ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΟΣΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΕΠΙ∆ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ( Η.Π.Α ) Νόσοι πεπτικού και ήπατος : 50 εκατοµµύρια επισκέψεις σε : Ιατρούς Νοσοκοµεία Τµήµατα επειγόντων Πιο συχνές διαγνώσεις : Τροφικές γαστρεντερίτιδες Παθήσεις σχετιζόµενες µε τροφή Άµεσο κόστος : 90 δισεκατοµµύρια δολλάρια : 10 δίς : ΓΟΠ 7 δίς : Παθήσεις χοληδόχου κύστεως 5-6 δίς : Ca παχέος εντέρου Παθήσεις πεπτικού : 19% ετήσιων θανάτων Συχνότερη αιτία : Ca παχέος εντέρου ∆ΙΑΓΝΩΣΗ Ιστορικό Κλινική εξέταση Εργαστηριακός έλεγχος : Αιµατολογικός Βιοχηµικός Απεικόνιση : Ενδοσκόπηση : Ιστολογική εξέταση : Βιοψία α/α Βαριούχος εξέταση U/S CT CT – κολονοσκόπηση NMR PET Γαστροσκόπηση Εντεροσκόπηση Κολονοσκόπηση Ενδοσκοπική κάψουλα ERCP ΣΥΝΗΘΗ ΠΕΠΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Κοιλιακό άλγος Αιµορραγία ∆ιάρροια Στεατόρροια ∆υσκοιλιότης Ναυτία – έµετοι ∆υσφαγία Οδυνοφαγία ΓΟΠ Ανορεξία Απώλεια βάρους ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΑΛΓΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ∆ιάρκεια ( οξύ- χρόνιο ) ∆ιαλείπον – συνεχές Οξύ, διαξιφιστικό, κολικοειδές, καυστικό,αµβλύ, νυγµώδες Εντόπιση – αντανάκλαση Έναρξη – πρόοδος Προηγούµενα επεισόδια ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Πυρετός, σφύξεις, Α.Π. ∆έρµα- περίγραµµα κοιλίας Εντερικοί ήχοι Εντόπιση άλγους ( επιπολής – εν τω βάθει ) Αντίσταση-αναπηδώσα ευαισθησία Οργανοµεγαλία - µάζες ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΑΛΓΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Γενική αίµατος Ηπατικός έλεγχος ( SGOT, SGPT,γGT, SAP, Βil, PT ) Αµυλάση-λιπάση Εξέταση κοπράνων ( µικροσκοπική καλλιέργεια, παρασιτολογική ) Αντισώµατα H.P. ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Οισοφαγο-γαστρο-δωδεκαδακτυλοσκόπηση Εντεροσκόπηση Κολονοσκόπηση Ενδοσκοπική κάψουλα ERCP ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : U/S CT – NMR Αγγειογραφία ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) ∆ιαλείπουσα – συνεχής Ποσότητα Αιµατέµεση – µέλαινα – αιµατοχεσία Συνοδό άλγος – εντόπιση Συµπτώµατα αναιµίας Λήψη φαρµάκων ( ασπιρίνη, ΜΣΑΦ, αντιπηκτικά ) ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Σφύξεις – Α.Π. – ορθοστατική υπόταση ∆έρµα ( ίκτερος, αραχνοειδείς ευρυαγγείες, εκχυµώσεις ) Κοιλιακά άλγη ∆ακτυλική εξέταση Έλεγχος χρώµατος – σύσταση κοπράνων Παρουσία αίµατος στα κόπρανα ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΠΕΠΤΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Γενική αίµατος ( Η t , PLT’S ) Ηπατικός έλεγχος Πηκτολογικός έλεγχος Οµάδα αίµατος – διασταύρωση ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Οισοφαγογαστροσκόπηση Εντεροσκόπηση Κολονοσκόπηση Ενδοσκοπική κάψουλα ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Έλεγχος µε σεσηµασµένα ερυθροκύτταρα Αγγειογραφία ∆ΙΑΡΡΟΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) Πυρετός Απώλεια βάρους Αριθµός κενώσεων ανά 24ώρο Όγκος κοπράνων Νυκτερινή Αίµα Σύσταση κοπράνων Άλγος Λήψη φαρµάκων ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Σφύξεις- Α.Π. – ορθοστατική υπόταση Πυρετός Κοιλιακό άλγος Εξωεντερικές εκδηλώσεις ∆ακτυλική εξέταση ∆ΙΑΡΡΟΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Γενική αίµατος Ηλεκτρολύτες TKE – CRP Αλβουµίνη Εξέταση κοπράνων ( µικροσκοπική, καλλιέργεια, παρασιτολογική ) ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Κολονοσκόπηση Εντεροσκόπηση Οισοφαγογαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση Ενδοσκοπική κάψουλα ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Βιοψία ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Ακτινολογική εξέταση λεπτού εντέρου Βαριούχος υποκλισµός ∆ΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) Ηλικία Απώλεια βάρους Αριθµός κενώσεων ανά εβδοµάδα Ατελής εκκένωση Τεινεσµός Αίµα Χρόνια νοσήµατα Κινητικότητα ασθενούς Λήψη φαρµάκων Προηγηθείσες χειρουργικές επεµβάσεις στην κοιλιά ∆ΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Μάζες κοιλίας ∆ιάταση Πρόπτωση ορθού Εξέταση πρωκτού ∆ακτυλική εξέταση ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Κολονοσκόπηση ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Βαριούχος υποκλισµός CT – κολονοσκόπηση Αφοδευσιογράφηµα ΝΑΥΤΙΑ - ΕΜΕΤΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : Ναυτία µε ή χωρίς έµετο ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) ∆ιαλείπουσα – συνεχής Συνυπάρχουσες ασθένειες Άλλα συµπτώµατα ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Παρουσία ή απουσία κοιλιακού άλγους Οξέα : Εγκυµοσύνη Απόφραξη Φλεγµονή πεπτικού Φάρµακα Τραύµα κεφαλής Χρόνια : Εγκυµοσύνη Φάρµακα ∆ιαβήτης Μερική απόφραξη Νεφρική ανεπάρκεια Ενδοκράνια νόσος Ψυχογενείς διαταραχές ΝΑΥΤΙΑ - ΕΜΕΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Γενική αίµατος Ηλεκτρολύτες Ουρία – κρεατινίνη Γλυκόζη Ηπατικός έλεγχος Εξετάσεις θυρεοειδούς ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Οισοφαγο-γαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Αιφνίδια έναρξη : U/S, CT κοιλίας Χρόνια : U/S,CT κοιλίας και εγκεφάλου ∆ΥΣΦΑΓΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : Στοµατοφαρυγγική έναντι οισοφαγικής Στερεές έναντι υγρών τροφών ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) ∆ιαλείπουσα – συνεχής Συµπτωµατολογία Γ – Ο παλινδρόµησης Απώλεια βάρους Αλλαγές στο δέρµα ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Συνήθως φυσιολογική Λεµφαδένες – µάζες Ψηλάφηση θυρεοειδούς Αξιολόγηση δέρµατος ∆ΥΣΦΑΓΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Γενική αίµατος ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Οισοφαγο-γαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ ΑΛΛΕΣ : : Ακτινογραφία οισοφάγου Μανοµετρία οισοφάγου Ο∆ΥΝΟΦΑΓΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Συνήθως φυσιολογική Έλεγχος για υποκείµενη ανοσοκαταστολή ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Γενική αίµατος HIV Γλυκόζη νηστείας ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Οισοφαγογαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση – βιοψίες ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Συνήθως δεν χρειάζονται ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) Υποκείµενη ανοσοκαταστολή Κατάποση καυστικών ουσιών Χρήση φαρµάκων ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝ∆ΡΟΜΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) Εντόπιση Καύσος ∆υσφαγία Εξω-οισοφαγικές εκδηλώσεις ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : Συνήθως φυσιολογική Επί εξω-οισοφαγικών εκδηλώσεων : Πνευµονικός συριγµός Ρόγχοι ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝ∆ΡΟΜΗΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : Συνήθως φυσιολογικές ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Οισοφαγο-γαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση 24ωρος έλεγχος PH AΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Συνήθως δεν χρειάζεται Ακτινολογικός έλεγχος ; ΑΝΟΡΕΞΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) Ανορεξία ή γρήγορος κορεσµός Ψυχολογικοί παράγοντες Υποκείµενη νόσος ( Σ.∆., HIV, κακοήθεια, χρήση φαρµάκων ) ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ : ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ : ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ : ΕΝ∆ΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ∆ΟΙ : Ηλικία ∆ιάρκεια ( οξεία – χρόνια ) Επιδιωκόµενη έναντι µη επιδιωκόµενη Ποσότητα Αυξοµειώσεις βάρους Ανορεξία Ναυτία – έµετοι ∆ιάρροια – δυσκοιλιότητα Κοιλιακό άλγος Αίµα στα κόπρανα Χρήση φαρµάκων