θα δείχνει εάν επιλέγει να αποτελεί το όχημα της μεγάλης κεντροαριστεράς ή θα επιτρέψει να καλυφθεί το κενό αυτό από άλλους περιορίζοντας τον ρόλο του σε μια συνιστώσα καλύτερης διαχείρισης. Το θετικό πρόσημο της κοινωνικής και πολιτικής διαδρομής του ΠΑΣΟΚ 18 Οκτώβρη 1981...Τριάντα και πλέον χρόνια μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, φαίνεται ότι το εκκρεμές των σχολιασμών για την συγκεκριμένη πολιτική περίοδο τείνει σε μια προσέγγιση που έχει στόχο στον μηδενισμό του τότε εγχειρήματος της αλλαγής και στην κατασυκοφάντηση της. Το επιχείρημα που σήμερα εκπέμπουν οι παρασιτικές δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού στην κοινή γνώμη είναι ότι δήθεν η σημερινή κρίση οφείλεται στην κυβερνητική περίοδο του Α. Παπανδρέου και στις αλλαγές που δημιούργησε. Με αυτό το κεντρικό κορμό επιχειρημάτων στήνεται το σκηνικό αποκαθήλωσης μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών που συντελέσθηκαν στην μεταπολιτευτική περίοδο. Υπενθυμίζεται μεταξύ των άλλων ότι: Είναι η περίοδος που η μεσαία τάξη διευρύνεται και ισχυροποιείται αποκτά πρόσβαση για να λειτουργήσει στην παραγωγή, την εμπορία και τη διακίνηση προϊόντων εντός και εκτός της χώρας. Είναι ο χρόνος που εκδηλώνεται η αύξηση της αγοραστικής δύναμης των δυνάμεων της εργασίας και η ενεργός στήριξη του αγρότη και της παραγωγής Είναι οι χρόνοι που τα δημόσια αγαθά της παιδείας, της υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης αποκτούν χαρακτήρα ανταπόδοσης πρόσβασης και αλληλεγγύης με την δημιουργία του κοινωνικού κράτους. Είναι η περίοδος που η χώρα αποκτά στην Ευρώπη και τον κόσμο ακτινοβολία, με διαπραγματευτική ικανότητα και διαμορφώνει ισχυρά οικονομικά και πολιτικά ανταλλάγματα για τους πολίτες και την οικονομία. Είναι οι χρόνοι που δοκιμάζεται η σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα [29] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ χωρίς τις άνευ όρων εκποιήσεις και ανασφάλειες. Είναι η περίοδος που αίρονται οι διχασμοί ανάμεσα στα "μπλε και κόκκινα” καφενεία και η δημοκρατία βαθαίνει με αποκεντρωμένους πόρους, αρμοδιότητες και με την είσοδο νέων κοινωνικών στρωμάτων στους θεσμούς αντιπροσώπευσης. Αναφέρθηκα σε ενδεικτικά παραδείγματα εκείνης της περιόδου για να υπογραμμίσω ότι με αφορμή την κρίση για τις παρασιτικές δυνάμεις, η επιδίωξη αφορά την αποκαθήλωση αυτών των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών κατακτήσεων. Δεν είναι στην πρόθεση αυτού του κειμένου ο μηδενισμός των παθογενειών εκείνης της εποχής που ασφαλώς υπήρξαν. Γιατί πράγματι το εγχείρημα δεν στόχευσε στην αλλαγή του ρόλου της δημόσιας διοίκησης και στο παραγωγικό μοντέλο. Σ αυτά δεν επιχειρήθηκαν αλλαγές αφέθηκαν όπως ήταν. Όμως σήμερα: Με το περιεχόμενο που επιχειρούν να δώσουν στο χαρακτήρα της διαπραγμάτευσης οι δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού. με τον ανύπαρκτο ρόλο της μεσαίας τάξης και της αγροτικής οικονομίας στο σχέδιο εξόδου από την κρίση με τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, των δημόσιων αγαθών και του δημόσιου πλούτου. με την εμπορευματοποίηση μέρους των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης και με την εισαγωγή οικονομικών κριτηρίων για την πρόσβαση στα αγαθά της υγείας, της παιδείας, πρόνοιας κτλ. Είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα που αποδεικνύουν ότι επιχειρείται ευθεία βολή στις κατακτήσεις που δημιούργησε η μεγάλη αλλαγή του Α. Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ. Προφανώς για τις ακραίες δυνάμεις της αγοράς δεν πρόκειται για "Ρεβάνς” στην ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία εκείνης της περιόδου! Αλλά για ευκαιρία παλινόρθωσης των παλαιών ισορροπιών που υπήρχαν πριν την 10ετία του 80’. Το βολικό περιτύλιγμα έγινε για τις ακραίες νεοφιλελεύθερες δυνάμεις, η κρίση. Και εργαλείο προώθησης των επιδιώξεων οι δήθεν. “μεταρρυθμίσεις”. Για να υποκρύπτουν ότι οι “ρυθμίσεις” τους αφορούν τους λίγους. Αποφεύγουν τις αλλαγές! Ίσως τώρα 30 και πλέον χρόνια μετά, φαίνεται πιο καθαρά γιατί επέμενε ο Α.Γ Παπανδρέου ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι κίνημα του δημοκρατικού σοσιαλισμού! Γιατί ήθελε αλλαγές για τους πολλούς σε αντιπαράθεση με τη “σοσιαλδημοκρατία” και τους νεοφιλελεύθερους που επιδιώκουν ρυθμίσεις χωρίς να ενδιαφέρονται αν αυτές θίγουν τους πολλούς και προκαλούν κοινωνικό και οικονομικό άρα και πολιτικό διχασμό. Η ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ και η κοινωνική του αναφορά ...θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες... [30] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ 3 Σεπτέμβρη 74! Ο διάσπαρτος σοσιαλιστικός χώρος με καταλύτη τον Ανδρέα Παπανδρέου συγκροτείται σε πολιτικό, κοινωνικό ρεύμα και εκφράζεται πλειοψηφικά με στόχο να ανατρέψει τον υφιστάμενο διχασμό της Ελληνικής κοινωνίας και να δημιουργήσει μέσα από μεγάλες αλλαγές τις βάσεις της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής δημοκρατίας. Η ίδρυση, ύπαρξη και δράση του σοσιαλιστικού κινήματος σε μια βαθύτατα διχασμένη κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά Ελληνική κοινωνία δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση γιατί υπήρχαν: -Η πόλωση του ψυχροπολεμικού κλίματος ανατολής δύσης με τα δύο κυρίαρχα αλλά αδιέξοδα πολιτικά συστήματα. -Οι εμμονές της κομμουνιστογενούς αριστεράς σε μοντέλα που στο όνομα του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού ακύρωναν το δημοκρατικά πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα μίας άλλης εναλλακτικής πρότασης που ταυτίζονταν με την κοινωνική διεργασία και τον άνθρωπο -Τα εμφυλιοπολεμικά κατάλοιπα και η αντικομμουνιστική υστερία, δημιουργούσαν ανυπέρβλητα τείχη για τη συγκρότηση ενός σύγχρονου δημοκρατικού και σοσιαλιστικού ρεύματος που θα έθετε τις βάσεις της σύγχρονης πολιτικής και οικονομικής δημοκρατίας στη χώρα. Όπως σε όλες τις μεγάλες αλλαγές, έτσι και στην Ελλάδα ο ρόλος του Ανδρέα Παπανδρέου λειτούργησε καταλυτικά στη συγκρότηση του σοσιαλιστικού χώρου: Έδωσε την ευκαιρία σε διαφορετικά ιστορικά ρεύματα (γενιές Εθνικής αντίστασης, 114, Πολυτεχνείο κτλ.) να ενοποιηθούν πολιτικά, αντικαθιστώντας τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό με την κοινωνική διασύνδεση αλληλοτροφοδότισης και δράσης για την διεκδίκηση εφαρμογής μιας άλλης πολιτικής. Ο σοσιαλιστικός χώρος έγινε κορμός δημοκρατικών εξελίξεων για τη χώρα αρνούμενος τον παθητικό ρόλο του συμπληρωματικού μεγέθους είτε της αριστεράς του περιθωρίου και της διαμαρτυρίας είτε ως άθροισμα(ένωση κέντρου) των νεοφιλελεύθερων εκδοχών διακυβέρνησης της χώρας. Σήμερα 38 χρόνια μετά οι φορτίσεις της συγκυρίας και της κρίσης τείνουν να ανατρέψουν και να συκοφαντήσουν τη καθοριστική συμβολή του σοσιαλιστικού χώρου στην πιο δημοκρατική εξέλιξη της μεταπολιτευτικής Ελληνικής περιόδου : Η άρση του κοινωνικού και πολιτικού διχασμού και η διάχυση της «εθνικής» παρουσίας παντού, Η οικοδόμηση του κοινωνικού κράτους και η πρόσβαση των αδυνάτων στα δημόσια αγαθά της παιδείας, υγείας, ασφάλισης κτλ,. Τα θεμέλια αποσυγκέντρωσης και αποκέντρωσης της χώρας και η διερεύνηση της κοινωνικής συμμετοχής στα συστήματα εξουσίας με ταυτόχρονη ανακατανομή της οικονομικής εξουσίας,. Η ικανότητα της χώρας να διαπραγματεύεται πόρους, δομές και συμμετοχές [31] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ στο Ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι, Είναι ενδεικτικές μόνο όψεις που οι σοσιαλιστές συνέβαλαν καθοριστικά στην εξέλιξη της κοινωνίας και της χώρας. Ασφαλώς η χρόνια ταύτιση με την εξουσία και η αδυναμία να ισοσκελιστεί αυτός ο αγώνας με αλλαγές και τομές και στην οικονομική δημοκρατία απέτρεψαν την θετική για την κοινωνία, οικονομία και την ανάπτυξη, κατάληξη του εγχειρήματος της μεγάλης αλλαγής Το τίμημα των επιπτώσεων για τους σοσιαλιστές έγινε επώδυνα μεγάλο. Ο κρατισμός, η αδιαφάνεια και η συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης έδωσε το πλεονέκτημα στις δυνάμεις του παρασιτισμού να αποκτήσουν την ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία και στις μέρες μας να συκοφαντήσουν την μεγάλη συμβολή των σοσιαλιστών στην οικοδόμηση της Ελληνικής μεταπολιτευτικής δημοκρατίας. Σ’ αυτό το γκρίζο περιβάλλον που εφ’ όσον συνεχιστεί θα έχει ως κατάληξη τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις μιας βίαιης διχαστικής ανακατανομής πλούτου, ο σοσιαλιστικός κορμός με τις αρχές και τις ιδέες της 3ης του Σεπτέμβρη πρέπει: Να αναγεννηθεί, να ξαναταυτιστεί με την κοινωνική διεργασία και ανάγκη. Να ανταμώσει με τους Ευρωπαίους σοσιαλιστές διεκδικώντας αλλαγές με δικαιοσύνη για την πραγματική οικονομία ,την ανάπτυξη ,με τον άνθρωπο, αποποιούμενος το ρόλο της συνιστώσας ή του νεοφιλελευθερισμού ή της αριστεράς της οπισθοφυλακής. Ο σοσιαλιστικός χώρος έχει πλέον ιστορία, εμπειρία δηλαδή έχει αυτόνομο μέλλον. Μπορεί να διδάσκεται ! Όμως δεν οικειοποιείται, δεν κληρονομείται δεν διαμελίζεται. Γονιμοποιείται πλειοψηφικά στα πεδία των κοινωνικών διεργασιών, της ανάπτυξης και της ανάγκης. Στις μέρες μας η 3η του Σεπτέμβρη γίνεται ακόμη πιο συμβολική. Γιατί στη νεοφιλελεύθερη, παρασιτική και χρηματιστηριακή επίθεση η απάντηση είναι η ενότητα στη δράση με σεβασμό στη διαφορετικότητα, την ιστορία και τις αξίες του κάθε χώρου. Και στο «μάθημα» αυτό της ιστορίας και της ανάγκης οι δυνάμεις της αριστεράς αντί να διαιρούν και να πολώνουν πρέπει να αθροίζουν όχι για μικροκομματικούς υπολογισμούς αλλά για την δημοκρατική, οικονομική, κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη. Για την ανεξαρτησία, τη δικαιοσύνη και την απελευθέρωση όπως διατύπωσε στην διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη ο Ανδρέας. Χρειάζεται άλλο κόμμα ή εναλλακτική πολιτική; Η κοινωνική και πολιτική ρευστότητα αυτής της περιόδου, εκ των πραγμάτων έχει θέσει ένα ερώτημα, που κατά περιόδους εκδηλώνεται είτε ως διαπραγματευτική απειλή, είτε ως ανάγκη για τη δημιουργία ενός "νέου” πολιτικού συστήματος. [32] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Το ερώτημα συνοψίζεται: Χρειάζεται άλλο κόμμα στη χώρα και γιατί; Ασφαλώς θα ήταν επιστημονική, αλλά και κοινωνική απρέπεια να πει κανείς, σε αράδες γραμμών, αν πρέπει ή όχι αφού ξέρουμε όλοι με ιστορική επιβεβαίωση ότι τα κόμματα τα γεννά ή η κοινωνική ανάγκη ή επιβάλλονται ως δήθεν ανάγκη μέσω διαύλων οικονομικής ή άλλης εξουσίας με θνησιγενή, αναλώσιμο ορίζοντα προκειμένου να εξυπηρετήσουν ένα συγκεκριμένο στόχο. Γεγονός που εύκολα μπορεί να διακρίνει κανείς στις μέρες μας ως επιδίωξη ορισμένων κέντρων. Στην Ελλάδα οι τελευταίες εκλογικές καταγραφές, αλλά και οι έρευνες δείχνουν τα εξής συγκλίνοντα στοιχεία. Πρώτον ότι το δίπολο πρόοδος-συντήρηση, κεντροδεξιά-κεντροαριστερά, παραμένει βασικός δείκτης προσδιορισμού των πολιτικών επιλογών του πολίτη και Δεύτερον ότι στο δίπολο αυτό οι ψηφοφόροι του ίδιου πολιτικού χώρου, λόγω της κρίσης που οξύνει τις επιμέρους ανάγκες τους, εκδηλώνουν την διαφορετικότητα τους με επιλογές που δίνουν έμφαση στην ‘ ’πολυχρωμία ’’ των κομμάτων του ίδιου πολιτικού φάσματος. Για αυτό τον λόγο υποκαθιστούν το ένα μεγάλο κόμμα που υπήρχε για να εκφράσει την συντηρητική παράταξη με περισσότερα. Για παράδειγμα οι επιλογές του πολίτη στις πρόσφατες εκλογές, διαμορφώθηκαν σε <κόμματα-τάσεις> που ‘ ’χάιδευαν ’ ’ περισσότερο ή λιγότερο το θυμικό ή τις ανάγκες των κοινωνικών ομάδων του ίδιου πολιτικού χώρου. Θυμίζω ότι από το κόμμα του κ. Τζίμερου και του κ. Μάνου μέχρι τη Ν.Δ. και από τους Ανεξάρτητους Έλληνες μέχρι τη Χρυσή Αυγή, ο συντηρητικός χώρος εξέφρασε διαφορετικούς κομματικούς αυτοπροσδιορισμούς, αλλά στον πυρήνα ίδιες οικονομικές και πολιτικές στοχεύσεις. Ακριβώς αυτό το γεγονός είναι, που δημιουργεί στο συντηρητικό χώρο προϋποθέσεις για νέου τύπου συνεργασίες, αναλώσιμα πρόσωπα και μοντέλα διακυβέρνησης, που για να συντηρούν την εξουσία, την ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία, περιοδικά θα ανακατανέμουν και θα αναλώνουν το ειδικό βάρος τους και τα πρόσωπα. Για το λόγο αυτό, είναι δύσκολο στο συντηρητικό χώρο να υπάρξει και να αντιστοιχηθεί με εκλογική καταγραφή ένα ακόμη κεντροδεξιό κόμμα ακόμη και αν έφερε την θολή ονομασία σοσιαλδημοκρατικό, διεκδικώντας το στίγμα του κέντρου στο δεξιό πολιτικό φάσμα. Φαίνεται ότι ο χώρος του συντηρητισμού προσαρμόστηκε γρήγορα στα νέα δεδομένα, με εναλλακτικά σχήματα και πρόσωπα αναλώσιμα για την επόμενη κρίσιμη περίοδο. Αντίθετα, ο χώρος της κεντροαριστεράς παρουσιάζεται ανώριμος, φοβικός, εσωστρεφής προκειμένου ιδεολογικά, πολιτικά και κοινωνικά να εκφράσει πλουραλιστικά τη διέξοδο στη νέα πραγματικότητα. Ο εκλογικός νόμος, οι συνεργασίες, οι κοινές κοινωνικές και πολιτικές δράσεις που αποτελούσαν τις βάσεις αιτημάτων για απλή αναλογική, αλλαγή του πολιτικού [33] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ συστήματος, κυβερνήσεις προοδευτικής συνεργασίες, έχουν υποχωρήσει στα κείμενα και στις δηλώσεις των κομμάτων του κεντροαριστερού φάσματος. Προτεραιότητα δεν γίνεται ο στόχος μιας άλλης πολιτικής αλλά η αφαίμαξη εκλογικής δύναμης μεταξύ των κομμάτων της κεντροαριστεράς, γεγονός που εκχωρεί την ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική ηγεμονία στον αντίπαλο χώρο δηλαδή στις δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού και της ακραίας αγοράς για τις επιδιώξεις τους. Αυτό ακριβώς είναι το θέμα, ενώ η πλειοψηφική κοινωνική βάση της χώρας αναζητεί το μετασχηματισμό των μέτρων σε μια άλλη πολιτική πρόταση, με προοδευτικές συνεργασίες, απλή αναλογική και δικαιοσύνη οι πολίτες δέχονται ένα βομβαρδισμό "από τα πάνω’’, ότι χρειάζεται ένα ακόμα κεντροδεξιό κόμμα με σοσιαλδημοκρατικό φερετζέ. Πρόκειται στην ουσία για ένα εγχείρημα, που επιδιώκει να θολώσει το δίπολο πρόοδος- συντήρηση Υπενθυμίζεται ότι σε περίοδο κοινωνικής και πολιτικής ρευστότητας ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ Α.Γ. Παπανδρέου και τα αντίστοιχα όργανα του ΠΑΣΟΚ προσδιόρισαν το χώρο με χαρακτηριστικά δημοκρατικού σοσιαλιστικού κόμματος, σε αντιπαράθεση με την σοσιαλδημοκρατία και προσδιόρισαν την εθνική λαϊκή ενότητα ως όχημα συμπόρευσης και δράσης μιας νέας κυβερνώσας προοδευτικής πλειοψηφίας, για την πραγματική ανάπτυξη και τη δικαιοσύνη... Η ιστορία πρέπει να διδάσκει. Τι χρειάζεται λοιπόν, ένα ακόμη κόμμα για τη συντήρηση των υφιστάμενου οικονομικού συστήματος? Η πολιτική κοινωνική σύγκλιση και συνεργασία του προοδευτικού χώρου, με σεβασμό στο στίγμα του κάθε φορέα και εναλλακτική πρόταση για ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας? Νομίζω ότι η κοινωνία δείχνει ένα άλλο δρόμο, που είναι σε ασύμβατη τροχιά με τις επιλεκτικές εμμονές. Η θεωρία του μονόδρομου Τα θέματα «επικαιρότητας» που αφορούν το μνημόνιο, τα μέτρα, τις «ανακεφαλαιοποιήσεις» κτλ επιβεβαιώνουν ότι: δεν υπάρχει ένας μονόδρομος, εξόδου από την κρίση! για την «σωτηρία της χώρας» δεν είναι ίδιες οι επιδιώξεις των δυνάμεων που συνθέτουν την κοινωνία. Οι πολιτικοί συσχετισμοί δύναμης επιχειρούν πάντα να διαμορφώνουν τα προγράμματα, δηλαδή τα μνημόνια για να επιμερίζουν τους κινδύνους και τις ευκαιρίες ανάλογα. Ανταγωνίζονται στην Ελλάδα και την Ευρώπη, διαφορετικές πολιτικές «εξόδου από την κρίση» που τις εκφράζουν διαφορετικοί συσχετισμοί δύναμης. Επιδιώκουν διαφορετικά μοντέλα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Για αυτό δεν είναι ίδιες οι πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες «εντός του Ευρωπαϊκού τόξου». Έχει πάντα, [34] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ ιδιαίτερη σημασία το με ποιους αθροίζει κανείς τη δύναμη εξουσίας που παρέχει η κοινωνία, προκειμένου να διαμορφώνονται οι «συσχετισμοί» για τις «συμβιβαστικές» αποφάσεις στους θεσμούς εξουσίας. Τα κόμματα δεν είναι ουδέτερα. Έχουν «ταυτότητα» ιδεολογική, έχουν κοινωνική αναφορά και με αυτές επιχειρούν να δώσουν περιεχόμενα στις πολιτικές και προγραμματικές τους θέσεις. Ιδιαίτερα τα κεντροαριστερά , που οφείλουν πρωτίστως να είναι κόμματα «της κοινωνίας» σε αντιπαράθεση με τα συντηρητικά - «της αχαλίνωτης αγοράς», έχουν υποχρέωση να καθιστούν σαφές, με αυτονομία, ποιο είναι το σχέδιο τους και με ποιες συμμαχίες το επιδιώκουν. Το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ έχει ενδιαφέρον όχι μονό σε όσους από εμάς είχαν πιο στενή σχέση, αλλά και για κάθε πολίτη, αφού στις δημοκρατίες τα κόμματα, είναι φορείς έκφρασης, συμμετοχής και διαμόρφωσης οικονομικών και κοινωνικών επιδιώξεων μέσω των θεσμών εξουσίας Υπενθυμίζεται ότι ο πυρήνας της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ στηρίχτηκε στη σύζευξη των αρχών της Γαλλικής Επανάστασης για δημοκρατία, ελευθερία, ισότητα, αλληλεγγύη με αυτές του επιστημονικού σοσιαλισμού δηλαδή της κοινωνικής απελευθέρωσης και δικαιοσύνης. Ο πυρήνας λοιπόν είναι ο άνθρωπος που πρέπει να γίνεται κυρίαρχος του μέλλοντος του. Για αυτό το λόγο τότε, προσδιορίστηκε ότι το ΠΑΣΟΚ δραστηριοποιείται στον χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού, απορρίπτοντας την σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα ως πολιτική εκδοχή που ωραιοποιεί το σύστημα που παράγει ανισότητες. Η πρόσφατη κρίση στις κορυφές του “ΠΑΣΟΚ” δείχνει ότι σήμερα κυριαρχείται από μια αντιπαράθεση «ανταγωνισμού για καλύτερη διαχείριση» της ίδιας πολιτικής που πολύμορφα η βάση του χώρου αξιολογεί αρνητικά. Με το συνέδριο το «ΠΑΣΟΚ» καλείται να αυτοπροσδιορίσει το λόγο ύπαρξης του. Μεταλλάχθηκε οριστικά σε μια διαχειριστική συμπληρωματική δύναμη του συστήματος, ή με γενναία αυτογνωσία θα επιμείνει ότι είναι δύναμη εναλλακτικής στρατηγικής, στο χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού; Η κοινωνική αντιστοίχηση του ΠΑΣΟΚ χάθηκε στην βολική φράση «Να σωθεί η χώρα» παρ’ ότι οι πολιτικές εξόδου της κυβέρνησης παράγουν βίαιες αναδιανομές & ανισότητες υπέρ των λίγων η όχι; Οι απαντήσεις προϋποθέτουν ταυτότητα και στρατηγική που βλέπει πέρα από την κρίση. Ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να ξαναγίνει δύναμη εναλλακτικής ευθύνης στο χώρο της κεντροαριστεράς δεν σημαίνει τυχοδιωκτική επιλογή της ακυβερνησίας Η γλώσσα της αλήθειας, με αυτοκριτική, προϋποθέτει μεν την αναγνώριση των δραματικών κυβερνητικών συμβιβασμών, αλλά και τον επανακαθορισμό των προτεραιοτήτων στο νέο περιβάλλον, με βάση τη μήτρα των αρχών και αξιών του. Αυτές οι επιλογές μπορούν να το οδηγήσουν: [35] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ αφ’ ενός στο να συμβάλλει ενεργά ώστε να ανοίξει ο δρόμος της εναλλακτικής στρατηγικής για ανάπτυξη και δικαιοσύνη. Με νέες κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες και διακριτά μέτωπα οικονομικής και πολιτικής αντιπαράθεσης, που διεκδικούν την αποτίναξη της λεόντειας οικονομικής εξάρτησης που επιβάλλει η επέλαση των χρηματαγορών και του κερδοσκοπικού κεφαλαίου στην χώρα. αφ’ εταίρου στον επανακαθορισμό των σχέσεων με τη κυβέρνηση, στη βάση των αρχών της προγραμματικής συμφωνίας με κριτική υποστήριξη, διακριτές γραμμές πολιτικής, χωρίς συμμετοχή στην διακυβέρνηση. Προφανώς λοιπόν, ένα ΠΑΣΟΚ χωρίς εισαγωγικά προϋποθέτει μαζί με την αυτογνωσία. σύγχρονες επεξεργασίες, με αλλαγές στις συνθέσεις... Η εναλλακτική προσέγγιση Η έναρξη των εργασιών για το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων συμπίπτουν με πυκνές διεργασίες που συντελούνται στα Ευρωπαϊκά κόμματα. Οι θέσεις που διατυπώνουν σχετικά με την κρίση στην Ευρώπη αποδεικνύουν ότι ανταγωνίζονται διαφορετικές στρατηγικές εξόδου. Με διαφορετικές κοινωνικές ανάγκες και οικονομικές επιδιώξεις. Αυτή τη περίοδο στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ισπανία και όχι μόνο με ένταση παρουσιάζονται προτάσεις που είναι σ’ αντιπαράθεση με τις επιδιώξεις της νεοφιλελεύθερης επέλασης. Το γεγονός αυτό δίνει την δυνατότητα και στην Ελλάδα να διαμορφωθούν αντίστοιχα εναλλακτικά σχέδια σε οργανική σύνδεση με τις Ευρωπαϊκές αντιπαραθέσεις. Στα εναλλακτικά σενάρια εξόδου από την κρίση στην Ευρώπη, πρωταγωνιστούν οι δυνάμεις της κεντροαριστεράς! Και έχουν κάθε λόγο στην χώρα μας οι πολιτικοί σχηματισμοί με το αντίστοιχο στίγμα να τολμήσουν! Να διατυπώσουν μια στρατηγική που αποτινάζει με σχέδιο, εντός της Ευρώπης, την λεόντεια "ειδική σχέση’’ που λειτουργεί σε βάρος της χώρας, των παραγωγικών δυνάμεων και των πολιτών. Με το συνέδριο, το ΠΑΣΟΚ, ως δύναμη με ιδρυτικές ρίζες στο χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού, καλείται να επιλέξει αν : Θα ταυτιστεί με το "ΠΑΣΟΚ” των εισαγωγικών! Μεταλλαγμένο σε μία δύναμη "καλύτερης διαχείρισης” των πολιτικών δεσμεύσεων που δημιουργούν κοινωνικό διχασμό, κατεδαφίζουν το κοινωνικό κράτος εκχωρώντας την ανάπτυξη στον "αυτόματο πιλότο”. Ή μπορεί να ξαναγίνει με αυτοκριτική και αυτογνωσία, δύναμη αλλαγών και μεταρρυθμίσεων για ανάπτυξη με δικαιοσύνη, εκφράζοντας μια σύγχρονη συμμαχία των δυνάμεων της εργασίας της παράγωγης και της δημιουργίας σε συμπόρευση με τους αδύναμους, Οι πρόσφατες εκλογές αλλά και οι κοινωνικές διεργασίες και καταγραφές δείχνουν ότι το "ΠΑΣΟΚ” της ‘’καλύτερης διαχείρισης’’ δεν έχει μέλλον. Ούτε καν ως συμπληρωματική δύναμη του συστήματος γιατί χάνει τις κοινωνικές αναφορές. [36] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Μεταλλάσσεται σε κόμμα “αξιωματούχων ” που επιβιώνει ως συμπλήρωμα του συστήματος με βάση τον “κρατισμό”, τον “κυβερνητισμό” και την άνευ περιεχομένου ανανέωση! Όμως με τέτοια “ταυτότητα ” περισσότερο λειτουργεί ως άλλοθι για να “φορτωθούν σ’ αυτό” οι παθογένειες της κρίσης! Βολική εκδοχή για όσους ήθελαν να διαχειριστούν καλύτερα τις άδικες επιδιώξεις τους φορτώνοντας αλλού τους κραδασμούς! Το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να είναι με όλους! Υπάρχει και ο δύσκολος δρόμος Το ΠΑΣΟΚ χωρίς εισαγωγικά! Ο φορέας που δεν μπορεί να είναι με όλους! Αυτός που με αυτοκριτική αναγνωρίζει ότι ο κύκλος των "συμβιβασμών" με τα άδικα αναδιανεμητικά περιεχόμενα των πολιτικών, αποδείχθηκε ατελέσφορος και πρέπει να κλείσει! Ήταν έξω από το ΡΝΑ του λόγου ύπαρξης του! Αυτός που επανακαθορίζει τη σχέση του με την κυβέρνηση και συμβάλει να ανοίξει η εναλλακτική προοδευτική πολιτική στρατηγική! Με ενεργοποίηση και συμμετοχή όλων των δυνάμεων και προσώπων που αποδέχονται ότι έχουν την ευθύνη να κλείσουν αυτό το κύκλο και την υποχρέωση να συμμετέχουν να ανοίξει νέος, δίκαιος δρόμος. Το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ θα κριθεί από τις προοδευτικές επιλογές του! Με αυτό το εγχείρημα μπορεί να κινηθεί στην ίδια όχθη με τις δυνάμεις της κεντροαριστεράς, επιδιώκοντας στην πράξη συμπορεύσεις! Τα μέτωπα αντιπαράθεσης πρέπει να στοχεύουν: αφ’ ενός στις δυνάμεις του παρασιτισμού, της παραοικονομίας, του αντιπαραγωγικού και κερδοσκοπικού κεφαλαίου &της οπισθοδρόμησης αφ’ ετέρου στις δυνάμεις της αδιαφάνειας, της διαμεσολάβησης, της ανομίας και του ρατσισμού. Το ΠΑΣΟΚ χωρίς εισαγωγικά θα κριθεί από την ικανότητα του να ξαναγίνει αυτεξούσιο και χειραφετημένο. Πολιτικά αυτόνομο και οργανωτικά αυτοτελές. Με συλλογική ηγεσία, κόμμα δημοκρατικό, με υπαρκτή πλουραλιστικό με λειτουργίες επικουρικότητας, αλληλεγγύης και δράσης. βάση, Δηλαδή σύγχρονος Δημοκρατικός θεσμός κοινωνικής αντιστοίχισης, πολιτικής διαβούλευσης και δράσης. Γιατί η ανασυγκρότηση του προοδευτικού χώρου απαιτεί νέες προγραμματικές και κοινωνικές συγκλίσεις και αυτό πρέπει “και να φαίνεται και να είναι” κατανοητό! Για ένα εναλλακτικό σχέδιο απάντηση στη συντηρητική επέλαση “Για άλλους η δόση θα φέρει ανακούφιση άμεσα, για άλλους αργότερα, για άλλους απλά θα αλλάζει την ψυχολογία...” από τις δηλώσεις του κ. Σαμαρά στις [37] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ 14/12/2012 Το «για άλλους» αποτυπώνει τη νεοφιλελεύθερη εκδοχή διαχείρισης του δανεισμού. Θυμίζω ότι ο άμεσα ωφελημένος είναι τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών. Το "σχέδιο ” κατά κοινή ομολογία, δεν επιμερίζει δίκαια στους κοινωνικούς συντελεστές, τη συμβολή τους! Αναμφισβήτητα η “δόση” αποτελεί ένα αναγκαίο, αλλά όχι τυχαίο γεγονός - προϊόν θυσιών - που παρέχει τη δυνατότητα στα κόμματα, να εκφράσουν το χρονοδιάγραμμα και τα περιεχόμενα των επιλογών τους, για την έξοδο από την κρίση. Το κοινωνικό όμως και παραγωγικό ζητούμενο διατυπώνεται διαφορετικά ως αίτημα: Ποιο είναι το εθνικό σχέδιο, σε οργανική σύνδεση με τις Ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις, που θα αποτινάξει με δικαιοσύνη την “ειδική σχέση” της χώρας μας με την Ευρωζώνη; Πως και με ποιες πολιτικές ,στους χρόνους μετάβασης στην έξοδο, θα μπορούσε να κατανεμηθεί δίκαια “η ανακούφιση”? Αυτά πρέπει να γίνουν οι εναλλακτικές επιδιώξεις της κεντροαριστεράς! Γιατί είναι ο πολιτικός χώρος, που αναγνωρίζει ότι: τα “μνημόνια” ως περιεχόμενα πολιτικών, επιβλήθηκαν από συντηρητικούς συσχετισμούς. οι "συμβιβασμοί τους" κατένειμαν τα κόστη δημοσιονομικής εξυγίανσης, με άδικο τρόπο, χωρίς ανάπτυξη! Η κεντροαριστερά λοιπόν, οφείλει, εντός της Ευρώπης να "αδράξει την ευκαιρία” εναλλακτικών επεξεργασιών διαχείρισης του δανεισμού. Να υπηρετήσει τις παραγωγικές δυνάμεις, την εργασία, την καινοτομία τη νεολαία και την κοινωνική προστασία. Είναι η ώρα, ο χώρος του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, χωρίς να κλονίζει τη σταθερότητα να επαναπροσδιορίσει τη σχέση του με την κυβέρνηση και να διατυπώνει το δικό του εθνικό σχέδιο. Ο κύκλος του ατελέσφορου "συντηρητικού συμβιβασμού” πρέπει, με γενναία αυτοκριτική να κλείσει! Η ανασύσταση του προοδευτικού χώρου, δεν ταυτίζεται ούτε με την υπεράσπιση νεοφιλελεύθερων πολίτικων, ούτε με τον αριστερό λαϊκισμό και την απομόνωση! Η "δόση ” πρέπει να υπηρετήσει μια νέα πολιτική και κοινωνική συμμαχία. Με εναλλακτικούς στόχους και μέτρα πολιτικής που θα αφορούν: Την ισότιμη επιστροφή της χώρας και των πολιτών στις Ευρωπαϊκές εξελίξεις Την ανάπτυξη με αναδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης και δικαιοσύνη. Με αξιοποίηση των πόρων, των δανείων, και του ανθρώπινου δυναμικού. [38] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Το εναλλακτικό σχέδιο, στον κορμό του να αναδιατυπώνει: Τις σχέσεις κράτους και αγοράς, σε αντιπαράθεση με τις επιδιώξεις εκχώρησης άνευ όρων, στις δυνάμεις της κερδοσκοπίας και των ολιγοπωλίων” Για τις δυνάμεις της κεντροαριστεράς το κοινωνικό κράτος ανασυγκροτείται, δεν διαλύεται! εξελίσσεται σε κοινωνία της αλληλεγγύης! Τα δημόσια αγαθά της υγείας, της παιδείας, της ασφάλειας, της προστασίας κτλ λειτουργούν για τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Με μετρήσιμα, ανταποδοτικά μεγέθη προσφοράς σε αντιπαράθεση με την «εμπορευματοποίηση» τους. Το αναπτυξιακό μοντέλο στηρίζεται στις δυνάμεις της παραγωγής, της εργασίας και της καινοτομίας με δίκαιο φορολογικό σύστημα σε αντιπαράθεση με τον παρασιτισμό, τον κρατισμό, την κερδοσκοπία και την φοροδιαφυγή. Η συγκρότηση της Δημοκρατίας στηρίζεται σε αλλαγές που αφορούν την αποκέντρωση, την διαφάνεια, τον έλεγχο, την ενημέρωση, την συμμέτοχη την αποτελεσματικότητα σε αντιπαράθεση με τον συγκεντρωτισμό και την “Μιντιοκρατία”. Το εναλλακτικό σχέδιο της κεντροαριστεράς δεν μπορεί να “είναι με όλους”! Άλλοθι για να υπηρετεί τους λίγους, όπως υποκριτικά επιδιώκει ο συντηρητισμός. Πρέπει να εκφράζει κοινωνικές συμμαχίες που έχουν λόγους να διεκδικούν “άλλη ανάπτυξη”, που δεν στηρίζεται στον κοινωνικό διχασμό και στην διάλυση της μεσαίας τάξης. Δεν ταυτίζεται με την Ευρώπη των 2 ταχυτήτων! Η “δόση” λοιπόν δεν είναι η λύση, “είναι μια βάση” για να ανταγωνισθούν διαφορετικές πολιτικές εξόδου. Η ευκαιρία δίνεται στις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού να αποδείξουν ότι ενώνουν δράσεις και πολιτικές, με άμιλλα συμπόρευσης, σε κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες μέσα στην Ευρώπη. Δίκαιη λύση πρέπει να είναι ένα προοδευτικό σχέδιο ανάπτυξης. Η νέα προοδευτική κοινωνική και πολιτική συμπόρευση Ο διάλογος για την "ανασυγκρότηση του χώρου της κεντροαριστεράς" αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Αφορμή αποτελεί το γεγονός της εκλογικής συρρίκνωσης του ΠΑΣΟΚ που δημιουργεί ρευστότητα & εγχειρήματα ανακατατάξεων στον προοδευτικό χώρο. Ταυτόχρονα προβάλλεται η ανάγκη -κατά το ευρωπαϊκό πρότυπο- να υπάρξει εναλλακτική πρόταση απέναντι στην νεοφιλελεύθερη επέλαση και τις επιπτώσεις της! Παρακολουθώντας τις παρεμβάσεις, φαίνεται ότι οι λόγοι που ανακινούν το συγκεκριμένο αίτημα είναι δυο: Ο πρώτος λόγος είναι "υπαρξιακός"! Σχετίζεται με την αγωνία προσώπων ή σχηματισμών, που διαπιστώνουν ότι οι "πολιτικές τους" είναι αποκλίνουσες στη σχέση με την κοινωνική διεργασία και ανάγκη. Επικαλούνται την κεντροαριστερά μέσα από "πρωτοβουλίες κορυφής" για να συγκολλήσουν αθροιστικά δυνάμεις! Ενώ γνωρίζουν ότι στο χώρο της κεντροαριστεράς τίποτε δεν "γονιμοποιείται" όταν δεν δοκιμάζεται στα πεδία των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων! [39] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Υπάρχει και ο δεύτερος λόγος! Αυτός σχετίζεται με την αντικατάσταση του δικομματισμού από τον διπολισμό! Η κρίση, εκ των πραγμάτων επαναπροσδιορίζει την αντιπαράθεση πολιτικών εξόδου! Τόσο στο χώρο της κεντροδεξιάς όσο και της κεντροαριστεράς αντίστοιχες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις συγκροτούν συμμαχίες για να εφαρμόσουν τις επιδιώξεις τους. Αυτή η αντιπαράθεση -οξυγόνο της δημοκρατίας και του κοινωνικού πλουραλισμού- εκδηλώνεται παντού. Στην Ευρώπη εκφράζεται με συνεργασίες πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών επιδιώξεων. Επιβεβαιώνεται όμως ότι η κλίμακα αριστερά δεξιά είναι επίκαιρη! Σε άλλες χώρες καταγράφεται μέσα από τη δικομματική αντιπαράθεση και σ άλλες μέσα από συνεργασίες συγκυβερνήσεων διπολικού χαρακτήρα. Στην Ελλάδα τόσο οι πρόσφατες εκλογές όσο και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το δίπολο κεντροαριστερά - κεντροδεξιά προσδιορίζει τις επιλογές των πολιτών. Η κοινωνία στο πρόβλημα της εξόδου από τη κρίση δείχνει να μη προτιμά ένα κόμμα! Θέλει να δοκιμάσει τις κοινωνικές, προγραμματικές συγκλήσεις, με τη φόρμα του διπολισμού. Ο διάλογος λοιπόν για την “ανασυγκρότηση της αριστεράς” είναι μια κοινωνική οδηγία! Δεν είναι μια μηχανιστική συνένωση "ερείπιων επιβίωσης" ή “τακτοποίησης αξιωματούχων", που κρύβεται στο θολό ζητούμενο "σωτηρίας της χώρας", ή των συνεργασιών του "ευρωπαϊκού τόξου". Γιατί δεν απαντά στο" για ποιους και με ποιούς"! Η ανασυγκρότηση έχει ενδιαφέρον αν επιδιώκει μια νέα κοινωνική και πολιτική ενότητα! Μια νέα ενότητα σκοπού, πολιτικής και στρατηγικής! Ενότητα για εναλλακτική διακυβέρνηση απέναντι στη νεοφιλελεύθερη επέλαση! Σ αυτή την κρίσιμη περίοδο επαναπροσδιορισμού, η κοινωνία έδειξε ότι "γυρίζει την πλάτη" της σε εγχειρήματα μετάλλαξης κομμάτων σε "κεντρώα πολιτικά μορφώματα". Θυμίζω ότι σ όλες τις κρίσιμες περιόδους της ελληνικής ιστορίας η θέση του "πολιτικού κέντρου" απορρίφτηκε ως εγχείρημα θολό. Γιατί το "κέντρο” - πέρα από τις επιδιώξεις αξιωματούχων, έχει ανύπαρκτες κοινωνικές διασυνδέσεις. Δεν έχει καθαρές κοινωνικοοικονομικές επιδιώξεις! Το "κέντρο" ξεχνά ποια είναι η κύρια αντίθεση! Ότι αφορά τις δυνάμεις της κερδοσκοπίας του χρηματιστηριακού κεφαλαίου του παρασιτισμού και της νεοφιλελεύθερης επέλασης. Ρέπει στη εύκολη λογική του "διμέτωπου" ενώ γνωρίζει ότι στη Ευρώπη και την Ελλάδα ανταγωνίζονται τα δυο μεγάλα μέτωπα της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς για διαφορετικούς στόχους. Η Επίκληση του "ευρωπαϊκού τόξου ως επιλογή αναγκαίων συνεργασιών" δεν γίνεται πειστική. Γιατί εντός του τόξου αυτού ανταγωνίζεται η κοινωνική και αναπτυξιακή Ευρώπη με τη χρηματιστηριακή και κερδοσκοπική όψη της. Η σύγκρουση γίνεται ανάμεσα στους δυο μεγάλους πόλους. Αυτό απαιτεί συνεργασίες με συμπορεύσεις, που δεν ακυρώνουν την κριτική, ανάμεσα στις δυνάμεις της ίδιας όχθης, για λανθασμένες πολιτικές, που υποκρύπτουν παγίδες απομονωτισμούς αδιέξοδα. [40] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Ο διάλογος για να είναι αξιόπιστος πρέπει να απευθύνεται σε όλο το τόξο των δυνάμεων της κεντροαριστεράς και να έχει κριτή την κοινωνία. Το "13 με αφορμή τα συνέδρια, δίνεται η δυνατότητα να προσδιοριστεί ότι ο διάλογος δεν θα καταλήξει σε πυροτέχνημα. [41] ΧΑΡΗΣ ΤΣΙΟΚΑΣ Αντί επιλόγου Με το τεύχος αυτό θεώρησα ενδεδειγμένο να συμβάλω στον προβληματισμό. Να δώσω την δική μου αλήθεια στο ερώτημα αν αξίζει να συμμετέχουμε στις διεργασίες των συνεδρίων. Απαντώ απερίφραστα: Συμπορευθήκαμε με τις δυνάμεις του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού σε κοινούς αγώνες, προβληματισμούς και δράσεις. Ανήκουμε σε αυτό τον χώρο και έχουμε υποχρέωση με σκληρή αυτοκριτική, παραμερίζοντας ιδιοτέλειες ρόλων να ξαναβρούμε το νήμα που μας ένωσε με ότι ποιο δημιουργικό στο χώρο του ΠΑΣΟΚ και της αριστεράς. Αξίζει λοιπόν να επιδιώξουμε αυτή τη μεγάλη αλλαγή διεκδικώντας με αποφάσεις μια μεγάλη στροφή στη πολιτική της νεοφιλελεύθερης επέλασης. Ο κύκλος του συντηρητικού συμβιβασμού στην Ευρώπη και στην Ελλάδα πρέπει να αμφισβητηθεί, να κλείσει. Η σχέση των δυνάμεων του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού με την κυβέρνηση, με καθαρές αποφάσεις, είναι η ώρα να επαναπροσδιοριστούν. Η αριστερά, οι δυνάμεις του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού και το ΠΑΣΟΚ χωρίς εισαγωγικά είναι η ώρα να εργαστούν στου κοινωνικούς και θεσμικούς χώρους ώστε να επανακατακτηθεί η ιδρυτική φυσιογνωμία με βάση τη σύγχρονη πραγματικότητα. Το ταξίδι με τις δυνάμεις του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού για να έχει συνέχεια χρειάζεται κόμματα με πολιτική αυτονομία, με οργανωτική αυτοτέλεια. Αυτή είναι η προϋπόθεση. Οι συναντήσεις σε περιόδους κρίσης έχουν ενδιαφέρον αν εξελιχθούν σε συνέδρια βάσης χωρίς ούτε ένα “διορισμένο”. Για να ξαναγίνει η κεντροαριστερά υπόθεση της κοινωνίας και η δράση της εργαλείο μετασχηματισμού των αναγκών της χώρας, των πολιτών και της πραγματικής παραγωγής. Ευχαριστώ από την καρδιά μου για την πολύπλευρη υποστήριξη τους κυρίους Πεχλιβανίδη Δημήτρη και Προγιόπουλο Χρηστό. Χάρης Τσιόκας [42] Βιογραφικό Ο Χάρης Δ Τσιόκας γεννήθηκε στη Χαλάστρα, Ν. Θεσσαλονίκης. Εκπαιδευτικός. Έγγαμος, με ένα γιο. Πολιτική - Κοινωνική - Κοινοβουλευτική Δράση Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ. Υπεύθυνος για τη διαμόρφωση του προγράμματος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. στις Μεταφορές & Επικοινωνίες (2009). Υπεύθυνος του Κοινοβουλευτικού Τομέα του ΠΑΣΟΚ για θέματα Μεταφορών και Επικοινωνιών (2009). Πρόεδρος της Επιτροπής της Βουλής για θέματα Δημόσιας Διοίκησης & Δημόσιας Τάξης & Αυτοδιοίκησης. Νομάρχης Σάμου, Σερρών. Γεν. Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών (περίοδοι ίδρυσης Συμβουλίων Περιοχής, αιρετής Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης),Αν. Μακεδονίας - Θράκης και Γεν. Γραμματέας Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων(2009-2011) Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής με ολοκληρωμένες εισηγήσεις για θέματα Δημόσιας Διοίκησης, Αποκέντρωσης, Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Περιφερειακής Ανάπτυξης. Αιρετός Γεν. Γραμματέας στην Παγκόσμια Οργάνωση - Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας, εισηγητής σε όλες τις συνελεύσεις για αντίστοιχα θέματα. Πρόεδρος ΕΛΜΕ Καστοριάς. Μέλος της Επιτροπής Παραγωγής & Εμπορίου της Βουλής (θέματα αγροτικής ανάπτυξης). Πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής με δραστηριότητες κοινοβουλευτικού ελέγχου για θέματα υγείας, πρόνοιας & ασφάλισης. Στις εκλογές Μαΐου-Ιουνίου του 2012 εκλέχτηκε πρώτος βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στη Θεσσαλονίκη. Το ΠΑΣΟΚ δεν εξέλεξε βουλευτή (τρίτο κόμμα- εκλογικός νόμος) Επικοινωνία http://www.tsiokas.gr/ [email protected] https://www.facebook.com/armodorosx https://twitter.com/tsiokas_xarhs
© Copyright 2024 Paperzz