MARKETING PLAN ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ: «Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών για την Υλοποίηση του Υποέργου της Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Νεολαίας και Άθλησης Δήμου Ιωαννιτών στο πλαίσιο της Πράξης με διακριτικό τίτλο “ADRIONART”» ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ KΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ ............................................................................................ 2 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΚΡΩΝΥΜΙΩΝ ..................................................................................... 2 A ΕΙΣΑΓΩΓΗ......................................................................................................... 3 A.1 B ΓΕΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ..........................................................................................................4 MARKETING PLAN ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ADRIONART................................................ 7 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ...................................8 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΕΣΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ........................................................19 ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ, ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΥΝΑΤΩΝ – ΑΔΥΝΑΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ. ...................................................20 ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ, ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ. .............................................................................................................................. 23 B.5 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ. .......................................................................27 B.6 ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΕΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ (ACTION PLAN)...............................................................35 B.1 B.2 B.3 B.4 C ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ............................................................................................ 57 D ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ................................................................................................ 58 KΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΚΩΝ Πίνακας 6.1: SWOT ANALYSIS …………………………………………………………………….22 Πίνακας 9.1: Ανάλυση στόχων σε δράσεις …………………………………………………… 26 Πίνακας 9.2: Εργαλεία εφαρμογής, Κοστολόγηση και Αποτέλεσμα των Δράσεων.43 Πίνακας 9.3: Αποτελεσματικότητα του Marketing Plan ……………………………………51 Πίνακας 9.4: Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης δράσεων …………..………………………...55 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΚΡΩΝΥΜΙΩΝ ΤΠΕ: Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών ΜΜΕ: Μικρομεσαίες επιχειρήσεις 2 - 58 A ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο πλαίσιο της υλοποίησης του έργου με επωνυμία «Contemporary Art in the Cross-border Regions of Greece and Italy» και ακρωνύμιο «ADRIONART» προβλέπεται η υλοποίηση του έργου με τίτλο: «Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών για την Υλοποίηση του Υποέργου της Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Νεολαίας και Άθλησης Δήμου Ιωαννιτών στο πλαίσιο της Πράξης με διακριτικό τίτλο “ADRIONART”», το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την Ομάδα Δράσεων «Υλοποίηση Στοχευμένων Δράσεων Προώθησης (Εκδηλώσεις, Έντυπες Παραγωγές, Εκπόνηση Marketing Plan)». Η Ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις Δράσεις: i. Την έκδοση Έντυπου Ενημερωτικού Υλικού. Στο πλαίσιο της ενέργειας αυτής προβλέπεται ο σχεδιασμός, η παραγωγή και η έκδοση έντυπου ενημερωτικού υλικού παρουσίασης της Πράξης. Ειδικότερα, πρόκειται για την παραγωγή 2.000 αντιτύπων ενός τρίπτυχου εντύπου με στόχο τη συνολική παρουσίαση της Πράξης, στην οποία εντάσσεται το Έργο (τρεις (3) γλώσσες: Ελληνικά, Ιταλικά και στα Αγγλικά). ii. Τη διοργάνωση Ενημερωτικών Ημερίδων και Εκδηλώσεων Προβολής, κατά τις οποίες θα πραγματοποιηθούν παρουσίαση του Έργου και ανταλλαγές τεχνογνωσίας και πληροφοριών. Στο πλαίσιο υλοποίησης της Δράσης προβλέπεται η παροχή υπηρεσίών υποστήριξης της διοργάνωσης (Εξασφάλιση και προετοιμασία χώρου, παροχή του απαραίτητου οπτικοακουστικού εξοπλισμού, των ηχητικών και φωτιστικών εγκαταστάσεων, τεχνική υποστήριξη της διοργάνωσης, συντονισμός των απαραίτητων ενεργειών) μίας (1) Ενημερωτικής Ημερίδας, μίας (1) Συνάντησης Εργασίας με στόχο την ενημέρωση του ευρύ κοινού για το χώρο της τέχνης στην Περιοχή Παρέμβασης της Αναθέτουσας Αρχής και μίας (1) μόνιμης Θεματικής Έκθεσης και κυλυόμενη συμμετοχή καλλιτεχνών, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην περιοχή παρέμβασης της Αναθέτουσας Αρχής. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν σε σημεία της Περιοχής Παρέμβασης, τα οποία θα υποδειχθούν από την Αναθέτουσα Αρχή. iii. Την εκπόνηση marketing plan 3 - 58 Το marketing plan θα εστιάσει στις μορφές προώθησης και προβολής που θα πρέπει να υλοποιηθούν με στόχο την κατά το δυνατόν ευρύτερη προβολή των έργων των καλλιτεχνών που δραστηριοποιούνται στην Περιοχή Παρέμβασης της Αναθέτουσας Αρχής (στο υπόλοιπο του εγγράφου θα αναφέρεται ως «Φορέας»). Ειδικότερα, το παρόν αναφέρεται στην εκπόνηση του marketing plan. A.1 Γενική μεθοδολογία υλοποίησης Η συμπληρωματικότητα και η άμεση σύνδεση, χρονική και επί του αντικειμένου, των Δράσεων του Έργου, καθιστούν αναγκαίο το σχεδιασμό ενός Κοινού Πλαισίου Υλοποίησής τους. Για το σκοπό αυτό, αναπτύχθηκε η ανάλυση όλων των Δράσεων του Έργου, σύμφωνα με την οποία το Έργο καθίσταται άμεσα λειτουργικό και υλοποιήσιμο, καλύπτοντας επιπρόσθετα τις προδιαγραφές του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα – Ιταλία 2007 – 2013. Αντικείμενο της Ομάδας Δράσεων 2 είναι η διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού προγράμματος εφαρμογής και η υλοποίηση των Δραστηριοτήτων Προβολής Οι Στοχευμένες Δραστηριότητες Προβολής πρέπει: • Να έχουν ως κεντρικό σημείο αναφοράς την ανάδειξη του έργου των καλλιτεχνών της Διασυνοριακής Περιοχής Παρέμβασης. • Να παρέχουν πρόσβαση σε ιστορικούς, μελετητές, κοινωνιολόγους και άλλους ερευνητές στις σύγχρονες μορφές της τέχνης και του πολιτισμού και η θέσπιση μίας σύγχρονης εκπαιδευτικής κοινότητας μέσω μίας καλά οργανωμένης πηγής γνώσης και ενημέρωσης. • Να παρέχουν στους καλλιτέχνες της Διασυνοριακής Περιοχής Παρέμβασης την πρόσβαση σε καινοτόμες τεχνολογίες. • Να δημιουργήσουν προοπτικές προώθησης των προϊόντων τους σε νέες εθνικές και διεθνείς αγορές. • Να εξασφαλίζουν την ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των Εταίρων της Πράξης, αλλά και των υπολοίπων εμπλεκομένων φορέων, δημοσίων και ιδιωτικών, σε θέματα ανάπτυξης της διεθνής συνεργασίας των καλλιτεχνών και αναβάθμισης του διασυνοριακού εμπορίου. Είναι αναγκαία η υιοθέτηση μιας συγκεκριμένης στρατηγικής για την Εφαρμογή των Δραστηριοτήτων Προβολής κατά την περίοδο υλοποίησης του Έργου. Τα στοιχεία που θεμελιώνουν και συγκροτούν στην πράξη την Προβολή οφείλουν να διευκολύνουν την 4 - 58 επιθυμητή και αναγκαία ενότητα του συνόλου των Δράσεων και να ενισχύσουν έτσι την τελική του αποτελεσματικότητα. Βασικά χαρακτηριστικά της στρατηγικής αυτής θα πρέπει να είναι: • Έμφαση στην πληροφόρηση. • Αμεσότητα στις υλοποιούμενες Δραστηριότητες. • Αξιοποίηση των δυνατοτήτων όλων των Μέσων και ειδικότερα του Διαδικτύου. Η οργάνωση της στρατηγικής αυτής θα πρέπει να εξασφαλίζει τη μεγιστοποίηση του επιδιωκόμενου αποτελέσματος. Το Κοινό - Στόχος των Δραστηριοτήτων Προβολής συγκροτείται από τις εξής ομάδες: • Ευρύτερη κοινή γνώμη. • Καλλιτέχνες Διασυνοριακής Περιοχής Παρέμβασης. • Επαγγελματίες άμεσα ή έμμεσα συνεργαζόμενοι με τον καλλιτεχνικό χώρο. • Περιφερειακές και τοπικές Αρχές. • Αρμόδιες δημόσιες Αρχές. • Οικονομικοί κύκλοι και επαγγελματικές οργανώσεις. Όλες οι προτάσεις Προβολής, οι οποίες θα προκύψουν, θα είναι χρονικά κατανεμημένες και κοστολογημένες, με τεκμηριωμένη την αποτελεσματικότητά τους σε σχέση με τους επιδιωκόμενους στόχους και τις ομάδες κοινού – στόχους του Έργου. Κατά την κατάρτιση και εφαρμογή των στοχευμένων Δραστηριοτήτων Προβολής, θα τηρηθούν τα παρακάτω: • Καθαρότητα των στόχων. • Ομοιογένεια και συνέργια μεταξύ των υλοποιούμενων Δράσεων. • Εμπλοκή - συμμετοχή των ομάδων κοινού – στόχου στις υλοποιούμενες Δράσεις αντί της παθητικής προσέγγισής του. • Σύνδεση με τη σύγχρονη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα της χώρας. • Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών της επικοινωνίας και της πληροφόρησης. A.1.1 Α.3.1 • Προσδιορισμός • Οργάνωση • Εκτέλεση Μεθοδολογία υλοποίησης των ειδικών απαιτήσεων της δράσης • Εντοπισμός περιοχών κινδύνου και επισήμανση των κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας της δράσης • Οργάνωση της επικοινωνίας και διαδικασίες συνεργασίας με την Αναθέτουσα Αρχή. 5 - 58 • Αξιολόγηση • Προετοιμασία των τεχνικών και των εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν. αναλυτικού πλάνου εργασιών, με χρονοπροσδιορισμό, για κάθε εργασία υλοποίησης. • Εκτέλεση εργασιών υλοποίησης • Παρακολούθηση του χρονοδιαγράμματος • Εφαρμογή κριτηρίων ποιοτικής και τεχνικής αξιολόγησης των εργασιών υλοποίησης και των παραδοτέων • Σύνταξη Εργασίες υλοποίησης Για την υλοποίηση της Δράσης 2.iii, προβλέπονται οι ακόλουθες επιμέρους εργασίες: - Ε1: Προσδιορισμός περιεχομένου Ε2: Έρευνα σε πηγές Ε3: Αξιοποίηση αποτελεσμάτων της Πράξης Ε4: Έρευνα στο πεδίο Ε5: Σύνταξη προσχεδίου Marketing Plan Ε6: Συνεργασία με την Αναθέτουσα Αρχή - Παρατηρήσεις επί του προσχεδίου Ε7: Σύνταξη Marketing Plan Ε8: Έκδοση δελτίου τύπου Ε9: Παράδοση αντίτυπου Marketing Plan 6 - 58 B MARKETING PLAN ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ADRIONART Κατά τα τελευταία χρόνια, ο παράγοντας του πολιτισμού και των δημιουργικών βιομηχανιών έχουν μεγαλώσει και είναι περισσότερο αντιληπτοί από κοινού ως οικονομικός κλάδος με δική του θέση, μια μόνιμα εγκατεστημένη αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες είναι μέρος της, προσανατολισμένης στη γνώση, κοινωνίας και μπορούν να διαδραματίσουν πρωτοποριακό ρόλο προς μια οικονομία βασισμένη στη γνώση. Η μελέτη αυτή παρουσιάζει σημαντικά σημεία σχετικά με την προώθηση της καλλιτεχνικής και δημιουργικής επιχειρηματικότητας. Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες περιλαμβάνουν το σύνολο των πολιτιστικών και δημιουργικών επιχειρήσεων και ιδιωτών που είναι κυρίως προσανατολισμένες στην αγορά και ασχολείται με τη δημιουργία, την παραγωγή, τη διανομή ή/ και τη διάδοση μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης των πολιτιστικών/ δημιουργικών αγαθών και υπηρεσιών. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αναπτυχθεί και να διαμορφωθεί ένα marketing plan. Η επιλογή της επικοινωνιακής στρατηγικής για την επίτευξη της εισόδου των δημιουργών και των καλλιτεχνών στην αγορά μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στην ανταπόκριση του αγοραστικού κοινού. Η απόφαση ως προς το αν η επιχειρησιακή τεχνική του marketing plan θα είναι επιθετική ή αν θα πρέπει να διαμορφωθεί ώστε να εφαρμόζεται σταδιακά από φορείς του δημόσιου τομέα μπορεί να καθορίσει τη μορφή του σχεδίου, και διαφέρει, αναλόγως με τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περίπτωση. Κρίνεται αναγκαίο να παρατεθεί ο ορισμός του αντικειμένου που καθορίζει το περιεχόμενο και τη μεθοδολογία του παρόντος: Τέχνες και Πολιτισμός Ο πολιτισμός μπορεί να θεωρηθεί ως το σύνολο των πεποιθήσεων, στάσεων, ηθών και εθίμων ενός λαού και οι σχέσεις των παραπάνω με τον τόπο. Διαμορφώνεται μέσα από πολλές δημιουργικές δραστηριότητες, από τις εικαστικές και παραστατικές τέχνες, από τη λογοτεχνία, την πολιτιστική κληρονομιά, τα φεστιβάλ κι εκδηλώσεις, τον κινηματογράφο, τις ηλεκτρονικές τέχνες, τα νέα μέσα και βίντεο, τη μαγειρική τέχνη, τη design art (όπου περιλαμβάνεται τόσο η γραφιστική όσο και το βιομηχανικό σχέδιο), καθώς και τη σχέση των πολιτών με το τοπίο και τον αστικό σχεδιασμό, την αρχιτεκτονική και τη δημόσια τέχνη. Οι τέχνες δεν εξελίσσονται μόνο σε αίθουσες και θέατρα, λαμβάνουν επίσης χώρα σε βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, γκαλερί, εκπαιδευτικά ιδρύματα, ιδιωτικά studios, πάρκα, μουσεία, κ.λπ. 7 - 58 Στο παρόν Marketing Plan, ως τέχνες και πολιτισμός ορίζονται στενά εκείνες οι δραστηριότητες που εμπίπτουν στη δημιουργική φύση. B.1 Καταγραφή του καλλιτεχνικού περιβάλλοντος στην περιοχή παρέμβασης B.1.1 Μορφές τέχνης και καλλιτεχνική δημιουργία Ιωάννινα Τα Ιωάννινα δίνουν αξία στον καλλιτεχνικό κόσμο, κι αυτό φαίνεται κι από προηγούμενη προσπάθεια προώθησής του, μέσα από την Πράξη «Γιάννενα και Σύγχρονη Δημιουργία». Η συγκεκριμένη Πράξη υλοποιήθηκε από το Δήμο Ιωαννιτών στο πλαίσιο του Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας», Μέτρο 1.3: «ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ, ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ» και συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) κατά 80% και από Εθνικούς πόρους κατά 20%. Στόχος της Πράξης ήταν η καταγραφή των τοπικών καλλιτεχνών που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων. Αποτέλεσμα της Πράξης αυτής είναι ένας μοναδικός «κατάλογος» καλλιτεχνών της περιοχής, ο οποίος και αποτελεί τον «πολιτιστικό χάρτη» του Νομού Ιωαννίνων. Συνολικά συγκεντρώθηκαν στοιχεία για πάνω από 850 καλλιτέχνες (Δημογραφικά, Βιογραφικά) και επιλεγμένα έργα τους (φωτογραφίες, έγγραφα, ηχητικά αρχεία, αρχεία video). Άμεσα ωφελούμενοι ήταν όλοι οι επαγγελματίες καλλιτέχνες, δεδομένου ότι μέσω της Πράξης κατέστη δυνατή η δημοσίευση και προβολή του έργου τους, αλλά και το κοινό αποκτά τη δυνατότητα να έλθει σε επαφή και να μυηθεί στη σύγχρονη δημιουργία των Ιωαννίνων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Πράξη «Γιάννενα και Σύγχρονη Δημιουργία» απέσπασε Αριστείο από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και ειδικότερα στο πλαίσιο της «Καθιέρωσης Θεσμού Αριστείας». Πολλές μορφές τέχνης στα Ιωάννινα έχουν μακρά παράδοση. Τέχνες όπως το θέατρο, η ζωγραφική, η γλυπτική, αλλά και νεότερες τέχνες, όπως η φωτογραφία και ο κινηματογράφος, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης. Η σύγχρονη δημιουργία αφορά σε σχετικά νέες τέχνες, όπως η φωτογραφία, ο κινηματογράφος, κυρίως όμως σε κλασικές τέχνες, όπως τα εικαστικά, η μουσική, η λογοτεχνία, τόσο σε σύμπνοια με τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά της περιοχής, όσο και με ρηξικέλευθο τρόπο. 8 - 58 Ιδιαίτερα δημοφιλής έχει καταστεί η γλυπτική, ειδικά με τη λειτουργία του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Θεόδωρος Παπαγιάννης. Η γλυπτική λοιπόν, και τέχνες συγγενείς προς αυτή, όπως η χαρακτική και η ξυλογλυπτική βρίσκονται σε περίοδο ενεργούς παραγωγής, ενώ η τελευταία αποτελεί και παραδοσιακή τέχνη των Ιωαννίνων. Γενικώς μπορεί να ειπωθεί πως οι εικαστικές τέχνες, μέσα σ’ αυτές και η χαρακτηριστική αγιογραφία, αναπτύσσονται στα Ιωάννινα, κι αυτό φαίνεται κι από τις πολυάριθμες εκθέσεις που λαμβάνουν χώρα. Η μουσική επίσης έχει να παρουσιάσει μεγάλη σπουδή σε παραδοσιακά μοτίβα και έργα, τις περισσότερες φορές σε συνδυασμό με το ηπειρώτικο πολυφωνικό τραγούδι και τους παραδοσιακούς χορούς. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια στην πόλη η μουσική εξελίσσεται με τη συγγραφή σύγχρονων έργων και ανέκδοτων εκτελέσεων Ιωαννιτών δημιουργών. Επίσης, σχεδόν ποτέ ανά τους αιώνες δεν έχει σταματήσει η παραγωγή λογοτεχνικών κειμένων και ποιημάτων, και αυτή η ροή συνεχίζεται στη σημερινή εποχή. Οι σύγχρονες εκδόσεις περιλαμβάνουν επιστημονικά, δημοσιογραφικά, μυθιστορηματικά κ.ά. κείμενα και διάφορες ποιητικές συλλογές. Κάποιες παραδοσιακές τέχνες των Ιωαννίνων που παραμένουν σε ακμή μέχρι σήμερα είναι η φημισμένη αργυροχρυσοχοΐα, η υφαντική και η τεχνική της πέτρας στην αρχιτεκτονική. Ποικίλα εργαστήρια λαμβάνουν χώρα κατά καιρούς στα Ιωάννινα για τη διάσωση και διατήρηση των τεχνοτροπιών αυτών. Τέλος, πολλοί ασχολούνται με την καλλιτεχνική φωτογραφία, οργανώνοντας ποικίλες εκδηλώσεις, με πολύ σημαντική τη φιλοξενία του φεστιβάλ «Photometria» στα Πλαίσια του έργου «Frames of European Common Life». Κέρκυρα Στην Κέρκυρα κάθε χρόνο διεξάγονται ποιοτικές εκδηλώσεις με θεατρικές παραστάσεις και βραδιές με αφιερώματα στους Κερκυραίους δημιουργούς, τις οποίες διοργανώνει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κέρκυρας. Εκδηλώσεις όπως: «Κάτω απ 'τον έναστρο ουρανό» σε σημεία σύμβολα της πόλης, «Τα Νηπικά» στους Βουνιατάδες Κέρκυρας, αυτές στον κήπο της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κάτω Κορακιάνα με τη συμμετοχή της Εθνικής Πινακοθήκης και της Φιλαρμονικής Κορακιάνας. Παράλληλα, στην Κερκυραϊκή Πινακοθήκη πραγματοποιούνται εκθέσεις ζωγραφικής, συναυλίες των Μουσικών Συνόλων της Φιλαρμονικής "Καποδίστριας", ενώ το τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου διοργανώνει τη Θερινή Μουσική Ακαδημία. 9 - 58 Ακόμη, κάθε χρόνο οργανώνονται πολλές εκδηλώσεις, λογοτεχνικές βραδιές με ποίηση, εικαστικά δρώμενα, με μουσική και χορό, παραστάσεις χορού, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, γλυπτικής, συναυλίες, φεστιβάλ, φιλαρμονικές, καντάδες, κ.α. Υπάρχουν, επίσης, πολλοί φορείς που διοργανώνουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως η Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας, η Δημόσια Βιβλιοθήκη, η Δημοτική Πινακοθήκη, το Αρχαιολογικό Μουσείο, η Εταιρία Κερκυραϊκών Σπουδών, το Λαογραφικό Μουσείο Σιναράδων, το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης, το Μουσείο Σωλομού, το Μουσείο Καποδίστρια, το Σέρβικο Μουσείο, το Δημοτικό Μουσείο, το Δημοτικό Θέατρο, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο, το Θέατρο «Ρένα Βλαχοπούλου» και οι δεκατρείς (13) φιλαρμονικές που είναι πασίγνωστες σε όλη τη χώρα. Ζάκυνθος Η τέχνη και η λογοτεχνία στη Ζάκυνθο είχαν αρχή μόλις στο δέκατο πέμπτο αιώνα, κάτω από την ενετική κυριαρχία και επέτρεψαν τη γέννηση ενός πλούσιου πολιτισμού, σε αντίθεση με το υπόλοιπο της Ελλάδας που, κάτω από το ζυγό των Τούρκων, περνούσε μία από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας της. Τον επόμενο αιώνα η Ζάκυνθος συνέβαλε σημαντικά στην Ελληνική λογοτεχνία και τέχνη με την ίδρυση της πρώτης Ελληνικής Ακαδημίας και με σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Μαρτέλαος, δάσκαλος του Φώσκoλου, ο Γκουζέλης, ο Σολωμός και ο Μάτεσις, θεατρικός συγγραφέας που θεωρείται ιδρυτής του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου. Ανάμεσα στους ποιητές οι πιο γνωστοί του δέκατου ένατου αιώνα είναι σίγουρα ο Φώσκoλος, του οποίου τα ιταλικά ήταν η μητρική γλώσσα, ο Κάλβος, του οποίου η φράση «Η ελευθερία απαιτεί αρετή και τόλμη» αναγράφεται στο θυρεό της πόλης της Ζακύνθου και ο Διονύσιος Σολωμός, ο εθνικός μας ποιητής. Η χρήση μουσικών οργάνων, που αρχικά υιοθετήθηκε για να συνοδεύει στρατιωτικές παρελάσεις, οδήγησε τους νησιώτες, μέσα στους αιώνες, να φτιάχνουν μπαλάντες, για να συντροφεύουν τις στιγμές λαϊκών εορτών. Παρά τις βενετσιάνικες επιρροές (Ζακυνθινή Σερενάτα) και τις κρητικές, από την αρχαιότητα στο νησί αναπτύχθηκαν ίδια μουσικά σχήματα που έφτασαν σε στιγμές μεγαλύτερης αίγλης με την ίδρυση της Μουσικής Σχολής της Ζακύνθου το 1815 και με το σχηματισμό, εκείνα τα χρόνια, μουσικών λεσχών και χορωδιών. Μαζί με τη μουσική και τους παραδοσιακούς χορούς, αποδίδεται μεγάλη σημασία στο θέατρο, τόσο σαν κοινή στιγμή γιορτής, όσο και σαν στοιχείο λαϊκής παράδοσης, που οι ρίζες του χάνονται στην περίοδο της ενετικής κυριαρχίας. 10 - 58 Στην Ζάκυνθο, οργώνονται με πολύ μεγάλη επιτυχία κάθε χρόνο οι Συναντήσεις Τέχνης «Εν Ζακύνθω». Το καλοκαίρι διοργανώνονται πολλές εκδηλώσεις με συναυλίες από τις φιλαρμονικές Ζακυνθίων, τη Φιλαρμονική Μπάντα Κατασταρίου, φολκλορικές και μουσικοχορευτικές βραδιές, θεατρικές παραστάσεις από το «Θέατρο τση Ζάκυνθος», το Ιόνιο Θέατρο. Ακόμη, διοργανώνοται βραδιές χορού, παραστάσεις Αρχαίου Θεάτρου που φιλοξενούνται στο υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο Ζακύνθου, οι οποίες αναδεικνύουν τη σημαντική δουλειά των τοπικών σχημάτων της Ζακύνθου στο χώρο του πολιτισμού και της τέχνης. Κεφαλονιά - Ιθάκη Το νησί της Κεφαλονιάς από τα αρχαϊκά χρόνια και σχεδόν σε όλα τα χρόνια της ιστορίας του μέχρι και σήμερα κατάφερε να αναδείξει σπουδαίες φυσιογνωμίες σε πολλές πτυχές του ελληνικού πολιτισμού. Στην πνευματική καλλιέργεια και εξέλιξη των κατοίκων του νησιού, συνετέλεσε η οικονομική άνθιση του νησιού, την περίοδο 1850-1950, με αποτέλεσμα την εμφάνιση αξιοσημείωτων επιτευγμάτων στον χώρο της ποίησης, της λογοτεχνίας, του θεάτρου, της μουσικής και των τεχνων. Στο χώρο της ποίησης, ειδικότερα, ξεχωρίζουν: ο Νίκος Καββαδίας, ο Π. Κατσαίτης, ο Ανδρέας Λασκαράτος, ο Γεώργιος Μολφέτας, ο Μπάμπης Αννίνος, ο Μικέλης Αβλίχος και ο Ιούλιος Τυπάλδος. Σημαντικές μορφές για την ιστορική ταυτότητα του νησιού, αποτελούν, ο λόγιος Παναγιώτης Λορεντζάτος, ο Γεράσιμος Ε. Μαυρογιάννης, ο Ιωάννης Κ. Λοβέρδος, ο Ηλίας Α. Τσιτσέλης και ο Παναγιώτης Βεργωτής. Πέραν όμως από τις λόγιες μορφές, το νησί ανάδειξε λαμπρές μορφές στο χώρο της μουσικής τέχνης, όπως: οι συνθέτες Νικόλαος Τζ. Μεταξάς και Διονύσιος Λαυράγκας, ο βιολιστής Δημήτριος Χωραφάς, ο πιανίστας Σπύρος Φαραντάτος, ο Γεράσιμος Μηλιαρέσης, ο Γεώργιος Λαμπίρης, ο Πέτρος Σκαρλάτος και τέλος ο διακεκριμένος συνθέτης συμφωνικής μουσικής και κονσέρτων Αντίοχος Ευαγγελάτος. Στο νησί ιδιαιτερότητα αποτελεί η αριέτα, η οποία θυμίζει έντονα τη ζακυνθινή αρέκεια. Λέγεται ότι προέρχεται από τη Γένοβα της Ιταλίας και ξεκίνησε από το Ληξούρι. Πρόκειται για λαϊκό τραγούδι το οποίο κατευθύνει η μουσικοακουστική αντίληψη των τραγουδιστών και είναι εντελώς διαφορετικό από την γνωστή καντάδα. Στην Κεφαλονιά διεξάγεται η εβδομάδα λαϊκού πολιτισμού με πολλά δρώμενα που έχουν να κάνουν με θέατρο, χορό και μουσικές παραστάσεις.. 11 - 58 Λευκάδα Η Λευκάδα είναι ένα νησί με μεγάλη πνευματική παράδοση. Ο ιδιότυπος επτανησιακός πολιτισμός, αλλά και η ξεχωριστή φυσιογνωμία του νησιού που το κατακλύζει ο «βόγγος απ’ τα πέλαγα ο βόγγος απ’ τα πεύκα» έδωσαν τη δυνατότητα στη Λευκάδα να γεννήσει και να αναθρέψει μερικές από τις πιο αισθαντικές ποιητικές ψυχές. Από τη Λευκάδα κατάγονται κορυφαίοι καλλιτέχνες με πανελλήνια αναγνώριση και διεθνή καταξίωση και προβολή, όπως: ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, ο Άγγελος Σικελιανός, η Αγνή Μπάλτσα κ.α. Η Λευκάδα έχει την αρχαιότερη (μετά την Κέρκυρα) Φιλαρμονική της Ελλάδας (1850). Το δραστήριο Σωματείο συνέβαλε στην ανάπτυξη της μουσικής παιδείας των Λευκαδιτών, ενώ έδωσε το παρόν σε σπουδαία ιστορικά γεγονότα, όπως η Ένωση των Επτανήσων το 1864, οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας το 1896, η Μεσολυμπιάδα του 1906, κ.ά. Το 1983 της απονεμήθηκε το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Στη Φιλαρμονική λειτουργεούν Μουσική Σχολή, Μπάντα, Μπαντίνα και Μουσικά Σύνολα. Στη Λευκάδα, επίσης, δραστηριοποιούνται συγκροτήματα παραδοσιακών χορών, χορωδίες και μαντολινάτες με πανελλήνια, αλλά και διεθνή προβολή. Πάργα Κάθε χρόνο στη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου πραγματοποιούνται στο Δήμο της Πάργας μια σειρά από πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα «ΠΑΡΓΙΝΑ», που περιλαμβάνουν θεατρικές παραστάσεις, μουσικές βραδιές, εκθέσεις ζωγραφικής φωτογραφίας κ.α. και απευθύνονται σε ανθρώπους κάθε ηλικίας. Ανήμερα του εορτασμού της Κοίμησης της Θεοτόκου (15 Αυγούστου) πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται στον χώρο του λιμανιού για να παρακολουθήσει τη «βαρκαρόλα» και να διασκεδάσει με την ορχήστρα της περιοχής. Η «βαρκαρόλα» αναπαριστά την επιστροφή των Παργινών και των Ιερών Κειμηλίων τους στην Πάργα, έπειτα από ένα σχεδόν αιώνα ξενιτιάς που ξεκίνησε το 1817, με αφορμή την πώληση της Πάργας από τους Άγγλους στον Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Αμέσως μετά η γιορτή κλείνει με πυροτεχνήματα. Ηγουμενίτσα Σημαντική δράση αναπτύσσει το Πνευματικό Κέντρο Πάνθεον, το οποίο διαθέτει Σχολή Χορού (παραδοσιακοί χοροί, μπαλέτο, μοντέρνος χορός, ρυθμική γυμναστική, μουσική προπαιδεία). 12 - 58 Επίσης, η Δημοτική θεατρική σκηνή διοργανώνει μαθήματα Θεατρικής παιδείας, Σεμινάρια Σκηνοθεσίας, Υποκριτικής και Γλυπτικής. Τέλος, στην περιοχή της Ηγουμενίτσας διοργανώνονται τακτικά βραδιές θερινού κινηματογράφου, λογοτεχνικές και ποιητικές συναντήσεις. Απουλία - Λέτσε Από τους οικισμούς του Μεσαίωνα, τους καθεδρικούς ναούς, τα χωριά, τiς ξερολιθιές και τα κάστρα, η τέχνη στην Απουλία σηματοδοτεί τον πολιτισμό, τις ιστορίες και τους θρύλους της νότιας Ιταλίας. Οι ατελείωτες τεχνοτροπίες, τα ξεχωριστά έθιμα κάθε περιοχής, ο χορός, το τραγούδι, ο πυλός και η πέτρα συγκροτούν ένα ιδιαίτερο μωσαϊκό από τα λίγα εναπομείνοντα τόσο στην Ιταλία όσο και στη Μεσόγειο. Το Λέτσε είναι μια ιστορική πόλη, πρωτεύουσα της επαρχίας του Λέτσε, και μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Απουλίας. Είναι η κύρια πόλη στη χερσόνησο του Σαλέντο, πλούσια σε πολιτισμό, ιστορία και παλιές παραδόσεις. Αυτή η μικρή, αλλά μαγευτική πόλη είχε πάντα στενούς δεσμούς με την τέχνη και τον πολιτισμό. Λόγω των πλούσιων μπαρόκ αρχιτεκτονικών μνημείων το Λέτσε αποκαλείται «η Φλωρεντία του Νότου». Η πόλη και τα περίχωρά της έχουν, επίσης, μια μακρά παραδοσιακή σχέση με τον ελληνικό πολιτισμό. Οι Μεσσάπιοι, οι οποίοι ίδρυσαν την πόλη, λέγεται πως ήταν Κρήτες. Μέχρι σήμερα, στη Grecìa Salentina, οι κάτοικοι ενός συμπλέγματος μικρών πόλεων, κοντά στο Λέτσε, μιλούν το γλωσσικό ιδίωμα Griko. Ο Πολιτισμός, η τέχνη, η χειροτεχνία, η ιστορία και η παράδοση είναι ακόμη και σήμερα ζωντανά και θεμελιώδη στοιχεία της περιοχής του Λέτσε. Διατηρώντας και κρατώντας ζωντανή την αρχαία, πολύτιμη κληρονομιά του, αλλά πάντα με μια ματιά προς το μέλλον, ο πολιτισμός της περιοχής αναγεννά την τοπική κουλτούρα και παράδοση. Το Λέτσε και η χερσόνησος του Σαλέντο είναι περιοχές πλούσιες σε πολιτισμικά γεγονότα, τα οποία ανανεώνονται και αυξάνονται χρόνο με το χρόνο, αποκαλύπτοντας σημαντικές καλλιτεχνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες και δίνοντας βήμα και φωνή σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, σε καλλιτεχνικά ταλέντα της Μεσογείου. Η περιοχή δεν είναι ενδιαφέρουσα μόνο για τη σύγχρονη καλλιτεχνική παραγωγή (κινηματογράφος, μουσική, θέατρο κλπ.), αλλά και για την αναβίωση των τοπικών παραδόσεων και της γλώσσας. Μεταξύ των γεγονότων αυτών, σημαντικότερο όλων είναι το παγκοσμίως γνωστό φεστιβάλ Nottedella Taranta. Λαμβάνει χώρα σε διάφορους δήμους της επαρχίας του Λέτσε και 13 - 58 της Grecia Salentina. Αποτελεί μία μουσική περιοδεία, η οποία κορυφώνεται με μία μεγάλη συναυλία στην πόλη του Melpignano. Η ιδιαιτερότητα αυτού του φεστιβάλ είναι ο συνδυασμός των παλιών μελωδιών και τραγουδιών με μοντέρνους, σύγχρονους και διεθνείς ήχους. Με αυτόν τον τρόπο η παραδοσιακή μουσική Pizzica και οι παλιές παραδόσεις αποκτούν νέες μορφές και νόρμες. Οι τέχνες και ο πολιτισμός στην περιοχή δεν είναι μόνον η μουσική Pizzica και η λαϊκή τέχνη. Στην πόλη του Λέτσε λειτουργούν έξι εντυπωσιακές βιβλιοθήκες και τα Μουσεία: Μουσείο στο Αρχαίο Ρωμαϊκό Θέατρο, Μουσείο Papier Mache, Επισκοπικο Μουσείο, Μουσείο Faggiano, Επαρχιακό Μουσείο «Sigismondo Castromediano», Ιστορικό Μουσείο Αρχαιολογίας. Είναι μιά περιοχή με πολλές αίθουσες τέχνης, όπως η Πινακοθήκη, που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο του Λέτσε, λίγα μέτρα από τη Βασιλική της Santa Croce. Η Πινακοθήκη φιλοξενεί ατομικές και ομαδικές εκθέσεις νέων καλλιτεχνών, όπως: ζωγράφοι, γλύπτες, φωτογράφοι, γραφίστες και χαράκτες, και προωθεί τις πολιτιστικές πρωτοβουλίες με στόχο την ανάδειξη της τέχνης. Το Θέατρο Politeama Greco προσφέρει, την περίδο του χειμώνα, μία σειρά γεγονότων μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας (όπερες, μπαλέτα κλπ.). Ένα άλλο αξιοσημείωτο γεγονός είναι το Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου, με συμμετοχή πολλών Ευρωπαίων κινηματογραφιστών. Σημαντική παράμετρο του φεστιβάλ αποτελεί η παρουσίαση του έργου σημαντικών προσωπικοτήτων του χώρου (από το παρελθόν και το παρόν) και η εμβάθυνση συγκεκριμένων θεματικών του κινηματογράφου. Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ προβάλλονται και εγχώριες παραγωγές. Κατά τη διάρκεια του μηνός Μαΐου στο Λέτσε οργανώνεται η εκδήλωση «Lecce Cortili Aperti" (Open Courtyards in Lecce). Η εκδήλωση αναφέρεται σε θεματικές διαδρομές που επιτρέπουν την επίσκεψη στους προαύλιους χώρους παλιών αρχοντικών και παλατιών της περιοχής, ενώ ταυτόχρονα οργανώνονται πολλές παράλληλες εκδηλώσεις που την εμπλουτίζουν (μεταξύ των οποίων: εκθέσεις τεχνών και χειροτεχνίας, μουσικές παραστάσεις και εκδηλώσεις γευσιγνωσίας). Οι Τέχνες στη χερσόνησο του Salento διατηρούν τις ρίζες τους βαθιά στο χρόνο, ενσωματώνοντας παράλληλα κάθετι καινοτόμο και σύγχρονο. Τα υλικά, οι παραδοσιακές τεχνικές, η δημιουργικότητα και η φαντασία είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι αυτών των τεχνών. Μικρά εργαστήρια και ατελιέ κρυμμένα σε δρομάκια και σοκάκια της πόλης του Λέτσε εξακολουθούν να είναι τα μέρη όπου τα φτωχά και απλά υλικά της περιοχής γίνονται έργα τέχνης. Η πέτρα της περιοχής, το σφυρήλατο σίδηρο και η τερακότα, τα κεραμικά, η 14 - 58 καλαθοπλεκτική και η κεντητική αποτελούν υλικά και τέχνες παλιά, αλλά ταυτόχρονα και σύγχρονα, διατηρώντας την τέχνη ζωντανή και επίκαιρη. Με μία συνολική επισκόπηση, μπορεί κανείς να παρατηρήσει τα κοινά πολιτιστικά στοιχεία των περιοχών παρέμβασης, και να αντιληφθεί την κοινή τους αισθητική και κουλτούρα. Κατά κύριο λόγο, η μουσική, ο χορός και το θέατρο ενώνουν τους ανθρώπους τους, αλλά και η λογοτεχνία και η αγάπη προς τα παραδοσιακά προϊόντα τέχνης. Σίγουρα, κατά περιοχή, παρατηρείται μία διαφοροποίηση ως προς το είδος των τεχνών που αναπτύσσονται περισσότερο, και μία ανισότητα στην ποσότητα και στο μέγεθος των παραγόμενων εκδηλώσεων και χώρων τέχνης. Αυτές οι διαφοροποιήσεις όμως είναι που καταστούν καίρια τη συνεργασία των περιοχών παρέμβασης, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την ολοκλήρωσή τους ως προς τον καλλιτεχνικό τομέα. B.1.2 Καλλιτεχνικό δυναμικό Ήδη, σε προηγούμενη προσπάθεια αποτύπωσης του καλλιτεχνικού δυναμικού της Ηπείρου συνολικά, έχει καταγραφεί ένας αριθμός ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, που κατηγοριοποιούνται ανάλογα με τη μορφή της τέχνης που εξασκούν. Στη λίστα αυτή περιλαμβάνονται 121 εικαστικοί, 73 λογοτέχνες, 3 μουσικοί, ενώ μη λεπτομερής αναφορά γίνεται και στους καλλιτέχνες των παραδοσιακών τεχνών – της αργυροχρυσοχοΐας, της αγιογραφίας, της ξυλογλυπτικής, κ.λπ. Στο πλαίσιο του προγράμματος ADRIONART, για το οποίο εκπονείται το παρόν Marketing Plan, καταγράφονται λεπτομερώς τουλάχιστον 300 καλλιτέχνες που ζουν και δημιουργούν στην περιοχή των Ιωαννίνων. Αυτοί κατατάσσονται βάσει της τέχνης τους, ενώ συλλέγονται στοιχεία που αφορούν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, το έργο τους, την κατάρτισή τους, κ.λπ. Παρουσιάζεται επίσης λεπτομερώς το έργο τους, με φωτογραφικό υλικό και βίντεο. Η ύπαρξη μίας τέτοιας βάσης δεδομένων μπορεί να αξιοποιηθεί για την καλύτερη οργάνωση των καλλιτεχνών όσον αφορά τα επαγγελματικά και εκπαιδευτικά τους θέματα. B.1.3 Πολιτιστικοί – Καλλιτεχνικοί φορείς Στην περιοχή παρέμβασης δραστηριοποιούνται πολλοί φορείς στο χώρο του πολιτισμού, όπως οι παρακάτω: • Το Πνευματικό Κέντρο • Το Κέντρο Παραδοσιακής Λογοτεχνίας • Το Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο βρίσκεται στο πάρκο Λιθαρίτσια, και φιλοξενεί εκθέματα από την Παλαιολιθική εποχή έως και τους Υστερορωμαϊκούς χρόνους 15 - 58 • Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης «Θεόδωρος Παπαγιάννης» • Το Λαογραφικό Μουσείο «Κώστας Φρόντζος», που βρίσκεται στην οδό Μιχαήλ Αγγέλου, και φιλοξενεί εκατοντάδες εκθέματα που αφορούν τη λαϊκή τέχνη και τον πολιτισμό της Ηπείρου • Το Μουσείο «Φώτης Ραπακούσης», στο Κάστρο, που φιλοξενεί 3.000 εκθέματα μεταξύ των οποίων όπλα, ξίφη, σπαθιά, κοσμήματα, κεραμικά και νομίσματα από τη συλλογή του Φώτη Ραπακούση, τα οποία καλύπτουν χρονολογικά την προεπαναστατική περίοδο μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους • Στο Κάστρο φιλοξενούνται το Βυζαντινό Μουσείο με ευρήματα από την Παλαιοχριστιανική έως και τη Βυζαντινή περίοδο, καθώς και το Δημοτικό – Εθνογραφικό Μουσείο με εκθέματα της ελληνικής, της εβραϊκής και της μουσουλμανικής κοινότητας • Το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων «Αθανασίου Βρέλλη», που βρίσκεται έξω από το Κάστρο, με παραστάσεις από τη μυθολογία καθώς και από την αρχαία και νεότερη ιστορία • Η Δημοτική Ζωσιμαία βιβλιοθήκη, που βρίσκεται στο κέντρο των Ιωαννίνων που φιλοξενεί πλήθος εκδόσεων, παλιά χειρόγραφα και λειτουργεί ως δανειστική βιβλιοθήκη για το ευρύ κοινό • Η βιβλιοθήκη της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών με 60.000 τίτλους βιβλίων και περιοδικών εκδόσεων • Η βιβλιοθήκη των Μαρίας και Σπύρου Μαραφούρη στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με 6.000 εκδόσεις και χειρόγραφα • Η βιβλιοθήκη του πανεπιστημιακού νοσοκομείου, που φιλοξενεί βιβλία ιατρικού περιεχομένου • Οι βιβλιοθήκες των μονών στο Νησί • Κέντρο Μελετών Ηπειρωτικής και Βαλκανικής Μουσικής Παράδοσης • Εταιρία Ηπειρωτικών Μελετών και Ίδρυμα Μελετών Ιονίου και Αδριατικού χώρου • Ίδρυμα Βορειοηπειρωτικών Μελετών Τα Ιωάννινα διαθέτουν, επίσης, πολλούς συνεδριακούς χώρους και χώρους εκδηλώσεων, καθώς και δύο πινακοθήκες, τη Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων με σημαντικά έργα Ελλήνων ζωγράφων από τον 19ο αιώνα έως σήμερα και την πινακοθήκη της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών με γκραβούρες, αγιογραφίες και σύγχρονα έργα Ελλήνων καλλιτεχνών. Ξεχωριστή θέση κατέχει το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών, το οποίο διαθέτει μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων, προβολών και εκθέσεων. Στα κτίρια του παλιού δημοτικού 16 - 58 νοσοκομείου στεγάζεται το εικαστικό εργαστήρι και η φιλαρμονική του Δήμου Ιωαννιτών με μεγάλη παράδοση στη μουσική της πόλης. Το αρχοντικό Πυρσινέλλα χρησιμοποιείται ως εκθεσιακός χώρος και φιλοξενεί τα γραφεία του Δημοτικού θεάτρου, ενώ στο χώρο του παλιού Δημαρχείου λειτουργεί το Δημοτικό Ωδείο με εξίσου μεγάλη προσφορά στη μουσική εκπαίδευση. Δίπλα από το Τζαμί του Βελή, φιλοξενείται το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, ενώ τα παλιά μαγειρεία φιλοξενούν τη Σχολή Κλασικού και Σύγχρονου χορού. Το Δημοτικό Θέατρο και άλλοι φιλοξενούμενοι θίασοι δίνουν θεατρικές παραστάσεις στις αίθουσες του Καμπερείου Ιδρύματος, στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου, στο θεατράκι στα παλιά σφαγεία (όπου λειτουργεί περιστασιακά και θερινός κινηματογράφος), στην αίθουσα λόγου και τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και στο υπαίθριο θέατρο της Εταιρίας Ηπειρωτικών Μελετών. B.1.4 Καλλιτεχνικές δραστηριότητες Η καλλιτεχνική ατζέντα των Ιωαννίνων είναι πολύ πλούσια, σε ποικίλες εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, διεξάγονται σε κλειστούς και ανοικτούς χώρους, από δημόσιους, δημοτικούς, ιδιωτικούς και μη κυβερνητικούς φορείς, και απευθύνονται σε διάφορες ομάδες και ηλικίες ανθρώπων. Οργανώνονται γεγονότα τόσο σε τιμή και μνήμη μεγάλων δημιουργών, όσο και για την ανάδειξη νέων ταλέντων και σύγχρονων καλλιτεχνών. Επίσης, καλύπτεται ένα φάσμα προσφοράς υψηλής τέχνης αλλά και δημοφιλούς διασκέδασης. Παραδείγματα γεγονότων και εκδηλώσεων είναι το Balkan June Festival, η Συνάντηση Παιδικών Χορωδιών, το φολκλορικό φεστιβάλ «Ηπειρωτικά», θεματικά αφιερώματα κινηματογράφου, βραδιές μουσικής αίθουσας ή βραδιές μουσικής στο δρόμο, παρουσιάσεις βιβλίων, επιστημονικές ημερίδες, κ.ά. Σημαντικό είναι να παρατηρηθεί πως τα Ιωάννινα φιλοξενούν όλο και συχνότερα, και με αυξάνουσα επιτυχία διάφορα μεγάλα γεγονότα. Κάποια από αυτά είναι: η Πανηπειρωτική Έκθεση, το Ioannina Street Theatre Festival, Ioannina Rock City Fest, η φιλοξενία του Ark Festival, το φεστιβάλ Photometria. Σε αυτά συμμετέχουν καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αποκτούν έτσι διεθνή χαρακτήρα. Οι μόνιμοι κάτοικοι λοιπόν των Ιωαννίνων, αλλά και οι επισκέπτες, απολαμβάνουν ενός πλούσιου καλλιτεχνικού περιβάλλοντος, τόσο από άποψη του προσφερόμενου προϊόντος, όσο και της ποιότητας των γεγονότων. 17 - 58 B.1.5 Οικονομική διάσταση της καλλιτεχνικής δημιουργίας Ο τομέας των τεχνών γενικά στη διασυνοριακή Περιοχή Παρέμβασης και στα Ιωάννινα ειδικότερα, αποτελείται κατά κύριο λόγο από ατομικές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Ηπείρου (2011), στην περιφερειακή ενότητα Ιωαννίνων δραστηριοποιούνται 176 επιχειρήσεις σε πολιτιστικές – ψυχαγωγικές δραστηριότητες, με 734 απασχολούμενους. Αντιλαμβάνεται κανείς πως μόνο ένα μικρό μέρος αυτών είναι καλλιτέχνες που απασχολούνται επαγγελματικά. Η απασχόληση λοιπόν είναι περιορισμένη, η διεισδυτικότητα στις αγορές πολύ μικρή, ενώ γενικώς υπάρχει έλλειψη στρατηγικής Marketing. Επιπλέον, το περιορισμένο αγοραστικό κοινό της περιοχής, ο χαρακτηρισμός των αντικειμένων τέχνης ως πολυτέλεια στη σύγχρονη εποχή στην Ελλάδα και η σχετική απομόνωση της περιοχής, καθιστούν σχεδόν αδύνατη την ανάπτυξη κι επέκταση των επιχειρήσεων αυτών. Επιπρόσθετα, παρατηρείται υστέρηση και αδυναμία να εντάξουν στο επιχειρηματικό τους πλάνο τις νέες τεχνολογίες και τις δυνατότητες που αυτές παρέχουν στο σύγχρονο επιχειρείν. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη και την ιδιαιτερότητα κάποιων επιχειρήσεων που ασχολούνται με παραδοσιακές μορφές τέχνης και τεχνικές, όπως η αγιογραφία, η υφαντουργία, η ξυλογλυπτική, κ.ά., αυτές πιθανόν να αντιμετωπίζουν και το εμπόριο με την ίδια, παραδοσιακή αντίληψη. Από άποψη εργασιακής σταθερότητας, πιο θετική θα μπορούσε να είναι η απασχόληση καλλιτεχνών διαφόρων ειδικοτήτων σε οργανωμένους πολιτιστικούς φορείς. Ωστόσο, με τα δεδομένα της εποχής, όπου δε δίνονται κονδύλια αντίστοιχα με αυτά παλαιότερων περιόδων, η έλλειψη φιλοσοφίας Marketing καθιστά αδύνατη τη λειτουργία τους. Οι αναπτυξιακές επιδόσεις των Ιωαννίνων ξεπερνούν κατά πολύ τις αντίστοιχες σε επίπεδο νομού και περιφέρειας, και συνολικά, σε σχέση με την υπόλοιπη περιοχή παρέμβασης, οι καλλιτέχνες των Ιωαννίνων απολαμβάνουν μεγαλύτερης επαγγελματικής ευημερίας (Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Ιωαννίνων, 2008). Παραμένει ωστόσο η οικονομική ευημερία του μεγαλύτερου μέρους των καλλιτεχνών σε χαμηλά επίπεδα. B.1.6 Τέχνες και τοπική ανάπτυξη Η ανάπτυξη των τεχνών κρίνεται ότι συμβάλει σε ποικίλους τομείς στη γενικότερη τοπική ανάπτυξη. Όσον αφορά τον αστικό τουρισμό, φαίνεται πως η προσφορά πολιτιστικού προϊόντος ελκύει κυρίως ημερήσιους επισκέπτες από τις κοντινές περιοχές και έλληνες 18 - 58 τουρίστες που συμμετέχουν στα φεστιβάλ κι επισκέπτονται τα πρωτότυπα μουσεία της περιοχής. Επίσης, σε χαμηλότερο ποσοστό επισκέπτες από το εξωτερικό, που ενδιαφέρονται για τη γραφικότητα της πόλης και των παραδοσιακών τεχνών της (Μελέτη Τουριστικής Ανάπτυξης Περιφ. Ηπείρου, 2003. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφ. Ηπείρου, 2013-2014). Ο πολιτιστικός τουρισμός λοιπόν είναι σχετικά ανεπτυγμένος με περαιτέρω δυναμικές, και σίγουρα ωφελεί πολλές εκφάνσεις της τοπικής οικονομίας. Η πόλη είναι επίσης ελκυστική σε νέους κατοίκους και φοιτητές, και η προσφορά τέχνης παίζει σίγουρα το ρόλο της σε αυτό. Η αύξηση λοιπόν του πληθυσμού (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφ. Ηπείρου, 2011) των Ιωαννίνων, αποτελεί από μόνη της τοπική ανάπτυξη, καθώς συντελεί στην κίνηση της αγοράς. Στην ενίσχυση των καταστημάτων βοηθούν επίσης και οι συνεχείς εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα σε διάφορα σημεία της πόλης, καθώς ωθούν τους κατοίκους να κυκλοφορήσουν τουλάχιστον στις ανάλογες γειτονιές. Από την άλλη μεριά, οι δημόσιες αρχές μίας πόλης που έχει να επιδείξει πλούσια καλλιτεχνική δραστηριότητα, διεκδικούν αποτελεσματικότερα κονδύλια στήριξης, κρατικά ή ευρωπαϊκά, με οφέλη σε όλους τους τομείς. Μπορούν ακόμη να προσελκύσουν διεθνή γεγονότα, καθώς οι φορείς έχουν την τεχνογνωσία να τα οργανώσουν. Τέλος, δεν μπορεί να παραληφθεί η ενδυνάμωση των κοινωνικών δεσμών των κατοίκων και η αύξηση της αίσθησης ευημερίας τους, μέσα από τα βιώματα μίας παραδοσιακά κοινής και συνεχώς εξελισσόμενης κουλτούρας. B.2 Καταγραφή και αξιολόγηση μέσων προβολής και προώθησης Τα μέσα που χρησιμοποιούνται από τους καλλιτέχνες στην περιοχή παρέμβασης, για την προβολή του έργου τους, ποικίλουν, αλλά δεν ξεπερνούν τις συνηθισμένες πρακτικές. Επίσης διαφέρουν, όπως είναι λογικό, ανάλογα με τη μορφή τέχνης. Ξεκινώντας από το συνηθέστερο μέσο προβολής, τα διαφημιστικά φυλλάδια, τις αφίσες σε οποιοδήποτε σημείο της πόλης, και λοιπά μοιραζόμενα έντυπα, μπορεί κανείς να καταλάβει τη σπατάλη των πόρων και ίσως την αναποτελεσματικότητα πολλές φορές της προβολής. Έπειτα, ένα κλασικό μέσο προώθησης των εκδηλώσεων είναι το δελτίο τύπου και ενίοτε η διαφήμιση στον τοπικό τύπο. Η αξία της πρακτικής αυτής δεν αμφισβητείται, ωστόσο πολλές φορές η προβολή γίνεται, όπως και με τα μοιραζόμενα φυλλάδια, μέσω του χώρου, του οργανισμού, της επιχείρησης όπου θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση, και όχι μέσω του ίδιου του καλλιτέχνη. Ακολουθούν οι πρακτικές των νέων τεχνολογιών, όπως οι αναρτήσεις σε ιστοσελίδες με θέμα τον πολιτισμό και τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, που μπορεί να είναι τοπικού ή/ και εθνικού ενδιαφέροντος. Η ευρεία χρήση των μέσων αυτών 19 - 58 αποτελεί ενθαρρυντικό στοιχείο για την εξοικείωση του κοινού με το συγκεκριμένο τρόπο ενημέρωσης, ενώ ο βαθμός στον οποίο αξιοποιούνται οι ΤΠΕ είναι περιορισμένος, και υπάρχει μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης. Συνολικά, ένα στοιχείο που πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του είναι ότι η προβολή του έργου των σύγχρονων Ιωαννιτών δημιουργών δεν εντάσσεται σε ένα κοινώς αναγνωρίσιμο πλαίσιο, εξαιτίας των τόσων αποσπασματικών προσπαθειών προβολής και προώθησής του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, το κοινό στην περιοχή παρέμβασης πολλές φορές να μην μπορεί να διαχειριστεί αποτελεσματικά την πληροφορία που λαμβάνει, και να αδυνατεί να ακολουθήσει τη δράση του καλλιτέχνη ή της τέχνης που το ενδιαφέρει. B.3 Βασικά σημείων. συμπεράσματα, ανάλυση δυνατών – αδύνατων Στο σημείο αυτό, πριν από τη διαμόρφωση της στρατηγικής, πρέπει να γίνει μία επισκόπηση των πλεονεκτημάτων και των σημείων αδυναμίας της περιοχής μελέτης, σε σχέση με τη θεματική της δράσης. Με αυτόν τον τρόπο θα αποσαφηνισθούν τα θετικά στοιχεία και η πιθανή τροχοπέδη στην πορεία της διαμόρφωσης της στρατηγικής αλλά και στην εφαρμογή της. Δυνατά σημεία Αρχικά, σε σχέση με την περιοχή παρέμβασης, θετικό στοιχείο αποτελεί η ύπαρξη πολλών, αξιόλογων εγκαταστάσεων, κλασικών και μοντέρνων, διασκορπισμένων στην πόλη. Συνεπώς, υπάρχουν χώροι στους οποίους μπορούν να αναπτυχθούν ποικίλες δράσεις κι εκδηλώσεις. Ακόμη, το εταιρικό σχήμα και ειδικά ο κύριος εταίρος, έχει την απαραίτητη τεχνογνωσία κι εμπειρία στη διαχείριση πολιτιστικών γεγονότων, πράγμα που συνεπάγεται το συγκριτικό πλεονέκτημα σχετικά με την εκπλήρωση των στόχων. Οι κάτοικοι των Ιωαννίνων δείχνουν να ασχολούνται και να υποστηρίζουν κάθε πολιτιστικό δρώμενο που λαμβάνει χώρα στην περιοχή, και μπορεί κανείς να συμπεράνει ότι αναλόγως θα υπάρξει υποστήριξη για την προώθηση των Ιωαννιτών καλλιτεχνών. Όσον αφορά τώρα το καλλιτεχνικό προϊόν, έχει μεγάλη ποικιλία, σε είδος (ανάλογα με την τέχνη), σε χαρακτήρα (παραδοσιακό, μοντέρνο, ριζοσπαστικό), σε πρόσβαση στο κοινό (περισσότερο ή λιγότερο γνωστό). Επίσης διαφοροποιείται σε σχέση με το προϊόν των άλλων περιοχών παρέμβασης, όπου κυριαρχεί το Ενετικό στοιχείο. Η προσφορά λοιπόν του καλλιτεχνικού προϊόντος είναι σίγουρα ευρεία κι ενδιαφέρουσα, ενώ η ποσότητα μπορεί να προσαρμοσθεί αναλόγως της ζήτησης. 20 - 58 Αδύνατα σημεία Η περιοχή των Ιωαννίνων δεν υποστηρίζει την ανάπτυξη των επιχειρήσεων καλλιτεχνών, καθώς δεν είναι εύκολη η πρόσβαση σε υπηρεσίες διαφήμισης και ανεύρεσης πόρων. Επίσης δεν εμπερικλείει δυναμικό αγοραστικό κοινό για τα έργα των καλλιτεχνών, πράγμα που σε πρώτη φάση έχει δυσκολέψει την επαγγελματική τους ενασχόληση με την τέχνη. Ωστόσο, τα μειονεκτήματα δεν απορρέουν κυρίως από την περιοχή παρέμβασης, αλλά από την ομάδα των συμμετεχόντων στη δράση. Ένα θέμα λοιπόν που είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστεί είναι αυτό της ελλιπούς εξοικείωσης μεγάλου μέρους των συμμετεχόντων με τις ΤΠΕ και της κατανόησης της χρησιμότητάς τους. Σημαντική είναι επίσης η υιοθέτηση μιας γενικότερης φιλοσοφίας marketing - προώθησης του έργου τους, ώστε να εκμεταλλευτούν πλήρως τις δυνατότητες που τους προσφέρει η δράση. Στη συνέχεια θα εντοπιστούν οι ευκαιρίες και οι κίνδυνοι που παρουσιάζονται για την δράση, όπως προκύπτουν από τα χαρακτηριστικά της περιοχής παρέμβασης και των εμπλεκόμενων, αλλά και όπως απορρέουν από τις συνθήκες της συγκεκριμένης περιόδου. Σε συνδυασμό στη συνέχεια με τα παραπάνω θα εντοπιστούν οι ειδικές απαιτήσεις, οι περιοχές κινδύνου και οι κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας για τη διαμόρφωση της στρατηγικής. Ευκαιρίες Ευρύτερες συνθήκες που αποτελούν ευκαιρία για τη δράση, είναι η σύγχρονη τάση να χρησιμοποιούνται οι ΤΠΕ για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας σε όλους τους τομείς, πράγμα που θα τοποθετήσει τους συμμετέχοντες στο κέντρο των εξελίξεων όσον αφορά τη δουλειά τους. Ακόμη, είναι γεγονός ότι το καταναλωτικό κοινό στην Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα έχει στραφεί στο ηλεκτρονικό εμπόριο για τις αγορές του, πρακτική που μπορούν οι καλλιτέχνες συμμετέχοντες να εκμεταλλευτούν σε μεγάλο βαθμό. Επίσης, οι τέχνες στην Ευρώπη την τελευταία δεκαπενταετία έχουν εισέλθει δυναμικά στον επιχειρηματικό κόσμο, και διεκδικούν μερίδιο της αγοράς, ώστε οι εκφραστές τους να μπορούν να συνεχίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Η δράση κινείται με σύμπνοια προς αυτήν την παγκόσμια τάση. Τώρα, σε άμεση σχέση με την περιοχή παρέμβασης, ευκαιρία αποτελεί το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τον πολιτιστικό τουρισμό και η καθιέρωση διεθνών γεγονότων μεγάλης αναπτυξιακής αξίας, τα οποία μπορεί να προσελκύσει η πόλη. Αυτό, μπορεί άριστα να προωθηθεί σε συνδυασμό με τη διασυνοριακή συνεργασία, αποφέροντας θετικές συνέργειες για όλες τις περιοχές. 21 - 58 Συνδυασμός και απόρροια όλων των παραπάνω είναι η ανάληψη ηγετικού ρόλου των Ιωαννίνων στη συνεργασία αυτή, και στον πολιτιστικό τομέα μίας ευρύτερης ακόμα περιοχής. Μέσα από την ανάλυση, διαφαίνεται το ιδιαίτερα πρόσφορο έδαφος των Ιωαννίνων για περαιτέρω προώθηση των τεχνών. Εκτός από αυτό όμως, και σε σύγκριση με τις περισσότερες περιοχές παρέμβασης, δίνεται ξεκάθαρα η ευκαιρία να οδηγήσει η πόλη, ως πιο έμπειρη, στην πρόοδο της καλλιτεχνικής δραστηριότητας κι επιχειρηματικότητας. Εξάλλου, η περιοχή των Ιωαννίνων τοποθετείται μεταξύ των δυναμικότερων αστικών κέντρων της χώρας βάσει της δραστηριότητας του τριτογενούς τομέα, που μπορεί να υποδεχθεί, και να καλλιεργήσει σημαντικές συνέργειες στις τοπικές οικονομίες που συνδέονται με τον τομέα των τεχνών (Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Ιωαννίνων, 2008). Απειλές Φυσικά, δε θα μπορούσε να παραληφθεί από τις απειλές η διεθνής οικονομική ύφεση, και τα σχετικά αποτελέσματά της στις επενδύσεις και στις οικονομικές δραστηριότητες. Πολλοί από τους συμμετέχοντες έχουν ήδη πληγεί από τις συγκεκριμένες συγκυρίες, ενώ είναι δεδομένος ο περιορισμός των χρηματικών πόρων που εισέρεαν σε πολιτιστικούς – καλλιτεχνικούς οργανισμούς έως και πριν μία πενταετία. Καίριος κίνδυνος είναι και αυτός της στασιμότητας και εξασθένησης της δράσης, μετά από την πρώτη περίοδο εφαρμογής της. Η συνεχής επικαιροποίηση της Διαδικτυακής πύλης και η εκπλήρωση του Marketing Plan ίσως δεν προχωρήσουν αν δεν υπάρξει σωστή διαχείριση από μέρους του Φορέα. Υπάρχει λοιπόν ανάγκη για συνεχή τροφοδοσία και υποστήριξη του έργου. Τέλος, σημασία πρέπει να δοθεί στην ιδιαιτερότητα των συμμετεχόντων, που χρήζουν διακριτικής αλλά δυναμικής αντιμετώπισης. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μη πιστής στήριξης της όλης διαδικασίας της δράσης, λόγω της ευαισθησίας που χαρακτηρίζει τους ίδιους και το έργο τους και των λεπτών χειρισμών που απαιτούνται. Πίνακας 6.1: SWOT ANALISIS ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ 1. 2. 3. 4. Πλήθος και ποιότητα εγκαταστάσεων Τεχνογνωσία Εταιρικού Σχήματος Πολιτιστικά ενεργοί πολίτες Ικανοποιητική προσφορά καλλιτεχνικού προϊόντος 5. Διαφοροποιημένο καλλιτεχνικό προϊόν ΑΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ 1. Απομονωμένη εμπορικά περιοχή 2. Ελλιπής εξοικείωση των συμμετεχόντων με τις ΤΠΕ 3. Έλλειψη φιλοσοφίας marketing από τους συμμετέχοντες 22 - 58 ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ 1. Χρήση ΤΠΕ για ενίσχυση της επιχειρηματικότητας 2. Στροφή των καταναλωτών στο ηλ. εμπόριο 3. Η διεύρυνση του επιχειρηματικού κλάδου των τεχνών 4. Πολιτιστικός τουρισμός – Διεθνή γεγονότα 5. Διασυνοριακή ενίσχυση της συνεργασίας 6. Ανάληψη ηγετικού ρόλου 1. Διεθνής οικονομική ύφεση 2. Περιορισμένοι οικονομικοί πόροι στον τομέα των τεχνών 3. Ανάγκη για συνεχή τροφοδοσία και υποστήριξη του έργου από το Φορέα 4. Διαχείριση της ιδιαιτερότητας των συμμετεχόντων Το παρόν Marketing Plan έχει εκπονηθεί ώστε να υποστηρίζει την Κοινωφελή Επιχείρηση Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Νεολαίας και Άθλησης Δήμου Ιωαννιτών στο πλαίσιο της Πράξης ADRIONART, να προχωρήσει με επιτυχία στην προώθηση και προβολή της καλλιτεχνικής δημιουργίας και προβολή της ίδιας της Πράξης ADRIONART. Οι στόχοι λοιπόν της Στρατηγικής που αναπτύσσεται παρακάτω είναι σε σύμπνοια με τους στόχους της, ενώ η βοήθεια που προσφέρει αφορά: • στην ουσιαστική ανάπτυξη του νοήματος της Στρατηγικής, • στον σαφή καθορισμό των στόχων, • στην εξειδίκευση των στόχων σε συγκεκριμένες δράσεις, • στην πρόταση διεκπεραίωσης των δράσεων. B.4 Καταγραφή των δυνατοτήτων προβολής, για ολοκληρωμένη στρατηγική προώθησης της καλλιτεχνικής δημιουργίας. B.4.1 μια Ανάλυση ιδιαιτεροτήτων Στο παρόν υποκεφάλαιο υπογραμμίζονται κάποιες ιδιαιτερότητες ως σημεία προσοχής. Τα σημεία αυτά λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαμόρφωση της στρατηγικής, αλλά χρήζουν σημασίας και κατά την εφαρμογή των δράσεων από το Φορέα. Αρχικά, πρέπει να σημειωθεί πως η συμμετέχουσα ομάδα πρέπει να αντιμετωπιστεί ειδικά, καθώς πρόκειται για ανθρώπους με αυξημένη ευαισθησία απέναντι στο έργο τους, και συχνά με δυσκολία προσαρμογής σε νέο τρόπο εργασίας. Είναι λοιπόν περισσότερο δύσκολο το έργο της εξοικείωσης των καλλιτεχνών με διαδικασίες προώθησης και 23 - 58 προβολής της προσωπικότητας και του έργου τους, της ανάπτυξης φιλοσοφίας marketing, και ενέχει τον κίνδυνο της πίεσης και της απροθυμίας τους να συνδεθούν με την Πράξη. Δεύτερον, χαρακτηριστικές της περιοχής είναι ορισμένες τέχνες, παραδοσιακές και με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως η ξυλογλυπτική και η χαρακτική, που έχουν αποδυναμωθεί, ή άλλες, όπως η αργυροχρυσοχοΐα και υφαντική τέχνη που απαιτούν ειδικό εξοπλισμό ή/και συνθήκες, κ.λπ. Ο ξεχωριστός χαρακτήρας αυτών των τεχνών και η πολιτισμική τους αξία αποτελούν συγκριτικό αποτέλεσμα για την ανάπτυξή τους έναντι άλλων τεχνών κι άλλων περιοχών. Συνεπώς, θα πρέπει να διαμορφωθεί κάποιου είδους στήριξη προς τους καλλιτέχνες που τις εξασκούν, για την ευκολότερη πρόσβαση σε υποδομές παραγωγής και για τη διασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων. Όπως έχει αναφερθεί και στο κεφάλαιο της Ανάλυσης SWOT, το καλλιτεχνικό προϊόν κατανέμεται άνισα στις περιοχές παρέμβασης. Για την επιτυχία του προγράμματος λοιπόν προκύπτει η ανάγκη ο Φορέας των Ιωαννίνων να δράσει ως ηγετικό μέλος ολοκλήρωσης της δράσης στην ευρύτερη περιοχή παρέμβασης. Με την παραγωγή περισσότερου καλλιτεχνικού προϊόντος και πολιτιστικής υπηρεσίας, κι έχοντας μεγαλύτερη εμπειρία στον τομέα αυτό, τουλάχιστον οι δράσεις με αφετηρία τα Ιωάννινα θα πρέπει να δίνουν ώθηση στους εταίρους και να διέπονται από φιλοσοφία σοβαρής και δεσμευτικής συνεργασίας. B.4.2 Προσδιορισμός Παρέμβασης καλλιτεχνικής δυναμικής στην Περιοχή Η περιοχή παρέμβασης διηγείται έντονες ιστορικές στιγμές, έχοντας έρθει επαφή με πολλούς και διαφορετικούς πολιτισμούς, σε ένα πλούσιο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Η καλλιτεχνική έκφραση αποτελεί παράδοση για τους Ηπειρώτες και τους Ιωαννίτες συγκεκριμένα. Ένα τέτοιο περιβάλλον δεν μπορεί παρά να είναι ευνοϊκό για την παραγωγή πολιτισμού, όπως και φαίνεται από την προηγούμενη ανάλυση. Επίσης, βλέπουμε στα Ιωάννινα δράσεις καινοτομίας και νέες πρωτοβουλίες από μέρους της δημιουργικής κοινότητας, που τελικά έχουν ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση των δεσμών με τους πολίτες. Μία σημαντική παρατήρηση αφορά την κλίμακα και τη διασπορά των εκδηλώσεων. Πραγματοποιούνται πολύ συχνά και ταυτόχρονα πολλές μικρής κλίμακας εκδηλώσεις, όπως η παρουσίαση ενός βιβλίου, η εμφάνιση ενός τοπικού συγκροτήματος σε ένα μπαρ, η παράσταση κουκλοθέατρου για παιδιά, κ.λπ. Θα μπορούσε να επιτευχθεί μεγαλύτερη συμμετοχή από τον κόσμο και καλύτερο ποιοτικό αποτέλεσμα, εάν ομάδες καλλιτεχνών οργάνωναν μεγαλύτερες, 24 - 58 συνδυαστικές εκδηλώσεις και προγράμματα συνεργασίας. Ανάλογο παράδειγμα αποτελεί η παρουσίαση μιας ποιητικής συλλογής, με κάποια ποιήματα να έχουν μελοποιηθεί και να ερμηνεύονται στην εκδήλωση, η πραγματοποίηση μιας ροκ συναυλίας με τμηματική χορογραφία και συγκεκριμένη σκηνοθεσία, κ.ά. Παλαιότερα έχουν γίνει αξιόλογες προσπάθειες κοινού τύπου προβολής των καλλιτεχνών και συνεργασίας μεταξύ τους, και αυτή η χρονική στιγμή προσφέρεται για την ολοκληρωμένη επιτυχία του όλου πράγματος. Κάτι ακόμη που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε μεγαλύτερο βαθμό είναι να συνδυαστεί η καλλιτεχνική δυναμική στενότερα με την πολιτιστική υπηρεσία και την υπηρεσία αναψυχής στην περιοχή παρέμβασης. Με αυτόν τον τρόπο ο καλλιτέχνης και το προϊόν του γνωστοποιούνται αποτελεσματικότερα στο κοινό και ενθαρρύνεται η δημιουργία. Τέταρτον, ο μεγάλος αριθμός φοιτητών στα Ιωάννινα, και ειδικά η ύπαρξη της Σχολής Καλών Τεχνών συνεπάγεται τη διάχυση τεχνογνωσίας στην τοπική κοινωνία, και ειδικά για τους καλλιτέχνες, σημαίνει την ανανέωση των πηγών έμπνευσης μέσω της αλληλεπίδρασης με νέους ανθρώπους. Συμπερασματικά, υπάρχουν υποσχόμενες δυναμικές για την ανάπτυξη της οικονομίας των τεχνών, που με την πραγματοποίηση της Πράξης ενισχύονται παραπάνω. B.4.3 Καταγραφή και αξιολόγηση προσφερόμενου καλλιτεχνικού προϊόντος Η μεγαλύτερη παραγωγή προϊόντων καλλιτεχνών στα Ιωάννινα αφορά στις εικαστικές τέχνες, στην αργυροχρυσοχοΐα και στη μουσική, χωρίς σε καμία περίπτωση να εξαιρούνται η φωτογραφία, η λογοτεχνία, κ.ά. Όπως αναφέρθηκε και στο κεφάλαιο της καταγραφής του καλλιτεχνικού δυναμικού, οι σύγχρονες δημιουργίες κινούνται τόσο στο χώρο της τοπικής παράδοσης όσο και στο πεδίο της καινοτομίας και των νέων τάσεων, κι ανανεώνονται συνεχώς με νέα παραγωγή. Προσφέρεται λοιπόν ποικίλο καλλιτεχνικό προϊόν, με παραγωγή που συνεχίζεται κι εμπλουτίζεται. Όσον αφορά την ταυτότητα των προϊόντων, παρατηρείται πως κάποιες μορφές τέχνης έχουν ήδη διαμορφωμένο ένα πλαίσιο σημειολογικής τοποθέτησης, ως επί το πλείστον επιτυχημένο (αργυροχρυσοχοΐα, γλυπτική, αγιογραφία, κ.λπ.). Το πλαίσιο αυτό πρέπει να ενισχυθεί προσεκτικά και να προβληθεί περαιτέρω μέσω της παρουσίασης του προϊόντος στο κοινό. Σύγχρονα έργα άλλων τεχνών όμως, όπως η μουσική, η λογοτεχνία, η ποίηση, η 25 - 58 υφαντουργία, κ.λπ. υστερούν στον τομέα αυτό, χρειάζεται συνεπώς να δημιουργηθεί γι αυτά ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο θα είναι αναγνωρίσιμα και μη εξαιρετέα. Η προσπάθεια προβολής που γίνεται από τους καλλιτέχνες και σε κάποιες περιπτώσεις και από τους πολιτιστικούς φορείς, αποφέρει κάποια αποτελέσματα, ειδικά σε σύγκριση με άλλες περιοχές. Ωστόσο, για τους στόχους της Πράξης, κρίνεται ανεπαρκής και σίγουρα έχει περιθώρια επέκτασης. B.4.4 Δυνατότητες προβολής και προώθησης του προσφερόμενου καλλιτεχνικού προϊόντος Αξιολογώντας τα περιθώρια προβολής του καλλιτεχνικού έργου των Ιωαννίνων, πρέπει να δεχθεί κανείς ότι η σύγχρονη περίοδος αποτελεί την κρισιμότερη εποχή για τη χρήση των ΤΠΕ και την ανάπτυξη της καλλιτεχνικής επιχειρηματικότητας, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Έτσι, μία προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική προώθησης μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην ανάδειξη του καλλιτεχνικού προϊόντος. Ο βαθμός αποτελεσματικότητας της κάθε δράσης προώθησης εξαρτάται άμεσα από την καλλιέργεια των δημοσίων σχέσεων του διοργανωτή, είτε αυτός είναι ο φορέας είτε είναι ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Οι καλλιτεχνικές επιχειρήσεις λοιπόν θα πρέπει να υιοθετήσουν μία φιλοσοφία εξωστρέφειας. Σαφώς, το σημαντικότερο εργαλείο προβολής και προώθησης του έργου των Ιωαννιτών καλλιτεχνών θα είναι, με την ολοκλήρωσή της, η διαδικτυακή πύλη που αναπτύσσεται ακριβώς για το στόχο του έργου. Η πύλη θα προσφέρει συνδυασμένη και στοχευμένη υπηρεσία, ως εξής: • Ενημέρωση – Πληροφόρηση – Ευαισθητοποίηση των επισκεπτών σχετικά με το αντικείμενο της Πράξης και των επιμέρους δράσεων • Παρουσίαση των συμμετεχόντων καλλιτεχνών και του έργου τους, αναλυτικά και με ελκυστικό τρόπο • Ηλεκτρονικό κατάστημα, μέσω του οποίου ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να προχωρήσει σε συνεννόηση για την αγορά ενός αντικειμένου τέχνης • Κοινωνικό Δίκτυο, με ποικίλες διαδραστικές εφαρμογές, ώστε οι χρήστες της πύλης να βρίσκουν σημεία επικοινωνίας και κοινού ενδιαφέροντος, τόσο μεταξύ τους, όσο και με τους καλλιτέχνες. Τόσο η προώθηση της Διαδικτυακής πύλης, όσο και η παρουσίαση της Πράξης και των επιμέρους δράσεων μπορούν να γίνουν μέσω του Διαδικτύου, ειδικά όπως φαίνεται παρακάτω: 26 - 58 • Σχετικές ιστοσελίδες υψηλής επισκεψιμότητας σε διεθνές – εθνικό – τοπικό επίπεδο • Εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης • Ιστοσελίδες όλων των εταίρων Με τον ίδιο τρόπο, μπορεί να γίνει μέσω των κλασικών μέσων ενημέρωσης: • Ραδιόφωνο και τηλεόραση σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και σε διαδικτυακά κανάλια • Τύπος: τοπικός και εθνικός τύπος, θεματικά συνδεόμενος τύπος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (σχετικός με εφαρμογή επιδοτούμενων προγραμμάτων, ή/και σχετικός με καλλιτεχνικά – πολιτιστικά θέματα) Ακόμη, είναι καίριο για την επιτυχία της προβολής του καλλιτεχνικού προϊόντος και της Πράξης, να υιοθετηθεί από τον Φορέα η πρακτική της συνεχούς γνωστοποίησης και προώθησης όλων των δράσεων, ακόμη και των πιο μικρών. Αυτό σημαίνει συχνά δελτία τύπου, τακτικές προσέλκυσης του ενδιαφέροντος μέσω παράπλευρων εκδηλώσεων, κ.λπ. Ουσιαστικά, σημαίνει πως η κάθε δράση θα πρέπει να γνωστοποιείται τουλάχιστον μέσω των δελτίων τύπου και να προβάλλεται από τη Διαδικτυακή πύλη, κι ακόμη ακόμη να «δημιουργούνται» εκδηλώσεις ακριβώς για να διατηρείται η εντύπωση συνεχούς παραγωγής και δραστηριότητας. Ακόμη κι αν λογικά το διαδίκτυο αποτελεί το σημαντικότερο μέσο προώθησης, το στοιχείο της άμεσης προσωπικής επαφής, που ενέχουν οι ζωντανές εκδηλώσεις, εξακολουθεί να λειτουργεί πολύ αποτελεσματικά, και δεν εξαιρείται σε καμία περίπτωση. B.5 Καθορισμός στρατηγικής προβολής και προώθησης. Tο Marketing Plan έχει ως στόχο να μεγιστοποιήσει την περιφερειακή δυναμική της καλλιτεχνικής προσφοράς των Ιωαννίνων συμπληρώνοντας τις υπάρχουσες στρατηγικές κατευθύνσεις των οργανώσεων πολιτισμού και τεχνών, καθώς και τη δραστηριοποίηση των ενδιαφερομένων μέρων, όπως είναι οι Δημοτικοί Οργανισμοί και Φορείς, οι ιδιώτες, οι επαγγελματίες στον τομέα του πολιτισμού, το Πανεπιστήμιο, κ.ά.. Η ανάπτυξη των προτάσεων και των δράσεων για την διείσδυση στην τοπική κι ευρύτερη αγορά καλύπτει μία περίοδο τριών ετών τουλάχιστον, μέσα στην οποία ο φορέας διαχείρισης και εκτέλεσης του Marketing Plan θα έχει τη δυνατότητα απόκτησης τεχνογνωσίας και ανάπτυξης ανάλογων σχεδίων για επόμενες περιόδους, ανταποκρινόμενων στις σύγχρονες ανάγκες της κάθε περιόδου. Επίσης, προτείνεται μεθοδολογία προσδιορισμού των κριτηρίων για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων και προσδιορίζονται τα αναμενόμενα αποτελέσματα επιτυχίας από τις συνδυασμένες προσπάθειες μάρκετινγκ του καλλιτεχνικού προϊόντος. 27 - 58 Διατύπωση του οράματος της Στρατηγικής του Marketing Plan Η αναγνώριση του καλλιτεχνικού έργου και της καινοτόμου επιχειρηματικότητας των σύγχρονων Ιωαννιτών δημιουργών, γίνεται σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Ταυτόχρονα, οι σχέσεις μεταξύ των Ιωαννίνων, των πόλεων της Ηπείρου, των Ιόνιων νησιών και της Απουλίας στην Ιταλία επιδεικνύουν αξιόλογες συνεργασίες και στενούς δεσμούς δημιουργίας. Σε σημεία, στην επιθυμητή κατάσταση θα ισχύουν τα εξής: • Η πόλη των Ιωαννίνων θα αναγνωριστεί ως περιφερειακό κέντρο για τις τέχνες και τον πολιτισμό, συμπεριλαμβανομένων των παραστατικών τεχνών, των εικαστικών, της λογοτεχνίας, της μουσικής, των τεχνών κινηματογράφου και της διατήρησης και προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς. • Οι καλλιτέχνες και οι πολιτιστικοί οργανισμοί των Ιωαννίνων των πόλεων της Ηπείρου, των Ιόνιων νησιών και της Απουλίας στην Ιταλία θα είναι αυτοτροφοδοτούμενοι και βιώσιμοι, θα γνωρίζουν ο ένας τον άλλον, θα γνωρίζουν τα τοπικά και περιφερειακά ακροατήρια και θα ευθυγραμμίζουν την προσφορά του καλλιτεχνικού προϊόντος τους με αυτά. • Οι τέχνες και η σκηνή του πολιτισμού θα παρουσιάζουν ισχυρές συνέργειες με τις αθλητικές δραστηριότητες, την ψυχαγωγία και τον ελεύθερο χρόνο του κοινού. • Η έκφραση των τεχνών και ο πολιτισμός θα έχουν μια κεντρική συγκέντρωση στο κέντρο της πόλης και στις εγκαταστάσεις του Φορέα, αλλά ταυτόχρονα θα είναι παντού στα Ιωάννινα – σε δημόσιους χώρους, πολυχώρους, βιβλιοθήκες, σχολεία, εμπορικά κέντρα. • Οι τέχνες και ο πολιτισμός θα αποτελέσει βασικό παράγοντα για την αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής στην πόλη και στην ευρύτερη περιοχή. • Τα Ιωάννινα θα είναι μια ζωντανή κοινότητα που προσελκύει περισσότερους καλλιτέχνες περισσότερους κατοίκους, περισσότερους επισκέπτες και περισσότερες επιχειρήσεις. Οι τέχνες και ο πολιτισμός θα είναι μια οικονομική κινητήρια δύναμη για την πόλη. 28 - 58 B.5.1 Στρατηγικοί στόχοι Στρατηγικός Στόχος Α. Προβολή – προώθηση καλλιτεχνικού προϊόντος σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Το έργο του κάθε καλλιτέχνη, στόχος είναι να γίνει γνωστό και αναγνωρίσιμο από ευρύ κοινό και σε μεγάλες γεωγραφικές ενότητες Υποστόχοι Στρατηγικού Στόχου Α 1. Άμεση αλληλεπίδραση του καλλιτέχνη με το κοινό. Προσωπική γνωριμία των δύο μερών και αλληλεπίδραση στα πλαίσια κοινών δράσεων. Στόχος είναι να μάθει ο καλλιτέχνης να προωθεί τον εαυτό του και το έργο του με τη συμπεριφορά και τη δράση του. 2. Γνωστοποίηση και σύνδεση του κοινού με το προϊόν. Στόχος είναι, όλα τα άτομα που θα έρθουν σε επαφή με τα έργα, να συνδεθούν συναισθηματικά με αυτά και να τους είναι οικεία από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα. 3. Διασφάλιση και προώθηση της ποιότητας και της αυθεντικότητας. Ένα αναγκαίο κριτήριο ώστε να επιτευχθεί θετική αξιολόγηση από το ευρύ κοινό σε γεωγραφικές ενότητες που υπερβαίνουν την Ήπειρο και την Ελλάδα, είναι να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στη διασφάλιση της ποιότητας και της αυθεντικότητας των καλλιτεχνικών προϊόντων, το οποίο και θα επιδιωχθεί. Στρατηγικός Στόχος Β. Προβολή της Πράξης σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Με την ίδια λογική όπως αυτή του Στρατηγικού Στόχου Α., επιδιώκεται να καταστεί γνωστή και αναγνωρίσιμη η ίδια η Πράξη και η φιλοσοφία της από ευρύ κοινό και σε μεγάλες γεωγραφικές ενότητες Υποστόχοι Στρατηγικού Στόχου Β 1. Εμπλοκή του κοινού και συναισθηματική σύνδεση με την Πράξη. Στόχος είναι οι άνθρωποι των Ιωαννίνων και οι 29 - 58 καλλιτέχνες άλλων χωρών να νιώθουν υπερήφανοι για την προσπάθεια των φορέων του και ADRIONART να την αγκαλιάζουν. 2. Συνεχής επανασύνδεση με την Πράξη. Οι καλλιτέχνες που θα συμμετέχουν στην αρχική φάση, αλλά και οι επιχειρηματίες που θα εμπλακούν με τον παραμικρό τρόπο, στόχος είναι να επαναδεσμεύονται σε αυτήν, να την προχωρούν με δική τους πρωτοβουλία και μετά το πέρας της πρώτης φάσης. 3. Ανάπτυξη της εξωστρέφειας του φορέα/ των εταίρων Στρατηγικός Στόχος Γ. Χρήση των ΤΠΕ στην επιχειρηματική δραστηριότητα των καλλιτεχνών. Η επαγγελματική δραστηριότητα ενός καλλιτέχνη είναι από μόνη της μια ιδιάζουσα περίπτωση, καθώς επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την έμπνευση και το δημιουργικό περιβάλλον, ενώ η επιρροή αυτή καταναλώνει μεγάλο ποσοστό του χρόνου και της ενέργειας του επαγγελματία – καλλιτέχνη. Στόχος λοιπόν είναι να βρεθούν τρόποι οι ΤΠΕ να εξυπηρετήσουν τις ιδιαίτερες ανάγκες των καλλιτεχνών. Υποστόχοι Στρατηγικού Στόχου Γ 1. Ανάπτυξη της εξωστρέφειας των καλλιτεχνικών επιχειρήσεων. Επιδιώκεται η προβολή των προϊόντων ή/ και των υπηρεσιών σε μεγαλύτερες περιοχές και σε δομές πέρα από τις συνηθισμένες. 2. Πλήρης εκμετάλλευση της πρακτικής του ηλεκτρονικού εμπορίου. Στόχος είναι οι καλλιτέχνες να εξοικειωθούν με τη χρήση δομών τύπου ηλεκτρονικού καταστήματος και να ενημερωθούν σε σχέση με επιτυχημένες πρακτικές 3. Παροχή υποδομών με ΤΠΕ για παραγωγή καλλιτεχνικού έργου. Στόχος είναι να αποκτήσει η κοινότητα των καλλιτεχνών των Ιωαννίνων έναν χώρο όπου θα μπορεί μέσω της δωρεάν χρήσης ΤΠΕ, να αλληλεπιδράσει, να εμπνευστεί, να δημιουργήσει, να συμμετέχει σε διεθνή διαδικτυακά γεγονότα, εκθέσεις, παρουσιάσεις, κ.λπ. 30 - 58 Στρατηγικός Στόχος Δ. Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των καλλιτεχνών. Επιδιώκεται η πραγματοποίηση project στα οποία θα συμμετέχουν ομάδες καλλιτεχνών. παρουσιάσουν πως Οι διεθνείς project τέτοιου πρακτικές τύπου έχουν να επιδεικνύουν καινοτομία, υψηλή ποιότητα και τελικά υψηλή δημοσιότητα στο Υποστόχοι Στρατηγικού Στόχου Δ παραγόμενο προϊόν. 1. Ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Στόχος είναι η ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ ανθρώπων από διαφορετικές περιοχές, ώστε να αναπτυχθούν καλές πρακτικές, νέες ευκαιρίες και να υπάρξει σύσφιξη δεσμών μεταξύ των συνεργαζόμενων περιοχών. 2. Συνεργασία σε επίπεδο δημιουργίας και παραγωγής. Επιδιώκεται η συγκρότηση ομάδας ανθρώπων του τοπικού πληθυσμού, με δραστηριότητα στο δημιουργικό τομέα, που να υποστηρίξει τη δημιουργία χώρων καλλιτεχνικής παραγωγής, τη διαδικασία προσέλκυσης κεφαλαίων ή υποδομής από χορηγίες, κ.λπ. Στρατηγικός Στόχος Ε. Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των περιοχών. Επιδιώκεται μία μορφή συνεργασίας διαρκής, που θα υπηρετεί την ύψιστη αξία του πολιτισμού, θα προστατεύει και θα προάγει την κληρονομιά που παρουσιάζει πληθώρα κοινών σημείων, ενώ ταυτόχρονα θα προσφέρει γόνιμο έδαφος για νέες ιδέες και Υποστόχοι Στρατηγικού Στόχου Ε σύγχρονες τέχνες. 1. Ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Επιδιώκεται οι περιοχές να βοηθήσουν η μία την άλλη και να μοιραστούν τα εργαλεία που χρησιμοποιούν, την τεχνογνωσία που εφαρμόζουν και τους τρόπους με τους οποίους οργανώνονται για την ολοκλήρωση των δράσεων. 2. Ενίσχυση των δεσμών. Επιθυμητό αποτέλεσμα είναι οι κάτοικοι των περιοχών να αποκτήσουν κοινή συνείδηση στα θέματα της τέχνης και να συνειδητοποιήσουν τις ομοιότητές τους. 31 - 58 B.5.2 Κοινό – στόχος Η επιλογή του σωστού κοινού – στόχου αποτελεί ένα ουσιώδες στοιχείο της επιτυχημένης στρατηγικής των φορέων. Στη συνέχεια, η οργάνωση των γραμμών δραστηριότητας του Φορέα γύρω από τις μεταβαλλόμενες ανάγκες αυτών των κοινών - στόχων ή των τμημάτων του είναι και η ουσία του Σχεδίου. Ένας στρατηγικά επικεντρωμένος φορέας πρέπει να διατηρεί μια λίστα με τα κοινά-στόχους στα οποία απευθύνεται ώστε να προσαρμόζει ανάλογα το πλαίσιο των δραστηριοτήτων του. Το κοινό στο οποίο στοχεύουν οι στρατηγικές δράσεις για την προβολή και προώθηση του καλλιτεχνικού έργου και της ίδιας της Πράξης, εντοπίζεται στις ομάδες των καλλιτεχνών, των φιλότεχνων – πιθανών αγοραστών, τον φορέων πολιτισμού και ανάπτυξης, και των επαγγελματιών στη δημιουργική βιομηχανία. Μπορεί σε συνέχεια να αναλυθεί ως εξής: • Κάτοικοι και καλλιτέχνες της περιοχής παρέμβασης • Επισκέπτες γύρω περιοχών • Γκαλερί, μουσεία, θέατρα, χώροι και πολυχώροι τέχνης • Στενότερο αγοραστικό κοινό της περιοχής παρέμβασης και των γύρω περιοχών – Η ομάδα αυτή μπορεί να παρακολουθήσει τις εκδηλώσεις, τις εκθέσεις κ.λπ. Γίνεται δηλαδή η επικοινωνία με τον καλλιτέχνη και το διοργανωτή με άμεσο τρόπο: - φίλοι των τεχνών, - συλλέκτες, - εμπορικές γκαλερί, - διαχειριστές χώρων που αναζητούν υψηλή ή/και συγκεκριμένη αισθητική (μεγάλα ξενοδοχεία, εταιρίες διοργάνωσης γεγονότων, θεματικοί χώροι μουσικής, βιβλιοθήκες), - ποιοτικές/ παραδοσιακές τουριστικές επιχειρήσεις • Φιλότεχνο κοινό ευρύτερων περιοχών – με την προσέγγιση της συγκεκριμένης ομάδας αναπτύσσεται η εξωστρέφεια τόσο του Φορέα όσο και των ίδιων των καλλιτεχνικών επιχειρήσεων: - ακόλουθοι διάσημων γκαλερί τέχνης, μουσείων, τακτικών εκθέσεων - πολιτιστικοί σύλλογοι - κοινό δημοπρασιών, δημοπρασίες στο διαδίκτυο • Σύλλογοι και ομάδες καλλιτεχνών άλλων περιοχών, ώστε να προωθηθεί σε επόμενο στάδιο η διάχυση τεχνογνωσίας και η συνεργασία • Φορείς πόλεων – οργανισμοί που έχουν αναλάβει ανάλογα έργα, σε σύμπνοια με την ανάπτυξη εξωστρέφειας του Φορέα 32 - 58 • Επαγγελματίες άμεσα ή έμμεσα συνεργαζόμενοι με τον καλλιτεχνικό χώρο και τις δημιουργικές οικονομίες (εκδότες, παραγωγοί, managers, ΜΜΕ, επιχειρηματίες του χώρου, γραφίστες, διαφημιστές, κ.λπ.) • Οικονομικοί κύκλοι κι επαγγελματικές οργανώσεις (σύνδεσμοι ξενοδόχων, τουριστικά πρακτορεία, επαγγελματίες real estate, κ.λπ.) • Περιφερειακές και τοπικές Αρχές • Σχετικής αρμοδιότητας δημόσιες Αρχές • Ευρύτερη κοινή γνώμη Η προσέγγιση των ομάδων – στόχων γίνεται ούτως ή άλλως από τις δράσεις προβολής. Παρ’ όλα αυτά, καίριο είναι σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, αναλόγως του θέματος και της έκτασης κάθε δράσης, να αποστέλλονται ειδικές προσκλήσεις και να καλλιεργούνται δημόσιες σχέσεις από τον Φορέα και τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες. B.5.3 Προτεινόμενη στρατηγική για την προβολή του καλλιτεχνικού προϊόντος σε τοπικό, εθνικό, διεθνές επίπεδο Στο συγκεκριμένο υποκεφάλαιο διαμορφώνονται και αναλύονται οι κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας για την προβολή τόσο του καλλιτεχνικού προϊόντος όσο και της Πράξης ADRIONART σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Τα τρία επίπεδα μπορεί κατά περιπτώσεις να υπεισέρχονται το ένα στο άλλο, ωστόσο, για τη διαμόρφωση των προτεινόμενων δράσεων είναι χρήσιμο οι στρατηγικές κατευθύνσεις να ξεχωρίζουν. Στρατηγικές κατευθύνεις για προβολή σε Τοπικό επίπεδο 1. Προσωπική επαφή του καλλιτέχνη με το κοινό: Είναι πολύ σημαντικό ο καλλιτέχνης να έχει προσωπικές επαφές με το κοινό της περιοχής και να αλληλεπιδρά μαζί του. Αυτό θα βοηθήσει στην κατανόηση κι εκτίμηση του δημιουργού και του έργου του από το κοινό. Ο κόσμος, ερχόμενος σε συχνή επαφή με τον καλλιτέχνη και τα έργα του, θα συνδεθεί συναισθηματικά μαζί του, και συνεπώς θα το προωθεί ασυνείδητα στον κύκλο του, ίσως προσφερθεί για χορηγία, συνεργασία, κ.λπ. 2. Ενεργή συμμετοχή του κοινού σε εκδηλώσεις - παρουσιάσεις: Ακολουθώντας τις σύγχρονες πρακτικές στο περιβάλλον των εκθέσεων έργων τέχνης, μουσείων κ.λπ., η επαφή με το καλλιτεχνικό έργο δεν μπορεί να είναι μόνο παθητική. Θεμιτό είναι να συμμετέχει το κοινό στη διαδικασία δημιουργίας κάποιων έργων, στην οργάνωση κάποιων εκδηλώσεων, κ.ά. Επίσης, σε περιπτώσεις που οι μορφές τέχνης δεν προσφέρονται γι αυτό, να 33 - 58 εκτυλίσσονται παράλληλες εκδηλώσεις κι εργαστήρια, όπου οι άνθρωποι θα έρχονται σε επαφή με το έργο με πιο έμμεσο τρόπο. 3. Καλλιέργεια θετικού κλίματος για το ADRIONART: Σε όλες τις εκφάνσεις της Πράξης, από την πιο μικρή εκδήλωση έως και το σημαντικότερο γεγονός, ουσιαστικό είναι να γίνεται αναφορά στο όνομά της και τους στόχους της. Με τον ίδιο τρόπο, όπως και παραπάνω, οι άνθρωποι θα συνδεθούν συναισθηματικά και θα βιώσουν την αίσθηση της κοινής κτήσης μιας θετικής ενέργειας για τον τόπο τους. Στρατηγικές κατευθύνεις για προβολή σε Εθνικό επίπεδο 1. Έμφαση στον παραδοσιακό ή/ και καινοτόμο τοπικό χαρακτήρα του καλλιτεχνικού προϊόντος: Μία στρατηγική προσέλκυσης ενδιαφέροντος προς το καλλιτεχνικό προϊόν, είναι να τονιστεί ο ιδιαίτερος τοπικός χαρακτήρας του, είτε ως το αποτέλεσμα κάποιας μοναδικής παραδοσιακής τέχνης των Ιωαννίνων, είτε ως η σύγχρονη ριζοσπαστική έκφραση των ανθρώπων στο συγκεκριμένο τόπο, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Ουσιαστικά, όταν παρουσιάζεται ένα έργο τέχνης, πρέπει να γίνεται σαφές το πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται, ο τόπος απ’ όπου προέρχεται και η φιλοσοφία της δημιουργίας του, στενά συνδεδεμένη με τον τόπο αυτόν. 2. Αξιοποίηση των δικτύων ειδικών που δρουν στον εθνικό χώρο: Σε εθνικό επίπεδο, η προβολή της Πράξης (και κατ’ επέκταση και του έργου των καλλιτεχνών), μπορεί να ενισχυθεί αποτελεσματικά από τη συμμετοχή σε εθνικά δίκτυα πόλεων, οργανισμών, Πανεπιστημίων, ομάδων επιστημόνων, ομάδων καλλιτεχνών κ.λπ. Η σύγχρονη κοινωνία της πληροφορίας έχει καταστήσει εξαιρετικά εύκολες και διαχειρίσιμες τις ανάλογες πρακτικές, οπότε ο εντοπισμός δικτύων και φορέων ίδιας θεματικής και δράσης είναι μία προσιτή εργασία. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη πολιτική λοιπόν θα πρέπει οι φορείς του ADRIONART να εντοπίζουν και να εμπλέκονται στα συνέδρια, σεμινάρια, ημερίδες κ.λπ. που τα αναφερόμενα δίκτυα οργανώνουν. Από την άλλη, οι φορείς του ADRIONART μπορούν επίσης να οργανώνουν ανάλογα γεγονότα, για γνωριμία και συνεργασία με τα διάφορα δίκτυα. Στρατηγικές κατευθύνεις για προβολή σε Διεθνές επίπεδο 1. Ανάπτυξη εξωστρέφειας των καλλιτεχνών ως μονάδες ή/ και ως ομάδες: Για την προώθηση του καλλιτεχνικού τους έργου σε διεθνές επίπεδο, οι καλλιτέχνες θα βρουν 34 - 58 πρόσφορο έδαφος στους διεθνείς διαγωνισμούς, στις διάσημες εκθέσεις που μεταφέρονται από πόλη σε πόλη, σε δημοπρασίες, κ.λπ. Η γραμμή λοιπόν που προτείνεται να ακολουθηθεί είναι η αλληλεπίδραση με διεθνείς καλλιτέχνες και η προβολή του έργου τους, είτε σε επίπεδο μονάδας είτε σε ομαδικές δουλειές, σε παγκόσμια γεγονότα και οργανώσεις. 2. Ανάπτυξη διεθνών σχέσεων και συμμετοχή σε «παρατηρητήρια»: Όσον αφορά τώρα την προβολή της Πράξης, είναι η ίδια φιλοσοφία που προτείνεται στο Φορέα, και αντίστοιχη με τη στρατηγική που προτείνεται για το εθνικό επίπεδο. Έτσι, ο Φορέας της Πράξης θα πρέπει σε πρώτη φάση να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τη συνεργασία και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας με τις περιοχές παρέμβασης και ειδικά με την Απουλία – Λέτσε, και σε δεύτερη φάση με δίκτυα και παρατηρητήρια διασυνοριακής καλλιτεχνικής επιχειρηματικότητας σε διάφορες περιοχές του κόσμου. B.6 Σχέδιο δράσεων προβολής και προώθησης (Action Plan) B.6.1 Δράσεις, μέσα και εργαλεία προβολής Στο κεφάλαιο αυτό θα διαμορφωθούν οι δράσεις εφαρμογής της στρατηγικής που αναπτύχθηκε παραπάνω. Η καθεμία δράση θα εντάσσεται κάτω από έναν Στρατηγικό στόχο κι έναν Υποστόχο. Επίσης, θα εναρμονίζεται με τη στρατηγική προβολής στα τρία επίπεδα (τοπικό, εθνικό, διεθνές). Τονίζεται πως, εκτός από τα αντικείμενα που παρουσιάζονται στον Πίνακα 9.1, εννοείται και η διαδικασία γνωστοποίησης και προβολής της καθεμίας δράσης ξεχωριστά, όπως έχει αναλυθεί στο κεφάλαιο 7.Δ. Σε αμέσως επόμενη φάση, για κάθε δράση θα καθορίζονται εργαλεία εφαρμογής, χρονικό πλαίσιο, κόστος και αναμενόμενα αποτελέσματα. Στόχος είναι, ο χώρος του Φορέα και οι υπόλοιποι κόμβοι δημιουργικότητας που θα λαμβάνουν χώρα οι τακτικές και οι διαρκείς δράσεις, να αποτελέσουν σημεία συνεχούς επαφής και κοινωνικών πρακτικών, κυρίως για τους συμμετέχοντες αλλά και για το κοινό. Έτσι, η ενημέρωση, η παροχή διευκρινίσεων και βοήθειας, οι δηλώσεις συμμετοχής, τα παράπονα και οι παρατηρήσεις, εκτός από τους επίσημους τρόπους προώθησής τους, θα έχουν και το φυσικό χώρο εκπλήρωσής τους. 35 - 58 Πίνακας 9.1: Ανάλυση στόχων σε δράσεις Υποστόχος Δράση Περιεχόμενο δράσης Προβολή επίπεδο σε Στρατηγικός Στόχος Α.: Προβολή – Προώθηση Καλλιτεχνικού Προϊόντος Α.1.α Ξεχωριστές εκθέσεις, παρουσιάσεις, Τοπικό, Εθνικό συναυλίες κ.λπ. 1. Άμεση αλληλεπίδραση του καλλιτέχνη με το Α.1.β Σεμινάρια marketing/ δημοσίων σχέσεων Τοπικό, Εθνικό κοινό Α.1.γ Εργαστήρια τέχνης για το κοινό με Τοπικό συμβολική συμμετοχή Εκθέσεις, παρουσιάσεις, συναυλίες, Τοπικό 2. Γνωστοποίηση και Α.2.α παραστάσεις, κ.λπ. σε δημόσιους χώρους σύνδεση του κοινού με το προϊόν Α.2.β Οργανωμένες - θεματικές εκδρομές Τοπικό, εθνικό Α.3.α Κατασκευή σήματος, λογότυπου και Όλα 3. Διασφάλιση και έκθεσης προέλευσης που θα συνοδεύει προώθηση της όλα τα προϊόντα ποιότητας και της Α.3.β Δημιουργία ντοκιμαντέρ για την ιστορία Όλα αυθεντικότητας των έργων και της Πράξης Στρατηγικός Στόχος Β.: Προβολή της Πράξης Β.1.α Τακτικές εκδηλώσεις σε συνδιοργάνωση Τοπικό 1. Εμπλοκή του κοινού – με τις Σχολές Τεχνών συναισθηματική Β.1.β Τακτικές εκδηλώσεις σε συνδιοργάνωση Τοπικό σύνδεση με πολιτιστικούς συλλόγους Β.2.α Τακτικές συνελεύσεις με τους καλλιτέχνες Τοπικό με ενημερωτικά δελτία προόδου και λοιπά 2. Συνεχής θέματα ανατροφοδότησης - ανανέωσης επανασύνδεση με την Πράξη Β.2.β Καθορισμός & ανακοίνωση περιόδου Τοπικό δηλώσεων νέων συμμετοχών Συμμετοχή σε διεθνή γεγονότα τέχνης Όλα 3. Ανάπτυξη Β.3.α εξωστρέφειας του Β.3.β Δημιουργία/ συμμετοχή σε Όλα Φορέα/ εταίρων παρατηρητήρια Στρατηγικός Στόχος Γ.: Χρήση των ΤΠΕ στην καλλιτεχνική επιχειρηματική δραστηριότητα Γ.1.α Σεμινάριο κατάρτισης των καλλιτεχνών Τοπικό 1. Ανάπτυξη στη χρήση κοινωνικών δικτύων εξωστρέφειας των Γ.1.β On line υποστηρικτική υπηρεσία για Τοπικό καλλιτεχνικών καλλιέργεια δημοσίων σχέσεων σε άμεσο επιχειρήσεων χρόνο Γ.2.α Σεμινάρια για την επιμόρφωση των Τοπικό καλλιτεχνών στη χρήση των υποδομών της 2. Πλήρης εκμετάλλευση Διαδικτυακής πύλης της πρακτικής του Γ.2.β Χρήση των δυνατοτήτων της διαδικτυακής Τοπικό ηλεκτρονικού εμπορίου πύλης για ανάπτυξη & διαχείριση πελατολογίου Γ.3.α Ανάπτυξη χώρων – θερμοκοιτίδων με Τοπικό 3. Παροχή υποδομών με υποδομές ΤΠΕ (WiFi κ.λπ.) και με ΤΠΕ για παραγωγή δυνατότητα διαμόρφωσής τους ως χώρο καλλιτεχνικού έργου παραγωγής/ επαγγελματικής δραστηριότητας 36 - 58 Υποστόχος Δράση Περιεχόμενο δράσης Προβολή επίπεδο Γ.3.β Πρόσβαση σε προγράμματα Η/Υ Τοπικό ζωγραφικής, μουσικής, σχεδιασμού, διακοσμητικής, κ.ά. Στρατηγικός Στόχος Δ.: Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των καλλιτεχνών 1. Ανταλλαγή Δ.1.α Ημερίδες/ Συνέδρια με στόχο την Τοπικό, Εθνικό τεχνογνωσίας ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ καλλιτεχνικών/ πολιτιστικών φορέων (ιδιωτικών & δημόσιων) και την ανάδειξη επιτυχημένων πρακτικών Δ.1.β Φιλοξενία και παρουσίαση έργων Όλα καλλιτεχνών από άλλες περιοχές 2. Συνεργασία σε Δ.2.α Δημιουργία κοινών project υψηλών Όλα επίπεδο δημιουργίας και προδιαγραφών από καλλιτέχνες της ίδιας παραγωγής ή/ και διαφορετικής περιοχής και παρουσίαση Δ.2.β Παραχώρηση ή κοινή απόκτηση Τοπικό, εθνικό εργαλείων – υποδομών παραγωγής Στρατηγικός Στόχος Ε.: Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των περιοχών 1. Ανταλλαγή Ε.1.α Ημερίδα για την παρουσίαση της δράσης Τοπικό, Εθνικό τεχνογνωσίας του Φορέα στα πλαίσια του ADRIONART Ε.1.β Δημιουργία δικτύου συνεργασίας μεταξύ Τοπικό, Εθνικό διάφορων πολιτιστικών φορέων 2. Ενίσχυση των δεσμών Ε.2.α Συνδιοργάνωση φεστιβάλ με πολιτιστ. Όλα Συλλόγους, καλλιτέχνες κ φορείς από το Λέτσε Ε.2.β Εκδρομές ομάδων καλλιτεχνών από τις Όλα ελληνικές περιοχές παρέμβασης στο Λέτσε 37 - 58 σε Στο σημείο αυτό, κρίνεται σημαντικό να αναλυθεί το σκεπτικό από το οποίο προήλθαν κάποιες δράσεις. Ξεκινώντας από τις δράσεις του Υποστόχου «Διασφάλιση και προώθηση της ποιότητας και της αυθεντικότητας» Α.3.α «Κατασκευή σήματος, λογότυπου και έκθεσης προέλευσης που θα συνοδεύει όλα τα προϊόντα» και «Α.3.β Δημιουργία ντοκιμαντέρ για την ιστορία των έργων και της Πράξης», πρέπει να τονιστεί η σημασία ενός επιτυχημένου σήματος και λογότυπου. Εφαρμόζοντας σωστές μεθόδους marketing, αυτά θα μπορούν να επικοινωνούν τα σωστά μηνύματα στο κοινό και να προκαλούν το ενδιαφέρον του και την προσωπική του σύνδεση. Επίσης, το ντοκιμαντέρ, εκτός από τη συγκέντρωση της πληροφορίας με καλλιτεχνική ματιά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ποικίλες εκδηλώσεις, ακόμη και για να υποστηρίξει τη συμμετοχή ενός καλλιτέχνη σε διεθνή γεγονότα ή για να προσελκύσει το ενδιαφέρον δυνητικών χορηγών. Επίσης, στον Υποστόχο «Εμπλοκή του κοινού – συναισθηματική σύνδεση» και στις δράσεις Β.1.α «Τακτικές εκδηλώσεις σε συνδιοργάνωση με τις Σχολές Τεχνών» και Β.1.β «Τακτικές εκδηλώσεις σε συνδιοργάνωση με πολιτιστικούς συλλόγους» φαίνεται η προτεραιότητα που δίνεται στην αλληλεπίδραση με την τοπική κοινωνία. Ενδιαφέρει λοιπόν η συμμετοχή των ανθρώπων της περιοχής στις δράσεις της Πράξης, καθώς τα αποτελέσματά της δεν αφορούν μόνο τους καλλιτέχνες, αλλά και την τοπική επιχειρηματική κοινότητα. Η τοπική αγορά ωφελείται, ενώ οι ευκαιρίες εργασίας κι ανάπτυξης επιχειρηματικότητας αναμένεται να πληθύνουν. Συνολικά, η κοινωνία των Ιωαννίνων αποκομίζει θετικά στοιχεία από την εφαρμογή ανάλογων δράσεων. Ο Υποστόχος «Παροχή υποδομών με ΤΠΕ για παραγωγή καλλιτεχνικού έργου» περιλαμβάνει τη Δράση Γ.3.α «Ανάπτυξη χώρων – θερμοκοιτίδων με υποδομές ΤΠΕ και με δυνατότητα διαμόρφωσής τους ως χώρο παραγωγής/ επαγγελματικής δραστηριότητας». Η δράση αυτή διαμορφώνεται στα πλαίσια της παγκόσμιας τάσης των κέντρων – θερμοκοιτίδων ή start-up κέντρων. Αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τη στήριξη των καλλιτεχνών στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν λόγω έλλειψης χρημάτων για επένδυση στην εργασία τους, έλλειψης αποτελεσματικής συμβουλευτικής, κ.λπ. Επίσης, σύμφωνα με παρατηρούμενες πρακτικές, η λειτουργία ενός χώρου – θερμοκοιτίδας προσδίδει προστιθέμενη αξία στην περιοχή κι αποτελεί προηγούμενο της συγκέντρωσης δραστηριοτήτων πολιτισμού, αναψυχής και νέων τεχνολογιών. Γενικώς, η χωροθέτηση ενός κέντρου – θερμοκοιτίδας αναπόφευκτα θα επηρεάσει με συγκεκριμένο τρόπο το γύρω περιβάλλον, κι ένας μελετητής μπορεί να χρησιμοποιήσει το γεγονός αυτό για να τονώσει την κίνηση σε κάποια σημεία της τοπικής αγοράς και να αναβαθμίσει την περιοχή. 38 - 58 Στον Υποστόχο «Ανταλλαγή τεχνογνωσίας μεταξύ των καλλιτεχνών» περιλαμβάνεται η Δράση «Δ.1.α Ημερίδες/ Συνέδρια με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ καλλιτεχνικών/ πολιτιστικών φορέων (ιδιωτικών & δημόσιων) και την ανάδειξη επιτυχημένων πρακτικών». Σε γενικές γραμμές, η πραγματοποίηση Συνεδρίων και Ημερίδων εκτός από τα αναμενόμενα αποτελέσματα και την αίσθηση της ενεργητικότητας και της προόδου, μπορεί να αποτελέσει σταθμό στους ανάλογους τομείς. Πάντα η αλληλεπίδραση και η συνεργασία έχει θετικά αποτελέσματα, ενώ πολλές φορές έχει εξαιρετικά. B.6.2 Συσχέτιση με τη στρατηγική προβολής Στον Πίνακα 9.1 στην τελευταία στήλη, φαίνεται για κάθε δράση η σύνδεσή της με τις στρατηγικές κατευθύνσεις προβολής σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Παρακάτω αναφέρεται μία χαρακτηριστική δράση ανά κατεύθυνση στρατηγικής, ώστε να γίνεται αντιληπτή η φιλοσοφία διαμόρφωσης των δράσεων. Έτσι, στο πρώτο επίπεδο της Στρατηγικής προβολής, στο τοπικό, έχουν καθοριστεί τρεις κατευθύνσεις: 1. Προσωπική επαφή του καλλιτέχνη με το κοινό 2. Ενεργή συμμετοχή του κοινού σε εκδηλώσεις – παρουσιάσεις 3. Καλλιέργεια θετικού κλίματος για το ADRIONART Η ανάγκη που εκπληρώνεται από αυτές τις κατευθύνσεις είναι η αμεσότητα, η αποτελεσματικότητα και η διάρκεια της προβολής του καλλιτεχνικού προϊόντος και της Πράξης στο τοπικό επίπεδο. Δράσεις που διαμορφώνονται βάσει αυτών των κατευθύνσεων είναι για παράδειγμα: η Δράση Α.1.α που προγραμματίζει ξεχωριστές - ατομικές εκθέσεις, παρουσιάσεις, συναυλίες κ.λπ. για τον κάθε καλλιτέχνη, όπου θα μπορεί να γνωρίσει προσωπικά τους ανθρώπους που ενδιαφέρονται για το έργο του, η Δράση Α.1.γ, όπου στα εργαστήρια τέχνης για το κοινό, οι πολίτες θα μαθαίνουν και θα συμμετέχουν στην παραγωγή έργων τέχνης, και η Δράση Β.1.β, που αφορά τακτικές εκδηλώσεις σε συνδιοργάνωση με πολιτιστικούς συλλόγους της περιοχής, κι επιτυγχάνει τη συναισθηματική σύνδεση του κοινού με τις αξίες της Πράξης ADRIONART. Το δεύτερο επίπεδο στο οποίο επιδιώκεται προβολή, είναι το εθνικό. Οι κατευθύνσεις που δίνονται, αφορούν: 1. Την αξιοποίηση των δικτύων ειδικών που δρουν στον εθνικό χώρο 39 - 58 2. Την έμφαση στον παραδοσιακό ή/ και καινοτόμο τοπικό χαρακτήρα του καλλιτεχνικού προϊόντος Μία Δράση λοιπόν που συντελεί στην προβολή σε εθνικό επίπεδο, είναι η Β.3.β, που προβλέπει τη συμμετοχή του Φορέα σε παρατηρητήρια καλλιτεχνικής δημιουργίας ή/ και επιχειρηματικότητας, ή, ακόμη πιο αισιόδοξα, τη θέσπιση από τον ίδιο το Φορέα ενός παρατηρητηρίου συναφούς αντικειμένου, που θα τον φέρει σε επαφή με μελετητές, ειδικούς επαγγελματίες, λοιπούς ενδιαφερόμενους, κ.λπ., και θα καταστήσει γνωστή τη δραστηριότητά του στους ανάλογους κύκλους. Άλλη μία, πολύ ενδιαφέρουσα δράση που αποτυπώνει πολύ αποτελεσματικά τη δεύτερη κατεύθυνση είναι η Δράση Α.3.α : Κατασκευή σήματος, λογότυπου και έκθεσης προέλευσης που θα συνοδεύει όλα τα προϊόντα. Τέλος, οι κατευθύνσεις που διαμορφώνονται για την προβολή σε Διεθνές επίπεδο είναι οι εξής: 1. Η ανάπτυξη εξωστρέφειας των καλλιτεχνών ως μονάδες ή/ και ως ομάδες 2. Η ανάπτυξη διεθνών σχέσεων και η συμμετοχή σε «παρατηρητήρια» Η ανάπτυξη της εξωστρέφειας των καλλιτεχνών σίγουρα ενισχύεται από τη Δράσης Δ.1.α, που προβλέπει την πραγματοποίηση ημερίδων/ Συνεδρίων με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ καλλιτεχνικών και πολιτιστικών φορέων και την ανάδειξη επιτυχημένων πρακτικών. Επίσης, μία δράση που συντελεί στην καλλιέργεια των διεθνών σχέσεων είναι η Δράση Ε.2.α: Συνδιοργάνωση φεστιβάλ με πολιτιστικούς Συλλόγους, καλλιτέχνες κ φορείς από το Λέτσε. B.6.3 Εργαλεία εφαρμογής των δράσεων Τρόπος χρήσης του Marketing Plan Το σχέδιο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους φορείς, οργανώσεις και άτομα που συμμετέχουν στις τέχνες και τον πολιτισμό στην πόλη των Ιωαννίνων και στην ευρύτερη περιοχή. Αναμένεται ότι με την ευθυγράμμιση των στρατηγικών και δράσεων με την έκφραση των τεχνών και του πολιτισμού της κοινότητας θα ενισχυθούν οι υπάρχουσες αγορές και θα αυξηθούν οι προοπτικές της αγοράς. Καθώς ο συγκεκριμένος τομέας είναι δυναμικός, η δομή του παρόντος Marketing Plan είναι ευέλικτη ώστε να μπορεί να υλοποιηθεί από έναν αριθμό ανεξάρτητων οργανώσεων, και να επανεξετάζεται σε ετήσια βάση, ώστε να ενημερώνονται οι δράσεις κατά την εφαρμογή τους και να αναδύονται στην επιφάνεια νέες ιδέες. Το marketing, ως τρόπος δράσης, έχει ως γενικό στόχο τη δημιουργία ισχυρών σχέσεων με τους «πελάτες» και μπορεί να οριστεί ως μια σειρά από επιχειρηματικές πρακτικές που 40 - 58 έχουν σχεδιαστεί για να διαμορφώσουν και να παρουσιάσουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες ενός οργανισμού με τρόπο που να δημιουργούν αποτελεσματική ανάπτυξη σχέσεων με τους πελάτες. Για την υλοποίηση της κάθε δράσης προτείνονται κάποια εργαλεία εφαρμογής, τα οποία θεωρείται πως επιτυγχάνουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, καθώς ενσωματώνουν την καινοτομία και εντάσσονται στις οικονομικές και περιβαλλοντικές συγκυρίες της σύγχρονης περιόδου. Διαφήμιση: Γίνεται στο ραδιόφωνο ή/ και στην τηλεόραση ή/και στον τύπο, ή/ και στο διαδίκτυο. Τα διαφημιστικά μηνύματα πρέπει να έχουν κοινή αισθητική, να χρησιμοποιούν ανάλογο λογότυπο με το ειδικά κατασκευασμένο λογότυπο για τα καλλιτεχνικά προϊόντα της Πράξης (Δράση Α.3.α), να δημιουργούνται στο ίδιο περίγραμμα για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Γενικά, στόχος είναι τα διαφημιστικά μηνύματα να είναι χαρακτηριστικά της Πράξης, και να γίνουν αναγνωρίσιμα από το κοινό. Εκθέσεις/ Εκδηλώσεις: Κάποιες από τις δράσεις πραγματοποιούνται μέσω εκδηλώσεων. Καθώς το καλλιτεχνικό έργο προς προβολή δε αφορά μόνο σε εικαστικές τέχνες, οι εκδηλώσεις αυτές δεν μπορεί να είναι μόνο εκθέσεις, αλλά και συναυλίες, παραστάσεις, παρουσιάσεις, ημερίδες κ.λπ. Σε αυτήν την περίπτωση λοιπόν, η ίδια η δράση είναι και το εργαλείο εφαρμογής της. Έντυπο υλικό: Πρόκειται για φυλλάδια, φακέλους, μικροαντικείμενα, κ.λπ. που εξυπηρετούν τη δημοσιότητα και την αναγνωρισιμότητα της Πράξης και των επιμέρους δράσεων. Για λόγους περιβαλλοντικής συνείδησης, προτείνεται η εύλογη παραγωγή του έντυπου υλικού, και η ελεγχόμενη διάθεσή του. Επίσης, η μορφή του θα πρέπει να ακολουθεί τα πρότυπα των διαφημιστικών μηνυμάτων, δηλαδή κοινή αισθητική, λογότυπο, κ.λπ. Οπτικοακουστικό υλικό: Πρόκειται για υλικό που θα ακολουθεί τις δράσεις και θα δημοσιοποιεί στιγμιότυπά τους (φωτογραφίες, βίντεο). Επίσης, ένας αριθμός δράσεων αναμένεται να έχει και ως εκροή οπτικοακουστικό υλικό, όπως για παράδειγμα το ντοκιμαντέρ (Δράση Α.3.β), τα εργαστήρια συνεργασίας ομάδων καλλιτεχνών (Δράση Δ.2.α), κ.ά. Νέα μέσα και διαδίκτυο: Κάποιες δράσεις δημοσιεύονται ή πραγματοποιούνται μέσω υπηρεσιών του διαδικτύου. Είναι τα ενημερωτικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οι on 41 - 58 line πλατφόρμες, το διαθέσιμο στο κοινό υλικό στο διαδίκτυο, η υποστήριξη μέσω δικτύων on line επικοινωνίας. Κάποιες από τις δράσεις πιθανόν να προϋποθέτουν την εργασία ανθρώπων εκτός από τους συμμετέχοντες και το προσωπικό του Φορέα, όπως για παράδειγμα νομικούς συμβούλους, συμβούλους marketing, κ.λπ. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι καλό ο Φορέας να έχει θεσπίσει άτυπες συνεργασίες, μέσα από τις δημόσιες σχέσεις του, με οφέλη και προς τις δύο πλευρές. Ένα ακόμη βασικό στοιχείο της εφαρμογής του Marketing Plan είναι το χρονοδιάγραμμα των εργασιών, του οποίου η αναγκαιότητα αναλύεται στο κεφάλαιο 9.ΣΤ. Αμέσως παρακάτω φαίνεται ο Πίνακας 9.2, που περιλαμβάνει οργανωμένη όλη την πληροφορία για τα εργαλεία εφαρμογής, την κοστολόγηση, το χρονικό προσδιορισμό και τα αναμενόμενα αποτελέσματα των Δράσεων. 42 - 58 Πίνακας 9.2: Εργαλεία εφαρμογής, Κοστολόγηση και Αποτέλεσμα των Δράσεων Δράση Περιεχόμενο Εργαλεία υλοποίησης - Κόστος προώθησης Προτε- Χρόνος ραιότητ Αναμενόμενα αποτελέσματα Εκροές α Α.1.α Α.1.β Α.1.γ Α.2.α Α.2.β Α.3.α Α.3.β Ξεχωριστές εκθέσεις, Έντυπα διαφημιστικά, 20.000 € Υψηλή παρουσιάσεις, συναυλίες κ.λπ. banners, Διαφήμιση & συνέντευξη καλλιτέχνη στο ραδιόφωνο Σεμινάρια marketing/ Προσκλήσεις στους 4.400 € Μέτρια δημοσίων σχέσεων για τους συμμετέχοντες συμμετέχοντες Εργαστήρια κοινό τέχνης για το Έντυπα διαφημιστικά, banners, Διαφήμιση σε τύπο και ραδιόφωνο Εκθέσεις, παρουσιάσεις, Banners, Διαφήμιση σε συναυλίες, παραστάσεις, κ.λπ. τύπο και ραδιόφωνο σε δημόσιους χώρους Οργανωμένες – θεματικές Διαφήμιση σε τύπο και εκδρομές ραδιόφωνο άλλων περιοχών, προσκλήσεις σε φορείς Κατασκευή σήματος, Έντυπο υλικό, Τηλεοπτ. λογότυπου και έκθεσης συνέντευξη εμπνευστών προέλευσης που θα συνοδεύει σχεδιαστών όλα τα προϊόντα Δημιουργία ντοκιμαντέρ για Εκδήλωση παρουσίασης, την ιστορία των έργων και της Διαφήμιση σε τύπο και τηλεόραση, Υλοποίηση από Πράξης συμμετέχοντα καλλιτέχνη 7 μέρες/ Αναγνωρισιμότητα έκθεση προϊόντος Εκδηλώσεις, Έντυπο υλικό 1 μήνας υλοποίηση, 2 πεντάωρα σεμινάρια 2 φορές/ εβδομάδα Ικανότητες προώθησης έργου Εκδηλώσεις Αναγνωρισιμότητα καλλιτέχνη Έντυπο υλικό 20.000 € Μέτρια Συνεχές Αναγνωρισιμότητα προϊόντος Εκδηλώσεις 5.000 € Μέτρια Ημερήσια, Αναγνωρισιμότητα κάθε 3 σε ευρύτερη περιοχή μήνες Εκδρομή 7.000 € Υψηλή Λογότυπο, Έκθεση, Έντυπο υλικό 4.000 € Μικρή 75 μέρες για Αναγνωρισιμότητας την του προϊόντος, υλοποίηση Συναισθηματική σύνδεση 1 χρόνος για Αναγνωρισιμότητας την του προϊόντος, υλοποίηση Συναισθηματική σύνδεση 5.000 € Υψηλή 43 - 58 του Εκδήλωση, Ταινία Ντοκιμαντέρ Δράση Περιεχόμενο Εργαλεία υλοποίησης - Κόστος προώθησης Προτε- Χρόνος ραιότητ Αναμενόμενα αποτελέσματα Εκροές α Β.1.α Τακτικές εκδηλώσεις σε Προσκλήσεις σε φορείς, 4.000 € συνδιοργάνωση με τις Σχολές έντυπο υλικό, διαφήμιση σε Τεχνών τύπο και ραδιόφωνο Μέτρια Β.1.β Τακτικές εκδηλώσεις συνδιοργάνωση πολιτιστικούς συλλόγους Μέτρια Β.2.α Τακτικές συνελεύσεις με τους Δελτίο τύπου 0€ καλλιτέχνες με ενημερωτικά δελτία προόδου και λοιπά θέματα ανατροφοδότησης ανανέωσης Καθορισμός & ανακοίνωση Έντυπο υλικό, Διαφήμιση 1000 € περιόδου δηλώσεων νέων σε τύπο και ραδιόφωνο συμμετοχών Υψηλή Συμμετοχή σε διεθνή γεγονότα Προσκλήσεις, Έντυπο 16.600 € τέχνης υλικό, Διαφήμιση σε τύπο και ραδιόφωνο, Συνεντεύξεις, Εκδήλωση για την παρουσίαση του έργου συμμετοχής Δημιουργία/ συμμετοχή σε Έντυπο υλικό, Δελτίο 2.500 €/ παρατηρητήρια τύπου, Συνεντεύξεις Υψηλή Β.2.β Β.3.α Β.3.β σε Προσκλήσεις σε φορείς, 8.000 € με έντυπο υλικό, Διαφήμιση σε τύπο και ραδιόφωνο Υψηλή Μέτρια 3 μήνες για υλοποίηση, 1 φορά το χρόνο Αναγνωρισιμότητα της Πράξης, Θετικές συνέργειες με το τοπικό περιβάλλον, Ανανέωση 40 μέρες Αναγνωρισιμότητα για την της Πράξης, Θετικές υλοποίηση, συνέργειες με το 1φορά το τοπικό περιβάλλον, εξάμηνο Ανανέωση Κάθε μήνα Επαναδέσμευση των συμμετεχόντων, Ανατροφοδότηση του υλικού Εκδήλωση, Έντυπο υλικό 10 μέρες, Προσέλκυση κι 1φορά/ άλλων εξάμηνο συμμετεχόντων, Ανατροφοδότηση του υλικού, Ενδυνάμωση της Πράξης 1 έως 2 Αναγνωρισιμότητα συμμετοχές σε διεθνές επίπεδο, το χρόνο Καλύτερης ποιότητας προϊόν Λίστες συμμετεχόντων Διαρκής συμμετοχή Έντυπο υλικό 44 - 58 Αναγνωρισιμότητα σε διεθνές επίπεδο Εκδήλωση, Έντυπο υλικό Εκδήλωση Εκδήλωση, Έντυπο υλικό Δράση Περιεχόμενο Εργαλεία υλοποίησης - Κόστος προώθησης Προτε- Χρόνος Αναμενόμενα αποτελέσματα Ικανότητες προώθησης έργου Ικανότητες προώθησης έργου ραιότητ Εκροές α 0€ Γ.1.α Γ.1.β Γ.2.α Γ.2.β Γ.3.α Γ.3.β Δ.1.α Σεμινάριο κατάρτισης των καλλιτεχνών στη χρήση κοινωνικών δικτύων On line υποστηρικτική υπηρεσία για καλλιέργεια δημοσίων σχέσεων σε άμεσο χρόνο Σεμινάρια για την επιμόρφωση των καλλιτεχνών στη χρήση των υποδομών της Διαδικτυακής πύλης Χρήση των δυνατοτήτων της διαδικτυακής πύλης για ανάπτυξη & διαχείριση πελατολογίου Ανάπτυξη χώρων – θερμοκοιτίδων με υποδομές ΤΠΕ και με δυνατότητα διαμόρφωσής τους ως χώρο παραγωγής/ επαγγελματικής δραστηριότητας Πρόσβαση σε προγράμματα Η/Υ ζωγραφικής, μουσικής, σχεδιασμού, διακοσμητικής, κ.ά. Έντυπο υλικό, 10.000 € Προσκλήσεις, Δελτίο τύπου Μέτρια 2 πεντάωρα σεμινάρια Έντυπο ή/ και ηλεκτρονικό 2.500 € αναλυτικό ενημερωτικό υλικό Υψηλή Συνεχές Έντυπο υλικό, 4.400 € Προσκλήσεις, Δελτίο τύπου Υψηλή 2 πεντάωρα σεμινάρια Έντυπο ή/ και ηλεκτρονικό 2.200 € αναλυτικό ενημερωτικό υλικό Υψηλή Διάθεση χώρου κι 50.000 € εξοπλισμού, Έντυπο ή/ και ηλεκτρονικό αναλυτικό ενημερωτικό υλικό, Προσκλήσεις, Δελτίο τύπου Μέτρια Εύρεση εξοπλισμού και 5.000 € λογισμικού, Έντυπο ή/ και ηλεκτρονικό αναλυτικό ενημερωτικό υλικό, Προσκλήσεις, Δελτίο τύπου Ημερίδες με στόχο την Έντυπο υλικό, 10.000 € ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ Προσκλήσεις, Διαφήμιση σε καλλιτεχνικών/ πολιτιστικών τύπο και ραδιόφωνο Μέτρια Υψηλή του του Έντυπο υλικό Έντυπο υλικό Ικανότητες βέλτιστης εκμετάλλευσης των υποδομών 1 φορά το Ικανότητες σε χρόνο συνδυασμό με φιλοσοφία επιχειρηματικότητας 1 χρόνος για Δημιουργία την ευνοϊκού υλοποίηση, περιβάλλοντος δημιουργικής Συνεχές παραγωγής Έντυπο υλικό 1 χρόνος για την υλοποίηση, Συνεχές Προγράμματα Η/Υ/, Έντυπο υλικό Δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος δημιουργικής παραγωγής 6 μήνες για Σύσφιξη των δεσμών την μεταξύ των υλοποίηση, κοινωνιών των 45 - 58 Έντυπο υλικό Χώρος θερμοκοιτίδα Έντυπο υλικό - Δράση Περιεχόμενο Εργαλεία υλοποίησης - Κόστος προώθησης Προτε- Χρόνος ραιότητ Αναμενόμενα αποτελέσματα Εκροές α φορέων (ιδιωτικών & δημόσιων) και την ανάδειξη επιτυχημένων πρακτικών Δ.1.β Φιλοξενία και παρουσίαση Έντυπο ή/ και ηλεκτρονικό 4.000 € έργων καλλιτεχνών από άλλες αναλυτικό ενημερωτικό περιοχές υλικό, Προσκλήσεις Μέτρια Δ.2.α Δημιουργία κοινών project Έντυπο υλικό, 24.400 € υψηλών προδιαγραφών από Προσκλήσεις, Διαφήμιση σε καλλιτέχνες της ίδιας ή/ και όλα τα μέσα, Συνεντεύξεις διαφορετικής περιοχής και παρουσίαση Υψηλή Δ.2.β Παραχώρηση ή κοινή Δελτίο τύπου, Συνεντεύξεις, 0 € απόκτηση εργαλείων – Συγκέντρωση πόρων και υποδομών παραγωγής χορηγιών μέσω εκδηλώσεων Μέτρια Ε.1.α Ημερίδα για την παρουσίαση Έντυπο υλικό, 5.000 € της δράσης του Φορέα στα Προσκλήσεις, Διαφήμιση σε πλαίσια του ADRIONART τύπο και ραδιόφωνο Μέτρια 2 φορές το καλλιτεχνών και χρόνο μεταξύ των φορέων, Αναγνωρισιμότητα της Πράξης 3 μήνες για Σύσφιξη των δεσμών την μεταξύ των υλοποίηση, κοινωνιών των 2 φορές το καλλιτεχνών, χρόνο Αναβάθμιση της ποιότητας και αναγνωρισιμότητα του καλλιτεχνικού έργου 1 φορά το Σύσφιξη των δεσμών χρόνο μεταξύ των κοινωνιών των καλλιτεχνών, Αναβάθμιση της ποιότητας και αναγνωρισιμότητα του καλλιτεχνικού έργου 1 εκδήλωση Δημιουργία κάθε 2 ευνοϊκού μήνες περιβάλλοντος δημιουργικής παραγωγής 2 μήνες Σύσφιξη των δεσμών υλοποίηση, μεταξύ των φορέων, Κάθε 18 Αναγνωρισιμότητα 46 - 58 Εκδήλωση, Έντυπο υλικό Προϊόν του project, Έντυπο υλικό, Εκδήλωση Εργαλεία Υποδομές – Έντυπο υλικό, Εκδήλωση Δράση Περιεχόμενο Εργαλεία υλοποίησης - Κόστος προώθησης Προτε- Χρόνος Αναμενόμενα αποτελέσματα μήνες 6 μήνες για υλοποίηση, Συνεχές της Πράξης Σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των φορέων, Αναγνωρισιμότητα της Πράξης Σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των κοινωνιών των καλλιτεχνών και μεταξύ των φορέων, Αναγνωρισιμότητα της Πράξης και του καλλιτεχνικού έργου Σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των κοινωνιών των καλλιτεχνών και μεταξύ των φορέων, Αναγνωρισιμότητα της Πράξης και του καλλιτεχνικού έργου ραιότητ Εκροές α Ε.1.β Ε.2.α Ε.2.β Δημιουργία δικτύου Προσκλήσεις, Ηλεκτρονικό 2.500 € συνεργασίας μεταξύ διάφορων αναλυτικό ενημερωτικό πολιτιστικών φορέων υλικό, Ηλεκτρονική πλατφόρμα Συνδιοργάνωση φεστιβάλ με Προσκλήσεις, Έντυπο & 121.500€ πολιτιστ. συλλόγους, ηλεκτρονικό αναλυτικό καλλιτέχνες κ φορείς από το ενημερωτικό υλικό, Λέτσε Συνεντεύξεις, Διαφήμιση σε όλα τα μέσα Υψηλή Υψηλή Εκδρομές ομάδων καλλιτεχνών Διαφήμιση σε τοπικό τύπο 20.000 € Μέτρια από τις ελληνικές περιοχές και ραδιόφωνο Ελλάδας & παρέμβασης στο Λέτσε Ιταλίας, Προσκλήσεις σε φορείς 1 χρόνος για υλοποίηση, 1 φορά το χρόνο, 3 ημέρες 4 μήνες για υλοποίηση, 1 φορά το χρόνο 47 - 58 Ηλεκτρονικός τόπος του δικτύου Έντυπο υλικό, Εκδήλωση Εκδρομή Ο βαθμός προτεραιότητας καθορίζεται σε κάθε δράση με βάση κάποια συγκεκριμένα κριτήρια. Αυτά αφορούν καταρχήν την αμεσότητα του αποτελέσματος που αναμένεται από την εφαρμογή της δράσης, από το ποσό της προβολής που θα παραχθεί και από τον μακροπρόθεσμο χαρακτήρα του αποτελέσματος. Παραδείγματος χάριν, η Δράση Α.1.γ «Εργαστήρια τέχνης για το κοινό» έχει πολύ άμεσο αποτέλεσμα καθώς γίνεται προσωπική η γνωριμία του κοινού με τον καλλιτέχνη, ενώ η προβολή στο τοπικό επίπεδο είναι μεγάλη και μάλιστα με τον πλέον αποδοτικό τρόπο, με την προσωπική εμπειρία. Επίσης, λαμβάνεται υπόψη και το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την οργάνωση και υλοποίηση των δράσεων. Για παράδειγμα ένα φεστιβάλ, που χρειάζεται για το σχεδιασμό και την υλοποίησή του 12 μήνες, είναι λογικό να κατατάσσεται ψηλά στη σειρά προτεραιότητας, ώστε οι εργασίες για την πραγματοποίησή του να ξεκινούν άμεσα. Φυσικά, είναι και η γενικότερη αξία του ως δράση μεγάλη, καθώς αποτελεί συμπυκνωμένη εκδήλωση και προβολή του έργου που προηγείται για μήνες μέσα σε τρεις ημέρες, με τη συμμετοχή ολόκληρης της τοπικής κοινότητας και όχι μόνο. B.6.4 Κοστολόγηση δράσεων Στο υποκεφάλαιο αυτό θα αναλυθούν κάποιες σύνθετες δράσεις υψηλής προτεραιότητας ως προς την κοστολόγηση των επιμέρους στοιχείων τους, προς επεξήγηση της στήλης «Κοστολόγηση» του Πίνακα 9.2. Επιλέγονται οι παρακάτω δράσεις, λόγω της υψηλής προτεραιότητας υλοποίησής τους και της υψηλής ανταποδοτικότητας που προβλέπεται πως θα έχουν ως προς τους στόχους του Marketing Plan. Δράση Α.3.α: Κατασκευή σήματος, λογότυπου και έκθεσης προέλευσης που θα συνοδεύει όλα τα προϊόντα • Συναντήσεις Φορέα και συμμετεχόντων με το γραφίστα – διαφημιστή, για το όραμα του σήματος/ λογοτύπου (1.000 €) • Γραπτή έκθεση προέλευσης καλλιτεχνικών προϊόντων. Θα πραγματοποιηθεί από ομάδα συμμετεχόντων καλλιτεχνών με επιβλέπων εκπρόσωπο του Φορέα (2.000 €) • Γραφιστικές εργασίες (3.000 €) για την ανάπτυξη του χαρακτηριστικού σήματος και λογότυπου σε ηλεκτρονική μορφή και μακέτα • Εκτύπωση καρτελών με το σήμα και λογότυπο για τις εκθέσεις των καλλιτεχνών και λοιπές εκδηλώσεις (1.000 €) 48 - 58 • Τηλεοπτική συνέντευξη ομάδας έμπνευσης και γραφίστα – διαφημιστή στη δημόσια τηλεόραση Δράση Β.3.α: Συμμετοχή σε διεθνή γεγονότα - εκθέσεις τέχνης: Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Λέτσε, Ιταλία • Επεξεργασία μοντάζ, υποστηρικτικές υπηρεσίες κ.λπ. προς τον καλλιτέχνη (1.000 €) • Διαφήμιση σε όλα τα μέσα τρεις εβδομάδες πριν την παρουσίαση (10.000 €) • Εκδήλωση για την παρουσίαση του έργου συμμετοχής (2.000 €) • Συνέντευξη καλλιτέχνη και εκπροσώπου του Φορέα • Μεταφορά και διαμονή για την ομάδα συμμετοχής (4 άτομα) και του υλικού, για 7 ημέρες (800 € εισιτήρια, 2.800 € διαμονή) Δράση Γ.2.α: Σεμινάρια για την επιμόρφωση των καλλιτεχνών στη χρήση των υποδομών της Διαδικτυακής πύλης (2) • Ως χώρος διεξαγωγής θα επιλεγεί ένας χώρος εκδηλώσεων του Πνευματικού κέντρου • Φιλοξενία 2 ομιλητών για μία ημέρα (200 €) • Έντυπο υλικό (1.000 €) • Catering – καφέ για 200 άτομα (800 €) • Προσκλήσεις ηλεκτρονικές στους συμμετέχοντες στην Πράξη και περιορισμένες έντυπες (200 €) Δράση Δ.2.α: Δημιουργία κοινών project υψηλών προδιαγραφών από καλλιτέχνες της ίδιας ή/ και διαφορετικής περιοχής και παρουσίαση • Συναντήσεις κι εργασίες καλλιτεχνών: Θα γίνονται σε χώρους του Πνευματικού κέντρου ειδικά διαμορφωμένους για το project, με σύνδεση στο διαδίκτυο, θρανία εργασίας, υλικά, κ.λπ. (10.000 €) • Έντυπο ενημερωτικό υλικό: (1000 €) • Προσκλήσεις ηλεκτρονικές στους συμμετέχοντες στην Πράξη, και περιορισμένες έντυπες (400 €) • Εκδήλωση για την παρουσίαση του έργου (3.000 €) • Διαφήμιση σε όλα τα μέσα τρεις εβδομάδες πριν την παρουσίαση (10.000 €) • Συνέντευξη ομάδας καλλιτεχνών σε δημόσιο κανάλι 49 - 58 Δράση Ε.2.α: Συνδιοργάνωση φεστιβάλ με πολιτιστικούς συλλόγους, καλλιτέχνες κ φορείς από το Λέτσε (Διάρκειας τριών ημερών) • Χώροι διεξαγωγής εκδηλώσεων: Επιλέγονται δημόσιοι υπαίθριοι χώροι των Ιωαννίνων, αίθουσες εκδηλώσεων των Μουσείων, των Πινακοθηκών, του Πνευματικού κέντρου. • Παράλληλες εκδηλώσεις: Τρεις ομαδικές εκθέσεις εικαστικών τεχνών (10.000 €), δύο παραστάσεις παραδοσιακών και μοντέρνων χορών (4.000 €), τέσσερα εργαστήρια τέχνης με συμμετοχή του κοινού (12.000 €), τέσσερις συναυλίες τοπικών μουσικών σχημάτων (8.000 €), μία συναυλία διεθνών καλλιτεχνών (20.000 €), μία θεματική «ελληνοϊταλική» βραδιά με μουσική, χορό και ελεύθερο φαγητό – ποτό (20.000) • Προσκλήσεις μέσω διαδικτύου, και περιορισμένα έντυπες μέσω ταχυδρομείου (1.000 €) • Έντυπο & ηλεκτρονικό αναλυτικό ενημερωτικό υλικό (1.000 €) • Διαφήμιση σε όλα τα μέσα δύο μήνες πριν το τριήμερο του φεστιβάλ (20.000 €) και στο ραδιόφωνο από έξι μήνες νωρίτερα (1.500 €) • Φιλοξενία εκπροσώπων του εταίρου της Πράξης του Λέτσε, που περιλαμβάνει τη μεταφορά και τη διαμονή 30 ατόμων για τρεις ημέρες (10.000 €) • Οπτικοακουστική κάλυψη (20.000 €) B.6.5 Εκτίμηση αναμενόμενων αποτελεσμάτων. Το παρόν Marketing Plan, μέσω της δημιουργίας πολιτιστικών συνδέσεων, βασίζεται στην αντίληψη που έχει αποκτηθεί μέσω της έρευνας, προσδιορίζει τις ευκαιρίες της αγοράς και προτείνει δράσεις για τον τομέα των τεχνών και του πολιτισμού των Ιωαννίνων. Από την εφαρμογή του Σχεδίου θα επωφεληθούν: • Οι κάτοικοι των Ιωαννίνων και της ευρύτερης περιοχής, μέσω της αυξημένης συμμετοχής στις τέχνες και στην πολιτιστική ατζέντα της πόλης, μέσω του πολιτιστικού εμπλουτισμού και της αύξησης της κοινοτικής υπερηφάνειας. • Ο τομέας των τεχνών, με την αύξηση του κοινού και την υποστήριξη, την ανάπτυξη μιας πιο συνεκτικής κοινότητας και την παροχή νέων ευκαιριών στον καλλιτεχνικό και επαγγελματικό κόσμο. • Η πόλη των Ιωαννίνων, με τη δημιουργία μιας πολιτιστικής ταυτότητας της κοινότητας, ενισχύοντας τη συνολική ποιότητα της ζωής και την αναγνώριση του ρόλου του πολιτισμού ως κινητήρια δύναμη της οικονομίας. 50 - 58 Από τους στρατηγικούς στόχους, όπως αυτοί τίθενται στο κεφάλαιο 8.Α, απορρέουν συγκεκριμένα αποτελέσματα, που εκφράζουν ποιοτικά ή ποσοτικά μεγέθη, και μπορεί να έχουν άυλη ή υλική υπόσταση. Η αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος ή ενός σχεδίου, όπως είναι το παρόν Marketing Plan, κρίνεται από τη μετατροπή των στόχων σε προϊόντα. Παρακάτω φαίνονται οι άμεσες αναμενόμενες απόρροιες από τους στόχους, ενώ στον Πίνακα 9.3 προστίθενται και έμμεσες απόρροιες, και τα χαρακτηριστικά της κάθε μίας. Αποτελέσματα – άμεσες απόρροιες από τους Στρατηγικούς Στόχους • Ευρεία αναγνώριση του προϊόντος από το κοινό και διαμόρφωση θετικής άποψης γι αυτό (Στόχος Α) • Ευρεία αναγνώριση και θετική αντιμετώπιση της Πράξης από το κοινό και τους συμμετέχοντες, Κέρδος του Φορέα σε τεχνογνωσία κι εμπειρία (Στόχος Β) • Βελτίωση των ικανοτήτων των καλλιτεχνών στη χρήση των ΤΠΕ, Αύξηση πελατολογίου και πώληση έργων τέχνης, Κέρδος των συμμετεχόντων σε τεχνογνωσία (Στόχος Γ) • Προϊόντα συνεργασίας (Στόχος Δ) • Περισσότερες μετακινήσεις ανθρώπων μεταξύ των περιοχών παρέμβασης, Προϊόντα συνεργασίας (Στόχος Ε) Πίνακας 9.3: Αποτελεσματικότητα του Marketing Plan Στόχος Α. Προβολή-προώθηση καλλιτεχνικού προϊόντος Β. Προβολή Πράξης της Γ. Χρήση των ΤΠΕ στην καλλιτεχνική επιχειρηματική δραστηριότητα Δ. Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των καλλιτεχνών Αποτέλεσμα Ευρεία αναγνώριση του προϊόντος και διαμόρφωση θετικής άποψης Ανάπτυξη ικανοτήτων για προώθηση της καλλιτεχνικής υπόστασης και δημιουργίας των καλλιτεχνών Ευρεία αναγνώριση και θετική αντιμετώπιση της Πράξης από κοινό και συμμετέχοντες Κέρδος του Φορέα σε τεχνογνωσία κι εμπειρία Θετικές συνέργειες με το τοπικό περιβάλλον Βελτίωση των ικανοτήτων των καλλιτεχνών στη χρήση των ΤΠΕ Αύξηση πελατολογίου και πώληση έργων τέχνης Κέρδος των συμμετεχόντων σε τεχνογνωσία Δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος δημιουργικής παραγωγής με τη χρήση ΤΠΕ Προϊόντα συνεργασίας Αναβάθμιση της ποιότητας του προϊόντος Ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των καλλιτεχνών Χαρακτήρας Μέτρηση Άμεσο Ποιοτικά Έμμεσο Ποιοτικά Άμεσο Ποιοτικά Άμεσο Έμμεσο Άμεσο Ποιοτικά Ποσοτικά Ποιοτικά Άμεσο Άμεσο Έμμεσο Ποσοτικά Ποιοτικά Ποιοτικά Άμεσο Έμμεσο Έμμεσο Ποσοτικά Ποιοτικά Ποιοτικά 51 - 58 Στόχος Ε. Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των περιοχών Αποτέλεσμα Προϊόντα συνεργασίας Περισσότερες μετακινήσεις ανθρώπων μεταξύ των περιοχών παρέμβασης Ενίσχυση των διασυνοριακών δεσμών Χαρακτήρας Μέτρηση Άμεσο Ποσοτικά Άμεσο Ποσοτικά Έμμεσο Ποιοτικά Εκτός από τα αποτελέσματα που αποτελούν απόρροια των Στρατηγικών Στόχων του Marketing Plan, θα ήταν αστοχία να μην αναφερθεί κανείς στα έμμεσα αποτελέσματα. Οι δράσεις που αφορούν στην πραγματοποίηση εκδηλώσεων, όπως ημερίδες, συνέδρια, workshop, κ.λπ., συντελούν στην αύξηση της κίνησης στην τοπική αγορά και τονώνουν τη δραστηριότητα των τοπικών επαγγελματιών, μέσω των προϊόντων που καταναλώνονται και των υπηρεσιών που παρέχονται. Ακόμη, η προσέλκυση του κόσμου και επισκεπτών να συμμετάσχουν ή να παρακολουθήσουν ανάλογες δράσεις έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας ζωντανής ατμόσφαιρας στους χώρους της πόλης, που στη χειρότερη περίπτωση, έχει ένα μικρό θετικό οικονομικό αντίκτυπο σε πάσης φύσεως καταστήματα κι υπηρεσίες. Συνεχίζοντας, οι δράσεις που αφορούν στην ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των ομάδων καλλιτεχνών των διαφόρων περιοχών αλλά και μεταξύ όλων των κοινωνικών ομάδων, καταλήγουν σε θετικά αποτελέσματα, όπως η αίσθηση της κοινής κληρονομιάς, της παράλληλης συμπόρευσης προς καλύτερες συνθήκες εργασίας και καθημερινότητας, η κοινή στήριξη της ομάδας των καλλιτεχνών, κ.λπ. Στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, η δημιουργία συναισθημάτων ευχαρίστησης, ενεργοποίησης και πληρότητας δεν είναι αμελητέα, αντιθέτως, μπορεί να προκαλέσει θετικές συνέργειες από το προσωπικό επίπεδο, έως και το επίπεδο μιας ολόκληρης πόλης. Επίσης, οι δράσεις που έχουν ως αντικείμενο την κατάρτιση των καλλιτεχνών σχετικά με τις εφαρμογές ΤΠΕ και με την ανάπτυξη επιχειρηματικής φιλοσοφίας, θα συντελέσουν στη δημιουργία ενός ανθρώπινου δυναμικού εκπαιδευμένου, εμπνευσμένου, με σύγχρονες δεξιότητες, που θα δρα στην περιοχή των Ιωαννίνων. Το γεγονός αυτό, για την αγορά εργασίας της πόλης αλλά και για τον επιχειρηματικό κόσμο αποτελεί ένα πολύ δυναμικό σημείο, μία ευκαιρία προς εκμετάλλευση. Τέλος, η δραστηριότητα που αναπτύσσεται καθ’ όλη τη χρονική περίοδο εφαρμογής της Πράξης, αλλά κι έπειτα, με την εφαρμογή των δράσεων που προτείνονται στο παρόν Marketing Plan, θα καταστήσει την πόλη των Ιωαννίνων ένα δυναμικό πόλο, ενδιαφέρον για τους επενδυτές, και σίγουρα με την τεχνογνωσία και την αξία να διεκδικήσει περαιτέρω πόρους. Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα θετικό αποτέλεσμα σε στρατηγική διάσταση. 52 - 58 B.6.6 Διαδικασίες εφαρμογής των προτεινόμενων δράσεων Στον Πίνακα 9.4, τίθεται ο χρόνος, η διάρκεια και η συχνότητα των δράσεων που προτείνονται. Βάσει αυτού του πίνακα, και για να κατορθώσει την πραγματοποίηση όλων των δράσεων, ο Φορέας χρειάζεται να καταρτίσει ένα ημερολόγιο ετήσιου χρονικού ορίζοντα, το οποίο σε μηνιαία βάση θα αναθεωρείται και θα ενημερώνεται αναλόγως, πάλι σε βάθος ενός χρόνου. Πρέπει η κατανομή των δράσεων να είναι τέτοια, ώστε να επιτυγχάνεται η ποικιλία για το κοινό, να μεγιστοποιείται η ικανοποίηση των καλλιτεχνών και να διασφαλίζεται η έγκαιρη προετοιμασία των εκδηλώσεων. Μεταξύ των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης των ανθρώπων του Φορέα θα πρέπει να είναι και το χρονοδιάγραμμα των δράσεων προβολής και προώθησης του έργου των Ιωαννιτών καλλιτεχνών και της Πράξης ADRIONART, όπως αυτό παρουσιάζεται στον Πίνακα 9.4. Όπως επισημάνθηκε και παραπάνω, κάθε μήνα χρειάζεται να προγραμματίζονται βραχυπρόθεσμα οι ενέργειες για τον επόμενο μήνα, και μακροπρόθεσμα σε βάθος 3-5 μηνών ή ενός χρόνου. Για κάθε δράση, ανεξάρτητα του μεγέθους και της σημασίας της, είναι καταλυτικό να στήνεται ένα πλαίσιο ενεργειών από μέρους του Φορέα. Οι ενέργειες αυτές μπορούν να ακολουθούν τις εξής διαδικασίες: Επιλογή δράσης: Όταν δεν είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν όλες οι δράσεις που προβλέπει το Marketing Plan, ή χρειάζεται να ενσωματωθούν κι άλλες, η επιλογή της δράσης προς υλοποίηση γίνεται με βάση τη σειρά προτεραιότητας, τη διαθεσιμότητα πόρων ή/ και ανθρώπινου δυναμικού, ειδικές επείγουσες ανάγκες, κι άλλες συγκυρίες. Ανάληψη δράσης: Καθορίζεται η ομάδα εργασίας, η οποία είναι υπεύθυνη για την πραγματοποίηση της δράσης. Η ομάδα έχει μία σαφή ιεραρχία, είναι σταθερή, έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη τεχνογνωσία, εμπειρία κι ευαισθησία σχετικά με τη δράση. Λεπτομερής σχεδιασμός – διαχωρισμός των ενεργειών: Πρώτο και κύριο μέλημα της ομάδας εργασίας είναι ο σχεδιασμός και καταμερισμός των ενεργειών, σε άξονες χρόνου και αντικειμένου. Υπάρχει η πιθανότητα σε κάποιες δράσεις να χρειάζεται συνεργασία με τους καλλιτέχνες, με άλλους φορείς κι ομάδες εργασίας, εξωτερικούς συνεργάτες, κ.ά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, την ευθύνη για την πορεία της δράσης έχει η ομάδα εργασίας του Φορέα, που εκτός των άλλων αρμοδιοτήτων της, λειτουργεί και ως συντονιστής των διάφορων συμμετεχόντων. 53 - 58 Έλεγχος: Καθ’ όλη τη διάρκεια σταδιακής υλοποίησης της δράσης, γίνεται έλεγχος όσον αφορά τη χρονική συνέπεια, την ποιότητα των εργασιών, τα προβλήματα που προκύπτουν, κ.λπ. Ολοκλήρωση: Πραγματοποίηση της δράσης, διαχείριση και διανομή όλων των εκροών της ανάλογα του χαρακτήρα τους (π.χ. πραγματοποίηση εκδήλωσης, εκδρομής, διανομή έντυπου υλικού, φύλαξη και διάθεση κοινώς αποκτηθέντων εργαλείων παραγωγής, κ.λπ.) Αποτίμηση – αξιολόγηση: Κατατίθεται από την ομάδα εργασίας η έκθεση αποτίμησης της δράσης, όπου αξιολογούνται τα πραγματικά αποτελέσματα σε σχέση με τα αναμενόμενα, η επιτυχία διεξαγωγής, η ανταπόκριση του κοινού – στόχου της δράσης, και κρίνεται αν και πότε θα διεξαχθεί ξανά. Προς διευκόλυνση της ομάδας εργασίας και των ανθρώπων του Φορέα γενικότερα, προτείνεται η υιοθέτηση κάποιων προτύπων – φορμών, είτε σε έντυπη μορφή είτε ως υιοθέτηση διαδικασίας. Αυτό μπορεί να εφαρμοστεί στη συζήτηση στα θέματα ημερήσιας διάταξης, στη διαδικασία του λεπτομερούς σχεδιασμού και στη διαδικασία της αποτίμησης – αξιολόγησης. 54 - 58 Πίνακας 9.4: Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης δράσεων Δράση Ιαν Φεβ Μαρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοέ Δεκ Α.1.α Ξεχωριστές εκθέσεις, παρουσιάσεις, συναυλίες κ.λπ. + + + + + + + + + + + + Α.1.β Σεμινάρια marketing/ δημοσίων σχέσεων για τους συμμετέχοντες + + Α.1.γ Εργαστήρια τέχνης με συμβολική συμμετοχή + + + + + + + + + + + + Α.2.α Εκθέσεις, παρουσιάσεις, συναυλίες, κ.λπ. σε δημόσιους χώρους + + + + + + + + + + + + Α.2.β Οργανωμένες – θεματικές εκδρομές + Α.3.α Κατασκευή σήματος, λογότυπου και έκθεσης προέλευσης + + + + Α.3.β Δημιουργία ντοκιμαντέρ για την ιστορία των έργων και της Πράξης + Β.1.α Τακτικές εκδηλώσεις σε συνδιοργάνωση με τις Σχολές Τεχνών + Β.1.β Τακτικές εκδηλώσεις σε συνδιοργάνωση με πολιτιστικούς συλλόγους Β.2.α Τακτικές συνελεύσεις με τους καλλιτέχνες ενημερωτικές κ.λπ. + + + + Β.2.β Καθορισμός & ανακοίνωση περιόδου δηλώσεων νέων συμμετοχών + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Γ.2.β Χρήση των δυνατοτήτων της διαδικτυακής + + + Γ.3.α Ανάπτυξη χώρων – θερμοκοιτίδων + Γ.3.β Πρόσβαση σε προγράμματα Η/Υ ζωγραφικής, μουσικής, κ.λπ. + Δ.1.α Ημερίδες/ Συνέδρια με στόχο την ανταλλαγή εμπειριών + + Δ.1.β Φιλοξενία και παρουσίαση έργων καλλιτεχνών από άλλες περιοχές + + Δ.2.α Κοινά project από καλλιτέχνες της ίδιας ή/ και διαφορετικής περιοχής + Δ.2.β Παραχώρηση ή κοινή απόκτηση εργαλείων – υποδομών παραγωγής + Ε.1.β Δημιουργία δικτύου συνεργασίας μεταξύ πολιτιστικών φορέων Ε.2.α Συνδιοργάνωση φεστιβάλ με το Λέτσε + + Γ.2.α Σεμινάρια χρήσης της Διαδικτυακής πύλης Ε.1.α Ημερίδα για την παρουσίαση της δράσης του Φορέα στο ADRIONART + + Γ.1.α Σεμινάριο κατάρτισης των καλλιτεχνών στη χρήση κοινωνικών δικτύων Γ.1.β On line υποστηρικτική υπηρεσία για καλλιέργεια δημοσίων σχέσεων + + Β.3.α Συμμετοχή σε διεθνή γεγονότα τέχνης Β.3.β Δημιουργία/ συμμετοχή σε παρατηρητήρια + + + Ε.2.β Εκδρομές ομάδων καλλιτεχνών στο Λέτσε + 55 - 58 Επεξηγηματικό Υπόμνημα Πίνακα 9.4 – Χρονοδιαγράμματος + Συνεχόμενες δράσεις Υλοποίηση Ολοκλήρωση/ διεξαγωγή της δράσης 56 - 58 C Συμπεράσματα Το παρόν Marketing Plan εκπονήθηκε με βάση ποιοτικές προδιαγραφές στα στάδια της υλοποίησης και της κατάρτισης, αλλά και όσον αφορά το περιεχόμενο και την ευστοχία της προτεινόμενης στρατηγικής. Λήφθηκαν υπόψη διεθνείς επιτυχημένες πρακτικές και αναπτυσσόμενες τάσεις, ενώ τοποθετείται μέσα στα πλαίσια των συνθηκών της εποχής και σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά της περιοχής εφαρμογής του, ώστε να είναι εφικτή η υλοποίησή των προτεινόμενων δράσεων. Είναι σημαντικό να ειπωθεί πως το Marketing Plan, στο χρονοδιάγραμμά του αλλά και λαμβάνοντας υπόψη τη φιλοσοφία των προτάσεων, αποτελεί ένα εργαλείο χωρίς ημερομηνία λήξης, που μπορεί να εφαρμοστεί και μετά το πέρας της Πράξης, κάτι που προτείνεται έντονα. Ως συμπέρασμα της ανωτέρω ανάλυσης του υπάρχοντος περιβάλλοντος καλλιτεχνικής επιχειρηματικότητας, και μετά τη διαμόρφωση της στρατηγικής και την ανάλυσή της μέχρι και το επίπεδο των επιμέρους στοχευμένων δράσεων, προκύπτει η ανάγκη, από την πλευρά του Φορέα, να διατηρήσει σε όλες τις πτυχές του έργου, ένα πλαίσιο δράσης με γνώμονα τη φιλοσοφία του marketing, της ενσωμάτωσης της καινοτομίας, της διατήρησης υψηλής ποιότητας στις δράσεις και του πνεύματος συνεργασίας. 57 - 58 D ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Ηπείρου (2011) Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Ιωαννίνων (2008) Μελέτη Τουριστικής Ανάπτυξης Περιφέρειας Ηπείρου (2003) Creating Cultural Connections: Barrie Arts and Culture Strategic Marketing Plan 2012-2014 (2012) Urban Creative Poles: Marketing Communication and Events Plan for Creative Cultural Industries (2012) 58 - 58
© Copyright 2024 Paperzz