Υδατική Χημεία Κεφάλαιο 3 – Συμπλήρωμα - Ι) Απολύµανση του Νερού: Χηµεία της Απολύµανσης του Νερού ΙΙ) Πόσιµο Νερό Εισαγωγή( 2 Πηγές και κατανάλωση νερού( Μας είναι διαθέσιμα ανά( έτος 43.600 km3( Η Ν. Αμερική και η Ασία( στον Ειρηνικό έχουν τα( μεγαλύτερα αποθέματα( Η κατανάλωση νερού ανά( άτομο στη Κ. Αφρική είναι( το 2% απ’ ότι αυτή στις ΗΠΑ( Πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό( ΕΕ: Σχεδόν όλος ο πληθυσμός έχει πρόσβαση Κ. Αφρική: 50% δεν έχει πρόσβαση. Κίνα: 25% δεν έχει πρόσβαση( Π.Ο.Υ( • 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι (18% του παγκόσμιου πληθυσμού) δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό .( • 30.000 άτομα πεθαίνουν, καθημερινά, από ασθένειες, που συνδέονται με την έλλειψη ασφαλούς πόσιμου νερού ή υγιεινής.( • Το 80% των ασθενειών που μαστίζουν τον κόσμο είναι υδατογενούς προέλευσης. ( • 4 δισεκατομμύρια κρούσματα διάρροιας, 2,2 εκατομμύρια θάνατοι/χρόνο, 4 κυρίως σε παιδιά <5 χρόνων.( Μολυσματικοί και χημικοί τοξικοί παράγοντες του πόσιμου νερού( • • • • Μολυσματικοί Παράγοντες( ( Πρωτόζωα (π.χ. Cryptosporidium, Giardia, microsporidia)( Βακτήρια (π.χ. Ecoli O157:H7, Mycobacteria, Legionella)( Ιοί (π.χ. αδενοϊοί, norwalk virus)( Τοξίνες από κυανοβακτήρια (π.χ. microcystin, anatoxin)( ( ( • • • Χημικοί τοξικοί παράγοντες( ( Φυτοφάρμακα (ατραζίνη)( Φαρμακευτικές ουσίες (π.χ. αντιβιοτικά, ορμόνες)( Παραπροϊόντα απολύμανσης του νερού (π.χ. Χλωροφόρμιο, βρωμοφόρμιο, αλογονομένα οξικά οξέα, βρωμικά ιόντα, κ.α.) ( Ασθένειες υδατογενούς προέλευσης " ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΥΔΑΤΟΓΕΝΟΥΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ( ΒΑΚΤΗΡIΟΓΕΝΕΙΣ( Τυφοειδείς και παρατυφοειδείς πυρετοί( Βάκιλλος Δυσεντέριας ( Χολέρα( Οξείες γαστρεντερίτιδες( ΙΟΓΕΝΕΙΣ( Ηπατίτιδα Α και Ε( Πoλιομυελίτιδα( Οξείες γαστρεντερίτιδες( ΠΑΡΑΣΙΤΟΓΕΝΕΙΣ( Παρασιτική δυσεντέρια( Γαστρεντερίτιδες( Χολέρα( Χολέρα είναι η αρρώστια των φτωχών που ζουν χωρίς υποδομές υγιεινής και καθαρού πόσιμου νερού. Pascale Harter, 2005- «ΥΔΑΤΟΓΕΝΕΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ»- Χολέρα:Κ. ΑφρικήΝ.Α. ΑσίαΝ. Ασία- Παιδική Διάρροια( Παιδική διάρροια:Κ. ΑφρικήΝ.Α. ΑφρικήΒ. ΑφρικήΝ. ΑσίαΜ. ΑνατολήΝΙΓΗΡΙΑ 40%- 1,4 εκατ. παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω λόγω «υδατογενών ασθενειών»( 13 Κλιματικές αλλαγές στις πόλεις: Οι πλημμύρες ρυπαίνουν και μολύνουν( Στη Νέα Υόρκη:( Υπερχυλίζουν μετά από κάθε ισχυρή βροχόπτωση 380 χιλ – 7,5 εκατ. κ.μ. λυμάτων.( Στις πόλεις:( Η «τσιμεντοποίηση» συνεισφέρει στο να μη συγκρατείται το μίγμα υπερχυλισμένων υδάτων και λυμάτων με αποτέλεσμα τη μεταφορά στον υδροφόρο και στα επιφανειακά νερά.( Journal of Pediatrics, 2007:( Σε 1 νοσοκομείο και μόνο στο Milwaukee ο αριθμός των παιδιών με σοβαρή διάρροια αυξάνεται σημαντικά όταν λόγω πλημμύρας υπερχυλίζουν οι υπόνομοι ( 17 Χημικοί τοξικοί παράγοντες - Ι( «Παλαιοί» Ρυπαντές( Classic contaminants HYDROPHI LIC NTA EDTA POLARITY atrazine SURFACTANTS DDT PAN PCB fre ons petroleum DBPs PCDD / PCDF PAH VOLATILITY LIPOPHILIC Figure 1A VOLATILE NONVO LATILE Χημικοί τοξικοί παράγοντες - ΙΙ( Αναδυόμενοι Ρυπαντές( Novel contaminant s HYDROPHI LIC POLARITY polyfluorinated surf actants irg arol hormones benzothiazoles or ganophosphoric FR drugs antibiotics polybrominated flame retardants MTBE VOLATILITY LIPOPHILIC Figure 1B VOLATILE NONVO LATILE Technical guidance document on risk assessment in support of Commission Directive 93/67/EEC on risk assessment of new notified substances- ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΛΥΜΑΤΩΝ: Πόσο αποτελεσματική είναι; ( Χλωρίωση του φαρµάκου Acetaminophen κατά την επεξεργασία λυµάτων Acetaminophen Benzoquinone (τοξική!!!) Μετατροπή του επιφανειοδραστικού( “nonyl-phenol-ethoxylates - NPE”( κατά την επεξεργασία λυμάτων( Μη-τοξική( υδρόφιλη ( ένωση( Πιο τοξική από το κάδμιο,( λιπόφιλη, “ενδοκρινικός ( αποδιοργανωτής”( Επεξεργασία για την Παραγωγή του Πόσιμου Νερού( 12 Επεξεργασία του Πόσιμου Νερού( ( Αρχαίοι Χρόνοι: ΠΟΣΟΤΗΤΑ vs. ΠΟΙΟΤΗΤΑ του Νερού( ( Διάγνωση της ποιότητας μέσω ανθρώπινων «οργανοληπτικών» ( Ικανοτήτων.( Γεύση, Οσμή, Εμφάνιση: Θολότητα & χρώμα( ( Αρχαιότητα π.Χ.: Σανσκριτικά και Ελληνικά κείμενα αναφέρουν ( χρήση άνθρακα για τη διήθηση, έκθεση στον ήλιο για την απολύμανση, βρασμό και στράγγισμα για τη βελτίωση της γεύσης και της οσμής.( ( Μετά από αιώνες:( 1627: Robert Bakon. Διήθηση( 1804: Εγκατάσταση επεξεργασίας πόσιμου νερού στην Σκωτία( 1854: John Snow. Συσχέτιση χολέρας με κατανάλωση ακατάλληλου πόσιμου νερού. Χρήση χλωρίου!( 1908: Χλωρίωση νερού στο New Jersey City( 1958: Xλωρίωση στην Ελλάδα (Υγ.Διάταξη, αριθ.ΥΜ5673/4-12-1957) ( 13 Ποιοτικός έλεγχος του του νερού( Μικροβιολογικές Παράμετροι Ποιότητας: ( 1676: Antonie Philips van Leeuwenhoek. ( ( Προσδιόρισε μέσω μικροσκοπίου μικροοργανισμούς στο νερό." Χημικές Παράμετροι Ποιότητας: Η πρώτη ποσοτική παράμετρος που μετρήθηκε ήταν η “σκληρότητα” του νερού.( 1847: Thomas Clark στην Αγγλία ( 1854: Antoine Boutron και Felix Boudet στη Γαλλία( Πρότυπα (Standards) Ποιότητας για το πόσιμο νερό: Μικροβιολογικά, Φυσικοχημικά, Χημικά( 1914: πρότυπα ποιότητας νερού στις ΗΠΑ( 1940-1974: FDWS, CWA, SDWA( ( 1974: Rook, J. J. (1974). Formation of haloforms during chlorination of natural waters. Water Treatment and Examination , 23, p. 234-243.( ( ΤΑ ΠΑΡΑΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗΣ ΕΙΣΑΓΟΝΤΑΙ 14 ΣΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ( Ποιότητα του νερού σε αγροτικές-αστικές περιοχές: ΜΟΛΥΝΣΗ & ΡΥΠΑΝΣΗ Ρύπανση και µόλυνση επιφανειακών υδάτων Ανθρωπογενείς ιοί, Γεωργικά φάρµακα Χρήση κοπριάς Zωονοσογόνοι ιοί, cryptosporidium, salmonella, φάρµακα, φυτοφάρµακα Έκθεση µέσω ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων Λύµατα πληµελώς επεξεργασµένα Διαρροές σηπτικών συστηµάτων Καλιφόρνια:( 4 εκατ. άτομα /έτος( αρρωσταίνουν λόγω της έκθεσης κατά την κολύμβηση( σε μολυσματικούς παράγοντες ( Ανθρωπογενείς ιοί, Γεωργικά φάρµακα Μόλυνση-ρύπανση υπογείων υδάτων Έκθεση µέσω κατανάλωσης νερού Πόσιμο Νερό ( Επιτεύγματα της απολύμανσης Σταμάτησε η ( διάδοση της χολέρας( Εμβόλιο( πολιομυελίτιδας( WHO Επιδηµιολογικές µελέτες: Συσχέτιση ασθενειών µε χηµικούς και µολυσµατικούς παράγοντες στο πόσιµο νερό «Υδατογενείς» ασθένειες:( (( ΗΠΑ: Έχουν αναφερθεί: ( 900,000 κρούσματα ( (900 θανατηφόρα κρούσματα( Παγκοσμίως: ( (13,000,000 θανατηφόρα κρούσματα( Απολύμανση: ( Σημαντικό επίτευγμα της δημόσιας υγείας. ( Όμως ...( Απολύμανση του Νερού: Χημεία της Απολύμανσης του Νερού( 17 Παραγωγή Πόσιμου Νερού( Επιφανειακά νερά (ποτάµια, λίµνες) Υπόγεια νερά ΝΕΡΟ Φυσική Επεξεργασία Απολύµανση Τα φυσικοχημικά και χημικά χαρακτηριστικά των υδάτων που χρησιμοποιούνται μετά από τη επεξεργασία ως πόσιμα νερά είναι καθοριστικά για την παρουσία και το είδος των παραπροϊόντων απολύμανσης. Πρέπει να προσδιορίζονται πριν από κάθε επιλογή απολύμανσης( Καταστροφή των µικροοργανισµών Μέσω αντιδράσεων: χλώριο, όζον, κ.α.- ΠΟΣΙΜΟ ΝΕΡΟ Παραπροϊόντα (Τοξικά )( Απολύμανσης !!!( Μέθοδοι απολύμανσης " I) Φυσική επεξεργασίαΕπεξεργασία με θέρμανση & ακτινοβολία UV( II) Χημική επεξεργασία( Χλώριο Cl2(gas) + H2O ⇔ HOCl + H+ + Cl- ( NaOCl + H2O ! HOCl + Na+ + OH( Χλωραμίνες ( HOCl + NH3! NH2Cl + H2O NH2Cl + HOCl ! NHCl2 + H2O NHCl2 + HOCl ! NCl3 + H2O( Διοξείδιο του χλωρίου (ClO2)( HOCl + HCl + 2NaClO2! 2ClO2+NaCl + H2O( Όζον (O3)( O2 + energy ! O] + O] ( O] + O2! O3 ( Παραπροϊόντα απολύμανσης (DBPs)( Κίνδυνος Μικροοργανισμοί ( Τα DBPs χωρίζονται σε:( ( (1) Ανόργανα ( χλωρικά ανιόντα (ClO3-)( (- βρωμικά ανιόντα (BrO3-)( (- DBPs ( Απολυμαντικό μέσο Συμβατικά DBPs (ελεγχόμενα) & Αναδυόμενα DBPs (μη-‐ελεγχόμενα) (2) Οργανικά - τριαλογονομεθάνια (THMs) - αλογονωμένα οξικά οξέα (HAAs) - αλογονωμένα ακετονιτρίλια (HANs) - αλογονωμένες κετόνες (HKs) - χλωροπικρίνη (CPN) - τετραχλωράνθρακας (TCC)( ( ( (( Tοξικότητα των DBPs( Σε πειραματόζωα:( v Αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνων σε διάφορα σημεία, όπως είναι ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως, του παχέος εντέρου, του παγκρέατος, του εγκεφάλου, του μαστού και των λεμφαδένων( v Επιδράσεις στην ανάπτυξη των υπό μελέτη οργανισμών( v Επιδράσεις στην αναπαραγωγή( ( Στον άνθρωπο:v Αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνων σε ζωτικά όργανα όπως: το πάγκρεας, οι νεφροί, το στομάχι και η ουροδόχος κύστη (Villanueva et al., 2004)( v Τα DBPs επιδρούν στην ανάπτυξη και στην αναπαραγωγή (Hunter et al., 1996)( v Συνδέονται με αποβολές εμβρύων, καθώς επηρεάζουν την ανάπτυξη του ενδομητρίου και το βάρος του εμβρύου (χαμηλό)( v Κολύμβηση σε κολυμβητικές δεξαμενές, συμβάλλει στον αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστεως (Villanueva et al., 2007)( Ιδιότητες των κυριότερων μεθόδων απολύμανσης( 1. Βακτήρια( 2. Ιοί( 3. Πρωτόζωα( 4. Υπολειμματική δράση( 5. Απουσία DBP( 6. Γεύση και οσμή( 1 1 1 6 2 6 2 6 2 5 3 5 3 5 3 4 ΙΔΑΝΙΚΟ ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΟ( 1 1 6 2 5 3 ΟΖΟΝ( ΧΛΩΡΑΜΙΝΕΣ( ΧΛΩΡΙΟ( 1 4 4 4 6 2 5 3 4 ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΧΛΩΡΙΟΥ( 6 2 5 3 4 ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ UV( Παράγοντες που επιδρούν στο σχηματισμό των παραπροϊόντων απολύμανσης (DBPs)( • Συγκέντρωση απολυμαντικού( • pH( • Θερμοκρασία( • Χρόνος αντίδρασης( • Συγκέντρωση Προπομπών (οργανικών, ανοργάνων)( Οργανικοί Προπομποί:( Ανόργανοι Προπομποί:( • Χουμικές, Φουλβικές ενώσεις( • Ιόντα βρωμίου( • Η προερχόμενη από τα φύκη οργανική ύλη( • Τα αμινοξέα( • Οι αρωματικές ενώσεις( Προτεινόμενες δομές χουμικών και φουλβικών οξέων( Προτεινόμενη δομή φουλβικού οξέος (Leenheer et al., 1994)( ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗΣ - ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΑ( ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΧΛΩΡΙΟ( " 2H2O + NaCl + ηλ/κή ενέργεια Cl2(g) + H2O - H2(g) + 2NaOH + Cl2(g) + HOCl + Cl + H Σε pH > 4.4 δεν περιέχεται σχεδόν καθόλου μοριακό χλώριο.( " Κύρια προϊόντα είναι το HOCl και το Cl-. ( " Το Cl- είναι σχετικά αδρανές και δεν συμμετέχει στην απολύμανση ή σε άλλη χημική αντίδραση. " Το HOCl είναι ένα ασθενές οξύ, pKa= 7,5 οπότε διασπάται µερικώς σχηµατίζοντας το υποχλωριώδες ανιόν: HOCl + H + OCl - Και στις δυο µορφές το χλώριο βρίσκεται σε οξειδωτική βαθµίδα +1. Η αναλογία του HOCl και OCl καθορίζεται από την θερµοκρασία, το pH και την ολική συγκέντρωση του χλωρίου. • Αυξάνοντας το pH η ισορροπία κινείται προς τα δεξιά, οπότε για τιµές του pH πάνω από 8, το OCl- είναι η κύρια ένωση του χλωρίου. • Για τιµές του pH µικρότερες από 7, βρίσκεται σε µεγαλύτερη αφθονία το HOCl. • Στην περιοχή µεταξύ 7 και 8, έχουµε και τις δύο µορφές. - • HOCl είναι 80 φορές πιο ισχυρό από το OCl στην καταστροφή των E. coli και 300 έως 500 φορές ισχυρότερο στην καταστροφή των κυστών Entamoeba hystolytica και Giardia. • H απολυµαντική δράση του χλωρίου µειώνεται σηµαντικά όταν το pH του νερού είναι πάνω από 8. • Εξαιτίας της τοξικότητας του αέριου χλωρίου χρησιµοποιούνται συνήθως το υποχλωριώδες νάτριο ή το υποχλωριώδες ασβέστιο που υδρολύονται σύµφωνα µε τις αντιδράσεις: NaOCl + H2O Ca(OCl)2 + H2O + - HOCl + Na + OH +2 - 2HOCl + Ca + 2OH Σχηματισμός των παραπροϊόντων της χλωρίωσης( Σημαντικές κατηγορίες:( • Τριαλογονομεθάνια (THMs)( • Αλογονωμένα Οξικά Οξέα (HAAs)( • Αλογονωμένα Ακετονιτρίλια (HANs)( HOCl + (Br-) + NOM( Br- + HOCl( HOBr( Άλλα προϊόντα της χλωρίωσης:( • Αλογονωμένες Κετόνες (HKs)( • Αλογονωμένες Αλδεΰδες ( • Χλωράλη( • Χλωροπικρίνη( • Άλλες αλογονωμένες αλειφατικές και αρωματικές ενώσεις( TTHMs και άλλα αλογονωμένα DBPs( Cl- + HOBr( H+ + OBr-( 1) Αντιδράσεις οξείδωσης χαρακτηριστικών ομάδωνΟι διάφορες μορφές του ελεύθερου χλωρίου ανάγονται σε χλωριούχα ιόντα και δεν σχηματίζονται χλωριωμένες οργανικές ενώσεις.( " Οι ουσίες είναι ανηγμένα ιόντα μετάλλων, αλδεΰδες, κετόνες, αλκοόλες αμινοξέα και ενώσεις του θείου.( " Οι αντιδράσεις όπου το χλώριο δρα σαν οξειδωτικό δεν έχουν προκαλέσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αντίθετα με τις αντιδράσεις προσθήκης και ηλεκτρονιόφιλης υποκατάστασης, ( ( Οι οργανικές χλωριωμένες ενώσεις έχουν θεωρηθεί πολύ πιο επικίνδυνες για τον άνθρωπο από ότι τα περισσότερα οξειδωμένα παράγωγα.( " 2) Αντιδράσεις Προσθήκης σε διπλούς δεσµούς Το υποχλωριώδες οξύ σχηµατίζει χλωρυδρίνες: > C = C < + ClOH C C OH Cl Οι αντιδράσεις προσθήκης μπορεί να γίνουν σημαντικές όταν τα νερά περιέχουν υψηλής ακορεστότητας ενώσεις (καροτινοειδή) και εάν ο διπλός δεσμός είναι ενεργοποιημένος από κάποιες υποκατεστημένες ομάδες.( ( Αλλά είναι γενικά αργές( ( Ελάχιστα είναι γνωστά για την κινητική αυτής της αντίδρασης και τη σπουδαιότητα της στην επεξεργασία του νερού.( 3) Αντιδράσεις Ηλεκτρονιόφιλης Υποκατάστασης• Από τις πλέον σημαντικές στην επεξεργασία του πόσιμου νερού εξαιτίας της παραγωγής αλογονομένων οργανικών ενώσεων. ( ( • Αντιδράσεις υποκατάστασης σε αρωματικές ενώσεις (φαινόλες) ( ( • Αντιδράσεις με αζωτούχες ενώσεις (αμίνες - σχηματισμός Ν-χλωρο- οργανικών ενώσεων)( ( • Αντιδράσεις με την φυσική διαλυμένη οργανική ύλη, (χουμικές ενώσεις): Παραγωγή τριαλομεθανίων.( ( • Σε όλες τις αντιδράσεις το HOCl, σε σχεδόν ουδέτερα pH, δρα σαν ηλεκτρονιόφιλη ομάδα.( Μοντέλα Αντιδράσεων Παραγωγής Χλωριωμένων Παραπροϊόντων( Ο μηχανισμός της αλοφορμικής αντίδρασης με μεθυλοκετόνεςO C R OH- CH3 O(-) O R αργή (-) C R CH2 C CH2 H HOX" 2OX γρήγορη O R O O(-) (-) CHX C R C OHCHX αργή O O OH- CHX2 C CH2X C γρήγορη H HOX" 2OX R R R αργή O(-) (-) C CX2 R H HOX" 2OX CH3 C O- ++CHX CHX 3 3( R C γρήγορη O O(-) O C CX3 OH- R C CX3 CX2 Αλογόνωση του ασπαρτικού οξέος O O HOCCH2CHCOH HOCl O O HOCCH2CHCOH N NH2 O O HOCCH2CH CX3CHO X O HOCCH2C CHX2C N N Βρωµιωµένα παράγωγα της χλωρίωσης • Τα βρωμιωμένα παράγωγα σχηματίζονται κατά τη χλωρίωση όταν τα νερά περιέχουν ιόντα βρωμίου.( ( • Τα βρωμιούχα ιόντα προέρχονται τόσο από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όσο και από φυσικές διεργασίες, μια από τις σπουδαιότερες είναι η διείσδυση του θαλασσινού νερού στον υδροφόρο ορίζοντα. ( ( • Τα βρωμιούχα ιόντα έχουν επίσης ανιχνευτεί στο χλώριο που χρησιμοποιείται στην απολύμανση.( • Τα ιόντα βρωμίου οξειδώνονται γρήγορα από το υποχλωριώδες οξύ και σχηματίζουν υποβρωμιώδες οξύ:( - Br + HOCl - Cl + HOBr Το υποβρωµιώδες οξύ είναι ασθενές οξύ και διίσταται µερικώς στο νερό σύµφωνα µε το σχήµα: H+ + OBr- HOBr - • Τόσο το HOBr όσο και το OBr συµµετέχουν σε αντιδράσεις ηλεκτρονιόφιλης υποκατάστασης και είναι ανταγωνιστικά ως - προς το HOCl και το OCl . Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν ποιοτικό και ποσοτικό σχηματισμό των THM και ΗΑΑ είναι:( ( 1. Η συγκέντρωση του χλωρίου, ( 2. Το pH( ( * Η αύξηση του pH προκαλεί αύξηση στο σχηματισμό των ΤΗΜ, γεγονός που αναμένεται αφού η αντίδραση σύνθεσης τους γίνεται σε βασικό περιβάλλον.( * Η παραγωγή των ΗΑΑ πραγματοποιείται σε χαμηλά pH, σε υψηλές τιμές του pH παρατηρείται μεγάλη μείωση του σχηματισμού τους. " ( 3. Η θερμοκρασία,( 4. Ο χρόνος αντίδρασης, ( 5. Η συγκέντρωση των προπομπών ( Σχηματισμός των χλωριωμένων και βρωμιωμένων THM και ΗΑΑ: 37 Η υποκατάσταση του βρωμίου κατά το σχηματισμό των ΤΗΜ περιγράφεται από την παράμετρο σχηματισμού βρωμιωμένων ομολόγων n(Br), που δίνεται από την εξίσωση:( TTH M - Br n = TTH M s όπου: T T H M - B r = (µmole/L) 3 ∑ i × C H C l 3 - i B ri (µmole/L) i= 0 Όταν το n(Br) παίρνει τη τιμή 0, τότε υπερισχύει το χλωροφόρμιο ενώ όταν πάρει τη τιμή 3, τότε έχουμε μόνο το βρωμοφόρμιο. " ( Αλογονωμένα Οργανικά Παραπροϊόντα της Χλωρίωσης( ( • Tα τριαλομεθάνια: 50% των παραπροϊόντων ( ( • Τα αλογονωμένα οξικά οξέα: 25% .( ( • Τα άλλα προϊόντα, όπως χλωριωμένες κετόνες, χλωριωμένες αλδεΰδες, η χλωράλη, η χλωροπικρίνη (τριχλωρονιτρομεθάνιο) κ.α. σε μικρότερες όμως ποσότητες. ( ( Έλεγχος της παρουσίας των παραπροϊόντων απολύμανσης στο πόσιμο νερό( • Για τις περισσότερες ενώσεις έχουν θεσπιστεί μέγιστα αποδεκτά επίπεδα συγκέντρωσης από διάφορους οργανισμούς όπως η WHO, η USEPA και η Ε.Ε.( ( • Για τα τριαλογονομεθάνια οι τιμές αυτές βασίζονται κυρίως σε μελέτες υγείας για την επίδραση του χλωροφορμίου, έχουν όμως περιληφθεί και τα υπόλοιπα τριαλογονομεθάνια λόγω της χημικής τους ομοιότητας με το χλωροφόρμιο. ( • Η WHO όρισε μια παράμετρο IWHO, που υπολογίζει την επιπλέον τοξικότητα και δίνεται από τη σχέση:( IWHO = CTBM/GVTBM + CDBCM/GVDBCM + CBDCM/GVBDCM + CTCM/GVTCM ( (C= συγκέντρωση και GV= Οδηγία WHO)" " Παραπροϊόντα απολύμανσης, DBPs( CHCl3( TCM( CHBr3( TBM( CHBr2Cl ( DBCM( CHBrCl2( BDCM( CH2ClCOOH( MCAA( CHCl2COOH( DCAA( CHCl3COOH( TCAA( CH2BrCOOH( MBAA( CHBr2COOH( DBAA( CHCl2CN( DCAN( CHBr2CN( DBAN( CHCl3CN( TCAN( CHBrClCN( BCAN( ΙΙ) Παραπροϊόντα απολύμανσης του διοξειδίου του χλωρίου( ClO3-( Χλωρικά( ClO2-( Χλωριώδη( IIΙ) ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ ΜΕ ΟΖΟΝ( ( • Τα νερά περιέχουν οργανική ύλη, και το όζον, που είναι ισχυρό οξειδωτικό, αντιδρά με αυτή και δίνει διάφορα παραπροϊόντα. ( ( • Αν το νερό περιέχει σημαντική συγκέντρωση ιόντων βρωμίου, τότε αυτό οξειδώνεται σε υποβρωμιώδες οξύ, το οποίο αντιδρά με την οργανική ύλη και οδηγεί σε βρωμιωμένες οργανικές ενώσεις, όπως το βρωμοφόρμιο. Η παραγωγή των τριαλογονομεθανίων είναι πολύ μικρή, γιατί το όζον καταστρέφει τους προπομπούς τους.( ( • Στις περισσότερες εφαρμογές, γίνεται οζονισμός και στη συνέχεια χλωρίωση, ώστε να εξασφαλιστεί η απολύμανση (υπολειμματική δράση του χλωρίου) και μέσα στο δίκτυο ύδρευσης. ( • Σήμερα έχουν ταυτοποιηθεί και άλλα βρωμιωμένα παραπροϊόντα, όπως βρωμοοξικά οξέα, βρωμοπικρίνη, βρωμοκυανίδιο, βρωμοακετόνη, βρωμικά άλατα και βρωμοϋδρίνες. ( Οζόνωση του Νερού - Παραπροϊόντα της οζόνωσης( O3 : Εο (pH<7) 2.07 V: πιο ισχυρό από το Cl2 ή το ClO2 ( ( • Tο όζον θα οξειδώσει όλες τις ανθρακούχες ενώσεις σε CO2 και τα ανόργανα συστατικά του νερού στις υψηλότερες οξειδωτικές τους καταστάσεις.( ( • Eίναι πολύ επιλεκτικό στις χημικές του αντιδράσεις και δεν αντιδρά με την ίδια ταχύτητα με όλα τα συστατικά του νερού. ( ΟΖΟΝ- ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ O3 Br- HOBr/ OBr- BrO3- ( BrO3-( .OH Br2- BrO. BrO2- O3 BrO3- ( CO3..OH ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ OH-ΡΙΖΩΝ BrO2. 44 Οζονισμός ( Κύρια χαρακτηριστικά υπογείων υδάτων:( • Υψηλά επίπεδα βρωμιούχων ιόντων (Br-)( • Χαμηλή συγκέντρωση οργανικού άνθρακα (ΤOC) με χαμηλή αρωματικότητα( ( Συγκέντρωση, µg/l 50 Εξέλιξη συγκέντρωσης (μg/L) Br- & BrO3- κατά την επεξεργασία εμφιαλωμένων νερών( 40 30 B r-‐ B rO ]3 20 10 0 Πηγή Source Δεξαµενή Ozonation οζονισµού tank Φίλτρο Ενεργού Ακτινοβολία UV AC filter UVradiation Άνθρακα (τελικό προϊόν) Έκθεση στα DBPs( ΤΡΟΠΟΙ ΕΚΘΕΣΗΣ( ΚΑΤΑΠΟΣΗ( (πόσιμο νερό)" ΕΙΣΠΝΟΗ (καταιονισμός, πισίνες)" ΔΕΡΜΑΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ (καταιονισμός, πισίνες)" Ανώτατες επιτρεπτές συγκεντρώσεις για τα συμβατικά DBPs( Συμβατικά DBPs 1USEPA, μg/L ( CHCl3 Αναδυόμενα DBPs μg/L ( CH3I 2E.C., CH2BrI CHBr3 Ανόργανα DBPs BrO3-‐ ClO2-‐ CHBrCl2 ClO2 + ClO2-‐ +ClO3-‐ Stage 1: 80 Stage 2: 40( 100( CH2lCOOH CBrCl2COOH CH2ClCOOH CBr2ClCOOH CHCl2COOH CBrClCOOH CHCl3COOH CBr3COOH CH2BrCOOH CHBr2COOH HAAs(5)( Stage 1: 60 Stage 2: 30( CHCl2CN CHBr2CN CHCl3CN CHBrClCN 1USEPA:, 2009, 2E.C., 2008( Cl2C2H4C=O Cl3C2H3C=O 2E.C., μg/L( μg/L( 10( 10( ClO3-‐ CHBr2Cl TTHMs( ( 1USEPA, 1 mg/L( Αναδυόμενα DBPs: ( Αλογονωμένα ακετονιτρίλια( Μελέτες( 48 ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ: ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΥΡΩΠΗ (HIWATE) & ΕΛΛΑΔΑ ΚΥΠΡΟΣ 49 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΣΙΜΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ (HIWATE)( Uncorrected Proof 4 E. H. Goslan et al. Table 1a | | Disinfection by-product occurrence in selected European waters Journal of Water Supply: Research and Technology—AQUA | in press | 2013 Summary of treatment and disinfection processes at the water works Water works ID Spain Source Treatment Asturias Surface water Filtration Chlorine Barcelona Surface water Permanganate oxidation, coagulation, sedimentation, chlorine dioxide oxidation, filtration, GAC Chlorine Basque Country Surface water Groundwater Coagulation, sedimentation, filtration Filtration Ozone and chlorine Chlorine Valencia Surface water (97%) and groundwater Groundwater Coagulation, sedimentation, filtration No treatment Ozone and chlorine Chlorine Disinfectant Bradford (UK) Upland surface Coagulation, sedimentation, filtration Chlorine Rennes (France) 4% artificially recharged groundwater and 96% surface water Coagulation, sedimentation, filtration (granular media), GAC Ozone and chlorine KAU1 Groundwater Filtration Chlorine KAU2 Groundwater No treatment Chlorine KAU3 Groundwater No treatment Chlorine KAU4 Groundwater No treatment Chlorine Heraklion (Greece) Groundwater No treatment Chlorine Kaunus (Lithuania) GAC – granular activated carbon. Table 1b | Characteristics of water quality of raw water, and drinking water (median values) in the studied regions Raw water Water works Treated water TOC (mg/L) Br (mg/L) TOC (mg/L) pH Br (mg/L) Residual chlorine (mg/L) Asturias na na 1.8 7.9 <LOQ 0.7 Barcelona >5.0 0.50–1.20 1.9 na 0.16 na Basque Country 1.6 na 1.2 7.9 <LOQ 0.6 Valencia surface <0.1 ground na na na na na 7.4 7.3 0.05 na 0.5 0.1 na na 1.4 7.6 <LOQ 0.3 1.7 na 1.8 7.7 0.04 0.1 KAU1 3.1 na na 7.6 0.05 0.2 KAU2 3.1 na na 7.4 0.05 0.0 KAU3 3.1 na na 7.4 0.05 0.0 KAU4 3.1 na na 7.4 0.05 0.0 Spain United Kingdom Bradford France Rennes Lithuania Kaunus 50 Uncorrected Proof | | HAAs( Disinfection by-product occurrence in selected European waters Journal of Water Supply: Research and Technology—AQUA Kaunas HAAs( Valencia TTHMs( Figure 2 Figure 1 E. H. Goslan et al. Rennes TTHMs( Bradford Basque C. 6 Heraklion Asturias Barcelona Παραπροϊόντα Απολύμανσης (HIWATE)( | (a) Occurrence of HAAs in regions sampled when the water was cold. (b) Occurrence of HAAs in regions sampled when the water was warm. (a) Occurrence of THMs in regions sampled when the water was cold, where median temperature ( C) and number of samples collected [N] for each region provided. The bottom W and top of the box show the 25th and 75th percentile values, respectively, and the top and bottom of the whiskers show the maximum and minimum values, respectively. Small squares inside the boxes show the median values. (b) Occurrence of THMs in regions sampled when the water was warm. Figure 2 | 51 (a) Occurrence of HAAs in regions sampled when the water was cold. (b) Occurrence of HAAs in regions sampled when the water was warm. | in pre Συγκεντρώσεις (μg/L) των DBPs στο πόσιμο και εμφιαλωμένο νερό( ΑΘΗΝΑ( 1993-2009( ΑΘΗΝΑ 1992-1993( ΗΡΑΚΛΕΙΟ( 1996-2009( ΠΙΣΙΝΕΣ( ΑΠΟΔΕΚΤΑ ΟΡΙΑ( Ε.Ε. & Η.Π.Α.( ΤΡΙΑΛΟΜΕΘΑΝΙΑ- 30( 60( 130( 10( 23( 80-100( ΑΛΟΓΟΝΩΜΕΝΑΟΞΕΑ- 20( -( 1( 121( 270( 60( 15 (min)( 173 (max)( Βρωμικά ιόντα- Η ξηρασία δεν έχει μόνο επιπτώσεις στην ποσότητα του πόσιμου νερού αλλά και στην ποιότητα ( Εμφιαλωμένα νερά που χαρακτηριζόταν ως μεταλλικά( 10( ( Το νερό στις πισίνες( περιέχει αισθητά υψηλότερες συγκεντρώσεις τοξικών προϊόντων( Ανάλυση κύριων συνιστωσών (PCA): Ελληνικά πόσιμα ύδατα ( Scatterplot Factor1( Factor2( TCM( -0.776( 0.494( TBM( 0.680( 0.716( TTHMs( 0.448( 0.867( n(Br)( 0.866( -0.013( DCAN( -0.891( 0.353( THANS( -0.367( 0.453( 3.5 FACTOR2 (30.65 %) 2.5 1.5 0.5 -0.5 -1.5 -2.5 -1.5 -0.5 0.5 FACTOR1 (49.07 %) 1.5 2.5 3.5 Samples="ATH(old)" Samples="ATH(new)" Samples="HER" Samples="ALE" Samples="ARTA" Samples="BER" Samples="ALEKS" Samples="PREV" Samples="LEYK" Samples="NAOY" Samples="PATRA" Samples="THES" Samples="KAL" Samples="IOA" Eigenvalues( Factor 1( 2.944( Factor 2( 1.839( ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ:( ( ΣΥΓΚΡΙΣΗ:( ( ΗΡΑΚΛΕΙΟ-ΑΘΗΝΑ-ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ-ΛΕΥΚΩΣΙΑ( 54 Ιοντική σύσταση πόσιμων υδάτων( Cl- (mg/L)( NO3- (mg/L)( 700 600 24 Council Directive 98/83/EC: 250 mg/L( Council Directive 98/83/EC: 250 mg/L( 20 500 16 400 25-‐75 % 300 12 25-‐75 % Min Outlier Max Outlier 200 Min Outlier 8 Max Outlier Average 100 Median 0 ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ Average 4 Median 0 ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΘΗΝΑ SO4-2 (mg/L)( 250 Council Directive 98/83/EC: 250 mg/L200 150 25-‐75 % 100 Min Outlier Max Outlier 50 Average Median 0 ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Βρωμιούχα ιόντα( 10 Br- (mg/L)( 8 25-75 %( 6 Min Outlier( 4 Max Outlier( Average( 2 Median( 0 ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Οργανικός άνθρακας ( TOC & DOC (mg/L) 4.5 4.0 3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 TOC DOC ΗΡΑΚΛΕΙΟ TOC DOC ΑΘΗΝΑ TOC DOC ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ TOC DOC ΛΕΥΚΩΣΙΑ Επίπεδα συγκέντρωσης TTHMs( TTHMs 140 120 E.U. 100 Q3-‐Q2 80 Q2-‐Q1 60 Min Outlier USEPA, Stage II Max Outlier 40 Average Median 20 0 ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ HAAs(5) 70 USEPA, Stage I 60 50 Επίπεδα συγκέντρωσης HAAs(5)( μg/L μg/L USEPA, Stage I Q3-‐Q2 40 USEPA, Stage II 30 Q2-‐Q1 Min Outlier Max Outlier 20 Average Median 10 0 ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Ανάλυση κύριων συνιστωσών (PCA): Ηράκλειο, Αθήνα, Βαρκελώνη ( 6 Observaxons (axes F1 and F2: 96,70 %) F2 (14,83 %) 4 2 0 -‐2 -‐2 0 2 4 6 F1 (81,87 %) ΗΡΑΚΛΕΙΟ AΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ 8 Παράγοντας Βρωμίωσης (Bromine Incorporaxon Factor, BIF) BIF 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 ΗΡΑΚΛΕΙΟ AΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Συνολικός παραμετρικός δείκτης IWHO I(WHO) 1.6 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΘΗΝΑ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΠΟΣΙΜΑ ΥΔΑΤΑ( Εύρος τιμών (μg/L)( TTHMs( HAAs(5)( THANs( Br-( BIF( Ηράκλειο( 04*10-3-44( δ.α-2( δ.α.-1( δ.α.-9( 0,00-2,98( Αθήνα( 19-38( 2-28( δ.α.-6( 0,3-1( 0,37-0,62( δ.α.-36( 3-23( 0,4-9( 0,31-2,05( Βαρκελώνη( 10-13( v 87% των δειγμάτων πόσιμου νερού που αναλύθηκαν από την περιοχή της Βαρκελώνης και 2% από την περιοχή του Ηρακλείου, εμφάνισαν συγκέντρωση TTHMs>40 μg/L.( ( v 8% των δειγμάτων που αναλύθηκαν από την περιοχή της Βαρκελώνης εμφάνισαν συγκέντρωση ΗΑΑs(5)>30 μg/L. ( ( v 23% των δειγμάτων νερού της Βαρκελώνης εμφάνισαν IWHO>1.( v Δεν ανιχνεύθηκε σε κανένα δείγμα IM, BIM και ΜΙΑΑ.( ( Πισίνες( Εύρος τιμών (μg/L)( TTHMs( HAAs(5)( THANs( Br-( BIF( Πόσιμα ύδατα( 1,6-36,8( 0,1-24,3( δ.α.-5,2( 0,3-7,7( 0,2-2,7( Κολυμβητικά ύδατα( 1,2-80,4( 0,2-709,7( 0,4-21,7( δ.α.( 0,04-0,6( v Στις κολυμβητικές δεξαμενές παρατηρήθηκε αύξηση στην συγκέντρωση των THMs (>80 μg/L) σε σχέση με τα πόσιμα ύδατα.( ( v Στα κολυμβητικά ύδατα παρατηρείται αύξηση των ΗΑΑs (710 μg/L) σε σχέση με τα πόσιμα ύδατα (24 μg/L). ( ( v Στα κολυμβητικά ύδατα ανιχνεύονται HANs (22 μg/L) σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε σχέση με τα πόσιμα ύδατα (5 μg/L), λόγω της αζωτούχου οργανικής ύλης που περιέχεται σε αυτά.( Διαθεσιμότητα του Πόσιμου Νερού, και Πρόσβαση σε Ασφαλές Πόσιμο Νερό( Η διαθεσιµότητα του νερού βασίζεται στη «φυσική διαθεσιµότητα» Ή στη διαχείρισή του, στη φτώχεια και στις κοινωνικές ανισότητες; 64 ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ( Βροχόπτωση & Αύξηση του ΑΕΠ: Ζιμπάμπουε 1978-1993 Βροχόπτωση & Αύξηση του ΑΕΠ: Αιθιοπία 1982-2000( Το νερό ως εμπορικό προϊόν Ι( 1) Ο τομέας του νερού έχει μονοπωλιακό χαρακτήρα: Χωρίς κοινωνικό έλεγχο ο κίνδυνος καταχρηστικών μονοπωλιακών πολιτικών είναι αποδεδειγμένος!( 2) Η ιδιωτικοποίηση του νερού θεωρήθηκε σημαντικό εργαλείο για την εξασφάλιση πρόσβασης σε ασφαλές νερό στις φτωχές χώρες. Το ΔΝΤ και η ΠΤ υποχρέωναν σε αυτού του είδους τη λύση όταν δάνειζαν.( 14 Το νερό ως εμπορικό προϊόν ΙΙ( Τζίρος ιδιωτικών εταιριών 200 δισ. $/έτος: ( 7-8% παγκοσμίως ιδιωτικά δίκτυα νερού( ΚΟΙΝΟ ΑΓΑΘΟ ΠΟΥ ΤΟ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΟΝΤΑΙ ΙΔΙΩΤΕΣ ΚΑΘΟΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ.( ( Σε πλούσιες χώρες όπου έγινε ιδιωτικοποίηση των δικτύων:( ( Γαλλία: VEOLIA, SUEZ-ORDEO, SAUR: 80% της αγοράς του νερού και 55% της αγοράς επεξεργασίας λυμάτων( ( ΝΤΙΤΡΟΙΤ-ΗΠΑ: 100.000 κάτοικοι (Αφροαμερικάνοι) δεν έχουν σύνδεση λόγω οικονομικής αδυναμίας( Το νερό ως εμπορικό προϊόν ΙΙΙ( Η προσέγγιση της ΔΤ και του ΔΝΤ: Βοήθεια για ανάπτυξη μέσω ιδιωτικοποίησης( Σε αναπτυσσόμενες χώρες όπου έγινε ιδιωτικοποίηση των δικτύων:( ( ΧΙΛΗ: καμμία βελτίωση του υπάρχοντος δικτύου – Αύξηση των τιμών ( ΒΟΛΙΒΙΑ: 9 μισθοί για την σύνδεση με το δίκτυο – ¼ του πληθυσμού καμμία ή παράνομη πρόσβαση( ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ: Οικονομική κρίση επέφερε σημαντικές μειώσεις μισθών και αυξήσεις στις τιμές των αγαθών όπως το ιδιωτικοποιημένο νερό – δανεισμός σε $( Η προσέγγιση της ΔΤ και του ΔΝΤ δεν ήταν επιτυχής Debating How Much Weed Killer Is Safe in Your Water Glass NY Times 23-09-09National Institute of Environmental Health Sciences:( «Συγκέντρωση ατραζίνης 1 μg/L είναι πιθανό να προκαλεί προβλήματα στο έμβρυο, και αποβολές».! Water contamination fear hits Northampton Reuters UK 25-06-2008! Anglian Water said around 108,000 homes were affected after the discovery of Cryptosporidium in water supplies.( County Council had closed 21 schools which did not have enough supplies of bottled water " Bacteria probed after water alert in Whales ( BBC 29-04-09! E-coli water contamination source found BBC 29-04-2009 (( The source of contamination in the water supply in part of Somerset has been identified.( However Wessex Water is continuing to advise its customers in the affected areas to boil their tap water before drinking or cooking with it ." Toxic leak threat to Chinese city BBC 23-11-2005Major pollution of a river has forced the suspension of water supplies to the Chinese city of Harbin, home to 3.4m people, authorities have said. ( "Benzene levels were 108 times above national safety levels" ... " 69 ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ( ( ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΥΠ’ ΟΨΗ ΤΙΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ.( ( 500 δισ $ επενδύσεων, σε εγκαταστάσεις, που δεν λαμβάνουν υπ’ όψη τους τις αλλαγές στον υδρογεωλογικό κύκλο: ( ΦΡΑΓΜΑΤΑ / ΕΚΤΡΟΠΕΣ ΠΟΤΑΜΩΝ ( " ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ:( Ι) Αφαλάτωση; ( • Ακριβή και ενεργοβόρα( • Τι γίνεται με το υπόλοιπο («σαλαμούρα»); ( • Πως επηρρεάζει την ισορροπία των παράκτιων περιοχών;( ΙΙ) Επεξεργασία λυμάτων: 165 δισ. κ.μ. / έτος διοχετεύονται στο περιβάλλον μετά από επεξεργασία( ΠΗΓΗ ΝΕΡΟΥ!( 15 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΟΣΙΜΟΥ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΠΗΓΗ ( «ERDALATOR»( 2ος ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ( ΠΟΛΕΜΟΣ( Reverse Osmosis Water Purification Unit (ROWPU) " ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΩΝ( (ΒΙΟΠΟΛΥΜΕΡΗ)( ΙΟΝΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ > 5μm( ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ > 5µm ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΟΣΜΩΣΗ( ΧΛΩΡΙΩΣΗ( 71 Σε τι οφείλεται η κρίση του νερού; ( ( Από την προβληματική «φυσική» διαθεσιμότητα του αγαθού ή από τη διαχείρισή του στις ανεπτυγμένες κοινωνίες και στα επιβαλλόμενα από αυτές πρότυπα διαχείρισης στις αναπτυσσόμενες χώρες; ( ( Απαντήσεις στη βάση επιστημονικών, κοινωνικών και οικονομικών θεωρήσεων.( ΑΛΛΑ( Χωρίς την άκριτα δογματική προσέγγιση της «ελεύθερης» αγοράς και του νερού ως εμπορεύσιμου προϊόντος.( ( Η πρόσβαση σε ασφαλές νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα σύμφωνα με τον ΟΗΕ. ( Στο δικαίωμα αυτό οι κοινωνίες, για την ίδια τους την επιβίωση, πρέπει να το διασφαλίσουν χωρίς συμβιβασμούς. " 72 "
© Copyright 2024 Paperzz