Φροντίδα ετά τη χη ειοθεραπεία

ΤΜΗΜΑ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ
ΚΑΙ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
Φροντίδα μετά τη χημειοθεραπεία
Dr Κωνσταντίνος Παπαζήσης, MD, PhD
Υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος
Τηλ: +30 2310 895362
Fax: +30 2310 895363
Κιν: +30 6947 330432
e-mail: [email protected]
Dr Κωνσταντίνος Παπαζήσης, MD, PhD
Υπεύθυνος Ογκολογικού Τμήματος
Τηλ: +30 2310 895362
Fax: +30 2310 895363
Κιν: +30 6947 330432
e-mail: [email protected]
1
ΝΑΥΤΙΑ ΚΑΙ ΕΜΕΤΟΣ
Μετά από τη χημειοθεραπεία μπορεί να έχετε ναυτία (τάση για εμετό) ή και
εμέτους. Αν και λαμβάνετε ισχυρά αντιεμετικά κατά τη διάρκεια της
νοσηλείας, ακολουθούν μερικοί κανόνες αντιεμετικής αγωγής για το σπίτι.
Συνήθως η διαβάθμιση της αντιεμετικής αγωγής για το σπίτι έχει ως εξής:
1. Tabl Emend 80 mg το πρωί της δεύτερης και της τρίτης ημέρας
παίρνουν όσοι ασθενείς έλαβαν το φάρμακο αυτό πριν την
χημειοθεραπεία.
2. Tabl Ondasetron (Zofron, Vefron, Dentron κλπ) 8 mg τρεις φορές
ημερησίως (πρωί-μεσημέρι-βράδυ) για 2-3 ημέρες από την
επόμενη της θεραπείας, ανάλογα με την ναυτία.
ΑΝ η ναυτία δεν ανταποκριθεί στα προηγούμενα μέτρα:
3. Υπόθετα Primperan. Μπορείτε να πάρετε μέχρι τρία την ημέρα.
Μπορούν να αντικατασταθούν με 10 mg σιρόπι Primperan.
4. Sir Dexamethasone. Το σιρόπι δεξαμεθαζόνης έχει ισχυρή αντιεμετική δράση, ιδίως μετά τη θεραπεία. Παίρνετε 4 mg (10 ml) δύο
φορές την ημέρα, μέχρι τρεις ημέρες.
5. Tabl Atarax 100 mg. Μισό χάπι πριν τον βραδινό ύπνο ανακουφίζει από το άγχος και τη ναυτία.
2
ΕΜΠΥΡΕΤΟ
Αν είστε υπό χημειοθεραπεία και έχετε πυρετό πάνω από 38oC πρέπει
να επικοινωνήσετε με τον γιατρό ή με τη «Γενική Νοσηλευτική». Σε
περίπτωση πυρετού τα παρακάτω βήματα κρίνονται απαραίτητα:
1. Γενική αίματος. Εμπύρετο με ουδετερόφιλα κάτω από 1000 είναι
άμεση ένδειξη νοσηλείας. Να γίνεται επικοινωνία με τον ογκολόγο.
2. Γενική ούρων, για αποκλεισμό ουρολοίμωξης
3
ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ
Λόγω των χημειοθεραπευτικών ή και άλλων φαρμάκων, όπως το
Avastin, μπορεί να εμφανίσετε μικροαιμορραγία από τη μύτη, η οποία
δεν είναι ανησυχητική. Αν παρουσιάσετε οποιαδήποτε άλλη αιμορραγία (μεγάλη αιμορραγία από τη μύτη, αίμα στα κόπρανα, αίμα στα
ούρα, αίμα με το βήχα) πρέπει να ενημερώσετε άμεσα τον ογκολόγο
σας. Καλό θα ήταν να κάνετε μια γενική αίματος και να αναφερθούν
στον ογκολόγο τα παρακάτω:
1. Αιμοσφαιρίνη (Hb)
2. Αιμοπετάλια (PLT)
3. Λευκά (WBC) & ουδετερόφιλα (NEU ή GRAN)
4
ΣΤΟΜΑΤΙΤΙΔΑ
Grade 1: Μια από τις πιο ενοχλητικές παρενέργειες της χημειοθεραπείας είναι η στοματίτιδα (άφθες στο στόμα ως προχωρημένη στοματίτιδα). Κάνετε
προληπτικά τακτικές πλύσεις του στόματος με κρύο χαμομήλι σε όλη τη διάρκεια της χημειοθεραπείας. Ωστόσο, αν εγκατασταθεί στοματίτιδα υπάρχουν
απλά μέτρα για την αντιμετώπισή της:
 Πλύσιμο στόματος με σόδα
 Oral gel Dactarin
Grade 2: Αν έχετε στοματίτιδα που σας δυσκολεύει να καταπιείτε τροφή θα πρέπει να ενημερώσετε τον ογκολόγο και να πάρετε αντιμυκητιασική αγωγή.
Grade 3: Αν έχετε στοματίτιδα που σας δυσκολεύει να πιείτε υγρά μπορεί να έχετε και αφυδάτωση. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να ενημερώσετε τον
ογκολόγο σας και πιθανόν θα χρειαστεί να νοσηλευτείτε.
5
ΔΙΑΡΡΟΙΑ
Η διάρροια μπορεί να είναι αποτέλεσμα πολλών χημειοθεραπευτικών. Σχετικά υδαρή κόπρανα, 1-2 φορές ημερησίως συνήθως δεν αποτελούν πρόβλημα.
Υπάρχουν μερικές αρχές στην αντιμετώπιση της διάρροιας:
Πρέπει να αντιμετωπίζεται έγκαιρα. Όπως και πολλές από τις παρενέργειες των χημειοθεραπευτικών, η διάρροια είναι καλύτερο να μην αφήνεται να εγκατασταθεί ώστε να απειλήσει τον ασθενή.
Αν έχετε μέχρι 2-3 διάρροιες την ημέρα, χρειάζεται μόνο διαιτητική αντιμετώπιση: αποφύγετε τροφές πλούσιες σε υπόλειμμα (όσπρια και λαχανικά) και τα
γαλακτοκομικά, τρώτε μπανάνες και πίνετε τσάι και «ξαφρισμένη» coca-cola.
Αν έχετε πάνω από 3 διάρροιες την ημέρα θα πρέπει να πάρετε Imodium: 2 κάψουλες στην αρχή και έπειτα 1 κάψουλα μετά από κάθε διαρροϊκή κένωση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: όχι πάνω από ένα κουτί Imodium/24ωρο.
Αν έχετε αρκετές διάρροιες μετρήστε τις σφύξεις και την πίεσή σας και ενημερώστε τον ογκολόγο σας. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κινδυνέψετε από
αφυδάτωση, ιδιαίτερα αν είστε ηλικιωμένοι.
6
ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ
Μπορεί να εμφανίσετε δυσκοιλιότητα, αν παίρνετε αντιεμετικά όπως τα Zofron, Vefron, Dentron. Επίσης, μεγάλη δυσκοιλιότητα προκαλούν ΟΛΑ τα οπιοειδή
αναλγητικά (Lonalgal, Durogesic, Tramal, κλπ). Απλοί τρόποι αντιμετώπισης είναι:
Αν δεν έχετε κάνει επέμβαση στο έντερο, τρώτε τροφές με αυξημένο υπόλειμμα (όσπρια, φρούτα, λαχανικά, ακτινίδια, δαμάσκηνα, κλπ) και πίνετε πολλά
υγρά.
Μπορεί να χρειαστεί να πάρετε σιρόπι duphalac (lactulose) που κάνει πιο μαλακά τα κόπρανα, αλλά παράλληλα πρέπει να πίνετε πολλά υγρά.
Υπόθετα γλυκερίνης
7
ΥΠΕΡΤΑΣΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
Μερικά φάρμακα, όπως τα Avastin, Sutent και Votrient, προκαλούν υπέρταση. Αν η πίεσή σας είναι μέχρι 160/100 mmHg δεν χρειάζεται να ανησυχήσετε ή
να κάνετε κάτι εκτός από την τακτική παρακολούθηση. Αν διαπιστώσετε μεγαλύτερη πίεση θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον ογκολόγο σας.
8
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΑΛΑΜΩΝ-ΠΕΛΜΑΤΩΝ
Μερικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα προκαλούν ερυθρότητα
(κοκκινίλα), καυστικό αίσθημα και πόνο στις παλάμες και τα πέλματα. Το σύνδρομο αυτό ονομάζεται σύνδρομο παλαμών & πελμάτων
και γίνεται πιο συχνά με φάρμακα όπως το Xeloda, Nexavar, Sutent
& το Caelyx. Για να αποφύγετε ή να καταπραϋνετε τα συμπτώματα
αυτά συνιστούμε:
Προληπτική λήψη σκευασμάτων βιταμίνης Β6. Συχνά η
φρέσκια μαγιά μπύρας (1 κυβάκι στο μέγεθος ενός ζαριού
διαλυμένο σε χλιαρό νερό, μία φορά την ημέρα) βοηθάει
στην πρόληψη.
Αποφύγετε τα στενά παπούτσια
Διατηρείτε τις παλάμες και τα πέλματα καθαρά και στεγνά και
χρησιμοποιείτε καθημερινά μια καλή ενυδατική κρέμα.
Αποφύγετε την υπερβολική έκθεση στο κρύο ή τη ζέστη. Το
χειμώνα οι κάλτσες, η αποφυγή της επαφής με κρύο νερό και
τα γάντια είναι πολύ βοηθητικά.
Περιποιηθείτε προσεκτικά τα νύχια και βάλτε Betadine σε
περιοχές που τα νύχια ή το δέρμα έχουν «σκάσει».
9
ΑΚΜΗ
Μπορεί να εμφανίσετε σπυράκια σαν αυτά της ακμής, αν παίρνετε
φάρμακα όπως το Erbitux, Vectibix, Tarceva, Iressa. Η ακμή μπορεί
να είναι αρκετά εκτεταμένη και να αποτελεί πρόβλημα. Για να
περιορίσετε τα ενοχλήματα που σας προκαλεί:
ΔΕΝ ξύνετε τα σπυράκια
Χρησιμοποιήστε ενυδατικές κρέμες, προληπτικά πριν το
εξάνθημα γίνει ανυπόφορο.
Χρησιμοποιήστε ειδικές κρέμες (Eubos, Reconval K1, Elocon,
ή κάποια άλλη κρέμα - ενημερωθείτε από τον γιατρό σας)
Μπορεί να προσθέσουμε αντιβίωση από το στόμα
(Vibramycin), εαν τα σπυράκια μολυνθούν (συννενόηση με
τον γιατρό σας)
Ειδοποιήστε τον ογκολόγο σας αν τα σπυράκια είναι τόσο
εκτεταμένα, ώστε να καλύπτουν το μισό περίπου σώμα σας.
Μπορεί να χρειαστείτε νοσηλεία.

Download Report