2713
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ
Αρ. Φύλλου 174
8 Αυγούστου 2013
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4178
Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης − Περιβαλλο−
ντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ
Άρθρο 1
Απαγόρευση εμπράγματων δικαιοπραξιών
σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές
ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης
1. Από τη δημοσίευση του παρόντος απαγορεύεται
και είναι απολύτως άκυρη η μεταβίβαση ή η σύσταση
εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο, στο οποίο έχει
εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατασταθεί
αυθαίρετη αλλαγή χρήσης, όπως ειδικότερα ορίζεται
στα άρθρα 5 παρ. 2 και 22 παρ. 3 του ν. 1577/1985 (Α΄ 210).
Στην παραπάνω απαγόρευση εμπίπτει και η εισφορά
ακινήτου σε εταιρεία.
2. Από τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου
εξαιρούνται τα ακίνητα, στα οποία έχουν εκτελεστεί
αυθαίρετες κατασκευές ή έχουν εγκατασταθεί αυθαί−
ρετες χρήσεις:
α) που υφίστανται προ της 30.11.1955, ημερομηνίας
ισχύος του από 9.8.1955 βασιλικού διατάγματος ή
β) που έχουν απαλλαγεί από την κατεδάφιση, σύμ−
φωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 3 του
ν. 720/1977 (Α΄ 297) ή
γ) που έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση, σύμφωνα
με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 16 του ν. 1337/
1983 (Α΄ 33) ή των παραγράφων 8 και 10 του άρθρου 9
του ν. 1512/1985 (Α΄4) ή
δ) που έχει ανασταλεί η κατεδάφιση, σύμφωνα με τις
διατάξεις των άρθρων 15, 16, 20 και 21 του ν. 1337/1983
(Α΄ 33), όπως ισχύουν, χωρίς όμως να έχει απορριφθεί
με απόφαση του αρμοδίου κατά περίπτωση οργάνου η
αίτηση για την εξαίρεση από την κατεδάφιση ή
ε) που έχουν εξαιρεθεί από την κατεδάφιση, σύμφωνα
με τις διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 3399/2005 (Α΄ 255) ή
στ) που έχει περατωθεί η διαδικασία διατήρησης, σύμ−
φωνα με τις διατάξεις του ν. 3775/2009 (Α΄ 122) ή του
ν. 3843/2010 (Α΄ 62) και για το χρονικό διάστημα που
προβλέπεται σε αυτές και υπό τις προϋποθέσεις του
παρόντος νόμου ή
ζ) που έχει περατωθεί η διαδικασία καταβολής του
ενιαίου ειδικού προστίμου ή έχει καταβληθεί ποσοστό
30% του συνολικού ποσού προστίμου ή του σχετικού
παραβόλου εφόσον ορίζεται κατά τις διατάξεις του πα−
ρόντος και κατά τις διατάξεις του ν. 4014/2011 και υπό
τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου (Α΄ 209).
Άρθρο 2
Απαγόρευση υπαγωγής
1. Δεν υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου
αυθαίρετες κατασκευές που εμπίπτουν στις περιπτώ−
σεις του παρόντος άρθρου με τις επιφυλάξεις που ανα−
φέρονται σε αυτό.
2. Δεν υπάγεται στις εξαιρέσεις της περίπτωσης ζ΄ της
παραγράφου 2 του άρθρου 1 η μεταβίβαση δικαιώματος
ακινήτου ή αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας ή η σύ−
σταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο στο οποίο
έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατα−
σταθεί αυθαίρετη αλλαγή χρήσης άλλη από τις αναφε−
ρόμενες στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 και εφόσον:
Η αυθαίρετη κατασκευή ή αυθαίρετη αλλαγή χρήσης
βρίσκεται:
α) Σε εγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο της πόλης ή
του οικισμού. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου δεν έχει
συντελεστεί η αναγκαστική απαλλοτρίωση επί ακινήτων
όπου υφίστανται εμπράγματα δικαιώματα πολιτών. Σε
περίπτωση υπαγωγής στον παρόντα νόμο δεν επηρε−
άζονται το κύρος και η διαδικασία απαλλοτρίωσης και
τα αυθαίρετα κτίσματα δεν αποζημιώνονται.
β) Σε παραχωρημένους σε δημόσια κοινή χρήση χώ−
ρους του οικοπέδου της παρ. 58 του άρθρου 2 του
ν. 4067/2012 (Α΄ 79).
γ) Εντός παρόδιας στοάς, η οποία υφίστατο κατά το
χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής.
δ) Παρά το όριο των διεθνών, εθνικών, επαρχιακών ή
δημοτικών ή κοινοτικών οδών εντός ζώνης διάστασης
ποσοστού 50% των οριζομένων από τη νομοθεσία περί
μέτρων για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινω−
νίας, οι οποίοι ίσχυαν κατά την εκτέλεση ή εγκατά−
στασή τους. Εξαιρούνται αυθαίρετες κατασκευές και
αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις σε κτίρια για τα οποία
έχει χορηγηθεί νομίμως οικοδομική άδεια, σε μικρότερη
2714
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
απόσταση από τα οριζόμενα στην παρούσα περίπτωση,
καθώς και αυτοτελείς κατασκευές που συμπεριλαμ−
βάνονται στην παρ. 7 του άρθρου 17 του ν. 4067/2012
(Α΄ 79) πλην της περιπτώσεως δ΄ αυτής.
ε) Σε δημόσιο κτήμα.
στ) Σε δάσος, σε δασική ή αναδασωτέα έκταση.
ζ) Στον αιγιαλό και στον παλαιό αιγιαλό. Εξαιρούνται
οι περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων
εντός του παλαιού αιγιαλού, εφόσον υφίστανται νομί−
μως εμπράγματα δικαιώματα πολιτών που προϋφίστα−
νται της σχετικής οριοθέτησης του παλαιού αιγιαλού,
καθώς και οι περιπτώσεις όπου εκκρεμεί δικαστική
απόφαση για την εξαίρεση των κτισμάτων σύμφωνα
με τη σχετική χάραξη. Σε περίπτωση υπαγωγής στον
παρόντα νόμο δεν επηρεάζονται το κύρος και η διαδι−
κασία τυχόν απαλλοτρίωσης, καθώς και η επιβολή των
κυρώσεων μετά την έκδοση της πρωτόδικης δικαστικής
απόφασης ανεξαρτήτως της αναστολής των ποινών
κυρώσεων που προβλέπονται στον παρόντα νόμο. Σε
περίπτωση απαλλοτρίωσης τα αυθαίρετα κτίσματα δεν
αποζημιώνονται.
η) Στη ζώνη παραλίας. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις που
δεν έχει συντελεστεί η απαλλοτρίωση και οι αυθαίρε−
τες κατασκευές ή χρήσεις προϋφίστανται της σχετικής
οριοθέτησης της ζώνης. Σε περίπτωση υπαγωγής στον
παρόντα νόμο δεν επηρεάζονται το κύρος και η διαδι−
κασία απαλλοτρίωσης και τα αυθαίρετα κτίσματα δεν
αποζημιώνονται.
θ) Σε αρχαιολογικό χώρο Ζώνης Α, εξαιρουμένων των
αυθαιρέτων κατασκευών που πραγματοποιήθηκαν πριν
την κήρυξη της αρχαιολογικής ζώνης εφόσον δεν απα−
γορευόταν η δόμηση.
ι) Σε αρχαιολογικό χώρο εκτός Ζώνης Α, εκτός αν
δεν απαγορευόταν η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών
κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευ−
ής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης. Σε κάθε
περίπτωση εξαιρούνται οι αυθαίρετες κατασκευές που
πραγματοποιήθηκαν πριν την κήρυξη της αρχαιολογικής
ζώνης εφόσον δεν απαγορευόταν η δόμηση.
ια) Σε ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και
περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους εκτός αν δεν απα−
γορευόταν η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών κατά το
χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκα−
τάστασης της αυθαίρετης χρήσης.
ιβ) Σε παραδοσιακό οικισμό ή παραδοσιακό τμήμα
πόλης, με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο
13 του παρόντος.
ιγ) Σε ρέμα, κρίσιμη παράκτια ζώνη, κατά την έννοια
των άρθρων 2 περιπτώσεις 10 και 12 παρ. 8α του ν. 3937/
2011 (Α΄ 60) ή προστατευόμενη περιοχή του άρθρου 19
του ν. 1650/1986 (Α΄ 160), όπως ισχύει μετά την αντικα−
τάστασή του με το άρθρο 5 του ν. 3937/2011 (Α΄ 60), αν
απαγορευόταν η εκτέλεση κάθε οικοδομικής εργασίας
κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής ή
η χρήση κατά την εγκατάσταση της αυθαίρετης χρήσης.
ιδ) Σε κηρυγμένο διατηρητέο κτίριο, με την επιφύλαξη
των οριζομένων στο άρθρο 14 του παρόντος ή σε κτίριο
που είναι αρχαίο μνημείο ή κηρυγμένο νεότερο μνημείο
κατά τις διατάξεις του ν. 3028/2000 (Α΄ 153).
ιε) Σε επικινδύνως ετοιμόρροπο κτίριο το οποίο δεν
μπορεί να αποκατασταθεί σύμφωνα με τις κείμενες
διατάξεις μετά από την εκτέλεση εργασιών στατικής
ενίσχυσης.
ιστ) Εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμού
εφόσον το ανώτατο ύψος της αυθαίρετης κατασκευής
ή του χώρου, που έχει εγκατασταθεί η αυθαίρετη αλλα−
γή χρήσης, υπερβαίνουν το ύψος της κορυφογραμμής.
Εξαιρούνται αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλ−
λαγές χρήσεις σε κτίρια που έχουν κατασκευαστεί προ
της 31.12.2003, ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 3212/2003
(Α΄ 308).
ιζ) Εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμού,
εντός απόστασης είκοσι (20) μέτρων από τον άξονα
διέλευσης αγωγών μεταφοράς υψηλής τάσης ρεύματος
άνω των 150 kW.
Άρθρο 3
Δικαιοπραξίες
1. α. Σε κάθε δικαιοπραξία εν ζωή που συντάσσεται
μετά τη δημοσίευση του παρόντος και έχει ως αντι−
κείμενο τη μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματου
δικαιώματος σε ακίνητο, συμπεριλαμβανομένων των
ακινήτων χωρίς κτίσμα, επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλω−
ση του ιδιοκτήτη και βεβαίωση μηχανικού.
Με την ως άνω υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και
τη βεβαίωση μηχανικού δηλώνεται και βεβαιώνεται αντί−
στοιχα ότι:
i) στο ακίνητο δεν υπάρχει κτίσμα ή
ii) στο ακίνητο ή στη διακεκριμένη αυτοτελή οριζό−
ντια ή κάθετη ιδιοκτησία, μη συμπεριλαμβανομένων των
κοινοκτήτων ή κοινοχρήστων χώρων του ακινήτου, δεν
έχουν εκτελεστεί αυθαίρετες κατασκευές καθ’ υπέρ−
βαση της δόμησης, της κάλυψης και του ύψους της
ιδιοκτησίας και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς
άδεια, ή
iii) ότι οι εκτελεσμένες αυθαίρετες κατασκευές ή οι
εγκατεστημένες αυθαίρετες χρήσεις, εμπίπτουν σε μία
από τις εξαιρέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 και
δεν υπάγονται σε καμία άλλη από τις περιπτώσεις του
άρθρου 2 του παρόντος.
β. Η βεβαίωση μηχανικού, για τις αυθαίρετες κατα−
σκευές της περίπτωσης στ΄ της παραγράφου 2 του άρ−
θρου 1 του παρόντος, για τις οποίες δεν έχει περαιωθεί
η διαδικασία εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου
του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) ή του παρόντος περιέχει σαφή
αναφορά για την εξόφληση ποσοστού 30% του ενιαίου
ειδικού προστίμου για την οποία γίνεται ειδική μνεία
σε κάθε δικαιοπραξία.
γ. Η βεβαίωση του μηχανικού συνοδεύεται από το−
πογραφικό διάγραμμα, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύ−
ουσες προδιαγραφές και τα οριζόμενα στο ν. 651/1977
(Α΄ 207), εξαρτημένο από το κρατικό σύστημα συντεταγ−
μένων, συνοδευόμενο από τη μεθοδολογία εξάρτησης
και τις συντεταγμένες των τριγωνομετρικών σημείων
του κρατικού συστήματος συντεταγμένων, που χρησι−
μοποιήθηκαν για την εξάρτηση. Σε περίπτωση που το
οικόπεδο προέρχεται από πράξη εφαρμογής και δια−
θέτει συντεταγμένες σε σύστημα αναφοράς διαφορε−
τικό από το ΕΓΣΑ ’87, θα πρέπει να αναφέρονται και οι
συντεταγμένες σύμφωνα με αυτό.
Κατ΄ εξαίρεση δεν απαιτείται το ως ανωτέρω τοπο−
γραφικό διάγραμμα στις κάτωθι περιπτώσεις:
i) Για ακίνητα εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχε−
δίου ή εντός ορίων οικισμού για τα οποία μέχρι τη
δημοσίευση του παρόντος έχει καταρτιστεί συμβολαιο−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
γραφική πράξη σύστασης οριζοντίων / καθέτων ιδιοκτη−
σιών ή έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια.
ii) Σε κάθε περίπτωση, για ακίνητα εντός σχεδίου όπου
έχει κυρωθεί πράξη εφαρμογής.
iii) Για ακίνητα εκτός σχεδίου πόλης μη άρτια και μη
οικοδομήσιμα σύμφωνα με το εμβαδόν του τίτλου.
iv) Για ακίνητα που προέρχονται από αναδασμό και δι−
ανομή εφόσον η αντικειμενική αξία αυτών δεν υπερβαί−
νει τα 15.000 ευρώ εξαιρουμένων αυτών που βρίσκονται
εντός καθορισμένης ΖΟΕ για τα οποία σε κάθε περίπτωση
απαιτείται το τοπογραφικό της παρούσας περίπτωσης γ΄.
δ. Οι ως άνω βεβαιώσεις των μηχανικών έχουν ισχύ
δύο (2) μηνών. Πριν τη σύνταξη των συμβολαίων υπο−
βάλλονται ηλεκτρονικά στην αρμόδια για το πληροφο−
ριακό σύστημα αρχή και λαμβάνουν μοναδικό αριθμό,
που αφορά στο ακίνητο. Στα συμβόλαια προσαρτάται
η βεβαίωση και μνημονεύεται ο μοναδικός αριθμός του
ακινήτου. Κατά τον χρόνο ισχύος τους, δύναται να χο−
ρηγείται επικυρωμένο αντίγραφο της βεβαίωσης από
συμβολαιογράφο. Ο μοναδικός αριθμός καταγράφεται
στο πληροφορικό σύστημα της ταυτότητας του κτιρίου
κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010, καθώς και σε όλα τα
κεντρικά υπολογιστικά συστήματα όπως αυτά ορίζονται
στο άρθρο 46 του παρόντος νόμου.
ε. Μετά την ενεργοποίηση της δυνατότητας του πλη−
ροφοριακού συστήματος να υποδέχεται τα τοπογρα−
φικά διαγράμματα της προηγούμενης παραγράφου,
υποβάλλονται ηλεκτρονικά και αυτά, πριν τη σύνταξη
των συμβολαίων, στην αρμόδια αρχή για το πληροφο−
ριακό σύστημα και προσαρτώνται στα συμβόλαια. Για
την ενεργοποίηση της παραπάνω δυνατότητας εκδίδε−
ται διαπιστωτική απόφαση του αρμοδίου οργάνου της
αρμόδιας αρχής.
στ. Σε περίπτωση αναστολής λειτουργίας των υπη−
ρεσιών του πληροφοριακού συστήματος, οι βεβαιώσεις
των μηχανικών που προβλέπονται στην παράγραφο 1
του παρόντος, εκδίδονται και υπογράφονται από τον
αρμόδιο Μηχανικό χωρίς μοναδικό αριθμό και κατά πα−
ρέκκλιση από κάθε άλλη σχετική διάταξη και προσαρ−
τώνται στα συμβόλαια. Στη σχετική βεβαίωση σημειώνε−
ται και μονογράφεται η επισήμανση «Εκδίδεται από το
Μηχανικό λόγω αναστολής λειτουργίας των υπηρεσιών
του πληροφοριακού συστήματος». Τα στοιχεία της βε−
βαίωσης καταχωρούνται στο πληροφοριακό σύστημα,
εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έκδοση. Για
τη συγκεκριμένη επισήμανση γίνεται ειδική μνεία στη
συμβολαιογραφική πράξη. Η αναστολή λειτουργίας του
πληροφοριακού συστήματος αποδεικνύεται σε κάθε
περίπτωση από τη σχετική ανακοίνωση του αρμοδίου
οργάνου η οποία αναρτάται υποχρεωτικώς ηλεκτρονι−
κά στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή και της αρμόδιας
αρχής με ευθύνη των αρμοδίων υπηρεσιών.
2. Στα συμβολαιογραφικά έγγραφα, που καταρτίζονται
μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος και έχουν σαν
αντικείμενο τη σύσταση ή την τροποποίηση αυτοτελών
ιδιοκτησιών κατά τις διατάξεις του ν. 3741/1929 (Α΄ 4)
και ν.δ. 1024/1971 (Α΄232), προσαρτώνται αντίγραφα των
σχεδίων της άδειας δόμησης του κτιρίου, σύμφωνα με
τις διατάξεις του ν. 4030/2011, θεωρημένα από την αρ−
μόδια Υ.ΔΟΜ..
3. Στα συμβολαιογραφικά έγγραφα που αφορούν
σε δικαιοπραξίες μεταβίβασης ακινήτων, στα οποία
2715
υπάρχουν κατασκευές ή χρήσεις του παρόντος νόμου,
εφόσον αυτές δεν απεικονίζονται στα σχέδια της οι−
κοδομικής άδειας ή της άδειας δόμησης γίνεται ειδική
μνεία για τα στοιχεία νομιμότητας των κατασκευών ή
των χρήσεων αυτών και επισυνάπτονται επιπλέον, επί
ποινή ακυρότητας, αντίγραφα από το πληροφοριακό
σύστημα του άρθρου 10 του παρόντος των σχεδίων
που τις απεικονίζουν.
4. Kατ’ εξαίρεση, μετά την ολοσχερή εξόφληση του
ενιαίου ειδικού προστίμου ή ποσοστού 30% αυτού, επι−
τρέπεται, για το ίδιο χρονικό διάστημα που προβλέ−
πεται στον παρόντα νόμο, η μεταβίβαση ή η σύσταση
εμπράγματου δικαιώματος στο ακίνητο στο οποίο έχει
εκτελεστεί η αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατασταθεί
αυθαίρετη χρήση, τη δε υποχρέωση ολοκλήρωσης της
διαδικασίας αναλαμβάνει ο νέος κύριος με ειδική μνεία
στο σχετικό συμβολαιογραφικό έγγραφο.
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δικαιοσύνης,
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μπορεί να
καθορίζεται το ειδικότερο περιεχόμενο της δήλωσης
και της βεβαίωσης της παραγράφου 1 του παρόντος
άρθρου και μπορεί να προβλέπεται ότι η παραπάνω
υπεύθυνη δήλωση και βεβαίωση μηχανικού αντικαθί−
στανται με το Πιστοποιητικό που εκδίδεται από την
συμπλήρωση της «Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου»,
κατά τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62),
μετά την έναρξη τήρησής της, καθώς και να ρυθμίζεται
κάθε σχετική λεπτομέρεια.
Άρθρο 4
Τοπογραφικό διάγραμμα
1. Όπου μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος προβλέπε−
ται η σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος και εφεξής
νοείται το τοπογραφικό διάγραμμα, όπως ορίζεται στο
εδάφιο γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 3.
2. Ορίζεται αποδεκτή απόκλιση επί του εμβαδού οικο−
πέδου/γηπέδου από το αναγραφόμενο στο τοπογραφι−
κό διάγραμμα που έχει συνταχθεί μέχρι τη δημοσίευση
του παρόντος και βάσει του οποίου εκδόθηκε άδεια
οικοδομής ή καταρτίστηκε συμβολαιογραφική πράξη
σε σχέση με τη νέα καταμέτρηση στο τοπογραφικό
διάγραμμα που συνοδεύει τη βεβαίωση του άρθρου 3
ως εξής:
α. Για οικόπεδα/γήπεδα εντός εγκεκριμένου ρυμο−
τομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμού η αποδεκτή
απόκλιση ορίζεται σε ποσοστό ±5%.
β. Για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα/γήπεδα η αποδεκτή
απόκλιση ορίζεται σε ποσοστό ±10%.
3. Εμβαδομετρήσεις οικοπέδων/γηπέδων που έχουν
συμπεριληφθεί σε διοικητικές πράξεις και δικαιοπραξί−
ες εν γένει, οι οποίες είναι εντός της αποκλίσεως του
προηγούμενου εδαφίου, θεωρούνται αποδεκτές και δεν
απαιτείται η αναθεώρηση της οικοδομικής αδείας, κα−
θώς και η διόρθωση – τροποποίηση των τίτλων κτήσης
για την έκδοση άδειας δόμησης.
Άρθρο 5
Ρυθμίσεις του ν.δ. 1024/1971 (Α΄ 232)
1. Οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν.δ. 1024/1971
(Α΄ 232) εφαρμόζονται και επί γηπέδων, κειμένων εκτός
σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμών, επί των οποί−
ων έχουν ανεγερθεί οικοδομήματα μέχρι την 28.7.2011,
2716
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
υπό την επιφύλαξη των οριζομένων στις διατάξεις του
άρθρου 1 του παρόντος νόμου.
Η ανέγερση των οικοδομών μέχρι την 28.7.2011 απο−
δεικνύεται από αεροφωτογραφίες λήψεως μέχρι την
ημερομηνία αυτή και βεβαιώνεται από τον μηχανικό
κατά τις διατάξεις του παρόντος.
2. Στην περίπτωση της ανωτέρω παραγράφου επί
πλειόνων συνιδιοκτητών του γηπέδου την υπαγωγή
στις διατάξεις του παρόντος μπορεί να ζητήσει και
ένας εκ των συνιδιοκτητών για τα αυθαίρετα κτίσματα
που έχει ανεγείρει, εφόσον μαζί με τα λοιπά δικαιολο−
γητικά υποβάλλει και συμβολαιογραφικό προσύμφωνο
συστάσεως διηρημένων ιδιοκτησιών και διανομής, στο
οποίο περιγράφεται ότι θα περιέλθει ή θα περιέλθουν
στην κυριότητά του τα αυθαίρετα κτίσματα που έχει
ανεγείρει.
Στο προσύμφωνο αυτό προσαρτάται αεροφωτο−
γραφία λήψεως προ της 28.7.2011 και το τοπογραφικό
διάγραμμα, στο οποίο αποτυπώνονται οι κατασκευές,
καθώς και το περίγραμμα αυτών.
Η οριστική σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών και ο ορι−
σμός των τμημάτων αποκλειστικής χρήσης καταρτίζεται
μετά την ολοσχερή εξόφληση του ενιαίου ειδικού προ−
στίμου ή την καταβολή ποσοστού 30% του συνολικού
ποσού του ενιαίου ειδικού προστίμου, στην περίπτωση
των αυθαιρέτων κατασκευών, κατά τις διατάξεις του
παρόντος.
3. Συνιδιοκτήτες τουλάχιστο κατά 65% του γηπέδου,
επί του οποίου έχουν ανεγερθεί αυτοτελή οικοδομήμα−
τα, με την επιφύλαξη της παραγράφου 1 του παρόντος
άρθρου δύνανται να ζητήσουν με αγωγή την σύσταση
διηρημένων ιδιοκτησιών κατά την έννοια του άρθρου
1 της παραγράφου 1 του ν.δ. 1024/1971 (Α΄ 232). Προς
τούτο καταθέτουν για την σύνταξη σχετικής πράξεως:
α) τοπογραφικό διάγραμμα του γηπέδου επί του
οποίου αποτυπώνεται το περίγραμμα των υφισταμέ−
νων οικοδομημάτων,
β) σχέδιο της συστάσεως διηρημένων ιδιοκτησιών και
κανονισμού σχέσεως συνιδιοκτητών με περιγραφή των
ιδιοκτησιών που θα δημιουργηθούν,
γ) σχέδιο διανομής των διηρημένων ιδιοκτησιών, στο
οποίο θα προβλέπεται η εις ένα έκαστον των συνιδιο−
κτητών, συμπεριλαμβανομένων και των υπολειπομένων
περιερχομένη διηρημένη ιδιοκτησία,
δ) κάτοψη των υφισταμένων οικοδομημάτων,
ε) πίνακα κατανομής των ποσοστών εξ αδιαιρέτου
του κοινού γηπέδου στις χωριστές ιδιοκτησίες που θα
δημιουργηθούν, με μνεία της αναλογίας των κοινοχρή−
στων δαπανών που θα βαρύνει κάθε χωριστή ιδιοκτησία,
στ) έκθεση σχετικά με την αξία κάθε ιδιοκτησίας που
θα περιέλθει στους συγκυρίους, συνολικά και για κάθε
συγκύριο χωριστά και
ζ) πιστοποιητικό ιδιοκτησίας και βαρών του ακινήτου.
Η αγωγή εγείρεται ενώπιον του Μονομελούς Πρωτο−
δικείου της τοποθεσίας του γηπέδου και εφαρμόζονται
αναλόγως οι διατάξεις του ν. 1562/1985 (Α΄ 150).
4. Με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του
Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ−
λαγής δύναται να εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ.
1 του άρθρου 1 του ν.δ. 1024/1971 (Α΄ 232) επί γηπέδων,
κειμένων εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικι−
σμών, ανεξαρτήτως αν έχουν ανεγερθεί οικοδομήματα
μέχρι την 28.7.2011 εφόσον επιτρέπεται από τις κείμενες
διατάξεις η διάσπαση όγκου του κτιρίου. Με το προε−
δρικό διάταγμα δύναται να καθορίζονται:
α) Oι γενικοί όροι και προϋποθέσεις, καθώς και οι
περιπτώσεις ειδικών περιοχών όπου δεν εφαρμόζεται
η παρούσα διάταξη.
β) Η απαγόρευση οποιασδήποτε οικοδομικής εργα−
σίας περίφραξης ή κατασκευής στο όριο των τμημάτων
αποκλειστικής χρήσης, καθώς και η καταγραφή των
επιτρεπόμενων κατασκευών και οικοδομικών εργασιών.
γ) Η μείωση του συντελεστή δόμησης αναλόγως της
απόστασης των τμημάτων των κτιρίων που δημιουρ−
γούνται από τη διάσπαση.
δ) Οι όροι δόμησης των ακινήτων αυτών, που υπάγο−
νται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου σε περίπτωση
που υφίσταται υπόλοιπο συντελεστή δόμησης.
ε) Κάθε σχετική λεπτομέρεια.
Άρθρο 6
Ποινές
1. Οι συμβολαιογράφοι που συντάσσουν συμβόλαια,
οι δικαιοπρακτούντες, οι μεσίτες που μεσολαβούν, οι
δικηγόροι που παρίστανται στη σύνταξη συμβολαίων,
οι υποθηκοφύλακες ή οι προϊστάμενοι των κτηματολο−
γικών γραφείων που μεταγράφουν αυτά, εφόσον δεν
έχει επισυναφθεί η δήλωση και η βεβαίωση της παρα−
γράφου 1 του άρθρου 3, καθώς και οι μηχανικοί που
χορήγησαν ανακριβή βεβαίωση, τιμωρούνται με ποινή
φυλάκισης τουλάχιστον έξι μηνών και χρηματική ποινή
από 30.000 μέχρι 100.000 ευρώ, ανάλογα με την αξία
της αυθαίρετης κατασκευής.
2. Στους μηχανικούς της προηγούμενης παραγράφου,
ανεξάρτητα από την ποινική τους δίωξη, επιβάλλεται
και προσωρινή ή οριστική απαγόρευση άσκησης του
επαγγέλματος από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα
του φορέα που είναι μέλη, ανάλογα με τη βαρύτητα
της παράβασης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Πε−
ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και
Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ρυθμίζεται η διαδι−
κασία επιβολής της διοικητικής ποινής και κάθε σχετική
λεπτομέρεια.
3. Ειδικά στις περιπτώσεις υπαγωγής στον παρόντα
νόμο ή μεταβίβασης αυτοτελών νέων αυθαιρέτων κτι−
σμάτων χωρίς την έκδοση άδειας, μετά τη δημοσίευση
του παρόντος, που κατασκευάστηκαν μετά την 28.7.2011,
στον αρμόδιο για την υπαγωγή ή την έκδοση βεβαί−
ωσης Μηχανικό επιβάλλεται με την οριστική παύση
άδειας ασκήσεως επαγγέλματος μετά από απόφαση
του αρμοδίου οργάνου του Τ.Ε.Ε. και με διαγραφή από
οποιοδήποτε Μητρώο επαγγέλματος Μηχανικού μετά
από απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Επιθεωρητών Πε−
ριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής.
Άρθρο 7
Απόδειξη χρόνου κατασκευής
αυθαιρέτων κατασκευών
1. Υπάγονται στον παρόντα νόμο αυθαίρετες κατα−
σκευές ή χρήσεις για τις οποίες η αυθαίρετη κατασκευή
ή η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης έχει περατωθεί, κατά
τις ειδικότερες διατάξεις του άρθρου 8 του παρόντος
πριν την 28.7.2011.
2. Στο πληροφοριακό σύστημα, με μέριμνα του Υπουρ−
γείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλα−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
γής, εισάγονται εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι
(6) μηνών από την δημοσίευση του παρόντος για όλη
την Επικράτεια αεροφωτογραφίες της 28.7.2011. Από τις
σχετικές αεροφωτογραφίες αποδεικνύεται ο χρόνος
της αυθαίρετης κατασκευής. Με απόφαση του Υπουρ−
γού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
διαπιστώνεται η έναρξη της εφαρμογής των παραπάνω
αεροφωτογραφιών στο πληροφοριακό σύστημα.
Πέραν της αεροφωτογραφίας για την απόδειξη του
χρόνου κατασκευής, ο χρόνος της αλλαγής χρήσης απο−
δεικνύεται με έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας
αρχής στο οποίο αναφέρεται το ακίνητο και η χρήση
όπως περιγράφονται κατά την υπαγωγή.
Το αποδεικτικό έγγραφο υποβάλλεται στο πληρο−
φοριακό σύστημα και αναφέρεται στην τεχνική έκθεση
Μηχανικού. Σε περίπτωση μη υποβολής εγγράφου της
φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής λαμβάνεται ως
χρόνος αλλαγής χρήσης η 1.1.2004.
3. Από την εφαρμογή του πληροφοριακού συστήματος
και την εισαγωγή των σχετικών αεροφωτογραφιών η
βεβαίωση της παρ. 1 του άρθρου 3 συνοδεύεται υπο−
χρεωτικά και από απόσπασμα αεροφωτογραφίας που
εκδίδεται από το πληροφοριακό σύστημα.
4. Σε κάθε περίπτωση, πέραν των όσων ορίζονται
ανωτέρω, για την απόδειξη του χρόνου κατασκευής
προκειμένου να υπολογιστεί ο συντελεστής παλαιότη−
τας, προσκομίζονται με την ευθύνη του ιδιοκτήτη και
υποβάλλονται με ευθύνη του Μηχανικού στο πληροφο−
ριακό σύστημα αεροφωτογραφίες ή δημόσια έγγραφα.
5. Με Υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να
εισάγονται στο πληροφοριακό σύστημα εγκεκριμένα
ψηφιακά υπόβαθρα υπηρεσιών του Δημοσίου που αφο−
ρούν σε προστατευόμενες περιοχές, αρχαιολογικούς
χώρους δασικές εκτάσεις και καθορισμό ζωνών αιγιαλού
και παραλίας.
Άρθρο 8
Ρύθμιση αναστολής και εξαίρεσης από κατεδάφιση
Από την ισχύ του παρόντος νόμου αναστέλλεται η
είσπραξη και η επιβολή κάθε κύρωσης, για το χρονι−
κό διάστημα που προβλέπεται στον παρόντα νόμο ή
και επέρχεται οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση,
αναλόγως της κατηγορίας της αυθαίρετης κατασκευής,
μετά την καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου ή και
του σχετικού παραβόλου εφόσον προβλέπεται στον
παρόντα νόμο, το ύψος και ο τρόπος καταβολής του
οποίου καθορίζεται στον παρόντα νόμο. Η αναστολή ή
και η εξαίρεση από την κατεδάφιση, κατά τις διατάξεις
του παρόντος, ισχύει για κτίρια των οποίων έχει ολοκλη−
ρωθεί ο φέρων οργανισμός και για χρήσεις που έχουν
εγκατασταθεί, μέχρι 28.7.2011 καθ’ υπέρβαση είτε των
διατάξεων του ν.1577/1985 (Α΄ 210) είτε της οικοδομικής
άδειας είτε των όρων ή περιορισμών δόμησης του ακι−
νήτου είτε χωρίς οικοδομική άδεια και εφόσον η χρήση
τους δεν απαγορεύεται από τις πολεοδομικές διατάξεις
για τις χρήσεις γης που ισχύουν στην περιοχή του ακι−
νήτου κατά την παρ. 1 του άρθρου 51 του ν. 4030/2011
(Α΄ 249) ή δεν απαγορευόταν κατά το χρόνο έκδοσης
της οικοδομικής άδειας ή κατά το χρόνο κατασκευής ή
εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης. Θεωρείται ότι η
χρήση δεν απαγορευόταν κατά το χρόνο έκδοσης της
οικοδομικής άδειας εφόσον κατά τις κείμενες διατάξεις
2717
νομίμως χορηγήθηκε άδεια κατά παρέκκλιση της χρή−
σης γης της περιοχής.
Η με οποιονδήποτε τρόπο μεταβολή των χρήσεων
γης σε χρόνο μεταγενέστερο της υπαγωγής κατά τις
διατάξεις του παρόντος νόμου δεν επιδρά στο κύρος
της υπαγωγής και δεν αποτελεί λόγο ανάκλησης και
ακύρωσης αυτής.
Άρθρο 9
Κατηγορίες αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων
Α. Κατηγορία 1.
Αυθαίρετες κατασκευές σε κτίρια με αποκλειστική
χρήση κατοικία, που υφίστανται προ του έτους 1975
και με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παρ. 2 του
άρθρου 7 του παρόντος νόμου περί αυθαίρετης αλλα−
γής χρήσης.
Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και
εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης αυθαίρετες κα−
τασκευές οι οποίες ολοκληρώθηκαν προ της 9.6.1975 με
την καταβολή παραβόλου ποσού 500 ευρώ και χωρίς
την καταβολή ενιαίου ειδικού προστίμου. Για την υπαγω−
γή υποβάλλονται μόνο τα δικαιολογητικά των περιπτώ−
σεων 1 έως 5 και 7 του άρθρου 11 και αποτύπωση των
κατόψεων του κτιρίου ή της ιδιοκτησίας. Στις περιπτώ−
σεις όπου έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία
η υπαγωγή κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου
υποβάλλεται υποχρεωτικώς ανά διηρημένη ιδιοκτησία.
Β. Κατηγορία 2.
Αυθαίρετες κατασκευές που υφίστανται προ της
1.1.1983.
Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και
εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης αυθαίρετες
κατασκευές οι οποίες ολοκληρώθηκαν προ του έτους
1983 με την καταβολή του παραβόλου και του ενιαίου
ειδικού προστίμου κατά τις διατάξεις του παρόντος.
Για την υπαγωγή υποβάλλονται μόνο τα δικαιολογη−
τικά των περιπτώσεων 1 έως 5, 7,10 και 11 του άρθρου
11 του παρόντος και αποτύπωση των κατόψεων του
κτιρίου ή της ιδιοκτησίας και δεν απαιτούνται λοιπά
στοιχεία και σχέδια. Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις
της παρούσας κατηγορίας στην περίπτωση που στο
ακίνητο ή στην αυτοτελή ιδιοκτησία υπάρχουν και άλλες
αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσεις οι οποίες
πραγματοποιήθηκαν ή εγκαταστάθηκαν μεταγενέστερα
του έτους 1983.
Γ. Κατηγορία 3.
Αυθαίρετες μικρές παραβάσεις.
Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και
εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης, με την καταβολή
παραβόλου ποσού 500 ευρώ και χωρίς την καταβολή
ειδικού προστίμου, οι εξής παραβάσεις, ανεξαρτήτως
του αριθμού αυτών:
α. Τοποθέτηση δομικών στοιχείων σε ακάλυπτο χώρο
όπως φούρνοι, διακοσμητικοί κρουνοί και άλλα διακο−
σμητικά στοιχεία.
β. Μείωση του ποσοστού της υποχρεωτικής φύτευσης
του ακαλύπτου χώρου του οικοπέδου έως 5%.
γ. Προσθήκη μόνωσης εξωτερικά στις όψεις.
δ. Αλλαγή των διαστάσεων των εξωστών που προκα−
λεί υπέρβαση της επιφάνειάς τους έως 10%. Συμπερι−
λαμβάνονται στην παρούσα περίπτωση και εξαιρούνται
2718
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
οριστικά της κατεδάφισης και ανοικτοί εξώστες που
υπέρκεινται του κοινόχρηστου χώρου της πόλης.
ε. Αλλαγή έως 10% των διαστάσεων των ανοιγμάτων
και μετατόπιση αυτών έως 2 μέτρα.
στ. Κατασκευή πέργκολας κατά την παρ. 60 του άρ−
θρου 2 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79).
ζ. Φύτευση υποχρεωτικής υπαίθριας θέσης στάθμευ−
σης.
η. Δεξαμενές αποχέτευσης στεγανές ή απορροφητι−
κές, καθώς και δεξαμενές νερού.
θ. Αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με μέγιστες
διαστάσεις 3,00 Χ 3,00 και ύψους έως 2,50 μέτρα.
ι. Εργασίες διαμόρφωσης εδάφους ύψους έως 1,00
μέτρο.
ια. Υπέρβαση περιτοίχισης ύψους έως 1,00 μέτρο.
ιβ. Υπέρβαση νομίμου ύψους καμινάδας έως 1,50 μέτρο.
ιγ. Αποθήκη μέγιστης επιφάνειας 15 τετραγωνικά μέ−
τρα και ύψους έως 2,50 μέτρα.
ιδ. Υπέρβαση ύψους των επαγγελματικών, βιομηχανι−
κών, βιοτεχνικών και αγροτικών αποθηκών έως 20% του
ύψους που προβλέπεται στη σχετική οικοδομική άδεια.
ιε. Αλλαγή θέσης του προβλεπομένου με οικοδομική
άδεια κτιρίου σε άλλη θέση εφόσον δεν παραβιάζο−
νται οι πολεοδομικές διατάξεις ή αλλαγή θέσης του
προβλεπομένου με οικοδομική άδεια κτιρίου σε άλλη
θέση λόγω κατασκευής με εσφαλμένη αναστροφή της
κάτοψης σε νόμιμη θέση και υπό την προϋπόθεση ότι
δεν μεταβάλλεται η τελική στάθμη του εδάφους. Επι−
τρέπεται κατ’ εξαίρεση των οριζομένων στην παρ. 9 του
άρθρου 6 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) η ενημέρωση του
φακέλου της οικοδομικής άδειας με τις μελέτες του
υφισταμένου κτιρίου προκειμένου να εκδοθεί η ταυτό−
τητα κτιρίου κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010 (Α΄ 62).
ιστ. Αλλαγές στις εξωτερικές διαστάσεις του περι−
γράμματος του κτιρίου ή της αυτοτελούς ιδιοκτησίας,
έως 5% και εφόσον δεν μεταβάλλεται η επιφάνεια άνω
του ποσοστού 2% και κατά παρέκκλιση των περιπτώ−
σεων α΄, β΄, γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 2.
ιζ. Παραβάσεις του Κτιριοδομικού Κανονισμού (Υπουρ−
γική Απόφαση 3046/304/30−1/3.2.1989 (Δ΄ 59). Για τις πα−
ρούσες παραβάσεις γίνεται ειδική μνεία στις βεβαιώσεις
των Μηχανικών, κατά την τεχνική έκθεση.
ιη. Πρόχειρες, προσωρινές, κινητές, κατασκευές από
πανί ή νάυλον που χρησιμοποιούνται για την προσωρινή
αποθήκευση υλικών και προϊόντων εμπορίου σε βιομη−
χανικά, βιοτεχνικά κτίρια με νόμιμη άδεια.
Για την υπαγωγή υποβάλλεται αίτηση και υπεύθυνη
δήλωση του ιδιοκτήτη, τεχνική έκθεση Μηχανικού, κα−
θώς και φωτογραφίες, ως προβλέπεται από τις διατά−
ξεις του παρόντος.
Σε περίπτωση παραβάσεων που δεν πληρούν τις
προϋποθέσεις των διαστάσεων που τίθενται με την
παρούσα κατηγορία εφαρμόζεται η παρ. 5 του άρθρου
18 του παρόντος, με την επιφύλαξη της περίπτωσης
(ιστ) για την οποία εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις
υπολογισμού του προστίμου του παρόντος.
Δ. Κατηγορία 4.
α. Υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου και
αναστέλλεται για 30 χρόνια η επιβολή κυρώσεων κατά
τις διατάξεις του παρόντος μετά την υπαγωγή, την κα−
ταβολή του σχετικού παραβόλου και την καταβολή του
ενιαίου ειδικού προστίμου, με την επιφύλαξη εφαρμο−
γής των οριζομένων στην παρ. 2 του άρθρου 8, οι εξής
αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης:
αα) Αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές
χρήσεις εφόσον δεν παραβιάζονται σε ποσοστό μεγα−
λύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης και
δόμησης και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% το πολε−
οδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από την
οικοδομική άδεια. Στα ποσοστά αυτά συνυπολογίζονται
όλα τα αυθαίρετα κτίσματα επί του ακινήτου, καθώς και
τυχόν αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές
χρήσης που έχουν υπαχθεί στους νόμους 3775/2009
(Α΄ 122), 3843/2010 (Α΄ 62) και 4014/2011 (Α΄ 62). Οι ανω−
τέρω αυθαίρετες κατασκευές εξαιρούνται της κατεδά−
φισης οριστικά μετά την συμπλήρωση της ταυτότητας
του κτιρίου κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010 (Α΄ 62).
β. Δεν συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα περίπτωση
και δεν εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης αυθαίρε−
τες κατασκευές εφόσον βρίσκονται εντός προκηπίου.
γ. Αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές
χρήσεις για τις οποίες έχει περατωθεί η διαδικασία
διατήρησης κατά τις διατάξεις του ν. 3775/2009 (Α΄ 122)
ή του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) ή του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) με
την επιφύλαξη των οριζομένων στην περίπτωση αα΄,
εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης μετά τη συμπλή−
ρωση της ταυτότητας του κτιρίου κατά τις διατάξεις
του ν. 3843/2010 (Α΄ 62).
Ε. Κατηγορία 5.
α. Αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές
χρήσης με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο
2 του παρόντος που δεν συμπεριλαμβάνονται στις κα−
τηγορίες 1−4 του παρόντος άρθρου.
β. Για τις αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλ−
λαγές χρήσης της παρούσας κατηγορίας αναστέλλεται
για τριάντα (30) χρόνια η επιβολή κυρώσεων, κατά τις
διατάξεις του άρθρου 8, μετά την υπαγωγή στις δια−
τάξεις του παρόντος νόμου, την καταβολή του σχετι−
κού παραβόλου και την καταβολή του ενιαίου ειδικού
προστίμου και δύναται να εξαιρεθούν οριστικά της κα−
τεδάφισης υπό τις εξής προϋποθέσεις των παρακάτω
παραγράφων:
γ. Μετά το πέρας της καταληκτικής ημερομηνίας του
παρόντος νόμου και την καταγραφή των αυθαιρέτων
κατασκευών με διαπιστωτική απόφαση του Υπουργού
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής επι−
λέγονται οι περιοχές όπου απαιτείται πολεοδομικός
σχεδιασμός και καθορίζονται ειδικότερες λεπτομέρειες
σχεδιασμού κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Σε
κάθε περίπτωση ο ως άνω πολεοδομικός σχεδιασμός
κατά τις κείμενες διατάξεις θα πρέπει να ολοκληρωθεί
εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών από τη δημοσίευση
της σχετικής απόφασης.
δ. Για κάθε υπαγωγή της παρούσας παραγράφου
πραγματοποιείται εντός προθεσμίας επτά (7) ετών από
τη δημοσίευση του παρόντος έλεγχος των υποβαλλό−
μενων στοιχείων από ελεγκτή δόμησης των άρθρων
10 έως 15 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) κατόπιν υποβολής
αίτησης στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. από τον ενδιαφερόμενο.
Από τον ελεγκτή εκδίδεται πόρισμα για την πληρότητα
των υποβαλλόμενων στοιχείων και τον έλεγχο αυτών
κατά τη δήλωση υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος
νόμου. Η αρμόδια Υ.ΔΟΜ. εκδίδει πράξη ολοκλήρωσης
του ελέγχου κατά το πόρισμα. Με υπουργική απόφαση
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρ−
μογή της παρούσας.
ε. Εντός αποκλειστικής προθεσμίας επτά (7) ετών από
την δημοσίευση του παρόντος νόμου ανταλλάσσεται,
εφόσον απαιτηθεί ή εξαγοράζεται μέσω της ηλεκτρο−
νικής διαδικασίας της Τράπεζας Γης του Κεφαλαίου
Β΄ του παρόντος συντελεστής δόμησης ίσος με την
υπέρβαση δόμησης που έχει πραγματοποιηθεί σύμφωνα
με την σχετική κατηγορία.
Άρθρο 10
Ηλεκτρονική διαδικασία
1. Η συνολική διαδικασία υπαγωγής αυθαιρεσιών στις
διατάξεις του παρόντος νόμου διεκπεραιώνεται ηλε−
κτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επι−
μελητηρίου της Ελλάδος ή άλλης αρμόδιας δημόσιας
αρχής εποπτευόμενης από το Υπουργείο Περιβάλλο−
ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
2. Σε υποδομές του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής ή άλλης αρμόδιας αρ−
χής εποπτευόμενης από το Υπουργείο Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή την Κεντρική Διοί−
κηση δημιουργείται πληροφοριακό σύστημα για την
αποθήκευση αντιγράφων των στοιχείων των δηλώσεων
αυθαιρέτων. Η ενημέρωση των στοιχείων γίνεται πε−
ριοδικά από το Τ.Ε.Ε. ή τον κατά περίπτωση αρμόδιο,
χωρίς χρονική υστέρηση.
3. Κατά την υλοποίηση του έργου «Σύστημα δη−
μιουργίας και διαχείρισης ψηφιακής ταυτότητας κτη−
ρίων για την εφαρμογή του ν. 3843/2010.» τα δεδομένα
του πληροφοριακού συστήματος υπαγωγής αυθαιρε−
σιών, καθώς και τυχόν επιπλέον στοιχείων, από το νέο
σύστημα αντιγράφονται και τηρούνται παραλλήλως στις
υποδομές του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής.
4. Με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων για την
χάραξη περιβαλλοντικής πολιτικής προστασίας του οικι−
στικού περιβάλλοντος και την καταγραφή των δράσεών
της, εγκαθίσταται στις υποδομές του Υπουργείου Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δυναμικό
σύστημα αναφορών και γραφημάτων για τη λήψη επιχει−
ρησιακών δεδομένων. Ανά τρίμηνο παράγονται, από την
αρμόδια για το πληροφοριακό σύστημα αρχή, δείκτες
και στατιστικά για την παρακολούθηση της οικιστικής
ανάπτυξης σε ειδικές περιοχές και γνωστοποιούνται
στα καθ’ ύλην αρμόδια Υπουργεία.
Εντός τεσσάρων (4) μηνών από τη δημοσίευση του
παρόντος πραγματοποιείται η μεταφορά δεδομένων
προηγούμενων δηλώσεων σε αντίστοιχα συστήματα
του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα−
τικής Αλλαγής.
5. Για την ηλεκτρονική διεκπεραίωση της διαδικασίας
εν όλω ή εν μέρει μπορεί να ανατεθεί στο Τεχνικό Επι−
μελητήριο Ελλάδας ή άλλη αρμόδια αρχή εποπτευόμενη
από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα−
τικής Αλλαγής, με κάλυψη των αναγκαίων λειτουργικών
εξόδων από το Πράσινο Ταμείο, η περαιτέρω ανάπτυξη
και η διαχείριση του αντίστοιχου πληροφοριακού συ−
στήματος. Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας ή άλλη
αρμόδια αρχή για την διεκπεραίωση της ανωτέρω δι−
αδικασίας εν όλω ή εν μέρει, καθώς και κάθε άλλης
σχετικής ηλεκτρονικής διαδικασίας, δύναται να ορίζεται
ως δικαιούχος χρηματοδότησης κατά τις διατάξεις του
ν. 3614/2007 μετά από Προγραμματική Σύμβαση με το
2719
Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του κατά περί−
πτωση αρμόδιου Υπουργού μπορεί να θεσπίζεται διαφο−
ρετική διαδικασία για την υποβολή αιτήσεων υπαγωγής
στη ρύθμιση του παρόντος και την καταβολή του ειδικού
προστίμου διατήρησης, με τη χρήση ηλεκτρονικών τε−
χνολογιών, την απευθείας υποβολή των απαραίτητων
δικαιολογητικών στις αρμόδιες υπηρεσίες, καθώς και
την απευθείας έκδοση των πράξεων υπολογισμού των
προστίμων και διατήρησης.
6. Με ηλεκτρονική διαδικασία υπολογίζεται το ενιαίο
ειδικό πρόστιμο της δηλούμενης κατασκευής, όπως ορί−
ζεται στις επόμενες διατάξεις.
7. Το πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμε−
λητηρίου της Ελλάδος ή άλλης αρμόδιας δημόσιας
αρχής εποπτευόμενης από το Υπουργείο Περιβάλλο−
ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εναρμονίζεται
εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών από την δημοσίευση
του παρόντος ώστε να διασφαλίζεται η προσβασιμότη−
τα στα άτομα με αναπηρία σύμφωνα με την Απόφαση
ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989/ 10.4.2012 «Κύρωση πλαισίου παροχής
υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης», παράγραφος
7 του Παραρτήματος 1: Προσβασιμότητα, του Υπουρ−
γείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής
Διακυβέρνησης.
8. Με Υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να
καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την τεχνική
λειτουργία και την δημιουργία των βάσεων δεδομένων
για την εφαρμογή του παρόντος.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κα−
θορίζεται, ανά υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος
νόμου, ποσοστό ανταπόδοσης για τη λειτουργία και
τη διαχείριση του πληροφοριακού συστήματος επί του
παραβόλου που καταβάλλεται στην αρμόδια αρχή για
τη διαχείριση και τη λειτουργία του πληροφοριακού
συστήματος. Το ποσοστό αυτό καταβάλλεται πλέον του
υπολογιζόμενου παραβόλου και του ειδικού προστίμου
που προβλέπονται στον παρόντα νόμο. Σε κάθε περί−
πτωση το ποσοστό αυτό δεν μπορεί να υπερβαίνει το
τρία (3) επί τοις εκατό (%) του συνολικού ποσού του
παραβόλου που προβλέπεται ανά υπαγωγή κατά τις
διατάξεις του παρόντος νόμου.
Άρθρο 11
Δικαιολογητικά υπαγωγής αυθαίρετης κατασκευής
ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης
στις διατάξεις του παρόντος
Εξουσιοδοτημένος Μηχανικός εισάγει στο πληροφο−
ριακό σύστημα του παρόντος όλα τα στοιχεία και δι−
καιολογητικά που αφορούν την αυθαίρετη κατασκευή
ή την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης, συμπληρώνοντας τα
φύλλα καταγραφής κατά το Παράρτημα A του παρό−
ντος νόμου και σύμφωνα με τις ρυθμίσεις των επομένων
άρθρων. Η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος νό−
μου συνοδεύεται από τα εξής δικαιολογητικά, τα οποία
φυλάσσει ο ιδιοκτήτης μετά την εισαγωγή τους στο
πληροφοριακό σύστημα:
1. Αίτηση.
Σε κάθε οικόπεδο ή γήπεδο η διαδικασία υπαγωγής
αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης
2720
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
στις διατάξεις του παρόντος μπορεί, κατ’ επιλογή του
ιδιοκτήτη, να γίνεται είτε με μία αίτηση υπαγωγής για το
σύνολο των αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων είτε με
περισσότερες αιτήσεις για κάθε μεμονωμένο αυτοτελή
χώρο οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, που αποτελεί
αντικείμενο μεταβίβασης.
Την αίτηση υποβάλλει:
α) ο φερόμενος ιδιοκτήτης του ακινήτου στο οποίο
έχει εκτελεστεί η αυθαίρετη κατασκευή ή έχει εγκατα−
σταθεί αυθαίρετη χρήση. Στην έννοια του φερόμενου
ιδιοκτήτη περιλαμβάνονται ο ψιλός κύριος, ο επικαρ−
πωτής με τη συναίνεση του ψιλού κυρίου, ο εργολάβος
για τις σε αυτόν περιερχόμενες συνεπεία εργολαβικού
προσυμφώνου ιδιοκτησίες, ο μισθωτής εφόσον έχει το
δικαίωμα έκδοσης οικοδομικής άδειας από τη μισθωτική
σύμβαση και επί νομικών προσώπων ο νόμιμος εκπρό−
σωπος αυτών,
β) ο νομίμως εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος του ιδιο−
κτήτη.
γ) όσοι έχουν λάβει έγκριση εξαγοράς, σύμφωνα με
τις διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του ν. 3147/2003,
δ) ο συνιδιοκτήτης:
i) Επί αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαιρέτων αλλα−
γών χρήσης επί κοινοχρήστων χώρων ακινήτου, στο
οποίο έχει συσταθεί οριζόντιος ή κάθετος ιδιοκτησία
μετά από απόφαση της πλειοψηφίας, σύμφωνα με τα
οριζόμενα στον κανονισμό της οροφοκτησίας, άλλως
με απλή πλειοψηφία.
ii) Επί αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαιρέτων αλλα−
γών χρήσης που έχουν εκτελεστεί ή εγκατασταθεί σε
οριζόντια ή κάθετη συνιδιοκτησία και εντός τμημάτων
αποκλειστικής χρήσης αυτών, χωρίς να απαιτείται η
συναίνεση του ετέρου συνιδιοκτήτη.
iii) Επί αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαιρέτων αλλαγών
χρήσης σε χώρο ακινήτων για τον οποίο έχει συσταθεί
δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης, χωρίς να απαιτείται η
συναίνεση των συνιδιοκτητών.
iv) Ένας εκ των συνιδιοκτητών για τα αυθαίρετα κτί−
σματα που κατέχει, εφόσον συνυποβληθεί μετά των
λοιπών δικαιολογητικών και συμβολαιογραφικό προ−
σύμφωνο συστάσεως διηρημένων ιδιοκτησιών, εκ του
οποίου να προκύπτει ότι το αυτοτελές ή τα αυτοτελή
οικοδομήματα με την κατάρτιση της οριστικής συστά−
σεως διηρημένων ιδιοκτησιών θα περιέλθουν εις την
κυριότητά του.
ε) Ο νομέας και κάτοχος του αυθαιρέτου κτίσματος
επί γηπέδου ή οικοπέδου χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας,
μόνο εφόσον υποβληθεί νόμιμο προσύμφωνο από το
οποίο θα προκύπτει ότι ο ιδιοκτήτης του γηπέδου υπό−
σχεται να του μεταβιβάσει το τμήμα εδάφους που έχει
καταλάβει και επί του οποίου έχει ανεγείρει αυθαίρετο
κτίσμα, μετά την ολοσχερή εξόφληση του ενιαίου ειδι−
κού προστίμου. Το ως άνω προσύμφωνο συνοδεύεται
από τοπογραφικό διάγραμμα, στο οποίο αποτυπώνεται
η αυθαίρετη κατασκευή με το τμήμα εδάφους που έχει
καταληφθεί, το ποσοστό του τμήματος που αναλογεί
στο συγκεκριμένο γήπεδο / οικόπεδο και περιλαμβάνει
απόσπασμα χάρτη γης με τον προσδιορισμό του τμή−
ματος που έχει καταληφθεί, καθώς και του συνολικού
γηπέδου / οικοπέδου.
2. Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) του αι−
τούντος, θεωρημένη για τη γνησιότητα της υπογραφής,
στην οποία περιλαμβάνονται:
i) τα ατομικά του στοιχεία,
ii) ο αριθμός φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ.),
iii) η δημόσια οικονομική υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) φορολο−
γίας του,
iv) ο αριθμός και το έτος της οικοδομικής άδειας
όπου υπάρχει,
v) το εμβαδόν και η χρήση της αυθαίρετης κατα−
σκευής,
vi)η ημερομηνία ολοκλήρωσης της αυθαίρετης κα−
τασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης σε
αυτό κατά το άρθρο 8,
vii) εάν πρόκειται για κύρια και μοναδική κατοικία και
viii) δήλωση ότι η αυθαίρετη κατασκευή ή αυθαίρετη
χρήση δεν εμπίπτει σε καμία από τις περιπτώσεις του
άρθρου 2 του παρόντος.
3. Την τελευταία δήλωση του εντύπου Ε9, στην οποία
αναφέρεται το ακίνητο, όπου βρίσκεται η αυθαίρετη
κατασκευή ή χρήση ανεξαρτήτως αν έχουν δηλωθεί
επί αυτού οι αυθαίρετες κατασκευές.
4. Τεχνική έκθεση εξουσιοδοτημένου αρμόδιου μηχα−
νικού με την περιγραφή της αυθαίρετης κατασκευής ή
της αυθαίρετης χρήσης μόνον ως προς το εμβαδόν και
τη χρήση του αυθαιρέτου, αν πρόκειται για πρόχειρη
κατασκευή της παρ. 75 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012
(Α΄ 79). Στην τεχνική έκθεση περιγράφονται οι λόγοι
αδυναμίας αποτύπωσης του συνόλου του ακινήτου κατά
την παρ. 6βi του παρόντος.
5. Φωτογραφίες της αυθαίρετης κατασκευής ή της
αυθαίρετης αλλαγής χρήσης.
6. Σχέδια ως εξής:
α. Σε περίπτωση ύπαρξης οικοδομικής άδειας τα εξής
αντίγραφα:
i) Του στελέχους της οικοδομικής άδειας, καθώς και
απόσπασμα ρυμοτομικού για τις περιοχές όπου υφίστα−
νται εγκεκριμένα σχέδια.
ii) Του τοπογραφικού διαγράμματος.
iii) Του διαγράμματος κάλυψης, όπου σημειώνεται η
θέση και το περίγραμμα της αυθαίρετης κατασκευής
ή της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης και τα πολεοδομικά
μεγέθη υπέρβασης, όπως επηρεάζουν τους σχετικούς
υπολογισμούς.
iv) Της κάτοψης του ορόφου, όπου σημειώνεται η αυ−
θαίρετη κατασκευή για την οποία ζητείται η υπαγωγή
στις ρυθμίσεις του παρόντος.
Θεωρείται ως κάτοψη για την εφαρμογή της παρού−
σας διάταξης, το σχέδιο κάτοψης, το οποίο προσαρ−
τήθηκε στην πράξη σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών
στις περιπτώσεις αυτοτελών οριζοντίων ή καθέτων
ιδιοκτησιών, των οποίων η οικοδομική άδεια εκδόθηκε
προ της εφαρμογής του από 8.9.1983 προεδρικού δια−
τάγματος (Δ΄ 394).
v) Τομή της αυθαίρετης κατασκευής ή του χώρου στον
οποίο έχει εγκατασταθεί η αυθαίρετη χρήση.
β. Στις περιπτώσεις που δεν έχει εκδοθεί οποιαδήποτε
οικοδομική άδεια ή αυτή δεν είναι δυνατόν να ανευρεθεί
επισυνάπτονται:
i) Τοπογραφικό διάγραμμα κατά την παρ. 1γ του άρ−
θρου 3 στο οποίο αποτυπώνονται τα μεγέθη της αυ−
θαίρετης κατασκευής.
Ειδικά στις περιπτώσεις αυτοτελών οριζοντίων ή κα−
θέτων ιδιοκτησιών με αποκλειστική χρήση όπου υπάρχει
αδυναμία τοπογραφικής αποτύπωσης του συνόλου του
ακινήτου, ως εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα νο−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
είται το εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα το οποίο
αποτυπώνει την έκταση που καταλαμβάνει η αυτοτελής
ιδιοκτησία και αναγράφει την επιφάνειά της και το πο−
σοστό συνιδιοκτησίας της. Η αδυναμία τοπογραφικής
αποτύπωσης του συνόλου του ακινήτου αιτιολογείται
στην τεχνική έκθεση της παραγράφου 4 του παρόντος
άρθρου.
ii) Κάτοψη της αυθαίρετης κατασκευής ή του χώρου
όπου έχει εγκατασταθεί η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης.
iii) Τομή της αυθαίρετης κατασκευής ή του χώρου
όπου έχει εγκατασταθεί η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης.
γ. Στις περιπτώσεις απώλειας του φακέλου της οικο−
δομικής άδειας, βεβαιωμένης από την αρμόδια Υπηρεσία
Δόμησης και προκειμένου να διερευνηθεί η νομιμότητα
του υφισταμένου κτιρίου είναι δυνατή η υποβολή στην
αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης φακέλου αποτύπωσης κτι−
ρίου, ανεγερθέντος με βάση οικοδομική άδεια πριν τις
28.7.2011 που έχει απολεσθεί. Για να γίνει αποδεκτός
ο φάκελος από την οικεία Υπηρεσία Δόμησης πρέπει
να περιλαμβάνει τοπογραφικό διάγραμμα, διάγραμμα
κάλυψης κατά τις προδιαγραφές του από 8.9.1983 προ−
εδρικού διατάγματος (Δ΄ 394), κατόψεις αποτύπωσης
όλων των ορόφων, τομή, φωτογραφίες όλων των όψεων,
υπεύθυνη δήλωση μηχανικού, ότι στο διάγραμμα κά−
λυψης οι υπολογισμοί και ο έλεγχος του υφισταμένου
κτιρίου έχει γίνει σύμφωνα με τους όρους και περιο−
ρισμούς δόμησης που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης
της οικοδομικής άδειας, για την οποία υποβάλλεται ο
φάκελος αποτύπωσης, καθώς και κρατήσεις και εισφο−
ρές κατά τις κείμενες διατάξεις. Τα σχέδια κατατίθενται
εις διπλούν και θεωρούνται από την αρμόδια Υπηρεσία
Δόμησης. Η μία σειρά σχεδίων χορηγείται στον ενδια−
φερόμενο και ο φάκελος συμπληρώνει την απωλεσθείσα
οικοδομική άδεια στο αρχείο της Υπηρεσίας Δόμησης.
7. Δημόσια έγγραφα ή αεροφωτογραφίες, από τα
οποία αποδεικνύεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της κα−
τασκευής και ο χρόνος εγκατάστασης της χρήσης.
8. Σχετικά με τον στατικό έλεγχο των παραβάσεων
εφαρμόζονται τα εξής:
α. Δελτίο δομικής τρωτότητας του φέροντος οργα−
νισμού του κτιρίου, για κάθε αυθαίρετη κατασκευή ή
αλλαγή χρήσης που έχει εκτελεστεί ή εγκατασταθεί
σε κτίρια με επικρατούσα χρήση κατοικίας, τουριστικά
καταλύματα ή κτίρια που δεν περιλαμβάνονται στο επό−
μενο εδάφιο, καθώς και για μεμονωμένες αυθαίρετες
κατασκευές με τις παραπάνω χρήσεις.
β. Μελέτη στατικής επάρκειας για κάθε αυθαίρετη
κατασκευή ή αλλαγή χρήσης που έχει εκτελεστεί ή
εγκατασταθεί σε κτίρια κοινωφελούς χρήσης, όπως εν−
δεικτικά κτίρια συνάθροισης κοινού, περίθαλψης, κοινω−
νικής πρόνοιας, εκπαίδευσης, πολιτιστικών λειτουργιών,
ξενοδοχεία και λοιπές τουριστικές εγκαταστάσεις, θρη−
σκευτικούς χώρους, εμπορικά καταστήματα, τράπεζες,
κοινωφελείς οργανισμούς, δημόσιων υπηρεσιών και σε
κτίρια βιομηχανικής ή βιοτεχνικής χρήσης, καθώς και σε
μεμονωμένες αυθαίρετες κατασκευές με τις παραπάνω
χρήσεις, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στην υπουρ−
γική απόφαση του επόμενου εδαφίου γ΄ της παρούσας
παραγράφου.
Η μελέτη στατικής επάρκειας δύναται να υποβάλλεται
εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών από την ημερομηνία
υπαγωγής και σε κάθε περίπτωση πριν τη συμπλήρωση
της ταυτότητας του κτιρίου.
2721
Σε κάθε βεβαίωση υπαγωγής και βεβαίωση για μετα−
βίβαση γίνεται ειδική μνεία για την υποβολή ή μη της
μελέτης στατικής επάρκειας κατά τις διατάξεις του
παρόντος άρθρου.
γ. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής, δύνανται να καθορίζονται
οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας, καθώς
το πρότυπο δελτίο συμπλήρωσης δομικής τρωτότητας.
9. Τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού για τον ηλε−
κτρομηχανολογικό έλεγχο του πίνακα των γειώσεων και
των λοιπών ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, αν
υπάρχουν για κάθε μεμονωμένη αυθαίρετη κατασκευή,
εξαιρουμένων των κατοικιών, καθώς και για αυθαίρετη
κατασκευή ή αλλαγή χρήσης που έχει εκτελεστεί ή
εγκατασταθεί σε κτίρια που δεν έχουν χρήση κατοικί−
ας. Η ως άνω τεχνική έκθεση δύναται να υποβάλλεται
εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών από την ημερομηνία
υπαγωγής και σε κάθε περίπτωση πριν τη συμπλήρωση
της ταυτότητας του κτιρίου.
10. Παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου το οποίο
αποτελεί έσοδο του Κρατικού Προϋπολογισμού, με την
επιφύλαξη ειδικών διατάξεων του παρόντος στις οποίες
θεσπίζεται ειδικό παράβολο, ως εξής:
i) ύψους 500 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση
μέχρι 50 τ.μ. ή για κτίριο κύριας και μοναδικής κατοικίας
μέχρι 100 τ.μ.,
ii) 1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 50 τ.μ. και μέ−
χρι 100 τ.μ. ή για κτίριο κύριας και μοναδικής κατοικίας
άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 200 τ.μ.,
iii) 2.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 100 τ.μ. και
μέχρι 1.000 τ.μ.,
iv) 4.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 1.000 τ.μ. και
μέχρι 2.000 τ.μ.
v) 8.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 2.000 και
μέχρι 5000 τ.μ. και
vi) 10.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μεγαλύτερο των 5.000
τ.μ.
Το ως άνω παράβολο δεν επιστρέφεται σε καμία πε−
ρίπτωση.
11. Έντυπο υπολογισμού του ενιαίου ειδικού προστίμου
της δηλούμενης κατασκευής, όπως ορίζεται στο άρθρο
18 και στο Παράρτημα Α΄ του παρόντος.
12. Τα παραπάνω υποβάλλονται με μέριμνα του ιδιο−
κτήτη και του μηχανικού.
Άρθρο 12
Επιτροπή Ελέγχου αυθαιρέτων κατασκευών
για λόγους προστασίας
του πολιτιστικού περιβάλλοντος
1. Για την υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος των
αυθαιρέτων κατασκευών, των άρθρων 13 και 14 του
παρόντος νόμου απαιτείται, μετά την καταβολή της αί−
τησης και του παραβόλου, επιπλέον η μορφολογική και
αισθητική ένταξή τους ως προς το σύνολο του κτιρίου
και του δομημένου περιβάλλοντός του. Για το λόγο αυ−
τόν τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά εξετάζονται από
επιτροπή που συγκροτείται με απόφαση του Γενικού
Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στην έδρα
κάθε Υπηρεσίας Δόμησης και αποτελείται από:
α. Έναν αρχιτέκτονα μηχανικό της αρμόδιας Υπη−
ρεσίας Δόμησης ή τεχνικής υπηρεσίας του δήμου ως
πρόεδρο με τον αναπληρωτή του. Σε περίπτωση έλ−
λειψης των παραπάνω ορίζεται ως πρόεδρος με τον
2722
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
αναπληρωτή του αρχιτέκτονας μηχανικός υπάλληλος
της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης ή περιφέρειας
ή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ή της
Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής,
για τα νησιά αρμοδιότητάς τους.
β. Έναν αρχιτέκτονα μηχανικό υπάλληλο της οικείας
αποκεντρωμένης διοίκησης ή της περιφέρειας ή του
Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ή της Γενικής
Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής για τα
νησιά αρμοδιότητάς της, με τον αναπληρωτή του.
γ. Έναν αρχιτέκτονα, εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμε−
λητηρίου Ελλάδας, με τον αναπληρωτή του.
2. Η επιτροπή αποφαίνεται εντός δέκα (10) ημερών από
την υποβολή της αίτησης για την υπαγωγή ή μη στις
διατάξεις του παρόντος, υπό την προϋπόθεση υποβολής
των παρακάτω δικαιολογητικών, τα οποία πρέπει να
κατατεθούν από τον ενδιαφερόμενο ή τον εξουσιοδοτη−
μένο εκπρόσωπό του στην αρμόδια υπηρεσία δόμησης
μαζί με τη σχετική αίτηση:
α) Τεχνική έκθεση μηχανικού στην οποία περιγρά−
φεται ο τρόπος κατασκευής, τα υλικά κατασκευής και
αιτιολογείται η μορφολογική και αισθητική ένταξη της
πρόχειρης κατασκευής στο σύνολο του κτιρίου και του
δομημένου περιβάλλοντός του.
β) Φωτογραφική τεκμηρίωση της πρόχειρης κατα−
σκευής ως προς το σύνολο του κτιρίου και του δομη−
μένου περιβάλλοντός του.
γ) Τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο αποτυπώνεται
η θέση της πρόχειρης κατασκευής ως προς το σύνολο
του κτιρίου και του δομημένου περιβάλλοντός του.
δ) Υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού ότι τα παραπά−
νω στοιχεία είναι ίδια με αυτά που θα εισαχθούν στο
πληροφοριακό σύστημα.
ε) Αποδεικτικά χρόνου κατασκευής / αποπεράτωσης.
στ) Αποδεικτικά δικαιώματος υπαγωγής του αιτού−
ντος.
3. Η επιτροπή μετά τη θετική κρίση της ενημερώνει
τον αρμόδιο φορέα διαχείρισης του πληροφοριακού
συστήματος εντός δύο (2) ημερών, προκειμένου να ολο−
κληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής.
4. Η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμά−
των σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές, για τα οποία
απαιτείται έγκριση της επιτροπής της παραγράφου 1
του παρόντος άρθρου, μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά
την υποβολή των δικαιολογητικών των παραγράφων 1,
10 και 11 του άρθρου 11 και την καταβολή ποσοστού 30%
του συνολικού ποσού του προστίμου. Στην περίπτωση
μεταβίβασης την υποχρέωση ολοκλήρωσης της διαδι−
κασίας αναλαμβάνει ο νέος κύριος με ειδική μνεία στο
σχετικό συμβολαιογραφικό έγγραφο.
5. Η προθεσμία εξόφλησης του ειδικού προστίμου της
παραγράφου 2 του άρθρου 21, πέραν της καταβολής
του 30% του ποσού του προστίμου, αρχίζει από την
κοινοποίηση της θετικής κρίσης της επιτροπής στον
ιδιοκτήτη.
Άρθρο 13
Αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις
σε παραδοσιακό οικισμό
1. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται αυ−
θαίρετες κατασκευές σε παραδοσιακό οικισμό ή τμήμα
πόλης, εφόσον αυτές έχουν ολοκληρωθεί πριν τη δη−
μοσίευση της διοικητικής πράξης χαρακτηρισμού του
οικισμού ή τμήματος πόλης ως παραδοσιακού, καθώς
και αυθαίρετες κατασκευές σε παραδοσιακό, τμήμα
πόλης και σε παραδοσιακούς οικισμούς άνω των 5.000
κατοίκων, είτε έχουν ολοκληρωθεί πριν τη δημοσίευση
της πράξης χαρακτηρισμού είτε μεταγενέστερα, εφόσον
προσκομίζεται τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού στην
οποία αναλύεται ότι η αυθαίρετη κατασκευή προσαρμό−
ζεται και δεν αντίκειται στους γενικούς μορφολογικούς
κανόνες που τίθενται από τις ειδικές διατάξεις.
2. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται αυ−
θαίρετες κατασκευές ή χρήσεις των κατηγοριών 2 έως 5
του άρθρου 9, που βρίσκονται σε παραδοσιακό οικισμό
κάτω των 5.000 κατοίκων εφόσον πληρούν τις προϋ−
ποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 7 του παρόντος και
έχουν ολοκληρωθεί μετά τη δημοσίευση της διοικητικής
πράξης χαρακτηρισμού του οικισμού ως παραδοσιακού,
σύμφωνα με τα ακόλουθα:
α. Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών των πα−
ραγράφων 1, 10 και 11 του άρθρου 11 απαιτείται και
η υποβολή αίτησης στην επιτροπή του άρθρου 12 με
συνημμένα τα δικαιολογητικά της παρ. 3 του άρθρου 12.
β. Μετά την εξέταση των ως άνω δικαιολογητικών
και τη διαπίστωση του δικαιώματος υπαγωγής στον
παρόντα νόμο η επιτροπή δέχεται ή απορρίπτει την
αίτηση, με βάση την αισθητική ένταξη της αυθαίρετης
κατασκευής ως προς το σύνολο του τυχόν νομίμως υφι−
στάμενου κτιρίου, το ευρύτερο δομημένο περιβάλλον,
καθώς και την αρχιτεκτονική και μορφολογική τυπο−
λογία του παραδοσιακού οικισμού ή τμήματος πόλης.
γ. Η επιτροπή του άρθρου 12 μπορεί να επιβάλει την
εκτέλεση εργασιών προσαρμογής του αυθαίρετου κτί−
σματος στους ισχύοντες μορφολογικούς όρους και πε−
ριορισμούς του παραδοσιακού οικισμού κατά τα οριζό−
μενα στην παρ. 5 του άρθρου 25. Επίσης, η επιτροπή
μπορεί να προβεί σε αυτοψία, προκειμένου να εκτιμήσει
το μέγεθος και την έκταση των απαιτουμένων εργασιών
προσαρμογής.
δ. Οι εργασίες προσαρμογής εκτελούνται μετά την
κοινοποίηση της απόφασης του συλλογικού οργάνου
στον ιδιοκτήτη και την έκδοση σχετικής άδειας, εφό−
σον απαιτείται. Στην περίπτωση που απαιτείται έκδοση
σχετικής άδειας αυτή εκδίδεται χωρίς να προηγηθεί η
καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου. Οι εργασίες
προσαρμογής πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα
έξι (6) μηνών και πιστοποιείται η ορθή εκτέλεση των
εργασιών από την πολεοδομική υπηρεσία ή από Ελεγκτή
Δόμησης του ν. 4030/2011. Με υπουργική απόφαση του
Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ−
λαγής καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την
διαδικασία ελέγχου, αμοιβής και έκδοσης πορίσματος
των Ελεγκτών Δόμησης.
3. Μετά την εκτέλεση των εργασιών προσαρμογής
η επιτροπή του άρθρου 12 επανεξετάζει το θέμα και
αποφαίνεται για την οριστική υπαγωγή των αυθαιρέτων
κατασκευών ή χρήσεων στη ρύθμιση του παρόντος.
4. Η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπραγμάτων δικαιω−
μάτων σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές, για τα
οποία απαιτείται έγκριση της επιτροπής του άρθρου
12 του παρόντος νόμου, μπορεί να πραγματοποιηθεί
μετά την υποβολή των δικαιολογητικών της παρ. 2α
του παρόντος άρθρου και την καταβολή ποσοστού 30%
του συνολικού ποσού του προστίμου, τη δε υποχρέω−
ση ολοκλήρωσης της διαδικασίας αναλαμβάνει ο νέος
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
κύριος με ειδική μνεία στο σχετικό συμβολαιογραφικό
έγγραφο.
5. Η προθεσμία εξόφλησης του ειδικού προστίμου της
παρ. 2 του άρθρου 21, πέραν της καταβολής του 30%
του ποσού του προστίμου, αρχίζει από την κοινοποίηση
της θετικής κρίσης της επιτροπής στον ιδιοκτήτη.
6. Σε παραδοσιακούς οικισμούς μικρότερους των 2.000
κατοίκων δεν επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του
παρόντος ανεξάρτητων νέων κατασκευών πέραν των
τυχόν υφισταμένων κτισμάτων μετά την κήρυξη του
οικισμού ως παραδοσιακού οι οποίες έχουν υπέρβαση
μεγαλύτερη του 10% οποιουδήποτε όρου δόμησης.
7. Η επιτροπή μετά τη θετική κρίση της για την οριστι−
κή υπαγωγή των αυθαιρέτων στις ρυθμίσεις του παρό−
ντος νόμου ενημερώνει τον αρμόδιο φορέα διαχείρισης
του πληροφοριακού συστήματος εντός δύο (2) ημερών,
προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής.
Άρθρο 14
Αυθαίρετες κατασκευές σε διατηρητέο κτίριο
1. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται αυθαίρετες
κατασκευές ή χρήσεις που βρίσκονται μέσα στον όγκο
του διατηρητέου κτιρίου ή προσθήκες καθ΄ ύψος σε
ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 10% της συνολικής
δόμησης αυτού σύμφωνα με τα ακόλουθα:
α. Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών των πα−
ραγράφων 1, 2, 4, 7, 10, 11 του άρθρου 11 του παρόντος
νόμου απαιτείται και η υποβολή αίτησης στο αρμόδιο
Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) με συνημ−
μένα τα εξής δικαιολογητικά:
i) Φωτογραφική τεκμηρίωση του κτιρίου.
ii) Τοπογραφικό διάγραμμα.
iii) Πλήρη αποτύπωση του κτιρίου.
iv) Τεχνική έκθεση μηχανικού, στην οποία περιλαμβά−
νονται και όλα τα ιστορικά στοιχεία του κτιρίου.
v) Υπεύθυνη δήλωση με την οποία να δηλώνεται ότι
δεν υπάρχει χαρακτηρισμός του κτιρίου από άλλον
φορέα.
vi) Δημόσια έγγραφα ή αεροφωτογραφίες, από τα
οποία αποδεικνύεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της κα−
τασκευής και ο χρόνος εγκατάστασης της χρήσης. Ει−
δικά για τις περιπτώσεις αλλαγής χρήσης δύνανται να
προσκομίζονται ιδιωτικά έγγραφα βεβαίας χρονολογίας
κατά την έννοια του άρθρου 446 του Κώδικα Πολιτικής
Δικονομίας.
vii) Δελτίο δομικής τρωτότητας του φέροντος οργα−
νισμού ή μελέτη στατικής επάρκειας, σύμφωνα με τα
οριζόμενα στην παρ. 8 του άρθρου 11.
viii) Τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού, για τον έλεγ−
χο των λοιπών ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων,
εφόσον υπάρχουν.
β. Μετά τον έλεγχο των ως άνω δικαιολογητικών και
τη διαπίστωση του δικαιώματος υπαγωγής στις διατά−
ξεις του παρόντος το συμβούλιο δέχεται ή απορρίπτει
την αίτηση με βάση τις μεταβολές στην αρχιτεκτονική
και μορφολογική τυπολογία του διατηρητέου κτιρίου,
την αισθητική ένταξη της αυθαίρετης κατασκευής ως
προς το σύνολο του κτιρίου και/ή του περιβάλλοντος
του χώρου.
γ. Το ΚΕΣΑ μπορεί να επιβάλει την εκτέλεση εργασιών
προσαρμογής του αυθαίρετου κτίσματος σύμφωνα με
την εξέταση των στοιχείων που προσκομίζονται. Το
συμβούλιο, σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να προ−
2723
βεί σε αυτοψία, προκειμένου να εκτιμήσει το μέγεθος
και την έκταση των απαιτουμένων εργασιών προσαρ−
μογής.
δ. Οι εργασίες προσαρμογής εκτελούνται μετά την
κοινοποίηση της απόφασης του συλλογικού οργάνου
στον ιδιοκτήτη και την έκδοση σχετικής άδειας εφό−
σον απαιτείται. Στην περίπτωση που απαιτείται έκδοση
σχετικής άδειας αυτή εκδίδεται χωρίς να προηγηθεί η
καταβολή του ενιαίου ειδικού προστίμου. Οι εργασίες
προσαρμογής πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα
έξι (6) μηνών και πιστοποιείται η ορθή εκτέλεση των
εργασιών από την πολεοδομία ή από Ελεγκτή Δόμησης.
Μετά την εκτέλεση των εργασιών προσαρμογής το
ΚΕΣΑ επανεξετάζει το θέμα και αποφαίνεται για την
οριστική υπαγωγή των αυθαιρέτων κατασκευών ή χρή−
σεων στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου.
2. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται αυθαίρετες
κατασκευές ή χρήσεις σε κτίρια με νόμιμη οικοδομική
άδεια στον περιβάλλοντα χώρο αυτού, εφόσον δεν βρί−
σκονται σε επαφή με το διατηρητέο κτίριο, σύμφωνα
με τα ακόλουθα:
α. Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών των παρα−
γράφων 1, 2, 4, 7, 10, 11 του άρθρου 11 απαιτείται η υπο−
βολή αίτησης στο αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής
(ΣΑ) με συνημμένα τα εξής δικαιολογητικά:
i) Φωτογραφική αποτύπωση του κτιρίου, σε σχέση και
με το υπάρχον χαρακτηρισμένο διατηρητέο.
ii) Τοπογραφικό διάγραμμα.
iii) Το στέλεχος της οικοδομικής άδειας, καθώς και
αντίγραφο της απόφασης χαρακτηρισμού.
iv) Διάγραμμα κάλυψης, όπου σημειώνεται η θέση και
το περίγραμμα της αυθαίρετης κατασκευής ή της αυ−
θαίρετης αλλαγής χρήσης και τα πολεοδομικά μεγέθη
υπέρβασης, όπως επηρεάζουν τους σχετικούς υπολο−
γισμούς.
v) Υπεύθυνη δήλωση με την οποία να δηλώνεται ότι
δεν υπάρχει χαρακτηρισμός του κτιρίου από άλλον
φορέα.
vi) Κάτοψη του ορόφου, όπου σημειώνεται η αυθαίρε−
τη κατασκευή για την οποία ζητείται η υπαγωγή στις
ρυθμίσεις του παρόντος.
vii) Tομή όπου σημειώνεται η αυθαίρετη κατασκευή
για την οποία ζητείται η υπαγωγή στις ρυθμίσεις του
παρόντος.
viii) Δημόσια έγγραφα ή αεροφωτογραφίες, από τα
οποία αποδεικνύεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της κα−
τασκευής και ο χρόνος εγκατάστασης της χρήσης. Ει−
δικά, για τις περιπτώσεις αλλαγής χρήσης δύνανται να
προσκομίζονται ιδιωτικά έγγραφα βεβαίας χρονολογίας
κατά την έννοια του άρθρου 446 του Κώδικα Πολιτικής
Δικονομίας.
ix) Για κάθε μεμονωμένη αυθαίρετη κατασκευή και
για αυθαίρετη αλλαγή χρήσης εκτός κατοικίας τεχνική
έκθεση αρμόδιου μηχανικού, για τον ηλεκτρομηχανολο−
γικό έλεγχο του πίνακα των γειώσεων και των λοιπών
ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, αν υπάρχουν.
Στην τεχνική έκθεση θα πρέπει να τεκμηριώνεται ότι
δεν επηρεάζονται τα αξιόλογα αρχιτεκτονικά στοιχεία.
β. Μετά τον έλεγχο των ως άνω δικαιολογητικών και τη
διαπίστωση του δικαιώματος υπαγωγής στις διατάξεις
του παρόντος το συμβούλιο δέχεται ή απορρίπτει την
αίτηση με βάση το αν η αυθαίρετη κατασκευή αλλοιώνει
ή όχι το χαρακτήρα, τη δομή και/ή την αρχιτεκτονική
2724
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
και μορφολογική τυπολογία του διατηρητέου κτιρίου,
την αισθητική ένταξη της αυθαίρετης κατασκευής, ως
προς το σύνολο του κτιρίου και/ή του περιβάλλοντός
του, καθώς και το αν επηρεάζει και σε ποιόν βαθμό
τους λόγους και την απόφαση του χαρακτηρισμού του.
γ. Το ΣΑ μπορεί να επιβάλει την εκτέλεση εργασι−
ών προσαρμογής του αυθαίρετου κτίσματος, σύμφωνα
με την απόφαση χαρακτηρισμού και την αισθητική και
μορφολογική ένταξη της αυθαίρετης κατασκευής σε
σχέση με το πλησίον διατηρητέο κτίριο. Το Συμβούλιο
μπορεί να προβεί σε αυτοψία, προκειμένου να εκτιμήσει
το μέγεθος και την έκταση των απαιτουμένων εργασιών
προσαρμογής.
δ. Οι εργασίες προσαρμογής εκτελούνται μετά την
κοινοποίηση της απόφασης του συλλογικού οργάνου
στον ιδιοκτήτη και την έκδοση σχετικής άδειας αν απαι−
τείται. Στην περίπτωση που απαιτείται έκδοση σχετικής
άδειας αυτή εκδίδεται χωρίς να προηγηθεί η καταβολή
του ενιαίου ειδικού προστίμου. Οι εργασίες προσαρμο−
γής πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα έξι (6) μηνών
και πιστοποιείται η ορθή εκτέλεση των εργασιών από
Ελεγκτή Δόμησης. Μετά την εκτέλεση των εργασιών
προσαρμογής το ΣΑ επανεξετάζει το θέμα και απο−
φαίνεται για την οριστική υπαγωγή των αυθαιρέτων
κατασκευών ή χρήσεων στη ρύθμιση του παρόντος.
3. Η μεταβίβαση ή η σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμά−
των σε ακίνητα με αυθαίρετες κατασκευές, για τα οποία
απαιτείται έγκριση των συμβουλίων του παρόντος άρ−
θρου, μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά την υποβολή
των δικαιολογητικών της παραγράφου 2α του παρόντος
άρθρου και την καταβολή ποσοστού 30% του συνολικού
ποσού του προστίμου, τη δε υποχρέωση ολοκλήρωσης
της διαδικασίας αναλαμβάνει ο νέος κύριος, με ειδική
μνεία στο σχετικό συμβολαιογραφικό έγγραφο.
4. Σε κάθε περίπτωση η προθεσμία εξόφλησης του
ενιαίου ειδικού προστίμου της παρ. 2 του άρθρου 21
πέραν της καταβολής του 30% του συνολικού ποσού
αρχίζει από την κοινοποίηση της θετικής κρίσης στον
ιδιοκτήτη.
5. Το συμβούλιο μετά τη θετική κρίση της ενημερώνει
τον αρμόδιο φορέα διαχείρισης του πληροφοριακού
συστήματος εντός δύο (2) ημερών, προκειμένου να ολο−
κληρωθεί η διαδικασία υπαγωγής.
6. Σε διατηρητέα κτίρια, καθώς και στον περιβάλλοντα
χώρο αυτών δεν επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις
του παρόντος των πρόχειρων κατασκευών.
Άρθρο 15
Ρύθμιση αυθαίρετων κτισμάτων σε εξαγορασμένα
ακίνητα και σε ακίνητα ιδιοκτησίας του Ταμείου
Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ)
1. α) Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται
και στους ιδιοκτήτες ακινήτων που εξαγόρασαν αυτά
από τις οικείες Επιτροπές Θεμάτων Γης και Επίλυσης
Διαφορών των Περιφερειών της χώρας και έχουν ανα−
γείρει σε αυτά αυθαίρετο κτίσμα, καθώς και σε αυτούς
που τα νέμονται νόμιμα. Ο ιδιοκτήτης, μετά από αίτηση
προς το Τ.Ε.Ε., υποβάλλει στο πληροφοριακό σύστημα
τα προβλεπόμενα στο άρθρο 11 δικαιολογητικά εντός
προθεσμίας πέντε (5) μηνών, που άρχεται είτε από την
έκδοση του τίτλου κυριότητας από τον Περιφερειάρχη
είτε από τη δημοσίευση της απόφασης της Επιτροπής
Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφορών, για τις περιπτώ−
σεις που δεν προβλέπεται η έκδοση τίτλου κυριότητας
είτε της πράξης κύρωσης διανομής, που προβλέπεται
σε υπουργική απόφαση, η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιο−
δότηση των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 26 του
ν. 2732/1999 (Α΄ 154) και της παρ. 5 του άρθρου 11 του
ν. 3147/2003. Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο καταβάλλεται
εφάπαξ εντός τριών (3) μηνών από την υποβολή της
αίτησης. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του
παρόντος νόμου.
β) Έως ότου εκδοθεί ο τίτλος κυριότητας από τον
Περιφερειάρχη ή η απόφαση της Επιτροπής Θεμάτων
Γης και Επίλυσης Διαφορών, αναστέλλεται η προθεσμία
για την κατεδάφιση αυθαίρετου κτίσματος, καθώς και η
επιβολή του προστίμου ανέγερσης και διατηρήσεως μη
δηλουμένων κατασκευών και χρήσεων που προβλέπει
το άρθρο 26.
2. Οι ρυθμίσεις της παραπάνω παραγράφου ισχύουν
και ως προς ακίνητα που βρίσκονται ή θα περιέλθουν
στην κυριότητα του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Πε−
ριουσίας Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) της παρ. 1 του άρθρου 1
του ν. 3986/2011.
Ειδικώς, για ακίνητα κυριότητας της ανώνυμης εται−
ρίας του ως άνω Ταμείου οι προθεσμίες υποβολής
των δικαιολογητικών συμπληρώνονται μετά παρέλευση
εννέα (9) μηνών από την καταχώριση της απόφασης
του Δ.Σ. του Ταμείου στα βιβλία μεταγραφών του υπο−
θηκοφυλακείου της περιφέρειας του ακινήτου ή στο
οικείο κτηματολογικό γραφείο, όπου αυτό λειτουργεί,
σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 3986/2011,
σχετικά με τα ακίνητα που περιέρχονται στην κυριό−
τητα του Ταμείου σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου
2 του ν. 3986/2011.
Άρθρο 16
Ειδικές περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών
ακινήτων δημοσίου ενδιαφέροντος
1. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου, κατά παρέκκλι−
ση των οριζομένων στο άρθρο 2 του παρόντος υπάγο−
νται οι αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης σε
κτίρια και εγκαταστάσεις:
α) ιδιοκτησίας του Δημοσίου,
β) που στεγάζουν υποδομές δικαιοσύνης και ανήκουν
στο Δημόσιο ή στο Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών
Κτιρίων ή σε νομικά πρόσωπα που εποπτεύονται από
το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων,
γ) που στεγάζουν υπηρεσίες των νομικών προσώπων
δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο
Δημόσιο, και τα οποία εποπτεύονται από το Κράτος
και επιχορηγούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό,
δ) που χρησιμοποιούνται ως λατρευτικοί χώροι των
γνωστών θρησκειών και δογμάτων, που έχουν νομική
μορφή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των νο−
μικών προσώπων του άρθρου 4 του ν. 3647/2008 (Α΄ 37).
ε) που χρησιμοποιούνται ως σχολεία κάθε βαθμίδος
και ως κτίρια προνοιακών δομών των Ο.Τ.Α., καθώς και
των σχολικών κτιρίων ιδιοκτησίας της Ο.Σ.Κ. ΑΕ,
στ) δημοσίων επιχειρήσεων, στις οποίες το Δημόσιο
είναι κύριος του συνόλου ή άνω του 51% του καταβε−
βλημένου μετοχικού τους κεφαλαίου,
ζ) τα οποία ανήκουν στο Δημόσιο και τα διαχειρίζονται
δημόσιες επιχειρήσεις, στις οποίες το Δημόσιο είναι
κύριος του συνόλου ή άνω του 51%,
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
η) αθλητικών εγκαταστάσεων και υποστηρικτικών σε
αυτές κτιρίων της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού και
των Ν.Π.Δ.Δ. που εποπτεύονται από αυτήν,
θ) των Ο.Τ.Α., υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος
μετά την υποβολή:
i) αίτησης, ii) τοπογραφικού διαγράμματος και iii) τε−
χνικής έκθεσης μηχανικού, με αναλυτική περιγραφή των
αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων.
Για τις ως άνω αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές
χρήσης δεν καταβάλλεται παράβολο και ενιαίο ειδικό
πρόστιμο, πλην της περίπτωσης θ΄, όπου καταβάλλε−
ται παράβολο κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου,
εκτός των περιπτώσεων όπου αυτά χρησιμοποιούνται
για ιδιόχρηση.
2. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου, κατά παρέκ−
κλιση των οριζομένων στο άρθρο 2 του παρόντος υπά−
γονται:
α) Κατασκευές και εγκαταστάσεις που βρίσκονται
σε περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί, από το Ειδικό
Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυ−
ξης (Β΄ 1138), αναπτυγμένοι πυρήνες μαζικού τουρισμού
εντός ευρύτερων αναπτυσσόμενων περιοχών με περι−
θώρια ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού, καθώς και
σε υφιστάμενα χιονοδρομικά κέντρα των περιοχών του
άρθρου 4 παράγραφοι Β2 και Β3 του παραπάνω Ειδικού
Πλαισίου, σε περιοχές που έχουν αναγνωριστεί από τον
Ε.Ο.Τ. ως χιονοδρομικά κέντρα, εφόσον ανεγέρθηκαν ή
εγκαταστάθηκαν από φορείς του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α.,
καθώς και από αθλητικούς και ορειβατικούς συλλόγους
μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Μετά την περαίωση της
υπαγωγής είναι δυνατή ή αλλαγή χρήσης της αυθαίρε−
της κατασκευής, εφόσον πρόκειται για εγκαταστάσεις
κοινωφελούς χαρακτήρα μετά από αίτημα του αρμοδίου
δημόσιου φορέα ή του αρμοδίου Ο.Τ.Α..
β) Κατασκευές και εγκαταστάσεις Χιονοδρομικών
Κέντρων και Ορεινών καταφυγίων δημοσίου ενδιαφέ−
ροντος, που έχουν εκτελεστεί μετά από έγκριση χρημα−
τοδότησης από δημόσια αρχή ή έχουν εγκριθεί από τον
Ε.Ο.Τ.. Μετά την περαίωση της υπαγωγής είναι δυνατή
η αλλαγή χρήσης της αυθαίρετης κατασκευής εφόσον
πρόκειται για εγκαταστάσεις κοινωφελούς χαρακτήρα
μετά από αίτημα του αρμόδιου δημόσιου φορέα ή του
αρμοδίου Ο.Τ.Α..
γ) Κατασκευές και εγκαταστάσεις Αστεροσκοπείων
και συνοδών εγκαταστάσεων αυτών, που ανήκουν στο
Δημόσιο ή σε Εκπαιδευτικά Ιδρύματα δημοσίου χαρα−
κτήρα.
δ) Λιμενικές εγκαταστάσεις παντός είδους και κτίρια
εντός χερσαίας ζώνης λιμένα, που ανήκουν σε δημόσια
αρχή.
ε) Κατασκευές και εγκαταστάσεις καθ’ υπέρβαση νο−
μίμου άδειας σε εγκεκριμένους χώρους οργανωμένης
υπαίθριας δασικής αναψυχής οι οποίες κατασκευάστη−
καν από Ο.Τ.Α ή άλλη δημόσια αρχή χωρίς την έγκριση
της αρμόδιας για την έκταση δασικής υπηρεσίας. Για
την υπαγωγή, πέραν των προβλεπόμενων δικαιολογητι−
κών απαιτείται και η θετική γνωμοδότηση της δασικής
υπηρεσίας στην οποία υπάγεται η έκταση.
3. Η υπαγωγή στον παρόντα νόμο όλων των παραπά−
νω κατασκευών δεν απαλλάσσει την υποχρέωση των
αιτούντων για την έκδοση πιστοποιητικού ταυτότητας
κτιρίου κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010. Η μελέτη
στατικής επάρκειας, όπου απαιτείται, εκπονείται υπο−
2725
χρεωτικώς πριν την έκδοση πιστοποιητικού ταυτότητας
κτιρίου, κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010.
Άρθρο 17
Μειώσεις προστίμων σε ειδικές ομάδες πληθυσμού
1. Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς
και πρόσωπα που επιβαρύνονται φορολογικά από πρό−
σωπα με τις παραπάνω ιδιότητες, για την υπαγωγή στο
άρθρο 8 του παρόντος καταβάλουν ποσοστό 15% του
ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται σύμφω−
να με το Παράρτημα Α του παρόντος και υποβάλλουν
επιπλέον και τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη
συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων. Το ποσοστό
της αναπηρίας πιστοποιείται από βεβαίωση / γνωμά−
τευση, που έχει εκδοθεί από αρμόδια δημόσια αρχή.
2. Άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ), με ποσοστό αναπηρίας
67% και άνω, καθώς και πρόσωπα που επιβαρύνονται
φορολογικά από πρόσωπα με τις παραπάνω ιδιότητες,
με ατομικό εισόδημα έως δεκαοκτώ χιλιάδες (18.000)
ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως είκοσι τέσσερις χι−
λιάδες (24.000) ευρώ, για την υπαγωγή στο άρθρο 8
του παρόντος της κύριας κατοικίας τους καταβάλουν
ποσοστό 20% του ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως υπο−
λογίζεται σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄ του παρόντος
και υποβάλλουν επιπλέον τα δικαιολογητικά που απο−
δεικνύουν τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων.
Το ποσοστό της αναπηρίας πιστοποιείται από βεβαίωση
/ γνωμάτευση, που έχει εκδοθεί από αρμόδια δημόσια
αρχή.
3. Παλιννοστούντες ομογενείς, οι οποίοι έχουν εγγρα−
φεί στα Μητρώα ή τα δημοτολόγια δήμου ή κοινότητας,
για την υπαγωγή στο άρθρο 8 του παρόντος της κύριας
κατοικίας τους καταβάλουν ποσοστό 20% του ενιαίου
ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με το
Παράρτημα Α΄ του παρόντος και υποβάλλουν επιπλέον
τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη συνδρομή των
ανωτέρω προϋποθέσεων.
Οι διατάξεις του ανωτέρω εδαφίου εφαρμόζονται και
για τους μόνιμους κατοίκους Θράκης. Σε περίπτωση
ελλείψεως τίτλων ιδιοκτησίας τα δικαιολογητικά θα
καθοριστούν με Κοινή Απόφαση του αρμόδιου Υπουργού
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και
των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών.
4. Τέκνα των προσώπων του πρώτου εδαφίου της
παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, για την υπαγωγή
στο άρθρο 8 του παρόντος της κύριας κατοικίας τους
καταβάλλουν ποσοστό 50% του ενιαίου ειδικού προστί−
μου, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄
του παρόντος, και υποβάλλουν επιπλέον τα δικαιολο−
γητικά που αποδεικνύουν τη συνδρομή των ανωτέρω
προϋποθέσεων. Κατά τα λοιπά μπορεί να εφαρμόζεται
η διαδικασία του προσυμφώνου της παραγράφου 2 του
άρθρου 5 του παρόντος σε περιπτώσεις έλλειψης τίτ−
λων ιδιοκτησίας.
5. Πολύτεκνοι, για την υπαγωγή στο άρθρο 8 του παρό−
ντος της κύριας κατοικίας τους καταβάλλουν ποσοστό
20% του ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται
σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄ του παρόντος και υπο−
βάλλουν επιπλέον τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν
τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων. Πολύτεκνοι,
για την υπαγωγή στο άρθρο 8 του παρόντος της δευ−
τερεύουσας κατοικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι
αυτή δεν είναι άνω των 80 τ.μ, καταβάλλουν ποσοστό
2726
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
50% του ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται
σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄ του παρόντος και υπο−
βάλλουν επιπλέον τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν
τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων.
6. Τρίτεκνοι, με ατομικό εισόδημα έως είκοσι πέντε
χιλιάδες (25.000) ευρώ ή οικογενειακό εισόδημα έως
σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ, για την υπαγωγή στο
άρθρο 8 του παρόντος της κύριας κατοικίας τους κατα−
βάλλουν ποσοστό 30% του ενιαίου ειδικού προστίμου,
όπως υπολογίζεται σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄ του
παρόντος και υποβάλλουν επιπλέον τα δικαιολογητικά
που αποδεικνύουν τη συνδρομή των ανωτέρω προϋπο−
θέσεων. Οι διατάξεις του ανωτέρω εδαφίου εφαρμόζο−
νται και για τις μονογονεϊκές οικογένειες.
7. Μακροχρόνια άνεργοι για την υπαγωγή στο άρθρο
8 του παρόντος της κύριας κατοικίας τους καταβάλλουν
ποσοστό εβδομήντα 70% του ενιαίου ειδικού προστίμου,
όπως υπολογίζεται σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄ του
παρόντος και υποβάλλουν επιπλέον τα δικαιολογητικά
που αποδεικνύουν τη συνδρομή των ανωτέρω προϋ−
ποθέσεων.
Άρθρο 18
Γενικές διατάξεις υπολογισμού
του ενιαίου ειδικού προστίμου
1. Για την υπαγωγή αυθαίρετης κατασκευής ή χρή−
σης στην παρούσα ρύθμιση καταβάλλεται ενιαίο ειδικό
πρόστιμο, το οποίο υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν
της επί την τιμή ζώνης, που ίσχυε στην περιοχή του
ακινήτου, ανεξαρτήτως της χρήσης αυτού, σύμφωνα με
το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικο−
νομικών, που ίσχυε στις 28.7.2011 επί το συντελεστή 15%
και επί τους συντελεστές τετραγωνιδίων, που ορίζονται
στον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ του παρόντος, όπου
απαιτούνται, ανάλογα με την κατηγορία και το είδος
του αυθαιρέτου, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του
παρόντος (τετραγωνικά μέτρα Χ 15% Χ τιμή ζώνης Χ
συντελεστές τετραγωνιδίων).
2. Για τον υπολογισμό των ανωτέρω συντελεστών
τετραγωνιδίων, τα μεγέθη των αυθαιρέτων κατασκευών
ή χρήσεων συγκρίνονται με τους επιτρεπόμενους όρους
και περιορισμούς δόμησης που ισχύουν στην περιοχή
του ακινήτου και σε περίπτωση συγκυριότητας ακινήτου
με το μέρος των επιτρεπομένων μεγεθών που αναλογεί
στο ποσοστό συνιδιοκτησίας της οριζοντίου ή καθέτου
ιδιοκτησίας εκάστου συγκυρίου.
3. Για τον υπολογισμό του προστίμου ομαδοποιού−
νται οι αυθαιρεσίες της ίδιας κατηγορίας και είδους
κατασκευής ή χρήσης που ορίζεται στον πίνακα του
Παραρτήματος Α΄ του παρόντος και προστίθενται τα
εμβαδά όλων των δηλούμενων εμβαδών της αυτής κα−
τηγορίας και είδους ανά φύλλο καταγραφής.
4. Για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετη αλλαγή
χρήσης, που αποδεδειγμένα προϋφίστανται της 1.1.1983,
καταβάλλεται ποσοστό 15 % του ενιαίου ειδικού προστί−
μου, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του
παρόντος. Για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετη
αλλαγή χρήσης από 1.1.1983 έως 31.12.2003, καταβάλλεται
ποσοστό 80 % του ενιαίου ειδικού προστίμου, όπως
υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
5.α. Για τις παραβάσεις, οι οποίες δεν εμπίπτουν στις
κατηγορίες 1 έως και 12 του πίνακα του Παραρτήματος
Α΄ του παρόντος και δεν αντιστοιχίζονται σε επιφάνεια
χώρου (τ.μ.), καθώς και για εγκαταστάσεις όπως ορίζο−
νται στην παρ. 19 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79)
που δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις της κατηγορίας 3
του άρθρου 9 του παρόντος καταβάλλεται παράβολο
πεντακοσίων (500) ευρώ και το ειδικό πρόστιμο υπο−
λογίζεται με προϋπολογισμό κατά το Παράρτημα Β΄.
Προϋπολογισμός έως και δεκαπέντε χιλιάδων (15.000)
ευρώ θεωρείται μία (1) παράβαση για την οποία κατα−
βάλλεται πρόστιμο πεντακοσίων (500) ευρώ. Ο αριθμός
των παραβάσεων προκύπτει από το πηλίκον του συνο−
λικού προϋπολογισμού δια του ποσού των δεκαπέντε
χιλιάδων (15.000) ευρώ, στρογγυλοποιούμενο προς τα
άνω. Ο συνολικός αριθμός των παραβάσεων του ακινή−
του σημειώνεται στο τετραγωνίδιο 13 του πίνακα του
Παραρτήματος Α. Ειδικά, σε αυτές τις περιπτώσεις που
υποβάλλονται παραβάσεις αποκλειστικά αυτής της κα−
τηγορίας δεν υποβάλλονται τα δικαιολογητικά iii, iv και v,
της παρ. 6 του άρθρου 11 του παρόντος. Για αυθαίρετες
κατασκευές των παραγράφων 26 και 57 του άρθρου 2
του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) καταβάλλεται παράβολο κατά
την παρ.10 του άρθρου 11 του παρόντος νόμου και το
ειδικό πρόστιμο υπολογίζεται με προϋπολογισμό κατά
το Παράρτημα Β΄ σύμφωνα με τα οριζόμενα στην πα−
ρούσα παράγραφο.
β. Στον ανωτέρω τρόπο υπολογισμού της παρ.5α του
ενιαίου ειδικού προστίμου υπάγονται επίσης αυθαίρε−
τοι ημιϋπαίθριοι χώροι, στέγαστρα, κιόσκια, καθώς και
αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις από βοηθητική χρήση σε
βοηθητική και από κύρια χρήση σε κύρια που έχουν
πραγματοποιηθεί χωρίς την έκδοση σχετικής οικοδο−
μικής άδειας, εντός νομίμου περιγράμματος κτιρίου και
υπό την προϋπόθεση ότι δεν επέρχεται υπέρβαση δό−
μησης λόγω της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης κατά την
παρ.5 του άρθρου 19 του παρόντος.
6. Για τον υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου
για όλους τους χώρους σε υπόγειες στάθμες, εσωτε−
ρικούς εξώστες (πατάρια) και σοφίτες, όπως ορίζονται
στο άρθρο 2 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), εφαρμόζεται μει−
ωτικός συντελεστής 50%.
Άρθρο 19
Ειδικές διατάξεις υπολογισμού
του ενιαίου ειδικού προστίμου
1. Σε περιπτώσεις υπέρβασης ύψους νομίμως υφιστά−
μενων κτιρίων ή τμημάτων τους, στις οποίες δεν συ−
ντρέχει υπέρβαση δόμησης, το ενιαίο ειδικό πρόστιμο
υπολογίζεται χωρίς να πολλαπλασιάζεται ο συντελε−
στής δόμησης (5α, β, γ, δ) του Παραρτήματος Α΄ αλλά ο
συντελεστής 0,20 για υπερβάσεις αυτών έως 20% του
επιτρεπόμενου ύψους και ο συντελεστής 0,40 για υπερ−
βάσεις μεγαλύτερες του 20% του επιτρεπόμενου ύψους.
2. Για τον υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστί−
μου που αφορά στην υπέρβαση ύψους, στην περίπτω−
ση οικοδομής με οικοδομική άδεια, δεν προσμετράται
το πρόσθετο ύψος αυτής, που έχει προκύψει από τη
μη ολοκλήρωση του περιβάλλοντος χώρου της ή από
εκχωματώσεις που έχουν εκτελεστεί σε αυτόν. Το ει−
δικό πρόστιμο για το ύψος, που έχει προκύψει από τη
μη ολοκλήρωση του περιβάλλοντος χώρου της ή από
εκχωματώσεις, υπολογίζεται σύμφωνα με την παραγρά−
φου 5 του προηγούμενου άρθρου. Ο παραπάνω τρόπος
υπολογισμού δεν εφαρμόζεται για τις αυθαίρετες κα−
τασκευές του άρθρου 13.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
3. Για κύρια και μοναδική κατοικία, εφόσον ο ιδιο−
κτήτης ή ο σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα ανήλικα
τέκνα αυτού δεν έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή
επικαρπίας ή οίκησης σε κατοικία ή σε ιδανικό μερίδιο
αυτής που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικο−
γένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικό−
πεδο οικοδομήσιμο ή σε ιδανικό μερίδιο οικοπέδου στο
οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις
στεγαστικές του ανάγκες και βρίσκονται σε δημοτικό
ή κοινοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των τριών
(3.000) χιλιάδων, καταβάλλεται ποσοστό 40% του ενι−
αίου ειδικού προστίμου, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με
τις διατάξεις του παρόντος. Θεωρείται ότι πληρούνται
οι στεγαστικές ανάγκες, εφόσον το άθροισμα της συ−
νολικής επιφάνειας που τους αντιστοιχεί δεν υπερβαίνει
τα εβδομήντα (70) τ.μ.. Η επιφάνεια αυτή προσαυξάνεται
κατά τριάντα (30) τ.μ. για μέχρι δύο τέκνα και κατά
είκοσι (20) τ.μ. για πάνω από δύο τέκνα, τα οποία βα−
ρύνουν τον υπόχρεο ή τον άλλο σύζυγο. Η προϋπόθεση
της κύριας κατοικίας για την εφαρμογή του άρθρου 17
του παρόντος πληρούται εφόσον για τις στεγαστικές
ανάγκες των ανωτέρω προσώπων το άθροισμα της συ−
νολικής επιφάνειας που τους αντιστοιχεί δεν υπερβαίνει
τα εβδομήντα (70) τ.μ.. Η επιφάνεια αυτή προσαυξάνεται
κατά δεκαπέντε (15) τ.μ. για κάθε τέκνο.
4. Στην περίπτωση συγκυριότητας του ακινήτου, στο
οποίο έχει εκτελεστεί η αυθαίρετη κατασκευή ή έχει
εγκατασταθεί η αυθαίρετη χρήση, οι συντελεστές μει−
ώσεως του προστίμου και του παραρτήματος λαμβά−
νονται υπόψη για όποιον από τους συγκυρίους πληροί
τις σχετικές προϋποθέσεις υποβάλλοντας διαφορετικά
φύλλα καταγραφής για την επιφάνεια που αντιστοιχεί
στο ποσοστό συνιδιοκτησίας της οριζοντίου ή καθέτου
ιδιοκτησίας.
5. Για αυθαίρετες αλλαγές χρήσης από κύρια χρήση
σε κύρια, εντός νομίμου περιγράμματος κτιρίου, στις
περιπτώσεις όπου επέρχεται αύξηση του συντελεστή
δόμησης, (αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από κατάστημα
σε κατοικία σε εκτός σχεδίου περιοχή, αυθαίρετη αλ−
λαγή χρήσης από βιομηχανία για την οποία εκδόθηκε
άδεια κατά παρέκκλιση σε εκτός σχεδίου περιοχή σε
κατοικία και άλλα εκτός των τυχόν υπολοίπων συντε−
λεστών (εκτός σχεδίου, παλαιότητας κ.α.) υπολογίζεται
ο συντελεστής αλλαγής χρήσης κατά το Παράρτημα Α΄
για την επιπλέον της επιτρεπόμενης για τη νέα χρήση
επιφάνεια. Για αυθαίρετες αλλαγές χρήσης από βο−
ηθητική χρήση σε κύρια, χωρίς την έκδοση σχετικής
οικοδομικής άδειας, εντός νομίμου περιγράμματος κτι−
ρίου υπολογίζεται η υπέρβαση συντελεστή δόμησης
που προέκυψε λόγω της αυθαίρετης αλλαγής και δεν
υπολογίζεται ο ειδικός συντελεστής αλλαγής χρήσης
κατά το Παράρτημα Α΄ του παρόντος.
Άρθρο 20
Συμψηφισμός καταβληθέντων προστίμων
1. Καταβληθέντα ποσά προστίμων ανέγερσης και δι−
ατήρησης, καθώς και καταβληθέντα ποσά ειδικών προ−
στίμων διατήρησης, ή και παραβόλων, συμψηφίζονται
με το ποσό του ενιαίου ειδικού προστίμου.
Τα καταβληθέντα ποσά αφαιρούνται από την τελευ−
ταία δόση και τις αμέσως προηγούμενες χρονικά έως
ότου ολοκληρωθεί ο συμψηφισμός. Σε περίπτωση που
μετά τον ως άνω υπολογισμό, προκύπτει ότι τα ήδη κα−
2727
ταβληθέντα ποσά υπερβαίνουν το ποσό του προστίμου,
με βάση τις διατάξεις του παρόντος, δεν αναζητούνται.
2. Για αυθαίρετη κατασκευή ή η αυθαίρετη χρήση που
αφορά κτίριο, που χρησιμοποιείται και λειτουργεί ως
βιομηχανική, βιοτεχνική εγκατάσταση, ξενοδοχείο, του−
ριστικό κατάλυμα, αποθήκη ή άλλη παραγωγική μονάδα,
εφόσον έχει υπαχθεί σε ειδικές διατάξεις που επιτρέ−
πουν τη λειτουργία του, μετά την καταβολή προστίμου ή
άλλου τέλους ή εισφοράς, το παραπάνω ειδικό πρόστιμο
διατήρησης καταβάλλεται μειωμένο κατά το ποσό του
προστίμου ή τέλους ή εισφοράς, που έχει καταβληθεί
σε εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών
και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
δύναται να καθορίζεται συμψηφισμός των ποσών που
καταβάλλονται από την έναρξη εφαρμογής του παρό−
ντος για αμοιβές υπηρεσιών, εργασίες και υλικά για την
ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, καθώς και για την
στατική επάρκεια αυτών, επί κατασκευών προ του έτους
2003 με τα ποσά του ειδικού προστίμου που προβλέπο−
νται στον παρόντα νόμο και έως το ποσοστό 50% του
προβλεπόμενου του ειδικού προστίμου.
4. Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζε−
ται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του
παρόντος, καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά,
που υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα για την
απόδειξη των ποσών που καταβλήθηκαν.
Άρθρο 21
Καταβολή ενιαίου ειδικού προστίμου – προθεσμίες
1. Για την εφαρμογή του παρόντος, ως ημερομηνία
υπαγωγής νοείται η ημερομηνία καταβολής του σχετι−
κού παραβόλου, ως αυτή παρουσιάζεται δια της ηλε−
κτρονικής διαδικασίας στο πληροφοριακό σύστημα.
2. Το πρόστιμο καταβάλλεται ως εξής:
α) Σε περίπτωση υπαγωγής έως την τελευταία εργά−
σιμη ημέρα του πρώτου εξαμήνου από τη δημοσίευση
του παρόντος νόμου το πρόστιμο καταβάλλεται εντός
προθεσμίας εκατόν δύο (102) μηνών ή δεκαεπτά (17)
εξαμήνων από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου.
β) Σε περίπτωση υπαγωγής έως την τελευταία εργά−
σιμη ημέρα του δευτέρου εξαμήνου από τη δημοσίευση
του παρόντος νόμου το πρόστιμο καταβάλλεται εντός
προθεσμίας ογδόντα τεσσάρων (84) μηνών ή δεκατεσ−
σάρων (14) εξαμήνων από την πρώτη εργάσιμη ημέρα
του δευτέρου εξαμήνου.
γ) Σε περίπτωση υπαγωγής έως την τελευταία εργά−
σιμη ημέρα του τρίτου εξαμήνου από τη δημοσίευση
του παρόντος νόμου το πρόστιμο καταβάλλεται εντός
προθεσμίας εξήντα (60) μηνών ή δέκα (10) εξαμήνων
από την πρώτη εργάσιμη ημέρα του τρίτου εξαμήνου.
3. Σε κάθε περίπτωση ως ελάχιστη μηνιαία δόση
ορίζεται το ποσό των πενήντα (50) ευρώ και ως ελά−
χιστη εξαμηνιαία δόση το ποσό των τριακοσίων (300)
ευρώ.
4. Μέχρι τη λήξη της τελευταίας εργάσιμης ημέρας
του εξαμήνου εξοφλείται το συνολικό ποσό του ενι−
αίου ειδικού προστίμου του εξαμήνου. Σε περίπτωση
μη εμπρόθεσμης καταβολής του συνολικού ποσού του
εξαμήνου τότε το ανεξόφλητο ποσό του ενιαίου ειδι−
κού προστίμου προσαυξάνεται κατά 1% για κάθε μήνα
καθυστέρησης.
2728
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
5. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής έως την τελευ−
ταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου εξαμήνου εκάστης
των περιπτώσεων της παραγράφου 2 του παρόντος
άρθρου, παρέχεται έκπτωση είκοσι τοις εκατό (20%)
επί του συνολικού ποσού του προστίμου.
6. Σε περίπτωση καταβολής ποσοστού 30% του
συνολικού ποσού του προστίμου, έως την τελευταία
εργάσιμη ημέρα του πρώτου εξαμήνου εκάστης των
περιπτώσεων της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου,
παρέχεται έκπτωση 10% επί του συνολικού ποσού του
προστίμου.
7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών
και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
ρυθμίζεται η διαδικασία κατάθεσης και απόδοσης του
ειδικού προστίμου, καθώς και κάθε σχετικό θέμα και
λεπτομέρεια.
Άρθρο 22
Τιμή ζώνης
1. Για τα ακίνητα που βρίσκονται στην ηπειρωτική
Ελλάδα και στα νησιά Κρήτη και Εύβοια, στην περί−
πτωση που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, σύμφωνα
με το σύστημα των αντικειμενικών αξιών του Υπουρ−
γείου Οικονομικών στην περιοχή του ακινήτου, για τον
υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου ή της αξίας
των παραβάσεων, λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή
ζώνης που ισχύει στην τοπική ή δημοτική κοινότητα
όπου βρίσκεται το ακίνητο και σε περίπτωση που δεν
έχει καθοριστεί αυτή, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει
στην περιφερειακή ενότητα όπου βρίσκεται το ακίνητο.
Ειδικά δε, για τα ακίνητα του προηγούμενου εδαφίου
που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως και
εκτός ορίων οικισμού, που δεν έχει καθοριστεί τιμή
ζώνης, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών
του Υπουργείου Οικονομικών, λαμβάνεται υπόψη η ελά−
χιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή ενότητα,
εφόσον στην οικεία δημοτική κοινότητα του ακινήτου
η μέγιστη τιμή ζώνης δεν υπερβαίνει τα δύο χιλιάδες
διακόσια (2.200) ευρώ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%
της έκτασης της οικείας δημοτικής κοινότητας. Για τη
συνδρομή της παραπάνω προϋπόθεσης εκδίδεται δι−
απιστωτική πράξη του οικείου δήμου. Σε περίπτωση
όπου από τη σχετική διαπιστωτική πράξη προκύπτει
ότι η μέγιστη τιμή ζώνης υπερβαίνει τα δύο χιλιάδες
διακόσια (2.200) ευρώ σε ποσοστό μεγαλύτερο του 10%
της έκτασης της οικείας δημοτικής κοινότητας, λαμ−
βάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην
τοπική ή δημοτική κοινότητα όπου εντάσσεται χωρικά
το ακίνητο.
2. Για τα υπόλοιπα ακίνητα της επικράτειας, στην πε−
ρίπτωση που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης, σύμφωνα
με το σύστημα των αντικειμενικών αξιών του Υπουρ−
γείου Οικονομικών στην περιοχή του ακινήτου, για τον
υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου ή της αξίας
των παραβάσεων, λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή
ζώνης που ισχύει στην τοπική ή δημοτική κοινότητα
όπου βρίσκεται το ακίνητο και σε περίπτωση που δεν
έχει καθοριστεί αυτή, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει
στον οικείο δήμο και εάν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν,
η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή
ενότητα όπου βρίσκεται το ακίνητο.
3. Σε περίπτωση που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης
στην περιφερειακή ενότητα όπου βρίσκεται το ακίνητο,
για τον υπολογισμό του ενιαίου ειδικού προστίμου ή της
αξίας των παραβάσεων, λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη
τιμή ζώνης που ισχύει στο νομό, στον οποίο βρίσκεται
η οικεία περιφερειακή ενότητα.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Οικονομικών
μπορεί να εφαρμόζονται, με ειδική καταχώριση στο
πληροφοριακό σύστημα, οι τιμές ζώνης για όλη την
Επικράτεια για το σύνολο των υπαγωγών.
Άρθρο 23
Ειδικές διατάξεις
1.α. Στην περίπτωση αυθαιρέτων κατασκευών ή χρή−
σεων για τις οποίες δύναται να εκδοθεί άδεια νομιμο−
ποίησης ή κατεδάφισης, με βάση την κείμενη νομοθεσία,
εφόσον καταβληθεί το παράβολο της παραγράφου 10
του άρθρου 11 και εκδοθεί η σχετική οικοδομική άδεια
νομιμοποίησης εντός τριών (3) ετών ή άδεια κατεδάφι−
σης εντός έξι (6) μηνών από την καταβολή του και δεν
οφείλεται άλλο πρόστιμο. Σε περίπτωση παρέλευσης
απράκτου του χρονικού διαστήματος των τριών (3) ετών
για λόγους που οφείλονται σε υπαιτιότητα του αιτού−
ντος εφαρμόζονται οι διατάξεις περί κατεδαφίσεως και
επιβολής προστίμου αυθαιρέτων. Δεν συνυπολογίζεται
στο χρονικό διάστημα των τριών (3) ετών, ο χρόνος
καθυστέρησης έκδοσης της οικοδομικής άδειας για λό−
γους που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα του αιτούντος.
Σε περίπτωση κτισμάτων τα οποία για οποιονδήποτε
λόγο κρίνονται ως αυθαίρετα εφόσον εμπίπτουν στις
διατάξεις της παρούσας παραγράφου και δύναται να
εκδοθεί νέα άδεια νομιμοποίησης, αν πριν τις 28.7.2011
έχουν εκδοθεί νομίμως άδειες λειτουργίας ή και άλλες
διοικητικές πράξεις σύμφωνα με την άδεια οικοδομής,
αυτές διατηρούνται εφόσον: i) υποβληθεί αίτημα για την
έκδοση άδειας νομιμοποίησης κατά τις διατάξεις της
παρούσας παραγράφου και ii) καταβληθεί πέραν του
προβλεπομένου ειδικό παράβολο διατήρησης άδειας
λειτουργίας ίσο με το πενταπλάσιο του παραβόλου της
παραγράφου 10 του άρθρου 11 του παρόντος. Ειδικά,
σε αυτή την περίπτωση εφόσον παρέλθει το διάστημα
των τριών (3) ετών και δεν εκδοθεί η άδεια για τους
λόγους που αναφέρονται στην επόμενη περίπτωση β΄,
για την ισχύ της υπαγωγής, το υπόλοιπο ποσό του προ−
στίμου καταβάλλεται υποχρεωτικά, κατά παρέκκλιση
από κάθε άλλη διάταξη εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών
από την παρέλευση του ως άνω χρονικού διαστήματος.
Για την τυχόν ανανέωση των διοικητικών πράξεων, πέ−
ραν των λοιπών δικαιολογητικών υποβάλλονται στην
αρμόδια υπηρεσία αντίγραφο της αιτήσεως για την
έκδοση άδειας νομιμοποίησης και αποδεικτικά στοιχεία
καταβολής του 10% του ποσού του προστίμου κατά τα
ανωτέρω. Σε κάθε διοικητική πράξη γίνεται μνεία για
την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, καθώς και
για τις ειδικές υποχρεώσεις που απορρέουν από την
παρούσα.
β. Σε περίπτωση παρέλευσης του χρονικού διαστήμα−
τος των τριών (3) ετών και εφόσον δεν είναι δυνατή η
έκδοση άδειας νομιμοποίησης αποκλειστικά για λόγους
μεταβολής του πολεοδομικού καθεστώτος, επιτρέπεται
η τροποποίηση των στοιχείων της δήλωσης κατά τις
διατάξεις του παρόντος προκειμένου να υπαχθεί στο
άρθρο 8 του παρόντος. Για τις αυθαίρετες κατασκευ−
ές της παρούσας παραγράφου, μετά τη διόρθωση δεν
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
εφαρμόζονται τα οριζόμενα στην παράγραφο 5 του
άρθρου 25 του παρόντος περί εκπτώσεως και μειώσεων
του ειδικού προστίμου. Η διαδικασία του παρόντος άρ−
θρου εφαρμόζεται και για κατασκευές ή εγκαταστάσεις
ακινήτων στρατηγικών επενδύσεων για τα οποία έχει
υποβληθεί αίτηση ένταξης στη διαδικασία Στρατηγικών
Επενδύσεων κατά τις διατάξεις του ν. 3986/2011 (Α΄ 152)
και του ν. 4146/2013 (Α΄ 90). Σε περίπτωση όπου δεν
εγκριθεί η αίτηση για το Ειδικό Σχέδιο κατά τις ως άνω
διατάξεις εντός τριών (3) ετών από την υποβολή του
αιτήματος επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του
παρόντος νόμου εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι
(6) μηνών. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται η υπαγωγή
στις διατάξεις του παρόντος νόμου κατά την παρούσα
παράγραφο αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων και
μετά την έγκριση των Ειδικών Σχεδίων κατά τις διατά−
ξεις του ν. 3986/2011 (Α΄ 152) και του ν. 4146/2013 (Α΄ 90).
2. Στις περιπτώσεις της παραγράφου 1 η μεταβίβα−
ση ή η σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμάτων, μπορεί να
πραγματοποιηθεί προ της υποχρέωσης έκδοσης της
σχετικής οικοδομικής άδειας με την καταβολή ποσο−
στού 30% του συνολικού ποσού του προστίμου, υπό την
προϋπόθεση να αναλάβει ο νέος κύριος την υποχρέωση
αυτή, με ειδική μνεία στο σχετικό συμβολαιογραφικό
έγγραφο.
3. Στην περίπτωση αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσε−
ων προ τις 28.7.2011, για τις οποίες έχει εκδοθεί με βάση
την κείμενη νομοθεσία προ της ισχύος του παρόντος
οικοδομική άδεια νομιμοποίησης, αν καταβληθεί το πα−
ράβολο της παραγράφου 10 του άρθρου 11 και υποβλη−
θούν στο πληροφοριακό σύστημα τα στοιχεία νομιμό−
τητας, δεν οφείλεται άλλο πρόστιμο και εφαρμόζεται
η διαδικασία διαγραφής ανείσπρακτων βεβαιωθέντων
προστίμων κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
4. Αυθαίρετες κατασκευές, που έχουν κατεδαφιστεί
πριν τις 28.7.2011 για τις οποίες έχουν βεβαιωθεί πρόστι−
μα ανέγερσης και διατήρησης στην αρμόδια φορολογική
αρχή, υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος με την
καταβολή παραβόλου ποσού πεντακοσίων (500) ευρώ.
Για την υπαγωγή υποβάλλεται αίτηση, τεχνική έκθεση
μηχανικού και αποδεικτικά στοιχεία για την κατεδάφι−
ση, δεν απαιτούνται πρόσθετα στοιχεία και σχέδια και
εφαρμόζεται η διαδικασία διαγραφής ανείσπρακτων
βεβαιωθέντων προστίμων κατά τις διατάξεις του πα−
ρόντος νόμου.
5. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται, αυ−
θαίρετες κατασκευές και εγκαταστάσεις κεραιών πάνω
από την απόληξη κλιμακοστασίου και φρέατος ανελκυ−
στήρα, εφόσον διαθέτουν άδεια κατασκευής από την
Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων
και γνωμοδότηση της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής
Ενέργειας επί της μελέτης εκπεμπόμενης ακτινοβο−
λίας ή θεωρούνται ότι λειτουργούν νόμιμα, σύμφωνα
με τη νομοθεσία. Στη περίπτωση αυτή επιτρέπονται
και οι αναβαθμίσεις ή τροποποιήσεις των κατασκευών
εφόσον δεν επέρχεται ουδεμία μεταβολή των δομικών
κατασκευών. Οι κατασκευές αυτές μετά την υπαγωγή
τους στη ρύθμιση του παρόντος νόμου, μπορούν να
αναβαθμίζονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
6. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται και
κτίσματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθη−
κε από την αρμόδια αρχή και η οποία μεταγενέστερα
ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε για οποιονδήποτε λόγο, εκτός
2729
εάν η ανάκληση ή η ακύρωση οφείλεται σε υποβολή
αναληθών στοιχείων ή ανακριβείς αποτυπώσεις της
υπάρχουσας κατάστασης κατά την έκδοσή τους. Για
την υπαγωγή των εν λόγω κτισμάτων στις διατάξεις του
παρόντος απαιτείται η καταβολή, για κάθε ιδιοκτησία,
του παράβολου της παραγράφου 10 του άρθρου 11. Τα
κτίσματα αυτά απαλλάσσονται από την καταβολή του
ενιαίου ειδικού προστίμου.
7. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται κτί−
σματα που έχουν ανεγερθεί με άδεια που εκδόθηκε από
την αρμόδια αρχή και που μεταγενέστερα ανακλήθηκε
λόγω υποβολής αναληθών στοιχείων ή ανακριβούς απο−
τύπωσης της υπάρχουσας κατάστασης. Για τα κτίσματα
αυτά υποβάλλονται όλα τα δικαιολογητικά του άρθρου
11 και καταβάλλεται το σχετικό παράβολο, καθώς και
το ενιαίο ειδικό πρόστιμο, σύμφωνα με τις διατάξεις
του παρόντος. Δεν υπάγονται στις διατάξεις του πα−
ρόντος νόμου και του παρόντος άρθρου κτίσματα που
κρίθηκαν αυθαίρετα με αμετάκλητη απόφαση του αρ−
μοδίου δικαστηρίου εφόσον ουδέποτε πριν τις 28.7.2011
αποπερατώθηκαν πλήρως κατά τις κείμενες διατάξεις
ή λειτούργησαν με την απαιτούμενη άδεια λειτουργίας.
8. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται και
λιθόκτιστα κτίσματα, τα οποία κατά το χρόνο κατασκευ−
ής τους βρίσκονταν εκτός αιγιαλού, σύμφωνα με παλαι−
ότερη χάραξή του, με βάση τα στοιχεία της αρμόδιας
Κτηματικής Υπηρεσίας, εφόσον έχουν κατασκευαστεί
πριν την έναρξη ισχύος του ν. 1337/1983.
9. Η διαφορετική διαρρύθμιση διακεκριμένης αυτοτε−
λούς οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας από αυτήν που
προβλέπεται στα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής
άδειας δεν συνιστά αυθαίρετη κατασκευή και απαλ−
λάσσεται της υποχρέωσης υπαγωγής στις ρυθμίσεις
του παρόντος νόμου.
10. Η διαφορετική διαμερισμάτωση ορόφου, από αυτήν
που προβλέπεται στα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομι−
κής άδειας, αν έχει επιφέρει τροποποίηση των μηχανο−
λογικών εγκαταστάσεων, υπάγεται στις διατάξεις του
παρόντος νόμου και υποβάλλεται κάτοψη αποτύπωσης
της υφιστάμενης κατάστασης του ορόφου. Ως ειδικό
πρόστιμο καταβάλλεται εφάπαξ το ποσό των πεντα−
κοσίων (500) ευρώ και δεν καταβάλλεται παράβολο.
11. Για τη διαφορετική χωροθέτηση των υποχρεωτι−
κά προβλεπόμενων από την οικοδομική άδεια θέσεων
στάθμευσης αυτοκινήτων από αυτήν που προβλέπεται
στα σχέδια της συμβολαιογραφικής δήλωσης του ν.
1221/1981, υποβάλλεται κάτοψη αποτύπωσης των υφι−
σταμένων θέσεων στάθμευσης. Ως ειδικό πρόστιμο κα−
ταβάλλεται εφάπαξ, εντός της προθεσμίας της πρώτης
δόσης, το ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ και δεν
καταβάλλεται παράβολο.
12. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται
αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης των του−
ριστικών εγκαταστάσεων, κατά παρέκκλιση των όρων
δόμησης και των χρήσεων γης που ίσχυαν κατά το
χρόνο κατασκευής, υπό την προϋπόθεση ότι για τις
κατασκευές αυτές έχει εκδοθεί, μετά την καταβολή
σχετικού προστίμου, σήμα λειτουργίας από τον Ε.Ο.Τ.,
καθώς και υπό την προϋπόθεση ότι λειτουργούσαν νο−
μίμως μέχρι τις 28.7.2011.
13. Αυθαίρετες κατασκευές σταυλικών εγκαταστάσεων
και συνοδών κτιρίων προσωρινής διαμονής σε δημόσιες
υπό νόμιμη παραχώρηση ή ιδιωτικές εκτάσεις εκμεταλ−
2730
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
λευόμενες νομίμως από κτηνοτρόφους, οι οποίες είναι
καταχωρημένες στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρι−
σης και Ελέγχου Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΟΣΔΕ)
μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος νό−
μου χωρίς την καταβολή προστίμου, αφού υποβάλλουν:
α) Αίτηση.
β) Αντίγραφο της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης, με τα
αντίστοιχα αποσπάσματα χάρτη, όπου θα αποτυπώνο−
νται από τον μηχανικό τα σημεία των σταυλικών εγκα−
ταστάσεων.
γ) Τεχνική έκθεση μηχανικού, όπου δηλώνεται ότι οι
επιφάνειες του κτίσματος ή των κτισμάτων προσωρινής
διαμονής δεν υπερβαίνουν συνολικά τα 35,00 τ.μ., καθώς
και ο τρόπος κατασκευής αυτών και των σταυλικών
εγκαταστάσεων.
δ) Παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου ύψους
τριακοσίων (300) ευρώ.
14.α Στις διατάξεις του παρόντος νόμου, υπάγονται
υπερβάσεις δόμησης, κάλυψης και ύψους μέχρι ποσο−
στού 20% των επιτρεπομένων, κατασκευών, επί κτιρίου
για το οποίο εκδόθηκε νόμιμη άδεια και οι εργασίες
αποπεράτωσης ολοκληρώθηκαν στο σύνολό τους μετά
τις 28.7.2011, υπό την προϋπόθεση ότι εργασίες κατα−
σκευής του φέροντος οργανισμού πραγματοποιήθηκαν
προ τις 28.7.2011 και η θεώρηση για την έναρξη των ερ−
γασιών, από την Αστυνομική Αρχή, έλαβε χώρα προ τις
28.7.2011. Κατά τον έλεγχο από την Υπηρεσία Δόμησης
για την ολοκλήρωση των εργασιών και τη σύνδεση του
κτιρίου ή τμήματος αυτού με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας,
προσκομίζεται αντίγραφο της βεβαίωσης υπαγωγής
και γίνεται έλεγχος και ταυτοποίηση των στοιχείων
υπαγωγής.
β. Σε κάθε περίπτωση η έναρξη των οικοδομικών
εργασιών του φέροντος οργανισμού πριν τις 28.7.2011
πιστοποιείται και αποδεικνύεται από σχετική αεροφω−
τογραφία.
15.α Στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται,
μόνο με την καταβολή του σχετικού παραβόλου και
χωρίς την καταβολή του ειδικού προστίμου, αυθαίρετες
κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης επί κτιρί−
ων που αποδόθηκαν στους δικαιούχους από τον πρώ−
ην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.). Η αίτηση
υπαγωγής δύναται να υποβληθεί είτε ανά αυτοτελή
ιδιοκτησία είτε για το σύνολο των κτιρίων, σύμφωνα
με την άδεια οικοδομής.
β. Για την υπαγωγή πέραν των απαιτούμενων δικαι−
ολογητικών, συνυποβάλλεται το παραχωρητήριο ή ο
νόμιμος τίτλος από τον Ο.Ε.Κ..
16.α. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται
αυθαίρετες κατασκευές, όπως ορίζονται στην παρ. 74
του άρθρου 2 και στο άρθρο 21 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79),
σε χώρους που έχουν παραχωρηθεί νομίμως, για συ−
γκεκριμένη εμπορική εκμετάλλευση ή χρήση τραπεζο−
καθισμάτων από φορείς του Δημοσίου και ΟΤΑ, κατά
παρέκκλιση των διατάξεων της περίπτωσης α΄ της
παραγράφου 2 του άρθρου 2 του παρόντος. Σε κάθε
περίπτωση, εξαιρετικά, η αναστολή των διατάξεων του
παρόντος ισχύει μόνο για δύο (2) έτη από την ημερομη−
νία υπαγωγής. Αυθαίρετες κατασκευές της παρούσας
παραγράφου, για τις οποίες εκκρεμούν βεβαιωθέντα
πρόστιμα στις Δ.Ο.Υ. ή υποθέσεις και έχουν απομα−
κρυνθεί ή κατεδαφιστεί, υπάγονται αντίστοιχα στις δι−
ατάξεις του παρόντος νόμου. Για την υπαγωγή πέραν
των απαιτούμενων δικαιολογητικών υποβάλλονται το
μισθωτήριο συμβόλαιο και οι εγκριτικές πράξεις παρα−
χώρησης της χρήσης.
β. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αναστολής
των δύο (2) ετών, οι κατασκευές αυτές οφείλουν να προ−
σαρμοστούν, σύμφωνα με τις διατάξεις της υπουργικής
απόφασης του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 21 του
ν. 4067/2012 (Α΄ 79), καθώς και σύμφωνα με τις διατάξεις
της παρ. 2 του άρθρου 4 της κ.υ.α. 31722/4.11.2011 ή σε
διαφορετική περίπτωση να απομακρυνθούν.
γ. Με ευθύνη του κάθε δήμου, σε περιοχές ή ζώνες
οικοδομικών τετραγώνων στις οποίες υπάρχουν πλεί−
ονες επιχειρήσεις − μισθωτές κοινοχρήστων χώρων− οι
προσωρινές κατασκευές οφείλουν να αντιμετωπίζονται
ενιαία ως προς τα μορφολογικά στοιχεία τους, το μέγε−
θός τους, τα υλικά κατασκευής και την αρμονική ένταξή
τους στο χώρο, με ευθύνη του κάθε δήμου.
δ. Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και κατόπιν
αίτησης εγκρίνεται από το Αρμόδιο Συμβούλιο Αρχι−
τεκτονικής πρότυπη αρχιτεκτονική μελέτη στην οποία
περιγράφονται με σαφήνεια οι μορφολογικοί κανόνες,
το είδος, το μέγεθος και τα χρησιμοποιούμενα υλικά.
Η εγκριτική απόφαση δύναται να περιλαμβάνει τμή−
μα ή σύνολο εκτάσεως οικοδομικών τετραγώνων που
πρόκειται να εγκατασταθούν οι προσωρινές κατασκευ−
ές, καθώς και να περιλαμβάνει όλες τις απαιτούμενες
υποχρεώσεις για την ελεύθερη διέλευση του κοινού
και την ελεύθερη χρήση εγκαταστάσεων κοινωφελούς
χαρακτήρα.
ε. Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζε−
ται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του
παρόντος.
17.α. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται
αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης
αποκλειστικά κατοικίας κατά παρέκκλιση των διατάξεων
του άρθρου 8 του παρόντος, ως προς τη χρήση και
μόνο και με την επιφύλαξη του άρθρου 2 του παρό−
ντος. Σε κάθε περίπτωση, εξαιρετικά, η αναστολή των
διατάξεων του παρόντος ισχύει μόνο για δέκα (10) έτη
από την ημερομηνία υπαγωγής. Αυθαίρετες κατασκευές
της παρούσας παραγράφου, για τις οποίες εκκρεμούν
βεβαιωθέντα πρόστιμα στις Δ.Ο.Υ. ή υποθέσεις και έχουν
απομακρυνθεί ή κατεδαφιστεί, υπάγονται αντίστοιχα
στις διατάξεις του παρόντος νόμου.
β. Μετά την ηλεκτρονική αποτύπωση και καταγραφή
του δομημένου περιβάλλοντος κατά τις 28.07.2011 με
απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται ειδικοί όροι και πε−
ριορισμοί με στόχο την υλοποίηση του σχεδιασμού της
περιοχής, σύμφωνα με τα στοιχεία και το πλήθος των
αυθαιρέτων κατασκευών κατά παρέκκλιση των χρήσεων
γης που έχουν θεσπιστεί. Σε κάθε περίπτωση για την
ισχύ της παρούσας παραγράφου εφόσον απαιτηθεί η
αναθεώρηση ή ολοκλήρωση του Πολεοδομικού σχεδι−
ασμού θα πρέπει να ολοκληρωθεί εντός προθεσμίας
πέντε (5) ετών από την καταληκτική ημερομηνία υπα−
γωγής που προβλέπεται στον παρόντα νόμο.
γ. Με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του
Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλ−
λαγής δύναται να καθορίζεται η διαδικασία διατήρησης
των συγκεκριμένων αυθαιρέτων κατασκευών και οι επι−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
τρεπόμενες οικοδομικές εργασίες, πέραν του χρόνου
αναστολής κατά τις διατάξεις του παρόντος.
18.α. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται
αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης
οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί σε εκτάσεις για τις
οποίες δεν έχουν καθοριστεί ή αναθεωρηθεί καθ’ οιον−
δήποτε τρόπο χρήσεις γης τα τελευταία είκοσι πέντε
(25) έτη, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου
8 του παρόντος, ως προς τη χρήση και μόνο και με την
επιφύλαξη του άρθρου 2 του παρόντος.
β. Σε κάθε περίπτωση, εξαιρετικά, η αναστολή των
διατάξεων της παρούσας παραγράφου ισχύει μόνο για
δέκα (10) έτη από την ημερομηνία υπαγωγής. Αυθαίρε−
τες κατασκευές της παρούσας παραγράφου, για τις
οποίες εκκρεμούν βεβαιωθέντα πρόστιμα στις Δ.Ο.Υ.
ή εκκρεμείς υποθέσεις και έχουν απομακρυνθεί ή κα−
τεδαφιστεί, υπάγονται αντίστοιχα στις διατάξεις του
παρόντος νόμου.
γ. Μετά την ηλεκτρονική αποτύπωση, καταγραφή του
δομημένου περιβάλλοντος κατά τις 28.7.2011 με απόφα−
ση του Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματι−
κής Αλλαγής καθορίζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί
με στόχο την υλοποίηση του σχεδιασμού της περιοχής,
σύμφωνα με τα στοιχεία και το πλήθος των αυθαιρέτων
κατασκευών κατά παρέκκλιση των χρήσεων γης που
έχουν θεσπιστεί.
δ. Σε κάθε περίπτωση για την ισχύ της παρούσας
παραγράφου η αναθεώρηση ή ολοκλήρωση του πολε−
οδομικού σχεδιασμού θα πρέπει να ολοκληρωθεί εντός
προθεσμίας πέντε (5) ετών από την καταληκτική ημερο−
μηνία υπαγωγής που προβλέπεται στον παρόντα νόμο.
ε. Με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του
Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλ−
λαγής δύναται να καθορίζεται η διαδικασία διατήρησης
των συγκεκριμένων αυθαιρέτων κατασκευών και οι επι−
τρεπόμενες οικοδομικές εργασίες, πέραν του χρόνου
αναστολής κατά τις διατάξεις του παρόντος.
19.α. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου, υπάγονται
αυθαίρετες κατασκευές, απαραίτητες για τη λειτουρ−
γία νόμιμης μονάδας ιχθυοκαλλιέργειας, όπως ορίζο−
νται στην παρ. 74 του άρθρου 2 και στο άρθρο 21 του
ν. 4067/2012 (Α΄ 79), καθώς και εγκαταστάσεις της παρ. 2
του άρθρου 4 της κ.υ.α. 31722/4.11.2011, σε χώρους αρμο−
διότητας της Κτηματικής Υπηρεσίας μετά από έγκριση
από την Γενική Διεύθυνση Δασών και Αγροτικών Υπο−
θέσεων, τμήμα Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων και Αλιεί−
ας της αρμόδιας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και κατά
παρέκκλιση των περιορισμών των περιπτώσεων ζ΄ και
η΄ της παρ. 2 του άρθρου 2 του παρόντος. Σε κάθε
περίπτωση, εξαιρετικά, η αναστολή των διατάξεων του
παρόντος ισχύει μόνο για δύο (2) έτη από την ημερομη−
νία υπαγωγής. Αυθαίρετες κατασκευές της παρούσας
παραγράφου, για τις οποίες εκκρεμούν βεβαιωθέντα
πρόστιμα στις Δ.Ο.Υ. ή υποθέσεις και έχουν απομα−
κρυνθεί ή κατεδαφιστεί, υπάγονται αντίστοιχα στις δια−
τάξεις του παρόντος νόμου. Για την υπαγωγή πέραν
των απαιτούμενων δικαιολογητικών υποβάλλονται το
μισθωτήριο συμβόλαιο και η άδεια ίδρυσης μονάδας
ιχθυοκαλλιέργειας.
β. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αναστολής
των δύο (2) ετών, οι κατασκευές αυτές οφείλουν να προ−
σαρμοστούν, σύμφωνα με τις διατάξεις της υπουργικής
απόφασης του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 21 του
2731
ν. 4067/2012 (Α΄ 79), καθώς και σύμφωνα με τις διατάξεις
της παρ. 2 του άρθρου 4 της κ.υ.α. 31722/4.11.2011 ή σε
διαφορετική περίπτωση να απομακρυνθούν.
γ. Με ευθύνη κάθε δήμου, οι προσωρινές κατασκευ−
ές οφείλουν να αντιμετωπίζονται ενιαία ως προς τα
μορφολογικά στοιχεία τους, το μέγεθός τους, τα υλικά
κατασκευής και την αρμονική ένταξή τους στο χώρο,
με ευθύνη του κάθε δήμου. Με απόφαση του Δημοτικού
Συμβουλίου η οποία κοινοποιείται στην αρμόδια Λιμενι−
κή Αρχή και την Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου και
κατόπιν αίτησης εγκρίνεται από το Αρμόδιο Συμβούλιο
Αρχιτεκτονικής πρότυπη αρχιτεκτονική μελέτη στην
οποία περιγράφονται με σαφήνεια οι μορφολογικοί κα−
νόνες, το είδος, το μέγεθος και τα χρησιμοποιούμενα
υλικά. Η εγκριτική απόφαση δύναται να περιλαμβάνει
τμήμα ή σύνολο που πρόκειται να εγκατασταθούν οι
προσωρινές κατασκευές απαραίτητες για τη λειτουργία
των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας, καθώς και να περι−
λαμβάνει όλες τις απαιτούμενες υποχρεώσεις για την
ελεύθερη διέλευση του κοινού και την ελεύθερη χρήση
εγκαταστάσεων κοινωφελούς χαρακτήρα.
δ. Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζε−
ται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του
παρόντος.
20.α Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται
αυθαίρετες κατασκευές αποκλειστικά πρώτης κατοικίας
σε ακίνητα αρμοδιότητας της Κτηματικής Υπηρεσίας
του Δημοσίου για τις οποίες έχει υποβληθεί αίτηση
εξαγοράς κατά τις διατάξεις του ν. 357/1976 και κατά
παρέκκλιση των περιορισμών της περίπτωσης ε΄ της
παρ. 2 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου.
β. Σε κάθε περίπτωση, εξαιρετικά, η αναστολή των
διατάξεων του παρόντος ισχύει μόνο για δέκα (10)
έτη από την ημερομηνία υπαγωγής και σε κάθε περί−
πτωση παύει εφόσον η αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία
αποφανθεί αρνητικά επί της αιτήσεως. Σε περίπτωση
αρνητικής απαντήσεως ή αποφάσεως αυτή κοινοποι−
είται στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. για τις έννομες συνέπειες.
Αυθαίρετες κατασκευές της παρούσας παραγράφου,
για τις οποίες εκκρεμούν βεβαιωθέντα πρόστιμα στις
Δ.Ο.Υ. ή εκκρεμείς υποθέσεις και έχουν απομακρυνθεί ή
κατεδαφιστεί, υπάγονται αντίστοιχα στις διατάξεις του
παρόντος νόμου. Για την υπαγωγή πέραν των απαιτού−
μενων δικαιολογητικών υποβάλλονται αντίγραφα της
αιτήσεως προς την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία του
Δημοσίου. Με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι−
κής Αλλαγής καθορίζεται η διαδικασία αναστολής και
διατήρησης των αυθαιρέτων κατασκευών πέραν της
προθεσμίας των δέκα (10) ετών εφόσον εκδοθούν οι
σχετικές αποφάσεις της Κτηματικής Υπηρεσίας.
21.α. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται
αυθαίρετες κατασκευές στις παραμεθόριες περιοχές
των περιφερειακών ενοτήτων Ξάνθης, Ροδόπης και
Έβρου κατά παρέκκλιση της περίπτωσης ιγ΄ της παρ. 2
του άρθρου 2 του παρόντος. Σε κάθε περίπτωση, εξαι−
ρετικά, η αναστολή των διατάξεων του παρόντος ισχύει
μόνο για δύο (2) έτη από την ημερομηνία υπαγωγής.
Αυθαίρετες κατασκευές της παρούσας παραγράφου,
για τις οποίες εκκρεμούν βεβαιωθέντα πρόστιμα στις
Δ.Ο.Υ. ή εκκρεμείς υποθέσεις και έχουν απομακρυνθεί ή
κατεδαφιστεί, υπάγονται αντίστοιχα στις διατάξεις του
2732
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
παρόντος νόμου. Για την υπαγωγή πέραν των απαιτού−
μενων δικαιολογητικών υποβάλλονται:
αα) Έγγραφη βεβαίωση του αρμοδίου Ο.Τ.Α. σχετικά
με την συναίνεση για την υπαγωγή στις διατάξεις του
παρόντος.
ββ) Θετική γνωμοδότηση του αρμοδίου φορέα διαχεί−
ρισης προστατευόμενης περιοχής.
β. Οι σχετικές κατασκευές αντιμετωπίζονται ενιαία ως
προς τα μορφολογικά στοιχεία τους, το μέγεθός τους,
τα υλικά κατασκευής και την αρμονική ένταξή τους στο
χώρο, με ευθύνη του κάθε δήμου. Με απόφαση του Δη−
μοτικού Συμβουλίου και κατόπιν αίτησης εγκρίνεται από
το Αρμόδιο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής πρότυπη αρχιτε−
κτονική μελέτη στην οποία περιγράφονται με σαφήνεια
οι μορφολογικοί κανόνες, το είδος, το μέγεθος και τα
χρησιμοποιούμενα υλικά. Η εγκριτική απόφαση περι−
λαμβάνει τμήμα ή σύνολο εκτάσεως που πρόκειται να
εγκατασταθούν οι προσωρινές κατασκευές, καθώς και
όλες τις απαιτούμενες υποχρεώσεις για την ελεύθερη
διέλευση του κοινού και την ελεύθερη χρήση εγκατα−
στάσεων κοινωφελούς χαρακτήρα.
γ. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αναστολής
των δύο (2) ετών, οι κατασκευές αυτές οφείλουν να
προσαρμοστούν, σύμφωνα με την εγκριτική απόφαση
της προηγούμενης παραγράφου ή σε διαφορετική πε−
ρίπτωση να απομακρυνθούν.
δ. Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζε−
ται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του
παρόντος.
22. Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται αυ−
θαίρετες κατασκευές κοινωφελών κτιρίων και συνοδών
εγκαταστάσεων κατά παρέκκλιση της περίπτωσης ια΄
της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του παρόντος υπό την
προϋπόθεση ότι έχει κινηθεί με απόφαση του Δημοτικού
Συμβουλίου η διαδικασία τροποποίησης του ρυμοτο−
μικού σχεδίου της περιοχής. Αυθαίρετες κατασκευές
της παρούσας παραγράφου, για τις οποίες εκκρεμούν
βεβαιωθέντα πρόστιμα στις Δ.Ο.Υ. ή εκκρεμείς υποθέ−
σεις και έχουν απομακρυνθεί ή κατεδαφιστεί, υπάγονται
αντίστοιχα στις διατάξεις του παρόντος νόμου. Για την
υπαγωγή πέραν των απαιτούμενων δικαιολογητικών
υποβάλλονται:
α) Έγγραφη βεβαίωση του αρμοδίου Ο.Τ.Α. σχετικά
με τη συναίνεση για την υπαγωγή στις διατάξεις του
παρόντος.
β) Αντίγραφα στοιχείων και σχεδίων από τα οποία
αποδεικνύεται η έναρξη της διαδικασίας τροποποίησης
του ρυμοτομικού σχεδίου.
Άρθρο 24
Αναστολή επιβολής κυρώσεων και
είσπραξης προστίμων
1. Για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις, για τις οποίες
υποβλήθηκαν τα δικαιολογητικά που προβλέπονται από
τις διατάξεις του παρόντος, αναστέλλεται η επιβολή
προστίμων και κάθε διαδικασία επιβολής κυρώσεων,
καθώς και η είσπραξη ήδη βεβαιωθέντων προστίμων
από τις Δ.Ο.Υ. και το Ι.Κ.Α., μέχρι την παρέλευση της
προθεσμίας εξόφλησης των προστίμων. Επιτρέπεται η
σύνδεση των κτιρίων αυτών με τα δίκτυα κοινής ωφέ−
λειας και η λήψη βεβαίωσης χώρου κύριας χρήσης, μετά
την καταβολή τουλάχιστον της πρώτης δόσης του ενι−
αίου ειδικού προστίμου, εφόσον πληρούνται οι σχετικές
προϋποθέσεις.
2. Από τη δημοσίευση του παρόντος καταργείται κάθε
διάταξη που επιτρέπει την κατ’ εξαίρεση σύνδεση αυθαί−
ρετων κτισμάτων με δίκτυα κοινής ωφέλειας και παύουν
να ισχύουν βεβαιώσεις ή αποφάσεις που τυχόν έχουν
εκδοθεί και δεν έχουν υλοποιηθεί.
3. Για τη σύνδεση κτιρίων ή αυτοτελών ιδιοκτησιών
αυτών με δίκτυα κοινής ωφέλειας και για τη λήψη βεβαί−
ωσης χώρου κύριας χρήσης υποβάλλεται, στον αρμόδιο
οργανισμό και στην αρμόδια υπηρεσία δόμησης, βεβαίω−
ση του αρμοδίου φορέα για το πληροφοριακό σύστημα,
με την οποία πιστοποιείται η καταβολή τουλάχιστον
της πρώτης δόσης του ενιαίου ειδικού προστίμου και
περιλαμβάνει τα απαραίτητα στοιχεία ταυτοποίησης
της ιδιοκτησίας και του κυρίου αυτής.
4. Για τις κατασκευές ή τις χρήσεις για τις οποίες υπο−
βάλλεται δήλωση υπαγωγής στις ρυθμίσεις του παρό−
ντος νόμου, δεν επιβάλλονται πρόστιμα ανέγερσης και
διατήρησης ούτε άλλες κυρώσεις, εφόσον εξοφληθούν
εμπροθέσμως όλες οι δόσεις καταβολής του ενιαίου ει−
δικού προστίμου και για όσο χρονικό διάστημα ορίζεται
στον παρόντα νόμο, που υπολογίζεται από την έναρξη
ισχύος του παρόντος νόμου.
5. Τα παραπάνω ισχύουν για τις ίδιες κατασκευές ή
χρήσεις και για εκκρεμείς, σε οποιοδήποτε στάδιο και
διαδικασία, σχετικές υποθέσεις.
6. Η υπαγωγή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης στις δια−
τάξεις των νόμων 3775/2009 (Α΄ 122), 3843/2010 (Α΄ 62),
4014/2011 (Α΄ 209) και του παρόντος, δεν συνεπάγεται
απαλλαγή αυτών των κατασκευών από άλλες τυχόν
προβλεπόμενες ή απαιτούμενες εγκρίσεις ή όρους που
αφορούν στη λειτουργία της συγκεκριμένης χρήσης.
7. Η έκδοση ή αναθεώρηση οικοδομικής άδειας κατά
τις ισχύουσες διατάξεις, σε δηλούμενο κτίριο ή τμήμα
αυτού, κατά το ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και τον παρόντα
νόμο, μπορεί να γίνεται μετά την ολοκλήρωση της δια−
δικασίας εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου ή
την εξόφληση ποσοστού 30% του συνολικού ποσού
προστίμου, κατά τις διατάξεις του παρόντος χωρίς να
επιβάλλεται άλλο πρόστιμο.
8. Για τις αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρή−
σης προ τις 28.7.2011, που εξαιρούνται της επιβολής
κυρώσεων με βάση τις διατάξεις του παρόντος νόμου
ή εξαιρέθηκαν της επιβολής κυρώσεων με βάση τις
διατάξεις του ν. 4014/2011 (Α΄209),δεν οφείλονται ανα−
δρομικά βεβαιωμένες ασφαλιστικές εισφορές (ΙΚΑ κ.λπ.)
και οποιοσδήποτε φόρος, καθώς και οποιασδήποτε
μορφής πρόστιμα και τέλη, όπως το τέλος ακίνητης
περιουσίας, καθαριότητας, φωτισμού και δυνητικά αντα−
ποδοτικά τέλη. Τυχόν ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη
και πρόστιμα δεν αναζητούνται. Η αλλαγή χρήσης δεν
λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του τέλους του
άρθρου 24 του ν. 2130/1993 (Α΄ 62), καθώς και των τελών
του ν. 25/1975 (Α΄ 74) και του άρθρου 25 του ν. 1828/1989
(Α΄ 2), όπως ισχύουν και δεν επιβάλλονται αναδρομικά
διαφορές που προκύπτουν ως προς το ύψος των τελών,
οι οποίες προέρχονται από την αλλαγή χρήσης.
9. Για τη χρήση κατοικίας κατά τον υπολογισμό της
αξίας για την επιβολή οποιουδήποτε φόρου (φόρος
μεταβίβασης, κληρονομιών, ακίνητης περιουσίας, ΤΑΠ,
προσδιορισμός τεκμηρίου διαβίωσης) για όλους τους
χώρους τόσο σε υπόγειες στάθμες όσο και στους εσω−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
τερικούς εξώστες, και τις σοφίτες, εφαρμόζεται μειω−
τικός συντελεστής 50%.
Άρθρο 25
Ενέργειες αρμοδίων υπηρεσιών
1. Οι αυθαίρετες κατασκευές σε κτίσματα με οικοδο−
μική άδεια κρίνονται αυτοτελώς και δεν επηρεάζουν,
για κάθε συνέπεια, όπως η σύνδεση με δίκτυα κοινής
ωφέλειας και η δυνατότητα μεταβίβασης, τα νόμιμα
τμήματα αυτών που λειτουργικά δεν τελούν σε σχέση
με την αυθαίρετη κατασκευή.
2. Στην περίπτωση που το ακίνητο ανήκει σε περισ−
σότερους συνιδιοκτήτες και έχει συσταθεί οριζόντια ή
κάθετη ιδιοκτησία, μέχρι τις 28.7.2011, για τον υπολο−
γισμό των πολεοδομικών μεγεθών, την έκδοση έγκρι−
σης και άδειας δόμησης, που αναλογούν στα ιδανικά
μερίδια κάθε συνιδιοκτήτη δεν λαμβάνονται υπόψη οι
αυθαίρετες κατασκευές που έχουν εκτελεστεί σε άλλη
οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία.
3. Ανείσπρακτα βεβαιωθέντα ποσά προστίμων, ανέ−
γερσης και διατήρησης, διαγράφονται μετά την ολο−
σχερή εξόφληση του ενιαίου ειδικού προστίμου. Για τη
διαγραφή των προστίμων ή την ενημέρωση της αρμό−
διας φορολογικής αρχής, για την αναστολή είσπραξής
τους, υποβάλλεται στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης
αίτηση του ενδιαφερομένου, η οποία συνοδεύεται από:
α) τη βεβαίωση υπαγωγής στις διατάξεις του παρό−
ντος και εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου,
β) υπεύθυνη δήλωση ότι τα πρόστιμα, των οποίων
ζητείται η διαγραφή, αφορούν στο ακίνητο, το οποίο
έχει υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος.
Η Υπηρεσία Δόμησης εκδίδει πράξη με την οποία
ακυρώνει τον οικείο χρηματικό κατάλογο ή την πράξη
επιβολής προστίμου και την αποστέλλει με το αντίστοι−
χο ατομικό Φύλλο Έκπτωσης στην αρμόδια φορολογική
αρχή, εντός δεκαπέντε (15) ημερών σε περίπτωση που
τα πρόστιμα έχουν βεβαιωθεί και φορολογικά, προκειμέ−
νου η φορολογική αρχή να διαγράψει κάθε σχετική πρά−
ξη (ταμειακή βεβαίωση), που έχει ως νόμιμο έρεισμα το
χρηματικό κατάλογο ή την πράξη επιβολής προστίμου.
Αντίστοιχα, μετά την υπαγωγή στις διατάξεις του πα−
ρόντος η Υπηρεσία Δόμησης εκδίδει πράξη αναστολής
είσπραξης των ήδη βεβαιωθέντων στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ.
προστίμων και την αποστέλλει στην αρμόδια φορολο−
γική αρχή εντός δεκαπέντε (15) ημερών. Στην εν λόγω
πράξη ορίζεται υποχρεωτικά η καταληκτική ημερομηνία
αναστολής, σύμφωνα με την αντίστοιχη καταληκτική
ημερομηνία εξόφλησης του ενιαίου ειδικού προστίμου
στην πράξη υπαγωγής.
4. Δικογραφίες που αφορούν αδικήματα, με τις περί
αυθαιρέτων διατάξεις, εφόσον επ’ αυτών δεν έχει εκ−
δοθεί αμετάκλητη απόφαση, τίθενται στο αρχείο με
πράξη του αρμοδίου Οργάνου, μετά από αίτηση του
ενδιαφερομένου και βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρε−
σίας Δόμησης ότι η αυθαίρετη κατασκευή δηλώθηκε
και εξοφλήθηκε το ειδικό πρόστιμο, κατά τις διατάξεις
του παρόντος νόμου. Για τη χορήγηση τη βεβαίωσης
αυτής υποβάλλονται στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης
αίτηση του ενδιαφερομένου και τα δικαιολογητικά που
προβλέπονται στην προηγούμενη παράγραφο.
5. Στις περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών, οι οποίες
έχουν περαιώσει τη διαδικασία με βάση τις διατάξεις
των νόμων 3775/2009 (Α΄ 122), 3843/2010 (Α΄ 62), καθώς
2733
και όσες έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις του ν. 4014/
2011 (Α΄ 209) και του παρόντος νόμου και έχει περαιωθεί
η σχετική διαδικασία ή έχει εξοφληθεί ποσοστό 30%
του συνολικού ποσού προστίμου, κατά τις διατάξεις
του παρόντος, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση από κάθε
ισχύουσα διάταξη: α) η εκτέλεση εργασιών αποπερά−
τωσης, β) η εκτέλεση εργασιών επισκευής, οι οποίες
αποβλέπουν στην υγιεινή, την αισθητική βελτίωση−απο−
κατάσταση, τη συνήθη συντήρησή τους και προσαρμο−
γής κατά το εδάφιο δ΄, της παραγράφου 2 του άρθρου
13, γ) κατεδάφισης, δ) κατασκευής στέγης ή φύτευσης
δώματος ε) ενίσχυσης, στ) εργασίες που προβλέπονται
στις παραγράφου 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012,
ως αντικαθίστανται με τις διατάξεις του άρθρου 48 του
παρόντος νόμου. Η εκτέλεση των παραπάνω εργασιών
γίνεται ύστερα από έγκριση που δίνεται από την αρ−
μόδια Υπηρεσία Δόμησης, εφόσον οι εργασίες για τις
οποίες ζητείται η εκτέλεση δεν επαυξάνουν το κτίσμα
σε όγκο, εκτός των περιπτώσεων: α) κατασκευής ανελ−
κυστήρα ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) της παρ. 2 του
άρθρου 27 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79), β) κατασκευής υπο−
χρεωτικής στέγης, σύμφωνα με τους ειδικούς όρους και
περιορισμούς δόμησης που ισχύουν στην περιοχή του
ακινήτου και γ) κατασκευής στέγης, σύμφωνα με ισχύ−
ουσα άδεια οικοδομής και μόνο εφόσον δεν υφίσταται
υπέρβαση καθ’ ύψος ή υφίσταται υπέρβαση καθ’ ύψος
που δεν υπερβαίνει σε ποσοστό το 10% του προβλεπο−
μένου στην άδεια. Η έγκριση εργασιών γνωστοποιείται
αμελλητί στο Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων−Ενιαίο
Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών (Ι.Κ.Α.− Ε.Τ.Α.Μ.). Για τις
ως άνω εγκρίσεις και διοικητικές πράξεις εφαρμόζεται
αντίστοιχα, η διάταξη του άρθρου 2Α του ν. 4030/2011 (Α΄
249) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους που τίθενται.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να τροποποιούνται τα
δικαιολογητικά που υποβάλλονται στις αρμόδιες Υπηρε−
σίες Δόμησης για τη χορήγηση της έγκρισης εκτέλεσης
των εργασιών, τα οποία προβλέπονται στην παρούσα
παράγραφο.
6. Για τη λήψη άδειας εγκατάστασης, λειτουργίας, για
κάθε είδους διοικητική άδεια ή έγκριση για τη χρήση
και τη λειτουργία συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης,
τροποποίησης και ανανέωσης περιβαλλοντικών όρων
σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία ή για την υποβολή
υπεύθυνης δήλωσης για την άσκηση μεταποιητικών ή
συναφών δραστηριοτήτων, σύμφωνα με τα οριζόμενα
στα άρθρα 17 έως 40 του ν. 3982/2011 (Α΄ 143), σε κτίρια
ή τμήματα κτιρίων, που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις
του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) ή του παρόντος,
απαιτείται αντί της οικοδομικής άδειας, η βεβαίωση
περαίωσης ή η βεβαίωση εξόφλησης ποσοστού 30%
του συνολικού ποσού προστίμου, κατά τις διατάξεις του
παρόντος, από το πληροφοριακό σύστημα.
7. Σε κτίρια που έχουν ανεγερθεί με νόμιμη οικοδομική
άδεια, κατά την έκδοση της άδειας νομιμοποίησης των
τυχόν αυθαιρέτων κατασκευών, επιτρέπονται όλες οι
κατά κανόνα χρήσεις γης, που επιτρεπόταν σύμφωνα
με τις ειδικές πολεοδομικές διατάξεις της περιοχής
κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας, υπό
την προϋπόθεση ότι από τις μεταβατικές διατάξεις δεν
επιβάλλεται η απομάκρυνση της αυθαίρετης χρήσης.
8. Η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, η Ειδική Υπηρεσία
Επιθεώρησης και Κατεδάφισης (ΕΥΕΚΑ), όπως αυτή
2734
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ορίζεται στο άρθρο 32 του παρόντος ή άλλη αρμόδια
αρχή, που ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται
να ελέγχει δειγματοληπτικά ποσοστό τουλάχιστον 5%
των δηλώσεων που υποβλήθηκαν, προκειμένου να διαπι−
στωθεί αν τα στοιχεία των δηλώσεων, που αφορούν την
περιγραφή της κατασκευής, το εμβαδόν και τη χρήση
της, είναι αληθή και ακριβή. Σε περίπτωση διαπίστωσης,
από τα στοιχεία που διαθέτει η Υπηρεσία Δόμησης, ότι
οι αυθαίρετες κατασκευές εμπίπτουν στις περιπτώσεις
του άρθρου 2 του παρόντος ανακαλείται η δήλωση.
Επιτρέπεται η εκ νέου υπαγωγή στις ρυθμίσεις του
παρόντος εάν οι αυθαίρετες κατασκευές δεν εμπίπτουν
στις περιπτώσεις του άρθρου 2.
9. Ο έλεγχος του υπολογισμού του προστίμου μετά
από καταγγελία ή προσφυγή κατά της πράξης υπα−
γωγής σύμφωνα με τα προσκομιζόμενα δικαιολογητι−
κά στο ηλεκτρονικό σύστημα δύναται να διενεργείται
από Ελεγκτές Δόμησης όπως ορίζονται στο ν. 4030/2011
(Α΄ 249), τυχαία, μετά από ηλεκτρονική κλήρωση. Με κοι−
νή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής και Οικονομικών καθορίζεται
κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του πα−
ρόντος, καθώς και η διαδικασία αμοιβής των Ελεγκτών
Δόμησης.
10. Για χώρους που έχουν διατηρηθεί σύμφωνα με τις
διατάξεις των άρθρων 5 και 6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62)
όπου απαιτείται προσκομίζεται αντίγραφο της αίτησης
όπου βεβαιώνεται η περαίωση της διαδικασίας διατή−
ρησης του χώρου, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου
6 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62).
11. Για κατασκευές ή χρήσεις που έχουν υπαχθεί στις
ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και
στις διατάξεις του παρόντος νόμου προσκομίζεται η
βεβαίωση περαίωσης της διαδικασίας σύμφωνα με το
άρθρο 2 της 41498/26.9.2011 απόφασης των Υπουργών
Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυ−
βέρνησης, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων (Β΄ 2167) ή η βεβαίωση εξόφλησης πο−
σοστού 30% του συνολικού ποσού προστίμου, κατά
τις διατάξεις του παρόντος, από το πληροφοριακό
σύστημα.
12. Στις παραπάνω περιπτώσεις των παραγράφων
10 και 11 του παρόντος άρθρου επιτρέπεται η αλλαγή
χρήσης εφόσον η νέα χρήση δεν απαγορεύεται από
ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για το συγκεκριμένο
ακίνητο ή την περιοχή του ακινήτου. Από την αρμόδια
Υ.ΔΟΜ. βεβαιώνεται ότι η νέα χρήση δεν απαγορεύεται
από ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για το συγκε−
κριμένο ακίνητο ή την περιοχή του ακινήτου.
13. Επιτρέπεται, η εκ των υστέρων έγκριση χορήγησης
παρέκκλισης για αυθαίρετες κατασκευές και εγκατα−
στάσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 αν πληρούνται
οι γενικές προϋποθέσεις του νόμου, προκειμένου να
εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα
στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου και αφού υπα−
χθούν στις διατάξεις του παρόντος, κατά παρέκκλιση
από κάθε άλλη διάταξη.
14. Σε κάθε περίπτωση η απαιτούμενη βεβαίωση κύ−
ριας χρήσης χορηγείται από ιδιώτη μηχανικό. Από την
αρμόδια Υ.ΔΟΜ. βεβαιώνεται ότι η νέα χρήση δεν απα−
γορεύεται από ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για
το συγκεκριμένο ακίνητο ή την περιοχή του ακινήτου
και προσκομίζεται όπου απαιτείται.
15. Σε κάθε περίπτωση η απαιτούμενη βεβαίωση κύριας
χρήσης χορηγείται από ιδιώτη μηχανικό. Εντός εγκεκρι−
μένων ρυμοτομικών σχεδίων, επιτρέπεται κατόπιν έκδο−
σης άδειας δόμησης η αλλαγή χρήσης κατά τις κείμενες
διατάξεις επί ρυμοτομούμενων ακινήτων εφόσον έχει
παρέλθει δεκαετία από την κήρυξη και εφόσον δεν έχει
συντελεστεί απαλλοτρίωση. Με υπουργική απόφαση
του αρμόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτο−
μέρεια για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου,
καθώς και οι περιπτώσεις εξαιρέσεων εφαρμογής του
πρώτου εδαφίου για τις οποίες η σχετική βεβαίωση
εκδίδεται από την αρμόδια Υ.ΔΟΜ..
16. Κατά των προβλεπομένων, στις διατάξεις του Κε−
φαλαίου Α΄ του παρόντος νόμου υπαγωγών δύναται να
ασκηθεί προσφυγή, η οποία κατατίθεται στην αρμόδια
Υ.ΔΟΜ. και εξετάζεται από το αρμόδιο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. κατά
τις ειδικότερες διατάξεις του ν. 4030/2011 και του πα−
ρόντος νόμου.
Η Υ.ΔΟΜ. διαβιβάζει την ως άνω κατατεθείσα προσφυ−
γή στο αρμόδιο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. εντός δεκαπέντε (15) ημερών
από την κατάθεσή της συνοδευόμενη από εισήγηση.
Εντός δύο (2) μηνών από την ως άνω διαβίβαση το αρ−
μόδιο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. εκδίδει απόφαση επί της ασκηθείσας
προσφυγής. Σε περίπτωση που δεν εκδοθεί απόφαση
από το ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. στο ως άνω προβλεπόμενο διάστημα
των δύο (2) μηνών τότε θεωρείται ότι η προσφυγή έχει
απορριφθεί σιωπηρά.
Σε κάθε περίπτωση δύναται να ασκηθεί, ανεξάρτητα
της υποβολής ή μη της ως άνω προβλεπόμενης προ−
σφυγής, αίτηση κατά της υπαγωγής στο αρμόδιο Δι−
καστήριο.
Άρθρο 26
Πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης μη δηλούμενων
κατασκευών / χρήσεων
1. Για νέες αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρή−
σεις, καθώς και για τις περιπτώσεις που δεν υποβληθεί
δήλωση ή αν δεν περατωθεί εμπρόθεσμα η διαδικασία
καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίμου, σύμφωνα με
το άρθρο 21 ή δεν δύνανται να υπαχθούν στις διατάξεις
του παρόντος εφαρμόζονται οι ισχύουσες, περί αυθαι−
ρέτων, διατάξεις για την κατεδάφιση της αυθαίρετης
κατασκευής ή την επαναφορά της χρήσης που προβλέ−
πεται από την οικοδομική άδεια, τα δε πρόστιμα που
επιβάλλονται υπολογίζονται ως εξής:
α. Πρόστιμο ανέγερσης σε ποσοστό 30% επί της αξίας
του αυθαιρέτου, όπως αυτή υπολογίζεται με βάση την
επιφάνεια του αυθαιρέτου επί την τιμή ζώνης που ισχύει
στην περιοχή του ακινήτου, σύμφωνα με το σύστημα
αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών και
τα οριζόμενα στο άρθρο 22 του παρόντος, κατά το
χρόνο διαπίστωσης της παράβασης.
β. Πρόστιμο διατήρησης σε ποσοστό 5% επί της αξίας
του αυθαιρέτου, όπως αυτή υπολογίζεται με βάση την
επιφάνεια του αυθαιρέτου επί την τιμή ζώνης που ισχύει
στην περιοχή του ακινήτου, σύμφωνα με το σύστημα
αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών και
τα οριζόμενα στο άρθρο 22 του παρόντος νόμου κατά
το χρόνο διαπίστωσης της παράβασης, το οποίο επι−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
βάλλεται για κάθε έτος διατήρησης του κτιρίου, από την
ανέγερσή του ή την εγκατάσταση της χρήσης μέχρι την
κατεδάφιση των κατασκευών και την επαναφορά της
χρήσης ή την έκδοση άδειας δόμησης ή αναθεώρηση
οικοδομικής αδείας.
γ. Για κάθε αυθαίρετη εγκατάσταση ή εργασία που
λόγω της φύσεώς της δεν αντιστοιχεί σε επιφάνεια
χώρου η αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται αναλυτικά
με τιμές προϋπολογισμού κατά το Παράρτημα Β΄ του
παρόντος νόμου.
2. Τα πρόστιμα, τα οποία επιβάλλονται σε περίπτω−
ση αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων και για τα
οποία είτε δεν έχει ασκηθεί διοικητική προσφυγή είτε
έχει ασκηθεί και έχει απορριφθεί, αποστέλλονται, εντός
αποκλειστικής προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από
τους υπαλλήλους της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης
στην αρμόδια φορολογική αρχή, για βεβαίωση και εί−
σπραξη. Υπάλληλος που παραβιάζει τις υποχρεώσεις
των παραπάνω διατάξεων τιμωρείται με παρακράτηση
αποδοχών από δεκαπέντε (15) ημέρες έως τρεις (3) μή−
νες. Η πειθαρχική δίωξη ασκείται εντός αποκλειστικής
προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών. Με την ίδια ποινή
τιμωρείται ο προϊστάμενος που παραλείπει να ασκήσει
την πειθαρχική δίωξη κατά του ευθυνόμενου υπαλλήλου,
σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια.
3. Ποσοστό, που καθορίζεται με κοινή απόφαση των
Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής, των παραπάνω προστίμων,
αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο.
4. Σε κάθε περίπτωση για την εφαρμογή του παρόντος
άρθρου τα ελάχιστα πρόστιμα ανέγερσης ή διατήρησης
δεν μπορεί να είναι μικρότερα του ποσού των πεντα−
κοσίων (500) ευρώ.
Άρθρο 27
Έντυπη διαδικασία
1. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις η υποβολή των προβλε−
πόμενων στο παρόντα νόμο δικαιολογητικών γίνεται
είτε απευθείας είτε με συστημένη επιστολή στην αρμό−
δια Υπηρεσία Δόμησης ή στο ΚΕΠ του δήμου. Τα ΚΕΠ
αποστέλλουν τα δικαιολογητικά στην αρμόδια Υπηρεσία
Δόμησης εντός δεκαπέντε (15) ημερών. Η αρμόδια Υπη−
ρεσία Δόμησης διαπιστώνει μόνο την πληρότητα των
παραπάνω δικαιολογητικών. Στην περίπτωση απευθείας
υποβολής των δικαιολογητικών ο έλεγχος, αποκλειστικά
της πληρότητας του φακέλου, γίνεται κατά την υπο−
βολή της αίτησης και ενημερώνεται ο ενδιαφερόμενος
για τυχόν ελλείψεις με επισημείωση στο αντίγραφο
της αίτησης. Στην περίπτωση διαβίβασης μέσω ΚΕΠ ή
με συστημένη επιστολή ο έλεγχος αποκλειστικά της
πληρότητας, γίνεται εντός ενενήντα (90) ημερών από
την παραλαβή τους, εντός των οποίων ενημερώνεται
εγγράφως ο αιτών για τις τυχόν ελλείψεις. Και στις
δύο περιπτώσεις εφόσον υπάρχουν ελλείψεις ο αιτών
εντός δεκαπέντε (15) ημερών προσκομίζει στην Υπηρε−
σία Δόμησης τα στοιχεία που ζητήθηκαν, ελέγχεται η
πληρότητα του φακέλου και βεβαιώνεται η πληρότητα
στο αντίγραφο της αίτησης του δηλούντος με την ημε−
ρομηνία κατάθεσης.
2. Η μη τήρηση των προθεσμιών ενέργειας εκ μέρους
της Υπηρεσία Δόμησης δεν στερεί στον αιτούντα το
δικαίωμα υπαγωγής του στη ρύθμιση αυτή και παρα−
τείνονται αναλόγως οι σχετικές προθεσμίες.
2735
3. Τα παραστατικά εξόφλησης του ειδικού προστίμου
προσκομίζονται στην Υπηρεσία Δόμησης, η οποία τα
καταχωρίζει σε ιδιαίτερη στήλη στο ειδικό ηλεκτρονικό
αρχείο ή ειδικό βιβλίο που προβλέπεται στην επόμενη
παράγραφο. Η καταχώριση επέχει θέση βεβαίωσης για
την περαίωση της διαδικασίας καταβολής του ενιαί−
ου ειδικού προστίμου της δηλούμενης κατασκευής ή
χρήσης για τη χρονική προθεσμία, που ορίζεται στον
παρόντα νόμο, σημειώνεται δε και στο αντίγραφο της
αίτησης που έχει χορηγηθεί στον δηλούντα.
4. Οι δηλώσεις καταχωρίζονται σε ειδικό ηλεκτρονικό
αρχείο της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή σε ειδικό
βιβλίο. Ο αύξων αριθμός της καταχώρισης με την ημε−
ρομηνία κατάθεσης εγγράφεται επισημειωματικά επί
του αντιγράφου της αίτησης, το οποίο παραλαμβάνει
ο αιτών από την Υπηρεσία Δόμησης. Στο ειδικό ηλε−
κτρονικό αρχείο ή το ειδικό βιβλίο καταχωρίζονται, κατά
την εφαρμογή της διαδικασίας που προβλέπεται στο
παρόν, όλα τα στοιχεία που περιέχονται στη δήλωση,
το καταβληθέν παράβολο, οι ελλείψεις, η ημερομηνία
κατάθεσης των στοιχείων, καθώς και το ενιαίο ειδικό
πρόστιμο, όπως ορίζεται στις διατάξεις του παρόντος
νόμου.
Άρθρο 28
Καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής
Η προθεσμία υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος
νόμου για τις κατηγορίες 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 9 λήγει
με την πάροδο δεκαοκτώ (18) μηνών από τη δημοσίευση
του παρόντος.
Άρθρο 29
Εξουσιοδοτικές διατάξεις
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
μπορεί να τροποποιείται η διαδικασία είσπραξης των
προστίμων και η δυνατότητα κατάθεσής τους σε συμ−
βεβλημένες τράπεζες.
Άρθρο 30
Μεταβατικές διατάξεις Κεφαλαίου Α΄
1. Από τη δημοσίευση του παρόντος κάθε διάταξη που
ρυθμίζει ζητήματα του παρόντος νόμου καταργείται
αυτοδικαίως με την επιφύλαξη των οριζομένων στον
παρόντα νόμο.
2. Για τις ολοκληρωμένες πράξεις υπαγωγής για τις
οποίες έχει καταβληθεί το σύνολο του προστίμου και
έχει περαιωθεί η διαδικασία αυτομάτως ή μετά από
αίτηση του ενδιαφερόμενου εκδίδεται πράξη ολοκλή−
ρωσης της υπαγωγής κατά τις διατάξεις του παρόντος.
3. Εκκρεμείς υποθέσεις διεκπεραιώνονται σύμφωνα
με τις διατάξεις του παρόντος.
4. Υπαγωγές για τις οποίες κατά τις προγενέστερες
διατάξεις υποβλήθηκε δελτίο δομικής τρωτότητας, σύμ−
φωνα με τις τεχνικές οδηγίες του Τ.Ε.Ε. θεωρούνται
αποδεκτές και δεν επανεξετάζονται ως προς τα τυπικά
στοιχεία του δελτίου δομικής τρωτότητας.
5. Οι επιτροπές του ν. 4014/2011 που συγκροτήθηκαν
με προγενέστερες διατάξεις και κανονιστικές πράξεις
συνεχίζουν να λειτουργούν κατά τις ειδικότερες δια−
τάξεις του παρόντος.
6. Για τις πράξεις υπαγωγής κατά τις διατάξεις του
ν. 4014/2011 τα δικαιολογητικά στοιχεία και σχέδια της
2736
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
υπ’ αριθμ. 41498/2011 κ.υ.α. (Β΄ 2167) δύνανται να υποβλη−
θούν έως την καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής που
προβλέπεται στον παρόντα νόμο.
7. Μέχρι την έκδοση της κοινή απόφασης των Υπουρ−
γών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής, καθορισμού της διαδικασίας κα−
τάθεσης και απόδοσης του ειδικού προστίμου, καθώς
και κάθε σχετική λεπτομέρεια εφαρμόζονται οι προγε−
νέστερες διατάξεις.
8. Τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 24 του
παρόντος νόμου περί «Αναστολής Επιβολής Κυρώσεων
και Είσπραξης Προστίμων» και στην παράγραφο 3 του
άρθρου 25 «Ενέργειες αρμοδίων Υπηρεσιών» εφαρμόζο−
νται και για τα βεβαιωμένα στις Δ.Ο.Υ. πρόστιμα των αυ−
θαιρέτων που υπήχθησαν στις διατάξεις του ν. 4014/2011.
9. Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλλο−
ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται
κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη διεκπεραίωση των
υπαγωγών που έχουν πραγματοποιηθεί με προγενέστε−
ρες του παρόντος διατάξεις και καθορίζονται επίσης, οι
περιπτώσεις και η διαδικασία διορθώσεων ή επιστροφής
προστίμων όπου απαιτείται.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΑ ΓΗΣ
Άρθρο 31
Πολεοδομικός σχεδιασμός και πρόστιμα
1. Εντός προθεσμίας επτά (7) ετών από την έναρξη
ισχύος του παρόντος ολοκληρώνεται ο πολεοδομικός
σχεδιασμός με την έγκριση ή αναθεώρηση ΓΠΣ και ΣΧΟ−
ΟΑΠ ή άλλου τύπου σχεδιασμό και την αναθεώρηση των
εγκεκριμένων σχεδίων πόλης, όπου απαιτείται, σε όλους
τους δήμους στους οποίους δηλώνονται αυθαίρετες
κατασκευές και χρήσεις κατά τις διατάξεις του παρό−
ντος σύμφωνα με την ηλεκτρονική καταγραφή μετά το
πέρας της καταληκτικής ημερομηνίας υπαγωγής που
προβλέπεται στον παρόντα νόμο. Με τα παραπάνω σχέ−
δια καθορίζονται στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων
οικισμών περιοχές, οι ζώνες όπου επιτρέπεται η δόμη−
ση. Ειδικά, στις νησιωτικές περιοχές ο πολεοδομικός
σχεδιασμός, σύμφωνα με τα ανωτέρω, ολοκληρώνεται
εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών από την έναρξη ισχύος
του παρόντος και ανεξάρτητα από την ηλεκτρονική
καταγραφή.
2. Κατά την έγκριση ή αναθεώρηση ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ
και την αναθεώρηση του εγκεκριμένου σχεδίου πόλης,
όπου απαιτείται, σε όλους τους δήμους στους οποί−
ους δηλώνονται αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις,
κατά τις διατάξεις του παρόντος, καθορίζονται ειδικές
ζώνες εξισορρόπησης των πολεοδομικών και εν γένει
περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων, που προκύπτουν από
την εφαρμογή των διατάξεων των προηγούμενων άρ−
θρων, ώστε να αποκαθίσταται το πολεοδομικό ισοζύγιο
εντός εκάστου πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α.. Στις ζώνες αυτές,
οι οποίες πρέπει να έχουν λειτουργική σύνδεση με τις
πολεοδομημένες ή και προς πολεοδόμηση περιοχές
του πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α., μπορεί να απαγορεύεται η
δόμηση ή να μειώνεται ουσιωδώς ο ισχύων συντελε−
στής δόμησης και να καθορίζονται χρήσεις πρασίνου
και ήπιας αναψυχής, καθώς και χώροι για την εξυπη−
ρέτηση των κοινωφελών αναγκών του πρωτοβάθμιου
Ο.Τ.Α.. Οι χώροι κοινωφελών χρήσεων δεν επιτρέπεται
να υπερβαίνουν το 30% της συνολικής επιφανείας των
καθοριζόμενων κατά τα ανωτέρω ειδικών ζωνών εξι−
σορρόπησης σε κάθε πρωτοβάθμιο Ο.Τ.Α.. Η εξόφληση
του ενιαίου ειδικού προστίμου, για τις κατασκευές ή
τις χρήσεις που δηλώνονται, δεν κωλύει καθ’ οιονδή−
ποτε τρόπο τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Αν το ακίνητο
ενταχθεί στον πολεοδομικό σχεδιασμό, το ενιαίο ειδικό
πρόστιμο δεν επιστρέφεται ούτε συμψηφίζεται με υπο−
χρεώσεις εισφοράς σε χρήμα, που προβλέπονται από
τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
3.α. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι−
κής Αλλαγής μπορούν να απλοποιούνται οι διαδικασίες
έγκρισης και αναθεώρησης των παραπάνω σχεδίων και
να συντέμνονται οι σχετικές προθεσμίες. Με απόφαση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής καθορίζονται ειδικότερες προδιαγραφές για
την εκπόνηση των μελετών των παραπάνω ζωνών και
ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις, οι όροι και κάθε λεπτομέ−
ρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής.
β. Αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις της κατηγορίας
5 του άρθρου 9 του παρόντος νόμου σε περιοχές εκτός
σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών, μπορούν να διατηρη−
θούν και να εξαιρεθούν της κατεδάφισης εφόσον ο ιδι−
οκτήτης μέσω της Τράπεζας Γης του επόμενου άρθρου
αποκτήσει δικαίωμα συντελεστή δόμησης ακινήτου ίσο
με την υπέρβαση δόμησης που έχει πραγματοποιηθεί
σύμφωνα με τη σχετική κατηγορία.
4. Το οικόπεδο ή γήπεδο ή τμήμα από το οποίο μετα−
φέρεται μέσω της Τράπεζας Γης ο συντελεστής δόμη−
σης θα πρέπει να βρίσκεται στην εδαφική περιφέρεια
του δήμου της αυθαίρετης κατασκευής.
5. Με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του
Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλ−
λαγής ή με νόμο καθορίζεται η διαδικασία μεταφοράς
συντελεστή δόμησης, ο τρόπος του υπολογισμού του
μεταφερόμενου συντελεστή αναλόγως της αντικειμε−
νικής αξίας και της τιμής ζώνης που ισχύει για κάθε
ακίνητο, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την
εφαρμογή της ανωτέρω διαδικασίας.
Άρθρο 32
Τράπεζα Γης
Για την εκπλήρωση και την ταχεία πρόοδο της δι−
αδικασίας περιβαλλοντικής αποκατάστασης, καθώς
και ολοκλήρωσης του χωροταξικού και πολεοδομικού
σχεδιασμού καθορίζεται αποκλειστικά ηλεκτρονική δι−
αδικασία καταγραφής και διαχείρισης τίτλων δικαιώμα−
τος συντελεστή δόμησης, κατά τα επόμενα άρθρα του
παρόντος, που ονομάζεται «Τράπεζα Γης». Ο αρμόδιος
φορέας ελέγχου, εποπτείας, διαχείρισης και υλοποίησης
της διαδικασίας «Τράπεζας Γης» θα οριστεί με προεδρι−
κό διάταγμα μετά από πρόταση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή με νόμο.
Άρθρο 33
Σκοπός Τράπεζας Γης
α. Σκοπός της «Τράπεζας Γης» είναι η προστασία
του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος η συγκέ−
ντρωση, επεξεργασία, διαχείριση και εκμετάλλευση των
τίτλων δικαιώματος και μεταφοράς συντελεστή δόμη−
σης και των δικαιωμάτων και αξιών που δημιουργεί το
κράτος μέσα από τις χωροταξικές και περιβαλλοντικές
ρυθμίσεις, καθώς και η αγορά και ανταλλαγή εκτάσεων
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
με σκοπό τη δημιουργία ελευθέρων κοινοχρήστων χώ−
ρων και την προστασία και την αποκατάσταση κτιρίων
πολιτιστικής κληρονομιάς.
Με ειδική εξουσιοδότηση από τον Υπουργό Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και από τους
συναρμόδιους Υπουργούς, όπου απαιτείται, μέσω της
«Τράπεζας Γης» ο αρμόδιος φορέας δύναται:
α. Να προβαίνει σε αγορά τίτλων δικαιώματος μετα−
φοράς συντελεστή δόμησης, ιδίως από περιοχές όπου
υφίσταται πολεοδομική επιβάρυνση.
β. Να μεταβιβάζει, αποκτηθέντες τίτλους δικαιώμα−
τος μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε ακίνητα όπου
υφίστανται πολεοδομικές παραβάσεις, υπό την προϋπό−
θεση ότι αυτά έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του κεφα−
λαίου Α΄ του παρόντος νόμου ή σε ωφελούμενα ακίνητα
εντός Ζωνών Συγκέντρωσης Δικαιώματος Δόμησης.
γ. Να προβαίνει ταυτόχρονα σε αγορά και πώληση του
δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης ακινήτων,
τα οποία δεν ανήκουν στο Δημόσιο ή τον ευρύτερο
Δημόσιο Τομέα, με σκοπό τη δημιουργία ελευθέρων κοι−
νοχρήστων χώρων, καθώς και τη δημιουργία υπόγειων
και υπέργειων χώρων στάθμευσης, σε περιοχές όπου
υπάρχει υπέρμετρη πολεοδομική επιβάρυνση.
δ. Να προβαίνει σε αγορά ακινήτων ή τμημάτων αυ−
τών ιδιοκτησίας οικοδομικών συνεταιρισμών ή ενώσεων
οικοδομικών συνεταιρισμών, οι οποίες βρίσκονται εν
όλω ή εν μέρει εντός ιδιωτικών δασικών εκτάσεων, με
σκοπό τη δημιουργία τίτλων δικαιώματος μεταφοράς
συντελεστή δόμησης, τους οποίους στη συνέχεια θα
παραχωρεί έναντι ανταλλάγματος στο συνεταιρισμό
ή την ένωση εντός ακινήτων που χαρακτηρίζονται, ως
ακίνητα υποδοχής συντελεστή δόμησης οικοδομικών
συνεταιρισμών.
ε. Να προβαίνει σε διαχειριστικές πράξεις των δημο−
σίων ακινήτων,μετά από ειδική εξουσιοδότηση από τον
αρμόδιο φορέα.
στ. Να ανταλλάσσει τον τίτλο μεταφοράς συντελεστή
δόμησης ή μέρος αυτού από ακίνητα ή κτίρια πολεοδο−
μημένης γης ή ιδιοκτησίες με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική
ή πολιτιστική αξία.
Άρθρο 34
Πηγές προσφοράς συντελεστή δόμησης
1. Για τις ανάγκες δημιουργίας κοινοχρήστων χώρων
σε πολεοδομικές ενότητες, καθώς και τις στεγαστικές
ανάγκες των κατοίκων και την οικιστική διαμόρφωση της
χώρας, χωρίς να επέρχεται διατάραξη λειτουργίας των
οικοσυστημάτων και χωρίς επίπτωση στο περιβάλλον οι
πηγές προσφοράς δόμησης δύνανται να είναι οι κάτωθι:
α. Θεσμοθετημένοι / χαρακτηρισμένοι κοινόχρηστοι
χώροι σε περιοχές εγκεκριμένων σχεδίων πόλης, οι
οποίοι δεν είναι δυνατόν να αποζημιωθούν από τους
δήμους ώστε να αποδοθούν στην κοινή χρήση.
β. Υπολειπόμενοι συντελεστές δόμησης διατηρητέων
κτηρίων, οικοπέδων αρχαιολογικού και πολιτιστικού εν−
διαφέροντος και λοιπών κτηρίων.
γ. Πρώην στρατόπεδα τα οποία αποδίδονται σε κοινή
χρήση.
δ. Κτίρια ιδιοκτησίας του Δημοσίου που πρόκειται να
αποσυρθούν.
ε. Δημόσιες εκτάσεις ή παλιές υποδομές που συνο−
ρεύουν με εγκεκριμένα σχέδια πόλης και παραμένουν
εκτός σχεδίου προκειμένου να περιορισθεί η δόμηση.
2737
στ. Παλαιές ή εγκαταλελειμμένες τουριστικές και βι−
ομηχανικές μονάδες σε εκτός σχεδίου περιοχές.
ζ. Περιοχές υλοποιημένης ή θεσμοθετημένης δόμησης
όπου υπάρχει περιβαλλοντική υστέρηση στο ισοζύγιο
και χρειάζεται ανάσχεση της δόμησης.
η. Ακίνητα για τα οποία ισχύουν απαγορεύσεις δόμη−
σης από δημόσιες παρεμβάσεις στον τομέα γης.
θ. Ακίνητα οικοδομικών συνεταιρισμών τα οποία βρί−
σκονται εν όλω ή εν μέρει εντός ιδιωτικών δασικών
εκτάσεων.
Άρθρο 35
Ακίνητα υποδοχής
1. Υποδοχείς δόμησης είναι:
α) Τα ακίνητα τα οποία βρίσκονται εντός περιοχών
σχεδίου πόλεως ή εντός οικισμού ή εντός γενικού πολε−
οδομικού σχεδιασμού ή ρυθμιστικών σχεδίων οι οποίες
εκ του πολεοδομικού σχεδιασμού χαρακτηρίζονται ως
ζώνες υποδοχής και συγκέντρωσης συντελεστή δόμη−
σης και ο προβλεπόμενος από τις οικείες διατάξεις
συντελεστής δόμησης είναι μικρότερος του μέσου συ−
ντελεστή της περιοχής.
β) Τα ακίνητα της κατηγορίας 5 του άρθρου 9 του
παρόντος νόμου όπου υφίστανται πολεοδομικές πα−
ραβάσεις, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν υπαχθεί στις
διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ του παρόντος και έχουν
καταγραφεί εντός ειδικών ορίων σχεδίων βάσει της
έκδοσης υπουργικής απόφασης του Υπουργού Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κατά τις
διατάξεις του παρόντος νόμου.
Άρθρο 36
Τίτλος συντελεστή δόμησης
Το δικαίωμα μεταφοράς δικαιώματος συντελεστή δό−
μησης ενσωματώνεται σε τίτλο, ο οποίος εκδίδεται από
τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής. Ο τίτλος είναι ονομαστικός και μεταβιβάζεται
αποκλειστικά μέσω της ηλεκτρονικής διαδικασίας της
«Τράπεζας Γης» ελεύθερα, το δικαίωμα δε που ενσω−
ματώνεται σε αυτόν είναι διαιρετό.
Στην περίπτωση που έχει εκδοθεί ονομαστικός τίτλος
δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης προγε−
νεστέρως για την εξαγορά αυτού ή ποσοστού αυτού
μέσω της «Τράπεζας Γης» απαιτείται όπως υποβληθεί
ηλεκτρονικά στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής ή στο υπό αυτό εξουσιοδοτού−
μενο όργανο νέα αίτηση.
Άρθρο 37
Καθορισμός ζωνών συγκέντρωσης δικαιωμάτων
δόμησης και ακινήτων υποδοχής συντελεστή
δόμησης οικοδομικών συνεταιρισμών
1. Για την οικονομική πρόοδο και την επιχειρηματι−
κή ανάπτυξη της χώρας, στο πλαίσιο εφαρμογής του
εθνικού χωροταξικού σχεδιασμού, την προστασία του
περιβάλλοντος, την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης
και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών
αναπτύσσονται και οργανώνονται ζώνες συγκέντρωσης
δικαιώματος δόμησης.
2. Η ανάπτυξη αυτών γίνεται για λόγους δημόσιας
ωφέλειας και αποσκοπεί τόσο στην περιφερειακή
ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος, στα
πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης, όσο και στη βελ−
2738
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
τίωση των υποδομών, ιδιαίτερα σε περιοχές που πα−
ρουσιάζουν προβλήματα αναπτυξιακής υστέρησης και
περιβαλλοντικής υποβάθμισης, αλλά και στη βελτίωση
της ποιότητας ζωής των κατοίκων πέριξ ή πλησίον των
ανωτέρω περιοχών.
3. Με προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του
Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής ή και με νόμο καθορίζονται:
α. Τα χαρακτηριστικά των περιοχών περιφερειακών
ενοτήτων της Επικράτειας Ζωνών συγκέντρωσης συ−
ντελεστή δόμησης.
β. Ο αριθμός, η δυναμικότητα και το όριο χωρητικό−
τητας εκάστης περιοχής.
γ. Το όριο συνολικής επιτρεπόμενης εκμετάλλευσης
σε συγκεκριμένες χωρικές ενότητες και ορίζονται επί−
σης, εντός αυτών και τα ακίνητα υποδοχής συντελεστή
δόμησης οικοδομικών συνεταιρισμών.
δ. Η διαδικασία έγκρισης ανάπτυξης των ζωνών αυτών,
ως χώρων υποδοχής, για τις ανάγκες δημιουργίας της
Τράπεζας Γης, οι όροι και οι περιορισμοί δόμησης.
ε. Ο τρόπος καθορισμού του δικαιώματος μεταφοράς
συντελεστή δόμησης σε ακίνητο εντός ζώνης συγκέ−
ντρωσης δικαιώματος δόμησης ή σε ακίνητα υποδοχής
συντελεστή δόμησης οικοδομικών συνεταιρισμών.
στ. Η ηλεκτρονική διαδικασία μεταφοράς συντελεστή
δόμησης, οι απαιτούμενοι έλεγχοι και τα δικαιολογητικά.
ζ. Κάθε άλλο σχετικό θέμα.
Άρθρο 38
Ειδική υπηρεσία κατεδαφίσεων
1. Όλες οι αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις, οι οποί−
ες εκτελέστηκαν μετά τις 28.7.2011, καθώς και αυτές που
δεν μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος,
είναι κατεδαφιστέες.
2. Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης και Κατεδάφισης
Αυθαιρέτων (ΕΥΕΚΑ) υπάγεται απευθείας στο Γενικό
Επιθεωρητή της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Πε−
ριβάλλοντος (ΕΥΕΠ), που έχει συσταθεί σύμφωνα με
τις διατάξεις του άρθρου 9 παράγραφοι 4, 5, 6 και 7
του ν. 2947/2001 (Α΄ 228) και του π.δ. 165/2003 (Α΄ 137).
3. Οι αρμοδιότητες της ΕΥΕΚΑ ασκούνται και σε
όλα τα δάση, τις δασικές, αναδασωτέες και δημόσιες
χορτολιβαδικές εκτάσεις, καθώς επίσης και σε άλλα
ευαίσθητα οικοσυστήματα, στον αιγιαλό−παραλία, σε
ποτάμια, λίμνες και ρέματα, σε αρχαιολογικούς χώρους
και εν γένει σε προστατευόμενες περιοχές της χώρας,
σε συνεργασία με το αρμόδιο Τμήμα Γ΄ της ΕΥΕΠ.
Ειδικότερα, η ΕΥΕΚΑ έχει αρμοδιότητα για:
α) τον εντοπισμό και τον έλεγχο αυθαίρετων επεμβά−
σεων και κατασκευών σε συνεργασία με τις αρμόδιες
υπηρεσίες οι οποίες μεριμνούν για την έκδοση των
πράξεων απομάκρυνσης των αυθαιρέτων, σύμφωνα με
την οικεία νομοθεσία,
β) την παρακολούθηση των διαδικασιών καθαίρεσης
και κατεδάφισης,
γ) την παρακολούθηση για την απομάκρυνση των
αυθαιρέτων κατασκευών από τις αρμόδιες υπηρεσίες
και για την ορθή διάθεση των οικοδομικών αποβλήτων
και την αποκατάσταση του περιβάλλοντος από τυχόν
περιβαλλοντική ζημιά,
δ) την έκδοση πορίσματος για περιπτώσεις κατασκευ−
ών για τις οποίες έχουν μεν υποβληθεί δηλώσεις υπα−
γωγής στο ν. 4014/2011 ή στον παρόντα, αλλά σύμφωνα
με τα αποτελέσματα φωτοερμηνείας δορυφορικών εικό−
νων / ορθοφωτοχαρτών, καθώς και πάσης φύσεως χαρ−
τογραφικού υλικού που βρίσκεται στην κατοχή φορέων
του Δημοσίου, οι κατασκευές αυτές είτε εκτελέστηκαν
μετά τις 28.7.2011 είτε υπάγονται στις περιπτώσεις του
άρθρου 2 του παρόντος. Στη συνέχεια για τις περιπτώ−
σεις αυτές εκδίδεται απόφαση κατεδάφισης του Ειδικού
Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας
και ενημερώνεται παράλληλα η αρμόδια Υπηρεσία Δό−
μησης για την ανάκληση των σχετικών δηλώσεων.
4. Σε κάθε αποκεντρωμένη διοίκηση τηρείται μητρώο,
στο οποίο εγγράφονται οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, που
έχουν τη δυνατότητα να εκτελέσουν πρωτόκολλα κα−
τεδάφισης. Το μητρώο αυτό διαβιβάζεται στις κατά
τόπους αστυνομικές αρχές. Σε κάθε περίπτωση αδυ−
ναμίας εκτέλεσης των αποφάσεων κατεδάφισης, λόγω
της άρνησης των ιδιωτικών επιχειρήσεων να συνάψουν
τις σχετικές συμβάσεις η ΕΥΕΚΑ ενημερώνει πάραυτα
τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι−
κής Αλλαγής για την εφαρμογή του άρθρου 41 του
ν. 3536/2007 (Α΄ 42) σύμφωνα με τις ισχύουσες διατά−
ξεις. Με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Επιθεώρησης
Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιβάλλεται και πρόστι−
μο ύψους από έξι χιλιάδων (6.000) έως δέκα χιλιάδων
(10.000) ευρώ στις παραπάνω επιχειρήσεις. Οι Αστυ−
νομικές Αρχές οφείλουν να παράσχουν τη συνδρομή
τους για την πραγματοποίηση της κατεδάφισης, εφόσον
τους ζητηθεί. Ανάλογη υποχρέωση έχουν και οι λοιπές
κρατικές αρχές όπως οι κτηματικές υπηρεσίες με την
παροχή όλων των απαραίτητων στοιχείων που αφο−
ρούν στα πρωτόκολλα κατεδάφισης και τη συμπλήρω−
ση κατάλληλης βάσης δεδομένων για τη διευκόλυνση
της ΕΥΕΚΑ, οι Ο.Τ.Α., κυρίως με τη διάθεση μηχανικών
μέσων και προσωπικού. Στην περίπτωση που κατά την
αυτοψία των αρμόδιων υπηρεσιών βρεθούν εργαζόμε−
νοι να εκτελούν οποιαδήποτε εργασία κατασκευής αυ−
θαίρετου ή άλλης παράνομης επέμβασης, για αυτούς
ακολουθείται αυτόφωρη διαδικασία και γίνεται σχετική
αναγγελία στον ασφαλιστικό τους φορέα. Στην περί−
πτωση που βρεθούν μηχανικά μέσα ή άλλα υλικά (ξυ−
λότυπος, μεταλλότυπος) κατάσχονται και εκποιούνται,
μετά την έκδοση της σχετικής απόφασης από το αρμό−
διο δικαστήριο. Το προκύπτον από την εκποίηση τίμημα
κατατίθεται στο Πράσινο Ταμείο και στην περίπτωση
που αφορά σε δασικού χαρακτήρα εκτάσεις ή δημόσιες
χορτολιβαδικές, υπέρ του ειδικού φορέα δασών του
Πράσινου Ταμείου. Ως μεσεγγυούχος και ευθυνόμενος
για τη φύλαξη των κατασχεμένων υλικών, ορίζεται η
ΕΥΕΚΑ. Η ΕΥΕΚΑ συνεργάζεται με την ΕΚΧΑ Α.Ε. για
την ανάθεση τηλεπισκόπησης ή αεροφωτογράφισης της
χώρας, καθώς και για τη χρήση των παραπάνω μεθόδων
σε περιοχές προτεραιότητας της χώρας, προκειμένου
να παρακολουθούνται οι μεταβολές στη δόμηση και να
εντοπίζονται έγκαιρα τυχόν αυθαίρετες κατασκευές.
5. Ο κύριος κτίσματος που κρίνεται ως κατεδαφιστέο,
βαρύνεται με τη δαπάνη κατεδάφισης και αποκατάστα−
σης του περιβάλλοντος χώρου. Το ποσό της παραπά−
νω δαπάνης καταλογίζεται με απόφαση του Γενικού
Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, βεβαιώνεται
και εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα
Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων.
6. Αντικαθίστανται η παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 3818/
2010 ως εξής:
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
«3. Η ΕΥΕΚΑ συγκροτείται σε δύο τομείς, Νοτίου και
Βορείου Ελλάδας, με χωρική αρμοδιότητα κατά αντι−
στοιχία των υφιστάμενων τομέων της ΕΥΕΠ. Στην ΕΥΕ−
ΚΑ συστήνονται σαράντα μία (41) οργανικές θέσεις προ−
σωπικού, οι οποίες πληρώνονται είτε με υπαλλήλους,
μόνιμους ή αορίστου χρόνου, που αποσπώνται για μία
τριετία και η οποία μπορεί να παρατείνεται με απόφαση
του Ειδικού Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και
Ενέργειας ή μετατάσσονται από το Δημόσιο και από
νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή και από Ο.Τ.Α., με
αντίστοιχη κατάργηση της οργανικής θέσης, την οποία
είχε ο μετατασσόμενος.
7. Οι αποφάσεις απομάκρυνσης ή κατεδάφισης που
αφορούν σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις
εκτελούνται από την αρμόδια υπηρεσία Αποκεντρω−
μένης Διοίκησης, με την παρακολούθηση της ΕΥΕΚΑ,
όπου αυτή απαιτείται.
8. Με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Επιθεώρησης
Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζεται η ροή των
εργασιών μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών, καθώς και
η διαδικασία ιεράρχησης προτεραιοτήτων για την υλο−
ποίηση των κατεδαφίσεων.
Ειδικότερα, η ιεράρχηση και η ροή εργασιών κατεδά−
φισης υλοποιείται κατά γεωγραφική ενότητα των απο−
κεντρωμένων διοικήσεων λαμβάνοντας υπόψη κυρίως:
α) Το είδος της προστατευόμενης περιοχής και τις
επιπτώσεις των αυθαιρέτων κατασκευών στο φυσικό
περιβάλλον.
β) Το πλήθος των αυθαιρέτων κατασκευών στην συ−
γκεκριμένη περιοχή.
γ) Το χρόνο έκδοσης των αποφάσεων κατεδάφισης.
δ) Τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά του αυθαιρέτου.
Η ιεράρχηση των κατεδαφίσεων και η ροή εργασιών
εξάγεται μέσω θέσπισης ειδικών συντελεστών βαρύτη−
τας των ανωτέρω ή και άλλων κριτηρίων κατά απόλυτο
και αντικειμενικό τρόπο. Με την απόφαση ορίζεται και
ο μαθηματικός τύπος βαθμολογίας και εξαγωγής της
σειράς ιεράρχησης για κάθε περιοχή ευθύνης της απο−
κεντρωμένης διοίκησης.
9. Οι αμετάκλητες αποφάσεις κατεδάφισης που αφο−
ρούν αυθαίρετα κτίσματα των περιπτώσεων της παρα−
γράφου 2 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου εκτελούνται
με ευθύνη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης σύμφωνα με
τα οριζόμενα στο άρθρο 280 του ν. 3852/2010 με τη
συνδρομή της ΕΥΕΚΑ ως προς το συντονισμό και την
παρακολούθηση κατά τις διατάξεις του παρόντος.
Άρθρο 39
Απόδοση ειδικού προστίμου
1. Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο, που εισπράττεται κατά
τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄, αποδίδεται υπέρ του
Πράσινου Ταμείου, κατατίθεται σε ειδικό κωδικό αριθμό
υπό τον τίτλο «Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο» και ποσοστού
αυτού κατά τις κείμενες διατάξεις διατίθεται για την
αντιστάθμιση των δυσμενών συνεπειών, αναλόγως των
ποσών που καταβάλλονται σύμφωνα με τις υπαγωγές
κατά τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κα−
θορίζεται το ποσοστό, κατά οριζόμενη κλίμακα, των
χρημάτων που διατίθεται σε δράσεις περιβαλλοντικού
ισοζυγίου αναλόγως του ποσού των εισπραχθέντων
προστίμων.
2739
Άρθρο 40
Δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου
Α. Ως δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου, για την
πολεοδομική και περιβαλλοντική αποκατάσταση, κα−
θορίζονται κατά προτεραιότητα εντός γεωγραφικού
προσδιορισμού της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής
επιβάρυνσης οι εξής:
1. Κατεδαφίσεις αυθαιρέτων κτισμάτων εντός δασι−
κής και αναδασωτέας έκτασης, αρχαιολογικών χώρων,
αιγιαλού, καθώς και σε ποτάμια, λίμνες και ρέματα, για
τα οποία έχει εκδοθεί οριστική και αμετάκλητη δικα−
στική απόφαση, καθώς και χρηματοδότηση για δράσεις
αναδάσωσης.
2. Κατεδαφίσεις επικινδύνων ετοιμόρροπων κτισμάτων
κατά το π.δ. 13/22.4.1928 (Α΄ 153).
3. Δημιουργία, διαμόρφωση νέων, καθώς και ανάδει−
ξη, διαχείριση και συντήρηση υφισταμένων ελεύθερων
κοινόχρηστων χώρων πρασίνου στον αστικό ιστό με
σκοπό τη βελτίωση των περιβαλλοντικών όρων, ιδίως
μέσω απαλλοτριώσεων, αναπλάσεων και ανταλλαγών
εκτάσεων.
4. Δημιουργία κοινοχρήστων χώρων πρασίνου με υπό−
γειους χώρους στάθμευσης οχημάτων.
5. Αποκατάσταση δημοσίων διατηρητέων κτιρίων και
μνημείων.
6. Διαμόρφωση / ανακαίνιση κτιρίων για επανάχρηση,
που ανήκουν στην ιδιοκτησία φορέων του ευρύτερου
δημόσιου τομέα, για την κάλυψη αναγκών εγκατάστα−
σης κοινωνικών, πολιτιστικών ή εν γένει αναπτυξιακών
δραστηριοτήτων.
7. Δημιουργία, συμπλήρωση, συντήρηση, διαχείριση
δικτύων κοινόχρηστων χώρων πρασίνου ή / και δικτύων
πράσινων παρεμβάσεων στον αστικό ιστό με σκοπό τη
βελτίωση των περιβαλλοντικών όρων.
8. Συντήρηση, βελτίωση και αναβάθμιση της διαμόρ−
φωσης και του αστικού εξοπλισμού ελεύθερων κοινό−
χρηστων χώρων, παιδοτόπων και πλατειών.
9. Συντήρηση, βελτίωση και αναβάθμιση του αστικού
εξοπλισμού κάθε είδους, στο δημόσιο χώρο των πόλεων.
10. Διεύρυνση, αισθητική, λειτουργική, περιβαλλοντική,
βιοκλιματική αναβάθμιση, ανακατασκευή, επισκευή − συ−
ντήρηση πεζοδρομίων ή και πεζοδρόμων και επιμέρους
υποδομών τους. Δημιουργία δικτύου κίνησης πεζών με
πρόνοια για εμποδιζόμενα άτομα.
11. Αισθητική αναβάθμιση όψεων κτιρίων σε αξιόλογα
τουριστικά, κοινωνικά ή πολιτιστικά σημεία της πόλης
ή του Δήμου (κεντρικές πλατείες, κτίρια κεντρικών αξό−
νων, παραλιακών μετώπων κ.λπ.).
12. Αναβάθμιση ενεργειακή, αισθητική και κτιριολογική
σχολικών κτιρίων και υπαίθριων χώρων αυτών.
13. Καθαρισμός και οριοθέτηση ρεμάτων και έργα δι−
ευθέτησης και/ή ανάδειξης αυτών.
14. Ανάδειξη και προστασία περιοχών που χρίζουν
ειδικής προστασίας μέσω αναπλάσεων.
Β. Πέραν των ανωτέρω δράσεων περιβαλλοντικού
ισοζυγίου ορίζεται ως ειδική περιβαλλοντική δράση η
χρηματοδότηση ολοκλήρωσης ή αναθεώρησης του εκ
των διατάξεων πολεοδομικού σχεδιασμού.
Γ. Σε παραδοσιακούς οικισμούς, περιοχές ιδιαίτερου
φυσικού κάλους, ιστορικούς τόπους και οικιστικά σύνο−
λα χαρακτηρισμένα ως μνημεία ορίζονται ως δράσεις
περιβαλλοντικού ισοζυγίου:
2740
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
1. Αναπλάσεις.
2. Ανάδειξη δημοσίων κτιρίων.
Δ. Σε πολυκατοικίες ορίζονται ως δράσεις περιβαλ−
λοντικού ισοζυγίου:
1. Εργασίες διαμόρφωσης φυτεμένων δωμάτων.
2. Ενοποίηση ακαλύπτων χώρων και άλλων οικοπέδων
για τη δημιουργία δικτύου ελεύθερων προσβάσιμων κοι−
νόχρηστων χώρων αποκλειστικά για πεζούς, με χρήση
των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδων, όπως προβλέ−
πεται από το άρθρο 10 παρ. 5 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79).
Ε. Σε εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμού ορίζο−
νται ως δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου οι δράσεις
δημοσίου ενδιαφέροντος για την ανάδειξη και προστα−
σία περιοχών πλησίον αρχαιολογικών χώρων, προστα−
τευόμενων περιοχών και διατηρητέων μνημείων εντός
της γεωγραφικής ενότητας του οικείου Ο.Τ.Α..
Άρθρο 41
Χωρικό πεδίο δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου
1. Ο γεωγραφικός προσδιορισμός και το αίτημα χρη−
ματοδότησης για δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου σε
εντός σχεδίου περιοχές δεν μπορεί να υπερβαίνει τον
αριθμό των είκοσι πέντε (25) οικοδομικών τετραγώνων
και σε κάθε περίπτωση την επιφάνεια των διακοσίων
(200) στρεμμάτων.
2. Ο γεωγραφικός προσδιορισμός και το αίτημα χρη−
ματοδότησης για δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου σε
εκτός σχεδίου περιοχές δεν μπορεί να υπερβαίνει την
επιφάνεια των διακοσίων πενήντα (250) στρεμμάτων.
3. Το χωρικό πεδίο δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυ−
γίου και ο γεωγραφικός προσδιορισμός των δράσεων
ανά κατηγορία Ο.Τ.Α. και ορίζεται ως εξής:
α. Πολυκατοικίες. Επιλέγεται για πολυκατοικίες άνω
των πέντε (5) ορόφων.
Επιλέγονται οι δράσεις της παραγράφου Δ΄, περιπτώ−
σεις 1 και 2 του άρθρου 40 του παρόντος.
β. Οικοδομικά τετράγωνα. Επιλέγεται για πυκνοδομη−
μένες αστικές περιοχές κατοικίας, εντός του αστικού
ιστού, καθώς και σε λοιπές αστικές περιοχές με έντονα
προβλήματα κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντι−
κής υποβάθμισης, όπως προκύπτει από τις υπαγωγές
που έχουν διαπιστωθεί μέσω του πληροφοριακού συ−
στήματος.
Επιλέγονται οι δράσεις 2 έως 14 της παραγράφου Α΄
του άρθρου 40 του παρόντος.
γ. Δημοτική Ενότητα Σχεδίου Πόλεως: Επιλέγεται για
πυκνοδομημένες αστικές περιοχές κατοικίας με μεγάλη
πολεοδομική επιβάρυνση.
Επιλέγονται οι δράσεις 2 έως 14 της παραγράφου Α΄
του άρθρου 40 του παρόντος.
δ. Αστικά κέντρα και οικισμοί που δεν ανήκουν στις
χωρικές ενότητες των εδαφίων 1 και 2, της παραγράφου
Β΄, του άρθρου 40 του παρόντος με πληθυσμό άνω των
πέντε χιλιάδων (5.000) κατοίκων.
Επιλέγονται οι δράσεις 2, 3, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 14 της
παραγράφου Α΄ και η δράση της παραγράφου Β΄ του
άρθρου 40 του παρόντος.
ε. Παραδοσιακοί οικισμοί, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού
κάλους, ιστορικοί οικισμοί, ιστορικοί τόποι, οικιστικά
σύνολα χαρακτηρισμένα ως μνημεία.
Επιλέγονται οι δράσεις 1, 2, 3, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 14
της παραγράφου Α΄ και οι δράσεις των περιπτώσεων 1
και 2 της παραγράφου Γ΄ του άρθρου 40 του παρόντος.
στ. Εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμού, περιοχές
με αυθαίρετη δόμηση.
Επιλέγονται οι δράσεις 1, 2, 5, 6, 11, 14 της παραγράφου
Α΄ του άρθρου 40 του παρόντος.
Άρθρο 42
Δικαιούχοι χρηματοδότησης και
διαδικασία χρηματοδότησης
1. Δικαιούχοι χρηματοδότησης και υπόχρεοι των δρά−
σεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου του άρθρου 40 του
παρόντος ορίζονται ανά περίπτωση:
α) Οι O.T.A., καθώς και Ν.Π.Δ.Δ. ή φορείς του Δημο−
σίου, στις οποίες μοναδικός μέτοχος είναι το Δημόσιο
για τις δράσεις 3 έως 14 της παραγράφου Α΄ και της
παραγράφου Β΄ του άρθρου 40 του παρόντος.
β) Οι Ο.Τ.Α. μετά από αίτημα του νομίμου εκπροσώπου
πολυκατοικίας για τις δράσεις των περιπτώσεων 1 και
2 της παραγράφου Δ΄ του άρθρου 40 του παρόντος.
γ) Αποκεντρωμένη Διοίκηση για τις δράσεις 1 και 2
της παραγράφου Α΄.
2. Το ποσοστό της χρηματοδότησης καθορίζεται ανά−
λογα με τα στατιστικά αύξησης του συντελεστή δόμη−
σης και της αύξησης της πυκνότητας του πληθυσμού
στον επιλεγμένο γεωγραφικό χώρο.
3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται κάθε ανα−
γκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
Άρθρο 43
Διαδικασία διάθεσης του ενιαίου ειδικού προστίμου
Καθορίζεται ηλεκτρονική διαδικασία ένταξης σε πρό−
γραμμα δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου και πολε−
οδομικής αποκατάστασης ως εξής:
1. Για την υποβολή στο πληροφοριακό σύστημα εκδί−
δεται ειδικός κωδικός ο οποίος αποστέλλεται από το
Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής ή την αρμόδια αρχή για το πληροφοριακό
σύστημα, προς τον δικαιούχο ή τον νόμιμο εκπρόσωπο
αυτού, μετά από σχετική αίτηση. Ο Δικαιούχος χρημα−
τοδότησης υποβάλλει στο πληροφοριακό σύστημα τα
παρακάτω δικαιολογητικά:
α. Γεωγραφικός προσδιορισμός της περιβαλλοντικής
επιβάρυνσης.
β. Ποσοστό της χρηματοδότησης που δικαιούται
αναλόγως του ποσού του ειδικού προστίμου που έχει
κατατεθεί λόγω αυθαίρετων κατασκευών και χρήσεων
στον επιλεγόμενο γεωγραφικό προσδιορισμό.
γ. Στατιστικά στοιχεία αύξησης του συντελεστή δό−
μησης στον επιλεγόμενο γεωγραφικό προσδιορισμό.
δ. Στατιστικά στοιχεία αύξησης της πυκνότητας του
πληθυσμού στον επιλεγόμενο γεωγραφικό προσδιο−
ρισμό.
ε. Κατάλογο δράσεων που δύναται να χρηματοδο−
τηθεί κατά προτεραιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις
του παρόντος.
στ. Τεχνικό δελτίο για τις επιλεγόμενες δράσεις.
ζ. Στοιχεία νομιμότητας και εκπροσώπησης.
η. Υπεύθυνη δήλωση του δικαιούχου ότι τα αναφερό−
μενα στοιχεία είναι έγκυρα και αληθή.
θ. Κτηματολογικό απόσπασμα για τις περιοχές όπου
λειτουργούν Κτηματολογικά γραφεία.
ι. Χρονικός προγραμματισμός υλοποίησης της δράσης.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2. Από το πληροφοριακό σύστημα εκδίδεται αναλυ−
τική βεβαίωση υποβολής των στοιχείων και εντολής
χρηματοδότησης, καθώς και γνωστοποίηση προς το
Πράσινο Ταμείο για την καταβολή των ανωτέρω ποσών
που περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία.
Η απόδοση του ποσού χρηματοδότησης αποδεσμεύ−
εται προς τον δικαιούχο σε δόσεις, μετά από έγκριση
από το Πράσινο Ταμείο, αναλόγως της προόδου του
έργου σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
Άρθρο 44
Απόδοση του ποσού χρηματοδότησης
Το ποσό χρηματοδότησης αποδεσμεύεται σε δόσεις,
συμφώνα με τις ειδικότερες διατάξεις περί ανάθεσης
δημόσιων συμβάσεων έργων και προμηθειών και δη−
μόσιων έργων, αναλόγως της προόδου του έργου και
πάντα μετά από έλεγχο που διενεργείται από ελεγκτή
δόμησης, εφόσον απαιτείται, ως ακολούθως:
Προ της παραλαβής, τμήματος ή όλου του έργου από
την Αναθέτουσα Αρχή, προηγείται έλεγχος από ελεγκτή
δόμησης ο οποίος συντάσσει σχετικό πόρισμα.
Το πόρισμα υποβάλλεται από τον δικαιούχο ηλεκτρο−
νικά στο πληροφοριακό σύστημα και φέρει μοναδικό
αριθμό.
Παράλληλα υποβάλλονται ηλεκτρονικά όλα τα στοι−
χεία παραλαβής από την Αναθέτουσα Αρχή κατά το
Παράρτημα του παρόντος, τα οποία φέρουν μοναδικό
αριθμό.
Κατ’ εξαίρεση από κάθε άλλη διάταξη τα χρήματα
αποδίδονται σε ειδικό προϋπολογισμό του δικαιούχου,
μέσω του Πράσινου Ταμείου και γνωστοποιείται η κα−
ταβολή τους ηλεκτρονικά:
α. Στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
β. Στο Υπουργείο Οικονομικών.
γ. Στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Τα απαραίτητα στοιχεία αποστέλλονται, με ευθύνη
του φορέα διαχείρισης του πληροφοριακού συστή−
ματος, σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή στο Πράσινο
Ταμείο, το οποίο τηρεί ειδικό αρχείο ανά Ο.Τ.Α. και
δικαιούχο χρηματοδότησης.
Στο τέλος κάθε έτους συντάσσεται από το Πράσινο
Ταμείο αναλυτικός κατάλογος όλων των υποβαλλόμε−
νων αιτήσεων και χρηματοδοτήσεων δράσεων περι−
βαλλοντικού ισοζυγίου και αποστέλλεται στον Υπουργό
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και
στον Υπουργό Οικονομικών.
Μετά τη χρηματοδότηση όλων των δράσεων ανά
Ο.Τ.Α. και κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος του
αρμόδιου Ο.Τ.Α. με απόφαση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εκδίδεται
διαπιστωτική πράξη ολοκλήρωσης της περιβαλλοντι−
κής αποκατάστασης η οποία λαμβάνεται υπόψη για
την εκπόνηση, έγκριση ή αναθεώρηση των σχετικών
πολεοδομικών σχεδίων.
Άρθρο 45
Πιλοτική εφαρμογή
1. Στα πλαίσια των ανωτέρω διατάξεων περιβαλλοντι−
κού ισοζυγίου καθορίζεται ειδική διαδικασία πιλοτικής
εφαρμογής προγράμματος επιλεγμένων δράσεων.
2. Το πεδίο εφαρμογής της πιλοτικής εφαρμογής κα−
θορίζεται δυνάμει υπουργικής απόφασης του Υπουργού
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για
2741
πέντε (5) κατηγορίες δράσης του άρθρου 40 και για
κάθε κατηγορία γεωγραφικού προσδιορισμού κατά το
άρθρο 41.
3. Κατά την πιλοτική εφαρμογή όλα τα απαιτούμενα
δικαιολογητικά δύναται να υποβάλλονται σε έντυπη
μορφή στο Πράσινο Ταμείο.
Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται κάθε
αναγκαία λεπτομέρεια.
Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να καθο−
ρίζονται πρότυπα τεύχη για όλα τα προσκομιζόμενα
στοιχεία, καθώς και κάθε σχετική λεπτομέρεια για την
εφαρμογή του Κεφαλαίου Β΄.
Άρθρο 46
Έλεγχος και καταγραφή δόμησης
1. Τα κεντρικά υπολογιστικά συστήματα της ταυτότη−
τας του κτιρίου κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010, της
ΕΚΧΑ Α.Ε., της Δ.Ε.Η. Α.Ε. και της Γενικής Γραμματείας
Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) διασυνδέονται
μόνιμα για την παροχή αμοιβαίας δυνατότητας άμεσης
πρόσβασης στα στοιχεία των ηλεκτρονικών αρχείων
που τηρούν και ανταλλαγής δεδομένων με μέσα ηλε−
κτρονικής αποθήκευσης, κατ’ εξαίρεση των οριζομένων
στις διατάξεις του ν. 2472/1997 για την προστασία του
ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού
χαρακτήρα (Α΄ 50). Με απόφαση των Υπουργών Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Οικο−
νομικών καθορίζονται ο τρόπος, οι όροι, οι ειδικότερες
προϋποθέσεις, η διαδικασία και οι τεχνικές προδιαγρα−
φές για τη σύνδεση των υπολογιστικών συστημάτων,
καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
2. Σε περίπτωση όπου από τους σχετικούς ελέγχους
διασύνδεσης των ανωτέρω βάσεων δεδομένων προκύ−
πτει ότι δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις και οι προθεσμί−
ες αρχικής συμπλήρωσης ενημέρωσης και περιοδικής
συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου, αμελλητί
ενημερώνεται η αρμόδια Υ.ΔΟΜ. για τον έλεγχο και την
καταγραφή τυχόν αυθαιρέτων κατασκευών. Πέραν της
διαπίστωσης αυθαιρέτων κατασκευών για την έλλειψη
συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου επιβάλλε−
ται πρόστιμο από τον Ειδικό Γραμματέα Επιθεώρησης
Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ειδικώς για τα κτίρια
ευρισκόμενα σε εκτός σχεδίου περιοχή για την έλλει−
ψη συμπλήρωσης ταυτότητας του κτιρίου με απόφαση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής καθορίζεται το ύψος και η ειδική διαδικασία
επιβολής κυρώσεων και είσπραξης του προστίμου μέσω
του Πράσινου Ταμείου.
Άρθρο 47
Μεταβατικές διατάξεις Κεφαλαίου Β΄
Μέχρι την έναρξη της πλήρους εφαρμογής του περι−
βαλλοντικού ισοζυγίου κατά τις διατάξεις του παρόντος
ισχύουν οι προγενέστερες διατάξεις και κανονιστικές
πράξεις σχετικώς με τις αρμοδιότητες του Πράσινου
Ταμείου, τη διαδικασία χρηματοδότησης και ολοκλή−
ρωσης των έργων περιβαλλοντικού ισοζυγίου.
Με υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλλο−
ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής διαπιστώνεται
η έναρξη της πιλοτικής εφαρμογής των διατάξεων του
παρόντος Κεφαλαίου, καθώς και η έναρξη εφαρμογής
2742
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
των δράσεων περιβαλλοντικού ισοζυγίου κατά τις δια−
τάξεις του παρόντος Κεφαλαίου.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΠΕΡΙ ΕΚΔΟΣΕΩΣ
ΑΔΕΙΩΝ ΔΟΜΗΣΗΣ, ΑΡΜΟΔΙΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ ΚΑΙ
ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Άρθρο 48
Τροποποιήσεις των διατάξεων εκδόσεως
αδειών δόμησης
1. Το άρθρο 4 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται
ως εξής:
«Άρθρο 4
Άδειες Δόμησης
1. Άδεια δόμησης, κατά την έννοια του άρθρου 1
του ν. 4030/2011 (Α΄ 249), απαιτείται για την εκτέλεση
οποιασδήποτε εργασίας δόμησης, όπως:
α. Κατεδάφιση κατασκευών. Στην περίπτωση που κα−
τεδαφίζεται ολόκληρο κτίριο και όχι τμήμα αυτού, δεν
απαιτείται να υποβληθεί διάγραμμα δόμησης.
β. Εκσκαφές ή επιχώσεις μεγαλύτερες του συν/πλην
0,80 μέτρα, επιστρώσεις, διαμορφώσεις οικοπέδων και
γηπέδων.
γ. Ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, κτιρίων και των πα−
ραρτημάτων τους.
δ. Κατασκευή πισίνας.
ε. Αλλαγή χρήσης, σε περίπτωση που επέρχεται αλλα−
γή προς το δυσμενέστερο, στα στοιχεία του διαγράμ−
ματος δόμησης ή στα φορτία σχεδιασμού της στατικής
μελέτης ή αλλαγή μηχανολογικών εγκαταστάσεων ως
προς τις διελεύσεις τους από άλλους ορόφους ή κοι−
νόχρηστους χώρους.
στ. Κατασκευή και προσθήκη οποιασδήποτε μορφής
εγκατάστασης, που δεν ορίζεται με τις παραγράφους
2 και 3.
ζ. Περιτοιχίσεις και περιφράξεις που δεν ορίζονται με
την παράγραφο 3ζ.
η. Κατασκευή υπόγειων δεξαμενών.
2. Έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, απαιτείται για
τις ακόλουθες εργασίες σε κτίρια που υφίστανται νό−
μιμα:
α. Δοκιμαστικές τομές του εδάφους και εκσκαφή μετά
από έγγραφο της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας.
β. Τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών για
αυτοστέγαση μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυ−
σμού όπως εκάστοτε ορίζονται.
γ. Αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απο−
λύτως απαραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους
σύμφωνα με το άρθρο 3 του π.δ. 24/ 31.5.1985 (Δ΄ 270),
εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή
υποστυλωμάτων και εφόσον έχουν την απαιτούμενη
έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας.
δ. Γεωτρήσεις νερού σε ιδιόκτητα οικόπεδα εντός
σχεδίου ή εντός οικισμού ή σε γήπεδα εκτός σχεδίου,
μετά από έγκριση του δήμου της περιοχής και της αρ−
μόδιας Διεύθυνσης της περιφέρειας.
ε. Οι εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές
έρευνες, σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003, χωρίς εργασίες
αντιστήριξης.
στ. Εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών που συνο−
δεύεται με πιστοποιητικό στατικής επάρκειας.
ζ. Η κατασκευή ανελκυστήρα σύμφωνα με την πα−
ράγραφο 2 του άρθρου 27 που απαιτείται για τη με−
τακίνηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων
ατόμων σε υφιστάμενα κτίρια ή σε κτίρια που διαθέτουν
ανελκυστήρα με εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου εκτός
προδιαγραφών ΕΛΟΤ – ΕΝ 81−70 ή σε κτίρια όπου πρέ−
πει να γίνει επέκταση των στάσεων του ανελκυστήρα
προκειμένου να εξυπηρετηθούν άτομα με αναπηρία ή
εμποδιζόμενα άτομα.
η. Κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά
σχέδια ή τις Ζ.Ο.Ε. που δεν προστατεύονται από τις δι−
ατάξεις για την προστασία των δασών και των δασικών
γενικά εκτάσεων ή από διατάξεις της αρχαιολογικής
νομοθεσίας ή της νομοθεσίας για τις προστατευόμενες
περιοχές ή άλλης συναφούς νομοθεσίας.
θ. Υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης
φυσικού αερίου.
ι. Τοποθέτηση ικριωμάτων. Σε αυτήν την περίπτωση
απαιτείται κατάθεση Σχεδίου και Φακέλου ασφάλειας
και υγείας του έργου με ορισμό του υπεύθυνου συντονι−
στή σύμφωνα με τα οριζόμενα στο π.δ. 305/1996 (Α΄305)
και δήλωση ανάληψης της ευθύνης από μηχανικό για
την επίβλεψη του έργου.
ια. Τοποθέτηση εργοταξιακών οικίσκων.
ιβ. Εκσκαφές καναλιών οδεύσεως καλωδίων εντός των
γηπέδων ή οικοπέδων πρατηρίων υγρών καυσίμων για
την εγκατάσταση των συστημάτων εισροών – εκροών.
ιγ. Εργασίες τοποθέτησης υπόγειων, προκατασκευασμέ−
νων δεξαμενών αερίου καυσίμου σε πρατήρια καυσίμων.
ιδ. Εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση
κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή
όψεων με χρήση ικριωμάτων ή/και σε περιοχές χαρα−
κτηρισμένες ως παραδοσιακοί οικισμοί, περιοχές φυ−
σικού κάλλους, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι,
παραδοσιακοί οικισμοί, παραδοσιακά τμήματα πόλεων
ή/και σε κτίρια χαρακτηρισμένα ως μνημεία, διατηρητέα
κτίρια και στις ζώνες προστασίας τους αυτών.
ιε. Επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετα−
σμάτων.
ιστ. Κατασκευή πέργκολας σε ισόγειους ακάλυπτους
χώρους ή στον περιβάλλοντα ακάλυπτο χώρο ή στην
πρασιά ή στο δώμα ή στους ανοιχτούς εξώστες ή σε
βεράντες ισογείων και ορόφων.
ιζ. Τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού ή πισίνας,
μέγιστης επιφάνειας 50 τ.μ., που εξυπηρετούνται με
εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου τύπου compact
και δεν απαιτείται για την εγκατάστασή τους τοιχίο
από οπλισμένο σκυρόδεμα και με την προϋπόθεση ότι
το ύψος όλων των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν
υπερβαίνει περισσότερο από ένα (1,00) μέτρο από την
οριστική στάθμη εδάφους και εφόσον δεν απαιτούνται
εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους μεγαλύ−
τερες από ένα (1,00) μέτρο για την τοποθέτησή της και
τηρείται η απαιτούμενη φύτευση του υποχρεωτικώς
ακάλυπτου χώρου. Για την εγκατάσταση απαιτείται δή−
λωση αρμόδιου μηχανικού που αναλαμβάνει την ευθύνη
της στατικής και ηλεκτρομηχανολογικής ασφάλειας της
κατασκευής και των εγκαταστάσεων.
ιη. Τοποθέτηση κεραιών.
ιθ. Εσωτερικές διαρρυθμίσεις, εφόσον δεν θίγονται τα
στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου.
κ. Η κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων
επιφανειών.
κα. Τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθη−
τικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις υφι−
στάμενων κτιρίων, εφόσον δεν αλλοιώνονται οι όψεις.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
κβ. Συντήρηση, επισκευή στεγών με χρήση ικριωμάτων.
κγ. Απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός
(1,00) μέτρου ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό, γηπέδων
σε εκτός σχεδίου περιοχές και η περίφραξη με πρό−
χειρη κατασκευή (όπως συρματόπλεγμα) σε οικόπεδα
μη ρυμοτομούμενα σε εντός σχεδίου περιοχές. Επίσης,
επιτρέπεται οριοθέτηση με πασσάλους των κορυφών
οικοπέδου ή γηπέδου.
κδ. Η κατασκευή λιθόκτιστης αποθήκης στα καλλιερ−
γούμενα αγροκτήματα, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 4
του π.δ. 24/31.5.1985 (Δ΄ 270), με επιφάνεια μέχρι δεκα−
πέντε (15) τετραγωνικά μέτρα και συνολικό ύψος με τη
στέγη έως και τρία (3,00) μέτρα εφόσον δεν γίνεται
χρήση οπλισμένου σκυροδέματος στην οροφή του και
κατασκευάζεται ανεξάρτητα από τυχόν υπάρχουσα κύ−
ρια οικοδομή μία φορά για κάθε γήπεδο και μετά από
έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας.
κε. Κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών όταν αυτά
δεν επηρεάζουν τη στατική επάρκεια του φέροντος
οργανισμού ανεξάρτητων ιδιοκτησιών.
κζ. Αντικατάσταση στέγης, στις ίδιες διαστάσεις, χω−
ρίς μεταβολή στον όγκο και χωρίς αύξηση στο τελικό
ύψος του κτιρίου και της στέγης.
Η έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας εκδίδεται από
την αρμόδια υπηρεσία δόμησης, μετά από αίτηση του
ιδιοκτήτη ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, η οποία συ−
νοδεύεται από τεχνική έκθεση μηχανικού. Με απόφαση
του αρμόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται η διαδικασία έκδο−
σης της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας και κάθε
σχετικό θέμα.
3. Δεν απαιτείται Άδεια Δόμησης ή έγκριση εργασιών
μικρής κλίμακας, για τις ακόλουθες εργασίες:
α. Μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευ−
ές που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του
κτιρίου ή τις όψεις του, συμπεριλαμβανομένων των κα−
τασκευών που απαιτούνται για τη μετακίνηση ή την
κάθε μορφής εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή
εμποδιζόμενων ατόμων. Δεν συμπεριλαμβάνεται η κατα−
σκευή ανελκυστήρα της παραγράφου 2 του άρθρου 27.
β. Εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση κιγκλι−
δωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων
χωρίς χρήση ικριωμάτων.
γ. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων και επενδύσεων τοίχων
ή οροφών.
δ. Συντήρηση, επισκευή ή διασκευή ή τμηματική αντι−
κατάσταση εγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων.
ε. Αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφω−
μάτων και υαλοπινάκων στο ίδιο άνοιγμα.
στ. Συντήρηση, επισκευή στεγών χωρίς χρήση ικρι−
ωμάτων.
ζ. Μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην
0,80 μέτρων από το φυσικό έδαφος.
η. Τοποθέτηση κλιματιστικών και επιτοίχιων λέβητων
αερίου για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρή−
σης, σε υφιστάμενα κτίρια σύμφωνα με την παράγραφο
10 του άρθρου 16, εγκατάσταση συστοιχίας επίτοιχων
λεβήτων αερίου για θέρμανση ή παραγωγή ζεστού νε−
ρού χρήσης σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικι−
ών, εγκατάσταση συστημάτων τροφοδοσίας, ρύθμισης
και μέτρησης φυσικού αερίου (ρυθμιστές, μετρητές,
παροχετευτικοί αγωγοί), εγκατάσταση συστημάτων
Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής
2743
Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), υπέργειοι σταθμοί διανομής
ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου σύμφωνα με
το άρθρο 17.
θ. Τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων σύμφωνα με
την παράγραφο 2β΄ και γ΄ του άρθρου 19.
ι. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’
οίκον», εργασίες τοποθέτησης εξωτερικής θερμομόνω−
σης ή θερμομόνωση στεγών ή τοποθέτηση παθητικών
ηλιακών συστημάτων ή αντικατάσταση εξωτερικών κου−
φωμάτων ή τοποθέτησης/αντικατάστασης καμινάδων
στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων χωρίς χρή−
ση ικριωμάτων. Για τις ανωτέρω εργασίες απαιτείται,
προ 48 ωρών, έγγραφη ενημέρωση για την εκτέλεσή
τους, της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, που γνωστο−
ποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα.
Για τις ανωτέρω εργασίες της παρούσας περίπτωσης
όπου απαιτείται η χρήση ικριωμάτων απαιτείται: α) κα−
τάθεση Σχεδίου και Φακέλου ασφάλειας και υγείας του
έργου με ορισμό του υπεύθυνου συντονιστή σύμφωνα
με τα οριζόμενα στο π.δ. 305/1996 (Α΄305) και δήλωση
ανάληψης της ευθύνης από μηχανικό για την επίβλεψη
του έργου και β) έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής
κλίμακας της παραγράφου 3.
Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρότα−
ση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα−
τικής Αλλαγής, μπορούν να καθορίζονται επιπλέον των
παραπάνω και άλλες περιπτώσεις, όπου δεν απαιτείται
άδεια δόμησης, αλλά έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας
ή ενημέρωση της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ. με την επιφύλαξη
των περιπτώσεων των παραγράφων 1 και 3.
4. Για τις ακόλουθες περιπτώσεις οι εργασίες εκτε−
λούνται χωρίς άδεια δόμησης σύμφωνα με τους όρους
που ορίζει η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και ύστερα
από δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μη−
χανικό, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό
τμήμα:
α) κατεδάφιση κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτη−
ρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα σύμφωνα με τις
ισχύουσες διατάξεις περί επικινδύνων οικοδομών, με
την επιφύλαξη της παραγράφου 8 του άρθρου 6 του
παρόντος νόμου,
β) εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας που καθορίζονται
από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, σε κτίριο ή κατα−
σκευές που έχουν χαρακτηρισθεί επικίνδυνες, σύμφωνα
με τις ισχύουσες διατάξεις,
γ) κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που
έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες κατά τις ισχύουσες
περί αυθαιρέτων διατάξεις.
5. Αυθαίρετη και κατεδαφιστέα είναι κάθε κατασκευή
που εκτελείται ή έχει εκτελεστεί:
α) χωρίς οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης ή έγκριση
εργασιών μικρής κλίμακας ή έγγραφη ενημέρωση, όπως
ορίζονται στο παρόν άρθρο,
β) καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας ή της άδειας
δόμησης,
γ) με βάση άδεια που ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε και
δ) κατά παράβαση γενικών ή ειδικών διατάξεων και
των μέγιστων ανοχών όπως αυτές καθορίζονται.
6. Σε περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, που τηρεί
τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή αυτές που ίσχυ−
αν κατά το χρόνο κατασκευής της, αυτή είναι δυνατόν
να νομιμοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση
της άδειας δόμησης.
2744
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Μετά την έκδοση ή αναθεώρηση της παραπάνω
άδειας δόμησης, η κατασκευή παύει να είναι αυθαίρετη
και κατεδαφιστέα.
Πρόστιμο αυθαίρετης κατασκευής δεν επιβάλλεται σε
περίπτωση αναθεώρησης άδειας δόμησης, που βρίσκε−
ται σε ισχύ, εφόσον τηρείται το περίγραμμα της οικοδο−
μής, ο συντελεστής δόμησης και ο συντελεστής όγκου.
7. Με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κα−
θορίζονται οι όροι και η διαδικασία έκδοσης άδειας
δόμησης για την εκτέλεση στρατιωτικών έργων ή εγκα−
ταστάσεων.
8. Με απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφο−
ρών και Δικτύων καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία
έκδοσης άδειας δόμησης, για την εκτέλεση έργων ή
εγκαταστάσεων στους χώρους των πολιτικών αερο−
δρομίων, των εγκαταστάσεων ραδιοβοηθημάτων της
Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και των χώρων των
ζωνών λιμένων, ως και κάθε σχετική λεπτομέρεια.»
2. Στην παρ. 3α του άρθρου 6 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79)
μετά τη φράση «που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογική
έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας και γνώμη του» προ−
στίθεται η λέξη «αρμοδίου».
3. Η περίπτωση ιη΄ της παρ. 3 του άρθρου 1 του
ν. 4067/2012 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής: «ιη) το άρ−
θρο 27 παρ. 4».
4. Στην παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79),
μετά την περίπτωση ιη΄ προστίθεται περίπτωση ιθ΄ ως
εξής:
«ιθ) τα άρθρα 29 έως 37».
5. Στο άρθρο 27 παρ. 4 του ν. 4067/2012 (Α΄ 79) προ−
στίθεται εδάφιο ως εξής:
«Για τα ανωτέρω τεμένη μπορεί να εγκρίνονται παρεκ−
κλίσεις ως προς το ύψος για την κατασκευή μεμονωμέ−
νων στοιχείων (μιναρέδων) με απόφαση του Υπουργού
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής,
ύστερα από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου
Αρχιτεκτονικής και έγκριση του Υπουργού Παιδείας και
Θρησκευμάτων.»
Άρθρο 49
Τροποποιήσεις των διατάξεων περί Συμβουλίων
Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομικών Θεμάτων
1. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 3 του
ν. 4030/2011 (Α΄ 249) τροποποιείται ως εξής:
«Επίσης υποβάλλονται τίτλος ιδιοκτησίας και πρόσφα−
το πιστοποιητικό ιδιοκτησίας ή κτηματογραφικό από−
σπασμα για κάθε ακίνητο, αποδεικτικά στοιχεία νομι−
μότητας των υφισταμένων κτισμάτων ή δικαιολογητικά
υπαγωγής αυθαίρετων κτισμάτων ή χρήσεων σύμφωνα
με τις ισχύουσες διατάξεις ρύθμισης ή τακτοποίησης
αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων σε περίπτωση
προσθήκης, και οι εγκρίσεις άλλων αρμόδιων υπηρεσιών
και διοικητικών οργάνων, καθώς και η γνωμοδότηση του
Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, όπου απαιτούνται.»
2. Στο άρθρο 20 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) μετά το
πρώτο εδάφιο προστίθεται εδάφιο ως εξής:
«Ειδικά στις νησιωτικές περιοχές αρμοδιότητας του
Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου δύναται να συγκρο−
τούνται Συμβούλια Αρχιτεκτονικής στην έδρα κάθε
δήμου όπου λειτουργεί Υ.ΔΟΜ., τα οποία ονομάζονται
«Συμβούλια Αρχιτεκτονικής Αιγαίου».»
3. Το εδάφιο α΄ της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4030/
2011 (Α΄ 249) τροποποιείται ως εξής:
«α. Για κάθε οικοδομική εργασία σε κτίρια ή γήπεδα,
που βρίσκονται σε παραδοσιακά τμήματα πόλεων, σε
παραδοσιακούς οικισμούς, σε ιστορικούς τόπους, σε πε−
ριοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, σε αρχαιολογικούς
χώρους και ειδικά κτίρια.»
4. Στο άρθρο 21 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) προστίθεται
παράγραφος 3 ως εξής:
«3. Στις νησιωτικές περιοχές αρμοδιότητας του Υπουρ−
γείου Ναυτιλίας και Αιγαίου τα Συμβούλια Αρχιτεκτο−
νικής, πέραν των ανωτέρω διατάξεων, είναι αρμόδια
για τη γνωμοδότηση επί των αρχιτεκτονικών μελετών
για κάθε οικοδομική εργασία για την άδεια της οποίας
απαιτείται και η υποβολή αρχιτεκτονικής μελέτης κατά
τις κείμενες διατάξεις.»
5. Στο άρθρο 23 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) προστίθεται
περίπτωση ε΄ ως εξής:
«ε. Κατοχή μελετητικού πτυχίου τάξης Β΄ και Γ΄ της
παρ. 6 του άρθρου 39 του ν. 3316/2005 (Α΄ 42) στην
κατηγορία μελετών 7 της παρ. 2 του άρθρου 2 του
ν. 3316/ 2005 (Α΄ 42).»
6. Στο άρθρο 26 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) προστίθενται
παράγραφοι 2 και 3 ως εξής:
«2. Συγκροτείται στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου
Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Αιγαίου (ΚΕΣΑΑ) με
απόφαση των συναρμόδιων Υπουργών Ναυτιλίας και
Αιγαίου και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής.
3. Συγκροτείται στο Υπουργείο Μακεδονίας και Θρά−
κης Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Μακεδονίας –
Θράκης (ΚΕΣΑΜΑΘ) με απόφαση των συναρμόδιων
Υπουργών Μακεδονίας και Θράκης και Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.»
7. Το άρθρο 27 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) αντικαθίσταται
ως εξής:
«1. Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής έχει τις εξής
αρμοδιότητες:
α. εισηγείται και γνωμοδοτεί στον αρμόδιο Υπουργό
για θέματα που έχουν σχέση με τον αρχιτεκτονικό σχε−
διασμό αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από σχετικό ερώτημα
του Υπουργού,
β. γνωμοδοτεί σε ειδικές περιπτώσεις και ύστερα από
εμπεριστατωμένη αιτιολογία επί των αρχιτεκτονικών
μελετών της περίπτωσης ε΄ του άρθρου 21, που δια−
βιβάζονται σε αυτό από τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής,
γ. αποφασίζει επί των ενστάσεων που υποβάλλονται
κατά των αποφάσεων των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής
στην περίπτωση ε΄ του άρθρου 21.
2. Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Αιγαίου έχει
τις εξής αρμοδιότητες:
α. εισηγείται και γνωμοδοτεί στον Υπουργό Ναυτιλίας
και Αιγαίου για θέματα που έχουν σχέση με τον αρ−
χιτεκτονικό σχεδιασμό αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από
σχετικό ερώτημα του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου,
β. γνωμοδοτεί σε ειδικές περιπτώσεις και ύστερα από
εμπεριστατωμένη αιτιολογία επί των αρχιτεκτονικών
μελετών της περίπτωσης ε΄ του άρθρου 21, που δια−
βιβάζονται σε αυτό από τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής,
γ. αποφασίζει επί των ενστάσεων που υποβάλλονται
κατά των αποφάσεων των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής
του άρθρου 21.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
3. Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Μακεδο−
νίας − Θράκης έχει τις εξής αρμοδιότητες:
α. εισηγείται και γνωμοδοτεί στον Υπουργό Μακε−
δονίας και Θράκης για θέματα που έχουν σχέση με
τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό αυτεπαγγέλτως ή ύστερα
από σχετικό ερώτημα του Υπουργού Μακεδονίας και
Θράκης,
β. γνωμοδοτεί σε ειδικές περιπτώσεις και ύστερα από
εμπεριστατωμένη αιτιολογία επί των αρχιτεκτονικών
μελετών της περίπτωσης ε΄ του άρθρου 21, που δια−
βιβάζονται σε αυτό από τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής,
γ. αποφασίζει επί των ενστάσεων που υποβάλλονται
κατά των αποφάσεων των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής
στην περίπτωση ε΄ του άρθρου 21.
8. To άρθρο 28 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) αντικαθίστα−
ται ως εξής:
«1. Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής είναι εννε−
αμελές και αποτελείται από:
α. τον Γενικό Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Πε−
ριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής, ως Πρόεδρο,
β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο
οποίος αναπληρώνεται από άλλο Νομικό Σύμβουλο ή
Πάρεδρο του Γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο
Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής,
γ. δύο αρχιτέκτονες Διευθυντές του Υπουργείου Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τους
αναπληρωτές τους,
δ. έναν αρχιτέκτονα του Υπουργείου Πολιτισμού και
Αθλητισμού, με τον αναπληρωτή του,
ε. έναν αρχιτέκτονα μέλος ΔΕΠ Αρχιτεκτονικής Σχο−
λής, με τον αναπληρωτή του,
στ. δύο αρχιτέκτονες, εκπρόσωπους του ΤΕΕ και
ΣΑΔΑΣ−ΠΕΑ αντίστοιχα, με τους αναπληρωτές τους.
Οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ και του ΣΑΔΑΣ−ΠΕΑ επιλέ−
γονται από καταλόγους που υποβάλλουν και πρέπει
να έχουν τα προσόντα του άρθρου 24 και ειδίκευση
ή εμπειρία σε θέματα βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής ή
αρχιτεκτονικής κληρονομιάς,
ζ. έναν αρχιτέκτονα με ειδίκευση ή εμπειρία στο σχε−
διασμό τοπίου.
Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμ−
βουλίου Αρχιτεκτονικής ορίζεται και ο αναπληρωτής
του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ως Πρόεδρος του
Συμβουλίου. Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπλη−
ρωτής ορίζεται με την παραπάνω απόφαση του Υπουρ−
γού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
υπάλληλος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής.
2. Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Αιγαίου
(ΚΕΣΑ Αιγαίου) είναι εννεαμελές και αποτελείται από:
α. τον Γενικό Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής
Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, ως
Πρόεδρο,
β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στη Γενική Γραμ−
ματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουρ−
γείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, ο οποίος αναπληρώνεται
από άλλον Νομικό Σύμβουλο ή Πάρεδρο του Γραφείου
του Νομικού Συμβούλου στο Υπουργείο Ναυτιλίας και
Αιγαίου,
2745
γ. δύο αρχιτέκτονες Διευθυντές ή Τμηματάρχες της
Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής
του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου ή άλλης Δημό−
σιας Υπηρεσίας (Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου ή
Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου χωρικής αρ−
μοδιότητας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου) με
τους αναπληρωτές τους,
δ. έναν αρχιτέκτονα του Υπουργείου Πολιτισμού και
Αθλητισμού με τον αναπληρωτή του,
ε. έναν αρχιτέκτονα μέλος ΔΕΠ με τον αναπληρωτή
του,
στ. δύο αρχιτέκτονες, εκπροσώπους του ΤΕΕ και
ΣΑΔΑΣ−ΠΕΑ, αντίστοιχα, με τους αναπληρωτές τους.
Οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ και του ΣΑΔΑΣ–ΠΕΑ επιλέγο−
νται από καταλόγους που υποβάλλουν και πρέπει να
έχουν τα προσόντα του άρθρου 24 του ν. 4030/2011 και
ειδίκευση ή εμπειρία σε θέματα βιοκλιματικής αρχιτε−
κτονικής ή αρχιτεκτονικής κληρονομιάς,
ζ. έναν αρχιτέκτονα με ειδίκευση ή εμπειρία στο σχε−
διασμό τοπίου.
Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμβου−
λίου Αρχιτεκτονικής Αιγαίου (ΚΕΣΑ Αιγαίου) ορίζεται
και ο αναπληρωτής του Γενικού Γραμματέα Αιγαίου
και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας
και Αιγαίου ως Πρόεδρος του Συμβουλίου.
Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζε−
ται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας
και Αιγαίου, υπάλληλος της Γενικής Γραμματείας Αιγαί−
ου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας
και Αιγαίου.
3. Το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Μακεδονίας
− Θράκης είναι εννεαμελές και αποτελείται από:
α. τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Μακεδονίας
και Θράκης, ως Πρόεδρο,
β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο,
ο οποίος αναπληρώνεται από άλλο Νομικό Σύμβουλο
ή Πάρεδρο του Γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο
Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης,
γ. δύο αρχιτέκτονες Διευθυντές ή Τμηματάρχες του
Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης ή άλλης Δημόσιας
Υπηρεσίας (Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας –
Θράκης, χωρικής αρμοδιότητας του Υπουργείου Μακε−
δονίας και Θράκης) με τους αναπληρωτές τους,
δ. έναν αρχιτέκτονα του Υπουργείου Πολιτισμού και
Αθλητισμού με τον αναπληρωτή του,
ε. έναν αρχιτέκτονα μέλος ΔΕΠ με τον αναπληρωτή
του,
στ. δύο αρχιτέκτονες, εκπροσώπους του ΤΕΕ και
ΣΑΔΑΣ−ΠΕΑ, αντίστοιχα, με τους αναπληρωτές τους.
Οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ και του ΣΑΔΑΣ –ΠΕΑ επιλέγο−
νται από καταλόγους που υποβάλλουν και πρέπει να
έχουν τα προσόντα του άρθρου 24 του ν. 4030/2011 και
ειδίκευση ή εμπειρία σε θέματα βιοκλιματικής αρχιτε−
κτονικής ή αρχιτεκτονικής κληρονομιάς,
ζ. έναν αρχιτέκτονα με, ειδίκευση ή εμπειρία στο σχε−
διασμό τοπίου.
Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμβου−
λίου Αρχιτεκτονικής Μακεδονίας − Θράκης ορίζεται και
ο αναπληρωτής του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου
Μακεδονίας και Θράκης ως Πρόεδρος του Συμβουλίου.
Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζε−
ται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού, υπάλλη−
λος του Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης.
2746
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
9. Στο άρθρο 29 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) προστίθεται
παράγραφος 3 ως εξής:
«3. Αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι τη δημοσί−
ευση του παρόντος άρθρου στο Κεντρικό Συμβούλιο
Αρχιτεκτονικής εξετάζονται από το Συμβούλιο Αρχιτε−
κτονικής εκτός αν μετά τη συγκρότηση των Κεντρικών
Συμβουλίων των άλλων Υπουργείων υποβληθεί αίτημα
του ενδιαφερόμενου για την αποστολή και την εξέταση
του θέματος από τα νέα Κεντρικά Συμβούλια που είναι
αρμόδια.»
10. Στο άρθρο 30 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) προστίθεται
τρίτο εδάφιο ως εξής:
«Με απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα Απο−
κεντρωμένης Διοίκησης συγκροτούνται «Συμβούλια Πο−
λεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων» (ΣΥΠΟΘΑ)
στην έδρα κάθε περιφερειακής ενότητας. Στις νησιω−
τικές περιοχές μπορούν να συγκροτούνται «Συμβούλια
Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων» με αρμοδι−
ότητα σε περισσότερες περιφερειακές ενότητες. Εκτός
των νησιωτικών περιοχών σε εξαιρετικές περιπτώσεις
δύναται να συγκροτούνται πλείονα ΣΥΠΟΘΑ στην έδρα
κάθε περιφερειακής ενότητας μετά από προηγούμενη
απόφαση του Γενικού Γραμματέα Χωροταξίας και Αστι−
κού Περιβάλλοντος ανεξαρτήτως της περιφέρειας στην
οποία συγκροτούνται.»
11. Η παρ. β του άρθρου 31 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
αντικαθίσταται ως εξής:
«β. Εξετάζουν τις προσφυγές κατά των πράξεων ή
παραλείψεων των οργάνων των Υ.ΔΟΜ., που εκδίδονται
κατ’ εφαρμογή του παρόντος και της νομοθεσίας περί
αυθαιρέτων, καθώς και τις ενστάσεις κατά τις διατάξεις
του άρθρου 4 του π.δ 267/1998 μετά από εισήγηση της
αρμόδιας Υ.ΔΟΜ..»
12. Η παρ. γ΄ του άρθρου 31 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
τροποποιείται ως εξής:
«γ. Εξετάζουν τις προσφυγές κατά δηλώσεων υπαγω−
γής στις διατάξεις περί αυθαιρέτων. Για θέματα αρμο−
διότητας των Υ.ΔΟΜ. η προσφυγή εξετάζεται μετά από
εισήγηση της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ..»
13. Το τελευταίο εδάφιο του άρθρου 32 του ν. 4030/2011
(Α΄ 249) αντικαθίσταται ως εξής:
«Στην περίπτωση αυτή ως Πρόεδρος ορίζεται το ανα−
φερόμενο στην περίπτωση α΄ εδάφιο δεύτερο πρόσωπο
και στο Συμβούλιο συμμετέχει επίσης και ένας δικηγό−
ρος οριζόμενος από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο.»
14. Στο τέλος του άρθρου 32 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Σε περίπτωση που συμμετέχει ως μέλος δικηγόρος,
αυτός επιλέγεται με κλήρωση από μητρώα που τηρού−
νται σε κάθε περιφερειακή ενότητα, με μέριμνα του
Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης και
συντάσσονται με τη γνώμη του Οικείου Δικηγορικού
Συλλόγου. Μέχρι την έκδοση των σχετικών αποφάσεων
τροποποίησης της συγκρότησης των οργάνων για τη
συμμετοχή Δικηγόρου, αυτά λειτουργούν με την προ−
ηγούμενη σύνθεση.»
15. Στο άρθρο 35 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249), το πρώτο
εδάφιο αριθμείται ως παράγραφος 1 και προστίθενται
οι παράγραφοι 2 και 3 ως εξής:
«1. Συγκροτείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κεντρικό Συμβούλιο Πο−
λεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ)»,
με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής.
2. Συγκροτείται στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου
«Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμ−
φισβητήσεων Αιγαίου (ΚΕΣΥΠΟΘΑΑ) με απόφαση των
συναρμόδιων Υπουργών Ναυτιλίας και Αιγαίου και Πε−
ριβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
3. Συγκροτείται στο Υπουργείο Μακεδονίας και Θρά−
κης «Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων Μακεδονίας και Θράκης (ΚΕΣΥΠΟΘΑ
ΜΑΘ) με απόφαση των συναρμόδιων Υπουργών Μακε−
δονίας και Θράκης και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής.»
16. Στο άρθρο 36 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) το πρώτο
εδάφιο αριθμείται ως παράγραφος 1 και προστίθενται
οι παράγραφοι 2 και 3 ως εξής:
«1. Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων ασκεί τις αρμοδιότητες του Κεντρικού
Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος,
του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ. 75724/1151/1983 κοινής από−
φασης των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και
Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος (Β΄ 767).
2. Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων
και Αμφισβητήσεων Αιγαίου ασκεί τις αρμοδιότητες
του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και
Περιβάλλοντος, του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ. 75724/
1151/1983 κοινής απόφασης των Υπουργών Προεδρίας
της Κυβέρνησης και Χωροταξίας, Οικισμού και Περι−
βάλλοντος (Β΄ 767) για τις νησιωτικές περιοχές αρ−
μοδιότητας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου,
καθώς και τις αρμοδιότητες της παρ. 9β του άρθρου
25 του ν. 2508/1997 και της παρ. 2 του άρθρου 6 του
ν. 4067/2012.
3. Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων Μακεδονίας – Θράκης ασκεί τις αρμο−
διότητες του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικι−
σμού και Περιβάλλοντος, του άρθρου 2 της υπ’ αριθμ.
75724/1151/1983 κοινής απόφασης των Υπουργών Προε−
δρίας της Κυβέρνησης και Χωροταξίας, Οικισμού και Πε−
ριβάλλοντος (Β΄ 767) για τις περιοχές αρμοδιότητας του
Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης, καθώς και τις αρ−
μοδιότητες της παρ. 9β του άρθρου 25 του ν. 2508/1997
και της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 4067/2012.»
17. Στο άρθρο 37 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) το πρώτο
εδάφιο αριθμείται ως παράγραφος 1 και προστίθενται
οι παράγραφοι 2 και 3 ως εξής:
«1. Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων είναι επταμελές και αποτελείται από:
α. τον Γενικό Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Πε−
ριβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής, ως Πρόεδρο,
β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ο
οποίος αναπληρώνεται από άλλον Νομικό Σύμβουλο
ή Πάρεδρο του Γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο
Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής,
γ. τον Γενικό Διευθυντή Πολεοδομίας του Υπουργείου
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με
τον αναπληρωτή του,
δ. δύο Διευθυντές του Υπουργείου Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, με τους αναπλη−
ρωτές τους,
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ε. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο του ΤΕΕ, με εμπειρία
σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον ανα−
πληρωτή του,
στ. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφε−
ρειών Ελλάδας, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και
πολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του.
Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμ−
βουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων
ορίζεται και ο αναπληρωτής του Γενικού Γραμματέα Χω−
ροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ως
Προέδρου του Συμβουλίου. Γραμματέας του Συμβουλίου
και αναπληρωτής ορίζεται με την παραπάνω απόφαση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής υπάλληλος του Υπουργείου Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
2. Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων Αιγαίου είναι επταμελές, και αποτε−
λείται από:
α. τον Γενικό Γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτι−
κής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, ως Πρόεδρο,
β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στη Γενική Γραμ−
ματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουρ−
γείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, ο οποίος αναπληρώνεται
από άλλον Νομικό Σύμβουλο ή Πάρεδρο του Γραφείου
του Νομικού Συμβούλου στο Υπουργείο Ναυτιλίας και
Αιγαίου,
γ. έναν μηχανικό με βαθμό Α΄ ή Β΄ της Γενικής Γραμμα−
τείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου
Ναυτιλίας και Αιγαίου, με τον αναπληρωτή του,
δ. δύο Διευθυντές ή τμηματάρχες μηχανικούς με βαθ−
μό Α΄ ή Β΄ της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιω−
τικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου ή
άλλης Δημόσιας Υπηρεσίας (Αποκεντρωμένη Διοίκηση
Αιγαίου ή Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου) με
τους αναπληρωτές τους,
ε. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο του ΤΕΕ, με εμπειρία
σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον ανα−
πληρωτή του,
στ. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφε−
ρειών Ελλάδας, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και
πολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του.
Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμ−
βουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων
Αιγαίου ορίζεται και ο αναπληρωτής του Γενικού Γραμ−
ματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου
Ναυτιλίας και Αιγαίου ως Προέδρου του Συμβουλίου.
Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρωτής ορίζεται
με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και
Αιγαίου υπάλληλος της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου
και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας
και Αιγαίου.
3. Το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων Μακεδονίας – Θράκης είναι εξαμελές,
και αποτελείται από:
α. τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Μακεδονίας
Θράκης, ως Πρόεδρο,
β. τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο,
ο οποίος αναπληρώνεται από άλλον Νομικό Σύμβουλο
ή Πάρεδρο του Γραφείου του Νομικού Συμβούλου στο
Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης,
γ. δύο Διευθυντές ή τμηματάρχες μηχανικούς του
Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης ή άλλης Δημόσιας
2747
Υπηρεσίας (Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας και
Θράκης χωρικής αρμοδιότητας του Υπουργείου Μακε−
δονίας και Θράκης) με τους αναπληρωτές τους,
ε. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο του ΤΕΕ, με εμπειρία
σε θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας, με τον ανα−
πληρωτή του,
στ. έναν μηχανικό, εκπρόσωπο της Ένωσης Περιφε−
ρειών Ελλάδας, με εμπειρία σε θέματα χωροταξίας και
πολεοδομίας, με τον αναπληρωτή του.
Με την απόφαση συγκρότησης του Κεντρικού Συμ−
βουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων
ορίζεται και ο αναπληρωτής του Γενικού Διευθυντή του
Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης, ως Προέδρου του
Συμβουλίου. Γραμματέας του Συμβουλίου και αναπληρω−
τής ορίζεται με την παραπάνω απόφαση του Υπουργού,
υπάλληλος του Υπουργείου Μακεδονίας και Θράκης.»
18. Στο δεύτερο εδάφιο της παρ.1 του άρθρου 34 του
ν. 4030/2011 αντικαθίσταται η φράση «ενός μηνός» με
τη φράση «δύο (2) μηνών».
Άρθρο 50
Τροποποιήσεις των διατάξεων περί ελεγκτών δόμησης
1. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 6 του
ν. 4030/2011 (Α΄ 249) αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Η άδεια δόμησης αναθεωρείται, μετά τη λήξη της,
για την παράταση της ισχύος της, ύστερα από αίτηση
του δικαιούχου και κατόπιν ελέγχου που διενεργείται
από Ελεγκτή Δόμησης:».
2. Η παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
τροποποιείται ως εξής:
«3. Ο έλεγχος είναι υποχρεωτικός για κάθε έργο που
εκτελείται με άδεια δόμησης, όπως καθορίζεται περαι−
τέρω με την απόφαση της παραγράφου 5 του άρθρου
7. Οι έλεγχοι διενεργούνται από διαφορετικό κάθε φορά
Ελεγκτή Δόμησης με αυτοψία και έλεγχο της εφαρμο−
γής των μελετών βάσει των οποίων εκδόθηκε η άδεια
δόμησης. Η μη τήρηση του παραπάνω ελέγχου αποτελεί
λόγο άμεσης διακοπής οικοδομικών εργασιών, για τη
συνέχιση των οποίων απαιτείται έλεγχος από Ελεγκτή
Δόμησης, κατά τον οποίο αποτυπώνεται η υφιστάμενη
κατάσταση των εργασιών.»
3. Η παρ. 7 του άρθρου 7 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
τροποποιείται ως εξής:
«7. Η Υ.ΔΟΜ. ενημερώνει ηλεκτρονικά την Ειδική Υπη−
ρεσία Επιθεωρητών Δόμησης του άρθρου 16, η οποία
ορίζει εντός σαράντα οχτώ (48) ωρών με ηλεκτρονική
κλήρωση τον Ελεγκτή Δόμησης και τον ενημερώνει
σχετικά, καθώς και τον κύριο του έργου και τον γενικό
επιβλέποντα.»
4. Το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 13 του ν. 4030/2011
(Α΄ 249) τροποποιείται ως εξής:
«Η άδεια ελεγκτή δόμησης ισχύει για τέσσερα (4) έτη
από την έκδοσή της. Δεν είναι δυνατή η απόκτηση νέας
άδειας ελεγκτή δόμησης από το ίδιο πρόσωπο αν δεν
παρεμβληθεί χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δύο
(2) ετών από τη λήξη της προηγούμενης άδειάς του.»
5. Στην παρ. 6 του άρθρου 16 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
προστίθεται περίπτωση δ΄ ως εξής:
«δ) με υπαλλήλους που υπηρετούν σε Ο.Τ.Α. Α΄ ή Β΄
βαθμού μετά από απόσπαση, με απόφαση του οικείου
Υπουργού και του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής, χωρίς γνώμη του Υπηρεσιακού
Συμβουλίου ή άλλου οργάνου κατά παρέκκλιση των
2748
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
κείμενων διατάξεων. Η διάρκεια της απόσπασης ορί−
ζεται σε τρία (3) έτη και μπορεί να παρατείνεται ή να
ανανεώνεται. Η παρούσα διάταξη έχει εφαρμογή και
για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί πριν τη δημοσίευση
του παρόντος. Η μισθοδοσία των ως άνω υπαλλήλων
πραγματοποιείται από τον φορέα στον οποίο αποσπώ−
νται μετά από μεταφορά των σχετικών πιστώσεων, κατά
παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη σχετικά με τη με−
ταφορά πιστώσεων.»
6. Στην παρ. 8 του άρθρου 16 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
διαγράφεται η φράση «αφού παρακολουθήσουν σεμινά−
ρια ανάλογα αυτών των Ελεγκτών Δόμησης».
Άρθρο 51
Λοιπές πολεοδομικές διατάξεις
1. Νομίμως υφιστάμενα κτίρια με βάση οικοδομική
άδεια κτίρια ή εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας, κατά
παρέκκλιση των οριζομένων στις ειδικές διατάξεις της
Ζ.Ο.Ε. και ανεξαρτήτως του χρόνου έκδοσης του προ−
εδρικού διατάγματος δύναται ύστερα από την έγκριση
περιβαλλοντικών όρων κατά τις κείμενες διατάξεις, να
εκσυγχρονίζονται, επισκευάζονται ή επεκτείνονται μόνο
εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι παρακάτω προϋποθέ−
σεις: α. Έχουν υπόλοιπο συντελεστή δόμησης με βάση
το προϊσχύον καθεστώς που ίσχυε πριν την υπαγωγή
της περιοχής του στις ρυθμίσεις των ειδικών διατάξεων
που καθορίστηκαν με το προεδρικό διάταγμα της Ζ.Ο.Ε..
β. Διατηρούν κατά τον εκσυγχρονισμό, την επισκευή
ή την επέκταση της χρήσης κοινής ωφέλειας για την
οποία ανεγέρθησαν. γ. Ο εκσυγχρονισμός, η επισκευή ή
η επέκταση γίνεται μόνο για λόγους χρήσης, υγιεινής ή
λειτουργικής εξυπηρέτησης των αναγκών και της δια−
τηρούμενης με βάση το σχετικό προεδρικό διάταγμα
χρήσης.
2.α Για τις τροποποιήσεις των ρυμοτομικών σχεδίων
των επιχειρηματικών πάρκων ή των Οργανωμένων Υπο−
δοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριο−
τήτων, που διέπονται από τις διατάξεις του ν. 4458/1965,
όπως τροποποιήθηκε με το ν.742/1977, καθώς και τις
διατάξεις του ν. 2545/1997, όπως ορίζονται στην παρ. 4
του άρθρου 41 του ν. 3982/2011, δεν τυγχάνουν εφαρ−
μογής οι διατάξεις του άρθρου 29 παρ. 4 του ν. 2831/
2000, όπως ισχύει, εφαρμοζομένων των διατάξεων του
ν. 3982/2011.
β. Στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 4
του ν. 2508/1997 μετά τη φράση «Μέχρι την έγκριση της
σχετικής πολεοδομικής μελέτης» προστίθεται η φράση
«για τις περιοχές πρώτης ή δεύτερης κατοικίας.».
γ. Σε νομίμως υφιστάμενες χρήσεις κτιρίων ή εγκατα−
στάσεων οι οποίες διατηρούνται, καθώς και σε χρήσεις
οι οποίες λειτουργούν με οικοδομικές άδειες που εκδό−
θηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν. 2831/2000,
επιτρέπεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3)
ετών ο εκσυγχρονισμός και η κτιριακή τους επέκταση,
με τους όρους δόμησης που ίσχυαν κατά το χρόνο
έγκρισης της παρέκκλισης, μετά από έγκριση του αρμό−
διου για τη λειτουργικότητα φορέα, καθώς και εργασίες
συντήρησης, επισκευής, ενεργειακής αναβάθμισης και
διαρρυθμίσεων των κτιρίων, που αποσκοπούν στη βελ−
τίωση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, τη λειτουργική
τους αναβάθμιση, την ασφάλεια και την υγιεινή των
διαβιούντων και εργαζομένων σε αυτά. Η επέκταση σε
όμορο ακίνητο του ίδιου ιδιοκτήτη, επιτρέπεται μόνο
υπό την προϋπόθεση ότι το όμορο ακίνητο αποκτήθηκε
μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος.
3. Κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη γενική ή ειδική
διάταξη και κανονιστική πράξη αναστέλλεται από τη
δημοσίευση του παρόντος νόμου και για τρία (3) έτη η
υποχρέωση μετεγκατάστασης ή απομάκρυνσης κτιρίου
ή εγκατάστασης με νόμιμη χρήση, κατόπιν αδείας που
εκδόθηκε στο παρελθόν, που επιβλήθηκε για λόγους
αλλαγής των προβλεπόμενων χρήσεων γης της περιο−
χής. Ειδικά στις περιπτώσεις έγκρισης Γενικών Πολεο−
δομικών Σχεδίων που εκδόθηκαν μεταγενεστέρως των
ειδικών διατάξεων Ζ.Ο.Ε. και προβλέπουν τη διατήρηση
των συγκεκριμένων χρήσεων η ως άνω αναστολή ισχύει
για πέντε (5) χρόνια. Σε κάθε περίπτωση εντός ενός (1)
έτους από τη δημοσίευση του παρόντος θα πρέπει να
τροποποιηθούν οι προβλεπόμενες χρήσεις των Ζ.Ο.Ε.
ώστε να εναρμονιστούν με τις προβλέψεις του Γ.Π.Σ.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις επιτρέπεται εντός της
αποκλειστικής προθεσμίας των τριών (3) ετών ο εκ−
συγχρονισμός και η κτιριακή τους επέκταση, με τους
όρους δόμησης που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης
της άδειας ή χορήγησης της έγκρισης παράκλησης,
μετά από έγκριση του αρμόδιου για τη λειτουργικότη−
τα φορέα, καθώς και εργασίες συντήρησης, επισκευής,
ενεργειακής αναβάθμισης και διαρρυθμίσεων των κτι−
ρίων, που αποσκοπούν στη βελτίωση των επιπτώσεων
στο περιβάλλον, τη λειτουργική τους αναβάθμιση, την
ασφάλεια και την υγιεινή των διαβιούντων και εργαζο−
μένων σε αυτά.
4. Όπου σε γενικές ή ειδικές διατάξεις και κανονιστικές
πράξεις στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται ο όρος
«υπάρχουσες χρήσεις» ή «υφιστάμενες χρήσεις» προκει−
μένου για την έκδοση διοικητικών πράξεων σχετικά με
την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών ή τη λειτουργία της
συγκεκριμένης χρήσης, ορίζεται ότι αυτός καταλαμβά−
νει και τις χρήσεις που προβλέπονται από οικοδομικές
άδειες οι οποίες έχουν εκδοθεί και καλύπτονται από
το τεκμήριο νομιμότητας.
5. Στην παρ. Α.1 του άρθρου 2 του από 31.3.1987 προε−
δρικού διατάγματος (Δ΄ 303) μετά τη φράση «και ΒΙΟ.ΠΑ.
υπό εξυγίανση και σε περιοχές υποδοχής χρήσεων των
άρθρων 5 και 6 του π.δ. 23/2/1987 (Δ΄ 166)» προστίθεται
η φράση «καθώς και των Αγροτοβιομηχανικών Μονάδων
της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 3325/ 2005 (Α΄ 68 )».
6. Στην παρ.1 του άρθρου 31 του ν. 3325/2005 (Α΄ 68)
μετά τη φράση «σε περιοχές ΒΙ.ΠΑ., ΒΙΟ.ΠΑ.» προστίθε−
ται η φράση «σε Ζώνη εγκαταστάσεων δευτερογενούς
τομέα και τριτογενούς τομέα, σε Ζώνη Επιχειρηματικού
Πάρκου».
7. Στην παρ. 8 του άρθρου 29 του ν. 2508/1997 προ−
στίθεται περίπτωση δ΄ ως εξής:
«δ. Η διαδικασία της παρούσας παραγράφου εφαρμό−
ζεται και σε περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών απο−
κλειστικά κατοικίας οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί
πριν την 28.7.2011 για τις οποίες έχει υποβληθεί δήλωση
υπαγωγής κατά τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ του
παρόντος νόμου. Για την υπαγωγή πέραν των λοιπών
δικαιολογητικών υποβάλλεται και βεβαίωση συναίνεσης
του αρμόδιου δήμου για την υποβολή στις διατάξεις
του παρόντος.»
8. Οι διατάξεις της περίπτωσης 7 της παρ. Ε΄ του
άρθρου 8 του από 6.10.1978 προεδρικού διατάγματος
(Δ΄ 538), ως ισχύει, περί παραχώρησης έκτασης στον
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
οικείο δήμο δεν έχουν εφαρμογή στις ανεγερθείσες ή
προς ανέγερση τουριστικές εγκαταστάσεις οι οποίες
βρίσκονται σε περιοχές όπου εφαρμόζονται οι διατά−
ξεις των ειδικών προεδρικών διαταγμάτων από 31.1.1972
(Δ΄ 40), 26.1.1979 (Δ΄ 132) και 26.7.1986 (Δ΄ 639). Τυχόν
βεβαιωθέντα πρόστιμα παραγράφονται και τυχόν κα−
ταβληθέντα δεν αναζητούνται. Σε κάθε περίπτωση με
προεδρικό διάταγμα μετά από πρόταση του Υπουργού
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύ−
ναται να καθορίζονται ειδικές διατάξεις υποχρέωσης
παραχώρησης έκτασης ή καταβολής αποζημίωσης για
την ανέγερση νέων τουριστικών εγκαταστάσεων στις
ως άνω περιοχές.
9. Στη Ζώνη Α΄ του από 5/13.12.1979 (Δ΄ 707) προεδρι−
κού διατάγματος με χρήση γεωργική γη επιτρέπεται η
χρήση και η λειτουργία ευαγών ιδρυμάτων όπως αυτά
περιγράφονται στο άρθρο 5 του από 6/17.10.1978 (Δ΄
538) προεδρικού διατάγματος και σύμφωνα με τους πε−
ριοριστικούς όρους δόμησης που θεσπίζονται σε αυτό,
αποκλειστικά σε υφιστάμενα κατά τη δημοσίευση του
παρόντος κτίρια στην ως άνω περιοχή, καθώς και η
ανάπτυξη δραστηριοτήτων του πρώτου εδαφίου της
παρούσας παραγράφου. Για την έκδοση της έγκρισης
δόμησης και της άδειας δόμησης για τη νέα χρήση
απαιτείται η έγκριση από τον αρμόδιο φορέα κατά τις
κείμενες διατάξεις.
10. Για τις εντός εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή
εγκεκριμένων Ζ.Ο.Ε. περιοχές δεν ισχύουν τα όρια και
οι ειδικές ρυθμίσεις που προβλέπονται από τις ειδικές
διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων προστασίας.
Για την έκδοση της έγκρισης δόμησης και την άδεια
δόμησης ως όρια των περιοχών προστασίας νοούνται
τα όρια των εγκεκριμένων σχεδίων ή των Ζ.Ο.Ε., κατά
παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη.
Τα ως άνω δεν εφαρμόζονται στις περιπτώσεις όπου
από τις ειδικές διατάξεις των προεδρικών διαταγμά−
των προβλέπονται ειδικές χρήσεις γης σε οικοδομικά
τετράγωνα, καθώς και σε δασικές περιοχές και αρχαι−
ολογικούς χώρους.
11.α. Επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη
διάταξη η χορήγηση έγκρισης δόμησης και άδειας
δόμησης σε ακίνητα εντός εκτάσεων Αγροτικής Γης
Υψηλής Παραγωγικότητας εφόσον αυτά έχουν πρόσω−
πο σε εθνικές, επαρχιακές και δημοτικές οδούς ή και
βρίσκονται εντός αποστάσεως διακοσίων (200) μέτρων
από τον άξονα εθνικών, επαρχιακών οδών και εκατόν
πενήντα (150) μέτρων από τον άξονα των δημοτικών
οδών. Η έγκριση δόμησης και η άδεια δόμησης σε περι−
πτώσεις χαρακτηρισμού περιοχής ως γη υψηλής παρα−
γωγικότητας με την έγκριση Γ.Π.Σ. ή Ζ.Ο.Ε. χορηγείται
σύμφωνα με τις χρήσεις γης και του όρους δόμησης
που ίσχυαν πριν την έκδοση αυτών και μόνο επί ακι−
νήτων που έχουν πρόσωπο σε εθνικές και επαρχιακές
οδούς ή και βρίσκονται εντός αποστάσεως διακοσίων
(200) μέτρων για τον άξονα αυτών, κατά τα ανωτέρω. Η
παρούσα παράγραφος έχει εφαρμογή έως την έκδοση
της προβλεπόμενης της σχετικής κοινής υπουργικής
απόφασης της παρ. 2 του άρθρου 56 του ν. 2637/1998, β)
Διοικητικές Πράξεις οι οποίες έχουν εκδοθεί σε ακίνητα
εντός εκτάσεων Αγροτικής Γης Υψηλής Παραγωγικότη−
τας μέχρι και τη δημοσίευση του παρόντος, σύμφωνα
με τα παραπάνω είναι έγκυρες και ισχυρές εφόσον δεν
ακυρώθηκαν με αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Στα
2749
παραπάνω ακίνητα, επιτρέπεται η χορήγηση έγκρισης
δόμησης και άδειας δόμησης για επέκταση, τροποποίη−
ση ή εκσυγχρονισμό κτιρίων και εγκαταστάσεων καθώς
και η ανανέωση περιβαλλοντικών όρων.
β. Διοικητικές Πράξεις οι οποίες έχουν εκδοθεί σε ακί−
νητα εντός εκτάσεων Αγροτικής Γης Υψηλής Παραγωγι−
κότητας μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, σύμφωνα
με τα παραπάνω είναι έγκυρες και ισχυρές εφόσον
δεν ακυρώθηκαν με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.
Στα παραπάνω ακίνητα, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση
από κάθε άλλη διάταξη, η χορήγηση έγκρισης δόμησης
και άδειας δόμησης για επέκταση, τροποποίηση ή εκ−
συγχρονισμό κτιρίων και εγκαταστάσεων, καθώς και η
ανανέωση περιβαλλοντικών όρων.
12. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Δημόσιας Τάξης και
Προστασίας του Πολίτη και, κατά περίπτωση, Οικονο−
μικών και Ναυτιλίας και Αιγαίου, δύναται, για λόγους
εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος και προ−
στασίας της δημόσιας ασφάλειας, κατόπιν σχετικής
αιτιολογημένης εισήγησης του Αρχηγείου Ελληνικής
Αστυνομίας, να εγκρίνεται, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης
γενικής ή ειδικής διάταξης, η εγκατάσταση συστήματος
ασφάλειας και συναφών προς αυτό στοιχείων, ακινήτων
ευρισκόμενων σε εκτός εγκεκριμένου σχεδίου πόλε−
ως περιοχές. Η απόφαση περιέχει τυχόν ειδικότερους
όρους και αναγκαίες λεπτομέρειες για την εγκατάσταση
του ως άνω συστήματος, επέχει δε θέση άδειας δόμη−
σης ή έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας για την κα−
τασκευή τυχόν αναγκαίας περίφραξης. Η σχετική άδεια
αποστέλλεται στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. για την έναρξη της
διαδικασίας ελέγχου των κατασκευών κατά τα οριζό−
μενα στο ν. 4030/ 2011 (Α΄ 249).
13. Στο χάρτη του Παραρτήματος Α΄ που αναφέρεται
στην παρ. 3β του άρθρου 9 του ν. 3481/2006 (Α΄ 162)
που αφορά στο τμήμα της Εγνατίας Οδού Α/Κ Ιωαννί−
νων – Α/Κ Αράχθου αντικαθίσταται η φράση «Σήραγγα
Δρίσκου» από τη φράση «Σήραγγα Λορέντζου Μαβίλη».
14. To προτελευταίο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου
2α του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) αντικαθίσταται ως εξής:
«Η μισθοδοσία των ως άνω υπαλλήλων πραγματο−
ποιείται από το φορέα στον οποίο αποσπώνται μετά
από μεταφορά των σχετικών πιστώσεων, κατά παρέκ−
κλιση από κάθε άλλη διάταξη σχετικά με τη μεταφορά
πιστώσεων.»
15. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου οι χρήσεις
γης που ορίζονται κατά τις ειδικές διατάξεις των Γ.Π.Σ.
που εγκρίθηκαν πριν τη δημοσίευση του ν. 2508/1997
(Α΄ 124) είναι δεσμευτικές για τη διοίκηση μόνο στην
περίπτωση που κατόπιν αυτών εγκρίθηκαν πολεοδο−
μικές μελέτες αναθεώρησης ή ένταξης σύμφωνα με
το Γ.Π.Σ.. Σε κάθε περίπτωση εντός προθεσμίας ενός
(1) έτους από τη δημοσίευση του παρόντος κινείται
η διαδικασία αναθεώρησης των συγκεκριμένων Γ.Π.Σ.
κατόπιν απόφασης του αρμόδιου Δημοτικού Συμβου−
λίου ή άλλου αρμόδιου οργάνου κατά τις εκάστοτε
ισχύουσες διατάξεις. Η ως άνω αναθεώρηση του Γ.Π.Σ.
θα πρέπει να ολοκληρωθεί εντός προθεσμίας πέντε (5)
ετών από τη δημοσίευση του παρόντος διαφορετικά
με την παρέλευση της πενταετίας εφαρμόζονται αυ−
τοδικαίως δεσμευτικά οι διατάξεις των ως άνω Γ.Π.Σ..
Οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου ισχύουν
2750
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
και για τις περιπτώσεις όπου έχει κινηθεί η διαδικασία
αναθεώρησης κατά τα ανωτέρω.
Άρθρο 52
Τροποποίηση του άρθρου 9 του π.δ. 100/2010 (Α΄ 177)
1. Στο άρθρο 9 του π.δ. 100/2010 (Α΄ 177) προστίθεται
νέα παράγραφος 6 ως εξής:
«6. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης
και για διάστημα ενός (1) έτους, για την άσκηση της
δραστηριότητας του Ενεργειακού Επιθεωρητή και την
εγγραφή στα οικεία Μητρώα του άρθρου 5, ο υποψή−
φιος Ενεργειακός Επιθεωρητής πρέπει να διαθέτει τα
παρακάτω προσόντα:
α) Να είναι Διπλωματούχος Μηχανικός ή Αρχιτέκτο−
νας, μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (TEE)
ή Πτυχιούχος Μηχανικός Τεχνολογικής Εκπαίδευσης ή
μηχανικός που έχει αποκτήσει αναγνώριση επαγγελ−
ματικών προσόντων στη χώρα μας κατ’ εφαρμογή του
π.δ. 38/2010 (Α΄ 78).
β) Να παρακολουθήσει εξειδικευμένο εκπαιδευτικό
πρόγραμμα.
Οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές που εγγράφονται στα
οικεία Μητρώα, οφείλουν να υποβάλουν στην Ειδική
Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας (ΕΥΕΠΕΝ), εντός δι−
αστήματος ενός (1) έτους από την έναρξη ισχύος της
παρούσας διάταξης, Πιστοποιητικό Επιτυχούς Εξέτασης
εκδιδόμενο από το ΤΕΕ κατά τις διατάξεις του παρό−
ντος προεδρικού διατάγματος. Μετά την παρέλευση του
ενός (1) έτους διαγράφονται αυτοδίκαια από το Μητρώο
Ενεργειακών Επιθεωρητών και απολλύουν τη δυνατό−
τητα άσκησης της δραστηριότητας έως την υποβολή
του Πιστοποιητικού Επιτυχούς Εξέτασης.»
2. Οι παράγραφοι 6, 7, 8, 9 του άρθρου 9 του
π.δ. 100/2010 (Α΄ 177) αναριθμούνται σε 7, 8, 9, 10.
3. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου
9 του π.δ. 100/2010 (Α΄ 177), όπως τροποποιήθηκε με την
παρ. 8 του άρθρου 31 του ν. 4111/2013 (Α΄ 18), αντικαθί−
σταται ως εξής:
«Για τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων στις εξετά−
σεις καταβάλλεται παράβολο εκατό (100) ευρώ στον
φορέα που τις διενεργεί.»
Άρθρο 53
Άδειες δόμησης εκκλησιαστικών ακινήτων
1. Προστίθεται παρ. 2 στο άρθρο 2 του ν. 4030/2011
(Α΄ 249) και η υπάρχουσα παράγραφος αναριθμείται
σε παράγραφο 1. Η προστιθέμενη παράγραφος 2 έχει
ως εξής:
«2.Α. Για την έκδοση της άδειας δόμησης και της
έγκρισης δόμησης ακινήτων των νομικών προσώπων
του ν. 590/1977 (Α΄ 146) εφαρμόζονται οι διατάξεις του
παρόντος νόμου.
Β. Ειδικώς για κάθε οικοδομική εργασία που αφορά σε
Ιερούς Ναούς, Μητροπολιτικά Μέγαρα (ένα (1) σε κάθε
Μητρόπολη), που ανήκουν αποκλειστικά και μόνο σε
εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα του ν. 590/1977 (Α΄ 146)
και σε Ιερές Μονές ειδικά όσον αφορά τον περίβο−
λο και ό,τι περικλείεται εντός αυτού και εξυπηρετεί
την κοινοβιακή ζωή, η έγκριση δόμησης εκδίδεται από
τη Διεύθυνση Οικοδομικών και Κτιριακών Κανονισμών
(Δ.Ο.Κ.Κ.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής.
Γ. Για τα ως άνω έργα η γνωμοδότηση επί των αρχιτε−
κτονικών μελετών εκδίδεται πριν την έγκριση δόμησης
από το Κεντρικό Συμβούλιο Εκκλησιαστικής Αρχιτε−
κτονικής (ΚΕ.Σ.Ε.Α.) της επόμενης παραγράφου κατά
παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη.
Δ. Συστήνεται στην Εκκλησία της Ελλάδος Κεντρικό
Συμβούλιο Εκκλησιαστικής Αρχιτεκτονικής (ΚΕ.Σ.Ε.Α.),
που αποτελείται από:
α) κληρικό ή Καθηγητή Αρχιτεκτονικής σε Πολυτεχνική
Σχολή, ως Πρόεδρο,
β) έναν Αρχιτέκτονα, υπάλληλο του Υπουργείου Πε−
ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που
ορίζεται από τον Υπουργό με τον αναπληρωτή του,
γ) έναν Αρχιτέκτονα εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμε−
λητηρίου Ελλάδος, που προτείνεται με τον αναπληρωτή
του από τον Πρόεδρο του Τ.Ε.Ε.,
δ) έναν Αρχιτέκτονα Μηχανικό, μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι.,
ε) έναν Πολιτικό Μηχανικό ή Μηχανολόγο Μηχανικό
ή Ηλεκτρολόγο Μηχανικό, μέλος Δ.Ε.Π. Α.Ε.Ι. αναλόγως
προς το θέμα της συνεδρίας,
στ) έναν αγιογράφο ή ξυλογλύπτη ή μαρμαρογλύπτη
αναλόγως προς το θέμα της συνεδρίας.
Ο Πρόεδρος, τα μέλη, με τους αναπληρωτές τους
(πλην της περίπτωσης β΄) και ο γραμματέας του Συμ−
βουλίου διορίζονται από τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο της
Εκκλησίας της Ελλάδος με διετή θητεία, η οποία δύ−
ναται να ανανεώνεται.
Ε. Μετά την έγκριση δόμησης η άδεια δόμησης και η
άδεια καθιερώσεως ή χρήσης εκδίδεται κατά τις διατά−
ξεις του παρόντος νόμου από την Υπηρεσία Δόμησης
(Υ.ΔΟΜ.) της Εκκλησίας της Ελλάδος της περίπτωσης
ΣΤ΄ της παρούσας παραγράφου. Για την έναρξη εκτέλε−
σης των οικοδομικών εργασιών, πέραν όσων προβλέπο−
νται στις διατάξεις του παρόντος νόμου, η άδεια δόμη−
σης αποστέλλεται στη Δ.Ο.Κ.Κ. και αποτελεί αρχείο της
Δ.Ο.Κ.Κ. για την εκκίνηση της διαδικασίας ελέγχου των
κατασκευών κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
ΣΤ. Συστήνεται στην Εκκλησία της Ελλάδος Υπηρεσία
Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.), η οποία ασκεί τις αρμοδιότητες των
Υπηρεσιών Δόμησης του ν. 4030/2011, όπως εκάστοτε
ισχύουν, και εκδίδει την άδεια δόμησης χωρικής δικαι−
οδοσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος αποκλειστικά και
μόνο για τα:
α) Μητροπολιτικά μέγαρα (ένα (1) σε κάθε Μητρόπολη),
β) Τους Ιερούς Ναούς εφόσον ανήκουν αποκλειστικά
και μόνο σε εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα του ν. 590/
1977 (Α΄ 146), και τα προσκτίσματά τους. Η ανέγερση
προσκτίσματος επιτρέπεται μόνο σε Ιερούς Ναούς, που
ανήκουν σε εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα του ν. 590/
1977 (Α΄ 146) και εφόσον αποτελούν ενιαίο αρχιτεκτονικό
σύνολο με τον Ιερό Ναό και εξυπηρετούν τον Ιερό Ναό.
γ) Τις Ιερές Μονές ειδικά όσον αφορά τον περίβολο
και ό,τι περικλείεται εντός αυτού και εξυπηρετεί την
κοινοβιακή ζωή.
δ) Η έγκριση δόμησης και η έκδοση άδειας δόμησης
για ιδιωτικούς ιερούς ναούς και παρεκκλήσια εκδίδο−
νται από τις αρμόδιες κατά τόπους υπηρεσίες δόμησης
(Υ.ΔΟΜ.) των δήμων.
Ζ. Η ανωτέρω Υ.ΔΟΜ. είναι επίσης αρμόδια για την
έκδοση αφενός της άδειας καθιερώσεως για όλους τους
χώρους λατρείας των ανωτέρω κτιρίων και αφετέρου
της άδειας χρήσης για τους μη λατρευτικούς χώρους
των ανωτέρω κτιρίων. Η άδεια καθιερώσεως και η άδεια
χρήσης αποτελούν νόμιμη προϋπόθεση για την έναρξη
των εργασιών ή χρήσεων, που αδειοδοτούνται με την
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
άδεια δόμησης και είναι δυνατόν να ενσωματώνονται
στο ίδιο στέλεχος.
Η. Η ανωτέρω Υπηρεσία Δόμησης υπάγεται στην
εποπτεία και έλεγχο του Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Το προσωπικό της
υπηρεσίας προσλαμβάνεται και μισθοδοτείται από
την Εκκλησία της Ελλάδος. Η Υπηρεσία Δόμησης είναι
ενταγμένη στο εκάστοτε ηλεκτρονικό πληροφοριακό
σύστημα, στο οποίο είναι συνδεδεμένες και οι λοιπές
Υ.ΔΟΜ.
Θ. Ο ενδιαφερόμενος, για την υποβολή αίτησης για
έκδοση της έγκρισης δόμησης υποβάλλει αίτηση και
φάκελο στη Δ.Ο.Κ.Κ. ή Υ.ΔΟΜ. κατά περίπτωση, μέσω
της κατά τόπον αρμόδιας Ιεράς Μητροπόλεως, εφόσον
διατυπώνεται και σύμφωνη γνώμη του επιχωρίου Μη−
τροπολίτου. Η παραπάνω διαδικασία τηρείται για κάθε
Ιερή Μονή ή Ιερό Ναό, που ακολουθεί το δόγμα της
Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού είτε
ανήκει σε εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο είτε σε φυσικό
πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου.
Ι. Για τον αγιογραφικό και λοιπό διάκοσμο όλων των
Ιερών Μονών και Ιερών Ναών, που αποτελεί καλλιτεχνι−
κή εργασία, απαιτείται επίσης άδεια από την Υ.ΔΟΜ.
της Εκκλησίας της Ελλάδος και σύμφωνη γνώμη του
ΚΕ.Σ.Ε.Α..
ΙΑ. Κανονισμός της Δ.Ι.Σ. εξειδικεύει τη συγκρότηση,
οργάνωση, αρμοδιότητες, τη διοικητική υποστήριξη, τη
λειτουργία και το υπηρεσιακό καθεστώς των παραπάνω
υπηρεσιών και οργάνων, τη δημιουργία και τήρηση του
ηλεκτρονικού αρχείου τους. Με απόφαση του Υπουρ−
γού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
καθορίζεται ο τρόπος ενημέρωσης, διασύνδεσης και
ανταλλαγής δεδομένων του αρχείου της Υπηρεσίας
Δόμησης με τις αρχές, που είναι υπεύθυνες για την
τήρηση των διατάξεων 1−4 του ν. 3843/2010 (Α΄ 62) και
των εκτελεστικών του κανονιστικών πράξεων, όπως
εκάστοτε ισχύουν.
ΙΒ. Τα κτίρια της περίπτωσης Β΄ είναι ειδικά κτίρια
δημόσιου ενδιαφέροντος και επιτρέπονται παρεκκλί−
σεις με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής κατά το άρθρο 27 του
ν. 4067/2012, όπως εκάστοτε ισχύει, μετά από γνώμη
και του ΚΕ.Σ.Ε.Α..
ΙΓ. Για την κατασκευή ή επισκευή των οικοδομών της
περίπτωσης Β΄, αντί του τίτλου ιδιοκτησίας, οι ενδιαφε−
ρόμενοι υποχρεούνται να προσκομίσουν, προκειμένης
της έκδοσης έγκρισης και άδειας δόμησης, στην αρμό−
δια Υπηρεσία τα ακόλουθα δικαιολογητικά έγγραφα:
Πιστοποιητικό από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο περί
μη διεκδικήσεως του ακινήτου από το Δημόσιο ή Ο.Τ.Α..
Συμβολαιογραφική πράξη συναινέσεως, που συντάσ−
σεται κατά τις διατάξεις των άρθρων 7 του ν. 3800/1957
(Α΄ 256) ή 88 του α.ν. 2200/1940 (Α΄ 42) ή 62 του ν. 590/1977
(Α΄ 146), υπογράφεται από τον νόμιμο εκπρόσωπο του
εκκλησιαστικού νομικού προσώπου και συνοδεύεται από
τοπογραφικό διάγραμμα. Πράξη συναίνεσης κατά τις
ανωτέρω διατάξεις συντάσσεται και για ακίνητα Ιερών
Μονών.
Προκειμένου για υφιστάμενα κτίρια υπεύθυνη δήλω−
ση του ν. 1599/1986, στην οποία δηλώνεται ο χρόνος
ανέγερσής τους».
2. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος η παρ. 2 του
άρθρου 47 του ν. 590/1977 (Α΄ 146) καταργείται.
2751
Άρθρο 54
Περιεχόμενο, έγκριση και τροποποίηση Οργανισμών
1. Η οργάνωση και λειτουργία των υπουργείων, των
αυτοτελών δημοσίων υπηρεσιών, των αποκεντρωμέ−
νων διοικήσεων και των νομικών προσώπων δημοσίου
δικαίου καθορίζεται με τους Οργανισμούς των φορέ−
ων αυτών, οι οποίοι καταρτίζονται, αντικαθίστανται ή
τροποποιούνται με προεδρικά διατάγματα, τα οποία
εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών Διοικητικής
Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Οι−
κονομικών και του αρμόδιου κατά περίπτωση Υπουρ−
γού. Επίσης, μπορεί να καταρτίζονται ενιαίοι Οργα−
νισμοί για κατηγορίες νομικών προσώπων δημοσίου
δικαίου. Κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 35 του
ν. 4024/2011 μπορεί με τα ίδια προεδρικά διατάγματα
να αντικαθίσταται, να καταργείται ή να τροποποιείται
κάθε ισχύουσα διάταξη νόμου ή κανονιστικής πράξης,
σχετική με την οργάνωση και λειτουργία των φορέων
που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας
παραγράφου.
Η οργάνωση των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης
οποιουδήποτε βαθμού, καθώς και των νομικών προσώ−
πων δημοσίου δικαίου αυτών, διέπεται από τους Οργα−
νισμούς τους, οι οποίοι καταρτίζονται, τροποποιούνται
και αντικαθίστανται σύμφωνα με τις κείμενες ειδικές
διατάξεις και τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3
του παρόντος άρθρου.
Η κατάρτιση και τροποποίηση των Οργανισμών των
φορέων που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο της πα−
ρούσας παραγράφου βασίζεται σε εκθέσεις αξιολόγη−
σης των οργανικών μονάδων τους που συνοδεύονται
από περιγράμματα αποστολής και θέσεων, καθώς και
από σχέδια στελέχωσης, τα οποία έχουν εγκριθεί από
το Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης.
2. Με τους Οργανισμούς των φορέων της παραγράφου
1 καθορίζονται:
α) Η αποστολή του φορέα, όπως προκύπτει από τις
κείμενες διατάξεις που διέπουν τη σύσταση και τις αρ−
μοδιότητές του, καθώς και η διάρθρωση των υπηρε−
σιών του σε οργανικές μονάδες (γενικές διευθύνσεις,
διευθύνσεις, υποδιευθύνσεις, τμήματα, αυτοτελή και μη,
αυτοτελή γραφεία).
β) Η ονομασία και η έδρα των παραπάνω οργανικών
μονάδων, καθώς και οι στρατηγικοί σκοποί των Γενι−
κών Διευθύνσεων, οι επιχειρησιακού στόχοι των Διευ−
θύνσεων και Υποδιευθύνσεων και οι αρμοδιότητες των
Τμημάτων και λοιπών οργανικών μονάδων.
γ) Οι κλάδοι προσωπικού κατά κατηγορίες, ο αριθμός
και η κατανομή των θέσεων προσωπικού σε κλάδους και
ειδικότητες, καθώς και τα τυπικά προσόντα διορισμού
ή πρόσληψης κατά κλάδο και ειδικότητα.
δ) Η γενική περιγραφή προσόντων και καθηκόντων
κάθε θέσης ευθύνης, καθώς και οι κλάδοι από τους
οποίους θα προέρχονται οι Προϊστάμενοι των οργα−
νικών μονάδων.
3. Με τους Οργανισμούς της προηγούμενης παραγρά−
φου μπορεί επίσης να προβλέπεται:
α) Η κατάργηση ή συγχώνευση υπηρεσιών ή οργανικών
μονάδων των φορέων της παραγράφου 1, καθώς και η
μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους σε άλλες υπηρε−
σίες ή οργανικές μονάδες του φορέα ή εποπτευόμενων
φορέων του ή η κατάργησή τους.
2752
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
β) Η σύσταση νέων θέσεων προσωπικού, καθώς και
η κατάργηση, κατά κατηγορία και κλάδο, υφιστάμενων
θέσεων που πλεονάζουν.
γ) Η σύσταση νέων κλάδων κατά κατηγορίες, καθώς
και η συγχώνευση ή κατάργηση υφισταμένων με δυνα−
τότητα κατάργησης αντίστοιχων οργανικών θέσεων.
δ) Η μεταφορά θέσεων προσωπικού σε άλλους κλά−
δους, υφιστάμενους ή νέους, της ίδιας ή άλλης κατη−
γορίας, καθώς και η ρύθμιση θεμάτων ένταξης υπη−
ρετούντων υπαλλήλων σε νέους κλάδους της ίδιας
κατηγορίας, που προκύπτουν με σύσταση ή συγχώνευση
υφισταμένων.
ε) Η σύσταση οργανικών μονάδων χωρίς εσωτερική
διάρθρωση, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 20 της
παρ. 2 του ν. 2503/1997, η οποία διατηρείται σε ισχύ.
στ) Κάθε άλλη λεπτομέρεια που αφορά την οργάνωση
και λειτουργία της οικείας υπηρεσίας.
4. Η κατανομή των θέσεων προσωπικού ανά κατηγο−
ρία, κλάδο και ειδικότητα σε οργανικές μονάδες διενερ−
γείται με απόφαση του οικείου οργάνου διοίκησης, μετά
από εισήγηση των προϊσταμένων Γενικής Διεύθυνσης
ή Διεύθυνσης, με βάση την αποστολή κάθε οργανικής
μονάδας και τις ανάγκες της υπηρεσίας. Η τοποθέτηση
των υπαλλήλων διενεργείται με απόφαση του προϊστα−
μένου Γενικής Διεύθυνσης και, όπου δεν υπάρχει, της
Διεύθυνσης των υπηρεσιών προσωπικού.
5. Οι κενές θέσεις προσωπικού μπορεί να ανακατανέ−
μονται σε κατηγορίες και κλάδους με κοινή απόφαση
του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρο−
νικής Διακυβέρνησης και του οικείου Υπουργού, στο
πλαίσιο της αποτελεσματικής λειτουργίας της υπηρε−
σίας.
6. Με την επιφύλαξη ειδικότερων ρυθμίσεων του πα−
ρόντος καταργείται το άρθρο 20 του ν. 2503/1997.
7. Μετά το εδάφιο 13 της περίπτωσης 4 της υπο−
παραγράφου Ζ.1 της παρ. Ζ΄ του άρθρου πρώτου του
ν. 4093/2012, όπως έχει αντικατασταθεί με την παρ. 2
του άρθρου 91 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167) προστίθεται
εδάφιο ως εξής:
«Με κοινή απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Με−
ταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του
κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού μπορεί να ορίζο−
νται πρόσθετα ειδικά κριτήρια ή να διαφοροποιείται
η μοριοδότηση των γενικών κριτηρίων ανάλογα με το
είδος της δραστηριότητας του οικείου φορέα.»
Άρθρο 55
1. Σε περίπτωση που από ανώμαλη δικαιοπραξία επέρ−
χεται άρση της αρτιότητας κληροτεμαχίου, το οποίο
ευρίσκεται εντός σχεδίου πόλεως ή εντός ορίων οικι−
σμού προϋφιστάμενου του 1923 ή που έχουν πληθυσμό
κάτω των 2.000 κατοίκων, τότε δεν επιτρέπεται η επι−
κύρωση αυτής.
2. Προστίθεται τέταρτο εδάφιο στην υποπερίπτωση
β1 της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 5 του άρθρου
12 του ν. 1337/1983 ως ακολούθως:
«Μετά την κύρωση της πράξης εφαρμογής, η προσάρ−
τηση του ως άνω πιστοποιητικού υποβολής δήλωσης
ιδιοκτησίας απαιτείται να γίνεται στην πρώτη δικαιο−
πραξία εν ζωή, η οποία καταρτίζεται και μεταγράφεται
στα οικεία βιβλία του Υποθηκοφυλακείου ή καταχωρί−
ζεται στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου, μετά τη
μεταγραφή ή την καταχώριση της πράξης εφαρμογής.
Σε κάθε επόμενη δικαιοπραξία εν ζωή αρκεί να γίνεται
η σχετική μνεία της προσάρτησής του στην αρχική
ως άνω δικαιοπραξία. Η τυχόν παράλειψη της ως άνω
αναφερόμενης μνείας στις δικαιοπραξίες οι οποίες συ−
ντάχθηκαν μέχρι την έναρξη του παρόντος νόμου δεν
επιφέρει ακυρότητα.»
3. To πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 271
του ν.δ. 86/1969 (Α΄ 7/18.4.1969) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Κατάσχονται και δημεύονται τα δασικά προϊόντα
από τα αστυνομικά όργανα και από τους αναγνωριζό−
μενους φύλακες θήρας των Κυνηγετικών Οργανώσεων
του άρθρου 267 του παρόντος:».
Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου
267 του ν.δ. 86/1969 (Α΄ 7/18.4.1969) αντικαθίσταται ως
εξής:
«Οι προσλαμβανόμενοι από τις κυνηγετικές οργανώ−
σεις φύλακες θήρας πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον κα−
τηγορίας ΔΕ και ηλικίας μέχρι και 35 ετών. Όσοι υπηρε−
τούν κατά τη δημοσίευση του παρόντος, συνεχίζουν να
προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, ανεξαρτήτως τίτλου
σπουδών και οι προανακριτικές πράξεις που τελέστηκαν
μέχρις ενάρξεως ισχύος του παρόντος, αναγνωρίζονται
ως νομίμως τελεσθείσες.»
4. Η ανάρτηση των Δασικών Χαρτών που πραγμα−
τοποιήθηκε μετά τη δημοσίευση του ν. 4164/2013 και
έως την έναρξη ισχύος αυτού ανακαλείται αυτοδικαί−
ως. Οι τυχόν νομίμως υποβληθείσες αντιρρήσεις κατά
του περιεχομένου των ως άνω αναρτηθέντων δασικών
χαρτών αποστέλλονται αμελλητί από τις οικείες Διευ−
θύνσεις Δασών στην ΕΚΧΑ Α.Ε.. Οι αντιρρήσεις αυτές θα
εξεταστούν σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3889/2010
όπως ισχύουν.
Άρθρο 56
Τροποποιήσεις του ν. 4148/2013 (Α΄ 99)
1. Στην περίπτωση ζ΄ του άρθρου 2 του ν. 4148/2013,
μετά τις λέξεις «πηγών χρηματοδότησης» προστίθενται
οι λέξεις «και χορηγιών».
2. Το δεύτερο, τρίτο και τέταρτο εδάφιο της παρα−
γράφου 1 του άρθρου 5 του ν. 4148/2013 αντικαθίστανται
ως εξής:
«1. Η σχετική εισήγηση προς τον Υπουργό Εξωτε−
ρικών, με πλήρη αιτιολόγηση ως προς την αδυναμία
κάλυψης των αναγκών από το υφιστάμενο προσωπικό
υποβάλλεται από τον επικεφαλής του Γραφείου Ελ−
ληνικής Προεδρίας. Τα προσόντα που απαιτούνται για
την παροχή του έργου και η αμοιβή που καταβάλλεται
καθορίζονται με απόφαση Τριμελούς Επιτροπής, η οποία
απαρτίζεται από ένα μέλος του ΑΣΕΠ, τον επικεφα−
λής του Γραφείου Ελληνικής Προεδρίας και τον Γενικό
Διευθυντή Προσωπικού, Διοικητικής Οργάνωσης και Οι−
κονομικής Διαχείρισης του Υπουργείου Εξωτερικών, ο
οποίος εκτελεί χρέη εισηγητή. Οι ενδιαφερόμενοι για
την παροχή έργου υποβάλλουν αίτηση στο Γραφείο
Ελληνικής Προεδρίας, μετά από Πρόσκληση Εκδήλωσης
Ενδιαφέροντος και οι αιτήσεις αξιολογούνται από την
Τριμελή Επιτροπή του προηγούμενου εδαφίου. Με από−
φαση του αρμόδιου Υφυπουργού Εξωτερικών ορίζονται
οι αναπληρωτές των μελών της Τριμελούς Επιτροπής
και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια επί της διαδικα−
σίας επιλογής και αξιολόγησης των ενδιαφερομένων.
Οι σχετικές συμβάσεις εγκρίνονται και υπογράφονται
από τον αρμόδιο Υφυπουργό Εξωτερικών και λήγουν,
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
σε κάθε περίπτωση, αυτοδικαίως την 31η Ιουλίου 2014.
Σε κάθε περίπτωση, οι δαπάνες που ανακύπτουν από τη
σύναψη των συμβάσεων έργου δεν συνεπάγονται την
υπέρβαση του προϋπολογισμού που έχει εγκριθεί για
τις ανάγκες διοργάνωσης της Ελληνικής Προεδρίας.»
3. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου
3 του ν. 4148/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«Για το σύνολο των δαπανών εφαρμόζονται οι κανό−
νες δημοσιονομικού ελέγχου που προβλέπονται στην
κείμενη νομοθεσία.»
Άρθρο 57
Στο πλαίσιο της υλοποίησης του νέου κύκλου πράξεων
«Ενέργειες στήριξης ηλικιωμένων και λοιπών ατόμων
που χρήζουν βοήθειας για την ενίσχυση της απασχο−
λησιμότητας των εμμέσως ωφελουμένων ατόμων», που
εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυ−
ξη Ανθρώπινου Δυναμικού» 2007−2013 του Υπουργεί−
ου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και
συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό
Ταμείο, οι συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμέ−
νου χρόνου του απασχολούμενου προσωπικού στους
φορείς των Ο.Τ.Α., παρατείνονται από τη λήξη τους έως
την 31η.10.2013.
Οι ανωτέρω συμβάσεις του προσωπικού σε καμία πε−
ρίπτωση δεν μετατρέπονται σε αορίστου χρόνου, κατά
τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 21 του ν. 2190.1994.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών μπορεί
να διατίθεται από τους πόρους του άρθρου 259 του
ν. 3852/2010, ποσό μέχρι 1,5 εκατομμύριο ευρώ για την
καταβολή της μισθοδοσίας του ανωτέρω προσωπικού,
για το χρονικό διάστημα από 1.8.2013 έως 31.10.2013.
Άρθρο 58
Στο άρθρο 46 του ν. 4164/2013 μετά το τέλος της
παραγράφου 1 προστίθεται εδάφιο:
2753
«Το σύνολο των γεωχωρικών δεδομένων που παρά−
γονται ή αποτελούν αντικείμενο προμήθειας από την
ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Ανώνυ−
μη Εταιρεία (ΕΚΧΑ ΑΕ) ή έχουν παραχθεί αποτέλεσαν
αντικείμενο προμήθειας από την Κτηματολόγιο ΑΕ ή
τον ΟΚΧΕ και μεταβιβάζονται στην ΕΚΧΑ ΑΕ, δυνά−
μει του παρόντος, μπορούν να διατεθούν σε φορείς
του δημοσίου τομέα ύστερα από αίτηση, αμελλητί και
οπωσδήποτε όχι σε περισσότερες από δέκα (10) ημέρες
από την ημέρα αιτήσεώς τους, δωρεάν και χωρίς πε−
ριορισμούς πέραν της αναφοράς προέλευσής τους. Τα
δημόσια δεδομένα της ΕΚΧΑ ΑΕ διατίθενται σε οποιον−
δήποτε τρίτο δωρεάν και με τις κατάλληλες ανοικτές
άδειες, εφόσον πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για μη
εμπορικούς σκοπούς. Το σύνολο των αποκλειστικών
συμφωνιών που βρίσκονται σε ισχύ και δεν επιτρέπουν
το δωρεάν διαμοιρασμό γεωχωρικών δεδομένων με
άλλες δημόσιες αρχές ή περιορίζουν δυσανάλογα την
πρόσβαση και περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληρο−
φορίας, ιδίως γεωχωρικών δεδομένων, που έχει στην
κατοχή και κυριότητά της η ΕΚΧΑ ΑΕ, καταργούνται με
την έναρξη ισχύος του παρόντος.»
Άρθρο 59
Παραρτήματα
Αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του παρόντος νόμου
τα Παραρτήματα Α΄ και Β΄.
Με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού Περιβάλλοντος
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δύναται να τροπο−
ποιείται το περιεχόμενο του Παραρτήματος Α΄, καθώς
και να ορίζεται κάθε λεπτομέρεια τεχνικού χαρακτήρα
που αφορά σε αυτό.
Παράρτημα Α΄
Το περιεχόμενο του παραρτήματος Α΄, το οποίο απο−
τελεί αναπόσπαστο μέρος του νόμου αναμορφώνεται
ως ακολούθως:
2754
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2755
2756
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2757
2758
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2759
2760
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2761
2762
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2763
Άρθρο 60
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εκτός εάν ορίζεται
διαφορετικά από τις επιμέρους διατάξεις.
Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως
νόμου του Κράτους.
Λευκάδα, 6 Αυγούστου 2013
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΙΧΕΛΑΚΗΣ
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους
Αθήνα, 7 Αυγούστου 2013
Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 3
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ &
ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ∆/ΝΣΗ ΠΟΛΕΟ∆ΟΜΙΑΣ
∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ Ο.Κ.Κ.
Ταχ. ∆/νση : Μεσογείων & Τρικάλων 36
Ταχ. Κώδικας : 11526
ΘΕΜΑ :
Aθήνα
1 / 10 / 2013
Αρ. Πρωτ. οικ.: 54373
ΠΡΟΣ :
∆ιευθύνσεις Περιβάλλοντος και Χωρικού
Σχεδιασµού (ΠΕΧΩΣΧ) της Επικράτειας
(για ενηµέρωση των Υ∆OM χωρικής τους
αρµοδιότητας)
ΚΟΙΝ :
1. Υ.ΠΕ.Κ.Α.
α) Γρ. Υπουργού
β) Γρ. Αναπλ. Υπουργού
γ) Γρ. Γεν. Γραµµατέως ΥΠΕΚΑ
δ) Γρ. Γεν. Γραµµατέα Χωροταξίας και
Αστικού Περιβάλλοντος
ε) Γεν. ∆/ντρια Πολεοδοµίας
Αµαλιάδος 17 – 11523 ΑΘΗΝΑ
2. Υπουργείο Εσωτερικών
Γεν. ∆/νση Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Σταδίου 27, 10183 Αθήνα
Κεφάλαιο Α’ του ν. 4178/2013 – Οδηγίες, διευκρινίσεις, καθώς και
απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις.
Α. - Στο ΦΕΚ 174 Α΄ / 8-8-2013 δηµοσιεύτηκε ο ν. 4178/13 «Αντιµετώπιση της Αυθαίρετης
∆όµησης − Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις.», ο οποίος αποτελείται από τα εξής
τρία (3) κεφάλαια : Κεφάλαιο Α’ / Αντιµετώπιση αυθαίρετης δόµησης, Κεφάλαιο Β’ /
Περιβαλλοντικό ισοζύγιο & Τράπεζα Γης και Κεφάλαιο Γ’ / Τροποποιήσεις διατάξεων περί
εκδόσεως αδειών δόµησης, αρµοδίων Συµβουλίων και άλλες πολεοδοµικές ρυθµίσεις.
Ακολούθησε η δηµοσίευση :
α) στο ΦΕΚ 2184 Β’ / 5-9-2013 της υπ’ αριθ. 2254/30-8-2013 Υ.Α. "∆ιαδικασία
ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών για την υπαγωγή στο άρθρο 24
του νόµου 4178/2013 «Αντιµετώπιση της Αυθαίρετης ∆όµησης − Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και
άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 174/Α΄)" και
β) στο ΦΕΚ 2244 Β’ / 10-9-2013 της υπ’ αριθ. 3827/5/9/2013 Κ.Υ.Α. «Καθορισµός
ποσοστού ανταπόδοσης για την λειτουργία και διαχείριση του πληροφοριακού συστήµατος
δηλώσεων νόµου «Αντιµετώπιση της Αυθαίρετης ∆όµησης − Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και
άλλες διατάξεις».
Β. - Εν όψει της ενεργοποίησης του ηλεκτρονικού συστήµατος για τη διαδικασία µεταφοράς
των στοιχείων δηλώσεων υπαγωγής κατά τις διατάξεις του Ν.4014/2011 στο ηλεκτρονικό
σύστηµα σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν.4178/2013, σε συνδυασµό µε το άρθρο 30 του
Ν.4178/2013 σας αναφέρουµε τα ακόλουθα :
1. - Σύµφωνα µε την παρ. 2 του άρθρου 30 του ν. 4178/13 ορίζεται :
Για τις ολοκληρωµένες πράξεις υπαγωγής για τις οποίες έχει καταβληθεί το σύνολο
του προστίµου και έχει περαιωθεί η διαδικασία αυτοµάτως ή µετά από αίτηση του
1
ενδιαφερόµενου εκδίδεται πράξη ολοκλήρωσης της υπαγωγής κατά τις διατάξεις του
N.4178/2013.
Ειδικότερα, για πράξεις υπαγωγής για τις οποίες έχουν υποβληθεί όλα τα απαιτούµενα
στοιχεία και σχέδια και έχει καταβληθεί και το σύνολο του προστίµου, καταρχάς, µετά από
αίτηµα του ενδιαφεροµένου ή και αυτοµάτως (όταν γίνει σχετική προσαρµογή στο
πληροφοριακό σύστηµα) εκδίδεται πράξη υπαγωγής κατά τις ειδικότερες διατάξεις του
Ν.4178/2013. Σε περιπτώσεις όπου από την µεταφορά των στοιχείων το πρόστιµο που
υπολογίζεται µε το νέο νόµο είναι µεγαλύτερο από αυτό της ολοκληρωµένης πράξης
υπαγωγής δεν καταβάλλεται το επιπλέον ποσό και εκδίδεται βεβαίωση πράξης ολοκλήρωσης
της υπαγωγής σύµφωνα µε το ποσό που έχει υπολογιστεί και καταβληθεί. Προσεχώς µε
υπουργική απόφαση θα καθοριστούν οι περιπτώσεις και η διαδικασία τυχόν επιστροφής
προστίµων όταν το πρόστιµο που υπολογίζεται σύµφωνα µε το νέο νόµο είναι µικρότερο του
ποσού που έχει καταβληθεί για την ολοκληρωµένη πράξη υπαγωγής.
Το αίτηµα για την µεταφορά των στοιχείων υποβάλλεται χωρίς χρονικό περιορισµό
(στα πλαίσια χρονικής ισχύος του Ν.4178/2013) και εφόσον απαιτηθεί η υποβολή της
βεβαίωσης πράξης υπαγωγής για την έκδοση διοικητικής πράξης από αρµόδιες αρχές ή η
έκδοση βεβαίωσης για δικαιοπραξία.
Mε την έκδοση του Π.∆/τος για την Ταυτότητα του Κτιρίου θα καθοριστεί κάθε αναγκαία
λεπτοµέρεια για την υποχρέωση συµπλήρωσης της ταυτότητας κτιρίου για ολοκληρωµένες
πράξεις υπαγωγής κατά τις διατάξεις του Ν.4014/2011 για τις οποίες τυχόν δεν θα απαιτηθεί η
µεταφορά των στοιχείων των δηλώσεων.
2. – Σύµφωνα µε την παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 4178/13 ορίζεται :
Εκκρεµείς υποθέσεις διεκπεραιώνονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του ν. 4178/13.
Ως εκκρεµείς υποθέσεις νοούνται οι πράξεις υπαγωγής για τις οποίες είτε δεν έχει καταβληθεί
το σύνολο του προστίµου είτε δεν έχουν υποβληθεί στο πληροφοριακό σύστηµα όλα τα
απαιτούµενα στοιχεία και σχέδια. Σε αυτές τις περιπτώσεις µετά από αίτηση απαιτείται η
µεταφορά των στοιχείων της δήλωσης υπαγωγής στο πληροφοριακό σύστηµα κατά τις
διατάξεις του Ν.4178/2013. Για την αίτηση δεν υφίσταται ειδικός περιορισµός ως προς το
χρόνο, πέραν της γενικής χρονικής ισχύος του νόµου, δηλαδή µέχρι 6-2-2015.
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον απαιτηθεί η έκδοση βεβαίωσης πράξης υπαγωγής για την
υποβολή σε δηµόσια αρχή ή η έκδοση βεβαίωσης για δικαιοπραξία, για την έκδοση αυτών
των πράξεων απαιτείται η προηγούµενη µεταφορά των στοιχείων των δηλώσεων στις
διατάξεις του Ν.4178/2013. Επισηµαίνεται ότι ακόµη και αν έχει καταβληθεί το σύνολο του
προστίµου σύµφωνα µε πράξη υπαγωγής κατά τις διατάξεις του Ν.4014/2011 αλλά δεν έχουν
υποβληθεί όλα τα απαιτούµενα στοιχεία και σχέδια, η υποβολή των στοιχείων και των σχεδίων
και συνεπώς και η µεταφορά των στοιχείων της δήλωσης θα πρέπει να πραγµατοποιηθεί έως
την καταληκτική ηµεροµηνία του Ν.4178/2013 (6-2-2015).
Σε περιπτώσεις όπου από την µεταφορά των στοιχείων το πρόστιµο που υπολογίζεται
µε το νέο νόµο είναι µεγαλύτερο από αυτό της πράξης υπαγωγής δεν θα καταβάλλεται το
επιπλέον ποσό και θα εκδίδεται πράξη ολοκλήρωσης σύµφωνα µε το ποσό που έχει
υπολογιστεί.
Σε περιπτώσεις όπου από την µεταφορά των στοιχείων το πρόστιµο που υπολογίζεται
µε το νέο νόµο είναι µικρότερο από αυτό της πράξης υπαγωγής οι προς καταβολή επόµενες
δόσεις (το συνολικό ποσό που υπολείπεται) αναπροσαρµόζονται σύµφωνα µε το νέο
υπολογισµό του προστίµου κατά τις διατάξεις του Ν.4178/2013.
Επισηµαίνεται ότι τα ανωτέρω αναφερόµενα για τον υπολογισµό του προστίµου στις
εκκρεµείς υποθέσεις ισχύουν στην περίπτωση όπου κατά τη µεταφορά των δηλώσεων δεν
µεταβάλλονται τα πολεοδοµικά στοιχεία της δήλωσης ( χώροι – επιφάνειες) χωρίς να
λαµβάνονται υπόψη επιµέρους συντελεστές. Εφόσον κατά την αίτηση για µεταφορά των
στοιχείων στις διατάξεις του Ν.4178/2013 µεταβάλλονται και τα πολεοδοµικά στοιχεία της
δήλωσης ( χώροι – επιφάνειες ) η καταβολή των εποµένων δόσεων αναπροσαρµόζεται
σύµφωνα µε το νέο υπολογισµό και ανεξαρτήτως εάν το συνολικό ποσό είναι µικρότερο ή
µεγαλύτερο από τον υπολογισµό της πράξης υπαγωγής κατά το Ν.4014/2011.
2
Τέλος αναφέρουµε ότι στο πλαίσιο της εξουσιοδότησης της παρ.9 του άρθρου 30 του
Ν.4178/2013 θα καθοριστεί µε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιµατικής Αλλαγής κάθε αναγκαία λεπτοµέρεια που τυχόν απαιτηθεί πέραν των ανωτέρω.
Γ. - Επιτρέπεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας έκδοσης οικοδοµικών αδειών - αδειών
δόµησης που έχουν υποβληθεί προ της ισχύος του ν. 4178/13 και περιλαµβάνουν εκτέλεση
εργασιών σε αυθαίρετα που έχουν υπαχθεί στο ν. 4014/11, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην
υπ’ αριθ. οικ. 2975/19-1-2012 Υ.Α. «Καθορισµός δικαιολογητικών για τη χορήγηση έγκρισης
εκτέλεσης εργασιών της παρ. 17 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (ΦΕΚ 209 Α ́), όπως
ισχύει.» (ΦΕΚ 43 Β’).
Ακολουθούν συνηµµένα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ( 1 και 2 ) τα οποία αποτελούν
αναπόσπαστο µέρος της παρούσας.
ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1,
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
Ο Γενικός Γραµµατέας
Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος
Σωκράτης Αλεξιάδης
Εσ. ∆ιανοµή
1. Χρ.Αρχείο
2. Μηχανικοί της ∆ΟΚΚ
3. Ιστοσελίδα “Ενηµέρωση Υ∆ΟΜ
& ∆ΙΠΕΧΩΣΧ”
3
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΤΟΥ Ν. 4178/2013 «ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ
ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ∆ΟΜΗΣΗΣ − ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΚΑΙ
ΑΛΛΕΣ ∆ΙΑΤΑΞΕΙΣ.»
(ΦΕΚ 174 Α’)
∆ιευκρινίσεις σχετικά µε τον τρόπο διαπίστωσης των αυθαιρέτων κατασκευών και
της εγκατάστασης αυθαίρετης αλλαγής χρήσης.
Α. – Κατ’ αρχάς επισηµαίνουµε τα εξής :
1) Από τα οριζόµενα στην παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 4067/12 όπως ισχύει,
προκύπτει ότι αυθαίρετη και κατεδαφιστέα είναι κάθε κατασκευή που έχει εκτελεστεί :
α) χωρίς οικοδοµική άδεια ή έγκριση εργασιών µικρής κλίµακας ή χωρίς οποιοδήποτε
στοιχείο νοµιµότητας σύµφωνα µε τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις,
β) καθ’ υπέρβαση των ανωτέρω αναφερoµένων στo στοιχείο α,
γ) βάσει άδειας που ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε και
δ) κατά παράβαση γενικών ή ειδικών διατάξεων ή µέγιστων ανοχών, όπως αυτές
καθορίζονται.
Μετά τα παραπάνω και δεδοµένου ότι οι οικοδοµικές άδειες εκδίδονται και οφείλουν
να υλοποιούνται µε ακρίβεια οι εγκεκριµένες µελέτες τους, επισηµαίνουµε ότι ο εντοπισµός
των αυθαιρέτων κατασκευών ή των αυθαιρέτων αλλαγών χρήσης δεν γίνεται µε βάση τα
εγκεκριµένα µεγέθη των οικοδοµικών αδειών, αλλά µε τις εγκεκριµένες µελέτες τους.
2) Ως προς την κύρια χρήση χώρου για την υπαγωγή αυθαίρετης κατασκευής στο ν.
4178/13 λαµβάνεται υπόψη η εγκατεστηµένη προ 28-7-2011 κύρια χρήση, ανεξαρτήτως αν
το ύψος του χώρου είναι µικρότερο από το οριζόµενο από τις ισχύουσες διατάξεις, διότι τα
ύψη που ορίζουν κάθε φορά οι Οικοδοµικοί Κανονισµοί αφορούν σε νόµιµα κτίρια και µόνον.
3) Τα µεγέθη των αυθαιρεσιών, που διαπιστώνονται µετά τον έλεγχο της νοµιµότητας
των υφισταµένων κτισµάτων, συγκρίνονται µε τα επιτρεπόµενα µεγέθη από τους ισχύοντες
όρους και περιορισµούς δόµησης στην περιοχή του ακινήτου, ανεξαρτήτως αν υπολείπονται
ή εάν τα υπερβαίνουν.
Β. – Για τον ευχερέστερο έλεγχο της νοµιµότητας των υφισταµένων κτισµάτων και τον κατ’
επέκταση εντοπισµό των αυθαιρέτων κατασκευών ή της εγκατάστασης αυθαίρετης αλλαγής
χρήσης αναφέρουµε τα εξής :
Ο πρώτος έλεγχος αφορά σε υφιστάµενα κτίσµατα και σε υφιστάµενες χρήσεις,
καθώς και αν αυτά καλύπτονται από τις εγκεκριµένες µελέτες, που συνοδεύουν την
οικοδοµική άδεια.
Σε περίπτωση, που για τα υφιστάµενα κτίσµατα :
1) δεν έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο νοµιµότητας,
σύµφωνα µε τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, πρέπει να προηγηθεί η διερεύνηση αν
υπάγονται σε κάποια από τις περιπτώσεις του άρθρου 2 του ν. 4178/13, µε συνέπεια να
απαγορεύεται η υπαγωγή τους στο ν. 4178/13.
Αναζητούνται αποδεικτικά στοιχεία του χρόνου κατασκευής (προ 28-7-2011) και
εξετάζεται τυχόν δυνατότητα νοµιµοποίησης των αυθαιρεσιών, σύµφωνα µε τους ισχύοντες
όρους και περιορισµούς δόµησης στη θέση του ακινήτου.
4
Ακολουθεί η κατηγοριοποίηση των αυθαιρεσιών, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο
άρθρο 9 του νόµου και η υποβολή στο πληροφοριακό σύστηµα των στοιχείων των
αυθαιρέτων κατασκευών, που πληρούν τις προβλεπόµενες στο ν. 4178/13 προϋποθέσεις,
καθώς και των απαιτουµένων σχετικών δικαιολογητικών και σχεδίων (αποδεικτικά
παλαιότητας κ.λ.π.)
2) έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια και εφ’ όσον από το διενεργηθέντα έλεγχο
διαπιστώνεται η ύπαρξη αυθαιρεσιών, ζητούνται τυχόν νοµιµοποιητικά τους στοιχεία, ώστε
να διερευνηθεί κατά πόσον οι εκτελεσµένες αυθαίρετες κατασκευές ή οι εγκατεστηµένες
αυθαίρετες χρήσεις, εµπίπτουν σε µία από τις εξαιρέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1
του ν. 4178/13.
Στη συνέχεια ελέγχεται αν οι αυθαίρετες κατασκευές ή οι εγκατεστηµένες αυθαίρετες
χρήσεις που δεν έχουν στοιχεία νοµιµότητας υπάγονται σε κάποια από τις περιπτώσεις του
άρθρου 2 του ν. 4178/13, µε συνέπεια αυτές ή τµήµατά τους να απαγορεύεται να υπαχθούν
στο ν. 4178/13.
Αναζητούνται αποδεικτικά στοιχεία του χρόνου κατασκευής (προ 28-7-2011) και
εξετάζεται τυχόν δυνατότητα νοµιµοποίησης των αυθαιρέτων κτισµάτων ή της αυθαίρετης
αλλαγής χρήσης, σύµφωνα µε τους ισχύοντες όρους και περιορισµούς δόµησης στη θέση
του ακινήτου.
Ακολουθεί η κατηγοριοποίηση των αυθαιρεσιών, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο
άρθρο 9 του νόµου και η υποβολή στο πληροφοριακό σύστηµα των στοιχείων των
αυθαιρέτων κατασκευών ή της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, που πληρούν τις
προβλεπόµενες στο ν. 4178/13 προϋποθέσεις, καθώς και των απαιτουµένων σχετικών
δικαιολογητικών και σχεδίων (αποδεικτικά παλαιότητας κ.λ.π.)
3) έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια, αλλά τόσο οι εγκεκριµένες µελέτες από το αρχείο
του ιδιοκτήτη, όσο και ο σχετικός φάκελος από το Αρχείο της οικείας Υ∆ΟΜ δεν είναι
δυνατόν να ανευρεθούν µπορεί να προηγηθεί η διαδικασία που ορίζεται στην παρ. 6γ του
άρθρου 11 του ν. 4178/13, δηλ. η υποβολή στην αρµόδια Υπηρεσία ∆όµησης φακέλου
αποτύπωσης κτιρίου, ο οποίος συµπληρώνει τον απωλεσθέντα φάκελο της οικοδοµικής
άδειας στο αρχείο της Υπηρεσίας ∆όµησης.
Η δηµιουργία του φακέλου αποτύπωσης κτιρίου :
α) συντελεί στη διερεύνηση της νοµιµότητας του υφισταµένου κτιρίου και διευκολύνει
τον εντοπισµό των αυθαιρεσιών και
β) αποτελεί απαραίτητο στοιχείο της Ταυτότητας Κτιρίου του άρθρου 4 του ν.
3843/10, όπως προβλέπεται στο υπό επεξεργασία Π.∆/γµα της παρ. 5 του άρθρου αυτού.
Ακολουθεί η διαδικασία που αναλυτικά περιγράφεται στην προηγούµενη παρ. Β2.
Γ. -
Σε περίπτωση διαπίστωσης αυθαιρέτου ολοκληρωµένου φέροντα οργανισµού ή
τµήµατος κτιρίου µε αυθαίρετο ολοκληρωµένο φέροντα οργανισµό χωρίς στοιχεία πλήρωσης
και χωρίς εγκατεστηµένη χρήση, για την υπαγωγή του στο ν. 4178/13 το ενιαίο ειδικό
πρόστιµο υπολογίζεται κατά τα οριζόµενα στις γενικές και ειδικές διατάξεις των άρθρων 18
και 19, εφαρµόζοντας το µικρότερο συντελεστή χρήσης για την άλλη κατοικία (3β=0,5).
Στην περίπτωση αυτή κατά την υποβολή αίτησης αποπεράτωσης η χρήση που θα
εγκατασταθεί µε την έκδοση της σχετικής άδειας θα είναι αποκλειστικά επιτρεπόµενη,
σύµφωνα µε τους ισχύοντες όρους και περιορισµούς δόµησης στη θέση του ακινήτου.
∆. -
Όσον αφορά στις διακεκριµένες αυτοτελείς ιδιοκτησίες (οριζόντιες ή κάθετες) :
Σύµφωνα µε την παρ. 1.α.ii του άρθρου 3 του ν. 4178/13, επιτρέπεται η µεταβίβαση
διακεκριµένης αυτοτελούς οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, εφ’ όσον δεν έχουν εκτελεστεί
αυθαίρετες κατασκευές καθ’ υπέρβαση της δόµησης, της κάλυψης και του ύψους της
ιδιοκτησίας και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια µη συµπεριλαµβανοµένων των
κοινοκτήτων ή κοινοχρήστων χώρων του ακινήτου.
5
Ειδικότερα στην περίπτωση διαπίστωσης αυθαιρεσιών της Κατηγορίας 3 του άρθρου
9 του ν. 4178/13 στους κοινόκτητους ή κοινόχρηστους χώρους του ακινήτου ή στα
παρακολουθήµατα της ιδιοκτησίας, οι οποίες δεν επαυξάνουν τη δόµηση, την κάλυψη και το
ύψος της διηρηµένης ιδιοκτησίας ο µηχανικός µπορεί να χορηγήσει τη βεβαίωση του άρθρου
3 του ν. 4178/13 και δεν επηρεάζεται η σύνταξη συµβολαιογραφικού εγγράφου, όπως
προκύπτει µε σαφήνεια από τη διατύπωση της παρ. 1.α.ii του άρθρου 3, καθώς και του
άρθρου 28 του ν. 4178/13, όπου προβλέπεται ότι για τις αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 3 δεν
υπάρχει καταληκτική ηµεροµηνία.
Ε. –
Σε κάθε περίπτωση που από τις κείµενες διατάξεις του ν. 4178/13 προβλέπεται
υποχρέωση ολοκλήρωσης της διαδικασίας από το νέο ιδιοκτήτη µε ειδική µνεία στο σχετικό
συµβολαιογραφικό έγγραφο, δεν δηµιουργούνται θέµατα αναδοχής χρέους για τον
αγοραστή, δηλ. καταβολής τελών και δικαιωµάτων επί του υπολοίπου ποσού του ενιαίου
ειδικού προστίµου.
ΣΤ. - ∆ Ι Ε Υ Κ Ρ Ι Ν Ι Σ Ε Ι Σ Κ Α Τ’ Α Ρ Θ Ρ Ο
ΑΡΘΡΟ 1
Παρ. 1 : Η διαπίστωση ύπαρξης αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης
γίνεται κατ’ εφαρµογή των άρθρων 5 παρ. 2 και 22 παρ. 3 του ν. 1577/1985 «Γενικός
Οικοδοµικός Κανονισµός.» ( ΦΕΚ 210 Α’), ο οποίος ίσχυε στις 28-7-2011 και όχι κατά τις
διατάξεις του µεταγενέστερου ν. 4067/12 «Νέος Οικοδοµικός Κανονισµός» ( ΦΕΚ 79 Α’).
2)
Παρ. 2β : Στην παράγραφο αυτή υπάγονται αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές
χρήσης, που αποδεδειγµένα προϋφίστανται της 27-7-1977 (ηµεροµηνίας δηµοσίευσης του ν.
651/77) και βρίσκονται εντός οικισµών προϋφισταµένων του 1923 και της περιφέρειας αυτών
και οι οποίοι είχαν καθοριστεί µέχρι 6-12-1977 µε απόφαση του οικείου Νοµάρχη, που έχει
δηµοσιευτεί στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, ως αποµακρυσµένοι ορεινοί ή
θεοµηνιόπληκτοι ή ότι βρίσκονται σε παραµεθόριες περιοχές.
3)
Παρ. 2δ : ∆εν έχουν υποχρέωση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/13 αυθαίρετα
κτίσµατα που έχουν δηλωθεί µε το ν. 410/68 ή το ν. 720/77, δεδοµένου ότι καλύπτονται από
τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 15 του ν. 1337/83.
Επίσης δεν έχουν υποχρέωση υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/13 αυθαίρετα
κτίσµατα που έχουν δηλωθεί µε το ν. 1337/83 (των παρ. 4 και 5 του άρθρου 15 / α’ και β’
φάση).
4)
Παρ. 2ζ : Η έκφραση «ή του σχετικού παραβόλου» αφορά τις περιπτώσεις, που το
πρόστιµο των ρυθµισµένων αυθαιρεσιών περιορίζεται αποκλειστικά σε καταβολή
παραβόλου σύµφωνα µε τις σχετικές διατάξεις των ν. 4014/11 ή ν. 4178/13.
1)
ΑΡΘΡΟ 2
5)
Παρ. 2α : Απαγορεύεται η υπαγωγή στις διατάξεις του ν. 4178/13 αυθαίρετης κατασκευής
ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης σε κοινόχρηστους χώρους της πόλης ή του οικισµού, µε την
επιφύλαξη του εδαφίου δ της παρ. Γ του άρθρου 9 του νόµου. Στην έννοια των
κοινοχρήστων χώρων της πόλης δεν περιλαµβάνονται οι εγκεκριµένοι κοινωφελείς χώροι της
πόλης. Η εξαίρεση αφορά αποκλειστικά δικαιούχους αποζηµίωσης για κατασκευές που
προϋφίσταντο της έγκρισης της απαλλοτρίωσης.
Στην παρούσα παράγραφο αναφέρεται το εδάφιο ιστ της παρ. Γ. Κατηγορία 3 του
άρθρου 9 και οι παρ. 16 και 22 του άρθρου 23 ν. 4178/13.
6
Παρ. 2β : Στην παρούσα παράγραφο αναφέρεται το εδάφιο ιστ της παρ. Γ. Κατηγορία 3
του άρθρου 9 ν. 4178/13.
7)
Παρ. 2γ : Στην παρούσα παράγραφο αναφέρεται το εδάφιο ιστ της παρ. Γ. Κατηγορία 3
του άρθρου 9 ν. 4178/13.
8)
Παρ. 2δ : Κατά τις ισχύουσες διατάξεις η ζώνη ορίζεται από τον άξονα της οδού ή το όριο
απαλλοτρίωσης κατά περίπτωση. Η αναφερόµενη εξαίρεση αφορά αυθαίρετες κατασκευές
σε γήπεδα που έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια.
9)
Παρ. 2ε : Στην παρούσα παράγραφο αναφέρεται η παρ. 20 του άρθρου 23 του ν.
4178/13.
10) Παρ. 2ζ : Για αυθαίρετες κατασκευές στον αιγιαλό γίνεται σχετική αναφορά στην παρ. 8
του άρθρου 23 του ν. 4178/13.
11) Παρ. 2η : Στην παρούσα παράγραφο αναφέρεται η παρ. 19 του άρθρου 23 του ν.
4178/13. Η εξαίρεση αφορά αποκλειστικά πολίτες που δικαιούνται αποζηµίωσης.
12) Παρ. 2ιγ : Στην παρούσα παράγραφο αναφέρεται η παρ. 21 του άρθρου 23 του ν.
4178/13.
13) Παρ. 2ιδ : Η υπαγωγή αυθαιρέτων σε διατηρητέα κτίρια είναι δυνατή µόνον κατά τα
οριζόµενα στο άρθρο 14 του νόµου. Η απαγόρευση αφορά στην υπαγωγή στο ν. 4178/13
αυθαιρεσιών σε µνηµεία.
14) Παρ. 2ιε : Εφαρµόζεται σε επικινδύνως ετοιµόρροπο κτίριο, σύµφωνα µε τις διατάξεις του
Π.∆. 13/22-4-1929 «Περί επικινδύνων οικοδοµών» (ΦΕΚ 153 Α’), όπως ισχύει.
6)
ΑΡΘΡΟ 3
Παρ. 1β : Η διάταξη αφορά τη βεβαίωση µηχανικού για τις αυθαίρετες κατασκευές της
περίπτωσης ζ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 1, όπως προκύπτει µε σαφήνεια από τη
διατύπωση της διάταξης.
16) Παρ. 1γ : ∆εδοµένου ότι οι δυνατές µεθοδολογίες εξάρτησης ενός τοπογραφικού
διαγράµµατος από το κρατικό σύστηµα συντεταγµένων χρησιµοποιούν είτε τριγωνοµετρικά
σηµεία, είτε το Ελληνικό Σύστηµα Εντοπισµού – HEPOS, η µεθοδολογία εξάρτησης θα
συµπληρώνεται στο τοπογραφικό διάγραµµα σύµφωνα µε το υπόδειγµα τοπογραφικού
διαγράµµατος για τη χορήγηση έγκρισης δόµησης, το οποίο έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα
του ΥΠΕΚΑ βάσει του υπ’ αριθ.πρωτ.οικ. 1205/14-03-2013 εγγράφου του Γενικού
Γραµµατέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος.
17) Παρ. 1γ, εδάφια i,ii : Τοπογραφικό διάγραµµα απαιτείται σε εντός σχεδίου περιοχές ή
εντός ορίων οικισµού, όπου δεν έχει καταρτιστεί συµβολαιογραφική πράξη σύστασης
οριζοντίων / καθέτων ιδιοκτησιών ή δεν έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια ή δεν έχει κυρωθεί η
σχετική πράξη εφαρµογής.
18) Παρ. 1ε : Μετά την ενεργοποίηση της δυνατότητας του πληροφοριακού συστήµατος να
υποδέχεται τα τοπογραφικά διαγράµµατα που συνοδεύουν τη βεβαίωση της παρ. 1γ του
άρθρου 3 του ν. 4178/13, στα συµβόλαια που θα συντάσσονται θα προσαρτώνται
εκτυπωµένα αντίγραφα από το πληροφοριακό σύστηµα, ως αυτά θα καθοριστούν ειδικά.
19) Παρ. 2 : Αφορά συµβολαιογραφικά έγγραφα σε νέα κτίρια που έχουν ανεγερθεί µε βάση
άδεια δόµησης µετά την ισχύ του ν. 4030/11.
20) Παρ. 3 : Εφαρµόζεται κατά τη σύνταξη συµβολαιογραφικών εγγράφων που αφορούν σε
δικαιοπραξίες µεταβίβασης ακινήτων µε αυθαιρεσίες που έχουν υπαχθεί στο ν. 4014/11 (υπό
τις επιφυλάξεις των ειδικότερων διατάξεων περί µεταφοράς των στοιχείων κατά τις διατάξεις
του ν. 4178/13) και στο ν. 4178/13. ∆εν απαιτείται σε περίπτωση αυθαιρεσιών που έχουν
υπαχθεί σε προγενέστερους νόµους και δεν έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 4178/13.
15)
ΑΡΘΡΟ 4
7
Παρ. 1 : Αφορά στον τρόπο σύνταξης των τοπογραφικών διαγραµµάτων, όπως ορίζεται
στα δύο πρώτα εδάφια της παρ. 1γ του άρθρου 3 του ν. 4178/13, ο οποίος εφαρµόζεται
υποχρεωτικά εφεξής, όπου από τις ισχύουσες ή τις µελλοντικές διατάξεις προβλέπεται η
σύνταξη τοπογραφικού διαγράµµατος.
Εποµένως εφεξής κάθε τοπογραφικό διάγραµµα απαιτείται να είναι εξαρτηµένο από
το κρατικό σύστηµα συντεταγµένων, συνοδευόµενο από τη µεθοδολογία εξάρτησης και τις
συντεταγµένες των τριγωνοµετρικών σηµείων του κρατικού συστήµατος συντεταγµένων, που
χρησιµοποιήθηκαν για την εξάρτηση και επιπλέον σε περίπτωση που το οικόπεδο
προέρχεται από πράξη εφαρµογής και διαθέτει συντεταγµένες σε σύστηµα αναφοράς
διαφορετικό από το ΕΓΣΑ ’87, θα πρέπει να αναφέρονται και οι συντεταγµένες σύµφωνα µε
αυτό.
22) Παρ. 2 : Θεσµοθετείται ποσοστό αποδεκτής απόκλισης αποκλειστικά επί του εµβαδού
οικοπέδου/γηπέδου. Η αποδοχή της απόκλισης δεν προσδίδει στοιχεία νοµιµότητας σε
τυχόν αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, σύµφωνα και µε τα
αναφερόµενα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α του ν. 4178/13.
21)
ΑΡΘΡΟ 5
Παρ. 2 : ∆εν προβλέπεται στις διατάξεις του νόµου περιορισµός ως προς το χρόνο
σύνταξης του συµβολαιογραφικού προσυµφώνου, δηλ. αυτό µπορεί να έχει συνταχθεί είτε
προ, είτε µετά την ισχύ του ν. 4178/13, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να αναφέρονται
οι προϋποθέσεις της διάταξης.
24) Παρ. 3 : Η υπαγωγή στο ν. 4178/13 γίνεται µετά την κατάθεση της προβλεπόµενης
αγωγής στο κατά τόπον αρµόδιο Μονοµελές Πρωτοδικείο. Αντίγραφο αυτής εισάγεται στο
πληροφοριακό σύστηµα.
23)
ΑΡΘΡΟ 7
Παρ. 1 : ∆ιατηρείται η 28-7-2011 ως ηµεροµηνία προστασίας του δοµηµένου
περιβάλλοντος, καταγραφής και εντοπισµού των νέων αυθαιρέτων.
26) Παρ. 2 : Η υπαγωγή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης χώρου στο ν. 4178/13 είναι δυνατή
ακόµη και αν δεν υποβληθεί έγγραφο φορολογικής ή άλλης δηµόσιας αρχής, αλλά στην
περίπτωση αυτή για τον υπολογισµό του προστίµου θεωρείται ως χρόνος αλλαγής χρήσης η
1.1.2004.
∆ιευκρινίζεται ότι τα ως άνω σχετικά µε την απόδειξη του χρόνου κατασκευής
ισχύουν αναλογικά και για τις περιπτώσεις κατασκευής αυθαίρετου παταριού, αυθαίρετου
υπογείου και αυθαίρετης µετατροπής ηµιϋπαίθριου χώρου σε κλειστό χώρο κύριας χρήσης.
25)
ΑΡΘΡΟ 9
27)
Παρ. Α. Κατηγορία 1 : Ως αυθαίρετη κατασκευή νοείται και η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης.
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κτίρια που έχουν αποκλειστικά χρήση κατοικίας και
στα οποία διαπιστώνονται αυθαίρετες κατασκευές µε χρήση κατοικίας, καθώς και αυθαίρετες
αλλαγές χρήσης βοηθητικών χώρων σε κύριους χώρους µε χρήση κατοικίας. Εξαιρούνται
κατοικίες που έχουν προκύψει από αυθαίρετη αλλαγή χρήσης ειδικών κτιρίων.
Σε περίπτωση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης από βοηθητική χρήση σε κύρια χρήση
κατοικία υποβάλλονται δηµόσια έγγραφα αποδεικτικά του χρόνου της αυθαίρετης αλλαγής
χρήσης.
Στις περιπτώσεις όπου έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, η υπαγωγή κατά
τις διατάξεις του παρόντος άρθρου γίνεται υποχρεωτικώς ανά διηρηµένη ιδιοκτησία,
ανεξαρτήτως αν ο ίδιος ιδιοκτήτης έχει περισσότερες διηρηµένες ιδιοκτησίες.
8
Το ύψος του παραβόλου δεν επηρεάζεται από το µέγεθος της επιφάνειας των
αυθαιρέτων κατασκευών.
Οι αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης της Κατηγορίας αυτής
µπορούν να συνδυαστούν στο πληροφοριακό σύστηµα µε αυθαίρετες κατασκευές ή
αυθαίρετες αλλαγές χρήσης οποιασδήποτε άλλης Κατηγορίας.
28) Παρ. Β. Κατηγορία 2 : Ως αυθαίρετη κατασκευή νοείται και η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης.
∆εν προκύπτει υποχρέωση υπαγωγής αυθαίρετης αλλαγής χρήσης χώρων από
κύρια χρήση (κατοικία, κατάστηµα) σε κύρια χρήση (κατοικία, κατάστηµα) προ 1.1.1983,
δεδοµένου ότι η έννοια της αλλαγής χρήσης καθιερώθηκε µε το άρθρο 5 του ν. 1577/85.
Εξαιρείται η εγκατάσταση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης κύριων χώρων σε χρήση ειδικών
κτιρίων υπολογιζοµένου του προστίµου σύµφωνα µε την παρ. 5β του άρθρου 18 του ν.
4178/13.
Οι περιπτώσεις αυθαίρετης αλλαγής χρήσης βοηθητικών χώρων σε χώρους κύριας
χρήσης προ 1.1.1983 υπάγονται στις διατάξεις της κατηγορίας αυτής και υποβάλλονται
δηµόσια έγγραφα αποδεικτικά του χρόνου της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης.
∆εν είναι δυνατή η υπαγωγή στην παρούσα κατηγορία αυθαίρετης κατασκευής προ
1.1.1983 σε αυτοτελή ιδιοκτησία, αν υπάρχουν και άλλες αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές
χρήσεις οι οποίες πραγµατοποιήθηκαν ή εγκαταστάθηκαν µεταγενέστερα του έτους 1983
στο ακίνητο από άλλον ιδιοκτήτη.
Οι αυθαιρεσίες της Κατηγορίας αυτής, στο πληροφοριακό σύστηµα µπορούν να
συνδυαστούν µόνο µε αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 1 και 3.
29) Παρ. Γ. Κατηγορία 3 : Για τις αυθαιρεσίες της κατηγορίας αυτής καταβάλλεται παράβολο
500 ευρώ ανεξαρτήτως του αριθµού αυτών. Στην Τεχνική Έκθεση που υποβάλλεται στο
πληροφοριακό σύστηµα δεν απαιτείται αναλυτική περιγραφή των αυθαιρέτων µικρών
παραβάσεων που ρυθµίζονται, αλλά η γενική διατύπωση ότι αυτές υπάγονται στην
Κατηγορία 3.
Από τη γραµµατική προσέγγιση προκύπτει ότι όπου ο νοµοθέτης ήθελε να αφορά
περισσότερες της µιας αυθαίρετες µικρές παραβάσεις, χρησιµοποιεί πληθυντικό αριθµό.
Οι παραβάσεις των εδαφίων θ και ιγ, που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις των
διαστάσεων που τίθενται µε την παρούσα κατηγορία, δεν θεωρούνται ως αυθαίρετες µικρές
παραβάσεις, ώστε να υπαχθούν στη Κατηγορία αυτή. Σε περίπτωση παραβάσεων που δεν
πληρούν τις προϋποθέσεις των διαστάσεων που τίθενται µε την παρούσα κατηγορία,
εφαρµόζεται η παρ. 5 του άρθρου 18 του νόµου και στο φύλλο καταγραφής επιλέγεται κατά
περίπτωση οποιαδήποτε άλλη κατηγορία πλην της Γ.
Οι περιπτώσεις αυθαιρέτων ανοιχτών εξωστών ανεξαρτήτως µεγέθους, που
υφίστανται προ ν. 1577/85 υπάγονται στο εδάφιο δ της παρούσας Κατηγορίας, δεδοµένου
ότι δεν ίσχυε περιορισµός της επιφανείας τους από τις τότε ισχύουσες πολεοδοµικές
διατάξεις, µε αποτέλεσµα να µην προκύπτει η υπέρβαση επιφάνειας των εξωστών, που
ορίζεται στο εδάφιο αυτό.
30) Παρ. Γ. Κατηγορία 3, εδαφ. η : Ως δεξαµενές νερού θεωρούνται οι δεξαµενές συλλογής
οµβρίων υδάτων και δεν περιλαµβάνονται οι πισίνες.
31) Παρ. Γ. Κατηγορία 3, εδαφ. ιη : Εφαρµόζεται µόνο σε βιοµηχανικά-βιοτεχνικά κτίρια µε
οικοδοµική άδεια.
32) Παρ. ∆ Κατηγορία 4, εδαφ. α : Ως « ..παρ. 2 του άρθρου 8.. » νοείται το δεύτερο εδάφιο
της πρώτης παραγράφου του άρθρου 8 του νόµου.
33)
Παρ. ∆ Κατηγορία 4, εδαφ. αα : Σε περίπτωση συγκυριότητας ακινήτου και
κατ’ ανάλογη εφαρµογή της παρ. 2 του άρθρου 18 του νόµου, για τον υπολογισµό του
ποσοστού των υπερβάσεων των αυθαιρεσιών, τα µεγέθη τους συγκρίνονται µε το µέρος των
πολεοδοµικών µεγεθών της οικοδοµικής άδειας, που αναλογεί στο ποσοστό συνιδιοκτησίας
της οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας εκάστου συγκυρίου. Τα ποσοστά υπέρβασης δεν είναι
απαραίτητο να συντρέχουν αθροιστικά για όλα τα µεγέθη προκειµένου η υπαγωγή να γίνει
στη συγκεκριµένη κατηγορία.
34) Παρ. ∆ Κατηγορία 4, γ : Η επιφύλαξη της περίπτωσης αα’ εφαρµόζεται για όλους τους
αναφερόµενους νόµους.
9
35)
Παρ. Ε Κατηγορία 5, : Πρέπει να εξασφαλίζονται σωρευτικά οι προϋποθέσεις των
εδαφίων γ, δ και ε της παραγράφου.
ΑΡΘΡΟ 11
Παρ. 1 : Στις περιπτώσεις περισσοτέρων αυθαιρέτων κτιρίων ή/και αυτοτελών
διηρηµένων ιδιοκτησιών στο οικόπεδο/γήπεδο ο ιδιοκτήτης ή οι συνιδιοκτήτες µπορούν από
κοινού να υποβάλουν µία ή περισσότερες αιτήσεις υπαγωγής αυθαιρέτων στο ν. 4178/13.
Το γεγονός αυτό δεν επηρεάζει τον αριθµό των βεβαιώσεων µηχανικού που τυχόν θα
απαιτηθούν για τη σύνταξη συµβολαιογραφικών πράξεων.
37) Παρ. 1δii : Ως τµήµατα αποκλειστικής χρήσης νοούνται τα τµήµατα που ορίζονται από τη
σύσταση οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας ή τον κανονισµό, που έχει µετεγγραφεί νοµίµως,
ανεξαρτήτως των ειδικότερα αναφεροµένων σε ιδιωτικά συµφωνητικά που ρυθµίζουν τη
σχέση των συνιδιοκτητών µεταξύ τους.
38) Παρ. 1δiv και 1ε : ∆εν προβλέπεται στις διατάξεις του νόµου περιορισµός ως προς το
χρόνο σύνταξης του συµβολαιογραφικού προσυµφώνου, δηλ. αυτό µπορεί να έχει συνταχθεί
είτε προ, είτε µετά την ισχύ του ν. 4178/13, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να
αναφέρονται οι προϋποθέσεις της διάταξης.
39) Παρ. 6α, iv : Στην περίπτωση που η πραγµατική κατάσταση συµφωνεί µε τα σχέδια της
σύστασης διηρηµένων ιδιοκτησιών, είναι δυνατή η υποβολή της κάτοψης που επισυνάπτεται
στη σύσταση και δεν απαιτείται να προβεί ο µηχανικός στη σύνταξη νέου σχεδίου κάτοψης.
Κατά τα λοιπά ο έλεγχος των αυθαιρεσιών γίνεται σύµφωνα µε τα εγκεκριµένα σχέδια
της οικοδοµικής άδειας.
40) Παρ. 6γ : Οι εισφορές και κρατήσεις αφορούν µόνο στην αµοιβή αποτύπωσης.
41) Παρ. 8α : Ως επικρατούσα χρήση νοείται η χρήση που καλύπτει ποσοστό µεγαλύτερο του
50% της επιφάνειας των υφισταµένων χρήσεων (νοµίµων και αυθαιρέτων), µη
συµπεριλαµβανοµένης της επιφάνειας των κοινοχρήστων χώρων του κλιµακοστασίου.
36)
ΑΡΘΡΟ 12
Παρ. 2 : Αναφέρεται σε αυθαίρετη κατασκευή ανεξαρτήτως της αναφοράς ως «πρόχειρη»
και δεν απαιτείται ανάλογη τροποποίηση του κειµένου της Τεχνικής Έκθεσης µηχανικού στις
περιπτώσεις πρόχειρης κατασκευής που έχει υπαχθεί στο ν. 4014/11.
43) Παρ. 3 : Το σύστηµα ενηµερώνεται µόνο µε τις θετικές κρίσεις της επιτροπής.
42)
ΑΡΘΡΟ 13
44)
Ως αυθαίρετη κατασκευή νοείται και η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης.
Παρ. 1 : Κατά τη γραµµατική διατύπωση της διάταξης σε παραδοσιακό οικισµό ή τµήµα
πόλης υπάγονται στο ν. 4178/13 αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις
ανεξαρτήτως µεγέθους ως ακολούθως :
α) εφ’ όσον έχουν ολοκληρωθεί πριν τη δηµοσίευση της διοικητικής πράξης χαρακτηρισµού
του οικισµού ή τµήµατος πόλης ως παραδοσιακού,
β) εφ’ όσον έχουν ολοκληρωθεί πριν τη δηµοσίευση της διοικητικής πράξης χαρακτηρισµού
παραδοσιακού τµήµατος πόλης ή παραδοσιακού οικισµού άνω των 5.000 κατ. καθώς και
γ) εφ’ όσον έχουν ολοκληρωθεί µεταγενέστερα της διοικητικής πράξης χαρακτηρισµού
παραδοσιακού τµήµατος πόλης ή παραδοσιακού οικισµού άνω των 5.000 κατ. και υπό την
προϋπόθεση οτι προσκοµίζεται τεχνική έκθεση αρµόδιου µηχανικού στην οποία αναλύεται
ότι η αυθαίρετη κατασκευή προσαρµόζεται και δεν αντίκειται στους γενικούς µορφολογικούς
κανόνες που τίθενται από τις ειδικές διατάξεις. Η προσαρµογή αφορά στους γενικούς
µορφολογικούς κανόνες και όχι στους ισχύοντες όρους και περιορισµούς δόµησης.
10
Παρ. 2α : Υποβάλλονται τα δικαιολογητικά της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4178/13,
σύµφωνα µε τα οποία αποφαίνεται η αρµόδια επιτροπή και µε τη θετική κρίση της
ενηµερώνει τον αρµόδιο φορέα διαχείρισης του πληροφοριακού συστήµατος, σύµφωνα µε τα
οριζόµενα στην παρ. 3.
46) Παρ. 6 : Ως ανεξάρτητες νέες κατασκευές για τις οποίες εφαρµόζεται ο περιορισµός της
διάταξης είναι νέες κατασκευές, δηλ. στατικά και λειτουργικά ανεξάρτητες και σε απόσταση
από τα υφιστάµενα κτίσµατα, οι οποίες έχουν υπέρβαση µεγαλύτερη του 10% οποιουδήποτε
όρου δόµησης.
Υφιστάµενα κτίσµατα για την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου είναι τα κτίρια τα
οποία έχουν ανεγερθεί µε ή χωρίς οικοδοµική άδεια έως την κήρυξη του οικισµού ως
παραδοσιακού, καθώς και όσα έχουν ανεγερθεί µε οικοδοµική άδεια µετά την κήρυξη
του οικισµού ως παραδοσιακού και έχει αποπερατωθεί ο φέρων οργανισµός ως 28-72011.
45)
ΑΡΘΡΟ 17
Κύρια κατοικία είναι αυτή που αναγράφεται στη φορολογική δήλωση ως κύρια κατοικία.
Παρ. 1 : Οι ρυθµίσεις της παραγράφου αυτής εφαρµόζονται για αυθαίρετες κατασκευές και
αυθαίρετες αλλαγές χρήσης χωρίς τον περιορισµό κύριας κατοικίας.
48) Παρ. 1, 2 : Η φορολογική επιβάρυνση ατόµου από άτοµο µε ειδικές ανάγκες
αποδεικνύεται από τα στοιχεία της τελευταίας φορολογικής δήλωσης, η οποία και
υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα.
49) Παρ. 2 : Ατοµικό ή Οικογενειακό εισόδηµα είναι αυτό που προκύπτει από τη φορολογική
δήλωση, η οποία και υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα.
50) Παρ. 3 : Το δεύτερο εδάφιο αφορά όλους τους µόνιµους κατοίκους της Θράκης, παρά
τα αναφερόµενα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α του νόµου.
Παρ. 5 : Για δευτερεύουσα κατοικία επιφάνειας µεγαλύτερης των 80 τ.µ. η µείωση του
51)
ενιαίου ειδικού προστίµου εφαρµόζεται µόνο στην επιφάνεια των 80 τ.µ. σε ένα φύλλο
καταγραφής και η επιπλέον επιφάνεια σε άλλο φύλλο καταγραφής, υπολογιζοµένου του
ενιαίου ειδικού προστίµου χωρίς τη ανωτέρω µείωση.
52) Παρ. 5, 6 : Η απόδειξη της πλήρωσης των προϋποθέσεων για τους πολύτεκνους,
τρίτεκνους και τις µονογενεϊκές οικογένειες γίνεται µέσω των στοιχείων της φορολογικής
δήλωσης (προστατευόµενα µέλη), η οποία και υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα.
Ειδικά για τις µονογονεϊκές οικογένειες, κατά το σκοπό της διάταξης, εφ’ όσον η
αίτηση υπαγωγής υποβάλλεται από τον επικαρπωτή, η προϋπόθεση της κύριας κατοικίας θα
πρέπει να αποδεικνύεται από την φορολογική δήλωση είτε του επικαρπωτή, είτε του ψιλού
κυρίου-τέκνου του επικαρπωτή της µονογεϊκής οικογένειας.
47)
ΑΡΘΡΟ 18
Όταν συνυπάρχουν αυθαίρετες µικρές παραβάσεις της Κατηγορίας 3 µε αυθαίρετες
κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης άλλων κατηγοριών, το παράβολο της Κατηγορίας
3 είναι ανεξάρτητο και δεν συµψηφίζεται µε το παράβολο των λοιπών κατηγοριών.
53) Παρ. 5α : Σε περίπτωση που στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β’ του νόµου δεν περιλαµβάνεται τιµή
µονάδος της αυθαίρετης κατασκευής, λαµβάνεται η τιµή µονάδος τιµολογίων αγοράς.
54) Παρ. 5β : Υπάγεται στην παρούσα παράγραφο η µετατροπή ισόγειου βοηθητικού χώρου
σε κλειστό χώρο στάθµευσης αυτοκινήτου.
ΑΡΘΡΟ 19
55)
Παρ. 2 : Κατά τη ρητή διατύπωση του τελευταίου εδαφίου της παρούσας παραγράφου, για
τον υπολογισµό του προστίµου των αυθαιρεσιών που περιγράφονται στην παράγραφο αυτή
11
και αφορά σε ακίνητα του άρθρου 13 του ν. 4178/13 δεν εφαρµόζεται ο αναλυτικός
προϋπολογισµός, αλλά συντελεστής ύψους.
56) Παρ. 3 : Το κατά πόσον η κατοικία είναι κύρια και µοναδική προκύπτει από τα στοιχεία της
φορολογικής δήλωσης, η οποία και υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα.
Για την κύρια και µοναδική κατοικία επιφάνειας µεγαλύτερης των 70 τ.µ. η µείωση του ενιαίου
ειδικού προστίµου εφαρµόζεται µόνο στην επιφάνεια των 70 τ.µ. σε ένα φύλλο καταγραφής
και η επιπλέον επιφάνεια σε άλλο φύλλο καταγραφής, υπολογιζοµένου του ενιαίου ειδικού
προστίµου χωρίς τη ανωτέρω µείωση.
57) Παρ. 5 : Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου αυτής αφορά στον τρόπο υπολογισµού του
ενιαίου ειδικού προστίµου αυθαίρετης αλλαγής χρήσης από κύρια χρήση σε κύρια, εντός
νοµίµου περιγράµµατος κτιρίου, στις περιπτώσεις όπου επέρχεται αύξηση του συντελεστή
δόµησης από την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης :
α) Για την επιφάνεια που έχει γίνει αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από κύρια χρήση σε κύρια και
δεν αντίκειται ως προς το µέγεθος στις ισχύουσες διατάξεις, εφαρµόζεται η παρ. 5 του
άρθρου 18.
β) Για την επιπλέον επιφάνεια που έχει γίνει αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από κύρια χρήση σε
κύρια και η οποία αντίκειται στις ισχύουσες διατάξεις ως προς το µέγεθος, εφαρµόζεται
συντελεστής αλλαγής χρήσης κατά το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου.
γ) Για την επιφάνεια της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης βοηθητικών χώρων σε χώρους κύριας
χρήσης εφαρµόζεται συντελεστής δόµησης κατά το δεύτερο εδάφιο της παρούσας
παραγράφου.
δ) Κατά τα λοιπά εφαρµόζονται οι συντελεστές που προβλέπονται στις γενικές διατάξεις
υπολογισµού του ενιαίου ειδικού προστίµου (οικ. άδεια, εντός ή εκτός σχεδίου, παλαιότητα,
κ.λ.π.)
ΑΡΘΡΟ 21
58)
Οι προθεσµίες πληρωµών, εκπτώσεων και προσαυξήσεων ορίζονται αναλυτικά στην υπ’
αριθ. 2254/30-8-2013 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής
(ΦΕΚ 2184 Β’/5-9-2013).
ΑΡΘΡΟ 22
59)
Παρ. 1 : α) Η διαπιστωτική πράξη του οικείου ∆ήµου δεν απαιτείται εάν στην
Περιφερειακή Ενότητα δεν έχει καθοριστεί τιµή ζώνης µεγαλύτερη των 2.200 ευρώ.
β) Όταν στην περιοχή του ακινήτου δεν έχει καθοριστεί τιµή ζώνης λαµβάνεται υπόψη
η ελάχιστη τιµή ζώνης που ισχύει στην Τοπική ή ∆ηµοτική Κοινότητα (του Καλλικακρατικού
∆ήµου) όπου βρίσκεται το ακίνητο. Όταν στην οικεία Τοπική ή ∆ηµοτική Κοινότητα δεν έχει
καθοριστεί τιµή ζώνης τότε εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του οικείου ∆ήµου η οποία
αναφέρει σε τι ποσοστό της έκτασης της ∆ηµοτικής Κοινότητας έχει καθοριστεί µέγιστη τιµή
ζώνης που υπερβαίνει τα 2.200 ευρώ.
Εάν δεν υπάρχει µέγιστη τιµή ζώνης που υπερβαίνει τα 2.200 ευρώ σε ποσοστό
µεγαλύτερο του 10% της έκτασης της ∆ηµοτικής Κοινότητας, λαµβάνεται υπόψη η ελάχιστη
τιµή ζώνης που ισχύει στην Περιφερειακή ενότητα.
Εάν υπάρχει τιµή ζώνης που υπερβαίνει τα 2.200 ευρώ σε ποσοστό µεγαλύτερο το
10% της έκτασης της ∆ηµοτικής Κοινότητας, λαµβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιµή ζώνης που
ισχύει στην έκταση του οικείου ∆ήµου.
ΑΡΘΡΟ 23
60)
Παρ. 1α : Τα τέσσερα τελευταία εδάφια της παραγράφου αναφέρονται σε ειδική κατηγορία
κτισµάτων, δηλ. σε περιπτώσεις κτισµάτων τα οποία για οποιονδήποτε λόγο κρίνονται ως
αυθαίρετα ή µε πράξη της ∆ιοίκησης ή µε ∆ικαστική απόφαση.
12
∆ιατηρούνται οι νοµίµως εκδοθείσες άδειες λειτουργίας ή άλλες διοικητικές πράξεις, εφ’ όσον
καταβληθεί το 10% του ειδικού παραβόλου διατήρησης άδειας λειτουργίας, το οποίο επέχει
θέση προστίµου. Κατά τα λοιπά εφαρµόζονται τα οριζόµενα στην παρ. 1β του ιδίου άρθρου.
61) Παρ. 1β : Μετά τη διόρθωση των στοιχείων της δήλωσης, λόγω αδυναµίας έκδοσης
άδειας νοµιµοποίησης, δεν εφαρµόζονται τα οριζόµενα στην παράγραφο 5 του άρθρου 21
(εκ παραδροµής γίνεται αναφορά στο άρθρο 25)
62) Παρ. 10 : Καταβάλλεται παράβολο 500 ευρώ ανά όροφο και την αίτηση υποβάλλει
οποιοσδήποτε ενδιαφερόµενος ιδιοκτήτης διαµερίσµατος. Σε περίπτωση που η αποτύπωση
του ορόφου έχει γίνει µε τη συναίνεση των λοιπών ιδιοκτητών διαµερισµάτων του ορόφου η
υπαγωγή καλύπτει και αυτούς.
63) Παρ. 11 : Ως ειδικό πρόστιµο καταβάλλεται εφάπαξ το ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ
και δεν καταβάλλεται παράβολο.
64) Παρ. 12 : Στις διατάξεις του ν. 4178/13 υπάγονται αυθαίρετα κτίρια ή αυθαίρετες αλλαγές
χρήσης που έχουν κατασκευαστεί κατά παρέκκλιση των όρων δόµησης και χρήσεων που
ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής. ∆εν ισχύουν οι περιορισµοί της παρ. 6 του άρθρου 13,
αλλά απαιτείται έγκριση της επιτροπής του άρθρου 12 του νόµου.
65) Παρ. 13γ : Στα κτίσµατα προσωρινής διαµονής δεν περιλαµβάνονται οι σταυλικές
εγκαταστάσεις. Η επιφάνεια των 35 τ.µ. είναι περιορισµός της συνολικής επιφάνειας
περισσοτέρων κτισµάτων προσωρινής διαµονής.
Υπάγονται στις διατάξεις του ν. 4178/13 οι περιπτώσεις κτισµάτων προσωρινής
διαµονής συνολικής επιφάνειας µεγαλύτερης των 35 τ.µ. Στις περιπτώσεις αυτές η επιφάνεια
των 35 τ.µ. καλύπτεται µε το παράβολο των 300 ευρώ και η επιπλέον επιφάνεια
καταχωρείται σε άλλο φύλλο καταγραφής υπολογιζοµένου του ενιαίου ειδικού προστίµου
κατά τις γενικές διατάξεις.
66) Παρ. 16 : Στις διατάξεις της παραγράφου αυτής γίνεται αναφορά σε αυθαίρετες
κατασκευές όπως ορίζονται στο άρθρο 2 περ. 74 και στο άρθρο 21 του ν. 4067/2012,
δηλαδή σε προσωρινές κατασκευές σε χώρους που έχουν παραχωρηθεί νοµίµως για
συγκεκριµένη εµπορική εκµετάλλευση ή χρήση τραπεζοκαθισµάτων από φορείς του
∆ηµοσίου ή ΟΤΑ.
Ειδικότερα για τις περιπτώσεις αυτές, από την υπαγωγή τους στις διατάξεις του
παρόντος νόµου, παρέχεται διετής προθεσµία αναστολής. Μετά την παρέλευση όµως της ως
άνω διετούς προθεσµίας οι κατασκευές αυτές προβλέπεται ρητά ότι ή θα πρέπει να
προσαρµοστούν ή σε διαφορετική περίπτωση να αποµακρυνθούν από τους χώρους που
είναι εγκατεστηµένες.
Περαιτέρω για την προσαρµογή και αδειοδότηση των αυθαιρέτων κατασκευών, καθώς
και για την εγκατάσταση νέων προσωρινών κατασκευών εντός κοινοχρήστων χώρων κατά
τα οριζόµενα στο άρθρο 21 του ν. 4067/12 αναφέρονται τα ακόλουθα :
Για την εφαρµογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής δεν απαιτείται, όταν αφορά σε
εγκρίσεις αρχιτεκτονικών µελετών σχετικά µε τις αναφερόµενες στο άρθρο 2 περ. 74 και στο
21 του ν. 4067/2012 (ΝΟΚ) προσωρινές κατασκευές, να έχει εκδοθεί η προβλεπόµενη στο
στοιχείο ε του παραγράφου αυτής Υπουργική απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής
Πρέπει όµως άµεσα, λόγω της ως άνω τιθέµενης εκ του νόµου διετούς προθεσµίας,
κάθε ∆ήµος µε ευθύνη του, να εκπονήσει πρότυπη αρχιτεκτονική µελέτη στην οποία θα
περιγράφονται, σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του νόµου, οι µορφολογικοί κανόνες, το είδος, το
µέγεθος και τα χρησιµοποιούµενα υλικά καθώς και ότι αυτή αφορά σε προσωρινές
κατασκευές.
Στη συνέχεια, µετά από απόφαση του οικείου ∆ηµοτικού Συµβουλίου, η ως άνω
πρότυπη αρχιτεκτονική µελέτη, θα πρέπει να υποβληθεί, µε αίτηση του ∆ήµου, στο Αρµόδιο
Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής προς έγκριση.
Η εγκριτική απόφαση του Αρµόδιο Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής µπορεί να αφορά είτε σε
τµήµα είτε στο σύνολο της εκτάσεως που πρόκειται να εγκατασταθούν οι προσωρινές
κατασκευές καθώς και να περιλαµβάνει όλες τις υποχρεώσεις για την ελεύθερη διέλευση του
κοινού και την ελεύθερη χρήση των εγκαταστάσεων κοινωφελούς χαρακτήρα
13
Εποµένως τόσο στη πρότυπη αρχιτεκτονική µελέτη όσο και στη προβλεπόµενη
εγκριτική απόφαση θα γίνεται αναφορά και στους µορφολογικούς κανόνες, στο είδος, στο
µέγεθος και στα χρησιµοποιούµενα υλικά των κατασκευών καθώς και ότι πρόκειται για
προσωρινές κατασκευές του άρθρου 2 περ. 74 και του άρθρου 21 του ν. 4067/2012 (ΝΟΚ).
Μετά την έκδοση της εγκριτικής απόφασης από το Αρµόδιο Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής, η
αδειοδότηση των κατασκευών αυτών θα γίνεται από την αρµόδια κατά τόπον Υ∆ΟΜ βάσει
της εγκεκριµένης πρότυπης αρχιτεκτονικής µελέτης .
67) Παρ. 17, 18 : Το πρόστιµο των αυθαιρέτων κατασκευών που υπάγονται στις
παραγράφους αυτές υπολογίζεται σύµφωνα µε τις διατάξεις του νόµου και η διατήρησή τους
θα καθοριστεί µε τις διοικητικές πράξεις που προβλέπονται στα σχετικά εδάφια.
68) Παρ. 20α : Για την εφαρµογή της διάταξης αυτής ως πρώτη κατοικία νοείται η κύρια
κατοικία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της φορολογικής δήλωσης, η οποία και
υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα.
69) Παρ. 22 : Αφορά σε αυθαίρετες κατασκευές κοινωφελών κτιρίων και συνοδών
εγκαταστάσεων κατά παρέκκλιση της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του
νόµου, όπως προκύπτει από τη διατύπωση της διάταξης. (εκ παραδροµής γίνεται αναφορά
στην περίπτωση ια΄)
ΑΡΘΡΟ 24
Παρ. 1 : Με την υπαγωγή στο ν. 4178/13 αναστέλλεται η επιβολή προστίµων και κάθε
διαδικασία επιβολής κυρώσεων, καθώς και η είσπραξη ήδη βεβαιωθέντων προστίµων από
τις ∆.Ο.Υ. και το Ι.Κ.Α., µέχρι την παρέλευση της προθεσµίας εξόφλησης των προστίµων και
προβλέπεται η έκδοση πράξης αναστολής είσπραξης από την αρµόδια Υ∆ΟΜ. Για τη
διαδικασία εφαρµόζονται τα οριζόµενα στην παρ. 3 του άρθρου 25 του νόµου.
71) Παρ. 1, 3 : Αφορούν στη πρώτη δόση κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 3 της υπ’ αριθ.
2254/30-8-2013 απόφασης Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής (ΦΕΚ 2184
Β’/2013).
72) Παρ. 8 : Η απαλλαγή από την επιβολή των τελών του τελευταίου εδαφίου, αφορά
αποκλειστικά αυθαίρετες αλλαγές χρήσης
70)
ΑΡΘΡΟ 25
Παρ. 9 : Τα αναφερόµενα στην παρούσα διάταξη θα εφαρµοστούν µετά την έκδοση της
αναφερόµενης κοινής απόφασης των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής
Αλλαγής και Οικονοµικών.
74) Παρ. 14 : Καταργείται η υποχρέωση χορήγησης βεβαίωσης χώρου κύριας χρήσης από τις
Υ.∆.Ο.Μ., η οποία πλέον χορηγείται από τους ιδιώτες µηχανικούς, που είναι αποκλειστικά
υπεύθυνοι για την ορθότητα των αναγραφοµένων στοιχείων.
Ο µηχανικός που χορηγεί τη βεβαίωση πρέπει προηγουµένως να έχει ενηµερωθεί από την
αρµόδια Υ∆ΟΜ για τους ισχύοντες όρους δόµησης και για τις επιτρεπόµενες χρήσεις στη
θέση του ακινήτου.
Όπου µέχρι σήµερα απαιτείται η υποβολή βεβαίωσης χώρου κύριας χρήσης (της οικείας
Υ∆ΟΜ), εφεξής νοείται βεβαίωση χώρου κύριας χρήσης από ιδιώτη µηχανικό.
75) Παρ. 15 : Αφορά σε αλλαγή χρήσης ρυµοτοµουµένων ακινήτων, δηλ. αυτά που
βρίσκονται εντός εγκεκριµένων κοινοχρήστων χώρων της πόλης (δρόµους, πλατείες,
χώρους πρασίνου). Οι επιτρεπόµενες εργασίες σε αυτά θα καθοριστούν µε την έκδοση της
αναφερόµενης απόφασης Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής.
73)
ΑΡΘΡΟ 26
76)
Παρ. 1 : Μετά την ισχύ του ν. 4178/13 οι Υ∆ΟΜ εφαρµόζουν τις διατάξεις του ν. 4178/13
περί αυθαιρέτων για κάθε αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης (οπουδήποτε κι αν
βρίσκονται, π.χ. δάσος, αιγιαλό, παραλία κ.λ.π.) που δεν έχει υποβληθεί δήλωση ή δεν
14
περατωθεί εµπρόθεσµα η διαδικασία καταβολής του ενιαίου ειδικού προστίµου ή δεν
δύνανται να υπαχθούν στις διατάξεις του παρόντος ανεξαρτήτως τυχόν ενεργειών ή
διοικητικών πράξεων άλλων υπηρεσιών ή φορέων.
ΑΡΘΡΟ 28
77)
∆εν προβλέπεται προθεσµία για την υποβολή δηλώσεων αυθαιρέτων µικρών
παραβάσεων της Κατηγορίας 3, όπως αιτιολογείται στην παρ. ∆. του παρόντος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ 1.
ΑΡΘΡΟ 30
Παρ. 2, 3, 4, 6 : Σχετική η υπ’ αριθ. 2254/30-8-2013 απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής «∆ιαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων
δικαιολογητικών …» (ΦΕΚ 2184 Β’/2013).
79) Παρ. 8 : Η αναστολή είσπραξης βεβαιωθέντων προστίµων, καθώς και η διαγραφή τους
που ορίζονται στο ν. 4178/13 εφαρµόζονται και επί αυθαιρέτων που υπήχθησαν στις
διατάξεις του ν. 4014/11, µε την επιφύλαξη της µετάβασης των στοιχείων στο ν. 4178/2013
σύµφωνα µε την παρούσα.
78)
15
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Ποιες περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης δεν
έχουν υποχρέωση υπαγωγής στο ν. 4178/13 ;
∆εν έχουν εκ του νόµου υποχρέωση υπαγωγής στο ν. 4178/13 οι περιπτώσεις
αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαιρέτων χρήσεων των εδαφίων (α) έως (στ) της παρ. 2
του άρθρου 1 του νόµου.
2. Πώς εκδίδεται η βεβαίωση µηχανικού στις περιπτώσεις αυθαιρεσιών, που έχουν
υπαχθεί στους προγενέστερους ν. 3775/09, ν. 3843/10 και ν. 4014/11 (εξόφληση
του ειδικού προστίµου και υποβολή όλων των σχεδίων α’ και β’ φάση) και δεν
έχουν υποχρέωση υπαγωγής στο ν. 4178/13; Απαιτείται η καταβολή ποσοστού
ανταπόδοσης ;
Όχι. ∆εν απαιτείται η καταβολή ποσοστού ανταπόδοσης. Η βεβαίωση εκδίδεται
από το πληροφοριακό σύστηµα, µετά την υποβολή αίτησης στο ν. 4178/13, κατά τα
οριζόµενα στο ν. 4178/13 και σύµφωνα µε την παρούσα.
3. Πώς γίνεται η µετάβαση από το ν. 4014/11 στο ν. 4178/13;
Στο άρθρο 4 της υπ’ αριθ. 2254/30-8-2013 απόφασης Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιµατικής «∆ιαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων
δικαιολογητικών για την υπαγωγή στο άρθρο 24 του νόµου 4178/2013 «Αντιµετώπιση
της Αυθαίρετης ∆όµησης − Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ
174/Α΄).» (ΦΕΚ 2184 Β’/2013) ορίζεται :
α) Στην παρ. 2 «∆ηλώσεις που έχουν υπαχθεί και ολοκληρωθεί κατά τις
διατάξεις του Ν. 4014/2011 υπάγονται µετά από αίτηση του ενδιαφερόµενου στις
διατάξεις του Ν. 4178/2013 µέχρι και την καταληκτική ηµεροµηνία που προβλέπεται. Η
αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον εξουσιοδοτηµένο µηχανικό στο
πληροφοριακό σύστηµα του ΤΕΕ. Τα στοιχεία της δήλωσης, οι πληρωµές καθώς και
τα ήδη υποβληθέντα σχέδια µεταφέρονται σε νέα δήλωση τα στοιχεία της οποίας
συµπληρώνονται σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν. 4178/2013, όπου απαιτείται. Από το
πληροφοριακό σύστηµα του ΤΕΕ εκδίδεται νέα πράξη ολοκλήρωσης της υπαγωγής
κατά τις διατάξεις του Ν. 4178/2013, µετά την καταβολή του ποσοστού ανταπόδοσης
κατά τα οριζόµενα στην παρ. 8 του άρθρου 10 του Ν. 4178/2013.»
β) Στην παρ. 3 «∆ηλώσεις που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 4014/2011 και
δεν έχουν ολοκληρωθεί υπάγονται στις διατάξεις του Ν. 4178/4014 προκειµένου να
ολοκληρωθούν. Για την µεταφορά των στοιχείων και την έκδοση των σχετικών
πράξεων υπαγωγής και βεβαιώσεων απαιτείται αίτηση του ενδιαφεροµένου µέσω του
εξουσιοδοτηµένου µηχανικού στο ηλεκτρονικό σύστηµα του ΤΕΕ. Τα στοιχεία της
δήλωσης οι πληρωµές καθώς και τα ήδη υποβληθέντα σχέδια µεταφέρονται
αυτοµάτως σε νέα δήλωση η οποία συµπληρώνεται, όπου απαιτείται, σύµφωνα µε τις
διατάξεις του Ν. 4178/2013. Μετά την πληρωµή του ποσοστού ανταπόδοσης, η
καταβολή του υπολοίπου του ενιαίου ειδικού προστίµου καθώς και η ολοκλήρωση της
διαδικασίας υπόκειται στις διατάξεις του Ν. 4178/2013 και της παρούσας.»
4. Αυθαίρετα, που έχουν υπαχθεί στην παρ. 2 του άρθρου 26 του 4014/2011, µε την
καταβολή παραβόλου και την προϋπόθεση έκδοσης άδειας νοµιµοποίησης
εντός τριών (3) ετών, έχουν υποχρέωση υπαγωγής στο νέο νόµο ; Και εάν
υπαχθούν, τα τρία έτη θα υπολογίζονται από την ηµεροµηνία αίτησης στο ν.
4014/2011 ή από την ηµεροµηνία αίτησης ένταξης στο νέο νόµο;
16
Οι περιπτώσεις αυθαιρέτων που έχουν υπαχθεί στην παρ. 2 του άρθρου 26 του ν.
4014/11 περιλαµβάνονται στο εδάφιο ζ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4178/13 και
πρέπει να υπαχθούν υποχρεωτικά στο νέο νόµο, προκειµένου να ολοκληρωθούν
σύµφωνα µε τα οριζόµενα στις διατάξεις του, δηλ. σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην
παρ. 1 του άρθρου 23, όπου αναφέρονται και τα σχετικά µε τις προθεσµίες.
Κατά την υπαγωγή στις διατάξεις του ν. 4178/13 ισχύουν οι νεώτερες προθεσµίες
που προβλέπονται, δηλ. τρία έτη από την ηµέρα υποβολής της αίτησης.
5. Ποια είναι η προθεσµία εισαγωγής στο πληροφοριακό σύστηµα των
δικαιολογητικών - σχεδίων της β’ φάσης των δηλώσεων, που έχουν υπαχθεί και
ολοκληρωθεί κατά τις διατάξεις του Ν. 4014/2011 ;
Τα δικαιολογητικά - σχέδια εισάγονται στο πληροφοριακό σύστηµα µέχρι την
καταληκτική ηµεροµηνία του ν. 4178/2013.
Μετά την έναρξη της διαδικασίας ηλεκτρονικής µεταφοράς των στοιχείων των
δηλώσεων, κατά τα οριζόµενα στην παρ. 5 του άρθρου 4 της υπ’ αριθ. 2254/30-8-2013
υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 2184 Β/5-9-2013) απαιτείται η προηγούµενη µετάβαση
των στοιχείων της δήλωσης σύµφωνα µε την παρούσα.
6. Ποια είναι η προθεσµία εισαγωγής στο πληροφοριακό σύστηµα των
δικαιολογητικών - σχεδίων των νέων δηλώσεων υπαγωγής αυθαιρεσιών στο ν.
4178/13 ;
Κατά το ν. 4178/13 δεν προβλέπονται διαφορετικές φάσεις υποβολής των
δικαιολογητικών του άρθρου 11.
Σύµφωνα µε την παρ. 6 του άρθρου 30 του ν. 4178/13, σε συνδυασµό µε την παρ.
1Γ του άρθρου 3 της υπ’ αριθ. 2254/30-8-2013 υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 2184
Β’/2013), η καταληκτική ηµεροµηνία καταβολής παραβόλου, διόρθωσης στοιχείων και
εισαγωγής δικαιολογητικών είναι η 6-2-2015.
Σε κάθε περίπτωση τα δικαιολογητικά θα υποβάλλονται στο πληροφοριακό
σύστηµα εντός εξαµήνου από την ηµεροµηνία υπαγωγής, δηλ. την ηµεροµηνία
καταβολής του σχετικού παραβόλου, αλλά όχι µετά την 6-2-2015.
7. Ποιες είναι οι προθεσµίες πληρωµών, εκπτώσεων και προσαυξήσεων;
Οι προθεσµίες πληρωµών, εκπτώσεων και προσαυξήσεων ορίζονται αναλυτικά
στο άρθρο 3 της υπ’ αριθ. 2254/30-8-2013 ΥΑ (ΦΕΚ 2184 Β’/2013).
8. Κατά την, κατόπιν αίτησης, µεταφορά των στοιχείων δήλωσης του ν. 4014/11
στο ν. 4178/13 συµπληρώνονται τα στοιχεία που λείπουν ; Η δήλωση θα
επανεξεταστεί σύµφωνα µε τις διατάξεις του ν. 4178/13 ή το πρόστιµο θα
παραµείνει το ίδιο όπως ακριβώς υπολογίσθηκε µε τον ν. 4014/11;
Κατά τη µεταφορά στο ν. 4178/13 στοιχείων δήλωσης µε το ν. 4014/11 που δεν
έχει ολοκληρωθεί εφαρµόζονται οι διατάξεις του ν. 4178/13. Το πρόστιµο
επανυπολογίζεται και συµψηφίζονται τα καταβληθέντα ποσά ως ακολούθως :
α) Περιπτώσεις υπαγωγής στο ν. 4014/11, των οποίων τα στοιχεία των
αυθαιρεσιών δεν µεταβάλλονται κατά τη µετάβασή τους στο ν. 4178/13.
Το πρόστιµο επανυπολογίζεται, συµψηφίζονται τα καταβληθέντα ποσά και :
• εάν το νέο πρόστιµο προκύπτει µεγαλύτερο του προστίµου του ν. 4014/11
διατηρείται το παλιό µικρότερο πρόστιµο,
• εάν το νέο πρόστιµο προκύπτει µικρότερο του προστίµου του ν. 4014/11
διατηρείται το νέο µικρότερο πρόστιµο,
17
β) Περιπτώσεις υπαγωγής στο ν. 4014/11, των οποίων τα στοιχεία των
αυθαιρεσιών µεταβάλλονται κατά τη µετάβασή τους στο ν. 4178/13.
Το πρόστιµο επανυπολογίζεται, συµψηφίζονται τα καταβληθέντα ποσά και
εφαρµόζεται το νέο πρόστιµο.
9. Για την ίδια αυθαίρετη κατασκευή µπορεί άλλος µηχανικός από αυτόν, που είχε
υποβάλει αρχικά τη δήλωση στο ν. 4014/11 να υποβάλει νέα δήλωση στο ν.
4178/13 και να ζητήσει να µεταφερθούν τα στοιχεία της δήλωσης, ώστε να µη
χαθούν τα καταβληθέντα ποσά ;
Ναι, είναι δυνατή η υποβολή νέας δήλωσης από άλλο µηχανικό κατά τις ειδικότερες
διατάξεις που διέπουν τις υπηρεσίες µηχανικού µετά από αίτηση στο Τεχνικό
Επιµελητήριο της Ελλάδος.
10. Σε ποιες συµβολαιογραφικές πράξεις δεν επισυνάπτεται η βεβαίωση µηχανικού
της παρ. 1β του άρθρου 3 του ν. 4178/13 ;
∆εν απαιτείται η επισύναψη βεβαίωσης µηχανικού σε συµβολαιογραφικές πράξεις
αποδοχής κληρονοµιάς, δωρεάς αιτίας θανάτου, συγχώνευσης εταιρειών, καθώς και
εξοφλητικές συµβολαιογραφικές πράξεις, υπό την έννοια ότι δεν αποτελούν
δικαιοπραξία εν ζωή.
11. Όταν άτοµο µε ειδικές ανάγκες (ΑµεΑ) εµπίπτει σε περισσότερες περιπτώσεις
ειδικής οµάδας πληθυσµού των παραγράφων του άρθρου 17 του ν. 4178/13
εφαρµόζονται προσθετικά τα ποσοστά των εκπτώσεων, που προβλέπονται για
τις ειδικές οµάδες πληθυσµού;
Ο δικαιούχος επιλέγει µία από τις ειδικές οµάδες, ώστε να γίνει εφαρµογή των
οριζοµένων στη σχετική διάταξη.
12. Για άτοµα µε αναπηρία (ΑµεΑ), µε ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, το ατοµικό
εισόδηµα που αναφέρεται στο νόµο είναι το επίδοµα αναπηρίας ; Πώς
αποδεικνύεται η φορολογική επιβάρυνση από άτοµα µε αναπηρία (ΑµεΑ);
Ατοµικό ή Οικογενειακό εισόδηµα είναι αυτό που προκύπτει από τη φορολογική
δήλωση, η οποία και υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα.
Επίσης από τη φορολογική δήλωση προκύπτει αν ο φορολογούµενος επιβαρύνεται
από άτοµα µε αναπηρία (ΑµεΑ).
13. Για τους τρίτεκνους και τις µονογονεϊκές οικογένειες υπάρχει περιορισµός
εφαρµογής της έκπτωσης της παρ. 6 του άρθρου 17 του ν. 4178/13 ;
Η έκπτωση εφαρµόζεται εφ’ όσον κατά το χρόνο υπαγωγής δηλώνονται στη
φορολογική δήλωση προστατευόµενα µέλη.
14. Ποια θεωρείται κύρια κατοικία (άρθρου 17) ή κύρια και µοναδική κατοικία (άρθρο
19, παρ. 3 ) ή πρώτη κατοικία (άρθρο 23 παρ. 20) και πώς αποδεικνύεται ;
1) Κύρια κατοικία είναι η κατοικία µόνιµης διαµονής, που αναγράφεται στη
φορολογική δήλωση.
2) Κύρια και µοναδική κατοικία είναι η κατοικία µόνιµης διαµονής που αναγράφεται
στη φορολογική δήλωση, εφ’ όσον είναι και η µοναδική, που έχει ο φορολογούµενος.
3) Ως πρώτη κατοικία νοείται η κύρια κατοικία κατά τα ανωτέρω.
Τα παραπάνω αποδεικνύονται από τα στοιχεία της φορολογικής δήλωσης, η
οποία και υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα.
18
15. Σε περίπτωση, που η κύρια κατοικία υπερβαίνει τα µέγιστα τετραγωνικά της
παρ. 3 του άρθρου 19 του ν. 4178/13, ο ιδιοκτήτης δεν δικαιούται έκπτωση ;
Ο ιδιοκτήτης δικαιούται την έκπτωση για την προβλεπόµενη στη σχετική διάταξη
επιφάνεια για την οποία και εφαρµόζεται αποκλειστικά η έκπτωση κατά τον
υπολογισµό του ενιαίου ειδικού προστίµου στο σχετικό φύλλο καταγραφής.
Σε περίπτωση που η κύρια κατοικία υπερβαίνει τα µέγιστα τετραγωνικά που
προβλέπει η σχετική διάταξη, η επιπλέον επιφάνεια καταγράφεται σε άλλο φύλλο
υπολογιζοµένου του ενιαίου ειδικού προστίµου χωρίς την ανωτέρω έκπτωση.
16. Οι αυθαιρεσίες της παρ. 5α του άρθρου 18, των παρ. 10 και 11 του άρθρου 23
του ν. 4178/13 κ.ά. υπάγονται σε κάποια από της Κατηγορίες του άρθρου 9 του
ν. 4178/13 ;
Σε κάθε περίπτωση αυθαιρεσιών που υπάγονται στο ν. 4178/13 πρέπει να
επιλέγεται κάποια από τις κατηγορίες 1, 2, 4 ή 5 κατά περίπτωση.
Η Κατηγορία 3 επιλέγεται αποκλειστικά για τις περιπτώσεις που αναφέρονται σε
αυτή.
17. Οι αυθαίρετες µικρές παραβάσεις εντάσσονται στην κατηγορία 3 της παρ. Γ του
άρθρου 9 του ν. 4178/13. Στην παρ. 5α του άρθρου 18 προβλέπεται
υπολογισµός του ενιαίου ειδικού προστίµου βάσει του παραρτήµατος Β΄ µε
αναλυτικό προϋπολογισµό, δηλ. 500€ ανά 15000€ προϋπολογισµού. Σε
περίπτωση που συνυπάρχουν οι παραπάνω αυθαιρεσίες στο ίδιο ακίνητο
συµψηφίζονται οι υπολογισµοί ;
Όχι, είναι δύο κατηγορίες αυθαιρεσιών και συµπληρώνονται διαφορετικά φύλλα
καταγραφής.
18. Σε ποιές περιπτώσεις συµβολαιογραφικών πράξεων απαιτείται η επισύναψη
σχεδίων µε θεώρηση από το ηλεκτρονικό σύστηµα του ΤΕΕ ;
Η επισύναψη σχεδίων µε θεώρηση από το ηλεκτρονικό σύστηµα του ΤΕΕ
απαιτείται κατά τη σύνταξη συµβολαιογραφικών εγγράφων, που αφορούν σε
δικαιοπραξίες µεταβίβασης ακινήτων µε αυθαιρεσίες που έχουν υπαχθεί στο ν.
4178/13.
∆εν εφαρµόζεται σε περίπτωση αυθαιρεσιών που έχουν υπαχθεί σε
προγενέστερους νόµους, δεδοµένου ότι τα στοιχεία-δικαιολογητικά τους δεν έχουν
υποβληθεί ηλεκτρονικά.
19. Πώς δηλώνονται αυθαίρετοι ισόγειοι αποθηκευτικοί χώροι ύψους 2,20µ.; Ως
βοηθητικοί χώροι λόγω ύψους ή ως χώροι κύριας χρήσης ;
Για την υπαγωγή στο ν. 4178/13 το ύψος της αυθαίρετης ισόγειας αποθήκης δεν
επηρεάζει τη χρήση που έχει. Εποµένως, αυθαίρετη ισόγεια κατοικία ύψους π.χ. 2,20
µ. ρυθµίζεται κατά τις διατάξεις του ν. 4178/13 και δεν λαµβάνεται ως βοηθητική χρήση
λόγω του µικρού ύψους της.
20. Στις ειδικές οµάδες πληθυσµού του άρθρου 17 απαιτείται η καταβολή
παραβόλου ;
Ναι. Η υπαγωγή στις ρυθµίσεις του ν. 4178/13 δεν µπορεί να πραγµατοποιηθεί
χωρίς την καταβολή παραβόλου.
19
21. Σε αντίθεση µε την παρ. 3δ, του άρθρου 23, του ν. 4014/11 ισχύει οτι µε το ν.
4178/13 ρυθµίζονται αυθαίρετα erker πάνω από κοινόχρηστο χώρο, καθώς και
αυθαίρετες κατασκευές πάνω σε νοµίµως υφιστάµενο εξώστη, που βρίκεται
πάνω απο κοινόχρηστο χωρο;
Όχι, απαγορεύεται από την παρ. 2α, του άρθρου 2, του ν. 4178/13 µε την
επιφύλαξη των περιπτώσεων που ορίζονται στην Κατηγορία 3 του άρθρου 9 του
νόµου. Εξαιρούνται οι αυθαίρετες κατασκευές που προϋφίστανται της έγκρισης της
απαλλοτρίωσης.
22. Όταν δεν υπάρχουν αεροφωτογραφίες ή δηµόσια έγγραφα απόδειξης του
χρόνου της αυθαιρεσίας είναι δυνατή η υπαγωγή στο ν. 4178/13 ;
Κατά την παρ. 2 του άρθρου 7 του νόµου για την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης
χώρων είναι δυνατή η υπαγωγή στο ν. 4178/13 και για τον υπολογισµό του προστίµου
στην περίπτωση αυτή θεωρείται ως χρόνος αλλαγής χρήσης η 1.1.2004.
∆ιευκρινίζεται ότι τα ως άνω σχετικά µε την απόδειξη του χρόνου κατασκευής
ισχύουν αναλογικά και για τις περιπτώσεις κατασκευής αυθαίρετου παταριού,
αυθαίρετου υπογείου και αυθαίρετης µετατροπής ηµιϋπαίθριου χώρου σε κλειστό
χώρο κύριας χρήσης.
23. Όταν δεν έχει κατασκευαστεί τµήµα κτιρίου, παρόλο που το προβλέπει η
οικοδοµική άδεια σε τι κατηγορια δηλώνεται στο ν. 4178/13;
Σε περίπτωση που η µη πραγµατοποίηση τµήµατος κτιρίου δεν επηρεάζει τη
νοµιµότητα του υπάρχοντος, δεν υφίσταται αυθαιρεσία.
Σε αντίθετη περίπτωση ρυθµίζεται η επιφάνεια που προκύπτει οτι αντίκειται στις
ισχύουσες γενικές και ειδικές πολεοδοµικές διατάξεις και δηλώνεται στη σχετική
κατηγορία κατά περίπτωση.
24. Αυθαίρετες κατασκευές της παρ. 16α, του άρθρου 23, του ν. 4178/2013 σε
κοινόχρηστο χώρο που έχει παραχωρηθεί απο ΟΤΑ για χρήση
τραπεζοκαθισµατων : Πληρώνεται µόνο το παράβολο και δηλώνεται ότι θα
εκδοθεί η σχετικη έγκριση απο το ∆ηµοτικό Συµβούλιο για την Νοµιµοποίηση
της κατασκευής µετα την παρέλευση των δυο ετών; Τη δήλωση την κάνει ο
µισθωτής;
Για τις αυθαίρετες κατασκευές της παρ. 16α, του άρθρου 23, του ν. 4178/2013
εφαρµόζονται οι γενικές διατάξεις υπολογισµού του προστίµου, δηλ. καταβάλλεται το
παράβολο και το ενιαίο ειδικό πρόστιµο που προβλέπεται από το ν. 4178/13.
Στην παρ. 1 του άρθρου 11 του νόµου προσδιορίζεται ο αίχων νόµιµο δικαίωµα
υποβολής της αίτησης.
25. Στην περίπτωση, που ο αιτών είναι ο εξουσιοδοτηµένος εκπρόσωπος της
πλειοψηφίας των ιδιοκτητών µιας πολυκατοικίας, τίνος τα στοιχεία εισάγονται
στο σύστηµα ;
Στην αίτηση εισάγονται τα στοιχεία των ιδιοκτητών από τον εξουσιοδοτηµένο
εκπρόσωπο, καθώς και αποδεικτικά στοιχεία σχετικά µε την εξουσιοδότηση.
26. Για την υπαγωγή στο ν. 4178/13 αυθαιρεσιών σε τουριστική εγκατάσταση εντός
παραδοσιακού οικισµού κατισχύουν τα οριζόµενα στην παρ. 12 του άρθρου 23
του ν. 4178/13 των περιορισµών της παρ. 6 του άρθρου 13 του ν. 4178/13 ;
20
Στις διατάξεις του ν. 4178/13 υπάγονται αυθαίρετα κτίρια ή αυθαίρετες αλλαγές
χρήσης που έχουν κατασκευαστεί κατά παρέκκλιση των όρων δόµησης και χρήσεων
που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής. ∆εν ισχύουν οι περιορισµοί της παρ. 6 του
άρθρου 13, αλλά απαιτείται έγκριση της επιτροπής του άρθρου 12 του νόµου.
27. Τα µοναστήρια µε όλα τα κτίσµατά τους (κελιά, ναός κ.λ.π.) µπορούν να
υπαχθούν στο ν. 4178/13 κατά τα οριζόµενα στην παρ. 1δ, του άρθρου 16
Όχι, στην παρ. 1δ του άρθρου 16 υπάγονται αποκλειστικά αυθαίρετες κατασκευές
που χρησιµοποιούνται ως λατρευτικοί χώροι.
Οι λοιπές κατασκευές, εφ΄ όσον πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις µπορούν να
υπαχθούν στις άλλες παραγράφους του άρθρου 16.
21
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 4
Aθήνα
3 / 12 / 2013
Αρ. Πρωτ. οικ.: 66931
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ &
ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ∆/ΝΣΗ ΠΟΛΕΟ∆ΟΜΙΑΣ
∆ΙΕΥΘΥΝΣΗ Ο.Κ.Κ.
Ταχ. ∆/νση : Μεσογείων & Τρικάλων 36
Ταχ. Κώδικας : 11526
ΘΕΜΑ :
ΠΡΟΣ :
∆ιευθύνσεις Περιβάλλοντος και Χωρικού
Σχεδιασµού (ΠΕΧΩΣΧ) της Επικράτειας
(για ενηµέρωση των Υ∆OM χωρικής τους
αρµοδιότητας)
ΚΟΙΝ :
1. Υ.ΠΕ.Κ.Α.
α) Γρ. Υπουργού
β) Γρ. Αναπλ. Υπουργού
γ) Γρ. Γεν. Γραµµατέως ΥΠΕΚΑ
δ) Γρ. Γεν. Γραµµατέα Χωροταξίας και
Αστικού Περιβάλλοντος
ε) Γεν. ∆/ντρια Πολεοδοµίας
Αµαλιάδος 17 – 11523 ΑΘΗΝΑ
2. Υπουργείο Εσωτερικών
Γεν. ∆/νση Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Σταδίου 27, 10183 Αθήνα
Ν. 4178/2013 «Αντιµετώπιση της Αυθαίρετης ∆όµησης − Περιβαλλοντικό
Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις.» (ΦΕΚ 174 Α’).
Α. - ∆ιευκρινίσεις στις διατάξεις του Κεφαλαίου Α’ του νόµου.
Με αφορµή ερωτήµατα πολιτών επί των διατάξεων του Κεφαλαίου Α’ του ν. 4178/13
και του τρόπου υπολογισµού του ενιαίου ειδικού προστίµου διευκρινίζουµε σε συνέχεια της
Εγκυκλίου 3/13 τα εξής :
1. - Η οικοδοµική άδεια δεν αποτελεί τίτλο ιδιοκτησίας. Είναι διοικητική πράξη που
πιστοποιεί ότι τα κτίσµατα στο οικόπεδο/γήπεδο είναι νοµίµως υφιστάµενα, εφ’ όσον έχουν
ανεγερθεί σύµφωνα µε τις µελέτες που τη συνοδεύουν και δεν αφορά στην κυριότητα των
επί µέρους τµηµάτων ή του συνόλου των κτισµάτων.
Η κυριότητα ενός κτίσµατος ή τµήµατός του (π.χ. κατάστηµα, διαµέρισµα, ολόκληρη
στάθµη ορόφου ή pilotis κ.λ.π.), καθώς και των κοινόκτητων / κοινόχρηστων τµηµάτων του
κτιρίου ή του οικοπέδου / γηπέδου εφόσον υπάρχουν, προκύπτει από τα συµβόλαια.
2. - Κατά τον έλεγχο της νοµιµότητας των υφισταµένων κτισµάτων είναι δυνατή η
εφαρµογή των οριζοµένων στην παρ. 9 του άρθρου 6 του ν. 4030/11, όπως ισχύει µετά την
τροποποίησή της µε την παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4067/12 (ΦΕΚ 79 Α’), εφ’ όσον
πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις, δεδοµένου ότι στις διατάξεις του ν. 4178/13 δεν
ορίζεται διαφορετικά.
1
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
3. – Σε συνέχεια των αναφεροµένων στην παρ. Γ του ΠΑΡΑΤΗΜΑΤΟΣ 1 της
Εγκυκλίου 3/13 διευκρινίζεται ότι εφαρµόζεται ο µικρότερος συντελεστής 3β για άλλη
κατοικία (0,5 ή 0,6 κατά περίπτωση τιµής ζώνης).
4. - Επισηµαίνεται ιδιαίτερα ότι κατά τα οριζόµενα στην παρ. 10 του άρθρου 4 της υπ’
αριθ. 2254/5-9-2013 Υ.Α. (ΦΕΚ 2184 Α’) η προθεσµία µεταφοράς στις διατάξεις του ν.
4178/13 των δηλώσεων του ν. 4014/11 µε ληξιπρόθεσµες οφειλές ή αρχική υποβολή, δηλ.
αυτών για τις οποίες είχαν εφαρµογή τα εδάφια (γ) και (δ) της παρ. 8 του άρθρου 24 του ν.
4014/11, λήγει 6-2-2014, ισχύουσας κατά τα λοιπά της προθεσµίας της παρ. 1 του άρθρου
2 της ως άνω απόφασης για την υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών.
5. - Είναι δυνατή η περαίωση της διαδικασίας υπαγωγής αυθαίρετης αλλαγής χρήσης
στο ν. 3843/10 από την οικεία Υ∆ΟΜ στις εξαιρετικές περιπτώσεις που το ανείσπρακτο
πρόστιµο υπολείπεται των 50 €.
∆ Ι Ε Υ Κ Ρ Ι Ν Ι Σ Ε Ι Σ Κ Α Τ’ Α Ρ Θ Ρ Ο
ΑΡΘΡΟ 1
1) Παρ. 2.α : Κτίριο που υφίσταται προ της 30.11.1955, ηµεροµηνίας ισχύος του από 9.8.1955
βασιλικού διατάγµατος είναι νοµίµως υφιστάµενο κατά τα οριζόµενα στην παρ. 1δ του
άρθρου 23 του ν. 4067/12. Ο χρόνος ανέγερσής του συνήθως τεκµαίρεται από τον τρόπο
κατασκευής του και δεν απαιτείται η υποβολή σχετικών αποδεικτικών στοιχείων,
προκειµένου να υπαχθούν στο ν. 4178/13 µεταγενέστερες αυθαίρετες κατασκευές ή
αυθαίρετες αλλαγές χρήσης που δεν εµπίπτουν στις εξαιρέσεις της παρούσας παραγράφου.
2) Παρ. 2.δ : ∆ιευκρινίζεται ότι η εξαίρεση υποχρέωσης υποβολής δήλωσης αυθαιρέτων
κατασκευών προ 1983 κατά το άρθρο 15 του ν. 1337/83, που βρίσκονται εντός στάσιµων
οικισµών ορίζεται στο άρθρο 21 του ν. 1337/83 (ΦΕΚ 33Α’).
ΑΡΘΡΟ 2
3) Παρ. 2.ζ, η : Στην έννοια των απαγορευτικών περιοχών των παραγράφων αυτών
συµπεριλαµβάνονται και η όχθη, η παλαιά όχθη και η παρόχθια ζώνη, όπως ορίζονται στο
άρθρο 1 του ν. 2971/01, δεδοµένου ότι διέπονται από το αυτό καθεστώς προστασίας.
4) Παρ. 2.ιγ : Η απαγόρευση υπαγωγής αφορά σε αυθαίρετες κατασκευές που βρίσκονται
µέσα σε ρέµα και δεν εφαρµόζεται συντελεστής πλάγιας απόστασης.
5) Παρ. 2.ιδ : Επισηµαίνεται ότι η απαγόρευση αφορά στην υπαγωγή στο ν. 4178/13
αυθαιρεσιών σε µνηµεία, δηλ. σε κτίρια που από το Υπουργείο Πολιτισµού είναι κηρυγµένα
ως αρχαία ή νεότερα µνηµεία κατά τις διατάξεις του ν. 3028/2002 (Α΄ 153). Η ίδια
απαγόρευση ισχύει και στις περιπτώσεις που συνυπάρχει για το ίδιο κτίριο χαρακτηρισµός
ως διατηρητέου από το Υπουργείο ΠΕΚΑ
σύµφωνα µε τους εκάστοτε ισχύοντες
Οικοδοµικούς Κανονισµούς (διπλοχαρακτηρισµένα).
ΑΡΘΡΟ 3
6) Παρ. 1.γ.iv : Αφορά σε ακίνητα που προέρχονται από αναδασµό και διανοµή από το
Κράτος, εφόσον η αναγραφόµενη στο συµβόλαιο αξία αυτών δεν υπερβαίνει τα 15.000 €.
2
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
7) Παρ. 2 : Στα συµβολαιογραφικά έγγραφα, που καταρτίζονται µετά την έναρξη ισχύος του
νόµου και έχουν σαν αντικείµενο τη σύσταση ή την τροποποίηση αυτοτελών ιδιοκτησιών,
προσαρτώνται αντίγραφα εκ των συνολικών σχεδίων της άδειας δόµησης τα οποία
απαιτούνται και υποβάλλονται για την έγκριση δόµησης σύµφωνα µε τις διατάξεις του ν.
4030/2011, δηλ. τοπογραφικό διάγραµµα και διάγραµµα δόµησης θεωρηµένα από την
οικεία Υ.∆.Ο.Μ..
ΑΡΘΡΟ 5
8) Παρ. 1 : Επί γηπέδων κειµένων εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισµών επί των
οποίων έχουν ανεγερθεί οικοδοµήµατα µέχρι την 28.7.2011 είναι δυνατή η σύνταξη του
προσυµφώνου από όλους τους συνιδιοκτήτες ανεξάρτητα από τον αριθµό των
οικοδοµηµάτων.
9) Παρ. 2 : Για τη σύνταξη προσυµφώνου δεν απαιτείται η προηγούµενη προσκόµιση της
βεβαίωσης µηχανικού του άρθρου 3 του ν. 4178/13.
ΑΡΘΡΟ 7
10) Παρ. 2 : Σε περίπτωση νοµίµου κτιρίου µε αυθαίρετη υπόγεια στάθµη, ο χρόνος κατασκευής
του υπογείου τεκµαίρεται από το χρόνο ανέγερσης του νοµίµου κτιρίου λόγω του ενιαίου
φέροντα οργανισµού. Στην Τεχνική Έκθεση που υποβάλλεται στο πληροφοριακό σύστηµα
απαιτείται σχετική αιτιολόγηση. Τα παραπάνω έχουν ανάλογη εφαρµογή σε οποιαδήποτε
περίπτωση που η αυθαίρετη κατασκευή είναι άρρηκτα συνδεδεµένη µε το φέροντα
οργανισµό του κτιρίου (π.χ. πατάρι, υπόσκαφη στάθµη, εξώστες κ.λ.π.), υπό την
προϋπόθεση επαρκούς αιτιολόγησης στην Τεχνική Έκθεση που υποβάλλεται στο
πληροφοριακό σύστηµα.
Τα αναφερόµενα στην ερώτηση 22 του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ 2 της Εγκυκλίου 3/13,
αφορούν στο χρόνο απόδειξης αυθαίρετης αλλαγής χρήσης που πραγµατοποιήθηκε σε
νόµιµο υπόγειο.
ΑΡΘΡΟ 9
Α. - Μετά τη διαπίστωση και καταγραφή των αυθαιρεσιών ανά ιδιοκτησία, η
κατηγοριοποίηση τους γίνεται ως εξής :
α) Αυθαίρετες µικρές κατασκευές : Οµαδοποιούνται οι αυθαιρεσίες που
αναφέρονται ρητά στην Κατηγορία 3 ή στην παρ. 5α του άρθρου 18 του νόµου και
επιλέγεται ο τρόπος υπολογισµού του ενιαίου ειδικού προστίµου, δηλ. ή κατά τα οριζόµενα
στην Κατηγορία 3 ή µε αναλυτικό προϋπολογισµό.
Στις περιπτώσεις που συνυπάρχουν αυθαίρετες µικρές παραβάσεις της Κατηγορίας
3 µε παραβάσεις της παρ. 5α του άρθρου 18 του ν. 4178/13 (δηλ. αυτές που δεν εµπίπτουν
στις κατηγορίες 1 έως και 12 του πίνακα του Παραρτήµατος Α΄ του παρόντος και δεν
αντιστοιχίζονται σε επιφάνεια χώρου, καθώς και εγκαταστάσεις όπως ορίζονται στην παρ.
19 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012) είναι δυνατή η σύνταξη αναλυτικού προϋπολογισµού
για το σύνολο των αυθαιρεσιών (Κατηγορίας 3 και παρ. 5α του άρθρου 18) προκειµένου να
υπολογιστεί το ενιαίο ειδικό πρόστιµο. Στην περίπτωση αυτή δεν επιλέγεται η Κατηγορία 3
στο σχετικό φύλλο καταγραφής, αλλά όποια άλλη κατηγορία εκ των : Κατηγορία 1 προ
3
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
1975, Κατηγορία 2 προ 1983, Κατηγορία 4 σε οικόπεδο/γήπεδο µε οικοδοµική άδεια ή
Κατηγορία 5 σε οικόπεδο/γήπεδο χωρίς οικοδοµική άδεια.
β) Αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 1 προ του έτους 1975 : Σε κτίρια µε επικρατούσα
χρήση κατοικία, κατά τη διευκρίνιση στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 της Εγκυκλίου 3/13 ( άρθρο 11,
παρ. 8α), οµαδοποιούνται οι αυθαιρεσίες προ του έτους 1975. Αυθαίρετες κατασκευές ή
αλλαγές χρήσης µε χρήση κατοικίας υπάγονται στην Κατηγορία 1. Αυθαίρετες κατασκευές ή
αλλαγές χρήσης µε άλλη χρήση (πλην κατοικίας) δεν πληρούν τις προϋποθέσεις υπαγωγής
στην Κατηγορία 1 και υπάγονται στην Κατηγορία 2.
γ) Αυθαιρεσίες της Κατηγορίας 2 προ 1.1.1983 : ∆ιερευνάται η υπαγωγή
αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης προ 1.1.1983 στην Κατηγορία 2,
στην περίπτωση που στην ιδιοκτησία της οποίας ρυθµίζονται οι αυθαιρεσίες δεν
πραγµατοποιήθηκαν από οποιονδήποτε ή δεν εγκαταστάθηκαν µεταγενέστερα του έτους
1983 αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης, εξαιρουµένων των αυθαίρετων µικρών
παραβάσεων της Κατηγορίας 3.
δ) Αυθαιρεσίες µετά το έτος 1983 :
i) Στην περίπτωση οικοπέδου/γηπέδου της περίπτωσης 1α του
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ του ν. 4178/13 (µε οικοδοµική άδεια), προκειµένου να ελεγχθεί η τήρηση
των προϋποθέσεων της Κατηγορίας 4 συνυπολογίζονται στην επιφάνεια των υπολοίπων
αυθαιρέτων κατασκευών και η επιφάνεια αυτών οι οποίες έχουν υπαχθεί στους νόµους
3775/2009 (Α΄ 122), 3843/2010 (Α΄ 62) και 4014/2011 (Α΄ 62), που προσαυξάνουν το
συντελεστή δόµησης του ακινήτου, προκειµένου να διαπιστωθεί εάν παραβιάζονται σε
ποσοστό µεγαλύτερο του 40% τα πολεοδοµικά µεγέθη κάλυψης και δόµησης και σε
ποσοστό µεγαλύτερο του 20% το πολεοδοµικό µέγεθος του ύψους που προβλέπονται
από την οικοδοµική άδεια (δηλ. που αναφέρονται ως πραγµατοποιούµενα στο διάγραµµα
κάλυψης της οικοδοµικής άδειας).
Στην περίπτωση που ένα από τα παραπάνω ποσοστά παραβιάζεται, τότε αυτές υπάγονται
στην Κατηγορία 5.
ii) Στην περίπτωση οικοπέδου/γηπέδου της περίπτωσης 1β του
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ του ν. 4178/13 (χωρίς οικοδοµική άδεια) οι υπόλοιπες αυθαίρετες
κατασκευές υπάγονται στην Κατηγορία 5. Όσον αφορά στη διατύπωση του ιδίου
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ «Όταν δεν υπάρχει οικοδοµική άδεια δεν επιλέγεται κάποιο από τα 5,7,8
και 9», διευκρινίζεται οτι ο συντελεστής ύψους (6α ή 6β) εφαρµόζεται στις περιπτώσεις που
το ύψος της αυθαίρετης κατασκευής υπερβαίνει το επιτρεπόµενο από τους όρους δόµησης
ύψος που ισχύει σήµερα στη θέση του ακινήτου, ανεξάρτητα αν το οικόπεδο/γήπεδο είναι
άρτιο και οικοδοµήσιµο ή όχι.
Β. - Μετά τα παραπάνω, οι συνδυασµοί των Κατηγοριών του άρθρου 9 που µπορούν να
συνυπάρχουν για το σύνολο του ακινήτου είτε ανά αυτοτελή ιδιοκτησία συνοπτικά είναι :
Κατηγορία 1 µπορεί να συνδυαστεί µε Κατηγορίες 2, 3, 4 ή 5.
Κατηγορία 2 µπορεί να συνδυαστεί µε Κατηγορίες 1 και 3.
Κατηγορία 3 µπορεί να συνδυαστεί µε Κατηγορίες 1, 2, 4 ή 5.
Κατηγορία 4 µπορεί να συνδυαστεί µε Κατηγορίες 1, 3.
Κατηγορία 5 µπορεί να συνδυαστεί µε Κατηγορίες 1, 3.
11) Παρ. Α Κατηγορία 1 : Σε κτίρια προ του έτους 1975 µε επικρατούσα χρήση κατοικία, όταν
υφίστανται αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετη αλλαγή χρήσης µε άλλη χρήση (πλην
κατοικίας), οι εν λόγω αυθαιρεσίες δεν πληρούν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στην
Κατηγορία 1 και υπάγονται στην Κατηγορία 2.
4
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
12) Παρ. Β Κατηγορία 2 : ∆ιευκρινίζεται ότι ο περιορισµός της διατύπωσης της Εγκυκλίου 3/13
στην αντίστοιχη παράγραφο ότι : «∆εν είναι δυνατή η υπαγωγή στην παρούσα κατηγορία
αυθαίρετης κατασκευής προ 1.1.1983 σε αυτοτελή ιδιοκτησία, αν υπάρχουν και άλλες
αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσεις οι οποίες πραγµατοποιήθηκαν ή εγκαταστάθηκαν
µεταγενέστερα του έτους 1983 στο ακίνητο από άλλον ιδιοκτήτη.» αφορά στο φυσικό
πρόσωπο που υλοποίησε την αυθαίρετη κατασκευή ή την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης που
διαπιστώνεται ανά δηλούµενη ιδιοκτησία και όχι στο σύνολο του κτιρίου σε περίπτωση που
το ακίνητο ανήκει σε περισσότερους συνιδιοκτήτες. ∆ηλαδή, εφόσον η υπαγωγή γίνεται ανά
αυτοτελή ιδιοκτησία δεν ερευνώνται οι αυθαίρετες κατασκευές των υπολοίπων αυτοτελών
ιδιοκτησιών ( οριζοντίων ή καθέτων) για την καταγραφή της κατηγορίας.
13) Παρ. Γ Κατηγορία 3, εδάφιο η : Στην έννοια των δεξαµενών νερού συµπεριλαµβάνονται
και υπέργειες κλειστές δεξαµενές επεξεργασίας πόσιµου νερού.
14) Παρ. Γ Κατηγορία 3, εδάφιο ιγ : ∆ιευκρινίζεται ότι στο εδάφιο αυτό υπάγονται και
περισσότερες της µιας ανεξάρτητες αποθήκες µε συνολική επιφάνεια 15 τ.µ., τηρουµένων
των λοιπών προϋποθέσεων.
15) Παρ. Γ Κατηγορία 3, εδάφιο ιε : Κατά τη διατύπωση της διάταξης στο εδάφιο αυτό
περιλαµβάνονται αποκλειστικά και περιοριστικά «Αλλαγή θέσης του προβλεποµένου µε
οικοδοµική άδεια κτιρίου σε άλλη θέση εφόσον δεν παραβιάζονται οι πολεοδοµικές διατάξεις
ή αλλαγή θέσης του προβλεποµένου µε οικοδοµική άδεια κτιρίου σε άλλη θέση λόγω
κατασκευής µε εσφαλµένη αναστροφή της κάτοψης σε νόµιµη θέση και υπό την
προϋπόθεση ότι δεν µεταβάλλεται η τελική στάθµη του εδάφους.». Σε περίπτωση που δεν
τηρούνται τα παραπάνω αναφερόµενα δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής του
αυθαιρέτου στην Κατηγορία 3.
16) Παρ. ∆ Κατηγορία 4 : Επισηµαίνεται ότι στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι αυθαίρετες
κατασκευές ή αυθαίρετη αλλαγή χρήσης σε οικόπεδο/γήπεδο, για το οποίο έχει εκδοθεί
οικοδοµική άδεια.
Ο έλεγχος για την επιλογή της κατηγορίας 4 ή 5 γίνεται µε τα πολεοδοµικά µεγέθη που
προβλέπονται να υλοποιηθούν βάσει της οικοδοµικής άδειας.
Μετά την επιλογή της κατηγορίας, για τον υπολογισµό του προστίµου εφαρµόζονται οι
συντελεστές που προκύπτουν από τη σύγκριση των αυθαιρέτων επιφανειών προς τις
επιτρεπόµενες επιφάνειες από τους όρους δόµησης που ισχύουν σήµερα στην περιοχή
του ακινήτου.
Για τον υπολογισµό του ποσοστού των υπερβάσεων των αυθαιρεσιών
συνυπολογίζονται όλοι οι αυθαίρετοι κλειστοί χώροι κύριας χρήσης που προσαυξάνουν το
συντελεστή δόµησης του ακινήτου.
17) Παρ. Ε Κατηγορία 5 : Στην περίπτωση που δεν έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια στο
οικόπεδο/γήπεδο οι αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετη αλλαγή χρήσης υπάγονται στην
Κατηγορία 5, µε την επιφύλαξη των κατηγοριών 1 και 3.
ΑΡΘΡΟ 11
18) Παρ. 1.α : Ως φερόµενος ιδιοκτήτης νοείται και το πρόσωπο επί του οποίου έχουν επιβληθεί
πρόστιµα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων µετά από αυτοψία, κατά τις κείµενες
διατάξεις, ανεξαρτήτως του είδους και του ποσοστού εµπραγµάτου δικαιώµατος που έχει
επί του ακινήτου. Σε αυτή την περίπτωση δεν απαιτείται η συναίνεση των λοιπών
5
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
19)
20)
21)
22)
23)
24)
25)
συνιδιοκτητών για την υπαγωγή και µόνο, προκειµένου να ακολουθήσει η διαδικασία
διαγραφής βεβαιωθέντων προστίµων.
Παρ. 1δ: Στις περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών ή αλλαγών χρήσης για τις οποίες δεν
απαιτείται η συναίνεση των συνιδιοκτητών κατά την περίπτωση δ.ii και δ.iii της παρ.1 του
άρθρου 11 του ν. 4178/13 εντάσσεται και η περίπτωση τµηµάτων αποκλειστικής χρήσης επί
χώρων στάθµευσης και χώρων pilotis, εφ’ όσον κατά τη σύσταση διηρηµένων ιδιοκτησιών
έχουν αποδοθεί στους δικαιούχους ως αποκλειστική χρήση ή και λαµβάνουν ποσοστά επί
του οικοπέδου.
Παρ. 1.δ.i : Σε περίπτωση αυθαιρέτων κατασκευών επί κοινοκτήτων/κοινοχρήστων χώρων
του ακινήτου για το οποίο δεν έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, κατά το σκοπό
της διάταξης, τη δήλωση δύναται να υποβάλει ένας εκ των συνιδιοκτητών µε την
προϋπόθεση ότι συναινεί η πλειοψηφία των συνιδιοκτητών (άνω του 50%) του ακινήτου
λαµβάνοντας υπόψη τα ποσοστά συνιδιοκτησίας καθενός συνιδιοκτήτη.
Παρ. 2, 4 : Ο ιδιοκτήτης στην υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/86 δηλώνει την ηµεροµηνία
ολοκλήρωσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης σε αυτό
κατά το άρθρο 8 του ν. 4178/13. Ο εξουσιοδοτηµένος αρµόδιος µηχανικός στην Τεχνική
έκθεση περιγράφει την αυθαίρετη κατασκευή ή την αυθαίρετη χρήση µόνον ως προς το
εµβαδόν και τη χρήση.
Σε κάθε περίπτωση (αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης) ο
µηχανικός υποβάλλει αεροφωτογραφίες ή δηµόσια έγγραφα από τα οποία αποδεικνύεται ο
χρόνος κατασκευής του κτιρίου.
Παρ. 3 : Κληρονόµοι ακινήτων µε αυθαιρεσίες καταθέτουν συµπληρωµατικά το Ε9 του
αποβιώσαντος δικαιοπαρόχου.
Στις περιπτώσεις που στο έντυπο Ε9 αναφέρεται η αυθαίρετη κατασκευή και ο
χρόνος κατασκευής της, θεωρείται ως δηµόσιο έγγραφο από το οποίο αποδεικνύεται ο
χρόνος ολοκλήρωσης της κατασκευής ή/και ο χρόνος εγκατάστασης της χρήσης.
Σε περίπτωση που έχει µεταβιβαστεί αυθαίρετη κατασκευή ή αυθαίρετη αλλαγή
χρήσης που έχει ρυθµιστεί µε το ν. 4014/11, τη διαδικασία µετάβασης της δήλωσης στο ν.
4178/13 µπορεί να κάνει ο νέος ιδιοκτήτης.
Παρ. 6.α.iv : ∆ιευκρινίζεται ότι η αποτύπωση της υφιστάµενης κατάστασης στο σχέδιο
κάτοψης το οποίο προσαρτήθηκε στην πράξη σύστασης διηρηµένων ιδιοκτησιών, στις
περιπτώσεις αυτοτελών οριζοντίων ή καθέτων ιδιοκτησιών δεν πιστοποιεί τη νοµιµότητα της
ιδιοκτησίας κατά τις πολεοδοµικές διατάξεις, αλλά από τη διατύπωση της διάταξης
παρέχεται η δυνατότητα υποβολής του συγκεκριµένου σχεδίου στο πληροφοριακό σύστηµα
και δεν απαιτείται η σύνταξη νέου σχεδίου κάτοψης.
Παρ. 6.β.i : Απαιτείται η σύνταξη τοπογραφικού διαγράµµατος εξαρτηµένου από το κρατικό
σύστηµα συντεταγµένων κατά την παρ. 1γ του άρθρου 3 του ν.4178/13.
Παρ. 6.γ. : Στις περιπτώσεις που µετά την αποτύπωση της υφιστάµενης κατάστασης κατά
τη σύνταξη του διαγράµµατος κάλυψης προκύψουν αυθαίρετες κατασκευές, αυθαίρετα
τµήµατα κτιρίου κ.λ.π., αυτά διαγραµµίζονται ή/και αναφέρονται ευκρινώς στο διάγραµµα
κάλυψης µε ειδική µνεία στην υπεύθυνη δήλωση µηχανικού, σχετικά µε την υπαγωγή των
τυχόν αυθαιρέτων στις διατάξεις του Ν.4178/2013.
Ακολουθεί η κατάθεση εις διπλούν στην αρµόδια Υπηρεσία ∆όµησης και η θεώρησή
τους. Η µία σειρά σχεδίων χορηγείται στον ενδιαφερόµενο και ο φάκελος συµπληρώνει την
απωλεσθείσα οικοδοµική άδεια στο αρχείο της Υπηρεσίας ∆όµησης.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας υπαγωγής στο ν. 4178/13 συµπληρώνεται ο
φάκελος µε τα σχετικά δικαιολογητικά.
6
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
26) Παρ. 8.β : Η διατύπωση της διάταξης ότι «Σε κάθε βεβαίωση υπαγωγής και βεβαίωση για
µεταβίβαση γίνεται ειδική µνεία για την υποβολή ή µη της µελέτης στατικής επάρκειας κατά
τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.» αφορά στις περιπτώσεις που απαιτείται η υποβολή
µελέτης στατικής επάρκειας και δηλώνεται η υποβολή της ή όχι, λαµβανοµένης υπ’ όψη της
προθεσµίας των πέντε (5) ετών που ορίζεται στο προτελευταίο εδάφιο της συγκεκριµένης
παραγράφου.
ΑΡΘΡΟ 13
27) ∆ιευκρινίζεται ότι οι αποφάσεις των επιτροπών της παρ. 9 του άρθρου 24 του ν. 4014/11
εξακολουθούν να ισχύουν και µπορούν να υποβληθούν στο πληροφοριακό σύστηµα,
δεδοµένου ότι µε την παρ. 5 του άρθρου 30 του ν. 4178/13 ορίζεται ότι οι επιτροπές αυτές
συνεχίζουν να λειτουργούν κατά τις ειδικότερες διατάξεις του ν. 4178/13.
ΑΡΘΡΟ 14
28) Παρ. 1 : Ο έλεγχος της δυνατότητας υπαγωγής των αυθαιρέτων κατασκευών σε διατηρητέα
κτίρια βάσει της παρ.1 του άρθρου 14 κρίνεται από το Κεντρικό Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής
(ΚΕΣΑ), µετά την υποβολή αίτησης µε συνηµµένα τα δικαιολογητικά της παρ. 1α του
άρθρου 14 στη ∆/νση Αρχιτεκτονικής του ΥΠΕΚΑ, Αµαλιάδος 17, Αµπελόκηποι, Αθήνα. Η
αρµόδια ∆/νση Αρχιτεκτονικής συντάσσει σχετική εισηγητική έκθεση προς το ΚΕΣΑ µετά
από έλεγχο της πληρότητας του φακέλου µε βάση την αισθητική ένταξη της αυθαίρετης
κατασκευής ως προς το σύνολο του κτιρίου και/ή του περιβάλλοντος χώρου.
29) Παρ. 1.α.ii : Απαιτείται η σύνταξη τοπογραφικού διαγράµµατος εξαρτηµένου από το κρατικό
σύστηµα συντεταγµένων κατά την παρ. 1γ του άρθρου 3 του ν. 4178/13.
30) Παρ. 1.α.iii : Τα σχέδια αποτύπωσης του κτιρίου υπογράφονται από τον µηχανικό που έχει
αναλάβει τη διαδικασία ρύθµισης των αυθαιρέτων κατασκευών ή της αυθαίρετης αλλαγής
χρήσης.
Η υποχρέωση υπογραφής των αρχιτεκτονικών µελετών σε κηρυγµένα διατηρητέα
κτίρια, όπως ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 4030/11, αφορά αποκλειστικά στην
έκδοση αδειών δόµησης ή έκδοσης εργασιών µικρής κλίµακας.
ΑΡΘΡΟ 17
Σε περίπτωση ατόµου που εµπίπτει σε περισσότερες από µια ειδικές οµάδες
πληθυσµού του άρθρου 17 του ν. 4178/13 επιλέγεται η πλέον συµφέρουσα για τον πολίτη.
Σε περίπτωση που η κύρια ή η δευτερεύουσα κατοικία έχουν επιφάνεια µεγαλύτερη
από τους περιορισµούς που τίθενται στο άρθρο 17 σε συνδυασµό µε τους αναφερόµενους
στα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 3 του άρθρου 19 του ν. 4178/13, τότε σε ένα φύλλο
καταγραφής υπολογίζεται το ενιαίο ειδικό πρόστιµο µε τους µειωτικούς συντελεστές για την
τυχόν αυθαίρετη επιφάνεια εντός των περιοριστικών ορίων και η επιπλέον επιφάνεια σε
άλλο φύλλο καταγραφής, υπολογιζοµένου του ενιαίου ειδικού προστίµου χωρίς τη
ανωτέρω µείωση.
31) Παρ. 1 : ∆ιευκρινίζουµε ότι στην έκφραση «ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω» νοείται ίσο ή
µεγαλύτερο του ποσοστού 80%.
32) Παρ. 5 : Σε συνέχεια των αναφεροµένων στην Εγκύκλιο 3/13 διευκρινίζουµε ειδικότερα ότι η
ιδιότητα του τριτέκνου αποδεικνύεται και µε το πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης. Το
7
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
ίδιο ισχύει και για τους πολύτεκνους ή/και µε αντίστοιχο πιστοποιητικό αρµόδιας αλλοδαπής
αρχής συνοδευόµενο από πιστοποιητικό της Ανώτατης Συνοµοσπονδίας Πολυτέκνων
Ελλάδος.
ΑΡΘΡΟ 18
33) Παρ. 2 : α) Κατά τη διατύπωση της παραγράφου αυτής για τον υπολογισµό των σχετικών
συντελεστών τετραγωνιδίων «τα µεγέθη των αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων
συγκρίνονται µε τους επιτρεπόµενους όρους και περιορισµούς δόµησης που ισχύουν στην
περιοχή του ακινήτου».
Σκοπός της διάταξης είναι, ανεξαρτήτως εάν το οικόπεδο/γήπεδο όπου βρίσκεται η
αυθαίρετη κατασκευή είναι άρτιο και οικοδοµήσιµο, να συγκρίνονται τα πολεοδοµικά µεγέθη
του αθροίσµατος των επιφανειών των αυθαιρέτων κατασκευών ή της αυθαίρετης αλλαγής
χρήσης µε τους όρους δόµησης που ισχύουν σήµερα στη θέση του ακινήτου προκειµένου
να υπολογιστούν οι συντελεστές τετραγωνιδίων και στη συνέχεια το ενιαίο ειδικό πρόστιµο.
Επίσης διευκρινίζονται τα εξής :
i) Οικόπεδο είναι εντός εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου ανεξαρτήτως αν έχει
κυρωθεί ή όχι τυχόν πράξη εφαρµογής.
ii) Οικόπεδο είναι εντός οικισµού κατά τα οριζόµενα στη σχετική διοικητική πράξη. ∆εν
είναι εντός οικισµού γήπεδο που βρίσκεται
στη ζώνη του άρθρου 14 του ν.δ.
17.7/16.8.1923 κατά τα οριζόµενα στην παρ. 6 του άρθρου 25 του ν. 2508/97, όπως ισχύει.
iii) Τα γήπεδα που βρίσκονται στην υπόλοιπη περιοχή της Επικράτειας είναι εκτός
εγκεκριµένου ρυµοτοµικού σχεδίου. Στις περιπτώσεις αυτές, όπου δεν υπάρχουν
ειδικότερες διατάξεις ελέγχου ή προστασίας της περιοχής που να θέτουν όρους δόµησης,
εφαρµόζονται οι όροι δόµησης που ορίζονται στο άρθρο 1 «Γενικές διατάξεις» του π.δ/τος
της 24/31.5.1985 (∆’ 270), είτε στα επόµενα άρθρα του ανάλογα µε τη χρήση.
β) Στις περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών εντός του περιγράµµατος νοµίµως
υφισταµένου κτιρίου δεν εφαρµόζεται συντελεστής κάλυψης (π.χ. προσθήκη ορόφου ή
υπογείου που δεν εξέχει του νοµίµου περιγράµµατος).
Στις περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών κατ’ επέκταση νοµίµως υφισταµένου κτιρίου
δεν εφαρµόζεται συντελεστής ύψους στις περιπτώσεις που η αυθαίρετη προσθήκη δεν
υπερβαίνει το ύψος του νοµίµως υφιστάµενου τµήµατος ή κτιρίου, που βρίσκεται στην ίδια
στάθµη.
Στην περίπτωση οικοπέδου/γηπέδου χωρίς οικοδοµική άδεια (συντελεστής 1β=2 του
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ του ν. 4178/13) διευκρινίζεται οτι ο συντελεστής ύψους (6α ή 6β)
εφαρµόζεται στις περιπτώσεις που το ύψος της αυθαίρετης κατασκευής υπερβαίνει το
επιτρεπόµενο από τους όρους δόµησης ύψος που ισχύει σήµερα στη θέση του ακινήτου,
ανεξάρτητα αν το οικόπεδο/γήπεδο είναι άρτιο και οικοδοµήσιµο ή όχι.
Επίσης δεν εφαρµόζεται συντελεστής ύψους σε περίπτωση αυθαίρετου υπογείου ή
υπέρβασης του ύψους νοµίµου υπογείου.
γ) Κατά τη διατύπωση της παραγράφου αυτής για τον υπολογισµό των σχετικών
συντελεστών τετραγωνιδίων «τα µεγέθη των αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων
συγκρίνονται …. σε περίπτωση συγκυριότητας ακινήτου µε το µέρος των επιτρεποµένων
µεγεθών που αναλογεί στο ποσοστό συνιδιοκτησίας της οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας
εκάστου συγκυρίου.».
8
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
Σκοπός της διάταξης είναι η κατανοµή του προστίµου αναλόγως της επιτρεπόµενης
δόµησης κάθε αυτοτελούς ιδιοκτησίας. Σε περιπτώσεις όπου από το σχετικό πίνακα
κατανοµής ποσοστών συνιδιοκτησίας σύµφωνα µε τον οποίο καταρτίστηκε η πράξη
σύστασης προκύπτει ότι το ποσοστό συνιδιοκτησίας είναι διαφορετικό από το συντελεστή
δόµησης που αντιστοιχεί σε κάθε αυτοτελή ιδιοκτησία, για τον υπολογισµό των
συντελεστών λαµβάνεται υπόψη το ποσοστό δόµησης που αντιστοιχεί σε κάθε αυτοτελή
ιδιοκτησία. Αν αναφέρονται στον πίνακα κατανοµής µεικτά και καθαρά τετραγωνικά µέτρα
που αντιστοιχούν σε κάθε αυτοτελή ιδιοκτησία, τότε, για τον υπολογισµό των συντελεστών
λαµβάνονται υπόψη τα καθαρά τετραγωνικά σύµφωνα µε τον πίνακα κατανοµής.
δ) Σε περίπτωση υποβολής προσυµφώνου συστάσεως διηρηµένων ιδιοκτησιών κατά
την παρ. 1.δ.iv. του άρθρου 11 του ν. 4178/13, οι συντελεστές µειώσεως του προστίµου και
του παραρτήµατος του νόµου εφαρµόζονται για τον µελλοντικό κύριο του αυθαιρέτου, εφ’
όσον πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις.
34) Παρ. 3 : Οι αυθαιρεσίες της ίδιας ή αυτής κατηγορίας που αναφέρονται στην παρούσα
παράγραφο δεν παραπέµπουν στις Κατηγορίες του άρθρου 9 του ν. 4178/13, αλλά στις
αυθαιρεσίες µε τα ίδια χαρακτηριστικά, π.χ. που έχουν ίδιους συντελεστές τετραγωνιδίων ή
αναφέρονται ρητά στην Κατηγορία 3 ή στην παρ. 5α του άρθρου 18 του νόµου.
35) Παρ. 5β : Σε περίπτωση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης από βοηθητική χρήση σε βοηθητική
και από κύρια σε κύρια, χωρίς όµως να έχουν εκτελεστεί οικοδοµικές εργασίες για τις οποίες
να µπορεί να συνταχθεί αναλυτικός προϋπολογισµός, καταβάλλεται παράβολο
πεντακοσίων (500) ευρώ και δεν καταβάλλεται ειδικό πρόστιµο.
Στην έννοια των αυθαίρετων ηµιϋπαίθριων χώρων, στεγάστρων κ.λ.π.
συµπεριλαµβάνονται και η αυθαίρετη απόληξη κλιµακοστασίου, καθώς και οι αυθαίρετοι
ανοιχτοί υπόστυλοι χώροι (π.χ. pilotis, υπόστυλη στάθµη ), που πρόκειται να παραµείνουν
ως έχουν.
36) Παρ. 6 : ∆ιευκρινίζεται οτι η αναφορά στο άρθρο 2 του ν. 4067/12 αφορά αποκλειστικά στον
ορισµό της σοφίτας.
Ο µειωτικός συντελεστής 50% εφαρµόζεται σε κάθε περίπτωση κατασκευής
αυθαίρετου εσωτερικού εξώστη/παταριού και σοφίτας, καθώς και σε κάθε περίπτωση
αυθαίρετης αλλαγής χρήσης νοµίµου εσωτερικού εξώστη/παταριού ή χώρου στέγης και
ανεξαρτήτως µεγέθους.
Επίσης ο µειωτικός συντελεστής εφαρµόζεται για αυθαιρεσίες σε νοµίµως
υφιστάµενες υπόγειες στάθµες, δηλ. µε βάση οικοδοµική άδεια και µόνο στην περίπτωση
που το δάπεδο του υπογείου έχει υλοποιηθεί στη στάθµη που προβλέπεται στην οικοδοµική
άδεια. Στην περίπτωση αυτή όταν υπάρχουν εκσκαφές στον περιβάλλοντα χώρο της
υπόγειας στάθµης εφαρµόζεται η παρ. 2 του άρθρου 19 του ν. 4178/13.
Ο µειωτικός συντελεστής εφαρµόζεται οµοίως σε αυθαίρετους ισόγειους βοηθητικούς
χώρους του κυρίως κτίσµατος (π.χ. αποθήκες, χώροι στάθµευσης κ.λ.π.). Επισηµαίνεται
ιδιαίτερα ότι η έννοια των χώρων βοηθητικής χρήσης της παρ. 3 του άρθρου 2 του
Κτιριοδοµικού Κανονισµού χρησιµοποιείται αποκλειστικά για την εφαρµογή των διατάξεων
του Κτιριοδοµικού Κανονισµού και δεν αφορά γενικά τους χώρους µε χρήση αποθήκης.
Εποµένως, αυθαίρετα ισόγεια κτίρια µε χρήση επαγγελµατικές, βιοµηχανικές, γεωργικές
αποθήκες κ.λ.π., που προσµετρώνται σε κάθε περίπτωση στο σ.δ. του οικοπέδου/γηπέδου,
δεν συµπεριλαµβάνονται στην έννοια των «βοηθητικών χώρων» και για το λόγο αυτό δεν
εφαρµόζεται ο µειωτικός συντελεστής 50%. Κατά την ίδια έννοια δεν εφαρµόζεται ο
µειωτικός συντελεστής και σε κτίρια χώρων στάθµευσης αυτοκινήτων.
9
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
ΑΡΘΡΟ 19
37) Παρ. 3 : Με τη συγκεκριµένη διάταξη καθορίζεται εξαιρετικά µείωση του ποσού του
προστίµου για περιπτώσεις κύριας και µοναδικής κατοικίας ως αναλύεται διεξοδικά.
Για την εφαρµογή του συντελεστή 40% της κύριας και µοναδικής κατοικίας
θεωρείται ότι πληρούνται οι στεγαστικές ανάγκες, εφόσον το άθροισµα της συνολικής
επιφάνειας, ανάλογα µε τα άτοµα, δεν υπερβαίνει τα εβδοµήντα (70) τ.µ. προσαυξανόµενο
κατά τριάντα (30) τ.µ. για µέχρι δύο τέκνα και κατά είκοσι (20) τ.µ. επιπλέον για πάνω από
δύο τέκνα, δηλ. ανώτατη επιφάνεια 120 τ.µ.
Αντίθετα, για την εφαρµογή της µείωσης του προστίµου για την κύρια κατοικία των
ειδικών οµάδων πληθυσµού του άρθρου 17 του ν. 4178/13, θεωρείται ότι πληρούνται οι
στεγαστικές ανάγκες εφόσον το άθροισµα της συνολικής επιφάνειας, µε βάση τα άτοµα, δεν
υπερβαίνει τα εβδοµήντα (70) τ.µ. προσαυξανόµενο κατά δεκαπέντε (15) τ.µ. για κάθε τέκνο
χωρίς όµως περιορισµό. Στα ανωτέρω τετραγωνικά προσµετράται το σύνολο των
κτισµάτων, νοµίµων και αυθαιρέτων.
38) Παρ. 5 : Κατά τη ρητή διατύπωση της διάταξης ορίζεται ότι “Για αυθαίρετες αλλαγές χρήσης
από κύρια χρήση σε κύρια, εντός νοµίµου περιγράµµατος κτιρίου, στις περιπτώσεις όπου
επέρχεται αύξηση του συντελεστή δόµησης, (αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από κατάστηµα σε
κατοικία σε εκτός σχεδίου περιοχή, αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από βιοµηχανία για την οποία
εκδόθηκε άδεια κατά παρέκκλιση σε εκτός σχεδίου περιοχή σε κατοικία και άλλα εκτός των
τυχόν υπολοίπων συντελεστών (εκτός σχεδίου, παλαιότητας κ.α.) υπολογίζεται ο
συντελεστής αλλαγής χρήσης κατά το Παράρτηµα Α΄ για την επιπλέον της επιτρεπόµενης για
τη νέα χρήση επιφάνεια”
∆ιευκρινίζεται ότι η διατύπωση «αυθαίρετης αλλαγής χρήσης βοηθητικών χώρων σε
χώρους κύριας χρήσης» του εδαφίου γ στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 της Εγκυκλίου 3/13, άρθρο 19,
παρ. 5, όπου εφαρµόζεται συντελεστής δόµησης αφορά στις περιπτώσεις χώρων, που η
επιφάνειά τους προ της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης δεν επαύξανε το σ.δ. (π.χ. υπόγειο µε
βοηθητικές χρήσεις, ισόγειος χώρος στάθµευσης, δηµιουργία σοφίτας εντός νοµίµου στέγης
κ.λ.π.).
ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑ : Σε εκτός σχεδίου περιοχή είχε εκδοθεί άδεια για καταστήµατα/γραφεία µε
επιτρεπόµενη δόµηση 600 τ.µ.. Σε όλο το κτίριο αυτό έγινε αυθαίρετη αλλαγή χρήσης σε
κατοικίες, συµπεριλαµβανοµένης της στάθµης του υπογείου. Έστω ότι η επιτρεπόµενη
δόµηση για κατοικίες στο συγκεκριµένο γήπεδο εκτός σχεδίου είναι 200 τ.µ.. Το πρόστιµο
θα υπολογιστεί ως εξής: Για την επιφάνεια των 200 τ.µ. εφαρµόζεται η παρ. 5 του άρθρου
18. Για την επιπλέον της επιτρεπόµενης δόµησης για χρήση κατοικίας επιφάνεια των 400
τ.µ. εφαρµόζεται συντελεστής αλλαγής χρήσης. Για την επιφάνεια της υπόγειας στάθµης
που έχει µετατραπεί σε κατοικία συντελεστής υπέρβασης δόµησης.
Ο συντελεστής αλλαγής χρήσης (που επιβάλλεται στην επιφάνεια που έχει γίνει
αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από κύρια σε κύρια, η οποία όµως αντίκειται στις ισχύουσες
διατάξεις ως προς το επιτρεπόµενο µέγεθος της συγκεκριµένης χρήσης) εφαρµόζεται στην
επιφάνεια που προκύπτει µετά την αφαίρεση της επιφάνειας της εξωτερικής τοιχοποιΐας,
στην περίπτωση που η νοµιµότητά της καλύπτεται από την οικοδοµική άδεια, καθώς και
των κλιµακοστασίων µε τους χώρους διέλευσης που τα εξυπηρετούν (π.χ. διαδρόµους) και
των χώρων υγιεινής, στην περίπτωση που η χρήση τους διατηρείται και δεν µεταβάλλεται.
Εκτός των ανωτέρω εξυπακούεται οτι σε κάθε περίπτωση εφαρµόζονται οι
συντελεστές του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ του ν. 4178/13 (1) µε οικοδοµική άδεια, (2) εντός
10
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
σχεδίου/οικισµού ή εκτός σχεδίου, (3) Είδος χρήσης και οι λοιποί συντελεστές του
ΠΑΡΑΤΗΜΑΤΟΣ του ν. 4178/13 κατά περίπτωση.
ΑΡΘΡΟ 23
39) Παρ. 1 : Σε περίπτωση που ζητείται από την αρµόδια Υ∆ΟΜ έκδοση άδειας νοµιµοποίησης
αυθαίρετης κατασκευής και ταυτόχρονα εκτέλεσης εργασιών της παρ. 5 του άρθρου 25 του
ν. 4178/13 σε αυθαίρετη κατασκευή, είναι δυνατή, για την οικονοµία των διοικητικών
πράξεων, η έκδοση ενιαίας πράξης, δηλ. άδειας νοµιµοποίησης και εκτέλεσης εργασιών της
παρ. 5 του άρθρου 25 του ν. 4178/13, συµπληρώνοντας το έντυπο της άδειας µε τις
σχετικές διατάξεις κατά περίπτωση.
40) Παρ. 2 : Στην περίπτωση που προκύψει ανάγκη µεταβίβασης ή σύστασης εµπραγµάτων
δικαιωµάτων προ της έκδοσης της σχετικής οικοδοµικής άδειας, τροποποιείται η επιλογή
στο πληροφοριακό σύστηµα σε απλή ρύθµιση και υπολογίζεται το ενιαίο ειδικό πρόστιµο
της αυθαίρετης κατασκευής ή της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης προκειµένου να καταβληθεί
το 30% του προστίµου και να είναι δυνατή η µεταβίβαση ή η σύσταση εµπραγµάτου
δικαιώµατος κατά τα οριζόµενα στη σχετική παράγραφο.
41) Παρ. 4 : Για τις προ 28-7-2011 διαπιστωθείσες αυθαιρεσίες για τις οποίες έχουν επιβληθεί
και βεβαιωθεί πρόστιµα ανέγερσης και διατήρησης µε παλιότερες διατάξεις και οι οποίες
έχουν κατεδαφιστεί πριν ή µετά τη δηµοσίευση του Ν.4178/2013, είναι δυνατή η υπαγωγή
τους προκειµένου να ισχύσουν και γι’ αυτές οι ρυθµίσεις του ως άνω νόµου περί διαγραφής
ανείσπρακτων βεβαιωθέντων προστίµων. Σε κάθε περίπτωση υποβάλλονται στοιχεία των
αρµοδίων αρχών για την απόδειξη της κατεδάφισης (αυτοψία υπηρεσίας δόµησης κτλ)
Επισηµαίνεται ότι στις περιπτώσεις αυτές δεν εξετάζεται η τήρηση των
προϋποθέσεων του άρθρου 2 του νόµου, δεδοµένου ότι έχει προστατευθεί το περιβάλλον
µε την κατεδάφιση που έχει πραγµατοποιηθεί. Η δυνατότητα υπαγωγής στο πληροφοριακό
σύστηµα εξασφαλίζει την καταβολή του σχετικού παραβόλου, την ενηµέρωση του
πληροφοριακού συστήµατος και τη δυνατότητα διαγραφής των επιβληθέντων προστίµων.
42) Παρ. 6 : Η απαγόρευση του τελευταίου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 23, όπου ορίζεται «
...∆εν υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόµου και του παρόντος άρθρου κτίσµατα που
κρίθηκαν αυθαίρετα µε αµετάκλητη απόφαση του αρµοδίου δικαστηρίου εφόσον ουδέποτε
πριν τις 28.7.2011 αποπερατώθηκαν πλήρως κατά τις κείµενες διατάξεις ή λειτούργησαν µε
την απαιτούµενη άδεια λειτουργίας.» εφαρµόζεται και για τα κτίσµατα της παραγράφου 6 του
άρθρου 23 του ν. 4178/13.
Η ως άνω απαγόρευση για τα κτίσµατα που αναφέρονται στις παρ. 6 και 7 δεν ισχύει
όταν µπορεί να εκδοθεί άδεια νοµιµοποίησης κατά τα οριζόµενα στην παρ. 6 του άρθρου 4
του ν. 4067/12 όπως ισχύει, σε συνδυασµό µε τα οριζόµενα στην παρ. 1 του άρθρου 23 του
ν. 4178/13.
Επισης επισηµαίνεται οτι εξακολουθεί να ισχύει η παρ. 7 του άρθρου 8 του ν.
1512/1985 περί αναστολής της κατεδάφισης των κτισµάτων που ανεγείρονται µε άδεια που
εκδόθηκε µετά από έλεγχο της αρµόδιας πολεοδοµικής αρχής και που µεταγενέστερα
ανακαλείται για οποιονδήποτε λόγο, εκτός εαν η ανάκληση οφείλεται σε υποβληθέντα
αναληθή στοιχεία ή σε ανακριβείς αποτυπώσεις της υπάρχουσας πραγµατικής κατάστασης.
43) Παρ. 10 και 11 : Κατά το γενικό κανόνα για τις αυθαιρεσίες των παραγράφων αυτών
απαιτείται η επιλογή Κατηγορίας κατά το άρθρο 9 του ν. 4178/13 κατά περίπτωση και δεν
επηρεάζεται το ενιαίο ειδικό πρόστιµο.
11
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
44)
45)
46)
47)
∆ιευκρινίζεται οτι στις µηχανολογικές εγκαταστάσεις περιλαµβάνονται εγκαταστάσεις
πόσιµου νερού, ζεστού νερού χρήσης, αποχετεύσεων, πεπιεσµένου αέρα, φυσικού αερίου
και υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο.
Παρ. 13 : Με τις διατάξεις της παρούσας ρυθµίζονται όλες οι αυθαίρετες κατασκευές
σταυλικών εγκαταστάσεων για την εκτροφή και εκµετάλλευση παραγωγικών/αγροτικών
ζώων ανεξαρτήτως µεγέθους (π.χ. κάλυψης, δόµησης κ.λ.π.), στις οποίες
συµπεριλαµβάνονται κατασκευές όπως αµελκτικά συγκροτήµατα, silos, αποθήκες, κτίσµατα
γεωτρήσεων, εκκολαπτήρια, µύλοι ζωοτροφών που παράγουν προϊόντα για ίδια χρήση της
µονάδας και όχι για πώληση κ.λ.π. Επίσης συµπεριλαµβάνεται αυθαίρετη αλλαγή χρήσης
κτίσµατος µε βάση οικοδοµική άδεια από σταυλική εγκατάσταση (π.χ. θάλαµος εκτροφής)
σε αποθήκη για την εξυπηρέτηση των αναγκών της µονάδας.
Μύλος ζωοτροφών που παράγει προϊόντα αποκλειστικά και µόνο για την
κτηνοτροφική εκµετάλλευση του ιδίου ιδιοκτήτη και όχι προς πώληση σε τρίτους και
βρίσκεται σε ανεξάρτητο γήπεδο από την κτηνοτροφική εγκατάσταση, υπάγεται στην
παρούσα παράγραφο, αλλά µε διαφορετική δήλωση.
∆ιευκρινίζεται οτι ως συνοδά κτίρια προσωρινής διαµονής για τα οποία ισχύει ο
περιορισµός των 35 τ.µ., θεωρούνται κτίρια που διαµένουν άτοµα και όχι κτίρια που
στεγάζουν σταυλικές εγκαταστάσεις.
Σε ενοικιαζόµενες µονάδες µε εγγεγραµµένη την κτηνοτροφική δραστηριότητα
µπορεί να είναι εγγεγραµµένος ο ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής. Σε κάθε περίπτωση
υποβάλλεται αντίγραφο ενιαίας αίτησης ενίσχυσης οποιουδήποτε έτους, µαζί µε τα
συνηµµένα σε αυτή (φωτογραφίες Google Εarth, όπου έχουν σηµειωθεί οι θέσεις των
µονάδων).
Παρ. 15 : Αφορά στη ρύθµιση των αυθαιρέτων κατασκευών από τους δικαιούχους επί
κτιρίων που τους αποδόθηκαν από τον πρώην Οργανισµό Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.),
καθώς και στη ρύθµιση του συνόλου ιδιοκτησιών ενός κτιρίου µε µία αίτηση, κατά τα
οριζόµενα στην παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 4178/13. Επίσης παρέχεται η δυνατότητα
ρύθµισης του συνόλου των κτιρίων από το φορέα που τα διαχειρίζεται σήµερα.
Παρ. 17 : Παρέχεται η δυνατότητα υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/13 αυθαιρέτων
κατασκευών ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης αποκλειστικά κατοικίας και ισχυουσών των
απαγορευτικών περιοχών του άρθρου 2 του ν. 4178/13.
ΠΑΡΑ∆ΕΙΓΜΑ : Στην περιοχή του όρους Υµηττού έχουν εκδοθεί :
α) Το από 31.8.1978 π.δ. «περί καθορισµού ζωνών ρυθµίσεως και προστασίας της
περιοχής του όρους Υµηττού» (∆’ 544),
β) Το από 17.3.1981 π.δ. «περί τροποποιήσεως του από 31.8.1979 Π.∆/τος περί
καθορισµού ζωνών ρυθµίσεως και προστασίας της περιοχής του όρους Υµηττού (ΦΕΚ
544/∆’)» (∆’ 167) και
γ) Το από 14.6.2011 ∆/γµα «Καθορισµός µέτρων προστασίας της περιοχής του όρους
Υµηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή-Ιλισσίων.» (∆’ 187) κατ’ εξουσιοδότηση
του αρθρου 19 του ν. 1650/86.
Εποµένως αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης - αποκλειστικά
κατοικίας στην περιοχή αυτή µπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του ν. 4178/13 εφ’ όσον
υφίστανται προ της ισχύος του από 14.6.2011 ∆/γτος.
Παρ. 21.α.ββ : Επισηµαίνεται ότι κατά τη συγκεκριµένη διάταξη δεν ορίζονται ειδικά
δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν στον αρµόδιο φορέα διαχείρισης της
προστατευόµενης περιοχής προκειµένου να γνωµοδοτήσει για τη δυνατότητα υπαγωγής
αυθαίρετης κατασκευής στο ν. 4178/13.
12
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
48) Παρ. 21.β : Περιγράφεται ο τρόπος αντιµετώπισης, προσαρµογής και αδειοδότησης των
αυθαιρέτων κατασκευών, καθώς και ο τρόπος εγκατάστασης νέων προσωρινών
κατασκευών, κατ’ αντιστοιχία των αναφεροµένων στα εδάφια γ και δ της παρ. 16 του
άρθρου 23 του ν. 4178/13.
ΑΡΘΡΟ 24
49) Παρ. 1 : Για τις περιπτώσεις έκδοσης άδειας νοµιµοποίησης περαιωµένων αυθαιρέτων
κατασκευών ή χρήσεων, για τις οποίες υποβλήθηκαν τα δικαιολογητικά του ν. 4178/13
αναστέλλεται η επιβολή προστίµων, κάθε διαδικασία επιβολής κυρώσεων από το Ι.Κ.Α
µέχρι την παρέλευση της προθεσµίας εξόφλησης των προστίµων και ως εκ τούτου δεν
απαιτείται η προσκόµιση θεωρηµένου αντιγράφου του πίνακα ηµεροµισθίων από Ι.Κ.Α.
Μετά την έκδοση της άδειας η αρµόδια Υ∆ΟΜ οφείλει να αποστείλει στο οικείο κατά
τόπο κατάστηµα του ΙΚΑ αντίγραφο του στελέχους της άδειας νοµιµοποίησης.
50) Παρ. 3 : Για τη σύνδεση κτιρίων ή αυτοτελών ιδιοκτησιών αυτών µε δίκτυα κοινής ωφέλειας
έχουν ανάλογη εφαρµογή τα αναφερόµενα στα εδάφια (α) και (β) της παρ. Β.2. της
Εγκυκλίου 1/7.2.2012 προσαρµοσµένα στις αντίστοιχες νέες διατάξεις.
51) Παρ. 8 : α) Οι αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης προ της 28.07.2011,
µετά την υπαγωγή τους στο ν. 4178/13 εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων και δεν
οφείλονται αναδροµικά βεβαιωµένες ασφαλιστικές εισφορές, οποιοσδήποτε φόρος και
οποιασδήποτε µορφής πρόστιµα και τέλη (όπως ύδρευσης, καθαριότητας, αποχετευτικά
τέλη, κ.λ.π.). Τυχόν ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη και πρόστιµα δεν αναζητούνται. Ως
χρόνος λήξης της αναδροµικής απαλλαγής των αυθαιρέτων κατασκευών και αλλαγών
χρήσης είναι η ισχύς του ν. 4178/13, δηλ. η 8.8.2013.
Αντίστοιχα, για τις αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης µε
ολοκληρωµένη υπαγωγή στο ν. 4014/11, δηλ. που έχει καταβληθεί το σύνολο του
προστίµου και έχουν υποβληθεί στο πληροφοριακό σύστηµα όλα τα σχέδια και
δικαιολογητικά, ως χρόνος λήξης της αναδροµικής απαλλαγής των αυθαιρέτων κατασκευών
και αλλαγών χρήσης είναι η ισχύς του ν. 4014/11, δηλ. η 21.9.2011.
β) Τα παραπάνω δεν επηρεάζονται από την έκδοση ή µη άδειας νοµιµοποίησης
αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 26 του
ν. 4014/11 ή στο άρθρο 23 του ν. 4178/13.
ΑΡΘΡΟ 25
52) Παρ. 1, 2 : Από τα αναφερόµενα στις παραγράφους αυτές και σε συνδυασµό µε τα
οριζόµενα στην παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4067/12 προκύπτει ότι δεν εµποδίζεται η
χορήγηση έγκρισης δόµησης ή άδειας δόµησης από την ύπαρξη στο οικόπεδο/γήπεδο
αυθαιρέτων κατασκευών, που εµπίπτουν στην παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4178/13.
53) Παρ. 3 : Για τα πρόστιµα ανέγερσης και διατήρησης και τη διαγραφή τους έχουν ανάλογη
εφαρµογή τα αναφερόµενα στην Εγκύκλιο 17/23.10.12 προσαρµοσµένα στις αντίστοιχες
νέες διατάξεις.
Τα πρόστιµα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων που
έχουν υπαχθεί στην παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 4178/13 διαγράφονται µετά την έκδοση
άδειας νοµιµοποίησης και σε περίπτωση έκδοσης άδειας κατεδάφισης µετά την προσκόµιση
13
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
αποδεικτικών κατεδάφισης του αυθαιρέτου κτίσµατος. Τα παραπάνω ισχύουν αναλογικά
και σε περίπτωση αποµάκρυνσης αυθαίρετης αλλαγής χρήσης.
54) Παρ. 5 : α) Κατά τη διατύπωση της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι «Στις περιπτώσεις
αυθαιρέτων κατασκευών, οι οποίες έχουν περαιώσει τη διαδικασία µε βάση τις διατάξεις των
νόµων 3775/2009 (Α΄ 122), 3843/2010 (Α΄ 62), καθώς και όσες έχουν ενταχθεί στις
ρυθµίσεις του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και του παρόντος νόµου και έχει περαιωθεί η σχετική
διαδικασία ή έχει εξοφληθεί ποσοστό 30% του συνολικού ποσού προστίµου, κατά τις
διατάξεις του παρόντος, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση από κάθε ισχύουσα διάταξη……..στ)
εργασίες που προβλέπονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 4 του ν. 4067/2012, ως
αντικαθίστανται µε τις διατάξεις του άρθρου 48 του παρόντος νόµου…». Εποµένως, από της
ισχύος της ανωτέρω διάταξης δεν ισχύει η υπ’ αριθ.οικ. 9070/12-2-2013 υπουργική
απόφαση «Τροποποίηση του Τεύχους Τεχνικών Οδηγιών Εφαρµογής του ν. 4067/12 (Νέος
Οικοδοµικός Κανονισµός» και επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών µε τη διαδικασία της
έγγραφης ενηµέρωσης της Υ∆ΟΜ κατά τα οριζόµενα στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν.
4067/12, όπως ισχύει µετά την αντικατάστασή του µε το άρθρο 48 του ν. 4178/13.
Η παρούσα εγκύκλιος συνοδεύεται από υπόδειγµα έγγραφης ενηµέρωσης κατά τα
παραπάνω αναφερόµενα.
β) Η διατύπωση του προτελευταίου εδαφίου της παραγράφου αυτής όπου ορίζεται ότι
«Για τις ως άνω εγκρίσεις και διοικητικές πράξεις εφαρµόζεται αντίστοιχα, η διάταξη του
άρθρου 2Α του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) υπό τις προϋποθέσεις και τους όρους που τίθενται.»
αφορά σε έργα που άπτονται ειδικού ελέγχου ως προς τους όρους δόµησης, όπως και
στις περιπτώσεις κτιρίων επιφάνειας άνω των 3.000 τ.µ. και για τα οποία η έγκριση
δόµησης και η άδεια δόµησης δύναται να εκδίδεται από την ∆ιεύθυνση Οικοδοµικών και
Κτιριακών Κανονισµών (∆.Ο.Κ.Κ.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιµατικής Αλλαγής, κατόπιν διαπιστωτικής πράξης του Γενικού Γραµµατέα Χωροταξίας και
Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής
ή του αρµόδιου Υπουργού αναφορικά µε το χαρακτήρα τους κατά τα οριζόµενα στη σχετική
διάταξη ( ν. 4146/13, άρθρο 69, ΦΕΚ 90 Α’).
γ) Κατά τη διατύπωση του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου αυτής όπου ορίζεται
ότι «Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής µπορεί
να τροποποιούνται τα δικαιολογητικά που υποβάλλονται στις αρµόδιες Υπηρεσίες ∆όµησης
για τη χορήγηση της έγκρισης εκτέλεσης των εργασιών, τα οποία προβλέπονται στην
παρούσα παράγραφο.» προκύπτει ότι εξακολουθούν να ισχύουν τα αναφερόµενα στην υπ’
αριθ. 2975/19-1-2012 υπουργική απόφαση «Καθορισµός δικαιολογητικών για τη χορήγηση
έγκρισης εκτέλεσης εργασιών της παρ. 17 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (ΦΕΚ 209 Α΄),
όπως ισχύει» (ΦΕΚ 43 Β’) για τις εργασίες που περιγράφονται σε αυτή.
55) Παρ. 6 : Με την παρούσα διάταξη επιτρέπεται σε όλους τους φορείς να χορηγούν άδειες
εγκατάστασης, λειτουργίας κ.λ.π. σε κτίρια ή τµήµατα κτιρίων, που έχουν υπαχθεί στις
διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) ή του ν. 4178/13, εφ’ όσον πληρούν τις
σχετικές προϋποθέσεις του κάθε φορέα.
Στις περιπτώσεις αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης αυθαίρετης αλλαγής
χρήσης, που δεν απαγορευόταν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδοµικής άδειας ή κατά το
χρόνο εγκατάστασης της αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, αλλά σήµερα η συγκεκριµένη χρήση
δεν επιτρέπεται από τους ισχύοντες όρους και περιορισµούς δόµησης στη θέση του
ακινήτου, που έχουν υπαχθεί στο ν. 4178/13 κατά τα οριζόµενα στην παρ. 12 του άρθρου
23 του νόµου, δεν απαιτείται η προσκόµιση βεβαίωσης χρήσεων γης και δεν επηρεάζεται η
λήψη άδειας εγκατάστασης, λειτουργίας κ.λ.π.
14
ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ
56) Παρ. 8 : Για την ανάκληση των δηλώσεων υπαγωγής στο ν. 4178/13 έχουν ανάλογη
εφαρµογή τα αναφερόµενα στην Εγκύκλιο 17/23.10.12 προσαρµοσµένα στις αντίστοιχες
νέες διατάξεις.
Β. - ∆ιευκρινίσεις στο άρθρο 4 του ν. 4067/12, όπως αντικαταστάθηκε µε το
άρθρο 48 του Κεφαλαίου Γ’ του ν. 4178/13.
1. - ∆ιευκρινίζεται ότι η παρ. 2.ιβ. του άρθρου 4 του ν. 4067/12 όπως ισχύει, αφορά
αποκλειστικά σε εργασίες εκσκαφής καναλιού βάθους µεγαλύτερου των 0,80 µ., δεδοµένου
ότι εργασίες εκσκαφής µικρότερου βάθους καλύπτονται από την παρ. 3 του ιδίου άρθρου
(48ωρη ενηµέρωση) και δεν αφορά στις εργασίες που απαιτούνται για την εγκατάσταση των
συστηµάτων εισροής - εκροής.
2. – Στην έννοια των «κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες κατά τις
ισχύουσες περί αυθαιρέτων διατάξεις» για την εφαρµογή της παρ. 4.γ. του άρθρου 4 του ν.
4067/12 όπως ισχύει, συµπεριλαµβάνονται αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές
χρήσης που εµπίπτουν στην παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4178/13.
ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ
Υπόδειγµα έγγραφης
ενηµέρωσης
Ο Γενικός Γραµµατέας
Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος
Σωκράτης Αλεξιάδης
Εσ. ∆ιανοµή
1. Χρ.Αρχείο
2. Μηχανικοί της ∆ΟΚΚ
3. Ιστοσελίδα “∆ιευκρινίσεις
για Αυθαίρετα και Ηµιυπαίθριους”
4. Ιστοσελίδα “Ενηµέρωση Υ∆ΟΜ
& ∆ΙΠΕΧΩΣΧ”
15
Signature Not
Verified
Digitally signed by
Theodoros Moumouris
Date: 2012.04.09 21:36:29
EEST
Reason: Signed PDF
(embedded)
Location: Athens, Ethniko
Typografio
2075
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Αρ. Φύλλου 79
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ
9 Απριλίου 2012
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4067
Νέος Οικοδομικός Κανονισμός.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
Άρθρο 1
Πεδίο Εφαρμογής
1. Σε περιοχές εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχε−
δίου εφαρμόζονται όλες οι διατάξεις του παρόντος.
2. Σε περιοχές εκτός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχε−
δίου εφαρμόζονται οι ακόλουθες διατάξεις του παρό−
ντος:
α) το άρθρο 2,
β) οι παράγραφοι 2, 4 και 5 του παρόντος άρθρου,
γ) το άρθρο 4,
δ) το άρθρο 6,
ε) η παράγραφος 3 του άρθρου 8,
στ) το άρθρο 11 εκτός από την παράγραφο 2 και τις
παραγράφους 6ιγ, 6ιζ, 6ιστ για το άρθρο 19 όπως ανα−
φέρεται σε αυτήν,
ζ) οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 12, η παρά−
γραφος 14η όταν δεν ορίζεται διαφορετικά από άλλες
διατάξεις,
η) το άρθρο 13,
θ) το άρθρο 16,
ι) το άρθρο 17 εκτός από την παράγραφο 2α, 2β, 2στ,
6β και 8,
ια) το άρθρο 21,
ιβ) το άρθρο 23,
ιγ) το άρθρο 25,
ιδ) το άρθρο 26,
ιε) το άρθρο 28,
ιστ) τα άρθρα 29 έως 37.
3. Σε νομίμως υφιστάμενους οικισμούς χωρίς εγκε−
κριμένο ρυμοτομικό σχέδιο εφαρμόζονται οι ακόλουθες
διατάξεις του παρόντος:
α) το άρθρο 2,
β) οι παράγραφοι 3, 4 και 5 του παρόντος άρθρου,
γ) το άρθρο 4,
δ) το άρθρο 5,
ε) το άρθρο 6,
στ) το άρθρο 9,
ζ) το άρθρο 11, εκτός από την παράγραφο 6ιζ,
η) οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 12,
θ) το άρθρο 13,
ι) το άρθρο 14 με τη διευκρίνιση ότι η αναφερόμενη
απόσταση Δ ορίζεται σε 2,50 μ. ανεξάρτητα από το
ύψος,
ια) το άρθρο 16,
ιβ) το άρθρο 17,
ιγ) το άρθρο 18,
ιδ) το άρθρο 19,
ιε) το άρθρο 23,
ιστ) το άρθρο 25,
ιζ) το άρθρο 26,
ιη) τα άρθρα 29 έως 37.
4. Όλα τα αριθμητικά μεγέθη που ορίζονται στις δια−
τάξεις του παρόντος νόμου θεωρούνται ως τα ανώτατα
επιτρεπόμενα.
5. α) Οι ειδικές πολεοδομικές διατάξεις, με την επιφύ−
λαξη της επόμενης παραγράφου, κατισχύουν των γενι−
κών διατάξεων, που περιέχονται στον παρόντα νόμο.
β) Οι διατάξεις του παρόντος κατισχύουν των κα−
νονιστικών πράξεων της Διοίκησης (όπως αποφάσεις
Νομάρχη, πράξεις Δημοτικού Συμβουλίου κ.λπ.), με τις
οποίες θεσπίζονται όροι δόμησης (όπως ύψος, ποσοστό
κάλυψης, αριθμός ορόφων, θέση υπογείου κ.λπ.), εκτός
από: 1) οποιουδήποτε είδους διατάγματα και 2) πρά−
ξεις, με τις οποίες θεσπίζονται ειδικές και εντοπισμένες
ρυθμίσεις (όπως για διατηρητέα κτίρια, μνημεία, ειδικά
κτίρια κ.λπ.). Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να διαπι−
στώνεται η μη εφαρμογή των παραπάνω κανονιστικών
πράξεων της διοίκησης.
Άρθρο 2
Ορισμοί
1. Αίθριο είναι το μη στεγασμένο τμήμα του κτιρίου
που περιβάλλεται από όλες τις πλευρές του από το
κτίριο ή τα όρια του οικοπέδου, στο οποίο μπορούν να
έχουν ανοίγματα, χώροι κύριας χρήσης και εγγράφεται
σε αυτό κύκλος διαμέτρου Δ.
2. Αιολικά ενεργειακά συστήματα είναι οι εγκατα−
στάσεις που επιτρέπουν την αξιοποίηση της αιολικής
ενέργειας για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών του
κτιρίου.
2076
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
3. Ακάλυπτος χώρος είναι ο χώρος του οικοπέδου
που δεν δομείται.
4. Ανοίγματα χώρου κτιρίου είναι το κενό που τυχόν
υπάρχει στην οροφή του ανώτατου σε κάθε θέση ορό−
φου, καθώς και τα κενά όλων των τοίχων, τα οποία είτε
παραμένουν ελεύθερα είτε κλείνουν με ανοιγόμενα ή
σταθερά κουφώματα και χρησιμοποιούνται για επικοι−
νωνία των χώρων μεταξύ τους ή με το ύπαιθρο ή για το
φυσικό φωτισμό ή για τον αερισμό των χώρων κτιρίου
ή για αποθήκευση ηλιακής θερμότητας.
5. Ανοικτός Εξώστης (μπαλκόνι) είναι η οριζόντια προ−
εξοχή του δαπέδου ορόφου ή δώματος που προβάλλει
πέρα από τις επιφάνειες των όψεων του κτιρίου.
6. Ανοικτoί ημιυπαίθριοι χώροι είναι οι μη θερμαινό−
μενοι στεγασμένοι χώροι που διαθέτουν τουλάχιστον
μία ανοιχτή πλευρά προς κοινόχρηστο χώρο ή προς
τους υποχρεωτικούς ακάλυπτους χώρους και το μήκος
του ανοίγματος είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 35% του
συνολικού μήκους του περιγράμματος του ανοικτού
ημιυπαίθριου χώρου.
7. Απόσυρση κτιρίου είναι η κατεδάφιση κτιρίου κύρι−
ας χρήσης, ενεργειακής κατηγορίας χαμηλότερης του
επιτρεπόμενου ορίου που προβλέπεται στους σχετικούς
κανονισμούς και η αντικατάστασή του με κτίριο που
πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις.
8. Αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοι−
χεία είναι τα φέροντα ή μη στοιχεία του κτιρίου που
συμμετέχουν στη διαμόρφωση των όψεών του.
9. Αστικός σχεδιασμός είναι η ρύθμιση του φυσικού
(χερσαίου και θαλάσσιου) και δομημένου χώρου μέσα
από τον έλεγχο των αντιθέσεων/ανταγωνισμού στην
κατασκευή του οικιστικού ιστού, όπως προκύπτει από
πολεοδομική μελέτη. Αποδίδει ογκοπλαστικά μοντέλα
της προσδοκώμενης εικόνας του χώρου και σχεδιασμό
της ροής – αλληλουχίας των στοιχείων του δημόσιου
χώρου, όπως πλατείες, εστιακά σημεία, χώροι πρασίνου,
υδάτινα στοιχεία των διατηρητέων οικιστικών συνόλων
και των χώρων πολιτιστικού ή ιστορικού − αρχαιολογι−
κού ενδιαφέροντος.
10. Βιοκλιματικός σχεδιασμός κτιρίου είναι ο σχεδι−
ασμός του κτιρίου που αποσκοπεί στη βέλτιστη εκμε−
τάλλευση των φυσικών και κλιματολογικών συνθηκών
με σκοπό να επιτυγχάνονται οι βέλτιστες εσωτερικές
συνθήκες θερμικής άνεσης και ποιότητας αέρα κατά
τη διάρκεια όλου του έτους με την ελάχιστη δυνατή
κατανάλωση ενέργειας.
11. Βιοκλιματικό κτίριο ονομάζεται ένα κτίριο που αντα−
ποκρίνεται στις κλιματικές συνθήκες του περιβάλλοντός
του, καθώς έχει σχεδιαστεί με τρόπο ώστε να επιτυγ−
χάνονται οι βέλτιστες εσωτερικές συνθήκες θερμικής
άνεσης και ποιότητας αέρα κατά τη διάρκεια όλου του
έτους, με την ελάχιστη δυνατή κατανάλωση ενέργειας
και κατατάσσεται στις ανώτερες ενεργειακά κατηγο−
ρίες όπως αυτές κάθε φορά ορίζονται.
12. Γήπεδο είναι η συνεχόμενη έκταση γης που απο−
τελεί αυτοτελές και ενιαίο ακίνητο και ανήκει σε έναν
ή σε περισσότερους κυρίους εξ αδιαιρέτου, σε περιοχή
εκτός εγκεκριμένου σχεδίου.
13. Δεξαμενή αποχέτευσης είναι ο στεγανός χώρος
όπου συγκεντρώνονται τα λύματα του κτιρίου.
14. Διάγραμμα Εφαρμογής (ΔΕ) ή Τεχνική Έκθεση (ΤΕ)
είναι αυτό που ορίζει την εφαρμογή στο έδαφος των
εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων.
15. Διπλά κελύφη είναι κατασκευές συστήματος πρό−
σοψης που αποτελείται από μια εξωτερική και μια εσω−
τερική επιφάνεια, μεταξύ των οποίων μεσολαβεί κενό
ικανών διαστάσεων στο οποίο διακινείται αέρας και
μπορεί να εξυπηρετήσει τη βιοκλιματική λειτουργία του
κτιρίου.
16. Δομικό έργο είναι κάθε είδους κατασκευή, ανε−
ξάρτητα από τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής της,
που είναι σταθερά συνδεδεμένη με το έδαφος, δεν έχει
δυνατότητα αυτοκίνησης και δεν μπορεί να ρυμουλ−
κηθεί.
17. Δρόμοι ή Οδοί είναι οι κοινόχρηστες εκτάσεις που
εξυπηρετούν τις ανάγκες κυκλοφορίας των οχημάτων
και των πεζών.
18. Δρόμοι Ήπιας Κυκλοφορίας είναι οι πεζόδρομοι
στους οποίους επιτρέπεται η υπό όρους κίνηση οχη−
μάτων.
19. Εγκατάσταση είναι η κατασκευή ή υποδομή που
προορίζεται ή απαιτείται για τη λειτουργία, εξυπηρέτη−
ση και ασφάλεια των κτιρίων, όπως οι ανελκυστήρες, τα
στοιχεία διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, κλιματισμού,
δροσισμού, διανομής και εκροής ύδατος, θέρμανσης, φυ−
σικού αερίου, τα θερμικά ηλιακά συστήματα, τα στοιχεία
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα στοιχεία μονάδων
Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής
Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), οι καπναγωγοί, οι επιγραφές,
οι κεραίες.
20. Εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο οικισμού ή σχέδιο
πόλης ή πολεοδομικό σχέδιο ή εγκεκριμένη πολεοδο−
μική μελέτη είναι το διάγραμμα με τον τυχόν ειδικό
πολεοδομικό κανονισμό που έχει εγκριθεί σύμφωνα με
τις οικείες διατάξεις και καθορίζει τους ειδικούς όρους
δόμησης, τους κοινόχρηστους, κοινωφελείς και δομή−
σιμους χώρους και τις επιτρεπόμενες χρήσεις σε κάθε
τμήμα ή ζώνη τους.
21. Ειδικά κτίρια είναι τα κτίρια, των οποίων η κύρια
χρήση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της συνολικής
επιφάνειας δόμησής τους δεν είναι η κατοικία.
22. Ειδικά κτίρια και εγκαταστάσεις δημόσιου ενδια−
φέροντος είναι όσα χαρακτηρίζονται με απόφαση του
αρμόδιου κατά περίπτωση Υπουργού στον οποίο υπά−
γεται η χρήση του κτιρίου.
23. Εκσκαφή, Επίχωση ή Επίστρωση είναι οι κατασκευ−
ές διαμόρφωσης του εδάφους για δόμηση σε οικόπεδο
ή γήπεδο. Εργασίες εκσκαφής, επίχωσης ή επίστρωσης
που εκτελούνται για άλλο σκοπό εγκρίνονται από την
εκάστοτε αρμόδια αρχή.
24. Ελαφρά κατασκευή είναι η κατασκευή με φέροντα
οργανισμό και στοιχεία πλήρωσης μειωμένου μόνιμου
φορτίου ιδίου βάρους σε σχέση με τις συμβατικές κα−
τασκευές, όπως αυτές από οπλισμένο σκυρόδεμα ή λι−
θοδομή φέρουσας τοιχοποιίας κ.ά..
25. Ελεύθερο ύψος σε τυχόν σημείο του δαπέδου ορό−
φου ή χώρου κτιρίου είναι το μήκος της κατακόρυφης
γραμμής μεταξύ του ανώτατου σημείου του τελειωμέ−
νου δαπέδου μέχρι το κατώτατο σημείο της τελειωμέ−
νης οροφής ή τυχόν ψευδοροφής.
26. Ενεργητικά ηλιακά συστήματα ψύξης / θέρμανσης
είναι τα ηλιακά συστήματα που χρησιμοποιούν μηχανικά
μέσα (όπως ηλιακός συλλέκτης θερμού ύδατος, φωτο−
βολταϊκά στοιχεία, υβριδικά συστήματα).
27. Επιτρεπόμενος όγκος του κτιρίου είναι ο επιτρε−
πόμενος όγκος σε κυβικά μέτρα κάθε κτιρίου μέσα στο
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ιδεατό στερεό και υπολογίζεται από την οριστική στάθ−
μη του εδάφους.
28. Εσωτερικός εξώστης (πατάρι) είναι προσβάσιμος
χώρος που βρίσκεται εντός χώρου, όπου η υποκείμενη
επιφάνεια πληροί τις προϋποθέσεις χώρου κύριας χρή−
σης, έχει προσπέλαση αποκλειστικά από το χώρο αυτόν,
αποτελεί λειτουργικό παράρτημα της χρήσης αυτής,
έχει συνολικό εμβαδόν μικρότερο του 70% της επιφά−
νειας του υποκείμενου χώρου, δεν θεωρείται όροφος
και δεν μπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία.
29. Ζεύξη κτιρίων είναι κατασκευή ή τμήμα κτιρίου το
οποίο αναπτύσσεται πάνω από κοινόχρηστο χώρο, όπως
δρόμο, πεζόδρομο και συνδέει κτίρια μεταξύ τους σε
ένα ή περισσότερα επίπεδα. Η ζεύξη κτιρίων μπορεί να
γίνεται και υπόγεια.
30. Ιδεατό στερεό είναι το υπέργειο στερεομετρικό
σχήμα μέσα στο οποίο επιτρέπεται η κατασκευή του
κτιρίου και των εγκαταστάσεών του.
31. Καθαρό εμβαδόν δαπέδου είναι το εμβαδόν του
χώρου χωρίς τα περιμετρικά δομικά στοιχεία που τον
ορίζουν.
32. Καθαρός όγκος του χώρου είναι ο όγκος που πε−
ρικλείεται από τις κατώτατες επιφάνειες της οροφής ή
ψευδοροφής, τις περιμετρικές επιφάνειες των φερόντων
στοιχείων και στοιχείων πλήρωσης και του δαπέδου
του χώρου.
33. Καθολικός σχεδιασμός ή Σχεδιασμός για όλους εί−
ναι ο σχεδιασμός προϊόντων δομημένου περιβάλλοντος,
που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους
ανθρώπους, χωρίς ανάγκη προσαρμογής ή εξειδικευμέ−
νου σχεδιασμού στη μεγαλύτερη δυνατή έκταση.
34. Κάλυψη του οικοπέδου είναι η επιφάνεια που ορίζε−
ται πάνω σε οριζόντιο επίπεδο από τις προβολές όλων
των περιγραμμάτων των κτιρίων του οικοπέδου, εξαι−
ρουμένων των χώρων που ορίζονται στο άρθρο 12.
35. Κατασκευή είναι κάθε ασφαλές τεχνικό έργο.
36. Κατασκευές πλήρωσης είναι οι κατασκευές που
υλοποιούν οικοδομικά το κέλυφος και την εσωτερική
διαρρύθμιση των χώρων.
37. Κλειστός εσωτερικός εξώστης (κλειστό πατάρι)
είναι προσβάσιμος χώρος με ύψος έως 1,20 μ. χωρίς
μόνιμη κατασκευή κλίμακας, βρίσκεται εντός χώρου,
όπου η υποκείμενη επιφάνεια πληροί τις προϋποθέσεις
χώρου κύριας ή βοηθητικής χρήσης, έχει βοηθητική χρή−
ση, δεν θεωρείται όροφος και δεν μπορεί να αποτελεί
ανεξάρτητη ιδιοκτησία.
38. Κλειστός εξώστης («έρκερ») είναι η κλειστή από
όλες τις εξωτερικές πλευρές οριζόντια προεξοχή δαπέ−
δου τμήματος ορόφου χώρου κύριας ή βοηθητικής χρή−
σης που προβάλλει πέρα από τις επιφάνειες των όψεων
του κτιρίου και εξέχει του περιγράμματος κάλυψης.
39. Κοινόχρηστοι χώροι είναι οι κοινής χρήσης ελεύ−
θεροι χώροι, που καθορίζονται από το εγκεκριμένο
ρυμοτομικό σχέδιο ή έχουν τεθεί σε κοινή χρήση με
οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο.
40. Κοινωφελείς χώροι είναι οι χώροι που καθορίζο−
νται από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή τοπικό
ρυμοτομικό ή σχέδιο οικισμού και προορίζονται για την
ανέγερση κατασκευών κοινής ωφέλειας δημόσιου ή ιδι−
ωτικού χαρακτήρα.
41. Κορυφογραμμή είναι η νοητή γραμμή, που σχη−
ματίζουν οι διαδοχικές κορυφές και οι αυχένες μιας
οροσειράς, όπως αυτή προβάλλεται στον ορίζοντα, στο
2077
τμήμα του ορίου της λεκάνης απορροής με τα μέγιστα
υψόμετρα.
42. Κτίριο είναι η κατασκευή που αποτελείται από χώ−
ρους και εγκαταστάσεις και προορίζεται για προσωρινή
ή μόνιμη παραμονή του χρήστη.
43. Κτίριο ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης είναι
το κτίριο που, τόσο από το βιοκλιματικό σχεδιασμό του
όσο και από τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πη−
γές, παρουσιάζει πολύ υψηλή ενεργειακή κατάταξη σύμ−
φωνα με τον ΚΕΝΑΚ, όπως ισχύει και η σχεδόν μηδενική
ή πολύ χαμηλή ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για
τη λειτουργία της χρήσης του, καλύπτεται από ανανεώ−
σιμες πηγές, μονάδες Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και
Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), καθώς
και της παραγομένης ενέργειας επιτόπου ή πλησίον.
44. Κύρια όψη είναι κάθε όψη του κτιρίου που βλέ−
πει σε δημόσιο κοινόχρηστο χώρο, όπως ορίζεται από
εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο.
45. Λυόμενη κατασκευή είναι η κατασκευή που απο−
τελείται από συναρμολογούμενα και αποσυναρμολο−
γούμενα δομικά στοιχεία πιστοποιημένα από αρμόδιο
φορέα που τοποθετούνται σε σταθερή βάση.
46. Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίου είναι το ύψος
του ανώτατου επιπέδου του κτιρίου, πάνω από το οποίο
απαγορεύεται κάθε δόμηση εκτός από τις εγκαταστά−
σεις που επιτρέπονται ειδικά και περιοριστικά.
47. Μικτό εμβαδόν είναι το εμβαδόν του χώρου συ−
μπεριλαμβανομένων των περιμετρικών δομικών στοι−
χείων που τον ορίζουν. Σε περίπτωση όμορων χώρων
λαμβάνεται το ήμισυ του δομικού στοιχείου στον υπο−
λογισμό.
48. Οικοδομική γραμμή είναι η γραμμή που καθορίζε−
ται από εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο και αποτελεί
όριο της δόμησης στο οικοδομικό τετράγωνο προς τον
κοινόχρηστο χώρο που το περιβάλλει.
49. Οικοδομικό τετράγωνο (Ο.Τ.) είναι κάθε δομήσιμη
ενιαία έκταση που βρίσκεται μέσα στο εγκεκριμένο ρυ−
μοτομικό σχέδιο και περιβάλλεται από κοινόχρηστους
χώρους ή και εκτός σχεδίου περιοχή.
50. Οικόπεδο είναι η συνεχόμενη έκταση γης που
αποτελεί αυτοτελές και ενιαίο ακίνητο και ανήκει σε
έναν ή σε περισσότερους κυρίους εξ αδιαιρέτου και
βρίσκεται μέσα σε εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή
μέσα στα όρια οικισμού χωρίς σχέδιο. Ανάλογα με τη
θέση τους στο οικοδομικό τετράγωνο τα οικόπεδα χα−
ρακτηρίζονται μεσαία εφόσον έχουν ένα πρόσωπο σε
κοινόχρηστο χώρο, γωνιακά εφόσον έχουν πρόσωπα σε
συμβολή δύο κοινόχρηστων χώρων, διαμπερή εφόσον
έχουν πρόσωπα σε δύο διαφορετικούς κοινόχρηστους
χώρους.
51. Όμορα ή γειτονικά οικόπεδα ή γήπεδα είναι τα
οικόπεδα ή γήπεδα που έχουν τουλάχιστον ένα κοινό
όριο ή ένα κοινό τμήμα ορίου.
52. Όρια οικοπέδου ή γηπέδου είναι οι γραμμές που
το χωρίζουν από τα όμορα οικόπεδα ή γήπεδα και τους
κοινόχρηστους χώρους ή μόνο από όμορα οικόπεδα ή
γήπεδα. Τα όρια του οικοπέδου με τους κοινόχρηστους
χώρους συμπίπτουν με τα όρια του οικοδομικού τετρα−
γώνου στις εντός σχεδίου περιοχές.
53. Όρια οικοδομικού τετραγώνου είναι οι γραμμές
που το χωρίζουν από τους κοινόχρηστους χώρους ή
την εκτός σχεδίου περιοχή.
54. Οριστική στάθμη εδάφους οικοπέδου ή γηπέδου
2078
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
είναι η στάθμη του εδάφους, όπως αυτή διαμορφώνεται
τελικά με εκσκαφή, επίχωση ή επίστρωση, ύστερα από
έκδοση άδειας δόμησης.
55. Όροφοι είναι τα τμήματα του κτιρίου, στα οποία
διαχωρίζεται καθ’ ύψος από διαδοχικά δάπεδα, με με−
ταξύ τους ελάχιστη απόσταση, όπως ορίζεται από τις
σχετικές διατάξεις.
56. Όψεις του κτιρίου είναι οι επιφάνειες του κτιρίου
προς τους κοινόχρηστους ή και ακάλυπτους χώρους
του οικοπέδου και ορίζονται σύμφωνα με τον προσα−
νατολισμό τους. Ως όψεις του κτιρίου θεωρούνται και
οι στέγες.
57. Παθητικά ηλιακά συστήματα ψύξης ή θέρμανσης
είναι οι κατασκευές ή οι εγκαταστάσεις που αξιοποιούν
την ηλιακή ενέργεια και αποτελούν συστατικά μέρη του
κτιρίου. Οι βασικές κατηγορίες είναι:
α. Συστήματα άμεσου ηλιακού οφέλους, όπως σε νότια
ανοίγματα
β. Συστήματα έμμεσου ηλιακού οφέλους (όπως ηλια−
κός χώρος−θερμοκήπιο, ηλιακός τοίχος, θερμοσιφωνικό
πέτασμα, ηλιακό αίθριο)
γ. Συστήματα δροσισμού (όπως ο ηλιακός αγωγός, τα
σκίαστρα, οι ενεργειακοί υαλοπίνακες).
58. Παραχωρημένοι σε δημόσια κοινή χρήση χώροι του
οικοπέδου είναι οι χώροι, που έχουν αποδοθεί ανταπο−
δοτικά σε δημόσια χρήση με συμβολαιογραφική πρά−
ξη, χωρίς να χάνονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των
παραχωρητών.
59. Πεζόδρομοι είναι οι δρόμοι, που προορίζονται απο−
κλειστικά για την εξυπηρέτηση των πεζών.
60. Πέργκολα είναι η εξωτερική ασκεπής σταθερή
κατασκευή με μέγιστο ύψος τα τρία μέτρα, που προο−
ρίζεται για την αναρρίχηση των φυτών ή την τοποθέτη−
ση προσωρινών σκιάστρων από ύφασμα, καλαμωτή και
κινητά στοιχεία, αποκλειομένων οποιωνδήποτε άλλων
κατακόρυφων στοιχείων πλήρωσης του φέροντα οργα−
νισμού της κατασκευής.
61. Περίγραμμα κτιρίου αποτελεί η προβολή επί του
εδάφους όλων των χώρων του που προσμετρώνται στην
κάλυψη.
62. Περίφραξη ή Περίφραγμα είναι η κατασκευή με
την οποία διαχωρίζονται μεταξύ τους όμορα οικόπεδα
ή γήπεδα, καθώς και οικόπεδο ή γήπεδο από κοινόχρη−
στο χώρο.
63. Πίσω όριο μεσαίου οικοπέδου είναι αυτό που δεν
έχει κανένα κοινό σημείο με τη ρυμοτομική γραμμή,
βρίσκεται στην πιο απομακρυσμένη απόσταση από το
πρόσωπο του οικοπέδου και δεν είναι πλάγιο όριο.
64. Πλάγια όρια μεσαίου οικοπέδου είναι αυτά που το
ένα άκρο τους βρίσκεται επί της ρυμοτομικής γραμμής
ή έχουν κοινό άκρο με το τμήμα πλάγιου ορίου που βρί−
σκεται επί της ρυμοτομικής γραμμής και δεν είναι πίσω
όριο. Πλάγια όρια γωνιακού, δισγωνιαίου ή διαμπερούς
οικοπέδου είναι όλα τα όρια των οικοπέδων αυτών με
τις όμορες ιδιοκτησίες.
65. Πλάτος δρόμου σε κάθε σημείο είναι το μήκος της
καθέτου στον άξονά της οδού μεταξύ των ρυμοτομικών
γραμμών.
66. Πληθυσμός κτιρίου, ορόφου ή χώρου ή δομικού
έργου είναι ο μέγιστος αριθμός ατόμων που επιτρέπε−
ται να βρίσκονται ταυτόχρονα μέσα στο κτίριο ή στον
όροφο ή στο χώρο ή στο δομικό έργο.
67. Ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου είναι ο λόγος
της μέγιστης επιφάνειας που επιτρέπεται να καλυφθεί
προς τη συνολική επιφάνεια του οικοπέδου.
68. Ποσοστό υποχρεωτικής φύτευσης ακαλύπτου είναι
ο αριθμός που πολλαπλασιαζόμενος με την επιφάνεια
του υποχρεωτικού ακαλύπτου ορίζει την υποχρεωτικά
φυτεμένη επιφάνεια του οικοπέδου.
69. Πραγματοποιούμενο μέσο ύψος χώρου είναι ο
λόγος του καθαρού όγκου του προς το εμβαδόν της
επιφάνειας του δαπέδου του.
70. Προκήπιο (ή πρασιά) είναι το τμήμα του οικοδομι−
κού τετραγώνου, που βρίσκεται μεταξύ της ρυμοτομικής
και οικοδομικής γραμμής, όπως αυτές ορίζονται από το
εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο.
71. Προσβασιμότητα είναι το χαρακτηριστικό του πε−
ριβάλλοντος, που επιτρέπει σε όλα τα άτομα − χωρίς
διακρίσεις φύλου, ηλικίας και λοιπών χαρακτηριστικών,
όπως σωματική διάπλαση, δύναμη, αντίληψη, εθνικότη−
τα − να έχουν πρόσβαση σε αυτό, δηλαδή να μπορούν
αυτόνομα, με ασφάλεια και με άνεση να προσεγγίσουν
και να χρησιμοποιήσουν τις υποδομές, αλλά και τις
υπηρεσίες (συμβατικές και ηλεκτρονικές) και τα αγαθά
που διατίθενται στο συγκεκριμένο περιβάλλον.
72. Προστέγασμα είναι το μη προσβάσιμο σταθερό ή
κινητό στοιχείο σε συνέχεια των όψεων του κτιρίου και
πέρα από την επιφάνειά τους.
73. Πρόσωπο οικοπέδου ή γηπέδου είναι το όριό του
προς τον κοινόχρηστο χώρο.
74. Προσωρινή κατασκευή είναι η κατασκευή που απο−
τελείται εξ ολοκλήρου από ξηρή δόμηση και εγκαθίστα−
ται σε ελαφρά βάση ή με σημειακή θεμελίωση επί του
εδάφους, τοποθετείται και απομακρύνεται σε λυόμενα
μέρη, δεν απαιτεί εκτεταμένη υποδομή ώστε να αλλοι−
ώνει σοβαρά το φυσικό έδαφος και δεν απαιτεί μόνιμη
εγκατάσταση συλλογής αποβλήτων. Τοποθετείται για
συγκεκριμένο σκοπό και διάρκεια σε οικοδομήσιμο ή
μη χώρο.
75. Πρόχειρη κατασκευή είναι η κατασκευή που υλο−
ποιείται με πρόχειρο τρόπο, από ασύνδετα ευτελή υλικά,
όπως τσιμεντόλιθοι, λαμαρίνες, σανίδες.
76. Ρυμοτομική γραμμή είναι η γραμμή, που καθορίζε−
ται από εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο και οριοθετεί
το οικοδομικό τετράγωνο ή γήπεδο σε σχέση με τον
κοινόχρηστο χώρο που το περιβάλλει ή εκτός σχεδίου
περιοχή.
77. Ρυμοτομούμενο τμήμα είναι το τμήμα ιδιοκτησίας
(οικοπέδου ή κτιρίου) που βρίσκεται εντός εγκεκριμένων
κοινόχρηστων χώρων του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως
δρόμους, πλατείες.
78. Στάθμη Φυσικού Εδάφους είναι η υπάρχουσα στε−
ρεομετρική επιφάνεια του φυσικού εδάφους.
79. Στέγαστρο είναι η μη προσβάσιμη σταθερή κα−
τασκευή, σε πρόβολο ή επί υποστυλωμάτων, που κα−
τασκευάζεται με συμπαγή σταθερά ή κινητά στοιχεία
στην οροφή του, αποκλειομένων οποιωνδήποτε άλλων
κατακόρυφων στοιχείων πλήρωσης.
80. Στέγη είναι η κατασκευή κάλυψης του κτιρίου, η
οποία περιλαμβάνει τη φέρουσα κατασκευή και την επι−
κάλυψή της και μπορεί να αποτελείται από επιφάνειες
διαφόρων μορφών, κλίσεων και υλικών.
81. Σοφίτα είναι ανοιχτός ή κλειστός προσβάσιμος
χώρος που βρίσκεται εντός του ύψους της επικλινούς
στέγης του κτιρίου και δεν μπορεί να αποτελεί ανε−
ξάρτητη ιδιοκτησία.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
82. Συντελεστής δόμησης (σ.δ.) είναι ο αριθμός, ο
οποίος πολλαπλασιαζόμενος με την επιφάνεια του οι−
κοπέδου ή γηπέδου, δίνει τη συνολική επιτρεπόμενη
επιφάνεια δόμησης.
83. Συντελεστής κατ’ όγκο εκμετάλλευσης (σ.ο.) του
οικοπέδου ή γηπέδου είναι ο αριθμός, ο οποίος πολλα−
πλασιαζόμενος με την επιφάνεια του οικοπέδου, δίνει το
συνολικό επιτρεπόμενο όγκο του πάνω από την οριστική
στάθμη του εδάφους.
84. Τυφλή όψη είναι η πλευρά του κτιρίου που κατα−
σκευάζεται στα όρια της ιδιοκτησίας με τα όρια του
όμορου οικοπέδου.
85. Υδάτινες επιφάνειες είναι οι δομημένες επιφάνειες
στις οποίες εξασφαλίζεται συνεχής παρουσία νερού,
είτε σε ηρεμία είτε σε μηχανικά υποβοηθούμενη ροή.
86. Υδροκρίτης είναι το όριο, το οποίο ορίζει την έκτα−
ση που καταλαμβάνει η λεκάνη απορροής ανάντη μιας
δεδομένης διατομής Α υδατορεύματος.
87. Υπόγειο είναι όροφος ή τμήμα ορόφου, του οποίου
η οροφή δεν υπερβαίνει την απόσταση 1,20 μ. από την
οριστική στάθμη του εδάφους.
88. Υπόσκαφο είναι το κτίριο ή το τμήμα κτιρίου που
κατασκευάζεται υπό τη στάθμη του φυσικού εδάφους
και παρουσιάζει μόνο μια ορατή όψη. Η κατασκευή του
γίνεται κάτω από τη στάθμη του φυσικού εδάφους, με
επέμβαση σε αυτό και πλήρη επαναφορά στην αρχική
του μορφή. Τα υπόσκαφα κτίρια μπορούν να έχουν κύ−
ρια χρήση.
89. Υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου
είναι ο χώρος που δεν δομείται και παραμένει ακάλυ−
πτος ώστε να μην υπάρχει υπέρβαση της επιτρεπομένης
κάλυψης της περιοχής και που διαμορφώνεται με την
κατάλληλη φύτευση ώστε να δημιουργείται ευνοϊκό μι−
κροκλίμα, τόσο για το κτίριο όσο και για το οικοδομικό
τετράγωνο.
90. Ύψος κτιρίου σε κάθε σημείο είναι η κατακόρυφη
απόσταση από το σημείο τομής της όψης του κτιρίου
με το οριστικά διαμορφωμένο έδαφος έως τη στάθμη
της τελικής άνω επιφάνειας του τελευταίου ορόφου
στη θέση αυτή. Το μεγαλύτερο από τα ύψη που πραγ−
ματοποιούνται είναι το μέγιστο πραγματοποιούμενο
ύψος του κτιρίου.
91. Ύψος στέγης είναι η μεγαλύτερη κάθετη απόσταση
από το σημείο έδρασής της έως το ανώτατο σημείο
της και αν δεν ορίζεται διαφορετικά, δεν μπορεί να
υπερβαίνει τα 2,00 μ. από το ανώτατο επιτρεπόμενο
ύψος της περιοχής.
92. Φέρων οργανισμός του κτιρίου ή φέρουσα κα−
τασκευή του είναι το τμήμα που μεταφέρει άμεσα ή
έμμεσα στο έδαφος τα μόνιμα, ωφέλιμα και γενικά τα
φορτία των δυνάμεων που επενεργούν σε αυτό.
93. Φυτεμένες επιφάνειες είναι οι διαστρωμένες δο−
μημένες επιφάνειες που έχουν φυσικό ή εμπλουτισμένο
χώμα και βλάστηση ή υδάτινες επιφάνειες σε συνδυα−
σμό μεταξύ τους.
94. Χρήση του κτιρίου είναι αυτή για την οποία έχει
χορηγηθεί Άδεια Δόμησης ή σε κάθε περίπτωση αυτή
που αναγράφεται στην ταυτότητα κτιρίου.
95. Χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων είναι όσοι προ−
ορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσης
του κτιρίου και την παραμονή των χρηστών του σε
αυτούς, όπως είναι σε κτίρια κατοικίας τα υπνοδωμάτια,
οι χώροι διημέρευσης, οι κουζίνες, τα γραφεία. Οι χώροι
2079
κύριας χρήσης έχουν για τα κτίρια που κατασκευάζονται
μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος ελεύθερο ύψος
τουλάχιστον 2,65 μ..
96. Χώροι βοηθητικής χρήσης είναι χώροι που δεν
προορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρή−
σης του κτιρίου και την παραμονή των χρηστών του
σε αυτούς, όπως είναι χώροι κυκλοφορίας, διάδρομοι,
προθάλαμοι, κλιμακοστάσια, χώροι υγιεινής, μηχανοστά−
σια, αποθήκες, χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, κτίρια
παραμονής ζώων.
Άρθρο 3
Ορισμοί συντελεστών και μεγεθών
Οι συντελεστές και τα μεγέθη που χρησιμοποιούνται
στις διατάξεις του παρόντος ορίζονται ως ακολού−
θως:
Α: ο συντελεστής επιρροής της μείωσης της κάλυψης
ή αύξησης του συντελεστή δόμησης στην περίπτωση
παροχής κινήτρων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση
και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες
και αστικές περιοχές και παίρνει τις ακόλουθες τιμές
για κάθε λόγο Β: Α=0.5 για 1<Β≤2, Α=0.8 για 2<Β≤3, Α=0.9
για 3<Β≤5, Α=1 για Β>5.
Β: o λόγος της επιφάνειας οικοπέδου προς την επι−
φάνεια της κατά κανόνα αρτιότητας της περιοχής και
υπολογίζεται στην περίπτωση παροχής κινήτρων για
την περιβαλλοντική αναβάθμιση και βελτίωση της ποιό−
τητας ζωής σε πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές.
Δ: είναι η απόσταση του κτιρίου από τα όρια οι−
κοπέδου ή κτιρίου, κατά περίπτωση, και ορίζεται σε:
3,00 μ.+0,10Η,
δ: είναι η απόσταση του κτιρίου από τα όρια οικοπέ−
δου ή κτιρίου, κατά περίπτωση, και ορίζεται σε: 2,50μ. +
0,05Η,
Η: είναι το μέγιστο πραγματοποιούμενο ύψος του κτι−
ρίου, σε περίπτωση που εξαντλείται ο συντελεστής δό−
μησης ή το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, σε περίπτωση
που δεν εξαντλείται ο συντελεστής αυτός.
Π σε ορισμένο σημείο του προσώπου του οικοπέδου:
θεωρείται το μήκος της καθέτου στην οικοδομική γραμ−
μή στο σημείο αυτό έως την τομή της με την απέναντι
εγκεκριμένη οικοδομική γραμμή του ίδιου δρόμου ή την
προέκτασή της. Αν το οικοδομικό τετράγωνο βρίσκε−
ται στα όρια του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου
και απέναντι υπάρχει μόνο ρυμοτομική γραμμή, για τον
υπολογισμό του Π λαμβάνεται υπόψη η γραμμή αυτή
αντί της οικοδομικής.
Άρθρο 4
Άδειες Δόμησης
1. Άδεια Δόμησης, κατά την έννοια του άρθρου 1 του
ν. 4030/2011, απαιτείται για την εκτέλεση οποιασδήποτε
εργασίας δόμησης, όπως:
α. Κατεδάφιση κατασκευών.
β. Εκσκαφές, επιχώσεις, επιστρώσεις, διαμορφώσεις
οικοπέδων και γηπέδων με σκοπό τη δόμηση.
γ. Τοποθέτηση ικριωμάτων.
δ. Ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, κτιρίων και των πα−
ραρτημάτων τους.
ε. Τροποποίηση ή επισκευή όψεων με χρήση ικριω−
μάτων.
στ. Αλλαγή χρήσης, σε περίπτωση που επέρχεται αλ−
λαγή προς το δυσμενέστερο, στα φορτία σχεδιασμού
2080
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
της στατικής μελέτης ή στον αριθμό απαιτουμένων
θέσεων στάθμευσης.
ζ. Κατασκευή και προσθήκη οποιασδήποτε μορφής
εγκατάστασης, που δεν ορίζεται με τις παραγράφους
2 και 3.
η. Περιτοιχίσεις και περιφράξεις που δεν ορίζονται με
την παράγραφο 3ζ.
θ. Κατασκευή υπόγειων δεξαμενών.
2. Έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, απαιτείται για
τις ακόλουθες εργασίες σε κτίρια που υφίστανται νό−
μιμα:
α. Δοκιμαστικές τομές του εδάφους και εκσκαφή μετά
από έγγραφο της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσί−
ας.
β. Τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών για
αυτοστέγαση μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυ−
σμού όπως εκάστοτε ορίζονται.
γ. Αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απο−
λύτως απαραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους
σύμφωνα με το άρθρο 3 του π.δ. 24/ 31.5.1985 (Δ΄ 270),
εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή
υποστυλωμάτων και εφόσον έχουν την απαιτούμενη
έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας.
δ. Γεωτρήσεις νερού σε ιδιόκτητα οικόπεδα εντός
σχεδίου ή εντός οικισμού ή σε γήπεδα εκτός σχεδίου,
μετά από έγκριση του δήμου της περιοχής και της αρ−
μόδιας Διεύθυνσης της περιφέρειας.
ε. Οι εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές
έρευνες, σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003, χωρίς εργασίες
αντιστήριξης.
στ. Εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών που συνο−
δεύεται με πιστοποιητικό στατικής επάρκειας.
ζ. Η κατασκευή ανελκυστήρα σύμφωνα με την παρά−
γραφο 3 του άρθρου 27 που απαιτείται για τη μετακίνη−
ση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων
σε υφιστάμενα κτίρια.
η. Κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά
σχέδια ή τις Ζ.Ο.Ε. που δεν προστατεύονται από τις δι−
ατάξεις για την προστασία των δασών και των δασικών
γενικά εκτάσεων ή από διατάξεις της αρχαιολογικής
νομοθεσίας ή της νομοθεσίας για τις προστατευόμενες
περιοχές ή άλλης συναφούς νομοθεσίας. Για την κοπή
δένδρων, στο περίγραμμα της εκσκαφής δεν απαιτείται
οποιαδήποτε άδεια κατά τις διατάξεις του παρόντος,
με την εξαίρεση των αδειών και εγκρίσεων που απαι−
τούνται από τις ειδικές διατάξεις του προηγούμενου
εδαφίου.
θ. Υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης
φυσικού αερίου.
Η έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας εκδίδεται από
την αρμόδια υπηρεσία δόμησης, μετά από αίτηση του
ιδιοκτήτη ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, η οποία συ−
νοδεύεται από τεχνική έκθεση μηχανικού. Με απόφαση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής καθορίζεται η διαδικασία έκδοσης της έγκρι−
σης εργασιών μικρής κλίμακας και κάθε σχετικό θέμα.
3. Δεν απαιτείται Άδεια Δόμησης ή έγκριση εργασιών
μικρής κλίμακας, για τις ακόλουθες εργασίες:
α. Μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές
που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτι−
ρίου ή τις όψεις του, συμπεριλαμβανομένων των κατα−
σκευών που απαιτούνται για τη μετακίνηση ή την κάθε
μορφής εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή εμπο−
διζόμενων ατόμων. Δεν συμπεριλαμβάνεται η κατασκευή
ανελκυστήρα της παραγράφου 2 του άρθρου 27.
β. Εσωτερικούς και εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντι−
κατάσταση κιγκλιδωμάτων χωρίς χρήση ικριωμάτων.
γ. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων.
δ. Συντήρηση, επισκευή ή διασκευή εγκαταστάσεων
και αγωγών κτιρίων.
ε. Αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφω−
μάτων στο ίδιο άνοιγμα.
στ. Συντήρηση, επισκευή στεγών χωρίς χρήση ικρι−
ωμάτων.
ζ. Απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός
μέτρου (1,00 μ.) ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό χωρίς
χρήση σενάζ, γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές. Επί−
σης, επιτρέπεται οριοθέτηση με πασσάλους των κορυ−
φών οικοπέδου ή γηπέδου.
η. Κατασκευή πέργκολας σε ισόγειους υπαίθριους χώ−
ρους κατοικιών ή στον περιβάλλοντα ακάλυπτο χώρο.
Κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών σε εσωτερι−
κούς χώρους.
θ. Τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού η πισίνας,
μέγιστης επιφάνειας 50 τ.μ., που εξυπηρετούνται με
εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου τύπου compact
και δεν απαιτείται για την εγκατάστασή τους τοιχίο
από οπλισμένο σκυρόδεμα και με την προϋπόθεση ότι
το ύψος όλων των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν
υπερβαίνει περισσότερο το ένα μέτρο (1,00 μ.) από την
οριστική στάθμη εδάφους και εφόσον δεν απαιτούνται
εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους μεγαλύ−
τερες από 1,00 μ. για την τοποθέτησή της και τηρείται
η απαιτούμενη φύτευση του υποχρεωτικώς ακαλύπτου
χώρου. Για την εγκατάσταση απαιτείται δήλωση αρμόδι−
ου μηχανικού που αναλαμβάνει την ευθύνη της στατικής
και ηλεκτρομηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευής
και των εγκαταστάσεων.
ι. Μικρές διαμορφώσεις του εδάφους με πέτρα μέχρι
συν/πλην 0,50 μ. από το φυσικό έδαφος.
ια. Τοποθέτηση κλιματιστικών και επιτοίχιων λέβητων
αερίου για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρή−
σης, σε υφιστάμενα κτίρια σύμφωνα με την παράγραφο
10 του άρθρου 16, εγκατάσταση συστοιχίας επίτοιχων
λεβήτων αερίου για θέρμανση ή παραγωγή ζεστού νε−
ρού χρήσης σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικι−
ών, εγκατάσταση συστημάτων τροφοδοσίας, ρύθμισης
και μέτρησης φυσικού αερίου (ρυθμιστές, μετρητές,
παροχετευτικοί αγωγοί), εγκατάσταση συστημάτων
Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής
Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), υπέργειοι σταθμοί διανομής
ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου σύμφωνα με
το άρθρο 17.
ιβ. Τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων σύμφωνα με
την παράγραφο 2β΄ και γ΄ του άρθρου 19.
ιγ. Η κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων
επιφανειών.
ιδ. Τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητι−
κών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις υφιστά−
μενων κτιρίων, εφόσον δεν αλλοιώνονται οι όψεις.
Για τις ανωτέρω εργασίες απαιτείται, προ 48 ωρών,
έγγραφη ενημέρωση για την εκτέλεσή τους της αρ−
μόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, που γνωστοποιείται στο
οικείο αστυνομικό τμήμα. Με προεδρικό διάταγμα, το
οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μπορούν
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
να καθορίζονται επιπλέον των παραπάνω και άλλες
περιπτώσεις, όπου δεν απαιτείται άδεια δόμησης, αλλά
έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας ή ενημέρωση της
αρμόδιας Υ.ΔΟΜ. με την επιφύλαξη των περιπτώσεων
των παραγράφων 1 και 3.
4. Για τις ακόλουθες περιπτώσεις οι εργασίες εκτε−
λούνται χωρίς άδεια δόμησης σύμφωνα με τους όρους
που ορίζει η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και ύστερα από
δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μηχανικό,
που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα:
α) κατεδάφιση κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτη−
ρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα σύμφωνα με τις
ισχύουσες διατάξεις περί επικινδύνων οικοδομών, με
την επιφύλαξη της παραγράφου 8 του άρθρου 6 του
παρόντος νόμου,
β) εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας που καθορίζονται
από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, σε κτίριο ή κατα−
σκευές που έχουν χαρακτηρισθεί επικίνδυνες, σύμφωνα
με τις ισχύουσες διατάξεις,
γ) κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που
έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες κατά τις ισχύουσες
περί αυθαιρέτων διατάξεις.
5. Αυθαίρετη και κατεδαφιστέα είναι κάθε κατασκευή
που εκτελείται ή έχει εκτελεστεί:
α) χωρίς οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης ή έγκριση
εργασιών μικρής κλίμακας ή έγγραφη ενημέρωση, όπως
ορίζονται στο παρόν άρθρο,
β) καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας ή της άδειας
δόμησης
γ) με βάση άδεια που ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε και
δ) κατά παράβαση γενικών ή ειδικών διατάξεων και
των μέγιστων ανοχών όπως αυτές καθορίζονται.
6. Σε περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, που τηρεί
τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή αυτές που ίσχυ−
αν κατά το χρόνο κατασκευής της, αυτή είναι δυνατόν
να νομιμοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση
της άδειας δόμησης.
Μετά την έκδοση ή αναθεώρηση της παραπάνω άδει−
ας δόμησης, η κατασκευή παύει να είναι αυθαίρετη και
κατεδαφιστέα.
Πρόστιμο αυθαίτερης κατασκευής δεν επιβάλλεται
σε περίπτωση αναθεώρησης άδειας δόμησης, που βρί−
σκεται σε ισχύ, εφόσον τηρείται το περίγραμμα της
οικοδομής, ο συντελεστής δόμησης και ο συντελεστής
όγκου.
7. Με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία έκδοσης άδει−
ας δόμησης για την εκτέλεση στρατιωτικών έργων ή
εγκαταστάσεων.
8. Με απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφο−
ρών και Δικτύων καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία
έκδοσης άδειας δόμησης, για την εκτέλεση έργων ή
εγκαταστάσεων στους χώρους των πολιτικών αερο−
δρομίων, των εγκαταστάσεων ραδιοβοηθημάτων της
Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και των χώρων των
ζωνών λιμένων, ως και κάθε σχετική λεπτομέρεια.
Άρθρο 5
Χρήση κτιρίων
1. Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του
επιτρέπεται μόνον αν η νέα χρήση προβλέπεται από
2081
τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις. Για τη μεταβολή
απαιτείται έκδοση Άδειας Δόμησης και ενημέρωση της
Ταυτότητας Κτιρίου.
Σε κάθε άλλη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυ−
θαίρετη.
2. Χώροι για τους οποίους έχει χορηγηθεί άδεια δόμη−
σης με συγκεκριμένη χρήση, μπορούν να μεταβάλουν τη
χρήση τους, εφόσον η νέα χρήση προβλέπεται από τις
ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και οι προϋποθέσεις
για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί
μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση. Στην
περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση της Ταυτότητας
Κτιρίου και δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης.
3. Σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα εντός εγκεκριμένου
σχεδίου ή οικισμού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύμ−
φωνα με το ισχύον ρυμοτομικό σχέδιο, τις ισχύουσες
χρήσεις γης της περιοχής και ανεξάρτητα από τυχόν
μεταβολή λοιπών όρων δόμησης.
4. Σε κάθε περίπτωση μεταβολής της χρήσης κτιρίου
ή χώρου κτιρίου πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά
η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζό−
μενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου
με την προϋπόθεση να μην θίγεται ο φέρων οργανισμός
του κτιρίου. Σε αντίθετη περίπτωση η κατασκευή θεω−
ρείται αυθαίρετη.
Άρθρο 6
Προστασία Αρχιτεκτονικής και
Φυσικής Κληρονομιάς
1. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά περιλαμβάνει Μνημεία,
Αρχιτεκτονικά σύνολα, Τόπους και Τοπία ως αναλύονται
στο άρθρο 1 του ν. 2039/1992 (Σύμβαση για την Προ−
στασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ευρώπης,
Γρανάδα, 3 Οκτωβρίου 1985) και στο άρθρο 1 του ν.
1126/ 1981 (Σύμβαση της UNESCO για την προστασία
της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς,
Παρίσι 1972).
Η ακίνητη φυσική κληρονομιά περιλαμβάνει φυσικά
μνημεία, γεωλογικούς και φυσιογραφικούς σχηματι−
σμούς και φυσικά τοπία ως αναλύονται στο άρθρο 2
του ν. 1126/1981.
2. Με προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται με πρό−
ταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση αρμόδιου
Υπουργού, μπορεί να χαρακτηρίζονται ύστερα από αιτι−
ολογική έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργεί−
ου, γνώμη του οικείου δημοτικού συμβουλίου και γνώμη
του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων ή του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτε−
κτονικής στην περίπτωση θέσπισης και ειδικών όρων,
μορφολογικών περιορισμών δόμησης και χρήσεων γης,
με σκοπό τη διατήρηση και ανάδειξη της ιδιαίτερης
ιστορικής, πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής, λαογραφικής,
κοινωνικής και αισθητικής φυσιογνωμίας τους:
α) Ως (παραδοσιακά) προστατευόμενα σύνολα: οικι−
σμοί ή τμήματα πόλεων ή οικισμών ή αυτοτελή οικιστικά
σύνολα εκτός αυτών.
β) Ως ζώνες ιδιαίτερου κάλλους, χώροι, τόποι, τοπία ή
και φυσικοί σχηματισμοί που συνοδεύουν ή περιβάλλουν
στοιχεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, όπως και αυτοτε−
λείς σχηματισμοί φυσικού ή ανθρωπογενούς χαρακτήρα,
εντός ή εκτός οικισμών.
γ) Προκειμένου για την προστασία, αποκατάσταση,
2082
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
διατήρηση και ανάδειξη του παραδοσιακού πολεοδο−
μικού ιστού των παραδοσιακών οικισμών ο οποίος απο−
τελεί συστατικό στοιχείο της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας
τους, είναι δυνατή η τροποποίηση ή αναθεώρηση του
ισχύοντος ρυμοτομικού σχεδίου, έστω και αν με αυτήν
επέρχεται μείωση της επιφανείας των κοινόχρηστων
χώρων του.
Στις περιοχές αυτές μπορούν, μετά από μελέτες αστι−
κού σχεδιασμού ή τοπίου, να θεσπίζονται ειδικοί όροι
και περιορισμοί δόμησης και να καθορίζονται ειδικές
χρήσεις.
Αν η γνώμη του δημοτικού συμβουλίου δεν περιέλθει
στην αρμόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση αρμόδιου
Υπουργείου σε διάστημα δύο (2) μηνών από τη λήψη του
σχετικού εγγράφου, το διάταγμα εκδίδεται και χωρίς
αυτή.
Ο χαρακτηρισμός σύμφωνα με την περίπτωση β΄, εφό−
σον δεν θεσπίζονται ειδικοί όροι, μορφολογικοί περι−
ορισμοί δόμησης και χρήσεις γης, μπορεί να γίνεται
με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού
ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρμόδιας υπηρεσί−
ας του Υπουργείου, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα
της Κυβερνήσεως.
Ειδικές διατάξεις με τις οποίες έχουν χαρακτηριστεί
ανάλογα και έχουν τεθεί σε καθεστώς προστασίας οι οι−
κισμοί, χώροι, τόποι που αναφέρονται στις περιπτώσεις
α΄ και β΄ ανωτέρω και έχουν επιβληθεί ειδικοί όροι και
περιορισμοί δόμησης και χρήσεων για την προστασία
του παραδοσιακού τους χαρακτήρα και της ιδιαίτερης
φυσιογνωμίας τους (ιστορικής, πολεοδομικής, αρχιτε−
κτονικής, λαογραφικής, κοινωνικής, αισθητικής), κατι−
σχύουν των διατάξεων του παρόντος νόμου και κάθε
άλλης διάταξης.
3. α) Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση
αρμόδιου Υπουργού, που εκδίδεται ύστερα από αιτιο−
λογική έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας και γνώμη του
Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και δημοσιεύεται
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να χαρακτη−
ρίζονται ως διατηρητέα, μεμονωμένα κτίρια ή τμήματα
κτιρίων ή συγκροτήματα κτιρίων, ως και στοιχεία του
περιβάλλοντος χώρου αυτών, όπως επίσης και στοιχεία
του φυσικού ή και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος χώ−
ρου, όπως αυλές, κήποι, θυρώματα και κρήνες, καθώς και
μεμονωμένα στοιχεία πολεοδομικού (αστικού ή αγρο−
τικού) εξοπλισμού ή δικτύων, όπως πλατείες, κρήνες,
διαβατικά, λιθόστρωτα, γέφυρες που βρίσκονται εντός
ή εκτός οικισμών, για το σκοπό που αναφέρεται στην
προηγούμενη παράγραφο και να καθορίζονται ειδικοί
όροι προστασίας και περιορισμοί δόμησης και χρήσης,
κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του νόμου αυτού
και από κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη.
Με όμοια απόφαση μπορεί να χαρακτηρίζεται ως δια−
τηρητέα η χρήση ακινήτου με ή χωρίς κτίσματα εντός ή
εκτός οικισμών επίσης και το τυχόν όνομα ή επωνυμία
με την οποία η χρήση αυτή συνδέθηκε με το διατηρητέο
χαρακτήρα της, ιστορικό, λαογραφικό ή άλλο.
Η παραπάνω έκθεση αποστέλλεται στην αρμόδια Υπη−
ρεσία Δόμησης και στον οικείο Δήμο, ο οποίος εντός
πέντε (5) ημερών από τη λήψη της υποχρεούται:
να ενημερώσει εγγράφως την αρμόδια υπηρεσία για
την παραλαβή της αιτιολογικής έκθεσης,
να αναρτήσει την αιτιολογική έκθεση στο δημοτικό
κατάστημα και το διαδίκτυο,
να δημοσιεύσει σχετική ενημερωτική πρόσκληση για
την ανάρτηση προς τους ενδιαφερόμενους σε μία το−
πική εφημερίδα, αν εκδίδεται, ή σε μία εφημερίδα της
πρωτεύουσας του νομού,
να τοιχοκολλήσει την ενημερωτική πρόσκληση στα
προτεινόμενα προς χαρακτηρισμό ακίνητα.
Οι ιδιοκτήτες μπορούν να διατυπώσουν αντιρρήσεις
προς την αρμόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση αρ−
μόδιου Υπουργείου μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός
από την ημερομηνία δημοσίευσης της πρόσκλησης. Αν
ο Δήμος δεν τηρήσει όσα αναφέρονται προηγουμένως,
η περαιτέρω διαδικασία χαρακτηρισμού συνεχίζεται νό−
μιμα μετά την πάροδο δύο (2) μηνών από την αποστολή
της έκθεσης στο Δήμο.
Η παραπάνω διαδικασία μπορεί να παραλείπεται εφό−
σον η έκθεση κοινοποιηθεί απευθείας στον ιδιοκτήτη.
Στην τελευταία αυτή περίπτωση ο ιδιοκτήτης μπορεί
να διατυπώσει τις αντιρρήσεις του μέσα σε ένα (1) μήνα
από την κοινοποίηση της έκθεσης.
β) Από την κοινοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης
απαγορεύεται κάθε επέμβαση στο προτεινόμενο προς
χαρακτηρισμό αντικείμενο για χρονικό διάστημα ενός
(1) έτους ή μέχρι τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης
ή τη γνωστοποίηση στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης
για τη μη περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας χα−
ρακτηρισμού.
Οικοδομικές εργασίες που εκτελούνται σε προτεινό−
μενο προς χαρακτηρισμό κτίριο με Άδεια Δόμησης που
εκδόθηκε πριν από την κοινοποίηση της αιτιολογικής
έκθεσης, διακόπτονται. Όταν ολοκληρωθεί η προβλεπό−
μενη διαδικασία και το κτίριο κριθεί διατηρητέο, τότε
το όποιο κόστος της οικοδομικής άδειας, καθώς και
των εργασιών οι οποίες έχουν προηγηθεί της διακοπής
και αντιβαίνουν στους όρους κήρυξης του κτιρίου ως
διατηρητέου, επιβαρύνουν το Πράσινο Ταμείο.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι λεπτομέρειες
εφαρμογής της διάταξης αυτής.
γ) Για επεμβάσεις ή προσθήκες σε διατηρητέα κτίρια
ή την κατασκευή νέων κτιρίων σε ακίνητα στα οποία
υπάρχουν διατηρητέα κτίρια, μπορούν να ορίζονται με
τη διαδικασία που καθορίζεται στην παράγραφο 3α
συμπληρωματικοί ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης
ή χρήσης κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική
διάταξη εφόσον δεν αλλοιώνονται τα στοιχεία που συ−
νέτειναν στο χαρακτηρισμό τους ως διατηρητέων.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής μπορούν να καθορίζονται το
είδος των επεμβάσεων, η διαδικασία και γενικότερα οι
λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης αυτής.
4. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής ύστερα από γνωμοδότηση
του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής μπορεί να
καθορίζονται:
α) κατηγορίες διατηρητέων και κριτήρια αξιολόγησης
για την υπαγωγή των προς χαρακτηρισμό κατασκευών
στις κατηγορίες αυτές,
β) ειδικότεροι όροι και περιορισμοί ως προς τις δυνα−
τότητες επέμβασης επί των διατηρητέων κατασκευών
κατά κατηγορία,
γ) μεταβατικές διατάξεις ως προς το καθεστώς των
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ήδη χαρακτηρισμένων κατασκευών ως διατηρητέων, σε
σχέση με την κατάταξη σε κατηγορίες και τις δυνατό−
τητες επέμβασης επί αυτών.
Με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουρ−
γού, μετά από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλί−
ου Αρχιτεκτονικής, μπορεί να καθορίζονται επί μέρους
περιοχές της χώρας και οικισμοί ή τμήματα αυτών,
εντός των οποίων έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των
ανωτέρω.
5. α) Προϋπόθεση για την Έγκριση Δόμησης και χο−
ρήγηση Άδειας Δόμησης για την ανέγερση οικοδομών
ή προσθηκών σε υφιστάμενα κτίρια σε ακίνητα όμορα
διατηρητέων κτιρίων, αποτελεί η σύμφωνη γνώμη του
οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, το οποίο γνωμο−
δοτεί με γνώμονα την προστασία και ανάδειξη της αρ−
χιτεκτονικής φυσιογνωμίας του διατηρητέου κτιρίου.
Με απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να καθορίζονται ειδικότερα
τα κριτήρια για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης.
β) Με τη διαδικασία που καθορίζεται στην παράγραφο
3α μπορεί να ορίζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί
δόμησης ή χρήσης κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή
ειδική διάταξη και σε ακίνητα που είναι όμορα με τα δι−
ατηρητέα κτίρια ή σε ζώνες που συνέχονται με αυτά, για
την προστασία και ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων.
Εφόσον με τους παραπάνω όρους και περιορισμούς δεν
μπορεί να εξαντληθεί ο ισχύων συντελεστής δόμησης
των υπόψη ομόρων ακινήτων ή ακινήτων που εμπίπτουν
στην παραπάνω ζώνη, εφαρμόζονται οι διατάξεις για
τη μεταφορά συντελεστή δόμησης που ισχύουν για τα
ακίνητα με διατηρητέα κτίρια.
6. α) Ακίνητα και στοιχεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς
ανακατασκευάζονται στην αρχική τους μορφή αν έχει
κινηθεί η διαδικασία χαρακτηρισμού τους ως διατηρητέ−
ων με την κοινοποίηση στους ενδιαφερόμενους ή στον
οικείο Δήμο της αιτιολογικής έκθεσης χαρακτηρισμού
και κατεδαφίζονται για οποιοδήποτε λόγο ή ακόμη και
αν βρίσκονται σε κατάσταση επικινδύνου ετοιμορροπίας
και επιβάλλεται η κατεδάφισή τους.
Η ανακατασκευή γίνεται βάσει λεπτομερούς μελέτης
αποτύπωσης και φωτογραφικής και κάθε άλλης δυνα−
τής τεκμηρίωσης της υφιστάμενης κατάστασης που
απαιτείται πριν από την υλοποίηση των μέτρων που
επιβάλλονται από το σχετικό πρωτόκολλο επικινδύνου
ετοιμορροπίας και κατεδάφισης του κτιρίου, σύμφωνα
με τις ισχύουσες διατάξεις. Στη μελέτη αποτύπωσης
προσδιορίζονται και όλα τα αρχιτεκτονικά μέλη ή τμή−
ματα του κτιρίου που φέρουν γλυπτικό ή επίπλαστο δι−
άκοσμο και τα οποία διασώζονται κατά την κατεδάφιση
για να χρησιμοποιηθούν στην ίδια θέση ή ως πρότυπα
στην ανακατασκευή του κτιρίου.
Η ανακατασκευή εγκρίνεται με απόφαση του κατά
περίπτωση Υπουργού, που εκδίδεται ύστερα από αιτι−
ολογική έκθεση της αρμόδιας Υπηρεσίας και γνώμη του
Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
β) Διατηρητέα κτίρια τα οποία έχουν κατεδαφιστεί
από γεγονότα που οφείλονται σε ανωτέρα βία, όπως
σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα ή κρίνονται κατεδαφιστέα
με πρωτόκολλα επικινδύνως ετοιμορρόπου οικοδομής,
επανακατασκευάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του
π.δ. της 15.4.1988 (Δ΄ 317).
γ) Οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 32 του ν. 1337/
1983 έχουν εφαρμογή για τα διατηρητέα κτίρια που
2083
αναφέρονται στην παράγραφο 3α, καθώς και για τα
κτίρια για τα οποία έχει κοινοποιηθεί στον οικείο Δήμο
και την Υπηρεσία Δόμησης αιτιολογική έκθεση για το
χαρακτηρισμό τους ως διατηρητέων. Οι ίδιες διατάξεις
έχουν εφαρμογή και για τα κτίρια εκείνα, για τα οποία
εκδίδεται πρωτόκολλο επικινδύνως ετοιμορρόπου οικο−
δομής, μετά την κοινοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης
χαρακτηρισμού τους ως διατηρητέων.
7. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση
αρμόδιου Υπουργού, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα
της Κυβερνήσεως, μπορεί να αναστέλλεται για χρονικό
διάστημα έως δύο (2) έτη, σε οικισμούς ή τμήματά τους,
σε περιοχές εκτός οικισμών ή σε μεμονωμένα ακίνητα
εντός ή εκτός οικισμών, η έκδοση Αδειών Δόμησης, κάθε
εργασία ανέγερσης νέων κτιρίων, κατεδάφισης, προ−
σθήκης, αλλαγής εξωτερικής εμφάνισης υφισταμένων
κτιρίων και διαμόρφωσης των κοινόχρηστων χώρων, ή
να επιβάλλονται όροι για την εκτέλεση των εργασιών
αυτών με σκοπό τη σύνταξη πολεοδομικής μελέτης ή
και ειδικού κανονισμού δόμησης για την προστασία της
πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η αναστολή μπορεί να παραταθεί για ένα (1) ακόμα
έτος, εφόσον οι σχετικές μελέτες έχουν προοδεύσει
σημαντικά και προκύπτει αυτό τεκμηριωμένα.
8. Αίτηση για κατεδάφιση, επισκευή ή προσθήκη σε
κατασκευή που έχει ανεγερθεί προ του έτους 1955 ή
κατά την κρίση της Υπηρεσίας Δόμησης, του Υπουργού
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή
του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης
Διοίκησης ή άλλης αρμόδιας υπηρεσίας μπορεί να χα−
ρακτηριστεί ως διατηρητέα, παραπέμπεται στο οικείο
Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.
Η παραπομπή αυτή είναι υποχρεωτική και για μεταγε−
νέστερες του έτους 1955 κατασκευές που βρίσκονται σε
(παραδοσιακό) προστατευόμενο οικισμό, (παραδοσιακό)
προστατευόμενο τμήμα πόλης, ιστορικό τόπο, αρχαιο−
λογικό χώρο και περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους.
Αν το Συμβούλιο κρίνει ότι η επισκευή δεν θίγει την
κατασκευή ή ότι δεν συντρέχει λόγος να κινηθεί η διαδι−
κασία χαρακτηρισμού της ως διατηρητέας, προωθείται
η διαδικασία έκδοσης της Άδειας Δόμησης αν συντρέ−
χουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις. Σε κάθε άλλη
περίπτωση, με αιτιολογημένη έκθεση του Συμβουλίου
Αρχιτεκτονικής, το θέμα παραπέμπεται στην αρμόδια
υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής, της Γενικής Γραμματείας Μα−
κεδονίας – Θράκης ή της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου
και Νησιωτικής Πολιτικής.
Στην περίπτωση αυτή η άδεια χορηγείται όταν γνω−
στοποιηθεί στην Υπηρεσία Δόμησης ότι η κατασκευή
δεν κρίνεται διατηρητέα ή αν παρέλθουν δώδεκα (12)
μήνες από τη διαβίβαση του σχετικού φακέλου κατε−
δάφισης στην αρμόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση
αρμόδιου Υπουργείου, χωρίς να εκδοθεί απόφαση χα−
ρακτηρισμού του κτιρίου ως διατηρητέου.
9. Ειδικότερα με απόφαση του κατά περίπτωση
αρμόδιου Υπουργού και για την προστασία της αρ−
χιτεκτονικής κληρονομιάς, μπορούν να καθορίζονται
περιοχές εντός ή εκτός (παραδοσιακών) προστατευό−
μενων οικισμών εντός των οποίων οι αιτούμενες άδειες
κατεδάφισης υποχρεωτικά παραπέμπονται στο οικείο
Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής μετά τη γνωμοδότηση του
2084
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
οποίου αποστέλλονται στην υπηρεσία που έχει την αρ−
μοδιότητα χαρακτηρισμού και τηρείται η διαδικασία του
προηγούμενου εδαφίου.
10. Σε διατηρητέα κτίσματα μπορεί να δίνεται παρέκ−
κλιση στο ποσοστό κάλυψης για προσθήκη ηλεκτρομη−
χανολογικού εξοπλισμού, μετά από σύμφωνη γνώμη του
Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
11. Σε περίπτωση επεμβάσεων σε υφιστάμενα κηρυγ−
μένα διατηρητέα κτήρια ή κτήρια που είναι αξιόλογου
αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος και έχουν ανεγερθεί προ
της έναρξης ισχύος του Κανονισμού Θερμομόνωσης,
επιτρέπεται, με σκοπό τη διατήρηση του χαρακτήρα,
της μορφολογίας και της τυχόν ιστορικής σημασίας
τους, η μη εφαρμογή εν όλω ή εν μέρει του ΚΕΝΑΚ,
μετά από απόφαση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής,
η οποία εκδίδεται κατόπιν αίτησης του ιδιοκτήτη που
συνοδεύεται από αιτιολογική και τεχνική έκθεση για
τις απαιτούμενες επεμβάσεις που προκύπτουν από την
ενεργειακή μελέτη.
Άρθρο 7
Αρτιότητα και οικοδομησιμότητα
1. Οικόπεδο που εντάσσεται σε σχέδιο πόλης μετά
τη δημοσίευση του ν. 1577/1985, θεωρείται άρτιο και
οικοδομήσιμο όταν:
α) έχει τα ελάχιστα όρια εμβαδού και προσώπου, κατά
τον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, τα οποία καθορίζονται
από τους όρους δόμησης της περιοχής,
β) ή έχει τα ελάχιστα όρια εμβαδού και προσώπου που
ισχύουν κατά τον κανόνα στην περιοχή ή εκείνα που
αναφέρει το ν.δ. 8/1973 αν αυτά είναι μεγαλύτερα και
συγχρόνως εάν μπορεί να εγγράφεται στο οικοδομή−
σιμο τμήμα του, κάτοψη κτιρίου με ελάχιστη επιφάνεια
50 τ.μ. και ελάχιστη πλευρά 5 μ., με την επιφύλαξη
των διατάξεων του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως
εκάστοτε ισχύει.
2. Οικόπεδο που έχει δημιουργηθεί πριν από τη δη−
μοσίευση του ν. 1577/1985 και έχει τα ελάχιστα όρια
εμβαδού και προσώπου, κατά τον κανόνα ή κατά πα−
ρέκκλιση, που ισχύουν στην περιοχή, θεωρείται άρτιο
και οικοδομήσιμο.
3. Οικόπεδα που έχουν πρόσωπα σε δύο ή περισ−
σότερους κοινόχρηστους χώρους, για τους οποίους
ισχύουν διαφορετικές ελάχιστες απαιτήσεις αρτιότη−
τας, θεωρούνται άρτια αν διαθέτουν τις μικρότερες,
εκτός αν προβλέπεται διαφορετική ρύθμιση από ειδικές
διατάξεις.
4. Γωνιακά άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα, που
έχασαν την αρτιότητά τους ως προς το εμβαδόν τους
λόγω εγκεκριμένης απότμησης, θεωρούνται άρτια και
οικοδομήσιμα.
5. Άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα δεν επιτρέπεται
να χάνουν την ιδιότητα αυτή με την τακτοποίηση σε
καμία περίπτωση.
6. α) Στα ήδη εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια και σε
εκείνα που εγκρίνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του
ν.δ. της 17.7.1923 περί σχεδίων πόλεων, κωμών και συ−
νοικισμών του κράτους και οικοδομής αυτών κατά την
τακτοποίηση, εκτός από τα ελάχιστα όρια προσώπου
και εμβαδού κατά τον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, στο
οικοδομήσιμο τμήμα του οικοπέδου πρέπει να εγγρά−
φεται κάτοψη κτιρίου με ελάχιστη επιφάνεια πενήντα
(50.00) τ.μ. και ελάχιστη πλευρά πέντε (5.00) μ..
β) Οικόπεδο που δεν έχει τις παραπάνω προϋποθέσεις
τακτοποιείται με τα γειτονικά σύμφωνα με τις διατά−
ξεις του ν.δ. της 17.7.1923 και του ν.δ. 690/1948 (Α΄ 133).
Δεν απαιτείται η εγγραφή κάτοψης κτιρίου ελάχιστης
επιφάνειας 50,00 τ.μ. και ελάχιστης πλευράς 5,00 μ.
όταν το οικόπεδο έχει δημιουργηθεί πριν από την ισχύ
του ν. 1577/1985 και έχουν καθοριστεί μικρότερα όρια
αρτιότητας στην περιοχή.
7. Δεν επιτρέπεται η δόμηση ακόμη και σε οικόπεδο
άρτιο και οικοδομήσιμο, έστω και κατά το άρθρο 25
του ν. 1337/1983 όπως εκάστοτε ισχύει, αν για οποιον−
δήποτε λόγο απαιτείται τακτοποίηση των γειτονικών
του οικοπέδων και κατά την κρίση της πολεοδομικής
υπηρεσίας, η δόμηση θα παρεμποδίσει ή θα δυσχεράνει
με οποιονδήποτε τρόπο την τακτοποίηση.
8. Σε οικόπεδο που βρίσκεται στη συνάντηση δύο
γραμμών δόμησης που τέμνονται είτε με πλάγια ή εισέ−
χουσα απότμηση είτε με κοίλη ή κυρτή γωνία, κατά την
τακτοποίηση ως μήκος προσώπου λαμβάνεται ολόκληρο
το ανάπτυγμα της ρυμοτομικής γραμμής που αντιστοι−
χεί στο οικόπεδο.
9. α) Οικόπεδο άρτιο κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση,
ως προς το εμβαδόν, το οποίο δεν έχει το κατά παρέκ−
κλιση ελάχιστο πρόσωπο, εάν δεν μπορεί να τακτοποι−
ηθεί κατά τρόπο ώστε να αποκτήσει το κατά κανόνα
πρόσωπο, θεωρείται άρτιο και οικοδομήσιμο εφόσον
με την τακτοποίηση αποκτήσει το κατά παρέκκλιση
πρόσωπο ή εάν το οικόπεδο πληροί τις προϋποθέσεις
του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει,
εκτός εάν η παραπάνω έλλειψη οφείλεται σε κατάτμη−
ση από τους ιδιοκτήτες ή του δικαιοπαρόχους τους
με δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτου μετά την ισχύ
του ν. 651/1977.
β) Οικόπεδα που προϋφίστανται της ισχύος του ν. 651/
1977 τα οποία δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό,
εφόσον δεν προέρχονται από κατάτμηση, που έγινε
από τους ιδιοκτήτες ή τους δικαιοπαρόχους τους με
δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτου, μετά την έγκριση
του ρυμοτομικού σχεδίου της περιοχής, όταν παρά την
προσκύρωση καταργούμενης ιδιωτικής οδού ή γενικά
καταργηθέντος κοινόχρηστου χώρου δεν αποκτούν
πρόσωπο ή εμβαδόν κατά τον κανόνα ή την παρέκκλιση
της περιοχής, θεωρούνται οικοδομήσιμα εφόσον απο−
κτούν τουλάχιστον 5,0 μ. πρόσωπο σε εγκεκριμένη οδό
και εγγράφουν στο οικοδομήσιμο τμήμα τους κάτοψη
κτιρίου με ελάχιστη επιφάνεια 50,00 τ.μ. και ελάχιστη
πλευρά 5,0 μ..
γ) Οικόπεδο μη άρτιο κατ’ εμβαδόν και μη υπαγόμενο
στις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως εκά−
στοτε ισχύει, που δεν μπορεί να αποκτήσει διαστάσεις
αρτίου οικοπέδου με τις διατάξεις του ν.δ. 690/1948,
προσκυρώνεται κατά προτεραιότητα σε οικόπεδο που
έχει το ελάχιστο εμβαδόν και δεν έχει το ελάχιστο πρό−
σωπο, για την απόκτηση και του ελάχιστου προσώπου.
Αν δεν υπάρχει τέτοιο όμορο οικόπεδο, αλλά υπάρχει
οικόπεδο μη άρτιο κατά το εμβαδόν, που υπάγεται στις
διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 1337/1983, όπως εκά−
στοτε ισχύει, το παραπάνω οικόπεδο προσκυρώνεται
σε αυτό.
10. Τμήματα οικοπέδου άρτιου και οικοδομήσιμου που
δεν επιδέχονται εν όλω ή εν μέρει τακτοποίηση αφαι−
ρούνται αναγκαστικά και προσκυρώνονται στα γειτο−
νικά οικόπεδα. Η προσκύρωση αυτή γίνεται μόνο αν
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
τα γειτονικά οικόπεδα έχουν το ελάχιστο απαιτούμενο
εμβαδόν και η προσκύρωση είναι απόλυτα απαραίτητη
για να αποκτήσουν το ισχύον ελάχιστο πρόσωπο κατά
τον κανόνα ή, σε περίπτωση που αυτό είναι αδύνατον,
κατά παρέκκλιση.
11. Οι διατάξεις της παραγράφου 10 δεν εφαρμόζο−
νται:
α) αν στα παραπάνω τμήματα υπάρχουν οικοδομές
με την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 42 του
ν.δ. της 17.7.1923,
β) αν η έλλειψη του ελάχιστου απαιτούμενου προ−
σώπου των γειτονικών οικοπέδων, στα οποία προσκυ−
ρώνονται τα παραπάνω τμήματα, οφείλεται σε υπαίτια
κατάτμηση από τους ιδιοκτήτες ή τους δικαιούχους
τους με δικαιοπραξία εν ζωή ή αιτία θανάτου μετά την
έναρξη της ισχύος του ν. 651/1977.
12. Η κατά την παράγραφο 10 προσκύρωση γίνεται
μόνο ύστερα από αίτηση κάθε ενδιαφερόμενου.
13. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 9, οι διατάξεις
των παραγράφων 1 έως 4 έχουν εφαρμογή μόνο για τα
οικόπεδα που υπάγονται στην παρέκκλιση, σύμφωνα με
τις σχετικές ειδικές διατάξεις.
14. Το Δημόσιο και οι δήμοι ή οι κοινότητες, όταν
επισπεύδουν την εφαρμογή του ρυμοτομικού σχεδίου,
αποζημιώνουν και τα μη άρτια και μη οικοδομήσιμα τμή−
ματα των ρυμοτομούμενων οικοπέδων που απομένουν
μετά τη ρυμοτομία, εκτός αν οι ιδιοκτήτες δηλώνουν
έως την πρώτη συζήτηση στο ακροατήριο για τον καθο−
ρισμό της προσωρινής τιμής μονάδας ότι δεν επιθυμούν
την αποζημίωση. Στην περίπτωση αυτή τα παραπάνω
μη άρτια και μη οικοδομήσιμα οικόπεδα βαρύνονται με
ενδεχόμενη αποζημίωση λόγω παροδιότητας.
15. Όπου από την πολεοδομική νομοθεσία απαιτείται
να είναι οικοδομήσιμο το οικόπεδο η εγγραφή στο οι−
κοδομήσιμο τμήμα αυτού κάτοψης κτιρίων ορισμένων
διαστάσεων, νοείται ως σχήμα το ορθογώνιο
Άρθρο 8
Ειδικές περιπτώσεις
1. α. Κατ’ εξαίρεση των παραγράφων 48, 49, 53, 76
του άρθρου 2 του παρόντος, ως οικοδομικό τετράγωνο
θεωρείται και το τετράγωνο που βρίσκεται στα ακραία
σημεία ρυμοτομικού σχεδίου που έχει εγκριθεί μέχρι την
έναρξη ισχύος του ν. 1337/1983 χωρίς να περιβάλλεται
από όλες τις πλευρές από κοινόχρηστους χώρους ή
και χωρίς να περιβάλλεται από όλες τις πλευρές από
ρυμοτομικές γραμμές, εφόσον στην περίπτωση αυτή,
στη θέση των ρυμοτομικών γραμμών που λείπουν απει−
κονίζονται οι γραμμές των ορίων της έκτασης, για την
οποία εγκρίθηκε το σχέδιο αυτό.
β. Οικόπεδα που βρίσκονται στα πιο πάνω οικοδομι−
κά τετράγωνα και δεν έχουν πρόσωπο σε εγκεκριμένη
από το σχέδιο ή προϋφιστάμενη αυτού οδό, δομούνται
σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 των ενο−
ποιημένων άρθρων 43, 44, 45 του ν.δ. της 17.7/16.8.1923.
γ. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμέ−
νης Διοίκησης επιτρέπεται, στις παραπάνω περιπτώσεις
ρυμοτομικών σχεδίων που έχουν εγκριθεί μέχρι 13.3.1983,
ο καθορισμός της οριακής οδού του ρυμοτομικού σχε−
δίου σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ. της 17.7/16.8.1923
με τη διαδικασία του άρθρου 3 του νομοθετικού δια−
τάγματος αυτού.
Ειδικά για τους παραδοσιακούς οικισμούς ο καθορι−
2085
σμός της οριακής οδού γίνεται σύμφωνα με τις διατά−
ξεις της παρ. 9β του άρθρου 25 του ν. 2508/1997.
2. Όταν στα ακραία σημεία των εγκεκριμένων ρυμο−
τομικών σχεδίων, προβλέπεται η ύπαρξη δρόμου και
απέναντι από τα αντίστοιχα οικοδομικά τετράγωνα,
προβλέπονται ρυμοτομικές γραμμές, η δόμηση των
οικοπέδων που έχουν πρόσωπο στο δρόμο αυτόν, γί−
νεται με βάση το πλάτος του, όπως προβλέπεται από
το σχέδιο μέχρι την απέναντι ρυμοτομική γραμμή. Αν
απέναντι από τα οικοδομικά τετράγωνα που βρίσκονται
στα ακραία σημεία του ρυμοτομικού σχεδίου, που έχει
εγκριθεί, μέχρι τις 13.3.1983, προβλέπεται οικοδομική
γραμμή, χωρίς να ανήκει σε Ο.Τ. με την έννοια της
παραγράφου 49 του άρθρου 2 του νόμου αυτού ή της
παραπάνω παραγράφου 1, οι ιδιοκτησίες που έχουν πρό−
σωπο στη γραμμή αυτή, εφόσον έχουν δημιουργηθεί
μέχρι τη δημοσίευση του νόμου αυτού, είναι οικοδομή−
σιμες μόνο κατά το τμήμα τους, το οποίο έχει επιφάνεια,
που αντιστοιχεί στις ελάχιστες απαιτούμενες για το
εμβαδόν και το πρόσωπο διαστάσεις αρτιότητας, οι
οποίες προβλέπονται από τις πολεοδομικές διατάξεις,
που ισχύουν για το απέναντι οικοδομικό τετράγωνο. Οι
ιδιοκτησίες αυτές οικοδομούνται μόνο κατά το παραπά−
νω τμήμα τους, σύμφωνα με τους όρους δόμησης, που
ισχύουν για το απέναντι οικοδομικό τετράγωνο, με τον
περιορισμό ότι ο συντελεστής δόμησης δεν επιτρέπεται
να είναι μεγαλύτερος από τα οριζόμενα στο άρθρο 6
του ν. 1337/1983, όπως ισχύει.
Για τα παραπάνω τμήματα των ιδιοκτησιών, τα οποία
αποτελούν οικόπεδα ευρισκόμενα εντός σχεδίου, έχουν
εφαρμογή όλες οι διατάξεις (πολεοδομικές, δασικές
κ.λπ.), που εφαρμόζονται για τις εντός σχεδίου περιοχές.
Η κατάτμηση των παραπάνω ιδιοκτησιών επιτρέπεται
μόνο σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για τη
δόμηση, σε περιοχή εκτός σχεδίου πόλης. Υπόλοιπο
τμήμα των ιδιοκτησιών αυτών, πέρα από εκείνο που
έχει τις παραπάνω ελάχιστες διαστάσεις αρτιότητας,
οικοδομείται σύμφωνα με τις διατάξεις για τη δόμηση
εκτός σχεδίου, μόνον εφόσον το εμβαδόν του υπόλοι−
που αυτού τμήματος καλύπτει το ελάχιστο απαιτούμενο
εμβαδόν για τη δόμηση εκτός σχεδίου.
3. Γήπεδα ολόκληρα ή τμήμα αυτών που βρίσκονται
σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλης και έχουν πρόσωπο
σε δρόμους, όπου έχουν θεσπιστεί ειδικοί όροι δόμησης
και χρήσεις, είτε για τις περιοχές αυτές είτε γραμμικά
για τους δρόμους αυτούς και οι οποίοι σημειώνονται
στο εγκεκριμένο διάγραμμα με ρυμοτομική γραμμή ή
με δύο γραμμές, ρυμοτομική και οικοδομική, οικοδο−
μούνται με τους πιο πάνω ειδικούς όρους, μόνο κατά
το τμήμα τους που έχει επιφάνεια ίση με την ελάχιστη
επιφάνεια άρτιου γηπέδου που προβλέπεται από τους
ειδικούς αυτούς όρους. Υπόλοιπο τυχόν τμήμα των γη−
πέδων αυτών, πέρα από εκείνο που έχει την παραπάνω
ελάχιστη επιφάνεια αρτιότητας, οικοδομείται σύμφωνα
με τις διατάξεις για τη δόμηση εκτός σχεδίου, μόνον
εφόσον το εμβαδόν του υπόλοιπου αυτού τμήματος
καλύπτει το ελάχιστο απαιτούμενο εμβαδόν για τη δό−
μηση εκτός σχεδίου. Για την τοποθέτηση του κτιρίου ή
των κτιρίων εντός του γηπέδου λαμβάνεται υπόψη το
σύνολο του γηπέδου.
4. Οικόπεδα που βρίσκονται μέσα σε εγκεκριμένο σχέ−
διο και έχουν παραχωρηθεί από το κράτος έως τη δη−
μοσίευση του παρόντος νόμου, για οποιονδήποτε λόγο,
2086
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
με αποφάσεις ή παραχωρητήρια, θεωρούνται άρτια και
οικοδομήσιμα με όποιες διαστάσεις και εμβαδόν παρα−
χωρήθηκαν ή με τις τυχόν μικρότερες ή μεγαλύτερες
που έχουν στην πραγματικότητα, εφόσον η μεταβολή
αυτή δεν οφείλεται σε μεταβιβάσεις.
Σε περίπτωση μείωσης των ανωτέρω οικοπέδων λόγω
ρυμοτομίας, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, εφό−
σον έχουν τα ελάχιστα όρια αρτιότητας που προβλέ−
πονται, κατά τον κανόνα ή κατά παρέκκλιση, από τις
διατάξεις που ισχύουν για την περιοχή ή εκείνα που
προβλέπονται από το άρθρο 25 του ν. 1337/1983, όπως
εκάστοτε ισχύει.
Οικόπεδα που δημιουργούνται από κατάτμηση παρα−
χωρηθέντος οικοπέδου, που έγινε ύστερα από έγκριση
της αρμόδιας για την παραχώρηση αρχής, θεωρούνται
άρτια και οικοδομήσιμα εφόσον είναι άρτια, σύμφωνα με
τις διατάξεις που ισχύουν για την περιοχή. Σε αντίθετη
περίπτωση εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 25
του ν. 1337/1983, όπως εκάστοτε ισχύει.
5. Αν η οδός που αποτελεί το ακραίο όριο εγκεκριμέ−
νου μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος σχεδίου πόλης,
τέμνει ιδιοκτησίες και δεν έχουν καταβληθεί οι οφει−
λόμενες αποζημιώσεις για την εφαρμογή του σχεδίου
ως προς την οδό αυτή μπορεί να τροποποιείται και
επεκτείνεται το σχέδιο με την μετατόπιση της οριακής
αυτής οδού προς την εκτός σχεδίου περιοχή χωρίς
πάντως να τέμνονται άλλες ιδιοκτησίες.
Το τμήμα που εντάσσεται στο σχέδιο πόλης από την
καθεμία από τις παραπάνω ιδιοκτησίες δεν μπορεί να
είναι εμβαδού μεγαλυτέρου του διπλάσιου των κατά
τον κανόνα ορίων αρτιότητας που προβλέπονται από
το ήδη εγκεκριμένο σχέδιο της περιοχής. Η μετατόπιση
αυτή επιτρέπεται μόνον εφόσον εναρμονίζεται με τις
κυκλοφοριακές και τις εν γένει πολεοδομικές συνθήκες
και ανάγκες της περιοχής.
Σε περίπτωση εφαρμογής της παραγράφου αυτής
μπορεί και να αυξάνεται ή να μειώνεται το πλάτος της
μετατοπιζόμενης οδού. Για το τμήμα που εντάσσεται
στο σχέδιο πόλης με βάση την παράγραφο αυτή, ισχύ−
ουν οι όροι δόμησης που θεσπίζονται από το ήδη εγκε−
κριμένο σχέδιο της περιοχής, όπως αυτοί κάθε φορά
ισχύουν.
6. Σε περίπτωση εφαρμογής της προηγούμενης παρα−
γράφου οι κύριοι των παραπάνω ιδιοκτησιών υπόκεινται
σε εισφορά γης και χρήματος κατά τις διατάξεις των
άρθρων 8 και 9 του ν. 1337/1983. Αν το εμβαδόν της έκτα−
σης την οποία καταλαμβάνει η μετατοπιζόμενη οδός
είναι ίσο ή μεγαλύτερο προς την κατά το προηγούμε−
νο εδάφιο εισφορά σε γη δεν οφείλεται άλλη εισφο−
ρά σε γη ή αποζημίωση. Αν είναι μικρότερο οφείλεται
η διαφορά της εισφοράς γης. Η έκταση αυτή αποκτά
την ιδιότητα του κοινοχρήστου από τη δημοσίευση της
υπουργικής απόφασης που προβλέπεται στην επόμενη
παράγραφο 7.
7. Η τροποποίηση και η επέκταση του σχεδίου πόλης
κατά την παράγραφο 5 του παρόντος άρθρου γίνεται
με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής, η οποία εκδίδεται κατά τη
διαδικασία του άρθρου 3 του ν.δ. της 17.7.1923. Αν η
διαδικασία αυτή έχει τηρηθεί μέχρι τη δημοσίευση του
νόμου αυτού δεν απαιτείται επανάληψη για την έκδοση
της απόφασης Υπουργού.
Άρθρο 9
Δουλείες σε ακίνητα
1. Απαγορεύεται η σύσταση δουλειών, οι οποίες συ−
νεπάγονται περιορισμό της δυνατότητας ανέγερσης ή
επέκτασης των κτιρίων ή εγκαταστάσεων, σύμφωνα με
τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
Από την απαγόρευση αυτή εξαιρείται η δουλεία διό−
δου, εφόσον αποτελεί τη μοναδική δίοδο προς κοινό−
χρηστο χώρο οικοπέδου ή κτιρίου ή αυτοτελούς από
πλευράς δόμησης ορόφου, η οποία μπορεί να περιορί−
ζεται στη χρήση της στάθμης του ισογείου.
Δικαιοπραξίες που αντιβαίνουν στις διατάξεις της
παραγράφου αυτής είναι απολύτως άκυρες.
2. Δουλείες που έχουν συσταθεί έως τη δημοσίευση
του παρόντος νόμου δεν παρεμποδίζουν την έκδοση
άδειας δόμησης, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Οι δουλείες αυτές καταργούνται κατά τη διαδικασία των
επόμενων παραγράφων, αν εκδοθεί νόμιμη οικοδομική
άδεια για να γίνουν στο δουλεύον ακίνητο κατασκευές
ή εγκαταστάσεις που καθιστούν αδύνατη, εν όλω ή εν
μέρει, την άσκηση της δουλείας.
Κατ’ εξαίρεση δεν υπάγονται στην παράγραφο αυτή
η δουλεία κοινού σκελετού και η δουλεία διόδου, όπως
αυτή ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο. Στα νέα
κτίρια πρέπει να εξασφαλίζεται η δίοδος δουλείας στο
επίπεδο του εδάφους και σε ύψος χώρου κύριας χρή−
σης.
3. Στον δικαιούχο της καταργούμενης δουλείας κα−
ταβάλλεται αποζημίωση. Ο καθορισμός του ποσού της
αποζημίωσης, ανεξάρτητα από την αξία του αντικειμέ−
νου της διαφοράς, γίνεται από το ειρηνοδικείο, στην
περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το δουλεύον ακίνητο
που δικάζει κατά τις σχετικές διατάξεις της Πολιτικής
Δικονομίας, ύστερα από αίτηση του δικαιούχου της δου−
λείας ή εκείνου στον οποίο έχει χορηγηθεί νόμιμη άδεια
δόμησης για την εκτέλεση εργασιών ασυμβίβαστων με
την άσκηση της δουλείας.
4. Η δουλεία καταργείται με την καταβολή ή την κα−
τάθεση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων της
αποζημίωσης. Μετά την κατάργηση επιτρέπεται να
εκτελεστούν, σύμφωνα με την άδεια δόμησης, οι εργα−
σίες τις οποίες εμπόδιζε η δουλεία.
Άρθρο 10
Κίνητρα για την περιβαλλοντική αναβάθμιση και
βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες
και αστικές περιοχές
1. Σε περίπτωση οικοπέδων (αυτοτελών ή εκ συνε−
νώσεως), που βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως στις
γεωγραφικές περιφέρειες: α) των Δήμων του Νομού
Αττικής και β) των αναφερόμενων στο άρθρο 1 παρ. 2
του ν. 1561/1985 (Α΄ 148), Δήμων του Νομού Θεσσαλο−
νίκης, όπως και στις δύο περιπτώσεις, καθορίζονταν
πριν την έναρξη ισχύος του ν. 2539/1997 (Α΄ 244), και οι
οποίοι είχαν κατά την απογραφή του 1991 πληθυσμό
μεγαλύτερο των 25.000 κατοίκων, και γ) των Δήμων
Πάτρας, Λάρισας, Ηρακλείου, Βόλου, Νέας Ιωνίας Μα−
γνησίας, Ιωαννίνων, όπως καθορίζονταν πριν την έναρξη
ισχύος του ν. 2539/1997, και (τα οικόπεδα σε καθεμία
από τις υπό α΄, β΄ και γ΄ περιπτώσεις) δεν εμπίπτουν
σε παραδοσιακούς οικισμούς και παραδοσιακά τμήμα−
τα πόλης ή σε ιστορικούς τόπους ή σε περιοχές με
αποκλειστική χρήση κατοικίας και όταν το εμβαδόν
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
τους είναι μεγαλύτερο της κατά κανόνα αρτιότητας
της περιοχής, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Συμβου−
λίου Αρχιτεκτονικής, παρέχονται τα ακόλουθα κατά
περίπτωση πολεοδομικά κίνητρα, εφόσον τηρούνται οι
ακόλουθες κατά περίπτωση προϋποθέσεις και σε κάθε
περίπτωση με την προϋπόθεση ο αριθμός των κτιρίων
που δημιουργούνται να είναι μικρότερος του Β/2 και
ίσος με τη μικρότερη προκύπτουσα ακέραιη μονάδα
με ελάχιστο το ένα:
α. Με την προϋπόθεση:
− ποσοστιαίας μείωσης του επιτρεπόμενου ποσοστού
κάλυψης του οικοπέδου κατά ΑX10%,
δίνεται το κίνητρο:
− ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπόμενου συντελε−
στή δόμησης του οικοπέδου κατά ΑΧ10%.
β. Με τις προϋποθέσεις:
− ποσοστιαίας μείωσης του επιτρεπόμενου ποσοστού
κάλυψης του οικοπέδου κατά ΑX15%,
− απόσυρσης κτιρίου κύριας χρήσης εμβαδού τουλά−
χιστον ενός τετάρτου του υπάρχοντος επιτρεπόμενου
συντελεστή δόμησης της περιοχής,
δίνεται το κίνητρο:
− ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπόμενου συντελε−
στή δόμησης του οικοπέδου κατά ΑΧ15%.
γ. Με τις προϋποθέσεις:
− ποσοστιαίας μείωσης του επιτρεπόμενου ποσοστού
κάλυψης του οικοπέδου κατά ΑX20%,
− απόδοσης σε κοινή δημόσια χρήση επιφάνειας ίσης
με την αύξηση της επιφάνειας δόμησης δια του συντε−
λεστή δόμησης,
δίνεται το κίνητρο:
− ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπόμενου συντελε−
στή δόμησης του οικοπέδου κατά ΑΧ20%.
δ. Με τις προϋποθέσεις:
− ποσοστιαίας μείωσης του επιτρεπόμενου ποσοστού
κάλυψης του οικοπέδου κατά ΑX25%,
− απόδοσης σε κοινή δημόσια χρήση επιφάνειας ίσης
με την αύξηση της επιφάνειας δόμησης δια του συντε−
λεστή δόμησης,
− απόσυρσης κτιρίου κύριας χρήσης εμβαδού τουλά−
χιστον ενός τετάρτου του υπάρχοντος επιτρεπόμενου
συντελεστή δόμησης της περιοχής,
δίνεται το κίνητρο:
− ποσοστιαίας αύξησης του επιτρεπόμενου συντελε−
στή δόμησης του οικοπέδου κατά ΑΧ25%.
Σε κάθε περίπτωση δίνεται κίνητρο προσαύξησης του
επιτρεπόμενου ύψους, έως το ανώτατο επιτρεπόμενο
κατά το άρθρο 15 ύψος, για τον προσαυξημένο συντε−
λεστή δόμησης.
Η επιφάνεια που αποδίδεται σε κοινή δημόσια χρήση,
συνέχεται με κοινόχρηστο χώρο του ρυμοτομικού σχε−
δίου και η μία πλευρά της ταυτίζεται με όλο το μήκος
του προσώπου του οικοπέδου με την προϋπόθεση ότι
έχει βάθος τουλάχιστον 1,5 μ.. Σε περίπτωση που η
παραχωρούμενη επιφάνεια δεν επαρκεί για να απο−
δοθεί σε όλο το μήκος του προσώπου του οικοπέδου
με ελάχιστο βάθος 1,5 μ., η μια πλευρά της ταυτίζεται
κατ’ ελάχιστο με το 1/3 του μήκους του προσώπου του
οικοπέδου με τρόπο ώστε το βάθος της να είναι μικρό−
τερο του πλάτους.
Σε κάθε περίπτωση το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής για
τη διατύπωση της γνώμης του λαμβάνει υπόψη του ιδί−
2087
ως τα κριτήρια του περιβαλλοντικού οφέλους και της
βέλτιστης απόδοσης σε κοινή χρήση.
ε. Για τις ανωτέρω περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄, δ΄ με Β>2, η
διαμόρφωση τυφλών όψεων επιτρέπεται μόνον κατό−
πιν γνωμοδότησης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής το
οποίο πιστοποιεί την αδυναμία ανέγερσης της οικοδο−
μής χωρίς τυφλές όψεις, εξαντλουμένων των όρων και
περιορισμών δόμησης.
Επίσης, σε περίπτωση οικοπέδου με Β>5 οι διατάξεις
των ανωτέρω περιπτώσεων α΄, β΄, γ΄, δ΄ εφαρμόζονται
μόνο μετά από σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Συμβου−
λίου Αρχιτεκτονικής.
στ. Όταν τα οικόπεδα των παραπάνω περιπτώσεων α΄,
β΄, γ΄, δ΄ δημιουργούνται από συνένωση οικοπέδων εκ
των οποίων τουλάχιστον το ένα είναι άρτιο κατά πα−
ρέκκλιση ή ρυμοτομούμενο ή τυφλό ή μη οικοδομήσιμο,
παρέχονται τα παραπάνω κίνητρα με εφαρμογή των
αντίστοιχων τύπων όπου Α=1 για κάθε λόγο Β.
ζ. Σε περίπτωση οικοπέδων τουλάχιστον 4.000 τ.μ.
με απόδοση σε κοινή δημόσια χρήση του 100% του
ακαλύπτου παρέχεται το εξής κίνητρο: αύξηση της
επιτρεπόμενης δόμησης του προκύπτοντος οικοπέδου
κατά 35% με προσθήκη καθ’ ύψος μέχρι 30% επιπλέον
του επιτρεπόμενου της περιοχής με τις προϋποθέσεις
ποσοστιαίας μείωσης του επιτρεπόμενου ποσοστού
κάλυψης του οικοπέδου κατά ΑX35% και αριθμού των
κτιρίων που δημιουργούνται μικρότερου του Β/2 και
ίσο με τη μικρότερη προκύπτουσα ακέραιη μονάδα με
ελάχιστο το ένα.
Στην περίπτωση αυτή απαγορεύεται η διαμόρφωση
τυφλών όψεων των κτιρίων με κατάλληλη χωροθέτησή
τους στο οικόπεδο.
η. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής μετά από γνώμη του
Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, είναι δυνατή η
έγκριση της γενικής διάταξης και ογκοπλαστικής δι−
αμόρφωσης κτιρίων σε οικόπεδα ελάχιστου εμβαδού
3.000 τ.μ., κατά παρέκκλιση των διατάξεων του παρό−
ντος νόμου, με προϋπόθεση την τήρηση του ισχύοντος
σ.δ. της περιοχής, ο οποίος πρέπει να είναι τουλάχιστον
1.6 και του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους κτιρίων που
ορίζεται με τον παρόντα νόμο. Η παρούσα διάταξη ισχύ−
ει και για την υλοποίηση μελέτης που έχει βραβευθεί
σε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ανεξαρτήτως εμβαδού
του οικοπέδου.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις απαγορεύεται η διαμόρ−
φωση τυφλών όψεων των κτιρίων με κατάλληλη χωρο−
θέτησή τους στο οικόπεδο.
2. Η απόδοση σε κοινή δημόσια χρήση γίνεται με
συμβολαιογραφική πράξη, η οποία υποβάλλεται στην
αρμόδια υπηρεσία δόμησης πριν την έκδοση της άδειας
δόμησης. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά
από πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει−
ας και Κλιματικής Αλλαγής, μπορεί να καθορίζεται η
διαδικασία απόδοσης σε κοινή χρήση, καθώς και κάθε
λεπτομέρεια για την εφαρμογή των παραγράφων 1 και
2 του παρόντος.
3. Στους παραχωρημένους σε δημόσια χρήση χώρους
του οικοπέδου επιτρέπεται η διαμόρφωση από τον οι−
κείο δήμο χώρου πρασίνου και η τοποθέτηση κατα−
σκευών στοιχείων αστικού εξοπλισμού και η συντήρησή
τους βαρύνει το Δήμο. Δεν επιτρέπεται εγκατάσταση
συλλογής σκουπιδιών, περιπτέρων ή παιδικής χαράς.
2088
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
4. Για την έκδοση άδειας δόμησης, σύμφωνα με την
παράγραφο 1, επί οικοπέδου που αποτελεί οικοδομικό
τετράγωνο απαιτείται έγκριση του Κεντρικού Συμβου−
λίου Αρχιτεκτονικής.
5. Επιτρέπεται η ενοποίηση των υποχρεωτικών ακά−
λυπτων χώρων των οικοπέδων ενός οικοδομικού τε−
τραγώνου ή μέρους του, προς κοινή χρήση των ενοίκων
του οικοδομικού τετραγώνου ή μέρους του, χωρίς να
θίγονται τα δικαιώματα κυριότητας.
6. Για την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου
απαιτείται απόφαση πλειοψηφίας της συνέλευσης των
ιδιοκτητών των ακινήτων που βρίσκονται στο οικοδομι−
κό τετράγωνο, η οποία λαμβάνεται με πλειοψηφία του
66% των ψήφων του κάθε οικοπέδου, και με την οποία
καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και ο τρόπος ενοποί−
ησης, διαμόρφωσης και χρήσης των ακάλυπτων χώρων,
καθώς και τα αναγκαία μέτρα, ώστε να εξασφαλίζεται
η ασφαλής προσπέλαση στους χώρους αυτούς.
7. Κατά την έγκριση, επέκταση, αναθεώρηση ή τροπο−
ποίηση ρυμοτομικού σχεδίου μπορεί να προβλέπεται:
α) Η ενοποίηση των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδων
κάθε οικοδομικού τετραγώνου και η θέση των χώρων
αυτών στη χρήση όλων των ενοίκων των κτιρίων του
τετραγώνου αυτού. Στην περίπτωση αυτή η ενοποίηση
γίνεται σύμφωνα με τους όρους που θεσπίζονται με το
ρυμοτομικό σχέδιο.
β) Η δημιουργία δικτύου ελεύθερων δημόσιων προσβά−
σιμων κοινόχρηστων χώρων αποκλειστικά για πεζούς,
με χρήση των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδων και με
κίνητρο την αύξηση μέχρι και 20% της επιτρεπόμενης
δόμησης, με ταυτόχρονη διατήρηση των προβλεπόμε−
νων υποχρεωτικών ακάλυπτων χώρων.
γ) Για περιπτώσεις περιοχών εντός πόλεων όπως ορί−
ζεται στην παράγραφο 1, η οριοθέτηση περιοχής εντός
της οποίας είναι δυνατή η οικοδόμηση στο πλαίσιο του
ισχύοντος συντελεστή δόμησης και κατά παρέκκλιση
των υπολοίπων διατάξεων του παρόντος νόμου, προ−
κειμένου να διασφαλίζεται διάταξη κτιρίων και συνέχεια
των ακαλύπτων, κατά τρόπο ώστε να μεγιστοποιείται
το δημόσιο περιβαλλοντικό όφελος για την περιοχή, ή
και να δημιουργείται μητροπολιτικός πόλος πολλαπλών
λειτουργιών ή και να εφαρμόζονται πρότυπα προγράμ−
ματα αστικής ανάπτυξης ή ανασυγκρότησης. Η κατά τα
ως άνω γενική διάταξη των κτιρίων και η ογκοπλαστική
διαμόρφωσή τους εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μετά
από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
Κατά την εφαρμογή της παρούσας διάταξης είναι δυ−
νατή η κατά παρέκκλιση θέσπιση σ.δ. με προσαύξηση
50% από τον ισχύοντα για ιδιοκτησίες του Δημοσίου
ή του δήμου.
δ) Για περιπτώσεις περιοχών εντός πόλεων όπως ορί−
ζεται στην παράγραφο 1, η οριοθέτηση περιοχής εντός
της οποίας είναι δυνατή η οικοδόμηση κατά παρέκκλιση
των διατάξεων που αφορούν στο συντελεστή δόμησης,
ποσοστό κάλυψης, ύψος κτιρίου, θέση και χρήση κτιρίου,
προκειμένου να δημιουργείται μητροπολιτικός πόλος
πολλαπλών λειτουργιών ή και να εφαρμόζονται πρότυπα
προγράμματα αστικής ανάπτυξης ή ανασυγκρότησης.
Η κατά τα ως άνω γενική διάταξη των κτιρίων και η
ογκοπλαστική διαμόρφωσή τους εγκρίνεται με απόφαση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου
Αρχιτεκτονικής.
8. Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Δικαιο−
σύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής,
ρυθμίζονται όλα τα θέματα, που σχετίζονται με τη σύ−
γκληση της συνέλευσης των ιδιοκτητών, την πρόσκληση
των μελών, τη λήψη και γνωστοποίηση των αποφάσε−
ων, τον τρόπο καθορισμού του συνολικού αριθμού των
ψήφων και της κατανομής τους στους ιδιοκτήτες, η
οποία γίνεται με βάση το εμβαδόν της ιδιοκτησίας και
το ποσοστό συμμετοχής σε αυτή σε σχέση με το ολικό
εμβαδόν του οικοδομικού τετραγώνου.
9. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι−
κής Αλλαγής, μετά από σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού
Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, η οποία διατυπώνεται κα−
τόπιν εισήγησης του οικείου Δήμου, μπορούν να καθο−
ρίζονται περιοχές στις γεωγραφικές περιφέρειες των
Δήμων, όπως καθορίζονταν πριν την έναρξη ισχύος του
ν. 2539/1997 (Α΄ 244), οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται
στην παράγραφο 1 του παρόντος και βρίσκονται στην
ηπειρωτική Ελλάδα, την Κρήτη και την Εύβοια, όπου
εφαρμόζονται οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως 4
του παρόντος.
Άρθρο 11
Συντελεστής δόμησης
1. Κατά τη θέσπιση ή μεταβολή όρων δόμησης ο συ−
ντελεστής δόμησης των οικοπέδων ορίζεται αριθμητι−
κά. Συντελεστές δόμησης που προκύπτουν έμμεσα από
διατάξεις προγενέστερες της δημοσίευσης του νόμου
αυτού, εξακολουθούν να ισχύουν έως ότου καθοριστούν
αριθμητικά.
2. Ο συντελεστής δόμησης που εφαρμόζεται σε οι−
κόπεδο με πρόσωπο σε περισσότερους κοινόχρηστους
χώρους, για τους οποίους ισχύουν διαφορετικοί συ−
ντελεστές, είναι ο λόγος του αθροίσματος των γινο−
μένων του μήκους κάθε προσώπου του οικοπέδου επί
τον αντίστοιχο συντελεστή δόμησης προς το άθροισμα
των μηκών των προσώπων.
3. Σε συνιδιόκτητα οικόπεδα με κάθετη ή οριζόντια
ιδιοκτησία που έχει συσταθεί κατά τις διατάξεις του
ν. 1024/1971 (Α΄ 232) και έχει εκδοθεί άδεια πριν από τη
μεταβολή γενικών ή ειδικών διατάξεων που αφορούν
την επιτρεπόμενη δόμηση, προκειμένου για έκδοση
άδειας δόμησης ο κάθε συνιδιοκτήτης χρησιμοποιεί το
ποσοστό δόμησης που του αναλογεί σύμφωνα με το
συντελεστή δόμησης που ισχύει κατά το χρόνο έκδοσης
της άδειας δόμησης.
4. Για τον υπολογισμό της μέγιστης επιτρεπόμενης
δόμησης που μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα οι−
κόπεδο πολλαπλασιάζεται η επιφάνειά του επί το σ.δ.
που ισχύει.
5. Στο σ.δ. προσμετρώνται:
α. Οι επιφάνειες των στεγασμένων και κλειστών από
όλες τις πλευρές χώρων του κτιρίου.
β. Οι επιφάνειες των μη θερμαινόμενων στεγασμένων
χώρων που διαθέτουν τουλάχιστον μία ανοιχτή πλευρά
προς οποιονδήποτε ανοιχτό χώρο του οικοπέδου ή του
κτιρίου και το μήκος του ανοίγματος είναι μικρότερο
του 35% του συνολικού μήκους του περιγράμματος του
χώρου αυτού.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
γ. Οι επιφάνειες των υπογείων οποιασδήποτε άλλης
χρήσης εκτός αυτών που ορίζονται στην παράγραφο
6.
δ. Οι επιφάνειες των ανοικτών εξωστών και ανοικτών
ημιυπαίθριων χώρων, όταν η συνολική επιφάνεια των
χώρων αυτών έχει ποσοστό μεγαλύτερο του 40% της
επιφάνειας που επιτρέπεται να δομηθεί.
6. Στο σ.δ. δεν προσμετρώνται:
α. Οι επιφάνειες των ανοιχτών εξωστών και ανοικτών
ημιυπαίθριων χώρων, όταν η συνολική επιφάνεια των
χώρων αυτών έχει ποσοστό μικρότερο ή ίσο του 40%
της επιφάνειας που επιτρέπεται να δομηθεί στο οικό−
πεδο. Σε κάθε περίπτωση το ποσοστό των ανοιχτών
ημιυπαίθριων χώρων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20 %
της επιφάνειας που επιτρέπεται να δομηθεί.
β. Οι υπέργειοι χώροι στάθμευσης σε κτίρια αμιγούς
χρήσης στάθμευσης αυτοκινήτων.
γ. Οι μη προσβάσιμες επιφάνειες οι οποίες προκύ−
πτουν από εσοχές στο σώμα του κτιρίου ανεξάρτητα
από τις διαστάσεις τους.
δ. Η επιφάνεια των υποχρεωτικών σύμφωνα με τον
κτιριοδομικό κανονισμό κοινόχρηστων κλιμακοστασί−
ων συμπεριλαμβανομένων των ανελκυστήρων και των
πλατύσκαλων και για επιφάνεια έως 25 τ.μ. ανά όροφο
και ανά κλιμακοστάσιο και 40 τ.μ. στο επίπεδο της ει−
σόδου του κτιρίου κατοικίας που διαθέτει κοινόχρηστο
κλιμακοστάσιο.
Σε περίπτωση προσθήκης καθ’ ύψος σε κτίρια που δεν
έχουν αυθαίρετη δόμηση και έχουν υπόλοιπο σ.δ. το σύ−
νολο των επιφανειών του υπάρχοντος κλιμακοστασίου
σύμφωνα με τα προαναφερθέντα μεγέθη.
ε. Η επιφάνεια έως 12 τ.μ. συνολικά σε κάθε αυτοτελή
ανεξάρτητη ιδιοκτησία όταν δεν υπάρχει κοινόχρηστο
κλιμακοστάσιο στο κτίριο.
Σε προσθήκες σε κτίρια της περίπτωσης αυτής που
δεν έχουν αυθαίρετη δόμηση και έχουν υπόλοιπο σ.δ.,
η επιφάνεια της κλίμακας του υπάρχοντος κτιρίου και
έως 12 τ.μ..
στ. Η επιφάνεια έως και δύο ανοικτών κλιμακοστασίων
εφόσον εξυπηρετείται στάθμη ορόφου έως 7,50 μ. από
το οριστικά διαμορφωμένο έδαφος στη θέση αυτή.
ζ. Κλίμακες κινδύνου εφόσον απαιτούνται κατ’ εφαρ−
μογή των διατάξεων του εκάστοτε ισχύοντος κανονι−
σμού πυροπροστασίας και μόνο σε υφιστάμενα πριν
από την ισχύ του κανονισμού κτίρια στα οποία έχει
εξαντληθεί το μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης
ή και δόμησης του οικοπέδου.
η. Η επιφάνεια κατακόρυφων αγωγών ανεξαρτήτως
διαστάσεων, τουλάχιστον 0,50 τ.μ. για τη συλλογή και
εξυπηρέτηση των μηχανολογικών εγκαταστάσεων, κα−
θώς και η επιφάνεια αιθρίων και όλων των διαμπερών
ανοιγμάτων ή οδεύσεων που λειτουργούν ως φωταγω−
γοί ή ως αγωγοί κυκλοφορίας του αέρα για το δροσισμό
του κτιρίου.
θ. Υπόγειοι όροφοι για την εξυπηρέτηση χώρων
στάθμευσης ανεξάρτητα χρήσης κτιρίων, καθώς και
για μηχανολογικές εγκαταστάσεις απαραίτητες για τη
λειτουργία του κτιρίου και την υποστήριξη του ενερ−
γειακού σχεδιασμού του κτιρίου, για τη διαχείριση και
εξοικονόμηση νερού, ΑΠΕ, μονάδων Συμπαραγωγής
Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας
(ΣΗΘΥΑ), για χρήση υδατοδεξαμενής ή δεξαμενής συλ−
λογής λυμάτων ή πισίνας, όπως ορίζεται από τους ειδι−
2089
κούς κανονισμούς που τις διέπουν, επιφάνειας ίσης με
εκείνη που καταλαμβάνει το κτίριο ή και κατ’ επέκταση
του περιγράμματος της ανωδομής του, σύμφωνα με το
εδάφιο β΄ της παραγράφου 6 του άρθρου 17.
ι. Για κτίρια κατοικιών ένας υπόγειος όροφος επιφά−
νειας ίσης με εκείνη που καταλαμβάνει το κτίριο, προ−
οριζόμενος για βοηθητικές χρήσεις με την προϋπόθεση
ότι η οροφή του σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει το
1,20 μ. από την οριστική στάθμη του εδάφους.
Ο όροφος αυτός δύναται να εξυπηρετεί κύριες χρή−
σεις του κτιρίου εφόσον όλος ή μέρος του αποτελεί
λειτουργικό προσάρτημα αυτοτελούς κατοικίας ή κα−
τοικιών και προσμετρηθεί το 50% της επιφάνειας του
χώρου της κύριας χρήσης στο σ.δ.. Στην περίπτωση
αυτή δεν ισχύουν οι απαιτήσεις περί φυσικού φωτισμού
και αερισμού.
ια. Για κτίρια μικτής χρήσης, εφόσον κατασκευάζο−
νται στο ισόγειο άλλες χρήσεις εκτός κατοικίας, ένας
υπόγειος όροφος επιφάνειας ίσης με εκείνη που κα−
ταλαμβάνει η άλλη χρήση, ποσοστό του οποίου μέχρι
50% μπορεί να προορίζεται για κύρια χρήση αυτού με
την προϋπόθεση τήρησης των κανονισμών λειτουργίας
του, ανεξάρτητα εκπλήρωσης προϋποθέσεων φυσικού
φωτισμού − αερισμού. Το υπόλοιπο 50% διατίθεται απο−
κλειστικά για βοηθητικές χρήσεις αποθηκών εφόσον λει−
τουργικά είναι προσάρτημα αυτών, με την προϋπόθεση
ότι η οροφή του υπογείου ορόφου σε κανένα σημείο
δεν υπερβαίνει το 1,20 μ. από την οριστική στάθμη του
εδάφους.
Στις περιπτώσεις κτιρίων κτιρίων μικτής χρήσης και
για την εξυπηρέτηση των κατοικιών της ανωδομής μπο−
ρεί να κατασκευάζεται επιπλέον υπόγειος όροφος όπως
ορίζεται στην παράγραφο ι΄.
ιβ. 1. Για ειδικά κτίρια, ο πρώτος υπόγειος όροφος
κύριας χρήσης κτιρίου θεάτρου, μουσείου, νοσοκομείου
ή θεραπευτηρίου, ανεξάρτητα εκπλήρωσης προϋποθέ−
σεων φυσικού φωτισμού − αερισμού, επιφάνειας ίσης με
εκείνη που καταλαμβάνει το κτίριο, καθώς και αυτής
εκτός του περιγράμματος της ανωδομής σύμφωνα με το
εδάφιο β΄ της παραγράφου 6 του άρθρου 17, εφόσον στο
εκτός του περιγράμματος τμήμα εξυπηρετούνται χώ−
ροι μηχανολογικών εγκαταστάσεων για τη λειτουργία
του κτιρίου ή και απαραίτητων για την υποστήριξη του
ενεργειακού σχεδιασμού του κτιρίου της διαχείρισης
και εξοικονόμησης νερού και των ΑΠΕ ή και Συμπαρα−
γωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης
(ΣΗΘΥΑ), όπως ορίζεται από τους ειδικούς κανονισμούς
που διέπουν τις εγκαταστάσεις αυτές.
2. Ειδικά για κτίρια προσωρινής διαμονής (ξενοδοχεία),
ο πρώτος υπόγειος όροφος για χρήσεις εγκαταστάσεων
άθλησης όπως τα κολυμβητήρια, γυμναστήρια, σάουνες
και οι αίθουσες πολλαπλών χρήσεων.
ιγ. Ενιαίος χώρος στάθμευσης στεγασμένος μέγιστου
ύψους 2,60 μ., με ελαφρά κατασκευή ανοιχτός από όλες
τις πλευρές, σε θέση εκτός της επιφάνειας του προ−
κηπίου και σε επαφή με τα πλάγια ή πίσω όρια του
οικοπέδου, με μήκος μικρότερο ή ίσο με το 1/2 του μή−
κους των πλευρών στις οποίες εφάπτεται και εφόσον
εξασφαλίζεται η υποχρεωτική φύτευση.
ιδ. Εσωτερικοί εξώστες (πατάρια) με συνολικό εμβα−
δόν μικρότερο ή ίσο του 10% της δόμησης του κτιρίου,
χωρίς να αποτελούν ανεξάρτητο όροφο, χωρίς να δη−
μιουργούν ανεξάρτητη ιδιοκτησία και εφόσον ο χώρος
2090
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
κάτω από αυτόν διασφαλίζει προϋποθέσεις ύψους χώ−
ρου κύριας χρήσης.
Εσωτερικοί εξώστες (πατάρια) σε περίπτωση προ−
σθήκης καθ’ ύψος σε κτίρια που δεν έχουν αυθαίρετη
δόμηση και έχουν υπόλοιπο σ.δ., με συνολικό εμβαδόν
μικρότερο ή ίσο του 10% της επιτρεπόμενης δόμησης
σύμφωνα με τους όρους δόμησης που ισχύουν κατά το
χρόνο έκδοσης της άδειας δόμησης προσθήκης.
ιε. Σοφίτες με συνολικό εμβαδόν μικρότερο ή ίσο των
1/2 του χώρου της υποκείμενης κάτοψης με τον οποίο
συνδέονται λειτουργικά, χωρίς να αποτελούν ανεξάρ−
τητο όροφο και εφόσον το μέσο ελεύθερο ύψος είναι
μικρότερο από 2,20 μ..
ιστ. Οι κατασκευές που ορίζονται στα άρθρα 16,17
και 19 του παρόντος με τις ελάχιστες διαστάσεις που
προβλέπονται σε αυτά.
ιζ. Ο ελεύθερος χώρος που δημιουργείται όταν το
κτίριο κατασκευάζεται σε υποστηλώματα (PILOTIS),
εφόσον έχει:
α) επιφάνεια τουλάχιστον ίση με το 50% της επιφά−
νειας που καταλαμβάνει το κτίριο,
β) στάθμη δαπέδου έως 0,50 μ. πάνω ή κάτω (± 0,50
μ.) από την οριστική στάθμη εδάφους σε κάθε σημείο
του,
γ) ελεύθερο ύψος τουλάχιστον το προβλεπόμενο για
χώρο κύριας χρήσης.
Στην περίπτωση αυτή δεν προσμετρούνται επίσης
χώροι κλιμακοστασίων, ανελκυστήρων, εισόδων και απο−
θήκης εξυπηρέτησης περιβάλλοντα χώρου επιφάνειας
έως 40 τ.μ. για κάθε συγκρότημα κλιμακοστασίου.
ιη. Η επιφάνεια της παρόδιας στοάς όπως ορίζεται
στο άρθρο 22.
ιθ. Η επιφάνεια θερμομόνωσης πάχους άνω των 6
εκατοστών στις κατασκευές νέων κτιρίων.
κ. Σε υφιστάμενα κτίρια η επιφάνεια που προκύπτει
από την προσθήκη εξωτερικής θερμομόνωσης, καθώς
και η επιφάνεια του πάχους παθητικών ηλιακών και
φωτοβολταϊκών συστημάτων, για διάσταση μέχρι 15 εκ.,
έστω και αν δεν τηρούνται οι πλάγιες αποστάσεις Δ ή η
οικοδομική γραμμή σε περίπτωση ύπαρξης προκηπίου,
ακόμη και στην περίπτωση που υπάρχει στο ακίνητο
υπόλοιπο πολεοδομικών μεγεθών. Όταν η οικοδομική
γραμμή ταυτίζεται με τη ρυμοτομική, τα παραπάνω
κατασκευάζονται σε ύψος τουλάχιστον 3.00 μ. από την
οριστική στάθμη του πεζοδρομίου ή την οριστική στάθ−
μη του παραχωρημένου χώρου.
κα. Η επιφάνεια του σεισμικού αρμού που προβλέπε−
ται από τις κείμενες διατάξεις στις όμορες ιδιοκτησίες
και όπου αυτό επιβάλλεται από τη στατική μελέτη του
κτιρίου.
κβ. Η επιφάνεια που καταλαμβάνει η περιμετρική φέ−
ρουσα τοιχοποιία ή ο περιμετρικός φέρων οργανισμός
και οι τοίχοι πλήρωσής του από φυσικά ανακυκλώσιμα
πρωτογενή υλικά, όπως πέτρα, ξύλο, λάσπη, κ.λπ..
κγ. Η επιφάνεια στεγασμένης πλατφόρμας ανελκυ−
στήρα οχήματος εμβαδού μέχρι 25 τ.μ..
κδ. Το 50% της επιφάνειας των υπόσκαφων κτιρίων
ή τμήματος κτιρίων για χρήση κατοικίας και το 20%
για άλλες χρήσεις, όταν είναι κατασκευές που διαθέ−
τουν μόνο μία (1) όψη όπως αυτή ορίζεται με μία ενιαία
επιφάνεια, σε γενική κάτοψη δεν φέρουν οποιοδήποτε
ίχνος κατασκευής επί του εδάφους (εξαιρουμένων των
ανοιγμάτων για αερισμό και φωτισμό), η στέγη τους
είναι προσβάσιμη και καλύπτεται με το υλικό του φυ−
σικού εδάφους της περιοχής, αποτελεί συνέχεια του
φυσικού εδάφους και δεν διαφοροποιείται ως προς το
προϋπάρχον φυσικό έδαφος.
Για την εκπλήρωση των προβλεπόμενων από τις γε−
νικές πολεοδομικές διατάξεις αερισμό και φωτισμό
επιτρέπεται η κατασκευή κατακόρυφων διόδων εντός
ή εκτός του περιγράμματος του κτιρίου, μέγιστης διά−
στασης δύο (2,00) μέτρων και μήκους ως το περίγραμμα
του κτιρίου, η επιφάνεια των οποίων δεν προσμετράται
στη δόμηση.
Δεν επιτρέπεται η κατασκευή υπέργειου κτίσματος
εντός του περιγράμματος του υπόσκαφου κτιρίου.
Δεν επιτρέπεται η αλλοίωση του φυσικού εδάφους
πέραν των απαραίτητων εργασιών και διαμορφώσεων
για την κατασκευή του υπόσκαφου κτιρίου.
Τα υπόσκαφα κτίρια κατασκευάζονται μετά από έγκρι−
ση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Για την
εξασφάλιση αερισμού και φωτισμού, η μοναδική όψη
υπόσκαφων κτιρίων ή τμήματος αυτών μπορεί να μην
ακολουθεί τους μορφολογικούς κανόνες της περιοχής,
μετά από έγκριση της σχετικής μελέτης από το αρμόδιο
Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.
Για την κατασκευή υπόσκαφων κτιρίων επιτρέπεται
η εκσκαφή χωρίς τους περιορισμούς της παραγράφου
4 του άρθρου 15.
Οι διατάξεις οι οποίες ρυθμίζουν την κατασκευή υπό−
σκαφων κτιρίων εφαρμόζονται και στα νησιά, στα οποία
η δόμηση, στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών
περιοχές ρυθμίζεται από ειδικές διατάξεις, μη εφαρμο−
ζόμενης της προϋπόθεσης που τάσσει η περίπτωση α΄
της παρ. 3 του άρθρου 31 του ν. 3937/2011, αποκλειστικά
και μόνο για την κατασκευή υπόσκαφων κτιρίων.
κε. Κλειστός χώρος συλλογής και αποθήκευσης απορ−
ριμμάτων, προσβάσιμος από το δρόμο για την αποκο−
μιδή, ύψους έως 2.00 μ. και επιφανείας έως 2,00 τ.μ. για
κτήρια μίας κατοικίας προσαυξανόμενος κατά 1,00 τ.μ.
ανά 5 κατοικίες και μέχρι 5,00 τ.μ. μέγιστο και με την
προϋπόθεση ότι ο χώρος δεσμεύεται συμβολαιογραφικά
για τη χρήση αυτή.
κστ. Διπλά ενεργειακά κελύφη σε νέα και υπάρχο−
ντα κτίρια ή κατασκευές για τη δημιουργία φυτεμένων
τοίχων, μέγιστου πλάτους μέχρι 0,70 μ. για επιφάνεια
έως 50% της συνολικής επιφάνειας των περιμετρικών
όψεων του κτιρίου.
κζ. Η επιφάνεια (1,60Χ1,90) πρόβλεψης ανελκυστήρα για
άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα σε κτίρια που
δεν υπάρχει απαίτηση κατασκευής ανελκυστήρα.
κη. Χώρος τοποθέτησης μετρητικών και ρυθμιστικών
διατάξεων φυσικού αερίου.
κθ. Το καθαρό εμβαδόν αιθρίων και οποιασδήποτε
μορφής διαμπερών ανοιγμάτων του κτιρίου, κάθετων ή
οριζόντιων ή και με τεθλασμένες ή καμπύλες διαδρομές,
ανεξαιρέτως διαστάσεων σε οποιοδήποτε όροφο του
κτιρίου δημιουργούνται.
λ. Οι κλειστοί εσωτερικοί εξώστες (κλειστά πατά−
ρια).
Άρθρο 12
Ποσοστό κάλυψης
1. α) Το ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου δεν μπορεί
να υπερβαίνει το 60% της επιφάνειάς του. Στην περί−
πτωση που δεν εξασφαλίζεται κάλυψη 120 τ.μ. το μέγι−
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
στο ποσοστό κάλυψης προσαυξάνεται έως τα 120 τ.μ.
εφόσον η κάλυψη δεν υπερβαίνει το 70% του οικοπέδου
και το ισχύον ποσοστό κάλυψης.
β) Κατά την αναθεώρηση, επέκταση ή έγκριση ρυμο−
τομικών σχεδίων ή τροποποίηση των όρων δόμησης
περιοχής μπορεί να καθορίζονται διαγράμματα κάλυ−
ψης ανεξαρτήτως ποσοστού, σε ολόκληρη ή σε τμήμα
της σχετικής περιοχής, εφόσον αιτιολογούνται από την
αντίστοιχη μελέτη της περιοχής.
γ) Σε οικόπεδο, με περισσότερα από ένα πρόσωπα
σε κοινόχρηστους χώρους, όπου τυχόν ισχύουν διαφο−
ρετικά ποσοστά κάλυψης, εφαρμόζεται σαν ποσοστό
κάλυψης του όλου οικοπέδου ο αριθμητικός μέσος των
ποσοστών κάλυψης.
δ) Ο υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου
αφήνεται σε επαφή, με ένα ή περισσότερα όρια του
οικοπέδου, έχει διαστάσεις τουλάχιστον δ ή Δ και πρέ−
πει να είναι προσπελάσιμος από τους χώρους κοινής
χρήσης του κτιρίου.
2. Σε συνιδιόκτητα οικόπεδα με κάθετη ή οριζόντια
ιδιοκτησία που έχει συσταθεί κατά τις διατάξεις του
ν. 1024/1971 (Α΄ 232) και έχει εκδοθεί άδεια πριν από τη
μεταβολή γενικών ή ειδικών διατάξεων που αφορούν
την επιτρεπόμενη κάλυψη, προκειμένου για έκδοση
άδειας δόμησης ο κάθε συνιδιοκτήτης χρησιμοποιεί το
ποσοστό κάλυψης που του αναλογεί σύμφωνα με την
επιτρεπόμενη κάλυψη που ισχύει κατά το χρόνο έκδο−
σης της άδειας δόμησης.
3. Στον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κάλυψης του
οικοπέδου: προσμετράται η επιφάνεια που ορίζεται από
τις προβολές των περιγραμμάτων όλων των κτιρίων,
όπως αυτά ορίζονται από τους κλειστούς και τους στε−
γασμένους χώρους των κτιρίων όπως αναφέρεται στην
παράγραφο 5β του άρθρου 11 και από τους ανοικτούς
ημιυπαίθριους χώρους, πάνω σε οριζόντιο επίπεδο.
4. Στον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κάλυψης του
οικοπέδου δεν προσμετρώνται οι επιφάνειες των ορθών
προβολών σε οριζόντιο επίπεδο:
α. Τμημάτων του ακάλυπτου χώρου που εισέχουν στο
κτίριο, ανεξάρτητα από το πλάτος και το βάθος τους,
ακόμη και εάν περιλαμβάνουν φέρον στοιχείο.
β. Ανοιχτών εξωστών.
γ. Χώρων και κατασκευών που αναφέρονται στις πε−
ριπτώσεις ζ΄, ιγ΄, ιθ΄, κ΄, κα΄, κβ΄, κε΄, κστ΄, κη΄, της παρα−
γράφου 6 του άρθρου 11.
δ. Χώρων και κατασκευών όπως ορίζονται στα άρθρα
16 και 17 με τις ελάχιστες διαστάσεις που προβλέπονται
σε αυτά.
ε. Αίθριων και οποιασδήποτε μορφής διαμπερών
ανοιγμάτων του κτιρίου, κάθετων ή οριζόντιων ή και
με τεθλασμένες ή καμπύλες διαδρομές, ανεξαιρέτως
διαστάσεων και εφόσον η στάθμη τους αρχίζει από το
τελικά διαμορφωμένο έδαφος.
στ. Το 50% της επιφάνειας των υπόσκαφων κτιρίων ή
τμήματος κτιρίων για χρήση κατοικίας και το 20% για
άλλες χρήσεις. Σε περίπτωση κατασκευής υπόσκαφου
κτιρίου το ποσοστό κάλυψης δύναται να αυξάνεται, χω−
ρίς όμως να υπερβαίνει το 70%.
ζ. Η επιφάνεια της στοάς όταν κατασκευάζεται χωρίς
υποστυλώματα και χωρίς την κατασκευή ορόφου πάνω
από την επιφάνεια αυτή.
2091
Άρθρο 13
Συντελεστής Όγκου
1. Για τον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κατ’ όγκον
εκμετάλλευσης του οικοπέδου σ.ο. εφαρμόζονται οι
ακόλουθες σχέσεις:
α) (σ.ο.) = 5,00 x (σ.δ.),
όπου (σ.δ.) ο αντίστοιχος συντελεστής δόμησης του
οικοπέδου κατά περίπτωση και αφορά:
κτίρια ανεξάρτητα από το ύψος τους
β) (σ.ο.) = 5.50 x (σ.δ.),
κτίρια με μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος μικρότερο ή ίσο
των 8,50μ. και ειδικά κτίρια.
2. Για τον υπολογισμό του πραγματοποιούμενου συ−
ντελεστή όγκου σ.ο.:
α) Προσμετράται:
− ο όγκος των χώρων που προσμετρώνται στο συ−
ντελεστή δόμησης,
− ο όγκος των ανοικτών ημιυπαίθριων χώρων,
− ο όγκος των χώρων που ορίζονται στα εδάφια β΄, δ΄,
ε΄, ιδ΄, ιε΄, κζ΄, λ΄ της παραγράφου 6 του άρθρου 11,
− ο χώρος της στέγης
− ο χώρος υπογείου από την οριστική στάθμη εδά−
φους και άνω.
β) Δεν προσμετρώνται:
− όλες οι περιπτώσεις της παραγράφου 6 του άρθρου
11 εκτός των περιπτώσεων β΄, δ΄, ε΄, ιδ΄, ιε΄, κζ΄, λ΄..
Άρθρο 14
Θέση κτιρίου και εγκαταστάσεων
1. Η τοποθέτηση του κτιρίου στο οικόπεδο γίνεται
σύμφωνα με τις ακόλουθες διατάξεις και διασφαλίζει
την απρόσκοπτη πρόσβαση ατόμων με αναπηρία ή
εμποδιζόμενων ατόμων σε αυτό.
α) Η όψη του κτιρίου στο πίσω όριο του οικοπέδου
απέχει κατ’ ελάχιστο απόσταση Δ Δ από αυτό. Σε περί−
πτωση που δεν υφίσταται πίσω όριο λόγω σχήματος του
οικοπέδου, δεν είναι υποχρεωτική η απόσταση αυτή.
β) Όταν στο κοινό πλάγιο όριο όμορων οικοπέδων
υπάρχει κτίσμα σε απόσταση μεγαλύτερη του ενός μέ−
τρου από το κοινό όριο που έχει ανοίγματα στην πλευρά
αυτή, το κτίριο οφείλει να έχει κατ’ ελάχιστο απόσταση
δ από το κοινό πλάγιο όριο.
γ) Όταν σε οποιοδήποτε τμήμα των πίσω ή πλαγίων
ορίων του οικοπέδου εφάπτεται κτίριο οποιασδήποτε
χρήσης και χρονολογίας κατασκευής, το κτίριο μπορεί
να εφάπτεται στα όρια αυτά.
Τυχόν εσοχές του κτιρίου στην περίπτωση αυτή μπο−
ρούν να έχουν οποιαδήποτε απόσταση από το όμορο
κτίριο με την προϋπόθεση να μην δημιουργούνται ανοίγ−
ματα σε όψεις του που έχουν μικρότερη απόσταση των
υποχρεωτικών δ ή Δ από το όριο του οικοπέδου.
δ) Όταν το όμορο οικόπεδο είναι αδόμητο ή έχει κτί−
σμα που έχει κατασκευαστεί πριν την ένταξη της περι−
οχής σε σχέδιο, το κτίριο επιτρέπεται να εφάπτεται ή
να απέχει από το πλάγιο κοινό όριο απόσταση δ.
ε) Όταν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχές που προ−
βλεπόταν λόγω πρώην συστημάτων δόμησης η τοπο−
θέτηση του κτιρίου σε επαφή με πλάγιο κοινό όριο, το
κτίσμα μπορεί να τοποθετείται σε επαφή με το πλάγιο
κοινό όριο ανεξάρτητα θέσης και χρόνου κατασκευής
του κτίσματος του όμορου οικοπέδου.
στ) Σε περίπτωση που λόγω των υποχρεωτικών απο−
στάσεων Δ ή δ, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί μήκος
2092
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
πλευράς κτιρίου 9,00 μ. τότε το κτίριο τοποθετείται
μέσα στην υποχρεωτική απόσταση Δ ή δ μέχρι την
εξασφάλιση των 9,00 μ. και εάν το τμήμα της υπο−
χρεωτικής απόστασης που απομένει είναι μικρότερο
του ενός μέτρου, το κτίριο μπορεί να εφάπτεται του
αντίστοιχου ορίου.
ζ) Σε γωνιακά οικόπεδα αφήνεται υποχρεωτικά ακάλυ−
πτος δΧδ στην απέναντι της γωνίας θέση του οικοπέδου
ή σε θέση που η επιφάνεια αυτή συνέχεται με τους
ακάλυπτους των όμορων ιδιοκτησιών, με την επιφύλαξη
της προηγούμενης παραγράφου.
η) Εάν το όριο του οικοπέδου είναι κοινό με περισ−
σότερα του ενός οικόπεδα το κτίριο τοποθετείται σε
απόσταση Δ ή δ εφόσον μόνο ένα εκ των ομόρων βρί−
σκεται σε απόσταση από το κοινό όριο και υποχρεωτικά
μόνο κατά το τμήμα του οικοπέδου αυτού.
θ) Σε οικόπεδα όπου κατασκευάζονται περισσότερα
του ενός κτίρια, η ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους
είναι Δ.
ι) Η απόσταση μεταξύ των κτιρίων του ίδιου ακινήτου
μπορούν να απέχουν μεταξύ τους ελάχιστη απόσταση
2,50 μ. όταν το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της περιοχής
ή το ύψος στο οποίο εξαντλείται ο σ.δ. δεν ξεπερνά
τα 8,50 μ..
2. Σε περίπτωση εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων
ή κατά την επέκταση ή αναθεώρησή τους, όπου το επι−
τρεπόμενο ύψος των κτιρίων της περιοχής καθορίζεται
μέχρι και οκτώ μέτρα και πενήντα εκατοστά (8,50 μ.)
και επιβάλλεται η τήρηση απόστασης του κτιρίου από
τα όρια του οικοπέδου, επιτρέπεται η απόσταση αυτή
να είναι μικρότερη του Δ της παραγράφου 1, όχι όμως
μικρότερη των 2,50 μ..
3. Οι χώροι κλιμακοστασίου καλύπτουν τις προϋποθέ−
σεις φυσικού φωτισμού, αερισμού εφόσον έχουν ανοίγ−
ματα προς ακάλυπτους χώρους ή ελεύθερο ανοιχτό
χώρο ελάχιστης διάστασης δύο (2,00 μ.) μέτρων κάθετα
προς την πλευρά των ανοιγμάτων.
Άρθρο 15
Ύψος κτιρίου − αφετηρία μέτρησης υψών −
πλάτος δρόμου
1. Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος του κτιρίου ορίζεται
σε συνάρτηση με τον επιτρεπόμενο συντελεστή δόμη−
σης της περιοχής ως εξής:
για συντελεστή δόμησης έως 0,4
ύψος 10,75 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 0,8
ύψος 14,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 1,2
ύψος 17,25 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 1,6
ύψος 19,50 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 2,0
ύψος 22,75 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 2,4
ύψος 26,00 μ.
για συντελεστή δόμησης 2,4 και άνω, το δεκαπλάσιο
του επιτρεπόμενου συντελεστή με μέγιστο ύψος 32,00
μ..
Σε περιπτώσεις κατασκευής φυτεμένων δωμάτων επι−
φάνειας μεγαλύτερης του 50% της καθαρής επιφάνειας
δώματος τα ανωτέρω μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη προ−
σαυξάνονται κατά 1,00 μ. και των στεγών κατά 0,40 μ.
και ομοίως σε υφιστάμενα κτίρια στα οποία έχει γίνει
εξάντληση ύψους περιοχής.
2. Επιτρέπονται παρεκκλίσεις ως προς το ύψος και
το συντελεστή όγκου με απόφαση του Υπουργού Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ύστερα
από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτε−
κτονικής:
α) για τα ειδικά κτίρια πλην των γραφείων, στις πε−
ριοχές με συντελεστή δόμησης έως 1,2 και αιτιολογη−
μένη πρόταση του αρμόδιου φορέα, με τις ακόλουθες
μέγιστες τιμές:
για συντελεστή δόμησης έως 0,4
ύψος 13,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 0,8
ύψος 18,00 μ.
για συντελεστή δόμησης έως 1,2
ύψος 21,00 μ.,
β) σε περίπτωση προσθήκης καθ’ ύψος σε κτίριο που
έχει ανεγερθεί με νόμιμη οικοδομική άδεια, εφόσον δεν
έχει εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης.
3. Το μέγιστο ύψος του κτιρίου σε κάθε σημείο των
όψεων του μετριέται από την οριστική στάθμη του
εδάφους σε οποιαδήποτε σημείο μέτρησης ή από τη
στάθμη του πεζοδρομίου, αν οι όψεις τοποθετούνται
επί της ρυμοτομικής γραμμής και αυτή ταυτίζεται με
την οικοδομική γραμμή.
Σε οικόπεδα με πρόσωπα σε περισσότερους του ενός
κοινόχρηστους χώρους, για τα οποία ισχύουν διαφο−
ρετικά μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη και το ένα τουλά−
χιστον από αυτά δεν ορίζεται βάσει της παραγράφου
αυτής, επιβάλλεται η τήρηση του μικρότερου από τα
επιτρεπόμενα ύψη μέχρι την απόσταση των 9,0 μ. από
την οικοδομική γραμμή στην οποία αντιστοιχεί αυτό,
εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τους ειδικούς όρους
δόμησης της περιοχής.
Σε περίπτωση υπογείου με ύπαρξη χαμηλωμένης αυ−
λής (cours anglaises) η αφετηρία μέτρησης του ύψους
γίνεται από την οριστική στάθμη εδάφους του ισογείου
στην αντίστοιχη θέση.
4. Δεν επιτρέπεται, εκτός των περιπτώσεων που εγκρί−
νονται από Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, η τροποποίηση
της φυσικής στάθμης του εδάφους των ακαλύπτων χώ−
ρων του οικοπέδου παρά μόνο για τη διευκόλυνση της
φυσικής απορροής ομβρίων και μέχρι στάθμης ±1.00 μ.
από το φυσικό έδαφος. Σε περίπτωση εκσκαφής ακα−
λύπτων χώρων του οικοπέδου για οικόπεδα με κλίση
μεγαλύτερη του 20%, η στάθμη του φυσικού εδάφους
μπορεί να υποβιβαστεί τεχνητά έως 2.00 μ.. Εκσκαφές
ή επιχώσεις εδάφους που υπερβαίνουν τα παραπάνω
όρια, για κτίρια δημόσιου ενδιαφέροντος και σημασίας,
επιτρέπεται ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου
Αρχιτεκτονικής.
5. Το κτίριο (πλην εξωστών) που μπορεί να κατασκευ−
αστεί στο οικόπεδο οφείλει να εγγράφεται στο ιδεατό
στερεό, που καθορίζεται:
α) στα πρόσωπα του οικοπέδου, από την κατακόρυφη
επιφάνεια που περνά από την οικοδομική γραμμή και
της οποίας τα ανώτατα σημεία βρίσκονται σε ύψος 1,5
Π που δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 7,5 μ., από τα
αντίστοιχα σημεία του κρασπέδου του πεζοδρομίου,
β) από κεκλιμένη επιφάνεια που περνά από τα ανώ−
τατα σημεία της κατακόρυφης επιφάνειας που ορίζεται
στην προηγούμενη παράγραφο και σχηματίζει με αυτήν
οξεία γωνία εφαπτομένης 1: 1.5,
γ) στις υπόλοιπες πλευρές του οικοπέδου από κα−
τακόρυφες επιφάνειες που περνούν από τα όρια του
οικοπέδου ή από τα όρια των αποστάσεων που επι−
βάλλονται.
6. Σε περιπτώσεις πλατειών ή διευρύνσεων λόγω συμ−
βολής οδών με ή χωρίς απότμηση, για τον καθορισμό
του ύψους της πρόσοψης των κτιρίων στο τμήμα που
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
βλέπει στη διεύρυνση ή την πλατεία, λαμβάνεται το
μεγαλύτερο μέγεθος Π από όλα τα προκύπτοντα στο
σημείο της συμβολής.
Όταν ο εγκεκριμένος κοινόχρηστος χώρος περιβάλ−
λεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του από οικοδομικό
τετράγωνο και επικοινωνεί με άλλο κοινόχρηστο χώρο
από δίοδο, ως μέγεθος Π για τον καθορισμό του ύψους
της πρόσοψης των κτιρίων που βλέπουν σε αυτόν λαμ−
βάνεται το πλάτος της διόδου στο σημείο συμβολής
της με το χώρο αυτόν.
7. Τα ύψη για την εφαρμογή του ιδεατού στερεού,
μετρώνται από κάθε σημείο της ρυμοτομικής γραμμής
στη στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου πεζοδρομίου,
όπως αυτή βεβαιώνεται από τον μελετητή μηχανικό και
εγκρίνεται στο τοπογραφικό διάγραμμα και το διάγραμ−
μα κάλυψης από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.
Αν δεν υπάρχει οριστικά διαμορφωμένο πεζοδρόμιο,
η στάθμη αυτή καθορίζεται από την εγκεκριμένη υψο−
μετρική μελέτη της οδού.
Αν δεν υπάρχει υψομετρική μελέτη της οδού, η μελέτη
συντάσσεται από ιδιώτη μηχανικό και αυτή εγκρίνεται
από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης. Επιτρέπεται η
σύνταξη νέας υψομετρικής μελέτης στην περίπτωση
διαφοροποίησης του ύψους της οδού.
Άρθρο 16
Λειτουργικά, ενεργειακά και διακοσμητικά στοιχεία
στις όψεις του κτιρίου
1. Στις όψεις του κτιρίου επιτρέπονται τόσο για τα
νέα κτίρια, όσο και για τις προσθήκες σε υφιστάμενα
κτίρια και εφόσον δεν δημιουργούν χώρους χρήσης
του κτιρίου, αρχιτεκτονικές προεξοχές, αρχιτεκτονικά
στοιχεία και συστήματα σκίασης μέγιστου πλάτους ίσου
με 1/4 Δ ή 1/4 δ.
2. Εξώστες και στεγασμένοι χώροι κτιρίων με τυχόν
οριζόντια φέροντα ή κατακόρυφα και οριζόντια αρχιτε−
κτονικά στοιχεία, ή κινητά συστήματα ηλιοπροστασίας
όπως πανέλα διάτρητων υλικών, περσίδες κ.ά., διατάσ−
σονται ελεύθερα σε οποιαδήποτε όψη και όροφο του
κτιρίου.
3. Οι ανοικτοί εξώστες μπορούν να προεξέχουν της
οικοδομικής γραμμής έως πλάτους 1/10 Π και όχι πε−
ρισσότερο των 2.00 μ. και όταν αυτή ταυτίζεται με τη
ρυμοτομική γραμμή μπορούν να κατασκευάζονται σε
ύψος τουλάχιστον 3,00 μέτρων από τη στάθμη του πε−
ζοδρομίου. Ανοικτοί εξώστες εντός των υποχρεωτικά
ακαλύπτων τμημάτων του οικοπέδου μπορούν να κα−
τασκευάζονται μέχρι πλάτους 1/4 Δ ή 1/4 δ.
Οι εξώστες, αρχιτεκτονικά και λοιπά δομικά στοιχεία,
αν εξέχουν της ρυμοτομικής γραμμής, πρέπει να απέ−
χουν τουλάχιστον 0,50 μ. από το άκρο του κρασπέδου
του πεζοδρομίου και προς την πλευρά της ρυμοτομικής
γραμμής σε οριζόντια προβολή.
4. Κατακόρυφα στηρίγματα κινητών προστεγασμάτων
επιτρέπεται να κατασκευάζονται σε οποιαδήποτε θέση,
ακόμα και σε τμήματα εξωστών που βρίσκονται πάνω
από κοινόχρηστους χώρους, εφόσον τα στηρίγματα
αυτά εδράζονται στους εξώστες και δεν εξέχουν από
το περίγραμμά τους.
5. Κλειστοί εξώστες (έρκερ) κατασκευάζονται με τις
παρακάτω προϋποθέσεις:
α) Το άθροισμα των επιφανειών των ορθών προβο−
λών σε κατακόρυφο επίπεδο των κλειστών εξωστών
2093
που κατασκευάζονται στις όψεις των κτιρίων δεν μπο−
ρεί να υπερβαίνει το 20% της αντιστοίχου επιφάνειας
όψεως.
β) Η μέγιστη προεξοχή να μην υπερβαίνει το 0,80 μ..
γ) Σε περίπτωση που η οικοδομική γραμμή συμπίπτει
με τη ρυμοτομική γραμμή και το κτίριο τοποθετείται
σε αυτήν οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονται μόνο για
πλάτος δρόμου άνω των 8 μέτρων και σε κάθε περί−
πτωση πρέπει να βρίσκεται πάνω από 5,00 μέτρα από
την οριστική στάθμη του πεζοδρομίου.
δ) Οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονται εντός των πλα−
γίων υποχρεωτικών ακαλύπτων, σε ύψος άνω των 3,00
μ..
ε) Δεν επιτρέπεται η κατασκευή ανοιχτών εξωστών
σε συνέχεια κλειστών εξωστών.
6. Σε πεζόδρομους και δρόμους ήπιας κυκλοφορίας
επιτρέπεται η κατασκευή των στοιχείων των προηγού−
μενων παραγράφων σε ύψος μεγαλύτερο των 3,00 μ. και
μικρότερο των 5,00 μ., μετά από βεβαίωση του δήμου
ότι δεν παρεμποδίζουν τη λειτουργία του πεζόδρομου.
Επιτρέπεται η κατασκευή τους σε μικρότερο ύψος με
την προϋπόθεση ότι προβάλλονται επί του εδάφους
κατά τρόπο ανιχνεύσιμο από το λευκό μπαστούνι τυ−
φλών ατόμων.
7. Σε καταστήματα και εισόδους κτιρίων πάνω από
κοινόχρηστους χώρους επιτρέπεται να κατασκευάζο−
νται μόνιμα προστεγάσματα χωρίς κατακόρυφα στη−
ρίγματα.
Μέσα στις αποστάσεις Δ του κτιρίου από τα όρια
ή από άλλο κτίριο του ίδιου οικοπέδου τα παραπάνω
προστεγάσματα επιτρέπεται να κατασκευάζονται με
πλάτος μέχρι 1/2 Δ ή 1/2 δ.
8. Μέσα στις ελάχιστες αποστάσεις Δ ή δ του υπο−
χρεωτικού ακάλυπτου χώρου επιτρέπονται κατασκευές
για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή/και
εμποδιζόμενων ατόμων.
9. Μεταξύ των ανοιχτών στεγασμένων χώρων, στους
εξώστες και στους υπαίθριους χώρους των κτιρίων,
επιτρέπονται στηθαία και διαχωριστικά στοιχεία μεταξύ
των όμορων ιδιοκτησιών ή των συνιδιοκτησιών.
10. Κλιματιστικά στοιχεία και επίτοιχοι λέβητες αερίου
για θέρμανση ή παραγωγή ζεστού νερού χρήσης στις
όψεις των νέων κτιρίων, μετά τη δημοσίευση του παρό−
ντος, οφείλουν να είναι ενσωματωμένα και να μην προ−
εξέχουν από την επιφάνεια των όψεων του κτιρίου.
Σε υφιστάμενα κτίρια επιτρέπεται να εξέχουν μέχρι
πενήντα (50) εκατοστά και μόνο όταν δεν μπορούν να
τοποθετηθούν επί των εξωστών ή των δωμάτων, να το−
ποθετούνται σε ύψος μεγαλύτερο των τριών (3,00 μ.) μέ−
τρων από τη στάθμη του πεζοδρομίου και με πρόβλεψη
κατάλληλης απορροής των συμπυκνωμένων υδρατμών,
για κτίρια που βρίσκονται στην οικοδομική γραμμή και
η λειτουργία τους δεν υπερβαίνει τα επιτρεπόμενα όρια
ηχητικής ρύπανσης. Στις όψεις του κτιρίου επιτρέπεται
η εγκατάσταση μετρητικών και ρυθμιστικών διατάξεων
φυσικού αερίου.
Άρθρο 17
Κατασκευές και φυτεύσεις στους
ακάλυπτους χώρους και περιφράξεις
1. Για την κατασκευή κάθε εργασίας δόμησης και τη
διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου τη−
ρούνται τα προβλεπόμενα από τη σχετική νομοθεσία
2094
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
μέτρα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων
από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις, όπως
εκάστοτε ισχύει.
2. α. Ο υποχρεωτικά ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου
τουλάχιστον κατά τα 2/3 του πρέπει να παραμένει χωρίς
επίστρωση και να φυτεύεται, όπως προβλέπεται από
τις κείμενες διατάξεις. Στον υπολογισμό της φύτευσης
συμμετέχουν οι ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή
στοιχείων νερού και οι πισίνες σε ποσοστό 50% της
επιφάνειάς τους. Οι πέργκολες εφόσον είναι ασκεπείς
και προορίζονται για στήριξη φυτών μπορούν να κα−
τασκευάζονται στην επιφάνεια του χώρου φύτευσης,
χωρίς περιορισμό διαστάσεων και θέσης.
β. Τα προκήπια είναι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι.
γ. Το αίθριο συμμετέχει στον υπολογισμό του υπο−
χρεωτικώς ακαλύπτου χώρου.
δ. Η επιφάνεια κάθε διαμπερούς ανοίγματος που φυ−
τεύεται στο επίπεδο εδάφους, συμμετέχει στον υπο−
λογισμό της φύτευσης.
ε. Όλοι οι υποχρεωτικοί ακάλυπτοι χώροι του οικο−
πέδου πρέπει να προσαρμόζονται στη μορφολογία του
εδάφους του οικοδομικού τετραγώνου.
στ. Ειδικά για πρατήρια υγρών καυσίμων ο υποχρεω−
τικός χώρος φύτευσης ορίζεται στο 1/4 του αναφερό−
μενου στην παράγραφο 2α.
3. Στους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου ή γηπέ−
δου επιτρέπονται οι παρακάτω διαμορφώσεις:
α) Η τροποποίηση της φυσικής στάθμης του εδάφους
των ακαλύπτων χώρων του οικοπέδου μόνο για τη δι−
ευκόλυνση της φυσικής απορροής ομβρίων και μέχρι
στάθμης ±1,00 μ. από το φυσικό έδαφος, εκτός των πε−
ριπτώσεων που εγκρίνονται από Συμβούλια Αρχιτεκτο−
νικής. Σε περίπτωση εκσκαφής ακαλύπτων χώρων του
οικοπέδου με κλίση μεγαλύτερη του 20%, η στάθμη του
φυσικού εδάφους μπορεί να υποβιβαστεί τεχνητά έως
2,00 μ.. Εκσκαφές ή επιχώσεις εδάφους που υπερβαίνουν
τα παραπάνω όρια, για κτίρια δημόσιου ενδιαφέροντος
και σημασίας επιτρέπονται ύστερα από γνωμοδότηση
του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
β) Η επίχωση μέχρι τη στάθμη του πεζοδρομίου τμή−
ματος του χώρου μεταξύ της πρόσοψης του κτιρίου και
της ρυμοτομικής γραμμής ή η κατασκευή γεφυρωτής
προσπέλασης στο κτίριο, σε πλάτος όσο απαιτείται
από τη χρήση του κτιρίου για οικόπεδα με κλίση άνω
του 17%.
γ) Κατασκευές, όπως σκάλες, κεκλιμένα επίπεδα (ρά−
μπες), αντηρίδες, πεζούλια, βεράντες, φυτεύσεις, cours
anglaises συνολικού μήκους μικρότερου ή ίσου του 1/3
της όψης στην οποία αντιστοιχεί και μέχρι καθαρού
πλάτους 1,20 μ., μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών
διαφορών για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή
εμποδιζόμενων ατόμων κ.λπ..
4. Μέσα στις ελάχιστες αποστάσεις Δ του υποχρε−
ωτικού ακάλυπτου χώρου επιτρέπονται στεγασμένοι
ανελκυστήρες οχημάτων, σκίαστρα, προστεγάσματα,
αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία,
σύμφωνα με το άρθρο 16, καθώς και κατασκευές για
την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδι−
ζόμενων ατόμων.
Οι κλίμακες κινδύνου μπορεί να τοποθετούνται μέσα
στις ελάχιστες επιτρεπόμενες αποστάσεις του υποχρε−
ωτικά ακάλυπτου χώρου και σε απόσταση τουλάχιστον
1,00 μ. από τα όρια του οικοπέδου, εφόσον δεν είναι
δυνατή η τοποθέτησή τους σε άλλη θέση.
5. Επιτρέπεται η στέγαση κολυμβητικών δεξαμενών
ιδιοκτησίας του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., των Ο.Τ.Α. και
της Ο.Σ.Κ. Α.Ε. με πέργκολες που καλύπτονται με ελα−
φρά εύκαμπτα υλικά ή με αρθρωτές κινούμενες κατα−
σκευές.
6. Κάτω από την οριστική στάθμη του εδάφους των
ακάλυπτων χώρων του οικοπέδου ή γηπέδου, επιτρέ−
πονται:
α) Η κατασκευή δεξαμενών αποχέτευσης, νερού, υγρών
και αερίων καυσίμων, αποθήκης συσσωρευτών φωτο−
βολταϊκών συστημάτων, δικτύων για την εξυπηρέτηση
του κτιρίου και των απαραιτήτων για τη λειτουργία
ασκεπούς πισίνας εγκαταστάσεων, σύμφωνα με τους
όρους και περιορισμούς που προβλέπονται από τις κεί−
μενες διατάξεις.
β) Η επέκταση υπογείων ορόφων με τις χρήσεις που
ορίζονται στο άρθρο 11:
Για οικόπεδα εμβαδού έως και 300 τ.μ. επιτρέπεται
έως τα όρια του οικοπέδου. Στην περίπτωση αυτή, επι−
τρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που δεν
εξασφαλίζονται από τη μελέτη.
Σε οικόπεδα εμβαδού από 300 τ.μ. έως 600 τ.μ. επιτρέ−
πεται επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα
της κάλυψης του κτιρίου σε ποσοστό έως και 50% του
υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτή,
επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που
δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη, σε ποσοστό έως και
30% του συνόλου των απαιτούμενων θέσεων.
Σε περίπτωση που στα οικόπεδα αυτά δεν εξασφα−
λίζονται από τη μελέτη οι απαιτούμενες θέσεις στάθ−
μευσης στον πρώτο υπόγειο όροφο, μπορεί να επε−
κτείνονται όλοι οι υπόγειοι όροφοι έως και 80% του
υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτή,
επιτρέπεται η εξαγορά των θέσεων στάθμευσης που
δεν εξασφαλίζονται από τη μελέτη, σε ποσοστό έως και
15% του συνόλου των απαιτούμενων θέσεων.
Σε οικόπεδα εμβαδού άνω των 600 τ.μ. επιτρέπεται
επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα της
κάλυψης του κτιρίου σε ποσοστό έως και 50% του
υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Στην περίπτωση αυτή,
δεν επιτρέπεται εξαγορά θέσεων στάθμευσης.
Σε κάθε περίπτωση πάνω από το χώρο της επέκτασης
υπογείου δημιουργείται φύτευση με ελάχιστο πάχος
εδάφους 40 εκ..
γ) Εντός και εκτός περιγράμματος κτιρίων και κάτω
από την οριστική στάθμη εδάφους (υπόγειοι χώροι και
ακάλυπτοι χώροι) επιτρέπονται υδατοδεξαμενές, πισί−
νες σε επαφή με δομικά στοιχεία και με τα όρια του
οικοπέδου.
7. Επί των ακάλυπτων χώρων του οικοπέδου και εφό−
σον καλύπτεται η υποχρέωση για φύτευση, σύμφωνα
με την παράγραφο 2, επιτρέπονται οι παρακάτω κα−
τασκευές:
α) Πέργκολες με προσωρινά σκίαστρα.
β) Στοιχεία εξυπηρέτησης (πάγκοι, τραπέζια), άθλησης
και παιχνιδότοπων.
γ) Σκάλες ή κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) καθόδου προς
τους υπόγειους χώρους ή μηχανικά μέσα κάλυψης υψο−
μετρικών διαφορών για την εξυπηρέτηση ατόμων με
αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
δ) Ασκεπείς κατασκευές για την υποδοχή στοιχείων
νερού και πισίνες.
ε) Συστοιχία επίτοιχων λεβήτων αερίου για θέρμανση
ή παραγωγή ζεστού νερού χρήσης.
στ) Δεξαμενή αερίου καυσίμου, όπως και αποθήκη
συσσωρευτών φωτοβολταϊκών συστημάτων εφόσον δεν
μπορεί να είναι υπόγειες.
ζ) Καπνοδόχοι.
η) Εγκαταστάσεις παθητικών ή ενεργητικών ηλιακών
συστημάτων, καθώς και αντιθορυβικών συστημάτων,
που κατασκευάζονται σύμφωνα με τους ισχύοντες κα−
νονισμούς.
θ) Εγκαταστάσεις παθητικών ή ενεργητικών ηλιακών
συστημάτων, και κλιματιστικών σε παραδοσιακούς οι−
κισμούς ή διατηρητέα κτίρια, ύστερα από έγκριση του
Αρχιτεκτονικού Συμβουλίου ή του αρμόδιου φορέα, ως
προς την ένταξή τους στο χώρο.
ι) Κινητά ή μόνιμα προστεγάσματα με μέγιστο πλάτος
προεξοχής 1/2 Δ.
ια) Στέγαστρα σε οποιαδήποτε θέση και εφόσον αυτά
αναπτύσσονται εντός των υποχρεωτικών ακαλύπτων
μπορούν να κατασκευάζονται με πλάτος μέχρι 1/4 Δ
ή δ.
ιβ) Οι εγκαταστάσεις των πρατηρίων, οι δεξαμενές,
οι αντλίες διάθεσης υγρών και αερίων καυσίμων και τα
στέγαστρά τους, στις θέσεις που εγκρίνονται από την
αρμόδια υπηρεσία, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Το σύνολο των κατασκευών των περιπτώσεων α΄ και
ια΄ δεν μπορεί να υπερβαίνει το εμβαδόν της επιτρε−
πόμενης κάλυψης.
8. Τα προκήπια διαμορφώνονται ανάλογα με τη χρήση
του κτιρίου, περιλαμβάνουν πάντοτε δένδρα, φυτά ή
και υδάτινες κατασκευές σύμφωνα με τις διατάξεις του
κτιριοδομικού κανονισμού.
Α. Κάτω από την επιφάνειά τους επιτρέπονται:
α. Εγκαταστάσεις των οργανισμών κοινής ωφέλειας.
β. Δεξαμενές νερού, δεξαμενές λυμάτων και δίκτυα
για την εξυπηρέτηση του κτιρίου.
γ. Δεξαμενές υγρών και αεριών καυσίμων πρατηρίων
καυσίμων σε αποστάσεις που ορίζονται από τους ισχύ−
οντες σχετικούς κανονισμούς.
δ. Διαπλατύνσεις των θεμελίων, έως 0,30 μ. έξω από
τις εγκεκριμένες οικοδομικές γραμμές, εφόσον το πάνω
μέρος τους βρίσκεται σε βάθος μεγαλύτερο από 2,50
μέτρα από την οριστική στάθμη του κοινόχρηστου χώ−
ρου στη συγκεκριμένη θέση.
ε. Υποσταθμός ηλεκτρικού ρεύματος που κατασκευ−
άζεται από τη ΔΕΗ σε απόσταση 2,00 μ. από τη ρυμο−
τομική γραμμή και με στάθμη της πλάκας επικάλυψης
1,00 μ. τουλάχιστον κάτω από τη στάθμη της οδού και
του πέριξ εδάφους.
ζ. Ανοιχτός χώρος στάθμευσης ή υπόσκαφος σε οικό−
πεδα ή γήπεδα με κλίση τουλάχιστον 20% με προϋπό−
θεση την υποχρεωτική ύπαρξη φυτεμένης επιφάνειας
στην οροφή του.
Β. Στην επιφάνειά τους επιτρέπονται εφόσον καλύ−
πτεται η υποχρέωση για φύτευση:
α) Οι κατασκευές των περιπτώσεων α΄, δ΄, ι΄, ια΄, ιβ΄ της
παραγράφου 7 χωρίς προϋποθέσεις μέγιστου πλάτους
και πάντοτε έως το όριο της ρυμοτομικής γραμμής.
β) Υπαίθριες σκάλες όταν τηρούνται ταυτόχρονα οι
προϋποθέσεις ότι εξυπηρετούν όροφο που η στάθμη
του δαπέδου του δεν υπέρκειται από την οριστική (φυ−
2095
σική ή τεχνητή) στάθμη του εδάφους περισσότερο από
1,80 μ. και δεν προεξέχουν από την οικοδομική γραμμή
περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλάτους του
προκηπίου.
γ) Στοιχεία διευκόλυνσης της μετακίνησης ατόμων με
αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων.
δ) Στέγαστρα για την εξυπηρέτηση πρατηρίων υγρών
και αερίων καυσίμων μετά από έγκριση φορέα και Συμ−
βουλίου Αρχιτεκτονικής έως το όριο της ρυμοτομικής
γραμμής. Τα στέγαστρα μπορούν να προεξέχουν της
οικοδομικής γραμμής έως πλάτους 1/10Π και όχι περισ−
σότερο των 2,00 μ. όταν η οικοδομική γραμμή ταυτίζεται
με τη ρυμοτομική γραμμή. Σε κάθε περίπτωση το ύψος
του στεγάστρου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 5,00
μέτρα από τη στάθμη του πεζοδρομίου.
9. Περιφράγματα
α) Τα οικόπεδα οριοθετούνται με σταθερούς οριοδεί−
κτες ή με περιφράγματα. Επιτρέπεται η περίφραξη των
αρτίων οικοπέδων και γηπέδων και των μη ρυμοτομού−
μενων τμημάτων των μη αρτίων και μη οικοδομήσιμων
οικοπέδων, που βρίσκονται σε εντός σχεδίου περιοχές.
Επιτρέπεται η περίφραξη μη αρτίων γηπέδων με πρό−
χειρη κατασκευή, όπως συρματόπλεγμα.
β) Τα περιφράγματα τοποθετούνται είτε κατά μήκος
των ορίων των ομόρων οικοπέδων είτε στο πρόσωπο
αυτών. Όλα τα περιφράγματα κατασκευάζονται εξ ολο−
κλήρου εντός του οικοπέδου.
γ) Τα περιφράγματα του οικοπέδου ή γηπέδου σε
κανένα σημείο δεν μπορεί να έχουν ύψος μεγαλύτερο
από 3,00 μ. και το συμπαγές τμήμα τους μεγαλύτερο
από 1,50 μ.. Τα αυλόθυρα – πορτασιές για την είσοδο
πεζών και οχημάτων που κατασκευάζονται σε συνέχεια
της περίφραξης έχουν μέγιστο ύψος 2,50 μ. και μπορεί
να αποτελούνται από συμπαγή στοιχεία. Αφετηρία μέ−
τρησης των υψών είναι η υψηλότερη από τις οριστικές
στάθμες του εδάφους εκατέρωθεν του περιφράγματος.
Για τα περιφράγματα που βρίσκονται στο πρόσωπο
του οικοπέδου, τα παραπάνω ύψη μετρούνται από τη
στάθμη του πεζοδρομίου.
Επιτρέπεται παρέκκλιση των παραπάνω διατάξεων
όσον αφορά την κατασκευή συμπαγούς περιφράγματος
έως ύψους 3,00 μ., σε ειδικές περιπτώσεις, ή σε παραδο−
σιακούς οικισμούς, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου
Αρχιτεκτονικής.
δ) Αν το φυσικό έδαφος στη ρυμοτομική γραμμή είναι
υψηλότερο από τη στάθμη του πεζοδρομίου από 1,00 μ.
έως 2,50 μ., το περίφραγμα μπορεί να κατασκευαστεί
συμπαγές έως τη στάθμη του φυσικού εδάφους.
Αν από τη στάθμη του πεζοδρομίου έως τη στάθμη
του φυσικού εδάφους στη ρυμοτομική γραμμή υπάρ−
χει υψομετρική διαφορά μεγαλύτερη από 2,50 μ., το
συμπαγές τμήμα του περιφράγματος μπορεί να έχει
ύψος έως 2,50 μ. και το έδαφος κλιμακώνεται έτσι ώστε
κάθε κλιμάκωση να έχει ύψος έως 2,50 μ. και πλάτος
τουλάχιστον 1,50 μ..
ε) Στα οικόπεδα και γήπεδα, στα οποία ανεγείρονται
ειδικά κτίρια, επιτρέπεται, ύστερα από έγκριση του αρ−
μόδιου από άποψη λειτουργίας του συγκεκριμένου κτι−
ρίου φορέα να κατασκευάζεται συμπαγές περίφραγμα,
με ύψος μεγαλύτερο από 3,00 μ., εφόσον απαιτείται από
λόγους ασφάλειας ή λειτουργίας.
στ) Οι ιδιοκτησίες που καθορίζονται με κάθετη σύ−
2096
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
σταση ιδιοκτησίας, περιφράσονται μόνον στα όρια του
οικοπέδου ή του γηπέδου.
Άρθρο 18
Φυτεμένα δώματα
1. Η κατασκευή φυτεμένων επιφανειών στα δώματα,
στις στέγες και στους υπαίθριους χώρους, νέων, νομί−
μως υφισταμένων κτιρίων και κτιρίων των εδαφίων δ΄,
ε΄ και στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 23 του ν. 4014/
2011, επιτρέπεται εφόσον δεν αντίκειται σε ειδικότερους
όρους δόμησης που ισχύουν.
Το υπόστρωμα ανάπτυξης των φυτών με τη διαστρω−
μάτωση των εξειδικευμένων υλικών, δεν επιτρέπεται να
υπερβαίνει τα 40 εκ. πάνω από το μέγιστο επιτρεπόμενο
ύψος του κτιρίου. Η βλάστηση που αναπτύσσεται επάνω
σε αυτό δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 3,00 μ.. Το
είδος της βλάστησης, το υπόστρωμα ανάπτυξης των
φυτών, το σύστημα της πολυεπίπεδης διαστρωμάτωσης
των εξειδικευμένων υλικών, καθώς και το αρδευτικό σύ−
στημα, περιγράφεται σε τεχνική έκθεση, όπως ορίζεται
στην παράγραφο 2.
Δεν επιτρέπεται η κατασκευή φυτεμένων επιφανειών
επάνω στις απολήξεις των κλιμακοστασίων και τα φρε−
άτια των ανελκυστήρων.
Η κατασκευή φυτεμένων επιφανειών στα δώματα, στις
στέγες και στους υπαίθριους χώρους των κτιρίων πρέ−
πει να μην προσβάλλει την αισθητική του κτιρίου και να
εναρμονίζεται με τις υπόλοιπες κατασκευές που προ−
βλέπονται σε αυτά, βάσει του άρθρου 19 του παρόντος.
Ειδικά για τις στέγες, πρέπει η φυτεμένη επιφάνεια να
ακολουθεί την κλίση τους, ώστε να μην αλλοιώνεται η
μορφή του κτιρίου.
Οι φυτεμένες επιφάνειες στα δώματα, τις στέγες και
τους υπαίθριους χώρους των κτιρίων δεν αίρουν την
υποχρέωση της παραγράφου 2 του άρθρου 17 του πα−
ρόντος.
2. α. Νέα κτίρια:
Για την κατασκευή φυτεμένων επιφανειών στα δώ−
ματα, στις στέγες και στους υπαίθριους χώρους κτιρί−
ων που κατασκευάζονται με άδειες δόμησης, ακολου−
θούνται οι καθοριζόμενες διαδικασίες πληρότητας και
ελέγχου του ν. 4030/2011 «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών
δόμησης, ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις» (Α΄
249), όπως ισχύει, με την πρόσθετη υποβολή τεχνικής
έκθεσης κατασκευής Φυτεμένης Επιφάνειας δώματος
ή στέγης ή υπαίθριου χώρου.
Η κατασκευή της φυτεμένης επιφάνειας συσχετίζεται
με τις επί μέρους μελέτες του κτιρίου.
Η ανωτέρω τεχνική έκθεση συντάσσεται σύμφωνα
με τις εκάστοτε ισχύουσες προδιαγραφές και κατευ−
θυντήριες οδηγίες.
β. Υφιστάμενα κτίρια:
Για την κατασκευή φυτεμένων επιφανειών στα δώ−
ματα, στις στέγες και στους υπαίθριους χώρους υφι−
στάμενων κτιρίων, κατά την έννοια της παραγράφου 1,
δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ή έγκριση εργασιών
δόμησης μικρής κλίμακας.
Για την κατασκευή φυτεμένων επιφανειών στα κτίρια
της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 4030/2011 απαιτείται
σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτο−
νικής.
Για τα κηρυγμένα διατηρητέα κτίρια ή νεώτερα μνη−
μεία, απαιτείται επιπροσθέτως η σύμφωνη γνώμη του
φορέα προστασίας τους.
Σε κάθε υπηρεσία δόμησης τηρείται ειδικό Μητρώο
«Φυτεμένων Επιφανειών», που ενημερώνεται με τις κατά
τα άνω υποβαλλόμενες γνωστοποιήσεις.
3. Το περιεχόμενο του φακέλου των δικαιολογητικών
και οι επί μέρους προδιαγραφές σχεδίων και τεχνικής
έκθεσης που υποβάλλονται στην αρμόδια υπηρεσία για
την κατασκευή Φυτεμένης Επιφάνειας προσδιορίζεται
με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής.
Άρθρο 19
Κατασκευές πάνω από το κτίριο
1. Όλες οι κατασκευές πάνω από το κτίριο πρέπει
να αποτελούν ένα ενιαίο αισθητικό σύνολο, μπορεί να
συνδέονται ή να περιφράσσονται με ελαφρά ή διάτρητα
στοιχεία και οι θέσεις τους αποτυπώνονται υποχρεωτι−
κά στις μελέτες που συνοδεύουν την άδεια δόμησης.
2. Πάνω από το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της περι−
οχής και μέσα στο ιδεατό στερεό επιτρέπονται:
α) Σε νέα και υφιστάμενα κτίρια, χώροι κύριας χρήσης
αποκλειστικής ή κοινόχρηστης, μέγιστης επιφάνειας 35
τ.μ., με προϋπόθεση τη δημιουργία φυτεμένου δώματος
που καλύπτει το 80% της συνολικής επιφάνειας του
δώματος και με αναλογία ένα (1) τ.μ. χώρου ανά πέντε
(5) τ.μ. φύτευσης.
β) Καπνοδόχοι, αγωγοί αερισμού, εγκαταστάσεις ηλια−
κών συστημάτων με τοποθέτηση του δοχείου σε άμεση
επαφή με την άνω στάθμη του δώματος και τοποθέτηση
του συλλέκτη πάνω από αυτό, πύργοι ψύξης και δοχεία
διαστολής.
γ) Απολήξεις κλιμακοστασίων με στάση ανελκυστήρα
στο δώμα και φρεάτων ανελκυστήρων με τις ελάχιστες
αναγκαίες διαστάσεις και μέγιστο εξωτερικό ύψος 3,80
μ., από την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του τε−
λευταίου ορόφου του κτιρίου μετά την εξάντληση του
συντελεστή δόμησης του οικοπέδου, εφόσον εγκαθίστα−
ται φυτεμένο δώμα ή σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Πάνω στις απολήξεις αυτές απαγορεύεται η τοποθέ−
τηση οποιασδήποτε κατασκευής ή εγκατάστασης.
δ) Στηθαία και κιγκλιδώματα ασφαλείας τοποθετού−
νται στη θέση του περιγράμματος του υποκείμενου
ορόφου.
ε) Ασκεπείς πισίνες, διακοσμητικά χωροδικτυώματα
μέγιστου ύψους 3,00 μ., μόνιμες γλάστρες φυτών και
γενικά εγκαταστάσεις για τη δημιουργία κήπων με τον
εξοπλισμό τους, που κατασκευάζονται σύμφωνα με τις
ισχύουσες διατάξεις, τοποθετούνται υποχρεωτικά μέσα
στο χώρο που ορίζεται από στηθαία ή κιγκλιδώματα
ασφαλείας.
στ) Κατασκευές για τη στήριξη των φυτών, πέργκολες
που μπορούν να επικαλύπτονται από ελαφρά εύκαμπτα
υλικά ή κινητά συστήματα, καλαμωτές, φωτοβολταϊκά
πανέλα και μόνο σε οριζόντια θέση.
ζ) Στέγες. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύονται κατα−
σκευές που δημιουργούν κατακόρυφα ανοίγματα και
διαφοροποιούν την ενιαία κλίση και στερεομετρία της
στέγης.
3. Πάνω από το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της πε−
ριοχής και έξω από το ιδεατό στερεό επιτρέπεται η
τοποθέτηση αλεξικέραυνου.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Άρθρο 20
Κατασκευές σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους
1. Στους δημόσιους κοινόχρηστους χώρους του οικι−
σμού επιτρέπονται κατασκευές για:
α) τη διαμόρφωση του εδάφους, όπως κλίμακες, τοίχοι,
διάδρομοι, κεκλιμένα επίπεδα, μηχανικά μέσα κάλυψης
υψομετρικών διαφορών, καθώς και κατασκευές για την
εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων
ατόμων,
β) τον εξωραϊσμό και την αισθητική τους αναβάθμι−
ση, τον εξοπλισμό και την ασφάλειά τους και γενικά
κατασκευές για την εξυπηρέτηση του προορισμού των
χώρων αυτών,
γ) λυόμενες και προσωρινές κατασκευές,
δ) για τη λειτουργία και την εξυπηρέτηση των Μέσων
Μαζικής Μεταφοράς.
Οι παραπάνω κατασκευές υλοποιούνται από τον οι−
κείο Δήμο, από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς
ή νομικά πρόσωπα ή ιδιώτες, ύστερα από απόφαση
του Δημοτικού Συμβουλίου και άδεια της Υπηρεσίας
Δόμησης.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι κατηγορίες
των κατασκευών ή εγκαταστάσεων για τις οποίες δεν
απαιτείται Άδεια Δόμησης και η διαδικασία ελέγχου
τους από άποψη ασφάλειας και αισθητικής.
2. Επιτρέπονται οι εγκαταστάσεις:
α) Οι κατασκευές δικτύων υποδομής και εγκαταστά−
σεων κοινής ωφέλειας, μετά των παραρτημάτων αυτών
(υπέργειων και υπόγειων) βάσει μελέτης της αρμόδιας
αρχής, για τις οποίες δεν απαιτείται έκδοση άδειας. Οι
επιχειρήσεις και οργανισμοί κοινής ωφέλειας υποχρε−
ούνται να κοινοποιούν τα σχέδια στα οποία απεικονί−
ζεται η κατασκευή των έργων στις οικείες Υπηρεσίες
Δόμησης.
β) Η εγκατάσταση σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής
ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με
τον αναγκαίο εξοπλισμό από υπηρεσίες του Υπουργείου
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, των
Περιφερειών και των Δήμων μετά από κοινοποίηση της
μελέτης στις οικείες Υπηρεσίες Δόμησης.
Από τους ίδιους φορείς επιτρέπεται η εγκατάστα−
ση των σταθμών αυτών χωρίς έκδοση άδειας στους
ακάλυπτους χώρους οικοπέδων και δωμάτων δημοσίων
κτιρίων. Οι κατασκευές αυτές δεν προσμετρώνται στο
συντελεστή δόμησης και στην κάλυψη.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται τα απαιτούμενα
δικαιολογητικά, η χρονική διάρκεια και η διαδικασία
εγκατάστασης των σταθμών αυτών.
γ) Υπέργειοι και υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρη−
σης και ρύθμισης φυσικού αερίου.
δ) Η εγκατάσταση κεντρικών λεβήτων ή μονάδων
Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής
Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ) για τηλεθέρμανση.
3. Οι διατάξεις των παραγράφων 1β, 1γ, 2α, 2β του
παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και για τις εκτάσεις
κοινόχρηστων χώρων όπως ορίζονται στο ν. 998/1979,
όπως ισχύει, μετά από έγκριση δασικής υπηρεσίας.
4. Η κατασκευή σκαλοπατιών για την εξυπηρέτηση των
κτιρίων έξω από τη ρυμοτομική γραμμή απαγορεύεται
σε κάθε περίπτωση.
Κατ’ εξαίρεση είναι δυνατή η κατασκευή τους ύστερα
2097
από άδεια του Δημοτικού ή Κοινοτικού Συμβουλίου αν
μετά την ανέγερση του κτιρίου έχει μεταβληθεί η υψο−
μετρική στάθμη του δρόμου. Η κατασκευή αυτή πρέπει
να εξασφαλίζει την ασφάλεια της κυκλοφορίας.
Εκτός της ρυμοτομικής γραμμής απαγορεύεται οποι−
ασδήποτε μορφής κατασκευή, με την επιφύλαξη της
τήρησης των διατάξεων ασφαλείας για την εγκατάστα−
ση δικτύων κοινής ωφέλειας, μόνιμη ή κινητή για την
εξυπηρέτηση του κτιρίου, όπως ράμπες, σκαλοπάτια,
ζαρντινιέρες.
5. Η υπέργεια ζεύξη κτιρίων εγκρίνεται από το Συμ−
βούλιο Αρχιτεκτονικής και τον αρμόδιο για τον έλεγχο
και τη διαχείριση του Κοινοχρήστου Χώρου φορέα. Η
ζεύξη κτιρίων πραγματοποιείται άνω των 5,00 μ., μπορεί
να γίνεται και υπόγεια, τηρουμένων των απαραίτητων
περιορισμών, με τις ίδιες διαδικασίες και τις κατά πε−
ρίπτωση απαιτούμενες εγκρίσεις.
Άρθρο 21
Προσωρινές κατασκευές
1. Η προσωρινή κατασκευή τοποθετείται σε ιδιωτικούς
χώρους παραχωρημένους σε δημόσια κοινή χρήση όπως
ορίζεται στο άρθρο 10 και σε δημόσιους κοινόχρηστους
χώρους, υπαίθριους ή στεγασμένους, κατά παρέκκλιση
των κείμενων πολεοδομικών όρων της περιοχής και
υπό την προϋπόθεση ότι επιτρέπονται οι συγκεκριμέ−
νες χρήσεις. Για τις προσωρινές κατασκευές απαιτείται
έγκριση τοποθέτησης και λειτουργίας από τον αρμόδιο
κατά περίπτωση φορέα, κατόπιν υποβολής απαραίτητων
δικαιολογητικών και στοιχείων για την κατασκευή ή
συναρμολόγηση και τοποθέτηση, καθώς και προσδιορι−
σμός του χρονικού διαστήματος διατήρησής τους.
2. Οι κατασκευές αυτές οφείλουν να διαθέτουν πιστο−
ποιητικό στατικής επάρκειας σύμφωνο με τις ισχύουσες
ελληνικές ή ευρωπαϊκές προδιαγραφές.
H θεμελίωσή τους πρέπει να γίνεται:
α. επί ξύλινων πασσάλων,
β. επί μεμονωμένων προκατασκευασμένων πεδίλων
σκυροδέματος, επιφάνειας μικρότερης ή ίσης του ενός
τετραγωνικού μέτρου,
γ. επί προκατασκευασμένων θεμελιολωρίδων σκυρο−
δέματος, πλάτους μικροτέρου ή ίσου του 0,60 μ. και επί
οποιουδήποτε άλλου προκατασκευασμένου στοιχείου,
για το οποίο αποδεικνύεται η ευχερής απομάκρυνση
και για το οποίο δεν απαιτείται έγχυτο σκυρόδεμα επί
τόπου του έργου.
Με υπουργική απόφαση του αρμόδιου Υπουργού Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ορίζεται
το χρονικό διάστημα αδειοδότησης ανά είδος και επι−
φάνεια προσωρινής κατασκευής, καθώς και τα στοιχεία
που απαραίτητα υποβάλλονται μαζί με την αιτιολογική
έκθεση για την αναγκαιότητα της τοποθέτησης, στον
αρμόδιο φορέα.
Άρθρο 22
Παρόδια στοά
1. Η κατασκευή παρόδιας ή στοάς είναι υποχρεωτική
όταν αυτό προβλέπεται από το ρυμοτομικό σχέδιο της
περιοχής και κατά την έγκριση ή τροποποίηση ρυμοτο−
μικού σχεδίου, το πλάτος της ορίζεται αριθμητικά.
Η παρόδια στοά οφείλει να συνδέεται λειτουργικά
και αισθητικά με το κτίριο και η μία πλευρά της να
2098
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
εφάπτεται της οικοδομικής γραμμής και δεν μπορεί να
αποτελεί ανεξάρτητη κατασκευή.
Σε περίπτωση που η όψη του κτιρίου κατασκευάζεται
σε απόσταση από την οικοδομική γραμμή μεγαλύτερη
του προβλεπόμενου πλάτους της στοάς ή δεν κατα−
λαμβάνει όλο το μήκος των προσώπων του οικοπέδου
στα οποία προβλέπεται η υποχρεωτική στοά, απαιτεί−
ται έγκριση Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής για την έκδοση
άδειας δόμησης.
2. Η κατασκευή της ακολουθεί τις παρακάτω προδια−
γραφές:
α) Το δάπεδό της να είναι συνεχόμενο με το δάπεδο
του πεζοδρομίου.
β) Το ελεύθερο ύψος της από τη στάθμη του πεζο−
δρομίου μέχρι την κατώτερη επιφάνεια της οροφής
της να μην είναι μικρότερο από το ύψος που προκύπτει
από τη σχέση ύψους προς πλάτος 3:4 και σε όλες τις
περιπτώσεις να μην είναι μικρότερο των 3,00 μ..
γ) Να μην υπάρχουν μόνιμες προεξοχές ή και κατα−
σκευές στο δάπεδο, την οροφή και στην πλευρά του
κτιρίου.
δ) Η κάθετη προς την οικοδομική γραμμή πλευρά των
υποστυλωμάτων δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερη
από το 1/6 του πλάτους της στοάς.
ε) Ποσοστό 30% της επιφάνειας της στοάς προσμε−
τράται στον υπολογισμό της απαιτούμενης επιφάνειας
φύτευσης.
στ) Κάτω από τη στοά σε ίσο πλάτος με αυτή και
μέχρι βάθος 3,00 μ. από τη στάθμη του πεζοδρομίου
επιτρέπονται μόνο εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας και
τα δίκτυα που εξυπηρετούν το κτίριο.
ζ) Οι στοές μπορεί να κατασκευαστούν χωρίς υποστυ−
λώματα εφόσον επιτρέπεται από τη στατική επίλυση
του κτιρίου που τις διαμορφώνει.
3. Σε κτίρια, στα οποία δεν έχει διανοιγεί η προβλε−
πόμενη από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο στοά,
δεν χορηγείται άδεια δόμησης για οποιαδήποτε προ−
σθήκη, είτε καθ’ ύψος είτε κατ’ επέκταση στο κτίριο.
Επιτρέπονται επισκευές και διαρρυθμίσεις, καθώς και
αλλαγές χρήσης του υφισταμένου κτιρίου σύμφωνα με
τις επιτρεπόμενες χρήσεις που ισχύουν στην περιοχή.
Για κτίρια για τα οποία απαιτούνται επισκευές λόγω
σεισμών ή σε περίπτωση επισκευών για λόγους υγιει−
νής και χρήσης κτιρίων ή επικινδυνότητας η παραπάνω
απαγόρευση δεν έχει ισχύ.
Άρθρο 23
Υφιστάμενα κτίρια
1. Κτίριο ή τμήμα αυτού θεωρείται νομίμως υφιστά−
μενο:
α) αν έχει ανεγερθεί με νόμιμη άδεια ή αναθεώρηση
και σύμφωνα με τους όρους αυτής,
β) αν έχει νομιμοποιηθεί με το εδάφιο 5 της παραγρά−
φου 8 του άρθρου 8 του ν. 1512/1985 ή την παράγραφο
3 του άρθρου 22 του ν. 1577/1985, όπως τροποποιήθηκε
με το ν. 2831/2000 ή την παράγραφο 2 του άρθρου 26
του ν. 4014/2011,
γ) αν προϋπήρχε της έγκρισης του σχεδίου πόλης και
συγχρόνως οποιουδήποτε κανονισμού δόμησης στην
περιοχή προ της δημοσίευσης του προεδρικού διατάγ−
ματος της 23.10.1928 για τις εκτός σχεδίου δόμησης
περιοχές και προ της δημοσίευσης του ν.δ. της 16.8.1923
για τις εντός σχεδίου περιοχές,
δ) αν προϋφίσταται του βασιλικού διατάγματος της
9.8.1955 ή εξαιρέθηκε με τις διατάξεις του ν. 1337/1983
και μόνο για το τμήμα που δεν αντίκειται είτε στις
ισχύουσες διατάξεις είτε σε εκείνες που ίσχυαν κατά το
χρόνο κατασκευής του εάν αυτές είναι ευνοϊκότερες,
ε) αν πρόκειται για κτίρια που έχουν χαρακτηρισθεί
νεότερα μνημεία ή διατηρητέα είτε στο σύνολο, είτε
μόνο τμήματα αυτών όπως ιδίως όψεις, φέρουσα τοι−
χοποιία,
στ) αν πρόκειται για κτίριο που έχει ανεγερθεί με
οικοδομική άδεια πριν την ισχύ του παρόντος και που
έχει πρόσωπο σε οικοδομική γραμμή που βρίσκεται απέ−
ναντι από οικοδομικό τετράγωνο στα ακραία σημεία
του σχεδίου και με τους όρους δόμησης του απέναντι
οικοδομικού τετραγώνου.
2. Για τα κτίρια ή τα τμήματα των κτιρίων της πα−
ραγράφου 1, οι συντελεστές κάλυψης, δόμησης, όγκου
και ύψη υπολογίζονται σύμφωνα με τον κανονισμό και
τις πολεοδομικές διατάξεις που ίσχυαν κατά το χρόνο
κατασκευής τους.
Ειδικότερα:
α) Στην κάλυψη και στο συντελεστή δόμησης του
οικοπέδου, που έχει πραγματοποιηθεί, προσμετρώνται
τα υπάρχοντα κτίσματα, νομίμως υφιστάμενα ή όχι.
β) Χώροι των προαναφερθέντων κτισμάτων που δεν
υπολογίζονταν κατά το χρόνο κατασκευής τους στο
συντελεστή δόμησης του οικοπέδου, δεν υπολογίζονται
στη συνολική επιφάνεια του κτιρίου.
γ) Όροι δόμησης ή διατάξεις που ορίζονται με τον
παρόντα νόμο και δεν είχαν ορισθεί κατά το χρόνο
κατασκευής του υφιστάμενου κτίσματος κατισχύουν
των διατάξεων του παρόντος νόμου κατά τη μελέτη της
προσθήκης, εξαιρουμένων των διατάξεων που αφορούν
σε άτομα με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενα άτομα.
3. Προσθήκη σε νομίμως υφιστάμενο κτίριο επιτρέπε−
ται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Κατ’ επέκταση ή και καθ’ ύψος σύμφωνα με τις δια−
τάξεις του παρόντος νόμου και σύμφωνα με τις ειδικές
πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν στην περιοχή.
Η συνολική εκμετάλλευση δεν μπορεί να υπερβαίνει
τον ισχύοντα, κατά το χρόνο χορήγησης της άδειας δό−
μησης προσθήκης, συντελεστή δόμησης της περιοχής.
β) Ειδικότερα, η επέκταση καθ’ ύψος επιτρέπεται να
εκτείνεται έως το περίγραμμα του κτιρίου, έστω και
αν το τελευταίο υπερβαίνει τα όρια του οικοδομήσι−
μου τμήματος του οικοπέδου, όπως αυτά καθορίζονται
από τον παρόντα νόμο ή από τις ειδικές διατάξεις που
ισχύουν στην περιοχή, μόνο για λόγους ενίσχυσης ή
συμπλήρωσης της φέρουσας κατασκευής.
4. Σε περίπτωση προσθηκών και ενισχύσεων φέροντος
οργανισμού νομίμως υφιστάμενων κτιρίων επιτρέπεται
η κατασκευή φερόντων στοιχείων εντός των υποχρεω−
τικά ακαλύπτων χώρων, πλαγίων και πίσω υποχρεωτι−
κών αποστάσεων Δ ή δ και προκηπίου σύμφωνα με τη
στατική μελέτη. Σε περίπτωση ταύτισης της οικοδομι−
κής γραμμής με τη ρυμοτομική γραμμή επιτρέπεται το
πλάτος του φέροντος στοιχείου και μόνο, να εισέρχε−
ται στον κοινόχρηστο χώρο έως και 30 εκατοστά. Οι
κατασκευές αυτές δεν προσμετρώνται στην επιφάνεια
κάλυψης και δόμησης του κτιρίου. Η θεμελίωση εκτός
ρυμοτομικής γραμμής επιτρέπεται σε βάθος ανώτερο
των δυόμιση μέτρων και προεξοχής από το φέροντα
οργανισμό έως 30 εκατοστά.
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
5. Σε περίπτωση συναίνεσης ιδιοκτητών όμορων οι−
κοπέδων είναι δυνατή η λειτουργική ενοποίηση των
κτισμάτων των ιδιοκτησιών για όσο χρονικό διάστημα
προβλέπεται από την ιδιωτική σύμβαση εφόσον δια−
σφαλίζεται η στατική επάρκεια των κτισμάτων μετά τις
προβλεπόμενες διαρρυθμίσεις.
Σε περίπτωση συναίνεσης ιδιοκτητών αυτοτελών ιδι−
οκτησιών του ιδίου κτιρίου είναι δυνατή η λειτουργι−
κή τους ενοποίηση εφόσον διασφαλίζεται η στατική
επάρκεια του κτίσματος μετά τις προβλεπόμενες δι−
αρρυθμίσεις..
Άρθρο 24
Χαμηλά κτίρια
1. Χαμηλό κτίριο είναι αυτό του οποίου κύρια χρήση
είναι η κατοικία και το οποίο έχει μέγιστο ύψος το πολύ
8,50 μ., μη συμπεριλαμβανομένης της στέγης, από την
οριστική στάθμη του εδάφους και έχει συνολική επιφά−
νεια που υπολογίζεται στο σ.δ. το πολύ 400 τ.μ..
Στο οικόπεδο είναι δυνατή η κατασκευή περισσότερων
του ενός χαμηλών κτιρίων, με την προϋπόθεση ότι η
συνολική επιφάνεια όλων των κτιρίων που υπολογίζεται
στο σ.δ. δεν υπερβαίνει τα 400 τ.μ..
2. Στη συνολική επιφάνεια, που προκύπτει από το
συντελεστή δόμησης, για τα χαμηλά κτίρια δεν υπο−
λογίζεται, εκτός από τα αναφερόμενα στο άρθρο 11, οι
εξώστες και υπαίθριοι στεγασμένοι χώροι, ανεξάρτητα
από την επιφάνειά τους.
3. Τα χαμηλά κτίρια τοποθετούνται ελεύθερα μέσα
στο οικόπεδο, όταν δεν εφάπτονται με τα πίσω και
πλάγια όρια του οικοπέδου, η ελάχιστη απόσταση του
κτιρίου από τα όρια είναι Δ=2,50 μ. και η κάλυψή τους
δεν υπερβαίνει την επιτρεπόμενη κάλυψη της περιοχής.
Στην περίπτωση που δεν εξασφαλίζεται κάλυψη 120
τ.μ. το μέγιστο ποσοστό κάλυψης προσαυξάνεται έως
τα 120 τ.μ. εφόσον η κάλυψη δεν υπερβαίνει το 70%
του οικοπέδου και δεν ισχύουν διαφορετικές ειδικές
διατάξεις στην περιοχή.
4. Πάνω από το μέγιστο ύψος των 8,50 μ. επιτρέπο−
νται στέγες μεγίστου ύψους 1,50 μ., καθώς και οι λοιπές
κατασκευές που αναφέρονται στο άρθρο 20.
5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρ−
μογή στις περιοχές που το επιτρεπόμενο ύψος είναι
μικρότερο των 11 μ..
6. Κατά τα λοιπά η δόμηση των χαμηλών κτιρίων
διέπεται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
Άρθρο 25
Κίνητρα για τη δημιουργία κτιρίων
ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης
1. Στην περίπτωση όπου το κτίριο κατατάσσεται σύμ−
φωνα με την ενεργειακή του μελέτη, στην ανώτερη
ενεργειακά κατηγορία Α+ σύμφωνα με τον ΚΕΝΑΚ όπως
αυτή κάθε φορά ορίζεται και σύμφωνα με τον ενεργει−
ακό σχεδιασμό του απαιτείται η ελάχιστη δυνατή κα−
τανάλωση ενέργειας μέσω συστημάτων εξοικονόμησης
ενέργειας, καθώς και μονάδων Συμπαραγωγής Ηλεκτρι−
σμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ),
καθώς και συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
τότε δίνεται κίνητρο αύξησης του σ.δ. κατά 5 %.
2. Ειδική αύξηση του σ.δ. κατά 10 % προσφέρεται σε
κτίρια ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης που παρου−
σιάζουν παράλληλα εξαιρετική περιβαλλοντική απόδο−
2099
ση. Τα κτίρια αυτά θα πρέπει να παρουσιάζουν ετήσια
πρωτογενή ενεργειακή κατανάλωση για θέρμανση, κλι−
ματισμό, φωτισμό, αερισμό και ζεστό νερό χρήσης κάτω
των 10 kWh/m2/έτος. Η όλη ενεργειακή μελέτη θα πρέπει
να εκπονείται συμφώνα με τον ΚΕΝΑΚ, και είναι δυνατόν
να συμπληρώνεται με ειδικά υπολογιστικά δεδομένα
που προκύπτουν από την προσομοίωση του κτιρίου με
αναγνωρισμένα διεθνώς υπολογιστικά εργαλεία ενερ−
γειακής απόδοσης των κτιρίων. Στα κτίρια αυτά πρέπει
αναγκαστικά να περιλαμβάνονται συστήματα εξοικονό−
μησης ενέργειας, καθώς και συστήματα ανανεώσιμων
πηγών ενέργειας. Παράλληλα, πρέπει να τεκμηριώνεται
η εξαιρετική περιβαλλοντική τους απόδοση με χρήση
διεθνώς αναγνωρισμένης μεθοδολογίας περιβαλλοντι−
κής αξιολόγησης, (Environmental Assessment Method),
όπως το LEED ή άλλη ισοδύναμη διεθνής μεθοδολογία.
Εξαιρετική περιβαλλοντική απόδοση θεωρείται αυτή
που είναι ισοδύναμη ή καλύτερη από το χρυσό LEED.
Κατά τη φάση της υποβολής των δικαιολογητικών της
άδειας πρέπει να κατατίθεται πλήρης φάκελος που πε−
ριλαμβάνει όλα τα στοιχεία της ενεργειακής μελέτης
που αποδεικνύει ότι η συνολική ετήσια πρωτογενής
κατανάλωση για θέρμανση, κλιματισμό, αερισμό, ζεστό
νερό και φωτισμό δεν υπερβαίνει τις 10 kWh/m2/έτος,
καθώς και πλήρη ανάλυση των περιβαλλοντικών μέ−
τρων που θα υιοθετηθούν ώστε να αποδεικνύεται ότι
θα επιτευχθεί η ελάχιστη απαιτουμένη περιβαλλοντική
αξιολόγηση που αναφέρθηκε παραπάνω.
Μετά το πέρας της κατασκευής πρέπει να συμπλη−
ρώνεται στην Ταυτότητα Κτιρίου και να προσκομίζεται
στην αρμόδια αρχή που εξέδωσε την άδεια:
α) Πιστοποιητικό περιβαλλοντικής αξιολόγησης που
έχει απονεμηθεί στο κτίριο από πιστοποιημένο και εξου−
σιοδοτημένο για τη σχετική πράξη αναλυτή.
β) Υπεύθυνη δήλωση του εποπτεύοντος μηχανικού ότι
το κτίριο κατασκευάστηκε με τα ενεργειακά χαρακτηρι−
στικά που αναφέρονται στην αρχική ενεργειακή μελέτη,
ενώ κάθε πιθανή μεταβολή μικρής κλίμακας πρέπει να
τεκμηριώνεται ότι δεν αυξάνει την ενεργειακή κατανά−
λωση του κτιρίου άνω των επιτρεπόμενων ορίων.
3. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει−
ας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι προδιαγρα−
φές των κτιρίων ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης,
ο τρόπος άσκησης και η περιοδικότητα των ελέγχων,
το ύψος των προστίμων υπέρ του Πράσινου Ταμείου,
σε περίπτωση μη υλοποίησης της μελέτης, καθώς και
κάθε άλλο συναφές ζήτημα.
Άρθρο 26
Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με
αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων
1. Στους χώρους όλων των νέων κτιρίων εκτός των
κτιρίων με χρήση κατοικίας, για τα οποία η άδεια δόμη−
σης εκδίδεται μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου,
επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η οριζόντια και κατακό−
ρυφη αυτόνομη και ασφαλής προσπέλαση από άτομα
με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα και η εξυπηρέτηση
αυτών σε όλους τους εξωτερικούς και εσωτερικούς
χώρους των κτιρίων σύμφωνα με τις Οδηγίες Σχεδι−
ασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής «Σχεδιάζοντας για Όλους», όπως
αυτές τροποποιούνται και ισχύουν κάθε φορά. Στα κτί−
ρια αυτά επιβάλλεται επίσης η πρόβλεψη προσβάσιμων
2100
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
σε άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων χώρων
υγιεινής σε ποσοστό 5% των συνολικών χώρων υγιεινής
για χρήση κοινού ή σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον
ένας ανά συγκρότημα χώρων υγιεινής, ο οποίος μπορεί
να έχει μικτή χρήση (ανδρών/γυναικών). Οι παραπάνω
προσβάσιμοι χώροι υγιεινής θα συνυπολογίζονται στον
αριθμό χώρων υγιεινής που επιβάλλεται ανά χρήση από
άλλες διατάξεις. Εφόσον τα παραπάνω κτίρια διαθέτουν
χώρους στάθμευσης τότε ποσοστό 5% αυτών ή τουλά−
χιστον ένας θα διαμορφώνεται κατάλληλα για χρήση
αναπηρικών αυτοκινήτων.
Ειδικά για τα κτίρια με χρήση κατοικίας επιβάλλεται
να εξασφαλίζεται η αυτόνομη και ασφαλής οριζόντια
και κατακόρυφη προσπέλαση από άτομα με αναπηρία
ή εμποδιζόμενα άτομα σε όλους τους εξωτερικούς και
εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους των κτιρίων κατοι−
κίας, καθώς επίσης και η διασφάλιση συνθηκών εύκολης
μετατρεψιμότητας των κατοικιών σε κατοικίες μελλο−
ντικών χρηστών με αναπηρία/εμποδιζόμενων ατόμων,
χωρίς να θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
2. Η δυνατότητα αυτόνομης και ασφαλούς προσπέ−
λασης όλων των κτιρίων από άτομα με αναπηρία ή
εμποδιζόμενα άτομα και η εξυπηρέτηση αυτών εξασφα−
λίζεται με προσβάσιμες οριζόντιες και κατακόρυφες
οδεύσεις που αρχίζουν από τη στάθμη του πεζοδρομί−
ου και φτάνουν μέχρι την πόρτα του ανελκυστήρα και
τους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους των κτιρίων
αυτών και αποτελούνται από στοιχεία κατάλληλων προ−
διαγραφών, όπως ράμπες, αναβατόρια, ανελκυστήρες,
με την πρόβλεψη προστατευμένων προσβάσιμων χώρων
αναμονής σε περίπτωση έκτακτων αναγκών σε κάθε
όροφο σε αναλογία ένας χώρος με μία θέση αμαξιδίου,
όταν ο πληθυσμός του ορόφου είναι μικρότερος από
200 άτομα, ή 1 χώρος με δύο θέσεις αμαξιδίου όταν
ο πληθυσμός του ορόφου είναι μεγαλύτερος από 200
άτομα.
3. Οι κοινής χρήσης υπαίθριοι χώροι των οικοπέδων,
στα οποία κατασκευάζονται τα κτίρια που αναφέρονται
στην παράγραφο 1, επιβάλλεται να διαμορφώνονται
κατάλληλα, εφόσον το επιτρέπει η μορφολογία του
εδάφους ώστε να χρησιμοποιούνται και από άτομα με
αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα.
4. Στα υφιστάμενα πριν από την ισχύ του παρόντος
νόμου κτίρια που στεγάζονται υπηρεσίες του Δημοσίου,
νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, νομικά πρόσωπα
ιδιωτικού δικαίου του ευρύτερου δημόσιου τομέα, κοινω−
φελείς οργανισμοί, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης
πρώτης και δεύτερης βαθμίδας ή έχουν χρήσεις συνά−
θροισης κοινού (χώροι συνεδρίων, εκθέσεων, μουσείων,
συναυλιών, αθλητικών ή πολιτιστικών συγκεντρώσεων,
ναοί, θέατρα/ κινηματογράφοι, εστιατόρια/ ζαχαροπλα−
στεία/ καφενεία/ κέντρα διασκέδασης, αίθουσες πολλα−
πλών χρήσεων, αίθουσες αναμονής επιβατών, τράπεζες/
ανταλλακτήρια κ.λπ.), προσωρινής διαμονής, εκπαίδευ−
σης, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, δικαιοσύνης και
σωφρονισμού, γραφείων και εμπορίου, βιομηχανίας και
βιοτεχνίας, καθώς επίσης και στους χώρους στάθμευ−
σης αυτοκινήτων και πρατηρίων καυσίμων επιβάλλε−
ται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, ώστε οι
λειτουργικοί χώροι τους να είναι προσπελάσιμοι από
άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα.
Οι διαμορφώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο
αυτή γίνονται σύμφωνα με τις Οδηγίες Σχεδιασμού του
Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής
Αλλαγής, που αναφέρονται στην παραπάνω παράγραφο
1 και θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2020, με την
προϋπόθεση ότι δεν θίγεται ο φέρων οργανισμός του
κτιρίου, άλλως τα κτίρια θα θεωρούνται αυθαίρετα.
Ειδικά για την περίπτωση των υφιστάμενων κτιρίων
που μνημονεύονται στην παρούσα παράγραφο επιτρέ−
πεται κατ’ εξαίρεση η πρόβλεψη ανελκυστήρα με τις
ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου που προ−
βλέπει το πρότυπο ΕΛΟΤ−ΕΝ 81−70 «Κανόνες ασφάλειας
για την κατασκευή και την εγκατάσταση ανελκυστήρων
– Ειδικές εφαρμογές για ανελκυστήρες επιβατών και
αγαθών – Μέρος 70: Προσιτότητα σε ανελκυστήρες
ατόμων περιλαμβανομένων και ατόμων με ειδικές ανά−
γκες» για ένα χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου και ενός
τουλάχιστον προσβάσιμου σε άτομα με αναπηρία ή
εμποδιζόμενα άτομα χώρου υγιεινής με κοινή χρήση
ανδρών/γυναικών.
Υφιστάμενα κτίρια με χρήσεις εμπορίου και γραφείων,
εκτός των κτιρίων που στεγάζουν γραφεία υπηρεσιών
του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου φορέα, νομικών
προσώπων δημοσίου δικαίου, νομικών προσώπων ιδιωτι−
κού δικαίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτης
και δεύτερης βαθμίδας, καθώς επίσης και καταστήματα
υγειονομικού ενδιαφέροντος με ανάπτυγμα τραπεζοκα−
θισμάτων στον εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, με μικτό
εμβαδόν μικρότερο από 100 τ.μ. μπορούν να εξαιρεθούν
μόνο από την υποχρέωση δημιουργίας προσβάσιμων
χώρων υγιεινής για το κοινό, εφόσον αυτό προκαλεί
δυσανάλογη επιβάρυνση στους ιδιοκτήτες τους.
Ειδικότερα θέματα που αφορούν στην προσαρμο−
γή των παραπάνω κτιρίων μπορούν να ρυθμιστούν με
απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής και του κατά περίπτωση αρμόδιου
Υπουργού.
5. Από τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων
εξαιρούνται τα κτίρια που έχουν μοναδική πρόσβαση
σε δρόμο με βαθμίδες ή βρίσκονται σε οικόπεδα στα
οποία η ελάχιστη διαφορά στάθμης του φυσικού εδά−
φους στην οικοδομική γραμμή από την επιφάνεια του
πεζοδρομίου είναι μεγαλύτερη από 2,50 μ.. Επίσης εξαι−
ρούνται από την υποχρέωση διαμόρφωσης πρόσβασης
στους πάνω από το ισόγειο ορόφους ή τους εσωτερι−
κούς εξώστες ή αναβαθμούς τα κτίρια που αναφέρονται
στην παράγραφο 1, εφόσον:
α) το εμβαδόν των εσωτερικών εξωστών ή αναβαθμών
αποτελεί ποσοστό μέχρι 50% του εμβαδού της κυρίως
αίθουσας και όχι περισσότερο των 100 τ.μ. και η χρήση
του είναι ίδια με αυτή της κυρίως αίθουσας ή οι εσωτε−
ρικοί εξώστες ή αναβαθμοί έχουν βοηθητική χρήση,
β) το συνολικό μικτό εμβαδόν των πάνω από το ισό−
γειο ορόφων είναι μικρότερο των 200 τ.μ. και
γ) το μικτό εμβαδόν κάθε ορόφου είναι μικρότερο των
70 τ.μ.. Οι εξαιρέσεις που αναφέρονται στις περιπτώ−
σεις β΄ και γ΄ της παραγράφου αυτής δεν ισχύουν, αν
η χρήση του κτιρίου είναι η μοναδική στον οικισμό και
ταυτόχρονα στους πάνω από το ισόγειο ορόφους υπάρ−
χουν χρήσεις για εξυπηρέτηση κοινού διαφορετικές από
αυτές που υπάρχουν στον ισόγειο όροφο.
6. Κατά τη διαμόρφωση ή ανακατασκευή των κοινό−
χρηστων χώρων των οικισμών (όπως ιδίως χώρων που
προορίζονται για την κυκλοφορία των πεζών, όπως των
πλατειών/ πεζοδρόμων/ πεζοδρομίων/ νησίδων, χώρων
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
πρασίνου/ άλσεων, στάσεων/αποβαθρών κ.λπ.) εφόσον
το επιτρέπει η μορφολογία του εδάφους, επιβάλλεται
να εξασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης ατόμων με
αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων με οδεύσεις πεζών/
οδεύσεις τυφλών/ κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) χωρίς
αναβαθμούς με κλίση μέχρι 5% / προσβάσιμα μηχανι−
κά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών, κατάλληλη
τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, όπως στεγάστρων,
καθιστικών, στύλων φωτισμού, κάδων απορριμμάτων,
σήμανσης κ.λπ., καθώς και να διαμορφώνεται ποσοστό
5% των χώρων στάθμευσης ή τουλάχιστον ένας για
χρήση αναπηρικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με τις Οδη−
γίες, πρότυπα και κανονισμούς που αναφέρονται στην
παραπάνω παράγραφο 1.
Σε πεζοδρόμια και σε πεζοδρόμους και λοιπούς κοινό−
χρηστους χώρους του μη βασικού δικτύου πεζοδρόμων,
εφόσον η μορφολογία του εδάφους δεν επιτρέπει τη
δυνατότητα δημιουργίας πλήρως προσβάσιμων χώρων
κίνησης για άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο, εξασφαλί−
ζεται πάντοτε η προσβασιμότητα για τις λοιπές κατη−
γορίες χρηστών.
7. Στην περίπτωση ανάγκης γνωμοδότησης επί ειδικών
θεμάτων προσβασιμότητας που προκύπτουν κατά την
εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, τα αρμόδια γνω−
μοδοτικά / ελεγκτικά όργανα, όπως ΥΔΟΜ, Ελεγκτές Δό−
μησης, Συμβούλια Αρχιτεκτονικής μπορούν να προσφύ−
γουν στην «Επιτροπή Προσβασιμότητας», που συνιστάται
με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής και εδρεύει στο Υπουργείο
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Η
Επιτροπή αυτή θα μπορεί να εισηγηθεί στον Υπουργό
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και
ειδικές ρυθμίσεις που αφορούν στην προσβασιμότητα.
Με την παραπάνω απόφαση καθορίζονται οι φορείς
που θα εκπροσωπούνται σε αυτήν, μεταξύ των οποίων
περιλαμβάνονται οπωσδήποτε εκπρόσωποι της Εθνικής
Συνομοσπονδίας των Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), οι
ιδιότητες των μελών, ο τρόπος συγκρότησης και λει−
τουργίας της και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
8. Οι ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με
αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων που προβλέπονται
στο παρόν άρθρο, αφορούν στη σύνταξη, παρουσία−
ση της μελέτης προσβασιμότητας, όπως αυτή ορίζεται
στο ν. 4030/2011 (Α΄ 249) άρθρο 3 παρ. 2β και άρθρο
9 παρ. 6 και στο προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται
από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι−
ματικής Αλλαγής κατ’ εξουσιοδότηση του παραπάνω
νόμου. Ομοίως κατ’ εξουσιοδότηση του παραπάνω νό−
μου πραγματοποιείται ο έλεγχος των έργων και εργα−
σιών δόμησης που ορίζεται στο άρθρο 4 της υ.α. οικ.
9875/2012 (Β΄469).
Άρθρο 27
Ειδικές διατάξεις
1. Σε κτίρια, κτιριακές υποδομές και εγκαταστάσεις
που χαρακτηρίζονται ως ειδικά κτίρια δημόσιου ενδι−
αφέροντος ύστερα από απόφαση του Υπουργού στον
οποίο υπάγεται ο αρμόδιος φορέας έγκρισης της άδει−
ας δόμησης, επιτρέπονται παρεκκλίσεις του παρόντος
νόμου που χορηγείται μετά από αιτιολογημένη τεχνική
έκθεση και έγκριση του Κεντρικού Συμβούλιου Αρχιτε−
κτονικής.
2. Σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια που δεν διαθέτουν
2101
ανελκυστήρα και κατά το χρόνο ανέγερσής τους δεν
ήταν υποχρεωτική η κατασκευή του από τις ισχύουσες
τότε διατάξεις, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση των δι−
ατάξεων του παρόντος και των ειδικών όρων δόμησης
της περιοχής, κατασκευή ανελκυστήρα ή άλλων μηχα−
νικών μέσων κάλυψης υψομετρικών διαφορών και του
χώρου πρόσβασης σε αυτά με απαραίτητη προϋπόθεση
τη σύνταξη ή ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου.
Για διατηρητέα κτίρια και παραδοσιακούς οικισμούς,
απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτε−
κτονικής.
Αντίστοιχα σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια κατοικί−
ας που δεν διασφαλίζουν προσβασιμότητα σε άτομα
με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα επιτρέπεται
κατά παρέκκλιση κάθε ισχύουσας διάταξης, κανονισμού
(συμπεριλαμβανομένου του κανονισμού πολυκατοικίας)
κ.λπ. η τοποθέτηση διάταξης (ράμπας ή αναβατορίου)
που θα διασφαλίζει την πρόσβαση στα άτομα αυτά, από
το πεζοδρόμιο στους εσωτερικούς / εξωτερικούς κοι−
νόχρηστους χώρους, εφόσον διαμένουν ως ιδιοκτήτες
ή ένοικοι στα παραπάνω κτίρια, με απαραίτητη προϋ−
πόθεση την εξασφάλιση της ασφάλειας των χρηστών,
τη σύνταξη ή ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου και
την κάλυψη των εξόδων κατασκευής από τα ενδιαφε−
ρόμενα άτομα.
3. Σε περίπτωση που συντρέχουν οι προϋποθέσεις
εφαρμογής τόσο του άρθρου 10 όσο και του άρθρου
25 η προσαύξηση του συντελεστή δόμησης υπολογί−
ζεται ξεχωριστά για κάθε περίπτωση, επί του αρχικού
συντελεστή.
4. Για την κατασκευή ή επισκευή τεμένους σε Βακου−
φικό ακίνητο της Θράκης, αντί του τίτλου ιδιοκτησίας,
οι ενδιαφερόμενοι υποχρεούνται να προσκομίσουν στην
αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης τα ακόλουθα δικαιολογη−
τικά έγγραφα:
α) Πιστοποιητικό από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο
περί μη διεκδικήσεως του ακινήτου.
β) Βεβαίωση του Δημάρχου για το χρόνο δημιουργίας
του οικοπέδου ή του γηπέδου, συνοδευόμενη από το−
πογραφικό διάγραμμα θεωρημένο από τον ίδιο.
γ) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1985, στην οποία να
δηλώνεται ότι ο αιτών είναι κύριος του οικοπέδου ή
του γηπέδου, ο τρόπος και ο χρόνος απόκτησής του,
καθώς και ο χρόνος δημιουργίας του που επικαλείται
για την παρέκκλιση.
Άρθρο 28
Εξουσιοδοτικές διατάξεις
1. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά από
πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής, καθορίζονται οι όροι και προϋπο−
θέσεις δόμησης κοντά σε ρέματα.
2. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από γνώμη του
Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και
Αμφισβητήσεων, επιλύεται κάθε ερμηνευτικό ζήτημα
που προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων του
παρόντος νόμου, καθώς και κάθε διάταξη της κείμενης
πολεοδομικής νομοθεσίας, λόγω διαφορετικών ερμη−
νειών των αρμόδιων υπηρεσιών.
3. α) Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με
πρόταση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και
2102
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Δικτύων καθορίζονται και εξειδικεύονται οι αρμοδιό−
τητες, οι υποχρεώσεις και οι ευθύνες των παραγόντων
οι οποίοι συμμετέχουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο στην
παραγωγή των ιδιωτικών οικοδομικών έργων και εγκα−
ταστάσεων.
β) Ειδικότερα καθορίζονται και εξειδικεύονται οι αρ−
μοδιότητες, οι υποχρεώσεις, ευθύνες κ.ά.:
− του κυρίου του έργου
− του μελετητή μηχανικού κατά τομέα εργασιών
− του επιβλέποντος μηχανικού κατά τομέα εργασιών
− του γενικού εργολάβου του έργου
− του κατ’ είδος εργασίας υπεργολάβου, τεχνικού και
τεχνίτη
− των παραγωγών δομικών υλών, υλικών και ειδών
− των προμηθευτών δομικών υλών, υλικών και ειδών.
γ) Με τα ίδια προεδρικά διατάγματα ορίζονται κατά
περίπτωση τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και οι διαδι−
κασίες βάσει των οποίων οι εργολάβοι, υπεργολάβοι,
παραγωγοί και προμηθευτές εντάσσονται στο αντίστοι−
χο μητρώο δια του οποίου πιστοποιείται η πληρότητα,
ποιότητα και αξιοπιστία των παρεχόμενων υπηρεσιών,
υλών, υλικών και ειδών. Με τα ίδια προεδρικά διατάγμα−
τα ορίζονται τα όργανα και οι διαδικασίες σύνταξης των
μητρώων εργολάβων, υπεργολάβων, παραγωγών και
προμηθευτών. Με όμοιο προεδρικό διάταγμα καθορίζε−
ται ο τρόπος επιμερισμού των ευθυνών των παραπάνω
προσώπων, το είδος των κυρώσεων και τα κριτήρια και
τα όργανα επιβολής αυτών.
4. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής, εγκρίνονται Τεχνικές
Οδηγίες μετά από γνώμη του Τεχνικού Επιμελητηρίου
Ελλάδας (Τ.Ο.Τ.Ε.Ε.) με τις οποίες τροποποιούνται ή και
καθορίζονται τεχνικές προδιαγραφές μελετών, καθώς
και το περιεχόμενο Ειδικών Κανονισμών.
5. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι προδια−
γραφές για την εξοικονόμηση νερού σε κτήρια και κάθε
άλλο συναφές ζήτημα.
Άρθρο 29
1. Η ισχύς της διάταξης του τρίτου εδαφίου της παρ. 1
του άρθρου 8 του ν. 4030/2011 αρχίζει μετά την έκδοση
απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής, με την οποία διαπιστώνεται η
οργάνωση του μητρώου του πρώτου εδαφίου της ίδιας
παραγράφου. Εγκρίσεις και άδειες δόμησης, οι οποίες
έχουν εκδοθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της παρού−
σας, χωρίς τη δήλωση του αριθμού του μηχανικού στο
μητρώο της παραπάνω διάταξης θεωρούνται νομίμως
εκδοθείσες.
2. Η θητεία των μελών των Συμβουλίων Πολεοδομικών
Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ), του Κεντρικού
Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) και του Κεντρικού
Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων
(ΚΕΣΥΠΟΘΑ) είναι διετής.
3. Στην παρ. 9 του άρθρου 6 του ν. 4030/2011 οι λέ−
ξεις «κατά τον χρόνο» αντικαθίστανται από τις λέξεις
«ανεξάρτητα από το χρόνο».
4. Στην παρ. 12 του άρθρου 7 του ν. 4030/ 2011 η λέξη
«αμοιβών» αντικαθίσταται από τη λέξη «εισφορών».
5. α. Η ισχύς των οικοδομικών αδειών, οι οποίες δεν
είχαν λήξει την 1.3.2011 παρατείνεται κατά τρία έτη.
Οικοδομικές άδειες, οι οποίες είχαν εκδοθεί και είχε
αρχίσει η εκτέλεση των εργασιών τους πριν την 1.3.2012,
αναθεωρούνται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες του ν.
4030/2011 διατάξεις, εφόσον η αναθεώρηση δεν αφορά
προσθήκη.
β. Οι διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 4030/2011 εφαρ−
μόζονται για τις οικοδομικές άδειες, οι οποίες έχουν
εκδοθεί μέχρι την 1.3.2012, εφόσον αρχίσει η εκτέλεση
των οικοδομικών εργασιών τους, μετά την παραπάνω
ημερομηνία.
γ. Στο άρθρο 9 παράγραφος 5 του ν. 4030/2011 η
λέξη «ΥΔΟΜ» αντικαθίσταται από τις λέξεις «αρμόδια
υπηρεσία του Δήμου».
δ. Στην παράγραφο 11 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011
μετά το εδάφιο «Ανείσπρακτα βεβαιωθέντα ποσά προ−
στίμων ανέγερσης και διατήρησης, δυνάμει άλλων
διατάξεων, διαγράφονται» προστίθενται εδάφια, τα
οποία έχουν ως εξής: «Για τη διαγραφή των προστίμων
υποβάλλεται στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης αίτηση
του ενδιαφερομένου, η οποία συνοδεύεται από: 1) τη
βεβαίωση υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος και
2) υπεύθυνη δήλωση ότι τα πρόστιμα, των οποίων ζη−
τείται η διαγραφή, αφορούν το ακίνητο, το οποίο έχει
υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος. Η Υπηρεσία Δό−
μησης εκδίδει πράξη με την οποία ακυρώνει τον οικείο
χρηματικό κατάλογο ή την πράξη επιβολής προστίμου
και την αποστέλλει στην αρμόδια φορολογική αρχή, σε
περίπτωση που τα πρόστιμα έχουν βεβαιωθεί και φορο−
λογικά, προκειμένου η φορολογική αρχή να διαγράψει
κάθε σχετική πράξη (ταμειακή βεβαίωση), που έχει ως
νόμιμο έρεισμα το χρηματικό κατάλογο ή την πράξη
επιβολής προστίμου.
6. Παρατείνεται η ισχύς των οικοδομικών αδειών, που
εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 3α
του άρθρου 6 του από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος
(Δ΄ 795), έως και τις 31.12.2014, προκειμένου να ολοκλη−
ρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου και να
ενταχθούν στην παρ. 4γ του άρθρου 6 του ν. 4030/2011.
Για τις εργασίες αυτές δεν απαιτείται έκδοση ανα−
θεώρησης οικοδομικής άδειας, παρά μόνον έγγραφη
ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία
γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα.
7. Στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 45 του ν. 4030/
2011 προστίθεται εδάφιο, το οποίο έχει ως εξής:
«Στην περίπτωση των κηρυγμένων παραδοσιακών οικι−
σμών, των ιστορικών διατηρητέων οικισμών και των οικι−
στικών συνόλων, που έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά
διατηρητέα μνημεία, η προθεσμία του προηγούμενου
εδαφίου είναι τέσσερα έτη.»
8. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του ν. 4030/2011
μετά τις λέξεις «διοικητικών οργάνων» προστίθεται η
φράση «, η γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονι−
κής ή του Σ.Χ.Ο.Π. Αιγαίου,»
9. Στην παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 4030/2011 μετά
τις λέξεις «η έγκριση δόμησης» προστίθεται η φράση
«, η γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής ή του
Σ.Χ.Ο.Π. Αιγαίου όπου απαιτείται».
Άρθρο 30
1.α. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του π.δ. 340/1990
(Α΄ 135) προστίθεται εδάφιο στ΄ ως εξής:
«στ. Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής».
β. Η περίπτωση ε΄ του στοιχείου ζ΄ της παραγράφου
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2 του άρθρου 4 του π.δ. 51/1988 (Α΄ 19), όπως ισχύει,
αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«ε) Οι κατευθύνσεις για το σχεδιασμό των Γ.Π.Σ. και
ΣΧΟΟΑΠ των Δήμων των παραπάνω Ρυθμιστικών Σχε−
δίων.»
2. Οι ρυθμίσεις των παραγράφων 1 έως 5 του άρθρου
8 του ν. 4002/2011 εφαρμόζονται και επί ξενοδοχειακών
καταλυμάτων της παρ. 1Α του άρθρου 2 του ν. 2160/1993,
τα οποία κατασκευάζονται, σε γήπεδα τουλάχιστον 50.000
τ.μ., εντός πέντε (5) ετών από την έναρξη ισχύος του
παρόντος, εφόσον είχε υποβληθεί πλήρης φάκελος για
την έκδοση οικοδομικής άδειας μέχρι την έναρξη ισχύος
του ν. 4002/2011.
3. α. Στο άρθρο 24 του ν. 4014/2011 προστίθεται πα−
ράγραφος 27 ως εξής:
«27. Για τα κτίρια, που στεγάζουν υποδομές δικαιο−
σύνης και ανήκουν στο Δημόσιο ή στο Ταμείο Χρημα−
τοδότησης Δικαστικών Κτιρίων ή σε νομικά πρόσωπα
που εποπτεύονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Δι−
αφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν υπάρχει
υποχρέωση καταβολής παραβόλου για την υπαγωγή
στις διατάξεις του παρόντος.»
β. Στην παράγραφο 1α του άρθρου 24 του ν. 4014/2011
προστίθεται εδάφιο, το οποίο έχει ως εξής:
«Η με οποιονδήποτε τρόπο μεταβολή των χρήσεων
γης δεν επιδρά στο κύρος της υπαγωγής, σύμφωνα με
τα προηγούμενα εδάφια.»
γ. Στο άρθρο 26 παράγραφος 2 του ν. 4014/2011 η ημε−
ρομηνία «31.12.2011» αντικαθίσταται από την ημερομηνία
«30.6.2012» και διαγράφονται οι λέξεις «και επέρχονται
οι συνέπειες των παραπάνω διατάξεων».
δ. Για τη λήψη άδειας εγκατάστασης, λειτουργίας ή
για την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης για την άσκηση
μεταποιητικών ή συναφών δραστηριοτήτων, σύμφωνα
με τα οριζόμενα στα άρθρα 17 έως 40 του ν. 3982/2011
(Α΄ 209), σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων, που έχουν υπαχθεί
στις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011, απαιτείται
αντί της οικοδομικής άδειας η βεβαίωσης περαίωσης
της διαδικασίας υπαγωγής στο παραπάνω άρθρο.
ε. Στο τέλος της παρ. 18 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011
προστίθεται το εξής εδάφιο:
«Στις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου υπάγονται αυ−
θαίρετες κατασκευές που έχουν ανεγερθεί κατά παρά−
βαση των ρυθμίσεων του από 17.2.1998 π.δ. «Καθορισμός
χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης στην
εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του έτους
1923 περιοχή της χερσονήσου Λαυρεωτικής (Ν. Αττικής)»
(Δ΄ 125/1998). Σε περίπτωση διαπλάτυνσης του οδικού
δικτύου οι κύριοι των αυθαιρέτων κατασκευών δεν δικαι−
ούνται αποζημίωσης για τις αυθαίρετες κατασκευές.
στ. Στην παράγραφο 2 (α) του άρθρου 3 του από
14.6.2011 π.δ. (Δ΄ 187) μετά τις λέξεις «πολιτισμού» προ−
στίθενται οι λέξεις «, όπως μουσείων».
4. Στο άρθρο 24 του ν. 4014/2011 προστίθεται παρά−
γραφος 28 ως εξής:
«28. Για την εφαρμογή της περίπτωσης βγ΄ της πα−
ραγράφου 24 του άρθρου 24 του παρόντος, όπως
προστέθηκε με την παράγραφο 11 του άρθρου 49 του
ν. 4030/2011 η επιτροπή της παρ. 9 του άρθρου 24 του
παρόντος αποφαίνεται για το σύνολο των μέχρι τις
28.2.2012 υποβληθεισών αιτήσεων και εν συνεχεία για
το σύνολο των αιτήσεων, που υποβάλλονται από 1.3.2012
και μέχρι 30.6.2012.»
2103
5. Η περίπτωση β΄ του άρθρου 8 του ν. 3027/2002
καταργείται, αφότου ίσχυσε.
6. Στο άρθρο 24 του ν. 4014/2011 προστίθεται παρά−
γραφος 29 ως ακολούθως:
«29. Δεν θεωρούνται αυθαίρετα κατά την έννοια των
διατάξεων του παρόντος κτίρια που έχουν ανεγερθεί
σύμφωνα με νόμιμη οικοδομική άδεια, πριν από την επι−
βολή κατασκευής παρόδιας στοάς από το ρυμοτομικό
σχέδιο της περιοχής, για το λόγο μη τήρησης της υπο−
χρέωσης αυτής.»
Άρθρο 31
Ρύθμιση πολεοδομικών θεμάτων
1. Η έγκριση, αναθεώρηση ή τροποποίηση ρυμοτομικών
σχεδίων, γίνεται με προεδρικό διάταγμα με πρόταση
του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα−
τικής Αλλαγής ή άλλου αρμόδιου Υπουργού, κατά τις
διατάξεις της παρ. 9β του άρθρου 25 του ν. 2508/1997.
Εξαιρούνται οι πολεοδομικές ρυθμίσεις − τροποποιήσεις
βάσει των διατάξεων των παραγράφων ΙΙΣΤ.39 του άρ−
θρου 186 και ΙΙ.19 του άρθρου 280 του ν. 3852/2010 (Α΄
87), που εξακολουθούν να ισχύουν.
Για την έκδοση του παραπάνω προεδρικού διατάγ−
ματος, αρμόδιο συμβούλιο να γνωμοδοτεί είναι το Συμ−
βούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥ.
ΠΟ.Θ.Α.) της οικείας Περιφέρειας. Θέματα για τα οποία
έχει γνωμοδοτήσει μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος
το αρμόδιο Κεντρικό Συμβούλιο, εγκρίνονται με τη γνω−
μοδότηση του συμβουλίου αυτού. Ο κατά περίπτωση
αρμόδιος Υπουργός μπορεί να ζητά τη γνώμη του αρ−
μόδιου Συμβουλίου του, με την επιφύλαξη εφαρμογής
των διατάξεων της παρ.6 του άρθρου 45 του ν. 4030/2011
(Α΄ 249).
2. Στο τέλος της περίπτωσης ε΄της παρ. 2 του άρθρου
20 του ν. 2508/1997 προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Τα παραπάνω εφαρμόζονται και για ιδιοκτησίες ή
τμήματα αυτών που καθορίστηκαν ως κοινόχρηστοι
χώροι μεταγενέστερα με τροποποίηση ή αναθεώρηση
σχεδίου, καθώς και για τους χώρους που χαρακτηρί−
στηκαν ως χώροι κοινωφελούς χρήσεως ή σκοπών με
την αρχική ένταξη ή μεταγενέστερα ως ανωτέρω. Ειδικά
στις περιπτώσεις αποχαρακτηρισμού χώρου προορι−
ζόμενου για κοινωφελή σκοπό η εισφορά διατίθεται
μόνο για τον ίδιο ή άλλο κοινωφελή σκοπό και εφόσον
αυτό δεν είναι εφικτό μπορεί είτε να διατεθεί για τη
δημιουργία κοινοχρήστου χώρου ή να μετατραπεί σε
χρηματική.
Η πράξη τροποποίησης του σχεδίου της παρούσας
κατά το μέρος που αφορά στη μετάσταση κυριότητος
υπέρ του οικείου Ο.Τ.Α. μεταγράφεται νόμιμα στο οικείο
υποθηκοφυλακείο ή καταχωρείται στο Κτηματολογικό
Γραφείο.
Στις παραπάνω περιπτώσεις ο υπόχρεος σε εισφορά
δεν συμμετέχει στις τυχόν επιπλέον επιβαρύνσεις από
την πράξη αναλογισμού, αλλά υποκαθίσταται από τον
οικείο Δήμο.».
Σε περίπτωση που ο καθορισμός του ακινήτου ως
κοινόχρηστου χώρου ή ο χαρακτηρισμός του ως κοι−
νωφελούς χρήσης δεν έγινε με την αρχική ένταξη στο
σχέδιο πόλης, αλλά με μεταγενέστερη τροποποίησή
του και έχει ήδη επιβληθεί εισφορά σε γη ή χρήμα, με
βάση το ν. 1337/1983, είτε αποζημίωση οποιασδήποτε
μορφής για την ένταξη στο σχέδιο πόλης με βάση το
2104
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ν.δ. της 17.7.1923, αν αρθεί η απαλλοτρίωση ή το ρυμο−
τομικό βάρος και το ακίνητο καταστεί οικοδομήσιμο,
δεν επιβάλλεται εκ νέου εισφορά σε γη ή χρήμα.
3. α. Η παρ. 1 του άρθρου 39 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249)
αντικαθίσταται ως εξής:
« 1. Η εποπτεία λειτουργίας των Οικοδομικών Συνε−
ταιρισμών (Ο.Σ.) ανήκει στο Υπουργείο Οικονομικών,
σύμφωνα με το ν. 1667/1986 (Α΄ 196). Το Υπουργείο Πε−
ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δια−
τηρεί τις αρμοδιότητές του μόνο για τις διαδικασίες
χωροθέτησης, πολεοδόμησης, τον καθορισμό όρων και
περιορισμών δόμησης, έγκρισης μελετών περιβαλλοντι−
κών επιπτώσεων και θέματα ενέργειας.»
β. Τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 6 του άρθρου
39 του ν. 4030/2011 αντικαθίστανται ως εξής:
«Η απόφαση ανάληψης των εν λόγω έργων υποδομής
κοινοποιείται αμελλητί με ευθύνη του Ο.Τ.Α. στις αρμόδι−
ες υπηρεσίες δόμησης, με παραγγελία να μην εκδίδουν
άδειες δόμησης για όσο διάστημα είναι απαραίτητο
στους Ο.Τ.Α. προκειμένου να προβούν στη σύνταξη των
μελετών για τα έργα υποδομής και μέχρι την υλοποίηση
αυτών κατά τις διατάξεις της παραγράφου 10.
Οι Ο.Τ.Α. που αναλαμβάνουν την εκπόνηση των με−
λετών και την κατασκευή των έργων τεχνικής υποδο−
μής στις οικιστικές περιοχές των Ο.Σ., εντάσσουν αυτά
στους προϋπολογισμούς και τα προγράμματά τους
σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.».
γ. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 7 του άρθρου 39 του ν.
4030/2011 αντικαθίσταται ως εξής:
«Κατ’ εξαίρεση των οριζομένων στις προηγούμενες
παραγράφους για Ο.Σ. των οποίων η πολεοδομική με−
λέτη έχει εγκριθεί μετά την ισχύ του π.δ. 17/1984 και
οι οποίοι δεν έχουν ολοκληρώσει την κατασκευή των
έργων υποδομής, εάν έχουν εξαντληθεί οι προθεσμίες
του άρθρου 8 παρ. 5 του π.δ. 93/1987 μπορούν μέσα σε
έξι μήνες από τη δημοσίευση του παρόντος, ύστερα από
σχετική απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών
τους, να επιλέξουν τη σύναψη συμβάσεων με τους Ο.Τ.Α.
για την κατασκευή έργων από κοινού ή με όποιον άλλον
τρόπο δεσμευτούν συμβατικά.».
δ. Η παρ. 12 του άρθρου 39 του ν. 4030/2011 αντικαθί−
σταται ως ακολούθως:
«12. Όσοι Ο.Σ. αναλάβουν την εκτέλεση των έργων υπο−
δομής στην έκτασή τους, οφείλουν να τα ολοκληρώσουν
εντός της προθεσμίας της παραγράφου 3, διαφορετικά
διαλύονται κατόπιν σχετικής απόφασης του αρμόδιου
δικαστηρίου μετά από αίτηση της Περιφέρειας και τα
έργα αναλαμβάνει ο Ο.Τ.Α..»..
Άρθρο 32
Διαδικασία τροποποίησης εγκεκριμένων
ρυμοτομικών σχεδίων μετά από άρση
ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης
1. Η τροποποίηση εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,
μετά από βεβαιωθείσα αυτοδίκαιη ανάκληση επιβλη−
θείσης απαλλοτρίωσης ή σε συμμόρφωση δικαστικής
απόφασης για την άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή
δέσμευσης, γίνεται με την τήρηση της διαδικασίας του
άρθρου 154 του από 14.7.1999 π.δ. του Κώδικα Βασικής
Πολεοδομικής Νομοθεσίας (Δ΄ 580).
Η έναρξη της διαδικασίας τροποποίησης γίνεται με
την υποβολή σχετικού αιτήματος στον οικείο δήμο ή
την αρμόδια υπηρεσία, από τον ιδιοκτήτη στο ακίνη−
το του οποίου ανακλήθηκε ή ήρθη η απαλλοτρίωση ή
δέσμευση, το οποίο συνοδεύεται υποχρεωτικά από τα
ακόλουθα στοιχεία:
α) βεβαίωση της αυτοδίκαια ανακληθείσας απαλλοτρί−
ωσης ή δέσμευσης ή δικαστική απόφαση του αρμόδιου
δικαστηρίου,
β) ακριβή αντίγραφα τίτλων ιδιοκτησίας, πιστοποιητι−
κά μετεγγραφής μη διεκδίκησης ή στοιχεία κτηματολο−
γίου που έχουν καταστεί οριστικά, καθώς και δήλωση
ιδιοκτησίας όπου απαιτείται,
γ) τα απαιτούμενα κατά τις ισχύουσες πολεοδομικές
διατάξεις τοπογραφικά διαγράμματα, γνωμοδοτήσεις
αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων, καθώς και τυχόν άλ−
λες αναγκαίες κατά περίπτωση ειδικές μελέτες (όπως
οριοθέτησης ρέματος, γεωλογική−γεωτεχνική κ.α.), τα
οποία μπορεί να συνοδεύονται και από τεχνική έκθεση
αιτιολόγησης της πρότασης τροποποίησης του εγκε−
κριμένου ρυμοτομικού σχεδίου.
Ο οικείος δήμος τηρεί τις προβλεπόμενες από τις
παραπάνω διατάξεις, διατυπώσεις και διαδικασίες δη−
μοσιοποίησης της προτεινόμενης τροποποίησης του
σχεδίου στη θέση του ακινήτου, εντός αποκλειστικής
προθεσμίας έξι (6) μηνών, μετά την άπρακτη παρέλευση
της οποίας η διαδικασία έγκρισης της τροποποίησης
συνεχίζεται χωρίς τη γνώμη του.
2. Για την τροποποίηση του σχεδίου με σκοπό τη διοι−
κητική εφαρμογή της δικαστικής απόφασης που αίρει ή
ανακαλεί τη ρυμοτομική απαλλοτρίωση και της αυτοδί−
καιης άρσης λαμβάνονται υπόψη όλες οι προστατευτι−
κές διατάξεις για το περιβάλλον και ιδίως οι διατάξεις
για τις αρχαιότητες, τον αιγιαλό και την παραλία, τα
δάση, τους προστατευόμενους φυσικούς σχηματισμούς
κ.λπ. που ισχύουν κατά το χρόνο της τροποποίησης.
Σε περίπτωση που δεν μπορεί να τροποποιηθεί το
σχέδιο πόλης και να ενταχθεί η ιδιοκτησία σε οικοδο−
μικό τετράγωνο λόγω των υφισταμένων στην περιοχή
απαγορεύσεων και ρυθμίσεων, τότε δημιουργείται σε
αυτήν ζώνη ελεύθερου χώρου ή τίθεται εκτός του εγκε−
κριμένου ρυμοτομικού σχεδίου και ορίζονται σε αυτήν
ειδικοί όροι χρήσης και δόμησης.
Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλ−
λοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται
η διαδικασία προσαρμογής της προηγούμενης παρα−
γράφου για ακίνητα του Δημοσίου, Ο.Τ.Α., Ν.Π.Δ.Δ..
3. Με την τροποποίηση του εγκεκριμένου ρυμοτομι−
κού σχεδίου, επιτρέπεται η εκ νέου επιβολή της ανα−
κληθείσας ή αρθείσας ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή
δέσμευσης, για τον ίδιο ή για άλλο σκοπό, μόνον εφόσον
συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) σοβαροί πολεοδομικοί λόγοι και αναγκαιότητα δια−
τήρησης του ακινήτου ως κοινόχρηστου ή κοινωφελούς
χώρου, βάσει πολεοδομικών προτύπων ή των προβλέ−
ψεων του ισχύοντος γενικού πολεοδομικού σχεδιασμού
όπου υπάρχει και
β) πρόθεση και οικονομική δυνατότητα του οικείου
δήμου ή άλλου αρμόδιου φορέα για την άμεση καταβο−
λή της προσήκουσας αποζημίωσης στους δικαιούχους,
που αποδεικνύεται με την εγγραφή της προσήκουσας
αποζημίωσης σε ειδικό κωδικό στον προϋπολογισμό του
οικείου δήμου ή του εκάστοτε αρμόδιου φορέα.
Ως προσήκουσα αποζημίωση για την εφαρμογή της
παρούσας παραγράφου ορίζεται η υπολογιζόμενη με
βάση το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Οικονομικών, κατά το ημερολογιακό έτος δημοσίευσης
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της σχετικής διοι−
κητικής πράξης έγκρισης της τροποποίησης, με την
οποία επιβάλλεται εκ νέου η ρυμοτομική απαλλοτρίωση
ή δέσμευση.
4. α. Ο οικείος δήμος ή ο κατά περίπτωση αρμόδιος
για την απαλλοτρίωση φορέας οφείλει εντός προθε−
σμίας έξι (6) μηνών, από τη δημοσίευση της διοικητικής
πράξης έγκρισης της τροποποίησης επανεπιβολής της
απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης, να κινήσει ως επισπεύδων
τη διαδικασία εφαρμογής του εγκεκριμένου ρυμοτομι−
κού σχεδίου με την τήρηση των προβλεπόμενων από
τις σχετικές διατάξεις διαδικασιών και τις διατάξεις του
επόμενου άρθρου.
β. Μετά την άπρακτο παρέλευση της προθεσμίας της
παραγράφου 4α με πράξη του οργάνου που είναι αρ−
μόδιο για την τροποποίηση του σχεδίου ανακαλείται
αυτοδίκαια η ρυμοτομική απαλλοτρίωση ή δέσμευση
και ο χώρος καθίσταται οικοδομήσιμος με νέα τρο−
ποποίηση του σχεδίου ή τίθεται σε καθεστώς εκτός
σχεδίου με μερική κατάργηση του εγκεκριμένου σχε−
δίου, εφόσον συντρέχουν οι λόγοι της παραγράφου 2.
Στην περίπτωση αυτή η έγκριση της διοικητικής πράξης
τροποποίησης ή κατάργησης του σχεδίου πόλης γίνεται
χωρίς επανάληψη των διαδικασιών της παραγράφου
1 του παρόντος, εντός προθεσμίας ενός (1) έτους της
προθεσμίας της παραγράφου 4α.
Άρθρο 33
Χρηματοδότηση και ειδική εισφορά
εφαρμογής ρυμοτομικών σχεδίων
1. Στις περιπτώσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 33,
καθώς και στις περιπτώσεις στις οποίες έχουν παρέλθει
τουλάχιστον δέκα (10) έτη από την έγκριση του ρυμο−
τομικού σχεδίου, με το οποίο καθορίστηκε το ακίνητο
ως κοινόχρηστος χώρος, πλην οδών, εξαιρουμένων των
τμημάτων τους που συνέχονται με πλατείες και χώρους
πρασίνου, είναι δυνατόν με απόφαση του οικείου δημο−
τικού συμβουλίου να τηρούνται οι γενικές διατάξεις του
ν. 2882/2001 (Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων)
αντί των διατάξεων περί ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων.
Για την εξασφάλιση των προς απαλλοτρίωση ακινήτων
για τη δημιουργία των παραπάνω κοινόχρηστων χώ−
ρων, καταβάλλεται με επίσπευση του οικείου δήμου το
σύνολο της αποζημίωσης, όπως αυτή καθορίζεται είτε
δικαστικά, είτε εξωδικαστικά, μέχρι ύψους που υπολο−
γίζεται βάσει του συστήματος αντικειμενικών αξιών του
Υπουργείου Οικονομικών.
2. α. Από την κατά τα ανωτέρω αποζημίωση ποσοστό
ίσο προς το 30% της αξίας των προς απαλλοτρίωση
ή απόκτηση ακινήτων βαρύνει τον προϋπολογισμό του
δήμου, ενώ το υπόλοιπο 70% κατανέμεται και βαρύνει,
ως ειδική εισφορά, ανάλογα με το εμβαδό του οικο−
πέδου, τους κύριους ή νομείς όλων των άρτιων και
οικοδομήσιμων οικοπέδων, των Οικοδομικών Τετραγώ−
νων πού έχουν πλευρά έστω και σημειακά στον προς
αποζημίωση κοινόχρηστο χώρο, καθώς και των ακινή−
των που βρίσκονται εντός ή τέμνονται από τον τομέα
που προσδιορίζεται από κλειστή τεθλασμένη γραμμή, η
οποία χαράσσεται σε απόσταση διακόσια πενήντα (250)
μέτρα από τα όρια του προς διάνοιξη κοινόχρηστου
χώρου. Όταν ο προς διάνοιξη κοινόχρηστος χώρος έχει
ευρύτερη σημασία για την πολεοδομική ενότητα ή και
2105
την πόλη γενικότερα η απόσταση μπορεί να αυξάνεται
αναλόγως δυναμένη να φθάνει τα πεντακόσια (500) μέ−
τρα. Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του δήμου
καθορίζεται για κάθε κοινόχρηστο χώρο, το ακριβές
μέγεθος της παραπάνω απόστασης.
Ειδικότερα το μερίδιο των ακινήτων που έχουν πρόσω−
πο στον προς αποζημίωση κοινόχρηστο χώρο επιβαρύνε−
ται επιπλέον, πολλαπλασιαζόμενο με συντελεστή 3.
Το μερίδιο ακινήτων τα οποία είναι μη άρτια αλλά
οικοδομήσιμα κατά τις διατάξεις του άρθρου 25 του
ν. 1337/ 1983, όπως ισχύει, μειώνεται κατά 40%, ενώ
σε ακίνητα στα οποία υπάρχουν κτίρια κηρυγμένα ως
διατηρητέα ή ως μνημεία μειώνεται κατά 60%.
β. Με την έναρξη της διαδικασίας τροποποίησης του
σχεδίου, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος,
ο δήμος προβαίνει στη σύνταξη πίνακα απογραφής των
περιλαμβανομένων ακινήτων στον οποίο αναγράφονται
οι κύριοι ή νομείς τους με τις διευθύνσεις της κατοικίας
τους, για τον προσδιορισμό και βεβαίωση της εισφοράς.
Ο πίνακας απογραφής τοιχοκολλάται στο κατάστημα
του δήμου και μπορεί να αναρτάται στην ιστοσελίδα
του επί ένα δίμηνο. Η ανακοίνωση για την τοιχοκόλληση
του πίνακα δημοσιεύεται σε δύο τοπικές εφημερίδες,
εφόσον εκδίδονται, και σε μια ημερήσια εφημερίδα
πανελλήνιας κυκλοφορίας. Σχετική έντυπη ειδοποίηση
απευθύνεται και σε όλους τους αναφερομένους στον
πίνακα ως κυρίους ή νομείς των υποκείμενων στην ει−
δική εισφορά ακινήτων. Η ειδοποίηση αποστέλλεται
και ταχυδρομικά ή επιδίδεται στους ενδιαφερόμενους
ιδιοκτήτες ή στους ενοίκους των κτιρίων ή χώρων, ή
τον διαχειριστή αυτών, οι οποίοι έχουν την υποχρέωση
να την παραδώσουν χωρίς καθυστέρηση στους κυρίους
ή τους νομείς αυτών.
γ. Η εισφορά εισπράττεται ως δημοτικό τέλος, με
βάση τις επιφάνειες των ακινήτων που έχουν καταγρα−
φεί για τον υπολογισμό του τέλους ακίνητης περιουσίας
(ΤΑΠ) που χρησιμοποιούνται και για τη σύνταξη του
παραπάνω πίνακα. Εφόσον έχει συνταχθεί κτηματολό−
γιο ή κτηματογράφηση, χρησιμοποιούνται τα σχετικά
στοιχεία αυτών.
3. Μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τριάντα (30) ημε−
ρών από την τελευταία δημοσίευση στον τύπο της,
κατά την προηγούμενη παράγραφο, ανακοίνωσης, κάθε
ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει ένσταση κατά της
εγγραφής, επισυνάπτοντας και κάθε δικαιολογητικό
που συσχετίζεται με τις αντιρρήσεις του κατά των εγ−
γραφών στον πίνακα. Σε περίπτωση αμφισβήτησης της
ιδιοκτησίας του κυρίου ή νομέα του ακινήτου, η ένσταση
είναι απαράδεκτη, αν δεν κατονομάζει τον πραγματικό
κύριο ή νομέα, εφόσον την ένσταση την προβάλλει αυ−
τός που στην κατοχή του βρίσκεται το ακίνητο.
4. Για τις ενστάσεις αποφασίζει, εντός προθεσμίας
εξήντα (60) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας της πα−
ραγράφου 3, το δημοτικό συμβούλιο, το οποίο εγκρίνει
τον οριστικό πίνακα απογραφής, ο οποίος τοιχοκολλά−
ται και ανακοινώνεται όπως και ο αρχικός πίνακας και
αποτελεί τον τίτλο βεβαίωσης της εισφοράς.
5. Η εισφορά βεβαιώνεται βάσει αντικειμενικών αξιών
και εισπράττεται υπέρ του οικείου δήμου, σύμφωνα με
τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για την είσπραξη
των εσόδων των δήμων. Εισφορά μέχρι 500 ευρώ κα−
ταβάλλεται από τον υπόχρεο εφάπαξ μέσα σε τρεις (3)
2106
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
μήνες από την ειδοποίηση του για τη σχετική βεβαίωση.
Εισφορά μεγαλύτερη από το ποσό αυτό καταβάλλε−
ται σε οκτώ (8) το πολύ ίσες τριμηνιαίες δόσεις, από
τις οποίες όμως καμία δεν μπορεί να είναι μικρότερη
από το ποσό αυτό, πλην της τελευταίας (υπόλοιπο).
Μετά το δικαστικό προσδιορισμό των προσωρινών τι−
μών μονάδας, ο δήμος αναπροσδιορίζει το ποσό της
εισφοράς και προβαίνει σε συμπληρωματική βεβαίωση.
Σε συμπληρωματικές επίσης βεβαιώσεις προβαίνει ο δή−
μος και σε κάθε περίπτωση που διαπιστωθεί δικαστικά
διαφορά προσώπων υπόχρεων. Για την καταβολή των
συμπληρωματικά βεβαιούμενων εισφορών σε δόσεις
εφαρμόζεται το πιο πάνω τρίτο εδάφιο της παρούσας
παραγράφου.
6. Η εισφορά και το ποσό της κατά την παράγραφο 1
συμμετοχής του οικείου δήμου φέρεται στον προϋπο−
λογισμό εσόδων του δήμου με ιδιαίτερο κωδικό αριθ−
μό και χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την καταβολή
των αποζημιώσεων απαλλοτρίωσης των κοινόχρηστων
χώρων, για τους οποίους έγινε ο υπολογισμός και η
βεβαίωση της εισφοράς. Χρησιμοποίηση του προϊόντος
είσπραξης της εισφοράς για άλλους σκοπούς συνιστά,
εκτός των άλλων συνεπειών, και βαριά κατά τον Ποινικό
Κώδικα παράβαση καθήκοντος για όλα τα όργανα του
δήμου, αιρετά ή όχι, που συμπράττουν στην ανεπίτρεπτη
χρησιμοποίηση.
7. Όταν αρχίσει η πραγματοποίηση εσόδων από την
είσπραξη της εισφοράς ο δήμος ζητά από το αρμόδιο
δικαστήριο, εφόσον απαιτείται, τον προβλεπόμενο από
τις σχετικές διατάξεις προσωρινό προσδιορισμό της
τιμής μονάδας και στη συνέχεια παρακαταθέτει σταδι−
ακά και τμηματικά, ανάλογα με το διαθέσιμο προϊόν της
εισφοράς, τις σχετικές αποζημιώσεις για τη συντέλεση
των απαλλοτριώσεων και τη διάνοιξη των κοινόχρηστων
χώρων για τους οποίους προορίζεται η εισφορά.
8. Στην περίπτωση που η εισφορά προσδιορίστηκε
και βεβαιώθηκε για τμήμα μόνο της επιφανείας του
κοινοχρήστου χώρου, σύμφωνα με το παρόν, επανα−
λαμβάνεται η διαδικασία για το υπόλοιπο τμήμα της
επιφάνειας του μερικά ή ολικά.
9. α) Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 8 του
παρόντος εφαρμόζονται υποχρεωτικά σε σχέδια που
εγκρίθηκαν με τις διατάξεις περί εισφορών των ιδιο−
κτησιών σε γη και χρήμα, για τα ακίνητα ή τα τμήμα−
τα των ακινήτων που είναι προς απαλλοτρίωση, μετά
την κύρωση της πράξης εφαρμογής του πολεοδομικού
σχεδίου και εφόσον τα ακίνητα αυτά δεν έχουν απο−
κατασταθεί.
β) Οι διατάξεις της παραγράφου 2 εφαρμόζονται υπο−
χρεωτικά σε απαλλοτριώσεις για τη δημιουργία ή τη
διάνοιξη κοινόχρηστων χώρων, πλην οδών εξαιρουμένων
των τμημάτων τους που συνέχονται με πλατείες και
χώρους πρασίνου, που έχουν κηρυχθεί σύμφωνα με τις
διατάξεις του από 17.7./16.8.1923 νομοθετικού διατάγμα−
τος και του ν. 5269/1931 και δεν έχουν συντελεστεί ή
εκκρεμούν κατ’ αυτών ενστάσεις ή προσφυγές ενώπιον
των αρμοδίων δικαστηρίων ή διοικητικών αρχών. Στις
περιπτώσεις που οι δικαιούχοι αποζημίωσης είναι και
υπόχρεοι αποζημίωσης/ειδικής εισφοράς, επέρχεται
συμψηφισμός δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Τυχόν
καταβληθέντα ποσά λόγω αυταποζημίωσης δεν ανα−
ζητούνται.
10. Το Πράσινο Ταμείο μπορεί να χρηματοδοτεί από
τους πόρους του, τους δήμους για την απόκτηση και
αποζημίωση των κοινοχρήστων αυτών χώρων. Ποσο−
στό ίσο προς το 70% της χρηματοδότησης, το οποίο
εισπράττεται από τον οικείο δήμο ως ειδική εισφορά ,
σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους του πα−
ρόντος άρθρου, επιστρέφεται στο Πράσινο Ταμείο και
μπορεί να επαναχορηγείται στο δήμο για την εκτέλεση
μελετών και έργων διαμόρφωσης των υπόψη κοινοχρή−
στων χώρων ή για τη χρηματοδότηση της αποζημίωσης
άλλων κοινοχρήστων χώρων του σχεδίου.
Άρθρο 34
Μεταβατικές διατάξεις
Οικοδομικές άδειες σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος
του παρόντος αναθεωρούνται μέσα στο χρόνο ισχύος
τους είτε σύμφωνα με το σύνολο των διατάξεων του
παρόντος είτε σύμφωνα με το σύνολο των διατάξεων,
που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής τους.
Άρθρο 35
Καταργούμενες διατάξεις
Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται
κάθε διάταξη, η οποία είναι αντίθετη στις ρυθμίσεις
του παρόντος, με την επιφύλαξη της παραγράφου 5
του άρθρου 1 και του άρθρου 34.
Άρθρο 36
Διασφάλιση παροχής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας
(ΥΚΩ) στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας
1. Μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών ανάθεσης
της παροχής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) κατά
τις διατάξεις των άρθρων 55 επόμενα του ν. 4001/2011
(Α΄ 179) και τη θέσπιση του Κώδικα Διαχείρισης Ηλε−
κτρικών Συστημάτων Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών κατά
το άρθρο 130 του ίδιου νόμου, για την απρόσκοπτη και
αδιάλειπτη παροχή Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας που
έχει επιβληθεί στις επιχειρήσεις του τομέα ηλεκτρικής
ενέργειας, οφείλεται από την 1.1.2012 αντάλλαγμα Υπη−
ρεσιών Κοινής Ωφέλειας (αντάλλαγμα ΥΚΩ), το οποίο
με την επιφύλαξη της παρ. 7 του άρθρου 55 του ν.
4001/2011, υπολογίζεται ως εξής:
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2. Υπόχρεοι καταβολής του ανταλλάγματος ΥΚΩ είναι
οι εκάστοτε χρήστες κάθε παροχής ηλεκτροδότησης,
οι οποίοι το συγκαταβάλλουν προς τους προμηθευ−
τές ηλεκτρικής ενέργειας με διακριτή χρέωση στους
λογαριασμούς κατανάλωσης που λαμβάνουν, όπως η
κατανάλωση αυτή προσδιορίζεται από τον αρμόδιο
Διαχειριστή Δικτύου. Το αντάλλαγμα ΥΚΩ αποδίδεται
από τους προμηθευτές εντός του επόμενου της έκδο−
σης των λογαριασμών μήνα, σε ειδικό λογαριασμό που
τηρείται από την εταιρεία με την επωνυμία «Ανεξάρ−
τητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας
(Α.Δ.Μ.Η.Ε.) Α.Ε.» του άρθρου 97 του ν. 4001/2011.
Από τα έσοδα του ειδικού λογαριασμού καταβάλλεται
εξ ολοκλήρου αντιστάθμιση στους κατόχους άδειας
προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχουν Υπη−
ρεσίες Κοινής Ωφέλειας.
3. Το αντάλλαγμα που αντιστοιχεί στο κόστος εκπλή−
ρωσης υποχρεώσεων παροχής ΥΚΩ, όπως αυτό έχει
θεσπισθεί για τον τομέα της ηλεκτρικής ενεργείας για
την περίοδο από το έτος 2008 έως και το έτος 2011,
επιμερίζεται στους εκάστοτε χρήστες παροχής ηλε−
κτροδότησης αντί στους κατόχους αδειών προμήθειας
ηλεκτρικής ενέργειας, ως εξής:
2107
Κατά τον επιμερισμό σύμφωνα με τα προηγούμενα
εδάφια λαμβάνονται υπόψη τα όρια ετήσιας επιβάρυν−
σης, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 29 του ν.
2773/1999 (Α’ 286), όπως εκάστοτε ίσχυαν.
4. Τα ποσά που βαρύνουν τους εκάστοτε χρήστες
παροχής ηλεκτροδότησης δυνάμει της προηγούμενης
παραγράφου συμψηφίζονται οίκοθεν με τα ποσά που
αντιστοίχως έχουν καταβληθεί από τους χρήστες αυ−
τούς προς τους κατόχους αδείας προμήθειας ηλεκτρι−
κής ενέργειας, προκειμένου να ανακτηθεί το κόστος
χρεώσεων ΥΚΩ, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της
2108
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
παραγράφου 3 του άρθρου 28 του ν. 3426/2005, κατά
τη χρονική περίοδο από το έτος 2008 έως και το έτος
2011. Αν από το συμψηφισμό προκύψει χρεωστικό υπό−
λοιπο σε βάρος των εκάστοτε χρηστών, το χρεωστικό
υπόλοιπο δεν αναζητείται από τους χρήστες και δια−
γράφεται.
5. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου
καταργούνται η υπουργική απόφαση ΠΕΚΑ ΗΛ/Β/
Φ.1.17/2123/2857/2010 και η απόφαση ΡΑΕ 1527/2011.
6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών
και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
ρυθμίζεται κάθε αναγκαία τεχνική λεπτομέρεια για την
εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 37
Στο άρθρο 6 του από 19.7/24.7.2007 π.δ. «Καθορισμός
Ζωνών προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (Ν.
Αττικής)» (Δ΄ 336), που προστέθηκε με το άρθρο 1 στοι−
χείο IV του π.δ. 40707/2008 (Δ΄ 619), μετά την παρ. 2
προστίθενται παράγραφοι 3 έως 10, ως ακολούθως και
η παρ. 3 αναριθμείται σε 11:
«3. Ο Φορέας Διαχείρισης διοικείται από επταμελές Δι−
οικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.), στο οποίο μετέχουν ως μέλη,
χωρίς πρόσθετη αποζημίωση, ο Γενικός Γραμματέας
Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών, ο
Γενικός Γραμματέας Περιβάλλοντος του Υπουργείου
Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και
ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και
Τουρισμού. Ο Πρόεδρος και τα λοιπά τρία (3) μέλη ορί−
ζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής. Οι αποδοχές του Προ−
έδρου και των μελών Δ.Σ. του προηγούμενου εδαφίου
καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών
και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής,
τηρουμένων των εκάστοτε ανώτατων ορίων, που προ−
βλέπονται στις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, και
βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Φορέα. Για τη θέση
του Προέδρου απαιτείται η κατοχή πτυχίου πανεπιστη−
μιακού ιδρύματος της ημεδαπής ή ισοτίμου της αλλο−
δαπής και δεκαετής, επιστημονική ή επαγγελματική,
εμπειρία στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα. Η θητεία του
Διοικητικού Συμβουλίου είναι τριετής και μπορεί να ανα−
νεώνεται. Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. εκπροσωπεί τον Φορέα
δικαστικώς και εξωδίκως, συγκαλεί το Δ.Σ., προεδρεύει
των συνεδριάσεών του και ασκεί όλες τις αρμοδιότητες
που προβλέπονται από τους Κανονισμούς του Φορέα
ή του ανατίθενται με απόφαση του Δ.Σ.. Τον Πρόεδρο
απόντα ή κωλυόμενο αναπληρώνει άλλο μέλος του Δ.Σ.
που ορίζεται από αυτό.
4. Το Δ.Σ. συγκαλείται με πρόσκληση του Προέδρου
του τακτικά μεν ανά μήνα, έκτακτα δε όταν το κρίνει
απαραίτητο ο Πρόεδρος ή το ζητήσουν τρία (3) τουλάχι−
στον από τα μέλη του, που προσδιορίζουν και τα θέματα
για τα οποία ζητούν την έκτακτη σύγκληση. Το Δ.Σ.
βρίσκεται σε απαρτία όταν είναι παρόντα τουλάχιστον
τέσσερα (4) μέλη του. Οι αποφάσεις του λαμβάνονται
με απόλυτη πλειοψηφία των μελών του. Σε περίπτω−
ση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου. Στις
συνεδριάσεις του Δ.Σ. μετέχει χωρίς ψήφο ο νομικός
σύμβουλος του Φορέα που ορίζεται με απόφαση του
Δ.Σ.. Το Δ.Σ. νομίμως συνέρχεται και συνεδριάζει και
εκτός της έδρας του.
5. Πόροι του Φορέα Διαχείρισης είναι, ιδίως, έσοδα
από τις δραστηριότητές του σύμφωνα με το σκοπό του
και από κάθε νόμιμη αιτία, επιχορηγήσεις από πόρους
του «Πράσινου Ταμείου» του ν. 3889/2010 (Α’ 182) για
τη στήριξη των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων
περιοχών, καθώς και από άλλους τυχόν δημόσιους πό−
ρους. Για την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών
που συνδέονται άμεσα με την επίτευξη του σκοπού
του μπορεί να καταβάλλονται στον Φορέα Διαχείρισης
επιχορηγήσεις από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους
μεσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Με
κοινές αποφάσεις των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγω−
νιστικότητας και Ναυτιλίας, Περιβάλλοντος, Ενέργειας
και Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτισμού και Τουρισμού
καθορίζονται τα έργα και οι υπηρεσίες που χρηματοδο−
τούνται, το συνολικό κόστος αυτών και το ύψος της σχε−
τικής χρηματοδότησης, ο τρόπος και τα απαιτούμενα
δικαιολογητικά για την καταβολή της, οι υποχρεώσεις
του Φορέα, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
6. Ο οικονομικός και διαχειριστικός έλεγχος του Φο−
ρέα Διαχείρισης γίνεται από δύο (2) ορκωτούς λογιστές,
οι οποίοι ορίζονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής από πίνακα δέκα (10)
ορκωτών λογιστών, που καταρτίζεται από το Δ.Σ. του
Φορέα. Ο τακτικός έλεγχος της οικονομικής διαχείρι−
σης του Φορέα γίνεται κάθε χρόνο και οι δαπάνες του
ελέγχου βαρύνουν τον ίδιο. Το διαχειριστικό έτος του
Φορέα συμπίπτει με το ημερολογιακό έτος. Το πρώτο
διαχειριστικό έτος αρχίζει την ημέρα της σύστασης
του Φορέα. Οι ορκωτοί λογιστές υποβάλλουν μέχρι το
τέλος Ιουνίου κάθε έτους έκθεση για τη διαχείριση και
τον απολογισμό του διαχειριστικού έτους που έληξε. Οι
εκθέσεις υποβάλλονται στον Υπουργό Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και στο Δ.Σ. του Φο−
ρέα. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμα−
τικής Αλλαγής μπορεί να ζητήσει οποτεδήποτε έκτακτο
έλεγχο της οικονομικής διαχείρισης του Φορέα.
7. Το πλαίσιο των διαδικασιών ανάθεσης και εκτέλεσης
των συμβάσεων, που συνάπτει ο Φορέας Διαχείρισης,
καθορίζεται κατ’ εξαίρεση από κάθε κείμενη διάταξη,
πλην του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με κανονι−
σμούς που καταρτίζονται από το Δ.Σ. του Φορέα και
εγκρίνονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής που δημοσιεύεται
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με όμοιες αποφά−
σεις καταρτίζεται και εγκρίνεται ο Κανονισμός Λειτουρ−
γίας του Φορέα Διαχείρισης, με τον οποίον ρυθμίζονται,
ιδίως, θέματα λειτουργίας του Δ.Σ., ο τρόπος και τα
όργανα διαχείρισης των πόρων, θέματα προσωπικού
και κάθε άλλο θέμα που αφορά τη διάρθρωση και την
εσωτερική λειτουργία του.
8. Για την κάλυψη των αναγκών σε προσωπικό του
Φορέα Διαχείρισης, κατά την έναρξη λειτουργίας του,
μπορεί να αποσπώνται σε αυτόν έως πέντε (5) υπάλ−
ληλοι, μόνιμοι ή με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου
αορίστου χρόνου, του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής, με απόφαση του οικείου
Υπουργού, για χρονικό διάστημα μέχρι τριών (3) ετών
που μπορεί να παραταθεί μία φορά. Το προσωπικό που
αποσπάται λαμβάνει τις αποδοχές του φορέα προέλευ−
σης, οι οποίες βαρύνουν τον Φορέα Διαχείρισης.
9. Ο Φορέας Διαχείρισης απαλλάσσεται από κάθε
δημόσιο, δημοτικό ή υπέρ τρίτου άμεσο ή έμμεσο φόρο,
καθώς και από κάθε είδους τέλη υπέρ του Δημοσίου ή
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
τρίτου, εκτός από τους φόρους προστιθέμενης αξίας και
εισοδήματος. Επίσης απαλλάσσεται από την υποχρέ−
ωση καταβολής δικαστικού ενσήμου και απολαμβάνει
γενικά όλων των διοικητικών, οικονομικών, φορολογικών,
δικαστικών, (ουσιαστικού και δικονομικού δικαίου) και
άλλων προνομίων και ατελειών του Δημοσίου. Για κάθε
πράξη του Φορέα για την οποία απαιτείται συμβολαιο−
γραφικό έγγραφο δεν καταβάλλονται φόροι, εκτός από
το φόρο προστιθέμενης αξίας, τέλη, εισφορές, αμοιβές
ή δικαιώματα, ανταποδοτικά ή μη, υπέρ του Δημοσίου,
οποιουδήποτε Ν.Π.Δ.Δ., ασφαλιστικών οργανισμών, τρί−
των, συμβολαιογράφων, δικηγόρων, δικαστικών επιμε−
λητών και υποθηκοφυλάκων.
10. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής ρυθμίζεται κάθε ειδικό−
τερο ζήτημα που είναι αναγκαίο για την εφαρμογή του
άρθρου αυτού.»
Άρθρο 38
Τροποποίηση στο ν.δ. 721/1970 (Α΄ 251)
περί Οικονομικής Μέριμνας και
Λογιστικού Ενόπλων Δυνάμεων
Στο ν.δ. 721/1970 (Α΄ 251, Οικονομική Μέριμνα και Λογι−
στικό Ενόπλων Δυνάμεων) και στο άρθρο 55, μετά την
παράγραφο τέσσερα (4) προστίθεται παράγραφος 5
ως εξής και αναριθμούνται οι επόμενες:
«5. Για την επίτευξη των αεροφωτογραφιών σκοπών
του ΟΚΧΕ επιτρέπεται η δωρεάν διάθεση των υφιστά−
μενων ειδικά διασκευασμένων ιπτάμενων μέσων των
Ενόπλων Δυνάμεων μετά των αντίστοιχων υλικών, εφο−
δίων και προσωπικού λειτουργίας τους.
Τα ανωτέρω ειδικά διασκευασμένα ιπτάμενα μέσα
διατίθενται προκειμένου ο ΟΚΧΕ να τοποθετεί ψηφιακή
αεροφωτογραφική μηχανή για την επίτευξη των ανα−
φερομένων στην παρ.1 του άρθρου 55 του ν.δ. 721/1970
σκοπών.
Με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Περι−
βάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ύστερα
από πρόταση του ΟΚΧΕ καθορίζονται οι όροι και οι λε−
πτομέρειες για τον τρόπο και τη διαδικασία εφαρμογής
της παρούσας διάταξης.»
Άρθρο 39
Στο άρθρο 28 του ν. 4014/2011 όπως τροποποιήθηκε
με τις παραγράφους 12 και 13 του άρθρου 49 του ν.
4030/2011, προστίθεται παράγραφος 8 η οποία έχει ως
εξής:
«8. Οι τελεσίδικες αποφάσεις κατεδάφισης που αφο−
ρούν αυθαίρετα κτίσματα των περιπτώσεων αα΄, ββ΄,
γγ΄, εε΄, στστ΄, ζζ΄ και β΄ της παραγράφου 3 του άρ−
θρου 23 του ν. 4014/2011, εκτελούνται με ευθύνη της
Αποκεντρωμένης Διοίκησης σύμφωνα με τα οριζόμενα
στο άρθρο 280 του ν. 3852/2010 με το συντονισμό, την
παρακολούθηση και τη συνδρομή της ΕΥΕΚΑ.»
Άρθρο 40
Η προβλεπόμενη διαδικασία στο άρθρο 56 «Ρύθμιση
θεμάτων του Ειδικού Φορέα Δασών» του ν. 4030/2011
«Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης, ελέγχου κα−
τασκευών και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 249), εφαρμόζεται
και για τις Δαπάνες από πιστώσεις του Ειδικού Φορέα
Δασών του Πράσινου Ταμείου οικονομικού έτους 2012
και καταβάλλονται από τα Περιφερειακά Ταμεία Ανά−
2109
πτυξης του άρθρου 190 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87) μέχρι
την 31η Δεκεμβρίου 2013.
Άρθρο 41
Η παρ. 1 του άρθρου 49 του ν. 998/1979 τροποποιείται
ως εξής:
1.α. Υπό την επιφύλαξη των, στο άρθρο 48 παρ. 1 του
παρόντος νόμου και στο άρθρο 53 παρ. 1 του ν. 4042/
2012 προβλεπομένων, δεν επιτρέπεται η μεταβολή του
κύριου προορισμού και η αναίρεση της λειτουργίας των
εντός εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως ή πολεοδομικής
ζώνης ή εντός οικιστικής περιοχής κειμένων κοινοχρή−
στων εκτάσεων, οι οποίες καλύπτονται από δασική
βλάστηση φυσικώς ή τεχνητώς δημιουργημένη (πάρκα
και άλση).
Η ως άνω απαγόρευση ισχύει επίσης: α) για τα πάρκα
και άλση τα οποία χαρακτηρίζονται από το εγκεκριμέ−
νο σχέδιο πόλης ως κοινόχρηστοι χώροι χωρίς άλλο
ιδιαίτερο χαρακτηρισμό, αλλά έχουν αποκτήσει εν τοις
πράγμασι τέτοιο χαρακτήρα (πάρκου ή άλσους) και β)
για κοινόχρηστους χώρους πρασίνου, που περιβάλλο−
νται από τον οικιστικό ιστό χωρίς να έχουν ενταχθεί
σε σχέδιο πόλης, φέρουν δασική βλάστηση, φυσικώς
ή τεχνητώς δημιουργηθείσα και λειτουργούν εκ των
πραγμάτων ως πάρκα και άλση.
1.β. Στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας υπάγονται
και τμήματα πάρκου ή άλσους, τα οποία φέρουν μη δα−
σική βλάστηση συνδέονται όμως οργανικά με το σύνολο
του πάρκου ή άλσους υπό την έννοια ότι συμβάλλουν
στη διατήρηση της φυσικής ισορροπίας του συνόλου.
1.γ. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέρ−
γειας και Κλιματικής Αλλαγής που δημοσιεύεται στην
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθορίζονται οι προδια−
γραφές σύνταξης των μελετών διαχείρισης των πάρκων
και αλσών. Οι ως άνω μελέτες εγκρίνονται με απόφαση
του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης
Διοίκησης.
Της έγκρισης αυτής προηγείται θετική γνώμη της
αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και
Τουρισμού όπου αυτή απαιτείται για λόγους προστα−
σίας των αρχαιοτήτων ή κηρυγμένων μνημείων δυνάμει
των διατάξεων του ν. 3028/ 2002.
1.δ. Η διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 71 του Δασικού
Κώδικα (ν.δ. 86/1969), η οποία προστέθηκε στο άρθρο
αυτό με την παρ. 8 του άρθρου 4 του ν. 3208/2003,
ισχύει αναλόγως και για τα πάρκα και άλση, νοουμένου,
αντί του αναφερομένου στην ως άνω διάταξη Υπουργού
Γεωργίας, του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
Κλιματικής Αλλαγής.
1.ε. Υφιστάμενα κτίρια και υποδομές εντός πάρκων
και αλσών χωρίς έγκριση εξαιρούνται της κατεδάφισης,
εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις της ως άνω διάταξης
της παρ. 6 του άρθρου 71 του Δασικού Κώδικα και της
προβλεπομένης στη διάταξη αυτή υπουργικής απόφα−
σης και εφόσον οι οικείοι Ο.Τ.Α. εξασφαλίσουν εντός
τριών (3) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος τις
απαιτούμενες από την κείμενη νομοθεσία εγκρίσεις.
1.στ. Κτίρια, εγκαταστάσεις και υποδομές που πραγ−
ματοποιήθηκαν από το Υπουργείο Δημοσίων Έργων και
τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού σε εκτάσεις των πα−
ραγράφων 1 και 1α του παρόντος κατά παρέκκλιση της
κείμενης νομοθεσίας εξαιρούνται της κατεδάφισης.
1.ζ. Τυχόν πράξεις της διοίκησης που εκδόθηκαν για
2110
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
την προστασία των εκτάσεων των παραγράφων 1ε και
1στ του παρόντος άρθρου ανακαλούνται.
1.η. Αποφάσεις κήρυξης εκτάσεων ως δασωτέων ή
αναδασωτέων που αφορούν πάρκα και άλση αίρονται
με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης
Διοίκησης κατόπιν σχετικής εισήγησης της αρμόδιας
δασικής υπηρεσίας μετά τη δημιουργία ή αναδημιουργία
της δασικής βλάστησης.
1θ. Έργα απαραίτητα για τη λειτουργία των περια−
στικών δασών, πάρκων και αλσών που συντηρούν και
εμπλουτίζουν τη βλάστηση, βελτιώνουν την αισθητική
του τοπίου, εξασφαλίζουν την άνετη, ασφαλή κίνηση
και εξυπηρέτηση των επισκεπτών και διευκολύνουν τη
σωματική άσκηση, την αναψυχή και την πνευματική ανά−
ταση του ανθρώπου δεν συνιστούν μεταβολή της κατά
προορισμό χρήσης των εν λόγω περιαστικών δασών,
πάρκων και αλσών. Ο τυχόν αναδασωτέος χαρακτήρας
τους δεν εμποδίζει την ανάπτυξη των έργων αυτών.
Άρθρο 42
1. Στην παρ. 5 του άρθρου 32 του ν. 4038/2012 (Α΄
14), μετά τις λέξεις «.., της Εθνικής Πινακοθήκης−Ίδρυμα
Αλέξανδρου Σούτζου, Λαογραφικού και Εθνολογικού
Μουσείου Μακεδονίας του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης
του» αντικαθίστανται οι λέξεις: «του ΚΕΛΕΣ» ως εξής:
«του Κέντρου Συστημάτων Λήψεως και Επεξεργασίας
Σημάτων Συναγερμού (ΚΕΛΕΣΣ), καθώς και του Ταμείου
Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ)...».
2. Στην παρ. 7 του άρθρου 20 του ν. 4024/2011 (Α΄ 226)
μετά τις λέξεις «μουσείων και αρχαιολογικών χώρων του
Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού» προστίθενται
οι λέξεις: «, και του Κέντρου Λήψεως και Επεξεργασίας
Σημάτων Συναγερμού (ΚΕΛΕΣΣ)».
Άρθρο 43
Παρατείνεται για δύο (2) ακόμα έτη από την έναρξη
ισχύος του νόμου αυτού η προθεσμία που προβλέπεται
στην παρ. 3 του άρθρου 16 του ν. 3851/2010 (Α΄ 85), εντός
της οποίας πρέπει να χορηγηθεί στους αιτήσαντες,
σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 16 του ν. 3851/2010,
άδεια εκμετάλλευσης λατομείων σχιστολιθικών πλα−
κών. Μέσα στην ανωτέρω προθεσμία οι συναρμόδιες
υπηρεσίες οφείλουν να έχουν περαιώσει τις κατά νόμο
ενέργειές τους και να έχουν αποφανθεί οριστικά επί των
υποβληθέντων αιτημάτων αναφορικά με τη λειτουργία,
των λατομείων σχιστολιθικών πλακών.
Άρθρο 44
Εντός του Ο.Τ. του Χώρου Αθλητικών Εγκαταστάσεων
του Γυμναστικού Συλλόγου «Ο ΗΡΑΚΛΗΣ» στην περιοχή
«Χορτατζήδες» του Δήμου Θεσσαλονίκης που εγκρίθηκε
με το άρθρο 21 − Κεφαλαίου Β΄ του ν. 2947/2001 (Α΄ 228),
επιτρέπονται πέραν των αθλητικών χρήσεων, σύνοδες
χρήσεις των αθλητικών δραστηριοτήτων με τους αντί−
στοιχους κλειστούς διαδρόμους (π.χ. χώροι ΜΜΕ, χώροι
αναψυχής και εστίασης της αθλητικής ομάδας, χώροι
εκπαίδευσης, αθλητικοί ξενώνες, παιδότοπος, εκθεσι−
ακοί χώροι, κέντρα άθλησης και σωματικής υγιεινής
κ.λπ.), καθώς και εμπορικές δραστηριότητες με τους
αντίστοιχους κλειστούς διαδρόμους (π.χ. καφέ, εστι−
ατόρια, μαγειρεία, μπουτίκ αθλητικών ειδών, εμπορικά
καταστήματα, γραφεία, συνεδριακό κέντρο, πολυκινημα−
τογράφος, χώρος ψυχαγωγίας και αναψυχής, κ.λπ.), άνευ
εφαρμογής των περιορισμών του άρθρου 3 παρ. 2 της
απόφασης 3046/304/13.1.1989 του Υπουργού Περιβάλλο−
ντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων «Κτιριοδομικός
Κανονισμός» (Δ΄ 59, 3.2.1989 όπως τροποποιήθηκε με την
απόφαση 31252/22.7.2009 (ΑΑΠ 390/13.8.2009)».»
Άρθρο 45
1. Από την έναρξη της ισχύος του παρόντος νόμου
τα ακίνητα, που αναφέρονται και περιγράφονται στον
παρακάτω πίνακα και στα παρακάτω τοπογραφικά δια−
γράμματα, τα οποία σε φωτοσμίκρυνση δημοσιεύονται
με τον παρόντα νόμο, ιδιοκτησίας της «ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΚΙ−
ΝΗΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» (ΕΤΑΔ Α.Ε.), πρώην «ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Α.Ε» (ETA Α.Ε.), των οποίων τη
διοίκηση, διαχείριση και εκμετάλλευση ασκεί η «ΕΤΑΙ−
ΡΕΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» (ΕΤΑΔ Α.Ε.) πρώην
«ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Α.Ε.» (ETA Α.Ε.), πε−
ριέρχονται κατά κυριότητα χωρίς αντάλλαγμα στους
αναφερόμενους παρακάτω Δήμους−αποδέκτες αντίστοι−
χα, οι οποίοι, από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου,
υποκαθίστανται αυτοδικαίως στη θέση της «ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» (ΕΤΑΔ Α.Ε.) πρώην «ΕΛΛΗ−
ΝΙΚΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Α.Ε.» (ΕΤΑ Α.Ε.).
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
2111
Πίνακας των προς παραχώρηση ακινήτων και αποδεκτών
2. Για τα ακίνητα ιδιοκτησίας της ΕΤΑΔ Α.Ε. που μετα−
βιβάζονται κατά κυριότητα στους ως άνω Δήμους, με−
ταγράφονται στα οικεία Βιβλία Μεταγραφών των αρμό−
διων Υποθηκοφυλακείων ή Κτηματολογικών Γραφείων,
τα σχετικά αποσπάσματα αποφάσεων του Διοικητικού
Συμβουλίου της ΕΤΑΔ Α.Ε., τα οποία αποτελούν το μετα−
γραπτέο τίτλο και συνοδεύονται από σχετική περίληψη
μεταγραφής των εν λόγω ακινήτων. Η μεταβίβαση των
παραπάνω ακινήτων στους αναφερόμενους παραπάνω
φορείς και η μεταγραφή των σχετικών αποσπασμάτων
των αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΤΑΔ
Α.Ε. στα Βιβλία Μεταγραφών των αρμόδιων Υποθηκο−
φυλακείων ή Κτηματολογικών Γραφείων, ως και κάθε
πράξη εκκαθάρισης, απαλλάσσονται από κάθε φόρο
μεταβίβασης ακινήτου, τέλος χαρτοσήμου ή άλλο φόρο
ή τέλος ή δικαίωμα υπέρ του Δημοσίου, οργανισμών
τοπικής αυτοδιοίκησης, Ν.Π.Δ.Δ. και γενικά υπέρ οποι−
ουδήποτε τρίτου.
Άρθρο 46
Η παρ. 4 του άρθρου 23 του ν. 3054/2002 (Α΄ 230)
αντικαθίσταται ως εξής:
«4. Οι Άδειες κατηγορίας Α΄ που έχουν εκδοθεί σύμφω−
να με την παρ. 7 του άρθρου 15 του ν. 1571/1985 (Α΄ 192,
όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 35 του ν. 2008/1992
(Α΄ 16), καθώς και οι Άδειες κατηγορίας Στ΄ που έχουν
εκδοθεί σύμφωνα με το άρθρο πέμπτο του ν. 1769/1988
(Α΄ 66) και το άρθρο 24 τουν. 2008/1992 (Α΄ 154) μπορεί
να ανανεώνονται όπως προβλέπεται από τις διατάξεις
που ισχύουν πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου
αυτού. Η εν λόγω διάταξη εφαρμόζεται αναδρομικά από
την ισχύ του ν. 3054/2002 (Α΄ 230).».
Άρθρο 47
Οι διατάξεις των δύο τελευταίων εδαφίων του άρθρου
70 του ν. 4042/2012 (Α΄ 24) εφαρμόζονται και για τα μέλη
της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.
2112
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Άρθρο 48
Έναρξη ισχύος
H ισχύς του παρόντος αρχίζει τρεις (3) μήνες από την ψήφισή του, εκτός από τις διατάξεις των άρθρων 27
παράγραφος 4, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46 και 47 η ισχύς των οποίων αρχίζει από
τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως
νόμου του Κράτους.
Αθήνα, 9 Απριλίου 2012
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ,
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ,
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΞΥΝΙΔΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,
ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ
ΥΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΗΦΟΥΝΑΚΗΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ
ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ
ΥΓΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 9 Απριλίου 2012
Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
2114
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
øîñì õ—ðì÷ì÷ úùðð—ò øì÷ êúìñêöîç÷ øì÷ ïùèêöòì÷ê—÷
Σε έντυπη μορφή:
• Για τα Φ.Ε.Κ. από 1 έως 16 σελίδες σε 1 € προσαυξανόμενη κατά 0,20 € για κάθε επιπλέον οκτασέλιδο ή μέρος αυτού.
• Για τα φωτοαντίγραφα Φ.Ε.Κ. σε 0,15 € ανά σελίδα.
Σε μορφή DVD/CD:
Τεύχος
Ετήσια έκδοση Τριμηνιαία έκδοση Μηνιαία έκδοση
Τεύχος
Ετήσια έκδοση Τριμηνιαία έκδοση Μηνιαία έκδοση
Α΄
150 €
40 €
15 €
Α.Α.Π.
110 €
30 €
-
Β΄
300 €
80 €
30 €
Ε.Β.Ι.
100 €
−
-
Γ΄
50 €
−
−
Α.Ε.Δ.
5€
−
-
Υ.Ο.Δ.Δ.
50 €
−
−
Δ.Δ.Σ.
200 €
−
20 €
Δ΄
110 €
−
Α.Ε.−Ε.Π.Ε.
−
−
100 €
30 €
• Η τιμή πώλησης μεμονωμένων Φ.Ε.Κ. σε μορφή cd−rom από εκείνα που διατίθενται σε ψηφιακή μορφή και μέχρι 100 σελίδες, σε 5 €
προσαυξανόμενη κατά 1 € ανά 50 σελίδες.
êøì÷îê÷ ÷ùòöôñê÷ ú.ê.ï.
Τεύχος
Έντυπη μορφή
Τεύχος
Έντυπη μορφή
Τεύχος
Έντυπη μορφή
Α΄
225 €
Δ΄
160 €
Α.Ε.−Ε.Π.Ε.
2.250 €
Β΄
320 €
Α.Α.Π.
160 €
Δ.Δ.Σ.
225 €
Γ΄
65 €
Ε.Β.Ι.
65 €
Α.Σ.Ε.Π.
70 €
Υ.Ο.Δ.Δ.
65 €
Α.Ε.Δ.
10 €
Ο.Π.Κ.
−
• Το τεύχος Α.Σ.Ε.Π. (έντυπη μορφή) θα αποστέλλεται σε συνδρομητές ταχυδρομικά, με την επιβάρυνση των 70 €, ποσό το οποίο αφορά
τα ταχυδρομικά έξοδα.
• Η καταβολή γίνεται σε όλες τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.). Το πρωτότυπο διπλότυπο (έγγραφο αριθμ. πρωτ. 9067/28.2.2005
2η Υπηρεσία Επιτρόπου Ελεγκτικού Συνεδρίου) με φροντίδα των ενδιαφερομένων, πρέπει να αποστέλλεται ή να κατατίθεται
στο Εθνικό Τυπογραφείο (Καποδιστρίου 34, Τ.Κ. 104 32 Αθήνα).
• Σημειώνεται ότι φωτοαντίγραφα διπλοτύπων, ταχυδρομικές Επιταγές για την εξόφληση της συνδρομής, δεν γίνονται δεκτά
και θα επιστρέφονται.
• Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα μέλη της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίου Τύπου
Αθηνών και Επαρχίας, οι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί, η Ε.Σ.Η.Ε.Α, τα τριτοβάθμια συνδικαλιστικά όργανα και οι τρι−
τοβάθμιες επαγγελματικές ενώσεις δικαιούνται έκπτωσης πενήντα τοις εκατό (50%) επί της ετήσιας συνδρομής.
• Το ποσό υπέρ ΤΑ.Π.Ε.Τ. (5% επί του ποσού συνδρομής), καταβάλλεται ολόκληρο (Κ.Α.Ε. 3512) και υπολογίζεται πριν την έκ−
πτωση.
• Στην Ταχυδρομική συνδρομή του τεύχους Α.Σ.Ε.Π. δεν γίνεται έκπτωση.
Πληροφορίες για δημοσιεύματα που καταχωρίζονται στα Φ.Ε.Κ. στο τηλ.: 210 5279000.
Φωτοαντίγραφα παλαιών Φ.Ε.Κ.: τηλ.: 210 8220885.
Τα φύλλα όλων των τευχών της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως διατίθενται δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή
από την ιστοσελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου (www.et.gr)
Hλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.et.gr − e−mail: [email protected]
ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΑΠΟ 08:00 ΜΕΧΡΙ 13:30
ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ
*01000790904120040*
ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΟΥ 34 * ΑΘΗΝΑ 104 32 * ΤΗΛ. 210 52 79 000 * FAX 210 52 21 004
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΤΙΡΙΟΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ
ΤΕΥΧΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ
για την εφαρμογή του Ν. 4067/12 (Ν.Ο.Κ)
Αθήνα, Δεκέμβριος 2012
1
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΤ΄ ΑΡΘΡΟ
Άρθρο 2
Ορισμοί
παρ. 1 (σε συνδυασμό με το άρθρο 16)
Όταν το αίθριο έχει μια πλευρά του σε επαφή με το όριο του οικοπέδου, τότε μπορεί είτε να
κατασκευαστεί με τυφλό τοίχο επί του ορίου (με ή χωρίς φέροντα στοιχεία), είτε χωρίς τοίχο. Στην
περίπτωση κατασκευής τυφλού τοίχου, τότε το αίθριο θεωρείται ότι εμπίπτει εντός του σώματος του
κτιρίου και κατά συνέπεια ο υπ’ όψη τοίχος προσμετράται στο συντελεστή δόμησης στους ορόφους
του κτιρίου που θεωρούνται ότι είναι σε επαφή με το κοινό όριο των οικοπέδων, ενώ παράλληλα θα
πρέπει υποχρεωτικά να πληρούνται οι προϋποθέσεις για την κατασκευή του κτιρίου σε επαφή με το
κοινό όριο στη θέση αυτή.
Στην περίπτωση αίθριου στις όψεις του οποίου προβλέπονται στοιχεία του άρθρου 16, τότε
επιβάλλεται καθαρή απόσταση Δ μεταξύ των κατακόρυφων ή οριζόντιων λειτουργικών και
διακοσμητικών στοιχείων που βρίσκονται κατ’ επέκταση της επιφάνειας των όψεων του κτιρίου. Τα
στοιχεία αυτά έχουν τη μέγιστη διάσταση που ορίζεται στο άρθρο 16.
παρ. 5
Ο ανοιχτός εξώστης βρίσκεται κατ’ επέκταση του κτιρίου, όπως αυτό ορίζεται από τον φέροντα
οργανισμό και τα στοιχεία πλήρωσής του.
Στο επίπεδο του ισογείου και κατ’ επέκταση του δαπέδου του, όταν ο ανοιχτός εξώστης («βεράντα
ισογείου») είναι μπαζωμένος, θεωρείται ότι αποτελεί διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και δεν
προσμετράται στο σύνολο των επιτρεπόμενων εξωστών.
παρ. 6 (σε συνδυασμό με την παρ. δ άρθρου 12, παρ. 2γ άρθρου 17 και άρθρο 14)
Οι κλειστές πλευρές του ανοικτού ημιυπαίθριου χώρου μπορεί να είναι στοιχεία του φέροντα
οργανισμού του κτιρίου ή στοιχεία πλήρωσης του φέροντα οργανισμού συμπεριλαμβανομένων των
ανοιγμάτων (κουφώματα) των στοιχείων πλήρωσης.
2
3
Οι ανοικτοί ημιυπαίθριοι χώροι
έχουν ανοιχτή πλευρά προς
κοινόχρηστο χώρο ή προς
ακάλυπτους
χώρους,
έχουν
ανοιχτή πλευρά στο πρόσωπο
του οικοπέδου, ή σε αίθριο, ή
στον πίσω ακάλυπτο που έχει
απόσταση μεγαλύτερη ή ίση του
Δ από το όριο του οικοπέδου, ή
στον πλάγιο ακάλυπτο που έχει
απόσταση μεγαλύτερη ή ίση του
δ από το όριο του οικοπέδου, ή
στον ακάλυπτο που αφήνεται ως
υπόλοιπο των Δ ή δ μετά την δημιουργία κτιρίου έως 9 μέτρα.
Ο ανοιχτός ημιυπαίθριος χώρος δεν μπορεί να έχει ανοιχτή πλευρά σε εσωτερικό κατακόρυφο άνοιγμα
του κτιρίου που έχει διάσταση μικρότερη του Δ, ή σε εσοχή του περιγράμματος του κτιρίου που έχει
διάσταση απέναντί του μικρότερη του Δ (όπως φαίνεται στο παραπάνω σχήμα).
παρ. 18
Λαμβάνοντας συνδυαστικά υπ’ όψη και τα αναφερόμενα στον ΚΟΚ (Ν. 2696/1999 - ΦΕΚ 57 Α’), ως
δρόμος ήπιας κυκλοφορίας νοείται η οδός με προτεραιότητα στην κίνηση των πεζών, στην οποία με
κατάλληλες διαμορφώσεις εξασφαλίζεται, πέραν των αναφερόμενων στη χρήση πεζοδρόμου της παρ.
59, η διέλευση οχημάτων με χαμηλή ταχύτητα ή και η στάθμευση. Οι δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας
διαμορφώνονται κυρίως σε περιοχές με επικρατούσα χρήση την κατοικία.
παρ. 28 (σε συνδυασμό με το άρθρο 11 παρ. 6ιδ)
Ο ανοιχτός χώρος του εσωτερικού εξώστη έχει ελάχιστο ύψος ανάλογα με τη χρήση του και δεν
προσμετρείται στο Σ.Δ. έως το 10% της επιτρεπόμενης δόμησης του κτιρίου. Δεν αποτελεί ανεξάρτητη
ιδιοκτησία και δεν προσεγγίζεται από εξωτερική κλίμακα. Αποτελεί λειτουργικό παράρτημα της
υποκείμενης επιφάνειας και σε περίπτωση διαφορετικών ιδιοκτησιών στον ίδιο όροφο, κάθε πατάρι
τοποθετείται μέσα στα όρια της υποκείμενης ανεξάρτητης ιδιοκτησίας και δεν εκτείνεται στην όμορη.
Δεν αποτελεί όροφο και δεν υποκαθιστά τη λειτουργία των χώρων κύριας χρήσης που είναι
απαραίτητοι για τη λειτουργία του υποκείμενου ορόφου. Τυχόν κλειστά τμήματα του εσωτερικού
εξώστη με βοηθητική χρήση (όπως π.χ. wc) προσμετρούνται στον Σ.Δ. χωρίς να θεωρούνται όροφος
Στο μέγιστο επιτρεπόμενο εμβαδόν του εσωτερικού εξώστη συνυπολογίζεται και η κλίμακα ανόδου σε
αυτόν.
παρ. 41
Κορυφογραμμή καλείται η νοητή γραμμή, η
οποία διαχωρίζει τα νερά της βροχής και ενώνει
διαδοχικές κορυφές (ορέων, βουνών, λόφων)
μέσω αυχένων, η οποία δεν διακόπτεται από
βαθιά γραμμή ή ποταμό. Η τοπογραφική
απόδοση μίας κορυφογραμμής φαίνεται στο
διπλανό σχήμα.
Ορισμοί :
1. Αυχένας καλείται το χαμηλότερο σημείο μιας
κορυφογραμμής, το οποίο περιλαμβάνεται
ανάμεσα σε δύο κορυφές.
2. Όρος καλείται κάθε εξέχουσα εδαφική μορφή
της οποίας το υψόμετρο υπερβαίνει τα 1000 μ.
από την μέση στάθμη της επιφάνειας της
θάλασσας.
4
3. Βουνό καλείται κάθε εξέχουσα εδαφική μορφή της οποίας το υψόμετρο περιλαμβάνεται ανάμεσα
στα 300 και 1000 μέτρα από την μέση στάθμη της επιφάνειας της θάλασσας.
4. Λόφος καλείται μια εξέχουσα εδαφική μορφή η οποία έχει υψόμετρο μέχρι 300 μέτρα από την
μέση στάθμη της επιφάνειας της θάλασσας.
παρ. 42
Διευκρινίζεται ότι οι διαστάσεις του κτιρίου καθορίζονται από τον φέροντα οργανισμό αυτού και τους
εξωτερικούς τοίχους πλήρωσής του. Στις ανωτέρω διαστάσεις δεν συμπεριλαμβάνονται τα υλικά
επένδυσης του κτιρίου (σοβάδες, διακοσμητική λιθοδομή, μεταλλικές και ξύλινες επενδύσεις,
μαρμαρόπλακες κλπ μεγίστου πάχους έως 15 εκ.) καθώς και η άνω των 6 εκ. επιφάνεια εξωτερικής
θερμομόνωσης.
παρ. 59
Οι πεζόδρομοι, κατά την συγκεκριμένη διάταξη, προορίζονται αποκλειστικά κατ’ αρχάς για την
εξυπηρέτηση των πεζών. Δευτερευόντως, λαμβάνοντας συνδυαστικά υπ’ όψη και τα αναφερόμενα
στον ΚΟΚ (Ν. 2696/1999 - ΦΕΚ 57 Α’), διευκρινίζεται ότι πέραν των πεζών έχουν κατ’ εξαίρεση
πρόσβαση οχήματα έκτακτης ανάγκης (όπως πυροσβεστική, ασθενοφόρα), οχήματα τροφοδοσίας και
οχήματα που διαθέτουν χώρο στάθμευσης σε ακίνητα με πρόσωπο αποκλειστικά στον πεζόδρομο.
παρ. 78
Ως φυσικό έδαφος θεωρείται το υφιστάμενο έδαφος στο οποίο δεν έχουν γίνει πρόσφατες
ανθρωπογενείς επεμβάσεις και η διαπίστωση αυτή προκύπτει μακροσκοπικά με την κοινή εμπειρία και
πρακτική (30171/10.1.1995 έγγραφο Δ.Ο.Κ.Κ.).
παρ. 81 (σε συνδυασμό με το άρθρο 11 παρ. 6ιε & με το άρθρο 19 παρ. 2ζ)
Ο χώρος της σοφίτας μπορεί να είναι ανοιχτός ή κλειστός. Έχει μέσο ελέυθερο ύψος κάτω από την
επιφάνεια της στέγης μικρότερο του 2.20μ. και συνολικό εμβαδόν έως και το μισό του χώρου της
υποκείμενης κάτοψης. Δεν αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία, δηλαδή δεν προσεγγίζεται από εξωτερική
κλίμακα. Αποτελεί λειτουργικό παράρτημα της υποκείμενης επιφάνειας και σε περίπτωση
διαφορετικών ιδιοκτησιών στον ίδιο όροφο, κάθε σοφίτα τοποθετείται μέσα στα όρια της υποκείμενης
ανεξάρτητης ιδιοκτησίας και δεν εκτείνεται στην όμορη.
Δεν υποκαθιστά τη λειτουργία των χώρων κύριας ή βοηθητικής χρήσης που είναι απαραίτητοι για τη
λειτουργία της αυτοτελούς ανεξάρτητης ιδιοκτησίας του κτιρίου στην οποία ανήκει.
Επιτρέπονται ανοίγματα στη στέγη που ακολουθούν τη στερεομετρία της, όσο και ανοίγματα στους
τυχόν τοίχους που συμμετέχουν σε αυτήν, για τον φωτισμό και αερισμό του χώρου.
παρ. 86
Αν συνδέσουμε τα υψηλότερα σημεία που περιβάλλουν μια λεκάνη απορροής, προκύπτει μια νοητή
γραμμή που καθορίζει τα όρια της λεκάνης. Υδροκρίτης ορίζεται η νοητή γραμμή που συνδέει τα
υψηλότερα σημεία της επιφάνειας και διαχωρίζει δυο υδρολογικές λεκάνες απορροής.
• Ο υδροκρίτης διέρχεται από τις κορυφές των τοπικών εξάρσεων που περικλείουν τον κλάδο ή τους
κλάδους του υδρογραφικού δικτύου των οποίων την λεκάνη απορροής οριοθετούμε
• Ο υδροκρίτης τέμνει σχεδόν κάθετα τις ισοϋψείς καμπύλες και δεν κινείται ποτέ παράλληλα προς
αυτές.
• Ο υδροκρίτης δεν τέμνει ποτέ τους κλάδους του υδρογραφικού δικτύου. Συμπερασματικά λοιπόν η
κορυφογραμμή και ο υδροκρίτης, είναι διαφορετικές έννοιες και δεν ταυτίζονται μεταξύ τους, διότι
υπάρχουν πληθώρα υδροκριτών, που δεν διέρχονται από τη μοναδική κορυφογραμμή μιας περιοχής.
Υπάρχει μία και μόνη περίπτωση, που τμήμα του μοναδικού υδροκρίτη, ταυτίζεται με την
κορυφογραμμή και είναι εκείνος, ο οποίος ορίζει τη μέγιστη λεκάνη απορροής. Δηλαδή, είναι εκείνος
που διέρχεται από τις βουνοκορυφές και ορίζει το όριο της μέγιστης λεκάνης απορροής, με βάση τον
τρόπο χάραξης του υδροκρίτη και της κορυφογραμμής. (ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ, έκδοση 3 Αθήνα 1999
των Δ. Κουτσογιάννη & Θ. Ξανθόπουλου, Ε.Μ.Π.-Τομέας Υδατικών πόρων).
5
παρ. 87
Το ύψος της οροφής του υπογείου ορόφου από την οριστική στάθμη του εδάφους ορίζεται γενικά. Το
ελεύθερο ύψος του υπογείου προβλέπεται ανάλογα με τη χρήση του και τις ανάγκες που απορρέουν
από αυτή. Κατά περιπτώσεις, κατισχύουν τα ειδικά Π.Δ. για την εκτός σχεδίου δόμηση ή τη δόμηση σε
οικισμούς, με ύψος οροφής του υπογείου ορόφου από το πέριξ έδαφος όπως ορίζεται σε αυτά.
παρ. 91 (σε συνδυασμό με το άρθρο 2 παρ. 90 & με το άρθρο 19 παρ 2ζ)
Η στέγη μπορεί να έχει συνολικό ύψος από το σημείο έδρασής της έως και δύο μέτρα πάνω από το
μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της περιοχής, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από ειδικά Π.Δ. Όταν το ύψος
του κτιρίου είναι μικρότερο του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους της περιοχής τότε το ύψος της στέγης
μπορεί να είναι μεγαλύτερο των δύο μέτρων με την προϋπόθεση ότι το συνολικό ύψος κτιρίου και
στέγης δεν υπερβαίνει το μέγιστο ύψος της περιοχής προσαυξημένο κατά δύο μέτρα. Τα ανωτέρω
ισχύουν με την επιφύλαξη ειδικών όρων και περιορισμών που επιβάλλουν ειδικοί όροι δόμησης της
εκάστοτε περιοχής. Όταν το κτίριο κατασκευάζεται με μονόριχτη στέγη, ως ύψος κτιρίου θεωρείται η
κατακόρυφη απόσταση από το σημείο τομής της όψης του κτιρίου με το οριστικά διαμορφωμένο
έδαφος έως το ανώτατο σημείο της στέγης στη θέση αυτή μείον 2.00μ., εκτός αν ορίζεται διαφορετικό
μέγιστο ύψος στέγης από τους όρους δόμησης της περιοχής, οπότε και αφαιρείται το οριζόμενο ύψος.
Τα ανωτέρω δεν ισχύουν στην περίπτωση που το μέγιστο ύψος του κτιρίου δίδεται από τους όρους
δόμησης της περιοχής συμπεριλαμβανομένης και της στέγης.
6
παρ. 95 & παρ. 96
Οι χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων είναι όσοι προορίζονται για την παραμονή σε κανονικές συνθήκες
λειτουργίας, χρηστών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι χώροι βοηθητικής χρήσης εξυπηρετούν την
κύρια χρήση και προορίζονται για την παραμονή σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας των χρηστών για
μικρό χρονικό διάστημα. Το ελεύθερο ύψος των χώρων βοηθητικής χρήσης καθορίζεται από τις
διατάξεις του Κτιριοδομικού Κανονισμού τουλάχιστον 2,20 μέτρα.
Άρθρο 3
Ορισμοί συντελεστών και μεγεθών
Διευκρινίζεται ότι στο μέγεθος Η δεν συμπεριλαμβάνεται το ύψος της στέγης.
Για τον υπολογισμό της απόστασης Δ ή δ μπορεί να λαμβάνεται ως μέγεθος Η το ύψος του κτιρίου
στο οποίο προβλέπεται να εξαντληθεί μελλοντικά ο συντελεστή δόμησης. Ο τρόπος εξάντλησης του
συντελεστή δόμησης απεικονίζεται με διακεκομμένη γραμμή στην σχηματική τομή του διαγράμματος
δόμησης το οποίο περιλαμβάνει και Υπεύθυνη Δήλωση του ιδιοκτήτη με τη σύμφωνη γνώμη του.
Άρθρο 4
Άδειες Δόμησης
παρ. 1στ & παρ. 1ζ (σε συνδυασμό με το άρθρο 5 παρ. 1 & 2 & με το άρθρο 29 παρ. 3)
Οι παράγραφοι 1στ και 1ζ του άρθρου 4 αποτελούν υποκατηγορίες της ευρύτερης κατηγορίας
έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης, αλλά και την πλέον συνήθη.
Με το ν.4030/11, όπως τροποποιήθηκε με το ν.4067/12, ενημέρωση φακέλου άδειας δόμησης γίνεται
ανεξάρτητα του χρόνου ισχύος της, δηλαδή για όσο χρόνο υφίσταται το κτίριο. Η αλλαγή μελετών που
δεν τροποποιούν το διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης γίνεται με ενημέρωση του φακέλου της
άδειας, οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Οι εργασίες εσωτερικών διαρρυθμίσεων που δεν θίγουν τον
φέροντα οργανισμό του κτιρίου και δεν τροποποιούν τις εγκαταστάσεις αυτού, δεν απαιτούν την
έκδοση άδειας δόμησης.
Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας δόμησης για αλλαγή χρήσης είναι η αλλαγή των
θέσεων στάθμευσης προς το δυσμενέστερο, επειδή τροποποιεί παλαιότερα διαγράμματα κάλυψης και
διαγράμματα δόμησης, δεδομένου ότι ήταν και παραμένει απαραίτητο στοιχείο που αποτυπώνεται σε
αυτά και ενδεχομένως διαφοροποιείται και ο περιβάλλων χώρος και ο υπολογισμός της φύτευσης και
υπέρ της ασφάλειας.
Αιτία έκδοσης άδειας δόμησης, χωρίς αυτό να αποτελεί έννοια αλλαγής χρήσης χώρου, είναι και
ενδεχόμενες αλλαγές στις όψεις εφόσον διαφοροποιούν το διάγραμμα δόμησης ή - με παλαιότερους
τρόπους έκδοσης αδειών - τα εγκεκριμένα σχέδια όψεων.
Υπέρ της ασφάλειας του κτιρίου και σε συνέχεια παλαιότερων τρόπων έκδοσης αδειών, στα κριτήρια
για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας δόμησης για αλλαγή χρήσης κτιρίου συμπεριλαμβάνεται και η
αλλαγή στη στατική μελέτη.
Διευκρινίζεται ότι η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό δεν
αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης εφ’ όσον δεν εμπίπτει στις περιπτώσεις 1στ και
1ζ του παρόντος άρθρου. Για παράδειγμα ένα εργαστήριο χαμηλής όχλησης που δεν απαιτεί για τη
7
λειτουργία του ειδική έγκριση μπορεί να στεγάζεται σε χώρο καταστήματος χωρίς να είναι απαραίτητη
η έκδοση άδειας αλλαγής χρήσης, παρά το γεγονός ότι κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό ανήκουν σε
διαφορετικές κατηγορίες.
παρ. 2
Έως την έκδοση της Υπουργικής Απόφασης που προβλέπεται στο τέλος της παραγράφου, για τον
καθορισμό της διαδικασίας έκδοσης της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας ισχύει το υπ΄ αριθμόν
1668/09-8-2012 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, σύμφωνα
με το οποίο εξακολουθεί να εφαρμόζεται η υπ΄ αριθμόν 5219/03-02-2004 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ
114/Δ/2004) όπως ισχύει. Διευκρινίζεται, ότι για όσες από τις εργασίες της ανωτέρω Υπ. Απόφασης
προβλέπεται από την παρ. 3 του παρόντος η διαδικασία έγγραφης ενημέρωσης, τηρείται η εν λόγω
διαδικασία.
παρ. 3
Για την εφαρμογή της διαδικασίας εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών με απλή έγγραφη ενημέρωση της
αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, υποβάλλεται από τον ιδιοκτήτη στην ΥΔΟΜ και το οικείο αστυνομικό
τμήμα, προ 48 τουλάχιστον ωρών, το υπόδειγμα που συνοδεύει το παρόν. Καθίσταται σαφές ότι με
την έγγραφη ενημέρωση συνυποβάλλονται προς την ΥΔΟΜ και οι τυχόν κατά περίπτωση
απαιτούμενες εγκρίσεις άλλων φορέων (π.χ. Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, Αρχαιολογική υπηρεσία,
δασαρχείο, κλπ), συναίνεση των συνιδιοκτητών της οικοδομής εφ’ όσον οι κατασκευές βρίσκονται σε
κοινόχρηστους χώρους (ακάλυπτοι χώροι του οικοπέδου) ή κοινόκτητα τμήματα του κτιρίου (όψεις,
φ.ο., κλπ) και όσα ειδικότερα αναφέρονται παρακάτω. Η εκτέλεση εργασιών με την διαδικασία της
έγγραφης ενημέρωσης της αρμόδιας ΥΔΟΜ αφορά μόνον σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια.
παρ. 3η
Για τις κατασκευές του εδαφίου 3η απαιτείται η προσκόμιση συναίνεσης των συνιδιοκτητών της
οικοδομής εφόσον οι κατασκευές βρίσκονται σε κοινόχρηστους χώρους (ακάλυπτοι χώροι του
οικοπέδου) ή κοινόκτητα τμήματα του κτιρίου (όψεις, φέρων οργανισμός κλπ).
Στην περίπτωση που από τις εν λόγω κατασκευές επηρεάζεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου,
συνυποβάλλεται στην ΥΔΟΜ τεχνική έκθεση Μηχανικού στην οποία τεκμηριώνεται η μη επιβάρυνση
τις στατικής επάρκειας του κτιρίου, διαφορετικά ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται στην παρ.
1.στ του παρόντος άρθρου.
παρ. 3θ (σε συνδυασμό με το άρθρο 17 παρ. 2α)
Για την τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού ή πισίνας, η προβλεπόμενη δήλωση του
αρμόδιου μηχανικού θα πρέπει να βεβαιώνει και την τήρηση του ποσοστού της υποχρεωτικής
φύτευσης του άρθρου 17 και μετά την υλοποίηση της προβλεπόμενης εγκατάστασης.
παρ. 3ιγ
Για την κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών, τηρούνται τα προβλεπόμενα στο
άρθρο 18 του νόμου σε συνδυασμό με την υπ’ αρίθμ. 911/9-1-2012 Υπουργική Απόφαση «Όροι,
προϋποθέσεις και διαδικασία κατασκευής φυτεμένων επιφανειών σε δώματα, στέγες και υπαίθριους
χώρους κτιρίων» (ΦΕΚ 14/Β/2012).
παρ. 3ιδ (σε συνδυασμό με το άρθρο 11 παρ. 6κ & με το άρθρο 12 παρ. 4γ)
α) Για την τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης σε κτίρια προϋφιστάμενα της 4.7.79, ακολουθείται η
διαδικασία έγγραφης ενημέρωσης της αρμόδιας ΥΔΟΜ και τηρούνται κατά τα λοιπά τα οριζόμενα στην
Υ.Α 9854/2-3-2011 (ΦΕΚ 492/Β/31-3-2011).
β) Για κτίρια που ανεγέρθηκαν μετά την ανωτέρω ημερομηνία, για την τοποθέτηση εξωτερικής
θερμομόνωσης ακολουθείται η διαδικασία της έγγραφης ενημέρωσης, συνοδευόμενη με τεκμηρίωση
της αναγκαιότητας της επέμβασης βάσει των αναφερομένων στο άρθρο 1 της ανωτέρω Υ.Α και με την
προϋπόθεση ότι δεν γίνεται χρήση ικριωμάτων. Σε περίπτωση χρήσης ικριωμάτων, απαιτείται η
έκδοση άδειας δόμησης κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1 γ του παρόντος άρθρου, προσκομίζοντας
8
ακριβή αντίγραφα από το πρωτότυπο του φακέλου οικοδομικής αδείας ή άδειας δόμησης, του
τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος δόμησης ή κάλυψης κατά περίπτωση και των λοιπών
σχεδίων που θα μπορούσαν να είναι απαιτητά, πέραν των άλλων προβλεπομένων δικαιολογητικών
γ) Για την τοποθέτηση παθητικών ηλιακών συστημάτων ακολουθείται η διαδικασία της έγγραφης
ενημέρωσης μόνον όταν δεν γίνεται χρήση ικριωμάτων.
παρ. 4
Πέραν των περιπτώσεων α, β & γ της παρ. 4, αναφέρεται συμπληρωματικά ότι για την κατασκευή
πρόχειρων καταλυμάτων ζώων του άρθρου 2 παρ. 1.α του ν. 4056/2012 (ΦΕΚ 52 Α’) δεν απαιτείται
αδειοδότηση από τις Υπηρεσίες Δόμησης. Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις των κτηνοτροφικών
εγκαταστάσεων του άρθρου 2 του ανωτέρω νόμου τηρούνται όσα ειδικότερα αναφέρονται σε αυτό.
Η ενημέρωση του Αστυνομικού Τμήματος για τις εργασίες που προβλέπονται στην παράγραφο αυτή
γίνεται από τον ιδιοκτήτη με υποβολή αίτησης – γνωστοποίησης η οποία συνοδεύεται από την σχετική
εντολή της Υπηρεσίας Δόμησης και τη δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μηχανικό. Η ίδια
διαδικασία γνωστοποίησης γίνεται και προς την Υπηρεσία Δόμησης, για διαπίστωση της εμπρόθεσμης
υλοποίησης των εντολών της υπηρεσίας.
παρ. 4γ
Το εδάφιο αφορά σε κατεδάφιση αυθαίρετης κατασκευής ή αποκατάσταση της νομιμότητας σε
οικοδομή σύμφωνα με τις υποδείξεις της Υπηρεσίας Δόμησης.
παρ. 6
Σε κάθε περίπτωση δεν επιτρέπεται έκδοση άδειας δόμησης σε ακίνητο με αυθαίρετες κατασκευές που
δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν, δεν έχουν εξαιρεθεί από κατεδάφιση, δεν έχει ανασταλεί η
κατεδάφισή τους με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί αυθαιρέτων ή δεν έχουν κατεδαφιστεί.
Άρθρο 5
Χρήση κτιρίων
Σημειώνεται ότι το άρθρο 5 ισχύει μόνον σε περιοχές εντός σχεδίου και σε οικισμούς προ του 1923
στερούμενους ρυμοτομικού σχεδίου.
παρ. 2
Μέχρι την εφαρμογή της Ταυτότητας κτιρίου, απαιτείται απλή ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής
άδειας ή άδειας δόμησης για τυχόν τροποποιούμενες επί μέρους μελέτες, με την επιφύλαξη των
διατάξεων του άρθρου 4 παρ. 1.στ και 1.ζ.
Επισημαίνεται ότι όταν στα σχέδια της οικοδομικής αδείας αναγράφεται η χρήση «κατάστημα», η
χρήση αφορά στις εμπορικές επιχειρήσεις, ενώ οι λοιπές χρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος δεν
θεωρούνται «καταστήματα», λόγω του ότι η άδεια δόμησης εκδίδεται με άλλες προϋποθέσεις.
Σημειώνεται ότι τα εμπορικά καταστήματα και τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος
(αναψυκτήρια, εστιατόρια κ.λ.π) αποτελούν διακριτές κατηγορίες χρήσεων, σύμφωνα με το άρθρο 1
παρ. Β του Π. Δ/τος 23.2/6.3.1987 (ΦΕΚ 166/Δ΄/87) και του «Κτιριοδομικού Κανονισμού»(ΦΕΚ
59/Δ΄/3-2-89). Επομένως απαιτείται άδεια δόμησης για την αλλαγή χρήσης «καταστήματος» σε
κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος (πχ. εστιατόριο – αναψυκτήριο).
παρ. 3
Επισημαίνεται ότι δεν δύναται να χορηγηθεί άδεια δόμησης αλλαγής χρήσης σε κτίριο το οποίο
ρυμοτομείται (εμπίπτει σε δημόσιο κοινόχρηστο χώρο) σύμφωνα με το ισχύον ρυμοτομικό σχέδιο, ενώ
δύναται να εκδοθεί άδεια δόμησης αλλαγής χρήσης σε νομίμως υφιστάμενο κτίριο το οποίο δεν
ρυμοτομείται και μπορεί να υπερβαίνει την κάλυψη, τον σ.δ, το ύψος ή τον όγκο των ισχυόντων όρων
δόμησης της εν λόγω περιοχής.
9
Άρθρο 6
Προστασία Αρχιτεκτονικής και Φυσικής Κληρονομιάς
παρ. 6α
Οι διατάξεις της παρ. 6.α εφαρμόζονται στην περίπτωση κτιρίων / δομικών έργων που καταρρέουν
από οποιοδήποτε αίτιο (φθορά του χρόνου, πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα, κατολίσθηση κλπ), ή
βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμορροπίας και επιβάλλεται η μερική ή ολική κατεδάφισή τους σε εκτέλεση
πρωτοκόλλου επικινδύνου ετοιμορροπίας, για τα οποία όμως έχει ήδη κινηθεί η διαδικασία
χαρακτηρισμού τους ως διατηρητέων με την κοινοποίηση της προβλεπόμενης αιτιολογικής έκθεσης
κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 6.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 21 του Ν. 4030 /11, σε περίπτωση κτιρίων η
χώρων που έχουν κηρυχθεί ως διατηρητέοι η μπορεί να χαρακτηριστούν ως διατηρητέοι, το οικείο
Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής έχει την αρμοδιότητα και οφείλει να γνωμοδοτεί και να διατυπώνει
προτάσεις εντός 15 ημερών από την υποβολή της έκθεσης επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών
σχετικά με τη δυνατότητα και τους τρόπους διατήρησής τους.
Η επιβαλλόμενη ανακατασκευή υλοποιείται βάσει λεπτομερούς μελέτης αποτύπωσης, φωτογραφικής
και κάθε άλλης δυνατής τεκμηρίωσης της υφιστάμενης κατάστασης.
Οι ανωτέρω εργασίες προηγούνται υποχρεωτικά της υλοποίησης των μέτρων που επιβάλλονται από
το πρωτόκολλο ετοιμορροπίας για την μερική ή ολική κατεδάφιση του κτιρίου, σύμφωνα με τις
ισχύουσες διατάξεις .
Ο φάκελος της μελέτης ανακατασκευής με τα στοιχεία τεκμηρίωσης και τη γνώμη του οικείου
Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής υποβάλλεται στην κατά περίπτωση αρμόδια Υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ, του
Υπ. Μακεδονίας - Θράκης ή του Υπ. Ναυτιλίας και Αιγαίου, προκειμένου να προωθηθεί η
προβλεπόμενη διαδικασία έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης για την ανακατασκευή του κτιρίου
(σύνταξη αιτιολογικής έκθεσης και υποβολή του θέματος με μέριμνα της Δ/νσης Αρχιτεκτονικής του
ΥΠΕΚΑ στο Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής για διατύπωση γνώμης – βλ. και περίπτωση Β.γ του
υπ’ αριθμ. 32326 / 20.9.2012 / Δ/νση Αρχιτεκτονικής / ΥΠΕΚΑ διευκρινιστικού εγγράφου για την
εφαρμογή διατάξεων του άρθρου 6 του ν.4067/12 που αναρτήθηκε στον ιστότοπο του ΥΠΕΚΑ την
21.09.2012)
παρ. 6β
Οι διατάξεις της παρ. 6.β εφαρμόζονται στην περίπτωση διατηρητέων κτιρίων / δομικών έργων (για τα
οποία δηλαδή έχει ήδη εκδοθεί η σχετική διοικητική πράξη χαρακτηρισμού) που καταρρέουν από
οποιοδήποτε αίτιο (φθορά του χρόνου, πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα, κατολίσθηση κλπ), ή βρίσκονται
σε κατάσταση ετοιμορροπίας και επιβάλλεται η μερική ή ολική κατεδάφισή τους σε εκτέλεση
πρωτοκόλλου επικινδύνου ετοιμορροπίας. Και για τις εν λόγω περιπτώσεις ισχύει η υποχρέωση
εφαρμογής της διαδικασίας της παρ. 2 του άρθρου 21 του Ν. 4030 /11 που αναφέρεται παραπάνω
(παρ. 6.α).
(Στην περίπτωση αυτή η ανακατασκευή γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Π.Δ/γματος της
15.4.1988 (ΦΕΚ 317 Δ΄/1988) μετά από έγκριση της μελέτης από το οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής
και έκδοση Άδειας Δόμησης (χωρίς να απαιτείται η έκδοση Υπουργικής Απόφασης).
παρ. 6α & 6β
Στον φάκελο για την ανακατασκευή του διατηρητέου κτιρίου θα πρέπει να περιέχονται κατ’ ελάχιστο τα
εξής στοιχεία :
1) αρχιτεκτονική μελέτη η οποία θα περιλαμβάνει λεπτομερή αποτύπωση, καθώς και φωτογραφική και
κάθε άλλη δυνατή τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης.
Οι εργασίες αποτύπωσης και τεκμηρίωσης προηγούνται υποχρεωτικά της υλοποίησης των μέτρων
που επιβάλλονται από τυχόν πρωτόκολλο ετοιμορροπίας για την μερική ή ολική κατεδάφιση του
κτιρίου, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
2) γνωμοδότηση του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής επί της πρότασης της αρχιτεκτονικής
μελέτης.
10
3) οι κατά περίπτωση απαιτούμενες γνωμοδοτήσεις ή εγκρίσεις άλλων Υπηρεσιών στο πλαίσιο
εφαρμογής της ισχύουσας πολεοδομικής, αρχαιολογικής (πχ κτίριο προγενέστερο των 100 ετών,
κτίριο χαρακτηρισμένο και ως νεώτερο μνημείο, εντός ορίων αρχαιολογικού χώρου, πλησίον αρχαίου
η νεωτέρου μνημείου) και λοιπής νομοθεσίας και νομολογίας.
Εξυπακούεται ότι στις περιπτώσεις επεμβάσεων πέραν της ανακατασκευής, όπως διαφοροποίησης
της μορφής του κελύφους ή των όψεων του προστατευομένου αντικειμένου, κατασκευής νέου
φέροντος οργανισμού από οπλισμένο σκυρόδεμα, προσθηκών ή κατασκευής νέων κτιρίων σε ακίνητα
στα οποία υπάρχουν διατηρητέα κτίρια, τηρείται πάντοτε η διαδικασία καθορισμού συμπληρωματικών
όρων και περιορισμών δόμησης της παρ. 3.γ του άρθρου 6 του Ν. 4067/2012 με έκδοση Υπουργικής
Απόφασης.
Άρθρο 8
Ειδικές περιπτώσεις
παρ. 1
Ως εκτάσεις για τις οποίες εγκρίθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο και απεικονίζονται σε αυτό «οι γραμμές των
ορίων τους» κατά τα παραπάνω, νοούνται αυτές που ενέπιπταν σε θεσμικό πλαίσιο που καθόριζε
πολεοδόμηση σε συγκεκριμένη επιφάνεια, όπως π.χ. οι εκτάσεις οικιστικών διανομών στεγαστικής
αποκατάστασης από κρατικούς φορείς (αρθρ. 37 Ν. 1337/83), οι εκτάσεις συνοικισμών και
συνεταιρισμών (αρθρ. 7 Ν.Δ. 17.7.1923, άρθρο 21 παρ. 6 και άρθρο 28 παρ. 1 ΓΟΚ/29, Ν.Δ.
690/1948) και οι εκτάσεις ιδιωτικής πολεοδόμησης – οργανωμένης δόμησης (Α.Ν. 625/1968 και
Κεφαλαίου Δ’ ΓΟΚ/1973).
παρ. 2
Διευκρινίζεται ότι η εν λόγω παράγραφος αναφέρεται σε ιδιοκτησίες που έχουν δημιουργηθεί μέχρι τη
δημοσίευση του Ν. 1577/85.
παρ. 4
Διευκρινίζεται ότι η εν λόγω παράγραφος αναφέρεται σε οικόπεδα που έχουν παραχωρηθεί από το
κράτος μέχρι τη δημοσίευση του Ν. 1577/85.
Άρθρο 10
Κίνητρα για την περιβαλλοντική αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε
πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές
Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται για τις άδειες δόμησης που εκδίδονται μετά την ισχύ του νόμου και δεν
αφορά υφιστάμενες οικοδομές των οποίων έχει λήξει η οικοδομική άδεια. Για οικοδομικές άδειες που
βρίσκονται σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, εφαρμόζεται το άρθρο 34 του νόμου. Η
εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου αφορά σε οικόπεδα άρτια κατά κανόνα, αυτοτελή ή
δημιουργούμενα εκ συνενώσεως που εμπίπτουν στις περιοχές της παραγράφου 1 του άρθρου.
Σημειώνεται ότι για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, δεν αποτελεί προϋπόθεση η έκδοση του
Π.Δ/τος της παρ. 2. Για τη διευκόλυνση των ιδιωτών μελετητών, για τον υπολογισμό των
πολεοδομικών μεγεθών σε εφαρμογή του άρθρου 10, την ηλεκτρονική μορφή της παρούσας που είναι
ανηρτημένη στον ιστότοπο του ΥΠΕΚΑ (www.ypeka.gr) συνοδεύει πίνακας Excel. Ειδικότερα
διευκρινίζονται τα παρακάτω:
παρ. 1β & παρ. 1δ
Η απόσυρση κτιρίου για την εφαρμογή του άρθρου 10 βεβαιώνεται κατά την αίτηση έγκρισης άδειας
δόμησης με την προσκόμιση άδειας κατεδάφισης που έχει εκδοθεί μετά την εφαρμογή του ν.4067 και
την τεχνική έκθεση της άδειας κατεδάφισης, στην οποία συμπεριλαμβάνεται ο χαρακτηρισμός της
ενεργειακής κατηγορίας του κτιρίων που αποσύρονται και το συνολικό εμβαδόν που έχουν άνω του
διαμορφωμένου εδάφους, ισόγειο, α’ όροφος κλπ. ανεξάρτητα χρήσης.
Η επιφάνεια που αποδίδεται σε κοινή χρήση έχει τη μορφή διαπλάτυνσης κοινόχρηστου χώρου μέσα
από την εγκεκριμένη ρυμοτομική γραμμή και προς την πλευρά του ακινήτου.
11
Στον χώρο που αποδίδεται σε κοινή χρήση επιτρέπονται διαμορφώσεις για την είσοδο στην ιδιοκτησία
αυτοκινήτων και πεζών. Ο εν λόγω παραχωρημένος σε δημόσια χρήση χώρος εξομοιούται με
κοινόχρηστο χώρο της πόλης για την εφαρμογή του άρθρου 16 του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση
που η παραχωρούμενη επιφάνεια δεν επαρκεί για να αποδοθεί σε όλο το μήκος του προσώπου του
οικοπέδου με ελάχιστο βάθος 1,5 μ., η μία πλευρά της ταυτίζεται κατ’ ελάχιστο με το 1/3 του μήκους
του προσώπου του οικοπέδου έτσι ώστε το βάθος της να είναι μικρότερο του μήκους της.
παρ. 1ζ
Στην περίπτωση αρτίων κατά κανόνα οικοπέδων εμβαδού τουλάχιστον 4.000 τ.μ. για τα οποία
εφαρμόζεται η εν λόγω διάταξη, η αύξηση της επιτρεπόμενης δόμησης υπολογίζεται επί του συνολικού
εμβαδού του οικοπέδου. Το σύνολο δε του ακαλύπτου χώρου που προκύπτει από την εφαρμογή της
διάταξης αποδίδεται όλο σε κοινή χρήση.
παρ. 1η
Προϋπόθεση για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης για την υλοποίηση μελέτης που έχει
βραβευτεί σε αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, είναι ο διαγωνισμός να έχει διενεργηθεί με βάση το πλαίσιο
διενέργειας αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και γενικά των διαγωνισμών μελετών με απονομή βραβείων,
για μελέτες ή για σχέδια ιδεών κάθε αξιόλογου τεχνικού έργου του Δημοσίου ή των Νομικών
προσώπων της παρ. 9 του άρθρου 1 του ν. 3316/2005, όπως εκάστοτε ισχύει.
παρ. 1α, παρ. 1β, παρ. 1γ & παρ. 1δ (σε συνδυασμό με το άρθρο 17 παρ. 2α)
Η φύτευση του ακαλύπτου χώρου κατά τα 2/3 εφαρμόζεται επί του εμβαδού του ακαλύπτου χώρου
που προκύπτει είτε μετά την παραχώρηση τμήματος του οικοπέδου σε κοινή χρήση, είτε μετά από
προσαύξηση που προκύπτει από τη μείωση της κάλυψης του πραγματοποιούμενου κτιρίου ή μετά
από συνδυασμό και των δύο περιπτώσεων.
παρ. 2 & παρ. 3
Η συμβολαιογραφική πράξη απόδοσης σε κοινή χρήση καταρτίζεται και μεταγράφεται με μέριμνα του
ιδιοκτήτη, κατ’ αναλογία της διαδικασίας των ρυμοτομούμενων τμημάτων του οικοπέδου σύμφωνα με
την Εγκ. 25/87 του ΥΠΕΧΩΔΕ. Η παραχωρούμενη σε κοινή χρήση επιφάνεια διατηρεί εφεξής το
δημόσιο κοινόχρηστο χαρακτήρα της. Αντιστοίχως, τα πολεοδομικά κίνητρα και τα εξ αυτών
απορρέοντα δικαιώματα που παρέχονται στο αρχικό οικόπεδο (δηλ. πριν την απόδοση σε κοινή χρήση
τμήματος αυτού) παραμένουν εσαεί στο απομειωμένου εμβαδού οικόπεδο, μετά την απόδοση σε κοινή
χρήση τμήματος αυτού. Για τον υπολογισμό των πολεοδομικών μεγεθών λαμβάνεται υπ’ όψη η αρχική
- προ της απόδοσης σε κοινή χρήση - έκταση του οικοπέδου και ο εκάστοτε ισχύων Σ.Δ. της περιοχής.
12
Η χρήση του παραχωρημένου χώρου είναι αυτή που περιοριστικά αναφέρεται στην παρ. 3 του
παρόντος. Η διαμόρφωση, συντήρηση και λειτουργία του βαρύνει το Δήμο. Όλα τα ανωτέρω
περιγράφονται αναλυτικά στην συμβολαιογραφική πράξη απόδοσης σε κοινή χρήση.
Μετά την έκδοση της άδειας δόμησης, η Υπηρεσία Δόμησης διαβιβάζει αντίγραφο της άδειας δόμησης
και της συμβολαιογραφικής πράξης στην αρμόδια Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου προκειμένου να
επιληφθεί των αναφερόμενων στην παρ. 3.
Άρθρο 11
Συντελεστής δόμησης
παρ. 6α
Διευκρινίζεται ότι ελεύθερα φέροντα ή μη στοιχεία (π.χ. υποστύλωμα, τοιχίο, τοίχος, κλπ) που ορίζουν
το περίγραμμα του ανοικτού ημιυπαίθριου χώρου και δεν περιλαμβάνονται στο περίγραμμα των
κλειστών χώρων του κτιρίου, δεν προσμετρούνται στον Σ.Δ.
παρ. 6β
Τα κτίρια αμιγούς χρήσης στάθμευσης αυτοκινήτων, ελέγχονται ως προς τη θέση τους στο οικόπεδο,
το ποσοστό κάλυψής τους, το ύψος τους και τον πραγματοποιούμενο όγκο τους, ενώ δεν
προσμετρούνται στην εκμετάλλευση του οικοπέδου (Σ.Δ.). Ο ισχύων Σ.Δ. της περιοχής
χρησιμοποιείται μόνον για τον υπολογισμό του Σ.Ο. του οικοπέδου.
παρ. 6δ
Για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου διευκρινίζεται ότι στα 25 τ.μ. ανά όροφο
συμπεριλαμβάνονται : η καθαρή επιφάνεια της κλίμακας, το φανάρι της κλίμακας, το φρεάτιο του
ανελκυστήρα και τα περιμετρικά τοιχία που το ορίζουν, καθώς και η συνολική επιφάνεια που
προκύπτει από το πλατύσκαλο έμπροσθεν της κλίμακας (πλάτους τουλάχιστον ίσου με αυτήν) και του
ανελκυστήρα (πλάτους τουλάχιστον 1,50 μ.) σε οριζόντια προβολή. Στα 25 τ.μ. περιλαμβάνονται
επίσης και τμήματα του φέροντος οργανισμού του κτιρίου που τυχόν εισέχουν στο χώρο του
κλιμακοστασίου (όπως π.χ. τμήματα υποστυλωμάτων ή τοιχίων με πλάτος μεγαλύτερο του πλάτους
του τοίχου που περιβάλλει το κλιμακοστάσιο).
Οι διάδρομοι που οδηγούν σε επιμέρους ιδιοκτησίες και βρίσκονται σε συνέχεια του πλατύσκαλου της
κλίμακας ή του ανελκυστήρα δεν συμπεριλαμβάνονται στην έννοια του κοινόχρηστου κλιμακοστασίου.
Στο επίπεδο της εισόδου κτιρίων με κύρια χρήση κατοικίας, η ανωτέρω επιφάνεια προσαυξάνεται έως
τα 40 τ.μ για τη δημιουργία ευρύχωρης εισόδου στο κτίριο ως και αποθήκης στην περίπτωση κτιρίου
σε PILOTIS.
Η διάταξη της παρ. 6δ εφαρμόζεται μόνον για τα κλιμακοστάσια που είναι υποχρεωτικά από τον
Κτιριοδομικό Κανονισμό.
Σε περίπτωση κτιρίου το οποίο έχει τόσο κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο όσο και εσωτερική κλίμακα σε
αυτοτελή ανεξάρτητη ιδιοκτησία του (π.χ. πολυώροφο κτίριο με μεζονέτα), δεν προσμετρούνται στη
δόμηση μόνον τα τετραγωνικά του κοινόχρηστου κλιμακοστασίου.
Ενδεικτικά παραδείγματα κλιμακοστασίων
13
παρ. 6ε
Η περίπτωση αφορά κυρίως συγκροτήματα αυτοτελών ανεξάρτητων ιδιοκτησιών (π.χ μεζονέτες εν
σειρά οι οποίες δεν διαθέτουν κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο και έχουν ανεξάρτητη είσοδο με εσωτερική
σκάλα επικοινωνίας των ορόφων τους) και αποκλειστικά την επιφάνεια της εσωτερικής τους κλίμακας
συνολικού εμβαδού έως 12 τ.μ. Η εφαρμογή της παρούσας δεν συναρτάται με την πιθανή πρόβλεψη
ανελκυστήρα της παρ. κζ του παρόντος άρθρου.
παρ. 6στ
Στην περίπτωση που υπάρχει εσωτερική κλίμακα για την επικοινωνία των ορόφων (κοινόχρηστη ή όχι)
αυτή προσμετράται στον σ.δ, εφ’ όσον αφαιρούνται οι εξωτερικές ανοικτές κλίμακες.
Σε περίπτωση που κατασκευάζονται σε οικόπεδο περισσότερα του ενός κτίρια, δεν προσμετρώνται
στη δόμηση έως και δύο ανοιχτά κλιμακοστάσια για κάθε κτίριο.
παρ. 6η & 6κθ
Δεν προσμετράται στη δόμηση το άνοιγμα σε κάθε πλάκα δαπέδου των κατακορύφων αγωγών
εμβαδού τουλάχιστον 0,50τ.μ, εξυπηρέτησης μηχανολογικών εγκαταστάσεων του κτιρίου.
Ως διαμπερές άνοιγμα νοείται το άνοιγμα που διαπερνά το κέλυφος του κτιρίου όπως αυτό ορίζεται
από τα εξωτερικά φέροντα στοιχεία του, τα εξωτερικά στοιχεία πλήρωσης του φέροντα οργανισμού και
τη στέγη.
Δεν προσμετράται στη δόμηση το άνοιγμα σε κάθε πλάκα δαπέδου όλων των διαμπερών ανοιγμάτων,
ανεξαρτήτως διαστάσεων μορφής και επιφάνειας, καθέτων, οριζοντίων ή με τεθλαμένες ή με καμπύλες
διαδρομές. Όταν λειτουργικοί χώροι του κτιρίου κύριας ή βοηθητικής χρήσης (διάδρομοι κυκλοφορίας,
κλιμακοστάσια, καθιστικά κ.ά.) ταυτίζονται με το διαμπερές άνοιγμα ή τμήμα αυτού τότε η επιφάνεια
αυτή προσμετράται στο Σ.Δ. Από τα διαμπερή ανοίγματα δεν αποκτούν προϋποθέσεις φυσικού
φωτισμού οι χώροι κύριας χρήσης, εκτός αν πρόκειται για εσωτερικό αίθριο. Τα διαμπερή ανοίγματα
δεν κλείνουν με οποιονδήποτε τρόπο.
παρ. 6θ
Δεν προσμετρώνται στη δόμηση όλοι οι υπόγειοι όροφοι στάθμευσης αυτοκινήτων .
παρ. 6ι
Δεν προσμετράται στη δόμηση σε κτίριο κατοικίας, ένας υπόγειος όροφος αποθηκών ίσος με την
κάλυψη του κτιρίου. Οι αποθήκες που εξυπηρετούν την ανωδομή κατοικίας μπορεί να μοιράζονται σε
περισσότερους του ενός υπογείους ορόφους αρκεί το άθροισμά τους να είναι ίσο με την κάλυψη του
κτιρίου.
Δεν προσμετράται στη δόμηση το 50% του υπογείου κατοικίας που λειτουργεί ως προσάρτημα της
κατοικίας χωρίς να καλύπτει προϋποθέσεις φυσικού φωτισμού και αερισμού. Στον υπολογισμό αυτό
συμπεριλαμβάνονται και τυχόν βοηθητικοί χώροι για την εξυπηρέτηση του υπογείου της κατοικίας
(χώρος υγιεινής, διάδρομοι, κλιμακοστάσιο κλπ). Δεν συμπεριλαμβάνονται και δεν προσμετρώνται στη
δόμηση τυχόν αποθήκες που βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο υπογείου. Σε περίπτωση που δεν
πραγματοποιείται δεύτερος υπόγειος όροφος, το λεβητοστάσιο και η αποθήκη του επιτρέπεται να
βρίσκεται κατ’ επέκταση του υπόγειου χώρου κύριας χρήσης της κατοικίας αρκεί να αποτελεί
ανεξάρτητο πυροδιαμέρισμα και να έχει έξοδο προς ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ανεξάρτητη του
υπολοίπου χώρου υπογείου. Η έννοια του υπογείου νοείται όπως αναφέρεται στην παρ. 87 του
άρθρου 2 και με την επιφύλαξη ανωτέρω στην παρούσα εγκύκλιο.
παρ. 6ια
Δεν προσμετράται στη δόμηση σε κτίριο μικτής χρήσης το 50% του υπογείου που έχει χρήση την
ειδική χρήση του ισογείου χωρίς προϋποθέσεις φυσικού φωτισμού ή αερισμού. Για παράδειγμα, ένα
εστιατόριο που καταλαμβάνει όλο τον ισόγειο όροφο, μπορεί να έχει χώρους υπογείου κατά το 50%
της κάτοψής του, όπως μαγειρεία, wc, χώρο λειτουργίας εστιατορίου. Το υπόλοιπο υπόγειο διατίθεται
για αποθήκες του εστιατορίου.
Ομοίως ισχύει και για τμήμα ισογείου ειδικής χρήσης, όπου το υπόγειο που αντιστοιχεί στην κάτοψη
14
ισογείου λειτουργεί κατά το 50% με τη χρήση ισογείου και το υπόλοιπο 50% διατίθεται για αποθήκες
της ειδικής χρήσης. Το τμήμα ισογείου που είναι κατοικία αντιμετωπίζεται σύμφωνα με την παράγραφο
6ι.
Κάτω από τον όροφο υπογείου ειδικής χρήσης μπορεί να υφίσταται υπόγειος όροφος αποθηκών με
επιφάνεια ίση με αυτήν της κάλυψης για την εξυπηρέτηση των κατοικιών της ανωδομής. Το σύνολο
των υπογείων αποθηκών κτιρίου μικτής χρήσης που εξυπηρετούν κατοικίες, δεν μπορούν να
υπερβαίνουν την κάλυψη του κτιρίου.
Δεδομένου ότι ένα κτίριο μικτής χρήσης μπορεί να είναι και ειδικό κτίριο, η παρούσα παράγραφος
ισχύει ομοίως και σε ειδικά κτίρια.
παρ. 6ιβ
Στα ειδικά κτίρια δεν προσμετράται ένας υπόγειος όροφος επιφανείας ίσης με εκείνη που
καταλαμβάνει το κτίριο για βοηθητική χρήση. Επίσης δεν προσμετράται ο πρώτος υπόγειος όροφος με
κύρια χρήση για τις κατηγορίες κτιρίων που αναφέρονται, ανεξάρτητα εκπλήρωσης των
προϋποθέσεων φυσικού φωτισμού και αερισμού.
παρ. 6ιζ (σε συνδυασμό με το άρθρο 11 παρ. 3 & με το άρθρο 12 παρ. 2)
Διακρίνονται δύο περιπτώσεις :
α) Σε περίπτωση που έχει συσταθεί κάθετη ιδιοκτησία και οι οικοδομές των συνιδιοκτητών απέχουν
μεταξύ τους την προβλεπόμενη από τον παρόντα νόμο απόσταση, τότε το ποσοστό του ελευθέρου
χώρου pilotis ελέγχεται για κάθε οικοδομή ξεχωριστά.
β) Σε περίπτωση που οι οικοδομές εφάπτονται στο καθορισμένο κοινό όριο της κάθετης
συνιδιοκτησίας, τότε το ποσοστό του ελευθέρου χώρου pilotis ελέγχεται επί του ενιαίου πλέον κτιρίου
των συνιδιοκτητών.
παρ. 6ιθ
Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται σε νέα κτίρια στα οποία το πάχος της θερμομόνωσης το οποίο προκύπτει
από τις ισχύουσες διατάξεις και υπερβαίνει τα έξι (6) εκατοστά δεν προσμετράται στο συντελεστή
δόμησης το πέραν των 6 εκατοστών και αιτιολογείται από αντίστοιχη μελέτη
παρ. 6κ
Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται σε υφιστάμενα κτίρια που έχουν μελετηθεί με προγενέστερους του ν.
4067/12 κανονισμούς, τα οποία αναβαθμίζονται ενεργειακά με προσθήκη εξωτερικής θερμομόνωσης
κ.λ.π. Δεν προσμετρούνται στη δόμηση οι ανωτέρω προσθήκες για διάσταση αυτών μέχρι 15 εκ. και οι
εν λόγω επιφάνειες μπορούν να εισχωρούν στους υποχρεωτικούς ακάλυπτους χώρους.
παρ. 6κβ
Η διάταξη εφαρμόζεται σε νέες κατασκευές για τις οποίες προβλέπεται περιμετρική φέρουσα
τοιχοποιία ή περιμετρικός φέρων οργανισμός και τοίχοι πλήρωσής του από τα αναφερόμενα υλικά.
Σε περίπτωση προσθήκης σε υφιστάμενη οικοδομή με φέρουσα τοιχοποιία κατά τα ανωτέρω, η
φέρουσα τοιχοποιία του υφισταμένου κτιρίου προσμετράται στο συντελεστή δόμησης.
παρ. 6κγ (σε συνδυασμό με το άρθρο 17 παρ. 4 & παρ. 8)
Δεν προσμετράται στη δόμηση η επιφάνεια στεγασμένης πλατφόρμας (ανελκυστήρα) οχημάτων έως
και 25τ.μ., η οποία μπορεί να κατασκευάζεται μέσα στους υποχρεωτικά ακαλύπτους χώρους του
οικοπέδου εκτός του προκηπίου (πρασιάς) με τις προϋποθέσεις του άρθρου 17.
παρ. 6κδ
Τα υπόσκαφα κτίρια με τις προϋποθέσεις που αναλύονται στην παρούσα διάταξη προσμετρούνται στη
δόμηση κατά τα αναφερόμενα ποσοστά της επιφάνειάς τους και ανάλογα με τη χρήση τους και
μελετώνται με τις προϋποθέσεις που αναλύονται στην παρούσα διάταξη και βασικό κριτήριο ένταξής
τους στο περιβάλλον, αυτό της επαναφοράς του εδάφους στην αρχική του μορφή. Έχουν μία μόνο
όψη επιφάνειας επίπεδης ή αποτελούμενης από επιμέρους συνεχόμενες επίπεδες επιφάνειες ή
15
καμπύλες, ύψους ενός ορόφου. Το άθροισμα του μήκους των κατακόρυφων διόδων για επικοινωνία με
τον περιβάλλοντα χώρο ή ανοιγμάτων για φωτισμό και αερισμό του υποκείμενου χώρου, μπορεί να
είναι μικρότερο ή ίσο με το μήκος του περιγράμματος του κτιρίου, το δε μέγιστο πλάτος τους είναι
2.00μ. Τα υπόσκαφα κτίρια εξασφαλίζουν επαρκή φυσικό φωτισμό και αερισμό με τις διόδους αυτές, το
μέγεθος των οποίων συσχετίζεται με την ανωτέρω ανάγκη και αξιολογείται από το Συμβούλιο
Αρχιτεκτονικής. Δεν επιτρέπεται η κατασκευή περιμετρικής διόδου στο υπόσκαφο κτίριο.
Ενδεικτικό Υπόσκαφο Κτίριο
παρ. 6κζ
Δεν προσμετράται στη δόμηση η επιφάνεια φρεατίου 1,60Χ1.90μ. σε κτίρια, που προορίζεται για
κατασκευή ανελκυστήρα για εμποδιζόμενα άτομα, όταν δεν υπάρχει απαίτηση κατασκευής του. Εάν η
επιφάνεια αυτή είναι εξ’ αρχής ανοιχτή στο δάπεδο του ορόφου, για λόγους ασφαλείας κατασκευάζεται
είτε περιμετρική τοιχοποιία, είτε δάπεδο σε συνέχεια του δαπέδου του ορόφου που μπορεί να
αφαιρεθεί όταν χρησιμοποιηθεί το άνοιγμα για το σκοπό αυτό. Εάν η επιφάνεια κατασκευαστεί ενιαία
χωρίς φρεάτιο, η στατική μελέτη πρέπει να προβλέπει την ασφαλή καθαίρεση του τμήματος της
επιφάνειας που αντιστοιχεί στο μελλοντικό φρεάτιο, όταν αυτό διανοιχτεί.
16
Άρθρο 12
Ποσοστό κάλυψης
παρ. 1α
Το ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 60% της επιφάνειάς του. Κατ’
εξαίρεση, επιτρέπεται η πραγματοποίηση ποσοστού κάλυψης έως 70% προκειμένου να εξασφαλιστεί
καλυπτόμενη επιφάνεια κτιρίου μέχρι 120 τ.μ.
παρ. 1δ (σε συνδυασμό με το άρθρο 17 παρ. 2γ)
Τα αίθρια συμμετέχουν στον υπολογισμό του υποχρεωτικού ακαλύπτου αρκεί να επικοινωνούν με τα
υπόλοιπα τμήματα που συμμετέχουν στον υπολογισμό αυτό μέσω κοινόχρηστου χώρου της
οικοδομής.
παρ. 4α
Οι επιφάνειες των ορθών προβολών σε οριζόντιο επίπεδο των τμημάτων (α,β,γ,δ,α) και (α’,β’,γ’,δ’,α’)
του ακαλύπτου χώρου που εισέχουν στο κτίριο, δεν προσμετρούνται στην επιτρεπόμενη κάλυψη του
οικοπέδου ανεξάρτητα από το πλάτος και το βάθος τους, ακόμη και αν περιλαμβάνουν φέροντα
στοιχεία.
Άρθρο 13
Συντελεστής όγκου
παρ. 2 (σε συνδυασμό με το άρθρο 11 παρ. 6ιζ)
Ο κλειστός χώρος της pilotis προσμετράται στον όγκο του κτιρίου.
17
Άρθρο 14
Θέση κτιρίου
Ενδεικτικά Παραδείγματα για θέση νέου κτιρίου
Παράδειγμα 1
18
Παράδειγμα 2
Όπου στο παρόν άρθρο γίνεται αναφορά σε απόσταση Δ ή δ, εννοείται η υποχρεωτική απόσταση του
νέου κτιρίου από το όριο της ιδιοκτησίας στην οποία θα ανεγερθεί.
19
παρ. 1γ
Για την εφαρμογή του εδαφίου (γ), διευκρινίζεται ότι στην έννοια του «κτιρίου που εφάπτεται στο όριο»
δεν μπορεί να συμπεριληφθούν ο ενιαίος χώρος στάθμευσης του άρθρου 11 παρ. 6 ιγ καθώς και όλες
οι κατασκευές του άρθρου 17.
παρ. 1στ
Σε περίπτωση που υπάρχει υποχρέωση ακάλυπτου χώρου και από τα δύο πλάγια όρια, το κτίριο
τοποθετείται με πλάτος 9 μ. ισομοιράζοντας τους υποχρεωτικούς ακάλυπτους χώρους από τα δύο
πλάγια όριά του και με ελάχιστη διάσταση αυτών τουλάχιστον 1 μέτρου. Στην περίπτωση που το
άθροισμα των δύο πλαγίων αποστάσεων είναι μικρότερο των 2 μ. τότε το κτίριο τοποθετείται σε επαφή
με το ένα όριο και απέχει το σύνολο της απόστασης από το άλλο όριο.
παρ. 1η (σε συνδυασμό με το άρθρο 1 παρ. 3ι)
Για την εφαρμογή του εδαφίου (η) σε υφιστάμενους οικισμούς χωρίς εγκεκριμένο σχέδιο, διευκρινίζεται
ότι η απόσταση Δ ή δ ορίζεται σε 2,50 μ., εκτός εάν από ειδικά διατάγματα προστασίας παραδοσιακών
οικισμών ορίζεται διαφορετικά.
παρ. 3
Το ελάχιστο πλάτος του κατακόρυφου διαμπερούς ανοίγματος φωταγωγού του κτιρίου μέσω του
οποίου μπορεί να πληρούνται οι προϋποθέσεις φυσικού φωτισμού και αερισμού ενός κλιμακοστασίου,
είναι το οριζόμενο από τον Κτιριοδομικό Κανονισμό, ήτοι 1.20 μ.
Άρθρο 15
Ύψος κτιρίου – αφετηρία μέτρησης υψών – πλάτος δρόμου
παρ. 1
Για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, η διάταξη «για συντελεστή δόμησης έως …» νοείται ως
«για συντελεστή δόμησης έως και …»
παρ. 4
Η εν λόγω παράγραφος αποσκοπεί στην προσαρμογή της μελέτης του κτιρίου στο φυσικό έδαφος του
ακινήτου και όχι το αντίστροφο, με στόχο τη μικρότερη δυνατή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος.
Η παράγραφος 4 αναφέρεται στη διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου του κτιρίου και δεν αφορά στις
απαιτούμενες εκσκαφές για την κατασκευή του.
Η τροποποίηση της φυσικής στάθμης του εδάφους με δημιουργία τεχνητής στάθμης εδάφους μέχρι
ένα μέτρο πάνω ή κάτω από το φυσικό έδαφος, επιτρέπεται σε όλες τις αρχιτεκτονικές μελέτες
διαμόρφωσης των ακαλύπτων χώρων του οικοπέδου. Υπέρβαση των ανωτέρω ορίων είναι δυνατή
μετά από έγκριση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής με βάση τεκμηριωμένη μελέτη της διαμόρφωσης του
περιβάλλοντος χώρου. Ειδικότερα, σε οικόπεδα με κλίση άνω του 20%, η εκσκαφή του ακαλύπτου
χώρου για υποβιβασμό της στάθμης του φυσικού εδάφους με σκοπό τη διαμόρφωση του
περιβάλλοντος χώρου, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα δύο μέτρα. Ο ανωτέρω περιορισμός δεν
αφορά το μέγεθος της επίχωσης η οποία επίσης εγκρίνεται από το οικείο ΣΑ, βάσει επαρκούς
τεκμηρίωσης για την ανάγκη πραγματοποίησής της.
Για τα κτίρια δημοσίου ενδιαφέροντος και σημασίας, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 παρ. 22 του
παρόντος νόμου, μπορεί να επιτρέπεται υπέρβαση των καθοριζόμενων ορίων εκσκαφών ή επιχώσεων
για οικόπεδα με κλίση άνω του 20%, ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
παρ. 5
Ενδεικτικές Περιπτώσεις Ιδεατού Στερεού
20
21
22
23
24
25
26
27
παρ. 6
28
Άρθρο 16
Λειτουργικά, ενεργειακά και διακοσμητικά στοιχεία στις όψεις του κτιρίου
παρ. 5α
Σε περίπτωση πανταχόθεν ελεύθερων κτιρίων ή γενικά κτιρίων που παρουσιάζουν περισσότερες της
μιας συνεχόμενες όψεις (πολυγωνική κάτοψη), ο έλεγχος εφαρμογής του ανώτατου ορίου επιφάνειας
κλειστών εξωστών που μπορούν να κατασκευαστούν σε αυτήν (ήτοι 20%), εξετάζεται σε κάθε όψη
ξεχωριστά. Σε περίπτωση καμπύλης κάτοψης οι προϋποθέσεις της διάταξης εξετάζονται στο
ανάπτυγμα της αντίστοιχης καμπύλης επιφάνειας της όψης.
29
παρ. 5δ
Οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονται
εντός των πλαγίων υποχρεωτικών
ακαλύπτων σε ύψος άνω των 3,00 μ.
Το ίδιο ελάχιστο ύψος τηρείται και σε
περίπτωση κλειστών εξωστών προς
τον πίσω υποχρεωτικό ακάλυπτο
χώρο του οικοπέδου, ενώ για το
προκήπιο δεν υπάρχει σχετική
δέσμευση με την προϋπόθεση ότι δεν
αναιρείται η έννοια του εξώστη. Κατά
συνέπεια, στην τελευταία περίπτωση,
θα πρέπει να υπάρχει κενό μεταξύ
της τελικής διαμορφωμένης στάθμης
του εδάφους και του κλειστού εξώστη.
Οι κλειστοί εξώστες επιτρέπονται
εντός των υποχρεωτικών ακαλύπτων
σε πλάτος μέχρι ¼ Δ ή ¼ δ και
μέγιστη διάσταση 0,80 μ.
Ενδεικτικά παραδείγματα κατασκευής
κλειστών εξωστών (ΕΡΚΕΡ) –
Υπολογισμός του 20%
30
παρ. 5ε
Ανοικτοί εξώστες δεν μπορούν να κατασκευάζονται σε προέκταση των κλειστών εξωστών σε σχέση με
τον όγκο του κτιρίου. Είναι δυνατή όμως η κατασκευή ανοικτών εξωστών δίπλα (σε επαφή ή σε
απόσταση) από κλειστό εξώστη.
31
Ενδεικτικά παραδείγματα κλειστού εξώστη (ΕΡΚΕΡ) με συνεχόμενο ανοικτό εξώστη
32
παρ. 6 (σε συνδυασμό με την παρ. 3)
Οι περιορισμοί της παρ. 3 του άρθρου 16 σε σχέση με το πλάτος των εξωστών ισχύουν και στην
περίπτωση πεζοδρόμων ή δρόμων ήπιας κυκλοφορίας της παρ. 6
Άρθρο 17
Κατασκευές και φυτεύσεις στους ακαλύπτους χώρους και περιφράξεις
παρ. 2α
Στην περίπτωση που δημιουργούνται υπαίθριοι χώροι στάθμευσης με μέγιστη επιτρεπόμενη επιφάνεια
έως 10 % της επιτρεπομένης κάλυψης, τότε ο υπολογισμό των 2/3 της υποχρεωτικής φύτευσης
λαμβάνεται επί του απομειούμενου κατά τα ανωτέρω υποχρεωτικά ακαλύπτου χώρου του οικοπέδου.
παρ. 2γ & παρ. 2δ
Κάθε ασκεπής επιφάνεια που φυτεύεται σε ελάχιστο πάχος εδάφους 40 εκατοστών πάνω από την
πλάκα υπογείου, συμμετέχει στον υπολογισμό της απαιτούμενης φύτευσης. Όσον αφορά στα
κατακόρυφα διαμπερή ανοίγματα με οποιεσδήποτε διαστάσεις που φυτεύονται στο επίπεδο εδάφους,
σημειώνεται ότι συμμετέχουν στον υπολογισμό της φύτευσης, έστω και αν δεν πληρούν τις
προϋποθέσεις του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου που προβλέπονται στην παρ. 1 δ του άρθρου 12.
Έτσι, η επιφάνεια φύτευσης μπορεί να διανέμεται και σε εκτός των υποχρεωτικών ακαλύπτων,
ακάλυπτους χώρους στο εσωτερικό του κτιρίου.
Οι επιφάνειες εδάφους που συμμετέχουν στη φύτευση δεν μπορεί να επιστρώνονται με διάτρητες
πλάκες ή να χρησιμεύουν για τη διέλευση οχημάτων.
παρ. 3α
βλ. διευκρινίσεις του άρθρου 15 παρ. 4
παρ. 3β
Η επίχωση ή η προσπέλαση με γέφυρα στο κτίριο πρέπει να έχει τόσο πλάτος ώστε να εξυπηρετείται
η κίνηση πεζών και η πιθανή είσοδος - έξοδος οχημάτων σε αυτό. Οι ανωτέρω διαμορφώσεις δεν
πρέπει να προκαλούν σημαντική αλλοίωση του φυσικού εδάφους.
παρ. 3γ
Η παράγραφος εφαρμόζεται ανεξάρτητα από τους περιορισμούς της παραγράφου α, δεδομένου ότι οι
κατασκευές που περιγράφονται αποτελούν σημειακές παρεμβάσεις στη διαμόρφωση του
περιβάλλοντος χώρου για τη λειτουργική εξυπηρέτηση του κτιρίου.
Οι εν λόγω κατασκευές δεν αποτελούν αφετηρία μέτρησης του πραγματοποιούμενου ύψους του
κτιρίου, όπως π.χ. ράμπα αυτοκινήτων, cour anglaise, κ.λ.π.
παρ. 4
Όσες από τις κατασκευές του άρθρου 16 και του άρθρου 17 επιτρέπονται μέσα στις αποστάσεις Δ ή δ,
επιτρέπονται και μέσα στις αποστάσεις που αφήνονται λόγω της εφαρμογής της παρ. 1 στ του άρθρου
14 του παρόντος νόμου.
παρ. 6α
Στα δίκτυα για την εξυπηρέτηση του κτιρίου που επιτρέπονται κάτω από τους ακαλύπτους χώρους του
οικοπέδου συμπεριλαμβάνονται και οι εγκαταστάσεις γεωθερμίας.
παρ. 6β (σε συνδυασμό με την παρ. 8Α)
Δεν επιτρέπεται η επέκταση υπογείων στο προκήπιο (πρασιά).
33
παρ. 6β
Οι επεκτάσεις υπογείων χώρων γίνονται αποκλειστικά με βοηθητικές χρήσεις που περιγράφονται στο
άρθρο 11. Στην επέκταση υπογείων μπορούν να περιλαμβάνονται θέσεις στάθμευσης, αποθήκες
κατοικίας, αποθήκες ειδικών χρήσεων, λεβητοστάσια και μηχανοστάσια, μηχανολογικές εγκαταστάσεις
απαραίτητες για τη λειτουργία του ενεργειακού σχεδιασμού του κτιρίου, για τη διαχείριση και
εξοικονόμιση νερού, ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ, υδατοδεξαμενές ή δεξαμενές συλλογής λυμάτων ή πισίνας.
Τυχόν κύριες χρήσεις που χωροθετούνται σε υπόγειο χώρο του κτιρίου εμπίπτουν στο περίγραμμα
του, αποτελούν λειτουργικό προσάρτημα του και δεν μπορούν να βρίσκονται στην εκτός
περιγράμματος του κτιρίου επέκταση.
Επισημαίνεται η υποχρέωση για φύτευση με ελάχιστο πάχος εδάφους 40εκ. πάνω από το χώρο της
επέκτασης του υπογείου.
παρ. 7στ
Η επιλογή της θέσης της δεξαμενής αερίου καυσίμου γίνεται υπέργεια ή υπόγεια σύμφωνα με τους
ισχύοντες ειδικούς κανονισμούς.
παρ. 7ιβ
Το σύνολο της διάταξης αφορά σε πρατήρια καυσίμων.
παρ. 8Α
Η παρούσα παράγραφος ισχύει με την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 22 του Κτιριοδομικού
Κανονισμού (Απόφ. 3046/89 ΦΕΚ 59 Δ’) για τα οικόπεδα με πρόσωπο στο βασικό οδικό δίκτυο.
παρ. 8Αζ
Επιτρέπεται η κατασκευή κλειστού χώρου στάθμευσης σε οικόπεδα με κλίση άνω του 20% στην
πρασιά, αρκεί η στέγαση της πλάκας οροφής να γίνεται με φυτεμένη επιφάνεια. Η φυτεμένη επιφάνεια
δεν έχει περιορισμό ελαχίστου πάχους εδάφους. Σε περίπτωση όμως που το πάχος εδάφους είναι
μικρότερο των 40 εκατοστών τότε η φυτεμένη επιφάνεια δεν συμμετέχει στον υπολογισμό της
απαιτούμενης φύτευσης. Οι συγκεκριμένες διαμορφώσεις δεν μπορούν να αναπτύσσονται σε όλο το
πρόσωπο του οικοπέδου και καταλαμβάνουν μέγιστο πλάτος που αντιστοιχεί σε χώρο στάθμευσης το
πολύ δύο αυτοκινήτων.
Άρθρο 18
Φυτεμένα δώματα
Στον παρόν άρθρο καθορίζονται οι όροι και προϋποθέσεις κατασκευής φυτεμένων επιφανειών σε νέα
και υφιστάμενα κτίρια.
Για την κατασκευή φυτεμένων επιφανειών στα δώματα, στις στέγες και στους υπαίθριους χώρους
κτιρίων που υλοποιούνται σε νέα κτίρια με άδειες δόμησης, ακολουθούνται οι καθοριζόμενες
διαδικασίες πληρότητας και ελέγχου του ν. 4030/2011 «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης,
ελέγχου κατασκευών και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ249/Α/25−11−11), όπως ισχύει, με την πρόσθετη
υποβολή Τεχνικής Έκθεσης Κατασκευής Φυτεμένης Επιφάνειας δώματος ή στέγης ή υπαίθριου
χώρου, το περιεχόμενο της οποίας καθορίζεται στο παράρτημα που συνοδεύει την υπ’ αριθμ. 911/9-12012 Υπουργική Απόφαση «Όροι, προϋποθέσεις και διαδικασία κατασκευής φυτεμένων επιφανειών
σε δώματα, στέγες και υπαίθριους χώρους κτιρίων». (ΦΕΚ 14/Β/2012).
Για τα υφιστάμενα κτίρια, δεν απαιτείται άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας,
αλλά ακολουθείται η διαδικασία της προ 48 ωρών έγγραφης ενημέρωσης της παρ. 3 του άρθρου 4 του
παρόντος νόμου. Η ανωτέρω ενημέρωση θα συνοδεύεται από φάκελο δικαιολογητικών, το
περιεχόμενο του οποίου καθορίζεται στο άρθρο 2 παρ. 2 της υπ’ αριθμ. 911/9-1-2012 Υπουργικής
Απόφασης.
34
Άρθρο 19
Κατασκευές πάνω από το κτίριο
παρ. 2α (σε συνδυασμό με παρ. 2γ & άρθρο 35)
Από τον συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτουν τα εξής :
α) Εάν το δώμα του κτιρίου δεν είναι φυτεμένο κατά το άρθρο 18 του νόμου εξακολουθεί να ισχύει η
διάταξη περί μη προσμέτρησης στην δόμηση της απόληξης κλιμακοστασίου και φρεατίου ανελκυστήρα
μέγιστου ύψους έως και 2.40μ. από την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του δώματος του κτιρίου.
β) Σε περίπτωση δημιουργίας φυτεμένου δώματος τότε είναι δυνατή η κατασκευή χώρου κύριας
χρήσης σε αυτό σύμφωνα με τις προδιαγραφές της παρ. 2α η δε απόληξη κλιμακοστασίου μπορεί να
ακολουθήσει τα προβλεπόμενα στην παρ. 2γ, εφόσον κατασκευάζεται στάση ανελκυστήρα, με μέγιστο
εξωτερικό ύψος 3,80μ από την τελική επιφάνεια του δώματος (συμπεριλαμβανομένου και του πάχους
της φύτευσης).
παρ 2δ (σε συνδυασμό με το άρθρο 2 παρ. 5)
Όταν τα στηθαία και τα κιγκλιδώματα ασφαλείας τοποθετούνται στην άκρη της οριζόντιας προεξοχής
του δαπέδου του δώματος τότε η επιφάνεια της οριζόντιας προεξοχής θεωρείται ανοικτός εξώστης και
προσμετράται στο σύνολο των επιτρεπομένων εξωστών.
παρ. 2στ
Η εγκατάσταση των κατασκευών της παρούσας διάταξης επιτρέπεται με την προϋπόθεση τήρησης
των διατάξεων περί ιδεατού στερεού.
παρ. 3
Η τοποθέτηση αλεξικέραυνου, κεντρικής κεραίας τηλεόρασης, ραδιοφώνου, κινητής τηλεφωνίας
επιτρέπονται πάνω από το μέγιστο ύψος της περιοχής χωρίς έλεγχο του ιδεατού στερεού.
Άρθρο 20
Κατασκευές σε δημόσιους χώρους
παρ. 1 & παρ. 2
Μέχρι την έκδοση των Υπουργικών Αποφάσεων που προβλέπονται, συνεχίζει να εφαρμόζεται η
διαδικασία που ίσχυε προ της ισχύος του ν. 4067/12 και όλες οι διατάξεις περί κατασκευών σε
δημόσιους κοινόχρηστους χώρους της υπ’ αριθμ. 52716/2001 Υ.Α «Κατασκευές κα εγκαταστάσεις σε
κοινόχρηστους χώρους του οικισμού για τις οποίες δεν απαιτείται άδεια δόμησης» ΦΕΚ 1663/Β/2001
καθώς και η Εγκ. 12/56990/28-3-2002.
Οι κατασκευές αυτές υλοποιούνται κατόπιν έγκρισης του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.
παρ. 5
Η ζεύξη κτιρίων μεταξύ των οποίων μεσολαβεί δημόσιος κοινόχρηστος χώρος, υπεργείως ή υπογείως,
εγκρίνεται από τον αρμόδιο για τον έλεγχο και τη διαχείριση του κοινοχρήστου χώρου φορέα, μετά την
υποβολή μελέτης η οποία τεκμηριώνει επαρκώς την αναγκαιότητα της ζεύξης. Η υπέργεια ζεύξη
κτιρίων εγκρίνεται από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, ενώ για την υπόγεια ζεύξη δεν απαιτείται σχετική
έγκριση.
Άρθρο 21
Προσωρινές κατασκευές
Η εφαρμογή του παρόντος άρθρου θα είναι δυνατή μετά την έκδοση της Υπουργικής Απόφασης της
παρ. 2γ.
35
Άρθρο 22
Παρόδια στοά
Στο άρθρο ρυθμίζονται θέματα για τις παρόδιες στοές, όπως αυτές προβλέπονται στο ρυμοτομικό
σχέδιο της περιοχής.
παρ. 2ε
Για τον υπολογισμό της ελάχιστης υποχρεωτικής επιφάνειας φύτευσης κατ’ εφαρμογή του άρθρου 17
παρ. 2α, υπολογίζεται κατ’ αρχήν η επιφάνεια υποχρεωτικής φύτευσης επί του υποχρεωτικά
ακαλύπτου χώρου του οικοπέδου. Μετά την αφαίρεση του 30 % της επιφάνειας της παρόδιας στοάς,
προκύπτει η τελικά η τελική υποχρεωτική επιφάνεια για φύτευση.
Άρθρο 23
Υφιστάμενα κτίρια
παρ. 1γ
Διακρίνονται δύο περιπτώσεις:
α) ως νομίμως υφιστάμενο σε εντός σχεδίου περιοχή, θεωρείται το κτίριο που προϋπάρχει του
διατάγματος ένταξης της περιοχής στο σχέδιο και με την προϋπόθεση ότι τούτο έχει κατασκευαστεί
πριν τη δημοσίευση του νομοθετικού διατάγματος της 16.8.1923.
β) ως νομίμως υφιστάμενο σε εκτός σχεδίου περιοχή, θεωρείται το κτίριο που προϋπάρχει του
διατάγματος της πιθανής ένταξης της περιοχής στο σχέδιο και με την προϋπόθεση ότι τούτο έχει
κατασκευαστεί πριν τη δημοσίευση του νομοθετικού διατάγματος της 23.10.1928.
παρ. 2γ
Κατά τη μελέτη προσθήκης σε υφιστάμενο κτίριο, τηρούνται οι ειδικοί όροι δόμησης και οι διατάξεις
που ορίζονται με τον παρόντα νόμο, έστω και αν αυτοί δεν ίσχυαν κατά την ανέγερση του υφιστάμενου
κτιρίου, με εξαίρεση τις διατάξεις του αφορούν σε άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα. Για την
εξυπηρέτηση των υπόψη ατόμων έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 26 και 27 παρ. 2 του
νόμου. Αναλόγως του είδους της προσθήκης πάντως, δέον να εξαντλείται η δυνατότητα εφαρμογής
των διατάξεων περί εξυπηρέτησης εμποδιζόμενων ατόμων γενικότερα, όπως π.χ. υλοποίηση
κατάλληλης πρόσβασης σε περίπτωση προσθήκης κατ’ επέκταση.
παρ. 3β
Όσον αφορά στις έννοιες «νομίμως υφιστάμενο κτίριο» και «νόμιμο περίγραμμα υφιστάμενου κτιρίου»,
διευκρινίζονται τα εξής :
α) στις περιπτώσεις α, β, γ, ε, και στ της παρ 1 του άρθρου 23, το νόμιμο περίγραμμα ταυτίζεται με
το περίγραμμα του νομίμως υφιστάμενου κτιρίου
β) στην περίπτωση δ της παρ. 1 του άρθρου 23, νόμιμο περίγραμμα του προυφιστάμενου της
9ης/8/55 κτιρίου είναι το τμήμα που δεν αντίκειται στο τυχόν ισχύον σχέδιο πόλεως και στις
ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή σε εκείνες που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής του εφόσον
είναι ευνοϊκότερες. Το ίδιο ισχύει και για τα εξαιρεθέντα από την κατεδάφιση κτίρια με τις διατάξεις
του ν.1337/83.
Η καθ΄ ύψος προσθήκη κατά τα ανωτέρω επιτρέπεται στο νόμιμο περίγραμμα του κτιρίου, έστω και αν
αυτό παραβιάζει τις σημερινές ισχύουσες διατάξεις, εκτός του τμήματος του κτιρίου που βρίσκεται
εντός προκηπίου.
Στο εκτός νομίμου περιγράμματος τμήμα του υφιστάμενου κτιρίου επιτρέπονται εργασίες για λόγους
χρήσεως και υγιεινής.
Για τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή και η υπ’ αρίθμ. 86845/16-10-1999 Απόφαση «Ενίσχυση
υφισταμένων κτιρίων» (ΦΕΚ 2036 Β’) καθώς και η Εγκύκλιος 40 (αρ. πρωτ. 57621/24-9-97) του
ΥΠΕΧΩΔΕ «Προσθήκη καθ’ ύψος σε υφιστάμενα κτίρια σύμφωνα με το άρθρο 23 του ΓΟΚ/85».
36
παρ. 5 (σε συνδυασμό με τις υπ΄ αριθμ. 13448/16-3-2012 και 13451/16-3-2012 Υ.Α (ΦΕΚ
Α.Α.Π 116/9.10.2012)
Για τη λειτουργική συνένωση χώρων του ιδίου ή ομόρων κτιρίων διακρίνονται οι κάτωθι περιπτώσεις:
Α) Συνένωση αυτοτελών ιδιοκτησιών εντός του ιδίου κτιρίου:
Αναλόγως του είδους των εργασιών και της χρήσης του προκύπτοντος χώρου, απαιτείται η εφαρμογή
μιας εκ των τριών περιπτώσεων αδειοδότησης / ενημέρωσης του άρθρου 4 του νόμου. Στην
περίπτωση εφαρμογής της διαδικασίας έγγραφης ενημέρωσης, πέραν των αναφερομένων στοιχείων
στην παρούσα οδηγία εφαρμογής του άρθρου 4 παρ. 3, υποβάλλεται και τεχνική έκθεση αρμοδίου
μηχανικού με την οποία τεκμηριώνεται η στατική επάρκεια του κτίσματος μετά τις προβλεπόμενες
διαρρυθμίσεις / διασκευές.
Β) Συνένωση και λειτουργική ενοποίηση κτισμάτων όμορων οικοπέδων:
Για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης, η οποία προϋποθέτει συναίνεση όλων των ιδιοκτητών των
όμορων οικοπέδων, ακολουθούνται τα προβλεπόμενα στις υπ΄ αριθμ. 13448/16-3-2012 και 13451/163-2012 Υπουργικές Αποφάσεις (ΦΕΚ Α.Α.Π 116/9.10.2012).
Γ) Λειτουργική συνένωση χώρων όμορων κτιρίων:
Εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα στις υπ΄ αριθμ. 13448/16-3-2012 και 13451/16-3-2012 Υπουργικές
Αποφάσεις (ΦΕΚ Α.Α.Π 116/9.10.2012).
Άρθρο 24
Χαμηλά κτίρια
(σε συνδυασμό με το άρθρο 11 παρ.3)
Σε περίπτωση οριζόντιας ή / και κάθετης συνιδιοκτησίας, η εφαρμογή της ευεργετικής διάταξης για τα
χαμηλά κτίρια δεσμεύει όλο το οικόπεδο για κατασκευή αποκλειστικά χαμηλών κτιρίων. Ως εκ τούτου,
για την έκδοση Άδειας Δόμησης απαιτείται συναίνεση των συνιδιοκτητών.
Άρθρο 26
Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζομένων ατόμων
παρ. 2
Κατά την εφαρμογή του παρόντος άρθρου θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψη η υπ’ αριθμ.
29467/13.06.2012 Εγκύκλιος 9 του Γρ. Μελετών ΑΜΕΑ / Γρ. Υπουργού ΠΕΚΑ (ανάρτηση στον
ιστότοπο ΥΠΕΚΑ την 22.06.2012).
Άρθρο 27
Ειδικές διατάξεις
παρ. 2
Μέχρι την έκδοση της προβλεπόμενης κατ΄ εξουσιοδότηση της παρ. 2 του άρθρου 4 Υπ. Απόφασης
σχετικά με τον καθορισμό των ειδικών δικαιολογητικών για τη διαδικασία έκδοσης της Έγκρισης
Εργασιών Μικρής Κλίμακας, για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου εξακολουθούν να ισχύουν
οι προϋποθέσεις της παρ. 5 του άρθρου 21 του ν. 1577/85 καθώς δεν έρχονται σε αντίθεση με αυτήν,
ανεξαρτήτως της ισχύος της διαδικασίας ενημέρωσης της ''Ταυτότητας Κτιρίου''.
Άρθρο 28
Εξουσιοδοτικές διατάξεις
παρ. 2
Διευκρινίζεται ότι για την έκδοση της προβλεπόμενης απόφασης του Υπουργού ΠΕΚΑ μετά από
γνώμη του ΚΕΣΥΠΟΘΑ, θα πρέπει να έχουν υπάρξει διαφορετικές ερμηνείες των Υπηρεσιών που
είναι αρμόδιες για την εφαρμογή της Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ήτοι : Υ..ΔΟΜ, οικεία Δ/νση
37
ΠΕ.ΧΩ.ΣΧ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και αρμόδια Δ/νση του ΥΠΕΚΑ). Την κίνηση της σχετικής
διαδικασίας μπορεί να ζητήσει η περιφερειακή υπηρεσία, εφ’ όσον η άποψή της διαφοροποιείται από
αυτήν της αρμόδιας Δ/νσης του Υπουργείου
Άρθρο 35
Καταργούμενες διατάξεις
Διευκρινίζεται ότι διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας οι οποίες δεν είναι αντίθετες με τις ρυθμίσεις
του παρόντος νόμου εξακολουθούν να ισχύουν. Ενδεικτικά αναφέρονται το άρθρο 27 παρ. 1 του ν.
1577/85 και ο Κτιριοδομικός Κανονισμός (ΦΕΚ 59 Δ’/89) όπως ισχύει, πλην των συγκεκριμένων
διατάξεων που τροποποιούνται ρητώς από τον παρόντα νόμο (π.χ. το ελεύθερο ύψος του κύριου
χώρου).
38

Ν. 4067/2012 (ΦΕΚ Α79/09.04.2012) Νέος

Νέος Οικοδομικός Κανονισμός

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

Κατεβάστε το εδώ.

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΗ ΚΑΣ` ΟΙΚΟΝ

ΕΔΩ

ΕΔΩ

Χρηματοδότηση

ΝΕΟΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ

File

ΑΔΑ: ΒΛ080-ΓΧΙ

….. μία συμβολαιογραφική οπτική σε διατάξεις του Ν.4178/2013

Εδώ

Νέος τρόπος έκδοσης Αδειών Δόμησης,

Εγκύκλιοι, οδηγίες, διευκρινίσεις και απαντήσεις σε

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (Γ.Σ.Υ.)

Λήψη αρχείου: Εισήγηση κ. Πολιτειάδου - Πρόσβαση

ΕΚΘΕΣΗ - Building Green Expo 2014

ΦΕΚ 2547/7.11.2011

Ν-4179

Αξιοποιήσιμη Γη στη Θεσσαλονίκη