ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ
ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
Αθήνα, 29 Δεκεμβρίου 2014
Αρ. πρωτ.: 61
Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ε Σ Ο Δ Η Γ Ι Ε Σ αρ 2
ΠΡΟΣ: Τους υποψήφιους βουλευτές της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.
ΘΕΜΑ:
1.
Ο ν. 3023/2002 «Χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων από το κράτος.
Έσοδα και δαπάνες, προβολή, δημοσιότητα και έλεγχος των πολιτικών κομμάτων
και των υποψήφιων βουλευτών», όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014
«Έλεγχος των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των αιρετών
αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και άλλες διατάξεις» και
ισχύει.
2.
Το πδ 26/2012 «Κωδικοποίηση σ’ ενιαίο κείμενο των διατάξεων της νομοθεσίας
για την εκλογή βουλευτών».
Εκδίδουμε τις παρούσες Εγκύκλιες Οδηγίες αρ. 2 προς χρήση των υποψήφιων βουλευτών της
ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ που θα στελεχώσουν τα ψηφοδέλτιά της κατά τις επικείμενες
βουλευτικές εκλογές, σχετικά με τις κυριότερες ισχύουσες νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες
εισάγουν υποχρεώσεις, περιορισμούς και απαγορεύσεις στην εν γένει προεκλογική
δραστηριότητά τους, οριοθετώντας έτσι το πλαίσιο νόμιμης διεξαγωγής της.
Λόγω της μεγάλης σημασίας των ζητημάτων που θίγονται στην παρούσα εγκύκλιο, εφιστούμε
ιδιαίτερα την προσοχή των υποψήφιων βουλευτών του κόμματος στην ανάγκη να μελετήσουν
προσεκτικά το περιεχόμενό της και να απευθύνονται αμέσως στον Συντονιστή Νομικής &
Εκλογικής Υποστήριξης του κόμματος ή στον Αναπληρωτή του (τηλ: 210 9444377 – 378 –
379 – 380, fax: 210 9444827, e-mail: [email protected]) σε περίπτωση που έχουν οποιαδήποτε
ερωτήματα ή απορίες.
1
Παρακαλούνται οι υποψήφιοι βουλευτές του κόμματος να ανατρέχουν καθημερινά στην
επίσημη ιστοσελίδα της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (www.nd.gr) στην ενότητα Εκλογικές Εγκύκλιοι,
όπου θα αναρτώνται τόσο νεότερα πληροφορικά έγγραφα του Συντονιστή Νομικής &
Εκλογικής Υποστήριξης όσο και επικαιροποιήσεις ή και διορθώσεις της παρούσας εγκυκλίου
(οι τελευταίες αυτές θα προστίθενται στο αρχικό της κείμενο, επισημασμένες με κίτρινο
χρώμα).
Ο ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014
Ο νόμος 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014 συγκροτεί το πρώτο βασικό
θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα θέματα τα οποία πραγματεύεται η παρούσα εγκύκλιος.
Ορισμένες από τις κρίσιμες διατάξεις του έχουν περιληφθεί και στο κωδικοποιημένο κείμενο
του προεδρικού διατάγματος 26/2012 «Κωδικοποίηση σ’ ενιαίο κείμενο των διατάξεων της
νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών». Ωστόσο, επειδή αρκετές άλλες διατάξεις του, που
επίσης ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τους υποψήφιους βουλευτές, δεν έχουν περιληφθεί στο πδ
26/2012, επιλέχθηκε να δομηθεί η παρούσα εγκύκλιος πάνω στο κείμενο του βασικού ν.
3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014.
Για την διευκόλυνση των υποψηφίων βουλευτών του κόμματος, έχουν αφαιρεθεί από το
κείμενο του νόμου τα άρθρα (ή τα τμήματα των άρθρων) που είτε αφορούν αποκλειστικά στα
πολιτικά κόμματα είτε εισάγουν ρυθμίσεις που δεν αναφέρονται στους υποψήφιους
βουλευτές. Αντίθετα, όσες από τις διατάξεις του ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον ν.
4304/2014, αναφέρονται σ’ αυτούς και τους ενδιαφέρουν, παρατίθενται στην συνέχεια
αυτούσιες κατά την σειρά των άρθρων του, ώστε οι υποψήφιοι να έχουν την άμεση
δυνατότητα ανάγνωσης και μελέτης του κειμένου τους. Κάτω από το κείμενο κάθε άρθρου,
ακολουθούν τα σχόλια και οι επισημάνεις του Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης
του κόμματος.
Α . - Εισαγωγικές παρατηρήσεις.
Όπως όλα τα νομικά κείμενα, έτσι και οι διατάξεις του ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με
τον ν. 4304/2014, περιλαμβάνουν πλήθος εννοιών που χρειάζονται εξειδίκευση, επεξήγηση ή
ερμηνεία προκειμένου να γίνει κατανοητό το περιεχόμενό τους. Ωστόσο, δύο από αυτές είναι
2
τόσο κεφαλαιώδους σημασίας ώστε είναι απαραίτητο να αναλυθούν εδώ, στο πλαίσιο των
εισαγωγικών παρατηρήσεων, και όχι στον σχολιασμό των κατ’ ιδίαν άρθρων του νόμου. Οι δύο
αυτές έννοιες είναι οι ακόλουθες:
1.
Προεκλογική περίοδος.
1.1.
Όπως εύκολα θα αντιληφθεί κανείς, από πλήθος σχετικές αναφορές σε διάφορα
άρθρα του νόμου αυτού, οι διατάξεις του εφαρμόζονται «….. κατά την διάρκεια της
προεκλογικής περιόδου …..». Ποια είναι, όμως, αυτή; Πότε αρχίζει και πότε
τελειώνει; Μέσα σε ποιο χρονικό διάστημα ισχύουν όλοι αυτοί οι περιορισμοί, οι
απαγορεύσεις και οι υποχρεώσεις που επιβάλλει ο νόμος στους υποψήφιους
βουλευτές;
1.1.1.
Στην διάταξη του άρθρου 30 § 4 του ν. 3023/2002 ορίζεται ότι «4. Η
περίοδος του εκλογικού αγώνα, για την εφαρμογή των διατάξεων του
παρόντος νόμου, καθορίζεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της
ισχύουσας νομοθεσίας».
1.1.2.
Στην διάταξη του άρθρου 42 του πδ 26/2012 «Κωδικοποίηση σ’ ενιαίο
κείμενο των διατάξεων της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών» ορίζεται
ότι «Η προεκλογική περίοδος για τις βουλευτικές εκλογές αρχίζει κατά την
παράγραφο 3 του άρθρου 31……».
1.1.3.
Στην διάταξη του άρθρου 31 § 3 του πδ 26/2012 ορίζεται ότι «3. Από τη
δημοσίευση του διατάγματος διάλυσης της Βουλής ………… αρχίζει η
προεκλογική περίοδος …..».
1.2.
Κατά συνέπεια, με εξαίρεση εκείνες τις διατάξεις του (ή τις υπουργικές αποφάσεις
που θα εκδοθούν κατ’ εξουσιοδότησή του) που ρητά και συγκεκριμένα ορίζουν κάτι
διαφορετικό, οι προβλέψεις του ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον ν.
4304/2014, εφαρμόζονται κυρίως κατά το χρονικό διάστημα που αρχίζει την
ημέρα δημοσίευσης του προεδρικού διατάγματος διάλυσης της Βουλής και
προκήρυξης των βουλευτικών εκλογών και τελειώνει τα μεσάνυχτα της ημέρας
διεξαγωγής της ψηφοφορίας.
1.3.
Επειδή, ωστόσο, κατά την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας εγκυκλίου κάποιοι
ενδιαφερόμενοι έχουν ήδη αρχίσει, άτυπα, τον προεκλογικό τους αγώνα, πριν καν
ξεκινήσει η επίσημη προεκλογική περίοδος, πρέπει να τονισθεί πως ορισμένες
πράξεις και συμπεριφορές τους (που δεν τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις
3
του ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014, αφού δεν έχει
ακόμη διαλυθεί η Βουλή και δεν έχουν προκηρυχθεί οι εκλογές) μπορεί να είναι
παράνομες και να τιμωρούνται με βάση τις διατάξεις άλλων νόμων. Παραδείγματος
χάριν, αν κάποιος που ενδιαφέρεται να είναι υποψήφιος βουλευτής τοποθετήσει
στο αυτοκίνητό του μεγαφωνική εγκατάσταση και διατρέχει τους δρόμους της
πόλης στις 3 τα ξημερώματα διαφημίζοντας, στην διαπασών, την υποψηφιότητά
του, δεν παραβιάζει μεν, με την πράξη του αυτή, τον ν. 3023/2002, όπως
τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014 (αφού δεν έχει ακόμη αρχίσει η χρονική
περίοδος εφαρμογής του), παραβιάζει όμως τις διατάξεις περί κοινής ησυχίας.
2.
Υποψήφιος βουλευτής.
2.1.
Πολλές από τις διατάξεις του ν. 3023/2002, όπως τροποποιήθηκε με τον ν.
4304/2014, αναφέρονται σε «υποψήφιους βουλευτές». Γεννάται, λοιπόν, το εύλογο
και ιδιαίτερης πρακτικής σημασίας ερώτημα από ποιο χρονικό σημείο ή από ποιο
κρίσιμο γεγονός και μετά αποκτά κάποιος την ιδιότητα του υποψηφίου, ώστε να
βαρύνεται με τους θεσμοθετούμενους περιορισμούς και υποχρεώσεις και να
επαπειλούνται εναντίον του οι προβλεπόμενες ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.
2.2.
Για το σημαντικό αυτό ζήτημα, η μόνη, αλλά σημαντική, αναφορά στον ν.
3023/2002 βρίσκεται στην διάταξη της § 5 του άρθρου 30, η οποία ορίζει τα εξής:
«5. Για την εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 11, του άρθρου 27 και της, κατ'
εξουσιοδότηση της παρ. 2 του παρόντος άρθρου, εκδιδόμενης απόφασης, και για
το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την ημερομηνία προκήρυξης των εκλογών
μέχρι την ημερομηνία ανακήρυξής τους ως υποψηφίων, από το αρμόδιο
Πρωτοδικείο, ως υποψήφιοι θεωρούνται και όσοι προβάλλονται υπό την προοπτική
συμμετοχής τους ως υποψηφίων στις εκλογές που πρόκειται να διεξαχθούν και σε
κάθε
περίπτωση
όσοι,
σύμφωνα
με
τις
ανακοινώσεις
των
κομμάτων,
συμπεριλαμβάνονται στους συνδυασμούς οποιασδήποτε εκλογικής περιφέρειας».
2.3.
Σύμφωνα λοιπόν με την διάταξη αυτή, οι υποψήφιοι βουλευτές του κόμματος
πρέπει να θεωρήσουν ότι υποχρεούνται να τηρούν τους περιορισμούς και τις
απαγορεύσεις των §§ 1 και 2 του άρθρου 12 (και όχι του άρθρου 11, όπως από
παραδρομή αναφέρεται στο κείμενο) του νόμου αυτού, καθώς και τους
επιπρόσθετους περιορισμούς της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που θα εκδοθεί
σχετικά με το θέμα των εμφανίσεών τους σε ραδιοτηλεοπτικά μέσα, αμέσως μετά
την έναρξη της προεκλογικής περιόδου. Για εκτενέστερη ανάλυση του θέματος,
4
παρακαλούμε να ανατρέξετε στον λεπτομερή σχολιασμό που παρατίθεται στην
παρούσα εγκύκλιο, κάτω από το άρθρο 12 του νόμου.
2.4.
Ειδικά για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών (στοιχ. δβ της περ. δ,
σε συνδυασμό με το στοιχ. ια της περ. ι της § 1 του άρθρου 1 του ν. 3023/2002,
όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4304/2014),
παρακαλούμε να ανατρέξετε στο υπ’ αριθμόν 1 σχόλιό μας κάτω από το άρθρο 1
του
2.5.
Για όλα τα υπόλοιπα θέματα που ρυθμίζονται με τις διατάξεις του ν. 3023/2002,
όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014, πρέπει να θεωρηθεί ότι η ιδιότητα του
υποψήφιου βουλευτή αποκτάται από την ανακήρυξή του από το αρμόδιο
Πρωτοδικείο.
Β . - Ανάλυση και σχολιασμός κατ’ άρθρο.
Άρθρο 1
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4304/2014)
«Ορισμοί, Διακρίσεις − ύψος και δικαιούχοι κρατικής χρηματοδότησης»
1.
α) Χρηματοδότηση: δωρεά, εισφορά, έκπτωση, εισφορά σε είδος, οικονομική ενίσχυση προς τους
δικαιούχους χρηματοδότησης.
β) ……….
γ) Ιδιωτική χρηματοδότηση: η οικονομική ενίσχυση οποιασδήποτε μορφής που παρέχεται σε
δικαιούχους χρηματοδότησης από φυσικά ή από νομικά πρόσωπα που δεν ανήκουν στο στενό ή
ευρύτερο δημόσιο τομέα.
δ) Περίοδος ελέγχου προεκλογικών δαπανών:
δα) ……….
δβ) Το χρονικό διάστημα που καθορίζεται με απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου του άρθρου 3α
του ν. 3213/2003 όπως ισχύει, σε περίπτωση προκήρυξης έκτακτων γενικών βουλευτικών
εκλογών που δεν μπορεί να υπερβαίνει το διάστημα έξι (6) μηνών πριν από την ημερομηνία
διεξαγωγής των εκλογών.
ε) Δικαιούχοι χρηματοδότησης:
εα) ……….
5
εβ) Υποψήφιοι ή και αιρετοί αντιπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου.
στ) ……….
ζ) …………
η) Έσοδα υποψηφίων ή/και αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: πάσης φύσης οικονομική ενίσχυση που συγκεντρώνουν οι υποψήφιοι
ή/και οι αιρετοί αντιπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από
κάθε είδους πηγή και ιδίως από υποστηρικτές, ψηφοφόρους και φίλους, οικονομικές
εξορμήσεις, δωρεές, δάνεια, μερίσματα, τόκους, την εκμετάλλευση της κινητής ή ακίνητης
περιουσίας τους ή οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου των
προεκλογικών δαπανών και της θητείας τους αντίστοιχα.
θ) ……….
ι) Δαπάνες αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:
τα πάσης φύσεως και προέλευσης ποσά που διαθέτουν οι αιρετοί αντιπρόσωποι της Βουλής των
Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αντιμετώπιση κάθε είδους αναγκών τους
κατά τη διάρκεια της βουλευτικής περιόδου.
ια) Εκλογικές δαπάνες υποψηφίων ή/και αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: τα ποσά που καταβάλλονται για τις ανάγκες των υποψηφίων
ή/και αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου των προεκλογικών δαπανών. Κάθε είδους προσφορές,
δωρεές, αποτιμώμενες σε χρήμα παροχές σε είδος και διευκολύνσεις, αμειβόμενη εργασία
προς αυτούς, κάθε ποσό που καταβάλλεται για τη μίσθωση αιθουσών και πολιτικών γραφείων,
την αγορά, έκδοση, κυκλοφορία και διακίνηση εντύπων, την καταχώριση και προβολή
μηνυμάτων από τον τύπο και την παροχή κάθε μορφής υπηρεσιών από επιχειρήσεις
διαφημίσεων, τύπου και δημοσίων σχέσεων.
ιβ) Τραπεζικός λογαριασμός: λογαριασμός που τηρείται αποκλειστικά σε ελληνικό πιστωτικό
ίδρυμα εδρεύον και εγκατεστημένο στην Ελληνική Επικράτεια, μέσα από τον οποίο
διακινούνται υποχρεωτικά όλα τα έσοδα και τα έξοδα κάθε πολιτικού κόμματος και
συνασπισμού κομμάτων, καθώς και υποψηφίων ή/και αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των
Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
ιγ) Εισφορές σε είδος: κάθε είδους παροχές και διευκολύνσεις στους δικαιούχους που δεν
είναι χρηματικές αλλά αποτιμώνται σε χρήμα, όπως είναι ιδίως η εργασία που παρέχεται από
δημοσίους υπαλλήλους που έχουν αποσπαστεί ή διατεθεί στους δικαιούχους χρηματοδότησης.
Οι εισφορές σε είδος περιλαμβάνονται στα έσοδα των δικαιούχων χρηματοδότησης.
6
ιδ) Ελεγχόμενα πρόσωπα: Τα πρόσωπα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Επιτροπής
Ελέγχου του παρόντος νόμου ως προς τις δαπάνες και τα έσοδά τους, ήτοι:
ιδα) ……….
ιδβ) Οι υποψήφιοι αντιπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου.
ιε) Επιτροπή Ελέγχου: Η Επιτροπή Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης του
άρθρου 3Α του ν. 3213/2003, όπως ισχύει.
2.
……….
3.
……….
4.
……….
5.
……….
6.
……….
7.
………..
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό περιλαμβάνει ορισμούς που θα φανούν ιδιαίτερα χρήσιμοι στους υποψήφιους
και στους νομικούς τους παραστάτες, κατά την μελέτη των υπολοίπων διατάξεων του νόμου
που τους ενδιαφέρουν και τους αφορούν, και για τον λόγο αυτό πρέπει να τύχει ιδιαίτερης
προσοχής εκ μέρους τους, πολλώ δε μάλλον γιατί η εν γένει νομοτεχνική κατάστρωση του
συγκεκριμένου νόμου έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να παραπέμπει συχνά στις διατάξεις του
άρθρου αυτού.
1.
Σημειώνεται ότι η απόφαση της Επιτροπής Ελέγχου, που προβλέπεται στην § 1, περ. δ,
στοιχ. δβ, δεν έχει εκδοθεί ακόμη κατά την ημερομηνία δημοσίευσης της παρούσας
εγκυκλίου. Είναι άγνωστο εάν θα εκδοθεί και ποιο θα είναι το περιεχόμενό της, σε ό,τι
αφορά τους υποψήφιους βουλευτές. Εικάζεται πάντως ότι δεν θα τοποθετεί την έναρξη
ισχύος των υποχρεώσεών τους, που απορρέουν από τις διατάξεις του ν. 3023/2002,
όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014, σε χρόνο προγενέστερο της έναρξης της
προεκλογικής περιόδου, σύμφωνα με όσα αναλυτικά εξηγήθηκαν στο πρώτο κεφάλαιο
της εγκυκλίου αυτής, υπό τον τίτλο «Προεκλογική Περίοδος».
2.
Σε ό,τι αφορά τα οριζόμενα, στην § 1, περ. ι, στοιχ. ια επισημαίνονται τα ακόλουθα:
7
2.1.
Οι κατηγορίες των προσφορών, παροχών και διευκολύνσεων που μπορούν να
παράσχουν τρίτοι προς τους υποψήφιους βουλευτές, δωρεάν ή με μειωμένο
αντάλλαγμα, καθώς και η «τεκμαρτή αξία» τους που θα πρέπει να συνυπολογισθεί
στις δαπάνες των υποψηφίων, καθοριζόταν πάντοτε με ειδική Κοινή Υπουργική
Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομίας, ύστερα από πρόταση
της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών, σύμφωνα με νομοθετική εξουσιοδότηση
που προβλεπόταν, ευθέως και ρητά, από τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων
5 § 4 και 6 § 4 του ν. 3023/2002, όπως ίσχυε πριν τροποποιηθεί με τον ν.
4304/2014.
2.2.
Ήδη, και τα δύο παραπάνω άρθρα του ν. 3023/2002 έχουν αντικατασταθεί (με τα
άρθρα 3 και 4 αντίστοιχα, του ν. 4304/2014) χωρίς στις νέες διατάξεις που
αντικατέστησαν τις προγενέστερες να διαλαμβάνεται ο,τιδήποτε σχετικό με τα
παραπάνω υπό (2.1.) αναφερόμενα.
2.3.
Ωστόσο, από την φράση «Κάθε είδους προσφορές, δωρεές, αποτιμώμενες σε χρήμα
παροχές σε είδος και διευκολύνσεις …..» που περιλαμβάνεται στην διάταξη του
στοιχ. ια της περ. 1 της § 1 του άρθρου αυτού, καθώς και από την αντίστοιχη
αναφορά στην διάταξη της § 1 του άρθρου 14 του νόμου, συνάγεται ότι η
δυνατότητα των υποψηφίων να δέχονται τέτοιου είδους αποτιμώμενες σε χρήμα
προσφορές, δωρεές, παροχές κλπ έχει διατηρηθεί.
2.4.
Κατά την ημερομηνία έκδοσης της εγκυκλίου αυτής δεν είναι γνωστό ποια λύση θα
δοθεί στο θέμα. Εικάζεται, πάντως, δεδομένης και της νομοθετικής εξουσιοδότησης
που δίδεται με την διάταξη της § 3 του άρθρου 20 του ν. 4304/2014 (αλλά και της
αντίστοιχης εξουσιοδότησης της § 2 του άρθρου 30 του ν. 3023/2002, η οποία
δεν καταργήθηκε, αντικαταστάθηκε ή τροποποιήθηκε και παραμένει εν ισχύ), στον
Υπουργό Εσωτερικών και στους κατά περίπτωση συναρμόδιους Υπουργούς να
ρυθμίζουν, με αποφάσεις τους, κάθε ειδικό θέμα που αναφέρεται στην εφαρμογή
των διατάξεων του νόμου αυτού, ότι θα επαναληφθεί η καθιερωμένη πρακτική και
θα εκδοθεί η σχετική κοινή υπουργική απόφαση.
3.
Οίκοθεν νοείται ότι για όσες εκτελεστικές εγκυκλίους ή αποφάσεις του ΥΠΕΣ εκδοθούν
στην συνέχεια, ο Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης θα ενημερώνει τους
υποψήφιους βουλευτές του κόμματος με νεότερα έγγραφά του.
8
Άρθρο 6
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του ν. 4304/2014)
«Διακίνηση εσόδων και δαπανών υποψηφίων ή/και αιρετών αντιπροσώπων
της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου»
1.
Όλα τα έσοδα και οι δαπάνες κάθε υποψηφίου ή/και αιρετού αντιπροσώπου της Βουλής των
Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διακινούνται υποχρεωτικώς μέσω ενός και
μοναδικού τραπεζικού λογαριασμού.
2.
Όλα τα έσοδα καταλήγουν αποκλειστικά σε αυτόν τον τραπεζικό λογαριασμό. Οι δαπάνες του
κάθε υποψηφίου ή/και αιρετού αποδεικνύονται με ταμειακές αποδείξεις, τιμολόγια, τραπεζικές
επιταγές, εμβάσματα και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο, ώστε να πιστοποιείται εμφανώς το
πρόσωπο του χρηματοδότη.
3.
Ο λογαριασμός αυτός γνωστοποιείται, εντός δέκα (10) εργασίμων ημερών από το άνοιγμά του,
στην Επιτροπή Ελέγχου. Παράλληλα ο υποψήφιος ή/και αιρετός αντιπρόσωπος γνωστοποιεί και
όλους τους άλλους λογαριασμούς στους οποίους είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος σε πιστωτικό
ίδρυμα εδρεύον στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Σε περίπτωση που η Επιτροπή Ελέγχου
διαπιστώσει την ύπαρξη μη δηλωμένου λογαριασμού ή διακίνησης χρημάτων μέσω άλλου
λογαριασμού πλην της παραγράφου 1 του παρόντος, για τα έσοδα, όπως προσδιορίζονται στο
στοιχείο η΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1, και τις δαπάνες, όπως προσδιορίζονται στα
στοιχεία ια΄ και ιβ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1, του υποψηφίου ή/και αιρετού
αντιπροσώπου, το περιεχόμενο του λογαριασμού δύναται να κατασχεθεί υπέρ του Ελληνικού
Δημοσίου.»
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Κάθε υποψήφιος οφείλει να ανοίξει έναν ειδικό λογαριασμό για τα εκλογικά έσοδα και
έξοδά του, σε οποιαδήποτε από τις τράπεζες που είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν
στην Ελλάδα. Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει, για τον σκοπό αυτό, κάποιον από τους
ήδη υφιστάμενους τραπεζικούς του λογαριασμούς. Επίσης, δεν επιτρέπεται να
χρησιμοποιήσει τον ειδικό εκλογικό λογαριασμό που θα ανοίξει, για οποιαδήποτε άλλη
συναλλαγή, εκτός από όσες συνδέονται αμέσως και ευθέως προς τα έσοδα και τις
δαπάνες της προεκλογικής του εκστρατείας.
2.
Η γνωστοποίηση των στοιχείων του λογαριασμού (τράπεζα και αριθμός λογαριασμού)
στην Επιτροπή Ελέγχου γίνεται με απλή επιστολή στην ακόλουθη διεύθυνση: Επιτροπή
Ελέγχου, Μέγαρο Αρβανίτη, Γραφείο 414, Βασιλίσσης Σοφίας 11. 106 72 Αθήνα (τηλ:
9
210 3692275 - 418, fax: 210 3692468, e-mail: [email protected]). Με τον
ίδιο τρόπο γίνεται η γνωστοποίηση και όλων των υπολοίπων λογαριασμών στους οποίους
είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος, σε πιστωτικά ιδρύματα της Ελλάδας ή του εξωτερικού.
2.1.
Για τον τύπο και τον ειδικότερο τρόπο σύνταξης της επιστολής αυτής δεν υπάρχει
οποιαδήποτε νομοθετική πρόβλεψη, ούτε είχαν εκδοθεί στο παρελθόν αποφάσεις ή
εγκύκλιοι οποιουδήποτε οργάνου. Ωστόσο, για την διευκόλυνση των υποψηφίων,
παρατίθεται στην συνέχεια υπόδειγμα επιστολής προς την Επιτροπή Ελέγχου, το
οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν, αυτούσιο ή τροποποιημένο, κατά την κρίση
τους.
Προς την Επιτροπή Ελέγχου
Του στοιχ. ιε, της περ. ι, της § 1 του άρθρου 1 του ν. 3023/2002,
όπως αντικαταστάθηκε με τον ν. 4304/2014 και ισχύει.
Γνωστοποίηση
«Ο υπογεγραμμένος ………………………… ……………..…… του ………………...., κάτοικος
……………………………, στην οδό …………………………….. αρ. ….., υποψήφιος βουλευτής
της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ στην εκλογική περιφέρεια …………………………….…., σας
γνωστοποιώ σύμφωνα με την διάταξη της § 3 του άρθρου 6 του ν. 3023/2002,
όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014 και ισχύει, ότι:
α) Ο ειδικός τραπεζικός λογαριασμός διακίνησης των εκλογικών εσόδων και
δαπανών μου ανοίχθηκε την ..…/..…/2015 στο υποκατάστημα ……….…………..…. της
Τράπεζας ………….…………….... και φέρει τον αριθμό …..……………………….…..».
β) Είμαι δικαιούχος ή συνδικαιούχος των τραπεζικών λογαριασμών (στην Ελλάδα
ή/και στο εξωτερικό) που αναγράφονται αναλυτικά παρακάτω, κατά αριθμό
λογαριασμού και πιστωτικό ίδρυμα:
1.- Αρ. λογαριασμού …………………………, στην Τράπεζα ………………………
2.- Αρ. λογαριασμού …………………………, στην Τράπεζα ………………………
3.- Αρ. λογαριασμού …………………………, στην Τράπεζα ………………………
και ούτω καθ’ εξής.
2.2.
Σημειώνεται ότι δεν απαιτείται, σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις, να
αναγράψει ο υποψήφιος το διαθέσιμο υπόλοιπο που υπάρχει σε καθέναν από τους
παραπάνω λογαριασμούς του.
3.
Για την διευκόλυνσή τους και για λόγους ευχερέστερης απόδειξης της πληρωμής
δαπανών, οι υποψήφιοι μπορούν να ζητήσουν την έκδοση βιβλιαρίου επιταγών, το οποίο
10
θα χρησιμοποιούν για την καταβολή των σημαντικότερων, τουλάχιστον, δαπανών τους.
Διευκρινίζεται, πάντως, ότι αυτό δεν είναι υποχρεωτικό αλλά εναπόκειται στην επιλογή
του υποψηφίου, ο οποίος μπορεί να πραγματοποιεί τις πληρωμές του με μετρητά.
4.
Σε ό,τι αφορά την ορθή συμμόρφωση των υποψήφιων προς τις υποχρεώσεις τους που
απορρέουν από τις σχετικές με τα έσοδα και τις δαπάνες τους διατάξεις του νόμου,
μπορούν να λεχθούν τα ακόλουθα:
4.1.
Οι συνολικές δαπάνες του υποψηφίου, για τις ανάγκες τις προεκλογικής του
εκστρατείας, δεν πρέπει να υπερβούν το ανώτατο όριο προεκλογικών δαπανών που
θα καθορισθεί, μέσα σε πέντε ημέρες από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου,
με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών (βλ. άρθρο 14 § 2 του νόμου).
4.2.
Οι συνολικές δαπάνες του υποψηφίου, για τις ανάγκες τις προεκλογικής του
εκστρατείας, δεν πρέπει να υπερβούν τα συνολικά του έσοδα.
4.3.
Ως έσοδα του υποψήφιου θεωρούνται τόσο τα ίδια κεφάλαια που θα δαπανήσει για
τις ανάγκες της προεκλογικής του εκστρατείας όσο και οι εισφορές, σε χρήμα, από
τρίτα πρόσωπα, κατά προβλεπόμενες διακρίσεις και τις απαγορεύσεις (βλ. άρθρα
7Β και 8 § 2 του νόμου).
4.4.
Με την επιφύλαξη όσων αναφέρονται στο σχόλιο 2, κάτω από το άρθρο 1 του
νόμου, ως δαπάνες του υποψήφιου θεωρούνται όχι μόνον τα ποσά που πραγματικά
θα δαπανήσει για τις ανάγκες της προεκλογικής του εκστρατείας, όπως αυτά θα
αποδεικνύονται από τα παραστατικά που προβλέπει ο νόμος, αλλά και η τεκμαρτή
αξία των προσφορών, παροχών και διευκολύνσεων που θα του παράσχουν, τυχόν,
τρίτα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με όσα θα καθορίζονται ειδικότερα
στην ΚΥΑ των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών.
4.5.
Οι συνολικές δαπάνες του υποψήφιου για καταχωρήσεις διαφημιστικών μηνυμάτων
στον τύπο δεν πρέπει να υπερβούν το είκοσι τοις εκατό (20%) του ανώτατου
επιτρεπόμενου ύψους εκλογικών δαπανών, όπως αυτό θα καθορισθεί με την
απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών που αναφέρθηκε παραπάνω υπό 4.1. (βλ.
άρθρο 14 § 5 του νόμου).
4.6.
Συνιστάται να γίνει μια αρχική κατάθεση στον ειδικό εκλογικό λογαριασμό, κατά τον
συντομότερο δυνατό χρόνο μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου. Πρέπει να
ληφθεί μέριμνα ώστε να αντικρίζονται, κατά το δυνατόν, οι αναλήψεις και οι
πληρωμές που θα πραγματοποιούνται, από πλευράς χρονικής εγγύτητας, ειδικά
11
μάλιστα σε ό,τι αφορά τις πιο σημαντικές δαπάνες, όπως π.χ. την δαπάνη για
εκτύπωση του προεκλογικού υλικού (κάρτες, φυλλάδια κλπ) του υποψηφίου.
Άρθρο 7Β
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως προστέθηκε με το άρθρο 6 του ν. 4304/2014)
«Τρόποι και περιορισμοί χρηματοδότησης υποψηφίων ή/και αιρετών αντιπροσώπων
της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου»
1.
Η χρηματοδότηση γίνεται με ονομαστικές καταθέσεις στον τραπεζικό λογαριασμό της
παραγράφου 1 του άρθρου 6 του παρόντος νόμου που διαθέτει κάθε υποψήφιος ή/και αιρετός
αντιπρόσωπος της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η χρηματοδότηση
μπορεί να πραγματοποιηθεί και με όποια άλλη μέθοδο επιτρέπει τη σύνδεση του προσφερόμενου
ποσού με κάποιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο μπορεί να ταυτοποιηθεί.
2.
Για κάθε ιδιωτική χρηματοδότηση που εισπράττεται από τον ανωτέρω υποψήφιο ή/και αιρετό
χωρίς τραπεζική κατάθεση στο λογαριασμό της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του παρόντος
νόμου, εκδίδεται υποχρεωτικά απόδειξη είσπραξης, στην οποία αναγράφεται το ονοματεπώνυμο
και ο αριθμός φορολογικού μητρώου ή ο αριθμός δελτίου ταυτότητας του καταθέτοντος
προσώπου. Κάθε ιδιωτική χρηματοδότηση στον ανωτέρω υποψήφιο ή/και αιρετό που υπερβαίνει
το ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ διενεργείται υποχρεωτικά μόνο μέσω του τραπεζικού
λογαριασμού της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του παρόντος νόμου.
3.
Κατάθεση στο λογαριασμό της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου επιτρέπεται μόνο εφόσον
υπάρξει προηγούμενη συναίνεση του κατά τα ανωτέρω υποψήφιου ή/ και αιρετού και
διενεργείται μόνο επώνυμα, με ευθύνη της τράπεζας ως προς τη διαπίστωση των στοιχείων
ταυτότητας του καταθέτη.
4.
Απαγορεύονται η χρηματοδότηση και κάθε είδους παροχές προς τους κατά τα ανωτέρω
υποψηφίους ή/και αιρετούς από:
α. Φυσικά πρόσωπα, που δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια και νομικά πρόσωπα που δεν έχουν
την έδρα τους στην Ελληνική Επικράτεια.
β. Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και νομικά πρόσωπα που ανήκουν στο στενό ή ευρύτερο
δημόσιο τομέα.
γ. Οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης κάθε βαθμού.
12
δ. Φυσικά πρόσωπα, τα οποία είναι ιδιοκτήτες ή εκδότες ημερήσιων ή περιοδικών εντύπων
πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας ή είναι ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών, εν γένει,
σταθμών.»
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Σε ό,τι αφορά την προηγούμενη συναίνεση του υποψήφιου βουλευτή για την κατάθεση,
από τρίτο χρηματοδότη, οποιουδήποτε ποσού στον ειδικό αυτό τραπεζικό λογαριασμό
του, πρέπει να λεχθεί πως δεν υπάρχει συγκεκριμένη μέθοδος ή τύπος για την παροχή
της. Είναι φανερό ότι κάθε τρίτος, που επιθυμεί να χρηματοδοτήσει τον εκλογικό αγώνα
του υποψήφιου, πρέπει πρώτα να έρθει σε συνεννόηση μαζί του, αν μη τι άλλο για να
πληροφορηθεί τον αριθμό του ειδικού λογαριασμού στον οποίο θα καταθέσει την
συνεισφορά του. Κατά το στάδιο, λοιπόν, αυτό θα πρέπει να υπάρξει σχετική
συνεννόηση, ώστε ο καταθέτης να συνοδεύεται στην τράπεζα από τον ίδιο τον υποψήφιο,
ή συνεργάτη του εφοδιασμένο με απλή έγγραφη συναίνεση του υποψήφιου (που δεν θα
είναι όμως γενική και αόριστη, αλλά θα αφορά τον συγκεκριμένο καταθέτη –
χρηματοδότη του).
2.
Ο Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης συνιστά στους υποψήφιους να έλθουν
σε σχετική συνεννόηση με τον Διευθυντή του υποκαταστήματος της τράπεζας όπου θα
ανοίξουν τον ειδικό λογαριασμό, ώστε να διερευνηθεί η δυνατότητα παροχής της
συναίνεσης του υποψήφιου και με άλλους τρόπους (π.χ. μέσω fax ή e-mail). Η
τηλεφωνική παροχή συναίνεσης, ακόμη και αν την αποδεχθεί η τράπεζα, πρέπει να
αποφεύγεται γιατί δεν μπορεί να αποδειχθεί, εκ των υστέρων.
3.
Εφ’ όσον εκδοθούν, για το θέμα αυτό, ειδικότερες έγγραφες οδηγίες από την Ελληνική
Ένωση Τραπεζών προς τις τράπεζες, ο Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης θα
ενημερώσει έγκαιρα τους ενδιαφερόμενους υποψήφιους βουλευτές, με νεότερο
έγγραφό του.
4.
Οι υποψήφιοι βουλευτές πρέπει να καταβάλλουν ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να
αποφύγουν παραβάσεις των απαγορεύσεων της § 4 του άρθρου αυτού, δεδομένου ότι η
εκ των υστέρων επίκληση άγνοιας για την ιδιότητα του χρηματοδότη είναι μάλλον
επισφαλής, ως υπερασπιστικός ισχυρισμός.
13
Άρθρο 8
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 7 του ν. 4304/2014)
«Όρια ιδιωτικής χρηματοδότησης»
1.
……….
2.
Η ιδιωτική χρηματοδότηση υποψηφίου ή/και αιρετού αντιπροσώπου της Βουλής των Ελλήνων και
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το ίδιο πρόσωπο, κατά τη διάρκεια του ιδίου έτους, δεν
επιτρέπεται να υπερβαίνει συνολικά το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ.
3.
Σε περίπτωση χρηματοδότησης κατά παράβαση της παραγράφου 1 ή/και 2 του παρόντος
άρθρου ο χρηματοδότης τιμωρείται με ποινή φυλάκισης έως ενός έτους και χρηματική ποινή.
4.
Ιδιωτική χρηματοδότηση που υπερβαίνει ανά έτος τα όρια χρηματοδότησης της παραγράφου 1
ή/και 2 του παρόντος άρθρου, πρέπει να επιστραφεί στον χρηματοδότη το συντομότερο
δυνατόν. Αν η επιστροφή της ιδιωτικής χρηματοδότησης αποδεικνύεται αδύνατη, το ποσόν
πρέπει να κατατίθεται αμελλητί από τον δικαιούχο χρηματοδότησης στο Ταμείο Παρακαταθηκών
και Δανείων στο τέλος του έτους.
5.
……….
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Κατά
την
αληθή
έννοια
του
νόμου,
οι
υποψήφιοι
βουλευτές
μπορούν
να
χρηματοδοτήσουν και με δικά τους κεφάλαια, εν όλω ή εν μέρει, την προεκλογική τους
εκστρατεία. Αν όμως δεχθούν χρηματοδότηση από τρίτους (με την επιφύλαξη, βεβαίως,
των απαγορεύσεων της § 4 του άρθρου 7Β του νόμου) πρέπει οπωσδήποτε να τηρηθεί το
χρηματικό όριο της § 2 του άρθρου αυτού, ανά χρηματοδότη.
2.
Σημειώνεται πως η έννοια του «τρίτου» περιλαμβάνει κάθε άλλο πρόσωπο εκτός από τον
ίδιο τον υποψήφιο, ακόμη δηλαδή και τους πιο στενούς συγγενείς του.
3.
Σε ό,τι αφορά την χρηματοδότηση από ίδια διαθέσιμα κεφάλαια του υποψήφιου
βουλευτή, είναι χρήσιμο να λεχθεί ότι:
3.1.
Τα αναγκαία κεφάλαια πρέπει να μεταφερθούν από τον ή τους τραπεζικούς
λογαριασμούς του υποψήφιου στον έναν και μόνο εκλογικό τραπεζικό λογαριασμό
του, ο οποίος πρέπει να ανοιχθεί όπως προβλέπεται στο άρθρο 6 του νόμου.
14
Καμμία δαπάνη δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί εάν δεν αντικρίζεται προς επαρκές
διαθέσιμο υπόλοιπο του λογαριασμού αυτού.
3.2.
Κατά τον έλεγχο πρέπει να αποδεικνύεται ότι ο υποψήφιος είχε πράγματι στην
κατοχή του τα κεφάλαια που διέθεσε εξ ιδίων και μάλιστα σε χρόνο προγενέστερο
από την κατάθεσή τους στον ένα και μοναδικό εκλογικό τραπεζικό λογαριασμό του
άρθρου 6 του νόμου, καθώς βεβαίως και από τις προεκλογικές δαπάνες που
πραγματοποίησε. Η απόδειξη μπορεί να γίνει με κάθε πρόσφορο μέσο (π.χ. να
προκύπτει από το υπόλοιπο του τραπεζικού του λογαριασμού πριν την έναρξη της
προεκλογικής περιόδου, ή από το τίμημα της πώλησης περιουσιακού του στοιχείου,
προκειμένου να χρηματοδοτήσει τον προεκλογικό του αγώνα κλπ).
4.
Σημειώνεται ιδιαίτερα πως, σε ό,τι αφορά τους σχετικούς ελέγχους που διενεργεί η
Επιτροπή Ελέγχου, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις για το τραπεζικό, χρηματιστηριακό και
φορολογικό απόρρητο.
Άρθρο 12
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως διαμορφώθηκε μετά την προσθήκη περίπτωσης στ στην § 1,
με το άρθρο 10 του ν. 4304/2014)
«Απαγορεύσεις για τους υποψήφιους βουλευτές κατά την προεκλογική περίοδο»
1.
Κατά την προεκλογική περίοδο απαγορεύεται στους υποψήφιους βουλευτές:
α)
Η ανάρτηση ή επικόλληση σε εξωτερικούς, δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, καθώς και σε
κάθε μορφής αυτοκινούμενα μέσα, αεροπανώ, πανώ, γιγαντοαφισών, αφισών, φωτογραφιών και
κάθε άλλου είδους υλικού προβολής, η εγκατάσταση πρόσκαιρων κατασκευών οποιασδήποτε
μορφής για την προσωπική τους προβολή, καθώς και η χρήση χρωστικών ουσιών και η
αναγραφή συνθημάτων σε οποιονδήποτε εξωτερικό χώρο. Οι δήμαρχοι και οι πρόεδροι
κοινοτήτων υποχρεούνται για την άμεση καθαίρεση των αεροπανώ και πανώ, την αποκόλληση
των γιγαντοαφισών, αφισών, φωτογραφιών κ.λπ., την αποσυναρμολόγηση των πρόσκαιρων
κατασκευών και τον καθαρισμό από χρωστικές ουσίες των εξωτερικών χώρων. Παράβαση της
ανωτέρω υποχρέωσης εφόσον έχει προηγηθεί σχετική έγγραφη ενημέρωση από την Τοπική
Επιτροπή Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων της παραγράφου 9 του άρθρου 21 του παρόντος
νόμου, επισύρει την κύρωση της παραγράφου 4 του άρθρου 27 του νόμου αυτού.
β) Η διακίνηση κάθε μορφής ένθετων φυλλαδίων μέσω του τύπου.
15
γ)
Η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων μέσω των δημόσιων και ιδιωτικών ραδιοφωνικών και
τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης ή των φορέων παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών
και τηλεοπτικών υπηρεσιών. Απαγορεύεται επίσης, από δημόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς
και τηλεοπτικούς σταθμούς ελεύθερης λήψης, καθώς και από φορείς παροχής συνδρομητικών
ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών, η μετάδοση κάθε είδους εκπομπών, οι οποίες
παρουσιάζονται, αμέσως ή εμμέσως, από υποψήφιους βουλευτές.
δ)
Η διακίνηση προεκλογικού υλικού από υποψήφιους βουλευτές μέσω του Δημοσίου, των
Ν.Π.Δ.Δ. και των κρατικών Ν.Π.I.Δ.
ε)
i. Η λειτουργία εκλογικών κέντρων από υποψήφιους ή από τρίτους χάριν υποψήφιων.
ii. Δεν περιλαμβάνονται στην έννοια του εκλογικού κέντρου τα πολιτικά γραφεία των
υποψήφιων βουλευτών, εφόσον δεν είναι εγκατεστημένα σε ισόγειους χώρους. Εξαιρούνται
της απαγόρευσης εγκατάστασης, σε ισόγειους χώρους, πολιτικά γραφεία βουλευτών, τα
οποία λειτουργούν, συνεχώς από την 31η Δεκεμβρίου 2000 μέχρι και την ημερομηνία
διενέργειας των εκλογών.
iii. Για τους υποψήφιους βουλευτές, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ο
επιτρεπόμενος αριθμός χρήσης πολιτικών γραφείων, ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασής
τους, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3).
iv.
Για τα πολιτικά γραφεία ισχύουν οι σχετικοί περιορισμοί της περίπτωσης α' της
παρούσας παραγράφου, καθώς και απαγόρευση χρήσης μεγαφωνικών εγκαταστάσεων, με
εξαίρεση την ύπαρξη πινακίδας με τα αναγκαία προσδιοριστικά στοιχεία του υποψήφιου
βουλευτή.
v. Η παραχώρηση της χρήσης ή η μίσθωση υπαίθριων ή στεγαζόμενων χώρων, από και
προς τρίτους, για τη λειτουργία εκλογικών κέντρων και εντευκτηρίων, κάθε μορφής σε
σχέση με την προβολή υποψηφιότητας βουλευτή, συνιστά ποινικό αδίκημα για τους κύριους
των ακινήτων, τους εκμισθωτές και τους μισθωτές τούτων, το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση,
τουλάχιστον ενός έτους.
στ) Η τιμολόγηση των εξόδων και η παροχή ποσοστού έκπτωσης από τις επιχειρήσεις τύπου να
είναι διαφοροποιημένη μεταξύ των υποψηφίων.
2.
Οι εμφανίσεις υποψήφιων βουλευτών σε πάσης φύσεως εκπομπές δημόσιων ή ιδιωτικών
ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης, καθώς και σε φορείς παροχής κάθε
μορφής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών, υπό οποιαδήποτε μορφή, επιτρέπεται, ως εξής:
α)
Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας επιτρέπεται η εμφάνιση του
υποψήφιου βουλευτή, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, μόνο μία φορά.
16
β) Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό τοπικής ή περιφερειακής εμβέλειας, επιτρέπεται
η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή κατά τη διάρκεια της πιο πάνω περιόδου μέχρι δύο φορές.
γ)
Ως εμφανίσεις κατά την έννοια της παρούσας παραγράφου θεωρούνται οι προσωπικές
συνεντεύξεις των υποψηφίων, η συμμετοχή τους σε οργανωμένες συζητήσεις, περιλαμβανομένων
και εκείνων που αφορούν τα δελτία ειδήσεων, καθώς και η κάλυψη, κατόπιν αιτήματος του
υποψήφιου βουλευτή, της προεκλογικής του δραστηριότητας.
3.
Από τους περιορισμούς της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται οι Πρόεδροι ή Αρχηγοί
κομμάτων και οι υποψήφιοι βουλευτές επικρατείας.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό περιέχει μια πλειάδα περιορισμών και απαγορεύσεων που ενδιαφέρουν
αμεσότατα, από πρακτική άποψη, τους υποψήφιους βουλευτές και, για τον λόγο αυτό, πρέπει
να μελετηθεί με ιδιαίτερη προσοχή.
Οι περισσότερες από τις ρυθμίσεις που εισάγονται με το συγκεκριμένο άρθρο έχουν
αποτυπωθεί με αρκετή σαφήνεια, από νομοτεχνική άποψη, ώστε το περιεχόμενό τους να
μπορεί να γίνει ευχερώς κατανοητό από τους ενδιαφερόμενους υποψήφιους, έστω και αν δεν
διαθέτουν ειδικές νομικές γνώσεις. Υπάρχουν όμως και ορισμένες ρυθμίσεις για τις οποίες
προκύπτουν ερμηνευτικά προβλήματα, κυρίως λόγω της χρήσης αορίστων εννοιών που
χρήζουν εξειδίκευσης ή επεξήγησης. Για τις ρυθμίσεις αυτές, οι υποψήφιοι παρακαλούνται να
διαβάσουν πολύ προσεκτικά τα παρακάτω σχόλια, επισημάνσεις και διευκρινίσεις:
1.
Στην περίπτωση (β) της § 1, η έννοια του «τύπου» περιλαμβάνει όλα ανεξαιρέτως τα
σχετικά έντυπα (εφημερίδες, περιοδικά, ένθετα κλπ) που κυκλοφορούν μέσα στα όρια
της ελληνικής επικρατείας, ανεξάρτητα από τον χαρακτήρα τους ως κυρίως
ενημερωτικών ή κυρίως ψυχαγωγικών, της γλώσσας στην οποία εκδίδονται, της
πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας τους, καθώς και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος
τους.
2.
Στην περίπτωση (γ) της § 1, οι περιορισμοί που εισάγονται δεν αφορούν τα έντυπα μέσα
ενημέρωσης και το διαδίκτυο. Η απαγόρευση «….. έμμεσης …..» παρουσίασης
ραδιοφωνικής ή τηλεοπτικής εκπομπής από υποψήφιο βουλευτή αναφέρεται και στις
περιπτώσεις εκείνες όπου η δομή της εκπομπής περιλαμβάνει έναν κεντρικό
παρουσιαστή
και
έναν
ή
περισσότερους
άλλους,
μονίμως
ή
περιστασιακά
17
παριστάμενους, που τον συνεπικουρούν στην παρουσίασή της χωρίς να έχουν την
ιδιότητα του προσκεκλημένου.
3.
Στην περίπτωση (ε) στοιχείο i της § 1, η απαγόρευση λειτουργίας εκλογικών κέντρων είναι
απόλυτη και καθολική. Η έννοια του εκλογικού κέντρου δεν προσδιορίζεται στον νόμο,
αλλά συνάγεται και οριοθετείται σαφώς από την μακροχρόνια πρακτική του
παρελθόντος και τα διδάγματα της κοινής πείρας. Αφορά χώρους (είτε ακίνητα ή
τμήματα ακινήτων, είτε ειδικές κατασκευές σε ανοικτούς χώρους, από οποιοδήποτε
υλικό, στεγασμένες ή όχι) όπου η πρόσβαση του κοινού είναι ελεύθερη και η διεξαγόμενη
εντός τους προεκλογική δραστηριότητα ευχερώς ορατή και αντιληπτή, ως τέτοια, από
όσους διέρχονται από το σημείο που είναι εγκατεστημένα. Η έννοια του όρου «εκλογικό
κέντρο» μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή εάν ανακαλέσει κανείς στην μνήμη του την
συνήθη εικόνα των εκλογικών κέντρων των πολιτικών κομμάτων (για την λειτουργία,
μάλιστα, των οποίων δεν υφίσταται ανάλογη απαγόρευση στον νόμο) που εγκαθίστανται,
κατά τις προεκλογικές περιόδους, σε κεντρικά σημεία των πόλεων της χώρας μας. Οι
υποψήφιοι πρέπει να έχουν υπ’ όψη τους ότι η εκ μέρους τους παράβαση της
απαγόρευσης αυτής μπορεί να προκαλέσει, εφ’ όσον εκλεγούν ως βουλευτές, την
έκπτωσή τους από το βουλευτικό αξίωμα!
4.
Στην περίπτωση (ε) στοιχείο ii της § 1, η έννοια του «ισόγειου χώρου» δεν προσδιορίζεται
σαφώς στον νόμο. Στην πράξη, ζήτημα γεννάται ως προς το επιτρεπτό ή όχι της χρήσης
ημιορόφου για την εγκατάσταση πολιτικού γραφείου. Ως γενική οδηγία προς τους
υποψήφιους, μπορεί να λεχθεί ότι εφ’ όσον κάτω από τον ημιόροφο υπάρχει πλήρης
ισόγειος όροφος (και όχι π.χ. ημιυπόγειος όροφος) τότε η χρήση ενός τέτοιου ημιορόφου
για την εγκατάσταση πολιτικού γραφείου μπορεί να θεωρηθεί ως επιτρεπόμενη.
Εννοείται ότι δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση πολιτικού γραφείου σε πατάρι ισογείου
καταστήματος ή γραφείου, οποιοδήποτε και αν είναι το ύψος του δαπέδου του παταριού
σε σχέση με το επίπεδο του δρόμου, ιδίως μάλιστα εάν η πρόσβαση στο πατάρι είναι
εφικτή μόνον εσωτερικά, δια μέσου του ισογείου. Σε ό,τι αφορά την εξαίρεση από την
απαγόρευση για τα πολιτικά γραφεία που λειτουργούν συνεχώς από την 31 η Δεκεμβρίου
2000 έως σήμερα, πρέπει να λεχθεί ότι δεν αναφέρεται μόνον σε πολιτικά γραφεία εν
ενεργεία βουλευτών, ή ακόμη όσων διετέλεσαν συνεχώς βουλευτές από τότε έως
σήμερα. Παρά την γραμματική διατύπωση της διάταξης (« ….. πολιτικά γραφεία
βουλευτών …..»), η γνώμη του Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης είναι πως η
εν λόγω εξαίρεση αφορά κάθε εν γένει πολιτικό γραφείο, οποιουδήποτε πολιτευτή, εφ’
όσον λειτούργησε συνεχώς και αδιάκοπα, ως τέτοιο, κατά το παραπάνω χρονικό
18
διάστημα. Αν και η ερμηνεία αυτή είναι, εκ πρώτης όψεως, contra legem, η αποδοχή της
γραμματικής διατύπωσης της διάταξης, ως έχει, θα οδηγούσε σε άνιση μεταχείριση των
υποψηφίων, η οποία δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από οποιονδήποτε λόγο δημοσίου
συμφέροντος. Διευκρινίζεται, τέλος, ότι ο εξαιρούμενος ισόγειος χώρος δεν είναι
απαραίτητο να χρησιμοποιείτο αποκλειστικά και μόνον ως πολιτικό γραφείο, αλλά και ως
χώρος διττής χρήσης (πολιτικό γραφείο και επαγγελματική εγκατάσταση) εφ’ όσον η
συνεχής χρήση του ως (ή και ως) πολιτικού γραφείου αποδεικνύεται, πέραν πάσης
αμφιβολίας, με κάθε πρόσφορο τρόπο.
5.
Στην περίπτωση (ε) στοιχείο iii της § 1, στον ανώτατο αριθμό των τριών πολιτικών
γραφείων δεν περιλαμβάνονται άλλοι χώροι, στο ίδιο κτήριο, που λειτουργούν
συμπληρωματικά και υποστηρικτικά για την εξυπηρέτηση του κυρίως πολιτικού
γραφείου, και χρησιμοποιούνται π.χ. ως χώρος φύλαξης εντύπου ή άλλου υλικού,
αίθουσα αναμονής κλπ. Η φράση «….. ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασής τους …..»
έχει την έννοια ότι ο υποψήφιος μπορεί να εγκαταστήσει πολιτικό γραφείο και εκτός της
εκλογικής περιφέρειας στην οποία διεκδικεί την εκλογή του. Παραδείγματος χάριν,
υποψήφιος στην εκλογική περιφέρεια Ηλείας μπορεί να διατηρεί δύο πολιτικά γραφεία
μέσα στα όρια της εκλογικής περιφέρειας (π.χ. ένα στον Πύργο και ένα στην Αμαλιάδα)
και ένα πολιτικό γραφείο εκτός της εκλογικής περιφέρειας (π.χ. στην Αθήνα) ή και
αντιστρόφως.
6.
Στην περίπτωση (ε) στοιχείο iv της § 1, η πινακίδα με τα αναγκαία προσδιοριστικά
στοιχεία του υποψήφιου βουλευτή μπορεί να έχει μήκος έως τρία (3) μέτρα και ύψος
έως ένα (1) μέτρο. Τα στοιχεία που «προσδιορίζουν» τον υποψήφιο βουλευτή είναι,
ασφαλώς, το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, το όνομα και το έμβλημα του κόμματος, η
ιδιότητά του ως υποψηφίου και η εκλογική περιφέρεια (π.χ. …. υποψήφιος βουλευτής
Άρτας) κτλ. Ζήτημα γεννάται σε σχέση με το επιτρεπτό ή μη της ανάρτησης φωτογραφίας
του υποψήφιου βουλευτή, εν όψει της απαγόρευσης της περίπτωσης (α) της § 1 του
άρθρου αυτού. Αν και επικρατεί η γνώμη πως δεν επιτρέπεται, η άποψη του Συντονιστή
Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης είναι πως η φωτογραφία του υποψηφίου μπορεί να
αναρτηθεί, υπό την απαραίτητη προϋπόθεση ότι θα είναι μέρος της ίδιας της πινακίδας,
δηλαδή θα έχει εκτυπωθεί (και όχι επικολληθεί) πάνω στην ίδια την πινακίδα και θα
αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της.
7.
Για κάθε πληροφορία που αφορά τον χαρακτηρισμό των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών
σταθμών ως εθνικής, περιφερειακής ή τοπικής εμβέλειας, τους φορείς παροχής κάθε
μορφής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών, καθώς και για κάθε άλλο ερώτημα που
19
αφορά τα οριζόμενα στις περιπτώσεις (α) και (β) της § 2 του άρθρου αυτού, οι
υποψήφιοι βουλευτές πρέπει να απευθύνονται στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.
8.
Στην περίπτωση (γ) της § 2, πρέπει να τονισθεί ότι απαγορεύεται η, καθ’ υπέρβαση του
επιτρεπόμενου αριθμού εμφανίσεων, κάλυψη της προεκλογικής εκστρατείας υποψήφιου
βουλευτή μόνον όταν αποδεικνύεται ότι έγινε ύστερα από δικό του αίτημα προς τους
υπεύθυνους ή τους δημοσιογράφους του μέσου. Σε αντίθετη περίπτωση, ευθύνη υπέχει
μόνον το μέσο και οι νόμιμοι εκπρόσωποί του.
9.
Με βάση την εξουσιοδοτική διάταξη της § 4 του άρθρου 47 του πδ 26/2012, είχε
εκδοθεί το έτος 2012 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών Εσωτερικών και
Επικρατείας, που καθόριζε επί λέξει τα ακόλουθα: «…..1. Απαγορεύονται, πέραν των
επιτρεπομένων εμφανίσεων, οι δηλώσεις των υποψηφίων βουλευτών σε τηλεοπτικούς και
ραδιοφωνικούς σταθμούς. 2. Κατά παρέκκλιση των διατάξεων αυτών επιτρέπεται
εμφάνιση υποψήφιου βουλευτή σε τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εφ’ όσον
ορίζεται ως εκπρόσωπος του κόμματός του σε κεντρική κομματική εκδήλωση εκτός των
ορίων της εκλογικής περιφέρειας που είναι υποψήφιος. Το αυτό ισχύει και για τους
εκπροσώπους των κομμάτων στη Διακομματική Επιτροπή Εκλογών για θέματα της
αρμοδιότητάς της. Οι εμφανίσεις αυτές δεν προσμετρώνται στις προβλεπόμενες από την
ανωτέρω διάταξη εμφανίσεις τους. 3. Σε περιπτώσεις δηλώσεων Υπουργών ή
Υφυπουργών της κυβέρνησης για θέματα της αρμοδιότητάς τους, τα κόμματα έχουν
δικαίωμα απάντησης δια των εκπροσώπων τους. Σε περίπτωση που ο εκπρόσωπος
κόμματος είναι υποψήφιος βουλευτής (πλην των βουλευτών Επικρατείας) προσμετράται
στις εμφανίσεις του. 4. Είναι δυνατή η επανάληψη της μετάδοσης εμφανίσεων
υποψηφίων βουλευτών στα δελτία ειδήσεων, μόνον εφόσον πραγματοποιηθεί εντός της
ίδιας ημέρας και μέχρι την 1η νυκτερινή ώρα».
10. Η παραπάνω ΚΥΑ, το κείμενο της οποίας παρατέθηκε στην προηγούμενη παράγραφο,
είχε εκδοθεί εν όψει των βουλευτικών εκλογών της 6ης Μαΐου 2012 και δεν ισχύει πλέον.
Ωστόσο, τίθεται υπ’ όψη των υποψήφιων βουλευτών προς ενημέρωσή τους, γιατί
εικάζεται ότι θα εκδοθεί νέα ΚΥΑ, με το ίδιο ή παραπλήσιο περιεχόμενο, και εν όψει των
επικείμενων βουλευτικών εκλογών. Σε περίπτωση που αυτό συμβεί, οι υποψήφιοι
βουλευτές του κόμματος θα ενημερωθούν άμεσα από τον Συντονιστή Νομικής &
Εκλογικής Υποστήριξης.
20
Άρθρο 14
«Ανώτατο όριο των εκλογικών δαπανών των υποψήφιων βουλευτών»
1.
Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών για κάθε υποψήφιο βουλευτή στις εκλογές,
στις οποίες συνυπολογίζεται και η αξία των αποτιμώμενων παροχών και διευκολύνσεων,
καθορίζεται με βάση τον αριθμό των εδρών της εκλογικής περιφέρειας στην οποία θέτει
υποψηφιότητα……...
2.
Το ανώτατο όριο επιτρεπόμενων εκλογικών δαπανών, που προκύπτει με βάση τους υπολογισμούς
της παρ. 1, προσδιορίζεται για κάθε εκλογική περιφέρεια με απόφαση του Υπουργού
Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, η οποία εκδίδεται εντός πέντε (5) ημερών
από την προκήρυξη των εκλογών και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
3.
Οι συντελεστές της παρ. 1 μπορεί να αναπροσαρμόζονται με απόφαση του Υπουργού
Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση της
Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
4.
Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών, για κάθε υποψήφιο βουλευτή επικρατείας
………. καθορίζεται στο ύψος που ισχύει κάθε φορά για τους υποψήφιους βουλευτές της Α'
Εκλογικής Περιφέρειας Αθηνών.
5.
Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών για καταχωρήσεις διαφημιστικών μηνυμάτων
στον τύπο για κάθε υποψήφιο βουλευτή καθορίζεται στο είκοσι τοις εκατό (20%) του ανώτατου
επιτρεπόμενου ύψους εκλογικών δαπανών, όπως ορίζεται στο παρόν άρθρο.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο δαπανών ανά εκλογική περιφέρεια καθορίζεται, όπως
προβλέπεται στην § 2 του άρθρου αυτού, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών που
εκδίδεται μετά την δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος διάλυσης της Βουλής και
προκήρυξης των εκλογών. Κατά την ημερομηνία σύνταξης της παρούσας εγκυκλίου, δεν
είναι γνωστά τα ανώτατα όρια που θα ισχύσουν για τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές.
Ωστόσο, για την διευκόλυνση των ενδιαφερομένων παραθέτουμε, ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 στο
τέλος της παρούσας εγκυκλίου, σχετικό πίνακα με τα όρια που ίσχυσαν, ανά εκλογική
περιφέρεια, κατά τις δύο προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, πιθανολογώντας ότι αυτά
θα παραμείνουν αμετάβλητα και για τις προσεχείς εκλογές με μικρές μόνον αλλαγές,
λόγω αυξομείωσης του αριθμού των εδρών σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες.
21
2.
Αμέσως μόλις εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση για τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια
χρηματοδότησης, ανά εκλογική περιφέρεια, για τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές, Ο
Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης θα εκδώσει ειδικό έγγραφο για την
ενημέρωση των υποψήφιων βουλευτών του κόμματος.
3.
Τονίζεται ότι, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, στο ανώτατο
επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών δεν συμπεριλαμβάνεται και δεν συνυπολογίζεται
ο ΦΠΑ, ο οποίος δεν προσαυξάνει αλλά και δεν επιβαρύνει τα ανά εκλογική περιφέρεια
οριζόμενα ανώτατα επιτρεπτά όρια δαπανών.
4.
Επισημαίνεται τέλος ότι, σύμφωνα με την διάταξη της § 5 του άρθρου αυτού, ο
υποψήφιος βουλευτής δεν πρέπει να αναλώσει ποσό μεγαλύτερο από το 20% του
ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου προεκλογικών δαπανών του για καταχωρήσεις
διαφημιστικών μηνυμάτων στον τύπο. Ωστόσο, εάν για τον σκοπό αυτό αναλωθεί ποσό
μικρότερο του 20% του ανωτάτου ορίου, το υπολειπόμενο μέρος του μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ελεύθερα για την κάλυψη άλλων αναγκών του προεκλογικού του αγώνα.
Άρθρο 15
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 11 του ν. 4304/2014)
«Αρμόδιοι για τη διαχείριση»
1.
..........
2.
Οι υποψήφιοι ή /και αιρετοί αντιπρόσωποι της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των οικονομικών τους.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Οι υποψήφιοι βουλευτές μπορούν βέβαια, στην πράξη, να αναθέτουν ή να χρησιμοποιούν την
βοήθεια λογιστών ή άλλων συνεργατών τους για την διαχείριση των οικονομικών τους. Ωστόσο,
σε περίπτωση που υποπέσουν σε παράβαση των σχετικών διατάξεων του νόμου αυτού δεν
μπορούν να επικαλεσθούν ευθύνη άλλου προσώπου, π.χ. του λογιστή τους, για το όποιο λάθος
ή παράλειψη, αλλά είναι προσωπικά υπεύθυνοι και υπέγγυοι με την ατομική τους περιουσία
για την καταβολή των σχετικών προστίμων που πιθανόν να τους επιβληθούν.
22
Άρθρο 16Α
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως προστέθηκε με το άρθρο 13 του ν. 4304/2014)
«Υποχρεώσεις ελεγχομένων προσώπων»
1.
Τα ελεγχόμενα πρόσωπα όπως περιγράφονται στο στοιχείο ιδ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1
του παρόντος νόμου οφείλουν όπως καταθέτουν στην Επιτροπή Ελέγχου:
α) ……...
β) Όσον αφορά τα υπό στοιχεία ιδβ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου
ελεγχόμενα πρόσωπα, αναλυτικές καταστάσεις, παραστατικά και αποδείξεις εσόδων και εξόδων,
καθώς και κάθε άλλο έγγραφο αποδεικτικό της χρηματοδότησής τους και της διαχείρισης των
οικονομικών τους στοιχείων για την περίοδο ελέγχου των προεκλογικών δαπανών.
γ) ……….
δ) ……….
ε) ……….
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Σε ότι αφορά τα οριζόμενα στην § 1 περ. β του άρθρου αυτού, μετά την έναρξη της
προεκλογικής περιόδου θα εκδοθεί Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των Υπουργών
Εσωτερικών και Οικονομίας με θέμα «Ειδικότερος τρόπος σύνταξης της αναλυτικής
κατάστασης των εκλογικών εσόδων – δαπανών των υποψηφίων βουλευτών». Αμέσως μετά την
έκδοσή της, ο Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης θα ενημερώσει έγκαιρα τους
υποψήφιους βουλευτές, με νεότερο έγγραφό του.
Άρθρο 21
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 19 του ν. 4304/2014)
«Η Επιτροπή Ελέγχου και οι αρμοδιότητές της»
1.
Ο έλεγχος των υπό στοιχείο ιδ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου
προσώπων, καθώς και η τήρηση των κάθε μορφής υποχρεώσεων που απορρέουν από τον
παρόντα νόμο, ανατίθεται στην Επιτροπή Ελέγχου του στοιχείου ιε΄ της παραγράφου 1 του
άρθρου 1 του παρόντος νόμου, η οποία ενεργεί, ως ειδικό όργανο, σύμφωνα με την παράγραφο
2 του άρθρου 29 του Συντάγματος.
23
2.
Οι αρμοδιότητες της Επιτροπής Ελέγχου είναι οι ακόλουθες:
α) Στην Επιτροπή Ελέγχου διαβιβάζονται οι καταγγελίες που αφορούν πιθανές παραβάσεις του
παρόντος νόμου, τις οποίες εξετάζει κατ’ αποκλειστικότητα και αποφαίνεται αιτιολογημένα επ’
αυτών.
β) Η Επιτροπή Ελέγχου επιβάλλει με απόφασή της στα ελεγχόμενα πρόσωπα που παραβίασαν
εξακριβωμένα τις διατάξεις του παρόντος νόμου, τις προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις.
γ) Η Επιτροπή Ελέγχου ρυθμίζει με πράξεις του Προέδρου της κάθε λεπτομέρεια για την
εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου ως προς τα ελεγχόμενα πρόσωπα του υπό
στοιχείο ιδ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1.
δ) Η Επιτροπή Ελέγχου έχει σε θέματα ελέγχου των οικονομικών των υπό στοιχείο ιδ΄ της
παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου προσώπων, την αρμοδιότητα της
παραγράφου 4 του άρθρου 3Β του ν. 3213/2003, όπως ισχύει.
ε) …………..
στ) ………...
ζ) Η Επιτροπή Ελέγχου έχει, προς διαπίστωση των παραβάσεων του παρόντος νόμου, την εξουσία
να ελέγχει πλήρως τα πάσης φύσεως βιβλία, δηλώσεις, έγγραφα και λοιπά στοιχεία που της
προσκομίζουν τα ελεγχόμενα πρόσωπα και οι υπόχρεοι, δύναται να λαμβάνει ένορκες ή ανωμοτί,
κατά την κρίση της, καταθέσεις, στις περιπτώσεις που προβλέπεται επιβολή διοικητικών
κυρώσεων, με την επιφύλαξη του άρθρου 212 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ή οποιοδήποτε
άλλο στοιχείο θεωρείται αναγκαίο για τον έλεγχο της εφαρμογής του παρόντος νόμου. Η
Επιτροπή Ελέγχου μπορεί να ορίσει προθεσμία στα ελεγχόμενα πρόσωπα για παροχή
διευκρινήσεων ή συμπλήρωση των στοιχείων που καταθέτουν ως προς τη χρηματοδότηση, την
οικονομική διαχείριση και την προέλευση των πάσης φύσεως πόρων που τελούν αμέσως ή
εμμέσως υπό τον έλεγχό τους. Το έργο της Επιτροπής Ελέγχου επικουρείται από έναν Εισαγγελέα
Πρωτοδικών ειδικών αρμοδιοτήτων και αποκλειστικής ενασχόλησης με τις υποθέσεις του
παρόντος νόμου, ο οποίος θα παρέχει στην Επιτροπή κάθε αναγκαία συνδρομή, κατά την
εκτέλεση των αρμοδιοτήτων της, ο οποίος διορίζεται με απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού
Συμβουλίου μετά από πρόταση του Προέδρου της Επιτροπής Ελέγχου. Η θητεία του είναι τριετής
και μπορεί να ανανεώνεται για μια ακόμα φορά.
η) Η εξέταση των οικονομικών των υποψήφιων αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά την περίοδο ελέγχου προεκλογικών δαπανών, ολοκληρώνεται
εντός πέντε (5) μηνών από την υποβολή στην Επιτροπή Ελέγχου των στοιχείων, τα οποία
προβλέπονται στο στοιχείο β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 16Α του παρόντος νόμου.
θ) Καταγράφει πλήρως και αποτιμά χρηματικά τις εισφορές σε είδος που έλαβαν χώρα, κατά τη
διάρκεια
της
περιόδου
ελέγχου
των
προεκλογικών
δαπανών,
στους
δικαιούχους
χρηματοδότησης, σύμφωνα με την αγοραία τιμή.
24
ι) ………..
ια) Εκδίδει αιτιολογημένα πορίσματα για τους ελέγχους που διενεργεί, όπου καταγράφει και τη
γνώμη της μειοψηφίας.
ιβ) Σε περίπτωση τέλεσης ποινικών αδικημάτων διαβιβάζει χωρίς καθυστέρηση τα πορίσματα
με τα οποία διαπιστώθηκαν αυτά στον κατά τόπο αρμόδιο Εισαγγελέα.
ιγ) Εξετάζει αν τα ποσά της χρηματοδότησης προς τα ελεγχόμενα πρόσωπα υπό τα στοιχεία
ιδα΄ έως ιδδ, της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου, διατέθηκαν για τις
προβλεπόμενες από το νόμο δραστηριότητες και σε αρνητική περίπτωση επιβάλλει στα
ελεγχόμενα πρόσωπα πρόστιμο ισόποσο με το διπλάσιο του παρανόμως διατεθέντος ποσού
εκτός εάν υπάρχει ειδικότερη διάταξη στον παρόντα νόμο.
ιδ) Τηρεί και διαχειρίζεται επίσημη ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, στην οποία η πρόσβαση για
ενημέρωση είναι ελεύθερη και στην οποία δημοσιοποιεί:
ιδα) ………...
ιδβ) ………...
ιδγ) ………….
ιδδ) Τα πλήρη στοιχεία κάθε νομικού προσώπου που χρηματοδοτεί με οποιοδήποτε
χρηματικό ποσό τους υπό στοιχεία εα΄ και εβ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του
παρόντος νόμου δικαιούχους χρηματοδότησης, καθώς και τα ακριβή στοιχεία του
χρηματοδοτούμενου και το ακριβές ποσό αυτής.
ιδε) Τα πλήρη στοιχεία κάθε φυσικού προσώπου που χρηματοδοτεί τους υπό στοιχείο εβ΄
της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου δικαιούχους χρηματοδότησης,
εφόσον η χρηματοδότηση υπερβαίνει το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ κατ’ έτος,
καθώς και τα ακριβή στοιχεία του χρηματοδοτούμενου και το ακριβές ποσό αυτής.
ιδστ) …………
ιδζ) …………..
ιδη) Τα αιτιολογημένα πορίσματα για τους ελέγχους που διενεργεί, περιλαμβανομένης και
της γνώμης της μειοψηφίας.
ιδθ) ………….
ιδι) …………...
ιε) Διαβιβάζει απευθείας στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο του άρθρου 100 του Συντάγματος
τους φακέλους με τις παραβάσεις για τις οποίες συντρέχει λόγος έκπτωσης από το βουλευτικό
αξίωμα κατά το άρθρο 26 του παρόντος νόμου.
ιστ) …………..
25
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Όπως προκύπτει και από την απλή ακόμη ανάγνωση του κειμένου του άρθρου αυτού
(από το οποίο έχουν αφαιρεθεί οι διατάξεις που δεν αφορούν άμεσα τους υποψήφιους
βουλευτές) η Επιτροπή Ελέγχου έχει ευρύτατες αρμοδιότητες και είναι εξοπλισμένη με
τις απαραίτητες εξουσίες για να τις ασκήσει.
2.
Οι διατάξεις του άρθρου αυτού είναι σαφώς διατυπωμένες και δεν χρήζουν περαιτέρω
επεξήγησης. Ωστόσο, σε περίπτωση που προκύπτουν ερωτήματα, οι ενδιαφερόμενοι
υποψήφιοι παρακαλούνται να επικοινωνούν με τον Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής
Υποστήριξης.
Άρθρο 23
«Γενικές διατάξεις»
1.
Στα κόμματα, τους συνασπισμούς και τους υποψήφιους βουλευτές επιβάλλονται κυρώσεις σε
περίπτωση παραβίασης διατάξεων του νόμου αυτού, σύμφωνα με όσα ορίζονται στα επόμενα
άρθρα.
2.
α. Μετά τη σύνταξη της έκθεσης της Επιτροπής Ελέγχου και εφόσον με αυτή προτείνεται η
διαβίβαση του φακέλου στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, κατ' άρθρο 26 του νόμου αυτού, ή η
επιβολή κυρώσεων σε βάρος κομμάτων ή συνασπισμών, καθώς και υποψήφιων βουλευτών,
αντίγραφό της κοινοποιείται με δικαστικό επιμελητή στα αρμόδια όργανα του κόμματος, κατ'
άρθρο 15, ή στους υποψήφιους βουλευτές.
β. Τα ανωτέρω όργανα ή οι υποψήφιοι βουλευτές, υποβάλλουν, εντός αποκλειστικής προθεσμίας
δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της εκθέσεως, παρατηρήσεις για αντίκρουση του
περιεχομένου της.
γ. Η Επιτροπή Ελέγχου, αφού τις εξετάσει, υποβάλλει την τελική της έκθεση στον Πρόεδρο του
Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου, εφόσον διαπιστώνεται παράβαση που μπορεί να οδηγήσει σε
έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα ή στον Πρόεδρο της Βουλής, εφόσον προτείνεται επιβολή
κυρώσεων.
3.
Οι κυρώσεις σε βάρος ………. υποψήφιων βουλευτών επιβάλλονται με αιτιολογημένη απόφαση
του Προέδρου της Βουλής, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση
αυτή εκδίδεται εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την υποβολή της τελικής έκθεσης της
26
Επιτροπής Ελέγχου και κοινοποιείται στον παραβάτη και στον Υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας
Διοίκησης και Αποκέντρωσης.
4.
Το πρόστιμο που επιβάλλεται ………. στους υποψήφιους βουλευτές εισπράττεται σύμφωνα με τις
διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.).
5.
Τα ένδικα βοηθήματα που ασκούνται από ………. τους υποψήφιους βουλευτές κατά των
αποφάσεων επιβολής προστίμου, που αφορούν κυρώσεις, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του
παρόντος νόμου, εισάγουν διοικητικές διαφορές ουσίας, οι οποίες εκδικάζονται σε πρώτο και
τελευταίο βαθμό από το Συμβούλιο της επικρατείας.
6.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας
Διοίκησης και Αποκέντρωσης, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως,
καθορίζονται ο τρόπος είσπραξης του επιβαλλόμενου προστίμου και κάθε λεπτομέρεια σχετική
με την εκτέλεση των κυρώσεων, που επιβάλλονται ………. στους υποψήφιους βουλευτές, κατά τις
διατάξεις του παρόντος νόμου.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
Άρθρο 25
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 15 του ν. 4304/2014)
«Κυρώσεις σε βάρος υποψήφιων ή/και αιρετών αντιπροσώπων
της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου»
1.
Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης υποβολής ή ελλιπούς ή αντικανονικής σύνταξης της κατά τις
παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 20 αναλυτικής κατάστασης εκλογικών εσόδων και δαπανών,
επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι το 10% της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
2.
Υποψήφιοι βουλευτές που δέχθηκαν χρηματοδότηση ή άλλου είδους παροχή από φορείς ή
πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 7, τιμωρούνται με πρόστιμο μέχρι το 50% της ετήσιας
βουλευτικής αποζημίωσης.
3.
Υποψήφιοι βουλευτές που δέχθηκαν χρηματοδότηση κατά παράβαση της παρ. 2 του άρθρου 8
τιμωρούνται με πρόστιμο μέχρι το 20% της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
27
4.
Σε περίπτωση παράβασης των περιπτώσεων α και β' της παρ. 1 του άρθρου 12 επιβάλλεται στον
υποψήφιο βουλευτή πρόστιμο μέχρι του ύψους της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης, ανάλογα
με τη σοβαρότητα, τον αριθμό και τη συχνότητα των παραβάσεων, καθώς και την προκαλούμενη
ρύπανση και προσβολή της αισθητικής.
5.
Με την επιφύλαξη του επόμενου άρθρου, η υπέρβαση του επιτρεπόμενου ανώτατου ύψους
εκλογικών δαπανών, όπως ορίζεται στις παραγράφους 1 έως 4 του άρθρου 14 ή η υπέρβαση
του ανώτατου ορίου εκλογικών δαπανών για καταχώριση διαφημιστικών μηνυμάτων στον τύπο,
όπως ορίζεται στην παρ. 5 του άρθρου 14, τιμωρείται με πρόστιμο μέχρι το δεκαπλάσιο της
υπέρβασης.
6.
Σε περίπτωση παράβασης της περίπτωσης γ της παραγράφου 1 του άρθρου 12 επιβάλλεται,
στον υποψήφιο βουλευτή, πρόστιμο μέχρι το διπλάσιο της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
7.
Σε περίπτωση παράβασης των περιπτώσεων ε.ιι, ε.ιιι και ε.ιν της παραγράφου 1 του άρθρου 12
του παρόντος νόμου, σχετικά με τα πολιτικά γραφεία των υποψήφιων βουλευτών, επιβάλλεται,
στους υποψήφιους βουλευτές, πρόστιμο μέχρι το ύψος της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
8.
……….
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Οι διατάξεις του άρθρου αυτού πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά από τους υποψηφίους,
προκειμένου να γνωρίζουν επακριβώς τις προβλεπόμενες, για κάθε παράβαση των
διατάξεων του νόμου αυτού, ποινές.
2.
Εφιστάται ιδιαίτατα η προσοχή των υποψηφίων στο γεγονός ότι, όπου αναφέρεται ποινή
που υπολογίζεται με βάση το ύψος της βουλευτικής αποζημίωσης, αυτή επιβάλλεται σε
όλους τους παραβάτες υποψηφίους, ανεξάρτητα εξελέγησαν τελικά ως βουλευτές ή όχι.
Άρθρο 25Α
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως προστέθηκε με το άρθρο 16 του ν. 4304/2014)
«Ποινικές κυρώσεις»
1.
………..
2.
………...
28
3.
Σε περίπτωση χρηματοδότησης ή άλλων παροχών, κατά παράβαση της παραγράφου 1 του
άρθρου 6, όποιος χρηματοδότησε ή προέβη στην παροχή, τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο ετών και
χρηματική ποινή. Με τις ίδιες ποινές τιμωρούνται και οι ανωτέρω υποψήφιοι ή/και αιρετοί που, καίτοι
εγνώριζαν, αποδέχθηκαν χρηματοδότηση ή παροχή.
4.
Οι ποινικές κυρώσεις ισχύουν ανεξάρτητα από τις προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις του
παρόντος νόμου.»
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
Άρθρο 26
(το παρόν άρθρο τίθεται όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 17 του ν. 4304/2014)
«Έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα»
1.
Στις περιπτώσεις:
α. παράβασης της περ. ε.ι της παρ. 1 του άρθρου 12 και
β. υπέρβασης στο διπλάσιο του επιτρεπόμενου ορίου των εκλογικών δαπανών, όπως καθορίζεται
στις παραγράφους 1 έως 4 του άρθρου 14, η Επιτροπή Ελέγχου του άρθρου 21, αυτεπαγγέλτως
ή κατόπιν καταγγελίας ενώπιόν της, διαβιβάζει το σχετικό φάκελο, με όλα τα αποδεικτικά
έγγραφα και στοιχεία, στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο του άρθρου 100 του Συντάγματος, το
οποίο, μετά προηγούμενη εκτίμηση του αποδεικτικού υλικού, επιβάλλει ως κύρωση την έκπτωση
από το βουλευτικό αξίωμα, μετά την έκδοση της οριστικής απόφασής του.
2.
Ενώπιον του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου ακολουθείται η διαδικασία του Ν. 345/1976 (ΦΕΚ
141 Α'), όπως κάθε φορά ισχύει.
3.
Προϋπόθεση του παραδεκτού άσκησης προσφυγής, κατά το άρθρο 39 του Ν. 345/1976 (ΦΕΚ
141 Α'), προκειμένου για την έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα, σύμφωνα με την πρόβλεψη
της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, είναι η προηγούμενη υποβολή σχετικής γραπτής και
επώνυμης καταγγελίας στην Τοπική Επιτροπή Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων, κατά τις
ειδικότερες ρυθμίσεις της παραγράφου 9 του άρθρου 21 του παρόντος νόμου.
29
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, η ποινή της έκπτωσης από το βουλευτικό
αξίωμα επιβάλλεται για δύο μόνον παραβάσεις των διατάξεων του νόμου αυτού, δηλαδή:
1.1.
Την λειτουργία εκλογικού κέντρου από υποψήφιο ή από τρίτο προς χάριν του
υποψήφιου.
1.2.
Την υπέρβαση κατά το διπλάσιο του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου εκλογικών
δαπανών, εκ μέρους του υποψήφιου βουλευτή.
2.
Πρόβλημα γεννάται σε ό,τι αφορά την ρύθμιση της διάταξης της § 3 του άρθρου αυτού.
Ειδικότερα:
2.1.
Η διάταξη της εν λόγω παραγράφου θεσμοθετεί προϋπόθεση του παραδεκτού της
προσφυγής για την έκπτωση εκλεγέντος βουλευτή, από το βουλευτικό του αξίωμα.
2.2.
Ως προϋπόθεση του παραδεκτού ορίζεται η προγενέστερη υποβολή καταγγελίας
ενώπιον της Τοπικής Επιτροπής Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων της § 9 του
άρθρου 21 του νόμου.
2.3.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της § 9 του άρθρου 21 του ν. 3023/2002, όπως ίσχυε
πριν από την τροποποίησή του με τον ν. 4304/2014, η Τοπική Επιτροπή Ελέγχου
Εκλογικών Παραβάσεων συγκροτείτο στην έδρα κάθε νομού, με απόφαση του
Γενικού Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας (και μετά την θεσμοθέτηση του ν.
3852/2010 {«Καλλικράτης} με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας
Αποκεντρωμένης Διοίκησης), υπό την προεδρία του Γ.Γ. ή του οριζόμενου
αναπληρωτή του και είχε διακομματική σύνθεση, κατ’ ανάλογη εφαρμογή των
διατάξεων για την συγκρότηση της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών.
2.4.
Εξάλλου, σύμφωνα με τις ίδιες παραπάνω διατάξεις, οι αρμοδιότητες της Τοπικής
Επιτροπής Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων καθορίζονταν από ευρύ πλέγμα
ειδικών ρυθμίσεων.
2.5.
Ήδη, με το άρθρο 19 του ν. 4304/2014 αντικαταστάθηκαν εξ ολοκλήρου οι
διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 3023/2002, όπως ίσχυε, χωρίς να γίνεται πλέον
οποιαδήποτε μνεία περί Τοπικής Επιτροπής Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων.
2.6.
Το γεγονός αυτό οδηγεί σε δυο δυνατές προσεγγίσεις του θέματος:
30
2.6.1.
Είτε η διάταξη της § 3 του, σχολιαζόμενου εδώ, άρθρου 26 του νόμου θα
πρέπει να θεωρηθεί ως σιωπηρώς καταργημένη.
2.6.2.
Είτε η Τοπική Επιτροπή Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων θα θεσμοθετηθεί,
τυχόν, εκ νέου, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, που θα εκδοθεί,
τυχόν, για τον σκοπό αυτό δυνάμει των νομοθετικών εξουσιοδοτήσεων που
του παρέχονται με την διάταξη της § 3 του άρθρου 20 του ν. 4304/2014,
αλλά αυτήν της § 2 του άρθρου 30 του ν. 3023/2002, η οποία δεν
καταργήθηκε, αντικαταστάθηκε ή τροποποιήθηκε και, άρα, παραμένει εν
ισχύ.
2.7.
Κατά την γνώμη του Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης, η υπό 2.6.2.
εκδοχή είναι αμφίβολης νομιμότητας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την τεθειμένη
προϋπόθεση του παραδεκτού της προσφυγής.
2.8.
Σε κάθε περίπτωση, ο Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης θα
ενημερώσει άμεσα τους ενδιαφερόμενους υποψήφιους βουλευτές, με νεότερο
έγγραφό του, για κάθε τυχόν εξέλιξη σχετικά με το ζήτημα που έχει ανακύψει.
Άρθρο 28
«Διακομματική Επιτροπή Εκλογών»
1.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, που εκδίδεται
εντός τριών (3) ημερών από την προκήρυξη γενικών βουλευτικών εκλογών και δημοσιεύεται στην
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, συγκροτείται Διακομματική Επιτροπή Εκλογών, στην οποία μετέχει
ο παραπάνω Υπουργός ως πρόεδρος και ένας εκπρόσωπος κάθε κόμματος ή συνασπισμού, που
εκπροσωπεί το στη Βουλή που διαλύθηκε. Έργο της Επιτροπής είναι η υποβολή προτάσεων για
την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου.
2.
………
3.
………
4.
………
31
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Η ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ συμμετέχει παγίως με εκπροσώπους της, όπως άλλωστε έχει δικαίωμα,
στην Διακομματική Επιτροπή Εκλογών. Όπου προβλέπεται, στην εκλογική νομοθεσία εν γένει, η
έκδοση υπουργικών αποφάσεων ύστερα από πρόταση ή γνώμη της Διακομματικής, οι
εκπρόσωποι του κόμματος συμβάλλουν στον σχετικό διάλογο με γνώμονα την λήψη
αποφάσεων που εξασφαλίζουν την ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεών του.
Άρθρο 30
«Τελικές διατάξεις»
1.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, που εκδίδεται
ύστερα από πρόταση της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα
της Κυβερνήσεως, καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του
παρόντος, που αφορούν τους όρους διεξαγωγής του εκλογικού αγώνα.
2.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και
Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Εθνικού Συμβουλίου
Ραδιοτηλεόρασης και πρόταση της Διακομματικής Επιτροπής Εκλογών και δημοσιεύεται στην
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια, σχετικά με τις
εμφανίσεις στα κρατικά και ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα των υποψήφιων βουλευτών και των
οριζόμενων εκπροσώπων των κομμάτων ή των συνασπισμών και τίθενται περιορισμοί για την
αποτροπή της έμμεσης προβολής των υποψήφιων βουλευτών.
3.
……….
4.
Η περίοδος του εκλογικού αγώνα, για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νόμου,
καθορίζεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας.
5.
Για την εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 11, του άρθρου 27 και της, κατ' εξουσιοδότηση της
παρ. 2 του παρόντος άρθρου, εκδιδόμενης απόφασης, και για το χρονικό διάστημα που
μεσολαβεί από την ημερομηνία προκήρυξης των εκλογών μέχρι την ημερομηνία ανακήρυξής
τους ως υποψηφίων, από το αρμόδιο Πρωτοδικείο, ως υποψήφιοι θεωρούνται και όσοι
προβάλλονται υπό την προοπτική συμμετοχής τους ως υποψηφίων στις εκλογές που πρόκειται να
διεξαχθούν και σε κάθε περίπτωση όσοι, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των κομμάτων,
συμπεριλαμβάνονται στους συνδυασμούς οποιασδήποτε περιφέρειας.
32
6.
α. Οποιαδήποτε δημοσκόπηση, η οποία αναφέρεται σε πολιτικά κόμματα και συνασπισμούς,
βουλευτές και υποψήφιους βουλευτές, ανεξαρτήτως του χρόνου διενέργειάς της, προκειμένου
να δημοσιευθεί στον Τύπο και να ανακοινωθεί από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα, πρέπει να πληροί
τις εξής προϋποθέσεις:
ι. να αναφέρει, ρητώς, την εταιρεία, που την πραγματοποίησε,
ιι. να μνημονεύει εκείνον που παράγγειλε τη διενέργειά της,
ιιι. να διαλαμβάνει την ποσόστωση των πληθυσμιακών κατηγοριών με βάση τις οποίες έχει
διεξαχθεί και
ιν. να περιέχει, πλήρως, τα ερωτήματα που απευθύνθηκαν σε όσους έλαβαν μέρος σε αυτήν.
β. Η δημοσίευση και η ανακοίνωση, κατά παράβαση των προηγούμενων προϋποθέσεων,
επισύρει τις κυρώσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 27 του
παρόντος νόμου.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Σε ό,τι αφορά την διάταξη της § 4 του άρθρου αυτού, υπενθυμίζουμε τα αναφερόμενα
στις εισαγωγικές παρατηρήσεις της παρούσας εγκυκλίου για τον ν. 3023/2002, όπως
τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014, στον τίτλο «προεκλογική περίοδος».
2.
Σε ό,τι αφορά την διάταξη της § 5 του άρθρου αυτού, υπενθυμίζουμε τα αναφερόμενα
στις εισαγωγικές παρατηρήσεις της παρούσας εγκυκλίου για τον ν. 3023/2002, όπως
τροποποιήθηκε με τον ν. 4304/2014, στον τίτλο «υποψήφιος βουλευτής».
Το πδ 26/2012
Το πδ 26/2012 συγκροτεί το δεύτερο βασικό θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα θέματα τα οποία
πραγματεύεται η παρούσα εγκύκλιος. Αν και ολόκληρο το συγκεκριμένο νομοθέτημα πρέπει να
μελετηθεί από τους υποψήφιους βουλευτές και τους νομικούς τους παραστάτες, στα πλαίσια
της παρούσας εγκυκλίου έχουν αφαιρεθεί από το κείμενό του τα άρθρα (ή τα τμήματα των
άρθρων) που δεν είναι αμέσου ενδιαφέροντος γι’ αυτούς.
Οι διατάξεις του πδ 26/2012 που παρατίθενται στην συνέχεια, μαζί με τον κατά περίπτωση
αναγκαίο σχολιασμό, έχουν επιλεγεί με γνώμονα είτε την πρακτική χρησιμότητά τους στον
33
προεκλογικό αγώνα των υποψηφίων είτε την επισήμανση δικαιωμάτων που τους απονέμονται
ή υποχρεώσεων που τους βαρύνουν, σύμφωνα με την ισχύουσα εκλογική νομοθεσία.
Άρθρο 23
«Διάθεση αντιτύπων εκλογικών καταλόγων και δημοσιευμάτων εκλογικού περιεχομένου»
1.
…………
2.
Αντίτυπα εκλογικών καταλόγων, μπορούν να διατίθενται με την καταβολή αντιτίμου υπέρ του
Δημοσίου, που ορίζεται από τον Υπουργό των Εσωτερικών, σε ………. υποψήφιους βουλευτές
………. για τις εκλογικές περιφέρειες ……….όπου ………. είναι υποψήφιοι.
3.
……….
4.
Τα ανωτέρω στοιχεία μπορούν να διατίθενται και σε μαγνητικά μέσα, τα οποία χρησιμοποιούνται
μόνο από εκείνον στον οποίο χορηγούνται, αποκλειστικώς και μόνο για εκλογική χρήση. Η
παραχώρηση ή η χρησιμοποίησή τους από οποιονδήποτε άλλο ή για σκοπό μη εκλογικό
απαγορεύεται. Οι παραβάτες τιμωρούνται με τις ποινές της παραγράφου 4 του άρθρου 117.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Για την προμήθεια αντιτύπου του εκλογικού καταλόγου της εκλογικής περιφέρειάς τους,
οι υποψήφιοι πρέπει να ακολουθήσουν την εξής διαδικασία:
1.1.
Να υποβάλουν, αυτοπροσώπως ή μέσω fax, σχετική αίτηση στην Διεύθυνση
Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών (οδός Ευαγγελιστρίας 2, 3ος όροφος, 101 83
Αθήνα fax: 213 1361009 και 213 1361144).
1.2.
Όταν ειδοποιηθούν τηλεφωνικά από την Διεύθυνση Εκλογών του ΥΠΕΣ ότι το
αντίγραφο που ζήτησαν είναι έτοιμο, να το παραλάβουν οι ίδιοι προσωπικά ή μέσω
αντιπροσώπου τους, το ονοματεπώνυμο και ο αριθμός της αστυνομικής ταυτότητας
του οποίου πρέπει όμως να έχουν ήδη δηλωθεί στην ίδια την αίτηση.
1.3.
Να καταβάλουν το ποσό των € 50, το οποίο έχει ορισθεί, με σχετική υπουργική
απόφαση, ως αντίτιμο για το παρεχόμενο αντίγραφο του εκλογικού καταλόγου.
34
2.
Για την διευκόλυνση των ενδιαφερομένων υποψήφιων παραθέτουμε σχέδιο της σχετικής
αίτησης, το οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτούσιο ή τροποποιημένο κατά την
κρίση τους.
Προς την Διεύθυνση Εκλογών του Υπουργείου Εσωτερικών
Με την παρούσα μου σας δηλώνω ότι θα είναι υποψήφιος
βουλευτής του πολιτικού κόμματος «ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» στην
εκλογική περιφέρεια …………………………….., κατά τις επικείμενες
βουλευτικές εκλογές.
ΑΙΤΗΣΗ
…………………………………….….
…………………………………….….
του ………………………………….
κατοίκου ………………………...
στην οδό ……………. αρ. …….
Τ.Κ. …………
ΑΔΤ: ………………………………..
τηλ: …………………………………
κιν: ………………………………….
Υπό την παραπάνω ιδιότητά μου και σύμφωνα με τα οριζόμενα
στην διάταξη της § 2 του άρθρου 23 του πδ 26/2012,
παρακαλώ να μου χορηγήσετε αντίτυπο του εκλογικού
καταλόγου της εκλογικής περιφέρειας ………………………
…………………, το οποίο θα χρησιμοποιήσω ο ίδιος και
αποκλειστικά για εκλογικούς σκοπούς.
Σας παρακαλώ να με ειδοποιήσετε, στους αριθμούς
επικοινωνίας που αναγράφονται παραπλεύρως, για την
παραλαβή του αντιτύπου που ζητώ, ταυτόχρονα με την οποία
θα καταβάλω το προβλεπόμενο αντίτιμο.
Σε περίπτωση που δεν μπορέσω να το παραλάβω ο ίδιος
προσωπικά, η παραλαβή του και η καταβολή του παραπάνω
αντιτίμου θα γίνει, αντί για μένα, από τον κ. …………………………
……………………………… του …………………. (ΑΔΤ: ……………………..)
τον οποίο καθιστώ, με την παρούσα αίτησή μου, ειδικό μου
πληρεξούσιο για τον σκοπό αυτό.
Αθήνα, …. Ιανουαρίου 2015
Ο αιτών υποψήφιος βουλευτής
………………………….
3.
Οι υποψήφιοι πρέπει επίσης να λάβουν σοβαρά υπ’ όψη τους τα αναφερόμενα στο
δεύτερο εδάφιο της § 4 του άρθρου αυτού.
Άρθρο 30
«Παραίτηση από θέσεις που αποτελούν κώλυμα εκλογιμότητας»
1.
Η παραίτηση από την υπηρεσία και από τις θέσεις που σύμφωνα με την παράγραφο 1 του
άρθρου 56 του Συντάγματος αποτελούν κώλυμα για την εκλογή στο αξίωμα του βουλευτή, είναι
35
γραπτή και η επίδοσή της γίνεται με δικαστικό επιμελητή στον πρόεδρο του αρμόδιου για την
ανακήρυξη των υποψηφίων δικαστηρίου, πριν από την ημέρα της ανακήρυξης αυτών.
2.
Η παραίτηση που επιδόθηκε δεν ανακαλείται. Αυτή θεωρείται ότι έγινε αυτοδικαίως αποδεκτή με
την επίδοσή της.
3.
Ο πρόεδρος του δικαστηρίου διαβιβάζει την παραίτηση, χωρίς αναβολή, στην αρμόδια για την
παραλαβή της αρχή.
4.
Εφόσον, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις η πράξη για την αποδοχή της παραίτησης
δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η αρμόδια αρχή οφείλει να δημοσιεύσει
αμέσως περίληψή της, που να περιέχει το ονοματεπώνυμο, τη θέση ή το αξίωμα που κατείχε
αυτός που παραιτήθηκε ή αν πρόκειται για στρατιωτικούς, το βαθμό και το όπλο ή την υπηρεσία
στην οποία αυτός ανήκε, καθώς και τη χρονολογία της επίδοσης της παραίτησης στον πρόεδρο
του αρμόδιου δικαστηρίου.
5.
Ο αξιωματικός, που σύμφωνα με τα παραπάνω παραιτήθηκε και δεν εκλέχτηκε βουλευτής, είναι
δυνατόν οποτεδήποτε ν’ ανακληθεί στην ενέργεια ως έφεδρος, ενώ αυτός που εκλέχτηκε
βουλευτής δεν μπορεί ν’ ανακληθεί στην ενέργεια, πριν από την έναρξη των εργασιών της Α΄
Συνόδου της νέας Βουλής και χωρίς την έγκριση αυτής.
6.
Έφεδρος αξιωματικός σε ενέργεια θεωρείται αυτοδικαίως ότι απολύθηκε από τις τάξεις του
Στρατού, από την ημέρα που υπέβαλε την υποψηφιότητα που προτάθηκε από εκλογείς. Εάν δεν
εκλεγεί βουλευτής, μπορεί ν’ ανακληθεί οποτεδήποτε. Εάν όμως εκλεγεί δεν επιτρέπεται να
κληθεί υπό τα όπλα πριν την έναρξη της Α΄ Συνόδου της νέας Βουλής και χωρίς την έγκρισή της.
Ο Πρόεδρος του αρμόδιου δικαστηρίου ανακοινώνει αμέσως στις προϊστάμενες αρχές του
εφέδρου αξιωματικού και στο Υπουργείο Άμυνας την υποβολή απ’ αυτόν ή αποδοχή
υποψηφιότητας βουλευτή.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Για την λεπτομερή ενημέρωση των υποψηφίων βουλευτών του κόμματος σχετικά με τα
προβλεπόμενα στο άρθρο αυτό, παραπέμπουμε στο περιεχόμενο των Εγκυκλίων Οδηγιών
αρ. 1 του Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης (αρ. πρωτ: 59/29.12.2012), που
έχουν αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα του κόμματος, ειδικά μάλιστα στο κεφάλαιο Β
με τίτλο «Προθεσμίες και τρόπος παραίτησης από τις ιδιότητες και τις θέσεις που
συνιστούν κωλύματα εκλογιμότητας» (σελ. 16 επ.) καθώς και το σχετικό ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
της παραπάνω εγκυκλίου.
2.
Υπενθυμίζεται και εδώ ότι όσοι υποψήφιοι γνωρίζουν, ή έστω έχουν την υπόνοια, πως
συντρέχει στο πρόσωπό τους κώλυμα εκλογιμότητας, είναι απολύτως απαραίτητο να
επικοινωνήσουν προσωπικά με τον Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης του
κόμματος, ή με τον Αναπληρωτή Συντονιστή.
36
Άρθρο 32
«Πρόταση υποψηφίων»
1.
Οι υποψήφιοι προτείνονται από τους εκλογείς κάθε εκλογικής περιφέρειας. Η πρόταση είναι
γραπτή και υπογράφεται, το λιγότερο, από δώδεκα εκλογείς. Την πρόταση πρέπει να αποδεχτεί
εγγράφως ο ίδιος ο προτεινόμενος, ή ο σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου αυτού
πληρεξούσιός του. Οι υποψήφιοι έχουν το δικαίωμα επίσης να προτείνουν εγγράφως την
υποψηφιότητά τους οι ίδιοι προσωπικά ή με τον παραπάνω πληρεξούσιό τους.
2.
Κανείς δεν μπορεί να υποβάλει ή ν’ αποδεχτεί υποψηφιότητα που προτείνεται από εκλογείς σε
περισσότερες από μία εκλογικές περιφέρειες. Κατ’ εξαίρεση έχει δικαίωμα να υποβάλει ή να
αποδεχθεί υποψηφιότητα σε δύο εκλογικές περιφέρειες ο αρχηγός ή πρόεδρος κόμματος ή
συνασπισμού κομμάτων.
3.
Στην πρόταση υποψηφιότητας αναγράφεται το όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, η ιδιότητα και η
ακριβής διεύθυνση του προτεινόμενου. Στην πρόταση ή τη δήλωση αποδοχής υποψηφιότητας
πρέπει να επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση εκείνου που προτείνει τον εαυτό του ή εκείνου που
αποδέχεται την πρόταση εκλογέων ή του πληρεξουσίου του με την οποία να δηλώνεται:
α) Σε ποίου δήμου του Κράτους το Μητρώο αρρένων ή το δημοτολόγιο είναι γραμμένος ο
υποψήφιος,
β) το έτος γέννησης καθώς και η ημερομηνία για την περίπτωση της παρ. 2 του άρθρου 29 και
γ) ότι δεν έχει στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν και δεν υπέβαλε ούτε αποδέχτηκε πρόταση
υποψηφιότητας σε άλλη εκλογική περιφέρεια. Αυτός που ψευδώς δηλώνει υπόκειται στις ποινές
της παραγράφου 3 του άρθρου 117.
4.
Η πληρεξουσιότητα για υποβολή πρότασης ή για αποδοχή προτάσεων εκλογέων πρέπει να είναι
ειδική και παρέχεται με συμβολαιογραφική πράξη. Στην πρόταση υποψηφιότητας που γίνεται
από πληρεξούσιο καθώς και στη δήλωση αποδοχής πρότασης εκλογέων που γίνεται επίσης από
πληρεξούσιο, επισυνάπτεται πάντοτε αντίγραφο της συμβολαιογραφικής πράξης, με την οποία
δόθηκε η πληρεξουσιότητα.
5.
Στην πρόταση επισυνάπτονται για κάθε υποψήφιο γραμμάτιο δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας
για κατάθεση χρηματικού ποσού εκατόν σαράντα έξι € και εβδομήντα τεσσάρων λεπτών
(146,74). Το χρηματικό αυτό ποσό αποτελεί έσοδο του τακτικού προϋπολογισμού και είναι
δυνατό να αυξομειώνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών.
37
6.
Η επίδοση των προτάσεων υποψηφίων γίνεται με παραγγελία των ίδιων ή κάθε εκλογέα με
δικαστικό επιμελητή στον πρόεδρο του αρμόδιου για την ανακήρυξη των υποψηφίων
δικαστηρίου εννέα (9) το αργότερο ημέρες μετά την κατά το άρθρο 31 παράγραφος 3 έναρξη
της προεκλογικής περιόδου.
7.
Αν λείπουν οι δώδεκα υπογραφές εκλογέων ή η αποδοχή του προτεινόμενου ή η υπογραφή
αυτού ή του πληρεξουσίου του ή τα γραμμάτια ή κάποιο από τα στοιχεία της παραγράφου 3, η
πρόταση είναι απαράδεκτη.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Από τους δύο εναλλακτικούς τρόπους πρότασης υποψηφιότητας (πρόταση τουλάχιστον
δώδεκα εκλογέων ή αυτοπρόταση του ίδιου του υποψήφιου για τον εαυτό του) η ΝΕΑ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ έχει επιλέξει, κατά πάγια και αποκλειστική τακτική, τον δεύτερο. Κατά
συνέπεια, ουδείς υποψήφιος βουλευτής της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ θα αναζητήσει
υπογραφές εκλογέων της εκλογικής του περιφέρειας ή θα αναθέσει σ’ αυτούς να
προτείνουν την υποψηφιότητά του στο αρμόδιο Πρωτοδικείο.
Υπενθυμίζεται με ιδιαίτερη έμφαση ότι η εν γένει διαδικασία των προτάσεων
υποψηφιοτήτων των υποψηφίων βουλευτών της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ σε όλες τις εκλογικές
περιφέρειες της χώρας θα διενεργηθεί υπό την άμεση επίβλεψη και συντονισμό του
Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης του κόμματος και του Αναπληρωτή του, με την
χρήση ενιαίων εντύπων προτάσεων υποψηφιότητας και υπευθύνων δηλώσεων που έχουν
ήδη συνταχθεί, τα οποία θα παραδοθούν ή θα αποσταλούν στους υποψήφιους βουλευτές
του κόμματος.
Ουδείς υποψήφιος βουλευτής της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ θα καταθέσει πρόταση
υποψηφιότητας (και την συμπαρομαρτούσα υπεύθυνη δήλωση) διατυπωμένη κατά το
δοκούν ή με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που καθορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο.
Για να αναδειχθεί εναργέστερα η σημασία των παραπάνω, επισημαίνεται ότι η τυχόν μη
ορθά διατυπωμένη ή πλήρης κατά τα συνοδευτικά της στοιχεία πρόταση υποψηφιότητας θα
κηρυχθεί απαράδεκτη από το αρμόδιο Δικαστήριο, όπως ορίζεται στην § 7 του άρθρου
αυτού, με συνέπεια την μη ανακήρυξη του υποψήφιου και την μη συμμετοχή του στις
εκλογές!
38
2.
Το αρμόδιο Πρωτοδικείο, στο οποίο πρέπει να γίνει η επίδοση της πρότασης
υποψηφιότητας προσδιορίζεται, για κάθε εκλογική περιφέρεια της χώρας, στις διατάξεις
των §§ 3, 4 και 5 του άρθρου 94 (βλ. παρακάτω στο οικείο άρθρο).
3.
Σημειώνεται ότι η έκδοση του γραμματίου της § 5, καθώς και επιμέλεια και η δαπάνη
για την επίδοση της § 6 του άρθρου αυτού θα βαρύνουν τους υποψήφιους βουλευτές.
4.
Σε ό,τι αφορά την περίπτωση (β) της § 3 του άρθρου αυτού, η υποχρέωση αναγραφής
της πλήρους ημερομηνίας γέννησης αναφέρεται μόνον σε όσους υποψήφιους
συμπλήρωσαν το 25ο έτος της ηλικίας τους εντός του έτους 2015 και, πάντως, πριν από
την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών.
Άρθρο 33
«Ανακήρυξη υποψηφίων»
Το αρμόδιο δικαστήριο ανακηρύσσει με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας τους υποψηφίους
δέκα (10) ημέρες μετά την κατά το άρθρο 31 παράγραφος 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Αρμόδιο για την ανακήρυξη κάθε υποψήφιου βουλευτή είναι το ίδιο Πρωτοδικείο στο οποίο ο
υποψήφιος είχε επιδώσει την πρόταση υποψηφιότητάς του (βλ. παρακάτω στο άρθρο 94).
Άρθρο 40
«Αντιπρόσωπος και πληρεξούσιος υποψηφίων»
1. Κάθε συνδυασμός κόμματος ή συνασπισμός κομμάτων ή ανεξαρτήτων και κάθε μεμονωμένος
υποψήφιος έχουν το δικαίωμα να διορίσουν από ένα αντιπρόσωπο και ένα αναπληρωτή τους σε κάθε
εκλογικό τμήμα.
2. ……….
3. ……….
4. ……….
5. ……….
39
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι η ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι κάθε υποψήφιος μπορεί
να διορίσει τον δικό του εκλογικό αντιπρόσωπο σε κάθε εκλογικό τμήμα της εκλογικής
του περιφέρειας είναι απολύτως λανθασμένη. Όπως προκύπτει ερμηνευτικά από πλήθος
διατάξεων του πδ 26/2012 (βλ. αντί άλλων άρθρο 34 § 1, και 72 § 5) με την φράση «…..
κάθε μεμονωμένος υποψήφιος …..» δεν εννοείται κάθε ένας από τους υποψήφιους που
συγκροτούν το ψηφοδέλτιο του συνδυασμού ενός κόμματος, αλλά ο υποψήφιος που
κατέρχεται στις εκλογές μόνος του, χωρίς να εντάσσεται σε οποιοδήποτε ψηφοδέλτιο,
αυτός δηλαδή που είναι γνωστός στην καθομιλουμένη ως «ανεξάρτητος – μεμονωμένος».
2.
Κατά συνέπεια, οι υποψήφιοι βουλευτές της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ δεν δικαιούνται να
διορίσουν εκλογικούς αντιπροσώπους στα εκλογικά τμήματα, αλλά θα καλύπτονται από
τους εκλογικούς αντιπροσώπους του κόμματος.
3.
Ωστόσο, δεδομένων των μεγάλων αναγκών του κόμματος σε εκλογικούς αντιπροσώπους
(για τάξη μεγέθους 20.000 εκλογικών τμημάτων σε όλη την επικράτεια απαιτούνται
50.000 τακτικοί και αναπληρωματικοί εκλογικοί αντιπρόσωποι και επόπτες) ο
Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης παρακαλεί και προτρέπει τους
υποψήφιους βουλευτές του κόμματος να παροτρύνουν και να ενθαρρύνουν όλους τους
φίλους και ψηφοφόρους τους που είναι μέλη της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ να προσφερθούν
εθελοντικά να ασκήσουν τα καθήκοντα του εκλογικού αντιπροσώπου του κόμματος, κατά
την ημέρα των εκλογών.
4.
Πρέπει να τονισθεί, με την μεγαλύτερη δυνατή έμφαση, η τεράστια σημασία της
συνεχούς παρουσίας του εκλογικού αντιπροσώπου του κόμματος στο εκλογικό τμήμα,
τόσο μια ώρα πριν την έναρξη, όσο κατά την διάρκεια της διεξαγωγής της ψηφοφορίας,
όσο και μετά το τέλος της στην διαδικασία διαλογής και καταμέτρησης των
ψηφοδελτίων.
5.
Σε κάθε εν γένει εκλογική διαδικασία, ειδικά μάλιστα κατά τις επικείμενες εκλογές, δεν
επιτρέπεται να υπάρξει ούτε μία κάλπη ακάλυπτη, ούτε ένα εκλογικό τμήμα της χώρας
χωρίς την συνεχή παρουσία εκλογικού αντιπροσώπου του κόμματος, ο οποίος καλείται
να περιφρουρήσει την νομιμότητα και το αδιάβλητο της εκλογής.
6.
Θεωρούμε ότι όλοι οι υποψήφιοι βουλευτές έχουν την δυνατότητα, ο καθένας με τις
δικές του δυνάμεις, να συνδράμουν την ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ για την επίτευξη του
κεφαλαιώδους αυτού σκοπού. Για τον λόγο αυτό, παρακαλούνται να εφοδιάσουν την
40
οικεία ΝΟ.Δ.Ε. της εκλογικής τους περιφέρειας με κατάλογο φίλων και ψηφοφόρων τους
που είναι μέλη του κόμματος και μπορούν να ασκήσουν τα καθήκοντα του εκλογικού
αντιπροσώπου.
7.
Για περισσότερες πληροφορίες, οι υποψήφιοι βουλευτές μπορούν να απευθύνονται στον
Τομέα Εκλογικών Αντιπροσώπων του κόμματος (υπεύθυνος Τομέα ο κ. Φώτης Σιάννης,)
στα τηλέφωνα 210 9444568, 210 9444118, κιν. 6976 978403 και 210 9444834 (fax).
Άρθρο 48
«Θέματα δημόσιας τάξης − απαγόρευση προεκλογικών δραστηριοτήτων»
1. ……….
2. Κατά την ημέρα διενέργειας των βουλευτικών εκλογών ………. καθώς και την παραμονή αυτής
απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις και οποιαδήποτε άλλη προεκλογική δραστηριότητα, όπως
πραγματοποίηση ομιλιών, ανάρτηση και διανομή αφισών και εντύπων, μετάδοση εκπομπών και
μηνυμάτων προεκλογικού περιεχομένου.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Η σημαντική αυτή διάταξη, που δεν χρήζει περαιτέρω επεξήγησης ή σχολιασμού, παρατίθεται
για την ενημέρωση των υποψήφιων βουλευτών του κόμματος.
Άρθρο 72
«Περιεχόμενο ψηφοδελτίων – Σταυροί προτίμησης − Πρόωρες εκλογές»
1.
…………
2.
…………
3.
…………
4.
…………
5.
…………
41
6.
Στο ψηφοδέλτιο δεν επιτρέπονται εγγραφές και διαγραφές ενδείξεων ή ονομάτων. Αν γίνουν
θεωρούνται ότι δεν υπάρχουν και το ψηφοδέλτιο παραμένει έγκυρο, με την επιφύλαξη της
διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 73.
7.
Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ υποψηφίων του συνδυασμού,
σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο σταυρό προτίμησης παραπλεύρως του ονόματός τους, ως
ακολούθως:
α) Στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από ένας ως και τρεις βουλευτές, έναν σταυρό.
β) Στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από τέσσερις ως και επτά βουλευτές, μέχρι δύο
σταυρούς.
γ) Στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από οκτώ ως και δώδεκα βουλευτές, μέχρι τρεις
σταυρούς, και
δ) στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται περισσότεροι από δεκατρείς βουλευτές, μέχρι
τέσσερις σταυρούς.
8.
……….
9.
Ψηφοδέλτιο συνδυασμού με περισσότερους από ένα σταυρούς προτίμησης στις εκλογικές
περιφέρειες, στις οποίες η προτίμηση του εκλογέα εκφράζεται προς ένα μόνο υποψήφιο, είναι
έγκυρο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. Αν όμως περιέχει δύο
σταυρούς, από τους οποίους ο ένας έχει τεθεί δίπλα στο όνομα υποψηφίου από τους
αναφερόμενους στην παράγραφο 8, λαμβάνεται υπόψη και ο σταυρός προτίμησης που έχει
τεθεί δίπλα στο όνομα άλλου υποψηφίου. Ψηφοδέλτιο συνδυασμού με περισσότερους από δύο
σταυρούς προτίμησης στις εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει
την προτίμησή του και προς δύο υποψηφίους, είναι έγκυρο χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας
σταυρός προτίμησης. Αν όμως περιέχει τρεις σταυρούς, από τους οποίους ο ένας έχει τεθεί
δίπλα στο όνομα υποψηφίου από τους αναφερόμενους στην παράγραφο 8, λαμβάνονται υπόψη
οι υπόλοιποι δύο σταυροί προτίμησης που έχουν τεθεί δίπλα στο όνομα άλλων υποψηφίων.
Ψηφοδέλτιο συνδυασμού με περισσότερους από τρεις σταυρούς προτίμησης στις εκλογικές
περιφέρειες, στις οποίες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του και προς τρεις
υποψηφίους, είναι έγκυρο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. Αν όμως
περιέχει τέσσερις σταυρούς, από τους οποίους ο ένας έχει τεθεί δίπλα στο όνομα υποψηφίου
από τους αναφερόμενους στην παράγραφο 8, λαμβάνονται υπόψη οι υπόλοιποι τρεις σταυροί
προτίμησης που έχουν τεθεί δίπλα στο όνομα άλλων υποψηφίων.
10. Δεν λαμβάνεται υπόψη σταυρός προτίμησης, εάν ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής ή ο
διευθύνων τις εργασίες της δεν έχει μονογράψει στο ψηφοδέλτιο ολογράφως το συνολικό αριθμό
42
σταυρών προτίμησης, που σημειώθηκαν σ’ αυτό. Σ΄ αυτήν την περίπτωση το ψηφοδέλτιο
προσμετράται υπέρ του συνδυασμού.
11. ………
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Ειδικός πίνακας με την επιτρεπόμενη ανά εκλογική περιφέρεια σταυροδοσία παρατίθεται, ως
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2, στο τέλος της παρούσας εγκυκλίου, για την διευκόλυνση των ενδιαφερομένων
υποψηφίων.
Άρθρο 88
«Παρουσία υποψηφίων και αντιπροσώπων τους»
1.
Οι υποψήφιοι ………. έχουν το δικαίωμα να παραβρίσκονται στην ψηφοφορία, να προτείνουν
κάθε παρατήρηση ή ένσταση σχετικά με την τάξη της ψηφοφορίας για το συμφέρον των
υποψηφίων, να βάζουν τη σφραγίδα τους στην κάλπη, να παραβρίσκονται στη διαλογή των
ψήφων και να ασκούν κάθε άλλο δικαίωμα που επιτρέπεται από το νόμο.
2.
Η απουσία …………τους δεν εμποδίζει τις εκλογικές εργασίες.
3.
Οι υποψήφιοι μπορούν να ψηφίσουν σε οποιοδήποτε εκλογικό τμήμα της εκλογικής περιφέρειας
στην οποία έχουν ανακηρυχθεί, στο οποίο βρίσκονται την ημέρα της ψηφοφορίας.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
1.
Σε ό,τι αφορά τον τίτλο του άρθρου, παραπέμπουμε στην πρώτη παράγραφο των σχολίων
μας στο άρθρο 40 (βλ. παραπάνω στο οικείο άρθρο).
2.
Σε ό,τι αφορά τα αναφερόμενα στην § 3 του άρθρου αυτού, διευκρινίζονται τα
ακόλουθα:
2.1.
Ο υποψήφιος βουλευτής δεν είναι απαραίτητο να είναι εγγεγραμμένος στους
εκλογικούς καταλόγους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία διεκδικεί την εκλογή
του. Παραδείγματος χάριν, μπορεί να ψηφίζει στην εκλογική περιφέρεια Σάμου και
να είναι υποψήφιος στην εκλογική περιφέρεια Θεσπρωτίας. Κατά την ημέρα,
43
λοιπόν, της εκλογής, θα ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα σε όποιο από τα
εκλογικά τμήματα της Θεσπρωτίας επιλέξει ο ίδιος.
2.2.
Ακόμη και εάν ο υποψήφιος βουλευτής είναι εγγεγραμμένος σε εκλογικό τμήμα της
ίδιας εκλογικής περιφέρειας στην οποία διεκδικεί την εκλογή του, δεν είναι
υποχρεωμένος να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα στο συγκεκριμένο εκλογικό
τμήμα. Παραδείγματος χάριν, υποψήφιος στην εκλογική περιφέρεια Ηλείας, που
είναι εγγεγραμμένος σε εκλογικό τμήμα του Πύργου, μπορεί να ασκήσει το εκλογικό
του δικαίωμα σε εκλογικό τμήμα της Ανδραβίδας, ή του Κατάκολου κλπ.
3.
Εν όψει των παραπάνω, και προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο πολλαπλής
ψηφοφορίας εκ μέρους του υποψήφιου βουλευτή, ο δικαστικός αντιπρόσωπος του
εκλογικού τμήματος, στο οποίο θα προσέλθει προκειμένου να ψηφίσει, θα του ζητήσει να
υπογράψει δήλωση ότι δεν άσκησε ήδη, ούτε προτίθεται ασκήσει το εκλογικό του
δικαίωμα σε οποιοδήποτε άλλο εκλογικό τμήμα της χώρας. Η υπογραφή της δήλωσης
αυτής αποτελεί υποχρέωση του υποψήφιου βουλευτή.
Άρθρο 94
«Διαβίβαση αποτελεσμάτων στο Πρωτοδικείο»
1.
…………
2.
…………
3.
Αρμόδιο Δικαστήριο για τις ενέργειες, που ορίζονται στα άρθρα 27, 30, 32, 33, 36, 39, 103
παράγραφο 1 και την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού, είναι το πρωτοδικείο, που εδρεύει στην
πρωτεύουσα του νομού.
4.
Για τις εκλογικές περιφέρειες Α΄ και Β΄ Αθηνών και την εκλογική περιφέρεια του νομού Αττικής,
αρμόδιο είναι το Πρωτοδικείο Αθηνών. Για τις εκλογικές περιφέρειες Α΄ και Β΄ Πειραιώς αρμόδιο
είναι το Πρωτοδικείο Πειραιώς και για τις εκλογικές περιφέρειες Α΄ και Β΄ Θεσσαλονίκης το
Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.
5.
Αρμόδιο πρωτοδικείο για την εκλογική περιφέρεια του νομού Λασιθίου ορίζεται το πρωτοδικείο,
που εδρεύει στη Νεάπολη του νομού αυτού.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Οι διατάξεις των §§ 3, 4 και 5 του άρθρου αυτού, στο οποίο έγιναν παραπομπές και στα
σχόλια προηγούμενων άρθρων του πδ 26/2012, αποτελούν οδηγό για τους υποψήφιους
44
βουλευτές για θέματα που αφορούν την επίδοση της δήλωσης υποψηφιότητάς τους, την
επίδοση της παραίτησής τους, εφ’ όσον συντρέχει στο πρόσωπό τους κώλυμα εκλογιμότητας
της § 1 του άρθρου 56 του Συντάγματος, της ανακήρυξής τους ως υποψηφίων βουλευτών και
της τελικής ανακήρυξής τους ως βουλευτών ή αναπληρωματικών.
Άρθρο 103
«Ανακήρυξη βουλευτών»
1.
Η ανακήρυξη των βουλευτών, σύμφωνα με αυτά που ορίζονται στα οικεία άρθρα, γίνεται από το
αρμόδιο πρωτοδικείο σε δημόσια συνεδρίαση, με βάση την απόφαση της Ανώτατης Εφορευτικής
Επιτροπής. Η απόφαση της ανακήρυξης κοινοποιείται, με τη φροντίδα του εισαγγελέα, σ’ όλους
τους υποψηφίους.
2.
Το
αρμόδιο
πρωτοδικείο
ανακηρύσσει
και
αναπληρωματικούς
των
βουλευτών
που
ανακηρύχτηκαν από κάθε συνδυασμό.
3.
Ως αναπληρωματικοί κάθε συνδυασμού, του οποίου υποψήφιοι ανακηρύχτηκαν βουλευτές,
ανακηρύσσονται όλοι οι υπόλοιποι υποψήφιοι αυτού.
4.
Οι αναπληρωματικοί ανακηρύσσονται κατά τη σειρά των ψήφων προτίμησης καθενός. Σε
περίπτωση ισοψηφίας, ενεργείται από το πρωτοδικείο κλήρωση για τον καθορισμό της σειράς
αυτών που ισοψήφισαν.
5.
Ο αρχηγός ή πρόεδρος κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων που μετέχει στους συνδυασμούς δύο
εκλογικών περιφερειών, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 34, εφόσον εκλεγεί
βουλευτής και στις δύο αυτές περιφέρειες, οφείλει να δηλώσει στον Πρόεδρο της Βουλής σε ποια
από τις περιφέρειες αυτές προτιμά την εκλογή του. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται μέσα σε
προθεσμία πέντε ημερών από την ανακήρυξη όλων των βουλευτών και των αναπληρωματικών
αυτών και των δύο περιφερειών. Αν δεν υποβληθεί δήλωση μέσα στην προθεσμία αυτή,
θεωρείται ότι προτίμησε την εκλογή του στην περιφέρεια στην οποία το κόμμα ή ο συνασπισμός,
του οποίου ηγείται, έλαβε τις περισσότερες ψήφους. Για την πλήρωση της έδρας που παραμένει
κενή εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 104.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
45
Άρθρο 107
«Ενέργειες, Επιδόσεις, Ατέλειες»
1.
Οι επιδόσεις, κοινοποιήσεις και τοιχοκολλήσεις, που προβλέπονται από τις διατάξεις του
παρόντος, γίνονται με δικαστικούς επιμελητές και από τα όργανα της Ελληνικής Αστυνομίας.
2.
Για κάθε κοινοποίηση και επίδοση, κατά παραγγελία ιδιώτη, οι δικαστικοί επιμελητές παίρνουν τα
νόμιμα δικαιώματά τους.
3.
Τα σύμφωνα με την παράγραφο 2, δικαιώματα των δικαστικών επιμελητών μπορούν να
μειώνονται μέχρι το μισό, με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Εσωτερικών.
4.
Όλα τα έγγραφα που προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος, καθώς και οι
συμβολαιογραφικές πράξεις διορισμού πληρεξουσίου, συντάσσονται ατελώς σε απλό χαρτί. Κατά
τον ίδιο τρόπο γίνεται ατελώς και όλη η διαδικασία ενώπιον του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου
που αφορά στην εξέλεγξη και εκδίκαση των βουλευτικών εκλογών κατά του κύρους των οποίων
υποβάλλονται ενστάσεις.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
Άρθρο 117
«Ειδικά εκλογικά αδικήματα εκλογέων»
1.
…………
2.
…………
3.
…………
4.
Με φυλάκιση από τρεις μήνες μέχρι τρία χρόνια και με στέρηση των αξιωμάτων και θέσεων, που
προβλέπονται στο άρθρο 63 του Ποινικού Κώδικα, από ένα μέχρι τρία χρόνια, τιμωρείται:
α) …………
β) …………
46
γ) Όποιος μέσα στο κατάστημα της ψηφοφορίας ή γύρω απ’ αυτό ενεργεί με οποιονδήποτε τρόπο
υπέρ ή κατά ενός υποψηφίου.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
Άρθρο 119
«Λοιπά εκλογικά αδικήματα»
1.
…………
2.
Με φυλάκιση από τρεις μήνες μέχρι τρία χρόνια και με χρηματική ποινή τιμωρούνται:
α) …………
αα) …………
ββ) …………
γγ) …………
δδ) …………
εε) Αν αδικαιολόγητα διώξουν από τον τόπο της ψηφοφορίας υποψήφιο …………
β) ……….
3.
Κάθε άλλη παράβαση των διατάξεων του παρόντος, που ειδικά δεν προβλέπεται απ’ αυτό ή τον
Ποινικό Κώδικα ή απ’ άλλο ποινικό νόμο, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι έξι μήνες ή με χρηματική
ποινή.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
47
Άρθρο 125
«Νομιμοποίηση για άσκηση ένστασης»
Ένσταση κατά του κύρους βουλευτικής εκλογής σε ορισμένη εκλογική περιφέρεια, έχει το δικαίωμα ν’
ασκήσει για οποιοδήποτε λόγο ο καθένας που ανακηρύχτηκε υποψήφιος κατ’ αυτή την εκλογή στην
ίδια εκλογική περιφέρεια, αλλά δεν έχει ανακηρυχθεί βουλευτής, καθώς επίσης και κάθε εκλογέας
γραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους της ίδιας εκλογικής περιφέρειας, αλλά μόνο για τους λόγους
που ορίζονται στο άρθρο 126 παράγραφο 1 εδαφ. α΄ και β΄.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
Άρθρο 126
«Λόγοι ένστασης»
1.
Λόγοι ένστασης κατά του κύρους βουλευτικής εκλογής είναι:
α) Έλλειψη νόμιμων προσόντων αυτών που ανακηρύχθηκαν βουλευτές ή αναπληρωματικοί
βουλευτές ή νόμιμο κώλυμα για την ανακήρυξή τους.
β) Παράβαση του νόμου κατά τη διεξαγωγή της εκλογής.
γ) Λάθος στην αρίθμηση των ψήφων.
2.
Οι λόγοι της ένστασης πρέπει να είναι ειδικοί και ορισμένοι. Εφόσον όμως αναφέρονται σε
παράβαση του νόμου κατά τη διεξαγωγή της εκλογής ή σε λάθος στην αρίθμηση των ψήφων,
πρέπει να προσδιορίζουν ειδικώς και τους λόγους, για τους οποίους ή προβαλλόμενη παράβαση
ή το λάθος δημιουργεί αμφιβολίες, ως προς το αν και χωρίς αυτό, το συνολικό αποτέλεσμα της
ψηφοφορίας θα ήταν το ίδιο.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
48
Άρθρο 128
«Υπολογισμός προθεσμιών»
Για τον υπολογισμό των προθεσμιών που καθορίζονται στη νομοθεσία για την εκλογή βουλευτών και
αναφέρονται στο χρόνο πριν από την ψηφοφορία και σε σχέση με την ημέρα της ψηφοφορίας, δεν
συνυπολογίζεται ούτε η ημέρα της ψηφοφορίας ούτε η ημέρα κατά την οποία προβλέπεται, κατά
περίπτωση, η άσκηση της ενέργειας, από την οποία και αρχίζουν. Οι ίδιες προθεσμίες, καθώς και
εκείνες που αρχίζουν από την ημέρα της προκήρυξης των εκλογών ή την κατά το άρθρο 31
παράγραφο 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, λήγουν πάντοτε τα μεσάνυχτα της τελευταίας για
ενέργεια ημέρας, ανεξάρτητα αν αυτή είναι αργία ή εξαιρέσιμη.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Το άρθρο αυτό παρατίθεται για την πληρότητα της ενημέρωσης των ενδιαφερομένων και οι
διατάξεις του δεν χρήζουν ιδιαίτερης επεξήγησης ή σχολιασμού.
Άρθρο 135
«Ταχυδρομικά και τηλεφωνικά τέλη υποψηφίων βουλευτών»
1.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων
ρυθμίζονται τα τέλη που καταβάλλουν οι υποψήφιοι βουλευτές προς τα Ελληνικά Ταχυδρομεία
και τον Οργανισμό Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, για τη διακίνηση του προεκλογικού υλικού και τις
τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, από την ημέρα προκήρυξης των βουλευτικών εκλογών μέχρι τη
διενέργειά τους.
2.
Η απόφαση εκδίδεται ύστερα από εισήγηση διακομματικής επιτροπής, που αποτελείται από έναν
εκπρόσωπο κάθε κόμματος της Βουλής και από το γενικό γραμματέα του Υπουργείου Υποδομών,
Μεταφορών και Δικτύων ως πρόεδρό της και συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού
Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗ ΝΟΜΙΚΗΣ & ΕΚΛΟΓΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ:
Για τα θέματα που ρυθμίζονται στο άρθρο αυτό θα υπάρξει λεπτομερής ενημέρωση των
υποψήφιων βουλευτών του κόμματος, με ειδικό έγγραφο του Συντονιστή Νομικής & Εκλογικής
Υποστήριξης, αμέσως μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου.
49
Ο Συντονιστής Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης του κόμματος, ο Αναπληρωτής του, καθώς
και τα στελέχη των γραφείων τους, βρίσκονται στην διάθεση των υποψηφίων βουλευτών της
ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση ή πληροφορία σχετικά με τα θέματα που
πραγματεύεται η παρούσα εγκύκλιος, στα τηλέφωνα, fax και e – mail που αναγράφονται στο
προοίμιό της.
Ο Συντονιστής
Ο Αναπληρωτής Συντονιστής
Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης
Νομικής & Εκλογικής Υποστήριξης
Επαμεινώνδας Ι. Λεκέας
Σωτήριος Π. Φωτέας
Μέλος της Πολιτικής Επιτροπής
Δικηγόρος Αθηνών
50
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
Πίνακας ανωτάτων ορίων επιτρεπόμενων εκλογικών δαπανών
ανά εκλογική περιφέρεια κατά τις δύο τελευταίες βουλευτικές εκλογές.
(Παρατίθεται ως οδηγός για την κατ’ αρχήν ενημέρωση των υποψήφιων βουλευτών του κόμματος, μέχρι την
έκδοση της υπουργικής απόφασης που θα ισχύσει για τις προσεχείς εκλογές).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
1.
Ο αριθμός εδρών που αναλογεί στις εκλογικές περιφέρειες που σημειώνονται με ένα
αστέρι (*) αυξήθηκε, σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του 2012, σύμφωνα με τα
αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής πληθυσμού. Αναμένεται ότι θα αυξηθεί
ανάλογα και το ανώτατο όριο εκλογικών δαπανών των υποψηφίων.
2.
Ο αριθμός εδρών που αναλογεί στις εκλογικές περιφέρειες που σημειώνονται με δύο
αστέρια (**) μειώθηκε, σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του 2012, σύμφωνα με τα
αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής πληθυσμού. Αναμένεται ότι θα μειωθεί
ανάλογα και το ανώτατο όριο εκλογικών δαπανών των υποψηφίων.
α/α
Εκλογική Περιφέρεια
Έδρες
Αρχικό ανώτατο όριο
ν. 3023/02
Ανώτατο όριο
Ανώτατο όριο
2009
2012
1
Α΄Αθηνών **
14
75.000
90.000
90.000
2
Β΄Αθηνών *
44
112.500
135.000
135.000
3
Αττικής *
15
67.500
81.000
81.000
4
Α΄Πειραιώς
6
52.500
63.000
63.000
5
Β΄Πειραιώς
8
61.500
73.800
73.800
6
Α΄Θεσσαλονίκης
16
73.500
88.200
88.200
7
Β΄Θεσσαλονίκης *
9
60.000
72.000
72.000
8
Αιτωλοακαρνανίας **
7
61.500
73.800
73.800
9
Αργολίδας
3
30.000
36.000
36.000
10
Αρκαδίας
3
30.000
36.000
36.000
11
Άρτας
3
30.000
36.000
36.000
51
12
Αχαΐας **
8
63.000
75.600
75.600
13
Βοιωτίας **
3
37.500
45.000
45.000
14
Γρεβενών
1
15.000
18.000
18.000
15
Δράμας
3
30.000
36.000
36.000
16
Δωδεκανήσου
5
52.500
63.000
63.000
17
Έβρου
4
37.500
45.000
45.000
18
Ευβοίας
6
52.500
63.000
63.000
19
Ευρυτανίας
1
15.000
18.000
18.000
20
Ζακύνθου
1
15.000
18.000
18.000
21
Ηλείας **
5
52.500
63.000
63.000
22
Ημαθίας
4
37.500
45.000
45.000
23
Ηρακλείου
8
61.500
73.800
73.800
24
Θεσπρωτίας *
2
15.000
18.000
18.000
25
Ιωαννίνων
5
45.000
54.000
54.000
26
Καβάλας
4
37.500
45.000
45.000
27
Καρδίτσας **
4
45.000
54.000
54.000
28
Καστοριάς
2
22.500
27.000
27.000
29
Κερκύρας
3
30.000
36.000
36.000
30
Κεφαλληνίας
1
15.000
18.000
18.000
31
Κιλκίς
3
30.000
36.000
36.000
32
Κοζάνης
5
45.000
54.000
54.000
33
Κορινθίας
4
37.500
45.000
45.000
34
Κυκλάδων *
4
37.500
45.000
45.000
52
35
Λακωνίας
3
30.000
36.000
36.000
36
Λαρίσης
8
61.500
73.800
73.800
37
Λασιθίου
2
22.500
27.000
27.000
38
Λέσβου
3
30.000
36.000
36.000
39
Λευκάδας
1
15.000
18.000
18.000
40
Μαγνησίας *
6
45.000
54.000
54.000
41
Μεσσηνίας
5
45.000
54.000
54.000
42
Ξάνθης
3
30.000
36.000
36.000
43
Πέλλας
4
37.500
45.000
45.000
44
Πιερίας
4
37.500
45.000
45.000
45
Πρεβέζης
2
22.500
27.000
27.000
46
Ρεθύμνης
2
22.500
27.000
27.000
47
Ροδόπης
3
30.000
36.000
36.000
48
Σάμου
1
15.000
18.000
18.000
49
Σερρών **
6
60.000
72.000
72.000
50
Τρικάλων **
4
45.000
54.000
54.000
51
Φθιώτιδας
5
45.000
54.000
54.000
52
Φλωρίνης
2
22.500
27.000
27.000
53
Φωκίδας
1
15.000
18.000
18.000
54
Χαλκιδικής
3
30.000
36.000
36.000
55
Χανίων
4
37.500
45.000
45.000
56
Χίου
2
22.500
27.000
27.000
53
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
Πίνακας εδρών, ανώτατου αριθμού υποψηφίων
και ανώτατου αριθμού σταυρών προτίμησης ανά εκλογική περιφέρεια.
α/α
Εκλογική Περιφέρεια
Έδρες
Υποψήφιοι
Σταυροί προτίμησης
1
Α΄Αθηνών
14
18
4
2
Β΄Αθηνών
44
48
4
3
Αττικής
15
19
4
4
Α΄Πειραιώς
6
8
2
5
Β΄Πειραιώς
8
11
3
6
Α΄Θεσσαλονίκης
16
20
4
7
Β΄Θεσσαλονίκης
9
12
3
8
Αιτωλοακαρνανίας
7
9
2
9
Αργολίδας
3
5
1
10
Αρκαδίας
3
5
1
11
Άρτας
3
5
1
12
Αχαΐας
8
11
3
13
Βοιωτίας
3
5
1
14
Γρεβενών
1
3
1
15
Δράμας
3
5
1
16
Δωδεκανήσου
5
7
2
17
Έβρου
4
6
2
18
Ευβοίας
6
8
2
54
19
Ευρυτανίας
1
3
1
20
Ζακύνθου
1
3
1
21
Ηλείας
5
7
2
22
Ημαθίας
4
6
2
23
Ηρακλείου
8
11
3
24
Θεσπρωτίας
2
4
1
25
Ιωαννίνων
5
7
2
26
Καβάλας
4
6
2
27
Καρδίτσας
4
6
2
28
Καστοριάς
2
4
1
29
Κερκύρας
3
5
1
30
Κεφαλληνίας
1
3
1
31
Κιλκίς
3
5
1
32
Κοζάνης
5
7
2
33
Κορινθίας
4
6
2
34
Κυκλάδων
4
6
2
35
Λακωνίας
3
5
1
36
Λαρίσης
8
11
3
37
Λασιθίου
2
4
1
38
Λέσβου
3
5
1
39
Λευκάδας
1
3
1
40
Μαγνησίας
6
8
2
41
Μεσσηνίας
5
7
2
55
42
Ξάνθης
3
5
1
43
Πέλλας
4
6
2
44
Πιερίας
4
6
2
45
Πρεβέζης
2
4
1
46
Ρεθύμνης
2
4
1
47
Ροδόπης
3
5
1
48
Σάμου
1
3
1
49
Σερρών
6
8
2
50
Τρικάλων
4
6
2
51
Φθιώτιδας
5
7
2
52
Φλωρίνης
2
4
1
53
Φωκίδας
1
3
1
54
Χαλκιδικής
3
5
1
55
Χανίων
4
6
2
56
Χίου
2
4
1
56

Πριν εκατό χρόνια στην πόλη μας... - ΟΙΚΟ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ - Ασφαλιστικοί Οργανισμοί Προσωπικού Ε.Τ.Ε.

Καταστατικό

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΟΣΟΥ ΑΛΤΣΧΑΪΜΕΡ 2014

Διακήρυξη διαγωνισμού 6/2014 - Φεστιβάλ Κινηματογράφου

Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις

Διαβάστε εδώ αναλυτικά τα στοιχεία της έρευνας του

4. Η φορολογική μεταχείριση της ωφέλειας στο πλαίσιο της

ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ

εμπορικο 01-02.2011