Limar

CENTAR ZA STRUČNO OBRAZOVANJE
PROGRAM OBRAZOVANJA ZA OSPOSOBLJAVANJE
ZA ZANIMANJE
LIMAR/KA
1
1. Naziv programa obrazovanja: Program obrazovanja za osposobljavanje za zanimanje
Limar/ka.
2. Utemeljenost programa:
Program obrazovanja za zanimanje limar/ka bazira se na standardu zanimanja
limar/ka .
Program obrazovanja se radi na zahtjev Zavoda za zapošljavanje Crne Gore, na osnovu
iskazanih potreba za obukom ovog kadra.
3. Ciljevi programa obuke:
3.1. Opšti cilj :
osposobljavanje polaznika/ca za obavljanje poslova limara.
3.2.Posebni ciljevi:
-razvijanje pravilnog odnosa prema poslu
-osposobljavanje polaznika za poslovno komuniciranje sa saradnicima i korisnicima
usluga
-razvijanje pravilnog odnosa prema mašinama, alatima i opremi
-razvijanje svijesti o važnosti održavanja optimalnih uslova rada i radne sredine
-razvijanje odgovornog odnosa prema vlastitom zdravlju i obavezno korišćenje
zaštitnih sredstava pri radu
-razvijanje svijesti o važnosti čuvanja i zaštiti životne sredine
4. Trajanje programa obrazovanja: 306 časova
5. Lični profil polaznika/ca
Osnovni obrazovni zahtjevi:
- III stepen stručne spreme
Poželjni obrazovni zahtjevi:
- završen III stpen mašinske struke:
smjer autolimar
smjer bravar
smjer zavarivač
- završen III stepen građevinske struke
smjer tesar
zidar - fasader
:
2
Osnovne osobine koje polaznik/ca treba da posjeduje:
- zdravstveno sposoban
Poželjne osobine koje polaznik/ca treba da posjeduje:
- osjećaj za prostor
- dobre motoričke vještine
- vještina rukovanja alatom i priborom
5. Identifikacija prioritetnih oblasti obuke:
Polaznik/ca mora
-
da zna:
da organizuje svoj rad i rad manje grupe
da rukuje priborom za mjerenje i kontrolu
da rukuje priborom za ocrtavanje i obilježavanje
da rukuje alatom za siječenje, odvajanje, bušenje, spajanje
da siječe, oblikuje i spaja djelove od lima
da rukuje mašinama za ispravljanje i razvlačenje lima
da rukuje mašinama za sječenje lima
da rukuje presama
da priprema izvodi površinsku zaštitu djelova od lima
da montira djelove od lima
da rukuje alatima za stezanje
da rukuje ručnim električnim aparatima
da rukuje mašinama za valjanje, savijanje, bušenje i spajanje
da racionalno koristi materijal, energiju i vrijeme
da izrađuje tehničku i drugu dokumentaciju
da priprema izvještaje o proizvodnji i dr.dokumentaciju kao i elemente
kalkulacije
da izvodi radove održavanja
da primjenjuje standard kvaliteta
da komunicira sa saradnicima i strankama
da se pridržava principa estetike
da primjenjuje propise zaštite na radu
da primjenjuje propise zaštite životne sredine
Polaznik/ca treba da zna:
- osnove organizacije rada i preduzeća
- pravila rada na mašinama
- mašinske materijle
- osobine metala-lima
- tehnologije obrade lima
- postupke zaštite lima
- postupke montaže
- pravila poslovne kulture
- principe estetike
- mjere zaštite na radu
- mjere zaštite životne sredine
3
Bilo bi poželjno da polaznik/ca zna:
- osnove metaloprerade
- osnovne zakonitosti tržišta
7. Predmetna oblast programa obrazovanja: Tehnologija obrazovnog profila –limar
8. Dužina trajanja za realizaciju djelova predmetne oblasti programa obrazovanja:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Naziv djelova predmetne oblasti
Mjerenje i kontrola
Stezanje i pridržavanje
Ocrtavanje i obilježavanje
Postupci ručne obrade
Postupci ispravljanja i razvlačenja
Mašinsko sječenje lima
Postupci i poslovi na presama
Valjanje
Mašine alatke
Izrada djelova od lima složenog oblika
Montaža krovnih i fasadnih limova
Površinska zaštita
Teorija
3
2
2
10
2
2
4
2
4
16
8
3
59
Praksa
5
2
6
40
4
4
8
12
48
100
24
8
251
Ukupno
8
4
8
50
6
6
12
14
52
116
32
13
308
9. Sadržaji programa obrazovanja:
4
Sadržaji programa
Obrazovanja
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Teorijski dio
Mjerenje i kontrola
-Greške mjerenja, mjerni lenjir, mjerne letve,
mjerne trake, šabloni
-Libele, pomična mjerila, ugaonici, dubinomjeri,
visinomjeri
-Mehanički univerzalni i optički uglomjer, čuvanje i
održavanje mjernih i kontrolnih alata
Stezanje i pridržavanje lima
-Pravila stezanja, univerzalni pribor za stezanje,
šape za stezanje i stezne glave
Ocrtavanje i obilježavanje lima
-Priprema površine za ocrtavanje (čišćenje i
ispravljanje), korišćenje alata i pribora za
ocrtavanje i obilježavanje
-Ocrtavanje i obilježavanje pomoću šablona, po
uzorku, sa crteža, pomoću projektora
Postupci ručne obrade lima
-Ručno ispravčljanje lima
-Turpijanje i odvajanje sjekačem
-Sječenje limova
-Savijanje i presavijanje limova
-Bušenje, upuštanje, razvrtanje, rezanje navoja
-Spajanje lijepljenjem i zakivanjem
-Meko i tvrdo lemljenje
-Ručno elektrolučno zavarivanje
-Gasno zavarivanje
-CO2 i argonsko zavarivanje
- Elektrootporno zavarivanje
- Brušenje
Postupci ispravljanja i razvlačenja lima
-Mašine za ispravljanje lima
-Mašine za razvlačenje lima
Mašinsko sječenje lima
-Sječenje lima makazama, sa pravim paralelnim
noževima i sa pravim nagnutim noževima
-Sječenje lima makazama sa kružnim noževima i
fazonskim makazama
Poslovi na presama
-Probijanje i prosijecanje lima
-Savijanje i presavijanje lima
-Izvlačenje lima
-Zakivanje (mašinsko) lima
Valjanje lima
- vrste limova
- postupci valjanja
Mašine alatke
-Strugovi
-Glodalice
-Bušilice
-Rendisaljke
-Brusilice
Izrada djelova od lima složenog oblika
-Značaj pravilnog krojenja, određivanje oblika i
dimenzija u razvijenom stanju
-Određivanje dužine savijenog dijela u razvijenom
obliku
-Ušteda u materijalu prilikom krojenja, način i
izrada karakterističnih djelova od lima
-Krojenje prave i kose prizme
-Krojenje mreže prave i kose piramide
-Krojenje mreže prave, zarubljene i kose kupe
Teorija
i
demonstracija
T+D
T+D
T+D
Ponavljanje
demonstracija i
praktičan rad
P D + Pr. rad
PD + Pr. rad
P D + Pr. rad
T+D
P D + Pr. rad
T+D
P D + Pr. rad
T+D
PD + Pr. rad
T+D
T+D
P D + Pr. rad
P D + Pr. Rad
T+D
T+D
P D + Pr.rad
5
11.
12.
13.
14.
-Krojenje mreže pravog i kosog valjka
-Krojenje i izrada koljena i račve
-Krojenje mreže prodora prizme kroz prizmu
-Krojenje mreže prodora prizme kroz piramidu
-Krojenje mreže prodora valjka kroz valjak
-Primjeri prodora i mreže cijevi i cijevnih
nastavaka
-Prodori konusa i valjka i njihove mreže
-Krojenje mreže račve sastavljene od valjka i
prizme
-Krojenje olučnog ugla
-Krojenje lučnog ugla
Montaža krovnih i fasadnih limova
-Vrste profilisanih limova
-Elementi za spajanje i način spajanja limova,
oslonci profilisanih limova
-Povezivanje profilčisanih limova i konstrukcije na
dijelu rebra profila, položaj i razmak spojnih
sredstava
-Montaža fasadnih profilisanih limova, spajanje
fasadnih limova na uglu
-Montaža krovnih profilisanih limova
-Montaža dilatacionih elemenata
-Ostali građevinski limarski radovi
Površinska zaštita
-Priprema metalnih površina
-Zaštita nemetalnim prevlakama(boja/lak)
-Zaštita hemijskim neorganskim
prevlakama(fosfatiranje/bruniranje)
-Zaštita metalnim prevlakama
-Zaštita plestificiranjem
Zaštita na radu
- propisi zaštite na radu
- mjere zaštite na radu
Zaštita životne sredine
- propise zaštite životne sredine
- mjere zaštite životne sredine
T+D
T+D
P D + Pr. rad
P D + Pr. Rad
T+D
T+D
6
10. Predmetni katalog znanja
Treba da zna
(znanja)
Mora da zna
(vještine)
Postupke mjerenja i kontrole
-posupke duzinskih mjerenja (greske
mjerenja,koriscenjem mjernog
lenjira,trake,letve i sablona)
-postupke mjerenja i kontrole uglova uz
koriscenje
libele,ugaonika,mehanickog,optickog i
univerzalnog uglomjera
-postupke mjerenja i kontrole pomicnim
mjerilom,dubinomjerom i visinomjerom
-Pribor za stezanje i pridrzavanje
-pravila stezanja
-da mjeri uz pomoc mjernog
lenjira,letve,trake
-da mjeri i kontrolise uglove uz pomoc
ugaonika,uglomjera i sablona
-da vrsi kontrolu libelom
-da mjeri i kontrolise pomicnim
mjerilom,dubinomjerom i visinomjerom
Postupke ocrtavanja i obiljezavanja
-priprema povrsine za ocrtavanje
-alat i pribor
-postupke ocrtavanja i obiljezavanja
pomocu sablona,po uzorku i pomocu
projektora
-Poslove i postupke rucne obrade
-rucno ispravlja lim
-postupak turpijanja i odvajanja sjekacem
-postupak
sjecenja,busenja,upustanja,razvrtanja i
rezanja navoja
-postupak savijanja i presavijanja limova
-postupak spajanja zakivanjem,lijepljenjem
i lemljenjem
-postupak spajanja zavarivanja
- postupak brušenja
-da pripremi povrsinu
-da koristi alat i pribor
-da ocrtava i obiljezava
-Postupke ispravljanja i razvlacenja lima
-da ispravlja i razvalci na masinama
-Postupke masinskog sjecenja lima
Postupke na presama
-postupak probijanja i prosijecanja lima
-postupak savijanja,presovanja i izvlacenja
lima
-zakivanje (masinsko)
-Postupake valjanja lima
-da sjece lim masinama za sjecenje
-da probija i prosijeca
-da savija,presuje i izvlaci
-da masinski zakiva
- Postupak obrade na masinama alatkama
-Postupke izrade djelova od lima slozenog
oblika
-postupak odredjivanja oblika,dimenzija i
duzine savijenog dijela u razvijenom obliku
-postupak krojenja prave i kose prizme
-postupak krojenja prave i kose piramide
-da koristi masine alatke
-da izracuna duzinu i sirinu lima na osnovu
duzine,visine i debljine posude
-da izracuna duzinu savijenog dijela u
razvijenom obliku
-da crta i kroji mrezu prave i kose prizme
-da crta i kroji prave i kose piramide
-da steze i pridrzava lim
-da rucno ispravi lim
-da turpija i sjece sjekacem
-da sijece lim
makazama,testerama,brusilicom i autogeno
-da savija lim
-da sastavlja limove prevojem ili šavom
-da spaja zakivanjem,lijepljenjem i
lemljenjem (meko i tvrdo)
-da spaja zavarivanjem
(elektrolucno,gasno,CO2,argonsko i
elektrootporno)
-da brusi
7
-postupak krojenja prave,kose i zarubljeje
kupe
-postupak krojenja pravog i kosog valjka
-postupak krojenja koljena i racve
-postupak krojenja prodora prizme kroz
prizmu
-postupak krojenja prodora prizme kroz
piramidu
-postupak krojenja valjka kroz valjak
-postupak krojenja mreze prodora cijevi i
cijevnih nastavaka
-postupak izrade mreze prodora konusa i
valjka
-postupak krojenja mreze racve sastavljene
od valjka i prizme
-postuk krojenja olucnog ugla
-postupak krojenja lucnog koljena
Postupak montaze krovnih i fasadnih
limova
-vrste i nacin spajanja profilisanih limova
-postupak povezivanja profilisanih limova i
konstrukcije na dijelu rebra profila i
odredjivanja polozaja i razmaka spojnih
sredstava
-postupak montaze fasadnih profilisanih
limova i spajanje fasadnih limova na uglu
-postupak montaze krovnih profilisanih
limova
-postupak montaze dilatacionih elemenata
-postupak opsivanja manjih
povrsina,opsivanje dimnjaka,izrada
okapnica,oluka i olucnih cijevi
-da crta i kroji mrezu prave,kose i
zarubljene kupe
-da crta i kroji mrezu valjka
-da crta i kroji mrezu koljena i racve
-da crta i kroji prodor prizme kroz prizmu
-da crta i kroji prodor prizme kroz piramidu
-da crta mrezu i kroji prodor valjka kroz
valjka
-da crta mrezu i kroji prodor cijevi i cijevnih
nastavaka
-da crta mrezu i kroji prodor konusa i valjka
-da crta mrezu i kroji racvu sastavljenu od
valjka i piramide
-da crta mrezu i kroji olucni ugao
-da crta mrezu i kroji lucni koljeno
12.Postupak povrsinske zastite
-postupak pripreme i odmascivanja povrsine
-postupak zastite nemetalnim prevlakama
- postupak zastite hemijskim neorganskim
prevlakama
-postupak zastite metalnim prevlakama
-postupak zastite plastificiranjem
-da pripremi povrsinu
-da primijeni metod zastite nemetalnim
prevlakama
-da primijeni metodu zastite metalnim
prevlakama
-da primijeni metodu zastite hemijskim
neorganskim prevlakama
-da primijeni metod zastite plastificiranjem
-da spaja limove savijanjem rubova i
formiranjem sava
-da obavlja povezivanje limova i
konstrukcije na dijelu rebrastog profila uz
odredjivanje polozaja i razmaka spojnih
sredstava
-da postavlja fasadne profilisane limove na
celicne ili drvene nosace i spaja ih na uglu
-da pod odredjenom nagibom i u za visnosti
od materijala lima postavi i veze krovne
povrsine
-da pokriva dilatacione otvore dilatacionim
elementima
-da opsiva spojeve krovnih i fasadnih
povrsina,zidove,proboje krovnih povrsina
(dimnjake,krovne prozore i dr.)
-da izradi i montira oluke i olucne cijevi
8
11. Preporuke za korišćenje metoda i tehnika u procesu obučavanja:
- kombinovana metoda izlaganja sa razgovorom
- metoda ilustracije i demonstracije
- metoda praktičnih radova
12. Znanja i vještine koja se očekuju od polaznika/ca na kraju programa obrazovanja :
- da analizira, planira, priprema, organizuje, izvodi i kontroliše svoj rad i rad manje
grupe
- da radi tehnološku i drugu potrebnu dokumentaciju
- da racionalno koristi materijal, energiju i vrijeme
- da siječe, oblikuje i spaja djelove od lima
- priprema i vrši površinsku zaštitu djelova od lima
- da montira djelove od lima
- da rukuje alatima za stezanje, obradu, mjerenje i kontrolu
- da rukuje ručnim električnim aparatima
- da rukuje mašinama za valjanje, savijanje i bušenje i spajanje
- da izvodi radove održavanja
- da priprema izvještaje o proizvodnji i drugu potrebnu dokumentaciju i elemente
kalkulacije
- primjenjuje standarde kvaliteta i poslovne kulture
- da komunicira sa saradnicima i strankama
- da se pridržava principa estetike i poštuje ih
- da primjenjuje propise zaštite na radu
- da primjenjuje propise iz zaštite životne sredine
13. Preporuke za korišćenje audio i vizuelnih sredstava i opreme
U toku obuke koristiti audio i vizuelna sredstva i opremu.
Pripremiti krojne slike i šablone za polaznike.
14. Ispitni katalog za predmetnu oblast
Tehnologija obrazovnog profila
Na ispitu se ocjenjuje:
-sposobnost primjene usvojenih teorijskih sadržaja u praktičnom radu
-sposobnost samostalnog uočavanja i rješavanja problema
-sposobnost korišćenja osnovnog i pomoćnog materijala
- sposobnost racionalnog korišćenja energije i vremena
Djelovi
predmetne
oblasti
Postupci
mjerenja i
kontrole
Znanja i vještine
Polaznik:
- mjeri lenjirom, trakom, letvom
- mjeri i kontroliše uglove na različite načine, uz pomoć različitih
instrumenata
9
Stezanje i
pridržavanje
lima
Postupci
ocrtavanja i
obilježavanja
Postupci ručne
obrade lima
Postupci
ispravljanja i
razvlačenja lima
Mašinsko
sječenje lima
- steže i pridržava lim
- priprema površinu za ocrtavanje
- ocrtava i obilježava uz pomoć alata i pribora
- ručno ispravlja lim
- turpija i siječe lim
- siječe lim uz pomoć različitog pribora
- savija lim
- spaja lim različitim postupcima:
zakivanjem,
spajanjem,
lemljenjem
zavarivanjem
presavijanjem
- brusi
- ispravlja lim na mašinama
- razvlači lim na mašinama
- siječe lim mašinama za sječenje
Postupci na
presama
- probija i prosijeca lim
- savija, presuje i izvlači lim
Postupak obrade
na mašinamaalatkama
Postupci izrade
djelova od lima
složenog oblika
- obrađuje lim na mašinama - alatkama
Postupci
montaže krovnih
i fasadnih limova
- određuje oblik, dimenzije i dužinu savijenog lima u razvijenom
obliku
- crta i kroji mrežu prave i kose prizme
- crta i kroji prave i kose piramide
- crta i kroji mrežu prave i kose piramide
- crta i kroji mrežu prave, kose i zarubljene kupe
- crta i kroji mrežu valjka
- crta i kroji mrežu koljena i racve
- crta i kroji prodor prizme kroz prizmu
- crta i kroji prodor prizme kroz piramidu
- crta i kroji prodor valjka kroz valjak
- crta mrežu i kroji prodor cijevi i cijevnih nastavaka
- crta mrežu i kroji prodor konusa i valjka
- crta mrežu i kroji racvu sastavljenu od valjka i piramide
- crta mrežu i kroji olučni ugao
- crta mrežu i kroji lučnog koljena
- spaja limove savijanjem rubova i formitranjem sava
- povezuje lim i konstrukcije na djelovima rebrastog profila
- postavlja fasadne profilisane limove na celicne ili drvene nosace
i da ih spaja
- postavlja i veže krovne površine pod određenim nagibom
- pokriva dilatacione otvore dilatacionim elementima
10
- opšiva spojeve krovnih i fasadnih površina, zidove, proboje
krovnih površina
- izrađuje i montira oluke i olučne cijevi
Postupak
površinske
zaštite
-
priprema površinu za zaštitu
primjenjuje metod zaštite nemetalnim prevlakama
primjenjuje metod zaštite metalnim prevlakama
primjenjuje metod zaštite hemijskim neorganskim prevlakama
primjenjuje metod zaštite plastificiranjem
15. Mjesto izvođenja i plan realizacije programa obrazovanja
Mjesto izvođenja programa obrazovanja:
Obuka se izvodi u školskoj radionici, trening centru i limarskoj radnji koja raspolaže
potrebnom opremom.
Potrebna oprema i alat za obuku Limara/ke
1. Mjerenje i kontrola
Metar, mjerni lenjir, mjerna letva, mjerne trake, šabloni, pomična mjerila, libele,
ugaonici, dubinomjeri, visinomjeri, mehanički, univerzalni i optički uglomjer i šabloni.
2. Stezanje i pridržavanje lima
Stege, zaštitni uložci, mašinske stege, šape za stezanje
3. Ocrtavanje i obilježavanje lima
Ploča ili radni sto, obične igle, igle sa crtalom, šestari, obilježivači, lenjiri, ugaonici,
uglomjeri, prizme, slova, brojevi, pomoćni pribor za ocrtavanje
4. Postupci ručne obrade
Ploča za ispravljanje, čekići, turpije, sjekači, specijalna kliješta za ručno savijanje i
specijalni nakovnji, specijalni uređaji za savijanje sa valjcima, ručne makaze, stone sa
polugom, vibracione makaze, specijalni alat za sječenje cijevi, ručne bušilice, spiralne
burgije, proširivači, opuštači, razvrtači, garnitura ureznika, okretač i nareznice,
zakovice, kliješta za blok zakovice, mašine za zakivanje, alat za ručno zakivanje –
čekić, oblikač; ljepila, sredstva za čišćenje, lemnici, grebači, turpije, lemovi,
brusilice, tocila, brusni papir, boca za gas, boca za kiseonik, redukcioni ventili,
gumena crijeva, gorionik, dodatni materijal – šipke, žice; topitelji, pomoćni pribor za
držanje materijala u odgovarajućem položaju, transformator za ručno elektrolučno
zavarivanje, držač elektrode, radni sto, čekić za skidanje šljake, čelična četka,
elektrode, uređaj za TIG postupak, aparat za MIG postupak, aparat za MAG postupak,
uređaj za tačkasto zavarivanje, uređaj za šavno zavarivanje,
5. Postupci ispravljanja i razvlačenja lima
Mašina za ispravljanje limova, mašina za razvlačenje limova
6. Mašinsko sječenje limova
Hidraulične makaze i odgovarajući alat
7. Postupci na presama
11
Prese i alat za probijanje i presijecanje, mašine za zakivanje
8. Mašine alatke
Bušilica, brusilice i odgovarajući pribor za stezanje i centriranje
9. Montaža krovnih i fasadnih limova
Razne vrste vijaka za drvo, lim i beton, ekseri, oslonci za vezivanje limova, ekseri za
upucavanje, podmetači – limeni, jahaći, pravouugaoni ili trapezni i čelične kutije,
drveni ili čelični nosači koji služe kao podkonstrukcija za fasadne obloge; čelična
konstrukcija (Z- profil) ili drvene gredice za vezivanje profilisanog lima za armirani
betonski zid, zaptivna traka protiv podlivanja vode na preklopima usljed vjetra,
sljemenici, prstenovi ili obruči za pričvršćivanje oluka na zid
10. Površinska zaštita
Sredstva za odmašćivanje i odstranjivanje rđe, četke ili raspršivači za pokrilni premaz,
sredstva za poravnavanje usljed defekata na površini, razni uređaji za različite
postupke zaštite.
Plan realizacije:
Obuku organizovati tako da teorijski dio obuke polaznici prate 2 puta nedjeljno po 3 časa,
a ostale dane organizovati praktični dio po 5 časova.
Preporučuje se da se predavanja drže u prijepodnevnim časovima da bi se održalo
interesovanje i pažnja polaznika.
16. Napredovanje, provjeravanje i vrednovanje znanja
Napredovanje:
Savladavanje jednostavnih vještina je uslov da bi se moglo preći na usvajanje složenijih
vještina.
Provjeravanje:
- U toku obuke:
predlažemo da se nakon obrađenog dijela predmetne oblasti vrši provjera znanja i
vještina polaznika/ca.
- Na kraju obuke:
organizovati završnu provjeru praktične osposobljenosti polaznika. Uspješnost polaznika
na provjerama u toku obuke treba uzeti u obzir prilikom završne provjere.
Osposobljenost polaznika/ca se provjerava izvođenjem praktičnog rada sa
objašnjenjem.
Vrednovanje:
Na završnoj provjeri znanja i praktične osposobljenosti vrednovanje treba vršiti na sledeći
način:
- Polaznik/ca je ovladao/la svim vještinama i znanjima utvrđenim standardom za
zanimanje Limar/ka na visokom nivou
- Polaznik/ca je ovladao/la svim vještinama i znanjima utvrđenim standardom za
12
zanimanje Limar/ka na zadovoljavajućem novou
- Polaznik/ca nije ovladao/la svim vještinama i znanjima utvrđenim standardom za
zanimanje Limar/ka na zadovoljavajućem nivou.
17 . Stručne kompentencije nastavnog kadra – instruktora pojedinih djelova obuke
Teorijski dio programa obrazovanje :
Dipl. mašinski inženjer
Andragoško-didaktičko-metodički osposobljen za rad sa odraslim polaznicima
Praktični dio programa obrazovanja:
Limar - V stepen stručne spreme
Andragoško-didaktičko-metodički osposobljen za rad sa odraslim polaznicima
18. Zanimanje koje se dobija po završetku programa obuke: Limar
19. Dokumenat koji se dobija po završetku programa obrazovanja:
Biće regulisano u skladu sa Zakonom
20. Autori programa, predlagači programa, datum prijema, ko ga je primio i ko ga je
odobrio:
Autori programa:
Žarko Borovinić
Ljiljana Garić
13
Uputstvo za trenera
za obuku Limara/ke
Treneri realizuju program obuke kroz slijedeće faze:
1. Priprema za realizaciju programa obuke - određivanje nastavnog materijala
(npr. predmeti, alati, materijali, druga odgovarajuća oprema itd).
2.
-
Uvodni dio realizovati kroz teme:
predstavljanje,
upoznavanje sa kandidatima,
upoznavanje sa predmetom u kontekstu zanimanja,
uloga i značaj grane iz koje je zanimanje,
mišljenje kandidata,
diskusija sa kandidatima.
3. Definisanje indukcionog
obuke), koji sadrži:
modula (modul čiji se dijelovi koriste tokom cijele
-
Karakteristike zanimanja za kojeg su se kandidati opredijelili (uslovi rada,
radno vrijeme,nagrađivanje (plata)...);
-
Profil radnika za određeno zanimanje ( treba da sadrži stavke kao što su :
psihofizičko zdravlje, sposobnost organizacije, sposobnost komunikacije, lično i
profesionalno poštenje, urednost,ljubaznost u ophođenju sa ljudima, kultura
govora i ophođenja, snalažljivost i okretnost, spremnost na fleksibilno radno
vrijeme...) je predmet obrade kroz sve teme (module).
4. Definisanje svih modula obuke neophodnih za određeno zanimanje, pri čemu
treba voditi računa da obuka bude primjerena osobinama polaznika i njihovim
interesima ( treba ispreplitati teoriju, demonstraciju i praksu).
5. Određivanje vremena neophodnog za praktičnu obuku
(stvarni uslovi).
6. Način provjere znanja kandidata/kinja
14
1. Upoznavanje polaznika/ca sa radnim prostorom
- upoznavanje sa radionicom i djelovima radionice
-
2. Organizacija radnog mjesta:
priprema radnog prostora
priprema predmeta za rad
priprema sredstava za rad
3. Oprema i inventar – namjena i način održavanja
- mašine i uređaji
- rukovanje i obsluživanje mašinama i uređajima
- preventivno održavanje mašina i uređaja - čišćenje, podmazivanje i dr.
( demonstracija)
4. Osposobljavanje polaznika/ca za poslove mjerenja i kontrole
-
Demonstracija :
postupak mjerenja dužinskih mjera uz korišćenje mjernih instrumenata
postupak mjerenja i kontrole uglova uz korišćenje uglomjera, ugaonika, šablona,
postupak mjerenja pomoću libele, pomičnih mjerila, dubinomjera, visinomjera
postupak mjerenja pomoću mehaničkih univerzalnih i optičkih uglomjera
postupka čuvanja i održavanja mjernih i kontrolnih alata
-
Praktični rad polaznika/ca :
mjerenje dužinskih mjera pomoću: mjernog lenjira, mjerne letve, mjerne trake i dr.
mjerenje uglova pomoću uglomjera, ugaonika, šablona
mjerenje pomoću libele, pomičnih mjerila, dubinomjera, visinomjera
mjerenje pomoću mehaničkih univerzalnih i optičkih uglomjera
čuvanje i održavanje mjernih i kontrolnih alata
5. Osposobljavanje polaznika/ca za stezanje i pridržavanje lima
Demonstracija:
- univerzalnog pribora za stezanje, šape za stezanje i stezne glave
- postupka stezanja i pridržavanja lima
Praktični rad polaznika/ca:
- stezanje i pridržavanje lima
15
6. Osposobljavanje polaznika/ca za ocrtavanje i obilježavanje lima
Demonstracija:
- postupka pripreme za ocrtavanje
- postupka korišćenja alata i pribora za ocrtavanje i obilježavanje
- postupka ocrtavanja i obilježavanja pomoću šablona, po uzorku, sa crteža,
pomoću projektora
Praktični rad polaznika/ca:
- priprema za ocrtavanje
- ocrtavanje i obilježavanje lima(pomoću šablona, po uzorku, sa crteža, pomoću
projektora)
7. Osposobljavanje polaznika/ca za postupke ručne obrade:
-
Demonstracija:
postupka ručnog ispravljanja lima
postupka turpijanja i odvajanja sjekačem
postupka siječenja limovima, makazama, testerama i autogeno
postupka prosijecanja i probijanja
postupka brušenja
postupka bušenja, upuštanja i rezanja navoja
-
Praktični rad polaznika/ca:
ručno ispravljanje lima
turpijanje i odvajanje sjekačem
sječenje: limovima, makazama, testerama i autogeno
prosijecanje i probijanje
brušenje
bušenje, upuštanje i rezanje navoja
8. Osposobljavanje polaznika/ca za spajanje materijala
-
Demonstracija:
postupka spajanja navojnim spojevima, zakovicama
postupka tvrdog i mekog lemljenje
postupka elektrolučnog zavarivanja
postupka gasnog i CO2 zavarivanja
postupka elektrootpornog zavarivanja
-
Praktični rad polaznika/ca:
spajanje navojnim spojevima, zakovicama
tvrdo i meko lemljenje
elektrolučno zavarivanje
gasno i CO2 zavarivanje
elektrootporno zavarivanje
16
9. Osposobljavanje polaznika/ca za ispravljanje i razvlačenje lima
-
Demonstracija:
mašina za ispravljanje lima
mašina za razvlačenje lima
postupka ispravljanja lima
postupka razvlačenja lima
-
Praktični rad polaznika/ca:
ispravljanje lima
razvlačenje lima
10. Osposobljavanje polaznika/ca za mašinsko sječenje lima
Demonstracija:
- postupka sječenja lima makazama, sa pravim paralelnim noževima i sa pravim
nagnutim noževima
- postupka sječenja lima makazama sa kružnim noževima i fazonskim makazama
-
Praktični rad polaznika/ca:
sječenje lima makazama, sa pravim paralelnim noževima i sa pravim nagnutim
noževima
sječenje lima makazama sa kružnim noževima i fazonskim makazama
11. Osposobljavanje polaznika/ca za obavljanje poslova na presama
-
Demonstracija:
postupka probijanja i prosijecanja lima
postupka savijanja i presavijanja lima
postupka izvlačenja lima
postupka zakivanja lima
-
Praktični rad polaznika/ca:
probijanje i prosijecanje lima
savijanje i presavijanje lima
izvlačenje lima
zakivanje lima
12. Osposobljavanje polaznika/ca za postupak valjanja lima
-
Demonstracija:
postupka valjanja lima
-
Praktični rad polaznika/ca:
valjanje lima
17
13. Osposobljavanje polaznika/ca za izrdu djelova od lima složenog oblika
Demonstracija:
- postupka pravilnog krojenja, određivanja oblika i dimenzija u razvijenom stanju
- postupka određivanja dužine savijenog dijela u razvijenom obliku
- postupka krojenja prave i kose prizme
- postupka krojenja mreže prave i kose piramide
- postupka krojenja mreže prave i kose kupe
-
postupka krojenja mreže pravog i kosog valjka
postupka krojenja i izrada složenih uglastih tijela
- postupka krojenja mreže prodora prizme kroz prizmu
- postupka krojenja mreže prodora prizme kroz piramidu
- postupka krojenja mreže prodora valjka kroz valjak
- primjera prodora i mreže cijevi i cijevnih nastavaka
Praktični rad polaznika/ca:
- pravilnoo krojenje, određivanje oblika i dimenzija u razvijenom stanju
- određivanje dužine savijenog dijela u razvijenom obliku
- krojenje prave i kose prizme
- krojenje mreže prave i kose piramide
- krojenje mreže prave i kose kupe
-
-
krojenje mreže pravog i kosog valjka
krojenje i izrada složenih uglastih tijela
krojenje mreže prodora prizme kroz prizmu
krojenje mreže prodora prizme kroz piramidu
krojenje mreže prodora valjka kroz valjak
14. Osposobljavanje polaznika za poslove montaže krovnih i fasadnih limova
Demonstracija:
- elemenata za spajanje i način spajanja limova, oslonci profilisanih limova
- postupka povezivanja profilčisanih limova i konstrukcije na dijelu rebra profila,
položaj i razmak spojnih sredstava
- postupka montaže fasadnih profilisanih limova, spajanje fasadnih limova na uglu
- postupka montaže krovnih profilisanih limova
- postupka montaže dilatacionih elemenata
- ostalih postupaka građevinskih limarskih radova
Praktičn rad polaznika/ca:
- spajanje limova na različite načine,
- povezivanje profilčisanih limova i konstrukcije na dijelu rebra profila, položaj i
razmak spojnih sredstava
- montaža fasadnih profilisanih limova, spajanje fasadnih limova na uglu
- montaža krovnih profilisanih limova
- montaža dilatacionih elemenata
- obavljanje ostalih građevinskih limarskih radova
18
12. Organizacija poslova
-
Demonstracija:
tehničko – tehnološke dokumentacije,
prijema i izdavanja vozila, obezbjedjenja i transporta
Praktičan rad polaznika/ca:
-
prijem i izdavanje vozila, obezbjedjenje i transport
13. Upoznavanje sa radnim zadacima
- planiranje rada,
- osiguravanje kvaliteta svog rada (standardi),
- racionalno korišćenje vremena, energije i materijala;
;
14. Upoznavanje sa stručnom terminologijom iz djelokruga svog rada (teorija)
13. Upoznavanje sa načinom komuniciranja sa saradnicima (timski rad)
15. Završni poslovi u radionici
16. Upoznavanje sa osnovama zaštite na radu i zaštite životne sredine
Demonstracija:
- primjene mjera zaštite na radu
- korišćenja sredstava zaštite na radu
19