ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) Γιώργος Παυλικάκης Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ04 Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο Λύκειο y Οι Ερευνητικές Εργασίες θεσμοθετούνται από τον Σεπτέμβριο του 2011 ως διακριτή ενότητα του υποχρεωτικού προγράμματος ρ γρ μμ ς του Νέου Λυκείου (ΥΠΔΜΘ 2011:13, ΦΕΚ 1213, τχ. Β/2011). y Ως επιλογή εκπαιδευτικής πρακτικής, πρακτικής οι Ερευνητικές Εργασίες εντάσσονται οργανικά στην όλη φιλοσοφία του Νέου Σχολείου y Πρόκειται, με τα δεδομένα του ελληνικού Λυκείου, για σημαντική εκπαιδευτική καινοτομία, η οποία βασίζεται σε σύγχρονες ύ και δ δοκιμασμένες έ παιδαγωγικές δ έ αρχές έ και αποσκοπεί να ενισχύσει τον εκπαιδευτικό ρόλο του Νέου Λυκείου. Το Νέο Λύκειο, από τις διαφορετικές μορφές σχεδίων εργασίας (projects) που χρησιμοποιούνται διεθνώς στην εκπαίδευση, επέλεξε τα ερευνητικής κατεύθυνσης(Inquiry ύθ (I i Learning/Projects) L i /P j t ) και χρησιμοποίησε τον όρο «Ερευνητική Εργασία» για να υποδηλώνοντας έτσι: y την επιστημονική βάση της y τη η συστηματικότητα, ημ η , που σηματοδοτεί ημ η έννοια της ης έρευνας y τα στοιχεία της μεθόδου, της στοχευμένης ενεργού δράσης και του αποτελέσματος, που εμπεριέχονται στην έννοια της εργασίας και, μάλιστα, της συλλογικής εργασίας με επιστημονικό υπόβαθρο. υπόβαθρο Ο Μαθητής αθητής γίνεται γί εται «μικρός μικρός διανοούμενος» δια οούμε ος y Αποκτά Α ά μεγαλύτερη λύ ικανότητα ό και άνεση στην χρήση, προφορικά και γραπτά, της ελληνικής γλώσσας. γλώσσας y Έρχεται σε επαφή με το λογοτεχνικό πλούτο, το θέατρο, τη μουσική, την ιστορία και τον πολιτισμό γενικότερα. ό Ο Μαθητής αθητής γί γίνεται εται «μικρός μικρός επιστήμο επιστήμονας» ας y Αποκτά Α ά γνωστική ή επάρκεια ά στο χειρισμό ό των μαθηματικών εννοιών, την εφαρμογή τους στην καθημερινή ζωή με παράλληλη ανάπτυξη της μαθηματικής λογικής και αφαιρετικής ικανότητας. y Κατακτά αντίστοιχες γνώσεις και δεξιότητες στις φυσικές έ επιστήμες ή και την τεχνολογία. λ ί Ο Μαθητής η ής γίνεται γ «μικρός μ ρ ς ερευνητής» ρ η ής y Αποκτά Α ά ποιότητα ό και ταχύτητα ύ στην ανάλυση άλ και στη σκέψη, επάρκεια στη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας ώστε τεχνολογίας, y με κριτική ικανότητα να μπορεί να επιλέγει μέσα από ό την πληθώρα λ θώ πληροφοριών λ ώ και γνώσεων ώ που έχει πλέον στην διάθεση του. Ο Μαθητής η ής γίνεται γ «γλωσσομαθής» γ μ ής y Αποκτά επάρκεια στη χρήση προφορικά και γραπτά τουλάχιστον μιας ξένης γλώσσας που τον εξοικειώνει με άλλες κουλτούρες, ευνοεί την ευρωπαϊκή και διεθνή επικοινωνία, και αποτελεί εφόδιο επαγγελματικής σταδιοδρομίας. y Με τη βοήθεια του δάσκαλου και της τεχνολογίας, η γλωσσομάθεια μετατρέπεται από προσόν για λίγους, σε εργαλείο για όλους. Ο Μαθητής y «Μαθαίνει πώς να μαθαίνει» y «Μαθαίνει να κάνει» y «Μαθαίνει Μ θ ί να είναι» ί y «Μαθαίνει να ζει με τους άλλους» και δίνεται τέλος στο y «μαθαίνω μ απ’ έξω», ξ , με μ νέεςς διδακτικέςς μεθόδους, εκπαιδευτικά υλικά και ψηφιακά ργ εργαλεία Βασικές Παιδαγωγικές Αρχές των Ερευνητικών Εργασιών y Αρχή Α ή της Διερευνητικής Δ ή Π Προσέγγισης έ της Μάθ Μάθησης y Αρχή της Διεπιστημονικής Συνεργασίας των Καθηγητών θ ώ y Αρχή της Διαφοροποίησης του Περιεχομένου, της Διαδικασίας και του Πλαισίου της Μάθησης y Αρχή της Ομαδικής Συνεργασίας των Μαθητών. y Η επιτυχία ί της καινοτομίας ί εξαρτάται ξ ά από ό τη συστηματική σύμπραξη αυτών των παιδαγωγικών αρχών y Περιστασιακή και ανεξάρτητη εφαρμογή τους υπάρχει στα σχολεία, αλλά δεν αρκεί. Αρχή της Διερευνητικής Μάθησης: Ερωτήματα & Τεκμηριωμένες Απαντήσεις Διερευνητική Δ ή Μάθ Μάθηση εστιάζει άζ στη: y εκκίνηση με προβλήματα και ερωτήματα y συλλογή και επεξεργασία δεδομένων y διαμόρφωση μ ρφ η τεκμηριωμένων μηρ μ απαντήσεων ή y ανάπτυξη επεξηγήσεων y εξέταση αντιθέτων απόψεων y στοχαστική ανάλυση διαδικασιών και συμπερασμάτων Είδη Διερευνητικής Μάθησης: Διαφοροποίηση Βαθμού Καθοδήγησης y ελεγχόμενες λ ό μορφές έ διερεύνησης: δ ύ ο εκπαιδευτικός δ ό ορίζει ερωτήματα και βήματα διερεύνησης και μαθητές επαληθεύουν συγκεκριμένη αρχή/γενίκευση y μορφές φθίνουσας καθοδήγησης: ο εκπαιδευτικός θέτει τα ερωτήματα και μαθητές επιλέγουν βήματα και δράσεις της έρευνας σε πλαίσιο καθοδήγησης y ακαθοδήγητες μορφές διερεύνησης: ερωτήματα και διερευνητικές δράσεις καθορίζονται από μαθητές, χωρίς παρεμβάσεις ρ μβ ς του εκπαιδευτικού. Τιι θα ακολουθήσουμε; y Οι Ερευνητικές Εργασίες του Νέου Λυκείου ακολουθούν την προσέγγιση της φθίνουσας καθοδήγησης για τα κοινά ερωτήματα που έχουν διαμορφωθεί στην Ολομέλεια του «Τμήματος Ενδιαφέροντος» y Εφαρμόζουν, Εφαρμόζουν βέβαια, βέβαια και την ελεύθερη διερεύνηση για τα ερωτήματα που πρόσθεσαν οι επιμέρους ομάδες στη δική τους προβληματική, εφόσον ο εκπαιδευτικός κρίνει ότι έχουν τις απαιτούμενες δυνατότητες. y Ως γενική επιλογή οι Ερευνητικές Εργασίες του Νέου Λυκείου προτιμούν τις δύο αυτές μορφές διερευνητικής μάθησης από την ελεγχόμενη μορφή, διότι στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχουν προκαθορισμένα «ορθές απαντήσεις», απαντήσεις» οπότε το ζητούμενο δεν είναι η «ορθή» απάντηση, αλλά η αναζήτηση εναλλακτικών ερμηνειών και λύσεων σε προβλήματα και ζητήματα, πρόσφορων για την περίσταση. y Σε αυτή τη λογική, βεβαίως, δεν αποκλείονται και οι προσεγγίσεις της ελεγχόμενης διερεύνησης, όταν η φύση του θέματος και των ερωτημάτων το επιβάλλει. Ο ρόλος της φθίνουσας καθοδήγησης επιτελείται λ ί με πολλούς λλ ύ τρόπους, ό με τους οποίους ο εκπαιδευτικός y Διδάσκει y παρωθεί y εμψυχώνει. εμψυχώ ει. Ο εκπαιδευτικός διδάσκει μέσω επεξηγήσεων Επεξηγήσεις Ε ξ ή και Καθοδήγηση Κ θ δή για την ανάπτυξη: y κατανόησης ό απαιτούμενης ύ επιστημονικής ή γνώσης ώ y διαδικασιών, μεθόδων και μέσων έρευνας y τρόπων επιχειρηματολογίας και επεξηγήσεων y επιστημονικών τρόπων σκέψης και ειδών λόγου y στοχαστικής ανάλυσης διαδικασιών και συμπερασμάτων με επιστημονικά & αξιακά κριτήρια Ο εκπαιδευτικός παρωθεί y να συσχετίσουν έννοιες μεταξύ τους y να συσχετίσουν ί αφηρημένες έ έ έννοιες ή αποπλαισιωμένες λ έ y y y y y y y y γενικεύσεις με συγκεκριμένα παραδείγματα να επεξηγήσουν φαινόμενα να ερμηνεύσουν καταστάσεις να αντιμετωπίσουν παρανοήσεις να διατυπώσουν αξιολογήσεις, γενικεύσεις, διευκρινίσεις, επιχειρήματα, ιεραρχήσεις, κατηγοριοποιήσεις, κρίσεις, προβλέψεις, προγραμματισμούς, προτάσεις, συλλογισμούς, συμπεράσματα, υποθέσεων να κάνουν ιεραρχήσεις, κατηγοριοποιήσεις, προγραμματισμούς, σχεδιασμούς και ταξινομήσεις να αναδείξουν ξ αιτιώδεις, ς, χρονικές, χρ ς, προθετικές ρ ς και συγκριτικές γ ρ ς σχέσεις, παραδοχές και συνεπαγωγές να οπτικοποιήσουν πληροφορίες να αδ διαμορφώσουν αμορφώσου πειραματικές ε ραμα ές διατάξεις δ α άξε ς για γ α συσχετίσεις συσχε σε ς και α επαληθεύσεις. Ο εκπαιδευτικός εμψυχώ εμψυχώνει ει με y την επιβράβευση β άβ των προσπαθειών θ ώ ή/και ή/ των αποτελεσμάτων y την ψυχολογική λ ή ενθάρρυνση, θά προτροπή ή και παρώθηση σε δύσκολες στιγμές y τη συσχέτιση των θετικών αποτελεσμάτων με την προσπάθεια y την παροχή νύξεων y Οι διερευνητικές προσεγγίσεις δεν καταργούν τον διδακτικό ρόλο του εκπαιδευτικού, εκπαιδευτικού αλλά τον αξιοποιούν κατά περίπτωση και στο βαθμό που είναι αναγκαίο για να διασφαλισθεί ότι οι μαθητές κατέχουν την προαπαιτούμενη γνώση, προκειμένου να κατανοούν το πλαίσιο των ερωτημάτων, ά αλλά λλά και το πλαίσιο λ ί ερμηνείας ί των ευρημάτων. y Οι Ο διερευνητικές δ έ διαδικασίες, δ δ ί πριν γίνουν ί μέσον έ μάθησης, πρέπει να γίνουν αντικείμενο μάθησης. Το έργο αυτό ανήκει στους εκπαιδευτικούς, εκπαιδευτικούς οι οποίοι καλούνται να το επιτελέσουν σε συνθήκες γ ής μ μαθητείας» η ς «γνωστικής Μεθοδολογικά εργαλεία και πηγές άντλησης των δεδομένων Διαφορές μεταξύ των εναλλακτικών προσεγγίσεων διερευνητικής μάθησης, μάθησης οι οποίες οφείλονται στα διαφορετικά επιστημολογικά πεδία διερεύνησης και στη φύση των ερωτημάτων. Για παράδειγμα: y Στη μελέτη έ κοινωνικο-ιστορικών ώ θεμάτων ά η διερευνητική ή προσέγγιση έ αναλύει ύ ερμηνευτικά πρωτογενείς κυρίως πηγές, με τη συνεπικουρία και δευτερογενών, για να κατανοήσει τα ιστορικά γεγονότα και να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο αυτά σχετίζονται με το σήμερα. y Στη μελέτη θεμάτων του φυσικού κόσμου χρησιμοποιεί ως μεθοδολογικά εργαλεία την παρατήρηση και την περιγραφική εξήγηση ή/και τον πειραματισμό σε συνθήκες εργαστηρίου. y Στη μελέτη κοινωνικών θεμάτων η διερευνητική προσέγγιση χρησιμοποιεί συνδυαστικά την παρατήρηση και την καταγραφή, τα ερωτηματολόγια, τις δημοσκοπήσεις και τις συνεντεύξεις, συνεντεύξεις αλλά και την ερμηνευτική μελέτη πρωτογενών πηγών που σχετίζονται με τα ερωτήματα του θέματος, για να κατανοήσει και να εξηγήσει ατομικές ή ομαδικές επιλογές, στάσεις, συμπεριφορές, καταστάσεις και κοινωνικά προβλήματα. y Σε κάθε περίπτωση, όμως, ασχέτως από (α) το βαθμό καθοδήγησης και (β) το είδος της έρευνας ((ερμηνευτική, ρμη ή, πειραματική, ρ μ ή, περιγραφική, ρ γρ φ ή, δημοσκοπική) και τις πηγές άντλησης των δεδομένων μ τους, ς οι εμπλεκόμενοι μ μ στη η διερευνητική ρ η ή μάθηση μαθητές καλούνται να κατανοήσουν αυθεντικές καταστάσεις του φυσικού και κοινωνικού κόσμου και να επιλύσουν πραγματικά προβλήματα ή/και να λαμβάνουν αποφάσεις σε προβληματικές καταστάσεις Διδακτική Ταξινόμηση των Ερευνητικών Εργασιών ώ βάσει βά του σκοπού ύ y Η βαθύτερη κατανόηση του φυσικού και κοινωνικού κόσμου, όπως είναι, για παράδειγμα, τα θέ θέματα «Οι Ο μέλισσες έλ ως ‘μαθηματικοί’ ‘ θ ί’ της φύσης, ύ ‘αρχιτέκτονες’ ‘ έ ’ και ‘κοινωνιολόγοι’» ‘ λό ’ και «Η Η μόδα όδ στην ένδυση και οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της». y Η επίλυση προβλημάτων και η λήψη αποφάσεων σε προβληματικές καταστάσεις, όπως είναι, για παράδειγμα, το θέμα «Η διαχείριση των υδάτινων πόρων ως παγκόσμιο πρόβλημα και οι κοινωνικές και διακρατικές δ έ προεκτάσεις». ά y Η κατασκευή ποικίλης φύσης αντικειμένων και συστημάτων, όπως είναι για παράδειγμα τα θέματα «Η κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού συστήματος», «Η κατασκευή οικολογικού αυτοκινήτου», «Η κατασκευή ή κέντρου ρ μέτρησης μ ρη η ρύπων», ρ «Η δημιουργία ημ ργ ψηφιακών ψηφ αρχείων ρχ και σχεδίων χ ανάπλασης η των χώρων ώ του σχολείου λ ί και της γειτονιάς», ά «Η κατασκευή ή σε πλαίσιο λ ί δ δ διαδραστικής ή προσομοίωσης ί ορύγματος υδραγωγείου αξιοποιώντας μαθηματικές γνώσεις και τεχνολογία της εποχής του Ευπαλίνου σε τοποθεσία ανάλογη με εκείνη της Σάμου». y Η καλλιτεχνική χ ή έκφραση, φρ η, όπωςς είναι,, γ για παράδειγμα, ρ γμ , το θέμα μ «Η οργάνωση ργ η μιας μ ς θεατρικής ρ ής παράστασης», το οποίο μπορεί να εμπλέξει τον θεατρικό λόγο, τις παραστατικές τέχνες, τις εικαστικές και τη μουσική και να αναφέρεται σε σύγχρονα ή διαχρονικά ζητήματα ατόμων, ομάδων, κοινωνιών ή πολιτισμών. y Ο συνδυασμός μ ς σκοπών από τους ς παραπάνω, ρ , όπωςς είναι,, γ για παράδειγμα, ρ γμ , το θέμα μ «Γεωργία ργ και πείνα: Κατανόηση των αγροτοπαραγωγικών και πολιτικών διαστάσεων των επισιτιστικών κρίσεων και προτάσεις επίλυσής τους». Η ανάδειξη του σκοπού της Ερευνητικής Εργασίας είναι σημαντικός, διότι το είδος του σκοπού καθορίζει, μεταξύ άλλων, το είδος των δραστηριοτήτων και των κριτηρίων αξιολόγησης. Επιστημονική πιστημο ική ταυτότητα του θέματος Τέσσερα γνωστικά Τέ ά πεδία: δί y Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες y Φυσικές έ Επιστήμες, ή Μαθηματικά θ ά και Τεχνολογία λ ί y Τέχνες και Πολιτισμός y Περιβάλλον και Αειφορία) y Για τα ΕΠΑΛ : επαγγελματικοί τομείς Προσδιορίζει: ρ ρζ ποια συγκεκριμένα από τα διδασκόμενα μαθήματα έχουν πρωτεύοντα ρόλο στη συγκεκριμένη ερευνητική εργασία. Αρχή Συνεργασίας των Εκπαιδευτικών: Παράγοντας Επαγγελματικής Ανάπτυξης Έρευνα Αναξιοποίητος Έρευνα: Αναξ ο οίη ος Εκπαιδευτικός Εκ α δευ κός Πόρος y παράγει νέα γνώση, λειτουργεί ως ενδοσχολική επιμόρφωση για επαγγελματική ανάπτυξη y οδηγεί σε επεξεργασμένες προτάσεις κατά τη λήψη αποφάσεων & την επίλυση προβλημάτων y β βελτιώνει μ μαθητικές η ς επιδόσεις ς & λειτουργικότητα ργ η σχολείου, αλλά πρακτικές συνεργασίας σπανίζουν y συλλογικές έρευνες προωθούν τέτοιες πρακτικές. Συνεργασία: Διδακτικός Σχεδιασμός, Team Teaching Διεπιστημονική Συνεργασία Καθηγητών Έρευνα: Συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων διπλή ωφέλεια: y Καθηγητές: δυνατότητα υπερκερασμού της «μοναξιάς» μ ξ ς επιστημών ημ και επιστημόνων ημ και αξιοποίησης δυνατοτήτων διεπιστημονικής σύμπραξης y Μαθητές: η ς επίγνωση γ η πώς ς είναι οργανωμένοι ργ μ φυσικός και κοινωνικός κόσμος, πώς αλλάζουν, πώς αλληλοσυσχετίζονται, πώς επικοινωνούμε μεταξύ δύο κόσμων και, πώς αναπαριστούμε και εκφράζουμε τη γνώση μας για αυτούς. Αρχή Ομαδοσυνεργατικής Οργάνωσης των Μαθητών (Ολομέλεια & μικρο-Ομάδες) Το Ελληνικό Τ Ελλ ό Λύ Λύκειο, ό όπως και το Γ Γαλλικό, λλ ό επιλέγει λέ συνειδητά τις ομαδικές και όχι τις ατομικές Ερευνητικές Εργασίες για λόγους: y μαθησιακούς y αναπτυξιακούς y πολιτικούς Μαθησιακοί η Λόγοι: γ Μάθηση Συντελείται σε Κοινωνικό Πλαίσιο y ενεργός μάθηση, είναι ατομικό επίτευγμα, αλλά συντελείται μέσα σε συνθήκες συνεργασίας και αλληλεπικοινωνίας για την αναζήτηση σχέσεων. y συνθήκες θή τέτοιες έ διασφαλίζει δ λίζ φυσικά ά και αβίαστα βί η ομαδοσυνεργατική προσέγγιση. y ομαδοσυνεργατική προσέγγιση στηρίζει θεωρητικά ο κοινωνικός εποικοδομισμός του L. Vygotsky και επιβεβαιώνει β β ώ η διδακτική δδ ή έρευνα. έ Αναπτυξιακοί Λόγοι: Ανάπτυξη Συντελείται σε Κοινωνικό Πλαίσιο y Ολόπλευρη ανάπτυξη ατόμου σε πρόσωπο είναι ατομικό επίτευγμα, αλλά συντελείται κοινωνικά. y Έρευνα ρ επιβεβαιώνει β β αποτελεσματικότητα μ η πλαισίου: α. ανάπτυξη Ικανοτήτων Γλώσσας & Επικοινωνίας β. ανάπτυξη Σκέψης και Ικανοτήτων Λήψης Αποφάσεων και Επίλυσης Προβλημάτων β. ανάπτυξη β ξη εγω-ταυτότητας γ η ς και αυτο-αντίληψης ηψης γ. κοινωνικοποίηση & στάσεις αποδοχής του “άλλου” Πολιτικοί Λόγοι: Ενεργός ργ ς Πολίτης ης Αναπτύσσεται σε Συλλογικό γ Πλαίσιο y ανάπτυξη ά ξ του αυτόνομου, ό ενεργού ύ και υπεύθυνου δημοκρατικού πολίτη συντελείται μέσα σε συνθήκες ισότιμων σχέσεων επικοινωνίας και συνεργασίας. y ομαδοσυνεργατικότητα διασφαλίζει αβίαστα και με φυσικό ό τρόπο ό τις παραπάνω ά συνθήκες. θή Ερευνητική εργασία (Χαρακτηριστικά) ατομικιστική - ανταγωνιστική εργασία ομαδική προσπάθεια – συνεργασία • διακριτή ενότητα του προγράμματος σπουδών • υποχρεωτικό μάθημα για όλους τους μαθητές • αυτόνομη αξιολόγηση (ισότιμη βαθμολόγηση με τα υπόλοιπα μαθήματα) • συνεκτίμηση ί διαδικασίας δ δ ί και αποτελέσματος λέ εργασίας ί • επιλογή γή θέματος μ ς από μ μαθητές η ςμ με β βάση η ιδιαίτερες ρ ς προτιμήσεις - κλίσεις Ερευνητική εργασία (Χαρακτηριστικά) y Η ερευνητική ή εργασία ί σχετίζεται ίζ με τα αντικείμενα ί του ΑΠ. y Έτσι προκαλείται και διατηρείται το ενδιαφέρον των μαθητών για τα μαθήματα Διεπιστημονικά Θέματα: ΑΠ- Ενδιαφέροντα-Υποδομές • Διαμόρφωση Δ ό δδιεπιστημονικούύ θέ θέματος από ό 1 ή 2 το πολύ λύ εκπαιδευτικούς (διαφορετικά μαθήματα διαφορετικών πεδίων) • Τουλάχιστον Τ λά μια από ό τις προτεινόμενες ό εργασίες ί θθα πρέπει έ να ανατίθεται (συμπεριλαμβάνεται η περίπτωση της συν-επίβλεψης) σε εκπαιδευτικούς από τους κλάδους ΠΕ02, ή ΠΕ03, ή ΠΕ04. • Για τα ΕΠΑΛ ο ένας από τους δύο εκπαιδευτικούς θα είναι απαραίτητα καθηγητής μαθημάτων ειδικότητας, κλάδου αντίστοιχου των τομέων ή ειδικοτήτων • Οι ερευνητικές εργασίας ανατίθενται κατά προτεραιότητα στους εκπαιδευτικούς που έχουν παρακολουθήσει το επιμορφωτικό πρόγραμμα για τις «Ερευνητικές εργασίες (project)» του ΟΕΠΕΚ και σε όσους έχουν υλοποιήσει Προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων (Περιβαλλοντικά προγράμματα, Αγωγή υγείας/αγωγή καταναλωτή, πολιτιστικά προγράμματα). (Αναφέρεται στις; Οδηγίες για τα ΕΠΑΛ) • Η ειδικότητα δ ό έέχει συνάφεια ά με το θέμα θέ • Θέματα: συνδυασμός τομέων μαθημάτων με ενδιαφέροντα μαθητών και εκπαιδευτικών βάση: η υποδομές, μ ς διαθέσιμους μ ς πόρους ρ ς σχολείου, χ • Με β φορέων και κοινότητας. Έγκριση Διεπιστημονικών Θεμάτων • Απόφαση –Προγραμματισμός : Σύλλογος Διδασκόντων • Υποβολή θέματος από Εκπαιδευτικούς στο σύλλογο (τίτλος, (τίτλος σκοποί, σκοποί μεθοδολογία, αναμενόμενα αποτελέσματα, απαιτούμενα) • Έγκριση από Σύλλογο τόσων θεμάτων ώστε να δημιουργηθούν τμήματα ενδιαφέροντος με 16-20 μαθητές ή 12-20 μαθητές για τα ΕΠΑΛ • Ορισμός από Σύλλογο υποδιευθυντή ή άλλου εκπαιδευτικού συντονιστή, ο οποίος απαλλάσσεται από άλλες εξωδιδακτικές εργασίες Επιλογή Διεπιστημονικών Θεμάτων Τ ή Τμήματος Ενδιαφέροντος Ε δ έ από όΜ Μαθητές θ έ • Επιλογή θεμάτων από προτεινόμενα στους μαθητές δημιουργία «Τμημάτων Ενδιαφέροντος» • δημιουργία ισοδύναμων τμημάτων μέσω επιλογών και κληρώσεων • Όσοι μαθητές δεν ενταχθούν σε πρώτη τους επιλογή προηγούνται στις επιλογές το επόμενο τετράμηνο Ερευνητικές Εργασίες Διαδικαστικά… • • Προτεινόμενα θέματα από εκπαιδευτικούς μετά από διερευνητικές συζητήσεις με μαθητές ( δυο πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου για το 1ο τετράμηνο και εντός του Δεκεμβρίου για το 2ο τετράμηνο) Στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα συνεχές εβδομαδιαίο τρίωρο (στην Α΄ Λυκείου)) ή δίωρο ρ (στη ( η Β’ και τη η Γ’ Λυκείου)) τα επόμενα μ δύο χρ χρόνια σταδιακά. Για την α τάξη ΕΠΑΛ διατίθεται ένα δώρο • Οι μαθητές θα εργάζονται κατά βάση εντός του σχολείου • Για τις πιθανές εκτός σχολείου επισκέψεις των ερευνητικών μαθητικών ομάδων, μ κατά τιςς ώρες ρ ς λειτουργίας ργ ς του σχολείου, χ ισχύουν χ οι σχετικές χ ςμ με τις υπόλοιπες επισκέψεις προϋποθέσεις. • Η διαδικασία κατανομής των μαθητών στις ερευνητικές εργασίες θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι το τέλος της δεύτερης εβδομάδας από την έναρξη του διδακτικού έτους. y Την εποπτεία και την καθοδήγηση των εργασιών θα την έχουν διαδοχικά οι εμπλεκόμενοι εκπαιδευτικοί, σύμφωνα το προγραμματισμό και την κατανομή των ωρών που έχει εγκρίνει ο σύλλογος διδασκόντων. y Ώρες που διατίθενται στους εκπαιδευτικούς: ένα 3ωρο ή 2 +1 ΕΠΑΛ από 2 ώρες (συνδιδασκαλία) y Οι Ερευνητικές ρ η ς Εργασίες ργ ς πραγματοποιούνται ρ γμ στο πλαίσιο συνεχόμενου χ μ τρίωρου. Όπου τούτο δεν είναι εφικτό, ορίζεται συνεχόμενο δίωρο και μία ώρα την ίδια ή διαφορετικές ημέρες, ανάλογα, με τις δυνατότητες του Ωρολογίου Προγράμματος. Προγράμματος Σε κάθε περίπτωση η ρύθμιση των ζωνών κατά τη διάρκεια των οποίων υλοποιείται η ερευνητική εργασία εναπόκειται στο Σύλλογο Διδασκόντων. y Τα Τ θέματα θέ του δευτέρου δ έ τετραμήνου ή καθορίζονται θ ίζ με τις ίδιες διαδικασίες. y Η ανάλογη διαδικασία για την επιλογή θεμάτων του δευτέρου τετραμήνου γίνεται έως την 20η Δεκεμβρίου. y Η συμμετοχή μμ χή των μ μαθητών η σε Ερευνητική ρ η ή Εργασία ργ και στα δύο τετράμηνα είναι υποχρεωτική και λαμβάνουν ατομικό βαθμό, που καταχωρείται κανονικά στον έλεγχο και στην ατομική καρτέλα του μαθητή. y Στο τέλος του τετραμήνου, τετραμήνου με την ολοκλήρωση της Ερευνητικής Εργασίας: - οι ομάδες υποβάλουν το φάκελο της εργασίας που περιλαμβάνει την ερευνητική έκθεση, το τέχνημα , τις προτάσεις κλπ. - οι ομάδες μ ς παρουσιάζουν ρ ζ δημόσια ημ στο πλαίσιο ειδικών παράλληλων ρ η ημερίδων τις εργασίες τους στη σχολική κοινότητα και απαντούν σε σχετικές ερωτήσεις, κατά τη διάρκεια σύντομης συζήτησης που θα ακολουθεί κάθε παρουσίαση. - οι μαθητές υποβάλουν ατομικό φάκελο με όλα τα αποδεικτικά της εργασίας που έκαναν, ημερολόγιο, δελτία αξιολόγησης κλπ. y Ταυτόχρονα, Ταυτόχρονα γίνεται υποχρεωτικά κοινοποίηση όλων των Ερευνητικών Εργασιών και στην ευρύτερη εκπαιδευτική και τοπική κοινότητα μέσω του διαδικτύου και άλλων πρόσφορων τρόπων. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται, εκτός από τη διάχυση «καλών πρακτικών», και η απαραίτητη ί διαφάνεια δ ά που αποτελεί λ ί προϋπόθεση ϋ όθ της εγκυρότητας ό της σχετικής διαδικασίας. y Οι εμπλεκόμενοι εκπαιδευτικοί βαθμολογούν τους μαθητές με βάση: α. το αποτέλεσμα της όλης Ερευνητικής Εργασίας, β τη συμμετοχή β. ή τους σε όλ όλες τις δ διαδικασίες δ ί ολοκλήρωσης λ λή της έρευνας, συγγραφής της Ερευνητικής Έκθεσης και σύνθεσης του τεχνήματος και γ. τη συγκρότηση και την πληρότητα της δημόσιας παρουσίασης και υποστήριξης της εργασίας τους. y Οι διαδικασίες παρουσίασης και υποστήριξης αποβλέπουν στην εξοικείωση των μαθητών με την έκθεση των μαθητών στο δημόσιο χώρο και τη διαχείριση του δημόσιου λόγου, λόγου αλλά και στη διασφάλιση της ποιότητας και, κυρίως, της γνησιότητας των εργασιών. y Ηγ γενική ήβ βαθμολογία μ γ του κάθε μ μαθητή η ή στο μ μάθημα ημ της ης «Ερευνητικής ρ η ής Εργασίας» προκύπτει ως ο μέσος όρος της αντίστοιχης βαθμολογίας του στα δυο τετράμηνα. y Σε περίπτωση που κάποιος μαθητής δεν προάγεται στην επόμενη τάξη και δεν έχει προβιβάσιμο βαθμό στην ερευνητική εργασία, επιλέγεται το θέμα στο οποίο υστέρησε περισσότερο (από τα δυο με τα οποία ασχολήθηκε συνολικά κατά ά τη διάρκεια δά της σχολικής λ ή χρονιάς) ά ) και ο επιβλέπων βλέ εκπαιδευτικός δ ό του ορίζει τμήματα της ερευνητικής εργασίας που κρίνει ότι πρέπει να επεξεργαστεί εκ νέου. Το Σεπτέμβριο υποβάλλει διορθωμένη την εργασία του μαζί με το προσωπικό του ημερολόγιο και τον ατομικό του φάκελο προς επανα-αξιολόγηση. y Το πρώτο τετράμηνο του σχολικού έτους 2011-2012 2011 2012, που είναι το πρώτο τετράμηνο εφαρμογής των Ερευνητικών Εργασιών, ορίζεται ως πιλοτικό. Αυτό σημαίνει ότι ακολουθούνται όλες οι διαδικασίες, όπως προβλέπονται, μέχρι τη γενική αξιολόγηση της ομαδικής εργασίας εργασίας, αλλά δεν προβαίνουν οι εκπαιδευτικοί στην ατομική αξιολόγηση των μαθητών. Κλασσική τάξη ΜΑΘΗΤΗΣ 1 ΜΑΘΗΤΗΣ 2 ΜΑΘΗΤΗΣ 9 ΜΑΘΗΤΗΣ 10 ΜΑΘΗΤΗΣ 3 ΜΑΘΗΤΗΣ 4 ΜΑΘΗΤΗΣ 11 ΜΑΘΗΤΗΣ 12 ΜΑΘΗΤΗΣ 5 ΜΑΘΗΤΗΣ 6 ΜΑΘΗΤΗΣ 13 ΜΑΘΗΤΗΣ 14 ΜΑΘΗΤΗΣ 7 ΜΑΘΗΤΗΣ 8 ΜΑΘΗΤΗΣ 15 ΜΑΘΗΤΗΣ 16 Σύγχρονη τάξη ΟΜΑΔΑ Α ΟΜΑΔΑ Β ΟΜΑΔΑ Γ ΟΜΑΔΑ Δ Οργάνωση Ομάδων, Κατανομή Θεμάτων: Α. Ομάδες Κοινού Θέματος Χαλαρής Συνεργασίας Θέμα κοινό 1η Ομάδα & Υποομάδες Υποδομή Ομάδα & Υποομάδες Υποδομή Θέμα κοινό 2η Ομάδα &Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 χαλαρές σχέσεις Θέμα κοινό 3η Θέμα κοινό 4η Ομάδα & Υποομάδες Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 Β. Επιμερισμός Διαστάσεων Θέματος σε Ομάδες 1ο Υπο‐θέμα μ 2ο Υπο‐θέμα μ 1η Ομάδα & Υποομάδες 2η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 χαλαρές σχέσεις 3ο Υπο‐θέμα 4ο Υπο‐θέμα 3η Ομάδα & Υποομάδες 4η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 Γ. Επιμερισμός σε δύο Υπο-θέματα σε Συνεργαζόμενο Ζεύγος Ομάδων 1ο Υπο Υπο‐θέμα θέμα 1 1η Ομάδα & Υποομάδες Ομάδα & Υποομάδες 2ο Υπο Υπο‐θέμα θέμα 2 2η Ομάδα & Υποομάδες Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 1ο Υπο‐θέμα 3η Ομάδα & Υποομάδες 2ο Υπο‐θέμα 4η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 Δ. Κοινό Θέμα σε Τρεις Ομάδες και Ολομέλεια Τέσσερις ρςφ φάσεις: ς 1. 2. 3. 4. Εμείς Η πόλη, ο πολίτης Η πολιτική Κριτική, αυτοκριτική, προτάσεις, δράσεις Τελικά προϊόντα της διεπιστημονικής ερευνητικής διαδικασίας y η Ερευνητική Ε ή Έκθεση Έ θ y το τέχνημα y η δράση παρέμβασης. H Ερευνητική ρευ ητική Έκθεση κθεση y Παρουσιάζει σε συνεχή λόγο - το θέμα θέ της έρευναςκαι έ την προβληματική βλ ή του - τους στόχους, - τις ερευνητικές διαδικασίες συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων - τα συμπεράσματα την κριτική τοποθέτηση (reflection) της ομάδας στον τρόπο που εργάστηκε και στα συμπεράσματα που συνήγαγε και τις κοινωνικές, πολιτικές και ηθικές συνεπαγωγές τους. y Οι ομάδες άδ πρέπει έ να επιμεληθούν λ θ ύ με προσοχή ή τα τυπο-εκδοτικά δ ά χαρακτηριστικά ά του στησίματος των σελίδων, των ενοτήτων και της συνολικής έκθεσης, όπως είναι οι τίτλοι και υπότιτλοι, τα περιεχόμενα, ο πρόλογος, η ορθή δομή του κύριου μέρους, η ορθή σχέση κειμένου και εικόνων, τα συμπεράσματα, οι προτάσεις, ά ο επίλογος, ίλ ο τρόπος ό των βιβλιογραφικών β βλ ώ αναφορών ώ και της παράθεσης της βιβλιογραφίας. y Ειδικότερα, ρ , για γ τη η δομή μή του κυρίου ρ μ μέρους ρ ς πρέπει ρ να υπάρχει ρχ εισαγωγή γ γή στο θέμα και στα ερωτήματα, στα μέσα και στη διαδικασία συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων, στα συμπεράσματα και στην κριτική αποτίμηση μέσων, διαδικασιών, συμπερασμάτων, προτάσεων, προσώπων και ζητημάτων. Το ο τέχ τέχνημα ημα y Εκφράζει την κεντρική ιδέα της Ερευνητικής Εργασίας και μπορεί να έχει τη μορφή ή - κατασκευής - καλλιτεχνικής σύνθεσης - δισδιάστατης ή τρισδιάστατης αναπαράστασης - κολλάζ - αφίσας, - βίντεο, φιλμ - δρώμενου για την έκφραση κάποιας κεντρικής ιδέας ή την ανάδειξη κάποιου ζητήματος. y Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες το τέχνημα δεν είναι απλή έκφραση της Ερευνητικής Εργασίας, αλλά το κύριο μέρος της εργασίας. Πρόκειται συνήθως για πολύπλοκες κατασκευές της σύγχρονης τεχνολογίας, ψηφιακής και μη, τις οποίες, όμως, θα συνοδεύει κείμενο που θα εξηγεί αναλυτικά τη σκοπιμότητα της κατασκευής τις θεωρητικές βάσεις στις οποίες στηρίχτηκε η κατασκευή και πώς κατασκευής, αυτές επιλέχτηκαν, τα δυνατά σημεία της κατασκευής και τα αδύνατα που πρέπει να βελτιωθούν, τη σπουδαιότητα του τεχνήματος από κατασκευαστικής και από χρηστικής πλευράς και τη σημασία του για τα άτομα και το σύνολο. Την έκθεση θα συμπληρώνει και ένας «Οδηγός Χρήσης». Οι δράσεις y Μπορεί να συμπεριλαμβάνουν - δραστηριότητες, όπως είναι η οργάνωση μιας σχολικής εκδρομής δ ή ή εκδήλωσης δήλ με συγκεκριμένη έ εστίαση ί - ένα πρόγραμμα για την αλλαγή ατομικών και ομαδικών στάσεων, προκαταλήψεων και επιλογών των μελών ή/και παρεμβάσεων μεγαλύτερης έκτασης στο άμεσο περιβάλλον του σχολείου και της τοπικής κοινότητας ή στο ευρύτερο της κοινωνίας πάντοτε ά με την εποπτεία ί των υπευθύνων θύ για την Ε Ερευνητική ή Εργασία εκπαιδευτικών. Αξιολόγηση ξ γη η Συλλογικού γ Έργου ργ Ομάδας μ ς: Αξιολόγηση σε Τέσσερις Διαστάσεις y Αξιολόγηση Αξ ολόγηση Ερευνητικής Ερευνη κής Διαδικασίας Δ αδ κασίας 30% y Αξιολόγηση Περιεχόμενου Ερευνητικής Έκθεσης Έ θ 30% % y Αξιολόγηση Γλώσσας και Δομής Ερευνητικής Έκθεσης 20% y Αξιολόγηση Δημόσιας Παρουσίασης της Ομαδικής Εργασίας 20% Αξιολόγηση ξ γη η Ερευνητικής ρ η ής Διαδικασίας: ς Οκτώ Περιγραφικές Υποκλίμακες 1. Ανάπτυξη ερευνητικών ερωτημάτων 2. Αιτιολόγηση Α λό επιλογών λ ώ και αξιοποίηση ξ ί κατάλληλων άλλ λ πηγών ώ 3. Αιτιολόγηση επιλογών, αξιοποίηση και περιγραφή κατάλληλων, τεχνικών χ και μεθόδων μ συλλογής γής δεδομένων μ 4. Αιτιολόγηση επιλογών και αξιοποίηση κατάλληλων διαδικασιών επεξεργασίας δεδομένων. 5. Κριτική Κ ή αποτίμηση ί πηγών, ώ μεθόδων, θόδ συμπερασμάτων ά 6. Αποτελεσματική αξιοποίηση ΤΠΕ στην έρευνα. 7. Συνέπεια μ μελών ομάδας μ ς προς ρ ς τον προγραμματισμό ρ γρ μμ μ 8. Χρήση μέσων, πόρων και ΤΠΕ Αξιολόγηση Περιεχόμενου Ερευνητικής Έκθεσης: ης Οκτώ Περιγραφικές Υποκλίμακες 1. Κατοχή ειδικών γνώσεων επί του θέματος και των ερευνητικών ερωτημάτων τις οποίες αξιοποιεί επιτυχώς. 2. Κατανόηση η η εννοιών,, γενικεύσεων, γ , αρχών ρχ και θεωριών ρ 3. 3 Προσέγγιση δεδομένων έρευνας προς διαμόρφωση θέσεων ομάδας επί ερευνητικών ερωτημάτων μέσω αναλύσεων, συσχετίσεων και συλλογισμών 4. Διατύπωση με λογικό και συνεκτικό τρόπο θέσεων της ομάδας που απαντούν στα ερευνητικά ά ερωτήματα ή βά βάσει των δ δεδομένων. δ έ 5. Αξιοποίηση συμπερασματικών θέσεων έρευνας για διαμόρφωση τεκμηριωμένων απαντήσεων στα ερευνητικά ερωτήματα 6 Υπεράσπιση 6. Υ ά θέ θέσεων ομάδας άδ έέναντι εναλλακτικών λλ ώ και αντιθέτων θέ απόψεων ό και κριτικός σχολιασμός τους. 7. Συσχέτιση θέματος και συμπερασμάτων με καταστάσεις, προβλήματα και ζητήματα της πραγματικότητας. πραγματικότητας 8. Κριτική αποτίμηση των ατομικών, ομαδικών επιλογών και ρόλων. Αξιολόγηση Γλώσσας, Δομής Ερευνητικής Έκθεσης: ης Επτά Περιγραφικές Κλίμακες 1. Χρήση όρων και επιστημονικής ονοματολογίας 2 Σαφήνεια 2. Σαφήνεια, ακρίβεια και ροή γλώσσας 3. Εσωτερική συνοχή λόγου 4 Οργάνωση στην παράθεση γνώσεων 4. γνώσεων, ιδεών ιδεών, προτάσεων προτάσεων, συμπερασμάτων, σχολίων. 5. Χρήση κατάλληλου κειμενικού είδους και ύφους για περίσταση επικοινωνίας 6. Χρήση ρή η απεικονιστικών σχημάτων χημ επιστήμης ήμης 7. Επιμέλεια εκτύπωσης ερευνητικής έκθεσης Αξιολόγηση Δημόσιας Παρουσίασης της Ομαδικής Εργασίας: Έξι Περιγραφικές Υπο-Κλίμακες 11. Ενημέρωση για προβληματική και διαδικασίες έρευνας 2. Ενημέρωση για δεδομένα, συμπεράσματα έρευνας 3. Χρήση γλώσσας με άνεση εκφοράς, ορθό τόνο και σαφή ειρμό κατάλληλα για παρουσίαση. 4. Χρήση συμπληρωματικών/πολυτροπικών μέσων και ΤΠΕ για στήριξη λόγου και στις κατάλληλες στιγμές . 5. Χρήση χιούμορ , δημιουργικότητας και παραστατικότητας στη σωστή αναλογία και κατάλληλη στιγμή 6. Ετοιμότητα και πληρότητα απαντήσεων στις ερωτήσεις και τα σχόλια του κοινού. y Οι εκπαιδευτικοί κατά την η κρίση ρ η τους, ς, αξιοποιώντας ξ ς την η κλίμακα διαβαθμισμένων κριτήριων, αξιολογούν και στους τέσσερις τομείς τις ερευνητικές εργασίες των ομάδων. y Η κλίμακα είναι εξάβαθμη και σε κάθε μία από τις έξι βαθμίδες σημειώνουν και τους βαθμούς που αντιστοιχούν, με άριστα το 20. y Οι έξι βαθμίδες της κλίμακας από τα κάτω προς τα πάνω έχουν ως εξής: 6η βαθμίδα: Λίαν Ανεπαρκής (βαθμός 1-5) 5η βαθμίδα: β θ ίδ Κάτω Κά του Μ Μετρίου ί (βαθμός (β θ ό 6-9) 6 ) 4η βαθμίδα: Μέτρια (βαθμός 10-13) 3η βαθμίδα: Καλά (βαθμός 14 14-16) 16) 2η βαθμίδα: Πολύ Καλά (βαθμός 17-18) 1η βαθμίδα: Άριστα (βαθμός 19-20) y Μετά την ένταξη των τεσσάρων τομέων της εργασίας (1. (1 έρευνα, 2. περιεχόμενο, 3. γλώσσα και δομή, και 4. παρουσίαση) ρ η) σε κάποια από τιςς έξι ξ βαθμίδες, β μ ς, για γ παράδειγμα στην τρίτη βαθμίδα («Καλά»), πρέπει να αποφασίσει και τον ακριβή βαθμό (14, 15 ή 16), ανάλογα με το πόσα και ποια από τα χαρακτηριστικά της βαθμίδας πληροί η συγκεκριμένη εργασία στον συγκεκριμένο γ ρμ τομέα. μ y Πρώτα, ρ δηλαδή, η ή γίνεται γ η ένταξη ξη στη η βαθμίδα β μ (π.χ. χ Μέτρια ή Άριστα) και μετά προσδιορίζεται ο ακριβής βαθμός. Παράδειγμα αράδειγμα y μια εργασία που έλαβε 17, 17 15 15, 13 και 10, 10 αντίστοιχα, στους τέσσερις τομείς θα λάβει : στην έρευνα 17Χ30%=5.1 17Χ30%=5 1 μονάδες, μονάδες στο περιεχόμενο 15Χ30%=4.5 μονάδες, στη γλώσσα λώ και δομή δ ή 13Χ20=2.6 μονάδες άδ και στην παρουσίαση 10Χ20%=2 μονάδες, Σύνολο 5.1+4.5+2.6+2=14.2, ήτοι θα βαθμολογηθεί β μ γη με μ 14. 4 Αξιολόγηση της Λειτουργικότητας της Ο άδ και της Συμβολής Ομάδας Σ β λή των Μ Μελών λώ y y Η εμπλοκή των μαθητών στην αξιολόγηση της λειτουργικότητας της ομάδας επιτελεί διττό σκοπό: Σηματοδοτεί τη σπουδαιότητα που αποδίδουμε στον ομαδοσυνεργατικό τρόπο μάθησης Εντοπίζει τα προβλήματα λειτουργικότητας και, έτσι, συμβάλλει στην έγκαιρη αντιμετώπισή τους. Ερωτήματα που βοηθούν στην αξιολόγηση της λειτουργικότητας είναι, μεταξύ άλλων, και τα εξής: α. Πόσο αποτελεσματικός είναι/ήταν ο προγραμματισμός των επιμέρους φάσεων που κάνατε; β. Πόσο συνεπείς είστε/ήσασταν στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων; γ. Σε τι βαθμό επικρατεί/επικρατούσε στην ομάδα σας πνεύμα ανάληψης ρόλων και πρωτοβουλιών; δ Πόσο δ. Πό αποτελεσματικοί λ ί είστε/ήσασταν ί /ή στη διαχείριση δ ί αντίθετων ίθ απόψεων, ό διαφωνιών δ ώ και συγκρούσεων; ε. Πόσο εύκολα καταλήγετε/καταλήγατε στη λήψη των αποφάσεων; στ. Πόσο θετικό είναι/ήταν το κλίμα και το πνεύμα αποδοχής, συνεργασίας και στήριξης των μελών; ζ. Πόσο εύκολος είναι/ήταν στην ομάδα σας ο συντονισμός και ο συλλογικός τρόπος εργασίας; η. Πόσο αποτελεσματική είναι/ήταν η ομάδα σας στην αξιοποίηση του χρόνου; Για την αξιολόγηση κάθε ερώτησης θα υπάρχει πεντάβαθμη κλίμακα τύπου Likert, όπου το 1 δηλώνει «καθόλου» και το 5 «απόλυτα»: 1 2 3 4 5 Αυτο-αξιολόγηση προσωπικής συμβολής στη λειτουργικότητα της ομάδας Η σημασία της είναι καθαρά παιδαγωγική, όπως και στην προηγούμενη περίπτωση. y Αναδεικνύει τις προσδοκίες που έχει η ομάδα από τα μέλη της και τις ευθύνες των τελευταίων έναντι της ομάδας. y Παρά τις όποιες επιφυλάξεις για την εγκυρότητα και την αντικειμενικότητα της αυτοαξιολόγησης, είναι βέβαιο ότι συμβάλλει στην καλύτερη επίγνωση του εαυτού μας. Μεταξύ άλλων, σε ένα ερωτηματολόγιο αυτο-αξιολόγησης πρέπει να συμπεριλαμβάνονται και ερωτήσεις όπως οι παρακάτω: α. Συμμετέχω ενεργά με πληροφορίες, ιδέες, ερωτήματα και επιχειρήματα στις συζητήσεις και τις λοιπές λ έ εργασίες ί της ομάδας; άδ β. Αναγνωρίζω, επαινώ και ενθαρρύνω τις προσπάθειες των άλλων μελών; γ. Προσφέρω βοήθεια σε μέλη της ομάδας μου, όταν την έχουν ανάγκη; δ. Ζητώ βοήθεια και ιδέες από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, όταν είμαι σε δύσκολη θέση; ε. Είμαι συνεπής στα χρονοδιαγράμματα και παραδίδω τις εργασίες μου έγκαιρα; στ. Είμαι υπεύθυνος και εκπληρώνω τις υποχρεώσεις μου με επάρκεια; ζ. Συμβάλλω θετικά στην άμβλυνση εντάσεων, συγκρούσεων και στην αναζήτηση συνθετικών λύσεων; η. Αποδέχομαι και συζητώ την κριτική και τις διαφορετικές απόψεις και αναζητώ τρόπους σύνθεσης, αποφεύγοντας τις στείρες αντιπαραθέσεις; Για την η αξιολόγηση ξ γη η κάθε ερώτησης ρ η ης θα υπάρχει ρχ πεντάβαθμη β μη κλίμακα μ τύπου Likert, όπου το 1 δηλώνει «καθόλου» και το 5 «απόλυτα»: 1 2 3 4 5 y Τα δελτία αξιολόγησης της λειτουργικότητας της ομάδας και της ατομικής συμβολής τα εντάσσουν οι μαθητές στον ατομικό τους φάκελο, όπου τηρούνται όλα τα παραστατικά της προσωπικής ή τους συμμετοχής ή στο κοινό ό έέργο. y Επικουρικά οι εκπαιδευτικοί μπορούν (με επιφύλαξη)να λάβουν υπόψη τους και τις γνώμες των υπολοίπων της ομάδας, που επίσης έχουν γνώση και γνώμη για τη συμβολή κάθε άθ μέλους. έλ y προτείνουμε η ατομική αξιολόγηση να βασίζεται στις εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών και στα στοιχεία του προσωπικού ημερολογίου και του ατομικού φακέλου Ατομική μ ή αξιολόγηση ξ γη η y Ατομικός Α ό φάκελος ά λ y Ημερολόγιο y Ο Μ.Ο. των ατομικών βαθμών δεν πρέπει να αποκλίνει από το συλλογικό βαθμό Τεχνικά στοιχεία – παραδείγματα ερευνητικών εργασιών y Επιλογή Ε λ ή - τίτλος ί λ θέματος θέ y Φάσεις y Παραδείγματα 1 2 y Γαλλική ή εμπειρία μ ρ 12 y Βιβλίο εκπαιδευτικού : Για πρόσβαση: www.oepek.gr www oepek gr , Επιλογή από το μενού αριστερά: «ερευνητικές έ εργασίες ί Επιλογή : «Υλικό project» ή http://digitalschool.minedu.gov.gr Ευχαριστώ για την προσοχή σας !!
© Copyright 2024 Paperzz
