ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΕΘΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
2010
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σελίδα
Ι.
ΚΤΙΡΙΟ & ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
3
ΙΙ.
∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
7
III. ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΣΥΛΛΟΓΩΝ -∆ΑΝΕΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ
9
IV. ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΥΛΛΟΓΩΝ
28
V.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ & ΑΡΧΕΙΟ
VI. ΕΚΘΕΣΙΑΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ – ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΗ
29
34
VII. ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ - ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 50
VIII. ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ
54
IX. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ- XOΡΗΓΙΕΣ- ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ
56
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ-ΠΩΛΗΤΗΡΙΟ
65
X.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ
Ι.
ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΣΥΛΛΟΓΩΝ 2000-2010
ΙΙ.
ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΕΜΣΤ
ΙΙΙ. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
ΙV. ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΝΤΥΠΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
V.
ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
VI. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
2
Ι. ΚΤΙΡΙΟ– ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Α. ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΚΤΙΡΙΟΥ ΦΙΞ
Παρουσιάζεται κάτωθι το χρονολόγιο της ανακατασκευής του κτιρίου ΦΙΞ για το
έτος 2010.
11-01-2010: Έναρξη των εργοταξιακών εργασιών των άµεσων Μέτρων ασφαλείας
(τοποθέτηση χιαστί συνδέσµων και λοιπών µεταλλικών στοιχείων) από την τεχνική
εταιρία ‘Πηλέας και Γλαύκος Μιχαλόπουλος Ο.Ε.’. Ο Ανάδοχος των Μέτρων
Ασφαλείας γνωστοποιεί στο ΚΕΠΕΚ την έναρξη εργασιών ασφαλείας.
18-01-2010: Εκδίκαση της Αίτησης Ασφαλιστικών Μέτρων της Αναδόχου εταιρίας
ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ κατά του ΕΜΣΤ. Παρέµβαση του Ελληνικού ∆ηµοσίου/ΥΠΠΟΤ υπέρ
του ΕΜΣΤ.
25-01-2010: Υποβολή σηµειωµάτων (από ΕΜΣΤ, Ελληνικό ∆ηµόσιο και ΒΙΟΤΕΡ
ΑΕ) στη διαδικασία των Ασφαλιστικών Μέτρων.
29-01-2010: Ολοκλήρωση εργασιών των άµεσων Μέτρων Ασφαλείας από την
Ανάδοχο τεχνική εταιρία ‘Πηλέας και Γλαύκος Μιχαλόπουλος Ο.Ε.’.
01-02-2010: Επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το ΕΜΣΤ, σχετικά µε την υπ.
αριθµ. 11026 και από 27-05-2009 καταγγελία της ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ για τη Σύµβαση του
Έργου, στην οποία είχε απαντήσει το ΕΜΣΤ µε την από 11-06-2009 επιστολή του.
17-02-2010: Απάντηση του ΕΜΣΤ στην επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
σχετικά µε την υπ. αριθµ. 11026 και από 27-05-2009 καταγγελία της ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ για
τη Σύµβαση του Έργου.
02-03-2010: Όχληση από ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ προς Φ∆Ε για πληρωµή 2ου, 3ου,
4ου,5ου,6ου,7ου,8ου και 9ου Λογαριασµού της Αρχικής Σύµβασης και του 2ου και 3ου
Λογαριασµού της Συµπληρωµατικής σύµβασης του έργου.
03-03-2010: Λύση της Σύµβασης µίσθωσης περιµετρικών ικριωµάτων επί του υπό
ανακατασκευή κτιρίου του ΕΜΣΤ στο πρώην εργοστάσιο ΦΙΞ, µεταξύ της ΒΙΟΤΕΡ
ΑΕ και εταιρίας ‘Κ. Χουντουµάδης ΑΤΒΕ’ (Ιδιοκτήτης και Εγκαταστάτης του
περιµετρικού ικριώµατος επί του κτιρίου).
12-03-2010: Απάντηση Φ∆Ε στην από 02-03-2010 Όχληση της ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ,
σύµφωνα µε την οποία ‘δεν υφίσταται εκκρεµότητα πληρωµής εγκεκριµένου
Λογαριασµού από το ΕΜΣΤ προς τον Ανάδοχο και ως εκ τούτου η σχετική επιστολή
είναι άνευ αντικειµένου κατά τη σύµβαση και το νόµο’.
17-03-2010: Αποστολή επιστολής από Φ∆Ε προς ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ µε θέµα: ‘Εκκαθάριση
Σύµβασης Εργολαβίας’ µε την οποία καλείται η Ανάδοχος εταιρία ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ να
υποβάλει την ‘Τελική Επιµέτρηση’ για τα κατασκευασθέντα τµήµατα του έργου, και
το πλήρες ‘Αρχείο του Έργου’.
22-03-2010: Απάντηση της ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ στην από 17-03-2010 επιστολή του Φ∆Ε, µε
την οποία υποστηρίζει ότι λόγω της εκκρεµοδικίας και της Προσωρινής ∆ιαταγής της
Προέδρου του Μονοµελούς Πρωτοδικείου Αθηνών για αναστολή της από 05-112009 αποφάσεως του ∆Σ του ΕΜΣΤ καθώς και της µη κατάπτωσης των εγγυητικών
επιστολών, το ΕΜΣΤ δε νοµιµοποιείται να καλεί την εταιρία ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ να προβεί
σε εκκαθάριση της εργολαβίας,.
20-04-2010: Ο Φ∆Ε αποστέλλει στη ΒΙΟΤΕΡ απάντηση στην από 22-03-2010
επιστολή της εταιρίας, σύµφωνα µε την οποία το ΕΜΣΤ εµµένει στη νόµιµη απόφαση
περί εκπτώσεως του Αναδόχου, εν αναµονή και των σχετικών δικαστικών
αποφάσεων.
3
28-04-2010: Υπογραφή Πρακτικού Περαίωσης Εργασιών για τις εργασίες των
άµεσων Μέτρων Ασφαλείας από τον εκπρόσωπο της ∆ιευθύνουσας Υπηρεσίας στο
εργοτάξιο (κ. Παναγιώτη Σακκά), από τον εκπρόσωπο του Γραφείου Μελετών Γ&Γ
Πενέλη ΑΕ (κ. Γρηγόρη Πενέλη) και από το Νόµιµο εκπρόσωπο του Αναδόχου (κ.
Πηλέα Πιχαλόπουλο).
07-05-2010: Απάντηση ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ στην από 20-04-2010 επιστολή του Φ∆Ε,
σύµφωνα µε την οποία ‘δεδοµένου ότι το ΕΜΣΤ εµµένει στην απόφαση έκπτωσης
και δεν αποδέχεται την υπαναχώρηση της ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ και εν αναµονή των
δικαστικών αποφάσεων – ουδείς µπορεί να προχωρήσει στην εκκαθάριση της
εργολαβίας’.
12-05-2010: Υπογραφή του Πρωτοκόλλου Προσωρινής Παραλαβής των άµεσων
Μέτρων Ασφαλείας από τον εκπρόσωπο της ∆ιευθύνουσας Υπηρεσίας στο εργοτάξιο
(κ. Παναγιώτη Σακκά), από τον εκπρόσωπο του Γραφείου Μελετών Γ&Γ Πενέλη ΑΕ
(κ. Γρηγόρη Πενέλη) και από το Νόµιµο εκπρόσωπο του Αναδόχου (κ. Πηλέα
Πιχαλόπουλο).
01-06-2010: Υποβολή Προτελικού Λογαριασµού Εργασιών άµεσων Μέτρων
Ασφαλείας από την τεχνική εταιρία ‘Πηλέας και Γλαύκος Μιχαλόπουλος Ο.Ε.’.
03-06-2010: Υποβολή από το ΕΜΣΤ προς την ‘Ειδική Υπηρεσία Τοµέα ΠολιτισµούΜονάδα Β’ του ΥΠΠΟΤ της ∆ήλωσης Ολοκλήρωσης της Πράξης ‘Μελέτη,
Κατασκευή και Εξοπλισµός Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης’ του
Επιχειρησιακού Προγράµµατος ‘Πολιτισµός’.
07-06-2010: Επιστολή από ‘Ειδική Υπηρεσία Τοµέα Πολιτισµού-Μονάδα Β’ του
ΥΠΠΟΤ προς το ΕΜΣΤ µε θέµα: ‘Βεβαίωση Τήρησης Υποχρεώσεων Τελικού
∆ικαιούχου’, µε την οποία βεβαιώνεται η ολοκλήρωση και ικανοποίηση των στόχων
της Πράξης ‘Μελέτη, Κατασκευή και Εξοπλισµός Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης
Τέχνης’ του Επιχειρησιακού Προγράµµατος ‘Πολιτισµός’.
30-06-2010: Απόφαση του ∆Σ του ΕΜΣΤ για τη Σύσταση πενταµελούς
Νοµικοτεχνικής Επιτροπής, µε γνωµοδοτικό χαρακτήρα και αντικείµενο την
προώθηση των διαδικασιών για την ολοκλήρωση της κατασκευής του κτιρίου του
ΕΜΣΤ και όλα τα συναφή προς αυτήν νοµικής φύσεως θέµατα.
12-07-2010: Επιστολή της Ειδικής Νοµικής Υπηρεσίας-Τµήµα ∆ικαίου Ευρωπαϊκής
Ένωσης του Υπουργείου Εξωτερικών προς το ΕΜΣΤ σύµφωνα µε την οποία η υπ.
αριθµ. 11026 και από 27-05-2009 καταγγελία της ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ για τη Σύµβαση του
Έργου αρχειοθετήθηκε, µε αντίστοιχη απόφαση που υιοθετήθηκε από τις υπηρεσίες
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 03-06-2010.
15-07-2010: Εκδόθηκε η υπ. αρ. 5835 Απόφαση του Μονοµελούς Πρωτοδικείου
Αθηνών (∆ιαδικασία Ασφαλιστικών Μέτρων), µε την οποία απερρίφθη η από
2.12.2009 και υπ’ αριθµ. κατάθεσης 235381/17787/2009 Αίτηση Ασφαλιστικών
Μέτρων της ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ κατά του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης.
Οριστικοποιείται η έκπτωση του Αναδόχου και η κατάπτωση των εγγυητικών
επιστολών.
26 και 27-07-2010: Μεταφορά των ποσών από την κατάπτωση των εγγυητικών
επιστολών συνολικού ύψους έντεκα εκατοµµυρίων ογδόντα επτά χιλιάδων εκατόν
εξήντα έξι ευρώ και πέντε λεπτών (11.087.166,05 ευρώ), οι οποίες είχαν εκδοθεί υπέρ
της εταιρίας ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ για το έργο ‘Κατασκευή του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης
Τέχνης’ στους λογαριασµούς του ΕΜΣΤ, οι οποίοι µε την από 13/11/2009 απόφαση
του ∆ιοικητικού Συµβουλίου είχαν ανοιχθεί για το σκοπό αυτό στις Τράπεζες
Πειραιώς, Eurobank και Alpha.
4
27-07-2010: Αποστέλλεται εκ νέου επιστολή από το Φ∆Ε προς τη ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ µε
θέµα: ‘Εκκαθάριση Σύµβασης Εργολαβίας’.
08-08-2010: Υπογραφή Σύµβασης Περιµετρικής Σκαλωσιάς για το υπό
ανακατασκευή κτίριο του ΕΜΣΤ στο πρώην εργοστάσιο ΦΙΞ, µεταξύ του ΕΜΣΤ και
της τεχνικής εταιρίας ‘Κ. Χουντουµάδης ΑΤΒΕ’ (Ιδιοκτήτης και Εγκαταστάτης του
περιµετρικού ικριώµατος επί του κτιρίου).
24-08-2010: Η ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ υποβάλλει την ‘Τελική Επιµέτρηση’ του έργου, τα ‘ως
κατασκευάσθη’ σχέδια του έργου και τα ‘Πρωτόκολλα Ελέγχου Υλικών και
∆οκιµών’ που έγιναν κατά την εκτέλεση των εργασιών.
26-08-2010: Υπογραφή του Πρωτοκόλλου Οριστικής Παραλαβής των άµεσων
Μέτρων Ασφαλείας από τον εκπρόσωπο της ∆ιευθύνουσας Υπηρεσίας στο εργοτάξιο
(κ. Παναγιώτη Σακκά), από τον εκπρόσωπο του Γραφείου Μελετών Γ&Γ Πενέλη ΑΕ
(κ. Γρηγόρη Πενέλη) και από το Νόµιµο εκπρόσωπο του Αναδόχου (κ. Πηλέα
Μιχαλόπουλο).
02-09-2010: Υποβολή Τελικού Λογαριασµού Εργασιών άµεσων Μέτρων Ασφαλείας
από την τεχνική εταιρία ‘Πηλέας και Γλαύκος Μιχαλόπουλος Ο.Ε.’.
05-09-2010: Υπογραφή Σύµβασης για την ανάθεση Αρχιτεκτονικής Αποτύπωσης της
υφιστάµενης κατάστασης του υπό ανακατασκευή κτιρίου του ΕΜΣΤ στο πρώην
εργοστάσιο ΦΙΞ, µεταξύ του ΕΜΣΤ και του Τεχνικού Γραφείου Μελετών ‘sdtopo, Σ.
∆εσύλλας’.
22-09-2010: Υποβολή από τη ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ στοιχείων του ‘Αρχείου του Έργου’.
28-09-2010: Υποβολή από τη ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ στοιχείων του ‘Αρχείου του Έργου’.
29-09-2010: Απόφαση του ∆Σ του ΕΜΣΤ για Προκήρυξη Νέου ∆ιαγωνισµού για την
ανακατασκευή του κτιρίου του ΕΜΣΤ στο πρώην εργοστάσιο ΦΙΞ, µε Κλειστή
∆ιαδικασία.
29-09-2010: Απόφαση του ∆Σ του ΕΜΣΤ για επιστροφή της εγγυητικής επιστολής
προκαταβολής της εταιρίας του Φ∆Ε για την αποσβεσθείσα προκαταβολή, σύµφωνα
µε την από 21-4-2003 Σύµβαση µεταξύ ΕΜΣΤ και Φ∆Ε.
14-10-2010: Τελική Παράδοση Μελέτης Αρχιτεκτονικής Αποτύπωσης της
υφιστάµενης κατάστασης του υπό ανακατασκευή κτιρίου του ΕΜΣΤ στο πρώην
εργοστάσιο ΦΙΞ από το Τεχνικό Γραφείο Μελετών ‘sdtopo, Σ. ∆εσύλλας’.
21-10-2010: Επιστολή από Φ∆Ε προς ΒΙΟΤΕΡ Α.Ε. για την υποβολή του πλήρους
‘Αρχείου του Έργου’.
29-10-2010: Επιστολή από ‘Σύµπραξη Γραφείων Μελετών ΕΜΣΤ’ προς Φ∆Ε περί
Πληρότητας και Επάρκειας της Μελέτης Αρχιτεκτονικής Αποτύπωσης.
01-11-2010: Επιστολή από Φ∆Ε προς ΕΜΣΤ περί ‘Πληρότητας’ της Μελέτης
Αρχιτεκτονικής Αποτύπωσης.
02-11-2010: Υποβολή από τη ΒΙΟΤΕΡ Α.Ε. ‘Στοιχείων Αρχείου Έργου’.
04-11-2010: Επιστολή του ΕΜΣΤ προς το Συµβούλιο ∆ηµοσίων Έργων (Υπουργείο
Υποδοµών και Μεταφορών) µε θέµα: Έγκριση δηµοπράτησης του Έργου
‘Κατασκευή Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης’ µε Κλειστή ∆ιαδικασία.
09-11-2010: Επιστολή Φ∆Ε προς ΕΜΣΤ µε θέµα: ‘Απόφαση ∆Σ ΕΜΣΤ για
Προκήρυξη Κλειστού ∆ιαγωνισµού-Τεχνική Έκθεση για Κριτήρια Προεπιλογής’
18-11-2010: Υποβολή Έκθεσης ∆ιαπιστωτικού Ελέγχου Αναγκαιότητας
Επικαιροποίησης της Υφιστάµενης Μελέτης για την Κατασκευή Εθνικού Μουσείου
Σύγχρονης Τέχνης, από ‘Σύµπραξη Γραφείων Μελετών ΕΜΣΤ’ προς το ΕΜΣΤ.
01-12-2010: Υπογραφή Σύµβασης µεταξύ του ΕΜΣΤ και της εταιρίας φύλαξης
Brinks Hellas για τη φύλαξη του εργοταξίου στο υπό ανακατασκευή κτίριο του
ΕΜΣΤ στο πρώην εργοστάσιο ΦΙΞ.
06-12-2010: Υποβολή από τη ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ στοιχείων του ‘Αρχείου του Έργου’.
5
10-12-2010: Υποβολή Συµπληρωµατικών Σχεδίων της από 14-10-2010 υποβληθείσας
Μελέτης Αρχιτεκτονικής Αποτύπωσης από το Τεχνικό Γραφείο Μελετών ‘sdtopo, Σ.
∆εσύλλας’.
Β. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΤΙΡΙΑΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Για τη σωστή λειτουργία των κτιριακών εγκαταστάσεων (εκθεσιακοί χώροι και
γραφεία του ΕΜΣΤ) πραγµατοποιήθηκαν οι εξής εργασίες σε τακτική βάση:
•
•
•
Συντήρηση κεντρικού κλιµατισµού
Αναγόµωση πυροσβεστήρων
Καθαρισµός και συντήρηση ηλεκτρονικού εξοπλισµού µετά το πέρας κάθε
έκθεσης
Γ. ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Επισυνάπτεται αναλυτική
(ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ )
απογραφή
της
κινητής
περιουσίας
του
ΕΜΣΤ
6
II. ∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ:
Με την Αριθ. ΥΠΠΟΤ/∆ΙΟΙΚ/Τ∆ΠΕΦ/30864/31.3.2010 (ΦΕΚ 119/ΥΟ∆∆/6.4.2010)
τροποποιήθηκε
η
Αριθ.ΥΠΠΟ/∆ΙΟΙΚ/Τ∆ΠΕΦ/112457/27.11.2007
(ΦΕΚ
513/ΥΟ∆∆/30.11.2007 υπουργική απόφαση µε την οποία διορίστηκαν τα µέλη του
∆ιοικητικού Συµβουλίου του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, όπως
τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε µεταγενέστερα, και ορίστηκαν ως µέλη του εν
λόγω ∆ιοικητικού Συµβουλίου, σε αντικατάσταση των παραιτηθέντων για το
υπόλοιπο της θητείας του (λήξη θητείας 30.11.2010), οι κατωτέρω, ως εξής:
Άννα Καφέτση, ∆ιευθύντρια του ΕΜΣΤ, ως Πρόεδρος
Μιχάλης Σταθόπουλος, Οµ. Καθηγητής της Νοµικής Σχολής Αθηνών, ως Μέλος
Βικτώρια Ευθυµιάδου, ∆ικηγόρος, ως Μέλος
Τάσος Μπίρης, Οµ. Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, ως Μέλος
Χρόνης Μπότσογλου, Οµ. Καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, ως
Μέλος
Οι εκ των µελών του εν λόγω ∆Σ Νικόλαος Καλογεράς, Αρχιτέκτονας, Οµότιµος
Καθηγητής ΕΜΠ ορίζεται ως Αντιπρόεδρος και η Σοφία Στάικου, ∆ιοικητικό
Επιχειρηµατικό Στέλεχος, µετέχει στο ανωτέρω ∆Σ ως µέλος. Κατά τα λοιπά ισχύει η
ΥΠΠΟ/∆ΙΟΙΚ/Τ∆ΠΕΦ/112457/27.11.2007
υπουργική
απόφαση,
όπως
τροποποιήθηκε και συµπληρώθηκε µεταγενέστερα.
ΣΥΣΤΑΣΗ ΝΟΜΙΚΟ-ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Με την από 30.6.2010 απόφαση του ∆ιοικητικού Συµβουλίου του ΕΜΣΤ συστείνεται
Νοµικοτεχνική Επιτροπή µε γνωµοδοτικό χαρακτήρα προς το ∆Σ που έχει ως
αντικείµενο την προώθηση των διαδικασιών για ολοκλήρωση της κατασκευής του
κτιρίου του ΕΜΣΤ στο Φιξ και όλα τα συναφή προς αυτήν νοµικής φύσεως θέµατα.
Η ως άνω Επιτροπή αποτελείται από τα κάτωθι µέλη:
Ιωάννης Καράκωστας, Καθηγητής Νοµικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών,
Αντιπρύτανης του Πανεπιστηµίου Αθηνών ως Πρόεδρος
Βικτώρια Ευθυµιάδου, ∆ικηγόρος ως Μέλος
Νικόλαος Καλογεράς, Αρχιτέκτων, Οµότιµος Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων
ΕΜΠ ως Μέλος
Άννα Καφέτση, Πρόεδρος του ∆Σ και ∆ιευθύντρια του ΕΜΣΤ ως Μέλος
Κωνσταντίνος Φιλιππίδης, Μηχανολόγος - Μηχανικός ως Μέλος
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ:
Κατά τη διάρκεια του 2010 πραγµατοποιήθηκαν οι κάτωθι αλλαγές στη σύνθεση του
προσωπικού:
Μετάταξη:
Χρήστος Ανδρουτσάκης: Μηχανικός Πληροφορικής (Τοµέας
Πληροφορικών
&
Επικοινωνιακών
Εγκαταστάσεων
&
Παραγωγής/Υποστήριξης Οπτικοακουστικών Έργων Τέχνης).
Μετατάχθηκε από το ΕΜΣΤ στο Ξενοδοχειακό Επιµελητήριο Ελλάδος
7
Παραίτηση: Χρυσάνθη Κουτσουράκη: Αρχειοθέτης
Αρχειοθέτησης Συλλογών και ∆ανεισµού)
Συλλογών
(Τοµέας
Παραίτηση: Senka Maylinda: Προσωπικό Καθαριότητας (Τοµέας Συντήρησης
Μηχανολογικών–Κτιριολογικών εγκαταστάσεων και Ασφάλειας )
Λήξη Σύµβασης Εργασίας Ορισµένου Χρόνου: Ogbodu Patience: Προσωπικό
Καθαριότητας (Τοµέας Συντήρησης Μηχανολογικών–Κτιριολογικών
εγκαταστάσεων και Ασφάλειας )
Προσλήψη:
Ελένη Σωτηριάδη: Προσωπικό Καθαριότητας (Τοµέας Συντήρησης
Μηχανολογικών–Κτιριολογικών εγκαταστάσεων και Ασφάλειας)
Σύµβαση εργασίας ορισµένου χρόνου από 16/9/2010 έως 16/3/2011.
Ο συνολικός αριθµός των εργαζοµένων στο ΕΜΣΤ την 31η ∆εκεµβρίου 2010 είναι
δεκαεννιά (19) άτοµα. Αναλυτικά:
ΤΜΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ & ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ
Τοµέας Ζωγραφικής και Τρισδιάστατων Έργων
•
Βοηθός Επιµελητής
Άτοµα
2
Τοµέας Φωτογραφίας και Νέων Μέσων
•
Βοηθός Επιµελητής
1
Τοµέας Αρχιτεκτονικής & Βιοµηχανικού Σχεδιασµού
0
Τοµέας Αρχειοθέτησης Συλλογών
0
Τοµέας Συντήρησης Έργων Τέχνης
Τοµέας Τεκµηρίωσης & Εκδόσεων
0
•
•
Επιµελητής
Βοηθός Επιµελητής
Τοµέας Αρχείων & Βιβλιοθήκης
• Βιβλιοθηκονόµος - Αρχειονόµος
•
Βιβλιοθηκάριος
1
1
1
1
ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ∆ΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Τοµέας Λογιστηρίου
•
•
Βοηθός Λογιστής
Υπάλληλος Γραφείου
Τοµέας ∆ιοικητικών Υπηρεσιών
1
1
Στέλεχος ∆ιοικητικών Υπηρεσιών
1
Τοµέας Εµπορικών ∆ραστηριοτήτων
0
•
ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Τοµέας Συντήρησης Μηχανολογικών - Κτιριολογικών εγκαταστάσεων
και Ασφάλειας
•
•
•
•
Συντηρητής κτιρίου – Ηλεκτρολόγος
Συντηρητής κτιρίου – Καθαριστής
Φύλακας Mουσείου
Οδηγός Αυτοκινήτου
1
1
2
1
8
Τοµέας Πληροφορικών & Επικοινωνιακών Εγκαταστάσεων &
Παραγωγής/Υποστήριξης Οπτικοακουστικών ΄Εργων Τέχνης
Τοµέας Εγκατάστασης Εκθέσεων και Τεχνικής Υποστήριξης Έργων Τέχνης
ΓΡΑΦΕΙΟ ∆ΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
•
Στέλεχος Πολιτιστικής ∆ιαχείρισης
0
0
1
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΚΘΕΣΕΩΝ& ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ∆ΡΑΣΗΣ
•
Βοηθός Επιµελητής
1
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ
•
Επιµελητής Εκπαίδευσης
1
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
•
Στέλεχος Πολιτιστικής ∆ιαχείρισης
1
III. ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΣΥΛΛΟΓΩΝ -∆ΑΝΕΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ
∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΛΛΟΓΩΝ
Στις 14, 15 και 16 ∆εκεµβρίου πραγµατοποιήθηκε η απογραφή όλων των έργων των
συλλογών ΕΜΣΤ (αρ.πρωτ.:18873/17.12.2010 ) από οµάδα εργασίας, αποτελούµενη
από τους Χρυσάνθη Κουτσουράκη, Τίνα Πανδή, ∆άφνη Βιτάλη και Σταµάτη
Σχιζάκη, κατόπιν της από 17/11/2010 ανάθεσης της ∆ιευθύντριας του ΕΜΣΤ .
Κατά τη διάρκεια του 2010 συνεχίστηκε ο εµπλουτισµός των µόνιµων συλλογών του
ΕΜΣΤ. Από την αρχή του έτους και έως τις 31 ∆εκεµβρίου 2010, οι µόνιµες
συλλογές του Μουσείου εµπλουτίστηκαν µε 36 νέα έργα, εκ των οποίων:
18 ∆ωρεές,
11 Αγορές
7 Νέες Παραγωγές – Παραγγελίες: Το Bombay Sapphire gin της εταιρείας Bacardi
Hellas χορήγησε το ποσό των 100.000 ευρώ για την παραγωγή 6 νέων έργωνπαραγγελιών που πραγµατοποιήθηκαν το 2010 στην Aίθουσα Nέων Έργων του
Μουσείου στο πλαίσιο της σειράς ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές 2010.
Αναλυτικά:
Α. ∆ΩΡΕΕΣ
1.Τοµέας Ζωγραφικής και Τρισδιάστατων Έργων
ΧΡΟΝΗΣ ΜΠΟΤΣΟΓΛΟΥ
Φρίζα, 1972
18πτυχο
Τέµπερα και ακρυλικό
65 x 900 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 690/2010
9
Όρθια γυναίκα, 1986
Μέταλλο
59 x 17 x 17 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 691/2010
Γριά γυναίκα (µπούστο), 1987
Μέταλλο
35 x 24 x 18 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 692/2010
Κεφαλή γριάς γυναίκας, 1987
Μέταλλο
35 x 27 x 31 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη
10
Αρ. Εισ. 693/2010
BΛΑΣΗΣ ΚΑΝΙΑΡΗΣ
Αντίδωρο, 1983-2009
Μικτή τεχνική, κολάζ, νεροµπογιές σε ντουµπλαρισµένο και τελαρωµένο χαρτί
30 x 30 εκ.
∆ωρεά Άννας Καφέτση
Αρ. Εισ. 694/2010
ΤΟΝΙΑ ΝΙΚΟΛΑΪ∆Η
Καυτή άµµος Ι, 1981
Λινολαιογραφία και ανάγλυφο
74,3 x 64 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδας
Καυτή άµµος ΙΙ, 1981
Λινολαιογραφία και ανάγλυφο
74,3 x 64 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδας
Καυτή άµµος ΙΙΙ, [1982]
Λινολαιογραφία και ανάγλυφο
74,3 x 64,5 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδας
Καυτή άµµος ΙV, 1981
Λινολαιογραφία και ανάγλυφο
73,3 x 63,5 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδας
Άσπρα χάρτινα πουλιά στην οµίχλη ΙΙ, 1983
Λινολαιογραφία, ανάγλυφο και κολάζ
91,5 x 64,8 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδας
11
Ξηµέρωµα ΙΙ, 1985
Λινολαιογραφία, ανάγλυφο και κολάζ
91,5 x 64,8 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδας
Τόνια Νικολαΐδη, 15 χαλκογραφίες, 34,5 x 24,5 εκ.,
Κέντρο Χαρακτικής– Καλλιτεχνικό Πνευµατικό Κέντρο Ώρα, Αθήνα, 1981
∆ωρεά της καλλιτέχνιδας
ΚΩΣΤΗΣ ΒΕΛΩΝΗΣ
Ζωή χωρίς δηµοκρατία, 2009
Ξύλο, κοντραπλακέ, ακρυλικό, σπρέι
190 x 390 x 42 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 684/2010
Μετά το τέλος της διαδήλωσης, 2009
Ξύλο, ακρυλικό
15 εκ. x 5 µ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 680/2010
12
2. Τοµέας φωτογραφίας και νέων µέσων
ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
ΑΓΑΠΗ, 2008
Μικτή τεχνική επεξεργασµένη φωτογραφία
54 x 79 εκ.
Έκδοση 2/5
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 687/2010
Αστερισµοί της τσιχλόφουσκας, 2008
Μικτή τεχνική επεξεργασµένη φωτογραφία
54 x 79 εκ.
Έκδοση 3/5
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 688/2010
Το δαχτυλίδι ως ήλιος, δειλινό, 2008
Μικτή τεχνική επεξεργασµένη φωτογραφία
54 x 79 εκ.
Έκδοση 2/5
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ. 689/2010
13
ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΑΓΓΕΛΙ∆ΑΚΗΣ
Sandbox, 2007
Εγκατάσταση
Τρισδιάστατες εκτυπώσεις, βάθρα, βιντεοπροβολές
Μεταβλητές διαστάσεις
∆ωρεά του καλλιτέχνη
Αρ. Εισ.682/2010
Β. ΑΓΟΡΕΣ
1. Τοµέας Ζωγραφικής και Τρισδιάστατων Έργων
ΙΒΑΝ ΓΚΡΟΥΜΠΑΝΟΦ
Visitor [Επισκέπτης], 2002 -2003
∆ιπλή προβολή 160 διαφανειών
Αρ. Εισ. 683/10
ΚΑΡΛΟΣ ΜΟΤΤΑ
Graffiti Cuts: Who Owns the Street [Κοµµάτια γκράφιτι: Σε ποιον ανήκει ο δρόµος;],
2007-2009
Εγκατάσταση
Ξύλινη κατασκευή, µαύρο χαρτί, λάµπες φθορισµού
310 x 742 x 104 εκ.
Έκδοση των 3 + 1ΑP
Aρ. Εισ. 667/10
14
ΑΝΤΡΕΑ ΜΠΑΟΥΕΡΣ
No Olvidado (Not Forgotten) [Όχι ξεχασµένοι], αρ. 4, 2010
Γραφίτης σε χαρτί
304,8 x 127 εκ.
Aρ. Εισ. 674/10
No Olvidado (Not Forgotten) [Όχι ξεχασµένοι], αρ. 5, 2010
Γραφίτης σε χαρτί
304,8 x 127 εκ.
Aρ. Εισ. 675/10
ΙΡΙΣ ΤΟΥΛΙΑΤΟΥ
Kεφάλαιο 1. Ο κήπος και ο φράχτης…ή πώς χτίζεται η ευτυχία, 2006
Εγκατάσταση αποτελούµενη από τα εξής µέρη:
1. Προοπτικό σχέδιο
Mελάνι σε χαρτί
20 x 30 εκ.
2. Προοπτικό σχέδιο (υπό κατασκευή)
Mελάνι σε χαρτί ιχνογραφίας
50 x 70 εκ.
3. Προοπτικό σχέδιο
Mελάνι σε χαρτί ιχνογραφίας
30 x 40 εκ.
4. Προοπτικό σχέδιο (καλώς ήρθατε και αντίο)
Mελάνι σε χαρτί ιχνογραφίας
50 x 70 εκ.
15
5-6. Η µία πλευρά / Η άλλη πλευρά (Συµµετρίες)
Mελάνι σε χαρτί ιχνογραφίας
∆ίπτυχο, 30 x 40 εκ. το καθένα
7. Προοπτικό σχέδιο
Mελάνι σε χαρτί ιχνογραφίας
50 x 70 εκ.
8-9. Aγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν (Συµµετρίες)
Mελάνι σε χαρτί ιχνογραφίας
∆ίπτυχο, 50 x 70 εκ. το καθένα
10. Ζεύξη (αταξίες)
Mελάνι σε χαρτί ιχνογραφίας
50 x 70 εκ.
11. Άποψη (αταξίες)
Mελάνι σε χαρτί
13 x 18 εκ.
12. Θόρυβος (αταξίες)
Mελάνι σε χαρτί
13 x 18 εκ.
13. Κλίµακα (αταξίες)
Mελάνι σε χαρτί
13 x 18 εκ.
Αρ. Εισ. 669/10
2. Τοµέας φωτογραφίας και νέων µέσων
ΡΙΣΑΡ ΜΠΡΟΥΓΙΕT
Encirclement – Neo-Liberalism Ensnares Democracy [Περικύκλωση - Ο ΝέοΦιλελευθερισµός παγιδεύει τη ∆ηµοκρατία], 2008
Φιλµ 16 χιλ. µετεγγραµµένο σε DVD, ασπρόµαυρο, µε ήχο
∆ιάρκεια: 160΄
16
Aρ. Εισ. 673/10
ΑΝΤΟΝΙΟ ΜΟΥΝΤΑ∆ΑΣ
On Translation: Miedo/Jauf , 2007
DVD, έγχρωµo, µε ήχο
∆ιάρκεια: 53΄54΄΄
Aρ. Εισ. 670/10
ΤΖΟΡΤΖ ΟΣΟΝΤΙ
Oil Rich Niger Delta [Το πλούσιο σε πετρέλαιο ∆έλτα του Νίγηρα], 2003-2007
Φωτογραφική εγκατάσταση
Προβολή 120 ψηφιακών φωτογραφιών
∆ιάρκεια: 10΄, σε επανάληψη
Aρ. Εισ. 668/10
ΟΛΙΒΕΡ ΡΕΣΛΕΡ
What Is Democracy? [Τι είναι δηµοκρατία;], 2007-2009
Oκτακάναλη βιντεοεγκατάσταση
17
Κείµενο τοίχου, 8 βίντεο, έγχρωµα, µε ήχο, 1 προβολέας βίντεο, 2 ηχεία, 7 µόνιτορ, 7
ακουστικά.
To έργο περιλαµβάνει τα βίντεο:
Rethinking representation [«Για να ξανασκεφτούµε την αντιπροσώπευση»], 2009
∆ιάρκεια: 16΄
Politics of exclusions [«Η πολιτική των αποκλεισµών»], 2009
∆ιάρκεια: 23΄
Secrecy instead of democratic transparency [«Μυστικότητα αντί για δηµοκρατική
διαφάνεια»], 2009
∆ιάρκεια: 13΄
New democracies? [«Νέες δηµοκρατίες;»], 2009
∆ιάρκεια: 23΄
Is representative democracy a democracy? [«Είναι η αντιπροσωπευτική δηµοκρατία
µία δηµοκρατία;»], 2009
∆ιάρκεια: 22΄
Direct democracy [«Άµεση δηµοκρατία»], 2009
∆ιάρκεια: 22΄
Reclaiming Indigenous politics [«Η αποκατάσταση της πολιτικής των αυτοχθόνων»],
2009
∆ιάρκεια: 18΄
Should we consign the Western democracy model to the ash heap of history?
[«Μήπως θα έπρεπε να πετάξουµε το µοντέλο της δυτικής δηµοκρατίας στον κάλαθο
της ιστορίας;»], 2009
∆ιάρκεια: 13΄
΄Εκδοση 1/5 + 1 AP
Aρ. Εισ. 666/10
ΜΑΡΘΑ ΡΟΣΛΕΡ
Secrets From the Street: No Disclosure [Μυστικά από το δρόµο: Καµία αποκάλυψη],
1980
18
Βιντεοταινία, έγχρωµη, µε ήχο
∆ιάρκεια: 12΄ 15΄΄
Aρ. Εισ. 671/10
ΠΩΛ ΤΣΑΝ
Untitled Video on Lynne Stewart and Her Conviction, The Law and Poetry [Βίντεο
χωρίς τίτλο για τη Λυν Στιούαρτ και την καταδίκη της, Ο νόµος και η ποίηση], 2006
DVD, έγχρωµo, µε ήχο
∆ιάρκεια: 17΄ 30΄΄
Aρ. Εισ. 672/10
Γ. ΝΕΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΕΣ – ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ
1.Τοµέας Ζωγραφικής και Τρισδιάστατων Έργων
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΑΡΓΙΑΝΑΣ
The Length Of A Strand Of Your Hair, Of The Width Of Your Arms, Unfolded (Το
µήκος µιας τούφας των µαλλιών σου, του πλάτους των χεριών σου, ξεδιπλωµένων),
2010
Εγκατάσταση
Unstable Object 3
Επιχαλκωµένος ορείχαλκος, νίκελ σε αλουµίνιο, ορείχαλκος, βίδες µινιατούρες,
επιχαλκωµένος κασσίτερος , περίπου 40 x 30 x 40 εκ.
Unstable Object 4
Επιχαλκωµένος ορείχαλκος, νίκελ σε αλουµίνιο, ορείχαλκος, βίδες µινιατούρες,
Paper through wood wood through paper no 1
Υδροθειικό αµµώνιο σε φύλο ασηµιού, ίχνη οξειδωµένου χαλκού, κλαδί δέντρου,
κόλα χαρτιού Α4, µαγνήτες, περίπου 50 x 40 x 40 εκ.
19
Paper through wood wood through paper no 2
Υδροθειικό αµµώνιο σε φύλο ασηµιού, ίχνη οξειδωµένου χαλκού, κλαδί δέντρου,
κόλα χαρτιού Α4, µαγνήτες, περίπου 30 x 40 x 20 εκ.
Paper through wood wood through paper no 3
Υδροθειικό αµµώνιο σε φύλο ασηµιού, ίχνη οξειδωµένου χαλκού, κλαδί δέντρου,
κόλα χαρτιού Α4, µαγνήτες, περίπου 50 x 30 x 30 εκ.
Variable Dimensions Lecture (contraction – expansion)
∆ικάναλη ΗD βιντεοπροβολή, 250 x 140 εκ. η κάθε προβολή, 1 ώρα διάρκεια κάθε
αρχείο, σε λούπα
To έργο πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές
2010 µε την υποστήριξη του Bombay Sapphire gin
Αρ. Εισ. 665/2010
ΕΙΡΗΝΗ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Επέτειος, 2010
36 λιθογραφίες
Kάθε τύπωµα 28 x 28 εκ. (συνολικές διαστάσεις µεταβλητές)
To έργο πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές
2010 µε την υποστήριξη του Bombay Sapphire gin
Aρ. Εισ. 685/10
H Αγωνία µας είναι ο θρίαµβος µας, 2010
20
Λάδι και ακρυλικό σε 5 ξύλινες επιφάνειες
Κάθε ξύλινη επιφάνεια 18 x 18 εκ (συνολικές διαστάσεις µεταβλητές)
To έργο πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές
2010 µε την υποστήριξη του Bombay Sapphire gin
Aρ. Εισ. 686/10
ΕΥΑΝΘΙΑ ΤΣΑΝΤΙΛΑ
roomwithaview, 2010
Εγκατάσταση
2 συγχρονισµένες DVD προβολές, διάρκεια 20’ η καθεµία, µεταλλική κατασκευή,
δερµατίνη, 3 φωτεινά κουτιά
To έργο πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές
2010 µε την υποστήριξη του Bombay Sapphire gin
Αρ. Εισ. 663/2010
2. Τοµέας Φωτογραφίας και Νέων Μέσων
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗΣ
H πείνα στην Αθήνα τον Χειµώνα του 1941-1942, 2007-2008
Βίντεο, ασπρόµαυρο, χωρίς ήχο
∆ιάρκεια: 35΄΄
Παραγωγή του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (2008)
∆ωρεά 2010
21
Αρ. Εισ. 681/10
ΤΖΕΝΗ ΜΑΡΚΕΤΟΥ
Red Eyed Sky Walkers, 2010
99 κόκκινα µετεωρολογικά µπαλόνια, 9 ασύρµατες βιντεοκάµερες, εννιακάναλες
βίντεο και σε πραγµατικό χρόνο προβολές, ήχος.
To έργο πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές
2010 µε την υποστήριξη του Bombay Sapphire gin
Αρ. Εισ. 662/2010
xurban_collective
Α Clean Slate [Άγραφη πινακίδα], 2010
Βιντεοεγκατάσταση
4000 c-prints 10 x 15 εκ. 9 ψηφιακές εκτυπώσεις 23 x 23 εκ., δικάναλες
βιντεοπροβολές, προβολή από υπολογιστή, βάθρα
To έργο πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές
2010 µε την υποστήριξη του Bombay Sapphire gin
Aρ. Εισ. 664/10
∆. ∆ΑΝΕΙΣΜΟΙ
Κατά τη διάρκεια του 2010 το ΕΜΣΤ δάνεισε σε µουσεία και φορείς τα παρακάτω
έργα από τις συλλογές του:
ΝΙΚΗ ΚΑΝΑΓΚΙΝΗ
Εν οίκω, 1975
Μεταλλικές κατασκευές, µεταξοτυπία σε πανί, ξύλινα µανταλάκια
22
∆ιαστάσεις µεταβλητές
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 168/02
Εν οίκω, 1991
Πηλός, µέταλλο
80 x 54 x 41 εκ
∆ωρεά της καλλιτέχνιδος, 2002
Aρ. Εισ. 222/02
∆ανεισµός στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης του Κρατικού Μουσείου
Σύγχρονης Τέχνης στην έκθεση της Νίκης Καναγκίνη «Εν Oίκω» (20 ∆εκεµβρίου
του 2010 έως τις 20 Φεβρουαρίου του 2011).
∆ΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙ∆ΗΣ
Ιούνιος-Ιούλιος, 1967 από τη σειρά Των δε κακών µνήµη… 1967-1997
Ακρυλικό σε χαρτόνι συσκευασίας κολληµένο σε κοντραπλακέ θαλάσσης
60 x 120 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 240/02
Αύγουστος, 1967 από τη σειρά Των δε κακών µνήµη… 1967-1997
Ακρυλικό σε χαρτόνι συσκευασίας κολληµένο σε κοντραπλακέ θαλάσσης
60 x 60 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 241/02
Αύγουστος, 1967 από τη σειρά Των δε κακών µνήµη… 1967-1997
Ακρυλικό σε χαρτόνι συσκευασίας κολληµένο σε κοντραπλακέ θαλάσσης
60 x 60 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 243/02
Ιούλιος, 1967 από τη σειρά Των δε κακών µνήµη… 1967-1997
Ακρυλικό σε χαρτόνι συσκευασίας κολληµένο σε κοντραπλακέ θαλάσσης
60 x 120 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 244/02
Σχίσµα, 1979
Από την ενότητα ∆ιαµαρτυρίες
Ακρυλικό σε µουσαµά
200 x 200 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 175/02
ΠΕΠΗ ΣΒΟΡΩΝΟΥ
Κίτρινος άνδρας, 1980
23
Λάδι σε µουσαµά
130 x 100 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδος, 2002
Aρ. Εισ. 443/02
Μπλε αναβάτης, 1996
Λάδι σε µουσαµά
120 x 90 εκ.
∆ωρεά της καλλιτέχνιδος, 2002
Aρ. Εισ. 444/02
∆ανεισµός στο Μουσείο Μπενάκη στην έκθεση «50 Χρόνια. Μαζί στην Τέχνη. Πέπη
Σβορώνου - ∆ηµοσθένης Κοκκινίδης» (10 ∆εκεµβρίου 2010 -6 Φεβρουαρίου 2011)
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ: Από τον Ιανουάριο του 2002 το
ΕΜΣΤ δανείζει 24 έργα των συλλογών του στο πλαίσιο προγράµµατος αναβάθµισης
των αιθουσών VIP του Αερολιµένα «Ελευθέριος Βενιζέλος». Ο κατάλογος των
δανειζόµενων έργων είναι ο κάτωθι:
∆ΑΝΙΗΛ (ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ)
I/1977, 1977
Ακρυλικό σε λινάτσα
141 x 128 εκ.
Αγορά 2001
Aρ. Εισ. 82/01
ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΤΖΟΥΡΑΚΗΣ
Toile blanche (Λευκός πίνακας), 1976
Μικτή τεχνική σε καραβόπανο
130 x 130 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 169/02
Nature morte / Antigua 18 (Νεκρή φύση / Αντίγκουα 18), 1995
Μικτή τεχνική σε καραβόπανο, στραντζαριστά και οντουλέ λαµαρίνα
176 x 245 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 171/02
∆ΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΙΝΙ∆ΗΣ
Σχίσµα, 1979
Ακρυλικό σε µουσαµά, 200 χ 200 εκ.
Αρ. Eισ 175/02
Νυχτερινό, 1980
Ακρυλικό σε µουσαµά
200 x 200 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ.Εισ.176/02
24
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΞΑΓΟΡΑΡΗΣ
Συµµετρίες του κύβου, 1971
Εκτύπωση σχεδίου από υπολογιστή σε µουσαµά
59 x 59 εκ.
∆ωρεά του Ζάφου Ξαγοράρη, 2002
Aρ. Εισ. 423/02
Συµµετρίες του κύβου, 1971
Εκτύπωση σχεδίου από υπολογιστή σε µουσαµά
59 x 59 εκ.
∆ωρεά του Ζάφου Ξαγοράρη, 2002
Aρ. Εισ. 424/02
Συµµετρίες του κύβου, 1971
Εκτύπωση σχεδίου από υπολογιστή σε µουσαµά
59 x 59 εκ.
∆ωρεά του Ζάφου Ξαγοράρη, 2002
Aρ. Εισ. 425/02
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΟΡΤΑΡΑΚΟΣ
Χωρίς τίτλο, 1996
Ακρυλικό χρώµα και κολάζ µε ψιλό χαρτί σε χαρτόνι
70 x 50 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 251/02
Χωρίς τίτλο, 1997
Ακρυλικό χρώµα και κολάζ µε ψιλό χαρτί, κολλητικές ταινίες και σχέδιο µε µελάνι σε
χαρτόνι
70 x 50 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 250/02
Χωρίς τίτλο, 1998
Ακρυλικό χρώµα και κολάζ µε ψιλό χαρτί σε χαρτόνι
70 x 50 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 252/02
Χωρίς τίτλο, 1999
Σφυρήλατο µεταλλικό χρώµα, κολάζ µε ψιλό χαρτί, κολλητικές ταινίες, ύφασµα και
σχέδια µε κάρβουνο σε χαρτόνι
70 x 50 εκ.
∆ωρεά του καλλιτέχνη, 2002
Aρ. Εισ. 253/02
ΠΕΠΗ ΣΒΟΡΩΝΟΥ
Κίτρινος Αναβάτης, 1980
Λάδι σε µουσαµά
25
133 x 100 εκ.
Αρ. Eισ. 443/02
ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΟΡΟΓΚΑΣ
Σκουριές 1999-2000
Ακρυλικό σε καµβά, 100 x 100 εκ.
∆ανεισµός του καλλιτέχνη
ΚΩΣΤΑ ΤΣΟΚΛΗΣ
L’apparition (Το όραµα), 1959
Τσιµέντο, κάρβουνα, ακρυλικό σε λινάτσα
46 x 55 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 183/02
Porte, 1968
Κατασκευή, ξύλο, ζωγραφική
185 x 148 εκ.
Παρακαταθήκη από το Centraal Museum, Oυτρέχτη
ΧΡΥΣΑ
Χωρίς τίτλο, 1992-1995
Aλουµίνιο και νέον
157,48 x 149,86 εκ.
Μόνιµος δανεισµός της καλλιτέχνιδος, 2002
Aρ. Εισ. 470/02
ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙ∆ΗΣ
Το γράµµα που δεν έφτασε, 1983
Mικτά υλικά
36 x 45 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 196/02
Το γράµµα που δεν έφτασε, 1983
Mικτά υλικά
28 x 32 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 197/02
Το γράµµα που δεν έφτασε, 1984
Mικτά υλικά
45 x 48 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 198/02
Το γράµµα που δεν έφτασε, 1985
Mικτά υλικά
37 x 42 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
26
Aρ. Εισ. 199/02
Το γράµµα που δεν έφτασε, Πατριδογνωσία, 1985
Μικτά υλικά
42 x 42 εκ.
Αγορά 2002 µε επιχορήγηση του Υπουργείου Οικονοµίας και Οικονοµικών
Aρ. Εισ. 200/02
Το γράµµα που δεν έφτασε, 1983
Mικτά υλικά
36 x 48 εκ.
Aρ. Εισ. 500/04
ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΨΥΧΟΥΛΗΣ
Καταρράκτης, 2005
Ακρυλικό σε δερµατίνη
∆ιάµετρος 112,5 εκ.
Αρ. Εισ. 542/05
∆ωρεά ελλήνων συλλεκτών
27
IV. ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΥΛΛΟΓΩΝ
Α. ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΕΜΣΤ
Στον τοµέα της τεκµηρίωσης των καλλιτεχνών κατά το 2010 πραγµατοποιήθηκαν οι
εξής εργασίες:
Συνεχίστηκε ο εµπλουτισµός της βάσης δεδοµένων MUSEUM PLUS µε τις
εκθεσιογραφίες των καλλιτεχνών της συλλογής του ΕΜΣΤ κι έχει ολοκληρωθεί το
µεγαλύτερο µέρος.
Συντάχθηκαν βιογραφικά των νεοεισερχόµενων καλλιτεχνών στις συλλογές του
ΕΜΣΤ και εισήχθησαν στη βάση δεδοµένων MUSEUM PLUS. Ολοκληρώθηκε η
επικαιροποίηση των βιογραφικών των υπολοίπων καλλιτεχνών της συλλογής.
Ξεκίνησε ο εµπλουτισµός της βάσης δεδοµένων MUSEUM PLUS µε τις
βιβλιογραφίες των καλλιτεχνών της συλλογής του ΕΜΣΤ, αφού πρώτα
διαµορφώθηκαν τα σχετικά πεδία στην καρτέλα του καλλιτέχνη. Έχει ολοκληρωθεί
περίπου το 40% του συνόλου των καλλιτεχνών της συλλογής του ΕΜΣT.
Β. ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΄ΕΡΓΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΕΜΣΤ
Έγινε επανέλεγχος των στοιχείων που είχαν περαστεί στην καρτέλα των έργων τέχνης
της βάσης δεδοµένων MUSEUMPLUS και στη συνέχεια εµπλουτισµός της καρτέλας
µε την εγγραφή των στοιχείων για όλα τα νέα αποκτήµατα 2010 της συλλογής του
ΕΜΣΤ. Παράλληλα ξεκίνησε η µετάφραση όλων των έργων της συλλογής στα
γαλλικά. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η µετάφραση της ιστορικής συλλογής.
28
V. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ – ΑΡΧΕΙΟ
Α. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
1. Εµπλουτισµός Βιβλιοθήκης
Κατά το έτος 2010, συνεχίστηκε ο εµπλουτισµός της συλλογής της Βιβλιοθήκης του
ΕΜΣΤ µε νέα αποκτήµατα. Συγκεκριµένα, στην αρχή του έτους 2010 η Βιβλιοθήκη
αριθµούσε 6009 τίτλους (σύµφωνα µε το βιβλίο εισαγωγής), ενώ στο τέλος του έτους
το βιβλίο εισαγωγής αριθµεί πλέον 6512 τίτλους βιβλίων, δηλαδή 503 νέοι τίτλοι
βιβλίων προστέθηκαν στη συλλογή (Παράρτηµα VI). Το µεγαλύτερο ποσοστό των
νέων αποκτηµάτων προήλθε από δωρεές Μουσείων, Ιδρυµάτων, αιθουσών τέχνης,
καλλιτεχνών και φίλων του Μουσείου. Ένα µεγάλο ποσοστό νέων αποκτηµάτων
προήλθε από αγορές που έγιναν, ως επί το πλείστον, µε την ευκαιρία της οργάνωσης
των εκθέσεων του έτους 2010. Κάποια αποκτήµατα προήλθαν από ανταλλαγές µε
ιδρύµατα του εσωτερικού και του εξωτερικού. 175 βιβλία προήλθαν από τη δωρέα
του Γ.Μίχα που έγινε το 2009, αλλά καταγράφηκαν το 2010 στο βιβλίο εισαγωγής.
Τέλος, η συλλογή εµπλουτίστηκε από την εσωτερική διάθεση των καταλόγων των
εκθέσεων του Μουσείου .
Οι προσκτήσεις, καταγράφηκαν αναλυτικά, χωρίζονται σε 3 κατηγορίες και
περιλαµβάνουν:
258 ∆ωρεές εκδόσεων, περιοδικών, καταλόγων εκθέσεων
35 Αγορές Βιβλίων
35 εκδόσεις που προήλθαν από το πρόγραµµα ανταλλαγών της Βιβλιοθήκης.
175 ∆ωρεά Γ.Μίχα
∆ΩΡΕΕΣ
ΑΓΟΡΕΣ
ΑΝΤΑΛΛΑΓΕΣ
∆ΩΡΕΑ ΜΙΧΑ
2. Υποδοµή µηχανογράφησης και αυτοµατισµού Βιβλιοθήκης
29
Με την εγκατάσταση βιβλιοθηκονοµικού προγράµµατος αυτοµατισµού, όλες οι
προσκτήσεις καταχωρούνται ηλεκτρονικά µαζί µε την υπόλοιπη συλλογή, ώστε να
είναι δυνατή η αναζήτησή τους µε πολλαπλούς τρόπους. Για όλα τα νέα αποκτήµατα
ακολουθήθηκε η καθιερωµένη διαδικασία (χειρόγραφης) καταλογογράφησης
(θεµατικής) ταξινόµησης και ταξιθέτησης στα ράφια. Τα αποκτήµατα του έτους 2010
διατίθενται στους συνεργάτες του Μουσείου για την τεκµηρίωση των
δραστηριοτήτων τους (εκθέσεων, εκδόσεων κ.α.).
Συνεχίζεται η ηλεκτρονική καταλογογράφηση και τεκµηρίωση των συλλογών της
βιβλιοθήκης, στο αυτοµατοποιηµένο σύστηµα ανοιχτού λογισµικού openbiblio. Η
καταγραφή των τεκµηρίων της βιβλιοθήκης έχει ξεπεράσει το 70% του συνόλου της
συλλογής της και θα συνεχιστεί ο εµπλουτισµός της και το 2011 µε την αναδροµική
καταλογογράφηση αλλά και µε τις προσκτήσεις των νέων αποκτηµάτων. Στα άµεσα
σχέδια της Βιβλιοθήκης είναι και η ευρετηρίαση των περιοδικών καθώς και ο
εµπλουτισµός τους µε την αποδελτίωση των άρθρων τους.
Ο ηλεκτρονικός κατάλογος της βιβλιοθήκης έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του
µουσείου και είναι διαθέσιµος στους χρήστες στη διέυθυνση:
http://192.168.32.3:8080/openbiblio/opac/index.php
Εικόνα 1. Καρτέλα Ηλεκτρονικής Τεκµηρίωσης Open Biblio
3. Europeana
Η Βιβλιοθήκη του ΕΜΣΤ συµµετέχει στην ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη
Europeana. Η βιβλιοθηκονόµος του µουσείου παρακολούθησε µια σειρά σεµιναρίων
που έχουν διοργανωθεί από το ΥΠ.ΠΟ.Τ τον ∆εκέµβριο του 2010, µε σκοπό η
30
ψηφιοποιηµένη συλλογή έργων τέχνης του ΕΜΣΤ να είναι διαθέσιµη µέσω της
ιστοσελίδας:http://www.europeana.eu/
31
4. Περιοδικές Εκδόσεις και Αποδελτίωση
Εκτός από τα βιβλία (µονογραφίες, κατάλογοι εκθέσεων, λεξικά, οδηγοί κ.α.),
σηµαντικό κοµµάτι της συλλογής αποτελούν και οι περιοδικές εκδόσεις. Μέσα στο
έτος έγινε µια αναθεώρηση του υλικού σε περιοδικά και αφού κατεγράφησαν
(Cardex) παλαιότερες και νέες συνδροµές, η Βιβλιοθήκη προχώρησε σε ανανέωση
των συνδροµών που είχαν λήξει ή έληγαν το 2010 και τη σύναψη νέων.
Μέχρι το τέλος του 2010 η Βιβλιοθήκη έχει 11 ενεργές συνδροµές σε περιοδικά (βλ.
πίνακα), ενώ πρόκειται να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες εγγραφής σε άλλες δύο.
Έγινε επίσης βιβλιογραφική έρευνα για νέες συνδροµές σε περιοδικά τέχνης σε
έντυπη και ηλεκτρονική µορφή.
1. ART MONTHLY
2. ART PRESS
3. ARTFORUM
4. ART IN AMERICA
5. BIDOUN
6. FRIEZE
7. FLASHART
8. NKA JOURNAL OF AMERICAN ART
9. PARKETT
10. LA PENSEE DE MIDI
11. PAJ
5. Παράλληλες δραστηριότητες Βιβλιοθήκης
Παράλληλα, η Βιβλιοθήκη παρείχε υποστήριξη στις εκθέσεις και τις άλλες
δραστηριότητες του Μουσείου µε τον δανεισµό τεκµηρίων στους επιµελητές, µε τη
δηµιουργία αναγνωστηρίων, µε την υποστήριξη του πωλητηρίου καθώς και µε την
υποστήριξη της οπτικο-ακουστικής επιµέλειας των εκθέσεων και της υλοποίησης των
online εκθέσεων του µουσείου. Συγκεκριµένα η Βιβλιοθήκη του ΕΜΣΤ
συνεργάστηκε για τις ανάγκες της έκθεσης ‘Xρόνης Μπότσογλου, Aναδροµική’,
‘Κωστής Βελώνης Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία να πράξει αυτό
που ο καθένας ονειρεύεται’, ‘Yang Fudong, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από
µπαµπού και άλλες ιστορίες’. Τέλος, επανεξετάσθηκε η λίστα των ιδρυµάτων για το
πρόγραµµα ανταλλαγών του Μουσείου και µε το νέο έτος θα ξεκινήσει το πρόγραµµα
µε νέα ιδρύµατα της Ελλάδας και του Εξωτερικού. Στο πλαίσιο του προγράµµατος, η
Βιβλιοθήκη του ΕΜΣΤ δώρισε εκδόσεις του Μουσείου σε Πολιτιστικά Ιδρύµατα του
εξωτερικού και βιβλιοθήκες στην Ελλάδα για τον εµπλουτισµό των συλλογών τους.
Λίστα Μουσείων-Ιδρυµάτων Προγράµµατος Ανταλλαγών
1. Εθνική Πινακοθήκη
2. Μουσείο Μπενάκη
3. Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
4. Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
5. Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών
6. Πανεπιστήµιο Αθηνών
7. Πανεπιστήµιο Αιγαίου
8. Ίδρυµα Κωστοπούλου
32
9. Ίδρυµα Π.Μιχελή
10. Πινακοθήκη Αβέρωφ
11. Copelouzos Family Art Museum
12. ∆ηµόσια Βιβλιοθήκη
13. Staatliche Museen zu Berlin
14. Castello di Rivoli
15. Tate Gallery
16. De Appel
17. Stedelijk Museum
18. KUNSTHALLE wien
19. Neue Galerie Graz
20. Espoo Museum of Modern Art
21. Museum of Modern Art
6. Εθελοντισµός
Στο πλαίσιο εθελοντικού προγράµµατος που οργανώθηκε από τη Βιβλιοθήκη του
ΕΜΣΤ κατά τους µήνες Οκτώβριο-Νοέµβριο του 2010, απασχολήθηκε ένας (1)
εθελοντής. Υπό την επίβλεψη της Βιβλιοθηκονόµου του Μουσείου ο εθελοντής
απασχολήθηκε στην οργάνωση, ταξιθέτηση και καταγραφή βιβλίων και περιοδικών.
Β. ΑΡΧΕΙΟ
1. Εµπλουτισµός Αρχείου
Στο πλαίσιο της πολιτικής του ΕΜΣΤ για διαρκή εµπλουτισµό των αρχείων και των
συλλογών του, κατά το έτος 2010 το Αρχείο Καλλιτεχνών εµπλουτίστηκε µε τα εξής:
∆ιάφορα νέα αρχεία
Από τις αρχές του 2010 µέχρι σήµερα έχουν παραληφθεί για το Αρχείο Καλλιτεχνών
του ΕΜΣΤ 92 νέα αρχειακά τεκµήρια ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Πρόκειται
κυρίως για φακέλους καλλιτεχνών, CD, DVD, προσκλήσεις κλπ. Τα νέα αυτά
τεκµήρια καταγράφηκαν στο Museum Plus και ταξινοµήθηκαν στους αντίστοιχους
φακέλους του αρχείου.
2. Καταγραφή και ταξινόµηση Αρχείου
Ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε η καταγραφή στο Museum Plus και η ταξινόµηση των
παρακάτω αρχείων:
Αρχείο νέων καλλιτεχνών
Περίπου 500 αρχειακά τεκµήρια που προήρθαν από το υλικό των καλλιτεχνών για
την έκθεση του ΕΜΣΤ «Σε ενεστώτα χρόνο». Πρόκειται κυρίως για φακέλους
καλλιτεχνών που περιέχουν βιογραφικά, πληροφορίες για τα έργα τους, φωτογραφίες,
κείµενα, προσκλήσεις, δελτία τύπου, CD, DVD.
Αρχείο Μίχα:
182 τεκµήρια, που είχαν παραληφθεί το 2009 και περιέχουν τα εξής:
Ντοσιέ µε αποκόµµατα δηµοσιεύσεων που καλύπτουν ανά έτος την καλλιτεχνική
πορεία του καλλιτέχνη µέχρι τον θάνατό του
Κουτιά µε slides των έργων του
33
Φωτογραφίες έργων, εκθέσεων και άλλων δραστηριοτήτων του καλλιτέχνη (π.χ.
οµιλίες κλπ.)
Περιοδικά
3. Αναταξινόµηση παλαιότερων αρχείων
Αρχείο Ξαγοράρη
Ξεκίνησε η αναταξινόµηση του αρχείου Ξαγοράρη µε κριτήριο το είδος των
τεκµηρίων και τον αριθµό εισαγωγής του αρχείου.
Αρχείο Καφέτση
Ξεκίνησε η αναταξινόµηση του αρχείου µε κριτήριο το είδος των τεκµηρίων και τον
αριθµό εισαγωγής του αρχείου.
4. Αρχειακή Έρευνα
Το Αρχείο ήταν ανοιχτό σε όλους τους ερευνητές και τους φοιτητές που
ενδιαφέρθηκαν να µελετήσουν τα τεκµήρια του. Αρκετοί φοιτητές ελληνικών και
ξένων πανεπιστηµίων επισκέφθηκαν το Αρχείο για τις εργασίες τους αλλά και
ερευνητές που χρειάσθηκαν να µελετήσουν το Αρχείο του ΕΜΣΤ για επικείµενες
εκδόσεις, για την τεκµηρίωση εκθέσεων ή για την πληροφόρηση τους πάνω σε
κάποιο συγκεκριµένο θέµα.
34
VI. ΕΚΘΕΣΙΑΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΗ
Α. ΕΚΘΕΣΕΙΣ
ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Υ.Ζ.ΚΑΜΙ, Πέραν της σιωπής (συνεχίστηκε από το 2009)
∆ιάρκεια: 22 /10/ 2009 - 10 /1/ 2010
Επιµέλεια: Άννα Καφέτση
To Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης διοργάνωσε την πρώτη στην Ελλάδα
αναδροµική έκθεση του ιρανού καλλιτέχνη Y.Z. Kami, µε τίτλο Πέραν της Σιωπής.
Στην έκθεση παρουσιάστηκαν ζωγραφικά έργα µεγάλων διαστάσεων, που
δηµιουργήθηκαν από το 1990 µέχρι σήµερα και αποτελούν σταθµούς στην
καλλιτεχνική πορεία του Y.Z. Kami.
Ο Y.Z. Kami γεννήθηκε στην Τεχεράνη το 1956. Σπούδασε φιλοσοφία στο
Πανεπιστήµιο της Καλιφόρνιας (1974-75) και στη Σορβόννη (1976-81). Έχει
πραγµατοποιήσει πολλές ατοµικές εκθέσεις σε Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο, Λος
Άντζελες, Λονδίνο, και έχει συµµετάσχει σε σηµαντικές διεθνείς εκθέσεις, όπως στην
Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης (2005), και στην 52η Μπιενάλε της Βενετίας
(2007). Συµµετείχε επίσης στη διεθνή έκθεση του ΕΜΣΤ, Ο Μεγάλος Περίπατος
(2006), µε µια εγκατάσταση στο χώρο της Ρωµαϊκής Αγοράς και ένα ζωγραφικό έργο
στο χώρο της Τεχνόπολης. Έργα του βρίσκονται σε πολλά µεγάλα µουσεία της Νέας
Υόρκης, όπως το Metropolitan Museum of Art, το Museum of Modern Art και το
Whitney Museum of American Art. Εκπροσωπείται από την Gagosian Gallery της
Νέας Υόρκης. Ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη.
Μark Amerika, UNREALTIME (συνεχίστηκε από το 2009)
∆ιάρκεια: 22 /10 / 2009 – 3/1/ 2010
Επιµέλεια: ∆άφνη ∆ραγώνα
Η έκθεση αυτή ήταν η πρώτη στην Ελλάδα αναδροµική του Αµερικανού,
πρωτοπόρου της ψηφιακής τέχνης καλλιτέχνη, Mark Amerika. ∆ίνοντας έµφαση στη
διαµόρφωση των νέων ψηφιακών ταυτοτήτων και φανταστικών προσωπικοτήτων
καθώς και στη συσχέτιση των νέων ιστοριών και µυθολογιών εντός των δικτύων, ο
Αµέρικα ερευνά τους τρόπους µε τους οποίους η σωµατική και αισθητηριακή
εµπειρία εξελίσσεται σε µία νέα νοοτροπία και ένα νέο τρόπο ζωής. Ο Μαρκ Αµερικα
γεννήθηκε στο Μαϊάµι το 1960. Ζει και εργάζεται στο Bοulder και είναι γνωστός ως
συγγραφέας, net artist, εκδότης, θεωρητικός των νέων µέσων και performer. Έχει
επιµεληθεί εκθέσεις και οn-line projects και άρθρα του για την τέχνη και τη
λογοτεχνία στο διαδίκτυο έχουν εκδοθεί σε διαδικτυακά και έντυπα περιοδικά. Ο
Mark Amerika είναι καθηγητής στο τµήµα Τέχνης και ιστορίας της Τέχνης στο
University of Colorado στο Bοulder.
Χρόνης Μπότσογλου, Αναδροµική
∆ιάρκεια: 28/1/2010 - 25/4/2010
Επιµέλεια: Τίνα Πανδή
Η καλλιτεχνική δραστηριότητα του Χρόνη Μπότσογλου (1941), ενός από τους
σηµαντικότερους ζωγράφους της ελληνικής µεταπολεµικής τέχνης, χαρακτηρίστηκε
35
για περισσότερο από πέντε δεκαετίες από τη συνεχή και σταθερή αναζήτηση πάνω
στην ανθρώπινη µορφή και ιδιαίτερα το γυµνό σώµα. Η έκθεση, που εγκαινιάστηκε
από τον Υπουργό Πολιτισµού και Τουρισµού, κ. Παύλο Γερουλάνο, αποτελούσε την
µεγαλύτερη µέχρι σήµερα αναδροµική παρουσίαση της καλλιτεχνικής
δραστηριότητας του ζωγράφου. Συγκέντρωνε περισσότερο από 170 έργα, ζωγραφική,
σχέδια, γλυπτική, κατασκευές, χαρακτικά, ψηφιακές εικόνες και εικονογραφήσεις,
που εκτείνονται χρονικά από τη δεκαετία του ’50 µέχρι σήµερα και συγκεντρώθηκαν
για πρώτη φορά από ένα µεγάλο αριθµό Μουσείων, Ιδρυµάτων, Πινακοθηκών και
ιδιωτών συλλεκτών.
Με άξονα το ανθρώπινο σώµα που διατρέχει το σύνολο σχεδόν της καλλιτεχνικής του
δηµιουργίας, η έκθεση ιχνηλατούσε τη θέση του Χρόνη Μπότσογλου απέναντι στην
κριτική διάσταση της αναπαράστασης και τον κοινωνικό ρόλο του δηµιουργού, την
αναµέτρηση του µε διαχρονικά ερωτήµατα, όπως η αβεβαιότητα και η τρωτότητα της
ανθρώπινης ύπαρξης, ο κύκλος της ζωής και του θανάτου και ο φόβος της φθοράς, η
έννοια του βιωµένου χώρου, ο ρόλος της µνήµης, αλλά και τη σχέση του έργου του
µε το παρελθόν και την ιστορία της τέχνης.
Ο Χρόνης Μπότσογλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1941. Το 1960 ξεκινά
σπουδές ζωγραφικής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών αρχικά στο
προκαταρκτικό µε δάσκαλο τον Γιώργο Μαυροΐδη και στη συνέχεια στο εργαστήριο
του Γιάννη Μόραλη µέχρι και το 1965. Θα ολοκληρώσει τις σπουδές του στο Παρίσι
στην Ecole Supérieure des Beaux-arts µε υποτροφία του Ι.Κ.Υ. (1970-1972). Το
διάστηµα 1971-1973 υπήρξε µέλος της οµάδας των Νέων Ελλήνων Ρεαλιστών. Έχει
λάβει µέρος σε πλήθος ατοµικών και οµαδικών εκθέσεων στην Ελλάδα και το
εξωτερικό. Το 1989 εκλέχθηκε καθηγητής της ΑΣΚΤ, της οποίας διατέλεσε
αντιπρύτανης (1997-1998) και πρύτανης (2001-2006). Έχει εκδόσει τα
αυτοβιογραφικού χαρακτήρα βιβλία Ηµερολόγια Ταξίδια, 1994, Ψευτοδοκίµια, 2000
και Το χρώµα της σπουδής, 2005. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
YANG FUDONG, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από µπαµπού και άλλες
ιστορίες
∆ιάρκεια: 11/5- 5/9/2010
Επιµέλεια: Άννα Καφέτση
∆ιοργανώθηκε η πρώτη µεγάλη έκθεση στην Ελλάδα του διεθνώς αναγνωρισµένου
κινέζου καλλιτέχνη Yang Fudong, µε τίτλο Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από
µπαµπού και άλλες ιστορίες, µε τη συνεργασία του ίδιου του καλλιτέχνη, της γκαλερί
Marian Goodman στο Παρίσι, του Ίδρυµατος Fondation Louis Vuitton pour la
Création στο Παρίσι και της γκαλερί Shanghart στη Σαγκάη.
Στην έκθεση παρουσιάστηκε ολοκληρωµένος ο επικός κινηµατογραφικός κύκλος
πέντε έργων µε τίτλο Seven Intellectuals in a Bamboo Forest (2003-2007),
πλαισιωµένος από πρόσφατες και παλαιότερες πολυκάναλες βιντεοεγκατάστασεις,
όπως οι East of Que Village (2007) και Close to the Sea (2004), καθώς και από το
φιλµ Liu Lan (2003).
Ο Yang Fudong γεννήθηκε στο Πεκίνο το 1971 και µετά τις σπουδές ζωγραφικής
στην Κινεζική Ακαδηµία Καλών Τεχνών στο Hangzhou (1991-1995) εγκαταστάθηκε
στη Σαγκάη. Θεωρείται ένας από τους πιο σηµαντικούς σύγχρονους κινέζους
καλλιτέχνες, µε συµµετοχές σε κορυφαίες διεθνείς εκθέσεις όπως στην Documenta 11
στο Κάσελ και στην πρώτη Τριενάλε της Guangzhou το 2002, στη 50ή και 52ή
Μπιενάλε της Βενετίας το 2003 και το 2007, στη Μπιενάλε της Taipei το 2004. Έχει
παρουσιάσει το έργο του σε πολλές ατοµικές εκθέσεις σε σηµαντικά ιδρύµατα, όπως
36
η Kunsthalle της Βιέννης, το µουσείο Stedelijk στο Άµστερνταµ, το Parasol Unit στο
Λονδίνο, το MuHKA της Αµβέρσας, το Asia Society της Νέας Υόρκης, το µουσείο
Zengdai της Σαγκάης και το Hara museum of Contemporary Art στο Τόκιο
ΚΩΣΤΗΣ ΒΕΛΩΝΗΣ, Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία να
πράξει αυτό που ο καθένας ονειρεύεται
∆ιάρκεια: 11/5- 5/9/2010
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Η ατοµική έκθεση του Έλληνα καλλιτέχνη Κωστή Βελώνη εντάσσεται στο πλαίσιο
των εκθέσεων του ΕΜΣΤ για καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς. Το γλυπτικό έργο του
Βελώνη αναφέρεται σε ιστορικά γεγονότα καθώς και σε κινήµατα της ιστορίας της
τέχνης, εστιάζοντας σε πολιτικές ουτοπίες και στην πτώση της ιδεολογίας. Ο
Βελώνης δηµιουργεί αφηγήσεις που χαρακτηρίζονται από την σύνδεση προσωπικών
ιστοριών µε την επανεξέταση ιστορικών δεδοµένων. Στην έκθεση του στο ΕΜΣΤ, µε
τίτλο Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία να πράξει αυτό που ο
καθένας ονειρεύεται, παρουσιάστηκαν µεγάλης κλίµακας γλυπτικά έργα καθώς και
ορισµένα µικρότερα γλυπτά που δηµιούργησε ο καλλιτέχνης την τελευταία διετία. Η
έκθεση διερεύνησε και ανέδειξε το χαρακτήρα του έργου του Βελώνη εστιάζοντας σε
έργα µε πολιτικό χαρακτήρα.
O Κωστής Βελώνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1968 όπου ζει και εργάζεται.
Σπούδασε πολιτισµικές και ανθρωπιστικές επιστήµες (MRes) στο London
Consortium (Birkbeck College, ICA, AA, Tate Gallery) το 2000 και Καλές Τέχνες
στο πανεπιστήµιο Paris VIII, (Maitrise, D.E.A). Είναι ∆ιδάκτωρ Αρχιτεκτονικής του
Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Έχει συµµετάσχει σε πολυάριθµες εκθέσεις στην
Ελλάδα και το εξωτερικό. Στις πιο πρόσφατες ατοµικές εκθέσεις του
περιλαµβάνονται οι ακόλουθες: How one can think freely in the shadow of a temple,
Kunstverein Hamburg, Αµβούργο (2009), Craft Boy, Monitor Gallery, Ρώµη (2008),
...was einmal über heute gesagt werden wird: Köln Show2, BQ Gallery,
European Kunsthalle, Κολωνία (2007). Ανάµεσα στις πρόσφατες οµαδικές
εκθέσεις περιλαµβάνονται: 2η Μπιενάλε της Αθήνας (2009), Brussels Biennial 1 for
Contemporary Art, Βρυξέλλες (2008), 9e Biennale de Lyon, Villeurbanne (2007), Σε
Ενεστώτα Χρόνο. Νέοι Έλληνες καλλιτέχνες, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης,
Αθήνα (2007), Ο Μεγάλος Περίπατος, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα
(2006).
Τέχνης Πολιτική
∆ιάρκεια: 13/10/2010 – 30/4/2011
Επιµέλεια: Άννα Καφέτση
Για τον εορτασµό των 10 χρόνων λειτουργίας και συγκρότησης της συλλογής του,
το ΕΜΣΤ διοργάνωσε µεγάλη έκθεση µε τίτλο Τέχνης Πολιτική. Στην έκθεση
παρουσιάζονται 79 έργα µεταξύ των οποίων εγκαταστάσεις, ζωγραφική, σχέδια,
φωτογραφίες, βιντεοεγκαταστάσεις και διαδικτυακά έργα.
Πολλά από τα έργα της έκθεσης εκτίθενται για πρώτη φορά στο Μουσείο.
Στην έκθεση συµµετέχουν 40 καλλιτέχνες από διαφορετικές γενιές από την Ελλάδα
αλλά και από µητροπολιτικά κέντρα και ανερχόµενες περιφέρειες δυτικών και µη
χωρών.
37
Kαλλιτέχνες: Ανδρέας Αγγελιδάκης, ∆ηµήτρης Αληθεινός, Κωστής Βελώνης, Μπιλ
Βιόλα, Βαγγέλης Βλάχος, Κωνσταντίνος (Ντίκος) Βυζάντιος, Γιανγκ-Χε Τσανγκ
Χέβι Ίντουστρις (YHCHI), Κέντελ Γκηρς, Ζαν-Λυκ Γκοντάρ & Αν-Μαρί Μιεβίλ,
Ιβάν Γκρουµπάνοφ, Κοκέν Εργκούν, Ειρήνη Ευσταθίου, Έµιλυ Ζασίρ, Θόδωρος,
Γιάελ Καναρέκ, Βλάσης Κανιάρης, Κάρλος Μόττα, Aντόνιο Μουντάδας, Σάντι
Μπένινγκ, Άντρεα Μπάουερς, Ρισάρ Μπρουγιέτ, Σιρίν Νεσάτ, Τζορτζ Οσόντι,
Ουαλίντ Ράαντ & Οµάδα Άτλας, [+RAM TV], Όλιβερ Ρέσλερ, Μάρθα Ρόσλερ, Τζέις
Σαλούµ & Ουαλίντ Ράαντ, Άλλαν Σεκούλα, ∆ανάη Στράτου, Ίρις Τουλιάτου, Πωλ
Τσαν, Στέφανος Τσιβόπουλος, Μάκης Φάρος, Γιώργος Χαρβαλιάς, Γιώργος
Χατζηµιχάλης, Μόνα Χατούµ, Γιάννης Ψυχοπαίδης, xurban_collective.
Η έκθεση ξεκινά από µια κυρίαρχη στις µέρες µας µουσειολογική αρχή, σύµφωνα µε
την οποία καλούµαστε να διαχειριστούµε τη Συλλογή σαν ένα διαρκώς
µετακινούµενο πεδίο νέων σχέσεων µεταξύ των έργων, αναδεικνύοντας καινούριες
αφηγήσεις και σηµασίες αλλά και µια διευρυµένη αντίληψη για το σύγχρονο, διεθνή
και διαπολιτισµική. Στο πλαίσιο αυτό, παρελθόν και παρόν αναδοµούνται το ένα
µέσα στο άλλο, και η σύγχρονη καλλιτεχνική δηµιουργία προσλαµβάνεται σε
διαλεκτική σχέση µε την ολότητα της παγκόσµιας κουλτούρας, πέρα από εθνικούς,
γεωγραφικούς ή φυλετικούς περιορισµούς.
Στόχος της έκθεσης είναι να διερευνήσει, µέσα από τις διαφορετικές οπτικές των
έργων που άµεσα ή υπαινικτικά αναφέρονται σε πολιτικά, οικονοµικά και κοινωνικά
θέµατα και γεγονότα, το πολιτικό δυναµικό της σύγχρονης τέχνης, τη δυνατότητά της
να λειτουργεί ως µοχλός κριτικής και εναλλακτικής πολιτικής σκέψης και δράσης.
Πολιτικές χρήσεις του δηµόσιου χώρου, καταστάσεις και εµπειρίες καταπίεσης,
διακρίσεων και βίαιων πολιτικο-κοινωνικών συγκρούσεων, οικονοµική
παγκοσµιοποίηση και πολιτική του χώρου στις οικολογικές και κοινωνικές της
εκφάνσεις, ανασυγκρότηση της συλλογικής µνήµης και ανασύσταση ενός συλλογικού
κοινωνικού χώρου, είναι µερικά από τα ζητήµατα που διερευνούν µε κριτικό τρόπο
τα έργα της έκθεσης, αναζητώντας εναλλακτικές πολιτικές συλλογικής δράσης και
καλλιτεχνικού ακτιβισµού και µια νέα διαδραστική σχέση του καλλιτέχνη µε την
κοινότητα, τοπική και παγκόσµια.
ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές 2010
Στο πλαίσιο µιας ανοιχτής και ερευνητικής εκθεσιακής πολιτικής σύµφωνης µε το
οικουµενικό πνεύµα της εποχής, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης εγκαινίασε τη
σειρά ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές 2010. Πρόκειται για ένα πρόγραµµα νέων παραγωγών,
παραγγελίες του µουσείου που παρουσιάζονται στην Aίθουσα Nέων Έργων. Στόχος
είναι να δοθεί η δυνατότητα σε Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες που δουλεύουν µε
διαφορετικά είδη και µέσα -ζωγραφική, γλυπτική, εγκαταστάσεις, βίντεο,
φωτογραφία, νέα µέσα, περφόρµανς- να πειραµατιστούν και να δηµιουργήσουν νέα
έργα που παρουσιάζουν στον συγκεκριµένο χώρο, αναδεικνύοντας σύγχρονες
καλλιτεχνικές και διαπολιτισµικές αναζητήσεις. Κάθε χρόνο προγραµµατίζονται έξι
νέες παραγωγές, µε την προοπτική τα παραγόµενα έργα να συµπεριληφθούν στη
συνέχεια στις µόνιµες συλλογές του µουσείου.
Τα νέα έργα πραγµατοποιούνται µε την ευγενική υποστήριξη του Bombay Sapphire
gin.
Φέτος πραγµατοποιήθηκαν τα κάτωθι πρότζεκτ:
Τζένη Μαρκέτου, Red Eyed Sky Walkers
∆ιάρκεια: 28/1-18/2/2010
38
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Στο έργο Red Eyed Sky Walkers, ο δηµόσιος χώρος στην είσοδο και στο περιστύλιο
του µουσείου παρακολουθείται από 99 κόκκινα µετεωρολογικά µπαλόνια, καθώς στα
εννέα από αυτά είναι τοποθετηµένες µικρές ασύρµατες βίντεο κάµερες. Οι κάµερες
καταγράφουν την κίνηση των περαστικών, τις δραστηριότητες των ανθρώπων που
συχνάζουν στο χώρο: των µαθητών του ωδείου, των παιδιών που χορεύουν break
dance, των φυλάκων ασφαλείας, της αστυνοµίας στην οδό Ρηγίλλης, καθώς και τα
καθηµερινά επεισόδια σηµαντικά ή µη του πολυσύχναστου δηµόσιου αυτού χώρου.
Το οπτικό υλικό που προκύπτει, προβάλλεται σε πραγµατικό χρόνο στην Αίθουσα
Νέων Έργων του µουσείου. Στο έργο αυτό ο θεατής είναι αντικείµενο
παρακολούθησης αλλά συγχρόνως και παρατηρητής, αφού µπαίνοντας στο µουσείο
συνειδητοποιεί ότι γίνεται ο ίδιος κοινωνός της πληροφορίας. Η χρήση των
µπαλονιών προσδίδει στο έργο µια παιχνιδιάρικη διάσταση, αλλά είναι και ένα µέσο
Το έργο Red Eyed Sky Walkers είναι µια συµµετοχική εγκατάσταση, η οποία
λειτουργεί ταυτόχρονα σε εσωτερικό και εξωτερικό δηµόσιο χώρο και προσκαλεί τον
θεατή ή ακόµα και έναν τυχαίο περαστικό, να µπει σε διάλογο µε το έργο. Η
σωµατική παρουσία των περαστικών, οι δράσεις και οι συµπεριφορές τους
διαµορφώνουν το οπτικό υλικό που καταγράφουν οι εννέα κάµερες και
παρουσιάζεται σε µια πολλαπλή προβολή.
Η καλλιτέχνις, εκπαιδευτικός και δηµόσια οµιλήτρια Τζένη Μαρκέτου γεννήθηκε
στην Αθήνα το 1954 και ζει στη Νέα Υόρκη. Έχει πραγµατοποιήσει πολυµεσικές
εγκαταστάσεις και έργα δηµόσιας τέχνης µε τη βοήθεια της έρευνας και της
συνεργασίας, καθώς και των προγραµµάτων καλλιτεχνικής φιλοξενίας και της
ανάθεσης έργων, που παρουσιάστηκαν σε ολόκληρο τον κόσµο. Στο έργο της
χρησιµοποιεί τις βιντεοεγκαταστάσεις, το διαδίκτυο, την περφόρµανς, τη φωτογραφία
και τον δηµόσιο διάλογο για να διερευνήσει την πολιτισµική και κοινωνική σχέση
ανάµεσα στην τέχνη και τη τεχνολογία. Η βασική της έµπνευση συνδέεται µε τις
πολλαπλές αναγνώσεις που µπορούν να γίνουν στο εκάστοτε πολιτιστικό περιβάλλον
στο οποίο ζει. Η Μαρκέτου έχει πραγµατοποιήσει πλήθος ατοµικών και οµαδικών
εκθέσεων ανά τον κόσµο· Η Μαρκέτου σπούδασε φωτογραφία και time-based art και
πραγµατοποίησε µεταπτυχιακές σπουδές στο Ινστιτούτο Πρατ της Νέας Υόρκης.
Eυανθία Τσαντίλα, roomwithaview
∆ιάρκεια: 17/3- 25/4/2010
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Το έργο roomwithaview ξεκίνησε το 2005 όταν η καλλιτέχνις άρχισε να παρατηρεί
και να φωτογραφίζει τους ανθρώπους και τα στιγµιότυπα που διαδραµατίζονταν έξω
από το παράθυρο του εργαστηρίου της στο Βερολίνο. Η καλλιτέχνης συνδύασε τις
φωτογραφίες που τράβηξε µε διάφορα κείµενα από τον χώρο της ποίησης, της
φιλοσοφίας, της λογοτεχνίας κ.ά. επιδιώκοντας νοητικές ανταλλαγές ανάµεσα στις
εικόνες που δηµιουργούσε και στα κείµενα που επέλεγε να τις συνοδεύουν.
∆ηµιούργησε έτσι µια σειρά από ηλεκτρονικά µηνύµατα, που αποτελούνται από µια
φωτογραφία και ένα κείµενο το καθένα, τα οποία στέλνει σε έναν µεγάλο αριθµό
παραληπτών από το 2005 µέχρι και σήµερα. Η καλλιτέχνις επιζητά πολλαπλούς
συσχετισµούς ανάµεσα στα δύο αυτά µέσα, την εικόνα και τον γραπτό λόγο και
επιδιώκει διαφορετικά επίπεδα ανάγνωσης των µηνυµάτων καθώς και µια ‘κρυφή’
συνοµιλία µε τον κάθε παραλήπτη. Η Τσαντίλα µεταφέρει το ‘δωµάτιο µε θέα’ από
39
τον πραγµατικό στον διαδικτυακό χώρο και από τον ηλεκτρονικό στον αρχιτεκτονικό
χώρο του µουσείου.
Η Ευανθία Τσαντίλα γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη ενώ από το 1998 ζει και
εργάζεται στο Βερολίνο. Σπούδασε στην Ακαδηµία Καλών Τεχνών του Ντίσελντορφ
µε καθηγητή τον Γιάννη Κουνέλλη, απ’ όπου αποφοίτησε το 1997. Έχει
εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 48η Μπιενάλε της Βενετίας (1999) και έχει πάρει
µέρος στη Μπιενάλε της Πράγας (2005), στη Μπιενάλε του Γκιουµρί της Αρµενίας
(2006) και στην πρώτη Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης (2007).
xurban_collective, A Clean Slate
∆ιάρκεια: 11/5– 20/6/2010
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Το έργο A Clean Slate αποτέλεσε συνέχεια µιας έρευνας που ξεκίνησαν οι
καλλιτέχνες το 2009 γύρω από τις θάλασσες και τα λιµάνια της Μεσογείου. Οι
xurban_collective αντιµετωπίζουν τη θάλασσα ως φορέα της ιστορίας και του
πολιτισµού αλλά και ως πηγή βιολογικού πλούτου. Έχοντας ταξιδέψει τα τελευταία
χρόνια σε διάφορες πόλεις-λιµάνια και έχοντας µελετήσει τις κοινωνικοπολιτικές
συνθήκες στις περιοχές αυτές, οι xurban_collective δηµιουργούν ένα έργο στο οποίο
η θάλασσα παρουσιάζεται ως ο τόπος του παγκόσµιου εµπορίου όπου ταξιδεύουν
κοντέινερ γεµάτα εµπορεύµατα, αλλά την ίδια στιγµή, και ως το µέρος όπου
ταξιδεύουν τα πλοιάρια που µεταφέρουν µετανάστες. Στη νέα οπτικοακουστική
εγκατάσταση που παρουσιάστηκε στο µουσείο, oι καλλιτέχνες πραγµατεύονται τα
παραπάνω θέµατα µέσα από βίντεο και φωτογραφίες που έχουν τραβήξει οι ίδιοι
κατά τη διάρκεια επιτόπιας έρευνας στα λιµάνια του Πειραιά, της Μασσαλίας, της
Νίκαιας, της Νέας Υόρκης και της Κωνσταντινούπολης.
Η xurban_collective είναι µια διεθνής καλλιτεχνική οµάδα που ιδρύθηκε το 2000 και
αποτελείται από τους Γκουβέν Ιντσιρλίογλου, Χακάν Τοπάλ, Αχµέτ Ατίφ Ακίν και
Μαχίρ Γιαβούζ. Τα µέλη της είναι εγκατεστηµένα στη Σµύρνη, στην
Κωνσταντινούπολη, στο Λιντς και στη Νέα Υόρκη. Μέσα από οπτικοακουστικά έργα
και εγκαταστάσεις οι καλλιτέχνες προάγουν την έρευνα, την µελέτη και την ανάλυση
της σύγχρονης πολιτικής, θεωρίας και ιδεολογίας, χρησιµοποιώντας τη φωτογραφία
ντοκουµέντου, βίντεο και κείµενα. Η οµάδα εστιάζει την έρευνά της κυρίως σε
περιοχές τοπικών συγκρούσεων, στο διαχωρισµό του πληθυσµού στα αστικά κέντρα
και σε σύγχρονες στρατηγικές αποκλεισµού.
Αθανάσιος Αργιανάς, The Length Of A Strand Of Your Hair,Of The Width Of
Your Arms, Unfolded
∆ιάρκεια: 24/6/2010 - 5/9/2010
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Το νέο έργο του Αθανάσιου Αργιανά είναι µια εγκατάσταση που αποτελείται από δύο
κινητικά γλυπτά (Unstable Objects) φτιαγµένα από χαλκό, ορείχαλκο και ασήµι που
έχουν τη µορφή κλαδιών και αιωρούνται στο µέσο ενός δωµατίου. Τα γλυπτά αυτά
παρεµβάλλονται ανάµεσα σε δύο προβολές έτσι ώστε οι σκιές των γλυπτών να
εµφανίζονται πάνω στις οθόνες, οι οποίες στη συνέχεια διακόπτονται ανά διαστήµατα
όταν εµφανίζεται η σκιά ενός άντρα. Ο άντρας διαβάζει τραγουδιστά µέσα από ένα
χαρτί, ένα κείµενο που έχει γράψει ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Άλλα τρία αντικείµενα από
επιχρυσωµένα κλαδιά και χαρτί αιωρούνται και αυτά ανάµεσα στα γλυπτά. Τα
γλυπτικά αυτά στοιχεία κρατιούνται µεταξύ τους από µία λεπτή αλυσίδα που
40
καταλήγει σε ένα εκµαγείο. Το βάρος του εκµαγείου κρατάει όλη την εγκατάσταση
δηµιουργώντας ένα σχήµα σε µορφή αστερισµού. Το δενδροειδές στοιχείο αλλά και η
κόλλα χαρτιού εµφανίζονται σε όλα τα µέρη του έργου, ενώ το κείµενο που διαβάζει
ο άντρας στα δύο βίντεο προσφέρει το κλειδί για την ανάγνωση του έργου. Ο
Αργιανάς εµπνέεται από τα µαθηµατικά, την κβαντοµηχανική και το παράδοξο του
Ζήνωνα και πραγµατεύεται συστήµατα µέτρησης της θερµοκρασίας και της
βαρύτητας.
Ο Αθανάσιος Αργιανάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1976. Αφού σπούδασε στη Σχολή
Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης, συνέχισε στο Ντίσελντορφ για ένα χρόνο µε
καθηγητή τον Γιάννη Κουνέλη, και πραγµατοποίησε το µεταπτυχιακό του στο
Πανεπιστήµιο Goldsmiths στο Λονδίνο το 2005. Έχει πραγµατοποιήσει ατοµικές
εκθέσεις στη γκαλερί Max Wigram (Λονδίνο), στη γκαλερί Breeder, (Αθήνα) στην La
Chambre, γκαλερί Xippas (Παρίσι), στην Faye Flemming & Partner (Γενεύη) καθώς
και εκθέσεις δύο καλλιτεχνών στην Arcade Fine Arts, (Λονδίνο) και στο Serpentine
Gallery Pavilion (Λονδίνο) όπου και παρουσίασε το Manifesto Of Nondurational
Time στο «Μαραθώνιο Μανιφέστου 2008» που επιµελήθηκε ο Hans Ulrich Obrist.
Επιλέχθηκε από την Diana Baldon να συµµετέχει στην έκθεση Heaven της 2ης
Μπιενάλε της Αθήνας και ήταν υποψήφιος για το Βραβείο ∆ΕΣΤΕ του 2009. Το έργο
του έχει παρουσιαστεί σε δηµόσια ιδρύµατα µεταξύ των οποίων Arnolfini (Bristol),
DCA Dundee Contemporary Arts (Dundee), Kunsthalle Wien Project Space (Βιέννη),
Eastside Projects (Birmingham) και La Galerie, Noisy-Le-Sec (Παρίσι). Ζει και
εργάζεται στο Λονδίνο.
Ειρήνη Eυσταθίου, Customer/Value/Service
∆ιάρκεια: 13/10- 28/11/2010
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Η Ευσταθίου προτείνει ένα τετράπτυχο έργο από λιθογραφίες, ξυλογραφίες, σχέδια
και ζωγραφιές. Το έργο αποτελεί συνέχεια µιας έρευνας που έχει ξεκινήσει η
καλλιτέχνις γύρω από τη συλλογική µνήµη και τον τρόπο µε τον οποίο
αντιλαµβανόµαστε την ιστορία αλλά και τα σύγχρονα γεγονότα µέσω των εικόνων
και τον τύπο. Η έκθεση Customer/Value/Service, που αποτελείται από τέσσερις
ενότητες έργων, πραγµατεύεται δηµόσια γεγονότα µε πολιτικό χαρακτήρα και
επιδιώκει να ανιχνεύσει τον κοινωνικό χώρο που διαµορφώνεται από τις συλλογικές
αναταραχές.
Η Ειρήνη Ευσταθίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε ζωγραφική στη
Σχολή του Μουσείου Καλών Τεχνών της Βοστώνης και στο Πανεπιστήµιο Tufts απ’
όπου και έλαβε το πτυχίο της στις Καλές Τέχνες το 2003. Το 2004 η Σχολή του
Μουσείου Καλών Τεχνών της Βοστώνης την βράβευσε µε το Albert Henry Whiten
Traveling Scholars Grant. Το 2010 ολοκλήρωσε µεταπτυχιακές σπουδές στην
Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Η Ευσταθίου έχει συµµετάσχει σε
πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα και στις Ηνωµένες Πολιτείες. Πρόσφατες συµµετοχές:
Perpetual Dialogue, Andrea Rosen Gallery, Νέα Υόρκη· Paint-id Σύγχρονη
ζωγραφική στην Ελλάδα, ως µέρος της 2ης Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης, Κρατικό
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη· στην Μπιενάλε του Portland στο Portland
Museum of Art, Portland, Maine· Selective Knowledge σε συνεργασία µε το ITYS
Ινστιτούτο για τη σύγχρονη τέχνη και σκέψη στην Αθήνα. Έργα της υπάρχουν σε
ιδιωτικές και δηµόσιες συλλογές στην Ελλάδα και στις Ηνωµένες Πολιτείες. Το 2009
41
κέρδισε το βραβείο ∆ΕΣΤΕ που οργανώνει το Ίδρυµα ∆ΕΣΤΕ στην Αθήνα. Η
Ευσταθίου ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Hackitektura, Mapping the commons, Athens
Εργαστήριο: 1 – 8 ∆εκεµβρίου 2010
∆ιάρκεια: 9 ∆εκεµβρίου 2010 – 23 Ιανουαρίου 2011
Επιµέλεια: ∆άφνη ∆ραγώνα
To νέο project µε τίτλο Χαρτογραφώντας τα κοινά αγαθά, Αθήνα της ισπανικής
οµάδας Hackitectura, που είναι γνωστή για µελέτες και χαρτογραφήσεις πόλεων µε
κοινωνικοπολιτικό χαρακτήρα, στόχο έχει µία χαρτογράφηση των “κοινών” της
Αθήνας πραγµατοποιείται σε συνεργασία µε µία διεπιστηµονική οµάδα
αποτελούµενη από καθηγητές, ερευνητές και φοιτητές από πανεπιστηµιακά ιδρύµατα
της πόλης. Σε ένα εργαστήριο επτά ηµερών έλαβε χώρα στο Project Room του
µουσείου αλλά και στο ίδιο το αστικό περιβάλλον της Αθήνας, οι Hackitectura και η
οµάδα των συµµετεχόντων εξέτασαν τι σηµαίνει ο όρος “commons/κοινά”, ποιά η
σηµασία τους σε ιδιαίτερες οικονοµικές περιόδους όπως η σηµερινή, και πώς
εντοπίζονται αυτά στον πραγµατικό και ψηφιακό χώρο µίας πόλης.
Το υλικό που συλλέχτηκε από την οµάδα του εργαστηρίου αποτέλεσε το περιεχόµενο
του οπτικοακουστικού υλικού που παρουσιάζεται στο Project Room του µουσείου και
στο διαδίκτυο µε την ευκαιρία της έκθεσης που ακολουθεί.
Οι Hackitectura είναι ένας δυναµικός πυρήνας από αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες,
προγραµµατιστές και ακτιβιστές που ιδρύθηκε από τους José Pérez de Lama, Sergio
Moreno and Pablo de Soto το 1999 . Η δράση τους αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες για
να διαµορφωθούν προσωρινοί χώροι που διαφεύγουν των τυπικών δοµών ελέγχου και
παρακολούθησης της σύγχρονης κοινωνίας. Χρησιµοποιούν το ελεύθερο λογισµικό
και τις τεχνολογίες επικοινωνίας για να ανατρέψουν τις δοµές εξουσίας ξεκινώντας
µε µία οργάνωση από κάτω και δηµιουργώντας εναλλακτικές συνδέσεις µεταξύ
ανόµοιων περιοχών. Η οµάδα επίσης ερευνά την επίδραση της επικοινωνίας και της
τεχνολογίας σε φυσικούς χώρους, τη διαµόρφωση κοινωνικών δικτύων και την
αξιοποίηση αυτών για ακτιβιστικούς σκοπούς. Προηγούµενες γνώστες
χαρτογραφήσεις της οµάδας πραγµατοποιήθηκαν στο στενό του Γιβραλτάρ, στην
Αστούριας και στη λωρίδα της Γάζας.
http://hackitectura.net/blog/
ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ, εκθέσεις από τη µόνιµη συλλογή
Στο πλαίσιο περιοδικών παρουσιάσεων, εγκαινιάζονται σειρές εκθέσεων µε επιλογές
από τις µόνιµες συλλογές του Μουσείου, οι οποίες ανανεώνονται κάθε µήνα.
Έργο του µήνα Ιανουαρίου
LUKAS FOSS, Echoi / The Fragments Of Archilochos
∆ιάρκεια: 28/1/2010 - 24/2/2010
Επιµέλεια: Φωτεινή Αραβανή
Καλλιτέχνης του µήνα Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου
TΟΝΥ OURSLER
∆ιάρκεια: 28/1 - 8/3/2010
Επιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
42
Έργο του µήνα Φεβρουαρίου
MARIO VERANDI: Orillas Distantes / Distant Shores, 1995-2000
∆ιάρκεια: 25/2/2010 - 25/3/2010
Επιµέλεια: Φωτεινή Αραβανή
Καλλιτέχνης του µήνα Φεβρουαρίου - Μαρτίου
ZOE BELOFF and the Wooster Group- Where Where There There Where, 1998
25/2/2010 - 25/3/2010
∆ιάρκεια:
Επιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
Έργο του µήνα Μαρτίου - Απριλίου
LAWRENCE WEINER: Need to Know, 1978
∆ιάρκεια: 25/2/2010 - 25/3/2010
Επιµέλεια: Φωτεινή Αραβανή
Καλλιτέχνης του µήνα Μαρτίου - Απριλίου
JOHN BALDESSARI
Επιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
Έργο του µήνα Μαΐου - Ιουνίου
ΜΑΡΙΟΣ ΣΠΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ, Το Τοπίο του Είναι, 1997
Επιµέλεια: Τίνα Πανδή
Καλλιτέχνης του µήνα Μαΐου - Ιουνίου
ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ
Επιµέλεια: Τίνα Πανδή
MEDIA LOUNGE
Το ΕΜΣΤ έχει διαµορφώσει έναν Χώρο Νέων Μέσων, ο οποίος φιλοξενεί εκθέσεις
µικρής κλίµακας από τη συλλογή έργων µε νέα µέσα του Μουσείου καθώς και
εκθέσεις διαδικτυακών έργων on line, ηχητικών έργων, κ.ά.
Esse, Nosse, Posse
Common Wealth for Common People
www.emst.gr/commonwealth
Eπιµέλεια: ∆άφνη ∆ραγώνα
Η έκθεση Esse, Nosse, Posse, Common Wealth for Common People είναι η τρίτη
online έκθεση που διοργανώνει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Η κοινωνία των δικτύων και ειδικά η κουλτούρα του διαδικτύου των τελευταίων
είκοσι ετών άλλαξε τα δεδοµένα της εργασίας, της επικοινωνίας και του ίδιου του
τρόπου ζωής µας. Τα αναρίθµητα και συνεχώς εξελισσόµενα ψηφιακά δίκτυα
ατόµων, θεσµών, κινηµάτων, οργανισµών βασίστηκαν στις νέες δυνατότητες της
τεχνολογίας άλλα διαµόρφωσαν και νέες µορφές οικονοµίας και αξίας που ταιριάζουν
στο νέο ρευστό χρόνο και άυλο χώρο. Η συµµετοχή, η συλλογική διάνοια, η κοινή
και ελεύθερη γνώση είναι βασικά χαρακτηριστικά που ισχυροποίησαν τη νέα
ψηφιακή πραγµατικότητα. Το πλήθος των ατόµων που µετέχουν καθηµερινά σε αυτή
και πιστεύουν στις δυνατότητες της, άφησε πίσω τα όρια µεταξύ εργασίας και
43
ελεύθερου χρόνου και αποτέλεσε µία νέα γενιά παραγωγών και καταναλωτών µαζί,
µια νέα µορφή δηµιουργικής τάξης, που θέλει να ξεχωρίζει, να µαθαίνει και να
µοιράζεται. Η “οικονοµία της προσοχής”, η “οικονοµία του δώρου”, ο “κοινός
πλούτος”, η “άυλη”, “συγκινησιακή” αλλά και “επισφαλής εργασία” είναι βασικές
έννοιες που περιγράφουν τα φαινόµενα της σηµερινής πραγµατικότητας.
Πώς εκτιµώνται όµως σε συνάρτηση µε την παγκόσµια οικονοµική κρίση; Ποιος ο
ρόλος των δικτύων σε αυτή; Μπορούν να προσφέρουν εναλλακτικά µοντέλα; Ή
αποτελούν µία ψευδαίσθηση που συντελεί στις δυσκολίες και τις αντιξοότητες που το
σύγχρονο πλήθος καλείται να αντιµετωπίσει;
Η νέα διαδικτυακή έκθεση που φιλοξενείται στο website του Εθνικού Μουσείου
Σύγχρονης Τέχνης, επιδιώκει να δώσει έµφαση στις νέες αξίες, τα πιθανά κόστη και
τις νέες µορφές εργασίας και συνεργασίας που αναδύονται στη νέα συνδεδεµένη
πραγµατικότητα.
Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζει:
έργα καλλιτεχνών που σχολιάζουν τις νέες µορφές οικονοµίας του
διαδικτύου
πρωτοβουλίες και ανοιχτές πλατφόρµες ανεξάρτητων δηµιουργών που
προωθούν τη χρήση του ελεύθερου και ανοιχτού λογισµικού, την ανταλλαγή
υλικού και τη συνεργασία
τοποθετήσεις και κείµενα από θεωρητικούς γύρω από τα δίκτυα, την
οικονοµία και την τέχνη.
Συµµετέχοντες δηµιουργοί και θεωρητικοί: Burak Arikan (Τουρκία), Samuel
Bianchini (Γαλλία), Michael Bielicky, Kamila B. Richter (Τσεχία/ Γερµανία),
Marcelo Expósito (Ισπανία), Furtherfield (Αγγλία), Pat Kane (Αγγλία), Carlos
Katastrofsky (Αυστρία), Dmytri Kleiner (Γερµανία) , Nicholas Knouf (ΗΠΑ), Tobias
Leingruber (Γερµανία)/ Jamie Wilkinson (ΗΠΑ)/ Greg Leuch (ΗΠΑ), Aarton Koblin
& Daniel Massey (ΗΠΑ), Geert Lovink (Ολλανδία), MediaShed & Eyebeam
(Βρετανία / ΗΠΑ) Ge Jin aka Jingle (Κίνα), Matteo Pasquinelli (Ιταλία), Platoniq.net
(Ισπανία), Juan Martin Prada (Ισπανία), Kate Rich (Βρετανία), Stephanie Rotenberg
& Jeff Crouse (ΗΠΑ), Trebor Scholz (ΗΠΑ), Anders Weberg (Σουηδία)
Η διαδικτυακή έκθεση “Esse, Nosse, Posse: Common Wealth for Common People”
έχει τη µορφή ανοιχτής πλατφόρµας µε στόχο να εµπλουτίζεται και να ανανεώνεται
συνεχώς µε προτάσεις, έργα, πρωτοβουλίες και κείµενα σχετικά µε τη συγκεκριµένη
θεµατική.
Β. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΗ
Οι καλλιτέχνες συναντούν το κοινό
•
•
Στο πλαίσιο της παρουσίασης του νέου έργου της Τζέννης Μαρκέτου, Red
Eyed Sky Walkers (28/1-18/2/2010), η καλλιτέχνις µίλησε για το έργο της
στις 29 Ιανουαρίου 2010 στο πλαίσιο του προγράµµατος του ΕΜΣΤ "Οι
καλλιτέχνες συναντούν το κοινό". Πραγµατοποιήθηκε τεκµηρίωση της
έκθεσης µε τη µορφή φωτογράφησης και βιντεοσκόπησης.
Στις 11 Φεβρουαρίου και στις 11 Απριλίου ο καλλιτέχνης Χρόνης
Μπότσογλου µίλησε για το έργο του και περιηγήθηκε µε το κοινό στους
χώρους της µεγάλης αναδροµικής έκθεσής του (28/1/2010 - 25/4/2010).
44
•
•
•
•
•
•
Στο πλαίσιο της παρουσίασης του νέου έργου της Eυανθία Τσαντίλα,
roomwithaview (17/3- 25/4/2010), η καλλιτέχνις µίλησε για το έργο της στης
18 Μαρτίου 2010. Πραγµατοποιήθηκε τεκµηρίωση της έκθεσης µε τη µορφή
φωτογράφησης και βιντεοσκόπησης.
Στο πλαίσιο της έκθεσης Τέχνης Πολιτική (13/10/2010 – 30/4/2011) ο
Κάρλος Μόττα µίλησε για το έργο του στις 4 Νοεµβρίου. Πραγµατοποιήθηκε
τεκµηρίωση της έκθεσης µε τη µορφή φωτογράφησης και βιντεοσκόπησης
Στο πλαίσιο της έκθεσης Τέχνης Πολιτική (13/10/2010 – 30/4/2011) ο
Τζορτζ Οσόντι µίλησε για το έργο του στις 18 Νοεµβρίου. Πραγµατοποιήθηκε
τεκµηρίωση της έκθεσης µε τη µορφή φωτογράφησης και βιντεοσκόπησης
Στο πλαίσιο της έκθεσης Τέχνης Πολιτική (13/10/2010 – 30/4/2011) ο
Όλιβερ Ρέσσλερ µίλησε για το έργο του στις 2 ∆εκεµβρίου.
Πραγµατοποιήθηκε τεκµηρίωση της έκθεσης µε τη µορφή φωτογράφησης και
βιντεοσκόπησης
Στο πλαίσιο του νέου έργου των Hackitectura, Mapping the commons,
Athens, (9/12/2010 – 23/1/2011), οι καλλιτέχνες José Pérez de Lama και
Pablo de Soto µίλησαν για το έργο τους. Πραγµατοποιήθηκε τεκµηρίωση της
έκθεσης µε τη µορφή φωτογράφησης και βιντεοσκόπησης
Στο πλαίσιο της έκθεσης Τέχνης Πολιτική (13/10/2010 – 30/4/2011) η Γιάελ
Καναρέκ µίλησε για το έργο της στις 9 ∆εκεµβρίου στο πλαίσιο του
προγράµµατος του ΕΜΣΤ "Οι καλλιτέχνες συναντούν το κοινό".
Πραγµατοποιήθηκε τεκµηρίωση της έκθεσης µε τη µορφή φωτογράφησης και
βιντεοσκόπησης
Οµιλίες/∆ιαλέξεις/Ηµερίδες
•
Στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων της έκθεσης Χρόνης
Μπότσογλου, Αναδροµική πραγµατοποιήθηκε παρουσίαση του ποιητικού
βιβλίου του Γιώργου Βέλτσου "Σχέδιο για Ηλέκτρα" µε εικόνες του Χρόνη
Μπότσογλου (ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ & ∆ΙΑΤΤΩΝ) Μίλησαν οι
Γιώργος Βέλτσος, ∆.Ν. Μαρωνίτης και Χρόνης Μπότσογλου.
Εργαστήριο
•
Στο πλαίσιο του εργαστηρίου “Mapping the commons, Athens”
της οµάδας Hackitectura πραγµατοποιήθηκαν οι κάτωθι οµιλίες την 1η
∆εκεµβρίου:
Α’ ενότητα - “Από τα φυσικά κοινά στα νέα άυλα κοινά αγαθά”
Γιώργος Παπανικολάου, “Κοινός πλούτος και οµότιµη παραγωγή”
Πρόδροµος Τσιαβός, “∆εδοµενο-κρατία και τα Κοινά”
Παύλος Χατζόπουλος, “"Η πειρατεία και η παραγωγή των κοινών αγαθών"
Ηλίας Μαρµαράς, “Οι νέοι κοινοί τόποι των εικονικών κόσµων”
Κώστας Καράµπελας, “Το Athens Wireless Metropolitan Network και η
δράση του”
Β΄Ενότητα - “Η πόλη ως χώρος παραγωγής νέων κοινών αγαθών”
∆ηµήτρης Παπαλεξόπουλος, “Από το δηµόσιο στο κοινό”
Νέλλη Καµπούρη, ∆ηµήτρης Παρσάνογλου, “Η µάχη της Αθήνας: τι είδους
απελευθέρωση προτιµάτε;”
45
Τάσος Σαγρής/ Κενό δίκτυο, “∆ηµόσιος Χώρος, Κοινωνία, Κράτος και
Αγορά”
Errands, “(Mικρές) Aφηγήσεις αυτοσχέδιας πόλης”
∆ηµήτρης Χαρίτος, "Τα µέσα επικοινωνίας δι' εντοπισµού (locative media)
και η χαρτογράφηση της ανθρώπινης δραστηριότητας"
Συντονισµός συζήτησης: ∆άφνη ∆ραγώνα
Πρόγραµµα Προβολών
Wonder Women, από τη συλλογή του ΕΜΣΤ
∆ιάρκεια: 25/2-7/3/2010
Επιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
Στο πλαίσιο του εορτασµού της Παγκόσµιας Ηµέρας της Γυναίκας, το Εθνικό
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, οργάνωσε ένα αφιέρωµα µε τίτλο Wonder Women µε
επιλογές από τη συλλογή του ΕΜΣΤ. Στο αφιέρωµα, που παρουσιάστηκε στο Project
Room, περιλήφθησαν δέκα µονοκάναλα βίντεο γυναικών καλλιτεχνών που
διερευνούν και σχολιάζουν κριτικά, γυναικείες ταυτότητες.
Στα έργα αυτά διακρίνουµε ζητήµατα όπως: η σχέση του φύλου µε την οικογένεια κα
την κοινωνία (Sadie Benning, Flat is Beautiful, 1998 και Mona Hatoum, Measures of
Distance, 1988), η αφοπλιστική και ανατρεπτική τόλµη των ερωτικών αναζητήσεων
της Sophie Calle (Double - Blind, 1992) και της Shelly Silver (What I'm Looking for,
2004), η σεξουαλική ιερότητα σε σχέση µε το σώµα της Carolee Schneemann (Up To
and Including her Limits, 1976), ο φόβος αναπηρίας και ασθένειας και η
επανασύνδεση του εξασθενηµένου σώµατος µε το περιβάλλον του (Ρεµπέκα Χορν,
Performances 1, Performances 2) καθώς και η διερεύνηση, η διακωµώδηση και η
ανατροπή των τηλεοπτικών στερεοτύπων που επιτυγχάνουν µε τα έργα τους η Dara
Birnbaum (Technology / Transformation: Wonder Woman, 1978-1979), η Pipilotti
Rist (I am not the girl who misses much, 1986), η Martha Rosler (Semiotics of the
Kitchen, 1975), και η Joan Jonas (Vertical Roll, 1972).
Sonic Façade
∆ιάρκεια: 4 – 29/8/2010
Σε υπαίθριο χώρο
Επιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
Από τις 4 έως 29 Αυγούστου πραγµατοποιήθηκαν προβολές επτά βίντεο από τη
συλλογή του ΕΜΣΤ στην πρόσοψη του Μουσείου. Με βίντεο του Peter Moore, του
Nam June Paik, του Lars Movin και του John Cage, το πρόγραµµα Sonic Façade
περιστράφηκε θεµατικά γύρω από τους άξονες της µουσικής και του κινήµατος
Fluxus. Η συγκεκριµένη επιλογή έδωσε έµφαση στην πολύ σηµαντική επίδραση του
John Cage και της διδασκαλίας του στην καθιέρωση του τυχαίου στην διαδικασία
µουσικής σύνθεσης αλλά και στην αποδέσµευση της µουσικής εκτέλεσης από κάθε
µορφής σύµβαση.
Περφόρµανς 1964-1976, Επιλογές από τη συλλογή του ΕΜΣΤ
46
∆ιάρκεια: 7/9 – 3/10/2010
Επιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
Μέσα από 17 βίντεο παρουσιάζονται κύρια θέµατα που απασχόλησαν καλλιτέχνες
της περφόρµανς, όπως το στοιχείο του τυχαίου στα πρώιµα χάπενινγκ, η σχέση µε
άλλα δηµιουργικά µέσα και καλλιτεχνικά είδη, η έµφαση στο σώµα και το φύλο, η
προσπάθεια απουλοποίησης του καλλιτεχνικού αντικειµένου αλλά και η προσπάθεια
καταγραφής της ζωντανής πράξης µε τα µέσα του φιλµ και του βίντεο. Οι προβολές
πραγµατοποιήθηκαν στο project room του µουσείου.
Περφόρµανς
Οµάδα Σύγχρονου Χορού Πέρσας Σταµατοπούλου
16 και 17 Απριλίου 2010
Την Παρασκευή 16 και το Σάββατο 17 Απριλίου 2010 πραγµατοποιήθηκε
περφόρµανς από την Οµάδα Σύγχρονου Χορού Πέρσας Σταµατοπούλου στο πλαίσιο
της έκθεσης Χρόνης Μπότσογλου Αναδροµική. Η περφόρµανς βασίστηκε στο ποίηµα
του Γιώργου Βέλτσου Σχέδιο για Ηλέκτρα που κυκλοφόρησε µε εικόνες του Χρόνη
Μπότσογλου.
Ακάθιστο Requiem για την ποιήτρια Άννα Αχµάτοβα, opus 48
Στις 21 και 23 Οκτωβρίου 2010 παρουσιάστηκε το έργο του συνθέτη Φίλιππου
Τσαλαχούρη Ακάθιστο Requiem για την ποιήτρια Άννα Αχµάτοβα, opus 48. Η
παρουσίαση του Requiem πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιo της έκθεσης Τέχνης
Πολιτική.
Το Ακάθιστο Requiem ολοκληρώθηκε ως ιδέα τον Ιανουάριο του 2005 και
πρωτοπαρουσιάστηκε τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου στο Μουσείο Μπενάκη. Η
εκτέλεσή του απαιτούσε από τους συντελεστές και τους ακροατές να στέκονται
όρθιοι σε έναν ενιαίο χώρο ώστε τα µέρη να εκτελούνται διαδοχικά ανάµεσά τους. Η
διάρκεια του έργου ήταν σαράντα λεπτά. Ένα φλάουτο, ηθοποιοί, µία χορεύτρια, µία
ζωγράφος, ένα βιολί και χορωδία συνέπραξαν µε σκοπό να παρασύρουν τους
ακροατές-θεατές στη σκιά της ποιητικής προτοµής της Άννας Αχµάτοβα που κατά
την επιθυµία της, όπως διατυπώθηκε τραγικά στο ποίηµα Ρέκβιεµ, θα έπρεπε να
στηθεί «…εκεί που στεκόταν ώρες ορθή…» και όχι σε µια πλατεία µε τον
καθιερωµένο τρόπο.
Άλλες ∆ραστηριότητες
Eυρωπαϊκή Νύχτα των Μουσείων - 15 Μαΐου 2010
Το Σάββατο 15 Μαΐου 2010 το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης συµµετείχε στην
Ευρωπαϊκή Νύχτα των Μουσείων 2010 παραµένοντας ανοικτό µε ελεύθερη είσοδο
από τη δύση του ηλίου έως τις 24.00. Η ‘Νύχτα των Μουσείων’ πραγµατοποιείται
υπό την αιγίδα του Συµβουλίου της Ευρώπης σε συνεργασία µε µουσεία και
πολιτιστικούς οργανισµούς σε όλη την Ευρώπη.
∆ιεθνής Ηµέρα Μουσείων - 18 Μαΐου 2010
47
Την Τρίτη 18 Μαΐου 2009, στο πλαίσιο του εορτασµού της ∆ιεθνούς Ηµέρας
Μουσείων από το ICOM µε θέµα: «Μουσεία για την αρµονική συνύπαρξη» το
Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης συµµετείχε στον εορτασµό της επετείου µε τις
παρακάτω εκδηλώσεις:
- Προβολή των εκποµπών "Μονόγραµµα- για το Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη" & "ΕΡΤ
στη Βόρειο Ελλάδα - Η Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη Μητέρα Θεσσαλονίκη" για τον
Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη (1908-1993) στο περιστύλιο του Ωδείου Αθηνών
- Αναγνώσεις έργων του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη από τον εικαστικό καλλιτέχνη
Μάριο Σπηλιόπουλο και τους ηθοποιούς Θέµιδα Μπαζάκα και Ακύλλα Καραζήση.
- Ξεναγήσεις στις εκθέσεις του ΕΜΣΤ
Παρουσίαση έργων του εργαστηρίου αρχιτεκτονικής σύνθεσης apomechanes
2010
To ΕΜΣΤ φιλοξένησε την Παρασκευή 6 Αυγούστου 2010 την παρουσίαση έργων του
εργαστηρίου αρχιτεκτονικής σύνθεσης apomechanes 2010. Η παρουσίαση
περιλάµβανε προβολή όλων των έργων του εργαστηρίου καθώς και συζήτηση µε την
κριτική επιτροπή των καθηγητών του σεµιναρίου και προσκεκληµένων αρχιτεκτόνων.
Αφιερώµατα
Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής και επικοινωνιακής πολιτικής του Μουσείου µε στόχο
τη διεύρυνση του κοινού του και τη συµβολή του στην κοινωνική ένταξη
περιθωριοποιηµένων κοινωνικών οµάδων πραγµατοποιήθηκαν ειδικά αφιερώµατα:
Φωτογραφικό αφιέρωµα της Μονάδας Απεξάρτησης 18 Άνω και οµιλία της
ψυχιάτρου Κατερίνας Μάτσα
∆ιάρκεια: 23/6 – 1/8/2010
Επιµέλεια: Mαρίνα Τσέκου
Στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Χωρίς Σύνορα, το ΕΜΣΤ συµµετείχε στο
εορτασµό της Παγκόσµιας Ηµέρας κατά των Ναρκωτικών και της Παράνοµης
∆ιακίνησής τους και παρουσιάζει µια σειρά εκδηλώσεων, σε συνεργασία µε τη
Μονάδα Απεξάρτησης 18 Άνω.
Από την Τετάρτη 23 Ιουνίου έως την Κυριακή 1 Αυγούστου 2010 παρουσιάστηκαν
τρία φωτογραφικά projects από το Φωτογραφικό Εργαστήρι της Μονάδας
Απεξάρτησης 18 Άνω µε τίτλο ΤV EYES 2.. Ατµοσφαιρικές φωτογραφίες µε
υπαίθρια κυρίως θέµατα θα παρουσιαστούν σε ηλεκτρονική µορφή στο Χώρο Νέων
Μέσων του Μουσείου.
Την Πέµπτη 8 Ιουλίου πραγµατοποιήθηκε υπαίθρια προβολή φωτογραφικών εικόνων
(slide show) στο χώρο του περιστυλίου. Την προβολή προλόγισε η Ψυχίατρος κυρία
Κατερίνα Μάτσα, ∆ιευθύντρια της Μονάδας Απεξάρτησης 18 Άνω.
Παγκόσµια Ηµέρα Παρηγορητικής Φροντίδας
14 Οκτωβρίου 2010
Επιµέλεια: Mαρίνα Τσέκου
48
Στο πλαίσιο του προγράµµατος ΕΜΣΤ Χωρίς Σύνορα, το µουσείο συµµετείχε στον
εορτασµό της Παγκόσµιας Ηµέρας Παρηγορητικής Φροντίδας (9 Οκτωβρίου 2010),
σε συνεργασία µε την Ελληνική Εταιρεία Παρηγορητικής και Συµπτωµατικής
Φροντίδας Καρκινοπαθών και µη Ασθενών – ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α..
Την Πέµπτη 14 Οκτωβρίου στο χώρο του Μουσείου πραγµατοποιήθηκε οµιλία του
Ανδρέα Ιωαννίδη, Αναπλ. Καθηγητή Ιστορίας Τέχνης ΑΣΚΤ, µε θέµα Πόνος και
Παραµόρφωση στην Τέχνη.
Στην εκδήλωση παρίσταται η Πρόεδρος της ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α. κα Αθηνά Βαδαλούκα,
Αναπλ. Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Θεραπείας Πόνου και Παρηγορητικής
Φροντίδας Πανεπιστηµίου Αθηνών, η οποία παρουσίασε το φετινό σύνθηµα της
Παγκόσµιας Ηµέρας Παρηγορητικής Φροντίδας, «Ας µοιραστούµε τη Φροντίδα».
Μνηµόνιο Συνεργασίας µε φορείς
Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο πλαίσιο της συνεργασίας του µε
διάφορους φορείς υπέγραψε µνηµόνιο συνεργασίας µε το Ερευνητικό
Πανεπιστηµιακό Ινστιτούτο Εφηρµοσµένης Επικοινωνίας (ΕΠΙΕΕ) του Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών. Το µνηµόνιο τέθηκε σε εφαρµογή από την
1η Ιουνίου του 2010 και θα διαρκέσει έως το τέλος του 2011. Συµφωνήθηκαν τα
ακόλουθα:
H εγκαθίδρυση εκπαιδευτικής, καλλιτεχνικής, επιστηµονικής, ερευνητικής και
επικοινωνιακής συνεργασίας στο πλαίσιο όπου αλληλεπιδρούν τέχνη, επιστήµη και
νέες τεχνολογίες. Πιο συγκεκριµένα, η συνεργασία αυτή µπορεί να στοχεύει στις εξής
δραστηριότητες:
• την από κοινού ανάληψη και υλοποίηση ερευνητικών προγραµµάτων,
επιδοτούµενων από ελληνικούς ή διεθνείς φορείς
• την κατάρτιση και την ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραµµάτων και
δραστηριοτήτων, την ανταλλαγή γνώσεων και εµπειριών, το σχεδιασµό καθώς
και την πραγµατοποίηση εκδόσεων κοινού ενδιαφέροντος
• την από κοινού διοργάνωση εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων, όπως
ηµερίδες, διαλέξεις, σεµινάρια, συνέδρια, συµπόσια καθώς και πρωτοβουλιών
υποστήριξης παραγωγής συνεργασιακών καλλιτεχνικών έργων
• τη διεξαγωγή πρακτικής άσκησης προπτυχιακών και µεταπτυχιακών
φοιτητών/φοιτητριών στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του ΕΜΣΤ
Γ. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΚΘΕΣΕΩΝ 2011
Παράλληλα έχει ξεκινήσει η προετοιµασία των εκθέσεων για το 2011
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Μεσοπάτωµα (µεγάλη αίθουσα προβολών)
ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
Μαριάννα Στραπατσάκη, Άδηλοι τόποι-Απέραντο Λευκό, 2007
∆ιάρκεια: 29 Μαρτίου - 30 Απριλίου 2011
Eπιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
49
Project Room
Andrea Bowers
∆ιάρκεια: 3 Φεβρουαρίου – 30 Απριλίου 2011
ΜΑΪΟΣ – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ
Κυρίως εκθεσιακός χώρος
Απόστολος Γεωργίου, Ατοµική
∆ιάρκεια: 26 Μαΐου - 18 Σεπτεµβρίου 2011
Eπιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Χώρος νέων µέσων
Οnline έκθεση
Άγγελος Πλέσσας, Σχολή Μουσικής «Ίδρυµα Άντζελο» (τίτλος εργασίας)
∆ιάρκεια: 26 Μαΐου - 31 Ιουλίου 2011
Επιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
Μεσοπάτωµα (µεγάλη αίθουσα προβολών)
ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
Ρένα Παπασπύρου, Φωτοτυπίες απευθείας απ’την ύλη, 1979-1980
∆ιάρκεια: 26 Μαΐου – 18 Σεπτεµβρίου 2011
Eπιµέλεια: Σταµάτης Σχιζάκης
Project Room
Μaaria Wirkaala
∆ιάρκεια: 26 Μαΐου – 18 Σεπτεµβρίου 2011
OKTΩΒΡΙΟΣ – ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ
Κυρίως εκθεσιακός χώρος (Αίθουσα Ι)
Νίνα Παπακωνσταντίνου, Ατοµική
∆ιάρκεια: 6 Οκτωβρίου - 31 ∆εκεµβρίου 2011
Επιµέλεια: Tίνα Πανδή
Project Room- το πρότζεκτ αυτό θα φιλοξενηθεί στην Αίθουσα ΙΙ του κυρίως
εκθεσιακού χώρου
Γιώργος Χατζηµιχάλης
∆ιάρκεια: 6 Οκτωβρίου - 31 ∆εκεµβρίου 2011
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Project Room
Carlos Garaicoa
∆ιάρκεια: 6 Οκτωβρίου – 13 Νοεµβρίου 2011
Project Room
Άννα Τσουλούφη
∆ιάρκεια: 24 Νοεµβρίου – 31 ∆εκεµβρίου 2011
50
VII. ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ – ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ
Α. ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Εκπαιδευτικά προγράµµατα και ξεναγήσεις
Το Γραφείο Εκπαίδευσης του ΕΜΣΤ συνέχισε και το 2010 την οργάνωση
εκπαιδευτικών προγραµµάτων, σε συνεργασία µε το Υπουργείο Παιδείας.
Συνεχίστηκαν επίσης κανονικά και οι τακτικές ξεναγήσεις για το κοινό καθώς και οι
ξεναγήσεις σε διάφορες οµάδες ενηλίκων.
Τα εκπαιδευτικά προγράµµατα της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης περιλαµβάνουν
ξενάγηση στο χώρο και εργαστήριο µε χρώµατα και υλικά. Τα προγράµµατα της
δευτεροβάθµιας βασίζονται κυρίως στο διάλογο και την ενεργό συµµετοχή των
µαθητών και στοχεύουν στη διατύπωση προσωπικών σκέψεων και συναισθηµάτων
καθώς και στην κατανόηση θεµάτων που αφορούν στη σύγχρονη ελληνική και διεθνή
τέχνη.
Μετά την ολοκλήρωση των προγραµµάτων διανέµεται στους µαθητές ειδικό
εκπαιδευτικό έντυπο που περιλαµβάνει φωτογραφίες έργων της έκθεσης, µικρά
επεξηγηµατικά κείµενα, ερωτήσεις-ερεθίσµατα για την κατανόηση των έργων και
χώρο για ζωγραφική ή για διατύπωση σχολίων.
Επίσης το ΕΜΣΤ οργάνωσε Εικαστικά Εργαστήρια του Σαββάτου για παιδιά 6-12
ετών. Στο πλαίσιο των εργαστηρίων τα παιδιά ξεναγούνται σε επιλεγµένα έργα των
τρεχουσών εκθέσεων και στη συνέχεια δηµιουργούν τα δικά τους έργα. Τα
εργαστήρια πραγµατοποιούνται από την εικαστικό Έλενα Ακύλα.
Αναλυτικότερα τα προγράµµατα για κάθε έκθεση του έτους 2010 έχουν ως εξής:
Χρόνης Μπότσογλου – Αναδροµική (28/1/2010 - 25/4/2010)
Το διάστηµα από 28 Ιανουαρίου έως 25 Απριλίου 2010, στα εκπαιδευτικά
προγράµµατα και στις ξεναγήσεις συµµετείχαν:
Πρωτοβάθµια εκπαίδευση: 200 µαθητές
∆ευτεροβάθµια εκπαίδευση: 340 µαθητές
Τριτοβάθµια εκπαίδευση: 500 φοιτητές
Τακτικές ξεναγήσεις: 1400 άτοµα
Ειδικές ξεναγήσεις, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, Μονάδες Απεξάρτησης κ.α.: 400 άτοµα
Παιδικά Εργαστήρια Σαββάτου: 50 παιδιά
Σεµινάριο για το Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα της Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης σε
οµάδες ∆ασκάλων: 80 άτοµα
Σεµινάριο για το Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα της Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης σε
Μεταπτυχιακούς Φοιτητές του Χαροκόπειου Πανεπιστηµίου: 20 φοιτητές
Yang Fudong, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από µπαµπού και άλλες ιστορίες
Κωστής Βελώνης, Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία να πράξει
αυτό που ο καθένας ονειρεύεται (11/5/2010 – 5/9/2010)
∆ευτεροβάθµια εκπαίδευση: 30 µαθητές
51
Τακτικές ξεναγήσεις: 400 άτοµα
Τριτοβάθµια εκπαίδευση: 70 φοιτητές
Ειδικές ξεναγήσεις: 105 άτοµα
Τέχνης Πολιτική (13/10/2010 - 30/4/2011)
Το διάστηµα από 13 Οκτωβρίου 2010 έως 31 ∆εκεµβίου 2010, στα εκπαιδευτικά
προγράµµατα και στις ξεναγήσεις συµµετείχαν:
Πρωτοβάθµια και προσχολική εκπαίδευση:230 µαθητές
∆ευτεροβάθµια εκπαίδευση: 570 µαθητές
Τριτοβάθµια εκπαίδευση: 180 φοιτητές
Τακτικές ξεναγήσεις: 400 άτοµα
Ειδικές ξεναγήσεις, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, Μονάδες Απεξάρτησης κ.α.: 110 άτοµα
Παιδικά Εργαστήρια Σαββάτου: 41 παιδιά
Φωτογραφικό Αφιέρωµα της Οµάδας Φωτογραφίας του 18 Άνω (23/6/2010 1/8/2010)
Κατά τη διάρκεια του φωτογραφικού αφιερώµατος µε αφορµή την Παγκόσµια Ηµέρα
κατά των Ναρκωτικών, το ΕΜΣΤ υποδέχτηκε οµάδες από διαφορετικές Μονάδες
Απεξάρτησης (συνολικά 370 άτοµα), οι οποίες παρακολούθησαν το αφιέρωµα και
ξεναγήθηκαν στις τρέχουσες εκθέσεις.
Συνεργασία Γραφείου Εκπαίδευσης µε άλλους φορείς
Το Νοέµβριου του 2010 ξεκίνησε συνεργασία του ΕΜΣΤ µε την Εταιρεία Νόσου
Alzheimer και Συναφών ∆ιαταραχών Αθηνών. Η Επιµελήτρια Εκπαίδευσης Μαρίνα
Τσέκου υποδέχτηκε οµάδες από τα Κέντρα Ηµέρας της εταιρείας (συνολικά 40
άτοµα) µε ειδικό πρόγραµµα ξεναγήσεων στην τρέχουσα έκθεση Τέχνης Πολιτική.
Η Επιµελήτρια Εκπαίδευσης Μαρίνα Τσέκου συνεργάστηκε µε το Εικαστικό
Εργαστήρι του ∆ήµου Πατρέων. Στο πλαίσιο του µαθήµατος Ιστορίας Τέχνης
Ενηλίκων του Εργαστηρίου, πραγµατοποίησε στις 24/3/2010, ύστερα από πρόσκληση
της διευθύντριας Κλ. ∆ίγκα, διάλεξη - παρουσίαση των εξής εκθέσεων του ΕΜΣΤ:
Y.Z. Kami, Πέραν της σιωπής, Mark Amerika – UNREALTIME και Χρόνης
Μπότσογλου – Αναδροµική.
Η Επιµελήτρια Εκπαίδευσης Μαρίνα Τσέκου, στις 17 Μαϊου 2010, ύστερα από
πρόσκληση του Ανδρέα Ιωαννίδη, Αναπληρωτή Καθηγητή του Τµήµατος Θεωρίας
και Ιστορίας της Τέχνης της ΑΣΚΤ, παρέδωσε µάθηµα στους φοιτητές του, µε θέµα
τη διδακτική της σύγχρονης τέχνης µε παραδείγµατα από τα Εκπαιδευτικά
Προγράµµατα του ΕΜΣΤ.
52
Β. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Το Γραφείο Εκπαίδευσης έχει αναλάβει το συντονισµό και την επίβλεψη της
πρακτικής εξάσκησης φοιτητών Ιστορίας της Τέχνης, Βιβλιοθηκονοµίας και
Αρχειονοµίας, ∆ηµοσιογραφίας και Πολιτιστικής ∆ιαχείρισης κ.ά.
Ειδικότερα, το ΕΜΣΤ, από τις 28 Απριλίου 2004, συνεργάζεται µε το Τµήµα Ιστορίας
– Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών, στο
πλαίσιο του Προγράµµατος Πρακτικής Άσκησης Φοιτητών ΕΠΕΑΕΚ II.
Επίσης το 2005 ξεκίνησε συνεργασία µε το Τµήµα Πλαστικών Τεχνών και
Επιστηµών της Τέχνης του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων, από το 2007 µε το Τµήµα
Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισµού του Παντείου Πανεπιστηµίου και από το 2010
µε το Τµήµα Τεχνών Ήχου & Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστηµίου και µε το Τµήµα
Βιβλιοθηκονοµίας και Αρχειονοµίας του ΤΕΙ Αθηνών.
Παρά την έλλειψη χώρου το ΕΜΣΤ υποδέχτηκε το 2010 συνολικά τέσσερις
φοιτήτριες: δυο από το Τµήµα Πλαστικών Τεχνών και Επιστηµών της Τέχνης του
Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων, µια από το Τµήµα Τεχνών Ήχου & Εικόνας του Ιονίου
Πανεπιστηµίου και µία από το ΤΕΙ Βιβλιοθηκονοµίας και Αρχειονοµίας της Αθήνας.
Το πρόγραµµα της πρακτικής άσκησης περιλαµβάνει:
α) ενηµέρωση από τους συνεργάτες του Μουσείου για την οργάνωση και τον τρόπο
λειτουργίας των Τµηµάτων και Γραφείων του ΕΜΣΤ.
β) παρακολούθηση ξεναγήσεων από τους συνεργάτες του ΕΜΣΤ στις εκθέσεις που
λειτουργούν κατά τη διάρκεια της πρακτικής τους άσκησης.
γ) εξάσκηση στην καταγραφή και την αποδελτίωση περιοδικών Ιστορίας και Θεωρίας
της Τέχνης.
δ) εξάσκηση στην ταξινόµηση της βιβλιοθήκης και των Αρχείων του Μουσείου.
ε) γνωριµία του πληροφοριακού συστήµατος τεκµηρίωσης µουσείων MuseumPlus.
Επίσης κατά το διάστηµα Μαΐου – Ιουλίου 2010 το ΕΜΣΤ υποδέχτηκε µία (1)
πτυχιούχο του Τµήµατος Μουσειακών Σπουδών του Πανεπιστηµίου ‘Hochschule fϋr
Tchnik und Wirtschaft Berlin’ της Γερµανίας, στο πλαίσιο του προγράµµατος
‘Transnational Empowerment’.
Τέλος, τέσσερις (4) φοιτητές στο πλαίσιο της µεταπτυχιακής τους εργασίας
πραγµατοποίησαν την έρευνά τους στο ΕΜΣΤ.
Β. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ
1. Εκπαιδευτικά ταξίδια, σεµινάρια, ηµερίδες, εκθέσεις.
Κατά το έτος 2010 συνεχίστηκε η επιµόρφωση του προσωπικού του ΕΜΣΤ
(Ιστορικοί Τέχνης, Επιµελητές, Υπεύθυνοι Γραφείου Εκπαίδευσης) µέσα από
Σεµινάρια, Ηµερίδες, Συνέδρια και Προγράµµατα Επιµόρφωσης για το κοινό, ενώ
παράλληλα πραγµατοποιήθηκαν εκπαιδευτικά ταξίδια και επισκέψεις σε Μουσεία και
Εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Συγκεκριµένα:
53
Μουσεία και γκαλερί σύγχρονης τέχνης
Transmediale, Berlin, 2010
Συνέδρια
‘Ψηφιοποίηση και εφαρµογή των νέων τεχνολογιών στο χώρο των βιβλιοθηκών, των
µουσείων και των αρχείων τέχνης’
3ο Συνέδριο Βιβλιοθηκών Τέχνης, Βιβλιοθήκη Μουσείου Μπενάκη
‘∆ιάλογοι των Αθηνών’
∆ιεθνές συνέδριο, Στέγη Γραµµάτων και Τεχνών-Ίδρυµα Ωνάση
Ηµερίδες
‘Αρχεία: και µετά την ψηφιοποίηση, τι;’
Ελληνική Αρχειακή Εταιρεία
‘Theory and practice in Digital Libraries: a European approach’
Τµήµα Πληροφορικής του Πανεπιστηµίου Αθηνών, σε συνεργασία µε το Εργαστήριο
Ψηφιακών Βιβλιοθηκών και Ηλεκτρονικής ∆ηµοσίευσης του τµήµατος Αρχειονοµίας
και Βιβλιοθηκονοµίας του Ιονίου Πανεπιστηµίου, και τη ∆ηµόσια Κεντρική
Βιβλιοθήκη της Βέροιας
‘Προστασία και επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών’
∆ιοργάνωση από το Πανεπιστήµιο Αθηνών, το Μουσείο Ακρόπολης, το Ίδρυµα
∆ιεθνών Νοµικών Μελετών και το Συµβούλιο Απόδηµου Ελληνισµού (ΣΑΕ) υπό την
αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισµού και Τουρισµού.
Σεµινάριο
Εκπαιδευτικό σεµινάριο (training) για την ένταξη περιεχοµένου στο ΑΤΗΕΝΑ και τη
Europeana
∆/νση Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών του ΥΠΠΟΤ σε συνεργασία µε το Εθνικό
Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Συµπόσιο
‘Στα ίχνη της σύγχρονης µουσειολογίας’
Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, στο πλαίσιο του ετήσιου εορτασµού της ∆ιεθνούς
Ηµέρας Μουσείων (18 Μαΐου 2010),
54
VIIΙ. ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ
1.Κατάλογοι Εκθέσεων
Τέχνης Πολιτική
Επιµέλεια έκδοσης: Άννα Καφέτση
Εισαγωγή: Άννα Καφέτση
Σχολιασµός έργων: Κοκέν Εργκούν, Κλεάνθη-Χριστίνα Βαλκανά, ∆άφνη Βιτάλη,
Βαγγέλης Βλάχος, ∆άφνη ∆ραγώνα, Άννα Καφέτση, Kάρλος Μόττα, Άντρεα
Μπάουερς, Τζoρτζ Οσόντι, Τίνα Πανδή, Φιλίπ Πιρότ, Oυαλίντ Ράαντ και Οµάδα
Άτλας, Όλιβερ Ρέσλερ, Σταµάτης Σχιζάκης, Μέµος Φιλιππίδης, As’ad Abu Khalil
Σκληρό εξώφυλλο, 192 σελ., 22 x17 εκ., Αθήνα 2010
∆ίγλωσσος (Ελληνικά / Αγγλικά)
Με κείµενα και αναπαραγωγές των έργων
ΙSBN: 978-960-8349-52-0
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 25 ευρώ
Εsse, Nosse, Posse: Common Wealth for Common People
Eπιµέλεια έκδοσης: ∆άφνη ∆ραγώνα
51 σελ., 15 Χ 10 εκ, Αθήνα 2010
ΙSBN: 978-960-8349-53-7
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 6 ευρώ
Κωστής Βελώνης, Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία να πράξει
αυτό που ο καθένας ονειρεύεται
Επιµέλεια: ∆άφνη Βιτάλη
Kείµενα: Φλόριαν Βάλντφογκελ, ∆άφνη Βιτάλη, Τσους Μαρτίνεζ, Μίλτος
Φραγκόπουλος
96 σελ., 22 x 16,5 εκ, Αθήνα 2010
∆ίγλωσσος (Ελληνικά / Αγγλικά)
Με κείµενα και αναπαραγωγές των έργων
ΙSBN: 978-960-8349-50-6
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 12 ευρώ
Υang Fudong, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από µπαµπού και άλλες ιστορίες
Επιµέλεια έκδοσης: Άννα Καφέτση
Κείµενα: Τσανγκ Γιατσουάν, Άννα Καφέτση, Kάρεν Σµιθ, Σταµάτης Σχιζάκης,
Γιανγκ Φουντόνγκ
128 σελ., 22 x 16,5 εκ, Αθήνα 2010
∆ίγλωσσος (Ελληνικά / Αγγλικά)
Με κείµενα και αναπαραγωγές των έργων
ΙSBN: 978-960-8349-51-3
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 15 ευρώ
Xρόνης Μπότσογλου Αναδροµική
Επιµέλεια έκδοσης: Τίνα Πανδή
Κείµενα: Γιώργος Βέλτσος, Αντρέας Ιωαννίδης, Χριστόφορος Μαρίνος, Τίνα Πανδή,
Μάρθα Χριστοφόγλου
352 σελ., 30 x 24 εκ, Αθήνα 2010
55
∆ίγλωσσος (Ελληνικά / Αγγλικά)
Με κείµενα και αναπαραγωγές των έργων
ΙSBN: 978-960-8349-46-9
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 30ευρώ
2.Εκπαιδευτικά Έντυπα
ΤΕΧΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ – Εκπαιδευτικό έντυπο για µαθητές ∆ηµοτικού
Επιµέλεια: Ανίνα Βαλκανά
Έντυπο:: 17 x 24εκ, Αθήνα 2009
Περιέχει φωτογραφίες έργων
ISBN: 978-960-8349-55-1
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 3 ευρώ
ΤΕΧΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ – Εκπαιδευτικό έντυπο για µαθητές Γυµνασίου-Λυκείου
Επιµέλεια: Μαρίνα Τσέκου
Έντυπο: 15x21 εκ, Αθήνα 2009
Περιέχει φωτογραφίες έργων
ISBN: 978-960-8349-54-4
∆ιατίθεται σε µορφή pdf στο site του ΕΜΣΤ
ΧΡΟΝΗΣ ΜΠΟΤΣΟΓΛΟΥ Αναδροµική – Εκπαιδευτικό έντυπο για µαθητές
∆ηµοτικού
Επιµέλεια: Ανίνα Βαλκανά
Έντυπο:: 17 x 24εκ, Αθήνα 2009
Περιέχει φωτογραφίες έργων
ISBN: 978-960-8349-48-3
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 3 ευρώ
ΧΡΟΝΗΣ ΜΠΟΤΣΟΓΛΟΥ Αναδροµική – Εκπαιδευτικό έντυπο για µαθητές
Γυµνασίου-Λυκείου
Επιµέλεια: Μαρίνα Τσέκου
Έντυπο: 15x21 εκ, Αθήνα 2009
Περιέχει φωτογραφίες έργων
ISBN: 978-960-8349-47-6
∆ιατίθεται προς πώληση: τιµή 3 ευρώ
3. ΄Εκδοση
∆ηµήτρης Α. Φατούρος. Αντικατοπτρισµοί: κείµενα για την τέχνη 1960-2010
Ολοκληρώθηκε η προετοιµασία της έκδοσης µε επιµέλεια της Ελένης Γανίτη,
Βοηθού Επιµελήτριας του Τοµέα Τεκµηρίωσης (συλλογή και δακτυλογράφηση
κειµένων, τεκµηρίωση, µεταφράσεις, γλωσσική επιµέλεια και διόρθωση κειµένων
κλπ.) µε τη συλλογή κειµένων για την τέχνη του ∆. Α. Φατούρου. Η έκδοση
περιλαµβάνει πάνω από 80 κείµενα που έχουν γραφτεί και δηµοσιευθεί στην
ελληνική, αγγλική, γαλλική, ιταλική και γερµανική γλώσσα, σε εφηµερίδες,
περιοδικά, καταλόγους, πρακτικά συνεδρίων και άλλα έντυπα από το 1960 µέχρι
σήµερα. Αναφέρονται σε εκθέσεις και καλλιτέχνες (περίπου 35 καλλιτέχνες) ή
πραγµατεύονται θεωρητικά ζητήµατα της τέχνης και της αισθητικής.
56
IX. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ – ΧΟΡΗΓΙΕΣ – ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ
Α. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
1. Ιστοσελίδα και ψηφιακές πλατφόρµες
Η ιστοσελίδα του ΕΜΣΤ ανανεώνεται διαρκώς µε στόχο την άµεση και διαρκή
ενηµέρωση των επισκεπτών της αλλά και την ενθάρρυνση πολλαπλών επισκέψεων
από τους ίδιους χρήστες. Στο πλαίσιο κάθε έκθεσης, εκδήλωσης, ειδικού γεγονότος
γίνεται επικαιροποίηση του περιεχοµένου της ιστοσελίδας η οποία αφορά κυρίως σε
πρακτικές πληροφορίες όπως ωράρια έκθεσης, εισιτήρια, ξεναγήσεις, διευθύνσεις
εκθεσιακών χώρων κλπ.
Blog
Το blog δηµιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει σκοπούς όπως η επικοινωνία, η
πληροφόρηση, η έκφραση και ανταλλαγή απόψεων, σκέψεων και ιδεών µεταξύ
ιστορικών/θεωρητικών τέχνης, καλλιτεχνών και κοινού, καθώς και η προβολή των
δραστηριοτήτων του ΕΜΣΤ, η προώθηση των εκθεσιακών και εκπαιδευτικών
δραστηριοτήτων του Μουσείου και η προβολή τεκµηρίων από το Αρχείο
Καλλιτεχνών.
Το 2010 συνεχίστηκε ο εµπλουτισµός του blog µε βίντεο από οµιλίες καλλιτεχνών
που πραγµατοποιήθηκαν στο πλαίσιο της έκθεσης Τέχνης Πολιτική (Carlos Motta,
George Osodi, Oliver Ressler), από οµιλίες καλλιτεχνών που πραγµατοποίησαν νέα
έργα για το Project Room (Hackitektura, Τζένη Μαρκέτου), φωτογραφικό υλικό από
την παραγωγή του νέου έργου της οµάδας xurban_collective, βίντεο από τον
εορτασµό της ∆ιεθνούς Ηµέρας Μουσείων στις 18 Μαΐου, καθώς και πληροφοριακό
υλικό για τις εκθέσεις, τα εργαστήρια και τις δράσεις του Μουσείου.
Newsletter
Το newsletter του ΕΜΣΤ αποστέλλεται σε περίπου 3.000 άτοµα (δηµοσιογράφους,
καλλιτέχνες, κριτικούς τέχνης, γκαλερίστες, ακαδηµαϊκούς, φίλους του Μουσείου και
φοιτητές) και ενηµερώνει τους αποδέκτες για την εκθεσιακή δραστηριότητα και τις
παράλληλες εκδηλώσεις του Μουσείου.
Facebook και Twitter
Το 2010 αυξήθηκε σηµαντικά η δραστηριότητα του ΕΜΣΤ στις δηµοφιλείς ψηφιακές
πλατφόρµες κοινωνικής δικτύωσης Facebook και Twitter. Στο πλαίσιο µιας ανοιχτής
επικοινωνιακής πολιτικής µε στόχο τη διεύρυνση του κοινού του, τo ΕΜΣΤ
ενηµερώνει σε καθηµερινή βάση τους χρήστες για τις εκθέσεις και τις υπόλοιπες
δραστηριότητές του, αποσκοπώντας σε µια διαδραστική σχέση µε το κοινό του.
Απαντά στις παρατηρήσεις και τις ερωτήσεις τους, κρατώντας το ενδιαφέρον τους όχι
µόνο µε την πληροφορία αλλά και µε τη δηµιουργία έξυπνων και ζωντανών post.
57
2. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Οι εκθέσεις και τα προγράµµατα του ΕΜΣΤ προβάλλονται µέσα από τη λειτουργία
του Γραφείου Επικοινωνίας. Η γενική πληροφόρηση των Μέσων Μαζικής
Ενηµέρωσης γίνεται µε την αποστολή ∆ελτίου Τύπου, όπου αναφέρονται όλες οι
πληροφορίες σχετικά µε τη θεµατολογία των εκθέσεων, τους συµµετέχοντες
καλλιτέχνες, τη διάρκεια και τον τόπο διεξαγωγής των εκθέσεων καθώς και µε
φωτογραφικό υλικό. Για τις εκθέσεις και τα προγράµµατα του ΕΜΣΤ κατά το έτος
2010 ενηµερώθηκαν τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθµοί του λεκανοπεδίου,
ηµερήσιες και εβδοµαδιαίες εφηµερίδες και περιοδικά, οδηγοί ψυχαγωγίας, µηνιαία
περιοδικά, διαδικτυακά µέσα ενηµέρωσης, καθώς επίσης διεθνείς εφηµερίδες και
περιοδικά τέχνης και συγκεκριµένα:
Έκθεση Y.Z KAMI, ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ
Συνέντευξη Τύπου
Για την έκθεση οργανώθηκε Συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγµατοποιήθηκε στις 21
Οκτωβρίου του 2009 στο Ωδείο Αθηνών, παρουσία του καλλιτέχνη και 15
δηµοσιογράφων. Για την ενηµέρωσή τους, τους παραδόθηκε Φάκελος Τύπου.
Ακολούθησε περιήγηση στην έκθεση και συζήτηση µε τους δηµοσιογράφους.
Εγκαίνια
Για τη βραδιά των εγκαινίων της έκθεσης στάλθηκαν περίπου 2.000 προσκλήσεις σε
έντυπη και ηλεκτρονική µορφή.
Τα εγκαίνια πραγµατοποιήθηκαν στις 22 Οκτωβρίου του 2009 στο Ωδείο Αθηνών,
και παρευρέθησαν καλλιτέχνες, συλλέκτες, κριτικοί τέχνης καθώς και εκπρόσωποι
του πολιτικού, επιστηµονικού, διπλωµατικού και επιχειρηµατικού κόσµου.
Προβολή της έκθεσης
Για την καλύτερη ενηµέρωση του κοινού και την προβολή της έκθεσης:
Οργανώθηκαν παρουσιάσεις της έκθεσης σε εφηµερίδες, περιοδικά και τηλεοπτικές
εκποµπές.
Στάλθηκε Newsletter σε 2.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις, το οποίο ενηµέρωνε
αναλυτικά για τις εκθέσεις και τις δραστηριότητες του ΕΜΣΤ.
Τηλεοπτική κάλυψη
«Σήµερα στις 7» ,ψηφιακή ΕΡΤ(πρίσµα +)
TRT (κρατικό κανάλι τούρκικης τηλεόρασης)
«Τέχνες +» ψηφιακή ΕΡΤ
Εκποµπή «Βλέπω, Ακούω, ∆ιαβάζω», Κανάλι της Βουλής
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Έκθεση MARK AMERIKA, UNREALTIME
Συνέντευξη Τύπου
Για την έκθεση οργανώθηκε Συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγµατοποιήθηκε στις 21
Οκτωβρίου του 2009 στο Ωδείο Αθηνών, παρουσία του καλλιτέχνη, της επιµελήτριας
58
και 15 δηµοσιογράφων. Για την ενηµέρωσή τους, τους παραδόθηκε Φάκελος Τύπου.
Ακολούθησε περιήγηση στην έκθεση και συζήτηση µε τους δηµοσιογράφους.
Εγκαίνια
Για τη βραδιά των εγκαινίων της έκθεσης στάλθηκαν περίπου 2.000 προσκλήσεις σε
έντυπη και ηλεκτρονική µορφή.
Τα εγκαίνια πραγµατοποιήθηκαν στις 22 Οκτωβρίου του 2009 στο Ωδείο Αθηνών,
και παρευρέθησαν καλλιτέχνες, συλλέκτες, κριτικοί τέχνης καθώς και εκπρόσωποι
του πολιτικού, επιστηµονικού, διπλωµατικού και επιχειρηµατικού κόσµου.
Προβολή της έκθεσης
Για την καλύτερη ενηµέρωση του κοινού και την προβολή της έκθεσης:
Οργανώθηκαν παρουσιάσεις της έκθεσης σε εφηµερίδες, περιοδικά και τηλεοπτικές
εκποµπές.
Στάλθηκε Newsletter σε 2.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις, το οποίο ενηµέρωνε
αναλυτικά για τις εκθέσεις και τις δραστηριότητες του ΕΜΣΤ.
Τηλεοπτική κάλυψη
«Σήµερα στις 7» ,ψηφιακή ΕΡΤ(πρίσµα +)
«Τέχνες +» ψηφιακή ΕΡΤ
Εκποµπή "Βλέπω, Ακούω, ∆ιαβάζω" , Κανάλι της Βουλής
Ραδιόφωνο Αθήνα 98.4
Εκποµπή «Γαλέρα στους πέντε κάµπους», Κόκκινο fm
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Έκθεση Χρόνης Μπότσογλου, Αναδροµική
Συνέντευξη Τύπου
Για την έκθεση οργανώθηκε Συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγµατοποιήθηκε στο
Ωδείο Αθηνών, παρουσία του καλλιτέχνη και 35 δηµοσιογράφων. Για την ενηµέρωσή
των δηµοσιογράφων τους παραδόθηκε Φάκελος Τύπου. Ακολούθησε περιήγηση στην
έκθεση και συζήτηση µε τον καλλιτέχνη και τους δηµοσιογράφους.
Εγκαίνια
Για τη βραδιά των εγκαινίων της έκθεσης στάλθηκαν περίπου 3.000 προσκλήσεις σε
έντυπη και ηλεκτρονική µορφή. Τα εγκαίνια πραγµατοποιήθηκαν από τον Υπουργό
Πολιτσµού κ. Παύλο Γερουλάνο στις 28 Ιανουαρίου 2010 στο Ωδείο Αθηνών, όπου
παρευρέθησαν καλλιτέχνες, συλλέκτες, κριτικοί τέχνης καθώς και εκπρόσωποι του
πολιτικού, επιστηµονικού, διπλωµατικού και επιχειρηµατικού κόσµου.
Έξω από το χώρο της έκθεσης προσφέρθηκαν στους καλεσµένους κοκτέιλ από την
εταιρία Bacardi Hellas..
Προβολή της έκθεσης
Για την καλύτερη ενηµέρωση του κοινού και την προβολή της έκθεσης στάλθηκε
Newsletter σε 3.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις, το οποίο ενηµέρωνε αναλυτικά για τις
εκθέσεις και τις δραστηριότητες του ΕΜΣΤ.
Οργανώθηκαν συνεντεύξεις του καλλιτέχνη και παρουσιάσεις της έκθεσης σε
εφηµερίδες, περιοδικά και τηλεοπτικές εκποµπές.
59
Τηλεοπτική κάλυψη
Την έκθεση κάλυψαν οι κάτωθι τηλεοπτικές εκποµπές:
«Έχει Γούστο», ΝΕΤ
«Σήµερα στις 7» ,ψηφιακή ΕΡΤ(πρίσµα +)
«Τέχνες +» ψηφιακή ΕΡΤ
Εκποµπή «Βλέπω, Ακούω, ∆ιαβάζω» , Κανάλι της Βουλής
Εκποµπή «Εποχή των Εικόνων», ΕΤ1
Εκποµπή «The morning Athens», Ραδιόφωνο ξενόγλωσσο Αθήνα 98.4
Εκποµπή «Γαλέρα στους πέντε κάµπους», Κόκκινο fm
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία και για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Έκθεση YANG FUDONG, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από µπαµπού και
άλλες ιστορίες
Συνέντευξη Τύπου
Για την έκθεση οργανώθηκε Συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγµατοποιήθηκε στις 10
Μαΐου του 2010 στο Ωδείο Αθηνών, παρουσία. 20 δηµοσιογράφων. Για την
ενηµέρωσή τους, τους παραδόθηκε Φάκελος Τύπου. Ακολούθησε περιήγηση στην
έκθεση και συζήτηση µε τους δηµοσιογράφους.
Εγκαίνια
Για τη βραδιά των εγκαινίων της έκθεσης στάλθηκαν περίπου 3.000 προσκλήσεις σε
έντυπη και ηλεκτρονική µορφή.
Τα εγκαίνια πραγµατοποιήθηκαν στις 11 Μαΐου του 2010 στο Ωδείο Αθηνών, και
παρευρέθησαν καλλιτέχνες, συλλέκτες, κριτικοί τέχνης καθώς και εκπρόσωποι του
πολιτικού, επιστηµονικού, διπλωµατικού και επιχειρηµατικού κόσµου.
Έξω από το χώρο της έκθεσης προσφέρθηκαν στους καλεσµένους κοκτέιλ από την
εταιρία Bacardi Hellas.
Προβολή της έκθεσης
Για την καλύτερη ενηµέρωση του κοινού και την προβολή της έκθεσης στάλθηκε
Newsletter σε 3.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις, το οποίο ενηµέρωνε αναλυτικά για τις
εκθέσεις και τις δραστηριότητες του ΕΜΣΤ.
Οργανώθηκαν παρουσιάσεις της έκθεσης σε εφηµερίδες, περιοδικά και τηλεοπτικές
εκποµπές.
Τηλεοπτική- Ραδιοφωνική κάλυψη
Την έκθεση κάλυψαν οι κάτωθι τηλεοπτικές εκποµπές:
«Σήµερα στις 7» ,ψηφιακή ΕΡΤ(πρίσµα +)
«Τέχνες +» ψηφιακή ΕΡΤ
Εκποµπή «Βλέπω, Ακούω, ∆ιαβάζω» , Κανάλι της Βουλής
Εκποµπή «Γαλέρα στους πέντε κάµπους», Κόκκινο fm
Εκποµπή «Μπλε σαν Πορτοκάλι»,ραδιόφωνο της ΕΡΤ3
60
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Έκθεση ΚΩΣΤΗΣ ΒΕΛΩΝΗΣ, Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία
να πράξει αυτό που ο καθένας ονειρεύεται
Συνέντευξη Τύπου
Για την έκθεση οργανώθηκε Συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγµατοποιήθηκε στις 10
Μαΐου του 2010 στο Ωδείο Αθηνών, παρουσία του καλλιτέχνη και 20
δηµοσιογράφων. Για την ενηµέρωσή τους, τους παραδόθηκε Φάκελος Τύπου.
Ακολούθησε περιήγηση στην έκθεση και συζήτηση µε τους δηµοσιογράφους.
Εγκαίνια
Για τη βραδιά των εγκαινίων της έκθεσης στάλθηκαν περίπου 3.000 προσκλήσεις σε
έντυπη και ηλεκτρονική µορφή.
Τα εγκαίνια πραγµατοποιήθηκαν στις 11 Μαΐου του 2010 στο Ωδείο Αθηνών, και
παρευρέθησαν καλλιτέχνες, συλλέκτες, κριτικοί τέχνης καθώς και εκπρόσωποι του
πολιτικού, επιστηµονικού, διπλωµατικού και επιχειρηµατικού κόσµου.
Έξω από το χώρο της έκθεσης προσφέρθηκαν στους καλεσµένους κοκτέιλ από την
εταιρεία Bacardi Hellas.
Προβολή της έκθεσης
Για την καλύτερη ενηµέρωση του κοινού και την προβολή της έκθεσης στάλθηκε
Newsletter σε 3.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις, το οποίο ενηµέρωνε αναλυτικά για τις
εκθέσεις και τις δραστηριότητες του ΕΜΣΤ.
Οργανώθηκαν παρουσιάσεις της έκθεσης σε εφηµερίδες, περιοδικά και τηλεοπτικές
εκποµπές.
Τηλεοπτική κάλυψη
Την έκθεση κάλυψαν οι κάτωθι τηλεοπτικές εκποµπές:
«Σήµερα στις 7» ,ψηφιακή ΕΡΤ(πρίσµα +)
«Τέχνες +» ψηφιακή ΕΡΤ
Εκποµπή "Βλέπω, Ακούω, ∆ιαβάζω" , Κανάλι της Βουλής
Εκποµπή «Τέχνη και Πολιτισµός», ALTER
«∆ελτία Ειδήσεων» στα πολιτιστικά δρώµενα, Ραδιόφωνο ΕΡΑ5
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Έκθεση Τέχνης Πολιτική
Συνέντευξη Τύπου
61
Για την έκθεση οργανώθηκε Συνέντευξη Τύπου, η οποία πραγµατοποιήθηκε στις 12
Οκτωβρίου 2010 στο Ωδείο Αθηνών, παρουσία. 25 δηµοσιογράφων. Για την
ενηµέρωσή τους, τους παραδόθηκε Φάκελος Τύπου. Ακολούθησε περιήγηση στην
έκθεση και συζήτηση µε τους δηµοσιογράφους.
Εγκαίνια
Για τη βραδιά των εγκαινίων της έκθεσης στάλθηκαν περίπου 3.000 προσκλήσεις σε
έντυπη και ηλεκτρονική µορφή.
Τα εγκαίνια πραγµατοποιήθηκαν στις 13 Οκτωβρίου του 2010 στο Ωδείο Αθηνών,
και παρευρέθησαν καλλιτέχνες, συλλέκτες, κριτικοί τέχνης καθώς και εκπρόσωποι
του πολιτικού, επιστηµονικού, διπλωµατικού και επιχειρηµατικού κόσµου.
Έξω από το χώρο της έκθεσης προσφέρθηκαν στους καλεσµένους κοκτέιλ από την
εταιρεία Bacardi Hellas.
Προβολή της έκθεσης
Για την καλύτερη ενηµέρωση του κοινού και την προβολή της έκθεσης:
Οργανώθηκαν παρουσιάσεις της έκθεσης σε εφηµερίδες, περιοδικά και τηλεοπτικές
εκποµπές.
Στάλθηκε Newsletter σε 3.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις, το οποίο ενηµέρωνε
αναλυτικά για τις εκθέσεις και τις δραστηριότητες του ΕΜΣΤ.
Τηλεοπτική κάλυψη
Υπήρξε πλούσια αρθρογραφία για την έκθεση (επιλογές άρθρων στο παράρτηµα
Αρθρογραφία)
Τέχνη και Πολιτισµός, ALTER
Συµβαίνει Τώρα, ΕΡΤ
Εκποµπή «Βλέπω, Ακούω, ∆ιαβάζω» , Κανάλι της Βουλής
Β. ΧΟΡΗΓΙΕΣ
ΕΜΣΤ Νέες Παραγωγές 2010
Το Bombay Sapphire gin της εταιρείας Bacardi Hellas χορήγησε το ποσό των
100.000 ευρώ για την παραγωγή 6 νέων έργων-παραγγελιών που πραγµατοποιήθηκαν
το 2010 στην Aίθουσα Nέων Έργων του Μουσείου στο πλαίσιο της σειράς ΕΜΣΤ
Νέες Παραγωγές 2010. Ο Χορηγός κατέβαλε το ανωτέρω ποσό των 100.000 ευρώ σε
δύο δόσεις, της πρώτης εξ αυτών ύψους 40.000 καταβαλλόµενης ως ακολούθως :
1η δόση :
(α) 20.000 € τον Ιούλιο του 2009 και (β) 20.000€ το Νοέµβριο του 2009
και της δεύτερης ύψους 60.000 καταβαλλόµενης ως ακολούθως :
2η δόση :
(α) 20.000€ τον Μάιο του 2010, (β) 20.000€ τον Ιούλιο του 2010 και (γ) 20.000€ το
Νοέµβριο του 2010
Στα εγκαίνια των 6 πρότζεκτ (Jenny Marketou, Red Eyed Sky Walkers ,Eυανθία
Τσαντίλα, roomwithaview, xurban_collective, A Clean Slate, Αθανάσιος Αργιανάς,
The Length Of A Strand Of Your Hair,Of The Width Of Your Arms, Unfolded
Eυσταθίου Ειρήνη, Customer/Value/Service, Hackitektura, Mapping the commons,
Athens ) προσφέρθηκαν στους καλεσµένους κοκτέιλ από την εταιρεία.
62
Έκθεση Y.Z KAMI, ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ
Υποστηρικτές της έκθεσης
Η εταιρία Οινοµεσσηνιακή Α.Ε χορήγησε κόκκινο κρασί που προσφέρθηκε στη
Συνέντευξη Τύπου και στο ∆είπνο των εγκαινίων της έκθεσης.
Χορηγός Επικοινωνίας
Ο ραδιοφωνικός σταθµός Επικοινωνία 94 FM προώθησε την έκθεση µε την µετάδοση
ραδιοφωνικών σποτ και αναφορών της έκθεσης στις εκποµπές του.
Έκθεση MARK AMERIKA, UNREALTIME
Υποστηρικτές της έκθεσης
Η Πρεσβεία των Ηνωµένων Πολιτειών της Αµερικής χορήγησε το ποσό των 5.000
ευρώ για την αµοιβή του καλλιτέχνη, τα ταξιδιωτικά του έξοδα, τη διαµονή του στη
Αθήνα, τις αµοιβές των συγγραφέων για τον κατάλογο της έκθεσης, την ηµερήσια
αποζηµίωσή του και τον υποτιτλισµό των έργων της έκθεσης.
Η εταιρία Οινοµεσσηνιακή Α.Ε χορήγησε κόκκινο κρασί που προσφέρθηκε στη
Συνέντευξη Τύπου και στο ∆είπνο των εγκαινίων της έκθεσης.
Χορηγός Επικοινωνίας
Ο ραδιοφωνικός σταθµός Επικοινωνία 94 FM προώθησε την έκθεση µε την µετάδοση
ραδιοφωνικών σποτ και αναφορών της στις εκποµπές του.
Έκθεση Χρόνης Μπότσογλου, Αναδροµική
Χορηγός της έκθεσης
Το Ταχυδροµικό Ταµιευτήριο Ελλάδος χορήγησε το ποσό των 80.000,00 ευρώ για
την διαµόρφωση του εκθεσιακού χώρου, την εγκατάσταση και απεγκατάσταση της
έκθεσης, την ασφάλιση και την µεταφορά των έργων, τον σχεδιασµό και την
εκτύπωση του καταλόγου.
Υποστηρικτής της έκθεσης
Η εταιρεία Panasgroup χορήγησε το δείπνο των εγκαινίων της έκθεσης προς τιµήν
του καλλιτέχνη, στο οποίο παρευρέθησαν 50 άτοµα.
Οι κκ Σωτήρης Αθ. Φέλιος και Λάρυ Φέλιου χορήγησαν την ανατύπωση 500
καταλόγων της έκθεσης «Χρόνης Μπότσογλου Αναδροµική».
Χορηγοί επικοινωνίας
Το Ραδιόφωνο της ΕΡΤ µε τους ραδιοφωνικούς σταθµούς ∆εύτερο Πρόγραµµα
103.7, kosmos 93.6, ΝΕΤ 105.8, και ο ραδιοφωνικός σταθµός Επικοινωνία 94 FM
προώθησαν την έκθεση µε την µετάδοση ραδιοφωνικών σποτ και αναφορών της
έκθεσης στις εκποµπές τους. Ο ιστότοπος για τις τέχνες www.ελculture.gr προώθησε
την έκθεση διατηρώντας στην ιστοσελίδα του σχετική καταχώρηση καθ’όλη την
διάρκειά της.
Έκθεση YANG FUDONG, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από µπαµπού και
άλλες ιστορίες
63
Υποστηρικτής της έκθεσης
Η εταιρεία Panasgroup χορήγησε το δείπνο των εγκαινίων της έκθεσης στο οποίο
παρευρέθησαν 60 άτοµα.
Χορηγοί επικοινωνίας
Το περιοδικό για τις τέχνες Ως3 προώθησε την έκθεση προβάλλοντας εκτενές
αφιέρωµα και περιλαµβάνοντάς την και στο Newsletter που αποστέλλει στους
αναγνώστες του.
Ο ραδιοφωνικός σταθµός Επικοινωνία 94 FM προώθησε την έκθεση µε την µετάδοση
ραδιοφωνικών σποτ και αναφορών της στις εκποµπές του.
Οι ιστότοποι www.ελculture.gr , www.forfree.gr και www.os3.gr προώθησαν την
έκθεση διατηρώντας στην ιστοσελίδα τους σχετική καταχώρηση καθ’όλη την
διάρκειά της.
Έκθεση ΚΩΣΤΗΣ ΒΕΛΩΝΗΣ, Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία
να πράξει αυτό που ο καθένας ονειρεύεται
Υποστηρικτές της έκθεσης
Η εταιρεία Καραβίας & Συνεργάτες Ε.Π.Ε χορήγησε την ασφάλιση των έργων της
έκθεσης.
Η εταιρεία Panasgroup χορήγησε το δείπνο των εγκαινίων της έκθεσης προς τιµήν
του καλλιτέχνη, στο οποίο παρευρέθησαν 60 άτοµα.
Χορηγοί επικοινωνίας
Το περιοδικό για τις τέχνες Ως3 προώθησε την έκθεση προβάλλοντας εκτενές
αφιέρωµα και περιλαµβάνοντάς την στο Newsletter που αποστέλλει στους
αναγνώστες του.
Ο ραδιοφωνικός σταθµός Επικοινωνία 94 FM προώθησε την έκθεση µε την µετάδοση
ραδιοφωνικών σποτ και αναφορών της στις εκποµπές του.
Οι ιστότοποι www.ελculture.gr, www.forfree.gr και www.os3.gr προώθησαν την
έκθεση διατηρώντας στην ιστοσελίδα τους σχετική καταχώρηση καθ’όλη την
διάρκειά της.
Έκθεση Τέχνης Πολιτική
Υποστηρικτές της έκθεσης
Η εταιρεία Panasgroup χορήγησε τον d.j και τα µηχανήµατα για την πραγµατοποίηση
του πάρτυ των εγκαινίων της έκθεσης έξω από τον εκθεσιακό χώρο.
Η Αυστριακή Πρεσβεία της Αθήνας χορήγησε το ποσό των 350 ευρώ για το
αεροπορικό εισητήριο και την διαµονή του καλλιτέχνη Oliver Ressler για την οµιλία
που πραγµατοποίησε στο πλαίσιο του προγράµµατος «Οι καλλιτέχνες συναντούν το
κοινό».
Χορηγός Επικοινωνίας
Ο ραδιοφωνικός σταθµός Επικοινωνία 94 FM προώθησε την έκθεση µε την µετάδοση
ραδιοφωνικών σποτ και αναφορών της στις εκποµπές του.
64
Γ. ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ
Κατά τη διάρκεια του 2010 τις εκθέσεις παρακολούθησε µεγάλος αριθµός
επισκεπτών, ο οποίος µε βάσει τα εισιτήρια, τα εκπαιδευτικά προγράµµατα και την
κατά προσέγγιση συµµετοχή των επισκεπτών στις διάφορες εκδηλώσεις και
δραστηριότητες του Μουσείου υπολογίζεται σε περίπου 22.458 άτοµα. Αναλυτικά:
Y.Z KAMI, Πέραν της σιωπής
Mark Amerika, Unrealtime
Το διάστηµα από τις 1/1/2010 έως τις 10/1/2010 επισκέφτηκαν τις εκθέσεις περίπου
300 άτοµα.
Χρόνης Μπότσογλου, Αναδροµική
Το διάστηµα από τις 28/1/2010 έως τις 25/4/2010 επισκέφτηκαν την έκθεση περίπου
11.215 άτοµα.
YANG FUDONG, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από µπαµπού και άλλες
ιστορίες
ΚΩΣΤΗΣ ΒΕΛΩΝΗΣ, Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως µπορεί η κοινωνία να
πράξει αυτό που ο καθένας ονειρεύεται
Το διάστηµα από τις 11/5/2010 έως τις 5/9/2010 επισκέφτηκαν τις εκθέσεις 4.931
περίπου άτοµα.
Sonic Façade
Το διάστηµα από τις 4 έως τις 29/8/2010 επισκέφτηκαν την έκθεση περίπου 520
άτοµα.
Περφόρµανς 1964-1976, Επιλογές από τη συλλογή του ΕΜΣΤ
Το διάστηµα από τις 7/9 έως τις 3/10/2010 επισκέφτηκαν την έκθεση περίπου 250
άτοµα.
Τέχνης Πολιτική
Το διάστηµα από τις 13/10/2010 έως τις 31/12/2010 επισκέφτηκαν την έκθεση
περίπου 5.243 άτοµα.
Y.Z KAMI, Πέραν της σιωπής / Mark Amerika, Unrealtime
12.000
10.000
8.000
Χρόνης Μπότσογλου, Αναδροµική
YANG FUDONG, Οι επτά διανοούµενοι στο δάσος από µπαµπού και
άλλες ιστορίες ΚΩΣΤΗΣ ΒΕΛΩΝΗΣ, Μοναξιά σε κοινό έδαφος: Πως
µπορεί η κοινωνία να πράξει αυτό που ο καθένας ονειρεύεται
6.000
Sonic Faηade
4.000
2.000
0
Περφόρµανς 1964-1976, Επιλογές από τη συλλογή του ΕΜΣΤ
Τέχνης Πολιτική
65
X. ΕΜΠΟΡΙΚΗ ∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ - ΠΩΛΗΤΗΡΙΟ
Το πωλητήριο του ΕΜΣΤ λειτουργεί στο νέο εκθεσιακό χώρο του ΕΜΣΤ στο Ωδείο
Αθηνών κατά τη διάρκεια των εκθέσεων που διοργανώνει το Μουσείο, και διαθέτει
προς πώληση κυρίως εκδόσεις και αναµνηστικά έντυπα και αντικείµενα του ΕΜΣΤ,
όπως :
Κατάλογοι εκθέσεων
Εκπαιδευτικά φυλλάδια εκθέσεων
Αφίσες
Κάρτες µε έργα καλλιτεχνών
Γραφική ύλη
∆ιατίθενται επίσης προς πώληση έντυπα άλλων εκδοτικών οίκων και κοσµήµατα.
Στο πλαίσιο της κάθε έκθεσης, δηµιουργείται ένα µικρό αφιέρωµα διακλαδικού
χαρακτήρα µε εκδόσεις οι οποίες σκοπό έχουν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των
επισκεπτών σχετικά µε τα θέµατα που παρουσιάζονται.
Το Μουσείο στην προσπάθειά του να εξοικειώσει το ευρύτερο κοινό µε τη σύγχρονη
τέχνη, διοργάνωσε τις ηµέρες των Χριστουγέννων (21/12/20010-9/01/2011), Bazaar
µε 50% έκπτωση σε επιλεγµένους καταλόγους εκθέσεων, εκπαιδευτικά έντυπα,
αφίσες και κάρτες. Το Χριστουγεννιάτικο Bazaar πραγµατοποιήθηκε στον εκθεσιακό
χώρο του ΕΜΣΤ στο Ωδείο Αθηνών.
Επίσης διοχετεύονται προς πώληση στα κάτωθι επιλεγµένα κεντρικά βιβλιοπωλεία
και βιβλιοπωλεία πολιτιστικών ιδρυµάτων, κατάλογοι, εκπαιδευτικά έντυπα και
αφίσες από τις εκδόσεις του Μουσείου:
- Μουσείο Μπενάκη
- Μορφωτικό Ίδρυµα Εθνικής Τραπέζης
- Βιβλιοπωλείο Ιανός
- Βιβλιοπωλείο Πολιτεία
- Βιβλιοπωλείο Λεµόνι
- Βιβλιοπωλείο Μικρός Κοραής
- Βιβλιοπωλείο της Εστίας
- Βιβλιοπωλείο Πρωτοπορία
- Βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκης
66

Tεύχος 5

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΣΟΥΚΑΛΑΔΩΝ Μπορεί το

Oc tobe r 20 13 - Athens Contemporary Art Map

Τεύχος 50 - Λεσβιακή Παροικία

το πρόγραμμα του συνεδρίου Τ

19/2013 - Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών

Untitled - Sereal Designers