Διδακτικό σενάριο ιστοριαςμε χρήση των ΤΠΕ

Διδακτικό σενάριο με χρήση των ΤΠΕ
στην διδακτική ενότητα της Ιστορίας της
ΣΤ’ τάξης
«Βαλκανικοί Πόλεμοι»
1.1 ΤΙΤΛΟΣ
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
Λέξεις - κλειδιά: ΑΙΤΙΑ-ΑΦΟΡΜΕΣ, ΓΕΓΟΝΟΤΑ, ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
1. 2 ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Κουλαξίδου Ναυσικά, Μάντζιαρη Ευαγγελία
1.3 ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
Ιστορία, ΤΠΕ, Γεωγραφία, Νεοελληνική Γλώσσα, , Εικαστικά
1.4 ΤΑΞΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΣΤ’ Δημοτικού
1.5 ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΟ Α.Π.Σ.
Το περιεχόμενο του διδακτικού σεναρίου είναι απόλυτα συμβατό με το ΔΕΠΠΣ και το ΑΠΣ του
μαθήματος της Ιστορίας στο Δημοτικό Σχολείο, καθώς αναφέρεται στη διδασκαλία υπάρχουσας
διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου και οι στόχοι που ορίζονται συνάδουν και καλύπτουν
αυτούς του αναλυτικού προγράμματος, όπως αυτοί περιγράφονται στο βιβλίο του δασκάλου.
Ιστορία: Αναπλαισίωση και περαιτέρω διερεύνηση της ιστορικής περιόδου των
Βαλκανικών Πολέμων με σκοπό την καλλιέργεια της ιστορικής σκέψης.
Γεωγραφία: Να γνωρίσουν ποια νέα εδάφη προσαρτήθηκαν στην επικράτεια του ελληνικού
κράτους.
Γλώσσα: Καλλιέργεια του προφορικού λόγου και διαλογικών μορφών επικοινωνίας.
Παραγωγή δομημένου γραπτού λόγου. Διαχείριση πολλαπλών πηγών πληροφορίας.
Εικαστικά: Ενθάρρυνση της δημιουργικής έκφρασης των μαθητών.
ΤΠΕ: Προσεγγίζουν τα ΤΠΕ ως εργαλεία και πηγές μάθησης.
1.6 ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ
Το σενάριο θα εφαρμοστεί σε δύο τμήματα ΣΤ’ τάξης, διαφορετικών σχολείων, που είναι
συνδεδεμένα μεταξύ τους σε τηλεδιάσκεψη. Το μάθημα θα γίνει στην αίθουσα του σχολικού
εργαστηρίου, του κάθε σχολείου, που διαθέτει δέκα υπολογιστές με δυνατότητα σύνδεσης στο
διαδίκτυο. Θα γίνει χρήση του βιντεοπροβολέα για την προβολή εννοιολογικών χαρτών και
παρουσιάσεων.
Στους υπολογιστές είναι εγκατεστημένο το Centennia, επεξεργαστής κειμένου (Word),
PowerPoint και όλοι διαθέτουν φυλλομετρητή Google Chrome.
1.7 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Το διδακτικό σενάριο θα γίνει στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας και αποτελεί
πρόταση διδασκαλίας. Οι μαθητές θα χωριστούν σε 6 ομάδες, ενώ το σύνολο των μαθητών
της κάθε ομάδας εξαρτάται από το σύνολο των μαθητών της κάθε τάξης. Κάθε ομάδα θα
χρησιμοποιεί τον δικό της υπολογιστή. Το κάθε μέλος της ομάδας θα έχει ξεκαθαρισμένους
ρόλους, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις του. Δε θα υπάρχει αρχηγός αλλά
συντονιστής. Η κάθε ομάδα θα έχει ένα χαρακτηριστικό όνομα που θα προσδιορίζει το ρόλο της
στη μαθησιακή διαδικασία. Έτσι θα έχουμε τις εξής ομάδες:
ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΟΜΑΔΑΣ
ΕΙΔΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ
ΓΕΩΓΡΑΦΟΙ
ΧΑΡΤΕΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ 1
ΑΙΤΙΑ-ΑΦΟΡΜΕΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ 2
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ,
ΣΥΜΜΑΧΟΙ-ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ
ΔΙΠΛΩΜΑΤΕΣ
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ, ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ
ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΙ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ-ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ-ΜΟΥΣΙΚΗ
1.8 ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Α. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Κύριοι διδακτικοί στόχοι είναι οι μαθητές να:
Ø
Γνωρίσουν στοιχεία διπλωματικών και πολεμικών γεγονότων των Βαλκανικών
πολέμων.
Ø
Να κατανοήσουν τους λόγους που οδήγησαν στη συμμαχία των Βαλκανικών
κρατών εναντίον της Τουρκίας, τις ευνοϊκές συγκυρίες που επικρατούσαν καθώς και τους
λόγους που έφεραν σε ρήξη τη Βουλγαρία με την Ελλάδα και τη Σερβία.
Ø
Να εκτιμήσουν τα αποτελέσματα των Βαλκανικών πολέμων και τους παράγοντες
που συντέλεσαν σε αυτά.
Αναλυτικότερα οι μαθητές πρέπει:
Ø
Να μάθουν τι ήταν οι Βαλκανικοί πόλεμοι.
Ø
Να αντιληφθούν τη διαφοροποίηση ανάμεσα στα αίτια και τις αφορμές τους.
Ø
Να μάθουν ποιες ήταν οι εμπλεκόμενες χώρες και ποιες ήταν οι συμμαχίες.
Ø
Να αντιληφθούν το ρόλο της Διπλωματίας στα αποτελέσματα των πολέμων.
Ø
Να γνωρίσουν ποιο ήταν το αποτέλεσμα των Βαλκανικών πολέμων και ποια ήταν
τα αποτελέσματά του για την Ελλάδα.
Β. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ
Οι ΤΠΕ σήμερα δίνουν νέες δυνατότητες στους μαθητές όπως:
- να εξοικειωθούν με το ενεργητικό και διερευνητικό μοντέλο μάθησης.
- να αποκτήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης.
- να προσεγγίσουν τις ΤΠΕ ως εργαλεία και πηγές μάθησης.
- να εξασκηθούν στην αναζήτηση και αξιολόγηση της πληροφορίας μέσω του Διαδικτύου
Εξοικείωση των παιδιών με τους κανόνες χρήσης και λειτουργίας του λογισμικού Microsoft
Office PowerPoint, Microsoft Office Word και Centennia
Γ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Να αναπτύξουν οι μαθητές πνεύμα και δεξιότητες συνεργασίας, επικοινωνίας και διερευνητικής
μάθησης. Να παρατηρούν, να μελετούν και να συμπεραίνουν. Να καλλιεργούν την αναλυτική
και την συνθετική ικανότητα. Να οργανώνουν και να ανακοινώνουν την ιστορική τους γνώση
και άποψη προφορικά ή γραπτά. Να κατανοούν ιστορικές έννοιες. Να καλλιεργούν την κριτική
και δημιουργική τους ικανότητα. Να μπορούν να στηρίζονται στις ιστορικές τους γνώσεις για να
εξηγούν και σύγχρονα γεγονότα. Να διαμορφώνουν σταδιακά υπεύθυνη στάση, και ως ενήλικες,
τόσο για κοινωνικά, πολιτιστικά θέματα της τοπικής του κοινωνίας όσο και για εθνικά και
παγκόσμια προβλήματα.
1.9 ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
Υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν 6 διδακτικές ώρες.
1.10 ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Σαν γενική έννοια την έννοια του πολέμου, και το τι είναι Βαλκάνια. Βασικές γνώσεις χειρισμού
Η/Υ.
2. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
2.1 Διδακτικές προσεγγίσεις.
Γενικός σκοπός της Ιστορίας, σύμφωνα με το ΔΕΠΣ, είναι η ανάπτυξη της ιστορικής σκέψης και
ιστορικής συνείδησης. Ο κοινά αποδεκτός σκοπός της μελέτης της Ιστορίας που αφορά τη γνώση
του παρελθόντος για την κατανόηση του παρόντος και το σχεδιασμό του μέλλοντος, υφίσταται
ως βασική ιδέα για τον προσδιορισμό της ιστορικής συνείδησης και ιστορικής σκέψης.
Ειδικότερα, η ανάπτυξη ιστορικής σκέψης αφορά την κατανόηση των ιστορικών γεγονότων και
τη σύνδεση αιτίων και αποτελεσμάτων, ενώ η καλλιέργεια ιστορικής συνείδησης αφορά την
κατανόηση της συμπεριφοράς του ανθρώπου σε συγκεκριμένες καταστάσεις και την εξασφάλιση
των προϋποθέσεων για την εκδήλωση υπεύθυνης συμπεριφοράς στο παρόν και το μέλλον.
Έτσι με τη διδασκαλία της Ιστορίας μπορεί ο μαθητής να αποκτήσει όχι μόνο την επίγνωση
ότι ο σύγχρονος κόσμος αποτελεί συνέχεια του παρελθόντος, αλλά και την επίγνωση ότι ο
σύγχρονος ιστορικός ορίζοντας συνδέεται άμεσα με τη ζωή του. Ο σκοπός της ιστορικής σκέψης
και συνείδησης συνδέεται έτσι με το γενικότερο σκοπό της εκπαίδευσης που αναφέρεται στην
προετοιμασία συνειδητών πολιτών.
Η αξιοποίηση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία ευνοεί την αλλαγή του παραδοσιακού
διδακτικού μοντέλου και τη χρήση σύγχρονων διδακτικών προσεγγίσεων. Η αξιοποίηση των
ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία επιτρέπει τη μετάβαση από το δασκαλοκεντρικό χαρακτήρα
της διάλεξης στο μαθητοκεντρικό μοντέλο της διερευνητικής μάθησης μέσα από την αναζήτηση
της γνώσης στις πηγές. Οι εκπαιδευτικές εφαρμογές των ΤΠΕ που συνδυάζουν
ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες, αλληλεπίδραση των μαθητών με τις πηγές, αυτενέργεια των
μαθητών στην πορεία του μαθήματος, σύνδεση με την καθημερινή ζωή και διαθεματικότητα
τείνουν να μεγιστοποιούν τα οφέλη της τεχνολογίας στη σχολική τάξη.
Ο ρόλος του δασκάλου όσο οι μαθητές δουλεύουν σε ομάδες είναι υποστηρικτικός,
(καθοδηγητικός) δίνει σαφείς οδηγίες όπου κι αν χρειαστούν και ενημερώνει για το χρόνο που
έχουν στην διάθεση τους οι μαθητές για να ολοκληρώσουν την εργασία τους. Σε ερωτήσεις των
μαθητών μπορεί να απαντά επίσης με ερωτήσεις που να οδηγούν σε παραπέρα διερεύνηση. Ο
ρόλος του θα ’ναι πάντα εμψυχωτικός.
2.2 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Αφόρμηση
Θα χρησιμοποιήσουμε τον παρακάτω χάρτη ως αφόρμηση για τη διδακτική προσέγγιση των
Βαλκανικών πολέμων. Θα παρατηρήσουν τα σύνορα του τότε ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους
και θα αναρωτηθούν για το πώς οδηγηθήκαμε στη διαφοροποίησή τους στα επόμενα χρόνια.
- Από πού μου είπες, Γιώργο, ότι κατάγεται η μητέρα σου;
- Από την Καστοριά, με την όμορφη λίμνη.
- Και πού βρίσκεται η Καστοριά;
- Στη Μακεδονία, γιατί ρωτάς;
- Κοίτα αυτόν τον χάρτη που βρήκα στο διαδίκτυο. ψάχνοντας για την εργασία μας
Βαλκανικά σύνορα 1872 – 1912
1η Διδακτική ώρα
Οι μαθητές της Στ΄ τάξης στο μάθημα της Ιστορίας θα διδαχθούν το κεφάλαιο 37, Βαλκανικοί
πόλεμοι.
Στην 1η διδακτική ώρα οι ομάδες ανοίγουν το φυλλομετρητή Google Chrome και αναζητούν
πληροφορίες από το διαδίκτυο για τους Βαλκανικούς πολέμους. Όλες οι ομάδες πρώτα θα βρουν,
θα διαβάσουν και θα αποθηκεύσουν γενικές πληροφορίες για τους Βαλκανικούς πολέμους από τη
διεύθυνση http://www.livepedia.gr/index.php/Βαλκανικοί_Πόλεμοι
Θα δημιουργήσουν εννοιολογικό χάρτη ο οποίος θα δίνει πληροφορίες για το:
τι είναι βαλκάνια;
…………………………………………………………………………………………………………………………
τι ήταν οι Βαλκανικοί πόλεμοι;
…………………………………………………………………………………………………………………………
γιατί έγιναν;
…………………………………………………………………………………………………………………………
ποιοι ήταν σύμμαχοι;
…………………………………………………………………………………………………………………………
ποιοι νίκησαν και
…………………………………………………………………………………………………………………………
ποιο ήταν το αποτέλεσμά τους για την Ελλάδα.
…………………………………………………………………………………………………………………………
2η και 3η Διδακτική ώρα
θα δοθεί στην κάθε ομάδα το αντίστοιχο φύλλο εργασίας, με σκοπό να συγκεντρώσουν
διαφορετικό είδος πληροφοριών. Υπάρχουν 6 ομάδες.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΓΕΩΓΡΑΦΩΝ
Πηγαίνετε στις διευθύνσεις:
α) http://www.cdsee.org/pdf/WorkBook3_gr.pdf στις σελ. 47 και 112.
β) http://www.e-yliko.gr/htmls/istoria/maps/fimapsn8.aspx
1. Βρείτε τους χάρτες που αφορούν τους Βαλκανικούς πολέμους και αποθηκεύστε τους στο
φάκελο «ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ».
2. Παρατηρείστε τους χάρτες που δίνονται. .
3. Γράψτε ένα κείμενο που να δίνει πληροφορίες για το πώς αλλάζουν τα σύνορα των
εμπλεκόμενων κρατών. Σχολιάστε ιδιαίτερα τα σύνορα της Ελλάδας.
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ 1
1.
Πηγαίνετε
στη
σελίδα
http://home.arcor.de/ar2570306953/
xatzipanag.htm Χρησιμοποιήστε τις πληροφορίες και απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις :
Ø Ποιες ήταν οι αφορμές του Α’ Βαλκανικού πολέμου;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø Ποιες ήταν οι αιτίες του Α’ και Β’ Βαλκανικού πολέμου;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø Ποιοι ήταν οι αντίπαλοι στον Α’ Βαλκανικό πόλεμο και ποιοι στο Β’ Βαλκανικό πόλεμο;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Θυμάστε άλλους πολέμους στην ελληνική ιστορία που είχαν σαφώς διαφοροποιημένες αφορμές
και αιτίες για την πραγματοποίηση τους;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Γράψτε ένα περιληπτικό κείμενο, παρουσιάζοντας τους λόγους που οδηγηθήκαμε στους
Βαλκανικούς πολέμους. Αποθηκεύστε το στο φάκελο «ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ».
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ 2
2. Πηγαίνετε στη σελίδα http://home.arcor.de/ar2570306953/xatzipanag.htm ή στη σελίδα
http://el.wikipedia.org/wiki/Βαλκανικοί_Πόλεμοι
3. Διαβάστε το άρθρο του Γ. Σπανδώνη για να δείτε και το πριν και το μετά των Βαλκανικών
Πολέμων, στη σελίδα
http://www.istoria.gr/dec03/content04.htm
4. Χρησιμοποιήστε τις πληροφορίες και απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:
Ø Ποια ήταν τα σημαντικότερα γεγονότα του Α’ Βαλκανικού Πολέμου;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø Ποια ήταν τα σημαντικότερα γεγονότα του Β’ Βαλκανικού Πολέμου;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø Υπάρχει κάποιο γεγονός αυτής της περιόδου που σας συγκίνησε ιδιαίτερα;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Γράψτε ένα περιληπτικό κείμενο, άρθρο, στο οποίο θα αναφέρεται, σαν
αρθρογράφοι της εποχής, τις μάχες και τα αποτελέσματα των μαχών. Αποθηκεύστε το στο
φάκελο «ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ».
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΩΝ
1. Πηγαίνετε στη σελίδα http://home.arcor.de/ar2570306953/xatzipanag.htm καθώς και στη
σελίδα http://www.cdsee.org/pdf/WorkBook3_gr.pdf κεφάλαιοΒ: «Πολιτική».
3. Χρησιμοποιήστε τις πληροφορίες και απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις:
Ø Ποια τα αποτελέσματα της Συνθήκης του Λονδίνου, στις 17 Μαΐου του 1913, για τους
συμμάχους και τους Έλληνες;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø Ποια τα αποτελέσματα της Συνθήκης του Βουκουρεστίου, τον Ιούλιο του 1913, για
τις εμπλεκόμενες χώρες και τους Έλληνες;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø Ποιος ο ρόλος των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής; ( Διαβάστε το Β12, σελ. 55,) στη σελίδα
http://www.cdsee.org/pdf/WorkBook3_gr.pdf
…………………………………………………………………………………………………………………………
Γράψτε ένα περιληπτικό, αυτοβιογραφικό, κείμενο, στο οποίο να προσπαθείτε να
εκφράσετε τις απόψεις των απλών πολεμιστών ή των κατοίκων αυτών των περιοχών, (σκεφτείτε
ποιος είστε και μπείτε στη δική του θέση για να περιγράψετε τα γεγονότα). Αποθηκεύστε το στο
φάκελο «ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ».
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΩΝ
1. Πηγαίνετε στη διεύθυνση http://www.google.gr , αναζητήστε «ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ»
επιλέξτε «Αποτελέσματα εικόνων για ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ» και «Αποτελέσματα βίντεο
για ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ».
2. Πηγαίνετε στη διεύθυνση
3.
http://www.fhw.gr/chronos/13/gr/general/gallery/foreign_policy/contents.html , επιλέξτε
εξωτερική πολιτική και βρείτε τις φωτογραφίες που αφορούν τους Βαλκανικούς πολέμους.
Αποθηκεύστε τις στο φάκελο «Βαλκανικοί πόλεμοι»
4. Πηγαίνετε στη διεύθυνση http://history08.wordpress.com επιλέξτε Ελλάδα και διαβάστε την
επιστολή του Ιπποκράτη Παπαβασιλείου στη σύζυγό του.
Χρησιμοποιείστε τις πληροφορίες και απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις
Ø
Ανοίξτε τις φωτογραφίες. Τι πληροφορίες μπορούμε να αντλήσουμε από αυτές για τα μέσα,
τον οπλισμό και τις συνθήκες που πολεμούσαν εκείνη την εποχή;
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø
Παρακολουθώντας το Video που περιγράφει τα γεγονότα των Βαλκανικών πολέμων κάντε
μια σύγκριση στα μέσα και στον τρόπο που γινόταν ο πόλεμος τότε, με ότι ισχύει σήμερα.
Εντοπίστε ομοιότητες και διαφορές.
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø
Μέχρι πού έφταναν τα σύνορα του Ελληνικού κράτους πριν τους Βαλκανικούς πολέμους;
Μπορείτε να θυμηθείτε που βρισκόταν εγκατεστημένο το αρχηγείο του στρατού πριν την έναρξη
του πολέμου; Ποια μεγάλη μάχη έγινε στην περιοχή μας; Εντοπίστε στο χάρτη τις πόλεις αυτές.
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø
Φανταστείτε ότι ως φωτογράφοι στο μέτωπο, βρίσκεστε καθημερινά μπροστά στις μεγάλες
μάχες του ελληνικού στρατού. Γράψτε ένα γράμμα σε κάποιο συγγενικό σας πρόσωπο (μητέρα,
πατέρα, αδερφό/ή) περιγράφοντας τις συνθήκες του πολέμου, τους στρατιώτες, αλλά και τους
κατοίκους των περιοχών (Έλληνες και Τούρκους) που απελευθερώθηκαν από τον ελληνικό
στρατό.
…………………………………………………………………………………………………………………………
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ
1. Πηγαίνετε στη διεύθυνση http://www.google.gr , αναζητήστε «ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ»
και επιλέξτε «Αποτελέσματα εικόνων για ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ» και «Αποτελέσματα
βίντεο για ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ».
2. Ανοίξτε τις εικόνες .
3. Βρείτε φωτογραφίες καρτών και αφίσες που αφορούν τους Βαλκανικούς πολέμους.
4. Βρείτε τις γελοιογραφίες που δημιουργήθηκαν και δημοσιεύτηκαν από διάφορους
βαλκανικούς καλλιτέχνες της εποχής στη σελίδα http://www.cdsee.org/pdf/WorkBook3_gr.pdf
5. Αποθηκεύστε όλα τα καλλιτεχνικά ευρήματα που σας εντυπωσίασαν στο φάκελο
«ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ» και χρησιμοποιείστε τα για να:
Ø
Γράψτε ένα κείμενο που να δίνει πληροφορίες για τις σχέσεις μεταξύ των Μεγάλων
Δυνάμεων της εποχής, των συμμάχων και των Τούρκων .
…………………………………………………………………………………………………………………………
Ø
Είστε στρατιώτης του μετώπου, φτιάξτε μια κάρτα, και γράψτε λίγα λόγια στα αγαπημένα
σας πρόσωπα για τις συνθήκες ζωής στο μέτωπο.
…………………………………………………………………………………………………………………………
Και διαλέξτε ή:
Ø
Να φιλοτεχνήσετε μια αφίσα που να περιγράφει την έκβαση μιας μάχης ή κάποιο
σημαντικό γεγονός των Βαλκανικών πολέμων.
Ø
Να οργανώσετε ένα παιχνίδι ρόλων: Ο καθένας αντιπροσωπεύει μια διαφορετική
ευρωπαϊκή Δύναμη. Προσπαθήστε να εκφράσετε τα συμφέροντα της κάθε μιας στη Βαλκανική
χερσόνησο και τη θέση της στο ανατολικό ζήτημα.
4η και 5η Διδακτική ώρα
Στην 4η και 5η διδακτική ώρα οι ομάδες με το υλικό που έχουν συγκεντρώσει και έχουν
δημιουργήσει θα διδαχτούν τη δημιουργία παρουσίασης, θα δημιουργήσουν παρουσίαση και θα
την παρουσιάσουν.
6η Διδακτική ώρα
Στην 6η Διδακτική ώρα τα δύο τμήματα της ΣΤ’ τάξης, βρίσκονται σε τηλεδιάσκεψη,
ανταλλάσουν τις εμπειρίες τους, τους προβληματισμούς τους και συζητούν τις λεπτομέρειες
της κοινής τους συνεύρεσης στην έκθεση που θα γίνει με θέμα «Βαλκανικοί Πόλεμοι» στο
πολιτιστικό κέντρο της πόλης τους.
3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Οι συμπληρωμένοι εννοιολογικοί χάρτες, τα φύλλα εργασίας, οι παρουσιάσεις των ομάδων και
η διαλογική συζήτηση μέσα στην τάξη δίνουν τους δείκτες αξιολόγησης του σεναρίου και το
βαθμό υλοποίησης των μαθησιακών στόχων. Ειδικότερα θα εξετάσουμε αν το σενάριο:
Ø
Είχε ξεκάθαρους επιδιωκόμενους διδακτικούς στόχους, βασιζόταν σε καλά
τεκμηριωμένη παιδαγωγική θεώρηση, και ήταν σαφής η σύνδεση του με το αναλυτικό
πρόγραμμα.
Ø
Διευκόλυνε τη διαθεματική προσέγγιση.
Ø
Ενίσχυε τη διερευνητική, ομαδική και ενεργητική μάθηση.
Ø
Αξιοποιούσε τις Τ.Π.Ε. (υπερμέσα, δικτυακές υπηρεσίες, εκπαιδευτικό
λογισμικό ανοικτού τύπου) και όπου είναι δυνατόν τη δυνατότητα πολλαπλών
ταυτόχρονων αναπαραστάσεων. Έδινε περισσότερες από μία εναλλακτικές επιλογές
στη χρήση Τ.Π.Ε.
Ø
Παρείχε τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να το επεκτείνει είτε προσθέτοντας
νέες δραστηριότητες στο ίδιο θεματικό πεδίο είτε εφαρμόζοντας το σε άλλο γνωστικό
αντικείμενο.
Στην Α/θμια εκπαίδευση το εκπαιδευτικό σενάριο θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από:
Ø
απλότητα,
Ø
ξεκάθαρους ρόλους για κάθε μαθητή,
Ø
σαφή ορισμό της αλληλεπίδρασης,
Ø
πρόβλεψη του χρόνου έκαστης δραστηριότητας,
Ø
αξιοποίηση της φυσικής τάσης του παιδιού για διερεύνηση και
δημιουργικότητα,
Ø
δυνατότητα καλλιέργειας όχι μόνο δεξιοτήτων, αλλά και στάσεων ζωής,
Ø
παροχή ευκαιριών για συνεργατικότητα μεταξύ μαθητών στο στενό
πλαίσιο της σχολικής τάξης ή ακόμα καλύτερα στο πλαίσιο εικονικών
τάξεων μεταξύ διαφορετικών σχολεία της Ελλάδας και του εξωτερικού.[1]
Το σενάριο μας αποτελεί πρόταση διδασκαλίας και γι’ αυτό δεν μπορούμε να σχολιάσουμε τις
τυχόν δυσκολίες , τα γενικότερα προβλήματα που πιθανόν θα παρουσιαστούν κατά την εφαρμογή
του. Θα ήταν σίγουρα πολύ πιο χρήσιμο ένα σενάριο που θα είχε εφαρμοστεί στη τάξη και θα είχε
σχόλια που θα αφορούσαν τόσο τα θετικά του σημεία όσο και τις αδυναμίες του.
4. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Ø
Οι μαθητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν το λογισμικό Google Earth για να
εντοπίσουν πάνω στο χάρτη τα Βαλκάνια και περιοχές που σχετίζονται με μάχες ή
άλλα γεγονότα των Βαλκανικών πολέμων. Επίσης θα μπορούσαν να κάνουν χρήση του
προγράμματος Centennia.
Ø
Μπορούν να επισκεφθούν διαδικτυακά ή επί τόπου τοποθεσίες της Ελλάδας στις
οποίες έγιναν μάχες ή Μουσεία της περιοχής.
Ø
Μπορούν να αναζητήσουν ιστορικά στοιχεία για γεγονότα της περιοχής τους που
σχετίζονται με τους Βαλκανικούς πολέμους.
Ø
Να ψάξουν και να βρουν λογοτεχνικά κείμενα, ποιήματα, τραγούδια που έχουν
σχέση με τους Βαλκανικούς πολέμους. Λογοτεχνικά έργα που αναφέρονται σ' αυτήν την
ιστορική περίοδο και που μπορούν να διαβάσουν, είναι: του Κωνσταντίνου Θεοτόκη,
Η τιμή και το χρήμα, Νεφέλη, Αθήνα 1993, της Πηνελόπης Δέλτα, Στον καιρό του
Βουλγαροκτόνου, Εστία, Αθήνα 1984 και Για την πατρίδα, Εστία, Αθήνα 1989.
Ø
Να ασχοληθούν με τις συνέπειες του πολέμου και τη ζωή των ανθρώπων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ΔΕΠΠΣ – ΑΠΣ Ιστορίας, σ. 184, 204
Ματσαγγούρας Η., Στρατηγικές Διδασκαλίας, Αθήνα 1998, GUTENBERG
Στα νεότερα χρόνια (1997) Έκδοση Α΄, ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ
ΔΑΣΚΑΛΟ, Αθήνα: ΟΕΔΒ σελ. 150
Στα νεότερα χρόνια (1997) Έκδοση Α΄, ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΟ
ΜΑΘΗΤΗ, Αθήνα: ΟΕΔΒ σ.195 – 197.
ΔΙΚΤΥΑΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
http://www.livepedia.gr/index.php/Βαλκανικοί_Πόλεμοι
http://www.cdsee.org/pdf/WorkBook3_gr.pdf
http://home.arcor.de/ar2570306953/xatzipanag.htm
http://www.e-yliko.gr/htmls/istoria/maps/fimapsn8.aspx
http://el.wikipedia.org/wiki/Βαλκανικοί_Πόλεμοι
http://www.fhw.gr/chronos/13/gr/general/gallery/foreign_policy/contents.html
http://history08.wordpress.com
[1] Κολιός, Β. : Οδηγίες για εκπαιδευτικά σενάρια στο δημοτικό: « 6.5 Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση εκπαιδευτικών
σεναρίων και δραστηριοτήτων ανά γνωστικό αντικείμενο»