4 - pdf.kathimerini.com.cy_!

01-KATHI-26-5_KATHI 5/25/13 12:08 AM Page 1
'/33)0')2,¦!.¥¢«•˜‰ •˜‰˜#()#¥¢«•˜‰ƒƒ˜ž‰§
ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ €2.00
63
Τ.310/26/5/2013
ΤΕΥΧΟΣ 14 |ΙΟΥΝΙΟΣ 2013
ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ €1,50
ΕΚΔΟΣΗ €2,90
ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΜΕ 2ο ΠΕΡΙΟΔΙΚO
µ‹‘CŸÖ‹‘oÏÒ
Ò~oäÎo‹Ï
Devotion
€105
Mindy
€62.30
žr
ΚΑΙ Η ΠΟΛΥΤΕΛΗΣ ΚΑΣΕΤΙΝΑ ME ΤΟ 1ο CD €5,90
pן‹‘
EÌ©žEÚE
¨«²µ¢©ª¨¢µŸŸ²¨´²µ
ΤΕΥΧΟΣ 14 |ΙΟΥΝΙΟΣ 2013
ΜΑΖΙ ΜΕ
ΒΕAUTIFUL
PEOPLE
±¶¨¾»±—±¾»¹º¦·¹¿
•š• •€™—
•
Twins
€80
Warehouse
€60
Lipsy
€47
Uru
€135
…¢–£¢ ¥‰
…
‰¥¢ -!4%/à
‰
¥
¥˜ƒƒ„•‰¥—–ž—¥—‰™˜¥¢›ƒ•£¥
š
š•¥3/#)!,-%$)!
¢´¨±”‹’‘–›“—‘²Ÿ²ªŸ¨³¯±¦´¤©
­ÓÎÈÌÄÖ
ÓÓÎÈ
ÓÎ
Î
ÎÈÈÌ
ÌÄÖ
Ä
ÆÈÀÓÎÆÑÀÅļÎ
’°Ã¨¶¹¿§·«¾»«­¹Ç®³1R
Charles&Keith
ŽŽ‘—
€
€30.99
ƒ•„—‰€•ž£€¢ªƒ—‰
¢ª™˜‰‰ ¢š˜™¢ª
¥˜™ •˜
•ƒš•‰¥
…¢¢‰›˜£˜™
”£”•˜
‰¥— ™ª…£¢
ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ
ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ
ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ €2.00
€44.95
ΛΕΥΚΩΣΙΑ
Κυριακή 26 Μαΐου 2013
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Eτος 5ο B Aρ. φύλλου 241
Σ H M E PA
O NTAΪΣΕΛΜΠΛΟΥΜ ΣΤΗΝ «Κ»
Βοήθεια στην Κύπρο
μέσω κονδυλίων
και όχι δανεισμού
Δεν τίθεται θέμα παραχώρησης πρόσθετου
δανεισμού στην Κύπρο
πέραν των δέκα δισεκατομμυρίων, ξεκαθαρίζει
ο πρόεδρος του
Eurogroup, Γερούν
Ντάισελμπλουμ, ο οποίος με δηλώσεις
στην «Κ» υποστηρίζει ότι η λύση του
κουρέματος ήταν μονόδρομος για την αντιμετώπιση της κυπριακής κρίσης. «Η
πρόκληση για εμάς πλέον είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε, μέσω των διαρθρωτικών κονδυλίων και των πολιτικών
συνοχής της Ε.Ε., ώστε να βοηθήσουμε
την κυπριακή οικονομία να ανακάμψει
το συντομότερο δυνατόν», τονίζει. Σελ. 4
www.kathimerini.com.cy
Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα
– 1,50 (ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 2,90 (ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 5,90 (ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)
Βρετανοί θα αλλάξουν το Δημόσιο
Στα χέρια
του Ντάουνερ
το μενού
Προς συμφωνία Λευκωσίας - Λονδίνου για αναδιάρθρωση της κρατικής μηχανής
Η κυβέρνηση βρίσκεται πολύ κοντά σε συμφωνία
με τη Σχολή Δημόσιας Υπηρεσίας της Βρετανίας
για να της αναθέσει το δύσκολο έργο της μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας, όπως προνοεί
το Μνημόνιο με την Τρόικα. Αυτό αποκαλύπτει
σε συνέντευξη στην «Κ» ο πρεσβευτής της Βρετανίας στη Λευκωσία, Μάθιου Κιντ, ο οποίος αναφέρει επίσης ότι κλιμάκιο Βρετανών εμπειρογνωμόνων βρισκόταν πρόσφατα στην Κύπρο
Συνέντευξη Μάθιου Κιντ στην «Κ»
Η λύση δεν είναι
προϋπόθεση για
εκμετάλλευση
του φυσικού αερίου
Στήριξη από Μπαν Κι Μουν
και εξασφάλισε στοιχεία από τις αρμόδιες κρατικές
υπηρεσίες προκειμένου να διαμορφώσει πρόταση
για συνεργασία. Αναφερόμενος στο Κυπριακό,
ο Βρετανός ύπατος αρμοστής σημειώνει ότι η
λύση δεν είναι προϋπόθεση για εκμετάλλευση
του φυσικού αερίου, αλλά καθιστά σαφές ότι η
Λευκωσία θα πρέπει να λαμβάνει εκείνες τις αποφάσεις, οι οποίες να φέρνουν εγγύτερα τη
λύση και όχι να την απομακρύνουν. Σελ. 6
Οργιώδες παρασκήνιο εκτυλίχθηκε στη
Νέα Υόρκη σε σχέση με την αντιπαράθεση Αναστασιάδη-Ντάουνερ ενόψει
του δείπνου της Πέμπτης με τον Ντερβίς
Έρογλου. Ενώ αρχικώς τα Ηνωμένα Έθνη ανακοίνωσαν ότι έδωσαν στη Λευκωσία τις διαβεβαιώσεις που ζήτησε
για τον χαρακτήρα της συνάντησης,
αργότερα επανήλθαν τονίζοντας ότι ο
γ.γ. εμπιστεύεται πλήρως τον ειδικό
του σύμβουλο. Σελ. 10
Τραγούδια αγάπης και ανθρωπιάς
ΚΡΙΣΗ ΣΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ
Τρίζει η καρέκλα
του Ντερβίς Έρογλου
Στα άκρα οδηγείται η αντιπαράθεση
στην κορυφή της τουρκοκυπριακής ηγεσίας και η μάχη μεταξύ Κιουτσούκ
και Έρογλου θα κριθεί στις πρόωρες
«εκλογές» του Ιουλίου. Το πολιτικό μέλλον του Έρογλου παραμένει αβέβαιο,
παραμονές της ανάληψης νέας πρωτοβουλίας στο Κυπριακό. Σελ. 10
ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΕ ΧΑΡΑΥΓΗ KAI ΑΣΤΡΑ
Η Έλση Χριστόφια
στη Σχολή του ΑΚΕΛ
Ενώνει δυνάμεις στον τομέα της ενημέρωσης το ΑΚΕΛ, με τη δημιουργία μιας
ενιαίας συντακτικής ομάδας για «Χαραυγή» και «Άστρα». Στα σκαριά και ενημερωτική ιστοσελίδα, ούτε σκέψη όμως για τηλεόραση. Η Έλση Χριστόφια
τίθεται επικεφαλής της σχολής επιμόρφωσης στελεχών του κόμματος. Σελ. 7
ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ «Κ»
Μηνύματα αισιοδοξίας
από Πισσαρίδη και Ράμφο
Ο νομπελίστας οικονομολόγος Χριστόφορος Πισσαρίδης και ο διανοητής Στέλιος Ράμφος φωτίζουν τα αίτια της κρίσης στην Ελλάδα και την Κύπρο, στέλνοντας παράλληλα μηνύματα αισιοδοξίας.
Παράπονα Πισσαρίδη για τη στάση της
Ελλάδας έναντι της Κύπρου και ανησυχία για τις κινήσεις της Τουρκίας στο φυσικό αέριο. Σελ. 18
ΥΓΕΙΑ
Καρκίνος του μαστού και
θεραπευτικές επιλογές
Η κληρονομικότητα στον καρκίνο του μαστού και οι επιλογές που έχει μια ασθενής, όπως στην περίπτωση της ηθοποιού
Αντζελίνα Τζολί. Άρθρο της παθολόγουογκολόγου δρος Γιόλας Μάρκου. Σελ. 23
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Φουντώνει το κύμα της αγάπης για τους συμπολίτες μας που έχουν πληγεί από την πρωτοφανή οικονομική κρίση. Σαββόπουλος, Βίσση, Μαχαιρίτσας, Τσαλιγοπούλου, Γαϊτάνος, Χατζηγιάννης και πολλοί άλλοι καλλιτέχνες από Ελλάδα και Κύπρο δηλώνουν παρόντες στο κάλεσμα για βοήθεια όσων έχουν ανάγκη και τραγουδούν
για την ελπίδα και την ανθρωπιά. Τέχνες, σελ. 1
Μακρύς ο δρόμος
για την Τρ. Κύπρου
Αμείλικτα τα νούμερα
Ο ισολογισμός της Τράπεζας Κύπρου διαμορφώνει μια ανησυχητική εικόνα, αφού
διαφαίνεται ότι ο δρόμος για την εξασφάλιση της επιβίωσής της παραμένει μακρύς.
Ωστόσο, μπορεί ακόμα και να βγει ισχυρή
εάν γίνουν οι κινήσεις για ξεκαθάρισμα
των ενεργητικών της. Την ίδια στιγμή, η
Τρόικα αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο
ουσιαστικής αναθεώρησης των περιοριστικών μέτρων. Οικονομική, σελ. 4
Οι βίζες προσελκύουν επενδυτές στην Ελλάδα
Έντονο ενδιαφέρον για ακίνητα από τη Ρωσία, την Κίνα και αραβικές χώρες
Με βίζα πενταετούς διάρκειας και με άλλα κίνητρα,
πολλά από τα οποία ισχύουν και στην Κύπρο, η ελληνική κυβέρνηση προσβλέπει στην προσέλκυση
ξένων επενδυτών που επιθυμούν να έχουν πρόσβαση
στην Ευρωζώνη. Η τιμή έχει ορισθεί στις 250.000
ευρώ. Με την αγορά ή τη χρονομίσθωση ενός ακινήτου
αυτής της αξίας (και πάνω), «οι πόρτες ανοίγουν». Ο
νόμος έχει ψηφισθεί και όλοι βρίσκονται σε φάση
αναμονής για την εφαρμογή του. Όπως πληροφορείται
η «Κ», η πρώτη συμφωνία μεγάλης ελληνικής εταιρείας
real estate με κινεζικό γραφείο πρακτόρευσης έχει
κλειστεί. Το ταξίδι του Έλληνα πρωθυπουργού στο
Πεκίνο άνοιξε δρόμους και προς αυτή την κατεύθυνση.
Έντονο ενδιαφέρον αναμένεται και από τη Ρωσία.
Περιοχές με ζήτηση: Χαλκιδική, Πελοπόννησος και
νησιά του Αιγαίου, για εξοχικές κατοικίες. Σελ. 16
Ύψωσαν τα χέρια
οι επιστήμονες
στην Οκλαχόμα
Σοκ από την πρωτοφανή σφαγή
Απροσδόκητη
η αντοχή του Άσαντ
Διπλός ανεμοστρόβιλος
ΑΠΟΕΛ
Πολύπλοκο σκηνικό
στα διοικητικά
Δεν βρέθηκε λύση για την αντικατάσταση, στην προεδρία των πρωταθλητών, του Φοίβου Ερωτοκρίτου, ο
οποίος πλέον είναι πιθανόν να παραμείνει στην ηγεσία.
Οι εξελίξεις στο μέτωπο του συριακού
εμφυλίου διαψεύδουν τις μυστικές υπηρεσίες δυτικών και άλλων χωρών που
εκτιμούσαν ότι ήταν θέμα χρόνου η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ. Σοβαρά
κέρδη για τον κυβερνητικό στρατό μετά
την ενίσχυση του καθεστώτος από τη
Χεζμπολάχ, τη Ρωσία και το Ιράν. Παρότι
ο Ασαντ δεν μπορεί να επιτύχει συντριπτική νίκη, ενισχύει τη θέση του, παρατείνοντας ένα αδιέξοδο χωρίς ημερομηνία λήξης. Σελ. 20
ASSOCIATED PRESS
Διχοτομείται η Συρία
Σοκαρισμένη είναι η βρετανική κοινή γνώμη μετά την άγρια δολοφονία εν ενεργεία Βρετανού στρατιώτη στο ανατολικό Λονδίνο. Το έγκλημα φέρνει στην επιφάνεια την πολιτική και κοινωνική αντιπαράθεση ανάμεσα στους υποστηρικτές του πολέμου και
σε όσους αντιτίθενται στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Σελ. 22
Ο ανεμοστρόβιλος που έπληξε τα περίχωρα
της Οκλαχόμα και προκάλεσε τον θάνατο
25 ανθρώπων, τον τραυματισμό εκατοντάδων και ζημιές πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων ήταν ένας πραγματικός
γίγας. Η έντασή του ήταν τόση ώστε μετέβαλε μέσα σε λίγη ώρα το Μουρ, από
γαλήνιο προάστιο σε κρανίου τόπο. Οι επιστήμονες αδυνατούν να ερμηνεύσουν
γιατί η ίδια περιοχή χτυπήθηκε δύο φορές.
Μετεωρολόγοι τόνιζαν ότι το Μουρ δεν
έχει κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό
που να το καθιστά μαγνήτη επικίνδυνων
καιρικών φαινομένων. Σελ. 22
Βοήθεια από Ισραήλ
για ενδιάμεση λύση
Την «ενδιάμεση λύση» για την παραγωγή
φθηνότερου ηλεκτρικού ρεύματος με
φυσικό αέριο αναζητά η κυβέρνηση και
εντός των επόμενων ημερών αναμένεται
να ανοίξουν οι προσφορές για προμήθεια
υγροποιημένου αερίου (LNG). Σελ. 4
ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ
Ενεργειακός
σχεδιασμός
Η οικονομική κρίση οδηγεί την Ε.Ε.
σε πλήρη επαναπροσδιορισμό της ενεργειακής της πολιτικής, μετατοπίζοντας τις προτεραιότητες από την
κλιματική αλλαγή και την προώθηση
της «καθαρής» ενέργειας στη μείωση
του ενεργειακού κόστους για τους καταναλωτές και τη βιομηχανία. Στη Σύνοδο Κορυφής της περασμένης Τετάρτης, οι ηγέτες των κρατών-μελών
της Ε.Ε. έθεσαν ως προτεραιότητα
της κοινής ενεργειακής πολιτικής τη
μείωση του ενεργειακού κόστους για
την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας
της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και στα
συμπεράσματα της Συνόδου έγινε για
πρώτη φορά ρητή αναφορά στην έρευνα και εκμετάλλευση ενεργειακών
πόρων της Ευρώπης. Σε αυτό τον
στόχο καθοριστική θα είναι η συμβολή
των υδρογονανθράκων της Κύπρου
και της Ελλάδας, στους οποίους προσδοκά η Ε.Ε. για τον περιορισμό της ενεργειακής της εξάρτησης. Η Λευκωσία
θα πρέπει να μελετήσει το νέο τοπίο
που διαμορφώνεται στον ενεργειακό
χάρτη και αναλόγως να χαράξει την
πολιτική της, αξιοποιώντας την ιδιότητα του κράτους-μέλους της Ε.Ε.
Λεπτομέρειες στη σελίδα 19
02-KATHI_NEW_KATHI 5/24/13 11:51 PM Page 2
2
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ
γίναμε ξανά ισότιμοι Ευρωπαίοι. «Τζι η
Μαρικκού τον άντραν της με τους πραματευτάδες» λέει μια κυπριακή παροιμία
που μας πάει γάντι. Φυσικά, πριν φύγει από τις Βρυξέλλες, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε να απαντήσει για άλλη μια
φορά και στις κατηγορίες των εταίρων
μας ότι δεν εφαρμόζει τη νομοθεσία για
την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Μήπως είναι τρελοί οι εταίροι μας κι ακόμα επιμένουν ή μήπως
γνωρίζουν κάτι που εμείς οι κοινοί θνητοί
δεν ξέρουμε; Πάντως, λίγο πριν από τις
προεδρικές, όταν αντιπροσωπείες από όλα τα κόμματα πήγαν σε διάφορες ευρωπαϊκές αποστολές, προσέκρουσαν πάνω
σε νωπές καταγγελίες για τα δισεκατομμύρια που πέρασαν από την Κύπρο την εποχή Μιλόσεβιτς και που ακόμα τα αναζητούν στο Βελιγράδι, με «πρωταγωνιστές»
τον πρώην Πρόεδρο Τάσσο Παπαδόπουλο, τον πρώην διοικητή της Κεντρικής Αυξέντη Αυξεντίου, τον πρώην πρόεδρο της
Λαϊκής Κίκη Λαζαρίδη και άλλους. Όταν
όλους αυτούς, ή τους συνεργάτες τους ή
τους γιους τους, τους βλέπουν στην τηλεόραση σήμερα να προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα και να προκαλούν προστατεύοντας τραπεζίτες και λαμόγια πολιτικούς, είναι να μην επιμένουν
οι Ευρωπαίοι εταίροι μας; Γι’ αυτό, κύριε
πρόεδρε της Βουλής, πριν σπεύσετε να
αποστείλετε εκείνες τις επιστολές στον
πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου και
στους προέδρους των κοινοβουλίων των
χωρών-μελών της Ευρωζώνης, ζητώντας
όπως στην ουσία απολογηθεί η Τρόικα
διότι μας έστησε παιχνίδι «με το ξέπλυμα
για να μας κουρέψει», διερευνήστε ακόμα λίγο τα πράγματα...
Το δεύτερο παράδειγμα ελαφρότητας των
ενεργειών της Λευκωσίας, τις τελευταίες
μέρες, ήταν εκείνη η επιστολή Αναστασιάδη προς τον γ.γ. του ΟΗΕ, διά της οποίας
ζητούσε, άκουσον-άκουσον, από τον κ.
Μπαν διαβεβαιώσεις ότι το δείπνο με τον
κ. Έρογλου θα είναι κοινωνικού χαρακτήρα. Ο γ.γ. του ΟΗΕ μάς έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων του, διότι δεν περίμενε ο άνθρωπος τόση ηλιθιότητα, και
τελικά αναγκάστηκε η Λευκωσία να βάλει
την ουρά στα σκέλια και να στείλει τον μόνιμο αντιπρόσωπό της στα Η.Ε. να συναντήσει –ποιος ξέρει αν συνάντησε;– τη διευθύντρια του Γραφείου του γ.γ., Σουζάνα
Μαλκόρα, και να λάβει, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στη Λευκωσία, «τις κατάλληλες
διαβεβαιώσεις σε σχέση με το δείπνο της
30ής Μαΐου». Στις πρεσβείες γελούν, το
ξέρετε; Σοβαρευτείτε, χανόμαστε, το αντιλαμβάνεστε;
Ένα από τα χειρότερά μου, είναι η αποστολή από μάλλον αλαφροΐσκιωτους χαρακτήρες αυτών των λεγομένων chain
mails που πάνε κι έρχονται σαν ζεστά ψωμάκια, και που αν
δεν τα στείλεις παρακάτω σε τρεις φίλους σου, αν δεν κάνεις και εσύ την ίδια ηλιθιότητα δηλαδή, μεγάλα κακά θα
συμβούν, σεισμοί-λιμοί-καταποντισμοί, θα ισιώσει ο πύργος
της… μίζας και θα ξηλωθούν οι ταμπέλες από τη Λαϊκή. Λες
και πρόκειται μέσα από τους ψευδοποιητικούς ή ψευδοαποκαλυπτικούς τους τίτλους και στίχους, (ούτε από τα κατεχόμενα να ήταν) να σου αποκαλυφθεί μέσα από την οθόνη
του υπολογιστή σου η μεγάλη αλήθεια της ζωής που πάντα
σου διέφευγε με αποτέλεσμα να είσαι δυστυχής. Είναι
πράγματι εκνευριστικά αλλά επειδή υπάρχει πάντα ένα αλλά, μέσα στα εκατοντάδες χαζά που κυκλοφορούν, ένα αυτές τις μέρες με «τσάκωσε» και με έκανε να το διαβάσω και
το έκανα εφόσον θεώρησα ότι είναι αρκετά επίκαιρο και
δεν έχει να κάνει με τρία κεριά που κλαίνε ή με τρεις κουκίδες που αν τις δεις επίμονα σού φανερώνεται, εφόσον είσαι πιστός εννοείται, ο Ιησούς Χριστός αυτοπροσώπως! Δύο
φίλοι περπατάνε λέει μέσα στην έρημο, κύριος οίδε πώς
κατέληξαν εκεί αλλά το προσπερνάμε, όταν κάποια στιγμή
τσακώθηκαν (σουρεάλ) και ο ένας από τους δύο έδωσε ένα
χαστούκι στον άλλο.
Αυτός ο τελευταίος, πονεμένος, αλλά χωρίς να πει τίποτα,
έγραψε στην άμμο: Σήμερα ο καλύτερός μου φίλος με χαστούκισε. Συνέχισαν να περπατούν, καυγάς-ξεκαυγάς, πού
να κρυφτείς στην έρημο(;), μέχρι που βρήκαν μια όαση όπου μετά που ξεδίψασαν, αποφάσισαν να κάνουν και μπάνιο. Πάνω ο ήλιος να καίει, στον ορίζοντα να υψώνονται
μορφές αόρατες μα το νερό ήταν όντως εκεί, αληθινό. Το
θέμα είναι όμως ότι αυτός που είχε φάει το χαστούκι προ ολίγου, παραλίγο λέει να πνιγεί και ο φίλος του τον έσωσε.
Όταν συνήλθε, ο στο παρά πέντε σωσμένος, έγραψε πάνω
σε μια πέτρα: Σήμερα ο καλύτερός μου φίλος μου έσωσε τη
ζωή. Αυτός που τον είχε χαστουκίσει και στη συνέχεια του
έσωσε τη ζωή, τον ρώτησε: Όταν σε χτύπησα, έγραψες πάνω στην άμμο, και τώρα έγραψες πάνω στην πέτρα. Γιατί; Ο
άλλος φίλος απάντησε: « Όταν κάποιος μας πληγώνει, πρέπει να το γράφουμε στην άμμο, όπου οι άνεμοι της συγγνώμης μπορούν να το σβήσουν. Αλλά όταν κάποιος κάνει κάτι
καλό για μας, πρέπει να το χαράζουμε στην πέτρα, όπου κανένας άνεμος δεν μπορεί να το σβήσει». Ναι, μελό, το ξέρω
και κάπου εδώ θα έριχνα και ένα δάκρυ αν το έβλεπα σε
σκηνή τούρκικης σαπουνόπερας αλλά το φυλάω το δάκρυ
εφόσον ζούμε εκ των έσω μια πρώτης τάξεως κυπριακή
σαπουνόπερα και τα κλάματα δεν τα γλυτώνουμε. Για το πάλαι ποτέ ΔΗΚΟ όπως το ξέραμε ο λόγος, για τον Μάριο και
τον Νικόλα ο αντίλογος.
Δύο φίλοι, δυο συναγωνιστές, άμμος και πέτρα: Πού θα
γράψουν άραγε αυτά που λένε και που κάνουν; Αυτοί οι
δύο πάλαι ποτέ φίλοι και κάποτε συναγωνιστές, μας θυμίζουν πώς θα ήταν η πολιτική ζωή του τόπου αν δεν είχαμε
να ασχοληθούμε με μνημόνια, τρόικες, και παρεμφερή μέχρι πρότινος συστατικά που κλέβουν τη γεύση από το αλατοπίπερό μας: Τη φαγωμάρα, τα αλληλοκαρφώματα, την ένταση των στιγμών όταν υπάρχουν εκλογές, μόνο που όλο
αυτό το συνονθύλευμα εκφράσεων, διαφωνιών και εντάσεων, δεν είναι κάτι καινούργιο για τους δύο. Το 2006 ο Τάσσος Παπαδόπουλος είχε «επιτρέψει» την εκλογή Καρογιάν,
τον οποίο, ωστόσο, προόριζε για μεταβατικό πρόεδρο, μέχρι που ο υιός του Νικόλας να αποκτήσει την απαραίτητη ε-
[email protected]
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
O ΦΙΛΙΣΤΩΡ
ΠΕΡΟΥ – ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: 328 ΝΕΚΡΟΙ: Λίμα, 25.- Η μεγαλυτέρα τραγωδία που εσημειώθη ποτέ εις ποδοσφαιρικόν
γήπεδον έπληξε χθες το Περού κατά την διάρκειαν του
διεθνούς ποδοσφαιρικού αγώνος μεταξύ Περού και Αργεντινής διά το προολυμπιακόν «τουρνουά» [εν όψει της Ολυμπιάδος του Τόκυο]. Η αστυνομία ανεκοίνωσεν ότι 350
άτομα εύρον τον θάνατον [ο τελικός επίσημος απολογισμός
είναι 328] και πλέον των 800 ετραυματίσθησαν κατά τας
ταραχάς, που συνέβησαν εις το εθνικόν γήπεδον της Λίμας.
Το ιστορικόν των τρομακτικών επεισοδίων έχει ως εξής:
Δύο λεπτά προ της λήξεως του αγώνος μεταξύ του Περού
και της Αργεντινής και ενώ η Αργεντινή προηγείτο με 1 – 0,
οι Περουβιανοί ποδοσφαιρισταί κατόρθωσαν να ισοφαρίσουν.
Ο διαιτητής όμως ηκύρωσε το γκολ της περουβιανής ομάδος
και τούτο εξηγρίωσε
τους θεατάς, οι οποίοι κατά την συντριπτικήν πλειοψηφίαν
ήσαν Περουβιανοί.
Είς φανατικός οπαδός της περουβιανής
ομάδος επήδησεν εντός του γηπέδου και
ήρχισε να καταδιώκη
τον διαιτητήν κ. Ανχελ Πάσος εξ Ουρουγουάης. Ούτος διωκόμενος υπό μαινομένων θεατών κατώρθωσε να διασωθή καταφυγών εντός
δωματίου των αποδυτηρίων το οποίον εκλείσθη ερμητικώς.
Οταν οι μαινόμενοι φίλαθλοι ήρχισαν να κτυπούν και να
ωθούν μετά μανίας την θύραν του δωματίου, η αστυνομία
παρενέβη και ήρχισε να χρησιμοποιή δυκρυγόνα αέρια διά
να διαλύση το μαινόμενον πλήθος. Ο όχλος πανικοβληθείς
προσεπάθησε να διαφύγη διά των υπογείων εξόδων του
Σταδίου. Επειδή όμως αι θύραι του Σταδίου ήσαν κλεισταί
την στιγμήν εκείνην, το πλήθος συνωστισθέν εις τας εξόδους
κυριολεκτικώς εποδοπατήθη και συνεθλίβη. Εν τω μεταξύ
η αστυνομία ήρχισε να πυροβολή εις τον αέρα και συνέχιζε
να ρίπτη δακρυγόνους βόμβας εναντίον των θεατών οι
οποίοι απήντον με λίθους και φιάλας. Τα πλείστα των ποδοπατηθέντων και συνθλιβέντων ήσαν γυναικόπαιδα. Τελικώς
πολλοί εκ των παραφρονησάντων θεατών κατώρθωσαν να
εξέλθουν του γηπέδου θραύσαντες μίαν πύλην του Σταδίου.
ον. Και γι’ αυτό θα φταίει ο βαρύς και συνάμα ζεστός ιδρώτας του οικοδόμου-πρίγκιπα ο οποίος βγαλμένος με νύχια
και με δόντια στη σκαλωσιά της Προεδρίας θα τραγουδάει
σαν άλλος Παπαμιχαήλ το «μη βροντοχτυπάς τις χάντρες, η
εξουσία κάνει τους άντρες», παίζοντας μπουζούκι με τα ροζιασμένα χέρια του. Αυτή είναι η μοίρα του να είσαι συγκεκριμένος απόγονος με το να είσαι τυχαίος απόγονος.
Το νερό κύλησε, μεσολάβησε η εκλογή του νέου Προέδρου, το κούρεμα και το δράμα εκείνων των ημερών για να
κατακάτσει ο κουρνιαχτός, η σκόνη πάνω στην οποία γράφτηκαν τα σκληρά και από τις δυο πλευρές λόγια και να
φτάσουμε στο «είναι επικίνδυνος, εξυπηρετεί συμφέροντα» που είπε ο Καρογιάν αυτή τη φορά ξεπερνώντας και
αυτός τα όρια. Η ειρωνεία… της αγάπης με την οποία απάντησε ο Νικόλας, προκαλεί μειδίαμα στον υγιώς σκεπτόμενο ψηφοφόρο του ΔΗΚΟ. Μπροστά στις μεγαλύτερες μέρες της κυπριακής ιστορίας, το κόμμα ρυθμιστής και αυτής
και προηγούμενων κυβερνήσεων, μάχεται πάνω από την
καρέκλα στην προαιώνια μάχη του Alpha Μale αλλά με
goatee και η γέφυρα κουνιέται. Δεν θα μπορούσε να είναι
διαφορετικά, εφόσον η εν λόγω γέφυρα στην οποία πατούν, ορμούν, εφορμούν και χτυπάνε τα κέρατά τους, συναποτελεί την ίδια την εύθραυστη ισορροπία του πολιτικού
μας συστήματος. Τα άσχημα λόγια γράφτηκαν στην πέτρα
και όχι στην άμμο και οι φίλοι, αφού προσπάθησαν να πνίξουν ο ένας τον άλλο στην όαση και δεν τα κατάφεραν, αφότου, εννοείται, βούτηξαν και οι δύο στα στιλπνά νερά της
εξουσίας, τράβηξαν διαφορετικούς δρόμους. Ο ψηφοφόρος του κόμματος θα κληθεί να αποφασίσει ποιανού το
κουδούνι είναι πιο δυνατό. Ποιος είναι ο μπροσταρότραγος
που λέμε. Τώρα είναι η ώρα να αφήσω πια να μου φύγει, εκείνο το δάκρυ που με δυσκολία συγκρατούσα μέχρι αυτή
τη στιγμή.
[email protected]
Με άριστα το 10
Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ
@nicosanastasiadescy
Η χειρότερη αντιπολίτευση είναι αυτή που έρχεται από το
κόμμα σου.
Είναι γεγονός πως ο
healthy Πρόεδρος του οφείλει τη μετα1κόμιση
στο Προεδρικό Μέγαρο. Όσο βγαίΣτον Χριστόφια.
νει όμως ο τέως και μιλάει, εμφανίζεται δημόσια, και κάνει και «παρεμβάσεις», τόσο η
διακυβέρνηση Αναστασιάδη φαίνεται ως
dream team.
ΜΜΕ, (λέει ο ίδιος). Επαναλαμβάνω: Ο Σωκράτης Χάσικος δεν είναι ιδιοκτήτης ΜΜΕ,
(λέει ο ίδιος).
Οι ωραίοι έχουν χρέη και ο τέως δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από
2το κλαμπ
των ωραίων. Έτσι είπε να κρατήΣτα χρέη.
Αγαπητέ κ. Ερωτοκρίτου θα
ή θα φύγεις; Άντε γιατί κατάντη8σε τομείνεις
θέμα επεισόδιο από τα «Κλεμμένα ΌΣτον Φοίβο.
σει από τον κυρ Μιλτή 200.000 ευρωπουλάκια για βερεσέ. Σου λέει του φορτώσαμε
10 εκατομμύρια στην Ομόνοια, τα δικά μου
200.000 θα ζητήσει;
νειρα», και έχουμε να πάμε και Μύκονο,
που θα έλεγε και ο Πρόδρομος Πετρίδης.
Τέτοιο γέλιο είχαμε καιρό
όπως μετά τις δηλώσεις
9τουναγόηκάνουμε,
Φώτη, πως θα αγοράσουμε φρεγάΣτον ΥΠΑΜ.
τον λένε, ο …, αυτός βρε που έχει
3απόπωςτο 2012
να εμφανιστεί, βγήκε λέει και
Στους Μισογύνηδες. Αυτός της ΠΑΣΥΔΥ,
είπε στην Εμανουέλλα (spondoforos loves
Emanuella) πως «δεν την αναγνωρίζει». Και
ποιος τον ρώτησε;
του ’90 ο τότε άρχοντας της πίστας,
4πριν,τίαςμετεξελιχθεί
ως άρχοντας των μεταΣτην Ομορφιά. Στις αρχές της δεκαε-
φυτεύσεων, Λευτέρης Πανταζής, είχε καθιερώσει την έκφραση «κάνε μου μια ομορφιά», σε σπονδή στην ελληνική γυναικεία σαγήνη, όταν την έραιναν οι γαρδένιες. Φήμες λένε πως αυτή η χαριτωμένη
προσταγή επανήλθε στο προσκήνιο και δη
στο προεδρικό μέγαρο της Κύπρου, όταν ανεβαίνουν Ζέτα και Εμανουέλλα να πάρουν
οδηγίες.
AΡΧΕΙΟ
26.V.1964
μπειρία, αναφέρεται σε απόρρητο τηλεγράφημα της Αμερικανικής Πρεσβείας της Λευκωσίας υπό τον κωδικό
09NICOSIA200 προς την Ουάσινγκτον στις 20 Μαρτίου του
2009. Στο τηλεγράφημα, και με την ένδειξη «εμπιστευτικό», ο Φρανκ Ούρμπαντσικ ενημερώνει και κατατοπίζει την
πρωτεύουσα των ΗΠΑ σχετικά με τις κόντρες και τους συσχετισμούς δυνάμεων εντός του διχασμένου ΔΗΚΟ. Ο διαχωρισμός του κόμματος σε δύο στρατόπεδα, σε δύο κατσίκια πάνω στο ίδιο γεφύρι που στέκονται απέναντι και που έχουν διαφορετικό προορισμό, τους οπαδούς του Καρογιάν
και τους οπαδούς του πρώην Προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου, αναφορικά με τη στάση που θα κρατούσαν ως
προς τον Δημήτρη Χριστόφια, αναφέρεται στο τηλεγράφημα πως «ποτέ δεν υπήρξε πιο αισθητός απ’ όσο στο εκλογικό συνέδριο της 15ης Μαρτίου» (Καθημερινή Κύπρου 6-62011).
Από τότε μέχρι και σήμερα, όλα άλλαξαν προς το χειρότερο. Τα καρφώματα του έχοντος την εξουσία με εκείνα του
θέλοντος το αυτό, υποχώρησαν προς στιγμήν μετά και την
ανοιχτή διαφωνία ως προς την εκλογή Αναστασιάδη για τις
εκλογές. «Το ΔΗΚΟ γυρεύει και πάλι αξιώματα» είχε πει τότε ο Νικόλας λες και όταν αναλάβει το κόμμα, ο γεννηθείς
σε ένα πλήρες αξιωματικό περιβάλλον, θα αποκόψει εαυτόν και αλλήλους από το κυνήγι της εξουσίας. Από το ίδιο
κυνήγι που τώρα, επιδιώκει και εφαρμόζει μέχρι κεραίας ο
ίδιος, εφόσον τόσο κατά το προηγούμενο διάστημα όσο και
μέχρι… προχθές, δεν σταμάτησε στιγμή να δημιουργεί προσκόμματα προς το ίδιο το κόμμα το οποίο ευλαβικά υπηρετεί. Ένας κυπριακός μακιαβελισμός που από τη μια χαϊδεύει και από την άλλη χαστουκίζει το ίδιο πρόσωπο μόνο που
αυτό δεν είναι το πρόσωπο του Καρογιάν αλλά του ίδιου του
κόμματος. Εκτός κι αν την επομένη, εφόσον αναλάβει εκείνος, το ΔΗΚΟ θα πάψει να είναι το ΔΗΚΟ που ξέρουμε σήμερα και θα γίνει κάτι άλλο, εφόσον με τον ίδιο στην εξουσία τα μέχρι πρότινος προσκόμματα δεν θα υπάρχουν πλέ-
Eνώνουμε Δυνάμεις
Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ
49 χρόνια πρίν στην «Κ»
ΣΚΙΤΣΟ: Μυρτώ Αριστείδου
Από αυτό το γεφύρι περνάει ένας!
Και οι ΔΗ(Κ)Ο αποκλείεται!
Σοβαρευτείτε, χανόμαστε
Ε
ΚΟΣΜΟΣ
ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ
Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ
πείγει όπως η πολιτική ηγεσία του
τόπου σοβαρευτεί αμέσως, διότι κάθε μέρα που περνά γίνεται και πιο αστεία και συνακόλουθα πιο επικίνδυνη.
Δύο παραδείγματα «ελαφρότητας του πολιτικού είναι» της ηγεσίας του τόπου είχαμε τις μέρες που πέρασαν. Παραδείγματα
που σαφώς άφηναν έκθετη την κυβερνητική πολιτική, αλλά και τα κομματικά επιτελεία, που μη έχοντας εναλλακτική πρόταση ανασύρουν από τα συρτάρια παλιές
συνταγές με διακηρύξεις και ως κύμβαλα
αλαλάζοντα κάνουν θόρυβο και γελοιοποιούνται, απλώς διότι δεν τους πιστεύει
κανένας πλέον.
Την περασμένη Τετάρτη, στα Συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών, με θέματα την ενεργειακή ασφάλεια
και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στο κείμενο αναφερόταν συγκεκριμένα ότι «η Επιτροπή προτίθεται να διερευνήσει τις δυνατότητες συστηματικότερης χρήσης ενδοχώριων και εξωχώριων
πηγών ενέργειας με σκοπό την ασφαλή,
βιώσιμη και αποτελεσματική σε σχέση με
το κόστος εκμετάλλευσή τους, με σεβασμό των επιλογών των κρατών-μελών όσον αφορά το ενεργειακό μείγμα». Πίσω
από τη διπλωματική γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε, Σαμαράς και Αναστασιάδης
–ζώντας προφανώς στον ίδιο αστερισμό
ελαφρότητας– ανακάλυψαν ο μεν πρώτος «ευρωπαϊκό μανδύα», ο δε δεύτερος
«κυπριακό περιφερειακό ενεργειακό
κόμβο», στις προσπάθειες για εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, εντός των ΑΟΖ των δύο χωρών. Στην
ουσία οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιβεβαίωσαν
στα συμπεράσματά τους την πρόθεσή
τους να ολοκληρωθεί η ενιαία αγορά ενέργειας και η διασύνδεση όλων των περιοχών της ηπείρου μας στο κεντρικό ευρωπαϊκό δίκτυο, έως το 2015, γι’ αυτό και
η Επιτροπή εκδήλωσε πρόθεση «να διερευνήσει τις δυνατότητες συστηματικότερης χρήσης ενδοχώριων και εξωχώριων
πηγών ενέργειας». Αυτό, το οποίο έγινε
επικοινωνιακό σύνθημα, και ο περιβόητος
«περιφερειακός ενεργειακός κόμβος»
θα γίνουν η σαγιονάρα που θα φορεθεί
πολύ αυτό το καλοκαίρι στις πισίνες των
πολιτικών μας νάνων. Γιατί; Διότι απλώς
τα αποθέματα που φαίνεται να έχει η Κύπρος –αν επιβεβαιωθούν– δεν είναι αρκετά για να καλύψουν δύο χρόνια ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης. Άρα οι
Ευρωπαίοι ότι βρουν πιο φτηνό, πιο βολικό και πιο ευρωπαϊκό θα το προτιμήσουν
έναντι οποιουδήποτε άλλου ενεργειακού
εμπορεύματος. Το δικό μας πρόβλημα
στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι για
ακόμα μια φορά ξεχάσαμε τη θέση μας
και το μέγεθός μας, αλλά το κυριότερο
ξεχάσαμε τι πάθαμε στις 15 και 25 Μαρτίου και θελήσαμε να πανηγυρίσουμε ότι
ΕΛΛΑΔΑ
Κάνε μου μια ομορφιά, Εμανουέλλα...
Η στήλη επικροτεί το μακρόπνοο βήμα πολιτισμού του προέδρου Α5βέρωφ
για τον αποκλεισμό του ΡΙΚ από την
Στο BBC.
ελεύθερη αγορά της διαφήμισης και τη μετεξέλιξή του σε BBC της Κύπρου. Πρώτα όμως ο ΔΗΣΥ να δεσμευτεί πως θα δώσει η
Βουλή στο ΡΙΚ τα 4,5 εκατ. που θα χάσει από τη διαφήμιση. Έτσι όλοι happy, εκτός από εμάς που θα πληρώσουμε.
για την ψυχική μας υγεία: Ως «BBC» το ΡΙΚ
πλέον όποιος πολιτικός παίρνει τηλέφωνο
για διαμαρτυρηθεί πως «δεν τον παίζουν»
θα καταγγέλλεται στην Αρχή Ραδιοτηλεόρασης όπως συμβαίνει στη Μ. Βρετανία. Επίσης, οι προαγωγές και διορισμοί δεν θα
γίνονται με πολιτικό γλείψιμο, άρα μπορούμε να προσδοκούμε για καθαρισμό των οθόνων από τα λαμέ κοστούμια.
Με την πρόταση ΑβέΘέλω να σας πω πως είγια επιπλέον επιχορήγηση 4,5 εστε κακόπιστοι. Ο υπουργός Εσωτερι6κατ.ρωφ
7
στο ΡΙΚ έχουμε τα εξής ευεργετήματα
κών Σωκράτης Χάσικος δεν είναι ιδιοκτήτης
Στο BBC Cyprus.
Στην Gazzetta.
τες. Αν βέβαια δεν είναι ανέκδοτο είναι
φάρσα και προσπάθεια να γλύψουμε το
γλυμμένο κόκαλο, όπως λένε στα χωριά της
επαρχίας Λευκωσίας. Εκείνη τη μέρα τα ραντάρ σήμαναν συναγερμό της αντιαεροπορικής άμυνας της ΕΦ, αφού κατέγραψαν ιπτάμενα αντικείμενα αγνώστου ταυτότητας
πάνω από το Προεδρικό.
Η αλήθεια είναι
πως οι υπάλληλοι της Λαϊκής έχουν
10
ήδη «κουρευτεί» στον μισθό τους, αυτοί όΣτους Τραπεζικούς.
μως που δεν έχουν καταλάβει τίποτα εδώ
και ένα χρόνο είναι αυτοί της Τράπεζας Κύπρου. Προφανώς, η Τράπεζα ήταν και είναι
υγιής και χωρίς προβλήματα. Reality
Distortion Field.
Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ n Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ n Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ n Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ n Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ n Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ
Iδιοκτησία
«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ»
Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.
Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος
e-mail: [email protected] Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540
Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550
Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
n
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή
ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο,
χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.
Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ
03-ADV LIDL_KATHI 5/24/13 6:28 PM Page 4
Υπάρχουν
ράφια που δεν
θα αδειάσουν
ποτέ.
www.lidl.com.cy
04-POLITIKH_KATHI 5/24/13 10:20 PM Page 4
4
l
Διαβάστε στο
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
www.kathimerini.com.cy
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Εννέα στους δέκα Βρετανούς μπορούν να ζήσουν χωρίς σεξ αλλά όχι χωρίς το κινητό τους
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Ούτε συζήτηση για επιπλέον δάνειο
Γερούν Ντάισελμπλουμ στην «Κ»: Δεν μπορείτε να αντέξετε, αλλά ούτε και να αποπληρώσετε περισσότερα από δέκα δισεκατομμύρια στην Κύπρο
θρωτικών κονδυλίων και των πολιτικών
συνοχής της Ε.Ε., ώστε να βοηθήσουμε
την κυπριακή οικονομία να ανακάμψει το
συντομότερο δυνατόν».
Του ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ
Το δάνειο των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ
από την Ευρωζώνη είναι το υψηλότερο
δυνατό που μπορεί να αντέξει –και να αποπληρώσει– ο κυπριακός λαός, δηλώνει
στην «Κ» ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, κόβοντας έτσι εμμέσως κάθε συζήτηση για πρόσθετη δανειακή βοήθεια στο μέλλον. Ο Ολλανδός
υπουργός Οικονομικών τονίζει ότι «η κατάσταση στην Κύπρο ήταν τόσο προβληματική, η εικόνα των τραπεζών τόσο κακή,
ώστε οι διαθέσιμες επιλογές να είναι ελάχιστες. Ένα μεγαλύτερο δάνειο στη χώρα,
για να καλυφθούν και οι ανάγκες των δύο
μεγάλων τραπεζών, θα δημιουργούσε ένα
αβάσταχτο φορτίο χρέους για τους πολίτες
της, ένα χρέος που δεν θα ήταν σε καμία
περίπτωση βιώσιμο. Τα 10 δισεκατομμύρια
του Προγράμματος είναι το ανώτερο ποσό
Τετρακόσια επιπλέον εκατ.
<
<
<
<
<
<
<
δανείου που μπορεί να σηκώσει στις πλάτες
της η Κύπρος και τώρα και στο μέλλον και
φυσικά να το αποπληρώσει».
Σε ερώτηση της «Κ» για το αν θεωρεί
ότι οι αποφάσεις που ελήφθησαν για την
Κύπρο ήταν οι ορθές, με δεδομένο ότι η
«εξαΰλωση» των ταμειακών διαθέσιμων
απόλυτα νόμιμων εταιρειών στις δύο μεγαλύτερες τράπεζες της Μεγαλονήσου και
οι περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων
θα σύρουν τη χώρα σε βαθύτατη ύφεση,
ο κ. Ντάισελμπλουμ αντιτείνει ότι η συμμετοχή των καταθετών ήταν μονόδρομος:
«Έπρεπε να συμβάλουν και οι ίδιες τράπεζες της χώρας με τρόπο δίκαιο και αναλογικό τρόπο στη διάσωσή τους και της
Κύπρου. Στη δεύτερη συνεδρίαση του
Eurogroup, λοιπόν, αποφασίσαμε ότι ο
πλέον ενδεδειγμένος τρόπος ήταν η απομείωση των ανασφάλιστων καταθέσεων
(bail in). Δεν μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά. Η κατάσταση στην Κύπρο ήταν
πολύ ιδιάζουσα, πολύ προβληματική και
μοναδική. Στο τέλος της ημέρας, αυτή
ήταν η μόνη λύση. Τουλάχιστον, καταφέραμε να βρούμε μία λύση για τα υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην
Ελλάδα», υποστηρίζει και καταλήγει λέγοντας: «πλέον η πρόκληση για εμάς είναι
να κάνουμε ό,τι μπορούμε, μέσω των διαρ-
AP
Ήταν μονόδρομος η συμμετοχή των καταθετών στην
αντιμετώπιση της κυπριακής
κρίσης, δηλώνει
ο πρόεδρος του Eurogroup
«Πλέον η πρόκληση για εμάς είναι να κάνουμε ό,τι μπορούμε, μέσω των διαρθρωτικών κονδυλίων και των πολιτικών συνοχής της Ε.Ε., ώστε να βοηθήσουμε την
κυπριακή οικονομία να ανακάμψει το συντομότερο δυνατόν», δηλώνει στην «Κ» ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ.
Αυστηρές οδηγίες Αναστασιάδη στους υπουργούς
Σε ό,τι αφορά τα άλλα μέτωπα του
Μνημονίου, κυπριακές κυβερνητικές
πηγές εμφανίζονται ανήσυχες από
το γεγονός ότι οι μοναδικές παραστάσεις των πολιτών της χώρας από
Πρόγραμμα Προσαρμογής προέρχονται από τη «δραματική» εμπειρία
της Ελλάδας. Στόχος τους επομένως
είναι να αποφύγουν μία κατάσταση
κατά την οποία η Τρόικα θα έρχεται
στη Λευκωσία, θα διαπιστώνει ότι η
χώρα δεν συμμορφώνεται προς τις
δεσμεύσεις της και θα ζητάει συνεχώς
επιπλέον μέτρα για την εκταμίευση
των δόσεων. Εξ ου και η εντολή που
φαίνεται να έχει δοθεί στους υπουργούς από το Προεδρικό Μέγαρο, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», είναι
<
<
<
<
<
<
<
Κλειδί για τη Λευκωσία
η πρώτη αξιολόγηση
από την Τρόικα τέλη
Ιουλίου. Παράδειγμα
προς αποφυγή
το πάθημα της Ελλάδας
ότι στην πρώτη αποστολή αξιολόγησης που θα καταφθάσει, εκτός απροόπτου, τέλη Ιουλίου στην Κύπρο,
να έχουν γίνει όλα στην εντέλεια.
Όπερ σημαίνει, η Κύπρος να μην
έχει απλώς τηρήσει κατά γράμμα τις
δεσμεύσεις της, αλλά να έχει κάνει
και παραπάνω από εκείνα που της
ζητήθηκαν, ώστε να μη δημιουργηθούν αντιδράσεις από τους ελεγκτές
της Τρόικας και καθυστερήσεις στις
δόσεις που θα επιτείνουν την αβεβαιότητα στην κυπριακή οικονομία,
και ακολούθως τη χρηματοπιστωτική
ασφυξία και την ύφεση. Ταυτόχρονα,
σε εξέλιξη βρίσκονται και οι διαπραγματεύσεις για τη σύσταση της Ομάδας
Δράσης της Κομισιόν (Task Force)
για την Κύπρο. Οι Βρυξέλλες αναμένουν την παρουσίαση μιας έκθεσης
αναγκών από τη Λευκωσία, ώστε να
σχεδιαστεί η στελέχωση της Task
Force. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα
αιτήματα της Κύπρου θα αφορούν
κυρίως σε τεχνική βοήθεια για τη
βελτίωση της δημόσιας διοίκησης
και την ταχύτερη απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων. Τέλος, σε ό,τι
αφορά την άρση των περιορισμών
στη διακίνηση κεφαλαίων, Βρυξέλλες
και Λευκωσία φαίνεται να συμφωνούν
ότι η συζήτηση δεν μπορεί καν να
ανοίξει αν δεν ολοκληρωθεί πρώτα
η αναδιάρθρωση της Τράπεζας Κύπρου, η οποία προχωράει μετ’ εμποδίων.
Ευρωπαϊκή
κάλυψη
για την ΑΟΖ
Το Ισραήλ
έτοιμο να
βοηθήσει από
το «Ταμάρ»
Του ανταποκριτή μας στις Βρυξέλλες
ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ
Η Κύπρος, με τους πλέον αισιόδοξους
υπολογισμούς, θα μπορεί να χρησιμοποιεί το δικό της φυσικό αέριο,
αρχικώς για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, εντός του 2019.
Ωστόσο, μέχρι τότε η κυβέρνηση
μελετά τρόπους «ενδιάμεσης λύσης» προμήθειας φυσικού αερίου.
Η μελέτη άρχισε από την προηγούμενη κυβέρνηση και μάλιστα
υποβλήθηκαν και προσφορές προς
τη Δημόσια Εταιρεία Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ), οι οποίες, σύμφωνα
με πληροφορίες της «Κ», θα ανοί<
<
<
<
<
<
<
Ανοίγουν οι προσφορές
για το LNG, ίσως όμως
να είναι ασύμφορο
ξουν εντός των επόμενων ημερών.
Την ίδια ώρα, το Τελ Αβίβ εμφανίζεται θετικό προς το ενδεχόμενο
συνεργασίας με την Κύπρο και για
την «ενδιάμεση λύση», προμηθεύοντας τη Λευκωσία με φυσικό αέριο
από το τεμάχιο «Ταμάρ».
Ενδιάμεση για 5 χρόνια
Η Κύπρος αναζητεί τρόπους προμήθειας ως «ενδιάμεση λύση» έως
ότου μπορεί να χρησιμοποιήσει το
δικό της φυσικό αέριο. Ενώπιον
της ΔΕΦΑ βρίσκονται ήδη προσφορές από τρεις εταιρείες για προμήθεια με υγροποιημένο φυσικό αέριο
(LNG). Σύμφωνα με πληροφορίες
της «Κ», ο υπουργός Εμπορίου αναμένεται να δώσει το πράσινο
φως για να ανοιχθούν οι προσφορές
εντός των επόμενων 24ώρων, οπότε
και θα διαφανεί κατά πόσον οι προσφορές είναι συμφέρουσες για την
Κυπριακή Δημοκρατία. Στόχος είναι
η εξασφάλιση φυσικού αερίου ώστε
να επιτευχθεί μείωση στο κόστος
παραγωγής του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι τιμές πρέπει να είναι τέτοιες ώστε το κόστος παραγωγής
ρεύματος να μειωθεί κατά 10% τουλάχιστον. Σε αντίθετη περίπτωση,
θα θεωρείται «ασύμφορο». Σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, οι τιμές
για προμήθεια της Λευκωσίας με
LNG δεν θα είναι και τόσο συμφέρουσες, κυρίως λόγω της μικρής
περιόδου προμήθειας, κάτι που αυξάνει το κόστος απόσβεσης των εξόδων των εταιρειών που θα προμηθεύουν την Κυπριακή Δημοκρατία με LNG.
Η περίοδος είναι για πέντε χρόνια, ενώ προσεγγίσεις που θέλουν
το χρονικό διάστημα αυτό να διπλασιάζεται, δηλαδή να επεκτείνεται το συμβόλαιο στα 10 χρόνια
προμήθειας, δεν φαίνεται να βρίσκουν ανταπόκριση από τις κρατικές αρχές, μιας και το 2019 με
2020 η Κύπρος θα διαθέτει το δικό
της αέριο. Αξίζει παράλληλα να σημειωθεί πως, από τη στιγμή της κατακύρωσης οποιασδήποτε προσφοράς, η Κύπρος θα μπορεί να δεχτεί
φυσικό αέριο σε δύο χρόνια, αφού
AP
Μέχρι να έχει το δικό της αέριο η Κύπρος
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ
Το ερώτημα φυσικά που ανακύπτει
είναι τι μορφή θα έχει αυτή η βοήθεια.
Στις επαφές του με ανώτατους Ευρωπαίους
αξιωματούχους και ηγέτες κυβερνήσεων,
στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της
Τετάρτης, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, ζήτησε την αύξηση της κατανομής Ευρωπαϊκών κονδυλίων προς τη
χώρα, από τη νέα Προγραμματική Περίοδο
(2014-2020), κατά 300 έως 400 εκατομμύρια
ευρώ. Το επιχείρημα της Λευκωσίας είναι
ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται πλέον
στο νησί είναι τελείως διαφορετική απ’
ό,τι ήταν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ε.Ε., το οποίο αυτή
τη στιγμή βρίσκεται στο Ευρωκοινοβούλιο
προς συζήτηση. Στην τεχνική προεργασία
που είχε γίνει πριν από την επίσημη διατύπωση του αιτήματος από τον κ. Αναστασιάδη, φαίνεται πως εξασφαλίστηκε
η σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού
Κόμματος, της μεγαλύτερης παράταξης
της Ευρωβουλής. Στη συνέχεια, ο κ. Αναστασιάδης απέσπασε και τη σύμφωνη
γνώμη του Σοσιαλδημοκράτη προέδρου
της Ευρωβουλής, Μάρτιν Σουλτζ, στη συνάντηση που είχαν οι δύο άνδρες αυτήν
την εβδομάδα, ενώ καμία αντίρρηση δεν
είχε και ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ
Μανουέλ Μπαρόζο, με τον όποιον είχε επίσης συνεργασία, σε πολύ καλό κλίμα, ο
κ. Αναστασιάδης.
Σημειώνεται ότι τα 400 επιπλέον εκατομμύρια κοινοτικών πόρων που ζητάει
η Κύπρος δεν συνεπάγονται αύξηση του
συνολικού Ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού.
Ο στόχος θα επιτευχθεί μέσω ανακατανομής των διαθέσιμων πόρων που θα έχει
ως αποτέλεσμα (απειροελάχιστες) απώλειες
για τα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Η διατήρηση
του συνολικού ποσού του προϋπολογισμού
στα ίδια επίπεδα ήταν άλλωστε προϋπόθεση για να στηρίξουν το αίτημα της Κύπρου Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο,
όπως μάλιστα διεμήνυσε στον κ. Αναστασιάδη ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ
Κάμερον. Σημειώνεται ότι οι διαπραγματεύσεις για την τελική κατανομή των κονδυλίων στον νέο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και η
Λευκωσία θα γνωρίζει αν και πόσα επιπλέον
κονδύλια εξασφάλισε τελικά, αν όχι μέσα
στο καλοκαίρι, τότε το αργότερο τον Σεπτέμβριο.
Για πρώτη φορά στη Σύνοδο Αρχηγών Κρατών της Ε.Ε. τέθηκε θέμα για μια νέα ενεργειακή οδό, τον Νότιο Μεσογειακό Αγωγό, ο οποίος μπορεί να εξελιχθεί ως ενισχυτικός του TANAP (Trans-Anatolian Pipeline – Ναμπούκο) για την Ε.Ε.,
και μαζί οι δύο αγωγοί ως το «αντίβαρο» στην εξάρτηση της Ε.Ε. από τη Ρωσία.
προαπαιτούνται κατασκευές υποδομών (όπως για παράδειγμα τερματικό αποϋγροποίησης, εάν η
προμήθεια γίνεται με LNG).
Σινιάλο από Ισραήλ
Την ίδια ώρα, το Τελ Αβίβ εμφανίζεται θετικό για «βοήθεια»
προς την Κύπρο για το όλο θέμα.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές,
το Ισραήλ δεν θα απέρριπτε μια
πρόταση από πλευράς της Λευκωσίας για προμήθεια της δεύτερης
με την απαιτούμενη ποσότητα φυσικού αερίου για τη λειτουργία της
ΑΗΚ, μέχρις ότου η Κύπρος να είναι
σε θέση να χρησιμοποιήσει το δικό
της αέριο. Το αέριο μπορεί να διοχετευθεί από το τεμάχιο «Ταμάρ».
Παρ’ όλο που το Ισραήλ δεν έχει
ακόμη καταλήξει στον στρατηγικό
σχεδιασμό των αποθεμάτων του,
κατά πόσον δηλαδή θα δώσει το
«ΟΚ» για εξαγωγές και, εάν ναι, σε
τι ποσότητες, σύμφωνα με τις ίδιες
πηγές, η κυβέρνηση Νετανιάχου
θα μπορούσε να δει το όλο θέμα
μέσα από διαφορετικό φακό και
στα ευρύτερα πλαίσια της συνεργασίας που αναπτύσσεται μεταξύ
των δύο χωρών. Το θέμα ωστόσο
δεν συζητήθηκε ούτε κατά τις συναντήσεις των αρμόδιων υπουργών
ούτε και κατά την επίσκεψη του
Νίκου Αναστασιάδη, αφού η δική
μας πλευρά δεν είχε το εν λόγω
θέμα στην ατζέντα.
Πάντως, στην περίπτωση που
εξεταστεί αυτό το ενδεχόμενο, τότε
η Λευκωσία θα πρέπει να «εγκαταλείψει» τα όποια πλάνα της για
ενδιάμεση λύση με LNG (αφού το
Ισραήλ δεν έχει τερματικό υγροποίησης) και θα πρέπει να προχωρήσει με τη μέθοδο του CNG, δηλαδή του συμπιεσμένου φυσικού
αερίου, το οποίο μπορεί να μεταφέρεται από το «Ταμάρ» σε υποδομές, που πρέπει να γίνουν, στο
Βασιλικό.
Πάντως, όπως φαίνεται από διάφορες μελέτες, η δεύτερη λύση
είναι κατά πολύ πιο δαπανηρή από
την πρώτη, ενώ μεταξύ των κύκλων
που ασχολούνται με το θέμα του
φυσικού αερίου γίνεται και συζήτηση κατά πόσον υπάρχει η αναγκαία τεχνολογία για μεταφορά
CNG από θαλάσσιο τεμάχιο στην
Κύπρο, με τις απόψεις να διίστανται.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι
στις αρχικές προσφορές προς τη
ΔΕΦΑ υπήρχαν και ορισμένες οι
οποίες αφορούσαν σε CNG. Ο λόγος
που αφαιρέθηκαν από τη λίστα,
και πάλι δεν είναι ξεκάθαρος. Από
τη μια λέγεται πως αφαιρέθηκαν
επειδή δεν υπήρχαν τα αποδεικτικά
στοιχεία ότι αυτή η μέθοδος είναι
εφικτή και πως οι εταιρείες που ενδιαφέρθηκαν διαθέτουν πράγματι
το συμπιεσμένο αέριο ώστε να προμηθεύουν την Κύπρο, από την άλλη
λέγεται πως ο λόγος απόρριψης ήταν επειδή η πολιτική απόφαση αφορούσε προμήθεια με υγροποιημένο αέριο (LNG) και όχι συμπιεσμένου τύπου (CNG).
Η παράγραφος 6β των συμπερασμάτων της Συνόδου
Κορυφής, που διεξήχθη την Τετάρτη στις Βρυξέλλες,
είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο που κρατάνε
Κύπρος και Ελλάδα από τη συνάντηση των Ευρωπαίων
ηγετών. Η συγκεκριμένη παράγραφος αναφέρεται
στην ανάγκη συστηματικής αξιοποίησης «ενδογενών»
ενεργειακών πηγών, τόσο χερσαίων όσο και υπεράκτιων, και επί της ουσίας παρέχει πολιτική κάλυψη
στην Κύπρο και την Ελλάδα για την εκμετάλλευση
κοιτασμάτων υδρογονανθρά<
<
<
<
<
<
κων εντός των ΑΟΖ τους. Πίσω <
από τη διπλωματική γλώσσα Σημαντική για
που χρησιμοποιείται, Κύπρος
και Ελλάδα διαβλέπουν «ευ- τη Λευκωσία
ρωπαϊκό μανδύα» στις προ- και την Αθήνα
σπάθειες για εκμετάλλευση
των κοιτασμάτων υδρογοναν- η αναφορά στα
θράκων, εντός των ΑΟΖ τους. συμπεράσματα
Αυτό ακριβώς τόνισε και στην
της Συνόδου
τοποθέτησή του, μετά το πέρας της Συνόδου, ο Έλληνας Κορυφής
πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, αλλά και ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης,
κατά την παρέμβασή του ενώπιον των Ευρωπαίων
ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής: «Τόνισα τη σημασία
των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη λεκάνη
της Λεβαντίνης και την προοπτική να καταστεί η
Κύπρος περιφερειακός ενεργειακός κόμβος», δήλωσε
χαρακτηριστικά μετά το πέρας της Συνόδου. «Ο νότιος
δρόμος είναι υπό τις περιστάσεις μια πρόταση ασφαλής
και επωφελής για την Ευρώπη. Όπως διαφάνηκε από
την όλη συζήτηση, η ηγεσία της Ε.Ε. εντάσσει μέσα
στους σχεδιασμούς της ως μια από τις προσφερόμενες
εναλλακτικές οδούς τη σύνδεση Ισραήλ - Κύπρου Ελλάδας και υπόλοιπης Ευρώπης», σημείωσε.
Ενιαία αγορά έως το 2015
Εξίσου σημαντικό, τόσο για τις νησιωτικές περιοχές
της Ελλάδας, όσο και για την Κύπρο, είναι το ότι οι
Ευρωπαίοι ηγέτες επιβεβαίωσαν στα συμπεράσματά
τους την πρόθεσή τους να ολοκληρωθεί η ενιαία
αγορά ενέργειας και η διασύνδεση όλων των περιοχών
της ηπείρου μας στο κεντρικό ευρωπαϊκό δίκτυο,
έως το 2015. Ειδικότερα, η Σύνοδος επιβεβαίωσε
«τους στόχους της ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς ενέργειας έως το 2014 και της ανάπτυξης διασυνδέσεων που θα δώσουν τέλος σε οποιαδήποτε
απομόνωση κρατών-μελών από τα ευρωπαϊκά δίκτυα
αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2015».
05-ADV MTN A_KATHI 5/24/13 6:30 PM Page 4
06-POLITIKH_KATHI 5/24/13 10:23 PM Page 6
6
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Διαβάστε στο
www.kathimerini.com.cy
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Περίπου 5.000 τοιχογραφίες σε πολύ καλή κατάσταση βρέθηκαν σε σπήλαια στο Μεξικό
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΚΟΣΜΟΣ
O ΜΑΘΙΟΥ ΚΙΝΤ ΣΤΗΝ «Κ»
Φυσικό αέριο και χωρίς λύση, αλλά...
«Η Κύπρος πρέπει να ενεργεί έτσι ώστε η λύση να έρχεται πιο κοντά και όχι να απομακρύνεται», δηλώνει ο Βρετανός ύπατος αρμοστής
Η λύση δεν είναι προϋπόθεση για εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, αλλά
η Λευκωσία πρέπει να διασφαλίσει
πως, όσο προχωρά στο εν λόγω θέμα,
θα πρέπει να λαμβάνει εκείνες τις αποφάσεις, οι οποίες να οδηγούν κοντά
σε λύση και όχι να απομακρύνουν τη
λύση, δηλώνει ο Βρετανός ύπατος αρμοστής στην «Κ». Ο Μάθιου Κιντ τονίζει
ακόμη πως χρειάζονται άλλοι δύο με
τρεις μήνες ώστε να αρχίσουν οι συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ
σημειώνει πως η παλαιότερη πρόταση
της Βρετανίας για παραχώρηση εδαφών
των Βάσεων στην Κύπρο σε περίπτωση
λύσης, βρίσκεται στο τραπέζι. Ακόμη,
ο Βρετανός διπλωμάτης αποκαλύπτει
πως η κυβέρνηση βρίσκεται κοντά σε
συμφωνία με τη Σχολή Δημόσιας Υπηρεσίας της Βρετανίας για αναδιάρθρωση της Δημόσιας Υπηρεσίας της
Κύπρου, όπως προνοείται στο Μνημόνιο, και την περασμένη βδομάδα
βρισκόταν στη Λευκωσία κλιμάκιο
Βρετανών εμπειρογνωμόνων. Ο κ. Κιντ
μιλά ακόμη για τα προγράμματα του
τουρισμού που «τρέχουν» στη Βρετανία
για διακοπές στην Κύπρο, καθώς και
για την «κοινωνική πλευρά» της Υπάτης
Αρμοστείας στη Λευκωσία.
– Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξελέγη
τον Φεβρουάριο και από τότε επισκέφθηκε δύο χώρες. Ελλάδα και Ισραήλ. Παραδοσιακά όμως η Βρετανία
ήταν η δεύτερη χώρα που επισκεπτόταν ο εκάστοτε Πρόεδρος μετά
την Ελλάδα…
– Και σύντομα ελπίζω θα επισκεφθεί
και το Λονδίνο. Και επ’ αυτού συζήτησαν Κάμερον και Αναστασιάδης στο
περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επιθυμία μας είναι ο Πρόεδρος
Αναστασιάδης να πραγματοποιήσει
μια επίσκεψη που να έχει κάτι να του
προσφέρει, μια σημαντική σχέση, βοήθεια που να ενισχύει το πρόγραμμά
του. Αν η επίσκεψη δεν είναι δεύτερη
στη σειρά, δεν έχει σημασία. Το ζητούμενο είναι μια παραγωγική συνάντηση. Και πιστεύω θα είναι.
– Προσκλήθηκε ο κ. Αναστασιάδης
στο Λονδίνο;
– Βεβαίως. Αμέσως μετά την εκλογή
του, όταν ο πρωθυπουργός Κάμερον
τηλεφώνησε για να τον συγχαρεί, απηύθυνε και την πρόσκληση.
– Τι συζητήθηκε κατά τη συνάντηση
Κάμερον-Αναστασιάδη στις Βρυξέλλες;
– Ήταν μια συνάντηση στο περι-
θώριο της Συνόδου, κατά την οποία
έγινε μια προκαταρκτική συζήτηση
πάνω σε πολλά θέματα, ενόψει και της
επίσκεψης του Προέδρου στο Λονδίνο.
Συζήτησαν θέματα που απασχολούν
το Συμβούλιο, την οικονομική κατάσταση της Κύπρου.
– Κάθε φορά, πριν από την έναρξη
ενός γύρου συνομιλιών στο Κυπριακό,
το Λονδίνο εμφανίζεται ως ο «κακός»
της υπόθεσης που πιέζει τον ΟΗΕ να
επιταχύνει τη διαδικασία…
– Ακούω αυτές τις ιστορίες για τους
«συνήθεις ύποπτους» και παρόμοια.
Τις ασπάζομαι; Όχι. Όλοι ακούνε ότι
η Βρετανία πιέζει για «κλείσιμο» του
Κυπριακού άρον-άρον. Πιστεύουμε
στην ανάγκη μιας καλής λύσης, λειτουργικής, που να ανταποκρίνεται
στις επιθυμίες των Κυπρίων. Και σε
αυτό ενδιαφερόμαστε να βοηθήσουμε
και ελπίζουμε ότι η Κύπρος αναγνωρίζει
ότι μπορούμε να διαδραματίσουμε εποικοδομητικό ρόλο. Αυτή είναι η
πραγματικότητα.
– Πιστεύετε ότι η λύση πρέπει να έχει
ως βάση, ως μοντέλο, τη διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία;
– Αυτό έχουν συμφωνήσει οι πλευρές. Αυτό λένε τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αυτή
είναι η βάση, όπως αντιλαμβάνομαι,
πάνω στην οποία τα μέρη συζητούν.
– Πιστεύετε πως τώρα είναι η σωστή
στιγμή να αρχίσουν οι συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών;
– Θεωρώ πως απαιτείται ακόμη λίγος
χρόνος έτσι ώστε τα σχέδια για το ξεκίνημα της οικονομίας να εισέλθουν
σε μια πορεία υλοποίησης. Συνεπώς
δεν πιστεύω ότι μπορούν να αρχίσουν
οι συνομιλίες στους επόμενους δυοτρεις μήνες. Δεν νομίζω ότι υπάρχει
κανείς που το πιστεύει. Πέραν τούτου,
απαιτείται χρόνος για προετοιμασία.
Και ελπίζω ότι, μόλις οι δύο πλευρές
είναι έτοιμες και γνωρίζουν επακριβώς
τα σημεία, θα αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις.
– Η Βρετανία λέει πάντοτε ότι υποστηρίζει τη λύση. Όμως υπάρχει και
μια άλλη άποψη. Ότι το σημερινό
status quo σάς βολεύει διότι διασφαλίζει την παραμονή των Βάσεων…
– Η παρούσα κατάσταση δεν εξυπηρετεί κανέναν και δεν διασφαλίζει
τίποτα. Το status quo εξ ορισμού είναι
ανασφαλές. Δημιουργεί ανασφάλεια
στην Κύπρο, σε εμάς, στην περιοχή,
σε όλους. Συνεπώς δεν αποτελεί ένα
καλό και σωστό πλαίσιο για συμφέροντα ή επενδύσεις. Οπότε, η ιδέα ότι
το status quo είναι κάτι που μας βολεύει, είναι εντελώς λανθασμένη.
– Ναι, αλλά ενόσω βρισκόμαστε στο
status quo, ουδείς εγείρει θέμα Βάσεων.
Συνεπώς, λογικά αυτό βολεύει…
– Αυτό ακολουθεί τη λογική ότι είναι
αδύνατον να προσπαθείς ταυτόχρονα
για λύση αλλά και να θέτεις θέμα Βάσεων. Δεν βλέπω τη λογική σε αυτό.
Πιστεύω πως η καλύτερη προσέγγιση
είναι πως μια καλή λύση του Κυπριακού
αποτελεί την καλύτερη βάση για μια
συζήτηση για το μέλλον των Βάσεων
με τις κυπριακές αρχές. Οτιδήποτε άλλο
δεν προσφέρει σταθερότητα και δεν
αποτελεί ελκυστική επιλογή για εμάς.
– Συνεπώς το καθεστώς των Βάσεων
“
Η ιδέα ότι το status quo
είναι κάτι που μας βολεύει,
διότι διατηρούνται
οι Βάσεις, είναι εντελώς
λανθασμένη. Η πρόταση
για παραχώρηση εδαφών
στην Κύπρο στην περίπτωση λύσης ισχύει
”
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ
«Εάν όλα αυτά τα εμπόδια αρθούν, μέσω λύσης, τότε θα “ξεκλειδωθεί” και η οικονομία και επιπλέον θα ανοίξουν αγορές και ευκαιρίες που τώρα δεν είναι διαθέσιμες»,
δηλώνει στην «Κ» ο Μάθιου Κιντ.
είναι ανοικτό προς συζήτηση…
– Μα οι βάσεις δεν είναι μέρος της
διαδικασίας των συνομιλιών. Στο παρελθόν έγινε εισήγηση παλαιότερα
από εμάς, πως εάν επρόκειτο να βοηθηθεί μια συμφωνία, θα ήμασταν έτοιμοι να προσφέρουμε κάποιες περιοχές των Βάσεων, έτσι ώστε αυτές
οι περιοχές να συμπεριληφθούν στο
πλαίσιο λύσης…
– Και η πρόταση αυτή βρίσκεται ακόμη
στο τραπέζι;
– Ναι, ισχύει. Και η βρετανική κυβέρνηση επιβεβαίωσε δημόσια ότι
αυτή η πρόταση ισχύει και για το βρετανικό κοινοβούλιο. Ελπίζω να φτάσουμε σε εκείνο το σημείο, όπου η
πρόταση αυτή να αποκτήσει νόημα.
– Υπάρχει η άποψη ότι λόγω της οικονομικής κρίσης δεν μπορούμε να
προχωρήσουμε σε λύση. Υπάρχει
όμως και η άποψη πως ακριβώς λόγω
της οικονομικής κρίσης επιβάλλεται
να προχωρήσουμε σε λύση. Πώς σχολιάζετε;
– Έγιναν και στο παρελθόν διάφορες
ακαδημαϊκές μελέτες προς αυτή την
κατεύθυνση. Θεωρώ ότι αποτελεί κοινή
λογική ότι μια καλή λύση θα επιφέρει
θετικές αλλαγές. Για παράδειγμα, λόγω
της παρούσας κατάστασης, υπάρχει
περισσότερη και αχρείαστη γραφειοκρατία. Οι επενδύσεις είναι λιγότερο
ελκυστικές. Οι επενδυτές είναι προσεκτικοί, αισθάνονται αβεβαιότητα.
Η ψυχολογία σε κρατικό και ιδιωτικό
τομέα είναι συγκρατημένη. Συνεπώς,
εάν όλα αυτά τα εμπόδια αρθούν, τότε
θα «ξεκλειδωθεί» και η οικονομία και
επιπλέον θα ανοίξουν αγορές και ευκαιρίες που τώρα δεν είναι διαθέσιμες.
– Η Βρετανία είναι μια από τις εγγυήτριες δυνάμεις. Είναι έτοιμο το Λονδίνο
να βοηθήσει την Κύπρο οικονομικά;
Να κάνει μια επανεκκίνηση μετά τη
λύση;
– Όταν υπάρξει λύση, είμαι απόλυτα
πεπεισμένος ότι θα θέλουμε να βοηθήσουμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο
στην εφαρμογή της.
– Αναφορικά με το φυσικό αέριο, η
Τουρκία απειλεί την Κυπριακή Δημοκρατία να μην προχωρήσει…
– Η θέση στις αρχές είναι ξεκάθαρη.
Το είπαμε δημόσια. Όσον αφορά εμάς,
η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το δικαίωμα στην ΑΟΖ, στην οποία βρίσκονται
και τα τεμάχια. Έχει κάθε δικαίωμα
σε αυτά. Έχει δικαίωμα να κάνει ό,τι
έκανε και ό,τι κάνει σε αυτά. Τα οικονομικά κίνητρα στις προσπάθειές της
είναι ξεκάθαρα. Υπάρχει η ευκαιρία ο
όλος χειρισμός να γίνει κατά τρόπο
που να διασφαλίζεται η σταθερότητα
στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης
και της επίτευξης λύσης στο Κυπριακό.
Ελπίζουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία
θα λάβει αποφάσεις ώστε να διασφαλίζεται αυτό, παρά να γίνονται δυσκολότερα τα πράγματα. Αλλά βεβαίως
έχει κάθε δικαίωμα να το πράξει. Αυτό
το ξεκαθαρίζουμε και δημοσίως.
– Είναι λοιπόν η λύση προϋπόθεση
για να προχωρήσουμε στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου;
– Είναι λάθος να μιλάμε για «προϋπόθεση». Όσο η διαδικασία προχωρά,
η κάθε απόφαση θεωρητικά μπορεί
να υποβοηθήσει την υπόθεση της λύσης ή να την καταστήσει δυσκολότερη. Συνεπώς δεν τίθεται θέμα να
λεχθεί «μην αρχίσεις μέχρις ότου»
αλλά «διασφάλισε ότι όσο προχωράς
κάνεις αυτό που πρέπει να κάνεις με
τέτοιο τρόπο, ο οποίος να σε οδηγεί
πιο κοντά στη λύση παρά να σε απομακρύνει».
– Αυτή τη βδομάδα βρέθηκε στο νησί
μια αντιπροσωπεία αποτελούμενη
από μέλη της βρετανικής Σχολής Δημόσιας Υπηρεσίας και λειτουργούς
της Παγκόσμιας Τράπεζας…
– Ένας από τους όρους του Μνημονίου είναι η αναδιάρθρωση της Δημόσιας Υπηρεσίας και επ’ αυτού διαβουλευθήκαμε με την κυπριακή πλευρά
πώς θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε,
μιας και η Δημόσια Υπηρεσία της Κύπρου βασίζεται στο βρετανικό μοντέλο.
Συνεπώς μεταφέραμε τόσο σε αυτήν
όσο και στην προηγούμενη κυβέρνηση
τη διάθεσή μας να συμβάλουμε. Έτσι
ήρθαν τώρα κατ’ αρχάς για να ενημερωθούν για τις ανάγκες της Κύπρου.
Και η διαπίστωσή μου, έχω τη χαρά να
πω, είναι πως οι συναντήσεις ήταν επιτυχείς. Εάν τελικά αυτή η συνεργασία
γίνει, τότε πιστεύω θα αποτελέσει ένα
καλό παράδειγμα τού πώς διαφορετικοί
παίκτες μπορούν να φέρουν τα αποτελέσματα που η ίδια η Κύπρος αποφάσισε
ότι θέλει να έχει.
– Πιστεύετε ότι το βρετανικό μοντέλο
του δημόσιου τομέα θα ήταν το κατάλληλο και για την Κύπρο;
– Αυτό θα πρέπει να το αποφασίσει
η Κύπρος. Ωστόσο, πιστεύω πως υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά του δικού μας συστήματος, τα οποία είναι
σχετικά με την περίπτωση της Κύπρου.
Οι Βρετανοί έκαναν τομές τις τελευταίες
δύο δεκαετίες και ένα σημείο στο οποίο
βάλαμε κυριολεκτικά μαχαίρι ήταν η
γραφειοκρατία. Τώρα υπάρχουν λιγότερα έγγραφα, λιγότερο προσωπικό να
συμπληρώνει έντυπα, συνεπώς πολύ
λιγότερος χρόνος για αυτού του είδους
τις εργασίες. Πιστεύω πως σε αυτό το
θέμα μπορούμε να φανούμε χρήσιμοι.
Όσον αφορά στον τρόπο που δουλεύει
η Δημόσια Υπηρεσία, εισαγάγαμε τη
μετακίνηση των δημοσίων υπαλλήλων,
κάτι που πλέον θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό. Ένας λειτουργός μπορεί να
μετακινηθεί ανάλογα με τις ανάγκες
της Υπηρεσίας γενικά. Επιπλέον, προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ανθρώπινο περιβάλλον στον χώρο εργασίας για να μπορεί ο υπάλληλος να αισθάνεται άνετα και περήφανος που υπηρετεί το Δημόσιο, π.χ. εφαρμόζεται
με επιτυχία το ελαστικό ωράριο, δόθηκαν κίνητρα ώστε ο καθένας να νιώθει
χρήσιμος και παραγωγικός. Να τελειώνει
η μέρα του και να μπορεί να αισθάνεται
ότι «σήμερα βοήθησα σε αυτό το θέμα,
συνέβαλα». Όλες αυτές οι αλλαγές προωθήθηκαν την τελευταία εικοσαετία.
Αλλά υπάρχει μια κρίσιμη ερώτηση και
αφού την απαντήσαμε την θέσαμε ως
βάση. Η ερώτηση είναι «τελικά ποιους
υπηρετούν οι δημόσιοι υπάλληλοι;».
Υπηρετούν τους εαυτούς τους; Τους
προϊστάμενούς τους; Τους βουλευτές;
Τους πολίτες; Το κυριότερο είναι να
έχεις ξεκάθαρη απάντηση σε αυτό. Και
για εμάς είναι ξεκάθαρο. Υπηρετούν
τους πολίτες. Έχουν προϊστάμενους,
“
Μέλη της βρετανικής
Σχολής Δημόσιας Υπηρεσίας είχαν επαφές στην
Κύπρο... Και έχω τη χαρά
να πω ότι οι συναντήσεις
ήταν επιτυχείς
”
λογοδοτούν στους υπουργούς, στο κοινοβούλιο. Αλλά αποστολή τους είναι
να υπηρετούν τον πολίτη. Τον φορολογούμενο που τους πληρώνει. Αυτό
θα πρέπει να καλλιεργηθεί στην κοινωνία. Πάνε δουλειά για να εξυπηρετήσουν τους πολίτες. Τίποτα άλλο.
– Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Το Ην. Βασίλειο κατονομάστηκε ως η μία από
τις δύο χώρες που ήταν διατεθειμένες
να δανείσουν την Κύπρο, έτσι ώστε
η κυβέρνηση να είχε την ευχέρεια
χρόνου για καλύτερη διαπραγμάτευση
με την Τρόικα. Έτσι είναι;
– Κατά τη διάρκεια όλης της περιόδου
εξετάζαμε τρόπους, ακόμη και από
εκτός Ευρωζώνης, για το πώς θα ήταν
δυνατόν να βοηθήσουμε. Σε πρακτικό
επίπεδο, οποιοδήποτε ξεχωριστό δάνειο
δεν θα βοηθούσε, διότι θα αύξανε το
χρέος. Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα,
βοηθήσαμε παρέχοντας τεχνική υποστήριξη από ομάδα εμπειρογνωμόνων,
που ήταν εδώ, στο πλευρό των Κυπρίων,
κατά τις κρίσιμες μέρες, ώστε να βοηθήσουν στις διαπραγματεύσεις και στην
υλοποίηση των αποτελεσμάτων τους.
– Η Κύπρος ζήτησε τη βοήθεια;
– Υπήρξε συνομιλία μεταξύ του Προέδρου και του Λονδίνου εκείνες τις
μέρες ώστε να δούμε πώς θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε. Και από τη στιγμή
που η Λευκωσία αποδέχθηκε την προσφορά, βοηθήσαμε.
– Είναι διατεθειμένο το Λονδίνο να
συνεχίσει τη βοήθεια;
– Ασφαλώς. Στο Μνημόνιο υπάρχει
ένας μακρύς κατάλογος από πράγματα
που η Κύπρος πρέπει να κάνει και επιπλέον η κυβέρνηση έθεσε και το δικό
της πλαίσιο από πράγματα που επιθυμεί
να γίνουν. Και όπως σας είπα και πριν,
ήδη έγιναν επιτυχείς διαβουλεύσεις
για μια ενδεχόμενη συνεργασία στο
θέμα της Δημόσιας Υπηρεσίας.
– Στη Βρετανία υπάρχουν φωνές που
υποστηρίζουν την έξοδο της χώρας
από την Ευρωπαϊκή Ένωση…
– Ναι, υπάρχουν. Και είναι λογικό
σε μια δημοκρατία να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις.
Βλέπουμε σήμερα σε άλλες ευρωπαϊκές
χώρες να υπάρχουν νέα κόμματα, τα
οποία έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις.
Στη Βρετανία, ο συγκεκριμένος διάλογος
είναι δημόσιος και ίσως πιο ανεπτυγμένος. Αλλά είναι και συνηθισμένο φαινόμενο για τη Βρετανία να συζητιούνται
ευρέως μεγάλα ερωτήματα…
– Πιστεύετε ότι είναι θέμα χρόνου
να τεθεί επί τάπητος η έξοδος της
Βρετανίας από την Ε.Ε.;
– Η Ε.Ε. θα πρέπει να αποδείξει ότι
είναι ικανή να προβεί στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται και να απαντήσει
στις καίριες προκλήσεις που βρίσκονται
ενώπιόν της, κάτι που ήδη άρχισε να
γίνεται.
– Εδώ στην Κύπρο υπάρχουν φωνές
που υποστηρίζουν έξοδο από το ευρώ
και εισαγωγή της… στερλίνας…
– Οι πολίτες ψάχνουν για εναλλακτικές λύσεις, αντιδρώντας στον τρόπο
που η Ε.Ε. αντιμετωπίζει τα διάφορα
θέματα και προκλήσεις. Κατά πόσον
αυτές οι επιλογές είναι συνετές, είναι
άλλο θέμα. Πάντως, προσωπικά δεν
αναμένω να δω μια επίσημη αίτηση
από πλευράς Κύπρου για να υιοθετήσει
την αγγλική στερλίνα…
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
Βρετανική «λύση» στη Δημόσια Υπηρεσία
«Οι δημόσιοι υπάλληλοι πάνε δουλειά για να εξυπηρετήσουν τους πολίτες. Τίποτα άλλο. Αυτό θα πρέπει να καλλιεργηθεί στην
κοινωνία», δηλώνει ο Βρετανός ύπατος αρμοστής στον πολιτικό συντάκτη της «Κ» Παναγιώτη Τσαγγάρη.
O τουρισμός, η Βασίλισσα και η αλληλεγγύη
– Η οικονομική κρίση έχει ασφαλώς
και την ανθρώπινη και κοινωνική πτυχή. Κατ’ αρχάς θα ήθελα να ρωτήσω
για δράσεις στον τομέα των Βρετανών
τουριστών...
– Ο τουρισμός, μαζί με πολλά άλλα
θέματα, είναι ένα από τα στοιχεία που
περιέχονται στο εκτενές Μνημόνιο.
Εμείς κοιτάμε προσεκτικά αυτή τη λίστα προκειμένου να βρούμε όλους
τους τομείς στους οποίους «ταιριάζει»
να βοηθήσει ειδικά η Βρετανία. Ένας
τομέας είναι ο τουρισμός, μιας και οι
περισσότεροι τουρίστες στην Κύπρο
είναι Βρετανοί, όπως επίσης η αναδιάρθρωση των τραπεζών και οι νομικές υπηρεσίες. Είναι τομείς που φαίνεται λογικό και φυσικό να βοηθήσουμε εμείς, λόγω γλώσσας, κοινών
εμπειριών κ.λπ. Και ασφαλώς συζητούμε με τις κυπριακές αρχές ποιες
είναι οι προτεραιότητες.
– Όσον αφορά τους Βρετανούς τουρίστες;
– Τρέχουμε από πέρυσι την καμπάνια
«Holiday Hangover», την οποία φέτος
ονομάζουμε «Napa Hangover», με την
οποία προσπαθούμε να τονίσουμε
στους Βρετανούς τουρίστες τη σημασία
τού να απολαμβάνουν τις διακοπές
τους χωρίς να το «παρακάνουν», γιατί
μπορεί να δημιουργήσουν αλλά και να
υποστούν προβλήματα. Ελπίζω ότι σύντομα θα έχουμε τη χαρά να επισκεφθούμε και τον νέο δήμαρχο της δημοφιλέστατης αυτής περιοχής. Φέτος
τρέχουμε άλλη μια καμπάνια, οικογενειακή, με τίτλο «Διακοπές στην Κύπρο».
Πρόκειται για ένα μικρό ενημερωτικό
φυλλάδιο για την Κύπρο, με βασικές
πληροφορίες που οι τουρίστες καλό
είναι να γνωρίζουν όταν βρίσκονται
στο νησί. Σχεδιάζουμε τέλος να επισκεφθούμε την Πάφο προς το τέλος
του καλοκαιριού για να ευχαριστήσουμε
τους εθελοντές και τις ομάδες που προσφέρουν βοήθεια σε Βρετανούς υπηκόους και συνεισφέρουν στο προξενικό
έργο της Ύπατης Αρμοστείας. Πρόσφατα επισκεφθήκατε το Κοινωνικό
Παντοπωλείο Λάρνακας, ενώ ταυτόχρονα είδαμε να διοργανώνονται σεμινάρια και εργαστήρια που βοηθούν
στην κατάρτιση γύρω από τα θέματα
της ενέργειας αλλά και την ανάπτυξη
της οικονομίας. Είναι γεγονός ότι οι
εκδηλώσεις μας, ειδικά φέτος, εστιάζονται σε τομείς που η ίδια η Κύπρος
έχει αποφασίσει να προωθήσει. Για παράδειγμα, η ανάπτυξη του τομέα της
παιδείας, για να μπορεί να στηρίξει τον
τομέα της ενέργειας. Αυτό ήδη συμβαίνει στα βρετανικά πανεπιστήμια
και διοργανώσαμε ένα σεμινάριο με
το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Επισκεφθήκαμε το Κοινωνικό Παντοπωλείο και
πραγματικά εντυπωσιαστήκαμε από
τη δουλειά των εθελοντών. Έτσι λοιπόν
αποφασίσαμε φέτος στην Ύπατη Αρμοστεία, αντί της καθιερωμένης εθνικής
μας εορτής, που γίνεται τον Ιούνιο (σ.σ.
20 Ιουνίου), να διοργανώσουμε μια
πολύ μικρότερη εκδήλωση που θα είναι
αφιερωμένη στις οργανώσεις των εθελοντών για τη σκληρή δουλειά τους.
07-POLITIKI_KATHI 5/24/13 6:46 PM Page 7
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
l
7
ΚΟΣΜΟΣ
Το μιντιακό άνοιγμα του ΑΚΕΛ
«Χαραυγή», «Άστρα» και ιστοσελίδα σε ενιαίο όμιλο ενημέρωσης με κοινή συντακτική ομάδα αλλά με αυτονομία
Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
Ανασύνταξη δυνάμεων στον τομέα
της πληροφόρησης και της επικοινωνίας θα επιχειρήσει πολύ σύντομα
το ΑΚΕΛ με στόχο την αναβάθμιση
των Μέσων Ενημέρωσης στα οποία
διατηρεί συμφέροντα, δηλαδή της
εφημερίδας «Χαραυγή» και του ραδιοσταθμού «Άστρα». Ζητούμενο
είναι να προσαρμοστούν στο έντονα
ανταγωνιστικό περιβάλλον που επικρατεί στον χώρο των media, να
αυξήσουν το μερίδιό τους στην αγορά και να καταστούν οικονομικά
βιώσιμα. Πέραν της αναβάθμισης
της «Χαραυγής» και του «Άστρα»
ο σχεδιασμός προβλέπει και τη δημιουργία ενημερωτικής ιστοσελίδας
και παράλληλης αξιοποίησης των
νέων τεχνολογικών μέσων.
Ο τέως πρόεδρος θα διατηρεί πολιτικό γραφείο στο
κτήριο του ΑΚΕΛ, ενώ η σύζυγός του, Έλση Χριστόφια
τίθεται επικεφαλής της σχολής επιμόρφωσης στελεχών του κόμματος.
Κομματική
σχολή
υπό την Έλση
Χριστόφια
<
<
<
<
<
<
<
Με οδηγίες της ηγεσίας του ΑΚΕΛ
η τέως υπουργός Εσωτερικών Ελένη
Μαύρου ετοίμασε μια πρώτη εισήγηση, η οποία θα τεθεί ενώπιον του
Πολιτικού Γραφείου του κόμματος
τις αμέσως επόμενες μέρες, ώστε
να τροχοδρομηθούν ενέργειες για
υλοποίηση της πολιτικής απόφασης
«το συντομότερο δυνατόν» όπως
δήλωσε στην «Κ» στέλεχος του κόμματος.
Πέραν της πολιτικής απόφασης
δεν έχουν τεθεί στο τραπέζι λεπτομέρειες για το οργανόγραμμα που
θα υιοθετηθεί, ούτε και για το επιχειρηματικό μοντέλο που θα ακολουθηθεί. Είναι όμως προφανές ότι
η προσπάθεια θα λαμβάνει υπόψη
το δυσχερές οικονομικό κλίμα που
επικρατεί και τη φθίνουσα πορεία
που ακολουθεί ο κλάδος των Μέσων
Ενημέρωσης. Ως εκ τούτου άξονας
της προσπάθειας θα είναι η αξιοποίηση όλου του δημοσιογραφικού
EPA
Μελέτη από Ελένη
Μαύρου και απόφαση
εντός των ημερών
από το Πολιτικό
Γραφείο του κόμματος
Προβληματισμός επικρατεί κατά πόσον η ιστορική εφημερίδα «Χαραυγή» θα παραμείνει εκφραστικό όργανο του ΑΚΕΛ ή θα μετεξελιχθεί.
δυναμικού με τη δημιουργία μιας
ενιαίας συντακτικής ομάδας (news
room) η οποία θα διοχετεύει τα θέματα και στα τρία Μέσα, δηλαδή
στη «Χαραυγή», τον «Άστρα» και
την ιστοσελίδα, ενώ και τα τρία
μέσα θα συστεγάζονται.
Η ηγεσία του ΑΚΕΛ θα κληθεί
να αποφασίσει κατά πόσον η εφημερίδα «Χαραυγή», με ιστορία 60
χρόνων, θα συνεχίσει να είναι το
εκφραστικό όργανο του κόμματος
ή εάν θα μετεξελιχθεί σε ένα νέο
έντυπο του ευρύτερου χώρου της
Αριστεράς, στο πρότυπο του ραδιοσταθμού «Άστρα», το οποίο κρίνεται ως επιτυχημένο. Η πολιτική
απόφαση θα οριστικοποιήσει και
το σχήμα της διοικητικής και επιχειρηματικής δομής του υπό δημι-
ουργία συγκροτήματος, το οποίο
προφανώς θα ακολουθήσει το μοντέλο που ακολουθούν πλείστοι ενημερωτικοί όμιλοι, δηλαδή, θα υπάρχουν αυτόνομες εταιρείες-Μέσα
με ενιαία διοίκηση.
Με τον τρόπο αυτό διατηρείται
η αυτονομία και η οντότητα της
κάθε εταιρείας-Μέσου κάτι που θα
διασφαλίζει επίσης το στίγμα και
το ύφος του, αναλόγως του κοινού
στο οποίο στοχεύει. Επί του παρόντος δεν γίνεται σκέψη για επέκταση
στο χώρο της τηλεόρασης, αφού
στο ΑΚΕΛ παραμένουν νωπές οι οικονομικές περιπέτειες από το εγχείρημα που έγινε προ μερικών χρόνων με τον παγκύπριας εμβέλειας
τηλεοπτικό σταθμό Plus Tv, στο οποίο διατηρούσε συμφέροντα.
Πέραν της τέως υπουργού Ελένης Μαύρου, στον
κομματικό μηχανισμό του ΑΚΕΛ επανήλθαν όλα
τα στελέχη του κόμματος που κατείχαν αξίωμα
στην κυβέρνηση κατά την πενταετία Δημήτρη Χριστόφια στην προεδρία της Δημοκρατίας. Ο τέως
Πρόεδρος θα έχει πολιτικό γραφείο στο κτήριο του
κόμματος, ενώ η σύζυγός του, Έλση Χριστόφια,
τίθεται επικεφαλής της υπό διαμόρφωση σχολής
επιμόρφωσης των στελεχών του κόμματος. Στη
θέση του επαρχιακού γραμματέα Λευκωσίας-Κερύνειας εξελέγη ο τέως κυβερνητικός εκπρόσωπος
Στέφανος Στεφάνου, ενώ ο τέως διευθυντής του
προεδρικού γραφείου Χρίστος Χριστοφίδης ανέλαβε
επικεφαλής του Γραφείου Παιδείας και Επαναπροσέγγισης της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ. Επικεφαλής του τομέα
ενέργειας και περιβάλλοντος, με εμπλοκή και σε
οργανωτικά θέματα είναι ο τέως υπουργός Εμπορίου,
Βιομηχανίας και Τουρισμού Νεοκλής Συλικιώτης,
ο οποίος υπηρέτησε και ως υπουργός Εσωτερικών
στις κυβερνήσεις Δ. Χριστόφια και Τ. Παπαδόπουλου.
Στο γραφείο του στο ΑΚΕΛ επέστρεψε ο σύμβουλος
του κ. Χριστόφια στο Κυπριακό, διεθνολόγος Τουμάζος Τσελεπής, επικεφαλής του αρμόδιου Γραφείου
της Κ.Ε. που ασχολείται με το εθνικό ζήτημα. Στην
ΠΕΟ επέστρεψε η Σωτηρούλα Χαραλάμπους μετά
από συνεχή πενταετή παρουσία στο νευραλγικό
υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
επί προεδρίας Δ. Χριστόφια.
08-PARASKHNIO_KATHI 5/24/13 11:01 PM Page 8
8
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Διαβάστε στο
www.kathimerini.com.cy
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Τα ηλεκτροσόκ στον εγκέφαλο βελτιώνουν τις ικανότητες στα μαθηματικά
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Οι Ρώσοι ήρθαν, έφεραν χρήμα και περιμένουν...
Και είναι άλφα-άλφα
2008-2013 συνολικά 914.336 ευρώ. Δημήτρης και
Έλση ξόδεψαν μαζί 98.714. Δηλαδή είχαν έξοδα
της τάξης των 1.645 ευρώ το μήνα! Δώρισαν στη
μία κόρη 80.000 στην άλλη 150.000, στον γιο ένα
διαμέρισμα 485.000 και του πλήρωσαν και 18.000
για τις σπουδές του και έκαναν και εισφορές και
δωρεές ύψους 256.445 ευρώ. Δηλαδή την ίδια πενταετία είχαν έξοδα 1.088.139 ευρώ κι έτσι «έμειναν πουκάτω» 173.000 ευρώ. Ζάβαλλί μου.
Αποφασισμένοι να αγοράσουν χρέος και όχι μόνο
ήλθαν στην Κύπρο, όπως εγκύρως πληροφορείται η
στήλη οι Ρώσοι της ALFA GROUP ενός από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς -μεταξύ άλλων- οργανισμούς. Για να βάλουμε τα πράγματα στη σειρά στόχος του Γκρουπ ευθύς εξαρχής ήταν να αγοράσει όλα τα παραρτήματα της Τράπεζας Κύπρου και της
Λαϊκής στη Ρωσία και την Ουκρανία. Το αίτημα έχει
υποβληθεί προ πολλού αλλά ουδείς εκ των δικών
μας φαίνεται να βιάζεται. Και γιατί άλλωστε;
••••
Περί εισφορών
••••
Πήραν και ευχή
Αν και ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας είναι εβραϊκής καταγωγής έσπευσε και στην
Αρχιεπισκοπή όπου μαζί με την ευχή του Χρυσοστόμου του Β΄ έστρωσαν το χαλί για μια σημαντική
επένδυση του Γκρουπ στην Ελληνική Τράπεζα, η
οποία θα αναπνεύσει βαθιά, αν τελικά καρποφορήσει και οριστικοποιηθεί η συμφωνία των δύο
πλευρών. Παράλληλα, το ALFA GROUP θα γίνει ο
δεύτερος μεγαλομέτοχος της Ελληνικής μαζί με
την Αρχιεπισκοπή.
Θέλουν και χρέος
Τούτη τη φορά οι Ρώσοι του Γκρουπ έψαξαν και
για χρέος δείχνοντας πρόθυμοι να αγοράσουν όλες τις απαιτήσεις που έχουν οι κυπριακές επιχειρήσεις από Ρώσους, όπως μας ελέχθη. Στις επαφές που έγιναν με τις δύο τράπεζες και με την Κεντρική υπήρξε ενδιαφέρον, ωστόσο, οι Ρώσοι παρατήρησαν μια ανεξήγητη βραδύτητα στην αντίδραση από κυπριακής πλευράς, αν και αυτά τα
πράγματα γίνονται όσο είναι ζεστό το σίδερο... Άμα, όμως, καείς με τον λαπά φυσάς και το γιαούρτι.
••••
Σημαντική επίσκεψη
Μια επίσκεψη με σημασία για όσους ξέρουν από
τέτοια σε τέτοιους καιρούς είναι ως φαίνεται η κάθοδος στην Κύπρο του προέδρου της Ευρωπαϊκής
Τράπεζας Επενδύσεων, Werner Hoyer. Ο Γερμανός
θα αφιχθεί την προσεχή Τετάρτη. Το πρόγραμμα
των επαφών του δεν έχει γίνει γνωστό αλλά η στήλη μαθαίνει ότι τίποτα δεν έχει αφεθεί στην τύχη...
••••
Πόθεν λαμβάνετε
Μπράβο στον Δημήτρη Χριστόφια που έκανε το
αυτονόητο για ένα πολιτικό και έδωσε στη δημοσιότητα κατάσταση της περιουσίας του. Φυσικά, όπως γίνεται πάντα στην Κύπρο, ο καθένα δίνει στη
δημοσιότητα ό,τι θέλει, θεωρώντας μάλλον ότι όλοι μπρίκια κολλάμε. Και ο νυν Πρόεδρος έδωσε
μια κατάσταση περιουσίας, που πίνει νερό, πολύ
Πού είσαι μάνα μου να δεις τον γιο σου μεγαλεία. Εντάξει, Φώτη μου, τα αγήματα και οι χαιρετούρες
καλές, όμως προσοχή στις δηλώσεις, μας ακούνε. Ακούς εκεί δεν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Μόσχα για βάση στην Κύπρο; Δηλαδή αυτά λέγονται δημοσίως και φωναχτά;
νερό, και που θα πρέπει μετά τα κουρέματα και τα
ξυρίσματα να ξαναδοθεί. Φυσικά, αυτός ο Πρόεδρος, ο κ. Αναστασιάδης, άμα πει να κάνει ό,τι και
ο Χριστόφιας με τα περιουσιακά των παιδιών του,
λογικά θα μας φύγει όλων το καφάσι με τα εκατομμύρια να σφυρούν πάνω από τα κεφάλια μας. Καλό θα ήταν να ξέρουμε τι είχατε και τι σας κούρεψαν. Αν πονέσατε όσο οι υπόλοιποι ή τέλος πάντων αν σε στενεύουν τα λουριά όπως κι εμάς ή
ψάχνεστε ακόμα για κανένα οικοπεδάκι. Ειρήσθω
εν παρόδω, αν ο κ. Λούτσιος ενδιαφέρεται για κανένα μεγάλο ακίνητο πολύ κοντά στο Μετόχι του
Κύκκου, έχω να του προτείνω ένα πολύ καλό ενιαίο τεμάχιο αξίας 10 εκατ. ευρώ. Τιμή συζητήσιμη!
Εγώ είμαι πρόθυμος τη μισή από την προμήθεια να
τη δώσω απευθείας στα κοινωνικά παντοπωλεία
και όχι μέσω του Αρχιεπισκόπου. (Νίκο σόρρυ αλλά το δούλεμα που μας εκάμετε ήταν χοντρό).
••••
Του Δημήτρη λογαριασμοί
Διάβασα την είδηση και δεν καταλάβαινα πώς
προέκυψε να είναι μειωμένη κατά 173.000 ευρώ η
περιουσία του Δημήτρη Χριστόφια και της συζύγου
του, κατά τη διάρκεια της πενταετούς παραμονής
του πρώτου στην προεδρία του κράτους, σύμφωνα
με τα στοιχεία που έδωσε ο ίδιος στη δημοσιότητα.
Όπως βλέπω από το σημείωμα του ελεγκτικού οίκου, το ζεύγος Χριστόφια εισέπραξε την πενταετία
Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ
Αβέρωφ Νεοφύτου, Πρόεδρος ΔΗΣΥ
••••
Και εις ανώτερα!
Δεν είναι δυνατόν πρόεδρε, φρέσκος στο
αξίωμα ακόμα να βγαίνεις τόσο απροκάλυπτα υπέρ των ιδιωτικών καναλιών για να
φορτώσεις στους φορολογούμενους τη μεγάλη ζημιά από μια πολιτική που μαζί με
τον Νικόλα Παπαδόπουλο προωθήσατε ώστε να αποκλεισθεί η Cyta από τη διεκδίκηση της άδειας για την απόκτηση της δεύτερης ψηφιακής πλατφόρμας. Τώρα γιατί να
τα πληρώσουμε εμείς ή να τα φορτώσετε
στο ΡΙΚ; Λύση υπάρχει. Να πάνε τα ιδιωτικά
κανάλια στην πλατφόρμα του ΡΙΚ. Έχουν
φάει με χρυσά κουτάλια χρόνια τώρα με τις
πλάτες όλων σας. Φτάνει πια.
Η στήλη μαθαίνει ότι η κ. Ελισάβετ Χριστόφια δεν
θα αποσυρθεί συνταξιοδοτούμενη αλλά θα παραμείνει στις κομματικές επάλξεις ενεργή και μάλιστα ηγήτωρ. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της
στήλης η συντρόφισσα Έλση θα ηγηθεί της Κομματικής Σχολής που θα δημιουργήσει το ΑΚΕΛ για
την επιμόρφωση στελεχών. Και εις ανώτερα!
••••
Δηλώνει αθώος
Παραπονεμένος και πικραμένος δήλωνε ο Αλεξάντερ Ντάουνερ σε κάποιους κύκλους (ας μην
τους περιγράψουμε, απλώς ήξερε ότι θα μεταφέρουν τα λόγια του στην κυβέρνηση), πως οι Ελληνοκύπριοι ήταν σκληροί μαζί του, γιατί αυτός δεν
είχε πρόθεση να δημιουργήσει ούτε φιέστα ούτε
να φέρει τον Πρόεδρο προ τετελεσμένων στο δείπνο με τον Έρογλου. Η διαδικασία ήταν συμφωνημένη για το δείπνο, απλώς οι «συγκυρίες» ήταν τέτοιες που δημιούργησαν –εύλογα– ανησυχίες στον
Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μαζεύοντας ο ίδιος το
••••
Ερωτήματα για τον Άλεξ
Εντάξει, δεν χρειάζεται και μεγάλη δυσκολία να
πείσεις τον Κυπραίο πως για ούλα φταίσιν οι Άγγλοι,
αλλά γιατί οι Βρετανοί να θελήσουν να εκθέσουν
τον Ντάουνερ στέλνοντας απεσταλμένη στην Κύπρο
και προτρέποντας τους Αμερικανούς να κάνουν το ίδιο; Αυτοί του είπαν να βγάλει ο εκπρόσωπος της αποστολής καλών υπηρεσιών στη Λευκωσία την ανόητη ανακοίνωση; Ή να ρωτά αν ο Πρόεδρος θα
φέρει στο δείπνο και τον ... συνομιλητή; Αν όλα αυτά
(και κάποια άλλα που τα γράψαμε ήδη) ήταν συμπτώσεις οι οποίες επικαλύπτουν τις αγαθές προθέσεις του Άλεξ, θα φανεί γρήγορα, αφού και το δείπνο έρχεται και κάποιες επαφές θα γίνουν το καλοκαίρι μεταξύ των συνομιλητών των ηγετών, για να
δουν πού βρίσκονται οι δύο πλευρές σε σχέση με
τις παλαιότερες συγκλίσεις. Όσο για μας, λίγη ψυχραιμία δεν βλάπτει εις όλους. Πολιτικούς και ΜΜΕ.
••••
Συνέδριο crash test
Στις 4-6 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσινγκτον το συνέδριο της ΠΣΕΚΑ και της Ενιαίας
Προσπάθειας. Το πρώτο μετά το κούρεμα και που
θα δείξει αν οι οργανισμοί των Αποδήμων οι οποίοι
ασχολούνται με τα εθνικά θέματα είναι «παντός
καιρού». Ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο πόσοι αντιπρόσωποι από Ευρώπη θα έλθουν, από τις ΗΠΑ ωστόσο θα υπάρξει η συνηθισμένη εκπροσώπηση.
Την κυπριακή κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Στυλιανίδης, παλαιός γνώριμος των περισσοτέρων, από την προηγούμενη κυβερνητική θητεία του. Γιατί δεν νομίζω
να έχουν σημειωθεί και τόσες πολλές αλλαγές
προσώπων στην ηγεσία του Ελληνοαμερικανικού
λόμπι την τελευταία δεκαπενταετία.
••••
Τα ζητούμενα
Επί της ουσίας, οι αντιπρόσωποι θα ζητήσουν από
την αμερικανική κυβέρνηση να μην ενθαρρύνει αυτούς που λένε, ας εκβιάσουμε τους Ελληνοκύπριους για κακή λύση τώρα που είναι οικονομικά αδύναμοι και να ασκήσει την επιρροή της στην Τουρκία
να δώσει έμπρακτα δείγματα γραφής με το Βαρώσι. Δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη ποιος αξιωματούχος
της κυβέρνησης Ομπάμα θα ενημερώσει τους συνέδρους, αφού ο Φίλιπ Γκόρντον έφυγε κι η διάδοχός του Βικτώρια Νούλαντ μόλις έχει αναλάβει. Είναι πολύ πιθανό να είναι ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Μπάιντεν, όμως περισσότερα θα ξέρουμε αυτή την εβδομάδα.
Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ
ΒΟΛΕΣ
Η γραφειοκρατία τρώει
τις σάρκες της και το κράτος
Toυ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ
Á Η γραφειοκρατία άρχισε να κατατρώει τις σάρκες
της, κατατρώγοντας και το κλαδί στο οποίο κάθεται.
Αλλά και το κατεστημένο που για δεκαετίες «πότιζε»
με άδηλα κονδύλια, με ρουσφέτι και με αναξιοκρατία, το δέντρο της δημόσια μηχανής, ελέω ψήφων
και ανταλλαγμάτων, άρχισε να κλυδωνίζεται. Ο ιστορικός κανόνας λέει ότι κάθε εξουσία, η οποία δεν
μπορεί να θρέψει τη γραφειοκρατία, καταρρέει και
φαίνεται ότι σε αυτή την πορεία κινείται και η Κύπρος. Μερικοί από τους νέους υπουργούς, άρχισαν
να νιώθουν ότι «ρίχνουν αβγά στον τοίχο», αφού άλλα λένε, άλλα γίνονται και αλλού οδηγείται το καράβι
της δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας. Και συχνά πυκνά μονολογούν αγανακτισμένοι: «λαμβάνουν ένα
κάρο χρήματα, δεν έχουν καμία νομική ευθύνη, δεν
μπορεί κανένας να τους διώξει και όμως κουντούν το
αβγό με τη μανιβέλα». Αντιλαμβάνονται ότι δεν φταίει κανένας «καημένος» υπάλληλος, αφού έτσι έμαθε
μια ζωή, να «έρπει και να λείχει» και να ακολουθεί
κατά γράμμα, τους παράλογους κανόνες που θεσπίστηκαν πριν από πολλές δεκαετίες.
Á Το ξέσπασμα του υπουργού Εσωτερικών Σωκράτη
Χάσικου –το οποίο ξέφυγε σε μερικές περιπτώσεις,
από τους κανόνες της καθωσπρέπει ευγένειας– αποτελεί φυσικό επακόλουθο, του βάρους που έπεσε
στους ώμους, ενός ανθρώπου που έμαθε να λέει μισή κουβέντα και να γίνεται η δουλειά του. Από την
άλλη, είχαμε και την ήρεμη αγανάκτηση του υπουργού Δικαιοσύνης, Ιωνά Νικολάου. Κάθε αστυνομικός,
κάθε μέρα, πρέπει να συμπληρώσει τέσσερα έντυπα,
για τη δουλειά που επιτελεί, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να σπαταλά καθημερινά μια εργατοώρα. Χειρότερη η πρακτική των αξιωματικών, οι οποίοι δεν μιλούν με τους υφισταμένους τους και προτιμούν να
στέλνουν συνεχώς επιστολές, ώστε να καλύπτονται
πίσω από αυτές, σε περιπτώσεις λάθους.
Á Πριν από 20 χρόνια ένας από τους πιο επιτυχημένους υπουργούς της κυβέρνησης Κληρίδη, έλεγε ότι
η πρώτη εντολή που έδωσε όταν μπήκε στο Υπουργείο, ήταν να φύγουν οι μηχανές οι οποίες κατέγραφαν τις ώρες εισόδου και εξόδου των υπαλλήλων. Υποχρέωσα είπε, τους διευθυντές να ελέγχουν τους
υφισταμένους τους και να μετρούν τη δουλειά που επιτελούν. Το σύστημα πέτυχε και η παραγωγικότητα
αυξήθηκε σημαντικά. Ωστόσο, συμπλήρωνε με παράπονο, ότι μόλις έφυγε, επέστρεψαν τα μηχανήματα
και μαζί το «ραχάτι». Πολύ πετυχημένος πρώην διευθυντής ημικρατικού οργανισμού, έλεγε συχνά πυκνά
ότι στο δημόσιο δουλεύει το 20% -ελέω φιλότιμου
και ανάγκης για δημιουργία- και καλύπτει, είτε την ανικανότητα, είτε την τεμπελιά του υπόλοιπου 80%.
Όμως, ελάχιστοι, συμπλήρωνε από το 20% καταφέρνουν να πάρουν προαγωγή. Ακολουθούν, έλεγε, τον
κανόνα ο οποίος λέει, όταν δουλεύεις κάνεις λάθη,
άλλα όταν «παίζεις πελλόν» είσαι αλάνθαστος και
γρήγορα ανεβαίνεις στα σκαλιά της ιεραρχίας και φυσικά ο παχουλός μισθός.
KYΠΕ
••••
Για όσους δεν ενδιέτριψαν στα ψιλά της κατάστασης περιουσιακών στοιχείων της οικογένειας Χριστόφια, εκεί που λέει εισφορές και δωρεές ύψους 256.445 ευρώ, πρόκειται για εμβάσματα στο
Κόμμα στη βάση του γνωστού «εσωκομματικού»
κανονισμού, που θέλει τους διορισμένους από το
ΑΚΕΛ υπουργούς και άλλους αξιωματούχους να δίνουν τους μισθούς στο κόμμα και η Εζεκία Παπαϊωάννου να τους κόφκει «τσιεκκούδιν» που τα δικά
της. Φυσικά, τον κόσμο ουδόλως τον ενδιαφέρει
αν έπαιρναν τους μισθούς τους από το κράτος και
τους έδιναν στο κόμμα, να μην μας παριστάνουν όμως και τους καταφρονεμένους, διότι οι πάντες
γνωρίζουν για τα έξοδα παραστάσεων και τα μούχτιν του προεδρικού ζεύγους των υπουργών κ.ά.
αλλά και πως στο Κόμμα υπάρχουν και τα κόκκινα
ωφελήματα (δωρεάν, οχήματα, καύσιμα, έξοδα,
ταξίδια-αποστολές, διακοπές, εξοχικά κ.ά.)
Α, και πείτε μας κ. τέως Πρόεδρε ότι το Τμήμα Δημοσίων Έργων δεν ξόδεψε ούτε ένα γρόσι πέριξ,
κοντά, χάριν και για το εξοχικό σας στο Κελλάκι...
Είπαμε κολλάμε και μπρίκια άμα λάχει...
κουβάρι, έφτασε τα λεγόμενα στο γεύμα με τους
«πέντε» στη Λευκωσία αλλά σταμάτησε την κουβέντα εκεί. Γιατί κάποιο λάκκο είχε η φάβα...
Á Η λύση σε αυτό τον γόρδιο δεσμό, βρίσκεται σίγουρα
στη «μάχαιρα» ενός νέου «Μεγάλου Αλεξάνδρου»,
στην εξυπνάδα ενός νέου «Ηρακλή» ο οποίος θα καθαρίσει τον στάβλο του Αυγεία, βρίσκεται στην πονηριά ενός νέου «Καποδίστρια» ο οποίος έβαλε φρουρούς σε μια αποθήκη με πατάτες, για να τις κλέψουν
οι τότε Έλληνες, βρίσκεται στην υιοθέτηση θεσμών ελέγχου και αξιολόγησης της παραγωγικότητας των δημοσίων υπαλλήλων. Ο δρόμος θα καταστεί πολύ εύκολος, αν τολμήσει η νέα κυβέρνηση, να χρησιμοποιήσει
νέους και μορφωμένους ανθρώπους και παραμερίσει
με «ευγενικό» τρόπο, το διευθυντικό κατεστημένο, το
οποίο εμποδίζει εδώ και δεκαετίες, το Δημόσιο να μηχανογραφηθεί και να εκσυγχρονιστεί. Και φυσικά να
τερματιστεί ο δρόμος του «κουτουρού».
Á Αυτό που καλείται σχέδιο «Β» φαίνεται ότι αποτελεί
όνειρο απατηλό, το οποίο κατάντησε ανέκδοτο, όταν
ακούγεται από στόματα πολιτικών. Άραγε υπάρχει
σχέδιο στο Υπουργείο Εργασίας, αν αύριο η ανεργία
ανέλθει στο 25% ή και στο 30%. Στο Υπουργείο Οικονομικών ξέρουν τι θα συμβεί, αν μειωθούν στο ένα
τρίτο τα έσοδα από φορολογίες, λόγω της ύφεσης.
Στο Υπουργείο Άμυνας άραγε μελέτησαν σοβαρά τα
οφέλη από την αγορά δύο πολεμικών σκαφών, αλλά
και τους κινδύνους που συνεπάγονται. Στο Υπουργείο Παιδείας μελέτησαν τις ανάγκες τις εκπαίδευσης για τα επόμενα 10 χρόνια και άραγε γνωρίζουν τι
θα γίνουν οι εκατοντάδες εκπαιδευτικοί, οι οποίοι
δαπάνησαν τεράστια ποσά και πνευματικό κόπο για
να αποκτήσουν πτυχία και διπλώματα. Στο Υπουργείο
Δικαιοσύνης άραγε μελέτησαν την ενδεχόμενη αύξησης της εγκληματικότητας, σε περίπτωση εκτόξευσης της ανεργίας και της πείνας. Άραγε το Προεδρικό
ετοίμασε επιστημονικές μελέτες για τις συνέπειες
της οικονομικής κρίσης; Τα δύσκολα φαίνεται ότι θα
έλθουν τους επόμενους μήνες και το ερώτημα είναι
αν αυτή τη φορά η Πολιτεία θα είναι έτοιμη να αντιμετωπίσεις τις προκλήσεις, οι οποίες θα είναι πολύ
χειρότερες και από την τραγωδίας στο «Μαρί».
09-POLITIKI_KATHI 5/24/13 7:28 PM Page 9
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
l
9
ΚΟΣΜΟΣ
Στην πτώχευση
οδηγούν
την ιδιωτική Tv
Επιχειρηματική αλαζονεία μεγάλων καναλιών με πολιτικές πλάτες βάζει τη θηλιά στην ελεύθερη τηλεόραση
Σαν χάρτινος πύργος μοιάζει πλέον η εταιρεία
Velister, διαχειρίστρια της ιδιωτικής ψηφιακής
πλατφόρμας, αφού το επιχειρηματικό μοντέλο
πάνω στο οποίο δημιουργήθηκε αποδεικνύεται
εκτός τόπου και χρόνου, με αποτέλεσμα να απειλεί με οικονομική ασφυξία δεκάδες ιδιωτικά
τηλεοπτικά κανάλια που βρίσκονται προ του
κινδύνου τερματισμού της λειτουργίας τους.
Γενεσιουργό πρόβλημα της κρίσης που μαστίζει την πλατφόρμα Velister είναι η υπερφίαλη
πρόβλεψη ότι η ύπαρξη πολλών τηλεοπτικών
καναλιών όχι μόνο θα διασφάλιζε τη βιωσιμότητά της αλλά θα απέφερε και κέρδη. Πάνω
σ’ αυτή τη λογική στηρίχθηκε και η υπερβολικά
υψηλή προσφορά που υποβλήθηκε στον πλειστηριασμό από τη Velister προκειμένου να αποκλειστεί η Cyta από τη διεκδίκηση της άδειας
για την απόκτηση της δεύτερης ψηφιακής
πλατφόρμας, πέραν εκείνης που εξασφάλισε
το ΡΙΚ. Είναι νωπές ακόμη στη μνήμη οι πολιτικές παρεμβάσεις που έγιναν προς αυτή
την κατεύθυνση, με κύριους πρωταγωνιστές
τους βουλευτές Αβέρωφ Νεοφύτου και Νικόλα
Παπαδόπουλο, οι οποίοι συγκρούστηκαν μετωπικά με τη Cyta με πρόσχημα τη διασφάλιση
της πολυφωνίας με τον αποκλεισμό του ελέγχου
και των δύο πλατφόρμων από ημικρατικούς
οργανισμούς. Εκ του αποτελέσματος όμως και
οι δύο ελέγχονται, αφού το μοντέλο που υποστήριξαν κινδυνεύει με καταστροφή, ενώ οι
εξελίξεις δείχνουν να επιβεβαιώνουν τις καταγγελίες που έγιναν τότε σε θυελλώδεις συνεδριάσεις στη Βουλή ότι η πολιτική πολεμική
κατά της Cyta εξυπηρετούσε συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα και οπωσδήποτε
όχι το δημόσιο συμφέρον.
Ώρα αποφάσεων
Οι άδειες εκπομπής των σταθμών στην πλατφόρμα της Velister εκπνέουν την 30ή Ιουνίου
και ως εκ τούτου, μέρα με τη μέρα εξαντλείται ο
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
<
<
<
<
<
<
<
Πύρρειος η «νίκη» κατά
της Cyta όσων φιλοδοξούσαν
να εξυπηρετήσουν επιχειρηματικά και άλλα συμφέροντα
χρόνος για τη λήψη αποφάσεων. Το μέλλον της
Velister αλλά και κατ’ επέκταση της ιδιωτικής
τηλεόρασης στη χώρα μας μαζί με όλα τα θέματα
που προκύπτουν θα συζητηθούν σε σύσκεψη
στο Υπουργείο Συγκοινωνιών την ερχόμενη
Τρίτη και όπως δήλωσε στην «Κ» ο πρόεδρος
Αρχής Ραδιοτηλεόρασης, Ανδρέας Πετρίδης, υπάρχει η πολιτική βούληση να δοθεί μια λύση,
διαφορετικά η ιδιωτική τηλεόραση οδηγείται σε
πτώχευση. Εξήγησε, μάλιστα, ότι δεν μπορούμε
να γνωρίζουμε ποια από τα κανάλια που μεταδίδονται από την πλατφόρμα της Velister θα βρίσκονται σε θέση να πληρώσουν το αυξημένο
τέλος την 30ή Ιουνίου. Σύμφωνα με τον κ. Πετρίδη
το τέλος των ιδιωτικών καναλιών έφτανε στις
102.000 ευρώ αλλά η απόφαση της Velister για
αύξηση του τέλους κατά 80% ανέβασε το ποσό
στις 182.000 ευρώ. «Ένα ποσό το οποίο αναμένεται
να αυξηθεί ακόμα περισσότερο ξεπερνώντας τις
200.000 ευρώ» μας επιβεβαίωσε ο κ. Πετρίδης.
Το παράδοξο και άκρως προκλητικό είναι ότι
στους σχεδιασμούς της ψηφιακής πλατφόρμας
εξίσωσαν τους θεματικούς σταθμούς (μουσικούς,
σταθμούς με ντοκιμαντέρ κ.α.) –οι οποίοι εκ των
Την 30ή Ιουνίου εκπνέουν οι προσωρινές άδειες λειτουργίας των ιδιωτικών καναλιών και πρόθεση είναι η ανανέωσή τους μέχρι την έκδοση των μόνιμων αδειών.
πραγμάτων δεν δύναται να απορροφούν την
ίδια διαφήμιση με τα «μεγάλα» κανάλια– εξουδετερώνοντας έτσι τη δυνατότητα της πολυφωνίας. Αρκεί να προσμετρήσει κάποιος στη σκέψη
του ότι στην Αττική η εξασφάλιση άδειας ενός
θεματικού σταθμού δεν ξεπερνά τις 30.000 ευρώ.
Ταυτόχρονα, όμως, πέραν του τέλους κάθε κανάλι
είναι υποχρεωμένο να καταβάλει εγγύηση στη
Velister η οποία μπορεί να φτάνει και τις 300.000
ευρώ. Αναμφίβολα η 30ή Ιουνίου είναι μια ημερομηνία κατά την οποία θα ξεκαθαρίσει το μέλλον
της ιδιωτικής τηλεόρασης. «Η Αρχή Ραδιοτηλεόρασης δεν στοχεύει να σώσει τη Velister αλλά
την ιδιωτική τηλεόραση και κατ’ επέκταση την
πολυφωνία στη χώρα μας που αποτελεί κύριο
συστατικό της Δημοκρατίας» σημείωσε ο κ. Πετρίδης και επισήμανε ότι η απόφαση για παραχώρηση της πλατφόρμας στη Velister ήταν λανθασμένη. Στη Velister μετέχουν οκτώ μέτοχοι,
με ίσα ποσοστά συμμετοχής (12,5%). Συγκεκριμένα, συμμετέχουν οι έξι παγκύπριοι τηλεοπτικοί
σταθμοί: SIGMA, ANTENNA, ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΛΦΑ, LUMIER TV, «Ο ΛΟΓΟΣ» (Mega),
RADIO STAGE (TV). Συμμετέχουν, επίσης, οι δύο
παροχείς Δικτύων και Υπηρεσιών Ηλεκτρονικών
Επικοινωνιών: CABLENET και PRIMETEL. Γενικός
διευθυντής της «Velister Ltd», είναι ο κ. Νέστορας
Νεστορίδης με τον οποίο επικοινωνήσαμε για
να ζητήσουμε τις απόψεις της εταιρείας αλλά
δεν ανταποκρίθηκε.
Ευπρόσδεκτα τα κανάλια στην πλατφόρμα του ΡΙΚ
Ανοικτή σε διάλογο με τα ιδιωτικά κανάλια για
την εξεύρεση λύσης εμφανίζεται η διοίκηση
της ημικρατικής τηλεόρασης, με τον πρόεδρο
του ΡΙΚ, Μάκη Συμεού να εισηγείται τη μεταφορά των ιδιωτικών καναλιών στην πλατφόρμα του ΡΙΚ σε περίπτωση που υπάρχει κίνδυνος βιωσιμότητας της Velister. Με δηλώσεις
στην «Κ» ο κ. Συμεού τόνισε ότι δεν τίθεται θέμα μεταφοράς των καναλιών της κρατικής τηλεόρασης στην πλατφόρμα της Velister για τεχνικούς και κυρίως οικονομικούς λόγους, αφού πρόκειται για μια τεράστια κρατική επένδυση. Η σημερινή δύσκολη οικονομική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί δεν μπορεί να
αφήσει αδιάφορο το ΡΙΚ, εξηγεί ο πρόεδρος
του Δ.Σ του ΡΙΚ. «Είμαστε πρόθυμοι να συμβάλουμε δυναμικά στη λύση των προβλημάτων
της ιδιωτικής τηλεόρασης ώστε να καταφέρει
να επιβιώσει. Μπορούμε μάλιστα σε περίπτωση κλεισίματος της Velister να μεταφέρουμε
τα μεγάλα ιδιωτικά κανάλια στη δική μας πλατφόρμα», εξήγησε.
H διαφήμιση
Η διατήρηση των ιδιωτικών καναλιών στη χώρα
μας είναι επιτακτική ανάγκη διότι έτσι διατη-
ρείται η πολυφωνία, κύριο συστατικό της Δημοκρατίας, όπως εξήγησε ο κ. Συμεού ο οποίος
δήλωσε ότι το ΡΙΚ είναι διατεθειμένο να αποχωρήσει ακόμα και από την αγορά διαφήμισης
για τον σκοπό αυτό. Πρόταση η οποία κατατέθηκε πρόσφατα από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ κ.
Αβέρωφ Νεοφύτου. «Ο κ. Νεοφύτου όμως δεν
εννοούσε τη διακοπή της εμπορικής δραστηριότητας της κρατικής τηλεόρασης αλλά μόνο
της διαφήμισης για να μεγαλώσει η διαφημιστική πίτα για τα υπόλοιπα κανάλια», ξεκαθάρισε ο κ. Συμεού προσθέτοντας ότι το ΡΙΚ δεν κυνήγησε ποτέ ούτε την τηλεθέαση ούτε τη διαφήμιση. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Δ.Σ το
ΡΙΚ έχει τις δικές του απόψεις και εισηγήσεις
γύρω από το θέμα τις οποίες είναι έτοιμο να
καταθέσει ενώπιον των εμπλεκόμενων φορέων όποτε διευθετηθεί μια συνάντηση. Σήμερα
το ΡΙΚ δεν μπορεί να διακόψει τη διαφήμιση,
αφού για αυτήν έχουν ήδη επισυναφτεί συμφωνίες μέχρι και το τέλος του χρόνου. Από την
άλλη όμως ο κ. Συμεού δίνει για παράδειγμα
την εμπορική δραστηριότητα του BBC του οποίου τα έσοδα το 2012 έφτασαν τα 5 δισ. εκ των
οποίων το 1,5 δισ. προήλθε από την εμπορική
του δραστηριότητα.
10-POLITIKH_KATHI 5/24/13 11:14 PM Page 10
Διαβάστε στο
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΚΥΠΕ
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το ερώτημα
του Ντάουνερ
κατά πόσον
στο δείπνο
της Πέμπτης
θα παραστεί
και ο συνομιλητής της ε/κ
πλευράς ήταν
αυτό που περισσότερο ενόχλησε τον
Πρόεδρο Αναστασιάδη.
Δείπνο με μενού
την πικρία για
τη στάση Ντάουνερ
ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ
Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ
Παρότι δεν ήταν στις προθέσεις του γενικού γραμματέα του
ΟΗΕ να απαντήσει στην επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας, αναφορικά με τις διαβεβαιώσεις που ζήτησε ότι το
γεύμα του ειδικού συμβούλου, Αλεξάντερ Ντάουνερ, προς
τους δύο ηγέτες θα ήταν μόνο κοινωνικό γεγονός, η Γραμματεία
του διεθνούς οργανισμού διευκόλυνε την κατάσταση, με το
να συναντηθεί το βράδυ της Πέμπτης η διευθύντρια του γραφείου του γενικού γραμματέα, Σουζάνα Μαλκόρα, με τον
μόνιμο αντιπρόσωπο της Δημοκρατίας, πρέσβη Νίκο Αιμιλίου,
και να τον διαβεβαιώσει για τον χαρακτήρα της συνάντησης.
Να υπενθυμίσουμε ότι τη Δευτέρα εκπρόσωπος του γ.γ.
απέφυγε να σχολιάσει ακόμη και τη λήψη της επιστολής, λέγοντας ότι ο κ. Μπαν λαμβάνει πολλές επιστολές. Ωστόσο,
αξιωματούχος του διεθνούς οργανισμού επισήμανε ότι
αποτελεί πάγια πρακτική, ενώ καταγράφονται τα θέματα που
εγείρονται σε παρόμοιες επιστολές, να μην δίνεται συνήθως
γραπτή απάντηση, ιδίως όταν δεν γίνονται και συγκεκριμένες
καταγγελίες.
Επί της ουσίας, πάντως, η Γραμματεία θεωρεί ότι δεν θα
πρέπει να αναμένει κανείς στη συνάντηση να συζητηθεί η
ουσία του Κυπριακού, ενώ διαβεβαιώνουν πως δεν ήταν στις
προθέσεις του ειδικού συμβούλου να φέρει σε δύσκολη θέση
τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, καθώς οι απόψεις της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι κατανοητές και σεβαστές. Αναφέρουν
ακόμη πως οι διαβεβαιώσεις αυτές δόθηκαν και στις διαβουλεύσεις που έλαβαν χώρα για την αλλαγή της ημερομηνίας
του δείπνου, από τις 29 στις
<
<
<
<
<
<
<
30 Μαΐου. Η αλλαγή ημερομη«Δεν είχαμε πρόθε- νίας αλλάζει και τον χαρακτήρα
της ενημέρωσης των μελών
ση να φέρουμε τον του Σ.Α. από τον Αλεξάντερ
Πρόεδρο σε δύσκο- Ντάουνερ, στη διάρκεια τηλετο πρωί της Πέλη θέση», διαβεβαι- διάσκεψης
μπτης, αφού δεν θα είναι σε
ώνει ο ΟΗΕ
θέση να αναφερθεί στο δείπνο.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος,
Χρήστος Στυλιανίδης, ενημέρωσε με γραπτή ανακοίνωση
την Παρασκευή για τη συνάντηση Αιμιλίου-Μαλκόρα, η οποία
να σημειώσουμε έγινε χωρίς την παρουσία άλλων.
«Λόγω της απουσίας του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων
Εθνών, κ. Μπαν Κι Μουν, στο εξωτερικό, η Διευθύντρια του
Γραφείου του Γενικού Γραμματέα, κα Susana Malcorra, είχε
χθες βράδυ συνάντηση με τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Δημοκρατίας στα Ηνωμένα Έθνη, κατά την οποία του μετέφερε
μήνυμα του Γ.Γ. του ΟΗΕ σε σχέση με την επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας για το δείπνο της 30ής Μαΐου. Κατά
τη συνάντηση, η κα Malcorra έδωσε εκ μέρους του Γενικού
Γραμματέα, σε συνέχεια της επιστολής του Προέδρου της
Δημοκρατίας της 17ης Μαΐου, τις κατάλληλες διαβεβαιώσεις
σε σχέση με το δείπνο της 30ής Μαΐου». Εκπρόσωπος του
γ.γ. με λακωνική δήλωση επιβεβαίωσε τη συνάντηση Αιμιλίου-Μαλκόρα, λέγοντας ότι ο μόνιμος αντιπρόσωπος της
Κύπρου «έλαβε τις διαβεβαιώσεις που ζήτησε η κυβέρνηση
της Κύπρου».
Στηρίζουν τον Ντάουνερ
Δύο ώρες μετά τη δήλωση εκπροσώπου του γ.γ., με επίσημη
γραπτή ανακοίνωση, το γραφείο του εκπροσώπου μιλά για
«εμπιστοσύνη» του κ. Μπαν προς το πρόσωπο του ειδικού
του συμβούλου. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, το
λεκτικό της επίσημης ανακοίνωσης δεν ανταποκρίνεται στο
περιεχόμενο της συνάντησης. Η ανακοίνωση αναφέρει: «Είμαστε σε θέση να επιβεβαιώσουμε ότι ο μόνιμος αντιπρόσωπος
της Κύπρου συναντήθηκε χθες με τη Διευθύντρια του Γραφείου
του Γενικού Γραμματέα. Η Διευθύντρια του Γραφείου επαναβεβαίωσε για την πλήρη εμπιστοσύνη του Γενικού Γραμματέα
στον ειδικό του σύμβουλο και μ’ αυτό κατά νου, επιβεβαίωσε
ότι ο ειδικός σύμβουλος προτίθεται να χειριστεί το δείπνο
καταλλήλως». Να σημειώσουμε ότι πριν σταλεί η επιστολή
Αναστασιάδη προς τον γ.γ., αξιωματούχος του ΟΗΕ είχε πει
για το δείπνο ότι «ο χαρακτήρας του είναι μάλλον συμβολικός,
καθώς οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων συναντούνται εκ νέου
μετά από 15 μήνες. Σίγουρα θα γίνουν οι σχετικές βολιδοσκοπήσεις γύρω από τη διαδικασία, μέχρι την επανέναρξη
των απευθείας συνομιλιών, ενώ δεν φαίνεται ότι θα γίνει συζήτηση για μέτρα εμπιστοσύνης, ιδίως όταν δεν υπάρχουν
ενδείξεις για συμφωνία της τουρκικής πλευράς».
Τι ενόχλησε τη Λευκωσία
www.kathimerini.com.cy
Η βασική ενόχληση του Προέδρου με τον κ. Ντάουνερ
προέκυψε από ερώτημα του ειδικού συμβούλου, αν στο δείπνο
θα συμμετείχε και ο Ελληνοκύπριος συνομιλητής, τη στιγμή
που γνώριζε ότι ο διορισμός του θα γινόταν περί τα τέλη
Ιουνίου. Επίσης, η «σύμπτωση» της παρουσίας στη Λευκωσία
αξιωματούχων των ΗΠΑ και της Βρετανίας, την ημέρα του
δείπνου, και ο τόνος της δήλωσης του εκπροσώπου της αποστολής καλών υπηρεσιών, εκ μέρους του κ. Ντάουνερ. Τα
ζητήματα αυτά επισημάνθηκαν και από τον κ. Αιμιλίου προς
την κ. Μαλκόρα. Η Λευκωσία και ιδιωτικά και δημόσια έχει
επισημάνει πως με τον Πρόεδρο και την κυβέρνηση σε
δύσκολη θέση, λόγω των οικονομικών εξελίξεων, δεν βοηθείται
η λήψη καμιάς δύσκολης απόφασης, όπως θα ήταν μια συμφωνία για το Κυπριακό. Στο μεταξύ, από την Ουάσινγκτον
πληροφορούμαστε ότι η αμερικανική πλευρά έθεσε στους
Τούρκους τα όσα αναπτύχθηκαν στον κ. Κέρι, από τον Κύπριο
υπουργό Εξωτερικών, Ιωάννη Κασουλίδη. Διπλωματικές
πηγές αναφέρουν ότι οι Αμερικανοί αντιλαμβάνονται τη σημασία να υπάρξει χειρονομία καλής θέλησης από την Τουρκία.
Πάντως, μέχρι στιγμής δεν υπήρξε ανταπόκριση από την Άγκυρα, ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν διαβεβαίωσε την Ουάσινγκτον
ότι είναι έτοιμος να λύσει το Κυπριακό. Ο βοηθός υφυπουργός
Εξωτερικών, Έρικ Ρούμπιν, θα βρίσκεται στη Λευκωσία στις
28 Μαΐου και στη διάρκεια δείπνου που παραθέτει ο Αμερικανός
πρέσβης θα συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών, Ιωάννη
Κασουλίδη, και τον γενικό διευθυντή του ΥΠΕΞ, πρέσβη
Ανδρέα Μαυρογιάννη, του οποίου το όνομα ακούστηκε για
τη θέση του συνομιλητή. Με τον κ. Κασουλίδη θα συναντηθεί
και η αρμόδια διευθύντρια του Φόρειν Όφις που χειρίζεται
το Κυπριακό, Τζιλ Μόρις.
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Ένα διαφορετικό «βιάγκρα» υπόσχεται στις γυναίκες την ενίσχυση της ερωτικής τους επιθυμίας
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Πολιτική αστάθεια στα Κατεχόμενα
Στα άκρα η αντιπαράθεση Κιουτσούκ - Eρογλου μετά την ενέργεια του τελευταίου για προκήρυξη «εκλογών»
ΑΠΟΨΗ
Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ
Του ΛΕΒΕΝΤ ΟΖΑΝΤΑΜ
Μορφή χιονοστιβάδας έχουν πάρει οι πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων εικοσιτετράωρων στην άλλη πλευρά της πράσινης
γραμμής. Οι πρόωρες «βουλευτικές εκλογές»
στα τέλη του Ιουλίου φέρνουν την τουρκοκυπριακή κοινότητα αντιμέτωπη με μια μεγάλη κρίση, η οποία ενδέχεται να διαρκέσει
για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η θέση του
Ντερβίς Έρογλου στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας είναι κάθε άλλο παρά
εξασφαλισμένη. Η νέα «κυβέρνηση» θα
κληθεί να αντιμετωπίσει μια απρόβλεπτη
πολιτική αστάθεια και μια μεγάλη κοινωνικοοικονομική κρίση. Υπό αυτές τις δύσκολες συνθήκες, η τουρκοκυπριακή ηγεσία
(Δημοσιογράφος)
Πίσω από τη
θύελλα κρύβεται
η Άγκυρα
«Ο Ντερβίς Έρογλου δήλωσε ότι κά-
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
l
<
<
<
<
<
<
Οριστική η ρήξη στους κόλπους του δεξιού «κυβερνώντος»
κόμματος Εθνικής Ενότητας
Ο πολιτικά αποδυναμωμένος Ντερβίς Έρογλου έπαιξε το τελευταίο του χαρτί στον πόλεμο επικράτησης έναντι του Ιρσέν Κιουτσούκ και πέτυχε την προκήρυξη «πρόωρων εκλογών». Ωστόσο,
το μέλλον του στην τ/κ ηγεσία παραμένει αβέβαιο.
θα αναγκαστεί να επιστρέψει στο τραπέζι
των συνομιλιών και να συζητήσει το μέλλον
του Κυπριακού.
Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, ο
«πρωθυπουργός» Ιρσέν Κιουτσούκ, ο οποίος
διέκοψε εσπευσμένα την επίσκεψη του στις
ΗΠΑ, επέστρεψε στο νησί και κάλεσε σε έκτακτη συνεδρίαση τα όργανα του «κυβερνώντος» Κόμματος Εθνικής Ενότητας (UBP).
Στο επίκεντρο των κρίσιμων συσκέψεων
βρέθηκε το μέλλον της «κυβέρνησης» Κιουτσούκ και η παραμονή του στρατοπέδου
Έρογλου – Αχμέτ Κιασίφ στο «κυβερνών»
κόμμα. Είχε προηγηθεί η «ανταρσία» του
συγκεκριμένου στρατοπέδου. Το στρατόπεδο
Έρογλου, το οποίο έχασε την ηγεσία του
UBP στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος
με διαφορά μόλις μερικών ψήφων, το τελευταίο διάστημα διέκοψε τις σχέσεις του
με τον κ. Κιουτσούκ και βολιδοσκόπησε τις
προθέσεις της αντιπολίτευσης για το ενδεχόμενο της κήρυξης «πρόωρων εκλογών».
Μέσα στο πλαίσιο των συγκεκριμένων προσπαθειών, τις προηγούμενες ημέρες, «βουλευτές» του UBP, οι οποίοι διατηρούν στενές
σχέσεις με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, συναντήθηκαν με τους εκπροσώπους του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP)
από το οποίο προέρχεται ο προηγούμενος
ηγέτης της τ/κ κοινότητας Μεχμέτ Αλί Ταλάτ,
του Δημοκρατικού Κόμματος (DP) και των
σοσιαλδημοκρατών και συζήτησαν το μέλλον
της «κυβέρνησης» Κιουτσούκ.
Οι «αντάρτες» βουλευτές πρότειναν στην
αντιπολίτευση την κατάθεση πρότασης
«μομφής» στη λεγόμενη «βουλή». Σύμφωνα
με αυτό το σχέδιο, οι έξι ψήφοι των «ανταρτών» βουλευτών σε συνδυασμό με τις είκοσι
έδρες της αντιπολίτευσης θα ήταν αρκετές
για την απομάκρυνση του κ. Κιουτσούκ
από το δεύτερο υψηλόβαθμο αξίωμα της
τ/κ ηγεσίας.
Η τ/κ αντιπολίτευση αρχικά προσέγγισε
με καχυποψία την πρόταση του στρατοπέδου
Έρογλου. Οι πρώτες τοποθετήσεις της έκαναν λόγο για ένα νέο «πολιτικό παιχνίδι»
του κ. Έρογλου, το οποίο είχε ως βασικό
στόχο την ενίσχυση του στρατοπέδου του
στους κόλπους του UBP. Με βάση αυτό το
σκεπτικό, η αντιπολίτευση ζήτησε από τους
«αντάρτες βουλευτές» του UBP να αναλάβουν
πρωτοβουλία και να «ρίξουν» οι ίδιοι την
«κυβέρνηση» Κιουτσούκ. Σε μια τέτοια περίπτωση, η αντιπολίτευση με τις είκοσι
έδρες της στη «βουλή» θα υποστήριζε την
προσπάθεια των υποστηρικτών του κ. Έρογλου. Η «βουλή» δεν μπόρεσε να συνεδριάσει την Παρασκευή γιατί δεν υπήρχε
απαρτία και η συζήτηση της πρότασης μομφής μετατέθηκε για τις 27 Μαΐου.
Σαρωτικές εκκαθαρίσεις στο «κυβερνών» κόμμα
Έχοντας λάβει υπόψη του το σχέδιο των αντιπάλων του, στις αρχές της προηγούμενης
εβδομάδας, ο κ. Κιουτσούκ κινήθηκε με ιλιγγιώδεις ταχύτητες και ξεκίνησε τις διαδικασίες για την απομάκρυνση των υποστηρικτών του κ. Έρογλου και των ανταρτών
«βουλευτών» από το κόμμα του. Παράλληλα,
απευθύνθηκε στη «βουλή» και συμφώνησε
με την πρόταση περί κήρυξης «πρόωρων εκλογών». Στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, η «επιτροπή πολιτικών και νομικών
υποθέσεων» της «βουλής» πρότεινε τη διεξαγωγή πρόωρων «βουλευτικών» εκλογών
στις 28 Ιουλίου.
Την ίδια στιγμή, οριστικοποιήθηκε και η
αποχώρηση του στρατοπέδου Έρογλου από
το «κυβερνών» κόμμα. Στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας, τα τουρκοκυπριακά
μέσα μετέδωσαν την πληροφορία ότι το συγκεκριμένο στρατόπεδο θα συμμετάσχει
στις πρόωρες «εκλογές» μέσα από τους κόλπους ενός ξεχασμένου πολιτικού φορέα, του
<
<
<
<
<
<
<
Στροφή ανταρτών προς
το Δημοκρατικό Κόμμα
του Σερντάρ Ντενκτάς
Κόμματος Εθνικιστικής Δικαιοσύνης (ΜΑΡ).
Το εν λόγω κόμμα ιδρύθηκε το 1991 με πρότυπο το τουρκικό Κίνημα των Γκρίζων Λύκων
και μοιράζεται με το τουρκικό Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) την ιδεολογία του
παντουρκισμού και της σύνθεσης τουρκισμού
– Ισλάμ. Από το 1991 μέχρι σήμερα, το ΜΑΡ
δεν είχε αξιοσημείωτη παρουσία στο τουρκοκυπριακό πολιτικό γίγνεσθαι. Στα μέσα
της προηγούμενης εβδομάδας λοιπόν, το
στρατόπεδο του κ. Έρογλου στράφηκε σε
αυτό το ξεχασμένο κόμμα, καθώς το ΜΑΡ
είναι το μοναδικό κόμμα της τ/κ πολιτικής
δεξιάς, το οποίο είναι έτοιμο να συμμετάσχει
στις πρόωρες «εκλογές» του Ιουλίου.
Για λόγους, οι οποίοι μέχρι στιγμής δεν
ποιες δυνάμεις επιχειρούν να εκτροχιάσουν το UBP. Συμφωνώ με αυτή την
άποψη. Η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί να ανασυγκροτήσει το Κόμμα
Εθνικής Ενότητας σύμφωνα με τις δικές της προτεραιότητες. Η συγκεκριμένη κίνηση δεν είναι λανθασμένη.
Από την περίοδο της ίδρυσής του, το
Κόμμα Εθνικής Ενότητας εξασφάλισε
ψήφους με την εθνικιστική ρητορεία,
βασίστηκε στην υποστήριξη της Άγκυρας και δεν έλαβε ριζοσπαστικές
αποφάσεις για το μέλλον της χώρας.
Η Άγκυρα συνειδητοποίησε αυτή την
πραγματικότητα. Γι’ αυτό τον λόγο επιχειρεί να οικοδομήσει μια νέα κυβέρνηση, η οποία θα είναι σε θέση να
υποστηρίξει με λογικά επιχειρήματα
την κάθε κίνησή της».
ΑΠΟΨΗ
Του ΑΤΑ ΑΤΟΥΝ
(Σύμβουλος Ντ. Έρογλου)
Τέλος δρόμου
για το στρατόπεδο
του Έρογλου
«Οι αντάρτες βουλευτές του Κόμμα-
έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας, το
ΜΑΡ δεν άνοιξε τις πύλες του στο στρατόπεδο
του κ. Έρογλου. Έτσι, οι υποστηρικτές του
Τουρκοκύπριοι ηγέτες έστρεψαν τα βλέμματα
τους στο Δημοκρατικό Κόμμα (DP) του Σερντάρ Ντενκτάς.Στα τέλη της προηγούμενης
εβδομάδας, οι «αντάρτες βουλευτές» του
UBP ξεκίνησαν εντατικές διαπραγματεύσεις
με τον κ. Ντενκτάς για την ένταξή τους στο
DP. Στο επίκεντρο των συγκεκριμένων διαπραγματεύσεων βρέθηκαν οι επικείμενες
πρόωρες «βουλευτικές εκλογές» καθώς και
η παραμονή του κ. Έρογλου στην ηγεσία
της τ/κ κοινότητας μετά το 2015. Σε περίπτωση που οι δύο πλευρές συμφωνήσουν
για την παραμονή και τη σταθεροποίηση
του κ. Έρογλου στην ηγεσία της τ/κ κοινότητας, το DP ενδέχεται να διεκδικήσει δυναμικά την ηγεσία της τ/κ δεξιάς. Σε αντίθετη
περίπτωση, το πολιτικό μέλλον του κ. Έρογλου και του κ. Ντενκτάς θα χαρακτηρίζεται
από μεγάλη αβεβαιότητα.
τος Εθνικής Ενότητας έχουν πλέον
μια και μοναδική επιλογή. Θα συμμετάσχουν στις εκλογές μέσα από τους
κόλπους ενός άλλου κόμματος. Οι σοσιαλδημοκράτες και το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα δεν πρόκειται
να ανοίξουν τις πύλες τους σε αυτούς
τους βουλευτές. Το Δημοκρατικό
Κόμμα πλέον αποτελεί τη μοναδική
ελπίδα τους για συμμετοχή στις εκλογές. Άλλωστε, δεν υπάρχει άλλο κόμμα, το οποίο έχει οργανωθεί στους
πέντε δήμους 90 ημέρες πριν από τις
εκλογές. Όλα δείχνουν ότι οι αντάρτες βουλευτές βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα αδιέξοδο. Οι φιλοδοξίες
τους επισκίασαν τη λογική. Με αυτό
τον τρόπο έφτασαν στο χείλος του
γκρεμού. Στην πολιτική η εμπειρία είναι πολύ σημαντική. Σε περίπτωση
που δεν είσαι έμπειρος, ο αντίπαλός
σου σε υποχρεώνει σε άτακτη υποχώρηση».
Θετική η αμερικανική κυβέρνηση
στη συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ
Ντέιβιντ Χάρις: Η τουρκική εμπειρία στην οικοδόμηση ενός σύγχρονου κράτους στον αραβικό κόσμο
Συνέντευξη στον ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΕΛΛΙΣ
Tη σημασία που αποδίδει η Ουάσινγκτον
στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας – Κύπρου
– Ισραήλ στον ενεργειακό τομέα επισημαίνει
σε συνέντευξη στην «Κ» ο εκτελεστικός
διευθυντής της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC), Ντέιβιντ Χάρις, ο οποίος διατηρεί σημαντικές διασυνδέσεις στα αμερικανικά κέντρα πολιτικής εξουσίας και
οικονομικής ισχύος. Μιλάει, επίσης για τη
στενή σχέση της εβραϊκής με την ελληνική
κοινότητα της Αμερικής, την οποία επιβεβαιώνει και το γεγονός ότι αμέσως μετά
<
<
<
<
<
<
Ισχυρή Ευρώπη, σθεναρό
ΝΑΤΟ, επιθυμούν οι ΗΠΑ,
τονίζει ο εκτελεστικός
διευθυντής της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής.
το Φόρουμ της AJC, που διεξάγεται μεταξύ
2 και 4 Ιουνίου, ακολουθεί το ετήσιο συνέδριο της «Κυπριακής και Ελληνικής Ηγεσίας», από τις 4 έως τις 6 του μηνός.
– Ελλάδα και ΗΠΑ εργάζονται για πιθανή
επίσκεψη του κ. Σαμαρά στην Ουάσινγκτον
και συνάντηση με τον πρόεδρο τον στο
εγγύς μέλλον. Ποιες είναι οι προτεραιότητες
στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις;
– Υπάρχουν πολλά θέματα προς συζήτηση. Οι ΗΠΑ επιθυμούν μια ισχυρή Ε.Ε.
και ένα σθεναρό ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα είναι
σημαντικό μέλος και των δυο θεσμών, ενώ
βρίσκεται σε ένα ζωτικό σημείο της ανατ.
Μεσογείου όπου οι σχέσεις με την Τουρκία,
η ανάπτυξη πηγών ενέργειας, και ο ξεση-
κωμός στον Αραβικό Κόσμο, αποτελούν
καθοριστικές εξελίξεις την τρέχουσα περίοδο. Όλα αυτά ενδιαφέρουν την Ουάσινγκτον, όπως επίσης και οι προκλήσεις
που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, από την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, μέχρι
την αντιμετώπιση του νεοναζιστικού κόμματος Χρυσή Αυγή.
–Πώς βλέπετε την άνοδο της Χρυσής Αυγής; Βλέπετε κίνδυνο «μετάδοσης» ως απόρροια της ακραίας λιτότητας που εφαρμόζεται στη νότια Ευρώπη, και πώς αποτιμάτε την αντιμετώπιση του φαινομένου
από την ελληνική πολιτεία;
– Όποιος ενδιαφέρεται για τη δημοκρατία
και την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας θα πρέπει να ανησυχεί βαθιά για
τη Χρυσή Αυγή. Είναι γεγονός ότι η Ελλάδα
βιώνει μια περίοδο μεγάλων προκλήσεων,
που ίσως αυξάνει την απήχηση που έχει
σε κάποιους ένα λαϊκίστικο κόμμα όπως η
Χρυσή Αυγή με τις διαστρεβλωτικά απλουστευτικές απαντήσεις σε περίπλοκα ερωτήματα. Αλλά η ξενοφοβία, ο ρατσισμός
και ο αντισημιτισμός δεν είναι ο δρόμος
προς μια καλύτερη και δυναμική Ελλάδα.
Ούτε είναι οι εικόνες του νεοναζισμού, ιδιαίτερα σε μια χώρα που πολέμησε με
τόση αποφασιστικότητα κατά των δυνάμεων εισβολής του Τρίτου Ράιχ και υπέστη
τόσα δεινά από τη ναζιστική κατοχή. Η
Ελλάδα θα ανακάμψει ως μια ευημερούσα
χώρα. Είμαι πεπεισμένος γι’ αυτό. Αλλά
αυτό θα συμβεί σε αντίθεση και όχι εξαιτίας
της αηδιαστικής πολιτικής της Χρυσής Αυγής. Και γι’ αυτό είμαι πεπεισμένος.
–Πόσο στενή είναι η συνεργασία σας με
την ελληνοαμερικανική κοινότητα;
– Είναι πολύ στενή. Οι σχέσεις της AJC
με τους Ελληνοαμερικανούς φίλους μας
πηγαίνουν πίσω τρεις δεκαετίες, στη διάρ-
EPA
10
Ο εκτελεστικός διευθυντής της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC), Ντέιβιντ Χάρις.
κεια των οποίων έχουμε συνεργασθεί σε
πολλά εσωτερικά και εξωτερικά ζητήματα,
και αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως μοντέλο
για την προώθηση κοινών στόχων.
–Στη Γουόλ Στριτ αποδέχονται την άποψη
ότι βελτιώνονται οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και το Grexit όντως αντικαθίσταται από το Grecovery;
– Έχω εκπλαγεί από τον αριθμό των επιχειρηματιών που μας λένε ότι αρχίζουν
να βλέπουν από πιο κοντά ευκαιρίες στην
Ελλάδα. Κανείς δεν ελαχιστοποιεί τις υφιστάμενες προκλήσεις, αλλά καθώς παρα-
τηρούν τις πρώτες αχτίδες της αναστροφής,
κοιτάζουν με μεγαλύτερη προσοχή τις πιθανότητες εισόδου στην ελληνική αγορά,
κάτι που μπορεί να θεωρείτο ανήκουστο
για αυτούς πριν από ένα ή δύο χρόνια.
–Πώς βλέπουν οι ΗΠΑ τη συνεχιζόμενη
σύσφιξη της ενεργειακής συνεργασίας
Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου και ειδικότερα
την προοπτική μεταφοράς αερίου προς
την Ευρώπη μέσω της Ελλάδας;
– Πιστεύω ότι σίγουρα τη βλέπουν θετικά.
Τα ευρύτερα οικονομικά και γεωπολιτικά
οφέλη μιας τέτοιας τριμερούς συνεργασίας
είναι σημαντικά, και αυτό είναι σαφές σε
όλους όσους έχω μιλήσει στην Ουάσινγκτον
για το θέμα.
–Ο κ. Ερντογάν συναντήθηκε με τον πρόεδρο Ομπάμα στον Λευκό Οίκο. Πώς βλέπουν οι ΗΠΑ την Τουρκία;
– Οι ΗΠΑ θεωρούν την Τουρκία σημαντικό εταίρο σε πολλά ζητήματα: αντιμετώπιση της κρίσης στη Συρία, ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, σταθεροποίηση του Ιράκ, απάντηση στον ξεσηκωμό των Αράβων
και ανάδειξη της τουρκικής εμπειρίας για
την οικοδόμηση ενός σύγχρονου κράτους,
διασφάλιση της ροής πηγών ενέργειας από
την Κασπία και την Κεντρική Ασία προς
τη Δύση.
–Πόσο πραγματική και βιώσιμη είναι η
πρόσφατη προσέγγιση Ισραήλ – Τουρκίας
μετά τη μεσολάβηση του προέδρου Ομπάμα;
– Μένει να φανεί πόση προσέγγιση θα
υπάρξει και πόσο γρήγορα θα υλοποιηθεί.
Φυσικά, η όποια πρόοδος είναι ευπρόσδεκτη. Το Ισραήλ και η Τουρκία έχουν κοινό
συμφέρον να μη δημιουργήσει το αυξανόμενο χάος και η αιματοχυσία στη Συρία
περισσότερη περιφερειακή αποσταθεροποίηση και κινδύνους.
11-ADV MTN B_KATHI 5/24/13 6:31 PM Page 4
12-GNOMES_KATHI 5/24/13 8:28 PM Page 12
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
O καημός
της Ρωμιοσύνης
Μ
Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ
ια αφίσα έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στις
εκδηλώσεις κατά της υπογραφής του
μνημονίου έξω από τη Βουλή στις 26 Απριλίου. Με τη δήλωση περί «Δούρειου Ίππου»
η αφίσα συνέδεσε τη σύγχρονη πορεία της Κύπρου με ξένες συνωμοσίες σχετικά με το κυπριακό
(2004) και την οικονομία (2012/13) που έχουν
στόχο τη συντριβή και την τριπλή υποδούλωσή
της – στην Τουρκία, στην Αγγλία, στους ξένους,
γενικώς. Αυτή η αντίληψη έχει βαθιές ρίζες, την
ονομάζω «καημό της ρωμιοσύνης» -η τάση κάθε
αναποδιά, ήττα, ή οπισθοδρόμηση να αποδίδεται
σε συνωμοσία ξένων, σε ανθελληνικές ραδιουργίες κάποιου ξένου πολιτικού ή διπλωμάτη. Η
ήττα αποδίδεται σε μη κυπριακές δυνάμεις γιατί
ο «καημός της ρωμιοσύνης» δεν επιχειρεί να απαντήσει στο κλασικό ερώτημα «ποιος έχει την
πρώτη ευθύνη να υπερασπίζεται τα κυπριακά
συμφέροντα».
Στη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου η ανάπτυξη
αυτής της κουλτούρας, συγκάλυπτε τα πραγματικά προβλήματα, δεν βοηθούσε στη δημιουργία
κριτικής σκέψης και εντέλει απέδιδε τα πάντα
στην κακή πρόθεση των ξένων. Κυρίως όμως
απετέλεσε ένα βολικό πρόσχημα που απάλλασσε
τις εκλεγμένες κυπριακές κυβερνήσεις από την
ευθύνη της πρόβλεψης και της καθοδήγησης
των πραγμάτων. Αν η Λευκωσία κατέγραφε αδιέξοδα ή ήττες, αυτό οφειλόταν μόνο στην εξωτερική κακοπιστία ή στην «ατυχία». Σε απάντηση ή σχολιασμό της πολιτικής που υπερασπίζεται τον «καημό της ρωμιοσύνης» θα έθετα
το ερώτημα: πώς η Κύπρος πέτυχε την ένταξη
στην Ε.Ε.; Ποια πολιτική εφαρμόστηκε για 20
χρόνια και ξεπέρασε όλα τα μεγάλα εμπόδια;
Είναι τυχαίο που οι μεγάλες νίκες κερδήθηκαν
από την Αθήνα και καμία από αυτές δεν είχε
πλειοψηφική υποστήριξη στη Λευκωσία; Αν κυριαρχούσε η πολιτική της «ατυχίας» θα είμαστε
ακόμα υποψήφιο μέλος!
Ο διπλωμάτης Β. Θεοδωρόπουλος γράφει ότι
«στην εξωτερική πολιτική είναι πολλοί εκείνοι
που εμφανίζονται ως επαΐοντες, έστω και χωρίς
γνώσεις ή πείρα... η εξωτερική πολιτική προσφέρει
έδαφος για ερασιτεχνισμό και για καλλιέργεια
προσωπικής ή κομματικής προβολής, εκμετάλλευσης και αντιπαράθεσης που παρασύρουν
την εξωτερική πολιτική στη δίνη της εσωτερικής
πολιτικής διαμάχης...» (Β. Θεοδωρόπουλος, «Ανασκόπηση- Η Εξωτερική Πολιτική της Νεότερης
Ελλάδας», Αθήνα, 1996).
Η υπεράσπιση μιας υπόθεσης όπως για παράδειγμα εκείνης που συνδέεται με την επίλυση
του Κυπριακού είναι μια πολύπλοκη διαδικασία,
γιατί απαιτεί τη μέγιστη δυνατή δραστηριότητα,
τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που να βοηθά
τη δική σου θέση, τη δράση μιας διπλωματικής
υπηρεσίας που να γνωρίζει και να αναλύει όλες
τις πτυχές του προβλήματος και τις αντιδράσεις
των αντιπάλων. Ταυτόχρονα, απαιτείται ήρεμο
κλίμα στο εσωτερικό μέτωπο, συνεργασίες ανάμεσα σε κόμματα, συναίνεση γύρω από μείζονος σημασίας επιδιώξεις, ενημερωμένη και
δραστήρια κοινή γνώμη, αποφασιστικότητα για
να μην είναι η διχοτόμηση το μέλλον της πατρίδας
μας.
Στη συγκυρία που η πολιτική ηγεσία εκτιμά
ότι απαιτείται η λήψη μιας απόφασης, χρειάζεται
να διαπραγματευτεί το βέλτιστο, να σταθμίσει
τους συσχετισμούς δύναμης, να συνεκτιμήσει
τη σχέση κόστους- ωφέλειας, να υπολογίσει το
ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις
από τη μία ή την άλλη κίνηση, και τελικά, να
έχει το θάρρος να λαμβάνει αποφάσεις ως εκλεγμένη, ως υπεύθυνη ηγεσία.
Αυτή είναι η απάντηση του Θουκυδίδη απέναντι στον «καημό της ρωμιοσύνης» - ο υπεύθυνος ηγέτης αναλαμβάνει ευθύνες, «δεν μιλάει
στο πλήθος προς ηδονήν», και δεν διστάζει «και
προς οργήν τι αντειπείν». Ο υπεύθυνος ηγέτης
είναι εκείνος που θα πάρει αποφάσεις, εκείνος
που είναι σε θέση να αντικρούσει την άρνηση
και τη δημαγωγία, εκείνος που μπορεί να υπερασπίζεται με ορθολογικό τρόπο εκείνο που υπηρετεί το μακροπρόθεσμο συμφέρον της Κύπρου. Ο Γ. Κρανιδιώτης στις 20 Σεπτεμβρίου
1997 τόνιζε ότι «οι στρατηγικοί στόχοι δεν προωθούνται με ρητορική, βερμπαλισμούς και αφορισμούς. Η εσωστρέφεια, η αυτάρεσκη περιχαράκωση οδηγούν σε απομονωτισμό. Απαιτείται
συνεχής παρακολούθηση, αντιμετώπιση των
θεμάτων, πρωτοβουλίες και πρόγραμμα».
www.larkoslarkou.org.cy
Διαβάστε στο
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
www.kathimerini.com.cy
«Πόλεμος» προσφορών Google-Facebook για την ισραηλινή υπηρεσία δορυφορικής πλοήγησης Waze
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΚΟΣΜΟΣ
Διπλωματία δύο αξόνων στο Κυπριακό
Του ΠΕΤΡΟΥ ΖΑΡΟΥΝΑ
Η
επίσκεψη του υπουργού των Εξωτερικών
της Κυπριακής Δημοκρατίας στις ΗΠΑ
και οι εκεί συναντήσεις του αποτελούν
στην ουσία αφετηριακό σημείο μιας νέας προσπάθειας για επίλυση του Κυπριακού. Η νέα
αυτή προσπάθεια συντίθεται από δύο άξονες.
Ο πρώτος θα είναι ο παραδοσιακός και τον
συντονισμό του θα έχει ο ΟΗΕ μέσω του εδώ
αντιπροσώπου του. Ζητούμενο η επίτευξη
μιας συνολικής και περιεκτικής λύσης που
θα οδηγεί στην επανένωση της Κύπρου σε ομοσπονδιακή βάση. Ο δεύτερος με ηγετική
παρουσία των ΗΠΑ θα επιδιώξει τη διαπραγμάτευση ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία
και την Τουρκία μιας ενδιάμεσης συμφωνίας
που θα ξεπερνά τα συνήθη ΜΟΕ.
Οι δύο διαδικασίες αναμένεται να κινηθούν
τόσο παράλληλα όσο και σε συντονισμό χάρις
και στον κεντρικό ρόλο που έχουν σε αμφότερες οι ΗΠΑ. Σε ό,τι αφορά τον πρώτο άξονα
εκείνο που επιδιώχθηκε και φαίνεται να έχει
επιτευχθεί από την πλευρά μας είναι να υπάρξει
μία αναβολή μέχρι και τον προσεχή Οκτώβριο
ώστε η κυβέρνηση Αναστασιάδη να χειριστεί
τα επείγοντα και σοβαρά προβλήματα στην
οικονομία. Φαίνεται ότι στο διάστημα αυτό
η κυβέρνηση και ο πρόεδρος Αναστασιάδης
θα ασχοληθούν και με την προπαρασκευή
της πλευράς μας ώστε τον Οκτώβριο να είμαστε
έτοιμοι από κάθε άποψη για επανέναρξη των
συνομιλιών με την τ/κ πλευρά. Η προπαρασκευή αυτή αναμένεται να συμπεριλάβει τόσο
θέματα ουσίας όσο και διαδικασίας. Στα θέματα
ουσίας κεντρική θέση θα έχει η διαμόρφωση
ιδεών και προτάσεων οι οποίες θα αντικαταστήσουν εκείνες τις προτάσεις που κατέθεσε
ο τέως Πρόεδρος και οι οποίες δεν ικανοποιούν
τον κυβερνητικό συνασπισμό. Στα θέματα
διαδικασίας θα πρέπει να επιλεγεί ο διαπραγματευτής και να συγκροτηθεί και η διαπραγματευτική ομάδα που θα τον υποστηρίζει.
Όλα αυτά αναμένεται να συζητηθούν εκτενώς
στην προσεχή συνεδρία του Εθνικού Συμ-
AP
12
βουλίου που έχει προγραμματιστεί για τις 15
Ιουνίου. Εκτιμώ πως οι προοπτικές ο άξονας
αυτός να παραγάγει το ζητούμενο, δηλαδή
μία συνολική λύση στη βάση της λογικής του
ενός και ομοσπονδιακού κράτους είναι περιορισμένες. Η εκτίμησή μου αυτή εδράζεται
σε δύο δεδομένα. Από τη μία η Τουρκία και η
τ/κ πλευρά δεν φαίνονται διατεθειμένες να
προχωρήσουν σε ουσιώδεις διαφοροποιήσεις
από τα προβλεπόμενα στο σχέδιο Ανάν. Την
ίδια στιγμή τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. όπως
φάνηκε τα τελευταία εννέα χρόνια δεν άσκησαν καμία ουσιαστική πίεση ώστε η Τουρκία
να διαφοροποιήσει τις θέσεις της. Δεν έχουν
κανένα ουσιαστικό λόγο να το πράξουν σήμερα.
Αντιστοίχως, η αποδυναμωμένη Ελλάδα και
η οικονομικά δυσπραγούσα ΚΔ δεν έχουν μία
τέτοια δυνατότητα. Από την άλλη μία παραλλαγή του σχεδίου Ανάν ακόμα και στην υποθετική περίπτωση που γινόταν αποδεκτή από
τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, κάτι που δεν
νομίζω ότι θα συμβεί, θα ήταν πολύ δύσκολο
να τύχει της έγκρισης των Ε/κ στο δημοψή-
φισμα. Σήμερα και η Τουρκία φαίνεται να επείγεται για ένα συμβιβασμό. Πέραν από τα
όποια ωφελήματα μέσα από ένα παιχνίδι ευθυνών εκτιμώ πως η τουρκική πίεση έχει να
κάνει και με δύο άλλα πράγματα. Το ένα είναι
η σταθεροποίηση της ανατολικής Μεσογείου
ώστε να μπορέσει να επικεντρωθεί στα προβλήματα ασφάλειας που δημιουργεί η συνεχιζόμενη αστάθεια σε Συρία και Ιράκ. Το άλλο
είναι να προλάβει τις ενεργειακές πρωτοβουλίες
της ΚΔ και να πετύχει την εμπλοκή της στους
όποιους σχεδιασμούς.
Στη βάση των αρνητικών προοπτικών για
μία συνολική λύση η ε/κ πλευρά έχει αναδείξει
ως προτεραιότητα της την προώθηση μέσα
από τον δεύτερο άξονα της συζήτησης για επιστροφή της Αμμοχώστου. Αντιστοίχως και
η Τουρκία έδειξε με την επιστολή Νταβούτογλου αλλά και με τις επανειλημμένες δηλώσεις
των Γιλντίζ και Γκιουλ τη διάθεσή της να
κινηθεί προς την κατεύθυνση μιας ενδιάμεσης
συμφωνίας. Στην περίπτωση της Τουρκίας αντικείμενο της συμφωνίας αυτής θα πρέπει
να είναι η εμπλοκή της ιδίας και με κάποιο
τρόπο των Τ/κ στην αξιοποίηση σε πρώτη
φάση των ενεργειακών κοιτασμάτων της ΚΔ
και σε δεύτερη και εκείνων του Ισραήλ. Η
διασύνδεση των δύο φαίνεται να είναι το ζητούμενο και από την πλευρά του διεθνούς
παράγοντα. Η αναμενόμενη επίσκεψη του
βοηθού υπουργού των Εξωτερικών των ΗΠΑ
κ. Ρούμπιν εντάσσεται στη λογική του δεύτερου
άξονα. Αποτελεί συνέχεια της επίσκεψης Κασουλίδη αλλά και των επαφών που είχαν οι
ΗΠΑ στο ανώτατο δυνατό επίπεδο με την ηγεσία της Τουρκίας. Όσο για το περιβόητο
δείπνο Αναστασιάδη – Έρογλου εκτιμώ πως,
όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, η όποια
σημασία του έχει εξ αντικειμένου αποδυναμωθεί εξαιτίας των ατυχών χειρισμών που έγιναν από τον κ. Ντάουνερ και την ομάδα
του. Οι εξελίξεις στην τ/κ κοινότητα έρχονται
να αποδυναμώσουν τον ρόλο του κ. Έρογλου
σε μία επανάληψη της αντίστοιχης κίνησης
που είχε γίνει στις παραμονές του Μπούργκενστοκ. Η δε προσπάθεια η οποία έγινε με
την κατάθεση του εγγράφου αξιολόγησης
από τον κ. Ντάουνερ για επανέναρξη των συνομιλιών με κλείδωμα των όποιων συγκλίσεων
δεν νομίζω πως πέτυχε τους στόχους της. Αντίθετα θα έλεγα πως επιτάχυνε τη διαδικασία
απόσυρσης των προβληματικών προτάσεων
που είχε καταθέσει ο τέως Πρόεδρος.
Έχω την άποψη ότι η πλευρά μας, αφού
συνυπολογίσει τη 38χρονη εμπειρία των συνομιλιών, τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα
στην περιοχή μας αλλά και την αρνητική οικονομική συγκυρία να διαμορφώσει μία νέα
διαπραγματευτική τακτική που να αποφέρει
ένα ουσιαστικό και θετικό αποτέλεσμα. ΚΔ
και Τουρκία θα πρέπει να κινηθούν μακριά
από τις όποιες λογικές απόδοσης ευθυνών.
Ο κ. Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος και πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος.
Με στόχο την ασφάλεια των πολιτών
Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΓΙΩΡΚΑΤΖΗ
Ε
ίναι πλέον γνωστό το σοβαρότατο πρόβλημα που δημιουργείται με τον μεγάλο
και συνεχώς αυξανόμενο αριθμό επικίνδυνων οικοδομών κάτι το οποίο απασχολεί
διαχρονικά τον Δήμο Λευκωσίας. Ταυτόχρονα,
όμως, αποτελεί επιτακτική ανάγκη η προώθηση των κατάλληλων ενεργειών τόσο από
μέρους της Πολιτείας όσο και των εκάστοτε
ιδιοκτητών προς άρση της επικινδυνότητας,
με απώτερο πάντοτε στόχο τη δημόσια ασφάλεια.
Με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία και
σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 90 του
Περί Δήμων Νόμου, ο Δήμος ενημερώνει
τους ιδιοκτήτες ότι η οικοδομή τους έχει κηρυχθεί επικίνδυνη για το κοινό, με την επίδοση
σχετικής επιστολής, αναφέροντας τα σημεία
που την καθιστούν επικίνδυνη και καλώντας
τους, ως οι άμεσα υπεύθυνοι, να προχωρήσουν
μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, στις απαιτούμενες εργασίες στήριξης/επιδιόρθωσης
/περίφραξης ή ακόμα και κατεδάφισης, εάν
τούτο κρίνεται απαραίτητο. Ταυτόχρονα, γίνεται δημοσίευση στον ημερήσιο τύπο για
<
<
<
<
<
<
<
Προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό της υφιστάμενη νομοθεσίας
για τις επικίνδυνες οικοδομές
κάθε επικίνδυνη οικοδομή, προς ενημέρωση
του κοινού, ενώ συνεργεία του Δήμου προβαίνουν στις κατάλληλες αρχικές ενέργειες
(σήμανση, μέτρα ασφαλείας κ.λπ.).
Μέχρι σήμερα, στις περιπτώσεις όπου οι
ιδιοκτήτες δεν ανταποκρίνονταν μετά από
επανειλημμένες προτροπές, ο Δήμος προχωρούσε, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τον
βαθμό επικινδυνότητάς τους, με την λήψη
επιπλέον μέτρων ασφαλείας ή και την εκτέλεση εργασιών προς άρση της επικινδυνότητας, αφού πρώτα ενημέρωνε ξανά τους ιδιοκτήτες. Σε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις
γίνονταν οι ανάλογες χρεώσεις στους ιδιοκτήτες με όλα τα συνεπαγόμενα διοικητικά
έξοδα και ΦΠΑ.
Δυστυχώς, όμως, η οικονομική και χρη-
ματοπιστωτική κρίση που υπάρχει στην Κύπρο έχει ως φυσικό συνεπακόλουθο την κατακόρυφη μείωση τόσο των εσόδων του Δήμου όσο και της κρατικής χορηγίας προς τις
τοπικές αρχές, κάτι που έχει περιορίσει τις
δυνατότητες δράσης του σε μεγάλο βαθμό.
Ως εκ τούτου η επικινδυνότητα παραμένει
σε ένα μεγάλο αριθμό οικοδομών με όλες τις
πιθανές συνέπειες που μπορεί αυτό να έχει
και παρά τη λήψη των προκαταρκτικών μέτρων ασφάλειας.
Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη όλα τα πιο
πάνω και θεωρώντας ως προτεραιότητα τα
θέματα δημόσιας ασφάλειας απαιτούμε από
το κράτος:
1. Εκσυγχρονισμό της υφιστάμενη νομοθεσίας η οποία θα περιλαμβάνει πιο αποτελεσματικές ρυθμίσεις στην περίπτωση επικίνδυνων και δυνητικά επικίνδυνων οικοδομών. Οι στόχοι των νέων ρυθμίσεων θα
πρέπει να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
2. Η ευθύνη συντήρησης και αποκατάστασης της οικοδομής, να ανήκει στον ιδιοκτήτη της.
3. Να παρέχεται δυνατότητα στην Αρμόδια
Αρχή να επιδίδει ειδοποίηση για τη λήψη
μέτρων ή για την εκκένωση ή για την κατεδάφιση (εξαιρουμένης διατηρητέας οικοδομής)
στην περίπτωση επικίνδυνης οικοδομής.
4. Να παρέχεται δυνατότητα στην Αρμόδια
Αρχή να επιδίδει ειδοποίηση για τη λήψη
μέτρων και στην περίπτωση οικοδομής η οποία χρειάζεται συντήρηση, ως προληπτικό
μέτρο.
5. Να παρέχεται δυνατότητα στην Αρμόδια
Αρχή να επιβάλλει διοικητικό πρόστιμο στην
περίπτωση που δεν υπάρχει συμμόρφωση
με την ειδοποίηση.
6. Παραχώρηση για το σκοπό αυτό, ικανοποιητικής κρατικής επιχορήγησης η οποία
θα δίνει τη δυνατότητα διεκπεραίωσης όλων
των απαραίτητων ενεργειών (π.χ. μελέτης,
επίβλεψης κι εκτέλεσης εργασιών με τη διαδικασία προσφορών) προς άρση της επικινδυνότητας των οικοδομών.
Ο κ. Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης είναι δήμαρχος
Λευκωσίας.
Σημείο αναφοράς οι δημοτικές κατοικίες Λεμεσού
Του ΙΟΥΛΙΟΥ Φ. ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ
Τ
ο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λεμεσού συνεχίζει να μας …«εκπλήσσει»!
Μια πρόσφατη ενέργειά του άρχισε
κιόλας να συζητείται. Κατά πόσον, όμως, θα
ληφθούν υπόψη οι γνώμες των πολιτών είναι
κάτι που αναμένεται με ενδιαφέρον.
Το ζήτημα αφορά στην απόφαση κατεδάφισης των δημοτικών κατοικιών επί της Μισιαούλη και Καβάζογλου (για την οποία και
εκδηλώθηκαν, ήδη, οι πρώτες αρνητικές αντιδράσεις). Οι δημοτικές κατοικίες, αποτέλεσαν την προσφορά σε φτωχούς πολίτες,
κατά τα τέλη της δεκαετίας του ΄40 και τις
αρχές του ΄50, από αιρετά Δημοτικά Συμβού-
λια, σε οικιστικές περιοχές της πόλης όπου
άρχισε να συγκεντρώνεται εργατικό δυναμικό:
στην παλιά και επεκτεινόμενη συνοικία του
Αϊ Νικόλα, στη διαμορφούμενη από φτωχά/αστικοποιηθέντα στρώματα αγροτών συνοικία
του Αϊ Γιάννη, στην περιοχή βόρεια του εργοστασίου της Κόκα-Κόλα (οδός Γκαίτε) και
στο νοτιοανατολικό άκρο της πόλης που αποτελούσε η περιοχή του Εναερίου. Τα τότε
αιρετά μέλη ενεργούσαν κάτω από την αφόρητη αποικιοκρατική συμπεριφορά των Εγγλέζων και πέτυχαν να εφαρμόσουν (μαζί με
άλλα φιλολαϊκά μέτρα), έμπρακτα, την κοινωνική τους πολιτική σε οικονομικές συνθήκες
πολύ χειρότερες κι από τις σημερινές… Η απόφαση, λοιπόν, για κατεδάφισή τους, με αβάσιμα, μάλιστα, επιχειρήματα (κακή κατάσταση κτηρίων, απόρριψη σκυβάλων και συναφή) προδίδει, το λιγότερο, άγνοια (;) και παραγνώριση των ιστορικών, πολιτικών και κοινωνικών συνθηκών οι οποίες διαμόρφωσαν,
διαχρονικά, τον χαρακτήρα της πόλης. Η πρόθεση διατήρησης μικρού μέρους του κτηριακού
συγκροτήματος δεν αποτελεί παρά άλλοθι σε
μια λαθεμένη απόφαση. Από τη στιγμή που
αναγνωρίζεται η ανάγκη διατήρησης μέρους,
γιατί να μην έχει εξεταστεί η δυνατότητα διατήρησης του συνόλου του κτηρίου που έχει
απομείνει; Αν μη τι άλλο, ας αναλογιστούν
(για παράδειγμα) την Κλινική Τριτοφτίδη, της
οποίας η κατεδάφιση (αφού προηγήθηκε η
απαράδεκτη πώλησή της) στέρησε την πόλη
από ένα πολύ σημαντικό σημείο και κτίσμα
αναφοράς.
Προσπάθεια, λοιπόν, όλων όσων νοιάζονται
για τη διατήρηση κάθε είδους παράδοσης
και κληρονομιάς της πόλης (ιστορικής, πολιτιστικής, κοινωνικής) να πείσουν το Δημοτικό Συμβούλιο για αναστολή της απόφασης. Άλλως, θα διαμαρτυρόμαστε (και πάλι
εκ των υστέρων) για άλλη μια οριστική απώλεια.
To ΡΙΚ, το BBC και τα περί «βασιλείων»
Θ
έλω εξαρχής να δηλώσω ότι συμφωνώ
πλήρως με την προσπάθεια στήριξης της
ιδιωτικής ραδιοτηλεόρασης, προκειμένου
να διατηρηθεί και ενισχυθεί η πολυφωνία και
ο πλουραλισμός στα μέσα ενημέρωσης. Επίσης,
δεν έχω κανένα λόγο να μη συμφωνώ με την
πραγματοποίηση ενός διαλόγου σχετικά με την
αποστολή και τη χρηματοδότηση της δημόσιας
ραδιοτηλεόρασης (ΔΡΤ) ο οποίος θα έχει σκοπό
την παραπέρα εξυπηρέτηση των δημοκρατικών,
κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών της κυπριακής κοινωνίας, μέσα σε αντικειμενικές παραμέτρους. Δηλώνω, μάλιστα, ότι ο διάλογος
αυτός πρέπει να είναι ανοικτός και να καταλήγει
σε μια εθνική πολιτική για τη ΔΡΤ, η οποία να
αξιολογείται περιοδικά και να αναθεωρείται
όταν διαπιστώνεται η ανάγκη.
Ταυτόχρονα, όμως, δεν μπορώ παρά να επισημάνω ότι καταβάλλεται προσπάθεια να διασυνδεθούν τα δύο, και μάλιστα κατά τρόπο μειωτικό και επιζήμιο για τη ΔΡΤ και τους λειτουργούς της. Ούτε μπορώ να αποδεχθώ τους αφορισμούς που αστήριχτα και ατεκμηρίωτα διατυπώνονται, με κάθε ευκαιρία που προσφέρεται,
με πρόδηλο στόχο περισσότερο τη στήριξη ιδιωτικών συμφερόντων και λιγότερο την ανα-
Του ΘΕΜΗ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ
βάθμιση της προσφοράς της ΔΡΤ.
Το ΡΙΚ επιτελεί την αποστολή που του έχει
τάξει η Πολιτεία, με βάση το Σύνταγμα και τη
νομοθεσία που έχει θεσπίσει η Πολιτεία. Για
την επιτέλεση της αποστολής αυτής το ΡΙΚ διαθέτει – και ελέγχεται σχολαστικά κάθε χρόνο
για αυτό– τους οικονομικούς πόρους που καθορίζονται και εγκρίνονται από την Πολιτεία,
κυβέρνηση και Βουλή. Το προσωπικό του ΡΙΚ,
κάθε βαθμίδας, εργάζεται με βάση τα σχέδια
υπηρεσίας των θέσεών του και την εργατική
νομοθεσία, και αμείβεται με βάση τις θεσμοθετημένες κλίμακες του Δημοσίου. Τα περί «βασιλείων» και άλλα παρόμοια και απαξιωτικά
που γράφονται αυτές τις ημέρες είναι απαράδεκτα
και απορριπτέα.
Η αποστολή και ο ρόλος της ΔΡΤ αναγνωρίζεται ως αναγκαίος και διακριτός από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο της Ευρώπης,
την UNESCO και άλλους διεθνείς οργανισμούς.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει συμπεριλάβει στη
συνθήκη της ειδικό πρωτόκολλο για το σύστημα
της ΔΡΤ στα κράτη-μέλη. Μόλις προ ημερών,
συγκεκριμένα στις 21 Μαΐου, το Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο ενέκρινε σχεδόν ομόφωνα ψήφισμα
για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, στο
<
<
<
<
<
<
<
Ο ρόλος και η αποστολή
της Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης
στην Κύπρο
οποίο υπάρχουν ιδιαίτερα σημαντικές αναφορές
για τη ΔΡΤ που πρέπει να τεθούν υπόψη κάθε
ενδιαφερόμενου.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τονίζει ότι σε
μια κοινωνία πολυμέσων όπου ο αριθμός των
εμπορικών φορέων έχει αυξηθεί τα τελευταία
χρόνια, η ύπαρξη κρατικών μέσων ενημέρωσης
«έχει καίρια σημασία». Τονίζει, επίσης, «τη σημασία της κατάλληλης, αναλογικής και σταθερής
χρηματοδότησης στα κρατικά μέσα ενημέρωσης
προκειμένου να εξασφαλίζεται η πολιτική και
οικονομική ανεξαρτησία τους, ώστε να είναι
σε θέση να εκπληρώνουν πλήρως την αποστολή
τους».
Το Ευρωκοινοβούλιο εκφράζει την ανησυχία
του «για την τρέχουσα τάση σε ορισμένα κράτη-μέλη να εφαρμόζουν περικοπές στον προϋπολογισμό των κρατικών μέσων ενημέρωσης
ή να περιορίζουν τις δραστηριότητές τους» και
καλεί τα κράτη-μέλη «να αντιστρέψουν την
τάση αυτή και να εξασφαλίσουν επαρκή, βιώσιμη,
κατάλληλη και προβλέψιμη χρηματοδότηση»
για τα δημόσια μέσα ενημέρωσης.
Ζητεί τέλος από τα κράτη-μέλη να αναπτύξουν μηχανισμούς με σκοπό να αποτρέψουν
κινδύνους για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης όπως, μεταξύ άλλων, «η οικονομικής
φύσης απειλή εναντίον δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων».
Τα πιο πάνω δεν τα λέει ο γράφων. Τα λέει
το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ένα εκλεγμένο
σώμα, το οποίο μάλιστα καλεί την Ευρωπαϊκή
Επιτροπή να ενεργήσει για να υπάρξουν πρότυπες ρυθμίσεις για την ελευθερία των μέσων
ενημέρωσης και να καθιερώσει εγγυήσεις για
την εξασφάλιση της ανεξαρτησίας των συμβουλίων και των ρυθμιστικών φορέων των
μέσων ενημέρωσης από κάθε πολιτική ή οικονομική επιρροή.
Στη δημόσια συζήτηση για το ΡΙΚ που λαμβάνει χώρα αυτές τις ημέρες, γίνεται αναφορά
στο πρότυπο του βρετανικού BBC. Δεν έχω κανένα λόγο να απορρίψω το μοντέλο. Στην περίπτωσή του, το κράτος εγκρίνει μακροπρόθεσμο
στρατηγικό σχέδιο δράσης με εξασφαλισμένα
και εγγυημένα έσοδα δισεκατομμυρίων στερ-
λινών από το ανταποδοτικό τέλος που καταβάλλουν τα νοικοκυριά, και με κατοχυρωμένη
νομοθετικά εμπορική δραστηριότητα μέσω θυγατρικών εταιρειών ή απευθείας, σε παγκόσμια
κλίμακα.
Στην περίπτωση της Κύπρου, κράτους-μέλους
της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τι συμβαίνει τώρα;
Γίνεται λόγος για περιορισμό της αποστολής
της ΔΡΤ και της ποικιλομορφίας των προγραμμάτων που προσφέρει, για περιορισμό των εσόδων που εξασφαλίζει και μειώνουν την κρατική
χορηγία, και για λειτουργία της δημόσιας τηλεόρασης σε ιδιωτικών συμφερόντων υποδομή.
Δεν θα σχολιάσω τώρα τα όσα λέγονται. Θα
δηλώσω έτοιμος να συμβάλω όπως μπορώ σε
ένα γόνιμο διάλογο, με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς της Πολιτείας και της κοινωνίας,
ο οποίος να στοχεύει αποκλειστικά και μονίμως
στην εξυπηρέτηση των πραγματικών αναγκών
των πολιτών και των αποδήμων μας στην ενημέρωση, επιμόρφωση, ψυχαγωγία και τη διατήρηση, ενίσχυση και προβολή του πολιτισμού
μας.
Ο κ. Θέμης Θεμιστοκλέους είναι γενικός διευθυντής
του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου.
13-GNOMES KIPROS_KATHI 5/24/13 11:42 PM Page 13
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
Τα φαντάσματα
επιστρέφουν...
Του ΙΩΑΝΝΗ Ν. ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗ
Του ΜΙΧΑΛΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ
<
<
<
<
<
<
<
Είναι γεγονός ότι η
απουσία οποιασδήποτε συνεργασίας μεταξύ
Ισραήλ και Τουρκίας
εξέθετε και τις δύο
πλευρές –και κυρίως
το Ισραήλ-σε πολλαπλούς κινδύνους
ανοχή στη δράση συριακών
αντικαθεστωτικών ομάδων εντός του τουρκικού εδάφους.
Η στήριξη που εξέφρασαν οι
κυβερνήσεις των Ηνωμένων
Πολιτειών και της Τουρκίας
προς τη σχεδιαζόμενη ειρηνευτική διάσκεψη για τη Συρία
στη Γενεύη με συμμετοχή όλων
των μερών αποτελεί υποχώρηση από την πάγια τουρκική
άρνηση διαπραγματεύσεων με
το καθεστώς Ασαντ.
Η οικονομική ενίσχυση των
αντικαθεστωτικών παραμένει
ο κύριος μοχλός παρεμβάσεως
των δυτικών δυνάμεων στο
συριακό μέτωπο. Στο πλαίσιο
αυτό εντάσσεται και η πρόσφατη απόφαση του συμβουλίου υπουργών Εξωτερικών
της Ευρωπαϊκής Ενώσεως να
επιτρέψει την εξαγωγή αργού
πετρελαίου από τις περιοχές
της Συρίας που ελέγχονται από
τους αντικαθεστωτικούς. Η άρση του εμπάργκο, ωστόσο, ενδέχεται να αναδείξει τον κατακερματισμό στις τάξεις των
αντικαθεστωτικών και να οδηγήσει ακόμη και σε συγκρούσεις, καθώς η διεθνώς αναγνωρισμένη ηγεσία των αντικαθεστωτικών θα επιχειρεί να α-
Ο
Ο κ. Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι επίκουρος καθηγητής του Τμήματος
Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ.
Ε
ΑΠΕ
Η
ναλάβει τον έλεγχο πετρελαιοπηγών από ετερογενείς ομάδες αντικαθεστωτικών.
Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να
εκτιμηθεί και η αμερικανική
πρωτοβουλία εξομαλύνσεως
των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων. Η μεσολάβηση του ιδίου
του προέδρου Ομπάμα για τη
διατύπωση συγγνώμης προς
την Τουρκία τρία χρόνια μετά
την ισραηλινή επιχείρηση στο
πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» και
τον θάνατο οκτώ Τούρκων επιβαινόντων είναι ενδεικτική
του αμερικανικού ενδιαφέροντος. Το τελευταίο, όμως, δεν
είναι χωρίς προϋποθέσεις: Οι
αμερικανικές πιέσεις για την
αναβολή της προαναγγελθείσας επισκέψεως Ερντογάν στη
Γάζα τον Ιούνιο οδήγησε την
τουρκική κυβέρνηση στη συμβιβαστική επιλογή να προστεθεί στην επίσκεψη στη Γάζα
και μια επίσκεψη στη Ραμάλα
της Δυτικής Οχθης. Τηρώντας
τις ενδοπαλαιστινιακές ισορροπίες, η επίσκεψη δεν θα μπορεί να θεωρηθεί ευθεία υποστήριξη του καθεστώτος που
έχει εγκαταστήσει η Χαμάς
στη Γάζα εις βάρος της διεθνώς
αναγνωρισμένης κυβερνήσεως
της Δυτικής Οχθης. Η εμφάνιση της Τουρκίας ως προστάτιδος ενός σουνιτικού ισλαμιστικού καθεστώτος θα έδινε
βάση στις αιτιάσεις ότι η τουρκική πολιτική στη Μέση Ανατολή επηρεάζεται από θρησκευτικά κριτήρια.
Είναι γεγονός ότι η απουσία
οποιασδήποτε συνεργασίας
μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας
εξέθετε και τις δύο πλευρές και κυρίως το Ισραήλ- σε πολλαπλούς κινδύνους. Ενας από
αυτούς είναι η πιθανότητα να
περάσουν στα χέρια ισλαμιστών της αντιπολιτεύσεως -ή
και της Αλ Κάιντα- όπλα μαζικής καταστροφής του συριακού
στρατού. Ενας δεύτερος είναι
η βαθμιαία εμπλοκή του Λιβάνου στον συριακό εμφύλιο μέσω της συμπαρατάξεως της σιιτικής οργανώσεως Χεζμπολάχ
με τις συριακές κυβερνητικές
δυνάμεις. Η μετατροπή του
συριακού εμφυλίου σε περιφερειακή σύρραξη μεταξύ σουνιτών και σιιτών είναι κάτι που
απεύχονται τόσο η Τουρκία όσο και το Ισραήλ. Αν και είναι
βραχυπρόθεσμα ανέφικτη η
επαναφορά των διμερών σχέσεων στα προ του 2007 επίπεδα, οι εξελίξεις στη Συρία ενδέχεται να αποτελέσουν παράγοντα επιταχυντικό της εξομαλύνσεως.
Η έλευση του ιππικού
και το φίδι του σωβινισμού
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ*
Π
ριν από μερικές μέρες, η καγκελάριος Μέρκελ ρωτήθηκε
για την κατάσταση στην Ουγγαρία, όπου η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ορμπάν έχει αποδοκιμαστεί ευρύτατα από πλειάδα Ευρωπαίων ηγετών για αντιδημοκρατικές πρακτικές φίμωσης του Τύπου,
περιορισμού ατομικών ελευθεριών
και επιθετικού εθνικισμού και αντισημιτισμού. «Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βάλουμε την Ουγγαρία
στον σωστό δρόμο, αλλά δεν θα στείλουμε και το ιππικό αμέσως», είπε
με προφανώς ειρωνική διάθεση. Η
ανταπάντηση του Ορμπάν, χωρίς ίχνος χιούμορ, παράπεμψε ωμά στην
περίοδο της ναζιστικής κατοχής: «οι
Γερμανοί έχουν ήδη στείλει ιππικό
στην Ουγγαρία: ήρθε με τη μορφή
των τανκς».
Ο Ορμπάν είναι ένας αυταρχικών
τάσεων εθνικολαϊκιστής, από εκείνους που ευδοκιμούν σε ορισμένες
μετακομμουνιστικές κοινωνίες. Ξέρει
καλά τη συνταγή «όταν τα πράγματα
δεν πάνε καλά, ρίξ’ το στους ξένους».
Αλλά το πράγμα έχει παραγίνει. Από
χυδαίους γελωτοποιούς και οχετούς
ραδιοτηλεοπτικών ΜΜΕ σε ανόητες
θεατρικές «δημιουργίες» τύπου «Φον
Γερμανούχτεν», από την ισπανική
El Pais που έγραψε ότι η Μέρκελ, όπως και ο Χίτλερ, κήρυξε πόλεμο
στην Ευρώπη, μέχρι τον κυπριακό
Τύπο και την εφημερίδα του Μπερλουσκόνι που αναπαρέστησαν τη
Μέρκελ με χιτλερικό μουστάκι και
αναφορές στο «Τέταρτο Ράιχ», είναι
διάχυτη η τάση εκταφής μιας αταβιστικής γερμανοφοβίας. Η μεταπολεμική Γερμανία αποτέλεσε πρότυπο του πώς μια χώρα οικοδομεί
ώριμη εθνική αυτογνωσία διδάσκοντας τους πολίτες της τα εθνικά εγκλήματα που τη βαρύνουν, αναλαμβάνοντας στο ακέραιο την ιστορική ευθύνη γι’ αυτά. Και αποτέλεσε
επίσης όχι μόνο υπόδειγμα δημοκρατικής κοινωνίας αλλά και στυλοβάτη της ευρωπαϊκής ενοποίησης
και κοινοτικής αλληλεγγύης. Γι’ αυτούς τους λόγους, οι ισοπεδωτικές
αναλογίες με τη Γερμανία του ναζι-
σμού προσβάλλουν την Ιστορία, απειλούν και ευθέως την ευρωπαϊκή
υπόθεση.
Η Ε.Ε. οικοδομήθηκε με μια ρητή
Μεγάλη Ιδέα και μια άρρητη πολιτική
συμφωνία. Η Μεγάλη Ιδέα ήταν η
οικοδόμηση ειρήνης στην Ευρώπη,
μέσα από τον «ενάρετο κύκλο» της
όλο και στενότερης αλληλεξάρτησης
των αγορών, των οικονομιών, των
θεσμών και των κοινωνιών. Η σιωπηρή συμφωνία ήταν ότι οι υπεύθυνες ευρωπαϊκές ηγεσίες θα ενταφίαζαν οριστικά τους σωβινισμούς
και τις εθνικιστικές δαιμονοποιήσεις
του άλλου. Η επί έξι δεκαετίες στενή
σχέση Γαλλίας-Γερμανίας, παρά τους
κλυδωνισμούς, πιστοποιεί αυτή τη
διαχρονική ευθύνη, που κορυφώθηκε
συμβολικά όταν Γερμανοί και Γάλλοι
αποφάσισαν να εισαγάγουν στο εκπαιδευτικό τους σύστημα κοινά βιβλία ιστορίας και να πραγματοποιούν
κοινές συνεδριάσεις κυβερνητικών
οργάνων. Ακόμα κι αν, στα σημερινά
συμφραζόμενα κρίσης της Ευρωζώνης, η σχέση αυτή έχει πια προσλάβει
μια διαφορετική ποιότητα συμπληρωματικότητας: η Γαλλία χρειάζεται
τη Γερμανία για να συγκαλύπτει την
αδυναμία της, και η Γερμανία έχει
ανάγκη τη Γαλλία για να συγκαλύπτει
την ισχύ της...
Ομως το φίδι της μισαλλοδοξίας
έχει πολλά κεφάλια. Ο σωβινισμός
του αδύναμου θα μετριαζόταν αν
είχε εκλείψει πλήρως η έπαρση του
ισχυρού. Αρκετοί πολιτικοί και ΜΜΕ
της Γερμανίας φέρουν μεγάλες ευθύνες για το αντιγερμανικό μένος
σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, όταν συχνά πυκνά πλειοδοτούν σε αλαζονικές δηλώσεις και πατερναλιστικές
υποδείξεις. Το 2011, αψηφώντας την
προειδοποίηση του Τόμας Μαν προς
τους συμπατριώτες του το 1953 στην
εμβληματική ομιλία του στο Αμβούργο να αποφύγουν μελλοντικά
την αναζήτηση μιας «γερμανικής
Ευρώπης», ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των Χριστιανοδημοκρατών, Φόλκερ Κάουντερ, είχε διακηρύξει ότι «όλη η Ευρώπη μιλά γερμανικά». Αρκετά στελέχη του γερ-
μανικού πολιτικού συστήματος έχουν
κατά καιρούς αποτύχει να επιδείξουν
την αυτοσυγκράτηση και λεπτότητα
που επιβάλλεται από το μέγεθος της
χώρας τους.
Η ηγεμονική οικονομία σε μια νομισματική ένωση, όπως εκ των πραγμάτων είναι η Γερμανία, δεν έχει
ούτε την ανάγκη, ούτε την πολυτέλεια ούτε και το δικαίωμα του οικονομικού εθνικισμού. Αντλεί τα οφέλη
της από την εξασφάλιση ενός πλαισίου σταθερότητας και μακροβιότητας της ένωσης. Η μακροπρόθεσμη
επιβίωση αυτής της νομισματικής
ένωσης εξαρτάται από τη δυνατότητά της να παραμένει επωφελής
για όλα τα μέλη – αν και όχι στον
ίδιο βαθμό ή με τον ίδιο τρόπο.
Πρέπει να καθαρίσουμε τα σκουπίδια των εθνικών στερεοτύπων και
εθνικιστικών προκαταλήψεων, για
να περάσουμε στην ουσία της ευρωπαϊκής πολιτικής. Δηλαδή, τις μεταρρυθμίσεις εκείνες που θα εξασφαλίσουν την οικονομική και πολιτική βιωσιμότητα του ευρώ. Οσο
οι χώρες της περιφέρειας πρέπει να
αποκτήσουν επιτέλους σοβαρό κράτος, υγιή δημοσιονομικά, διατηρήσιμες παραγωγικές βάσεις εξωστρεφούς ανάπτυξης, άλλο τόσο αποτελεί
ευθύνη των οικονομιών του πυρήνα,
κατεξοχήν της Γερμανίας, να λειτουργήσουν με την αυξημένη αλληλεγγύη που επιτάσσει το μέγεθός
τους.
Η Ευρώπη έχει εισέλθει σε μια
περίοδο αντιπαράθεσης εθνικών
συμφερόντων. Γι’ αυτό η δημόσια
γλώσσα, οι διατυπώσεις και τα συμφραζόμενα έχουν τεράστια σημασία.
Η δαιμονοποίηση του Βερολίνου
για τα δεινά των αδύναμων οικονομιών της ευρωπαϊκής περιφέρειας
είναι βαριά ύβρις και ανοησία. Βαρύτατο πολιτικό λάθος όμως θα ήταν
επίσης το Βερολίνο να αγνοήσει το
μήνυμα.
* Ο κ. Γιώργος Παγουλάτος είναι καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και επισκέπτης καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης.
ίναι προφανές ότι κατά τα πέντε πέτρινα χρόνια που
προηγήθηκαν, ο διεθνής παράγοντας απηύδησε ξανά
μαζί μας, μια και στην Κύπρο ουσιαστικά δεν υπήρχε
συνομιλητής. Η οικονομία όδευε προς την καταστροφή και
ο πιλότος είχε ως μόνη έγνοια μην τον κατηγορήσουν στις
λαϊκές οργανώσεις. Στο Κυπριακό δε, από την ώρα που η επιπόλαιη θεωρία ότι θα λυνόταν στη βάση της «φιλίας» Χριστόφια-Ταλάτ φυσιολογικά χρεοκόπησε, ουδείς ασχολήθηκε
με το πρόβλημα.
Με την εκλογή όμως νέου Προέδρου, είναι απολύτως φυσιολογικό να εξεταστεί και πάλι το κατά πόσον υπάρχει προοπτική επίλυσης του προβλήματος. Υπό το βάρος ασφαλώς
των νέων δεδομένων σε Κύπρο, Τουρκία, Ελλάδα και τη γύρω
περιοχή. Τις χρεοκοπημένες δηλαδή Κύπρο και Ελλάδα, όπου
οι πολίτες δίνουν όλη την προσοχή τους στις οικονομικές
παρά τις εθνικές εξελίξεις, στην ακμάζουσα οικονομικά
Τουρκία, η οποία όμως απέτυχε οικτρά στην εφαρμογή του
δόγματος για Ευρασία και μηδέν προβλήματα με τους γείτονές
της, αλλά και στην περιοχή μας όπου ο ισλαμικός φονταμενταλισμός εξακολουθεί να διασπείρεται, όπως και οι συγκρούσεις, είτε στη Συρία είτε στον Λίβανο κ.ο.κ. Το Κυπριακό είναι
ένα πολύ αναχρονιστικό πρόβλημα, στηριγμένο σε λογικές
περασμένων αιώνων που ήθελαν τη δύναμη μιας χώρας να
αντλείται από την επέκταση των εδαφών που ελέγχει. Με
αυτή την οπτική εισέβαλε η Τουρκία στην Κύπρο και δεν
είμαι καθόλου βέβαιος ότι έχει εγκαταλείψει αυτό τον τρόπο
σκέψης. Το σίγουρο είναι όμως ότι το Κυπριακό ως πρόβλημα
δεν έχει σύγχρονη λογική να υφίσταται, αν και έχει χιλιάδες
ιστορικούς λόγους να υπάρχει. Και επειδή ακριβώς όχι μόνο
δεν έχει λογική, αλλά προκαλεί και ένα σωρό προβλήματα
με την ύπαρξή του, φυσιολογικά όλοι θέλουν την επίλυσή
του, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Οι ΗΠΑ, οι Βρετανοί,
οι Ευρωπαίοι, οι Ρώσοι, οι Ισραηλινοί, ο ΟΗΕ.
Τη λύση του Κυπριακού (με ανεκτό ασφαλώς τρόπο) θα
έπρεπε να επιδιώκουμε και εμείς, διότι αλλιώς παραχωρούμε
στην Τουρκία μέρος της πατρίδας μας, έχοντας την ψευδαίσθηση ότι με αυτό τον τρόπο στο διηνεκές θα έχουμε
το κεφάλι μας ήσυχο. Το μήνυμα της επιθυμίας για λύση
δεν το στέλνουμε όμως. Καμία από τις δύο τάσεις που διαμορφώθηκαν το 2004 και εξακολουθούν να οργιάζουν, αυτοτροφοδοτούμενες από τις αυτοσχέδιες θεωρίες συνωμοσίας
που κατασκευάζουν. Ο διεθνής παράγοντας στέλνει τον τελευταίο καιρό δύο ξεκάθαρα μηνύματα. Το ένα είναι προς
την Τουρκία. Ότι δεν μπορεί να απειλεί με πόλεμο προσπαθώντας να αποτρέψει την Κύπρο από το να αξιοποιήσει τον
φυσικό της πλούτο. Το άλλο είναι προς εμάς. Ότι πρέπει να
δούμε τους υδρογονάνθρακες ως καταλύτη για την επανένωση
της Κύπρου και όχι ως συντελεστή της οριστικής διχοτόμησης.
Λογικά και τα δύο, εφόσον στοχεύουν στην ειρηνική επίλυση
και όχι στην ένταση.
Η χώρα μας, με τους υδρογονάνθρακες, αδιαμφισβήτητα
αποκτά ένα ατού στη διαπραγμάτευση, το οποίο λειτουργεί,
όσο μπορεί, εξισορροπητικά έναντι της τουρκικής δύναμης.
Η Τουρκία ξαναρχίζει σιγά-σιγά να καλοβλέπει την Ευρώπη,
κάτι επίσης θετικό για εμάς, αν πράγματι το εννοεί. Το ερώτημα
είναι: Θα καταφέρουμε να δημιουργήσουμε ευκαιρίες μέσα
από αυτές τις εξελίξεις ή θα τις υπονομεύσουμε και πάλι από
μόνοι μας; Προς το παρόν, πέρα από πρωτοβουλίες του Προέδρου και του ΥΠΕΞ, που με την πρόταση για την Αμμόχωστο
και τη διεργασία για ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη
επιχειρούν να ανατρέψουν το σε βάρος μας κλίμα, αυτό που
βλέπουμε είναι να βγαίνουν από το μπαούλο τα φαντάσματα.
Αυτά που από τη μια διασπείρουν τον τρόμο ότι οι ξένοι συνωμοτούν για να δώσουν στην Τουρκία το αέριο και να μας
επιβάλουν κακή λύση, αλλά και εκείνα που προσπαθούν να
μας πείσουν ότι χωρίς λύση δεν πρόκειται να βγάλουμε αέριο,
γιατί οι ξένοι δεν θα μας αφήσουν.
Σενάρια που όχι μόνο δεν στοιχειοθετούνται, αλλά κάνουν και τα δύο, ισόποση και τεράστια ζημιά στην πατρίδα
μας. Μόνο και μόνο για να δικαιώσουν την πολιτική παρουσία και φιλοσοφία των συνωμοσιολάγνων εκατέρωθεν.
Οι οποίοι εξακολουθούν να αδυνατούν να κοιτάξουν τη
μεγάλη εικόνα.
www.sophocleous.info
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
Η καλύτερη κίνηση Αναστασιάδη…
Αργοί και προβλέψιμοι
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ
Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ
Ύπατος Αρμοστής της Βρετανίας
στην Κύπρο αποκαλύπτει σήμερα σε συνέντευξή του στην
«Κ» (σελ. 6) ότι κλιμάκιο της Βρετανικής Σχολής Δημόσιας Υπηρεσίας
βρέθηκε στην Κύπρο για ανταλλαγή
απόψεων ως προς την αναδιάρθρωση
της δικής μας κρατικής υπηρεσίας.
Λέει ο Μάθιου Κοντ: «Ένας από
τους όρους του Μνημονίου είναι η
αναδιάρθρωση της δημόσιας υπηρεσίας και επί τούτου διαβουλευθήκαμε με την κυπριακή πλευρά πώς
θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε, μιας
και η δημόσια υπηρεσία της Κύπρου
βασίζεται στο βρετανικό μοντέλο.
Συνεπώς μεταφέραμε τόσο σε αυτή
όσο και στην προηγούμενη κυβέρνηση τη διάθεσή μας να συμβάλουμε.
Έτσι ήρθαν τώρα καταρχήν για να
ενημερωθούν για τις ανάγκες της
Κύπρου. Και η διαπίστωσή μου, έχω
την χαρά να πω, είναι πως οι συναντήσεις ήταν επιτυχείς. Εάν τελικά
αυτή η συνεργασία γίνει, τότε, πιστεύω, θα αποτελέσει ένα καλό παράδειγμα του πώς διαφορετικοί παίκτες μπορούν να φέρουν τα αποτελέσματα που η ίδια η Κύπρος αποφάσισε ότι θέλει να έχει».
Ένα άλλο ενδιαφέρον σημείο είναι
το εξής: «Αλλά υπάρχει μια κρίσιμη
ερώτηση και αφού την απαντήσαμε
τη θέσαμε ως βάση. Η ερώτηση είναι
‘‘τελικά ποιους υπηρετούν οι δημόσιοι
υπάλληλοι;’’ Υπηρετούν τους εαυτούς
τους; Τους προϊστάμενους τους; Τους
βουλευτές; Τους πολίτες; Το κυριότερο
είναι να έχεις ξεκάθαρη απάντηση
σε αυτό. Και για εμάς είναι ξεκάθαρο.
Υπηρετούν τους πολίτες. Έχουν προϊστάμενους, λογοδοτούν στους υπουργούς, στο Κοινοβούλιο. Αλλά α-
ποστολή τους είναι να υπηρετούν
τον πολίτη. Τον φορολογούμενο που
τους πληρώνει. Αυτό θα πρέπει να
καλλιεργηθεί στην κοινωνία. Πάνε
δουλειά για να εξυπηρετήσουν τους
πολίτες. Τίποτα άλλο».
<
<
<
<
<
<
<
Το ότι θα εμπιστευτεί
την αναδιάρθρωση της
Δημόσιας Υπηρεσίας
σε ειδικούς της Σχολής
Βρετανικής Δημόσιας
Υπηρεσίας…
Προσέξτε τι λέει: Προτού, αρχίσουν να σκέφτονται το πώς θα αναδιαρθρώσουν τη Δημόσιά τους Υπηρεσία απάντησαν το ερώτημα: Ποιους
υπηρετούν οι Δημόσιοι Υπάλληλοι.
Και αφού βρήκαν την απάντηση, ότι
οι Δημόσιοι Υπάλληλοι είναι για να
ΥΠΗΡΕΤΟΥΝ τους ΠΟΛΙΤΕΣ και μόνον, άρχισαν την αναδιοργάνωση.
Η συμφωνία, λοιπόν, με τους Βρετανούς έχει κλείσει. Οι Άγγλοι, οι οποίοι μας έστησαν τη Δημόσια Υπηρεσία τώρα θα μας την αναδιοργανώσουν / αναδιαρθρώσουν ώστε
αυτή η «βραδύκαυστη» και «δυσκίνητη» και «απαρχαιωμένη» υπηρεσία
να μπορεί να ανταποκρίνεται στις
ανάγκες των πολιτών.
Υπάρχει όμως το ενδεχόμενο να
αρχίσουμε τώρα την γκρίνια. «Ιδού
πάλι που βάζουν τους Άγγλους στα
πόδια μας. Να μας ελέγχουν, να γνωρίζουν το κάθε τι για εμάς». Κακά τα
ψέματα. Τι επιλογές υπήρχαν όμως;
Με δικούς μας εμπειρογνώμονες; Έχουμε; Και εάν ναι, πότε έκαναν α-
ναδιάρθρωση υπηρεσιών ώστε να
θεωρούνται «εμπειρογνώμονες», αφού δεν έχουν καν την εμπειρογνωμοσύνη για τέτοια θέματα. Ποιους
να φωνάζαμε να μας βοηθήσουν;
Τους Ελλαδίτες; Των οποίων η Δημόσια Υπηρεσία είναι κατά πολύ χειρότερη από εμάς; Ή τους Ιταλούς;
Είχαμε δύο επιλογές. Είτε θα φωνάζαμε τους Άγγλους είτε τους Γερμανούς. Οι δεύτεροι δεν είχαν καμία επαφή όμως με τις πραγματικότητες
της Κύπρου. Οι πρώτοι όμως είναι
αυτοί, ας μην το ξεχνάμε, οι οποίοι
καλώς ή κακώς έστησαν τη Δημόσια
Υπηρεσία, η οποία «άντεξε» για τόσα
χρόνια, ασχέτως εάν την τελευταία
10ετία άρχισε να φαίνεται ότι έχει
εξαντλήσει τις δυνατότητές της.
Συνεπώς, ο Νίκος Αναστασιάδης
προέβη σε μία από τις καλύτερες πολιτικές πράξεις με το να ζητήσει βοήθεια από το Λονδίνο για το θέμα αυτό.
Κατά τα άλλα, ο κ. Κιντ στη συνέντευξή του δεν επικεντρώθηκε
μόνο στο θέμα της Δημόσιας Υπηρεσίας αλλά ρωτήθηκε και για το Κυπριακό, και για τις Βάσεις και για το
Φυσικό Αέριο, για το οποίο λέει πως
η λύση δεν αποτελεί προϋπόθεση
για εκμετάλλευσή του αλλά από την
άλλη η ελληνοκυπριακή πλευρά θα
διασφαλίσει πως όσο προχωρά με το
Φυσικό Αέριο θα πρέπει να το κάνει
«με τέτοιο τρόπο, ο οποίος σε οδηγεί
πιο κοντά στη λύση παρά να σε απομακρύνει»…
Και ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω…
[email protected]
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
Μ
ας έχουν πάρει χαμπάρι. Τσιμπάμε
με τη μία το δόλωμα. Το χάβουμε
χωρίς δεύτερη σκέψη και αντιδρούμε με κεκτημένη ταχύτητα. Μια κουβέντα από τον ΟΗΕ ή από εν δυνάμει μεσολαβητές για την ανάγκη εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης το συντομότερο είναι
αρκετή για να ανάψει τις μηχανές ενός
συλλογικού αυτισμού. Ένα άτυπο χαρτί
του ΟΗΕ είναι αρκετό για να αρχίσουν τα
«όχι» και τα «γιατί». Να δείξει το πολιτικό
σύστημα τις αδυναμίες του, πως είναι πρόχειρο, αφελές και αμελέτητο. Έρμαιο σε
κινήσεις και χειραγώγηση από το εξωτερικό.
Οι πολιτικοί πατούν διαχρονικά μπανανόφλουδες, γιατί διαπράττουν βασικότατα
λάθη. Υποτιμούν μονίμως φίλους και αντιπάλους, υπερτιμούν τις δικές τους δυνατότητες, ενώ η γεωπολιτική τους ανάλυση δεν είναι ρεαλιστική. Πρόκειται για
επαναλαμβανόμενη πρακτική, που έχει
αποδεδειγμένα κοστίσει στον τόπο. Και
σίγουρα δεν κολακεύει πολιτικά πρόσωπα,
ούτε μαρτυρεί υψηλούς δείκτες ευφυΐας.
Στην οικονομία καταλάβαμε στο πετσί
μας τι θα πει «πήγα για μαλλί και βγήκα
κουρεμένος». Θα περίμενε κανείς ότι η
τραυματική εμπειρία δίδαξε κάτι στο πολιτικό προσωπικό του νησιού. Πού τέτοια
τύχη. Πριν από δέκα μέρες, πρώτο θέμα
στις ειδήσεις ήταν το έγγραφο συγκλίσεων
κατά τη διαπραγμάτευση Χριστόφια-Ταλάτ
και Χριστόφια-Έρογλου. Δουλειές της περασμένης πενταετίας δηλαδή. Το έδωσε
ο Αλ. Ντάουνερ και στις δύο πλευρές.
Ουδείς ασχολήθηκε με την ουσία του εγγράφου. Τα πολιτικά κόμματα έπεσαν να
φάνε τον κ. Ντάουνερ ζωντανό. Ορισμένοι
μάλιστα έσπευσαν να αναγορεύσουν το
άτυπο έγγραφο σε προσχέδιο λύσης. Είδαν
σκοτεινούς σχεδιασμούς, ασφυκτικές πιέσεις, πρόθεση να μας φάνε το αέριο. Μοναδικό τους μέλημα ήταν πώς θα εξουδε-
13
ΚΟΣΜΟΣ
Μετά τη συνάντηση
Ομπάμα - Ερντογάν
επίσκεψη του Τούρκου
πρωθυπουργού Ρετζέπ
Ταγίπ Ερντογάν στον
Λευκό Οίκο ακολούθησε τρεις
επισκέψεις του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι
στην Τουρκία σε διάστημα μικρότερο των δύο μηνών. Η συχνότητα των επαφών είναι ενδεικτική τόσο της αυξημένης
σημασίας που αποδίδεται από
το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις,
όσο και του επείγοντος πολλών
ζητημάτων που συνδέουν τα
αμερικανικά και τα τουρκικά
συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. Τα περιθώρια, ωστόσο,
είναι μάλλον στενά. Η αποτελμάτωση του συριακού εμφυλίου πολέμου και η πρόσφατη
τρομοκρατική επίθεση στη συνοριακή πόλη Ρεϊχανλί της
Τουρκίας υπογραμμίζουν τους
κινδύνους που εγκυμονεί τόσο
η ανάδυση της Συρίας σε μείζονα εστία περιφερειακής αστάθειας, όσο και η τουρκική
l
τερώσουν κάτι που έβλεπαν ως προπομπό
έναρξης συνομιλιών. Έβγαζαν και βγάζουν
έναν αρνητισμό που ακυρώνει αυτομάτως
τις κουτοπόνηρες διαβεβαιώσεις τους πως
«θέλουν λύση χθες».
Ελάχιστοι συζήτησαν σοβαρά το γιατί
ο κ. Ντάουνερ επέλεξε να δώσει το έγγραφο
<
<
<
<
<
<
<
Ένα άτυπο χαρτί του ΟΗΕ
είναι αρκετό για να αρχίσουν
τα «όχι» και τα «γιατί».
Να δείξει πως το πολιτικό
σύστημα είναι πρόχειρο,
αφελές και αμελέτητο.
Έρμαιο σε κινήσεις και χειραγώγηση από το εξωτερικό
στις πλευρές τώρα. Σε μια χρονική συγκυρία που η εκκίνηση διαπραγμάτευσης
δεν είναι άμεσα ορατή. Ο ειδικός σύμβουλος γνώριζε ότι το έγγραφο θα διέρρεε
στα ΜΜΕ αμέσως μόλις το ελάμβαναν τα
πολιτικά κόμματα. Ήξερε επίσης ότι θα
ξεσπούσε δημόσιος διάλογος. Και ότι θα
φαίνονταν ανάγλυφες οι προθέσεις του
πολιτικού κόσμου. Διαπίστωσε ότι οι πλείστοι, ακόμα και στελέχη της κυβέρνησης
και του κόμματος του κ. Αναστασιάδη,
δεν επιθυμούν έναρξη συνομιλιών. Επιβεβαίωσε πόσο πρόχειροι είναι οι πολιτικοί
μας. Ουδείς από τους φωνασκούντες δεν
αναφέρθηκε στο πιο σημαντικό στοιχείο
του εγγράφου. Στις θέσεις των πλευρών
στο περιουσιακό, όπως αυτές διαμορφώθηκαν με βάση την απόφαση του ΕΔΑΔ
στην υπόθεση Δημόπουλος. Ήταν το
μόνο σημείο του εγγράφου όπου μπήκαν
πολλές εξαιρέσεις σε ό,τι αφορά τη θέση
και τα δικαιώματα του αρχικού ιδιοκτήτη
μιας περιουσίας. Η ουσία, όμως, δεν κάνει
καλή τηλεόραση, ούτε ευνοεί καριέρες
χτισμένες στον αλυτρωτισμό.
Εντυπωσίασε και η επιστολή του
Προέδρου προς τον Μπαν Κι Μουν.
Διερωτώμαι ποιοι ενέπλεξαν τον κ. Αναστασιάδη σε αυτή την περιπέτεια.
Διερωτώμαι επίσης πώς ο ίδιος την ενέκρινε και την υπέγραψε. Ό,τι και να
έκανε ο κ. Ντάουνερ, είναι δυνατόν να
ζητάει κανείς από τον γ.γ. του ΟΗΕ να
εγγυηθεί προσωπικά πως στο δείπνο
με τον κ. Έρογλου δεν θα τεθούν θέματα
ουσίας του Κυπριακού; Ότι ο χαρακτήρας του θα είναι αυστηρά κοινωνικός;
Να απειλεί πως θα ακυρώσει το δείπνο
αν δεν συνετιστεί ο ειδικός σύμβουλος;
Δεν είχαμε κάτι καλύτερο να ζητήσουμε;
Είναι αυτό θέμα για να εξαντλούνται
πολύτιμες παρεμβάσεις του κ. Μπαν;
Η δήλωση εκπροσώπου του γ.γ. ότι αγνοεί την ύπαρξη της επιστολής του
κ. Αναστασιάδη κατέδειξε και τη βαρύτητα του εγχειρήματος.
Με αυτό το προσωπικό, με τη φανερή
ατολμία μπροστά σε οτιδήποτε καινούργιο,
οι ελπίδες για ανάκαμψη και ευφυή εκμετάλλευση του φυσικού αερίου δείχνουν
χλομές. Είναι καιρός ο κ. Αναστασιάδης
να ξεπεράσει το σοκ του περασμένου Μαρτίου και να ανακτήσει τον παλιό καλό
εαυτό του, τις αρετές για τις οποίες τον
ψήφισε ο κόσμος. Οι πολλές κουβέντες
για επενδύσεις, ανάπτυξη, νότιο ενεργειακό
διάδρομο προς την Ελλάδα και την Ευρώπη,
τερματικά υγροποίησης, χωρίς να έχει
λάβει το Ισραήλ τελικές αποφάσεις, είναι
πρόωρες και ενδεχομένως αντιπαραγωγικές. Πωλούν ελπίδα στο πόπολο, αλλά
μπορεί να μην έχουν αντίκρισμα. Άλλωστε,
«το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν»... Κάτι
ήξεραν οι αρχαίοι πρόγονοι που ομολογουμένως τα κατάφερναν καλύτερα.
14-GNOMES-ELLADA_KATHI 5/24/13 11:00 PM Page 14
l
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η ευρωπαϊκή
«ομπρέλα»
Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ
Ε
νας από τους βασικούς λό-
γους που ο Κωνσταντίνος
Καραμανλής επέμενε για
την ένταξη στην ΕΟΚ ήταν η ανάγκη να μπει η χώρα κάτω από
μια «ομπρέλα». Δεν ήταν μόνο
το γεγονός πως η ένταξη εξασφάλιζε τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Η Ελλάδα αγκυροβόλησε στο ευρωπαϊκό - δυτικό στρατόπεδο,
κάτι που είχε ανάγκη μετά την
τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
Από τότε μέχρι σήμερα δεν χρειάσθηκε ποτέ η συνδρομή της
<
<
<
<
<
<
Ο Ελληνας νιώθει
ακόμη και μετά την
κρίση πως η ταύτιση
με την Ευρώπη
σταθεροποιεί τη χώρα
αλλά και την καθιστά
ισχυρότερη στο
γεωπολιτικό πεδίο
Ε.Ε. ή των ισχυρών της μελών
για να αντιμετωπίσει η Ελλάδα
κάποια κρίση με την Τουρκία.
Τόσο στην κρίση του 1987 όσο
και στην κρίση των Ιμίων, καταλυτικός ήταν μόνον ο ρόλος των
ΗΠΑ και δευτερευόντως του ΝΑΤΟ. Παρ’ όλα αυτά η συμμετοχή
μας στην Ε.Ε. και κατόπιν στην
Ευρωζώνη είχε ανεβάσει σημαντικά το «κασέ» της χώρας. Αλλιώς μιλάει ένα κράτος που περιμένει να ενταχθεί στην Ε.Ε. και
αλλιώς ένα κράτος που ανήκει
στον σκληρό της πυρήνα...
Ο μέσος Ελληνας πολίτης το
καταλαβαίνει αυτό απολύτως. Ενας από τους βασικούς, θεμελιώδεις ίσως, λόγους που η κοινή
γνώμη δεν στράφηκε κατά του
ευρώ ήταν ο φόβος της απομόνωσης, της πλήρους γεωπολιτικής
ορφάνιας σε περίπτωση επιστροφής στη δραχμή. Ο Ελληνας νιώθει ακόμη και μετά την κρίση
πως η ταύτιση με την Ευρώπη
σταθεροποιεί τη χώρα, αλλά και
την καθιστά ισχυρότερη στο γεωπολιτικό πεδίο.
Τα δεδομένα αλλάζουν όμως.
Η Ουάσιγκτον αποσύρεται σιγά
σιγά αλλά σταθερά από την περιοχή μας. Το ΝΑΤΟ ουσιαστικά
δεν υπάρχει. Το ερώτημα, λοιπόν,
είναι: τι θα συμβεί αν υπάρξει
μια σοβαρή κρίση με την Τουρκία
στο Αιγαίο ή στην Κύπρο; Μέχρι
τώρα έχουμε διάφορες θεωρητικές διακηρύξεις με τη μορφή δηλώσεων των ηγετών της Ε.Ε., του
προέδρου Ολάντ κ.ά. Ο πρωθυπουργός προφανώς έχει ζυγίσει
την αξία τους και δεν θα προχωρήσει σε καμία κίνηση ως προς
την ΑΟΖ χωρίς να είναι σίγουρος
για το τι στάση θα κρατήσουν οι
Ευρωπαίοι σε περίπτωση εμπλοκής. Λένε κάποιοι «μα η κ. Μέρκελ
δεν συμπαθεί την Τουρκία, οπότε
σίγουρα θα βοηθήσει την Ελλάδα», ενώ κάποιοι άλλοι θεωρούν
στέρεη και βέβαιη την ελληνογαλλική συμμαχία σε μια τέτοια
οριακή στιγμή. Μακάρι να έχουν
δίκιο, μόνο που στην παλάντζα
θα μπουν πέραν της συμπάθειας
και τα συμφέροντα, όπως π.χ. το
πώς θα επηρεασθούν οι πωλήσεις
της Airbus στην Τουρκία.
Η Ελλάδα δεν βρίσκεται στο
καλύτερο σημείο της από πλευράς
ισχύος. Τίποτα δεν δείχνει μέχρι
στιγμής πως η Τουρκία θέλει να
εκμεταλλευθεί πρακτικά και βίαια
τα σημερινά δεδομένα. Αν όμως
συμβεί κάτι τέτοιο, η στάση της
Ε.Ε., και ιδιαίτερα της Γερμανίας
και της Γαλλίας, θα επιδράσει καταλυτικά στο πώς σκέπτεται ο
Ελληνας πολίτης. Αν, δηλαδή,
διαπιστώσει πως η ευρωπαϊκή ομπρέλα ασφαλείας ήταν μια ψευδαίσθηση, θα νιώσει βαθιά προδομένος, έστω και αν δεν υπάρχουν άλλα εμφανή γεωπολιτικά
καταφύγια αυτήν την ιστορική
περίοδο. Και θα είναι απολύτως
λογικό μιας και μόνο σε ένα τέτοιο
ακραίο σενάριο θα δοκιμασθεί η
πολυπόθητη «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη».
Ιδεολογικές
περιπλανήσεις
Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ
Δ
ίνουν τη μάχη ιδεολογικής
διαφοροποιήσεως τα δύο
κόμματα της μετριοπαθούς, ούτως ειπείν, Αριστεράς
-ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ- στο πλαίσιο μιας τρικομματικής κυβερνήσεως σαρωτικών μεταρρυθμίσεων της πλέον φιλελεύθερης
μορφής. Σε αυτή τους την προσπάθεια ανέδειξαν το «αντιρατσιστικό» σχέδιο νόμου σε σύμβολο του αγώνα τους εναντίον
της Χρυσής Αυγής αλλά και της
Νέας Δημοκρατίας.
Αισθανόταν η Αριστερά πάντοτε την ανάγκη δημιουργίας
ιδεολογικού πλαισίου -γιγαντιαίου
θεωρήματος- εντός του οποίου
ενέτασσε τη δράση της. Συχνά,
ωστόσο, το πλαίσιο υπήρξε ανα<
<
<
<
<
<
Προβλήματα
ταυτότητος
δεν λύνονται
ποτέ οριστικά,
όταν η εθνική
αστική τάξη
μιας χώρας
δεν εμπνέεται
από αίσθημα
αποστολής
ντίστοιχο με την κοινωνική πραγματικότητα. Αυτό ήταν ακριβώς
το βασικό επιχείρημα του Γεωργίου Βλάχου στο τέταρτο φύλλο
της «Κ», στις 18 Σεπτεμβρίου
1919, όταν σχολίαζε την απόπειρα
εισαγωγής του «μπολσεβικισμού»
στην Αθήνα από τον Αβραάμ
Μπεναρόγια, μαρξιστή εκδότη
εφημερίδος, προερχόμενο από
τη Θεσσαλονίκη.
Στη σημερινή συγκυρία, η «μετριοπαθής Αριστερά», καθώς μετέχει στην εξάρθρωση του παλαιού οικονομικού συστήματος,
προβάλλει την ανάγκη ιδεολογικών προσαρμογών, εκκινώντας
από συγκεκριμένα νοσηρά φαινόμενα, όπως ο ρατσισμός, στα
οποία όμως προσδίδει διαστάσεις
μεταφυσικές. Παραβλέπει την
πρωτόγονη εθνικιστική διάσταση
της Χρυσής Αυγής, διότι η Αριστερά, ιδεολογικά διεθνιστική,
είναι ανίκανη να καλύψει τη βασική ανάγκη του Ελληνα πολίτη.
Θεωρητικώς, το πρόβλημα θα έπρεπε να αντιμετωπισθεί από τη
Ν.Δ., που όμως ασχολείται κατ’
αποκλειστικότητα με τεχνικά
προβλήματα οικονομίας.
Στην ιδεολογική τους περιπλάνηση, τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο
και η ΔΗΜΑΡ, έχουν απεκδυθεί,
σταδιακώς βεβαίως, των διαφόρων «μαρξιστικών» αναφορών,
που υπό μορφή αναθεωρητική
ήσαν εμφανείς κατά την είσοδό
τους στην πολιτική σκηνή της
μεταπολιτεύσεως. Ανακαλύπτουν
εκ νέου τον Διαφωτισμό, τα πανανθρώπινα χαρακτηριστικά του
ατόμου, έναντι των εθνικών του
ιδιαιτεροτήτων, και προβάλλουν
θέματα, επιβεβαιωτικά της προσωπικής ελευθερίας και ατομικής
ολοκληρώσεως, εκτός του συνεκτικού πλαισίου των συντηρητικών αρχών.
Το «πολιτικώς ορθόν» καθιερώνεται σταδιακώς ως η μόνη αποδεκτή συμπεριφορά. Η ομοιομορφία αντιλήψεων και εκφράσεως είναι απαραίτητη για τη
λειτουργία ενός παγκοσμιοποιημένου συστήματος. Η προσπάθεια κατανοήσεως των ιδιαιτεροτήτων και της λειτουργικής
συνθέσεως απαιτεί χρόνο και έντονη διανοητική προσπάθεια.
Το έπραξε στο παρελθόν μέχρις
ενός σημείου η αυτοκρατορική
Μεγάλη Βρετανία και έθεσε τις
βάσεις της επιστήμης της Ανθρωπολογίας.
Οι τάσεις αυτές προάγονται
βεβαίως σε όλη την Ευρώπη. Αλλά
η Ελλάς παραμένει χώρα του παραδόξου. Παρά το γεγονός ότι η
Επανάσταση του 1821 στηρίχθηκε ιδεολογικώς στις αρχές του
Διαφωτισμού ότι στόχος υπήρξε
εξ αρχής η δημιουργία προτύπου
Βασιλείου της Δύσεως στην Ανατολή ή ότι η ένταξη της χώρας
στο σύστημα της Δύσεως παγιώθηκε οριστικά μετά το τέλος του
εμφυλίου πολέμου, η έλξη της
Ανατολής -ως τάση διαφοροποιήσεως από τη Δύση- δεν έπαυσε.
Αυτή την τάση εξέφρασε το ΠΑΣΟΚ σε πρώτη φάση. Αυτή την
τάση εκφράζει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ.
Προβλήματα ταυτότητος δεν λύνονται ως φαίνεται ποτέ οριστικά,
όταν η εθνική αστική τάξη μιας
χώρας είναι απολύτως ετερόφωτη
και δεν εμπνέεται από αίσθημα
αποστολής.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Φωτιές στις φτωχογειτονιές του παραδείσου
Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ
Τ
ο ξέσπασμα βίας στη Στοκχόλμη την
περασμένη εβδομάδα, όπου εκατοντάδες νεαροί με ξένη καταγωγή συγκρούονταν με την αστυνομία για τουλάχιστον πέντε νύχτες, και η δολοφονία
στρατιώτη στο Λονδίνο από Βρετανούς
νιγηριανής καταγωγής, δείχνουν ότι και
στις πιο προοδευτικές ευρωπαϊκές κοινωνίες, σε αυτές όπου μετανάστες έχουν
πετύχει τη μεγαλύτερη πρόοδο και ενσωμάτωση, το θέμα της συμβίωσης διαφόρων
ομάδων παραμένει δύσκολο και απρόβλεπτο. Αυτό έγινε σαφές στις τρεις εβδομάδες
ταραχών στη Γαλλία το 2005, όπου έφηβοι
δεύτερης γενιάς μεταναστών πυρπολούσαν
αυτοκίνητα και κτίρια σε 274 πόλεις, διαμαρτυρόμενοι για τον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό τους. Τα προβλήματα
που απορρέουν από τη μετανάστευση
είναι πολύπλοκα και οι συνθήκες που τα
προκαλούν αλλάζουν συνεχώς. Είναι σημαντικό να διακρίνουμε ποια έχουν άμεση
σχέση με το ζήτημα της μετανάστευσης
και ποια απορρέουν από τις ραγδαίες αλλαγές που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες
ευρωπαϊκές κοινωνίες. Το ερώτημα είναι
αν η αίσθηση αποξένωσης πολλών νέων
είναι θέμα φυλετικών, θρησκευτικών ή
εθνικών διαφορών, ή αν είναι προάγγελος
ταραχών σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας λόγω κοινωνικών και οικονομικών
διαφορών.
Οπως τα άτομα, κάθε ομάδα που αισθάνεται πίεση παλινδρομεί σε πιο πρωτόγονες συμπεριφορές όταν φοβούνται,
οι άνθρωποι αναζητούν τους ομοίους
τους για να συσπειρωθούν εναντίον του
εχθρού. Σήμερα όλες οι κοινωνίες στην
Ευρώπη βρίσκονται υπό έντονη πίεση,
επειδή οι πολιτικές οικονομικής λιτότητας
οδηγούν σε περικοπές κοινωνικών προγραμμάτων και σε ακόμη μεγαλύτερη αίσθηση ανισότητας ανάμεσα στους ολοένα
και λιγότερους προνομιούχους και στην
υπόλοιπη κοινωνία. Η πίεση οδηγεί σε
διακρίσεις, και αυτές σε αισθήματα αποξένωσης, ταπείνωσης και οργής. Οι κοινότητες των μεταναστών είναι από τις
πρώτες που πλήττονται από την περικοπή
κοινωνικών προγραμμάτων, και αυτό
καλλιεργεί αισθήματα στέρησης και αδικίας, ενώ εντείνεται ο εθνικισμός πολλών
γηγενών που αισθάνονται ότι οι πλούσιοι
(οι «τραπεζίτες», π.χ.) και οι μετανάστες,
απειλούν την ποιότητα ζωής και την εθνική ταυτότητά τους.
Ισως δεν είναι τυχαίο ότι οι πιο βίαιες
εκδηλώσεις οργής και εκδίκησης από
παιδιά μεταναστών έχουν εκδηλωθεί σε
χώρες όπου έγινε η μεγαλύτερη προσπάθεια ενσωμάτωσης. Στην πιο δραματική
περίπτωση, στις 7 Ιουλίου του 2005, τέσσερις νέοι Βρετανοί με καταγωγή από το
Πακιστάν σκότωσαν 52 πολίτες στο Λον-
<
<
<
<
<
<
στην αύξηση της βίας. Ενώ στις πιο «πολυπολιτισμικές» κοινωνίες γενναιόδωρα
κοινωνικά προγράμματα βοηθούσαν στη
«μείξη» και στην απώλεια της διαφορετικότητας μεταξύ ομάδων, αυτό πήγαινε
κόντρα στη φυσική ανάγκη να βρισκόμαστε με τους ομοίους μας. Κάτω από την
πίεση της στέρησης ή της αδικίας ξύπνησε
σε κάποιους η ανάγκη για επιστροφή στη
θρησκεία, στο έθνος, ή σε όποια άλλη ομάδα τους κάνει να αισθάνονται σημαντικοί
και χρήσιμοι. Πέρα από τις διαφορές μεταξύ
ομάδων όσον αφορά την ιστορική τους
συνέχεια, τη γεωγραφική τους οντότητα,
τους μύθους τους, κ.ο.κ, το Διαδίκτυο επιτρέπει σε αυτούς τους τεμνόμενους κύκλους της τριβής με άλλες ομάδες να υπάρχουν παντού ταυτόχρονα, με ολέθριες
συνέπειες. Είτε ψάχνοντας δεσμό με την
αλ Κάιντα, είτε με λευκούς ρατσιστές, όποιος θέλει βρίσκει συντρόφους για την
τρέλα του, σε σημείο που αποσυνδέεται
από τον πραγματικό κόσμο γύρω του και
δικαιολογεί τις πράξεις του ως μέρος κάποιας μεγάλης εκστρατείας.
Οι σημερινές βίαιες εκδηλώσεις από
παιδιά μεταναστών είναι ίσως οι πρώτες
βολές σε έναν πόλεμο μεταξύ ομάδων
αποξενωμένων νέων (και όχι μόνο μετανάστες) σε μια δυστοπία που πρέπει
να αποφευχθεί. Η συζήτηση πρέπει να
ανοίξει αμέσως. Και στην Ελλάδα.
Η πίεση οδηγεί
σε διακρίσεις, και αυτές
σε αισθήματα αποξένωσης,
ταπείνωσης και οργής
δίνο σε επιθέσεις αυτοκτονίας με αυτοσχέδιες βόμβες. Την περασμένη Τετάρτη,
δύο νέοι νιγηριανής καταγωγής κατέσφαξαν νεαρό στρατιώτη στη μέση κεντρικού δρόμου στο Λονδίνο. Και στις
δύο περιπτώσεις υποτίθεται ότι τα κίνητρα
ήταν θρησκευτικά –οι δράστες έτσι δήλωσαν– αλλά το γεγονός ότι όλοι ήταν
δεύτερης γενιάς μετανάστες προσδίδει
μια άλλη διάσταση στις υποθέσεις. Αντιθέτως, με τους γονείς τους, αυτοί οι νέοι
δεν αισθάνονταν ευγνωμοσύνη για την
ευκαιρία να βελτιώσουν τις ζωές τους,
ούτε αντιμετώπιζαν προβλήματα επιβίωσης. Φαίνεται ότι ως «σχετικά» ασφαλείς
είχαν την πολυτέλεια να αισθανθούν την
ταπείνωση, την αίσθηση ότι ήσαν διαφορετικοί από την υπόλοιπη κοινωνία,
την ανάγκη να επιδιώξουν σύνδεση με
ομοίους οργισμένους. Στη Σουηδία, η
δεξιά κυβέρνηση των περασμένων εφτά
χρόνων έχει περικόψει κοινωνικές παροχές, λένε επικριτές της.
Το Διαδίκτυο παίζει καθοριστικό ρόλο
E Π Ι ΦΥΛ Λ Ι Δ Α
Πρόκληση για πολιτικούς με ραχοκοκαλιά
Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ
K
οινή παραδοχή και διεθνοποιημένη:
Eίμαστε, οι σημερινοί Eλληνες, οι
αποτυχημένοι της Eυρώπης. H αποτυχία μας πιστοποιείται και εκφράζεται νηφάλια και τεκμηριωμένα ή επιθετικά και χλευαστικά. Mε συμπόνια
ή με χαιρεκακία. Aλλά είναι παραδοχή
καθολική, παγιωμένη.
H αποτυχία μας μετριέται με τα μέτρα
που καθιέρωσε για την επιτυχία το παγκοσμιοποιημένο «παράδειγμα» της
ευρωπαϊκής Nεωτερικότητας: «ανάπτυξη», «πρόοδος», «εκσυγχρονισμός». Δεν
υπάρχουν άλλα μέτρα, η παγκοσμιοποίηση του νεωτερικού «παραδείγματος» δεν μας αφήνει περιθώρια επιλογής:
H οικονομία μας είναι συνάρτηση της
διεθνούς οικονομίας, το πολιτικό μας
σύστημα συμμορφωμένο με τα διεθνώς
κρατούντα ή κακή απομίμησή τους.
Eχει σημασία να ξέρουμε αν αποτύχαμε εξαρχής ή καθ’ οδόν. Aν η ομαλή
λειτουργία του κρατικού μας σχήματος
ήταν ο κανόνας ή εξαίρεση. Aν ο Eλληνας κάποτε ένιωθε το κράτος δικό του,
στην υπηρεσία των αναγκών του, ή το
βίωνε και το βεβαίωνε πάντοτε αντίπαλο,
μισητόν επίβουλο, απειλή αδικίας και
υπονομευτή των ονείρων του.
Eχει καίρια σημασία και μια δεύτερη
πιστοποίηση: Nαι, το «παράδειγμα»
είναι κοινό, παγκοσμιοποιημένο. Oμως
στο πλαίσιο του κοινού «παραδείγματος»
υπάρχουν περιθώρια διαφοροποίησης,
μοντέλα παραλλαγών της πραγματοποίησής του. Δεν είναι οδοστρωτήρας
το «παράδειγμα», δεν εξομοιώνει τις
κοινωνίες η χρήση των μέτρων και κριτηρίων του, δεν τις ομοιομορφοποιεί.
Aλλο το βρετανικό μοντέλο, άλλο το
γαλλικό, διαφορετικό το γερμανικό.
Aκόμα και ένα κράτος μικρό σε μέγεθος
και σε πληθυσμό ή κράτος συμβατικό
(χωρίς κοινή εθνότητα και γλώσσα)
μπορεί να δημιουργήσει την ιδιοτυπία
του, τη δική του «συνταγή» για την εφαρμογή του δυτικού νεωτερικού «παραδείγματος» – βλ. Eλβετία, Φινλανδία,
Bέλγιο.
Kοινωνίες με υψηλό δείκτη κατά κεφαλήν σοβαρότητας προσλαμβάνουν
και αξιοποιούν τα επιτεύγματα της ευρωπαϊκής Nεωτερικότητας (οργάνωση,
επιστημονικές κατακτήσεις, τεχνολογία,
πολιτικό σύστημα, θεσμούς αξιοκρατίας)
ΑP
14
με μέτρο και κριτήριο της πρόσληψης
την ικανοποίηση των αναγκών τους,
όχι την υποταγή τους σε κάποιο δάνειο
καλούπι. Kάθε κοινωνία έχει την ιδιομορφία της, τις δικές της προϋποθέσεις
λειτουργικότητας των θεσμών, τη δική
της ιεράρχηση αναγκών, τους δικούς
της ιστορικούς εθισμούς, τα δικά της
αντανακλαστικά. Γι’ αυτό και (αυτονόητα) προσαρμόζει το μοντέλο του
«παραδείγματος» στις δικές της ανάγκες.
Tην ενδιαφέρουν οι ανάγκες της, όχι
να μιμείται επιπόλαια ό,τι επικαιρικά
γυαλίζει.
Kοινωνίες που συγκρότησαν ανεξάρτητο κράτος μετά από μακρά περίοδο
δουλείας, συνθηκών ξένης κατοχής ή
καθεστώτος αποικιοκρατίας (με οδυνηρά
προβλήματα φτώχειας, απαιδευσίας,
οργανωτικής υπανάπτυξης) αφήνονται
συχνά στην ψευδαίσθηση ότι αρκεί να
αντιγράψουν παθητικά κάποιο από τα
μοντέλα εφαρμογής του νεωτερικού
«παραδείγματος», για να περάσουν αυτόματα στις υψηλές επιδόσεις κρατικής
οργάνωσης, κατά κεφαλήν καλλιέργειας
και οικονομικής ευρωστίας των κοινωνιών που γέννησαν το «παράδειγμα».
H Eλλάδα είναι από τις τυπικές περιπτώσεις θυμάτων αυτής της ξιπασιάς.
Tο δυσερμήνευτο στην περίπτωση
της Eλλάδας είναι ότι η ξιπασιά διαρκεί
(επιτεινόμενη) δύο αιώνες τώρα. Kαι ο
μεν παιδικά αθώος Mακρυγιάννης ήταν
φυσικό να δακρύζει βλέποντας τον δεκαεξάχρονο Oθωνα να αποβιβάζεται
στο Nαύπλιο – «ότι αποχτήσαμε κ’ εμείς
βασιλέα». Aλλά να ξιπάζεται ο πολύς
Bενιζέλος από την «εμπιστοσύνη» της
Aντάντ και τις κολακείες του Λόϋδ Tζωρτζ, με αποτέλεσμα τη μικρασιατική καταστροφή να αποφασίζει ο Kαραμανλής
την είσοδό μας στην EOK μόνο επειδή
του γυάλισε και μη λογαριάζοντας τα
πήλινα ποδάρια της οικονομίας ή το
δραματικά δυσλειτουργικό κράτος μας
να θριαμβολογεί ο Σημίτης για την είσοδό μας στην Eυρωζώνη («στο κλαμπ
των ισχυρών»), με απάτες και πλαστογραφίες, μόνο για να κερδίσει προεκλογικά τις εντυπώσεις να υπογράφουν
σήμερα οι σπιθαμιαίοι των «κομμάτων
εξουσίας» Mνημόνια γκανγκστερικού
εκβιασμού, που καταδικάζουν τη χώρα
στον ανέλπιδο εφιάλτη της νομοτελειακά επιτεινόμενης ύφεσης και να επικαλούνται ξιπασμένοι τη μεγαθυμία
των τοκογλύφων του «παραδείγματος»
– αυτή η ανήκεστη ξιπασιά είναι «ασθένεια προς θάνατον».
Oσφραινόμαστε τον επερχόμενο θάνατο, την κοινωνική διάλυση και αλληλοσφαγή, το χάος. «Δεν υπάρχει μακρόπνοο, ολοκληρωμένο σχέδιο για ανάκαμψη... συνεκτικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης... Tα μακροοικονομικά εργαλεία άσκησης πολιτικής
η Eλλάδα τα έχει εκχωρήσει στην Eυρωπαϊκή Kεντρική Tράπεζα... τώρα πια
δεν μπορεί ούτε εν μέρει να ασκήσει
αυτόνομη εθνική δημοσιονομική πολιτική... Zούμε τα παράπλευρα αποτελέσματα της ευρωπαϊκής μας ένταξης:
απίσχναση της αγροτικής παραγωγής,
αποβιομηχάνιση, υπερτροφικός και δυσλειτουργικός δημόσιος τομέας, τεράστια εξάρτηση από εισαγωγές, προνοιακές δομές που κατέρρευσαν υπό το
βάρος της δημοσιονομικής κρίσης» («K»
12.5.2013, σελ. 20).
Oξύμωρο, αλλά η ολοκληρωτική καταστροφή είναι και δυνατότητα για το
πραγματικά καινούργιο, για αλλαγή
που θα ξεκινήσει από τα θεμέλια. Eχει
γίνει περισσότερο από φανερό ότι «βελτιώσεις» και συνθηματολογικός ριζοσπαστισμός είναι σκέτη απάτη. Ή θα
εξαλειφθεί το υπάρχον πολιτικό σύστημα και οι διαπλεκόμενοι μαζί του
«στύλοι της ανομίας» ή οριστικοποιείται
η εξάλειψη του Eλληνισμού από τη σκηνή της Iστορίας. O κόμπος έχει φτάσει
στο χτένι, το μαχαίρι στο κόκαλο. Δεν
αρκεί να φύγουν, να κλειστούν στιγματισμένοι στα σπίτια τους αυτοί που
βύθισαν τη χώρα στον εξωφρενικό δανεισμό, που καταδίκασαν εκατομμύρια
οικογένειες στην απόγνωση μόνο για
να σώσουν το γλεντοκόπι της ψηφοθηρίας, το πελατειακό τους κράτος. Δεν
αρκεί να φύγουν τα πρόσωπα. Για να
λειτουργήσει η ζωή πρέπει να αλλάξουν
ριζικά οι θεσμοί.
Ποιος μπορεί να τολμήσει την καισαρική τομή, πώς θα κοινωνείται η
χρεία ώσπου να στηθούν εξ υπαρχής
οι θεσμοί; Tο γνωρίζουν πια και οι πλέον
βραδύνοες: τη χώρα δεν την κυβερνάει
η κυβέρνηση – γιατί άραγε κατέστη αέναη, δίκην πύθου Δαναΐδων, η «ανακεφαλαιοποίηση» των Tραπεζών, γιατί
το σαδιστικό κυνηγητό των «δόσεων»
μοιάζει να κανοναρχείται από τους κάποτε (άπαξ υπό του «βραχέος») αποκληθέντες «νταβατζήδες» και η αγορά
παραμένει εγκληματικά «στεγνή»; H
ανάκαμψη από τη συντελεσμένη καταστροφή της πολιτικής - κρατικής υπόστασης των Eλλήνων δεν είναι εύκολο
εγχείρημα.
Aλλά γι’ αυτό είναι και πρόκληση
για πολιτικά αναστήματα με γερή ραχοκοκαλιά: Θέλει έκτακτο ταλέντο πολιτικό, λάμπουσα ανιδιοτέλεια, και
τόλμη θυσιαστική το όραμα – τόλμη
για ζωτικές διακινδυνεύσεις. Θέλει το
«φιλί της ζωής» η χώρα: επιστράτευση
της ποιότητας, των αρίστων του κοινωνικού σώματος.
Η Ιρλανδία του Νότου;
Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ
Ο
ταν με το καλό ο κ. Αντώνης Σα-
μαράς ανταποδώσει την επίσκεψη
του Ιρλανδού πρωθυπουργού Εντα
Κένι, θα πρέπει να κάνει μια κυριακάτικη
βόλτα στο Δουβλίνο. Θα βρει πολλά μαγαζιά ανοιχτά, να ψωνίσει ό,τι τραβά η
ψυχή του, μιας κι εκεί δεν υπάρχει νομοθετημένο ωράριο. Θα βρει αλυσίδες
φαρμακείων, αλλά και πολλά μικρά, αφού
στην Ιρλανδία δεν έχουν πιάσει το υποδεκάμετρο για να προστατεύουν όσους
πρόλαβαν να πάρουν την άδεια. Καλά
είναι να μιλήσει και με τους ταξιτζήδες,
για να διαπιστώσει ότι παίρνουν την άδεια με αυστηρά κριτήρια σε ό,τι αφορά
την παροχή υπηρεσιών, αλλά όχι πληθυσμιακά. Θα δει πολλά και θα καταλάβει
ότι, για «να ακολουθήσει η Ελλάδα το
επιτυχημένο πρότυπο της Ιρλανδίας»,
δεν αρκούν οι χαμηλοί συντελεστές φορολογίας «ώστε να μετατραπεί η κρίση
σε επιτυχία», όπως δήλωσε ο κ. Σαμαράς.
Η Βουλγαρία έχει ακόμη χαμηλότερους
συντελεστές, αλλά ουδείς κηρύσσει ότι
όνειρό του είναι να κάνει την Ελλάδα,
Βουλγαρία του Νότου. Το επιτυχημένο
ιρλανδικό πείραμα προϋποθέτει απελευθέρωση της οικονομίας και όχι απλώς
flat tax rate που ονειρεύεται ο Ελληνας
πρωθυπουργός. Αφήστε δε το γεγονός
ότι ακόμη και στην Ιρλανδία δεν υπάρχει
ένας συντελεστής εισοδημάτων αλλά
και δεύτερος για τα υψηλά εισοδήματα
(πάνω από 41.800 ευρώ ανά ζευγάρι).
Η απελευθέρωση της ελληνικής οικονομίας είναι το μεγάλο έλλειμμα
στην τρίχρονη προσπάθεια ανάταξης
της χώρας και το μεγάλο πρόβλημα
που θα βρούμε μπροστά μας. Διότι, ναι
μεν είναι εύλογη η αισιοδοξία που αναπτύχθηκε τον τελευταίο καιρό λόγω
καλύτερων δημοσιονομικών αποτελεσμάτων, αλλά η αναπαραγωγή του υπάρχοντος μοντέλου σε χαμηλότερα
επίπεδα δεν εγγυάται το βιώσιμο της
σταθεροποίησης. Επειτα από πολλές
θυσίες του ελληνικού λαού οι αριθμοί
βελτιώνονται, αλλά όχι η οικονομία.
Οποιοσδήποτε θέλει να επιχειρήσει
σήμερα στην Ελλάδα θα έχει τον μεγάλο
βραχνά του κράτους, εκατοντάδες περιορισμούς και χιλιάδες διατάξεις, που
<
<
<
<
<
<
Για να γίνει βιώσιμη
η έξοδος από την κρίση,
απαιτείται απελευθέρωση
της οικονομίας
θα του κάνουν τη ζωή δύσκολη.
Με άλλα λόγια, αυτό που επιτύχαμε
από τον Μάιο του 2010 είναι να φέρουμε
τη ζωή μας στα μέτρα της οικονομίας
μας, με όσα δραματικά συνεπάγεται
αυτό. Δεν καταφέραμε να ξεκολλήσουμε
την οικονομία, για να τη φέρουμε στα
επίπεδα της ζωής που θέλουμε. Για να
το επιτύχουμε αυτό, χρειάζονται πολλές
παρεμβάσεις που το (δέσμιο σε επιμέρους πελατειακές ομάδες) πολιτικό
σύστημα δεν τολμάει να κάνει. Και
αυτό δεν αφορά μόνο τη δομή και διάρθρωση του Δημοσίου, όπου σε ζητήματα
αξιοκρατίας οπισθοχωρούμε. Αφορά
κάθε πτυχή του κοινού μας βίου, όπου
δυστυχώς η σκιά του κράτους είναι βαριά. Αφορά τις αδειοδοτήσεις των νέων
επιχειρήσεων, τη λειτουργία τους, το
φορολογικό σύστημα που συνεχίζει να
είναι δαιδαλώδες, αφορά ακόμη και τις
εισφορές στην Εργατική Εστία, η
οποία καταργήθηκε, αλλά εργαζόμενοι
και εργοδότες συνεχίζουν να την πληρώνουν.
Γι’ αυτό είναι καλά να κλείσουμε τα
αυτιά μας στα περί «θωρακισμένης οικονομίας», που εσχάτως άρχισαν να ξανακούγονται. Η οικονομία μας έγινε βιώσιμη και όχι ισχυρή. Αν και δείχνει κάποια
σημάδια κινητικότητας, παραμένει στην
εντατική, έχοντας τα σωληνάκια των εταίρων να την κρατούν στη ζωή.
Ηρθε η στιγμή να αφήσουμε την οικονομία να πετάξει. Αυτό σημαίνει δομικές
μεταρρυθμίσεις, οι οποίες τον τελευταίο
χρόνο έχουν παγώσει. Μπορεί να τις
κάνει η τρικομματική κυβέρνηση υπό
τον κ. Σαμαρά; Πιθανώς. Ο πρωθυπουργός
μάς εξέπληξε θετικά μία φορά συνεχίζοντας το σταθεροποιητικό πρόγραμμα
που προηγουμένως λυσσαλέα πολεμούσε.
Ισως μπορεί να το ξανακάνει.
[email protected]
15-ellada_KATHI 5/24/13 11:03 PM Page 15
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
l
ΚΟΣΜΟΣ
ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Tου ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ
Πετάει η πολική αρκούδα;
Α
ς μην μπλέξουμε με πράγματα
που ούτε εγώ καταλαβαίνω
πλήρως, ούτε κι εσείς φαντάζομαι. Προτιμότερο να εμπιστευθούμε την γνώμη των επαϊόντων.
Και όσον αφορά το λάθος θέμα
των μαθηματικών, στις πανελλαδικές εξετάσεις των εσπερινών και
των Επαγγελματικών Λυκείων, την
περασμένη Τρίτη, επαΐουσα είναι
η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία
(ΕΜΕ). Αυτή, λοιπόν, έκρινε ότι
μία από τις υποχρεωτικές ασκήσεις
των μαθηματικών ήταν σαφώς
προβληματική. Ηταν, για να δανειστώ τη διατύπωση ενός φίλου,
«σαν να ζητάς από τους εξεταζόμενους να αποδεχθούν κάτι τόσο
παράλογο μαθηματικά όσο ότι την
ώρα του δειλινού οι πολικές αρκούδες φτερουγίζουν στον ουρανό». Για τον λόγο αυτόν, η ΕΜΕ
συνέστησε στην Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων (ΚΕΕ) του υπουργείου Παιδείας να την ακυρώσει
και να υπολογιστεί ο βαθμός των
εξετασθέντων επί του συνόλου
των υπολοίπων ασκήσεων. Αμ δε,
όμως! Η ΚΕΕ απεφάνθη ότι ο παραλογισμός «ουδόλως επηρεάζει
την επίλυση του θέματος». Αρα τα
παιδιά πρέπει να ξεπεράσουν, να
αγνοήσουν, να αδιαφορήσουν, να
προσπεράσουν, πείτε το όπως θέλετε, το λάθος και να πάνε, κατά
κάποιο τρόπο, στην ουσία του θέματος.
Μαθηματικοί, με τους οποίους επεδίωξα την επικοινωνία ώστε να
μου εξηγήσουν το πρόβλημα, με
βεβαίωσαν ότι αν «κάποιος είχε
δει την άσκηση μια δεύτερη φορά
προτού δοθεί, θα είχε εντοπίσει
το λάθος». Δεν την είδε κανείς,
λοιπόν; Μπορεί να μην την είδε,
πράγματι διότι, στο κάτω κάτω,
οι εξεταζόμενοι ήσαν δευτέρας
διαλογής: παιδιά των νυχτερινών
σχολείων, αγωνιστές της ζωής,
του είδους που δεν βρίσκει εύκολα
πολιτική εκπροσώπηση. Ποιος να
ασχοληθεί μαζί τους; (Μόνον ο
Κυριάκος Μητσοτάκης, προς τιμήν
του, κατέθεσε ερώτηση προς τον
υπουργό Παιδείας για το ζήτημα).
Η δημοσιότητα, οι ψήφοι, η τεράστια αγορά υπηρεσιών σχετικά με
τις εξετάσεις, όλα αυτά περιστρέ-
είχε αποτύχει, για πρώτη φορά, να
εκλεγεί ―παρά το ποσόν το οποίο,
όπως μάθαμε όταν οι αρχές κατέσχεσαν τις σημειώσεις του, φέρεται
να είχε καταβάλει σε κάποιον «γύφτο
Μπάκα» για να βοηθήσει στη συλλογή ψήφων. Εντούτοις, θεωρούσε
ότι η υπάλληλος όφειλε να σεβαστεί
το προνόμιο της αναγνωρισιμότητας, που είχε κατοχυρώσει έπειτα
από τόσα χρόνια παντοδυναμίας
και το οποίο αυτομάτως τον εξαιρούσε από τις διαδικασίες που ίσχυαν για όλους εμάς τους κοινούς
θνητούς. «Δεν ξέρεις ποιος είμαι,
κοπέλα μου;». Ετσι ξεκίνησε η σκηνή
και εξελίχθηκε σε μια εμετική επίδειξη εγωπάθειας, που έφερε τη δύστυχη υπάλληλο στα πρόθυρα της
κατάρρευσης. Παρακολουθώντας
το συμβάν, ένιωσα αηδία και -συγχωρήστε με, αλλά θα το παραδεχθώ- κάτι ακόμη χειρότερο: μίσος.
Δεν χρειάζεται, μετά από τόσο καιρό,
να μεταφέρω τις σκέψεις που έκανα
ενώ παρακολουθούσα τον εξευτελισμό της υπαλλήλου - είμαι βέβαιος
ότι μπορείτε να τις φαντασθείτε.
Ο Γεώργιος Πατούλης (αριστερά), δήμαρχος Αμαρουσίου, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, παράγων γενικώς, στη Νέα Υόρκη για δημόσιες σχέσεις. Το αξιοπρόσεκτο για το οποίο δημοσιεύω τη φωτογραφία είναι ότι, για πρώτη φορά, βλέπουμε τον Γ. Πατούλη χωρίς τζελ στο μαλλί. Καινούργιο λουκ ή απλώς δεν του επετράπη να περάσει το απαραίτητο συμπλήρωμα της φροντίδας των μαλλιών του από τον έλεγχο αποσκευών;
φονται γύρω από τους πολλούς
που κατευθύνονται στις σχολές
υψηλής ζήτησης: Ιατρική, Νομική,
Πολυτεχνείο κ.λπ. Ο Ελληνας, άλλωστε, «έχει τον πρωταθλητισμό
στο DNA του», που είπε και η ένδοξη υπολοχαγός. (Οχι η υπ/λγός
Νατάσα - η άλλη, το «άτι από τη
Λάρισα», που ξέχασα πια πώς τη
λένε...).
Κανείς δεν θα υποστεί βλάβη, αν
η ΚΕΕ ακολουθήσει την προτροπή
της ΕΜΕ και εξαιρεθεί η προβληματική άσκηση από τη βαθμολόγηση. Αντιθέτως, θα έχει διορθωθεί
μια αδικία, εις βάρος των κοινωνικά ασθενέστερων. Ωστόσο, μάλλον προέχει το γόητρο της ΚΕΕ
και, βεβαίως, του κυρίου υπουργού
της Παιδείας Κων. Αρβανιτόπουλου, ο οποίος προφανώς θέλει να
έχουν διεξαχθεί άψογα οι πανελλαδικές επί υπουργίας του, ώστε
να μπορεί να απευθύνει θριαμβικό
διάγγελμα όταν θα έχουν τελειώσει. Οπότε, μαζί με τα τελευταία
χελιδόνια και τις νυχτερίδες που
βγαίνουν εκείνη την ώρα, αν προσέξετε είναι και οι πολικές αρκούδες που σκίζουν απαλά με τα φτερά
τους τον ουρανό του δειλινού και
κυνηγάνε κουνούπια και άλλα αηδιαστικά έντομα...
Αξιολύπητοι
Ακόμη θυμάμαι πώς αντέδρασε,
όταν η υπάλληλος του αεροδρομίου
που έκανε τον έλεγχο των εισιτηρίων
είχε την «αναίδεια» να ζητήσει την
ταυτότητά του. Η κρίση ακόμη απείχε μακριά, η οργή για τους πολιτικούς δεν είχε ξεσπάσει (όλοι
τους έγλειφαν τότε...), όμως αυτόν
η πολιτική τον είχε ήδη ξεβράσει,
έστω και αν ο ίδιος δεν μπορούσε
να το δεχθεί. Νομίζω μάλιστα ότι
στις εκλογές που είχαν προηγηθεί
Τώρα, όμως, όταν ακούω τον Ακη
να απειλεί (ταρατατζούμ!) ότι θα φύγει από το δικαστήριο, αν δεν κληθεί
να καταθέσει ο Κ. Σημίτης, ομολογώ
ότι κάποιες στιγμές πιάνω τον εαυτό
μου να τον λυπάται. Να φύγεις και
να πας πού, καημένε; Τελικά, την
περασμένη Παρασκευή, πραγματοποίησε την απειλή του και έφυγε.
Να σας πω πού πήγε; Στο κελί του,
φυσικά - πού αλλού μπορεί να πάει;
Οπως επίσης λυπάμαι καμιά φορά
τον Παπαγεωργόπουλο. Προχθές,
λ.χ., που διάβαζα το πονεμένο γράμμα του από τη φυλακή: «Τρεις μήνες
στη φυλακή. Χωρίς λόγο. Χωρίς αιτία», έγραφε. Μα, κοτζάμ δίκη έγινε
και αποδείχθηκε η υπεξαίρεση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ! Επιπλέον, η έδρα τού έδωσε τόσες φορές
την ευκαιρία να διαχωρίσει τη θέση
του από τους συγκατηγορουμένους
του και κάθε φορά αρνήθηκε να το
πράξει! Και τώρα αυτός αναρωτιέται
για ποιον λόγο κατέληξε στη φυλακή;
Καταλαβαίνω ότι, τότε που ήσαν
πανίσχυροι και άτρωτοι, άνθρωποι
όπως ο Τσοχατζόπουλος ή ο Παπαγεωργόπουλος ζούσαν σε ένα κόσμο
διαφορετικό από αυτόν τον οποίον
Ματαίωση
παράστασης
Τι κρίμα! Η προγραμματισμένη
για αύριο παράσταση του Θεοδόση Πελεγρίνη, με τίτλο «Τα
Πανεπιστήμια του Ευρωπαϊκού
Νότου απέναντι στα αδιέξοδα
των νέων», δεν θα πραγματοποιηθεί, λόγω αδυναμίας των
πρυτάνεων Μαδρίτης και Λισσαβώνας να παραστούν ως
guest stars. Το αντίτιμο των εισιτηρίων θα καταβληθεί στους
κατόχους τους, κατόπιν συνεννοήσεως με το γραφείο Τύπου
του θεάτρου, τηλ. 210
3689750.
κατοικούμε οι υπόλοιποι. Δεν συγχέω, επ’ ουδενί, τη λύπη με την απόδοση δικαιοσύνης - άλλο το ένα,
άλλο το άλλο. Τους λυπάμαι όμως,
όταν βλέπω ότι, ακόμη και τώρα πεσμένοι στο χαμηλότερο σημείο που
έχουν βρεθεί ποτέ, αυτοί παραμένουν γαντζωμένοι στην τρέλα του
μεγαλείου. Δεν υπάρχει ίχνος τραγικότητας στην περίπτωσή τους κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε αναγνώριση από πλευράς τους. Γι’ αυτό και
το είδος της λύπης που προκαλούν
δεν είναι εκείνο που υπάρχει στα
αισθήματα που εξάπτει η επαφή της
ανθρώπινης συνείδησης με την τραγωδία. Είναι μάλλον η λύπη που αισθάνεσαι για τους ψυχοπαθείς. Οπως,
ας πούμε, για εκείνο το παιδί στο
Αγρίνιο που έσφαξε τη μάνα του επειδή του είπε να κλείσει την τηλεόραση...
Αποχωρήσεις
Μιλώντας για «αποχωρήσεις», πολύ φοβόμουν -και είχα δίκιο- ότι ο
θάνατος του Ζωρζ Μουστακί θα
ήταν η αφορμή για να δω κάπου
στον ελληνικό Τύπο το γλοιώδες:
«Ο Μέτοικος στη γειτονιά των αγγέλων». Τυχερός, παρόλα αυτά, ο
μακαρίτης γιατί οι δημοσιογράφοι
θα μπορούσαν να τον έχουν στείλει
κάπου χειρότερα, π.χ. στου «παραδείσου τα μπουζούκια»...
[email protected]
15
16-ELLADA.qxp_KATHI 5/24/13 10:30 PM Page 16
16
l
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Εκλεισε η πρώτη
συμφωνία
με κινεζικό όμιλο
ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΓΟΥΛΙΕΛΜΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Του ΝΙΚΟΥ Χ. ΡΟΥΣΑΝΟΓΛΟΥ
Χρησιμοποιώντας το «όπλο» της βίζας σε πλήρη ανάπτυξη, κατά το πρόσφατο ταξίδι του στην Κίνα, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ανακοίνωσε πως θα χορηγούνται άδειες διαμονής σε όσους Κινέζους αγοράσουν ακίνητα άνω των 250.000 ευρώ, χωρίς άλλες προϋποθέσεις.
Το κράτος «πουλάει» βίζες
στην τιμή των 250.000 ευρώ
Στόχος, η προσέλκυση Ρώσων και Κινέζων επενδυτών με δέλεαρ την πενταετή άδεια παραμονής
Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ
Ο στόχος είναι σαφής: να έρθουν στην
Ελλάδα, με το κατάλληλο... δέλεαρ, τα
κεφάλαια που θα επενδυθούν στην αγορά ακινήτων. Το μοντέλο ήταν λίγο
ώς πολύ γνωστό. Το είχαν εφαρμόσει
οι Κύπριοι πριν από εμάς, με επιτυχία.
Και κάπως έτσι προέκυψε η απόφαση
της ελληνικής κυβέρνησης να χορηγεί
βίζα 5ετούς διάρκειας, με δυνατότητα
αυτόματης ανανέωσης, σε όσους ξένους
αγοράσουν (ή χρονομισθώσουν) ακίνητα αξίας 250.000 ευρώ.
Με το ενδιαφέρον των Ρώσων –οψίμως και των Κινέζων– ζωηρότατο
και την Ελλάδα μέλος της Ευρωζώνης
αλλά και της Συνθήκης Σένγκεν –γεγονός που μεταφράζεται σε ελεύθερη
μετακίνηση, εντός αυτής, όσων αποκτήσουν βίζα για την Ελλάδα– οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες. Τόσο στο
μέτωπο της αγοράς κατοικιών και τουριστικών καταλυμάτων, όσο και σε εκείνο των χωρών που διαφωνούν με
αυτήν την πολιτική της Ελλάδας.
Ωστόσο, στη συζήτηση αυτή η Ελλάδα δεν είναι μόνη της. Την ίδια πολιτική χορήγησης βίζας σε ξένους που
αγοράζουν ακίνητα ακολουθούν και
άλλες χώρες. Εντός των ημερών, μάλιστα, η Ισπανία αναμένεται να ψηφίσει
νόμο που θα κατεβάζει το ήδη ισχύον
όριο που «χορηγεί» βίζες στις 160.000
ευρώ. Διαμορφώνονται έτσι συνθήκες
έντονου... ανταγωνισμού για την προσέλκυση αγοραστών ακινήτων στον
οποίο συμμετέχουν και άλλοι άμεσα
ενδιαφερόμενοι, όπως η Ιρλανδία και
η Πορτογαλία.
Ωστόσο, τον δρόμο είχε ανοίξει πριν
απ’ όλους η Λευκωσία και μάλιστα με
πολύ αξιόλογα αποτελέσματα. Το αποτέλεσμα; Οπως προκύπτει και από διπλανό ρεπορτάζ, πέραν των πολλών
Ρώσων που επέλεξαν την Κύπρο και
για φορολογικούς λόγους –εξακολουθεί
να έχει έναν από τους χαμηλότερους
φορολογικούς συντελεστές για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα– να αυξάνονται με υψηλότατους ρυθμούς και
οι αγορές ακινήτων από Κινέζους.
Συγκεκριμένα, στην Πάφο, όπως αναφέρουν τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το τρίτο τρίμηνο του περασμένου
έτους Κινέζοι και Ρώσοι αγόρασαν το
90% των περίπου 600 ακινήτων που
<
<
<
<
<
<
Ατυπος ανταγωνισμός
με Κύπρο, Ιρλανδία,
Πορτογαλία, Ισπανία, με
την τελευταία να κατεβάζει
το όριο στις 160.000 ευρώ
άλλαξαν χέρια. Και όλα αυτά την ώρα
που το real estate στο νησί βρίσκεται
σε ύφεση, με τις τιμές να έχουν υποχωρήσει κατά 15% την τελευταία 5ετία.
Για να ξαναγυρίσουμε στα της Ελλάδας, η ανάλογη πρωτοβουλία της
κυβέρνησης, όπως είναι φυσικό, δεν
μένει ασχολίαστη από τα διεθνή Μέσα
Ενημέρωσης. Ειδικά στα βρετανικά μίντια, όπου υπάρχει παραδοσιακά μια
μάλλον αρνητική θέση ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας στη Συνθήκη Σένγκεν, σχολιάζουν διπλωματικοί παρατηρητές με τους οποίους επικοινώνησε
η «Κ». Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις στον Guardian του επικεφαλής
του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτε-
Ποιοι και πώς μπορούν να πάρουν βίζα
Ο νόμος, όπως ψηφίστηκε και δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Αρ. Φύλλου 90,
18/4/2013) δίνει τη δυνατότητα σε
ξένους που προβαίνουν σε επένδυση
σε ελληνικά ακίνητα ύψους 250.000
ευρώ και άνω να λάβουν άδεια διαμονής για τους ίδιους και την οικογένειά τους. Αναλυτικότερα, «με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης χορηγείται άδεια διαμονής για 5 έτη σε υπήκοο
τρίτης χώρας, εφόσον έχει λάβει θεώρηση εισόδου όταν απαιτείται και
διαθέτει, είτε προσωπικά είτε μέσω
νομικού προσώπου του οποίου οι μετοχές ή τα εταιρικά μερίδια τού ανήκουν εξ ολοκλήρου, κατά κυριότητα,
νομή και κατοχή, ακίνητη περιουσία
στην Ελλάδα ή έχει συνάψει τουλάχιστον δεκαετούς διάρκειας χρονομεριστική μίσθωση» ή «δεκαετούς διάρκειας μίσθωση ξενοδοχειακών καταλυμάτων ή τουριστικών επιπλωμένων
κατοικιών σε σύνθετα τουριστικά καταλύματα». Η άδεια «μπορεί να ανανεώνεται για ισόχρονη διάρκεια, εφόσον η ακίνητη περιουσία παραμένει κατά τους παραπάνω τρόπους
στην κυριότητα, νομή και κατοχή
του». Με κοινή απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών το
ύψος της ακίνητης περιουσίας μπορεί
να αναπροσαρμόζεται και θα προκύπτει σύμφωνα με τις αναγραφόμενες
επί των συμβολαίων αξίες των ακινήτων ή των συμβάσεων μίσθωσης. Οι
δικαιούχοι μπορεί να συνοδεύονται
και από τα μέλη της οικογενείας τους,
στα οποία χορηγείται, ύστερα από αίτησή τους, ατομική άδεια διαμονής,
που ανανεώνεται ταυτόχρονα με την
άδεια διαμονής του συντηρούντος. Οι
άδειες διαμονής δεν καθιερώνουν δικαίωμα πρόσβασης σε οποιαδήποτε
μορφή εργασίας και το διάστημα διαμονής δεν συνυπολογίζεται για τη χορήγηση ιθαγένειας.
Το crash test έγινε στην Κίνα
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΑΝΤΕΛΑ
Στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά και στο
υπουργείο Ανάπτυξης, η ιδέα για
την... τιμολόγηση της βίζας συζητήθηκε ουσιαστικά την άνοιξη που πέρασε. Σχεδόν ταυτόχρονα με το «κούρεμα» της Λευκωσίας, που στάθηκε
αφορμή για να δημοσιοποιηθεί ευρύτερα το κυπριακό μοντέλο χορήγησης αδειών παραμονής για όσους
ξένους «έριχναν» (και συνεχίζουν να
«ρίχνουν») λεφτά στο νησί. Κυρίως
Ρώσους και τώρα τελευταία Κινέζους,
αλλά και Αραβες, που είναι οιονεί ενδιαφερόμενοι.
Η αλήθεια, πάντως, είναι ότι την
πατρότητα της ιδέας διεκδικεί Ελληνας επιχειρηματίας, από τον χώρο
του τουρισμού και όχι μόνον. Ο εν
λόγω σχεδόν από τετραετίας είχε προτείνει στην τότε κυβέρνηση να αξιοποιήσει το «τρικ», χωρίς, ωστόσο, να
τον ακούει κανείς. Κάποια στιγμή και
αυτός εγκατέλειψε την προσπάθεια.
Ολο αυτό το διάστημα, λοιπόν, στην
Αθήνα έβλεπαν την κίνηση στη Λεμεσό, διάβαζαν τις πολυτελείς καταχωρίσεις σε luxury έντυπα, όπως το
How To Spend It, των Financial Times,
με διαφημίσεις κατοικιών στην Κύπρο
που κατέληγαν σε ατομικές... μαρίνες
και αναρωτιόνταν «πώς γίνεται»...
<
<
<
<
<
<
Η κίνηση στη Λεμεσό, οι
πολυτελείς καταχωρίσεις
και το πιθανό target group
στο οποίο θα απευθυνθεί
το υπουργείο Ανάπτυξης
Ρωτώντας έμαθαν και αποφάσισαν
να περάσουν στο επόμενο βήμα.
Χρονικά, και όχι τυχαία, αυτό το
τελευταίο συνέπεσε με την κρίση
που συγκλόνισε το νησί και κάπως
έτσι άρχισε η αντίστροφη μέτρηση,
που οδήγησε στην... Εφημερίδα της
Κυβερνήσεως της Ελλάδας.
Στο υπουργείο Ανάπτυξης έχουν
φτιάξει και το πιθανό target group,
το οποίο θα ενδιαφερθεί για την ιστορία. Και είχαν, μάλιστα, την ευκαιρία να το τσεκάρουν πολύ πρόσφατα, στο ταξίδι στο Πεκίνο. Οπως
λέει στην «Κ» κυβερνητικός παράγοντας που συνόδευσε τον πρωθυπουργό στο ταξίδι της περασμένης εβδομάδας, «το μέτρο μας έκανε και τους
έκανε μεγάλη εντύπωση».
Γιατί; «Κάθε φορά που αναφερόμασταν στη δυνατότητα που προσφέρεται μέσω μιας αγοράς των 250.000
ευρώ, το ακροατήριο “έστηνε αυτί”
και ήταν κάτι παραπάνω από εμφανές.
Ρωτούσαν, ζητούσαν λεπτομέρειες,
ήθελαν να μάθουν, ήταν ξεκάθαρο».
Ο λόγος; Προφανώς ήθελαν και θέλουν
να ανοίξουν, ατομικά, μια πόρτα στην
Ευρώπη, για πολλούς λόγους.
Το crash test στην Κίνα ήταν λοιπόν
αποφασιστικό. Μάλιστα, από κάποιους
έπεσε στο τραπέζι η ιδέα ακόμα και
να χαμηλώσει ο πήχυς (των 250.000
ευρώ). Τελικώς, αποκλείσθηκε, χωρίς
δεύτερη σκέψη. Κι αυτό γιατί μπορεί
από την Κίνα να μην υπήρχε ο φόβος
του «ξεπλύματος», ωστόσο από τη
Ρωσία κρίθηκε ως κάτι παραπάνω από
υπαρκτός. Βεβαίως και με τον σημερινό
πήχυ, εκεί όπου βρίσκεται, το ενδεχόμενο δεν αποκλείεται, ωστόσο, με
κάποιον τρόπο, περιορίζεται.
Τουλάχιστον αυτό πιστεύουν στην
κυβέρνηση, όπου συν τοις άλλοις δηλώνουν –και μάλλον έτσι πρέπει να
είναι– ότι δεν έχουν καμία διάθεση
να μπουν σε έναν ιδιότυπο διαγκωνισμό με τη Λευκωσία. Η οποία θα
«πέσει» πιθανότατα στις 200.000
ευρώ. Το ίδιο ισχύει, εννοείται, και
σε άλλες ευθέως ανταγωνίστριες χώρες (Πορτογαλία, Ιρλανδία κ.λπ.).
Το κοινό στοιχείο όλων αυτών; Η
πρωτόγνωρη οικονομική κρίση που
έχει κάνει την ανάγκη για προσέλκυση
ξένων επενδύσεων αδήριτη.
ρικών Σχέσεων με την Κίνα. Εκεί, λοιπόν, αναφέρεται ότι «δημιουργούνται
ζητήματα» όταν οι άδειες διαμονής χορηγούνται από χώρες που συμμετέχουν
στη Συνθήκη του Σένγκεν, όπως δηλαδή
η Ελλάδα.
Η Κομισιόν, πάντως, διαρρέει ότι η
απόφαση χορήγησης άδειας διαμονής
σε πολίτες εκτός Ευρώπης αποτελεί
ευθύνη της κάθε εθνικής κυβέρνησης.
Εκτιμάται παρ’ όλα αυτά ότι είναι ζήτημα χρόνου να διατυπωθούν αντιδράσεις.
Η Αθήνα, όμως, εμφανίζεται διατεθειμένη να χρησιμοποιήσει το «όπλο»
της βίζας σε πλήρη ανάπτυξη: ο πρωθυπουργός, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Πεκίνο, ανακοίνωσε
πως θα χορηγούνται άδειες διαμονής
σε όσους Κινέζους αγοράσουν ακίνητα
άνω των 250.000 ευρώ, χωρίς άλλες
προϋποθέσεις. Και οι Κινέζοι που επιθυμούν να αποκτήσουν ακίνητα στην
Ελλάδα αλλά και ανά την Ευρώπη είναι
πάρα πολλοί, για δύο κυρίως λόγους:
l Πρώτον, επειδή όσοι επενδύσουν
στο εξωτερικό επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεσιν του σχετικού νόμου στην
Κίνα, να κάνουν περισσότερα από
ένα παιδιά.
l Και δεύτερον, επειδή η ανερχόμενη
αστική τάξη της χώρας αριθμεί άνω
του ενός εκατομμυρίου οικογένειες
και πληθαίνει μαζί με την ανάπτυξη
της οικονομίας της.
Με την παρουσία εδώ μεγάλων κινεζικών επιχειρήσεων, όπως η Cosco
και με δεδομένα τα πλεονεκτήματα
της ελληνικής γης, το αγοραστικό ενδιαφέρον αναμένεται να αυξηθεί άμεσα.
Οπως συμβαίνει με το έμπρακτο αγοραστικό ενδιαφέρον των Ρώσων που
πραγματοποιούν εδώ και μήνες πολλές
τοποθετήσεις σε Κρήτη, Χαλκιδική και
Πελοπόννησο. Οι πληροφορίες δε, επιμένουν ότι στους Ρώσους και τους
Κινέζους θα πρέπει να προστεθούν και
Αμερικανοί αλλά και Αραβες.
Ηταν απλά θέμα χρόνου. Οι πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι η
πρώτη ομάδα Κινέζων που επενδύουν σε ακίνητα έρχεται στην Ελλάδα.
Στόχος της; Να αξιοποιήσει τη ρύθμιση σχετικά με την πενταετή βίζα,
που θα εξασφαλίσει άδεια παραμονής στην Ελλάδα και συνεπώς ελεύθερη κυκλοφορία σε οποιαδήποτε άλλη χώρα στο πλαίσιο της
συνθήκης του Σένγκεν.
Στελέχη της εταιρείας παροχής
υπηρεσιών ακινήτων Solum Property
Services, που συνόδευσαν τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά στην
πρόσφατη αποστολή στην Κίνα,
προχώρησαν σε επίσημη συμφωνία
με κινεζικό όμιλο πρακτόρευσης. Οπως τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος
της εταιρείας, Γιώργος Κοροντζής,
«συμφωνήσαμε να μας στέλνουν
πελάτες από την κινεζική αγορά. Θα
στοχεύσουμε σε εύπορους Κινέζους,
οι οποίοι ενδιαφέρονται για την απόκτηση ακινήτων τόσο στην Αθήνα, όσο και στα ελληνικά νησιά».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η παρουσία
της Solum Property Services στην
ελληνική αποστολή και η συνδρομή
από το Invest in Greece επιτάχυναν
κατά πολύ τη διαδικασία για την επίτευξη της συμφωνίας. Ο κινεζικός
όμιλος έχει έδρα το Πεκίνο και παρουσία σε άλλες 11 μεγάλες πόλεις
της Κίνας.
Η πρώτη ομάδα Κινέζων που επενδύουν σε ακίνητα έρχεται στην Ελλάδα, ενώ σε Κινέζους πουλήθηκε το
Venus Rock Golf Resort στην Κύπρο.
<
<
<
<
<
<
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος θα βρεθούν
ακίνητα στην Αθήνα, τις
Κυκλάδες, τα Επτάνησα,
την Κρήτη και επιλεγμένες περιοχές της Πελοποννήσου, σε Ηλεία,
Αργολίδα και Λακωνία
Σε ποιες περιοχές
Η Solum Property Services έχει
ήδη εκατοντάδες ακίνητα προς διάθεση, έπειτα από συνεργασίες που
έχει συνάψει με κατασκευαστικές
εταιρείες απ’ όλη τη χώρα. Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθούν ακίνητα στην Αθήνα, τις Κυκλάδες,
τα Επτάνησα, την Κρήτη και επιλεγμένες περιοχές της Πελοποννήσου, σε Ηλεία, Αργολίδα και Λακωνία. Σύμφωνα με τον κ. Κοροντζή,
«εκτιμούμε ότι τον πρώτο χρόνο θα
μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε αρκετές εκατοντάδες πωλήσεις, καθώς
όλο και περισσότεροι Κινέζοι επιθυμούν να έρχονται ανά πάσα στιγμή στην Ευρώπη, χωρίς να χρειάζονται έκδοση βίζας. Για τους ανθρώπους αυτούς, ο συνδυασμός της
άδειας παραμονής με την επένδυση
στην αγορά κατοικίας είναι ιδιαίτερα
ελκυστικός». Αλλωστε, το μοντέλο
αυτό έχει αποδώσει καρπούς και
στην Κύπρο, όπου μόνο κατά τη
διάρκεια του τελευταίου χρόνου έχουν πωληθεί πάνω από 1.000 εξοχικές κατοικίες σε Κινέζους.
Από την πλευρά του, μιλώντας
στην «Κ», ο κ. Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος, πρόεδρος του ΕΛΙΕ (Ελληνικό Ινστιτούτο Εκτιμητικής), αναφέρει ότι «ήδη διαπιστώνουμε
αυξημένο ενδιαφέρον από ξένους
για την απόκτηση κατοικίας στις
νησιωτικές περιοχές, όπως οι Κυκλάδες, η Κρήτη και η Ρόδος. Ωστόσο, μεγάλο ρόλο στην επιτυχία της
νέας ρύθμισης θα έχει η ευκολία
χορήγησης της βίζας». Αυτή ακριβώς
είναι και η ανησυχία των παραγόντων της αγοράς, καθώς δεν είναι
λίγες οι φορές που μια θετική πρωτοβουλία ακυρώνεται στην πράξη,
ελέω γραφειοκρατίας. Αν αποδειχθεί
ότι η λήψη άδειας παραμονής απαιτεί πολλούς μήνες, είναι προφανές
ότι το ενδιαφέρον των ξένων για
την απόκτηση κατοικιών στην Ελλάδα θα ατονήσει.
Από την άλλη, το όριο των 250.000
ευρώ, ναι μεν διασφαλίζει ότι οι άνθρωποι που θα ενδιαφερθούν έχουν
την απαιτούμενη οικονομική επιφάνεια (και επομένως η παρουσία
τους στην Ελλάδα θα ωφελήσει και
την κατανάλωση), από την άλλη
πλευρά, όμως, δεν είναι πολλές οι
περιοχές της χώρας που διαθέτουν
εξοχικές κατοικίες τέτοιας αξίας, ιδίως αν υπολογιστεί η μείωση των
τιμών που έχει μεσολαβήσει (τουλάχιστον 30% κατά μέσο όρο την
τελευταία τριετία).
Πίεζαν για 200.000
Ταυτόχρονα, όπως τονίζει ο κ.
Χαραλαμπόπουλος, οι περισσότεροι
Ρώσοι αγοραστές κινούνται στην
ελληνική αγορά με προϋπολογισμό
όχι μεγαλύτερο από 130.000-150.000
ευρώ. «Αυτομάτως, ένα μεγάλο μέρος
της ρωσικής αγοράς αποκλείεται
από τη ρύθμιση» αναφέρει χαρακτηριστικά. Γι’αυτό, όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, ρωσικά συμφέροντα πίεζαν προς την κατεύθυνση της μείωσης του ελάχιστου
ποσού που θα οριζόταν στη ρύθμιση,
τουλάχιστον στα 200.000 ευρώ.
Ασφαλώς, όμως, υπάρχουν και
αρκετοί Ρώσοι που διαθέτουν την
απαιτούμενη ρευστότητα για τέτοιες
κινήσεις, όπως έχει αποδειχθεί από
τη μεγάλη ζήτηση που εμφανίζουν
τα τελευταία χρόνια παραθαλάσσια
ακίνητα και εκτάσεις σε όλη την
Ελλάδα. Αυτό που εύχονται όλοι
είναι να υλοποιηθεί η ρύθμιση χωρίς
προβλήματα και κυρίως να μην αλλάξει ουσιαστικά το περιεχόμενό
της στο μέλλον (π.χ. σε περίπτωση
άλλης κυβέρνησης).
To κυπριακό παράδειγμα
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Το ελληνικό προξενείο στη Λευκωσία
καλείται καθημερινά να ανταποκριθεί
σε μεγάλο φόρτο εργασίας. Πέραν των
30.000 Ελλήνων πολιτών που εξυπηρετεί δέχεται συχνά επισκέψεις από
ξένους φοιτητές, κυρίως Κινέζους, που
σπουδάζουν στην Κύπρο και θέλουν
να γνωρίσουν και την Ελλάδα. Τα αιτήματα, όμως, απορρίπτονται.
Στο παρελθόν υπήρξαν φαινόμενα
παράνομης μετανάστευσης, με όχημα
την αρχική φοιτητική βίζα, με αποτέλεσμα να σταματήσει η έκδοσή τους.
Τελικά, η μόνη εικόνα από την Ελλάδα
που κρατούν οι Κινέζοι φοιτητές είναι
αυτή από τις... αφίσες τουριστικών
περιοχών και αρχαιολογικών χώρων
που κοσμούν τους τοίχους του προξενείου. Τα πράγματα, όμως, αλλάζουν.
Με αγορά κατοικίας αξίας τουλάχιστον
300.000 ευρώ η Κυπριακή Δημοκρατία
παραχωρεί άδεια παραμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών. Με επενδύσεις
15 εκατ. ευρώ παραχωρείται υπηκοότητα.
Το κίνητρο είναι τόσο ισχυρό που
φέρνει στην Κύπρο νέες επενδύσεις
σε περίοδο που η εικόνα της χώρας
έχει τσαλακωθεί. Η άδεια παραμονής
επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία
σε όλη την Ε.Ε. Την περασμένη εβδο-
<
<
<
<
<
<
Ισχυρά κίνητρα από
τη Λευκωσία προκαλούν
το ενδιαφέρον
ξένων επενδυτών
μάδα η Dolphin Capital Investors προχώρησε στην πώληση του Venus Rock
Golf Resort -το οποίο περιλαμβάνει
και οικιστική ανάπτυξη- σε διεθνή κοινοπραξία με έδρα το Χονγκ Κονγκ, έναντι 290 εκατ. ευρώ. Παράγοντες της
αγοράς ακινήτων σημειώνουν ότι η
πώληση αποτελεί την πρώτη επιχειρηματική κίνηση συνέπεια των νέων
συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί
στην αγορά ακινήτων και στην ανάγκη
μείωσης του δανεισμού εταιρειών ανάπτυξης γης.
«Πρόκειται για το πρώτο καλό νέο.
Παρά τα όσα έγιναν, νέες επενδύσεις
έρχονται στην Κύπρο», ανέφερε στην
«Κ» ανώτατος κυβερνητικός παράγοντας. Αν και δεν έχουν γίνει γνωστές
οι προθέσεις των νέων επενδυτών, το
γεγονός ότι έχουν έδρα το Χονγκ Κονγκ
συνδέεται με τις μαζικές αγορές κατοικιών από Κινέζους, με επίκεντρο
την περιοχή της Πάφου όπου και βρίσκεται η τουριστική - οικιστική ανάπτυξη.
Η αγορά της Κίνας μοιάζει απέραντη.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το
85% του 1,4 εκατ. εκατομμυριούχων
της Κίνας σχεδιάζει να σπουδάσει τα
παιδιά του στο εξωτερικό. Με την άδεια παραμονής στα χέρια, οι γόνοι
της δυναμικής αστικής τάξης της
Κίνας μπορούν να ταξιδεύουν ανά
την Ευρώπη χωρίς να χρειάζεται να
πείσουν ότι η φοιτητική βίζα στο διαβατήριό τους δεν αποτελεί πρόσχημα
για να μεταναστεύσουν παράνομα
στην Ευρώπη.
Η Κυπριακή Δημοκρατία μελετά να
μειώσει το ελάχιστο ποσό αγοράς κατοικίας, για την έκδοση άδειας παραμονής, στα 200.000 ευρώ, ενώ ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, έχει προαναγγείλει τη χορήγηση υπηκοότητας σε όλους τους
ξένους επενδυτές που έχασαν τουλάχιστον τρία εκατ. ευρώ από τη διαδικασία εκκαθάρισης της Λαϊκής Τράπεζας και εξυγίανσης της Τράπεζας
Κύπρου. Ο σχεδιασμός είναι το πρόγραμμα «Υπηκοότητα μέσω Επενδύσεων», όπως ονομάζεται, να αναθεωρηθεί προκειμένου να υπάρξει γενική
μείωση στο ύψος του απαιτούμενου
ελάχιστου ποσού για επενδύσεις ούτως
ώστε να μπορεί να αποκτηθεί η κυπριακή υπηκοότητα με τρία εκατομμύρια καταθέσεις.
11-ADV PAPAFILIPOU_KATHI 5/24/13 6:32 PM Page 4
18-ELLADA_KATHI 5/24/13 10:37 PM Page 18
l
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Οι Ελληνες
και οι Κύπριοι
έχουν μάθει
να παλεύουν
Δυνατά χαρτιά της Ελλάδας είναι τα πρώτης
τάξεως αγροτικά προϊόντα και η ναυτιλία
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ:
ΤΙΤΙΝΑ ΧΑΛΜΑΤΖΗ
Της ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΠΟΥΡΝΑΡΑ
Oι σταθμοί του
1948
Γεννιέται στην Κύπρο.
1973
Διδακτορικό στο LSE, όπου
διδάσκει από το 1976. Την
περίοδο 1996-99 διετέλεσε πρόεδρος του Οικονομικού Τμήματος. Σήμερα είναι κάτοχος της τιμητικής έδρας School Professor.
2000 - 2007
Mέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου.
2005
Ο πρώτος Ευρωπαίος που
τιμήθηκε με το Βραβείο Οικονομικών Εργασίας ΙΖΑ
(από κοινού με τον Dale
Mortensen) για την εργασία του στο θέμα της ανεργίας.
2010
Νομπέλ Οικονομικών μαζί
με τους Dale Mortensen και
Peter Diamond.
2011
Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής
Οικονομικής Ενωσης
Στην πρόσφατη κοινή διάλεξη που έδωσαν ο Στέλιος Ράμφος και ο Χριστόφορος Πισσαρίδης στο Μέγαρο
Μουσικής, οι ακροατές όχι μόνον
δεν έχασαν λέξη, αλλά κάθε τόσο σιγοψιθύριζαν, σχολίαζαν χαμηλόφωνα,
συμμετείχαν με τον δικό τους τρόπο.
Πώς άλλωστε να μείνεις αμέτοχος
σε ένα τόσο δελεαστικό θέμα με τίτλο
«Homo Economicus - Homo
Hellenicus», που φωτίζει αφ’ ενός τα
περίπλοκα οικονομικά φαινόμενα
των καιρών μας και αφ’ ετέρου το
πώς διαμορφώνεται η ψυχολογία του
Νεοέλληνα απέναντι στην κρίση; Ο
Ελληνας φιλόσοφος και ο Κύπριος
Χρ. Πισσαρίδης
οικονομολόγος
“
Επιχειρήσαμε να βάλουμε όλο τον Ελληνισμό ανά
τον κόσμο υπό την σκέπη
της Αθήνας. Δεν υπήρξε,
δυστυχώς, ανοχή για
να αναπτυχθούν άλλα
παράλληλα κέντρα.
νομπελίστας έκαναν μια αλληλοσυμπληρωματική παρουσίαση, με τη
βοήθεια του συντονιστή Θάνου Βερέμη, αναβαθμίζοντας το επίπεδο
του δημοσίου διαλόγου για ένα ζήτημα που αφορά την καθημερινότητά
μας αλλά και το μέλλον, κοινώς το
πρόβλημα και τη διέξοδο.
Η συζήτηση συνεχίστηκε και στο
«γεύμα με την “Κ”», που έγινε ένα
μεσημέρι στο κέντρο της Αθήνας,
αποκλεισμένο από μια διαδήλωση,
η οποία ανάγκασε τον διεθνούς φήμης οικονομολόγο να εγκαταλείψει
το ταξί και να περπατήσει ώς το εστιατόριο. Ο Στέλιος Ράμφος τον υ-
ποδέχθηκε με ένα πλατύ χαμόγελο
και τον ρώτησε με χιούμορ αν έχει
περάσει καλά όλες αυτές τις ημέρες
που συνυπάρχουν οι δυο τους σε
πάνελ και συνεντεύξεις. Παραγγείλαμε στα γρήγορα κάτι ελαφρύ και
η κουβέντα άρχισε από την τεράστια
ανάγκη του κόσμου να κατανοήσει
βαθύτερα τον τρόπο λειτουργίας
της οικονομίας.
«Η κρίση ανάγκασε τον μέσο Ελληνα και Κύπριο να προσπαθήσει
να καταλάβει τα βαθύτερα αίτια που
οδήγησαν σε αυτήν τη ζοφερή κατάσταση, συνεπώς να αντιληφθεί
τους μηχανισμούς της οικονομίας
και της πολιτικής, που μέχρι σήμερα
ένιωθε ότι δεν τον αφορούσαν. Ταυτόχρονα ανάγκασε τους ξένους –οι
οποίοι συχνά χωρίς να είναι καλά
πληροφορημένοι για τις δικές μας
υποθέσεις μας παρέχουν αφειδώς
συνταγές σωτηρίας– να στρέψουν
το βλέμμα στην Ελλάδα, καθώς εδώ
ξεκίνησε η ύφεση», είπε ο Χρ.Πισσαρίδης. Ο Στ. Ράμφος συνέχισε τον
συλλογισμό: «Ζούμε σε μια περίοδο
όπου κατέρρευσαν οι αυθεντίες, οι
καθιερωμένες ιδέες που ανακυκλώνονταν, δίνοντάς μας ασφάλεια. Ο
δημόσιος διάλογος έπρεπε να ανανεωθεί διότι όταν κάποιος σε οδηγεί
στον γκρεμό, πλήττεται το στερεότυπο με το οποίο ταυτίζεται. Υπάρχουν άνθρωποι όλων των ηλικιών
που με σταματούν στον δρόμο με
μια ερώτηση στα χείλη: “Θα καταφέρουμε να βγούμε από το αδιέξοδο;”». «Και εσείς τι απαντάτε;» μπαίνω
στον πειρασμό να τον ρωτήσω. «Οτι
θα τα καταφέρουμε μόνον αν αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίον σκεπτόμασταν μέχρι σήμερα. Αν –από
την αγωνία μας– δεν υποκύψουμε
σε μια νέα εκδοχή των παλαιών στερεοτύπων και έχουμε πνευματική
ζύμωση, τότε θα πάμε μπροστά».
Γιατί όμως έως τώρα δεν ακούστηκαν φωνές από τον χώρο του
πνεύματος; «Αν υπάρχει διανόηση,
της οποίας οι προβληματισμοί βγαίνουν από τις ανάγκες της κοινωνίας,
τότε έχει και φωνή και θετικό αντί-
Ο Χριστόφορος Πισσαρίδης παίρνει τον λόγο: «Συμφωνώ! Από τα μεγαλύτερα λάθη, πάντως, που έχουμε
κάνει είναι ότι από την εποχή της
Μεγάλης Ιδέας, επιχειρήσαμε να
βάλουμε όλο τον Ελληνισμό –τις απανταχού κοινότητες ανά τον κόσμο– υπό την σκέπη της Αθήνας.
Δεν υπήρξε, δυστυχώς, ανοχή για
να αναπτυχθούν άλλα παράλληλα
κέντρα. Αυτό μας στοίχισε όντως
τη μισή Κύπρο και μας στέρησε τη
δυνατότητα να αναπτυχθούμε διαφορετικά και να απλώσουμε την ακτινοβολία μας. Η Κύπρος έπρεπε
να αναγνωριστεί σαν μια δεύτερη
ελληνική χώρα», λέει ο οικονομολόγος, που θεωρεί ότι τη σωστότερη
κτυπο. Αν όμως κινείται στον χώρο
των ξένων ιδεών, τότε έχει απόσταση
από τα πράγματα. Ευλογεί τα γένια
της και δεν μπορεί να επηρεάσει.
Στην Ελλάδα έχουμε μια κατά βάσιν
εισαγόμενη διανόηση, που διευκολύνει την αμεριμνησία», λέει ο κ.
Ράμφος. «Ακόμη και αν ένας οικονομολόγος έκρουε τον κώδωνα του
κινδύνου νωρίτερα σε Ελλάδα και
Κύπρο, δεν θα έβρισκε ανταπόκριση», λέει ο κ. Πισσαρίδης, που βλέπει
τα πράγματα από καθαρά οικονομικής σκοπιάς. «Οσο ο Homo
Economicus βγάζει κέρδη, έστω και
λαμβάνοντας λανθασμένες αποφάσεις, θα συνεχίσει προς αυτήν την
κατεύθυνση. Ετσι δημιουργούνται
οι “φούσκες”. Λαμπρότερο παράδειγμα το Χρηματιστήριο Κύπρου.
Ολοι ήξεραν πόσο επικίνδυνο ήταν
να ανεβαίνουν ξαφνικά οι τιμές των
μετοχών, αλλά κανείς δεν πίστευε
ότι μια ημέρα θα τα χάσει όλα».
Στέλιος Ράμφος
φιλόσοφος
“
Αρρηκτη σύνδεση
Ο μεγαλύτερος εχθρός για
να αποκτήσουμε μια νέα
αντίληψη είναι η τάση
μας να φορτώνουμε
στις πλάτες τρίτων
την ευθύνη για τα δικά
μας σφάλματα.
Τελικά, Ελλάδα και Κύπρος ήρθαν
πιο κοντά μετά τις πρόσφατες δυσάρεστες εξελίξεις στη Μεγαλόνησο;
Σαν να ανακαλύψαμε πάλι ένα είδος
ελληνικότητας που μας συνδέει άρρηκτα; «Υπάρχει σύμπνοια Ελλήνων
και Κυπρίων. Ομως, κάτι θετικό μπορεί να πάρει αρνητική τροπή. Εκείνο
που με φοβίζει προσωπικά», υποστηρίζει ο Στ. Ράμφος, «είναι ότι αν
κοιτάξουμε στο πρόσφατο παρελθόν,
θα εντοπίσουμε τις ευθύνες της Ελλάδας για το γεγονός ότι έμεινε μισή
η Κύπρος κατά τον Αττίλα. Ακόμη
και σήμερα, αν οι Κύπριοι είχαν εμμείνει στο αρχικό τους “Οχι”, θα
ήταν καταστροφή γι’ αυτούς και για
εμάς. Υπάρχουν, λοιπόν, δύο ελληνικότητες. Η πρώτη είναι να αισθάνεσαι Ελληνας. Η δεύτερη, να έχεις
μυαλό. Ας υιοθετήσουμε τη δεύτερη,
χωρίς να ξεχνάμε την πρώτη. Ας
μην κάνουμε το ελληνικό αίσθημα,
πρόσχημα για την προσωπική μας
αδυναμία και την ορθοδοξία, σημείο
αναφοράς, για να προσδιορίσουμε
τους εχθρούς μας».
πολιτική για την Κύπρο την είχε ο
Γέρος της Δημοκρατίας. Και για να
ελαφρύνει το κλίμα που βάρυνε απότομα, έκανε ένα ανατρεπτικό χιουμοριστικό σχόλιο: «Φαντάζεστε
αν είχε γίνει η ένωση Ελλάδας και
Κύπρου, τότε θα χάνατε κάθε χρόνο
το 12άρι στην Eurovision!».
Τόσο στο Μέγαρο όσο και στο
γεύμα, ο νομπελίστας οικονομολόγος δεν δίστασε να κάνει χιούμορ
ή να αυτοσαρκαστεί, λέγοντας ότι
και ο ίδιος έχασε καταθέσεις από
το «κούρεμα» στις κυπριακές τράπεζες, ξαφνιάζοντας... ευχάριστα
το κοινό.
Oι σταθμοί του
1939
Γεννιέται στην Αθήνα, όπου
και σπουδάζει στη Νομική
Σχολή.
1965
Φεύγει για το Παρίσι, όπου
σπουδάζει Φιλοσοφία και
αργότερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Βενσέν.
1974
Μετά την πτώση της δικτατορίας επιστρέφει στην Ελλάδα, όπου γράφει και εκδίδει όλα τα έργα του –περισσότερα από είκοσι βιβλία–, αλλά και πολλά άρθρα σε περιοδικά και στον
ημερήσιο Τύπο.
Ο ίδιος θεωρεί ότι αυτές οι
τρεις χρονολογίες είναι οι
βασικοί σταθμοί της ζωής
του.
Μερικοί τίτλοι των έργων
του είναι: «Μαρτυρία και
Γράμμα: Απόλογος για τον
Μαρξ και λόγος για τον Καστοριάδη», «Χρονικό ενός
καινούργιου χρόνου», το
δίτομο «Μίμησις εναντίον
μορφής, Εξήγησις εις το
Περί Ποιητικής του Αριστοτέλους» και «Πελεκάνοι Ερημικοί, Ξενάγησι στο Γεροντικόν», «Ονομάτων επίσκεψις», «Το αδιανόητο τίποτα» κ.ά.
Μακροπρόθεσμο σχέδιο μέσα από την εκπαίδευση, τις αξίες και τις ιδέες
Τα πιάτα στο γεύμα, που κανονίστηκε
με τη βοήθεια του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Εργου (ΚΙΚΠΕ) και της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας
(Ε.Μ.Ε.ΙΣ.), σερβίρονται. Δυο-τρεις
θαμώνες σηκώνονται και χαιρετούν
ευγενικά τους δύο άντρες. Η συζήτηση παίρνει εκ νέου σοβαρή τροπή:
Διατρέχει σήμερα κινδύνους η Κύπρος; «Δυστυχώς ναι», απαντάει ο
κ. Πισσαρίδης, εντοπίζοντας τους
φόβους του στη στάση που θα κρατήσει η Τουρκία για το φυσικό αέριο,
ενώ δεν διστάζει να εκφράσει τη
δυσφορία του για τη στάση της Ελλάδας αναφορικά με την κυπριακή
κρίση: «Στη λύση που βρέθηκε αναφορικά με την Τράπεζα Πειραιώς
και τα υποκαταστήματα των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα, η Κύπρος έπρεπε να καταβάλει ένα σημαντικό ποσό, πιστεύω 4 δισ. ευρώ
περίπου, τα οποία στην ουσία πλήρωσαν οι καταθέτες της Τράπεζας
Κύπρου. Αντί η Ελλάδα να μας βοηθήσει στο θέμα της ανακεφαλαιοποίησης και μάλιστα για μια καταστροφή που πάθαμε αφού η Λαϊκή
μπήκε υπό ελλαδικό έλεγχο, παρά
το ότι επίσημα έμεινε μια κυπριακή
τράπεζα, απαίτησε να της δώσουμε
λεφτά από πάνω».
Ο Στέλιος Ράμφος δίνει έναν άλλο
τόνο στη συζήτηση. «Ελλάδα και
Κύπρος συχνά βλέπουν όποιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν με κριτήρια
προνεωτερικά, δηλαδή ως κοινωνίες
που δεν έχουν ακόμα μπει στο πνεύμα των νέων χρόνων. Και οι δύο λαοί
χάνουν διότι δεν ωριμάζουν, διότι
δονούνται από το συναίσθημα και
κατευθύνονται από το θυμικό χωρίς
να προτάσσουν τη λογική. Για να
βρούμε τη λύση δεν πρέπει να ξεκινάμε από τους εχθρούς μας, αλλά
από τις αλλαγές που εμείς πρέπει
να κάνουμε». Εδώ ακριβώς χωράει
μια συγκεκριμένη ερώτηση για το
πώς θα πάμε παρακάτω. Ο Χριστόφορος Πισσαρίδης πιστεύει ότι η
ίδια η οικονομία και το σοκ που μας
προκάλεσε η κρίση θα μας οδηγήσουν σε νέα μονοπάτια σκέψης. Ο
Στέλιος Ράμφος δεν ξεχνάει να προσθέσει στην οικονομική εξίσωση
και την παιδεία.
«Οπως και ο Μαρξ έτσι και εγώ
θεωρώ ότι η λύση θα έρθει από την
οικονομία», λέει ο οικονομολόγος.
«Κάθε άνθρωπος προσπαθεί να διαφυλάξει πρώτα το βιοτικό του επίπεδο και μετά να ασχοληθεί με θέματα ιδεών». Ο φιλόσοφος διαφωνεί:
«Το οικονομικό σοκ προκλήθηκε
διότι μας άρεσε να ζούμε με δανεικά.
θεσμο οικονομικό επίπεδο». Ο μεγαλύτερος εχθρός για να αποκτήσουμε μια νέα αντίληψη είναι, για
τον Στέλιο Ράμφο, η τάση μας να
φορτώνουμε στις πλάτες τρίτων την
ευθύνη για τα δικά μας σφάλματα.
«Αν καταφέρουμε να επιβιώσουμε
από την καταιγίδα, θα βγούμε κερδισμένοι και με έναν πιο υγιή τρόπο
να βλέπουμε τα πράγματα», λέει.
Τιμωρία και ενοχή
ΑΠΕ
18
Από αριστερά, Χριστόφορος Πισσαρίδης, Θάνος Βερέμης και Στέλιος Ράμφος
στην εκδήλωση του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών με τίτλο «Homo Economicus Homo Hellenicus».
<
<
<
<
<
<
<
Κινδύνους για την Κύπρο
βλέπει ο Χριστόφορος
Πισσαρίδης και επικρίνει
την Ελλάδα για τη
στάση που τήρησε
στο θέμα των εν ελλάδι
κυπριακών τραπεζών
Η κρίση μάς δίνει την ευκαιρία να
κάνουμε μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα και αλλού. Ομως, για
να μην ξαναβρεθούμε στα ίδια αδιέξοδα, οφείλουμε να έχουμε ένα
μακροπρόθεσμο σχέδιο. Αυτό περνάει μέσα από την εκπαίδευση, τις
αξίες και τις ιδέες. Οπως βλέπετε, η
αναζήτηση του πλούτου, της ευζωίας,
ήταν εις βάρος των αξιών. Εφτιαξε
ανθρώπους αναίσθητους απέναντι
στα προβλήματα. Εκεί χρειαζόμαστε
ανάταξη, όχι μόνο στο βραχυπρό-
«Η σχέση μας με την Ευρώπη
μπορεί και να αποδειχθεί σωτήρια,
διότι μέσα από αυτήν θα καταφέρουμε να κάνουμε το άλμα προς τη
νεωτερικότητα»τονίζει ο Στέλιος
Ράμφος. Και γιατί δεν το έχουμε κάνει ακόμα, εφ’ όσον αποτελούμε
εδώ και δεκαετίες μέρος της Ε.Ε.;
«Διότι κοροϊδεύαμε και τώρα αναγκαστήκαμε να δούμε την πραγματικότητα», υποστηρίζει. «Το πρόβλημα που έχουμε με την Ευρώπη
δεν θα πρέπει να είναι το πόσο σκληρά είναι τα μέτρα λιτότητας, αλλά
αν σε αυτά ενυπάρχει μια λογική
τιμωρίας. Εκεί χωράει συζήτηση.
Ομως, η τιμωρητική διάσταση των
προτεσταντών θα μπορούσε να εξαφανιστεί αν πράγματι κάνουμε
ό,τι πρέπει. Τότε, η διάθεση τιμωρίας
θα γίνει ενοχή. Είναι πιο λεπτά τα
θέματα και όχι απλοί λογαριασμοί».
Αποφεύγουμε το επιδόρπιο και
παραγγέλνουμε εσπρέσο. Τι πρέπει
να κάνουμε, λοιπόν, για να έχουμε
ελπίδες σωτηρίας; «Κανείς δεν μπορεί να κάνει προβλέψεις για το μέλλον», λέει ο Χριστόφορος Πισσαρίδης. «Ομως, αν δούμε πώς μεταφέρεται ο πλούτος σε χώρες όπως η
Βραζιλία, η Ινδία, η Κίνα, τότε αυτό
που μένει σε χώρες όπως η Κύπρος
είναι να εξακολουθούν να επενδύουν
σε υπηρεσίες. Προσωπικά θεωρώ
ότι παρά την κρίση, ο τομέας αυτός
θα ανακάμψει γρηγορότερα απ’ ό,τι
πιστεύουν ορισμένοι. Οσο για την
Ελλάδα, η επιχειρηματικότητα του
Ελληνα μπορεί να συνδυαστεί με
πρώτης τάξεως αγροτικά προϊόντα.
Επίσης, η ναυτιλία είναι πολύ δυνατό
χαρτί. Εχουμε πολλά όπλα. Είμαι αισιόδοξος εκ χαρακτήρος και πιστεύω
ότι οι Ελληνες και οι Κύπριοι είναι
μαχητές».
«Κι εγώ είμαι αισιόδοξος!», παρεμβαίνει ο Στέλιος Ράμφος. «Δεν
τα βλέπω όλα ρόδινα, αλλά πιστεύω
ότι μπορούμε να παλεύουμε διαρκώς
για να βρούμε την καλύτερη λύση
και να μην το βάζουμε κάτω. Είμαστε
μέσα στο ματς, στον αγώνα. Και
κάθε πτώση είναι ευκαιρία για να
ξανασηκωθούμε όρθιοι».
19-ADV KANTO.qxp_KATHI 5/24/13 6:33 PM Page 4
«Καν’ το
μόνος σου»
Τη σειρά
βιβλίων
20-KOSMOS.qxp_KATHI 5/24/13 10:44 PM Page 20
20
l
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
ΚΟΣΜΟΣ
Αναποτελεσματικότητα
στην εθνική ασφάλεια
Οι εκατοντάδες σελίδες ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου από τη Βεγγάζη που
δόθηκαν την περασμένη εβδομάδα
στη δημοσιότητα δεν αποκαλύπτουν
παρά ελάχιστα όσον αφορά στις συνθήκες του τραγικού θανάτου των τεσσάρων Αμερικανών σε αυτήν την
πόλη της Λιβύης. Μπορούν, ωστόσο,
να αποτελέσουν το υλικό μιας μελέτης
όσον αφορά στους λόγους για τους
οποίους τίποτα δεν λειτουργεί σωστά
στην Ουάσιγκτον.
Αντί να διαβάσετε αυτά τα μηνύματα για την ουσία τους αυτή καθαυτήν, δηλαδή την επίθεση στο προξενείο των ΗΠΑ (για την οποία οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν είχαν την
παραμικρή ιδέα τρεις ημέρες πριν
ASSOCIATED PRESS
Tου DAVID IGNATIUS
Aρθρογράφου
της WASHINGTON POST
Ηγετικό στέλεχος της συριακής αντιπολίτευσης δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πως «αν χάσουμε τη Χομς χάνουμε την καρδιά της Συρίας».
από την εκδήλωσή της), προσπαθήστε
να τις διαβάσετε με προσοχή ως ένα
τρανταχτό παράδειγμα για το πώς η
γραφειοκρατία των ΗΠΑ ανταποκρίνεται στην εκάστοτε κρίση – ιδιαιτέρως αν οι αξιωματούχοι γνωρίζουν
ότι λειτουργούν υπό το φως της δημοσιότητας.
Αυτό που βλέπει κανείς, λοιπόν, είναι
«μυθιστορηματικές» σελίδες ασήμαντων διαξιφισμών και αλληλοκάλυψης.
Στο τέλος της ανάγνωσης, δε, το αυθεντικό προϊόν είναι τόσο αναμασημένο
που έχει χάσει σχεδόν κάθε νόημα.
Ολες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες έχουν
καταθέσει την εκδοχή τους και χώρος
για την άποψη της κοινής γνώμης απλώς δεν υφίσταται. Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι ο διευθυντής της
CIA, Ντέιβιντ Πετρέους, όταν συναντήθηκε με τα μέλη της επιτροπής για
θέματα πληροφοριών της Βουλής των
Αντιπροσώπων το πρωί της 14ης Σεπτεμβρίου, δήλωσε δυσαρεστημένος
από το αποτέλεσμά της.
Ο στρατηγός ε.α. Πετρέους διαμαρτυρήθηκε ότι «αυτό σίγουρα δεν ικανοποιεί την επιτροπή» και κατέστησε
σαφές πως ο ίδιος δεν προτίθεται να
χρησιμοποιήσει το υλικό αυτό. Ο Πετρέους, πάντως, επέλεξε να ολοκληρώσει το μήνυμα του ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου με τη φράση «παρ’ όλα
αυτά, σας ευχαριστώ για τη σπουδαία
δουλειά». Αντ’ αυτού θα έπρεπε να
έχει γράψει: «Αυτό είναι αποστειρωμένο σε βαθμό ακαταληψίας. Ξεκινήστε από την αρχή». Με αυτή την, ουσιαστικά, επικρότηση το κείμενο εστάλη στην αρμόδια επιτροπή της
Βουλής των Αντιπροσώπων και από
εκεί στον κόσμο.
Ισως επειδή είμαι ο ίδιος συγγραφέας κατασκοπευτικών μυθιστορημάτων, δεν αντιστάθηκα και διάβασα
όλα τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σαν επιστολική ιστορία
με θέμα τον γραφειοκρατικό βίο.
Οχι, δεν είναι στο ύφος που ο Σάμουελ
Ρίτσαρντσον διηγείται ιστορίες μέσα
από επιστολές. Μου θυμίζει λιγάκι
το πρώτο μυθιστόρημα του Τσαρλς
Μακάρι, του Αμερικανού μετρ των
κατασκοπευτικών μυθιστορημάτων,
με τίτλο «Ο φάκελος Μιέρνικ», το οποίο είναι γραμμένο με τη μορφή απόρρητων επιστολών και άλλων εγγράφων.
Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για την υπόθεση της Βεγγάζης έχουν, φυσικά, αποχαρακτηριστεί, αλλά αποκαλύπτουν το μεγα-
Η απροσδόκητη αντοχή
του καθεστώτος Ασαντ
Αντεπίθεση του κυβερνητικού στρατού, ενώ η Συρία απειλείται άμεσα με διχοτόμηση
Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Το περασμένο καλοκαίρι, η γερμανική
υπηρεσία πληροφοριών, BND, παρέδιδε σε κυβερνητικούς αξιωματούχους
έκθεση για τη συριακή κρίση, η οποία
εκτιμούσε ότι το καθεστώς Ασαντ θα
έπεφτε το αργότερο στις αρχές του
2013. Λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, ο επικεφαλής της υπηρεσίας,
Γκέρχαρντ Σίντλερ, έχει αλλάξει γνώμη. Σύμφωνα με το περιοδικό Der
Spiegel, ο Σίντλερ παρουσίασε την
αναθεωρημένη εκτίμηση της BND
σε μυστική σύσκεψη επιλεγμένων
πολιτικών. Το βασικό συμπέρασμα:
οι αντάρτες είναι αυτοί που έχουν
τώρα το πρόβλημα, καθώς ο κυβερνητικός στρατός αντεπιτίθεται και
έχει σοβαρά κέρδη. Παρότι ο Ασαντ
δεν μπορεί να επιτύχει συντριπτική
νίκη, ενισχύει τη θέση του, παρατείνοντας ένα αδιέξοδο χωρίς ημερομηνία λήξης.
Οι εκτιμήσεις του Βερολίνου συμπίπτουν με την εικόνα που περιγράφουν καλά πληροφορημένες αραβικές
πηγές. Σύμφωνα με αυτές, ο κυβερνητικός στρατός κατάφερε, τις τελευταίες εβδομάδες, να απωθήσει
τους αντικαθεστωτικούς από τα περισσότερα περίχωρα της Δαμασκού
και να κόψει τις γραμμές ανεφοδιασμού τους, από τα νότια σύνορα μέχρι
την κεντρική πόλη της Χομς. Από την
περασμένη Κυριακή, άρχισε σφοδρή
επίθεση στον στρατηγικής σημασίας
σουνιτικό θύλακο του Κουσαΐρ, που
ελέγχει την επικοινωνία της Δαμασκού
με την παράκτια ζώνη, όπου βρίσκονται τα προπύργια των Αλαουιτών
Λαττάκεια και Ταρτούς, αλλά και με
τη διαφιλονικούμενη, από τα δύο
στρατόπεδα, Χομς.
Οπως αναγνώρισε στο πρακτορείο
Reuters ηγετικό στέλεχος της αντιπολίτευσης, «αν χάσουμε το Κουσαΐρ,
χάνουμε και τη Χομς και αν χάσουμε
τη Χομς, χάνουμε την καρδιά της Συρίας». Η πτώση του Κουσαΐρ θα σήμαινε, πρακτικά, ότι ο Ασαντ θα είχε
διασφαλίσει ολοκληρωτική κυριαρχία
σε ένα άτυπο «Αλαουιστάν», από τα
ιορδανικά σύνορα μέχρι τη Χομς και
τις ακτές της χώρας, περνώντας από
τη Δαμασκό, κι ότι θα μπορούσε να
εξαπολύσει από καλύτερες θέσεις αντεπίθεση στο βόρειο μέτωπο, με βα<
<
<
<
<
<
Σοβαρά κέρδη μετά την
ενίσχυση του καθεστώτος
από τη Χεζμπολάχ,
τη Ρωσία και το Ιράν
σικό στόχο τη μεγαλύτερη πόλη της
χώρας, το Χαλέπι.
Μεγάλες δυνάμεις της Δύσης απέδωσαν την απροσδόκητα αποτελεσματική αντεπίθεση του Ασαντ στη
συστράτευση της λιβανικής, φιλοϊρανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ στο
πλευρό του κυβερνητικού στρατού
και στη συνεχιζόμενη ενίσχυση του
τελευταίου από Ρωσία και Ιράν. Οι
παράγοντες αυτοί είναι υπαρκτοί,
αλλά δεν αρκούν για να εξηγήσουν
την αντιστροφή των εξελίξεων, εις
βάρος της αντιπολίτευσης. Πολύ περισσότερο, που η τελευταία απολαμβάνει ευρύτατης οικονομικής και πολιτικής στήριξης, άμεσα από Τουρκία,
Κατάρ και Σαουδική Αραβία και έμμεσα από ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία.
Αυτό που παραβλέπουν οι σπόνσορες της αντιπολίτευσης είναι ότι
η αποδυνάμωσή της οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αποξένωσή της από
μεγάλα τμήματα του συριακού πληθυσμού, τα οποία αρχικά έβλεπαν με
συμπάθεια τον αγώνα της εναντίον
του απολυταρχικού καθεστώτος. Βασική ευθύνη γι’ αυτό έχουν οι εξτρεμιστικές ισλαμικές ομάδες, όπως το
«Μέτωπο αλ Νούσρα», που τάσσεται
ανοιχτά αλληλέγγυο με την Αλ Κάιντα.
Παρόμοιες ομάδες προβαίνουν σε επιθέσεις εθνοτικής κάθαρσης εναντίον
Αλαουιτών και χριστιανών, επιβάλλουν τον ισλαμικό νόμο στα τμήματα
που ελέγχουν και προβαίνουν σε φρικτές πράξεις τεμαχισμού πτωμάτων
στρατιωτών και κανιβαλισμού μπροστά στις κάμερες.
Το χειρότερο είναι ότι δεν πρόκειται
για κάποιους «ανεξέλεγκτους», αλλά
για μίσθαρνα όργανα αντιδραστικών
αραβικών καθεστώτων, όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, για λογαριασμό των οποίων αυτές οι φονταμενταλιστικές ομάδες καταλαμβάνουν πετρελαιοπηγές και αγωγούς,
στο ανατολικό τμήμα της Συρίας. Τα
ισχυρά αυτά συμφέροντα ευνοούν
την εμφάνιση, πλάι στο άτυπο «Αλαουιστάν» του Ασαντ, ενός σουνιτικού
κράτους εν κράτει, στη βόρεια και ανατολική Συρία, που θα περιλαμβάνει
το Χαλέπι, τη Ράκα και το Ντέιρ Εζόρ,
μαζί με τα πετρελαϊκά τους κοιτάσματα. Με αυτά τα δεδομένα, οι ένθεν
και ένθεν επεμβάσεις των ξένων δυνάμεων και οι επιχειρήσεις εθνοτικής
κάθαρσης και των δύο στρατοπέδων
φέρνουν πιο κοντά από κάθε άλλη
φορά το ενδεχόμενο του διαμελισμού
αυτής της ιστορικής χώρας στην καρδιά του αραβικού κόσμου. Η άμμος
στην κλεψύδρα εξαντλείται ταχύτατα
και τίποτα δεν εγγυάται ότι η σχεδιαζόμενη από ΗΠΑ και Ρωσία ειρηνευτική διάσκεψη της Γενεύης δεν θα αποδειχθεί «πολύ λίγη, πολύ αργά»...
Εμπλοκή
και του Ισραήλ
Μέχρι πρόσφατα το Ισραήλ απέφευ-
γε κάθε άμεση ανάμειξη στο Συριακό. Τους τελευταίους μήνες, όμως,
σύρεται ολοένα και περισσότερο
στην κινούμενη άμμο του συριακού
εμφυλίου. Πρόσφατα, ισραηλινά αεροπλάνα βομβάρδισαν –για τρίτη φορά μέσα στο 2013– στόχους εντός
συριακού εδάφους, με τον ισχυρισμό ότι επρόκειτο για φορτία όπλων
τα οποία προορίζονταν για τη Χεζμπολάχ. Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, ο Ασαντ απέφευγε να απαντήσει στα εχθρικά πυρά. Ωστόσο, την
περασμένη Τρίτη, συριακά στρατεύματα έπληξαν όχημα του ισραηλινού
στρατού που μετέφερε στρατιώτες
στα κατεχόμενα συριακά εδάφη του
Γκολάν, εγγράφοντας στην ημερήσια
διάταξη τον άμεσο κίνδυνο μετατροπής του συριακού εμφυλίου σε περιφερειακή σύγκρουση.
Τη διάχυτη ανησυχία ήρθαν να ενισχύσουν οι δηλώσεις του αρχηγού
της ισραηλινής αεροπορίας, την περασμένη Τετάρτη. Από το βήμα του
Ινστιτούτου Φίσερ, στο Τελ Αβίβ, ο
πτέραρχος Εσέλ δήλωσε ότι η χώρα
του «μπορεί να αναγκαστεί να αναλάβει δράση, σε ευρύτατη κλίμακα,
μέσα σε πολύ λίγο χρόνο», εντός
του συριακού εδάφους. Ο Ισραηλινός αξιωματούχος επικαλέστηκε
το ενδεχόμενο ξαφνικής κατάρρευσης του καθεστώτος Ασαντ, η οποία
θα άνοιγε τον δρόμο να περάσουν
σημαντικά όπλα, από πυραύλους μέχρι χημικά, στα χέρια εχθρών του
Ισραήλ.
λύτερο και πιο αληθινό μυστικό της
αμερικανικής πολιτικής για την εθνική
ασφάλεια – δεν είναι άλλο από την
αναποτελεσματικότητα της. Αν ήμουν
πράκτορας των ρωσικών ή των κινεζικών μυστικών υπηρεσιών και ήθελα
να κατανοήσω πώς λειτουργεί –ή μάλλον δεν λειτουργεί– η Αμερική, θα
ξεκινούσα από εδώ.
Ρίξτε μαζί μου μια γρήγορα ματιά
σε αυτές τις ανούσιες σελίδες. Αξιωματούχοι της CIA χτυπούν ο ένας
τον άλλο φιλικά στην πλάτη και λένε
πράγματα όπως «καλή ερώτηση»
και «ορθή παρατήρηση». Κυρίως,
όμως, οι άνθρωποι της CIA προσπαθούν πάση θυσία να αποφύγουν οτιδήποτε το οποίο θα μπορούσε να
αξιοποιηθεί ως στοιχείο σε μια μελλοντική δίκη. Ολα αυτά τη στιγμή
που προτεραιότητα της υπηρεσίας
θα έπρεπε να είναι η αναζήτηση
των υπευθύνων της επίθεσης και
όχι η προστασία των νομικών δικαιωμάτων των μελών της.
Μετά αρχίζει το κατεβατό της παράθεσης γραφειοκρατικών στοιχείων
και τα «νομικίστικα», καθώς κάθε εμπλεκόμενη υπηρεσία καταθέτει
την άποψή της. Τα μηνύματα έχουν
αποδέκτη το γραφείο του διευθυντή
της CIA και από εκεί αποστέλλονται
στον Λευκό Οίκο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπου η εκπρόσωπος Τύπου, Βικτόρια Νιούλαντ, η οποία δεν
<
<
<
<
<
<
Η αλληλογραφία–βουνό
για τη Βεγγάζη, η στάση
Πετρέους και η γραφειοκρατία των μηχανισμών
είναι καθόλου ευχαριστημένη από
το αποτέλεσμα, εκφράζει φόβους
πως «όλο αυτό θα μας γυρίσει μπούμερανγκ». Από εκεί και πέρα η διαδικασία «στείρωσης» του κειμένου
ξεκινάει. Μέχρι να ολοκληρωθεί, το
πολυπληθές γραφείο των συντακτών
θα συμπεριλαμβάνει το FBI, το υπουργείο Δικαιοσύνης, την Υπηρεσία
Εθνικής Ασφαλείας, πέραν των δεκάδων αξιωματούχων της CIA, του
Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Λευκού
Οίκου. Πριν από λίγες ημέρες και
ενώ η διαδικασία «κόψε - ράψε» βρισκόταν ήδη σε πλήρη εξέλιξη, ο Τζέικομπ Σάλιβαν, σύμβουλος της υπουργού Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον,
λέει (όχι αδίκως): «Δεν κατανοώ τον
σκοπό αυτής της άσκησης».
Οι ειδικοί του Λευκού Οίκου για ζητήματα μέσων ενημέρωσης «οσμίζονται» προβλήματα δεδομένου ότι ο
Τύπος ενδιαφέρεται πραγματικά να
μάθει τι ακριβώς συνέβη στη Βεγγάζη.
Ετσι, ο εκπρόσωπος Τύπου της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας, Τόμι Βιέτορ, προειδοποιεί ότι «υπάρχει μαζική
παραπληροφόρηση, ειδικά στο Κογκρέσο». Ο τελευταίος που πιάνει στα
χέρια του το κείμενο είναι ο υποδιευθυντής της CIA, Μάικλ Μόρελ, το
πρωί της επόμενης μέρας. Η περίληψη
των έξι κεντρικών σημείων του κειμένου έχει μειωθεί σε μόλις τρία. Στο
τέλος του κειμένου, εκεί όπου αναφέρονται τα ονόματα των παραληπτών, υπάρχει κι εκείνο της πρέσβειρας των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Σούζαν Ράις,
η οποία και αναλαμβάνει να μεταφέρει
την περίληψη στις κυριακάτικες ενημερωτικές εκπομπές. Και μετά αρχίζει η περίπλοκη ιστορία της Βεγγάζης
όπως τη γνωρίζουμε.
Η επανάσταση... τρώει ύστερα από χρόνια τα παιδιά της στο Ιράν
Η απόρριψη υποψηφιότητας των Ραφσαντζανί και Μασαϊέ από το Συμβούλιο των Φρουρών εκτιμάται πως θα είναι προπομπός εξελίξεων
Η κίνηση του Συμβουλίου των Φρουρών
να απορρίψει την υποψηφιότητα του
Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί και του
Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασαϊέ, «εκλεκτού»
του απερχόμενου προέδρου Μαχμούντ
Αχμεντινετζάντ, για τις προεδρικές εκλογές της 14ης Ιουνίου έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία για την πλειοψηφία
των Ιρανών και ειδικά για τους υποστηρικτές του πρώτου. Το 70% των Ιρανών,
άλλωστε, είναι κάτω των 35 ετών και
έτσι εκείνοι που μεγάλωσαν βλέποντας
τον κ. Ραφσαντζανί να υπηρετεί σε διάφορα αξιώματα, συμπεριλαμβανομένου
αυτού του προέδρου, είναι πολλοί.
«Λένε ότι η επανάσταση τρώει τα
παιδιά της», αναφέρει ο 27χρονος Μεχντί, δάσκαλος στο επάγγελμα. «Στην
περίπτωση του Ραφσαντζανί, ωστόσο,
έφαγε τον πατέρα της». Οι αναλυτές,
από την πλευρά τους, εκτιμούν ότι η
απόρριψη της υποψηφιότητας Ραφσαντζανί και Μασαϊέ μπορεί να αποτελεί
προπομπό σοβαρών εξελίξεων. Από το
1979 όταν και ιδρύθηκε, η ισλαμική
δημοκρατία του Ιράν χαρακτηρίζεται
από έναν διαρκή και ως επί το πλείστον
δημόσιο ανταγωνισμό μεταξύ αντίπαλων κέντρων εξουσίας, μια εναλλαγή
στα ανώτατα αξιώματα που δίνει στον
μέσο πολίτη και στους ιδιώτες επιχειρηματίες τη δυνατότητα να κινούνται
ανάμεσα στους δύο πόλους. Εκτός και
αν προκύψουν νέες εκπλήξεις, ο νικητής
των προεδρικών εκλογών θα προέρχεται
από τους κόλπους των συντηρητικών
που διατηρούν τα τελευταία χρόνια τα
<
<
<
<
<
<
Οι εναπομείναντες
υποψήφιοι αντανακλούν
το κατεστημένο, τη συμμαχία μεταξύ συντηρητικών κληρικών και
στρατιωτικών διοικητών
ηνία του Ιράν - πρόκειται για μια «χαλαρή» συμμαχία μεταξύ των σιιτών
κληρικών και των διοικητών των Φρουρών της Επανάστασης, δηλαδή του
στρατού. Κατά τον τρόπο αυτό, λοιπόν,
όλοι οι κρατικοί θεσμοί θα περάσουν
για πρώτη φορά από το 1979 υπό τον
έλεγχο μιας παράταξης. Πολλοί αναλυτές προβλέπουν -και
αρκετοί συντηρητικοί κληρικοί τους
έχουν εμμέσως δικαιώσει- ότι οι κυρίαρχοι Συντηρητικοί είναι πλέον α-
AFP
Του THOMAS ERDBRINK
Για τους Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί (αριστερά) και Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασαϊέ (δεξιά) οι εκλογές τελείωσαν με την απόρριψη της υποψηφιότητάς τους.
ποφασισμένοι να καταργήσουν το αξίωμα του προέδρου, το οποίο λειτούργησε ως εστία μιας άτυπης αντιπολίτευσης τόσο υπό τον «λαϊκιστή» Αχμεντινετζάντ, όσο και από τον μεταρρυθμιστή, Μοχάμεντ Χαταμί. Κάτι τέτοιο δεν είναι φυσικά σίγουρο, αλλά
πλέον αποτελεί πολύ σοβαρή πιθανότητα. Το βέβαιο είναι ότι αυτή η «άνοστη» προεκλογική περίοδος θα αποξενώσει ακόμα περισσότερο την ήδη απογοητευμένη από τις κατά πολλούς
νοθευμένες εκλογές του 2009 αστική
τάξη, η οποία αποτελεί ένα μεγάλο ποσοστό του εκλογικού σώματος.
Η μη προσέλευση στις κάλπες δε,
θα υπονομεύσει ακόμα περισσότερο
τη νομιμότητα της κυβέρνησης. Οι εναπομείναντες υποψήφιοι αντανακλούν
τις διαφορετικές αποχρώσεις του γκρίζου του ιρανικού κατεστημένου, της
συμμαχίας μεταξύ συντηρητικών κληρικών και στρατιωτικών διοικητών που
είναι γνωστή ως οι «υπέρμαχοι της παράδοσης». Τρεις εκ των υποψηφίων
συνδέονται απευθείας με τον ανώτατο
πνευματικό ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ
Αλί Χαμενεΐ. Πρόκειται για τον Γκολάμ
Αλί Χαντάντ Αντέλ, στενό του σύμβουλο
και συγγενή του, τον Αλί Ακμπάρ Βελαγιατί, σύμβουλό του επί θεμάτων Ε-
ξωτερικής Πολιτικής και τον επικεφαλής
του διαπραγματευτικού επιτελείου του
Ιράν για το πυρηνικό ζήτημα, Σαΐντ
Τζαλιλί.
Ο τέταρτος υποψήφιος είναι ο δήμαρχος της Τεχεράνης, Μοχάμεντ Μπαγκέρ Κιαλιμπάφ, ο οποίος αυτοπαρουσιαζόταν μέχρι πρότινος ως ένας «απλός
τεχνοκράτης», πλην όμως την περασμένη εβδομάδα καυχήθηκε δημόσια
πως ως διοικητής της αστυνομίας είχε
βιαιοπραγήσει εναντίον φοιτητών. Ολοι
τους δηλώνουν αποφασισμένοι να λύσουν τα προβλήματα της οικονομίας
στο πλαίσιο μιας «επαναστατικής λογικής» και να διευθετήσουν το πυρηνικό
ζήτημα, πείθοντας τη Δύση για το δίκαιο
των ιρανικών θέσεων. Από τους οκτώ
συνολικά υποψηφίους που εγκρίθηκαν,
μόνο ένας, ο Χασάν Ροουχανί, έχει διαφοροποιηθεί έστω και λίγο από τις πάγιες
απόψεις των «υπερμάχων της παράδοσης». Ο Ροουχανί, ο οποίος θεωρείται
φίλα προσκείμενος στον Ραφσαντζανί,
έχει μάλιστα ταχθεί δημόσια υπέρ ενός
απευθείας διαλόγου με τις ΗΠΑ.
Για τους περισσότερους Ιρανούς,
πάντως, ο νικητής των εκλογών δεν
θα είναι παρά ένα φερέφωνο του
Χαμενεΐ.
TΗΕ ΝEW YORK TIMES
21-ADV MITROPANOS.qxp_KATHI 5/24/13 6:34 PM Page 4
¨«²µ¢©ª¨¢µŸŸ²¨´²µ
±¶¨¾»±—±¾»¹º¦·¹¿
¢´¨±”‹’‘–›“—‘
²Ÿ²ªŸ¨³¯±¦´¤©
’°Ã¨¶¹¿§·«¾»«­¹Ç®³1R
Το 3ο κατά σειρά άλμπουμ με τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Δημήτρη Μητροπάνου
ολοκληρώνει τη μουσική συλλογή της Καθημερινής. 28 ξεχωριστά τραγούδια σε ένα διπλό
μουσικό άλμπουμ που δεν πρέπει να λείπει από καμία μουσική βιβλιοθήκη.
CD2
01. ΤΑ ΛΑΔΑΔΙΚΑ
02. ΣΒΗΣΕ ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ
03. ΕΡΩΤΑΣ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ
04. ΛΟΥΝΑ ΠΑΡΚ
05. ΠΕΘΑΜΕΝΕΣ ΚΑΛΗΣΠΕΡΕΣ
06. ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ ΕΔΩ
07. ΚΟΣΜΕ, ΜΟΥ ‘ΓΙΝΕΣ ΠΛΗΓΗ
08. ΠΡΩΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ
09. ΚΡΑΤΑ ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΕΝΟΣ ΛΕΠΤΟΥ ΣΙΓΗ
10. ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ, ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΦΟΡΑ
11. ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ
12. ΕΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΠΕΣ ΜΟΥ ΑΚΟΜΑ - ΕΧΩ ΚΙ ΕΓΩ ΤΑ ΔIΚΑ ΜΟΥ
13. Μ’ ΕΝΑ ΤΣΙΓΑΡΟ ΣΕΡΤΙΚΟ
14. ΕΓΩ ΓΙΟΡΤΑΖΩ ΠΑΝΤΑ ΟΤΑΝ ΠΟΝΑΩ
ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ
ΤΟ 2ο CD ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
22-KOSMOS_KATHI 5/24/13 10:49 PM Page 22
22
l
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
ΕΛΛΑΔΑ
Ευθύνες για τη δολοφονική
επίθεση στο ανατ. Λονδίνο
ΚΟΣΜΟΣ
Σοκ στη Σουηδία
από πρωτοφανούς
έκτασης ταραχές
Πυρπολήθηκαν Ι.Χ. και αστυνομικά τμήματα
Του JOE GLENTON
Οι ταραχές που ξεκίνησαν την περασμένη Κυριακή στη Σουηδία και
συνεχίστηκαν επί μέρες ήταν οι χειρότερες που έζησε η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες. Εκατοντάδες
νέοι πυρπόλησαν αυτοκίνητα και
επιτέθηκαν σε αστυνομικά τμήματα
σε φτωχές συνοικίες της Στοκχόλμης,
όπου διαμένουν κυρίως μετανάστες.
Μόνο το βράδυ της περασμένης Τρίτης σημειώθηκε επίθεση εναντίον
αστυνομικού τμήματος στην περιοχή
Γιάκομπσεν, στο βορειοδυτικό τμήμα
της πόλης, ενώ καταστράφηκαν δύο
σχολεία και πυρπολήθηκε ένα κέντρο
τεχνών. Και όλα αυτά, παρά την έκκληση που απηύθυνε ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Φρέντρικ Ράινφελντ. Οι Αρχές ανέφεραν ότι πυρπολήθηκαν τουλάχιστον 30 αυτοκίνητα, ενώ οκτώ άνθρωποι συνελήφθησαν.
Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, ομάδες νεαρών σε όλα τα προάστια της Στοκχόλμης πυρπολούσαν
αυτοκίνητα και έσπαγαν τζάμια πετώντας πέτρες. Η σουηδική αστυνομία ανέφερε ότι και στην πόλη
Μάλμε, στο νότιο τμήμα της χώρας,
νεαροί πυρπόλησαν δύο αυτοκίνητα.
Αφορμή για τις ταραχές ήταν το γεγονός ότι αστυνομικοί σκότωσαν
69χρονο μετανάστη στο προάστιο
Χάσμπι της σουηδικής πρωτεύουσας,
στα μέσα του μήνα. Το συμβάν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις της κοινής γνώμης, η οποία κατηγορεί την
αστυνομία για ωμότητες. «Οι αιτίες
είναι πολύ απλές, η ανεργία, το στεγαστικό πρόβλημα, η έλλειψη σεβασμού που επιδεικνύουν οι αστυνομικές αρχές», τόνισε ο Ρουζμπέ
Τζαλέ, εκδότης της τοπικής εφημερίδας Nora Sidan, που καλύπτει τα
συμβάντα στο Χάσμπι.
Οι ταραχές σε μία από τις πλουσιότερες πρωτεύουσες της Ευρώπης
προκάλεσαν σοκ στη χώρα που καυχάται για την κοινωνική δικαιοσύνη.
Παράλληλα, οι ταραχές έγιναν αφορμή για να αρχίσει δημόσιος διάλογος για το πώς η Σουηδία αντιμετωπίζει τόσο την ανεργία στους νέους όσο και την αύξηση του αριθμού
των μεταναστών. Υστερα από δεκαετίες «σουηδικού μοντέλου» και
γενναίων κοινωνικών παροχών, η
Σουηδία έχει περιορίσει τον ρόλο
του κράτους ήδη από τη δεκαετία
του 1990, με αποτέλεσμα να σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων σε σχέση με
οποιαδήποτε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ.
Παρότι το βιοτικό επίπεδο στη Σουηδία παραμένει από τα υψηλότερα
στην Ευρώπη, οι διαδοχικές κυβερνήσεις δεν έχουν κατορθώσει να
περιορίσουν την ανεργία στους νέους
και τη φτώχεια, που πλήττουν κυρίως
τις κοινότητες των μεταναστών.
Σύμφωνα με την αριστερών αποχρώσεων εφημερίδα Aftonbladet,
οι ταραχές καταδεικνύουν την «τεράστια αποτυχία» των κυβερνητικών
<
<
<
<
<
<
Ενώ τίποτα δεν μπορεί
να δικαιολογήσει
ην άγρια δολοφονία
εν ενεργεία Βρετανού
στρατιώτη στο Γούλγουιτς,
δεν είναι δύσκολο να
εξηγήσουμε γιατί συνέβη
τα ατυχή στρατιωτικά εγχειρήματα
στα οποία είχαμε λάβει μέρος.
Ετσι, πριν μας καταπιεί το κύμα
των προκαταλήψεων και του ψευτοπατριωτισμού, ας είμαστε σαφείς:
ενώ τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει την άγρια δολοφονία εν ενεργεία Βρετανού στρατιώτη στο Γούλγουιτς, δεν είναι δύσκολο να εξηγήσουμε γιατί συνέβη.
Τεξανή λογική
Αυτά τα φρικτά συμβάντα δεν μπορούν να ερμηνευθούν με την προσιδιάζουσα σε Τεξανό λογική του πρώην
διοικητή των βρετανικών δυνάμεων
στο Αφγανιστάν, Ρίτσαρντ Κεμπ. Ο
Κεμπ σχολίασε ότι το Γούλγουιτς
«δεν είχε σχέση με το Ιράκ ή το Αφγανιστάν», αλλά ήταν «επίθεση εναντίον του τρόπου ζωής μας». Πολλοί
άλλοι λένε το ίδιο.
Ας αρχίσουμε όμως εξετάζοντας
τα όσα είπαν οι ίδιοι οι δολοφόνοι,
με καθαρή λονδρέζικη προσφορά.
«Βαρέθηκα να σκοτώνονται μουσουλμάνοι στο Αφγανιστάν», «Φέρτε πίσω
τους στρατιώτες μας (σ.σ.: «μας») για
να ζήσουμε όλοι ειρηνικά»
Θα έπρεπε να είναι ήδη σαφές ότι,
επιτιθέμενοι εναντίον μουσουλμάνων στο εξωτερικό, πυροδοτούμε
κάποιες φορές οξύ, ή και δολοφονικό,
μίσος στο εσωτερικό. Δεδομένου
του συνεχιζόμενου ρόλου που έχει
επιλέξει να διαδραματίσει η βρετανική κυβέρνηση στην υλοποίηση
του αμερικανικού αυτοκρατορικού
σχεδίου στη Μέση Ανατολή, είμαστε
Δύο απόψεις
Οι τόσο διαδεδομένες αντιπολεμικές απόψεις δεν εκφράζονται στο
Κοινοβούλιο, που εκστασιάζεται με
το παραμικρό άρωμα βερνικού για
αρβύλες. Στην πραγματικότητα, στη
χώρα υπάρχουν δύο πλειοψηφούσες
απόψεις. Η μία είναι η πλειοψηφία
μεταξύ των πολιτικών, που λέει «πόλεμο, πόλεμο και άλλο πόλεμο», και
η άλλη είναι η πλειοψηφία στον κόσμο, που έχει κουραστεί να θυσιάζει
τα παιδιά του σε πολέμους στο εξωτερικό και τώρα, ξανά, στο εσωτερικό. Επί 12 χρόνια, διαδοχικές
κυβερνήσεις και μέσα ενημέρωσης
σφυροκοπούν και αποξενώνουν τους
Βρετανούς μουσουλμάνους για πράγματα που δεν έχουν κάνει. Πρέπει
να πούμε ξεκάθαρα ότι οι πράξεις
των δύο ανδρών είναι μόνο δικές
τους, παρόλο που επηρεάστηκαν
από τους πολέμους, και δεν πρέπει
να αρχίσουμε πάλι να αναζητούμε
συλλογικές ευθύνες.
Στην πραγματικότητα, αν υπάρχει
μια συλλογική ευθύνη για τους φόνους, η ευθύνη ανήκει στα γεράκια
που προξένησαν με την πολιτική
τους λουτρά αίματος – απευθείας, όπως στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ,
και εμμέσως σε μέρη όπως το Γούλγουιτς και η Βοστώνη. Αυτά άνοιξαν
πολιτικό χώρο για τις εκφράσεις μίσους της Ακροδεξιάς, όπως είδαμε
αμέσως μετά την επίθεση στο Γούλγουιτς. «Αυτό είναι το Ισλάμ, κόβουν
τα κεφάλια των στρατιωτών μας.
Αυτό είδαμε σήμερα», είπε ο επικεφαλής του ΕDL (Λίγκα για την Υπεράσπιση της Αγγλίας) Τόμι Ρόμπινσον. Περίπου 100 μέλη της EDL συγκεντρώθηκαν στον τόπο της δολοφονίας και υπήρξαν αψιμαχίες με
την αστυνομία.
Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι
αρκετά απλό. Οι δικές μας ευθύνες
πρώτα είναι να φροντίσουμε να μην
υπάρχουν καθολικές τιμωρίες κατά
αθώων για πράγματα που δεν έχουν
κάνει. Και δεύτερον, να υποχρεώσουμε τα μέλη της κυβέρνησής μας,
που έχουν κλειστεί με ασφάλεια στα
σπίτια τους, να θέσουν ένα τέλος
στην εμπλοκή της Βρετανίας σε
άγρια κατοχή χωρών, που προξένησε
για μία ακόμη φορά λουτρό αίματος
στο Λονδίνο.
THE GUARDIAN
EPA/FACUNDO ARRIZABALAGA
Εχω υπηρετήσει στον βρετανικό στρατό. Μετά την πρώτη μου θητεία στο
Αφγανιστάν αρνήθηκα, για νομικούς
και ηθικούς λόγους, να ξαναπάω.
Πέρασα πέντε μήνες σε στρατιωτική
φυλακή. Εντελώς συμπτωματικά, όταν έγινε η επίθεση στο Γούλγουιτς
του ανατολικού Λονδίνου, φιλοξενούσα στο σπίτι τον Ρος Καπούτι,
τον Αμερικανό κινηματογραφιστή
και πρώην πεζοναύτη που έγινε μάρτυρας της καταστροφής της Φαλούτζα και του βομβαρδισμού της με
ραδιενεργά βλήματα. Ο Καπούτι κατάγεται από τη Βοστώνη, την πόλη
στην οποία εκδηλώθηκε η πρόσφατη
τρομοκρατική επίθεση. Είδαμε μαζί
τις ειδήσεις και ήμασταν εξαρχής
βέβαιοι ότι τα γεγονότα που παρακολουθούσαμε επηρεάστηκαν από
τυχεροί που αυτές οι επιθέσεις εκδηλώνονται τόσο σπάνια.
Είναι επίσης σημαντικό να επισημάνουμε ότι η καταδίκη των πολέμων
που επηρέασαν την επίθεση στο
Γούλγουιτς δεν είναι μόνο μουσουλμανικό χαρακτηριστικό. Τεράστια
στρώματα του βρετανικού πληθυσμού
είναι επίσης εναντίον των πολέμων.
Μεταξύ τους βρίσκονται και βετεράνοι
των πολέμων, όπως ο Ρος κι εγώ, αλλά
και εν ενεργεία στρατιώτες που δεν
μπορούν να πουν δημοσίως το όνομά
τους από τον φόβο των αντιποίνων.
Σοκαρισμένη είναι η βρετανική κοινή γνώμη μετά την άγρια δολοφονία εν ενεργεία Βρετανού στρατιώτη στο Γούλγουιτς του ανατολικού Λονδίνου.
Γέννημα–θρέμμα Λονδρέζος ο δράστης
Στη συγκλονιστική σκηνή του δράστη που περιέγραφε με ματωμένα χέρια
γιατί κατακρεούργησε Βρετανό στρατιώτη μέρα μεσημέρι στο Λονδίνο, η πιο
χαρακτηριστική πτυχή ήταν η οικεία προφορά του. Ο 28χρονος Μάικλ Αντεμπολάτζο δεν ήταν κάποιος μετανάστης που δυσκολευόταν να ενταχθεί στην κοινωνία, όπως ο ύποπτος για τη βομβιστική επίθεση της Βοστώνης Ταμερλάν
Τσαρνάεφ. Ηταν γέννημα–θρέμμα Λονδρέζος. Στο μπαράζ των απειλών που εκτόξευσε μετά τη δολοφονική επίθεση, ο Αντεμπολάτζο ακουγόταν περισσότερο σαν ράπερ ή σαν χαρακτήρας από γκανγκστερική ταινία, παρά σαν ριζοσπάστης ισλαμιστής. «Οταν πάρουμε τα όπλα νομίζετε ότι θα πετύχουμε στον δρόμο τον Ντέιβιντ Κάμερον;» είπε. «Νομίζετε ότι θα πεθάνουν οι πολιτικοί σας;»
«Οχι. (Θα την πληρώσουν) απλοί άνθρωποι, σαν εσάς και τα παιδιά σας. Γι’ αυτό
απαλλαγείτε απ’ αυτούς. Πείτε τους να φέρουν πίσω τα στρατεύματά μας για
να μπορέσουμε, να μπορέσετε να ζήσετε ειρηνικά».
Οι συμμαθητές του στο προάστιο του βορειοανατολικού Λονδίνου, στο οποίο
κατοικούν κατά πλειονότητα λευκοί, τον περιέγραψαν ως χαρισματικό και δημοφιλές παιδί. «Ξέρω ότι πολλά μπορούν να αλλάξουν σε 10 χρόνια. Αλλά τότε,
είτε ήσουν φίλος του είτε όχι, σε υπερασπιζόταν. Εμένα με παρενοχλούσαν κι
εκείνος το σταματούσε», είπε πρώην συμμαθητής του. «Μάικλ Αντεμπολάτζο,
με αηδιάζεις. Πώς μπορεί κάποιος που ήταν τόσο καλό παιδί στο σχολείο να κάνει κάτι τέτοιo; Ντρέπομαι που σε γνώρισα», έγραψε ένας άλλος.
Η οικογένεια Αντεμπολάτζο είναι χριστιανοί από τον Νότο της Νιγηρίας και οι
Αρχές ερευνούν τις «διόδους» μέσω των οποίων ο 28χρονος ήρθε σε επαφή
με το ριζοσπαστικό Ισλάμ.
AP/SCANIPX SWEDEN, FREDRIK SANDBERG
Οι βαθύτερες αιτίες και τα υπόγεια ρεύματα που οδήγησαν στην πρωτοφανή σφαγή
Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης,
ομάδες νεαρών σε όλα τα προάστια
της Στοκχόλμης πυρπολούσαν αυτοκίνητα και έσπαγαν τζάμια πετώντας
πέτρες. Οι Αρχές ανέφεραν ότι οκτώ
άνθρωποι συνελήφθησαν.
<
<
<
<
<
<
Αφορμή στάθηκε το
γεγονός ότι αστυνομικοί
σκότωσαν 69χρονο
μετανάστη στο Χάσμπι
πολιτικών, που ευνόησαν τη δημιουργία γκέτο στα προάστια των σουηδικών πόλεων. «Δεν κατορθώσαμε
να δώσουμε σε πολλούς ανθρώπους
στα προάστια ελπίδα για το μέλλον»,
δήλωσε η Αννα Μαργκρέτε Λιβ, του
αντιπολιτευόμενου κόμματος της
Αριστεράς, στην εφημερίδα Svenska
Dagbladet.
Με φόντο την αύξηση του ποσοστού της ανεργίας, το ξενοφοβικό
κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών
έρχεται τρίτο στις δημοσκοπήσεις
ενόψει των βουλευτικών εκλογών,
που αναμένεται να διεξαχθούν τον
επόμενο χρόνο. Σημειωτέον ότι το
15% του πληθυσμού της Σουηδίας
έχει γεννηθεί στο εξωτερικό – πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό
σε σκανδιναβική χώρα. Σύμφωνα
με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, το ποσοστό
της ανεργίας σε αυτούς που δεν έχουν γεννηθεί στη Σουηδία ανέρχεται στο 16%, ενώ το αντίστοιχο
ποσοστό για όσους έχουν γεννηθεί
στη χώρα είναι μόλις 6%.
Παρότι πολλοί από τους ξένους
προέρχονται από σκανδιναβικές χώρες που έχουν κοινούς γλωσσικούς
και πολιτιστικούς δεσμούς με τη Σουηδία, ο δημόσιος διάλογος αφορά κυρίως στους ξένους που ζητούν άσυλο
και προέρχονται από χώρες σε εμπόλεμη κατάσταση. Τον περασμένο
χρόνο, από το σύνολο των 103.000
μεταναστών στη Σουηδία, οι 43.000
ήταν αιτούντες για άσυλο, ποσοστό
κατά 50% μεγαλύτερο σε σχέση με
το 2011. Οι μισοί σχεδόν εξ αυτών
ήταν πρόσφυγες από τη Συρία, το
Αφγανιστάν και τη Σομαλία.
THE GUARDIAN, REUTERS
Τα ανεξήγητα του ανεμοστρόβιλου-γίγαντα της Οκλαχόμα
Η διάμετρός του άγγιζε τα 3,6 χιλιόμετρα, ενώ οι επιστήμονες αδυνατούν να ερμηνεύσουν γιατί η ίδια περιοχή χτυπήθηκε δύο φορές
Toυ ΗENRY FOUNTAIN
ισχυρός ανεμοστρόβιλος να χτυπάει
την ίδια κατοικημένη περιοχή όχι
μόνο μία αλλά δύο φορές. Αυτό ακριβώς συνέβη στο Μουρ, με τους 55.000
κατοίκους, το οποίο επλήγη από έναν
ακόμη πανίσχυρο ανεμοστρόβιλο, κατηγορίας 5, το 1999, με αποτέλεσμα
να χάσουν τότε τη ζωή τους 44 άνθρωποι. Ωστόσο, οι μετεωρολόγοι υπογραμμίζουν ότι η περιοχή δεν έχει
κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που
να την καθιστά μαγνήτη για τέτοιου
είδους επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα.
«Απλή κακοτυχία», λενε οι ειδικοί.
Ο ανεμοστρόβιλος που προκάλεσε τον θάνατο 25 ανθρώπων, τον τραυματισμό εκατοντάδων και ζημιές πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων ήταν ένας πραγματικός γίγας.
Η ένταση του ανεμοστροβίλου ήταν τόση ώστε μετέβαλε μέσα σε λίγη ώρα το
Μουρ, στα περίχωρα της Οκλαχόμα Σίτι, από γαλήνιο προάστιο σε κρανίου τόπο.
Σε περίοδο ηρεμίας
<
<
<
<
<
<
Για ποιο λόγο, όμως, εμφανίστηκε
ένας ανεμοστρόβιλος τέτοιας έντασης
σε μια περίοδο ηρεμίας από την άποψη
των ακραίων καιρικών φαινομένων;
Oι πρώτοι ανεμοστρόβιλοι της περιόδου εμφανίστηκαν το βράδυ της
περασμένης Κυριακής, όταν περισσότεροι από δώδεκα έπληξαν το βόρειο
Τέξας, με συνέπεια τον θάνατο έξι
Μετεωρολόγοι τόνιζαν ότι
το Μουρ δεν έχει κάποιο
ιδιαίτερο χαρακτηριστικό
που να το καθιστά
μαγνήτη επικίνδυνων
καιρικών φαινομένων
Μετεωρολογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ.
Αλλά και το 2012 ήταν μάλλον μία γαλήνια χρονιά, με 10 θανάτους εξαιτίας
τέτοιων φαινομένων. Βέβαια, οι ειδικοί
υπενθυμίζουν πως ο αριθμός των ανεμοστροβίλων που πλήττουν τις ΗΠΑ
διαφέρει από χρονιά σε χρονιά, ενώ
πιστεύουν ότι για τα συμβάντα της
περασμένης εβδομάδας ίσως διαδραμάτισε κάποιο ρόλο η μεγάλη ξηρασία
AP/TULSA WORLD, MICHAEL WYKE
BENJAMIN KRAIN/GETTY IMAGES/AFP
Σε φυσιολογικούς ρυθμούς μπαίνει η
ζωή στην Οκλαχόμα και στις περιοχές
που επλήγησαν από τον γιγαντιαίο
ανεμοστρόβιλο της Δευτέρας. Οι νεκροί έχουν περισυλλεγεί, η εκτίμηση
των ζημιών έχει ήδη ξεκινήσει και σε
πρώτη μοίρα βρίσκεται η επούλωση
των τρομερών πληγών που άνοιξαν
οι πιο καταστρεπτικές καταιγίδες
στην ιστορία της πολιτείας.
Ο ανεμοστρόβιλος που προκάλεσε
τον θάνατο 25 ανθρώπων, τον τραυματισμό εκατοντάδων και ζημιές πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων ήταν
ένας πραγματικός γίγας. Ανήκε στην
κατηγορία 5 της κλίμακας «Ενισχυμένης Κλίμακας Φουτζίτα», στην
οποία κατατάσσονται οι ανεμοστρόβιλοι με βάση την έντασή τους, που
ήταν τόση ώστε μετέβαλε μέσα σε
λίγη ώρα το Μουρ, στα περίχωρα της
Οκλαχόμα Σίτι, από γαλήνιο προάστιο
σε κρανίου τόπο.
άνθρωπων και την ολοκληρωτική καταστροφή του 90% των κατοικιών σε
κάποιες περιοχές. Ο ισχυρότερος από
αυτούς, που ανήκε στην κατηγορία
4 της εξειδικευμένης κλίμακας, προκάλεσε τις μεγαλύτερες ζημιές.
Πριν από τα μέσα του Μαΐου είχαν
καταγραφεί μόλις τρεις θάνατοι από
τέτοια φαινόμενα, σύμφωνα με το Κέντρο Πρόβλεψης Θυελλών της Εθνικής
στις μεσοδυτικές πολιτείες. Ομως,
πολλά χαρακτηριστικά του ανεμοστροβίλου που έπληξε το Μουρ είναι πράγματικά εντυπωσιακά. Η διάμετρός του
άγγιζε τα 3,6 χιλιόμετρα.
Οι ισχυροί ανεμοστρόβιλοι δεν είναι
σπάνιοι και κάθε χρονιά καταγράφονται στις ΗΠΑ περί τους δέκα που ανήκουν στην κατηγορία 4. Αυτό που
είναι πιο ασυνήθιστο είναι ένας πολύ
Κλιματική αλλαγή
Ταυτόχρονα, είναι αδύνατο να βρεθεί σχέση που να συνδέει τα τραγικά
συμβάντα της περασμένης εβδομάδας
με την κλιματική αλλαγή.
Ο Ρόμπερτ Τζ. Τραπ, επιστήμονας
που μελετά την ατμόσφαιρα στο Πανεπιστήμιο Πέρντιου, επισημαίνει ότι τα
πρότυπα κλιματικής μεταβολής υποδεικνύουν ότι, καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία του πλανήτη, θα έπρεπε να υπάρχει στην ατμόσφαιρα περισσότερος
θερμός και υγρός αέρας, που ευνοεί τη
δημιουργία ανεμοστροβίλων. Ωστόσο,
τα ίδια μοντέλα δείχνουν ότι οι διαφορετικές ταχύτητες των αέριων μαζών,
σε διαφορετικά υψόμετρα, που προκαλούν την κυκλική κίνηση αυτών των αέριων μαζών με αποτέλεσμα να γίνουν
ανεμοστρόβιλοι, πρόκειται να μειωθούν.
THE NEW YORK TIMES
23-KOSMOS_KATHI 5/24/13 11:00 PM Page 23
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΓΝΩΜΕΣ
Ενα διαφορετικό «βιάγκρα»
μόνο για τις γυναίκες
<
<
<
<
<
<
<
Θα παρουσιαστεί στον
Οργανισμό Τροφίμων
και Φαρμάκων (FDA)
ελπίζοντας ότι θα λάβει
έγκριση κυκλοφορίας
που αποδέχθηκε, προκειμένου να
συμμετάσχει στην έρευνα. Επί οκτώ
εβδομάδες έπαιρνε το χάπι πριν έρθει σε ερωτική συνεύρεση.
Με το που έβαζε το χάπι στο στόμα, έπρεπε να κάνει μία καταχώριση
στο ηλεκτρονικό της ημερολόγιο
περιγράφοντας τη βαθμίδα ερωτικού
πόθου που ένιωθε, κάτι που σπάνια
έκανε. «Το ξέρω», απάντησε απολογητικά η 44χρονη δασκάλα, «όλο
το ξεχνάω». Παρ’ όλα αυτά, η Μίλερ,
συντονίστρια της μελέτης, συμπλήρωνε στο κομπιούτερ τις απαντήσεις
της Λίνας φτιάχνοντας μία βάση δεδομένων που ο Ολλανδός Αντριάαν
Τουίτεν, «δημιουργός» του νέου
φαρμάκου, θα παρουσιάσει στον
Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων
(FDA) ελπίζοντας ότι θα λάβει την
έγκριση κυκλοφορίας ως το πρώτο
φάρμακο για την ενίσχυση του γυναικείου ερωτικού πόθου στις ΗΠΑ.
«Ποιος είναι ο βαθμός ερωτικής επιθυμίας που νιώθεις τώρα», ρωτάει
Tέρμα οι πονοκέφαλοι και άλλα προσχήματα, που επικαλούνται συχνά γυναίκες
για να συγκαλύψουν τη μειωμένη τους λίμπιντο και την απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας.
Το Viagra αποτέλεσε επανάσταση για την ανδρική λίμπιντο. Το
Lybrido υπόσχεται να κάνει το ίδιο
με τη γυναικεία.
τη νεαρή εθελόντρια. «Χαμηλή» απαντά αυτή, ακριβώς όπως πριν από
δύο μήνες, όταν άρχισε η κλινική
μελέτη. Το πρόβλημα, όπως η ίδια
επισημαίνει, δεν είναι η απουσία
οργασμών κατά την ερωτική επαφή.
Το αντίθετο. Είναι κάτι που αναστέλλει την ερωτική επιθυμία. «Δεν
ξέρω τι είναι αυτό που με κάνει να
μη θέλω», λέει και τρέμει για το τι
επιφυλάσσει το μέλλον, όταν η ίδια
και ο σύζυγός της θα έχουν γεράσει.
Πριν από μισόν αιώνα, το αντισυλληπτικό χάπι προσέφερε στις γυναίκες τη δυνατότητα να «αναβάλουν» την ωορρηξία, να διαχωρίσουν
το σεξ από την αναπαραγωγή και
επέφερε σημαντικές αλλαγές, πολιτισμικές, κοινωνικές και βέβαια
ψυχολογικές. Κυρίως άλλαξε ο τρόπος που οι γυναίκες έβλεπαν τον εαυτό τους και ζούσαν τη ζωή τους
και διέλυσε την ταύτισή τους με τον
ρόλο της μάνας. Η υπόσχεση του
Το Viagra Lybrido, κι ενός άλλου
ΚΟΣΜΟΣ
Της Δρος ΓΙΟΛΑΣ ΜΑΡΚΟΥ
παρόμοιας δράσης φαρμάκου με το
όνομα Lybridos (που παρασκευάζεται από τον ίδιο τον Tουίτεν), είναι
ότι η γυναίκα θα μπορεί πλέον να
ελέγχει την ερωτική της επιθυμία
όπως η ίδια θέλει. Πολλοί λένε ότι
πρόκειται για το γυναικείο Viagra,
κάτι που δεν ευσταθεί. Το Viagra
δρα πάνω στις αρτηρίες στους «μηχανισμούς της ανδρικής στύσης»,
ενώ το φάρμακο της γυναικείας επιθυμίας θα επιδρά σε περιοχές του
εγκεφάλου της, φτάνοντας στην
ίδια της την ψυχή.
Η ερωτική επιθυμία είναι μία αχαρτογράφητη περιοχή της ανθρώπινης ύπαρξης και η ψυχιατρική
δεν μπορεί να καταλήξει αν πρόκειται για μια ισχυρή αρχέγονη τάση
ή για ένα πολύπλοκο συναίσθημα.
Η διαδικασία μείωσης της ερωτικής
επιθυμίας είναι εξαιρετικά πολύπλοκη. Είναι άραγε αποτέλεσμα της
έλλειψης οικειότητας ή είναι αίτιό
της; Σύμφωνα με μία θεωρία, για τη
μείωση του ερωτικού πόθου φταίει
η μονογαμία. Τα δύο φύλα δυσκολεύονται να διατηρήσουν το ερωτικό
πάθος για το ίδιο πρόσωπο, επειδή
είναι δύσκολο να αποζητάς ερωτική
ικανοποίηση από το πρόσωπο που
ζητάς ασφάλεια και κατανόηση. Ο
Αντριαν Τουίτεν, βέβαια, δεν δέχεται
ότι στην καρδιά του προβλήματος
βρίσκεται η μονογαμία. Ωστόσο,
στην οργάνωση της κλινικής μελέτης
δεν χρησιμοποίησε γυναίκες χωρίς
σταθερό σύντροφο, διότι κάτι τέτοιο
μπορεί να ακύρωνε τα αποτελέσματα.
Οι επιστήμονες κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου να κατανοήσουν
τους μηχανισμούς της γυναικείας
ερωτικής επιθυμίας, ενώ το φάρμακο
που θα την ενισχύει αποτέλεσε το
«ιερό δισκοπότηρο» της φαρμακοβιομηχανίας. Η προσπάθεια παρασκευής του, μάλιστα, όπως ήταν αναμενόμενο, εντατικοποιήθηκε μετά
την κυκλοφορία του Viagra, το 1998,
και τα τεράστια κέρδη που έφερε.
THE NEW YORK TIMES
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός
καρκίνος στο γυναικείο πληθυσμό. Εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον πλανήτη έχουν προσβληθεί από το νόσημα. Με βάση
τα δεδομένα του αρχείου καρκίνου, στην
Κύπρο νοσούν γύρω στις 500 γυναίκες ετησίως από αυτό το νόσημα, γεγονός που
το κατατάσσει ως τον πιο συχνό καρκίνο
στις γυναίκες.
Η αιτιολογία του καρκίνου του μαστού
παραμένει πολυπαραγοντική. Ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου είναι η ηλικία.
Όσο αυτή αυξάνεται αναμενόμενα αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.
Ενοχοποιούνται επίσης η χρήση εξωγενών
ορμονών όπως η ορμονοθεραπεία σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, η παχυσαρκία, η ακτινοβολία στη περιοχή του
μαστού και η κληρονομικότητα. Προστατευτικοί θεωρούνται παράγοντες όπως ο
μητρικός θηλασμός και η τεκνοποίηση.
Η κληρονομικότητα στον καρκίνο του
μαστού ενοχοποιείται μόνο για το 5-10%
των περιστατικών. Συνήθως αυτοί οι ασθενείς έχουν έντονο οικογενειακό ιστορικό,
δηλαδή παρατηρείται αύξηση καρκίνου
στην οικογένεια με εμφάνιση κρουσμάτων
κυρίως καρκίνου του μαστού και ωοθηκών.
Ο κλινικός γιατρός που παρακολουθεί γυναίκες με καρκίνο του μαστού οφείλει να
πάρει ένα προσεχτικό οικογενειακό ιστορικό
για να εντοπίσει αν υπάρχει στη συγκεκριμένη οικογένεια αυξημένος κίνδυνος.
Με βάση διεθνή κριτήρια συγκεκριμένοι
ασθενείς θα πρέπει να παραπέμπονται για
γονιδιακό έλεγχο. Συνήθως τα κριτήρια είναι:
• Γυναίκες μικρότερες των 40 ετών που
νόσησαν με καρκίνο του μαστού.
• Γυναίκες με δύο ή περισσότερους
πρώτου βαθμού συγγενείς με καρκίνο του
μαστού η των ωοθηκών.
• Εάν στην οικογένεια υπάρχει άνδρας
με καρκίνο του μαστού.
• Γυναίκες με αμφοτερόπλευρο καρκίνο
του μαστού.
• Ασθενείς με τριπλά αρνητικό φαινότυπο (μια κατηγορία καρκίνου του μαστού)
που έχουν νοσήσει σε ηλικία κάτω των 50
ετών.
Εάν στις συγκεκριμένες ομάδες ασθενών
ανευρεθεί ένα από τα δύο πλέον γνωστά
ογκογονίδια, BRCA 1+2 τότε στον ασθενή-φορέα του γονιδίου δίνονται διάφορες
θεραπευτικές επιλογές. Ο ασθενής πρέπει
να κατανοήσει τον κίνδυνο που έχει για
να νοσήσει στο μέλλον, κυρίως από καρκίνο
του μαστού αλλά και των ωοθηκών, και να
αποφασίσει μαζί με την ιατρική ομάδα
ποια από τις επιλογές είναι η πιο σωστή
για τον ίδιο. Πέραν των ήδη διαγνωσμένων
ασθενών από καρκίνο του μαστού σε γενετικό έλεγχο μπορούν να υποβληθούν
και οι συγγενείς των ασθενών. Άρα πρέπει
να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν φορείς
του γονιδίου που έχουν ήδη νοσήσει από
καρκίνο του μαστού και φορείς που είναι
υγιής με απλά πιο ψηλή πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού ή ωοθηκών
από ότι ο γενικός πληθυσμός.
Με βάση πρόσφατα δημοσιεύματα η ηθοποιός Αντζελίνα Τζολί επέλεξε να υποβληθεί σε αμφοτερόπλευρες μαστεκτομές,
αφού βρέθηκε ότι ήταν φορέας του γονιδίου
BRCA1, έχοντας μητέρα που νόσησε από
καρκίνο του μαστού. Είναι αυτή η μοναδική
επιλογή;
Με βάση διεθνείς οδηγίες συνήθως δίνονται σε φορείς του ογκογονιδίου οι ακόλουθες επιλογές:
1. Χειρουργική επιλογή: α) Αμφοτερόπλευρες προφυλακτικές μαστεκτομές με
αποκατάσταση. β) Αμφοτερόπλευρη ωοθηκεκτομή σε γυναίκες που έχουν συμπληρώσει τον οικογενειακό προγραμματισμό.
2. Προσεχτική και ενδελεχής παρακολούθηση με: α). Εξάμηνη κλινική εξέταση.
β) Ετήσιο μαστογραφικό έλεγχο, ετήσια
μαγνητική μαστογραφία, εξάμηνο υπερηχογράφημα μαστού, γ) Εξάμηνη γυναικολογική παρακολούθηση με μέτρηση του
δείκτη Ca 125 στο αίμα.
3. Έναρξη χημειοπροφύλαξης με τη
χρήση φαρμακευτικού σκευάσματος όπως
η ταμοξιφαίνη.
Από ό,τι δείχνουν επιστημονικές μελέτες
ασθενών – φορέων των ογκογονιδίων δεν
υπάρχει ξεκάθαρο όφελος στην επιβίωση
των γυναικών ανάμεσα στις τρεις επιλογές.
Οι ασθενείς πρέπει να αποφασίζουν ελεύθερα για αυτές τις επιλογές λαμβάνοντας
υπόψη και πολλούς ψυχοκοινωνικούς παράγοντες. Υπάρχει η τάση σήμερα στις
ΗΠΑ να γίνονται περισσότερες μαστεκτομές
σε αυτό τον πληθυσμό σε σχέση με την
Ε.Ε. Αυτό στηρίζεται σε καθαρά προσωπική
επιλογή των φορέων και όχι σε αυστηρά
επιστημονικά κριτήρια οφέλους.
Η σωστή και ενδελεχής ενημέρωση θα
βοηθήσει την κατηγορία αυτών των ασθενών να επιλέξει τον τρόπο προφύλαξης
από ένα τόσο συχνό νόσημα. Δυστυχώς ο
καρκίνος αφορά όλους, επώνυμους και μη!
Η δρ. Γιόλα Μάρκου είναι Παθολόγος Ογκολόγος,
Ογκολογικό Κέντρο Τράπεζας Κύπρου.
sdek.com.cy
Όσο δύσκολες, όσο σκληρές κι αν είναι οι μέρες
που διανύουμε, εμείς θα πρέπει να συνεχίσουμε.
Θα πρέπει να ξαναβρούμε τη δύναμη, την αισιοδοξία,
το χαμόγελο, τη θέληση, την ελπίδα, τη χαρά.
Όλα τα απαραίτητα συστατικά της δημιουργίας
και της ανάπτυξης, προσωπικής και οικονομικής,
θα μας τα δώσει η ίδια η ζωή.
Πρώτα πρέπει να επανεκκινήσουμε τον εαυτό μας,
την ψυχολογία μας και μετά την αγορά και την
οικονομία μας. Να δυναμώσουμε εμείς
για να δουλέψουμε για μια δυνατή οικονομία.
Και βέβαια, δυνατή οικονομία σημαίνει δυνατά brands.
Η ιστορία έχει δείξει ότι τα brands που διατηρούν
ή κερδίζουν μερίδιο αγοράς σε περίοδο ύφεσης
το διατηρούν και μετά την κρίση.
Τα brands σας στην Κύπρο μπορούν υπεύθυνα
να στηρίξουν και να αναπτύξουν όλες οι εταιρείες
μέλη του ΣΔΕΚ.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
23
Κληρονομικότητα, καρκίνος του
μαστού και θεραπευτικές επιλογές
Ο κατασκευαστής του υπόσχεται ότι ενισχύει την ερωτική επιθυμία
Η Λίνα καθισμένη αναπαυτικά στο
Κέντρο Σεξολογίας στα περίχωρα
της Βαλτιμόρης συμπλήρωνε προσεκτικά το ερωτηματολόγιο. Εβαζε
με ταχύτητα σημαδάκια στις επιλεγμένες απαντήσεις, έλεγχε ότι
δεν έκανε λάθος και, τελειώνοντας,
παρέδωσε τις σελίδες στη Μαρτίνα
Μίλερ, η οποία της παρέδωσε τα
χάπια. Αγνωστο αν επρόκειτο για
κάποιο ψευδοφάρμακο ή για ένα
νέο φάρμακο, το Lybrido, ένα σκεύασμα με στόχο την ενίσχυση της
γυναικείας ερωτικής επιθυμίας. Ελέγχοντας τον υπολογιστή, η Μίλερ
διαπίστωσε ότι η Λίνα δεν τηρούσε
τους όρους της κλινικής μελέτης
ΕΛΛΑΔΑ
l
24-ADV CYPRIALIFE.qxp_KATHI 5/24/13 6:36 PM Page 4
OIK_01-COVER.e$S_OIK_01 5/24/13 9:05 PM Page 2
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 2 6 Μ Α Ϊ ΟΥ 2 0 1 3
Μεταβολές εβδομάδας
X.A.K.
X.A.
0,01%
-9,94%
ΣΗΜΕΡΑ
ΧΡΕΟΣ
Ελπίδες μείωσης λόγω
Τραπεζικής Ένωσης
Με την τραπεζική ένωση να προχω-
ρεί κανονικά, και με τους πιο αισιόδοξους να εκτιμούν πως θα έχει ολοκληρωθεί εντός του 2014, ανοίγει ένα
σημαντικό παράθυρο ελπίδας για μείωση του χρέους. Ενδεχομένως να
μειωθεί το δημόσιο χρέος. Σελ. 5
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Σημαντικό κίνητρο
η άδεια παραμονής
Dow Jones
Nasdaq
Nikkei
Dax
FTSE 100
Πετρέλαιο
€/$
-0,71%*
-0,71%*
-4,87%*
-1,76%*
-1,50%*
-3,55%
0,45%
Θολό το μέλλον της Τράπεζας Κύπρου
Βασανιστικά ερωτήματα για την επάρκεια, ενώ πιθανό είναι πλέον ένα κούρεμα πέραν του 60%
Πέρα από τη δραματική μείωση του αριθμού των υπαλλήλων του νέου οικοδομήματος της Τράπεζας Κύπρου –θα
πρέπει να μείνουν περίπου οι μισοί– και
πέρα ακόμα από τη δραματική μείωση
των λειτουργικών δαπανών, η τράπεζα
βρίσκεται αντιμέτωπη με βασανιστικά
ερωτήματα σχετικά με την κεφαλαιακή
της επάρκεια. Όπως προκύπτει από τον
ισολογισμό που ανακοινώθηκε, η «καλή
Θετικές είναι οι ενδείξεις για τον αντί-
Λαϊκή» που μεταφέρθηκε στην Τράπεζα
Κύπρου δεν μπορεί να κριθεί ως επαρκώς
κεφαλαιοποιημένη, την ίδια ώρα, μάλιστα,
που τα στοιχεία ενεργητικού της τράπεζας
παρουσιάζονται παραφουσκωμένα.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως
ανάμεσα στα ενεργητικά της «παλιάς
Τράπεζας Κύπρου», που μεταφέρονται
στο νέο οικοδόμημα, περιλαμβάνονται
περίπου 16 δισ. ευρώ σε δάνεια, ένα
<
<
<
<
<
<
<
Καθόλου «καλή» δεν
ήταν τελικά η «καλή
Λαϊκή» που μεταφέρθηκε
στο νέο οικοδόμημα
ποσό που φουσκώνει τα ενεργητικά της
τράπεζας χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις
Μέσα στους επόμενους μήνες, οι «τρύπες» της νομοθεσίας που επέτρεπαν
σε νομικά και φυσικά πρόσωπα να εκμεταλλεύονται την ελεύθερη διακίνηση
κεφαλαίων εντός της Ε.Ε για να φοροδιαφεύγουν θα αρχίσουν σιγά-σιγά να
κλείνουν, ενώ ανάλογες πρωτοβουλίες
αναμένονται και σε διεθνές επίπεδο
(G20, ΟΟΣΑ). Εντός του επόμενου μήνα,
η Κομισιόν θα εισηγηθεί τροποποιήσεις
στην Οδηγία για την αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών μεταξύ
των κρατών-μελών της Ε.Ε, ώστε να
καλύπτει κάθε πηγής εισοδήματα, συμπεριλαμβανομένων και κερδών από
μερίσματα και κεφάλαια. Αργότερα
εντός του έτους θα ακολουθήσουν ε-
ΕΥΡΩΖΩΝΗ
Στον κλοιό ύφεσης
παρά τις προβλέψεις
Η συρρίκνωση της οικονομίας της
Ευρωζώνης κατά 0,2% του ΑΕΠ το α΄
τρίμηνο του 2013 σηματοδότησε και
επισήμως τη μεγαλύτερη περίοδο ύφεσης στην ιστορία του κοινού νομίσματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι,
πλέον, από τις μεγάλες οικονομίες
της Ευρωζώνης, μόνο η γερμανική
κατέγραψε ανάπτυξη. Σελ. 9
πιπλέον κινήσεις που να καλύπτουν κι
άλλες πτυχές της όλης προσπάθειας
για καταπολέμηση της (μέχρι σήμερα
νόμιμης) φοροαποφυγής, μεταξύ άλλων
το κλείσιμο των λογιστικών τρυπών
που επιτρέπουν τη χρήση θυγατρικών
εταιρειών για αυτό τον σκοπό. Στο στόχαστρο είναι επίσης και το τραπεζικό
απόρρητο το οποίο δεν θα μπορεί να
λειτουργήσει ως ασπίδα υπέρ της φοροδιαφυγής.
Πάντως, τα κράτη-μέλη εξακολουθούν
να έχουν τις υποχρεώσεις τους, ενώ η
Κομισιόν θα ανακοινώσει συστάσεις
για το κάθε κράτος-μέλος σχετικά με
την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής,
την επόμενη Τετάρτη. Σελ. 9
Ανοικτές πόρτες από την Τρόικα
ΚΑΡΙΕΡΑ
Διαχείριση κινδύνων
και διοίκηση
AP
Επίκαιρες διεθνείς έρευνες αποκα-
λύπτουν ότι ο βαθμός ετοιμότητας
των επιχειρήσεων να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που τις απειλούν είναι ανησυχητικά χαμηλός. Διοικητικά στελέχη εκτιμούν ότι μέχρι
το 2016 θα ενταθεί ο κίνδυνος «πολιτικών κινδύνων και αβεβαιότητας»,
λόγω των αυξημένων αναταραχών.
Ένταση και του κινδύνου φυσικών
καταστροφών και επικίνδυνων καιρικών φαινομένων. Σελ. 8
ενδεχόμενο να χρειαστεί κούρεμα πέραν
του 60% στις καταθέσεις.
Πάντως, σοβαρά είναι τα ερωτήματα
σχετικά με τους λόγους που οδήγησαν
στην πλήρη προστασία του ELA από
τις εξελίξεις. Ενώ όσοι «πόνταραν» και
έχασαν στη Λαϊκή, έχασαν τα χρήματά
τους, η Κεντρική η οποία κατά τεκμήριο
ενήργησε παράτυπα προστάτεψε πλήρως
τα δικά της ενεργητικά. Σελ. 4
«Επανάσταση» Ε.Ε.
για τη φοροδιαφυγή
Σε μπελάδες VISA και Mastercard
κτυπο των μέτρων που σχετίζονται με
την παραχώρηση άδειας παραμονής
σε ξένους επενδυτές. Kυριότερο το
ενδιαφέρον των Κινέζων, το 84% των
οποίων θέλει να ανοίξει τις πόρτες τού
εξωτερικού για τα παιδιά του. Ήδη η
Πάφος δείχνει πως αντιστέκεται στην
παγκύπρια τάση και καταγράφει μικρή
αύξηση στις πωλήσεις. Σελ. 3
απομειώσεις, διαγραφές και εξασφαλίσεις
που θα έπρεπε να είχαν συμπεριληφθεί.
Στα θετικά καταγράφεται το γεγονός
ότι τα συγκεκριμένα αποτελέσματα δεν
είναι τελικά και πως θα αναθεωρηθούν
σε μεταγενέστερο στάδιο. Ωστόσο, από
τα στοιχεία φαίνεται πως το όριο του
9% όσον αφορά στα Βασικά Ίδια Κεφάλαια, δεν μπορεί εύκολα να επιτευχθεί
με αποτέλεσμα να είναι πλέον ορατό το
Υπό πίεση βρέθηκαν η Visa και η Mastercard τις τελευταίες ημέρες, μετά την αγωγή που άσκησαν εναντίον τους εμπορικά
καταστήματα και άλλοι πελάτες. Η αγωγή ήταν αποτέλεσμα της αποτυχίας στις διαβουλεύσεις που γίνονταν για να βρεθεί
διακανονισμός, ύψους 7,2 δισ. δολαρίων. Ανάμεσα στους ενάγοντες είναι και τα καταστήματα Target, JC Penney’s και
Macy’s. Η διαφορά αφορούσε στα τέλη που επιβάλλουν οι κάρτες στα καταστήματα, γνωστά ως intercharge fees, τα οποία
αυξάνουν τις δαπάνες των εμπόρων που δέχονται τις κάρτες ως μέσο πληρωμής. Οι ενάγοντες παραπονιούνται για παραφουσκωμένα τέλη τα οποία ζημιώνουν τους ίδιους. Στη περίπτωση της Κύπρου, εκκρεμεί εδώ και τρία χρόνια παρόμοιας
φύσης παράπονο στην Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού. Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρατηρηθεί κάποια εξέλιξη.
Χωρίς σημαντικές ανακοινώσεις, αλλά
με σημαντικό παρασκήνιο ολοκλήρωσε η Τρόικα την επίσκεψή της
στην Κύπρο. Κατά τη διάρκεια των
συναντήσεών της στην Κύπρο, δύο
σημαντικά ζητήματα τέθηκαν επί τάπητος. Πρώτο, εξετάστηκε το ενδεχόμενο επιτάχυνσης των διαδικασιών
για να εξέλθει η Τράπεζα Κύπρου από
τη διαδικασία διαχείρισης και επίσπευση της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης των νέων μετόχων. Ένα τέτοιο
ενδεχόμενο είναι δυνατόν να γίνει,
και δεν βρίσκει επί της αρχής αντίθετη
την Τρόικα. Ωστόσο, μοναδικό ζήτημα
που απομένει είναι τι μπορεί να γίνει
από νομικής άποψης σε περίπτωση
που το 22,5% των ανασφάλιστων κα-
ταθέσεων που είναι «σημαδεμένα»
προς κούρεμα, δεν αρκούν για την
κεφαλαιοποίηση της τράπεζας.
Δεύτερο ζήτημα, ήταν η αναθεώρηση
των περιοριστικών μέτρων που έχουν
επιβληθεί στην διακίνηση κεφαλαίων.
Σύμφωνα με πληροφορίες από τη Λευκωσία και τις Βρυξέλλες, τα στελέχη
της Τρόικας θεωρούν δυνατή μια αναθεώρηση των περιοριστικών μέτρων
από την άλλη εβδομάδα, όχι μόνο όσον
αφορά στη χαλάρωσή τους, αλλά και
στην αλλαγή φιλοσοφίας και προσέγγισης. Τίποτε δεν έχει αποφασιστεί,
αλλά θα πρέπει να αναμένονται μελέτες
και αναλύσεις για αλλαγή του ύφους
των διαταγμάτων μέχρι την ερχόμενη
εβδομάδα. Σελ. 4
Α Ν Α Λ Υ Σ Η από τoν ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ
Τα όρια του σκανδάλου
«Δεν έχω τίποτε να κρύψω και είμαι
βέβαιος πως κανένας δεν θα φτάσει
στο συμπέρασμα πως εμπλέκομαι σε
οποιαδήποτε παράνομη πράξη». Αυτά
ήταν τα λόγια του Bernard Ebbers
μόλις ορκίστηκε ενώπιoν αρμόδιας επιτροπής στο Κογκρέσο των ΗΠΑ. Λόγια πολύ οικεία και σε εμάς.
Μόλις έκανε την εναρκτήρια αυτή
δήλωση του, ο κ. Ebbers επικαλέστηκε
το δικαίωμά του να μην ενοχοποιήσει
τον εαυτό του (την Πέμπτη Τροπολογία
του αμερικανικού Συντάγματος) και
αρνήθηκε να απαντήσει οποιεσδήποτε
ερωτήσεις. Τρία χρόνια αργότερα, καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκιση
για τις παρανομίες που έκανε ενώ ήταν
επικεφαλής της Worldcom.
Ο Ebbers «έπαιζε» με τα βιβλία της
εταιρείας. Με τη βοήθεια του ελεγκτικού οίκου Arthur Andersen που έγινε
αργότερα ακόμα πιο διάσημος για τον
ρόλο του στο σκάνδαλο της Enron, η
Worldcom κατέγραφε στα βιβλία της
διάφορα έξοδα ως «κεφάλαιο».
Η απάτη αφορούσε κυρίως στην εξασφάλιση γραμμών μεγάλων αποστάσεων που ήταν και η μεγαλύτερη δαπάνη
<
<
<
<
<
<
<
Η απάτη ακόμα
συνεχίζεται, έστω κι
αν την αγνοούν όλοι
της εταιρείας. Κάτω από τον τίτλο
«prepaid expenses and other assets»
(προπληρωμένες δαπάνες και άλλα ενεργητικά), το παθητικό αυτό καταγραφόταν ως ενεργητικό της εταιρείας.
Ο εσωτερικός έλεγχος βρήκε τελικά
αυτό που ο εξωτερικός έλεγχος έκρυβε,
εντοπίζοντας την ασυνέχεια των λογαριασμών για 3,8 δισ. Μετά την έρευνα
των εποπτικών αρχών, η τρύπα φάνηκε
πως ήταν τελικά 11 δισ. δολάρια.
Μπορείς, φυσικά να τους ξεγελάσεις
όλους για λίγο ή λίγους για πάντα. Δεν
μπορείς, όμως, όπως λέει και το σχετικό
κλισέ, να τους ξεγελάσεις όλους για
πάντα. Τα ευφάνταστα κόλπα των λογιστών δεν μπορούσαν να νικήσουν
την αλήθεια για εσαεί.
Κι αυτό το μάθημα το είχαμε δει και
στις δύο συστημικές κυπριακές τράπεζες που έχουν καταρρεύσει. Η Τρά-
πεζα Κύπρου, πιο ικανή, έκρυψε το
πρόβλημα πολύ καλά για αρκετό καιρό
(mea culpa), μέχρι περίπου μία εβδομάδα πριν από τη μοιραία τελευταία
Ετήσια Γενική Συνέλευση του Ανδρέα
Ηλιάδη. Στην περίπτωση της Λαϊκής,
παρόλο που η παθογένεια ήταν σε γενικές γραμμές γνωστή, η απτή απόδειξη
ήταν το ELA για το οποίο δεν δικαιούνταν οι δημοσιογράφοι να λένε τίποτε, εκτός κι αν γούσταραν να τους
στείλει ο κ.. Δημητριάδης στο ΤΑΕ για
«κουβεντούλα».
Από τότε, αυτή η στήλη είχε θέση
ένα απλό ερώτημα στην Κεντρική Τράπεζα και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική
Τράπεζα, το οποίο ουδέποτε απαντήθηκε: «Θεωρείτε πως μια τράπεζα των
μεγεθών της Λαϊκής μπορεί να κριθεί
ως εύρωστη όταν κρατάει ELA ύψους
9,5 δισ. ευρώ; Θεωρείτε πως θα πάρετε
ποτέ πίσω αυτά τα λεφτά;»
Πέντε μήνες αργότερα, ο διοικητής
σχολίασε πως η Λαϊκή «ήταν στον αναπνευστήρα», αλλά της έδινε ELA.
Είπε, δηλαδή, πως παραβίαζε τους όρους της ΕΚΤ για την παροχή ρευστότητας. Η δε ΕΚΤ σφυρίζει αδιάφορα.
Σήμερα, τα στοιχεία που έχουμε μπροστά μας είναι ακόμα πιο σοβαρά. Σκάνδαλα υπήρξαν πολλά, με τα περίεργα
δάνεια της Marfin Λαϊκής και τα συνδεδεμένα δάνεια τόσο της Μαρφίν όσο
και της Τρ. Κύπρου. Αλλά το τελευταίο
είναι ακόμα σε εξέλιξη και το χειρότερο
από όλα, η μεγαλύτερη από τις θανάσιμες
αμαρτίες, είναι πως ενώ ακόμα είναι σε
εξέλιξη, ουδείς αισθάνεται την οποιαδήποτε ανάγκη να πει κάτι.
Μπορεί, φυσικά, να πάω για άλλη
μια κουβεντούλα στο ΤΑΕ, αλλά η μεγαλύτερη αμαρτία είναι η συνενοχή
του μάρτυρα που κρατά τη σιωπή του.
Τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν για
τον ισολογισμό της «νέας Τράπεζας
Κύπρου» δείχνουν πως έχει ακόμα
μπόλικο δρόμο να καλύψει πριν να καταστεί εύρωστη και να σωθεί.
Και, όλα δείχνουν πλέον πως η Κεντρική Τράπεζα, μετά την απόφασή
της να συνεχίσει να παραχωρεί ρευστότητα χωρίς αντίκρισμα σε μια τράπεζα που δεν έπρεπε να λαμβάνει ρευστότητα, στη συνέχεια άρχισε εστιάζει
την προσοχή της στην προστασία των
δικών της βιβλίων.
Με το αστείο επιχείρημα της προστασίας των ασφαλισμένων καταθετών,
η Κεντρική αρνήθηκε να παραδεχτεί
πως ήταν παράτυπη η συνέχιση του
ELA για να μη δεχτεί η ίδια το κόστος
της κακής λανθασμένης απόφασής
της να δώσει αυτή τη ρευστότητα. Σήμερα η Κεντρική έχει 11 περίπου δισ.
ενεργητικού στα βιβλία της, το οποίο
είναι χωρίς αντίκρισμα.
Για να μην υποστεί η ίδια και το υπόλοιπο Ευρωσύστημα (οι άλλες Κεντρικές Τράπεζες του Ευρώ) το πλήγμα
όπως έγινε και στην περίπτωση του
Λουξεμβούργου, της Γερμανίας και
της Ολλανδίας το 2009, άφησε τη Λαϊκή
να συνεχίσει να σκάβει, ενώ ήταν ήδη
μέσα στον λάκκο. Άσε που κάτι τέτοιο
θα οδηγούσε «δύσκολες» ερωτήσεις
από τη Φρανκφούρτη...
Σήμερα, το παιχνίδι με τα βιβλία συνεχίζεται. Εκτός από τα φουσκωμένα
ενεργητικά της Κεντρικής, φουσκωμένα είναι και τα ενεργητικά της Τράπεζας Κύπρου. Που πολύ πιθανόν να
χρειαστεί κούρεμα πέραν του 60% για
να καλύψει το όριο του 9%. Κι όχι μόνο
αυτό –η «καλή Λαϊκή» δεν ήταν τελικά
www.pwc.com.cy
ƪȺLjljİnjIJǏǔLJİǁIJİıIJǎĮǘǏLjǎǍİljLjnjǙnjIJĮǐıǀNjİǏĮ
ƶĮǐĮljǎǘNjİưĮLJĮǁnjǎǑNjİIJLjLJƿNJİIJİnjĮljƾnjİIJİljĮLjıĮǐǑȺǎıIJdžǏǁDžǎǑNjİnjĮįdžNjLjǎǑǏDŽǀıİIJİIJdžnjĮǍǁĮȺǎǑDždžIJƾIJİƧǍǁĮȺǎǑıIJdžǏǁDžİIJĮLjıIJdžDŽnjǙıdžȺǎǑĮǍLjǎȺǎLjǎǘnjǎLj
İȺĮDŽDŽİNJNjĮIJǁİǐNjĮǐĮȺǗİLjįLjljǎǘǐıİǒǙǏİǐƪȺLjljİnjIJǏǔnjǗNjĮıIJİıIJdžnjȺĮǏǎǒǀƪNJİDŽljIJLjljǙnjƶǑNjǃǎǑNJİǑIJLjljǙnjĭǎǏǎNJǎDŽLjljǙnjƸȺdžǏİıLjǙnjĮNJNJƾljĮLjƸȺdžǏİıLjǙnj
ƩLjİLJnjǎǘǐƶǑNjNjǗǏijǔıdžǐ
καθόλου καλή. Ενώ «πηγαίνοντας»
στην Κύπρου πήρε μαζί της αρκετά ενεργητικά, αυτά δεν αρκούν για κάλυψη
του ELΑ με το οποίο επίσης φόρτωσε
την Κύπρου.
Αυτή η στήλη έγραψε πως από μόνη
της, η κληρονόμηση του ELA της Λαϊκής, δεν είναι πρόβλημα για την Κύπρου. Το πρόβλημα όμως προκύπτει
από το γεγονός ότι Λαϊκή δεν μεταφέρθηκε επαρκώς κεφαλαιοποιημένη
στην Κύπρου. Τελικά, η Λαϊκή διαλύθηκε και η Κύπρου κουρεύτηκε περισσότερο από όσο χρειαζόταν, κι αυτό
έγινε για να μη φανεί η τρύπα της Κεντρικής.
Το σκάνδαλο συνεχίζεται. Ενώ η
τράπεζα σέρνεται προς την επιβίωση,
η προσπάθειά της κολλά στις μισές αλήθειες των βιβλίων που μάλλον θυμίζουν τον καλό κ. Ebbers.
Επίσης, πρέπει να προχωρήσει το
ΓεΣΥ και να εκπονηθεί ΜΔΠ. Και τα
λεφτά από το γκάζι, μακριά από τους
πολιτικούς.
www.fortheisland.wordpress.com
Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy
OIK_02-DHKTHS_OIK_02 5/24/13 8:04 PM Page 2
2
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Α Ν Α ΛΥ Σ Η
ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
/ Tου ΔΡΟΣ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΟΥΝΤΗ
Τα ακίνητα θεμέλιος
λίθος του τραπεζικού
συστήματος
Στην Κύπρο, οι διακυμάνσεις στις τιμές ακινήτων έχουν
σημαντικές επιπτώσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα του τόπου γιατί τα περισσότερα δανειοδοτικά
κριτήρια που εφαρμόζουν (ή εφάρμοζαν) οι τοπικές
τράπεζες είναι πολλές φορές «κυκλικά» και μπορεί να
ενισχύουν τις διακυμάνσεις των τιμών ακινήτων.
Οι τράπεζες στην Κύπρο πολλές φορές «υποεκτίμησαν»
τους πιστωτικούς κινδύνους που ενσωματώνονται στα
δάνεια με εξασφάλιση ακίνητα κατά τη διάρκεια της
ανοδικής φάσης των τιμών των ακινήτων (βλ. περίοδο
2004-2008). Αυτό κυρίως μπορεί να οφειλόταν σε διάφορους λόγους, όπως π.χ. ανεπάρκεια εξελιγμένων συστημάτων αξιολόγησης κινδύνων, στην έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων και πληροφόρησης, αλλά σε σημαντικό
βαθμό επειδή η ίδια η αύξηση των τιμών ακινήτων δημιουργούσε και μία (ψευδ-)αίσθηση «ασφάλειας» στις
κυπριακές τράπεζες και «κίνητρο» για περαιτέρω πιστωτική επέκταση.
Η μυωπική αντιμετώπιση ήταν ένας από τους κυριότερους παράγοντες της διατήρησης της ανοδικής
τάσης των τιμών και της συνεπακόλουθης αύξησης
του πιστωτικού κινδύνου των εγχώριων τραπεζών. Σήμερα, η κατακόρυφη πτώση των τιμών και μείωση της
αξίας των υποθηκευμένων ακινήτων, αυξάνει ακόμη
περισσότερο τον πιστωτικό κίνδυνο και τις κεφαλαιακές
απαιτήσεις των τραπεζών, οδηγώντας σε σημαντικό
περιορισμό πιστωτικής επέκτασης (μηδενική επέκταση),
μείωση της ζήτησης για αγορά ακινήτων, εμπορικές
επενδύσεις, κ.λπ. και συνεπώς σε ενδυνάμωση της
πτωτικής πορείας των τι<
<
<
<
<
<
<
μών ακινήτων.
Επομένως, με δεδομέΧρειάζεται η
νο την ποιότητα των δανειοδοτικών χαρτοφυλασυλλογή και
κίων των τραπεζών τα οανάλυση στοιχείων ποία έχουν κυρίως σαν
έμπρακτη εξασφάλιση
για τα ακίνητα με
ακίνητα στην Κύπρο, τόστατιστικά μοντέλα σο η Κεντρική Τράπεζα
και χαρτογραφικά Κύπρου (ΚΤΚ) αλλά και
οι ίδιες οι τράπεζες θα
εργαλεία
πρέπει να έχουν σαφή
εικόνα των συνεπειών
που συνεπάγονται με τη μείωση των τιμών των ακινήτων
στα χαρτοφυλάκια και την ανακεφαλαιοποίησή τους,
αλλά κα στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ώστε να προσαρμόσουν ανάλογα την πολιτική
τους. Για να γίνει αυτό δυνατό χρειάζεται η συλλογή
στοιχείων για όλα τα ακίνητα τα οποία η τράπεζα έχει
υποθηκευμένα, καθώς και ανάλυση αυτών των δεδομένων με στατιστικά μοντέλα και χαρτογραφικά εργαλεία
ώστε, για παράδειγμα, να υπολογιστεί η γεωγραφική
συγκέντρωση των ακινήτων/υποθηκών, η αξιολόγηση
του ρίσκου στη διάθεση/εκποίηση συγκεκριμένων ακινήτων ή/και σε συγκεκριμένες περιοχές, κ.λπ.
Οι αγορές ακινήτων γίνονται πιο ευπαθείς στη διακύμανση των τιμών εξαιτίας του ρόλου που παίζει το
τραπεζικό σύστημα. Θεωρητικά, η απόφαση χορήγησης
ενός δανείου πρέπει να βασίζεται σε μακροχρόνιες
προβλέψεις όσον αφορά την αξία του χρηματοδοτούμενου ακινήτου μέχρι την εξόφληση του δανείου.
Όμως, η έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης για την αξιολόγηση των τάσεων που επικρατούν στην αγορά
και την πιθανή διαμόρφωση των τιμών στο μέλλον,
έχει ως αποτέλεσμα οι αποφάσεις χρηματοδότησης να
βασίζονται κατά κύριο λόγο στις τιμές που διαμορφώνονται για παρόμοια ακίνητα κατά τη συγκεκριμένη
περίοδο. Οι τρέχουσες τιμές όμως υπόκεινται σε βραχυχρόνιες διακυμάνσεις και ενδεχομένως ενσωματώνουν
«φούσκες» και η απλή προέκτασή τους αποτελεί ανασφαλή μέθοδο της μελλοντικής διαμόρφωσής τους.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι τιμές των ακινήτων
χαρακτηρίζονται από σημαντικές διακυμάνσεις που
μπορεί να ταυτίζονται (ή όχι) με τους οικονομικούς
κύκλους. Υπό ορισμένες μάλιστα συνθήκες, οι διακυμάνσεις αυτές μπορεί να ενισχυθούν και να γίνουν πιο
έντονες από την πιστοδοτική πολιτική που εφαρμόζουν
τα πιστωτικά ιδρύματα, όταν δηλαδή η πολιτική τους
αυτή έχει κυκλικό χαρακτήρα. Σε κάθε περίπτωση, η
παρακολούθηση της εξέλιξης των τιμών των ακινήτων
πρέπει να ενδιαφέρει άμεσα τις νομισματικές και εποπτικές αρχές καθώς, όπως η πρόσφατη εμπειρία από
την εγχώρια χρηματοπιστωτική κρίση επισημαίνει, απότομη πτώση τους μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στις τραπεζικό τομέα και κατ΄ επέκταση στην
πραγματική οικονομία του τόπου.
Το ερώτημα είναι κατά πόσο τόσο οι αρχές όσο και
οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε εκσυγχρονισμό των
συστημάτων αξιολόγησης και παρακολούθησης των
υποθηκών/ακινήτων ώστε να γίνει καλύτερη διαχείριση
του χαρτοφυλακίου τους.
Ο Δρ Γιώργος Μούντης ηγείται της ομάδας των χρηματοοικονομικών συμβουλευτικών υπηρεσιών, της Leaf Research, με ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα που σχετίζονται με την αναδιάρθρωση δανείων/χρεών, στις εξαγορές και συγχωνεύσεις εταιρειών και στον στρατηγικό προγραμματισμό.
Οι αγορές ακινήτων γίνονται πιο ευπαθείς στη
διακύμανση των τιμών εξαιτίας του ρόλου που παίζει το
τραπεζικό σύστημα.
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
ΔΗΚΤΗΣ
Θέλει καζίνο
Μετά και τις μικρότερες πόλεις, τώρα και η
Λευκωσία δείχνει τον τοπικισμό της όταν η
συζήτηση στρέφεται στα καζίνο. Η λογική
που θέλει όλες τις ευκαιρίες να μοιράζονται αναλόγως ψήφων, συνεχίζει ακόμα
να βασιλεύει αμέριμνη, ακόμα και μετά
την καταστροφή του τόπου. Η κυβέρνηση
θα πρέπει να θέσει εμπορικά και κοινωνικά κριτήρια και να δεχτεί αιτήσεις για άδεια καζίνο με μοναδικό κριτήριο την αξία
των αιτήσεων, άσχετα με τις μικρότητες
της πολιτικής που θέλει τις κυβερνήσεις
να μοιράζουν παιγνίδι για ψήφους, αντί
για το κοινό καλό. Εδώ να σας δω αν εννοούσατε όσα λέγατε πριν απ’ τις εκλογές.
<<<<<
Wanted
Ο καθένας, και δη οι πρώην υπουργοί, θα
πρέπει να επιλέγουν τους συνέταιρούς
τους προσεκτικά. Ιδίως αν δεν θέλουν να
μπλέξουν με το FBI. Από την άλλη, γλυκό
φαίνεται πως είναι το αέριο. Άσχετα τούτου, οι κορυφαίοι πολιτικοί καλό θα ήταν
να προσέχουν όταν άλλοι χρησιμοποιούν
το όνομά τους. Οι δε νυν υπουργοί οφείλουν να πατάξουν στα υπουργεία τους
τη διαφθορά και τη σήψη, όπου υπάρχει,
γιατί μετά γίνονται μέρος της βρωμιάς.
<<<<<
Λίρα μου καλή...
Όλο και πιο οργουελική γίνεται η συζήτηση
για τη λίρα. Πριν από μερικές εβδομάδες, η
«Κ» έγραψε για μια ομάδα μεγάλων επιχειρηματιών (όνομα και μη χωριό) που προωθούν
την επιλογή της λίρας. Εντελώς τυχαία, οι συγκεκριμένοι έχουν τεράστια χρέη σε ευρώ,
που αν μετατραπούν σε λίρες, ίσως να σώσουν την παρτίδα. Την πατρίδα, πάντως, όχι.
Άμα γλυκαθείς...
<<<<<
Ευκαιρίες
Οι συγκεκριμένοι, επίσης τυχαία, έχουν οι
περισσότεροι και πολλά λεφτά στο εξωτερικό. Με την Κύπρο στη λίρα, τα ευρώ τους
σε άλλες χώρες θα γίνουν επίχρυσα. Και
τότε, που λέτε, θα τα φέρουν. Γιατί; Για να
μας σώσουν, άλλο; Λέτε τότε να πάρουν
πίσω και τα κουπόνια;
<<<<<
Κονταρομαχίες
Όλο και πιο καυτές γίνονται οι κονταρομαχίες
στην Τράπεζα Κύπρου. Τα εκεί στελέχη είναι
μοιρασμένα σε δύο στρατόπεδα: Τους
original της Τράπεζας Κύπρου, και τους νεοαφιχθέντες της Λαϊκής. Η κόντρα; Ποιος θα
πληρώσει τη νύφη για τα όσα έγιναν. Οι μεν
λένε πως έχουν ήδη δεχτεί αποκοπές 12%,
που καλά είναι αν δουλεύεις σε εταιρεία που
έκλεισε. Οι δε σχολιάζουν πως δεν μπαίνεις
σπίτι του άλλου και να έχεις και απαιτήσεις. Η
κόντρα, σε κάθε περίπτωση, έχει και τη δική
της αξία ως θέαμα.
<<<<<
που λαμβάνουν τις τελικές αποφάσεις για
το τι θα γίνει στην τράπεζα. Η δε κυβέρνηση, ας χτυπιέται, δεν την ακούει κανείς.
<<<<<
Αλλάζουν
Το κτήριο που αποτελεί σημείο αναφοράς
στην είσοδο της Λευκωσίας, το πάλαι ποτέ
Κεντρικό της Λαϊκής, ανήκει πλέον και επίσημα στην Τράπεζα Κύπρου. Οι ταμπελογράφοι κάνουν χρυσές δουλειές, ενώ όσοι
προσφέρουν καταστήματα προς ενοικίαση
στις δύο τράπεζες είναι οι μεγάλοι χαμένοι:
Προτεραιότητας έχουν πλέον τα ιδιόκτητα,
με τη Λαϊκή να έχει αρκετά από αυτά.
<<<<<
Χα-ποτάμι
Θυμάστε που Γιώργος Βασιλείου, όταν ή-
ταν ακόμα Πρόεδρος της Δημοκρατίας
προώθησε πώληση έκτασης κοντά στο
Χα-ποτάμι σε Άραβες επενδυτές για να
προχωρήσουν σε αναπτύξεις; Θυμάστε τι
άκουσε τότε ο «προδότης» που ήθελε να
«ξεπουλήσει την πατρίδα» στους «ξένους» για «τριάκοντα αργύρια»; Τώρα που
πωλήθηκε από Dolphin-Aristo, όλοι πανηγυρίζουν χαίρονται και πισκαλούν. Θα πει
κανένας ένα συγγνώμη στον Βασιλείου
για τις αρλούμπες που άκουσε τότε ο άνθρωπος;
<<<<<
Έφυγες νωρίς...
«Αυτοπυροβολήθηκε» η πρόταση του ΔΣ
της Τράπεζας Κύπρου για διορισμό του κ.
Κολακίδη ως εκτελεστικού συμβούλου της
τράπεζας. Παρόλο που και στα τρία σενάρια που είχε μπροστά του το ΔΣ, πρώτη επιλογή αποτελούσε ο κ. Κολακίδης, τελι-
R E S I G N AT I O N Τ Η Σ Ε Β Δ Ο Μ Α Δ Α Σ
Κόντρες IT
Steve Miller
στο τμήμα πληροφορικής. Δύο ομάδες είναι πολλές για μια τράπεζα. Η Έξοδος Εισοδίου, πάντως, άνοιξε για να καλά το
σκορ: Λαϊκή-Κύπρου 1-0. Σ’ αυτά τα ματς,
μάλλον θα χρειαστούν ξένους διαιτητές.
Ο επικεφαλής του IRS, του «τμήματος εσωτερι-
Η κόντρα αυτή εξελίχθηκε σε επική μάχη
<<<<<
Κομματικός
Την ίδια ώρα, όλο και πιο έντονες είναι οι
φήμες για συγκεκριμένο στέλεχος που έχει σήμερα ισχυρή οργανική θέση γενικού
διευθυντή, ο οποίος προωθείται προς την
κορυφή της πυραμίδας στην τράπεζα. Οι
κομματικές του διασυνδέσεις, βλέπετε,
τον καθιστούν αρκετά αρεστό σε εκείνους
κά, ξαφνικά και χωρίς εξήγηση, απέσυρε
το ενδιαφέρον του. Περίεργα σας λέω τα
πράματα. Ιδίως αν αναλογιστεί κανείς πως
ο εκλεκτός των άλλων είναι ο άλλος...
<<<<<
Πόθεν έσχες
Το Πόθεν Έσχες του τέως Προέδρου της
Δημοκρατίας εγείρει ένα ζήτημα. Από
αυτό φαίνεται μεν πως είναι πράγματι ένας απλός άνθρωπος, αλλά διαφαίνεται
και η εξυπνάδα των λογιστών: Μειώθηκε,
λέει η περιουσία του τέως Προέδρου, αλλά μόνο μετά τη μεταφορά στον υιό του
ζεύγους του διαμερίσματος της οικογένειας και μάλιστα με επικαρπία των γονέων. Δεν περιλαμβάνονται, επίσης, και τα
λοιπά διαμερίσματα του κτηρίου που είναι οικογενειακά, ενώ στη μείωση της
περιουσίας Χριστόφια παίζουν τον ρόλο
τους και οι δωρεές χρημάτων στις κόρες
του. Όλα αυτά είναι μια χαρά και δεν υπάρχουν σκιές για τον τέως Πρόεδρο, ο
οποίος δικαιούται μια χαρά να μεταβιβάζει τη περιουσία του στα παιδιά του.
<<<<<
κών προσόδων» των ΗΠΑ, αναγκάστηκε σε παραίτηση όταν αποκαλύφθηκε πως το τμήμα του
στόχευε οργανισμούς που συνδέονται με το ρεπουμπλικανικό κόμμα και δη τη δεξιά του πτέρυγα, το Tea Party. Η αλήθεια είναι πως αυτοί οι οργανισμοί είχαν την «τάση» να λαμβάνουν φορολογικές εξαιρέσεις που δεν δικαιούνταν, αλλά το
μήνυμα που δόθηκε ήταν τελικά πως η κυβέρνηση Ομπάμα στοχοποιούσε τους αντιπάλους της.
Όπως όλα δείχνουν, πάντως, ο Λευκός Οίκος και
οι πολιτικοί προϊστάμενοι του IRS δεν γνώριζαν για την κίνηση αυτή, την οποία έκαναν λόγω υπερβολικού ζήλου δημοκρατικοί υπάλληλοι. Εκτός από μάθημα πολιτικής τάξης και ευθιξίας, σημαντικό είναι και το μάθημα που θα πρέπει να εισπράξει
και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας: Προσοχή στον υπερβολικό ζήλο των οπαδών
σου, Πρόεδρε, οι οποίοι μπορεί να σε οδηγήσουν σε περιπέτειες.
ΑΡΘΡΟ
Πόθεν έσχες 2
Αλλά την ίδια ώρα το balance sheet του
προέδρου πρέπει να αποτελεί διδακτικό
υλικό για το τι θα πει λογιστική. Αν αφαιρέσει κανείς τις δωρεές στα παιδιά του και τη
μεταφορά του διαμερίσματος, η καθαρή αξία του κ. Χριστόφια αυξήθηκε κατά 540
χιλιάδες, περίπου, αφού η περιουσία έμεινε στην οικογένειά του. Ουδέν μεμπτό για
τον κ. Χριστόφια, αλλά ως παράδειγμα,
φαίνεται πόσα ψέματα μπορούν να πουν
και οι αριθμοί, οι οποίοι δείχνουν μείωση
της περιουσίας του κατά 173 χιλιάδες.
[email protected]
/ Του ΣΩΤΗΡΗ ΓΕΩΡΓΑΝΑ*
Η ελευθερία, ο ανταγωνισμός και η γερμανική άποψη
Διαπραγματευόμενος τη διάσωση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος, ο υπουργός
Οικονομικών της Γερμανίας Β. Σόιμπλε πρότεινε το μέγεθος των κυπριακών τραπεζών
ως ποσοστό του ΑΕΠ να προσεγγίσει τον
μέσο ευρωπαϊκό όρο. Παρόμοιες προτροπές
και βαριά κριτική για το κυπριακό μοντέλο
ακούστηκαν και από κυβερνήσεις που είναι
πολύ πιο δημοφιλείς στην ελληνόφωνη
κοινή γνώμη. Ποια οικονομική θεωρία όμως
επιτάσσει οι χώρες της Ευρωζώνης να λειτουργούν κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του
ευρωπαϊκού μέσου όρου, δηλαδή ουσιαστικά
να είναι κλώνοι της Γερμανίας; Αν η Κύπρος
πρέπει να έχει μικρές (σχετικά) τράπεζες
όπως η Γερμανία, πρέπει να παράγει και
BMW όπως η Γερμανία;
Η Ευρώπη πάντα ήταν μια ήπειρος με
ποικιλομορφία κοινωνικών συστημάτων
και αναπτυξιακών προτύπων. Κατά μια ανάλυση, η ίδια η κυριαρχία της Δύσης τους
τελευταίους αιώνες οφείλεται ακριβώς
στον σκληρό ανταγωνισμό εντός Ευρώπης
μεταξύ κρατών με διαφορετικές ιδέες και
αντιλήψεις, που οδήγησε στην ταχεία υιοθέτηση και τελικά κυριαρχία των καλύτερων ή έστω παραγωγικότερων ιδεών.
Η αυξανόμενη ενοποίηση της ηπείρου
φέρνει σύγκλιση των κοινωνικοοικονομικών συστημάτων, αλλά έως σήμερα, παρά
τις ευκαιριακές γκρίνιες, κάθε κράτος είχε
επί της αρχής την ελευθερία να επιλέγει
τον δικό του δρόμο προς την ευημερία.
«Ενωμένοι στην ποικιλομορφία» είναι το
επίσημο μότο της Ενωσης.
Η κρίση δοκιμάζει την ανθεκτικότητα
της ευρωπαϊκής ποικιλομορφίας και την
ανοχή του ευρωπαϊκού πυρήνα στη διαφορετικότητα των χωρών-μελών, ειδικά
όσων βρίσκονται στην περιφέρεια. Σπανίως
έβλεπαν οι Γάλλοι και οι Γερμανοί τις οι-
κονομικές καινοτομίες και ιδιαιτερότητες
της περιφέρειας με καλό μάτι. Οι χαμηλοί
φόροι από Ιρλανδία μέχρι Λεττονία ήταν
συχνά μια απειλή, τουλάχιστον ψυχολογικά, για τον Γερμανό πολίτη που φοβόταν
τη διάλυση του κοινωνικού κράτους στην
πατρίδα του. Η μετακόμιση βιομηχανιών
για αναζήτηση χαμηλότερου εργατικού
κόστους και ευνοϊκής φορολογίας, π.χ.
από Γερμανία σε Πολωνία αλλά και μεταξύ
περιφερειακών χωρών, όπως από Ελλάδα
σε Βουλγαρία, ήταν από τους συνηθέστερους μπαμπούλες της τελευταίας δεκαετίας
που προκαλούσαν φόβους για «ξεκοίλιασμα» της βιομηχανίας στην «παλιά Ευρώπη». Τυπική απάντηση του ευρωπαϊκού
πυρήνα ήταν προτροπές για «εναρμόνιση
της φορολογίας» και του κοινωνικού κράτους, δηλαδή για κλωνοποίηση του συστήματός τους στην περιφέρεια. Σήμερα
που το κέντρο καλείται -δικαίως ή αδίκωςνα πληρώσει για τα προβλήματα της περιφέρειας, είναι αναμενόμενο να ζητάει
κάποιους όρους. Το πρόβλημα είναι ότι οι
όροι της ευρωπαϊκής αρωγής υπερβολικά
συχνά πηγάζουν από προκαταλήψεις και
φοβίες αντί για ορθολογικά οικονομικά επιχειρήματα. Οταν αξιώνουμε από την
Κύπρο να έχει γερμανικού τύπου χρηματοπιστωτικό τομέα, της στερούμε ένα αναπτυξιακό στήριγμα. Δεδομένου ότι δεν
μπορεί η Ενωση να απαιτεί η Κύπρος να
είναι στο διηνεκές φτωχότερη της Γερμανίας, τι ακριβώς αναπτυξιακό στήριγμα
προσφέρει σε αντάλλαγμα; Περιμένουμε
η κυπριακή μεταποίηση να φτάσει τον
ευρωπαϊκό μέσο όρο; Θα φτιάχνει άραγε
η Κύπρος τον ίδιο αριθμό αυτοκινήτων
κατά κεφαλήν με τη Γερμανία; Και αν δεν
επιτρέπουμε στη Λεττονία να έχει χαμηλότερη φορολογία από τον πυρήνα, πώς
<
<
<
<
<
<
<
Αν η Κύπρος πρέπει να έχει
μικρές (σχετικά) τράπεζες,
όπως η Γερμανία, πρέπει
να παράγει και BMW όπως
η Γερμανία;
θα μπορέσει να προσελκύσει αρκετές επενδύσεις (βλ. και την κλασική εργασία
του Π. Κρούγκμαν, 1991) ώστε να ξεφύγει
από το τέλμα που την έριξε, χωρίς δική
της ευθύνη, ο κομμουνισμός;
Γίνεται προφανές ότι η πρόταση του κ.
Σόιμπλε είναι αφελής, ακόμα και με βάση
τα αρχαιότερα πορίσματα της οικονομικής
επιστήμης. Οι χώρες της Ευρωζώνης είναι
διαφορετικές, με διαφορετικές δυνάμεις
και αδυναμίες. Αυτό δεν είναι κακό από
μόνο του, απεναντίας από την εποχή του
Ντέιβιντ Ρικάρντο (το 1817, πριν καν την
Ελληνική Επανάσταση!) ξέρουμε ότι το
συγκριτικό πλεονέκτημα είναι η βάση του
εμπορίου και ο καλύτερος λόγος που οι
χώρες ωφελούνται από τις διεθνείς συναλλαγές. Αντί να παράγουμε όλοι τα πάντα, κάθε χώρα (ή περιοχή ή άτομο!) ειδικεύεται σε αυτό που μπορεί να κάνει
καλύτερα, πουλάει το πλεόνασμα και αγοράζει τα υπόλοιπα προϊόντα που χρειάζεται. Αντί η Κύπρος να παράγει στο νησί
τα 10 χιλιάδες αυτοκίνητα που χρειάζεται
ετησίως, σε κατ’ ανάγκη μικρά και υποπαραγωγικά εργοστάσια, αφήνει αυτή τη
δουλειά σε κεντροευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Το φυσικό/ανθρώπινο κεφάλαιο που εξοικονομείται απασχολείται σε εργασίες που
οι Κύπριοι είναι σε καλύτερη θέση να κάνουν από το να παράγουν αυτοκίνητα,
όπως στις υπηρεσίες (τουριστικές, χρηματοοικονομικές, διοικητικές). Ας τονιστεί ότι το συγκριτικό πλεονέκτημα της κάθε χώρας εξαρτάται από γεωγραφικούς, ιστορικούς αλλά και τυχαίους
παράγοντες και μπορεί να αλλάζει με τον
χρόνο. Στην πραγματικότητα κάθε πολίτης
σε μια χώρα μπορεί να συμφέρει να ασχολείται με διαφορετική δραστηριότητα. Το
έργο της οικονομικής πολιτικής (είτε ασκείται από εθνικές αρχές είτε υπερεθνικές
όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είτε από τον
κ. Σόιμπλε) δεν είναι να ωθεί τους πολίτες
να ασχολούνται με έναν συγκεκριμένο
κλάδο, διαλέγοντας νικητές και χαμένους.
Για να έχουμε βέλτιστη κατανομή δραστηριοτήτων, χρειάζονται συνθήκες που
επιτρέπουν (α) οι πολίτες να μπορούν να
αναγνωρίζουν σε ποιον τομέα έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα, (β) να μπορούν να
εισέρχονται εύκολα σε αυτήν τη δραστηριότητα και να αλλάζουν τομείς εύκολα
όταν οι συνθήκες αλλάζουν και (γ) να ανταλλάσσουν εύκολα τους καρπούς της
εργασίας τους. Η Ευρωπαϊκή Ενωση ξεκίνησε προωθώντας γενναία το τελευταίο
σημείο, ελευθερώνοντας το εμπόριο στην
ήπειρό μας, και έχει συμβάλει και στο πρώτο, ενισχύοντας τα πανεπιστήμια και την
έρευνα. Είναι κρίμα -και πιθανώς άδικονα αντιστρέφεται η συμβολή της Ενωσης
στην ευημερία μας με πολιτικές που βάζουν
τα κράτη-μέλη στο κρεβάτι του Προκρούστη και αποτρέπουν τελικά τους πολίτες
από το να επιλέγουν την οικονομική δραστηριότητα τους, ελεύθερα και υπεύθυνα.
* Ο κ. Γεωργανάς διδάσκει Eφαρμοσμένη Θεωρία Παιγνίου στο University of London-Royal
Holloway.
OIK_03-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/24/13 8:45 PM Page 3
O I KO N O M I A
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
3
Ισχυρό κίνητρο για επενδύσεις η άδεια παραμονής
Οι πρώτες ενδείξεις για τα κίνητρα προς τους επενδυτές είναι θετικές ενώ έπεται συνέχεια με νέες κινήσεις από την κυβέρνηση
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
Το ελληνικό προξενείο στη Λευκωσία
καλείται καθημερινά να ανταποκριθεί
σε ένα μεγάλο φόρτο εργασίας. Πέραν
των 30.000 Ελλήνων πολιτών που εξυπηρετεί δέχεται συχνά επισκέψεις από
ξένους φοιτητές, κυρίως Κινέζους, που
σπουδάζουν στην Κύπρο και θέλουν
να γνωρίσουν και την Ελλάδα. Η έκδοση,
όμως, βίζας Σέγκεν σε Κινέζο φοιτητή
αποτελεί μια πράξη που ανάγεται στη
σφαίρα του φανταστικού. Στο παρελθόν
υπήρξαν φαινόμενα παράνομης μετανάστευσης, με όχημα την αρχική φοιτητική βίζα, με αποτέλεσμα να σταματήσει η έκδοσή τους. Τελικά, η μόνη
εικόνα από την Ελλάδα που κρατούν
οι Κινέζοι φοιτητές είναι αυτή από…
τις αφίσες τουριστικών περιοχών και
αρχαιολογικών χώρων που κοσμούν
τους τείχους του προξενείου.
<
<
<
<
<
<
<
Το 85% των 1,4 εκατομμυρίων εκατομμυριούχων της
Κίνας σχεδιάζουν να σπουδάσουν τα παιδιά τους στο
εξωτερικό. Με την άδεια
παραμονής στα χέρια ανοίγει η πόρτα για την Ευρώπη
για τους γόνους της δυναμικής αστικής τάξης της Κίνας
Το πρώτο δίμηνο του 2013 στην επαρχία της Πάφου εκδόθηκαν 154 νέες άδειες
οικοδομής για την ανέγερση 300 οικιστικών μονάδων, έναντι 196 αδειών και
121 οικιστικές μονάδες, το αντίστοιχο δίμηνο του 2012.
Τα πράγματα, όμως, αλλάζουν. Με αγορά κατοικίας αξίας τουλάχιστον 300.000
ευρώ η Κυπριακή Δημοκρατία παραχωρεί
άδεια παραμονής σε υπηκόους τρίτων
χωρών. Με επενδύσεις 15 εκατ. ευρώ
παραχωρείται υπηκοότητα.
Το κίνητρο είναι τόσο ισχυρό που
φέρνει στην Κύπρο νέες επενδύσεις
σε μια περίοδο που η εικόνα της χώρας
έχει τσαλακωθεί. Η άδεια παραμονής
επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία
σε όλη την Ε.Ε. Εξίσου ισχυρό κίνητρο
για τη μετοίκηση στην Κύπρο είναι ότι
εκτός Κίνας τα ζευγάρια των Κινέζων
μπορούν να αποκτήσουν πέραν του
ενός παιδιού..
Την περασμένη εβδομάδα η Dolphin
Capital Investors προχώρησε στην πώληση του Venus Rock Golf Resort –το
οποίο περιλαμβάνει και οικιστική ανάπτυξη– σε διεθνή κοινοπραξία με έδρα
το Χονγκ Κονγκ, έναντι 290 εκατ. ευρώ.
Παράγοντες της αγοράς ακινήτων σημειώνουν ότι η πώληση αποτελεί την
πρώτη επιχειρηματική κίνηση συνεπεία
των νέων συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στη αγορά ακινήτων και στην ανάγκη μείωσης του δανεισμού εταιρειών
ανάπτυξης γης. Παράλληλα επισημαίνουν
ότι είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι
έγινε μια τόσο μεγάλη πράξη, με τη χώρα
σε καθεστώς αβεβαιότητας και με τις
τράπεζες να τελούν υπό περιορισμούς
στην κίνηση κεφαλαίων.
«Πρόκειται για το πρώτο καλό νέο.
Παρά τα όσα έγιναν νέες επενδύσεις έρχονται στην Κύπρο», ανέφερε στην «Κ»
ανώτατος κυβερνητικός παράγοντας.
Αν και δεν έχουν γίνει γνωστές οι προθέσεις των νέων επενδυτών, το γεγονός
ότι έχουν έδρα το Χονγκ Κονγκ συνδέεται
με τις μαζικές αγορές κατοικιών από Κινέζους, με επίκεντρο την περιοχή της
Πάφου, όπου και βρίσκεται η τουριστική
– οικιστική ανάπτυξη.
Η αγορά της Κίνας μοιάζει απέραντη.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα το 85%
των 1,4 εκατομμυρίων εκατομμυριούχων
της Κίνας σχεδιάζουν να σπουδάσουν
τα παιδιά τους στο εξωτερικό. Με την
άδεια παραμονής στα χέρια, οι γόνοι
των δυναμικής αστικής τάξης της Κίνας
μπορούν να ταξιδεύουν ανά την Ευρώπη
χωρίς να χρειάζεται να πείσουν ότι η
φοιτητική βίζα στο διαβατήριο τους αποτελεί πρόσχημα για να μεταναστεύσουν παράνομα στην Ευρώπη.
Κύπριοι επιχειρηματίες ανάπτυξης
γης, με έδρα την περιοχή της Πάφου,
ξεκίνησαν πέρυσι μια συστηματική εκστρατεία προώθησης των ακινήτων τους
στην Κίνα και το αποτέλεσμα ήταν θεαματικό. Σήμερα η περιοχή της Πάφου
είναι η μοναδική που παρατηρείται αύξηση πωλήσεων, αλλά και αύξηση στην
έκδοση αδειών για κατασκευή νέων οικιστικών μονάδων.
Το πρώτο δίμηνο του 2013 στην επαρχία της Πάφου εκδόθηκαν 154 νέες
άδειες οικοδομής για την ανέγερση 300
οικιστικών μονάδων, έναντι 196 αδειών
και 121 οικιστικές μονάδες, το αντίστοιχο
δίμηνο του 2012.
Σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις, το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου παγκύπρια
καταγράφεται μείωση 44%, με την Πάφο
να αποτελεί την εξαίρεση και να καταγράφει άνοδο 6%. Καλύτερος μήνας ο
Φεβρουάριος με αύξηση πωλήσεων 86%.
Την περίοδο Αυγούστου-Οκτωβρίου 2012
περίπου 600 κατοικίες πωλήθηκαν σε
Κινέζους, με το 90% αυτών να επιλέγουν
την Πάφο.
«Υπάρχει μια μικρή επιβράδυνση, σε
σχέση με το 2012, αλλά το αγοραστικό
ενδιαφέρον υπάρχει. Το αδιάθετο απόθεμα κατοικιών έχει μειωθεί και σχέδια
για νέα έργα βγαίνουν από το συρτάρι,
τονίζει στην «Κ» ο διευθύνων σύμβουλος
της Leaf Research, Παύλος Λοΐζου.
Η Κυπριακή Δημοκρατία μελετά να
μειώσει το ελάχιστο ποσό αγοράς κατοικίας, για την έκδοση άδειας παραμονής, στα 200.000 ευρώ, ενώ ο Πρόεδρος
της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης,
έχει προαναγγείλει τη χορήγηση υπηκοότητας σε όλους τους ξένους επενδυτές
που έχασαν τουλάχιστον 3 εκατ. ευρώ
από τη διαδικασία εκκαθάρισης της Λαϊκής Τράπεζας και εξυγίανσης της Τράπεζας Κύπρου.
Ο σχεδιασμός είναι το πρόγραμμα «Υπηκοότητα μέσω Επενδύσεων», όπως
ονομάζεται, να αναθεωρηθεί, προκειμένου να υπάρξει γενική μείωση στο ύψος
του απαιτούμενου μίνιμουμ ποσού για
επενδύσεις ούτως ώστε να μπορεί να αποκτηθεί η κυπριακή υπηκοότητα με
τρία εκατομμύρια καταθέσεις. Η υφιστάμενη νομοθεσία προβλέπει τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων ύψους
15 εκατομμυρίων ευρώ για μέχρι πέντε
χρόνια, περιορισμός που θα αρθεί.
[email protected]
Νέες εισαγωγές
εταιρειών στο ΧΑΚ
Δύο αιτήσεις εισαγωγής στη Νέα
Αγορά του ΧΑΚ υποβλήθηκαν μετά τα γεγονότα του περασμένου
Μαρτίου, γεγονός που καταδεικνύει ότι η Κύπρος εξακολουθεί
να διατηρεί ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα ως κέντρο παροχής
χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Ειδικά η ΝΕ.Α αποδεικνύεται ότι
μπορεί να προσελκύσει στην Κύπρο εταιρείες τεχνολογίας, που
αναζητούν μια φθηνή και αξιόπιστη αγορά για να αναπτυχθούν.
Μάλιστα, η διοίκηση του ΧΑΚ
θα προχωρήσει στη δημιουργία
ενός νέου κλάδου (sector) ενεργειακού profile στη ΝΕ.Α., για την
οποία υπάρχει ενδιαφέρον από
πέντε ενεργειακές εταιρειών της
Άπω Ανατολής.
Στη ΝΕ.Α. του Χ.Α.Κ. σήμερα
διαπραγματεύονται οι μετοχές 16
εταιρειών και 2 εταιρικών ομολόγων, ανάμεσά τους πέντε ελληνικών συμφερόντων, μιας από το
Ισραήλ, μιας από τη Λευκορωσία,
μιας από τη Μάλτα και οκτώ κυπριακές. Μάλιστα η εισηγμένη
με έδρα τη Μάλτα, κατέθεσε την
αίτησή της μετά τα γεγονότα του
περασμένου Μαρτίου και ήδη διαπραγματεύεται στην αγορά.
Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι αίτηση για εισαγωγή κατέθεσε και η ελληνική
Ilion Energy A.E., με σύμβουλο
εισαγωγής την Capital Markets
Experts Α.Ε.
Σύμφωνα με τη διοίκηση της
εταιρίας, η εισαγωγή στη ΝΕ.Α.
του Χ.Α.Κ., ήταν μια στρατηγική
επιλογή, από την οποία αποβλέπει
σε μια σειρά πλεονεκτημάτων, όπως η παρουσία της εταιρίας στη
διεθνή επενδυτική κοινότητα των
χρηματιστηριακών αγορών, η μετατροπή του μετοχικού της κεφαλαίου σε ανταλλάξιμες αξίες,
οι οποίες θα μπορούν πλέον να
χρησιμοποιηθούν κατά το δοκούν
από τους μετόχους της, η ανέξοδη
διαφήμιση των δραστηριοτήτων
της, η ευχερέστερη προσέγγιση
στρατηγικών επενδυτών αλλά και
στρατηγικών συνεργατών και τέλος η βελτίωση του διεθνοποιημένου χαρακτήρα της .
Η Ilion Energy έκλεισε το 2012
με κύκλο εργασιών της τάξης των
2,1 εκ. ευρώ και κέρδη μετά φόρων
72 χιλ. ευρώ, ενώ ήδη στο 2013
κινείται με υψηλούς ρυθμούς αύξησης, έχοντας το πρώτο τρίμηνο
πωλήσεις 1 εκ. ευρώ.
Η εταιρεία εξειδικεύεται σε
φωτοβολταϊκά συστήματα και
πάρκα, σε βιοκλιματικές κατασκευές και στη γεωθερμία. Με
την εισαγωγή της στο ΧΑΚ, σκοπεύει μέσα στην τρέχουσα χρήση
να πραγματώσει αυξήσεις κεφαλαίου συνολικού ύψους μέχρι το
1 εκ. ευρώ, προκειμένου, να χρηματοδοτήσει το project που παρουσίασε τον περασμένο Ιανουάριο στο Word Future Energy
Summit του Άμπου Ντάμπι και
αφορά στο βιοκλιματικό θερμοκήπιο.
Με το βιοκλιματικό θερμοκήπιο
η Ilion Energy προτείνει μία εγκατάσταση αυτόνομη ενεργειακά, σχεδιασμένη ως βέλτιστη
λύση για άνυδρες περιοχές, οι οποίες με την εφαρμογή του μπορούν να μετατραπούν σε περιοχές
παραγωγής τροφίμων, πόσιμου
νερού και αλατιού για βρώσιμη ή
βιομηχανική χρήση.
Η πρόταση της Ilion εκτιμάται
ότι θα προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς τα υδατικά διαθέσιμα για άρδευση συνεχώς μειώνονται, ενώ παράλληλα αυξάνεται η ζήτηση για τρόφιμα και
ειδικότερα, για λαχανικά και θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Το βιοκλιματικό θερμοκήπιο μπορεί
να αποτελέσει ενδιαφέρουσα
πρόταση και για τη χώρα μας,
ειδικότερα για τις παράλιες περιοχές.
OIK_04-oikonomia_OIK_06-oikonomia 5/24/13 8:09 PM Page 4
4
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Αβέβαιη η επιβίωση της Τράπεζας Κύπρου
Βαθύς ο προβληματισμός σε Λευκωσία και Τρόικα, αφού τα νούμερα δεν «βγαίνουν» λόγω Λαϊκής και υπερτιμημένων ενεργητικών
Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ
Ο ορισμός της «καλής»
Μετά τη «διάσωσή» της εκ των έσω, αλλά
και την υιοθέτηση των προβληματικών στοιχείων της Λαϊκής Τράπεζας στα τέλη του περασμένου μήνα, η Τράπεζα Κύπρου κινείται
ακόμα μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, χωρίς
να γίνεται καμία ουσιαστική κίνηση για τη
διάσωσή της. Είναι ξεκάθαρο πως δεν έχει
γλυτώσει από τα χειρότερα η τράπεζα, καθώς
η κεφαλαιακή της επάρκεια κινείται στα όρια
χρεοκοπίας, την ώρα που ακόμα και τώρα,
την «ώρα ενάτη», συνεχίζεται το μπρα ντε
φερ σχετικά με τον διορισμό του εκτελεστικού
συμβούλου και τις εσωτερικές μετακινήσεις.
Μετά την αδικαιολόγητη καθυστέρηση
στον διορισμό του νέου ενδιάμεσου διοικητικού
συμβουλίου, η οποία σε μεγάλο βαθμό οφειλόταν σε κόντρες για τον έλεγχο των μελών
που θα διοριστούν, η αδράνεια συνεχίζεται
εξ αιτίας της ομηρείας του ΔΣ στο θέμα του
Μία από τις πιο σημαντικές απορίες που δημιουρ-
<
<
<
<
<
<
<
Για να ήταν «καλή τράπεζα»,
η «καλή Λαϊκή» έπρεπε να
μεταφέρει ενεργητικά σχεδόν
24 δισ. ευρώ στην Κύπρου.
Πήρε μόλις 14
νέου CEO της τράπεζας. Καθόλου τυχαία δεν
είναι η απόσυρση του ενδιαφέροντος από τον
Μιχάλη Κολακίδη, ο οποίος ήταν με πολύ μεγάλη διαφορά ο εκλεκτός του ΔΣ για τη θέση,
ενώ οι άλλες επιλογές προωθούνται παρασκηνιακά. Όπως σχολιάζουν γνώστες της κατάστασης, αυτό γίνεται «με όλα τα μέσα».
Όπως έγραψε και παλαιότερα η «Κ», στα
θετικά καταγράφεται η πλήρης επίγνωση
των δυσκολιών ανάμεσα στα μέλη του ΔΣ,
με τον πρόεδρό του, Σοφοκλή Μιχαηλίδη να
δηλώνει ξεκάθαρα πως οι υποχρεώσεις της
τράπεζας έναντι του Μνημονίου θα υλοποιηθούν και πως θα γίνει «ό,τι χρειάζεται» για
να επιβιώσει ο οίκος.
Ωστόσο, την ίδια ώρα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως ο ισολογισμός που έχει ανακοινωθεί από την Κεντρική Τράπεζα, απέχει
από την πραγματικότητα και δεν αντικατοπτρίζει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν
τα «νούμερα» του οίκου.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός, για παράδειγμα, πως ανάμεσα στα στοιχεία ενεργητικού της Τράπεζας Κύπρου, όπως αυτά
καταγράφονται στον ισολογισμό, περιλαμβάνονται δάνεια ύψους 16,7 δισ. ευρώ που
παραχωρήθηκαν από την Τράπεζα Κύπρου
πριν από την απορρόφηση της Λαϊκής, ένα
ποσό ελαφρώς υψηλότερο από τα 16,5 δισ.
ευρώ που κατείχε στα ενεργητικά της η τράπεζα στο τέλος Φεβρουαρίου.
Σημειώνεται επίσης πως στο τέταρτο τρίμηνο του 2012, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια
της Τράπεζας Κύπρου ανέρχονταν στο 22%,
Θα πρέπει να γίνουν τολμηρές κινήσεις για να εξασφαλιστεί πως η Τράπεζα Κύπρου θα μπορέσει να επιβιώσει. Υπάρχει όμως και η δυνατότητα
η τράπεζα να εξέλθει ισχυρή από την κρίση, αν γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις.
την ώρα που οι προβλέψεις αναλυτών –χωρίς
να λαμβάνονται υπόψη οι ακραίες εξελίξεις
του Μάρτη– έκαναν λόγο για μη εξυπηρετούμενα ύψους 26% ως το τέλος του α΄ τριμήνου του 2013.
Ωστόσο, στον ισολογισμό που καταγράφεται
δεν υπάρχουν, ούτε προβλέψεις, ούτε απομειώσεις δανείων. Πρέπει επίσης να σημειωθεί
πως ο αντίκτυπος από τις πωλήσεις των εργασιών στο εξωτερικό, είναι μηδενικός όσον
αφορά στα υφιστάμενα δάνεια. Προκύπτει, επομένως, πως οι εκτιμήσεις αυτές είναι κάτι
περισσότερο από φουσκωμένες, με τα ενεργητικά της τράπεζας να μην είναι δυνατόν να
ανταποκριθούν στην πραγματικότητα.
Παρόμοια είναι η κατάσταση και σε άλλα
στοιχεία του ισολογισμού της τράπεζας, συμπεριλαμβανομένων και των εκτιμήσεων αξίας για άλλα ενεργητικά, ιδίως όσον αφορά
στο όφελος από την κληρονόμηση των στοιχείων της Λαϊκής. Σημειώνεται, επίσης, πως
πολλές απορίες δημιουργούνται για μια σειρά
από ενεργητικά, αλλά και για παθητικά που
εκ πρώτης όψεως φαίνεται πως είναι μικρότερα από ό,τι καταγράφεται. Για παράδειγμα,
η αναμενόμενη φυγή καταθέσεων από τον
νέο οίκο, θα οδηγήσει σε αύξηση του ELA.
Ενώ κάτι τέτοιο διατηρεί σχετικά σταθερό
το συνολικό ύψος των παθητικών της τράπεζας, την ίδια ώρα δημιουργεί απαιτήσεις
για αυξημένα ενεργητικά, αφού για σκοπούς
ELA, τα ενεργητικά που τηρεί η τράπεζα
πρέπει να είναι περίπου διπλάσια από το
ύψος του ELA (γίνεται έκπτωση κατά 50%).
Επομένως, εάν λόγου χάρη η τράπεζα λάβει
ELA 1 δισ. ευρώ, τότε θα χρειαστεί εξασφαλίσεις (ενεργητικά) περίπου διπλάσιας αξίας
γεγονός που δημιουργεί ισχυρές πιέσεις στον
ισολογισμό της τράπεζας.
Επιπλέον, μια μακρά λίστα από σημεία
παραμένουν αδιευκρίνιστα. Σύμφωνα με
πληροφορίες, στα στοιχεία ενεργητικού της
Λαϊκής, για παράδειγμα, τα οποία κληρονομεί
η Κύπρου, συμπεριλαμβάνονται και περίπου
312 εκατ. ευρώ σε αναβληθείσα φορολογία.
Δύσκολα μπορεί αυτό το ενεργητικό να διατηρηθεί στα βιβλία της τράπεζας μετά τον
όποιο έλεγχο από πλευράς της Τρόικας, αφού
αποτελεί «υπό προϋποθέσεις» ενεργητικό
το οποίο θα έχει αξία μόνο κάτω από την
προϋπόθεση πως οι εργασίες που κληρονομήθηκαν από τη Λαϊκή θα καταγράψουν κέρδη σημαντικά κέρδη. Εάν τηρηθεί στον συγκεκριμένο ισολογισμό η εκτίμηση πως η
φορολόγηση θα είναι στο 10% (χωρίς αναδρομικότητα της αύξησης στους συντελεστές),
τότε οι αναβληθέντες φόροι θα μπορούν να
θεωρηθούν ως ενεργητικό μόνο εάν οι εργασίες της τέως Λαϊκής καταγράψουν κέρδη
πέραν των 3.12 δισ. ευρώ, μια προϋπόθεση
που είναι σαφώς εκτός πραγματικότητας.
Και νέο κούρεμα
Με τον λόγο Core tier I να βρίσκεται, κάτω
από τις πιο πάνω συνθήκες, στο 13% για τη
νέα Τράπεζα Κύπρου, είναι προφανές πως
αυτό δεν μπορεί να εξασφαλίσει πως το όριο
του 9% θα καλύπτεται μετά τη διόρθωση
που θα γίνει με βάση τις νέες συνθήκες, και
μετά τα ελεγμένα αποτελέσματα.
Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, πως ο ισολογισμός δεν είναι τελικός, αλλά ενδεικτικός
και πως θα αναθεωρηθεί μέσα στο καλοκαίρι.
Τότε θα διαφανεί και το ύψος της τρύπας
που προκύπτει για την Τράπεζα Κύπρου,
αφού θα χρειαστεί, σχεδόν με βεβαιότητα,
νέο κούρεμα στις καταθέσεις.
Στα θετικά καταγράφεται το γεγονός ότι
τα συγκεκριμένα στοιχεία αφορούν στην
κατάσταση που δημιουργείται πριν τη νέα
αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων
μεν, αλλά μόνο με κούρεμα ύψους 37,5%
στις καταθέσεις. Το υπόλοιπο, 22,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων, είναι ήδη δεσμευμένο για να κουρευτεί εάν αυτό κριθεί
αναγκαίο και το συμπέρασμα τραπεζικών
στελεχών είναι ομόφωνο πως θα απαιτηθεί
100% κούρεμα και επί του επιπρόσθετου ποσού των καταθέσεων.
Έτσι, ένα τελικό κούρεμα ύψους 60% πρέπει πλέον να θεωρείται βέβαιο, με κύριο ερώτημα το κατά πόσον αυτό το ποσό θα αρκέσει για να καλυφθούν οι ανάγκες. Σημειώνεται πως, πέραν του κουρεμένου 37,5%
και του «υπό κούρεμα» 22,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων, ένα επιπρόσθετο ποσοστό, ύψους 30% των καταθέσεων, είναι
επίσης κλειδωμένο.
Κατά πάσα πιθανότητα, αυτό το ποσό θα
«πειραχτεί» από την τράπεζα, εκτός κι αν
αλλάξουν με τον ένα τρόπο ή τον άλλο τα
δεδομένα.
Η Τρόικα δέχεται επιτάχυνση για την Κύπρου
τους ίδιους να εξασφαλίσουν την επιβίωση του οίκου.
Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ
Ανοικτό αφήνουν τα στελέχη της
Τρόικας το ενδεχόμενο εξόδου της
Τράπεζας Κύπρου από το καθεστώς
διαχείρισης, μετά και τις συναντήσεις
που είχε στη Λευκωσία την εβδομάδα
που πέρασε. Με βάση τα προβλήματα
που δημιουργούνται, τόσο στην ίδια
την τράπεζα, όσο και στην οικονομία
γενικότερα, φαίνεται πως η στάση
της Τρόικας απέναντι σε σχετική
πρόταση που «δοκιμάστηκε» από κυπριακής πλευράς, είναι μάλλον θετική.
Συγκεκριμένα, η πρόταση βασίζεται
στο γεγονός ότι η μετατροπή σε μετοχές του 37,5% των ανασφάλιστων
καταθέσεων, έχει ήδη γίνει, με αποτέλεσμα να έχει ήδη ξεκαθαρίσει,
χονδρικά τουλάχιστον, η μετοχική
δομή της νέας Τράπεζας Κύπρου.
Ναι, αλλά…
<
<
<
<
<
<
<
Πρόβλημα το ενδεχόμενο
να ξεπεράσει το 60% το
τελικό κούρεμα
Σύμφωνα με τη σκέψη που γίνεται,
θα μπορούσε το 22,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων, που επίσης είναι
δεσμευμένο προς μετατροπή του σε
μετοχικό κεφάλαιο, να μεταφερθεί
από την τράπεζα σε λογαριασμούς
μεσεγγύησης (escrow).
Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε
να «καθαρίσει» η τράπεζα από τις καταθέσεις που στη συνέχεια θα διαγραφούν, να ξεκαθαρίσει νωρίτερα
το τελικό μετοχολόγιο της τράπεζας
και να προχωρήσει ταχύτερα η έξοδος
της τράπεζας από το σημερινό καθεστώς διαχείρισης στο οποίο υπόκειται.
Όπως είναι κατανοητό, και με βάση
τις ρήτρες του Μνημονίου, θα πρέπει
γύρω στο τέλος Σεπτεμβρίου η τράπεζα να προχωρήσει σε Ετήσια Γενική
Συνέλευση των νέων μετόχων της,
και με βάση το μετοχολόγιο που θα
προκύψει μετά από το κούρεμα. Η Ετήσια Συνέλευση θα επιλέξει το νέο
Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο με
τη σειρά του θα διορίσει τη νέα διοίκηση της τράπεζας.
Η έξοδος από τη Διαχείριση σκοντάφτει σε συγκεκριμένες ανησυχίες, αλλά δεν βρίσκει αντίθετους τους δανειστές. Η Κεντρική Τράπεζα φέρεται να συμφωνεί επίσης.
Αυτή η «πορεία» οδηγεί την Τράπεζα Κύπρου στην ομαλότητα, και
θα επιτρέψει πλέον και τις πιο σοβαρές και δύσκολες αποφάσεις που
όπως όλα δείχνουν θα είναι όλο και
πιο δύσκολο να ληφθούν κάτω από
το σημερινό καθεστώς, το οποίο ανοίγει τη πόρτα σε πολιτικές και άλλες παρασκηνιακές διαμάχες, με αποτέλεσμα να συνεχίζονται οι καθυστερήσεις. Η εμπλοκή, πρώτα
στον διορισμό του ενδιάμεσου ΔΣ
και στη συνέχεια στο διορισμό του
νέου εκτελεστικού διευθυντή της
τράπεζας, αποτελούν απτά παραδείγματα τέτοιων εμπλοκών.
Η θέση που συζητήθηκε με την
Τρόικα, πίσω από την οποία βρίσκεται
σύμφωνα με πληροφορίες ο Αβέρωφ
Νεοφύτου, είναι πως από τη στιγμή
που έχει ήδη ολοκληρωθεί το πρώτο
κούρεμα και το 37,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων έχει ήδη μετατραπεί σε μετοχές, θα μπορούσε η
τράπεζα να διαμορφώσει από σήμερα
τη μετοχική της δομή, ξεκαθαρίζοντας
τα μερίδια του καθενός από τους κύ-
ριους μετόχους. Έτσι, ακόμα κι αν
δεν έχει γίνει η δεύτερη φάση του
κουρέματος, η οποία αφορά στο 22,5%
των ανασφάλιστων καταθέσεων οι
οποίες είναι ήδη δεσμευμένες γι’ αυτόν τον σκοπό, το ποσοστό μετοχών
του κάθε νέου μέτοχου είναι ουσιαστικά δεδομένο.
Η επιτάχυνση της Ετήσιας Γενικής
Συνέλευσης και η ολοκλήρωση του
καθεστώτος Διαχείρισης, θα ανοίξει
τον δρόμο για αποφάσεις από πλευράς των μετόχων που να αφορούν
το απώτερο μέλλον της τράπεζα. Ήδη, όπως έγινε γνωστό στους επιχειρηματικούς κύκλους, το ενδιαφέρον για αγορά καταθέσεων που
θα κουρευτούν από πλευράς επενδυτών που ήδη κατέχουν πολλές
μετοχές μετά το κούρεμα των καταθέσεών τους, είναι αρκετά έντονο
και γίνεται κατανοητό πως αυτοί οι
επενδυτές θέλουν διακαώς να ενισχύσουν τη θέση τους για να μπορούν να ασκήσουν έλεγχο στην τράπεζα. Κάτι τέτοιο σημαίνει πως δημιουργείται έντονο συμφέρον για
Η Τρόικα επί της αρχής δεν εκφράζει
καμία ένσταση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Στελέχη της δείχνουν να κατανοούν τις εμπλοκές που δημιουργούνται, αλλά και το μέγα πρόβλημα που
επιδεινώνεται εξαιτίας της παρατεταμένης «εκτάκτου κατάστασης» στην
τράπεζα Κύπρου, η οποία δεν βοηθάει
καθόλου στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταθετών στην τράπεζα.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, επί της ουσίας
εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα τεχνικής φύσης μπροστά σε ένα
τέτοιο ενδεχόμενο. Κυριότερο ζήτημα
που έχει θέσει η Τρόικα στο τραπέζι,
είναι κατά πόσον η μεταφορά του
22,5% των ανασφάλιστων καταθέσεων
σε escrow μπορεί να λύσει το πρόβλημα. Όπως γράφει σήμερα η «Κ», η επιβίωση της τράπεζας δεν είναι δεδομένη, παρόλο που αν γίνουν οι απαιτούμενες κινήσεις η Τράπεζα μπορεί
να βγει ακόμα και ενισχυμένη από τη
σημερινή περίσταση.
Κάτω από τις συνθήκες, με τα σημερινά δεδομένα του ισολογισμού
όπου τα ενεργητικά του οίκου είναι
παραφουσκωμένα, ενώ το βάρος από
τη Λαϊκή είναι επίσης δυσβάστακτο,
δεν μπορεί κανείς να είναι βέβαιος
πως το συνολικό κούρεμα θα περιοριστεί στο 60% των ανασφάλιστων
καταθέσεων (37,5% που ήδη έγινε συν
22,5% που θα γίνει στη συνέχεια). Στην
πιθανή περίπτωση που χρειαστεί επιπλέον κούρεμα, θα ήταν καλύτερο η
τράπεζα να βρίσκεται υπό καθεστώς
διαχείρισης, κυρίως για νομικούς λόγους. Σήμερα, πέρα από το 60% που
έχει κλειδώσει για να κουρευτεί στην
Κύπρου, ένα επιπρόσθετο 30% είναι
δεσμευμένο, χωρίς όμως να έχει ξεκαθαρίσει εάν και πόσο θα κουρευτεί
από το επιπρόσθετο 30% των ανασφάλιστων καταθέσεων.
Προκύπτει επομένως πως, η έξοδος
από το προσωρινό καθεστώς αβεβαιότητας θα πρέπει κατά πάσα πιθανότητα να περιμένει μέχρι να ξεκαθαρίσει
το μέγεθος της τρύπας στα βιβλία της
Τράπεζας Κύπρου.
γούνται από τον ισολογισμό είναι με ποιον τρόπο ορίζεται ο όρος «καλή τράπεζα» για τη Λαϊκή. Η Λαϊκή Τράπεζα είχε, θεωρητικά, διαχωριστεί σε «καλή
και κακή», με τη δεύτερη να ρευστοποιείται και να
εκκαθαρίζεται για να «χρηματοδοτήσει» την καλή.
Τότε, η «καλή Λαϊκή», η οποία εξορισμού θα είχε επαρκή κεφαλαιοποίηση, θα μεταφερόταν στην Τράπεζα Κύπρου, προς ενίσχυσή της.
Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία, δεν έχει υλοποιηθεί αυτό το σενάριο. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι,
σε ονομαστική αξία, η Λαϊκή λαμβάνει μετοχές ύψους 727 εκατ. ευρώ στη νέα Κύπρου, ένα ποσό
που προκύπτει από το γεγονός ότι η ονομαστική αξία των ενεργητικών της υπερβαίνει τα παθητικά της
κατά το συγκεκριμένο ποσό.
Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν και κάτι άλλο: Τα παθητικά της «καλής Λαϊκής» εξαιρουμένου το ELA,
φτάνουν στα 4,6 δισ. ευρώ, τα οποία καλύπτονται από ισόποσα ενεργητικά που επίσης μεταφέρει η
τράπεζα μαζί της στην Τράπεζα Κύπρου.
Μετά από αυτή την πράξη, απομένουν 9,83 δισ. ευρώ σε ενεργητικά της Λαϊκής, τα οποία θα μπορούσαν να καλύψουν τις υποχρεώσεις του ELA, που
φτάνουν τα 9,1 δισ. ευρώ. Παρά την αριθμητική λογική που εκ πρώτης όψεως στέκει, πρέπει να σημειωθεί πως οι εξασφαλίσεις για τον ELA δεν «τιμολογούνται» σε αξία 1:1. Σύμφωνα με τις πληροφορίες
που υπάρχουν από τον τέταρτο όροφο της Κεντρικής Τράπεζας, οι Λαϊκή λάμβανε ELA με έκπτωση
στις εξασφαλίσεις κατά 50%. Προκύπτει πως η μεταφορά ενεργητικών από τη Λαϊκή στην Τράπεζα
Κύπρου δεν είναι σε θέση να καλύψει τις υποχρεώσεις του ELA. Τα ενεργητικά που απομένουν για τον
ELA, αντιστοιχούν σε απομείωση της ονομαστικής
αξίας, κατά 9,9% και όχι 50%.
Πιο απλά, εάν οι εξασφαλίσεις λαμβάνονται με έκπτωση 50% για σκοπούς ELA, η Λαϊκή θα έπρεπε να
μεταφέρει στην Τρ. Κύπρου λίγο περισσότερα από
18,2 δισ. ευρώ. Το σύνολο των ενεργητικών που μεταφέρει μαζί της, είναι στην καλύτερη περίπτωση
(αν δεν ληφθούν υπόψη καταθέσεις και άλλα παθητικά εκτός ELA), μόλις 14,42 δισ. ευρώ.
Αν, δε, ληφθεί υπόψη και η ανάγκη για κάλυψη
των υποχρεώσεων και για τα λοιπά ενεργητικά, τότε η Λαϊκή, για να έχει ικανοποιητική κεφαλαιοποίηση, έπρεπε να μεταφέρει μαζί της ενεργητικά ύψους 23,6 δισ. ευρώ, αντί των 14,42 που παρέδωσε στην Κύπρου.
Προκύπτει επομένως, πως η «καλή Λαϊκή» δεν είναι καθόλου «καλή», γεγονός που εγείρει, εκ νέου, σοβαρότατα ερωτήματα για τη διαχείριση που
έγινε στον ELA από την Κεντρική Τράπεζα, η οποία, σε αντίθεση με ό,τι έγινε σε άλλες περιπτώσεις, θεώρησε πως ο ELA έχε προτεραιότητα έναντι των καταθετών. Ουσιαστικά, το τραγικό λάθος
της Κεντρικής Τράπεζας (και της ΕΚΤ) να συνεχίσουν την παραχώρηση ELA σε μια χρεοκοπημένη
τράπεζα, δημιούργησε ανάγκες που πρώτα πλήρωσαν οι καταθέτες της Λαϊκής και πλέον πληρώνουν και οι καταθέτες της Τρ. Κύπρου.
Εξετάζουν αναθεώρηση
για τους περιορισμούς
Μετά τις συναντήσεις που είχε το κλιμάκιο
της Τρόικας στην Κύπρο την εβδομάδα
που πέρασε, προωθούνται πλέον ουσιαστικές αλλαγές στα περιοριστικά μέτρα
που έχουν επιβληθεί στη διακίνηση κεφαλαίων. Σύμφωνα με πληροφόρηση, οι
συναντήσεις της Τρόικας στη Λευκωσία
ήταν καταλυτικές για να «δοθούν σαφή
μηνύματα» στους δανειστές της Κύπρου,
σχετικά με τη μακρά σειρά προβλημάτων
που δημιουργούνται εξαιτίας της φύσης
των περιοριστικών μέτρων.
Η ύφεση, η οποία δεν πρέπει να αναμένεται πως θα περιοριστεί στο 8,5% του
ΑΕΠ, που προβλέπεται στο Μνημόνιο,
αποτελεί βασικό ζήτημα που απασχολεί,
τόσο το Υπουργείο Οικονομικών, όσο
και την ίδια την Τρόικα. Η συνέχιση των
μέτρων, με τις μικρές χαλαρώσεις που
καταγράφονται με την κάθε ανανέωση
του σχετικού διατάγματος, είναι ξεκάθαρο
πλέον πως επιδεινώνει την κατάσταση.
Η Τρόικα δείχνει να έχει πειστεί για
το επιχείρημα, την ώρα μάλιστα που αρκετοί επιχειρηματίες σχολιάζουν ανοικτά
πως τα μέτρα δεν εξυπηρετούν τον βασικό
τους στόχο, δηλαδή την αποφυγή τραπεζικής κρίσης στο κυπριακό σύστημα:
Ενώ περιοριστικά μέτρα θα μπορούσαν
να επιβληθούν στην Τράπεζα Κύπρου,
που αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα, άλλες τράπεζες εκφράζουν έντονα
παράπονα πως τα μέτρα δυσχεραίνουν
τις εργασίες τους, αντί να τις προστατεύουν από μια πιθανή έξοδο κεφαλαίων.
Η στάση των ξένων τραπεζών, μάλιστα,
ήταν πολύ έντονη σε αυτό το σημείο, γεγονός που υπογραμμίζει την αίσθηση
των τραπεζιτών πως τα μέτρα –όπως
είναι σήμερα– δεν εξυπηρετούν ουσιαστικά σε τίποτε.
Επιχειρηματικοί κύκλοι που ήρθαν σε
επαφή με την Τρόικα την περασμένη εβδομάδα, σχολιάζουν πως οι δικές τους
θέσεις ήταν σαφείς και πως εξέφρασαν
την άποψη πως τα μέτρα θα πρέπει, όχι
μόνο να χαλαρώσουν «αλλά να αλλάξει
εντελώς και η προσέγγισή τους». Σύμφωνα
με πληροφόρηση, η Τρόικα εξέφρασε
την άποψη πως η ανανέωση των διαταγμάτων την περασμένη Παρασκευή θα έπρεπε να κινηθεί στα ίδια πλαίσια με την
έως σήμερα πορεία, δίνοντας έτσι χρόνο
μερικών ημερών για την αναθεώρηση
της όλης φιλοσοφίας στα περιοριστικά
μέτρα.
Όλα δείχνουν πως σε τεχνοκρατικό επίπεδο, θα γίνουν εκτενείς έρευνες και
μελέτες από τεχνοκράτες της Τρόικας
και του Υπουργείου Οικονομικών με
σκοπό την εξασφάλιση ουσιαστικών αλλαγών στην προσέγγιση που ακολουθείται
στον περιορισμό διακίνησης κεφαλαίων.
Πληροφορίες αναφέρουν πως μία επιλογή είναι τα μέτρα να εστιαστούν στην
Τράπεζα Κύπρου, με τη λογική που διαμορφώθηκε την Παρασκευή όταν ανανεώθηκαν τα μέτρα. Να μπορεί δηλαδή
ο κάθε καταθέτης να λαμβάνει χρήματα
από τις καταθέσεις του για συγκεκριμένες
συναλλαγές (π.χ. αγορά ακινήτων) νοουμένου ότι η τράπεζα παραχωρεί δάνειο
γι’ αυτό τον σκοπό. Με μια τέτοια προσέγγιση, εκτός από την προστασία της
τράπεζας από μια άτακτη κατάρρευση
λόγω ρευστότητας, εξασφαλίζεται και επανέναρξη της πιστωτικής επέκτασης.
Η άρση των περιορισμών στο άνοιγμα
λογαριασμών σε τράπεζα όπου ο καταθέτης δεν διαθέτει ήδη λογαριασμό είναι
μια άλλη προσέγγιση, αφού η κίνηση
προστατεύει την Τράπεζα Κύπρου σε βάρος των εύρωστων τραπεζών και μάλλον
δημιουργούσε προβλήματα εμπιστοσύνης
παρά να εξυπηρετεί το τραπεζικό σύστημα
στο σύνολό του. Σε κάθε περίπτωση, η
χαλάρωση αυτή επιτρέπει και την έναρξη
της σταδιακής αποχώρησης των πελατών
από την Τράπεζα Κύπρου και τη μεταφορά
τους στις τράπεζες εκείνες στις οποίες
έχουν εμπιστοσύνη.
Η εβδομάδα που μπαίνει πιθανόν να
οδηγήσει σε μια σημαντική χαλάρωση
στα μέτρα, με το παρασκήνιο να αναμένεται πως θα είναι έντονο, τουλάχιστον
σε τεχνοκρατικό επίπεδο. Τίποτε δεν
είναι σίγουρο στο παρόν στάδιο, αλλά η
αλλαγή στάσης από πλευράς της Τρόικας,
στελέχη της οποίας σχολιάζουν πως «αντιλαμβάνονται το πρόβλημα που έχει
δημιουργηθεί», ενδεχομένως να ανοίξει
την πόρτα για πιο τολμηρές αλλαγές σε
ένα πρόβλημα που έγινε πλέον μέρος της
καθημερινότητας, αλλά προκαλεί ασφυξία
στην οικονομία.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ
OIK_05-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/24/13 8:05 PM Page 5
O I KO N O M I A
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
5
Παράθυρο για ελάφρυνση του χρέους το 2014
Η τελική μορφή της Τραπεζικής Ένωσης θα κρίνει αν θα αφαιρεθεί η χρηματοδότηση προς τις τράπεζες
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ
-Αυστηρός διαχωρισμός του προσωπικού της
Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μεταξύ αυτού
που είναι αρμόδιο για τη νομισματική πολιτική
και αυτού που θα αναλάβει την εποπτεία, ώστε
να εξασφαλίζεται η λογοδοσία της ΕΚΤ.
-Ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Αρχής
Τραπεζών σε σχέση με την ΕΚΤ, καθώς επίσης
και βελτίωση της δυνατότητάς της να διεξάγει
τεστ αντοχής και να λαμβάνει πληροφορίες
από τις τράπεζες και τις εθνικές εποπτικές
αρχές. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών θα είναι
επίσης επιφορτισμένη με την επίτευξη σύγκλισης των πρακτικών μεταξύ των εθνικών
εποπτικών αρχών, αλλά και με τη διατήρηση
της ποικιλομορφίας του τραπεζικού τομέα της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι λύσεις που επεξεργάζονται οι Βρυξέλλες
για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους
θα έχουν αντίκτυπο και στο κυπριακό πρόγραμμα, εφόσον δοθεί τελικά το πράσινο
φως για την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση
των τραπεζών.
Σε έναν χρόνο, περίπου, δηλαδή πριν από
το καλοκαίρι του 2014, θα αποφασιστεί ποια
μορφή θα λάβει η νέα ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, τόνισε σε συνέντευξή του στην
ελληνική έκδοση της «Κ» και στον Νίκο Χρυσολωρά, ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν
Ντάισελμπλουμ. Νωρίτερα, μέσα στο καλοκαίρι του τρέχοντος έτους, θα αποφασιστεί
και αν η Ελλάδα θα μπορέσει να εκμεταλλευθεί
τη δυνατότητα απευθείας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας για να διαγράψει έως
και 50 δισ. χρέους, αποκαλύπτει ο Ολλανδός
Οι καταθέτες
Μέσα στο καλοκαίρι θα ληφθούν
οι τελικές αποφάσεις για το αν
οι χώρες σε Μνημόνιο, μεταξύ
των οποίων και η Κύπρος, θα
μπορέσουν να εκμεταλλευτούν
την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τους
υπουργός Οικονομικών.
Ειδικότερα, ο κ. Ντάισελμπλουμ επισημαίνει
ότι «έχουμε κάνει σημαντική πρόοδο στον
τομέα της τραπεζικής ενοποίησης. Συμφωνήσαμε ήδη για τον ενιαίο μηχανισμό εποπτείας των τραπεζών και εργαζόμαστε και
σε άλλα μέτωπα. Σε ό,τι αφορά το ερώτημα
αν η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα είναι διαθέσιμη για τις χώρες που
ήδη βρίσκονται σε Μνημόνιο, δεν έχουμε
πάρει τελικές αποφάσεις. Το διαπραγματευόμαστε. Θα προσπαθήσουμε να φτάσουμε
σε συμφωνία μέσα στο καλοκαίρι. Αλλά δεν
μπορώ σε αυτή τη φάση να σας δώσω εγγυήσεις. Πάντως, για να βοηθήσουμε τις χώρες
που βρίσκονται σε πρόγραμμα, χρειάζεται η
δημόσια εγγύηση του ΕΜΣ. Ποια ακριβώς
μορφή θα πάρει αυτή η εγγύηση, θα ξέρουμε
σύντομα», τονίζει.
Το κυπριακό Μνημόνιο προβλέπει ότι ποσό
έως 2,5 δισ. ευρώ θα διατεθεί για την ανακεφαλαιοποίηση του κυπριακού τραπεζικού
συστήματος. Όποιο ποσό και αν αφαιρεθεί,
AP
<
<
<
<
<
<
<
Το κυπριακό Μνημόνιο προβλέπει ότι ποσό έως 2,5 δισ. ευρώ θα διατεθεί για την ανακεφαλαιοποίηση του κυπριακού τραπεζικού συστήματος. Όποιο ποσό
και αν αφαιρεθεί, ο αντίκτυπος στη βιωσιμότητα του κυπριακού δημόσιου χρέους θα είναι μεγάλος.
ο αντίκτυπος στη βιωσιμότητα του κυπριακού
δημόσιου χρέους θα είναι μεγάλος.
Η τραπεζική εποπτεία
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι διαδικασίες για
την Τραπεζική Ένωση τρέχουν. Με βάση τα
όσα έχουν συμφωνηθεί μέχρι σήμερα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα εποπτεύει απευθείας τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρωζώνης και θα έχει λόγο στην εποπτεία των υπόλοιπων τραπεζών. Ανάμεσα στις μεγάλες
τράπεζες της Ευρωζώνης συγκαταλέγεται και
η Τράπεζα Κύπρου. Το τι θα γίνει με την Εποπτεία είναι καθοριστικό για να προχωρήσουμε
στο επόμενο στάδιο, την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχει δώσει
ακόμη το πράσινο φως για το σχέδιο της τραπεζικής εποπτείας και θα δώσει την οριστική
του έγκριση αργότερα, προκειμένου να υπάρξει
ο απαραίτητος χρόνος για παράλληλες συνομιλίες με την ΕΚΤ αναφορικά με τις λεπτομερείς
διατάξεις περί ευθύνης.
Οι ευρωβουλευτές που εισηγήθηκαν αυτές
τις νομοθετικές προτάσεις επέμειναν ότι οι κανόνες ευθύνης πρέπει να συμβαδίζουν με τις
εποπτικές εξουσίες που δημιουργήθηκαν ή μετατέθηκαν σε επίπεδο Ε.Ε. Η ΕΚΤ με τον εποπτικό
της ρόλο θα πρέπει να είναι περισσότερο ανοιχτή
και υπόλογη σε σχέση με τον ρόλο της για τη
χάραξη της νομισματικής πολιτικής.
«Η μεταφορά εξουσιών από το εθνικό επίπεδο
πρέπει να συμβαδίσει με τη δημιουργία της
ανάλογης ευθύνης σε επίπεδο Ε.Ε.», τόνισε
την περασμένη εβδομάδα στην Ολομέλεια του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η εισηγήτρια του
κειμένου που αναθέτει στην ΕΚΤ εποπτικές
εξουσίες, Marianne Thyssen.
«Η ΕΚΤ δεν είναι γνωστή ως ο γενέθλιος
τόπος της δημοκρατίας. Όμως πρέπει να αρχίσει
να συνηθίζει τη δημοκρατική υπευθυνότητα...
Τα μέλη των εθνικών κοινοβουλίων περιμένουν
από εμάς, τους ευρωβουλευτές, να διασφαλίσουμε ότι η απαραίτητη ευθύνη θα συνοδεύει
τον επόπτη της ΕΚΤ», σημείωσε από την πλευρά
του ο εισηγητής του κειμένου που τροποποιεί
τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών,
Sven Giegold.
Προτεινόμενες αλλαγές
-Ενίσχυση της λογοδοσίας του επόπτη,
μεταξύ άλλων μέσω της έγκρισης του Κοινοβουλίου για τον διορισμό του προέδρου και
του αντιπροέδρου του εποπτικού συμβουλίου
και την ενδεχόμενη απόλυσή τους.
-Ενίσχυση του ρόλου των εθνικών κοινοβουλίων, μέσω της διεξαγωγής ακροάσεων με
τον πρόεδρο του εποπτικού συμβουλίου και
τα μέλη του, και μέσω της απαίτησης γραπτών
απαντήσεων από τον επόπτη της ΕΚΤ.
-Βελτίωση της πρόσβασης στα έγγραφα,
τόσο για την ευρωπαϊκή εποπτική αρχή των
τραπεζών, όσο και για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια.
-Ελκυστικές προϋποθέσεις συμμετοχής για
τα κράτη που δεν είναι μέλη της Ευρωζώνης,
προκειμένου αυτά να ενθαρρυνθούν να συμμετάσχουν, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο διάσπασης της ενιαίας αγοράς.
Καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ δεν θα
πρέπει επ’ ουδενί να πλήττονται σε περίπτωση
διάσωσης τραπεζών, τονίζει με ψήφισμά της
η Επιτροπή Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και έρχεται να συντονιστεί με αντίστοιχες απόψεις της Επιτροπής, αλλά και
όλων των κυβερνήσεων, μετά την αρνητική
εξέλιξη της διαχείρισης των οικονομικών προβλημάτων της Κύπρου.
Το βάρος μπορεί να πέφτει στους μετόχους
και ομολογιούχους των τραπεζών και, σε έσχατη
περίπτωση, στους μεγαλύτερους καταθέτες,
αναφέρει το κείμενο.
Οι κανόνες που ενέκρινε η Επιτροπή Οικονομικών του Ε.Κ. προβλέπουν ότι οι πρώτοι
που θα πρέπει να πληγούν στη διάσωση μιας
τράπεζας είναι οι ιδιοκτήτες της, με άλλα λόγια
οι μέτοχοι, που θα δουν την αξία των μετοχών
τους να μηδενίζεται.
Αν αυτό δεν αρκέσει, τότε σειρά έχουν οι
ομολογιούχοι και αν πάλι τα δικά τους κεφάλαια
δεν αρκέσουν, και μόνο τότε, θα κληθούν να
παραιτηθούν μέρους ή και του συνόλου των
κεφαλαίων τους οι μεγαλύτεροι καταθέτες.
Καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ σε κάθε
περίπτωση παραμένουν εγγυημένες και στο
απυρόβλητο. Η προσφυγή και στα κεφάλαια
αυτά είχε αρχικά ζητηθεί στην περίπτωση της
Κύπρου, πριν απορριφθεί η πρόταση από τη
βουλή της χώρας.
Είναι προφανές ότι στις περισσότερες περιπτώσεις διάσωσης τραπεζών θα απαιτηθεί, όπως
και μέχρι τώρα έχει γίνει, να συμβάλλει και το
κράτος, με άλλα λόγια οι φορολογούμενοι.
Στις περιπτώσεις αυτές, επιμένει το Ε.Κ., θα
πρέπει είτε να παρέχει εγγυήσεις δανείων είτε
να κρατικοποιεί, εν μέρει ή ολοκληρωτικά,
την τράπεζα.
[email protected]
OIK_06-oikonomia_OIK_06-oikonomia 5/24/13 8:07 PM Page 6
6
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Στον ναυτικό χάρτη
της Μεσογείου η Λεμεσός
Η αξία των πωλήσεων στις οικιστικές αναπτύξεις ξεπερνά τα 86 εκατ. ευρώ
Η μαρίνα Λεμεσού τοποθετεί την Κύπρο
στον ναυτικό χάρτη σκαφών αναψυχής και
συμβάλλει αισθητά στην οικονομική ανάπτυξη
του νησιού. Μοναδική στο είδος της, προσφέροντας έναν νέο τρόπο ζωής, αλλάζει το πρόσωπο της πόλης και την εικόνα της Κύπρου
γενικότερα. Το ίδιο το έργο αναβαθμίζει την
ευρύτερη περιοχή της μαρίνας και το ιστορικό
κέντρο της πόλης. Δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, προσελκύει ποιοτικό τουρισμό και αναμένεται πως θα αποτελέσει το έναυσμα για
επενδύσεις στην περιοχή.
Εμπορικές χρήσεις
Παράταση ώς το τέλος του χρόνου έχουν
πάρει για την ολοκλήρωσή τους τα έργα του
ονομαζόμενου εμπορικού τομέα της μαρίνας.
Πρόκειται για τα κέντρα αναψυχής, εστιατόρια,
καφετέριες, καταστήματα, που αν και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής,
προγραμματίζεται να παραδοθούν και να λειτουργήσουν επίσημα την άνοιξη του 2014.
«Αυτή την περίοδο η βιασύνη για γρήγορη
ολοκλήρωση της συγκεκριμένης υποδομής,
μόνο εχέγγυο επιτυχίας δεν προσφέρει», υποστηρίζουν οι άνθρωποι της μαρίνας Λεμεσού.
Προέχει, όπως λένε, η σωστή κατασκευή κι
οργάνωση των εμπορικών κέντρων κι ο αποκλεισμός κάθε λάθους που πιθανόν να συνεπάγεται η επίσπευση της λειτουργίας τους. Το
πρόγραμμα εργασιών και η συνέπεια στην τήρηση των βασικών χρονοδιαγραμμάτων παράδοσης εγκαταστάσεων, κρίνουν οι υπεύθυνοι
της εταιρείας Limassol Marina Ltd, δίνουν και
τα σωστά μηνύματα προς τα έξω. Το μαρτυρά
αυτό κι η επανάκαμψη, μετά το πρώτο μούδιασμα λόγω κρίσης, των υποψηφίων αγοραστών και επενδυτών ακινήτων στη Μαρίνα
και όσων εκ των ντόπιων και ξένων ήθελαν
να προγραμματίσουν κρατήσεις για τα σκάφη
τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις αρχές
του χρόνου η μαρίνα Λεμεσού απέκτησε τους
πρώτους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, στο ήδη
έτοιμο συγκρότημα Nereids Residences. Μέχρι
τώρα έχουν υπογραφεί συμβόλαια για τις οικιστικές αναπτύξεις αξίας πέραν των 86 εκατομμυρίων ευρώ, με αγοραστές υψηλών εισοδημάτων τόσο από την Κύπρο, όσο και από
το εξωτερικό. Τα υπόλοιπα κατασκευαστικά
έργα στη μαρίνα Λεμεσού συνεχίζονται αυτό
το διάστημα με γοργούς ρυθμούς. Τα διαμερίσματα του συγκροτήματος Thetis Residences
θα παραδοθούν τον προσεχή Ιούλιο, ενώ η ολοκλήρωση των επαύλεων Peninsula Villas αναμένεται το 2014.
Η υποδοχή των πρώτων σκαφών της μαρίνας, από τις αρχές Μαΐου, είναι γεγονός, υποδεικνύει ο
κ. Μάριος Λανίτης, χωρίς φυσικά να αποκρύπτει πως η οικονομική κρίση δεν άφησε ανεπηρέαστο το μεγαλύτερο έργο της Λεμεσού.
Τα πλεονεκτήματα
Με 650 θέσεις ελλιμενισμού για πολυτελή
σκάφη αναψυχής, μήκους από 8 έως 115 μέτρα,
η μαρίνα Λεμεσού είναι η πρώτη στην Κύπρο
με δυνατότητα ελλιμενισμού superyachts. Παρέχει ολοκληρωμένες και υψηλού επιπέδου
υπηρεσίες και διευκολύνσεις, ενώ ομάδα έμπειρων επαγγελματιών διασφαλίζει την ομαλή
λειτουργία όλων των εγκαταστάσεων.
H κρίση χτύπησε και τις ηλεκτρονικές πωλήσεις
Οι αποφάσεις του Eurogroup δεν άφησαν
ανεπηρέαστες τις διαδικτυακές πωλήσεις,
όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του
πρώτου τριμήνου του 2013 του συνδρομητικού εργαλείου μέτρησης και ανάλυσης
online αγορών στην Κύπρο «the i report».
Τον Μάρτιο σημειώθηκε η χαμηλότερη
αγοραστική κίνηση όλων των εποχών με
36,6%, σε αντίθεση με το αντίστοιχο τρίμηνο
του 2012 όπου ο ίδιος μήνας ήταν αυτός
που είχε καταγράψει την υψηλότερη αγο-
ραστική κίνηση, με 53,2%. Το i report κατέγραψε ως δεύτερο σε online αγορές μήνα
τον Φεβρουάριο με 48,6% και ως πρώτο τον
Ιανουάριο με 57,1%.
«Το i report κατέγραψε μια πολύ διαφορετική εικόνα από το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2012 με σημαντική μείωση ποσών
και αγορών, κρατώντας όμως τις ίδιες ανοδικές τάσεις σε χρήσεις συσκευών και συνήθειες αγοραστών με τις κατηγορίες ρούχων, ταξιδιών και ξενοδοχείων να ανεβαίνουν, αποδεικνύοντας ανελαστικές στο οικονομικό σοκ και ως οι άμεσα εναλλακτικές
EPA
<
<
<
<
<
<
<
Αύξηση αγορών μέσω κινητού
τηλεφώνου και Tablet
καταγράφουν τα αποτελέσματα του i Report για το πρώτο
τρίμηνο του 2013
Η έρευνα κατέγραψε συνεχιζόμενη αύξηση στη χρήση του κινητού τηλεφώνου για online αγορές
από το 14,7% του προηγούμενου τριμήνου σε 16,2%, με τις γυναίκες να έχουν τον πρώτο λόγο.
έναντι των παραδοσιακών αγορών αυτού
του είδους», εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος
της ImarComms Περικλής Έλληνας.
Συνολικά, οι online αγορές κατέγραψαν τη
μεγαλύτερη μείωση στο διάστημα των τελευταίων δύο χρόνων με το ποσοστό να μειώνεται
στο 31,3% από το 34,7% του προηγούμενου
τριμήνου, παρόλο που ο Ιανουάριος του 2013
κατέγραψε μια ιδιαίτερα ανοδική πορεία, η οποία όμως δεν ήταν αρκετή να ανακόψει τη
μεγάλη πτώση μετά τις 15 Μαρτίου.
Το i report κατέγραψε συνεχιζόμενη αύξηση στη χρήση του κινητού τηλεφώνου
ΑΠΟΨΗ
για online αγορές από το 14,7% του προηγούμενου τριμήνου σε 16,2%, με τις γυναίκες
να έχουν τον πρώτο λόγο. Επίσης, αύξηση
κατέγραψαν οι αγορές που έγιναν μέσω
Tablet από 6,1% σε 6,9%. Το 91% των online
αγορών έγιναν από το σπίτι και το 9% από
το γραφείο.
«Τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου
του 2013 αντανακλούν τους τριγμούς στην
οικονομία μετά τη 15η Μαρτίου μειώνοντας
για πρώτη φορά τις online αγορές αισθητά
και παράλληλα και τα ποσά που ξοδεύτηκαν
online αυτή την περίοδο», δήλωσε ο διευ-
θυντής της Evresis Νικόλας Νικολάου.
Όσον αφορά τις κατηγορίες και τα είδη
προϊόντων που αγοράστηκαν online, το i
report κατέγραψε:
-Πρώτη την κατηγορία Ειδών Ένδυσης
με 42% με αύξηση 3,1%, με τα ρούχα εργασίας να αυξάνονται στο 67,1% και τα αθλητικά ρούχα να μειώνονται στο 42,9%.
-Δεύτερη την κατηγορία Συσκευών Τηλεφώνων να σταθεροποιείται στο 18%, παρά τη
μεγάλη μείωση από το προηγούμενο τρίμηνο.
-Τρίτη είναι η κατηγορία των αεροπορικών
εισιτηρίων, με 13,5% και αύξηση 6,9%.
-Σημαντική άνοδο είχε και η κατηγορία
ξενοδοχεία, με 4,4%, φτάνοντας το 8,1%.
Όσον αφορά τις ιστοσελίδες και τα online
shops απ’ όπου έγιναν οι αγορές, πρώτη επιλογή των Κυπριών αποτελεί το Ebay, που
παραμένει το πρώτο με 47,1% και μικρή
μείωση 0,5%. Ακολουθεί το Amazon με
29,4% και μείωση 2,7%, και τρίτο το Asos
με 17,7% και μείωση 4,8%. Τέταρτη είναι
η Cyprus Airways με 7,5% και αύξηση 2%
και πέμπτη η Aegean που αναρριχήθηκε
στο 6% με αύξηση 5,1%.
Επίσης, από τα υπόλοιπα online shops,
το i report κατέγραψε ανάμεσα στα Top
Ten μεταξύ άλλων – το play.com με 6%, τo
JCC Smart με 4,8%, το eshop με 3,9%, και
τα taxidia mprosta με 3%.
Το i report κατέγραψε ως τον σημαντικότερο λόγο που προτιμούνται οι online αγορές έναντι άλλων τρόπων τις φθηνότερες
τιμές κατά 70%.
/ Του ΜΑΡΙΝΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Το επάγγελμα του λογιστή θα έχει πάντοτε ζήτηση
Με δεδομένο το αρνητικό πολιτικοοικονομικό
σκηνικό που δημιούργησε στην Κύπρο η
οικονομική κρίση, πολλοί μαθητές –και μαζί
τους οι οικογένειές τους– προβληματίζονται
έντονα για το επάγγελμα που θα πρέπει να
επιλέξουν.
Σημαντικό βάρος στον τομέα αυτό επιφορτίζονται και οι λειτουργοί επαγγελματικού
προσανατολισμού, από τους οποίους οι σημερινοί μαθητές –το μελλοντικό παραγωγικό
προσωπικό της κυπριακής κοινωνίας– περιμένουν έντιμες και μελετημένες συμβουλές.
Αυτό που παρατηρήσαμε τους τελευταίους
μήνες, από τις απορίες που δεχόμαστε από
τους μαθητές στο γραφείο Συμβουλευτικής
και Επαγγελματικής Αγωγής του International
School of Paphos (ISOP), είναι η αμφιβολία
αν το επάγγελμα του λογιστή θα έχει ζήτηση
στην Κύπρο τα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια.
Λανθασμένα οι μαθητές συμπέραναν από
την κακή οικονομία του τόπου ότι οι λογιστές
δεν θα βρίσκουν δουλειά.
Το επάγγελμα του λογιστή παραδοσιακά
θεωρείται ένα από τα πιο διαδεδομένα και υψηλότερα αμειβόμενα. Οι μελέτες μας στο
γραφείο Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής
Αγωγής του ISOP έδειξαν ότι οι επαγγελματίες
λογιστές θα συνεχίσουν, ακόμα και με αυτά
τα δεδομένα της οικονομική κρίσης και της
υψηλής ανεργίας, να αποτελούν τους ειδικούς
αλλά και τους πλέον περιζήτητους επιστήμονες
για κάθε επιχείρηση, οργανισμό, σωματείο,
κράτος ακόμα και φυσικά πρόσωπα. Το μόνο
σίγουρο σε όλη αυτή την οικονομική αναταραχή
και αβεβαιότητα είναι ότι οι επαγγελματίες
λογιστές εξακολουθούν να είναι αναγκαίοι,
να έχουν προοπτικές ανέλιξης και να εργάζονται
σε ένα πολύ καλό επαγγελματικό περιβάλλον.
Συμβουλή μας, όμως, είναι πως όσοι μαθητές επιθυμούν να ακολουθήσουν σπουδές
Λογιστικής, Χρηματοοικονομικών ή άλλων
συνδυασμένων συναφών σπουδών, θα πρέπει να γνωρίζουν πως το πτυχίο αποτελεί
το διαβατήριο για την απόκτηση του επαγγελματικού τίτλου του Εγκεκριμένου Λογιστή, Chartered Certified Accountant, το
οποίο εξασφαλίζει κανείς μέσα από την επιτυχή εξέταση 14 – 15 μαθημάτων και την
πρακτική εξάσκηση.
Τα δύο αναγνωρισμένα και πιο φημισμένα
accountancy bodies του Ηνωμένου Βασιλείου, το ICAWE (The Institute of Chartered
Accountants in England and Wales) και το
ACCA (Association of Chartered Certified
Accountants), παρέχουν αυτούς τους επαγγελματικούς τίτλους σε όλο τον κόσμο μέσα
από πανεπιστημιακά ιδρύματα, κολλέγια
ΣΥΝΤΟΜΑ
Η παροχή φορολογικών υπηρεσιών αποτελεί μία
από τις κυριότερες υπηρεσίες που παρέχει η
Deloitte, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό.
Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΩΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως η μαρίνα της Λεμεσού αντιστέκεται.
Δεν... παρέδωσε πνεύμα και ύλη στις οικονομικές αντιξοότητες που παρουσιάστηκαν πρόσφατα, δεν έκλεισε το εργοτάξιο, ούτε ανέστειλε
επ’ αόριστον τις εργασίες της. Μπορεί να μειώθηκε ο κύκλος των εργασιών, να επιβραδύνθηκε ο ρυθμός κατασκευής και ολοκλήρωσης
των έργων της, όμως η μαρίνα παραμένει ενεργή, ζωντανή και δραστήρια.
Οι επισημάνσεις έγιναν από τον πρόεδρο
του Διοικητικού Συμβουλίου της Limassol
Marina Ltd, κ. Μάριο Ε. Λανίτη, που για «του
λόγου το αληθές» υπέδειξε τις εξελίξεις που
διαμόρφωσαν ήδη το έργο και το οδήγησαν
στην έναρξη της βασικής λειτουργίας του.
Λίγους μόνο μήνες μετά την παράδοση των
94 πολυτελών διαμερισμάτων στο οικιστικό
συγκρότημα Nereids Residences, η μαρίνα
Λεμεσού έχει καλωσορίσει τα πρώτα σκάφη
στη λεκάνη της. Τουλάχιστον 30 σκάφη έδεσαν
μέχρι σήμερα στη νέα μαρίνα της Κύπρου,
δεκάδες, σύμφωνα με τις κρατήσεις που έγιναν,
αναμένονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού,
ενώ τα περισσότερα αναμένονται μετά τον
Σεπτέμβριο. «Η παράδοση, πρόσφατα, του νοτιοανατολικού κυματοθραύστη και η άφιξη
των πρώτων σκαφών σηματοδοτούν μία νέα
εποχή για την Κύπρο», παρατήρησαν οι υπεύθυνοι της λεμεσιανής μαρίνας, ξεναγώντας
στα μέσα της εβδομάδας δημοσιογράφους
στις έτοιμες εγκαταστάσεις της. Όπως επεσήμανε και ο κ. Λανίτης, «η ολοκλήρωση και
λειτουργία ενός ακόμη μέρους αυτού του μεγαλεπήβολου έργου δίνει ουσιαστικά ένα αισιόδοξο μήνυμα τόσο στο εσωτερικό όσο και
στο εξωτερικό: ότι ο ιδιωτικός τομέας της Κύπρου, και οι κυπριακές επιχειρήσεις ειδικότερα,
είναι εδώ, προσπαθώντας να στηρίξουν τις αναπτυξιακές προσπάθειες του κράτους. Συνεχίζουν να εργάζονται σκληρά για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που τους παρουσιάζονται, και αποδεικνύουν έμπρακτα και με
επιτυχία τις ικανότητες και δυνατότητές τους».
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
και ελεγκτικούς οίκους, οι οποίοι, μάλιστα,
παρέχουν και τις ώρες εξάσκησης που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη απόκτηση
του τίτλου.
Είναι σωστό και φρόνιμο, μαθητές οι
οποίοι θα ακολουθήσουν τέτοιες σπουδές
να βεβαιωθούν πως το πρόγραμμα αλλά και
το πανεπιστημιακό ίδρυμα που θα επιλέξουν
παρέχουν απαλλαγές από τα μαθήματα είτε
του ICAWE είτε του ACCA, καθώς αυτό θα
τους απαλλάξει στο μέλλον από χρόνο,
χρήμα και κόπο. Υπάρχουν προπτυχιακά
προγράμματα που προσφέρουν μέχρι και
εννέα απαλλαγές, τον μέγιστο δηλαδή αριθμό
απαλλαγμένων μαθημάτων.
O κ. Μαρίνος Στυλιανού είναι καθηγητής Φιλολογίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΜΑ,
ΒΑ), στο International School of Paphos.
Η Deloitte καλύτερος
οίκος στην Κύπρο
Το βραβείο του Καλύτερου Φορολογικού Οίκου στην
Κύπρο (The Best Tax Firm of the Year), εξασφάλισε η
Deloitte για το 2013, με βάση τα 9α ετήσια βραβεία
του «International Tax Review (ITR)» που απονεμήθηκαν σε τελετή που έγινε την περασμένη εβδομάδα στο Λονδίνο. Η ανώτατη αυτή διεθνής διάκριση
δημιουργεί για όλους εμάς στην Deloitte ισχυρή δέσμευση ποιότητας και μας ενθαρρύνει να θέσουμε ακόμα υψηλότερους στόχους, δήλωσε ο κ. Πιερής
Μάρκου, επικεφαλής των Φορολογικών Υπηρεσιών
της Deloitte Κύπρου. Στον ίδιο θεσμό του
International Tax Review οι οίκοι-μέλη της Deloitte
κέρδισαν 20 βραβεία με αποτέλεσμα για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, η Deloitte να λαμβάνει τα περισσότερα βραβεία από οποιονδήποτε άλλο οργανισμό. Το
δίκτυο της Deloitte μέσα από τις βραβεύσεις της ITR
έλαβε επίσης τις ανώτατες τιμητικές διακρίσεις και
σε περιφερειακό επίπεδο, καθώς ψηφίστηκε ως
European Tax Firm of the Year, καθώς και European
Transfer Pricing Firm of the Year για το 2013. Με το επίτευγμα αυτών των δύο βραβεύσεων μέσα στην ίδια
χρόνια, η Deloitte έχει καταστεί ο μοναδικός οργανισμός στη διεθνή αρένα που πετυχαίνει κάτι τέτοιο σε
διάστημα έξι ετών. Η παροχή φορολογικών υπηρεσιών αποτελεί μια από τις κυριότερες υπηρεσίες που
παρέχει η Deloitte, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, με ιδιαίτερη έμφαση στη φορολογία εταιρειών, φορολογία φυσικών προσώπων, θέματα ΦΠΑ
και θέματα διεθνούς φορολογικού σχεδιασμού, τόσο
για διεθνείς οργανισμούς όσο και για Κυπριακές επιχειρήσεις με δραστηριότητες στο εξωτερικό.
Από τις 4 έως 9 Οκτωβρίου
Η Διεθνής Έκθεση Κύπρου
Η Αρχή Κρατικών Εκθέσεων Κύπρου σταθμίζοντας τα
δεδομένα που επικρατούν σήμερα στην Κυπριακή οικονομία και μετά από διαβούλευση με την εμποροβιομηχανική κοινότητα του τόπου μας, καθώς και την
ανταλλαγή απόψεων με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού, ανακοινώνει τη
μετακίνηση της ημερομηνίας πραγματοποίησης της
38ης Διεθνούς Έκθεσης από τις 24 Μαΐου στις 4 Οκτωβρίου με διάρκεια μέχρι τις 9 Οκτωβρίου 2013.
Σκοπός της Διεθνούς Έκθεσης από την πρώτη χρονιά
καθιέρωσής της, είναι η στήριξη του εμπορίου και της
αγοράς στον τόπο μας καθώς και η ανάδειξη των δυνατοτήτων και προοπτικών της οικονομίας μας, στόχοι
που παραμένουν μέχρι και σήμερα αναλλοίωτοι. Σε
ανακοίνωσή της η ΑΚΕ αναφέρει ότι η 24η Μαΐου
2013 ως ημερομηνία έναρξης της 38ης Διεθνούς Έκθεσης είχε καθοριστεί από τον Μάιο του 2012 με τη
λήξη της περσινής έκθεσης. «Οι σημερινές όμως
συνθήκες, καθώς και το αίτημα πάρα πολλών παραδοσιακών εκθετών για μετακίνηση της ημερομηνίας,
ούτως ώστε να τους δοθεί ευκαιρία να προετοιμαστούν και να προχωρήσουν στις αναγκαίες παραγγελίες και εκτελωνίσεις των προϊόντων τους, που ειδικά
φέτος είχαν καθυστερήσει, οδήγησαν την Αρχή στη
λήψη της σχετικής απόφασης. Στόχος της Αρχής, δεν
είναι απλώς και μόνο η πραγματοποίηση εκθέσεων
αλλά και ο σωστός τρόπος διοργάνωσης και παρουσίασης προς επίτευξη του αντικειμενικού σκοπού,
δηλαδή της σωστής προώθησης της εικόνας της κυπριακής οικονομίας», τονίζεται στην ίδια ανακοίνωση.
Ευκαιρίες Επενδύσεων
και Ευρωπαϊκά Προγράμματα
Ζωτικής σημασίας θεωρούνται οι χρηματοδοτήσεις
επιχειρήσεων από Ευρωπαϊκά Προγράμματα στην
εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο που διανύει σήμερα η
χώρα μας. Παράλληλα, οι ευκαιρίες επενδύσεων,
αποτελούν σημαντικό κλειδί για όσους επιχειρηματίες είναι αποφασισμένοι να αντιδράσουν στην οικονομική κρίση και να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών τους. Ο Σύνδεσμος Αποφοίτων του CIIM και το Cyprus International
Institute of Management, σε συνεργασία με την ΟΕΒ και το ΚΕΒΕ, επιδιώκοντας να δώσουν ώθηση
στο Επιχειρείν και την Καινοτομία, διοργανώνουν
την Τρίτη 4 Ιουνίου 2013, στις 12:30, στο Hilton
Park, Επιχειρηματική Συνάντηση στη διάρκεια της
οποίας θα πραγματοποιηθεί ενημέρωση και ανοιχτή συζήτηση με θέμα: «Ευκαιρίες Επενδύσεων και
Ευρωπαϊκά Προγράμματα Χρηματοδότησης». To Δικαίωμα Συμμετοχής έχει οριστεί στα 35 ευρώ και τα
καθαρά έσοδα από την εκδήλωση, θα διατεθούν για
ενίσχυση του Ταμείου Υποτροφιών του CIIM, που έχει δημιουργηθεί με στόχο την οικονομική στήριξη
άπορων φοιτητών. Χορηγός της εκδήλωσης είναι η
Medochemie.
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι
μπορούν να επικοινωνούν στο τηλ. 22101143 ή με email στο [email protected].
Ηλεκτρονικές αγορές
από το Public
Το Public ξεκίνησε την online λειτουργία του στο
www.public-cyprus.com.cy, διαθέτοντας 500.000
προϊόντα. Με αφορμή την έναρξη λειτουργίας
διαθέτει online 50.000 ξενόγλωσσα βιβλία σε τιμές Amazon. Το Public online, σε συνεργασία με
την ACS, σου προσφέρει 27 σημεία παραλαβής σε
όλη την Κύπρο με κόστος 1 ευρώ. Σε ό,τι αφορά
τον τρόπο πληρωμής υπάρχει η δυνατότητα δώδεκα δόσεων μέσω πιστωτικών καρτών Master
Card, Visa ή ακόμα μέσω JCC πλατφόρμας ή/και
Paypal. Ο γενικός διευθυντής του Public, Χρήστος
Νούλης σημειώνει ότι «δύο εκατομμύρια επισκέψεις είχαν τα καταστήματά μας στην Κύπρο το
2012. Τώρα που η εμπειρία Public μεταφέρεται
online περιμένουμε ακόμη περισσότερες.
OIK_07-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/24/13 9:39 PM Page 7
ΕΛΛΑΔΑ
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
7
Καμπανάκι κρούει η βιομηχανία
για μείωση ενεργειακού κόστους
Απέστειλε νέα επιστολή, ζητώντας την υλοποίηση των μέτρων
Της ΧΡΥΣΑΣ ΛΙΑΓΓΟΥ
Στις προθέσεις παραμένουν οι κυβερνητικές δεσμεύσεις έναντι
της βιομηχανίας για μέτρα μείωσης του ενεργειακού κόστους,
ενώ την ίδια στιγμή αδικαιολόγητη καθυστέρηση παρατηρείται
στην άρση των στρεβλώσεων λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρισμού, που επιβαρύνουν σημαντικά το τελικό κόστος της κιλοβατώρας. Η εγχώρια ενεργοβόρος
βιομηχανία έστειλε χθες μια ακόμη επιστολή προς την κυβέρνηση, για να επισημάνει την καθυστέρηση στη λήψη των μέτρων
που ανακοινώθηκαν προ διμήνου
και τις τραγικές επιπτώσεις για
τον παραγωγικό ιστό της χώρας
και την απασχόληση. «Τα μέτρα
αυτά, περιορισμένα και ανεπαρκή
για την ανάσχεση της ύφεσης,
θα προσφέρουν κάποια ανακού-
Αισιόδοξα τα μηνύματα από τις αφίξεις
για τη φετινή τουριστική χρονιά
Του ΣΤΑΘΗ ΚΟΥΣΟΥΝΗ
<
<
<
<
<
<
<
Τα χρέη της βιομηχανίας προς τη ΔΕΗ αυξάνονται, καθώς η πλειονότητα σχεδόν των επιχειρήσεων μέσης τάσης, προκειμένου να αντεπεξέλθει στο υψηλό κόστος ενέργειας, πληρώνει τους λογαριασμούς ρεύματος μέσω διακανονισμών.
φιση στη βαριά χειμαζόμενη ελληνική βιομηχανία» αναφέρει χαρακτηριστικά η Ενωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας
(ΕΒΙΚΕΝ) σημειώνοντας ότι αν
και έχουν περάσει σχεδόν δύο
μήνες από την ανακοίνωσή τους
δεν έχει προχωρήσει η υλοποίησή
τους και προβάλλονται διάφορα
προσκόμματα από τους εμπλεκόμενους φορείς και εταιρείες
του Δημοσίου. Η ΕΒΙΚΕΝ φωτογραφίζει με την αναφορά της αυτή τόσο το Ταμείο Αξιοποίησης
Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) που έβαλε «βέτο»
στη ΔΕΠΑ για τη μείωση του κόστους του φυσικού αερίου κατά
12%, επικαλούμενο τις επιπτώσεις
στην αποκρατικοποίηση της εταιρείας, όσο και τη ΡΑΕ, η οποία
σύμφωνα με πληροφορίες εδώ
και 1,5 μήνα αρνείται να δώσει
το «πράσινο φως» στη ΔΕΗ για
την έγκριση εκπτώσεων από 14%
έως και 18% στα τιμολόγια περίπου 80 ενεργοβόρων βιομηχανιών
μέσης και υψηλής τάσης. Στο μεταξύ τα χρέη της βιομηχανίας
προς τη ΔΕΗ αυξάνονται, καθώς
μετά τους οικιακούς καταναλωτές
και η πλειοψηφία σχεδόν των επιχειρήσεων μέσης τάσης, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στο
υψηλό κόστος ενέργειας πληρώνουν τους λογαριασμούς ρεύματος
μέσω διακανονισμών. Δεκάδες επίσης είναι οι επιχειρήσεις που
δεν πληρώνουν, αμφισβητώντας
μέσω εξωδίκων διάφορες χρεώσεις. Η ΔΕΗ σε μια προσπάθεια
να αποκαταστήσει τις σχέσεις
της με τους μεγάλους πελάτες και
στο πλαίσιο των κυβερνητικών
κατευθύνσεων για μείωση του
κόστους ενέργειας στη βιομηχανία έχει ήδη καταρτίσει νέα τιμολόγια για τις ενεργοβόρες βιο-
ΑΠΕ
Τα υφιστάμενα
μέτρα κρίνονται
ως ανεπαρκή
μηχανίες μέσης και υψηλής τάσης.
Συγκεκριμένα, για τις βιομηχανίες
μέσης τάσης, που το καταναλωτικό προφίλ τους προσομοιάζει
με αυτό της υψηλής τάσης, έχει
καταρτίσει δύο τιμολόγια που οδηγούν σε πολύ σημαντικές μειώσεις της τάξης του 14% -16%.
Τα τιμολόγια αυτά αφορούν 80
συνολικά επιχειρήσεις στους κλάδους της κλωστοϋφαντουργίας,
των χημικών-πλαστικών, της χαρτοποιίας και της υαλουργίας. Στην
υψηλή τάση, έπειτα από διάλογο
με τις επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας (χαλυβουργία, τσιμεντοβιομηχανία κ.λπ.) η τιμολογιακή φόρμουλα που προτείνει η
ΔΕΗ αναφέρεται στο τιμολόγιο
Α150 όπως διαμορφώθηκε τον Ιούλιο του 2008. Η φόρμουλα αυτή,
σύμφωνα με αρμόδια στελέχη της
επιχείρησης, σε συνδυασμό με
τις συμβάσεις διακοψιμότητας
που προωθεί ο ΑΔΜΗΕ (Διαχειριστής Συστήματος) θα οδηγήσει
σε μειώσεις της τάξης του 18%22% ανάλογα με το καταναλωτικό
προφίλ κάθε επιχείρησης.
Τα τιμολόγια θα είναι διετούς
διάρκειας και αναμένεται να προσφέρουν σημαντική ανακούφιση
στη βιομηχανία. Ωστόσο εδώ και
1,5 μήνα βρίσκονται στο συρτάρι
της Διεύθυνσης Εμπορίας της ΔΕΗ,
διότι η επιχείρηση ζητάει την κάλυψη της ΡΑΕ έτσι ώστε να μην
αποκλίνουν από τα όσα προβλέπουν οι σχετικοί κώδικες. Αυτό
σημαίνει ότι η ΡΑΕ θα πρέπει να
εγκρίνει τα κοστολογικά στοιχεία
που εμφανίζει η ΔΕΗ, κάτι που αποφεύγει επιμελώς. Πληροφορίες
αποδίδουν την κωλυσιεργία της
ΡΑΕ στις επιπτώσεις που θα έχει
μια τέτοια έγκριση σε προηγούμενες αποφάσεις της αρμόδιας
Αρχής για τα κόστη στη ΔΕΗ.
Ιδανικά εξελίσσεται η φετινή τουριστική χρονιά
για την Ελλάδα, την Τουρκία και την Ισπανία,
σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής επίσημα στοιχεία
των αφίξεων ξένων επισκεπτών. Αντίθετα, στην
Κύπρο οι αφίξεις από το εξωτερικό παρουσίασαν
υστέρηση τους πρώτους μήνες σε σχέση με
πέρυσι, γεγονός που αποδίδεται στην αρνητική
φημολογία για τη χώρα που συνόδεψε τους έντονους κλυδωνισμούς της οικονομίας και του
τραπεζικού της συστήματος.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της
Ελλάδος οι αφίξεις ξένων επισκεπτών στη
χώρα μας για το διάστημα Ιανουαρίου - Μαρτίου αυξήθηκαν κατά 4,6% ξεπερνώντας το
1 εκατ. Παρά την αύξηση των συνολικών αφίξεων, η εισερχόμενη κίνηση αεροπορικώς
εμφανίζει πτωτική τάση για τους πρώτους
μήνες του έτους. Η έντονα ανοδική τάση των
αφίξεων για τη φετινή σεζόν, σύμφωνα με
τις μέχρι στιγμής κρατήσεις και τις διαθέσιμες
αεροπορικές θέσεις, αναμένεται να εμφανισθεί
κυρίως από τον Ιούνιο και μετά. Σε ό,τι αφορά
τον εγχώριο τουρισμό εμφανίζει και φέτος
πτωτική τροχιά.
Για το πρώτο τετράμηνο του έτους οι αεροπορικές αφίξεις στο εσωτερικό της χώρας
μειώθηκαν κατά 9,2%. Στο μεταξύ, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έντονη κινητικότητα τόσο σε κυβερνητικό επίπεδο όσο
και σε επίπεδο φορέων για τη φετινή τουριστική σεζόν. Την προσεχή Τετάρτη, κατά τη
διάρκεια της γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων
αναμένεται να μιλήσει για τον τουρισμό ο
πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς.
Κύπρος. Τη δίνη της τραπεζικής και οικονομικής κρίσης που δέχθηκε η χώρα απεικονίζουν τα στοιχεία της εισερχόμενης
τουριστικής κίνησης για την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου στην Κύπρο. Ετσι, για
το τετράμηνο οι αφίξεις ξένων τουριστών
σημείωσαν πτώση κατά 12,2%, φθάνοντας
σε 339.672. Για τον Απρίλιο οι αφίξεις μειώθηκαν κατά 14,3% φθάνοντας σε 162.439.
Τουρκία. Η Τουρκία για μια ακόμη χρονιά,
όπως φαίνεται, θα επιτύχει ρεκόρ αφίξεων
ξένων επισκεπτών. Σύμφωνα με χθεσινά στοιχεία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού
της γειτονικής χώρας, ο αριθμός των αφίξεων
από το εξωτερικό για το διάστημα Ιανουαρίου
- Απριλίου αυξήθηκε κατά 18,9% φθάνοντας
σε 6,6 εκατ. Για τον Απρίλιο οι συνολικές
αφίξεις αυξήθηκαν κατά 13% αγγίζοντας τα
2,5 εκατ. Να σημειωθεί, βέβαια, ότι ποσοστό
περίπου 25% από το 1 εκατ. περισσότερες αφίξεις για το πρώτο τετράμηνο στην Τουρκία
προέρχεται από την αύξηση των αφίξεων Σύρων, οι οποίοι αναγκάστηκαν να φύγουν από
τη χώρα τους λόγω των πολεμικών συγκρούσεων που μαίνονται εδώ και πολύ καιρό.
Ισπανία. Αυξητικά ξεκίνησε η τουριστική
χρονιά και στην Ισπανία. Σύμφωνα με στοιχεία
του Ισπανικού Ινστιτούτου Στατιστικών για
τον Τουρισμό ΙΕΤ, οι αφίξεις ξένων επισκεπτών
για το τετράμηνο αυξήθηκαν κατά 2,5% ξεπερνώντας τα 14 εκατ. Για τον Απρίλιο οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 3,1% ξεπερνώντας
τα 4,6 εκατ.
OIK_08-kariera_OIK_06-oikonomia 5/24/13 8:08 PM Page 8
8
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΚΑΡΙΕΡΑ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Απαραίτητη για τις επιχειρήσεις
η οικοδόμηση κουλτούρας κινδύνων
ΕΡΓΑΣΙΑ & ΖΩΗ
Κινητοποίηση
για καταπολέμηση
ασθενειών εργασίας
Ερευνες παρουσιάζουν τους δύο «πόλους» που διαμορφώνουν τη διαχείρισή τους
Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΟΥ
Με τα αποτελέσματα των δύο διαφορετικών ερευνών της, όπως μας
τα ανακοίνωσε πρόσφατα η εταιρεία συμβούλων Aon Greece S.A.
(www.aon.com/greece), ρίχνει φως
στην εικόνα που παρουσιάζουν οι
δύο «πόλοι» που διαμορφώνουν
την αποτελεσματική διαχείριση
των κινδύνων. Η μια έρευνα παρουσιάζει τον «Χάρτη Πολιτικών
Κινδύνων - 2013», που δείχνει ότι
οι αναβαθμίσεις κινδύνων είναι
περισσότερες από τις υποβαθμίσεις. Και η άλλη έρευνα, είναι η
«Global Risk Management Survey
2013» -που διεξάγεται ανά διετίακαι από την οποία προκύπτει ότι
«ο βαθμός ετοιμότητας των επιχειρήσεων να αντιμετωπίσουν
τους κινδύνους που τις απειλούν,
είναι ανησυχητικά χαμηλός».
Στη συγκεκριμένη έρευνα περισσότερα από 1.400 στελέχη επιχειρήσεων που συμμετείχαν Risk Managers, Chief Risk Officers,
οικονομικοί διευθυντές κ.ά.- κλήθηκαν να απαντήσουν για το ποιους θεωρούν σήμερα τους σημαντικούς κινδύνους που απειλούν
τη δραστηριότητά τους. Οπως και
-για πρώτη φορά εφέτος- να εκτιμήσουν και τη βαρύτητα που θα
έχουν οι κίνδυνοι αυτοί το 2016.
Απάντησαν επίσης και για τον
βαθμό ετοιμότητάς τους ως προς
την αντιμετώπισή τους, αλλά και
για τις μεθόδους διαχείρισής τους.
Συμμετείχαν 28 επιχειρηματικοί
κλάδοι, από τους οποίους μόνο ο
Φαρμακευτικός/Βιοτεχνολογία, η
Βιομηχανία Μέσων Μεταφοράς με εξαίρεση τις Αεροπορικές- όπως
και οι αγροτικές επιχειρήσεις εμφανίζουν σταθερά βελτιωμένα επίπεδα ετοιμότητας, σε σύγκριση
με την προηγούμενη έρευνα του
2011. Οσο για τη «βαρύτητα» των
κινδύνων, χαρακτηρίζεται «εντυπωσιακή» η ομοιομορφία της κατάταξής τους σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές που εκπροσωπούνται στην έρευνα. Συγκεκριμένα,
τα στελέχη από την πλειονότητα
των εκπροσωπούμενων στην έρευνα χωρών, συμφωνούν ότι οι τρεις
κορυφαίοι επιχειρηματικοί κίνδυνοι
σήμερα -αλλά και για το 2016- είναι
κατά σειρά σημαντικότητας η «οικονομική κρίση», οι «ρυθμιστικές
και νομοθετικές αλλαγές» και η
«αυξημένη ανταγωνιστικότητα».
Ακολουθούν -κατά προτεραιότητα- η «βλάβη στη φήμη», η «αδυναμία καινοτομίας και ικανοποίησης
πελατών», η «διακοπή εργασιών»
και οι «κίνδυνοι ταμειακών ροών
και ρευστότητας».
Για πρώτη φορά στην ιστορία
AFP
Σημαντικοί κίνδυνοι
Από την έρευνα «Global Risk Management Survey 2013» προκύπτει ότι «ο βαθμός ετοιμότητας των επιχειρήσεων να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που τις απειλούν, είναι ανησυχητικά χαμηλός». Συμμετείχαν 28 επιχειρηματικοί κλάδοι, από τους οποίους μόνο ο Φαρμακευτικός/Βιοτεχνολογία, η Βιομηχανία Μέσων Μεταφοράς -με εξαίρεση τις Αεροπορικές- όπως και οι αγροτικές επιχειρήσεις εμφανίζουν σταθερά βελτιωμένα
επίπεδα ετοιμότητας, σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνα του 2011.
<
<
<
<
<
<
Οι τρεις κορυφαίοι επιχειρηματικοί κίνδυνοι σήμερα είναι:
η «κρίση», οι «ρυθμιστικές και νομοθετικές αλλαγές»
και η «αυξημένη
ανταγωνιστικότητα»
της έρευνας της Aon -κορυφαίας
εταιρείας μεσιτείας ασφαλίσεων,
αντασφαλίσεων και υπηρεσιών διαχείρισης κινδύνων- εντάσσεται στη
λίστα των δέκα σημαντικότερων
κινδύνων και αυτός των «πολιτικών
κινδύνων και αβεβαιότητας». Για
τον οποίο, οι συμμετέχοντες στην
έρευνα εκτιμούν ότι θα αναβαθμισθεί το 2016 λόγω των αυξημένων
κοινωνικοπολιτικών αναταραχών
και εμφυλίων πολέμων. Ωστόσο, ο
«21ος Χάρτης Πολιτικών Κινδύνων
- 2013» που μας γνωστοποίησε στις
8 Μαΐου 2013 η Aon Risk Solutions,
είναι διαδραστικός και διαθέσιμος
στην ηλεκτρονική διεύθυνση της
εταιρείας. Περιέχει συγκριτικά δεδομένα από το 1998 έως σήμερα
και σύμφωνα με τον CEO της Aon
Risk Solutions Greece, Γιώργο Δα-
Αυξημένος ο αριθμός των ελληνικών
συμμετοχών στην έρευνα
Στην έρευνα αυτή υπήρξε αυ-
ξημένος αριθμός ελληνικών
συμμετοχών. «Γεγονός που έρχεται να επιβεβαιώσει πως, ενώ μέχρι πρότινος η έννοια της
διαχείρισης κινδύνων στη χώρα
μας συγχεόταν με τη λογική της
απλής μετάκλησής τους, πλέον
όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αναζητούν νέες ιδέες και
λύσεις, οικοδομώντας σταδιακά
μια κουλτούρα διαχείρισης κινδύνων» σχολιάζει ο κ. Δαλιάνης. Ο οποίος και χαρακτηρίζει
λιάνη, προσφέρει πολύτιμη πληροφόρηση και βοηθάει στην επισήμανση των πολιτικών κινδύνων
από τους οποίους απειλούνται, ώστε
οι επιχειρήσεις να υιοθετήσουν τις
απαιτούμενες στρατηγικές προκειμένου να τους αντιμετωπίσουν έγκαιρα και αποτελεσματικά. Επισημαίνεται ότι στον Χάρτη -που
βασίζεται σε έρευνα που έγινε σε
163 χώρες- δεν έχουν συμπεριληφθεί χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης
και του ΟΟΣΑ. Σημαντικό στοιχείο
του είναι επίσης και το φαινόμενο
-ύστερα από σειρά ετών εμφάνισης
«ιδιαίτερα εντυπωσιακή» τη
συμμετοχή αυτή, καθώς αποδεικνύει την αυξημένη ευαισθησία των στελεχών σήμερα
σε ό,τι αφορά τη διαχείριση κινδύνων. «Παράλληλα, η έλλειψη
ετοιμότητας για την αντιμετώπισή τους -η οποία εξίσου αναδεικνύεται από τη φετινή έρευναέρχεται να τονίσει την αναγκαιότητα υιοθέτησης από τις επιχειρήσεις παγκοσμίως μιας μόνιμης διαδικασίας risk
management».
του αντιθέτου- ότι εφέτος παρατηρείται αύξηση των χωρών που αναβαθμίζονται, επειδή έχουν μειωθεί οι πολιτικοί κίνδυνοί τους.
Ωστόσο, ένας ακόμη κίνδυνος
του οποίου η βαρύτητα αναμένεται
να αυξηθεί ώς το 2016, είναι αυτός
των «φυσικών καταστροφών και επικίνδυνων καιρικών φαινομένων».
Δηλαδή, ενώ στη φετινή έρευνα
κατέχει τη δέκατη έκτη θέση και
βρίσκεται εκτός της λίστας των
δέκα σημαντικότερων, οι εκτιμήσεις
των στελεχών για το 2016 τον αναβαθμίζουν στην ένατη θέση για τα
επόμενα τρία χρόνια. Ενας άλλος
κίνδυνος που φαίνεται να απασχολεί
ιδιαιτέρα τους risk managers και
προβλέπεται να αναβαθμισθεί από
τη φετινή 6η θέση στην 4η θέση
ώς το 2016, είναι ο κίνδυνος «αδυναμίας καινοτομίας και ικανοποίησης πελατών».
Οι «κρυφοί» κίνδυνοι
Χαροποιός είναι η εκτίμηση ότι
θα μειωθεί η βαρύτητα του κινδύνου «διακοπής εργασιών» και ότι
θα «αποχωρήσει» από τη λίστα
των δέκα κορυφαίων κινδύνων.
Κάτι που αποδίδεται «στις αυξανόμενες και αξιόλογες προσπάθειες
των επιχειρήσεων να τον αντιμετωπίσουν με οργανωμένες στρατηγικές». Υπάρχουν όμως και οι
«κρυφοί» κίνδυνοι (hidden risks)
που αναδείχθηκαν, όπως αναδύονται μέσα από τις απαντήσεις των
συμμετεχόντων στην έρευνα. Και
για τους οποίους οι σύμβουλοι της
Aon προτρέπουν τις επιχειρήσεις,
το 2013 να δώσουν ιδιαίτερη σημασία. Μεταξύ αυτών είναι οι «ηλεκτρονικοί, δικτυακοί κίνδυνοι,
hacking», η «απώλεια δεδομένων
και πνευματικής ιδιοκτησίας», τα
«Social Media» όπως και ο κίνδυνος
«χρηματοδότησης συνταξιοδοτικών προγραμμάτων».
[email protected]
Σε επείγουσα δραστική κινητοποίηση και σε παγκόσμια
εκστρατεία καλεί ο μαχητικός γενικός διευθυντής του
Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, Γκάι Ράιντερ, τους ανά τον
κόσμο εργαζομένους, τους κοινωνικούς εταίρους και τις
δημόσιες αρχές, για την καταπολέμηση των επαγγελματικών ασθενειών μετά την αύξηση του φαινομένου που
αριθμεί 2,02 εκατ. θανάτους ετησίως - έξι φορές περισσότερους απ’ ό,τι τα ατυχήματα, για τα οποία, ωστόσο,
επιδεικνύεται μεγαλύτερο ενδιαφέρον, ενημέρωση και
προληπτικά μέτρα.
Πέρα από τις επιπτώσεις στην παραγωγικότητα των επιχειρήσεων, στο κόστος για την υγειονομική πρόνοια
και τις οικογένειες «το μεγαλύτερο κόστος μιας επαγγελματικής ασθένειας είναι τελικά η ανθρώπινη ζωή».
Και επειδή, ως γνωστόν, η πρόληψη στοιχίζει λιγότερο
και είναι πιο αποτελεσματική από οποιαδήποτε θεραπεία
είτε αποκατάσταση, το πρώτο θεμελιώδες βήμα που <
<
<
<
<
<
προτείνει, είναι όλοι οι εμπλεκόμενοι να αναγνωρίσουν και να συμμορφωθούν
με τα διεθνή επίπεδα πρόληψης όπως τα ορίζει το ΔΓΕ.
Με την εκστρατεία του ΔΓΕ
συμφώνησε απολύτως και
η Διεθνής Οργάνωση Εργοδοτών
(International
Organization of Employers),
ο επικεφαλής της οποίας,
Μπρεντ Ουίλτον, την χαρακτήρισε συλλογική προσπάθεια με την οποία όλοι οι
πρωταγωνιστές ενός χώρου
εργασίας οφείλουν να αποκτήσουν τεκμηριωμένη ενημέρωση και εύκολη πρακτική
βοήθεια για την πρόληψη των ασθενειών. Συνέστησε
επίσης και τη διακρατική ανταλλαγή σχετικών εμπειριών.
Από την πλευρά της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Εργαζομένων (International Trade Union Confederation), ο
γενικός γραμματέας Σάραν Μπάροου υπογράμμισε ότι
«οι κοινωνίες μας δεν θα πρέπει να ανέχονται το ότι οι
εργαζόμενοι προκειμένου να κερδίσουν τη ζωή τους,
μπορεί να χάσουν και την υγεία τους». Και, πέρα από την
ενημέρωση των ιδίων των εργαζομένων, συμπεριέλαβε
στο περιεχόμενο της πρόληψης και τον σεβασμό στα δικαιώματα των εργαζομένων. Αλλωστε, το φαινόμενο έχει
επιδεινωθεί εξαιτίας όχι μόνο των παγκόσμιων οικονομικών
συνθηκών, αλλά και λόγω των τεχνολογικών και κοινωνικών
αλλαγών, που έχουν δημιουργήσει νέους κινδύνους στον
συγκεκριμένο τομέα με αύξηση των ψυχολογικών και
ΧΡ. ΔΑΜ.
των μυοσκελετικών προβλημάτων.
Ολοι οι πρωταγωνιστές ενός χώρου
εργασίας οφείλουν να αποκτήσουν τεκμηριωμένη ενημέρωση
και εύκολη πρακτική βοήθεια
για την πρόληψη
των ασθενειών
Το φαινόμενο των ασθενειών έχει επιδεινωθεί εξαιτίας όχι
μόνο των παγκόσμιων οικονομικών συνθηκών, αλλά και λόγω
των τεχνολογικών και κοινωνικών αλλαγών, που έχουν δημιουργήσει νέους κινδύνους στον συγκεκριμένο τομέα με αύξηση των ψυχολογικών και μυοσκελετικών προβλημάτων.
Υπάρχει λύση στην «εξίσωση» αναζήτησης και έλλειψης ταλέντων
Αφού πλέον πάψαμε να αποκαλούμε
«παράδοξο» το φαινόμενο των υψηλών
επιπέδων ανεργίας στους νέους, με
την ταυτόχρονη αναζήτηση και έλλειψη ταλέντων που αντιμετωπίζουν οι
οργανισμοί σήμερα, καταλήξαμε, ευτυχώς, να το κατανοούμε ως μια δύσκολη μεν «εξίσωση», η λύση της οποίας, ωστόσο, είναι εφικτή και είναι
προϊόν της σωστής «διαχείρισης ταλέντων». Μιας διαχείρισης, που έχει
δύο σημαντικά σκέλη: το ένα είναι η
προσέλκυσή τους και το άλλο -και δυ-
<
<
<
<
<
<
Ερευνα της Stanton Chase
αναδεικνύει τη σωστή
διαχείριση ταλέντων
σκολότερο- η διακράτησή τους. Επίκαιρη έρευνα του γραφείου της Αθήνας
της Stanton Chase International σε
διευθυντικά στελέχη Ανθρωπίνου Δυναμικού, αναδεικνύει αλλαγή νοοτροπίας μέσα από τον τρόπο με τον οποίο
τα στελέχη των επιχειρήσεων αντιμετωπίζουν την αξία του ανθρωπίνου
δυναμικού.
Και ότι οι οργανισμοί αρχίζουν να
κατανοούν την αξία που αποδίδει η
διοίκηση ταλέντων, όταν εντάσσεται
στην εταιρική στρατηγική. Κατανοούν
επίσης και τον σημαντικό αντίκτυπο
του ταλέντου στις επιδόσεις και στα
αποτελέσματα μιας εταιρείας. Αδιαμφισβήτητο στοιχείο της έρευνας είναι
το ότι οι εταιρείες και οι ηγέτες τους
που δίνουν λύση με τον σωστό τρόπο
στην «εξίσωση» αυτή, βρίσκονται
κάτω από τεράστια πίεση, προκειμένου
να αντιμετωπίσουν τις πρωτοφανείς
αλλαγές στο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, όπως και τον αυξανόμενο ρυθμό των αλλαγών στην
τεχνολογία. Οσο για τον «πόλεμο για
τα ταλέντα» -μια φράση που έχει επικρατήσει τα τελευταία χρόνια- δεν είναι παρά μια παράφραση της αναντιστοιχίας της διαθεσιμότητας των ταλέντων -η οποία μειώνεται τόσο κατά
ηλικία όσο και σε μορφωτικό επίπεδο
εντός οργανισμού- και της ζήτησης
που ξεπερνά την προσφορά. Κάτι, που
«σαν αποτέλεσμα σημαίνει ότι οι καλύτεροι έχουν πολλαπλές επιλογές καριέρας σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά
και για τον διευθυντή Ανθρωπίνου
Δυναμικού συσχετίζεται με την προσέλκυση και τη διατήρηση των ταλέντων αυτών» σχολιάζει η κ. Νάνσυ
Μαθιουδάκη Partner και διευθύντρια
της Stanton Chase.
Στην έρευνα πήραν μέρος 106 στελέχη και διευθυντές Ανθρωπίνου Δυ-
ναμικού από διαφορετικούς κλάδους.
Η πλειονότητα των εταιρειών ήσαν
πολυεθνικές (78%) και οι υπόλοιπες
ελληνικές. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων πιστεύει ότι σήμερα η στρατηγική για τη διαχείριση των ταλέντων
είναι επιτακτική ηγετική ανάγκη.
Σχετικά με τα κριτήρια της διαχείρισης των ταλέντων, ιδιαιτέρως επισημάνθηκε ως σημαντικός παράγοντας
η ανάπτυξη του υψηλού δυναμικού
στην εταιρεία.
ΧΡ. ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΟΥ
OIK_09-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/24/13 8:03 PM Page 9
ΔΙΕΘΝΗ
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Υπόγεια επανάσταση
κατά της φοροδιαφυγής
Αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών, και κλείσιμο των τρυπών που απομένουν
Του ανταποκριτή μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ
Μολονότι οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής
της Τετάρτης δεν φαίνονται εκ πρώτης όψεως
θεαματικές, η πραγματικότητα είναι τους τελευταίους μήνες εκτυλίσσεται μία ήρεμη «επανάσταση» εναντίον της φοροδιαφυγής στην Ευρώπη.
Μέσα στους επόμενους μήνες, οι «τρύπες» της
νομοθεσίας που επέτρεπαν σε νομικά και φυσικά
πρόσωπα να εκμεταλλεύονται την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων εντός της Ε.Ε για να φοροαποφεύγουν θα αρχίσουν σιγά-σιγά να κλείνουν,
ενώ ανάλογες πρωτοβουλίες αναμένονται και
σε διεθνές επίπεδο (G20, ΟΟΣΑ), αυτή τη φορά
όμως με αβέβαια αποτελέσματα.
Πιο συγκεκριμένα, τον Ιούνιο η Κομισιόν θα
εισηγηθεί τροποποιήσεις στην Οδηγία για την
αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών
μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε, ώστε να καλύπτει κάθε πηγής εισοδήματα, συμπεριλαμβανομένων και κερδών από μερίσματα και κεφάλαια.
Με άλλα λόγια, αν ένας Κύπριος πολίτης, για παράδειγμα, ενοικιάζει ακίνητα στις Βρυξέλλες,
τότε η αρμόδια αρχή θα ειδοποιείται από την αντίστοιχη βελγική, χωρίς χρονοβόρες διαδικασίες.
Τον Ιούνιο επίσης θα εκδοθεί και οδηγία για τη
λήψη μέτρων κατά της απάτης στο ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι απαλλαγή χρέωσης ΦΠΑ στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές έχει γίνει αντικείμενο
εκμετάλλευσης από επιτήδειους, οι οποίοι δημιουργούν εταιρείες «φαντάσματα» στις οποίες
παρέχουν υποτίθεται τις υπηρεσίες τους και οι
οποίες στη συνέχεια εξαφανίζονται.
Στη συνέχεια και πάντως πριν από το τέλος
του έτους, η Κομισιόν θα υποβάλει πρόταση
για την αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με
τις μητρικές και τις θυγατρικές εταιρείες και
«θα επανεξετάσει τις διατάξεις για την καταπολέμηση των καταχρήσεων που περιέχονται
στη σχετική νομοθεσία της Ε.Ε.», αναφέρεται
στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής. Το
πρόβλημα στο οποίο αναφέρεται το συγκεκριμένο χωρίο είναι ιδιαίτερα οξύ στην Ευρώπη.
Μέσω λογιστικών τεχνικών, εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης
μεταφέρουν τα κέρδη τους στη μητρική, η οποία
συνήθως εδρεύει στο κράτος με τον μικρότερο
συντελεστή φορολόγησης. Οι θυγατρικές και
τα υποκαταστήματα στις υπόλοιπες χώρες δεν
εμφανίζουν κέρδη, λόγω ενδο-ομιλικών «χρεώσεων» που τα εξαφανίζουν.
Έπονται πολλές αλλαγές σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα αλλάξουν ουσιαστικά τα δεδομένα σχετικά με
την φοροδιαφυγή σε όλα τα κράτη μέλη.
Μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται και η
ψήφιση της αναθεωρημένης κοινοτικής οδηγίας
για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων
από παράνομες δραστηριότητες (ξέπλυμα μαύρου
χρήματος), ζήτημα που επανήλθε το προσκήνιο
λόγω της κυπριακής κρίσης και των κατηγοριών
ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Μεγαλονήσου λειτουργούσε ως «πλυντήριο». Την ίδια
στιγμή, πιέσεις δέχονται και οι φορολογικοί παράδεισοι κάθε μορφής μέσα στην Ευρώπη. Η
Κομισιόν πήρε εντολή να διαπραγματευτεί «για
τη βελτίωση των συμφωνιών της Ε.Ε. με την Ελβετία, το Λιχτενστάιν, το Μονακό, την Ανδόρα
και τον Άγιο Μαρίνο... προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι συγκεκριμένες χώρες θα συνεχίσουν
να εφαρμόζουν μέτρα ισοδύναμα με εκείνα της
Ε.Ε.», κυρίως σε ό,τι αφορά τη φορολόγηση των
τόκων καταθέσεων. Σημειώνεται ότι η Επιτροπή
θα διαπραγματευτεί εκ μέρους όλων των κρατών
της Ε.Ε με την Ελβετία, πράγμα που σημαίνει
ότι τυχόν κινήσεις για διμερείς συμφωνίες, όπως
αυτή που βρίσκεται σε εξέλιξη από την ελληνική
κυβέρνηση, θα πρέπει στο εξής να γίνονται σε
συνεννόηση με τις Βρυξέλλες, όπως τόνισαν
στελέχη της Κομισιόν στην «Κ». Σε ό,τι δε αφορά
το τραπεζικό απόρρητο εντός της Ε.Ε., τα δύο
τελευταία «κάστρα» του, δηλαδή η Αυστρία και
το Λουξεμβούργο, παρέδωσαν τα όπλα στη
Σύνοδο Κορυφής της Τετάρτης. Η Γερμανία κα-
γκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, χαρακτήρισε μάλιστα
«γιγαντιαίο βήμα προς τα εμπρός» την ουσιαστική
κατάργηση του απόλυτου τραπεζικού απορρήτου
στην Ευρώπη. Σημειώνεται ότι οι Ευρωπαίοι
ηγέτες διαβεβαιώνουν ότι η Σύνοδος δεν ήταν
ένα «πυροτέχνημα» και ότι θα εξετάσουν την
πρόοδο που έχει συντελεστεί στην υλοποίηση
των αποφάσεών τους στη συνάντηση που θα έχουν στις 19 Δεκεμβρίου.
Οι πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες πάντως δεν
απαλλάσσουν τα κράτη-μέλη από τις υποχρεώσεις
τους. Η Κομισιόν θα ανακοινώσει τις συστάσεις
της για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
στις «εξειδικευμένες οικονομικές οδηγίες της
ανά κράτος-μέλος» (country specific
recommendations), τις οποίες θα παρουσιάσει
την Τετάρτη στις Βρυξέλλες. Σε ό,τι αφορά ειδικά
την Ελλάδα, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
αποτελεί πλέον βασικό ζητούμενο του Μνημονίου,
στο οποίο θα επιμείνουν ασφυκτικά οι εταίροι
μας, όπως διεφάνη και από τη συνέντευξη που
παραχώρησε την Πέμπτη στην «Κ» ο επικεφαλής
του Eurogroup, Γέρουν Ντάισελμπλουμ. Σημαντικό
βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η δημιουργία κεντρικού αρχείου τραπεζικών λογαριασμών, όπου θα έχουν πρόσβαση οι ελεγκτικές
αρχές, θέμα για το οποίο η ελληνική κυβέρνηση
ελπίζει ότι θα έχει ολοκληρώσει τη συμφωνία με
την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών εντός του 2013. Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
9
Στον κλοιό της ύφεσης και η Ευρωζώνη
αντίθετα με τις προβλέψεις ΕΚΤ και Ε.Ε.
Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ
Η συρρίκνωση της οικονομίας της Ευρωζώνης
κατά 0,2% του ΑΕΠ το α΄ τρίμηνο του 2013 σηματοδότησε και επισήμως τη μεγαλύτερη περίοδο
ύφεσης στην ιστορία του κοινού νομίσματος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, πλέον, από τις μεγάλες
οικονομίες της Ευρωζώνης, μόνο η γερμανική
κατέγραψε ανάπτυξη, και αυτή αναιμική στο
0,1%, ενώ Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία,
βρίσκονται κολλημένες στην ύφεση. Παράλληλα,
εντείνεται η αντιπαράθεση μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης σχετικά με την οικοδόμηση της τραπεζικής ένωσης, με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να παίρνει πια τελείως αντίθετη θέση από τη Γερμανία.
Η ύφεση έχει πια ξεκάθαρα προσβάλει και
τον «πυρήνα» της Ευρωζώνης, ενώ η αποκλίνουσα πορεία που ακολουθεί η γερμανική και
η γαλλική πορεία τα τελευταία τρίμηνα προκαλεί
προβληματισμούς για το μέλλον του γαλλογερμανικού άξονα. Αναμφίβολα αποτελεί ειρωνεία
της ιστορίας ότι ακριβώς ένα χρόνο μετά την
εκλογή του Φρανσουά Ολάντ στην προεδρία
της Γαλλίας με την υπόσχεση να αναζωογονήσει
την οικονομία, η Γαλλία γνώρισε τη δεύτερη
ύφεσή της από το 2009. Το γαλλικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,2% το α΄ τρίμηνο του 2013,
όσο δηλαδή και το δ΄ τρίμηνο του 2012.
Αρχικά η σύγκριση με τη γερμανική οικονομία,
η οποία είχε αρνητική ανάπτυξη 0,7% το δ΄ τρίμηνο του 2012 και ανάπτυξη μόλις 0,1% στις
αρχές του 2013 δεν είναι ανησυχητική. Αν όμως
δει κανείς την πορεία των δύο οικονομιών μετά
τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009,
τότε η αποκλίνουσα πορεία των δύο οικονομιών
είναι χτυπητή. Το ερώτημα που βασανίζει πολιτικούς και οικονομικούς αναλυτές είναι τι επιπτώσεις θα μπορούσε να έχει στην ήδη προβληματική λειτουργία του γαλλογερμανικού άξονα πιθανή περαιτέρω εξασθένηση της Γαλλίας
έναντι της Γερμανίας τα επόμενα τρίμηνα. Ο
κ. Ολάντ είναι υπερβολικά στριμωγμένος, καθώς
η δημοτικότητά του έχει καταβαραθρωθεί, ενώ
η ανεργία στη Γαλλία είναι η υψηλότερη από
τότε που άρχισε η καταγραφή της. Την Πέμπτη,
η κ. Μέρκελ δήλωσε από το Βερολίνο ότι «η
γαλλογερμανική σχέση βασίζεται σε πολύ ισχυρά
θεμέλια. Η προσωπική μου σχέση με τον Γάλλο
πρόεδρο είναι καλή», είπε η Γερμανίδα καγκελάριος, προσθέτοντας ότι η «Γαλλία, ως η δεύτερη
μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
έχει υπαρξιακή σημασία».
Μπορεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ
να εξακολουθούν να προβλέπουν επιστροφή
της Ευρωζώνης σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης
το δεύτερο εξάμηνο του έτους (και ύφεση 0,4%
συνολικά για το 2013), ωστόσο προς το παρόν
όπου και να κοιτάξει κανείς στον χάρτη της Ευρωζώνης, η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική.
Η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του
οικονομικού μπλοκ, είχε ύφεση 0,5% το α΄ τρίμηνο. Πρόκειται για το έβδομο συνεχόμενο τρίμηνο με πτώση του ΑΕΠ και αποτελεί τη μεγαλύτερη περίοδο ύφεσης της ιταλικής οικονομίας
από το 1970.
Η κατάσταση στην Ισπανία είναι εξίσου απογοητευτική, με τη χώρα να βιώνει τη μεγαλύτερη ύφεσή της από την αποκατάσταση της
Δημοκρατίας το 1974. Όπως και στη χώρα μας,
έτσι και στην Ιταλία και στην Ισπανία η παρατεταμένη ύφεση έχει προκαλέσει την έντονη
αμφισβήτηση του ευρωπαϊκού οράματος από
σημαντική μερίδα του πληθυσμού.
Η ολλανδική οικονομία, η πέμπτη μεγαλύτερη
της Ευρωζώνης, συρρικνώθηκε για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο (0,1%), η έκτη οικονομία,
του Βελγίου, είχε ανάπτυξη μόλις 0,1% και η έβδομη οικονομία της Ευρωζώνης, η αυστριακή,
είχε μηδενική ανάπτυξη. Στη Σύνοδο Κορυφής
της Ε.Ε. την ερχόμενη εβδομάδα, αλλά και στην
επόμενη σύνοδο στα τέλη Ιουνίου, είναι σίγουρο
ότι ο κ. Ολάντ θα προσπαθήσει, εκ νέου, να
θέσει θέμα χαλάρωσης της λιτότητας. Ακόμη
και αν πετύχει τον στόχο του, δεν θα είναι
αρκετό για την Ευρωζώνη, η οποία χρειάζεται
γενναία μέτρα στήριξης της οικονομίας, τα
οποία το Βερολίνο δεν θα εγκρίνει.
Η αντιπαράθεση της Γερμανίας με μεγάλη
μερίδα των εταίρων της στην Ευρωζώνη, διεξάγεται παράλληλα σε ένα δεύτερο μέτωπο,
της τραπεζικής ένωσης. Την προηγούμενη
Τρίτη, στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών των «27», η σαφής πρόθεση του Βερολίνου να «ψαλιδίσει» την υπό διαμόρφωση
τραπεζική ένωση και να καθυστερήσει την
ουσιαστική λήψη αποφάσεων τουλάχιστον
μέχρι τις βουλευτικές εκλογές του ερχόμενου
Σεπτεμβρίου, προκάλεσε την αντίδραση της
ΕΚΤ. Ο Γιεργκ Άσμουσεν, μέλος του Δ.Σ. της
ΕΚΤ, υποστήριξε ότι το δεύτερο βήμα για την
οικοδόμηση της τραπεζικής ένωσης, δηλαδή
ο σχηματισμός ενός και μόνο μηχανισμού εκκαθάρισης και εξυγίανσης προβληματικών
τραπεζών, θα πρέπει να γίνει ταυτόχρονα με
τη δημιουργία του κοινού μηχανισμού εποπτείας. «Θέλουμε ένα μοναδικό, κοινό, καθεστώς
εκκαθάρισης (τραπεζών), μαζί με μία (μοναδική)
αρχή εκκαθάρισης και ένα μοναδικό ταμείο
χρηματοδότησης που θα χρηματοδοτείται,
μέσω εισφοράς, από την τραπεζική βιομηχανία»,
είπε ο κ. Άσμουσεν, τονίζοντας ότι η ενιαία
αρχή εκκαθάρισης θα πρέπει να συσταθεί «παράλληλα με τον μοναδικό μηχανισμό τραπεζικής
εποπτείας, ελπίζω μέχρι το καλοκαίρι του επόμενου χρόνου». Η θέση της ΕΚΤ βρίσκεται
σε ευθεία αντίθεση με τη θέση του κ. Σόιμπλε,
ο οποίος υποστήριξε και την Τρίτη ότι δεν
είναι δυνατή η δημιουργία του μοναδικού,
κοινού, μηχανισμού εκκαθάρισης δίχως να
έχει προηγηθεί αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών
Συνθηκών.
O K_10 XAK_new_O K_14 XAK 5 24 13 10 42 PM Page 10
10
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
OIKONOMIA
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
ΚΥΠΡΟΣ (ΧΑΚ) KΛEIΣIMO
24/5
TIMH
ΠPOHΓ.
EBΔ.
ΔIAΦ.
EBΔ.
METABOΛH %
KΛEIΣIMO
XΡΕΟΓΡΑΦΑ
0,160
0,160
0,000
0,00%
A&P (ANDREOU & PARASKEVAIDES) ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD
0,100
0,100
0,000
0,00%
A. PANAYIDES CONTRACTING PUBLIC LTD
0,040
0,042
-0,002
-4,76%
0,000
0,000
0,000
0,00%
0,010
0,010
0,000
0,017
0,017
0,000
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
KΛEIΣIMO
TIMH
ΠPOHΓ.
EBΔ.
24/5
TIMH
ΠPOHΓ.
EBΔ.
ΔIAΦ.
EBΔ.
METABOΛH %
XΡΕΟΓΡΑΦΑ
29,24
0,385
0,385
0,000
0,00%
ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD
6,16
101,230
101,230
0,000
0,00%
PRIMETEL PLC – Bonds 2009/2014
5,06
3,66
0,009
0,009
0,000
0,00%
ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD
4,03
0,001
0,001
0,000
0,00%
REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD
0,02
A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD
10,05
0,880
0,880
0,000
0,00%
EMPIRE CAPITAL INVESTMENTS PUBLIC LTD
42,11
0,001
0,001
0,000
0,00%
RENOS HATZIOANNOU FARM PUBLIC COMPANY LTD
0,30
A. ZORBAS & SONS PUBLIC LTD
0,00
0,097
0,105
-0,008
-7,62%
ERMES DEPARTMENT STORES PLC
16,98
0,054
0,054
0,000
0,00%
ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD
2,92
0,00%
A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD
1,59
0,024
0,024
0,000
0,00%
EUROPROFIT CAPITAL INVESTORS PUBLIC LTD
0,75
0,050
0,050
0,000
0,00%
ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD
1,65
0,000
0,00%
ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD
0,99
0,003
0,003
0,000
0,00%
FINIKAS AMMOCHOSTOU PLC
0,15
0,002
0,002
0,000
0,00%
SAFS HOLDINGS PUBLIC LTD
0,14
0,000
0,000
0,00%
AD Shopping Galleries Plc
0,00
0,130
0,130
0,000
0,00%
G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD
5,04
0,070
0,070
0,000
0,00%
SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD
2,56
1,510
1,510
0,000
0,00%
“AGROS DEVELOPMENT COMPANY “”PROODOS”“ PUBLIC LTD”
5,42
0,090
0,090
0,000
0,00%
HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD
0,002
0,002
0,000
0,00%
AIAS INVESTMENT PUBLIC LTD
0,16
0,119
0,118
0,001
0,85%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD
82,47
0,002
0,002
0,000
0,00%
SEA STAR CAPITAL PLC
1,26
0,149
0,149
0,000
0,00%
ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD
14,73
100,000
100,000
0,000
0,00%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD – Bonds 2019
90,00
0,041
0,041
0,000
0,00%
SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD
2,73
0,001
0,001
0,000
0,00%
ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD
100,000
100,000
0,000
0,00%
Alpha Bank Ltd - Bonds 2013/2018
KEΦAΛAIOΠOIHΣH
KEΦAΛAIOΠOIHΣH
24/5
1,26
ΔIAΦ.
EBΔ.
METABOΛH %
KEΦAΛAIOΠOIHΣH
XΡΕΟΓΡΑΦΑ
0,02
100,000
100,000
0,000
0,00%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL SECURITIES
17,19
0,210
0,210
0,000
0,00%
STADEMOS HOTELS PLC
6,83
100,00
23,000
23,000
0,000
0,00%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD
32,52
0,002
0,002
0,000
0,00%
STARIO PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
0,08
29,23
0,010
0,010
0,000
0,00%
SUPHIRE HOLDINGS PUBLIC LTD
3,34
0,135
0,136
-0,001
-0,74%
1,24
0,050
0,051
-0,001
-1,96%
AMATHUS PUBLIC LTD
4,40
46,000
46,000
0,000
0,00%
HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD BONDS 2016
100,000
100,000
0,000
0,00%
AMATHUS PUBLIC LTD (GUARANTEED BONDS 2010-2015)
8,80
0,059
0,054
0,005
9,26%
INTERFUND INVESTMENTS PLC
0,098
0,091
0,007
7,69%
APOLLO INVESTMENT FUND PLC
5,55
0,043
0,043
0,000
0,00%
ISXIS INVESTMENT PUBLIC LTD
0,47
0,260
0,260
0,000
0,00%
TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD
3,18
0,053
0,053
0,000
0,00%
ASTARTI DEVELOPMENT PLC
5,30
0,083
0,073
0,010
13,70%
JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
5,18
0,010
0,010
0,000
0,00%
TOXOTIS INVESTMENTS PUBLIC LTD
0,21
0,670
0,650
0,020
3,08%
ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD
26,20
0,109
0,105
0,004
3,81%
5,46
0,100
0,100
0,000
0,00%
AVACOM PUBLIC COMPANY LTD
7,26
0,520
0,590
-0,070
-11,86%
0,208
0,208
0,000
0,00%
BANK OF CYPRUS PUBLIC COMPANY LTD
373,39
96,500
96,500
0,000
92,000
92,000
0,000
0,00%
Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Capital Securities 12/2007
20,40
0,045
0,045
54,000
54,000
0,000
0,00%
Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Bonds 2013/2018
14,73
0,000
0,000
20,200
20,200
0,000
0,00%
Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Capital Securities
14,76
0,015
K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD
10,90
2,000
2,000
0,000
0,00%
TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL
6,98
0,800
0,800
0,000
0,00%
TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INCOME
2,18
0,00%
K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD –Guaranteed Bonds
9,65
0,520
0,520
0,000
0,00%
TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INTERNATIONAL
0,71
0,000
0,00%
K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD
1,91
0,020
0,020
0,000
0,00%
UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
0,20
0,000
0,00%
KANIKA HOTELS PUBLIC COMPANY LTD
0,00
0,015
0,000
0,00%
KARAOLIS GROUP PUBLIC LTD
0,34
0,275
0,275
0,000
0,00%
UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD
1,04
0,000
0,000
0,000
0,00%
UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD (Warrants 2010/2012)
#N/A
29,26
21,500
21,500
0,000
0,00%
Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities)
92,13
0,119
0,119
0,000
0,00%
KARKOTIS MANUFACTURING & TRADING PUBLIC LTD
100,000
0,000
0,00%
Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities)
39,71
0,209
0,209
0,000
0,00%
KARYES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD
0,145
0,145
0,000
0,00%
BLUE ISLAND PLC
2,24
0,340
0,350
-0,010
-2,86%
0,039
0,039
0,000
0,00%
C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD
5,53
0,000
0,000
0,000
0,00%
KNOSSOS INVESTMENTS PUBLIC LTD
0,033
0,033
0,000
0,00%
C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD
6,89
0,585
0,585
0,000
0,00%
0,041
0,041
0,000
0,00%
CEILFLOOR PUBLIC COMPANY LTD
0,21
0,052
0,052
0,000
0,00%
0,032
0,032
0,000
0,00%
CHARILAOS APOSTOLIDES PUBLIC LTD
1,60
0,230
0,230
0,000
0,024
0,024
0,000
0,00%
CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD
0,24
0,139
0,139
0,045
0,045
0,000
0,00%
CLARIDGE PUBLIC LTD
4,87
0,060
0,057
0,003
0,003
0,000
0,00%
CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD
0,093
0,093
0,000
0,00%
CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD
0,095
0,095
0,000
0,00%
0,243
0,243
0,000
0,00%
0,017
0,017
0,000
1,350
1,350
0,045
0,045
44,100
35,000
0,643
0,643
0,000
0,00%
USB Bank Plc
100,000
100,000
0,000
0,00%
USB BANK PLC (BONDS 2009/ 2019)
8,00
0,00
100,000
100,000
0,000
0,00%
USB BANK PLC (CONVERTIBLE BONDS 2010/ 2020)
1,21
KRONOS PRESS DISTRIBUTION AGENCY PUBLIC COMPANY LTD
11,93
0,410
0,410
0,000
0,00%
VASSILICO CEMENT WORKS PUBLIC COMPANY LTD
29,49
LAIKI CAPITAL PUBLIC CO LTD
14,86
1,000
1,000
0,000
0,00%
VISION INTERNATIONAL PEOPLE GROUP PUBLIC LTD
75,00
0,00%
L.P. TRANSBETON PUBLIC LTD
1,97
0,000
0,000
0,000
0,00%
“WARRANTS 2005/2012 EUROPROFIT CAPITAL INVESTORS PUBLIC LTD”
#N/A
0,000
0,00%
LASER INVESTMENTS GROUP PLC
8,58
6,410
6,410
0,000
0,00%
Woodland Designs PLC
83,33
0,003
5,26%
LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD
6,10
0,251
0,250
0,001
0,40%
WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC
28,77
0,011
0,011
0,000
0,00%
XENOS TRAVEL PUBLIC LTD
0,42
0,86
0,032
0,032
0,000
0,00%
LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD
2,91
0,001
0,001
0,000
0,00%
LIBRA HOLIDAYS GROUP PLC
0,19
COSMOS INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD
1,71
0,250
0,250
0,000
0,00%
LOGICOM PUBLIC LTD
CYPRINT PLC
1,25
0,110
0,110
0,000
0,00%
LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD
3,85
0,00%
CYPRUS AIRWAYS PUBLIC LTD
6,65
0,056
0,056
0,000
0,00%
LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD
2,69
0,000
0,00%
CYPRUS FOREST INDUSTRIES PUBLIC LTD
4,13
0,012
0,011
0,001
9,09%
LOUIS PLC
5,53
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD
72,50
0,179
0,179
0,000
0,00%
MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD
7,73
44,100
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD - CAPITAL SECURITIES
88,20
0,011
0,011
0,000
0,00%
MINERVA INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD
0,86
35,000
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD – Capital Securities
84,78
0,500
0,500
0,000
0,00%
MITSIDES PUBLIC COMPANY LTD
4,10
32,100
32,100
0,000
0,00%
CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD
94,86
0,011
0,011
0,000
0,00%
MODESTOU SOUND & VISION PUBLIC COMPANY LTD
0,16
0,310
0,311
-0,001
-0,32%
CYPRUS TRADING CORPORATION PLC
28,91
0,160
0,160
0,000
0,00%
NEMESIS CONSTRUCTIONS PUBLIC COMPANY LTD
9,77
0,095
0,097
-0,002
-2,06%
CYTRUSTEES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD
4,23
0,000
0,008
-0,008 -100,00%
OCEAN TANKERS HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD
0,00
0,000
0,000
0,000
0,00%
CYVENTURE CAPITAL PUBLIC COMPANY LTD
#N/A
0,011
0,011
0,000
0,00%
OPTIONS CASSOULIDES PLC
0,51
0,003
0,003
0,000
0,00%
D & M TELEMARKETING PUBLIC LTD
0,02
0,020
0,020
0,000
0,00%
ORFANIDES PUBLIC COMPANY LTD
1,62
0,002
0,002
0,000
0,00%
D.H. CYPROTELS PLC
0,250
0,249
0,001
0,40%
DEMETRA INVESTMENT PUBLIC LTD
0,055
0,052
0,003
5,77%
0,055
0,055
0,000
0,002
0,002
0,600
0,025
0,33
0,068
0,075
-0,007
-9,33%
PANDORA INVESTMENTS PUBLIC LTD
28,86
0,780
0,830
-0,050
-6,02%
PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD
68,25
Dimco Plc
4,45
0,095
0,095
0,000
0,00%
PHIL. ANDREOU PUBLIC LTD
4,28
0,00%
DISPLAY ART PLC
0,74
0,480
0,480
0,000
0,00%
PHILOKTIMATIKI PUBLIC LTD
2,31
0,000
0,00%
DODONI PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
0,56
0,075
0,075
0,000
0,00%
PIERIDES HOLDINGS PLC
1,66
0,600
0,000
0,00%
DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD
15,00
0,080
0,080
0,000
0,00%
PIPIS BROS FARMS PUBLIC COMPANY LTD
0,77
0,025
0,000
0,00%
EFREMICO HOLDINGS PUBLIC LTD
0,28
0,040
0,040
0,000
0,00%
PRIMETEL PLC
K
ΦΟΡ
B ΟΜ
M
ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ
BO H %
ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ
2,760
1,160
0,253
0,720
0,681
23,100
0,270
0,293
0,620
5,600
0,939
1,090
0,055
0,460
2,330
0,351
4,670
8,400
0,371
0,359
9,211
0,381
0,520
1,240
0,789
2,180
0,591
0,684
1,490
2,430
17,060
1,850
9,150
6,890
1,140
1,650
0,387
0,537
6,070
6,010
1,520
1,250
0,855
1,760
0,500
0,666
0,409
2,340
16,000
1,380
4,280
2,520
0,930
0,405
0,242
3,570
0,727
1,980
0,393
0,207
0,897
0,891
0,688
0,290
0,399
0,171
2,570
0,350
12,500
0,397
9,150
0,190
2,170
0,565
5,210
0,592
0,240
0,654
1,610
0,140
0,225
24,180
21,410
8,220
7,400
0,348
0,586
0,475
0,654
1,460
5,810
1,560
5,370
0,100
0,532
4,830
0,860
1,980
0,354
2,370
3,540
1,810
2,400
14,180
6,550
0,549
0,400
0,675
1,070
0,210
0,375
0,575
-0,080
0,000
0,042
-0,207
-0,061
0,300
-0,069
0,006
0,060
-0,500
-0,449
-0,010
-0,008
0,020
-0,100
-0,011
0,030
-0,400
-0,036
-0,049
-4,681
-0,031
0,000
-0,180
-0,072
-0,110
-0,027
-0,081
-0,260
-0,210
-2,060
-0,150
-0,650
-0,810
0,000
-0,020
-0,057
-0,064
-0,230
-0,160
-0,070
-0,100
-0,137
-0,160
0,078
0,074
-0,089
-0,240
0,150
-0,030
0,110
-0,230
-0,088
-0,065
-0,027
-0,110
-0,011
-0,040
-0,093
0,000
-0,057
-0,116
0,000
0,023
0,011
-0,027
0,810
-0,033
-1,270
-0,002
-0,550
-0,005
-0,180
-0,066
-0,310
0,096
-0,025
-0,090
-0,300
-0,020
-0,025
-1,530
-3,150
-0,810
-0,340
-0,022
-0,025
-0,087
-0,378
0,130
-0,180
-0,150
-0,150
-0,018
0,053
-0,030
-0,068
-0,080
-0,020
-0,100
-0,380
-0,210
0,000
-0,500
-0,140
-0,050
0,000
0,000
-0,079
0,009
-0,005
0,005
-2,90%
0,00%
16,60%
-28,75%
-8,96%
1,30%
-25,56%
2,05%
9,68%
-8,93%
-47,82%
-0,92%
-14,55%
4,35%
-4,29%
-3,13%
0,64%
-4,76%
-9,70%
-13,65%
-50,82%
-8,14%
0,00%
-14,52%
-9,13%
-5,05%
-4,57%
-11,84%
-17,45%
-8,64%
-12,08%
-8,11%
-7,10%
-11,76%
0,00%
-1,21%
-14,73%
-11,92%
-3,79%
-2,66%
-4,61%
-8,00%
-16,02%
-9,09%
15,60%
11,11%
-21,76%
-10,26%
0,94%
-2,17%
2,57%
-9,13%
-9,46%
-16,05%
-11,16%
-3,08%
-1,51%
-2,02%
-23,66%
0,00%
-6,35%
-13,02%
0,00%
7,93%
2,76%
-15,79%
31,52%
-9,43%
-10,16%
-0,50%
-6,01%
-2,63%
-8,29%
-11,68%
-5,95%
16,22%
-10,42%
-13,76%
-18,63%
-14,29%
-11,11%
-6,33%
-14,71%
-9,85%
-4,59%
-6,32%
-4,27%
-18,32%
-57,80%
8,90%
-3,10%
-9,62%
-2,79%
-18,00%
9,96%
-0,62%
-7,91%
-4,04%
-5,65%
-4,22%
-10,73%
-11,60%
0,00%
-3,53%
-2,14%
-9,11%
0,00%
0,00%
-7,38%
4,29%
-1,33%
0,87%
ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (ΚΟ)
ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕΕΧ (ΚΟ)
ΑΚΡΙΤΑΣ (ΚΟ)
ΑΛΚΟ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ)
ΑΛΟΥΜΥΛ (ΚΟ)
ALPHA TRUST ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ ΑΕΕΧ (ΚΟ)
ΒΑΛΚΑΝ ΑΚΙΝΗΤΑ (ΚΟ)
ΒΑΡΒΕΡΗΣ Ν. - MODA BAGNO (ΚΟ)
ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ (ΚΟ)
ΒΙΟΧΑΛΚΟ (ΚΑ)
ΒΙΣ (ΚΟ)
ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ SYSTEMS (ΚΟ)
Γ.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΚΟ)
ΓΑΛΑΞΙΔΙ (ΚΟ)
ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ΚΟ)
ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (ΚΟ)
ΔΑΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ (ΚΟ)
ΔΕΗ (ΚΟ)
ΔΡΟΜΕΑΣ (ΚΟ)
ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ (ΚΟ)
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (KO)
ΕΙΔΗΣΕΟΦΩΝΙΚΗ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ)
ΕΚΤΕΡ (ΚΟ)
ΕΛ. ΒΙΟΜ. ΖΑΧΑΡΗΣ (ΚΑ)
ΕΛΑΣΤΡΟΝ (ΚΟ)
ΕΛΒΑΛ (ΚΑ)
ΕΛΒΕ (ΚΟ)
ΕΛΓΕΚΑ (ΚΟ)
ΕΛΙΝΟΙΛ (ΚΟ)
ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΚΟ)
ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ)
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ (ΚΟ)
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ (ΚΟ)
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ (ΚΟ)
ΕΛΤΟΝ (KΟ)
ΕΛΤΡΑΚ (ΚΟ)
ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ (ΚΟ)
ΕΤΕΜ (ΚΑ)
ΕΥΑΘ (ΚΟ)
ΕΥΔΑΠ (ΚΟ)
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ (ΚΟ)
ΙΑΣΩ (ΚΟ)
ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΚΟ)
ΙΚΤΙΝΟΣ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ)
ΙΛΥΔΑ (ΚΟ)
ΙΝΤΕΑΛ ΟΜΙΛΟΣ (ΚΟ)
ΙΝΤΕΡΤΕΚ (ΚΟ)
ΙΝΤΡΑΛΟΤ (ΚΟ)
ΚΑΕ (ΚΟ)
ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ (ΚΟ)
ΚΑΡΑΤΖΗ (ΚΟ)
ΚΕΚΡΟΨ (ΚΟ)
ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ - ΛΑΠΠΑΣ (ΚΟ)
ΚΛΩΣ/ΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (ΚΑ)
ΚΟΡΔΕΛΛΟΥ Χ. ΑΦΟΙ (ΚΟ)
ΚΟΡΡΕΣ (ΚΟ)
ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ (ΚΟ)
ΚΡΙ - ΚΡΙ (ΚΟ)
ΚΤΗΜΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ (ΚΟ)
ΚΥΠΡΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ)
ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Η.- F.H.L. (ΚΟ)
ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ (ΚΟ)
ΛΑΝΑΚΑΜ (ΚΟ)
ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΚA)
ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΠA)
ΛΙΒΑΝΗΣ (ΚΟ)
ΛΟΥΛΗ ΜΥΛΟΙ (ΚΟ)
ΜΑΘΙΟΣ ΠΥΡΙΜΑΧΑ (ΚΟ)
ΜΕΤΚΑ (ΚΟ)
ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΚΟ)
ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΚΟ)
ΜΟΥΖΑΚΗΣ (ΚΑ)
ΜΟΧΛΟΣ (ΚΟ)
ΜΠΗΤΡΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ (KO)
ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (ΚΟ)
ΝΑΚΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ (ΚΟ)
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (ΚΟ)
ΝΗΡΕΥΣ (ΚO)
ΝΤΡΟΥΚΦΑΡΜΠΕΝ (ΚΟ)
ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΚO)
ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΠO)
ΟΛΘ (ΚΟ)
ΟΛΠ (ΚΟ)
ΟΠΑΠ (ΚΟ)
ΟΤΕ (ΚΟ)
ΠΑΪΡΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ (ΚΟ)
ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ (ΚΟ)
ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ (ΚΟ)
ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ)
ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ (ΚΟ)
ΠΛΑΙΣΙΟ COMPUTERS (ΚΟ)
ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ (ΚΟ)
ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ (ΚΑ)
ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ (ΚΟ)
ΡΕΒΟΪΛ (ΚΟ)
ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΓΡ. (ΚΟ)
ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΛ/ΜΥΛΟΙ (ΚΟ)
ΣΙΔΕΝΟΡ (ΚΟ)
ΣΠΥΡΟΥ ΑΓΡ. ΟΙΚ. (ΚΟ)
ΣΩΛ/ΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟY (ΚΟ)
ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΚΟ)
ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ (ΚΟ)
ΤΖΙΡΑΚΙΑΝ ΠΡOΦΙΛ (ΚΑ)
ΤΙΤΑΝ (ΚΟ)
ΤΙΤΑΝ (ΠΟ)
ΥΓΕΙΑ (ΚΟ)
ΦΙΕΡΑΤΕΞ (ΚΟ)
ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ (ΚΟ)
ΧΑΛΚΟΡ (ΚΑ)
ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗ Ε. ΥΙΟΙ (ΚΟ)
A.S. COMPANY (ΚΟ)
ALPHA ΒΑΝΚ (ΚΟ)
MO
KΦ O
ΠO H H
191,40
12,97
3,84
8,82
13,65
9,78
4,04
5,62
16,31
1.017,32
2,43
6,83
3,64
6,76
191,52
8,18
70,50
1.856,00
11,63
4,24
10.857,44
9,75
5,85
38,95
13,37
256,89
7,46
19,26
29,31
392,94
297,97
50,23
2.597,90
397,44
30,47
24,69
17,18
14,19
211,99
623,03
39,88
61,13
62,28
45,73
5,20
6,14
3,59
333,82
1.081,21
13,15
64,44
7,56
33,86
3,91
4,56
46,54
21,11
64,15
4,74
371,59
19,27
5,89
4,09
2,60
0,89
1,11
51,45
3,11
583,41
4,62
952,73
5,95
9,13
7,91
572,89
4,36
5,15
35,92
5,07
4,20
0,51
228,31
456,50
2.363,79
3.460,46
1,62
28,50
7,84
315,56
11,24
124,31
64,79
142,92
1,99
13,03
166,90
3,31
182,86
9,50
281,87
345,45
53,00
3,05
1.054,23
48,52
152,56
4,08
5,63
100,37
0,88
8,09
6.335,29
0,388
0,300
2,100
0,430
0,264
20,590
0,260
0,530
0,040
0,145
0,390
MH
ΠPOH Ο Μ ΝΗ
B ΟΜ
0,580
0,323
2,200
0,449
0,306
21,970
0,288
0,520
0,040
0,169
0,655
ΑΝΟΔΟΣ
13,70%
9,26%
9,09%
7,69%
5,77%
-0,192
-0,023
-0,100
-0,019
-0,042
-1,380
-0,028
0,010
0,000
-0,024
-0,265
M
BO H %
-33,10%
-7,12%
-4,55%
-4,23%
-13,73%
-6,28%
-9,72%
1,92%
0,00%
-14,20%
-40,46%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
ΠΤΩΣΗ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ
ATTICA BANK (ΚΟ)
AUDIOVISUAL (ΚΟ)
AUTOHELLAS (ΚΟ)
BYTE COMPUTER (ΚΟ)
CENTRIC ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ)
COCA-COLA HBC AG (ΚΟ)
CPI (ΚΟ)
CYCLON ΕΛΛΑΣ (ΚO)
CYPRUS POPULAR BANK (KO)
DIONIC (ΚΟ)
EUROBANK ERGASIAS (ΚΟ)
MO
KΦ O
ΠO H H
MH
ΠPOH Ο Μ ΝΗ
B ΟΜ
ΦΟΡ
B ΟΜ
95,02
13,64
76,36
6,80
26,70
7.309,94
2,58
14,13
162,62
4,55
ΜΜ
M
M
M
M
M
M M
M
%
%
%
M
Φ
Φ
Μ
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
Φ
ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΧΑΜΗΛΗΣ Δ ΑΣΠΟΡΑΣ
Μ
Μ
ΜΨ
ΜΜ
ΜΜ
Μ
Μ Μ
Ψ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ Μ
Μ
ΜΜ
Φ
Φ
Μ
Φ
M
M
ΕΝΑΛΛΑΚΤ ΚΗ ΑΓΟΡΑ Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ
%
ΕΜΠΟΡ Ο ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ
ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΕΠ ΤΗΡΗΣΗΣ
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
M
M
ΥΠΟ ΑΝΑΣΤΟΛΗ
M
M
Μ
ΜΜ
M
M
%
%
%
%
M
M
M
M
KΦ O
ΠO H H
ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ
BO H %
ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΠΡΟΣ Δ ΑΓΡΑΦΗ
M
M
M
M
M
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
ΚΑΤΗΓΟΡ Α Δ ΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣ ΜΩΝ ΑΜΟ ΒΑ ΩΝ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
%
-100,00% OCEAN TANKERS HOLDINGS
-11,86% K. ATHIENITIS CONTRACTORS
-9,33% PANDORA INVESTMENTS PUBLIC LTD
-7,62% ERMES DEPARTMENT STORES PLC
-6,02% PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD
JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS
INTERFUND INVESTMENTS PLC
LOUIS PLC
APOLLO INVESTMENT FUND PLC
DIMCO PLC
Λεωφ.Αρχ. Μακαρίου Γ’, αρ. 50, Kτήριο Άλφα, 1ος όροφος, 1065 Λευκωσία
Τηλ.: 22 710710 Fax: 22339332, www.globalcapital.com.cy
K
ΦΟΡ
B ΟΜ
0,39
Οι μεγαλύτερες μεταβολές της εβδομάδας
15,30
ΕΛΛΑΔΑ (ΧΑ) 2,680
1,160
0,295
0,513
0,620
23,400
0,201
0,299
0,680
5,100
0,490
1,080
0,047
0,480
2,230
0,340
4,700
8,000
0,335
0,310
4,530
0,350
0,520
1,060
0,717
2,070
0,564
0,603
1,230
2,220
15,000
1,700
8,500
6,080
1,140
1,630
0,330
0,473
5,840
5,850
1,450
1,150
0,718
1,600
0,578
0,740
0,320
2,100
16,150
1,350
4,390
2,290
0,842
0,340
0,215
3,460
0,716
1,940
0,300
0,207
0,840
0,775
0,688
0,313
0,410
0,144
3,380
0,317
11,230
0,395
8,600
0,185
1,990
0,499
4,900
0,688
0,215
0,564
1,310
0,120
0,200
22,650
18,260
7,410
7,060
0,326
0,561
0,388
0,276
1,590
5,630
1,410
5,220
0,082
0,585
4,800
0,792
1,900
0,334
2,270
3,160
1,600
2,400
13,680
6,410
0,499
0,400
0,675
0,991
0,219
0,370
0,580
18,52
50,00
MH
ΠPOH Ο Μ ΝΗ
B ΟΜ
3,70
10,53
KEO PLC
14,95
MO
18,58
K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD
100,000
K
THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD
%
ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠ ΚΟ ΝΩΝ ΩΝ
Φ
%
ΕΠΕΝΔΥΤ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ
%
Μ
ΑΤΡ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ
%
Μ
%
Μ
Μ
Μ
Μ
Μ
M
ΛΟΓ ΣΜ ΚΟ
%
Φ
ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ Β ΟΜΗΧΑΝ ΚΟΥ ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΥ
Φ
Μ
Μ
Μ
Λ ΑΝ ΚΟ & ΧΟΝΔΡ ΚΟ ΕΜΠΟΡ Ο ΤΡΟΦ ΜΩΝ
%
Μ
ΤΡΟΦ ΜΑ
%
Μ
Μ
ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣ ΑΣ & Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗΣ ΑΠΟΡΡ ΜΜΑΤΩΝ
%
ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝ ΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓ ΣΤΩΝ
%
%
%
Μ
Φ
Μ
M
ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
%
Μ
Μ
M
Φ
Μ
Μ Μ
Μ
Μ
M
Φ
Μ ψ
Μ
Μ
OIK_11-synallagma_OIK_15_synallagma 5/24/13 8:07 PM Page 11
ΑΓΟΡΕΣ
Κυριακή 26 Mαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ
l
11
Είναι νωρίς για ΕΚΤ, Fed να διακόψουν τη χαλάρωση
Η κατάσταση της διεθνούς οικονομίας δεν δίνει ακόμα τα περιθώρια στις κεντρικές τράπεζες
να αναδιπλωθούν ως προς τα μέτρα στήριξης της οικονομικής
δραστηριότητας. Στις διαπιστώσεις αυτές προβαίνει ο Εβαλντ
Νοβότνι, μέλος του διοικητικού
συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), ο οποίος
επισημαίνει ότι, κατά την προσωπική του άποψη, δεν υπάρχει
ένδειξη για σημαντική βελτίωση
της οικονομικής κατάστασης
στο άμεσο μέλλον. «Αλλωστε,
ενδεχομένως το επόμενο διά-
New York/Nέα Yόρκη
(Σε δολάρια)
Πριν από
το κλείσιμο
3M COMPANY/d
ALCOA INC/d
ALLEGHENY TECH/d
ALTRIA GROUP/d
AMAZON COM/d
AMER ELEC PWR/d
AMER EXPRESS C/d
AMER INTL GROU/d
AMGEN/d
APPLE INC/d
AVON PRODUCTS/d
BAKER HUGHES I/d
BANK OF AMERIC/d
BAXTER INTL IN/d
BOEING CO/d
BRISTOL MYERS /d
CAMPBELL SOUP /d
CATERPILLAR IN/d
CIGNA CORP/d
CISCO SYSTEMS/d
CITIGROUP/d
CERVECERIAS/d
COCA-COLA CO/d
COLGATE PALMOL/d
COMPUTER SCIEN/d
DANAOS CORP/d
DIANA SHIPPING/d
DOW CHEMICAL C/d
DRYSHIPS/d
DU PONT CO/d
EMC CORP/d
ENTERGY CP/d
EXCEL MARITIME/d
EXELON CORP/d
EXXON MOBIL/d
FEDEX CORP/d
FORD MOTOR CO/d
FREESEAS INC/d
GENERAL DYNAMI/d
GENERAL ELEC C/d
H J HEINZ CO/d
HALLIBURTON CO/d
HARTFORD FINL/d
HEWLETT-PACKAR/d
HOME DEPOT INC/d
HONEYWELL INTL/d
INTEL CORP/d
INTL BUS MACHI/d
INTNL PAPER CO/d
JOHNSON JOHNSO/d
JPMORGAN CHASE/d
LAZARD/d
L BRANDS INC/d
MCDONALD’S COR/d
MERCK & CO/d
MICROSOFT CP/d
MORGAN STANLEY/d
NORFOLK SOUTHE/d
ORACLE CORP/d
PEPSICO INC/d
PFIZER INC/d
PROCTER & GAMB/d
RADIOSHACK/d
RAYTHEON CO/d
ROCKWELL AUTOM/d
SCHLUMBERGER L/d
SOUTHERN/d
STEALTHGAS/d
THE AES CORP/d
Προβληματισμός από
την απρόσμενη πτώση του Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών
στην Κίνα τον Μάιο.
εξελίξεις». Στο ίδιο μήκος κύματος, ένα μέλος του εκτελεστικού
συμβουλίου της ΕΚΤ, ο Πέτερ
Πράετ, έκανε λόγο για δυνητική
επέκταση των εργαλείων νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ,
προκειμένου να καταπολεμήσει
τους κινδύνους του αποπληθωρισμού. Ωστόσο, αργότερα ο διοικητής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, Γενς Βάιντμαν,
εμμέσως τάχθηκε κατά της πρότασης Πράετ, λέγοντας ότι η ΕΚΤ
έχει ήδη κάνει αρκετά για ν’ αντιμετωπίσει την κρίση, η επίλυση
της οποίας εξαρτάται από τις
ενέργειες των κυβερνήσεων.
Παρά τις ανησυχίες που διατυπώνονται, και σύμφωνα με την
εταιρεία ερευνών Markit, ο Δείκτης Διευθυντών Προμηθειών
(PMI) στην Ευρωζώνη τον Μάιο
κινήθηκε ανοδικά. Εφθασε στα
υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριών μηνών, στις 47,7 μονάδες, υπερσκελίζοντας τις προσδοκίες για 47,1 μονάδες. Τον Απρίλιο ο ΡΜΙ είχε διαμορφωθεί στις
46,9 μονάδες. «Εκτιμούμε πως θα
συνεχιστεί η ύφεση και για έβδομο
συνεχόμενο τρίμηνο», παρατηρεί
ο Κρις Γουίλιαμσον, επικεφαλής
οικονομολόγος της Markit. Τον
Μάιο στην Ευρωζώνη υπήρξε σχετική βελτίωση στον εξασθενημένο
δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, στις -21,9 μονάδες από τις
-22,3 μονάδες του Απριλίου. Προ-
110,53
8,51
29,36
36,83
262,19
48,17
74,71
44,51
105,75
442,83
23,70
46,81
13,31
71,97
99,61
46,78
45,95
87,23
67,81
23,52
50,66
29,86
42,03
61,11
43,73
3,89
10,12
35,12
1,95
55,52
23,72
68,79
0,56
34,73
92,07
99,26
14,87
0,63
76,91
23,63
72,43
43,34
30,41
24,39
79,05
79,33
23,98
207,88
47,19
87,46
53,41
33,79
51,33
101,02
47,10
34,31
24,37
77,54
34,32
82,28
29,12
78,98
3,93
66,72
87,92
75,01
45,51
9,89
12,86
Πρ/νο
110,79
8,69
29,48
36,90
262,96
48,59
74,44
44,31
104,53
441,35
23,76
47,40
13,31
72,30
97,93
46,40
45,91
87,70
67,96
23,34
51,00
29,99
42,25
61,41
43,46
4,15
10,11
35,12
2,09
55,57
23,68
69,07
0,59
34,60
92,19
99,65
14,97
0,69
77,42
23,86
72,46
44,02
30,64
21,23
79,69
79,59
24,07
206,99
46,50
88,46
53,63
33,93
51,47
101,74
46,71
34,61
24,70
77,83
34,12
82,97
29,30
78,82
4,01
66,24
88,59
75,58
45,76
9,95
12,84
TSAKOS ENERGY/d
TYCO INTL/d
UNISYS CORP/d
UNITED TECH CP/d
US BANCORP/d
VERIZON COMMS/d
WAL-MART STORE/d
WALT DISNEY CO/d
WELLS FARGO & /d
4,20
34,09
19,01
95,74
35,18
51,75
76,50
65,36
40,14
London/Λονδίνο
4,16
34,08
18,75
96,25
35,37
51,47
77,03
65,57
40,10
(Σε πέννες)
Εταιρείες
Χθεσινό Προ/νο
3I GROUP/d
360,68 369,10
ADMIRAL GROUP/d
1285,66 1275,00
AGGREKO/d
1822,18 1824,00
ANGLO AMERICAN/d
1572,15 1653,50
ANTOFAGASTA/d
965,07 1002,00
ARM HOLDINGS/d
998,22 1050,00
ASSOC.BR.FOODS/d
1942,99 1941,00
ASTRAZENECA/d
3437,94 3485,50
AVIVA/d
330,80 337,00
B SKY B/d
775,35 779,00
BAE SYSTEMS/d
414,94 427,00
BARCLAYS/d
321,45 333,85
BG GROUP/d
1205,62 1237,00
BHP BILLITON/d
1945,00 2001,00
BP/d
478,20 483,30
BR LAND CO/d
630,52 641,00
BRIT AM TOBACC/d
3728,00 3752,00
BT GROUP/d
315,06 321,50
BURBERRY GRP/d
1502,00 1495,00
BUNZL/d
1314,94 1318,00
CAIRN ENERGY/d
282,79 288,20
CAPITA PLC/d
1007,00 1018,00
CARNIVAL/d
2226,31 2253,00
CENTRICA/d
391,50 392,80
COMPASS GROUP/d
893,14 910,50
DAILY MAIL TST/d
762,21 754,50
DIAGEO/d
2023,50 2063,00
DOLPHIN CAP IN/d
37,75
38,00
ENTERPRISE INN/d
117,27 122,00
GLAXOSMITHKLIN/d
1743,27 1773,00
HAMMERSON/d
527,47 545,00
HAYS/d
93,30
95,00
HSBC HOLDINGS/d
744,70 767,80
IMPERIAL TOBAC/d
2378,00 2395,00
INTERCONT HOTE/d
1911,96 1945,00
ITV/d
132,16 134,70
JOHNSON MATTHE/d 2640,90 2687,00
KAZAKHMYS/d
330,50 330,50
KINGFISHER/d
326,66 335,50
LAND SECS GROU/d
975,65 992,50
LEGAL & GENERA/d
182,47 186,90
LLOYDS BNK GRP/d
60,66
62,96
MAN GROUP/d
124,90 133,50
MARKS & SP./d
469,55 475,20
MORRISON SUPMK/d
280,01 282,60
NATIONAL GRID/d
839,28 840,50
NEXT/d
4691,03 4749,00
OLD MUTUAL/d
213,51 219,80
PEARSON/d
1232,95 1265,00
PORVAIR/d
276,50 276,50
PRUDENTIAL/d
1157,42 1203,00
RECKIT BNCSR G/d
4869,00 4926,00
REED ELSEVIER/d
759,50 775,50
RENTOKIL INITI/d
92,75
93,75
REXAM PLC/d
525,53 540,00
RIO TINTO/d
2912,88 3042,50
ROLLS ROYCE PL/d
1186,64 1222,00
RSA INSRANCE G/d
114,20
115,50
ROYAL BANK SCO/d
334,36 349,60
ROYAL DTCH SHL/d
2241,00 2263,00
SABMILLER/d
3478,90 3536,00
SAGE GROUP/d
SAINSBURY(J)/d
SCHRODERS/d
SCHRODERS NV/d
SSE PLC/d
SEVERN TRENT/d
SHIRE/d
SMITH&NEPHEW/d
SMITHS GROUP/d
STANDRD CHART /d
TATE & LYLE/d
TESCO/d
UNILEVER/d
UNITED UTIL GR/d
UBM/d
VODAFONE GROUP/d
WHITBREAD/d
WILLIAM HILL/d
WOLSELEY/d
WPP PLC/d
XSTRATA/d
YELL GROUP/d
364,20
382,42
2449,00
1916,60
1643,94
2044,97
2126,35
781,96
1345,61
1567,82
858,19
380,11
2866,00
788,39
731,80
194,50
2855,00
444,40
3346,00
1159,37
0,00
1,12
Zurich /Zυρίχη
Εταιρείες
ABBLTDN/d
ADECCON/d
BALOISEHLDN/d
CLARIANTN/d
CSGROUPAG/d
GIVAUDANN/d
HOLCIMN/d
INTERSHOPI/d
JULIUSBAERN/d
LONZAGRPAGN/d
NESTLESA/d
NOVARTISN/d
RICHEMONTI/d
ROCHEHOLDING/d
SGSN/d
SWATCHGROUPI/d
SWISSLIFEHLD/d
SWISSCOMN/d
SYNGENTAN/d
UBSAGN/d
ZURICHINSURAN/d
367,20
382,00
2536,00
1978,00
1662,00
2045,00
2155,00
794,50
1370,00
1616,00
857,00
386,00
2885,00
781,50
743,50
196,80
2887,00
452,80
3431,00
1178,00
963,50
1,16
(Σε ελβ.φρ.)
Χθεσινό
21,41
55,50
92,15
14,09
28,10
1246,00
76,15
320,00
37,72
72,50
65,75
71,45
88,15
250,70
2201,00
575,00
158,00
422,30
381,80
17,32
255,30
Προ/νο
22,03
57,15
95,30
14,55
29,13
1281,00
78,25
321,00
39,49
74,90
67,35
73,65
92,80
258,50
2221,00
593,50
161,30
431,90
383,50
18,00
259,60
Frankfurt/Φρανκφούρτη
(Σε ευρώ)
Εταιρείες
Χθεσινό
ALLIANZ SE/d
117,95
BAY MOT WERKE/d
71,40
BAYER N AG/d
83,91
BEIERSDORF/d
70,21
DAIMLER AG N/d
48,05
DEUTSCHE BANK /d
36,00
DEUTSCHE POST /d
20,26
DT BOERSE N/d
46,45
DT TELEKOM N/d
9,27
DT LUFTHANSA A/d
16,19
E.ON SE NA/d
13,23
FRESENIUS MEDI/d
53,61
HENKEL AG&CO V/d
77,19
HEIDELBERGCEME/d
58,27
INFINEON TECH /d
6,43
LINDE/d
150,70
MAN SE/d
85,30
METRO AG/d
26,56
MLP/d
5,25
MUENCH. RUECK /d
144,80
RWE AG/d
27,52
SAP AG/d
60,53
SIEMENS N/d
81,12
Προ/νο
121,80
73,00
84,20
70,50
47,75
36,78
20,63
47,63
9,39
16,17
13,17
53,82
77,91
58,25
6,61
153,31
85,15
27,02
5,41
147,07
27,58
61,80
81,80
THYSSEN KRUPP/d
TUI N/d
VOLKSWAGEN AG/d
15,18
9,50
164,00
15,53
9,60
168,25
Amsterdam/Aμστερνταμ
(Σε ευρώ)
Εταιρείες
Χθεσινό
AEGON
4,95
AHOLD KON
12,77
AKZO NOBEL
48,50
AIR FRANCE - K
7,54
ARCELORMITTAL
9,97
ASML HOLDING
62,22
BAM GROEP KON
3,65
BOSKALIS WESTM
31,38
CORIO
35,43
FUGRO
44,40
HEINEKEN
55,80
ING GROEP
6,97
KONINKLIJKE DS
47,62
KPN KON
1,67
PHILIPS KON
22,44
R.DUTCH SHELL
26,19
RANDSTAD
33,67
REED ELSEVIER
12,90
SBM OFFSHORE
14,23
TOMTOM N.V.
3,84
UNILEVER CERT
32,47
WERELDHAVE
5,52
WOLTERS KLUWER17,00 17,41
Milano/Mιλάνο
(Σε ευρώ)
Εταιρείες
Χθεσινό
A2A SPA/d
0,63
ATLANTIA/d
13,25
AZIMUT HLDG/d
14,71
BANCO POPOLARE/d
1,19
CIR-COMP/d
0,86
ENEL/d
2,85
EXOR/d
24,24
ENI/d
18,01
FINMECCANICA/d
4,45
GENERALI ASS/d
14,16
GEOX/d
2,13
IMPREGILO/d
3,07
INTESA SANPAOL/d
1,40
LUXOTTICA/d
41,27
MEDIASET/d
2,36
MEDIOBANCA/d
5,12
MEDIOLANUM/d
5,26
PIRELLI & C/d
8,50
PARMALAT/d
2,41
RCS MEDIAGROUP/d
0,73
PRYSMIAN/d
15,73
SNAM/d
3,58
STMICROELEC.N./d
7,31
TELECOM ITALIA/d
0,65
TENARIS/d
16,35
TERNA/d
3,36
UNICREDIT/d
4,16
Tokyo/Tόκιο
Εταιρείες
AJINOMOTO/d
ASAHI GROUP HL/d
ASAHI KASEI/d
ASTELLAS PHARM/d
BANK OF YOKOHA/d
BRIDGESTONE CO/d
CANON INC/d
CASIO COMPUTER/d
CITIZEN HOLDIN/d
Προ/νο
5,03
13,06
49,26
7,82
10,25
62,52
3,75
32,25
36,30
44,75
56,67
7,32
48,75
1,66
22,90
26,41
34,72
13,16
13,74
3,94
32,75
57,24
Προ/νο
0,64
13,16
14,89
1,20
0,86
2,87
24,52
18,49
4,48
14,40
2,15
3,13
1,41
42,65
2,46
5,12
5,30
8,82
2,39
0,71
15,95
3,64
7,57
0,66
16,89
3,39
4,33
(Σε γιέν)
Χθεσινό
1424
2448
691
5480
535
3430
3735
937
604
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA
Προ/νο
1514
2641
741
5750
597
3645
3885
1045
664
CLARION/d
CREDIT SAISON/d
DAIWA SEC GROU/d
FUJI HEAVY IND/d
FUJIFILM HOLDI/d
FUJITSU LTD/d
HINO MOTORS/d
HITACHI/d
HONDA MOTOR/d
IHI/d
ISUZU MOTORS/d
JPN STEEL WORK/d
KAWASAKI HVY I/d
KEIO/d
KOBE STEEL/d
KONICA MINOLTA/d
JTEKT/d
MITSUB UFJ FG/d
MITSUBISHI COR/d
MITSUBISHI ELE/d
MITSUBISHI MOT/d
NEC CORPORATIO/d
NIKON CORP/d
NIPPON EXPRESS/d
NISSAN MOTOR C/d
NOMURA HOLDING/d
NTT/d
OBAYASHI CORP/d
ODAKYU ELEC RA/d
OSAKA GAS/d
PIONEER/d
RICOH CO LTD/d
SECOM/d
SEVEN & I HLDG/d
SHARP CORP/d
SHIMIZU CORP/d
SHISEIDO/d
SONY CORP/d
SUMITOMO CORP/d
SUZUKI MOTOR/d
TAISEI CORP/d
TDK CORPORATIO/d
TOBU RAILWAY/d
TOKYO DOME COR/d
TOKYO ELEC PWR/d
TOKYO ELECTRON/d
TOKYO GAS/d
TOPY INDS LTD/d
TORAY INDUSTRI/d
TOSHIBA CORP/d
TOYOBO/d
TOYOTA MOTOR C/d
YAMAHA CORP/d
YAMATO HOLDING/d
152
2445
875
2503
2350
450
1551
712
4030
409
793
646
360
750
155
765
1131
634
1977
1045
158
259
2723
478
1168
878
5130
554
1085
448
246
1270
5330
3540
522
393
1491
2159
1439
2612
365
4210
537
601
639
5210
595
231
704
508
172
6290
1126
2024
Paris/Παρίσι
Εταιρείες
ACCOR/d
AIR LIQUIDE/d
ALSTOM/d
AXA/d
BNP PARIBAS/d
BOUYGUES/d
CAP GEMINI/d
CARREFOUR/d
CASINO GUICHAR/d
CREDIT AGRICOL/d
DANONE/d
DASSAULT SYSTE/d
EADS/d
EDF/d
ESSILOR INTERN/d
FRANCE TELECOM/d
βληματισμό γεννούν και οι πέραν
της Ευρωζώνης ενδείξεις για τη
διεθνή οικονομία, οι οποίες δεν
είναι ενθαρρυντικές.
Σύμφωνα με προκαταρκτικά
στοιχεία, η Κίνα εμφάνισε απροσδόκητη περιστολή στο PMI τον
Μάιο στις 49,6 μονάδες από τις
50,4 μονάδες του Απριλίου, και
αυτό συνέβη πρώτη φορά σε διάστημα επτά μηνών. Η εξέλιξη
αυτή αποδίδεται κατά κύριο λόγο
στην ελάττωση των παραγγελιών
στη μεταποίηση, σύμφωνα με τα
στοιχεία της HSBC.
REUTERS, BLOOMBERG
Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο
Ντράγκι, ίσως οδηγηθεί να λάβει
νέα μέτρα στήριξης.
EMΠOPEYMATA
ΞENA XPHMATIΣTHPIA
(Πηγή: Reuters)
Eταιρείες
στημα οι προβλέψεις για την
ανάπτυξη στην Ευρώπη να αναθεωρηθούν προς το χειρότερο»,
προσέθεσε. Αναφορικά τώρα με
την πολιτική που χαράσσουν οι
κεντρικές τράπεζες με στόχο τη
στήριξη της οικονομίας, ο κ. Νοβότνι δήλωσε: «Πιστεύω πως η
πολιτική που ακολουθεί τόσο η
ΕΚΤ όσο και η Ομοσπονδιακή
Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) είναι
κατάλληλη στις παρούσες οικονομικές συνθήκες και δεν είναι
ώρα να την ανακαλέσουν, αλλά
πάντα υπό το πρίσμα της προσαρμογής τους στις μελλοντικές
ASSOCIATED PRESS
Οι κεντρικές τράπεζες ίσως χρειαστεί να επιστρατεύσουν νέα εργαλεία για τη στήριξη των οικονομιών τους
170
2798
991
2686
2477
467
1717
768
4250
448
877
703
392
808
174
808
1254
699
2044
1149
183
280
2866
510
1215
956
5390
606
1160
472
276
1330
5520
3845
601
425
1591
2290
1520
2861
405
4490
570
681
737
5770
627
247
769
542
186
6630
1236
2090
(Σε ευρώ)
Χθεσινό
26,85
96,14
28,47
14,72
44,78
20,04
38,07
23,17
83,14
7,26
58,30
91,81
42,02
17,62
89,43
8,10
Προ/νο
27,30
97,26
29,20
15,17
46,05
20,40
38,73
24,42
86,73
7,50
58,97
93,16
43,10
17,77
89,70
8,30
L’OREAL/d
L.V.M.H./d
LAFARGE/d
LAGARDERE S.C./d
MICHELIN/d
PERNOD RICARD/d
PEUGEOT/d
PPR/d
PUBLICIS GROUP/d
RENAULT/d
SAINT-GOBAIN/d
SANOFI/d
SCHNEIDER ELEC/d
SOCIETE GENERA/d
SODEXO/d
STMICROELECTRO/d
TF1/d
THALES/d
TOTAL/d
VEOLIA ENVIRON/d
133,75
137,40
53,73
28,33
68,30
94,00
6,99
172,00
56,42
59,66
32,17
84,81
60,86
30,89
66,43
7,31
8,16
37,38
39,36
9,85
Madrid/Mαδρίτη
Εταιρείες
ABERTIS/d
ACCIONA SA/d
ACERINOX/d
ADOLFO DOMINGU/d
AMPER/d
**SEE<A3M.MC>/d
BBVA/d
BCO DE SABADEL/d
BK PASTOR/d
BK POPULAR/d
BODEGAS RIOJAN/d
CAMPOFRIO FOOD/d
CAT OCCIDENTE/d
CIE AUTOMOTIVE/d
CONS AUX FERR/d
DINAMIA CAP PR/d
DURO FELGUERA/d
EADS/d
ELECNOR/d
ENAGAS/d
ENDESA/d
ERCROS/d
FUNESPANA/d
GAMESA/d
GAS NATURAL/d
IBERPAPEL/d
INDO INTL/d
INMOB COLONIAL/d
JAZZTEL/d
MAPFRE/d
MIQUEL Y COSTA/d
NATRA/d
NH HOTELES/d
PAP Y CART EUR/d
PESCANOVA/d
PRISA/d
RED ELECTR COR/d
SACYR-VALLE/d
BANCO SANTANDE/d
SEDA BARCELONA/d
SOTOGRANDE/d
TELEFONICA/d
TUBACEX/d
TUBOS REUNIDOS/d
URBAS/d
VIDRALA/d
VINICOLA DEL N/d
ZARDOYA OTIS/d
ZELTIA/d
136,30
141,80
54,46
28,75
70,93
95,58
7,38
175,85
56,88
62,13
32,54
86,43
62,81
32,13
68,61
7,55
8,35
37,53
39,68
9,98
(Σε ευρώ)
Χθεσινό
13,93
47,28
8,09
3,85
1,29
0,00
7,18
1,49
0,00
0,63
4,28
4,66
17,30
5,68
312,60
6,42
5,33
42,05
8,30
19,28
17,68
0,40
5,92
3,23
16,03
14,13
0,60
0,92
5,57
2,75
21,53
1,23
2,68
2,85
5,91
0,16
40,62
1,85
5,38
0,74
2,69
10,86
2,47
1,60
0,01
26,93
14,05
10,28
1,54
Προ/νο
14,29
48,54
8,12
3,90
1,30
0,00
7,21
1,53
3,50
0,62
4,28
4,72
17,64
5,68
318,50
6,30
5,38
43,32
8,49
19,35
17,83
0,41
5,92
3,14
16,25
14,40
0,60
0,99
5,68
2,84
21,91
1,28
2,71
2,88
5,91
0,16
40,80
1,88
5,47
0,81
2,69
11,01
2,50
1,62
0,01
26,65
14,05
10,49
1,60
NOMIΣMATA
H M E P H Σ I E Σ ( S P O T ) K A I Π P O Θ E Σ M I A K E Σ T I M E Σ Σ Y N A Λ Λ A Γ M AT O Σ
Aγορά
HΠA
Πώληση
SPOT
AΝΑ
ΔΟΛΑΡΙΟ
1 μήνας
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
SPOT
1 μήνας
AΝΑ
EΥΡΩ
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
SPOT
AΝΑ
100
ΓΙΕΝ
1 μήνας
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
SPOT
AΝΑ
ΣΤΕΡΛΙΝΑ
1 μήνας
3 μήνες
6 μήνες
12 μήνες
EYPΩΠAΪKH ENΩΣH
Aγορά
Πώληση
IAΠΩNIA
Aγορά
Πώληση
0.7758
-0.0001
-0.0004
-0.0011
-0.0025
101.41
-0.01
-0.05
-0.12
-0.34
101.46
-0.01
-0.05
-0.12
-0.33
0.6635
0.0001
0.0004
0.0006
0.0008
0.6637
0.0001
0.0004
0.0007
0.0009
130.67
0
0.01
0.01
-0.02
130.78
0
0.01
0.02
-0.01
0.8549
0.0003
0.001
0.0019
0.0037
0.8555
0.0003
0.001
0.002
0.0039
0.6539
0.0002
0.0007
0.0014
0.003
0.6545
0.0002
0.0007
0.0014
0.0031
0.7761
-0.0001
-0.0004
-0.001
-0.0024
1.2885
0.0002
0.0007
0.0017
0.004
1.289
0.0002
0.0007
0.0018
0.0041
0.9856
0.0001
0.0005
0.0012
0.0032
0.9861
0.0001
0.0005
0.0012
0.0033
0.7646
0
-0.0001
-0.0001
0
0.7653
0
-0.0001
-0.0001
0.0001
1.5067
-0.0003
-0.0009
-0.0015
-0.0021
1.5072
-0.0003
-0.0008
-0.0014
-0.0019
1.1689
-0.0004
-0.0013
-0.0027
-0.0053
1.1697
-0.0004
-0.0013
-0.0026
-0.0051
152.79
-0.05
-0.16
-0.33
-0.71
Aγορά
AΓΓΛIA
Πώληση
152.92
-0.05
-0.16
-0.32
-0.69
H τιμή spot είναι η τιμή που είχε το νόμισμα χθες στις 17.00 ώρα Eλλάδος.
Πηγή: HSBC Bank plc
Για να υπολογισθούν οι προθεσμιακές τιμές για 1 μήνα, 3 μήνες και 12 μήνες, προσθέτουμε [ή αφαιρούμε αν
έχει αρνητικό πρόσημο (-)] στις τιμές spot τα αντίστοιχα ψηφία.
ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
OIK_12-ADV ORDODOXOU_KATHI 5/24/13 6:37 PM Page 4
SP_01 COVER_SPOR 5/24/13 6:54 PM Page 4
www.kathimerini.com.cy/sport
KΥΡΙΑΚΗ 26 ΜΑΪΟΥ 2013
ΑΠΟΛΛΩΝ
ΟΜΟΝΟΙΑ
ΑΝΟΡΘΩΣΗ
Στον Απόλλωνα καλούνται να
σπάσουν την παράδοση που θέλει
την ομάδα να κατρακυλά μετά από
μια επιτυχημένη σεζόν. Σελ. 3
Κλειδί για την Ομόνοια για να
βγάλει σημαντικό κέρδος είναι
το ποσοστό μεταπώλησης του
παίκτη. Σελ. 4
Συνολικό «κούρεμα» 1 εκατ.
ευρώ στους μισθούς των παικτών
– Οι αποχωρήσεις κρίνουν το
μπάτζετ των μεταγραφών. Σελ. 4
Και τώρα
η πρόκληση
της διατήρησης
Πολύ δύσκολα
παίρνει 1 εκατ.
για Χριστοφή
Φθηνότερη αλλά
ανταγωνιστική
η Ανόρθωση
Πώς εξελίχθηκε το σκηνικό στα διοικητικά
Λύση για αντικατάσταση του Φοίβου Ερωτοκρίτου στην προεδρία του ΑΠΟΕΛ δεν βρέθηκε και πλέον είναι πιθανόν να συνεχίσει, έστω προσωρινά
Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ
Η Γενική Συνέλευση της εταιρείας του
ΑΠΟΕΛ την ερχόμενη Δευτέρα (27/05)
αναμένεται να προσελκύει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από κάθε άλλη προηγούμενη φορά. Οι διεργασίες ήταν
τόσο έντονες, με τα σενάρια να αλλάζουν ώρα με την ώρα. Για μία εβδομάδα
οι διάφορες παρασκηνιακές ενέργειες,
δημιουργούσαν ένα σκηνικό πλήρους
αβεβαιότητας για τα διοικητικά της ομάδας της Λευκωσίας. Φυσικά, ήταν
δεδομένο ότι με βάση την απόφαση
του Φοίβου Ερωτοκρίτου για να αποχωρήσει, θα δημιουργούσε αυτού του
είδους την ανασφάλεια, αφού δεν φαινόταν να υπάρχει κάποιο άτομο έτοιμο
να πάρει την ευθύνη της εταιρείας, σε
μία χρονιά που προμηνύεται αρκετά
δύσκολη από οικονομικής πλευράς.
Δεν ήταν αρεστός ο Πρόδρομος
Το πρώτο ενδιαφέρον ήρθε από τον
Αντώνη Μιχαηλίδη, όμως το όνομά
του δεν έμεινε για πολύ στο προσκήνιο,
μιας και ο ίδιος απέσυρε το ενδιαφέρον
«για το καλό του ΑΠΟΕΛ» όπως σημείωσε. Κάπου εκεί άρχισε να μπαίνει
σφήνα και ο Πρόδρομος Πετρίδης,
αφού σύμφωνα με πληροφορίες, μετά
την απόφαση του πρώην υπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας, ο εκ των μεγαλομετόχων της εταιρείας φέρεται
να εκδήλωσε το δικό του ενδιαφέρον
για να αναλάβει τα ηνία της ομάδας.
Ο πρώην πρόεδρος όμως της εταιρείας,
δεν ήταν αρεστός ως προτίμηση για
τη διαδοχή του Φοίβου Ερωτοκρίτου,
γι’ αυτό ίσως και ο ίδιος να έκανε πίσω,
αλλά δεν σταμάτησε να εμπλέκεται
στις διάφορες παρασκηνιακές ενέργειες. Όχι για να αναδειχθεί ο ίδιος
πρόεδρος, αλλά με μία λύση που προωθούσε ο ίδιος.
Το πιο ισχυρό σενάριο κάνει λόγο για
προσπάθεια να μεταπειστεί ο Φοίβος Ερωτοκρίτου να παραμείνει στην προεδρία.
Η Συνέλευση της ερχόμενης Δευτέρας είναι η πιο κρίσιμη στα χρόνια ύπαρξης της εταιρείας του ΑΠΟΕΛ.
Ισχυρό ρόλο το σωματείο
Σε όλη τη διαδικασία, η πλευρά του
σωματείου έπαιξε σημαντικό ρόλο. Αν
και ο Χριστόφορος Ποταμίτης κατέστησε σαφές ότι δεν επιδιώκει την ανάληψη της προεδρίας, δεν έμεινε αμέτοχος στις διάφορες διαβουλεύσεις,
προσπαθώντας να εξασφαλίσει ότι θα
μπορεί να εξασκεί τον θεσμικό ρόλο
του σωματείου. Ούτως ή αλλιώς, το
σωματείο έχει την ευχέρεια να συμ-
Ο Χριστόφορος Ποταμίτης δηλώνει
ότι δεν ενδιαφέρεται για την προεδρία,
όμως ως σωματείο θα εξασκήσει τον
θεσμικό του ρόλο.
μετάσχει στο συμβούλιο με δύο άτομα
– πρόεδρος και αντιπρόεδρος ή γραμματέας του Σωματείου. Ήταν υποστηρικτής του πλάνου που ετοίμασε ο Μιχάλης Γεωργίου, όμως και ο Χριστόφορος Ποταμίτης φάνηκε διστακτικός
με κάποια άτομα που συμπεριλαμβάνονταν στη συγκεκριμένη ομάδα. Και
αυτή η προσπάθεια… έμεινε ημιτελής,
με τον Μιχάλη Γεωργίου μέσω τοποθέτησής του να αποσύρει το ενδιαφέρον του και πλέον η αβεβαιότητα έγινε
ακόμη πιο έντονη. Ο ίδιος φέρεται να
απογοητεύτηκε από τις ενέργειες κάποιων ατόμων που τον στήριζαν, αφού
διαδίδεται ότι άλλα δεσμεύονταν σε
αυτόν και άλλα γίνονταν στην πράξη.
Η στροφή στον Ερωτοκρίτου
Με τις μέρες να λιγοστεύουν και κανείς
να μη δείχνει διατεθειμένος να αναλάβει το ρίσκο –οτιδήποτε και αν ση-
<
<
<
<
<
<
<
Οι διάφορες παρασκηνιακές ενέργειες, δημιουργούσαν ένα σκηνικό
πλήρους αβεβαιότητας
για τα διοικητικά της
ομάδας της Λευκωσίας
μαίνει αυτό– αρκετοί μεγαλομέτοχοι
έκαναν στροφή προς την επιλογή του
Φοίβου Ερωτοκρίτου, ο οποίος δέχθηκε
πιέσεις για να αλλάξει την αρχική του
απόφαση να αποχωρήσει από τα διοικητικά. Ο ίδιος δεν ήταν αρνητικός σε
ένα τέτοιο ενδεχόμενο και μάλιστα θα
έβγαινε και «κερδισμένος» στο τέλος
της ημέρας, μιας και θα έπαιρνε τα
ηνία, στη στιγμή που οι υπόλοιποι,
ενώ είχαν την ευκαιρία, δεν εξέφρασαν
ενδιαφέρον για να αναλάβουν τις τύχες
της ομάδας.
Μπόλικο παρασκήνιο
Από εκεί και πέρα, άρχισε το έντονο
παρασκήνιο. Από τη μία ο Πρόδρομος
Πετρίδης συνέχισε τις δικές του προσπάθειες, ενώ η λύση του Φοίβου Ερωτοκρίτου κέρδιζε έδαφος. Υπήρχαν
όμως κάποιοι που επιθυμούσαν μεν
την παραμονή του, αλλά από την άλλη
ήθελαν να είναι ένας καινούργιος συνδυασμός. Αυτό αντικρουόταν από τις
προαγγελίες των Στέλιου Ζαμπά, Κυριάκου Κυριάκου, Τάκη Αντωνίου, Κώστα Σχίζα, Μιχαλάκη Ραφαήλ και Μάριου Αθανασίου, που επιθυμούν να
παραμείνουν στο πόστο τους, ενώ ο
Γιάννης Πανταζής δεν επιθυμεί να συνεχίσει. Ο πρόεδρος του σωματείου,
Χριστόφορος Ποταμίτης, κρατούσε επιφυλάξεις με τα όσα συνέβαιναν, περιμένοντας τις αντιδράσεις των υπολοίπων, όμως παράλληλα έκανε τις
διαβουλεύσεις του με τους διάφορους
εμπλεκόμενους.
Συνάντηση μεγαλομετόχων
Το αδιέξοδο που φάνηκε να οδηγείται το διοικητικό της ομάδας δεν ξεκαθάρισε ούτε με τη συνάντηση των
μεγαλομετόχων το απόγευμα της Παρασκευής (24/05). Ο λόγος έχει να
κάνει με το γεγονός ότι όσα πρόσωπα
ακούστηκαν στην συνάντηση δεν έγιναν αποδεκτά από όλους. Ως εκ τούτου, θέση στο συμβούλιο παίρνουν
τα πέντε άτομα που εκλέγονται αυτόματα και από εκεί και πέρα στη Γενική
Συνέλευση θα ξεκαθαρίσει η προεδρία
της εταιρείας.
Οι ευρωπαϊκές επιδόσεις του Πάουλο Σέρζιο
Η σύγκριση του νέου προπονητή του
ΑΠΟΕΛ, Πάουλο Σέρζιο, με τον προκάτοχό του, Ιβάν Γιοβάνοβιτς, θα είναι
αναπόφευκτη. Ακόμη και εάν ο Πορτογάλος τεχνικός επιθυμεί να κάνει
τον προγραμματισμό από τη χώρα του,
το πρώτο τεστ στον πάγκο της ομάδας
θα είναι οι ευρωπαϊκές υποχρεώσεις.
Οι προηγούμενες πορείες έφεραν σε
καλή θέση τους γαλαζοκίτρινους που
πλέον με δύο προκρίσεις μπορούν να
παίξουν στους ομίλους του Τσάμπιονς
Λιγκ. Η «Καθημερινή» ψάχνει τι έκανε
ο 45χρονος τεχνικός στην Ευρώπη με
τις προηγούμενές του ομάδες και τα
καταγράφει. Στο σημείο αυτό, αξίζει
να αναφέρουμε ότι ο νέος κόουτς του
ΑΠΟΕΛ, από το 2008 όταν ανέλαβε για
πρώτη φορά ομάδα της πρώτης κατηγορίας, δεν μπόρεσε να στεριώσει σε
πάγκο καμίας ομάδας για περισσότερο
από ένα χρόνο. Δούλεψε στις Πάκος
Φερέιρα, Βιτόρια, Σπόρτινγκ Λισαβόνας,
Χαρτς και Κλουζ. Έτσι, δεν συμμετείχε
με καμία ομάδα σε ευρωπαϊκή διοργάνωση, έχοντας κατακτήσει προηγουμένως κάποιο τίτλο στις εγχώριες
διοργανώσεις.
Πρώτη ευρωπαϊκή συμμετοχή
Η νίκη επί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο Ολντ Τράφορντ έκανε «Θεό» τον Πάουλο
Σέρζιο στις τάξεις της Κλουζ.
Στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις συμμετείχε για πρώτη φορά με την ιδιότητα
του προπονητή τη σεζόν 2010-11, ως
τεχνικός ηγέτης της Σπόρτινγκ Λισαβόνας. Ξεκινώντας από τον γ΄ προκριματικό γύρο του Γιουρόπα Λιγκ, η πορτογαλική ομάδα άφησε εκτός διοργάνωσης, με δύο νίκες (2-1, 1-0), τη νορβηγική Νόρτζελαντ. Στα πλέι-οφ, αν
και η Σπόρτινγκ έχασε στο πρώτο ματς
από την Μπρόντμπι, κατάφερε να επιβληθεί στη ρεβάνς με το ευρύ 3-0.
Η παρουσία της στον γ΄ όμιλο με αντιπάλους τις Λιλ, Γκεντ και Λέφσκι
Στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις συμμετείχε για πρώτη φορά με την ιδιότητα του
προπονητή τη σεζόν 2010-11, ως τεχνικός ηγέτης της Σπόρτινγκ Λισαβόνας.
<
<
<
<
<
<
<
Ο 45χρονος τεχνικός έφυγε
από την Κλουζ, ρίχνοντας
την ευθύνη στους
ποδοσφαιριστές του για
την κακή τους απόδοση
ήταν πολύ καλή, με την ομάδα του Πάουλο Σέρζιο να καταλήγει πρώτη με
συγκομιδή 12 βαθμών – τέσσερεις
νίκες και δύο ήττες. Στη φάση των
«32» αντίπαλος ήταν οι Ρέιντζερς, με
το πρώτο σκέλος των αναμετρήσεων
να γίνεται στη Σκωτία και τη Σπόρτινγκ
με γκολ του Ματίας Φερνάντεζ στο
89΄ να φεύγει με προβάδισμα πρόκρισης, λόγω του ισόπαλου 1-1. Στη ρεβάνς
όμως οι Πορτογάλοι την πλήρωσαν με
το ίδιο νόμισμα. Ενώ προηγούνταν
λίγο πριν από τη λήξη του ματς με 21, στο 90΄+2΄ οι Ρέιντζερς έκαναν το
2-2 και χάρις στον νόμο για τα εκτός
έδρας γκολ πήραν αυτοί την πρόκριση.
Ο αποκλεισμός, σε συνδυασμό με την
αποτυχία στις εγχώριες διοργανώσεις,
έφερε το τέλος της συνεργασίας του
Πάουλο Σέρζιο με τη Σπόρτινγκ Λισαβόνας.
Κέρδισε τη Γιουνάιτεντ
Παίρνοντας τον πρώτο του τίτλο,
ένα κύπελλο με τη Χαρτς στη Σκωτία
την περίοδο 2011-12, δεν θέλησε να
ανανεώσει τη συνεργασία του με την
ομάδα και να την οδηγήσει στην ευρωπαϊκή διοργάνωση. Το 2012-13 έβαλε όμως στο παλμαρές του συμμετοχές και από τις δύο ευρωπαϊκές
διοργανώσεις, το Τσάμπιονς Λιγκ και
το Γιουρόπα Λιγκ. Πήρε τα ηνία από
τον Σέρζιο Κονσεϊσάο στα τέλη του
Οκτώβρη, προλαβαίνοντας να καθοδηγήσει την Κλουζ στον δεύτερο γύρο
του όγδοου ομίλου της διοργάνωσης.
Στο πρώτο του ματς στον πάγκο (07/11)
η ρουμανική ομάδα έχασε με 3-1 από
την Γαλατασαράι, ενώ με το ίδιο σκορ
πανηγύρισε τη νίκη σε βάρος της
Μπράγκα (20/11). Το αποκορύφωμα
ήταν στην τελευταία αγωνιστική
(05/12), με το γκολ του Λουίς Αλμπέρτο
να δίνει τρίποντο στην Κλουζ απέναντι
στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο
Ολντ Τράφορντ. Η νίκη αυτή (1-0) δεν
ήταν ικανή να δώσει την πρόκριση
για τους «16» της διοργάνωσης στους
Ρουμάνους, που περιορίστηκαν στην
3η θέση –έχοντας δέκα βαθμούς, όσους και η δεύτερη Γαλατασαράι– και
συνέχισαν την πορεία τους στο Γιουρόπα Λιγκ. Η νίκη αυτή όμως έκανε
«Θεό» τον Πάουλο Σέρζιο στις τάξεις
της Κλουζ, με τον ίδιο να δηλώνει μετά
το ματς: «Οι παίκτες είναι λυπημένοι
επειδή με δέκα βαθμούς δεν πήραμε
την πρόκριση, αλλά πρέπει να είμαστε
υπερήφανοι. Δεν είναι συνηθισμένο
να κερδίζεις στο Ολντ Τράφορντ». Στη
φάση των «32» του Γιουρόπα Λιγκ, αντίπαλος ήταν η Ίντερ, με τους Ιταλούς
να ξεπερνούν εύκολα το εμπόδιο των
Ρουμάνων με δύο νίκες και συνολικό
σκορ 5-0 (2-0, 3-0). Οι επιδόσεις της
ομάδας το 2013 δεν ήταν ιδανικές για
την Κλουζ και τον Απρίλιο ο Σέρζιο
αποδεσμεύτηκε, με τον πρώην παίκτη
της Ανόρθωσης, Εουγκέν Τρίκα, να
αναλαμβάνει την τεχνική ηγεσία. Σύμφωνα με αναφορές στον ρουμανικό
Τύπο, ο Πάουλο Σέρζιο έριξε την ευθύνη για την πτώση της απόδοσης
της ομάδας στους ποδοσφαιριστές,
στους οποίους καταλόγισε λάθη και
αδυναμίες.
SP_02 PARASKHNIO_SPOR 5/24/13 5:23 PM Page 2
2
l
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Π Α ΡΑ Σ Κ Η Ν Ι Ο
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Kυριακή 26 Mαΐου 2013
Aρχισαν οι συγκρίσεις
Oπως και να το κάνουμε, είναι αναπόφευκτο να
γίνεται σύγκριση του νέου προπονητή του
ΑΠΟΕΛ, Πάουλο Σέρζιο, με τον προκάτοχό του,
Ιβάν Γιοβάνοβιτς. Και πριν καλά-καλά αρχίσει η
θητεία του Πορτογάλου, η πρώτη σύγκριση εντοπίζεται στο γεγονός ότι ο Σέρβος τεχνικός έτρωγε μπόλικη ώρα για τον μεταγραφικό σχεδιασμό της ομάδας μένοντας στην Κύπρο, ενώ ο
Σέρζιο θα το κάνει από την πατρίδα του.
Υπέγραψε προσύμφωνο
Η στήλη έμαθε πως ο Άλεξ Ντα Σίλβα υπέ-
γραψε προσύμφωνο με τον ΑΠΟΕΛ εδώ
και 2-3 εβδομάδες, όμως η έλευση του νέου προπονητή «πάγωσε» τις εξελίξεις. Ο
Βραζιλιάνος θα περιμένει ακόμα λίγες μέρες και εφόσον δεν ειδοποιηθεί για υπογραφές, θα την κάνει για άλλες πολιτείες.
Μεγάλο στοίχημα για Πιέρο
Είναι και δική μας άποψη ότι ο Πιέρος Σωτηρίου
έχει καλά στοιχεία ως ποδοσφαιριστής και δίκαια
ανακηρύχθηκε ως ο καλύτερος νέος παίκτης της
χρονιάς. Το μεγάλο στοίχημα για τον ίδιο είναι
τώρα, που αρχίζει η θητεία του στον ΑΠΟΕΛ και
που ξεφεύγει από τις συνθήκες της αποφυγής
του υποβιβασμού και θα παίζει πλέον για την κατάκτηση του πρωταθλήματος.
Σολάρι... ο νταμπλούχος
Στο πρώτο μισό της χρονιάς ο Εστεμπάν Σολάρι
αγωνιζόταν στον πρωταθλητή ΑΠΟΕΛ, ενώ στο
δεύτερο μισό στον κυπελλούχο Απόλλωνα.
Εύλογη η απορία φίλου εάν ο Αργεντινός επιθετικός μπορεί να θεωρηθεί… νταμπλούχος.
Oνειρο η Μίλαν
« Όταν θα φύγω από τη Σωτήρα, θα παίξω
στην Ένωση, μετά σε μια από τις μεγάλες ομάδες της Κύπρου. Ύστερα θα πάω μεταγραφή στο εξωτερικό και μετά θα με αποκτήσει η Μίλαν». Λόγια του Δημήτρη
Χριστοφή σε ηλικία 16 χρόνων, όταν αγωνιζόταν στις ακαδημίες της Σωτήρας. Οι συγχωριανοί του τα θυμούνται και του εύχονται
να υλοποιήσει το όνειρό του.
Υπογράφει μείωση
Δεν την γλύτωσε ο Μπαράκ Ιτζχάκι, αφού με
την επιστροφή του στη Μακάμπι Τελ Αβίβ τού τέθηκε απαράβατος όρος να υπογράψει μείωση απολαβών 30%. 600.000 ευρώ τον χρόνο τσέπωνε ο μπαγάσας, επομένως και πάλι ακριβοπληρωμένος θα είναι.
Η ηχομόνωση του Τσιρείου
Πραγματικός φωστήρας, με απεριόριστες γνώ-
σεις σε θέματα αρχιτεκτονικής, πρέπει να ήταν ο
άνθρωπος που κατασκεύασε τα επίσημα του
Τσιρείου. Η άνεση του χώρου αυτοκαταργείται
από το γεγονός ότι τα τζάμια μεταξύ επισήμων
και κερκίδας είναι… ηχομονωτικά. Αυτό έχει ως
αποτέλεσμα εντός των VIP να μην ακούγεται τίποτα από το γήπεδο. Ακόμη πιο οξύμωρο είναι
το γεγονός ότι αντί να γίνει μια διόρθωση με τα
τζάμια για να υπάρχει φυσικός ήχος, επιλέχθηκε
να εισάγεται ήχος από την κερκίδα μέσω… μεγαφώνων!
Παρατάχθηκαν αδίκως
Μελανό σημείο του τελικού κυπέλλου ήταν η εί-
σοδος εκατοντάδων οπαδών του Απόλλωνα εντός του αγωνιστικού χώρου αμέσως μετά το τέλος του αγώνα. Αν και παρατάχθηκαν κατά μή-
ΛΑΘΟΣ ΠΑΣΑ
Toυ ΣΤΈΛΙΟΥ ΣΤΈΛΙΟΥ
Τι σου είναι αυτή
η προκατάληψη...
Ο τελικός του κυπέλλου Coca-Cola ανάμεσα στον
Απόλλωνα και την ΑΕΛ έδειξε περίτρανα ότι το
πρόβλημα όλων μας δεν είναι η κυπριακή διαιτησία,
αλλά η προκατάληψη που υπάρχει. Εάν το παιχνίδι
σφύριζε ένας Κύπριος διαιτητής θα τυμπάνιζαν
ακόμη τα αφτιά μας από τα παράπονα των
αδικημένων για τη διαιτησία και το αγωνιστικό
μέρος θα έμενε χαμένο και στη σκιά των όσων θα
ακούγονταν. Αντιθέτως, όλοι μιλάμε για ένα ωραίο
τελικό, με πολλές συγκινήσεις, που στο
μεγαλύτερο του διάστημα κρατούσε σε
εγρήγορση όσους τον παρακολούθησαν.
Ο Σλοβένος Νταμίρ Σκόμινα και οι βοηθοί του –και
συμπατριώτες του– Πρίμοζ Αρχάρ και Μάρκο Στάνσιν
έκαναν σημαντικά λάθη και κάποιος μπορεί να
υποστηρίξει ότι καθόρισαν το αποτέλεσμα.
Και προσέξτε. Δεν μιλάμε για τυχαίους διαιτητές,
καθώς ο πρώτος ανήκει στην κατηγορία Elite της
UEFA και το Σαββάτο (25/05) ήταν 4ος διαιτητής
στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ. Επιπρόσθετα, οι
βοηθοί του είναι διεθνείς διαιτητές, ο Αρχάρ από το
2003, ενώ ο Στάνσιν από το 2005.
Φυσικά, δεν λέω ότι ο Απόλλωνας ευνοήθηκε από
τα λάθη της διαιτησίας. Εξάλλου, κατά τη γνώμη μου,
η ομάδα του Χριστάκη Χριστοφόρου δίκαια πήρε τον
τίτλο, καθώς έπαιξε με έξυπνο πλάνο και ήξερε τι
ζητούσε στον αγωνιστικό χώρο. Σε όλα αυτά έβαλε
και το χεράκι του ο τερματοφύλακας Μπρούνο Βάλε,
με αποκορύφωμα την απόκρουση πέναλτι στο 85΄.
Όπως και να έχει, παρά τη φήμη που έχουν οι
Σλοβένοι διαιτητές, έκαναν χοντρά λάθη, που όμως
πέρασαν στο ντούκου. Στην περίπτωση που ο
«άρχοντας» του γηπέδου ήταν Κύπριος, τότε θα είχε
ακούσει τα εξ αμάξης.
Αποδείχτηκε ότι ήταν κρίμα που χρειάστηκε
περισσότερο χρήμα για τους διαιτητές της
αναμέτρησης και στο τέλος δεν έγινε σωστή
δουλειά. Επιτεύχθηκε, όμως να γίνει κάτι καλύτερο.
Ποιο είναι αυτό; Όλοι να φύγουν ήρεμα για τα σπίτια
τους. Οι μεν για να γλεντήσουν και οι δε για να
ψάξουν τι πήγε στραβά. Γι’ αυτό λέμε τι σου είναι
αυτή η προκατάληψη…
Υ.Γ. Θα πρέπει να επαινέσουμε τη στάση των
παραγόντων της ΑΕΛ, αφού ακόμη και η παρουσία
ξένου διαιτητή, μπορούσε να τους παρασύρει σε
παράπονα. Δεν το έκαναν όμως για να μην
παρεκτραπεί και ο κόσμος τους και όλα να
κυλήσουν ήρεμα, όπως επιβάλλεται σε μία
ποδοσφαιρική γιορτή.
[email protected]
Όλα κύλησαν ομαλά…
κος του αγωνιστικού χώρου αρκετές δεκάδες αστυνομικοί, εντούτοις οι οπαδοί δεν είχαν κανένα πρόβλημα να «τρυπώσουν» ανάμεσά τους και
να περικυκλώσουν τους ποδοσφαιριστές.
Γιόρτασε την κλήση με μεζέδες
Την ημέρα της κλήσης του για πρώτη φορά στην
Εθνική Κύπρου, ο Χάρης Κυριάκου βγήκε για μεζέδες με παρέα (μεταξύ των οποίων και ο
Ονησίφορος Ρουσιάς) σε μαγαζί της Λευκωσίας.
Μπορούμε να πούμε πως ο Κύπριος δεξιός
μπακ της Ομόνοιας… γιόρτασε με τον τρόπο αυτό την κλήση του.
Γάλλος για Εθνική και ΑΠΟΕΛ
Δημοσιογράφος από τη Γαλλία βρίσκεται αυτές
τις μέρες στην Κύπρο και κάνει έρευνα (στα
πλαίσια πτυχιακής του) για δύο θέματα που αφορούν το κυπριακό ποδόσφαιρο. Ψάχνει το θέμα
συμβίωσης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων
στη Μικτή Κύπρου, καθώς και τις πολιτικές πεποιθήσεις στον ΑΠΟΕΛ. Για το πρώτο θέμα μίλησε με Σιαντρή και Νίκο Χαραλάμπους και για το
δεύτερο συναντήθηκε με οργανωμένους οπαδούς των γαλαζοκιτρίνων.
Τα εμπόδια για ΑΜΚΕ
Ο Ουράνιος Ιωαννίδης ήταν για άλλη μια φορά
παραστατικός, στην πρόσφατη συνέντευξη Τύπου
με θέμα την παρουσία της Κύπρου στους ΑΜΚΕ.
Ο πρόεδρος της ΚΟΕ, μιλώντας για την έλλειψη
στήριξης στους αθλητές, αναφέρθηκε στο θέμα
του Πάνου Ιωάννου, λέγοντας πως λόγω της δουλειάς του ως σερβιτόρος δεν μπόρεσε να προετοιμαστεί και έμεινε εκτός Αγώνων. Επίσης ανέφερε
Η ΑΤΖΕΝΤΑ
ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
CytaVision5
17:00 ΧΙΜΠΕΡΝΙΑΝ – ΣΕΛΤΙΚ
ΔΕΥΤΕΡΑ 27 ΜΑΪΟΥ
ΑΓΓΛΙΑ – ΤΣΑΜΠΙΟΝΣΙΠ ΤΕΛΙΚΟΣ
17:00 ΚΡΙΣΤΑΛ ΠΑΛΑΣ – ΓΟΥΟΤΦΟΡΝΤ
ΓΕΡΜΑΝΙΑ – ΠΛΕΪ ΟΦ ΑΝΟΔΟΥ
21:30 ΚΑΪΖΕΡΣΛΑΟΥΤΕΡΝ – ΧΟΦΕΝΧΑΪΜ
ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ
ΕΛΛΑΔΑ – ΣΟΥΠΕΡ ΛΙΓΚΑ ΠΛΕΪ ΟΦ
18:15 ΠΑΟΚ – ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ
20:30 ΑΣΤΕΡΑΣ – ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΕΝΑ
Novasports2
Novasports1
ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΙΛΙΚΑ
ΙΣΠΑΝΙΑ – ΠΡΙΜΕΡΑ ΝΤΙΒΙΖΙΟΝ
LTV Sports1
LTV Sports2
LTV SportsHD
ΡΟΜΑ – ΛΑΤΣΙΟ / Κυριακή 19:00
ΜΠΟΡΝΤΟ – ΕΒΙΑΝ
ΛΙΛ – ΣΕΝΤ ΕΤΙΕΝ
ΛΟΡΙΑΝ – ΠΑΡΙ ΣΕΝ ΖΕΡΜΕΝ
ΛΥΩΝ – ΡΕΝ
ΜΑΡΣΕΪΓ – ΡΕΪΜΣ
ΜΠΡΕΣΤ – ΝΑΝΣΙ
ΤΟΥΛΟΥΖ – ΜΟΝΤΠΕΛΙΕ
ΒΑΛΕΝΣΙΕΝ – ΤΡΟΥΑ
21:00 ΚΑΤΑΡ – ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ
21:30 ΕΚΟΥΑΔΟΡ – ΓΕΡΜΑΝΙΑ
22:00 ΑΓΓΛΙΑ – ΙΡΛΑΝΔΙΑ
ΠΕΜΠΤΗ 30 ΜΑΪΟΥ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ U21 – ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΑ
ΓΑΛΛΙΑ – ΛΙΓΚ 1
22:00
22:00
22:00
22:00
22:00
22:00
22:00
22:00
22:00 ΑΖΑΞΙΟ – ΝΙΣ
22:00 ΜΠΑΣΤΙΑ – ΣΟΣΟ
ΙΤΑΛΙΑ – ΚΥΠΕΛΛΟ ΤΕΛΙΚΟΣ
ΓΑΛΛΙΑ – ΚΥΠΕΛΛΟ ΤΕΛΙΚΟΣ
19:00 ΡΟΜΑ – ΛΑΤΣΙΟ
22:00 ΜΠΟΡΝΤΟ – ΕΒΙΑΝ
18:00 ΚΥΠΡΟΣ – Β. ΙΡΛΑΝΔΙΑ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 31 ΜΑΪΟΥ
ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΙΛΙΚΑ
21:00 ΤΟΥΡΚΙΑ – ΣΛΟΒΕΝΙΑ
21:45 ΙΤΑΛΙΑ – ΣΑΝ ΜΑΡΙΝΟ
23:00 ΜΕΞΙΚΟ – ΝΙΓΗΡΙΑ
DE ZAΒΟΥ / Toυ ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ
Ξένος να ’ναι... και ό,τι να ’ναι
Άμα ο διαιτητής του τελικού καταγόταν από τα
λημέρια μας και όχι από την όμορφη Σλοβενία,
μάλλον δεν θα τελείωνε το ματς και πολύ
πιθανόν να δημιουργούσαμε άλλο ένα
ντροπιαστικό κεφάλαιο στο έτσι κι αλλιώς
πλούσιο από θέματα βιβλίο που περιλαμβάνει τα
γεγονότα ντροπής γύρω από το κυπριακό
ποδόσφαιρο.
Άμα για παράδειγμα ο Κύπριος διαιτητής έδινε
την εσχάτη των ποινών στο πέναλτι που κέρδισε
ο Σακέτι στο 83΄ ή αυτό του Παπουλή στο 118΄
δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη στοιχημάτιζε
στο ενδεχόμενο ο αγώνας να διακοπεί λόγω
σοβαρών επεισοδίων.
Και όμως, επειδή ακριβώς το καρκίνωμα που
ακούει στη λέξη «προκατάληψη» δεν υπήρχε
στον αγωνιστικό χώρο, ο αγώνας τελείωσε και ο
Απόλλωνας αναδείχθηκε δικαίως κυπελλούχος
Κύπρου για τη σεζόν που τελείωσε. Οι οπαδοί
δεν ασχολήθηκαν σχεδόν καθόλου με το θέμα,
οι διοικήσεις αντάλλαξαν ευχές και
συγχαρητήρια, ενώ τα ΜΜΕ έγραψαν δυο-τρεις
αράδες για τα κατορθώματα του Σλοβένου
διεθνούς διαιτητή.
Ο τελικός της προηγούμενης Τετάρτης ήταν ένα
πολύ καλό δείγμα για το πώς έχει η κατάσταση
στο κυπριακό ποδόσφαιρο σχετικά με το θέμα
της διαιτησίας. Δεν είναι πλέον δύσκολο να
καταλάβει κανείς ότι η δεδομένη αδυναμία των
Κυπρίων διαιτητών μεγεθύνεται και μάλιστα σε
μεγάλο βαθμό από την προκατάληψη που
υπάρχει έναντί τους από τη συντριπτική
πλειοψηφία των φιλάθλων.
Ομολογουμένως οι Κύπριοι φίλαθλοι δεν
πάσχουν από κανένα σύνδρομο καχυποψίας,
αφού η εικόνα που σχημάτισαν για τους
διαιτητές του νησιού προέρχεται από δεκάδες
γεγονότα και ιστορίες που προσβάλλουν την
αξιοπρέπεια του καθενός από μας. Πώς
δηλαδή να πείσεις τον μέσο φίλαθλο ότι οι
διαιτητές είναι ανεξάρτητοι και πράττουν
αυτοβούλως όταν οι κόκκινοι φάκελοι έχουν
συσσωρευτεί στα γραφεία της αστυνομίας;
Εάν δηλαδή οι κουτοπόνηροι Κύπριοι
παράγοντες είναι ικανοί να στήσουν ένα
ολόκληρο παιχνίδι, πόσο δύσκολο είναι γι’
αυτούς να επηρεάσουν έναν διαιτητή, ο οποίος
στο κάτω-κάτω δεν έχει και την κάλυψη
κανενός; Πόσες φορές τα τελευταία χρόνια
είδαμε διαιτησίες που έδειχναν να λειτουργούν
υπέρ της μιας ομάδας και εις βάρος της άλλης;
Πόσες φορές είδαμε διαιτητές να δείχνουν στον
αγωνιστικό χώρο ότι υπολείπονται ακόμη και των
βασικών γνώσεων που πρέπει να γνωρίζει ένας
διαιτητής; Πόσες φορές είδαμε συγκεκριμένους
διαιτητές να στέλνονται σε δύσκολες αποστολές
προκειμένου να σεκοντάρουν μια ομάδα ή να
«εγχειρίσουν» την άλλη;
Έτσι όπως διαφάνηκε, ο Κύπριος φίλαθλος είναι
έτοιμος να αποδεχθεί τα λάθη του διαιτητή μόνο
στην περίπτωση που δεν έχει κυπριακό
διαβατήριο ή ιθαγένεια. Είναι αυτό που λένε
«ξένος να ’ναι… και ό,τι να ’ναι»; Δικαίως ή όχι;
Κ α θ η μ ε ρ ι ν ό α θ λ η τ ι κ ό π α ρ α σ κ ή ν ι ο σ τ ο w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y
Για πρώτη φορά ο Πάμπος Χριστοδούλου
θα πάει στο μεταγραφικό παζάρι χωρίς τον
Κώστα Χριστοδούλου, άλλως «Καραβίδα»,
με τον οποίο συνεργάστηκε τα προηγούμενα χρόνια σε Δόξα, Ολυμπιακό και ΑΕΛ. Ο
Κύπριος κόουτς εκπροσωπείται πλέον από
τον Πασχάλη Παπαδόπουλο και αναμένεται
πως θα κοιτάξει και νέες αγορές. Ήδη η
φτηνή ελλαδική δεν τον αφήνει αδιάφορο.
ΤΙ ΛΕΣ ΤΩΡΑ
ΣΚΩΤΙΑ – ΚΥΠΕΛΛΟ ΤΕΛΙΚΟΣ
Novasports2
Novasports1
Χωρίς «Καραβίδα»
Toυ ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ
ΟΛΛΑΝΔΙΑ – ΠΛΕΪ ΟΦ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΓΑΖΟΡΟΥ – ΠΙΕΡΙΚΟΣ
ΦΩΚΙΚΟΣ – ΠΑΝΣΕΡΡΑΪΚΟΣ
ΗΡΑΚΛΗΣ – ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΟΣ
ΚΑΛΛΟΝΗ – ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΒΟΛΟΥ
ΚΑΒΑΛΑ – ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ
ΛΑΡΙΣΑ – ΚΑΛΛΙΘΕΑ
ΝΙΚΗ ΒΟΛΟΥ – ΕΡΓΟΤΕΛΗΣ
ΠΑΝΑΧΑΪΚΗ – ΑΠΟΛΛΩΝ ΣΜΥΡΝΗΣ
ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΣ – ΗΡΑΚΛΗΣ ΨΑΧΝΩΝ
ΒΥΖΑΣ – ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΕΠΑΝΟΜΗΣ
ΣΟΣΙΕΔΑΔ – ΡΕΑΛ
ΕΣΠΑΝΙΟΛ – ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ
ΒΑΛΕΝΘΙΑ – ΓΡΑΝΑΔΑ
ΑΘΛΕΤΙΚ – ΛΕΒΑΝΤΕ
ΑΤΛΕΤΙΚΟ – ΜΑΓΙΟΡΚΑ
ΜΠΕΤΙΣ – ΣΑΡΑΓΟΣΑ
ΧΕΤΑΦΕ – ΒΑΓΙΕΚΑΝΟ
ΜΑΛΑΓΑ – ΛΑ ΚΟΡΟΥΝΙΑ
ΟΣΑΣΟΥΝΑ – ΣΕΒΙΛΛΗ
ΒΑΓΙΑΔΟΛΙΔ – ΘΕΛΤΑ
σε ήδη για το Λουξεμβούργο, με το ταξίδι να γίνεται κατορθωτό μετά από επαφές με την
Ευρωπαϊκή Ολυμπιακή Επιτροπή και τους διοργανωτές των Αγώνων του 2013 και την οικονομική τους στήριξη. Με τους ΑΜΚΕ του 2015 να είναι προγραμματισμένοι να διεξαχθούν στη μακρινή Ισλανδία, ήδη γίνεται λόγος για το πώς θα
μεταβεί κυπριακή αποστολή σε δύο χρόνια στον
βόρειο Ατλαντικό. Οι οικονομικές δυσκολίες
στον τόπο μας είναι βέβαιο πως θα βάλουν πολλά εμπόδια και στον αθλητισμό.
13:30 ΟΥΤΡΕΧΤΗ – ΤΒΕΝΤΕ
ΕΛΛΑΔΑ – ΦΟΥΤΜΠΟΛ ΛΙΓΚ
21:00
21:00
21:00
21:00
21:00
21:00
21:00
21:00
21:00
21:00
Η κυπριακή αποστολή για τους ΑΜΚΕ αναχώρη-
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ – ΚΥΠΕΛΛΟ ΤΕΛΙΚΟΣ
ΕΛΛΑΔΑ – ΣΟΥΠΕΡ ΛΙΓΚΑ ΠΛΕΪ ΟΦ
18:00
18:00
18:00
18:00
18:00
18:00
18:00
18:00
18:00
18:00
Το 2015 τι γίνεται;
19:15 ΓΚΙΜΑΡΑΕΣ – ΜΠΕΝΦΙΚΑ
ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΜΑΪΟΥ
18:15 ΠΑΟΚ – ΑΣΤΕΡΑΣ
20:30 ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ – ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΕΝΑ
ότι οι Γυμναστικοί Σύλλογοι δεν έφεραν τους αθλητές τους για το τράιαλ πρόκρισης λόγω εξόδων. Η
στήλη έμαθε και για την περίπτωση της Εθνικής
μπάσκετ που δεν έκανε φιλικά λόγω κόστους.
Eίναι του επιπέδου
μας οι ΑΜΚΕ
Την περασμένη Τετάρτη παρακολούθησα τη
συνέντευξη Τύπου της Κυπριακής Ολυμπιακής
Επιτροπής, με θέμα την αποστολή της Κύπρου
στους Αγώνες Μικρών Κρατών Ευρώπης στο
Λουξεμβούργο, που ξεκινούν στις 27 Μαΐου. Δύο
ήταν τα κυρίαρχα θέματα συζήτησης, το
οικονομικό, που παραλίγο να κρατήσει εκτός
ΑΜΚΕ την Κύπρο, και ο αγωνιστικός στόχος, που
είναι η κατάκτηση της πρωτιάς για έκτη συνεχή
διοργάνωση. Μιλώντας σε πηγαδάκι μετά τη
συνέντευξη Τύπου ένας φίλος μίλησε μάλλον
περιφρονητικά για τους συγκεκριμένους Αγώνες.
«Δεν είναι του επιπέδου μας οι ΑΜΚΕ, είμαστε για
σημαντικότερα πράγματα», είπε. Δυστυχώς, δεν
έχει δίκιο. Θεωρώ πως οι Αγώνες Μικρών Κρατών
Ευρώπης είναι πάνω-κάτω εκεί όπου ανήκουμε με
βάση το αθλητικό μας επίπεδο.
Δεκτό, η Κύπρος διαθέτει μια χούφτα αθλητές
παγκόσμιου επιπέδου. Κοντίδης, Ιωάννου,
Παγδατής, Παρέλλης, Αρτυματά, Αχιλλέως είναι
τοπ στα αθλήματά τους. Όμως και οι άλλες χώρες
που αγωνίζονται στους ΑΜΚΕ διαθέτουν αθλητές
τοπ επιπέδου στα σπορ τους. Η Ισλανδία έχει
σούπερ ομάδα χάντμπολ και εξαιρετική
ακοντίστρια. Το Μαυροβούνιο είναι καλύτερο από
μας σ’ όλα τα ομαδικά σπορ. Το Λουξεμβούργο
έχει τενίστα στο Νο83 και τενίστρια στο Νο74,
καθώς και τζουντόκα παγκοσμίου κλάσης. Ακόμη
και το Σαν Μαρίνο έχει να επιδείξει μια 4η θέση
(τραπ γυναικών) στους Ολυμπιακούς του
Λονδίνου. Δεν είναι όμως μόνο η αφρόκρεμα που
παίζει ρόλο σε ό,τι αφορά τη σύγκριση του
επιπέδου της Κύπρου με τις υπόλοιπες χώρες των
ΑΜΚΕ. Με εξαίρεση τον στίβο, όπου κυριαρχούμε,
η χώρα μας δεν ξεχωρίζει ιδιαίτερα στα υπόλοιπα
αθλήματα των Αγώνων. Στην πισίνα η Ισλανδία μάς
«καθαρίζει», ενώ σε τζούντο και ποδηλασία
ξεχωρίζει το Λουξεμβούργο. Και πρέπει να
αισθανόμαστε τυχεροί που το Μαυροβούνιο δεν
θα κατεβάσει φέτος ομάδες στα ομαδικά σπορ. Αν
δεν είναι του επιπέδου μας οι ΑΜΚΕ, τότε δεν
είναι ούτε και για τις πιο πάνω χώρες;
Σε σχόλιο που έγραψα πριν από δύο χρόνια, μετά
που επέστρεψα από τους ΑΜΚΕ του 2011, τους
οποίους κάλυψα ως απεσταλμένος της ΕΑΚ,
τόνισα ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε τους
συγκεκριμένους Αγώνες, αλλά ούτε και να
στήνουμε τρικούβερτο γλέντι όταν παίρνουμε την
πρωτιά. Κάπου στη μέση βρίσκεται το πράγμα. Οι
ΑΜΚΕ προσφέρουν μια εξαιρετική ευκαιρία για
τους αθλητές μας να πάρουν κρίσιμες εμπειρίες,
που θα τους βοηθήσουν σε μεγαλύτερους Αγώνες.
Και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
[email protected]
SP-03_SPOR 5/24/13 5:24 PM Page 3
Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
l
3
Και τώρα η πρόκληση της διατήρησης
Στον Απόλλωνα καλούνται να σπάσουν την παράδοση που θέλει την ομάδα να κατρακυλά μετά από μια επιτυχημένη σεζόν
Του ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ
Όσοι βρίσκονται στο στενό του περιβάλλον έχουν να λένε ότι ήταν μια από
τις πιο ευτυχισμένες μέρες της ζωής
του. Δεν είναι μόνο ότι η ομάδα που
αγαπά από μικρός κέρδισε το κύπελλο
και μάλιστα απέναντι στην άλλη μεγάλη
ομάδα της πόλης, είναι επίσης το γεγονός ότι ήρθε η ώρα που δικαιώθηκαν
οι προσπάθειες που έκανε όλα αυτά
τα χρόνια.
Ο Νίκος Κίρζης μπορεί φέτος να κατάφερε να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη του κόσμου και τελικώς να δικαιωθεί, ωστόσο στην προηγούμενη
διετή θητεία του ως υπεύθυνος του
ποδοσφαιρικού τμήματος έζησε σωρεία
απογοητεύσεων, ενώ στο τέλος απο<
<
<
<
<
<
<
Στον Απόλλωνα αποφάσισαν να κρατήσουν
το μπάτζετ στα φετινά
δεδομένα, δηλαδή
γύρω στα 2,5 εκατ. ευρώ
χώρησε στα μέσα της περιόδου με την
ετικέτα του αποτυχημένου.
Πλέον ο ίδιος καθιερώνεται στη συνείδηση του κόσμου ως ένας επιτυχημένος παράγοντας, ο οποίος μάλιστα
θεωρείται ως ο νεαρότερος πρόεδρος
της ομάδας που κατάφερε να προσθέσει
έναν ακόμη τίτλο στο ντουλάπι με τα
τρόπαια που κοσμούν το οίκημα στη
Μεσολογγίου.
Με το κύπελλο να βρίσκεται στην
κατοχή τους, ο πρόεδρος και οι συνεργάτες του γνωρίζουν πολύ καλά
ότι οι υποχρεώσεις για το άμεσο μέλλον
είναι πια πέρα για πέρα αυξημένες.
Το Δ.Σ. έχει ενώπιόν του μια νέα πρόκληση, καθώς καλείται να σπάσει μια
παράδοση που θέλει τον Απόλλωνα
να κατρακυλά στη σεζόν που ακολουθεί μετά από μια επιτυχημένη χρονιά.
Με λίγα λόγια, οι διοικούντες τον Απόλλωνα θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια προκειμένου η ομάδα όχι
μόνο να διατηρηθεί σε τροχιά επιτυχιών, αλλά και να παρουσιαστεί ακόμη
καλύτερη.
Ήδη, όπως πληροφορείται η «Κ», ο
προγραμματισμός για τη νέα σεζόν
βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, α-
Οι Σερά, Σουάνης, Μιγκελίτο και Παρλόφ είναι σχεδόν σίγουρο ότι φεύγουν, όπως και κάποιοι εκ των Σολάρι, Καρντόσο, Λόπεζ και Γκαρσία.
φού οι περισσότεροι μεταγραφικοί
στόχοι όχι μόνο έχουν εντοπιστεί,
αλλά βρίσκονται και σε συζητήσεις με
τη μεριά του Απόλλωνα. Αξίζει πάντως
να αναφερθεί ότι ο πρόεδρος της εταιρείας έδωσε οδηγίες στους συνεργάτες του όπως συνεχιστεί η πολιτική
των χαμηλών τόνων, ενώ την ίδια στάση θα κρατήσουν και όσον αφορά το
οικονομικό κομμάτι. Ήδη οι του Απόλλωνα έχουν αποφασίσει να κρατήσουν το μπάτζετ στα φετινά δεδομένα, κάτι που σημαίνει ότι ο συνολικός
προϋπολογισμός δεν θα ξεπεράσει τα
2,5 εκατ. ευρώ.
Συζητήσεις με μάνατζερ
Η πλειοψηφία των παικτών αναχώρησε την περασμένη εβδομάδα από
την Κύπρο, ούτως ώστε οι κυπελλούχοι
να εκμεταλλευτούν την περίοδο των
διακοπών, βρισκόμενοι ο καθένας στην
πατρίδα του. Μερικοί εξ αυτών δεν
πρόκειται να επιστρέψουν στο νησί,
τουλάχιστον για λογαριασμό του Απόλλωνα, αφού η διοίκηση, έχοντας
το δικαίωμα, θα επιλέξει να μην ανανεώσει τη συνεργασία της μαζί τους.
Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει έξι
με εφτά ονόματα, τα οποία όμως προς
το παρόν δεν έχουν βγει προς τα έξω.
Με βάση πάντως τις ενδείξεις, οι Σερά,
Σουάνης, Μιγκελίτο και Παρλόφ είναι
σχεδόν σίγουρο ότι θα αναγκαστούν
να ψάξουν αλλού για να συνεχίσουν
την καριέρα τους, ενώ κάποιοι εκ των
Σολάρι, Καρντόσο, Λόπεζ και Γκαρσία
θα τους ακολουθήσουν.
Το καρέ των παικτών που βρίσκονται
στο γκρουπ των αμφίβολων απασχολεί
εδώ και καιρό τη διοίκηση, η οποία,
με βάση τη σύμφωνη γνώμη του προπονητή Χριστάκη Χριστοφόρου, θα
προβεί στις απαραίτητες κινήσεις για
να αποδεσμεύσει αυτούς που πρέπει.
Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι κανείς
εξ αυτών δεν δεσμεύεται με συμβόλαιο
για τη νέα χρονιά, δεδομένο που διευκολύνει το έργο της διοίκησης. Προς
το παρόν δεν μπορούν να γίνουν εκτιμήσεις για την πρόθεση της διοίκησης
ως προς το ποιους θα κρατήσει και
ποιους όχι.
Από κει και πέρα, οι διοικούντες τρίβουν τα χέρια τους από ικανοποίηση,
καθώς βλέπουν τούτη τη χρονιά να αποδίδει η φιλοσοφία που είχαν να στη-
ρίξουν τους νεαρούς και να δημιουργήσουν έναν κορμό βασισμένο στο
κυπριακό στοιχείο. Μπορεί την περσινή
χρονιά οι Φράγκου, Φροξυλιάς, Παναγή,
Κωνσταντίνου, Χάμπος, Στυλιανού και
ο Σκωτσέζος Ρέινολντς να θεωρούνταν
ως ταλέντα που δίνουν ελπίδα για το
μέλλον, ωστόσο ο Χριστάκης Χριστοφόρου και η διοίκηση τούς αντιμετωπίζουν πια ως φτασμένους ποδοσφαιριστές, στα πόδια των οποίων θα στηριχτεί η προσπάθεια για τη σεζόν που
έρχεται.
Οι πιο πάνω θα πλαισιώσουν τους
φτασμένους και καταξιωμένους πια,
μετά την κατάκτηση του φετινού κυπέλλου, Μπρούνο Βάλε, Γιώργο Μερκή,
Γιώργο Βασιλείου, Αγγελή Χαραλάμπους, Παουλίνιο, Θεοδωρίδη, Παπου-
λή, Αμντανί και Ρομέο Σούρτου.
Η προετοιμασία ενόψει της νέας σεζόν θα ξεκινήσει στα τέλη του Ιούνη,
ούτως ώστε ο Χριστάκης Χριστοφόρου
και οι συνεργάτες του να έχουν τον
κατάλληλο χρόνο για να προετοιμάσουν
την ομάδα, ενόψει μάλιστα και των
ευρωπαϊκών διοργανώσεων. Συγκεκριμένα, οι Λεμεσιανοί θα μπουν ως
κυπελλούχοι Κύπρου στον τέταρτο
προκριματικό γύρο του Γιουρόπα Λιγκ,
με τις ημερομηνίες να είναι προγραμματισμένες για τις 22 και 29 Αυγούστου.
Η διοίκηση επιθυμεί όπως ολοκληρώσει
τον προγραμματισμό το συντομότερο
δυνατόν, προκειμένου να συμμετάσχουν στον προγραμματισμό όλοι οι
παίκτες που θα βρίσκονται στο ρόστερ
της νέας σεζόν.
SP-04_SPOR 5/24/13 5:25 PM Page 4
4
l
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Πολύ δύσκολα θα πάρει
1 εκατ. ευρώ για Χριστοφή
Κλειδί για την Ομόνοια για να βγάλει σημαντικό κέρδος είναι το ποσοστό μεταπώλησης
Του ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ
Η ήττα στον τελικό έβαλε τη σφραγίδα της αποτυχίας για τη φετινή χρονιά, η
οποία προσγείωσε ανώμαλα όσους πετούσαν στους εφτά ουρανούς μετά από
την κατάκτηση του περσινού πρωταθλήματος.
Κατάρα ή
ανικανότητα;
Στην ΑΕΛ πρέπει πια να αποδείξουν
ότι η σεζόν 2011-12 δεν ήταν φωτοβολίδα
Του ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ
Σε διάστημα δέκα χρόνων, έχοντας
παρουσία σε πέντε τελικούς, δεν κατάφερε ούτε και μία φορά να πάρει
το κύπελλο με τα μεγάλα αφτιά. Μια
μερίδα οπαδών που ασχολείται με
τη μεταφυσική και τα φαντάσματα
ρίχνουν την αιτία σε μια κατάρα που
ταλαιπωρεί την ομάδα για χρόνια
και είναι κυρίως η υπεύθυνη για το
γεγονός ότι η ΑΕΛ δεν έχει κατακτήσει το κύπελλο από το 1989 μολονότι
έφτασε στον τελικό πέντε φορές.
Κάποιοι άλλοι κάπως πιο ρεαλιστές
έχουν να λένε για την ανικανότητα
της ομάδας να επικρατεί απέναντι
<
<
<
<
<
<
<
Με πρωτοβουλία του
τεχνικού διευθυντή
Ρούι Ζούνιορ εξασφαλίστηκε η μεταγραφή
του Μιγκέλ Κουιαμέ
σε αντίπαλους στους οποίους τουλάχιστον θεωρητικά υπερτερεί ως
προς την αγωνιστική ποιότητα. Η
εν λόγω άποψη βρήκε εφαρμογή
στον τελικό της προηγούμενης Τετάρτης οπότε και η ομάδα, αν και
καλύτερη από τον Απόλλωνα, κατάφερε να πετάξει στον κάδο των
αχρήστων, για πέμπτη φορά τα τελευταία δέκα χρόνια, την ευκαιρία
να γίνει κυπελλούχος για έβδομη
φορά στην ιστορία της.
Όπως και να χει, η ήττα στον τελικό έβαλε τη σφραγίδα της αποτυχίας για τη φετινή χρονιά η οποία
προσγείωσε ανώμαλα όσους πετούσαν στους εφτά ουρανούς μετά από
την κατάκτηση του περσινού πρωταθλήματος.
Όπως όλα δείχνουν, λοιπόν, η
ΑΕΛ από του χρόνου θα μπει σε μια
καινούργια εποχή που θα έχει ως
κύριο μέλημα να αποδείξει ότι η σε-
ζόν 2011-12 δεν ήταν μια φωτοβολίδα αλλά η αρχή για να καθιερωθεί
στους διαχρονικούς πρωταγωνιστές
του κυπριακού πρωταθλήματος.
Ο Ανδρέας Σοφοκλέους και οι συνεργάτες μαζί με το Ρούι Ζούνιορ
ξεκίνησαν ήδη τον προγραμματισμό
για τη νέα σεζόν χωρίς να υπολογίζουν πια τον Ζόρζε Κόστα, στον οποίο χρεώνεται σε μεγάλο βαθμό η
αποτυχία στον τελικό του κυπέλλου
όπως επίσης και για το γεγονός ότι
η ομάδα δεν κατάφερε να εισέλθει
στην πρώτη τετράδα του πρωταθλήματος.
Από κει και πέρα, οι διαπραγματεύσεις με ποδοσφαιριστές του υφιστάμενου ρόστερ μπήκαν στο τελικό στάδιο με την ΑΕΛ, στο πλαίσιο
της πολιτικής να χαμηλώσει το μπάτζετ να καταθέτει προτάσεις ανανεώσεις με χαμηλότερες απολαβές.
Αβέβαιο παραμένει το μέλλον του
Ντεγκρά ο οποίος πάντως έχει εξασφαλίσει εισιτήριο επιστροφής στην
Κύπρο γύρω στα τέλη του επόμενου
μήνα οπότε και θα ξεκινήσει η προετοιμασία. Από κει και πέρα, στην
ΑΕΛ θα συνεχίσουν όπως όλα δείχνουν οι Σακέτι, Μοντέιρο, Ντόσα
Ζούνιορ και Ουόν, ενώ παρελθόν
θα αποτελέσουν με βάση τις ενδείξεις οι Ζιλμπέρτο, Καρλίτος, Χίντι
και Εντμάρ. Παράλληλα θα γίνουν
προσπάθειες για να διακοπεί η συνεργασία με τους Ρούι Μιγκέλ και
Πάολο Σέρτζιο, ενώ τις επόμενες ημέρες θα ξεκαθαρίσουν οι περιπτώσεις των Μπεμπέ, Μαϊκόν και Ντεντέ. Ως προς το θέμα ενίσχυσης οι
της ΑΕΛ με πρωτοβουλία του τεχνικού διευθυντή Ρούι Ζούνιορ κατάφεραν να εξασφαλίσουν τη μεταγραφή του Μιγκέλ Κουιαμέ. Η ενσωμάτωση του 21χρονου διεθνή Αγκολέζου θα βοηθήσει την ομάδα
στην αριστερή της μεριά καθότι ο
Αφρικανός μπορεί να αγωνιστεί
τόσο ως αριστερό μπακ όσο και αριστερό εξτρέμ.
«Η Μακάμπι Χάιφα δεν πρόκειται να
δώσει περισσότερα από 650.000 ευρώ
για τον Δημήτρη Χριστοφή», είπε στην
«Καθημερινή» πηγή από τη γειτονική
χώρα, όταν τον ρωτήσαμε για το ενδιαφέρον της φετινής δευτεραθλήτριας
Ισραήλ για τον Κύπριο διεθνή εξτρέμ.
Ακόμη και η πρωταθλήτρια Μακάμπι
Τελ Αβίβ, η άλλη ομάδα της χώρας που
φέρεται να ενδιαφέρεται για την απόκτηση του «Τζίμη», δεν έχει σκοπό να
ξεπεράσει και πολύ το πιο πάνω ποσό
για την αγορά του παίκτη.
Παρά την εξαιρετική του φετινή σεζόν και τα απίστευτα ποδοσφαιρικά
προσόντα που διαθέτει ο Χριστοφή, ο
κυριότερος λόγος που στο ποδοσφαιρικό παζάρι η τιμή του δεν είναι μεγαλύτερη, είναι η… καταγωγή του. Ένας Κύπριος ποδοσφαιριστής, που παίζει σε μικρό πρωτάθλημα όπως το κυπριακό, έχει χαμηλότερη αξία μεταπώλησης απ’ ό,τι λ.χ. ένας Βραζιλιάνος
στην ίδια λίγκα, ακόμη και αν ο πρώτος
είναι καλύτερος ποδοσφαιριστής. «Δο<
<
<
<
<
<
<
«Η Μακάμπι Χάιφα
δεν πρόκειται να δώσει
περισσότερα από 650.000
ευρώ για τον Δημήτρη
Χριστοφή»
κιμάσαμε ήδη δύο Κύπριους ποδοσφαιριστές στη Γερμανία» (σ.σ. Αλωνεύτης
και Χαραλαμπίδης), ήταν η αφοπλιστική
απάντηση Γερμανού ποδοσφαιρικού
παράγοντα σε Κύπριο ατζέντη, όταν
ο τελευταίος προσπάθησε πρόσφατα
να πλασάρει συμπατριώτη μας παίκτη
στη χώρα της κεντρικής Ευρώπης.
Κέρδος στη μεταπώληση
Η Ομόνοια επιχειρεί να πωλήσει αυτό το καλοκαίρι τον Δημήτρη Χριστοφή
με το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος, όμως
με βάση την περίπτωση με τη ρωσική
Ροστόφ τον Φεβρουάριο και τις πρώτες
προτάσεις που βγήκαν στο προσκήνιο
αυτές τις μέρες, φαίνεται πως η τιμή
πώλησης του δεξιού εξτρέμ του «τριφυλλιού» πολύ δύσκολα θα φτάσει το
ένα εκατ. ευρώ, που είναι η τιμή που
ζητάει η Ομόνοια.
Κλειδί, λοιπόν, για τους πράσινους
ώστε να βγάλουν κέρδος από την πώληση του Χριστοφή είναι να μπει όρος
για ποσοστό στη μεταπώληση του παίκτη. Τα προσόντα του Χριστοφή και
η ωριμότητα που βγάζει πλέον στο
παιχνίδι του είναι σχεδόν βέβαιο πως
θα του ανοίξουν ακολούθως πόρτες
σε κάποιο μεγάλο πρωτάθλημα, αφού
περάσει πρώτα από μια λίγκα όπως
του Ισραήλ ή της Ρωσίας. Είναι και
πιο εύκολο για μια ομάδα της Ιταλίας
Οσο περίεργο και να φαίνεται, στην ποδοσφαιρική πιάτσα ο Αντρέ Άλβες έχει μεγαλύτερη αξία πώλησης από τον Χριστοφή.
ή της Γερμανίας να «ψωνίσει» (και να
ξοδέψει καλά λεφτά) από ομάδα των
πιο πάνω χωρών, παρά από ένα άγνωστο πρωτάθλημα όπως το κυπριακό.
Διέρρευσε ήδη πως η Ομόνοια ζητά
ποσοστό 25% από τα έσοδα πιθανής
μεταπώλησης του Χριστοφή στη συνέχεια της καριέρας του. Σε ένα τέτοιο
ενδεχόμενο, δεν αποκλείεται τα λεφτά
που θα πάρει το «τριφύλλι» από τη μεταπώληση του παίκτη να είναι περισσότερα και από τα χρήματα που θα
πάρει από την πώλησή του αυτό το
καλοκαίρι.
Η αξία του Άλβες
Ο Δημήτρης Χριστοφή είναι αναμφίβολα ο καλύτερος ποδοσφαιριστής
σήμερα στο ρόστερ της Ομόνοιας. Όμως στην ποδοσφαιρική πιάτσα ο Αντρέ Άλβες έχει μεγαλύτερη αξία πώλησης από τον Κύπριο. Ο Βραζιλιάνος
επιθετικός είχε φέτος μια εξαιρετική
σεζόν, πέτυχε 19 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις, ενώ είχε και πολλές ασίστ.
Σε συνάρτηση με την προϋπηρεσία
του (πρώτος σκόρερ στο ουγγρικό
πρωτάθλημα) και την καταγωγή του
(Βραζιλιάνος επιθετικός), δεν πρέπει
να ξαφνιαστούμε αν η Ομόνοια στο
τέλος της ημέρας προχωρήσει σε ένα
εξαιρετικό ντιλ πώλησης του Άλβες.
Οι φτηνές ήδη
υπάρχουσες επιλογές
Από τη στιγμή που οι διαπραγματεύσεις της Ομόνοιας με τους παίκτες,
με σκοπό την πτώση του μισθολογίου,
είναι έντονες και οι προτεινόμενες
μειώσεις προς τους παίκτες σημαντικές, με βάση τα σημερινά δεδομένα
δεν πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να υπάρξουν αρκετές αποχωρήσεις από το «Ηλίας Πούλλος»
τις επόμενες εβδομάδες. Με το διαθέσιμο μισθολόγιο για την επόμενη
χρονιά να είναι αρκετά πιο μικρό από
το φετινό, ο Τόνι Σαβέφσκι αναγκαστικά θα στραφεί σε νεαρούς Κύπριους παίκτες που είναι ήδη στο ρόστερ
για να καλύψει κάποια κενά. Δεν υπάρχει, άλλωστε, άλλη επιλογή.
Η πιθανή αποχώρηση του Γιουβάλ
Σπούνγκιν δεν αποκλείεται να ανεβάσει στο στάτους του βασικού τον
Χάρη Κυριάκου. Ο 23χρονος δεξιός
μπακ, που πρόσφατα κλήθηκε για
πρώτη φορά στην Εθνική ανδρών,
απέδειξε φέτος στις 13 συμμετοχές
του (στις δέκα ήταν βασικός) ότι έχει
όλες τις δυνατότητες να παίξει στην
Ομόνοια. Το μόνο που χρειάζεται
είναι συνεχή χρόνο στο γήπεδο.
Ο Ονησίφορος Ρουσιάς αποκτήθηκε
τον Ιανουάριο με το βλέμμα στη νέα
χρονιά, όπως είπε ο Τόνι Σαβέφσκι.
Ο 20χρονος Παραλιμνίτης, που έκανε
ντεμπούτο (για ένα λεπτό) απέναντι
στην ΑΕΚ στην τελευταία αγωνιστική,
μπορεί να παίξει σε όλες τις θέσεις
της επίθεσης και θα θεωρείται (στην
αρχή) μπακ-απ για τα άκρα.
Για τη θέση του μπακ-απ αριστερού
μπακ θα μείνει στο ρόστερ ο Χριστόφορος Χαραλάμπους. Ο 20χρονος Κύπριος είχε μόλις τέσσερεις παρουσίες
φέτος, οι δύο ως βασικός.
Από κει και πέρα, ο Τόνι Σαβέφσκι
καλείται να εισαγάγει σιγά-σιγά στην
ομάδα και τους υπόλοιπους νεαρούς,
δίνοντάς τους χρόνο. Αυτοί είναι ο
επιθετικός Μάριος Δημητρίου, ο μέσος
Σταύρος Χριστούδιας και οι αμυντικοί
Ανδρέας Παναγιώτου-Φιλιώτης και
Χριστάκης Κωνσταντίνου.
Φθηνότερη αλλά ανταγωνιστική η Ανόρθωση
Συνολικό «κούρεμα» 1 εκατ. ευρώ στους μισθούς των ποδοσφαιριστών – Οι αποχωρήσεις κρίνουν το μπάτζετ των μεταγραφών
Του ΣΙΜΟΥ ΠΑΦΙΤΗ
Περίπου 4 – 4,5 εκατ. ευρώ θα είναι το
συνολικό μπάτζετ της Ανόρθωσης στη
νέα αγωνιστική περίοδο. Αν και ο πρόεδρος της «Κυρίας», Σάββας Κάκος,
είχε προαναγγείλει μισθολόγιο παικτών
περίπου 1,5 εκατ. ευρώ, το ποσό αυξήθηκε κατά 500.000 ευρώ και θα φτάσει τα 2 εκατ. ευρώ, με προτροπή του
οικονομικού αιμοδότη της ομάδας Χρίστου Πουλλαΐδη. Η κίνηση αυτή έπαιξε
καθοριστικό ρόλο στην παραμονή του
Πάμπου Χριστοδούλου στον πάγκο
της Ανόρθωσης. Ο Κύπριος κόουτς τό<
<
<
<
<
<
<
Δύσκολο το εγχείρημα της
μείωσης του μισθολογίου
από τη στιγμή που όλοι πέραν από Οκκά και Ρονκάτο
δεσμεύονται με συμβόλαια
νισε χαρακτηριστικά ότι το ποσό των
2 εκατ. ευρώ είναι το κατώτατο όριο
για τη δημιουργία ανταγωνιστικής ομάδας. Προπονητικό τιμ, λειτουργικά
έξοδα ποδοσφαιρικού τμήματος και
έξοδα συντήρησης γηπέδου και προπονητικού κέντρου, θα ανεβάσουν τον
προϋπολογισμό των κυανόλευκων πάνω από 4 εκατ. ευρώ. Περίπου τόσα
ήταν τα εξασφαλισμένα έσοδα της
«Κυρίας» τα τελευταία χρόνια από ευρωπαϊκή συμμετοχή, τηλεοπτικά δικαιώματα, χορηγούς, διαφημιστές και
εισιτήρια σε μια αγωνιστική περίοδο.
Η οικονομική κρίση κτύπησε κατακέφαλα το ποδόσφαιρο, η κάνουλα των
εσόδων έκλεισε και στην Ανόρθωση
θα είναι ευτυχείς αν καταφέρουν να
έχουν στο τέλος της σεζόν ένα ισολογισμό εξόδων-εσόδων.
της τεχνικής ηγεσίας για μεταγραφική
ενίσχυση της Ανόρθωσης.
Πλάνο ενίσχυσης
Εξοικονομά 1 εκατ.
Μειώσεις μισθών που θα ρίξουν το
μπάτζετ κατά 1 εκατ. ευρώ στοχεύει
η διοίκηση της Ανόρθωσης. Είναι ξεκάθαρο και αδιαπραγμάτευτο πως όποιος ποδοσφαιριστής συνεχίσει στην
ομάδα και τη νέα σεζόν θα δεχθεί «κούρεμα» συμβολαίου. Το pay roll του ποδοσφαιρικού τμήματος στην χρονιά
που ολοκληρώθηκε ήταν 3 εκατ. ευρώ.
Στόχος είναι να μειωθεί κατά 1/3. Δύσκολο σαφώς εγχείρημα νοουμένου
πως σχεδόν όλοι οι ποδοσφαιριστές
πλην των Γιάννη Οκκά και Εβάντρο
Ρονκάτο δεσμεύονται με συμβόλαια
και για τη νέα σεζόν.
Από εκεί και πέρα υπάρχει επιθυμία
για αποδέσμευση ορισμένων ποδοσφαιριστών που δεν ικανοποίησαν κατά τη διάρκεια του πρωταθλήματος,
είτε δεν κρίνονται απαραίτητοι από
την τεχνική ηγεσία. Πρόκειται για τους
Τόνι Κάλβο και Τζουλιάνο Σπαντάτσιο.
Δύο υψηλά αμειβόμενους ποδοσφαιριστές, αφού ο μεν Βραζιλιάνος εισπράττει 170.000 ετησίως, ενώ ο Ισπανός ακραίος χαφ είχε το πιο πλουσιοπάροχο συμβόλαιο στην Ανόρθωση
με απολαβές 210.000 ευρώ τον χρόνο.
Στους ατζέντηδες των δύο ποδοσφαιριστών προτάθηκε γερή μείωση συμβολαίου, ενώ τους μεταφέρθηκε η σκέψη για κοινή συναινέσει λύση της συνεργασίας. Παράλληλα γίνονται προσπάθειες για αποδέσμευση και άλλων
παικτών. Τζορτζ Γκάλαμαζ, Μόσε Οχαγιόν, Σρέντιαν Μπλάζιτς (ήταν δανεικός στη Νέα Σαλαμίνα), δύσκολα
Ο Πάμπος Χριστοδούλου ήδη έχει καταρτίσει το βασικό πλάνο ενίσχυσης, αλλά
πολλά ίσως αλλάξουν με βάση τις ενδεχόμενες αποχωρήσεις που θα προκύψουν.
θα μείνουν στο ρόστερ και θα ήταν
ευχής έργο για την ομάδα της Αμμοχώστου, αν έβρισκε λύση χωρίς να επιβαρυνθεί οικονομικά το σωματείο.
Το ποσό που θα εξοικονομηθεί πέραν
του ενός εκατομμυρίου, από μειώσεις
συμβολαίων και αποχωρήσεις που πιθανόν να γίνουν, θα είναι στη διάθεση
Οι ανάγκες της «Κυρίας» για ενίσχυση
θα προκύψουν ενδεχομένως και από
τις αποχωρήσεις παικτών που αναμφίβολα θα υπάρξουν και ίσως είναι
εκτός προγράμματος αφού τα πάντα
είναι πιθανά. Ωστόσο ο Πάμπος Χριστοδούλου ήδη έχει καταρτίσει το βασικό πλάνο ενίσχυσης. Κάτω από τα
δοκάρια επιθυμεί την απόκτηση ενός
ακόμη τερματοφύλακα, ο οποίος θα
πλαισιώσει τους Μάθιου Βαλβέρδε (αποδέχτηκε 30% μείωση και θα παραμείνει στο ρόστερ) και Χρίστο Μάστρου.
Στην άμυνα επιθυμεί ενίσχυση με ένα
κεντρικό αμυντικό και ένα πλάγιο μπακ.
Εφόσον παραμείνουν οι Αλέξα, Λαμπάν,
Σκοπελίτης στη μεσαία γραμμή θα είναι
επιτακτική η ανάγκη ενός επιτελικού
μέσου και ενός ανασταλτικού μέσου
με ικανότητα στη ανάπτυξη της ομάδας,
με το όνομα του Χρίστου Μαραγκού
να είναι στα υπόψη και μάλιστα του έγινε ανεπίσημη κρούση. Η αποχώρηση
του Ρικάρντο Λαβόρδε αποδυναμώνει
τα άκρα της μεσοεπιθετικής γραμμής.
Ο Ανδρέας Αβραάμ προορίζεται για αριστερό εξτρέμ (είναι η φυσική του θέση), ενώ ο Πάμπος Χριστοδούλου θα
επιζητήσει άλλο ένα ακραίο χαφ. Στην
επίθεση υπάρχουν οι Γιαν Ρέζεκ, Εβάντρο Ρονκάτο και Γιάννης Οκκάς, οι
οποίοι μπορούν να δώσουν και λύσεις
ως ακραίοι. Με την απόκτηση ενός ικανού φορ το παζλ της επίθεσης θα ολοκληρωθεί, εφόσον φυσικά δεν προκύψουν νέες απώλειες πέραν του Μπαράκ Ιτζχάκι που επέστρεψε στη Μακάμπι Τελ Αβίβ.
Κερδίζει
πολλά με Πάμπο
Η παραμονή του Πάμπου Χριστο-
δούλου στην τεχνική ηγεσία της
Ανόρθωσης κρίνεται άκρως θετική εξέλιξη. Ο Κύπριος προπονητής με μπάτζετ ισάξιο με αυτό
που θα έχει φέτος η «Κυρία»,
κατέκτησε πρωτάθλημα με την
ΑΕΛ. Ένα χρόνο πριν οδήγησε
τους γαλαζοκίτρινους στους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ, κάτι
που αν καταφέρει φέτος με την
ομάδα της Αμμοχώστου θα είναι
ευεργετικό για το καταπονημένο
της ταμείο. Ξέρει πολύ καλά το
ρόστερ της «Κυρίας», ενώ απολαμβάνει σχεδόν την καθολική
στήριξη του κόσμου της Ανόρθωσης. Αν η διοίκηση Σάββα Κάκου δεν κατάφερνε για οποιοδήποτε λόγο να κρατήσει τον κ.
Χριστοδούλου στον πάγκο της ομάδας, θα στηνόταν στον τοίχο
με την πρώτη λάθος κίνηση. Επομένως η εξέλιξη αυτή φέρνει
ηρεμία στην «Κυρία» και εγρήγορση για τρέξιμο του προγραμματισμού. Σε ενδεχόμενο αλλαγής προπονητή θα υπήρχε στασιμότητα και βεβιασμένες κινήσεις στο κτίσιμο της νέας Ανόρθωσης. Ο Κύπριος τεχνικός, έχοντας την ευθύνη της ομάδας από
την αρχή της σεζόν, είναι δεδομένο πως θα παρουσιάσει ένα εντελώς διαφοροποιημένο αγωνιστικό προφίλ.
SP-05_SPOR 5/24/13 5:27 PM Page 5
Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Αλλαγές σε
όλα τα επίπεδα
στην ΑΕΚ
Μπορεί ο στόχος για έξοδο στην Ευρώπη να μην επιτεύχθηκε, όμως η χρονιά επέφερε αρκετά οφέλη στην ΑΕΚ.
Οι Λαρνακείς έκαναν φοβερή χρονιά
και στις λεπτομέρειες η πορεία τους
δεν ανταμείφθηκε με τσεκάρισμα για
τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι οι κιτρινοπράσινοι ήταν αρκετά ανταγωνιστικοί. Το τέλος των αγωνιστικών
υποχρεώσεων βάζει την ομάδα της
Λάρνακας σε ένα νέο πλαίσιο, το οποίο
προβλέπει αρκετές αλλαγές. Η ΑΕΚ
μπαίνει σε μία νέα εποχή, με τους ιθύνοντες της ομάδας να ευελπιστούν
να συνεχιστεί η ανοδική πορεία των
<
<
<
<
<
<
<
Είναι σημαντικό να βρεθεί
σύντομα νέος διοικητικός
ηγέτης, ώστε να ξεκινήσει
και ο προγραμματισμός
της ομάδας
τελευταίων χρόνων, και γιατί όχι να
πετύχουν και κάτι περισσότερο από
ό,τι στη φετινή χρονιά, στην οποία εν
τέλει περιορίστηκαν στη συμμετοχή
στην πρώτη τετράδα του πρωταθλήματος. Μάλιστα, εκ πρώτης όψης, θα
υπάρξουν γερές αλλαγές στην ομάδα,
αφού ήδη έχουμε αποχωρήσεις από
το τεχνικό τιμ και τη διοίκηση, ενώ οι
πληροφορίες τονίζουν ότι πιθανόν να
φύγουν και βασικοί ποδοσφαιριστές
της ομάδας.
Στο ψάξιμο για τεχνικό
Αμέσως μετά το ξεκαθάρισμα της
φετινής χρονιάς, έγινε η πρώτη αποχώρηση από την ομάδα. Βασικά αυτό
που ακουγόταν, εδώ και καιρό, ορι-
l
5
Πολλά μπορούν να διαφοροποιηθούν
αναλόγως των εξελίξεων στα διοικητικά, αλλά και με την πρόσληψη του
νέου προπονητή. Από τη στιγμή που
εκκρεμούν τα θέματα του προπονητή
και της διοίκησης, σε αναμονή βρίσκονται και οι εξελίξεις με τους ποδοσφαιριστές. Οι διοικούντες την ομάδα, καθησυχάζουν τους παίκτες ότι
θα πάρουν σύντομα τα δεδουλευμένα
που τους οφείλονται. Από εκεί και πέρα, είναι ξεκάθαρο ότι κάποιοι παίκτες
δεν θα βρίσκονται στο ρόστερ της ομάδας. Οι Χαϊμόφ και Ρομέρο επιστρέφουν στις Μακάμπι Τελ Αβίβ και Δόξα
αντίστοιχα, αφού τελείωσε ο δανεισμός
στικοποιήθηκε την επομένη του αγώνα
με την Ομόνοια. Ο Μπεν Σιμόν υπόγραψε και ανακοινώθηκε επίσημα από
τη Χάποελ Τελ Αβίβ, έτσι η ΑΕΚ ψάχνεται για τον επόμενο κόουτς. Ο Ισραηλινός τεχνικός έκανε καλή δουλειά
στην ομάδα της Λάρνακας και ήταν
σεβαστή από όλους. Διατηρούσε συμβόλαιο συνεργασίας με τους κιτρινοπράσινους για άλλο ένα χρόνο, όμως
λόγω του ότι η οικογένειά του ήταν
στο Ισραήλ, επιθυμούσε την επιστροφή
στην πατρίδα του. Έτσι, η πρόταση
από την ομάδα του, θα επιφέρει στα
ταμεία της ΑΕΚ ένα μικρό ποσό για
να σπάσει το συμβόλαιό του. Όσον αφορά στον αντικαταστάτη του, από
τις πρώτες πληροφορίες που λαμβάνουμε, οι ιθύνοντες των κιτρινοπράσινων, ανάμεσα σε άλλες περιπτώσεις,
εξετάζουν και μία περίπτωση από Ισπανία.
<
<
<
<
<
<
<
Ενδεχόμενο να αποχωρήσει
υπάρχει και για τον
Γκρέκορ Φαν Ντάικ,
παρά το γεγονός ότι έχει
συμβόλαιο μέχρι το 2015
Νέα ηγεσία
Αλλαγή θα προκύψει και στην ηγεσία
της διοίκησης της ΑΕΚ, μιας και ο Κώστας Μιχαηλίδης ανακοίνωσε ότι δεν
επιθυμεί να παραμείνει στον προεδρικό
θώκο της ομάδας. Υπήρξαν κινήσεις
και πιέσεις προς τον πρόεδρο για να
αλλάξει την απόφασή του, όμως δεν
μεταπείθεται. Μιλώντας ανοικτά προς
τα μέλη του σωματείου δήλωσε και επίσημα ενώπιόν τους, στη διάρκεια
της Γενικής Συνέλευσης που έγινε την
περασμένη Πέμπτη (23/05) ότι δεν θα
συνεχίσει να ηγείται της διοίκησης.
Έτσι αναζητείται νέος διοικητικός ηγέτης για να δώσει συνέχεια στο επιτυχημένο πλάνο που στήθηκε τα τελευταία χρόνια στην ομάδα.
Στις πρώτες αναφορές για την επόμενη μέρα στα διοικητικά της ΑΕΚ,
ακούγεται το όνομα του Άντρου Πελεκάνου για να διαδεχθεί στην προεδρία τον Κώστα Μιχαηλίδη. Μέχρι
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Το σκηνικό με
τους ποδοσφαιριστές
Επιδίωξη των διοικούντων είναι να μείνει
η ομάδα σε τροχιά ανοδικής πορείας
Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Στις πρώτες αναφορές για την επόμενη μέρα στα διοικητικά της ΑΕΚ, ακούγεται
το όνομα του Άντρου Πελεκάνου για να διαδεχθεί στην προεδρία τον Κ. Μιχαηλίδη.
στιγμής κατέχει το αξίωμα του αναπληρωτή προέδρου, άρα ξέρει από
πρώτο χέρι τα προβλήματα και τα δυνατά σημεία, ώστε να προχωρήσει με
τα σωστά βήματα για τα επόμενα χρόνια.
Πάντως, αναμένεται ότι τις επόμενες
ημέρες θα προκύψουν περισσότερες
εξελίξεις για την ηγεσία της ομάδας,
καθώς θα πρέπει να αρχίσουν και οι
διεργασίες στα θέματα προγραμματισμού. Σύντομα θα ανακοινωθεί και η
ημερομηνία της νέας Γενικής Συνέλευσης, στην οποία η τετραμελής επιτροπή, η οποία αποτελείται από
τους Κώστα Μιχαηλίδη, Άντρο Πελεκάνο, Φοίβο Σταυρίδη και Ιωσήφ Φράγκο, θα δώσει τα πορίσματά της όσον
αφορά την προσπάθεια για εξεύρεση
νέας Εκτελεστικής Επιτροπής.
τους. Ο Μαραγκός, όπως όλα δείχνουν,
θα συνεχίσει την καριέρα του στο «Αντώνης Παπαδόπουλος», ενώ δύσκολα
θα υπογράψουν νέο συμβόλαιο οι Ντε
Κλερ, Ντα Σίλβα, Λίνσεν και Μαραγκός.
Προς ανανέωση είναι Σεράν Πόλο και
Πάλιτς χωρίς ακόμη να έχει ξεκαθαρίσει οτιδήποτε, ενώ θυμίζουμε ότι
επιστρέφει ο Νέγκρι, ο οποίος στη σεζόν που ολοκληρώθηκε, έπαιζε δανεικός στη Δόξα. Συμβόλαιο και για τη
νέα χρονιά διαθέτει και ο αρχηγός
της ομάδας, Γκρέκορ Φαν Ντάικ –τελειώνει το 2015– όμως υπάρχει ενδεχόμενο να αποχωρήσει λόγω προσωπικών θεμάτων. Όπως ανακοινώθηκε
στη Γενική Συνέλευση υπάρχει όρος
στο συμβόλαιό του, που προνοεί ότι
με πρόταση από το εξωτερικό μπορεί
να μείνει ελεύθερος. Σχετικά με τον
Πιντάδο, όπως αναφέραμε και σε παλαιότερες αναφορές, αν και ο Ισπανός
επιθετικός είναι πλέον στα 35 του
χρόνια, εάν δεχθεί μείωση των απολαβών του, ενδεχομένως να παραμείνει
για άλλο ένα χρόνο στην ομάδα. Φυσικά, αξίζει να σημειώσουμε ότι όλα
αυτά, για την ώρα, μπορούν να φαντάζουν και εικασίες, καθώς πολλά εξαρτώνται από την πορεία στα διοικητικά, αλλά και την άποψη του νέου
προπονητή, που μπορεί να διαφοροποιήσει κάποια δεδομένα.
Ο Χαϊμόφ είναι σίγουρο ότι δεν θα συνεχίσει στην ΑΕΚ και επιστρέφει στην
Μακάμπι Τελ Αβίβ, από την οποία ήταν
δανεικός στην ομάδα της Λάρνακας.
!
ΜΕΝΟΥΝ
Καταλά
Τζέισον
Ζιλέτ
Μέρτακας
Μουρίγιο
Μπανγκούρα
Τόμας
Μέρσιο
Τσάντο
Μάτσι
Παύλου
Μυτίδης
ΦΕΥΓΟΥΝ
Χαϊμόφ
Ρομέρο
Ντε Κλερ
Ντα Σίλβα
Λίνσεν
Μαραγκός
Πιντάδο
?
ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ
Γκριν
Σεράν Πόλο
Πάλιτς
Φαν Ντάικ
SP-06_SPOR 5/24/13 5:28 PM Page 6
6
l
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΑΘΛ Η Τ Ι Σ Μ ΟΣ
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Ριψοκίνδυνη
ακροβασία
Το Monaco εξακολουθεί να αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τους πιλότους της F1
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΙΟΚΚΑ
Οι σπίθες πετούν ψηλά στον αέρα καθώς
ο αλησμόνητος ήρωας με το φανταχτερό
κίτρινο κράνος περνά βιαστικός πάνω
από τη μεγάλη ανωμαλία της ασφάλτου
που οδηγεί στην πρώτη στροφή. Το
μυαλό και το σώμα του –το κάθε μόριο
του οποίου έχει γίνει ένα με την «πυραυλόμορφη» βολίδα του– βρίσκονται
σε μια άλλη, ξένη για εμάς, διάσταση,
όπου το χρονόμετρο είναι ο μόνος βασιλιάς. Όλοι κρατάμε την ανάσα μας
<
<
<
<
<
<
<
Και ενώ το αυτοκίνητο
παλεύει ακόμη για να βγει
απ’ το μεγάλο μηχανολογικό σοκ, το μυαλό του ήρωα
βρίσκεται ήδη στην επόμενη στροφή, κυνηγώντας
μέσα σε ένα τούνελ έκστασης το επόμενο κλάσμα
του δευτερολέπτου
και προσευχόμαστε στους αγίους, που
εξυμνούνται στην απέναντι εκκλησιά
της St. Devote, να τον βοηθήσουν να
πάρει τη στροφή και να μην μπει απ’
την πόρτα της μέσα. Όχι πως δεν έχουμε
εμπιστοσύνη σε αυτόν, τον φιλόσοφο
της ταχύτητας, τον οποίο έχουμε δει
να περνά τόσες και τόσες φορές εν ώρα
δράσης την κλωστή απ’ το βελόνι, αλλά
γιατί το μυαλό μας δυσκολεύεται να πιστέψει πως με την ταχύτητα που κινείται
το μονοθέσιό του θα καταφέρει –και
αυτή τη φορά– να περάσει αλώβητος
από τη στροφή. Η βολίδα του φρενάρει
την τελευταία και πιο απελπιστική στιγμή, τα ελαστικά της σφυρίζουν καθώς
παραμορφώνονται και η μύτη κάνει απότομη βύθιση, εκτοξεύοντας περισσότερες σπίθες στον αέρα, προτού ο ίδιος στρίψει το τιμόνι, επιλέγοντας το
σωστό ακριβώς σημείο για να «πηδήξει»
πάνω στο τεντωμένο εκείνο και λεπτό
σχοινί όπου μπορούν να ακροβατήσουν
μόνο οι πιο τρανοί. Τα βλέμματα των
θεατών, που κρέμονται κυριολεκτικά
από τα μπαλκόνια των γύρω ιστορικών
κτηρίων, είναι όλα καρφωμένα στο πιλοτήριό του.
Η βολίδα του αλλάζει γωνία σε κλάσματα δευτερολέπτου και προτού διερωτηθείς πού έχουν χαθεί όλα αυτά τα
frames, εκτοξεύεται με μιας στον απότομο λόφο της Beau Rivage, συνεχίζοντας απρόσκοπτος το ταξίδι του. Οι αριστεροί του τροχοί γλείφουν τώρα την
μπαριέρα, στέλνοντας για τρίτη φορά
τις σπίθες στον αέρα, σε ένα παιχνίδι
όπου η αριστοτεχνία και η καταστροφή
κατοικούν στο ίδιο χιλιοστό του μέτρου.
Παρ’ όλο που το αυτοκίνητό του παλεύει
ακόμη για να βγει απ’ το μεγάλο μηχανολογικό σοκ που έχει υποστεί, το μυαλό
του ήρωα βρίσκεται ήδη στην επόμενη
στροφή, κυνηγώντας μέσα σε ένα τούνελ έκστασης το επόμενο κλάσμα του
δευτερολέπτου.
Εάν μου ζητούσε κάποιος να διαλέξω
μία και μόνο «εικόνα» από όσα έχω δει
στα 33 χρόνια που παρακολουθώ τη
Formula 1 και να την πάρω μαζί μου
στον άλλο κόσμο, τότε αυτή δεν θα
ήταν άλλη από τη μαγική εκείνη εικόνα
των «ιπτάμενων γύρων» του αδιαφιλονίκητου Ayrton Senna, που αποτελούσαν κάποτε για εμάς τη μεγαλύτερη ιεροτελεστία. Ειδικά οι γύροι του στην
πίστα του Monaco, όπου γεύτηκα για
πρώτη φορά το 1980 την εμπειρία της
F1 από την TV (τέσσερα χρόνια πριν ο
ίδιος κάνει το ντεμπούτο του στο άθλημα), συνειδητοποιώντας τι είναι
αυτό που ξεχωρίζει τους θρύλους από
τους κοινούς θνητούς.
Φέτος συμπληρώνονται 80 ακριβώς
χρόνια από τη μέρα εκείνη που οι οπαδοί
των αγώνων Grand Prix γνώρισαν τη
διαδικασία των «χρονομετρημένων
προκριματικών», εφόσον το Grand Prix
του Monaco του 1933 ήταν η πρώτη
O Fernando Alonso θα θέλει φέτος να φέρει πίσω στο Maranello λίγη από την πριγκιπική σαμπάνια.
Ayrton Senna. Ο απόλυτος κυρίαρχος
του Monaco. Πνεύμα, καρδιά και σώμα
100% δοσμένα μέχρι την καρό σημαία.
κούρσα στην ιστορία όπου τη σειρά
εκκίνησης δεν έκρινε η θεά τύχη (το
grid έβγαινε από κλήρωση μέχρι τότε)
αλλά η θεαματική μονομαχία με το χρονόμετρο. Μεγαλύτερη πρόκληση από
την ασφυκτικά στενή και δαιδαλώδη
πίστα του πριγκιπάτου δεν υπήρξε –
και δεν υπάρχει μέχρι τις μέρες μας–
και η πρώτη εκείνη μάχη των πιλότων
ενάντια στο χρονόμετρο και στα φυσικά
εμπόδια της πίστας (τοίχοι και θάλασσα
αφύλακτα από μπαριέρες) έδωσε μία
πρώτη γεύση για αυτό που θα απολαμβάναμε απ’ εκεί και μπρος. Δεν είναι
τυχαίο που είχαμε αρκετά ατυχήματα
στα εν λόγω προκριματικά, εκ των οποίων ένα, που συνέβη στη στροφή
Tabac, άφησε τον Rudolf Caracciola,
που θα γινόταν αργότερα ένας από τους
λαμπρότερους πιλότους στην ιστορία,
με ένα πιο κοντό δεξί πόδι και με μόνιμο
τραυματισμό. Η φωτογραφία που απεικονίζει τον ίδιο να μεταφέρεται από τα
συντρίμμια της λευκής Alfa Romeo του,
καθισμένος πάνω σε μία καρέκλα, προς
το γνωστό καπνοπωλείο του λιμανιού,
είναι από τις πιο ανατριχιαστικές, αλλά
τονίζει παράλληλα τη γοητεία των αγώνων Grand Prix, απαθανατίζοντας
Η κούρσα του 1937 είδε τη Mercedes να κερδίζει για τελευταία φορά στο πριγκιπάτο, ύστερα από άλλη μία παράβαση
του «Multi 21».
την παράτολμη υπερπροσπάθεια των
πιλότων για το ποιος απ’ όλους είναι ο
πιο ταχύς.
Alonso Vs Red Bull
Η ομάδα της Red Bull Racing θα προσπαθήσει φέτος να κερδίσει την τέταρτη
συνεχομένη νίκη της στο πριγκιπάτο
του Monaco, ισοφαρίζοντας έτσι τις
τέσσερεις συνεχόμενες που πέτυχε η
ομάδα της BRM μεταξύ 1963-1966. Η
ομάδα της McLaren, που έχει να γευτεί
τη νίκη στο Monte Carlo από το 2008,
είναι η κάτοχος των σημαντικότερων
ρεκόρ στην πίστα, αφού μετρά εκεί τις
περισσότερες νίκες (15), ενώ το δικό
της σερί συνεχόμενων νικών αγγίζει
τις έξι (αήττητη μεταξύ 1988-1993).
Όσο παράξενο και αν ακούγεται, η
Scuderia Ferrari έχει να κερδίσει την
κούρσα εδώ και 12 χρόνια, από το 2001
δηλαδή, όταν ο μεγάλος Michael
Schumacher πέτυχε την πέμπτη και
τελευταία του νίκη στο Monaco.
Εάν τα 12 χρόνια καρτερίας για τους
tifosi είναι πολλά, τότε τι μπορούν να
πουν οι οπαδοί της Lotus, η οποία κέρδισε την έβδομη και τελευταία της κούρσα στο Monte Carlo το 1987, με τον α-
Απειλείται η πρωτοκαθεδρία στους ΑΜΚΕ
Η κυπριακή αποστολή των 131 αθλητών πάει Λουξεμβούργο με πολλά προβλήματα και εμπόδια
6
Του ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ
Μέχρι το 2003 και τους Αγώνες Μικρών
Κρατών Ευρώπης (ΑΜΚΕ) στη Μάλτα,
η χώρα μας είχε κατακτήσει μόλις μία
φορά την πρωτιά στη συγκεκριμένη
διοργάνωση και αυτό το 1989 επί κυπριακού εδάφους. Όλα άλλαξαν από
τότε, με το νησί μας να μετράει πλέον
πέντε πρωτιές στις ισάριθμες τελευταίες
διοργανώσεις, με αποτέλεσμα να θεωρείται η κύρια δύναμη των Αγώνων.
Η πρωτοκαθεδρία αυτή, όμως, απειλείται έντονα από το Λουξεμβούργο,
τους διοργανωτές των φετινών ΑΜΚΕ,
που ξεκινούν τη Δευτέρα 27 Μαΐου και
ολοκληρώνονται την 1η Ιουνίου.
Τα τεράστια οικονομικά προβλήματα
της Κύπρου παραλίγο να στοιχήσουν
τη συμμετοχή της χώρας μας στους
φετινούς ΑΜΚΕ και μόνο μετά από οικονομική στήριξη από τους διοργανωτές (άλλωστε χωρίς την Κύπρο το
προϊόν τους θα έχανε πολύ μεγάλο
κομμάτι της δυναμικής της) και την
Ευρωπαϊκή Ολυμπιακή Επιτροπή, έγινε
κατορθωτό για το νησί μας να δώσει
το παρών του.
Λόγω της αβεβαιότητας της συμμετοχής, δεν έγινε κατορθωτό η κυπριακή
αποστολή (που φέτος αριθμεί 131 αθλητές) να προετοιμαστεί κατάλληλα.
Οι πολυπληθείς ομάδες στίβου και κολύμβησης στελεχώθηκαν την τελευταία
στιγμή και μάλιστα με αρκετές απουσίες, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως οι
εθνικές μπάσκετ θα πάνε στο Λουξεμβούργο χωρίς να έχουν δώσει φιλικά
προετοιμασίας.
Σε συνάρτηση με το αγωνιστικό ανέβασμα των Λουξεμβουργιανών και
την πάντα ισχυρή Ισλανδία, η Κύπρος
πρωτιές μόλις σε
14 διοργανώσεις ΑΜΚΕ
μετράει η Κύπρος. Η Κύπρος πήρε την πρώτη θέση στον πίνακα μεταλλίων
το 1989 και από το 2003
μέχρι σήμερα. Από τις έξι
πρωτιές, οι δύο ήταν επί
κυπριακού εδάφους.
9
χώρες θα λάβουν
μέρος στους ΑΜΚΕ του
2013. Πέρα από την Κύπρο και τη διοργανώτρια
Λουξεμβούργο, το παρών τους θα δώσουν και
οι Ισλανδία, Ανδόρα,
Μονακό, Λιχτενστάιν,
Σαν Μαρίνο, Μάλτα και
Μαυροβούνιο. Οι τελευταίοι μετέχουν για δεύτερη φορά και θα κατεβούν με μικρή ομάδα.
Λόγω της αβεβαιότητας της συμμετοχής, δεν έγινε κατορθωτό η κυπριακή αποστολή να προετοιμαστεί κατάλληλα. Οι πολυπληθείς ομάδες στίβου και κολύμβησης
στελεχώθηκαν την τελευταία στιγμή και μάλιστα με αρκετές απουσίες, ενώ είναι
χαρακτηριστικό πως οι εθνικές μπάσκετ δεν έχουν δώσει φιλικά προετοιμασίας.
δεν θεωρείται φέτος το απόλυτο φαβορί
για την πρωτιά. Η χώρα μας διαθέτει
ως ισχυρό χαρτί τον στίβο. Κλειδί για
την πρωτιά θα είναι η απόδοση στην
ενόργανη γυμναστική, καθώς και το
εκμηδενισμό της χασούρας στην πισίνα
όπου η Ισλανδία αναμένεται να κυριαρχήσει και στην ποδηλασία όπου
φαβορί είναι το Λουξεμβούργο. Όμως
βλέποντας τα πράγματα πιο ψυχρά,
μόνο και μόνο η παρουσία της Κύπρου
στους ΑΜΚΕ του 2013 και μάλιστα με
πλήρη αποστολή, αποτελεί από μόνη
της σημαντική επιτυχία και επισκιάζει
ακόμη και την αγωνιστική παρουσία
της χώρας μας στο Δουκάτο.
11
αγωνίσματα
θα διεξαχθούν φέτος
στους ΑΜΚΕ: Στίβος,
μπάσκετ, ποδηλασία, γυμναστική, τζούντο, σκοποβολή, κολύμβηση, επιτραπέζια αντισφαίριση, τένις,
βόλεϊ και μπιτς βόλεϊ.
Οι αριθμοί
των ΑΜΚΕ
15
ΑΜΚΕ,
μαζί μ’ αυτούς του 2013,
έχουν λάβει χώρα.
25
ευρώ
κοστίζει το εισιτήριο εισόδου για την τελετή έναρξης των ΑΜΚΕ, τη
Δευτέρα 27 Μαΐου, στο
στάδιο Josy Barthel.
59
αθλήτριες
και 72 αθλητές θα περιλαμβάνει η κυπριακή αποστολή.
131
αθλητές
θα στείλει η Κύπρος στο
Λουξεμβούργο. Οι 40 θα
αγωνιστούν στον στίβο, ενώ από 24 σε βόλεϊ και
μπάσκετ. Μόλις δύο θα
λάβουν μέρος σε τένις και
επιτραπέζια αντισφαίριση.
390
χρυσά έχει κατακτήσει η
Κύπρος στις 14 προηγούμενες διοργανώσεις.
Η χώρα μας είναι πρώτη,
με μόλις 4 περισσότερα
από την Ισλανδία.
1015
μετάλλια συνολικά με-
τράει η Κύπρος. Έχει
κατακτήσει 390 χρυσά,
330 αργυρά και 295
χάλκινα). Η Ισλανδία ακολουθεί με 73 λιγότερα
(942 στο σύνολο).
270
χιλιάδες ευρώ χρειά-
στηκε να εξεύρει η Κύπρος για να συμμετάσχει φέτος στους ΑΜΚΕ.
Οι 100.000 δόθηκαν από το κράτος του Λουξεμβούργο, οι 20.000
από την Ολυμπιακή Επιτροπή της διοργανώτριας χώρας, ενώ
150.000 ευρώ δανείστηκε η Κύπρος από την
Ευρωπαϊκή Ολυμπιακή
Επιτροπή.
Φουλ αδρεναλίνη στο Σταυροβούνι
Πενήντα και πλέον αθλητές συμμετέχουν
στον πιο extreme ίσως αγώνα της χρονιάς.
Κόκκινο έχει χτυπήσει το θερμόμετρο
στο ύψωμα «Ελετή» στο Σταυροβούνι,
εν όψει του δεύτερου αγώνα ποδηλασίας κατάβασης (downhill) που θα
πραγματοποιηθεί την Κυριακή 26
Μαΐου. Μετά τον πρώτο αγώνα που έγινε στις Πλάτρες τον περασμένο μήνα,
το ΑWOL Bike Shop, πιστό στο ποδηλατικό του κοινό, οργανώνει επίσημο
αγώνα κατάβασης στο Σταυροβούνι,
θέτοντας ακόμη πιο ψηλά τον πήχη
στον χώρο της ποδηλασίας. Οι πενήντα
<
<
<
<
<
<
<
Την Κυριακή, στις 10 το
πρωί διεξάγεται ο αγώνας
ποδηλασίας κατάβασης
Eleti Downhill Race
και πλέον αθλητές που αναμένεται να
λάβουν μέρος στον πιο extreme ίσως
αγώνα της χρονιάς, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τα όρια και τις αντοχές
τους σε μια ιδιαίτερα απαιτητική πίστα
μήκους δύο χιλιομέτρων, με εντυπωσιακά άλματα, τεχνικά περάσματα,
θεαματικά drop αλλά και ένα τεράστιο
για τα κυπριακά δεδομένα road gap.
Βέβαια, οι διοργανωτές έχουν προνοήσει και για όσους νέους αθλητές θελήσουν να πάρουν το βάπτισμα του
πυρός, δημιουργώντας εναλλακτικά
περάσματα «chicken run» σε όλα τα
δύσκολα σημεία της διαδρομής!
Αντοχή, δύναμη αλλά και τόλμη θα
είναι τα όπλα των αθλητών στη μάχη
για τον καλύτερο χρόνο και για τις πέντε
αγωνιστικές κατηγορίες, Εφήβων, Ανδρών, Master 1 (άνω των 30), Master 2
(άνω των 40) και Γενική Ανδρών (Overall).
Ελάτε μαζί μας σε μια έκρηξη ανδρεναλίνης στο πιο extreme γεγονός της
χρονιάς την Κυριακή 26 Μαΐου 2013,
στις 10 το πρωί στο Σταυροβούνι.
Πληροφορίες στα τηλέφωνα 22106367
και 99894394 και στο Facebook στο
AWOL-ADVENTURE WITH OUT LIMITS.
σύγκριτο Senna. Και μετά έχουμε την
εργοστασιακή ομάδα της Mercedes, η
οποία πανηγύρισε τρεις συνεχόμενες
νίκες στην πίστα, με την τελευταία απ’
αυτές να έρχεται το 1937, διά χειρός
του Manfred von Brauchitsch, ο οποίος
αγνόησε τις «εντολές ομάδας» που του
κρέμασαν από τον τοίχο των pits (κάτι
σαν το «Multi 21» που ψιθύρισαν στο
αφτί του Vettel φέτος στη Μαλαισία,
αλλά γραμμένο στον πίνακα με κιμωλία)
για να κερδίσει τον Caracciola.
Το σίγουρο είναι πως οι σπουδαιότεροι
πιλότοι στην ιστορία έχουν κερδίσει
τον αγώνα του Monte Carlo από δύο
τουλάχιστον φορές, με τον θρυλικό
Ayrton Senna να μετρά έξι νίκες, τους
Graham Hill και Michael Schumacher
από πέντε, τον Alain Prost να μετρά
τέσσερεις νίκες, τον Stirling Moss και
τον Jackie Stewart από τρεις και τον
μεγάλο Juan Manuel Fangio να μετρά
δύο. Εάν ο Fernando Alonso τα καταφέρει φέτος με την ομάδα του Maranello,
θα φτάσει τις τρεις προσωπικές νίκες
στην πίστα και θα γίνει συγχρόνως ο
πρώτος πιλότος στην ιστορία που κερδίζει την ξακουστή κούρσα για τρεις
διαφορετικές ομάδες.
Η ΚΥΠΡΟΣ
ΠΑΙΖΕΙ ΤΕΝΙΣ
Το Golden Slam
ο Βασιλειάδης!
Δανειστήκαμε αυτό τον όρο α-
πό τα… βιβλία του τένις. Ένας όρος που χρησιμοποιείται για τενίστες που καταφέρνουν την ίδια ημερολογιακή χρονιά να κατακτήσουν και τα τέσσερα
Γκραν Σλαμ (Αυστραλιανό, Ρολάν Γκαρός, Γουίμπλεντον και
US Όπεν).
Στην περίπτωσή μας, ο έμπειρος κάτοχος white badge επιδιαιτητής από τη Λεμεσό κατάφερε να βάλει στην πλούσια τροπαιοθήκη των εμπειριών του τις
τέσσερεις major διοργανώσεις,
προσφέροντας τις υπηρεσίες
του ως κριτής γραμμών.
Στη Μελβούρνη, στο Λονδίνο
και στη Νέα Υόρκη είχε βρεθεί
(και) στο παρελθόν. Η μόνη
διοργάνωση-απωθημένο (;) που
του έλειπε ήταν αυτή του Παρισιού, με τους Γάλλους διοργανωτές δύσκολα να αφήνουν κάποιον να… εισβάλει στα δικά
τους χωμάτινα χωράφια. Και αυτό το άβατο, όμως, εδώ και λίγες ημέρες έσπασε, μιας και ο
Βασιλειάδης βρίσκεται από τις
19 του Μάη στο Παρίσι, προσφέροντας τις υπηρεσίες του
στα προκριματικά της διοργάνωσης, ενώ θα συνεχίσει να τις
προσφέρει και τις ερχόμενες
δύο εβδομάδες με την παρουσία του στους αγώνες του κυρίως ταμπλό σε άντρες και γυναίκες.
Με την παρουσία του στο Ρολάν
Γκαρός, ουσιαστικά ξεκινάει ένα
ταξίδι παράλληλο με τις Γκραν
Σλαμ διοργανώσεις, αφού μετά
το Ρολάν Γκαρός, σειρά παίρνει
το τουρνουά του Γουίμπλεντον,
όπου θα παρευρεθεί μαζί με
άλλους Κύπριους κριτές γραμμών, ενώ το ταξίδι του φέτος θα
ολοκληρωθεί με το US Open,
στο οποίο θα έχει ως συνταξιδιώτη του για πρώτη φορά τον
Χρήστο Στέκκα.
Όταν ο Γιώργος δεν βρίσκεται
στο εξωτερικό, προσφέρει απλόχερα τις υπηρεσίες του ως
επιδιαιτητής σχεδόν σε όλα τα
πρωταθλήματα (τοπικά ή διεθνή) που λαμβάνουν χώρα στην
Κύπρο.
ΓΡΑΦΕΙ: CyprusTennisSociety.com
SP-07 TECHOLOGIA_SPOR 5/24/13 3:17 PM Page 7
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Οι ανταγωνιστές
Νωρίτερα από το YouTube, και άλλες
πλατφόρμες προβολής και
ανταλλαγής βίντεο λανσάρισαν
υπηρεσίες για τη διάθεση
περιεχομένου με αντίτιμο. Ετσι, από
τον περασμένο Φεβρουάριο το
γαλλικό DailyMotion, το οποίο είναι
δεύτερο σε δημοφιλία μετά το
YouTube με 112 εκατ. μηνιαίους
επισκέπτες, ανακοίνωσε το
OpenVoD, μέσα από το οποίο οι
συνεργάτες του μπορούν να
διαθέσουν υλικό με χρέωση σε 34
κράτη στον κόσμο. Αρχικά το
OpenVoD είχε δοκιμασθεί με
επιτυχία στη Γαλλία από τα τέλη του
2012, με συμμετέχοντες όπως ο
τηλεοπτικός σταθμός France
Télévisions. Το DailyMotion
προσφέρει μάλιστα μεγαλύτερη
γκάμα επιλογών στους συνεργάτες
του, οι οποίοι μπορούν να διαλέξουν
την κοστολόγηση, τους όρους
«ενοικίασης» και τον τρόπο
πληρωμής. Τον περασμένο Μάρτιο,
την ίδια δυνατότητα εγκαινίασε και το
Vimeo για τα μέλη του Vimeo Pro.
Ονομάζοντας την υπηρεσία Vimeo
On Demand, η πλατφόρμα επιτρέπει
στους παραγωγούς να διανείμουν τις
ταινίες τους οπουδήποτε στον κόσμο.
Το Vimeo δίνει την ευχέρεια στους
δημιουργούς να καθορίσουν αν το
φιλμ θα νοικιάζεται ή θα πωλείται,
την τιμή και στις δύο περιπτώσεις,
αλλά και τις χώρες στις οποίες αυτό
θα είναι διαθέσιμο. Η πλατφόρμα
δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις
ανεξάρτητες κινηματογραφικές
παραγωγές, οι οποίες μέσα από το
Vimeo On Demand εισπράττουν το
90% του ποσού, με το Vimeo να
παρακρατεί το υπόλοιπο 10% ως
προμήθεια. Πριν από το Vimeo On
Demand, το Vimeo είχε λανσάρει το
«Tip Jar», μια λειτουργία που έδινε
την ευκαιρία στους χρήστες να
επιβραβεύουν τις ταινίες που
φιλοξενούνται στην πλατφόρμα,
προσφέροντας το ποσό που εκείνοι
επιθυμούσαν στους δημιουργούς
τους. Η καταβολή χρημάτων ωστόσο
ήταν προαιρετική, σε αντίθεση με το
Vimeo On Demand.
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΚΙΝΗΤΑ
Πωλείται μονοκατοικία 200τ.μ. σε μισό
οικόπεδο. Γωνιακή τύπου, πάνω - κάτω.
3 υπν., 2 πάρκινγ, τζάκι. Ανεξάρτητη, ανακαινισμένη εξ. του 1997. Εξαιρετική
κατάσταση, εξαιρετική ευκαιρία. Τηλ:
99662395.
Πωλείται καινούργιο διαμέρισμα, ισόγειο
2 υπνοδωματίων με A/C κοινή πισινα,2
parking και μεγάλη βεράντα με κήπο
στην περιοχή Τάφοι των Βασιλέων, με
τίτλο ιδιοκτησίας στην Παφο.Τιμη:130.000
Τηλ. 99425558
Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στο Κολόσσι επιπλωμένο, με κλιματισμό
σε όλους τους χώρους. Διαθέτει αποθήκη
και καλυμμένο χώρο στάθμευσης σε
πολύ καλή τιμή. Πληροφορίες 99009501
Πωλείται διαμέρισμα στο Παραλίμνι (περιοχή Ορφανίδη), ενός υπνοδωματίου,
60 τ.μ., με δύο κλιματιστικά, εντοιχισμένα
στην κουζίνα, επιπλωμένο, με πάρκινγκ.
Με τίτλο ιδιοκτησίας. Τιμή: 78.000.
Τηλ:99851521
Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στο Κολόσσι 90 τ.μ. σε πολύ ήσυχη περιοχή. Βρίσκεται στον 1ο όροφο και είναι
πλήρως επιπλωμένο. Υπάρχει κλιματισμός
σε όλους τους χώρους. Διαθέτει επιπλέον
τουαλέτα ξένων, δύο καλυμμένες βεράντες, αποθήκη και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Η πολυκατοικία είναι 4 χρονών.
Τιμή συζητήσιμη. Πληροφορίες 99009501.
Πωλείται κατάστημα σε κεντρικό δρόμο
της Πάφου 130τ.μ. πάνω - κάτω με υπόγειο χώρο στάθμευσης και μικρή αποθήκη.
τηλ. 99425558.
ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων
σε μικρή πολυκατoικία κοντά στην αμερικανική και ρωσική πρεσβεία στη Λευκωσία. 3 bedroom , 2 WC, sitting
room/dining area , central heating, 2 a/c,
covered parking. Ενοίκιο 700 €. Τηλ.
9765089.
Ενοικιάζονται δωμάτια και suites. Επιπλωμένα με τηλεόραση και κουζίνα. Σε
τιμή 300euro. Το ρεύμα και το νερό συμπεριλαμβάνονται μέσα στο ενοίκιο. Τηλ:
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
l
7
Και βιντεοκλάμπ το YouTube
Πρωτότυπο περιεχόμενο, καταβάλλοντας από 0,99 έως 3,99 δολάρια τον μήνα
Του ΚΩΣΤΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ
«Αν το YouTube ήταν χώρα, τότε θα
κατατασσόταν τρίτο σε πληθυσμό
στον κόσμο, μετά την Κίνα και την
Ινδία», έγραφαν στα μέσα Μαρτίου
στο μπλογκ της πλατφόρμας οι υπεύθυνοί της, κάνοντας γνωστό
ότι οι μηνιαίοι επισκέπτες έφτασαν
για πρώτη φορά το ένα δισεκατομμύριο. Αν και η είδηση έκανε τον
γύρο του Διαδικτύου, πριν από δέκα
ημέρες το YouTube της Google κατάφερε να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη αίσθηση, αφού ανακοίνωσε τα πρώτα συνδρομητικά κανάλια στην πλατφόρμα. Ετσι, εκτός
από τα δωρεάν βίντεο, πολλοί από
τους επισκέπτες θα μπορούν για
πρώτη φορά να χρησιμοποιήσουν
το YouTube και σαν «ιντερνετικό
βιντεοκλάμπ», για να παρακολουθούν πρωτότυπο περιεχόμενο, καταβάλλοντας από 0,99 έως 3,99 δολάρια τον μήνα.
Αυτή τη στιγμή, τα «εγκαίνια» αφορούν 53 κανάλια –ανάμεσά τους,
τα National Geographic Kids,
Comedy TV και Bigstar Movies– που
διατίθενται σε μόλις 10 κράτη και
από τα οποία μάλλον λείπει κάποιο
«ηχηρό» όνομα. Ωστόσο, το YouTube
αναφέρει πως το λανσάρισμα των
συνδρομών αποτελεί προς το παρόν
ένα πείραμα και υπόσχεται ότι σύντομα θα ανακοινώσει νέες συνεργασίες και την επέκταση σε περισσότερες χώρες. Το σημαντικότερο
όμως είναι το πώς θα εξελιχθεί το
πείραμα αφού, αν πετύχει, πολλοί
αναλυτές υποστηρίζουν πως θα συμβάλει καταλυτικά στο να αλλάξει ο
τρόπος με τον οποίο βλέπουν ταινίες
και σειρές εκατομμύρια άνθρωποι
σε όλο τον κόσμο.
«Το YouTube θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει ο μεγαλύτερος παγκοσμίως πάροχος τηλεοπτικού και κινηματογραφικού περιεχομένου μέσω
web», αναφέρει χαρακτηριστικά η
βρετανική ιστοσελίδα τεχνολογίας
TechRadar. Πλέον, δεν μοιάζει μακρινή η εποχή όπου θα μπαίνει κανείς
στην πλατφόρμα, προσθέτει το σάιτ,
και με κάποια χρέωση θα παρακολουθεί φιλμ, αθλητικές αναμεταδόσεις σε πραγματικό χρόνο ή σειρές,
99944777.
Ενοικιάζεται Διαμέρισμα Μονάρι στη Πανεπιστημιούπολη ενός υπνοδωματίου σε
ήσυχη περιοχή της Αγλαντζιάς, κοντά
στο πανεπιστήμιο σε χαμηλή τιμή.(2 μόλις
χρονών). Πληροφορίες τηλ. 99-584270.
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στη Ξυλοφάγου. Ενιαίος μεγάλος χώρος
κουζίνας και σαλονιού, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, χώρος
στάθμευσης. Τιμή: 250 ευρώ Τηλ:
35796791951.
Ενοικιάζεται στην Έγκωμη απέναντι από
τα φώτα του Hilton Park χώρος 2200τ.μ.
από τα οποία τα 1000τ.μ. είναι στεγασμένα.
Ιδανικός χώρος για οποιαδήποτε εργασία.
Για πληροφορίες 22673403 - 99908143.
Ενοικιάζεται κεντρικός γραφειακός χώρος
στην Οδό Στασάνδρου (πάροδος Λεωφ.
Αρχ. Μακαρίου ΙΙΙ, Λευκωσία). Λεπτομέρειες: 3ος όροφος, χώρος 75 τ.μ., πλήρως
κλιματιζόμενος, υπόγειος χώρος στάθμευσης. Τηλ: 97776756.
Ενοικιάζεται μοντέρνο διαμέρισμα στην
Έγκωμη 80τμ, 2 υπνοδωμάτια, 2ος όροφος, κατασκευή:2009, Πλήρως επιπλωμένο, Κεντρική Θέρμανση, Κλιματισμός,
Αποθήκη, Στεγασμένος Χώρος Στάθμευσης, Δίπλα από Πανεπιστήμιο Λευκωσίας,
Θέα Χώρος Πρασίνου, τιμή: 750€.
99689498.
Ενοικιάζεται διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων στην Αγλατζιά (πίσω από Λεωφόρο
Αγλατζιάς και πολύ κοντά στο Πανεπιστήμιο) σε άριστη κατάσταση. Διαθέτει
κουζίνα, σαλόνι, αποθήκη, πάρκινγκ, κλιματισμό (ζεστό-κρύο) ενώ στο κυρίως υπνοδωμάτιο υπάρχει επιπλέον τουαλέτα.
Διαθέσιμα και ηλεκτρικά είδη. Εύκολη
πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο και
στο κέντρο της πόλης. Τιμή 500 ευρώ,
με τα κοινόχρηστα. Τηλ: 99-882757
Ενοικιάζεται σπίτι στην Ξυλοτύμπου 3 υπνοδωματίων, πλήρως επιπλωμένο, εξοπλισμός κουζίνας, 320 ευρώ. Τηλ:
99659429.
Ενοικιάζεται αποθήκη 1050τ.μ. ή δυο αποθήκες 500τ.μ. ή μια στην Βιομηχανική
περιοχή Αραδίππου. Τηλ: 99585495.
SONY
Μικρότερη
και ελαφρύτερη
Η Cyber-shot HX50V της Sony είναι
η μικρότερη και ελαφρύτερη μηχανή στον κόσμο με ζουμ 30x, ώστε
να συνοδεύει τον κάτοχό της σε όλες τις δραστηριότητές του.
Παράλληλα, η HX50V έχει να επιδείξει έναν αισθητήρα Exmor R
CMOS 20,4 megapixel και ένα ενσωματωμένο σύστημα σταθεροποίησης εικόνας, που χαρίζουν όμορφες και λεπτομερείς φωτογραφίες,
όπως και βίντεο ανάλυσης Full HD.
Το ενσωματωμένο Wi-Fi επιτρέπει
την εύκολη ανάρτηση του υλικού
στα κοινωνικά δίκτυα ή την αποστολή του μέσω e-mail.
Eυκαιρία για επιπλέον έσοδα αποτελεί η νέα υπηρεσία του YouTube.
ανατρέχοντας για τις τελευταίες στα
αρχεία αμέτρητων τηλεοπτικών σταθμών, που θα φιλοξενούνται στην
πλατφόρμα.
Σήμερα, πάντως, ο μόνος τρόπος
χρέωσης που υπάρχει για τα 53 κανάλια είναι η μηνιαία ή η ετήσια
συνδρομή. Παράλληλα, όλα τα κανάλια δίνουν τη δυνατότητα στους
χρήστες να τα χρησιμοποιήσουν
δοκιμαστικά για δύο εβδομάδες,
χωρίς κανένα αντίτιμο. Στη συνέχεια, θα πρέπει να εγγραφούν, κάτι
που σε πρώτη φάση μπορεί να γίνει
μόνο μέσω υπολογιστή. Από εκείνη
τη στιγμή κι έπειτα, θα έχουν πρόσβαση στο κανάλι που έχουν επιλέξει και από το smartphone ή το
tablet PC τους.
Με τη συγκεκριμένη κίνηση, η
Google θέλει να βάλει τη σφραγίδα
της στη «νέα τηλεοπτική εποχή»,
στην οποία το Διαδίκτυο θα είναι
βασικός πυλώνας. Στην πραγματικότητα, όμως, η πετυχημένη κατάληξη του «πειράματος» θα επιταχύνει
σε σημαντικό βαθμό την αλλαγή
στις τηλεοπτικές συνήθειες η οποία
έχει ήδη ξεκινήσει διεθνώς, καθώς
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων
στη Δερύνεια, κοντά στο νοσοκομείο Αμμοχώστου. Ευρύχωρο, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, κλιματιζόμενο και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Τηλ: 35799776613.
Ενοικιάζεται ανώγειως οικία στη Λάρνακα,
στη περιοχή Δροσιά, τριών υπνοδωματίων
μη επιπλωμένη, με χώρο στάθμευσης,
σε ύσηχη περιοχή. Λογικό ενοίκιο. Για
πληροφορίες τηλ. 99-622-402. Κος Σάββας- Λάρνακα
Ενοικιάζεται οροφοδιαμέρισμα στο Καϊμακλί. Αποτελείται από τρία υπνοδωμάτια
en suite και κοινόχρηστη κουζίνα, τραπεζαρία και σαλόνι. Mε πλήρη επίπλωση
ή χωρίς έπιπλα. Τηλέφωνο επικοινωνίας:
99327245.
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων,
80 τ.μ., με 2 βεράντες και ιδιωτικό χώρο
στάθμευσης σε ολοκαίνουργια πολυκατοικία, στη περιοχή Αγαπήνωρος στη
Κάτω Πάφο. Τιμή ευκαιρίας. Περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα
99632077, 99328326.
Ενοικιάζεται ανακαινισμένο διαμέρισμα
2 υπνοδωματίων στον 6ο όροφο πολυκατοικίας, στη Λεωφόρο Καντάρας στο
Καϊμακλί, με μερικά έπιπλα, κατάλληλο
και για νεαρούς γονείς με παιδί. Τηλ. 99
468268. Ενοίκιο 350 ευρώ.
Ενοικιάζεται ρετιρέ 180τ.μ. με απρόσκοπτη
θέα, στην Αγλαντζιά, παρά το ΚΕΜΑ. Διαθέτει 3 υπνοδωμάτια , 2 αποχωρητήρια,
αποθήκη, κεντρική θέρμανση, κλιματιστικά
σε όλους τους χώρους, φούρνο και κεραμική εστία, ψυγείο και πλυντήριο ρούχων. Τιμή: 650 ευρώ (συζητήσιμη). Ιάκωβος
99-606-586.
Ενοικιάζεται αποθήκη με εμβαδό 350 τ.μ.
εις Βιομ. περιοχή Αραδίππου. Διαθέτει
γραφείο - κουζίνα - και 2 αποχωρητήρια.
Διαθέτει επίσης πόρτα ασφαλείας και
εύκολη και γρήγορη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο. Τηλ. 99- 634-136. Λάρνακα.
Ενοικιάζεται ανεξάρτητη μονοκατοικία
στην περιοχή Ζακάκι. Είναι 150 τετραγωνικά μέτρα με 3 υπνοδωμάτια. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε
<
<
<
<
<
<
Το «πείραμα» περιλαμβάνει 53 κανάλια, ενώ
σύντομα θα ανακοινώσει
νέες συνεργασίες
και την επέκταση σε
περισσότερες χώρες
ολοένα περισσότεροι χρήστες στρέφονται στο Ιντερνετ και σε επί πληρωμή πλατφόρμες για να βλέπουν
ταινίες ή σειρές. Απόδειξη, η δημοφιλία που έχουν στο εξωτερικό το
Netflix ή το Amazon Instant Video,
αλλά και το ότι και στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη «ιντερνετικά βιντεοκλάμπ», μέσα από υπηρεσίες όπως
ο OTE TV, το Hol Video Club, το
Pameodeon.gr ή το On Cinema.
Οπως και οι δημοφιλέστερες υπηρεσίες, έτσι και το YouTube υποστηρίζεται σχεδόν από οποιαδήποτε συσκευή συνδέεται στο Ιντερνετ. Ετσι, ένας τηλεθεατής θα μπορεί
να ξεκινά να βλέπει μια ταινία στην
στο τηλέφωνο 99552063.
more. Tel: 96885030 owner.
Ενοικιάζεται διαμέρισμα 220 τετραγωνικών, 4 υπνοδωματίων, ανακαινισμένο,
στην Λεοφώρο Αθαλάσσας, στον δεύτερο
όροφο. Μεγάλη κουζίνα με αποθηκευτικό
χώρο, μεγάλος χώρος υποδοχής και αίθουσα συνεδριάσεων / σαλονι, όπως επίσης και 2 αποχωρητήρια (1 για ξένους
και 1 προσωπικής χρήσης με μπάνιο). Επίσης παρέχεται ανσανσέρ για τον δεύτερο όροφο μόνο. Για πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε: 99523068 /
99123583
GREAT INVESTMENT OPPORTUNITY.
PLOT OF LAND FOR SALE 1,789 sq.m,
AT THE AREA OF AGIA ZWNI. BUILDING
FACTOR 140% WITH TITLE DEED. The
land is located at a central point of the
city, very close to various amenities and
has excellent accessibility. Tel: 96885030
owner.
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΑ
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΑ ΜΕΓΑΛΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΒΑΡΓΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ ΑΠΟ 626τμ ΜΕΧΡΙ 776τμ,ΣΔ60%,
με τίτλους. Όλα τα οικόπεδα είναι στον
ίδιο δρόμο και εφάπτονται μεταξύ τους.
Απολαμβάνουν θεά προς τις γύρω περιοχές. Η περιοχή είναι από τις αναπτυσσόμενες της πόλης με νεόκτιστες επαύλεις. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΩ
ΠΑΦΟ 96 Τ.Μ. Το κατάστημα αποτελεί
μέρος του ‘Λιμνάρια Complex’ και βρίσκεται σε προνομιακή τοποθεσία έχοντας
την πρόσοψη στον κύριο δρόμο. Το κατάστημα βρίσκεται σε καλή κατάσταση
με ψευδοροφή, κρυφό φωτισμό, κλιματισμό τύπου VRV , εφαρμοστό χαλί, ηλεκτροκίνητη σκιάστρα, σύστημα συναγερμού, CCTV και αλλα. Τηλ: 96885030
ιδιοκτήτης.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΟ 1,789τμ ΜΕ ΣΔ
140% ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ
ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το
οικόπεδο βρίσκεται σε κεντρικό σημείο
της πόλης, γειτνιάζει με πληθώρα υπηρεσιών και διευκολύνσεων και απολαμβάνει καλή προσπέλαση προς όλες τις
κατευθύνσεις. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης.
ΠΩΛEITAI ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΕΜΑΧΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικιστικό τεμάχιο βρίσκεται στην περιοχή Φοινικαρια.
Ολικο εμβαδο 5,686 με Σ.Δ 20%.Τηλ :
96885030 ιδιοκτήτης.
PLOTS OF LAND FOR SALE.
ANAVARGOS
AREA.
GREAT
INVESTMENT OPPORTUNITY. The plots
can be sold as a single unit or individually.
From 626 sq.m up to 776 sq.m with
building factor 60% and title deeds.
Mountain and sea view with nice villas
developing around the area. Tel: 96885030
owner.
COMMERCIAL PROPERTY FOR SALE
IN KATO PAFOS 96sq.m. The shop is
within the ‘’Limnaria Complex’’ and faces
the main road Melina Merkouri Avenue.
It’s in a good condition with suspended
ceiling, recessed lighting, VRV AC, fitted
carpet, motorized louvers, CCTV and
Ενοικιάζεται
Ενοικιάζεται διαμέρισμα
3 υπνοδωματίων σε
μικρή πολυκατoικία
κοντά στην Αμερικανική
και Ρωσική πρεσβεία,
καθιστικό, τραπεζαρία, 2
WC, κεντρική θέρμανση,
2 split units, στεγασμένο
παρκινγκ και αποθήκη.
Τηλ. 99677954
RESIDENTIAL LAND FOR SALE GREAT
INVESTMENT OPPORTUNITY. The plot
of land is located at the area of Foinikaria.
Total area 5,686 with a 20% Building
Factor. Tel: 96885030 owner
Πωλείται οικόπεδο γωνιακό 550τ.μ. στη
Σκαρίνου, πίσω από τη Συνεργατική,
€85.000 περισσότερα. Τηλ. 99597344.
Πωλούνται οικόπεδα στην περιοχή Αγίου
Αθανασίου στη Λεμεσό από 320.000 ευρώ, 630τ.μ. και άνω. Με συντελεστή δόμησης 80%, Τηλ: 70008333.
Πωλείται χωράφι οικιστικό στον Λυθροδόντα 950 τετραγωνικά στο κέντρο του
χωριού σε ήσυχη γειτονία. Τηλ. 99586460.
Πωλείται μεγάλο οικόπεδο στην είσοδο
του χωριού Έμπα μόλις 2 χιλιόμετρα από
την πόλη της Πάφου. Δυνατότητα εμπορικής ανάπτυξης. Τηλ. 99429221 email:
[email protected]
Πωλείται οικιστικό οικόπεδο στο Γέρι,
531 τετραγωνικά μέτρα. 100% Συντελεστής Δόμησης, 3 ορόφοι. Τιμή:180.000.
Τηλ. Επικοινωνίας: 99461279
Πωλείται χωράφι στον Πρωταρά εις Προφήτη Ηλία με εμβαδό 4,800 τ.μ. Εφάπτεται
σε κύριο δρόμο και έχει 10% κάλυψη
για οικοδομή. Τιμή ευκαιρίας. Τηλ.
99634136.
Πωλείται σε νεόκτιστη περιοχή οικόπεδο
533 τ.μ. στην περιοχή Αγ. Κων/νου και
Ελένης, Ηλιούπολη στο Δάλι Λευκωσίας.
Το οικόπεδο εφάπτεται με πεζόδρομο
και έχει τίτλο ιδιοκτησίας. Για πληροφορίες
τηλ. 99458745
ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ
Πωλείται Citroen c3 pluriel 2004, 16 άλογα,
αρ. εγγραφής KHD, 90.000 χλμ., περασμένο ΜΟΤ μέχρι τέλος 2013, σύστημα
triptonic. Τιμή 5.500 ευρώ, συζητήσιμη.
Τηλ. 97624180 Λευκωσία.
OPEL VECTRA 18CC, registration DAF,
1993, manual, airbags, air-condition, car
radio, silver color, special price: 800 euro
only! Call 22101858.
Πωλείται GolF IV Tdi Van 110 hp χρώματος
ασήμι 3.500 ευρώ. Τηλ. 99997147.
Πωλείται Toyota Starlet Glanza 13άρι
turbo, χρώματος ασημί, γραμμένο και επιθεωρημένο, 4.500 ευρώ. Τιμή συζητήσιμη! 96766150 Λεμεσός.
Πωλείται Mercedes e 220 CDI μοντέλο
2001 silver, MOT 5/2014, πρόσφατο
QUEST
TV του και να συνεχίζει να την παρακολουθεί από το smartphone του,
ανεξάρτητα από το αν «τρέχουν» ή
όχι το ίδιο λειτουργικό. Μια ευκολία
που αποτελεί ήδη μέρος της καθημερινότητας των χρηστών του, μαζί
με άλλα χαρακτηριστικά, όπως τα
εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης που
ενσωματώνει.
Εως τώρα, η απήχηση της πλατφόρμας «μεταφραζόταν» σε κέρδη
αποκλειστικά από τις διαφημίσεις,
το μεγαλύτερο ποσοστό των οποίων
καταλήγει στους ιδιοκτήτες των καναλιών – περισσότερα από 1 εκατομμύριο κανάλια έχουν έσοδα από
την παρουσία τους στο YouTube.
Παρόλο που οι συνδρομές αποτελούσαν εδώ και χρόνια αίτημα πολλών δημιουργών, όπως αναφέρεται
στη σχετική ανακοίνωση, η αλήθεια
είναι ότι και η υπηρεσία θα βγει κερδισμένη, καθώς θα παρακρατεί ένα
ποσοστό. Μάλιστα, σύμφωνα με τον
Guardian, το YouTube αποτελεί μία
από τις σημαντικότερες ευκαιρίες
για την Google ώστε να δημιουργήσει νέες πηγές εσόδων, πέρα από
τις online καταχωρίσεις.
γενικό service, full extra, 5.500 ευρώ,
λόγω αναχώρησης στο εξωτερικό. Για
περισσότερες πληροφορίες 99177507.
Πωλείται αμάξι Renault Megane Cabrio,
έτος 2006 16 άλογα, αρ. εγγραφής KJY,
περασμένο ΜΟΤ, σύστημα triptonic,
leather, με αρκετά extra. Τιμή 5.800 ευρώ,
συζητήσιμη. Τηλ. 99850944 Λεμεσός.
Πωλείται Suzuki Hayabusa του 2001 σε
άριστη κατάσταση. Δεκτός οποιοσδήποτε
μηχανικός έλεγχος. Τιμή 5.800 ευρώ,
συζητήσιμη. Τηλ. 96427168.
Πωλείται Mercendes – Benz CLK 200K
Convertible, automatic, petrol, 2000cc,
10/2002, Black leather seats (gray),
Avantgarde, Electric seats, Alarm, With
the new Mercedes key fob, 18 inch amg
rims, Carbon details. Tιμή: 8.500, τηλ:
99302099
Πωλείται GolF IV Tdi Van 110 hp, χρώματος ασήμι. Tιμή 3500. Τηλ 99997147.
Πωλείται μοτοσυκλέττα σκούτερ Piaggio
μοντέλο Beverly - Anniversary Edition,
κυβισμού 500 κ.ε. χρώματος μολυβί,
έτους 2012, παρα πολύ καλή κατάσταση,
με εγγύηση αντιπροσωπείας 2 χρόνια με
χιλιόμετρα 2400 , ένας ιδιοκτήτης . Tηλ.
99634136, ή 97686236. Λάρνακα.
ΔΙΑΦΟΡΑ
Πωλείται περίπτερο money gram dvd
club. Πωλείται επικερδής επιχείρηση
στον ίδιο χώρο λειτουργεί υπηρεσία
money gram, υπάρχει ενσωματωμένο
dvd club και τεράστιο περίπτερο. Επίσης
στον ίδιο χώρο λειτουργεί και κατάστημα
αθλητικών παπουτσιών. Πλούσιο stock.
Πωλείται λόγο άλλων ασχολιών των ιδιοκτήτων. Τηλ. 99843498.
Πωλείται επικερδής επιχείρηση (Πάρκο
Καφεστιατόριο) με όλο τον εξοπλισμό,
λόγο άλλων ασχολιών του ιδιοκτήτη. Υπαίθρια παιχνιδούπολη και κλειστή αίθουσα παιχνιδιών. Κατάλληλο για διοργάνωση εκδηλώσεων (γάμων, βαφτίσεων
κ.α). Τηλ: 99843498.
Πωλείται μοτοσικλέτα Yamaha TDM
850cc, χρονολογίας 2000, χρώματος
κόκκινου σε άριστη κατάσταση. Τηλ:
99787889.
Πολλαπλής
χρήσης PC
Κλασικά μοντέλα αλλά και
μοντέλα με οθόνη αφής περιλαμβάνει η
νέα σειρά υπολογιστών All
in One της
Quest, τα οποία, ενσωματώνοντας την κεντρική
μονάδα στην 24 ιντσών οθόνη τους,
εξοικονομούν χώρο στο γραφείο. Οι
καινούργιοι All in One είναι σχεδιασμένοι ώστε να αξιοποιούν τα χαρακτηριστικά των Windows 8 και είναι
εξοπλισμένοι με επεξεργαστές Intel
«τρίτης γενιάς». Οι υπολογιστές διατίθενται με μια μεγάλη γκάμα τεχνικών χαρακτηριστικών, για να αντεπεξέρχονται επάξια στον ρόλο τους,
είτε προορίζονται για το σαλόνι του
σπιτιού είτε για τον πάγκο ενός καταστήματος είτε για το γραφείο ενός
στελέχους επιχείρησης.
ˆ †—š§‘š
ƒ¥‘—š‘›™—ˆšˆ† Œ™
Œ—§šœ™—¬›‘š¥š‘Œ
†¿È×ÎÆÕÂÌ¿ÎÊÔÉØÑ×ÍƾÕÂÊÈÓÂÇÆÊÂ̽
ÆѾÑÍ×ÔÉÔÆÆËÂÊÓÆÕÊÌ¡ÙÂÎÉͽÕÊν
ˆÍÉÓÐÇÐÓ¾ÆØ
†ÆÚÌ×Ô¾Â
Πωλείται ταβέρνα
Πωλείται η ταβέρνα «Παής Παραδοσιακές Γεύσεις» που
βρίσκεται στην οδό Πρεβέζης στην Λευκωσία (πίσω από
ξενοδοχείο Κλεοπάτρα) πάροδος Στασικράτους. Full εξοπλισμός, άδειες, άδειες parking, και άδειες για ζωντανή
μουσική. Πολύ χαμηλή τιμή πώλησης. Χωρίς αέρα μόνο
εξοπλισμός.
Για πληροφορίες στο τηλέφωνο 99468458.
ΠΩΛΕΙΤΑΙ Η ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ
Πολυτελή ρετιρέ 160τμ, τριών υπνοδωματίων με 100τμ
βεράντες σε μια ήσυχη περιοχή Έγκωμης, πάροδος Λεωφ.
Προδρόμου. Πλήρως ανακαινισμένο σε μοντέρνο στυλ,
open plan καθιστικό, τραπεζαρία και κουζίνα. Ξύλινο
δάπεδο τικ, θέρμανση και A/c σε όλους τους χώρους,
κυρίως υπνοδωμάτιο περιλαμβάνει walk-in ντουλάπα και
μπανιέρα με τζακούζι Ειδική τιμή για γρήγορη πώληση.
Τηλ. επικοινωνίας 99511341
Ενοικιάζονται φουσκωτά κάστρα σε διάφορα μεγέθη για εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους για διάφορες εκδηλώσεις! Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99484639
Πωλείται σκούτερ Piaggio μοντέλλο
Beverly - Anniversary Edition, κυβισμού
500 κ.ε. χρώματος μολυβί, έτους 2012,
παρα πολύ καλή κατάσταση, με εγγύηση
αντιπροσωπείας 2 χρόνια με χιλιόμετρα
2400 , ένας ιδιοκτήτης . Για πληροφορίες:
τηλ. 99 - 634-136, ή 97-686-236. Λάρνακα.
Πωλείται κρεβάτι ξύλινο 5 ποδών (150
κ.εκ.) σε καλή κατάσταση. Τιμή : 130
ευρώ. Τηλ. 99- 634136.
Ενοικιάζετε διαμέρισμα
ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ
ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ
Ενοικιάζεται πολυτελές διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων
στη περιοχή Hilton Park. Το κυρίως υπνοδωμάτιο διαθέτει
en-suite μπάνιο, έχτρα δωμάτιο μπάνιου και έχτρα αποχωρητήριο για ξένους, πολύ μεγάλους χώρους καθιστικού, τραπεζαρίας και TV, πολύ μεγάλη κουζίνα με
έχτρα χώρο για τραπεζαρία, δωμάτιο γραφείου, καλυμμένα
μπαλκόνια, καλυμμένο χώρο σταθμεύσεις, πλήρες air
condition και κεντρική θέρμανση, πλήρως επιπλωμένο,
260 τ. μ. Τιμή €800. ΤΗΛ: 99635711
Ενοικιάζεται διαμέρισμα στην
Αγλαντζιά δύο υπνοδωματίων,
καινούριο, πολυτελές, σε πολυκατοικία κατασκευής 2010,
πλήρως επιπλωμένο. Μεγάλη
βεράντα, καινούρια έπιπλα,
καινούριες ηλεκτρικές συσκευές, 2 wc, storage heaters,
a/c, blinds, parking. 550€
Τηλέφωνο 99598836
Ενοικιάζεται διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου στον Λυκαβητό, φωτεινό, με θέα
το πάρκο, με μεγάλη βεράντα, επιπλωμένο, με όλες
τις ηλεκτρικές συσκευές,
a/c & θέρμανση, αποθήκη
και χώρο στάθμευσης. Τιμή
460 ευρώ. Τηλ. 99455246
SP-08-ADV ADSTORE_KATHI 5/24/13 3:18 PM Page 4
TEXNES-01 COVER_TEXNES 5/24/13 12:52 PM Page 8
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Συναυλίες ανθρωπιάς και αγάπης
Μουσικές και άλλες εκδηλώσεις για συλλογή χρημάτων, τροφίμων, ρουχισμού και ειδών πρώτης ανάγκης
Χωρίς τέλος είναι το κύμα αγάπης που εκδηλώνεται υπέρ των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων οι οποίες έχουν πληγεί από την οικονομική
κρίση. Δεκάδες καταξιωμένοι καλλιτέχνες
από Κύπρο και Ελλάδα δηλώνουν παρόντες
στο κάλεσμα για βοήθεια από τους θεσμικούς
φορείς αλλά και ανώνυμους εθελοντές που
αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για διοργάνωση
συναυλιών και άλλων εκδηλώσεων έμπρακτης
στήριξης όσων έχουν ανάγκη. Μεγάλη συναυλία με σύνθημα «Μαζί για τη Λάρνακα
και το συνάνθρωπο!» διοργανώνει αύριο Δευτέρα 27 Μαΐου στην παραλία των Φοινικούδων
ο Δήμος Λάρνακας και οι Δήμοι της Επαρχίας
Λάρνακας Αραδίππου, Λευκάρων, Αθηαίνου,
Λιβαδιών και Δρομολαξιάς – Μενεού, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Κιτίου, τις
Κοινότητες της Επαρχίας Λάρνακας και εθελοντικές οργανώσεις. διοργανώνουν τη Δευτέρα 27 Μαΐου 2013 στην παραλία των Φοινικούδων, μεγάλη φιλανθρωπική συναυλία
με τίτλο «Μαζί για τη Λάρνακα και τον συνάνθρωπο!».
Η Συναυλία θα αρχίσει στις 4:00 μ.μ. με
παρέλαση της Φιλαρμονικής ενώ από τις
6:00 μ.μ. μέχρι τα μεσάνυκτα γνωστοί και
καταξιωμένοι Ελλαδίτες και Κύπριοι καλλι-
“
Καταξιωμένοι καλλιτέχνες από Κύπρο και Ελλάδα δηλώνουν παρόντες
στο κάλεσμα για συμπαράσταση
τέχνες και συγκροτήματα θα μοιραστούν
την αγάπη και την πρόσφορα στον συνάνθρωπο. Στη συναυλία συμμετέχουν μέχρι
στιγμής οι Αννα Βίσση, Μιχάλης Χατζηγιάννης, Χριστίνα Αργύρη, Κωνσταντίνος Αργυρός, Πέτρος Γαϊτάνος, Στέλλα Γεωργιάδου,
Λούκας Γιώρκας, Ευριδίκη, Φλώρα Θεόδωρου,
Γιώργος Θεοφάνους, Δημήτρης Κοργιαλάς,
Στέλιος Κωνσταντάς, Ανδρόνικος Λευκαρίτης, Γιώργος Παπαδόπουλος, Διονύσης Σαββόπουλος, Σαλίνα, Σταύρος Σιδεράς, Γιώργος
Σταματάρης, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Ραλλία
Χρηστίδου, Κωνσταντίνος Χριστοφόρου
και πολλοί άλλοι.
Το κοινό, αντί εισιτηρίου θα προσφέρει
σε ειδικά διαμορφωμένα σημεία συλλογής
τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Κατά
προτίμηση τα τρόφιμα θα πρέπει να είναι
μακράς διαρκείας όπως όσπρια, κονσέρβες,
ρύζι, μακαρόνια, αλεύρι, δημητριακά, παξιμάδια, μπισκότα, κουλούρια, ζαχαρούχο
γάλα, παιδικό γάλα, παιδικές τροφές, πάνες
και άλλα. Τα τρόφιμα θα δοθούν στα Κοινωνικά Παντοπωλεία της Επαρχίας Λάρνακας
και εθελοντικές οργανώσεις για να διανεμηθούν σε άτομα, οικογένειες και άλλα σύνολα που τα έχουν άμεση ανάγκη. Σημειώνεται ότι η επιτυχία της Συναυλίας βασίζεται
κυρίως στην εθελοντική προσφορά και βοήθεια των περίπου 600 εθελοντών οι οποίοι
θα βοηθήσουν σε διαφορά σημεία συλλογής
τροφίμων. Από τα μεσάνυκτα του Σαββάτου
25 Μαΐου η παραλία των Φοινικούδων θα
είναι κλειστή για τα οχήματα προκειμένου
να στηθεί η εξέδρα, ενώ την Κυριακή το απόγευμα και τη Δευτέρα το πρωί θα γίνονται
πρόβες από τους καλλιτέχνες που θα συμμετάσχουν στη συναυλία.
Η συναυλία θα μεταδίδεται ζωντανά τόσο
στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό μέσω
της ιστοσελίδες της Cytanet, ενώ οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να πάρουν περισσότερες
πληροφορίες στο facebook page Mazi gia
tin Larnaka.
Βίσση, Σαββόπουλος και Τσαλιγοπούλου θα εμφανιστούν στην παραλία των Φοινικούδων τη Δευτέρα.
ΤΡΙΤΗ 28.5 / ΛΗΔΡΑ ΠΑΛΑΣ
Ο Μιχάλης Χατζηγιάννης
για την Κερύνεια
Πλιάτσικας
και Θαλασσινός, θα πάρουν μέρος σε
συναυλία που
θα γίνει στη
Λευκωσία.
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2013 / ΛΕΥΚΩΣΙΑ
Αλληλεγγύη
προς τους άνεργους
Συναυλία με τη συμμετοχή καλλιτεχνών από την Ελλάδα
και την Κύπρο υπό τον τίτλο «Αλληλεγγύη-Αντίσταση-Ελπίδα, θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία. Η συναυλία ήταν
προγραμματισμένη για την προσεχή Τετάρτη αλλά οι διοργανωτές αποφάσισαν τη μετάθεσή της το Σεπτέμβριο, σε ημερομηνία που θα ανακοινωθεί προσεχώς.
Τα έσοδα θα διατεθούν για τη στήριξη πρωτοβουλιών αλληλεγγύης, περιλαμβανομένης της στήριξης προς ανέργους.
Μέχρι στιγμής έχουν δηλώσει ότι θα συμμετάσχουν οι καλλιτέχνες: Φίλιππος Πλιάτσικας, Παντελής Θαλασσινός, Διονύσης Τσακνής, Αναστασία Μουτσάτσου, Κούλης Θεοδώρου, Βαγγέλης Κορακάκης, Μίλτος Πασχαλίδης, Καλλιόπη
Βέτα, Γιάννης Ιωάννου, Μιχάλης Ττερλικκάς, Βούλα Κωνσταντίνου, Μάριος Κωνσταντίνου, Λάρκος Λάρκου, Βασιλική
Χατζηαδάμου, Μιχάλης Χατζημιχαήλ, Σάββας Στεφάνου, Γεωργία Λάρδου, PROSPECTUS. Την καλλιτεχνική επιμέλεια
έχει αναλάβει ο Ρένος Τσόκκος.
Συναυλία αγάπης και αλληλεγγύης διοργανώνει ο Δήμος Κερύνειας, με προσκεκλημένο τον Μιχάλη Χατζηγιάννη. Τραγουδούν επίσης οι Κερυνειώτισσες Ειρήνη Αντωνίου, Στέλλα Βαλιαντή, Χριστίνα Σιαμούνκη και Χρυσάνθη Σχίζα. Στο πιάνο ο Κωνσταντίνος Σωτηρίου. Αντί
εισιτηρίων εισόδου θα γίνεται συλλογή τροφίμων. Στο
Δημαρχείο Κερύνειας, παρά το οδόφραγμα Λήδρα Πάλας, στις 8:30 μ.μ.
ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ / ΛΑΡΝΑΚΑ
Για το «Παιδικό
Χαμόγελο»
«Συναυλία Αγάπης» διοργανώνουν την
Κυριακή 2 Ιουνίου στις οκτώ το βράδυ
στο Παττίχειο Αμφιθέατρο Λάρνακας ο
Σύνδεσμος Στήριξης Κακοποιημένων και
Άπορων Παιδιών «Παιδικό Χαμόγελο».
Στόχος είναι η συλλογή τροφίμων, τα οποία θα προσφερθούν για το Κοινωνικό
Παντοπωλείο της Λάρνακας. Η είσοδος
θα στοιχίζει πέντε ευρώ και τα έσοδα θα
διατεθούν για την ανακαίνιση της Παιδιατρικής πτέρυγας του Μακάρειου Νοσοκομείου. Η είσοδος για παιδιά κάτω
των 16 χρόνων θα είναι δωρεάν. Στη συναυλία θα τραγουδήσουν οι Λούκας Παύλου, Ματθαίος Πασιουρτίδης, Μαρίνος
Σωτηρίου, Παναγιώτης Παναγή, Δημήτρης Χαϊλής, Παντελής Παναγιώτου, Κενδέας Αντωνιάδης, Ανδρέας Τσίκκος, Νικόλας Λεβέντης, Δημήτρης Αγαπίου, Θεοχάρης Γεωργίου, Μαριλένα Λυσάνδρου,
Παναγιώτης Χαραλάμπους, Μάριος Ανδρέου, Αχιλλέας Ττοφή, Θεοδόσης Δημητρίου, Παναγιώτης Χριστοφίδης, Ζωή
Σαμμαρά, Κώστας Ρουβάς, Λούκας Ανδρονίκου, Αλέξης Θεοχάρους, Παναγιώτης Γρηγορίου, Σώτια Αργυροπούλου,
Ανδρέας Χωματάς και Γιώργος Ιωάννου.
Συμμετέχουν επίσης ο Πολιτιστικός Όμιλος «Αθανασία» και οι «Drums
Institute».
Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας στην πλατεία Γεροσκήπου την Κυριακή 2 Ιουνίου.
ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ / ΓΕΡΟΣΚΗΠΟΥ
Για το «Παντοπωλείο Αγάπης»
Ο Δήμος Γεροσκήπου, σε συνεργασία με τους Συνδέσμους Γονέων των Εκπαιδευτηρίων
της πόλης και το 266ο Σύστημα Αεροπροσκόπων Γεροσκήπου, διοργανώνει, την Κυριακή
2 Ιουνίου στην πλατεία Γεροσκήπου, εκδήλωση για την ενίσχυση του «Παντοπωλείου Αγάπης», που στόχο έχει τη στήριξη των οικονομικά ασθενέστερων συμπολιτών της πόλης
μας και την ευαισθητοποίηση των δημοτών όσον αφορά στην ιδέα της αλληλεγγύης και
της προσφοράς. Το Φεστιβάλ θα περιλαμβάνει συναυλία, με τη συμμετοχή καλλιτεχνών
από την Ελλάδα και την Κύπρο, καθώς και άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες για τα
παιδιά. Η είσοδος στη θα είναι δωρεάν. Στη συναυλία θα λάβουν μέρος ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, ο Μπάμπης Τσέρτος, η Νάντια Καραγιάννη, η Κομπανία «Αέναον» του Λαογραφικού Ομίλου «Αφροδίτη», ο Κώστας Χατζηχριστοδούλου, ο Βάσος Αργυρίδης, το παραδοσιακό σχήμα «Αερούσα» και οι «Μουσικές Νότες». Το κοινό μπορεί να προσφέρει συγκεκριμένα είδη τροφίμων για την ενίσχυση του «Παντοπωλείου Αγάπης». Για τον ίδιο
σκοπό, θα γίνονται δεκτές, σε εθελοντική βάση, «εισφορές αλληλεγγύης» και θα πωλούνται διάφορα είδη.
ΕΠΙΣΗΣ / Του ΚΩΣΤΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ
Θ
«Λες να το σχεδίασαν επίτηδες;»
α επαναλάβω την άποψή μου ότι αυτά
που γράφουν «εις τα εξωτερικά» για εμάς εδώ είναι σημαντικά για να έχουμε
όσο το δυνατόν πιο πλήρη εικόνα τόσο των γεγονότων, όσο και των πιθανών σεναρίων της
πολιτικής διαχείρισης της μοίρας μας. (Σας
κουρδίζω για να ψάχνετε, να μαθαίνετε και να
πληροφορείτε τους γύρω σας και τη διαδικτυακή κοινότητα).
Αντιγράφουμε από την Deutsche Welle: «Η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt απαντά στη
στήλη της «Είναι αλήθεια ότι…» στο ερώτημα αν
η κυπριακή οικονομία οδηγείται στην καταστροφή. Στον υπότιτλο διαβάζουμε: «Η Τρόικα ζητά
από την Κύπρο απερίφραστα σε απόρρητο έγγραφο να οδηγήσει την οικονομία της σε ύφεση, όπως ακριβώς έγινε στην Ελλάδα». Και η εφημερίδα επισημαίνει: «Ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέρ Μπλανσάρ παραδέχθηκε δημόσια ότι η λιτότητα που επέβαλε το
Ταμείο στον ευρωπαϊκό Νότο προκάλεσε οικονομική καταστροφή. Παρ’ όλα αυτά η εφαρμογή
της λιτότητας συνεχίζεται. Η πρόσφατη «συμφωνία» της Τρόικας στην Κύπρο δείχνει ότι η ύφεση δεν είναι απλώς «ατύχημα», αλλά μέρος
συγκεκριμένου προγράμματος. Η κυπριακή κυβέρνηση θα πρέπει, σύμφωνα με τις επιταγές
της Τρόικας, να προχωρήσει σε δημοσιονομική
εξυγίανση ισάξια με το 7% του ΑΕΠ. Στη συμφωνία αναφέρεται με απλά λόγια ότι «αν δεν αποδώσει η λιτότητα η κυβέρνηση θα πρέπει να
προχωρήσει σε ακόμα περισσότερες περικοπές».
Η καθοδική πορεία της οικονομίας δεν μπορεί
να είναι προς το συμφέρον των δανειστών. Η ύφεση θα δυναμιτίσει την αποπληρωμή των πιστώσεων και θα οδηγήσει σε νέο δανεισμό. Δύο
λόγοι υπάρχουν για την τακτική αυτή, πιστεύει ο
συντάκτης του άρθρου. Είτε στόχος είναι η εξασθένηση του εθνικού κράτους και η μεταφορά
κυριαρχικών δικαιωμάτων στις Βρυξέλλες, είτε
συμβαίνει αυτό που περιγράφει στο βιβλίο του
«Showdown» ο Ντιρκ Μίλερ, ότι στόχος είναι η
αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Κύπρου από τρίτους με ελάχιστο κόστος. Η Λευκωσία θα
πρέπει να καταθέσει στην Τρόικα προς έγκριση
σχέδιο εκποίησης των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης. Και επειδή οι διαπραγματεύσεις γίνονται κεκλεισμένων των θυρών δεν θα μάθουμε
ποτέ ποια συμφέροντα εκπροσωπεί η Τρόικα».
Εγώ θα τους πρότεινα να μη βάλουν στοίχημα ότι δεν θα μάθουμε ποτέ», γιατί στην Κύπρο μπορεί να μηn τιμωρήθηκε κανένας για τις εκούσιες
και ακούσιες προδοσίες, αλλά κάποια στιγμή τα
μαθαίνουμε όλα. Βλέπετε είμαστε λίγοι και όλοι
κουμπαροσυγγενείς…
Παράλληλα, όλα τα ηλεκτρονικά μέσα γέμισαν
με τις απόψεις που εκφράζονται στο
«Showdown (Αποκάλυψη): Ο Αγώνας για την
Ευρώπη και τα χρήματά μας» από τον διάσημο
Γερμανό χρηματιστή και συγγραφέα δύο ακόμα
best seller βιβλίων για την Παγκόσμια και την
Ευρωπαϊκή κρίση, τον 45χρονο Ντιρκ Μίλερ
(Dirk Müller), γνωστό διεθνώς ως Mister DAX,
λόγω των επιτυχιών του στο χρηματιστήριο της
Φρανκφούρτης. Με συμμετοχή σε συμβούλια εμπειρογνωμόνων με τα οποία συνδιαλέγεται το
γερμανικό Κοινοβούλιο και μια σημαντική εμπειρία στα χρηματιστηριακά, ο Ντιρκ Μίλερ, ένας γνήσιος μέχρι το κόκαλο καπιταλιστής, σε αναγκάζει να προσέξεις τις θέσεις του για το τρέχον οικονομικό σύστημα και τα σενάρια που εκείνος αντιλαμβάνεται ότι «στήνονται».
Πρώτα η θέση του για το οικονομικό σύστημα είναι πως έφτασε στο τέλος του και χρειάζεται ε-
πανεκκίνηση με άλλους όρους στη διαχείριση
της δύναμης των κεφαλαιαγορών και των οίκων
αξιολόγησης, τους οποίους θεωρεί υπευθύνους
για την επίθεση στο ευρώ, όταν δόθηκε η ευκαιρία με τον αδύναμο κρίκο της Ελλάδας, οδηγώντας σε επιτάχυνση της πορείας της προς τη
χρεοκοπία. Θεωρώντας επακόλουθη της Ελλάδας και την «πτώση» της Κύπρου, πραγματικός
στόχος σύμφωνα με τον Μίλερ, είναι τα ενεργειακά κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου
που ελέγχονται από τις δύο χώρες.
Και γράφει: «Η γεωστρατηγική πολιτική έχει
στενή σχέση και με τις κεφαλαιαγορές. Εάν θεωρήσουμε τις κεφαλαιαγορές από την οπτική
γωνία μόνο της οικονομίας, τότε πολλές κινήσεις των κεφαλαιαγορών παραμένουν ανεξήγητες. Εάν όμως προσθέσουμε στην παρατήρησή
μας τα γεωστρατηγικά και πολιτικά συμφέροντα, τότε οι εξελίξεις που παρακολουθούμε αποκτούν νόημα.
Συνιστά υπεραπλούστευση να παρακολουθούμε μόνο τα στοιχεία και τους αριθμούς, διότι έτσι παραβλέπουμε τα γεωπολιτικά συμφέροντα,
τα οποία προωθούν μεγάλες επιχειρήσεις και
κράτη προκειμένου να ενισχύσουν την εξουσία
τους. Το ένα δεν είναι ανεξάρτητο από το άλλο
και όταν αρχίσει κανείς να βλέπει και το παρασκήνιο, τότε συνηθίζει να παρακολουθεί με
προσοχή και τις δύο κινήσεις».
Η γνώμη του είναι πως το βασικό πρόβλημα αυτών των κρίσεων προέρχεται από τον ανατοκισμό και τη δημιουργία χρήματος από τις ιδιωτικές τράπεζες, με το οποίο υπερδανείζουν τα
κράτη και έτσι μετατρέπεται σε μη διαχειρίσιμο
κρατικό χρέος. Γι’ αυτό προτείνει μια πλήρη αναδιάρθρωση του σημερινού παγκόσμιου νομισματικού συστήματος και για την Ευρωζώνη τον
διαχωρισμό σε «κεντρικό» και «περιφερειακό»
νόμισμα με παράλληλο κούρεμα του χρέους της
«περιφέρειας».
Κι εμείς λογικά θα έπρεπε να συμφωνούμε μαζί
του και να διεκδικούμε τη σύναψη μια δυνατής
συμμαχίας της «περιφέρειας» με εναλλακτικούς στόχους: Ή τη γενναία χρηματοδότηση της
ανάπτυξης από τον Βορρά ή να κρατήσει η περιφέρεια το ευρώ (για να μη πολλαπλασιασθεί το
χρέος) και να στείλουμε τη Γερμανία και τους λίγους δορυφόρους της στο υπερτιμημένο ευρωμάρκο τους. Αλλά πού είναι οι ηγέτες που άξια
θα υπερασπισθούν χώρες και λαούς;
TEXNES-02 ATZENTA_TEXNES 5/24/13 12:24 PM Page 2
2
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
Εκδηλώσεις - Κύπρος
ΜΟΥΣΙΚΗ
ΙΔΕΕΣ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Εκδηλώσεις - Ελλάδα
Μη χάσετε
Σάββατο 1 Ιουνίου
Η Στέλλα Φυρογένη
«Ινκόγκνιτο»
Μετά από δύο κύκλους παραστάσεων το 2009
και 2010 στη Λευκωσία και πετυχημένες περιοδείες σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, το «Ινκόγκνιτο» επανέρχεται. Ένα μιούζικαλ τσέπης φτιαγμένο με υλικό από θεατρικά –και μη– κείμενα
και μουσικές των Kurt Weill, Μάνου Χατζιδάκι,
Astor Piazzolla κ.ά., καθώς και πρωτότυπη μουσική από τον Γιώργο Χριστοδουλίδη. Το κοινό θα
παρακολουθήσει μικρές εξομολογήσεις που
συνθέτουν ένα μωσαϊκό από συναισθήματα και
ατμόσφαιρες, με άξονα και αρωγό τη μουσική.
Γνώριμα αλλά και νέα πρόσωπα θα περιπλανηθούν στη σκηνή με στόχο να διασκεδάσουν και
να συγκινήσουν, αλλά δεν θα συστηθούν ποτέ,
γιατί βεβαίως ταξιδεύουν ινκόγκνιτο. Ώρα 9:00
μ.μ., Θέατρο ΘΟΚ, Λευκωσία. Πληρ. 77772717.
ΤΡΙΤΗ 28.5
ΘΕΑΤΡΟ
«Η Φιλονικία»
στη Λεμεσό
Η Κεντρική Σκηνή του ΘΟΚ παρουσιάζει στη
Λεμεσό το έργο του Μαριβώ, «Η φιλονικία»
το οποίο ακροβατεί ανάμεσα στο σκοτεινό
παραμύθι και την κωμωδία. Τέσσερεις νέοι ανακαλύπτουν την ομορφιά, την αφοσίωση,
την αστάθεια, και φυσικά την έλξη προς το
άλλο φύλο. Αρχικά ερωτεύονται το πρώτο άτομο του άλλου φύλου που συναντούν, αλλά
σύντομα προκύπτει και η απιστία. Σε διασκευή και σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη. Παίζουν: Άντρη Κυριάκου, Νεοκλής Νεοκλέους, Ανδρέας Τσουρής, Στέλλα Φυρογένη, Νιόβη Χαραλάμπους, Προκόπης Αγαθοκλέους, Νίκη Δραγούμη, Ανδρέας Φυλακτού,
Μάριος Κωνσταντίνου, Ανδριάνα Νεοκλέους.
Ώρα 8:30 μ.μ., Θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός.
Πληρ. 77777745.
ΕΚΘΕΣΗ
Το Μανιφέστο
μιας Γυναίκας
Εγκαίνια της έκθεσης «Το Μανιφέστο μιας
Γυναίκας στον Κόσμο» της Μαρίνας Ολυμπίου
Λυκούργου, από τον υπουργό Οικονομικών,
Χάρη Γεωργιάδη, και τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, καθηγητή Κωνσταντίνο
Χριστοφίδη. Την έκθεση διοργανώνουν το
Πανεπιστήμιο Κύπρου, η Έδρα ΟΥΝΕΣΚΟ για
την Ισότητα και Ενδυνάμωση των Φύλων και
το Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου. Στην Αίθουσα
Τελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου (Kαλλιπόλεως 75),στις 7 μ.μ. Στην έκθεση θα παρουσιαστεί η ομώνυμη έκδοση και ταινία από
την Elisabeth Chambon, διευθύντρια του
Μουσείου Géo-Charles (Γαλλία) που θα έρθει
στην Κύπρο για τον σκοπό αυτό και την καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Αγωγής
του Πανεπιστημίου Κύπρου, Μαίρη Κουτσελίνη. Διάρκεια Έκθεσης μέχρι 30 Μαΐου.
Πληρ. 99893372, 22894305.
ΤΕΤΑΡΤΗ 29.5
ΘΕΑΤΡΟ
«Εκπαιδεύοντας τη Ρίτα»
από το «Δέντρο»
Στον καινούργιο
θεατρικό χώρο
που εγκαινιάζει η
ομάδα «Θέατρο
Δέντρο» ανεβαίνει το πολυβραβευμένο έργο του
Γουίλι Ράσελ «Εκπαιδεύοντας τη Ρίτα» με
τους Αντώνη Κατσαρή και Κατερίνα Λούρα.
Το «Εκπαιδεύοντας τη Ρίτα» είναι ένα έργο
για το πώς ο καθηγητής γίνεται μαθητής και η
μαθήτρια δασκάλα, ανταλλάσσοντας μεταξύ
τους πολύτιμα μαθήματα όχι τόσο λογοτεχνίας όσο ζωής. Κι η παράσταση αυτή δεν είναι ένα είδος (βαρετού) μαθήματος, αλλά μια
(ολοζώντανη) φέτα ζωής. Αφεθείτε να σας
παρασύρει η συγκίνησή της και θυμηθείτε
πως η ζωή είναι το απόσταγμα των λαθών
μας. Τακτικές παραστάσεις κάθε Δευτέρα,
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ
Κυριακή 26.5
Αφιέρωμα
στον Κων. Μάνο
Στο Μουσείο Μπενάκη παρου-
νών, η Αυστραλή χορεύτρια και
χορογράφος Lucy Guerin παρουσιάζει το «Untrained», έργο
στο οποίο διασταυρώνονται δύο
επαγγελματίες χορευτές και δύο
χωρίς χορευτική παιδεία για να
αναδυθούν στην επιφάνεια με
αμεσότητα και χιούμορ στοιχεία
της προσωπικότητας του καθενός όσο και οι επιρροές του αμερικανικού μεταμοντέρνου χορού του 1960, σχετικές με τη
φυσικότητα και τις εκπλήξεις
που επιφυλάσσει το καθημερινό, αδέξιο σώμα. 1η και 2/6.
Πειραιώς 260, Χώρος Η
σιάζεται έως τις 25 Αυγούστου
η έκθεση-αφιέρωμα στη γνωστή φωτογραφική σειρά του
Κωνσταντίνου Μάνου «A Greek
Portfolio». Σε απομακρυσμένα
χωριά της Ελλάδας του ’60, άνθρωποι φτωχοί και αγέρωχοι.
Κουμπάρη 1
Παρασκευή 31 Μαΐου και Σάββατο 1 Ιουνίου
Συναυλίες με τη Νατάσσα Μποφίλιου
Ένα χρόνο μετά τις παραστάσεις των
«Ημερών του Φωτός», του δίσκου που
ενθουσίασε κοινό και κριτικούς και με
τη φόρα μιας μεγάλης περιοδείας σε
Ελλάδα και Κύπρο, η Νατάσσα Μποφίλιου ο Θέμης Καραμουρατίδης και ο
Γεράσιμος Ευαγγελάτος επιστρέφουν,
με μια νέα παράσταση που αποδεικνύει ότι η γενιά των τριαντάρηδων μπορεί να ελπίζει και να δημιουργεί ακόμα. Με το «Πέρασμα των Μάγων» οι
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Πέμπτη 30.5
Εγκαίνια έκθεσης
Λίτη - Χάρου
τρεις δημιουργοί, όντας κιόλας τριάντα, συγκεφαλαιώνουν μια δεκαετία,
ολοκληρώνουν έναν μεγάλο κύκλο, αποχαιρετούν προσωρινά το κοινό των
live τους και προετοιμάζουν το έδαφος
για το επόμενο φιλόδοξο βήμα τους το
φθινόπωρο του 2013. Παρασκευή ώρα
21:00, Δημοτικό Αμφιθέατρο Λακατάμιας, Λευκωσία, Σάββατο ώρα 21:00
μ.μ., Αρχαίο Θέατρο Κουρίου, Λεμεσός. Πληρ. 22388322.
Εγκαίνια της έκθεσης με έργα
της Αφροδίτης Λίτη και του Μανώλη Χάρου στο ξενοδοχείο
Radisson Blu Park στο Πεδίον
του Αρεως, στο πλαίσιο του αφιερώματος «Σύγχρονη Ελληνική Τέχνη». Στις 8 μ.μ.
ΜΟΥΣΙΚΗ
Δευτέρα 27.5
Μποφίλιου
με Χαρούλη
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 10
Η Νατάσσα Μποφίλιου και ο
Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο μέχρι τις 8
Ιουνίου. Ώρα 9:00 μ.μ., Θέατρο Δέντρο, Λεωφόρος Διγενή Ακρίτα 1, Λευκωσία. Πληρ.
99520835, 99384606.
ΠΕΜΠΤΗ 30.5
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Εις μνήμη Ελένης
Μενελάου
Αν και έφυγε μόλις
στα 27 της χρόνια, το
εικαστικό έργο που
άφησε είναι ασύλληπτα μεγάλο τόσο
σε εικαστική ποιότητα όσο και σε ποσότητα, κάτι που ίσως
οι πλείστοι ενεργοί
καλλιτέχνες χρειάζονται μια ολόκληρη
ζωή για να πράξουν. Tο εικαστικό έργο της Ελένης Μενελάου ξεδιπλώθηκε και αναπτύχθηκε μέσα από πολλά διαφορετικά υλικά,
θεματικές και τεχνικές της σύγχρονης Τέχνης. Μελάνι, κάρβουνο, λαδομπογιές, άμμος και κάθε είδος έτοιμα αντικείμενα
(ready-made) ήταν τρόπος ζωής για την Ελένη, ο χώρος μέσα στον οποίο ζούσε, εμπνεόταν και δημιουργούσε. Ώρες λειτουργίας:
9:30 π.μ. – 8:00 μ.μ., Οίκημα Ε.ΚΑ.ΤΕ, Λευκωσία. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 4 Ιουλίου. Πληρ. 22466426.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 31.5
ΜΟΥΣΙΚΗ
Μουσική
βραδιά αγάπης
Η μουσική βραδιά αγάπη διοργανώνεται από
το Φωνητικό Σύνολο Ευμέλεια ΑΗΚ, υπό τη
διεύθυνση του Μαέστρου Ευάγγελου Αναστασιάδη. Το πρόγραμμα της βραδιάς
περιλαμβάνει τραγούδια από τον ελληνικό κινηματογράφο και άλλες γνωστές ελληνικές επιτυχίες. Μουσικές ανάσες θα δώσουν
στη χορωδία σολίστ και μικρή ομάδα από παιδιά του δημοτικού. Η εισφορά για τη βραδιά
αγάπης είναι 5 ευρώ και όλα τα έσοδα της
βραδιάς θα διατεθούν για τις ανάγκες των ατόμων με αυτισμό. Ώρα 8:30 μ.μ., Κεντρικά
Γραφεία Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, οδός
Αμφιπόλεως 11, Στρόβολος, Λευκωσία.
Πληρ. 22201442.
ΘΕΑΤΡΟ
«Love lies»
της Κορίνας Κονταξάκη
Το έργο «Love Lies»
της Κορίνας Κονταξάκη είναι βραβευμένο στον διαγωνισμό θεατρικής συγγραφής του ΘΟΚ το
2012 και κάνει πρεμιέρα. Δύο ψυχές ερευνούν την αγάπη
μπαίνοντας σε διάφορες ζωές. Βλέποντας τα ταξίδια τους αναρωτιόμαστε τι είναι
τελικά αγάπη και τι κάνει μια αγάπη πραγματική. Η παράσταση ανήκει στο σχέδιο «Η
Ψευδαίσθηση του Διαχωρισμού». Παίζουν:
Μάριος Ιωάννου, Κορίνα Κονταξάκη. Παρασκευή, Σάββατο ώρα 8:30 μ.μ., Παλιό Ξυδάδικο, Λεμεσός. Πληρ. 99864970.
ΣΑΒΒΑΤΟ 1.6
ΘΕΑΤΡΟ
«Οι απελπισμένοι»
του σήμερα
«Οι απελπισμένοι» είναι μια σπονδυλωτή
μουσική κωμωδία που
σατιρίζει με καυστικό
τρόπο το σήμερα, αυτή
την πολύ ιδιαίτερη νεοελληνική πραγματικότητα όπως έχει διαμορφωθεί υπό τις τωρινές συνθήκες. Οπλισμένο
με πολύ χιούμορ, πολλές ανατροπές και αρκετή τρυφερότητα, το έργο συνδυάζει δομικά στοιχεία επιθεώρησης και έργου πρόζας
με αρχή, μέση και τέλος. Παρότι «Απελπισμένοι», οι πρωταγωνιστές μας Παύλος Χαϊκάλης, Χριστίνα Τσάφου, Μάνος Παπαγιάννης,
Σοφία Βογιατζάκη, Νικολέττα Καρρά, Πρόδρομος Τοσουνίδης, Γιώργος Βάλαρης, Αιμίλιος Ράφτης και ο Κώστας Βουτσάς, «επιβιώνουν στη ζούγκλα» με άφθονο γέλιο, μουσική και χορό. Ώρα 9:00 μ.μ., Αμφιθέατρο Σχολής Τυφλών, Λευκωσία. Πληρ. 99300253.
ΜΟΥΣΙΚΗ
Υπαίθρια συναυλία
για έγχορδα
Το 13ο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Φάρος ολοκληρώνεται στο The Olive
Grove του Δελίκηπου με μια συναυλία που θα
περιλαμβάνει κουιντέτα για έγχορδα των Μότσαρτ και Μπραμς. Ώρα 8.30 μ.μ., Olive
Grove, Δελίκηπος, Λευκωσία. Πληρ.
70009304.
Eπιμέλεια: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
[email protected]
Γιάννης Χαρούλης συναντιούνται στη σκηνή του Βοτανικού
σε μια βραδιά αφιερωμένη
στους φίλους του ραδιοφώνου
και της νέας ελληνικής μουσικής. Συμμετέχει ο Θέμης Καραμουρατίδης. Στις 10 μ.μ.
Ιερά Οδός 72 και Σπύρου Πάτση
ΜΟΥΣΙΚΗ
Παρασκευή 31.5
Ο Αγγελόπουλος
της Καραΐνδρου
Η Ελένη Καραΐνδρου παρουσιά-
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Τετάρτη 29.5
Εκθεση έργων
Σπύρου Κατσίμη
Στην γκαλερί «Χρυσόθεμις»
παρουσιάζεται η έκθεση ζωγραφικής του Σπύρου Κατσίμη,
που θα διαρκέσει έως τις 15 Ιουνίου. Την Πέμπτη (30/5) θα
γίνει τιμητική εκδήλωση για
τον ζωγράφο στις 7.30 μ.μ., με
ομιλητές τους Στέφανο Μεσσήνη, Ιλια Παπασπύρου κ.ά.
25ης Μαρτίου 20, Χαλάνδρι
ΧΟΡΟΣ
Σάββατο 1.6
Η L. Guerin στο
Φεστιβάλ Αθηνών
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα,
στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθη-
ζει επιλογές από έργα που έγραψε για τις οκτώ τελευταίες ταινίες του Θ.Αγγελόπουλου στο
Μέγαρο Μουσικής. Συμπράττουν η ΚΟΘ, το τρίο Human
Touch και η Δήμητρα Γαλάνη.
Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη
ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Σάββατο 1.6
Η αυλαία ανοίγει
με Παπαϊωάννου
Με την «Πρώτη Υλη» του Δη-
μήτρη Παπαϊωάννου ξεκινάει
το φετινό Φεστιβάλ Αθηνών,
έργο που θα παίζεται σε όλη τη
διάρκεια του Φεστιβάλ. Το
ντουέτο αυτό επανατοποθετεί
τον ίδιο στη σκηνή ύστερα από
δεκάχρονη απουσία, φέτος με
συμπρωταγωνιστή τον Μιχάλη
Θεοφάνους. Πειραιώς 260,
Χώρος Α, τηλ. 210-32.72.000
Eπιμέλεια: ΝΕΛΛΗ ΑΜΠΡΑΒΑΝΕΛ
[email protected]
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΒΑΣΙΛΕIΑ
ΕΚΘΕΣΗ
Kunstmuseum
www.kunstmuseumbasel.ch
«Les Picassos sont
la!» Πόλη που υπερη-
φανεύεται για το υψηλό επίπεδο της
καλλιτεχνικής της ζωής, η Βασιλεία διαθέτει δύο από τις σημαντικότερες συλλογές
έργων τέχνης στον
κόσμο: του
Kunstmuseum και
του Ιδρύματος Beyeler. Για πρώτη φορά
τώρα, με την έκθεση «Οι Πικάσο είναι εδώ!», το Μουσείο Τέχνης παρουσιάζει
μια μεγάλη επιλογή από το σύνολο των
έργων του Πάμπλο Πικάσο που διαθέτουν τα δύο μουσεία, καθώς και έργα
του από ιδιωτικές συλλογές της πόλης.
Τα έργα που εκτίθενται –πίνακες, σχέδια, χαρακτικά και γλυπτά– δημιουργούν ένα συναρπαστικό οδοιπορικό,
που περνά από όλες τις φάσεις της μακρόχρονης διαδρομής του καλλιτέχνη, ο
οποίος επηρέασε όσο κανένας άλλος τη
μοντέρνα τέχνη. Είναι μια πλούσια ανθολογία, όπου αντιπροσωπεύονται η
Μπλε και η Ροζ Περίοδος (εδώ ο «Καθιστός Αρλεκίνος», 1905), ο κυβισμός, ο
νεοκλασικισμός και τα σουρεαλιστικής
επιρροής έργα της δεκαετίας του ’30, η
καλλιτεχνική παραγωγή του των δεκαετιών ’40 και ’50, καθώς και τα έργα των
τελευταίων χρόνων της ζωής του. Εως
τις 21 Ιουλίου.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
ΕΚΘΕΣΗ
Museum of Modern Art
www.moma.org
«Bill Brandt: Shadow and Light». Κορυ-
φαία φυσιογνωμία στην ιστορία της
φωτογραφίας, ο γερμανικής καταγωγής
Βρετανός φωτογράφος Μπιλ Μπραντ
αιχμαλώτισε με τον φακό του εικόνες
που συχνά χαρακτηρίστηκαν παράξενες, μυστηριώδεις και σαγηνευτικές. Ο
ίδιος έγραψε το 1948 ότι θαυμάζει την
ικανότητα της φωτογραφίας να κάνει
τους ανθρώπους να βλέπουν με νέο μάτι τον κόσμο, να τον βιώνουν με μια «αίσθηση δέους». Παρουσιάζοντας πάνω
από 160 φωτογραφίες του, η έκθεση
παρακολουθεί τη μακρόχρονη διαδρομή του, τον τρόπο που συνέδεσε την
καλλιτεχνική έμπνευση με τον ρεαλισμό του φωτογραφικού τεκμηρίου, το
εύρος της θεματικής του, την εμμονή
του με τη διαδικασία της εκτύπωσης. Ακολουθώντας την πορεία «από τη σκιά
στο φως» που υπονοεί ο τίτλος, η έκθεση αρχίζει με τις συχνά σκοτεινές εικόνες από τη ζωή στη Βρετανία τη δεκαετία του ’30 και στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, σκηνές από την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων και
από τη φρίκη των βομβαρδισμών στο
Λονδίνο. Και τελειώνει με μια πολύ διαφορετική σειρά έργων, τις φωτεινές,
σουρεαλιστικής έμπνευσης φωτογραφίες γυναικείων γυμνών από τις δεκαετίες ’50 και ’60, όπου η παράδοξη εστίαση του φακού του κάνει τα σώματα
να μοιάζουν με βιομορφικά γλυπτά. Εως τις 12 Αυγούστου.
Βίνσεντ βαν Γκογκ στο Αμστερνταμ
Η ανακαίνιση των μεγάλων μουσεί-
ων του Αμστερνταμ ολοκληρώθηκε, έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία
εργασιών, και η έκθεση «εγκαινίων» στο Μουσείο Βαν Γκογκ είναι
αφιερωμένη στον μόνιμο «κάτοικό» του. Παρουσιάζοντας περίπου
200 έργα από τη συλλογή του μουσείου, αλλά και συλλογές από όλο
τον κόσμο, η έκθεση «Ο Βαν Γκογκ
επί το έργον» εστιάζει στη δημιουργική διαδικασία που ακολουθούσε ο ζωγράφος στη διάρκεια
της σύντομης αλλά τόσο εκρηκτικής καλλιτεχνικής διαδρομής του.
Ανάμεσα στα εκθέματα περιλαμβάνονται ελαιογραφίες και έργα σε
χαρτί, επιστολές και προσωπικά αντικείμενα του ζωγράφου, μπλοκ
σχεδίων και η μόνη παλέτα του που
έχει διασωθεί. Στόχος της έκθεσης,
της οποίας προηγήθηκαν μακρόχρονες έρευνες, είναι να δείξει ότι ο Βαν Γκογκ
ήταν ένας μεθοδικός καλλιτέχνης, αντίθετα με τον μύθο που τον παρουσιάζει
σαν έναν μισότρελο άνθρωπο, ο οποίος εκτόξευε με μανιακό αυθορμητισμό τα
χρώματα στον καμβά.
ΘΕΑΤΡΟ
Harvey Theatre, Brooklyn Academy
www.bam.org
«The Master
Builder». Το έργο
του Ιψεν «Ο αρχιμάστορας Σόλνες» είναι ο δεύτερος
σταθμός της συνεργασίας του Τζον
Τορτούρο με τον
Ρουμάνο σκηνοθέτη Αντρέι Μπελγκράντερ, μετά το «Τέλος του παιχνιδιού» του
Μπέκετ, που ανέβασαν με επιτυχία στην
Brooklyn Academy το 2008. Ο γνωστός
από τους κινηματογραφικούς ρόλους του
ηθοποιός, ο οποίος έχει ευδόκιμη θητεία
και στη θεατρική σκηνή, ερμηνεύει εδώ
τον φιλόδοξο, αλαζονικό αρχιτέκτονα
που πιστεύει ότι είναι προικισμένος από
τον Θεό με χαρίσματα πέρα από το ανθρώπινο. Κυνηγώντας τις φιλοδοξίες
του, σκορπάει τη δυστυχία στους κοντινούς του ανθρώπους και οδηγείται στην
αυτοκαταστροφή, όταν υποκύπτει στη
γοητεία και στις παράλογες απαιτήσεις
της νεαρής Χίλντε. Μαζί με τον Τορτούρο
εμφανίζονται η σύζυγός του Κάθριν
Μπόροβιτς (υποδύεται την Αλίν, τη σύζυγο του Σόλνες), ο Μαξ Γκόρντον Μουρ
(Ράγκναρ, ο νεαρός βοηθός του), ο Τζούλιαν Γκαμπλ (Κνουτ, ο ηλικιωμένος πατέρας του Ράγκναρ), ο Κεν Τσίζμαν (Δρ
Χέρντα), η Κέλι Χάτσινσον (Κάγια) και η
Ρεν Σμιτ στον ρόλο της Χίλντε.
ΠΑΡΙΣΙ
ΕΚΘΕΣΗ
Musee du Louvre
www.louvre.fr
«Giotto e
compagni». Ο
Βαζάρι έγραψε
για τον Τζιότο ντι
Μποντόνε (12661337) ότι «ξαναζωντάνεψε την
αληθινή τέχνη
της ζωγραφικής εισάγοντας τον σχεδιασμό εκ του φυσικού των ζωντανών προσώπων». Η καινοτόμος εικαστική ερμηνεία του Τζιότο για τον χώρο και τις
φόρμες είχε ευνοϊκή απήχηση στους
συγκαιρινούς του, με αποτέλεσμα να
αυξηθεί πολύ η ζήτηση για τα έργα του,
παρακινώντας τον να προσλάβει
compagni, βοηθούς-συνοδούς, οι οποίοι τον ακολουθούσαν στις περιοδείες
του στην Ιταλία και τον βοηθούσαν να ανταποκρίνεται στις παραγγελίες του.
Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα ζωγραφικής, σχέδια, γλυπτά και εικονογραφήσεις χειρογράφων βιβλίων, που
αναδεικνύουν το εύρος των καινοτομιών που πραγματοποίησε ο σπουδαίος
αυτός καλλιτέχνης, ένας από τους μεγάλους προπομπούς της ιταλικής Αναγέννησης (εδώ το έργο του «Ο Αγιος Φραγκίσκος της Ασίζης δέχεται τα στίγματα»). Εως τις 15 Ιουλίου.
ΤΟΚΙΟ
Mori Art Museum
www.mori.art.museum
«All You Need Is Love: From Chagall to
Kusama and Hatsune Miku». Καρδιές
όλων των μεγεθών και των χρωμάτων, η
λέξη «love», δισδιάστατη και τρισδιάστατη, ζευγάρια και οικογένειες
σε πίνακες,
γλυπτά,
φωτογραφίες και βίντεο. Ολες
οι όψεις της
αγάπης –ερωτική,
συγγενική,
φιλική, αγάπη για την
ανθρωπότητα, ακόμα
και
«virtual» αγάπη, μαζί με όσα τη συνοδεύουν (ζήλια, καημός, εχθρότητα, σύγκρουση)– εξερευνώνται στην έκθεση
μέσα από περίπου 100 έργα που τα υπογράφουν 50 διεθνούς φήμης καλλιτέχνες, από αναγεννησιακούς ζωγράφους μέχρι καλλιτέχνες του 20ού και
του 21ου αιώνα, ανάμεσά τους ο Ροντέν
(εκτίθεται το περίφημο έργο του «Το
φιλί»), ο Σαγκάλ, η Φρίντα Κάλο, ο Τζεφ
Κουνς και η Γιαγιόι Κουσάμα. Η έκθεση
είναι διοργανωμένη σε ενότητες: «Τι είναι αγάπη;», «Ερωτευμένα ζευγάρια»,
«Οταν η αγάπη χάνει το παιχνίδι» (όπου
εξερευνάται το αγαπημένο θέμα των
καλλιτεχνών, η ερωτική απόγνωση), «Αγάπη και οικογένεια» και «Η αγάπη πιο
πέρα», όπου γίνεται μια προβολή στο
μέλλον της αγάπης, όπως επηρεάζεται
από τα σύγχρονα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την εξέλιξη των κοινωνικών
αντιλήψεων και τη ραγδαία επιστημονική πρόοδο. Εως την 1η Σεπτεμβρίου.
Επιμέλεια: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΟΥΠΑΚΗ
TEXNES-03 CINEMA_TEXNES 5/24/13 12:25 PM Page 3
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ
ΙΔΕΕΣ
«Είμαι συνηθισμένος άνθρωπος»
Ο Κρίστοφερ Γουόκεν σε ένα ρόλο πολύ διαφορετικό από τους «εκκεντρικούς» χαρακτήρες που υποδύεται
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Αυτός που παίζει
τους τρελούς
Του DANNY LEIGH
THE GUARDIAN
Ο Κρίστοφερ Γουόκεν θα σου πει αμέσως τι τον εκνευρίζει. «Πολύ συχνά,
μου στέλνουν ένα σενάριο που βρίσκω
ότι μου αρέσει και λέω ότι θα παίξω
τον ρόλο. Ομως, τον ξαναγράφουν
για μένα. Κάνουν τον ήρωα παράξενο.
Λοξό. Με ενοχλεί αυτό. Το αποκαλώ
“γουοκενάρισμα”».
Μιλάμε στο τηλέφωνο, καθώς ο
69χρονος ηθοποιός βρίσκεται στο Κονέκτικατ, όπου μένει τα τελευταία
χρόνια σ’ ένα αγροτικό σπίτι με τη
γυναίκα του. Η ειρωνεία είναι ότι στην
τελευταία ταινία του, με τίτλο «A Late
Quartet», έχει ένα ρόλο κάθε άλλο παρά «λοξό». Αντί για κάποιον νευρωτικό
κακοποιό, ερμηνεύει έναν ευγενικό
βιολοντσελίστα που διαπιστώνεται
ότι πάσχει από τη νόσο του Πάρκινσον
και αυτό προκαλεί προβλήματα στα
μέλη του κουαρτέτου εγχόρδων όπου
συμμετέχει. Ο ρόλος ήρθε πραγματικά
σαν ανακούφιση. «Ναι, ήταν κάτι διαφορετικό για μένα», λέει. «Συνήθως
δεν υποδύομαι πατεράδες, παππούδες
ή θείους. Τώρα που μεγάλωσα αρκετά,
ίσως ν’ αρχίσω να ερμηνεύω ανθρώπους πιο κοντά σε μένα. Θα μου άρεσε». Θα ήθελε λοιπόν να παίζει συνηθισμένους ανθρώπους. Αισθάνεται
συνηθισμένος; «Να σας πω, η ζωή
μου είναι αρκετά ήρεμη και συντηρητική. Είμαι παντρεμένος εδώ και
σχεδόν πενήντα χρόνια. Δεν έχω παιδιά ούτε χόμπι. Δεν μ’ ενδιαφέρουν
ιδιαίτερα τα ταξίδια και ούτε είχα
ποτέ έντονη κοινωνική ζωή. Συνήθως
μένω στο σπίτι, εκτός απ’ όταν πηγαίνω να δουλέψω. Ετσι, κατά κάποιο
τρόπο, μάλλον είμαι συνηθισμένος
άνθρωπος».
Το παρελθόν του, παραδέχεται, δεν
ανταποκρίνεται στην συνήθη εικόνα
του συνηθισμένου ανθρώπου. Παιδί-ηθοποιός από τα πέντε του, «φοίτησα σε σχολεία ειδικά για παιδιά
σαν εμένα, έτσι ώστε να μπορώ να
δουλεύω, και από κει πήρα τη μόρφωσή μου». Στα 15 του προσελήφθη
σε περιοδεύον τσίρκο, όπου μεταξύ
των καθηκόντων του ήταν ένα νούμερο θηριοδαμαστή (λέει πως «συ-
Ως βετεράνος ηθοποιός, δεν
Ο Κρίστοφερ Γουόκεν (τρίτος από αριστερά) ερμηνεύει έναν βιολοντσελίστα στην ταινία «A Late Quartet», σκηνοθετημένη από τον Γιάρον Ζίλμπερμαν. Εδώ με
τους συμπρωταγωνιστές του, Μαρκ Ιβανιρ, Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν και Κάθριν Κίνερ.
νεργάστηκε» μόνο με ένα λιοντάρι,
γέρικο και ήμερο σαν σκυλί). Αργότερα, πέρασε στο μουσικό θέατρο.
Ερμηνεύοντας τον Ριφ σε παράσταση
του «Γουέστ Σάιντ Στόρι», ερωτεύτηκε
την ηθοποιό Τζορτζιάν Θον, που έπαιζε το κορίτσι του. Δεν άργησαν
να παντρευτούν. Ο Γουόκεν, πάντως,
βλέπει τον εαυτό του πολύ διαφορετικό από τους εκκεντρικούς ήρωες
που τον έκαναν διάσημο στην οθόνη,
όπως ο τύπος που έπαιζε ρωσική ρουλέτα στον «Ελαφοκυνηγό» ή ο άλλος
που μονολογούσε με κωμικοτραγικό
τρόπο για τη σωματική κρυψώνα ενός
οικογενειακού κειμηλίου, στο «Pulp
Fiction». Μπορεί να μοιράζεται μαζί
τους την ωχρότητα του προσώπου,
τα ίσια μαλλιά και τους ιδιόμορφους
χρωματισμούς της φωνής, αλλά είναι
απλός παρατηρητής απέναντί τους,
όπως εμείς.
Η προσέγγισή του στην ηθοποιία
χαρακτηρίζεται από αυτάρκεια. «Δεν
μου αρέσει και πολύ να με διευθύ-
“
«Συνήθως δεν υποδύομαι πατεράδες, παππούδες ή θείους. Τώρα που
μεγάλωσα αρκετά, ίσως
ν’ αρχίσω να ερμηνεύω
ανθρώπους πιο κοντά σε
μένα. Θα μου άρεσε».
νουν», λέει. «Μ’ αρέσει να μ’ αφήνουν
να παίζω». Είναι φυσιολογικό να, έχοντας εμφανιστεί σε πάνω από εκατό
ταινίες, υπήρξαν και συγκρούσεις.
«Αν κάποιος με πιέζει να κάνω κάτι,
λέω “σε παρακαλώ, μην επιμένεις.
Στο λέω ότι κάνεις λάθος”. Δεν συμβαίνει συχνά, αλλά συμβαίνει».
Σπανίως φέρνει δουλειά στο σπίτι·
η εξαντλητική έρευνα για τους ρόλους
του και η πρόσκαιρη ταύτιση με αυτούς δεν είναι κάτι που επιδιώκει.
Στο φιλμ «A Late Quartet», που σκηνοθέτησε ο Γιάρον Ζίλμπερμαν, ο Φίλιπ Σέιμουρ-Χόφμαν έμαθε βιολί για
να παίξει τον ρόλο του, ενώ ο Γουόκεν
φρόντισε μόνο να παριστάνει πειστικά
ότι παίζει βιολοντσέλο. «Στα παιδικά
μου χρόνια είχα κάνει μαθήματα πιάνου και κιθάρας, αλλά δεν βγήκε πουθενά. Δεν με ενδιέφερε ιδιαίτερα, και
άλλωστε τα χέρια μου… είναι μάλλον
αδέξια. Ωστόσο, είμαι αρκετά καλός
χορευτής».
Ο χορός και το θέατρο κάλυψαν με-
γάλο μέρος της πρώιμης καλλιτεχνικής
του καριέρας. Οταν έκανε την πρώτη
του ταινία –το θρίλερ «The Anderson
Tapes», 1970– είχε ήδη πίσω του 20
χρόνια δουλειάς. Ως παιδί, η μητέρα
του τον είχε προωθήσει μαζί με τους
δύο αδελφούς του σε διάφορες θεατρικές δουλειές και σε ζωντανά τηλεοπτικά σόου που εκπέμπονταν κάθε
βράδυ από τα στούντιο του Μανχάταν
της δεκαετίας του ’50.
Ηταν η ηθοποιία κάτι που τον τραβούσε; Αισθανόταν άνετα να παίζει;
«Οχι. Καθόλου. Η μητέρα μου, ξέρετε,
ήρθε ενήλικη στην Αμερική, από τη
Γλασκώβη. Ηταν ξετρελαμένη με τις
ταινίες, διάβαζε όλα τα κινηματογραφικά περιοδικά και ήθελε πάση θυσία
να βγάλει τα παιδιά της στη σοουμπίζνες. Βρέθηκα λοιπόν κι εγώ εκεί».
Δεν φαίνεται ιδιαίτερα ενθουσιασμένος. «Α, όχι, είμαι πραγματικά ευγνώμων. Δεν μπορώ να φανταστώ κάτι
άλλο που θα έκανα και που θα μου
πρόσφερε μια τόσο καλή ζωή».
παραλείπει να μας χαρίσει κι
ένα ανέκδοτο. «Ξέρετε, κάποτε έτυχε να καθίσω δίπλα
στον Γουόλτερ Ματάου σε
μια πτήση. Για αρκετή ώρα
δεν μιλούσαμε καθόλου.
Ξαφνικά, όμως, γύρισε και
μου είπε: “Ξέρω ποιος είσαι!
Είσαι ο τύπος που παίζει τους
τρελούς! Νομίζω, όμως, πως
πρέπει να πατάς πολύ γερά
τα πόδια σου στη γη για να
μπορείς να υποδύεσαι ψυχοπαθείς όλη την ώρα”. Κι εγώ
του είπα (αφήνει να περάσουν μερικές στιγμές): “Ναι,
έχεις πέρα για πέρα δίκιο”».
Παρ’ όλα αυτά, οι «τρελοί»
τού έχουν εξασφαλίσει οικονομική άνεση. Για πολλά
χρόνια, η προσέγγισή του
στο θέμα της απασχόλησης
ήταν ότι, αν τον ήθελες, ήταν
πολύ πιθανό να τον έχεις.
«Ποτέ δεν προγραμμάτισα
την καριέρα μου», λέει. «Απλώς αποφάσισα να δουλεύω όταν μπορούσα. Και
αυτό το κάνεις γνωρίζοντας
ότι κάποτε θα γίνει κάτι καλό
και κάποτε όχι.
Ετσι είναι ο χαρακτήρας μου,
και σε γενικές γραμμές η τακτική αυτή λειτούργησε μάλλον καλά».
sdek.com.cy
Όσο δύσκολες, όσο σκληρές κι αν είναι οι μέρες
που διανύουμε, εμείς θα πρέπει να συνεχίσουμε.
Θα πρέπει να ξαναβρούμε τη δύναμη, την αισιοδοξία,
το χαμόγελο, τη θέληση, την ελπίδα, τη χαρά.
Όλα τα απαραίτητα συστατικά της δημιουργίας
και της ανάπτυξης, προσωπικής και οικονομικής,
θα μας τα δώσει η ίδια η ζωή.
Πρώτα πρέπει να επανεκκινήσουμε τον εαυτό μας,
την ψυχολογία μας και μετά την αγορά και την
οικονομία μας. Να δυναμώσουμε εμείς
για να δουλέψουμε για μια δυνατή οικονομία.
Και βέβαια, δυνατή οικονομία σημαίνει δυνατά brands.
Η ιστορία έχει δείξει ότι τα brands που διατηρούν
ή κερδίζουν μερίδιο αγοράς σε περίοδο ύφεσης
το διατηρούν και μετά την κρίση.
Τα brands σας στην Κύπρο μπορούν υπεύθυνα
να στηρίξουν και να αναπτύξουν όλες οι εταιρείες
μέλη του ΣΔΕΚ.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ
l
3
TEXNES-04 BIBLIO_TEXNES 5/24/13 12:26 PM Page 4
4
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ
ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ
Του ΚΩΣΤΑ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Ο συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης προτείνει:
Θ. ΚΑΛΦΟΠΟΥΛΟΥ
Γερμανοελληνικό φονικό καλοκαίρι
το θερινό ηλιοστάσιο και αναγνωστήριο,
το «αστυνομικό» διατηρεί συνήθως τα
πρωτεία. Οταν το παγκόσμιο χωριό εκκενώνεται σιγά σιγά από τους αδειούχους και
τους παραθεριστές, οι παραλίες του γεμίζουν
από λουόμενους και πτώματα, καθώς δίπλα
στις πετσέτες και τις ρακέτες απλώνεται η
πραμάτεια από παλιούς και νεότερους συγγραφείς του είδους. Το αφιέρωμα του περιοδικού Lire (Απρίλιος 2013) είναι ενδεικτικό
ως προς τις τρέχουσες επιλογές των γαλλικών
οίκων και τους (ενδεδειγμένους) προσανατολισμούς του αναγνωστικού κοινού. Πάντως,
στην πατρίδα του «πολάρ» η επικυριαρχία
των Αμερικανών και Σκανδιναβών συγγραφέων είναι σχεδόν απόλυτη, με τον Καμιλιέρι
όμως να βρίσκεται σε περίοπτη θέση στις
προτιμήσεις του γαλλόφωνου κοινού. Αντίθετα, στη γειτονική Γερμανία, μια χώρα με
μακρόχρονη παράδοση στην αστυνομική
λογοτεχνία, αλλά χωρίς κανέναν εκπρόσωπο
να έχει κερδίσει τη διεθνή καταξίωση, τα
τοπικά και περιφερειακά «αστυνομικά» (Lokal
- και Regionalkrimis), ιστορίες που εκτυλίσσονται σε πόλεις ή στη γερμανική ύπαιθρο,
βρίσκονται πάντα σε πρώτη ζήτηση. Στο
είδος αυτό, μία καινούργια κατηγορία κάνει
δειλά, αλλά σταθερά, την εμφάνισή της, το
«ελληνικό αστυνομικό», υποθέσεις που διαδραματίζονται στη διάρκεια των διακοπών,
σε γραφικά τοπία των Επτανήσων, στην Κρήτη (προσφιλής λογοτεχνικός τόπος αρκετών
Γερμανών συγγραφέων) και, πρόσφατα στην
Αθήνα. Τρεις κύριοι λόγοι συντέλεσαν στο
όψιμο συγγραφικό ενδιαφέρον, που παρουσιάζει ήδη 15 σχετικούς τίτλους, καθώς η
χώρα υπήρξε στο επίκεντρο του διεθνούς
ενδιαφέροντος: οι Ολυμπιακοί Αγώνες του
2004, η οικονομική κρίση που ξέσπασε έξι
χρόνια μετά και, βέβαια, η εξαιρετικά θετική
υποδοχή των βιβλίων του Πέτρου Μάρκαρη
από το γερμανόφωνο κοινό και την κριτική.
Αν και είναι εξαιρετικά αμφίβολο κάποιοι
τίτλοι από αυτούς να κινήσουν το ενδιαφέρον
των Ελλήνων εκδοτών, η ανάγνωσή τους παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την εικόνα
που εμφανίζει η χώρα στη «ματιά του ξένου»,
είτε στην ειδυλλιακή, τουριστική διάστασή
της είτε στη ζοφερή, σύγχρονη πραγματικότητα που βιώνει ο τόπος. Ακόμα και αν τα
ΙΔΕΕΣ
Ναντιέζντα Μαντελστάμ, «Ελπίδα στα χρόνια της απελπισίας.
Αναμνήσεις από την ζωή μου με τον Οσιπ». Πρόλογος Αναστάσης
Βιστωνίτης, μετ.: Σταυρούλα Αργυροπούλου, εκδ. Μεταίχμιο
Ενα σατιρικό ποίημα για τα μουστάκια του Στάλιν οδήγησε τον έξο-
Σ
χο Ρώσο ποιητή Οσιπ Μαντελστάμ στη φυλάκιση, την εξορία και
τον θάνατο, στα χρόνια του Μεγάλου Τρόμου, δηλαδή από το 1934
και μετά. Η γυναίκα του Ναντιέζντα, με τη συμπαράσταση της Αννας Αχμάτοβα, πασχίζει να τον σώσει, αλλά μάταια. Διώκεται κι αυτή για μια ολόκληρη ζωή. Κατορθώνει ωστόσο να καταγράψει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες το κλίμα του έσχατου φόβου και του
σχεδόν γενικευμένου χαφιεδισμού εκείνης της εποχής. Οι καταστάσεις και οι λεπτομέρειες είναι συγκλονιστικές. Η απομυθοποίηση μεγάλου μέρους, με ονόματα, του λογοτεχνικού κόσμου της
Μόσχας, βαθιά οδυνηρή. Ενα βιβλίο που σου ταράζει τα σπλάγχνα.
Πρώτα σε πωλήσεις
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 ήταν μία από τις αιτίες του όψιμου ενδιαφέροντος των Γερμανών συγγραφέων αστυνομικών βιβλίων που επέλεξαν ως τόπο εξέλιξης της ιστορίας την Ελλάδα.
<
<
<
<
<
<
Η ανάγνωση των «ελληνικών
αστυνομικών» παρέχει σημαντικές πληροφορίες για
την εικόνα που εμφανίζει η
χώρα μας στη «ματιά του ξένου».
έργα δεν διεκδικούν λογοτεχνικές δάφνες,
καθώς επιπλέον πολλά από αυτά βρίθουν
από στερεότυπα και συγκαλυμμένες προκαταλήψεις, μία εκ των οποίων συνίσταται
στην επιμονή αρκετών Γερμανών συγγραφέων να «σκαρφίζονται» Ελληνες επιθεωρητές, όταν αυτοί είναι ανύπαρκτοι στην αστυνομική ιεραρχία (κάτι που είχε επισημάνει
ευγενικά πριν από περίπου 50 χρόνια ο Γιάννης Μαρής στην Αθηνά Κακούρη), από το
περιεχόμενο, την πλοκή και τους ήρωες μπορεί κανείς να αντλήσει χρήσιμα συμπεράσματα για την ουσιαστική σύγκρουση μεταξύ
ταυτότητας και ετερότητας.
Αυτό το «κλείσιμο ματιού», όμως, δύσκολα
μπορεί να διαφοροποιηθεί από τη μιντιακή
πρόσληψη, την αναπαραγωγή των στερεοτύπων, τις ιδιαιτερότητες της διαμεσολαβημένης ματιάς και το τοπικό φοκλόρ, δεδομένα
που συχνά επικρατούν εις βάρος της καλοπροαίρετης, φιλελληνικής διάθεσης.
Η αστυνομική λογοτεχνία αντλεί ένα σημαντικό στοιχείο της αξιοπιστίας της από
την αφηγηματική δεξιοτεχνία και τους πειστικούς χαρακτήρες. Ο,τι παλαιότερα κατάφερε η, πρώτη διδάξασα, Αγκαθα Κρίστι με
τις κοσμοπολίτικες υποθέσεις στο Κάπρι ή
στον Νείλο, ο Ερικ Αμπλερ, η Πατρίτσια Χάισμιθ και η Ντόνα Λεόν, με τον επιθεωρητή
Μπρουνέτι και σταθερό σκηνικό τη Βενετία,
δεν είναι αυτονόητο, όσο ελκυστικό κι αν
φαίνεται εκ πρώτης όψεως, ότι μπορεί να το
(παρ)ακολουθήσει η γερμανική παράδοση
των «τοπικών αστυνομικών», που διαδραματίζονται στη χώρα της «φαιδράς πορτοκαλέας».
Το έγκλημα, κάτω από τον ελληνικό ήλιο,
είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.
ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ
Tης ΤΙΤΙΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΙΑ
Β. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ (επιμ.)
«...γνώριμος και ξένος...». Η νεοελληνική
λογοτεχνία σε άλλες γλώσσες
εκδ. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
καταγραφή των αυτοτελών μεταφράσεων της νεοελληνικής λογοτεχνίας
τους δύο τελευταίους αιώνες, από τις αρχές
του 19ου αιώνα ώς τις αρχές του 21ου αιώνα,
αποτελεί ένα έργο αναφοράς. Εργο εν προόδω,
τα στοιχεία του οποίου είναι αναρτημένα
στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικής
Γλώσσας
(www.greeklanguage.gr/greekLang/literature/bibliographi
es/from_greek/index.html), καρπός πολυετούς
έρευνας, εκδίδεται σήμερα σε μια εποχή
πολύ δύσκολη για τη χώρα. Αυτή η δυσκολία
που δεν αφορά μόνο τις αγορές, αλλά την
ίδια την απόρριψη της νεοελληνικής ταυτότητας εντέλει, επιτάσσει να μελετήσουμε
πολύ προσεκτικά τη διαδρομή αυτή των νεοελληνικών κειμένων και να βγάλουμε συμπεράσματα, όπως το θέτει ο διευθυντής
του κέντρου, Ι. Καζάζης, στον πρόλογό του,
για τα όρια των προσπαθειών αλλά και τους
νέους δρόμους που ανοίγονται μπροστά μας.
Ο Β. Βασιλειάδης, που επωμίστηκε το
βάρος του έργου και το υλοποίησε με συνέπεια και μεράκι, θέτει στην εισαγωγή του
ένα μείζον ζήτημα: άλλο μετάφραση και
άλλο ρίζωμα ενός έργου στο αναγνωστικό
πεδίο υποδοχής. Η εμβέλεια της κάθε μετάφρασης συναρτάται, πέραν της ποιότητάς
της, προς τη χρονική και ιστορική συγκυρία
(είναι τυχαίο άραγε το πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την Ελλάδα στην εποχή της χούντας;), προς τα στερεότυπα που επικαθορίζουν τη νεοελληνική ταυτότητα κάθε φορά
(ήλιος, θάλασσα, λεβεντιά), σε σχέση και με
Η
την πολιτισμική διείσδυση στα ΜΜΕ (ταινίες
π.χ. όπως το «Ζ» και ο «Ζορμπάς»), αλλά και
προς τη διαθεσιμότητα της αναγνωστικής
κοινότητας υποδοχής απέναντι στο ξένο εν
γένει και στο νεοελληνικό ειδικότερα. Σε
κάθε περίπτωση, ο κανόνας της μεταφρασμένης λογοτεχνίας είναι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, προσδιορίσιμος ανά χώρα (μόνο
ο Καβάφης, ο Ρίτσος και ο Καζαντζάκης αποτελούν σταθερά σημεία
αναφοράς) και δεν έχει τελικά σχέση με τον εντός
των συνόρων κανόνα.
Είναι όμως άραγε η πρώτη καταγραφή που έχουμε;
Οχι βέβαια. Η πρωτοτυπία
του όμως έγκειται: πρώτον,
στο ότι συστηματοποιεί, εμπλουτίζει και ενημερώνει
τις, σημαντικές και καθόλου
αμελητέες, προσπάθειες
που είχαν προηγηθεί, από
τη δουλειά της Ερης Σταυροπούλου στο ΕΛΙΑ λόγου
χάρη ώς τη βάση του ΕΚΕΒΙ, που είχε όμως διαφορετική στοχοθεσία (όλες αυτές οι καταγραφές αναφέρονται αναλυτικά στο βιβλίο)· δεύτερον, ότι πλαισιώνει τα στοιχεία αυτά με κείμενα που εξετάζουν τη θέση των μεταφράσεων στην
αγορά, στις βιβλιοθήκες, την τύχη τους σε
σχέση με τον εκδότη και την εμβέλειά του.
Από τα συνολικά στοιχεία, προκύπτει η
πρωτοκαθεδρία της ποίησης, που σε κάποιες
χρονικές περιόδους και μόνο έχει ισόρροπο
μερίδιο με την πεζογραφία, με έμφαση στις
περισσότερες χώρες μετά το 1980 -μια εξέλιξη
κοινή στη μεταδιπολική παγκοσμιοποίηση,
όπου κυριαρχεί το μυθιστόρημα. Από την
άλλη, επιμέρους διαδρομές παρουσιάζουν
μεγάλο ενδιαφέρον. Η Γαλλία, η γλώσσα της
οποίας, όπως λέει η μαθήτρια του Μπουρντιέ
Καζανοβά, είναι φορέας ιδιαίτερου λογοτεχνικού κεφαλαίου, και το Παρίσι, ως πρωτεύουσα της λογοτεχνίας στον 20ό αιώνα,
υποδέχονται πολύ φιλόξενα τη νεοελληνική
λογοτεχνία – εξέλιξη άμεσα
συναρτημένη με την ιδιαίτερη σχέση πολλών Ελλήνων διανοουμένων και συγγραφέων με τη Γαλλία, όπου
πολλοί καταφεύγουν. «Μόλις
έχω έρθει στη Γαλλία, και
τη Γαλλία την είχα στην καρδιά μου», λέει η Λίζα, η ηρωίδα της αυτοεξόριστης
Μέλπως Αξιώτη στο γαλλικό
της
μυθιστόρημα
République-Bastille. Σε διάφορες περιπτώσεις προκύπτει σαφώς η σχέση της μετάφρασης με τη γεωπολιτική, όπως στη Βουλγαρία και
την Τουρκία, για παράδειγμα, ενώ σημαντικό στοιχείο
προς διερεύνηση αποτελούν
οι όψεις της λογοκρισίας,
π.χ. στην Τουρκία ή στα πρώην κομμουνιστικά
καθεστώτα. Ενώ το ταξίδι σε μακρινές γλώσσες και πολιτισμούς, όπως της Φινλανδίας,
έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Ενα μείζονος
σημασίας εργαλείο για τους φιλολόγους, μεταφρασεολόγους, κοινωνιολόγους και άλλους
επιστήμονες στη χώρα μας, άλλη μια σημαντική προσφορά του Κέντρου Ελληνικής
Γλώσσας.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η ελληνική λογοτεχνία στο εξωτερικό
1
Μια κουκίδα
στον χάρτη
2
Προσωπική
ταχύτητα
της Βάνας Χαραλαμπίδου
εκδ. Εντευκτήριο
Το ταξίδι ως ουσιώδης μοχλός
για την εκμηδένιση των αποστάσεων ανάμεσα σε λαούς,
κοινωνίες, θεσμούς, θρησκείες, επιτεύγματα.
της Ρεμπέκα Μίλλερ
εκδ. Πατάκης
Επτά ιστορίες που διερευνούν,
μέσα από επτά πορτρέτα, τις πολύπλευρες ζωές των γυναικών.
Γυναίκες σημερινές, παλεύουν
με όλα και επιθυμούν να ζήσουν.
ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ
ERIC SETIAWAN
Μέλισσες στην ομίχλη
μετ.: Φανή Πανταζή,
εκδ. Α.Α. Λιβάνη, σελ. 476 - 13,50 ευρώ
Δύο αδελφές που έχουν
από μικρές μάθει να απεχθάνονται η μία την άλλη. Ενας τάφος στον κήπο. Και η Εύα, η τρομερή
αρχηγός της οικογένειας,
της οποίας τα πικρόχολα
παράπονα δονούν την ατμόσφαιρα σαν βουητό
μέλισσας. Σε αυτό το περιβάλλον, η Μερίντα, που
αγωνίζεται να σώσει τη
ζωή και τον γάμο της, ξεθάβει παλιά μυστικά γύρω από το δικό της παρελθόν και ανακαλύπτει αλήθειες που σοκάρουν για την καινούργια της
οικογένεια. Η αγάπη, το κουράγιο και η πνευματική της ακεραιότητα οδηγούνται στα όρια. Το
μυθιστόρημα παρακολουθεί τη ζωή τριών γενεών γυναικών με ηφαιστειώδη πάθη και εκρηκτικά συναισθήματα.
ΜΑΡΙΟ ΛΕΒΙ
Η Ιστανμπούλ ήταν ένα παραμύθι
μετ.: Λεωνίδας Καρατζάς
εκδ. Ωκεανίδα, σελ. 648 - 19 ευρώ
Η σάγκα τριών γενεών
μιας εβραϊκής οικογένειας στην Ιστανμπούλ.
Ως αυτόπτης μάρτυρας
ή σαν αστυνομικός επιθεωρητής που συγκεντρώνει αποδείξεις,
ο αφηγητής περπατά
στα στενά σοκάκια της
Ινστανμπούλ, στις παλιές γειτονιές της,
συλλέγοντας μύθους,
«εικόνες από τα παλιά», σκηνές από το παρελθόν και από το παρόν. Μέσα από τις ιστορίες
παρακολουθούμε τον μετασχηματισμό της Πόλης από πολυπολιτισμική πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε κυρίαρχο τουρκικό
επιχειρησιακό κέντρο της Τουρκικής Δημοκρατίας την οποία εγκαθίδρυσαν ο Κεμάλ Ατατούρκ
και ο Ισμέτ Ινονού.
ΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΟΥΡΒΑΚΑΣ
Μάνατζμεντ, επικοινωνιακών και πολιτιστικών
οργανισμών
εκδ. University Studio Press, σελ. 426
Στο πρώτο μέρος ανα-
πτύσσεται το θεωρητικό
πλαίσιο της οργάνωσης
και διοίκησης των επικοινωνιακών και πολιτιστικών οργανισμών.
Στο δεύτερο μέρος αναλύεται η επιχειρησιακή
τους διοίκηση στην πράξη: πώς γίνεται ο προγραμματισμός τους, πώς
οργανώνονται οι δομές
τους, πώς διευθύνεται το ανθρώπινο δυναμικό
τους και οι χρηματοοικονομικοί τους πόροι,
η παραγωγή του περιεχομένου, η προβολή,
ο έλεγχος. Στο τρίτο μέρος αναπτύσσονται οι
στρατηγικές απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και οι εταιρικές στρατηγικές ανάπτυξης, διεθνοποίησης, συμμαχιών, συγχωνεύσεων
και εξαγορών.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΝΤΑΝΙΕΛ ΚΟΝ–ΜΠΕΝΤΙΤ
Να καταργήσουμε τα πολιτικά κόμματα;
Σκέψεις ενός απάτριδος και ανένταχτου
μετ.: Σώτη Τριανταφύλλου
εκδ. Πατάκη, σελ. 86
Ο άνθρωπος που πρω-
τοστάτησε στον Μάη
του ’68 και στην επινόηση μιας καινούργιας κοινωνίας υπογράφει αυτήν τη σύντομη
διαθήκη γύρω από τα
κομματικά βαρίδια –
γύρω από τη χρεοκοπία των κομμάτων και
από την τυφλότητά
τους. Επειτα από πενήντα χρόνια στην πολιτική, ο Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ
απόφάσισε να αποσυρθεί. Και σε αυτό το ολιγοσέλιδο βιβλιαράκι «Ο Ντάνυ ο τρομερός», περιγράφει την πορεία του από τον αναρχισμό στην
οικολογία συνηγορώντας υπέρ της κατάργησης
των κομμάτων και της αντικατάστασής τους από
κινήματα και κοινότητες.
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ
Σύντομη ιστορία του ελληνικού κράτους
εκδ. Καλλιγράφος, σελ. 192
Το έργο είναι μια αφή-
γηση απλή σαν παραμύθι, αλλά όχι απλοϊκή.
Προβάλλει τα κύρια ιστορικά γεγονότα στην
Ευρώπη και στον ελληνικό χώρο στο μεγάλο διάστημα σχεδόν δύο αιώνων χωρίς παράθεση ονομάτων και χρονολογιών. Πρωτίστως αναδεικνύονται οι διαμορφωτικοί παράγοντες της
οικονομίας και της πολιτικής ιστορίας και συνεπώς τα φαινόμενα της κοινωνίας και του πολιτισμού που οδήγησαν στη σταδιακή διαμόρφωση
της σύγχρονης Ελλάδας. Το έργο αποτελεί το καταστάλαγμα θησαυρισμένης γνώσης δοσμένο
σε μια ερμηνευτική προσέγγιση της εξελικτικής
διαμόρφωσης του σύγχρονου ελληνισμού.
TEXNES-05 MOUSIKI_TEXNES 5/24/13 12:28 PM Page 5
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ
ΙΔΕΕΣ
Τα ποιήματα είναι φυλαχτό
Το δωρεάν κεκτημένο για την τέχνη είναι επικίνδυνο, λέει ο συνθέτης Κώστας Λειβαδάς
κανε στη ζωή μου η ποίηση. Ρομαντική σκέψη
σε μια χώρα που είχε ψηλά τον πήχυ σε αυτό
το πεδίο. Γι’ αυτό δίνω τόση σημασία στην
έννοια της επανεπίσκεψης και της επανεκκίνησης. Οι μεγάλοι μάστορες του λόγου λυτρώνουν». Ο δίσκος περιέχει και δύο τραγούδια αφιερωμένα στον δημιουργό και μαέστρο της ορχήστρας Νυκτών Εγχόρδων Θανάση Τσιπινάκη που έφυγε πρόσφατα.
– Ο δημιουργός σήμερα πώς στέκεται απέναντι στην κρίση;
– Δεν μπορείς να μιλήσεις με εξυπνακίστικη
χαλαρότητα γι’ αυτό. Είναι τέτοιες οι συνθήκες
εγκλωβισμού που ανά πάσα στιγμή στην ψυχολογία και του πιο τολμηρού δημιουργού,
είναι μεγάλη η εξουθένωση.
Της ΓΙΩΤΑΣ ΣΥΚΚΑ
Μία από τις πιο έντονες αναμνήσεις των παιδικών χρόνων του Κώστα Λειβαδά είναι το
μπιμπινόφωνο που είχε ο πατέρας του σε
ένα σκοτεινό δωμάτιο του σπιτιού από το
οποίο ακουγόταν συνήθως «Της αγάπης αίματα», το τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη
σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη. «Τον Ιούλιο κάποτε μισανοίξανε / τα μεγάλα μάτια της μες
στα σπλάχνα μου / την παρθένα ζωή μια
στιγμή να φωτίσουν / μακρινή μητέρα ρόδο
μου αμάραντο». «Oταν έφτανε όμως ο τραγουδιστής στο “τα μεγάλα μάτια της” για
“
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Είναι θετική αλλαγή
το ξεβόλεμα
– Οι αλλαγές που έφερε η κρίση
άλλαξαν και τη συμπεριφορά του
κοινού;
– Υπάρχουν στιγμές στα live που το
κοινό δίνει την εντύπωση να του φτάνουν τα τραγούδια που ξέρει. Σαν να
χόρτασε από την υπερπληροφόρηση,
να μη θέλει άλλα. Το κοινό που ανακαλύπτει και ψάχνει τα τραγούδια είναι μειοψηφία. Δεν το κατηγορώ, κάποια πράγματα έπρεπε να μπουν στη
σωστή τους βάση και οικονομικά και
σε επίπεδο υπερπροσφοράς. Το θέμα είναι από δω και πέρα. Ο κόσμος
πρέπει να γνωρίσει τη χαρά της ακρόασης κι όχι της εικόνας.
– Οι καλλιτέχνες αντιμετωπίζετε
τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο;
– Υπάρχουν καλλιτέχνες που παλεύ-
Ο υδραυλικός
Σε μια εποχή που ο Μπομπ Ντίλαν
ευχαριστεί τον Σκορτσέζε
και τη Σκάρλετ Γιόχανσον για
το βιντεάκι που μέσω youTube του
χάρισε πλατινένιο δίσκο με 750.000
νόμιμα κατεβάσματα, είναι
υποκριτικό να μη μιλάμε γι’ αυτό
έναν ανεξήγητο λόγο φοβόμουν» θυμάται
σήμερα από εκείνα τα χρόνια ο ταλαντούχος
τραγουδοποιός. Εμεινε ωστόσο ο σπόρος
της ποίησης. Κι όσο μεγάλωνε, τόσο ρίζωνε
μέσα του. Ως δημιουργός την προσέγγισε
από την αφετηρία του ηλεκτρικού τραγουδιού.
Αλλωστε μεγάλωσε με το ροκ και τις αιρετικές
φωνές του. Και τώρα, με έτοιμη πια την πρώτη
του ανθολογία ποίησης, ύστερα από δέκα
χρόνια περιπέτειας και σκληρής δουλειάς,
το άλμπουμ «Γραμμένο με κόκκινο» το αφιερώνει στον πατέρα του Αλέκο Λειβαδά
που έχασε πριν από δυόμισι χρόνια.
Ο Κώστας Λειβαδάς είναι από εκείνους
που συνεχίζουν να αγοράζουν ποιητικές
συλλογές, να τρέχουν στα βιβλιοπωλεία με
χαρακτήρα όπως ο «Ναυτίλος» και το «Παρ’
ημίν» να ανακαλύπτουν ποιήματα. Ισως ευθύνεται και η αγαπημένη του γιαγιά γι’ αυτό.
«Γεννημένη το 1919 ανήκε σε μια γενιά που
τα ποιήματα ήταν σαν τα σουξέ της εποχής
της. Σου μιλούσε για τον πατριωτισμό στην
ποίηση του Γεωργίου Ζαλοκώστα αλλά και
για τον λυρισμό του Ρώμου Φιλύρα. Αποστήθιζε τα ποιήματα από τα 16 της και ώς
XOPHΓOΣ EΠIKOINΩNIAΣ
Στις γενιές των συλλογικών διεκδικήσεων η ποίηση αφύπνισε συνειδήσεις. Οι μεγάλοι μάστορες
λυτρώνουν, λέει ο Κώστας Λειβαδάς.
το τέλος της, τα αντέγραφε σε τετράδια για
να μην τα ξεχάσει και τα ανέσυρε μετά από
καιρό».
Τολμηρό βήμα
Ο ίδιος στα 18 χρόνια της καριέρας του
«έντυσε» κι άλλες φορές με τις μελωδίες του
ποιήματα, πρώτη φορά όμως τόσο ολοκληρωμένα. Το «Γραμμένο με κόκκινο» του Ανδρέα Παναγόπουλου έδωσε τον τίτλο σε αυτή
την ανθολογία ποίησης «με φόντο την αιμορραγούσα πληγή στην καρδιά της πατρίδας». Μια έκδοση που ταίριαξε αρμονικά
από τον Ευριπίδη, τον Αλέξανδρο Σούτσο,
τον Ναπολέοντα Λαπαθιώτη ώς τη Μαρία
Κούρση και από τον Καρυωτάκη, τον Θανάση
Κυριαζή ώς τον Ανέστη Ευαγγέλου. «Ενας
φόρος τιμής στον αθόρυβο Ελληνα γραφιά»
κι όλα αυτά με τις συγκινητικές ερμηνείες
των: Χρόνη Αηδονίδη, Δήμητρας Γαλάνη,
Πάνου Κατσιμίχα, Σταμάτη Κραουνάκη, Γιώτας Νέγκα, Μίλτου Πασχαλίδη, Ορφέα Περίδη,
Γιώργου Ρωμανού, Διονύση Σαββόπουλου,
Ελένης Τσαλιγοπούλου αλλά και του ίδιου.
Τολμηρό σίγουρα βήμα η έκδοση ενός τέ-
τοιου άλμπουμ σε μια εποχή τόσο λογιστική.
«Μα τα ποιήματα είναι καθημερινή πυξίδα
παρηγοριάς και φυλαχτό. Στις γενιές των
συλλογικών διεκδικήσεων και μέσα από
άλλες πλατφόρμες αφύπνισαν συνειδήσεις.
Τώρα βέβαια το έργο είναι πιο ατομικό. Ομως
πιστεύω στην έννοια της επανεπίσκεψης.
Αλλωστε ανήκω σε μια γενιά που μεγάλωσε
με το ροκ, τους προφήτες και τους μπαλανταδόρους του, για να ανακαλύψει εκ νέου
τον θησαυρό που είχε δίπλα της και λόγια
από ανθρώπους που λειτούργησαν κάτω από
την αγία τριάδα ή πεντάδα της ελληνικής
ποίησης. Ακόμη και ο Πολ Μακάρτνεϊ σε μια
συνέντευξη πριν από τρία χρόνια, είχε επισημάνει την ιδιαιτερότητα μιας γενιάς Ελλήνων συνθετών, η οποία έβαλε στη μουσική
τους ποιητές μας».
Το «Γραμμένο με κόκκινο» μουσικά ήθελε
να συνδυάσει τη δύναμη του ηλεκτρικού
ήχου με το λυρικό και το δραματικό στοιχείο.
Οι καλοδουλεμένες ενορχηστρώσεις του
Γιώργου Ζαχαρίου «κούμπωσαν» τα τραγούδια
με το δραματικό τοπίο της εποχής. «Ηθελα
να μοιραστώ με τον ακροατή το καλό που έ-
– Πολλοί συνάδελφοί σας μετά την ευμάρεια
των περασμένων χρόνων στρέφονται στη
συνένωση των δυνάμεων. Είναι λύση;
– Δεν έζησα την ευμάρεια της δεκαετίας
του ’80 αλλά την γκρίνια για την κατάντια
του χρυσού δίσκου στο τέλος της δεκαετίας
του ’90. Σήμερα με απασχολεί ότι ο χώρος
μου δεν συνεννοείται. Το δωρεάν κεκτημένο
για την τέχνη είναι επικίνδυνο και δεν μπορεί
να συνεχιστεί. Τώρα αφού χάσαμε χρόνο προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο
για το τι θα εισπράττουμε από το Διαδίκτυο.
Αλλά αυτό είναι και θέμα αγωγής. Και μένα
η μητέρα μου και η θεία μου άφηναν επανειλημμένα τις τσάντες τους ανοιχτές όταν ήμουν
μικρός στο σαλόνι, αλλά δεν έπαιρνα. Δεν
μπορεί να θεωρείται δεδομένο ότι κατεβάζουμε
ταινίες, τραγούδια ή κείμενα τζάμπα επειδή
μας αρέσουν. Πρόσφατα ο υδραυλικός που
ήρθε να φτιάξει μια βλάβη με συνεχάρη για
ένα τραγούδι που κατέβασε και του άρεσε.
Οταν τελείωσε, τον ξεπροβόδισα λέγοντάς
του άντε γεια. Αμήχανος μου είπε «η εργασία
στοιχίζει τόσο». «Θα την κατεβάσω κι εγώ
όπως εσύ τη δικιά μου» του απάντησα για να
καταλάβει. Να γιατί πρέπει να συνεννοηθούμε
μεταξύ μας. Το νέο υλικό θα είναι ψηφιακό
και έτσι θα αναζητείται για να μπορούμε κι
εμείς να ζούμε απ’ αυτό.
– Κι ο ρόλος των δισκογραφικών;
– Ο,τι απομείνει θα αναλάβει τη διανομή
και διαχείριση. Σε μια εποχή που ο Μπομπ
Ντίλαν ευχαριστεί τον Σκορτσέζε και τη Σκάρλετ Γιόχανσον για το βιντεάκι που μέσω
youTube του χάρισε πλατινένιο δίσκο με
750.000 νόμιμα κατεβάσματα, είναι υποκριτικό
να μη μιλάμε γι’ αυτό.
Το εξώφυλλο του νέου cd του
Κώστα Λειβαδά με τίτλο «Γραμμένο με κόκκινο»
ουν να βολέψουν τις ζωές τους. Αλλοι εκτός από την εξουθένωση έχουν
ένα θυμό μέσα τους. Οχι αυτό που επιβάλλει η δημόσια εικόνα τους. Αυτό
φαίνεται στο πάθος που επικοινωνούν κι όχι στα λόγια. Είναι θετική αλλαγή το ξεβόλεμα. Αποδεικνύει αυτό
που έλεγε ο Μπρους Σπρίνγκστιν:
Πολλές φορές για να ξαναβρείς το ανάστημά σου και να σηκωθείς, χρειάζεται να έχεις μπροστά σου κάτι για
το οποίο να νιώθεις ότι θέλεις να
στραφείς εναντίον.
– Στα 40 σας πια πώς νιώθετε;
– Τα τελευταία τέσσερα χρόνια μέσα
από προσωπικές απώλειες αλλά και
όσες βιώνουμε όλοι μας, νιώθω να
μεγαλώνω σε επιτάχυνση. Πέρασα
μια μεγάλη περίοδο πένθους, αλλά
κάθε τάφος είναι και μία ανάσταση.
Ψάχνω να βρω τον νέο τρόπο. Πώς
θα βγάλουμε οι δημιουργοί τη φωτιά
που έχουμε μέσα μας.
l
5
TEXNES-06 IDEES_TEXNES 5/24/13 12:29 PM Page 6
6
l
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ
ΙΔΕΕΣ
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Μονόδρομος πλέον το ψηφιακό βιβλίο
Σιγά σιγά οι Ελληνες εκδότες κάνουν στροφή στη νέα μορφή ανάγνωσης - Tο ψηφιακό με το έντυπο βιβλίο δεν λειτουργούν ανταγωνιστικά
Τα e-books
με τη γλώσσα
των αριθμών
Μια φωτογραφία από παλαιότερη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης. Τότε, μόλις δυο τρία χρόνια πριν, οι περισσότεροι εκδότες ήταν διστακτικοί. Σήμερα βλέπουν και το e-book (φωτ.
Αλέξανδρος Αβραμίδης).
Της ΟΛΓΑΣ ΣΕΛΛΑ
Πέρασε την εμβρυακή ηλικία και βρίσκεται
ήδη στη νηπιακή του φάση. Το ηλεκτρονικό
ή ψηφιακό βιβλίο (e-book) έχει ακόμα
πολλά βήματα να κάνει μέχρι να γίνει
παιδί, να μπει στην εφηβεία και να ωριμάσει, αλλά δεν είναι ανύπαρκτο στην ελληνικό βιβλιαγορά. Και ήδη οι εκδότες έχουν αρχίσει να στρέφουν και προς εκείνη
την κατεύθυνση το βλέμμα τους.
Ο Γιώργος Παπαναγιώτου, ιδρυτής της
εταιρείας thinking.gr, προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να βοηθήσει τους Ελληνες
εκδότες να κάνουν τη μετάβαση στην
ψηφιακή εποχή, δίνοντας λύσεις τόσο
στο επίπεδο της τεχνολογίας όσο και στο
επίπεδο της προώθησης. «Μέχρι πριν από
2,5 χρόνια ήταν άγνωστο τοπίο στους Ελληνες εκδότες. Υπήρχε προβληματισμός
και διστακτικότητα, ιδιαίτερα τώρα που
είναι δύσκολη εποχή για επενδύσεις»,
“
Η ψηφιακή τεχνολογία
μπορεί να υποστηρίξει πολύ
καλά το έντυπο. Και το ψηφιακό
βιβλίο είναι μια ευκαιρία
ανάπτυξης και αναβάθμισης
της αγοράς του βιβλίου.
λέει. Και τονίζει με κάθε ευκαιρία ότι «το
ψηφιακό με το έντυπο βιβλίο δεν λειτουργούν ανταγωνιστικά. Είναι συμπληρωματικά και αλληλοϋποστηριζόμενα. Η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να υποστηρίξει
πολύ καλά το έντυπο. Και το ψηφιακό βιβλίο είναι μια ευκαιρία ανάπτυξης και αναβάθμισης της αγοράς του βιβλίου και
μια νέα σχέση με την ανάγνωση».
Τον ρωτάω αν είναι απαγορευτική η επένδυση για τους εκδότες. «Είναι κλιμακούμενη και αναλογική με τα μεγέθη του
κάθε εκδότη και έχει να κάνει με τι στρατηγικές θέλει να κάνει ο καθένας. Οχι,
δεν είναι απαγορευτικές οι επενδύσεις κι
εμείς τουλάχιστον προσαρμόζουμε τις απαιτήσεις ανάλογα με τις ανάγκες του
κάθε εκδότη. Και κυρίως προσπαθούμε
να τους εξοικειώσουμε με τη διαδικασία
της μετάβασης», λέει. Και προσθέτει: «Δεν
υποκαθιστούμε τον εκδότη, θεωρούμε
την παρουσία του πολύ σημαντική. Ισα
ίσα, το ψηφιακό βιβλίο θα δώσει την ευκαιρία στους εκδότες να αναδείξουν αυτό
που επιλέγουν. Οσο δεν βλέπουν ανταγωνιστικά το έντυπο και το ψηφιακό βιβλίο
οι εκδότες, τόσο πιο ωφελημένος θα βγει
ο αναγνώστης».
Ο Νίκος Πασχαλάκης, ιδρυτής του πρώτου ηλεκτρονικού βιβλιοπωλείου, του
myebooks, βρίσκεται τώρα πίσω και από
το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο της Cosmote.
Γνωρίζει πολύ καλά την αγορά, εκείνους
που ακόμα διστάζουν κι εκείνους που δοκιμάζουν και προχωρούν στο ψηφιακό
βιβλίο. «Αυτή τη στιγμή οι εκδόσεις Ψυ-
χογιός, Μεταίχμιο, Πατάκης, Καστανιώτης
και Λιβάνης βγάζουν σχεδόν όλα τα βιβλία
fiction και ψηφιακά και σχεδόν ταυτόχρονα
με την έντυπη έκδοση. Τα περισσότερα
βιβλία τα έχουν οι εκδόσεις Ψυχογιός, περίπου 600». Δεν θεωρεί ότι είναι μικρός
ο αριθμός των ψηφιακών βιβλίων στην
Ελλάδα (περίπου 4.500 τίτλοι). «Βιβλία έχουμε, αναγνώστες δεν έχουμε», προσθέτει. Και δεν κρύβει βέβαια ότι το κομμάτι
της αγοράς είναι εξαιρετικά μικρό (0,5%).
«Κι ίσως αυτός είναι ένας λόγος που οι
εκδότες δεν πολυασχολούνται». Οσο για
τις τιμές του ψηφιακού, στο εξωτερικό
τα e-books είναι κατά 10-15% φθηνότερα
από τα έντυπα, αλλά τα παλιά είναι πολύ
φτηνότερα. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά στην τιμή, αλλά πιστεύω
ότι οι παλαιότερες εκδόσεις πρέπει να
πωλούνται φθηνότερα. Πρέπει να ανεβάσουμε την αγορά. Είναι μονόδρομος».
Αλλη εποχή
Ο Μιχάλης Καλαμαράς θα μπορούσε
με σιγουριά να θεωρηθεί ο πρώτος μελετητής του ηλεκτρονικού βιβλίου στην Ελλάδα και ιδρυτής του blog, e-Anagnostis.
Επιμένει όπως όλοι οι συνομιλητές μας:
«Το e-book συνδυάζει το βιβλίο και την
τεχνολογία εξίσου. Θα μπορούσε να είναι
σημαντική τομή στην ιστορία του βιβλίου.
Είναι ένα νέο μέσον για να διαβάσουμε
κάτι παλιό». Συζητάμε για τις μηχανές ανάγνωσης και παραδέχεται ότι «δεν πολυπιάσανε. Σήμερα συνυπάρχουν όλα τα
μέσα: ταμπλέτες, Η/Υ, τα κινητά, που πε-
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ριστασιακά μπορούν να χρησιμεύσουν
στην ανάγνωση και οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες».
Θεωρεί καλύτερο για την ανάγνωση
τους ηλεκτρονικούς αναγνώστες (ereaders) «γιατί η οθόνη του (το ηλεκτρονικό
χαρτί όπως μεταφράζεται στα ελληνικά),
έχει μια ιδιαίτερη τεχνολογία που διευκολύνει την ανάγνωση. Και κυρίως μπορούμε να έχουμε μέσα σ’ αυτήν μια μικρή
βιβλιοθήκη, αφού μία χωράει περίπου
1.500 βιβλία! Ομως οι ευκαιριακοί αναγνώστες θα διαβάσουν στην ταμπλέτα.
Ο σκληροπυρηνικός αναγνώστης θέλει
το kindle του».
Στέκεται στο μεγαλύτερο κομμάτι του
αναγνωστικού κοινού, που είναι γυναίκες
και λέει ότι είναι πιο διστακτικές με το
ψηφιακό βιβλίο γιατί «είναι πιο συνδεδεμένες με το βιβλίο-αντικείμενο. Ομως το
βιβλίο δεν το μυρίζουμε, το διαβάζουμε»!
Πριν από λίγα χρόνια, όταν στις διεθνείς
εκθέσεις βιβλίου έκαναν την παρουσία
τους, δειλά δειλά, οι πρώτοι τολμηροί
στον χώρο του ψηφιακού βιβλίου, είχε
πέσει περίπου θρήνος στους παραδοσιακούς εκδότες. Λίγα χρόνια αργότερα, το
ψηφιακό βιβλίο αρχίζει, στη συνείδηση
των αναγνωστών, να θεωρείται απλώς
ένα μέσον που μπορεί να συνοδεύει με
ευκολότερο τρόπο την ανάγνωση στα ταξίδια μας, να εξοικονομήσει ράφια από
τις ήδη φορτωμένες βιβλιοθήκες μας, να
γίνει εργαλείο δουλειάς. Ο δρόμος είναι
μακρύς, αλλά πότε υποδεχτήκαμε χωρίς
κραδασμούς και επιφυλάξεις το νέο;
Στην Ελλάδα, το ποσοστό των ατόμων που αγοράζουν βιβλία σε ψηφιακή μορφή είναι λιγότερο
από 0,5% της συνολικής πίτας, όταν στην Αμερική
το 2012 το 23% των βιβλίων πουλήθηκε ψηφιακά
και πάνω από το 50% στον χώρο της λογοτεχνίας
(fiction), λέει ο Νίκος Πασχαλάκης. Τα αντίστοιχα
ποσοστά στη Γαλλία είναι 5-6% και στην Αγγλία
κοντά στο 10%. Οσο για τον αριθμό των τίτλων
που κυκλοφορούν σε ψηφιακή μορφή στην Ελλάδα,
εδώ φαίνεται να έχουμε προχωρήσει αρκετά.
Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν σε e-book περίπου
4.500 ελληνικοί τίτλοι, κυρίως λογοτεχνία, και οι
Ελληνες εκδότες που δοκιμάζουν και στη νέα
μορφή ανάγνωσης είναι 96. Και να σκεφτεί κανείς
ότι πριν από μόλις τρία χρόνια δεν ξεπερνούσαν
τους 50 οι ψηφιακοί <
<
<
<
<
<
ελληνικοί τίτλοι. Την
Αυτή τη στιγμή
ίδια στιγμή, στη Ρουμανία είναι 1.000 τίτκυκλοφορούν
λοι, στη Φινλανδία (χώσε ηλεκτρονικό
ρα με υψηλό ποσοστό
φιλαναγνωσίας) μόλις
βιβλίο περίπου 4.500
2.000, στην Τσεχία
ελληνικοί τίτλοι,
2.000 τίτλοι, στη Βουλγαρία το πολύ 500,
κυρίως λογοτεχνία.
στην Ιταλία αγγίζουν
τις 15.000 οι ψηφιακοί τίτλοι, τα ισπανόφωνα
βιβλία (μια τεράστια αγορά) είναι 30-40.000 και
στη Γερμανία και τη Γαλλία έχουν ξεπεράσει τις
100 χιλιάδες τα βιβλία που κυκλοφορούν σε ψηφιακή μορφή. Στην αγγλόφωνη αγορά, δε, οι ψηφιακοί τίτλοι έχουν ξεπεράσει το εκατομμύριο!
Οσο για τις ηλικιακές κατηγορίες των αγοραστών,
«είναι πολύ κοντά στο ηλικιακό κοινό του Διαδικτύου. Ανάμεσα στην ηλικία των 25-45 περίπου»,
λέει ο Μιχάλης Καλαμαράς, Αυτή τη στιγμή στην
Ελλάδα, ψηφιακά βιβλία μπορούμε να αγοράσουμε
από δύο ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία. Το myebooks,
που ίδρυσε πριν από τρία χρόνια ο Νίκος Πασχαλάκης, και το cosmotebooks.gr, και υπάρχει το
95% των βιβλίων που κυκλοφορούν σε ψηφιακή
μορφή από Ελληνες εκδότες. Από τα βιβλιοπωλεία,
μόνο ο «Ιανός» και πρόσφατα ο «Παπασωτηρίου»
πωλούν και βιβλία σε ψηφιακή μορφή, και βεβαίως
μπορούμε να τα παραγγείλουμε απευθείας από
τον κάθε εκδότη.
Οι Ελληνες εκδότες που δοκιμάζουν και στη νέα
μορφή ανάγνωσης φτάνουν τους 96. Πριν από τρία
χρόνια, οι τίτλοι δεν ξεπερνούσαν τους 50!
Της ΠΟΠΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ
Η «άλλη» αφήγηση για το ανθρώπινο σώμα
Από το Μαντονικό πρότυπο του μυώδους, ανδροειδούς θηλυκού έως το
αμφίφυλο, φρανκενσταϊνικό του
Μάικλ Τζάκσον, από το παράδοξο
μοντέλο της ναρκισσευόμενης ανορεξίας της Μπέκαμ έως εκείνο των
ολυμπιακών υπεραθλητών, με τα
κορμιά που μοιάζουν ύμνος στην υγεία και την ευρωστία και, εντέλει,
αποτελούν κατασκευές της βιομηχανίας των υπερφυσικών ρεκόρ και
ενσάρκωση της εξελιγμένης τεχνολογίας των αναβολικών, το ανθρώπινο σώμα αποδεικνύεται, όπως σε
κάθε εποχή και πολιτισμό, θεμελιώδες σύμβολο της σύγχρονης βιομηχανίας των ψευδαισθήσεων. Φορέας
μηνυμάτων, μια «γλώσσα» καλυμμένη με σάρκα (για να θυμηθούμε
τον Μπαρτ), και ως τέτοιο αναδεικνύεται σε σκηνή όπου πάνω του
προβάλλει κάθε μόδα, κάθε σύγχρονη
αφήγηση που αφορά τις αντιλήψεις
και τις προκαταλήψεις που ορίζουν
τον βίο της ανθρώπινης ύπαρξης.
Σε αυτή ακριβώς την κατηγορία
εντάσσεται και το κορμί-πρότυπο
της Αντζελίνα Τζολί, με την ίδια να
παίζει άψογα τον ρόλο της, γνωρίζοντας ότι ως λατρεμένο σύμβολο
ομορφιάς και χολιγουντιανού σουξέ
αποτελεί ταυτοχρόνως εξόχως αποδοτικό στόχο της βιομηχανίας του
κουτσομπολικού κανιβαλισμού.
Πρωταγωνίστρια της χολιγουντιανής βιομηχανίας λαμπερών εικόνων,
περισσότερο από ηθοποιός που σφράγισε την τέχνη της υποκριτικής με
τις ερμηνείες της, έχει επιδείξει
άψογο επαγγελματισμό ως επίλεκτο
μέλος της σοουμπίζνες, προσφέροντας το προσωπικό της παραμύθι
για μαζική κατανάλωση. Μια ονειρεμένη ζωή, στο πλευρό του τέλειου
συζύγου, αλλά και σπουδαία φιλανθρωπική δράση στα πρότυπα της
χολιγουντιανής βιομηχανίας του οίκτου. Για όλους αυτούς τους λόγους,
η απόκοσμη, μηχανική Λάρα Κροφτ,
η Αντζελίνα Τζολί των φαντασιώσεων, των επιθυμιών και του φθόνου
αποδείχθηκε το ισχυρότερο μέσο
παγκόσμιας κινητοποίησης για το
θέμα του καρκίνου του μαστού. Και
“
Η Αντζελίνα Τζολί
πρόσφερε το σώμα της
όχι πλέον αψεγάδιαστο,
αλλά σώμα εκ νέου συμβολοποιημένο, πρότυπο
εξανθρωπισμού των έως
χθες εικόνων τελειότητας
της χολιγουντιανής
βιομηχανίας.
όχι μόνο στον τομέα της πρόληψης,
αλλά κυρίως σε εκείνο των προκαταλήψεων – αιτία θανάτου και αυτές,
όπως ο καρκίνος, γιατί επιβάλλουν
την ενοχή και τη σιωπή, τον φόβο
της απόρριψης και της περιθωριοποίησης.
Επιβάλλοντας μια νέα αφήγηση
για το κορμί της, μια αφήγηση που
έχει το σοκ της ασθένειας, το δέος
του θανάτου, αλλά και την ελπίδα
στη ζωή, στην ουσία επιτέθηκε στις
προκαταλήψεις και στα ψευδοδιλήμματα που μπορεί να σκοτώσουν μια
γυναίκα, ότι δεν θα είναι το ίδιο όμορφη μετά ή το ίδιο θηλυκή.
Γι’ αυτό και έχει αξία η απόφαση
να ανατρέψει την εικόνα της για πάντα, αφού καμιά φωτογραφία της
δεν θα είναι πλέον ίδια με τις παλιές.
Η ίδια πρόσθεσε στα βλέμματα του
κοινού πάνω της μια νέα αφήγηση,
από την οποία θα είναι αδύνατον να
απαλλαγούν. Κοινώς ανέτρεψε μονομερώς τους όρους του συμβολαίου
της με τη δημοσιότητα.
Πρόσφερε το σώμα της όχι πλέον
αψεγάδιαστο, ούτε ενισχυμένο με
την υποκριτική διόγκωση, σμίλευση
και ό,τι άλλο των πλαστικών επεμβάσεων, αλλά σώμα εκ νέου συμβολοποιημένο, πρότυπο εξανθρωπισμού
των έως χθες εικόνων τελειότητας
της χολιγουντιανής βιομηχανίας.
Αλλά υπάρχει ένα ακόμη ανατρεπτικό στοιχείο στην «υπόθεση Τζολί».
Δεν επέλεξε να εμφανιστεί σε τηλεοπτικό σαλονάκι για να αφηγηθεί
την ιστορία της, γνωρίζοντας πολύ
καλά ότι τα κοντινά πλάνα στις εκφράσεις της, αυτό το αναπόφευκτο
ριάλιτι, που θα είχε στοιχεία στιγμιαίου θαυμασμού και οίκτου, θα «έκλεβαν» την ουσία του μηνύματός
της. Κοινώς κατέλυσε την κυρίαρχη
επικοινωνιακή τάξη των πραγμάτων.
Και το έπραξε σε μια στιγμή που ακριβώς αυτό είναι το ζητούμενο από
έναν κόσμο που πληρώνει ακριβά
τις ψευδαισθήσεις και έχει ανάγκη
νέα πρότυπα και αξίες, οι οποίες παραγκωνίστηκαν μέσα στη θύελλα
του υστερικού καταναλωτισμού.
Ετσι άνοιξε η συζήτηση για ιατρι-
κές μεθόδους πρόληψης και ακόμη
περισσότερο για μεθόδους, ακριβές,
στις οποίες δεν έχουν δυνατότητα
πρόσβασης ίσως όλοι. Μια συζήτηση
που ξεκίνησε με το νομοσχέδιο του
Ομπάμα για τη δημόσια υγεία, το οποίο ξεσήκωσε θύελλες αντιδράσεων
από τους συντηρητικούς κατά την
προηγούμενη θητεία του. Μια συζήτηση που αφορά την ίδια τη δημοκρατία σε όλες τις χώρες, καθώς
όσες ελευθερίες και αν διασφαλίζει
στους πολίτες, καταλύονται όλες, όταν γίνεται η προστασία της υγείας
και η πρόσβαση στις ιατρικές θεραπείες υπόθεση των λίγων και εχόντων.
Η επικοινωνιακή επιτυχία της «μεθόδου Τζολί» είναι ότι άλλαξε το
βλέμμα του παγκόσμιου κοινού στα
σώματα αθλητών, σταρ και λοιπών
διασημοτήτων, σώματα μέχρι σήμερα
«απανθρωποποιημένα», εκβιομηχανισμένα, ρυθμισμένα να υπηρετούν
τον πολιτισμό των παραμυθένιων υπερθεαμάτων. Και ζωή σαν παραμύθι
δεν υπάρχει.
TEXNES-07 TV_Texnes 5/24/13 12:29 PM Page 7
Kυριακή 26 Μαΐου 2013
ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΙΒΛΙΟ
ΜΟΥΣΙΚΗ
l
7
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
13/5/2013 - 19/5/2013
ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ
ΕΙΔΑΝ
ΙΔΕΕΣ
ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΑΝΤΙΘΕTΟ ΠΛΑΝΟ
Γιουροβίζιον ήταν και πέρασε
Παρά το μειωμένο ενδιαφέρον ο διαγωνισμός σημείωσε υψηλή τηλεθέαση
Τελικός
Γιουροβίζιον
Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
125.000
Ο 58ος Διαγωνισμός Τραγουδιού της
Γιουροβίζιον που πραγματοποιήθηκε φέτος στο Μάλμε της Σουηδίας
μονοπώλησε το τηλεοπτικό ενδιαφέρον των Κυπρίων τηλεθεατών
την περασμένη εβδομάδα. Τόσο οι
δύο ημιτελικοί που μεταδόθηκαν
ζωντανά από το πρώτο κρατικό κανάλι την Τρίτη και την Πέμπτη όσο
και ο μεγάλος τελικός του Σαββάτου
σημείωσαν υψηλά νούμερα τηλεθέασης, ανεβάζοντας το ΡΙΚ1 στην
πρώτη θέση με μερίδιο τηλεθέασης
22,3% αφήνοντας αρκετά πίσω τόσο
το Σίγμα που έπεσε στο 16,7% όσο
και τον ΑΝΤ1 που περιορίστηκε
στο 16,5%.
Κάθε χρόνο, ο συγκεκριμένος πανευρωπαϊκός μουσικός διαγωνισμός,
ο οποίος –ιδιαίτερα τα τελευταία
χρόνια– έχει εξελιχθεί σε ένα τεράστιο τηλεοπτικό γεγονός συγκεντρώνει το ενδιαφέρον του μεγαλύτερου μέρους του τηλεοπτικού
κοινού όχι μόνο στην Κύπρο αλλά
και σε ολόκληρη την Ευρώπη και
τον κόσμο όπου μεταδίδεται. Η φετινή διοργάνωση, αν και δεν είχε
ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Κύπρο,
αφού φέτος λάβαμε μέρος στον διαγωνισμό χωρίς ιδιαίτερες αξιώσεις,
και μείναμε εκτός της λίστας των
φαβορί, εντούτοις σημείωσε ξανά
υψηλά νούμερα τηλεθέασης. Η φετινή τηλεθέαση που εξασφάλισε η
μετάδοση του διαγωνισμού ήταν
σαφώς μειωμένη με την αντίστοιχη
περσινή όπου στο διαγωνισμό συμμετείχαν δύο Κύπριες για την Κύπρο
και την Ελλάδα αντίστοιχα, που κατάφεραν, μάλιστα, να περάσουν
στον τελικό. Αυτή τη χρονιά τα
πράγματα ήταν διαφορετικά, αφού
τόσο ο αποκλεισμός της Κύπρου
όσο και το μειωμένο ενδιαφέρον
για τη συμμετοχή μας δεν έφερε τα
αντίστοιχα περσινά αποτελέσματα.
ΡΙΚ1 18/05
58,5%
7 ουρανοί και
σύννεφα αλήτες
95.000
Σίγμα 08/05
35,4%
Πατάτες
αντιναχτές
90.000
ΡΙΚ1 16/05
27,5%
Βαλς με
δώδεκα θεούς
78.000
ΑΝΤ1 13/05
23,3%
Δέκα χρόνια
ΜAD Video
Music Awards
Ο μοναδικός ελληνικός μουσικός θε-
Η φετινή τηλεθέαση που εξασφάλισε ο διαγωνισμός ήταν σαφώς μειωμένη από την αντίστοιχη περσινή, όπου στον
διαγωνισμό συμμετείχαν στον τελικό δύο Κύπριες για την Κύπρο και την Ελλάδα αντίστοιχα
Τα μηχανάκια όμως της Nielsen κατέγραψαν και πάλι αρκετά υψηλά
μερίδια, τόσο για τους δύο ημιτελικούς όσο και για τον τελικό. Συγκεκριμένα, ο πρώτος ημιτελικός
της Τρίτης στον οποίο συμμετείχε
και η χώρα μας βρέθηκε στη δεύτερη
θέση του πίνακα μετρήσεων της
Nielsen με τα 25 δημοφιλέστερα
προγράμματα της εβδομάδας εξασφαλίζοντας μερίδιο τηλεθέασης
41,4% και 108.000 τηλεθεατές.
Ο δεύτερος ημιτελικός, που μεταδόθηκε την περασμένη Πέμπτη
παρά τη συμμετοχή της Ελλάδας
δεν φάνηκε να προσελκύει το ενδιαφέρον του κυπριακού κοινού όπως τα προηγούμενα χρόνια και
έτσι βρέθηκε στην τέταρτη θέση
ΡΙΚ1
ANT1
22,3%
Κλεμμένα
όνειρα
με την τηλεθέαση να περιορίζεται
στο 36,5% με 92.000 τηλεθεατές.
Η μετάδοση όμως του τελικού το
περασμένο Σάββατο που τον παρακολούθησαν πάνω από 125.000
τηλεθεατές βρέθηκε στην κορυφή
του πίνακα τηλεθέασης με τηλεμερίδιο 58,5%. Η οικονομική κατάσταση της χώρας μας κυρίως αλλά
και η φετινή μας συμμετοχή που
πέρασε σχεδόν αθόρυβα ήταν οι
κύριοι λόγοι που ο διαγωνισμός δεν
παρουσίασε τα χαρακτηριστικά των
προηγούμενων ετών. Δηλαδή έντονη παραφιλολογία για τη συμμετοχή,
η χώρα μας να φιγουράρει ως φαβορί, τα προγνωστικά να δίνουν
και να παίρνουν αλλά και το τι θα
φορέσει, πως θα το φορέσει, αν θα
χορέψει ή όχι πρόσωπο που μας εκπροσωπεί. Αν και αυτή τη χρονιά
το χρειαζόμασταν αυτό όσο ποτέ
άλλοτε εντούτοις η κατάσταση στην
οποία βρέθηκε η χώρα μας δεν μας
άφησε κανένα σχεδόν περιθώριο
να ασχοληθούμε με τα παρατράγουδα του διαγωνισμού, αφού τα
δικά μας εδώ ήταν ήδη αρκετά. Μια
Γιουροβίζιον ήταν και αυτή και πέρασε με τα στρας, τα γκλίτερ και
τις παραφωνίες της, η οποία και
μπαίνει στην έκτη δεκαετία της
ζωή μας φαίνεται πως θα είμαστε
κάθε χρόνο εκεί στημένοι μπροστά
στη μικρή μας οθόνη για να θυμηθούμε ξανά πόσο πολύ αγαπάμε να
τη μισούμε και να τη βρίζουμε. Άντε
και του χρόνου.
PLUS TV
MEGA
16,5%
1.7%
13%
EΡΤ
1,2%
75.000
Mega 15/05
20,5%
ΣΙΓΜΑ
OTHERS
16,7%
σμός των Mad Video Music Awards
συμπληρώνει φέτος 10 χρόνια και το
γιορτάζει με ένα ανατρεπτικό μουσικό θέαμα. Τα Mad Video Music
Awards 2013 εξελίσσονται και παρουσιάζουν για 10η συνεχή χρονιά ένα επετειακό on stage show από το οποίο θα παρελάσουν όλοι οι αγαπημένοι καλλιτέχνες. H 10η απονομή
των Mad Video Music Awards που
διοργανώνεται από το Mad, θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 25 Ιουνίου στο
Κλειστό Γήπεδο Tae Kwon Do. Από
τώρα έως και την κορύφωση της
25ης Ιουνίου, το Mad ετοιμάζει μία
σειρά από επετειακά μουσικά events.
Την έναρξη των φετινών βραβείων
σηματοδότησε ο διαγωνισμός «The
Missing Logo Contest», που έδωσε
την ευκαιρία για πρώτη φορά στο κοινό να σχεδιάσει το επίσημο λογότυπο
της 10ης απονομής Mad Video Music
Awards 2013, στέλνοντας τη δημιουργική του πρόταση. Νικητής του
διαγωνισμού αναδείχθηκε ο Λεωνίδας Βορδός, με ένα σχέδιο που εκφράζει ιδανικά την ιδιαίτερη αισθητική του θεσμού. Την Τρίτη 25 Ιουνίου,
η μουσική θα ξεκινήσει από νωρίς, όπως κάθε χρονιά, με ένα special preshow που θα πραγματοποιηθεί στον
εξωτερικό χώρο του Κλειστού Γηπέδου Tae Kwon Do, για να κορυφωθεί
με την πολυαναμενόμενη τελετή απονομής των Mad Video Music
Awards 2013 με τη συμμετοχή των
πιο αγαπημένων Ελλήνων και ξένων
καλλιτεχνών στις πιο mad συνεργασίες στη σκηνή.
ΡΙΚ2
16,2%
1.6% CY PAY
0,5%
OTHER CY
OTHERS: DreamBox, Nova Gr, Nova Cy, Ξένα κανάλια των CytaVision, Primetel, Cablenet.
OTHER CY: Extra, Capital, MADcy, Music Tv.
CY PAY: LTV, LTV 1, 2, 3, LTV SPORTS 1, 2, CYTACINEMA, CYTASPORTS, NRG.
10,3%
ΠΗΓΗ: NIELSEN AUDIENCE MEASUREMENT
ΡΙΚ1
ΤHΛ.: 22862000
ΡΙΚ2
ΤHΛ.: 22862000
19.00
Eγώ κι εσύ
22.50
07.30
10.30
12.30
13.00
Θεία λειτουργία
Σάββατο κι απόβραδο-(E)
H ύπαιθρος
Kύπρος ένα ταξίδι
Ένα οδοιπορικό
και μια περιδιάβαση
στην Κύπρο του χθες
και του σήμερα.
Είμαστε εδώ
Νεανική εκπομπή
παραγωγής ΡΙΚ,
που ετοιμάζεται
σε συνεργασία
με τον Οργανισμό
Νεολαίας Κύπρου.
EIΔHΣEIΣ
Mε καλή παρέα
Ψυχαγωγική, εκπομπή με
τη Bίβιαν Kανάρη.
Η παροικία μας
Εκπομπή
με τη Γιάννα Ιακώβου.
Αμύνεσθαι περί πάτρης
EIΔHΣEIΣ
Πατάτες αντιναχτές - (E)
Σατιρική εκπομπή.
Eγώ κι εσύ
Κυπριακή κωμική σειρά
με τους Φώτη Γεωργίδη,
Δανάη Χρίστου.
Άμα θέλει το γραφτόν
Μέρος Β’.
EIΔHΣEIΣ
Πάμε παραδοσιακά - (E)
Ψυχαγωγική εκπομπή,
με την Άντρη Καραντώνη
Τετ-Α-Τετ
Με τον Τάσο Τρύφωνος
EIΔHΣEIΣ
Κυπριώτικο σκετς - (E)
Mε καλή παρέα - (E)
Πάμε παραδοσιακά - (E)
Είμαστε εδώ - (E)
Αμύνεσθαι
περί πάτρης - (E)
Επαν. προγραμμάτων
08.00 Παιδική ζώνη.
α. H Ρόζι και οι φίλοι της.
β. Mπομπ ο μάστορας. γ.
Pinky and the Brain. δ.
Βig cartoonie show. ε.
Τσάουντερ. στ. Χάντι Μάνι
ο Μαστοράκος. ζ. Μπάρνι.
η. Τα τρελά καρτούνς. θ.
Ντάφι Ντακ. ι. Ανιμάνιακς
11.50 Στη χώρα του γιατί Γιατί ΤV - (Ε)
12.35 Παιδική ζώνη - (Ε)
α. H Ρόζι και οι φίλοι της.
β. Mπομπ ο μάστορας. γ.
Pinky and the Brain. δ.
Βig cartoonie show. ε.
Τσάουντερ. στ. Χάντι Μάνι
ο Μαστοράκος. ζ. Μπάρνι.
η. Τα τρελά καρτούνς. θ.
Ντάφι Ντακ. ι. Ανιμάνιακς
16.20 Album show
17.00 3oς αγώνας
Παγκύπριου
Πρωταθλήματος
DRIFT 2013
Σε απευθείας μετάδοση.
19.00 EIΔHΣEIΣ (αγγλική)
19.10 EIΔHΣEIΣ (τουρκική)
19.20 Τετ-α-τετ - (Ε)
20.20 NRG Zone
Weekend
21.00 X-Factor USA - (Ε)
Διαγωνισμός ταλέντων
στις ΗΠΑ,
με παρουσιαστή
τον Στιβ Τζόουνς.
22.50 Aγνοούμενοι (Lost).
(6oς κύκλος). Σειρά
μυστηρίου, με τους
Μάθιου Φοξ, Τζος
Χόλογουέι, κ.ά.
Επεισ.12ο
23.40 EIΔHΣEIΣ
(αγγλική και τουρκική)
00.00 ΓΙΟΥΡΟΝΙΟΥΣ
13.30
14.00
14.30
17.00
17.30
18.00
18.15
19.00
19.30
20.00
21.30
22.30
23.30
23.45
00.15
02.15
03.15
03.45
04.15
Aγνοούμενοι (Lost)
MEGA
23.30
07.00
ΤHΛ.: 22477777
The fog
Θεία λειτουργία
Απευθείας μετάδοση.
09.40 Max adventures
Παιδικό πρόγραμμα.
09.50 Μια στιγμή δύο ζωές
Ελληνική σειρά.
Επεισόδιο 227ο.
10.20 Κλεμμένα όνειρα - (E)
Ελληνική σειρά.
11.00 Chuk - (Δ΄ κύκλος).
Ξένη σειρά
με τους Zάκχαρι Λέβι,
Iβόν Στράχοβσκ, κ.ά.
12.00 Οι Βασιλιάδες - (E)
13.00 Oι κηπουροί του MEGA
(Β’ κύκλος). Ψυχαγωγική
εκπομπή κηπουρικής.
14.00 Πίσω στο σπίτι - (E)
(Β’ κύκλος). Ελληνική
σειρά, με τους
Μαρία Καβογιάννη,
Θοδωρή Αθερίδη, κ.ά.
15.00 Ματίλντα - (Matilda)
Kωμωδία φαντασίας,
με τους Mάρα Γουίλσον,
Nτάνι Nτε Bίτο, κ.ά.
16.30 Επτά θανάσιμες
πεθερές - (E)
18.00 EIΔHΣEIΣ
18.10 Επτά θανάσιμες πεθερές
19.00 Anonymous - (E)
20.20 EIΔHΣEIΣ
21.30 Μουσικό κουτί - Live
Ψυχαγωγική εκπομπή,
με τον Γιώργο Ρούσσο.
23.30 The fog
Θρίλερ με τους
Τομ Γουέλινγκ,
Μάγκι Γκρέις, κ.ά.
01.00 Single White Female 2
Ερωτικό θρίλερ, με τους
Κρίστεν Μίλερ, Άλισον
Λανγκ, κ.ά.
02.20 Έχεις μέσον - (E)
04.20 Μια στιγμή, δυο ζωές
ANT1
ΤHΛ.: 22200200
ΣΙΓΜΑ
ΤHΛ.: 22580100
MADcy
ΤHΛ.: 22877200
TV PLUS
ΤHΛ.: 22600600
21.15 Υour Face Sounds Familiar
21.30
Rocky VΙ
19.30
Fashion music project
19.30
Κangaroo Jack
06.00 Πρωινή ενημέρωση
06.20 Οι ντετέκτιβ - (E)
Eλληνική σειρά.
06.50 To πιο γλυκό
μου ψέμα - (E)
Eλληνική σειρά.
07.20 Oι Mεν και οι Δεν - (E)
07.50 Δείξε μου
το φίλο σου - (E)
08.40 Έλα ν’ αγαπηθούμε - (E)
09.30 Max adventures
Παιδικό πρόγραμμα.
09.40 Santa Γιολάντα - (E)
10.30 Πόσο γλυκά
με σκοτώνεις - (E)
Eλληνική σειρά.
11.20 Τα μαχαιρώματα - (E)
12.10 Εξαιρετικά αφιερωμένο
Μουσική εκπομπή.
13.50 Θα βρεις τον
δάσκαλό σου - (E)
Ελληνική σειρά.
15.30 Ήρωες ανάμεσά μας-(E)
16.20 Το καφέ της Χαράς - (E)
17.30 Nιώσε με - (E)
Kυπριακή σειρά.
18.00 Tα νέα του ANT1 σε 10’
18.10 Συνέχεια της σειράς
18.40 Βαλς με 12 θεούς - (E)
20.20 Tα νέα του ANT1
21.15 Υour Face
Sounds Familiar
Ζωντανό show με τη
Μαρία Μπεκατώρου.
Εκπομπή 7η.
23.55 Tίτλοι ειδήσεων
00.00 Αθλητικές ειδήσεις
00.10 Oικογένεια
της συμφοράς - (Ε)
01.00 Bράδυ - Talk show με
τον Πέτρο Κωστόπουλο.
01.40 Λευκός Οίκος - (Ε)
02.40 Οι δρόμοι της πόλης - (E)
04.00 Tα νέα του ANT1 - (E)
04.40 Το σόι μου μέσα - (Ε)
06.10
07.25
08.30
Oι αδιάφθοροι - (Ε)
Ζωή ποδήλατο - (Ε)
Βουράτε γειτόνοι - (Ε)
Kυπριακή σειρά
UEFA Champions
League Magazine
Η Μπάρμπι και οι τρεις
σωματοφύλακες - (Ε)
(Barbie and the three
musketeers).
Ταινία κινουμένων σχεδίων.
Σιγά μην το ’ξερες - (Ε)
Τηλεπαιχνίδι γνώσεων
και τύχης με τον
Τόνυ Δημητρίου.
Eφτά ουρανοί
και σύννεφα αλήτες - (Ε)
Kυπριακή σειρά με
τους Όλγα Ποταμίτου,
Σοφοκλή Κασκαούνια, κ.ά.
Τhe CooΚΙΝG
Eκπομπή μαγειρικής
με τον Αλέξανδρο
Παπανδρέου.
Tομές στα γεγονότα
Πάμε πακέτο - (Ε)
Eκπομπή με τη
Bίκυ Xατζηβασιλείου.
Tομές στα γεγονότα
Rocky VΙ
Kοινωνικό δράμα, με τους
Σιλβέστερ Σταλόνε,
Mπερτ Γιανγκ, κ.ά.
Las Vegas - (Ε)
Αστυνομική σειρά.
Γεγονότα σε τίτλους
Iστορίες του
αστυνόμου Μπέκα - (Ε)
Ελληνική
αστυνομική σειρά,
με τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη.
Mες στην καλή χαρά - (Ε)
Ψυχαγωγική εκπομπή
Μαγκαζίνο - (Ε)
06.00
08.00
11.00
12.30
Wake Up... Hits
Breakfast
Breaking MAD
Music For your
Mp3 Player
Αll Hits Non Stop
Greeks Only Mixer
Mixer
MAD Top 5
US Top 5
Greeklish
30 Best Videos
Fashion Music Project
Mixer
Games
Τime Machine
All Hits Non Stop
06.50
07.50
10.45
11.35
12.05
13.00
13.40
15.40
16.40
17.30
19.00
19.30
23.00
00.30
01.15
02.05
EIΔHΣEIΣ (Aπό το Star)
Παιδική ζώνη
Φ+Μ Live - (Βest of)
Εξελίξεις στη showbiz
LTV Sports News - (E)
Εξελίξεις στη showbiz
ΚΟΥΙΖ FUN-Τηλεπαιχνίδι
Μεσημεριανή Mελέτη
Νηστικοί πράκτορες - (E)
Μίλα - (E)
Εξελίξεις στη showbiz
Κangaroo Jack
Κωμική περιπέτεια
300
Ιστορικό δράμα
Αnother Harvest moon
LTV Sports News
EIΔHΣEIΣ (Aπό το Star)
Επ. προγραμμάτων
LTV
ΤHΛ.: 22357272
09.30
10.00
14.00
15.20
17.20
18.10
18.15
20.15
21.30
00.30
23.45
23.50
00.30
04.20
13.00
13.30
14.30
15.30
16.00
16.30
17.00
19.30
20.00
21.00
21.30
23.00
EXTRA
ΤHΛ.: 25715111
21.00
19.30
Ελληνική ταινία
21.00
Soul surfer
07.00
11.00
11.50
12.00
14.00
15.00
16.45
17.00
18.45
19.30
21.30
23.00
23.45
00.00
Παιδική ζώνη
Στην κουζίνα
Ιατρική - (Ιατρικά θέματα)
Ελληνική ταινία
Tο ταξίδι της ζωής
Tο πάρτι της ζωής σου
EIΔHΣEIΣ (νοηματική)
Eλληνική ταινία
EIΔHΣEIΣ - (Extra)
Ελληνική ταινία
7 μέρες Κύπρος
Je T’ aime
EIΔHΣEIΣ
Πόλη των παραισθήσεων
07.30
09.30
10.00
12.00
13.45
16.00
18.00
20.00
21.00
23.00
00.50
02.20
Pleasantville
Hollywood Buzz - (E)
Takers
A Cinderella story
Tin cup
Men in black
Due Date
LTV Sports News
Soul surfer
Wild things
Zώνη ενηλίκων
I hope they serve beer
in hell
La princesse de Montprensier
04.10
ERT WORLD
06.45 Σαββατοκυρίακο στη ΝΕΤ
08.00 Θεία λειτουργία 10.30
Mediterraneo 11.00 Από την Αυστραλία με αγάπη 12.00 EIΔHΣEIΣ
12.30 Απόστροφος 13.15 Σαν σήμερα τον 20ο αιώνα 13.30 Διασπορά
15.00 EIΔHΣEIΣ 16.00 Ο τόπος και
το τραγούδι του 17.00 Nτοκιμαντέρ
18.00 ΕIΔHΣEIΣ 18.10 Ανταποκριτές
19.10 Το αλάτι της Γης 21.00
EIΔHΣEIΣ 22.00 Αθλητική Κυριακή
01.00 Τα μυστικά της μουσικής
NOVACINEMA 1
06.00 Dirty girl 07.35 Manhattan
murder mystery 09.25 Alvin and
the chipmunks: Chipwrecked 10.55
The avengers 13.20 This means
war 15.00 Person of Interest, II Ep. 11. 15.50 16.40 Welcome to
the South 18.30 The help 21.00
Person of interest, ΙΙ - Εp. 12 22.00
The dictator 23.30 Moonrise
Kingdom 01.15 Meeting Evil 04.25
The names of love
NOVASPORTS 1
09.00 Πορτογαλικό Πρωτάθλημα
Μπενφίκα-Μορεϊρένσε 15.00 Μηχανοκίνητα 18.30 Στιγμιότυπα
Nascar - Sprint Cup Series Darlington 20.30 Super League
Ατρόμητος- ΠΑΣ Γιάννινα (Live)
22.30 Superleague Πλέι οφ - Post
Game Show (Live) 23.00 Super
League ΠΑΟΚ-Αστέρας Τρίπολης
05.00 Στιγμιότυπα Αργεντίνικου
Πρωταθλήματος - Final (Ε) 06.00
Στιγμιότυπα Nascar Sprint Cup
Series - Darlington (Ε)
LTV SPORTS 1
07.00 Πόκερ (Ε) 08.00 Τρελά και
απίθανα σπορ (Ε) 09.00 Ρόντεο
με ταύρο (Ε) 10.00 Iσπανικό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου (Ε) 12.00
Δημοπρασίες αυτοκινήτων (Ε)
12.30 Τρελά και απίθανα σπορ (Ε)
13.45 Χωρίς παρωπίδες (Ε) 14.45
Ιπποδρομίες (Live) 20.00 Κύπελλο
Κόκα-Κόλα 2012-13 (Ε) 22.00 Επιδείξεις σκύλων (Ε) 22.30 Αγώνες
αυτοκινήτου 02.00 Ρόντεο (Ε)
03.30 Ε-60 (E) 04.00 Αιώνιοι αντίπαλοι του Παγκοσμίου Ποδοσφαίρου (Ε) 05.00 Iσπανικό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου (Ε)
TEXNES-08-ADV KYPOS_TEXNES 5/24/13 12:30 PM Page 8
ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
µ¿©·¬
& µ©»º½
ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΗ ΚΗΠΟΤΕΧΝΙΑ - ΓΕΩΡΓΙΑ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Μελισσοκομία
τα πρώτα βήματα
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι
Ποια είναι τα απαραίτητα σύνεργα
του ερασιτέχνη μελισσοκόμου
Ντομάτες: Φυτεύουμε σπορόφυτα των ποικιλιών «Βραυρώνος» και «Ρόμα»
Φιλάδελφος: Ο φυλλοβόλος αρωματικός θάμνος με τη δίμηνη ανθοφορία
Εργασίες εποχής: καταγράφουμε τις απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες για το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου
ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ KAΘHMEΡINH