τ Ειδικά άρθρα Η νέα ποικιλία αχλαδιάς Sissy ΝΈΑ ΠΟΙΚΙΛΊΑ ΑΧΛΑΔΙΆΣ SISSY® M. Βασιλακάκης1, Σ. Κεμπαπίδου2 και Β. Κεμπαπίδης2 1 Ομ. Καθηγητής Δενδροκομίας ΑΠΘ, [email protected] 2 Φυτώρια Farm Hellas, Βρυσάκι Ημαθίας, [email protected] Η ποικιλία Sissy των φυτωρίων Farm Hellas είναι μια νέα ποικιλία που δεν προσβάλλεται από το βακτηριακό κάψιμο και είναι ανθεκτική στην ψύλλα, στο φουζικλάδιο και στη σεπτόρια. Παράλληλα, είναι παραγωγική και πρώιμη, με χαμηλή ανάπτυξη και μικρές απαιτήσεις για κλάδεμα, ενώ οι καρποί της έχουν υψηλή ποιότητα και συντηρησιμότητα. Οι χαμηλές απαιτήσεις σε φυτοπροστασία και κλαδέματα και η δυνατότητα χρήσης της σε συστήματα πυκνής φύτευσης, περιορίζουν το κόστος παραγωγής, συμβάλλοντας στη βιωσιμότητα της καλλιέργειας στη χώρα μας. Η καλλιεργούμενη έκταση με αχλαδιές και φυσικά η παραγόμενη ποσότητα αχλαδιών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί δραματικά οπότε και για να καλυφτούν οι ανάγκες της χώρας σε αχλάδια πραγματοποιούνται αθρόες εισαγωγές από διάφορες χώρες και κυρίως από την Ιταλία. Τα αίτια της κατάστασης αυτής είναι γνωστά σε όλους και αυτά είναι η παρουσία του βακτηρίου Erwinia amylovora που προκαλεί το βακτηριακό κάψιμο (fire blight) καθώς και το έντομο ψύλλα της αχλαδιάς (Psylla pyricolla), η καταπολέμηση των οποίων επιβαρύνει σημαντικά το κόστος παραγωγής. Βεβαίως το κόστος παραγωγής αχλαδιών επιβαρύνεται και από το κόστος ψεκασμών για την καταπολέμηση και των άλλων σοβαρών ασθενειών και εχθρών που προσβάλλουν την αχλαδιά (φουζικλάδιο, αλτερνάρια, σεπτόρια, καρπόκαψα κλπ.) Το πρόβλημα του βακτηριακού καψίματος και της ψύλλας είναι παγκόσμιο και ως εκ τούτου η προσπάθεια αντιμετώπισης αυτών έχει διεθνές ενδιαφέρον. Η έρευνα για 48 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2013 1 Εικόνα 1. Δένδρα ποικιλίας Sissy διαμορφωμένα σε παλμέττα ηλικίας 6 ετών σε πλήρη καρποφορία (Κτήμα στο χωριό Δένδρα Λάρισας). την επίλυση του προβλήματος στρέφεται προς δυο κατευθύνσεις: α) στη δημιουργία ή εξεύρεση ανθεκτικών ποικιλιών τόσο στο βακτηριακό κάψιμο όσο και στην ψύλλα και β) στην εξεύρεση κατάλληλων μεθόδων καταπολέμησης (βιολογικές ή σε συνδυασμό με φυτοφάρμακα ή και ορμόνες). Η δημιουργία ανθεκτικών ποικιλιών βεβαίως είναι η οικονομικότερη λύση όμως δεν είναι η ευκολότερη. Οι μέχρι τώρα προσπάθειες δεν έχουν καταλήξει σε κάποια ανθεκτική ποικιλία που να έχει ταυτόχρονα και ικανοποιητική ποιότητα καρπών. Υποκείμενα και ποικιλίες ανθεκτικές στο βακτηριακό κάψιμο υπάρχουν, όπως είναι η Old Home και η Farmingdale, πολλά από τα υβρίδια των οποίων είναι επίσης ανθεκτικά στο βακτηριακό κάψιμο και είναι τα γνωστά σε όλους μας ως υποκείμενα ΟΗ x F (Oregon, USA). Επίσης, ποικιλίες που δημιουργήθηκαν από ερευνητικά ιδρύματα του Καναδά κυρίως, όπως η Harvest Queen, η Harrow Delight, η Harrow Sweet έχουν διάφορο βαθμό ανθεκτικότητας στο βακτηριακό κάψιμο (Πίνακας 1) αλλά © ΑγροΤύπος Πίνακας 1. Ευπάθεια ποικιλιών αχλαδιάς στο βακτηριακό κάψιμο (1=ανθεκτική, 5=πολύ ευαίσθητη ) P. Crassana 5 Packham’s Triumph 5 Kοντούλα 5 Τσακώνικη 5 Santa maria 5 Carmen 5 Decana del Comicio 4.5 Abate Fetel 4 William’s 4 B. Anjou 3 B. Hardy 3 Conference 3 Kaiser 3 Harvest Queen 2 Coscia 1(3) * Harrow Delight 1(2) Harrow Sweet 1(1) Sissy 1 *Εντός παρενθέσεως ευπάθεια ανθέων είναι ευαίσθητες σε άλλες ασθένειες (αλτερνάρια) ή η ποιότητα των καρπών που παράγουν δεν είναι η καλύτερη. Η ποικιλία Sissy®, της οποίας τα πνευματικά δικαιώματα είναι ιδιοκτησία της Σοφίας Κεμπαπίδου του φυτωρίου Farm Hellas και έχει εγγραφεί στον Εθνικό Κατάλογο Ποικιλιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με αριθμό πρωτοκόλλου 765/3-05-2012, προέκυψε ως μετάλλαξη μάλλον της ποικ. Highland (αυτό διερευνάται γενετικώς) και παρουσιάζει τα παρακάτω πολύ ενθαρρυντικά χαρακτηριστικά: •• απρόσβλητη από το βακτήριο Erwinia amylovora •• ανθεκτική στην ψύλλα της αχλαδιάς •• ανθεκτική σε φουζικλάδιο και σεπτόρια Ο καρπός κατά τη συγκομιδή είναι πράσινος με πορτοκαλί επίχρωμα στην ηλιαζόμενη πλευρά. Είναι μέσου-μεγάλου μεγέθους (200-250 g), έχει τραγανή σάρκα, αρωματική, χωρίς λιθώδη κύτταρα. Συγκομίζεται το 1ο δεκαήμερο του Αυγούστου όταν αποκτήσει διαλυτά στερεά συστατικά (ΔΣΣ) 12-14%. Ο καρπός όταν ωριμάσει γίνεται κίτρινος, η σάρκα είναι γλυκιά (15-16% ΔΣΣ) και βουτυρώδης. Από πειράματα που έγιναν στο Εργαστήριο Δενδροκομίας του ΑΠΘ φάνηκε ότι ο καρπός συντηρείται σε ανοιχτή κλούβα ή σε σακούλα μέχρι και το Μάρτιο στους –1 οC ή και μέχρι τον Μάιο με εφαρμογή SmartFresh ή ελεγχόμενη ατμόσφαιρα. Ο καρπός είναι κατάλληλος για κατανάλωση ως νωπός και για κονσερβοποίηση (δοκιμή από το εργοστάσιο κονσερβοποιίας «Κρόνος» με εξαιρετικά αποτελέσματα στην παραγωγή κομπόστας και όσον αφορά το άρωμα, την τραγανότητα και την καλή συντηρησιμότητα). Η ποικιλία αυτή έχει άριστη συγγένεια με το δοκιμασμένο © ΑγροΤύπος 2 Εικόνα 2. Καρποί ποικιλίας Sissy® έτοιμοι για συγκομιδή. 3 Εικόνα 3. Καρποί ποικιλίας Sissy® μετά την έξοδο από το ψυγείο το Μάρτιο και 5 ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου (Self life). 4α 4β Εικόνες 4α και 4β. Δένδρα ποικιλίας Sissy® καθαρά από βακτηριακό κάψιμο και ψύλλα που βρίσκονται σε επαφή με βραχίονες της ποικιλίας Highland (κατάμαυρα δένδρα εξαιτίας προσβολής από ψύλλα) (Κτήμα στο χωριό Νησί Ημαθίας). Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2013 49 τ Ειδικά άρθρα Η νέα ποικιλία αχλαδιάς Μετατρέποντας ένα θαμνότοπο σε Sissy κήπο ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΑΝΑΡΧΟ ΘΑΜΝΟΤΟΠΟ ΣΕ ΑΝΥΔΡΟ ΚΉΠΟ Μια εμπειρία είκοσι δύο ετών (1991-2013) 5 Δρ Λήδα Ράπτη, 6 Καθηγήτρια School of Medicine, Queen’s University, Kingston, Ontario, Canada1 Εικόνα 5. Δένδρα ποικ. Sissy® 18 μηνών διαμορφωμένα σε ελεύθερο μονόκορμο με καρπούς (Κτήμα στο χωριό Νεοχωρόπουλο Ημαθίας). υποκείμενο κυδωνιάς Προβηγγείας, το οποίο είναι ανθεκτικό στη φυτόφθορα, στον καρκίνο των ριζών και κυρίως στους νηματώδεις, το δένδρο έχει περιορισμένη ανάπτυξη, και ως εκ τούτου είναι κατάλληλο για πυκνές φυτεύσεις (παλμέττα ή μονόκορμο) και μπαίνει γρήγορα στην καρποφορία. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει λίγες ημέρες μετά τις ποικιλίες Κοντούλα, Coscia, Κρυστάλλι ή Τσακώνικη και πριν από τη Santa Maria. Η καρπόδεση είναι πολύ ικανοποιητική, η καρποφορία φέρεται κυρίως στις αιχμές και λαμβούρδες γι’ αυτό έχει ελάχιστο κόστος κλαδεμάτων. Η απόδοση/στρέμμα σε παλμέττα ξεπερνάει τους 5 τόνους/στρέμμα, ενώ σε μονόκορμο με αποστάσεις φύτευσης 1,20x4 μ. αναμένεται να ξεπεράσει τους 6 τόνους/στρέμμα. Το κόστος παραγωγής είναι πολύ μειωμένο εξαιτίας των περιορισμένων ψεκασμών που απαιτούνται. Σε υπάρχοντες μικτούς οπωρώνες της ποικιλίας Sissy® με ποικιλίες Highland, William’s, Santa Maria, όπου η προσβολή από βακτηριακό κάψιμο και ψύλλα ήταν εμφανέστατη, τα δένδρα της ποικιλίας Sissy® δεν παρουσίαζαν κανένα πρόβλημα παρόλο που οι βραχίονες της ποικιλίας ήταν σε επαφή με εκείνους των άλλων ποικιλιών. Η ποικιλία ενδείκνυται επίσης για βιολογική καλλιέργεια λόγω της αντοχής της στις πιο σοβαρές ασθένειες και των ελάχιστων ψεκασμών με φυτοφάρμακα που απαιτεί. Συμπερασματικά μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η ποικιλία αυτή μπορεί να αποτελέσει μελλοντικά τη λύση του προβλήματος της αχλαδοκαλλιέργειας στην Ελλάδα και όχι μόνο. m 50 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2013 Εικόνα 6. Δένδρα ποικ. Sissy® ηλικίας 18 μηνών διαμορφωμένα σε κυπαρισσάκι (Κτήμα στο χωριό Δένδρα Λάρισας). Εικόνα 7. Δένδρα ποικ. Sissy® ηλικίας 4 ετών διαμορφωμένα σε παλμέττα με ικανοποιητική καρποφορία (Πλατανούλια Λάρισας, Κτήμα Δ. Ντόμπρη). 7 Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας υπάρχουν αυτοφυή φυτά όπως κουμαριές, σχίνοι, μυρτιές κ.ά. με άριστη προσαρμογή στην ξηρασία. Οι περιοχές αυτές, από άναρχοι και απροσπέλαστοι θαμνότοποι, μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε κήπους που δεν απαιτούν πότισμα ούτε λίπανση. Είναι πολύ σημαντικό, όμως, να απομακρυνθούν πρώτα οι αρκουδόβατοι που καταπνίγουν τα γύρω φυτά και εμποδίζουν την αξιοποίηση του χώρου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την εφαρμογή ενός μείγματος που περιέχει το ζιζανιοκτόνο Garlon (triclopyr), όπως περιγράφεται στο άρθρο. Προϋπόθεση για την επιτυχία του κήπου στη συνέχεια είναι η κατάλληλη μορφοποίηση των θάμνων ώστε να πάρουν το σχήμα μικρών δέντρων, που σκιάζουν το έδαφος και εμποδίζουν την ανάπτυξη αρκουδόβατων ή άλλων ανεπιθύμητων φυτών, και ακόμη, η κατασκευή μικρών πεζουλιών που θα προστατεύσουν το έδαφος από τη διάβρωση αν αυτό είναι επικλινές. 1Η κ. Ράπτη αποφοίτησε από την Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών το 1973, συνέχισε τις σπουδές της στο εξωτερικό και σταδιοδρομεί ως Καθηγήτρια στο Queen’s University στον Καναδά. Η εμπειρία που παρουσιάζει στο άρθρο αυτό είναι από οικογενειακό κτήμα που διατηρεί σε ελληνικό νησί και επισκέπτεται κατά τη θερινή περίοδο. © ΑγροΤύπος © ΑγροΤύπος Ο θαμνότοπος πριν τη μετατροπή του σε κήπο. Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2013 51
© Copyright 2024 Paperzz
