∆έσµη Προτάσεων για τον Εκδηµοκρατισµό του Κράτους Εισαγωγή «… Κέντρο αναφοράς του όλου πολιτειακού συστήµατος δεν είναι πλέον ο ελεύθερος και ανεξάρτητα σκεπτόµενος πολίτης, αλλά τα πολιτικά κόµµατα… Συµπερασµατικά, η κηδεµονία των πολιτικών κοµµάτων φαίνεται να έχει οδηγήσει στην αποδυνάµωση της κοινωνίας των πολιτών και του ελεύθερου πολίτη… … Η άποψη των πολιτών είναι ότι πολλές φορές το κράτος όχι µόνο δεν επιλύει προβλήµατα, αλλά και τα δηµιουργεί. Το κράτος φαίνεται να έχει αλωθεί από τα κόµµατα και από άλλα οργανωµένα συµφέροντα, και να έχει µετατραπεί σε όµηρο των κοµµατικών και άλλων συµφερόντων…» - Από το Πόρισµα της Μονοµελούς Επιτροπής Πόλυ Πολυβίου (1). ο- Επισήµανση των βασικών προβληµάτων εντοιχισµένων στην Κρατική υπηρεσία ο- Χειροπιαστές λύσεις, εφικτές και εφαρµόσιµες. Το πόρισµα Πόλυ Πολυβίου για την έκρηξη στο Μαρί περιλαµβάνει στις σελίδες του µια ενδελεχή παρουσίαση της κυπριακής πολιτικής πραγµατικότητας. Τα πιο πάνω λόγια του αντικατοπτρίζουν και την αισχρότητα µε την οποία πολιτεύεται η κοµµατική φεουδαρχία που καταστρέφει την πατρίδα µας. Η κοµµατική φεουδαρχία έχει αλώσει πλήρως την κρατική µηχανή µέσω ενός συστήµατος εκδουλεύσεων και προαγωγών στους ηµετέρους της δηλητηριάζοντας µέσω της προωθούµενης αναξιοκρατίας ολόκληρο το λαό. Η διαπλοκή στην εξουσία είναι πασιφανής. Ακόµη κι όταν εξόφθαλµα περιστατικά ρουσφετιού διαρρεύσουν η ανεξάρτητη δικαστική εξουσία δεν πράττει τίποτε. Αναξιοκρατία και ατιµωρησία κυριαρχούν σε όλα τα επίπεδα της δηµόσιας ζωής και ειδικά µέσα στους κρατικούς µηχανισµούς. «Αυτή η εικόνα αναξιοκρατίας και ατιµωρησίας θα µετατρέψει τον τόπο µας σε ένα κράτος µετρίων και σε κρανίου τόπο ηθικής ερηµιάς. Οι άξιοι νέοι και νέες που βιώνουν την αναξιοκρατία της κοµµατικής φεουδαρχίας θα αναγκαστούν εκ των πραγµάτων να αναζητήσουν το µέλλον τους µακριά από τη γενέθλια γη αφήνοντας τους κοµµατάρχες και τους βολεµένους τους οπαδούς να κατατρώγουν ότι έµεινε από την αξιοπρέπεια του λαού µας.» (2) Η πραγµατικότητα είναι οδυνηρή. Υπάρχει όµως διέξοδος; Υπάρχει µια διαφορετική οδός; Πιο κάτω προτείνουµε µια τέτοια οδό βασισµένη στις αρχές και αξίες της άµεσης δηµοκρατίας όπως θεσπίστηκε από τον Αθηναϊκό ∆ήµο δυόµισι χιλιετίες πριν. Φιλοσοφία: Ο Ελληνικός πολιτισµός και η πρακτική του µας παρέχουν όλα τα εργαλεία “Και καλείται µεν το πολίτευµά µας δηµοκρατία, λόγω του ότι η κυβέρνησις του κράτους ευρίσκεται όχι εις χείρας των ολίγων, αλλά των πολλών. Αλλά δια µεν των νόµων ασφαλίζεται εις όλους ισότης δικαιοσύνης δια τα ιδιωτικά των συµφέροντα, ενώ υπό την έποψιν της κοινής εκτιµήσεως, έκαστος πολίτης προτιµάται εις τα δηµόσια αξιώµατα, όχι διότι ανήκει εις ωρισµένην κοινωνικήν τάξιν, αλλά δια την προσωπικήν του αξίαν, εφόσον διακρίνεται εις κάποιον κλάδον. Ούτε, εξ άλλου, εκείνος που είναι πτωχός, ηµπορεί όµως να προσφέρη υπηρεσίας εις την πόλιν, ευρίσκει εµπόδιον εις τούτο, ένεκα της κοινωνικής του αφανείας.” (3) Τα βασικά συστατικά της ∆ηµοκρατίας αναφέρονται λεπτοµερέστατα στον Επιτάφιο λόγο του Περικλέους στο Θουκυδίδη. Θεµέλιο της ∆ηµοκρατίας είναι η κυβέρνηση του κράτους από τους πολλούς και η διασφάλιση της Αξιοκρατίας, της ∆ικαιοσύνης και της Ισονοµίας ανεξαρτήτως της κοινωνικής κατάστασης και του πλούτου του κάθε προσώπου. Επίσης µέσα από την πρακτική του αρχαίου Αθηναϊκού δήµου γνωρίζουµε ότι το ανώτατο όργανο λήψεως αποφάσεων είναι όχι το άτοµο αλλά ο σύλλογος η Εκκλησία του ∆ήµου. Το παρόν σύστηµα στον κρατικό µηχανισµό και τις δοµές του αντίκειται σε όλα τα πιο πάνω. Όλες σχεδόν οι δοµές µέσω των οποίων γίνεται η επιλογή των κρατικών υπαλλήλων και των κρατικών αξιωµατούχων έχουν αλωθεί από την κοµµατική φεουδαρχία. Οι προσλήψεις, αξιολογήσεις και προαγωγές στα περισσότερα τµήµατα του δηµοσίου δεν εξαρτώνται καθόλου από την αξία του προσώπου αλλά από τις κοµµατικές του διασυνδέσεις και από το κοµµατικά στελεχωµένο σώµα που θα τον επιλέξει, αξιολογήσει και προάγει. Οι δε διαδικασίες είναι διάτρητες µέσω διάφορων τεχνασµάτων ώστε να διασφαλίζεται ο κοµµατικός έλεγχος της πυραµίδας εξουσίας ολόκληρου του κρατικού µηχανισµού. Απουσιάζει επίσης παντελώς η διαφάνεια στην πρόσβαση του ατόµου σε όλα εκείνα που το αφορούν συµπεριλαµβανόµενων των αξιολογήσεων και κρίσεων όσων ανελίσσονται. Μέσα από το πέπλο αδιαφάνειας τα κόµµατα – όλα τα κόµµατα – νέµονται την πίτα εξουσίας που τους αναλογεί. Στο δεύτερο δε κοµµάτι της πρακτικής ο σύλλογος έχει αντικατασταθεί από τον αυταρχισµό του ατόµου. Έτσι σε κάθε πόστο εξουσίας ο κρατικός υπάλληλος δεν είναι πλέον υπόλογος στο λαό και το ∆ήµο που υπηρετεί αλλά απλά στον ανώτερο του στην ιεραρχία. Αναπόφευκτα µέσα από αυτό το σχήµα παρουσιάζονται φαινόµενα αυταρχικών συµπεριφορών, συγκρούσεων και επιβολής της άποψης του ανωτέρου ακόµη κι αν αυτή αντίκειται στο δηµόσιο συµφέρον. Οι κρατικοί υπάλληλοι εξαναγκάζονται ή/και αποδέχονται να γίνονται πειθήνια όργανα της ανώτερης αυτών εξουσίας. Το πρόσφατο παράδειγµα της τραγωδίας στο Μαρί είναι ένα τραγικό παράδειγµα όσων γράφουµε. Η λύση στο πρόβληµα είναι κατ’ ακρίβεια πολύ απλή. Απαιτείται µόνο πολιτική βούληση εκ µέρους της εκτελεστικής εξουσίας. Σε αντίθετη περίπτωση η λύση έρχεται νοµοτελειακά µέσα από εξεγέρσεις των εργαζοµένων και βίαιες επαναστάσεις. Αρχές και Αξίες Οι αρχές και οι αξίες που πρέπει λοιπόν να διέπουν το δηµόσιο και τους κρατικούς µηχανισµούς έτσι ώστε να υπάρχει ∆ηµοκρατία είναι η Αξιοκρατία, η ∆ικαιοσύνη, η Ισότητα και η Ισονοµία. Η απουσία έστω και µιας εκ των ανωτέρω σηµαίνει αυτόµατα και την κατάργηση του δηµοκρατικού πολιτεύµατος. Σκοπός ~ Στόχοι Οι κρατικοί µηχανισµοί και δοµές και οι κρατικοί υπάλληλοι που τις στελεχώνουν αποτελούν τη σπονδυλική στήλη του κράτους. Ο εκδηµοκρατισµός των κρατικών δοµών είναι και ένα πρώτο βήµα προς τον εκδηµοκρατισµό της κοινωνίας. Η µεταρρύθµιση του κράτους και των κρατικών δοµών έτσι ώστε να διέπεται από Αξιοκρατία, ∆ικαιοσύνη και Ισότητα είναι ένα πρώτο βήµα προς τη σωστή κατεύθυνση. Αναγνωρίζουµε ότι µια τέτοια µεταρρύθµιση δεν αρκεί για τον εκδηµοκρατισµό όλης της κοινωνίας. Μαζί µε αυτή χρειάζεται να δηµιουργηθούν και όλες εκείνες οι συνθήκες που θα επιτρέψουν την ενεργή συµµετοχή ολόκληρου του λαού και σε όλους τους τοµείς που τον αφορούν. Στόχος της παρούσας δέσµης προτάσεων είναι οι κρατικοί θεσµοί και δοµές να καταστούν το ζωντανό εκείνο µέρος του κράτους στο οποίο µέσα από την παιδεία και την εκπαίδευση στις τάξεις τους θα προωθείται η ∆ηµοκρατία και θα διαχέεται σε όλους τους πολίτες που έρχονται σε επαφή µαζί τους. Προτάσεις: Η λύση στον εκδηµοκρατισµό του δηµοσίου έχει τρεις άξονες: 1. 2. 3. 4. Η αποκατάσταση του Συλλόγου ως του ύψιστου σώµατος λήψεως αποφάσεων Η αντικατάσταση των κοµµατικά εδραιωµένων δοµών Η εφαρµογή της άµεσης δηµοκρατίας στη διαδικασία προαγωγών Η συµµετοχή του λαού σε όλες τις πιο πάνω διαδικασίες και στα θέµατα που άπτονται τον σχέσεων των δοµών του κράτους µε το λαό 5. Η διασύνδεση όλων των πιο πάνω µε την άσκηση της πολιτικής εξουσίας και των εκπροσώπων της. 1. Η αποκατάσταση του Συλλόγου ως του ύψιστου σώµατος λήψεως αποφάσεων Η ∆ηµοκρατία που δεν είναι άµεση παύει να είναι δηµοκρατία. Άµεση δηµοκρατία σηµαίνει ότι σε κάθε επίπεδο του κρατικού µηχανισµού το ανώτατο όργανο λήψεως αποφάσεων είναι το σύνολο των προσώπων που δρουν και επηρεάζονται στο συγκεκριµένο επίπεδο. Αυτό µεταφράζεται στην αναβίωση µικρών και µεγάλων Εκκλησιών του ∆ήµου οι οποίες θα δραστηριοποιούνται σε κάθε επίπεδο του κράτους και στις οποίες οι µετέχοντες και µετέχουσες θα συνδιαλέγονται σε ένα κλίµα δηµοκρατίας και θα συναποφασίζουν για αυτά που αφορούν τον κλάδο και το µέρος του δηµοσίους το οποίο ανήκουν. (Παραδείγµατα στο τέλος των προτάσεων) Το κράτος πρέπει να φροντίσει να υπάρχει χρόνος σε κάθε επίπεδο των µηχανισµών του και µέσα στο χρόνο εργασίας των λειτουργών του ο οποίος να είναι αφιερωµένος προς αυτό το σκοπό. Έτσι κάθε κρατικός υπάλληλος θα γνωρίζει τη µέρα και την ώρα που θα παρίσταται στη συνεδρία, σύλλογο, εκκλησία του δήµου του τοµέα του. Πέρα από τη σύσταση των συλλογικών αυτών σωµάτων χρειάζεται ταυτόχρονα να θεσµοθετηθεί και ο τρόπος λειτουργίας των. Είναι δώρο άδωρο να υπάρχουν συλλογικά σώµατα στα οποία να επικρατεί η πρακτική του να ακούεται µόνο όποιος φωνάζει πιο πολύ. Και όπου επικρατεί χάος γιατί ο κάθε οµιλητής διαρκώς διακόπτεται από άλλους. Ο τρόπος µε τον οποίο συνδιαλέγονται σήµερα οι πολιτικοί µας σε κάθε τηλεοπτική τους εµφάνιση είναι το αντιπαράδειγµα αυτού που προτείνουµε. Έτσι χρειάζεται να θεσµοθετηθεί η διαδικασία µε τον ίδιο τρόπο που ασκείτο στην αρχαία Εκκλησία του ∆ήµου. Κάθε λειτουργός στη συνεδρία του συλλογικού οργάνου που ανήκει, θα έχει τη δυνατότητα να µιλήσει µε τη σειρά του χωρίς να διακοπεί, ή/και να µη µιλήσει αν αυτό επιθυµεί. Με αυτό τον τρόπο θα διασφαλιστεί η καθολική συµµετοχή όλων και θα εµπλουτιστεί η δυνατότητα παραγωγής έργου. 2. Η κατάργηση των κοµµατικά εδραιωµένων δοµών Όλες σχεδόν οι δοµές προσλήψεων, αξιολόγησης και προαγωγών στελεχώνονται από κοµµατικά στελέχη. Οι Επιτροπές ∆ηµόσιας Υπηρεσίας, Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, τα συµβούλια των ηµικρατικών οργανισµών, η διοίκηση των δυνάµεων Ασφαλείας, των υπηρεσιών Υγείας όλος γενικά ο δηµόσιος µηχανισµός υπόκειται στη συνδιαλλαγή της εκάστοτε εκτελεστικής εξουσίας µε τα κόµµατα. Το παρόν σύστηµα είναι ένα αισχρό φεουδαρχικό σύστηµα µέσα στο οποίο αναπαράγεται ο βόθρος της κοµµατικής φεουδαρχίας. Ως τέτοιο πρέπει να αντικατασταθεί. Οι επιτροπές ∆ηµόσιας Υπηρεσίας και Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας χρειάζεται να περιορίσουν τα καθήκοντα τους στην πρόσληψη των δηµοσίων υπαλλήλων και στη µετάθεση και µετακίνηση των εντός της υπηρεσίας. Στις δοµές εκείνες που είναι απαραίτητη η ύπαρξη σωµάτων αξιολόγησης αυτά θα πρέπει να στελεχώνονται από άτοµα που θα έχουν σαφή γνώση του αντικειµένου. Τα άτοµα αυτά δεν µπορούν να διορίζονται από την εκάστοτε αρχή µέσω ενός συστήµατος συνδιαλλαγής εξουσίας, κοµµάτων , πολιτών-πελατών. Χρειάζεται να δοµηθούν στη µοναδική βάση δηµοκρατίας που υπάρχει. Την άµεση δηµοκρατία. 3. Η εφαρµογή της άµεσης δηµοκρατίας στη διαδικασία προαγωγών ∆ηµοκρατία που δεν είναι άµεση παύει να είναι δηµοκρατία. Τα στοιχεία της άµεσης δηµοκρατίας είναι δύο: • Η δυνατότητα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι για όλους ανεξαιρέτως • • Η δυνατότητα ανάκλησης του εκλελεγµένου εκπροσώπου στην περίπτωση εκείνη που παραβιάζει τους όρους µε τους οποίους εξελέγη. Η δυνατότητα άσκησης εξουσίας από όλους Η ανοικοδόµηση των κρατικών δοµών µε βάση την άµεση δηµοκρατία και τις αρχές της µπορεί να είναι το σχολείο εκείνο που θα εκπαιδεύσει την κοινωνία και το λαό µας προς µια άλλη κατεύθυνση εµπλουτίζοντας τη ζωή του τόπου και προάγοντας την προσωπική και συλλογική αυτογνωσία και πρόοδο. 4. Η συµµετοχή του λαού σε όλες τις πιο πάνω διαδικασίες και στα θέµατα που άπτονται τον σχέσεων των δοµών του κράτους µε το λαό Η εκπαίδευση µόνο των κρατικών λειτουργών µε τους τρόπους που προτείνουµε είναι ένα ηµιτελές βήµα αν αυτό γίνεται µακριά από το λαό των οποίο υποτίθεται υπηρετούν οι δηµόσιοικρατικοί υπάλληλοι και οι κρατικές δοµές. Η δυνατότητα εκδηµοκρατισµού του κράτους συµπληρώνεται αν µέσα σε όλες τις κρατικές δοµές ληφθεί πρόνοια ώστε µέσα τους να συµµετέχουν και εκπρόσωποι των άµεσα ενδιαφερόµενων πολιτών και θεσµών τους οποίους επηρεάζει ο ανάλογος θεσµός. Για να υπηρετείται η δηµοκρατία και η συλλογική συµµετοχή είναι απαραίτητο σε κάθε τοµέα του δηµοσίου να συµµετέχουν εκπρόσωποι των πολιτών, των γειτονιών, των κοινοτήτων, των δήµων, των επαγγελµατικών οµάδων και συντεχνιών που επηρεάζονται ή/και έχουν συµφέρον από τη δράση και τις αποφάσεις του συγκεκριµένου κρατικού τοµέα. Παραδείγµατα των πιο πάνω θα µπορούσαν να είναι: ο- η συµµετοχή των Συνδέσµων Γονέων των Σχολείων στο σχεδιασµό και εφαρµογή των εκπαιδευτικών προγραµµάτων τα οποία θα υλοποιηθούν από το Υπουργείο Παιδείας. ο- η συµµετοχή των κοινοτήτων στις δραστηριότητες που αναπτύσσουν οι µονάδες τις εθνικής φρουράς στην περιοχή. ο-η συµµετοχή των πολιτών στις αποφάσεις για την ανάπλαση των γειτονιών, κοινοτήτων, δήµων και πόλεων των. ο- η συµµετοχή των γεωργών στο σχεδιασµό και διαµόρφωσης της πολιτικής του κράτους για τη γεωργία κόκ. 5. Η διασύνδεση όλων των πιο πάνω µε την άσκηση της πολιτικής εξουσίας και των εκπροσώπων της Η προσπάθεια αυτή θα µεγιστοποιηθεί αν σε όλα τα επίπεδα υπάρχει διασύνδεση µε την πολιτική εξουσία και τους στόχους της µέσω ενός δικτύου εκπροσώπων της πολιτικής εξουσίας στις διαδικασίες. Η πολιτική καθοδήγηση για το πώς και προς τα πού θέλει να κινηθεί το κράτος και η διασύνδεση της µε το όλο επιχείρηµα έχει τη δυνατότητα της µεγιστοποίησης της προσπάθειας και των αποτελεσµάτων της. Αυτό συνεπάγεται την παρουσία προσώπων που εκπροσωπούν την πολιτική εξουσία εξηγώντας και παρουσιάζοντας τους στόχους και την κατεύθυνση που θέλει να δώσει, δρώντας σαν οι ενδιάµεσοι, ενσαρκώνοντας µια ζωντανή σχέση ανάµεσα στο λαό, την κρατική µηχανή και την πολιτική εξουσία. Πιο κάτω παρουσιάζουµε τους τρόπους µε τους οποίους µπορούν τα πιο πάνω να εφαρµοστούν στην πράξη µέσα στο κράτος και τους µηχανισµούς του. Ακολουθεί ένα παράδειγµα ολοκληρωµένης εφαρµογής της συγκεκριµένης δέσµης προτάσεων. Πρόσληψη στο δηµόσιο Ξεκινώντας από την πρόσληψη του προσώπου στο δηµόσιο η διαδικασία χρειάζεται να είναι όσο το δυνατό πιο αδιάβλητη γίνεται. Αυτό άµεσα σηµαίνει µια διαδικασία ισότιµης αντιµετώπισης όλων των υποψηφίων. Αυτό διασφαλίζεται µέσα από την εξέταση των υποψηφίων για τη θέση που ανοίγεται και µέσα από τη διαφάνεια στην πρόσβαση στις πληροφορίες που αφορούν την πρόσληψη. Έτσι αν το κριτήριο είναι γραπτές εξετάσεις είναι σαφές ότι τα εξεταστικά δοκίµια θα µπορούν να υπόκεινται τη διαφανή εξέταση τους µε το πέρας της διαδικασίας. Θα µπορεί δηλαδή ο κάθε υποψήφιος να έχει πρόσβαση στο γραπτό του ανθυποψηφίου του έτσι ώστε να µην µπορεί να υπάρχει οποιαδήποτε αµφιβολία για το ποιος πέτυχε. Σε περίπτωση συνεντεύξεων οι οποίες πολύ συχνά χρησιµοποιούνται για να δικαιολογούν τα κόµµατα τις διάφορες προσλήψεις των µελών τους η οπτικογράφηση των συνεντεύξεων και η καταχώρηση τους σε δηµόσιο αρχείο στο οποίο θα έχει άµεση πρόσβαση κάθε ενδιαφερόµενος/η. Η πρακτική θα επιτρέπει την διατήρηση της εγκυρότητας των αποφάσεων ή την προσβολή των. Ταυτόχρονα και εφόσον η διαδικασία θα είναι διαφανής στο δηµόσιο βλέµµα θα αναγκάζει τα σώµατα που αποφασίζουν τις προσλήψεις να διατηρούν την ακεραιότητα των και την αξιοκρατία στις προσλήψεις. Υπάρχουν βέβαια πολλοί τρόποι µέσω νοµικών δεσµεύσεων και τεχνολογίας να διασφαλιστεί και η προστασία προσωπικών δεδοµένων µε αυτή τη µορφή διαφάνειας. Αξιολογήσεις και προαγωγές Το πιο ικανό σώµα αξιολόγησης και πρότασης για προαγωγή του/της οποιουδήποτε/οποιασδήποτε δηµοσίου υπαλλήλου είναι οι ίδιοι οι συνάδελφοι του/της. Σε ένα δηµοκρατικό σύστηµα αυτό σηµαίνει ότι κάθε θέση προαγωγής θα αξιολογείται και θα πληρούται µέσω του µοναδικού δηµοκρατικού µέσου: των εκλογών. Όλοι µας που εργαζόµαστε ως κρατικοί υπάλληλοι γνωρίζουµε τους άξιους συναδέλφους µας και επίσης γνωρίζουµε ποιοι εξ αυτών είναι να µας εκπροσωπήσουν επάξια στις θέσεις εξουσίας. Με τον ίδιο τρόπο γνωρίζουµε και ποιοι εξ ηµών είναι τα φερέφωνα των κοµµάτων τους και ποιων το µόνο προσόν είναι η διαπλοκή τους µε την εξουσία. Κάθε θέση άσκησης διοικητικής εξουσίας µέσα στο κράτος είναι δυνατό να αναλαµβάνεται µέσω των εκλογών των άµεσα επηρεαζόµενων και ενδιαφερόµενων για αυτή συµπεριλαµβανόµενων και εκπροσώπων των πολιτών που επηρεάζονται. Το δε ποσοστό για την εκλογή µπορεί να οριστεί να είναι αρκετά ψηλό (π.χ. 75%) έτσι ώστε να διασφαλίζει τη µέγιστη δυνατή αποδοχή αυτού/αυτής που προάγεται από το σύνολο των συναδέλφων του/της. Ξεκινώντας από τη βάση οι εκλογές θα επιλέγουν τα άτοµα εκείνα που µπορούν να ασκήσουν καλύτερα τη διοίκηση στην επόµενη βαθµίδα της ιεραρχίας. Με τη σειρά τους εκείνα θα επιλέγουν τη διοίκηση της επόµενης βαθµίδας µέχρι και τους ανώτατους λειτουργούς. Ανακλητότητα Πέρα από την εκλογή και την τοποθέτηση επιβάλλεται και η εφαρµογή του ανακλητού για όλες ανεξαιρέτως τις βαθµίδες της κρατικής υπηρεσίας. Σε οποιαδήποτε στιγµή κάθε κρατικός υπάλληλος που έχει κάποια θέση εξουσίας και ο οποίος κριθεί ακατάλληλος θα µπορεί µέσα από τη διαδικασία της ανάκλησης του να εκπίπτει της θέσεως του. Η διαδικασία µπορεί να είναι απλή. Εάν τα άτοµα της βαθµίδας του διοικητικού λειτουργού και οι ανάλογοι εκπρόσωποι του λαού αντιληφθούν κακοδιοίκηση ή κατάχρηση εξουσίας θα µπορούν µε ψήφισµα τους να εισηγούνται την έκπτωση του συγκεκριµένου λειτουργού από τη θέση εξουσίας που κατέχει. Στη συνέχεια η βάση του συγκεκριµένου κλάδου και οι εκπρόσωποι του λαού που συµµετέχουν θα ψηφίζουν για την αποποµπή του ή όχι. Εάν επίσης η βάση αντιληφθεί την καταστρατήγηση των αρχών και αξιών εκ µέρους οποιουδήποτε ανωτέρου θα έχει το δικαίωµα για αποποµπή µέσα από διαδικασία υποβολής αιτήµατος και το οποίο θα πρέπει να υποβάλλεται από συγκεκριµένο αριθµό µελών της βάσης του κάθε κλάδου και των εκπροσώπων του λαού που συµµετέχουν. Ο σύλλογος θα µπορεί να προχωρά σε ψηφοφορία για την αποποµπή του συγκεκριµένου λειτουργού µε τη συγκέντρωση του αριθµού ψήφων που θα προαποφασιστεί. Η δυνατότητα άσκησης εξουσίας από όλους Στο παρόν σχήµα των κρατικών µηχανισµών τα άτοµα που κατέχουν θέσεις εξουσίας προάγονται µέσα από τη διαπλοκή των διαφόρων κοµµάτων και µέσα από τον έλεγχο των σωµάτων αξιολόγησης και προαγωγών από την κοµµατική φεουδαρχία. Πολύ συχνά µάλιστα τα άτοµα που προάγονται καταλαµβάνουν θέσεις στις οποίες ασκούν την εξουσία για πολλά χρόνια και κάποτε δεκαετίες µε αποτέλεσµα την παγιοποίηση του συστήµατος αναξιοκρατίας. Η µισθολογική διασύνδεση επίσης των θέσεων προαγωγών µε υψηλότερους µισθούς προάγει µια αίσθηση αδικίας ανάµεσα στους κρατικούς λειτουργούς. Κάθε θέση εξουσίας µέσα στο κράτος χρειάζεται να είναι το αποτέλεσµα εκλογών όπως αναλύσαµε πιο πάνω. Επίσης κάθε θέση εξουσίας χρειάζεται να ανανεώνεται µέσω εκλογών σε τακτά χρονικά διαστήµατα. Θα µπορούσε για παράδειγµα κάθε διετία να διεξάγονται εκλογές για την ανάδειξη της νέας ιεραρχίας του κάθε κλάδου. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται τόσο ο έλεγχος της κάθε θέσης εξουσίας όσο και η δυνατότητα των άξιων λειτουργών να ανελίσσονται ή/και να διατηρούν αν το αξίζουν τη θέση που τους ανατέθηκε. Μισθολογική ανέλιξη Στο υπάρχον σχήµα υπάρχουν τεράστιες διαφορές µισθών ανάµεσα στα κατώτερα στρώµατα των κρατικών υπαλλήλων και τις ανώτερες τάξεις. Έτσι οι κοµµατικοί παρατρεχάµενοι έχουν τη δυνατότητα µέσα από την ανέλιξη και την προαγωγή τους να αποκτήσουν και πραγµατικά οικονοµικά οφέλη. Στην πραγµατικότητα η πρακτική είναι ένα είδος έµµεσου χρηµατισµού η οποία διαιωνίζει τη σχέση κοµµάτων και λειτουργών-πελατών. Η πρόταση µας είναι να σταµατήσει η οποιαδήποτε µισθολογική αύξηση µε την ανάληψη οποιασδήποτε θέσης διοίκησης και να πάψει ο διαχωρισµός των κρατικών υπαλλήλων µε βάση µισθολογικές κλίµακες. Με αυτό τον τρόπο θα αποφεύγεται η επιθυµία προαγωγής λόγω οικονοµικών κινήτρων και θα ενθαρρύνονται οι πραγµατικά άξιοι και άξιες που θέλουν να υπηρετήσουν. Ταυτόχρονα το κράτος θα εξοικονοµεί απαραίτητους πόρους τους οποίους θα µπορεί να διαθέτει αλλού. Εκεί όπου η άσκηση εξουσίας χρειάζεται πραγµατικά την χρηµατική αρωγή αυτό µπορεί να γίνεται µε την κάλυψη των περεταίρω εξόδων του λειτουργού και όχι µε τη µισθολογική του ανέλιξη. Κλασικό παράδειγµα οι κρατικοί λειτουργοί που ταξιδεύουν. Παράδειγµα της εφαρµογής των προτάσεων στον τοµέα της Παιδείας Παιδεία Η Παιδεία είναι ο τοµέας στον οποίο ήδη υπάρχουν όλα τα θεµέλια για την εφαρµογή των προτάσεων µας. Η παιδεία επίσης είναι ο χώρος εκείνος µέσα από τον οποίο η εφαρµογή των προτάσεων µας εγγυάται και τη διάχυση τους σε ολόκληρη την κοινωνία. Επιλέγουµε λοιπόν συνειδητά το χώρο της ως παράδειγµα. Η παρούσα νοµοθεσία προνοεί ένα δηµοκρατικό τρόπο διοίκησης: «20. (1)Το διδακτικό προσωπικό κάθε σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης απαρτίζει τον Καθηγητικό Σύλλογο του Σχολείου. (2) Ο Καθηγητικός Σύλλογος αποτελεί το ανώτατο σώµα µέσα στο σχολείο και έχει την ευθύνη για τις µεθόδους και τα µέσα υλοποίησης των εκπαιδευτικών στόχων που καθορίζονται από την πολιτεία και τις εκπαιδευτικές αρχές.» (4) Τα όσα ισχύουν για τη Μέση Εκπαίδευση ισχύουν και για τη ∆ηµοτική. Υπάρχει λοιπόν ήδη η δυνατότητα άµεσης εφαρµογής των προτάσεων µας µε την ουσιαστική εφαρµογή του νόµου κάτι που στη σηµερινή πρακτική δεν ισχύει, µε ευθύνη τόσο των αρχών όσο και των ίδιων των εκπαιδευτικών. Στην πραγµατικότητα και στα πλείστα εκπαιδευτικά ιδρύµατα η εξουσία εκχωρείται από τους δασκάλους και καθηγητές στους διευθυντές. Πρόσληψη εκπαιδευτικών Η πρόσληψη εκπαιδευτικών θα γίνεται µε βάση τις διαδικασίες που αναλύσαµε και µε την ουσιαστική εφαρµογή της διαφάνειας στις διαδικασίες. Άµεση ∆ηµοκρατία: Αξιολογήσεις – Προαγωγές Η καινοτοµία των προτάσεων µας εισάγεται από την πρώτη βαθµίδα της Παιδείας. Έτσι αντί ο/η διευθυντής/διευθύντρια κάθε σχολείου να διορίζεται από µια επιτροπή προτείνουµε την εκλογή του από το σύλλογο των εκπαιδευτικών και των εκπροσώπων των γονέων. Στην αρχή της θητείας της διευθυντικής οµάδας όσοι και όσες επιθυµούν να διοικήσουν τα εκπαιδευτικά τους ιδρύµατα θα υποβάλουν την πρόταση και το όραµα τους για τη διοίκηση. Στη συνέχεια ο σύλλογος των εκπαιδευτικών και των εκπροσώπων των γονέων θα επιλέγει ανάµεσα στις προτάσεις και τα πρόσωπα εκείνα που θεωρεί καταλληλότερα. Η πρακτική εφαρµόζεται ήδη στην Ισπανία. Κάθε ίδρυµα θα είναι έτσι ελεύθερο να προσαρµόσει το κρατικό αναλυτικό πρόγραµµα στις ιδιαίτερες ανάγκες του σχολείου υιοθετώντας το εκπαιδευτικό όραµα της διοίκησης που εκλέγει και των γονέων των παιδιών που επηρεάζονται. Τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα είναι ήδη χωρισµένα σε εκπαιδευτικές περιφέρειες. Οι σύλλογοι των διευθυντριών/διευθυντών θα συναντούνται σταθερά σε δική τους συνεδρία και θα εκλέγουν σε τακτά χρονικά διαστήµατα την επιθεωρήτρια/επιθεωρητή της εκπαιδευτικής περιφέρειας. Μαζί τους θα συµµετέχουν και τα µέλη των εκπροσώπων των γονέων της εκπαιδευτικής περιφέρειας µε ανάλογη διαδικασία από τους συλλόγους γονέων των εκπαιδευτικών ιδρυµάτων της περιφέρειας. Η πιο πάνω πρακτική και σε συνδυασµό µε την απάλειψη των µισθολογικών κινήτρων για την προαγωγή θα συµπληρώσει το σηµερινό κενό που υπάρχει λόγω της έλλειψης αρκετών επιθεωρητών. Οι επιθεωρήτριες/ επιθεωρητές της κάθε επαρχίας στη συνέχεια θα επιλέγουν ανάµεσα τους τους Πρώτους Λειτουργούς Εκπαίδευσης (ΠΛΕ) και αυτή µε τη σειρά τους τη διευθύντρια/διευθυντή του ανάλογου τοµέα εκπαίδευσης. Έτσι κάθε βαθµίδα από τη βάση µέχρι και τη Γενική/ό ∆ιευθύντρια/∆ιευθυντή του Υπουργείου Παιδείας θα είναι προϊόν δηµοκρατικών ζυµώσεων και εκλογών προάγοντας τη δηµοκρατία σε όλες τις βαθµίδες. Σε κάθε βαθµίδα θα συµµετέχει και ο ανάλογος εκπρόσωπος των γονέων ο οποίος θα εκλέγεται µέσα από την ίδια διαδικασία. Ταυτόχρονα και σε κάθε βαθµίδα ένας από τους κρατικούς λειτουργούς ή/και κάποιο άλλο πρόσωπο θα είναι ο πολιτικός καθοδηγητής των στόχων και των κατευθύνσεων που θέλει να δώσει η πολιτική εξουσία. Το πρόσωπο αυτό θα µπορούσε να είναι ένας εκ των διευθυντών, επιθεωρητών, ΠΛΕ κόκ. Θα µπορούσε επίσης να είναι κάποιο άλλο πρόσωπο το οποίο θα αποφασίζει η πολιτική εξουσία. Η κατάργηση των µισθολογικών κριτηρίων για την ανέλιξη και την προαγωγή σε ανώτερες βαθµίδες θα εξοικονοµήσει τεράστια ποσά στο κράτος. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα να συµπληρωθούν όλες οι εκπαιδευτικές ανάγκες στη βάση της παιδείας µε την εργοδότηση περισσότερων νέων εκπαιδευτικών. Προέκταση σε όλο το κράτος Η δέσµη των προτάσεων µας έχει τη δυνατότητα εφαρµογής σε όλο το φάσµα των κρατικών δοµών. Με τον ίδιο τρόπο µπορούν να αναδοµηθούν όλες οι υπηρεσίες του κράτους έτσι ώστε η εργασία στο κράτος να είναι µια πραγµατική εµπειρία υπηρεσίας προς το σύνολο µέσα σε ένα πλαίσιο ∆ηµοκρατίας που να προωθεί συνεχώς και σε κάθε βαθµίδα του τις αρχές της Αξιοκρατίας, της ∆ικαιοσύνης και της Ισότητας. Η εξοικονόµηση χρηµάτων που θα προκύψει µέσα από την πρόταση µας είναι επίσης δυνατό να συµβάλει άµεσα και σε πολύ µεγάλο βαθµό στην εξυγίανση της Οικονοµίας και να επιτρέψει στο κράτος να επενδύσει όλα όσα θα εξοικονοµηθούν στην πρόοδο και την ανάπτυξη ολόκληρης της κοινωνίας. Σόλων Αντάρτης ~ [email protected] ~~~~~~~~~~~~~ 1. Το Πόρισµα της Μονοµελούς Επιτροπής Πόλυ Πολυβίου http://media.cna.org.cy/pdf/PORISMA.pdf 2. Η Κοµµατική Φεουδαρχία Καταστρέφει την Πατρίδα µας http://cyprusindymedia.blogspot.com/2011/11/blog-post_28.html 3. Από τον Επιτάφιο του Θουκυδίδη σε µετάφραση Ελευθέριου Βενιζέλου: http://www.mikrosapoplous.gr/thucy/vivlia/vivlio2_1.htm 4. Από την Εκπαιδευτική Νοµοθεσία της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, σελ. 163 http://www.oelmek.com.cy/admin/uploads/artpdf/pdfgr10.pdf
© Copyright 2024 Paperzz
