OBRAZOVNI PROGRAM
MEDICINSKI KOZMETIČAR
1
SADRŽAJ:
OPŠTI DIO .................................................................................................. 3
1. NAZIV PROGRAMA: MEDICINSKI KOZMETIČAR .................................................... 3
POSEBNI DIO ............................................................................................... 6
1. PREDMETNI PROGRAMI ............................................................................... 6
1. 1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI .................................................................... 6
1. 2. STRUČNO- TEORIJSKI PREDMETI ................................................................ 7
1. 2. 1. ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM ............................................................... 7
1. 2. 2. LATINSKI JEZIK ............................................................................... 16
1. 2. 3. ZDRAVSTVENA ZAŠTITA I HIGIJENA ....................................................... 22
1. 2. 4. HEMIJA I BIOHEMIJA ......................................................................... 29
1. 2. 5. MIKROBIOLOGIJA ............................................................................. 45
1. 2. 6. BOTANIKA ...................................................................................... 51
1. 2. 7. FIZIKALNA TERAPIJA......................................................................... 60
1. 2. 8. ESTETSKA NJEGA ............................................................................. 70
1. 2. 9. KOZMETOLOGIJA ............................................................................. 79
1. 2. 10. FARMAKOGNOZIJA .......................................................................... 90
1. 2. 11. DERMATOLOGIJA ........................................................................... 97
1. 2. 12. PSIHOLOGIJA I KOMUNIKOLOGIJA ..................................................... 108
1. 2. 13. PRAKTIČNA NASTAVA .................................................................... 119
1. 3. IZBORNI PREDMETI............................................................................. 151
1. 3. 1. STRANI JEZIK II ............................................................................. 151
1. 3. 2. LIKOVNA UMJETNOST SA ESTETIKOM .................................................. 152
1. 3. 3. ZDRAVA ISHRANA I DIJETETIKA .......................................................... 160
1. 3. 4. HUMANA GENETIKA ........................................................................ 166
1. 3. 5. ODABRANA POGLAVLJA IZ FIZIKE ....................................................... 175
1. 3. 6. ETIKA ......................................................................................... 186
1. 3. 7. PREDUZETNIŠTVO .......................................................................... 194
2. STRUČNI ISPIT ...................................................................................... 200
2. 1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNO-TEORIJSKI DIO ISPITA ................................. 200
2. 1. 1. KOZMETOLOGIJA ........................................................................... 200
2. 1. 2. ESTETSKA NJEGA ........................................................................... 202
2. 2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČI RAD .......................................................... 204
2. 2. 1. PRAKTIČNA NASTAVA ...................................................................... 204
3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA ................................................ 206
4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA................... 207
5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA ........ 207
6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH ........................ 207
7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA ........................ 207
8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA ............................ 209
8. 1. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE ................. 209
9. PROFESIONALNA PRAKSA ........................................................................ 210
10. SLOBODNE AKTIVNOSTI ........................................................................ 210
2
OPŠTI DIO
1. Naziv programa: MEDICINSKI KOZMETIČAR
2. Nastavni plan
Redni
broj
Nastavni predmeti-grupe
predmeta
A
1.
2.
3.
4.
5.
Opšteobrazovni predmeti
Maternji jezik i književnost
Matematika
Strani jezik
Informatika
Fizičko vaspitanje
Društvena grupa predmeta
1.
Istorija
2.
Sociologija
Prirodna grupa predmeta
1.
Biologija
2.
Fizika
UKUPNO A
B
Stručno-teorijski predmeti
1.
Anatomija sa fiziologijom
2.
Latinski jezik
3.
Zdravstvena zaštita i higijena
4.
Hemija i biohemija
5.
Mikrobiologija
6.
Botanika
7.
Fizikalna terapija
8.
Estetska njega
9.
Kozmetologija
10. Farmakognozija
11. Dermatologija
12. Psihologija i komunikologija
UKUPNO B
C
Praktična nastava
D
Slobodne aktivnosti
E
Izborna nastava
1. Strani jezik II
2. Livna umjetnost sa estetikom
3. Zdrava ishrana i dijetetika
4.
Humana genetika
5. Odabrana poglavlja iz fizike
6.
Etika
7.
Preduzetništvo
F
Profesionalna praksa
G
Sedmični broj časova
H
Broj radnih sedmica
I
II
III
IV
sed.
god.
sed.
god.
sed.
god.
sed.
god.
3
2
3
2
2
108
72
108
72
72
3
2
3
108
72
108
3
2
3
108
72
108
3
2
3
99
66
99
2
72
2
72
2
66
2
72
2
2
2
18
72
72
648
3
2
2
2
108
72
72
72
1+1*
36
11
1
1
2
2
2
2
2
14
2
2
2
1+2*
1+2*
2+1*
396
36
36
72
72
72
72
15 dana
32
36
10
5
1
2
2
3
423
282
423
72
282
72
72
72
72
504
72
72
1842
72
72
72
36
36
72
360
180
36
72
72
10
360
2**
72
1+3*
2+3*
2
2+2*
36
72
72
72
9
8
1
4
2
324
288
36
144
72
2
2
2
72
72
72
10
330
1+4*
2+4*
33
66
2+2*
2
7
10
1
4
2
66
66
231
330
33
132
66
2
66
→
2
66
→
→
15 dana
32
36
Ukupno (A+B+C+D+E)= 4512
Ukupno
15 dana
32
36
32
33
108
72
72
216
72
72
72
105
210
72
138
66
1275
834
141
420
282
72
72
72
138
72
66
45 dana
141
Napomene:
- Časovi označeni zvjezdicom (*) su časovi praktične nastave.
- Časovi označeni zvjezdicama (**) su časovi biohemije.
- Za strani jezik II koriste se katalozi stranih jezika opšteobrazovnih predmeta sa
fondom časova dva nedjeljno za sve četiri godine – predmetni katalozi su u
nadležnosti Zavoda za školstvo.
3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa
- Produbljivanje i proširivanje opšteg obrazovanja u funkciji struke i
obezbjeđivanje stručno-teorijskih i praktičnih znanja, neophodnih za samostalno
obavljanje poslova, definisanih standardima zanimanja.
- Osposobljavanje za planiranje, koordinaciju i programiranje kozmetičkih
postupaka i osiguranje prostornih i organizacionih uslova rada.
- Osposobljavanje za sprovođenje kozmetičkih procedura na zdravoj koži i davanje
uputstava za svakodnevnu higijensko-estetsku njegu, u zavisnosti od svojstava i
statusa kože, uz sprečavanje nastanka i širenja infekcija vršenjem svih metoda
sterilizacije i dezinfekcije i adekvatnom pripremom radnog mjesta.
- Sticanje sposobnosti prepoznavanja različitih tipova kože i pružanja adekvatne
njege zavisno od potreba klijenta.
- Usvajanje sposobnosti sprovođenja fizikalno-kozmetoterapijskih procedura
(mehanoterapija, elektroterapija, hidroterapija, peloidoterapija).
- Osposobljavanje za rukovođenje radom kozmetičkog salona i saradnika, kao i za
planiranje, pripremu i organizaciju rada u u kozmetičkom salonu za njegu lica i
tijela.
- Osposobljavanje za primjenu različitih tretmana za njegu zdrave kože lica i
tijela.
- Razvijanje sposobnosti rukovanja savremenim aparatima i kozmetičkim priborom.
- Osposobljavanje za pripremanje i prodaju kozmetičkih preparata.
- Osposobljavanje za vođenje odgovarajuće medicinske dokumentacije u svim
procesima rada.
- Sticanje sposobnosti održavanja higijene pribora i aparature.
- Razvijanje svijesti o značaju prevencije zdravlja i osposobljavanje za
sprovođenje zdravstveno vaspitnog rada.
- Sticanje vještina poslovne kulture, etike i komunikacije sa klijentima.
- Osposobljavanje za vođenje računa o zaštiti zdravlja klijenata i okoline u skladu
sa higijensko-tehničkim i drugim mjerama zaštite, kao i o zaštiti svog zdravlja.
- Sticanje osnovne informatičke pismenosti i komunikacije na bar jednom stranom
jeziku.
- Sticanje znanja o osnovama ekološke zaštite i principima zaštite radne okoline.
- Upoznavanje sa novim tehnologijama u kozmetici i potrebama konstatnog
usvajanja novog znanja i vještina.
4. Uslovi za upis, odnosno uključivanje u program za obrazovanje odraslih
- U srednju stručnu školu (redovno obrazovanje), radi sticanja srednjeg stručnog
obrazovanja u četvorogodišnjem trajanju mogu se upisati lica koja su završila
osnovnu školu i nijesu starija od 17 godina.
- Izuzetno, u Školu se mogu upisati lica do 18 godine, uz odobrenje Nastavničkog
vijeća škole.
- Lica koja su napunila 18 godina uključuju se u program za obrazovanje odraslih.
- Ako se za upis prijavio veći broj kandidata od broja raspisanih mjesta, upis se vrši
prema odgovarajućem Pravilniku o upisu učenika u srednju školu, koji donosi
Ministarsvo prosvjete i nauke.
4
5. Trajanje obrazovanja
- Obrazovanje po obrazovnom programu MEDICINSKI KOZMETIČAR traje 4 godine.
6. Prohodnost
- U redovnom obrazovanju učenici napreduju u viši razred ako su iz svih predmeta
tekuće godine postigli pozitivnu ocjenu i obavili profesionalnu praksu.
- Odrasli napreduju po programu u skladu sa planom za izvođenje obrazovnog
programa za odrasle koji donosi Škola u skladu sa Uputstvom o prilagođavanju
obrazovnih programa obrazovanju odraslih.
7. Obrazovanje koje se stiče
- Završetkom obrazovnog programa učenik/učenica stiče stručno obrazovanje u
četvorogodišnjem trajanju: MEDICINSKI KOZMETIČAR.
5
POSEBNI DIO
1. PREDMETNI PROGRAMI
1. 1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI
1.1.1. MATERNJI JEZIK I KNJIŽEVNOST
1.1.2. MATEMATIKA
1.1.3. STRANI JEZIK
1.1.4. INFORMATIKA
1.1.5. FIZIČKO VASPITANJE
1.1.6. ISTORIJA
1.1.7. SOCIOLOGIJA
1.1.8. BIOLOGIJA
1.1.9. FIZIKA
Napomena:
Katalozi opšteobrazovnih predmeta su u nadležnosti Zavoda za školstvo.
6
1.2. STRUČNO - TEORIJSKI PREDMETI
1.2.1. ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM
1. Naziv predmeta: ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
108
108
Ukupno
108
108
3. Opšti ciljevi nastave
- Upoznavanje učenika sa osnovnom anatomskom i funkcionalnom organizacijom
čovječjeg organizma.
- Sticanje znanja o lokomotornom sistemu-prepoznavanju uloge, podjele i lokacije
kostiju, zglobova i mišića.
- Uočavanje značaja tjelesnih tečnosti u organizmu.
- Uočavanje položaja, građe, podjele i osnovnih morfoloških karakteristika
kardiovaskularnog, respiratornog i digestivnog sistema.
- Razlikovanje morfoloških i funkcionalnih karakteristika urinarnog, endokrinog i
genitalnog sistema.
- Sticanje znanja o osnovnim osobinama organa recepcije, građe i podjele CNS.
- Razvijanje sposobnosti opažanja i empatije, vještine komuniciranja i navikavanja
na urednost i preciznost.
- Podsticanje i osposobljavanje učenika da koristeći znanja iz drugih područja
(biologija, hemija, fizika i zdravstvena njega) kroz interdisciplinarni pristup
rješavaju probleme.
- Razumijevanje normalne funkcije ljudskog organizma, proučavanjem paralelno sa
morfologijom, što ispunjava zahtjev sagledavanja jedinstva građe i funkcije
bitnog za medicinsku praksu.
- U nastavi slijediti savremeni trend u izučavanju temeljnih biomedicinskih nauka,
što podrazumijeva integrativnost naučnih disciplina i primjenjivost (funkcionalna
anatomija, klinička i primijenjena anatomija).
7
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Anatomska i funkcionalna organizacija čovječjeg organizma
- Upoznaje
- Identifikuje glavne
- Razumije
organizaciju građe
djelove tijela,
mogućnost široke
i funkcije
pojedine organe i
primjene stečenih
čovječjeg
organske sisteme,
znanja kako u
organizma.
kao i njihovo
profesionalnom
značenje u
radu tako i u
- Obrazlaže čovječji
funkcionisanju
životu.
organizam kao
organizma.
cjelinu sastavljenu
od pojedinih
- Upotrebljava
međusobno
osnovne latinske
povezanih
termine iz
organskih sistema.
međunarodno
prihvaćene
nomenklature.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
Ćelija i tkiva
- Poznaje osnovne
morfološke i
funkcionalne
karakteristike
humane ćelije.
- Navodi neorganske
i organske satojke
ćelije.
- Definiše osnovne
vrste tkiva koja
izgrađuju čovječje
tijelo.
- Poznaje svojstva i
uloge pojedinih
vrsta tkiva.
-
-
-
-
Lokomotorni sistem
Koštani sistem
-
Analizira različite
veličine i oblike
humanih ćelija,
uočava glavne
djelove ćelije i
šematski ih
prikazuje.
Interpretira
hemijski sastav
ćelije i analizira
biohemijski značaj
pojedinih
sastojaka, naročito
vode.
Razlikuje i crta
strukturu
epitelnog,
mišićnog, nervnog i
potpornog tkiva.
Primjenjuje
stečena znanja u
razumijevanju
građe i funkcije
pojedinih organa.
-
Crta kosti i vrši
-
-
Razvija sposobnost
opažanja.
Razvija analitičko
mišljene i
sistematičnost u
radu.
-
-
-
8
Stiče
-
Kabinetska nastava
(korišćenje svih
postojećih
didaktičkih
sredstava).
Nastava zahtijeva
poseban
metodičkodidaktički pristup
koji obezbjeđuje
paralelno izlaganje
gradiva iz
anatomije i
fiziologije.
Dežurni učenici
asistiraju
nastavniku prilikom
izvođenja nastave
(grafoskop,
projektor, modeli i
slike).
Šematski prikaz
humane ćelije
gledane
svjetlosnim i
elektronskim
mikroskopom.
Prepoznavanje
različitih vrsta
tkiva ilustrovanih
crtežom ili slikom.
Demonstriranje
građe organa na
modelu ili slici
(primjeri).
Demonstriranje na
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Objašnjava razvoj,
građu i podjelu
kostiju.
- Imenuje kosti:
glave, trupa,
gornjih i donjih
udova.
- Opisuje glavne
anatomske
elemente pojedinih
kostiju.
Zglobovi
- Definiše zglob.
- Objašnjava građu i
podjelu zglobova.
- Imenuje pokretne
zglobove tijela i
poznaje pokrete u
njima.
Mišići
- Poznaje građu,
podjelu i osnovne
funkcionalne
karakteristike
mišića.
- Navodi glavne
grupe skeletnih
mišića i njihove
funkcije.
- Zna mišiće grudnog
koša i trbuha.
Tjelesne tečnosti
- Navodi ukupnu
količinu tečnosti u
organizmu i zna
njen značaj.
- Pojašnjava
termine:
intracelularna,
ekstracelularna,
intercelularna i
intavaskularna
tečnost.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
samopouzdanje i
sigurnost u
samostalnom
izlaganju.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
komparaciju
kostiju prema
obliku.
Uočava i
samostalno
pokazuje pojedine
kosti i njihove
glavne elemente na
modelu kostura.
Uočava ulogu
zglobova u sklopu
lokomotornog
sistema.
Skicira zglob.
Demonstrira
pokrete u
pojedinim
zglobovima.
Uočava aktivnu
ulogu mišića u
sklopu
lokomotornog
sistema.
Na modelu ili slici
samostalno
pokazuje pojedine
mišiće.
Primjenjuje
stečena znanja u
razumijevanju i
procjenjivanju
funkcije disanja i
fenomena trbušne
prese.
-
Analizira uticaj
starosne dobi, pola
i uhranjenosti na
količinu tečnosti u
organizmu.
Upoređuje količinu
i sastav pojedinih
tjelesnih tečnosti.
Obrazlaže
razmjenu tečnosti
unutar organizma i
indetifikuje stanja
koja mogu dovesti
do njenog gubitka.
-
Uviđa važnost
tjelesne aktivnosti
za pravilan razvoj.
Preporuke za
izvođenje nastave
modelu skeleta i
modelima
pojedinačnih
kostiju.
-
-
-
-
9
Demonstriranje na
modelu skeleta i
simulacija pokreta.
Šematski prikaz
građe zgloba.
Razumije značaj
tjelesne aktivnosti
u održavanju
zdravlja i estetskog
izgleda.
Razvija smisao za
urednost,
preglednost i
konciznost u
izlaganju.
-
Prepoznavanje
skeletnih mišića na
slici i modelu.
Razvija
analitičnost i
logično mišljenje.
-
Šematska
ilustracija
vaskularnog,
međućelijskog i
ćelijskog prostora.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
-
Krv
- Poznaje sastav i
fizičko-hemijska
svojstva krvi.
- Objašnjava
funkcije krvi.
- Navodi mehanizme
zaustavljanja
krvarenja i
objašnjava proces
zgrušavanja krvi.
- Definiše krvne
grupe.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
Uočava važnost
nadoknade tečnosti
kod pacijenata sa
različitom
patologijom.
Analizira krvnu
plazmu i krvne
ćelije.
- Ocjenjuje krv kao
glavni dijagnostički
materijal.
- Razlikuje faktore
zgrušavanja krvi i
antikoagulantne
materije.
- Analizira različite
krvne grupe u ABO
i RH sistemu i
posljedice davanja
krvi.
Kardiovaskularni sistem (KVS)
- Poznaje položaj,
- Uočava topografske
spoljašnji i
odnose srca i
unutrašnji izgled
samostalno
kao i građu srca.
pokazuje djelove
srca na modelima.
- Definiše velike
otvore (ušća) i
- Crta srčane
valvularni aparat
šupljine, pregrade i
srca.
otvore.
- Objašnjava veliki i
- Razlikuje uloge
mali krvotok.
malog i velikog
krvotoka.
- Poznaje djelovanje
srca kao pumpe i
- Razlikuje faze
navodi načine
srčanog ciklusa.
regulacije rada
- Analizira pojave
srca.
pulsa i krvnog
pritiska.
- Poznaje građu i
vrste krvnih
- Šematski prikazuje
sudova.
i analizira kretanje
krvi u
- Nabraja glavne
cirkulacijskom
krvne sudove
sistemu.
arterijskog i
venskog sistema.
- Na modelu i
- Poznaje osnove
slikama uočava
limfnog sistema.
velike krvne sudove
tijela.
- Vrednuje značaj
povezanosti krvnog
i limfnog optoka.
-
-
-
-
-
-
10
Preporuke za
izvođenje nastave
Shvata potrebu
povezivanja teorije
i prakse.
Povezuje uzroke i
posljedice.
Razvija pozitivan
stav prema
dobrovoljnom
davanju krvi.
-
Tabelarni prikaz
krvnih grupa.
Razvija svijest o
značaju fizičke
aktivnosti za
poboljšanje i
očuvanje zdravlja.
Razumije
negativan uticaj
uživanja nikotina i
alkohola kao i
nepravilne ishrane
na zdravstveno
stanje.
Usvaja načela
zdravog života.
-
Posmatranje i
prepoznavanje
pojedinih djelova
KVS-a na modelu i
slici.
Šematski prikazi
nastavnih sadržaja
iz fiziologije KVS-a.
Učenici pretražuju
po Internetu
zanimljive
ilustracije i
sadržaje vezane za
aktuelnu temu.
-
-
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
Respiratorni sistem
- Poznaje podjelu,
- Pokazuje djelove
osnovne
disajnog sistema na
morfološke
modelu.
karakteristike i
- Posmatra i
uloge disajnih
analizira odnos
puteva.
pluća i organa
sredogruđa.
- Poznaje položaj,
izgled i građu pluća - Uočava osnovne
i plućne maramice.
principe disanja.
- Objašnjava
mehanizam
ventilacije pluća.
- Razumije princip
razmjene gasova
na nivou pluća, kao
i regulaciju
disanja.
Digestivni sistem
- Navodi organe koji
- Pokazuje djelove
čine digestivni
probavne cijevi i
sistem.
pridodatih žlijezda
na modelu.
- Poznaje položaj i
građu pojedinih
- Analizira značaj i
organa za varenje.
karakteristike
hranljivih materija
- Definiše pojam
i procesa varenja
varenja.
hrane.
- Navodi osnovne
hranljive materije. - Identifikuje
složenu ulogu jetre
- Pojašnjava
i gušterače u
mehaničku i
funkcionisanju
hemijsku obradu
organizma u
hrane.
cjelini.
- Obrazlaže varenje
hranljivih materija
u pojedinim
djelovima
probavne cijevi.
- Poznaje osnovne
principe resorpcije
u digestivnom
sistemu.
Promet materija i energije
- Pojašnjava
- Uočava promet
metabolizam.
materija i energije
kao osnovni
- Poznaje osnove
biološki proces.
metabolizma
ugljenih hidrata,
- Uspostavlja
masti i
korelaciju znanja iz
bjelančevina.
anatomije sa
znanjima iz drugih
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
-
-
-
-
-
-
11
Preporuke za
izvođenje nastave
Uviđa značaj
očuvanja zdrave
životne sredine.
Razvija pozitivan
stav prema
sopstvenom
zdravlju.
Razvija osjećaj o
potrebi zaštite na
radu.
-
Razvija svijest o
značaju zdrave
ishrane za
očuvanje i
poboljšanje
zdravlja.
Razvija potrebu
aktivnog
informisanja i
razmjene sadržaja.
-
Usvaja načela
prevencije
gojaznosti.
-
-
-
Posmatranje i
prepoznavanje
djelova disajnog
sistema na
modelima i
slikama.
Korišćenje shema i
crteža.
Prepoznavanje
pojedinih djelova
digestivnog sistema
na modelima i
slikama.
Učenici pretražuju
po Internetu
zanimljive
ilustracije i
sadržaje vezane za
aktuelnu temu.
Pretraživanje
interneta na temu
promet materije i
energije, diskusija
rezultata.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
predmeta.
Tjelesna temperatura i njena regulacija
- Poznaje
- Vrednuje značaj
mehanizme
termoregulacije.
stvaranja i
odavanja tjelesne
toplote.
Urinarni sistem
- Navodi organe
- Skicira bubreg,
urinarnog sistem.
mokraćovod,
mokraćnu bešiku i
- Opisuje izgled,
mokraćnu cijev i
građu i funkciju
pokazuje ih na
pojedinih urinarnih
modelu i slici.
organa.
- Nabraja osnovne
- Razlikuje
funkcije bubrega u
karakteristike
čovječjem
muške i ženske
organizmu.
mokraćne cijevi.
- Objašnjava
- Vrednuje značaj
mehanizme koji
bubrega u
učestvuju u
održavanju
procesu stvaranja
homeostaze
mokraće.
unutrašnje sredine
organizma.
- Poznaje fizička,
hemijska i
- Upoređuje količinu
citološka svojstva
i sastav primarne i
urina.
sekundarne
mokraće.
- Ocjenjuje značaj
urina kao
dijagnostičkog
materijala.
Genitalni sistem
- Poznaje
- Pokazuje djelove
morfološke i
ženskog i muškog
funkcionalne
genitalnog sistema
karakteristike
na modelu i slici.
ženskih i muških
- Vrednuje značaj
polnih organa, kao
zaštite od
i dojke.
neželjene
trudnoće.
- Poznaje osnove
- Razlikuje
menstruacionog
anatomske i
ciklusa i mogućnost
funkcionalne
kontracepcije.
karakteristike
- Navodi primarne i
polova.
sekundarne polne
karakteristike.
Endokrini sistem
- Navodi endokrine
- Pravi skicu
žlijezde i opisuje
endokrinih žlijezda
njihov položaj.
u tijelu.
-
Razvija analitičko i
logičko mišljenje.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
-
-
-
12
Seminarski rad
Tjelesna
temperatura i
njena regulacija.
Posmatranje i
prepoznavanje
pojedinih djelova
urinarnog sistema
na modelu i slici.
Šematski prikaz ili
model nefrona.
Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni
polnih organa i
reproduktivnom
zdravlju.
Razvija pozitivan
odnos prema
planiranju
porodice.
-
Posmatranje i
prepoznavanje
djelova ženskog i
muškog genitalnog
sistema na modelu
i slici.
Razumije uticaj
stresa na
organizam.
-
Seminarski rad:
Stres i hormoni.
Posljedice.
-
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Poznaje građu
pojedinih
endokrinih
žlijezda.
- Objašnjava
fiziološko dejstvo
hormona pojedinih
žlijezda.
Formativni ciljevi
-
-
učenik
Razlikuje
hipofunkciju i
hiperfunkciju
endokrinih
žlijezda.
Vrednuje značaj
funkcionalne
povezanosti svih
endokrinih žlijezda
u organizmu kao i
suodnos sa nervnim
sistemom.
-
Sistem organa recepcije
- Poznaje opšte
- Razlikuje osnovne
osobine organa
vrste receptora i
recepcije, te
shvata put
njihovu povezanost
pretvaranja draži u
sa nervnim
osjećaj.
sistemom.
- Vrednuje značaj
receptornih organa
- Objašnjava osnove
u komunikaciji
recepcije vida,
organizma sa
sluha i ostalih vrsta
spoljašnjom
recepcije
sredinom-“prozor u
(recepcija bola,
svijet koji nas
taktilna i toplotna
okružuje“.
recepcija,
kinestetička
- Pokazuje djelove
recepcija,
kože na modelu i
recepcija mirisa i
slici.
ukusa i
- Analizira značenje
viscerorecepcija).
kože za organizam.
- Poznaje građu kože
i njene funkcije.
- Navodi kožne
derivate.
Nervni sistem
-Skicira osnovne
- Poznaje građu i
tipove neurona i
podjelu centralnog
razlikuje sivu i
(CNS) i perifernog
bijelu masu u CNSnervnog sistema.
u.
- Obrazlaže princip
djelovanja nervnog - Pokazuje djelove
sistema kao i
nervnog sistema na
osnovne funkcije
modelu i slici.
pojedinih djelova
- Sposoban je opisati
nervnog sistema.
refleksni luk.
- Objašnjava pojam
- Šematski prikazuje
sinapse i
sinapsu.
neurotransmitera.
- Uočava povezanost
somatskog i
- Razlikuje somatski
vegetativnog
i vegetativni nervni
-
-
-
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Povezuje uzroke i
posljedice.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Pomanjkanja
prekomjernog
izlučivanja
pojedinih hormona.
Podstiče humani
odnos prema
osobama sa
oštećenim vidom i
sluhom.
Uviđa značaj lične
higijene za
održavanje zdrave
kože.
-
Seminarski radovi
(zainteresovani
učenici prave
video-prezentacije
ili koriste grafofolije pri izlaganju
sadržaja).
Posmatranje građe
kože i njenih
derivata na
modelu.
Razvija pravilan
odnos prema
mentalnom
zdravlju i pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
-
-
-
13
Prepoznavanje
djelova nervnog
sistema na modelu
i slici.
Šematski prikaz
refleksnog luka.
Prepoznavanje
djelova neurona i
nervne sinapse na
modelu ili slici.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
sistem.
- Poznaje zaštitne
tvorevine CNS-a:
moždane ovojnice i
cerebrospinalna
tečnost.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
učenik
nervnog sistema.
Analizira značaj
moždanih ovojnica
i cerebrospinalne
tečnosti.
Preporuke za
izvođenje nastave
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- I. Anđelković, A. Stajkovac, A. Ilić: Anatomija i fiziologija, udžbenik za I razred
medicinske i zubotehničke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 2005.
- P. Keros, B. Matković: Anatomija i fiziologija, udžbenik za učenike srednjih
medicinskih škola, Naklada Ljevak, Zagreb, 2006.
- Lj. Mijatov, N. Mihić: Repertorium, Anatomski praktikum, Educa, Novi Sad, 1989.
- N. Bukurov, Anatomska beležnica, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 1992.
- A. Cassan, prevela sa španskog G. Mihajlović: Školski fiziološki atlas, Kreativni
centar, Beograd, 2004.
- Š. Plut: Anatomija in fiziologija človeka, učbenik, DZS, Ljubljana, 2002.
- T. Mozetič, A. Slapnik: Anatomija in fiziologija človeka, Delovni zvezek, DZS,
Ljubljana, 2000.
- Resursi sa Interneta.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Nastava se realizuje u opremljenom kabinetu za anatomiju sa fiziologijom koja je
opremljena:
- grafoskopom, PC uređajem i LCD projektorom,
- mikroskopom i trajnim preparatima, ćelijama i tkivima,
- modelima, kako anatomskim tako i funkcionalnim, različitim organskim sistemima
i pojedinačnim organima ( modelima skeleta i muskulature čovjeka, modelom
srca, pluća, mozga, jetre, kože, oka, uha i po mogućnosti ostalih organa),
- anatomskim kartama-slikama različitih organa i organskih sistema,
- po mogućnosti nabaviti i kompjuterske programe za izučavanje i ponavljanje
gradiva (software na CD-ROM-u) i različite oblasti istraživanja na DVD-ROM-u.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmeno, najmanje po jedna ocjena u svakom
klasifikacionom periodu.
- Pismeno (jednom u polugodištu).
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Doktor medicine.
14
10. Povezanost predmeta
Znanja
Povezanost sa drugim predmetom
Predmet
Znanja
Latinski jezik
- Pravilan izgovor
- Pravilan naglasak
Zdravstvena zaštita i
- Prva pomoć
higijena
- Higijena ishrane
-
Latinski nazivi
-
-
Krv
Respiratorni sistem
Digestivni sistem
Promet materija i energije
Nervni sistem
-
-
Psihologija i komunikologija
-
Tjelesne tečnosti
Krv
Digestivni sistem
-
Hemija i biohemija
-
-
-
-
Ćelija i tkiva
Lokomotorni sistem
Krv
Kardiovaskularni sistem
Respiratorni sistem
Digestivni sistem
Urinarni sistem
Genitalni sistem
Nervni sistem
Sistem organa recepcije
-
Praktična nastava
-
-
-
Anatomska i funkcionalna
organizacija čovječjeg
organizma
Digestivni sistem
Urinarni sistem
Krv
Građa i funkcija organa
-
Zdrava ishrana i dijetetika
-
-
Humana genetika
-
-
Krvni sudovi i srce
Građa oka
Poznavanje anatomije
-
Odabrana poglavlja iz fizike
-
15
Organske osnove i činioci
psihičkog života
Voda i elektroliti
Cerebospinalna tečnost
(likvor)
Tjelesne tečnosti (urin,
znoj, limfa)
Jetra i njena funkcija
Ćelija i tkiva
Lokomotorni sistem
Krv
Uzimanje uzoraka krvi za
hematološke pretrage
Kardiovaskularni sistem
Respiratorni sistem
Digestivni sistem
Urinarni sistem
Genitalni sistem
Nervni sistem
Sistem organa recepcije
Bolesti nepravilne ishrane
(bolesti jetre, oboljenje
žučnih puteva, bubrega i
dr. )
Osnovni principi
nasleđivanja
Normalne i patološke
osobine čovjeka
Kretanje fluida
Optika(oko)
1.2.2. LATINSKI JEZIK
1. Naziv predmeta: LATINSKI JEZIK
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave:
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
36
36
36
Ukupno
72
72
36
3. Opšti ciljevi nastave
- Razvijanje svijesti o potrebi i značaju učenja latinskog jezika.
- Ovladavanje tehnikom razgovjetnog čitanja sa razumijevanjem, usvajanje
pravilnog izgovora¸ ritma i intonacije rečenice.
- Razumijevanje činjenica i zakonitosti iz latinskog jezika.
- Ovladavanje opštom i stručnom medicinskom terminologijom.
- Osposobljavanje učenika za nastavak stručnog usavršavanja i za primjenu
stečenih znanja u praksi.
16
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Uvod u latinski jezik - Uočava i razlikuje
- Razvija svijest o
karakteristike
značaju učenja
- Upoznaje osnovne
latinskog jezika u
jezika u medicini.
karakteristike
medicini.
latinskog jezika:
porijeklo,
- Određuje
rasprostranjenost,
vremensku i
značaj izučavanja.
prostornu
rasprostranjenost.
- Uočava značaj
učenja latinskog
jezika.
Fonetika
- Piše pravilno.
- Razvija stručnost i
preciznost.
- Navodi abecedu.
- Pravilno naglašava
riječi.
- Upoznaje pravila
izgovora.
- Određuje način
rastavljanja riječi
- Nabraja podjelu
na slogove.
glasova.
- Upoznaje pravilan
- Izgovara pravilno
naglasak.
intonaciju
rečenice.
- Objašnjava
kvantitet slogova.
Morfologija
- Razlikuje vrste
- Razvija analitičnost
riječi, oblik i
i logičnost.
- Navodi podjelu
značenje riječi u
riječi.
rečenici.
- Upoznaje osnovne
karakteristike
- Pronalazi glavne
imenske promjene.
djelove u
rečenicama.
- Navodi osnovne
karakteristike
- Uočava
glagolske promjene
karakteristike
(konjugacija, lice i
imenske promjene
broj, vremena,
(rod, broj i padež).
glagolske načine,
- Pravilno koristi
glagolska stanja,
stručne termine.
glagolske imenice,
- Vrši adekvatan
glagolski pridjevi i
prevod.
nepravilni glagoli).
- Objašnjava analizu
rečenice.
Imena
- Razlikuje i
- Razvija preciznost.
interpretira:
- Navodi imena,
imenice, pridjeve,
imenice, pridjeve,
zamjenice i
zamjenice i
brojeve.
brojeve.
Imenice
- Razlikuje i
- Razvija sposobnost
određuje rod, broj
usmenog
- Navodi podjelu
i padež imenice.
izražavanja.
imenica na pet
deklinacija.
- Razlikuje pet
deklinacija.
- Upoznaje pravila i
17
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
Diskusija:
Značaj latinskog
jezika.
Izgovor i
intonacija.
Rastavljanje riječi
na slogove.
Određivanje
akcenta.
Analiza rečenica i
teksta
Prevod teksta.
Stručni termini
(termini vezani za
bolesti i ljudske
organe).
-
Analiza i prevod
teksta.
-
Analiza rečenica i
odgovarajućeg
teksta.
Prevod teksta.
Korišćenje stručnog
-
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
izuzetke u rodu i
broju.
- Upoznaje
deklinaciju grčkih
imenica.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
Pridjevi
- Definiše pridjeve
- Nabraja podjelu
pridjeva na
pridjeve I, II i III
deklinacije
- Upoznaje se sa
pravilnom
komparacijom
pridjeva
- Objašnjava
pridjeve koji imaju
nepravilnu i opisnu
komparaciju.
-
Zamjenice
- Definiše
zamjenice.
- Navodi podjelu
zamjenica na:
lične, prisvojne,
pokazne, odnosne i
upitne.
- Upoznaje se sa
promjenom
zamjenica.
- Navodi upotrebu
zamjenica u
recepturi.
Brojevi
- Definiše brojeve.
- Navodi podjelu
brojeva.
- Upoznaje osnovne i
redne brojeve.
Glagoli
- Objašnjava
glagolske
promjene.
- Navodi podjelu
-
-
-
-
-
-
učenik
Razlikuje grčku
deklinaciju.
Koristi pravilno
imenice.
Pronalazi imenice u
rečenici i tekstu.
Određuje funkciju
u rečenici.
Upotrebljava
stručne termine iz
svijeta medicine.
Određuje pridjeve
I, II i III deklinacije
Uočava pridjeve u
rečenici
Određuje rod, broj
i padež
Upoređuje
karakteristike
pridjeva, slaganje
sa imenicom
Vrši komparaciju
pridjeva
Pravilno
upotrebljava
pridjeve.
Razlikuje vrste
zamjenica.
Pronalazi
zamjenice u
tekstu.
Uočava funkciju
zamjenica.
Analizira upotrebu
zamjenica u
recepturi.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Razlikuje vrste
brojeva.
Pronalazi brojeve u
rečenici.
Određuje primjenu
pojedinih brojeva.
Razlikuje glagolske
promjene.
Razlikuje četiri
konjugacije.
Razlikuje vremena
-
Razvija sposobnost
opažanja.
-
Analiza rečenica i
odgovarajućeg
teksta.
-
Razvija stručnost.
-
Analiza rečenica i
odgovarajućeg
teksta.
-
Razvija analitičnost
i logičko mišljenje.
-
Analiza i prevod
odgovarajućih
rečenica i
tekstova.
-
Razvija
samostalnost,
samopouzdanje i
kreativnost.
Razvija stručnost.
-
Analiza i prevod
odgovarajućih
rečenica i
tekstova.
-
18
rječnika.
Čitanje
medicinskih
termina.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
glagola na
konjugacije.
- Navodi vremena u
latinskom jeziku:
prezent,
imperfekat, futur,
perfekat,
pluskvanmperfekat
i futur II.
- Objašnjava
upotrebu vremena.
- Upoznaje glagolske
načine: indikativ,
konjuktiv,
imperativ.
- Navodi glagolska
stanja: aktiv i
pasiv.
- Upoznaje glagolske
imenice: infinitiv,
supin i gerund.
- Navodi glagolske
pridjeve: participi i
gerund.
- Objašnjava
nepravilni glagol:
sum, esse, fui.
- Upoznaje glagolske
pridjeve i
nepravilne glagole.
Prilozi
- Definiše priloge.
- Upoznaje se sa
građenjem priloga.
- Navodi podjelu
priloga.
- Upoznaje se sa
komparacijom
priloga.
- Navodi upotrebu
priloga u recepturi.
Prijedlozi
- Upoznaje funkciju
prijedloga.
- Navodi prijedloge
sa akuzativom.
- Navodi prijedloge
sa ablativom.
- Nabraja prijedloge
koji se
upotrebljavaju uz
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
u latinskom jeziku.
Određuje tvorbu i
upotrebu vremena.
Razlikuje tri
glagolska načina.
Uočava značaj i
upotrebu glagolskih
načina.
Razlikuje glagolske
imenice.
Pronalazi oblike
glagolskih imenica.
Razlikuje glagolske
pridjeve.
Pronalazi i
razlikuje
nepravilne glagole.
Razlikuje glagolske
pridjeve i
nepravilne glagole.
Prevodi tekstove u
oba pravca.
Pronalazi priloge u
rečenici i određuje
njihovu funkciju.
Određuje tvorbu i
značenje priloga.
Koristi pravilno
priloge.
Uočava i shvata
upotrebu priloga u
recepturi.
Analizira funkciju
prijedloga.
Prepoznaje
prijedloge u
rečenici.
Razlikuje upotrebu
prijedloga uz
odeđene padeže.
Koristi pravilno
prijedloge.
-
19
Razvija analitičnost
i logičko mišljenje.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Analiza i prevod
odgovarajućih
rečenica i
tekstova.
-
Analiza rečenica i
tekstova.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
oba ova padeža.
- Navodi prijedloge
koji se najčešće
koriste u recepturi.
Receptura
- Definiše pojam
receptura.
- Upoznaje način
pisanja recepta.
- Navodi najčešće
skraćenice u
receptima.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
učenik
Pravilno
upotrebljava
prijedloge u
recepturi.
Analizira način
pisanja recepta.
Razlikuje postupke
obrade ljekovitih
sirovina.
Razlikuje oblike
ljekova.
Pravilno koristi
skraćenice u
receptima.
-
-
Razvija sposobnost
za samostalnost u
radu.
Razvija stručnost i
preciznost.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Pisanje recepata.
Tumačenje
skraćenica u
receptima.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- R. Popović: Latinski jezik za I razred medicinske, veterinarske i poljoprivredne
škole, Zavod za udžbenike, Beograd, Obilićev venac 5, 2007.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
Stručni rječnici.
- Leksikoni.
-
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno.
- Usmeno, najamnje jednom u klasifikacionom periodu.
- Pismena provjera znanja - Pismeni zadatak (po jedan u polugodištu).
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Profesor latinskog jezika i književnosti.
20
10. Povezanost predmeta
-
Povezanost sa drugim predmetom
Predmet
Znanja
Anatomija sa fiziologijom
- Latinski nazivi
-
Medicinska biohemija
-
Latinski nazivi
-
Praktična nastava
-
Latinski nazivi
Vođenje protokola i
izdavanje rezultata
Pravilan izgovor
Pravilan naglasak
Receptura
Znanja
-
Pravilan izgovor
Pravilan naglasak
Pravilan izgovor
Pravilan naglasak
Receptura
Pravilna izgovor
Pravilan naglasak
Receptura
Pravilan izgovor
Pravilan naglasak
Receptura
-
Farmakologija
-
21
1.2.3. ZDRAVSTVENA ZAŠTITA I HIGIJENA
1. Naziv predmeta: ZDRAVSTVENA ZAŠTITA I HIGIJENA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
72
72
Ukupno
72
72
3. Opšti ciljevi nastave
- Upoznavanje učenika sa pojmovima zdravlje, mentalno i fizičko zdravlje,
faktorima koji utiču na poremećaj i očuvanje zdravlja.
- Sticanje znanja o značaju zdravstvenog vaspitanja, ciljevima, principima i
metodama vaspitanja.
- Upoznavanje sa pojmom, zadacima i značajem prve pomoći, prepoznavanje
simptoma prestanka disanja i rada srca i načinima pružanja prve pomoći.
- Upoznavanje sa osnovnim principima i značajem održavanja lične higijene.
- Uviđanje značaja mentalne higijene i negativnog uticaja pušenja, alkoholizma i
narkomanije na zdravlje.
- Razvijanje pozitivanog stava prema zdravlju i potrebi zdravstvene zaštite.
- Razvijanje osjećaja lične odgovornosti prema higijeni i zdravlju.
22
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Pojam zdravlja
- Razvija pozitivan
- Uočava razliku
- Definiše pojam
stav prema
između bolesti i
zrdavlje.
zdravlju.
zdravlja.
- Opisuje fizičko i
- Usvaja načela
mentalno zdravlje. - Razlikuje pojmove
zdravog života.
fizičkog i
- Nabraja činioce
mentalnog
poremećaja
zdravlja.
zdravlja.
- Analizira faktore
- Upoznaje se sa
poremećaja
pojmom socijalnog
zdravlja.
blagostanja.
Zdravstveno vaspitanje
- Usvaja pozitivan
- Ocenjuje ulogu i
- Zna definiciju
odnos prema
značaj
zdravstvenog
zdravlju kao ličnoj
zdravstvenog
vaspitanja.
i društvenoj
vaspitanja.
- Navodi ciljeve i
vrijednosti.
- Uočava ciljeve
principe
zdravstvenog
zdravstvenog
vaspitanja.
vaspitanja.
- Pronalazi sličnosti i
- Opisuje opšte i
razlike u različitim
specifične ciljeve u
metoda
zdravstvenom
zdravstvenovaspitanju.
vaspitnog rada.
- Kazuje metode
- Razlikuje
zdravstvenozdravstveno
vaspitnog rada.
vaspitna sredstva.
- Upoznaje se sa
zdravstveno
vaspitnim
sredstvima.
Promocija zdravlja
- Razvija osjećaj o
- Analizira metode
- Zna metode i
potrebi
zdravstvenog
oblike u
zdravstvene
vaspitanja.
zdravstvenom
zaštite.
- Razlikuje sredstva
vaspitanju.
zdravstveno
- Nabraja
vaspitnog rada.
individualne,
- Uočava razlike u
grupne i
zdravstvenom
kompleksne
vaspitanju, u
metode.
zdravstvenim
- Navodi očigledna
ustanovama i
sredstva u
predškolskozdravstvenoškolskim
vaspitnom radu.
ustanovama.
- Opisuje
zdravstveno
vaspitanje u DZ,
bolnici, zatim u
porodici i
23
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Analiza faktora
poremećaja
zdravlja kroz
navođenje
primjera, rad u
parovima.
- Pretraživanje
interneta na temuZdravstveno
vaspitanje.
- Izrada panoa na
temu - Promocija
zdravlja.
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
predškolskim
organizacijama.
Činioci koji utiču na zdravlje i očuvanje zdravlja
- Razvija pozitivan
- Analizira uticaj
- Nabraja prirodne
stav o zdravoj
prirodnih faktora
faktore spoljašnje
okolini.
sredine.
sredine.
- Razlikuje pozitivne - Razvija pozitivan
- Navodi pozitivne i
stav prema novim
i negativne
negativne ekološke
znanjima.
ekološke uticaje.
faktore.
- Uočava prednosti
- Povezuje uticaj
uslova stanovanja i
higijene stanovanja
korišćenja zdrave
na zdravlje.
pijaće vode.
- Opisuje
epidemiološki
značaj vode za piće
i vazduha.
- Shvata značaj
dispozicije
otpadnih materija.
Prva pomoć
- Definiše pojam,
- Određuje stanje
- Povezuje uzroke i
cilj i zadatke prve
povrijeđenog.
posljedice.
pomoći.
- Utvrđuje znake
- Razvija sposobnost
- Objašnjava značaj i
prestanka disanja i
opažanja.
organizaciju prve
rada srca.
pomoći.
- Planira i uči načine
- Zna da nabroji
oživljavanja.
sredstva prve
- Pravi razliku
pomoći.
između
nesvjestice,
besvjesnog stanja i
kome.
- Određuje načine
pružanja prve
pomoći
komatoznom
bolesniku.
Lična higijena
- Upoznaje se sa
- Uočava značaj
- Razvija pozitivan
osnovnim
sprovođenja lične
stav prema
principima
higijene.
zdravlju.
održavanja
- Određuje principe
- Usvaja načela
higijene.
higijene.
zdravog života.
- Navodi bolesti i
- Razlikuje bolesti
- Shvata značaj
poremećaje
koje nastaju zbog
reproduktivnog
nastale usljed
neodržavanja lične
zdravlja.
nedovoljne
higijene.
higijene.
- Uviđa razlike
- Nabraja sredstva za
između pojedinih
održavanje lične
sredstava za
higijene različitih
održavanje
24
Preporuke za
izvođenje nastave
- Seminarski rad na
temu - Pozitivni i
negativni ekološki
uticaji na
čovjekovo zdravlje.
-
Simulacija
bolesnika u
komatoznom stanju
i principi pružanja
prve pomoći- igra
uloga.
-
Pretraživanje
interneta na temuPravila sprovođenja
lične higijene i
odgovarajuća
sredstva.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
djelova tijela.
- Zna definiciju i
sredstva
kontracepcije.
- Opisuje najčešće
polne bolesti kao i
bolesti prenosive
polnim putem
(STD).
- Povezuje uticaj
pravilnog
odijevanja na
zdravstveno stanje.
- Upoznaje ulogu
sunčevog
zračenja, vode,
vazduha i sporta
u unapređenju
zdravlja.
Zdravlje kože i kose
- Navodi prednosti
pravilnog
održavanja
higijene kože.
- Nabraja posljedice
nehigijene
značajne za
pojedinca, kao i za
širu populaciju.
- Povezuje dobru
ličnu higijenu sa
njegom bolesnika,
naročito hroničnim.
- Upoznaje se sa
problemom
gljivičnih i
parazitarnih (šuga i
vašljivost)
oboljenja u
školama.
- Zna za preventivni
uticaj higijene
kože i kose na
parazitarna
oboljenja.
Higijena ishrane
- Definiše pojam
hrane.
- Zna da razlikuje
pravilnu i
nepravilnu ishranu.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
učenik
higijene.
Upoređuje
kontraceptivne
metode i analizira
polno prenosive
bolesti.
Ocjenjuje uticaj
spoljnih faktora na
zdravlje.
Uočava značaj
higijene kože i
adneksa.
Izražava efekte
čiste kože u
prevenciji
gljivičnih i
parazitarnih
oboljenja, naročito
u kolektivnim
ustanovama.
Vrednuje dobru
higijenu kože u
prevenciji
profesionalnih
oboljenja. .
Analizira pozitivni
uticaj lične
higijene u
zdravstvenim
ustanovama(kod
njege bolesnika)
-
Analizira posljedice
nepravilne ishrane.
Utvrđuje značaj
raznovrsne i
kvalitetne ishrane.
-
-
-
-
-
25
Preporuke za
izvođenje nastave
Razvija pozitivan
stav prema ličnoj
higijeni u skladu sa
higijenskim
normama sredine.
Razvija pravilan
odnos prema njezi
bolesnika.
Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
Razumije potrebu neophodnost lične
higijene bolesnika.
-
Prikaz slika
parazitarnih
oboljenja kože
(šuga, vašljivost).
Prihvata načela
zdrave ishrane.
Uviđa posljedice
dotadašnje
nepravilne ishrane
-
Seminarski rad:
Značaj raznovrsne,
higijenski ispravne
i kvalitetne hrane.
-
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Nabraja ukupne
energetske
potrebe(bazalni
metabolizam,
fizička aktivnost i
metaboličko
dejstvo hrane).
- Opisuje značaj i
vrste pojedinih
energetskih,
gradivnih i
zaštitnih materija
(masti, belančevin,
UH, minerali,
vitamini).
- Navodi važnije
životne namirnice.
- Upoznaje se sa
posljedicama
nepravilne ishrane.
Mentalna higijena
- Navodi definiciju
mentalne higijene.
- Opisuje primarnu i
sekundarnu
prevenciju i
njihove mjere.
- Upoznaje se sa
uticajem pušenja i
alkoholizma na
zdravlje.
- Zna za dejstvo
alkohola na
pojedine organe i
sisteme.
- Opisuje medicinski
tretman
alkoholičara i ulogu
zdravstvenih
radnika u
prevenciji
alkoholizma.
- Definiše pojam
narkomanije.
- Nabraja vrste
narkomanija,
uzroke i odlike
istih.
- Navodi načine
prevenciie
mentalnih
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
učenik
Razlikuje
energetske,
gradivne i zaštitne
materije.
Razlikuje bolesti
nastale usljed
nepravilne ishrane.
Analizira mjere
primarne i
sekundarne
prevencije.
Ocjenjuje štetnost
pušenja i
konzumacije
alkohola na
organizam.
Upoređuje dejstvo
alkohola i opojnih
droga.
Pronalazi razlike
uticaja različitih
opojnih droga.
Razvrstava načine
prevencije
mentalnohigijenskih
poremećaja.
-
Razvija svijest i
saznanja o
štetnosti cigareta,
alkohola i droge.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
26
Seminarski rad na
temu:
Uticaj pušenja,
alkoholizma i droge
na mentalno
zdravlje.
Mentalna higijena u
braku i porodici.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
poremećaja.
- Nabraja osnovne
postulate mentalne
higijene u braku i
porodici.
Okolina kao činilac zdravlja
- Razlikuje štetne i
- Nabraja faktore
korisne uticaje
spoljne sredine koji
okoline.
utiču na zdravlje.
- Upređuje uticaj
- Opisuje uticaj
spoljnih faktora u
stanovanja, pijaće
urbanim i ruralnim
vode,
sredinama.
aerozagađenja i
- Ocjenjuje uticaj
kontaminacije
štetnih noksi na
zemljišta na
zdravlje u radnoj
zdravlje ljudi.
sredini.
- Navodi štetne
uticaje u radnoj
sredini.
- Zna mjere
sprečavanja
epidemija u
vanrednim
uslovima.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija svijest o
neophodnosti
očuvanja životne
sredine.
- Shvata važnost
zaštite na radu.
- Pretražiavnje
interneta na temuOkolina kao činilac
zdravlja; diskusija
rezultata.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- M. Savićević i saradnici: Higijena, Medicinska knjiga, Beograd-Zagreb, 1978.
- M. Savićević i saradnici: Praktikum higijene i humane ekologije, Institut za
higijenu, Beograd, 1981.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Odgovarajući crteži.
- Stručna literatura , stručni časopisi, prospekti.
- Grafoskop.
- Računar.
- Video projektor.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja se vrši usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Doktor medicine, specijalista za socijalnu medicinu;
- doktor stomatologije, specijalista za socijalnu medicinu;
- doktor medicine, specijalista za higijenu;
27
- doktor medicine.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Higijena ishrane
- Zdravlje kože i kose
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Zdrava ishrana i dijetetika
- Načela zdrave ishrane,
nutritivne potrebe u
zdravlju i bolesti
- Kozmetologija
- Kozmetički proizvodi za
njegu kose
28
1.2.4. HEMIJA I BIOHEMIJA
1. Naziv predmeta: HEMIJA I BIOHEMIJA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
72
72
72
216
Ukupno
72
72
72
216
3. Opšti ciljevi nastave
Usvajanje novih i proširivanje znanja stečenih tokom prethodnog školovanja.
- Sticanje osnovnih znanja o materiji, strukturi materije, supstanci, elementima,
jedinjenjima, smješama.
- Izračunavanje molarne mase, broja mola, molarne zapremine, broja čestica,
masenog sastava jedinjenja, sastavljanja hemijskih formula, pisanja elektronskih
konfiguracija, popunjavanja orbitala u skladu sa Paulijevim principom i Hundovim
pravilima.
- Upoznavanje učenika sa hemijskim promjenama, tipovima hemijskih reakcija,
disperznim sistemima, rastvorima elektrolita, najvažnijim metalima, nemetalima
i njihovim jedinjenjima.
- Sticanje znanja o strukturi i reaktivnosti organskih molekula, ugljovodonicima i
derivatima ugljovodonika.
- Upoznavanje učenika sa definicijom, predmetom i značajem biohemije.
- Sticanje znanja o značaju vode i elektrolita, proteina, hemoglobina, enzima,
acidobazne ravnoteže, tjelesnih tečnosti, vitamina, hormona i minerala i njhovim
procesima u organizmu.
- Sticanje sposobnosti opisivanja i prikazivanja rezultata ogleda tablicama i
grafikonima.
- Sticanje sposobnosti pronalaženja i korišćenja različitih izvora informacija.
- Razvijanje sposobnosti razumijevanja procesa u živom organizmu i naglašavanje
uloge hemije na zdravlje i očuvanje životne sredine.
- Razvijanje smisla za organizovan rad, tačnost, sistematičnost i urednost.
- Razvijanje analitičkog mišljenja i stvaralačke mašte.
- Razvijanje kriterijuma za samostalno procjenjivanje izvora podataka i
sposobnosti njihove upotrebe.
-
29
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Materija
- Razvija analitičko
- Definiše predmet
- Uočava razliku
mišljenje.
proučavanja
između elemenata,
- Razvija preciznost i
hemije i
jedinjenja i
tačnost.
pojašnjava njen
smješa.
značaj.
- Primjenjuje
osnovne hemijske
- Definiše materiju,
zakone na
supstancu,
primjerima.
elemente,
jedinjenja i
- Izračunava molarnu
smješe.
masu, broj mola,
molarnu
- Pojašnjava
zapreminu, broj
definiciju osnovnih
čestica, maseni
hemijskih zakona.
sastav jedinjenja,
- Navodi i pojašnjava
sastavljanje
definicije Ar, Mr,
hemijskih formula i
mol, molarnu
stehiometrijska
zapreminu,
izračunavanja.
Avogadrov broj.
- Objašnjava
kvalitativno i
kvantitativno
značenje simbola i
formula.
Struktura materije
- Definiše atom,
- Određuje N(p),
- Razvija analitičko i
elementarne
N(e), N (n).
logičko mišljenje.
čestice, njihovu
- Piše elektronske
masu i
konfiguracije i
naelektrisanje,
određuje položaj
izotope.
elementa u PS.
- Navodi modele
- Popunjava orbitale
atoma.
u skladu sa
Paulijevim
- Navodi teorije koje
principom i
su dovele do
Hundovim
kvantno –
pravilom.
mehaničkog
modela atoma (De
- Analizira uzroke
Brolji,
stvaranja
Hajzenberg).
jedinjenja iz
atoma.
- Upoznaje raspored
elektrona u
- Određuje kako se
omotaču i povezuje
formira hemijska
sa mjestom u PS i
veza između
osobinama
pojedinih atoma i
elemenata.
tip veze.
- Objašnjava
- Na pojedinim
nastajanje jonskih,
primjerima
kovalentnih i
objašnjava polarnu
30
Preporuke za
izvođenje nastave
- Seminarski rad:
Tema - Iz istorije
hemije.
-
-
Kroz računske
zadatke utemeljiti
znanje učenika iz
ove oblasti.
-
Izrada crteža S i P
orbitala.
Izrada crteža
formiranja
hemijskih veza.
Sastavljanje
modela molekula i
modela kristalnih
rešetki.
-
-
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
metalnih veza.
- Pojašnjava
međumolekulske
privlačne sile i
povezuje sa
fizičkim osobinama
supstance.
- Definiše
molekulske
orbitale, energiju
veze, hibridizaciju
atomskih orbitala.
-
-
Hemijske promjene
- Pojašnjava uslove
nastanka hemijskih
reakcija.
- Objašnjava
prikazivanje
reakcija hemijskim
jednačinama.
- Navodi tipove
hemijskih
reakcija(analiza,
sinteza,
oksidoredukcija).
- Upoznaje
energetske
promjene pri
hemijskim
reakcijama.
- Definiše brzinu
hemijskih reakcija i
faktore koji utiču
na brzinu.
- Definiše povratne i
nepovratne
reakcije i faktore
koji utiču na
hemijsku
ravnotežu.
- Upoznaje reakcije
oksidoredukcije i
sastavljanje
jednačina.
- Navodi hemijske
izvore električne
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
i nepolarnu
kovalentnu vezu i
značaj za osobine
supstanci.
Pronalazi razlike u
osobinama
jedinjenja sa
jonskom vezom i
kovalentnom
vezom.
Upoređuje oblike
hibridizacije kod C.
Uočava razliku
između kristalnih i
amorfnih supstanci
i vrste kristalnih
sistema.
- Razlikuje tipove
hemijskih reakcija.
- Razlikuje
egzotermne i
endotermne
reakcije.
- Izračunava
promjenu entalpije
pri energetskim
promjenama.
- Analizira uticaj
faktora na brzinu
hemijske reakcije i
izračunava
promjenu brzine u
zavisnosti od tih
faktora.
- Određuje
konstantu
ravnoteže i
analizira faktore
koji utiču na stanje
ravnoteže(Le
Šateljeov princip).
- Određuje
oksidacione
brojeve i
koeficijente u
jednačinama
redoks reakcija.
- Obrazlaže radoks
potencijal i
predviđa tok
-
-
Razvija vještinu
sistematičnosti u
radu.
Razvija sposobnost
opažanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Demonstracioni ogledi:
- Izvođenje
jonskih reakcija
(praćenje
pojave taloga,
gasa, promjene
boje).
- Praćenje
energetskih
promjena pri
rastvaranju
(NaOH, NaCl,
NH4NO3).
- Praćenje
uticaja faktora
na brzinu
(Na2S2O3 sa
H2SO4).
- Seminarski rad:
- Primjena
elektrolitičkih
procesa u
industriji.
31
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
energije.
- Definiše redoks
potencijal.
- Definiše proces
elektrolize.
Disperzni sistemi
- Definiše pojmove
rastvor, rastvarač,
rastvorljivost.
- Pojašnjava vrste
rastvora.
- Obrazlaže
kvantitativan
sastav rastvora.
- Objašnjava
koligativne osobine
rastvora.
Rastvori elektrolita
- Definiše
elektrolite,
elektrolitičku
disocijaciju, stepen
i konstantu
disocijacije.
- Navodi i pojašnjava
definicije kisjelina,
baza, soli.
- Objašnjava jonski
proizvod vode i ph.
- Definiše hidrolizu
soli.
- Definiše pufere.
učenik
reakcije na osnovu
mjesta metala u
naponskom nizu.
- Razlikuje katodne i
anodne procese pri
elektrolizi.
- Razlikuje svojstva
pravih i koloidnih
rastvora.
- Izračunava
količinsku
koncentraciju i
maseni udio
rastvora.
-
-
-
-
-
-
Metali
- Pojašnjava pojam
metala, mjesto u
PS i navodi njihove
opšte osobine.
- Navodi značaj
metala u živom
organizmu i
industriji.
- Navodi najvažnija
jedinjenja alkalnih
metala, nalaženje i
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
- Razvija svijest o
značaju rastvora za
živi svijet i
industriju.
Razlikuje jake i
slabe elektrolite na
osnovu L i K.
Izražava reakcije
elektrolita jonskim
reakcijama.
Razlikuje kisjelu i
baznu sredinu na
osnovu vrijednosti
ph.
Vrednuje značaj
određivanja i
izračunavanja ph.
Razlikuje soli koje
hidrolizuju i piše
reakcije hidrolize.
Vrednuje značaj
pufera za procese
u organizmu i van
organizma.
-
Razvija svijest o
značaju pufera za
procese u
organizmu i van
organizma.
Interpretira opšte
karakteristike
alkalnih metala,
njihovo dobijanje i
značaj.
Vrednuje značaj
jedinjenja Ca i Mg
u organizmu i za
tvrdoću vode u
industriji.
Uočava osobine i
- Razvija sposobnost
zapažanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
Seminarki rad:
- Uloga i značaj
rastvora.
- Pripremanje
rastvora određene
koncentracije.
-
-
-
-
Demonstracioni
ogledi:
Određivanje kisjele
i bazne sredine
pomoću inikatora.
Određujivanje ph
pomoću
univerzalnog
indikatora.
Određujivanje ph u
rastvorima soli.
- Seminarski rad:
- Metali značajni u
organizmu.
- Tvrde i meke vode.
- Demonstracioni
ogledi:
- Rastvaranje Na,
Mg, Al u vodi.
- Rastvaranje Zn, Fe,
u HCl.
32
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
primjenu i
dobijanje.
- Navodi značaj
zemnoalkalnih
metala i njihovih
jedinjenja za živi
svijet i u industriji.
- Upoznaje značaj Al
i jedinjenja.
- Zna značaj
prelaznih metala
za živi svijet u
industriju.
- Navodi značaj Pb i
Sn.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
učenik
značaj Al i
jedinjenja Al.
Analizira opšte
karakteristike
prelaznih metala,
dobijanje i značaj
za živi svijet i u
industriji (Fe, Zn,
Hg, Ag, Co, Cu, Mn,
Cr).
Preporuke za
izvođenje nastave
- Amfoternost Zn, Al.
33
Razred: DRUGI
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Nemetali
- Navodi mjesto
nemetala u PS,
opšte osobine i
značaj.
- Nabraja halogene
elemente,
pojašnjava njihovo
nalaženje u
prirodi, živom
organizmu i značaj.
- Navodi
halogenovodonične
kiseline i oksi
kiseline Cl.
- Procjenjuje značaj
kiseonika, njihovih
jedinjenja i ozona.
- Upoznaje značaj S i
njegovih
jedinjenja.
- Procjenjuje značaj
N i P i njihovih
jedinjenja.
- Procjenjuje značaj
C, alotropske
modifikacije i
najvažnija
jedinjenja C.
- Poznaje značaj H,
njegove izotope i
najvažnija
jedinjenja (H2O).
- Razumije značaj Si
i njegovih
jedinjenja.
Struktura reaktivnosti
- Definiše organska
jedinjenja.
- Navodi osobine Catoma značajne za
organska
jedinjenja.
- Definiše sastav,
strukturu,
konfiguraciju,
konformaciju
organskih
molekula.
- Navodi podjelu
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
-
-
-
-
-
-
Interpretira opšte
karakteristike VII a
grupe, nalaženje u
organizmu.
Vrednuje značaj
halogenih
elemenata i
njihovih
jedinjenja.
Procjenjuje značaj
kiseonika u prirodi,
procese
sagorijevanja,
okside, perokside i
ozon.
Uočava značaj S,
okside i kiseline S.
Uočava značaj N i
P, njihovih
jedinjenja (NH3,
oksida, kiseline).
Uočava značaj C i
jedinjenja C.
Procjenjuje značaj
Si u prirodi i
jedinjenja.
Analizira značaj H
u prirodi,
jedinjenja (H2O).
- Razvija svijest o
značaju kiseonika
za živi svijet.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
organskih molekula
- Uočava opšte
karakteristike
organskih
jedinjenja i razliku
od neorganskih.
- Analizira oblike
veza izmedju Catoma.
- Razumije molekule
i strukturne
formule, izomeriju.
- Obrazlaže pojam
hibridizacije kod C-
- Razvija preciznost
u radu.
34
Demonstracioni
ogledi:
Reakcije Cl2 sa KBr,
KJ.
Laboratorijsko
dobijanje CO2, NH3.
Seminarski rad:
Vještačka đubriva.
Vježba:
- Sastavljanje
modela molekula
sa jednostrukom,
dvostrukom i
trostrukom vezom.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
organskih
jedinjenja.
- Definiše organske
reakcije, tipove
organskih reakcija.
Ugljovodonici
Alkani
- Definiše alkane,
homologi niz,
orijentaciju veze,
strukturnu
izomeriju.
- Imenije alkane po
IUPAC-u.
- Navodi postupak
dobijanja alkana.
- Nabraja i
pojašnjava fizičke i
hemijske reakcije.
Alkeni, dieni , alkini
- Navodi definiciju
alkena, diena i
alkina, navodi
njihov homologi
niz, izomeriju,
nomenklaturu,
dobijanje.
- Pojašnjava fizičke i
hemijske osobine.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
atoma i
orijentaciju veze.
- Razlikuje podjelu
prema načinu
vezivanja C-atoma,
prema funkcijama,
grupama.
- Upoređuje
homolitičke i
heterolitičke
reakcije,
eletrofilne i
nukleofilne
reagense, reakcije
supstitucije,
adicije i
eliminacije.
Uočava način
obrazovanja
homologog niza.
- Analizira
strukturnu
izomeriju kod
alkana i
nomenklaturu
izomera.
- Uočava zavisnost
osobina alkana od
sastava.
- Vrednuje značaj
reakcije
sagorijevanja i
krakovanja, kao i
mehanizam
reakcije
supstitucije.
- Prikazuje strukuru
izomera i
nomenklaturu.
- Uočava
geometrijsku
izomeriju kod
alkena.
- Razlikuje reakcije
sagorijevanja i
oksidacije kod
alkena.
- Analizira
mehanizam adicije,
Markovnikovljevo
-
35
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija sposobnost
zapažanja.
- Razvija
komunikativnost.
- Pretraživanje
slika i informacija
o alkanima na
internetu,
diskusija
zapažanja.
- Razvija analitičko i
logičko mišeljenje.
- Seminarski rad:
Nafta i derivati
nafte.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
Aliciklični
ugljovodonici i
areni
- Navodi definiciju
alicikličnih
ugljovodonika i
objašnjava njihov
homologi niz,
nomenklaturu,
Bajerova teorija
napona, cis-trans
izomeriju, osobine.
- Navodi definiciju,
hemologe benzena,
nomenklaturu.
- Pojašnjava
aromatičnost.
- Navodi arene sa
kondezovanim
prstenovima.
Derivati ugljovodonika
Halogeni derivati
ugljovodonika
- Navodi definiciju,
podjelu,
nomenklaturu,
dobijanje i
pojašnjava osobine
halogenih derivata
- Pojašnjava
mehanizam
nukleofilne
supstitucije
Alkoholi i etri
- Navodi definiciju,
podjelu,
nomenklaturu,
dobijanje i osobine
alkohola.
- Nabraja i
pojašnjava
najvažnije
polihidroksilne
alkohole.
- Objašnjava
učenik
pravilo, 1, 4 adiciju
kod diena, i
polimerizaciju.
Analizira značaj
kiselosti kod
alkina.
Uočava strukturu
benzenovog
prstena.
Analizira
mehanizam
elektrofilne
supstitucije i
reakcije adicije.
- Razvija sposobnost
opažanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Šematski prikaz
banzenovog
prstena.
-
Demionstracioni
ogled:
Izvođenje
reakcije
oksidacije.
-
Uočava postupak
dobijanja i osobine
halogenih derivata
i primjenu
Uočava mehanizam
nuklefilne
supstitucije i
značaj za organske
sinteze, primjenu
alikl halogenida
Interpretira
homologi niz i
imena
monohidroksilnih,
alkohola, njihovo
dobijanje i
osobine.
Pronalazi sličnosti
i razlike između
alifatičnih i
aromatičnih
alkohola.
-
Povezuje uzroke i
posljedice.
-
Prikazivanje
crtežom
enantiomera i
dijastreoizomera
-
Demonstracioni
ogled:
Izvođenje
reakcije
oksidacije
alkohola.
-
36
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
optičku izomeriju.
- Navodi definiciju,
dobijanje, osobine
i primjenu etara.
- Navodi osobine i
primjenu
dietiletra.
Aldehidi i ketoni
- Navodi definiciju,
homologi niz,
nomenklaturu,
dobijanje i osobine
aldehida i ketona.
- Navodi značaj
važnijih aldehida i
ketona.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
- Razlikuje
enantiomere,
diastereoizomere,
racemsku smješu.
- Uočava strukturu
fenola i osobine,
razliku od
alifatičnih
alkohola.
- Pravilno piše
strukturne
izomere.
- Analizira reakcije
oksidacije,
nukleofilne adicije,
polimerizacije,
kondezacije.
- Uočava oksidaciju,
adiciju,
polimerizaciju,
kondezaciju, i
razliku između
aldehida i ketona.
-
Razvija
sistematičnost i
preciznost u radu.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Prikazivanje
crteža
enantiomera i
dijastreoizomera.
-
Demonstracioni
ogled:
Izvođenje
reakcije
oksidacije
aldehida.
-
-
Organske kisjeline
- Navodi definiciju,
podjelu, homologi
niz, nomenklaturu,
dobijanje i osobine
organskih kisjelina.
- Navodi najvažnije
mono,
polikarbonske,
alifatične i
aromatične
supstituisane
kiseline, derivate
kisjelina.
Jedinjenja sa N
- Navodi
funkcionalne
grupe, njihova
najvažnija
jedinjenja i nazive.
- Definiše nitro
jedinjenja, amine,
dobijanje amina i
-
-
-
-
-
Pravilno piše
formule i navodi
imena najvažnijih
kisjelina i uočava
njihov značaj u
prirodi.
Analizira kisjelost,
reakcije sa
metalima, bazama,
alkoholima.
Razlikuje hloride,
amide, anhidride,
estre kisjelina.
-
Razlikuje nitro
jedinjenja,
postupke dobijanja
i primjenu.
Razlikuje
primarne,
sekundarne,
tercijarne,
kvaternerne amine,
-
Razvija logičko
rasuđivanje.
-
-
37
Razvija preciznost i
sposobnost
zapažanja.
Demonstracioni
ogled
Izvođenje
reakcije
CH3COOH sa
metalima i
alkoholima.
Pretraživanje
interneta na
temu:
Karboksilne
kisjeline.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
pojašnjava njihov
značaj.
-
Jedinjenja sa S
- Poznaje grupe
jedinjenja u
zavisnosti od
funkcionalne
grupe.
Heterociklična
jedinjenja
- Definiše
heterociklična
jedinjenja, njihov
značaj, osobine i
ulogu.
- Navodi najvažnije
heterociklične
prstenove i
supstance u čiji
sastav ulaze.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
učenik
alifatične i
aromatične amine.
Vrednuje značaj
derivata anilina
razlikuje baznost
amina, reakciju sa
HNO2.
Uočava značaj
tiola, sulfida,
disulfida i
upoređuje njihove
osobine.
-
Razlikuje
heterociklična
jedinjenja sa
petočlanim i
šestočlanim
prstenom.
Uočava alifatične i
aromatične
osobine.
Preporuke za
izvođenje nastave
Razvija analitično i
logičko
rasuđivanje.
-
38
Šematski prikaz
važnih životnih
jedinjenja u čiji
sastav ulaze
heterociklična
jedinjenja.
Razred: TREĆI
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenika
Biomolekuli i ćelija
- Definiše biohemiju
i pojašnjava njen
značaj za
medicinu.
- Navodi definicije
bioelemenata,
biomolekula,
biomakromolekula.
- Objašnjava razliku
između makro i
mikro elemenata.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
- Razlikuje pojmove
metabolizam,
katabolizam,
anabolizam.
- Vrednuje značaj
neorganskih i
organskih sastojaka
ćelije za životne
procese kao i
hijerarhiju u
molekulskoj
strukturi žive
materije.
Voda i elektroliti
- Objašnjava značaj
vode i elektrolita,
njihov odnos u
organizmu.
- Pojašnjava termine
intracelularna,
ekstracelularna,
intersticijalna
tečnost.
- Opisuje
hidrataciju,
dehidrataciju,
posljedice
poremećaja
metabolizma vode i
elektrolita.
Acidobazna ravnoteza
- Navodi
koncentraciju
vodonikovih atoma
u tjelesnim
tečnostima i
zavisnost procesa u
ćeliji od pH.
- Nabraja i
pojašnjava
fizioloski važne
pufere, njihovu
ulogu i značaj.
- Objažnjava acidozu
i alkalozu.
- Objašnjava ulogu
plućne i bubrežne
regulacije pH.
- Navodi klinički
Uočava građu
molekula vode i
vodoničnu vezu.
Razlikuje hidrofilne
i hidrofobne
supstance.
Razlikuje sastav
unutar ćelijske i
van ćelijske
tečnosti.
Uočava proces
osmoze,
hidrataciju i
dehidrataciju
ćelije.
Upoređuje
bikarbonatni,
fosfatni i proteinski
puferski sistem.
Uočava važnost
optimalne
vrijednosti pH za
pravilno odvijanje
biohemijskih
procesa.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
-
- Shvata značaj
naučnih
dostignuća.
- Seminarski rad:
- Uloga vode i
elektrolita u
organizmu.
Pretraživanje
interneta od strane
učenika na temu,
katabolizam,
anabolizam i
metabolizam,
diskusija
zapažanja.
- Seminarski rad:
- Bikarbonatni pufer
i acido-bazna
ravnoteza.
39
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenika
značaj promjene
ph.
Tjelesne tecnosti
- Navodi tjelesne
tečnosti, njihov
sastav i ulogu.
Proteini
- Definise aminokiseline, podjelu,
osobine,
esencijalne i
neesencijalne
proteinske aminokiseline.
- Navodi definicije
peptidne veze i
strukture proteina.
- Navodi i pojašnjava
proste i složene
proteine.
- Opisuje varenje
proteina i krajnje
proizvode
razlaganja.
učenik
-
-
-
-
-
-
-
Hemoglobin
- Navodi porfirine i
njihov fiziološki
značaj.
- Objašnjava
strukturu molekula
hemoglobina, ulogu
i značaj.
- Objašnjava
metabolizam
hemoglobina i
nastanak žučnih
boja.
- Upoznaje derivate
hemoglobina: oksi,
karboksi i
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
- Seminarski rad:
Tjelesne tečnosti i
njihova analiza u
kliničkoj
dijagnostici.
Vrednuje značaj
uloge likvora,
limfe, urina, znoja,
kao i analize
tjelesnih tečnosti u
kliničkoj
dijagnostici.
-
Uočava ulogu i
osobine aminokisjelina i proteina.
Razlikuje
primarnu,
sekundarnu,
tercijarnu i
kvaternernu
strukturu proteina.
Razlikuje aminokisjeline i
proteine.
Vrednuje značaj
jetre u
metabolizmu
amino-kiselina i
proteina.
Razlikuje hipo i
hiper
proteinemiju.
Uočava sastav
plazme, proteine
plazme i patološke
promjene.
-
Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
- Šematski prikaz
strukture proteina.
Uočava strukturu
hema i
protoporfirina IX i
ulogu
Vrednuje značaj
derivata
hemoglobina u
dijagnostici.
-
Razvija sposobnost
zapažanja.
-
40
Razvija svijest o
značaju tjelesnih
tečnosti za
zdravlje čovjeka.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Šematski prikaz
hemoglobina.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenika
methemoglobin.
Enzimi
- Objašnjava ulogu,
građu i način
djelovanja enzima.
- Navodi klasifikaciju
enzima i uslove za
dejstvo enzima.
- Upoznaje
dijagnostički važne
enzime.
- Objašnjava podjelu
i ulogu koenzima.
Ugljeni hidrati
- Navodi značaj i
podjelu ugljenih
hidrata.
- Definiše
monosaharide,
podjelu i osobine.
- Navodi
najpoznatije
disaharide,
oligosaharide,
polisaharide,
njihovu građu i
osobine.
- Opisuje varenje
ugljenih hidrata,
glikolizu, značaj
insulina i
poremećaj
metabolizma
ugljenih hidrata.
- Objašnjava
regulaciju i
poremećaj nivoa
glukoze u krvi.
Lipidi
- Definiše lipidne
klase njihove
osobine i ulogu.
- Definiše proste i
složene lipide.
- Opisuje
lipoproteine i
pojašnjava njihovu
ulogu.
- Pojašnjava termine
Ch, VLDL, LDL,
HDL.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Razlikuje
holoenzim i
apoenzim.
Analizira ulogu
pojedinih faktora
na dejstvo enzima.
Uočava važnost
enzima u
dijagnostici,
bolesti srca, jetre i
pankreasa.
-
Razlikuje aldoze i
ketoze i piše
Fiserove i
Hovortove
projekcione
formule.
Razumije stvaranje
glikozidnih veza i
karakteristične
reakcije
monosaharide.
Upoređuje aerobni
i anaerobni put
razgradnje ugljenih
hidrata.
Uočava
poremećaje u
metabolizmu
ugljenih hidrata
(dijabetes
mellitus).
-
Vrednuje ulogu i
značaj lipida.
Upoređuje zasićene
i nezasićene više
masne kisjeline,
piše reakcije
esterifikacije,
hidrolize,
saponifikacije,
hidrogenizacije.
Analizira sastav i
ulogu lecitina,
-
Preporuke za
izvođenje nastave
Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
-
Razvija svijest o
značaju pravilne
ishrane.
-
-
-
41
Razvija analitičko i
logičko
rasuđivanje.
-
Pretraživanje
interneta na temu:
Enzimi i njihov
značaj u
dijagnostici.
Demostracioni
ogled:
Reakcija skroba sa
jodom.
inverzija saharoze.
Reakcija sa
Felingovim i
Tolensovim
reagensom.
Demostracioni
ogled:
Određivanje
kiselinskog, jodnog
i saponifikacionog
broja akrolinska
reakcija.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenika
- Navodi najvažnije
steroide.
- Opisuje varenje
lipida i stvaranje
krajnjih proizvoda
metabolizma.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
Krebsov ciklus
- Objašnjava
međusobnu
povezanost
metabolizma
ugljenih hidrata,
proteina i masti.
- Pojašnjava ciklus
uree.
- Navodi i pojašnjava
pojmove
ketonemije i
ketonurija.
Hormoni
- Definiše hormone
njihovu podjelu,
ulogu i način
djelovanja.
- Objašnjava
stvaranje hormona
u žlijezdama sa
unutrašnjim
lučenjem.
- Objašnjava
poremećaje u
metabolizmu
pojedinih hormona.
Metabolizam minerala
- Objašnjava
metabolizam Ca,
Mg, P i esencijalnih
elemenata u tragu.
- Navodi esencijalne
elemente u tragu i njihovu ulogu.
-
učenik
kefalina,
fosfatidilserina.
Uočava ulogu lipida
i njihovo pozitivno
i negativno
djelovanje na
organizam čovjeka.
Analizira molekul
ATP i shvata
energetske
promjene u
metabolizmu.
Uočava krajnje
proizvode
Krebsovog ciklusa.
-
Razlikuje
najvažnije
hormone i
mehanizam
njihovog
djelovanja.
Zna značaj
pojedinih hormona
u metabolizmu i
dijagnostici.
-
Razvija sposobnost
zapažanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Vrednuje značaj i
ulogu pojedinih
esencijalnih
elemenata u
organizmu.
Razlikuje vrste
oboljenja koja
nastaju usljed
poremećaja
koncentracije
pojedinih
minerala.
Uočava značaj
minerala u
biohemijskoj
analizi.
-
Razvija sposobnost
komunikacije i
argumentovanog
iznošenja
sopstvenog
mišljenja.
-
Razvija svijest o
značaju zdrave
ishrane.
-
-
-
42
Šematski prikaz
Krebsovog ciklusa.
Šematski prikaz
molekula ATP.
Pretraživanje
interneta na temu:
Hormoni i njihov
značaj u
metabolizmu,
diskusija
zapažanja.
Power point
prezentacija od
strane učenika:
Poremećaji
koncetracije
minerala i vrste
oboljenja.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenika
Vitamini
- Navodi vitamine
rastvorene u vodi i
mastima, njihovu
ulogu i mjesto
nalaženja.
- Navodi bolesti koje
su posljedice
poremećaja
koncentracije
vitamina u
organizmu.
- Objašnjava
koenzimeprenosioce
vodonika i
koenzimeprenosioce grupa.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
-
-
- Razvija svijest o
značaju zdrave
ishrane.
Uočava vitamine
rastvorene u vodi i
mastima.
Upoređuje
pojmove hipo,
hiper i avitaminoza
i posljedice.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Izrada tematskih
panoa:
- Vitamini, hipo,
hiper i
avitaminoza.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- R. Jankov, D. Sišović, F. Bihelović, S. Antić: Hemija za I razred opšte gimnazije,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Podorica, 2007.
- M. Rakočević, R. Horvat: Opšta hemija za I razred srednje škole, Zavod za
udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2000.
- S. Arsenijević, M. Ćelap: Zbirka zadataka sa ogledima iz hemije za I razred, NK
Beograd, 1982.
- M. Jovetić: Neorganska hemija za prvi i drugi razred srednje škole, Zavod za
izdavanje udžbenika, Novi Sad, 1992.
- V. Pavlović, R. Marković: Organska hemija za drugi i treći razred srednje škole,
Zavod za izdavanje udžbenika, Novi Sad, 1991.
- Dr Aleksandra Stojiljković: Hemija za treći razred, Beograd, 1997.
- V. Pavlović i R. Marković: Organska hemija, Zavod za izdavanje udžbenika , Novi
Sad, 1991.
- J. Petrović, S. Velimirović: Hemija za IV razred gimnazije, Zavod za udžbenike i
nastavna sredstva, Beograd, 2000.
- V. Đurđić: Medicinska biohemija za IV razred medicinske škole, Zavod za
udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2000.
- N. T. Majkić-Singh: Medicinska biohemija, DMBJ, Beograd, 1994.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Laboratorijski pribor.
- Posudje i hemikalije za demonstracione oglede.
- Grafoskop.
- Kompjuter, video projektor.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno.
- Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu.
- Pismena provjera znanja vrši se pismenom vježbom (po jedna u polugodištu).
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
43
-
Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
-
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
I i II razerd:
- profesor hemije;
- diplomirani hemičar;
- diplomirani inženjer hemijske tehnologije.
III razred:
- specijalista biohemije.
10. Povezanost predmeta
Znanja
-
Voda i elektroliti
Tjelesne tečnosti
Krv
Rastvori i elektroliti
Monosaharidi, disaharidi i
oligosaharidi
Aminokiseline i proteini
Lipidi i lipoproteini
Vitamini
Enzimi
Krv
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Anatomija i fiziologija
- Tjelesne tečnosti
- Krv
- Digestivni sistem
- Mikrobiologija
44
- Metabolozam
mikroorganizama
- Antigen i antitijela
1.2.5. MIKROBIOLOGIJA
1. Naziv predmeta: MIKROBIOLOGIJA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
Ukupno
72
72
72
72
3. Opšti ciljevi nastave
- Razumijevanje opštih pojmova i činjenica iz mikrobilogije.
- Usvajanje potrebnih znanja iz oblasti opšte bakteriologije, ekologije
mikroorganizama i imunologije.
- Razumijevanje uticaja spoljašnjih ageanasa na bakterije.
- Sticanje opštih znanja o uzrocima, prenosiocima i posljedicama infekcija i
zaraznih bolesti.
- Upoznavanje sa osnovama epidemiologije zaraznih bolesti.
- Razumijevanje odnosa čovjekove sredine i čovjeka sa mikroorganizmima.
- Povezivanje teorijskih sadržaja sa praktičnim radom.
- Razvijanje sposobnosti posmatranja, uočavanja i zaključivanja.
- Razvijanje sposobnosti zaštite organizma od zaraznih bolesti vakcinacijom.
- Praćenje širenja bolesti u populaciji i faktora koji utiču na njihovo širenje.
- Razumijevanje bakterija i virusa koje su najčešći uzročnici oboljenja čovjeka.
45
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: DRUGI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Opšta bakteriologija
-
-
-
-
-
Definiše bakterije i
navodi osnovne
oblike.
Ilustruje i
pojašnjava građu
bakterijske ćelije.
Opisuje ishranu i
metabolizam uz
navođenje enzima.
Opisuje
razmnožavanje
bakterija uz
navođenje faktora
koji utiču na
razmnožavanje.
Objašnjava
genetiku i opisuje
postupak
prenošenja
genetičkog
materijala
bakterija.
-
-
-
-
-
Uočava i razlikuje
osnovne oblike
bakterija.
Analizira i
određuje sastavne
elemente
bakterijske ćelije.
Razlikuje
disimilaciju i
asimilaciju i
uočava izvore
hrane i energije.
Uočava značaj
razmnožavanja uz
razlikovanje oblika
i faktora koji utiču
na razmnožavanje.
Određuje genotip,
fenotip i mutacije i
razlikuje transfer
genetičkog
materijala.
Razvija sposobnost
opažanja.
Razvija analitičko i
logičko mišljenje.
-
Šematski prikaz
građe bakterijske
ćelije.
-
Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju i higijeni.
-
Seminarski rad na
temu: ekologija
mikroorganizama.
-
Povezuje uzroke i
posljedice.
Razvija pozitivan
prema higijeni i
zdravlju.
-
Posjeta
mikrobiološkoj
laboratoriji,
upoznavanje sa
postupcima
sterilnosti i
dizenfekcije.
Usvaja načela
zdravog života.
- Referat na temu:
Hemioterapeutici.
-
Ekologija mikroorganizama
- Opisuje
- Uočava staništa
rasprostranjenost
mikroorganizama i
mikroorganizama i
razlikuje
objašnjava
mikroorganizme
mikrofloru i
kože, nosa i
mikrofaunu u
digestivnog trakta.
zdravom
organizmu.
Uticaj spoljašnjih ageanasa na bakterije
- Opisuje sterilnost,
- Razlikuje fičičke
asepsu i
agense i određuje
dezinfekciju i
sterilnost i
navodi fizičke
dezinfekciju.
agense.
- Vrši komparaciju i
uočava
- Nabraja hemijske
najznačajnije
ageanse i
dezinficijense i
objašnjava
antiseptike.
mehanizam
djelovanja.
Hemioterapeutici
- Objašnjava
- Razlikuje difuzione
djelovanje
i dilucionu metodu
hemioterapeutika i
i uočava nastanak
antibiotika na
rezistencije.
-
-
46
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
mikroorganizme i
navodi rezistenciju
mikroorganizama.
Infekcija i zarazna bolest
- Definiše infekciju i
- Razlikuje vrste
navodi vrste
infekcija.
infekcija.
- Uočava razliku u
pojavi infekcija u
- Navodi definiciju
odnosu na zarazne
zarazne bolesti i
bolesti.
objašnjava
posljedice
infekcije i zarazne
bolesti.
Osnovi epidemiologije zaraznih bolesti
- Definiše
- Razlikuje
epidemiologiju i
Vogralikov lanac i
njene zadatke i
Gordonov trijas.
navodi faktore
- Analizira širenje
neophodne za
zaraze i način
nastanak infekcije.
javljanja.
- Objašnjava
- Uočava mjere
prenošenje i način
sprečavanja i
javljanja zaraznih
suzbijanja zaraze.
bolesti.
- Navodi i opisuje
mjere za
sprečavanje i
suzbijanje zaraznih
bolesti.
Patogenost i virulencija
- Definiše
- Razlikuje faktore
patogenost i
invazivnosti i
virulenciju i navodi
toksičnosti i
faktore patogene
određuje
aktivnosti.
virulenciju.
Imunologija
- Definiše
- Upoređuje urođenu
imunologiju i
i stečenu
opisuje otpornost
otpornost.
organizma.
- Razlikuje
spoljašnje i
- Objašnjava
unutrašnje faktore.
nespecifičnu
otpornost i opisuje - Upoređuje antigen
spoljašnje i
i imuni sistem.
unutrašnje faktore. - Analizira građu,
klase i vrste
- Navodi i pojašnjava
antitijela.
specifičnu
otpornost.
- Razlikuje
aglutinaciju,
- Objašnjava
precipitaciju,
humoralni imuni
litičke reakcije i
odgovor i opisuje
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Povezuje uzroke i
posljedice.
Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
-
Pretraživanje
interneta na temu:
Infekcija i zarazna
bolest, diskusija
zapažanja.
-
Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
-
Pravljenje
tematskih panoa
na temu: Faktori
neophodni za
nastanak infekcija.
-
Uviđa važnost
očuvanja kvaliteta.
-
Pretraživanje
interneta na temu:
Patogenost i
virulencija,
diskusija rezultata.
-
Razvija sposobnost
opažanja.
Razvija analitičko i
logičko mišljenje.
-
Pravljenje
tematskih panoa
na temu:
Otpornost
organizma.
-
-
47
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
antitijela.
- Opisuje reakciju
antigen-antitijelo.
- Navodi i opsuje
ćelijski imuni
odgovor.
- Definiše imunost i
nabraja aktivnu i
pasivnu zaštitu.
- Opisuje vakcine i
serume.
- Navodi definiciju
preosjetljivosti i
pojašnjava
preosjetljivost
ranog tipa.
- Pojašnjava
preosjetljivost
kasnog tipa.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
reakcije
imobilizacije.
- Analizira
efektorne,
regulatorne i tćelije pamćenja.
- Upoređuje
prirodnu i
vještačku imunost.
- Indentifikuje vrste
vakcina, razlikuje
homologne i
heterologne
serume.
- Razlikuje
anafilaksu, artusov
fenomen,
desenzibilizaciju i
serumsku bolest.
- Uočava značaj
turbekulinskog
testa, autoimune
bolesti i
imunodeficijencij.
Specijalna bakteriologija
- Navodi i pojašnjava - Pronalazi sličnosti i
stafilokoke i
razlike između
streptokoke.
stafilokoka i
streptokoka.
- Objašnjava
najserije uz
- Razlikuje
navođenje
meningokoke i
meningokoke i
gonokoke.
gonokoke.
- Uočava simptome
difterije i
- Pojašnjava
tuberkuloze.
korinebakterijum
difterije i
- Razlikuje
mikobakterijum
klostridije, gasne
turbekulozis.
ganglije i
botulinum.
- Opisuje bacilus
antracis
- Razlikuje
klostridijum tetani.
enterobakterije.
- Objašnjava
- Uočava pertusis ili
klostridije gasne
veliki kašalj.
gangrene i
- Uočava znake
klostridijum
sifilisa.
botulinum.
- Upoznaje
enterobakterije.
- Objašnjava
bortodelu pertusis
- Opisuje treponemu
-
48
Razvija pravilan
odnos prema
zdravlju i higijeni.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Pretraživanje
interneta na temu:
Specijalna
bakteriologija.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
palidum.
Opšta virusologija
- Definiše i
pojašnjava opšte
karakteristike
virusa.
- Navodi i objašnjava interferenciju,
tropizam i
selektivnost virusa.
- Nabraja i opisuje
virusne infekcije.
Specijalna virusologija
- Navodi i pojašnjva
polio viruse,
koksaki viruse i eho
viruse.
- Pojašnjava
karakteristike virus
gripa.
- Opisuje virus
mumpsa, morbila
rabijesa i rubele.
- Navodi i pojašnjava virus humane
imunodeficijencije
.
- Upoznaje
adenoviruse i
herpes viruse.
- Navodi i pojašnjava viruse hepatitisa.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
Uočava građu,
hemijski sastav i
umnožavanje
virusa.
Razlikuje stvaranje
i vrste interferona.
Uočava i upređuje
virusne infekcije.
-
Razvija sposobnost
zapažanja.
-
Pravljenje
tematskih panoa
na temu: Opšte
karakteristike i
građa virusa.
Upoređuje
polioviruse,
koksaki viruse i eho
viruse.
Uočava grip ili
influencu.
Uočava oboljenja
koja izazivaju
zauške i male
boginje.
Razlikuje
prenošenje i
inficiranje hiv
virusom.
Uočava i razlikuje
infekcije izazvane
adenovirusima.
Pronalazi sličnosti i
razlike između
hepatitisa a i
hepatitisa b.
-
Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
- Prikaz slajdova
različitih vrsta
Virusa.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- Š. Radulović: Mikrobiologija sa epidemiologijom za II razred medicinske škole,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004.
- S. Stajić: Mikrobiologija za zdravstvenu struku, Zavod za udžbenike i nastavna
sredstva, Sarajevo, 1983.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- PC računar.
- LCD projektor.
- Projekciono platno.
- Slike.
- Šeme.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno.
- Usmeno najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
49
-
Pismenu provjeru znanja vršiti putem pismene vježbe - po jedna u polugodištu.
Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
-
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Doktor medicine, specijalista za medicinsku mikrobiologiju;
- diplomirani biolog – mikrobiolog.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Metabolizam
mikroorganizama
- Antigen i antitijela
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Hemija i biohemija
- Enzimi
- Krv
50
1.2.6. BOTANIKA
1. Naziv predmeta: BOTANIKA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
Ukupno
72
72
72
72
3. Opšti ciljevi nastave
- Sticanje osnovnih znanja o biljnoj ćeliji i njenom značaju za živi svijet.
- Usvajanje znanja o biljnim tkivima, njihovom sastavu, podjeli i funkciji.
- Sticanje znanja o morfologiji, metamorfozi i anatomiji biljnih organa.
- Shvatanje značaja procesa i razlikovanje tipova razmnožavanja kod biljaka.
- Upoznavanje sa kriterijumima sistematike biljaka i njihovom podjelom na
taksone.
- Uvježbavanje praktičnih vještina pri terenskom radu.
- Uočavanje značaja ekologije za ekosistem.
- Razvijanje svijesti o značaju očuvanja životne sredine.
51
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: DRUGI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Biljna ćelija
- Definiše pojam
- Razlikuje biljnu i
- Razvija pozitivan
ćelije.
životinjsku ćeliju.
stav prema novim
saznanjima iz svoje
- Navodi
- Analizira značaj
struke.
specifičnosti,
biljne ćelije za živi
nabraja i opisuje
svijet.
glavne djelove
- Uočava
biljne ćelije.
specifičnosti biljne
ćelije.
- Upoznaje funkciju
djelova biljne
- Uočava glavne
ćelije.
djelove biljne
ćelije i analizira
- Objašnjava deobu
njihovu funkciju.
biljne ćelije.
- Analizira proces
deobe biljne ćelije.
- Uočava
specifičnosti biljne
ćelije.
Biljna tkiva
- Definiše biljna
- Vrednuje značaj
- Razvija analitičko i
tkiva.
tkiva i analizira
logičko mišljenje.
njihov sastav.
- Nabraja biljna
tkiva i objašnjava
- Vrši komparaciju
njihovu podjelu.
između tvornih i
trajnih tkiva i
- Navodi razlike
uočava njihove
između tvornih i
karakteristike.
trajnih tkiva i
opisuje njihove
- Razlikuje tipove
morfološke
tvornih tkiva.
osobine.
- Indetifikuje ulogu
tvornih tkiva i
- Objašnjava građu i
uočava njihove
funkciju vršnih,
osnovne
bočnih, umetnutih
karakteristike.
i tkiva rane i
opisuje mjesto
- Razlikuje tipove
njihove
trajnih tkiva i
lokalizacije.
indetifikuje
njihovu ulogu.
- Nabraja trajna
tkiva, objašnjava
njihovu građu i
funkciju.
- Objašnjava
osnovne
karakteristike
pokoričnog,
parenhimskog,
mehaničkog,
sprovodnog i
sekrecionog tkiva.
52
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
-
-
Prikaz skica, slika i
modela biljne
ćelije.
Priprema
mikroskopskih
preparata biljne
ćelije.
Uvježbavati
samostalan i grupni
rad kod učenika.
Prikaz skice, slike i
modela biljnih
tkiva.
Pravljenje
mikroskopskih
preparata biljnih
tkiva.
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Biljni organi (anatomija, morfologija i metamorfoza)
- Definiše biljne
- Određuje porijeklo
- Razvija svijest o
organe i objašnjava
biljnih organa.
uzročno
njihovu
posljedičnim
- Analizira
organizaciju.
vezama odnosa
nastajanje i ulogu
čovjeka i životne
klice.
- Ilustruje nastanak
sredine.
klice i navodi njene - Indetifikuje biljne
djelove.
organe, shvata
ulogu i uočava
- Opisuje od kojih
njihove anatomske
djelova klice
karakteristike.
nastaju organi.
- Nabraja vegetati- Upoređuje funkcije
vne biljne organe.
korjena, stabla i
lista.
- Objašnjava građu i
funkcije korjena.
- Analizira značaj
resorpcije vode i
- Pojašnjava
mineralnih
primanje vode i
materija.
mineralnih
materija.
- Razmatra proces
transporta vode i
- Pojašnjava
mineralnih
metamorfozu
materija kao i
korjena.
organskih
- Objašnjava građu i
jedinjenja.
funkciju stabla.
- Pojašnjava
- Ocjenjuje značaj
transport vode i
procesa fotosinteze
mineralnih
i transpiracije.
materija kao i
- Analizira procese
organskih
koji se dešavaju u
jedinjenja.
biljnim organima.
- Navodi razliku
između zeljastih i
drvenastih biljaka.
- Obrazlaže podjelu
drvenastih biljaka
na drveće, žbunove i polužbunove.
- Navodi djelove
lista, objašnjava
funkciju i nabraja
podjelu listova
prema položaju i
funkciji.
- Opisuje
metamorfozu
listova.
- Definiše proces
transpiracije i
fotosinteze.
- Obrazlaže značaj
procesa fotosinteze
53
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
Pretraživanje
interneta na temu:
Biljni organi.
Diskusija rezultata.
Slike i grafikoni
biljnih organa.
Uvježbavati
samostalan i grupni
rad kod učenika.
Koristiti stručnu
literaturu.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
za živi svijet.
Razmnožavanje kod biljaka
- Objašnjava značaj
- Vrednuje značaj
procesa
procesa i razlikuje
razmnožavanja za
tipove
biljke, životinje i
razmnožavanja kod
čovjeka.
biljaka.
- Nabraja tipove
- Upoređuje i uočava
razmnožavanja kod
sličnosti i razlike
biljaka.
između
vegetativnog,
- Pojašnjava
bespolnog i polnog
vegetativno,
razmnožavanja.
bespolno i polno
razmnožavanje kod - Indetifikuje biljke
biljaka.
koje se
razmnožavaju
- Nabraja i
vegetativno,
pojašnjava tipove
bespolno i polno.
polnog procesa
razmnožavanja.
- Razmatra procese
razmnožavanja kod
- Definiše proces
biljaka.
oprašivanja i
navodi tipove
oprašivanja.
- Opisuje proces
oplođenja i
objašnjava proces
razvića biljne
jedinke.
Organi za razmnožavanje kod cvjetnica
- Pojašnjava značaj
- Razlikuje djelove
organa za
cvjetova.
razmnožavanje kod - Uočava funkciju
biljaka.
cvijeta.
- Imenuje djelove
- Upoređuje cimozne
organa za
i recemozne cvasti.
razmnožavanje kod - Analizira proces
biljaka.
oprašivanja.
- Opisuje građu
- Upoređuje različite
cvijeta i navodi
tipove oprašivanja.
funkciju njegovih
- Analizira proces
pojedinih djelova.
oplođenja.
- Definiše cvast i
- Uočava ulogu
nabraja tipove
sjemenog zametka.
cvasti.
- Indetifikuje
- Objašnjava
funkcije ploda.
nastanak sjemenog
zametka.
- Opisuje funkciju i
nabraja vrste
ploda.
- Definiše proces
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
-
-
-
54
Preporuke za
izvođenje nastave
Razvija svijest o
značaju prirodne
raznovrsnosti.
Razvija sposobnost
opažanja.
-
Izrada grafičkih
radova vezanih za
tipove
razmnožavanja
biljaka.
Razvija ekološku
svijest.
-
Izrada tematskih
panoa, cvijet,
sjemena i plod.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
oprašivanja, navodi
i pojašnjava tipove
oprašivanja.
- Opisuje proces
oplođenja.
- Objašnjava proces
razvića biljne
jedinke.
Klasifikacija (sistematika) biljaka
- Definiše ulogu
- Uočava značaj
sistematike
binarne
biljaka.
nomenklature.
- Navodi sistematske
- Razlikuje više i
kategorije ili
niže biljke.
taksone.
- Analiza i
upoređivanje
- Pojašnjava
biljaka prema
botaničku i
obliku i građi.
farmaceutsku
nomenklaturu.
- Idnetifikuje
predstavnike nižih i
- Obrazlaže podjelu
viših biljaka.
biljaka na niže i
više biljke.
- Uočava razliku
među pojedinim
- Nabraja niže
predstavnicima
biljke.
nižih biljaka.
- Opisuje oblik,
građu i
- Uočava razliku
razmnožavanje
među pojedinim
algi.
predstavnicima
viših biljaka.
- Pojašnjava razlike
između modroze- Upoređuje srodne
lenih, zelenih i
karakteristike viših
mrkih algi.
biljaka. .
- Nabraja
- Vreduje značaj
najznačajnije
nižih i viših biljaka
predstavnike
za životnu
modrozelenih,
zajednicu, a
zelenih i mrkih
posebno za čovjeka
algi.
- Analizira značaj
algi u prirodi i za
- Opisuje oblik,
čovjeka.
građu i
razmnožavanje
- Pronalazi osnovne
gljiva.
sličnosti i razlike
između
- Nabraja
Phycomycetes,
najznačajnije
Ascomycetes i
predstavnike
Basidiomycetes.
Phycomycetes,
Ascomycetes i
Basidiomycetes.
- Opisuje građu
lišaja.
- Uočava sličnosti i
- Definiše više biljke
razlike između
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
-
Razvija sposobnost
zapažanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
-
-
-
55
Razvija svijest o
potrebi zaštite
životne sredine.
Upoznavanje
učenika sa
pojedinim
predstavnicima
biljaka.
Posjeta botaničkoj
bašti i nacionalnom
parku.
Pretraživanje
interneta.
Pretraživanje
interneta na temu.
Najznačajnije
familije
skrivenosjemenica.
Posjeta botaničkoj
bašti, nacionalnom
parku i dr.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
i nabraja razdjele
viših biljaka.
- Opisuje osnovne
karakteristike
mahovina i
pojašnjava njihovo
razviće.
- Nabraja
najznačajnije
predstavnike
mahovina.
- Opisuje osnovne
karakteristike
rastavića.
- Objašnjava razviće
rastavića i nabraja
njihove
najznačajnije
predstavnike.
- Opisuje osnovne
karakteristike
papratnjača,
objašnjava razviće
i navodi
najznačajnije
predstavnike
papratnjača.
- Opisuje biljke sa
sjemenom.
- Navodi osnovne
karakteristike
golosjemenjača i
nabraja njihove
najznačajnije
familije.
- Opisuje
karakteristike
Ginkgoaceae,
Pinaceae i
Cupresaceae, i
nabraja njihove
najznačajnije
predstavnike.
- Ilustruje osnovne
karakteristike
skrivenosjemenica.
- Nabraja
najznačajnije
familije
skrivenosjemenica,
opisuje njihove
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
golosjemenjača i
skrivenosjemenjača.
Analizira razliku
između
monokotiledonih i
dikotiledonih
biljaka.
Uočava značaj
familije kao i
njihovih
predstavnika za
farmaceutsku
industriju.
Uočava razlike i
sličnosti između
pojedinih familija i
rasprostranjenosti.
Ističe značaj viših
biljaka u životnoj
sredini.
Vrednuje značaj
viših biljaka za
čovjeka
prvenstveno za
farmaceutsku
industriju.
Ističe značaj viših
biljaka u životnoj
sredini.
Analizira značaj
viših biljaka za
čovjeka
prvenstveno za
farmaceutsku
industriju.
Sakuplja biljke i
izrađuje
herbarijum.
56
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
odlike i nabraja
njihove
predstavnike:
- Ranunculaceae,
- Berberidaceae,
- Papaveraceae,
- Fumariaceae,
- Fagaceae,
- Betulaceae
- Juglandaceae,
- Caryophyllaceae,
- Brassicaceae,
- Ericaceae,
- Primulaceae,
- Tiliaceae,
- Malvaceae,
- Euphorbiaceae,
- Rosaceae,
- Fabaceae,
- Malaceae,
- Amygdalaceae,
- Punicaceae,
- Hyppocastanaceae,
- Linaceae,
- Apiaceae,
- Rhamnaceae,
- Apocynaceae,
- Gentianaceae,
- Sambucaceae,
- Oleaceae,
- Valerianaceae,
- Solanaceae,
- Scrophulariaceae,
- Plantaginaceae,
- Lamiaceae,
- Asteraceae,
- Liliaceae,
- Iridaceae,
- Poaceae,
- Orchidaceae.
Osnovni principi ekologije
- Definiše ekologiju
- Uočava značaj
kao biološku
ekologije.
nauku.
- Upoređuje odnose
među živim bićima.
- Nabraja ekološke
faktore.
- Analizira ekološke
faktore.
- Nabraja stadijume
- Indetifikuje izvore
organizacije živih
zagađenja.
bića na zemlji.
- Objašnjava značaj
- Vrednuje značaj
ekoloških faktora
mjera koje se
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
-
Razvija ekološku
svijest.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
57
Video prezentacije
o izvorima
zagađenja.
Zakoni o zaštiti
životne sredine.
Izrada tematskih
panoa - zaštita
životne sredine.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
na biljne
zajednice.
- Ilustruje izvore i
vrste zagađenja.
- Navodi mjere
zaštite protiv
raznih vidova
zagađenja.
- Nabraja biiljke kao
indikatore stepena
zagađenja.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
sprovode za
smanjenje
zagađenja.
Preporuke za
izvođenje nastave
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- R. Jančić: BOTANIKA za II razred medicinske škole, Zavod za udžbenike i nastavna
sredstva, Beograd, 2006.
- D. Baloš: BIOLOGIJA za I razred medicinske i veterinarske škole, Zavod za
udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, Zavod za školstvo, Podgorica, 1992.
- R. Marinović: Osnovi mikrologije i lihenologije, Beogradski izdavačko-grafički
zavod, Beograd, 1983.
- Ž. Tešić, R. Marinović: Sistematika nižih biljaka, Zavod za izdavanje udžbenika
Srbije, Beograd, 1981.
- B. Tatić, V. Blečić: Sistematika i filogenija viših biljaka, Univerzitet u Prištini,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Priština, 1996.
- J. Rohlena: Conspectus florae Montenegrinae, Vydano odpory ministarstva
skolstvi a Narodni rady badatelske v Praze, Praha, 1942.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Opremljen biološki kabinet ili specijalizovana učionica.
- Kompjuter sa lcd projektorom i internet konekcijom.
- Modeli.
- Slike.
- Šeme.
- Enciklopedije i stručni časopisi.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno.
- Usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu
- Pismena provjera znanja – pismena vježba (dvije u polugodištu).
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Profesor biologije;
- diplomirani biolog.
58
10. Povezanost predmeta
Znanja
-
Biljna ćelija
Biljna tkiva
Biljni organi
Razmnožavanje biljaka
Sistematika biljaka
Klasifikacija biljaka
Biljna ćelija
Biljna tkiva
Droge
Biljna ćelija
Biljna tkiva
Droge
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Biologija
- Biljna ćelija
- Biljna tkiva
- Biljni organi
- Razmnožavanje biljaka
- Ljekovite biljke,
- Farmakognozija
- Ljekovito bilje, droge,
proizvodnja droga
- Praktična nastava
59
- Preparati
- Pravljenje preparata
- Sakupljanje biljaka
1.2.7. FIZIKALNA TERAPIJA
1. Naziv predmeta: FIZIKALNA TERAPIJA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
36
Ukupno
II
36
36
36
III
IV
Ukupno
72
72
I
3. Opšti ciljevi nastave
- Upoznavanje učenika sa osnovnim pojmovima, činjenicama i zakonitostima iz
oblasti masaže.
- Sticanje znanja o značaju i vrstama relaksacije, masažnih međuhvatova i
masažnih hvatova.
- Upozanavanje sa tehnikama masaže glave, vrata, lica, grudnog koša, trbuha,
leđa, gornjih i donjih ekstremiteta.
- Upoznavanje sa fiziološkiim i refleksnim dejstvom masaže na kožu, mišiće,
zglobove, krvotok, nervni sistem.
- Sticanje znanja o mogućim indikacijama i kontraindikacijama za primjenu
odgovarajućih tehnika masaže.
- Razvija pravilan odnos prema zdravlju kao društvenoj vrijednosti.
- Osposobljavanje za nastavak stručnog usavršavanja.
60
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Masaža - pojam i podjela
- Razvija pozitivan
- Vrednuje značaj
- Poznaje istorijat,
stav prema novim
masaže u procesu
navodi definiciju
saznanjima.
rehabilitacije.
i objašnjava
- Razvija logičko
- Razlikuje
značaj manuelne
rasuđivanje.
indikacije i
masaže.
kontraindikacije.
- Navodi različite
- Izražava pravilan
vrste masaže,
postupak izvođenja
objašnjava efekte,
masaže.
trajanje,
- Razlikuje sredstva
indikacije i
za masažu.
kontraindikacije.
- Analizira postupak
- Opisuje postupke:
pripreme pacijenta
uspostavljanja i
za masažu i izbora
prekidanja dodira,
odgovarajućih
manuelnu masažu i
sredstava za
masažne hvatove.
masažu.
- Poznaje ulogu
masaže u procesu
rehabilitacije.
- Navodi sredstva za
masažu.
- Opisuje opremu u
prostoriji za
masažu.
- Objašnjava odnos
stručnog lica
prema bolesniku i
tehnike pripreme
bolesnika za
masažu.
Relaksacija
- Uočava značaj
- Vrednuje značaj
- Navodi definiciju
relaksacije u
relaksacije.
relaksacije i
očuvanju
- Upoređuje lokalnu,
pojašnjava
zdravstvenog
progresivnu i
relaksacione
stanja čovjeka.
totalnu
položaje.
relaksaciju.
- Objašnjava razlike
- Razlikuje
između lokalne,
relaksacione
preogresivne i
položaje i analizira
totalne
dejstvo
relaksacije.
relaksacije.
- Opisuje položaje
- Upoređuje
za masažu
masažne tehnike.
pojedinih djelova
- Razlikuje sredstva
tijela.
za masažu.
- Opisuje srednji
- Analizira značaj
fiziološki položaj.
meditacije.
- Navodi sredstva za
61
Preporuke za
izvođenje nastave
- Prikazivanje
slajdova na kojima
su objašnjene
različite vrste
masaže.
- Video prikaz
pravilnog postupka
pripreme pacijenta
za masažu i
postupaka
izvođenja
manuelne masaže.
- Prikazivanje slika i
grafikona na
kojima su
objašnjeni
relaksacioni
položaji.
- Šematski prikaz
sredstava za
masažu.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
- Vrednuje značaj
masažu.
disanja u hari.
- Poznaje masažne
tehnike.
- Zna dejstvo
relaksacije i
poznaje
relaksirane mišiće.
- Navodi položaje
fizioterapeutskog
tehničara pri
masaži.
- Nabraja sredstva
za masažu.
- Pojašnjava
meditaciju.
- Demonstrira
disanje u hari.
Masažni hvatovi (glađenje, trlanje, gnječenje,
- Razlikuje masažne
- Objašnjava pojam
hvatove i analizira
masažnih hvatova.
dejstvo svakog
- Navodi masažne
masažnog hvata.
hvatove: glađenje,
- Vrednuje značaj
trljanje,
planiranja trajanja
gnječenje,
svakog masažnog
lupkanje, vibracije
hvata.
i objašnjava
- Upoređuje
posebno svaku
metodike i
tehniku.
analizira dejstva
- Poznaje metodiku,
glađenja, trljanja
trajanje i
gnječenja,
djelovanje svakog
lupkanja i
masažnog hvata.
vibracije.
- Poznaje pravac
- Upoređuje
masaže.
masažne položaje i
- Nabraja sredstva
sredstva za
za masažu.
masažu.
- Navodi indikacije i
kontraindikacije za - Vrednuje značaj
stvaranja
svaki masažni hvat.
opušteneog
- Zna mjesta
okruženja.
primjene i način
izvođenja svakog
masažnog hvata.
- Navodi intenzitet
pritiska kojim se
izvodi svaki
masažni hvat.
- Poznaje broj
terapeutskih
pokreta u minuti
kod masažnog
62
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
lupkanje, vibracije)
- Izrada seminarskih
Razvija pozitivan
stav prema
radova.
zdravlju.
Shvata potrebu
povezivanja teorije
i prakse.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
hvata lupkanja.
Masažni međuhvatovi
rastresanje)
- Navodi definiciju
masažnih
međuhvatova.
- Objašnjava
kombinovanje
masažnih hvatova i
međuhvatova.
- Opisuje način
izvođenja i
primjenu masažnih
međuhvatova.
- Nabraja sredstva
za masažu.
- Demonstrira
masažne
međuhvatove i
masažne položaje.
- Zna kod kojih se
oboljenja
primjenjuje svaki
masažni međuhvat.
- Zna
kontraindikacije za
masažne
međuhvatove.
- Poznaje češljanje ,
peglanje, valjanje,
štipkanje i
istezanje tkiva,
rastresanje i
njihovo dejstvo.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
(češljanje, peglanje, valjanje, štipkanje, istezanje tkiva,
- Razvija svijest o
profesionalnoj
odgovornosti.
- Navikava se na
sistematičnost u
radu.
- Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
- Razlikuje masažne
međuhvatove.
- Uočava način
izvođenja
masažnih
međuhvatova.
- Vrednuje značaj
određivanja dužine
trajanja svakog
masažnog
međuhvata.
- Analizira dejstvo
masažnih
međuhvatova
češljanja,
peglanja, valjanja,
štipkanja,
istezanja tkiva,
rastezanja itd.
- Vrednuje značaj
adekvatnog
položaja bolesnika
za izvođenje
masažnih
međuhvatova.
- Analizira indikacije
kod kojih se
masažni
međuhvatovi mogu
primijeniti.
- Vrednuje značaj
izrade plana
masažnih hvatova i
međuhvatova.
- Razlikuje sredstva
za masažu.
63
- Video zapis,
tehnika izvođenja
masažnih
međuhvatova.
Razred: DRUGI
Informativni ciljevi i
sadržaji
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
učenik
učenik
Tehnika masaže pojedinih djelova tijela
- Razvija kulturu
- Analizira dejstvo
- Nabraja i
- Prikaz slika iz
dijaloga i
masaže na
pojašnjava tehnike
anatomskog atlasa
komunikacije sa
pojedine djelove
masaže pojedinih
mišićne grupe na
pacijentima.
tijela.
djelova tijela.
kojima se izvode
- Razvija osjećaj
- Uočava pravac
- Zna topografske
tehnike masaže.
profesionalne
masažnih pokreta.
anatomije tih
- Video prikaz
odgovornosti.
- Uočava mišićne
djelova tijela.
tehnike masaže
- Razvija pozitivan
grupe i imenuje ih
- Definiše mišićne
pojedinih djelova
- Vrednuje značaj
grupe i inervaciju
tijela.
stav prema
planiranja
na tim djelovima.
- Demonstracija
zdravlju.
masažnih hvatova
- Nabraja pravce
pravca masažnog
međuhvatova.
svih masažnih
hvata.
- Analizira indikacije
pokreta.
i kontraindikacije
- Poznaje masažne
pri masaži
položaje, sredstva
pojedinih djelova
za masažu i
tijela.
trajanje masaže
- Upoređuje i
pojedinih djelova
analizira tehnike
tijela.
masaže pojedinih
- Nabraja masažne
djelova tijela.
hvatove i
- Izražava dužinu
međuhvatove koji
trajanja masaže.
se koriste.
- Analizira masažu
- Navodi indikacije i
mišićnih grupa i
kontraindikacije
nerava.
pri masaži
pojedinih djelova
tijela.
- Navodi masažu
najvažnijih nerava
pojedinih djelova
tijela.
Masaža glave, vrata, lica, grudnog koša, trbuha, leđa, gornjih i donjih ekstremiteta)
- Posjete spa
- Razvija osjećaj
- Analizira i
- Poznaje masažne
centrima.
odgovornosti i
upoređuje dejstvo
hvatove koji se
- Video prikaz
spremnosti za
masažnih hvatova
koriste kod masaže
tehnika masaže:
timski rad.
koji se koriste pri
glave, vrata, lica,
glave, vrata,
- Razvija
masaži glave,
grudnog koša,
grudnog koša,
samopouzdanje.
vrata, lica,
trbuha, leđa,
trbuha, leđa,
grudnog koša,
gornjih i donjih
gornjih i donjih
trbuha, leđa,
ekstremiteta.
ekstremitetagornjih i donjih
- Pojašnjava
analiza položaja i
ekstremiteta.
topografske
tehnika izvođenja
- Uočava
anatomije tih
od strane učenika.
topografske
djelova tijela.
- Prikaz slika iz
anatomije tih
- Zna mišićne grupe
anatomskog atlasa
djelova tijela.
koje se nalaze na
mišićne grupe na
- Upoređuje dužine
tim djelovima
64
Informativni ciljevi i
sadržaji
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
učenik
tijela.
Opisuje masažu
najvažnijih nerava
i metodiku
izvođenja.
Zna trajanje svake
masaže.
Poznaje sredstva
za masažu koja
određuje prema
tipu kože.
Opisuje položaje
pri masaži
pojedinih djelova
tijela.
Nabraja indikacije
i kontraindikacije.
Opisuje dejstvo
masaža i njihovu
metodiku
izvođenja.
Objašnjava masažu
prednje i zadnje
strane
ekstremiteta.
učenik
trajanja svake
masaže.
- Uočava položaje u
kojima se masaža
izvodi.
- Analizira indikacije
i kontraindikacije
kod različitih vrsta
masaža.
- Vrednuje značaj
adekvatnog
položaja klijenta
prilikom masaže i
izbor
odgovarajućih
sredstava za
masažu.
- Analizira masažne
hvatove i
međuhvatove i
shvata njihovo
dejstvo.
- Upoređuje
površinski i duboki
pritisak kod
masaže.
Indikacije i kontrandikacije
- Razlikuje
- Definiše pojam
indikacije od
indikacije.
kontraindikacija.
- Navodi i
- Analizira sve
pojašnjava
povrede,
indikacije: povrede
oboljenja,
mekih tkiva,
deformacije
prelome kostiju,
kontrakture i
kontrakture,
promjene kod
ožiljke,
kojih se može
deformacije
primjeniti masaža.
kičmenog stuba,
bolesti centralnog i - Uočava sva
zapaljenja,
perifernog nervnog
oboljenja i procese
sistema,
kod kojih se
kardiovaskularna
masaža ne može
oboljenja,
primijeniti tj.
degenerativna
kontraindikovana
reumatska
je.
oboljenja
- Određuje
zglobova,
odgovarajuću
degenerativna
masažu prema tipu
reumatska
oboljenja.
oboljenja
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
kojima se izvode
tehnike masaže.
- Prikaz slika
različitih masažnih
položaja.
- Uviđa važnost lične
odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
- Preuzima
odgovornost za
sopstveno zdravlje.
65
- Pretraživanje web
stranica na temu:
Indikacije i
kontraindikacije i
mogućnost
primjene masaže
na različita
oboljenja; analiza
zapažanja.
- Primjena
refleksologije.
- Prikaz slika
različitih vrsta
oboljenja, rad u
parovima,
razvrstavanje slika
prema
odgovarajućim
tehnikama masaže.
Informativni ciljevi i
sadržaji
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
učenik
učenik
kičmenog stuba.
- Analizira indikacije
- Objašnjava pojam
i kontraindikacije.
kontraindikacije i
- Vrednuje značaj
navodi oboljenja,
pregleda kože
akutna zapaljenja,
mišića zglobova.
gnjojne procese,
infektivna
oboljenja, maligne
procese, krvarenja
i sklonost ka
krvarenju,
zapaljenje vena i
limfnih puteva,
opekotina i dr.
- Pojašnjava
indikacije –
povrede mekih
tkiva,
postraumatske
kontrakture,
ožiljci, fantomski
bol, deformacije
kičmenog stuba,
morbus Bechterew
vanzglobni
reumatizam,
mlitave i spastične
pareze i paralize
kardiovaskularna
oboljenja,
nesanica, i dr.
- Poznaje pojam
kontraindikacija i
navodi oboljenja
kod kojih se
masaža ne može
primijeniti.
- Opisuje pripremu
bolesnika za
masažu i
provjerava stanje
kože cirkulacije i
limfotoka.
- Poznaje tonus
mišića kontrakture
zglobova, mjesto
izlaska nerva ili
put nervnog stabla.
Fizikalno-kozmetoterapijske procedure
- Upounaje različite
- Uočava postupak
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
- Shvata značaj
66
- Šematski prikaz
Informativni ciljevi i
sadržaji
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
učenik
učenik
učenik
oblike
primjene različitih
posvećivanja
mehanoterapijskih
mehanoterapijskih
pažnje sopstvenom
procedura.
procedura i
organizmu kao i
- Pojašnjava
mehanoterapije sa
ulogu pojedinih
djelovanje
posebnim osvrtom
fizikalnomehanoterapijskih
na higijensku i
kozmetoterapijskih
procedura na
kozmetološku
procedura u
tkiva.
masažu.
poboljšanju
- Upoznaje
- Uočava postupak
kvaliteta života.
indikacije i
primjene
kontraindikacije
jednostavnijih
primjene
elektroprocedura.
mehanoterapijskih
- Analizira postupke
procedura.
izvođenja
- Navodi osnove
kinezioterapije.
kinezioterapije i
- Upoređuje
pojašnjava njen
postupke izvođenja
značaj za
lokalnih i opštih
kozmetologiju.
hidro i
- Pojašnjava
balneoprocedura.
različite oblike
hidroterapijskih i
balneoprocedura.
Kvarcne i soluks lampe u kozmetičkoj praksi
- Shvata značaj
- Uočava postupak
- Upoznaje opšte
svjetlosti za
rukovanja soluks i
karakteristike
organizam,
kvarc lampama i
svjetlosti.
povoljnih i
određivanja
- Pojašnjava
nepovoljnih
biodeze.
biološko i
djelovanja
- Analizira postupke
fiziološko dejstvo
svjetlosti na
preduzimanja
svjetlosti na
organizam.
mjera zaštite.
organizam.
- Objašnjava razliku
između prirodnog i
vještačkog izvora
svjetlosti.
- Pojašnjava
sinergističko i
antagonističko
djelovanje
svjetlosti,
indikacije i
kontraindikacije.
Sauna i toplotne procedure
- Uočava primjenu
- Shvata značaj
- Upoznaje različite
najčešćih oblika
spoljašnjih faktora
izvore i oblike
termoterapijskih
za dobro
toplote (povišena,
procedura.
funkcionisanje
snižena, nulta i
organizma.
vlažna).
- Pojašnjava načine
67
Preporuke za
izvođenje nastave
humane ćelije
gledane
svjetlosnim i
elektronskim
mikroskopom.
- Prepoznavanje
različitih vrsta
tkiva ilustrovanih
crtežom ili slikom.
- Demonstriranje
građe organa na
modelu ili slici
(primjeri).
- Demonstriranje na
modelu skeleta i
modelima
pojedinačnih
kostiju.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
prenošenja toplote
i njihova fiziološka
dejstva.
- Objašnjava
udružena
djelovanja toplote
sa drugim
ageansima,
indikacije i
kontraindikacije.
Formativni ciljevi
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- Z. Miletić, S. Zorić: Osnovi masaže, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 1996.
- L. Lidel, S. Tomas: Masaža, Panonia, Novi Sad, 2005.
- J. Milošević, M. Stošić: Tehnike akumpresure, Beograd, 2003.
- V. Mihajlović: Fizikalna terapija, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 2002.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Crteži.
- Stručna literatura.
- Stručni časopisi.
- Prospekti.
- Grafoskop.
- Računar.
- Projektor.
- Internet konekcija.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Usmeno provjeravanje znanja, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Specijalista fizikalne medicine;
- diplomirani fizioterapeut, specijalista I stepena fizikalne terapije.
68
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Masaža pojedinih djelova
tijela
- Fizikalnokozmetoterapijske
procedure
- Fizikalnokozmetoterapijske
procedure
- Fizikalnokozmetoterapijske
procedure
- Kvarcne i soluks lampe u
kozmetičkoj praksi
- Masaža – pojam i podjela
- Masaža – pojam i podjela
- Relaksacija
- Masažni hvatovi
- Masažni međuhvatovi
- Tehnika masaže pojedinih
djelova tijela
- Masaža glave, vrata, lica,
grudnog koša, trbuha,
leđa, gornjih i donjih
ekstremiteta
- Indikacije i
kontraindikacije
- Fizikalnokozmetoterapijske
procedure
- Kvarcne lampe i soluks
lampe u kozmetičkoj
praksi
- Sauna i toplotne
procedure
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Anatomija i fiziologija
- Mišići
- Zglobovi
- Kozmetologija
- Kozmetički proizvodi
- Estetska njega
- Kozmetoterapijske
procedure i njega kože
- Primjena toplotnih agenasa
u kozmetici
- Fototerapijske procedure
- Masaža
- Masaža
- Relaksacija
- Masažni hvatovi
- Masažni međuhvatovi
- Masaža glave, vrata, lica,
grudnog koša, trbuha, leđa,
gornjih i donjih
ekstremiteta
- Fizikalne i
kozmetoterapijske
procedure
- Kvarcne lampe i soluks
lampe u kozmetičkoj praksi
- Termoterapija – peloid,
parafin, hidrolokator,
sauna
- Velnes
- Praktična nastava
69
1.2.8. ESTETSKA NJEGA
1. Naziv predmeta: ESTETSKA NJEGA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
36
36
33
105
Ukupno
36
36
33
105
3. Opšti ciljevi nastave
- Sticanje znanja o procedurama kojima se unapređuje lična higijena u očuvanju
estetskog izgleda.
- Sticanje znanja o procedurama kojima se obezbjeđuje zaštita funkcije kože,
njega kože, ublažavanje i otklanjanje nedostataka sa kože.
- Sticanje znanja o procedurama dekoracije kože, kose i nokata.
- Povezivanje teorijskih znanja sa drugim predmetima: kozmetologijom,
dermatologijom i fizikalnom terapijom.
- Povezivanje teorijskih znanja sa praktičnim radom koji se odvija u kozmetičkom
salonu.
- Razvijanje smisla za organizovani rad, tačnost, sistematičnost i urednost.
- Sticanje sposobnosti korišćenja odgovarajuće literature preko knjiga i
kompjuterske pretrage.
70
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: DRUGI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Estetska njega i predmet proučavanja
- Razumije ulogu
- Interpretira
- Definiše estetsku
estetske njege za
estetsku njegu.
njegu.
održanje zdravlja i
- Interpretira cilj i
- Upoznaje cilj i
ljepote.
značaj
značaj estetske
proučavanja
njege.
estetske njege.
Ustanove za estetsku njegu
- Upoznaje ustanove - Razlikuje ustanove
za estetsku njegu.
za estetsku njegu.
- Analizira
- Upoznaje
organizaciju rada u
kozmetički salon i
kozmetičkom
organizaciju rada.
salonu.
- Analizira pravila
ponašanja i rad
medicinskog
kozmetičara.
Dezinfekcija, sterilizacija
- Razvija svijest o
- Interpretire
- Definiše
prevenciji
dezinfekciju i
dezinfekciju i
zdravlja.
razlikuje metode
sterilizaciju.
dezinfekcije.
- Pojašnjava metode
- Interpretira
dezinfekcije.
sterilizaciju i
razlikuje metode
sterilizacije.
Koža kao organ
- Razvija sposobnost
- Upoznaje kožu kao - Razlikuje slojeve
opažanja.
kože.
organ.
- Analizira fiziološku
- Navodi tipove
ulogu kože.
kože.
- Razlikuje tipove
kože.
Masaža
- Prepoznaje ulogu
- Interpretira
- Upoznaje masažu
poštovanja
masažu kao
kao metodu njege.
senzibiliteta
metodu njege i
- Navodi vrste
čovjeka prema
unapređenja
masaža.
svom tijelu za
zdravlja.
- Opisuje fiziološko
svoju profesiju.
- Razlikuje masažu
dejstvo masaže.
prema vrsti
mehaničkog
agensa, namjeni i
površini.
- Analizira sredstva
za masažu.
- Poznaje fizičko
dejstvo masaže.
71
Preporuke za
izvođenje nastave
- Obilazak ustanove
za estetsku njegu.
- Pokazivanje
primjeraka
sredstava za
dezinfekciju i
demnonstracija
njihovog
korištenja.
- Prikazivanje slika
kože i njenih
slojeva.
- Kratki filmovi o
izvođenju različitih
vrsta masaže.
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Akupresura i refleksoterapija
- Interpretira
- Opisuje
akupresuru.
akupresuru.
- Razlikuje vrste
- Navodi vrste
akupresure.
akupresure.
- Interpretira
- Opisuje
akupresuru.
refleksoterapiju.
- Poznaje teoriju
zona.
Primjena toplotnih agenasa u kozmetologiji
- Shvata značaj
- Interpretira
- Upoznavanje
toplote i dobre
termoterapijske
termoterapijske
regulacije za dobro
procedure.
procedure.
funkcionisanje
- Poznaje fiziološke
- Navodi toplotne
organizma.
aspekte.
agense u
- Razlikuje toplotne
kozmetoterapiji.
agense u
kozmetoterapiji.
- Poznaje
krioterapiju kao
kozmetoterapijsku
proceduru.
Primjena hidroterapije u kozmetoterapiji
- Interpretira
- Upoznaje
hidroterapiju.
hidroterapiju kao
- Poznaje fiziološko
metodu u
dejstvo
kozmetoterapiji.
hidroterapijskih
- Upoznaje fiziološko
procedura.
dejstvo i vrste
- Razlikuje vrste
hidroterapijskih
hidroterapijskih
procedura.
procedura.
Depilacija i epilacija
- Razlikuje postupke
- Upoznaje se sa
depilacije
metodama
- Razlikuje postupke
depilacije i
epilacije.
epilacije. .
Preporuke za
izvođenje nastave
- Film ili slike –
Prikaz akupresure i
refleksoterapije.
- Film ili slika –
Prikaz
termoterapijskih
procedura.
- Film ili slika –
Prikaz
hidroterapijskih
procedura.
- Razvija
profesionalnu
odgovornost.
72
- Film ili slika –
Prikaz depilacije i
epilacije.
Razred:TREĆI
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
Kozmetodijagnostika
- Inerpretira
- Pojašnjavanje
kozmetodijagnosti
pojam
ku kao skup radnji
kozmetodijagnoi procedura.
stike.
- Interpretira
- Obrazlaže
anamnezu i
anamnezu i
utvrđuje
kozmetičku
kozmetičku
dijagnostiku.
dijagnozu.
Elektroterapijske procedure
- Interpretira
- Upoznaje
elektroterapijske
elektroterapijske
procedure.
procedure.
- Obrazlaže biološko - Analizira biološko
djelovanje struje.
dejstvo
- Analizira efekte
jednosmjerne i
djelovanja
naizmjenične
galvanske struje.
električne struje.
- Analizira efekat
neofaradske
struje-miolifting.
- Analizira efekte
djelovanja
naizmjeničnih
interferentnih
struja.
Fototerapijske procedure
- Interpretira
- Upoznaje
fototerapijske
fototerapijske
procedure.
procedure.
- Analizira efekte
- Obrazlaže
biološkog dejstva,
primjenu
infracrvenih,
infracrvenih,
vidljivih i
vidljivih i
ultraljubičastih
ultraljubičastih
zraka.
zraka u
- Analizira primjenu
kozmetoterapiji.
infracrvenih zraka
u kozmetoterapiji.
- Analizira primjenu
vidljivih zraka u
kozmetoterapiji.
- Analizira primjenu
ultraljubičastih
zraka u
kozmetoterapiji.
- Analizira
hromoterapiju u
njezi lica i tijela.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
73
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija
komunikacijske
vještine.
- Razvija senzibilitet
prema klijentu.
- Rad u parovima –
Vježba izvođenja
kozmetodijagnostike.
- Razvija
profesionalnu
odgovornost.
- Film ili slike –
Prikaz izvođenja
elektroterapije.
- Shvata značaj
svjetlosti za
organizam,
povoljnih i
nepovoljnih
djelovanja
svjetlosti na
organizam.
- Film ili slike –
Prikaz izvođenja
elektroterapije.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
- Analizira primjenu
polihromatske
(bioptrom lampa)i
monohromatske
vrijednosti (laser)
u kozmetoterapiji.
Primjena ultrazvuka u estetskoj njezi
- Obrazlaže
- Interpretira sonu
terapiju u
primjenu
estetskoj njezi.
ultrazvuka u
- Analizira biološko
estetskoj njezi.
dejstvo i primjenu
ultrazvuka u
estetskoj njezi.
Kozmetoterapijske procedure i njega kože
- Interpretira
- Upoznaje osnovne
hemijsko čišćenje
kozmetoterapijske
različitih tipova
procedure.
kože.
- Opisuje
- Inerpretira piling i
karakteristike i
koonedokspresiju
tretmane različitih
kože.
tipova kože.
- Analizira primjenu
- Opisuje
maski za različite
karakteristike i
tipove i stanja
tretmane različitih
kože.
stanja kože.
- Analizira
- Opisuje estetske
karakteristike i
procedure u
njegu suve kože.
tretmanu
- Analizira
dishromija.
karakteristike i
njegu masne i
mješovite kože.
- Analizira
karakteristike i
njegu aknozne
kože.
- Analizira
karakteristike i
njegu kože
zahvaćene
serijumom.
- Analizira
karakteristike i
njegu kože sa
eritemom.
- Analizira
karakteristike kože
sa dishromijama
- Analizira tretmane
za kožu sa
Preporuke za
izvođenje nastave
- Film ili slike –
Prikaz upotrebe
ultrazvuka u
estetskoj njezi.
- Razvija sposobnost
opažanja i
razlikovanja tipova
i stanja kože.
74
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
dishromijama.
Kozmetoterapijske procedure u tretmanima celulita
- Interpretira pojam
- Obrazlaže pojam
celulita.
celulita, uzroke
nastajanja i oblike. - Analizira uzroke
nastajanja i oblike.
- Opisuje
kozmetoterapijske
- Analizira
procedure u
kozmetoterapijske
tretmanima
procedure u
celulita.
tretmanima
celulita.
75
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: ČETVRTI
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Estetske procedure u
- Pojašnjava
pojmove manikir i
pedikir.
- Navodi opremu za
manikir i pedikir.
- Opisuje promjene
na šakama i
noktima.
- Opisuje estetske
procedure njege i
dekoracije ruku i
nokata.
- Opisuje promjene
na stopalima.
- Opisuje procedure
estetske njege
stopala.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
njezi ruku i stopala
- Razvija estetsku
- Inerpretira
svijest.
pojmove manikir i
pedikir kao
procedure u njegi
ruku i stopala.
- Poznaje opremu za
manikir i pedikir.
- Analizira promjene
na šakama i
noktima.
- Analizira
procedure njege
ruku.
- Analizira preparate
za njegu i
dekoraciju nokata.
- Analizira
procedure njege i
dekoracije nokata.
- Analizira promjene
na stopalima.
- Analizira
procedure estetske
njege stopala.
Dekorativne i korektivne estetske procedure
- Navodi dekorativne - Interpretira
dekorativne i
i korektivne
korektivne
estetske
estetske
procedure.
procedure.
- Navodi dekorativne
- Analizira pudere za
preparate za lice.
lice.
- Opisuje procedure
- Analizira rumenila
dekoracije
i ruževe za lice.
periokularne
- Analizira
regije.
procedure
- Opisuje procedure
dekoracije obrva.
dekoracije usana.
- Analizira
- Opisuje procedure
procedure
šminkanja.
dekoracije
trepavica.
- Analizira
procedure
korekcije i
dekoracije očnih
kapaka.
- Analizira
procedure
dekoracije usana.
76
Preporuke za
izvođenje nastave
- Prikaz opreme i
preparata za njegu
i dekoraciju ruku i
stopala.
- Prikaz slika za
različitim vrstama
promjena na koži
ruku i stopala.
- Pretraživanje
interneta:
- Puderi i rumenila
u industriji i na
tržištu.
- Dekoracija obrva –
vježba u parovima.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
- Analizira
procedure
šminkanja za
različite prilike.
- Analizira
procedure trajne
šminke.
Sociološki, psihološki i medicinski aspekti estetske njege
- Formira svoj stav o
- Opisuje povezanost - Interpretira
njegovanju
povezanost
estetske njege i
prorodnog izgleda
estetske njege i
mode, zdravlja i
ljepote i
izgleda mode,
njege bolesnika.
mogućnostima
ljepote i šarma.
estetske hirurgije.
- Interpretira
estetski izgled i
zdravlje.
- Interpretira ulogu
estetske hirurgije
u estetskoj njezi.
Zaštita od profesionalnih estetskih poremećaja
- Razvija svijest o
- Interpretira vrste
- Navodi mjere
potrebi zaštite na
uzroka povreda i
zaštite i zaštitnih
radu.
profesionalnih
sredstava.
bolesti.
- Analizira mjere
zaštite i zaštitna
sredstva.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Diskusija:
- Estetika i
zdravlje.
- Prednosti i
nedostaci estetske
hirurgije.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- S. Mazić, B. Kovčić, J. Marković: Estetska njega I, Zavod za udžbenike, Beograd,
2006.
- S. Mazić, S. Mazić-Radovanović, M. Đujić, N. Vujasinović: Estetska njega II,
Zavod za udžbenike, Beograd, 2006.
- S. Mazić, S. Mazić- Radovanović, M. Katančević: Estetska njega II, III i IV razred
medicinskih i stučnih škola- Zavod za udžbenike, Beograd. 2004.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Grafoskop.
- Kompjuter sa priključkom za internet.
- Video projektor.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i pismeno (pismenom vježbom poslije
svake oblasti).
- Učenik dobija minimum po jednu ocjenu u svakom klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
77
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Specijalista kozmetologije;
- specijalista fizikalne medicine.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Njega kože
- Koža i njeni izdanci
- Kozmetoterapijske
procedure i njega kože
- Primjena toplotnih
agenasa u kozmetici
- Fototerapijske procedure
- Masaža
- Moralne obaveze
medicinskog radnika
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Kozmetologija
- Emulzije
- Maske
- Preparati za uljepšavanje
- Koža kao organ
- Fizikalna terapija
- Fizikalnokozmetoterapijske
procedure
- Kvarcne i soluks lampe u
kozmetičkoj praksi
- Masaža – pojam i podjela
- Etika
- Komunikacija sa klijentom
- Sociološko, psihološki i
medicinski aspekti estetske
njege
78
1.2.9. KOZMETOLOGIJA
1. Naziv predmeta: KOZMETOLOGIJA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
72
72
66
210
Ukupno
72
72
66
210
3. Opšti ciljevi nastave
- Upoznavanje sa morfološkim i fiziološkim karakteristikama kože i njenih
izdanaka.
- Sticanje znanja o osobinama kozmetičkih sirovina i biološkom djelovanju.
- Sticanje znanja o sastavu i načinu izrade kozmetičkih proizvoda.
- Poznavanje zakonskih propisa koji regulišu upotrebu kozmetičkih sirovina i
kozmetičkih proizvoda.
- Povezivanje teorijskih znanja sa praktičnim radom koji se odvija u sklopu
proizvodnog ciklusa u materijalnoj proizvodnji.
- Razvijanje smisla za organizacioni rad, tačnost, sistematičnost i urednost.
- Sticanje sposobnosti korišćenja odgovarajuće literature preko knjiga i
kompjuterske pretrage.
79
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: DRUGI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Kozmetologija, predmet proučavanja
- Razvija analitičko
- Intepretira
- Definiše
mišljenje.
kozmetologiju kao
kozmetologiju kao
naučnu disciplinu i
naučnu disciplinu.
kratak istorijat.
- Upoznaje se sa
ciljem proučavanja i - Razlikuje – opštu,
dekorativnu i
podjelom
medicinsku
kozmetologije.
kozmetologiju.
Građa i funkcija kože i njenih izdanaka
- Razvija analitičko
- Razlikuje slojeve
- Upoznaje strukturu
mišljenje.
kože.
kože i njenu
- Analizira strukturu
funkciju.
epidermisa.
- Navodi izdanke
- Analizira strukturu
kože-znojne
dermisa i
žlijezde, lojne
hipodermisa.
žlijezde, nokte i
- Pojašnjava
dlake.
funkciju kože i
njenih slojeva.
- Analizira građu i
funkcije znojnih
žlijezda.
- Analizira građu i
funkcije lojnih
žlijezda.
- Analizira građu i
funkcije nokata.
- Analizira građu i
funkcije dlaka.
Kozmetičke sirovine
- Razvija sposobnost
- Definiše kozmetičke - Interpretira
zaključivanja.
kozmetičke
sirovine.
sirovine.
- Navodi kozmetičke
- Razlikuje
sirovine prema
kozmetičke
porijeklu i
sirovine prema
hemijskom sastavu.
porijeklu.
- Pojašnjava
- Razlikuje
nomenklaturu
kozmetičke
sirovina.
sirovine prema
- Obrazlaže zakonske
hemijskom
propise za
sastavu.
kozmetičke
- Interpretira
sirovine.
nomenklaturu
KOZMETIČKE SIROVINE
kozmetičkih
PRIRODNOG
- Razvija
sirovina.
PORIJEKLA
sistematičnost.
- Interpretira
- Upoznaje sirovine
zakonske propise
prirodnog porijekla.
80
Preporuke za
izvođenje nastave
- Shematski prikaz
građe kože.
- Izrada tematskih
panoa – vrste
kozmetičkih
sirovina.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Navodi sirovine
neorganskog i
organskog porijekla.
- Opisuje sirovine
biljnog porijekla.
- Opisuje alge i
ekstrate algi.
- Opisuje sirovine
životinjskog
porijekla.
- Obrazlaže osobine
viših masnih
alkohola i viših
masnih kiselina.
Formativni ciljevi
učenik
za:
- kozmetičke
sirovine,
- interpretira
kozmetičke
sirovine prirodnog
porijekla,
- razlikuje sirovine
neorganskog
porijekla,
- razlikuje sirovine
organskog
porijekla,
- analizira biljne
ekstrakte,
- a, nalizira masna
ulja i voskove
biljnog porijekla
- analizira sirovine
životinjskog
porijekla,
- razlikuje više
masne alkohole i
više masne
kiseline.
Polusintetička i sintetička sirovina
- Analizira sirovine
- Upoznaje sirovine
polusintetičkog
polusuintetičkog i
porijekla.
sintetičkog
- Analizira sirovine
porijekla.
sintetičkog
porijekla.
Kozmetički aktivna i pomoćna supstanca
- Navodi kozmetičke
- Uočava razliku
sirovine kao grupu
između
aktivnih i pomoćnih
kozmetički
supstanci.
aktivnih i
- Obrazlaže osobine
pomoćnih
biogenih stimulansa.
supstanci.
- Navodi površinski
- Razlikuje
aktivne
površinski aktivne
materije(pam)
materije (pam)
prema hlb
prema hlb
vrijednostima i
vrijednostima.
jonogenosti.
- Upoređuje
- Obrazlaže osobine
osobine –
emolijenasa.
katjonaktivnih,
- Obrazlaže osobine
anjonaktivnih,
ugušivača.
amfoternih i
- Navodi konzervanse
nejonskih,
i antioksidanse.
površinski aktivnih
81
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Izrada tematskih
panoa kozmetički
aktivne i
pomoćne
supstance.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Navodi boje i
mirise.
Kozmetički proizvodi
- Definiše kozmetičke
proizvode i navodi
njihovu podjelu.
- Obrazlaže
kozmetičke
proizvode.
- Opisuje prave
rastvore i koloidne
rastvore.
- Opisuje emulzije.
- Obrazlaže postupke
dobijanja emulzija.
- Opisuje suspenzije.
- Opisuje ekstraktivne
rastvore i način
dobijanja.
- Opisuje sluzi, paste,
aerosoli.
Formativni ciljevi
učenik
materija.
- Upoređuje
osobine hidrofilnih
i lipofilnih
emolijenasa.
- Upoređuje
prirodne,
polusintetičke i
sintetičke
ugušičivače,
konzervanse i
antioksidanse.
- Razlikuje boje i
mirise.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
- Razvija analitičko
mišljenje.
- Interpretira
kozmetičke
proizvode.
- Razlikuje
kozmetičke
(sirovine) prema
namjeni, obliku i
konzistenciji.
- Analizira prave
rastvore i
primjenu u
kozmetologiji.
- Analizira koloidne
rastvore i
primjenu gela u
kozmetologiji.
- Analizira emulzije
i mehanizam
stvaranja.
- Razlikuje
postupke
dobijanja
emulzija.
- Analizira
suspenzije.
- Analizira
ekstraktivne
rastvore i
postupke
dobijanja (infuzi i
dakoti).
- Razlikuje tinkture
i aromatične
vode.
- Razlikuje sluzi,
paste i aerosoli.
82
Preporuke za
izvođenje nastave
- Pretraživanje
interneta na
temu:
- Kozmetički
proizvodi i
prikupljanje
kataloga
proizvođača
kozmetičkih
proizvoda.
Razred: TREĆI
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Kozmetički proizvodi
- Upoznaje
kozmetičke
proizvode za
održavanje
čistoće.
- Obrazlaže osobine
sapuna i navodi
vrste sapuna.
- Obrazlaže
postupke dobijanja
sapuna.
- Navodi proizvode
za pranje kose.
- Navodi proizvode
za kupanje i
tuširanje.
- Upoznaje
proizvode za
čišćenje kože.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
za održavanje čistoće
- Razlikuje
- Razvija analitičko
proizvode za
mišljenje.
održavanje
čistoće.
- Interpretira sastav
i osobine sapuna.
- Razlikuje vrste
sapuna.
- Analizira postupke
dobijanja sapuna.
- Interpretira sastav
šampona za pranje
kose.
- Razlikuje vrste
šampona.
- Uočava razliku
između proizvoda
za pranje kose.
- Razlikuje
proizvode za
kupanje.
- Razlikuje
proizvode za
tuširanje.
- Uočava razliku
uzmeđu proizvoda
za čišćenje kože.
- Razlikuje kreme i
losione za čišćenje
kože.
- Razlikuje gelove i
ulja za čišćenje
kože.
- Razlikuje
preparate za piling
kože.
Proizvodi za čišćenje zuba i njegu usne duplje
- Uočava razliku
- Upoznaje
između proizvoda
proizvode za
za čišćenje zuba i
čiščenje zuba i
njegu usne duplje.
njegu usne duplje.
- Analizira sastav
- Navodi proizvode
proizvoda za
za čišćenje zuba.
čišćenje zuba.
- Razlikuje vrste
pasti za zube
prema sastavu
namjeni i izgledu.
- Razlikuje
83
Preporuke za
izvođenje nastave
- Izrada tematskih
panoa vrste
proizvoda za
održavanje
čistoće.
- Analiza proizvoda
u maloprodajnim
trgovinama
kozmetičkih
proizvoda i
literaturi.
- Razgovor sa
stomatologom na
temu čišćenje
zuba i njega usne
duplje.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
proizvode za njegu
usne duplje.
Dezodoransi i antiperspiransi
- Uočava razliku
- Upoznaje
između
dezodoranse i
dezodoransa i
antiperspiranse.
antiperspiransa.
- Opisuje
- Analizira
dezodoranse i
dezodoranse i
antiperspiranse.
antiperspiranse.
- Razlikuje oblike
dezodoranasa i
antiperspiranata.
Kreme za njegu kože
- Upoznaje kreme za - Interpretira kreme
za njegu kože.
njegu kože.
- Analizira supstance
- Opisuje supstance
za izradu krema za
za izradu krema za
njegu.
kožu.
- Navodi vrste krema - Analizira
ambiofilne kreme.
za njegu.
- Analizira kreme za
dan.
- Analizira hidrantne
kreme.
- Analizira kreme za
noć.
- Analizira kreme za
hlađenje i
ublažavanje.
- Analizira kreme za
masažu.
Losioni, gelovi i ulja za njegu kože i kose
- Uočava razliku
- Upoznavanje
između losiona za
losiona za njegu
njegu kože i kose.
kože i kose.
- Razlikuje losione
- Navodi losione za
za njegu kože.
njegu kože i kose.
- Razlikuje losione
- Opisuje gel za
za njegu kose.
njegu kože.
- Analizira gel za
- Navodi ulja za
njegu kože.
njegu kože i kose.
- Analizira gel za
njegu kose.
- Razlikuje ulja za
njegu kože.
- Razlikuje ulja za
njegu kose.
Puderi za njegu tijela
- Upoznavanje
- Interpretira pudere
pudera za njegu
za njegu kože.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Analiza reklamnih
prospekata krema
za njegu koze.
- Referat Kozmetička ulja,
gelovi i losioni.
84
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
tijela.
- Analizira pudere za
- Navodi pudere za
njegu kože.
njegu kože.
Maske i pakovanja za njegu kože
- Interpretira maske
- Upoznaje maske i
i pakovanja kao
pakovanja za njegu
proizvode za njegu
kože.
kože.
- Navodi maske
- Razlikuje maske
prema izradi,
prema izradi i
osobinama kože i
osobinama kože.
načinu tehnološkog
- Razlikuje maske
postupka.
prema
tehnološkom
postupku.
Proizvodi za njegu ruku i nogu
- Obrazlaže
- Upoznaje
proizvode za njegu
proizvode za njegu
ruku i nogu.
ruku i nogu.
- Analizira proizvode
- Navodi proizvode
za njegu ruku.
za njegu ruku i
- Analizira proizvode
nogu.
za njegu nogu.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Prikuplja
reklamne
prospekte maski
za njegu koze.
85
Razred: ČETVRTI
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
Proizvodi za njegu djece
- Interpretira
- Upoznavanje
proizvode za njegu
proizvoda za njegu
kože djece.
djece.
- Razlikuje
- Navodi proizvode
proizvode za njegu
za njegu kože
djece.
djece.
- Analizira kreme i
losione za njegu
kože djece.
- Analizira pudere za
njegu kože djece.
Proizvodi za muškarce
- Inerpretira
- Upoznaje
proizvode za njegu
proizvode za
kože za muškarce.
muškarce.
- Razlikuje
- Navodi proizvode
proizvode prije, u
za muškarce.
toku, i poslije
brijanja.
- Analizira proizvode
prije i u toku
brijanja.
- Analizira proizvode
poslije brijanja.
Preparati za zaštitu kože
- Analizira
- Obrazlaže
djelovanje
karakteristike
sunčevog svijetla i
sunčanog zračenja
uv-zračenja.
i individualnu
- Interpretira
podnošljivost.
individualne
- Navodi proizvode
podnošljivosti
za zaštitu od
sunčevog zračenja.
sunčanog zračenja.
- Navodi proizvode
- Analizira proizvode
za zaštitu od
koji pripremaju
insekata.
kožu za duži
boravak na suncu.
- Analizira proizvode
za zaštitu kože od
sunca.
- Analizira proizvode
za njegu kože
poslije sunčanja.
- Analizira proizvode
za zaštitu od
insekata.
Proizvodi za uljepšavanje
- Upoznavanje
- Interpretira
proizvoda za
proizvode za
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razgovor sa
pedijatrom.
- Referat –
- Uticaj UV zračenja
na kožu i upotreba
solarijuma.
- Analiza slika
poznatih ličnosti iz
86
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
uljepšavanje.
- Navodi proizvode
za izbjeljivanje i
tamnjenje kože.
- Navodi podloge za
šminku,
dekorativne
pudere i rumenila
za lice.
- Navodi proizvode
za uljepšavanje
očiju.
- Navodi proizvode
za uljepšavanje
obrva i trepavica.
- Navodi proizvode
za uljepšavanje
usana.
- Upoznaje
proizvode za
uljepšavanje kose.
- Navodi proizvode
za uljepšavanje
kose.
-
- Upoznaje
proizvode za
uklanjanje suvišnih
dlaka.
- Upoznaje
proizvode za
uljepšavanje
nokata.
- Navodi proizvode
za uljepšavanje
nokata.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
učenik
uljepšavanje.
Analizira proizvode
za izbjeljivanje
kože.
Analizira proizvode
za tamnjenje kože.
Analizira podlogu
za šminku.
Analizira
dekorativne
pudere.
Analizira rumenila
za lice.
Analizira sjenke za
očne kapke.
Analizira maskare
za trepavice.
Analizira proizvode
za bojenje obrva i
trepavica.
Analizira ruževe za
usne.
Analizira olovke za
usta i sjaj za usta.
Interpretira
proizvode za
uljepšavanje kose.
Razlikuje
proizvode za
privremeno i
trajno kovrdžanje
kose.
Analizira lakove za
kosu.
Analizira boje za
kosu.
Razlikuje
proizvode za
uklanjanje suvišnih
dlaka ( adhezivna i
hemijska
sredstva).
Interpretira
proizvode za
uljepšavanje
nokata.
Analizira proizvode
za čišćenje mrlja
sa nokata,
omekšavanje
zanoktica i
Preporuke za
izvođenje nastave
novina prema stilu
njege i šminkanja.
- Analiza postojećih
proizvoda za
uljpšavanje na
tržištu.
- Diskusija o
stilovima
šminkanja.
87
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Formativni ciljevi
učenik
očvršćivanje
nokata.
- Analizira podloge
za lakove, lakove
za nokte,
proizvode za
sušenje lakova i
odstranjivanje
lakova.
Neželjene reakcije različitih proizvoda
- Navodi kozmetička - Razlikuje
kozmetička
sredstva koja mogu
sredstva koja mogu
izazvati neželjene
izazvati neželjene
reakcije.
reakcije.
- Upoznaje metode
- Razlikuje metode
ispitivanja
ispitivanja
kozmetičkih
kozmetičkih
proizvoda na
proizvoda na
neželjene
neželjene
reakcije.
reakcije.
Industrijska proizvodnja kozmetičkih sredstava
- Interpretira
- Upoznaje
karakteristike
karakteristike
industrijske
industrijske
proizvodnje
proizvodnje
kozmetičkih
kozmetičkih
proizvoda
proizvoda
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Seminarski rad –
Neželjene reakcije
različitih
kozmetičkih
sredstava.
- Pretraživanje
interneta.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- S. Mazić i Ž. Nidžović: Kozmetologija – za II, III i IV razred medicinske škole,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1999.
- S. Mazić: Kozmetologija I i II, Mrlješ, Beograd, 2001.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Grafoskop.
- Kompjuter sa priključkom za internet.
- Video projektor.
7. Obavezni način provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i pismeno.
- Usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Pismeno- pismene vježbe poslije svake oblasti.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
88
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Specijalista kozmetologije;
- Diplomirani farmaceut.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Kozmetičke sirovine
- Kozmetički preparati
-
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Osobine oksida, kiselina i
Neorganska hemija
ljekovitih biljaka
organska hemija
Farmakognozija
- Dobijanje emulzija vodenoFarmakognozija
alkoholnih
89
1.2.10. FARMAKOGNOZIJA
1. Naziv predmeta: FARMAKOGNOZIJA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
Ukupno
72
72
72
72
3. Opšti ciljevi nastave
- Sticanje saznanja o značaju ljekovitog bilja kako u terapijske tako i u kozmetičke
svrhe.
- Osposobljavanje za poznavanje i razlikovanje ljekovitog bilja u prirodi.
- Sticanje saznanja o tome koji dio ljekovitog bilja sadrži aktivne principe (droge).
- Upoznavanje na koji način se vrši berba i sušenje droga, kao i ekstrakcija aktivnih
principa iz droga, zatim način pakovanja, čuvanja i upotreba kako bi se zadržala
aktivnost ljekovitih sastojaka.
- Sticanje saznanja koje biljne droge se mogu upotrebljavati u obliku infuzuma,
macerata i ljekovitih pripravaka koje služe u kozmetičke svrhe, a koje služe samo
za ekstrakciju aktivnih principa.
- Upoznavanje sa hemijskim sastavom biljnih droga, sa njihovim farmakološkim
djelovanjem i optimalnim dozama.
- Upoznavanje sa osnovnom podjelom biljnih droga na osnovu glavnodjelujućih
aktivnih principa.
- Sticanje sposobnosti za pravilno korišćenje literature i interneta kako bi se
upotpunila saznanja i upoznala nova istraživanja na poljima farmacije i
kozmetologije.
- Shvatanje značaj prirodnih sirovina, koje su bile i ostale osnov za sintezu lijekova
i kozmetičkih preparata.
90
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: TREĆI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Uvodni dio
- Interpretira značaj - Razvija moć
- Navodi pojam
zapažanja.
predmeta.
ljekovitog bilja.
- Razvija analitičko
- Objašnjava pojam i - Razlikuje ljekoviti
mišljenje i
značaj ljekovitog
dio biljke od dijela
objektivnost.
bilja i biljnih
koji nema ljekoviti
droga.
značaj.
- Opisuje
- Uviđa značaj
proizvodnju droga
vremena i načina
od samoniklog i
proizvodnje droga.
uzgajanog bilja.
- Opisuje branje,
stabilizaciju,
sušenje, pakovanje
i čuvanje droga.
Kozmetičke sirovine biljnog porijekla
- Interpretira znanja - Razvija pozitivan
Alkaloidne droge
stav prema novim
- Navodi osnovne
o ekstrakciji
saznanjima.
karakteristike
alkaloida i
- Razvija pozitivan
alkaloida.
upotrebi ekstrakta
stav prema
- Opisuje biljke.
u ljekovite i
zdravlju.
- Chelidonium
kozmetičke svrhe.
majus.
- Razlikuje biljke i
- Capsicum annum.
droge koje sadrže
- Thea sinensis.
alkaloide.
- Theobroma cacao.
- Navodi hemijski
sastav, alkaloide,
kozmetičke
pripravke,
djelovanje i
upotrebu droga,
alkaloida i
preparata.
- Interpretira znanja - Razvija moć
Heterozidne droge
zapažanja.
- Navodi osnovne
o ekstrakciji
- Povezuje i razvija
karakteristike
heterozida i
logiku mišljenja.
heterozida.
upotrebi ekstrakta
- Razvija
- Opisuje biljke.
u ljekovite i
sistematičnost.
- Prunus amygdalus.
kozmetičke svrhe.
- Brassica nigra et
- Razlikuje biljke i
alba.
droge koje sadrže
- Aloe.
heterozide.
- Tilia cordata.
- Razlikuje dejstva i
- Betula verrucosa.
upotrebu
- Navodi hemijski
heterozida od
sastav, heterozide,
alkaloida.
kozmetičke
pripravke,
91
Preporuke za
izvođenje nastave
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
sadrže alkaloide.
- Upoznavanje sa
prvilnom
upotrebom i
doziranjem.
- Upoznavanje sa
najnovijim
saznanjima i
zanimljivostima o
dejstvu i upotrebi
alkaloida.
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
sadrže heterozide.
- Upoznavanje sa
najnovijim
saznanjima i
zanimljivostima o
dejstvu i upotrebi
heterozida.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
djelovanje i
upotrebu droga,
heterozida i
preparata.
Saponozidne droge
- Navodi opšte
karakteristike
saponina, njihovo
prisustvo u
biljkama.
- Navodi fizičkohemijske osobine,
strukturu saponina.
- Objašnjava dejstvo
i primjenu
saponina.
- Opisuje biljke.
- Hedera helix.
- Callendula
officinalis.
- Navodi hemijski
sastav, kozmetičke
pripravke,
djelovanje i
upotrebu droga i
preparata.
Taninske droge
- Navodi opšte
karakteristike
tanina, njihovo
prisustvo u
biljkama.
- Navodi fizičkohemijske osobine,
strukturu i podjelu
tanina.
- Objašnjava dejstvo
i primjenu tanina.
- Opisuje biljke:
- juglans regia,
- hypericum
perforatum.
- Navodi hemijski
sastav, kozmetičke
pripravke,
djelovanje i
upotrebu droga,
tanina i preparata.
Etarska ulja
- Definiše etarska
ulja.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
- Interpretira znanja
o ekstrakciji
heterozida i
upotrebi ekstrakta
u ljekovite i
kozmetičke svrhe.
- Razlikuje biljke i
droge koje sadrže
heterozide.
- Razlikuje dejstva i
upotrebu
heterozida od
alkaloida.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
sadrže saponozide.
- Interpretira
saznanja o
upotrebi taninskih
droga u ljekovite i
kozmetičke svrhe.
- Razlikuje biljke i
droge koje sadrže
tanine.
- Razlikuje dejstva i
upotrebu tanina od
heterozida i
alkaloida.
- Razvija sposobnost
logičkog mišljenja.
- Razvija
sistematičnost.
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
sadrže tanine.
- Upoznavanje sa
najnovijim
saznanjima i
zanimljivostima o
dejstvu i upotrebi
tanina.
- Shvata veliki
značaj etarskih
ulja u kozmetičke
- Razvija
sistematičnost.
- Razvija pozitivan
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
92
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Navodi
rasprostranjenost i
lokalizaciju.
- Objašnjava fizičko
hemijske osobine
etarskih ulja.
- Opisuje proces
proizvodnje
etarskih ulja.
- Objašnjava
djelovanje i
primjenu etarskih
ulja.
- Opisuje biljke:
- humulus lupulus,
- mentha piperita,
- melissa officinalis,
- cinnamomum
ceylanicum,
- eugenia,
cariophyllata
- achillea
millefolium,
- zingiber oficinale,
- pimpinella anisum,
- thymus vulgaris,
- thymus serpyllum,
- eucalyptus,
- eglobulus,
- salvia officinalis,
- pertroselinum
sativum,
- matricaria
chamomilla,
- pinus nigra,
- rosmarinus
officinalis,
- lavandula
officinalis,
- camphora,
- navodi hemijski
sastav, kozmetičke
pripravke
djelovanje i
upotrebu droga,
etarskih ulja i
preparata.
Smole i balzami
- Definiše smole i
balzame.
- Navodi hemijski
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
stav prema
zdravlju.
Formativni ciljevi
učenik
svrhe.
- Razlikuje biljke i
droge koje sadrže
etarska ulja.
- Shvata značaj
ljekovitog bilja i
prirodnih sirovina
koje nisu strane za
organizam u
proizvodnji
kozmetičkih
preparata.
- Razvija moć
zapažanja.
- Povezuje podatke i
razvija logičko
- Interpretira
saznanja o
dobijanju i
upotrebi smola i
93
Preporuke za
izvođenje nastave
preparata koji
sadrže etarska
ulja.
- Upoznavanje sa
najnovijim
saznanjima i
zanimljivostima o
dejstvu i upotrebi
etarskih ulja.
- Upoznavanje sa
prvilnom
upotrebom i
doziranjem
preparata etarskih
ulja.
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
sastav, fizičkohemijske osobine.
- Objašnjava
dobijanje,
djelovanje i
upotrebu droga:
- Colophonium,
- Mastix,
- podophylli
rhizoma,
- benzoe,
- balsamum
peruvianum et
tolutanum.
Masti i ulja
- Opisuje biljne i
životinjske droge
koje sadrže masne
materije:
- oleum amygdale,
- oleum olivae,
- oleum sesami,
- adeps suillus,
- objašnjava
hemijski sastav i
upotrebu.
Prirodni voskovi
- Opisuje dobijanje i
upotrebu prirodnih
voskova:
- cera flava et alba,
- cetaceum,
- lanolinum.
Slatke droge
- Definiše pčelinje
proizvode.
- Opisuje:
- med,
- matičnu mliječ,
- propolis,
- polen,
- navodi hemijski
sastav, djelovanje
i upotrebu.
Sluzi
- Opisuje sluzi algi.
- Navodi hemijski
sastav, dejstvo i
upotrebu.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
mišljenje.
Formativni ciljevi
učenik
balzama u
kozmetičke svrhe.
- Prepoznaje biljke i
droge.
- Interpretira značaj
biljnih i
životinjskih masti i
ulja koja se koriste
kao sirovine za
izradu kozmetičkih
proizvoda.
- Prepoznaje biljke i
droge.
- Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
- Shvata značaj
prirodnih voskova
koji se koriste kao
sirovine za izradu
kozmetičkih
proizvoda.
- Razvija sposobnost
logičkog mišljenja.
- Shvata značaj
meda i ostalih
pčelinjih
produkata u
ljekovite i
kozmetičke svrhe.
- Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
- Usvaja saznanje o
sluzima.
- Shvata značaj sluzi
algi u
- Razvija moć
zapažanja.
94
Preporuke za
izvođenje nastave
sadrže smole i
balzame.
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
sadrže masti, ulja i
voskove.
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
sadrže pčelinje
proizvode.
- Upoznavanje sa
najnovijim
saznanjima i
zanimljivostima o
dejstvu i pčelinjih
proizvoda.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Vitaminske droge
- Opisuje biljku Rosa
canina.
- Navodi hemijski
sastav.
- Objašnjava dejstvo
i upotrebu.
- Objašnjava
hemijski sastav
Faex medicinalis.
- Navodi djelovanje i
upotrebu.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
kozmetoterapijski
m preparatima.
- Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
- Na osnovu
prethodnih znanja
o vitaminima i
usvajanja znanja o
vitaminskim
drogama, analizira
značaj i upotrebu
vitaminskih droga
u
kozmetoterapijske
svrhe.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Pokazivanje
praktičnih
kozmetičkih
preparata koji
sadrže vitamine.
- Upoznavanje sa
najnovijim
saznanjima i
zanimljivostima o
dejstvu vitamina.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- N. Kovačević: Osnovi farmakognozije, Srpska školska knjiga 3, Beograd, 2004.
- P. Lukić: Farmakognozija, Savez socijalističke omladine Farmaceutskog fakulteta
u Beogradu, 4. izdanje, Beograd, 1988.
- J. Tucakov: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1990.
- Z. Kalođera: Farmakognozija II, Sveučilište u Zagrebu, 2006/2007, Zagreb.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Kompjuter.
- Video projektor.
- Internet konekcija.
- Ljekoviti preparati i materijali.
- Stručna literatura.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Znanje se provjerava usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Pismeno - pismena vježba, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju svake školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Diplomirani farmaceut.
95
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Poznavanje biljaka
- Vitaminske droge
- Značaj prirodnoh sirovina
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Botanika
- Građa i funkcija biljnih
organa, podjela biljaka,
ljekovito bilje
- Hemija i biohemija
- Vitamini
- Kozmetologija
- Sirovine prirodnog
porijekla
96
1.2.11. DERMATOLOGIJA
1. Naziv predmeta: DERMATOLOGIJA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
Ukupno
72
66
138
72
66
138
3. Opšti ciljevi nastave
- Sticanje osnovnih znanja i razumijevanje pojmova i činjenica iz oblasti
dermatovenerologije.
- Spajanje novih saznanja o biologiji kože, patološko anatomskih procesa sa
kliničkim manifestacijama.
- Sticanje osnovnih saznanja o građi i funkciji kožnog omotača čovečjeg tijela.
- Upoznavanje sa promjenama koje se javljaju kod kožnih oboljenja u ravni, ispod
ravni i iznad ravni kože.
- Sticanje znanja o najčešćim patološkim oboljenjima kože i dermatozama kože
izazvanim različitim fizičkim faktorima.
- Upoznavanje sa bakterijskim, virusnim, gljivičnim infekcijama kože.
- Sticanje osnovnih znanja o bolestima noktiju, poremećajima keratinizacije,
pigmentacije kože, faktorima koji utiču na starenje kože i mogućnostima zaštite
kože.
- Upoznavanje sa značajem upotrebe lasera u osnovnim terapijskim tretmanima u
dermatologiji.
- Razvijanje sposobnosti zapažanja, uočavanja, analitičkog i logičkog mišljenja, i
zaključivanja.
- Podsticanje istraživackog potencijala u dermatovenerologiji.
- Razvijanje osjećaja sposobnosti za primjenu teorijskih znanja u praksi.
- Razvijanje pozitivnog stava prema zdravlju.
97
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: TRECI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
Učenik
učenik
Koža kao organ
- Razvija sposobnost
- Uočava važnost
- Definiše pojam
opažanja.
kože i kožnih
dermatologije.
- Razvija analitičko i
adneksa.
- Definiše pojam
logičko mišljenje.
- Vrednuje značaj
kože i adneksa
kože i adneksa u
kože.
funkcionisanju
- Upoznaje važnost
organizma.
uloge i funkcije
- Upoređuje
kože kao najvećeg
termoregulacionu,
ljudskog organa.
barijeru,
- Objašnjava
imunoreceptornu i
strukturu i slojeve
imunološku ulogu
kože i kožnih
kože.
adneksa.
- Analizira strukturu
- Navodi tipove i
kože.
osobine kože.
- Razlikuje tipove
kože.
Opšta patologija kože
- Upoznaje promjene - Razlikuje zdravu od - Razvija pozitivan
stav prema
patološke kože.
i reakcije na koži
zdravlju.
- Razlikuje tipove
koje nastaju kao
- Razvija sposobnost
eflorescencija
posljedica
opažanja.
prema izazivaču na
patoloških
primarne i
zbivanja.
sekundarne.
- Nabraja i opisuje
- Analizira
vrste
eflorscencije koje
eflorescencija.
su u nivou, iznad i
ispod nivoa kože.
- Vrednuje značaj
razlikovanja
eflorescencija za
pravilno
postavljanje
dijagnoze.
Dermatoze izazvane fizičkim faktorima
- Pozitivno
- Upoređuje
- Upoznaje i navodi
procjenjuje
ostećenja koja
faktore koji dovode
važnost novih
nastaju kao
do ostećenja na
saznanja.
posljedica fizičkih
koži.
faktora- callositas, - Razvja moć
- Nabraja i opisuje
zapazanja.
clavus, intertrigo.
ostećenja koja
- Analizira ostećenja
nastaju kao
nastala usljed
posljedica fizičkih
toplote i hladnoćefaktora, toplote i
combustiones,
hladnoće.
congelationes i
- Objašnjava
perniones.
aktiničke
98
Preporuke za
izvođenje nastave
- Komjuterski prikaz
fotografija ili
prikaz fotografija
iz atlasa građe
kože i različitih
tipova kože.
- Prikazivanje slika
sa CD atlasa,
kompjuterski
prikaz fotografija
zdrave i patološke
kože.
- Prikaz tipova
eflorescencija na
grafofoliji.
- Kompjuterski
prikaz fotografija.
- Prikaz slika sa CD
atlasa različitih
vrsta oštećenja
kože kao posljedica
dejstva fizičkih
faktora.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
Učenik
dermatoze.
- Razlikuje zdravu
- Objašnjava
kožu od kože koja
dermatoze
je izmijenjena
izazvane
usled aktiničke
abnormalnom
radijacije.
reakcijom na
- Analizira
sunčevu ili
fotodermatoze.
vještacku svjetlost.
Bakterijske infekcije kože
- Uočava razliku
- Poznaje
između izazivača
zastupljenost,
bakterijskih
uzroke nastanka i
bolesti.
puteve širenja
- Vrednuje značaj
bakterijskih
razlikovanja
infekcija kože.
bakterijskih
- Definise impetigo,
bolesti.
foliculitis,
- Razlikuje i razlaže
carbunkul,
ove bolesti na
erysipelas.
osnovu kliničkih
- Zna osnovu
manifestacija.
patoloških
- Analizira kliničku
promjena o kojoj
sliku piodermija.
se dermatozi radi.
- Pravi komparaciju
- Obrazlaže osnovne
između impetiga,
karakteristike
foliculitisa,
pojedinih
carbunkula,
bakterijskih bolesti
furunkula i
kože.
erysipelas.
- Objašnjava
- Uočava postupak
liječenje
liječenja ovih
bakterijskih
infekcija.
bolesti.
Virusne infekcije kože
- Vrednuje značaj
- Objašnjava
virusnih bolesti.
učestalost i značaj
- Analizira kliničku
virusnih bolesti
sliku ovih bolesti
kože.
na osnovu izazivača
- Poznaje puteve
i simptoma.
širenja virusnih
- Pravi komparaciju
infekcija kože.
izmedju herpes
- Nabraja izazivače
simplexa, zostera,
nastanka virusnih
verruca.
infekcija.
- Uočava načine
- Definise herpes
prenošenja ovih
simplex, herpes
bolesti.
zoster, verrucae.
- Uočava terapijske
- Objašnjava na
procedure.
osnovu kliničke
slike o kojoj se
virusnoj bolesti
radi.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
- Preuzima
odgovornost za
sopstveno zdravlje.
- Razvija osjecaj
lične odgovornosti
prema zdravlju.
- Kompjuterski
prikaz fotografija
različitih vrsta
bakterijskih
infekcija kože.
- Prikazivanje slika
sa CD atlasa.
- Seminarski rad.
- Bakterijske
infekcije kožeučestalost, klinička
slika, terapija.
- Razvija pravilan
odnos prema
zdravlju.
- Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
- Razvija moć
zapazanja.
- Kompjuterski
prikaz fotografija
različitih vrsta
virusnih infekcija
kože.
- Prikazivanje slika
iz atlasa.
- Seminarski rad:
- Virusne infekcije
kože- učestalost,
načini prenošenja,
klinička slika i
terapija.
99
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
Učenik
- Opisuje kliničku
sliku, lokalizaciju i
terapijske
procedure u
liječenju virusnih
infekcija kože.
Gljivična oboljenja kože
- Uočava značaj
- Poznaje i nabraja
gljivičnih
izazivače gljivičnih
oboljenja.
infekcija kože.
- Poznaje učestalost - Analizira kliničku
sliku dermatofitnih
i načine prenošenja
oboljenja.
ovih oboljenja, kao
- Analizira pityriasis
i značaj
versicolor.
kolektivnog
- Analizira
boravka na prenos
candidiasis.
istih.
- Razlikuje simptome
- Obrazlaže značaj
gljivičnih oboljenja
pojave ovih
od bakterijskih
oboljenja kod
oboljenja.
djece i odraslih.
- Razlikuje simptome
- Definise
gljivičnih oboljenja
dermatofitne
od virusnih
oboljenja,
oboljenja.
pityriasis
- Uočava postupke
versicolor,
liječenja ovih
candidiasis.
bolesti.
- Opisuje kliničku
sliku i terapijske
procedure u
liječenju gljivičnih
oboljenja.
Oboljenja izazvana životinjskim parazitima
- Uočava
- Navodi izazivača
etipatogenetski
pedikuloze.
značaj i
- Opisuje
rasprostranjenost
etiopatogenezu,
pedikuloza.
lokalizaciju,
- Razlikuje
kliničku sliku i
pedikuloze u
liječenje
odnosu na
pedikuloza.
lokalizaciju.
- Pojašnjava
- Uočava
etiopatogenezu
etiopatogenetski
scabiesa.
značaj i
- Opisuje
rasprostranjenost
lokalizaciju,
scabiesa.
kliničku sliku i
liječenje scabiesa. - Vrednuje značaj
noćnog svraba u
- Objašnjava
postavljanju
učestalost i značaj
pravilne dijagnoze.
ovih parazitarnih
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
- Razvija osjecaj
lične odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
- Razvija moć
zapažanja.
- Kompjuterski
prikaz fotografija
ili prikaz
fotografija iz atlasa
virusnih,
bakterijskih i
gljivičnih oboljenja
kože, uočavanje
razlike u
simptomima od
strane učenika.
- Seminarski rad:
- Učestalost, načini
prenošenja,
klinička slika i
terapija gljivičnih
oboljenja kože.
- Pozitivno
procjenjuje
vaznost novih
saznanja.
- Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni.
- Šematski prikaz
razvoja izazivača
scabiesa u koži.
- Kompjuterski
prikaz fotografija
ili fotografija iz
albuma.
100
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
dermatoza.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
Učenik
Scabiesa.
- Interpretira
najčesće terapijske
procedure u
liječenju scabiesa.
Reaktivni eritemi, ekcemi, psorijaza
- Uočava faktore koji
- Definiše pojam
najčešće mogu
ekcem i navodi
dovesti do
podjelu ekcema.
alergijskog i
- Opisuje alergijski
iritantnog
kontaktni i iritantni
dermatitisa.
dermatitis, faktore
- Uočava značaj
nastanka, kliničku
redovne upotrebe
sliku, terapiju i
zaštitnih rukavica u
preventivne mjere.
sprečavanju
- Pojašnjava razliku
nastanka
između alergijsko
alergijskog i
kontaktnog i
iritantnog
iritantnog
dermatitisa.
dermatitisa.
- Interpretira
- Opisuje najčešće
uzroke, kliničku
uzročnike
sliku i tipove
urtikarija.
urtikarija.
- Opisuje tipove
- Analizira genetske
urtikarija, kliničku
faktore i
sliku i terapiju.
povezanost stresa
- Definiše i opisuje
sa pojavom
kliničku sliku
psorijaze.
psorijazu.
- Analizira vrste
- Objašnjava
psorijaze u odnosu
etiopatogenezu
na veličinu plakova
psorijaze.
i tok.
- Poznaje tipove i
- Razlikuje vrste
zna najpoznatije
psorijaze u
fenomene u
zavisnosti gdje se
dokazivanju
javljaju.
psorijaze.
- Interpretira
- Opisuje opšta
fenomen kapi
načela u terapiji
svijeće i krvave
psorijaze.
rose.
- Uočava značaj
puva i
marinohelioterapije u liječenju
psorijaze.
Oboljenja lojnih i znojnih žlijezda
- Opisuje funkciju i
- Interpretira
rasproredjenost
fiziološku funkciju
lojnih i znojnih
znojnih žlijezda.
žlijezda.
- Uočava i
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija sposobnost
opažanja.
- razvija analitičnost
i logično misljenje.
- razvija osjećaj o
potrebi zaštite na
radu.
- Kompjuterski
prikaz fotografija
ili fotografija iz
atlasa.
- Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
- Razvija osjećaj
- Kompjuterski
prikaz fotografija
ili prikazivanje
fotografija iz
101
- Seminarski rad:
- Kontaktni alergijski
i iritantni
dermatitis, klinička
slika, liječenje.
- Psorijaza,
predisponirajući
faktori, klinička
slika, terapija.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Nabraja najcečća
oboljenja lojnih
žlijezda.
- Definiše akne
vulgaris,
učestalost,
etiopatogenezu,
kliničku sliku i
osnovne terapijske
procedure.
- Nabraja najčešća
oboljenja znojnih
žlijezda.
-
-
Bolesti kose i vlasišta
- Objašnjava građu i
fiziologiju folikula
dlake.
- Poznaje faze rasta
dlake.
- Definiše i
objašnjava
alopeciju.
- Navodi tipove
alopecije.
- Definise
hirzutizam.
- Definise
hipertrihoze.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
lične odgovornosti
prema higijeni.
Formativni ciljevi
Učenik
interpretira
funkciju lojnih
žlijezda.
Analizira uzroke
nastanka akni.
Interpretira
etiopatogenezu
akni.
Ocjenjuje ulogu
genetskih faktora u
nastanku akni.
Razlikuje nekoliko
tipova akni.
Dokazuje kako
akne mogu da utiču
na psihičko stanje
pacijenta.
Interpretira
najčesće terapijske
procedure u
liječenju akni.
Razlikuje
anhidrozu, hipo i
hiperhidrozu.
- Razlikuje tipove
dlake.
- Vrši komparaciju
izmedju normalne
kosmatosti,
prorijeđene kose,
alopecija i
hipertrihoza.
- Analizira najčešće
uzroke alopecija.
- Uočava uticaj
stresa na pojavu
alopecija.
- Razlikuje vrste
hipertrihoza.
- Upoređuje vrste i
uzroke hirzutizma.
- Interpretira
najčešće terapijske
procedure u
terapiji alopecija,
hipertrihoza,
hirzutizma.
- Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni.
- Razvija osjećaj
pozitivan stav
prema novim
saznanjima.
102
Preporuke za
izvođenje nastave
albuma različitih
tipova akni.
- Seminarski rad:
- Acne vulgaris,
klinička slika,
terapija.
- Kompjuterski
prikaz slika ili
prikaz slika iz
atlasa o
alopecijama,
hirzutizmu,
hipertrihozama.
Razred: ČETVRTI
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Bolesti noktiju
- Upoznaje građu
nokta.
- Navodi anomalije
konture nokta.
- Objašnjava
promjene u boji
nokta.
- Poznaje infekcije
noktiju i osnove
liječenja.
- Pojašnjava
promjene noktiju u
različitim
dermatološkim
oboljenjima.
- Definiše i
objašnjava
gljivične infekcije
nokta i osnove
terapije.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
Učenik
- Razlikuje patoloski
izmijenjen nokat
od neizmijenjenog.
- Analizira infekcije
noktiju.
- Interpretira
perionyxis acuta,
perionyxis
chronica.
- Analizira osnovne
terapijske
procedure.
- Interpretira
promjene koje
nastaju pod
uticajem fizičkih i
hemijskih faktora.
- Uočava oboljenja
nokata koja
nastaju pod
uticajem fizičkih i
hemijskih faktora.
- Analizira osnovne
terapijske
procedure u
liječenju ovih
oboljenja.
- Uočava kliničku
sliku gljivičnih
oboljenja.
- Uočava promjene
na noktima kod
unutrašnjih bolesti.
Bolesti poremećene keratinizacije
- Uočava kliničku
- Definise
sliku
keratodermije.
keratodermija.
- Nabraja i opisuje
- Uočava genetske
najznačajnije
faktore u nastanku
keratodermije.
keratodermija.
- Navodi povezanost
- Upoređuje
nekih
najčešće tipove
keratodermija sa
keratodermija.
oboljenjima
unutrašnjih organa. - Analizira uticaj
povećanja tjelesne
- Opisuje liječenje
težine na nastanak
keratodermija.
kyperkeratosis
traumatica
marginis calcis
Preporuke za
izvođenje nastave
- Pozitivno ocjenjuje
važnost novih
saznanja.
- Kompjuterski ili
prikaz slika iz
atlasa o
promjenama i
oboljenjima
noktiju.
- Razvija pravilan
odnos prema
zdravlju.
- Povezuje uzroke i
posljedice.
- Pretraživanje
interneta na temu:
Bolesti
poremećene
keratinizacije.
103
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
Učenik
pedis.
- Analizira terapijske
procedure u
liječenju
keratodermija.
Poremećaji pigmentacije
- Razlikuje
- Definiše
hiperhromije,
dishromije.
uočava i
- Definiše
interpretira
hiperhromije,
kliničku sliku
navodi uzroke I
hiperhromija.
kliničku sliku.
- Ocjenjuje uticaj
- Definiše
sunčevog zračenja
hipohromije,
na pojavu lentiga,
uzroke I
kao i na pogoršanje
povezanost sa
pojedinih
genetskim
hiperhromija.
faktorima.
- Uočava kliničku
- Navodi
sliku hipohromija.
najznačajnije
- Vrednuje značaj
terapijske
zaštite od sunca ko
procedure.
hipohromija.
- Interpretira
vitiligo, kliničku
sliku i terapijske
procedure.
Dermatološka onkologija
- Razlikuje normalne
- Nabraja i opisuje
promjene na koži
benigne tumore,
od tumorskih
nevuse.
promjena.
- Definiše
- Uočava osnovne
prekancerozne
tumorske promjene
dermatoze.
na koži.
- Definiše i nabraja
- Analizira nevuse.
maligne tumore.
- Vrednuje značaj
- Opisuje melanom
blagovremenog
otkrivanja
promjena na
nevusu.
- Interpretira
prekancerozne
dermatoze.
- Upoznaje kliničku
sliku i terapiju
keratosis solaris.
- Ocjenjuje ulogu
genetskih faktora i
sunčevog zračenja
na nastanak bcc i
- Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Kompjuterski
prikaz fotografija
ili pikaz fotografija
iz albuma o
dishromijama.
- Seminarski rad:
- Vitiligo,
etipoatogeneza,
klinička slika,
liječenje.
- Razvija pozitivan
odnos prema
zdravlju i novim
saznanjima.
104
- Prikaz fotografija
iz dermatološke
onkologije.
- Tabelarni prikaz
ABCDE pravila u
prepoznavanju
melanoma.
- Seminarski rad:
- Melanoma,
etiopatogeneza,
klinička slika,
liječenje.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
-
-
-
Venerične bolesti
- Definiše i nabraja
najčesce venerične
bolesti.
- Definiše sifilis,
kliničku sliku i
terapijski pristup.
- Opisuje kliničku
sliku i terapiju
gonoreje.
- Navodi izazivača,
način prenosa,
kliničku sliku i
osnovne terapijske
procedure u
liječenju side.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
Učenik
scc.
Uočava kliničku
sliku scc i bcc i
terapijske
procedure.
Razlikuje kliničku
sliku melanoma.
Uočava
predisponirajuce
faktore za nastanak
melanoma.
Razlikuje
terapijske
procedure u
liječenju
melanoma.
- Analizira značaj
polnog kontakta u
prenošenju
veneričnih bolesti.
- Izražava
preventivne mjere
zastite.
- Vrši komparaciju
izmedju raznih
faza sifilisa.
- Analizira kliničku
sliku gonoreje.
- Razlikuje načine
prenošenja side.
- Razlikuje promjene
na koži udružene sa
sidom.
Laseri u dermatologiji
- Analizira funkciju
- Definiše pojam
lasera.
lasera.
- Analizira osobine
- Nabraja tipove
laserske svjetlosti.
lasera.
- Razlikuje
- Poznaje primjenu
dermatološke
lasera u
lasere prema
dermatologiji.
indikacionom
području.
- Izražava terapijske
domene primjene
lasera u
dermatologiji.
Starenje kože
- Poznaje fiziološko
- Razumije fiziološka
starenje kože.
dešavanja u koži
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija pravilan
odnos prema
zdravlju kao
društvenoj
vrijednosti.
- Razvija osjećaj
lične odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
- Komjuterski prikaz
fotografija.
- Razvija analitičnost
i logično misljenje.
- Pretraživanje
interneta od strane
učenika na temulaseri u
dermatologiji.
- Razvija sposobnost
opažanja,
- Izrada tematskih
panoa i
105
- Seminarski rad:
- Sida, načini
prenošenja,
simptomi.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Objašnjava uticaj
najčescih fizičkih
faktora na starenje
kože.
- Opisuje
preventivne mjere
zaštite.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
analitičnost i
logično
rasudjivanje.
Formativni ciljevi
Učenik
koja stari.
- Interpretira značaj
solarnog oštećenja
kože.
- Analizira kliničke
manifestacije
solarne elastoze.
- Poznaje prevenciju
i liječenje
ostarjele kože.
- Vrednuje značaj
preparata za
zastitu od sunca.
Osnovi terapije u dermatologiji
- Analizira osnovne
- Opisuje lokalnu i
principe u lokalnoj
opštu terapiju.
terapiji.
- Definiše i nabraja
- Izražava neželjene
metode fizikalne
efekte i
terapije.
kontraindikacije
- Poznaje
primijenjene
dermatološku
lokalne terapije.
hirurgiju.
- Razumije značaj
opšte dermatološke
terapije.
- Izražava neželjene
efekte i
kontraindikacije
primijenjenih
ljekova.
- Analizira efekte
krioterapije.
- Shvata efekte
dermoabrazije.
- Analizira osnovne
principe hemijskog
polinga,
liposukcije,
augmentacije
mekih tkiva.
- Interpretira značaj
fototerapije i
njenu primjenu.
- Razvija analitičnost
i logičko mišljenje.
- Razvija pozitivan
odnos prema radu i
zdravlju.
Preporuke za
izvođenje nastave
prezentacija.
- Starenje kože.
- Preparati za zaštitu
od sunca.
- Video prikaz
sprovođenja
postupaka terapije
u dermatologiji.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- Đ. Karadaglić, M. D. Pavlović: Dermatovenerologija, Grafolik, 2002.
- B. Lalević, Lj. Medenica, M. Nikolić: Dermatovenerologija, IPS Savremena
administracija, Beograd, 2006.
- J. Lipozenčić i suradnici: Dermatovenerologija, Medicinska naklada, Zagreb,
2004.
106
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- TV.
- Video.
- Grafoskop.
- Kompjuter.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmenim putem, najmanje jednom u klasifikacionom
periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
- Urađen seminarski rad.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Specijalista dermatovenerologije;
- doktor medicine.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Koža kao organ
- Starenje kože
- Bakterijske infekcije kože
- Virusne infekcije kože
- Bolesti kose i vlasišta
- Koža kao organ
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Kozmetologija
- Koža i njeni izdanci
- Kozmetički proizvodi za
zaštitu
- Biologija
- Opšta bakteriologija
- Specijalna virusologija
- Zdravstvena zaštita i
- Zdravlje kože i kose
higijena
- Estetska njega
- Kozmetoterapijske
procedure njege kože i
njega kože
107
1.2.12. PSIHOLOGIJA I KOMUNIKOLOGIJA
1. Naziv predmeta: PSIHOLOGIJA I KOMUNIKOLOGIJA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
56
56
Ukupno
66
66
10
10
3. Opšti ciljevi nastave
- Upoznavanje sa predmetom, granama, metodama i tehnikama psiholoških
istraživanja.
- Sticanje znanja o organskim i društvenim činiocima psihičkog života.
- Usvajanje znanja o osnovnim psihičkim pojavama (osjećaji i opažaji, učenje,
pamćenje i zaboravljenje, mišljenje, emocije, motivacija, stavovi i vrijednosti).
- Razvijanje svijesti o činiocima koji utiču na formiranje i razvoj ličnosti.
- Razvijanje osnovnih vještina komunikacije, usvajanje pravila uspješne
komunikacije, korišćenja JA poruka.
- Usvajanje potrebnih znanja i vještina neophodnih u komunikaciji sa pacijentima u
procesu ozdravljenja, kao i vještina komunikacije u organizaciji.
- Bolje razumijevanje sebe i drugih.
- Razvijanje vještina socijalne snalažljivosti i adaptacije, samokontrole i
emocionalne stabilnosti.
108
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: ČETVRTI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Predmet, grane i metode psihologije
- Bolje razumije
- Analizira proces
- Navodi definiciju
sebe i druge.
formiranja
psihologije i
- Razvija svijest o
dominantnih
pojašnjava cilj
relevantnosti
psiholoških osobina
psiholoških
subjektivnih
kod sebe i drugih.
istraživanja.
podataka.
- Objašnjava predmet - Upoređuje odnos
psihologije i drugih
proučavanja
naučnih disciplina
psihologije u
u procesu
zavisnosti od
razumijevanja ljudi
sadržaja i oblika
i njihovih
javljanja psihičkih
raznovrsnih
pojava.
aktivnosti.
- Ukratko opisuje
teorijski i praktični - Uočava razliku
između objektivnih
zadatak i imenuje
i subjektivnih
glavne grane
podataka i tehnika
psihologije.
koje se koriste za
- Nabraja i pojašnjava
registrovanje
metode i tehnike
jednih odnosno
putem kojih se
drugih.
prikupljaju podaci u
psihološkim
istraživanjima.
Organske osnove i društveni činioci psihičkog života
- Podstiče
- Analizira ulogu
- Opisuje podjelu,
sposobnost boljeg
centralnog i
građu i ulogu
razumijevanja sebe
perifernog nervnog
centralnog i
i drugih.
sistema u nastanku
perifernog nervnog
psihičkih procesa.
sistema i pojašnjava
- Upoređuje
funkcije čula.
posledice koje
- Nabraja žlijezde sa
nastaju usljed
unutrašnjim
povećanog i
lučenjem i
smanjenog lučenja
pojašnjava njihovu
žlijezda sa
ulogu.
unutrašnjim
- Pojašnjava razvoj
lučenjem.
psihičkog života
čovjeka sa aspekta - Kritički procjenjuje
teorije interakcije
filogeneze,
i konvergencije u
ontogeneze,
objašnjenju
nativizma i
individualnog
empirizma.
razvoja čovjeka.
Osnovne psihičke pojave
Osjećaji i opažaji
- Na primjerima
- Razvija svijest o
uočava principe
individualnim
- Navodi i pojašnjava
organizacije
razlikama u
faze javljanja
opažaja.
opažanju.
osjećaja, akciono
109
Preporuke za
izvođenje nastave
Vježba:
- Analiza
dominantnih
psiholoških osobina
i njihovog
formiranja - rad u
parovima.
- Subjektivni i
objektivni podaci –
diskusija.
- Prikaz modela
mozga.
- Šematski prikaz
prenošnja
informacija od čula
preko receptora do
CNS - navođenje
primjera.
Radionica
- Rad u manjim
grupama, igra
uloga - pacijenti
(sa poremećenim
lučenjem žlijezda
sa unutrašnjim
lučenjem) - doktor,
zdravstveni
tehničar, članovi
porodice i dr.
-
Prikaz slika ''Prisvajanje
konture'',
djelimične
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
vrijeme, vrste
osjeta, biofidbek i
osobine po kojima
se osjeti razlikuju
jedni od drugih.
- Definiše opažaj,
osjećaja i pažnju i
pojašnjava principe
organizacije opažaja
i osobine pažnje.
- Objašnjava razliku
između osjećaja,
opažaja i pažnje.
- Pojašnjava proces
opažanja osoba,
vrste podataka i
uzajamnost
opažanja.
- Pojašnjava utisak
prve impresije i
pristrasnosti u
opažanju i činioce
koji utiču na tačnost
ocjenjivanja drugih.
Učenje, pamćenje i
zaboravljanje
- Definiše učenje i
pojašnjava ishode
učenja.
- Navodi i objašnjava
vrste učenja prema
kriterijumu
složenosti i prema
sadržaju koji se uči.
- Definiše pamćenje i
zaboravljanje,
opisuje vrste
pamćenja i proces
zaboravljanja.
- Upoznaje psihološke
uslove i metode
uspješnog učenja.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
učenik
Analizira uticaj
ranijeg iskustva,
motivacije i
psihofizičkog
stanja na opažanje
i obrazlaže na
primjerima.
Analizira proces
uzajamnosti
opažanja osoba,
uticaj prve
impresije, činioce
koji povećevaju
tačnost u opažanju
i činioca koji mogu
dovesti do grešaka
u opažanju.
Upoređuje faktore
koji utiču na
uzajamnost
opažanja pacijenta
i zdravstvenog
radnika.
-
-
Na primjerima
Pavlovog,
Skinerovog i
Kelerovog
eksperimenta
utvrđuje i
upoređuje stepen
složenosti učenja.
Analizira kako
promjene u
pamćenju utiču na
ličnost.
Analizira značaj
transfera u učenju.
Vrednuje značaj
formiranja radnih
navika u učenju i
korišćenja metoda
uspješnog učenja.
Analizira svoj
uobičajni način
učenja.
-
-
110
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Razvija svijest o
mogućim greškama
u opažaju drugih
ljudi.
Podstiče preciznost
u opažanju.
Razvija svijest o
značaju psiholoških
uslova uspješnog
učenja i
prilagođavanja
sopstvenom načinu
učenja.
Razvija vještine
uspješnog učenja.
Preporuke za
izvođenje nastave
konture, slika koje
ilustruju dobar
pravac, zajedničku
sudbinu,
asimetrične figure i
zatvaranje diskusija
zapažanja.
Diskusija
- Uticaj ranijeg
iskustva,
motivacije i
psihofizičkog stanja
na opažanje,
navođenje
primjera.
- Proces uzajamnog
opažanja, greške u
opažanju,
navođenje
primjera.
- Igra uloga
- pacijent zdravstveni radnik.
- Izrada slika od
strane učenika, po
instrukcijama
nastavnika, koje
ilustruju Pavlov,
Skinerov i
Tornjakov
eksperiment,
prezentacija i
diskusija na času.
- Video prikaz osoba
sa različitim
vrstama
poremećaja
pamćenja.
- Izrada plana rada,
učenja i slobodnih
aktivnosti u cilju
praćenja i
popravljanja svojih
radnih navika.
- Upoređivanje svog
načina učenja sa
idealnim - rad u
parovima.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Mišljenje
i
intelektualne
sposobnosti
- Navodi definiciju
mišljenja i
pojašnjava uticaj
asocijacija,
shvatanja odnosa,
znanja i iskustva na
mišljenje.
- Nabraja faze
misaonog procesa i
ukratko objašnjava
vrste mišljenja.
- Defniše
intelektualne
sposobnosti,
pojašnjava strukturu
i upoznaje se sa
postupcima
mjerenja
intelektualnih
sposobnosti.
- Upoznaje
intelektualni razvoj
i kalsifikaciju
intelektualnih
sposobnosti.
Emocije
- Definiše emocije,
opisuje osnovne
vrste i osobine
emocionalnih
pojava.
- Pojašnjava organske
promene koje
nastaju prilikom
ispoljavanja emocija
i način izražavanja
emocija.
- Na osnovu
šematskog prikaza
pojašnjava razvoj
emocija prema
Katarini Bridžes i
pojašnjava razliku
između primarnih i
složenih emocija.
- Objašnjava
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
Na primjerima
obrazlaže faze
misaonog procesa i
uočava njihov
značaj u rješavanju
svakodnevnih
problema.
Vrednuje značaj
stvaralačkog
mišljenja.
Vrednuje značaj
poznavanja
intelektualnog
razvoja, stagnacije
i opadanja.
Analizira svoj
intelektualni
razvoj i mogućnosti
unapređenja
sopstvenog
razvoja.
Uočava razliku u
intelektualnim
sposobnostima
među ljudima.
Analizira
klasifikaciju umne
zaostalosti
istražuje moguće
uzroke.
Razlikuje emocije
sreće, tuge, bijesa,
odvratnosti, straha
i iznenađenja na
osnovu facijalne
ekspresije osobe.
Analizira uticaj
eksperimentisanja
adolescenta sa
sobom, usvajanja
različitih stavova,
uticaja vršnjačkih
grupa i
povremenog
povlačenja u sebe
na formiranje
identiteta i
sazrijevanje.
Uočava značaj
emocionalne
samokontrole u
-
-
-
-
-
-
111
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Razvija vještinu
kontrolisanja
misaonog toka u
rješavanju
svakodnevnih
životnih teškoća.
Razvija svijest o
postojanju razlika
u intelektualnim
sposobnostima
ljudi.
Razvija svijest o
mogućnostima
uticaja na
sopstveni
intelektualni
razvoj.
Shvata značaj
poznavanja
neverbalne
komunikacije.
Bolje razumije
sopstvenu i
emocionalnost
drugih ljudi.
Razvija svijest o
značaju
emocionalne
samokontrole u
cilju očuvanja svog
mentalnog zdravlja
i bolje socijalne
interakcije.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
-
Postavljanje
problema i njihovo
rješavanje - rad u
parovima.
Šematski prikaz
krivulje
intelektualnog
razvoja.
Šematski prikaz
klasifikacije
intelektualnih
sposobnosti.
Navođenje
primjera umne
zaostalosti ljudi iz
okruženja,
razgovor o
njihovim uočenim
mogućnostima i
orjentaciono
svrstavanje u
određenu
kategoriju umne
zaostalosti.
Vježba:
Prikaz slika ili
gluma odrađenih
emocija (sreća,
bijes, tuga,
odvratnost, strah i
iznenađenje),
razilkovanje
emocionalnog
stanja od strane
učenika.
- Diskusija emocionalnost
dijete/adolescent/
odrasli.
Vježba:
- Uvježbavanje
emocijalne
samokontrole u
različitim
socijalnim
-
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
specifičnosti
emocionalnog života
adolescenta.
- Navodi definicije
emocionalne
samokontrole
stresne situacije,
stresa i emocionalne
reakcije.
-
-
Motivacija
- Pojašnjava pojam
motiva, razliku
između motiva i
motivatora i vrste
motiva prema
različitim
kriterijumima.
- Pojašnjava razliku u
značaju motiva
gladi, žeđi i
seksualnog motiva.
- Objašnjava proces
socijalizacije
bioloških potreba.
- Upoznaje lične i
socijalne motive
- Navodi i pojašnjava
hijerarhiju motiva
po Maslovu.
- Definiše i pojašnjava
pojmove: barijera,
frustracija,
tolerancija na
frustraciju,
potiskivanje,
mehanizam
odbrane.
- Nabraja i pojašnjava
različite vrste
mehanizma
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
učenik
socijalnim
interakcijama i
postizanju željenih
ciljeva.
Analizira značaj
emocija za
mentalno zdravlje i
uspostavljanja
adekvatnih
emocionalnih
odnosa između
zdravstvenog
radnika i
pacijenta.
Analizira uticaj
emocionalne
neravnoteže stresa na različita
psihosomatska
oboljenja.
Vrednuje značaj
homeostaze i
homeostatskih
mehanizama u
organizmu.
Uočava proces i
značaj
socijalizacije
bioloških potreba.
Analizira i
obrazlaže na
primjerima
Masljovljevu
hijerarhiju motiva.
Obrazlaže na
primjerima
reakciju osobe na
frustracije i način
prevazilaženja
frustracije.
Analizira
mehanizme
odbrane koje ljudi
najčešće koriste u
opravdavanju
neprihvatljivog
ponašanja.
Koristi znanja o
motivima
(Masljovljeva
teorija hijerarhije,
Preporuke za
izvođenje nastave
interakcijama igra uloga.
- Adekvatan i
neadekvatan
emocionalni odnos
zdravstveni radnikpacijent – igra
uloga.
Radionica
- Promjene, JA
nakada, JA sada,
Ja u budućnosti
(cilj: upoznavanje
promjena koje se
dešavaju tokom
adolescenskog
uzrasta)
-
-
-
112
Bolje razumije
frustracione
reakcije kod sebe i
drugih.
Bolje razumije
motivaciono
ponašanje i
pokušaje
zadovoljenja
željenih motiva kod
sebe i drugih.
Razvija svijest o
značaju korišćenja
znanja o motivima i
mehanizmima
odbrane u boljoj
saradnji i sa
ljudima.
Šematki prikaz
osnovnog
motivacionog
ciklusa.
- Šematski prikaz
Lestvice motiva
prema Maslovu.
Diskusija
- Načini
zadovoljavanja
bioloških potreba
(gladi, žeđi i dr. )
djeca/odrasli.
- Navođenje
primjera
reagovanja na
frustraciju, i
prevazilaženje
frustracije - rad u
parovima.
- Radionica
- Rad u manjim
grupama mehanizmi odbrane
i njihovo
ispoljavanje svaka grupa ima
zadatak da
demonstrira jednu
životnu situaciju
koja je u skladu sa
-
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
odbrane.
Interesovanja,
stavovi i vrijednosti
- Navodi definiciju
interesovanja i
pojašnjava vrste
interesovanja.
- Pojašnjava razliku
između stavova i
vrijednosti.
- Navodi činioce koji
utiču na formiranje
stava, otpornost
stava na promjenu i
način promjene
stava.
- Definiše socijalne
predrasude i
pojašnjava način
borbe protiv
predrasuda.
- Pojašnjava termin
zdravstvena kultura
i činioce koji utiču
na formiranje
zdravstvenih
stavova.
- Nabraja i pojašnjava
psihološka načela
zdravstvene
propagande.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
frustracija,
tolerancija na
frustraciju,
potiskivanje) u
procesu oporavka
bolesnika.
Uočava razliku u
korišćenju
slobodnog vremena
u zavisnosti od
interesovanja
među ljudima.
- Vrednuje značaj
poznavanja
različitih vrsta
interesovanja u
cilju
prilagođavanja
interesovanjima
slobodnog vremena
pacijenta u
procesu oporavka.
- Obrazlaže na
primjerima i
vrednuje značaj
činioca koji utiču
na formiranje
stava, otpornost i
promjenu.
- Vrednuje značaj i
činioce koji utiču u
borbi protiv
predrasuda.
- Izrađuje reklame o
zdravstvenoj
propagandi,
poštujući načela
zdravstvene
propagande.
Ličnost i organizacija psihičkog života
- Struktura ličnosti
- Kroz primjere
obrazlaže
- Navodi definiciju
doslednost,
ličnosti i pojašnjava
jedinstvenost i
pojmove
osobenost
doslednosti,
ponašanja neke
jedinstvenosti i
osobe.
osobenosti
ponašanja.
- Na osnovu
šematskog prikaza
- Definiše i
Preporuke za
izvođenje nastave
nekim od
mehanizama
odbrane.
- Igra uloga
- Pacijent
zdravstveni radnik
(korišćenje znanja
o motivima).
- Analiza
međusobnih
interesovanja i
načina korišćenja
slobodnog vremena
- rad u parovima.
Radionica
- Na temu
zdravstvena
propaganda
- Izrada poruka u
vidu razglednica,
plakata, letaka,
panoa, TV i radio
oglasa, kratkih
video zapisa i sl.
Diskusija
- Stavovi, otpornost
promjena.
Radionica
- „Šta mi je važnomoje vrijednosti“
(cilj: razmišljanje
o sopstvenim
vrijednostima,
uviđanje da se
hijerarhija
vrijednosti mijenja
u zavisnosti od
različitih faktora“)
-
-
-
113
Razvija svijest o
postojanju razlike
u emocionalnom
reagovanju na
frustracije među
ljudima.
Bolje razumije
sebe i druge.
-
-
-
Šematski prikaz
tipologije ličnosti
prema Hipokratu.
Prikaz slikatipologije ličnosti
prema starim
Grcima.
Navođenje
primjera iz
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
pojašnjava
pojmove:
temperament,
sposobnosti,
karakter, svijest o
sebi, realno i
idealno JA.
- Navodi i pojašnjava
klasifikaciju
strukture ličnosti na
osnovu
temperamenta,
sposobnosti,
karaktera i svijesti o
sebi.
- Pojašnjava vezu
između tjelesnih
osobina i ličnosti po
Krešmeru i Šeldonu.
-
-
-
Dinamika ličnosti
- Navodi definiciju
dinamike ličnosti.
- Pojašnjava
unutarlične i
interpersonalne
sukobe.
-
-
Razvoj ličnosti
- Navodi i pojašnjava
činioce koji utiču na
razvoj ličnosti.
- Pojašnjava uticaj
vaspitanja u
okviru porodice
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
učenik
analizira četiri tipa
temperamenta
prema Hipokratu.
Pronalazi tip
ličnosti iz
okruženja koji
najbolje
odgovaraju po
ispoljavanju
osobina ovoj
tipologiji.
Analizira značaj
ispoljavanja
karakternih
osobina kroz
odnose prema
drugim ljudima,
sebi, radnim
zadacima i
društvenoj
zajednici.
Na primjerima
obrazlaže razliku
između realnog i
idealnog JA,
privatnog i javnog
JA.
Obrazlaže na
primjerima sukobe
motiva dvostrukog
privlačenja,
dvostrukog
odbijanja i
privlačenja, i
savlađuje tehnike
izbora željenog
cilja.
Analizira sukobe
uloga i sukobe
saznanja kroz
navođenje
primjera.
Analizira uticaj
srdačnog i
uzdržanog odnosa
na razvoj ličnosti.
Upoređuje tipove
vaspitanja gdje se
djetetu daju
Preporuke za
izvođenje nastave
okruženja koji
najbolje
odgovaraju
Hipokratovoj
tipologiji ličnosti.
-
-
-
-
114
Razvija vještinu
izbora željenog
motiva pri
svakodnevnim
sukobima motiva u
socijalnoj
interakciji.
Bolje razumije
sopstveno
ponašanje i
ponašanje drugih
ljudi.
Razvija svijest o
uticaju porodice,
škole, kulture i
društvenog sistema
na razvoj ličnosti.
Razumije značaj
emocionalne
Oluja misli
(Brainstrom)
- Kada ste bili u
situacijama sukoba
motiva i kako ste ih
riješili?
- Koje vaše uloge
svakodnevno
dolaze u sukob?
- Kako obično
rješavate sukob?
- U kojim
situacijama se
javljao vaš saznajni
nesklad?
- Kako ste ga
doživjeli i riješili?
- Debata
- Srdačan ili uzdržan
odnos.
- Ograničenje ili
sloboda.
- Test emocionalne
zrelosti,
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
na razvoj ličnosti.
- Pojašnjava uticaj
škole, kulture i
društvenog
sistema na razvoj
ličnosti.
- Imenuje razvojne
faze i pojašnjava
zrelost ličnosti.
Promjene i
poremećaji
društvenog života
- Pojašnjava razliku
između normalnog
i nenormalnog
ponašanja.
- Upoznaje glavne
kategorije
mentalnih
poremećaja neuroze, psihoze,
psihopatije.
- Imenuje i
objašnjava oblike
neprilagođenog
ponašanja.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
zrelosti u cilju
uspješne socijalne
saradnje sa
ljudima.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
učenik
izvjesna
ograničenja i
potpuna sloboda na
razvoj ličnosti.
Analizira
kriterijume zrelosti
ličnosti i upoređuje
sa stupnjem
sopstvene zrelosti.
Analizira
kriterijume
normalnosti i
nenormalnosti.
Upoređuje
simptome neuroze,
psihoze i
psihopatije i
navodi primjere.
Analizira uzroke i
mjere sprečavanja
delikvencije.
Analizira uzroke,
faze razvoja i
posledice
alkoholizma i
narkomanije.
Uviđa značaj
emocionalne
stabilnosti u
svakodnevnim
životnim
interakcijama.
-
-
-
Razvija svijest o
značaju adaptivnog
ponašanja u sredini
u cilju formiranja
zdrave i zrele
ličnosti.
Razvija svijest o
značaju kontrole
nad svojim
postupcima,
razmjene
osjećanja, stabilne
procjene sebe i
drugih u
svakodnevnim
socijalnim
interakcijama.
Razvija
emocionalnu
stabilnost.
Preporuke za
izvođenje nastave
međusobna
procjena zrelostirad u parovima,
analiza ajtema
testa (kriterijuma
zrelosti) kroz
diskusiju.
-
-
-
Komunikacija
- Definiše pojam
komunikacije.
- Navodi vrste
komunikacije
(podjele prema
vrsti znakova,
- Uočava značaj
učenja o procesu
komunikacije.
- Prepoznaje značaj
komunikacije za
razvoj pojedinca i
- Razvija sopstveni
komunikacioni stil.
- Prepoznaje učenje
komunikacionih
vještina kao izazov
i priliku za
115
-
Diskusija
Normalnost/
nenormalnost.
Video prikaz
psihotičnog,
neurotičnog
ponašanja i
psihopatije.
Prikaz slika
delikventnog
ponašanja, djece iz
potpunih i
nepotpunih
porodica, zatim
primjera dobro
organizovanog i
naorganizovanog
društvenog
sistema,
podsticanje
učenika da uoče
uzroke
neprilagođenog
ponašanja.
Pretraživanje
interneta od strane
učenika na temu
narkomanija,
ispovijesti
narkomana, vrste
droga i posledice,
pretraživanje slika,
diskusija zapažanja
ili izrada tematskih
panoa.
Brainstorming
pojma
komunikacija.
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Preporuke za
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
izvođenje nastave
učenik
učenik
učenik
sopstveni
društva.
uspješnosti,
napredak.
- Navodi primjere
složenosti).
različiih
- Navodi osnovne
neverbalnih
elemente
znakova.
komunikacionog
procesa.
Pravila uspješne komunikacije i uzroci neuspješne komunikacije
- Poznaje načela
- Na primjerima
- Prihvata konflikte u - Brainstorming
funkcionalne
prepoznaje
komunikaciji kao
pojmova
komunikacije.
ne/jasne poruke.
prirodnu pojavu i
ne/uspješna
priliku za
komunikacija.
- Navodi uzroke
- Prepoznaje
napredovanje i
neuspješnog,
različitost
- Vježba –
razvijanje odnosa
nejasnog
percepcija i
razlikovanje jasnih
sa ljudima.
komuniciranja.
neprihvatanje
i nejasnih poruka.
sopstvene
- Navodi tehnike
- Razvija toleranciju
- Vježba – rad u
odgovornosti kao
nenasilne
i prihvata
parovima - aktivno
uzročnike
komunikacije.
različitost.
slušanje.
konflikta.
- Navodi principe
- Vježba – upotreba
dobrog slušaoca i
JA rečenica u
- Uspješno razlikuje
lažnog slušaoca.
konfliktnoj situaciji
JA-TI rečenice
prema efektu koji
postižu u
interakciji.
- Koristi JA rečenice
za izražavanje svog
stava, osjećanja i
sugestija.
- Razvija tehniku
aktivnog slušanja.
Odnos bolesnik - tehničar zdravstvene njege, komunikacija sa pacijentima, pomoć
pacijentima u procesu ozdravljenja
- Poznaje bonton u
- Shvata da su
- Razvija
- Vježba - rad u
komunikaciji sa
ljubaznost i
odgovornost.
parovima –
pacijentima.
strpljenje standard - Razvija
razgovor sa
ponašanja u
pacijentom
samostalnost u
- Navodi
komunikaciji sa
(nestrpljivim,
uspostavljanju
karakteristike
klijentom.
prezahtjevnim,
kontakta sa
komunikacije koja
teško bolesnim,
pacijentom.
pozitivno utiče na
- Upotrebljava
ljutim itd. ).
stanje pacijenta.
pravilan i jasan
način izražavanja.
- Kontroliše emocije,
izbjegava
pretjeranu
privatnost i
bliskost.
- Daje pozitivne
komentare, kojima
unosi vedrinu u
komunikaciju sa
klijentima.
116
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
Komunikacija u organizaciji
- Upoznaje pojam i
- Uočava
navodi vrste grupa
specifičnosti
i organizacije.
pojedinih vrsta
grupa.
- Navodi
specifičnosti
- Uočava
strukture grupe s
karakteristike
obzirom na moć i
grupe s obzirom na
vrste moći.
razne vrste moći.
- Navodi
- Razumije važnost
karakteristike
poštovanja
komunikacione i
hijerarhije u
sociometrijske
organizaciji.
strukture grupe.
- Pravi razliku
između različitih
- Definiše pojam
oblika grupa.
odlučivanja i
opisuje faze
- Analizira proces
procesa donošenja
grupnog
odluke.
odlučivanja.
- Upoznaje grupno i
- Pravi razliku i
individualno
uočava prednosti
rješavanje
grupnog rješavanja
problema.
problema u odnosu
na individualno.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
-
Razvija vještine
timskog rada i
pregovaranja.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Radionica – rad u
malim grupama –
donošenje odluka u
timskom radu.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- N. Havelka: Psihologija za II i III razred medicinske škole, Zavod za udžbenike i
nastavna sredstva, Beograd, 2002.
- M. Zvonarević: Psihologija, priručnik za nastavnike, Školska knjiga, Zagreb, 1964.
- Z. Trikić, D. Koruga, J. Branješević, V. Damjanović, S. Vidović: Vršnjačka
medijacija-od svađe slađe, Njemačka organizacija za tehničku saradnju (GTZ)
GmbH, Beograd, 2006.
- T. Mandić: Komunikologija, Psihologija komunikacije, Clio, Beograd, 2005.
- B. Piz, A. Piz: Definitivni vodič kroz govor tela, Mono&Manana, Beograd, 2005.
- B. M. Rosenberg: We can work it out , Resolving Conflicts Peacefully and
Powerfully, Puddle Dancer Press, Encititas, CA, 2003.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Video projektor.
- Prijektno platno.
- Računarsaka učionica sa pristupom internetu (po potrebi).
- Odgovarajuće slike, šeme, video zapisi, stručni časopisi.
- Flip-čart.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmeno, najmanje jednom u klasifikacionim periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
117
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Profesor psihologije;
- diplomirani psiholog;
- profesor pedagogije;
- diplomirani pedagog.
10. Povezanost predmeta
Znanja
-
Nervni sistem
-
Odnos bolesnik - tehničar
zdravstvene njege,
komunikacija sa
pacijentima, pomoć
pacijentima u procesu
ozdravljenja
Promjene i poremećeji
duševnog života
Pravila uspješne i
neuspješne komunikacije
Komunikacija u
organizaciji
Mentalni poremećaji
-
Klasifikacija umne
zaostalosti
-
Timski rad
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Anatomija sa fiziologijom
- Organske osnove i činioci
psihičkog života
- Komunikacija sa
- Praktična nastava
pacijentima, rodbinom,
saradnicima
- Uzimanje i obrada
materijala za laboratorijsko
ispitivanje
- Uzimanje bolesničkog
materijala za različite vrste
ispitivanja
- Psihička priprema pacijenta
za različite dijagnostičke
procedure
- Humana genetika
- Promjene i poremećaji
duševnog života
- Etički odnos prema
- Etika
pacijentima sa mentalnim
retardacijama
- Komunikacija u organizaciji
118
1.2.13. PRAKTIČNA NASTAVA
1. Naziv predmeta: PRAKTIČNA NASTAVA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
36
180
288
330
834
Ukupno
36
180
288
330
834
Struktura praktične nastave po predmetnim oblastima i razredima:
- I razred: Fizikalna terapija 36 časova.
- II razred: Fizikalna terapija 72 časa; Estetska njega 72 časa; Kozmetologija 36
časova.
- III razred: Estetska njega 108 časova; Kozmetologija 108 časova; Dermatologija
72 časa.
- IV razred: Estetska njega 132 časa; Kozmetologija 132 časa; Dermatologija 72
časa.
Praktična nastava se realizuje podjelom odjeljenja na grupe 10-12 učenika.
Realizuje se u opremljenom kabinetu škole, na dermatološkom odjeljenju, u
kozmetičkim salonima i u laboratoriji.
3. Opšti ciljevi nastave
- Upoznavanje učenika sa značajem održavanja lične higijene, posljedicama
neodržavanja higijene i sprovođenjem specifičnih mjera u cilju sprečavanja
širenja zaraznih bolesti.
- Razvijanje vještina dijaloga i komunikacije sa klijentima, poštovanja privatnosti
klijenta i specifičnostima komunikacije prije, u toku i poslije izvođenja tretmana.
- Osposobljavanje za adekvatno održavanje higijene radnog prostora i pripreme
radnog prostora.
- Sticanje vještina čitanja i sprovođenja propisane terapijske procedure.
- Osposobljavanje učenika za samostalno izvođenje manuelne masaže.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje praktičnih procedura čišćenja, njege i zaštite
kože, ublažavanja i otklanjanja nedostataka na koži.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje dekorativnih, korektivnih i estetskih procedura.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje praktičnih procedura njege ruku i stopala.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje praktičnih procedura primjene fizičkih agenasa.
- Sticanje sposobnosti samostalne izrade kozmetičkih preparata.
- Upoznavanje metoda ispitivanja kozmetičkih proizvoda.
- Određivanje tipa kože pacijenta, pregleda kože i unošenja potrebnih podataka u
medicinsku dokumentaciju.
- Uočavanje patoloških promjena na koži i dermatoza izazvanih fizičkim faktorima.
- Razlikovanje virusnih, bakterijskih i gljivičnih oboljenja kože i prepoznavanje
oboljenja izazvanih životinjskim parazitima.
- Uočavanje znakova- reaktivni eritemi, ekcemi i psorijaza.
- Razlikovanje vrsta akni na koži pacijenta i različitih oboljenja kože i vlasišta.
119
- Uočavanje različitih vrsta oboljenja noktiju, poremećaja pigmentacije na koži i
veneričnih bolesti i faktorima koji doprinose bržem starenju kože.
- Sticanje znanja o upotrebi lasera u dermatologiji.
- Upoznavanje sa osnovnim zadacima tehničara u sprovođenju terapijskih
procedura u dermatologiji.
- Sticanje praktičnih znanja i savlađivanje tehnika koje su neophodne u njezi
kožnih bolesti bolesnika.
- Razvijanje osjećaja odgovornosti, reda i urednosti.
- Navikavanje na pridržavanje propisa.
- Osposobljavanje za nastavak stručnog usavršavanja.
120
4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI - OBLAST FIZIKALNA TERAPIJA (36 časova)
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
Socijalizacijski
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Masaža
- Zna tehnike
- Upisuje potrebne
- Razvija pozitivan
izvođenja masažnih
podatke o
stav prema
hvatova.
pacijentu u
zdravlju.
zdravstvenu
- Objašnjava dejstvo
- Navikava se na red
dokumentaciju.
masaže.
i urednost.
- Navodi sredstva za
- Aplicira određena
- Razvija lični
masažu.
sredstva.
osjećaj
odgovornosti
- Opisuje opremu
- Određuje masažne
prema higijeni i
prostorije za
položaje.
zdravlju.
masažu.
- Ocjenjuje stanje
kože cirkulacije i
- Pojašnjava
- Razvija sposobnost
limfotoka.
pripremu
komunikacije.
fizioterapeutskog
- Analizira stanje
tehničara.
mišića i njihovu
konzistenciju.
- Poznaje pripremu
bolesnika za
- Planira kontrolu
masažu.
pulsa disanja,
tenzije prije i
- Objašnjava
poslije masaže.
postupke aplikacije
određenih
sredstava.
Relaksacija
- Navodi dejstvo
- Obučava bolesnika
- Razvija sposobnost
relaksacije.
vježbama disanja.
opažanja.
- Poznaje vrste
- Razlikuje vrste
- Shvata potrebu
relaksacije.
relaksacije i
povezivanja teorije
postavlja bolesnika
i prakse.
- Pojašnjava totalnu,
u položaje koji su
lokalnu i
za njega
progresivnu
najudobniji.
relaksaciju.
- Zna masažne
- Upoređuje
položaje pri
kontrahovane i
izvođenju totalne,
relaksirane mišiće.
lokalne i
- Dokazuje da li su
progresivne
mišići maksimalno
relaksacije.
opušteni ili ne.
- Zna položaje
- Razlikuje srednji
bolesnika za
fiziološki položaj
masažu pojedinih
ekstremiteta po
djelova tijela.
Fiku.
- Nabraja sredstva za
masažu.
- Objašnjava značaj
saradnje tehničara
i bolesnika
umješnost
fizioterapeuta i
važnost idealnih
121
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Prikazivanje
slajdova na kojima
su objašnjene
različite vrste
masaže.
-
Prikazivanje slika i
grafikona na
kojima su
objašnjeni
relaksacioni
položaji.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
Socijalizacijski
Preporuke za
sadržaji
ciljevi
izvođenje nastave
učenik
učenik
učenik
mikroklimatskih
uslova.
Masažni hvatovi (glađenje, trljanje, gnječenje, lupkanje, vibracije)
- Predavanje uz
- Navikava se na
- Zna pet osnovnih
- Izvodi
stručnu literaturu.
sistematičnost u
masažnih hvatova
pravolinijsko,
radu.
a to su:
kružno i cik-cak
- Razvija osjećaj
glađenje(efleraž),
glađenje.
profesionalne
trljanje(frikcija),
- Planira trljanje
odgovornosti.
gnječenje(petrisa),
jednom ili objema
lupkanje(perkusij),
rukama.
vibracije
- Ocjenjuje da
(vibrasion).
upotreba sredstava
za masiranje nije
- Demonstrira
preporučljiva jer je
pravolinijsko
kod masaže
kružno i cik-cak
trljanjem potreban
glađenje.
što intimniji
- Obrazlaže
kontakt sa kožom.
intenzitet pritiska i
pravac kretanja
- Izvodi tehnike
ruku.
gnječenja na tri
načina: odiže
- Pojašnjava razliku
mišićnu masu od
između površinskog
osnove, pritiska
i dubokog
mišićnu masu ka
glađenja.
osnovi i radi
- Zna metodiku i
gnječenje sa
dejstvo glađenja.
straničnim
- Demonstrira
iskrivljenjem.
trljanje ulnarnim
dijelom šake,
- Razlikuje lupkanje
jagodicama prstiju
jagodicama prstiju
i interfalangealnim
ulnarnim djelom
zglobovima.
šake i volarnim
dijelom šake i
- Zna metodiku
izvodi ga u seriji od
djelovanja trljanja.
120-180 udara u
- Poznaje gnječenje
minuti.
na sva tri načina.
- Opisuje lupkanje
- Upotrebljava
jagodicama prstiju,
stabilne i labilne
ulnarnim i volarnim
vibracije.
djelom šake.
- Izvodi ih brzinom
pokreta od 12 do
- Pojašnjava stabilne
16 u sekundi.
i labilne vibracije.
Masažni međuhvatovi (češljanje, peglanje, valjanje, štipkanje, istezanje tkiva i
rastresanje)
- Navodi postupke
- Razlikuje masažne
- Razvija osjećaj
- Posjeta spa
postavljanja
međuhvatove.
profesionalne
centrima i drugim
bolesnika u
odgovornosti.
institutima.
- Izvodi pravilno
odgovarajuće
pokrete u radio- Forsiranje timskog
položaje.
karpalnom zglobu
rada i dijaloga.
- Razvija osjećaj
iz krajnje fleksije u
odgovornosti i
- Zna načine
122
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
izvođenja masažnih
međuhvatova.
- Demonstrira
češljanje i navodi
gdje se
primjenjuje.
- Pojašnjava
peglanje i njegovo
dejstvo.
- Poznaje
„valjanje“.
- Objašnjava
štipkanje i poznaje
oboljenja kod kojih
se izvodi.
- Demonstrira
istezanje tkiva i
zna indikacije za
njegovu primjenu.
- Zna rastresanje i
karakteristike ovog
međuhvata.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
učenik
ekstenziju vršeći
snažan pritisak pri
„češljanju“.
Izvodi
„peglanje“dorzalno
m stranom prstiju
tako da sa
doručjem zaklapa
prav ugao.
Upotrebljava
„valjanje“ na dva
načina tako da
rukama valja mišić
preko čvrste
podloge ili su ruke
postavljene tako
da se mišići valjaju
između ispruženih i
paralelno
postavljenih
dlanova.
Izvodi „štipkanje“
palcem i
kažiprstom brzim i
ritmičim
pokretima.
Upotrebljava
volarnu stranu
prstiju ili dlanova
pri istezanju tkiva.
Planira
„rastresanje“ na
ekstremitetima
tako da uzdužne
osovine šaka
poklapa sa
uzdužnom
osovinom
ekstremiteta.
Predviđa brzinu
pokreta kod
rastresanja i
šakama vrši
pokrete gore, dole,
lijevo i desno.
Planira
kombinovanje
masažnih hvatova i
međuhvatova.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
spremnosti za
timski rad.
-
-
123
Usvaja načela
zdravog života.
Razvija moć
zapažanja.
Razvija umješnost
u radu,
samoinicijativnost i
smisao za dobro
organizovanje
posla.
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: DRUGI - OBLAST FIZIKALNA TERAPIJA (72 časa)
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
Socijalizacijski
Preporuke za
sadržaji
ciljevi
izvođenje nastave
učenik
učenik
učenik
Masaža glave, vrata, lica, grudnog koša, trbuha, leđa, gornjih i donjih ekstremiteta
- Zna topografsku
- Razlikuje masažu
- Razvija analitičnost - Pretraživanje
anatomiju glave
kosmatog dijela
i logičnost.
interneta.
vrata, lica, grudnog
glave i masažu lica. - Razvija sposobnost
koša, trbuha, leđa, - Izvodi pravilno
opažanja.
gornjih i donjih
masažne pokrete u - Navikava se na red
ekstremiteta.
pravcu pružanja
i urednost.
- Poznaje masažne
limfnih sudova lica. - Razvija sposobnost
hvatove koji se
- Poznaje masažu
komunikacije.
primjenjuju kod
najvažnijih nerava.
ovih regija.
- Planira masažu
- Navodi masažne
kosmatog dijela
hvatove pojedinih
glave i masažne
nerava.
pokrete izvodi u
- Pojašnjava
pravcu rasta kose.
metodiku
- Razlikuje masažu
navedenih regija.
prednje i zadnje
- Zna indikacije i
strane vrata.
kontraindikacije
- Izvodi masažu
kod ovih masaža.
grkljana i masažu
mekih djelova
vrata.
- Planira pravilan
položaj pri masaži
sternokleidomastoi
deusa.
- Uočava da pri
masaži prednjeg
dijela vrata ne
treba pritiskivati
podjezičnu kost da
se ne bi javio
kašalj.
- Izvodi masažu
grudnog koša i to
pektoralis majora
et minora serratus
anteriora i
interkostalnih
mišića.
- Upotrebljava
vibracionu masažu
u predjelu nervnih
tačaka bola.
- Određuje masažne
hvatove kod
masaže trbuha i
poznaje masažu
trbušnog zida
organa trbušne
124
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
duplje i nervnog
spleta u predjelu
trbuha.
Analizira stanje
pacijenta i
informiše se iz
anamneze kako bi
plan masaže bio
precizniji.
Izvodi masažu leđa
i to masažu kože
mišića i nervnih
završetaka.
Upotrebljava
glađenje, trljanje,
gnječenje i
lupkanje a za
masažu koristi
dlanski dio šake
tenar hipotenar i
ulnarni dio
podlakta.
Razlikuje masažu
gornjih
ekstremiteta i to
masažu prstiju šake
zgloba ručja
podlakta lakatnog
zgloba nadlakta i
ramena.
Upotrebljava
glađenje, trljanje i
trakciju zglobova
kod masaže prstiju.
Predviđa glađenje,
trljanje, gnječenje
i kombinuje ga sa
pasivnim i aktivnim
vježbama kod
masaže šake i
ručnog zgloba.
Izvodi masažu
podlakta pomoću
glađenja, trljanja,
gnječenja i
lupkanja.
Upotrebljava
masažne hvatove glađenje i trljanje
pri masaži lakatnog
zgloba dok je ruka
125
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
oslonjena na šaku.
Predviđa masažu
dvoglavog i
troglavog mišića
nadlaktice.
Razlikuje masažu
deltastog mišića po
djelovima.
Uočava otoke na
gornjem
ekstremitetu i
masažu sprovodi od
proksimaslog dijela
ka distalnom.
Izvodi masažu
donjeg
ekstremiteta i to
masažu stopala,
masažu skočnog
zgloba, masažu
potkoljenice,
koljenog zgloba
natkoljenice,
zgloba kuka i
karlice.
Upotrebljava
masažne hvatove
glađenje i trljanje
kod masaže
dorzalne i
plantarne strane
stopala.
Izvodi glađenje i
trljanje maleolusa i
ahilove tetive pri
masaži skočnog
zgloba.
Razlikuje masažu
prednje spolje i
zadnje lože
potkoljenice i
izvodi glađenje,
trljanje, gnječenje
i lupkanje, a od
međuhvatove
valjanje, čupkanje
i rastresanje.
Određuje masažu
natkoljenice i
primjenjuje
gađenje, trljanje,
126
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Formativni ciljevi
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
gnječenje i
lupkanje a od
međuhvatova
valjanje,
rastresanje,
štipkanje.
- Ocjenjuje da se
masaža zatkoljene
jame mora uraditi
obazrivo zbog
velikih krvnih
sudova i nerava u
njoj.
Fizikalne i kozmetoterapijske procedure (mehanoterapija, elektroterapija,
hidroterapija)
- Opisuje hvatove
- Izvodi higijensku i
- Razvija sposobnost
higijenske i
kozmetološku
opažanja.
kozmetološke
masažu.
- Razvija sposobnost
masaže.
timskog rada.
- Primjenjuje neke
oblike galvanske
- Nabraja indikacije i
struje.
kontraindikacije
djelovanja
- Asistira u primjeni
higijenkse i
elektrostimulacije i
kozmetološke
elektrodijagnostike.
masaže na
- Primjenjuje
organizam.
osnovne oblike
hidroprocedure,
- Upoznaje osnovne
lokalnih i opštih
oblike
kupki, tuševa i sl.
elektroprocedure.
- Upoznaje osnovne
- Prepoznaje
oblike
povoljne i
hidroprocedure.
nepovoljne efekte
fizikalnih i
kozmetotarapijskih
procedura na
organizam.
Kvarcne lampe i soluks lampe u kozmetičkoj praksi
- Objašnjava značaj
- Rukuje kvarcnim i
svjetlosti za
soluks lampama.
organizam.
- Prepoznaje
povoljne i
- Nabraja indikacije i
nepovoljne efekte
kontraindikacije
djelovanja
djelovanja
svjetlosti na kožu i
prirodnih i
sluzokožu.
vještačkih izvora
svjetlosti na
organizam.
Termoterapija – peloid, parafin, hidrokolator, sauna
- Definiše pojam
- Uočava da se pod
- Shvata potrebu
termoterapije.
termoterapijom
povezivanja teorije
- Definiše pojam
podrazumijeva
i prakse.
127
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
termoterapijskog
agenasa.
- Poznaje termička
svojstva tkiva.
- Nabraja fiziološko i
terapijsko dejstvo
termoterapiskih
procedura.
Formativni ciljevi
-
-
-
Velnes
- Definiše pojam
velnesa.
- Objašnjava važnost
velnesa u očuvanju
zdravlja.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
- Razvija osjećaj
odgovornosti.
- Navikava se na
tačnost.
učenik
primjena egzogene
toplote.
Shvata princip
prinošenja toplote
sa
termoterapijskog
agensa na tijelo.
Razlikuje toplotni
kapacitet i
toplotnu
provodljivost.
Razlikuje peloid,
parafin,
hidrokolator i
saunu kao oblike
termoterapije.
Shvata indikacije
za primjenu
termoterapije.
- Uočava da je
pojam velnesa skup
principa.
- Poznaje
komponente
velnesa: fitnes,
kompozicija tijela,
način života, odnos
prema stresu,
odmoru i radu.
- Shvata važnost svih
komponenti
velnesa i njihovu
međuzavisnost.
- Shvata važnost
velnesa u
svakodnevnom
životu.
128
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: DRUGI - OBLAST ESTETSKA NJEGA (72 časa)
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Ustanove za estetsku njegu
- Poznaje
- Razlikuje opremu i
- Razvija preciznost i
organizaciju rada u
pribor u
sistematičnost u
kozmetičkim
kozmetičkim
radu.
salonima.
salonima.
- Poznaje postupke
- Analizira
dezinfekcije i
organizaciju rada u
sterilizacije.
kozmetičkim
salonima.
- Poznaje procedure
određivanja tipa i
- Vrši prijem
stanja kože.
klijenata u
kozmetičkim
- Poznaje postupke
salonima.
hemijskog čišćenja
kože.
- Vrši dezinfekciju i
sterilizaciju.
- Vrši određivanje
tipa i stanja kože.
- Vrši hemijsko
čišćenje.
Masaža
- Poznaje masažu
- Poznaje opremu,
kao metod njege i
pribor i preparate
unapređenja
za masažu.
zdravlja.
- Izvodi masažne
hvatove.
- Poznaje masažne
hvatove i
- Izvodi masažne
međuhvatove.
međuhvatove.
- Poznaje masažu
- Izvodi masažu
glave, lica, vrata i
kosmatog dijela
poprsja.
glave.
- Poznaje postupke
- Izvodi masažu lica,
masaže leđa,
vrata i poprsja.
ekstremiteta, grudi - Izvodi masažu leđa.
i butina.
- Izvodi masažu
donjih
ekstremiteta.
- Izvodi masažu grudi
i trbuha.
Akupresura i refleksoterapija
- Poznaje postupke
- Izvodi akupresuru.
- Izvodi
akupresure i
refleksoterapiju.
refleksoterapije.
Primjena toplotnih agenasa u kozmetologiji
- Poznaje toplotne
- Izvodi vlažne
procedure u
toplotne
kozmetoterapiji.
procedure.
- Izvodi suve
toplotne
procedure.
129
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Depilacija i epilacija
- Poznaje postupke
depilacije.
- Poznaje postupke
epilacije.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
-
-
Izvodi postupke
depilacije toplim i
hladnim
postupkom.
Izvodi postupke
epilacije.
130
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: DRUGI - OBLAST KOZMETOLOGIJA (36 časova)
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Kozmetološka laboratorija
- Upoznaje se sa
- Poznaje
- Razvija
radom i
organizaciju rada u
samostalnost u
organizacijom u
kozmetološkoj
radu.
kozmetološkoj
laboratoriji.
- Razvija opreznost i
laboratoriji.
svijest o potrebi
- Primjenjuje mjere
zaštite na radu.
i predstavlja
- Navodi moguće
zaštite pri radu i
povrede pri radu,
pružanje prve
mjere zaštite i
pomoći.
pružanje prve
pomoći.
Posuđe, pribor, instrumenti i aparati
- Upoznaje sa sa
- Razlikuje
- Stiče radne navike.
laboratorijskim
laboratorijsko
- Razvija preciznost i
posuđem,
posuđe i pribor
tačnost.
instrumentima i
prema namjeni.
- Razvija svijest o
aparatima.
- Razlikuje
potrebi za ličnom
instrumente i
higijenom.
aparate u
laboratoriji.
- Poznaje postupke
čišćenja i pranje
posuđa i pribora.
Kozmetičke sirovine i preparati
- Upoznaje se sa
- Razlikuje sirovine
- Razvija
kozmetičkim
pravilnim čitanjem
odgovornost.
sirovinama i
na regens listi.
načinom
- Pravilno čuva
skladištenja.
čvrste, tečne, lako
isparljive i
zapaljive
supstance.
Toplotni izvori u laboratoriji i operacije
- Upoznaje se sa
- Pravilno rukuje sa
- Razvija preciznost.
priborom za
laboratorijskim
zagrijevanje.
priborom za
zagrijevanje.
- Upoznaje toplotne
operacije.
- Vrši isparavanje ,
ukuvavanje,
hlađenje i
kondezaciju,
destilaciju.
Mjerenje čvrstih i tečnih supstanci
- Upoznaje se sa
- Precizno
tehničkom i
odmjerava
analitičkom vagom
supstance na
i sudova za
tehničkoj i
mjerenje
analitičkoj vagi.
zapremine.
- Pravilno odmjerava
i očitava utrošenu
131
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Svaki učenik vodi
dnevnik na bazi
unaprijed datih
uputstava od
strane nastavnika
praktične nastave.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Formativni ciljevi
učenik
zapreminu-pipetom
i biretom,
menzurom i
mjernim balonom.
Osnovne operacije u laboratoriji
- Upoznaje se sa
- Precizno obavlja
osnovnim
sitnjenje,
operacijama u
miješanje,
laboratoriji.
rastvaranje,
taloženje,
dekontovanje i
filtriranje.
- Vrši ekstrakciju i
centrifugiranje.
Pripremanje rastvora
- Poznaje načine
- Računa
izražavanja
koncentraciju
kvantitativnog
rastvora (maseni
sastava rastvora.
udio, molski udio,
molovitet).
- Priprema rastvore
različite
koncentracije.
132
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: TREĆI - OBLAST ESTETSKA NJEGA (108 časova)
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Elektroterapijske procedure
- Poznaje procedure
- Izvodi proceduru
primjene galvanske
primjene galvanske
struje.
struje.
- Poznaje procedure
- Izvodi procedure
primjene
elektroforeze.
neofaradske struje. - Izvodi procedure
mioliftinga kože
- Poznaje procedure
lica.
interferentne
struje.
- Izvodi procedure
bodiliftinga.
- Izvodi procedure
aplikacije
interfentne struje.
- Izvodi procedure
aplikacije D'
Arsonvalove struje.
Fototerapijske procedure
- Poznaje procedure
- Izvodi procedure
primjene
primjene UVultraljubičastog
zračenja,
(uv) vidljive
solarijum.
svjetlosti,
- Izvodi procedure
infracrvenog
primjene IRzračenja (IR).
zračenja.
- Poznaje procedure
- Izvodi procedure
primjene
primjene vidljive
polihromatske i
svjetlosti.
monohromatske
- Izvodi procedure
svjetlosti.
primjene
polihromatske
svjetlosti (bioprom
lampe).
- Izvodi procedure
primjene
monohromatske
svjetlosti (laser).
Primjena ultrazvuka u estetskoj njezi
- Poznaje procedure
- Izvodi procedure
primjene
primjene
ultrazvuka.
ultrazvuka u
tretmanima kože
lica.
- Izvodi procedure
primjene u
tretmanima tijela.
- Izvodi procedure
kapilodermije.
Kozmetoterapijske procedure i njega kože
- Poznaje procedure
- Izvodi piling kože.
133
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
pilinga kože i
komedoekspresiju.
- Poznaje
kozmetoterapiju i
njegu različitih
tipova kože.
- Poznaje procedure
tretmana različitih
slojeva kože.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
učenik
Izvodi proceduru
komeodokspresije.
Izvodi tretmane
normalne kože.
Izvodi tretmane
suve kože.
Izvodi tretmane
masne kože.
Izvodi tretmane
aknozne kože
Izvodi tretmane
mješovite kože.
Izvodi tretmane na
koži zahvaćenoj
senigumom.
Izvodi zahvate na
koži zahvaćenoj
rozaceom.
Izvodi tretmane
osjetljive kože.
Izvodi tretmane
atrofične kože.
Izvodi tretmane sa
hiperpigmentacijama.
134
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: TREĆI - OBLAST KOZMETOLOGIJA (108 časova)
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Kozmetički proizvodi za održavanje čistoće
- Opisuje metode
- Vrši izradu
- Stiče samostalnost
izrade sapuna.
kalijumovog i
i odgovornost.
natrijumovog
- Opisuje metode
sapuna.
izrade šampona.
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade preparata za
šampona.
kupanje.
- Vrši izradu tečnih
kupki.
- Opisuje metode
izrade preparata za - Vrši izradu soli za
čišćenje zuba,
kupanje.
njegu usne duplje. - Vrši izradu pasti za
zube.
- Opisuje metode
izrade kremova za
- Vrši izradu voda za
čišćenje kože.
usta.
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade gelova i ulja
neemulzionih
za čišćenje kože.
kremova za
čišćenje kože.
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade losiona za
emulzionih
čišćenje kože.
kremova za
čišćenje kože.
- Vrši izradu gelova i
ulja za čišćenje
kože.
- Vrši izradu losiona
za čišćenje kože.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Kozmetički proizvodi za njegu kože i kose
- Opisuje metode
- Vrši izradu krema
izrade kremova
za dan.
različitih namjena. - Vrši izradu
hidrantnih krema.
- Opisuje metode
izrade
- Vrši izradu krema
neemulzionih i
za noć.
emulzionih losiona
- Vrši izradu krema
za njegu kože i
za hlađenje i
kose.
ublažavanje.
- Opisuje metode
- Vrši izradu krema
izrade ulja za
za masažu.
njegu kože i kose.
- Vrši izradu vodenih
i vodeno-alkoholnih
losiona.
- Vrši izradu
emulgovanih
losiona.
- Vrši izradu ulja za
135
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
njegu kože i kose.
Proizvodi za njegu ruku i nogu
- Opisuje metode
- Vrši izradu krema
izrade preparata za
za njegu ruku.
njegu ruku i nogu.
- Vrši izradu losiona
za njegu ruku.
- Opisuje postupke
ispitivanja krema,
- Vrši izradu krema
losiona i ulja.
za njegu nogu.
- Vrši izradu losiona
za njegu nogu.
- Vrši ispitivanje
kremova, losiona i
ulja.
136
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: TREĆI - OBLAST DERMATOLOGIJA (72 časa)
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Dermatološki pregled bolesnika (zadaci tehnicara pri pregledu)
- Poznaje osnovna
- Uspostavlja
- Razvija pozitivan
pravila i postupke
adekvatnu
stav prema
pri dermatološkom
komunikaciju sa
zdravlju i razvija
pregledu.
pacijentom.
moć opažanja.
- Unosi potrebne
- Razvija svijest o
podatke o
značaju
pacijentu u
adekvatnog
medicinsku
pristupa bolesniku.
dokumentaciju.
- Pregleda čitavu
kožu, sluzokožu,
dlaku i nokte i na
taj način
zaključuje o
zdravlju ili infekciji
kože.
- Vrednuje značaj
mijenjanja
rastojanja od
klijenta pri
pregledu.
- Aktivno asistira
ljekaru u procesu
uspostavljanja
dijagnoze i
sprovođenja
terapijskih
procedura.
Određivanje tipa kože klijenta
- Zna tehnike
- Razgovara sa
- Razvija sposobnost
pregleda kože.
klijentom u cilju
komunikacije.
dobijanja
- Objašnjava
- Razvija svijest o
potrebnih
strukturu i slojeve
postojanju
informacija o koži.
kože i kožnih
različitih tipova
adneksa.
kože i
- Vrši pregled kože
prilagođavanja
klijenta.
- Navodi tipove kože
kozmetičkih
i osobine kože.
- Analizira strukturu
sredstava tipu
kože.
kože.
- Razlikuje tipove
kože.
- Određuje tip kože
klijenta.
- Prilagođeva
određena
kozmetička
sredstva tipu kože.
- Prilagođava
kozmetički tretman
tipu kože.
137
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
Unošenje potrebnih
podataka u
medicinsku
dokumentaciju.
Pregled kože,
sluzokože, dlake,
noktiju-rad u
parovima.
Naizmjenično
određivanje tipa
kože i pregled kože
od strane učenikarad u parovima.
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Preporuke za
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
izvođenje nastave
učenik
učenik
učenik
Uočavanje patologija kože klijenta
- Zna promjene i
- Vrši pregled kože
- Razvija pozitivan
- Prikaz fotografija
reakcije na koži
klijenta.
stav prema
sa različitim
koje nastaju kao
zdravlju.
patološkim
- Uočava patološke
posljedica
promjenama na
promjene na koži.
patoloških
koži-razvrstavanje
- Razlikuje zdravu od
zbivanja.
slika prema
patološke kože.
odgovarajućim
- Nabraja i opisuje
- Razlikuje tipove
simptomima.
vrste
eflorescencija
eflorescencija.
primarne i
sekundarne.
- Daje preporuke
klijentu o uočenim
patološkim
promjenama i
upućuje ga
stručnom licu.
Dermatoze izazvane fizičkim faktorima
- Nabraja i opisuje
- Vrši pregled kože
- Razvija sposobnost
- Pretraživanje
oštećenja koja
klijenta.
zapažanja.
interneta na temunastaju kao
povrede kože
- Ljubazno se odnosi
posljedica fizičkih
izazvane fizičkim
sa klijentima.
faktora, toplote i
faktorima,
- Uočava oštećenja
hladnoće.
pronalaženje
na koži klijenta
potrebnih podataka
nastala kao
- Objašnjava
i diskusija.
posljedica dejstva
dermatoze
fizičkih faktora
izazvane
- Pregled kože i
clavus, tas, callos,
abnormalnom
davanje
intertigo.
reakcijom na
odgovarajućih
sunčevu ili
preporuka klijentu
- Razlikuje oštećenja
vještačku svjetlost.
o daljim
nastala usljed
intervencijamatoplote i hladnoće.
igra uloga
- Razlikuje zdravu
kozmetičar-klijent.
kožu klijenta od
kože koja je
oštećena usljed
dejstva radijacije.
- Daje preporuke
klijentu o uočenim
patološkim
promjenama i
upućuje ga
stručnom licu.
Bakterijske, virusne i gljivične infekcije kože i oboljenja izazvana životinjskim
parazitima
- Obrazlaže osnovne
- Uspostavlja
- Razvija analitičko i
- Izrada tematskih
karakteristike
adekvatnu
logičko mišljenje.
panoa.
pojedinih
komunikaciju sa
- Bakterijske,
bakterijskih bolesti
klijentom.
virusne i gljivične
kože.
infekcije kože.
- Razlikuje simptome
bakterijskih i
- Zna simptome
138
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
virusnih i gljivičnih
oboljenja na koži.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
virusnih infekcija
na koži klijenta.
- Uočava simptome
gljivičnih infekcija
kože.
- Daje preporuke
klijentima o daljim
intervencijama.
Reaktivni eritemi, ekcemi, psorijaze
- Definiše pojam
- Uočava znakove
ekcem.
eritema, ekcema i
psorijaza na koži
- Opisuje alergijski
klijenta.
kontaktni i iritantni
dermatitis i
- Daje informacije
preventivne mjere.
pacijentima koji se
bave određenim
- Opisuje najčešće
profesijama, npr.
uzročnike i tipove
kozmetičari,
urtikarija.
frizeri, o mogućem
- Definiše i opisuje
uticaju hemijskih
kliničku sliku
sredstava koje
psorijazu.
koriste na pojavu
- Analizira fenomene
kontaktnog
u dokazivanju
alergijskog i
psorijaze.
iritantnog
dermatitisa.
- Daje informacije
klijentima o
mjerama zaštite.
- Daje informacije
klijentu o
mogućem uticaju
genetike i stresa na
pojavu psorijaza.
- Vrši pregled
pacijenta sa
psorijazom i izvodi
"fenomen krvave
rose".
- Upućuje klijenta na
dalja ispitivanja
koja su potrebna.
Oboljenja lojnih i znojnih žlijezda
- Nabraja i zna vrste
- Uočava znakove
eflorescencija kod
akni kod pacijenta.
akni.
- Razlikuje zdravu
kožu i uočava
- Obrazlaže osnovne
promjene na koži
karakteristike akni.
kod pacijenta sa
- Zna učestalost i
aknama.
značaj akni za
pacijenta.
- Razlikuje sledeće
-
139
Razvija pozitivan
stav prema svojoj
profesiji.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Prikaz fotografija
sa različitim
patološkim
promjenama na
koži-razvrstavanje
slika prema
odgovarajućim
simptomima.
-
Posjeta
kozmetičkom
salonu i
prisustvovanje
kozmetičkim
tretmanima koji
sadrže piling i
komedoekspresiju.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Opisuje sljedeće
eflorescencije
komedone, papule,
pustule, noduse
- Opisuje postupak
sprovođenja
kozmetzičkih
procedura kod
pacijenta sa
aknama.
-
-
-
Bolesti kose i vlasišta
- Definiše i
objašnjava
alopeciju,
hirzutizam i
hipertrihoze.
- Navodi tipove
alopecije.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
učenik
eflorescencije/
komedone, papule,
pustule, noduse.
Uočava značaj
kozmetickih
procedura koje se
mogu sprovoditi
kod pacijenta sa
aknama u
kozmetičkom
salonu.
Vrši piling i
komedoekspresiju i
shvata značaj tih
kozmetičkih
procedura kod
pacijenta sa
aknama.
Daje informacije
pacijentu koji ima
problematičnu
kožu o značaju
pravilne njege kože
i primjeni
adekvatne
kozmetike za taj
tip kože.
Razlikuje normalnu
kosmatost od
prorijeđenosti.
Uočava znakove
alopecije.
Daje određene
preporuke klijentu
u zavisnosti od
promjena na kosi i
vlasištvu.
Na adekvatan način
prenosi informacije
klijentu o uočenim
promjenema.
Upućuje klijenta
stručnom licu.
Vrednuje značaj
kozmetičkih
procedura koje se
mogu sprovoditi
kod pacijenta sa
alopecijom, npr.
presadjivanje kose.
-
-
140
Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju.
Razvija analitičko i
logičko misljenje.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Posjeta
dermatološkoj
ambulanti i
uočavanje
pacijenta sa
aknama.
-
Posjeta
kozmetičkih salona
u kojima se vrši
presađivanje kose
Prikaz slika na
kojima se mogu
indetifikovati znaci
alopecije.
-
Razred: ČETVRTI - OBLAST ESTETSKA NJEGA (132 časa)
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Kozmetoterapijske procedure u tretmanima celulita
- Poznaje procedure
- Izvodi
u tretmanima
mehanoterapijske
celulita.
procedure u
tretmanima
celulita.
- Izvodi
elektroterapijske
procedure u
tretmanima
celulita.
- Izvodi
termoterapijske
procedure u
tretmanima
celulita.
Estetske procedure u njezi ruku i stopala
- Poznaje pribor za
- Razlikuje pribor i
- Razvija kreativnost
izvođenje
aparate za
u radu.
manikira.
izvođenje
- Razvija
manikira.
komunikativnost.
- Poznaje estetske
procedure u njezi
- Izvodi proceduru
ruku.
pilinga.
- Poznaje procedure
- Izvodi procedure
dekoracije nokata.
manikira.
- Ppoznaje pribor i
- Izvodi procedure
aparate za
dekoracije nokata.
izvođenje pedikira. - Izvodi masažu.
- Poznaje procedure
- Izvodi procedure
u njezi stopala.
praktičnog
poučavanja.
- Poznaje procedure
dekoracije nokata. - Razlikuje pribor i
aparate za
izvođenje pedikira.
- Izvodi tretman
pedikira.
- Izvodi tretman
žuljeva.
- Izvodi kozmetičko
zbrinjavanje kurjeg
oka.
- Izvodi obradu i
dekoraciju nokata.
Dekorativne i korektivne estetske procedure
- Upoznaje salon za
- Poznaje pribor i
dekorativnu
dekorativne
kozmetiku.
preparate za lice.
- Poznaje procedure
- Izvodi aplikaciju
aplikacije
dekorativnih
dekoracionih
pudera za lice.
141
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
preparata.
- Poznaje procedure
dekoracije
periokularne
regije.
- Poznaje procedure
dekoracije i
korekcije usana.
- Poznaje procedure
trajne šminke
usana.
- Poznaje procedure
šminkanja za
različite prilike.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
učenik
Izvodi korekciju
lica dekorativnim
preparatima.
Izvodi aplikaciju
rumenila.
Izvodi oblikovanje
obrva.
Izvodi korekciju
obrva sjenkom i
olovkama.
Izvodi bojenje
obrva.
Izvodi aplikaciju
maskare.
Izvodi bojenje
trepavica.
Izvodi aplikaciju
sjenke.
Izvodi aplikaciju
ajlajner.
Izvodi aplikaciju
ruža i korekciju
usana.
Izvodi procedure
trajne šminke –
tetovaža usana.
Izvodi šminkanje za
dan, večernju
šminku, šminku za
vjenčanje.
142
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: ČETVRTI - OBLAST KOZMETOLOGIJA (132 časa)
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Proizvodi za njegu djece
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade kremova,
kremova i losiona
losiona i pudera za
za njegu kože
njegu djece.
djece.
- Vrši izradu pudera
za djecu.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Proizvodi za njegu muškaraca
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade preparata za
kremova za
njegu muškaraca.
brijanje.
- Vrši izradu losiona i
kremova poslije
brijanja i
preparata za
zaustavljanje
krvarenja.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Proizvodi za zaštitu
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade preparata za
preparata za
izbjeljivanje i
izbjeljivanje kože.
tamnjenje kože.
- Vrši izradu
preparata za
- Opisuje metode
tamnjenje kože.
izrade preparata za
piling kože.
- Vrši izradu
preparata za piling
kože.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
preparata.
Maske i pakovanja za kožu i kosu
- Opisuje metode
- Vrši izradu maski
izrade maski i
prema namjeni.
pakovanja za kosu i - Vrši izradu
kožu.
pakovanja za njegu
kose.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
preparata.
Podloge za šminku, puderi i rumenila
- Opisuje metode
- Vrši izradu podloga
izrade podloga za
za šminku.
šminku.
- Vrši izradu čvrstih i
143
Preporuke za
izvođenje nastave
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Opisuje metode
izrade pudera i
rumenila.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
učenik
tečnih pudera.
Vrši izradu
rumenila.
Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Proizvodi za usne
- Opisuje metode
- Vrši izradu stina i
izrade preparata za
krema za njegu
njegu i
usana.
uljepšavanje
- Vrši izradu ruževa i
usana.
sjaja za usne.
Proizvodi za uljepšavanje očiju
- Opisuje metode
- Vrši izradu sjenki
preparata za
za oči.
uljepšavanje očiju. - Vrši izradu maskara
za oči.
- Vrši izradu krejona
za oči.
- Vrši izradu
preparata za
omekšavanja
zanoktica.
Proizvodi za uljepšavanje noktiju
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade preparata za
preparata za
uljepšavanje
učvršćivanje
noktiju.
noktiju.
- Vrši izradu laka za
nokte i
odstranjivača laka
za nokte.
Proizvodi za uljepšavanje kose
- Opisuje metode
- Vrši izradu
izrade preparata za
preparata za
uljepšavanje kose.
učvršćivanje kose.
- Vrši izradu
preparata za
privremeno
bojenje i
izbjeljivanje kose.
- Vrši izradu
preparata za
ispiranje kose posle
pranja i
briljantina.
144
Preporuke za
izvođenje nastave
Razred: ČETVRTI - OBLAST DERMATOLOGIJA (72 časa)
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
učenik
Poremećeji pigmentacije
- Definiše
- Uočava
dishromije.
hiperhromije na
koži klijenta.
- Definiše
hiperhromije,
- Ocjenjuje uticaj
navodi uzroke i
sunčevih zraka na
kliničku sliku.
pojavu lentinga.
- Definiše
- Daje savjete
hipohromije.
klijentima u cilju
zaštite od sunca.
- Uočava značaj
kozmetičkih
procedura koje se
sprovode kod
pacijenta sa
hiperhromijama.
Laseri u dermatologiji
- Nabraja tipove
- Shvata terapijske
lasera.
domene lasera i
njihovu primjenu.
- Poznaje primjenu
lasera u
- Uočava primjenu
dermatologiji.
lasera u
elektroepilaciji.
Starenje kože
- Poznaje fiziološko
starenja kože.
- Objašnjava uticaj
najčešćih fizičkih
faktora na starenje
kože.
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
-
-
-
-
Uočava promjene
na koži nastale
usljed solarnog
oštećenja.
Daje preporuke
klijentu o
korišćenju
preparata za
zaštitu od sunca u
cilju zaštite kože.
Uočava značaj
njege kože na
usporavanje
starenja kože.
Daje savjete
klijentima o
najznačajnijim
sastojcima krema
koje se koriste za
sprežavanje
procesa starenja
kože, kao i o
antirid kremama.
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
-
Razvija pozitivan
stav prema
zdravlju kao
društvenoj
vrijednosti.
-
-
Posjeta
kozmetičkom
salonu i
prisustvovanje
tretmanima koji se
sprovode kod
pacijenata sa
hiperhromijama.
Seminarski rad na
temu: Značaj UV
zračenja na pojavu
hiperhromija.
-
Pozitivno ocjenjuje
važnost novih
saznanja i razvija
moć opažanja.
-
Posjeta
kozmetičkom
salonu i
prisustvovanje
izvodjenju
procedure trajne
epilacije.
-
Razvija sposobnost
opažanja.
Razvija analitičko i
logičko mišljenje.
-
Posjeta
kozmetičkom
salonu i
prisustvovanje
izvodjenju
kozmetičkih
tretmana u cilju
očuvanja vitalnosti
kože, kao i
rehidrataciji stare i
ispucale kože.
-
145
Informativni ciljevi i
sadržaji
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
učenik
- Uočava značaj
kozmetičkih
tretmana koji se
sprovode za
očuvanje vitalnosti
kože.
Osnovi terpije u dermatologije
- Opisuje lokalnu i
- Aktivno učestvuje u - Razvija analitičnost - Posjeta
opštu terapiju.
asistiranju
i logično mišljenje.
dermatološkom
medicinskom
odjeljenju i
- Definiše i nabraja
- Razvija pozitivan
tehničaru u
asistiranje
metode fizikalne
odnos prema radu i
procesu
medicinskom
terapije.
zdravlju.
sprovođenja
tehničaru u
terapije.
sprovodjenju
terapije.
- Unosi potrebne
podatke u
- Seminarski rad na
medicinsku
temu lokalne i
dokumentaciju.
opšte terapije.
- Uspostavlja
adekvatnu
komunikaciju sa
pacijentom.
Sadržaj rada mikrobiološke laboratorije i tehnika uzimanja bolesničkih materijala za
mikrobiološke analize
- Upoznaje se sa
- Shvata značaj
- Pozitivno ocjenjuje
- Posjeta
sadržajem rada
dobre organizacije
važnost novih
mikrobiološkoj
mikrobiološke
i jasno definisanih
saznanja.
laboratoriji.
laboratorije.
zadataka osoblja u
- Seminarski rad:
mikrobiološkoj
- Poznaje tehniku
- Tehnika uzimanja
laboratoriji.
uzimanja
materijala za
materijala za
mokrobiološke
- Shvata značaj
mikrobiloške
analize.
metoda koje se
analize.
koriste u
dijagnostikovanju
- Upoznaje direktan
nekih bolesti u
mikroskopski
dermatologiji.
pregled.
- Objašnjava
- Analizira postupak
postupak
uzimanja
kultivisanja
materijala sa kože.
materijala.
- Analizira postupak
uzimanja nokatnog
materijala.
- Analizira postupak
uzimanja materiala
sa kose.
- Analizira uzeti
materijal.
- Interpretira
postupak
kultivisanja
146
Informativni ciljevi i
sadržaji
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
učenik
materijala.
Tehnologija zasejanja materijala na hranljive podloge i vrste podloga
- Definiše metode
- Shvata značaj
- Preuzima
- Posjeta
koje se koriste za
uzimanja
odgovornost za
mikrobiološkoj
zasijavanje
materijala za
sopstvene zadatke.
laboratoriji.
materijala.
dijagnostikovanje
nekih oboljenja
- Definiše hranljive
kože.
podloge za
zasijavanje
- Razlikuje podloge
materijala.
koje se koriste za
zasijavanje
- Nabraja vrste
materijala.
podloga koje se
koriste za
- Analizira
zasijavanje uzetog
Sabouraud glukoza
materijala.
agar, podlogu koja
se koristi za
kultivisanje
materijala.
Laboratorijski poslovi u dermatologiji značajni za postavljanje dijagnoze
- Upoznaje značaj
- Uočava najčešće
- Razvija osjećaj
- Posjeta laboratoriji
laboratorijskih
laboratorijske
lične odgovornosti
i prisustvovanje
ispitivanja.
analize koje se
prema zdravlju.
uzimanju
izvode u zavisnosti
laboratorijskih
- Navodi najčešće
od kliničke slike i
analiza krvi i urina,
laboratorijske
anamneze bolesti.
zasijavanju
analize koje se
strugotina sa kože
izvode u zavisnosti - Uočava vitalni
ili dlake, brisevima
od kliničke slike i
značaj
sa lezija na
anamneze bolesti.
laboratorijskih
odgovarajuće
ispitivanja za
- Opisuje postupak
podloge.
pravilno
uzimanja krvi,
postavljanje
seruma i urina,
dijagnoze.
strugotine kože,
dlake, za dalja
- Ocjenjuje značaj
ispitivanja.
ispitivanja krvi,
seruma i urina,
zasijavanja
strugotina kože i
dlake, brisevi sa
lezija na
odgovarajuće
podloge.
- Uzima krv, serum i
urin, strugotine
kože, dlake, za
dalja ispitivanja.
- Priprema materijal
za dalja
ispitivanja.
- Unosi potrebne
podatke o klijentu
147
Informativni ciljevi i
sadržaji
Socijalizacijski
ciljevi
Formativni ciljevi
učenik
-
učenik
u medicinsku
dokimentaciju.
Vrši dizenfekciju
laboratorijskog
pribora.
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- S. Mazić, B. Kovčić, J. Marković: Estetska njega I, Zavod za udžbenike, Beograd,
2006.
- S. Mazić, S. Mazić- Radovanović, M. Đujić, N. Vujasinović: Estetska njega II, Zavod
za udžbenike, Beograd, 2006.
- S. Mazić, S. Mazić Radovanović, M. Katančević: Estetska njega za II, III i IV razred
medicinskih i stučnih škola, Zavod za udžbenike, Beograd, 2004.
- S. Marić i Ž. Nidžović: Kozmetologija – za II, III i IV razred medicinske škole,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1999.
- S. Marić: Kozmetologija I i II, Mrlješ, Beograd, 2001.
- Đ. Karadaglić, M. D. Pavlović: Dermatovenerologija, Grafolik 2002.
- B. Lalević, Lj. Medenica, M. Nikolić: Dermatovenerologija, IPS Savremena
administracija, Beograd, 2006.
- J. Lipozenčić i suradnici: Dermatovenerologija, Medicinska naklada, Zagreb,
2004.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
Školski kozmetički salon opremljen potrebnim priborom, preparatima i aparatima
za izvođenje praktičnih procedura.
- Laboratorija opremljena laboratorijskim posuđem i priborom, aparatima i
sirovinama za izradu kozmetičkih proizvoda.
- TV, video, grafoskop, kompjuter
-
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika:
- U okviru svake oblasti provjeravaju se i ocjenjuju:
- praktični rad na vježbama (najmanje jedna ocjena u svakom klasifikacionom
periodu);
- usmena obrazloženja učenika (najmanje jedna ocjena u svakom klasifikacionom
periodu);
- Ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih ocjena u klasifikacionom
periodu;
- Zaključna ocjena iz navedenih oblasti izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim periodima;
- Konačna ocjena iz praktične nastave je jedinstvena i izvodi se iz ocjena iz
predmetnih oblasti uz saglasnot svih nastavnika praktične nastave koji su
realizovali pojedine oblasti:
- Ukoliko se nastavnici ne dogovore oko jednistevne ocjene ocjenu će usaglasti
nadležni organ škole.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
- Vođen dnevnik praktične nastave.
- Urađen jedan seminarski rad.
-
148
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
Oblast Fizikalne terapije
- Diplomirani fizioterapeut, specijalista I stepena fizikalne terapije;
- visoka stručna sprema za fizioterapeuta;
- viši fizioterapeutski tehničar.
Oblast Kozmetologija
- Specijalista kozmetologije.
Oblast estetske njege
- Visoka ili viša stručna sprema iz oblasti kozmetologije.
Oblast Dermatologije
- Specijalista dermatovenerolog ili viša stručna sprema iz oblasti dermatologije.
10. Povezanost predmeta
Znanja
-
-
-
-
-
Njega ruku
Sapuni, šamponi kupke
Koža kao organ
Kozmetički proizvodi kao
fizičko-hemijski sistemi
Kozmetički proizvodi za
održavanje čistoće
Kozmetički proizvodi za
njegu
Kozmetički proizvodi za
zaštitu
Kozmetički proizvodi za
uljepšavanje
-
Masaža – pojam i podjela
Relaksacija
Masažni hvatovi
Masažni međuhvatovi
Tehnika masaže pojedinih
djelova tijela
Masaža glave, vrata, lica,
grudnog koša, trbuha,
leđa, gornjih i donjih
ekstremiteta
Kvarcne lampe i soluks
lampe u kozmetičkoj
praksi
Sauna
Toplotne procedure
Fizikalnokozmetoterapijske
procedure
(mehanoterapija,
elektroterapija,
hidroterapija,
peloidoterapija)
Ustanove za estetsku
njegu
Masaža
-
-
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
Kozmetologija
- Preparati za njegu ruku
- Dobijanje šampona, sapuna
i kupki
- Koža i njeni izdanci
- Kozmetički proizvodi kao
fizičko-hemijski sistemi
- Kozmetički proizvodi za
održavanje čistoće
- Kozmetički proizvodi za
njegu
- Kozmetički proizvodi za
zaštitu
- Kozmetički proizvodi za
uljepšavanje
Fizikalna medicina
- Relaksacija
- Masažni hvatovi
- Masažni međuhvatovi
- Masaža glave, vrata, lica,
grudnog koša, trbuha, leđa,
gornjih i donjih
ekstremiteta
- Kvarcne lampe i soluks
lampe u kozmetičkoj praksi
- Sauna
- Mehanoterapija
- Elektroterapija
- Hidroterapija
- Peloidoterapija
Estetska njega
-
149
Ustanove za estetsku njegu
Masaža
Akupresura i
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
refleksoterapija
- Primjena toplotnih agenasa
u kozmetici
- Depilacija i epilacija
- Kozmetodijagnostika
- Elektroterapijske
procedure
- Fototerapijske procedure
- Primjena ultrazvuka u
kozmetičkoj praksi
- Kozmetoterapijske
procedure i njega kože
- Kozmetoterapijske
procedure u tretmanima
celulita
- Estetske procedure u njezi
ruku i stopala
- Dekorativne i korektivne
estetske procedure
Znanja
-
-
-
Akupresura i
refleksoterapija
Primjena toplotnih
agenasa u kozmetici
Depilacija i epilacija
Kozmetodijagnostika
Elektroterapijske
procedure
Fototerapijske procedure
Primjena ultrazvuka u
kozmetičkoj praksi
Kozmetoterapijske
procedure i njega kože
Kozmetoterapijske
procedure u tretmanima
celulita
Estetske procedure u njezi
ruku i stopala
Dekorativne i korektivne
estetske procedure
Uočavanje patologija kože
klijenta
Dermatoze izazvane
fizičkim faktorima
Bakterijske, virusne i
gljivične infekcije kože i
oboljenja izazvana
životinjskim parazitima
Reaktivni eritemi, ekcemi,
psorijaze
Oboljenja lojnih i znojnih
žlijezda
Bolesti kose i vlasišta
Poremećeji pigmentacije
Laseri u dermatologiji
Starenje kože
Osnovi terapije u
dermatologije
-
Dermatologija
-
-
Bolesti kose i vlasišta
-
-
Bakterijske infekcije kože
Virusne infekcije kože
Emulzije
Sirovine za izradu
kozmetičkih proizvoda
-
-
Zdravstvena zaštita i
higijena
Biologija
-
-
Hemija i biohemija
150
-
Dermatoze izazvane
fizičkim faktorima
Bakterijske infekcije kože
Virusne infekcije kože
Gljivična oboljenja kože
Oboljenja izazvana
životinjskim parazitima
Reaktivni eritemi, ekcemi,
psorijaza
Oboljenja lojnih i znojnih
žlijezda
Bolesti kose i vlasišta
Bolesti noktiju
Bolesti poremećene
keratinizacije
Poremećaji pigmentacije
Dermatološka onkologija
Venerične bolesti
Laseri u dermatologiji
Starenje kože
Osnovi terapije u
dermatologiji
Zdravlje kože i kose
Opšta bakteriologija
Specijalna virusologija
Osobine i dobijanje
emulzija
1.3. IZBORNI PREDMETI
1.3.1. STRANI JEZIK II
Za strani jezik II koriste se Katalozi stranih jezika opšteobrazovnih predmeta sa
fondom časova dva nedjeljno za sve četiri godine – predmetni katalozi su u
nadležnosti Zavoda za školstvo.
151
1.3.2. LIKOVNA UMJETNOST SA ESTETIKOM
1. Naziv predmeta: LIKOVNA UMJETNOST SA ESTETIKOM
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
62
10
62
Ukupno
72
72
10
3. Opšti ciljevi nastave
- Izgrađivanje odnosa prema umjetnosti i kulturi.
- Poznavanje istorijskih faktora koji su uticali na razvoj umjetnosti.
- Upoznavanje sa različitim poimanjem umjetnosti kroz istoriju.
- Poznavanje anatomskih mjera ljudske figure.
- Sticanje osjećaja za kompoziciju.
- Sticanje osjećaja za boju.
- Sticanje osjećaja za treću dimenziju.
- Razvijanje sposobnosti opažanja.
- Razvijanje samostalnosti pri radu.
- Razvijanje kreativnosti i kreativnog mišljenja.
- Razvijanje svijesti o ulozi estetskih vrijednosti.
152
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Umjetnost
- Upoznaje se sa
- Analizira
pojmom
umjetnička djela i
umjetnost:
razlikuje
umjetničko djelo,
umjetničke stilove.
epoha, stil, pravac,
umjetnička kritika,
Likovna umjetnost
- Razlikuje likovne
- Nabraja likovne
discipline.
discipline: crtež,
slikarstvo,
skulptura, grafika,
arhitektura i
primijenjena
umjetnost.
Likovno djelo
- Razlikuje motive
- Upoznaje se sa
likovne umjetnosti:
motivima u
portret, akt,
likovnoj
pejzaž, mrtva
umjetniosti.
priroda.
- Nabraja teme
likovne umjetnosti: - Razlikuje teme
likovne umjetnosti.
religiozne,
istorijske,
mitološke,
alegorijske i
simboličke.
Crtež
- Razvija sposobnost
- Upoznaje liniju kao - Uočava značaj
opažanja.
linije u stvaranju
umjetničko
umjetničkog djela. - Razvija preciznost.
sredstvo: stvaranje
konture, površine,
- Analizira crtež kroz
kompozicije.
epohe.
- Pojašnjava
- Razlikuje osnovne
pojmove
tehnike crtanja:
proporcija,
olovka, ugalj,
simetrija,
kreda, pero,
perspektiva.
metalno pero,
- Nabraja vrste
lavirani crtež,
crteža: skica,
crtež četkicom.
studija, tehnički
- Crta ljudsku figuru
crtež. .
postavljenu u
- Upoznaje crtačke
različitim pozama
tehnike
(kroki).
- Crta portret po
živom modelu u
tehnici olovke
vodeći računa o
odnosu veličina
153
Preporuke za
izvođenje nastave
- Korišćenje stručne
literature i
interneta.
- Korišćenje stručne
literature.
- Korišćenje stručne
literature.
- Praktični rad.
- Korišćenje stručne
literature.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Slikarstvo
- Upoznaje boje
spektre, podjelu na
hromatske i
ahromatske boje.
- Upoznaje glavna
svojstva boja: ton,
valer, zasićenost.
- Nabraja slikarske
tehnike.
- Upoznaje se sa
slikanjem mrtve
prirode u tehnici
tempere
Skulptura
- Upoznaje i opisuje
skulpturu u
slobodnom prostoru
i reljefnu
skulpturu.
- Nabraja i opisuje
vajarske tehnike:
modelovanje,
vajanje, livenje,
klesanje.
- Nabraja i opisuje
skulpturske
materijale.
- Poznaje motive u
vajarstvu: portret,
kip, bista, torzo,
skulpturske
kompozicije.
Grafika
- Upoznaje se sa
umjetničkom i
industrijskom
grafikom.
- Poznaje vrste
štampe: visoka,
duboka, ravna.
- Nabraja i opisuje
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razlikuje boje
spektra:
hromatiske i
ahromatske.
- Uočava
komplementarni
odnos, odnos
svijetlo-tamno,
toplo-hladno,
simultani kontrast.
- Uočava izražajne
mogućnosti
slikarskih tehnika.
- Slika pejzaž u
tehnici akvarel.
- Slika mrtvu prirodu
u tehnici tempere
(tri boje), analizira
svjetlost i sjenku.
- Razvija sposobnost
opažanja.
- Korišćenje stručne
literature i slikanje
u prirodi.
- Posjeta galerijama
i muzejima.
- Upoređuje i
analizira skulpturu
u slobodnom
prostoru kroz
epohe.
- Analizira reljefnu
skulpturu kroz
epohe.
- Analizira i
upoređuje
skulpturske
tehnike.
- Prepoznaje vrste
skulptorskog
materijala: glina,
drvo, kamen, kost,
gips, štuko, vosak.
- Razvija sposobnost
opažanja.
- Korišćenje stručne
literature.
- Posjeta galerijama
i muzejima.
Formativni ciljevi
učenik
(proporciji),
karakternim
osobinama modela.
- Razlikuje
umjetničku i
industrijsku
grafiku.
- Analizira i uočava
razliku između
grafičke tehnike:
drvoreaz, linoreza,
- Posjeta muzejima,
galerijama,
štamparijama.
154
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
grafičke tehnike.
Arhitektura
- Upoznaje se sa
osnovnim
zakonitostima
arhitekture.
- Pojašnjava
(termine)
enterijer,
eksterijer,
urbanizam,
hortikultura.
Istorija umjetnosti
- Upoznaje se sa
istorijom likovne
umjetnosti i
njenom podjelom
na razdoblja.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
bakropisa,
bakroreza, suve
igle, akvatinta,
bakropisa,
mecotinta,
litografije.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Analizira namjeru
arhitekture kroz
istoriju.
- Upotrebljava
pojmove,
enterijer,
eksterijer,
urbanizam,
hortikultura.
- Koristi internet i
stručnu literaturu.
- Razlikuje istorijska
razdoblja likovne
umjetnosti.
- Razlikuje pojmove
arheologija, muzej,
galerija, kustos,
konzervator,
restaurator.
- Korišćenje stručne
literature.
Umjetnost praistorije
- Razlikuje periode
- Upoznaje i opisuje
praistorije:
umjetnst paleolita,
slikarstvo,
neolita i metalnog
skulpturu,
doba.
arhitekturu,
primijenjenu
umjetnost.
Umjetnost starog vijeka
- Razlikuje
- Upoznaje
arhitekturu,
Umjetnost
slikarstvo,
Mesopotamije:
vajarstvo i
Sumerska, Asirska,
primijenjenu
Persijska.
umjetnost naroda
- Poznaje i
Mesopotamije.
objašnjava
nastanak Egipatske - Ukazuje na
osnovne
kulture i
karakteristike
umjetnosti.
Egipatske
- Upoznaje Egejsku
umjetnosti.
umjetnost:
Kikladska, Minojska - Prepozanje djela
arhitekture Antičke
i Mikenska
Grčke.
umjetnost.
- Prepozanje
- Opisuje umjetnost
- Posjeta galerijama
i muzejima.
- Razvija pozitan
stav prema novim
saznanjima.
155
- Poseta galarijama,
muzejima.
- Stručne ekskurzije.
- Posjeta
bibliotekama.
- Istraživanje
interneta.
- Korišćenje
fotografija,
slajdova,
reprodukcija.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
primjere
Antičke Grčke:
arhitekture,
arhajski, klasični i
skulpture i
helenski period.
slikarstva staroga
- Upoznaje i opisuje
Rima.
Etrursku umjetnost
- Prepoznaje
i umjetnost starog
karakteristike
Rima.
ranohrišćanske
- Upoznaje rano
umjetnosti.
hrišćansku
umjetnost.
Umjetnost srednjeg vijeka
- Upoznaje
- Prepoznaje
umjetnost
karakteristike
Vizantije.
Vizantijske
- Upoznaje i opisuje
arhitekture i
Romaniku i Gotiku.
slikarstva.
- Upoređuje
umjernost
romanike i gotike.
Umjetnost novog vijeka
- Upoređuje i
- Objašnjava pojavu
analzira djela
renesanse kao
arhitekture,
najznačajnijeg
slikarstva i
pokreta u kultuiri
vajarstva
Evrope.
najznačajnijih
- Upoznaje
predstavnika
umjetnost
renesanse.
manirizma.
- Upoznaje i opisuje: - Prepoznaje
umjetnost
- umjetnost baroka
manirizma.
(Italija, Španija,
- Upoređuje i
Holandija,
analizira umjetnost
Flandrija,
baroka.
Francuska,
- Upoređuje i
Engleska) i
analizira umjetnost
rokokoa.
neoklasicizma sa
- umetnost
antičkom
neoklasicizma,
umjetnošću.
- umjetnost
- Uočava osobenosti
romantizma,
slikarstva
- umjetnost
romantizma i
realizma,
povezanost sa
- umjetnost
književnošću.
impresionizma i
postimpresionizma. - Prepoznaje
osobenosti
realizma kao
pravca.
- Upoređuje i
analizira umjetnost
impresionizma i
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Posjeta galerijama
i muzejima.
- Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
156
- Korišćenje
interneta, stručne
literature.
- Posjeta galerijama
i muzejima.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
postimpresionizma.
Moderna umjetnost
- Upoznaje i opisuje
stilove moderne
umjetnosti,
najznačajnije
predstavnike i
njihova djela.
- Razlikuje pravce
moderne
umjetnosti:
fovizam,
ekspresionizam,
kubizam,
futurizam,
dadaizam,
nadrealizam,
apstraktna
umjetnost, njihove
predstavnike i
djela.
Savremena likovna umjetnost
- Razlikuje pravce
- Upoznaje pravce
savremene likovne
savremene likovne
umjetnosti:
umjetnosti.
enformel, optička
umjetnost,
asamblaž, pop-art,
hepening,
konceptualna
umjetnost, lendart, bodi-art.
Estetika
- Upoznaje se sa
- Analizira estetiku i
pojmom estetika.
filozofiju, planove i
slojeve
umjetničkog djela,
metafizičko u
umjetnosti.
Estetika i umjetnost
- Analizira formu i
- Upoznaje formu i i
sadržaj
sadržaj
umjetničkog djela.
umjetničkog djela.
Estetika i umjetnička kritika
- Analizira
- Upoznaje
umjetničko djelo.
kriterijume za
- Prepoznaje
procjenjivanje
vaspitnu i moralnu
umjetničkog djela.
funkciju estetike u
umjetnosti.
Estetičke kategorije
- Upoznaje pojmove - Upotrebljava
pojmove lijepo,
lijepo, uzvišeno,
uzvišeno, tragično,
tragično, komično,
komično, ljupko i
ljupko, ružno u
ružno.
umjetnosti.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Posjeta galerijama
i muzejima.
- Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
- Posjeta galerijama
i muzejima.
- Korišćenje stručne
literature.
- Razvija sposobnost
opažanja.
- Korišćenje stručne
literature.
- Razvija pravilan
odnos prema
zanimanju.
157
- Korišćenje
interneta i stručne
literature.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
Umjetničko stvaranje
- Pojašnjava pojam
- Procjenjuje
genija.
vrijednost
umjetničkog djela.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija sposobnost
umjetničkog
opažanja.
- Korišćenje
interneta i stručne
literature.
Istorija estetike
- Prepoznaje istoriju
- Upoznaje sa
estetike kroz
istorijom estetike:
periode.
lijepo i umjetnost
u antici (Platon,
Aristotel),
srednovjekovna
estetika, estetika
renesanse, estetika
XVII i XVIII vijeka
(Imanuel Kant),
estetski pravci u IX
vijeku
(Šopenhauer, Niče,
Kroče).
Semantička i simbolička estetika
- Pojašnjava
- Prepoznaje
(termine)
semantičku i
semantička i
simboličku
simbolička.
estetiku.
- Korišćenje
interneta i stručne
literature.
- Korišćenje stručne
literature.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- Leonardo da Vinči: Traktat o slikarstvu, Miodrag Draničanin, Beograd, 1988.
- H. W Janson: Istorija umjetnosti, Prosveta, Beograd, 1994.
- Pavle Vasić: Uvod u likovne umjetnosti- elementi likovnog izražavanja,
Univerzitet umjetnosti u Beogradu, Beograd, 1998.
- Grupa autora: Majstori umjetnosti, Komuna, Beograd, 1997.
- S. Petrović: Estetika, Beograd, 1996.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Slajdovi.
- Projektor.
- Reprodukcije.
- Biblioteka.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Usmena provjera znanja najmanje jedanput u klasifikacionom periodu.
- Ocjena vježbi.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena kraju školske godine.
158
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Profesor likovne umjetnosti;
- akademski slikar, odnosno diplomirani slikar;
- akademski vajar, odnosno diplomirani vajar;
- akademski grafičar, odnosno diplomirani grafičar;
- profesor ili diplomirani istoričar umjetnosti.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Podjela istorije umjetnosti
- Kosti i mišiči glave, gornjih i
donjih ekstremiteta
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Istorija
- Podjela istorije
- Anatomija sa fiziologijom
- Crtanje portreta, stojeće i
sjedeće figure
159
1.3.3. ZDRAVA ISHRANA I DIJETETIKA
1. Naziv predmeta: ZDRAVA ISHRANA I DIJETETIKA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
62
10
62
Ukupno
72
72
10
3. Opšti ciljevi nastave
- Usvajanje osnovnih znanja iz oblasti dijetetike.
- Razvijanje pravilanog odnosa prema zdravoj ishrani i unosu hranljivih materija.
- Razvijanje pravilnog odnosa prema alternativnoj ishrani, dijetalnoj ishrani i
načinu sprovođenja dijete.
- Uviđanje važnosti prilagođavanja ishrane zdravstvenom stanju i uzrastu čovjeka u
cilju očuvanja zdravlja.
- Osposobljavanje učenika za izradu šema nepoželjnih i odgovarajućih namirnica i
pravilne piramide ishrane zavisnosti od zdravstvenog stanja čovjeka.
- Sticanje osnovnih znanja o bolestima nepravilne ishrane, odgovarajućoj ishrani i
nutritivnoj terapiji.
- Razvijanje analitičkog, logičkog mišljenja i sposobnosti argumentovanog
iznošenja svog mišljenja.
- Osposobljavanje učenika da stečena znanja primijene u praksi i daljem
usavršavanju.
160
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Uvod u dijetetiku
- Pronalazi sličnosti i - Razvija pozitivan
- Navodi definiciju
stav prema novim
razlike između
dijetetike.
saznanjima.
ishrane, dijete,
- Nabraja i
hranljivih materija - Razvija sposobnost
pojašnjava osnovne
argumentovanog
i esencijalnih
pojmove
iznošenja
materija.
dijetetike.
sopstvenog
- Razlikuje
- Upoznaje
mišljenja, i
dijetoprofilaktičku
uravnoteženu
uvažavanje
i dijetopreventivnu
kvalitetnu,
suprotnog.
ishranu.
bezbijednu i
dijetalnu ishranu.
Hranljive materije i zdrava ishrana
- Razvija pravilan
- Analizira
- Zna pravila zdrave
energetsku,
ishrane.
odnos prema
gradivnu i biološku
- Navodi najvažnije
zdravoj ishrani i
ulogu hrane.
hranljive materije
unosu hranljivih
koje su neophodne - Razlikuje dnevne
materija.
potrebe u ishrani
za rast i razvoj
čovjeka u
čovjeka.
zavisnosti od
- Upoznaje se sa
uzrasta,
energetskom i
zdravstvenog
biološkom
stanja i fizičke
vrijednošću hrane.
aktivnosti.
- Upoznaje ulogu
masti, bjelančevina - Uočava posljedice
pogrešne ishrane u
i ugljenih hidrata u
pojedinim životnim
ishrani odraslog
razdobljima.
čovjeka.
- Vrednuje značaj
- Objašnjava
pravilnog unosa
kalorijsku
vitamina u okviru
vrijednost
ishrane čovjeka.
pojedinih hranljivih
- Vrednuje značaj
sastojaka.
adekvaktnog unosa
- Navodi podjelu
vode u normalnoj
vitamina:
ishrani.
- liposolubilni A, D,
- Uočava razliku
E, K,
između
- hidrosolubilni
liposolubilnih i
kompleks D i
hidrosolubilnih
vitamin C.
vitamina.
- Upoznaje ulogu
- Pravi šemu dnevnih
vode u zdravoj
potreba za
ishrani.
vitaminima u
zavisnosti od
uzrasta,
zdravstvenog
stanja i fizičke
161
Preporuke za
izvođenje nastave
- Diskusija.
- Za ili protiv dijete.
- Izrada šeme
dnevnih potreba
za vitaminima
čovjeka-rad u
parovima.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
aktivnosti čovjeka.
Alternativna ishrana (vegeterijanska ishrana, makrobiotika)
- Upoređuje i
- Razvija pravilan
- Definiše i
obrazlaže razlike
odnos prema
pojašnjava
između pojedinih
alternativnoj
alternativne načine
načina ishrane.
ishrani.
ishrane
- Analizira prednosti
(vegeterijanstvo,
i nedostatke
makrobiotika. . . ).
pojedinih načina
prehrane po
čovjekovo zdravlje.
- Pravi piramidu
ishrane za pojedine
načine ishrane.
- Pravi šemu
nepoželjnih i
odgovarajućih
namirnica.
Dijetalna ishrana
- Razvija pozitivan
- Zna režim dijetalne - Uočava značaj
stav prema
dijeta za zdravlje
ishrane.
dijetalnoj ishrani i
čovjeka.
- Poznaje podjelu i
pravilnom
- Analizira
vrste dijeta.
sprovođenju dijete.
karakteristike
- Navodi i pojašnjava
pojedinih dijeta i
podjelu dijeta.
upoređuje režime
dijetalne ishrane.
Ishrana različitih kategorija zdravih ljudi
- Uviđa važnost
- Analizira
- Upoznaje pravilnu
prilagođavanja
energetsku,
ishranu u odnosu
ishrane
gradivnu i biološku
na uzrast:
zdravstvenom
ulogu hrane.
- odojče,
stanju i uzrastu
- Upoređuje dnevne
- malo dijete,
čovjeka u cilju
potrebe u ishrani
adolescent,
očuvanja zdravlja.
muškarca i žene.
- odrasli i
- Upoređuje
- stari ljudi.
fiziološku i
- Objašnjava ishranu
prehrambenu
u odnosu na
vrijednost
različita fiziološka
majčinog, kravljeg
stanja organizma:
i mliječnih
- trudnice,
formula.
- dojilje,
- Razlikuje dnevne
- sportisti.
potrebe u ishrane u
odnosu na uzrast,
fiziološko stanje
organizma i pol.
- Razlikuje kalorijsku
vrijednost
pojedinih
namirnica.
162
Preporuke za
izvođenje nastave
- Pretraživanje
interneta na temu
alternativna
ishrana- diskusija
zapažanja.
- Izrada šeme
odgovarajućih i
nepoželjnih
namirnica u
zavisnosti od
zdravstvenog
stanja organizma.
- Izrada tematskih
panoa- dijetalna
ishrana i zdravlje.
- Izrada piramide
ishrane-grupni rad
(4-5 članova u
grupi).
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
Preporuke za
izvođenje nastave
učenik
- Skicira i objašnjava
piramidu pravilne
ishrane u zavisnosti
od uzrasta i
fiziološkog stanja
organizma.
Bolesti nepravilne ishrane i odgovarajuće dijete (ishrana kod depresija, bolesti jetre,
oboljenja žučnih puteva, bubrega, malignih oboljenja, dijabetisa, anoreksije, bulimije,
operacija)
- Razvija svijest o
- Poznaje uzroke
- Ocjenjuje koja je
- Izrada tematskih
značaju zdrave
nastanka bolesti
ishrana nepravilna i
panoa i
ishrane za
nepravilne ishrane.
objašnjava njen
prezentacija:
poboljšanje i
uticaj na nastanak
- Objašnjava uzroke
- Bolesti nepravilne
očuvanje zdravlja.
pojedinih bolesti.
nastanka
ishrane.
gojaznosti.
- Obrazlaže uz
- Navodi i objašnjava
navođenje primjera
uzroke nastanka
značaj dijeta kod
kaheksije i
pojedinih bolesti.
anoreksije.
- Upoređuje i
pojašnjava uzroke,
- Navodi i objašnjava
kliničku sliku i
kliničku sliku i
terapiju bolesti
posljedice kod
nepravilne ishrane.
gojaznosti i
anoreksije.
- Vrši izbor
namirnica za
- Objašnjava
pojedine dijete.
gojaznost kao
faktor rizika za
- Razlikuje alergene,
nastanak oboljenja
sastojke životnih
srca, šećerne
namirnica.
bolesti, bolesti
jetre i žučnih
puteva.
- Poznaje terapiju
gojaznosti.
- Poznaje uzroke
nastanka, kliničku
sliku i terapiju kod
hipo i avitaminoze
(skorbus, pelagra,
rahitis, kokošije
sljepilo,
megaloblastna
anemija).
- Navodi i pojašnjava
uzroke, kliničku
sliku i terapiju
hepervitaminoza
(vitamini
rastvorljivi u
mastima).
- Objašnjava uzroke,
163
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
kliničku sliku i
terapiju
dehidratacija i
hiperhidratacija.
- Navodi namirnice
koje često
izazivaju alergijske
reakcije.
- Poznaje dijete kod
kardiovaskularnih
bolesti, šećerne
bolesti, bolesti
probavnog trakta,
bolesti bubrega,
bolesti jetre i
žuči).
Nutritivna terapija
- Navodi i pojašnjava
oblike nutritivne
terapije.
- Poznaje inidikacije
za paranteralnu
ishranu.
- Poznaje indikacije
za ishranu
nadogastičnim
sondoma.
- Pojašnjava tehniku
primjene
parenteralne
terapije.
- Navodi i pojašnjava
tehniku plasiranja
nadogastične
sonde.
- Nabraja rastvore za
paranteralnu
primjenu.
- Opisuje moguće
komplikacije usljed
primjene nutritivne
terapije.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
-
-
-
-
-
Analizira indikacije
za nutritivnu
terapiju.
Obrazlaže tehniku
izvođenja
paranteralne
terapije.
Obrazlaže tehniku
plasiranja
nadogastične
sonde.
Utvrđuje indikacije
za nutritivnu
terapiju.
Upoređuje
indikacije za
parenteralnom
terapijom i
terapijom
nadogastičnom
sondoma.
- Razvija pozitivan
stav prema zdravoj
ishrani.
- Razvija sposobnost
opažanja.
- Razvija analitičnost
i logičnost.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Posjeta ustanovi,
posmatranje
postupaka
izvođenja
nutritivne terapije,
individualno
bilježenje
zapažanja.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- P. Barović: Zdravstnena nega za treći razred medicinske škole, Zavod za
udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2000.
- M. Imamović- Kulugić: Zdrava ishrana i dijetetika, Book Tuzla, 2008.
- Dr D. Pokorn: Dijetetika, DZS, 2000.
- S. Branković-Paunovič, M. Nikolić: Nauka o ishrani, Zavod za udžbenike i nastavna
sredstva, Beograd, 2000.
- M. Kodele, M. S. Stanojević, M. Gliha: Prehrana, DZS, 2000.
164
-
M. Đurica: Zdravstvena nega u internoj medicini, Madejan, Beograd, 2001.
Internet izvori.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Kompjuter.
- Video projektor.
- Računarska učionica.
- Internet.
- Šema Piramide zdrave ishrane.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
-
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Doktor medicine.
10. Povezanost predmeta
Znanja
-
Hranljive materije i
zdrava ishrana
Hranljive materije i
zdrava ishrana
Ishrana različitih
kategorija zdravih ljudi
Bolesti nepravilne ishrane
i odgovarajuće dijete
-
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
Anatomija i fiziologija
- Promet materija i energije
Zdravstvena zaštita i
higijena
Hemija i biohemija
-
Higijena ishrane
-
Metabolizam ugljenih
hidrata
Metabolizam lipida
-
165
1.3.4. HUMANA GENETIKA
1. Naziv predmeta: HUMANA GENETIKA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
Ukupno
72
72
72
72
3. Opšti ciljevi nastave
- Usvajanje pojmova, činjenica i zakonitosti biološkog nasljedjivanja i evolucije
živih bića u okvirima molekularne biologije, opšte genetike, humane genetike i
evolucije živih bića.
- Razumijevanje molekulskih osnova nasljedjivanja.
- Shvatanje da su pravila i principi nasljedjivanja univerzalni za sva živa bića.
- Povezivanje teorije i prakse kroz osposobljavanje učenika da kroz primjere i
zadatke predvidjaju osobine potomaka na osnovu osobina predaka.
- Shvatanje značaja humane genetike za razumijevanje nasljeđivanja normalnih i
patoloških osobina čovjeka.
- Razvijanje logičkog mišljenja i zaključivanja.
- Odbacivanje nenaučnih shvatanja i sticanje naučnog pogleda na razumijevanju
procesa nastanka i evolucije živih bića.
- Objašnjenje nastanka i razvoja čovjeka i pravce njegove dalje evolucije.
166
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: TREĆI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Osnovi molekularne biologije
- Uočava da se
- Upoznaje predmet
- Razvija svijest o
životni procesi
i značaj
jedinstvu živog
odvijaju na
molekularne
svijeta.
molekulskom
biologije, njenu
- Razvija sposobnost
nivou, da od građe
vezu sa drugim
logičkog
nukleinskih kiselina
naukama.
zaključivanja.
zavisi građa
- Upoznaje dva tipa
- Razvija
proteina, a da od
nukleinskih kiselina
samokritičnost u
njih zavise osobine
DNK i RNK.
mogućnost
organizma.
zloupotrebe nauke.
- Poznaje građu,
- Uočava da su
vrste i uloge RNK.
nukleinske kiseline
- Objašnjava
nosioci, prenosioci
sličnosti i razlike
i izvršioci
izmedju DNK i RNK.
genetičkih
- Opisuje osnovnu
informacija.
građu
- Crta šematski
aminokiselina i
prikaz dvolančane
objašnjava
zavojnice DNK.
povezivanje više
- Analizira
aminokiselina u
raznovrsnost
polipeptidne lance.
proteina.
- Nabraja uloge
- Analizira vezu
proteina.
između DNK, RNK i
- Upoznaje nazive i
proteina.
skraćenice
- Analizira tabelu
prirodnih
genetičkog koda.
aminokiselina.
- Na osnovu niza
- Objašnjava
tripleta nukleotida
genetički kod
pravi
- Definiše gen na
komplementaran
molekulskom nivou
niz aminokiselina u
i objašnjava
polipeptidni lanac i
funkcije gena.
obratno.
- Upoznaje
- Uočava molekulsko
biosintezu
objašnjenje odnosa
nukleinskih kiselina
gena i proteina kao
i proteina.
genskih proizvoda i
- Opisuje replikacijufenotipskih
sintezu DNK.
osobina.
- Zna da na osnovu
- Uočava da od građe
jednog lanca DNK
DNK zavise građa
objasni građu
RNK i proteina.
komplementarnog
- Uviđa značaj
lanca.
nepromjenljivosti
- Opisuje
transkripcijuDNK pri replikaciji.
sintezu RNK.
.
- Upoznaje osnovne
- Uočava veze
167
Preporuke za
izvođenje nastave
- Koristiti šeme:
- građe i strukture
DNK i RNK,
- građe nukleotida,
-
tabelu genetičkog
koda.
-
Šeme:
replikacija,
transkripcija,
translacija.
-
Slikoviti prikaz
DNK-RNK-PROTEIN.
- Šematski prikaz
građe nukleotida.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
faze translacijesinteze proteina.
Osnovni mehanizmi i
- Upoznaje predmet
i značaj izučavanja
genetike, njenu
podjelu i vezu sa
drugim naukama.
- Opisuje građu,
hemijski sastav i
uloge hromozoma.
- Poznaje pojmove
diploidan broj
hromozoma,
haploidan broj,
kariotip,
kariogram.
- Zna šta je genotip
a šta fenotip.
- Upoznaje se sa
radovima G.
Mendela na
utvrdjivanju
pravila i principa
nasljeđivanja.
- Opisuje
monohibridno i
dihibridno
nasljedjivanje.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
izmedju DNK i RNK.
- Pronalazi sličnosti i
razlike izmedju
replikacije i
transkripcije.
- Analizira
mehanizme sinteze
proteina i potrebu
modifikovanja
proteina prema
potrebama ćelije i
organizma.
- Ocjenjuje praktični
značaj proizvodnje
proteina
genetičkim
inžinjerstvom u
medicini, farmaciji
i poljoprivredi.
- Uviđa korisne i
štetne efekte
kombinacije gena
na mijenjanje
fenotipa.
principi nasleđivanja
- Uočava da su
osnovi mehanizmi i
principi
nasljeđivanja
univerzalni za sva
živa bića
- Uviđa značaj
karakterističnog
broja hromozoma
za svaku vrstu kao i
mehanizme za
održavanje stalnog
broja hromozoma
- Uočava da od
genotipa zavise
predispozicije za
izražavanje
fenotipa
- Formira svijest o
univerzalnosti
pravila i principa
nasljedjivanja
- Prikazuje primjere
monohibridnog i
dihibridnog
nasljedjivanja
-
-
-
-
168
Razvija sposobnost
samostalnog
zaključivanja.
Razvija preciznost
u izvodjenju
zaključaka.
Shvata važnost
poznavanja krvnih
grupa i stiče human
odnos prema
dobrovoljnom
davanju krvi.
Razvija osjećaj
humanosti prema
čovjeku bez obzira
na pol, vjeru ili
druge razlike
medju ljudima.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Šematski prikaz
Strukture
hromozoma u
metafazi i
interfazi.
-
Učenike upoznati
sa odabranim
primjerima
nasljeđivanja
osobina.
-
Osposobiti učenike
za samostalno
rješavanje
zadataka za sve
tipove
nasljeđivanja.
-
Šeme: duplikacije i
delecije,
translokacije,
inverzije i
genetičko
odredjivanje pola.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Zna za osnovne
tipove
nasljeđivanja.
- Opisuje
intermedijarno
nasljedjivanje.
- Objašnjava
dominantnorecesivno
nasljeđivanje.
- Poznaje
kodominantno
nasljeđivanje.
- Opisuje korelativno
nasljeđivanje.
- Nabraja stečene
osobine.
- Upoznaje
interakcije među
genskim alelima,
komplementarnost,
epistazu i
aditivnost.
- Opisuje izvore
genetičke
varijabilnosti.
- Objašnjava
kombinativno
nasljeđivanje.
- Navodi primjere
modifikacija.
- Objašnjava prirodu
i nastanak
mutacija.
- Navodi primjere
rekombinacije gena
kao uzroke
promjenljivosti
živih bića.
- Opisuje promjene u
strukturi
hromozoma.
- Opisuje uzroke i
posljedice
promjene u broju
hromozoma.
- Upoznaje
mutagene činioce
sredine.
- Poznaje genetičku
kontrolu razvojnih
Formativni ciljevi
učenik
- Prikazuje primjere
intermedijarnog
nasljeđivanja.
- Dokazuje
predvidljivost
osobina potomaka
na osnovu osobina
predaka kroz
primjere i zadatke.
- Uviđa kako genotip
a kako sredina
utiču na
ispoljavanje
osobina.
- Obrazlaže na
primjerima
interakciju među
genima.
- Analizira uzroke
varijabilnosti živih
bića.
- Uočava da sredinski
uslovi modifikuju
osobine živih bića.
- Razlikuje
modifikacije od
mutacija.
- Predviđa
mogućnost
mapiranja
hromozoma.
- Analizira posljedice
promjena u
strukturi i broju
hromozoma.
- Zapaža da činioci
sredine utiču na
izazivanje
mutacija.
- Razlikuje
determinaciju od
diferencijacije
embrionalnih
ćelija.
- Predviđa pol
jedinke na osnovu
uslova sredine i
prisutnih polnih
hromozoma.
- Uočava da su
uzroci starenja
169
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
Šeme: transfuzija
krvi ABO i Rhsistema krvnih
grupa.
Rješavanje
zadataka o
nasljedjivanju
krvnih grupa.
Izrada tematskih
panoa.
Osnovni principi
nasljeđivanja.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
dosta nepoznati.
procesa.
- Uviđa značaj
- Zna za različite
stvaranja velikog
tipove određivanja
broja i
pola, a posebno
raznovrsnosti
opisuje genetičko
antigena i
odredjivanje pola.
antitijela.
- Saznaje da je
- Predviđa krvne
starenje pod
grupe djece na
genetičkom
osnovu krvnih
kontrolom.
grupa roditelja i
- Poznaje
obratno.
imunološke
- Rješava zadatke o
sposobnosti
nasljeđivanju
organizma kroz
krvnih grupa ABO i
reakcije antigenRh-sistema.
antitijelo.
- Upoznaje krvne
- Uočava da u
grupe ABO-sistema
ljudskim
i poznaje osnovna
populacijama,
pravila transfuzije
pored bioloških,
krvi.
djeluju i
- Upoznaje se sa Rhdruštveno-socijalni
sistemom krvnih
činioci.
grupa.
- Opisuje genetičku
strukturu
populacije i
dinamiku
održavanja
genetičke
polimorfnosti
populacija.
Osnovni principi humane genetike
- Uočava osnovne
- Upoznaje se sa
principe i pravila
predmetom i
nasljeđivanja.
značajem humane
- Uočava primjenu
genetike.
znanja iz humane
- Objašnjava metode
genetike u
u izučavanju
medicini.
genetike čovjeka.
- Pravi rodoslovno
- Rezimira znanja o
stablo.
hromozomima i
- Svrstava
objašnjava sastav
hromozome
normalnog muškog
čovjeka u
i ženskog kariotipa.
karakteristične
- Objašnjava
grupe.
nasljedne osnove
varijabilnosti ljudi. - Analizira genetičku
raznovrsnost ljudi
- Pojašnjava tipove
kroz kombinativno
nasljedjivanja kod
nasljeđivanje
ljudi: monogensko,
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija svijest o
raznolikosti i
promjenljivosti
ljudske vrste.
- Razvija svijest o
čovjeku kao
prirodnom,
društvenom,
kulturnom i
razumnom biću.
- Razvija predstavu o
čovjeku kao o
potpuno
ravnopravnom biću
bez obzira na
sociološke i druge
uslove.
- Razvija svijest da
- Šeme:
- Stepeni srodstva i
rodoslovno stablo
nasljeđivanja
osobina različitim
tipovima
nasljeđivanja.
- Normalan kariotip
čovjeka.
- Odabrani primjeri i
zadaci
nasljeđivanja
osobina.
- Slike osoba sa
Daunovim,
Tarnerovim i
Klinefelterovim
sindromom.
170
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
autozomnodominantno,
autozomnorecesivno,
determinaciju pola
kod čovjeka,
nasljedjivanje
vezano za Xhromozom,
nasljedjivanje
vezano za Yhromozom.
- Objašnjava i
nabraja
nasljedjivanje
poligenih osobina,
normalnih i
patoloških.
- Upoznaje štetne
posljedice
ukrštanja u
srodstvu.
- Navodi uzroke
hromozomopatija.
- Objašnjava
promjene u broju
hromozoma.
- Objašnjava
promjene u
strukturi
hromozoma.
- Poznaje ciljeve
genetičkog
savjetovanja radi
ranog otkrivanja
nasljednih bolesti.
- Objašnjava
genetičku
uslovljenost
ponašanja ljudi.
- Objašnjava
genetičku
uslovljenost
mentalnih
poremećaja.
Formativni ciljevi
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
na ponašanje ljudi
ima uticaj
nasljedje i
socijalno
okruženje.
- Razumije
sposobnost
prihvatanja osoba
sa mentalnom
retardacijom.
učenik
Krosing-over i
mutacije gena.
- Obrazlaže primjere
dominantnorecesivno
nasljedjivanje kod
ljudi.
- Predviđa pol
djeteta na osnovu
tipova gameti.
- Rješava zadatke o
nasljeđivanju
vezanom za Xhromozome.
- Uočava da na
izražavanje osobina
čovjeka utiču u
većem obimu
faktori sredine.
- Analizira stepene
srodstva.
- Uočava posljedice
brakova u krvnom
srodstvu.
- Analizira najčešće
sindrome (Daunov,
Tarnerov,
Klinefelterov).
- Uočava posljedice
promjene broja i
strukture
hromozoma.
- Prognozira
mogućnost
nasljedjivanja
nasljedih bolesti.
- Uočava prenatalnu
dijagnozu
nasljednih bolesti.
- Predviđa koliko
uslovi sredine, a
koliko genotip
utiču na ponašanje
ljudi.
- Analizira najčešće
mentalne
poremećaje
uzrokovane
nasljeđem.
Osnovni principi evolucione biologije i antropogeneze
- Upoznaje predmet
- Analizira faze u
- Formira naučni
171
Preporuke za
izvođenje nastave
- Šema Milerovog
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
i značaj izučavanja
evolucione
biologije i
antropogeneze.
- Opisuje abiogenu
evoluciju i
postanak
prvobitnih
organskih sistema,
pojavu organskih
monomera i
polimera,
obrazovanje
prvobitnih
koarcervata i
njihovu evoluciju.
- Objašnjava
postanak života i
prvobitnih
organizama.
- Upoznaje
filogenetski razvoj
živih bića.
- Zna za evolucione
teorije prije
Darvina.
- Upoznaje dokaze
evolucije.
- Poznaje život i rad
Čarlsa Darvina,
osnovne postavke
njegove teorije
evolucije i
savremeno
objašnjenje
evolucionih
procesa.
- Zna da su
populacija jedinice
evolucione
promjenljivosti.
- Opisuje mehanizme
evolucionih
procesa.
- Upoznaje prirodnu
selekciju i
adaptacije i značaj
genetičke
različitosti za
opstanak
organizama.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
nastanku i
formiranju Zemlje
kao i promjene na
njoj u različitim
stadijumima
njenog razvitka.
Određuje nastanak
organskih
jedinjenja iz
neorganskih.
Uporedjuje
organske i žive
sisteme i shvata
suštinu životnih
procesa.
Analizira razvoj
živih bića od
prostijih ka
složenijim
oblicima.
Analizira
evolucione nizove.
Objašnjava kroz
pogodne primjere
faktore evolucije
po Darvinu.
Analizira strukturu
populacije i
uspostavljanje i
održavanje
genetičke
ravnoteže.
Navodi primjere
prirodne selekcije
kroz borbu za
opstanak i
adaptacije na
uslove sredine.
Upoređuje prirodnu
i vještačku
selekciju.
Analizira osnovne
oblike interakcija
medju različitim
vrstama.
Upoređuje različite
načine postanka
vrsta.
Analizira različite
pravce evolucije.
Analizira uzroke
-
-
-
-
-
172
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
pogled na
stvaranje i razvoj
Zemlje i života na
njoj.
Razvija logičko
rasudjivanje.
Odbacuje nenaučna
shvatanja o
nastanku i razvoju
živih bića.
Uviđa važnost
poznavanja
evolucionih
procesa i
neophodnost
očuvanja životne
sredine.
Stiče predstavu o
jedinstvu živog
svijeta.
Razvija svijest o
zaštiti ugrožene
flore i faune.
Uviđa da čovjekove
aktivnosti mogu da
remete ekološku
ravnotežu.
Razvija pozitivan
stav prema
različitostima
ljudske populacije i
predrasude.
Razvija svijest o
progresivnom
razvoju
čovječanstva.
Preporuke za
izvođenje nastave
eksperimenta.
- Šematski prikaz
promjena na
Zemlji u vezi sa
postankom života.
- Filogenetski razvoj
živih bića.
- Evolucioni nizovi
konja i čovjeka,
- Šeme:
- lanac ishrane,
- geografska
diferencijacija,
populacija i
postanak novih
vrsta,
- progresivna
evolucija,
- divergencija klasa
kičmenjaka.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Objašnjava
koevoluciju u
ekološkim
sistemima.
- Zna kako postaju
vrste i objašnjava
teoriju specijacije.
- Obrazlaže
genetičke razlike
medju grupama
organizama.
- Upoznaje postanak
evolucionih novina,
pravce evolucije i
njenu usmjerenost.
- Poznaje procese
izumiranja vrsta i
nepovratnost
evolucije.
- Poznaje porijeklo
čovjeka kroz
antropoidnu
teoriju.
- Opisuje čovjekovu
biološku, socijalnu
i kulturnu
evoluciju.
- Objašnjava
perspektive dalje
evolucije čovjeka.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
koji su doveli do
izumiranja nekih
vrsta.
- Razlikuje različite
faze
antropogeneze od
prvobitnih
Hominida do
savremenog
čovjeka.
- Analizira uticaj
bioloških,
socioloških i
kultirnih činilaca
na razvoj čovjeka.
Preporuke za
izvođenje nastave
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- D. Marinković, M. Anđelković, A. Savić, V. Diklić: Biologija za III razred
medicinske škole, Beograd, 2003.
- V. Femić: Osnove biološkog nasljedjivanja, odabrani primjeri i zadaci, Podgorica,
1996.
- P. Mišić: Genetika, Beograd, 1998.
- D. Marinković, Nikola Tucić, Vladimir Kekić: Genetika, Naučna knjiga, Beograd,
1981.
- P. Radoman: Organska evolucija za III i IV razred gimnazije, Zavod za izdavanje
udžbenika Srbije, 1971.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Opremljeni kabinet za biologiju ili specijalizovana učionica.
- Kompjuter sa projektorom ili grafoskop.
- Model ili slika građe DNK.
- Šeme, slike, grafikoni.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja vrši se usmeno i putem pismene vježbe.
- Usmeno, po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu.
173
- Pismeno, po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Profesor biologije;
- diplomirani biolog.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Osnovni principi
evolucione biologije i
antropogeneze
- Osnovni mehanzmi i
principi nasljeđivanja
- Osnovi molekularne
biologije
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Mikrobiologija
- Opšta bakteriologija
- Opšta virusologija
- Botanika
- Razmnožavanje kod biljaka
- Medicinska biohemija
- Proteini
174
1.3.5. ODABRANA POGLAVLJA IZ FIZIKE
1. Naziv predmeta: ODABRANA POGLAVLJA IZ FIZIKE
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
64
58
122
Ukupno
72
66
138
8
8
16
3. Opšti ciljevi nastave
- Razumijevanje pojmova, činjenica i zakonitosti iz oblasti fizike.
- Povezivanje teorijskog sadržaja sa medicinskim saznanjem.
- Razvijanje sposobnosti za fizičko istraživanje u medicinske svrhe.
- Usvajanje opštih i stručnih znanja, razvijanje opštih kompetencija za rješavanje
problema.
- Osposobljavanje za nastavak stručnog usavršavanja.
- Razvijanje naučno-istraživačkih sposobnosti kod učenika.
175
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: TREĆI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Fizičke osnove termodinamike
- Definiše
- Poznaje osnovne
- Razvija sposobnost
termodinamiku.
karakteristike
opažanja.
termodinamike.
- Objašnjava I i II
- Razvija analitičko
princip
mišljenje.
- Analizira I princip u
termodinamike i
gasnim procesima.
- Uočava važnost
rad kod gasova.
nauke u
- Analizira II princip.
svakodnevnom
- Obrazlaže povratne
- Rješava zadatke iz
životu.
i nepovratne
I principa rada kod
procese.
gasova.
- Ilustruje Karnov
- Crta grafik
ciklus i toplotne
Karnovog ciklusa.
motore.
- Prikazuje šematski
rad toplotnog
- Definiše koeficient
motora.
korisnog dejstva.
- Rješava zadatke
određivanja
koeficienta
korisnog dejstva.
Statika i dinamika fluida
- Definiše statiku
- Usvaja osnovne
- Shvata
fluida i fizičke
definicije statike i
neophodnost fizike
veličine koje se
dinamike fluida.
u same medicinske
koriste.
svrhe.
- Dokazuje formulu
za silu potiska.
- Poznaje
hidrostatički i
- Analizira
aerostatički
Arhimedov zakon.
pritisak.
- Dokazuje jednačinu
kontnuiteta.
- Obrazlaže silu
potiska i definiše
- Dokazuje
Arhimedov zakon.
Bernulijevu
- Objašnjava
jednačinu.
jednačinu
- Analizira primjenu
kontinuiteta i
iste.
njenu primjenu.
- Rješava zadatke iz
dinamike fluida.
- Objašnjava
Bernulijevu
- Upoređuje vrste
jednačinu i navodi
kretanja u fluidima
primjere
i u krvnim
korišćenja.
sudovima.
- Objašnjava
- Uočava efekte koji
kretanje fluida i
utiču na način
opisuje sile
rada tokom
viskoznosti.
mjerenja krvnog
pritiska
- Zna površinsku
energiju i napon.
- Analizira
površinsku energiju
- Opisuje pojavu
i napon u
kvašenja.
176
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
Grafofolije:
Prikaz Karnovog
ciklusa, toplotnih
motora.
Demostracioni
ogled:
Na primjeru šprica
pokazati primjenu
jednačine
kontinuiteta.
Grafofolija.
Korišćenje skica i
crteža.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Definiše La Plasov
pritisak.
- Opisuje kapilarne
pojave i njihovu
primjenu.
-
-
-
Elektrostatika
- Pojašnjava Kulonov
zakon i
elektrostastičko
polje.
- Nabraja i definiše
fizičke veličine
koje opisuju
elektrostatičko
polje.
- Objašnjava rad i
potencijalnu
energiju.
- Upoznaje električni
dipol.
- Objašnjava
elektrostatičko
polje dijaletrika.
- Pojašnjava
električni
kapacitet.
- Utemeljuje
pojmove: struja,
napon,
elektromotorna sila
i električna
otpornost.
- Definiše i
objašnjava Omov i
Djul-lencov zakon.
- Pojašnjava
Kirhofova pravila.
- Pojašnjava
mehanizam
provodljivosti u
metalima,
poluprovodnicima,
tečnostima i
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
tečnostima.
Razlikuje kvašenje
i pojave, sile
adhezije i
kohezije.
Uočava kapilarnost.
Rješava zadatke iz
kapilarnosti i
površinskog
napona.
Navodi primjere
kapilarnosti u
prirodi.
Razumije Kulonov
zakon i
elektrostatičko
polje.
Crta linije sila
elektostatičkog
polja.
Razlikuje pojmove
električno polje,
potencijal, napon.
Rješava zadatke iz
elektrostatike.
Izvodi formulu za
rad i potencijalnu
energiju.
Interpretira
električni dipol.
Analizira električni
kapacitet.
Razlikuje načine
povezivanja
kondezatora.
Rješava zadatke iz
kondezatora.
Interpretira i
analizira Omov
zakon i Kirhofova
pravila.
Analizira i
obrazlaže
mehanizam
provodljivosti
struje u metalima,
poluprovodnicima,
tečnostima i
gasovima.
Rješavanje
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
177
Razvija svijest o
značaju
elektrostatike u
medicini.
-
Pokazati ogledno
nastanak kapilarnih
pojava.
Korišćenje
preglednih crteža i
skica.
Korišćenje
grafofolije, skica.
Pravljenje strujnog
kola i
provjeravanje
Omovog zakona.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
gasovima.
Elektromagnetizam
- Definiše magnetno
polje i nabraja
fizičke veličine
koje ga opisuju(b,
h).
- Opisuje magnetno
polje provodnika i
solenoida.
- Definiše lorencovu i
Amperovu silu.
- Opisuje magnetno
polje.
- Definiše
feromagnetike,
dijamagnetike i
paramagnetike.
- Definiše i
objašnjava pojavu
elektromagnetne
indukcije,
uzajamne indukcije
i samoinukcije.
- Objašnjava
energiju
magnetnog polja.
Oscilacije
- Definiše oscilacije i
podjelu oscilacija.
- Opisuje osnovne
osobine mehaničkih
oscilacija.
- Definiše jednačine
oscilacija, period i
energiju.
- Definiše prinudno
oscilovanje i
rezonancu.
- Opisuje
matematičko i
fizičko klatno.
- Pojašnjava osnovne
osobine električnih
oscilacija.
- Navodi definiciju
naizmjenične
struje i napona.
- Obrazlaže
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
zadataka strujnih
kontura.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Analizira magnetno
polje, magnetnu
indukciju i fluks
magnetnog polja.
Rješava zadatke
magnetnog polja,
čestice provodnika
i solenoida.
Izvodi formule za
Amperovu i
Lorencovu silu.
Analizira i
obrazlaže
Faradejev zakon
elektromagnetne
indukcije.
Rješava zadatke iz
elektromagnetne
indukcije.
-
Razlikuje vrste
oscilajcijarestitucionu silu,
parametre
oscilovanja.
Izvodi jednačine
oscilovanja.
Rješava zadatke iz
oscilacija.
Analizira prinudno
oscilovanje i
rezonancu.
Analizira
matematičko
klatno.
Rješava zadatke iz
matematičkog
klatna.
Analizira nastanak i
vrste
elektromagnetnih
-
Razvija sposobnost
zapažanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
178
Razvija analitičko i
logičko mišljenje
-
-
-
Korišćenje
grafofolija, skica,
crteža.
Ogledno pokazati
nastanak struje
pomoću magnetnog
polja(koristiti
kalem, magnet i
galvanometar).
Korišćenje crteža i
skica
Vježba mjerenje
impedanse u rcl
kolu
Vježba ispitivanje
zavisnosti perioda
oscilovanja
matematičkog
klatna od njegove
dužine
Korišćenje
grafofolije
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
termogeni i
reaktivni otpor.
- Definiše impedansu
rcl kola.
- Upoznaje i
objašnjava
transformatore.
Akustika
- Definiše akustiku
kao nauku i opisuje
fizičke veličine
koje se koriste.
- Upoznaje infra i
ultra zvuk, njihovu
primjenu.
- Definiše Doplerov
efekat u akustici.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
učenik
oscilacija.
Analizira zavisnosti
termogene i
reaktivne
otpornosti.
Razlikuje načine
rada
transformatora i
njihovu primjenu.
Uočava osnovne
zavisnosti i
zakonitosti
akustike.
Razumije šta je
zvuk.
Razlikuje ultra
zvuk od infra
zvuka.
Analizira primjenu
ultra i infra zvuka.
Analizira primjenu
ultra zvuka u
medicini.
Uočava Doplerov
efekat.
-
179
Razvija pozitivno
analitičko i logičko
mišljenje.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Grafofolijom
ilustrovati Doplerov
efekat.
Razred: ČETVRTI
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
Optika
- Rezimira osnovne
- Uočava i navodi
pojmove optike,
osnovne pojmove
geometrijske
svjetlosni zrak i
optike.
indeks prelamanja.
- Definiše zakone
- Izvodi zakone
odbijanja i
odbijanja i
prelamanja.
prelamanja.
- Objašnjava
- Ilustruje
formiranje lika kod
formiranje lika kod
ravnih i sfernih
ogledala i sočiva.
ogledala.
- Analizira nastanak
lika kod ogledala i
- Upoznaje totalnu
sočiva.
refleksiju
- Objašnjava
- Interpretira i
nedostatke kod
analizira jednačine
sočiva.
ogledala i sočiva.
- Opisuje rad
- Rješava zadatke iz
optičkih
ogledala i sočiva.
instrumenata(lupa, - Usvaja princip rada
mikroskop).
lupe i mikroskopa.
- Definiše talasnu
- Analizira nastanak i
optiku i pojašnjava
uslove
osnovne
interferencije
zakonitosti.
svjetlosti.
- Upoznaje i definiše
- Analizira nastanak i
interferenciju
uslove difrakcije i
svjetlosti.
difrakcione
rešetke.
- Upoznaje i definiše
difrakciju
- Analizira
svjetlosti.
polarizaciju pri
odbijanju i
- Opisuje princip
prelamanju.
rada difrakcione
rešetke.
- Analizira
apsorpciju
- Definiše pojavu
svjetlosti.
polarizacije.
- Objašnjava
- Uočava i obrazlaže
disperziju,
Lambetr-Berov
apsorpciju i
zakon.
rasipanje
- Usvaja definicije i
svjetlosti.
zavisnosti
fotometrijskih
- Objašnjava
veličina.
fotometriju,
osnovne
zakonitosti.
- Definiše osnovne
jedinice
fotometrije.
Elementi kvantne optike
- Definiše toplotno
- Obrazlaže na
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
-
Pozitivno
procjenjuje
važnost nauke i
novih saznanja za
razvoj svoje
struke.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
-
180
Razvija logičko
-
Korišćenje
grafofolija u
prikazivanju
konstrukcije lika
kod ogledala i
sočiva.
Internet
prezentacija za
interferenciju,
difrakciju.
Korišćenje
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
zračenje.
- Definiše i
objašnjava zakone
toplotnog zračenja
Kirhofov, ŠtefanBolcmanov i Vinov
zakon.
- Navodi i pojašnjava
pojam fotona.
- Definiše i
objašnjava Plankov
zakon zračenja.
- Objašnjava
fotoefekat.
- Navodi i objašnjava
talasna svojstva
mikročestica.
- Formuliše Debroljevu formulu.
- Opisuje difrakciju
elektrona.
- Definiše
Hajzenbergovu
relaciju
neodređenosti.
- Definiše i
objašnjava talasnu
funkciju.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
mišljenje.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
učenik
primjerima pojave
apsorpcije,
odbijanja i
prelamanja.
Uočava apsolutno
crno tijelo.
Analizira zakone
toplotnog zračenja.
Uočava šta je
foton.
Određuje enrgiju,
masu i impuls
fotona.
Uočava i shvata
pojavu fotoefekta i
obrazlaže
jednačinu
fotoefekta.
Analizira talasna
svojstva
mikročestica.
Uočava dualizam
svjetlosti i
mikročestica.
Rješava zadatke iz
fotoefekta.
Uočava i obrazlaže
difrakciju
elektrona.
Vrednuje fizički
smisao talasne
funkcije i poznaje
pojam tunelefekat.
Elementi atomske fizike
- Rezimira stečeno
- Uočava i obrazlaže
znanje o atomu i
osnovne osobine
modelima atoma.
atoma, strukturu i
modele atoma.
- Izvještava o
- Interpretira Borove
Borovim
postulate.
postulatima.
- Definiše
- Razlikuje energiju
energetska stanja
jonizacije i
u atomu.
enegriju veze.
- Pojašnjava termine
- Određuje i shvata
kvantovanja
kvantne brojeve.
energije i
- Uočava serije u
poluprečnika
spektru atoma
atoma.
vodonika.
- Upoznaje kvantne
- Rješava
brojeve ( glavni,
maksimalne i
Preporuke za
izvođenje nastave
grafofolija, crteža
za sve zakone.
-
-
-
Razvija pozitivan
stav prema novim
saznanjima.
-
-
181
Vježba:
Određivanje
karakteristika foto
ćelije.
Zadatak:
Snimiti
karakteristike date
foto ćelije i za
usvojeni svjetlosni
fluks odrediti
maksimalnu brzinu
fotoelektrona.
Korišćenje
grafofolija i
šematskih prikaza
strukture atoma,
spektra vodonika ,
rentgenske cijevi,
laserske cijevi.
Odlazak u obližnji
medicinski centar i
upoznavanje sa
rentgen aparatom.
Informativni ciljevi i
Formativni ciljevi
sadržaji
učenik
učenik
minimalne
sporedni, magnetni
frekvencije za date
i spinski).
serije.
- Definiše i
objašnjava
- Uočava rentgensko
nastanak periodnog
zračenje i
sistema
rentgensku cijev.
elemenata.
- Razlikuje osnovna
svojstva
- Definiše svojstva
rentgenskog
rentgenskog
zračenja.
zračenja
(difrakciju i
- Rješava zadatke iz
apsorpciju).
rentgenskog
zračenja.
- Navodi definiciju
primjene
- Uočava pravila
rentgenskog
zaštite od
zračenja u
rentgenskog
medicini.
zračenja.
- Objašnjava zaštitu
- Analizira lasersko
od rentgenskog
zračenje i njegovu
zračenja.
primjenu u
medicini.
- Definiše lasersko
zračenje, načine
dobijanja i vrste.
- Upoznaje primjenu
lasera u medicini.
Elementi nuklearne fizke
- Rezimira osnovne
- Analizira osnovne
karakteristike
karakteristike
jezgra ( masu,
jezgra.
naelektrisanje,
- Uočava formulu za
dimenzije i defekt
defekt mase i
mase).
energiju veze.
- Objašnjava modele
- Rješava zadatke iz
jezgra.
defekta mase.
- Definiše nuklearne
- Analizira nuklearne
sile, njihove
sile i modele
osnovne osobine i
jezgra.
podjelu.
- Uočava i razumije
prirodu
- Definiše i upoznaje
elementarnih
klasifikaciju
čestica.
elementarnih
čestica.
- Uočava osnovne
osobine i podjele
- Upoznaje kosmičko
kosmičkog
zračenje i njegove
zračenja.
osobine.
- Rezimira
- Analizira podjelu
radioaktivnost i
radioaktivnosti.
radioaktivni rastvor - Izvodi zakon
kao i zakon
radioaktivnog
radioaktivnog
raspada.
raspada.
- Uočava i obrazlaže
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
-
182
Razvija sposobnost
opažanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Korišćenje
grafofolije i prikazi
strukture jezgra,
klasifikacija
elementarnih
čestica, prikaz
radioaktivnog
raspada, šematski
prikaz alfa, beta i
gama raspada.
-
Korišćenje
internetprezentacija za
korišćenje izotopa
u medicini.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Upoznaje osnovne
osobine
radioaktivnosti
apsorpciju i
detekciju.
- Objašnjava
primjenu
radioaktivnosti i
zaštitu od
radioaktivnosti.
- Izvještava o
pojmovima fisije i
fuzije.
- Objašnjava
primjenu izotopa u
medicini.
Biofizika
- Objašnjava
osnove biofizike,
značaj fizike na
žive organizme.
- Rezimira količinu
toplote i
objašnjava princip
rada
biokalorimetra.
- Objašnjava
kretanje krvotoka i
mjerenje krvnog
pritiska.
- Definiše i
objašnjava
biostruje.
- Objašnjava
elektrostimulaciju,
galvanizaciju.
- Definiše i
objašnjava
auskultacione
tehnike i
fonokardiograf.
- Objašnjava EKG,
endometriju,
radiotelemetriju i
skener.
- Opisuje oko kao
optički sistem.
- Pojašnjava
endoskopiju.
- Objašnjava
holografiju.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
-
-
-
-
-
-
-
-
učenik
interakciju fotona i
čestice.
Analizira fiziološko
dejstvo
radioaktivnog
zračenja.
Uočava i razumije
dozimetriju,
jonizaciju i
radiometrijsko
zračenje.
Klasifikuje
nuklearne reakcije.
Razlikuje pojave
fisije i fuzije.
Uočava osnovne
karakteristike
biofizike.
Analizira razmjenu
količine toplote.
Uočava vrste
kretanja fluida i
shvata princip
mjerenja krvnog
pritiska.
Analizira strukturu
ćelije i nastanak
biostruja.
Uočava princip
rada EKG, skenera,
magnetne
rezonance,
endometrije,
radiotelemetrije.
Uočava kako se
formira lik u oku.
Analizira
nedostatke sočiva
Vrednuje značaj
biomarkera i njihov
značaj za čovjeka
-
-
183
Shvata značaj
povezivanja teorije
i prakse.
Razumije odnos
tehnike i prirode.
Prihvata i poštuje
propise u radu.
Pozitivno
procjenjuje
važnost novih
saznanja iz svoje
struke.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
-
Korišćenje
grafofolija.
Obilazak
medicinskog
centra.
Korišćenje internet
prezentacija.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Upoznaje i
pojašnjva
magnetnu
rezonancu.
- Upoznaje
biomarkere i
njihovu primjenu u
medicini i ostalim
granama.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
Preporuke za
izvođenje nastave
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- J. Janjić, M. Pavlov, B. Radivojević: Fizika za II, III i IV razred, Beograd, 2004.
- Ing. V. M. Vučić, dr. ing. D. M. Ivanović: Elektromagnetika i optika, Naučna
knjiga, Beograd, 1980.
- D. Popović, V. Stefanović: Fizika sa osnovama biofizike, Beograd, 1989.
- Dr V. Ivanović, dr K. Konstantinov: Biomarkeri, Velarta, Beograd, 2000.
- N. Čaluković, N. Kadelburg: Zbirka zadataka i testova, Krug, Beograd, 2004.
- P. Kulišić: Fizika za II, III i IV razred srednje stručne škole, Školska knjiga, d. d.
Zagreb, 2006.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
Grafoskop.
- Odgovarajući materijal za laboratorijske vježbe.
- Kao pomoć može se koristiti i laptop.
-
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno.
- Usmeno, najmane jednom u kalsifikacionom periodu.
- Pismeno- pismene vježbe nakon završene oblasti (pismena vježba bi trebala da
sadrži odgovarajuće zadatke iz te oblasti).
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
-
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
-
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Diplomirani fizičar;
- profesor fizike.
10. Povezanost predmeta
Znanja
-
Oscilacije
Magnetno polje
Optika
Radioaktivnost
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Matematika
- Trigonometrijske f-je,
grafici
- Skalarni i vektorski
proizvod
- Geomertija
- Eksponencijalne i
184
Znanja
-
Kretanje fluida
Optika (oko)
EKG, rentgensko zračenje
Laseri
Biostruje
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
logaritamske f-je
- Anatomija i fiziologija
- Krvni sudovi i srce
- Građa oka
- Poznavanje anatomije
- Biologija
- Građa ćelije
185
1.3.6. ETIKA
1. Naziv predmeta: ETIKA
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
Ukupno
72
72
72
72
3. Opšti ciljevi nastave
- Usvajanje osnovnih etičkih pojmova.
- Upoznavanje različitih sistema vrijednosti u istoriji etike.
- Upoznavanje sa etičkim kodeksima.
- Sticanje znanja o značaju estetskog izgleda, propisane uniforme, savjesnog
obavljanja posla i ponašanja medicinskog radnika prema pacijentu.
- Sticanje znanja o timskom radu, čuvanju poslovne tajne, poštovanje čovjekovog
života, privatnosti pacijenta i pravilnom odnosu prema pacijentu u zavisnosti od
uzrasta i kategorije bolesti.
- Sticanje znanja o humanitarnim organizacijama i prvoj pomoći.
- Podsticanje učenika na aktivno učešće u nastavi, podsticanje ka usavršavanju
profesije.
- Razvijanje osjećaja odgovornosti i preciznosti u radu.
- Razvijanje sposobnosti komunikacije i kulture vođenja dijaloga.
186
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: TREĆI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Opšti pojmovi o etici
- Razlikuje teorijsku - Uočava važnost
Uvod
etike u
od primijenjene
- Poznaje pojam i
svakodnevnom
etike.
sadržaj etike.
životu.
- Analizira odnos
- Zna porijeklo i
morala i etike.
značenje termina
- Vrednuje značaj
"filozofija" i
moralnog
"etika".
rasuđivanja.
- Upoznaje etiku kao
- Analizira ulogu
praktičnu
volje kao moći
filozofsku
unutrašnjeg
disciplinu.
usmjeravanja.
- Definiše pojam
- Određuje stepen
morala i njegovu
razvijenosti volje
istorijsku
kod sebe i okoline.
uslovljenost.
- Analizira značaj
- Obrazlaže nastanak
savjesti za razvoj
i razvitak moralnih
ličnosti.
normi.
- Izražava svoje
- Objašnjava
mišljenje o
pojmove moralno
savjesti, stidu,
rasuđivanje i
kajanju, i sl.
moralno
- Uočava razliku
ponašanje.
između morala,
- Objašnava
običaja, religije,
preduslove za
prava.
moralno
rasuđivanje i
ponašanje ( svijest,
razum, osjećanja,
volja, osjećanja
dužnosti i sl. ).
- Obrazlaže značaj
savjesti za moralnu
svijest i moralni
fenomen kao
takav.
- Navodi pojam
deontologije i
poznaje različite
vrste odgovornosti.
- Upoznaje odnos
između: običaja i
morala, religije i
morala, prava i
morala.
Istorijat etičkih učenja
Etička učenja
- Analizira Sokratov
- Razvija pravilan
antičkog doba
stav "vrlina je
odnos prema
187
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Diskusija:
Savjest, stid,
kajanje.
-
Diskusija na teme:
Dobro-zlo
-
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Poznaje i obrazlaže
Sokratovo,
Platonovo i
Aristotelovo učenje
o vrlini.
- Nabraja pravce u
etici: hedonizam i
stoicizam.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
društvenim
naukama.
Formativni ciljevi
-
-
-
-
učenik
znanje".
Upoređuje
pojmove dobra i
zla.
Analizira Platonov
princip mjere i
harmonije.
Razlikuje
Aristotelove etičke
i dianoetičke
vrline.
Određuje i shvata
pojmove
hedonizam i
stoicizam.
Uočava razlike
između etičkog
učenja hrišćanske
crkve i današnjih
shvatanja etike.
Određuje postulate
moralnog
djelovanja.
Vrednuje slobodu
kao uslov
moralnosti.
Etička učenja
srednjeg i novog
vijeka
- Poznaje hrišćanske
etičke norme i
pravila.
- Upoznaje i
obrazlaže Kantove
kategoričke
imperative.
- Objašnjava
Šopenhauerovu
etiku pesimizma.
- Obrazlaže Ničeov
pojam imoralizma.
- Razlikuje
Najnovija etička
Kjerkegorove
učenja
stadijume na
- Navodi
životnom putu
predstavnike
čovjeka.
egzistencionalizma
- Analizira Jaspersov
(Kjerkegor,
pojam slobode i
Jaspers, Sartr).
nesigurnosti.
- Poznaje i obrazlaže
- Analizira Sartrov
pojmove
pojam slobode i
egzistencija i
odgovornosti.
esencija.
- Navodi određenja
individualne
egzistencije
(neponovljivost,
konačnost,
prolaznost,
slučajnost,
neizvjesnost).
Zakletve i kodeksi medicinske etike
- Zna Hipokratovu
- Analizira značajne
-
-
188
Razvija slobodu
iznošenja
sopstvenog stava i
uvažavanja
suprotnog.
Porihvata i poštuje
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Aristotelove etičke
i dianoetičke
vriline i današnje
shvatanje vrlina.
-
Diskusija:
Etička učenja
hrišćanske crkve i
današnje shvatanje
etike.
-
Pretraživanje
interneta na temu:
Najnovija etička
učenja,
prikupljanje
podataka i
diskusija.
-
Prikaz Hipokratove
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
propise u radu.
odredbe
zakletvu.
Hipokratove
- Zna Maimonidovu
zakletve.
ljekarsku molitvu.
- Analizira začetke
- Navodi Ženevsku
rada medicinskih
reviziju
sestara.
Hipokratove
- Upoređuje
zakletve.
Hipokratovu
- Zna zakletvu
zakletvu sa
Florens Najtingejl.
zakletvom Florens
- Obrazlaže
Najtingel i uviđa
Helsinšku
njihov značaj.
deklaraciju o
- Upoređuje zakone
biomedicinskim
medicinske etikeistraživanjima.
po jedna ocjena u
- Pojašnjava
svakom
deklaraciju o
klasifikacionom
pravima bolesnika.
periodu.
- Navodi
- Vrednuje kodeks
internacionalni
etičkih pravila koja
kodeks etike
će koristiti u svom
medicinskih sestara
radu.
(tehničara).
- Zna kodeks etike
medicinskih sestara
Crne Gore.
Moralne obaveze medicinskog radnika
- Uviđa korelaciju
- Razvija pravilan
Lik medicinskog
između estetskog
odnos prema
radnika
izgleda, propisane
zanimanju.
- Opisuje ličnost
uniforme,
- Navikava se na red i
medicinskog
ponašanja
urednost.
radnika.
medicinskog
- Zna prava bolesnika
radnika i
(štićenika) u skladu
povjerenja
sa važećim
bolesnika.
propisima.
- Vrednuje pravo
- Opisuje odnos
izbora bolesnika
medicinskog radnika
(štićenika) o odluci
prema bolesniku,
sopstvenog zdravlja
rodbini bolesnika i
i života.
posjeti.
- Vrednuje značaj
saradnje
zdravstvenog
radnika sa
pacijentom i
članovima njegove
porodice.
189
Preporuke za
izvođenje nastave
zakletve i
Maimonidove
ljekarske molitve,
analiza i diskusija
od strane učenika u
cilju shvatanja
značaja istih.
-
Video zapis.
Prikaz adekvatne
uniforme i
komunikacije
zdravstvenog
radnika i pacijenta.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
Čuvanje medicinske
tajne
- Zna značaj čuvanja
medicinske tajne.
Poštovanje ljudskog
života
- Zna da poštuje
ljudski život.
- Opisuje pravila
poštovanja ljudskog
života.
Timski rad
- Poznaje značaj
timskog rada i uloge
medicinskog
tehničara u timu.
- Navodi pravila koja
se moraju poštovati
pri timskom radu.
Formativni ciljevi
-
-
učenik
Uočava značaj
obaveze čuvanja
medicinske tajne.
Vrednuje značaj
čovjekovog života.
-
-
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Usvaja principe
medicinske etike.
Razvija osjećaj
odrgovornosti i
ispunjavanja radnih
obaveza.
- Razvija svijest o
- Vrednuje značaj
značaju timskog
saradnje
rada.
medicinskog
tehničara sa svojim
kolegama u cilju
postizanja što
boljih rezultata u
obavljanju svoje
profesije.
Etički odnos medicinskog radnika prema uzrastu i vrstama bolesti
- Razvija osjećaj
Etički odnos prema - Suočava se sa
problemom
lične odgovornosti
djetetu
hospitalizacije
prema higijeni,
- Navodi definiciju
djece i shvata
zdravlju i
djetinjstva.
etičnost
sposobnost
- Opisuje specifične
uključivanja
empatije.
potrebe bolesnog
roditelja u proces
djeteta.
liječenja.
- Opisuje postupak
adekvatnog odnosa
- Uviđa značaj
sa djecom.
poštovanja potreba
djeteta.
Etički odnos prema - Uočava značaj
- Razvija svijest
sarim ljudima
adekvatnog odnosa
profesionalne
medicinskog
odgovornosti.
- Navodi definiciju
radnika prema
starenja-starosti.
starim osobama i
- Opisuje
njihovim
psihofizičko stanje
potrebama.
starih ljudi.
- Poznaje potrebe
starih osoba.
- Navodi pravila koja
se moraju
poštovati u odnosu
sa starim ljudima.
Etički odnos prema
pacijentima sa:
- posebnim
potrebama
-
Uočava razliku u
simptomima osoba
sa posebnim
potrebama,
-
190
Razumije značaj
lične odgovornosti
prema higijeni i
zdravlju.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Diskusija:
Značaj čuvanja
tajne.
-
Diskusija:
Poštovanje
ljudskog života.
-
Diskusija:
Prednosti timskog
rada.
-
Video zapis.
Prikaz bolesnog
djeteta.
-
Diskusija:
Stari ljudi i njihovo
psihofizičko stanje,
navođenje
primjera.
Video zapis.
Osobe sa posebnim
potrebama,
mentalnim
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
mentalnim
- mentalnim
- Razvija osjećaj
smetnjama i
smetnjama
odgovornosti.
tjelesnim
- tjelesnim
oštećenjima.
oštećenjima
- Uviđa značaj
- Navodi definiciju
poštovanja pravila
mentalnih
u radu sa
retardacija.
pacijentima sa:
- Definiše mentalne
posebnim
smetnje.
potrebama,
- Definiše tjelesna
mentalnim
oštećenja.
smetnjama i
- Opisuje potrebe
tjelesnim
ljudi koje su
oštećenjima.
nastale zbog
duševnih ili
tjelesnih promjena
ovih kategorija
bolesnika.
- Navodi pravila rada
koja se moraju
poštovati u radu sa
pacijentima sa:
posebnim
potrebama,
mentalnim
smetnjama i
tjelesnim
oštećenjima.
Etički odnos prema
- Razlikuje simptome - Razumije značaj i
ljudima oboljelim
zaraznih bolesti.
osjećaj lične
od zaraznih bolesti
odgovornosti
- Vrednuje značaj
prema higijeni i
adekvatnog odnosa
- Definiše zarazne
zdravlju.
prema oboljelim od
bolesti.
zaraznih bolesti i
- Opisuje pravila
značaj izolacije.
adekvatnog odnosa
prema oboljelim od
zaraznih bolesti.
Humanitarne organizacije i prva pomoć
- Pozitivno ocjenjuje
- Vrednuje značaj
- Poznaje svjedske
važnost novih
postojanja
humanitarne
znanja iz svoje
humanitarnih
organizacije (Crveni
struke.
organizacija.
krst, Crveni
- Uočava važnost
polumjesec,
dobrovoljnog
UNICEF, FAO, i dr.).
davanja krvi.
- Zna adekvatan
- Analizira obavezu
odnos prema
prve pomoći kao
dobrovoljniom
službenu i moralnu
davaocima krvi.
dužnost.
- Nabraja postupke
pružanja prve
pomoći.
191
Preporuke za
izvođenje nastave
smetnjama i
tjelesnim
oštećenjima.
-
Prikaz fotografija
različitih vrsta
zaraznih bolesti.
-
Seminarski radovi
na teme:
Svjetske
zdravstvene
organizacije.
Prva pomoć.
Dobrovoljni
davaoci krvi.
-
-
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
- Opisuje stanje
povrijeđenog.
Velike i vječite teme i dileme u medicinskoj etici
- Vrši komparaciju
- Razvija sposobnost
- Nabraja vječite
pomenutih tema i
argumentovanog
teme i dileme:
formira svoje
iznošenja
- eutanazija;
mišljenje.
sopstvenog
- abortus;
mišljenja i
- vještačka oplodnja;
uvažavanje
- medicinski
suprotnog.
eksperimenti;
- Razvija umješnost
- kloniranje.
slušanja i kulturu
dijaloga.
Preporuke za
izvođenje nastave
-
Debata na teme:
Eutanazija.
Abortus.
Vještačka
oplodnja.
Medicinski
eksperimenti.
Kloniranje.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- V. Pavićević: Osnovi etike, Kultura, Beograd, 1967.
- F. Jodl: Istorija etike, Veselin Masleša, Sarajevo, 1975.
- A. Makintajner: Kratka istorija etike, Plato, Beograd, 2000.
- J. Marić: Medicinska etika, XII dopunjeno i prerađeno izdanje, MegRaf, Beograd,
2002.
- D. Milovanović: Medicinska etika, Naučna kniga, Beograd, 1986.
- I. Pančovski: Etika hrišćanske ljubavi, Prosveta, Niš, 1973.
- M. Životić: Osnovna učenja o najvišem dobru i cilju života, Rad, Beograd, 1962.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Računarska učionica.
- Omogućen pristup internetu.
- Grafoskop.
- Video projektor.
- Priručnici.
- Slike.
- Fotografije.
- Šira literatura.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Provjera znanja se vrši usmeno i pismeno.
- Usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Učenik mora biti ocijenjen na kraju svakog klasifikacionog perioda.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
-
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Profesor filozofije;
- diplomirani pedagog.
192
10. Povezanost predmeta
Znanja
-
Timski rad
- Opšti pojmovi o etici
- Timski rad
- Kontakt sa klijentom
- Sociološko, psihološki i
medicinski aspekti estetske
njege
Povezanost sa drugim predmetima
Predmet
Znanja
- Psihologija i
- Komunikacija u
komunikologija
organizaciji
- Poslovni kodeks preduzeća
- Preduzetništvo
- Organizaciona struktura
privrednog društva
- Estetska njega
- Moralne obaveze
medicinskog radnika
193
1.3.7. PREDUZETNIŠTVO
1. Naziv predmeta: PREDUZETNIŠTVO
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Razred
I
II
III
IV
Ukupno
Vrste nastave
Praktična
Teorija
Vježbe
nastava
40
40
Ukupno
66
66
26
26
3. Opšti ciljevi nastave
- Razvijanje preduzetničke sposobnosti.
- Sticanj znanja o razvoju biznis ideje.
- Sticanje znanja o izradi biznis plana.
- Sticanje znanja i vještina za osnivanje privrednog društva.
- Sticanje znanja i vještina za upravljanje malim privrednim društvom.
- Osposobljavanje za rad u timu.
- Osposobljavanje za primjenu moderne vrste komunikacije.
- Osposobljavanje za prezentovanje rezultata rada uz pomoć savremenih
tehnologija.
194
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: ČETVRTI
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Biznis ideja i biznis plan
- Razvija osjećaj za
- Suočavajući
- Upoznaje pojam
kreativnost.
argumente kritički
biznis ideja.
- Razvija sposobnost
procjenjuje
- Opisuje nastanak
postizanja
kvalitet poslovne
biznis ideje.
kompromisa.
ideje u skladu sa
- Nabraja i
postulatima
opredjeljuje se za
tržišnog
poslovnu ideju.
poslovanja.
- Nabraja moguće
- Razvija analitičko
vrste djelatnosti.
mišljenje.
- Uviđa važnost
- Opisuje pojam
izrade biznis plana
biznis plana.
u kontekstu
obezbjeđivanja
podrške, kako
- Razvija
unutar samog
odgovornost u
privrednog društva
radu.
tako i od strane
eksternih partnera
(investitora,
kreditora).
- Razvija stručnost.
- Upoznaje pojmove:
- Razlikuje pojmove:
vizija, misija,
vizija, misija,
strategija, ciljevi.
strategija.
- Uočava važnost
- Kroz primjere
očuvanja zdrave
obrazlaže ciljeve
životne sredine.
privrednog društva.
- Upoznaje postupak
istraživanja tržišta. - Kroz primjere
obrazlaže postupak
istraživanja tržišta
- Razvija osjećaj za
na novom
marljivost i
primjeru.
- Upoznaje pojmove:
preciznost.
- Izvodi zaključke o
marketing plan i
potencijalnoj
plan prodaje.
konkurenciji.
- Izvodi zaključak o
potencijalnim
kupcima/korisnicim
- Opisuje elemente
a usluga.
finansijskog plana
privrednog društva. - Vrši opis
proizvoda/usluga.
- Uviđa značaj
sprovođenja
kontrole kvaliteta
proizvoda/usluga.
- Kroz primjere
195
Preporuke za
izvođenje nastave
- Poželjno je
učenicima ukazati
na primjere.
- Organizovati
prisustvo
predstavnika
realnog privrednog
društva.
- Primjena tehnika
za unapređenje
razmišljanja, npr.
Eksperiment Šest
šešira.
- Kao model može da
posluži biznis plan
realnog privrednog
društva.
- Pripremiti
integralnu cjelinu
od elemenata
biznis plana.
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
- Objašnjava
neophodnost
očuvanja životne
sredine.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
obrazlaže
elemente
finansijskog plana
privrednog društva.
- Sarađuje kod
izrade plana
- Rezimira biznis
očuvanja životne
plan.
sredine za
- Prezentuje biznis
konkretno
plan.
privredno društvo.
- Oblikuje dinamiku
realizacije biznis
plana.
- Kritički procjenjuje
slabosti sačinjenog
biznis plana.
Osnivanje privrednog društva
Ime privrednog društva
- Nabraja moguća
- Opredjeljuje se za
rješenja za ime
ime privrednog
privrednog društva.
društva u skladu sa
propisima i
poštujući principe
jednostavnosti i
jedinstvenosti.
Vizuelni identitet privrednog društva
- Upoznaje elemente - Oblikuje vizuelni
i značaj
identitet
oblikovanja
privrednog društva.
vizuelnog
identiteta
privrednog društva.
Registracija privrednog društva
- Upoznaje postupak - Popunjava
registracije
formulare za
privrednog društva.
registraciju
privrednog društva.
- Opisuje moguće
oblike
- Sprovodi aktivnosti
organizovanja
na pribavljanju
privrednog društva.
pečata i štambilja.
Otvaranje računa kod poslovne banke
- Popunjava
- Opisuje postupak
formulare za
otvaranja računa
otvaranje računa
kod poslovne
kod poslovne
banke.
banke.
- Obavlja postupak
otvaranja računa
kod poslovne
banke.
Preporuke za
izvođenje nastave
- Razvija logičko
mišljenje i
sposobnost za
pravilno
rasuđivanje i
zaključivanje.
- Rad u grupama:
učenici predlažu
moguća rješenja a
nakon toga, kroz
diskusiju, donose
odluku.
- Stiče radne navike.
- Rad na računaru:
učenici koriste
programe za
obradu teksta i
slika.
196
- Izrada organograma
privrednog društva.
Informativni ciljevi i
Socijalizacijski
Formativni ciljevi
sadržaji
ciljevi
učenik
učenik
učenik
Poslovni kodeks preduzeća
- Upoznaje pojam
- Popunjava
poslovni kodeks
formulare za
privrednog društva.
otvaranje računa
kod poslovne
- Nabraja elemente
banke.
poslovnog kodeksa.
- Obavlja postupak
otvaranja računa
kod poslovne
banke.
Organizaciona struktura privrednog društva
- Upoznaje tipove
- Pronalazi sličnosti i
organizacione
razlike između
strukture
različitih tipova
privrednog društva.
organizacionih
struktura
privrednog društva.
Rad u sektorima i poslovanje privrednog društva
- Pronalazi sličnosti i - Razvija sposobnost
- Upoznaje različite
snalaženja u
razlike u nivoima
nivoe upravljanja
hijerarhiji
upravljanja
privrednim
socijalnih odnosa.
privrednim
društvom.
društvom.
- Upoznaje postupak
- Popunjava prijavu
zasnivanja radnog
o slobodnom
odnosa u
radnom mjestu.
privrednom
- Učestvuje u izradi
društvu.
jednostavnog
- Upoznaje postupak
godišnjeg
izrade godišnjeg
izvještaja o radu.
izvještaja o radu.
Služba opštih poslova
- Razvija spremnost i
- Obavlja usmenu i
- Nabraja i opisuje
sposobnost za
pisanu
aktivnosti u okviru
saradnju.
komunikaciju
službe opštih
unutar privrednog
poslova.
društva i sa
- Razvija
eksternim
odgovornost u
partnerima.
radu.
- Tehnički održava
internet sajt
privrednog društva.
- Šalje i prima poštu
i druge službene
materijale.
Sektor Marketing
- Razvija
- Kroz primjere
- Upoznaje pojam
komunikativnost,
obrazlaže strukturu
marketinga.
efikasnost u radu,
asortimana
- Opisuje postupak
marljivost i
proizvoda/usluga.
istraživanja tržišta.
preciznost.
- Sprovodi postupak
- Upoznaje pojam i
formiranja cijene
elemente
197
Preporuke za
izvođenje nastave
- Kao model može da
posluži konkurs za
prijem u radni
odnos objavljen u
dnevnoj štampi.
- Rad u grupama od
tri do pet učenika.
- Upotrebljava
kancelarijsku
opremu (telefon,
faks, fotokopir
aparat, skener,
štampač).
- Rad na računaru:
Učenici koriste
programe za
obradu teksta i
slika, kao i
programe za
Informativni ciljevi i
sadržaji
učenik
marketing miksa:
proizvod, cijena,
promocija i
distribucija.
-
-
-
Sektor komercijala
- Upoznaje vrste i
elemente
dokumentacije
koja prati poslove
nabavke i prodaje.
Socijalizacijski
ciljevi
učenik
Formativni ciljevi
učenik
proizvoda/usluga.
Kroz primjere
obrazlaže važnost i
načine promocije.
Upoređuje moguća
rješenja za
reklamni slogan i
reklamnu poruku
privrednog društva.
Upoređuje moguće
forme i sadržaje
reklamnog
materijala.
Planira način
reklamiranja
privrednog društva,
odnosno
proizvoda/usluge.
Kroz primjere
obrazlaže moguće
načine distribucije.
- Izrađuje ponudu,
porudžbenicu,
predračun, upit,
račun i ostala
dokumenta iz
oblasti poslova
nabavke i prodaje.
Sektor finansija i računovodstvo
- Kroz primjere
- Opisuje postupak
obrazlaže način
obračuna zarada.
obračuna zarada,
- Opisuje način
poreza i doprinosa.
obračuna poreza i
doprinosa.
- Obavlja
- Upoznaje
blagajničke
blagajničke
poslove.
poslove.
- Obavlja poslove
- Upoznaje postupak
plaćanja dospjelih
plaćanja dospjelih
obaveza i naplate
obaveza i naplate
dospjelih
dospjelih
potraživanja.
potraživanja.
Preporuke za
izvođenje nastave
elektronsku
komunikaciju.
- Izrada reklamnog
materijala.
- Razvija analitičko
mišljenje.
- Podstiče razvoj
tačnosti,
preciznosti i
urednosti.
- Formira stav o
preuzimanju
odgovornosti.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
- V. Vukotić: Preduzetništvo i biznis, Ekonomski fakultet, Podgorica, 1996.
- J. Manojlović, S. Ignjatović: Poslovna i službena korespondencija za I razred,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005.
- D. Bogdanović, G. Ivanišević: Osnovi ekonomije za I razred, Zavod za udžbenike i
nastavna sredstva, Beograd, 2004.
198
- D. Dragiđić, B. Ilić, B. Medojević, M. Pavlović: Osnovi ekonomije za II razred,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004.
- R. Rajović: Osnovi prava za I razred, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 2004.
- Publikacija „Moj Biznis“, Montenegro Biznis Alijansa, Podgorica, 2004.
- Hauard Potit: Kako započeti sopstveni biznis, CID, Podgorica, 1997.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave
- Učionica sa najmanje pet računara snabdjevenih adekvatnom programskom
opremom, fax, telefon, skener, štampač, fotokopir aparat.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika
- Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Ocjena vježbi, jedna u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta
- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika
- Diplomirani ekonomista.
10. Povezanost predmeta
Znanja
- Oblikovanje vizuelnog
identiteta privrednog
društva
- Usmena i pisana
komunikacija
- Održavanje internet sajta
- Izrada reklamnog
materijala
- Vizuelni identitet
provrednog društva
- Poslovni kodeks
preduzeća
- Organizaciona struktura
privrednog društva
Povezanost sa drugim predmetima
Predmeti
Znanja
- Informatika
- Informacije u tekstualnom
vidu
- Multimedijalno
predstavljanje informacija
- Internet
- Korišćenje računarskih
programa kao vida
komuniciranja
- Likovna umjetnost sa
- Slikarstvo
estetikom
- Grafika
- Etika
- Opšti pojmovi o etici
- Timski rad
199
2. STRUČNI ISPIT
2.1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNO-TEORIJSKI DIO ISPITA
2.1.1. KOZMETOLOGIJA
1. Naziv ispitnog kataloga: KOZMETOLOGIJA
2. Cilj ispita
- Provjera uspješnosti učenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti
Kozmetologije.
3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu
1. Opisati građu i navesti funkcije kože.
2. Nabrojiti i analizirati kozmetičke sirovine neorganskog i organskog porijekla.
3. Navesti i objasniti značaj kozmetičkih sirovina biljnog porijekla.
4. Navesti i objasniti kozmezičke sirovine životinjskog porijekla.
5. Analizirati razlike viših masnih alkohola i viših masnih kiselina.
6. Opisati i objasniti značaj biljnih ekstrakata.
7. Opisati alge i ekstrakte algi.
8. Navesti kozmetičke sirovine polusintetičkog porijekla.
9. Navesti kozmetičke sirovine sintetičkog porijekla.
10. Objasniti površinski aktivne materije.
11. Obrazložiti osobine emolijensa.
12. Obrazložiti osobine ugušćivača.
13. Navesti konzervanse.
14. Navesti antioksidanse.
15. Navesti boje i mirise.
16. Definisati kozmetičke proizvode i navesti podjelu.
17. Opisati prave rastvore.
18. Opisati koloidne rastvore-geli.
19. Opisati emulzije i postupke njihovog dobijanja.
20. Opisati ekstrativne rastvore i načine njihovg dobijanja.
21. Obrazložiti osobine i vrste sapuna.
22. Navesti vrste i sastav šampona.
23. Navesti proizvode za kupanje.
24. Navesti proizvode za tuširanje.
25. Navesti i objasni upotrebu krema i losiona za čišćenje kože.
26. Navesti gelove i ulja za čišćenje kože.
27. Navesti proizvode za piling kože.
28. Navesti paste za zube.
29. Navesti proizvode za njegu usne duplje.
30. Opisati dezodoranse.
31. Opisati antipespirante.
32. Opisati supstance za izradu krema za njegu kože.
33. Navesti vrste krema za masažu.
34. Navesti losione za njegu kože.
35. Analizirati gel za njegu kože.
36. Opisati ulja za njegu kože.
37. Navesti losione za njegu kose.
38. Analizirati gel za njegu kose.
39. Opisati ulja za njegu kose.
200
40. Navesti pudere za njegu tijela.
41. Objasniti upotrebu maske za njegu kože.
42. Navesti proizvode za njegu ruku.
43. Navesti proizvode za njegu nogu.
44. Navesti proizvode za njegu kože djece.
45. Analizirati proizvode za njegu kože za muškarce.
46. Navesti proizvode za zaštitu od sunčevog zračenja i obrazložiti njihovu
upotrebu.
47. Analizirati proizvode za zaštitu od insekata.
48. Navesti proizvode za izbjeljivanje kože.
49. Navesti proizvode za tamnjenje kože.
50. Analizirati podloge za šminku.
51. Objasniti upotrebu dekorativnih pudera.
52. Analizirati rumenila za lice i objasniti upotrebu.
53. Analizirati sjenke za očne kapke i objasniti upotrebu.
54. Analizirati proizvode za bojenje obrva i trepavica.
55. Analizirati ruževe za usne.
56. Objasniti proizvode za privremeno i trajno kovrdžanje kose.
57. Analizirati lakove za kosu.
58. Analizirati boje za kosu.
59. Objasniti upotrebu proizvoda za uklanjanje suvišnih dlaka.
60. Analizirati lakovi za nokte.
61. Navesti kozmetičke proizvode koji mogu imati neželjene reakcije.
4. Tip ispita
- Usmeno.
- Nastavnik/aktiv formuliše pojedina pitanja i sastavlja detaljan spisak ispitnih
pitanja na osnovu okvirnog spiska pitanja, datog u ispitnom katalogu.
- Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po složenosti na
odgovarajući način – da budu iz različitih taksonomskih kategorija i iz različitih
tematskih oblasti.
- Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta.
- Usmeni ispit traje najviše 20 minuta.
- Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivača.
5. Dozvoljena pomagala
- Pomagala nijesu predviđena.
6. Literatura i drugi izvori
- Za kandidate je preporučena literatura data u Katalogu znanja i godišnjem planu
rada nastavnika.
201
2.1.2. ESTETSKA NJEGA
1. Naziv ispitnog kataloga: ESTETSKA NJEGA
2. Cilj ispita
- Provjera uspješnosti učenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti
Estetske njege
3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu
1. Analizirati organizaciju rada u kozmetičkom salonu.
2. Definisati dezinfekciju i objasniti metode.
3. Definisati sterilizaciju i objasniti metode sterilizacije.
4. Navesti i objasniti tipove kože.
5. Interpretirati masažu kao metodu njege i unapređenja zdravlja.
6. Navesti vrste masaže prema vrsti mehaničkog agensa, namjeni i površini.
7. Opisati akunpresuru i navedi vrste.
8. Opisati refleksoterapiju.
9. Navesti toplotne agense u kozmetoterapiji.
10. Objasniti krioterapiju kao kozmetoterapijsku proceduru.
11. Objasniti primjenu i dejstvo hidroterapije.
12. Navesti metode i postupke depilacije.
13. Navesti metode i postupke epilacije.
14. Obrazložiti primjenu infracrvrnih zraka.
15. Objasniti primjenu vidljivih zraka.
16. Objasniti primjenu ultraljubičastih zraka.
17. Objasniti primjenu polihromatske i monohromatske svjetlosti.
18. Objasniti primjenu galvanske struje.
19. Objasniti primjenu neofaradske struje.
20. Objasniti primjenu naizmjeničnih interferentnih struja.
21. Objasniti primjenu ultrazvuka.
22. Interpretirati hemijsko čišćenje različitih tipova kože.
23. Objasniti postupak njege suve kože.
24. Objasniti postupak njege masne i mješvite kože.
25. Objasniti postupak njege aknozne kože.
26. Objasniti postupak njege ostarjele kože.
27. Objasniti postupak njege kože sa eritemom.
28. Objasniti postupak njege kože sa dishronijama.
29. Objasniti postupak i dejstvo tretmana celulita.
30. Objasniti postupak njege ruku.
31. Objasniti postupak njege nogu.
32. Navesti dekorativne preparate.
33. Objasniti postupak dekoracije nokata.
34. Objasniti postupak korekcije i dekoracije obrva.
35. Objasniti postupak dekoracije trepavica.
36. Objasniti postupak dekoracije očnih kapaka i usana.
37. Opisati postupke šminkanja za različite prilike.
38. Navesti karakteristike i aplikaciju trajne šminke.
39. Analizirati estetsku njegu, izgled i modu.
40. Analzirati estetsku njegu i zdravlje.
41. Analizirati prednosti i ograničenja estetske hirurgije.
42. Objasniti profesionalni estetski poremećaj.
202
4. Tip ispita
- Usmeno.
- Nastavnik/aktiv formuliše pojedina pitanja i sastavlja detaljan spisak ispitnih
pitanja na osnovu okvirnog spiska pitanja, datog u ispitnom katalogu.
- Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po složenosti na
odgovarajući način – da budu iz različitih taksonomskih kategorija i iz različitih
tematskih oblasti.
- Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta.
- Usmeni ispit traje najviše 20 minuta.
- Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivača.
5. Dozvoljena pomagala
- Pomagala nijesu predviđena.
6. Literatura i drugi izvori
- Za kandidate je preporučena literatura data u Katalogu znanja i godišnjem planu
rada nastavnika.
203
2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČI RAD
2.2.1. PRAKTIČNA NASTAVA
1. Naziv ispitnog kataloga: PRAKTIČNA NASTAVA
2. Cilje ispita
- Na praktičnom dijelu stručnog ispita kandidat treba da pokaže:
- prepoznavanje i analizu problema iz oblasti kozmetologije i estetske njege;
- poznavanje i poštovanje poslovne etike i principa konstruktivne komunikacije sa
klijentima;
- pravilnu upotrebu stručne terminologije;
- stepen povezanosti stručnoteorijskih i praktičnih znanja;
- samostalnost u uočavanju problema, njihovom rješavanju, predstavljanju i
vrednovanju predloženih rješenja;
- samostalnost u korišćenju literature i drugih izvora, sistematičnost u radu;
- poznavanje propisa za obezbjeđenje zaštite na radu i zaštite okoline;
- racionalno korišćenje materijala, vremena i energije.
3. Spisak tema/zadataka
1. Izvesti masažu lica, vrata i poprsja
2. Izvesti masažu leđa.
3. Izvesti masažu donjih ekstremiteta.
3. Izvesti masažu grudi i trbuha.
4. Izvesti postupke depilacije toplim i hladnim postupkom.
5. Izvesti procedure elektroforeze.
6. Izvesti procedure mioliftinga kože lica.
7. Izvesti procedure bodiliftinga.
8. Izvesti procedure aplikacije interfentne struje.
9. Izvesti procedure primjene IR-zračenja.
10. Izvesti procedure primjene monohromatske svjetlosti (laser).
11. Izvesti procedure primjene ultrazvuka u tretmanima kože lica.
12. Izvesti procedure primjene u tretmenima tijela.
13. Izvesti tretmane normalne kože.
14. Izvesti tretmane suve kože.
15. Izvesti tretmane masne kože.
16. Izvesti tretmane aknozne kože.
17. Izvesti tretmane mješovite kože.
18. Izvesti tretmane na koži zahvaćenoj senijumom.
19. Izvesti zahvate na koži zahvaćenoj rozaceom.
20. Izvesti tretmane osjetljive kože.
21. Izvesti tretmane atrofične kože.
22. Izvesti tretmane sa hiperpigmentacijama.
23. Izvesti procedure manikira.
24. Izvesti procedure dekoracije nokata.
25. Izvesti tretman pedikira.
26. Izvesti tretman žuljeva.
27. Izvesti kozmetičko zbrinjavanje kurjeg oka.
28. Izvesti oblikovanje i bojenje obrva.
29. Izvesti šminkanje za dan.
30. Izvesti večernju šminku.
31. Izvesti šminku za vjenčanje.
204
32. Izvesti procedure u tretmanima celulita.
4. Uputstvo za sprovođenje stručnog rada
- Nastavnik/aktiv formuliše zadatke i sastavlja detaljan spisak zadataka na osnovu
okvirnog spiska zadataka, datih u ispitnom katalogu, način i postupak realizacije
zadataka.
- Ispitni zadaci se izvlače pred ispitnom komisijom.
- Ocjenu na praktičnom dijelu ispita oblikuje ispitna komisija, na predlog
ispitivača.
5. Dozvoljena pomagala
- Pomagala nijesu predviđena.
6. Literatura i drugi izvori
- Za kandidate je preporučena literatura data u Katalogu znanja i godišnjem planu
rada nastavnika.
205
3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA
Redni
Naziv predmeta
Obavezni načini provjeravanja znanja
broj
1.
Anatomija i fiziologija
Usmeno i pismeno
2.
Latinski jezik
Usmeno i pismeno
3.
Zdravstvena zaštita i higijena
Usmeno
4.
Hemija i biohemija
Usmeno i pismeno
5.
Mikrobiologija
Usmeno i pismeno
6.
Botanika
Usmeno i pismeno
7.
Fizikalna terapija
Usmeno
8.
Estetska njega
Usmeno i pismeno
9.
Kozmetologija
Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno –
pismenom vježbom nakon svake oblasti.
10.
Farmakognozija
Usmeno i pismeno
11.
Dermatologija
Usmeno
12.
Psihologija i komunikologija
Usmeno
13.
Praktična nastava
U okviru svake oblasti provjeravaju se i ocjenjuju
praktični rad na vježbama i usmena obrazloženja
učenika
IZBORNA NASTAVA
1.
Strani jezik II
Usmeno i pismeno
2.
Likovna umjetnost sa estetikom Usmeno i na vježbama
3.
Zdrava ishrana i dijetetika
Usmeno
4.
Humana genetika
Usmeno i pismeno
5.
Odabrana poglavlja iz fizike
Usmneo i pismeno
6.
Etika
Usmeno
7.
Preduzetništvo
Usmeno i u toku vježbi
206
4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA
- U sledeći razred napreduju učenici koji su na kraju školske godine pozitivno
ocijenjeni iz svih predmeta tog razreda i ako su obavili profesionalnu praksu,
kako je predviđeno nastavnim planom.
- Obrazovanje se završava stručnim ispitom, koji obuhvata:
- pismeni ispit iz maternjeg jezika i književnosti,
- pismeni ispit iz stranog jezika ili matematike,
- usmeni ispit iz Kozmetologije ili Estetske njege, po izboru učenika,
- stručni rad.
5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA
- U skladu sa Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim potrebama (u roku od
mjesec dana) Škola izrađuje individualni program (nacrt) uzimajući u obzir odluku
o usmjerenju.
- Individualni program omogućava prilagođeno izvođenje kako bi učenici dostigli
propisani stručni standard u svim predmetima.
6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH
- Programi stručnog obrazovanja koji su pripremljeni za mlade izvode se i za
odrasle u skladu sa polaznim osnovama za prilagođavanje izvođenja obrazovnih
programa obrazovanju odraslih tako, da:
- iz nastavnog plana se izostavljaju predmeti fizičko vaspitanje i slobodne
aktivnosti, koji time prestaju biti uslov za završetak obrazovanja-škola je
obavezna da odraslim ponudi sportske aktivnosti kojima se odrasli mogu
dobrovoljno priključiti;
- škola izradi prilagođen program praktičnog obrazovanja s obzirom na poslove i
zadatke, koje obavlja učesnik obrazovanja;
- za odrasle ne važe uslovi za napredovanje koji su određeni u programima nego
uslovi koje utvrdi Škola u nacrtu izvođenja obrazovnog programa za odrasle;
- se provjeravanje znanja izvodi putem ispita, pri čemu se uzimaju u obzir načini
provjeravanja znanja (usmeno, pismeno, vježbe, praktični rad), određeni
obrazovnim programom;
- odrasli ne polažu međuispit iz uspješnosti praktičnoga obrazovanja.
7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA
Redni
Profil stručne spreme nastavnika i stručnih
Naziv predmeta
broj
saradnika
1.
Anatomija i fiziologija
- doktor medicine
2.
Latinski jezik
- profesor latinskog jezika i književnosti
3.
Zdravstvena zaštita i higijena
4.
Hemija i biohemija
- doktor medicine, specijalista za socijalnu
medicinu;
- doktor stomatologije, specijalista za socijalnu
medicinu;
- doktor medicine, specijalista za higijenu;
- doktor medicine.
I i II razerd:
- profesor hemije
- diplomirani hemičar
- diplomirani inženjer hemijske tehnologije
III razred:
- specijalista biohemije
207
Redni
broj
Naziv predmeta
5.
Mikrobiologija
6.
Botanika
7.
Fizikalna terapija
8.
Estetska njega
9.
Kozmetologija
10. Farmakognozija
11. Dermatologija
12. Psihologija i komunikologija
13. Praktična nastava
Profil stručne spreme nastavnika i stručnih
saradnika
- doktor medicine, specijalista za medicinsku
mikrobiologiju
- diplomirani biolog – mikrobiolog
- profesor biologije
- diplomirani biolog
- specijalista fizikalne medicine
- diplomirani fizioterapeut, specijalista i stepena
fizikalne terapije
- specijalista kozmetologije
- specijalista fizikalne medicine
- specijalista kozmetologije
- diplomirani farmaceut
- diplomirani farmaceut
- specijalista dermatovenerologije
- doktor medicine
- profesor psihologije
- diplomirani psiholog
- profesor pedagogije
- diplomirani pedagog
oblast fizikalne terapije
- diplomirani fizioterapeut, specijalista i stepena
fizikalne terapije
- visoka stručna sprema za fizioterapeuta
- viši fizioterapeutski tehničar
oblast kozmetologija
- specijalista kozmetologije.
oblast estetske njege
- visoka ili viša stručna sprema iz oblasti
kozmetologije
oblast dermatologije
- specijalista dermatovenerolog ili viša stručna
sprema iz oblasti dermatologije
IZBORNA NASTAVA
1.
Strani jezik II
- profesor stranog jezika
2.
Likovna umjetnost sa estetikom
-
3.
Zdrava ishrana i dijetetika
- doktor medicine
4.
Humana genetika
- profesor biologije
- diplomirani biolog
5.
Odabrana poglavlja iz fizike
6.
Etika
-
profesor likovne umjetnosti
akademski slikar, odnosno diplomirani slikar
akademski vajar, odnosno diplomirani vajar
akademski grafičar, odnosno diplomirani grafičar
profesor ili diplomirani istoričar umjetnosti
profesor fizike
diplomirani fizičar
profesor filozofije
diplomirani pedagog
208
Redni
Naziv predmeta
broj
7. Preduzetništvo
Profil stručne spreme nastavnika i stručnih
saradnika
- diplomirani ekonomista
8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA
- Obrazovni program se organizuje i izvodi u školskom obliku.
8. 1. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE
Broj časova kod kojih
Vrsta nastave
se odjeljenje dijeli u
Redni
Ukupno
Naziv predmeta Razred
grupe
broj
časova
T
V
P
T
V
P
Anatomija i
1.
I
108
108
fiziologija
2. Latinski jezik
I
72
36
36
Zdravstvena zaštita
3.
I
72
72
i higijena
I
72
72
4. Hemija i biohemija
II
72
72
III
72
72
5. Mikrobiologija
II
72
72
6. Botanika
II
72
72
36
I
36
7. Fizikalna terapija
II
36
36
II
36
36
8. Estetska njega
III
36
36
IV
33
33
72
II
72
9. Kozmetologija
III
72
72
IV
66
66
10. Farmakognozija
III
72
72
72
III
72
11. Dermatologija
IV
66
66
Psihologija i
12.
IV
66
56
10
komunikologija
I
36
36
36
II
180
180
180
13. Praktična nastava
III
288
288
288
IV
330
330
330
IZBORNA NASTAVA
72
I
72
II
72
72
1. Strani jezik II
III
72
72
IV
66
66
209
Redni
broj
Naziv predmeta
4.
Likovna umjetnost
sa estetikom
Zdrava ishrana i
dijetetika
Humana genetika
5.
Odabrana poglavlja
iz fizike
2.
3.
6.
7.
Etika
Preduzetništvo
T– Teorijska nastava
V– Vježbe
P– Praktična nastava
Razred
Vrsta nastave
Ukupno
časova
T
V
I/II
72
62
10
I/II
72
62
10
III
III
IV
III/IV
IV
72
72
66
72
66
72
64
58
72
40
P
Broj časova kod kojih
se odjeljenje dijeli u
grupe
T
V
P
8
8
26
9. PROFESIONALNA PRAKSA
- Učenici poslije završenog prvog, drugog i trećeg razreda obavljaju profeisonalnu
praksu u skladu sa nastavnim planom.
- Praksa se obavlja u kozmetičkom salonu profesionalne prakse koji je u korelaciji
sa programima stručno teorijskih predmeta i praktične nastave.
- Za izradu programa profesionalne prakse zadužena je škola.
- Profesionalna praksa se ne ocjenjuje, ali je uslov za završetak razreda.
10. SLOBODNE AKTIVNOSTI
- Slobodne aktivnosti učenika sastavni su dio nastavnog plana i obrazovnog
programa.
- Koncepcija slobodnih aktivnosti zasniva se na tome da doprinese kako rekreaciji i
opštekulturnom uzdizanju učenika, tako i upotpunjavanju stručnog znanja.
- Slobodne aktivnosti sadrže obavezne i sadržaje po izboru učenika.
- Program slobodnih aktivnosti priprema škola, polazeći od utvrđenog broja časova
u nastavnom planu (u I i II, III razredu po 36 časova, a u IV – 33 godišnje).
- Program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godišnjeg plana rada škole, a sastoji
se iz tri cjeline:
Obavezni sadržaji vezani za opšteobrazovno područje:
- dani sporta;
- ekološke aktivnosti;
- filmske, pozorišne, muzičke predstave i likovne izložbe;
- posjeta istorijskim spomenicima, muzejima, sajmu knjiga i dr.
Obavezni sadržaji vezani za stručno-teorijsko područje:
- posjete institucijama i preduzećima koja su stručno vezana za obrazovni program
koji se realizuje;
- posjete sajmovima informatike, tehnike i nastavne tehnologije;
- učešće na stručnim predavanjima i takmičenjima u poznavanju određenih oblasti.
Sadržaji po izboru učenika:
- učešće u raznim sekcijama (sportska, dramska, literarna, muzička, likovna,
informatička, prva pomoć, saobraćajni propisi, tehnički i Internet klub i dr. );
- socijalni rad učenika;
210
- organizovanje dopunske i dodatne nastave i dr.
- Uspješnost učenika na slobodnim aktivnostima se ne ocjenjuje, ali su učenici
obavezni da realizuju sadržaje slobodnih aktivnosti jer je to uslov za
napredovanje u viši razred, kao i za završetak obrazovnog programa.
11. SPISAK UČESNIKA KOJI SU UČESTVOVALI U IZRADI OBRAZOVNOG PROGRAMA
- Biljana Janković, spec. kozmetologije, JU Srednja stručna škola „Spasoje
Raspopović“ Podgorica.
- Dragana Šćepanović, doktor medicine, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Sanja Kopitović, prof. italijanskog jezika, JU Srednja medicinska škola,
Podgorica.
- Blažo Stijović, spec. opšte medicine, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko
Zogović“, Berane.
- Ljiljana Žurić, prof. hemije, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Vera Obadović, prof. biologije, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko Zogović“,
Berane.
- Tomislav Celić, prof. biologije, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko Zogović“,
Berane.
- Milan Knežević, spec. fizikalne medicine, Institut „Dr Simo Milošević“, Igalo.
- Ljiljana Vavić, viši fizioterapeutski tehničar, JU SMS „Ivan Goran Kovačić“, Igalo.
- Vera Dabanović, dipl. farmacuet, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Marija Mališić Korać, spec. dermatovenerologije, Dom zdravlja, Plav.
- Isidora Dautović, akademski slikar, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Aleksandar Babović, spec. interne medicine, JU Srednja medicinska škola „Dr
Branko Zogović“, Berane.
- Veselin Radičević, prof. biologije, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko
Zogović“, Berane.
- Suzana Vujošević, prof. fizike, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Stana Lazarević, prof. filozofije, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Jelena Knežević, dipl. psiholog, Centar za stručno obrazovanje.
- Vjera Mitrović, dipl. psiholog, Centar za stručno obrazovanje.
211

PRIKAZ RADA MOBILNOG STRUČNOG TIMA

Školski udžbenici – OBRAZAC - Centar za socijalnu skrb Sisak

pripreme za robotičku alku junior

Vjeronauk

Tekst peticije i prijedlog mjera

KRITERIJI I ELEMENTI OCJENJIVANJA UČENIKA

Druženje mladih informatičara i članova HAZU

KRITERIJI OCJENJIVANJA TE NAČINI I POSTUPCI

OŠ SESVETSKA SOPNICA - Gimnazija Velika Gorica

Zadaća - "Ivana Brlić Mažuranić" Rokovci