Τ Ε Υ Χ Ο Σ 3 6 Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ

Τ Ε Υ Χ Ο Σ 3 6 Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ - Δ Ε Κ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ 2 0 1 0 Κ Ι Σ Λ Ε Β - Τ Ε Β Ε Τ 5 7 7 1
Ê
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΩΝ
περιεχοµενα
03
21
28
συνταξης σηµειωµα αποχαιρετισµος
ειδησεων αποηχοι
04
22
100 Εβραιοι που επηρεασαν τον
κοσµο Ντέιβιντ Ρικαρντο
κοινοτητας διοικηση το σχολειο µας
αναγνωστων βηµα
05
23
50 χρονια εβραϊκο σχολειο
ανακοινωσεις
15
24
εµφαση στην εβραϊκη παιδεια
προετοιµασου Ευρωπη
16
26
νεα σελιδα στη θρησκευτικη αρχη της
κοινοτητας µας
εαν πιστευω οφειλω να µελετω
17
αποφθεγµα φωτογραφια
30
ανεκδοτο - ραββινικη ιστορια
31
τεχνης εργα βιβλια
27
γνωριµια µε τα πανεπιστηµια του
Ισραηλ, θεατρικο Αννα Φρανκ
18
Αρη, αντιο
20
η δικη της αντιναζιστικης πρωτοβουλιας, εκθεση Βικτωρ Κοεν
Ι∆ΙΟΚ ΤΗΤΗΣ: Ισραηλιτική Κοινότης Αθηνών,
Μελιδονη 8, Αθήνα 105 53, τηλ.: 2103252898,
fax: 210 3220761, e-mail: [email protected].
Ε Κ∆ ΟΤΗΣ: ο Πρόεδρος της Ι.Κ.Α. Βενιαµίν
Αλµπάλας ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚ ∆ΟΣ ΗΣ -ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Βίκτωρ Ελιέζερ fax: 2104820057, e-mail:
[email protected] ΣΥΝΤΑ ΚΤΙΚ Η ΟΜΑ∆Α : Βίκτωρ Ελιέζερ, Άρης Εµµανουήλ, Ηλίας Νάχµαν,Ντορίτα Τρέβεζα ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ-ΚΑΛΛ/ΚΗ
Ε ΠΙΜΕ ΛΕ ΙΑ : Ρασέλ Μπαλέστρα ΕΚ ΤΥΠΩΣΗ:
ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΑΕΒΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ Σ’ ΑΥΤΟ
ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ: Βενιαµίν Αλµπάλας, Αλίκη ΑρούχΜορδεχάι, Βίκτωρ Ελιέζερ, Άρης Εµµανουήλ,
Υβόνη Καπόν, Ζαν Κοέν, Ηλίας Νάχµαν, Γκαµπριέλ Νεγρίν, Ρίτα Σασών.
συνταξης σηµειωµα
03
αποχαιρετισµος
Και ξαφνικά η φωνή του δεν ακούγεται… δεν ξυπνάει τη συνείδηση
µας… τα µάτια του δεν αστράφτουν
από θυµό ενάντια στην αδικία… ο
λόγος του δεν µας οδηγεί σε νέες
ιδέες µακράς πνοής…
Χάσαµε ένα κοµµάτι του δυναµισµού
µας, της σκληρότητάς µας και της
τρυφερότητάς µας. Χάσαµε έναν
αγωνιστή τού χθες, του σήµερα και
του αύριο. Έναν υπερασπιστή τού
Εβραϊσµού και του Ισραήλ που λάτρεψε.
Χάσαµε τον Άρη Φόρνη.
∆ιεκδίκησε ως νεολαίος την µεταφορά της λέσχης από την οδό Πειραιώς, στη Σίνα και Βησσαρίωνος,
δίνοντας σχεδόν καθηµερινό αγώνα
για να πείσει το τότε Κοινοτικό Συµβούλιο ότι στην οδό Πειραιώς 4,
κοντά στην Οµόνοια θα υπήρχε µεν
Λέσχη αλλά δεν θα υπήρχαν άνθρωποι. Έδωσε τη µάχη και τη κέρδισε,
µαζί µε τους συνεργάτες του. Και δικαιώθηκε…
Με Πρόεδρο το Μηνά Ελιέζερ, ανατρέπουν τη κυριαρχία των παραδοσιακών Κοινοτικών παρατάξεων και
ο Άρης σε ηλικία 26 ετών γίνεται ο
νεότερος Ταµίας της Κοινότητας µας.
Ο Άρης τρέχει… τρέχει µε ιλιγγιώδη
ταχύτητα βλέποντας πάντα την επόµενη µέρα. ∆εν υπήρχε σήµερα χωρίς
χθες και χωρίς αύριο. Αντιπρόεδρος
στο πρώτο Κοινοτικό Συµβούλιο υπό
τη προεδρία του Μπένη Αλµπάλα.
Πρόεδρος στη Κοινοτική Συνέλευση.
Κέρδιζε το σεβασµό ακόµη και εκείνων που δεν σέβονταν το θεσµό τής
συνέλευσης. Συνδύαζε το χιούµορ µε
την αποφασιστικότητα και δεν ήταν
λίγες οι φορές που θυµωµένος ζήτησε
από κάποιους να εγκαταλείψουν την
αίθουσα.
Εκλέγεται Ταµίας στο ΚΙΣ και διεκδικεί µε πάθος την οικονοµική ανεξαρτησία του αντιπροσωπευτικού
οργάνου τού Ελληνικού Εβραϊσµού.
∆εν διστάζει να αντιπαρατεθεί… ∆εν
µασάει τα λόγια του, συζητά µε τους
συνεργάτες του και µπαίνει µπροστά… χωρίς δισταγµό και προσχήµατα… τα λόγια του ενοχλούν, αλλά
είναι λόγια αλήθειας και πάντοτε ο
Άρης θεωρούσε ότι ενοχλεί όσους
ενοχλούνται από την αλήθεια.
Το 2007 εκλέγεται Β’ Αντιπρόεδρος
του ΚΙΣ και το 2010 αποχωρεί µετά
από 4 συνεχείς θητείες. Αρνείται την
πρόταση να συνεχίσει για πέµπτη θητεία στη προεδρία της Συνέλευσης.
«Ο εθελοντισµός δεν πρέπει να ταυτίζεται µε τις καρέκλες», έλεγε,
«εγώ θα είµαι εδώ και θέλω να µε
ενηµερώνετε, µη ξεχνάτε το δεύτερο επάγγελµα µας είναι Εβραίος,
µόνο που αυτό δεν µας δίνει – του
δίνουµε, δεν µας υπηρετεί – το υπηρετούµε». Το γραφείο του ήταν το
στέκι µας. Το στέκι µιας οµάδας ανθρώπων που συζητούσε και ανέλυε
τα προβλήµατα του Εβραϊσµού. Θύµωνε µε την µικροπρέπεια, εκτιµούσε την ευθύτητα του λόγου.
Και στις ώρες των κρίσεων ο Άρης
ήταν εκεί, παρακολουθούσε το CNN
και το BBC και τηλεφωνούσε στο
Ζαν Κοέν και σε µένα για να µας εφοδιάσει µε επιχειρήµατα. ∆εν άντεχε
τη µεροληπτική ενηµέρωση εις βάρος
του Ισραήλ, αγανακτούσε, συνιστούσε όµως ψυχραιµία και τεκµηρίωση, «αυτά είναι τα όπλα τα δικά
µας απέναντι στο φανατισµό των
άλλων» έλεγε και µας συµβούλευε.
Ο αποχαιρετισµός από τους εκατοντάδες φίλους που τον συνόδευσαν
στο στερνό του ταξίδι αποκρυσταλλώνει την εµβέλεια της προσωπικότητας του Αρη Φόρνη.
Άρη, στενέ µας φίλε, θα συνεχίσουµε
να κουβεντιάζουµε για το µέλλον της
Κοινότητας και του Εβραϊσµού και
θα διερωτόµαστε πάντα ποια θα ήταν
η δική σου σκέψη γιατί αυτή µπορεί
να µας οδηγήσει στο σωστό δρόµο.
Άρη σε ευχαριστούµε για τη στήριξη
σου.
Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ
04
κοινοτητας διοικηση
το σχολειο µας
Όταν άνοιξε το Σχολείο μας στο Ψυχικό
το 1960 πολλοί δεν πίστευαν ότι θα γινόταν ένα από τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία,
νηπιαγωγείο και Δημοτικό, της Αθήνας.
Σήμερα άνετα θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ως άριστο για την ελληνική
εβραϊκή πραγματικότητα.
Πενήντα χρόνια ελληνικής και εβραϊκής
εκπαίδευσης και παιδείας, σφυρηλάτησαν
τις καρδιές και τις ψυχές των παιδιών μας
και των εγγονιών μας με αυτό που δεν
μπορούσαν να βρουν πουθενά αλλού. Την
εβραϊκή συνείδηση. Ανεξάρτητα το πόσο
θρησκευόμενος ή μη είναι ο κάθε γονέας,
η εβραϊκή και θρησκευτική συνείδηση, η
φιλία και η κοινωνικοποίηση που αναπτύσσονται στο Σχολείο μας είναι αναντικατάστατες αρετές και εφόδια ζωής για τους
νέους μας.
Από την πολύχρονη παρουσία μου στα κοινοτικά πράγματα οφείλω να τονίσω την ιδιαίτερη σημασία του Σχολείου μας. Είναι η
κορυφή στο κοινοτικό γίγνεσθαι γιατί από
το Σχολείο μας ξεκινάει η αγάπη και η αφοσίωση για την Κοινότητά μας. Το Σχολείο
μας αποτελεί το θερμοκήπιο που τη διατηρεί ακμαία. Αποτελεί το μέλλον της και την
υπερηφάνειά της. Χωρίς το Σχολείο μας,
οτιδήποτε άλλο αν καταφέρναμε να γίνει,
δεν θα μπορούσε να βάλει και να διατηρή-
σει τα θεμέλια και την ανάπτυξη της Κοινότητάς μας.
Προσωπικά ξεκίνησα την «κοινοτική μου
σταδιοδρομία» ως μέλος της Σχολικής Επιτροπής. Εκεί πρώτα έζησα τον παλμό της
εβραϊκής ζωής. Εκεί κατάλαβα τη δυσκολία αλλά και την ικανοποίηση να προσφέρει κάποιος με οποιοδήποτε τρόπο στο
φυτώριο του Εβραϊσμού της Αθήνας-στο
Σχολείο μας.
Σήμερα, αλλά και όλα τα προηγούμενα
χρόνια, όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια στήριξαν το Σχολείο μας με όλες τους τις
δυνάμεις. Δυσκολίες υπήρξαν και θα
υπάρχουν, αλλά το Σχολείο θα συνεχίσει
με υψηλό φρόνημα την αποστολή του. Να
φτιάχνει καλούς Έλληνες πολίτες και καλούς Εβραίους, ικανούς να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες της ζωής. Το έργο τού
Σχολείου μας είναι πράγματι ανεκτίμητο
και προτρέπω όλους τους γονείς - μέλη
τής Κοινότητάς μας να στέλνουν τα παιδιά
τους στο Σχολείο μας. Θα κερδίσουν τα
παιδιά τους και οι ίδιοι πολλά περισσότερα
από αυτά που θα τους προσέφερε οποιοδήποτε άλλο σχολείο.
Βενιαμίν Αλμπάλας
Πρόεδρος Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών
του ΒΙΚΤΩΡΑ ΙΣΑΑΚ ΕΛΙΕΖΕΡ
05
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
Ο∆ΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (1960-2010)
Δεκαέξι χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα, το μεγαλύτερο πλήγμα που υπέστη στην ιστορία του ο εβραϊκός λαός, οι Εβραίοι της Αθήνας δημιουργούν ένα νέο κύτταρο ζωής,
μια ανάσα, έναν παλμό, μια ελπίδα για το μέλλον μιας Κοινότητας που προσπαθούσε
ακόμη να περισυλλέξει τα απομεινάρια τής καταστροφής και να οδηγήσει μπροστά,
στο δρόμο της προόδου, την επόμενη γενιά.
1960: ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ
ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΩΝ ΕΙΝΑΙ ΓΕΓΟΝΟΣ!
Την προσπάθεια αυτή στήριξαν η
JOINT, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, το Κεντρικό Ισραηλιτικό
Συμβούλιο, ευεργέτες και πλήθος
επώνυμων και ανώνυμων δωρητών.
Ο δρόμος δεν ήταν στρωμένος με
ροδοπέταλα. Οι έριδες και οι αντιπαραθέσεις, ιδεολογικού κυρίως περιεχομένου, μεταξύ των Κοινοτικών
παρατάξεων της εποχής, για την
σκοπιμότητα δημιουργίας δημοτικού
σχολείου, ήταν έντονες και η ισχυρή
προσωπικότητα του τότε Προέδρου
της Κοινότητας Ζαχαρία Βιτάλ οδήγησε τελικά στην υλοποίηση αυτού
του στόχου. «Είχαμε ένα όραμα» θυμάται ο Δανιήλ Αλχανάτης, ο νέος
τότε αρχιτέκτων που μαζί με τον Ζακ
Μπεραχά έκαναν τα αρχιτεκτονικά
σχέδια του σχολείου, «και το όραμα
αυτό, την ιδέα αυτή υπερασπιζόμασταν με πάθος οι σύντροφοί μου Δανιήλ Τζάφος, Ισαάκ Εμμανουήλ,
Δαυίδ Εσκεναζής, Μανώλης Αρούχ,
Σαλβατώρ Σολομών, Σαλβατώρ Μπακόλας αλλά και οι Βιταλικοί (έτσι αυ-
τοπροσδιορίζονταν οι υποστηριχτές
του Ζαχαρία Βιτάλ) Λάζαρος Ελιέζερ
και Ιωσήφ Λόβιγγερ και άλλοι πολλοί
που τα ονόματά τους μου διαφεύγουν. Και όταν πλέον το σχολείο
έγινε πραγματικότητα, από τον εργολάβο Ζακ Μωσέ τότε το αγκάλιασαν όλοι». Ο Δανιήλ Αλχανάτης
ορίζεται πρώτος Πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής. Η Λιλή Σακκή καλείται από την Αμερική για να
αναλάβει την Διεύθυνση του νεοσύστατου σχολείου. Η Μαρίκα Ντετσάβες, από το 1956 βοηθός νηπιαγωγού
στο Εβραϊκό σχολείο της οδού Ερυ-
06
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
σίχθονος στα Α. Πετράλωνα, μετακομίζει στο Δημοτικό σχολείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών στο
Παλαιό Ψυχικό. Προσλαμβάνεται μια
νέα νηπιαγωγός, κάποια κυρία Μαζλουμίδου! Επιστάτης του σχολείου
με την πρώτη «κουδούνα» ο κύριος
Μαρίνος. Βράχος όμως του σχολείου, είναι ένας «παππούς», που από
το 1960 και μέχρι το θάνατό του μοί-
ραζε σακκουλάκια με μικροεδέσματα
σε όλα τα παιδιά, κάθε Παρασκευή
μεσημέρι, μετά το Καμπαλάτ Σαμπάτ.
Ο «παππούς» του σχολείου ήταν, και
παραμένει στις μνήμες όλων των μαθητών που πέρασαν από μπροστά
του, ο Σαλτιέλ Κοέν, ο παππούς-Κοέν.
«Ήταν παρών σε κάθε συνεδρίαση
της Σχολικής Επιτροπής», λέει ο Δανιήλ Αλχανάτης, «και ότι αίτημα εί-
Η ΠΡΩΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ: 1960-1970
180 παιδιά στο σχολείο. «Έπρεπε να βρούμε καλούς δασκάλους, καλούς νηπιαγωγούς, συνοδούς στα σχολικά
μας, και θεωρώ ότι το πετύχαμε» λέει ο Δανιήλ Αλχανάτης και το πρόσωπό του λάμπει από ικανοποίηση και περηφάνια. «Πήραμε τη Μαζλουμίδου και το σχολείο
απέκτησε το χαμόγελό του και την πρώτη ζεστή αγκαλιά
υποδοχής», διακόπτω τον συνομιλητή μου και τον ρωτώ
ποια είναι επιτέλους αυτή η «Μαζλουμίδου». Η Ιφιγένεια
απαντά, και λάμπει από χαρά προφέροντας και μόνο το
όνομα αυτό. «Αργότερα παντρεύτηκε τον Αντώνη Αντωνίου, αξιωματικό της Αστυνομίας, και έτσι διασφαλίσαμε
και την ασφάλεια μας… Περί το 1963 προσλάβαμε ως Διευθύντρια την Δόμνα Αλούπη και ξεκινά μια νέα εποχή
για το σχολείο μας», λέει ο Δανιήλ Αλχανάτης, πρώτος
Πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής και μετέπειτα Πρόεδρος και επίτιμος Πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας της Αθήνας.
Δάσκαλος – σταθμός χαρακτηρίζεται ο Άρης Δημητρακόπουλος που δίδαξε τους πρώτους μαθητές που πέρασαν το κατώφλι του σχολείου στο Π. Ψυχικό και μαζί του
οι Αντώνης Δανασής, Μιχάλης Σιναρέλης και η Αγαθή
Κουτσοσπύρου–Γρίβα που στη συνέχεια διακρίθηκαν για
το εκπαιδευτικό τους έργο.
Η Ιφιγένεια Μαζλουμίδου-Αντωνίου αφηγείται και μιλάει
με την ίδια ανεπανάληπτη γλώσσα της αγάπης που μάγεψε τα παιδιά που πέρασαν από το 1960 έως το 1996 τις
πύλες του σχολείου μας:
«…Διευθύντρια η κ. Λιλή Σακκή... Σαν τη μαμά κλώσα μάζεψε εμάς τα…κλωσόπουλα και μας είπε (με Λαρισέικη
χαμε για το καλό του σχολείου προσπαθούσε να το ικανοποιήσει. Προσπαθούσε να βρει χρηματοδότες, ενώ
δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που ο
ίδιος πλήρωνε τα δίδακτρα μαθητών
που οι οικογένειές τους δεν είχαν την
οικονομική δυνατότητα. Ακόμη και
όταν τυφλώθηκε μου ζητούσε να τον
πάω στο σχολείο, γιατί μέναμε κοντά.
Το σχολείο ήταν η ίδια του η ζωή».
προφορά, παρά τα τόσα χρόνια στην Αμερική): «Καλώς
ήλθατε σε τούτο το σχολείο, βλέπω ότι είσαστε όλοι νέοι
και με όρεξη για δουλειά. Εγώ θα είμαι εδώ με τʼ αυτιά
μου έτοιμα να ακούσουν ότι θέλετε και τα μάτια μου
ανοιχτά να βλέπουν τι κάνετε. Τούτο το σχολείο πρέπει
να πάει μπροστά, πρέπει να πάει ψηλά. Τα παιδιά που θα
φεύγουν από δω θα έχουν πάρει την εβραϊκή τους ταυτότητα, αλλά θα πρέπει να μην υστερούν καθόλου στις
ελληνικές γνώσεις που το Υπουργείο Παιδείας ορίζει,
γιατί είμαστε Έλληνες-Εβραίοι. Το σχολείο αυτό πρέπει
να γίνει πρότυπο και η πορεία του να είναι ανοδική.» Και
όπως το είπε έγινε. Η ομάδα έπεσε με πάθος στη δουλειά. Δεν υπήρχαν ζήλιες, ανταγωνισμοί και εγωισμοί.
Θυμάμαι πάντα με συγκίνηση την έκθεση που γινόταν
στο τέλος του χρόνου στη μεγάλη αίθουσα. Κάθε τάξη κιʼ
ένα τραπέζι, αλλά τη γενική διακόσμηση την απαιτούσαν
από την Αγαθή (Κουτσοσπύρου) και την Ιφιγένεια (Μαζλουμίδου), θέλαμε όλα τα τραπέζια να είναι ωραία χωρίς
προσωπικές φιλοδοξίες. Παρούσα πάντα η γυμνάστρια
του σχολείου μας η δυναμική Πόπη Γιαννοπούλου.
Πάντα δίπλα μας η σχολική επιτροπή. Ο γλυκύτατος πρόεδρος κ. Δανέλος Αλχανάτης, που με μία απίστευτη πολιτική ήξερε να αρνείται κάτι που ζητούσαμε (βλ.
οικονομικά Κοινότητας) και αντί να δυσαρεστηθείς, έλεγες κι «ευχαριστώ». Δυναμικός ο κ. Τζάκος Ελιέζερ όταν
προτείναμε κάτι καινούριο και αποδοτικό, σε πλησίαζε με
χαμόγελο και συνωμοτικά σου έλεγε «Μην στεναχωριέσαι θα το φέρω εγώ κατʼ ευθείαν στο Κοινοτικό Συμβούλιο». Κι εκείνος ο υπέροχος Αλμπέρτος Μπεράχας που
δεν ξεκίναγε για τη δουλειά πριν περάσει κάθε πρωί απʼ
το σχολείο και ρωτώντας χαμογελαστά «Όλα καλά; Χρειαζόμαστε κάτι;» Πνεύμα ειρήνης, καλοσύνης και ηρε-
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
07
μίας στα δύσκολα ο Αλμπέρτος Κόβο. Και άλλοι, άλλοι πολλοί που θα χρειαζόμουν σελίδες για να τους απαριθμήσω.
Όσοι έζησαν την όμορφη ατμόσφαιρα του σχολείου μας
και έφυγαν απʼ αυτό (με δική τους θέληση) είτε γιατί πήραν
κάποιο δημόσιο διορισμό, είτε γιατί ακολούθησαν κάποια
άλλη κατεύθυνση, έφυγαν με βουρκωμένα μάτια, κρατώντας μέσα τους τις ωραιότερες αναμνήσεις… Θαρρώ όμως
ότι η πιο τυχερή απʼ όλους υπήρξε κάποια Ιφιγένεια Μαζλουμίδου-Αντωνίου που αγνοώντας δημόσιους διορισμούς
και προτάσεις τής επιθεωρήτριας Ανατολικής Αττικής για
έκδοση του υλικού που είχε φτιάξει για το Εβραϊκό σχολείο, προτίμησε να παραμείνει και να ρουφήξει 35 χρόνια
όλη την αρμονία και την εξέλιξη του σχολείου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών. Και όταν η Κοινότητα της ζήτησε να αναλάβει την γενική Διοικητική Διεύθυνση του
Σχολείου ένοιωσε πως δίκαια μπορούσε να λέει «το Σχολείο μου», και αν οικογενειακές υποχρεώσεις δεν την
ανάγκαζαν να σταματήσει, ίσως και να ανεβοκατέβαινε
ακόμη τα σκαλιά του σχολείου μαζί με τα παιδιά, νιώθοντας κιʼ αυτή… παιδί».
Μία ευγενής μικροκαμωμένη κυρία με τον ίδιο τύπο γυαλιών που φορούσε την δεκαετία του ʻ60 που την θυμάμαι,
μου ανοίγει την πόρτα του σπιτιού της και με αγκαλιάζει,
σαν εκείνη την εποχή, στο νηπιαγωγείο, η κυρία Μαρίκα, η
κυρία Μαρίκα Ντετσάβες. «Το σχολείο μού έδωσε πληρότητα, και εγώ έδωσα αγάπη στα παιδιά, και γιʼ αυτό δεν με
ξεχνάνε… ένοιωθα ικανοποίηση από τη σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά, τα αφήναμε ελεύθερα και καταφέρναμε
να τα κάνουμε και υπεύθυνα και ευτυχισμένα», θυμάται με
συγκίνηση η κυρία Μαρίκα και τονίζει με περισσή αποφασιστικότητα: «Θεωρούσα πάντα ότι η παιδεία είναι ένα βασικό πράγμα στη ζωή του Εβραίου. Το σχολείο έδινε ένα
δυνατό όπλο στα παιδιά για να στέκονται με ψηλά το κεφάλι στη κοινωνία».
Και προτού κλείσει η πρώτη δεκαετία λειτουργίας τού σχολείου, και ενώ η δικτατορία των συνταγματαρχών έκανε
όλο και πιο αισθητή την παρέμβασή της στην εκπαίδευση,
περί το 1969, μία δασκάλα, πρώην δημοσιογράφος, εμφανίζεται στο σχολείο με παντελόνια! Η Αρετή Μαλάμη, η δασκάλα που δεν έκρυβε τα δάκρυά της για ότι τη
συγκινούσε, και μοίραζε απλόχερα τη γνώση αναπτύσσοντας το αίσθημα της ελευθερίας. Και σήμερα 42 χρόνια
μετά θυμάται:
«Ήταν κάπου εκεί στα 1968 στα χρόνια της Δικτατορίας,
όταν εγώ, νεαρή τότε δημοσιογράφος, που με το κλείσιμο
της Μεσημβρινής έμεινα χωρίς δουλειά, ανέσυρα το πτυχίο τής δασκάλας, από τα αχρησιμοποίητα «χαρτιά» μου
08
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
και πήγα στο Ισραηλιτικό σχολείο Αθηνών, όπου από το
φίλο, συγκάτοικό μου και μέλος της Σχολικής Επιτροπής
Τζάκο Ελιέζερ έμαθα ότι ζητούσαν δασκάλα. Και τότε,
αφού συναντήθηκα με τους κυρίους Αλμπέρτο Μπεράχα
και Δανιήλ Αλχανάτη σχολικών παραγόντων, τότε διεμήφθη μεταξύ μας ο εξής διάλογος:
Έμαθα ότι ζητάτε δασκάλα για το σχολείο σας. Εγώ είμαι
δασκάλα αλλά λίγο ΑΛΛΙΩΤΙΚΗ από τους άλλους. Δηλαδή; Με ρωτάνε και οι δύο. Να εγώ δεν ακολουθώ την…
πεπατημένη του σχολείου. Θέλω άλλου είδους επαφή με
τα παιδιά μου και με τη γνώση που τη θέλω πλατιά και
αδέσμευτη. Μας κάνετε κυρία Αρετή, μου απάντησαν και
οι δύο. Γιατί αν και εμείς δεν είμαστε… ΑΛΛΙΩΤΙΚΟΙ δεν
θα κάναμε την έρημο, που μας έδωσαν για κράτος, ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ! Συμπλήρωσε ο Αλμπέρτος Μπεράχα και κοιτάχτηκαν και οι δυό με σημασία και απόλυτη συμφωνία. Και
στα τέσσερα χρόνια που εργάστηκα στο σχολείο μας,
παίρνοντας δύο πέμπτες–έκτες δεν τους διέψευσα. Πιστεύω πως φύτεψα τέτοιους σπόρους στα παιδιά μου
εκείνα, που ρίζωσαν στην ψυχή τους και βλάστησαν
πλούσιους καρπούς. Ακόμα και τώρα ύστερα από 40 χρόνια επικοινωνώ με κάποιες μαθήτριές μου και χαίρομαι τις
οικογένειές τους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Με άπειρη
εκτίμηση, αγάπη και με την ευχή να τα ΧΙΛΙΑΣΕΙ το σχολείο μας τα χρόνια του και ευχαριστώντας για την ευκαιρία αυτής της 50χρονης αναδρομής σάς χαιρετώ
όλους».
Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ: 1970 - 1980
Η δεκαετία του ʻ70 ανατέλλει. Ο Αλμπέρτος Μπεράχα
αναλαμβάνει την προεδρεία της Σχολικής Επιτροπής, και
αν και μηχανικός, εισάγει στο σχολείο τη Ψυχολογία και
την καθιστά πυλώνα υποστήριξης δασκάλων, γονέων και
μαθητών. Το σχολείο αποκτά συγκριτικά πλεονεκτήματα,
πρωτοποριακά μάλιστα για την εποχή εκείνη. Με περισσή
μαεστρία, συμμαχώντας με την πρόοδο, και ενάντια στο
φοβικό συντηρητισμό που επέβαλε η δικτατορία, κατορθώνει και πείθει για την ανάγκη δημιουργικής ενασχόλησης των παιδιών, εκτός προγράμματος του Υπουργείου
Παιδείας και στηρίζει την υλοποίηση της δωρεάς του Χαϊμάκη Κοέν για την κατασκευή της βιβλιοθήκης του σχολείου. Ο Σταύρος Αλεξανδράτος διαδέχεται τη Δόμνα
Αλούπη στη διεύθυνση του σχολείου, οι πρώτοι απόφοιτοι σημειώνουν εξαιρετική επιτυχία στις εισαγωγικές
εξετάσεις στα καλύτερα σχολεία εκείνης της εποχής, η
ανοδική πορεία του σχολείου είναι πλέον αδιαμφισβήτητη. Οι δάσκαλοι της εβραϊκής γλώσσας Έουντ και
Άντα Κέρεν, Νούριτ και Σοσσάνα αφήνουν το δικό τους
στίγμα στην Εβραϊκή Παιδεία και σηματοδοτούν την άρρηκτη πολιτιστική και θρησκευτική σχέση του Εβραϊσμού
με το κράτος του Ισραήλ.
Το 1970 όμως, Αλχανάτης, Μπεράχας και Ελιέζερ επιλέγουν να προσλάβουν μια νεαρή δασκάλα από τη Ζάκυνθο, με εκθαμβωτικής ομορφιάς μάτια, που μόλις είχε
πάρει πτυχίο και που αργότερα έμελε να παίξει καταλυτικό ρόλο στην ίδια την επιβίωση του σχολείου. Η Πόπη
Καβουροπούλου. «Οι τρεις αυτοί άνθρωποι με στήριξαν
στα πρώτα μου βήματα. Το σχολείο, η Κοινότητα, μού
προσέφεραν φροντίδα και αγάπη και κυρίως είχα τη συμπαράστασή τους στις δύσκολες στιγμές. Εγώ από τη
πλευρά μου νομίζω έδωσα γνώση, χαρά και αυτοπεποίθηση σε τρεις γενιές μαθητών. Έκλαψα κιόλας…», λέει
με διάχυτη ειλικρίνεια η Πόπη Καβουροπούλου, «διότι κάποιοι άνθρωποι με πλήγωσαν, αλλά το περίεργο είναι ότι
αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι μου συμπαραστάθηκαν στα δύσκολα… θα σου πω και ένα αστείο περιστατικό», αλλάζει
τη κουβέντα, «ήταν ένα ή δύο χρόνια μετά που ήρθα στο
σχολείο όταν η κυρία Αλούπη μας ειδοποιεί ότι ήρθε επιθεωρητής από το υπουργείο. Η Αρετή η Μαλάμη ερχόταν
με παντελόνι παρά την τότε απαγόρευση. Ήταν στη τάξη
της και έκανε μάθημα. Μπαίνω μέσα, την ειδοποιώ ότι ο
επιθεωρητής είναι στο σχολείο, πάει πίσω από την έδρα,
φοράει ένα μακρύ παλτό που είχε, βγάζει το παντελόνι
και σα να μη συμβαίνει τίποτε συνεχίζει το μάθημά της. Ο
Επιθεωρητής μπήκε στη τάξη της, τη συνεχάρη μάλιστα,
και η κυρία Αλούπη βρήκε πάλι το χρώμα της».
Στο σχολείο επικρατεί το χαμόγελο και η ζεστή αγκαλιά.
Την πρώτη καλημέρα έλεγαν οι συνοδοί, η κυρία Ευτυχία
η Αλκαλάι ως «καλός άγγελος» του σχολείου, η κυρία
Μπίτσε Ρεκανάτη με τη χρυσή ψυχή, η κυρία Μαργαρίτα
Εσκεναζή με το πλατύ χαμόγελο, ο Νίκος ο Ανιτόπουλος
με το αστείρευτο χιούμορ, ο κύριος Βασίλης ο οδηγός,
και η κυρία Στέλλα και πολλοί, πολλοί άλλοι.
Το Σεπτέμβρη του 1972, προσλαμβάνεται στο διοικητικό
τομέα του σχολείου μια νεαρή κοπέλα που πέρασε από
τα θρανία του, για να αναλάβει τι; Μα ότι μπορούσε, για
να λειτουργεί το σχολείο καλύτερα. Η Άννα Σεβίλλια
προσπαθεί να εισπράξει δίδακτρα και αγανακτεί όταν
ένας γονέας τής λέει «δεν μπορώ να πληρώσω τα δίδακτρα στο σχολείο γιατί έχω να πληρώσω το κολέγιο για
το μεγαλύτερο παιδί μου»!… Παίρνει τηλέφωνο γονείς
για να ενημερώσει ότι η ίδια είναι δίπλα στο παιδί που
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
έχει πυρετό, φωνάζει στους πιτσιρικάδες που δεν φορούν πουλόβερ χειμωνιάτικα, γκρινιάζει στη Σχολική Επιτροπή για την άμεση επισκευή τού καλοριφέρ για να μη
κρυώσουν τα παιδιά, ανοίγει το σχολείο στις 6.30 το πρωί
αφού έχει σιγουρευτεί απʼ το προηγούμενο βράδυ ότι
όλα τα σχολικά θα εκτελέσουν κανονικά τα δρομολόγια… «Το σχολείο δεν είναι ένα κοινό γραφείο που κάνεις τη δουλειά σου, έχεις να κάνεις με έμψυχο υλικό
–παιδιά, γονείς, προσωπικό– και πρέπει να κρατάς τις
ευαίσθητες ισορροπίες, για να λειτουργεί το σύστημα
σωστά».
Στα τέλη της δεκαετίας, ο Λέων Γαβριηλίδης εκλέγεται
τρίτος Πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής. Ο εκδημοκρατισμός της χώρας είναι γεγονός, το σχολείο μας είναι
ένα βήμα μπροστά. Εφαρμόσθηκε με επιτυχία η για τότε
καινοτομία τού συστήματος εκμάθησης της ανάγνωσης
με το σύστημα Decroli. Με την βοήθεια της ψυχολόγου
κυρίας Άλιας Σαμαρά εφαρμόστηκε η ψυχολογική υποστήριξη των μαθητών καθώς και η αντίστοιχη παρακολούθηση μαθημάτων από τους γονείς. Στα τέλη της
δεκαετίας, η Τασία Κατσή αναλαμβάνει την διεύθυνση
του Δημοτικού, η Ιφιγένεια Αντωνίου ανέλαβε τη διοικητική διεύθυνση και την ευθύνη του νηπιαγωγείου με αποτέλεσμα να βελτιωθεί ο συντονισμός μεταξύ γονέων και
σχολείου καθώς και μεταξύ των μελών του προσωπικού.
Ιδιαίτερης σημασίας υπήρξε η επιτυχημένη προσπάθεια
να αναγνωρισθεί από το Υπουργείο Παιδείας επισήμως
η διδασκαλία της Εβραϊκής ιστορίας και να θεσμοθετηθεί
η θέση της Λίνας Ερρέρα. Την δασκάλα που τα παιδιά
αγαπούν για τον τρόπο που μεταφέρει την ιστορία, εγγράφοντας με ανεξίτηλα γράμματα στη μνήμη τους τα
ήθη και έθιμα και τις παραδόσεις του Εβραϊκού λαού.
Ο Λέων Γαβριηλίδης διηγείται με περηφάνια για τις βάσεις της αθλητικής δραστηριότητας των μαθητών του
σχολείου με αποτέλεσμα να κατακτηθούν πανελλήνια
πρωταθλήματα στις κατηγορίες παίδων και νεανίδων της
επιτραπέζιας αντισφαίρισης. Και τέλος επισημαίνει την
ικανοποίηση όλης της εκπαιδευτικής οικογένειας από
την αναγνώριση του Σχολείου μας ως προτύπου στην
εφαρμογή και την εκτέλεση των προγραμμάτων εκπαίδευσης από την Επιθεώρηση Δημοτικής Εκπαίδευσης
του Υπουργείου Παιδείας.
Η κυρία Λίτσα Μαρίφογλου-Ρούσου, η μουσικός, παίζει
στο πιάνο ελληνικούς και εβραϊκούς ρυθμούς, τα παιδιά
τραγουδούν, οι γονείς χειροκροτούν στην 25η Μαρτίου,
στο Χανουκά και σε όλες τις άλλες γιορτές με αποκορύφωμα τη μεγάλη γιορτή του τέλους του χρόνου.
Η ΤΡΙΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ: 1980-1990
09
Η Μέση Ανατολή φλέγεται… ο πρώτος Πόλεμος του Λιβάνου… Ο Ανδρέας Παπανδρέου ταυτίζει τους Ισραηλινούς στρατιώτες με ναζί… Καλοθελητές «δημοσιογράφοι»
καλούν από τους τηλεοπτικούς δέκτες τούς Έλληνες πολίτες να μποϋκοτάρουν τα Εβραϊκά καταστήματα στην
Ελλάδα… ενώ τα ανά τον κόσμο μέλη της PLO φθάνουν
στην Αθήνα για να προετοιμάσουν το δικό τους «πλοίο
τής επιστροφής» στην Παλαιστίνη. Σε αυτό το κλίμα, το
σχολείο πάει μπροστά. Σε πείσμα ίσως όλων εκείνων που
δεν έκρυβαν τον πόθο τους να πλήξουν την καρδιά του
εβραϊσμού της Αθήνας. Ο τότε Διευθυντής της Κοινότητας Μίνως Σασών, ο Φρέντυ Κούπερμπεργκ, ο Ζαν
Κοέν, η Μιρέλα Κοέν και αργότερα ο Μάκης Κοφινάς,
σχημάτισαν την ασπίδα προστασίας του σχολείου μαζί με
σωρεία εθελοντών, θέτοντας σε καθημερινό κίνδυνο την
ίδια την ασφάλειά τους.
«Επειδή πιστεύω βαθιά ότι, εφʼ όσον μπορούν, οι γονείς
πρέπει να προσπαθούν για την όσο καλύτερη εκπαίδευση
και για την ενίσχυση της Εβραϊκής ταυτότητας των παιδιών τους, ασχολήθηκα και εγώ 16 ολόκληρα χρόνια με
τα του Σχολείου μας, τα 4 από αυτά ως Πρόεδρος της
Σχολικής Επιτροπής», λέει ο Ζακίνος Ταραμπουλούς και
θυμάται: «Οι καιροί όμως ήταν δύσκολοι. Δικαστικές
αγωγές εις βάρος μας, συνδικαλιστές δάσκαλοι να προσπαθούν να τιμωρήσουν δικαστικά την Διευθύντρια του
σχολείου μας, απαγόρευση εθνικού μας ύμνου, απειλές,
ανησυχία των γονιών και πολλά άλλα. Όμως από τους
στόχους μας δεν ξεφεύγαμε». Και σήμερα, στέλνει το
δικό του μήνυμα: «Στους σημερινούς γονείς έχω να πω
ότι πρέπει να εμπιστευόμαστε το Σχολείο μας και ελπίζω
όπως τα παιδιά μου έτσι και τα εγγόνια μου να μπορέσουν να ασχοληθούν και αυτά όταν έλθει η ώρα για το
καλό του Σχολείου γιατί πραγματικά ΑΞΙΖΕΙ».
Ο Μπένης Αλμπάλας, σημερινός πρόεδρος της κοινότητάς μας, εντάσσεται στη σχολική επιτροπή.
Μία δασκάλα του σχολείου, με ύφος αυστηρό αλλά και
αυθόρμητα ευγενής, αναλαμβάνει τη διεύθυνση του
σχολείου. Το όνομα της, Λουκία Παπαδοπούλου, συνδέθηκε με τις ιστορικές επισκέψεις του σχολείου στην
Ακρόπολη με τους μαθητές των τάξεών της, επί μία εικοσαετία και πλέον. «Πραγματοποίησα και πέτυχα αυτό
που λέγεται στα Παιδαγωγικά “μετάγγιση ψυχών“ μεταξύ
δασκάλου και μαθητού και προσπάθησα να κάνω ευχάριστη και χαρούμενη τη ζωή των μαθητών μέσα στην τάξη
10
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
και έξω απʼ αυτήν, να αισθάνονται ελεύθεροι και υπεύθυνοι, να θεωρούν το δάσκαλο συντονιστή και βοηθό
τους στα μαθήματα, στους στόχους τους και να καταλάβουν την πραγματική παιδαγωγική σχέση δασκάλου και
μαθητή» λέει με βαθειά ικανοποίηση η Λουκία Παπαδοπούλου που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα του σχολείου
ακόμη και μετά τη σύνταξή της.
Διαδηλωτές έξω από το σχολείο απαιτούν να καταδικαστεί η Ισραηλινή πολιτική! Δύο δασκάλες αντιδρούν σε
κάθε τι που έχει σχέση με τον Εβραϊσμό, και απολύονται. Το σχολείο συνεχίζει τη δική του πορεία, προσλαμβάνει νέους δασκάλους… και τη πύλη του σχολείου τη
διαβαίνει μια καθηγήτρια Αγγλικών με ξεχωριστή αρχοντιά και απλότητα. Η Ματούλα Μπενρουμπή δίνει μια
νέα διάσταση στη καθιέρωση της Αγγλικής γλώσσας ως
υψηλής προτεραιότητας επιλογή για το σχολείο. Εφαρμόζει νέες μεθόδους εκμάθησης της ξένης γλώσσας. Και
το σπουδαιότερο πείθει τα παιδιά να αγαπήσουν τα Αγγλικά αλλά… και τη δασκάλα τους. «Το σχολείο με
έσωσε», λέει η κυρία Ματούλα και πριν προλάβω να ρωτήσω γιατί, συμπληρώνει «και γιʼ αυτό εγώ έδωσα ότι
μπορούσα από τον εαυτό μου. Έδωσα αγάπη, εισέπραξα
αγάπη και συνεχίζω να απολαμβάνω αυτή την αγάπη των
μαθητών μου».
Ο Τζων Ματαθίας αναλαμβάνει την προεδρία της Σχολικής Επιτροπής. Οι Εβραίοι της Αθήνας σκορπίζονται στα
βόρεια και στα νότια προάστια. Η κίνηση των μαθητών
απαιτούσε νέους σχεδιασμούς προκειμένου το σχολείο
να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των γονέων. Ο Τζων
Ματαθίας, με το πείσμα που τον διέκρινε, κατορθώνει,
μαζί με τους ανθρώπους της διοίκησης του σχολείου, τα
πούλμαν τού σχολείου να περνούν έξω από τη πόρτα
κάθε παιδιού όπου και αν έμενε. Η Ιφιγένεια Αντωνίου
περιγράφει την ατμόσφαιρα: «Αληθινή προσφορά και η
δουλειά επόμενων σχολικών επιτροπών. Ο ακούραστος
Λέων Γαβριηλίδης, η δραστήρια Στέλλα Μπορμπόλη, ο
Αλμπέρτος Ρεϊτάν, με τη βροντερή φωνή, ο Ζακίνος Ταραμπουλούς, που τις παρατηρήσεις τις έκανε με ένα
ανέκδοτο, η εργατική και πολυτάλαντη Τζούλια
Μωυσή…»
Ο Τσβι και η Σοσάνα, η Μπρούρια με τον Άμνον, ο Ρεουβέν Κοέν και η Σοσσάνα και ο Μαξ Μπεν Σιτρίτ, δάσκαλοι
της εβραϊκής γλώσσας, μεταλαμπαδεύουν γνώση και
αγάπη για το Ισραήλ.
Προετοιμάζεται το έδαφος για να αναλάβουν τα ηνία οι
πρώτοι απόφοιτοι του σχολείου και να το οδηγήσουν στη
τέταρτη δεκαετία, την δεκαετία της παγκοσμιοποίησης.
ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ: 1990–2000
Ο Αλμπέρτος Φόρτης, Πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής και δίπλα του η Αλίκη Αρούχ–Μορδεχάϊ, η Ίντα
Κόβο-Φόρνη, ο Ντάνης Εμμανουήλ και ο αξέχαστος
Γκουίντο Σαλέμ, όλοι πρωην μαθητές του σχολείου!
Το 1994 η Πόπη Καβουροπούλου αναλαμβάνει τη Διεύθυνση του σχολείου, παρέα με την Ιφιγένεια. Το διδακτικό προσωπικό ανανεώνεται. Η Βούλα Τσιλικόχρυσου
και η Ζακλίν Γερμιγιά συνεχίζουν την παράδοση της πρώτης θερμής αγκαλιάς στο νηπιαγωγείο. Η Ιφιγένεια Αντωνίου, το 1996, μετά από 36 χρόνια στο νηπιαγωγείο και
στη Διεύθυνση του σχολείου, και με τη σφραγίδα της χαραγμένη στις ψυχές εκατοντάδων παιδιών, αποχωρεί από
την ενεργό δράση.
Πρώτη ανακαίνιση. Ο Ντάριο Κόβο, ευεργέτης του σχολείου μας.
«Το 1986,η μεγάλη μου κόρη πήγε στην Α΄ δημοτικού,
στο ίδιο σχολείο, στα ίδια θρανία κι εγώ ήμουν πια γονιός. Άλλος ρόλος στο ίδιο περιβάλλον, οι εικόνες, οι μυρωδιές, οι ήχοι, η μενορά, το κουδούνι, ακόμα κι ο
κύριος Θόδωρος, ο γιός του κυρίου Μαρίνου του επιστάτη, που τόσο του έμοιαζε, με έκαναν να νιώθω πότε
παιδί και πότε ενήλικας», θυμάται με νοσταλγία η Αλίκη
Αρούχ-Μορδεχάι που διαδέχθηκε τον Αλμπέρτο Φόρτη
στη προεδρία της Σχολικής Επιτροπής. «Θυμάμαι όταν
ξεκίνησε ο πόλεμος του Κόλπου, το 1994, στις 4 τα ξημερώματα χτύπησε το τηλέφωνο στο σπίτι μου. Ήταν ο
Γκούϊντο Σαλέμ. “Ξεκίνησε ο πόλεμος. Τι θα κάνουμε
αύριο με το σχολείο;» Από τις 7 το πρωί βρισκόμασταν
στην πόρτα του σχολείου και όλο εκείνο το διάστημα κάναμε βάρδιες, τα μέλη της Σχολικής Επιτροπής, στην
αυλή και στην πόρτα του σχολείου. Δεν ξέρω αν ήταν
απαραίτητο, ξέρω ότι δεν μπορούσαμε να ησυχάσουμε
αν δεν το κάναμε».
Αυτή ήταν η Αλίκη που μαζί με την Ίντα Κόβο–Φόρνη κατέβαλλαν άοκνες προσπάθειες για να πείσουν τους δύσπιστους γονείς ότι ναι, το σχολείο αυτό αξίζει, και με
αξιοζήλευτη υπομονή άκουγαν καρτερικά τα αιτήματά
τους, λογικά και παράλογα. Λάμβαναν όμως και μηνύματα, επεξεργάζονταν ιδέες και υλοποιούσαν αποφάσεις
και η Πόπη η Καβουροπούλου έτρεχε, και μαζί της οι δάσκαλοι και μαζί τους το διοικητικό προσωπικό και το 1998
την προεδρία της επιτροπής αναλαμβάνει ένας ταλαντούχος τεχνοκράτης από τη Λάρισα, ο Μίνος Μωυσής,
για να τρέξουν όλοι μαζί ακόμη πιο γρήγορα… Και ο
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
11
Μίνος περιγράφει το κλίμα, την ατμόσφαιρα, το μεράκι και
το κέφι που ενέπνεε και συνεχίζει να εμπνέει το σχολείο
αυτό… που δεν αφήνει κανένα να εφησυχάσει:
«Όταν ο γιός μου πήγε στο Νηπιαγωγείο του Σχολείου, κάποια παλιά μέλη της Σχολικής Επιτροπής μου ζήτησαν να
συμμετέχω κι εγώ. Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μου στην Σχολική Επιτροπή του Σχολείου μας που κράτησε για δέκα
ολόκληρα χρόνια. Κάθε Δευτέρα στις 6.00 μ.μ. συνεπείς
στο ραντεβού μας, με όρεξη για προσφορά, με την διάθεση
μια όμορφης παρέας να λύσουμε τα όχι λίγα προβλήματα,
με το πάθος να κάνουμε το Σχολείο μας καλύτερο, για τα
παιδιά μας, για την Κοινότητά μας. Δεν είχα την τύχη να
είμαι μαθητής στο Σχολείο, είχα όμως την τύχη να το ζήσω
μέσα από τη Σχολική Επιτροπή και την τύχη τα δύο παιδιά
μου να φοιτήσουν σʼ αυτό. Θυμάμαι από το πέρασμά μου
στο Σχολείο, τη μεγάλη προσπάθεια 5 ετών να συγκεντρωθούν τα χρήματα για να γίνει πραγματικότητα η Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων που έδωσε ζωντάνια στο
Σχολείο, την αγωνία όλων μας όταν δύο μεγάλες συνεχόμενες τάξεις των 23 και των 17 παιδιών έφυγαν και το Σχολείο μίκρυνε απότομα σε αριθμό παιδιών, τον αγώνα να
πείσουμε τους γονείς να στείλουν τα παιδιά τους σʼ αυτό
το Σχολείο, την ανακαίνιση των χώρων του για πρώτη
φορά από τότε που ιδρύθηκε και πολλά άλλα. Σήμερα,
βλέπω το Σχολείο ζωντανό, γεμάτο από παιδιά, με προοπτική και το όραμα να μείνει σταθερή αξία για την Κοινότητά μας, με άξιους συνεχιστές στη Σχολική Επιτροπή, εκεί
κάθε Δευτέρα στις 6.00 μ.μ. περήφανος για το μικρό δικό
μου λιθαράκι. Σχολείο μας, σʼ ευχαριστώ για την ευκαιρία
που μου έδωσες να σε υπηρετήσω». Ο Μίνος ο Μωυσής
θυμάται ένα στενό του συνεργάτη και φίλο στον οποίο
όλοι οι φίλοι τού σχολείου οφείλουν πολλά. «Ένας φίλος,
μια μορφή στην ιστορία του Σχολείου μας, έφυγε πριν λίγο
καιρό από τη ζωή. Ο Γκουίντο Σαλέμ, υπηρέτησε με πάθος
το Σχολείο, ήταν από τα μακροβιότερα μέλη της Σχολικής
Επιτροπής, ο άνθρωπος που αγωνιούσε πάντα για τα οικονομικά τού Σχολείου και είχε μόνιμα ιδέες και προτάσεις
για καινούργια πράγματα. Ο Γκουίντο πρόσφερε στο Σχολείο όσο λίγοι άνθρωποι και όσοι τον γνωρίσαμε και τον
ζήσαμε εκεί θα τον θυμόμαστε πάντα».
ΠΕΜΠΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ: 2000–2010
Το σχολείο λοιπόν ανακαινίζεται, η αίθουσα πολλαπλών
χρήσεων γίνεται αντικείμενο αντιπαραθέσεων μεταξύ των
Κοινοτικών παρατάξεων, η Αλίκη Κοέν – Μωυσή και η Χού-
12
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
λια Λεβή ενεργοποιούν το επικοινωνιακό τους ταλέντο,
ευαισθητοποιούν δωρητές, η Ματίλντα Μπεράχα σχεδιάζει
και επιβλέπει τα έργα. Η έμπνευση του Μίνου και των
συνεργατών του στη Σχολική Επιτροπή γίνεται πραγματικότητα. Ένας τύπος, με ιδιαίτερη ευαισθησία στη λογοτεχνία, ο Άρης Εμμανουήλ το 2001 αναλαμβάνει την
προεδρία της Σχολικής Επιτροπής. Η Σωτηρία Σούλιου, μια
νέα νηπιαγωγός που πέτυχε να κερδίσει την εμπιστοσύνη
των γονέων. Ο Γιώργος Κανέλλος, δάσκαλος νέας γενιάς,
διαδέχεται την Πόπη Καβουροπούλου στη διεύθυνση του
σχολείου και μαζί με τον Άρη και τη Σχολική Επιτροπή καινοτομούν. Οι μαθητές, υπό τη καθοδήγηση του νέου Διευθυντή, εκδίδουν τη πρώτη δική τους εφημερίδα, την
Κιβωτό, με τη καλλιτεχνική επιμέλεια της Κέλλυ Ματαθία–
Κόβο, και κερδίζουν το πρώτο βραβείο καλύτερης εμφάνισης μαθητικής εφημερίδας στο πανελλήνιο διαγωνισμό
της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ». Η Ελεωνόρα Πολύζου ανοίγει
ένα νέο κεφάλαιο στη διδασκαλία τής Αγγλικής γλώσσας,
οι δασκάλες της Εβραϊκής γλώσσας Ματίλντα Βιτάλ και
Σαρίνα Σαλώμ μετά από διετή υποτροφία της Κοινότητάς
μας στο Ισραήλ, πιάνουν δουλειά και μαθαίνουν στα παιδιά
να μιλούν εβραϊκά. Η Πόπη Καβουροπούλου, απελευθερωμένη από το «διευθυντικό άγχος», αφιερώνεται στoυς
«μαθητές» της και υποστηρίζει τους νέους δασκάλους που
στελεχώνουν το σχολείο. Ο Ανδρέας Λεών συντάσσει μία
έκθεση με στατιστικά δημογραφικά στοιχεία που οδηγούν
τη Σχολική Επιτροπή στην επεξεργασία εναλλακτικών σεναρίων που θα διασφαλίσουν την απρόσκοπτη λειτουργία
του σχολείου. Η Ραχήλ Βαρούχ-Παπανδριανού οργανώνει
σειρά συναντήσεων με διοικήσεις μεγάλων ιδιωτικών
σχολείων προκειμένου να διερευνηθεί η δυνατότητα συνεργασίας. Το σχολείο όμως ανοίγει νέους ορίζοντες δραστηριότητας. Αναγνωρισμένοι συγγραφείς συζητούν με τα
παιδιά θέματα που επεξεργάζονται στα βιβλία τους και ήδη
έχουν μελετήσει με τη καθοδήγηση των δασκάλων, οι μαθητές των μεγάλων τάξεων μετέχουν σε ραδιοφωνική εκπομπή με τον Ευγένιο Τριβιζά, και σύσσωμο το Δημοτικό
σχολείο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών επισκέπτεται τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο
και του παραδίδει δίσκο τού Του Μπισβάτ. Ο Άρης Εμμανουήλ μιλά για το σχολείο που «προσέφερε μεν άπλετα
γνώση –μια που είναι ο μόνος πλούτος που δεν μπορεί να
αφαιρεθεί–, αλλά έδωσε μεγάλη σημασία κυρίως στην
καλλιέργεια της ψυχής. Περιέβαλε τα παιδιά με πολλή
αγάπη και άφθονη χαρά, γιατί γνώριζε πως χωρίς αγάπη, τα
πλούτη είναι φτώχεια και οι γνώσεις άγνοια». Και όταν τον
ρωτούν ποιά είναι η καλύτερη και ποια η χειρότερη στιγμή
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
που έζησε εκείνη την περίοδο εκείνος θέλει να θυμάται
«την κατάθεση της εργασίας μου σαν ένας ενδιάμεσος
δρομέας, που παρέλαβε τη σκυτάλη και όταν ήρθε το
πλήρωμα του χρόνου την παρέδωσε με τη σειρά του. Σαν
μυρμήγκι που δουλεύει αέναα για το καλό της κοινότητάς του που είναι και το δικό του καλό». Και εύχεται:
«Στο ιωβηλαίο του, στα 50 χρόνια ύπαρξής του, το Σχολείο μας περνάει σήμερα μια δεύτερη άνθηση με άξιους
γονείς στη Σχολική Επιτροπή, άριστο εκπαιδευτικό και
διοικητικό προσωπικό, αλλά και καταπληκτικές παιδικές
φατσούλες! Όποια ευχή και να του απευθύνουμε, είτε
την ελληνική να τα εκατοστήσεις, είτε την εβραϊκή αντ
μέα βε εσρίμ (και στα 120), ένα είναι βέβαιο: έχει μέλλον
μπροστά του».
Το σχολείο είναι πόλος έλξης. Με δωρεές ομοθρήσκων
ανακαινίζεται η παιδική χαρά του νηπιαγωγείου, ανακαινίζεται η αίθουσα καλλιτεχνικών, αγοράζονται οπτικοακουστικός εξοπλισμός και κομπιούτερς.
Και ξαφνικά το 2002 θεσμοθετείται το ολοήμερο Δημόσιο
σχολείο. Κάποιοι δάσκαλοι διορίζονται και φεύγουν στη
μέση της σχολικής χρονιάς, επιστρατεύεται η Λουκία Παπαδοπούλου να στηρίξει το σχολείο, και άλλοι δηλώνουν
ότι θα δώσουν εξετάσεις στον ΑΣΕΠ προκειμένου να διοριστούν στο Δημόσιο. Δεν υπάρχουν διαθέσιμοι δάσκαλοι,
ακόμη και μεγάλα ιδιωτικά σχολεία αναγκάζονται να απασχολήσουν είτε συνταξιούχους είτε καθηγητές Γυμνασίου.
Ο Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ αναλαμβάνει την προεδρία της
Σχολικής Επιτροπής. Μαζί με τούς τότε Προέδρους του
ΚΙΣ, Μωυσή Κωνσταντίνη και της Κοινότητας, Αλμπέρτο
Ρεϊτάν συναντούν τον Υπουργό Παιδείας Πέτρο Ευθυμίου και ζητούν τη συνδρομή της Πολιτείας προκειμένου
να διασφαλιστεί η λειτουργία του σχολείου μας. Αλλεπάλληλες επικοινωνίες και συσκέψεις του Βίκτωρα Ελιέζερ και του Γενικού Γραμματέα της Σχολικής Επιτροπής,
ενός ευφυούς δικηγόρου, του Ανδρέα Ματαθία με στελέχη όλων των βαθμίδων του υπουργείου.
Ας μου επιτραπεί μια προσωπική αναφορά: Στις 11 Σεπτεμβρίου 2003, πρώτη ημέρα της σχολικής χρονιάς,
Δευτέρα ήταν νομίζω, το σχολείο το άνοιξε μία μόνο δασκάλα: Η Πόπη Καβουροπούλου. Όλοι οι υπόλοιποι δάσκαλοι βρίσκονταν στις οργανικές τους θέσεις αφού ήδη
είχαν διοριστεί στο Δημόσιο. Το ίδιο βράδυ είχαμε συνεδρίαση της Σχολικής Επιτροπής. Επικρατούσε κατήφεια, σκεπτικισμός, απαισιοδοξία για την επόμενη μέρα
του σχολείου. Αποφασίστηκε να αναστείλουμε την
έναρξη των μαθημάτων για 4 μέρες με την πρόφαση της
διενέργειας έργων. Την επόμενη μέρα, ψάχνω να βρω
13
επιμόνως τον ίδιο τον Υπουργό. Με ειδοποιεί ο Μίνος ο
Μωυσής ότι ο κ. Ευθυμίου θα έδινε συνέντευξη Τύπου
σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας. Συναγερμός στη
Σχολική Επιτροπή. Μαζί με την Αλίκη Μωυσή, τη Χούλια
Λεβή, το Βίκτωρα Ασσέρ και τον Ανδρέα Ματαθία, περιμένουμε τον Υπουργό έξω από την αίθουσα. Μόλις εμφανίζεται τον πλησιάζουμε και του λέω με απόλυτα σαφή
τρόπο «Υπουργέ, αύριο το πρωί ανακοινώνω στη Νομαρχία το οριστικό κλείσιμο του μοναδικού Εβραϊκού σχολείου
της Αθήνας λόγω έλλειψης διδακτικού προσωπικού».
Ο υπουργός εκπλήσσεται γιατί ήδη το θέμα είχε ρυθμιστεί
νομοθετικά και δίνει τις ανάλογες εντολές. Μαζί με την
Αλίκη ανεβαίνουμε στο Υπουργείο, δίνουμε τα κινητά
μας τηλέφωνα στους υπηρεσιακούς παράγοντες ώστε να
επικοινωνήσουν επιτόπου με τις αρμόδιες διευθύνσεις,
μιλάμε με τους δασκάλους, και 4 μέρες αργότερα το
σχολείο λειτούργησε κανονικά, με το καλύτερο εκπαιδευτικό δυναμικό.
Ο νόμος αυτός διασφαλίζει οριστικά και αμετάκλητα την
εύρυθμη λειτουργία του σχολείου και αποδεικνύει ότι η
συλλογική δουλειά και η αρμονική συνεργασία μόνο θετικά αποτελέσματα έχει για τον Εβραϊσμό.
Τον Δεκέμβριο του 2003 εγκαινιάζεται η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων παρουσία εκατοντάδων φίλων τού σχολείου. Η Μπέττυ Φερέρα, εγκαινιάζει τη συνεργασία του
σχολείου με τις γυναικείες οργανώσεις, ενώ ο Μπένης
Μιζάν διαπραγματεύεται την οικονομικότερη και συνάμα
αποδοτικότερη συνεργασία με νέο ανάδοχο της κίνησης
των παιδιών. Η Ντέλια Αλχανάτη–Αμαρίλιο ξεκινά δυναμική καμπάνια επικοινωνίας, επισκέπτεται όλα τα Μαιευτήρια, δωρίζει τσάντα και έντυπο εγγραφής στο σχολείο
μας, και οργανώνει ακόμη και θεατρικές παραστάσεις με
ηθοποιούς τους ίδιους τους γονείς! Ο Βίκτωρ Ασσέρ
πρωταγωνιστεί στην οργάνωση της πρώτης μετά από
πολλά χρόνια εκδρομής τελειόφοιτων παιδιών του σχολείου μας στο Ισραήλ και αναβαθμίζει τον εβραϊκό
τομέα. Ξεκινάει η εκμάθηση της Γαλλικής γλώσσας.
Με δωρεές ομοθρήσκων αναμορφώνεται η αυλή για να
χρησιμοποιείται και για αθλοπαιδιές, αντικαθίστανται τα
παλαιά κουφώματα και ο κυρ Νίκος, ο επιστάτης, δουλεύει ακούραστα χειμώνα-καλοκαίρι.
Η Πόπη Καβουροπούλου αποχωρεί από το σχολείο μετά
από 35 και πλέον χρόνια. Προσλαμβάνονται νέες δασκάλες, η Καρολίνα Ματαθία, η Ζωή Μακρή, η Νεκταρία Ανδρωνά, η Όλγα Αραπάκη και η Βασιλική Πλαγιαννάκου.
Εκσυγχρονίζεται ο κανονισμός του σχολείου. Ο αριθμός
των παιδιών αυξάνεται αργά αλλά σταθερά. Μετά από
14
50 χρονια
εβραϊκο σχολειο
επιμονή του τότε Προέδρου της Κοινότητας Ισαάκ Μορδεχάι ιδρύεται η μονάδα απασχόλησης νηπίων, και η μηχανικός της επιτροπής ακινήτων Φένια Γαβριηλίδου
τρέχει μεταξύ Νομαρχίας και σχολείου για να φέρει σε
πέρας τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές.
Το 2007 ο Βίκτωρ Ελιέζερ παραδίδει τα ηνία του σχολείου σε έναν μεθοδικό, πεισματάρη τραπεζίτη, στον Αλβέρτο Ταραμπουλούς. Νέα πρόσωπα στελεχώνουν τη
Σχολική Επιτροπή που οδηγούν το σχολείο στη δεύτερη
πεντηκονταετία. «Η λειτουργία του σχολείου», λέει ο Αλβέρτος, «αποπνέει νεανικό ενθουσιασμό. Η ισχυρή
εβραϊκή Παιδεία, τα χαρούμενα γεμάτα αυτοπεποίθηση
παιδιά, και οι συνεχείς επιτυχίες στα Γυμνάσια της πρώτης επιλογής των μαθητών μας καθιστούν το σχολείο
μας πρότυπο εκπαιδευτικής μονάδας». Η Σοφία Δημητριάδη συνεχίζει να παίζει την πετυχημένη μουσική νότα
του σχολείου, η Ελευθερία Γαλάτη να ζωγραφίζει με τα
παιδιά, η Ελένη Κρητικάκου να μεριμνά για την σωματική
υγεία και άθληση και η Δήμητρα Κατσούλη να υποδέχεται τα παιδιά στη μονάδα απασχόλησης νηπίων.
Το σχολείο πρωτοπορεί στη εφαρμογή νέων τεχνολογιών. Διαδραστικοί πίνακες, εκσυγχρονισμός της αίθουσας ηλεκτρονικών υπολογιστών. Εκσυγχρονισμός του
Γυμναστηρίου.
Η Άννα Σεβίλλια αποχωρεί και τρεις νέες κοπέλες, η Λία
Κολοκούρη, η Τζοάννα Ποριάζη και η Διονυσία Ραφτοπούλου συνεργάζονται με τον Διευθυντή τού σχολείου
Γιώργο Κανέλλο.
«Η απόλυτη ικανοποίηση του δασκάλου είναι όταν βλέπει
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ
παιδιά χαρούμενα και ευτυχισμένα», λέει ο Γιώργος Κανέλλος και όταν ερωτάται ποια είναι η φιλοδοξία του για
το σχολείο που διευθύνει, η απάντηση του είναι σαφής:
«Για όλους εμάς που εργαζόμαστε σε αυτό το σχολείο,
εθελοντές, δάσκαλοι και διοικητικό προσωπικό, η μεγάλη
πρόκληση, ο στόχος και η φροντίδα μας είναι να συμβάλλουμε στη δημιουργία ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. Να κτίσουμε χαρακτήρες παιδιών που σκέπτονται,
πολιτών που σκέπτονται, ανθρώπων με κρίση».
Το οδοιπορικό αυτό κλείνει με μια κουβέντα του Αλβέρτου Ταραμπουλούς που απηχεί τις ελπίδες και προσδοκίες όλων των φίλων του σχολείου: «Ως Πρόεδρος της
Σχολικής Επιτροπής νοιώθω υπερήφανος που μαζί με τα
υπόλοιπα μέλη τής Επιτροπής καταφέρνουμε να ενορχηστρώνουμε επάξια τη σημερινή πορεία του Σχολείου
μας, Σχολείου 130 μαθητών, 80 οικογενειών και του πιο
γλυκού Κοινοτικού μας κυττάρου. Και το σχολειό αυτό
θα συνεχίσει την ανοδική πορεία που χάραξαν όλοι οι
προκάτοχοί μας».
Από τη πλευρά μου θέλω να ευχαριστήσω θερμά όλους
όσους ανταποκρίθηκαν θετικά και βοήθησαν στην εξέλιξη αυτού του οδοιπορικού. Θέλω ταυτόχρονα να επισημάνω ότι υπήρξαν και άλλοι δεκάδες εθελοντές και
στελέχη του σχολείου που δεν καταγράφηκαν σε αυτό
το οδοιπορικό. Ζητώ από όλους συγνώμη και είμαι βέβαιος ότι θα συμπεριληφθούν στο υπό έκδοση λεύκωμα
που θα είναι επίσης αφιερωμένο στα 50 χρόνια από την
ίδρυση του Σχολείου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών. ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΟΛΩΝ ΜΑΣ.
Αναζητούμε υλικό (φωτογραφίες, εκθέσεις, λευκώματα)
από την ίδρυση τού Εβραϊκού Σχολείου μέχρι και σήμερα
για τις ανάγκες λευκώματος που θα εκδοθεί για τα 50
χρόνια του.
Παρακαλούμε όσους διαθέτουν παρόμοιο υλικό από τα
χρόνια φοίτησής τους να μας το γνωστοποιήσουν για να
μπορέσουμε να το αντιγράψουμε. Επικοινωνία: κα Τζοάννα Ποριάζη 210 6714 598, e-mail: [email protected]
15
εµφαση
εβραϊκή παιδεια
Πριν από τρία περίπου χρόνια, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ισραηλιτικής Κοινότητας της
Αθήνας αποφάσισε να χορηγήσει δύο υποτροφίες παιδαγωγικών σπουδών στο Ισραήλ με
σκοπό δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην Εβραϊκή Παιδεία. Σε συνεργασία με τη Σχολική
Επιτροπή του σχολείου μας επιλέχθηκαν, μετά από σχετικό διαγωνισμό, οι δύο άνθρωποι
οι οποίοι πλέον αποφοίτησαν και πλαισιώνουν το ήδη υπάρχον εκπαιδευτικό δυναμικό της
Κοινότητάς μας.
Το Άλεφ καλωσορίζει τους δύο νέους αυτούς ανθρώπους και εύχεται καλή επιτυχία στο έργο
τους. Η Ρίτα Σασών και η Υβόνη Καπόν επικοινωνούν με τους αναγνώστες του Άλεφ.
Ρίτα Σασών
του Ηλία ΚΑΙ της Λύδιας (πάντα μου παραπονιέται
όταν δεν την αναφέρω). Γεννήθηκα και μεγάλωσα
στην Αθήνα. Αποφοίτησα από το Πάντειο Πανεπιστήμιο, του τμήματος Κοινωνιολογίας. Θέλοντας να παρατείνω λιγάκι τη φοιτητική μου ζωή, άδραξα την
ευκαιρία, τον Αύγουστο του 2008, και έφυγα για μεταπτυχιακές σπουδές στο Ισραήλ. Έχοντας «οπλιστεί»
με υποτροφία από την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών,
και την οποία θερμά ευχαριστώ, ειδικεύτηκα στις παιδαγωγικές σπουδές και απέκτησα άδεια διδασκαλίας
της εβραϊκής γλώσσας. 14 χρόνια από την τελευταία
φορά που έκατσα στα θρανία του Εβραϊκού Σχολείου
της Αθήνας, επιστρέφω με μια διαφορετική ιδιότητα.
Αυτή, της δασκάλας εβραϊκής γλώσσας. Ενώ ταυτόχρονα έχω αναλάβει και τα εβραϊκά μαθήματα στο
Πνευματικό μας Κέντρο. Με όρεξη και μεράκι, έχω
ξεκινήσει τη νέα χρονιά, και αποζητώ από όλους σας
εμπιστοσύνη και τη δική σας αγκαλιά. Τρόπος επικοινωνίας: 6948085779, [email protected]
Υβόνη Καπόν
Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη. Ήρθα στην Αθήνα μετά
από δύο χρόνια σπουδών στην Παιδαγωγική σχολή
Levinsky, στο Ισραήλ, όπου απέκτησα Άδεια Διδασκαλίας
της Εβραϊκής γλώσσας και ιστορίας. Με την ευκαιρία,
λοιπόν, της πρώτης αυτής επικοινωνίας αισθάνομαι την
ανάγκη να ευχαριστήσω θερμά την Ισραηλιτική Κοινότητα της Αθήνας για τη διετή αυτή υποτροφία που
μου παρείχε.
Ας μη χάνουμε το παρόν, αγωνιώντας για το τι θα
φέρει το μέλλον ή για το τι έγινε στο παρελθόν. Είναι
σημαντικό να μπορούμε να απολαμβάνουμε τα καλά
που έχουμε σήμερα!
Θα είμαι κοντά σας τη φετινή χρονιά και ελπίζω να
μπορέσουμε μαζί να κάνουμε πολλά όμορφα πράγματα. Υπάρχουν πολλές ιδέες για να ξεκινήσουμε ή
να συνεχίσουμε κάποια προγράμματα μαζί, αλλά όλα
εξαρτώνται από την προθυμία, τη συνεργασία, την
καλή διάθεση και τις ιδέες όσο γίνεται περισσοτέρων
από σας.
Βαρύτητα θα δοθεί στους νέους ηλικίας 13 με 18
ετών, με τους οποίους ελπίζω να περάσουμε μία χρονιά γεμάτη, ευχάριστη και εποικοδομητική.
Όσοι χρειάζεστε πληροφορίες και βοήθεια σχετικά με
το Ισραήλ, μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μου για να
σας ενημερώσω και να σας κατευθύνω.
Η έδρα μου είναι το Σχολείο και θα χαρώ να σας δω
εκεί έπειτα από συνεννόηση. Τρόπος επικοινωνίας:
6945770965, [email protected]
Ανυπομονώ να σας γνωρίσω!
16
νεα
Θρησκευτικη
της Κοινοτητας µας
Στις 4/10/2010 ο Ραββίνος κ. Ιακώβ
Αράρ αποχώρησε από τη Ραββινεία
της Ισραηλιτικής Κοινότητας της
Αθήνας, λόγω συνταξιοδότησης,
μετά από 45 χρόνια συνεχούς θητείας. Κατά τη διάρκεια των 45
αυτών χρόνων διαδραματίστηκαν
σημαντικά γεγονότα που επηρέασαν
την Κοινότητά μας. Πολιτικές έριδες
και μια επτάχρονη δικτατορία στην
Ελλάδα, σειρά πολέμων στο Ισραήλ
(ο πόλεμος των έξι Ημερών, του
Γιομ Κιπούρ, του Λιβάνου), αεροπειρατεία στην Αθήνα, ενώ η Κοινότητά
μας διανύει μία περίοδο ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού με αντιπαραθέσεις μεταξύ κοινοτικών
παρατάξεων. Η συμβολή του Ραββίνου κ. Αράρ ήταν σημαντική για τη
διατήρηση της ενότητας του Εβραϊσμού της Αθήνας, όπως καταλυτικός
ήταν ο ρόλος του και στη διατήρηση
των θρησκευτικών αξιών και παραδόσεων της Κοινότητάς μας.
Τιμώντας την προσφορά του αυτή
το Κοινοτικό Συμβούλιο ικανοποίησε
όλα τα αιτήματα του Ραββίνου κ.
Ιακώβ Αράρ και του παραχώρησε κειμήλια συναισθηματικής αξίας.
Μετά την αποχώρησή του, την ευθύνη της Ραββινείας της Κοινότητάς
μας ανέλαβε ο Ραββίνος κ. Ισαάκ
Μιζάν, με την αρωγή της Θρησκευτικής Επιτροπής, με Πρόεδρο τον Βίκτωρα Ελιέζερ, γενικό Γραμματέα τον Ιωσήφ Ερρέρα
και μέλη τούς Αλίκη Αρούχ–Μορδεχάι, Λέων Γαβριηλίδη, Λέων Μιζάν, Αλέξανδρο Μοντιάνο, Δαυίδ Μωυσή
και Ντορίτα Τρέβεζα. Μια νέα σελίδα
ανοίγει. Νέοι στόχοι στην εβραϊκή
παιδεία και στην προσέγγιση των
νέων. Σύγχρονοι τρόποι ερμηνείας
θρησκευτικών κειμένων και ανάρτησή τους στην ιστοσελίδα της Κοινότητας athjcom.gr. Ποικιλία ήχων στη
λειτουργία του Σαββάτου με την συμμετοχή εθελοντών στην ανάγνωση
των προσευχών και της Τορά και στην
ερμηνεία των εδαφίων της. Ειδικά
προγράμματα στη Συναγωγή για τα
παιδιά των «αποδράσεων» του σχολείου μας.
Το εγχείρημα είναι δύσκολο. Είναι
όμως και μια πρόκληση τόσο για τον
Ραββίνο κ. Μιζάν όσο και για τη νέα
Θρησκευτική Επιτροπή της Κοινότητάς μας, που μαζί με το Κοινοτικό
Συμβούλιο, φιλοδοξούν να αναβαθμίσουν το σύνολο του θρησκευτικού
έργου.
Η Θρησκευτική Επιτροπή καταβάλλει
συντονισμένες προσπάθειες για την
εξεύρεση θρησκευτικού λειτουργού
στο πλευρό του Ραββίνου κ. Μιζάν
που θα καλύπτει τις ανάγκες και θα
είναι σύμφωνος με τις αρχές και τους
στόχους της Κοινότητάς μας.
Προσδοκούμε στην υποστήριξη όλων.
Κάθε ιδέα, κάθε πρωτοβουλία, κάθε
καλόπιστη κριτική θεωρούμε ότι μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικά και
δημιουργικά στην υλοποίηση των
προγραμμάτων και στην επίτευξη των στόχων που
έχουμε θέσει για την πρόοδο της Κοινότητάς μας.
Η Θρησκευτική Επιτροπή
Το ότι όλα είναι αβέβαια,
δεν είναι λόγος
για να πάψουμε
να ψάχνουμε την αλήθεια.
Διότι ούτε είναι βέβαιο
ότι όλα είναι αβέβαια.
18
Αρη,
Την Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2010 η Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών έχασε νωρίς και απροσδόκητα ένα
άξιο και αγαπητό μέλος της, έναν ικανό ηγέτη, τον Ααρών - Άρη Φόρνη.
Ο Άρης υπηρέτησε με σθένος και περίσσιο δυναμισμό και πάθος τον Ελληνικό Εβραϊσμό. Ήταν «μολυσμένος» από το «μικρόβιο» του Εβραϊσμού όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο ίδιος.
Πίστευε στο ομαδικό έργο και τη συνεργασία και προσέφερε πάντα τις καλές του υπηρεσίες με αυταπάρνηση χωρίς πρόθεση αυτοπροβολής, αλλά πάντα με στόχο το καλό της Κοινότητας που ανήκε και
αγαπούσε. Πίστευε ότι η σκυτάλη πρέπει να παραδίδεται εγκαίρως ώστε να μπορέσουν όλοι οι ικανοί να
προσφέρουν. Είχε ιδιαίτερη αδυναμία στους νέους τους οποίους προσπαθούσε να παροτρύνει να ασχοληθούν με τα κοινά.
Η πρόωρη απώλειά του θα μας στερήσει τη δυναμική και καταλυτική του παρουσία. Θα τον θυμόμαστε
πάντα με αγάπη και η σκέψη του θα οδηγεί τις πράξεις μας. Η κηδεία του έγινε τη Δευτέρα 1η Νοεμβρίου,
ανάμεσα σε μεγάλο πλήθος συγγενών, φίλων και συνεργατών του.
Ψηφίσματα στα οποία επισημαίνεται η μεγάλη προσφορά του Άρη Φόρνη στον Ελληνικό Εβραϊσμό εξέδωσαν οι Ι.Κ. Αθηνών, το Κ.Ι.Σ. ο Ο.Π.Α.Ι.Ε., όλες οι Ισραηλιτικές Κοινότητες της Ελλάδας, η οργάνωση
Μπενέ Μπερίτ, καθώς επίσης και άλλοι διεθνείς Εβραϊκοί οργανισμοί.
Άς είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκέπασε.
Φίλε Άρη,
12 και 34 λεπτά, Παρασκευή, 29
Οκτωβρίου, ημέρα και ώρα που δεν
θα ξεχάσω ποτέ· μιλήσαμε στο τηλέφωνο για μια κοινοτική συνάντηση
για την Τρίτη 2 Νοεμβρίου. Συμφωνήσαμε να ξαναμιλήσουμε σε 2–3
ώρες. Δυστυχώς άλλα οι άνθρωποι
βούλονται και άλλα ο Θεός κελεύει…
Δύο ώρες και κάτι μετά, η αναπάντεχη είδηση από το τηλέφωνο, πραγματικό αστροπελέκι, ο Άρης, ο Άρης
μας «έφυγε»!!
Τα συναισθήματα και ο πόνος ξεχειλίζουν. Είναι δυνατόν, ο Άρης; Μιλούσαμε δύο ώρες πριν. Και όμως, η
τραγική πραγματικότητα είναι αδυσώπητη!
Άρη, φίλε και συνεργάτη,
πριν από 15 χρόνια αναλάβαμε μαζί
με άλλους την Κοινότητα της Αθήνας. Εσύ Αντιπρόεδρος και εγώ
Πρόεδρος του νέου Κοινοτικού Συμβουλίου. Είχαμε και οι δύο προηγούμενη κοινοτική ζωή. Εσύ από τότε
που ήσουν νέος, πολύ νέος. Θυμάσαι
που σχεδιάζαμε πολλά και διάφορα
για την Κοινότητά μας, με αγάπη και
κατανόηση; Πόσες φορές είχαμε οι
δυο μας πιεί καφέ για να συζητήσουμε; Εκεί κατάλαβα Άρη την αξία
σου σαν συνεργάτη και την αγάπη
σου σαν φίλος. Αφιερωμένος στα
ιδανικά του Εβραϊσμού με πηγαία
αγάπη για το Ισραήλ, που είχες σπουδάσει, μου έδινες με τη σκέψη σου
και το θάρρος σου δύναμη, καρτερία
και αποφασιστικότητα για την πρόοδο της Κοινότητάς μας.
Συνέχισες με περισσή επιτυχία και
σωφροσύνη, δυναμισμό και πάθος,
την Κοινοτική σου σταδιοδρομία ως
Πρόεδρος της Κοινοτικής Συνέλευσης της Κοινότητάς μας και ως Ταμίας στη συνέχεια και Αντιπρόεδρος
του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος. Πάντα μαζί και παράλληλα να συμφωνούμε και να
διαφωνούμε σε μια συνεργασία αξέχαστη.
Είχες, φίλε, πολύ καθαρή και δυναμική φωνή. Δεν συμβιβαζόσουνα εύκολα. Είχες το θάρρος της γνώμης
και είχες τα κότσια να λες τα πράγματα με το όνομά τους. Και γιʼ αυτό
ορισμένες φορές για ορισμένους γινόσουν δυσάρεστος.
Δεν σε απασχολούσαν οι καρέκλες,
ήθελες την καταξίωση των εβραϊκών
19
φορέων που υπηρέτησες. Ήθελες και επιδίωξες με πείσμα και αυταπάρνηση να
προχωρήσουν οι νέοι. Τους ήθελες να αναλάβουν ευθύνες.
Στην τελευταία Γενική Συνέλευση του περασμένου Ιουνίου, που δεν ήσουν Πρόεδρος αλλά εκλεγμένο μέλος της, άφησες
θαρραλέα παρακαταθήκη για όλους μας.
Μίλησες για την αξία και τις αρχές του διοικείν, για την αξία των νέων ανθρώπων, δίνοντας εσύ πρώτος το παράδειγμα να
δώσεις τα ηνία της Κοινοτικής Συνέλευσης
στο διάδοχό σου.
Ήσουν ρομαντικός, δεν ήθελες τις ίντριγκες, προσπαθούσες με αφοπλιστικά επιχειρήματα και δυνατή φωνή να περάσεις τις
απόψεις και τις ιδέες σου. Δεν έκανες εύκολα πίσω. Είχες ακτινοβολία και χαιρόσουν
τον σεβασμό που είχες από όλους.
Αγαπημένε φίλε Άρη,
Θα μου λείψεις από ανεκτίμητος συνεργάτης και ειλικρινής φίλος, θα λείψεις στην
αγαπημένη σου Ίντα, θα λείψεις στον Γιόση
και τον Άμπε, θα λείψεις στην επιχείρησή
σου, θα λείψεις σε όλη την Κοινότητα της
Αθήνας και σε ολόκληρο τον Εβραϊσμό της
Ελλάδας, και όχι μόνον, θα λείψεις από
τους νέους που τόσο υποστήριζες, θα λείψει από όλους μας η δύναμη του χαρακτήρα σου, θα λείψει η ηγετική σου μορφή.
Αλλά να ξέρεις, έστω και αν θα μας λείπεις
από την καθημερινότητα μας, ότι θα βρίσκεσαι συνεχώς στην καρδιά μας και στο
νου μας για να μας βοηθάς σαν φάρος στα
θέματα και προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε.
Η Ισραηλιτική Κοινότητα της Αθήνας, ο
Εβραϊσμός της Ελλάδος, οι φίλοι σου, οι συνεργάτες σου, όλοι μας σε αποχαιρετούμε
με την πεποίθηση ότι η ανεκτίμητη προσφορά σου στα κοινά δεν ολοκληρώθηκε.
Με απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου
σου παραχωρήθηκε διακεκριμένη θέση για
τη συνολική σου προσφορά, η οποία, ας
αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση.
Στην Ίντα, στον Γιόση και τον Άμπε δεν
ξέρω τι να πω. Απλά να ακολουθήσουν τα
βήματά σου.
Γεια σου Άρη, φίλε.
(επικήδειος λόγος του προέδρου της
Ι.Κ.Α. Βενιαμίν Αλμπάλα)
ΑΡΗΣ ΦΟΡΝΗΣ
Γεννιέται στην Αθήνα το 1951 Αποφοιτά από την
Ιόνιο Σχολή το 1969 Σπουδάζει στην ΑΣΟΕΕ (ση-
μερινό Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών) Διοί-
κηση Επιχειρήσεων και παίρνει το πτυχίο του το
1974 Υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία στο
πεζικό από το 1974 έως το 1976 Το 1977 ξεκινάει
μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιερουσαλήμ αλλά
αναγκάζεται να επιστρέψει στην Ελλάδα λόγω του
θανάτου του πατέρα του Εργάζεται στην Alma-
Sport με αντικείμενο την εμπορία αθλητικών ειδών
Ιδρύει το 1979 την Αθλητική μαζί με τον στενό
του φίλο Ισαάκ Μορδεχάι, πάντα με αντικείμενο τα
αθλητικά είδη, την οποία και συνεχίζει αργότερα
μόνος του και μέχρι το θάνατό του.
20
του ΗΛΙΑ ΝΑΧΜΑΝ
η ∆ίκη
της
Πρωτοβουλίας
Βίκτωρ Κοέν
και η συνέχεια των αντιποίνων
του κ. Κ. Πλεύρη
Μετά από δυο αναβολές τη Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010 δικάζονται
στο Β΄ Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων τα μέλη της «Αντιναζιστικής
Πρωτοβουλίας» (Α.Π.) Άννα Στάη,
Ειρήνη Κούτελου και Χαράλαμπος
Κατσιάπης, τα οποία υπέγραφαν το
υπόμνημα που έπαιξε καταλυτικό
ρόλο στη δίκη κατά του κ. Κ. Πλεύρη
στην οποία ήταν και μάρτυρες κατηγορίας. Κατηγορούνται πως «διέσπειραν ψευδείς ειδήσεις ικανές να
επιφέρουν ανησυχίες στους πολίτες».
Η δίωξη ασκήθηκε αυτεπάγγελτα
μετά από μηνυτήρια αναφορά του κ.
Κ. Πλεύρη διαρκούσης της δίκης
του. Στηρίχτηκε σε αφίσα της Α.Π.
(14.1.09) που επεσήμανε αντισημιτικές τοποθετήσεις συγκεκριμένων
δικαστών της δίκης Πλεύρη και σε
ανακοίνωση της Α.Π. (28.1.09) η
οποία σχολιάζοντας ανάλογα τα τεκταινόμενα της δίκης Πλεύρη και τη
σιωπή τού πολιτικού συστήματος
και των ΜΜΕ της χώρας για αυτήν,
κατέληγε πως κατά τη διεξαγωγή
της ήλθε «στην επιφάνεια το φασιστικό δίκτυο που λειτουργεί μέσα
στο δικαστικό σύστημα.»
Επισημαίνεται πως τα παραπάνω
δεν αποτελούν ειδήσεις αλλά εκτιμήσεις και αξιολογικές κρίσεις. Η
εκτίμηση για ύπαρξη δικτύων στην
ελληνική δικαιοσύνη δεν είναι νέα.
Δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από όσα
από καιρό γράφονται στον ελληνικό
Τύπο ή δηλώνονται από κορυφαίους
δικαστικούς και νομικούς, οι οποίοι
δεν διώχθηκαν.
Το οξύμωρο είναι πως η ελληνική
δικαιοσύνη έχει καλέσει μοναδικό
μάρτυρα κατηγορίας τον επαιρόμενο πως είναι αντισημίτης κ. Κ.
Πλεύρη για να αποδείξει πως συγκεκριμένοι δικαστικοί λειτουργοί δεν
εξέφρασαν αντισημιτικές απόψεις.
Συμπαραστεκόμενο στην Α.Π. για τη
δίωξή της το Παγκόσμιο Εβραϊκό
Συμβούλιο εξέδωσε αυστηρή ανακοίνωση (16.9.10) ενώ με επιστολές
του ζητά από το Ευρωκοινοβούλιο
να στείλει παρατηρητή και από τον
Έλληνα Πρόεδρο, τον Πρωθυπουργό και τον Αρχιεπίσκοπο «να
εκφραστούν εναντίον της δίκης και
της υποκίνησης (σ.σ. αντισημιτισμού) από τον Πλεύρη».
Τα αντίποινα του κ. Πλεύρη δεν
εξαντλούνται στην παραπάνω δίωξη
που προκάλεσε η μηνυτήρια αναφορά του. Ο ίδιος μήνυσε και τους
υπόλοιπους κατηγόρους στη δίκη
του, τα μέλη του ΕΠΣΕ: Π. Δημητρά,
A. Gilbert, του Κ.ΙΣ: Μ. Κωνσταντίνη,
A. Ρεϊτάν και της Ι.Κ.Α.: Β. Αλμπάλα,
οι οποίοι παραπέμπονται για ψευδή
καταμήνυση, ψευδορκία μάρτυρα
και συκοφαντική δυσφήμηση του
ιδίου, στις 24 Ιανουαρίου 2011, στο
ΣΤʼ Τριμελές Πλημμελειοδικείο.
Και στις δυο δίκες ο κ. Πλεύρης επιχειρεί να αξιοποιήσει την αθώωση
του και να καταδικαστούν οι κατήγοροι του. Είναι προφανές πως θα
είμαστε όλοι εκεί.
[email protected]
Η διαδροµή της Σύλβιας
από το Άουσβιτς
στο Εβραϊκό Μουσείο
(έκθεση φωτογραφίας)
Την άνοιξη του 2004 ο Βίκτωρ
Κοέν πραγματοποίησε μια επίσκεψη στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Πολωνίας. Μια
σειρά φωτογραφιών γεννήθηκε τότε, την οποία αφιέρωσε στη γιαγιά του Σύλβιααπʼ όπου και ο τίτλος της έκθεσης («Σύλβια: Άουσβιτς, Μπιρκενάου, Μαϊντάνεκ») που
παρουσιάζεται στο Εβραϊκό
Μουσείο. Μέλος της δικής του
εβραϊκής οικογένειας από τη
Θεσσαλονίκη, που επέζησε
του Άουσβιτς, η Σύλβια βρίσκεται στο επίκεντρο των φωτογραφικών αναζητήσεών του.
Η έκθεση «Σύλβια» εντάσσεται στο πλαίσιο του ετήσιου
σεμιναρίου του Εβραϊκού
Μουσείου Ελλάδος για εκπαιδευτικούς με τίτλο «Διδάσκοντας για το Ολοκαύτωμα στην
Ελλάδα».
Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, Νίκης 39,
τηλ. 210 3225.582 Διάρκεια: ως
21.1.2011 Επισκέψεις Δευτέρα-Παρασκευή 9.00-14.30, Κυριακή 10.00-14.00.
ειδησεων αποηχοι
Δικαίωμα «ύπαρξης»
στο Ισραήλ από τον Φιντέλ Κάστρο
www.kathimerini.gr
23/09/10
Ο Φιντέλ Κάστρο, ιστορικός ηγέτης της Κούβας ο
οποίος εγκατέλειψε την
προεδρία λόγω ασθένειας
αλλά εξακολουθεί να διευθύνει το Κομμουνιστικό
Κόμμα της χώρας, δήλωσε στον δημοσιογράφο
Τζέφρι Γκόλντμπεργκ του
αμερικανικού περιοδικού
The Atlantic ότι το Ισραήλ
ασφαλώς έχει δικαίωμα
ύπαρξης.
«Ναι, έχει, χωρίς καμιά
αμφιβολία», είπε ο 84χρονος Κάστρο στον δημοσιογράφο, σύμφωνα με
άρθρο που δημοσιεύθηκε
χθες Τετάρτη.
Στη συνέντευξή του ο Κάστρο επικρίνει τον πρόεδρο του Ιράν Μαχμούντ
Αχμαντινετζάντ που αρνείται το Ολοκαύτωμα και
τονίζει ότι η Τεχεράνη
πρέπει να αναγνωρίσει το
φόβο του Ισραήλ για την
ύπαρξή του.
Ερωτηθείς εάν η Κούβα
είναι έτοιμη να αποκαταστήσει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ ο
Κάστρο φέρεται να απάντησε ότι «αυτά τα πράγματα παίρνουν καιρό».
Ο Κάστρο είπε ότι η Τεχεράνη θα πρέπει να αντιληφθεί τις συνέπειες ενός
αντισημιτισμού με θεολογικό χαρακτήρα.
«Αυτό το πράγμα συνεχίζεται επί δυο χιλιάδες
χρόνια», φέρεται να είπε.
«Δε νομίζω ότι έχει συκοφαντηθεί κανείς περισσότερο από τους Εβραίους.
Θα έλεγα πολύ περισσότερο κι από τους Μουσουλμάνους.
Συκοφαντήθηκαν περισσότερο από τους Μουσουλμάνους διότι τους
κατηγορούν για τα πάντα.
Ουδείς κατηγορεί τους
Μουσουλμάνους για τα
πάντα».
«Πάνω από 2.000 χρόνια
υπέστησαν φρικτές διώξεις ως και τα πογκρόμ.
Θα υπέθετε κάποιος ότι
θα έπρεπε να έχουν αφανιστεί• νομίζω ο πολιτισμός και η θρησκεία τους
ήταν αυτά που τους κράτησαν μαζί ως έθνος. Οι
Εβραίοι έζησαν, υπήρξαν,
υπό όρους πολύ πιο δύσκολους από τους δικούς
μας. Δεν υπάρχει τίποτε
που να μπορεί να συγκριθεί με το Ολοκαύτωμα»,
τόνισε ο Κάστρο.
Το Αλεφ ευχαριστεί τον
Πρόεδρο του Μπνεϊ-Μπρίτ
Αθηνών κ. Ματαθία
Μπορμπόλη για την αποστολή των ειδήσεων που
ακολουθούν και που πηγή
έχουν την ιστοσελίδα
http://www.bnaibrith.org/new
s/greek_realNews_sept201
0.cfm
Δύο Ισραηλινά πανεπιστήμια χαρακτηρίζονται μεταξύ των 5 «καλλιτέρων
τόπων εργασίας»
Σύμφωνα με το περιοδικό
«Scientist», το Επιστημονικό Ινστιτούτο Βάϊσμαν
και το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο, βρίσκονται στις
πρώτες πέντε θέσεις του
διεθνούς καταλόγου
(εκτός των ΗΠΑ) των καλλιτέρων τόπων επιστημο-
νικής εργασίας.
Το Ινστιτούτο Βάϊσμαν
έλαβε συγκεκριμένα την
δεύτερη θέση, και το
Εβραϊκό Πανεπιστήμιο
την Πέμπτη.
Εφευρέθηκε σταυρόλεξο
για τυφλούς
Γνωστός Ισραηλινός συγγραφεύς και εφευρέτης
πάζλ, σχεδίασε ένα σταυρόλεξο που μπορούν
μόνοι τους να λύσουν τυφλοί. Ο Άβι Ρούμπινσταϊν
δημιούργησε ένα πάζλ
γραμμένο σε Μπράϊγ που
επιτρέπει σε τυφλούς να
το λύσουν χωρίς μολύβι ή
βοήθεια από ανθρώπους
που βλέπουν. Αμέσως
μετά την δημοσίευση του
πρώτου βιβλίου, ο Ρούμπινσταϊν κατακλύσθηκε
από επιστολές και συγχαρητήρια από τυφλούς
σταυρολεξομανείς που
διασκέδασαν επί ώρες με
την εφεύρεσή του.
Συσκευή βοηθά παράλυτους να μιλούν
Μία μοναδική συσκευή
βασισμένη στην εισπνοή
και εκπνοή μέσω της
μύτης, πιθανόν να επιτρέψει σε πολλούς αναπηρους να χειρίζονται την
αναπηρική καρέκλα ή να
επικοινωνούν με τους δικούς τους.
Την συσκευή ανέπτυξε
στο Τμήμα Νευροβιολογίας του Ινστιτούτου Βάϊσμαν, ο Καθηγητής Νόαμ
Σόμπελ, οι ηλεκτρονικοί
μηχανικοί Δρ. Αντόν
Πλότκιν και Ααρών Βάϊσμπροντ και ο ερευνητής
φοιτητής Λη Σέλα.
Το σύστημα αναγνωρίζει
21
αλλαγές της πίεσης του
αέρα μέσα στα ρουθούνια
και τις μεταφράζει σε ηλεκτρικά σήματα. Η συσκευή δοκιμάστηκε τόσο
σε υγιείς εθελοντές όσο
και σε τετραπληγικούς και
τα αποτελέσματα απέδειξαν ότι η χρήση της είναι
εύκολη. Οι χρήστες μπόρεσαν να κατευθύνουν
μία αναπηρική καρέκλα σε
μία πολύπλοκη διαδρομή
ή να παίξουν ένα παιγνίδι
στον υπολογιστή με την
ίδια σχεδόν ταχύτητα και
ακρίβεια όσο ένα ποντίκι
ή ένα χειριστήριο.
Το Ισραήλ πρώτο στο αίτημα δωρεάς οργάνων
Μεταξύ των χωρών που
ασχολούνται με μεταμοσχεύσεις οργάνων, το Ισραήλ κατέχει την πρώτη
θέση στην αναγνώριση
εγκεφαλικά νεκρών ατόμων και το γρήγορο αίτημα στους συγγενείς
τους αν επιθυμούν να δωρήσουν τα όργανα του νεκρού. Τα στοιχεία αυτά
έδωσε το Ίδρυμα Δωρεών
«Donors Action» διευκρινίζοντας ότι η ετήσια «απώλεια» υποψηφίων δωρεών
στο Ισραήλ,ανέρχεται σε
πέντε, ενώ από την άλλη
πλευρά σημειώνονται 600
επιτυχείς αναγνωρίσεις
εγκεφαλικά νεκρών των
οποίων τα όργανα μπορούν να μεταμοσχευθούν.
Το ποσοστό των οικογενειών που δεν ερωτώνται
στο Ισραήλ, είναι περίπου
7% σε σύγκριση με 55%
στην Πολωνία, 22% στην
Ελβετία, 20% στη Φινλανδία και 18% στη Γαλλία.
22
αναγνωστων βηµα
Αγαπητό «Άλεφ»
Είµαι τακτικός αναγνώστης σου και σε
συγχαίρω για την εκπληκτική αλλαγή στο
ύφος και την ποιότητα των θεµάτων των
τελευταίων εκδόσεών σου .
Εύγε σου και σε ευχαριστώ, όλοι µας έχουµε
ανάγκη από τα δηµοσιεύµατά σου. Στο
τεύχος 35 (σελ. 18) δηµοσιεύεται το
άρθρο της Ντορίτας Τρεβέζα µε τίτλο:
«Όταν το αδύνατο γίνεται δυνατό» για το
οποίο - µε όλο τον σεβασµό προς την
συγγραφέα - επιθυµώ να κάνω τις παρακάτω επισηµάνσεις αναφορικά µε τον
ρόλο της Βουλγαρίας στη διάσωση των
Βούλγαρων Εβραίων υπηκόων της στον
Β.Π,Π.
1 . Στις 21/1/1941 η Βουλγαρική Βουλή
ψήφισε τον νόµο «περί προστασίας του
Έθνους» ο οποίος περιλάµβανε όλους
τους ρατσιστικούς αντισηµιτικούς νόµους
της Νυρεµβέργης του 1936 και ο οποίος
δηµοσιεύτηκε στην εφηµερίδα της κυβερνήσεως.
Την 1/3/1941 η Βουλγαρική βουλή αποφάσισε την είσοδό της στο Β.Π.Π ως
σύµµαχος της ναζιστικής Γερµανίας και ο
τότε Βασιλιάς Borris II ενέκρινε την απόφαση αυτή υπογράφοντας το σχετικό διάταγµα.
Η συµµαχία αυτή προέβλεπε - εκτός των
άλλων - τους εξής δύο βασικούς και απαράβατους όρους:
α) Την ελεύθερη διέλευση των Γερµανικών στρατευµάτων από το Βουλγαρικό
έδαφος, εν όψει της κατάληψης της Ελλάδος από τα προελαύνοντα Γερµανικά
στρατεύµατα και
β) Την πλήρη αποδοχή και εφαρµογή
όλων των ρατσιστικών νόµων της Νυρεµβέργης του 1936 τόσον για τους
Εβραίους υπηκόους της όσον και για τους
Εβραίους της Ελλάδος και Σερβίας.
Τµήµατα των χωρών αυτών θα παραχωρούνταν στην Βουλγαρία - µετά την λήξη
του πολέµου - σαν αντάλλαγµα, βάσει
των παραπάνω συµφωνιών.
Συγκεκριµένα η συµφωνία για την Ελλάδα προέβλεπε την κατάληψη ολοκλήρου της ανατολικής Μακεδονίας και
Θράκης από τους Βουλγάρους, µε στόχο
την ικανοποίηση των προαιώνιων πόθων
αυτών για έξοδό τους στο Αιγαίο.
2 . Στις 6/4/1941 οι γερµανικές σιδερόφραχτες φάλαγγες της Βέρµαχ διέσχισαν
το βουλγαρικό έδαφος ανενόχλητοι, εισέβαλαν στη Ελλάδα και πίσω από αυτές
ακολούθησαν τα Βουλγαρικά στρατεύµατα τα οποία εγκαταστάθηκαν σε ολόκληρη την ΑΜΘΡ σε εφαρµογή των
συµπεφωνηµένων.
3 . Σε λιγότερο από µία εβδοµάδα οι
Βούλγαροι κατήργησαν όλες τις Ελληνικές αρχές και υπηρεσίες, την χωροφυλακή, τους νοµάρχες, ∆ηµάρχους, και
Έπαρχους, τους διοικητές τραπεζών, τους
δικαστές τους Μητροπολίτες και ιερείς
κλπ, εγκαθιστώντας στη θέση τους, Βούλγαρους αξιωµατούχους.
ΕΒΡΑΙΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΑΣ
1 . Από την επόµενη της εισόδου των
Βουλγάρων στην ΑΜΘΡ όλοι οι Εβραίοι
(όπως και οι Χριστιανοί) υποχρεώθηκαν
να προσλάβουν Βούλγαρους συνεταίρους
στις επιχειρήσεις των και να αναγράψουν
τις ταµπέλες των καταστηµάτων τους µε
βουλγαρικά γράµµατα.
Επί πλέον οι Εβραίοι υποχρεώθηκαν να
εφαρµόσουν όλους του ρατσιστικους νόµους της Νυρεµβέργης, κίτρινα άστρα,
απαγόρευση χρήσης µεταφορικών µέσων,
περιορισµούς στην κυκλοφορία κλπ.
2 . Στις 7/5/1941 η Βουλγαρία ενσωµάτωσε στον εθνικό κορµό της όλα τα
εδάφη που κατέλαβε στα οποία ίσχυαν
πλέον όλοι οι Βουλγαρικοί νόµοι καθώς
και εκείνοι «περί προστασίας του
Έθνους».
3 . Στις 3–4 Μαρτίου 1943 οι Βούλγαροι
κατακτητές, εξοφλώντας την δεύτερη δέσµευσή τους προς τα αφεντικά τους,
τους Γερµανούς, συνέλαβαν όλους τους
Εβραίους της ΑΜΘΡ 5.074 ψυχές, και
τους µετέφεραν µε ανοιχτά βαγόνια (ντεκοβίλ) στο λιµάνι ΛΟΜ της Μαύρης θάλασσας.
Στη συνέχεια µε ποταµόπλοια διασχίζοντας τον ∆ούναβη τους παραδώσανε στους
Γερµανούς στο λιµάνι της Βιέννης µε προορισµό την ΤΡΕΜΠΛΙΝΚΑ όπου εξοντώθηκαν στα κρεµατόρια και τα πτώµατά
τους κάηκαν σε ανοιχτούς λάκκους. Από
αυτούς ούτε ένας δεν γλύτωσε.
ΕΒΡΑΙΟΙ ΤΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ
1 . Τον Απρίλιο έως τον Μάϊο του 1943,
25.000 Εβραίοι κάτοικοι της Σόφιας υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες
των και να εγκατασταθούν στην νότια
Βουλγαρία σε πρόχειρους καταυλισµούς
µε ευθύνη των Εβραίων της περιοχής και
µε ό, τι αυτό συνεπάγεται.
Την ίδια τύχη είχαν και οι υπόλοιποι
25.000 της βόρειας και κεντρικής Βουλγαρίας.
Ερώτηση απλή: για ποιόν λόγο έγινε
αυτή η µετακίνηση;
Στόχος της συγκέντρωσης αυτών στον
νότο ήταν, προφανώς, η µεταφορά τους
σιδηροδροµικώς, στο γνωστό λιµάνι
ΛΟΜ µε προορισµό και πάλι την ΤΡΕΜΠΛΙΝΚΑ, κατ’ εφαρµογή πάντοτε των
αρχικών συµφωνιών Βουλγαρίας και Γερµανίας.
2 . Το 1943 µία οµάδα από 40 Βούλγαρους βουλευτές υπό την ηγεσία του
Dimiter Peshev διαµαρτυρήθηκε έντονα
στην Βουλγαρική κυβέρνηση για την µελλούµενη µεταφορά των Βούλγαρων
Εβραίων εκτός των Βουλγαρικών συνόρων και αξίωσαν την µαταίωση της ήδη
ειληµµένης απόφασης.
3 . Την περίοδο αυτή οι Γερµανοί άρχισαν
να υποχωρούν στο ανατολικό µέτωπο και
φάνηκε ξεκάθαρα ότι η Γερµανία θα
έχανε τον πόλεµο .
ΤΟΤΕ και µόνο τότε ο Βασιλιάς Borris II
υποχρεώθηκε να συναινέσει στην αναστολή της σύλληψης των Βούλγαρων
Εβραίων καιροφυλακτώντας και αναµένοντας την εξέλιξη του πολέµου.
4 . Η επικείµενη ήττα των Γερµανών
έσωσε τους Βούλγαρους Εβραίους και όχι
ο Βασιλιάς Borris II.
∆ΙΑΣΚΕΨΗ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗΣ
Το έτος 1998 έγινε διάσκεψη στη Στοκχόλµη για την αναγνώριση των κρατών
που βοήθησαν τους Εβραίους, η Βουλγαρία ζήτησε να αναγνωριστεί και αυτή σαν
κράτος που βοήθησε τους Εβραίους.
Στην διάσκεψη συµµετείχε η Ελλάδα µε
εκπρόσωπο τον τότε υπουργό εξωτερικών
κ. Γεώργιο Παπανδρέου, τον σηµερινό
πρωθυπουργό.
Το ΚΙΣ συµµετείχε επίσης στη διάσκεψη
ανακοινωσεις
αυτή και µάλιστα ο τότε πρόεδρος κ.
Κωνσταντίνης επικρίθηκε εντονότατα
από του Βουλγαρικό τύπο για την
στάση του.
Η Βουλγαρική αίτησή δεν έγινε δεκτή.
Μετά τιµής
Βίκτωρ Βενουζίου
Πρόεδρος Ι .Κ. Καβάλας
επ. µέλος Γ.Σ/ Ι.Κ.Θ
Απάντηση στο κ. Βενουζίου
«Ευχαριστώ θερµά τον κ. Βενουζίου για
τις χρήσιµες πληροφορίες που παρέχει
στους αναγνώστες του Άλεφ καθώς και
για το έγκυρο ιστορικό υλικό που
έστειλε. Παρόλα αυτά και σε κάθε περίπτωση γεγονός είναι ότι οι Εβραίοι της
Βουλγαρίας σώθηκαν µε την παρέµβαση διαφόρων παραγόντων ενώ το
92% του Ελληνικού Εβραϊσµού θανατώθηκε, ενώ θολός είναι ο ρόλος τής
τότε ελληνικής πολιτικής εξουσίας, και
της πλειοψηφίας τόσο των τοπικών
αρχών όσο και παραγόντων της Ελληνικής κοινωνίας, ιδιαίτερα στην πόλη
της Θεσσαλονίκης. Αυτό ήταν ακριβώς
το θέµα που τονίστηκε στο άρθρο ,
όπως και να απεικονίσει την αντίδραση
ορισµένων πολιτικών και µη πολιτικών
εκπροσώπων στα ακραία ναζιστικά
µέτρα της εποχής, επιθυµώντας να
κάνει σαφές ότι στην Ελλάδα οι αντίστοιχες αντιδράσεις ήταν από ελάχιστες
έως ανύπαρκτες. Η πολιτική ευθύνη της
Ελλάδας απέναντι στον εβραϊκό πληθυσµό της ήταν – και παραµένει – τεράστια κρίνοντας κανείς εκ του
αποτελέσµατος της Βουλγαρίας όπου οι
Εβραίοι της διασώθηκαν στο ακέραιο.
Εγείρεται το ερώτηµα ως προς το τι θα
µπορούσαν να έχουν κάνει οι αρχές
στην Ελλάδα προκειµένου να αποτρέψουν το µοιραίο της απώλειας χιλιάδων
ανθρώπων που διώκονταν από την ναζιστική πολεµική µηχανή και πού βρίσκονται τα όρια της κοινωνικής και
πολιτικής ευθύνης στην τραγωδία του Β’
παγκοσµίου πολέµου…»
Ντορίτα Τρέβεζα
23
SPECIAL OLYMPICS
Οι Παγκόσμιοι Αγώνες Special Olympics, οι οποίοι θα πραγματοποιηθούν
το 2011 στην Αθήνα από 25 Ιουνίου έως 4 Ιουλίου, θα φιλοξενήσουν 7.500
αθλητές, 2.500 προπονητές, 3.000 κριτές και διαιτητές, 25.000 εθελοντές, 40.000 μέλη των οικογενειών των αθλητών και χιλιάδες θεατές και
δημοσιογράφους από κάθε γωνιά της Υφηλίου.
Η πολιτιστική και ανθρωπιστική διάσταση των ειδικών εκδηλώσεων που
υλοποιούνται στο πλαίσιο των Παγκόσμιων αγώνων Special Olympics,
προσδίδουν στη διοργάνωση πέρα από των αθλητικό χαρακτήρα, το ρόλο
ενός αποτελεσματικού καταλύτη για κοινωνική αλλαγή, με στόχο την κατανόηση και αποδοχή των ατόμων με διανοητική αναπηρία.
Όσοι λοιπόν επιθυμούν να ενταχθούν στο σώμα εθελοντών των παγκόσμιων αυτών αγώνων παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με τα γραφεία
της Κοινότητας μας ώστε να λάβουν το σχετικό ενημερωτικό υλικό και
την αίτηση συμμετοχής. Εθελοντές της Κοινότητάς μας θα συνοδεύουν
την Αποστολή Special Olympics του Ισραήλ.
ΨΗΦΙΣΜΑ
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, μόλις πληροφορήθηκε τη θλιβερή είδηση του θανάτου του ΕΛΙΕΖΕΡ-ΛΑΖΑΡΟΥ ΜΙΓΙΟΝΗ ο οποίος διετέλεσε επί σειρά ετών Αντιπρόεδρος του Διοικητικού
Συμβουλίου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών και Πρόεδρος της Ένωσης Σιωνιστών, αφού άκουσε τον Πρόεδρο να σκιαγραφεί την εξέχουσα
προσωπικότητα, τον ευγενικό χαρακτήρα και την καλλιέργεια του εκλιπόντος, ο οποίος επιπλέον ήταν πρότυπο καλού Εβραίου και οικογενειάρχη, εξέδωσε ψήφισμα να παραστούν στην κηδεία του εκπρόσωποι του
Κοινοτικού Συμβουλίου, να γίνει δωρεά στη μνήμη του υπέρ του Σχολείου
της Κοινότητας, να επιδοθεί το ψήφισμα αυτό στην οικογένεια του εκλιπόντος και να δημοσιευθεί στον Εβραϊκό Τύπο.
Ο Πρόεδρος
Ο Γεν. Γραμματέας
Βενιαμίν Αλμπάλας
Ισαάκ Λεών
BAZAAR ΜΠΕΝΩΤ
Η γιορτή του Χανουκά πλησιάζει και εμείς, όπως κάθε χρόνο ετοιμαζόμαστε να σας υποδεχτούμε στο Bazaar μας !
Σας προσκαλούμε λοιπόν την Κυριακή 5 Δεκεμβρίου 2010, από τις 11:00
το πρωί μέχρι τις 5:00 το απόγευμα στο Σχολείο μας στο Π. Ψυχικό
στην οδό Ανθέων και Καμελίων 36.
Στο Bazaar θα σας περιμένουν, ιδέες για δώρα για μικρούς και μεγάλους,
πολλές εκπλήξεις και λαχνοί με πλούσια δώρα, διασκεδαστικά παιχνίδια
για τα μικρά και τα μεγαλύτερα παιδιά και νόστιμες σπιτικές λιχουδιές!
Σας περιμένουμε όλους για να γιορτάσουμε μαζί και να μας στηρίξετε
στην προσπάθειά μας! Το κόψιμο της κορδέλας θα γίνει στις 11:30.
Οι κυρίες της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών
24
του AVI RATH
Ευρώπη,
για πληµµύρα
Ανοιχτή επιστολή προς τους Ευρωπαίους που σκότωσαν Εβραίους
και τώρα αντιµετωπίζουν το ριζοσπαστικό Ισλάµ.
Καλησπέρα Ευρώπη!
Γεια σου, αγαπητή Ευρώπη. Εδώ και αρκετό
καιρό σκόπευα να σου γράψω λίγα λόγια ως
ένας κοντινός γείτονας από τη Μέση Ανατολή
που του αρέσει να ταξιδεύει στα όμορφα τοπία
σου και του οποίου οι ρίζες εκτείνονται βαθιά
μέσα στην ήπειρο.
Εσύ ήσουν το σπίτι μας για χιλιάδες χρόνια και
ειδικά για τα 1.000 τελευταία. Γνωρίσαμε εποχές ήρεμης συνύπαρξης καθώς και οικονομική,
πολιτιστική και πνευματική ευημερία. Γνωρίσαμε όμως και δύσκολες μέρες μίσους, απελάσεων, ταπεινώσεων και λίβελων αίματος. Ω, κι
αν γνωρίσαμε τέτοιες μέρες.
Προς δική μας λύπη και δική σου ντροπή, δεν
ήμασταν εμείς που επιλέξαμε να δώσουμε
τέλος στη σχέση μας μαζί σου, αγαπητή Ευρώπη. Θα μπορούσαμε να διατηρήσουμε σχέσεις γειτονίας και συνεργασίας για πολλά
ακόμη χρόνια αλλά για δικούς σου λόγους επέλεξες να θέσεις κυριολεκτικά τέλος σʼ αυτή τη
συνύπαρξη.
Το σχέδιο διαμορφώθηκε στο έδαφός σου, τα
στρατόπεδα χτίστηκαν εκεί και τα τρένα ταξίδευαν εκεί. Οι τάφοι είχαν σκαφτεί στο χώμα
σου και το αίμα έρεε στα ποτάμια σου. Μέσα σʼ
ένα σύντομο χρονικό διάστημα, διέκοψες μια
σημαντική 1.000χρονη Εβραϊκή παρουσία. Δολοφόνησες κι εκδίωξες εκατομμύρια πιστούς
Εβραίους πολίτες. Εξόντωσες όχι μόνο αυτούς
αλλά και κάθε συνεισφορά τους στον πολιτισμό, την οικονομία, την τέχνη, τον ανθρωπισμό,
τον ακαδημαϊσμό, τη λογοτεχνία, την ιατρική,
την εκπαίδευση, το εμπόριο, το τραπεζικό σύστημα και τη ζωή γενικά.
Σκόπευα να σου γράψω εδώ και πολύ καιρό
όμως δεν τα κατάφερνα. Ωστόσο, αυτήν την
εβδομάδα, μετά από δύο πράγματα που είδα,
αποφάσισα ότι πρέπει να πω λίγα λόγια.
Καταρχήν, είδα τις εκθέσεις που συνέταξαν
κάθε είδους εμπειρογνώμονες στους τομείς
της δημογραφίας και της κοινωνιολογίας οι
οποίοι ισχυρίζονται ότι, μέσα σε λίγα χρόνια,
εσύ Ευρώπη θα γίνεις Μουσουλμανική. Σε ορισμένα Ευρωπαϊκά κράτη, το 50% όλων των γεννήσεων αυτή τη στιγμή είναι ήδη Μουσουλμάνοι.
Αν το προσθέσουμε αυτό στα χαμηλά ποσοστά
γεννήσεων των μη Μουσουλμάνων Ευρωπαίων εσύ η λευκή, Χριστιανική Ευρώπη θα μετατραπείς σε μια Μουσουλμανική ήπειρο.
Προσπαθείς πράγματι να εμπλακείς σε δευτερεύουσες μάχες κατά του φαινομένου αυτού κατά των τζαμιών στην Ελβετία, κατά της
μπούργκας στη Γαλλία, κατά της μετανάστευσης και κατά διαφόρων πραγμάτων. Ωστόσο,
ακόμη κι εσύ αντιλαμβάνεσαι ότι αυτό το τρένο
δεν μπορεί να σταματήσει. Κανείς δεν μπορεί
νʼ απαγορεύσει σε μια Μουσουλμάνα να φορέ-
25
σει μπούργκα. Πράγματι, οι φιλελεύθερες, φωτισμένες και μισόγυμνες
Ευρωπαίες συνειδητοποιούν ότι μπορεί να έρθει μια μέρα που το ριζοσπαστικό Ισλάμ θʼ αποκτήσει αρκετή
δύναμη για να δώσει τέλος στο
πάρτι.
Το δεύτερο πράγμα που είδα ήταν οι
ταξιδιωτικές οδηγίες που εκδίδονται
από πολλά κράτη σε μια προσπάθεια
να προειδοποιήσουν τους πολίτες
τους να μην επισκέπτονται την Ευρώπη εξαιτίας του φόβου της τρομοκρατίας. Όπως έχει ήδη παρατηρήσει
κάποιος (και δεν ήταν κατʼ ανάγκη
Εβραίος), ενώ όλοι οι Μουσουλμάνοι
δεν είναι τρομοκράτες, για κάποιο
λόγο οι περισσότεροι τρομοκράτες
είναι Μουσουλμάνοι.
Σιγά-σιγά, αγαπητή μας Ευρώπη, αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι αντιμετωπίζουμε εδώ. Αρχίζεις να κατανοείς το
είδος της θρησκείας και της κουλτούρας που έφερε μαζί του το ριζοσπαστικό Ισλάμ. Ξαφνικά, ανακαλύπτεις
το μίσος και την κουλτούρα των μαρτύρων, τη μισαλλοδοξία και την απομόνωση, την αποξένωση εν όψει της
πραγματικής δημοκρατίας και την
απαγόρευση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικαιωμάτων των γυναικών.
Ξαφνικά, το ριζοσπαστικό Ισλάμ μοιάζει μʼ ένα κόκαλο που έχει κολλήσει
στο λαιμό της Ευρώπης. Δεν μπορείτε να το αφαιρέσετε – καθώς κάτι
τέτοιο θα ξεσήκωνε άμεσα θύελλα
διαμαρτυριών για ρατσισμό, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και
τις συνήθεις ασυναρτησίες - αλλά
δεν μπορείτε και να το καταπιείτε
επειδή η λευκή, δημοκρατική, φιλελεύθερη και Χριστιανική Ευρωπαϊκή
κουλτούρα δεν μπορεί να περιέχει
τέτοια ριζοσπαστικά πολιτιστικά και
θρησκευτικά στοιχεία. Θα τελειώσει
με μια μεγάλη έκρηξη, με περισσότερους από έναν τρόπους.
Αγαπητή Ευρώπη, δεν υπάρχει κενό
στον κόσμο. Μας εκδιώξατε και μας
εξοντώσατε και αντί για μας ξεμείνατε με το Μουσουλμανικό κόσμο.
Στην αρχή ήταν ωραία λίγη ατμό-
σφαιρα και αέρας Μέσης Ανατολής
αλλά, με το πέρασμα του χρόνου, η
ριζοσπαστική Ισλαμική καταιγίδα
έφτασε και τώρα απειλεί να σε σαρώσει, αγαπητέ μας γείτονα.
Τώρα αρχίζεις να νιώθεις ότι όπως
έστρωσες θα κοιμηθείς. Ξαφνικά
ανακαλύπτεις γυναίκες που φορούν
μπούργκες, φανατισμένα μάτια και
τζαμιά σε κάθε γωνία. Ξαφνικά πρέπει νʼ αντιμετωπίσεις υψηλά ποσοστά
γεννήσεων, έναν πολιτισμό με ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά που εσύ
καλλιέργησες και μια τρομοκρατία
και βία που εσύ αγνόησες. Δεν μπορείς να το αρνείσαι αυτό για πολύ
ακόμα. Η σύγκρουση είναι ήδη εδώ.
Δυστυχώς, είμαστε ήδη ειδικοί επί
του θέματος, παρόλο που ακόμη κι
εδώ δεν υπάρχει έλλειψη αφελών,
φαρισαϊκών ατόμων.
Την πρώτη φορά που ο Δημιουργός
αποφάσισε να ισοπεδώσει τον κόσμο
εξαιτίας της συμπεριφοράς μας,
συμφώνησε να δώσει στην ανθρωπότητα άλλη μια ευκαιρία. Ζήτησε
από το Νώε να μπει στην Κιβωτό προκειμένου να δημιουργήσει μια νέα
βάση για τον κόσμο και μια πιο αξιοπρεπή ανθρωπότητα. Η Κιβωτός ήταν
η ευκαιρία του κόσμου. Ένα στιγμιαίο καταφύγιο.
Οπότε, αγαπητή Ευρώπη, το κρίσιμο
ερώτημα είναι το εξής: Θα έχεις τη
σύνεση να προετοιμάσεις εκ των
προτέρων μια φυσική και πολιτιστική
Κιβωτό του Νώε ώστε να επιβιώσεις
και να προφυλαχθείς ή η επιθετικότητά, η αλαζονεία και η υποκρισία
σου δεν θα σου επιτρέψουν να παραδεχθείς την καταστροφή που
προκάλεσες στον εαυτό σου μετατρεπόμενη σε μια ήπειρο που ζει με
δανεικό χρόνο;
Με θερμούς χαιρετισμούς,
Ο Εβραίος γείτονάς σου από τη
Μέση Ανατολή.
YNET, 7.10.10
26
του ΓΚΑΜΠΡΙΕΛ ΝΕΓΡΙΝ
εαν πιστευω,
Σ
να µελετω!
τον καθημερινό κύκλο των πρώτων, πρωινών
προσευχών συνηθίζεται να ευχαριστούμε
για την ισορροπία και την ομαλότητα που
προσφέρεται απλόχερα στη ζωή μας για
ακόμα μία ημέρα, σε μία όμως από αυτές δηλώνουμε την ευγνωμοσύνη μας για κάτι αρκετά ασυνήθιστο και διαφορετικό. Ευχαριστούμε για τη
δυνατότητα που μας δίνεται να μελετάμε την Τορά. Είναι
φανερό λοιπόν, πως κάθε Εβραίος όχι απλά ενδείκνυται
να μελετά, να μορφώνεται, να εκπαιδεύεται και να εκπαιδεύει, αλλά είναι υποχρέωση και χρέος του να το
πράττει με ζήλο. Όπως διατυπώνεται στο Σσεμά Γισραέλ:
“...Και θα τους διδάσκεις στα παιδιά σου και θα μιλάς γι'
αυτούς όταν μένεις στο σπίτι σου και όταν περπατάς στο
δρόμο και όταν πλαγιάζεις και όταν ξυπνάς. ...”
Αρκετές λαμπρές εκφάνσεις της εκπαίδευσης είναι εμφανείς στην ιδιόρρυθμη εβραϊκή ζωή και καθημερινότητα. Καταρχάς. ιδιαίτερα διαμορφωμένες τελετές και
εορτασμοί ακολουθούνται, ανάλογα με τις διάφορες παραδόσεις, για την ομαλή ένταξη του μικρού Ισραηλίτη
(συνήθως στην ηλικία των 3 ετών) στη μόρφωση. Μεγαλώνοντας, ένας από τους σημαντικότερους σταθμούς
στην ανάπτυξη ενός νεαρού Εβραίου, το Μπαρ Μιτσβά
(και Μπατ Μιτσβά για τα κορίτσια), χτίζει τις βάσεις του
στην παράδοση και την εκμάθηση των ηθικών αρχών που
θα τον εισάγουν στην εβραϊκή κοινωνία (όπως και στην
πλήρη πλέον τήρηση του Νόμου). Συνεχίζοντας ως ενήλικας, ο Ιουδαίος μυείται σε ημερήσια μελέτη, αφού η
κατανόηση όλων των πρακτικών που ακολουθεί είναι
αναγκαία κι απαραίτητη. Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν
πως ο Ιουδαϊσμός προάγει τη γνώση και την εκπαίδευση,
οδηγώντας τους “μελετητές” του στην πνευματική ανάταση και στην ηθική εξύψωση.
Σε μία από τις παράλληλες ιστορίες που εμπλουτίζουν το
βιβλικό κείμενο της θυσίας του Ισαάκ, αναφέρεται πως
καθώς ξεκινούσαν ο Αβραάμ δεμένος χέρι-χέρι με τον
αγαπημένο του γιό προς το όρος της “θυσίας”, η Σάρα
υποψιασμένη, τους σταμάτησε. Ο Αβραάμ δεν είχε μαζί
του κάποιο ζώο για να το θυσιάσει και η γυναίκα του
Σάρα τον ρωτούσε επίμονα για το πού πάει με τον Ισαάκ.
Τότε ο Πατριάρχης της απάντησε πως ο γιός τους μεγάλωσε αρκετά και είναι πλέον ώριμος κι έτοιμος να τον διδάξει. Η Σάρα αποτραβήχτηκε αμέσως κι ευλογώντας
τους, τους άφησε με χαρά να περάσουν. Έτσι, από τις
απαρχές της δημιουργίας του έθνους μας, η μητέρα
όλου του εβραϊκού λαού παραδίδει χωρίς καμιά αντίσταση προς θυσία το μονάκριβο παιδί, που με τόσες δυσκολίες απέκτησε, στο άκουσμα και μόνο της μάθησης.
Συμπεραίνουμε και διδασκόμαστε λοιπόν, πως για τον
Εβραϊσμό η παιδεία, η εκπαίδευση και κυρίως η μεταλαμπάδευση της γνώσης, έχει τόσο εξέχουσα θέση που
είναι ικανή να υπερνικήσει τον υπέρτατο φόβο του θανάτου.
Είναι προφανές πώς η εκπαίδευση αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εβραϊκής πίστης και κουλτούρας. Η σημαντικότητα αυτή, θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί,
πως παίζει τον ρόλο μιας αμυντικής ασπίδας τόσο απέναντι στην ατομική μορφωτική πενία, όσο και στην αλλοτρίωση της κουλτούρας και της παράδοσής μας με το
πέρασμα των αιώνων. Καθώς όντας Εβραίοι αποσπασμένοι από τις διδαχές και την ιστορία των προγόνων μας,
είναι σαν να παραδίδουμε το κλειδί της τελευταίας μας,
γερά στεκόμενης ακόμα, Κερκόπορτας σε όλους όσους
επιθυμούν την “άλωση” του Ιουδαϊκού στοιχείου και της
σοφίας που το διέπει.
27
γνωριµια µε τα
πανεπιστηµια
του Ισραηλ
Η Ισραηλιτική Κοινότητα της Αθήνας οργανώνει ταξίδι γνωριμίας με τα ανώτατα
εκπαιδευτικά ιδρύματα του Ισραήλ από
τις 24 έως τις 30 Δεκεμβρίου 2010 για
τους μαθητές της Αʼ, Βʼ και Γʼ Λυκείου.
Το πρόγραμμα συνοπτικά: Σάββατο 25/12
Άφιξη στην Ιερουσαλήμ: περιήγηση στην
παλιά πόλη και ψυχαγωγία στο κέντρο
της πόλης. Κυριακή 26/12 Επίσκεψη στο
Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ
(παρουσίαση των Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών). Δευτέρα 27/12 Επίσκεψη στο Πανεπιστήμιο Μπεν-Γκουριόν
στη Μπερσέβα (παρουσίαση των Ιατρικών
Επιστημών). Τρίτη 28/12 Επίσκεψη στο
Τέχνιον της Χάϊφα (παρουσίαση των Θετικών Επιστημών) και στις εταιρείες Google, Siemens Medicine, Yahoo, Intel.
Τετάρτη 29/12 Επίσκεψη στο Διεπιστημονικό κέντρο στην Χερτσελία (παρουσίαση
των Επιστημών Επικοινωνίας, Διοίκησης
Επιχειρήσεων και Διεθνών Σχέσεων) και
στο Πανεπιστήμιο του Τελ-Αβίβ (παρουσίαση των Νομικών και Οικονομικών Επιστημών). Παρουσίαση των εκπαιδευτικών
προγραμμάτων της «MASA». Πέμπτη
30/12 Επιστροφή στην Αθήνα.
Η οργάνωση Keren Ha Yesod, αποδεικνύει
για άλλη μια φορά το ενδιαφέρον της για
την πρόοδο των νέων Εβραίων της Διασποράς, ενισχύει την προοπτική σπουδών
στο Ισραήλ και υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών.
Η συμμετοχή κάθε παιδιού θα είναι 500€
τα δε υπόλοιπα καλύπτονται από την επιχορήγηση. Πληροφορίες και δηλώσεις
συμμετοχής στη νέα υπεύθυνη προγραμμάτων της μικρής νεολαίας Υβόνη Καπόν
στο τηλέφωνο: 6945770965 ή στο e-mail
[email protected].
Θα πραγματοποιηθεί μια συνάντηση προετοιμασίας όπου θα δοθεί το λεπτομερές
πρόγραμμα και οι όροι του ταξιδιού.
«Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ» των Φράνσες Γκούντριχ
και Αλμπέρτ Χάκετ, παρουσιάζεται από τις 3 Δεκεμβρίου 2010
στο ΑΝΕΣΙΣ – ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΟΥΤΣΙΝΑΣ.
«Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ», είναι το πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο μετά τη Βίβλο. Η πρώτη του έκδοση έγινε το 1947.
Από τότε μεταφράστηκε σε παραπάνω από 67 γλώσσες και έχει
πουλήσει περισσότερα από 31 εκατομμύρια αντίτυπα.
Η Άννα είχε μια όμορφη παιδική ηλικία μέχρι που τα ναζιστικά
στρατεύματα εισέβαλαν στην Ολλανδία. Η οικογένεια Φρανκ
κρύφτηκε στη σοφίτα ενός σπιτιού για δύο ολόκληρα χρόνια.
Σε αυτή τη σοφίτα, η Άννα Φρανκ καταγράφει στο ημερολόγιό
της τις σκέψεις της για την αγάπη, τη ζωή, την ευτυχία... Μέσα
από τα μάτια και τα λόγια της, η ιστορία του διωγμού και της
αυτοεξορίας της οικογένειάς της ζωντανεύει.
Σκηνοθεσία: Ρέινα Εσκενάζυ
28
οι 100 Εβραιοι
που επηρεασαν
τον κοσµο
Ντέιβιντ
Ρικάρντο
(1772-1823)
29
έλη του 18ου, αρχές του 19ου αιώνα διατυπώθηκαν οι σύγχρονες οικονομικές και
πολιτικές θεωρίες κυρίως από Βρετανούς
στοχαστές, όπως του Άνταμ Σμιθ, του
Τόμας Μάλθους, του Τζέρεμι Μπένταμ,
του Τζέιμς Μιλ και του γιού Τζων Στούαρτ
Μιλ καθώς και του σεφαραδίτη Εβραίου
Ντέηβιντ Ρικάρντο. Θεωρείται από τους πατέρες των
Κλασικών Οικονομικών, και το κύριο έργο του είναι
«Αρχές της Πολιτικής Οικονομίας και της Φορολογίας»,
που δημοσιεύθηκε το 1817.
Η οικογένεια Ρικάρντο ήσαν Εβραίοι από την Πορτογαλία
που πήγε στην Ολλανδία και αργότερα μετανάστευσε
στην Αγγλία, το 1760.
Ο πατέρας του, Αβραάμ Ρικάρντο, ήταν επιφανές μέλος
του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου και θρήσκος ορθόδοξος Εβραίος, ο οποίος έστειλε τον γιό του Ντέηβιντ,
στην Ολλανδία για να μελετήσει το Ταλμούδ. Σε ηλικία
14 ετών ο Ντέηβιντ ακολούθησε τον πατέρα του στο
Χρηματιστήριο όπου επέδειξε ένα εξαιρετικό ταλέντο.
Να σημειωθεί ότι ο Ντέηβιντ Ρικάρντο είναι από τους λίγους οικονομολόγους στην ιστορία που δεν ήταν μόνο
θεωρητικός αλλά και επιτυχημένος επιχειρηματίας.
Παρά την παραδοσιακή εβραϊκή παιδεία που έλαβε, σε
ηλικία 21 ετών, εγκατέλειψε τον εβραϊσμό και παντρεύτηκε την κόρη ενός Κουάκερ. Η οικογένειά του τον αποκήρυξε και χρειάστηκε να τα βγάλει πέρα μόνος του. Με
τις γνωριμίες του και την υποστήριξη μιας τράπεζας,
σύντομα έγινε οικονομικά ανεξάρτητος.
Εν όσο εργαζόταν στο Χρηματιστήριο, ο Ρικάρντο αναμίχθηκε σε κύκλους που είχαν διάφορες πνευματικές
αναζητήσεις, κατασταλάζοντας στην οικονομική θεωρία
το 1799. Διάβασε και επηρεάσθηκε από το έργο του
Άνταμ Σμιθ, «Μια έρευνα της Φύσης και των Αιτιών του
Πλούτου των Εθνών». Η πρώτη του δημοσίευση έγινε το
1810 με το δοκίμιο «Η υψηλή τιμή του Χρυσού, Απόδειξη
της Απαξίωσης των Τραπεζογραμματίων». Το κείμενο
αυτό παρουσίαζε μια μέθοδο αξιολόγησης του νομίσματος και την δύναμη της κεντρικής τράπεζας να ρυθμίζει
τα νομισματικά αποθέματα (θέματα που ακόμη και σήμερα απασχολούν την Κεντρική Τράπεζα).
Ο Ρικάρντο αλληλογραφούσε με εξέχοντες οικονομικούς στοχαστές της εποχής του. Πολλές από τις ιδέες
του γράφτηκαν για πρώτη φορά σε επιστολές που
έστειλε στον Μάλθους, τον Μπένταμ και τον Μιλ, πατέρα. Το 1815, ο Ρικάρντο παρουσίασε το «Δοκίμιο περί
Επίδρασης της Χαμηλής Τιμής του Σιταριού στα Κέρδη
των Μετοχών». Εδώ διατυπώθηκαν για πρώτη φορά οι
βασικές αρχές των οικονομικών του Ρικάρντο. Αναφέρθηκε στη σχέση των μισθών στην διαμόρφωση των τιμών
(η αύξηση των μισθών δεν αυξάνει τις τιμές), στο πώς τα
κέρδη μπορούν να αυξηθούν (μόνο με μείωση των μισθών) και στην σημασία της παραγωγής τροφίμων στη
δημιουργία πλούτου της κοινωνίας. Τον επόμενο χρόνο
ο Ρικάρντο ανέπτυξε «Προτάσεις για Οικονομική και
Ασφαλή Κυκλοφορία Νομίσματος», ένα ακόμα έργο που
δείχνει το ενδιαφέρον του να σταθεροποιήσει την προσφορά χρήματος.
Το 1817, εκδόθηκε το κυρίως έργο του «Αρχές της Πολιτικής Οικονομίας και της Φορολογίας». Συνεχίζοντας
να αναπτύσσει τις θεωρίες του για «ένα οικονομικό και
ασφαλές νόμισμα», έθεσε τη βάση της νομισματικής πολιτικής των καπιταλιστικών κρατών για διάστημα μεγαλύτερο των εκατό ετών. Ανέπτυξε θεωρίες(«ρυθμιστικοί
κανόνες») περί παραγωγής, εισοδήματος και οικονομικού ελέγχου, περιγράφοντας πώς και γιατί οι άνθρωποι
καταναλώνουν και επενδύουν, χρησιμοποιούν και σπαταλούν αυτά που έχουν. Με επιστημονική επιμέλεια προσπάθησε να εξηγήσει τη λειτουργία του διεθνούς
εμπορίου και την επίδραση αυτού στις εγχώριες οικονομίες. Πρώτος αυτός προσδιόρισε τα οικονομικά ως ένα
σύστημα αρχών που αφορούσαν τον υλικό πλούτο.
Το ενδιαφέρον του Ρικάρντο για την οικονομία τον οδήγησε να ασχοληθεί με την πολιτική. Το 1819 μπήκε στο
Κοινοβούλιο, και ήταν ο δεύτερος εβραϊκής καταγωγής
βουλευτής.
Κάποιες από τις θεωρίες του Ρικάρντο απαξιώθηκαν από
επόμενους θεωρητικούς. Η επιρροή του ωστόσο στον
Μιλ και τον Μαρξ είναι τεκμηριωμένη. Η οικονομική θεωρία του Ρικάρντο, συνεχίζει να επηρεάζει την σημερινή
οικονομική πραγματικότητα.
Από το ομότιτλο βιβλίο τού
MICHAEL SAPIRO
μετάφραση Αλίκη Αρούχ-Μορδεχάι
30
ανεκδοτα - ραββινικη ιστορια
ιατρικη
Ένα ζευγάρι πάει στο σεξολόγο.
"Τι μπορώ να κάνω για σας;" ρωτάει ο γιατρός.
"Θα μας δείτε να κάνουμε σεξ;" ρωτάει ο άντρας.
Ο γιατρός παραξενεύεται αλλά συμφωνεί.
Όταν τελειώνει το ζευγάρι λέει ο γιατρός:
"Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τον τρόπο που κάνετε σεξ" και τους χρεώνει 50ευρώ.
Αυτό γίνεται για μερικές εβδομάδες στη σειρά. Το
ζευγάρι κλείνει ραντεβού, το κάνει μπροστά στο γιατρό, τον πληρώνει και φεύγει. Κάποια στιγμή ο γιατρός ρωτάει:
"Τι ακριβώς προσπαθούμε να βρούμε;"
Και ο άντρας απαντάει:
"Α, τίποτα. Η κυρία είναι παντρεμένη και δεν μπορούμε να πάμε σπίτι της. Το ίδιο κι εγώ, οπότε δεν
μπορούμε να πάμε ούτε στο δικό μου σπίτι. Το Caravel χρεώνει 90 Ευρώ. Το Intercontinental χρεώνει 108
Ευρώ. Το Ledra Mariott χρεώνει 147 Ευρώ. Εμείς το
κάνουμε εδώ με 50ευρώ και παίρνουμε τα 43ευρώ
επιστροφή από την Αlico!!!
αρα
Πεθαίνει ο Ντε Καρτ και πηγαίνει στον Παράδεισο.
Τον παίρνει ο Άγιος Πέτρος από τις πύλες για να τον
οδηγήσει μέσα. Καθώς προχωρούσανε του λέει ο
Ντε Καρτ:
- "Ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Είμαι ο ιδρυτής ενός ολόκληρου φιλοσοφικού κινήματος και αυτός που είπε
την ιστορική φράση "Σκέφτομαι, άρα υπάρχω".
Οπότε ο Άγιος Πέτρος τον χτυπάει φιλικά στην
πλάτη και του λέει:
- "Δεν υπάρχεις, αλλά μην το σκέφτεσαι…"
Μ
ενα ποδι
ΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΠΟΙΟΣ ΠΟΥ
ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΕΒΡΑΙΟΣ, πήγε να
συναντήσει τον ραββίνο Σαμάι,
σοφό δάσκαλο γνωστό για την
αυστηρότητά του, και τον ρώτησε: “Μπορείς να
μου διδάξεις όλο τον Νόμο όσο εγώ θα στέκομαι στο ένα πόδι; Αν ναι, θα γίνω Εβραίος”. Ο
Σαμάι του αποκρίθηκε πως ο Νόμος είναι για
όσους πραγματικά τον επιζητούν κι ότι κανείς
υποψήφιος μαθητής δεν μπορεί να βάζει όρους
για την διδασκαλία του, και τον έδιωξε. Στη συνέχεια πήγε να συναντήσει τον Χιλέλ έναν άλλο
σοφό ραββίνο, γνωστό για τη γλυκύτητά του,
και του είπε: “Θα γίνω Εβραίος, αλλά θέλω να
μου διδάξεις όλο το Νόμο, όσο εγώ θα στέκομαι στο ένα πόδι”. Ο δάσκαλος τού απάντησε:
“Μην κάνεις στον άλλο ό,τι δε θες να σου κάνουν. Αυτός είναι ο Νόμος˙ τα υπόλοιπα δεν
είναι παρά σχόλια. Άντε, λοιπόν, πήγαινε να το
μάθεις”.
Ραββινική ιστορία
τεχνης σχολια - βιβλια
ΚΑΤΟΧΗ - ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ - ΕΜΦΥΛΙΟΣ
Η Αιτωλοακαρνανία στη δεκαετία
1940-1950
Κωνσταντίνα
Μπάδα-Θανάσης Δ. Σφήκας
εκδ. Παρασκή
νιο, 2010
Η καθηγήτρια Κοινωνικής Λαογραφίας Κωνσταντίνα Μπάδα και ο
καθηγητής Ελληνικής ιστορίας
Θανάσης Σφήκας, και οι δύο του
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, επιμελήθηκαν ένα βιβλίο στο οποίο παρουσιάζονται μελέτες, έρευνες και
άρθρα που αναφέρονται στη κρίσιμη δεκαετία 1940-1950 και στους
ανθρώπους μιάς περιοχής, της
Αιτωλοακαρνανίας, που διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο από την περίοδο της κατοχής ως τον εμφύλιο.
Όπως αναφέρουν οι επιμελητές
του βιβλίου, η επικέντρωση του ενδιαφέροντος στη τοπική διάσταση
βασίζεται στην αντίληψη ότι η ιστορία εκείνης της δεκαετίας δεν φαίνεται να συγκροτεί μια ενιαία,
γενική και μονοδιάστατη εμπειρία.
Ο ανά χείρας συλλογικός τόμος επιχειρεί να συμβάλλει στη μελέτη της
τοπικής ιστορίας και της μνήμης
της δεκαετίας 1940-1950 στην Αιτωλοακαρνανία, στην αποτύπωση των
τοπικών ιστοριών και πολιτισμικών
παραμέτρων που συγκροτούν την
εσωτερική δυναμική του τόπου, και
στην ανάδειξη της τοπικής ιδιαιτερότητας, ως στοιχείου όμως συστατικού που συναρθρώνεται με το
γενικό.
Το βιβλίο περιλαμβάνει μελέτη του
καθηγητή του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ Titzchak
Kerem, με αντικείμενο τους Εβραίους του Αγρινίου στο Βʼ Παγκόσμιο
πόλεμο. Ειδικές αναφορές γίνονται
σε Εβραίους που συμμετείχαν
ενεργά στην Αντίσταση κατά των
Γερμανών στο Αγρίνιο όπως οι
Ιονάς Μιωνής, Ισαάκ Βίκτωρ Ελιέζερ, Σολομών Γκανής, Λεών Μάτσα,
Σαλβατώρ Κοέν, Λέων Μιζάν, Ισαάκ
Μιζάν, Οβαδία Μίνος, Χαίμ Πολίτης,
Ισραέλ Διδεράκης, Σολομών Σασών.
ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ
ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΓΕΝΙΑ
ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ
Εσθήρ Φράνκο
εκδ. Γαβρηιλίδης, 2010
«Θυμάμαι την
Καστοριά,
αγέννητη τότε, μέσα από τον
μπαμπά μου που ποτέ δεν γνώρισα,
όταν ήρθε στην Καστοριά από το
μοναστήρι η Bitolia της Γιουγκοσλαβίας,... Ο μπαμπάς μου ήταν νέος…
Τότε που οι καταραμένοι αιματοκύλησαν τον κόσμο. Ως κυνηγημένοι
ήρθαν να βρουν καταφύγιο στην
Καστοριά.
Εκεί γνώρισε τη μαμά μου. Θυμάμαι
τη μαμά μου, τη μαμά μου που ποτέ
δεν γνώρισα. Κι όμως κάθε μέρα
κατοικεί τον λογισμό μου, τη σκέψη
μου, την ψυχή μου. Κι όμως, ακόμα
δεν την ένοιωσα στη σάρκα μου, τη
σάρκα τη δική μας, μαμά μου
μπαμπά μου. Είναι τόσο δύσκολο να
σας αγγίξω, να ζεσταθώ στην αγκαλιά σας, νʼ αποκοιμηθώ μαζί σας…
Αυτό ψάχνω πενήντα χρόνια τώρα
παντού… Μέσα στο σπίτι, στα σπίτια
μου, σε όλα τα δωμάτια, στον ύπνο
μου, στις χώρες όπου πήγα, στα νεκροταφεία, στο Άουσβιτς, στο
Μπίργκεναου… Συνεχώς σας
ψάχνω παντού, και ακόμη δεν σας
βρήκα…»
Με αυτές τις λέξεις η συγγραφέας
του βιβλίου, αποδίδει έναν ολόκληρο κόσμο συναισθημάτων μιάς
γενιάς που ψάχνει… Τρυφερότητα,
θυμός, αγανάκτηση, πίκρα αλλά και
31
περηφάνια οδηγούν την Εσθήρ
Φράνκο σε μια στάση ζωής που αντιμετωπίζει την καθημερινότητα με
μεγάλη επιφύλαξη αλλά και δυναμική αποφασιστικότητα έτσι ώστε η
επόμενη γενιά να μην δοκιμάσει
την δυστυχία της δικής της γενιάς.
ΜΝΗΜΕΣ ΤΗΣ
ΖΩΗΣ ΜΟΥ
Μαρή Άλβο –
Μπενβενίστε
εκδ. Θερμαϊκός, 2010
Το οδοιπορικό
μιας εβραϊκής
οικογένειας
προς την ελευθερία. Δεκατρία άτομα σε μια ψαρόβαρκα διασχίζουν το Αιγαίο,
μόνο με πανί και κουπιά. Η αισιοδοξία, η ομαδικότητα, η ανάγκη επιβίωσης τούς οδηγούν προς μια
καινούρια, ελεύθερη ζωή. Η Μαρή
Άλβο-Μπενβενίστε, γεννημένη στη
Θεσσαλονίκη, καταθέτει στο βιβλίο
της τη δική της μαρτυρία, την δική
της περιπετειώδη ζωή κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής. Απʼ
τη γενέτειρα της στην Αθήνα, ένα
μακρύ ταξίδι από το Σούνιο στην
Παλαιστίνη, οι σπουδές στην Ιερουσαλήμ και μετά στην Ελβετία, η επιστροφή στη Θεσσαλονίκη και η
δημιουργία μιας οικογένειας.
«…Γράφοντας αυτό το ημερολόγιο
οδηγήθηκα στη ψυχική κάθαρση.
Το χρωστούσα στον εαυτό μου και
τώρα πλέον μπορώ να ομολογήσω
πως τα κατάφερα. Τα λόγια αυτά
μου δίδαξαν την υπομονή, τη στωικότητα, την αγάπη μου για τους συνανθρώπους μου, την πίστη μου
στον Θεό». Με τα λόγια αυτά κλείνει το βιβλίο της η Μαρή ΆλβοΜπενβενίστε, που αποτελεί μια
ακόμη ζωντανή μαρτυρία αγώνα
διάσωσης και επιβίωσης.
Επιμέλεια: Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ
ΣΥΜΒΑΛΛΩ ΚΙ ΕΓΩ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΜΑΣ
Τα παιδιά µας χρειάζονται
την αµέριστη βοήθειά µας
για παροχή
υψηλού επιπέδου παιδείας
στο Σχολείο µας
Η αλληλεγγύη προς τους
αναξιοπαθούντες
οµοθρήσκους µας,
είναι ιερό χρέος µας
Η συνέχιση των παραδόσεων
που διατηρούν
ζωντανό το λαό µας
οφείλουµε να είναι
διαρκές µέληµά µας
ΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΙΣΦΟΡΑ ΠΕΤΣΙΑ
ΠΟΥ ΜΟΥ ΑΝΑΛΟΓΕΙ
Η Επιτροπή Πέτσια