Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 31 Ιανουαρίου 2013 «Μελέτη Υφιστάμενης Κατάστασης και Επιχειρησιακό Σχέδιο για τη για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής» (Σύμβαση 12-06-2012) Προετοιμάστηκε για τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος από την εταιρεία Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Πίνακας Περιεχομένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ .................................................................................... 6 1.1. Συνοπτική παρουσίαση του Προγράμματος Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα - Βουλγαρία 2007-2013 ........................................................................ 6 1.2. Συνοπτική παρουσίαση του έργου MARKET CONTROL (Έλεγχος Αγοράς) .......... 7 1.3. Σύντομη παρουσίαση της Αναθέτουσας Αρχής (ΣΕΒΕ) και τον εταίρων (ΕΛΟΤ, ΕΒΕΡ, HCCI) ...................................................................................................... 9 1.3.1. Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) ................................................. 9 1.3.2. Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) ..................................................... 12 1.3.3. Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Ροδόπης (ΕΒΕΡ) .......................... 16 1.3.4. Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο του Χάσκοβο (HCCI) ......................... 19 1.4. Βασικές έννοιες.............................................................................................. 20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ, ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ – ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΤΕΟΥ ............................................... 23 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ – ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ....................................................................... 30 3.1. Εισαγωγή – Περιγραφή εξωτερικού περιβάλλοντος........................................ 30 3.2. Ανάγκες επιχειρήσεων διασυνοριακής περιοχής ............................................ 34 3.2.1. Επιλογή Προϊόντων για την Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης ........... 41 3.3. Θεσμικό πλαίσιο ............................................................................................ 42 3.3.1. Ευρωπαϊκές Οδηγίες σχετικές με Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας ............ 42 3.3.2. Εθνικό (Ελληνικό και Βουλγαρικό) και Ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο αναφορικά με σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας ....................................... 50 3.3.3. Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας στην Ελλάδα ............................................ 52 3.3.4. Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας στη Βουλγαρία ......................................... 54 3.3.5. Κοινά Υφιστάμενα Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας μεταξύ Ελλάδας & Βουλγαρίας .................................................................................................. 55 3.4. Ανάλυση εξεταζόμενων Κλάδων στη Διασυνοριακή Περιοχή .......................... 55 3.4.1. H διασυνοριακή περιοχή .................................................................................... 55 3.4.2. Κλάδος Τροφίμων στην Ελληνική Διασυνοριακή Περιοχή ................................. 57 3.4.2.1. 3.4.2.2. 3.4.2.3. Κλάδος Τροφίμων ................................................................................................. 57 Γαλακτοκομικά Προϊόντα...................................................................................... 59 Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στα Γαλακτοκομικά Προϊόντα .................. 60 3.4.3. Κλάδος Τροφίμων στην Βουλγαρική Διασυνοριακή Περιοχή ............................ 68 3.4.3.1. 3.4.3.2. Κλάδος Τροφίμων ................................................................................................. 68 Γαλακτοκομικά Προϊόντα...................................................................................... 69 3.4.4. Κλάδος Δομικών Υλικών στην Ελληνική Διασυνοριακή Περιοχή ....................... 79 3.4.4.1. 3.4.4.2. 3.4.4.3. Κλάδος Δομικών Υλικών ....................................................................................... 79 Παραγωγή Τσιμέντου ........................................................................................... 82 Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Τσιμέντου ........................ 86 3.4.5. Κλάδος Δομικών Υλικών στην Βουλγαρική Διασυνοριακή Περιοχή .................. 93 3.4.5.1. 3.4.5.2. 3.4.5.3. Κλάδος Δομικών Υλικών ....................................................................................... 93 Παραγωγή τσιμέντου ............................................................................................ 93 Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Τσιμέντου ........................ 94 3.4.6. Κλάδος Πλαστικών στην Ελληνική Διασυνοριακή Περιοχή ............................... 96 3.4.6.1. 3.4.6.2. 3.4.6.3. Κλάδος Πλαστικών ................................................................................................ 96 Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων .......................................................................... 97 Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων ....... 98 3.4.7. Κλάδος Πλαστικών στην Βουλγαρική Διασυνοριακή Περιοχή ......................... 100 3.4.7.1. Κλάδος Πλαστικών .............................................................................................. 100 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 2 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 3.4.7.2. 3.4.7.3. Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων ........................................................................ 101 Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων ..... 102 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ..................................................................... 111 4.1. 4.2. Η αναγκαιότητα ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής .......................................................... 111 Σύνδεση πραγματικών αναγκών της διασυνοριακής επιχειρηματικής κοινότητας με την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής .......................................................... 112 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ / ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ.......... 115 5.1. Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας για τα Γαλακτοκομικά Προϊόντα ..................................................................................................... 115 5.1.1. Στρατηγική ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στον Κλάδο των Γαλακτοκομικών Προϊόντων ....................................................... 115 5.1.2. Οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας ........................................................................... 123 5.2. Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας για τη Παραγωγή Τσιμέντου .................................................................................................... 124 5.2.1. Στρατηγική ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στον Κλάδο της παραγωγής Τσιμέντου ................................................................. 124 5.2.2. Οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας ........................................................................... 126 5.3. Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας για τη Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων .................................................................................... 127 5.3.1. Στρατηγική ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στον Κλάδο της παραγωγής Πλαστικών Σωλήνων................................................. 127 5.3.2. Οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας ........................................................................... 128 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ / ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ............................... 130 6.1. 6.2. Καλές Πρακτικές – Case study....................................................................... 130 Προτάσεις για την ανάπτυξη και την υιοθέτηση των Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης / Ποιότητας στη Διασυνοριακή Περιοχή ................................ 131 6.2.1. Γαλακτοκομικά προϊόντα.................................................................................. 131 6.2.2. Τσιμέντο ............................................................................................................ 139 6.2.3. Πλαστικοί Σωλήνες ........................................................................................... 147 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. ΜΕΛΕΤΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ – ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ / ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ............................... 154 7.1. Πρόταση Σχεδίου Προώθησης ...................................................................... 154 7.2. Στρατηγικοί Στόχοι Σχεδίου Προώθησης (Μάρκετινγκ) ................................. 155 7.3. Branding και ταυτότητα ............................................................................... 156 7.3.1. Branding – Στρατηγικές σηματοποίησης (ονομασίας) προϊόντων ................... 156 7.3.1.1. Ορισμός Branding (εμπορικό σήμα) και ταυτότητας .......................................... 156 7.3.2. Πιστότητα Μάρκας / Σήματος .......................................................................... 158 7.4. Στρατηγικές Προώθησης και Συγκριτικής Αξιολόγησης δεδομένων ............... 158 7.4.1. Διαφήμιση με παραδοσιακό τρόπο.................................................................. 160 7.4.2. Προώθηση μέσω διαδικτύου ........................................................................... 163 7.4.3. Επικοινωνιακό προωθητικό υλικό .................................................................... 168 7.4.4. Εκθέσεις και εκδηλώσεις .................................................................................. 169 7.5. Πρόταση Loyal Business ............................................................................... 170 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 3 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Περιεχόμενα Πινάκων Πίνακας 1: Ευρωπαϊκές Οδηγίες Συμμόρφωσης ............................................................. 49 Πίνακας 2: Βασικοί τύποι τσιμέντων ευρωπαϊκών προτύπων ......................................... 84 Πίνακας 3: Απαιτήσεις μηχανικές και φυσικές οριζόμενες ως χαρακτηριστικές τιμές ...... 84 Πίνακας 4: Διαφορές αντοχών ΠΔ 244/80 και ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 ......................................... 86 Πίνακας 5: Κοινοποιημένοι Φορείς στη Διασυνοριακή Περιοχή (Βουλγαρία) για την οδηγία 89/106 στην οποία εμπίπτουν οι πλαστικοί σωλήνες ....................... 107 Πίνακας 6: Κοινοποιημένοι Φορείς στη Διασυνοριακή Περιοχή (Ελλάδα) για την οδηγία 89/106 στην οποία εμπίπτουν οι πλαστικοί σωλήνες .................................. 108 Πίνακας 7: Σύγκριση προτύπων γαλακτοκομικών προϊόντων EU/ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ............. 115 Πίνακας 8: Διαπιστευμένα εργαστήρια από το ΕΣΥΔ του Γενικού Χημείου του Κράτους για δοκιμές σε γαλακτοκομικά προϊόντα .......................................................... 138 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 4 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Περιεχόμενα Σχημάτων Σχήμα 1: Οργανόγραμμα ΣΕΒΕ ....................................................................................... 11 Σχήμα 2: Οργανόγραμμα ΕΛΟΤ Α.Ε. ............................................................................... 15 Σχήμα 3: Μεθοδολογία Κατάρτισης Στρατηγικού Σχεδίου............................................... 28 Σχήμα 4: Βασικότεροι οικονομικοί κλάδοι Διασυνοριακής Περιοχής .............................. 31 Σχήμα 5: Βασικότεροι οικονομικοί κλάδοι Διασυνοριακής Περιοχής .............................. 33 Σχήμα 6: Έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών – Διασυνοριακή Περιοχή Εκτός Ν. Θεσσαλονίκης ................. 35 Σχήμα 7: Έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών - Ν. Θεσσαλονίκης ............................................................... 35 Σχήμα 8: Έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών – Μεταποιητικές Επιχειρήσεις .............................................. 36 Σχήμα 9: Κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας / Σημάτων Συμμόρφωσης - Διασυνοριακή Περιοχή Εκτός Ν. Θεσσαλονίκης .............................................................................................. 37 Σχήμα 10: Κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας / Σημάτων Συμμόρφωσης - Διασυνοριακή Περιοχή Εκτός Ν. Θεσσαλονίκης .............................................................................................. 37 Σχήμα 11: Κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας / Σημάτων Συμμόρφωσης - Μεταποιητικές Επιχειρήσεις............... 38 Σχήμα 12: Διεργασίες Λήψης Σήματος Ποιότητας ........................................................... 54 Σχήμα 13: Συμβολισμός των διαφορών τύπων τσιμέντου του ευρωπαϊκού προτύπου .... 85 Σχήμα 14: Πιστοποίηση-Διαδικασία χορήγησης Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης και Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης CE στα Τσιμέντα ........................................... 89 Σχήμα 15: Πιστοποίηση-Διαδικασία χορήγησης Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης στους Πλαστικούς Σωλήνες και εξαρτήματα............................................................ 99 Σχήμα 16: Αδειοδοτήσεις και Διαπιστεύσεις EXACT για πιστοποίηση συμμόρφωσης σε δομικά προϊόντα ........................................................................................ 103 Σχήμα 17: Βασικές στρατηγικές κατευθύνσεις για τη στρατηγική ανάπτυξη .................. 155 Σχήμα 18: Διαδικασία Σχεδιασμού μιας Διαφημιστικής Εκστρατείας ............................ 160 Σχήμα 19: Σήμα Loyal Business ..................................................................................... 170 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 5 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεφάλαιο 1. Εισαγωγή 1.1. Συνοπτική παρουσίαση του Προγράμματος Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα - Βουλγαρία 2007-2013 Το Πρόγραμμα Ελλάδα-Βουλγαρία INTERREG IVA 2007-2013 αποτελεί ένα σημαντικό πρόγραμμα που εντάσσεται στο στόχο «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία» για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, δεδομένης της πρόσφατης εισχώρησης της Βουλγαρίας ως νέο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2007. Η επιλέξιμη περιοχή του προγράμματος περιλαμβάνει 7 διοικητικές περιφέρειες στην Ελληνική πλευρά (Έβρος, Καβάλα, Ξάνθη, Ροδόπη, Δράμα, Θεσσαλονίκη και Σέρρες) και 4 στη Βουλγαρική πλευρά (Μπλαγκόεφγκραντ, Σμόλυαν, Κούρτζαλι, Χάσκοβο), ενώ καλύπτει μία περιοχή 40.202 τετρ.χιλ. και 2.812.236 κατοίκων. Στόχος του προγράμματος είναι η διασυνοριακή συνεργασία μέσω της επαφής διαφορετικών φορέων της διασυνοριακής περιοχής, προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη της περιοχής, η μετεξέλιξή της σε πυρήνα για την αειφόρο ανάπτυξη και η διεύρυνση του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου στο κέντρο των Βαλκανίων, τη Μαύρη Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εδαφικής Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας 2007-2013 εστιάζει στην ενίσχυση των δικτύων και τη συνεργασία στους τομείς της συνοριακής ασφάλειας, της διαχείρισης φυσικών πόρων, επιχειρηματικών και ερευνητικών δικτύων, με στόχο την προαγωγή βιώσιμων λύσεων για ανεμπόδιστη επικοινωνία μέσω σύγχρονων υποδομών. Επιπλέον αποσκοπεί στην προώθηση αρμονικής, ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης της διασυνοριακής περιοχής, μειώνοντας παράλληλα τις οικονομικές και κοινωνικές εδαφικές ανομοιότητες που παρουσιάστηκαν σε επαρχίες και περιφέρειες με σχετική καθυστέρηση, επιταχύνοντας έτσι την οικονομική και κοινωνική αναδόμησή τους. Στο πλαίσιο αυτό, το Πρόγραμμα θα υποστηρίζει την ανάπτυξη και υλοποίηση κοινών έργων στη διασυνοριακή περιοχή. Ο γενικός στρατηγικός στόχος του προγράμματος είναι η προώθηση της διασυνοριακής περιοχής διασφαλίζοντας την περιφερειακή συνοχή και ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα, ενώ εξειδικεύεται σε δύο ειδικούς στόχους: Α. Ενίσχυση της Ελκυστικότητας της Περιοχής με την Αναβάθμιση της Ποιότητας Ζωής & τη Βελτίωση των Δομών Προσβασιμότητας Β. Βελτίωση της Ανταγωνιστικότητας με την Προώθηση της Επιχειρηματικότητας, την Εγκαθίδρυση Δικτύων Συνεργασίας και τις Επενδύσεις σε Ανθρώπινους Πόρους Η στρατηγική και οι ειδικοί στόχοι που προσδιορίστηκαν έχουν ως σκοπό να επιφέρουν συγκεκριμένα αποτελέσματα και να κινητοποιήσουν ευνοϊκές πρωτοβουλίες για την περαιτέρω οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της διασυνοριακής περιοχής, σύμφωνα με ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 6 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής τις ανάγκες που ανέκυψαν από την ανάλυση SWOT. Αναπτύχθηκαν συγκεκριμένοι άξονες προτεραιότητας οι οποίοι αναλύονται στα αντίστοιχα μέτρα: Προτεραιότητα 1. Ποιότητα Ζωής - Μέτρο 1.1: Προστασία, διαχείριση και ανάδειξη των περιβαλλοντικών πόρων - Μέτρο 1.2: Προστασία, διαχείριση και ανάδειξη των πολιτιστικών πόρων - Μέτρο 1.3: Συνεργασία και δικτύωση σε θέματα κοινωνικής πρόνοιας και υγείας Προτεραιότητα 2. Προσβασιμότητα - Μέτρο 2.1: Ανάπτυξη του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου - Μέτρο 2.2: Βελτίωση των διασυνοριακών εγκαταστάσεων/ειδικών υποδομών Προτεραιότητα 3. Ανταγωνιστικότητα και Ανθρώπινοι Πόροι - Μέτρο 3.1: Υποστήριξη και αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων- Υποστήριξη προπαρασκευαστικών ενεργειών λαμβάνοντας υπόψη την ανοιχτή αγορά ανθρώπινου δυναμικού (Open Labor Market) - Μέτρο 3.2: Ενθάρρυνση επιχειρηματικότητας και ενίσχυση δράσεων που αντιμετωπίζουν την αναδιάρθρωση της οικονομίας - Μέτρο 3.3: Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ ερευνητικών, τεχνολογικών και ακαδημαϊκών ινστιτούτων και επιχειρηματικών οργανώσεων Κάθε έργο πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον έναν εταίρο από την κάθε χώρα της επιλέξιμης περιοχής, οι οποίοι πρέπει να συνεργάζονται σε δύο τουλάχιστον από τους κάτωθι τρόπους: Κοινή ανάπτυξη Κοινή εφαρμογή Κοινή αξιοποίηση ανθρώπινων πόρων Κοινή χρηματοδότηση Πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το πλαίσιο του προγράμματος ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας Ελλάδα- Βουλγαρία «2007-2013» κάθε πρόγραμμα θα αναπτυχθεί και θα διοικείται με βάση την αρχή του επικεφαλής εταίρου, σκοπός της οποίας είναι να βεβαιώσει την πραγματική συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών δομώντας τη συνεργασία αυτή στην εταιρική διάρθρωση. Ο επικεφαλής εταίρος επιλέγεται από το σύνολο των εταίρων και έχει τη συνολική ευθύνη υλοποίησης του προγράμματος. Επιπλέον, ο επικεφαλής εταίρος έχει το ρόλο του συντονιστή, ενώ ο κάθε εταίρος έχει ίση/αντίστοιχη συνεισφορά στην υλοποίηση του προγράμματος. 1.2. Συνοπτική παρουσίαση του έργου MARKET CONTROL (Έλεγχος Αγοράς) Συνδυάζοντας τις δυνατότητες του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Εδαφικής Συνεργασίας «Ελλάδα- Βουλγαρία» 2007-2013 και τις σύγχρονες απαιτήσεις σε κοινά πρότυπα ποιότητας/ πιστοποίησης για τη βελτίωση της επιχειρηματικότητας, της δικτύωσης, αλλά και της συνεργασίας μεταξύ φορέων, επιχειρήσεων και πολιτών σχεδιάστηκε το έργο ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 7 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Προώθηση «Τυποποίησης / Πιστοποίησης / Ελέγχου Αγοράς» («PROMOTING STANDARDISATION- CERTIFICATION- MARKET CONTROL») το οποίο στοχεύει στη μείωση του χάσματος μεταξύ των διασυνοριακών περιοχών στο πεδίο του αποτελεσματικού ελέγχου της αγοράς, ωθώντας τις συνεργαζόμενες χώρες στην πορεία τους προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωσή τους, καθώς και να βελτιώσει το επίπεδο του ελέγχου αγοράς και τη διασφάλιση των εμπορευόμενων προϊόντων και επιχειρήσεων στη διασυνοριακή περιοχή. Επιπλέον, το έργο αποσκοπεί στη μελέτη των επιχειρησιακών αναγκών σε θέματα σήματα ποιότητας/ συμμόρφωσης και να αναπτύξουν επιχειρηματικά σχέδια για τη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα ελέγχου, την ανάπτυξη κοινών σημάτων ποιότητας για επιλεγμένα προϊόντα και τη δημιουργία εργαστηρίων για συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων υψηλής ζήτησης στη διασυνοριακή περιοχή. Σύμφωνα με την επίσημη σελίδα του Interreg.gr εταίροι του έργου είναι: Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (Επικεφαλής εταίρος LP) Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (Εταίρος PP2) Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Ροδόπης (Εταίρος PP3) Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο του Χάσκοβο (Εταίρος PP4) Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων έχει προγραμματιστεί ένα σύνολο δεσμών δραστηριοτήτων εκ των οποίων η πρώτη «Διαχείριση και Συντονισμός» είναι το ειδικό αντικείμενο της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του ΣΕΒΕ Οι υπόλοιπες δράσεις του έργου περιλαμβάνουν τις κάτωθι κατηγορίες: Πληροφόρηση και Δημοσιότητα (συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής 8 ημερίδων / Roadshows σε όλες τις συμμετέχουσες περιφέρειες), μια εκστρατεία Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (δελτία τύπου, συνεντεύξεις τύπου), η ανάπτυξη ενός δικτυακού τόπου, η παραγωγή πολυγλωσσικού ενημερωτικού υλικού και συνέδρια κλεισίματος σε κάθε χώρα, Mελέτες και έρευνες σχετικά με τις ανάγκες των επιχειρήσεων για την ποιότητα και τα σήματα συμμόρφωσης και κατηγοριοποίηση των αναγκών τους, την ανάπτυξη των επιχειρηματικών σχεδίων / Roadmaps για τη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα ελέγχου, εξειδικευμένου σε θέματα τυποποίησης, την ανάπτυξη κοινών σημάτων ποιότητας για επιλεγμένα προϊόντα και τη δημιουργία εργαστηρίων προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της πλειονότητας των επιχειρήσεων στην διασυνοριακή περιοχή. Η βασική αναμενόμενη εκροή του έργου, σε συμφωνία και με τους δείκτες παραγωγής που καθορίζονται στο Πρόγραμμα για τον 3ο Άξονα προτεραιότητας είναι η υλοποίηση των δύο κοινών δράσεων δικτύωσης επιχειρηματικών οργανώσεων. Επίσης, το έργο αναμένεται να αυξήσει την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών στην διασυνοριακή περιοχή όσον αφορά στην προτίμηση για προϊόντα υψηλής ποιότητας, να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να συμμετάσχουν ενεργά στη συζήτηση για τα ζητήματα ποιότητας στην διασυνοριακή περιοχή, καθώς και να αυξηθεί η εξωστρέφεια των εμπλεκόμενων οργανώσεων, διοργανώνοντας μια σειρά εκδηλώσεων ενημέρωσης. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 8 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 1.3. Σύντομη παρουσίαση της Αναθέτουσας Αρχής (ΣΕΒΕ) και τον εταίρων (ΕΛΟΤ, ΕΒΕΡ, HCCI) 1.3.1. Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) Ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) ιδρύθηκε το 1975, ως σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και αποτελεί σήμερα έναν από τους μεγαλύτερους συνδέσμους επιχειρήσεων με διεθνή δραστηριότητα στην Ελλάδα. Tα μέλη του ΣΕΒΕ είναι παραγωγικές, μεταποιητικές, εμπορικές και παροχής υπηρεσιών επιχειρήσεις που βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα και συνεργάζονται με τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Σκοποί του Συνδέσμου είναι: Η μελέτη, προστασία και προαγωγή των συμφερόντων των μελών του στην ανάπτυξη της εξωστρέφειας και διεθνούς δραστηριότητάς τους τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό Η προώθηση των προϊόντων και υπηρεσιών των ελληνικών επιχειρήσεων καθώς και των ελληνικών επενδύσεων στο εξωτερικό Η συμβολή του σε θέματα ανάπτυξης της διεθνούς επιχειρηματικότητας και ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων Η συνεισφορά του στη γενικότερη οικονομική, κοινωνική και περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας Ο ΣΕΒΕ, αξιοποιώντας τη γνώση και εμπειρία των μελών του, συμβάλλει στη διαμόρφωση θέσεων και στην τεκμηρίωση προτάσεων για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και διεθνούς επιχειρηματικότητας, αποτελώντας Σύμβουλο της Πολιτείας για τα θέματα αυτά. Είναι από τους λίγους φορείς στην Ελλάδα που διαθέτουν οργανωμένο Τμήμα Εξυπηρέτησης Μελών, το οποίο σε καθημερινή βάση διεκπεραιώνει δεκάδες ζητήσεις πληροφόρησης για ειδικά θέματα εξαγωγών και διεθνούς επιχειρηματικότητας, παρέχοντας άμεση, πρακτική, ουσιαστική και τεκμηριωμένη υποστήριξη στην Ελληνική επιχειρηματική κοινότητα και παρεμβαίνοντας αποτελεσματικά για την επίλυση προβλημάτων και την εξάλειψη εξαγωγικών αντικινήτρων. Ο ΣΕΒΕ αναπτύσσει συνεχώς νέες υπηρεσίες στήριξης των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων ανταποκρινόμενος στις σύγχρονες απαιτήσεις τους και συμβάλλοντας ουσιαστικά στην διεθνή ανάπτυξή τους. Oρισμένες από τις σημαντικές υπηρεσίες που παρέχει ο ΣΕΒΕ είναι: επιχειρηματικές πληροφορίες για χώρες και κλάδους στατιστικές αναλύσεις για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων ανά κλάδο και για κάθε πιθανή χώρα – προορισμό εκπόνηση μελετών στρατηγικής ανάπτυξης εξαγωγών, χωρών και κλάδων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 9 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής υπόδειξη δυνητικών συνεργατών (εισαγωγέων, χονδρεμπόρων) με αναλυτικά προφίλ στο εξωτερικό και ζητήσεις προϊόντων παροχή πληροφοριών για τη φερεγγυότητα πελατών του εξωτερικού έγκυρη και έγκαιρηενημέρωση μέσα από το εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό newsletter ΣΕΒΕ ΕXPRESS, εγκυκλίους, ηλεκτρονικές και έντυπες εκδόσεις, δελτία τύπου διεξαγωγή σχετικών σεμιναρίων και ημερίδων υλοποίηση Ευρωπαϊκών και άλλων προγραμμάτων προώθησης ελληνικών προϊόντων και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων διοργάνωση και υποστήριξη επιχειρήσεων για συμμετοχή σε επιχειρηματικές αποστολές, διεθνείς εκθέσεις, κλαδικές συναντήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό πρόσβαση σε μια πλήρως ενημερωμένη βιβλιοθήκη εξωτερικού εμπορίου εκπαίδευση/κατάρτιση με ημερίδες και εκπαιδευτικά σεμινάρια-προγράμματα, αλλά και μέσω συνεργασιών με εκπαιδευτικά ιδρύματα, καλλιεργώντας το πνεύμα της εξωστρέφειας και της ενθάρρυνσης ανάληψης εξωστρεφών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων έκδοση του Καταλόγου Εξαγωγέων με τα πλήρη στοιχεία των εξαγωγικών επιχειρήσεων της Ελλάδας καταχωρημένων ανά παραγόμενο προϊόν διοργάνωση θεσμοθετημένων σημαντικών εκδηλώσεων όπως το Πανελλήνιο Συνέδριο Ανάπτυξης Εξαγωγών και εκδηλώσεων τύπου partenariat συστηματική προώθηση της ποιότητας και της πιστοποίησης με παρεμβάσεις για την ενίσχυση των επιχειρήσεων για την απόκτηση και διατήρηση σημάτων συμμόρφωσης και στρατηγική συνεργασία με τον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) Η παροχή πολλών από τις υπηρεσίες αυτές γίνεται από το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών του ΣΕΒΕ (ΙΕΕΣ), το οποίο λειτουργεί από το 1990 και διαθέτει εξειδικευμένο προσωπικό και πρόσβαση στις κυριότερες Βάσεις Δεδομένων σε Ελλάδα και εξωτερικό. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 10 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σχήμα 1: Οργανόγραμμα ΣΕΒΕ Στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας «Ελλάδα - Βουλγαρία 2007-2013», ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) συμμετέχει ως επικεφαλής εταίρος, στο έργο «Προώθηση της Τυποποίησης, Πιστοποίησης, Έλεγχος Αγοράς των Διαπεριφερειακών Αγορών της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας Interreg» PROMOTING «STANDARDISATION – CERTIFICATION – MARKET CONTROL» IN THE INTERREGIONAL AREAS OF THE INTERREG COMMUNITY INITIATIVE OPERATIONAL PROGRAM» το οποίο έχει ενταχθεί και υλοποιείται με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Βουλγαρίας. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 11 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 1.3.2. Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) Ο Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που έχει ιδρυθεί με τον Νόμο 372/76. Ο ΕΛΟΤ χρηματοδοτείται από το κράτος, εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και διοικείται από Διοικητικό Συμβούλιο. Από την 25-6-97 λειτουργεί ως Ανώνυμη Εταιρεία βάσει του νόμου 2414/96 και σύμφωνα με το ΠΔ 155/ΦΕΚ 131/Α/25-6-97. Σκοπός του ΕΛΟΤ: Σκοπός του ΕΛΟΤ είναι η προαγωγή και η εφαρμογή της Τυποποίησης στην Ελλάδα. Kύριες δραστηριότητες του ΕΛΟΤ είναι: η εκπόνηση και η διάδοση των προτύπων, η απονομή σημάτων συμμόρφωσης (ποιότητας), η χορήγηση πιστοποιητικών συμμόρφωσης (ποιότητας), η πιστοποίηση συστημάτων ποιότητας επιχειρήσεων και η διενέργεια εργαστηριακών δοκιμών. Η εκπόνηση των προτύπων γίνεται από Τεχνικές Επιτροπές στις οποίες εκπροσωπούνται όλοι οι τομείς της οικονομίας. Την ευθύνη λειτουργίας και γραμματειακή και οικονομική υποστήριξη των επιτροπών αυτών την έχει ο ίδιος ο ΕΛΟΤ ή άλλοι συνεργαζόμενοι με αυτόν οργανισμοί (όπως π.χ. ο ΟΤΕ στον τομέα των τηλεπικοινωνιών). Πιο συγκεκριμένα, σκοπός του ΕΛΟΤ είναι η προαγωγή και εφαρμογή της τυποποίησης και των δραστηριοτήτων που είναι συναφείς και απορρέουν από αυτή (π.χ. πιστοποίηση, πληροφόρηση, έλεγχοι και δοκιμές). Αναλυτικά, στις δραστηριότητες του ΕΛΟΤ περιλαμβάνονται: α) Η σύνταξη, έκδοση και διάθεση προτύπων και προδιαγραφών που αναφέρονται σε προϊόντα, με εξαίρεση τα γεωργικά προϊόντα, και σε διεργασίες, δραστηριότητες, οργανισμούς, συστήματα, πρόσωπα ή συνδυασμούς αυτών, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο τυποποίησης. β) Η σύσταση και υποστήριξη επιτροπών ή ομάδων εργασίας για τη μελέτη θεμάτων που εμπίπτουν στο σκοπό και στις αρμοδιότητές του, η ανάθεση τέτοιων μελετών σε υφιστάμενες επιτροπές, ομάδες εργασίας ή πρόσωπα, καθώς και ο συντονισμός και η αξιοποίηση όλων των σχετικών εργασιών και μελετών που αφορούν την τυποποίηση στην Ελλάδα. γ) Η δημιουργία αρχείου ελληνικών, διεθνών και εν γένει αλλοδαπών προτύπων και προδιαγραφών, καθώς και η συγκέντρωση, ανταλλαγή και διάδοση με κάθε πρόσφορο μέσο δημοσιευμάτων και πληροφοριών σχετικών με το σκοπό και τις αρμοδιότητές του. δ) Η έκδοση κάθε είδους εργασιών, μελετών και περιοδικών σχετικών με το σκοπό και τις αρμοδιότητές του. ε) Η καθιέρωση και απονομή σημάτων συμμόρφωσης. στ) Η καθιέρωση και χορήγηση πιστοποιητικών συμμόρφωσης. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 12 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ζ) Η ίδρυση και λειτουργία ινστιτούτων και εργαστηρίων και η διενέργεια δοκιμών και ελέγχων. η) Η παροχή κάθε μορφής υπηρεσιών πληροφόρησης και εκπαίδευσης σχετικών με το σκοπό και τις αρμοδιότητές του. θ) Η υλοποίηση ερευνητικών εργασιών και προγραμμάτων σχετικών με το σκοπό του. Τομείς δραστηριότητας ΕΛΟΤ: Σύμφωνα με το σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας του ΕΛΟΤ και το νόμο 372/1976, οι δραστηριότητες του οργανισμού αφορούν την τυποποίηση σχετικά με προϊόντα. Ως προϊόν νοείται το αποτέλεσμα δραστηριοτήτων ή διεργασιών, το οποίο μπορεί να είναι υλικό (π.χ. υλικά, εξοπλισμός) ή άυλο (π.χ. υπηρεσίες, λογισμικό, γνώσεις) ή συνδυασμός αυτών. Οι δραστηριότητες του ΕΛΟΤ εντάσσονται στους παρακάτω τομείς: Τυποποίηση: είναι η δραστηριότητα με την οποία θεσπίζονται διατάξεις, οι οποίες προορίζονται να εφαρμοστούν γενικά και κατ' επανάληψη, προκειμένου να αντιμετωπιστούν υπαρκτά ή εν δυνάμει προβλήματα και να επιτευχθεί ο καλύτερος δυνατόν βαθμός τάξης σε ένα δεδομένο πλαίσιο εφαρμογής. Πρότυπο: είναι το έγγραφο στο οποίο περιλαμβάνονται, για γενική και επαναλαμβανόμενη χρήση, κανόνες, κατευθυντήριες γραμμές ή χαρακτηριστικά για δραστηριότητες ή τα αποτελέσματά τους και το οποίο έχει καταρτιστεί, μετά απο συναίνεση, έναν αναγνωρισμένο φορέα, προκειμένου να επιτευχθεί ο καλύτερος δυνατόν βαθμός τάξης σε ένα δεδομένο πλαίσιο εφαρμογής. Τα πρότυπα, τα οποία εγκρίνονται από τον ΕΛ.Ο.Τ., χαρακτηρίζονται ελληνικά πρότυπα. Προδιαγραφή: είναι το έγγραφο, το οποίο καθορίζει τις απαιτήσεις που πρέπει να πληροί ένα προϊόν, διεργασία, δραστηριότητα, οργανισμός, σύστημα, πρόσωπο ή συνδυασμός αυτών. Οι προδιαγραφές οι οποίες εγκρίνονται από τον ΕΛ.Ο.Τ. χαρακτηρίζονται ελληνικές προδιαγραφές, εξαιρουμένων των γεωργικών προϊόντων. Πιστοποίηση: είναι η διαδικασία, μέσω της οποίας ένας ανεξάρτητος οργανισμός βεβαιώνει ότι ένα προϊόν, μια διεργασία, μια δραστηριότητα, ένας οργανισμός, ένα σύστημα, ένα πρόσωπο ή συνδυασμός αυτών συμμορφώνεται προς καθορισμένες απαιτήσεις που θέτει κάποιο Πρότυπο Σύστημα Πιστοποίησης: είναι το σύνολο κανόνων, οι οποίοι καθορίζουν τη διαδικασία και τη διαχείριση της πιστοποίησης. Σήμα συμμόρφωσης: είναι το προστατευόμενο σήμα, το οποίο απονέμεται από εθνικές ή διεθνείς αρχές ή οργανισμούς σύμφωνα με τους κανόνες ενός συστήματος πιστοποίησης. Το σήμα αυτό υποδηλώνει ότι παρέχεται επαρκής εμπιστοσύνη ότι ένα προϊόν, διεργασία, δραστηριότητα, οργανισμός, σύστημα, πρόσωπο ή συνδυασμός αυτών συμμορφώνεται προς ένα πρότυπο ή προδιαγραφή ή κανονισμό. Το σήμα συμμόρφωσης, το οποίο απονέμεται από τον ΕΛ.Ο.Τ. Α.Ε. βάσει των ελληνικών προτύπων, χαρακτηρίζεται ελληνικό σήμα συμμόρφωσης. Πιστοποιητικό συμμόρφωσης: είναι το έγγραφο, το οποίο εκδίδεται από εθνικές ή διεθνείς αρχές ή οργανισμούς σύμφωνα με τους κανόνες ενός συστήματος πιστοποίησης και ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 13 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής υποδηλώνει ότι παρέχεται επαρκής εμπιστοσύνη ότι ένα προϊόν, διεργασία, δραστηριότητα, οργανισμός, σύστημα, πρόσωπο ή συνδυασμός αυτών συμμορφώνεται προς ένα πρότυπο ή προδιαγραφή και κανονισμό. Εθνικό Συμβούλιο Τυποποίησης Στον ΕΛΟΤ εδρεύει συμβούλιο με την ονομασία Εθνικό Συμβούλιο Τυποποίησης, το οποίο είναι αρμόδιο να γνωμοδοτεί επί θεμάτων σχετικών με την τυποποίηση και εκπροσωπεί όλους τους κλάδους της οικονομίας και της παραγωγικής δραστηριότητας. Το Εθνικό Συμβούλιο Τυποποίησης είναι δεκαπενταμελές και αποτελείται από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΕΛΟΤ καθώς και έναν εκπρόσωπο: Του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας Του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας Του Υπουργείου Ανάπτυξης Του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Εργων Του Υπουργείου Γεωργίας Του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας Του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών Του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.) Του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.) Του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών (Σ.Ε.Β.) Του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας Του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτών. Ο ΕΛΟΤ είναι το αποκλειστικό μέλος της Ελλάδας στις παγκόσμιες και ευρωπαϊκές Οργανώσεις Τυποποίησης: Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (ISO) Διεθνής Ηλεκτροτεχνική Επιτροπή (IEC) Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN) Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (CENELEC) Όλες οι οργανώσεις και οργανισμοί τυποποίησης έχουν ως πρώτη μέριμνα για την τυποποίηση οποιουδήποτε τομέα την καθιέρωση κοινής ορολογίας. Βασική παγκόσμια επιτροπή για τις Αρχές και Μεθόδους της Ορολογίας είναι η ISO/TC 37, ενώ ειδικές, κατά τομέα, επιτροπές / ομάδες του ISO έχουν εκδώσει μεγάλο πλήθος Διεθνών Προτύπων Ορολογίας (Πρότυπα ISO, IEC και ISO/IEC). Σε εθνικό επίπεδο, οι οργανισμοί τυποποίησης επομένως και ο ΕΛΟΤ - μεριμνούν για τη λειτουργία αντίστοιχων επιτροπών ή ομάδων και εκδίδουν αντίστοιχα εθνικά πρότυπα ορολογίας, στη γλώσσα της αντίστοιχης χώρας. Στην Ελλάδα, τα όργανα αυτά λειτουργούν ή υπό τον ΕΛΟΤ ή με την ευθύνη άλλων αρμόδιων φορέων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 14 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Δομή του ΕΛΟΤ Ο ΕΛΟΤ σύμφωνα με την απόφαση ΔΣ 39-12/2012-07-05 συγκροτείται από 3 Διευθύνσεις, 12 Τμήματα και 3 υπηρεσιακές μονάδες και γραφεία, που υπάγονται απευθείας στο Διευθύνοντα Σύμβουλο και την Επιτροπή Ελέγχου με τον Εσωτερικό Ελεγκτή που υπάγεται στο Διοικητικό Συμβούλιο. Σχήμα 2: Οργανόγραμμα ΕΛΟΤ Α.Ε. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 15 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 1.3.3. Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Ροδόπης (ΕΒΕΡ) Το Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Ροδόπης ιδρύθηκε με το Β.Δ. της 29 Μαΐου / 19 Ιουνίου 1939, είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Ανάπτυξης. Στεγάζεται σε ιδιόκτητο τριώροφο κτίριο που θεμελιώθηκε το 1964 από τον αείμνηστο Πρόεδρο Δ. Μπακάλμπαση. Το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από 21 Μέλη - Συμβούλους και εκλέγεται κάθε τέσσερα χρόνια από τα Μέλη του Επιμελητηρίου που έχουν τακτοποιήσει τις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Η Διοικητική Επιτροπή είναι πενταμελής, εκλέγεται από το Διοικητικό Συμβούλιο και αποτελείται από τον Πρόεδρο, τον Α` Αντιπρόεδρο, τον Β` Αντιπρόεδρο, τον Οικονομικό Επόπτη και το Γενικό Γραμματέα. Το Επιμελητήριο στελεχώνεται από προσωπικό 4 ατόμων. Η ευελιξία της νομικής του μορφής σε συνδυασμό με την αιρετή διοίκηση του από εκπροσώπους των μελών του, το καθιστά ως τον κατεξοχήν αρμόδιο φορέα εκπροσώπησης των Επαγγελματικών και Βιοτεχνικών Επιχειρήσεων της Ροδόπης προς την Πολιτεία. Ως θεσμοθετημένος γνωμοδοτικός και συμβουλευτικός Οργανισμός γνωμοδοτεί και υποβάλλει υπομνήματα προς την Πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς με τεκμηριωμένες προτάσεις και απόψεις με στόχο την αντιμετώπιση των προβλημάτων των επιχειρήσεων που εκπροσωπεί και συνολικά της εθνικής οικονομίας. Συμμετέχει με εκπροσώπους του σε επιτροπές γενικού και ειδικού ενδιαφέροντος με τελικό σκοπό την προστασία των συμφερόντων των παραγωγικών τάξεων της περιφέρειας που εκπροσωπεί. Μέλη του Επιμελητηρίου είναι όλες οι μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις μεταποίησης, εμπορίας και παροχής υπηρεσιών που έχουν την έδρα τους στο Νομό Ροδόπης. Ο αριθμός των μελών κατά τμήμα έχει ως εξής: Βιοτεχνικό: 1498 μέλη, Επαγγελματικό: 3512 μέλη, Αιρετά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Επιμελητηρίου: 21. Η σημερινή Διοίκηση του Επιμελητηρίου είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη στα θέματα προσαρμογής των επιχειρήσεων στα κοινοτικά δεδομένα. Όραμα της είναι να πετύχει τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξη των επιχειρήσεων συμβάλλοντας στο αν γίνουν πιο ανταγωνιστικές στις προκλήσεις της παγκόσμιας αγοράς. Πρωταρχικό στόχο της Διοίκησης αποτελεί η όσο το δυνατόν πληρέστερη ενημέρωση των μελών για να μην τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις αλλά να είναι προετοιμασμένοι για αυτές. Η Διοίκηση του Επιμελητηρίου όμως είναι ευαισθητοποιημένη και συμπαρίσταται ενεργά με τη μορφή ετήσιων οικονομικών ενισχύσεων σε συλλόγους και σωματεία όπως ο ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 16 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σύλλογος Μέριμνας Ειδικού Παιδιού «Άγιοι Θεόδωροι», το Σωματείο Εθελοντών Αιμοδοτών Ν. Ροδόπης, το Κέντρο Πρόληψης εξαρτησιογόνων ουσιών Ν. Ροδόπης «Ορφέας» κ.α. Τομείς δραστηριότητας ΕΒΕΡ: Το Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Ροδόπης, Παρέχει: Πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες εισαγωγών και εξαγωγών καθώς και Στατιστικά στοιχεία για τις επιχειρήσεις του Νομού. Πληροφορίες για τις διεθνείς εκθέσεις του εξωτερικού και του εσωτερικού. Πληροφορίες για ζητήσεις ελληνικών προϊόντων από ξένους οίκους καθώς και προσφορές ξένων οίκων για προώθηση των προϊόντων. Είναι ο κύριος φορέας από τον οποίο μπορεί κανείς να αντλήσει στοιχεία για τις επιχειρήσεις του Νομού και αποστέλλει καθημερινά καταστάσεις επιχειρήσεων μελών του Επιμελητηρίου (επιλεγμένες με τα κριτήρια του κάθε ενδιαφερόμενου) τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό Τηρεί: Ειδικό Μητρώο για τους κατασκευαστές κοσμημάτων. Βιβλίο καταχώρησης - κατοχύρωσης σε επίπεδο νομού διακριτικών τίτλων επιχειρήσεων. Ειδικό Μητρώο για τους Ασφαλιστικούς Συμβούλους, τους Ασφαλιστικούς Πράκτορες, τους Μεσίτες Αστικών Συμβάσεων, τους Συντονιστές Ασφαλιστικών Συμβούλων, και εκδίδει, αφού συγκεντρώσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά, άδεις ασκήσεως επαγγέλματος για τους ανωτέρω. Χορηγεί: Βεβαιώσεις προς τα μέλη του για θεώρηση βιβλίων και στοιχείων προς τις Δ.Ο.Υ. Βεβαιώσεις σε βιοτεχνίες, συνεργεία αυτοκινήτων, μοτοποδηλάτων, βουλκανιζατέρ, ηλεκτροτεχνουργεία για τη λήψη άδειας ασκήσεως επαγγέλματος από το Υπουργείο Συγκοινωνιών. Κωδικό αριθμό σήμανσης κοσμημάτων σε βιοτέχνες αργυροχρυσοχόϊας. Βεβαίωση - μετά από αυτοψία - εγκατάστασης των μηχανημάτων που αγοράσθηκαν με βιοτεχνικό δάνειο. Θεωρήσεις σε καταστατικά εταιρειών για τη νόμιμη χρήση της επωνυμίας και του διακριτικού τους τίτλου. Συμμετέχει: Με εκπροσώπους του σε επιτροπές γενικού και ειδικού ενδιαφέροντος (Ι.Κ.Α., Τ.Ε.Β.Ε., Επιτροπή Προμηθειών) με τελικό σκοπό την προστασία των συμφερόντων των παραγωγικών τάξεων της περιφέρειας που εκπροσωπεί. Με οργανωμένες αποστολές σε εμπορικές εκθέσεις του εξωτερικού συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη των εμπορικών δεσμών της χώρας μας με τις ξένες χώρες. Με μέλη του Δ.Σ. στα ετήσια Συνέδρια του Ευρωεπιμελητηρίου στο εξωτερικό. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 17 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στον επιχειρηματικό άξονα ΘΡΑΚΗ - ΑΙΓΑΙΟ - ΚΡΗΤΗ - ΚΥΠΡΟΣ που κάθε χρόνο διοργανώνει επιχειρηματικές συναντήσεις σε διαφορετική γεωγραφική ενότητα από αυτές που αποτελούν τον άξονα. Σε διερευνητικές αποστολές και συναντήσεις με Επιμελητήρια των Βαλκανίων Τουρκίας - Αιγύπτου. Ως μέλος στην αστική μη κερδοσκοπική εταιρία "ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΚΘΕΣΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ" η οποία αποτελεί τον επίσημο φορέα που διοργανώνει την ετήσια εμπορική έκθεση πανελλήνιας εμβέλειας "ΘΡΑΚΗ" που γίνεται κάθε χρόνο στην Κομοτηνή. Ως μέλος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και της Εθνικής Ελληνικής Επιτροπής στο Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο. Ως μέλος στην αστική μη κερδοσκοπική εταιρία "ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΟΥ ΠΟΛΙΤΗ". Ως μέλος στην αστική μη κερδοσκοπική εταιρία "ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ" - "ΚΕΤΑ", το οποίο θα λειτουργήσει σύντομα στο Νομό μας και θα στεγαστεί σε γραφεία του Επιμελητηριακού μεγάρου. Γνωμοδοτεί και υποβάλλει υπομνήματα, μελέτες και συμβουλές προς την Πολιτεία για κάθε θέμα η νομοθετική ρύθμιση που αφορά το επάγγελμα, τη βιοτεχνία, τις μικρομεσαίες μεταποιητικές επιχειρήσεις και γενικότερα την αναπτυξιακή δραστηριότητα στην Περιφέρεια του. Ενεργεί πραγματογνωμοσύνες. Καταγράφει συστηματικά τα Εμπορικά και Επαγγελματικά Έθιμα. Μεριμνά για την ενημέρωση των μελών για προκηρύξεις - διακηρύξεις - χρηματοδοτικά αγορανομικά - φορολογικές διατάξεις - αποφάσεις Νομισματικής Επιτροπής. Συλλέγει και παρέχει πληροφορίες για τις οικονομίες των ξένων κρατών και τους τρόπους διείσδυσης στις αγορές τους. Οργανώνει διαλέξεις, συνέδρια και επιμορφωτικά σεμινάρια για τα επιχειρηματικά στελέχη της Περιφέρειας. Εκδίδει δελτίο που περιέχει επίκαιρα επαγγελματικά και Βιοτεχνικά Νέα, σημειώματα και άρθρα που αναφέρονται στον Εμπορικό, Βιοτεχνικό και Βιομηχανικό Τομέα, νέα από τον χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Βαλκανίων, θέματα φορολογικά, Ασφαλιστικά, αγγελίες ξένων εταιριών που ζητούν συνεργασία με Ελληνικές Επιχειρήσεις, προσφορές και ζητήσεις προϊόντων, εκθέσεις κλπ. Ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα που αποδεδειγμένα συμβάλλει στην εξυπηρέτηση των σκοπών το και στην Εθνική Οικονομική Ανάπτυξη και ενημερώνει τα μέλη του για θέματα που τα απασχολούν και τα βοηθά για την διεκπεραίωση διαφόρων διοικητικών υποθέσεων. Διοικητική Δομή ΕΒΕΡ: Η Διοικητική Δομή του Εμπορικού και Βιοτεχνικού Επιμελητήριου Ροδόπης απαρτίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο και την Διοικητική Επιτροπή ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 18 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από 21 Μέλη - Συμβούλους (συμπεριλαμβανομένων των 5 μελών της Διοικητικής Επιτροπής) και εκλέγεται κάθε τέσσερα χρόνια από όλα τα μέλη του Επιμελητηρίου που έχουν εκπληρώσει τις ταμειακές τους υποχρεώσεις. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές που γίνονται με ενιαίο κατά συνδυασμό ψηφοδέλτιο για όλα του τμήματα του επιμελητηρίου και με το σύστημα της απλής αναλογικής, έχουν τα μέλη εκείνα που είναι ταμειακώς εντάξει και έχουν συμπληρώσει ένα χρόνο από την εγγραφή τους στο επιμελητήριο. Η Διοικητική Επιτροπή είναι πενταμελής, εκλέγεται από το Διοικητικό Συμβούλιο και αποτελείται από τον Πρόεδρο, τον Α' Αντιπρόεδρο, τον Β' Αντιπρόεδρο, τον Οικονομικό Επόπτη και τον Γενικό Γραμματέα. Οργανωτική Δομή ΕΒΕΡ: Οι αρμοδιότητες της Διεύθυνσης ανάγονται στα παρακάτω θέματα τα οποία κατανέμονται μεταξύ των Τμημάτων και του Γραφείου ως εξής: Διεύθυνση Τμήμα Επαγγελματοβιοτεχνικών θεμάτων Τμήμα Διοικητικού - Οικονομικού Γραφείο Μηχανογραφικών Εφαρμογών 1.3.4. Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο του Χάσκοβο (HCCI) To Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο του Χάσκοβο αποτελεί τη μοναδική τοπική οργάνωση μελών στο είδος του, το οποίο προσφέρει μία ευρεία και συνάμα αποκλειστική σειρά από οφέλη σε όλη τη γκάμα των επιχειρήσεων στην περιοχή του Χάσκοβο. Ως διαπιστευμένο επιμελητήριο, το HCCI παρέχει πρόσβαση στο Δίκτυο Επιχειρήσεων και στη Βάση Δεδομένων του Εμπορικού Επιμελητηρίου Βουλγαρίας. To Βιομηχανικό και Εμπορικό Επιμελητήριο του Χάσκοβο ιδρύθηκε το 1991 ως ανεξάρτητη οργάνωση, η οποία δημιουργήθηκε στη βάση του εθελοντισμού της αυτονομίας και της αυτοχρηματοδότησης. Την παρούσα χρονική στιγμή, το επιμελητήριο αριθμεί περίπου στα διακόσια μέλη από την περιοχή του Χάσκοβο. Σκοπός του Επιμελητηρίου είναι να υποστηρίζει, προωθεί, εκπροσωπεί και προστατεύει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες των μελών του καθώς επίσης και να συμβάλει στην ευρωπαϊκή και διεθνή ολοκλήρωση της περιφέρειας Χάσκοβο. Επιλέον συνεργάζεται με ατομικές επιχειρήσεις της περιοχής οι οποίες δεν είναι εγγεγραμμένα μέλη του. Η ομάδα ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 19 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής του HCCI ιδρύθηκε με την πεποίθηση ότι η ενίσχυση των τοπικών δραστηριοτήτων και των επιχειρηματιών θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη και την προοπτική της περιοχής. Κύριοι στόχοι του HCCI, είναι: Η βελτιστοποίηση των συνθηκών για τα μέλη του σε ότι αφορά στις εγχώριες οικονομικές δραστηριότητες τους, αλλά και τις εξαγωγικές. Η εκπροσώπηση και η προστασία των συμφερόντων των μελών του, στις τοπικές κυβερνητικές αρχές και διαμέσου του Εμπορικού Επιμελητηρίου Βουλγαρίας και στην Κεντρική Διοίκηση. Η εκπροσώπηση των μελών του σε τοπικούς, ξένους και διεθνείς οργανισμούς με τους οποίους το επιμελητήριο έχει άμεσες ή έμμεσες σχέσεις. Η υποστήριξη των μελών του για την αύξηση των ευκαιριών συμμετοχής τους στις ξένες αγορές. Διοικητική Δομή του HCCI: Σύμφωνα με το έγγραφο σύστασης του HCCI, το Επιμελητήριο διοικείται από τη Γενική Συνέλευση, το Διοικητικό Συμβούλιο των διαχειριστών, το Εκτελεστικό Συμβούλιο και τον Πρόεδρο. 1.4. Βασικές έννοιες Τα σήματα συμμόρφωσης πιστοποιούν ότι τα προϊόντα που τα φέρουν, συμμορφώνονται με τα πρότυπα που προβλέπει το εν λόγω σήμα. Προκειμένου ο κατασκευαστής να χρησιμοποιήσει το σήμα συμμόρφωσης, οφείλει να διασφαλίσει ότι πληρούται μια σειρά προϋποθέσεων που αφορούν την ασφάλεια, την ποιότητα, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις κλπ. Ο σεβασμός των σχετικών απαιτήσεων ελέγχεται μέσω της υποβολής του προϊόντος σε συγκεκριμένες δοκιμές με αυστηρά καθορισμένες διαδικασίες. Τα σήματα συμμόρφωσης επιτρέπουν την εκτίμηση και, εφόσον κρίνεται απαραίτητο, τη βελτίωση της ασφάλειας του προϊόντος ή της υπηρεσίας. Μάλιστα, οι απαιτήσεις που θέτουν μπορούν να είναι πολύ αυστηρότερες από όσα προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Η ύπαρξη του σήματος συμμόρφωσης, δεν διασφαλίζει αυτομάτως τη ποιότητα ή ακόμη και την ασφάλεια ενός προϊόντος. Στην πραγματικότητα, το σήμα συμμόρφωσης δεν εγγυάται τη συμμόρφωση του προϊόντος που κυκλοφορεί στην αγορά (πρόκειται μάλλον για «τεκμήριο συμμόρφωσης»). Αυτό συμβαίνει για αυτό για δύο βασικούς λόγους: Ο βαθμός σεβασμού των προτύπων εξαρτάται από τον κατασκευαστή – οι σχετικοί έλεγχοι είναι τυχαίοι και γίνονται εκ των υστέρων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 20 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Οι δοκιμές γίνονται δειγματοληπτικά και όχι σε κάθε προϊόν. Επίσης, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο οι προβλεπόμενες απαιτήσεις να αποδειχθούν ανεπαρκείς για το συγκεκριμένο προϊόν. Φορείς Απονομής Σημάτων Συμμόρφωσης στην Ελλάδα Ο Νόμος 372/76 , όπως τροποποιήθηκε από τον Νόμο 1682/1997 και το Προεδρικό Διάταγμα 155/97, αναθέτει στον ΕΛΟΤ την ανάπτυξη δραστηριοτήτων Πιστοποίησης. Με βάση την Υπουργική Απόφαση 22729/509/26-06-98/ ΦΕΚ 708/Β/13-07-98, ο ΕΛΟΤ εφαρμόζει Διαδικασίες και Συστήματα Πιστοποίησης (π.χ. Συστήματα Πιστοποίησης του Διεθνούς Οργανισμού ISO). Στο πλαίσιο των Διαδικασιών αυτών απονέμει Σήματα Συμμόρφωσης και χορηγεί Πιστοποιητικά Συμμόρφωσης που υποδηλώνουν την συμμόρφωση προϊόντων, διεργασιών, δραστηριοτήτων, οργανισμών, συστημάτων και προσώπων με τις απαιτήσεις τυποποιητικών εγγράφων (προτύπων, προδιαγραφών, κανονισμών κλπ), και τα οποία ονομάζονται Σήματα Συμμόρφωσης/ Πιστοποιητικά Συμμόρφωσης ΕΛΟΤ. Τα Σήματα Συμμόρφωσης, τα οποία απονέμονται υποδηλώνοντας τη συμμόρφωση με Ελληνικά Πρότυπα, Ευρωπαϊκά Πρότυπα (ΕΝ), Πειραματικά Ευρωπαϊκά Πρότυπα, Έγγραφα Εναρμόνισης (HD), καθώς και Ευρωπαϊκά Τηλεπικοινωνιακά Πρότυπα (ETSI), Πειραματικά Ευρωπαϊκά Πρότυπα (I-ETS), τα οποία εκδίδονται από τον ΕΛΟΤ, τη CEN ή τη CENELEC ή τον ETSI, ονομάζονται Ελληνικά Σήματα Συμμόρφωσης. Ο ΕΛΟΤ είναι ο μοναδικός οργανισμός εξουσιοδοτημένος για την απονομή του Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης. Ο ΕΛΟΤ διενεργεί δειγματοληψίες, δοκιμές, επιθεωρήσεις και αξιολόγηση διαδικασιών και συστημάτων χρησιμοποιώντας τα δικά του μέσα και το προσωπικό ή σε συνεργασία με άλλους αποδεκτούς ενδιαφερόμενους φορείς. Οι διαδικασίες πιστοποίησης και αξιολόγησης βασίζονται στις απαιτήσεις του προτύπων ΕΛΟΤ ΕΝ 45012, ΕΛΟΤ ΕΝ 45011, των Κατευθυντήριων Οδηγιών της EA για την εφαρμογή των 45012, 45011 και για τους φορείς που πιστοποιούν Περιβαλλοντικά Συστήματα Διαχείρισης, των οδηγιών ISO/IEC 61-62-65 και των προτύπων της σειράς ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9000 και ISO 10011 καθώς επίσης και στους κανονισμούς των φορέων διαπίστευσης SINCERT/ ΕΣΥΔ και τους κανονισμούς του IQNet. Την εφαρμογή και την υλοποίηση των δραστηριοτήτων πιστοποίησης του ΕΛΟΤ διαχειρίζεται το Συμβούλιο Πιστοποίησης. Ο ΕΛΟΤ συμμετέχει σε διάφορους Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς οργανισμούς και συμφωνίες όπως είναι: ISO, CEN, CENELEC, CENCER, CASCO, IQNet, το διεθνές σχήμα πιστοποίησης προϊόντων CB, οι συμφωνίες CCA, HAR, και ENEC στο πεδίο της πιστοποίησης προϊόντων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 21 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις και με τη μεταβολή της Εθνικής Νομοθεσίας, το αργότερο την 30ή Ιουνίου 2012 καταργούνται οι διατάξεις που αφορούν την καθιέρωση και απονομή σημάτων και πιστοποιητικών ποιότητας και συμμόρφωσης από την ΕΛΟΤ ΑΕ και ιδίως οι διατάξεις του άρθρου 2 παράγραφοι 5, 6, 7 και 8 και του άρθρου 3, παράγραφος 1, περιπτώσεις ε΄ και στ΄ του ν. 372/1976. Κατά συνέπεια, η απονομή Σημάτων και Πιστοποιητικών Ποιότητας και Συμμόρφωσης που προβλέπονται στις διατάξεις της τεχνικής νομοθεσίας, τα οποία μέχρι σήμερα απονέμοντο κατά αποκλειστικότητα από την ανώνυμη εταιρία Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης - ΕΛΟΤ ΑΕ, παρέχονται από την 1η Ιουλίου 2012 από την ανώνυμη εταιρία Βιομηχανικής Έρευνας Τεχνολογικής Ανάπτυξης Μετάλλων και Εργαστηριακών δοκιμών, Πιστοποίησης και Ποιότητας - ΕΒΕΤΑΜ ΑΕ. Επομένως, στις περιπτώσεις που οι διατάξεις της τεχνικής νομοθεσίας ορίζουν την ΕΛΟΤ ΑΕ αρμόδιο φορέα για την εφαρμογή και την υποστήριξη του κανονιστικού πλαισίου αυτής, από την 1η Ιουλίου 2012 και εφεξής τις αρμοδιότητες αυτές λειτουργεί η ΕΒΕΤΑΜ ΑΕ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 22 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεφάλαιο 2. Γενικός σκοπός, ειδικοί στόχοι – Μεθοδολογία υλοποίησης του παραδοτέου Η υιοθέτηση Σημάτων Συμμόρφωσης, αποτελεί σήμερα απαραίτητη προϋπόθεση, τόσο για την διασφάλιση της ασφάλειας και ποιότητας συγκεκριμένων προϊόντων από το σύνολο των παραγωγικών κλάδων της οικονομίας, όσο και για την ενίσχυση της αναγνωρισιμότητας των προϊόντων που υιοθετούν τα σήματα αυτά. Η ανάγκη για την έκδοση και κατ’ επέκταση την υιοθέτηση των Σημάτων Συμμόρφωσης, προκύπτει από μια σειρά παραγόντων, που επηρεάζουν τη σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία : Η Οικονομική ολοκλήρωση της Ευρώπης; Ελεύθερη διακίνηση προϊόντων και υπηρεσιών. Αυξανόμενος ανταγωνισμός και η εξειδίκευση στην οποία καταλήγει με αποτέλεσμα την μεγαλύτερη ανάπτυξη των ανταλλαγών στην κοινότητα. Οι ανταλλαγές πρέπει να συμφωνούν με ορισμένους κανόνες. Η κοινότητα καθορίζει τις βασικές απαιτήσεις και αφήνει στα ενδιαφερόμενα μέρη να εξειδικεύουν τρόπους και διαδικασίες επίτευξης. Η απαίτηση ποιότητας: Η απαίτηση ποιότητας γεννήθηκε στη δεκαετία του πενήντα. Σήμερα είναι εύκολο να συγκρίνεις τιμές αλλά δύσκολο να συγκρίνεις ποιότητα. Γι’ αυτό χρειάζεται το πρότυπο αναφοράς. Η τεχνική και τεχνολογική εξέλιξη: Η εξέλιξη των διαφόρων τεχνικών συστημάτων πληροφοριών επιβάλλουν την δυνατότητα ανταλλαγής στοιχείων βάσει κοινά αποδεκτών κανόνων. Στην οικονομία των υπό ανάπτυξη χωρίων και όχι μόνο, αυτές οι τεχνικές παίζουν ένα σπουδαίο ρόλο. Επιπρόσθετα, η υιοθέτηση σημάτων συμμόρφωσης είναι ένα προσόν και ένα πλεονέκτημα και για τον παραγωγό – πωλητή και τον αγοραστή, τον καταναλωτή και τον διανομέα. Δίνει μια αδιαμφισβήτητη πρόσθετη αξία στο προϊόν ή την υπηρεσία που έχει το σήμα ή το λογότυπό του κατασκευαστή – πωλητή – διανομέα – μελετητή. Για τον κατασκευαστή ή τον προμηθευτή υπηρεσιών δίνει αξία στα προϊόντα ή τις υπηρεσίες, ανοίγει αγορές και απλοποιεί σχέσεις. Για τον χρήστη παρέχει διαβεβαίωση ότι το αγοραζόμενο είδος καλύπτει ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 23 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής καθορισμένα χαρακτηριστικά ή ότι οι διαδικασίες ενός οργανισμού ακολουθούν καθορισμένες απαιτήσεις. Στο ως άνω πλαίσιο και δεδομένου του ότι: α) η υιοθέτηση σημάτων συμμόρφωσης αποτελεί πλέον σημαντική συμβολή στην ελεύθερη κυκλοφορία των βιομηχανικών προϊόντων και επιπροσθέτως με τη δημιουργία ενός τεχνικού πλαισίου κοινού για όλες τις επιχειρήσεις συμβάλλει στη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα τόσο στην κοινοτική αγορά όσο και στις εξωτερικές αγορές, ιδίως στον τομέα των νέων τεχνολογιών και β) οι στόχοι τους οποίους επιδιώκουν τα κράτη μέλη για την προστασία της ασφάλειας και της υγείας των πολιτών τους όπως και για την προστασία των καταναλωτών είναι ισοδύναμοι κατ’ αρχήν, έστω και αν τα τεχνικά μέσα για την υλοποίησή τους διαφέρουν, ξετυλίγεται και ο σκοπός του παρόντος έργου. Γενικός σκοπός της έργου είναι αποτελεί αφενός η μελέτη και η κατηγοριοποίηση των αναγκών σε σήματα συμμόρφωσης, των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες στη διασυνοριακή περιοχή, και αφετέρου η ανάπτυξη επιχειρηματικών σχεδίων για τη θέσπιση ενός πλήρους συστήματος ελέγχου ποιότητας στη διασυνοριακή περιοχή (ενιαία οργάνωση του ελέγχου κάτω από έναν ενιαίο φορέα πιστοποίησης, κοινά σήματα συμμόρφωσης και κοινά εργαστήρια δοκιμών). Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η δημιουργία ενός επιχειρησιακού σχεδίου για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής. Οι στόχοι, των οποίων η επίτευξη επιδιώκεται μέσω της υλοποίησης του επιχειρησιακού σχεδιασμού ανάπτυξης ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής, είναι: η διασφάλιση επαρκούς ελέγχου της διασυνοριακής αγοράς και των εμπορευματικών προϊόντων της διασυνοριακής περιοχής, η αποτελεσματικότερη και ταχύτερη εφαρμογή των σχετικών, με την εποπτεία της αγοράς, αποφάσεων και οδηγιών της ΕΕ. Η μείωση του χάσματος των διαπεριφερειακών περιοχών στο πεδίο ενός αποτελεσματικού ελέγχου της αγοράς, ομαλή μετάβαση των εμπλεκόμενων φορέων σε μια ευρύτερη οργάνωση ενός Ευρωπαϊκού ελέγχου Αγοράς, το οποίο βρίσκεται υπό εξέλιξη σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή οδηγία 057ΕΕ η ενθάρρυνση των συνεργαζόμενων χωρών στο δρόμο τους προς την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση καθώς επίσης και η βελτίωση του επιπέδου ελέγχου της αγοράς των εμπορικών προϊόντων και επιχειρήσεων της περιοχής. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 24 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στο ως άνω πλαίσιο ειδικοί στόχοι του έργου αποτελούν: Ο καθορισμός των στρατηγικών και επιχειρησιακών στόχων των Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης Ο καθορισμός σχεδίου δράσης για την προώθηση των Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης Η εξέταση ευκαιριών του περιβάλλοντος, οι οποίες θα βοηθήσουν στην βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των Σημάτων και στην ισχυροποίησή τους στη διασυνοριακή περιοχή Η ανάπτυξης λειτουργικού πλαισίου με τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών και μεθοδολογιών Διοίκησης για την εκπλήρωση των στόχων του σχεδίου. Αναφορικά με τη μεθοδολογία για την εκπόνηση του επιχειρησιακού σχεδίου, ο Σύμβουλος θεώρησε ως καταλληλότερη ερευνητική προσέγγιση για την εκπόνηση του παρόντος σχεδίου την πολυμεθοδολογική προσέγγιση, δηλαδή το συνδυασμό μεθόδων και τεχνικών συλλογής ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων. Μέσα από την πολυμεθοδολογική προσέγγιση, καθεμία από τις χρησιμοποιούμενες ερευνητικές προσεγγίσεις και τεχνικές συλλογής δεδομένων θεωρείται συμπληρωματική των άλλων και σε καμία περίπτωση περισσότερο ή λιγότερο σημαντική, χρησιμότερη ή καταλληλότερη από κάποια άλλη. Ειδικότερα, για την άντληση όλων των απαραίτητων στοιχείων και πληροφοριών για την εκπόνηση του σχεδίου, ο Σύμβουλος αξιοποίησε: Βιβλιογραφική έρευνα. Αναζήτηση και επισκόπηση βιβλιογραφικών πηγών και στοιχείων αναφορικά με τα σήματα συμμόρφωσης στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, καθώς και αποτύπωση της Ευρωπαϊκής και διεθνούς εμπειρίας. Χρήση αρχειακών πηγών. Αξιοποίηση φυσικού αρχείου και δικτυακών τόπων φορέων που δραστηριοποιούνται σε θέματα σημάτων συμμόρφωσης. Καλές πρακτικές: Εύρεση και αξιοποίηση βέλτιστων πρακτικών σε επίπεδο δημιουργία και λειτουργία σημάτων συμμόρφωσης σε διακρατικό, διασυνοριακό και εθνικό επίπεδο Τα Ευρήματα και τα αποτελέσματα της έρευνας - καταγραφής στο πλαίσιο του Πακέτου Εργασίας 1 (ΠΕ1). Αξιοποίηση των ευρημάτων και των αποτελεσμάτων της έρευνας καταγραφής στο πλαίσιο του Πακέτου Εργασίας 1 (ΠΕ1) για την κατανόηση της υφιστάμενης κατάστασης (ευρύτερο κοινωνικό-οικονομικό και θεσμικό πλαίσιο, αναπτυξιακή προοπτική κλπ.) και των αναγκών των επιχειρήσεων της διασυνοριακής περιοχής. Ποιοτική έρευνα. Διερεύνηση των κύριων ζητημάτων και των τάσεων στις αντιλήψεις υπευθύνων φορέων και επιχειρήσεων στη διασυνοριακή περιοχή αναφορικά με την προώθηση και τη διαχείριση των θεμάτων πιστοποίησης και τυποποίησης από έναν Ενιαίο (Διασυνοριακό) Φορέα Πιστοποίησης και Τυποποίησης. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 25 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Ποσοτική έρευνα. Διερεύνηση των αντιλήψεων των υπευθύνων φορέων και επιχειρήσεων στη διασυνοριακή περιοχή, αναφορικά με την προώθηση και τη διαχείριση κοινών σημάτων συμμόρφωσης στη Διασυνοριακή Περιοχή, το ρόλο που θα ήθελαν να επιτελέσουν, τα προϊόντα στα οποία θα αφορούν τα κοινά σήματα συμμόρφωσης. Η ποσοτική έρευνα βασίστηκε στο ερωτηματολόγιο – μεθοδολογικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε κατά την εκπόνηση των παραδοτέων της δράσης 3.1. Επισημαίνεται ότι Η ενότητα Δ του ερωτηματολογίου αφορά την άντληση πληροφοριών σε σχέση με την εφαρμογή διαχειριστικών συστημάτων και την υιοθέτηση σημάτων συμμόρφωσης από τις επιχειρήσεις που λαμβάνουν μέρος στην έρευνα. Δεδομένου πως βασικός στόχος του ερωτηματολογίου αποτελεί η καταγραφή των αναγκών των εν λόγω επιχειρήσεων για τα σήματα συμμόρφωσης, πιστοποίησης και τυποποίησης, η εν λόγω ενότητα είναι άκρως απαραίτητη ώστε να αντληθούν πολύτιμες πληροφορίες σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση των επιχειρήσεων στη διάσταση της ποιότητας. Αξιολογώντας και αξιοποιώντας συνδυασμένα τις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν με τους παραπάνω τρόπους, ο Σύμβουλος χρησιμοποίησε τις πλέον σύγχρονες τεχνικές επιχειρησιακού και στρατηγικού σχεδιασμού προκειμένου να προτείνει στην Αναθέτουσα Αρχή ένα λειτουργικό και βιώσιμο σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής. Ο τελικός στόχος είναι ο προσδιορισμός συγκεκριμένων σχεδίων δράσης, ώστε τα υπό δημιουργία κοινά σήματα συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής, να βοηθήσουν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και ιδιαίτερα της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων της Διασυνοριακής Περιοχής. Στα πλαίσια αυτά η μεθοδολογική προσέγγιση περιλαμβάνει τα ακόλουθα: ΟΡΑΜΑ Το πρώτο στάδιο για τη χάραξη της στρατηγικής αποτελεί η διατύπωση του οράματος του οποίου καλούνται να υπηρετήσουν τα σήματα συμμόρφωσης, το οποίο είναι μια άποψη της μελλοντικής κατεύθυνσης τους και του δρόμου που θα ακολουθήσουν. Είναι μία καθοδηγητική έννοια, για το τι προσπαθούν να επιτύχουν τα σήματα συμμόρφωσης. Το όραμα για να είναι αποτελεσματικό θα πρέπει να είναι εύκολα μεταδόσιμο, κατανοητό και επικεντρωμένο, παρορμητικό, επιθυμητό, μετρήσιμο, εφικτό, περιεκτικό, ευέλικτο και με προοπτική. ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 26 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Το δεύτερο στάδιο για την χάραξη της στρατηγικής αποτελεί η διατύπωση της αποστολής, της ταυτότητας δηλαδή των σημάτων, που τα διαφοροποιεί από τον ανταγωνισμό. Η διατύπωση είναι γενική, ξεκάθαρη, σαφής και οριοθετεί την δράση και το στόχο ύπαρξής των σημάτων, χωρίς να υπεισέρχεται σε ποσοτικούς και χρονικούς περιορισμούς. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Οι στρατηγικοί στόχοι αποτελούν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επιτυχίας. Το όραμα εξειδικεύεται και συγκεκριμενοποιείται στη συνέχεια μέσα από τη διατύπωση σαφών στρατηγικών στόχων, οι οποίοι εκτός των άλλων αποτελούν ένα ποιοτικό μέτρο επιτυχίας της αποστολής των Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης. Οι στρατηγικού στόχοι είναι ρεαλιστικοί σε σχέση με τις συνθήκες του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος και συμβατοί με την αποστολή και το όραμα. Η επιτυχία των στόχων αυτών συνεπάγεται την εκπλήρωση του οράματος, καλύπτουν δε τα επιμέρους κριτήρια επιτυχίας. ΑΞΟΝΕΣ ΔΡΑΣΗΣ Οι άξονες δράσης περιγράφουν το πλαίσιο των δράσεων που θα πρέπει να αναπτύξει ο φορέας που θα διαχειρίζεται τα σήματα συμμόρφωσης ώστε να επιτύχει τους στρατηγικούς του στόχους. Αποτελούν διακριτές κατευθύνσεις που πρέπει να ακολουθηθούν, ώστε να εκπληρώσει το σύνολο των στόχων με τον αποτελεσματικότερο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τις δεδομένες ευκαιρίες και περιορισμούς που υπεισέρχονται από το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον. Η επίτευξη των στρατηγικών στόχων συμβαδίζει με την επιτυχή υλοποίηση του συνόλου των αξόνων δράσης, παρόλο που είναι πιθανό κάποιος άξονας δράσης να συντελεί περισσότερο ή λιγότερο στην επίτευξη κάποιου συγκεκριμένου στόχου. Για κάθε άξονα δράσης πρέπει να είναι σαφές και ξεκάθαρο ποιον ή ποιους στόχους εξυπηρετεί. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ – ΣΧΕΔΙΑ ΔΡΑΣΗΣ Κάθε ένας από τους επιχειρηματικούς άξονες δράσης αναλύεται σε ένα σύνολο δραστηριοτήτων, που θα πρέπει να αναπτύξει ο οργανισμός στα πλαίσια υλοποίησης του έργου του – την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης. Αποτελούν το αποτέλεσμα ενός συνόλου ενεργειών και έχουν συγκεκριμένο στόχο, περιγραφή και αποδέκτη. Η κατηγοριοποίησή τους γίνεται με κριτήριο τη μεγαλύτερη δυνατή συνοχή και συσχέτιση με τον άξονα δράσης στον οποίο υπάγονται. Οι δραστηριότητες αυτές μπορεί ήδη να παρέχονται και να επιβάλλεται η περαιτέρω ανάπτυξη και αξιοποίησή τους ή να πρόκειται για νέες που κρίνεται σκόπιμο να αναπτυχθούν. Πάντα βέβαια προκύπτουν ωα αποτέλεσμα ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 27 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής των τάσεων και εξελίξεων, των δυνατοτήτων – ευκαιριών και των περιορισμών που τίθενται από το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον. Η εξειδίκευση των ενεργειών, που απαιτούνται για την ανάπτυξη / βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και την ανάπτυξη του πλαισίου εσωτερικών υποστηρικτικών δράσεων και η αποτύπωση όλων των παραπάνω σε όρους χρηματοοικονομικού αποτελέσματος, αποτελούν αντικείμενο του επιχειρηματικού σχεδίου. Στο ακόλουθο σχήμα απεικονίζεται η μεθοδολογική προσέγγιση για την κατάρτιση του Επιχειρησιακού Σχεδίου δημιουργίας κοινών σημάτων συμμόρφωσης στη διασυνοριακή περιοχή. Σχήμα 3: Μεθοδολογία Κατάρτισης Στρατηγικού Σχεδίου Ανάλυση Εσωτερικού Περιβάλλοντος Ανάλυση Εξωτερικού Περιβάλλοντος SWOT Δυνατά Σημεία Ευκαιρίες Αδύνατα Σημεία Απειλές Υπηρεσίες / Προϊόντα Πελάτες • • Στρατηγικοί • • Στόχοι Αποστολή Άξονες Δράσης Αποδέκτες Σχέδια δράσης εκσυγχρονισμού Η μεθοδολογία ανάπτυξης ενός επιχειρησιακού σχεδίου προσαρμόζεται στις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε Οργανισμού. Με βάση την αποστολή και το ρόλο που καλείται να διαδραματίσει ο Οργανισμός καθώς και τον προσδιορισμό σαφώς οριοθετημένων στρατηγικών επιλογών, εξειδικεύεται το επιχειρησιακό έργο. Η μεθοδολογική προσέγγιση του επιχειρησιακού σχεδιασμού έχει ως άξονα σχεδιασμού την παρουσίαση ολοκληρωμένων προτάσεων για τις υπό ανάπτυξη δομές λειτουργίας και οργάνωσης. Τα επιμέρους βήματα που πραγματοποιούνται στην κατεύθυνση αυτή αφορούν τη διατύπωση παραδοχών, το καθορισμό των επιχειρησιακών στόχων και των απαιτούμενων ενεργειών στην κατεύθυνση υλοποίησής τους, τον και την χρηματοοικονομική απεικόνιση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων. Σε συνέχεια της αποτύπωσης των επιχειρησιακών στόχων ακολουθεί η ανάλυση των σχεδίων δράσης, που θα συμβάλλουν στην επίτευξή τους. Συγκεκριμένα, αναλύονται οι ενέργειες στις οποίες αναμένεται να προβεί ο οργανισμός και οι οποίες θα αποτελέσουν τη ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 28 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής βάση για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του. Τέλος η αποτύπωση όλων των παραπάνω σε όρους χρηματοοικονομικού αποτελέσματος για τον οργανισμό καθώς ο υπολογισμός των βραχυπρόθεσμων οικονομικών αποτελεσμάτων ολοκληρώνει τον επιχειρησιακό σχεδιασμό και προσδιορίζει σαφώς το ρεαλιστικό χαρακτήρα του με βάση τις κατευθύνσεις του στρατηγικού σχεδίου. Η χρηματοοικονομική ανάλυση περιλαμβάνει τον οικονομικό προγραμματισμό και την παρουσίαση των προβλεπόμενων εσόδων και δαπανών όπως προβλέπεται να διαμορφωθούν σύμφωνα με τις παραδοχές, τους στόχους και τα σχέδια δράσης. Κατόπιν η μεθοδολογική προσέγγιση περιλαμβάνει τη σύνταξη της τελικής μελέτης βιωσιμότητας λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις διαθέσιμες τεχνικές εκθέσεις των αναδόχων των φορέων ΕΛΟΤ, ΕΒΕΡ, HCCI. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 29 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεφάλαιο 3. Παρουσίαση της υφιστάμενης κατάστασης – Ανάλυση περιβάλλοντος 3.1. Εισαγωγή – Περιγραφή εξωτερικού περιβάλλοντος Η διασυνοριακή περιοχή της Ελλάδας - Βουλγαρίας εκτείνεται σε 40.202 τετραγωνικά χιλιόμετρα και έχει πληθυσμό 2.812.236 κατοίκων. Η εν λόγω περιοχή καλύπτει 2 Περιφέρειες της Ελλάδας (Ανατολική Μακεδονία - Θράκη, Κεντρική Μακεδονία) και 2 Περιφέρειες Σχεδιασμού της Βουλγαρίας (Νότιο - Δυτική και Νότιο - Κεντρική). Τα βασικά χαρακτηριστικά της διασυνοριακής περιοχής είναι τα μεγάλα βουνά, που δυσχεραίνουν την πρόσβαση στις περιοχές των δύο πλευρών των συνόρων. Λόγω του ορεινού χαρακτήρα της περιοχής, υπάρχουν έντονα ατμοσφαιρικά φαινόμενα που τροφοδοτούν το υδρογραφικό δίκτυο, το οποίο έχει στρατηγική σημασία για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Παράλληλα, οι υδάτινοι πόροι βοηθούν τα ευαίσθητα οικοσυστήματα (υγρότοποι, παραποτάμια δάση, κ.λπ.), τα οποία απαιτούν προσοχή όσον αφορά στη διαχείρισή τους. Ο πληθυσμός της διασυνοριακής περιοχής ανέρχεται σε 2.711.445 κατοίκους σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και του Στατιστικού Ινστιτούτο Βουλγαρίας που αναφέρονται στο έτος 2011. Όσον αφορά την συνολική επιχειρηματική εικόνα της Διασυνοριακής Περιοχής, μεγάλο ενδιαφέρον σε σχέση με τη παρούσα Μελέτη παρουσιάζουν τα στοιχεία τα οποία παρουσιάζονται στα πλαίσια του πρώτου Παραδοτέου της Δράσης 3.1. Συγκεκριμένα, όσον αφορά την επιχειρηματικότητα στη Διασυνοριακή Περιοχή, όπου βασικό κριτήριο κατάταξης των επιχειρηματικών κλάδων είναι ο κύκλος εργασιών του κλάδου ώστε να παρουσιαστεί η συμμετοχή του κλάδου στο συνολικό κύκλο όλων των κλάδων της Διασυνοριακή Περιοχής, τα ευρήματα κατέδειξαν σε σχέση με την Ελληνική εξεταζόμενη περιοχή, ως σημαντικότερους τους κάτωθι κλάδους με βάση το παρακάτω Διάγραμμα. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 30 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σχήμα 4: Βασικότεροι οικονομικοί κλάδοι Διασυνοριακής Περιοχής Χαρακτηριστικό στοιχείο της ανάλυσης αποτελεί ο υψηλός βαθμός ομοιογένειας της επιχειρηματικότητας της διασυνοριακής περιοχής τόσο αναφορικά με τους βασικότερους τομείς συγκριτικά με τον κύκλο εργασιών όσο και με τον αριθμό επιχειρήσεων ανά ΣΤΑΚΟΔ. Σημαντική διαφορά παρουσιάζει η Θεσσαλονίκη γεγονός που ερμηνεύεται και από το χαρακτήρα της γειτονικής (adjacent), αλλά και το ρόλο της Θεσσαλονίκης στην εθνική οικονομία. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονισθεί η διαφορετικότητα της περιοχής της Θεσσαλονίκης, σε σχέση με του σκοπούς της παρούσας μελέτης υπό το πρίσμα της δημιουργίας των εργαστηρίων δοκιμών και αναλύσεων. Συγκεκριμένα, όπως θα εξεταστεί και σε μεταγενέστερο σημείο της μελέτης, παρατηρείται μεγάλη επιχειρηματική συγκέντρωση, που συνεπάγεται και συγκέντρωση εργαστηρίων δοκιμών στη ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει και τη χωροθέτηση των υπό σύσταση εργαστηρίων στη Διασυνοριακή Περιοχή που θα εξεταστεί στη μελέτη βιωσιμότητας που ακολουθεί σε επόμενα κεφάλαια. Ένα ακόμη βασικό κριτήριο των επιχειρηματικών κλάδων, το οποίο και δίνει μια σαφή εικόνα σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση στη Διασυνοριακή Περιοχή, αποτελεί και η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία που προσφέρουν στη συνολική οικονομία. Το κριτήριο αυτό ουσιαστικά αναδεικνύει και την ανταγωνιστικότητα του κάθε κλάδου, αλλά και τη δυναμική του. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 31 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στη διασυνοριακή περιοχή ο νομός Θεσσαλονίκης παρουσιάζει την μεγαλύτερη ΑΠΑ (19.012 εκ. €) προερχόμενη από τον κλάδο του εμπορίου (26,63%) και από τον κλάδο των υπηρεσιών Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση κλπ (23,2%) Τρίτος στη παραγωγή ΑΠΑ στο Νομό Θεσσαλονίκης είναι ο κλάδος Ορυχεία, λατομεία, βιομηχανία, παροχή ηλεκτρικού ρεύματος κλπ (15,19%) εκ του οποίου η μεταποίηση παράγει σημαντικό ποσοστό (13,52%) της ΑΠΑ του Νομού. Δεύτερος στη σειρά νομός με μεγαλύτερη παραγωγή ΑΠΑ είναι ο νομός Καβάλας (2.227 εκ. €), με το κλάδο του εμπορίου να παράγει τη μεγαλύτερη σε ποσοστό ΑΠΑ (35,51%) και ακολουθεί ο κλάδος Ορυχεία, λατομεία, βιομηχανία, παροχή ηλεκτρικού ρεύματος κλπ (15,74%) εκ του οποίου η μεταποίηση παράγει σημαντικό ποσοστό (12,56%) της ΑΠΑ του Νομού. Τρίτος στη σειρά είναι ο Νομός Έβρου (2.046 εκ. €). Οι κλάδοι που παράγουν μεγαλύτερη ΑΠΑ είναι ο κλάδος Δημόσια διοίκηση και άμυνα, υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση κλπ (39,76%) και ακολουθεί ο κλάδος του εμπορίου (20,47%). Στη συνέχεια κατά φθίνουσα ΑΠΑ ακολουθούν οι Νομοί Σέρρες, Ξάνθη, Ροδόπη και Δράμα. Η εξαγωγική και εισαγωγική δραστηριότητα της Ελλάδας προς και από τη Βουλγαρία αποτελεί ένα αρκετά σημαντικό μέρος της συνολικής εξαγωγικής – κατά κύριο λόγο - αλλά και της εισαγωγικής δραστηριότητας της χώρας. Ενδεικτικά, για το έτος 2011 το 5,46% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών κατευθύνθηκε προς τη Βουλγαρία. Ενώ, το 2,73% των συνολικών ελληνικών εισαγωγών προήλθε από τη Βουλγαρία. Αγροτικά προϊόντα, πρώτες ύλες, καύσιμα, βιομηχανικά αγαθά είναι στις πρώτες θέσεις των προϊόντων που εξάγονται από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία. Αναλυτικότερα, τα κατεξοχήν προϊόντα που εξάγει η Ελλάδα προς τη Βουλγαρία είναι τα πετρελαϊκά είδη, που αποτελούν το 10,09% των συνολικών εξαγωγών προς αυτή τη χώρα. Επίσης, πολύ σημαντικό μερίδιο έχουν και τα εν γένει βιομηχανικά προϊόντα όπως ο χαλκός (2,03%), σκραπ, Ατσάλι και Σίδηρος. Σε ότι αφορά τα αγροτικά προϊόντα, στην πρώτη θέση βρίσκονται τα ζαχαροκάλαμα και τεύτλα και έπονται ο καπνός και τα νωπά λαχανικά. Ωστόσο, αποθαρρυντικά είναι τα στοιχεία στον τομέα της ανταγωνιστικότητας και για την Ελλάδα και για τη Βουλγαρία: Δύο θέσεις πριν από το τέλος στο Δείκτη Ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης βρίσκεται η Ελλάδα, σύμφωνα με το “The Europe 2020 Competitiveness Report” του World Economic Forum για το 2012. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα από το 2010 βρίσκεται στην 25η θέση λίγο καλύτερα από τη Ρουμανία (26η θέση) και τη Βουλγαρία (27η θέση), στο σύνολο των 27 κρατών μελών της Ε.Ε. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 32 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σε ότι αφορά στην εξαγωγική δραστηριότητα για την Ελληνική διασυνοριακή περιοχή ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που αφορούν την αξία των εξαγωγών (2011). Ως σημαντικότερος κλάδος αναδεικνύεται ο κλάδος των ενδυμάτων, ενώ ακολουθεί ο κλάδος των πλαστικών υλών, του χυτοσίδηρου, του βαμβακιού κοκ. Με βάση όλα τα ανωτέρω και σύμφωνα με την ανάλυση των ευρημάτων που έχει ήδη πραγματοποιηθεί στα πλαίσια του πρώτου παραδοτέου, για την Ελληνική διασυνοριακή περιοχή, οι κλάδοι που έχουν εξαγωγικό ενδιαφέρον και ταυτόχρονα ισχυρή παρουσία στην επιχειρηματικότητα της περιοχής είναι ο πρωτογενής τομέας με έμφαση στα γεωργικά προϊόντα και ο δευτερογενής τομέας με έμφαση στα ενδύματα, τα πλαστικά, τα δομικά υλικά και τα τρόφιμα, ενώ για τη διασυνοριακή περιοχή της Βουλγαρίας οι κυριότεροι κλάδοι δραστηριότητας είναι οι κλάδοι τροφίμων – ποτών, κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης, δομικών υλικών, χημικών από το δευτερογενή τομέα, ενώ σημαντικός είναι και ο ρόλος του πρωτογενή τομέα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αποτελεί η σημαντική διαφοροποίηση της επιχειρηματικής ταυτότητας ανά επαρχία της Βουλγαρίας στη διασυνοριακή περιοχή. Σχήμα 5: Βασικότεροι οικονομικοί κλάδοι Διασυνοριακής Περιοχής ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 33 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Επιπλέον το Μοντέλο Βαρύτητας με τη χρήση του Σταθμισμένου Δείκτη Εμπορικών Ροών που αναπτύχθηκε προκειμένου να αναδειχτεί η ύπαρξη συσχετισμού μεταξύ εμπορικών ροών, χρησιμοποιώντας την εξαγωγική δραστηριότητα από τη μία χώρα στην άλλη, ως τον πλέον αξιόπιστο δείκτη διακρατικών εμπορικών ροών κατέδειξε την ύπαρξη σημαντικής σχέσης εμπορικών ροών μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, άρα και σημαντική οικονομική δραστηριότητα στη διασυνοριακή περιοχή, ιδίως σε ότι αφορά στους ως άνω κλάδους. 3.2. Ανάγκες επιχειρήσεων διασυνοριακής περιοχής Οι ανάγκες των επιχειρήσεων της Διασυνοριακής Περιοχής, όσον αφορά τη δημιουργία κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης σε επιλεγμένα προϊόντα, καθορίζονται τόσο από τη σημαντικότητα των οικονομικών κλάδων της περιοχή, οι οποίοι και αναλύονται στο προηγούμενο κεφάλαιο, αλλά επίσης καθορίζονται και από την άποψη των ίδιων των επιχειρήσεων που αναμένεται να επωφεληθούν από τη δημιουργία των Σημάτων. Για την καταγραφή της άποψης των επιχειρήσεων, στο πλαίσιο του δεύτερου παραδοτέου της Δράσης 3.1 (3.1.2) του Έργου «Market Control», διεξήχθη έρευνα η οποία περιλαμβάνει τη κατηγοριοποίηση των αναγκών των επιχειρήσεων όσον αφορά τα σήματα συμμόρφωσης σύμφωνα με συγκεκριμένα κριτήρια. Ειδικότερα, σκοπός της έρευνας πεδίου ήταν η συγκέντρωση στοιχείων και δεδομένων σε σχέση με τις υφιστάμενες συνθήκες και πρακτικές που ακολουθούν οι επιχειρήσεις της διασυνοριακής περιοχής ως προς την υιοθέτηση και εφαρμογή συστημάτων και προτύπων ποιότητας και συμμόρφωσης, τη στάση τους σχετικά με τη δημιουργία εργαστηρίων δοκιμών και ελέγχου στη διασυνοριακή περιοχή, καθώς και την άποψη των ερωτηθέντων επιχειρήσεων σχετικά με τα κυριότερα προϊόντα/υπηρεσίες για τα οποία πρέπει να γίνει η άμεση υιοθέτηση κοινών προτύπων και συστημάτων πιστοποίησης, ερώτημα το οποίο έχει άμεση σχέση με τη δημιουργία εργαστηρίων δοκιμών και ελέγχου. Όσον αφορά την έρευνα και την άποψη των επιχειρήσεων σε σχέση με τη αφορά τη δημιουργία κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης σε επιλεγμένα προϊόντα της Διασυνοριακής Περιοχής, τα αποτελέσματα παρουσιάζονται ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Αρχική αναφορά γίνεται στο σύνολο των επιχειρήσεων της Διασυνοριακής Περιοχής, εκτός του Ν. Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα, στο ερώτημα που αφορούσε το κατά πόσο η σύνταξη, έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών που αναφέρονται στα προϊόντα των δύο χωρών, θα συμβάλει στην αύξηση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητα τους, το μεγαλύτερο μέρος των ερωτηθέντων αποκρίθηκε θετικά. Ποιο συγκεκριμένα, και όπως παρουσιάζεται στο παρακάτω Σχήμα, το ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 34 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής μεγαλύτερο μέρος των ερωτηθέντων, αθροιστικά ποσοστό της τάξης του 65,10%, πρόσκειται θετικά στη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης στη Διασυνοριακή Περιοχή. Σχήμα 6: Έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών – Διασυνοριακή Περιοχή Εκτός Ν. Θεσσαλονίκης Το ίδιο ακριβώς ερώτημα, τέθηκε και σε επιχειρήσεις του Ν. Θεσσαλονίκης, όπου όπως αποδείχθηκε από την έρευνα, διαθέτουν περισσότερη εξωστρέφεια σε σχέση με τους άλλους Νομούς της Διασυνοριακής Περιοχής. Τα αποτελέσματα στη περίπτωση αυτή είναι ακόμη ποιο ενθαρρυντικά, όπως παρουσιάζονται στο παρακάτω σχήμα: Σχήμα 7: Έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών - Ν. Θεσσαλονίκης ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 35 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Όμοια είναι και τα αποτελέσματα της έρευνας, που αφορούν αμιγώς μεταποιητικές επιχειρήσεις, στο σύνολο της Διασυνοριακής Περιοχής. Σημειώνεται πως βάσει της έρευνας, διαπιστώθηκε ότι οι μεταποιητικές επιχειρήσεις παρουσιάζουν μεγαλύτερη εξαγωγική δραστηριότητα / εξωστρέφεια σε σχέση με άλλους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας. Σχήμα 8: Έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών – Μεταποιητικές Επιχειρήσεις Συνεπώς, με βάση τα παραπάνω που προκύπτουν από τα αποτελέσματα της έρευνας, όσο μεγαλύτερη είναι η εξωστρέφεια των επιχειρήσεων, τόσο περισσότερο αναγνωρίζεται η ανάγκη έκδοσης, διάθεσης και υιοθέτησης κοινών προτύπων και σημάτων συμμόρφωσης. Το γεγονός αυτό, καταδεικνύει τόσο την ύπαρξη της συγκεκριμένης ανάγκης ανάμεσα στις εξωστρεφείς και όχι μόνο επιχειρήσεις της Διασυνοριακής Περιοχής, καθώς και ότι οι εξωστρεφείς επιχειρήσεις, έχοντας ήδη εμπειρία στη διακίνηση προϊόντων μεταξύ χωρών, συνειδητοποιούν την χρησιμότητα των κοινών σημάτων συμμόρφωσης. Πολύ σημαντικές πληροφορίες, σε σχέση με τις ανάγκες των επιχειρήσεων της Διασυνοριακής περιοχής, μπορούμε επίσης να αντλήσουμε από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στο ερώτημα που αφορά τις κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες που υπάρχουν σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας. Για ακόμη μια φορά, παρουσιάζονται οι απαντήσεις των επιχειρήσεων σε σχέση με τη γεωγραφική τους τοποθέτηση, αλλά και την οικονομική τους δραστηριότητα (μεταποίηση). ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 36 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σχήμα 9: Κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας / Σημάτων Συμμόρφωσης - Διασυνοριακή Περιοχή Εκτός Ν. Θεσσαλονίκης Στο παραπάνω σχήμα, διαπιστώνεται ότι το υψηλό κόστος εγκατάστασης και υιοθέτησης συστημάτων ποιότητας & σημάτων συμμόρφωσης, αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα των επιχειρήσεων. Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζουν και οι επιχειρήσεις του Ν, Θεσσαλονίκης. Σχήμα 10: Κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας / Σημάτων Συμμόρφωσης - Διασυνοριακή Περιοχή Εκτός Ν. Θεσσαλονίκης Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει και η άποψη των μεταποιητικών επιχειρήσεων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 37 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σχήμα 11: Κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας / Σημάτων Συμμόρφωσης - Μεταποιητικές Επιχειρήσεις Με βάση τα παραπάνω σχήματα, διαπιστώνεται ότι σε όλες τις περιπτώσεις, το σημαντικότερο πρόβλημα για την υιοθέτηση σημάτων συμμόρφωσης αποτελεί το υψηλό κόστος. Συνεπώς, στόχος της δημιουργίας νέων κοινών σημάτων συμμόρφωσης, θα πρέπει να αποτελέσει και η μείωση του κόστους υιοθέτησης τους. Σημαντικό επίσης ρόλο, σε σχέση μα την ανάλυση των ευρημάτων της έρευνας, παίζει επίσης και η ανάλυση παλινδρόμησης, που χρησιμοποιήθηκε για να προσδιορίσει αν οι επιλεγμένες ανεξάρτητες μεταβλητές επηρεάζουν την εξαρτημένη. Ως εξαρτημένη μεταβλητή επιλέχθηκε ένας μαθηματικός συνδυασμός (μέσος όρος) των απαντήσεων που αφορούν τη δημιουργία κοινών προτύπων, λαμβάνοντας υπόψη ότι περιγραφούν απόλυτα τον ερευνητικό στόχο. Ως ανεξάρτητοι παράγοντες (ανεξάρτητες μεταβλητές), επιλέχθηκαν οι ερωτήσεις που αφορούν (ερωτήσεις 1, 3, 5, 9, 13): Tη νομική μορφή των επιχειρήσεων, είναι πολύ σημαντικό να εξεταστεί αν/πως η νομική μορφή επηρεάζει τις απαντήσεις για τις εξαρτημένες μεταβλητές Κατά πόσο η επιχείρηση έχει εξαγωγική δραστηριότητα, εξετάζεται το κατά πόσο ο εξαγωγικός χαρακτήρας ή μη επιδράει στην άποψη για τη δημιουργία εργαστηρίων δοκιμών ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 38 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Ο λόγος που επηρεάζει καλύτερα την απουσία εξαγωγικής δραστηριότητας της επιχείρησης, οπότε και εξετάσθηκε αν οι λόγοι που αναφέρονται επηρεάζουν και πόσο την εξαρτημένη μεταβλητή. Κατά πόσο μπορούν να αναπτυχθούν προϊόντα/υπηρεσίες με κοινά χαρακτηριστικά, τα οποία θα συνέβαλαν στην ανάπτυξη της διασυνοριακής περιοχής. Οι κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες που υπάρχουν στις επιχειρήσεις σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας). Εν’ ολίγοις, εξετάστηκαν οι ανεξάρτητοι παράγοντες που επηρεάζουν περισσότερο τη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης στη διασυνοριακή περιοχή. Η ανάλυση των παραπάνω ευρημάτων, που έλαβε χώρα με τη μέθοδο των ελαχίστων τετραγώνων παρουσιάζει ότι στατιστικά σημαντικοί συντελεστές αποτελούν η νομική μορφή της επιχείρησης, η εξαγωγική δραστηριότητα της επιχείρησης, η απουσία εξαγωγικής δραστηριότητας και οι διάφορες ελλείψεις και ανάγκες που υπάρχουν όσο αφορά την πιστοποίηση. Οι συγκεκριμένοι παράγοντες επηρεάζουν στατιστικώς σημαντικά την εξαρτημένη μεταβλητή (δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης). Διαπιστώθηκε ότι η προοπτική ανάπτυξης προϊόντων και υπηρεσιών με κοινά χαρακτηριστικά, τα οποία θα συνέβαλαν στην ανάπτυξη της διασυνοριακής περιοχής, είναι στατιστικώς μη σημαντικός παράγοντας. Έτσι, δεν επηρεάζει την εξαρτημένη μεταβλητή. Αναλυτικότερα, εντοπίστηκε θετική αλληλεπίδραση μεταξύ της εξαρτημένης και των ανεξάρτητων στατιστικά σημαντικών συντελεστών. Συγκεκριμένα, η επιθυμία για τη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης, αυξάνεται αναλογικά με η νομική μορφή της εταιρίας. Συγκεκριμένα, όσο αυξάνει το μέγεθος της επιχείρησης (από ατομική σε ανώνυμη) τόσο πιο έντονη είναι η επιθυμία δημιουργίας κοινών σημάτων συμμόρφωσης. Η ύπαρξη εξαγωγικής δραστηριότητας επηρεάζει θετικά τη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης. Επίσης, η απουσία εξαγωγικής δραστηριότητας επηρεάζει θετικά την εξαρτημένη μεταβλητή αλλά σε μικρότερο βαθμό από τις προηγούμενες ανεξάρτητες μεταβλητές. Τέλος, οι διάφορες ελλείψεις και ανάγκες που υπάρχουν σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας επηρεάζουν θετικά και πολύ πιο έντονα τη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης σε σχέση με τους άλλους παράγοντες. Με βάση τα παραπάνω ευρήματα, προκύπτουν αρκετά χρήσιμα συμπεράσματα που αφορούν στη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης στη διασυνοριακή περιοχή. Καταρχάς, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως επιχειρήσεις που ήδη έχουν εξαγωγική δραστηριότητα, επιθυμούν ιδιαίτερα τ δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης. Το εύρημα αυτό καταδεικνύει πως οι επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό, οι οποίες σημειωτέων αποτελούν ένα από τα κυρίως target groups του παρόντος έργου, κατανοούν ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 39 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής την ανάγκη δημιουργίας κοινών σημάτων συμμόρφωσης, αφού προφανώς αναγνωρίζουν τη χρησιμότητα που θα έχουν αυτά στη βελτίωση της εξωστρέφειάς τους. Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις που δε έχουν εξαγωγική δραστηριότητα αλλά επιθυμούν να αναπτύξουν στο μέλλον. Οι επιχειρήσεις αυτές είναι επίσης ιδιαίτερα θετικές στη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης, διότι σαφώς αναγνωρίζουν τις νέες δυνατότητες, σε σχέση με την εξωστρέφειά τους, που μπορεί να τους παρέχουν τα συγκεκριμένα σήματα. Όσον αφορά τη νομική μορφή των επιχειρήσεων, είναι αναμενόμενο ότι οι μεγαλύτερες από οικονομικής αλλά και από παραγωγικής άποψης επιχειρήσεις, είναι ιδιαίτερα θετικές στην δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης, αφού σίγουρα παρουσιάζουν μεγαλύτερη εξαγωγική δραστηριότητα, καθώς και διαθέτουν μεγαλύτερη ποικιλία και όγκο προϊόντων για τα οποία πιθανώς να απαιτείται η υιοθέτηση κάποιου σήματος συμμόρφωσης. Τέλος, όσο περισσότερες είναι οι ελλείψεις και οι ανάγκες που υπάρχουν σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας σε μια επιχείρηση της διασυνοριακής περιοχής, τόσο μεγαλύτερη εμφανίζεται η ανάγκη για την δημιουργία κοινών σημάτων, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι επιχειρήσεις έχουν συνειδητοποιήσει το γεγονός ότι η δημιουργία σημάτων θα μπορούσε να αμβλύνει τις ελλείψεις και να καλύψει αντίστοιχες ανάγκες . Πέραν των παραπάνω ευρημάτων, που έχουν άμεση σχέση με τη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης, υπάρχει μια σειρά από βασικά συμπεράσματα τα οποία προκύπτουν από την ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των στοιχείων που συλλέχθηκαν, σε σχέση με τους σκοπούς και τους στόχους του παρόντος παραδοτέου: Σε σχέση με τη Νομική Μορφή των επιχειρήσεων, η πλειοψηφία του δείγματος αποτελείται από ανώνυμες και ομόρρυθμες εταιρίες. Όσον αφορά το μέγεθος των επιχειρήσεων, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων στην έρευνα, παρουσιάζει κύκλο εργασιών μεταξύ 150.000€ και 1.000.000€.. Ουσιαστικά, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων των συγκεκριμένων κλάδων είναι πολύ μικρού και μικρού μεγέθους αναφορικά με τον ετήσιο τζίρο. Το γεγονός αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, σε σχέση με το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών του υπό σύσταση εργαστηρίου δοκιμών. Η πλειοψηφία (78.9%) των επιχειρήσεων δεν έχει αναπτύξει εξαγωγική δραστηριότητα. Συνεπώς, η κατανάλωση των προϊόντων/υπηρεσιών τους γίνεται εντός της Ελληνικής Επικράτειας. Σημαντικό εύρημα είναι ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν επιθυμούν να αναπτύξουν εξαγωγική δραστηριότητα στο μέλλον. Συγκεκριμένα, μόλις το 20.43% δηλώνει πως θα επιθυμούσε να αναπτύξει εξαγωγική δραστηριότητα στο μέλλον. Κύρια αιτία για την απουσία εξαγωγικής δραστηριότητας αποτελεί η έλλειψη υποστήριξης από το Ελληνικό Κράτος. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονισθεί το γεγονός, ότι η έλλειψη εξωστρέφειας στη Διασυνοριακή περιοχή, οφείλεται μεταξύ άλλων παραγόντων και στην έλλειψη δυνατότητας έγκαιρού και έγκυρου ελέγχου των υπό εξαγωγή προϊόντων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 40 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Όσον λοιπόν αφορά τις επιχειρήσεις οι οποίες ήδη έχουν εξωστρεφή προσανατολισμό, ανακαλύφθηκε ότι οι δύο σημαντικότερες γεωγραφικές περιοχές που παρουσιάζουν εξαγωγικό ενδιαφέρον, είναι η Βουλγαρία και κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη σημασία της εγγύτητας – μικρής απόστασης μεταξύ των χωρών, σε σχέση με τις μεταξύ τους εξαγωγικές σχέσεις.. Αθροιστικά, οι πιο πολλές επιχειρήσεις εξάγουν μέχρι το 15% των πωλήσεων τους. Στη συνέχεια, εντοπίστηκε ότι οι περισσότερες εισαγωγές των επιχειρήσεων είναι από άλλες χώρες. Η εισαγωγές από Βουλγαρία ανταποκρίνονται στο 26.9% επί του συνόλου. Οι επιχειρήσεις της διασυνοριακής περιοχής δηλώνουν με απόλυτη πλειοψηφία ότι η προοπτική ανάπτυξης προϊόντων και υπηρεσιών με κοινά χαρακτηριστικά θα συνέβαλε στην ανάπτυξη της διασυνοριακής περιοχής. Όσον αφορά τη πιστοποίηση σε κάποιο σύστημα διαχείρισης ποιότητας, η πλειοψηφία δήλωσε ότι δεν χρησιμοποιεί κάποιο, γεγονός που καταδεικνύει τις εμφανείς ελλείψεις πιστοποίησης στην εξεταζόμενη περιοχή. Από τις επιχειρήσεις που απάντησαν θετικά βρέθηκε ότι υπάρχουν δύο συστήματα διαχείρισης που χρησιμοποιούνται περισσότερο. Το σύστημα διαχείρισης ποιότητας ISO 9001:2008 (60.9%) και το σύστημα διαχείρισης ασφάλειας τροφίμων (ISO 22000, BRS, IFS) με ποσοστό 32.1%. Όσον αφορά, αν η σύνταξη, έκδοση, διάθεση και υιοθέτηση κοινών προτύπων, σημάτων συμμόρφωσης και προδιαγραφών που αναφέρονται στα προϊόντα των δύο χωρών, θα συνέβαλε στην αύξηση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, το μεγαλύτερο ποσοστό δείχνει μια θετική τάση. Το ποσοστό όμως (38.5%) δεν είναι τόσο ισχυρό έτσι ώστε να γίνει γενίκευση. Όσον αφορά τις κυριότερες ελλείψεις και ανάγκες που υπάρχουν σχετικά με τη υιοθέτηση συστημάτων ποιότητας, διαπιστώθηκε ότι οι σημαντικότερες είναι η πληροφόρηση και το υψηλό κόστος εγκατάστασης και υιοθέτησης σημάτων. 3.2.1. Επιλογή Προϊόντων για την Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που προκύπτουν σχετικά με: Τους ποιο ανταγωνιστικούς και ποιο εξωστρεφείς κλάδους της Διασυνοριακής Περιοχής Τις ανάγκες των επιχειρήσεων της Διασυνοριακής περιοχής Επιλέγησαν τα τρία προϊόντα για τα όποια θα αναπτυχθούν τα κοινά σήματα συμμόρφωσης στη Διασυνοριακή Περιοχή. Τα τρία επιλεγμένα προϊόντα είναι: Από τον Τομέα των Τροφίμων– Γαλακτοκομικά Προϊόντα Από τον Τομέα των Δομικών Υλικών– Παραγωγή Τσιμέντου Από τον Τομέα των Πλαστικών – Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 41 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 3.3. Θεσμικό πλαίσιο 3.3.1. Ευρωπαϊκές Οδηγίες σχετικές με Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας ΟΔΗΓΙΕΣ ΝΕΑΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Η λειτουργία της Ενιαίας (Εσωτερικής) Ευρωπαϊκής Αγοράς, υπήρξε κυρίαρχη πολιτική επιδίωξη των ιδρυτών της ΕΟΚ πριν μισό αιώνα και αποτέλεσε ένα από τους ακρογωνιαίους λίθους των πολιτικών της, στην πορεία για την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Τα οφέλη για τους λαούς και τα κράτη μέλη υπήρξαν πολλά και προφανή. Η ασφάλεια των προϊόντων, η προστασία των χρηστών και των καταναλωτών και του περιβάλλοντος, ο υγιής και ισότιμος ανταγωνισμός στην αγορά, η εναρμόνιση των προδιαγραφών και των απαιτήσεων για βελτίωση της ποιότητας σε όλη την ΕΕ, η ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων χωρίς τεχνικά ή άλλα εμπόδια , είναι μερικά από σημαντικότερα οφέλη που πρόσφερε, από τα οποία ωφελήθηκαν οι πολίτες, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, κυρίως οι μικρομεσαίες, και η Ευρώπη γενικότερα . Ένα από τα βασικότερα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκε, για την προώθηση της Ενιαίας Αγοράς , ήταν η εναρμόνιση της τεχνικής νομοθεσίας, δηλαδή η εκπόνησης ειδικού ευρωπαϊκού νομοθετικού πλαισίου για την ασφάλεια μιας σειράς προϊόντων, ώστε να επιτρέπεται η ελεύθερη κυκλοφορία τους στην αγορά. Το νέο θεσμικό πλαίσιο, μετά το 1985, στηρίχτηκε σε μια καινούργια αντίληψη αυτή της « νέας προσέγγισης και της σφαιρικής προσέγγισης» στην τεχνική εναρμόνιση, όπως και σε μια σειρά από μείζονες αλλαγές στο ρόλο όλων των εμπλεκομένων μερών (κρατικές αρχές, κατασκευαστές, φορείς πιστοποίησης και ελέγχου, οργανισμοί τυποποίησης κλπ) στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης των προϊόντων προς τις βασικές απαιτήσεις ασφάλειας που καθορίζονταν με τη νέα νομοθεσία. Το κράτος έπαψε πλέον να εμπλέκεται στην τελική εξακρίβωση της ποιότητας των προϊόντων, και η συμμόρφωση των προϊόντων προς τις απαιτήσεις ασφάλειας των Οδηγιών μεταφέρεται εξ’ ολοκλήρου στον κατασκευαστή, που έχει και την τελική ευθύνη της επιβεβαίωσή της. Για προϊόντα που παρουσιάζουν δυσκολίες και υψηλή επικινδυνότητα, ειδικοί εξουσιοδοτημένοι-αναγνωρισμένοι φορείς, μπορούν να εμπλέκονται και να επιβεβαιώνουν την πιστότητα τους προς τις προδιαγραφές και τις απαιτήσεις, μετά από αίτημα του κατασκευαστή. Έτσι υποστηρίζονται οι κατασκευαστές, κυρίως οι ΜΜΕ, στη επιβεβαίωση της συμμόρφωσης των προϊόντων προς τη νομοθεσία, όμως σε κάθε περίπτωση είναι οι μοναδικοί υπεύθυνοι για να επισημάνουν το προϊόν τους (με τη σήμανση CE) και να κάνουν τη Δήλωση Συμμόρφωσής του προς τις απαιτήσεις ασφάλειας που επιβάλλει η σχετική νομοθεσία. Η σήμανση CE δηλώνει τη συμμόρφωση ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 42 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ενός προϊόντος προς την ευρωπαϊκή νομοθεσία, γεγονός που αποτελεί διαβατήριο για την ελεύθερη κυκλοφορία τους στην ευρωπαϊκή αγορά . Οι βασικές απαιτήσεις ασφάλειας που αναφέρονται στις Οδηγίες «νέας προσέγγισης», πρέπει να τεκμηριώνονται τεχνικά από τους κατασκευαστές, με μια σειρά στοιχείων και διαδικασιών όπως π.χ ο σχεδιασμός του προϊόντος, η παραγωγική διαδικασία, οι διάφοροι έλεγχοι και δοκιμές που μεσολαβούν κλπ, τα οποία τηρούνται και τίθενται στη διάθεση των αρμόδιων αρχών εποπτείας και ελέγχου όταν ζητηθούν. Η ευκολότερη τεχνικά λύση της συμμόρφωσης των προϊόντων στις βασικές απαιτήσεις, είναι η εφαρμογή των εναρμονισμένων ευρωπαϊκών προτύπων, που εκπονούν οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης (CEN, CENELEC & ETSI), μετά από σχετική εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στους οποίους συμμετέχουν οι εθνικοί οργανισμοί τυποποίησης των κ-μ και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ( π.χ καταναλωτές, επιχειρήσεις, φορείς και εργαστήρια, επιμελητήρια κλπ). Τέλος στις εθνικές διοικήσεις παραμένει μόνο η ευθύνη της υποστήριξης και ανάπτυξης των βασικών υποδομών ποιότητας (Τυποποίηση, Διαπίστευση, Μετρολογία) που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του συστήματος αξιολόγησης της συμμόρφωσης και η εποπτεία της αγοράς (αρμόδιες αρχές) για την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας , όπως και οι έλεγχοι των προϊόντων στην αγορά και στα σύνορα, προκειμένου να διατηρείται το επίπεδο ασφάλειας που ορίζεται και να διασφαλίζεται ο υγιής και ισότιμος ανταγωνισμός . Οι βασικές απαιτήσεις ασφάλειας που αναφέρονται στις Οδηγίες «νέας προσέγγισης», πρέπει να τεκμηριώνονται τεχνικά από τους κατασκευαστές, με μια σειρά στοιχείων και διαδικασιών όπως π.χ ο σχεδιασμός του προϊόντος, η παραγωγική διαδικασία, οι διάφοροι έλεγχοι και δοκιμές που μεσολαβούν κλπ, τα οποία τηρούνται και τίθενται στη διάθεση των αρμόδιων αρχών εποπτείας και ελέγχου όταν ζητηθούν. Η ευκολότερη τεχνικά λύση της συμμόρφωσης των προϊόντων στις βασικές απαιτήσεις , είναι η εφαρμογή των εναρμονισμένων ευρωπαϊκών προτύπων, που εκπονούν οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί τυποποίησης (CEN, CENELEC & ETSI), μετά από σχετική εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στους οποίους συμμετέχουν οι εθνικοί οργανισμοί τυποποίησης των κ-μ και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ( π.χ καταναλωτές, επιχειρήσεις, φορείς και εργαστήρια, επιμελητήρια κλπ). Η σήμανση CE είναι ένας κρίσιμος δείκτης, ο οποίος δηλώνει τη συμμόρφωση ενός προϊόντος προς την ευρωπαϊκή νομοθεσία, γεγονός που αποτελεί διαβατήριο για την ελεύθερη κυκλοφορία τους στην ευρωπαϊκή αγορά . Θέτοντας τη σήμανση CE σε ένα προϊόν, ο κατασκευαστής ενός προϊόντος δηλώνει, με αποκλειστικά δική του ευθύνη, ότι το προϊόν του συμμορφώνεται προς όλες τις νομικές απαιτήσεις και προϋποθέσεις για την τοποθέτηση της σήμανσης με βάση την ευρωπαϊκή ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 43 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής νομοθεσία και κατά συνέπεια έγκυρα τίθεται σε κυκλοφορία στην αγορά του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) και της Τουρκίας. Δεν υπάγονται όλα τα προϊόντα στην υποχρέωση με την σήμανση CE. Μόνο σε κατηγορίες προϊόντων που αναφέρονται ρητώς σε συγκεκριμένες Οδηγίες, επιβάλλεται η τοποθέτηση της σήμανσης CE, με βάση συγκεκριμένες απαιτήσεις ασφάλειας και διαδικασίες συμμόρφωσής τους προς αυτές. Οι Οδηγίες αυτές χαρακτηρίζονται και ως Οδηγίες «νέας προσέγγισης», ή ως Οδηγίες Τεχνικής Εναρμόνισης, λόγω του νέου τρόπου αντιμετώπισης των απαιτήσεων για την βεβαίωση της συμμόρφωσης που θέτουν και του σκοπού που επιδιώκουν να επιτύχουν. Η σήμανση CE δεν σημαίνει ότι ένα προϊόν έχει κατασκευαστεί ή παραχθεί στον ΕΟΧ. Η σήμανση απλά δηλώνει ότι το προϊόν έχει αξιολογηθεί πριν τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία στην αγορά, και ικανοποιεί όλες τις νομικές απαιτήσεις (π.χ επίτευξη ενός εναρμονισμένου επιπέδου ασφάλειας), ώστε να επιτρέπεται να πωληθεί. Τούτο σημαίνει ότι ο κατασκευαστής έχει επαληθεύσει ότι το προϊόν συμμορφώνεται με τις βασικές απαιτήσεις (π.χ ασφάλειας και προστασίας) της/των Οδηγίας/ων στην/στις οποία/ες υπάγεται , ή εάν αυτό επιβάλλεται από τις Οδηγίες έχει ελεγχθεί από ένα Κοινοποιημένο Φορέα Αξιολόγησης της Συμμόρφωσης. Είναι αποκλειστική ευθύνη του κατασκευαστή να προβεί στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης τους προϊόντος του, να δημιουργήσει τον κατάλληλο Τεχνικό Φάκελο (τεχνική τεκμηρίωση), να εκδώσει τη Δήλωση Συμμόρφωσης ΕΚ και να επιθέσει επ’ αυτού τη Σήμανση CE. Οι διανομείς οφείλουν να επαληθεύσουν την ύπαρξη και παρουσία της σήμανσης CE και της απαραίτητης τεκμηρίωσης υποστήριξης. Για τα προϊόντα που εισάγονται από τρίτες χώρες, ο εισαγωγέας οφείλει να επαληθεύσει ότι ο κατασκευαστής εκτός ΕΕ, έχει λάβει όλα εκείνα τα κατάλληλα μέτρα ώστε η τεκμηρίωση να είναι διαθέσιμη, όταν ζητηθεί. Προς άρση κάθε παρανόησης, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν όλοι, ότι η σήμανση CE σε ένα προϊόν δεν σημαίνει ότι έχει εγκριθεί ως ασφαλές από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή από οποιαδήποτε άλλη αρχή, ούτε βεβαίως ότι έχει παραχθεί σ’ αυτή. Η επίθεση (τοποθέτηση) της σήμανσης CE λαμβάνει χώρα πριν από τη διάθεση ενός προϊόντος στην αγορά. Είναι δε η επιτυχής κατάληξη μιας διαδικασίας αξιολόγησης της συμμόρφωσής του, που ακολούθησε ο κατασκευαστής, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία που ισχύει και εφαρμόζεται για το συγκεκριμένο προϊόν. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 44 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Ως κατασκευαστής ορίζεται κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατασκευάζει ένα προϊόν, ή που αναθέτει σε άλλους το σχεδιασμό ή την κατασκευή ενός προϊόντος και το διαθέτει στην αγορά υπό την επωνυμία ή το εμπορικό σήμα του. Τις ευθύνες του κατασκευαστή αναλαμβάνει κάθε φυσικό πρόσωπο ή εταιρεία, εφ’ όσον χρησιμοποιεί έτοιμο/α προϊόν/ντο, το/α οποίο/α εμπορεύεται στην ευρωπαϊκή αγορά (Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο) με το όνομά του ή το εμπορικό του σήμα. Στην περίπτωση αυτή τα φυσικό πρόσωπο ή η εταιρεία οφείλουν να διαθέτουν όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες για το σχεδιασμό, την παραγωγή και τη αξιολόγηση της συμμόρφωσης του προϊόντος, το οποίο πρόκειται να διαθέσουν στην αγορά, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, στο πεδίο εφαρμογής της οποίας υπάγεται το συγκεκριμένο προϊόν. Κάθε κατασκευαστής οφείλει να προβαίνει σε σειρά κατάλληλων ελέγχων, προκειμένου να αξιολογεί και να επιβεβαιώνει ότι το προϊόν του συμμορφώνεται προς τη/τις σχετική/κες ευρωπαϊκή/κες Οδηγία/ες. Τοποθετώντας τη σήμανση CE στο προϊόν του ο κατασκευαστής δηλώνει με δική του αποκλειστικά ευθύνη τη συμμόρφωση του προϊόντος προς τις απαιτήσεις της σχετικής νομοθεσίας και επιβεβαιώνει ότι όλες οι αναγκαίες αξιολογήσεις (σχετικά με τη συμμόρφωση) έχουν ολοκληρωθεί . Οι αρμόδιες εθνικές αρχές για την εποπτεία της αγοράς, επιθεωρούν και ελέγχουν τα προϊόντα και ως εκ τούτου είναι απαραίτητο ο κατασκευαστής να διαθέτει όλα τα στοιχεία και τα έγγραφα , καθώς και την τεχνική τεκμηρίωση, περιλαμβανομένης και της Δήλωσης Συμμόρφωσης ΕΚ, προκειμένου να παρέχει αποδείξεις για τις περιπτώσεις εκείνες όπου ανακύπτουν προβλήματα από τους ελέγχους. Ανεξάρτητα αν ένας κατασκευαστής εδρεύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ή σε τρίτη χώρα εκτός ΕΕ , έχει τη δυνατότητα να ορίσει ένα εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του στο έδαφος της Κοινότητας, στον οποίο αναθέτει εγγράφως να διεκπεραιώνει συγκεκριμένα διοικητικού περιεχομένου καθήκοντα για λογαριασμό του. Σε αυτά τα καθήκοντα δεν μπορεί να περιλαμβάνεται η επίθεση (τοποθέτηση) της σήμανσης CE, όπως και οι έλεγχοι και οι δοκιμές που γίνονται με σκοπό τη συμμόρφωση του προϊόντος τα οποία ανήκουν στην ευθύνη του κατασκευαστή και μόνο. Προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των Οδηγιών Τεχνικής Εναρμόνισης («νέας προσέγγισης») και τα οποία παράγονται σε χώρες εκτός ΕΕ προκειμένου να κυκλοφορήσουν στην ευρωπαϊκή αγορά οφείλουν να φέρουν τη σήμανση CE. Παρ’ όλο που κατασκευαστές έχουν την ευθύνη τη συμμόρφωσης των προϊόντων τους προς τη σχετική κοινοτική νομοθεσία και την επίθεση (τοποθέτηση) της σήμανσης CE, εξ’ ίσου σημαντικός είναι και ο ρόλος των εισαγωγέων και των διανομέων στην αγορά, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι μόνο συμμορφούμενα προϊόντα κυκλοφορούν στο έδαφος της ΕΕ. Και τούτο διότι βοηθούν όχι μόνο στην εφαρμογή των κοινοτικών απαιτήσεων υγείας και ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 45 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ασφάλειας για την προστασία των ευρωπαίων πολιτών και του περιβάλλοντος, αλλά υποστηρίζουν και τον ισότιμο και υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των οικονομικών παραγόντων, αφού όλοι εφαρμόζουν τους ίδιους κανόνες. Όταν αγαθά παράγονται εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο κατασκευαστής τους δεν βρίσκεται εγκαταστημένος σ’ αυτή, τότε οι εισαγωγείς έχουν την υποχρέωση να διασφαλίσουν ότι τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις ασφάλειας της κοινοτικής νομοθεσίας και δεν ενέχουν κινδύνους για την ασφάλεια των ευρωπαίων πολιτών. Οι εισαγωγείς οφείλουν να επαληθεύουν ότι οι κατασκευαστές εκτός ΕΕ έχουν λάβει τα προσήκοντα μέτρα και διαθέτουν τη σχετική τεκμηρίωση διαθέσιμη σε πρώτη ζήτηση. Συνεπώς οι εισαγωγείς πρέπει να διαθέτουν σφαιρική γνώση της τεχνικής νομοθεσίας εναρμόνισης και των σχετικών Οδηγιών και έχουν την υποχρέωση να υποστηρίζουν τις εθνικές αρχές όπου ανακύπτουν προβλήματα σχετικά με την ποιότητα και τη συμμόρφωση των προϊόντων. Οι εισαγωγείς οφείλουν να έχουν γραπτή διαβεβαίωση από τους εκτός ΕΕ κατασκευαστές ότι θα έχουν πρόσβαση στη Δήλωση Συμμόρφωσης ΕΚ του προϊόντος και τη σχετική τεχνική τεκμηρίωση, προκειμένου να την θέσουν υπόψη των αρμόδιων αρχών εφ’ όσον αυτό ζητηθεί. Ακόμα οι εισαγωγείς οφείλουν να διασφαλίζουν σε κάθε περίπτωση ότι υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα επικοινωνίας με τον κατασκευαστή. Η ευθύνη για την κυκλοφορία και διάθεση στην αγορά ασφαλών και συμμορφωμένων προϊόντων προς τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής τεχνικής νομοθεσίας, ανήκει αποκλειστικά στους κατασκευαστές, τους εισαγωγείς και τους διανομείς. Δυστυχώς, κάποιοι ακολουθούν τους κανόνες, μόνον όταν προκύψουν γεγονότα που οδηγούν στον εντοπισμό τους. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που οι ευρωπαϊκές χώρες όρισαν αρμόδιες αρχές για την εποπτεία και τον έλεγχο της αγοράς (market surveillance authorities). O ρόλος αυτών των αρχών που ορίζονται ρητά σε κάθε Οδηγία Τεχνικής Εναρμόνισης είναι η παρακολούθηση της αγοράς προκειμένου να διασφαλίζεται: η σωστή εφαρμογή και τήρηση της ισχύουσας νομοθεσίας, η προστασία των χρηστών, των καταναλωτών και των πολιτών στο μέτρο του δυνατού, ο υγιής ανταγωνισμός στην αγορά μεταξύ των επιχειρήσεων. Αυτό γίνεται μέσω : επιθεωρήσεων που διενεργούν αρχές στους κατασκευαστές, τους εισαγωγείς, και τους διανομείς , ελέγχοντας και δοκιμάζοντας εργαστηριακά προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά και λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα όταν διαπιστώνονται μη συμμορφώσεις ή και παραβάσεις, ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 46 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής διερεύνησης καταγγελιών πολιτών, επιχειρήσεων και άλλων φορέων για μη συμμορφούμενα προϊόντα, συνεργασιών με άλλες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές για προϊόντα που δεν συμμορφώνονται μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος RAPEX. Οι κατασκευαστές για να κυκλοφορήσουν ελεύθερα τα προϊόντα τους στην ενιαία αγορά πρέπει να κάνουν αποκλειστική δήλωση ότι τα προϊόντα τους είναι ασφαλή και επιβάλλεται να τα επισημάνουν με τη σήμανση CE. Οι εισαγωγείς οφείλουν να επαληθεύουν, ότι οι κατασκευαστές έχουν προβεί σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες συμμόρφωσης των προϊόντων τους, σύμφωνα με τη Δήλωση που έχουν κάνει, ενώ οι διανομείς πρέπει να δρουν με την ανάλογη προσοχή προκειμένου να εντοπίζουν τα μη ασφαλή προϊόντα και να τα αποσύρουν από την αγορά. Έτσι με βάση τη νομοθεσία τεχνικής εναρμόνισης οι κατασκευαστές πρέπει να επιβεβαιώνουν ότι τα προϊόντα τους συμμορφώνονται προς τις βασικές απαιτήσεις ασφάλειας της σχετικής νομοθεσίας . Η επίτευξη αυτού του στόχου επιβάλλει ενδεικτικά την αξιολόγηση των κινδύνων που εμφανίζει ένα προϊόν και την εργαστηριακή εξέταση και έλεγχο δειγμάτων του προϊόντος. Με την ολοκλήρωση όλων αυτών των διαδικασιών ο κατασκευαστής επιθέτει τη σήμανση CE στο προϊόν του. Για ορισμένα προϊόντα, στα οποία εμφανίζουν υψηλότερο κίνδυνο σε σχέση με άλλα. Στις περιπτώσεις αυτές ορίζεται από τις αρμόδιες αρχές, ένας τρίτος ανεξάρτητος οργανισμός που εκτελεί τους ελέγχους ασφάλειας. Μόνο εφ’ όσον αυτό γίνει επιτυχώς ο κατασκευαστής έχει το δικαίωμα να επισημάνει με το CE το προϊόν. Αποτελεί υποχρέωση του κατασκευαστή ή κατά περίπτωση αυτού που θέτει με την επωνυμία ή το σήμα του το προϊόν στην αγορά, μετά από όλα τα παραπάνω να εκδώσει Δήλωση Συμμόρφωσης ΕΚ (EC Declaration of Conformity) ότι το προϊόν είναι σύμφωνο προς όλες τις απαιτήσεις που επιβάλλει η σχετική νομοθεσία. Η Δήλωση Συμμόρφωσης οφείλει να περιλαμβάνει όλα εκείνα τα στοιχεία που αναφέρονται στην/στις εφαρμοζόμενη/ες Οδηγία/ες που υπάγεται το προϊόν, πληροφορίες για επικοινωνία με τον κατασκευαστή, ή τον εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο του, τον Κοινοποιημένο Οργανισμό εφ’ όσον έχει εμπλακεί στη διαδικασία, καθώς και αναφορά στα εφαρμοζόμενα πρότυπα ή άλλα τυποποιητικά έγγραφα.. Σε ορισμένες περιπτώσεις η Δήλωση Συμμόρφωσης συνοδεύει τις Οδηγίες χρήσης του προϊόντος και αυτό είναι μια υποχρέωση που πρέπει να τηρείται απόλυτα. Η δήλωση συμμόρφωσης πρέπει να έχει συνταχθεί στην Ελληνική Γλώσσα ή να υπάρχει επίσημη μετάφρασή της στην ελληνική εφ’ όσον έχει εκδοθεί σε άλλο κ-μ για ευνόητους λόγους. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 47 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Συχνά επικρατεί στο κοινό η αντίληψη ότι τα προϊόντα που φέρουν την σήμανση CE έχουν ελεγχθεί και εγκριθεί από κάποια αρχή, γεγονός που δημιουργεί εσφαλμένες εντυπώσεις στους πολίτες και οδηγεί σε παρεξηγήσεις σχετικά με την ποιότητα ή την ασφάλεια τους. Στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει είναι ότι τα περισσότερα προϊόντα που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής των Οδηγιών Τεχνικής Εναρμόνισης έχουν αξιολογηθεί ως προς τη συμμόρφωσή τους προς τις βασικές απαιτήσεις ασφάλειας από τους ίδιους τους κατασκευαστές. Η δυνατότητα αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και πρακτική για τις μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που έχουν αυτή την ικανότητα να διεκπεραιώσουν αυτές τις διαδικασίες συμμόρφωσης, ενώ δεν διαθέτουν τους οικονομικούς πόρους για να προσφύγουν σε εξωτερικούς φορείς για τον έλεγχο και τη συμμόρφωση των προϊόντων τους. Υπάρχουν όμως και συγκεκριμένα προϊόντα ή και ομάδες προϊόντων, που εμφανίζουν υψηλότερη επίδραση στο δημόσιο συμφέρον αναφορικά με τη ασφάλεια, όπως είναι για παράδειγμα ορισμένα επικίνδυνα μηχανήματα ή μεγάλες βαλβίδες υψηλής πίεσης, κλπ, που απαιτείται η συμμετοχή ενός Οργανισμού Αξιολόγησης της Συμμόρφωσης προκειμένου ελέγχει το προϊόν και να αξιολογεί αν τηρούνται όλες οι επιβαλλόμενες απαιτήσεις από τη νομοθεσία και είναι δυνατή η έκδοση Δήλωσης Συμμόρφωσης ΕΚ. Οι ευρωπαϊκές Οδηγίες Τεχνικής Εναρμόνισης καθορίζουν ρητά τις περιπτώσεις εκείνες όπου ένας Κοινοποιημένος Οργανισμός πρέπει να παρεμβαίνει στη διαδικασία συμμόρφωσης του προϊόντος . Κάθε χώρα, μέλος της ΕΕ έχει την ευθύνη του ορισμού Οργανισμών (Φορέων) Αξιολόγησης της Συμμόρφωσης, που θα πραγματοποιούν διαδικασίες αξιολόγηση της συμμόρφωσης στο έδαφός τους για κάθε μια από τις Οδηγίες Τεχνικής Εναρμόνισης. Οι φορείς που έχουν αυτή την αποστολή έχουν προηγουμένως εξουσιοδοτηθεί από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, μέσω μια αυστηρά οριοθετημένης διαδικασίας και κοινοποιηθεί επισήμως στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχουν περάσει στην βάση NANDO (New Approach Notified and Designated Organizations), όπου και είναι διαθέσιμοι στους ενδιαφερόμενους. Οι Κοινοποιημένοι Οργανισμοί (Notified Bodies) οφείλουν να συμμορφώνονται σε συγκεκριμένες απαιτήσεις που αναφέρονται στις Οδηγίες , περιλαμβανομένων και αυτών της τεχνικής ικανότητας για το έργο τους, την αντικειμενικότητα και την ακεραιότητα, καθώς και της εμπιστευτικότητας. Οι αρμόδιες εθνικές αρχές διενεργούν ελέγχους για ν διαπιστώσουν ότι οι Κοινοποιημένοι Φορείς εκτελούν τα καθήκοντά τους. Προκειμένου να απλοποιηθούν οι διαδικασίες αξιολόγησης της συμμόρφωσης των προϊόντων προς την ευρωπαϊκή τεχνική νομοθεσία και να επιτευχθεί σε τελική ανάλυση ο στόχος που είναι η κυκλοφορία ασφαλών προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά, μαζί με την υιοθέτηση των Οδηγιών ξεκίνησε και η εκπόνηση των ευρωπαϊκών εναρμονισμένων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 48 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής προτύπων, τα οποία «μεταφράζουν» με τεχνικούς όρους και διαδικασίες τη συμμόρφωση των προϊόντων προς τις εκάστοτε ισχύουσες απαιτήσεις. Τα αποκαλούμενα ευρωπαϊκά εναρμονισμένα πρότυπα, αποτελούν τεχνικά κείμενα που περιέχουν τεχνικές προδιαγραφές προϊόντων, επιδόσεις, χαρακτηριστικά ποιότητας, ασφάλειας, επιδόσεις, διαστάσεις ,δοκιμές, κλπ, και τα οποία όταν χρησιμοποιούνται από τους κατασκευαστές στη διαδικασία συμμόρφωσης των προϊόντων τους, αποτελούν τεκμήριο συμμόρφωσης (presumption of conformity) προς τις σχετικές βασικές απαιτήσεις που τα αφορούν. Πρόκειται για μια διεξοδική «μεταφορά» των βασικών απαιτήσεων ασφάλειας των Οδηγιών σε τεχνικό περιβάλλον και όρους και αποτελούν ένα αξιόπιστο τρόπο για την επίτευξη της συμμόρφωσης των προϊόντων προς αυτές. Τα πρότυπα αναγνωρίζονται από το γεγονός ότι φέρουν τα γράμματα «EN» (European Norms) ακολουθούμενα από ένα αριθμό. Όπως είναι ευρέως γνωστό δεν είναι υποχρεωτικής εφαρμογής, εκτός και αν αυτό αναφέρεται ρητώς στη νομοθεσία. Η τυποποίηση, δηλαδή η διαδικασία εκπόνησης και υιοθέτησης προτύπων είναι μια εθελοντική διεργασία, με την οποία αναπτύσσονται τεχνικές προδιαγραφές από ανεξάρτητους φορείς τυποποίησης, που βασίζονται στη συναίνεση όλων των ενδιαφερομένων μερών (παραγωγών, κατασκευαστών, καταναλωτών, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δημοσίων αρχών, συνδικαλιστικών σωματείων, κλπ) που συμμετέχουν ισότιμα σ’ αυτό το έργο. Τα πρότυπα που δημιουργούνται εμπεριέχουν όλη την εμπειρία, την τεχνική και τεχνολογική ικανότητα όλων των ενδιαφερομένων μερών, με αποτέλεσμα να είναι ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό εργαλείο στη διάθεση όλων των εμπλεκομένων μερών, για την πιστοποίηση των προϊόντων και την επιβεβαίωση της. Οι εν ισχύ Ευρωπαϊκές Οδηγίες που αφορούν προϊόντα είναι ενδεικτικά οι παρακάτω: Πίνακας 1: Ευρωπαϊκές Οδηγίες Συμμόρφωσης 1 87/404/ΕΟΚ Απλά δοχεία πίεσης 2 88/378/ΕΟΚ Ασφάλεια παιχνιδιών 3 89/106/ΕΟΚ Προϊόντα δομικών κατασκευών 4 89/686/ΕΟΚ Μέσα Ατομικής Προστασίας 5 90/384/ΕΟΚ Μη αυτόματοι ζυγοί 6 90/385/ΕΟΚ Ενεργά εμφυτεύσιμα ιατρικά μηχανήματα 7 90/396/ΕΟΚ Συσκευές καύσης αερίων καυσίμων 8 92/42/ΕΟΚ Λέβητες ζεστού νερού 9 93/15/ΕΟΚ Εκρηκτικά 10 93/42/ΕΟΚ Ιατροτεχνολογικά προϊόντα 11 94/9/ΕΕ Εξοπλισμός και συστήματα προστασίας για χρήση σε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 49 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής εν δυνάμει εκρήξιμες ατμόσφαιρες 12 94/25/ΕΕ Σκάφη αναψυχής 13 95/16/ΕΕ Ανελκυστήρες 14 96/48/ΕΕ 15 96/98/ΕΕ Ναυτικός εξοπλισμός 16 97/23/ΕΕ Εξοπλισμός υπό πίεση 17 98/37/ΕΕ Μηχανές 18 98/79/ΕΕ Ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός διάγνωσης In vitro 19 99/5/ΕΕ Τερματικός Εξοπλισμός Τηλεπικοινωνιών 20 99/36/ΕΕ Μεταφερόμενος εξοπλισμός υπό πίεση 21 2000/9/ΕΕ 22 2000/14/ΕΕ 23 2001/16/ΕΕ 24 2004/22/ΕΕ Οδηγία Οργάνων Μέτρησης 25 2004/108/ΕΕ Ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα σιδηροδρόμων υψηλών ταχυτήτων Εγκαταστάσεις Κανονισμός με εξωτερική χρήση Διαλειτουργικότητα του διευρωπαϊκού συστήματος συμβατικών σιδηροδρόμων (ex(ΕΕ) 552/2004 3.3.2. προσώπων, Εκπομπή θορύβου στο περιβάλλον από εξοπλισμό για 73/23/ΕΟΚ) 27 μεταφοράς συρματόσχοινο 2006/95/ΕΕ 26 Η Διαλειτουργικότητα του διευρωπαϊκού συστήματος Οδηγία Χαμηλής τάσης No Διαλειτουργικότητα του ευρωπαϊκού δικτύου διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας Εθνικό (Ελληνικό και Βουλγαρικό) και Ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο αναφορικά με σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας ποιότητα, κινητήριος μοχλός ανάπτυξης ενός οργανισμού, συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του, στη βελτίωση του επιπέδου των προσφερόμενων υπηρεσιών ή/και προϊόντων του και στην αύξηση του βαθμού ικανοποίησης των πελατών του. Τα Συστήματα Διαχείρισης της Ποιότητας παρέχουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο κάθε οργανισμός μπορεί να μετρήσει και να βελτιώσει την απόδοσή του και τον τρόπο λειτουργίας του. Το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 είναι το πλέον διαδεδομένο παγκοσμίως πρότυπο διαχείρισης της ποιότητας, το οποίο θέτει τις απαιτήσεις για την ανάπτυξη και εφαρμογή ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 50 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ενός αποτελεσματικού Συστήματος Διαχείρισης της Ποιότητας. Το ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 μπορεί να εφαρμοστεί από οποιονδήποτε οργανισμό ενδιαφέρεται να βελτιώσει τον τρόπο λειτουργίας του, ανεξάρτητα από το μέγεθος ή τον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται. Εντούτοις καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται από οργανισμούς που εφαρμόζουν το πρότυπο σε όλες και όχι σε μεμονωμένες θέσεις ή δραστηριότητες. Το ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 έχει σχεδιαστεί ώστε να είναι συμβατό με άλλα πρότυπα συστημάτων διαχείρισης, όπως ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 22000, και ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14001, με στόχο να είναι δυνατή η ενοποίηση διαφορετικών συστημάτων διαχείρισης σε ένα ενιαίο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης. Οφέλη από την εφαρμογή ενός Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας κατά ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 είναι μεταξύ άλλων: Η αύξηση της ικανοποίησης των πελατών Η δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος Η βελτίωση της επιχειρηματικής επίδοσης και η διαχείριση του επιχειρηματικού ρίσκου Η προσέλκυση επενδύσεων Η βελτίωση της εικόνας του οργανισμού Η μείωση του λειτουργικού κόστους και η εξοικονόμηση πόρων Η ενθάρρυνση της εσωτερικής επικοινωνίας, η αύξηση της ικανοποίησης του προσωπικού και η μεγαλύτερη ανάληψη ευθυνών Άλλο σημαντικό διεθνές πρότυπο, το ISO 22000 αποτελεί ουσιαστικά ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων (ΣΔΑΤ), που επιτρέπει τον έλεγχο της ασφάλειας τροφίμων συνδυάζοντας: · τις απαιτήσεις του HACCP (όπως αυτές υπαγορεύονται από τoν Codex Alimentarius), · τις απαιτήσεις των προαπαιτούμενων · τις απαιτήσεις για την εφαρμογή συστήματος διαχείρισης του ίδιου του προτύπου Γίνεται λοιπόν εύκολα αντιληπτό ότι το σύστημα HACCP είναι απλά ένα κομμάτι του ISO 22000 και όχι, όπως συχνά αναφέρεται, η «συνέχεια» του HACCP. Οι επιπλέον απαιτήσεις που προκύπτουν σε σχέση με το αντίστοιχο πρότυπο του ΕΛΟΤ (1416 - HACCP) είναι κυρίως: η εισαγωγή της λογικής των προαπαιτούμενων η συμβατότητα με το πρότυπο διαχείρισης ISO 9001 και άρα η επέκταση του πεδίου εφαρμογής η διαχείριση των πόρων η εξωτερική επικοινωνία (προμηθευτές - επιχείρηση - πελάτες - Αρχές) η αναγνώριση, τεκμηρίωση και κατηγοριοποίηση εφαρμοζόμενων προληπτικών μέτρων Αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι το πρότυπο εστιάζει στην ασφάλεια του τροφίμου με συγκεκριμένη στρατηγική διαχείρισης συνδυάζοντας τα προαπαιτούμενα ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 51 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής και το σχέδιο HACCP, ενώ σαν σύστημα βρίσκει πρακτική εφαρμογή σε όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Ο ΕΛΟΤ έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα σχήματα πιστοποίησης για: Τσιμέντο Εργοστασιακό Σκυρόδεμα Χάλυβα Οπλισμού Σκυροδέματος Ηλεκτροσυγκολλημένο Δομικό Πλέγμα Αργιλικά Κεραμίδια Κεραμικά Πλακίδια Πλαστικούς Σωλήνες και Εξαρτήματα Ηλιακούς Συλλέκτες Οικιακά Ηλιακά Συστήματα Θέρμανσης Νερού Ηλεκτρικά καλώδια και λοιπά ηλεκτροτεχνικά προϊόντα Εξοπλισμούς Παιχνιδότοπων 3.3.3. Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας στην Ελλάδα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΟΤ Ο ΕΛΟΤ με βάση την Υ.Α.22729/509/26-6-1998 (ΦΕΚ 708/B/13-7-1998) απονέμει τα σήματα συμμόρφωσης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις τυποποιητικών εγγράφων. Ειδικά τα Σήματα/Πιστοποιητικά Συμμόρφωσης, τα οποία απονέμονται/χορηγούνται από τον ΕΛΟΤ με βάση τις απαιτήσεις Ελληνικών Προτύπων και προδιαγραφών, Ευρωπαϊκών Προτύπων (ΕΝ), Πειραματικών Ευρωπαϊκών Προτύπων (ENV), Εγγράφων εναρμόνισης (HD) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (CENELEC) καθώς και Ευρωπαϊκών Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI), Πειραματικών Ευρωπαϊκών Προτύπων (I-ETS) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI) ονομάζονται Ελληνικά Σήματα/ Πιστοποιητικά Συμμόρφωσης ΕΛΟΤ και απονέμονται αποκλειστικά από τον ΕΛΟΤ.\ Ο ΕΛΟΤ έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα σχήματα πιστοποίησης για: Τσιμέντο Εργοστασιακό Σκυρόδεμα Χάλυβα Οπλισμού Σκυροδέματος Ηλεκτροσυγκολλημένο Δομικό Πλέγμα Αργιλικά Κεραμίδια ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 52 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεραμικά Πλακίδια Πλαστικοί Σωλήνες και Εξαρτήματα Ηλιακούς Συλλέκτες Οικιακά Ηλιακά Συστήματα Θέρμανσης Νερού Ηλεκτρικά καλώδια και λοιπά ηλεκτροτεχνικά προϊόντα Εξοπλισμούς Παιχνιδότοπων Η σταδιακή υποβάθμιση του περιβάλλοντος αλλά και οι αυξανόμενες απαιτήσεις για την παραγωγή ποιοτικών και ασφαλών τροφίμων οδήγησαν στην αναγκαιότητα εφαρμογής Συστημάτων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης και στη Γεωργική Παραγωγή. Τα AGRO 2-1 και AGRO 2-2, βασιζόμενα σε άλλα διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές (το AGRO 2-1 αποτελεί εφαρμογή του ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 14001 με στοιχεία του ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001, ενώ το AGRO 2-2 αποτελεί εφαρμογή του EUREPGAP), θέτουν τις απαιτήσεις για την ανάπτυξη και εφαρμογή ενός αποτελεσματικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης στη Γεωργική Παραγωγή. Τα AGRO 2-1 και AGRO 2-2 μπορούν να εφαρμοστούν από γεωργικές εκμεταλλεύσεις κάθε δυναμικότητας ακόμα και από μεμονωμένους παραγωγούς. Οφέλη από την εφαρμογή ενός Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης στη Γεωργική Παραγωγή κατά AGRO 2-1, AGRO 2-2 είναι μεταξύ άλλων: Η μείωση των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων από τη γεωργική δραστηριότητα Η βελτίωση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών προϊόντων Η επίτευξη μεγαλύτερης συμμόρφωσης με τις νομικές απαιτήσεις και τους κανόνες Ορθής Γεωργικής Πρακτικής Η ελαχιστοποίηση των εισροών και η μείωση του κόστους Η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων Για τη λήψη ελληνικού σήματος ποιότητας, η διεργασία της Πιστοποίησης περιλαμβάνει σε γενικές γραμμές τα ακόλουθα βήματα: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 53 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σχήμα 12: Διεργασίες Λήψης Σήματος Ποιότητας Το αποτέλεσμα της διεργασίας Πιστοποίησης είναι η χορήγηση του Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης Συστήματος και η απονομή Ελληνικού Σήματος, ως επιβεβαίωση της εφαρμογής από τον πιστοποιημένο οργανισμό ενός αποτελεσματικού και αξιόπιστου συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης στην γεωργική παραγωγή. 3.3.4. Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας στη Βουλγαρία Βασικά ιδρύματα / οργανισμοί πιστοποιήσεων και ελέγχων στη Βουλγαρία: Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Οργανική Μονάδα Γεωργίας της Διεύθυνσης Φυτικής Παραγωγής: Αυτή η μονάδα έχει τέσσερις υπαλλήλους. Ο βασικός ρόλος της Διεύθυνσης είναι η παρακολούθηση του έργου των φορέων ελέγχου. Επιτροπή Βιολογικής Γεωργίας προς τον Υπουργό Γεωργίας και Τροφίμων, η οποία αποτελείται από εκπροσώπους των κατασκευαστών, εμπόρων βιολογικών προϊόντων, οργανισμούς ερευνητικών δομών και συμβουλευτικών υπηρεσιών και του Υπουργείου. Το πεδίο των δραστηριοτήτων της Επιτροπής είναι να εγκρίνει τις ελεγκτικές αρχές της χώρας, καθώς και να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 54 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Το Κρατικό Ταμείο Γεωργίας δέχεται και επεξεργάζεται εφαρμογές για την υποστήριξη βιοκαλλιέργειας, διενεργεί επιτόπιους ελέγχους των εκμεταλλεύσεων και είναι υπεύθυνο για τις πληρωμές. Ο Σύνδεσμος Εμπόρων Βιολογικών έχει 21 επιχειρήσεις ως μέλη (κυρίως εισαγωγείς). Το Ίδρυμα για τη Βιολογική Γεωργία "Bioselena" προσφέρει επαγγελματικές συμβουλές για τους παραγωγούς και τις μονάδες επεξεργασίας των βιολογικών τροφίμων, καθώς και την επαγγελματική κατάρτιση στη βιολογική γεωργία. Εκδίδει εκδόσεις για τη βιολογική γεωργία στη βουλγαρική γλώσσα, προωθεί την βιολογική γεωργία μεταξύ των αγροτών και των φορέων χάραξης πολιτικής, καθώς και πληροφορίες για τα βιολογικά τρόφιμα στους καταναλωτές. 3.3.5. Κοινά Υφιστάμενα Σήματα Συμμόρφωσης & Ποιότητας μεταξύ Ελλάδας & Βουλγαρίας Δεν υφίστανται σήμερα κοινά Σήματα Συμμόρφωσης άλλων πλην των εφαρμοσμένων διεθνών προτύπων. 3.4. Ανάλυση εξεταζόμενων Κλάδων στη Διασυνοριακή Περιοχή 3.4.1. H διασυνοριακή περιοχή Η Νότια Περιφέρεια της Βουλγαρίας Η περιοχή καταλαμβάνει το 10% της βουλγαρικής επικράτειας και παρέχει διαμονή για το 10,0% του πληθυσμού της. Κατά την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των κατοίκων έχει στασιμότητα, η οποία έχει οδηγήσει σε αντίστοιχα χαμηλή πληθυσμιακή πυκνότητα. Το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν σε αγροτικές κοινότητες (63%) είναι υψηλότερο από το αντίστοιχο εθνικό (58%). Ως γενική παρατήρηση, όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη της Νοτιάς περιοχής της Βουλγαρίας, αυτή εξελίσσεται κατά την τελευταία δεκαετία. Και παρά το γεγονός ότι συμβάλλει μόνο στο 13% του εθνικού ΑΕΠ, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της είναι μόλις 10% χαμηλότερο από το εθνικό. Το εγγεγραμμένο ετήσιο ποσοστό ανεργίας μειώνεται σταδιακά και φτάνει στο χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας για τη χώρα και την περιοχή από το έτος 1991. Το ποσοστό ανεργίας είναι ακόμη χαμηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο (κατά 0,5 μονάδες). Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους της περιοχής που ασχολούνται με τον τουρισμό και άλλες δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών, της γεωργίας, της παραγωγής τροφίμων και των κατασκευών. Θα μπορούσε να συναχθεί το συμπέρασμα ότι η Νοτια περιοχή της Βουλγαρίας είναι μια περιοχή με κυριαρχία του τομέα των υπηρεσιών, η οποία θα πρέπει να αναμένεται από την ευνοϊκή γεωγραφική της θέση. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 55 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Το μερίδιο του γεωργικού τομέα στην περιοχή (17,9%) είναι υψηλότερο από τον εθνικό μέσο (13,4%). Επιπλέον, το περιφερειακό μερίδιο του τομέα των υπηρεσιών είναι ελαφρώς χαμηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο. Στη Νότιο-ανατολική περιοχή της Βουλγαρίας βρίσκεται ένα πολύ μεγάλο εργοστάσιο για ραφινάρισμα προϊόντων πετρελαίου και αυτό μπορεί να αποδειχθεί από τη δεσπόζουσα θέση της (36,8%) στη διαμόρφωση της περιφερειακής συνολικής ακαθάριστης παραγωγής. Το μετοχικό κεφάλαιο της περιοχής της γεωργικής παραγωγής είναι πάνω από το εθνικό και δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι ο τομέας είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος συνεισφέρων στη συνολική ακαθάριστη παραγωγή (11,3%). Επιπλέον, ο μεταποιητικός τομέας, ο οποίος συνδέεται άμεσα με τη γεωργική παραγωγή, είναι επίσης μεταξύ των τομέων με την υψηλότερη συμβολή (5,6%). Ο γεωργικός τομέας, μαζί με τα τρόφιμα ποτά, καπνός και (3,9%) απασχολούν περισσότερο από 1/3 του εργατικού δυναμικού της περιοχής. Λιανικό εμπόριο (8,0%), η εκπαίδευση (7,0%) και υπηρεσίες μεταφορών (5,4%) είναι άλλοι τομείς με υψηλή συμβολή στη διαμόρφωση της συνολικής απασχόλησης στην περιφέρεια. Η Βόρεια Ελλάδα Το 2011, η οικονομία της Βόρειας Ελλάδας ήταν η 63η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο σε ονομαστικούς όρους σε 64,979 δισεκατομμύρια € ($ 86.870 δισ.). Όσον αφορά το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αυτό ανήλθε σε € 20.200, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στη Μεσόγειο θάλασσα.. Το 2013 η Βόρεια Ελλάδα αναμένεται να δει αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 1%. Η Βόρεια Ελλάδα κατατάσσεται ως ένα προηγμένο, υψηλού εισοδήματος τμήμα της οικονομίας από το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Το μεσαίο εισόδημα για το 2006 ήταν € 18.103 (€ 15.057 μετά από φόρους). Η χώρα διαθέτει ένα εξειδικευμένο και εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό, του οποίου η παραγωγικότητα είναι 101% του μέσου όρου της ΕΕ (ανά απασχολούμενο) και 72% του μέσου όρου της Ευρωζώνης (ανά ώρα εργασίας). Σημαντικές βιομηχανίες στη Βόρεια Ελλάδα περιλαμβάνουν τον τουρισμό και την ελαφριά βιομηχανία, ενώ ο τομέας της τεχνολογίας των πληροφοριών έχει επίσης ανάπτυξη στη χώρα. Όσον αφορά τις πρώτες ύλες, τη Βόρεια Ελλάδα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός στην Ευρώπη του χρυσού και επίσης ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός λιγνίτη (φτηνός άνθρακας) μετά τη Γερμανία. Η γεωργική παραγωγή της χώρας για το 2011 τοποθετεί τη Βόρεια Ελλάδα 31η στον κόσμο. Είναι η δεύτερη πιο ανταγωνιστική οικονομία στη Νότια Ευρώπη μετά την Πορτογαλία, και κατατάσσεται 37η στον κόσμο το 2012. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 56 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 3.4.2. Κλάδος Τροφίμων στην Ελληνική Διασυνοριακή Περιοχή 3.4.2.1. Κλάδος Τροφίμων ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Η βιομηχανία τροφίμων-ποτών κατέχει κυρίαρχη θέση στην ελληνική μεταποίηση. Αποτελεί τον κλάδο με την υψηλότερη συμβολή σε όλα τα βασικά μεγέθη της μεταποίησης, όπως οι πωλήσεις, η προστιθέμενη αξία, ο αριθμός επιχειρήσεων και η απασχόληση. Καλύπτει το 25% του κύκλου εργασιών, κατέχει το 25% των συνολικών κεφαλαίων, παράγει το 24% της συνολικής προστιθέμενης αξίας και απασχολεί πάνω από το 22% των απασχολουμένων στο σύνολο του μεταποιητικού τομέα. Στον κλάδο, δραστηριοποιούνται περίπου 1.400 επιχειρήσεις (24% περίπου του συνόλου της μεταποίησης) και κατά μέσο όρο εργάζονται 61 άτομα ανά επιχείρηση. Η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων αυτών είναι μικρές, με προσωπικό μέχρι 50 άτομα, ωστόσο η συμμετοχή τους στις συνολικές πωλήσεις και στα καθαρά αποτελέσματα είναι μικρή. Η παραγωγή του κλάδου τροφίμων-ποτών φαίνεται να ακολουθεί γενικά τις τάσεις του αντίστοιχου ευρωπαϊκού κλάδου. Σε σχέση με το σύνολο της ελληνικής μεταποίησης ο κλάδος αναπτύσσεται ταχύτερα: Από το 1995 έως το 2005 η παραγωγή του κλάδου αυξήθηκε κατά 20,6% σε σύγκριση με άνοδο 11,7% του συνόλου της βιομηχανίας. Τα τελευταία χρόνια ο κλάδος είναι στο σύνολό του κερδοφόρος. Ο αριθμός των κερδοφόρων επιχειρήσεων είναι περίπου διπλάσιος των ζημιογόνων και συνεχώς αυξάνεται. Ανά κατηγορία μεγέθους οι χρηματοοικονομικές επιδόσεις διαφέρουν. Το μέγεθος της επιχείρησης παίζει μεν καθοριστικό ρόλο, ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι «πυρήνες υγείας» υπάρχουν σε όλες τις κατηγορίες μεγέθους. Εντοπίζονται δηλαδή υποσύνολα επιχειρήσεων που έχουν σταθερά ικανοποιητική πορεία, είναι αποδοτικές και αποτελεσματικές, ανεξαρτήτως μεγέθους. Οι διαφορές μεταξύ της ελληνικής και ευρωπαϊκής βιομηχανίας εντοπίζονται κυρίως στο μέγεθος, στην αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα της μέσης επιχείρησης αλλά και στο συσχετισμό μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων. Η ελληνική επιχείρηση π.χ. απασχολεί κατά μέσο όρο 60 άτομα όταν η αντίστοιχη ευρωπαϊκή ξεπερνά τα 100. Παράλληλα, η παραγωγικότητα και η αποδοτικότητα στην Ελλάδα είναι αρκετά χαμηλότερες της μέσης ευρωπαϊκής. Οι διαφορές αυτές εξηγούνται, εν μέρει, από τη διάρθρωση της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων-ποτών, η οποία εμφανίζει υψηλή συμμετοχή μικρών επιχειρήσεων στην δομή της, φαινόμενο που χαρακτηρίζει γενικά τις χώρες της Νότιας Ευρώπης. Η ελληνική αγορά ειδών διατροφής χαρακτηρίζεται από μια κοινή τάση με αυτή των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών: Το μερίδιο της καταναλωτικής δαπάνης, που ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 57 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής διοχετεύεται σε είδη διατροφής ακολουθεί πτωτική πορεία, στοιχείο που ουσιαστικά σημαίνει ότι από την μελλοντική άνοδο της ιδιωτικής κατανάλωσης τα είδη διατροφής θα απορροφούν ένα μειούμενο ποσοστό. Παρά τις βελτιώσεις όμως που επισημαίνονται, πολλά διαρθρωτικά προβλήματα παραμένουν, με κορυφαίο εκείνο της ανταγωνιστικότητας, η οποία διατηρείται χαμηλή, παρά τις οριακές βελτιώσεις. Η ανταγωνιστικότητα επηρεάζεται αρνητικά, εκτός των άλλων και από τα προβλήματα που συνδέονται με τη λειτουργία του Κράτους και τις σχέσεις του με τις επιχειρήσεις, οι οποίες εκτιμώνται προβληματικές: Η Ελλάδα, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, παραμένει μια χώρα στην οποία η έναρξη και η άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας επιβαρύνεται σημαντικά με το κόστος διοικητικών και γραφειοκρατικών διαδικασιών. Βασικά ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία για τον κλάδο 1. Ο κλάδος τροφίµων και ποτών στη χώρα µας καλύπτει πρωτεύουσες και ζωτικές ανάγκες του καταναλωτή, ενώ παράλληλα στηρίζει άµεσα τους παραδοσιακούς ελληνικούς παραγωγικούς τοµείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, του τουρισµού και του εµπορίου. 2. Για την Ελλάδα ο κλάδος είναι ιδιαίτερα σηµαντικός αφού πραγµατοποιεί το 25% του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων της µεταποίησης, απασχολεί επίσης το 25% των συνολικών κεφαλαίων και παράγει το 24% της ακαθάριστης προστιθέµενης αξίας παραγωγής. Απασχολεί το 22% των απασχολούµενων στη µεταποίηση, ενώ στη χώρα µας λειτουργούν περισσότερες από 1.400 επιχειρήσεις µε µέσο όρο απασχολούµενων τα 61 άτοµα ανά επιχείρηση. 3. Σήµερα, υπάρχει διαρκής αύξηση της ζήτησης για τα προϊόντα του κλάδου στις αναπτυσσόµενες οικονοµίες, η οποία οφείλεται στην αύξηση του εισοδήµατος στις χώρες αυτές και στον τρόπο ζωής τους µε βάση τα ∆υτικά πρότυπα. 4. Στο πλαίσιο της παγκοσµιοποίησης οι αγορές λειτουργούν σε ένα ανοικτό παγκόσµιο δίκτυο προϊόντων, δικτύων διανοµής και επενδύσεων, ενώ ο ισχυρότερος ανταγωνισµός προέρχεται από αναπτυσσόµενες χώρες που αυξάνουν ραγδαία την προστιθέµενη αξία των προϊόντων τους. 5. ∆ιεθνώς, ο κλάδος των τροφίµων και ποτών υφίσταται πιέσεις από: α) την αύξηση του κόστους λόγω ζήτησης για διαφοροποιηµένα, υψηλής ποιότητας και υγιεινά τρόφιµα, β) τις αυξηµένες απαιτήσεις των καταναλωτών και της νοµοθεσίας σε θέµατα υγιεινής, ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, γ) την αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω της αλλαγής στην Ευρωπαϊκή Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), που υπαγορεύει την κατάργηση των επιδοτήσεων στα αγροτικά προϊόντα, δ) την παγκόσµια συγκέντρωση και αύξηση της δύναµης των δικτύων διανοµής, ε) την ανάπτυξη των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, στ) την πίεση των τιµών από τους καταναλωτές και τα δίκτυα διανοµής, και, στ) τη διαρκή ενίσχυση της ισοτιµίας ευρώ δολαρίου. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 58 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 6. Στην Ελλάδα, οι πιέσεις που δέχονται οι επιχειρήσεις τροφίµων και ποτών προέρχονται από: α) το υψηλό κόστος αγροτικής παραγωγής λόγω των µικρών κλήρων, β) την αγροτική παραγωγή που έχει ως οδηγό της τις επιδοτήσεις, γ) την κυριαρχία της γραφειοκρατίας και της δυσκαµψίας του γενικότερου επιχειρηµατικού περιβάλλοντος, δ) της ελλιπούς λειτουργίας φορέων ελέγχου της αγοράς όπως ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίµων (ΕΦΕΤ), η Επιτροπή Ανταγωνισµού, κλπ., ε) των δυσµενών όρων πληρωµής από τα δίκτυα διανοµής και το ελληνικό κράτος (επιστροφή ΦΠΑ εξαγωγικών επιχειρήσεων), στ) την απουσία εθνικού «brand name» στις διεθνείς αγορές, και, ζ) της περιορισµένης στρατηγικής προώθησης των ελληνικών προϊόντων του κλάδου τροφίµων και ποτών στις διεθνείς αγορές. (Βιοτεχνικό Επιμελητήριο και Συµπεράσµατα Συνεδρίου «Βιοµηχανία 2020 ΣΒΒΕ – Eurobank: Περιφερειακή Ανάπτυξη – Καινοτοµία – Εξωστρέφεια» ) 3.4.2.2. Γαλακτοκομικά Προϊόντα Λόγω της µεγάλης ζήτησης των προϊόντων αυτών στην ντόπια αγορά και για εξαγωγή, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σηµασία στη διατήρηση της ποιότητας τους σε ψηλά επίπεδα. Πέραν από το µεράκι που διαθέτουν όσοι ασχολούνται µε την παρασκευή γαλακτοκοµικών και τυροκοµικών προϊόντων, πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα η δηµιουργία κατάλληλων βιοτεχνιών/εργαστηρίων µε τον αναγκαίο εξοπλισµό και η διατήρηση συνθηκών υγιεινής. Aπαραίτητα υλικά για την παρασκευή γαλακτοκοµικών και τυροκοµικών προϊόντων είναι το γάλα, η πυτιά και το άλας. Το γάλα Tο γάλα που χρησιµοποιείται για την παρασκευή τυροκοµικών και γαλακτοκοµικών προϊόντων πρέπει να είναι άριστης ποιότητας τόσο από χηµικής όσο και µικροβιολογικής σύστασης, απαλλαγµένο από ακαθαρσίες και να προέρχεται από υγιή ζώα. Γάλα που προέρχεται από ζώα µε µαστίτιδα ή που χορηγήθηκαν σ’ αυτά αντιβιοτικά, δεν δίνει προϊόντα καλής ποιότητας. Για την παρασκευή καλής ποιότητας τυριών, το γάλα πρέπει να παστεριώνεται για να καταστρέφονται οι βλαβεροί µικροοργανισµοί που βρίσκονται σ΄ αυτό και να χρησιµοποιείται ειδική καλλιέργεια µικροοργανισµών για να δώσει την κατάλληλη γεύση και ωρίµανση στο τυρί. (Tο µόνο είδος τυριού που η παστερίωση δεν είναι απαραίτητη, είναι το χαλούµι, και αυτό, γιατί το χαλούµι ψήνεται µετά την παρασκευή του και εποµένως καταστρέφονται οι περισσότεροι µικροοργανισµοί). Η πυτιά ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 59 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Για την πήξη του γάλακτος για τυροποίηση χρησιµοποιείται η πυτιά. Aυτή προέρχεται από τον τέταρτο στόµαχο των µηρυκαστικών ζώων. Στην αγορά υπάρχουν διάφοροι τύποι πυτιάς, άλλοι σε µορφή σκόνης και άλλοι σε υγρή κατάσταση και σε διάφορες δυναµικότητες. Kατασκευάζονται, επίσης, πυτιές από µικροοργανισµούς που έχουν την ιδιότητα να ενεργούν σχεδόν µε τον ίδιο τρόπο όπως και η πυτιά που προέρχεται από τα ζώα. Το άλας Tο άλας είναι απαραίτητο στοιχείο στην παρασκευή όλων σχεδόν των τυροκοµικών προϊόντων. H ποσότητα που συνήθως χρησιµοποιείται κυµαίνεται από 2-4% του βάρους του τυροπήγµατος. H προσθήκη του άλατος έχει µεγάλη σηµασία γιατί: α) υποβοηθά τη φυσικοχηµική αλλαγή που γίνεται στο τυρόπηγµα (το στράγγισµα και την ωρίµανση του τυροπήγµατος), β) εµποδίζει την ανάπτυξη ανεπιθύµητων µικροοργανισµών, γ) ελέγχει την ανάπτυξη των διαφόρων επιθυµητών µικροοργανισµών (π.χ. οξυγαλακτικών κτλ.) που χρειάζονται για την ωρίµανση των τυριών, δ) δίνει στο τυρί γεύση, και ε) βελτιώνει την ποιότητα και τη διατήρηση του τυριού. Mερικά µειονεκτήµατα, όπως ο χρωµατισµός της επιφάνειας του τυριού, πολλές φορές οφείλονται στην κακή ποιότητα του άλατος, γι’ αυτό πάντοτε πρέπει να χρησιµοποιείται καθαρό και καλής ποιότητας άλας. Απόδοση του γάλακτος H απόδοση του γάλακτος σε τυρί εξαρτάται από το είδος και τη χηµική σύστασή του, κυρίως στο ποσοστό καζεΐνης και λίπους, ανάλογα φυσικά και µε το είδος του τυριού που θα παρασκευασθεί. Για τα σκληρά τυριά χρειάζεται περισσότερο γάλα για την παρασκευή µιας µονάδας τυριού, ενώ για τα µαλακά χρειάζεται λιγότερο γάλα. 3.4.2.3. Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στα Γαλακτοκομικά Προϊόντα Α. Ισχύει ο Κώδικας τροφίμων και ποτών και συγκεκριμένα το Άρθρο 79- 83 Άρθρο 79, Γάλα Συνθήκες και όροι παραγωγής και εμπορίας νωπού γάλακτος, θερμικά επεξεργασμένου γάλακτος και προϊόντων με βάση το γάλα. 1. Στο άρθρο αυτό προσδιορίζονται οι υγειονομικοί κανόνες για την παραγωγή και την εμπορία νωπού γάλακτος, θερμικά επεξεργασμένου γάλακτος προς πόσιν, γάλακτος που προορίζεται για την παρασκευή προϊόντων με βάση το γάλα και προϊόντων με βάση το γάλα, τα οποία προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση. 2. α) «Νωπό γάλα» νοείται το γάλα που εκκρίνεται από τους μαστικούς αδένες μιας ή περισσοτέρων αγελάδων, προβατινών, αιγών ή βουβαλίδων, το οποίο δεν έχει θερμανθεί πέραν των 400C, ούτε έχει υποβληθεί σε επεξεργασία με ισοδύναμο αποτέλεσμα. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 60 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής β) «Γάλα που προορίζεται για την παρασκευή προϊόντων με βάση το γάλα» νοείται είτε το νωπό γάλα που προορίζεται για μεταποίηση, είτε το υγρό ή κατεψυγμένο γάλα, που λαμβάνεται από νωπό γάλα, το οποίο έχει ή δεν έχει υποστεί επιτρεπόμενη φυσική επεξεργασία, όπως θερμική επεξεργασία ή θέρμισμα, και του οποίου έχει ή δεν έχει τροποποιηθεί η σύνθεση, εφόσον oι εν λόγω τροποποιήσεις περιορίζονται στην προσθήκη ή/και την αφαίρεση φυσικών συστατικών του γάλακτος. γ) «Θερμικά επεξεργασμένο γάλα προς πόσιν» νοείται είτε το γάλα προς πόσιν που προορίζεται για πώληση στον τελικό καταναλωτή και σε οργανισμούς, το οποίο λαμβάνεται από θερμική επεξεργασία, (παστεριωμένο, αποστειρωμένο, UHT «υψηλής παστερίωσης») είτε το γάλα το οποίο έχει παστεριωθεί και προορίζεται για πώληση χύμα στους επιμέρους καταναλωτές. δ) «Προϊόντα με βάση το γάλα» νοούνται τα γαλακτοκομικά προϊόντα δηλαδή τα προϊόντα που παράγονται αποκλειστικά από γάλα στο οποίο είναι δυνατόν να προστίθενται οι απαραίτητες ουσίες για την κατασκευή τους, εφόσον οι ουσίες αυτές δεν χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν εν όλω ή εν μέρει, κάποιο συστατικό του γάλακτος και τα προϊόντα που αποτελούνται από γάλα, δηλαδή τα προϊόντα των οποίων κανένα συστατικό δεν υποκαθιστά ή δεν αποσκοπεί να υποκαταστήσει κάποιο συστατικό του γάλακτος και των οποίων το γάλα ή ένα γαλακτοκομικό προϊόν αποτελεί ουσιαστικό συστατικό, είτε λόγω ποσότητας, είτε λόγω των χαρακτηριστικών που προσδίδει στο προϊόν. ε) «Θερμική επεξεργασία» νοείται κάθε επεξεργασία με θέρμανση που έχει ως αποτέλεσμα, αμέσως μετά την εφαρμογή της, αρνητική αντίδραση στη δοκιμασία φωσφατάσης. στ) «Θέρμισμα» νοείται θέρμανση του νωπού γάλακτος επί 15 τουλάχιστον δευτερόλεπτα, σε θερμοκρασία μεταξύ 570C και 680C, ούτως ώστε, μετά την επεξεργασία αυτή, το γάλα να παρουσιάζει θετική αντίδραση στη δοκιμασία φωσφατάσης. ζ) «Εκμετάλλευση παραγωγής» νοείται εγκατάσταση στην οποία βρίσκονται μιά ή περισσότερες αγελάδες, προβατίνες, αίγες ή βουβαλίδες με σκοπό την παραγωγή γάλακτος. η) «Κέντρο συλλογής» νοείται εγκατάσταση στην οποία το νωπό γάλα μπορεί να συγκεντρώνεται και ενδεχομένως να ψύχεται και να καθαρίζεται. θ) «Κέντρο τυποποίησης» νοείται εγκατάσταση που δεν συνδέεται με κέντρο συλλογής ή εγκατάσταση επεξεργασίας ή μεταποίησης και στην οποία το νωπό γάλα μπορεί να υποβάλλεται σε αποκορύφωση ή τροποποίηση της περιεκτικότητάς του σε φυσικά συστατικά του γάλακτος. ι) «Εγκατάσταση επεξεργασίας» νοείται εγκατάσταση στην οποία το γάλα υφίσταται θερμική επεξεργασία. ια) «Εγκατάσταση μεταποίησης» νοείται εγκατάσταση ή / και εκμετάλλευση παραγωγής στην οποία το γάλα ή / και τα προϊόντα με βάση το γάλα υποβάλλονται σε επεξεργασία, μεταποιούνται και συσκευάζονται. β) «Πρώτη συσκευασία» νοείται η εργασία που αποβλέπει στην εξασφάλιση της προστασίας των προϊόντων με τη χρησιμοποίηση πρώτου καλύμματος ή πρώτου περιέκτη σε άμεση επαφή με το συγκεκριμένο προϊόν, καθώς και αυτό το πρώτο κάλυμμα ή αυτός ο πρώτος περιέκτης. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 61 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ιγ) «Δεύτερη συσκευασία» νοείται η εργασία που συνίσταται στην τοποθέτηση εντός περιέκτη ενός ή περισσοτέρων προϊόντων που φέρουν ή όχι πρώτη συσκευασία, καθώς και αυτός ο περιέκτης. ιδ) «Ερμητικά κλειστό δοχείο» νοείται ο αεροστεγής περιέκτης που χρησιμοποιείται για να προστατεύει το περιεχόμενο από την είσοδο μικροοργανισμών κατά τη διάρκεια της θερμικής επεξεργασίας και μετά από αυτή. ιε) «Εμπορία» νοείται η κατοχή ή η έκθεση με σκοπό την πώληση ή διάθεση προς πώληση, η πώληση, η παράδοση ή οποιοσδήποτε άλλος τρόπος διάθεσης εκτός από τη λιανική πώληση η οποία πρέπει να υπόκειται στους ελέγχους που προβλέπει η εθνική νομοθεσία για το λιανικό εμπόριο. 3. Oι ισχύουσες εθνικές και κοινοτικές διατάξεις εφαρμόζονται σε ότι αφορά: α) Τους όρους για την παραλαβή νωπού γάλακτος στην εγκατάσταση επεξεργασίας ή/και μεταποίησης. Αυτοί περιλαμβάνουν: -Απαιτήσεις όσον αφορά την υγεία των ζώων από τα οποία προέρχεται το γάλα. -Υγιεινή της εκμετάλλευσης. -Υγιεινή του αρμέγματος, της συλλογής του νωπού γάλακτος και της μεταφοράς του από την εκμετάλλευση παραγωγής στο κέντρο συλλογής ή τυποποίησης ή στην εγκατάσταση επεξεργασίας ή μεταποίησης - Υγιεινή του προσωπικού. -Προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται κατά τη συλλογή στην εκμετάλλευση παραγωγής ή κατά την παραλαβή του νωπού γάλακτος στην εγκατάσταση επεξεργασίας ή μεταποίησης. β) Τους γενικούς και ειδικούς όρους έγκρισης των εγκαταστάσεων επεξεργασίας και των εγκαταστάσεων μεταποίησης. γ) Τους γενικούς όρους υγιεινής στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας και στις εγκαταστάσεις μεταποίησης. δ) Την υγιεινή των χώρων, των υλικών και του προσωπικού στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας και στις εγκαταστάσεις μεταποίησης. ε) Τα κέντρα συλλογής και τα κέντρα τυποποίησης. στ) Τις απαιτήσεις για την παρασκευή του θερμικά επεξεργασμένου γάλακτος και των προϊόντων με βάση το γάλα. ζ) Τα μικροβιολογικά κριτήρια των προϊόντων με βάση το γάλα και του γάλακτος προς πόσιν. η) Την πρώτη και δεύτερη συσκευασία. θ) Τους όρους σχετικά με το σήμα καταλληλότητας και τις ετικέττες. ι) Τις προδιαγραφές για την αποθήκευση και τη μεταφορά. ια) Τον υγειονομικό έλεγχο και την επιτήρηση της παραγωγής. 4. Πρέπει να εφαρμόζονται οι ισχύουσες εθνικές και κοινοτικές προδιαγραφές σε ότι αφορά: α) Το νωπό γάλα που προορίζεται για την παρασκευή προϊόντων με βάση το γάλα ή θερμικά επεξεργασμένου γάλακτος προς πόσιν. β) Την εμπορία νωπού γάλακτος που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση. γ) Την εμπορία θερμικά επεξεργασμένου γάλακτος προς πόσιν. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 62 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής δ) Τα προϊόντα με βάση το γάλα. Αυτά παρασκευάζονται είτε από νωπό γάλα που ανταποκρίνεται στις σχετικές προδιαγραφές είτε από γάλα που προορίζεται για την παρασκευή προϊόντων με βάση το γάλα, και το οποίο προέρχεται από νωπό γάλα που ανταποκρίνεται στις σχετικές προδιαγραφές.Τα προϊόντα με βάση το γάλα πρέπει να λαμβάνονται από γάλα που ανταποκρίνεται στις παραπάνω προδιαγραφές ή από προϊόντα με βάση το γάλα που πληρούν τους σχετικούς όρους. Τα προϊόντα με βάση το γάλα πρέπει να έχουν υποστεί θερμική επεξεργασία κατά τη διάρκεια της παρασκευής ή να παρασκευάζονται από προϊόντα που έχουν υποστεί θερμική επεξεργασία ή να πληρούν επαρκείς απαιτήσεις υγιεινής ώστε να πληρούν τα κριτήρια υγιεινής που ισχύουν για κάθε τελικό προϊόν. Μέχρις ότου θεσπισθούν τυχόν κοινοτικοί κανόνες για τον ιονισμό, το γάλα και τα προϊόντα με βάση το γάλα δεν πρέπει να έχουν υποβληθεί σε επεξεργασία με ιονίζουσες ακτινοβολίες. ε) Τα χαρακτηριστικά του νωπού γάλακτος που χρησιμοποιείται για την παρασκευή τυριού διάρκειας ωρίμανσης τουλάχιστον εξήντα (60) ημερών. Με τη διαδικασία της υφιστάμενης εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας μπορεί να καταρτίζεται κατάλογος προϊόντων «νωπού γάλακτος». 5. Η παραγωγή προϊόντων που καλύπτονται από το παρόν άρθρο και των οποίων μέρος των γαλακτοκομικών συστατικών έχουν αντικατασταθεί από άλλα προϊόντα εκτός των προϊόντων με βάση το γάλα υπόκειται στους κανόνες υγιεινής που αναφέρονται στο παρόν άρθρο. 6. α) Τα βυτία μεταφοράς γάλακτος και οι χώροι, οι εγκαταστάσεις και ο εξοπλισμός εργασίας μπορούν να χρησιμοποιούνται για άλλα τρόφιμα, εφόσον λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη της μόλυνσης ή της αλλοίωσης του γάλακτος προς πόσιν ή των προϊόντων με βάση το γάλα. β) Τα βυτία μεταφοράς γάλακτος πρέπει να φέρουν σαφή ένδειξη ότι μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο για τη μεταφορά τροφίμων. Άρθρο 83, Τυροκομικά προϊόντα Α. Τυριά » 1. Τυριά από γάλα με ωρίμανση » 1.6 Πολύ σκληρά τυριά » 1.7 Σκληρά τυριά » 1.8 Ημίσκληρα τυριά » 1.9 Τυριά των παρ. 1.6, 1.7, 1.8, τριμμένα ή συσκευασμένα σε ένα κομάτι » 1.10 Μαλακά τυριά » 1.10.1 Λευκά τυριά άλμης » 1.10.2 Υπόλοιπα μαλακών τυριών » 2. Τυριά από γάλα χωρίς ωρίμανση » 3. Τυριά από τυρόγαλα με ή χωρίς ωρίμανση » 4. Ονομασίες αποβουτυρωμένων τυριών ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 63 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής » 5. Β » Τυροκομικά προϊόντα που δεν θεωρούνται τυριά Ανακατεργασμένα τυριά ή τηγμένα τυριά 1. Ανακατεργασμένα τυριά και ανακατεργασμένα τυριά με αλοιφώδη υφή − 2. Επώνυμα ανακατεργασμένα τυριά και επώνυμα ανακατεργασμένα τυριά με Γενικά » αλοιφώδη υφή » 3. Ανακατεργασμένα τυριά και ανακατεργασμένα τυριά με αλοιφώδη υφή » 4. Παρασκευάσματα ανακατεργασμένων ανακατεργασμένων τυριών με Γ τυριών και παρασκευάσματα αλοιφώδη υφή Γενικές Διατάξεις για τυριά » 1. Πότε απαγορεύεται να πωλείται ένα τυρί (ή ένα προϊόν της παρ. 5 της εν. Α) » 1.2. Τυριά ακατάλληλα για βρώση ή επικίνδυνα για τη Δημόσια Υγεία » 1.3. Όροι χρήσης επιτρεπομένων προσθέτων » 2.α. Συσκευασία τυριών » 2.β. Ύλες επικάλυψης της επιδερμίδας των πολυ, ημι- και σκληρών τυριών » 3. Ενδείξεις Δ Τυριά προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ).(5) » 1. Σκληρά και ημίσκληρα τυριά » 1 α. Γραβιέρα Αγράφων » 1 β. Γραβιέρα Νάξου » 1 γ. Γραβιέρα Κρήτης » 1 δ. «Διαγράφεται»(10) » 1 ε. Κεφαλογραβιέρα » 1 στ. Λαδοτύρι Μυτιλήνης » 1 ζ. Μπάτζος » 1 η. Φορμαέλα Αραχώβης Παρνασσού » 1 θ. Κασέρι » 1 ι. Σφέλα » 1 ια. Σαν-Μιχάλη » 1 ιβ. Μετσοβόνε » 1 ιγ. «Διαγράφεται»(10) » 2. Μαλακά τυριά και τυριά αλοιφώδους υφής » 2 α. Φέτα » 2 β. «Διαγράφεται»(10) » 2 γ. Κοπανιστή » 2 δ. Καλαθάκι Λήμνου » 2 ε. Γαλοτύρι » 2 στ. Ανεβατό » 2 ζ. Κατίκι Δομοκού » 2 η. Πηχτόγαλο Χανίων » 3. Τυριά τυρογάλακτος ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 64 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής » 3 α. «Διαγράφεται»(10) » 3 β. Μανούρι » 3 γ. «Διαγράφεται»(10) » 3 δ. Ξυνομυζήθρα Κρήτης Β. Υπάρχοντα συστήματα συμμόρφωσης: Γενικά ISO 9001:2008 ISO 22000:2005 (HACCP) BRC GLOBAL STANDARD-FOOD IFS INERNATIONAL FOOD STANDARD Technical Standard of BRC & FDF για την προμήθεια γάλακτος από φάρμες οι οποίες δεν χρησιμοποιούν ζωοτροφές από ή που περιέχουν γενετικά μεταλλαγμένους μικροοργανισμούς για τη σίτιση των ζώων. (Cert No: ICB/11500, 5-12-2011) Το ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 μπορεί να εφαρμοστεί από οποιονδήποτε οργανισμό ενδιαφέρεται να βελτιώσει τον τρόπο λειτουργίας του, ανεξάρτητα από το μέγεθος ή τον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται. Εντούτοις καλύτερα αποτελέσματα επιτυγχάνονται από οργανισμούς που εφαρμόζουν το πρότυπο σε όλες και όχι σε μεμονωμένες θέσεις ή δραστηριότητες. Το ISO 22000 αποτελεί ουσιαστικά ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων (ΣΔΑΤ), που επιτρέπει τον έλεγχο της ασφάλειας τροφίμων συνδυάζοντας: · τις απαιτήσεις του HACCP (όπως αυτές υπαγορεύονται από τoν Codex Alimentarius), · τις απαιτήσεις των προαπαιτούμενων · τις απαιτήσεις για την εφαρμογή συστήματος διαχείρισης του ίδιου του προτύπου ΕΛΟΓΑΚ Ο ΕΛ.Ο.ΓΑ.Κ. ιδρύθηκε με τον Νόμο 2127/93 ως ΕΛ.Ο.Γ. (Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος) μετατράπηκε με τον Ν. 3698/2008 σε ΕΛ.Ο.ΓΑ.Κ. (Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος & Κρέατος). Είναι Ν.Π.Ι.Δ. που ανήκει στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα και εποπτεύεται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Aρμοδιότητες του ΕΛ.Ο.ΓΑ.Κ.: 1. Η διαχείριση του συστήματος των ποσοστώσεων του αγελαδινού γάλακτος σύμφωνα με τις κοινοτικές οδηγίες. 2. Ο έλεγχος της ποιότητας του αγελαδινού, πρόβειου και γίδινου γάλακτος σύμφωνα με την Ελληνική και Κοινοτική Νομοθεσία. 3. Ο έλεγχος των «ισοζυγίων γάλακτος» όλων των μονάδων μεταποίησης και εμπορίας γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων για τη νόμιμη χρήση όλων των ειδών γάλακτος ως πρώτη ύλη. 4. Η τήρηση και ο έλεγχος των «ισοζυγίων κρέατος» όλων των μονάδων σφαγής, τεμαχισμού, τυποποίησης, διακίνησης και εμπορίας κρεάτων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 65 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 5. Η παροχή συμβουλών και οδηγιών στους κτηνοτρόφους για καλύτερη διαχείριση των μονάδων τους και καλύτερη παραγωγή γάλακτος. 6. Ο συντονισμός και η εφαρμογή των κοινοτικών προγραμμάτων έρευνας και Διαφήμισης στον τομέα γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων. 7. Η διενέργεια έρευνας στον τομέα του γάλακτος για λογαριασμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ή άλλων ενδιαφερομένων. 8. Η άσκηση συμβουλευτικού ρόλου προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ιδρύθηκε ο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ – ΔΗΜΗΤΡΑ» στο πλαίσιο του οποίου συγχωνεύονται τα νομικά πρόσωπα: α) Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε), β) Οργανισμός Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Απασχόλησης (ΟΓΕΕΚΑ) − «ΔΗΜΗΤΡΑ», γ) Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων (Ο.Π.Ε.ΓΕ.Π – AGROCERT) και δ) Ελληνικός Οργανισμός Γάλακτος και Κρέατος (ΕΛ.Ο.ΓΑΚ). Ο «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ – ΔΗΜΗΤΡΑ» είναι ΝΠΙΔ ανήκει στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα, διαθέτει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος, εποπτεύεται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι καθολικός διάδοχος και ασκεί όλες τις αρμοδιότητες των συγχωνευθέντων νομικών προσώπων. Βασική νομοθεσία για ποιότητα γάλακτος και γαλακτοκομικών (από 2003) Καν (ΕΚ) 273/2008 Θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1255/1999 του Συμβουλίου Π.Δ. 79 ΦΕΚ 95Α' 03-05-2007 Αναγκαία συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής των Κανονισμών (ΕΚ) υπ' αριθμ. 178/2002, 852/2004, 853/2004, 854/2004 και 882/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Καν. (ΕΚ) 1898/2006 Θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του Συμβουλίου Καν. (ΕΚ) 1881/2006 Kαθορισμός μέγιστων επιτρεπτών επιπέδων για ορισμένες ουσίες οι οποίες επιμολύνουν τα τρόφιμα Καν. (ΕΚ) 1664/2006 Τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2074/2005 σχετική με μέτρα εφαρμογής για ορισμένα προϊόντα ζωικής προέλευσης Καν. (ΕΚ) 1662/2006 Τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 66 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Καν. (ΕΚ) 2074/2005 Θέσπιση μέτρων εφαρμογής για ορισμένα προϊόντα βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 Καν. (ΕΚ) 2073/2005 Μικροβιολογικά κριτήρια για τα τρόφιμα Καν. (ΕΚ) 510/2006 Προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων ΚΥΑ 296113 25-09-2006 Μέτρα για τον έλεγχο της παραγωγής, αξιοποίησης, μεταποίησης, τυποποίησης, διακίνησης και εμπορίας για το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα Υ.Α. 252015 16-02-2005 Έγκριση εργαστηρίων Αυτοελέγχου γάλακτος σύμφωνα με το Π.Δ. 56/1995(«Συγκρότηση 5μελούς επιτροπής») Καν. (ΕΚ) 882/2004 Διενέργεια επισήμων ελέγχων της συμμόρφωσης προς τη νομοθεσία περί ζωοτροφών και τροφίμων και προς τους κανόνες για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων Καν. (ΕΚ) 854/2004 Για τον καθορισμό ειδικών διατάξεων για την οργάνωση επίσημων ελέγχων στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο Καν. (ΕΚ) 853/2004 Για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης Καν. (ΕΚ) 852/2004 Για την υγιεινή των τροφίμων Καν. (ΕΚ) 683/2004 Τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 466/2001 όσον αφορά τις αφλατοξίνες και την ωχρατοξίνη Α σε τρόφιμα που προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά ΟΔΗΓΙΑ (ΕΚ) 2004/41 Κατάργηση ορισμένων οδηγιών σχετικών με την υγιεινή των τροφίμων και τους υγειονομικούς όρους Καν. (ΕΚ) 2174/2003 Τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 466/2001 σχετικά με τις αφλατοξίνες ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 67 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 3.4.3. Κλάδος Τροφίμων στην Βουλγαρική Διασυνοριακή Περιοχή 3.4.3.1. Κλάδος Τροφίμων Ο κλάδος τροφίμων στη Βουλγαρία είναι αναπτυσσόμενος αλλά αντιμετωπίζει προκλήσεις: Με βάση τη διάρθρωση της ζήτησης είναι βάσιμο να προβλεφθεί ότι οι μελλοντικές εξελίξεις στον κλάδο τροφίμων-ποτών θα είναι θετικές, στο βαθμό που οι επιχειρήσεις θα διευρύνουν την εξωστρέφειά τους, βελτιώνοντας την ανταγωνιστική τους θέση στις αγορές του εξωτερικού και κατευθύνοντας προς αυτές ένα μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους.. Συνεπώς, η ανάπτυξη του κλάδου θα καθορισθεί σε μεγάλο βαθμό από τις αγορές του εξωτερικού, οι οποίες θεωρητικά προσφέρουν απεριόριστες δυνατότητες. Για να γίνουν πιο εξωστρεφείς οι βουλγαρικές επιχειρήσεις πρέπει να προβληθεί στις αγορές του εξωτερικού μια νέα εικόνα των προϊόντων, τα οποία ενώ δεν χαρακτηρίζονται από πλήρη συμμόρφωση ως προς την Ευρωπαϊκή ποιότητα ακόμη, έχουν όμως κι εκεί μοναδικότητα και δεν έχουν την ανάλογη προβολή. Η αγορά των τροφίμων και ποτών είναι ταχέως αναπτυσσόμενη, χαρακτηρίζεται από ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, διαρκώς εξελισσόμενες τεχνολογίες, μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των καταναλωτών ως προς την ποιότητα και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων, αλλά και αυξανόμενη ανάγκη για ποιοτικότερα και ασφαλέστερα προϊόντα σε πιο προσιτές τιμές. Το πλαίσιο αυτό επιβάλλει την εντονότερη συνεργασία παραγωγών και λιανοπωλητών και σύναψη ισχυρότερων επιχειρηματικών δεσμών. Σημαντικό πρόβλημα της βιομηχανίας τροφίμων-ποτών στη διασυνοριακή περιοχή είναι το υψηλό κόστος των συντελεστών παραγωγής και ειδικότερα των πρώτων υλών, των προϊόντων δηλαδή της αγροτικής παραγωγής. Συνεπώς, κάθε αλλαγή στην ποιότητα, ποσότητα και τιμή των γεωργικών προϊόντων επηρεάζει σημαντικά τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα τρόφιμα. Έχει υπολογισθεί ότι, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το κόστος των αγροτικών εισροών στη βιομηχανία τροφίμων κυμαίνεται, ανάλογα με το προϊόν, μεταξύ 30% και 75% επί του συνολικού κόστους παραγωγής. Οι εξελίξεις που αναμένονται από τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, σε ό,τι αφορά την προμήθεια φθηνότερων πρώτων υλών, είναι ευνοϊκές για τις βιομηχανίες τροφίμων και ποτών. Η ΕΕ έχει ήδη αρχίσει να αναπροσαρμόζει την τιμολογιακή της πολιτική, ενόψει του επερχόμενου ανταγωνισμού από χώρες εκτός των ευρωπαϊκών συνόρων. Στόχος είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας τόσο των γεωργικών προϊόντων, όσο και των τροφίμων και ποτών. Η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ επιδιώκει τη δημιουργία συνθηκών που θα εξασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα γεωργικών πρώτων υλών σε ανταγωνιστικές τιμές. Γιατί σε διαφορετική ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 68 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής περίπτωση η ευρωπαϊκή βιομηχανία δε θα είναι πλέον ικανή να ανταγωνιστεί τις διεθνείς αγορές στο νέο επιχειρηματικό περιβάλλον που θα διαμορφωθεί με το άνοιγμα των αγορών. Παρά τα γενικότερα προβλήματα, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται στον κλάδο τροφίμωνποτών έντονη κινητικότητα για την πραγματοποίηση επενδύσεων εκσυγχρονισμού. Ωστόσο, οι βουλγαρικές επιχειρήσεις υστερούν ακόμη σε καινοτομική συμπεριφορά, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στο μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων και της αγοράς, σε διοικητικές και οργανωτικές ανεπάρκειες, που δεν επιτρέπουν τις αναγκαίες αναδιαρθρώσεις, σε μια γενικότερη νοοτροπία αποφυγής κινδύνου, που περιορίζει την επιχειρηματικότητα και στο χαμηλό επίπεδο δικτύωσης των επιχειρήσεων. Η αξιοποίηση του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι άλλο ένα σημείο στο οποίο υστερεί η βουλγαρική οικονομία και κατά συνέπεια και ο κλάδος των τροφίμων και ποτών. Η εφαρμογή πολιτικών για την υποστήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου τροφίμων και ποτών προς την κατεύθυνση αυτή καθίσταται πλέον επιτακτική. Κυρίαρχη προϋπόθεση είναι η δημιουργία ενός ευνοϊκού ψηφιακού περιβάλλοντος για τον πολίτη και τις επιχειρήσεις και η άρση όλων των εμποδίων που σήμερα υφίστανται για την υλοποίηση επενδύσεων στους τομείς της πληροφορικής και των επικοινωνιών. 3.4.3.2. Γαλακτοκομικά Προϊόντα Περιγραφή της βουλγαρικής αλυσίδας παραγωγής γάλακτος Η διαδικασία παραγωγής του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων στη Βουλγαρία έχει ένα μεγάλο αριθμό από ενδιάμεσα στάδια Τα κύρια στάδια είναι: η παραγωγή ακατέργαστου γάλακτος σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης Συλλογή και την ψύξη στο σταθμό συλλογής ή στο αγρόκτημα Επεξεργασία στην επιχείρηση γαλακτοκομικών προϊόντων Διανομή μεταφορά μεταξύ των διαφόρων σταδίων Παρά το γεγονός ότι ο πελάτης ή καταναλωτής βρίσκεται στο τέλος αυτής της αλυσίδας, οι προσδοκίες του σχετικά με την ποιότητα του νωπού γάλακτος, η υγεία των ζώων και τη στέγαση τους, καθώς και τις περιβαλλοντικές συνθήκες, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την αρχή της αλυσίδας παραγωγής. Κατά συνέπεια, η αλυσίδα παραγωγής γάλακτος, με την έννοια μιας αλυσίδας που περιλαμβάνει ένα σύστημα διασφάλισης ποιότητας, πρέπει να θεωρηθεί ως ένας κύκλος. Η ποιότητα του τελικού προϊόντος πρέπει να διασφαλιστεί σε καθένα από τα στάδια. Αυτό σημαίνει ότι ο κίνδυνος της μείωσης της ποιότητας, π.χ. διαμέσου μόλυνσης με μικρόβια ή άλλων ανεπιθύμητων ουσιών, αυξάνει καθώς αυξάνει ο ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 69 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής αριθμός των δεσμών στην αλυσίδα παραγωγής. Από την άποψη αυτή, η εξάλειψη ορισμένων ενδιάμεσων σταδίων (ιδιαίτερα σταθμούς συλλογής γάλακτος) θα είναι πολύ σημαντικό ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος της υποβάθμισης της ποιότητας του προϊόντος γάλακτος. Ωστόσο, ο αριθμός των συνδέσεων εξαρτάται από το μέγεθος και τη δομή των επιχειρήσεων παραγωγής και επεξεργασίας Δεδομένου ότι η ποιότητα σε κάθε στάδιο της αλυσίδας γαλακτοκομικών προϊόντων είναι άμεσα εξαρτώμενη από την ποιότητα κατά το προηγούμενο στάδιο, η παραγωγή υψηλής ποιότητας νωπού γάλακτος σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης είναι καθοριστικής σημασίας. Συνεπώς, το πρώτο βήμα του προαναφερόμενου συστήματος διασφάλισης ποιότητας στο βουλγαρικό γαλακτοκομικό τομέα θα περιλαμβάνει την ανάλυση και την καταγραφή της διαδικασίας παραγωγής νωπού γάλακτος σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης. Οι κύριοι παράγοντες σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης που επηρεάζουν την ποιότητα του νωπού γάλακτος μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής: Η τεχνολογία σίτισης των ζώων Η στέγαση των ζώων - το μέγεθος και οι συνθήκες υγιεινής Άρμεγμα - η τεχνολογία αρμέγματος, εξοπλισμός και εγκαταστάσεις υγιεινής Το επόμενο βήμα στη διαδικασία παραγωγής είναι η παράδοση του γάλακτος. Το νωπό γάλα πρέπει να συλλέγονται, να αποθηκεύεται, να ψύχεται, και να μεταφέρεται στην επιχείρηση γαλακτοκομικών προϊόντων. Υπάρχουν δύο διαφορετικά συστήματα στη Βουλγαρία τα οποία χρησιμοποιούνται σύμφωνα με το μέγεθος της γεωργικής εκμετάλλευσης και τη δομή. 1. Μικρές εκμεταλλεύσεις, οι οποίες δεν έχουν δικές τους δεξαμενές, παραδίδουν το γάλα τους σε μεταλλικά κουτιά προς τους σταθμούς συλλογής, όπου το γάλα επιθεωρείται, ο όγκος του μετριέται και καταγράφεται, λαμβάνονται δείγματα, και τα κυτία αδειάζονται σε μια δεξαμενή για την ψύξη και την αποθήκευση εν αναμονή της μεταφοράς στην επιχείρηση μεταποίησης. Αυτό περιλαμβάνει έναν αριθμό από διάφορα στάδια, και η ψύξη της αλυσίδας του ακατέργαστου γάλακτος διακόπτεται συχνά, οδηγώντας σε υψηλό κίνδυνο μόλυνσης του γάλακτος και υποβάθμιση της ποιότητας του γάλακτος. Ένα άλλο μειονέκτημα αυτού του συστήματος είναι η δυνατότητα του χειρισμού της ποσότητας γάλακτος λόγω του χαμηλού επιπέδου της τεχνολογίας για τον ποιοτικό έλεγχο στους σταθμούς συλλογής. 2. Μεγάλα αγροκτήματα, τα οποία έχουν δικές τους δεξαμενές και εξοπλισμό ψύξης, παραδίδουν το γάλα τους απευθείας στις επιχειρήσεις μεταποίησης. Ο μικρότερος αριθμός των ενδιάμεσων βημάτων και του κλειστού αλυσίδας ψύξεως συχνά οδηγούν σε υψηλότερης ποιότητας νωπό γάλα. Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα του ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 70 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής γάλακτος σε αυτό το στάδιο είναι η αρχική ποιότητα του νωπού γάλακτος, η θερμοκρασία ψύξης, ο έλεγχος της αλυσίδας ψύξης, οι συνθήκες υγιεινής, καθώς επίσης και ο εξοπλισμός για την αποθήκευση, ψύξη και μεταφορά. Η γνώση και τα κίνητρα του εργατικού δυναμικού διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Ο τελευταίος σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων είναι η επιχείρηση επεξεργασίας. Εδώ σημαντικό ρόλο παίζουν οι συνθήκες υγιεινής, ο εξοπλισμός ψύξης και αποθήκευσης, η τεχνολογία επεξεργασίας, η ποιότητα των χρησιμοποιούμενων προσθέτων, καθώς και τα προσόντα και τα κίνητρα του εργατικού δυναμικού. Ο χρόνος αποθήκευσης και τα κανάλια διανομής για τα τελικά προϊόντα είναι εξίσου μεγάλη σημασία. Ο Βουλγαρικός γαλακτοκομικός τομέας αντιμετωπίζει ένα σημαντικό έτος (2013) το οποίο θα αποτελέσει ένα πιθανό σημείο καμπής για τη μελλοντική ανάπτυξή του. Το 2013 όλες οι εκμεταλλεύσεις βοοειδών γαλακτοπαραγωγής θα πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις της ΕΕ (κανονισμός 853/2004) στην ποιότητα του γάλακτος. 27.000 αγροκτήματα μπορεί να κλείσουν αν δεν αναβαθμιστούν οι επιχειρησιακές διαδικασίες τους. Τον Ιανουάριο του 2013, το Υπουργείο Γεωργίας εισήγαγε μια ρύθμιση για να περιορίσει την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων που περιέχουν φυτικά έλαια (φοινικέλαιο) ως συστατικά. Αυτή η πολιτική θα επηρεάσει πιθανόν τον ανταγωνισμό στην αγορά και το εμπόριο. Το 2013, όλοι οι γαλακτοκομικές εκμεταλλεύσεις βοοειδών θα πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις της ΕΕ ποιότητας του γάλακτος, καθώς η δεύτερη παράταση της ΕΕ για τη Βουλγαρία θα λήξει μέχρι το τέλος του έτους. Οι αγρότες έχουν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, αλλά αν δεν το καταφέρουν, τότε, οι αρχές θα αναγκαστούν να κλείσουν τις εκμεταλλεύσεις. Το γάλα μπορεί να εξακολουθεί να παράγεται, αλλά δεν πρέπει να πωλείται στην αγορά Οι αλλαγές αυτές, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, και η μείωση της καταναλωτικής ζήτησης αναμένεται να οδηγήσει σε επιτάχυνση των διαδικασιών εξυγίανσης και εξαγοράς τόσο σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης όσο και σε επίπεδο επεξεργασίας.. Βέβαια, ο Βουλγαρικός τομέας γαλακτοκομικών προϊόντων έχει αναδιαρθρωθεί από την ένταξη στην ΕΕ, όπως ορίζεται από το ποσοστό των συμμορφούμενων παραγωγών σε σχέση με το συνολικό αγελαδινό γάλα που παράγεται ετησίως. Το μερίδιο των συμμορφούμενων παραγωγών ανήλθε σε 35% (το 2007), 44% (2009), 50% (2010), έως 60% (2012). Όσον αφορά τον όγκο, το Υπουργείο Γεωργίας αναφέρει ότι τον Ιανουάριο του 2013, το συμμορφούμενο γάλα που παράγεται στη χώρα ανέρχεται σε 507.000 ΜΤ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 71 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Οι Γαλακτοκομικές εκμεταλλεύσεις που δεν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ συνολικά είναι 27.718 (σύμφωνα με τα αρχεία του Υπουργείου Γεωργίας και τις επίσημες δηλώσεις από τον Ιανουάριο του 2013). Από την κατηγορία αυτή, ορισμένα αγροκτήματα είναι εμπορικά προσανατολισμένα και έχουν την δυνατότητα να αναβαθμιστούν μέχρι το τέλος του 2013 με τη χρήση ιδιωτικών κεφαλαίων ή της ΕΕ-Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), επιδοτούμενα επενδυτικά σχέδια (το λεγόμενο μέτρο 121). Περίπου 100 αγροκτήματα χρησιμοποιούν επί του παρόντος αυτό το μέσο για τον εκσυγχρονισμό τους. Ωστόσο, τα υπόλοιπα αγροκτήματα είναι πολύ απίθανο να αναβαθμιστούν και ίσως κλείσουν στο τέλος του 2013. Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας, οι εκμεταλλεύσεις αυτές παρέχουν το 34% της παραγωγής αγελαδινού γάλακτος της χώρας. Το Υπουργείο Γεωργίας εκτιμά ότι οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις που έχουν την ευκαιρία να ικανοποιήσουν τους όρους υγιεινής της ΕΕ και τις απαιτήσεις ασφαλείας, εφόσον οργανώσουν και διαχειριστούν τις εκμεταλλεύσεις τους πιο αποδοτικά, πρέπει να επενδύσουν 1.400 ευρώ ανά κεφάλι ζώου για την αναβάθμιση και την κάλυψη της ποιότητας του γάλακτος με βάση τα πρότυπα της ΕΕ- μια επένδυση η οποία είναι δυσβάσταχτη για τους περισσότερους μικρούς αγρότες. Μέχρι το τέλος του 2013, ως αποτέλεσμα της παράτασης συμμόρφωσης που λήγει, οι μεταποιητές μπορεί να αναγκαστούν να αντισταθμίσουν το έλλειμμα γάλακτος με υψηλότερες εισαγωγές γάλακτος. Τερματισμός λειτουργίας ενός μεγάλου αριθμού μικρών εκμεταλλεύσεων γαλακτοπαραγωγής θα έχει κοινωνική και οικονομική συνέπεια. Τα αγροκτήματα παρέχουν απασχόληση σε αγροτικές οικογένειες, κατά μέσο όρο 4-5 θέσεις ανά εκμετάλλευση. Συχνά αυτά τα αγροκτήματα έχουν μικρή ιδιοκτησία γης, επομένως δεν έχουν άλλη επιλογή να στραφούν στην παραγωγή των καλλιεργειών. Στις αρχές Ιανουαρίου 2013, το Κοινοβούλιο ενέκρινε νέο Κτηνιατρικό Δίκαιο. Μέχρι σήμερα, η προληπτική κτηνιατρική, η ιχνηλασιμότητα των ζώων, καθώς και το υποχρεωτικό πρόγραμμα καταπολέμησης επιδημιών επιδοτούνταν από την Κυβέρνηση. Οι πληρωμές μεταβιβάζονταν σε ιδιώτες κτηνιάτρους με ετήσια σύμβαση εντός του γενικού πλαισίου της σύμβασης που υπάρχει μεταξύ του Υπουργείου Γεωργίας και της Κτηνιατρικής Ένωσης. Ο νέος νόμος, θα απαιτήσει οι αγρότες να συμμετέχουν στο πρόγραμμα υποχρεωτικά, με ιδιωτικές συμβάσεις με ιδιώτες κτηνίατρους, και να πληρώνουν για τις κτηνιατρικές υπηρεσίες και για τα κτηνιατρικά φάρμακα άμεσα. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να πληρώνει για τις εργαστηριακές δοκιμές Ενώ λοιπόν ο νόμος αυτός θα προσφέρει ανακούφιση στον κρατικό προϋπολογισμό, εντούτοις θα αποτελέσει σημαντική επιβάρυνση για γαλακτοκομικά προϊόντα και τους κτηνοτρόφους, ιδίως για τις μικρές και ακόμη και ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 72 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής μεσαίου μεγέθους εκμεταλλεύσεις ή αγροκτήματα. Οι ανησυχίες του κλάδου είναι ότι οι αγρότες μπορεί να αποφασίσουν να τερματίσουν την κτηνιατρική φροντίδα των ζώων. Ο νόμος θα διακόψει επίσης επιδοτούμενη καταστροφή των ζωικών αποβλήτων από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις (νεκρά ζώα). Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, οι αγρότες και τα σφαγεία θα πληρώνουν τη διαδικασία της αποτέφρωσης των νεκρών ζώων άμεσα. Αυτή η τελευταία αλλαγή είναι το αντικείμενο πολλών επικρίσεων, ακόμη και απεργιών από τους κτηνιάτρους σε αρκετές περιοχές της χώρας. Πολλοί κτηνίατροι εκφράζουν την ανησυχία ότι οι νέοι κανόνες θα οδηγήσουν σε χιλιάδες νεκρά ζώα που θα απορρίπτονται από τους μικρούς αγρότες χωρίς τα απαιτούμενα μέτρα βιοασφάλειας και με κανένα κτηνιατρικό έλεγχο. Στις 9 Ιανουαρίου του 2013 το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε νέους κανονισμούς που σχετίζονται με την αγορά του γάλακτος. Για τους σκοπούς της βελτίωσης της κατάστασης του νωπού γάλακτος και των παραγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων στη Βουλγαρία, το υπουργείο Γεωργίας και Τροφίμων της Βουλγαρικής Δημοκρατίας έχει ξεκινήσει την κατάρτιση εθνικής νομοθεσίας όσον αφορά το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα που παράγονται στη Βουλγαρία. Η άμεσα εφαρμοστέα ευρωπαϊκή οδηγία έχει δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να αναλάβουν δράση σε εθνικό επίπεδο με στόχο την περαιτέρω διασαφήνιση και επεξεργασία των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η υφιστάμενη βουλγαρική νομοθεσία δεν περιλαμβάνει σαφώς καθορισμένα κριτήρια τα οποία πρέπει να πληρούνται από τα γαλακτοκομικά προϊόντα που διατίθενται στην αγορά και ιδίως τις συνθήκες υπό τις οποίες ένα συγκεκριμένο προϊόν δύναται να χαρακτηριστεί «γαλακτοκομικό» καθώς και τις απαιτήσεις επισήμανσης των εν λόγω προϊόντων. Η έγκριση του κανονισμού θα παράσχει προστασία για την παραγωγή νωπού βουλγαρικού γάλακτος και την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων τα οποία είναι χαρακτηριστικά για τη Βουλγαρία. Η έγκριση του κανονισμού θα παρέχει εγγυήσεις για τη μη παραπλάνηση των καταναλωτών όσον αφορά την πληροφόρηση σχετικά με τα τρόφιμα. (παρατίθεται το διάταγμα, μεταφρασμένο επίσημα) Διάταγμα για τις ειδικές απαιτήσεις για τα γαλακτοκομικά προϊόντα Κεφάλαιο 1 Γενικές Αρχές Αρθ.1 (1) Το παρόν διάταγμα ορίζει: 1. τις ειδικές απαιτήσεις για τα γαλακτοκομικά προϊόντα· 2. τις απαιτήσεις για τα προϊόντα απομίμησης που περιέχουν γάλα· ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 73 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 3. τις απαιτήσεις για την επισήμανση των προϊόντων που αναφέρονται στα σημεία 1 και 2. (2) Αυτό το διάταγμα ισχύει για τα προϊόντα που παράγονται εντός της επικράτειας της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας. Κεφάλαιο 2 Ειδικές απαιτήσεις για τα γαλακτοκομικά προϊόντα Τμήμα Ι Ονομασίες γαλακτοκομικών προϊόντων Αρθ. 2 (1). Η ονομασία «γάλα» χρησιμοποιείται για ένα προϊόν το οποίο εξάγεται από τις εκκρίσεις των θηλαστικών αδένων ενός ή περισσότερων ζώων μέσω αρμέγματος χωρίς την προσθήκη άλλων συστατικών ή χωρίς την αφαίρεση άλλων ουσιών από αυτό. (2) Η ονομασία «γάλα» χρησιμοποιείται για το γάλα το οποίο υπόκειται σε τέτοια μεταχείριση ώστε να μην μεταβάλλεται η σύνθεσή του ή το περιεχόμενο του λίπους του γάλακτος. (3) Η ονομασία που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και 2 μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με μία ή περισσότερες λέξεις για να προσδιοριστεί ο τύπος, η ποιότητα, η πηγή, η ονομασία του γάλακτος, η επεξεργασία ή η μεταβολή της σύνθεσης σχετικά με την εξαγωγή ή προσθήκη φυσικών συστατικών γάλακτος. Αρθ. 3. Οι ορισμοί που παρατίθενται στο παράρτημα χρησιμοποιούνται μόνο για τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αρθ. 4. Τα «γαλακτοκομικά προϊόντα» είναι προϊόντα τα οποία παράγονται από το γάλα στο οποίο προστίθενται πρόσθετες ή συμπληρωματικές ουσίες οι οποίες είναι απαραίτητες για την παραγωγή τους, αλλά δεν αντικαθιστούν (ολικά ή μερικά) κανένα από τα συστατικά του γάλακτος. Αρθ. 5. Η ονομασία «sirene» χρησιμοποιείται για το γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο ενδέχεται να έχει υποβληθεί ή όχι σε διαδικασία ζύμωσης ή διαδικασία ωρίμανσης και παράγεται ως αποτέλεσμα της πήξης του γάλακτος με πυτιά ή κατάλληλων θρομβωτικών μέσων ή μέσω της μερικής εξαγωγής ορού γάλακτος. Η αναλογία μεταξύ των πρωτεϊνών ορού γάλακτος και καζεΐνης δεν πρέπει να υπερβαίνει την αναλογία στο γάλα. Αρθ. 6. Η ονομασία «τυρόπηγμα» χρησιμοποιείται για γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται ως αποτέλεσμα της πήξης αποβουτυρωμένου γάλακτος, βουτύρου ή ορού γάλακτος. Αρθ. 7. Η ονομασία «ορός γάλακτος» χρησιμοποιείται για υποπροϊόν το οποίο εξάγεται κατά την παράγωγη sirene ή της καζεΐνης. Αρθ. 8. Η ονομασία «κρέμα» χρησιμοποιείται για γαλακτοκομικό προϊόν που παράγεται από μη ομογενοποιημένο γάλα με υψηλή περιεκτικότητα λιπαρών μέσω του διαχωρισμού των λιπαρών (από 10 - 84%). Αρθ. 9 (1). Η ονομασία «βούτυρο» χρησιμοποιείται για γαλακτοκομικό προϊόν υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά το οποίο παράγεται ως αποτέλεσμα της αφαίρεσης των λιπαρών από την κρέμα που εξάγεται από το γάλα, το βουτυρόγαλα και τον ορό γάλακτος. Η ελάχιστη περιεκτικότητα λιπαρών στο βούτυρο είναι 80%. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 74 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής (2) Το βούτυρο με μειωμένη περιεκτικότητα σε λιπαρά είναι: 1. ¾ βουτύρου το οποίο είναι προϊόν το οποίο περιέχει τουλάχιστον 60% λίπος γάλακτος. 2. ½ βουτύρου το οποίο είναι προϊόν το οποίο περιέχει τουλάχιστον 39% λίπος γάλακτος. Αρθ. 10. Η ονομασία «ξυνόγαλο» χρησιμοποιείται για ξυνό γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται ως αποτέλεσμα ζύμωσης ξυνόγαλου. Τα στελέχη ζυμών είναι καλλιέργειες Lactobacillus delbrueckii υποείδος bulgaricus και Streptococcus thermophilus. Αρθ. 11. Η ονομασία «κεφίρ» χρησιμοποιείται για ξυνό γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται από αγελαδινό γάλα μέσω ξυνόγαλου και αλκοολικής ζύμωσης. Τα στελέχη ενζύμων είναι τα Lactobacillus kefiri, Leuconostoc, Lactococcus καιAcetobacter σε συγκεκριμένη αναλογία και οι κόκκοι ζύμης Kluyveromyces marxianus, Saccharomyces unisporus, Saccharomyces cerevisiae και Saccharomyces exiguous. Αρθ. 12. Η ονομασία «kumis» χρησιμοποιείται για ξυνό γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται από το γάλα και βουτυρόγαλα φοράδας και αγελάδας. Τα στελέχη ενζύμων είναι τα Lactobacillus delbrueckii υποείδος bulgaricus και Kluyveromyces marxianus. Αρθ. 13. Η ονομασία «kashkaval» χρησιμοποιείται για σκληρό τύπο τυριού το οποίο παράγεται από τη μετατροπή πεπιεσμένης μάζας νωπού τυριού σε τυρί τύπου cheddar. Αρθ.14. Η ονομασία «βουτυρόγαλα» χρησιμοποιείται για υποπροϊόν το οποίο παράγεται από την παραγωγή βουτύρου. Αρθ. 15. Η ονομασία καζεΐνη χρησιμοποιείται για γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται από αποβουτυρωμένο γάλα μέσω της πήξης της πρωτεΐνης καζεΐνης με οξέα, πυτιά και ασβέστιο. Αρθ. 16 (1). Η ονομασία «αφυδατωμένα λίπη γάλακτος» χρησιμοποιείται για γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο περιέχει τουλάχιστον 99,8% λιπαρά γάλακτος και το μέγιστο 0,1% νερό. Αρθ. 17. Η ονομασία «συμπυκνωμένο βούτυρο» χρησιμοποιείται για γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο εξάγεται από το βούτυρο μέσω συμπύκνωσης η οποία πραγματοποιείται με θερμική επεξεργασία. Αρθ. 18. Η ονομασία «γιαούρτι» χρησιμοποιείται για ξυνό γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο εξάγεται από τη ζύμωση ξυνόγαλου με μικροχλωρίδα ξυνόγαλου και άλλων μικροοργανισμών ξυνόγαλου. Αρθ. 19. Η ονομασία «πόσιμο γάλα» χρησιμοποιείται για τα γαλακτοκομικά προϊόντα που αναφέρονται στο παράρτημα XIII του κανονισμού (EΚ) αριθ.1234/2007 του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2007 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών και ειδικών διατάξεων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα (ΕΕ L 299 της 16.11.2007). Αρθ. 20. Η ονομασία «φρέσκο γάλα» χρησιμοποιείται για προϊόν το οποίο εξάγεται από νωπό γάλα μέσω διαδικασίας παστερίωσης ή αποστείρωσης η οποία επιτρέπει τη μεταβολή της περιεκτικότητας φυσικού γάλακτος αφαιρώντας ή προσθέτοντας κρέμα που λαμβάνεται από το νωπό γάλα ή θερμικά επεξεργασμένο νωπό γάλα και τον εμπλουτισμό του γάλακτος με ορυκτά άλατα ή/και βιταμίνες. Αρθ. 21. Το «Ayran» είναι ένα υγρό γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται ως αποτέλεσμα ζύμωσης ξυνόγαλου με την προσθήκη το μέγιστο 50% νερού χωρίς προσθήκη άλατος ή με περιεκτικότητα άλατος μικρότερη από 0,8%. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 75 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Αρθ. 22. Το «στραγγιστό γιαούρτι» είναι ένα γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο λαμβάνεται από τη ζύμωση ξυνόγαλου με παράλληλη αφαίρεση του ορού γάλακτος. Τμήμα ΙΙ Απαιτήσεις ποιότητας γαλακτοκομικών προϊόντων Αρθ.23 (1) Κατά την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων χρησιμοποιούνται τα ακόλουθα συστατικά: 1. Νωπό γάλα το οποίο πληροί τις απαιτήσεις του διατάγματος αριθ. 4 για τις ειδικές απαιτήσεις παραγωγής, αποθήκευσης και μεταφοράς νωπού αγελαδινού γάλακτος και τις απαιτήσεις εμπορίας και διάθεσης στην αγορά γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων (όπως δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα, τεύχος 23 της 29ης Φεβρουαρίου 2008) ή/και νωπό γάλα, πέραν του αγελαδινού γάλακτος, το οποίο πληροί τις απαιτήσεις του παραρτήματος III τμήμα IX κεφάλαιο I υποκεφάλαιο III παράγραφος 3 και 4 του κανονισμού 853/2004/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (ΕΕ L 139, 30.4.2004). 2. Νωπό και προστιθέμενο ανασυσταθέν ξηρό ή συμπυκνωμένο γάλα έως 20% του συστατικού νωπού γάλακτος· 3. Πόσιμο νερό· 4. Αρχικές καλλιέργειες ξυνόγαλου· 5. Ένζυμα κατάλληλα για πήξη γάλακτος· 6. Άλατα ασβεστίου· 7. Γαλακτικό οξύ· 8. Αλάτι για διατήρηση· 9. Βότανα, μπαχαρικά και άλλα συστατικά τα οποία προσδίδουν άρωμα ή γεύση στο προϊόν, εφόσον είναι χαρακτηριστικά και τεχνολογικά απαραίτητα για την παραγωγή του συγκεκριμένου τύπου γαλακτοκομικού προϊόντος· (2) Η προσθήκη λιπαρών και πρωτεϊνών μη γαλακτοκομικής προέλευσης στα γαλακτοκομικά προϊόντα απαγορεύεται. (3) Σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) αριθ.1331/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 για τη θέσπιση ενιαίας διαδικασίας έγκρισης για τα πρόσθετα τροφίμων, τα ένζυμα τροφίμων και τις αρωματικές ύλες τροφίμων (ΕΕ L 354 της 31.12.2008), δεν επιτρέπεται η προσθήκη χρωστικών και αρωματικών ουσιών· ένζυμα, σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) αριθ.1332/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 για τα ένζυμα τροφίμων και την τροποποίηση της οδηγίας 83/417/ΕΟΚ του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1493/1999 του Συμβουλίου, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ, της οδηγίας 2001/112/ΕΚ του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 258/97 (ΕΕ L 354 της 31.12.2008) και πρόσθετες ουσίες, σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) αριθ.1333/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 που αφορά τα πρόσθετα τροφίμων (ΕΕ L 354 της 31.12.2008), αρωματικές ουσίες σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) αριθ.1334/2008 του Ευρωπαϊκού ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 76 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 για αρωματικές ύλες και ορισμένα συστατικά τροφίμων με αρωματικές ιδιότητες που χρησιμοποιούνται εντός και επί των τροφίμων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1601/91 του Συμβουλίου, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2232/96, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 110/2008 και της οδηγίας 2000/13/ΕΚ (ΕΕ L 354 της 31.12.2008) στο νωπό γάλα. Η προσθήκη τους επιτρέπεται μόνο κατά την παραγωγή επεξεργασμένων τυροκομικών προϊόντων και ξυνών γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση εξαιρουμένου του ξυνόγαλου και του ayran. (4) Η προσθήκη ζελατίνης στο φρέσκο γάλα, το ξυνόγαλα, το ayran και το πόσιμο γάλα δεν επιτρέπεται. Η προσθήκη ζελατίνης επιτρέπεται σε επεξεργασμένα τυροκομικά προϊόντα και άλλα ξυνά γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση. (5) Στο ξυνόγαλα η συνολική ποσότητα Lactobacillus bulgaricus και Streptococcus thermophilus των τελικών προϊόντων δεν πρέπει να είναι μικρότερη από 107 cfu/g. (6) Οι καζεΐνες και τα καζεϊνικά άλατα μπορούν να χρησιμοποιούνται για την παραγωγή sirene σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού (EΚ) αριθ. 2583/2001 του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 2001 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2204/90 για τον καθορισμό συμπληρωματικών γενικών κανόνων της κοινής οργανώσεως της αγοράς στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων όσον αφορά τα τυριά (ΕΕ L 345 της 29.12.2001) και του κανονισμού (EΚ) αριθ.1234/2007. Η μέγιστη περιεκτικότητα καζεϊνών και καζεϊνικών αλάτων χρησιμοποιείται για την παραγωγή sirene όπως αναφέρεται στον κανονισμό (EΚ) αριθ.1547/2006 της Επιτροπής της 13ης Οκτωβρίου 2006 για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού (EOK) αριθ. 2204/90 του Συμβουλίου (ΕΕ L 286 της 17.10.2006). Κεφάλαιο 3 Επισήμανση Τμήμα Ι Ειδικές απαιτήσεις για την επισήμανση των γαλακτοκομικών προϊόντων Αρθ. 24. Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία πωλούνται στην αγορά επισημαίνονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του διατάγματος σχετικά με τις απαιτήσεις επισήμανσης και προμήθειας τροφίμων το οποίο έχει εγκριθεί με το διάταγμα αριθ.136 του Συμβουλίου Υπουργών του 2000 (όπως δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα τεύχος 62 του 2000) Αρθ. 25. Το πόσιμο γάλα επισημαίνεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού (EΚ) αριθ.1234/2007. Αρθ. 26. Στην περίπτωση των γαλακτοκομικών προϊόντων που παράγονται από νωπό γάλα το οποίο δεν πληροί τις απαιτήσεις του παραρτήματος III τμήμα IX κεφάλαιο I υποκεφάλαιο III παράγραφος 3 σημείο α) του κανονισμού 853/2004/EΕ η φράση «Παραγόμενο από γάλα που δεν πληροί τις προδιαγραφές» θα πρέπει να αναγράφεται εμφανώς και να επισημαίνεται με αναγνωριστικό δείκτη υπό τη μορφή εξαγώνου. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 77 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Αρθ. 27. Όταν ο συγκεκριμένος τύπος ζώου από τον οποίο παράγεται το γάλα δεν προστίθεται στη λέξη «γάλα», τότε ο τύπος γάλακτος θα πρέπει πάντοτε να θεωρείται αγελαδινό γάλα. Αρθ. 28. Όταν τα γαλακτοκομικά προϊόντα περιέχουν γάλα από δύο ή περισσότερα ζωικά είδη, η επισήμανση θα πρέπει να περιλαμβάνει τη φράση «από ανάμεικτο γάλα». Αρθ. 29. Η μετάφραση των ονομάτων προϊόντων τα οποία παράγονται εκτός της επικράτειας της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας και παρέχονται προς πώληση στη βουλγαρική αγορά θα πρέπει να συμμορφώνεται προς το παρόν διάταγμα. Τμήμα ΙΙ Ειδικές απαιτήσεις για τη συσκευασία προϊόντων απομίμησης που περιέχουν γάλα Αρθ. 30. (1) Η ονομασία προϊόντων απομίμησης που περιέχουν γάλα δεν πρέπει να περιλαμβάνει τη λέξη «γάλα» ή κάποια από τις ονομασίες που ορίζονται στο παράρτημα. (2) Στην περίπτωση προϊόντων απομίμησης που περιέχουν γάλα, η ονομασία του προϊόντος, η συσκευασία, τα εμπορικά έγγραφα, το διαφημιστικό υλικό ή κάθε άλλη μορφή διαφήμισης ή προσφοράς προϊόντος δεν πρέπει να περιλαμβάνει ορισμούς η οποίοι καταδεικνύουν ή υποδηλώνουν ότι το τρόφιμο έχει τις ιδιότητες του γάλακτος ή γαλακτοκομικού προϊόντος. (3) Στην περίπτωση προϊόντων απομίμησης που περιέχουν γάλα, η ονομασία «γάλα» και οι ονομασίες που ορίζονται στο παράρτημα χρησιμοποιούνται μόνο για να δηλώσουν τις βασικές πρώτες ύλες από τις οποίες παράγονται. (4) Οι παραγωγοί γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων οι οποίοι διαχωρίζουν και ανασυσκευάζουν γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα δεν μπορούν να παράγουν, να διαχωρίζουν και να ανασυσκευάζουν προϊόντα που περιέχουν γάλα στις εγκαταστάσεις της ίδιας επιχείρησης. Αρθ. 31. Όταν τα προϊόντα επισήμανσης περιέχουν γάλα πέραν του αγελαδινού γάλακτος, η συσκευασία πρέπει να αναφέρει τον τύπο του χρησιμοποιηθέντος γάλακτος. Αρθ. 32. Τα προϊόντα απομίμησης που περιέχουν γάλα θα πρέπει να πωλούνται στην αγορά σε ξεχωριστά ράφια με τη σαφή επισήμανση «Προϊόντα απομίμησης που περιέχουν γάλα». ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ § 1. Δυνάμει του παρόντος διατάγματος: 1. «Ονομασία» είναι το όνομα το οποίο χρησιμοποιείται σε όλα τα στάδια πώλησης στην αγορά· 2. «Επεξεργασμένα τυροκομικά προϊόντα» είναι τα προϊόντα τα οποία εξάγονται από το τυρί/τα τυριά που περιέχουν άλλα πρόσθετα συστατικά γαλακτοκομικής προέλευσης, πρόσθετες ουσίες ή πρόσθετες αρωματικές ουσίες, με ή χωρίς συνακόλουθη θερμική επεξεργασία κατά τη διάρκεια της οποίας κανένα από τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν αντικαθίσταται μερικά ή ολικά· 3. Τα «προϊόντα απομίμησης που περιέχουν γάλα» είναι προϊόντα τα οποία περιέχουν γάλα και λιπαρά ή/και πρωτεΐνες μη γαλακτοκομικής προέλευσης. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 78 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Μεταβατικές και τελικές διατάξεις § 2. Το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία δεν πληρούν τις απαιτήσεις αυτού του διατάγματος και τα οποία είχαν επισημανθεί πριν αυτό τεθεί σε ισχύ μπορούν να τίθενται προς πώληση μέχρι εξαντλήσεως τους. § 3. Το παρόν διάταγμα εκδίδεται βάσει του άρθρου 4 του νόμου περί τροφίμων. § 4. Ανακαλεί το διάταγμα για τις ειδικές ονομασίες και τη συσκευασία του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων που τίθενται προς πώληση, (το οποίο εγκρίθηκε από το διάταγμα του Συμβουλίου Υπουργών αριθ.28 της 03.02.2004, όπως δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα, τεύχος 11, της 10.02.2004). §5. Για την επίτευξη της συμμόρφωσης προς τις απαιτήσεις του διατάγματος στους παραγωγούς γάλακτος, γαλακτοκομικών προϊόντων και προϊόντων απομίμησης χορηγείται δίμηνη περίοδος χάριτος από την ημέρα της δημοσίευσης του διατάγματος στην Επίσημη Εφημερίδα. § 6. Η εποπτεία της εφαρμογής του διατάγματος διενεργείται από τον εκτελεστικό διευθυντή του βουλγαρικού οργανισμού ασφάλειας τροφίμων. § 7. Το παρόν διάταγμα εκδίδεται σύμφωνα με το διάταγμα και τους όρους της οδηγίας 98/34/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 1988 για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προτύπων και κανονισμών (όπως δημοσιεύτηκε στην ΕΕ L 204 της 21.7.1998). 3.4.4. Κλάδος Δομικών Υλικών στην Ελληνική Διασυνοριακή Περιοχή 3.4.4.1. Κλάδος Δομικών Υλικών Ως δομικό υλικό νοείται κάθε προϊόν το οποίο κατασκευάζεται για να ενσωματωθεί, κατά τρόπο διαρκή, σε δομικά έργα εν γένει, τα οποία καλύπτουν τόσο τα κτήρια όσο και τα έργα πολιτικού μηχανικού. Η Ελληνική Βιομηχανία δομικών υλικών είναι μια βιομηχανία δύο ταχυτήτων. Σύγχρονες επιχειρήσεις με δυναμισμό, εξωστρέφεια, αναπτύσσονται εντός και εκτός ελληνικών συνόρων, αλλά υπάρχουν και παραδοσιακές οικογενειακές επιχειρήσεις οι οποίες εάν δεν αντιληφθούν τις μεγάλες αλλαγές οι οποίες συντελούνται δεν θα μπορέσουν σε διάρκεια χρόνου να σταθούν όρθιες με τις δικές τους δυνάμεις. Ο κατασκευαστικός κλάδος, είτε πρόκειται για τον οικοδομικό είτε για τον κλάδο κατασκευής υποδομών είναι ο μεγάλος πελάτης των προϊόντων της. Η ελεύθερη διακίνηση προϊόντων κάτω από ενιαίους κανόνες ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 79 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής και πρότυπα απειλεί μέρος των δομικών υλικών ελληνικής παραγωγής όταν αυτά δεν παράγονται από ανταγωνιστικές βιομηχανίες. Ο ελληνικός διοικητικός μηχανισμός μη ακολουθώντας τον ρυθμό εκσυγχρονισμού του παγκόσμιου περιβάλλοντος και των δυναμικών εταιρειών δεν επιδρά θετικά στην ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων επιβραδύνοντας την αναπτυξιακή τους πορεία. Έτσι η απελευθέρωση του ελληνικού παραγωγικού δυναμικού του κλάδου των δομικών υλικών και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του γίνεται δυσκολότερη και μπορεί να επιτευχθεί κυρίως με αλλαγές σε αρχές και δομές με παράλληλη χάραξη στρατηγικής. Το τέλος των ανακατατάξεων στην ελληνική αγορά δομικών υλικών θα βρει εταιρείες με δυναμισμό και μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Οι βασικοί βιομηχανικοί κλάδοι δομικών υλικών με βάση το συνολικό κύκλο εργασιών (ΚΕ) στην Ελλάδα είναι : του χάλυβα-σιδήρου με ΚΕ το 2007 2,6 δις Ευρώ του αλουμινίου 2,5 του τσιμέντου 1,4 του σκυροδέματος 1,2 Οι δείκτες βιομηχανικής παραγωγής της τελευταίας επταετίας των βασικών αυτών κλάδων δείχνουν: τους κλάδους αλουμινίου και τσιμέντου με μια σχετικά σταθερή ετήσια παραγωγή τον κλάδο του σκυροδέματος ο οποίος, μη έχοντας δυνατότητα εξαγωγών, να εξαρτάται μόνο από την εσωτερική ζήτηση η οποία βαίνει μειούμενη ενώ στη διετία 2003 και 2004 λόγω «ολυμπιακών» έργων και το 2006 λόγω αυξημένης οικοδομικής δραστηριότητας η παραγωγή ήταν αυξημένη σαν δυναμικότερο κλάδο αυτόν του σιδήρου, την ίδια αυτή δυναμικότητα παρουσιάζει ο κλάδος σιδήρου στην Ελλάδα και σε σχέση με τη παγκόσμια παραγωγή. Ένα ποσοστό της παραγωγής των τριών πρώτων κλάδων διοχετεύεται στις εξαγωγές, ειδικά ο κλάδος του αλουμινίου με εξαγωγές άνω των 1,1 δισ. Ευρώ ετησίως καλύπτει το 6,6% των συνολικών εξαγωγών της χώρας. Οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πορεία της βιομηχανίας δομικών υλικών στην Ελλάδα μπορούν να διαχωρισθούν σε εξωτερικούς παράγοντες, δηλαδή παράγοντες οι οποίοι δεν δημιουργούνται από την επιχείρηση και εσωτερικούς. Εξωτερικοί παράγοντες Η Ελληνική Βιομηχανία αντιμετωπίζει καθημερινά πλήθος προβλημάτων τα οποία την καθιστούν λιγότερο ανταγωνιστική, αποτελεσματική, ευέλικτη. Και τα τρία αυτά χαρακτηριστικά είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της Βιομηχανίας. Τα προβλήματα δημιουργούνται κυρίως από το πυκνό πλέγμα γραφειοκρατικών διαδικασιών και ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 80 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής κανονισμών, τη πολύπλοκη νομοθεσία, τις καθυστερήσεις αποφάσεων ή/και ασάφεια αρμοδιοτήτων της δημόσιας διοίκησης αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης, την έλλειψη καλά οργανωμένης και αποτελεσματικής τεχνικής εκπαίδευσης. Εσωτερικοί παράγοντες Σαν εσωτερικός παράγοντας εννοείται ο παράγοντας ο οποίος είναι συνέπεια, αποτέλεσμα αποφάσεων και πράξεων από την επιχείρηση και όχι από εξωγενείς αιτίες. Πολλοί είναι οι εσωτερικοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν θετικά (ή αρνητικά) τις προοπτικές ανάπτυξης της κάθε επιχείρησης-βιομηχανίας. Επιχειρήσεις του κλάδου παραγωγής και εμπορίας δομικών υλικών οι οποίες ανέπτυξαν θετικά τους παράγοντες αυτούς δεν αναπτύχθηκαν μόνο στα όρια του Ελλαδικού χώρου αλλά και έξω από αυτόν με συμμετοχές, εξαγορές ξένων επιχειρήσεων, δημιουργία επιχειρήσεων, βελτίωση και δημιουργία μονάδων παραγωγής. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, π.χ. ΣΙΔΕΝΟΡ, ΑΛΟΥΜΥΛ, ΤΙΤΑΝ. Αντίθετα ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες προχώρησαν χωρίς στρατηγική και θετική ανάπτυξη των εσωτερικών παραγόντων έγιναν, ή θέλουν να γίνουν, αντικείμενο αγοράς της προηγούμενης κατηγορίας επιχειρήσεων, είτε ο αγοραστής προέρχεται από το εξωτερικό είτε από την Ελλάδα., ή/και προσπαθούν να επιβιώσουν σε ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η προσπάθεια επιβίωσης με έλλειψη στρατηγικής και χωρίς τις αναγκαίες αλλαγές δομών και αρχών για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας έχει σαν αποτέλεσμα, σύμφωνα με μελέτες, μόνο 3 στις 10 επιχειρήσεις να συνεχίζουν τη λειτουργία τους στη δεύτερη γενηά των μετόχων και μόνο 1 στις 10 στη τρίτη γενιά. Αλλά και βιομηχανικές επιχειρήσεις δομικών υλικών οι οποίες αγοράζονται από ξένες συνήθως ομοειδείς - εταιρείες ή δημιουργούνται από ξένα κεφάλαια ανασυγκροτούνται και οργανώνονται με βάση εξελιγμένα και δοκιμασμένα πρότυπα και δομές συμβάλλοντας έτσι θετικά στη βελτίωση του κλάδου στην Ελλάδα. Γενικά, η ελληνική βιομηχανία-αγορά δομικών υλικών βρίσκεται σε περίοδο ανακατατάξεων. Αγορές – πωλήσεις - συγχωνεύσεις εταιρειών, νέες επενδύσεις αλλάζουν τη μορφή της και σε κορεσμένους κλάδους αλλά και σε κλάδους ή/και νέα προϊόντα με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Νέα υλικά με συνολικά χαμηλότερο κόστος χρήσης και χαμηλότερης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης αντικαθιστούν αντίστοιχα παραδοσιακά και προσφέρουν έτσι προοπτικές στη Βιομηχανία δομικών υλικών. Οι προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής βιομηχανίας δομικών υλικών μπορούν όμως να ενισχυθούν περαιτέρω με προϋποθέσεις οι οποίες δημιουργούν αύξηση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας, όπως η ενίσχυση της έρευνας-τεχνολογίαςκαινοτομίας, ο εκσυγχρονισμός των οργανωτικών δομών και λειτουργιών, η ενίσχυση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, η συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού σε όλα τα επίπεδα ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 81 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής στόχοι οι οποίοι υλοποιούνται με χάραξη και ακολουθία μακροπρόθεσμης στρατηγικής, με επενδύσεις, έχοντας σαν τελικό στόχο την αειφορική ανάπτυξη. Στην Ελληνική Διασυνοριακή Περιοχή ο κλάδος των δομικών υλικών συγκαταλέγεται σε αυτούς με το μεγαλύτερο εξαγωγικό ενδιαφέρον και ταυτόχρονα ισχυρή παρουσία στην τοπική επιχειρηματικότητα. Επιπλέον ο κλάδος παραγωγής δομικών υλικών αποτελεί έναν ανταγωνιστικό και εξωστρεφή κλάδο καθώς στην περιοχή ο κλάδος Ορυχεία, λατομεία, βιομηχανία, παροχή ηλεκτρικού ρεύματος κλπ παράγει μεγάλη σε ποσοστό ΑΠΑ εκ του οποίου η μεταποίηση είναι ο σημαντικότερος τομέας. Στον εν λόγω τομέα συμπεριλαμβάνεται και η παραγωγή τσιμέντου. Ταυτόχρονα το τσιμέντο παρουσιάζει και έντονη εξαγωγική δραστηριότητα (3,31% μαζί με το αλάτι, θείο, γαίες, πέτρες, γύψο και ασβέστη). Αν δε στην ανάλυση της περιοχής δεν συμπεριληφθεί ο Νομός Θεσσαλονίκης, αποτελεί τον σημαντικότερο κλάδο εξαγωγικής δραστηριότητας. Επιπλέον ο κλάδος των κατασκευών που σχετίζεται άμεσα με την παραγωγή και διάθεση δομικών υλικών απασχολεί στην περιοχή ένα συγκριτικά με λοιπές δραστηριότητας μεγάλο αριθμό εργαζομένων, ενώ αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους, με γνώμονα την ποσοστιαία συμμετοχή του κύκλου εργασιών στους Νομούς της Δράμας, Έβρου, Καβάλας, Ξάνθης, Θεσσαλονίκης και Σερρών. 3.4.4.2. Παραγωγή Τσιμέντου ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η ετήσια παραγωγή της ελληνικής τσιμεντοβιομηχανίας ανήλθε το 2006 σε 16.1 εκατ. τόνους τσιμέντου. Το 35.8 % της παραγωγής (5.77 εκατ. τόνοι) εξάγεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Η.Π.Α. και τις χώρες της Μ. Ανατολής και της Αφρικής, ενώ το 64.2 % (10.35 εκατ. τόνοι) διατίθεται στην ελληνική αγορά. Από το διατιθέμενο τσιμέντο στην ελληνική αγορά (Ι.Ο.Β.Ε, Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών), ποσοστό 70% (7.25 εκατ. τόνοι περίπου) διατίθεται χύμα και 30% (3.1 εκατ. τόνοι περίπου) ενσακισμένο. Το 80% (5.8 εκατ. τόνοι περίπου) του διατιθέμενου «χύμα» τσιμέντου στην ελληνική αγορά απορροφάται από τις εταιρείες παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και κονιαμάτων, το 1215% από τις κατασκευαστικές εταιρείες και το 5-8% από τις μονάδες παραγωγής προϊόντων τσιμέντου. Οι τομείς του τσιμέντου και του σκυροδέματος είναι από τους δυναμικότερους της ελληνικής βιομηχανίας με σημαντική συμμετοχή στο Α.Ε.Π. της χώρας Το μέλλον τους προβλέπεται αρκετά καλό και για τα επόμενα χρόνια, δεδομένης της αύξησης της παραγωγικής τους δυναμικότητας με την εξαγορά ομοειδών επιχειρήσεων του εξωτερικού, με την αύξηση διεθνώς του αριθμού των κέντρων διανομής των προϊόντων τους και τη ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 82 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής γενικότερη κατάσταση της οικοδομικής - κατασκευαστικής δραστηριότητας της χώρας και της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής των Βαλκανίων. Υπάρχουν πολλών ειδών (τύποι) τσιμέντα, με συνηθέστερο αυτό που καλείται κοινό τσιμέντο Portland (OPC, Ordinary Portland Cement). Το κοινό τσιμέντο είναι ένα γκρίζο λεπτομερές υλικό, που προκύπτει από τη λειοτρίβηση του κλίνκερ τσιμέντου. Ο λόγος τιμή (αξία) προς βάρος είναι πολύ μικρός για το τσιμέντο γεγονός που το κάνει να είναι πολύ ακριβό για μεταφορά σε μεγάλες αποστάσεις. Επίσης, επειδή οι πρώτες ύλες (θραυσμένος ασβεστόλιθος, αργιλικά πετρώματα, χαλαζιακά πετρώματα, σιδηρομετάλλευμα, βωξίτης) για την παραγωγή του τσιμέντου είναι ακόμη χαμηλότερης αξίας, για την ελαχιστοποίηση του κόστους μεταφοράς των πρώτων υλών οι μονάδες παραγωγής τσιμέντου χωροθετούνται πολύ κοντά στις πηγές πρώτων υλών (ιδιαίτερα κοντά στο λατομείο ασβεστολιθικού πετρώματος). Η μεγαλύτερη ποσότητα του παραγόμενου τσιμέντου, για τους παραπάνω λόγους, πρέπει να διατίθεται σε περιοχές και μονάδες παραγωγής σκυροδέματος σχετικώς κοντά στα εργοστάσια παραγωγής του. ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Σύμφωνα με απόφαση της ΕΕ, από 01/04/01 τα τσιμέντα που θα κυκλοφορούν σε όλες τις χώρες κράτη μέλη πρέπει να είναι πιστοποιημένα, να φέρουν σήμανση CΕ και να είναι σύμφωνα με τα νέα Ευρωπαϊκά Πρότυπα, τα οποία είναι: ΕΝ 197-1: Τσιμέντο Μέρος-1: «Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρφωσης για κοινά τσιμέντα» και ΕΝ 197-2 : Τσιμέντο Μέρος-2 : «Αξιολόγηση συμμόρφωσης» Τα παραπάνω ευρωπαϊκά πρότυπα έχουν υιοθετηθεί και εφαρμόζονται στην Ελλάδα ως Ελληνικά Πρότυπα από τον ΕΛΟΤ (Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης). Είναι γνωστά ως ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 και ΕΛΟΤ ΕΝ 197-2 και κυκλοφορούν από τον Οκτώβριο 2000, αλλά τέθηκαν σε ισχύ με Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 917 Β / 17-07-01), η οποία προέβλεπε μεταβατική περίοδο μέχρι 31/12/01 για την προσαρμογή του κατασκευαστικού κλάδου σε αυτά. Το τσιμέντο, όπως και τα άλλα δομικά υλικά, ως υλικό που διέπεται από την ευρωπαϊκή οδηγία CPD 89/106, λόγω της σπουδαιότητάς του για την ασφάλεια των δομικών κατασκευών, θα πρέπει να πληροί ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις, όσον αφορά στις ιδιότητες και στη σταθερότητα της ποιότητας παραγωγής του. Για τους παραπάνω λόγους η ποιότητα του τσιμέντου, σε αντίθεση με άλλα υλικά, ελέγχεται και πιστοποιείται με το αυστηρότερο σύστημα αξιολόγησης συμμόρφωσης από αναγνωρισμένο φορέα πιστοποίησης, με ανεξάρτητη εξωτερική δειγματοληψία. Κατά την σύνταξη των παραπάνω προτύπων συμπεριλήφθηκαν και κωδικοποιήθηκαν όλα τα κοινής αποδοχής και ευρείας χρήσης τσιμέντα, που παράγονται στις χώρες μέλη της ΕΕ, με στόχο τη δημιουργία κοινής ορολογίας για όλους τους μελετητές - χρήστες - κατασκευαστές δομικών έργων της ΕΕ. ΤΥΠΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΤΣΙΜΕΝΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 83 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Οι τύποι των τσιμέντων που παρασκευάζονται εξαρτώνται από τις διαθέσιμες πρώτες ύλες, όπως επίσης από τη ζήτηση κάθε τύπου τσιμέντου. Έτσι, ανάλογα με τις διαθέσιμες και χρησιμοποιούμενες πρώτες ύλες, δημιουργήθηκαν οι διάφοροι τύποι τσιμέντων που μπορούν να παραχθούν. Οι τύποι αυτοί είναι το κοινό τσιμέντο Portland, τα τσιμέντα με ποζολάνη, ιπτάμενη τέφρα (πυριτική ή ασβεστιτική), τσιμέντα με σκωρία υψικαμίνου, τσιμέντα με πυριτική παιπάλη, με ασβεστόλιθο κλπ. Γι' αυτό το λόγο, το πρότυπο προβλέπει μεγάλο αριθμό προϊόντων τσιμέντου, τα οποία, για προφανείς λόγους, όμως δεν κυκλοφορούν κατ' ανάγκη όλα σε κάθε χώρα μέλος. Στον Πίνακα δίνονται αναλυτικά, σύμφωνα με το πρότυπο, το είδος και το ποσοστό των συστατικών του τσιμέντου, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παραγωγή και καθορίζουν τα 27 διαφορετικά είδη τσιμέντων του Πίνακα. Όμως, το πρότυπο ΕΝ 197-1 προδιαγράφει σε γενική μορφή τους εξής πέντε (-5-) τύπους τσιμέντου: Πίνακας 2: Βασικοί τύποι τσιμέντων ευρωπαϊκών προτύπων ΤΥΠΟΣ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ CEM I Κοινό τσιμέντο Portland CEM II Σύνθετο τσιμέντο Portland CEM III Σκωριοτσιμέντο CEM IV Ποζολανικό τσιμέντο CEM V Σύνθετο τσιμέντο Επίσης, το νέο πρότυπο προδιαγράφει και 6 κατηγορίες αντοχών, στις οποίες τα τσιμέντα κατατάσσονται ανάλογα με την αντοχή σε θλίψη κονιάματος πρότυπης σύνθεσης και τρόπου παρασκευής, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 196-1 (Μέθοδοι δοκιμών τσιμέντου - Μέρος 1 : Προσδιορισμός αντοχών). Κάθε κατηγορία αντοχής ορίζεται από ένα κατώτερο και ένα ανώτερο όριο αντοχής. Το κατώτερο όριο αντοχής σε θλίψη (28 ημερών) χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη κατηγορία. Κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες περιλαμβάνει δύο υποκατηγορίες πρώιμης αντοχής N και R. Πίνακας 3: Απαιτήσεις μηχανικές και φυσικές οριζόμενες ως χαρακτηριστικές τιμές ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 84 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Η συμμόρφωση των τσιμέντων ως προς τα όρια αντοχών είναι στατιστική και περιγράφεται στο πρότυπο. Ο συμβολισμός των διαφόρων τσιμέντων, σύμφωνα με το πρότυπο EN 197-1, άρα και με το ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 (Σχήμα 1.1), καθορίζεται από: τον κύριο τύπο τσιμέντου, το ποσοστό clinker που περιέχεται στο τσιμέντο, τον τύπο του δεύτερου κύριου συστατικού, την κατηγορία αντοχής, το επίπεδο της πρώιμης αντοχής. Σχήμα 13: Συμβολισμός των διαφορών τύπων τσιμέντου του ευρωπαϊκού προτύπου Τα κύρια δευτερεύοντα συστατικά, που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή σύνθετων τσιμέντων και εμφανίζονται στον αναλυτικό πίνακα του ευρωπαϊκού προτύπου EN 197-1 δίνονται παρακάτω με το χαρακτηριστικό κεφαλαίο λατινικό γράμμα που αναφέρεται σε κάθε ένα από αυτά: S – blastfurnace slag (σκωρία υψικαμίνων) D – silica fume (ατμοί πυριτίας) P – natural pozzolana (φυσική ποζολάνη) Q – natural calcined pozzolana (φυσική ποζολάνη μετά από πύρωση) V – siliceous fly ash (πυριτική ιπτάμενη τέφρα) W – calcareous fly ash (ασβεστιτική ιπτάμενη τέφρα) L, LL – limestone (ασβεστόλιθος) T – burnt shale (τέφρα καύσης βιτουμενιούχων σχιστολίθων) ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 85 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής M – two or more of the above (μείγμα των παραπάνω). Οι διαφορές στις κατηγορίες αντοχών του Ελληνικού Κανονισμού (ΠΔ 244/80), που εφαρμόζονταν παλαιότερα, και του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 δίνονται στον Πίνακα που ακολουθεί. Πίνακας 4: Διαφορές αντοχών ΠΔ 244/80 και ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 3.4.4.3. Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Τσιμέντου Το σήμα συμμόρφωσης και ποιότητας είναι ουσιαστικά μία βεβαιωτική πράξη ότι ένα συγκεκριμένο εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου και για μία συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντος, ανταπεξέρχεται συνεχώς και με επιτυχία στους όρους και της απαιτήσεις ενός προγράμματος όπως αυτό καθορίζεται με βάση τον "Ειδικό Κανονισμό Πιστοποίησης Τσιμέντου" του ΕΛΟΤ. Με βάση τον κανονισμό αυτό, το εργοστάσιο παραγωγής και για το συγκεκριμένο προϊόν (όχι για όλα του τα προϊόντα) δεσμεύεται να ελέγχεται τόσο για τη συνεχή τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων που θέτουν οι εκάστοτε ισχύοντες κανονισμοί για το υλικό, αλλά συγχρόνως και παράλληλα γίνεται και ο έλεγχος της θλιπτικής αντοχής του προϊόντος. H Τσιμεντοβιομηχανία αποτελεί έναν από τους κορυφαίους κλάδους της Ελληνικής Βιομηχανίας. Το Εθνικό Νομοθετικό Πλαίσιο για τα δομικά προϊόντα εν γένει και για το τσιμέντο ειδικότερα ακολουθεί την Οδηγία 89/106/ΕΟΚ για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών «ΟΠΔΚ» (Από 24/4/11 σε ισχύ & από 1/7/2013 σε εφαρμογή στην πλειονότητα των άρθρων, ο Κανονισμός(ΕΕ)305/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου & του Συμβουλίου της 9ης Μαρτίου 2011 «για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών») καθώς και το ΠΔ 334/94 «Προϊόντα Δομικών Κατασκευών» για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 89/106/ΕΟΚ. Η εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων γίνεται, με βάση το ΠΔ 334/94, μέσω της έκδοσης Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων (ΚΥΑ 16462/29/11-7-2001 (ΦΕΚ/917/Β/17-7-2001) «Τσιμέντα για την κατασκευή έργων από σκυρόδεμα», ΚΥΑ 21720/241/17-11-2003 (ΦΕΚ/1731/Β/24-112003) «Έλεγχος Κέντρων Διανομής Τσιμέντων» και ΚΥΑ 1135/42/27-1-2009 (ΦΕΚ/263/Β/132-2009, η οποία αποτελεί τροποποίηση της ανωτέρω). Με τις παραπάνω ΚΥΑ γίνεται η ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία των εναρμονισμένων ευρωπαϊκών προτύπων και ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 86 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής συνεπώς η υποχρεωτική εφαρμογή τους στα προϊόντα δομικών κατασκευών στα οποία αναφέρονται, καθίσταται υποχρεωτική η σήμανση CE των προϊόντων και καθορίζονται τα συστήματα βεβαίωσης συμμόρφωσης για κάθε οικογένεια/κατηγορία δομικών προϊόντων. Η πιστοποίηση του τσιμέντου στην Ελλάδα από τον ΕΛΟΤ ακολουθεί τα πρότυπα ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1-2000 «Τσιμέντο-Μέρος 1:Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρφωσης για κοινά τσιμέντα» και ΕΛΟΤ ΕΝ 197-2-2000 «Τσιμέντο-Μέρος 2:Αξιολόγηση συμμόρφωσης» σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (Οδηγία 89/106/ΕΟΚ, ΠΔ 334/94, ΚΥΑ 16462/29/11-07-2001). Η ΚΥΑ 16462/29/11-7-2001 (ΦΕΚ/917/Β/17-7-2001) «Τσιμέντα για την κατασκευή έργων από σκυρόδεμα» προβλέπει: Υποχρέωση Σήμανσης CE από την 1η Ιανουαρίου 2002. Υποχρεωτική συμμόρφωση με το Πρότυπο: ΕΛΟΤ 197-1 Σύστημα βεβαίωσης της συμμόρφωσης 1+ Αξιολόγηση της συμμόρφωσης : ΕΛΟΤ 197-2 Σε ότι αφορά στα τσιμέντα που διακινούνται στην αγορά υφίσταται Πρότυπη (υποχρεωτική) ονομασία. Έτσι τα ομαδοποιούνται σε 5 κύριους τύπους: CEM I Τσιμέντο Πόρτλαντ CEM II Σύνθετο τσιμέντο Πόρτλαντ CEM III Σκωριοτσιμέντο CEM IV Ποζολανικό τσιμέντο CEM V Σύνθετο τσιμέντο Πέραν των ανωτέρω η σήμανση CE του τσιμέντου περιλαμβάνει τη διαβάθμιση περιεκτικότητας συστατικών (ανάλογα με τον τύπο του τσιμέντου), τον τύπο των συστατικών, ένδειξη της ανάπτυξης και της κατηγορίας αντοχών. Από τη δεκαετία του 90, ο ΕΛΟΤ αποτέλεσε τον εθνικό φορέα για την πιστοποίηση των Τσιμέντων, με βάση την ισχύουσα τότε νομοθεσία (ΠΔ 244/80). Παράλληλα ο ΕΛΟΤ ανέπτυξε το Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης των Τσιμέντων, βασισμένο στις απαιτήσεις του ΠΔ 244/80 αλλά και σε σειρά επιπλέον απαιτήσεων και απένειμε σε όλες τις Τσιμεντοβιομηχανίες της χώρας το Ελληνικό Σήμα Συμμόρφωσης. Το 2001, με την εφαρμογή της Οδηγίας 89/106/ΕΟΚ στον τομέα των Τσιμέντων, διαμορφώθηκε ένα νέο πλαίσιο σχετικά με την πιστοποίηση των Τσιμέντων στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς επίσης και στην εισαγωγή τσιμέντου από τρίτες χώρες, με την καθιέρωση της σήμανσης CE στα προϊόντα Δομικών Κατασκευών. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 87 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στα πλαίσια αυτά ο ΕΛΟΤ ανέπτυξε τον ισχύοντα Ειδικό Κανονισμό Πιστοποίησης Τσιμέντων. Επίσης ο ΕΛΟΤ κοινοποιήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης CE στα προϊόντα του Κλάδου (Αριθμός Κοινοποίησης ΕΛΟΤ 0365). Σήμανση CE στα τσιμέντα Στα πλαίσια της εφαρμογής της Οδηγίας 89/106/ΕΟΚ (ΠΔ 334/94) η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέστησε υποχρεωτική την εφαρμογή του εναρμονισμένου προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197-12000, το οποίο σε συνδυασμό με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 197-2, αποτελούν τη βάση για την πιστοποίηση των τσιμέντων και τη χορήγηση του Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης CE. Το Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης CE στα Τσιμέντα, είναι σήμα πιστοποίησης, υποχρεωτικής εφαρμογής, το οποίο παρέχει τη διασφάλιση ότι τα πιστοποιημένα προϊόντα Τσιμέντου συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Προτύπων ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1-2000 και ΕΛΟΤ ΕΝ 197-2-2000. Ελληνικό Σήμα Συμμόρφωσης στα Τσιμέντα Το Ελληνικό Σήμα Συμμόρφωσης στα Τσιμέντα είναι σήμα πιστοποίησης, προαιρετικής εφαρμογής, το οποίο διασφαλίζει ότι τα πιστοποιημένα προϊόντα Τσιμέντου συμμορφώνονται προς τις συγκεκριμένες απαιτήσεις τόσο του Ευρωπαϊκού Προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 όσο και σε επιπλέον απαιτήσεις που έχουν τεθεί προσδίδοντας στα πιστοποιημένα προϊόντα χαρακτηριστικά που τα καθιστούν ανταγωνιστικότερα στην αγορά. Τα οφέλη των επιχειρήσεων από την πιστοποίηση των προϊόντων τους κι την απόκτηση του Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης, είναι σημαντικά και συνοψίζονται στα παρακάτω: Συμμόρφωση με νομοθετικές απαιτήσεις Ικανοποίηση απαιτήσεων πελατών Προστασία της επωνυμίας της επιχείρησης Βελτιώσεις στην παραγωγή και στην ποιότητα Ανταπόκριση σε εξωτερικές πιέσεις Σημαντική συνεισφορά στο “Due Diligence” («Δέουσα Φροντίδα») ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 88 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σχήμα 14: Πιστοποίηση-Διαδικασία χορήγησης Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης και Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης CE στα Τσιμέντα Για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του συστήματος, διεξάγεται παράλληλα και πρόγραμμα διεργαστηριακών δοκιμών που σκοπό έχει να προσδιορίσει το επίπεδο ικανότητας των εμπλεκομένων Εργαστηρίων. Σύμφωνα με τα ανωτέρω και με τον Ειδικό Κανονισμό Πιστοποίησης Τσιμέντων, όταν ένας παραγωγός υποβάλει αίτηση για την πιστοποίηση τσιμέντου, ο ΕΛΟΤ κανονίζει μια αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου (αν απαιτείται) καθώς και για τη αρχική δοκιμή τύπου ενός πρώτου δείγματος εξωτερικού ελέγχου του τσιμέντου από το εργαστήριο δοκιμών συμπεριλαμβανόμενης και της αξιολόγησης της σύνθεσης. Εάν και εφόσον η επιθεώρηση δείξει ότι πληρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις (για το εργοστάσιο, τον εξοπλισμό παραγωγής και τα εργαστήρια) και ότι τα αποτελέσματα της αρχικής δοκιμής τύπου του πρώτου δείγματος συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος, τότε ο ΕΛΟΤ πρέπει να εκδώσει πιστοποιητικό συμμόρφωσης. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 89 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη έχουν ως κάτωθι: Για την αξιολόγηση νέου εργοστασίου: Στην περίπτωση νέου εργοστασίου, διεξάγεται αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου, βασιζόμενη στις πληροφορίες σχετικά με τον έλεγχο παραγωγής εργοστασίου και τον εξοπλισμό που θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή τσιμέντου(ων). Η επιθεώρηση πρέπει μεταξύ των άλλων: α. να επαληθεύει ότι το Εγχειρίδιο ποιότητας εργοστασίου συμφωνεί με τις απαιτήσεις β. να επαληθεύει ότι ο εξοπλισμός που χρησιμοποιεί για την παραγωγή και τις δοκιμές τσιμέντου (ων) ικανοποιεί συγκεκριμένα κριτήρια Για την αξιολόγηση υπάρχοντος εργοστασίου: Στην περίπτωση ενός νέου τύπου τσιμέντου σε ένα υπάρχον εργοστάσιο, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι πληροφορίες σχετικά με σημαντικές αλλαγές στον έλεγχο παραγωγής εργοστασίου και στον εξοπλισμό, που έχουν προκληθεί από την παραγωγή του νέου τσιμέντου. Αυτές πρέπει να αποτελούν τη βάση για τη λήψη απόφασης, βασισμένης στη σπουδαιότητα των αλλαγών στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου, εάν είναι αναγκαία ξεχωριστή επιθεώρηση. Σε αυτήν την περίπτωση οποιοσδήποτε νέος εξοπλισμός που έχει προκαλέσει σημαντική αλλαγή στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου πρέπει να επιθεωρείται προκειμένου να επαληθευτεί ότι ικανοποιεί τα σχετικά κριτήρια. Για την αξιολόγηση του εξοπλισμού παραγωγής: α) Τα συστατικά όπως περιγράφονται στο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος πρέπει να προστατεύονται από επιμόλυνση μέσα στο εργοστάσιο. β) Πρέπει να χρησιμοποιείται εξοπλισμός ο οποίος είναι κατάλληλος για συνεχή μαζική παραγωγή τσιμέντου, ιδιαίτερα για την επαρκή άλεση και ομογενοποίηση, επιτρέποντας τον έλεγχο της παραγωγής με ικανοποιητική ακρίβεια προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ικανοποιούνται οι απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος. γ) Πρέπει να λαμβάνονται μέτρα ώστε να αποφεύγεται η ανάμιξη διαφορετικών τσιμέντων κατά τη μεταφορά και αποθήκευση. δ) Κάθε τσιμέντο πρέπει να αποθηκεύεται σε ένα ή περισσότερα ξεχωριστά σιλό και να προστατεύεται ώστε να αποφεύγεται επιμόλυνση και υποβάθμιση. Τα σιλό μπορεί να περιλαμβάνουν ή να έχουν τη μορφή ξεχωριστών κλειστών αεροστεγών διαμερισμάτων. Τα σιλό ή / και τα σημεία εκροής πρέπει να σημαίνονται ευκρινώς με ένδειξη του τύπου του τσιμέντου, την κατηγορία αντοχής και οποιαδήποτε επιπρόσθετη αναγνώριση απαιτείται. ε) Τα σημεία από όπου το τσιμέντο παραδίδεται από το εργοστάσιο ή / και την αποθήκη πρέπει να επιτρέπουν τη δειγματοληψία σύμφωνα με τις μεθόδους του ΕΛΟΤ ΕΝ 196-7. Για την αξιολόγηση των εργαστηρίων: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 90 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Το εργαστήριο το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διεξαγωγή των δοκιμών που απαιτούνται για τον εσωτερικό έλεγχο ποιότητας πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τον εξοπλισμό που απαιτείται για τη διεξαγωγή των σχετικών δοκιμών που καθορίζονται ή αναφέρονται στο Εγχειρίδιο ποιότητας εργοστασίου. Το εργαστήριο που είναι υπεύθυνο για τη διεξαγωγή των δοκιμών αυτοελέγχου πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τον εξοπλισμό που απαιτείται για τη διεξαγωγή των δοκιμών των ιδιοτήτων που αναφέρονται στο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος χρησιμοποιώντας τις καθορισμένες μεθόδους δοκιμών. Τα εργαστήρια πρέπει να αποδεικνύουν την ικανότητα να παρέχουν αποτελέσματα έγκαιρα και κατά τρόπο κατάλληλο για τον έλεγχο παραγωγής του εργοστασίου του παραγωγού. Στη συνέχεια και κατά την αρχική περίοδο, ο ΕΛΟΤ αξιολογεί τα αποτελέσματα δοκιμών εξωτερικού ελέγχου του εργαστηρίου δοκιμών και τα αποτελέσματα των δοκιμών αυτοελέγχου του παραγωγού. Αν αυτή η αξιολόγηση είναι ικανοποιητική, τότε το πιστοποιητικό συμμόρφωσης παραμένει σε ισχύ, διαφορετικά ακυρώνεται (ή αποσύρεται σαν αποτέλεσμα των ενεργειών που λαμβάνονται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης) Στην περίπτωση που ένας παραγωγός σταματήσει μόνιμα την παραγωγή ενός συγκεκριμένου πιστοποιημένου τσιμέντου, πρέπει να ενημερώσει τον ΕΛΟΤ δεόντως και το σχετικό πιστοποιητικό συμμόρφωσης πρέπει να ακυρωθεί. Ο παραγωγός μπορεί να ζητήσει για ένα εργοστάσιο και για τον ίδιο τύπο και κατηγορία αντοχών τσιμέντου την πιστοποίηση δύο ή και πλέον διαφορετικών τσιμέντων που να διαφέρουν ηθελημένα στη σύνθεση ή στις φυσικές ή χημικές ιδιότητες ή στην αντοχή σε θλίψη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα πιστοποιητικά συμμόρφωσης πρέπει να εκδοθούν βάσει των ξεχωριστών δοκιμών αυτοελέγχου του παραγωγού και των πρώτων δειγμάτων εξωτερικού ελέγχου που ελέγχθηκαν από το εργαστήριο δοκιμών. Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης Εφόσον λοιπόν το προϊόν αξιολογείται ως συμμορφούμενο αποδίδεται πιστοποιητικό συμμόρφωσης το οποίο περιλαμβάνει συγκεκριμένα: α) την επωνυμία και τη διεύθυνση του ΕΛΟΤ. β) την επωνυμία και τη διεύθυνση του παραγωγού και του εργοστασίου. γ) το πρότυπο του τσιμέντου σύμφωνα με το σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος και οποιοδήποτε πρόσθετο απαιτούμενο χαρακτηριστικό. δ) δήλωση ότι το τσιμέντο συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος και ότι η συμμόρφωση αυτή είναι σύμφωνη με το ΕΛΟΤ EN 197-2. ε) Τον αριθμό του πιστοποιητικού. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 91 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Το πιστοποιητικό συμμόρφωσης δίνει στον παραγωγό το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το σήμα συμμόρφωσης στη συσκευασία και στα έγγραφα που χρησιμοποιούνται για το πιστοποιημένο τσιμέντο. Σήμα Συμμόρφωσης Η σήμανση συμμόρφωσης πρέπει να αποτελείται από το σήμα συμμόρφωσης CE και να ακολουθείται από: α) τον αριθμό αναγνώρισης του ΕΛΟΤ που είναι υπεύθυνος για την πιστοποίηση συμμόρφωσης. β) την επωνυμία ή το σήμα ταυτοποίησης του παραγωγού και του εργοστασίου. γ) τα δύο τελευταία ψηφία του έτους κατά το οποίο τοποθετήθηκε το σήμα συμμόρφωσης. δ) τον αριθμό του πιστοποιητικού συμμόρφωσης. ε) την πρότυπη ονομασία του τσιμέντου σύμφωνα με το σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος και οποιοδήποτε πρόσθετο απαιτούμενο χαρακτηριστικό. Ο ΕΛΟΤ, μαζί με το πιστοποιητικό συμμόρφωσης CE χορηγεί επίσης και πιστοποιητικό συμμόρφωσης ΕΛΟΤ, ως και την άδεια χρήσης αντίστοιχου σήματος. Αυτό επιδεικνύει ότι ο έλεγχος συμμόρφωσης του προϊόντος έχει γίνει από τον ΕΛΟΤ και ικανοποιούνται πλήρως οι γενικές και οι ειδικές απαιτήσεις του Γενικού Κανονισμού Πιστοποίησης Προϊόντων του ΕΛΟΤ, ως και του Ειδικού Κανονισμού Πιστοποίησης. Συνολικά, τα εναρμονισμένα πρότυπα που εφαρμόζονται στην Ελλάδα σε προϊόντα τσιμέντου διαφόρων τύπων είναι: EN 197-1:2011 Τσιμέντο - Μέρος 1: Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρφωσης για κοινά τσιμέντα ΕΝ 197-2-2000 Τσιμέντο-Μέρος 2:Αξιολόγηση συμμόρφωσης EN 413-1:2011 Τσιμέντο τοιχοποιίας - Μέρος 1: Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρφωσης EN 14216:2004 Τσιμέντο - Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρφωσης ειδικών τσιμέντων πολύ χαμηλής θερμότητας ενυδάτωσης EN 14647:2005 Ασβεσταργιλλικό τσιμέντο – Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρφωσης EN 15743:2010 Τσιμέντο υψηλής περιεκτικότητας σε θειϊκά - Σύνθεση, προδιαγραφές και κριτήρια συμμόρφωσης ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 92 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 3.4.5. Κλάδος Δομικών Υλικών στην Βουλγαρική Διασυνοριακή Περιοχή 3.4.5.1. Κλάδος Δομικών Υλικών Από το 2009 ο βουλγαρικός τομέας κατασκευών έχει εισέλθει σε μία νέα φάση μετά από σημαντική ανάκαμψη ετών. Οι κατασκευαστικές εταιρείες, οι εταιρείες παραγωγής δομικών υλικών καθώς και οι επενδυτές έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες κερδών. Το 2009 η βιομηχανία των δομικών υλικών βρισκόταν σε μεγάλη ύφεση. Σύμφωνα με τα στοιχεία των επιχειρήσεων παραγωγής δομικών υλικών η κατανάλωση παρουσίαζε μείωση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 30%. Ωστόσο τα τελευταία 3 χρόνια έχει σημειωθεί ανάκαμψη τόσο στην εγχώρια παραγωγή όσο και στις εισαγωγές δομικών υλικών. Ο κλάδος των δομικών υλικών στη βουλγαρική διασυνοριακή περιοχή αποτελεί επίσης ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και εξωστρεφή κλάδο. Αυτό οφείλεται και στον αριθμό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή αλλά και στα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της. Στην επαρχία του Χάσκοβο που ανήκει στην Νότιο – Κεντρική περιοχή και η οποία παρουσιάζει τη μεγαλύτερη άνθηση οικονομικών δραστηριοτήτων της βουλγαρικής διασυνοριακής περιοχής (επαρχίες Μπλαγκόεβγκραντ, Σμόλυαν, Κάρτζαλι, Χάσκοβο), ένας από τους αναπτυσσόμενους τομείς της οικονομίας αποτελεί και η παραγωγή οικοδομικών υλικών (Dimitrovgrad) και δομικών υλικών (Harmanli). Επίσης στην επαρχία Μπλαγκόεβγκραντ το κυρίαρχο ανάγλυφο (ορεινό και ημι-ορεινό) και οι πόροι αποτελούν καλή βάση για τις πρώτες ύλες αδρανών και οικοδομικών υλικών, ενώ οι εξαγωγές οικοδομικών υλικών κατέχουν πολύ σημαντικό ρόλο στην τοπική οικονομία. Στην επαρχία Κάρτζαλι υπάρχουν επίσης σημαντικά μη μεταλλοειδή κοιτάσματα , π.χ. η μοναδική πηγή της χώρας για μπεντονίτη (Δήμος Djebel). Εν γένει ο κλάδος των κατασκευών, που σχετίζεται άμεσα με την παραγωγή και διάθεση δομικών υλικών, στη βουλγαρική όπως και στην ελληνική διασυνοριακή περιοχή απασχολεί ένα συγκριτικά με άλλες αναπτυσσόμενες δραστηριότητες μεγάλο αριθμό εργαζομένων. 3.4.5.2. Παραγωγή τσιμέντου Στη Βουλγαρία μέχρι το 1990, όταν η οικονομία της χώρας στράφηκε περισσότερο στις αγορές, υπήρχαν έξι μονάδες παραγωγής τσιμέντου: “Devnenski Cement” Plc – Devnia; “Granatoid” Plc – Batanovtzi; ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 93 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής “Plevenski Cement” Plc – Pleven; “Vulkan” Plc – Dimitrovgrad; “Beloizvorski Cement” – Beli Izvor; “Zlatna Panega” Plc – Zlatna Panega, Lovetch Region. Αυτή τη στιγμή στη Βουλγαρία λειτουργούν οι κάτωθι βιομηχανίες παραγωγής τσιμέντου: Vulkan Jsc Devnya Tsiment Ad Holcim Bulgaria AD Holcim Karierni Materiali Ad Comtech - Tss Ltd Polymet Bulgaria Didi Construction & International Foreign Trade L.L.C Devnya Cement Ad Zlatna Panega Cement AD Scauto Ltd. Η παραγωγή τσιμέντου στη Βουλγαρία αυξήθηκε από 0,2 μεγατόνους σε 3,5 το 2005 και συνεχίζει αυξανόμενη πορεία. 3.4.5.3. Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Τσιμέντου Οι απαιτήσεις σε ότι αφορά στα δομικά προϊόντα στην Βουλγαρία ακολουθούν τον νόμο των Τεχνικών Απαιτήσεων για τα προϊόντα, τον νόμο περί Χωροταξικού Σχεδιασμού αλλά και ένα διάταγμα για τις βασικές απαιτήσεις έργων και αξιολόγησης της συμμόρφωσης των προϊόντων δομικών κατασκευών. Ο Νόμος Τεχνικών Απαιτήσεων για τα δομικά προϊόντα εφαρμόζει το γενικό πλαίσιο εμπορίας των προϊόντων, τον τρόπο αξιολόγησης της συμμόρφωσης των προϊόντων σύμφωνα με τις βασικές, τους κανονισμούς για την επίθεση σήμανσης CE, τις απαιτήσεις για τους οργανισμούς πιστοποίησης της συμμόρφωσης, αλλά και τις αρμοδιότητες της υπηρεσίας ελέγχου αγοράς. Ο Νόμος περί Χωροταξικού Σχεδιασμού εφαρμόζει τις υποχρεωτικές απαιτήσεις για την κατασκευή έργων και τη χρήση υλικών σύμφωνα με την οδηγία 89/106/ΕΟΚ και καθορίζει τους αρμόδιους φορείς για τον έλεγχο των δομικών προϊόντων κατασκευών που παρέχονται στο εργοτάξιο Τέλος το διάταγμα για τις βασικές απαιτήσεις έργων και αξιολόγησης της συμμόρφωσης των προϊόντων δομικών κατασκευών καθορίζει τα δομικά προϊόντα ή τις ομάδες αυτών που ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 94 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής καλύπτουν τις βασικές απαιτήσεις για τη χρήση στις κατασκευές, όπως επίσης τις διαδικασίες και τα συστήματα για την διαπίστωση της συμμόρφωσης των δομικών υλικών με τις απαιτήσεις αυτές. Σύμφωνα με το παραπάνω νομοθετικό πλαίσιο και με τη διαδικασία προσχώρησης της Βουλγαρίας στην ΕΕ η νομοθεσία στον τομέα απονομής σημάτων συμμόρφωσης και ποιότητας προσαρμόζεται σύμφωνα με την κοινοτική ρύθμιση. Στα πλαίσια της εφαρμογής της Οδηγίας 89/106/ΕΟΚ (ΠΔ 334/94) η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέστησε υποχρεωτική την εφαρμογή εναρμονισμένου προτύπου ΕΛΤ για την πιστοποίηση των τσιμέντων και τη χορήγηση του Πιστοποιητικού Συμμόρφωσης CE. Το Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης CE στα Τσιμέντα, είναι σήμα πιστοποίησης, υποχρεωτικής εφαρμογής, το οποίο παρέχει τη διασφάλιση ότι τα πιστοποιημένα προϊόντα Τσιμέντου συμμορφώνονται προς τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Προτύπων. Έτσι τα δομικά υλικά και το τσιμέντο πρέπει να διατίθενται στην η αγορά μόνον εφόσον πληρούν τα ακόλουθα: Οι τεχνικές προδιαγραφές που πρέπει να πληρούνται για τη χρήση σε έργα κατασκευών είναι οι Ευρωπαϊκές Τεχνικές Προδιαγραφές και οι Βουλγαρικές Τεχνικές Προδιαγραφές όταν δεν υπάρχουν αντίστοιχες Ευρωπαϊκές Τα δομικά υλικά κατάλληλα για χρήση πρέπει να φέρουν σήμα συμμόρφωσης ποιότητας σύμφωνα με τις βασικές απαιτήσεις για τη χρήση υλικών στην κατασκευή έργων. Οι Ευρωπαϊκές Τεχνικές Προδιαγραφές αφορούν Εναρμονισμένα Ευρωπαϊκά Πρότυπα, Ευρωπαϊκές Τεχνικές Εγκρίσεις (ΕΤΑ) όταν δεν υπάρχει κάποιο από τα παραπάνω πρότυπα είτε σε περίπτωση απουσίας και των δύο ανωτέρω αναγνωρισμένες εθνικές τεχνικές προδιαγραφές. Οι Βουλγαρικές Τεχνικές Προδιαγραφές, αφορούν σε εθνικά πρότυπα τα οποία προκύπτουν από αντίστοιχα ευρωπαϊκά ή διεθνή, εθνικά πρότυπα ή κανονιστικές πράξεις για το σχεδιασμό, την κατασκευή και των έλεγχο των κατασκευών, είτε βουλγαρικές τεχνικές εγκρίσεις σε περίπτωση απουσίας των δύο ανωτέρω. Ένα προϊόν τσιμέντου δηλαδή, θεωρείται κατάλληλο προς χρήση εφόσον ανταποκρίνεται προς ένα εναρμονισμένο πρότυπο, μια ευρωπαϊκή τεχνική έγκριση ή μια μη εναρμονισμένη τεχνική προδιαγραφή αναγνωρισμένη σε κοινοτικό επίπεδο. Κατά συνέπεια τα σήματα συμμόρφωσης ποιότητας τσιμέντου στη Βουλγαρία ακολουθούν τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα ενώ τα προϊόντα οφείλουν να ελέγχονται από αρμόδιους φορείς. Φέρουν λοιπόν σήμανση CE, συνοδεύονται από πιστοποιητικό συμμόρφωσης όπως και στην Ελλάδα, καθώς και από οδηγίες εφαρμογής στη Βουλγαρική γλώσσα. Αρμόδιοι φορείς ελέγχου για το τσιμέντο και τα δομικά προϊόντα στη Βουλγαρία είναι η Υπηρεσία Ελέγχου Αγοράς καθώς και η Εθνική Ελεγκτική Υπηρεσία Κατασκευών. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 95 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Τα πρότυπα που χρησιμοποιούνται για την πιστοποίηση του τσιμέντου στη Βουλγαρία ακολουθούν λοιπόν επίσης τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα: БДС EN 197-1:2011 Cement - Part 1: Composition, specifications and conformity criteria for common cements БДС EN 197-2:2002 Cement - Part 2: Conformity evaluation 3.4.6. Κλάδος Πλαστικών στην Ελληνική Διασυνοριακή Περιοχή 3.4.6.1. Κλάδος Πλαστικών Το πλαστικό ως πρώτη ύλη κατασκευής προϊόντων, έχει ένα τεράστιο εύρος εφαρµογής. Ανάλογα µε την χρήση του κάθε προϊόντος, µπορεί να χωριστεί σε κάποιες επιµέρους κατηγορίες όπω Πλαστικά που χρησιµοποιούνται για την συσκευασία ή µεταφορά άλλων προϊόντων (τρόφιµα, ποτά , σακούλες, µπετόνια, κ.α.) Πλαστικά που χρησιμοποιούνται σε οικοδοµές και κατασκευές κυρίως για την µεταφορά υγρών και αερίων αλλά και υλικά µονώσεων κ.α. (σωλήνες, εξαρτήµατα, µονώσεις κ.λ.π.) Πλαστικά που χρησιµοποιούνται στην αυτοκινητοβιοµηχανία Πλαστικά που χρησιµοποιούνται ως µέρη άλλων προϊόντων, για χρήσεις που απευθύνονται σε όλο το φάσµα της µεταποίησης. Στην Ελλάδα, ο κλάδος Πλαστικού, απαρτίζεται και εκπροσωπείται κατά κύριο λόγο από την παραγωγή προϊόντων πλαστικής συσκευασίας και πλαστικών σωλήνων, καθώς η αυτοκινητοβιοµηχανία απουσιάζει και ο τρίτος πόλος εφαρµογών είναι πολύ ευρύς για να µπορέσει κάποιος να οµαδοποιήσει και να αναλύσει τα επιµέρους χαρακτηριστικά του. Ο Κλάδος πλαστικού στην Ελλάδα αποτελείται τόσο από παραγωγικές µονάδες, όσο και από εµπορικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, το µεγαλύτερο µέρος της αγοράς ελέγχεται από λίγες µεγάλου µεγέθους µονάδες, οι οποίες έχουν σαν κύρια δραστηριότητά τους την παραγωγή, ενώ ο αριθµός των εισαγωγικών επιχειρήσεων είναι περιορισµένος. Υπάρχουν βεβαίως και αρκετές µικρού µεγέθους επιχειρήσεις, οι οποίες στοχεύουν συνήθως στην κάλυψη της τοπικής αγοράς. Η ζήτηση στα πλαστικά προϊόντα συνδέεται άµεσα µε την πορεία διαφορετικών κλάδων και δραστηριοτήτων της οικονοµίας, όπως είναι αυτός των κατασκευών και του αγροτικού τοµέα, για τους σωλήνες αλλά και όλης της µεταποίησης στο σύνολό της, µιάς και το µεγαλύτερο µέρος του πλαστικού προορίζεται για την συσκευασία όλων των προϊόντων της µεταποίησης. Έτσι λοιπόν, οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση για τα εξεταζόµενα προϊόντα εξαρτώνται από τη γενικότερη πορεία της οικονοµίας, την εξέλιξη των επενδύσεων, τη διαµόρφωση των επιτοκίων και τις χορηγήσεις δανείων κλπ. Επιπλέον, η αναγκαιότητα όλων των πλαστικών, α) για την ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 96 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής υλοποίηση έργων υποδοµής (σε δίκτυα ύδρευσης, άρδευσης, αποχέτευσης και φυσικού αερίου) και β) η αναγκαιότητα για συσκευασία, προστασία ή µεταφορά, όλων των παραγόµενων προϊόντων του πρωτογενούς τοµέα και της µεταποίησης, καθιστά τον κλάδο πλαστικού, ως έναν από τους πλέον σηµαντικούς κλάδους της Ελληνικής οικονοµίας. Η συνολική παραγωγή πλαστικών σωλήνων ανήλθε σε 149.000 τόνους το 2008, από 147.000 τόνους το 2007, ενώ η µέση ποσότητα παραγωγής πλαστικών σωλήνων που κατευθύνθηκε στο εξωτερικό, την τελευταία τετραετία ήταν στο 15% περίπου, µε τις αντίστοιχες ποσότητες εισαγωγών να περιλαµβάνουν ποσότητες αµελητέες. Το πλαστικό, στην πορεία του, κατάφερε να ενσωµατώσει πολλά θετικά ως προς την χρήση του χαρακτηριστικά. Το ότι δεν σκουριάζει, δεν αλλοιώνεται, δεν σαπίζει, ή δεν µουχλιάζει, οδήγησε πολλούς να διαµορφώσουν την άποψη, ότι το πλαστικό ως υλικό δεν πεθαίνει. Έτσι λοιπόν µετά από έντονες πιέσεις οικολογικών και άλλων οργανώσεων ή φορέων ανταγωνιστικών υλικών, διαµορφώνονται οι σύγχρονες τάσεις στο κλάδο του πλαστικού, που δεν είναι άλλες από την µετεξέλιξη και µετατροπή των προϊόντων αυτών, σε προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον. Η προστασία του περιβάλλοντος εµπεριέχει πολλές παραµέτρους και δράσεις, σε όλη την παραγωγική αλυσίδα του πλαστικού. Από την πρώτη ύλη, την παραγωγή του προϊόντος, την συσκευασία του, τη σήµανσή του, την διαχείριση των αποβλήτων και τέλος την ανακύκλωση όλων των παραπάνω. Ενδεικτικά η οδηγία 94/62/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις συσκευασίες και τα απορρίµµατα συσκευασίας εισάγει ένα γενικό πλαίσιο πολιτικής για την προώθηση της αξιοποίησης των αποβλήτων συσκευασίας στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιβάλλοντας τη διαλογή στην πηγή και καθορίζοντας ποσοτικούς στόχους. Επίσης, η Κοινοτική Οδηγία REACH για την παραγωγή πλαστικών σωλήνων από PVC, εισάγει την υποχρεωτική χρήση οργανικών σταθεροποιητών, σε πλήρη αντικατάσταση των ήδη χρησιµοποιούµενων, µη οικολογικών, πρόσθετων πρώτων υλών. Οι Κοινοτικές αυτές Οδηγίες υποχρεώνουν όλα τα Κράτη Μέλη, στην εναρµόνιση της εθνικής νοµοθεσίας µε το Κοινοτικό δίκαιο αλλά και την δηµιουργία Εθνικών οργανισµών ή φορέων για τον έλεγχο και διαχείριση των παραπάνω. 3.4.6.2. Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων Η συνολική εγχώρια παραγωγή πλαστικών σωλήνων παρουσίασε συνεχή άνοδο κατά την περίοδο 2004-2008, ενώ το 2010 εμφάνισε μείωση κατά 16,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η αγορά των πλαστικών σωλήνων, σαφώς επηρεασμένη από την τρέχουσα οικονομική κατάσταση, εμφανίζει πτωτικές τάσεις, οι οποίες αναμένεται να συνεχισθούν την επόμενη διετία. Τα παραπάνω επισημαίνονται στην κλαδική μελέτη που εκπόνησε η Διεύθυνση ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 97 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Οικονομικών Μελετών της ICAP Group. Η ζήτηση του κλάδου της σωληνουργίας εν γένει επηρεάζεται άμεσα από την εξέλιξη της οικοδομικής και κατασκευαστικής δραστηριότητας. Το 2009/08 η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε κατά 24,4% βάσει συνολικής επιφάνειας και κατά 26,5% βάσει συνολικού όγκου. Την πτώση αυτή ακολούθησε και η αγορά των Πλαστικών Σωλήνων σημειώνοντας μείωση κατά περίπου 18% τη διετία 2009/2010. Η αγορά πλαστικών σωλήνων αποτελείται τόσο από παραγωγικές μονάδες, όσο και από εμπορικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα εισαγωγής πλαστικών σωλήνων. Το μεγαλύτερο μέρος των παραγόμενων ποσοτήτων προέρχεται από λίγες επιχειρήσεις μεγάλου μεγέθους. Η πλειοψηφία των μικρότερων επιχειρήσεων ασχολείται με την παραγωγή συγκεκριμένων τύπων και κατηγοριών πλαστικών σωλήνων. Η διάθεση των πλαστικών σωλήνων πραγματοποιείται απευθείας από τις προμηθευτικές επιχειρήσεις προς τους τελικούς πελάτες του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και μέσω χονδρεμπόρων. Οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις του εξεταζόμενου κλάδου έχουν αναπτύξει οργανωμένα δίκτυα πωλήσεων, τα οποία απαρτίζονται από τοπικούς αντιπροσώπους ή/και θυγατρικές-συνδεδεμένες επιχειρήσεις, καθώς και από ειδικευμένους πωλητές. Το 2010 οι πλαστικοί σωλήνες από πολυαιθυλένιο απέσπασαν το 50,4% της συνολικής εγχώριας κατανάλωσης και ακολούθησαν οι άκαμπτοι και εύκαμπτοι σωλήνες από PVC, με ποσοστό 36,5% και 13,1% αντίστοιχα.. 3.4.6.3. Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων Ο ΕΛΟΤ αρκετά χρόνια πριν ξεκίνησε τη συνεργασία με τις εταιρείες του κλάδου για τη δημιουργία ενός συστήματος πιστοποίησης των προϊόντων, στηριζόμενος στην πληθώρα σχετικών προτύπων . Το 2005 άρχισε η εφαρμογή της Πιστοποίησης στις κατηγορίες Πλαστικών Σωλήνων ΡΕ και PVCγια χρήση σε ύδρευση, αποχέτευση και μεταφορά φυσικού αερίου, καθώς και των εξαρτημάτων τους. Ελληνικό Σήμα Συμμόρφωσης στους Πλαστικούς Σωλήνες Το Ελληνικό Σήμα Συμμόρφωσης στους Πλαστικούς Σωλήνες και τα εξαρτήματά τους αποτελεί την επιβεβαίωση ότι τα συγκεκριμένα προϊόντα, ικανοποιούν συμφωνημένες απαιτήσεις, όπως αυτές προσδιορίζονται στον Ειδικό Κανονισμό Πιστοποίησης Πλαστικών Σωλήνων (PE, PVC-U) του ΕΛΟΤ, με βάση τα υφιστάμενα σχετικά πρότυπα. Σύμφωνα με τον κανονισμό αυτό, το εργοστάσιο παραγωγής Πλαστικών Σωλήνων ελέγχεται συστηματικά από τον ΕΛΟΤ, τόσο για τη συνεχή τήρηση των όρων και των προϋποθέσεων που έχουν τεθεί και συμφωνηθεί και ταυτόχρονα διεξάγεται σειρά δοκιμών του πιστοποιημένου προϊόντος στο διαπιστευμένο Εργαστήριο Πολυμερών & Ελαστικών του ΕΛΟΤ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 98 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στόχος ανάπτυξης του Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης στους Πλαστικούς Σωλήνες ήταν να διαμορφωθεί μεταξύ του παραγωγού, του πελάτη και γενικότερα του ευρύτερου κοινού ένα πλαίσιο αμοιβαίας εμπιστοσύνης και οφέλους. Πιστοποίηση-Διαδικασία χορήγησης Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης στους Πλαστικούς Σωλήνες και εξαρτήματα Σχήμα 15: Πιστοποίηση-Διαδικασία χορήγησης Ελληνικού Σήματος Συμμόρφωσης στους Πλαστικούς Σωλήνες και εξαρτήματα Κείμενα βάσης: Γενικός Κανονισμός Πιστοποίησης Προϊόντων Ειδικός Κανονισμός Πιστοποίησης Πλαστικών Σωλήνων (PE, PVC-U) Πρότυπα: ΕΛΟΤ ΕΝ 1519-1-1999 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων για κτιριακή αποχέτευση εσωτερικών χώρων (υψηλής και χαμηλής θερμοκρασίας)-Πολυαιθυλένιο (ΡΕ)-Μέρος 1: Προδιαγραφές σωλήνων, εξαρτημάτων και συστήματος» ΕΛΟΤ ΕΝ 12201-2-2003 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων για παροχή νερούΠολυαιθυλένιο (PE)-Μέρος 2:Σωλήνες» ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 99 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ΕΛΟΤ ΕΝ 13244-2-2003 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων υπόγειων και υπέργειων δικτύων πίεσης για παροχή νερού γενικής χρήσης, αποστράγγιση και αποχέτευση– Πολυαιθυλένιο (ΡΕ)-Μέρος 2:Σωλήνες» ΕΛΟΤ ΕΝ 1555-2-2003 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων για την παροχή αερίων καυσίμων-Πολυαιθυλένιο (ΡΕ)-Μέρος 2:Σωλήνες» ΕΛΟΤ ΕΝ 1452-2-1999 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων για παροχή νερού–Μη πλαστικοποιημένο πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC-U)-Μέρος 2:Σωλήνες » ΕΛΟΤ ΕΝ 1401-1-1999 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων υπογείων αποχετεύσεων και αποστραγγίσεων χωρίς πίεση-Μη πλαστικοποιημένο πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC-U)Μέρος 1:Προδιαγραφές για σωλήνες, εξαρτήματα και το σύστημα» ΕΛΟΤ ΕΝ 1329-1-1999 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων για αποχέτευση υγρών αποβλήτων (χαμηλής και υψηλής θερμοκρασίας) εντός κτιριακών εγκαταστάσεων-Μη πλαστικοποιημένο πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC-U)-Μέρος 1: Προδιαγραφές σωλήνων, εξαρτημάτων και σωληνώσεων» ΕΛΟΤ ΕΝ 1456-1-2002 «Συστήματα πλαστικών σωληνώσεων υπόγειων και υπέργειων δικτύων αποστράγγισης και αποχέτευσης υπό πίεση- Μη πλαστικοποιημένο πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC-U)-Μέρος 1:Προδιαγραφές για τα δομικά στοιχεία του δικτύου σωληνώσεων και το σύστημα» 3.4.7. Κλάδος Πλαστικών στην Βουλγαρική Διασυνοριακή Περιοχή 3.4.7.1. Κλάδος Πλαστικών Η κρίση στην Ελλάδα σίγουρα απειλεί και την βουλγαρική οικονομία, αλλά μπορεί να συμβάλει στη ανάπτυξη των μικρών οικισμών στα βούλγαρο-ελληνικά σύνορα. Η εθνική στατιστική υπηρεσία ανακοίνωσε αύξηση στον αριθμό των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, που μεταφέρουν την δραστηριότητα τους από την Ελλάδα στην Νοτιοδυτική Βουλγαρία. Οι επιχειρήσεις αυτές αποτελούν σημαντικούς εργοδότες στις διασυνοριακές περιοχές στα περίχωρα των πόλεων Πέτριτς, Σαντάνσκι, Μπάνσκο και Μπλαγκόεβγκραντ. Εκτός από την αυξανόμενη πολιτική και οικονομική αστάθεια στην Ελλάδα, ο λόγος για την μετεγκατάσταση ελληνικών επιχειρήσεων στη χώρα μας είναι και οι βασικοί οικονομικοί παράγοντες, όπως η φορολογική πολιτική, οι χαμηλότεροι μισθοί και ασφαλιστικές εισφορές, και οι τιμές των ακίνητων, που έπεσαν τα τελευταία 2-3 χρόνια. Παρακολουθείται αυξημένο ενδιαφέρον προς τα βιομηχανικά ακίνητα, βαριά βιομηχανία, που αφορά τον εμπόριο μετάλλων παραγωγή του χάλυβα και σιδήρου και προϊόντων από πλαστικές ύλες. Οι τιμές των ακινήτων είναι χαμηλότερες από όσο στην Ελλάδα ανεξάρτητα από την κρίση. Εδώ και χρόνια ελληνικές επιχειρήσεις, περισσότερες στο τομέα της υφαντουργίας, επενδύουν στην Νοτιοδυτική Βουλγαρία. Το ενδιαφέρον αυτό συνεχίζει και κατά την περίοδο οικονομικής κρίσης. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 100 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Πάνω από 6.000 ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σήμερα στη Βουλγαρία, οι οποίες συνεισφέρουν σημαντικά στην ανάπτυξη της βουλγαρικής οικονομίας. Οι επιχειρήσεις αυτές έχουν δημιουργήσει πάνω από 100.000 θέσεις εργασίας στην οικονομία της Βουλγαρίας, Η Ελλάδα τη περίοδο 1998-2012, έχει πραγματοποιήσει πάνω από το 15% των άμεσων ξένων επενδύσεων που έχουν γίνει στη Βουλγαρία. Παρά την παρατεταμένη κρίση η Ελλάδα παραμένει μαζί με την Αυστρία και την Ολλανδία, ανάμεσα στους τρεις μεγαλύτερους άμεσους ξένους επενδυτές στη Βουλγαρία. Την περίοδο 1998-2012, πάνω από 4 δισεκατομμύρια ευρώ επενδύθηκαν από την Ελλάδα στη Βουλγαρία, εκ των οποίων: το 43% στις τηλεπικοινωνίες, το 36% σε επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, το 6% σε επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών, το 7% στη βιομηχανία και το 8% στη μεταποίηση. Το κίνητρο των πρώτων εταιρειών που μετέφεραν την έδρα τους στη Βουλγαρία δεν ήταν η οικονομική επιβίωση, αλλά η αύξηση των κερδών. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 άρχισαν να «μετακομίζουν» οι μεγάλες υφαντουργίες και οι βιοτεχνίες φασόν, ακολούθησαν οι μεγάλες κατασκευαστικές, οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών, ηλεκτρονικού εμπορίου κλπ. Από την αρχή του έτους το ενδιαφέρον τους εκδήλωσαν εταιρείες παντός είδους (όσες τουλάχιστον διαθέτουν την απαραίτητη ρευστότητα για μια τέτοια μεταφορά): παραγωγής πλαστικού, φωτοβολταϊκών, τηλεπικοινωνιών, ιατρικών μηχανημάτων, τυπογραφικές, συστημάτων ασφαλείας, γαστρονομίας, κλπ. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Εσόδων της Βουλγαρίας, το 2011 συνολικά 3.800 εταιρείες ελληνικών συμφερόντων έχουν αποδώσει φόρους στη Βουλγαρία, όταν πριν την έναρξη της οικονομικής κρίσης ο αριθμός τους δεν ξεπερνούσε τις μερικές εκατοντάδες, στοιχείο που φανερώνει ότι η τάση «μετανάστευσης προς τη Βουλγαρία ενισχύεται. 3.4.7.2. Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων Υπάρχουν κατασκευαστές στη Βουλγαρία, που είναι σε θέση να καλύψουν ακόμα και τις πιο υψηλές εθνικές και ευρωπαϊκές απαιτήσεις όσον αφορά την παραγωγή των πλαστικών σωλήνων για διαφορετικές εφαρμογές. Ως εκ τούτου στη Σόφια στις 17.11.2009 ιδρύθηκε η μη κερδοσκοπική οργάνωση BULGARIAN PLASTIC PIPES MANUFACTURERS ASSOCIATION (BPPMA), ένα μέλος της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας πλαστικών σωλήνων και εξαρτημάτων σύνδεσης (TEPPFA). ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 101 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Οι εταιρείες που έθεσαν τα θεμέλια της BPPMA είναι βουλγαρικές κατασκευαστές από πολυαιθυλένιο (PEHD), πολυπροπυλένιο (РР) και σωλήνων από PVC για την παροχή νερού, φυσικού αερίου και των συστημάτων αγωγών αποχέτευσης Η βασική δραστηριότητα της BBPMA έχει τις ακόλουθες αρχές: Συλλογή και διάδοση πληροφοριών σχετικά με τις νέες τάσεις της αγοράς για την ανάπτυξη του κλάδου. Οργάνωση σεμιναρίων και επαγγελματικών συνεδρίων με θέμα την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων στον τομέα των πλαστικών σωλήνων παραγωγής. Συναντήσεις με τους κρατικούς φορείς, προκειμένου να υποστηριχθούν οι αλλαγές στη βουλγαρική νομοθεσία 3.4.7.3. Σήματα Συμμόρφωσης και Ποιότητας στη Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων Στην Βουλγαρία το σύστημα τυποποίησης/ μετρολογίας/ διαπίστευσης κλπ έχει ως εξής: Οργανισμός τυποποίησης Bulgarian Institute for Standardization (www.bds-bg.org) Οργανισμός μετρολογίας State Agency for Metrology and Technical Surveillance (SAMTS) http://www.damtn.government.bg/l ur global business Πιστοποίηση προϊόντων Executive Agency for Certification and Testing ΕΧΑCT http://exact.e-gov.bg Διαπίστευση Executive Agency Bulgarian Accreditation Service http://www.nab-bas.bg/index_en.php ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΕΙΣ EXACT (ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ) (για πιστοποίηση συμμόρφωσης σε δομικά προϊόντα) ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 102 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σχήμα 16: Αδειοδοτήσεις και Διαπιστεύσεις EXACT για πιστοποίηση συμμόρφωσης σε δομικά προϊόντα ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 103 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 104 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 105 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 106 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Πίνακας 5: Κοινοποιημένοι Φορείς στη Διασυνοριακή Περιοχή (Βουλγαρία) για την οδηγία 89/106 στην οποία εμπίπτουν οι πλαστικοί σωλήνες NB 1814 "BULGARKONTROLA" S.A. - Conformity Assessment Directorate NB 1853 "TÜV Rheinland Bulgaria" Ltd. NB 1857 OTC Ltd. NB 1871 CENTER FOR TESTING AND EUROPEAN CERTIFICATION Ltd. NB 1879 Kontrol 94 Ltd. NB 1888 "NJN" Ltd. NB 1922 “Dedal – Attestation and Certification” Ltd. NB 1938 Institute of Mechanics - BAS NB 1950 RESEARCH INSTITUTE OF BUILDING MATERIALS NB 1993 STROYCONTROL 2003 LTD NB 1999 Termotest Consult NB 2032 Building Research Institute NB 2033 Termolab Ltd. NB 2069 Independent Construction Laboratory “Infrastructura” NB 2079 EUROBULCERT Ltd. NB 2085 EUROTEST – CONTROL NB 2096 "CONTROL" Ltd. NB 2117 Labis Ltd. NB 2136 CERTIFICATION SAC NB 2144 Research and Scientific Center of University of Architecture, Civil Engineering and Geodesy NB 2145 Accredited Laboratory to Weiss Profil Ltd NB 2339 STEROSTANDART Co LLC ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 107 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Πίνακας 6: Κοινοποιημένοι Φορείς στη Διασυνοριακή Περιοχή (Ελλάδα) για την οδηγία 89/106 στην οποία εμπίπτουν οι πλαστικοί σωλήνες AB HELLENIC ORGANIZATION FOR STANDARDIZATION (ELOT) NB 0437 Industrial Research, Technological Development Testing laboratory, Certification and Quality-MIRTEC S.A. (EBETAM A.E.) NB 0654 TUV HELLAS S.A. NB 0906 TUV AUSTRIA HELLAS LTD NB 1128 EUROPEAN INSPECTION AND CERTIFICATION COMPANY SA EUROCERT SA NB 2001 CERECO S.A. NB 2002 Hellenic Developmental Centre of Aluminium S.A. NB 2198 KR HELLAS LTD. NB 2326 Laboratory of Architectural Technology,Aristotle University of Thessaloniki NB 2423 DQS HELLAS Management Systems Certification Company LTD NB 2436 Energy Measurements Laboratory(Centre of Renewable Energy Sourcces and Saving) ΒΑΣΙΚΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΠΛΑΣΤΙΚΟΙ ΣΩΛΗΝΕΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΝΕΡΟΥ BDS EN 12201-2 Plastic pipe systems for water supply. Polyethylene (РЕ). Part 2: Pipes. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ BDS EN 13467-3 Plastics piping systems for non-pressure underground drainage and sewarage. Structuredwall piping systems of unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U), polypropylene (PP) and polyethylene (РЕ). Part 3: Specifications for pipes, fittings and the system, Type В. ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ/ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ ΥΠΟΝΟΜΩΝ: БДС EN 13598-2 Plastic pipe systems for non-pressure drainage of sewage water. Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U), polypropylene (PP) and polyethylene (PE). Part 2: Specifications for shafts and inspection openings in traffic areas and deep underground installations. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 108 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ – ΣΩΛΗΝΕΣ ΝΕΡΟΥ Certified granulate In advance colored with the suitable additions defined in the standard. It is not allowed the usage of colorless granulate, that is mixed with coloring agents during the extrusion. The compound have to correspond with the standard relevant РЕ40, PE63, PE80, PE100 and PE100-RC, that means it must have for the specific generation of РЕ material also the specific МRS 4, 6.3, 8 and 10 MPa. Secondary use of the raw material from external sources Not allowed. Color Blue pipes or black with blue stripes Diameters 16-1600 mm Diameter and wall thickness relation - SDR and nominal working pressure PE (40, 63, 80,100) relation Connection methods - butt welding - electro fusion couplings - mechanical plastic fittings and connection elements Geometric and mechanical features As mentioned in the standard Marking Standard EN 12201 Producer name or code Dimensions example: 110 x 10 SDR series example: SDR 11 Material example: PE 100 Pressure, in bar example: PN 16 Production date date or code, example: 9302 ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ – ΣΩΛΗΝΕΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ Certified granulate – prime material from the own production. Secondary use of the raw material from external sources Not allowed. Ring stiffness - to be tested acc. to BDS EN ISO 9969 – SN 2, SN 4, SN 8, SN 16. Important by constant static loading. Nominal diameter – to outside diameter DN/OD from 110 up to 1200 mm and to inside diameter DN/ ID from 100 up to 1200 mm. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 109 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Ring flexibility - to be tested acc. to BDS EN ISO 13968 (>30%). Important by dynamic loading. Creep ratio - to be tested acc. to BDS EN ISO 9967 (PP/PE < 4, PVC < 2.5) Water thickness and constant geometric features of the product. Tolerances on pipe connections - to be tested acc. to PVC EN1401-1, PP EN1852-1, PE EN12666-1. Standardized product and conformability to other producers. Impact resistance - to be tested acc. to BDS EN 744. БДС EN 1411. БДС EN 12061. Transportation, storage, installation, winter conditions. Spigot socket - to be tested acc. to BDS EN 1277 (+0.5 bar, -0.3 bar). Water thickness of the system, resistance to high underground water. Marking ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 110 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεφάλαιο 4. Συμπεράσματα 4.1. Η αναγκαιότητα ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Με δεδομένο ότι οι έμποροι και οι βιομηχανίες αντιμετωπίζουν όλο και μεγαλύτερες προκλήσεις για να διατηρήσουν τα μερίδια αγοράς τους και τους πιστούς καταναλωτές τους, γίνεται πλέον αντιληπτό ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια οφέλους και για τις δύο πλευρές να αναπτύξουν μια υγιή συνεργασία μέσω της ανάπτυξης σημάτων συμμόρφωσης, τα οποία είναι αναγκαία και στις τρεις περιπτώσεις (γαλακτοκομικά, τσιμέντο, πλαστικοί σωλήνες). Οι δράσεις για την πληρέστερη αξιοποίηση του δικτύου αυτού από τους Έλληνες και Βούλγαρους επιχειρηματίες συνοψίζονται στις εξής: Συμμετοχή στις δυναμικές παγκόσμιες αγορές . Διαρκείς ηλεκτρονικές εκθέσεις εξαγωγικών προϊόντων. Αυτοματοποίηση όλων των συναλλαγών για εξαγωγικό εμπόριο. Δημιουργία νέων αγορών προμηθευτών. Μάρκετινγκ σε παγκόσμιο επίπεδο Το κοινό σήμα συμμόρφωσης θα διευρύνει την υπόσταση των εθνικών φορέων πιστοποίησης όλων των παραγόµενων προϊόντων της ελληνικής και βουλγαρικής διασυνοριακής επικράτειας, µε βάση τις κοινοτικές κατευθύνσεις, θα εισαγάγει αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας σε όλες τις προµήθειες του δηµοσίου (και τα τρία προϊόντα είναι αντικείμενο οικονομικών διαγωνισμών), θα δημιουργήσει και θα υποβοηθήσει τις επενδύσεις ανασυγκρότησης μικρών εκμεταλλεύσεων, θα δημιουργήσει µηχανισµούς ελέγχου για την εξάλειψη φαινοµένων αθέµιτου ανταγωνισµού λόγω της κυκλοφορίας προϊόντων ‘µαϊµού’ µε παραπλανητική σήµανση, θα επισπεύσει τις διαδικασίες επίλυσης δικαστικών διαφορών, µε τις χώρες των Βαλκανίων, θα θεσπίσει επιπλέον κίνητρα για δράσεις διεθνοποίησης των ελληνικών και Βουλγαρικών επιχειρήσεων, θα οργανώσει το υπάρχον σύστημα σημάτων συμμόρφωσης κλπ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 111 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 4.2. Σύνδεση πραγματικών αναγκών της διασυνοριακής επιχειρηματικής κοινότητας με την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σήμερα, η εμπέδωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών είναι προαπαιτούμενο για την ανάπτυξη της βιομηχανίας τροφίμων, δομικών υλικών και πλαστικών. Οι έλεγχοι, η ενημέρωση των καταναλωτών και οι αυστηρές διαδικασίες παρακολούθησης σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας αποτελούν ασφαλώς μέτρα που θα συμβάλλουν προς την κατεύθυνση αυτή. Αλλά δεν αρκούν: Η προστασία του καταναλωτή συνδέεται άμεσα και έμμεσα με τη λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων στο πλαίσιο της αγοράς. Η λειτουργία του υγιούς ανταγωνισμού θα εξασφαλίσει τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας και την ασφάλεια των προϊόντων και θα αποκλείσει σταδιακά αθέμιτες πρακτικές, οι οποίες συχνά συνδέονται με την χαλάρωση της επαγρύπνησης για την ασφάλεια των προϊόντων. Ειδικότερα, για την αποτελεσματική προστασία του καταναλωτή, στα πλαίσια της δημιουργίας κοινών σημάτων συμμόρφωσης, πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη οι παρακάτω αναγκαιότητες: Α . ΓΙΑ ΤΑ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ Η εναρμόνιση των προτύπων EU/Βουλγαρίας στον έλεγχο των γαλακτοκομικών που παρουσιάζεται στο επόμενο κεφάλαιο Η συγκέντρωση των αρμοδιοτήτων ελέγχου και αξιολόγησης των κινδύνων σε ένα μόνο ανεξάρτητο φορέα αρμόδιο για όλα τα στάδια της τροφικής αλυσίδας. Η πληθώρα των φορέων που ασχολούνται σήμερα με το ζήτημα της υγιεινής και ασφάλειας των προϊόντων και οι υφιστάμενες αλληλεξαρτήσεις και συναρμοδιότητες καθιστούν το όλο σύστημα δυσκίνητο και αναποτελεσματικό. Η ίδρυση ελεγκτικού οργάνου αρμοδίου για τη συνεχή παρακολούθηση εφαρμογής των κοινοτικών κανονισμών ποιότητας, με συχνή ανάλυση δειγμάτων τροφίμων από όλα τα σημεία διακίνησης και δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων. Ο σαφής καθορισμός των ρόλων και των ευθυνών όλων των εμπλεκομένων στην παραγωγή μερών (γεωργοί, παραγωγοί ζωοτροφών και λιπασμάτων, επιχειρηματίες, προμηθευτές) και η διασφάλιση της διαφάνειας των διαδικασιών ελέγχου. Η επιβολή της ιχνηλασιμότητας και στον παραγωγό (αγρότη, κτηνοτρόφο). Από την αρχική παραγωγική διαδικασία (σπόρους, λιπάσματα, ζωοτροφές κτλ) μέχρι την τελική (αποκομιδή, αποθήκευση, διατήρηση κτλ). Η διαρκής ενημέρωση και κατάρτιση τόσο των επιχειρηματιών, όσο και των αγροτών στις νέες τεχνικές βελτίωσης της ποιότητας και στα διεθνώς καθιερωμένα πρότυπα ασφάλειας των τροφίμων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 112 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Η ευαισθητοποίηση και αντικειμενική πληροφόρηση του καταναλωτή, η ενίσχυση της υπευθυνότητας των επιλογών του και της καταναλωτικής του συνείδησης, η ενθάρρυνση της ενεργητικής και κριτικής συμπεριφοράς του στην αγορά. Καταλυτικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα των παραπάνω παίζει η συνεργασία του επιχειρηματικού κόσμου με τις ελεγκτικές αρχές, οι οποίες οφείλουν να είναι αδέκαστες στους ελέγχους και να παρέχουν τα απαραίτητα μέσα για την εφαρμογή των μεθόδων που θα επιτρέπουν τη συστηματική και αξιόπιστη ανίχνευση όλων των υλικών που εισέρχονται στην αλυσίδα διατροφής, από τη γεωργική παραγωγή και την κτηνοτροφία ως το τελικό στάδιο παραγωγής και διάθεσης. Β . ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΛΑΣΤΙΚΟΥΣ ΣΩΛΗΝΕΣ Η εναρμόνιση των προτύπων EU/Βουλγαρίας στον έλεγχο των πλαστικών προϊόντων που παρουσιάζεται στο επόμενο κεφάλαιο Η αναβάθμιση των ρόλων των εργαστηρίων ελέγχου, η κοινοποίηση φορέων και η διασυνοριακή συνεργασία των εργαστηρίων για το κοινό σήμα Η δημιουργία ιδιωτικών εργαστηρίων και η συνδρομή στην διαπίστευσή τους Η εισαγωγή αυστηρών προδιαγραφών σε προμήθειες και έργα του δημοσίου τομέα και ο έλεγχος τους από τις αρχές παραλαβής των έργων Η ευαισθητοποίηση και πληροφόρηση του καταναλωτή και χρήστη (κυρίως επαγγελματιών- θερμοϋδραυλικών, υδραυλικών, εγκαταστατών, συντηρητών κτιρίων κλπ), η ενίσχυση της υπευθυνότητας των επιλογών του και της καταναλωτικής του συνείδησης, η ενθάρρυνση της ενεργητικής και κριτικής συμπεριφοράς του στην αγορά.1 Παραθέτουμε απόσπασμα υποδειγματικής ενημέρωσης κατασκευαστών από το περιοδικό ΄΄ Θερμοϋδραυλικός», τεύχος Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2012. Μπαίνει φραγμός στα προϊόντα νοθείας 1 Νομοθεσία και προδιαγραφές σωλήνων κτιριακής αποχέτευσης από PVC-U στην Ελλάδα. Τι ισχύει και τι πρόκειται να αλλάξει. Του Πάρι Παλατζόγλου* Σκοπός του άρθρου αυτού είναι η ενημέρωση των υδραυλικών και όχι μόνο σχετικά με την Ελληνική Νομοθεσία, τις Τεχνικές Προδιαγραφές και τα Σήματα Συμμόρφωσης που διέπουν τους πλαστικούς σωλήνες κτηριακής αποχέτευσης από σκληρό PVC. Σύμφωνα με το άρθρο 3 της Ελληνικής Νομοθεσίας, ΦΕΚ 432/Β/14.06.1993, «απαγορεύεται η παραγωγή, εισαγωγή και διάθεση στο εμπόριο πλαστικών σωλήνων και εξαρτημάτων αυτών, από σκληρό PVC, για χρήση σε συστήματα αποχέτευσης σε κτήρια (χαμηλής και υψηλής θερμοκρασίας) οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στα τεχνικά χαρακτηριστικά» που προβλέπει το άρθρο 2, της ανωτέρω νομοθεσίας. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του ανωτέρω ΦΕΚ 432/93, οι σωλήνες κτηριακής αποχέτευσης πρέπει να έχουν τα χαρακτηριστικά όπως αυτά ορίζονται στα πρότυπα ΕΛΟΤ 686, ΕΛΟΤ 740 και ΕΛΟΤ 1256. ….. Είναι ευρέως γνωστό ότι στην Ελληνική αγορά κυκλοφορούν και σωλήνες κτηριακής αποχέτευσης από σκληρό PVC, που ονομάζονται «μαϊμούδες». Ειδικότερα πρόκειται για τα προϊόντα που είτε αναφέρονται ως Βαρέως Τύπου 4 & 6 ΑΤΜ, είτε ως ΕΛΟΤ 686 τύπου Α. Τα πρώτα χαρακτηρίζονται από την υψηλή περιεκτικότητά τους σε ανθρακικό ασβέστιο, γεγονός που τα καθιστούν ακατάλληλα για την χρήση σε δίκτυα κτηριακής αποχέτευσης, λόγω χαμηλών θερμομηχανικών αντοχών. Τα δεύτερα, λόγω του πολύ χαμηλού πάχους τοιχώματος, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα κτηριακά δίκτυα αποχέτευσης, σύμφωνα με το ισχύον ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1329-1. Το τελευταίο διάστημα χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο των αθρόων και ανεξέλεγκτων πλέον εισαγωγών πλαστικών σωλήνων και εξαρτημάτων από τρίτες χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης (Τουρκία, Σκόπια) και μάλιστα σε εφαρμογές οι οποίες άπτονται θεμάτων ασφαλείας των πολιτών, όπως για παράδειγμα σωλήνων μεταφοράς πόσιμου νερού καθώς και σωλήνων μεταφοράς φυσικού αερίου. Ο κ. Πάρις Παλατζόγλου είναι χημικός μηχανικός και εργάζεται στη Διεύθυνση Ποιότητας της εταιρείας Karina. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 113 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Γ . ΓΙΑ ΤΟ ΤΣΙΜΕΝΤΟ Η εναρμόνιση των προτύπων EU/Βουλγαρίας στον έλεγχο των δομικών υλικών που παρουσιάζεται στο επόμενο κεφάλαιο Η αναβάθμιση των ρόλων των εργαστηρίων ελέγχου, η κοινοποίηση φορέων και η διασυνοριακή συνεργασία των εργαστηρίων για το κοινό σήμα Η δημιουργία ιδιωτικών εργαστηρίων και η συνδρομή στην διαπίστευσή τους Η εισαγωγή αυστηρών προδιαγραφών σε προμήθειες και έργα του δημοσίου τομέα και ο έλεγχος τους από τις αρχές παραλαβής των έργων Η ευαισθητοποίηση και πληροφόρηση του καταναλωτή και χρήστη (κυρίως επαγγελματιών- κατασκευαστών κλπ), η ενίσχυση της υπευθυνότητας των επιλογών του και της καταναλωτικής του συνείδησης, η ενθάρρυνση της ενεργητικής και κριτικής συμπεριφοράς του στην αγορά. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 114 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεφάλαιο 5. Καθορισμός των κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 5.1. Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας για τα Γαλακτοκομικά Προϊόντα 5.1.1. Στρατηγική ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στον Κλάδο των Γαλακτοκομικών Προϊόντων Για τη διατύπωση της στρατηγικής, είναι απαραίτητη η μελέτη των κυρίων προτύπων και κανονισμών για την ποιότητα του γάλακτος στη Βουλγαρία και η σύγκρισή τους με τα Ευρωπαϊκά, καθώς η στρατηγική θα οδεύσει προς την κατεύθυνση της υποβοήθησης της συμμόρφωσης Οι βασικοί κανονισμοί σχετικά με την ποιότητα του νωπού γάλακτος και των προϊόντων γάλακτος στη Βουλγαρία προβλέπονται από τις ακόλουθες πηγές: βουλγαρικό πρότυπο (BDS) αριθ. 2778-97 για την κατάταξη του νωπού γάλακτος αγελάδας που εκδόθηκε τον 05/1997. Αυτό το πρότυπο τέθηκε σε ισχύ στις 01/01/1998 και έχει αντικαταστήσει τα παλιά BDS 2778-89. Περαιτέρω απαιτήσεις για την παραγωγή, την εμπορία και την ταξινόμηση του νωπού γάλακτος στη Βουλγαρία που προβλέπονται στους: Κανονισμό αριθ. 3/1998 του Υπουργείου Γεωργίας, Δασών και Αγροτικής Μεταρρύθμισης που εκδόθηκε στις 01.08.98 (NAREDBA NO 3/98). Κανονισμό αριθ. 12/79 σχετικά με τις κτηνιατρικές υγειονομικές απαιτήσεις για το γάλα που παράγουν εκμεταλλεύσεις που εκδόθηκε στις 19/05/1979 (NAREDBA ΝΟ 12/79) και Κανονισμό αριθ. 5/89 σχετικά με τους κανόνες υγιεινής για τα ανώτατα όρια καταλοίπων των χημικών και βιολογικών υπολειμμάτων στα τρόφιμα. Οι κύριες κτηνιατρικές υγειονομικές απαιτήσεις για την κατασκευή και λειτουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας γάλακτος προβλέπεται στον κανονισμό αριθ. 29/95, που εκδόθηκε στις 14/11/1995 (NAREDBA ΝΟ. 29/95). Ανάλογα με τις διαφορετικές παραμέτρους ποιότητας, που θεσπίζονται από τα ανωτέρω πρότυπα, το νωπό γάλα θα ομαδοποιείται σε 3 κατηγορίες: "έξτρα", "1" και "2". Ακολουθεί σύγκριση προτύπων EU/ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ Πίνακας 7: Σύγκριση προτύπων γαλακτοκομικών προϊόντων EU/ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 115 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Germany/ΕU raw Bulgaria milk measuring methods and comment raw milk classification measuring classification regulations 1 methods and comment regulations 2 E 1 2 a) organoleptic characters consistency - not relevant according to the only closed tanks used and homogeneous regulations colour - smell - without daily sight control by the dairy checked at the collection therefore no possibility for sediments not relevant according to the looking and tasting, plant no white with light creamy colour influence on regulations taste liquid stations, at the production daily sight control by the site or at the dairy plant dairy plant according not relevant according to the the price setting typical, regulations flavour defects not relevant according to the typical, thin without foreign daily smell control by the delivery strategy of the raw regulations smell nice, thin, without daily tasting control by the to the total production level dairy plant dairy plant and the milk producer b) compositional characters fat content 3.7 min. 4 and max. 18 samples per controlled by the LKV ≥ 3.6 ≥ 3.4 ≥ 3.4 daily control by the dairy price setting depends on the (%) month depending on average daily according to the sam- ples plant protein content 3.4 raw milk production schedule, only for the basic ≥ 3.2 daily control by the dairy price setting depends on the level price, but the additional plant (%) contracts1 contracts1 price charges depend on the contracts1 solids-non- fat - not regularly - only for special controlled by the dairy plants ≥ 8.5 daily control by the dairy price setting depends on the (SNF) (%) products (cheese etc.) plant and price set- ting depends contracts on the contracts MILENA PANAYOTOVA and JENS ADLER Development and Future Perspectives for Bulgarian Raw Milk Production according EU Quality Standards ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 116 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Germany/EU raw milk measuring classification 1 Bulgaria methods and comment raw milk classification measuring regulations methods and comment regulations 2 E 1 2 c) physical and chemical characters density (g/cm³) - not regularly - only for special controlled by the dairy plants ≥ 1.029 controlled daily by the dairy price setting depends on the at 20 °C products (cheese etc.) plant and price setting depends on contracts1 the contracts1 freezing point ≤ -0.515 at least 1 sample per month, but price reduction depends ≤ -0.520 controlled fortnightly by the price setting depends on the (° C) controlled DVSK, the sample will be contracts1 according by to the the LKV on the contracts1 sample taken under the control of schedule active (pH) acidity from 6.5 to 6.8 titrable acidity - the milk producer4 at every milk collec- tion no specific categories and - - - not specified - <18 T <19 T <21 T controlled daily by the dairy specific prices for the and and and plant, >15 T >15 T >15 T classification called “below standard” and of raw milk price setting depends on the automatically controlled by regulations, price reduction the transportation service depends on the contracts1 not specified - character for the 3 categories, other milk is contracts1 cooling 8°C at every no specific categories and ≤ 4°C ≤ 8°C ≤ 10°C controlled daily by the dairy specific prices for the tempera- ture (6°C when milk milk collection automatically regulations, price reduction plant, (°C) classification called “below standard” and of raw milk price setting depends on the collection every only controlled by the depends on the contracts1 transportation service ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. character for the 3 categories, other milk is ΣΕΛΊΔΑ 117 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 2nd day) contracts1 MILENA PANAYOTOVA and JENS ADLER cleanliness Development and Future Perspectives for Bulgarian Raw Milk Production according EU Quality Standards Germany/EU raw milk measuring methods and comment raw milk classification classification regulations 1 2 E 1 2 continued c) physical and chemical characters no bits on the filter some bits not relevant no price influence permitted are permitted number of ≤ 400 somatic cells (in 1000 somatic cells per cm³) number of ≤ 100 >100 germs (in 1000 germs per cm³) d) hygienic and safety characters at least 1 sample per month 0.02 DM per kg price ≤ 400 ≤ 500 (in East Germany 3 samples reduction if the geometrical per month), controlled by average of the last 3 months 2 LKV exceeds the limit at least 2 samples per month classification based on the ≤ 300 (in East Germany 3 samples calculation of the geometrical per month), controlled by average of the last two LKV, character for the months, classification 0.04 DM per kg price reduction on all milk delivered in the control period when nd 2 2 category ≤ 500 Bulgaria measuring methods and regulations comment controlled daily by the dairy 2 categories with spe- cific plant, character for the prices, price set- ting of other milk de- pends on the classification 1 of the raw milk contracts ≤ 1,000 2 samples per month, 3 categories with specific controlled by the DVSK, the prices, price setting of other milk depends on the sample will be taken under the contracts1 4 control of the milk producer ≤ 1,500 2 samples per month, 3 categories with specific controlled by the DVSK, the prices, price setting of other milk depends on the sample will be taken only withcontracts1 sterilised equipment under the control of 4 the milk producer ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 118 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Germany/EU raw milk measuring methods and classification regulations 1 2 number pathogen germs of not permitted antibiotics not permitted and inhibiting substances only in the case of a high total number of germs (more than 1 million) controlled by LKV, comment Bulgaria measuring methods and regulations raw milk classification E 1 d) hygienic and safety characters milk delivery permitted if any not permitted pathogen germs found, farmer has to pay for this analysis comment 2 at least 2 samples per month, controlled by the LKV (in East Germany daily controls by the dairy plants) 2 samples per month, no milk delivery allowed if controlled by the DVSK, pathogen germs found sample will be taken only with sterilised equipment under the control of 4 the milk producer 2 samples per month, no milk delivery allowed if controlled by the DVSK, antibiotics or other sample will be taken under inhibiting substances found the control of the milk 4 producer stop of milk delivery after 1 not permitted positive sample, price reduction of 0.10 DM per kg for all milk delivered in the month with the positive sample, milk delivery resumed after the next negative sample (min. 3 delay 3-5 days) 1 contracts means the contracts between individual farmers and the dairy enterprise 2 in the case of these characters the milk delivery will be stopped if the negative results cannot be changed in the period of the following 3 months 3 after one positive sample (including antibiotics) the farmer has to pay for the next analysis until the next negative sample (without antibiotics) 4 the sample will be divided into 3 parts: 1 part for the DSVK control, 1 part for the producer (farmer), and 1 part for the dairy plant; in the case of an objection against the results of the DSVK analysis, the other parts (of the producer and the dairy plant) will be analysed ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 119 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σύγκριση των υφιστάμενων προτύπων ποιότητας για το νωπό γάλα αγελάδας στη Βουλγαρία και Eυρώπη Οι παράμετροι ελέγχου για την ποιότητα του γάλακτος δεν έχουν μεγάλες αλλαγές. Εξετάζονται δηλαδή: α) οργανοληπτικά χαρακτηριστικά – π.χ. χρώμα, τη γεύση και την οσμή β) τα χαρακτηριστικά συνθέσεως - περιεκτικότητα σε λίπος, περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, στερεά χωρίς λίπος (SNF) γ) φυσικά και χημικά χαρακτηριστικά - πυκνότητα, σημείο πήξης, οξύτητα, θερμοκρασία ψύξης, καθαριότητα δ) την υγιεινή και την ασφάλεια χαρακτηριστικά - σωματικά κύτταρα (SCC), ο συνολικός αριθμός των μικροβίων, ο αριθμός των παθογόνων μικροβίων, τα αντιβιοτικά και ουσίες Υπάρχουν όμως και σημαντικές διαφορές μεταξύ των προτύπων ποιότητας του γάλακτος, και συγκεκριμένα: ο αριθμός των βαθμών ποιότητας (2 στη Γερμανία σε σύγκριση με 3 στη Βουλγαρία) ο αριθμός των παραμέτρων που χρησιμοποιούνται για τη μέτρηση της ποιότητας (μόνο 2 χαρακτηριστικά στη Γερμανία σε σύγκριση με το 6 στη Βουλγαρία), και η τιμή (επίπεδο) των παραμέτρων ελέγχου για κάθε βαθμό. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσε να παρατηρηθεί ότι το βουλγαρικό πρότυπο ποιότητας για το νωπό γάλα αγελάδας χαρακτηρίζεται από υψηλότερο αριθμό παραμέτρων ποιότητας, αλλά χαμηλότερο επίπεδο (τιμή) των περισσότερων παραμέτρων ελέγχου, ιδιαίτερα τις παραμέτρους υγιεινής, καθώς επίσης και μια χαμηλότερη πυκνότητα των δειγμάτων που λαμβάνονται από το γερμανικό πρότυπο. Οι λόγοι για αυτό είναι: το χαμηλό επίπεδο των πρώτων ποιότητας του γάλακτος σε γενικές γραμμές – το οποίο προκαλείται από τη μικρής κλίμακας δομή των γεωργικών εκμεταλλεύσεων Το χαμηλό επίπεδο της εκμηχάνισης της παραγωγής ακατέργαστου γάλακτος, η ψύξη και η αποθήκευση Το χαμηλό επίπεδο των γνώσεων μεταξύ των αγροτών / εργατικό δυναμικό Οι δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης, στέγασης και υγιεινής για τις αγελάδες σε αυτές τις φάρμες το υψηλό επίπεδο της μαστίτιδας λοίμωξης στις αγέλες γαλακτοπαραγωγής η έλλειψη τεχνικής δυνατότητας για να ελεγχθεί μηχανικά ένας μεγάλος αριθμός δειγμάτων για τις πιο σημαντικές παραμέτρους υγιεινής - πρώτον, δεδομένου ότι δεν υπάρχει εξοπλισμός για την αυτοματοποιημένη ηλεκτρονική ανάλυση και δεύτερον, λόγω του μικρού μεγέθους δομής των γεωργικών εκμεταλλεύσεων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 120 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής παραγωγής γάλακτος, και του τεράστιου αριθμού των γαλακτοπαραγωγών με μόνο λίγες αγελάδες ο υψηλός κίνδυνος νοθείας του γάλακτος. Ο κίνδυνος της νοθείας του νωπού γάλακτος, π.χ. με την προσθήκη νερού ή την ανάμειξη διαφορετικών τύπων γάλακτος, είναι πολύ υψηλός στη Βουλγαρία. Η σύγκριση των προτύπων γάλακτος στη Βουλγαρία και στη Γερμανία δείχνει: αυξημένο αριθμό των παραμέτρων για τον έλεγχο και την κατάταξη της πρώτης ποιότητας του γάλακτος στο Βουλγαρική πρότυπο - 16 σε σύγκριση με μόνο 9 στο γερμανικό πρότυπο αυξημένο αριθμό των βαθμών ποιότητας στο βουλγαρικό πρότυπο - 3 έναντι 2 κατά την Γερμανικό πρότυπο το χαμηλότερο επίπεδο των απαιτήσεων για την υγιεινή ποιότητα του νωπού γάλακτος στο βουλγαρικό πρότυπο, ιδίως όσον αφορά το συνολικό αριθμό των μικροβίων επιτρέπεται (1.500.000 μικρόβια / ml έναντι 100.000 μικρόβια / ml σε γερμανικό πρότυπο) και η SCC (1.000.000 σωματικά κύτταρα / ml έναντι 400.000 σωματικά κύτταρα / ml στο γερμανικό πρότυπο) Το κοινό σήμα ποιότητας στα γαλακτοκομικά θα βοηθήσει: στην τυποποίηση της ποσότητας και ποιότητας των ζωοτροφών, ειδικά το βασικό σιτηρέσιο. (Η έλλειψη υψηλής ποιότητας ζωοτροφών, καθώς και η έλλειψη ελέγχου της ποιότητας του βασικού σιτηρεσίου στις περισσότερες βουλγαρικές γαλακτοκομικές εκμεταλλεύσεις κυρίως οδήγησε σε χαμηλότερες αποδόσεις γάλακτος) στην τυποποίηση των συνθηκών διαβίωσης και στέγασης των ζώων (λόγω ειδικών κλιματικών συνθηκών στη Βουλγαρία/ Ελλάδα, με μεγάλες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας στη διάρκεια του έτους) στη βελτίωση και μείωση του σταδίου της γαλουχίας και της ηλικίας της γαλουχίας, (Λόγω του υψηλού κόστους της τεχνητής γονιμοποίησης, και της διαχείρισης της αγέλης, η διάρκεια της γαλουχίας η ηλικία της γαλουχίας είναι υψηλότερη στη Βουλγαρία από τη βέλτιστη οικονομικά, ειδικά για τις μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις) στην υγεία των ζώων. Δυσμενείς συνθήκες παραγωγής και υγιεινής, ειδικά σε μικρές ιδιωτικές επιχειρήσεις προκαλεί υψηλό επίπεδο μαστίτιδας (λοιμώξεων) στη βουλγαρική κτηνοτροφία (άρμεγμα των αγελάδων) στην εγρήγορση και τα κίνητρα του εργατικού δυναμικού. Ειδικά σε χώρες όπως η Βουλγαρία, οι οποίες έχουν χαμηλό επίπεδο τεχνολογίας και υψηλή συμμετοχή της εργασίας στη διαδικασία παραγωγής γάλακτος, αυτοί οι παράγοντες έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην ποιότητα του γάλακτος και παραγωγής. στη μείωση του μεριδίου αγοράς του νωπού γάλακτος ανεξέλεγκτης κατανάλωσης, μέσω της εφαρμογής ενός ποιοτικού ελέγχου στην εγκατάσταση ειδικών ανεξάρτητων εργαστήριων με σύγχρονο εξοπλισμό ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 121 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής στην καθιέρωση ενός συστήματος πληροφόρησης για τους γαλακτοπαραγωγούς και τους μεταποιητές, καθώς και την εισαγωγή προγραμμάτων κατάρτισης για το εργατικό δυναμικό Η πιστοποίηση θα ενδυναμώσει: την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης για τη βελτίωση της ποιότητας του γάλακτος πρώτης με τον εκσυγχρονισμό της τεχνολογίας παραγωγής και τη βελτίωση της υγιεινής και των συνθηκών διαβίωσης των ζώων την υποστήριξη για τις διαρθρωτικές αλλαγές και την αναδιοργάνωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων παραγωγής γάλακτος για τη δημιουργία αποτελεσματικών και ανταγωνιστικών επιχειρήσεων την ενθάρρυνση των άμεσων ξένων επενδύσεων στο βουλγαρικό γαλακτοκομικό τομέα, ειδικά σε φάρμες παραγωγής γάλακτος. Αρχικά θα πρέπει να ολοκληρωθεί η προσαρμογή του βουλγαρικού πρότυπου για την παραγωγή νωπού γάλακτος, επεξεργασία και εμπορία για να συμμορφωθεί με τους κανονισμούς της ΕΕ. Οι αλλαγές στο πρότυπο θα πρέπει να επικεντρωθούν κυρίως στα ακόλουθα σημεία: μειώνοντας τις οριακές τιμές των χαρακτήρων υγιεινής, ιδιαίτερα ο αριθμός των μικροβίων και η περιεκτικότητα σε σωματικά κύτταρα (SCC) να περιληφθεί η παράμετρος ελέγχου "ενεργός οξύτητα" στο βουλγαρικό κρατικό πρότυπο για τις πρώτες ποιότητες του γάλακτος ως δυνατότητα να παρακολουθείται η υγεία του μαστού και των λοιμώξεων μαστίτιδας Ως εκ τούτου, προκύπτει η ανάγκη για επενδύσεις στον τομέα παραγωγής γάλακτος για να καλύψουν τις απαιτήσεις των προτύπων, και, συνεπώς, για τη βελτίωση της ποιότητας του γάλακτος. Δεδομένου ότι η ποσότητα και η ποιότητα της παραγωγής γάλακτος στις βουλγαρικές επιχειρήσεις, και ως εκ τούτου τα οικονομικά αποτελέσματα τους, σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από την υγεία των ζώων, τις συνθήκες διαβίωσης και στέγασης των ζώων, καθώς και την ποιότητα και την ποσότητα των ζωοτροφών, τις επενδυτικές στρατηγικές των επιχειρήσεων θα πρέπει να σχετίζονται με τους στόχους αυτούς. Οι πιο επείγουσες βελτιώσεις που απαιτούνται στους τομείς της/των: τεχνολογίας της τροφοδοσίας, καθώς και της ανάλυσης της ποιότητας του βασικού σιτηρεσίου συνθηκών υγιεινής, ιδίως κατά το άρμεγμα, καθώς στον αχυρώνα της διαδικασίας αρμέγματος και της παραγωγικότητας των ζώων μέσω της αναπαραγωγής και επιλογής. Μόνο με επενδύσεις στους τομείς που αναφέρονται παραπάνω οι επιχειρήσεις θα είναι σε θέση να πληρούν τις υψηλότερες απαιτήσεις της πρώτης ποιότητας του γάλακτος. Λόγω της δυσμενούς οικονομικής κατάστασης τους, οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις παραγωγής γάλακτος στη Βουλγαρία δεν είναι σε θέση να υλοποιήσουν τις επενδύσεις αυτές με δική ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 122 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής τους πρωτοβουλία. Ως εκ τούτου η κυβερνητική υποστήριξη με τη μορφή πίστωσης ή επενδυτικών προγραμμάτων και φορολογικές απαλλαγές είναι επιτακτική ανάγκη Η στρατηγική της διαμόρφωσης κοινού σήματος θα έχει την ακόλουθη αρχή: 1. ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 2. ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ 3. ΙΔΡΥΣΗ Η ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 4. ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΤΩΝ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΑΥΤΟ, ΜΕΣΩ: Α. ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ Β. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Γ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΧΟΛΩΝ ΓΑΛΑΚΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Δ. ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΤ ΑΡΧΗΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ISO 9001 E. ΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΩΝ HACCP ΣΤ. ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΥΕΛΙΚΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ (ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ) ΠΟΥ ΘΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΤΗΡΗΣΗ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ, ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΜΕΣΩ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΑΠΟ ΦΟΡΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ 5.1.2. Οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας Τα οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στα γαλακτοκομικά προϊόντα και δει στο γάλα, συνοψίζονται ως κάτωθι: α) Για τις επιχειρήσεις Παραγωγή συμφωνημένων προϊόντων με στόχο την ικανοποίηση του πελάτη Δυνατότητα εξαγωγών καθότι τα σήματα είναι αμοιβαίως αποδεκτά σε Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο Διατήρηση της πιστοποιημένης ποιοτικής υπεροχής β) Για τους πελάτες Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πελατών απέναντι στο προϊόν και στην εταιρία παραγωγής Μάρκετιγκ Μείωση των παραπόνων των πελατών και τυχόν διενέξεων Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αρμόδιων αρχών μέσω της ικανοποίησης των τεχνικών απαιτήσεων και της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ασφαλιστικών εταιριών ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 123 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής γ) Για την οικονομία Συμβολή στον υγιή ανταγωνισμό και στην ανάπτυξη του Κλάδου Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας 5.2. Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας για τη Παραγωγή Τσιμέντου 5.2.1. Στρατηγική ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στον Κλάδο της παραγωγής Τσιμέντου Στη σύγχρονη ρευστή πραγματικότητα, το επιχειρηματικό περιβάλλον έχει μετατραπεί σε διεθνή αρένα, όπου οι συνεργάτες και οι ανταγωνιστές προέρχονται από μια πλειάδα χωρών. Η διασυνδεσιμότητα των οικονομιών, των αγορών και των κλάδων δεν επιτρέπει στις επιχειρήσεις να μένουν αποκομμένες από τον εξωτερικό κόσμο και τις ωθεί να δραστηριοποιηθούν σε αγορές εκτός των εθνικών τους συνόρων. Ταυτόχρονα, οι κυβερνητικές πολιτικές, η ραγδαία ανάπτυξη των μέσων επικοινωνίας, οι τεχνολογικές εξελίξεις, ο αυξανόμενος εγχώριος ανταγωνισμός, ο κορεσμός της τοπικής ζήτησης, η εξειδίκευση, η ανάγκη πρόσβασης σε πλουτοπαραγωγικούς και χρηματοοικονομικούς πόρους καθιστούν τη διεθνή επέκταση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αναγκαία. Σύμφωνα με τα ανωτέρω και με στόχο την εφαρμογή συγκεκριμένης πολιτικής για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων της διασυνοριακής περιοχής Ελλάδας - Βουλγαρίας η ανάγκη υιοθέτησης κατάλληλης στρατηγικής ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας κατέχει εξέχοντα ρόλο για την ανάπτυξη της οικονομίας της διασυνοριακής περιοχής, με τέτοιο τρόπο ώστε ο επιχειρηματικός κόσμος να μιλά την ίδια γλώσσα. Στα πλαίσια της δηµιουργίας µιας ενιαίας αγοράς στην οποία στοχεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση και της ελεύθερης διακίνησης των προϊόντων, δηµιουργήθηκε το σήµα πιστοποίησης KEYMARK. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK είναι το ευρωπαϊκό σήµα που δηµιουργήθηκε και προσφέρεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης CEN και την Ευρωπαϊκή ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 124 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης CENELEC. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK, το οποίο ονοµάζεται επίσης Ευρωπαϊκό Σήµα CEN/CENELEC, είναι ένα εθελοντικό σήµα πιστοποίησης που διαβεβαιώνει τον καταναλωτή ότι το προϊόν συµµορφώνεται µε συγκεκριµένες απαιτήσεις των σχετικών ευρωπαϊκών προτύπων που εκπονούνται από την CEN ή την CENELEC. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο σε συνδυασµό µε τα υπάρχοντα εθνικά σήµατα πιστοποίησης, τα οποία στην περίπτωση του κλάδου του τσιμέντου ακολουθούν και στις δύο χώρες τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες. Όταν ένα προϊόν είναι πιστοποιηµένο µε το σήµα KEYMARK σηµαίνει ότι ικανοποιεί τις απαιτήσεις των ευρωπαϊκών προτύπων και προσφέρει στον καταναλωτή αξιόπιστη ποιότητα και πληροφορία όσον αφορά την απόδοση. Από την άλλη πλευρά, τα πλεονεκτήµατα για τον κατασκευαστή µε την εφαρµογή αυτού του σχεδίου πιστοποίησης είναι αξιοσηµείωτα, αφού του δίνεται η δυνατότητα, µέσω του µάρκετινγκ, να δηλώσει στους καταναλωτές ότι προσφέρει ποιότητα και βέλτιστες συνθήκες απόδοσης και λειτουργίας των προϊόντων. Παράλληλα έχει την ευκαιρία να διευρύνει το πεδίο αγοράς του αφού το KEYMARK προσφέρει στον κατασκευαστή πανευρωπαϊκή κάλυψη, χωρίς να απαιτούνται επαναλαµβανόµενες δοκιµές και έλεγχοι για τη διακίνηση των προϊόντων στα κράτη µέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Όταν ένα προϊόν, µετά από έλεγχο, πιστοποιείται µε το σήµα KEYMARK σε µια χώρα, τότε µπορεί να διακινείται ελεύθερα στην ευρωπαϊκή αγορά χωρίς να χρειάζεται να γίνει κάποιος άλλος έλεγχος. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK µπορεί να τεθεί σε εφαρµογή µετά από πρωτοβουλία των κατασκευαστών ή των εισαγωγέων και των εµπόρων σε συνεργασία µε τους κατασκευαστές. Η συµµόρφωση των προϊόντων σύµφωνα µε το σχέδιο πιστοποίησης KEYMARK ενισχύει τη θέση των προϊόντων στην αγορά και τα καθιστά πιο ανταγωνιστικά στον ευρωπαϊκό χώρο. Οι κυβερνήσεις, στο πλαίσιο εφαρµογής των Ευρωπαϊκών Οδηγιών, οφείλουν να βασίζονται στο σχέδιο πιστοποίησης KEYMARK και να αποδεικνύουν ότι τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά είναι κατάλληλα για χρήση αφού ικανοποιούν τις απαιτήσεις των σχετικών προτύπων. Σε καµία περίπτωση δεν πρέπει το σήµα πιστοποίησης KEYMARK να συσχετιστεί µε τη σήµανση CE. Η σήµανση CE απαιτεί από τους κατασκευαστές/ εισαγωγείς τα προϊόντα τους να συµµορφώνονται µε τις βασικές απαιτήσεις των σχετικών ευρωπαϊκών οδηγιών, ενώ αντίθετα το σήµα πιστοποίησης KEYMARK δηλώνει ότι τα προϊόντα κατασκευάζονται σύµφωνα µε τις απαιτήσεις των σχετικών προτύπων. Για να µπορεί µια εταιρεία ή ένας οργανισµός πιστοποίησης να πιστοποιήσει µε το σήµα KEYMARK θα πρέπει, αν ικανοποιεί ορισµένα κριτήρια, να εγκριθεί από το Συµβούλιο Πιστοποίησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης αξιοπιστίας για τα προϊόντα που το κατέχουν. Η στρατηγική της διαμόρφωσης κοινού σήματος θα έχει την ακόλουθη αρχή: 1. ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 2. ΤΗΡΗΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ 3. ΙΔΡΥΣΗ Η ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 125 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 4. ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΑΥΤΟ, ΜΕΣΩ: Α. ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ Β. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Γ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΧΟΛΩΝ Δ. ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΤ ΑΡΧΗΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ISO 9001 E. ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ KEY MARK 5.2.2. Οφέλη που προκύπτουν από την συμμόρφωσης / ποιότητας ανάπτυξη κοινών σημάτων Την αναγκαιότητα της ύπαρξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας, επιβάλει το γεγονός ότι η αγορά του κυρίαρχου αυτού δομικού υλικού, διαμόρφωνε (και συνεχώς συνεχίζει να διαμορφώνει) τα χαρακτηριστικά της, σε μεγάλο βαθμό, με δεδομένο το έλλειμμα ουσιαστικού ελέγχου από τα όργανα και τους μηχανισμούς της πολιτείας. Ένα τέτοιο περιβάλλον είναι τουλάχιστον ασφυκτικό και ανυπόφορο για τις σοβαρές επιχειρήσεις του κλάδου, οι οποίες νιώθουν ανυπεράσπιστες να συνθλίβονται από την ισοπεδωτική αντίληψη του αγοραστικού κοινού, το οποίο δεν αποδέχεται να εντάξει ποιοτικά κριτήρια στην επιλογή του προμηθευτή του. Εύλογο και αναμενόμενο αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ο αθέμιτος ανταγωνισμός, που είναι πάντα εις βάρος του καταναλωτή. Η υπεραξία σε ότι αφορά τη δημιουργία κοινών σημάτων συμμόρφωσης στον τομέα της παραγωγής τσιμέντου της διασυνοριακής περιοχής είναι η σιγουριά που έχει ο καταναλωτής ότι το προϊόν που αγοράζει είναι αυτό που ζήτησε και που έχει μελετηθεί για το έργο του. Τα οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στα δομικά προϊόντα και δει στο τσιμέντο, συνοψίζονται ως κάτωθι: α) Για τις επιχειρήσεις Συμμόρφωση με νομοθετικές απαιτήσεις Ικανοποίηση απαιτήσεων πελατών Προστασία της επωνυμίας της επιχείρησης Βελτιώσεις στην παραγωγή και στην ποιότητα Ανταπόκριση σε εξωτερικές πιέσεις Σημαντική συνεισφορά στο “Due Diligence” («Δέουσα Φροντίδα») β) Για τους πελάτες ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 126 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πελατών, των μελετητών, των αναδόχων και των κατασκευαστών απέναντι στο προϊόν και στην εταιρεία παραγωγής Μείωση των παραπόνων των πελατών και τυχόν διενέξεων Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αρμόδιων αρχών μέσω της ικανοποίησης των τεχνικών απαιτήσεων και της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ασφαλιστικών εταιρειών γ) Για την οικονομία Συμβολή στον υγιή ανταγωνισμό και στην ανάπτυξη του Κλάδου Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. 5.3. Ανάπτυξη Κοινών Σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας για τη Παραγωγή Πλαστικών Σωλήνων 5.3.1. Στρατηγική ανάπτυξης κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στον Κλάδο της παραγωγής Πλαστικών Σωλήνων Όπως αναφέρεται και ανωτέρω, στα πλαίσια της δηµιουργίας µιας ενιαίας αγοράς στην οποία στοχεύει η Ευρωπαϊκή Ένωση και της ελεύθερης διακίνησης των προϊόντων, δηµιουργήθηκε το σήµα πιστοποίησης KEYMARK. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK είναι το ευρωπαϊκό σήµα που δηµιουργήθηκε και προσφέρεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης CEN και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης CENELEC. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK, το οποίο ονοµάζεται επίσης Ευρωπαϊκό Σήµα CEN/CENELEC, είναι ένα εθελοντικό σήµα πιστοποίησης που διαβεβαιώνει τον καταναλωτή ότι το προϊόν συµµορφώνεται µε συγκεκριµένες απαιτήσεις των σχετικών ευρωπαϊκών προτύπων που εκπονούνται από την CEN ή την CENELEC. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο σε συνδυασµό µε τα υπάρχοντα εθνικά σήµατα πιστοποίησης. Όταν ένα προϊόν είναι πιστοποιηµένο µε το σήµα KEYMARK σηµαίνει ότι ικανοποιεί τις απαιτήσεις των ευρωπαϊκών προτύπων και προσφέρει στον καταναλωτή αξιόπιστη ποιότητα και πληροφορία όσον αφορά την απόδοση. Από την άλλη πλευρά, τα πλεονεκτήµατα για τον κατασκευαστή µε την εφαρµογή αυτού του σχεδίου πιστοποίησης είναι αξιοσηµείωτα, αφού του δίνεται η δυνατότητα, µέσω του µάρκετινγκ, να δηλώσει στους καταναλωτές ότι προσφέρει ποιότητα και βέλτιστες συνθήκες απόδοσης και λειτουργίας των προϊόντων. Παράλληλα έχει την ευκαιρία να διευρύνει το πεδίο αγοράς του αφού το KEYMARK προσφέρει στον κατασκευαστή πανευρωπαϊκή κάλυψη, χωρίς να απαιτούνται επαναλαµβανόµενες δοκιµές και έλεγχοι για τη διακίνηση των προϊόντων στα κράτη µέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Όταν ένα προϊόν, µετά από έλεγχο, ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 127 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής πιστοποιείται µε το σήµα KEYMARK σε µια χώρα, τότε µπορεί να διακινείται ελεύθερα στην ευρωπαϊκή αγορά χωρίς να χρειάζεται να γίνει κάποιος άλλος έλεγχος. Το σήµα πιστοποίησης KEYMARK µπορεί να τεθεί σε εφαρµογή µετά από πρωτοβουλία των κατασκευαστών ή των εισαγωγέων και των εµπόρων σε συνεργασία µε τους κατασκευαστές. Η συµµόρφωση των προϊόντων σύµφωνα µε το σχέδιο πιστοποίησης KEYMARK ενισχύει τη θέση των προϊόντων στην αγορά και τα καθιστά πιο ανταγωνιστικά στον ευρωπαϊκό χώρο. Οι κυβερνήσεις, στο πλαίσιο εφαρµογής των Ευρωπαϊκών Οδηγιών, οφείλουν να βασίζονται στο σχέδιο πιστοποίησης KEYMARK και να αποδεικνύουν ότι τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά είναι κατάλληλα για χρήση αφού ικανοποιούν τις απαιτήσεις των σχετικών προτύπων. Σε καµία περίπτωση δεν πρέπει το σήµα πιστοποίησης KEYMARK να συσχετιστεί µε τη σήµανση CE. Η σήµανση CE απαιτεί από τους κατασκευαστές/ εισαγωγείς τα προϊόντα τους να συµµορφώνονται µε τις βασικές απαιτήσεις των σχετικών ευρωπαϊκών οδηγιών, ενώ αντίθετα το σήµα πιστοποίησης KEYMARK δηλώνει ότι τα προϊόντα κατασκευάζονται σύµφωνα µε τις απαιτήσεις των σχετικών προτύπων. Για να µπορεί µια εταιρεία ή ένας οργανισµός πιστοποίησης να πιστοποιήσει µε το σήµα KEYMARK θα πρέπει, αν ικανοποιεί ορισµένα κριτήρια, να εγκριθεί από το Συµβούλιο Πιστοποίησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης αξιοπιστίας για τα προϊόντα που το κατέχουν. Η στρατηγική της διαμόρφωσης κοινού σήματος θα έχει την ακόλουθη αρχή: 1. ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 2. ΤΗΡΗΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ 3. ΙΔΡΥΣΗ Η ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΣΩΛΗΝΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 4. ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΚΟΠΟ ΑΥΤΟ, ΜΕΣΩ: Α. ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ Β. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Γ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΧΟΛΩΝ ΓΑΛΑΚΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Δ. ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΤ ΑΡΧΗΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ISO 9001 E. ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ KEY MARK 5.3.2. Οφέλη που προκύπτουν από την συμμόρφωσης / ποιότητας ανάπτυξη κοινών σημάτων Τα οφέλη που προκύπτουν από την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στα πλαστικά προϊόντα και δει στους πλαστικούς σωλήνες, συνοψίζονται ως κάτωθι: α) Για τις επιχειρήσεις Παραγωγή συμφωνημένων προϊόντων με στόχο την ικανοποίηση του πελάτη Ορθολογική διαχείριση προμηθευτών και υπεργολάβων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 128 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Διατήρηση της ποιοτικής υπεροχής β) Για τους πελάτες Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πελατών, των μελετητών, των αναδόχων και των κατασκευαστών απέναντι στο προϊόν και στην εταιρεία παραγωγής Μείωση των παραπόνων των πελατών και τυχόν διενέξεων Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αρμόδιων αρχών μέσω της ικανοποίησης των τεχνικών απαιτήσεων και της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος Ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ασφαλιστικών εταιρειών γ) Για την οικονομία Συμβολή στον υγιή ανταγωνισμό και στην ανάπτυξη του Κλάδου Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 129 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεφάλαιο 6. Διατύπωση πρότασης για την ανάπτυξη και την υιοθέτηση των Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης / Ποιότητας στη Διασυνοριακή Περιοχή 6.1. Καλές Πρακτικές – Case study H υιοθέτηση σημάτων συμμόρφωσης τύπου KEY MARΚ, που προτείνουμε για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα δομικά προϊόντα και για τους πλαστικούς σωλήνες, έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν και αυτό ακριβώς θεωρούμε ότι μπορεί να θεωρηθεί εφαρμόσιμο. Ας δούμε το παράδειγμα εφαρμογής του KEY MARK στους ηλιακούς συλλέκτες: Tο σχήµα πιστοποίησης Solar Keymark αναπτύχθηκε µε την υποστήριξη δύο Ευρωπαϊκών προγραµµάτων EU-Altener (Solar Keymark - AL/2000/144) και EU-IEE (Solar Keymark II - EIE/05/052/SI2.420194) Eίναι το πρώτο αναγνωρισμένο παν-Ευρωπαϊκό σήµα ποιότητας για τα θερµικά ηλιακά προϊόντα, αποτελεί το καθολικά αποδεκτό «διαβατήριο» για εθνικά χρηµατοδοτικά σχήµατα και επιδοτήσεις, είναι εθελοντικό third – party σχήµα πιστοποίησης το οποίο δηλώνει την συµµόρφωση του προϊόντος µε τα Ευρωπαϊκά πρότυπα: 1. ΕΝ12975 (για τους ηλιακούς συλλέκτες) 2. ΕΝ12976 (factory made systems) ενώ χρησιµοποιείται από κοινού µε τα εθνικά σχήµατα πιστοποιήσεων. Tα βασικά στοιχεία του Solar Κeymark είναι: Δοκιµή (type testing) τυχαίου δείγµατος από διαπιστευµένο εργαστήριο δοκιµών σύµφωνα µε τα σχετικά Ευρωπαϊκά πρότυπα, Αρχική και ετήσια επιθεώρηση του Συστήµατος Ποιότητας (Quality Management System) της εταιρείας επιπέδου ISO 9001, επιτήρηση διατήρησης των χαρακτηριστικών του προϊόντος A ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΧΡΗΣΗΣ Ένας διανοµέας αγοράζει Solar Keymarked συλλέκτες από τον κατασκευαστή και πουλά µε το αρχικό όνοµα – φίρµα. Ο διανοµέας εφόσον διατηρεί το αρχικό όνοµα και τύπο για το οποίο ισχύει η άδεια Solar Keymark, έχει δικαίωµα να χρησιµοποιεί το υπάρχον σήµα Solar Keymark. Β’ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΧΡΗΣΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 130 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Ένας διανοµέας αγοράζει Solar Keymarked συλλέκτες και πουλά µε το δικό του όνοµα – φίρµα. Ο διανοµέας εφόσον δεν διατηρεί το αρχικό όνοµα και τύπο για το οποίο ισχύει η άδεια Solar Keymark, δεν έχει δικαίωµα να χρησιµοποιεί το υπάρχον σήµα Solar Keymark και θα πρέπει να αποκτηθεί καινούρια άδεια. Στην περίπτωση αυτή δεν απαιτούνται επιπλέον Δοκιµές – απλώς γραφειοκρατική διαδικασία και επιθεώρηση. 6.2. Προτάσεις για την ανάπτυξη και την υιοθέτηση των Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης / Ποιότητας στη Διασυνοριακή Περιοχή 6.2.1. Γαλακτοκομικά προϊόντα Προτείνουμε την παρακάτω διαδικασία απονομής σήματος συμμόρφωσης τύπου KEY MARK, με θεσμοθέτησή του 1. ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ. Αυτό θα απαιτήσει την έκδοση διαταγμάτων και οδηγιών εκ μέρους της Βουλγαρικής κυβερνήσεως προκειμένου να επιταχυνθεί η συμμόρφωση των προτύπων της Βουλγαρικής πλευράς πλήρως με αυτά της EU. Οι αποκλίσεις και τα σημεία σύγκλισης περιγράφηκαν παραπάνω διεξοδικά. 2. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΦΟΡΕΑ ΑΠΟ ΕΚΑΣΤΗ ΧΩΡΑ ΩΣ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΑΠΟΝΕΜΕΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΑ ΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ. Το νομικό πλαίσιο της περιοχής θα πρέπει να ανασυγκροτηθεί και να συμπίπτει με το αντίστοιχο Ελληνικό και να περιγράφεται αρμοδίως: (Για τον αντίστοιχο φορέα της Ελλάδας, τον ΕΛΟΤ ισχύει: Με το Νόµο 372/76 “Περί Συστάσεως και Λειτουργίας του ΕΛΟΤ”, όπως αυτός τροποποιήθηκε από τον Νόµο 1682/1987, το Προεδρικό ∆ιάταγµα 155/97 “Σύσταση και Καταστατικό της Ανώνυµης Εταιρείας «Ελληνικός Οργανισµός Τυποποίησης Α.Ε»”, ανατίθεται στον ΕΛΟΤ η ανάπτυξη δραστηριοτήτων Πιστοποίησης. Με βάση την Υπουργική Απόφαση 22729/509/26-06-98/ ΦΕΚ 708/Β/13-07-98, “∆ιαδικασίες Πιστοποίησης του Ελληνικού Οργανισµού Τυποποίησης Α.Ε.’’, ο ΕΛΟΤ εφαρµόζει ∆ιαδικασίες και Συστήµατα Πιστοποίησης (π.χ. Συστήµατα Πιστοποίησης σύµφωνα µε τα πρότυπα του ∆ιεθνούς Οργανισµού Τυποποίησης, ISO), µε σκοπό την απονοµή Σηµάτων Συµµόρφωσης και τη χορήγηση Πιστοποιητικών Συµµόρφωσης, τα οποία υποδηλώνουν τη συµµόρφωση προϊόντων, διεργασιών, δραστηριοτήτων, οργανισµών, συστηµάτων και προσώπων, µε τις απαιτήσεις τυποποιητικών εγγράφων. Ειδικά τα Σήµατα/ Πιστοποιητικά Συµµόρφωσης, τα οποία ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 131 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής απονέµονται/ χορηγούνται από τον ΕΛΟΤ µε βάση τις απαιτήσεις Ελληνικών Προτύπων, Ευρωπαϊκών Προτύπων (ΕΝ), Πειραµατικών Ευρωπαϊκών Προτύπων (ENV), Εγγράφων εναρµόνισης (HD) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (CENELEC) καθώς και Ευρωπαϊκών Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSΙ), Πειραµατικών Ευρωπαϊκών Προτύπων (I-ETS) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI) ονοµάζονται Ελληνικά Σήµατα/ Πιστοποιητικά Συµµόρφωσης ΕΛΟΤ και απονέµονται αποκλειστικά από τον ΕΛΟΤ. Ο ΕΛΟΤ δύναται, στα πλαίσια των σχετικών διατάξεων της Υπουργικής Απόφασης 22729/509/26-06-98/ ΦΕΚ 708/Β/13-07-98,, να συνεργάζεται µε κατάλληλους Φορείς φυσικά ή νοµικά πρόσωπα για την διενέργεια των Ελέγχων. Οι Φορείς αυτοί λειτουργούν στα πλαίσια των Συστηµάτων Πιστοποίησης κατ’ εξουσιοδότηση του ΕΛΟΤ, µετά από την έγκρισή τους από τον ∆ιευθύνοντα Σύµβουλο του ΕΛΟΤ, µε βάση τα εκάστοτε ειδικά κριτήρια, που ισχύουν για τους Φορείς αυτούς και τα οποία περιγράφονται στα Ευρωπαϊκά Πρότυπα για τη ∆ιαπίστευση καθώς επίσης στις Οδηγίες που εκδίδονται από τους Φορείς ∆ιαπίστευσης.) Ο ορισμός ενός ανεξάρτητου φορέα είναι επιβεβλημένος διότι θα πρέπει να τηρηθεί η ανεξαρτησία και η αµεροληψία του η οποία να διασφαλίζεται από το νοµικό του πλαίσιο, την οργανωτική του διάρθρωση και τη λειτουργία του Συµβουλίου Πιστοποίησης του φορέα. Ο φορέας, στα πλαίσια της λειτουργίας του δεν θα πρέπει να εµπλέκεται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών για την οργάνωση και εφαρµογή των Συστηµάτων ∆ιαχείρισης Ποιότητας σε ενδιαφερόµενους οργανισµούς και αναγνωρίζοντας τις εµπορικές, οικονοµικές και άλλες πιέσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κρίση των εµπλεκόµενων στις ενέργειες πιστοποίησης (επιθεωρητές, διοικητικούς υπαλλήλους, µέλη επιτροπών), θα πρέπει να προβεί στις απαιτούµενες ενέργειες για την εξασφάλιση και της δικής τους αµεροληψίας και αντικειµενικότητας. Στα πλαίσια της ∆ιαδικασίας αυτής: − όλοι οι οργανισµοί οι οποίοι έρχονται σε επαφή µε τον φορέα θα αντιµετωπίζονται ισότιµα. − οι όροι της Πιστοποίησης είναι οι ίδιοι, τόσο για τους οργανισµούς που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να πιστοποιηθούν για πρώτη φορά όσο και για τους οργανισµούς που είναι ήδη κάτοχοι Πιστοποιητικών. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 132 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 3. ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΡΟΛΟΓΙΑ Θα μπορούσε να οριστεί με κοινή διασυνοριακή συμφωνία ο εξής ορισμός: Το Σήµα/ Πιστοποιητικό Συµµόρφωσης ΄΄Α΄΄2 υποδηλώνει ότι η επιχείρηση παράγει προϊόντα που ικανοποιούν τις απαιτήσεις καθορισµένων προτύπων, προδιαγραφών ή άλλων τυποποιητικών εγγράφων. 4. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Στην Ελλάδα, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στην Υπουργική Απόφαση 22729/509/26-0698/ ΦΕΚ 708/Β/13-07-98, είναι δυνατόν, να συγκροτούνται, Ειδικές Επιτροπές Πιστοποίησης, στις οποίες το Συµβούλιο Πιστοποίησης του ΕΛΟΤ µπορεί να εκχωρήσει µέρος ή το σύνολο των αρµοδιοτήτων του. Η σύνθεση, λειτουργία και οι αρµοδιότητες των Κλαδικών/ Ειδικών Επιτροπών Πιστοποίησης καθορίζονται στη σχετική Υ.Α. Ανάλογες Υπουργικές αποφάσεις θα πρέπει να εκδοθούν και στη Βουλγαρία για να υπάρξει συνεργασία με τους ίδιους τους φορείς ή ίδρυση αυτών όπως για παράδειγμα ένας Οργανισμός Γάλακτος. 5. ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ (ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΝ) ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΛΑΒΟΥΝ ΣΗΜΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Οι οργανισµοί που µπορούν να πιστοποιηθούν για λήψη σήματος συμμόρφωσης θα μπορούν να είναι όλοι οι οργανισµοί ανεξαρτήτως τύπου, µεγέθους, πολυπλοκότητας και παραγόµενου / παρεχόµενου προϊόντος (π.χ μέγεθος φάρμας). Όμως, θα πρέπει να υποβοηθηθούν με κίνητρα και επιδοτήσεις οι μικρές εκμεταλλεύσεις. Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να λάβουν την εξής μορφή: 5.1. ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ μέσω προγραμμάτων, αναπτυξιακών νόμων κλπ 5.2 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ -ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΧΟΛΩΝ ΓΑΛΑΚΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ κλαδικών συνδέσμων. Στην Ελλάδα, ιστορικά έχουμε το παρακάτω ιστορικό παράδειγμα: Το 1932 το παλιό Τυροκομικό Σχολείο μετονομάστηκε σε Πρακτική Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων και καθορίστηκε το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της. Ως σκοπός της Σχολής ορίστηκε « η μόρφωση τεχνιτών τυροκόμων, η εκτέλεσις πειραμάτων και ερευνών και η μελέτη παντός ζητήματος σκοπούντος την ανάπτυξιν της βιομηχανίας γάλακτος εν Ελλάδι» (Ν. 5318 / 1932). Η Σχολή λειτούργησε στο πλαίσιο του νόμου αυτού μέχρι το 1989, οπότε μετατράπηκε σε Επαγγελματική Σχολή Δευτεροβάθμιας 2 Ο Τίτλος και λογότυπος σήματος είναι αρμοδιότητα Κυβερνητικών αποφάσεων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 133 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Εκπαίδευσης, με ειδικότητα Τυροκομίας - Γαλακτοκομίας (Π.Δ. 227 / 1989). Σήμερα λειτουργεί με την επωνυμία «Γαλακτοκομική ΕΠΑ.Σ. Ιωαννίνων» και έως πρόσφατα στον οργανισμό “ΟΓΕΕΚΑ-ΔΗΜΗΤΡΑ”, ο οποίος εποπτεύεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σήμερα με τη δημιουργία του νέου πολυοργανισμού και τη συγχώνευση του ΟΓΕΕΚΑ - ΔΗΜΗΤΡΑ, πλέον και η Σχολή ανήκει στον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό «ΔΗΜΗΤΡΑ». Η Γαλακτοκομική Σχολή Ιωαννίνων, είναι η μοναδική στην Ελλάδα που εκπαιδεύει τεχνίτες τυροκόμους. Η διάρκεια φοίτησης είναι δύο χρόνια. Το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει πέραν της θεωρητικής κατάρτισης, πρακτική άσκηση στο τυροκομείο της Σχολής. Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να κάνουν όλους τους απαραίτητους χημικούς και μικροβιολογικούς ελέγχους τόσο στο γάλα όσο και στα προϊόντα του, ενώ παράλληλα μαθαίνουν να παρασκευάζουν όλους τους τύπους τυριών. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην εκμάθηση παρασκευής παραδοσιακών τυριών και τυριών ΠΟΠ, προκειμένου να διασφαλιστεί η ταυτότητα και η ποιότητα τους, ενώ η χρησιμοποιούμενη τεχνολογία γίνεται με σεβασμό στη παράδοση έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες όπως διαμορφώνονται σήμερα στην αγορά και στη σύγχρονη κοινωνία. Από το 1934 όπου αποφοίτησαν οι πρώτοι μαθητές της «Πρακτικής Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων» έως το 2008, η Γαλακτοκομική Σχολή τροφοδότησε την ελληνική γαλακτοκομία με 1742 τεχνίτες τυροκόμους. Ο αριθμός των μαθητών που αποφοίτησαν κατά τα έτη 1934 - 2008 φαίνεται αναλυτικά στο γράφημα 1. Παρατηρείται ότι ο αριθμός αποφοίτων είχε σημαντική αύξηση από το 1998 και μετέπειτα. Η τάση αυτή συνεχίστηκε και τα επόμενα έτη (2009 – 2011). Σήμερα, κατά το σχολικό έτος 2011-2012, φοιτούν στη Σχολή 126 μαθητές, εκ των οποίων οι 65 είναι πρωτοετείς και οι υπόλοιποι 61 δευτεροετείς. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μαθητές προέρχονται από πολλές περιοχές της Ελλάδος, ακόμη και τις πιο απομακρυσμένες στη πλειοψηφία τους, οι οποίοι στη πορεία απασχολούνται σε μικρής ή μεγάλης δυναμικότητας τυροκομεία. Σήμερα, στη σχολή φοιτούν 120 σπουδαστές, από όλη την Ελλάδα. Να αναφέρουμε ότι ,εύλογα ,επιλέγονται νέοι αγροτικών-κτηνοτροφικών οικογενειών, ορεινών ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 134 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής περιοχών, μετακινούμενων κτηνοτρόφων κλπ, μια που η ζήτηση είναι πολύ μεγαλύτερη. Δυστυχώς η σχολή δε δύναται να ανταπεξέλθει στις οικονομικές της ανάγκες, ενώ το καθεστώς της εφεδρείας αναμένεται να επιρεάσει και τον ήδη στενό προϋπολογισμό της σχόλής. 5.3. ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΤ ΑΡΧΗΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ISO 9001/ HACCP. Θα μπορούσε να θεωρηθεί προαπαιτούμενο πριν την απονομή σήματος συμμόρφωσης 6. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Η διαδικασία χορήγησης και διατήρησης του σήματος συμμόρφωσης μπορεί να περιλαμβάνει τα κατωτέρω στάδια: Αρχικές συνοµιλίες/ Ανταλλαγή πληροφοριών Στα πλαίσια των αρχικών συνοµιλιών του φορέα πιστοποίησης µε τους ενδιαφερόµενους να πιστοποιηθούν οργανισμούς, ο φορέας θα παρέχει πληροφορίες σχετικά µε τις διεργασίες πιστοποίησης. Κατά την διάρκεια των αρχικών συνοµιλιών διευκρινίζονται επίσης θέµατα που αφορούν τις κατηγορίες των προς πιστοποίηση προϊόντων, τις µονάδες προς Πιστοποίηση, τον αριθµό των απασχολούµενων ατόµων και τυχόν άλλα ζητήµατα που θέτει ο ενδιαφερόµενος. Υποβολή και Αξιολόγηση Αίτησης Οι οργανισµοί οι οποίοι επιθυµούν την Πιστοποίηση των προϊόντων τους υποβάλλουν στον φορέα ίτηση, σύµφωνα µε το ειδικό έντυπο αιτήσεων. Το έντυπο αίτησης παραλαµβάνουν και με e-mail, ή από την ιστοσελίδα του φορέα . Ο οργανισµός µαζί µε την αίτηση συνυποβάλλει υποχρεωτικά: − το Εγχειρίδιο του Συστήµατος ∆ιαχείρισης Ποιότητας, − κατάλογο των ισχυουσών διαδικασιών του Συστήµατος ∆ιαχείρισης Ποιότητας Κάθε Αίτηση που θα υποβάλλεται, θα αφορά µία κατηγορία προϊόντων και µία µονάδα παραγωγής της ίδιας επιχείρησης και θεωρείται ότι αναφέρεται σε όλους τους εναλλακτικούς τύπους προϊόντων που παράγει η επιχείρηση και που προβλέπονται από τα Πρότυπα/ προδιαγραφές/ τυποποιητικά έγγραφα. Η Αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από τα έγγραφα που καθορίζονται από τον εκάστοτε κανονισμό πιστοποίησης Όλα τα έντυπα πρέπει να προσκοµίζονται είτε στην Ελληνική/Βουλγαρική/ Αγγλική γλώσσα. Προετοιµασία/ Προγραµµατισµός Επιθεώρησης Ο φορέας βάσει των ανωτέρω και εφόσον δεν προκύψει κάποιο θέµα ή σε αντίθετη περίπτωση κατόπιν διευθέτησής του, καθορίζει τη διάρκεια της επιθεώρησης, τις ηµεροµηνίες διενέργειάς της καθώς και τα µέλη της Οµάδας Επιθεώρησης, πληροφορίες τις οποίες κοινοποιεί εγκαίρως στον οργανισµό (εταιρεία). Επιθεώρηση Αρχικής Αξιολόγησης (σε όσες φάσεις απαιτηθούν) Μετά την ολοκλήρωση των παραπάνω ενεργειών, ο φορέας πραγµατοποιεί τον Αρχικό Έλεγχο, ο οποίος περιλαµβάνει: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 135 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής α) την αξιολόγηση του Συστήµατος Ποιότητας/ λειτουργιών της επιχείρησης, β) τη δειγµατοληψία (όπως αυτή απαιτείται και καθορίζεται στον εκάστοτε κανονισμό), για κάθε προϊόν ή τύπο προϊόντος, για το οποίο έχει αιτηθεί η πιστοποίηση. Τα λαµβανόµενα δείγµατα εξασφαλίζονται µε κατάλληλη συσκευασία, επισηµαίνονται κατάλληλα και αποστέλλονται αµέσως στα εγκεκριµένα εργαστήρια µε ευθύνη και δαπάνες του αιτούντος. Επιθεωρήσεις Επιτήρησης Σκοπός των Επιθεωρήσεων Επιτήρησης είναι να εξασφαλίζεται η συνεχής ορθή εφαρµογή του πιστοποιηµένου Πιστοποίησης Προϊόντων του οργανισµού, η αξιολόγηση της επίδρασης αλλαγών στο σύστημα ποιότητας, ως αποτέλεσµα αλλαγών στον τρόπο λειτουργίας του οργανισµού και η ικανοποίηση των απαιτήσεων του ελέγχου Ειδικές επιθεωρήσεις Πραγματοποιούνται εάν υπάρχουν στοιχεία ή ενδείξεις ότι δεν ικανοποιούνται πλέον οι απαιτήσεις του σχετικού προτύπου ή µετά από παράπονα πελατών του πιστοποιηµένου οργανισµού, παράβαση υφιστάµενης νοµοθεσίας διαπιστωθείσα από αρµόδια Αρχή, ή όταν ζητηθούν από οποιοδήποτε άλλο φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, µετά από αίτησή τους και µετά από τη σύµφωνη γνώµη του οργανισµού. Αποφάσεις για χορήγηση/ ανανέωση του ΠΣ Ο φορέας δεν προβαίνει στην απονοµή/ χορήγηση του σήματος συμμόρφωσης σε περιπτώσεις που εντοπιστούν αποκλίσεις από τις απαιτήσεις των Προτύπων/ προδιαγραφών πιστοποίησης/ άλλων τυποποιητικών εγγράφων . Η διάρκεια ισχύος της σύµβασης για την άδεια χρήσης των σημάτων συμμόρφωσης θα είναι τρία (3) έτη. Ο φορέας θα δύναται να προβεί σε ανάκληση των σημάτων συμμόρφωσης ΠΣ/ΕΛΟΤ σε περιπτώσεις παράβασης των απαιτήσεων του προτύπου πιστοποίησης, του Κανονισµού πιστοποίησης, της υπογραφείσας σύµβασης κλπ. Σε περίπτωση ανάκλησης τα αντίστοιχα προϊόντα διαγράφονται από το Μητρώο Πιστοποιηµένων Προϊόντων (ΜΠΠ) που θα πρέπει να δημιουργηθεί κοινά σε επίπεδο Ελλάδας/ Βουλγαρίας Μετά την απονοµή/ χορήγηση του σήματος συμμόρφωσης, ο οργανισµός µπορεί να χρησιµοποιήσει στο έντυπο ή διαφηµιστικό έντυπο και των προϊόντων του, το Σήµα Συµµόρφωσης με τον λογότυπο. Το σήμα θα τοποθετείται στα πιστοποιηµένα προϊόντα σε διαστάσεις αναλογικές ως προς τον εγκεκριµένο λογότυπο. Το σήμα θα πρέπει να υπάρχει σε κάθε µονάδα του πιστοποιηµένου προϊόντος. Ο λογότυπος του σήματος θα µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο στα πιστοποιηµένα προϊόντα και θα συνοδεύεται από τον αριθµό του Προτύπου βάσει του οποίου απονεµήθηκε ή της προδιαγραφής. Το σήμα θα αφορά αποκλειστικά τον τύπο ή τους τύπους των προϊόντων στα οποία έχει απονεµηθεί και δεν επιτρέπεται η µε οποιονδήποτε τρόπο σύνδεσή του µε µη πιστοποιηµένα προϊόντα της ίδιας ή άλλης επιχείρησης. Το σήμα θα είναι αποκλειστική ιδιοκτησία του φορέα, οι λογότυποι των οποίων θα έχουν νοµίµως κατοχυρωθεί, θα µπορούν δε να κατοχυρωθούν και σε άλλες χώρες για τη διασφάλιση της προστασίας τους. Τα σήματα θα αφορούν αποκλειστικά και µόνο εκείνον στον οποίο απονεµήθηκε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 136 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής και δεν µεταβιβάζεται παρά µόνο σε περιπτώσεις παραχώρησης ολόκληρης της επιχείρησης ή αλλαγής του ονόµατός της και αφού ειδοποιηθεί ο φορέας και πληροφορηθεί την γινόµενη αλλαγή. Ο κάτοχος των σημάτων πρέπει να φροντίζει ώστε οι δηµοσιεύσεις και οι διαφηµίσεις του να µην προκαλούν σύγχυση, στο χρήστη, ανάµεσα στα πιστοποιηµένα και µη πιστοποιηµένα προϊόντα του. 7. ΙΔΡΥΣΗ Η ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Θα πρέπει να ιδρυθούν ή να αναβαθμιστούν τα εργαστήρια ελέγχου ποιότητας γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων σε όλη την διασυνοριακή περιοχή, και να διαπιστευτούν για όλες τις δοκιμές από το ΕΣΥΔ ή το αντίστοιχο φορέα διαπίστευσης της Βουλγαρίας . Παραθέτουμε πίνακα με τα διαπιστευμένα εργαστήρια από το ΕΣΥΔ του Γενικού Χημείου του Κράτους για δοκιμές σε γαλακτοκομικά προϊόντα. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 137 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Υπηρεσία ΓΧΚ Διεύθυνση Περιβάλλοντος Διεύθυνση Πεδίο διαπίστευσης Αναστασίου Τσόχα 16, Τύποι δοκιμώ ν 11521 Αθήνα Tηλ.: 210 6479450, 213 2117450 Φαξ: 210 6466917 Χημικές δοκιμές E-mail: [email protected] Γάλα Α' Χημική Υπηρεσία Πειραιά Ακτή Κονδύλη 32 & Αιτω λικού, Τύποι δοκιμώ ν 18510 Πειραιάς Τηλ.: 210 4613991, 4613992 Φαξ.: 210 4613998 Χημικές δοκιμές E-mail: [email protected] Τυρί και ανακατεργασμένο τυρί Βούτυρο Χημική Υπηρεσία Ιω αννίνω ν Δομπόλη 30, Τύποι δοκιμώ ν 45 332 Ιω άννινα Tηλ: 26510 85002, 26513 69100 Φαξ: 26510 85003 Χημικές δοκιμές E-mail: [email protected] Τυρί και ανακατεργασμένο τυρί Τυρί από πρόβειο, κατσικίσιο ή βουβαλίσιο γάλα ή μίγμα αυτών Β’ Χημική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης Βότση 1, 54625 Θεσσαλονίκη Τύποι δοκιμώ ν Tηλ: 2310 530557, 2313 336631 Φαξ: 2310 531140 Χημικές δοκιμές E-mail: [email protected] Τυρί και ανακατεργασμένο τυρί Γάλα νωπό, θερμικά επεξεργασμένο και συμπυκνωμένο Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα E' Χημική Υπηρεσία Αθηνώ ν Αναστασίου Τσόχα 16, Τύποι δοκιμώ ν 11521 Αθήνα Χημικές δοκιμές Tηλ: 210 6479136-8 Τυρί/γαλακτοκομικά προϊόντα Φαξ: 210 6479114 E-mail: [email protected] Πίνακας 8: Διαπιστευμένα εργαστήρια από το ΕΣΥΔ του Γενικού Χημείου του Κράτους για δοκιμές σε γαλακτοκομικά προϊόντα ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 138 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 6.2.2. Τσιμέντο Προτείνουμε την παρακάτω διαδικασία χορήγησης και λειτουργίας του KEY MARK: 1. ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ. Τόσο η ελληνική όσο και η βουλγαρική νομοθεσία είναι εναρμονισμένη με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα στον κλάδο της παραγωγής Τσιμέντου, και κατ’ επέκταση δεν υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις. 2. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΦΟΡΕΑ ΩΣ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΑΠΟΝΕΜΕΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΑ ΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ. Ο ορισμός ενός ανεξάρτητου φορέα είναι επιβεβλημένος διότι θα πρέπει να τηρηθεί η ανεξαρτησία και η αµεροληψία του η οποία να διασφαλίζεται από το νοµικό του πλαίσιο, την οργανωτική του διάρθρωση και τη λειτουργία του Συµβουλίου Πιστοποίησης του φορέα. Ο φορέας, στα πλαίσια της λειτουργίας του δεν θα πρέπει να εµπλέκεται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών για την οργάνωση και εφαρµογή των Συστηµάτων ∆ιαχείρισης Ποιότητας σε ενδιαφερόµενους οργανισµούς και αναγνωρίζοντας τις εµπορικές, οικονοµικές και άλλες πιέσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κρίση των εµπλεκόµενων στις ενέργειες πιστοποίησης (επιθεωρητές, διοικητικούς υπαλλήλους, µέλη επιτροπών), θα πρέπει να προβεί στις απαιτούµενες ενέργειες για την εξασφάλιση και της δικής τους αµεροληψίας και αντικειµενικότητας. Στα πλαίσια της ∆ιαδικασίας αυτής: − όλοι οι οργανισµοί οι οποίοι έρχονται σε επαφή µε τον φορέα θα αντιµετωπίζονται ισότιµα. − οι όροι της Πιστοποίησης είναι οι ίδιοι, τόσο για τους οργανισµούς που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να πιστοποιηθούν για πρώτη φορά όσο και για τους οργανισµούς που είναι ήδη κάτοχοι Πιστοποιητικών. Τον ρόλο αυτό φυσικά μπορεί να αναλάβει ο ενιαίος φορέας πιστοποίησης της διασυνοριακής περιοχής, για την ίδρυση του οποίου ο Ανάδοχος έχει εκπονήσει επιχειρησιακό σχέδιο στο πλαίσιο του παρόντος έργου. 3. ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΡΟΛΟΓΙΑ Θα μπορούσε να οριστεί με κοινή διασυνοριακή συμφωνία ο εξής ορισμός: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 139 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Το Σήµα/ Πιστοποιητικό Συµµόρφωσης ΄΄Α΄΄3 υποδηλώνει ότι η επιχείρηση παράγει προϊόντα που ικανοποιούν τις απαιτήσεις καθορισµένων προτύπων, προδιαγραφών ή άλλων τυποποιητικών εγγράφων. 4. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Στην Ελλάδα, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στην Υπουργική Απόφαση 22729/509/26-0698/ ΦΕΚ 708/Β/13-07-98, είναι δυνατόν, να συγκροτούνται, Ειδικές Επιτροπές Πιστοποίησης, στις οποίες το Συµβούλιο Πιστοποίησης του ΕΛΟΤ µπορεί να εκχωρήσει µέρος ή το σύνολο των αρµοδιοτήτων του. Η σύνθεση, λειτουργία και οι αρµοδιότητες των Κλαδικών/ Ειδικών Επιτροπών Πιστοποίησης καθορίζονται στη σχετική Υ.Α. Ανάλογες Υπουργικές αποφάσεις θα πρέπει να εκδοθούν και στη Βουλγαρία για να υπάρξει συνεργασία με τους ίδιους τους φορείς. 5. ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΛΑΒΟΥΝ ΣΗΜΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Οι οργανισµοί που µπορούν να πιστοποιηθούν για λήψη σήματος συμμόρφωσης θα μπορούν να είναι όλοι οι οργανισµοί ανεξαρτήτως τύπου, µεγέθους, πολυπλοκότητας και παραγόµενου / παρεχόµενου προϊόντος. Όμως, θα πρέπει να υποβοηθηθούν με κίνητρα και επιδοτήσεις οι μικρές επιχειρήσεις. Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να λάβουν την εξής μορφή: 5.1. ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ μέσω προγραμμάτων, αναπτυξιακών νόμων κλπ 5.2. ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΤ ΑΡΧΗΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ISO 9001. Θα μπορούσε να θεωρηθεί προαπαιτούμενο πριν την απονομή σήματος συμμόρφωσης 6. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Η αίτηση για χορήγηση Πιστοποιητικού Συµµόρφωσης θα υποβάλλεται στον φορέα, σε έντυπο που χορηγείται από αυτόν. Ο παραγωγός υποχρεούται να υποβάλλει αίτηση για τις µονάδες και τους τύπους τσιμέντων που παράγει στη µονάδα παραγωγής και/ή διαθέτει από αποθήκες διανοµής. Το πιστοποιητικό Συµµόρφωσης θα χορηγείται µόνο για τους τύπους τσιμέντου που πιστοποιούνται ανά µονάδα παραγωγής σύµφωνα µε την αίτηση. Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από: Περιγραφή του προϊόντος, την πιστοποίηση του οποίου ζητά ο παραγωγός Περιγραφή της γενικής οργάνωσης της µονάδας παραγωγής, καταλόγους του συνόλου των παραγοµένων προϊόντων, πληροφορίες για την διαδικασία παραγωγής του προϊόντος. 3 Ο Τίτλος και λογότυπος σήματος είναι αρμοδιότητα Κυβερνητικών αποφάσεων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 140 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Εγχειρίδιο Ποιότητας. Αποδεικτικά καταβολής του αρχικού κόστους Τυχόν ζητούμενα συμπληρωματικά στοιχεία Στην περίπτωση που η αίτηση θα γίνεται από παραγωγό που έχει ήδη πιστοποιηθεί για άλλους τύπους τσιμέντου στην ίδια μονάδα παραγωγής από τον φορέα δεν θα χρειάζεται η προσκόμιση των ανωτέρω δικαιολογητικών πλην των τεχνικών χαρακτηριστικών της ποιότητας της οποίας αιτείται η πιστοποίηση και θα πρέπει να γίνεται αναφορά στα έγγραφα που έχουν κατατεθεί στον φορέα με την αρχική αίτηση. Στην ανωτέρω περίπτωση εμπίπτει και η κατάθεση αίτησης από τον παραγωγό για μεταβολές του πιστοποιημένου τσιμέντου. 6.1 ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟ Ως έλεγχος παραγωγής στο εργοστάσιο νοείται ο µόνιµος εσωτερικός έλεγχος της παραγωγής τσιμέντου που διεξάγεται από τον παραγωγό και συνίσταται από τον εσωτερικό έλεγχο ποιότητας ο οποίος συµπληρώνεται από τις δοκιµές αυτοελέγχου δειγμάτων τσιμέντου που λαµβάνονται από το σηµείο παράδοσης. 6.2 Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου Η τεκµηρίωση του παραγωγού και οι διαδικασίες για τον έλεγχο παραγωγής του εργοστασίου πρέπει να περιγράφονται σε Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου, το οποίο θα περιγράφει επαρκώς τους στόχους ποιότητας και την οργανωτική διάρθρωση, τις ευθύνες και τις δικαιοδοσίες της διοίκησης όσον αφορά την ποιότητα των προϊόντων και τα μέσα για την παρακολούθηση της επίτευξης της απαιτούμενης ποιότητας προϊόντων και την αποτελεσματική λειτουργία του εσωτερικού ελέγχου ποιότητας, τις τεχνικές παραγωγής και ελέγχου ποιότητας, τις διαδικασίες και συστημικές ενέργειες που θα χρησιμοποιηθούν, τις επιθεωρήσεις και τις δοκιµές που θα διεξάγονται πριν, κατά τη διάρκεια και µετά την παραγωγή καθώς και τη συχνότητα µε την οποία αυτές θα διεξάγονται. Στην περίπτωση υπάρχοντος συστήµατος διαχείρισης ποιότητας σύµφωνα µε το ISO 9001, ο φορέας µπορεί να εξετάσει αν το αντίστοιχο Εγχειρίδιο Ποιότητας πληροί όλες τις προϋποθέσεις του Ειδικού Κανονισµού που αφορούν στον έλεγχο παραγωγής τσιμέντου του εργοστασίου. Με δεδοµένο ότι όλες οι προϋποθέσεις συµπεριλαµβάνονται, αυτό το Εγχειρίδιο Ποιότητας µπορεί επίσης να γίνει αποδεκτό για την πιστοποίηση των προϊόντων. 6.3 Εκπρόσωπος της διοίκησης Ο παραγωγός θα πρέπει να ορίσει έναν εκπρόσωπο της διοίκησης ο οποίος ανεξάρτητα από τις άλλες αρµοδιότητες, πρέπει να έχει καθορισµένη δικαιοδοσία και ευθύνη ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 141 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής προκειµένου να εξασφαλίζει ότι εφαρµόζονται και τηρούνται οι απαιτήσεις για την αξιολόγηση της συµµόρφωσης. 6.4 Συστατικά και σύνθεση του τσιμέντου Ο παραγωγός πρέπει να καθιερώσει τεκμηριωμένες διαδικασίες και αναγνωρισμένες μεθόδους δοκιμών προκειμένου να εξασφαλίζει ότι τα συστατικά πληρούν τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφών προϊόντος και ότι είναι κατάλληλα ώστε το τσιμέντο που παράγεται να πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές. Το Εγχειρίδιο Ποιότητας Εργοστασίου πρέπει να περιγράφει τις μεθόδους που ακολουθούνται από τον παραγωγό προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι η σύνθεση του παραγόμενου τσιμέντου συμμορφώνεται με το σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των καταλλήλων μεθόδων δοκιμών. 6.5. Μετρήσεις και δοκιµές Ο εξοπλισμός για τις επιθεωρήσεις και τις δοκιµές στη διάρκεια των διεργασιών της παραγωγικής διαδικασίας πρέπει να ελέγχεται και να διακριβώνεται σε τακτά χρονικά διαστήµατα σύµφωνα µε τις διαδικασίες του εργοστασίου. Οι διαδικασίες για την κατάσταση ελέγχων και δοκιμών σε όλα τα στάδια παραγωγής πρέπει να περιγράφονται λεπτομερώς στο Εγχειρίδιο Ποιότητας Εργοστασίου. Αυτές πρέπει να περιλαμβάνουν διαδικασίες για τον έλεγχο των ενδιάμεσων υλικών εκτός προδιαγραφών. 6.6. Χειρισµός, αποθήκευση, συσκευασία και παράδοση Το Εγχειρίδιο Ποιότητας Εργοστασίου πρέπει να περιγράφει τις προφυλάξεις που λαµβάνονται για την προστασία της ποιότητας του τσιµέντου ενώ βρίσκεται ακόµη υπό την ευθύνη του παραγωγού. Πρέπει να περιλαµβάνει περιγραφή των διαδικασιών που ακολουθούνται στις αποθήκες. Η τεκµηρίωση των παραδόσεων πρέπει να διασφαλίζει την ιχνηλασιµότητα των εργοστασίων. 6.7. ∆οκιµές δειγµάτων αυτοελέγχου- ∆ειγµατοληψία και δοκιµές Ο παραγωγός πρέπει να εφαρµόζει ένα σύστηµα δοκιµών αυτοελέγχου για κάθε πιστοποιηµένο τσιμέντο. Το σύστηµα αυτό πρέπει να χρησιµοποιείται για την απόδειξη της συµµόρφωσης προς τις απαιτήσεις του προϊόντος. Οι ιδιότητες που θα ελέγχονται, οι µέθοδοι δοκιµών, η ελάχιστη συχνότητα δοκιµών αυτοελέγχου κατά τη διάρκεια των δοκιµών ρουτίνας και των δοκιµών της αρχικής περιόδου καθώς και τα κριτήρια συµµόρφωσης πρέπει να είναι σύµφωνα µε τις βασικές απαιτήσεις που παρατίθενται από τα πρότυπα. Για τσιμέντα τα οποία δεν αποστέλλονται συνεχώς, η συχνότητα των δοκιμών και το σημείο δειγματοληψίας θα είναι όπως ορίζεται στο εγχειρίδιο ποιότητας Εργοστασίου. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 142 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στην περίπτωση που το αποτέλεσμα δοκιμής σε τσιμέντο δεν ικανοποιεί τα κριτήρια συμμόρφωσης οριακής τιμής μεμονωμένου αποτελέσματος όπως ορίζεται στο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος, ο παραγωγός πρέπει να προσδιορίζει αμέσως τη σχετική ποσότητα, να λαμβάνει τις απαραίτητες ενέργειες για την αποφυγή της παράδοσης αυτής της ποσότητας τσιμέντου και να ενημερώνει τον αντίστοιχο πελάτη στην περίπτωση που ποσότητα αυτού του τσιμέντου έχει ήδη παραδοθεί. Επιπλέον, ο παραγωγός πρέπει να προσδιορίζει άμεσα τις αιτίες μιας τέτοιας μη συμμόρφωσης, να προβαίνει σε διορθωτικές ενέργειες και σε ανασκόπηση όλων των σχετικών διαδικασιών ελέγχου παραγωγής στο εργοστάσιο. Αυτές οι ενέργειες και τα ευρήματα πρέπει να καταγράφονται κατάλληλα σε αναφορά που θα υποβάλλεται σε έλεγχο κατά την ανασκόπηση από τη διοίκηση. 6.8 Αρχεία οιότητας Ο παραγωγός πρέπει να τηρεί αρχεία των αποτελεσµάτων των δοκιµών αυτοελέγχου καθώς και τα απαραίτητα αρχεία του εξοπλισµού των δοκιµών τουλάχιστον για 3 χρόνια. 6.9 Υποχρεώσεις του φορέα Ο φορέας θα είναι υπεύθυνος για τρεις ξεχωριστές λειτουργίες: Α) την πιστοποίηση, Β ) την επιθεώρηση και Γ ) τις δοκιµές. Οι τρεις αυτές λειτουργίες µπορούν να διεξάγονται από έναν ή περισσότερους φορείς. Η επιθεώρηση µπορεί να διεξάγεται από ένα φορέα ελέγχου και οι δοκιµές από ένα εργαστήριο δοκιµών . Οι υποχρεώσεις επιθεώρησης περιλαµβάνουν την επιτήρηση, αξιολόγηση και αποδοχή του ελέγχου παραγωγής που διεξάγεται από τον παραγωγό. Η επιθεώρηση πρέπει να συµπεριλαµβάνει και τον έλεγχο προκειµένου να διαπιστωθεί αν τυχόν σηµαντικές αλλαγές στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου που αφορούν στον έλεγχο παραγωγής του εργοστασίου έχουν αναφερθεί στον φορέα από τον παραγωγό Η αξιολόγηση, αποδοχή και επιτήρηση του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου περιλαµβάνει την αξιολόγηση των αποτελεσµάτων των δοκιµών αυτοελέγχου του παραγωγού προκειµένου να διαπιστωθεί η συµµόρφωση ως προς τα στατιστικά κριτήρια συµµόρφωσης και τις οριακές τιµές µεµονωµένων αποτελεσµάτων. Κάθε αξιολόγηση πρέπει να γίνεται βάσει των αποτελεσµάτων που έχουν συγκεντρωθεί από όλα τα δείγµατα αυτοελέγχου ενός συγκεκριµένου πιστοποιηµένου τσιμέντου, χωρίς επιλογή, τα οποία ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου πριν από την ηµεροµηνία αξιολόγησης ή κατά τη διάρκεια της αρχικής περιόδου. Πρέπει να λαμβάνονται στιγμιαία δείγματα υπό την ευθύνη του φορέα στο σημείο παράδοσης του τσιμέντου από το εργοστάσιο ή / και τις αποθήκες που προμηθεύονται ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 143 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής τσιμέντο από το εργοστάσιο. Αυτά λαμβάνονται κυρίως για έλεγχο ακρίβειας των αποτελεσμάτων των δοκιμών του παραγωγού. Στους εκπροσώπους του φορέα πρέπει να παρέχεται πρόσβαση στο εργοστάσιο / αποθήκες με σκοπό τη λήψη δειγμάτων οποιαδήποτε στιγμή χωρίς προειδοποίηση. Ο αριθμός των δειγμάτων που πρέπει να λαμβάνονται είναι τουλάχιστον έξι το χρόνο, για κάθε τύπο πιστοποιημένου τσιμέντου που παραδίδεται συνεχώς από το εργοστάσιο. Στην περίπτωση που κάποια πιστοποιημένα τσιμέντα δεν παραδίδονται συνεχώς, η συχνότητα αυτή και το σημείο δειγματοληψίας μπορούν να τροποποιηθούν κατόπιν αμοιβαίας συμφωνίας μεταξύ του ΕΛΟΤ και του παραγωγού. Το πρώτο δείγμα του τσιμέντου προς πιστοποίηση χρησιμοποιείται για τις αρχικές δοκιμές τύπου. Ο αριθμός των δειγμάτων που πρέπει να ληφθούν κατά την αρχική περίοδο πρέπει να είναι τουλάχιστον ένα ανά μήνα. 6.10 Ιδιότητες και µέθοδοι δοκιµών Οι µηχανικές, φυσικές και χηµικές ιδιότητες θα καθορίζονται σ τ ο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος 6.11 Αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου Στην περίπτωση νέου εργοστασίου, πρέπει να διεξάγεται αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου, βασιζόµενη στις πληροφορίες σχετικά µε τον έλεγχο παραγωγής εργοστασίου και τον εξοπλισµό που θα χρησιµοποιηθεί για την παραγωγή τσιμέντου. Στην περίπτωση ενός νέου τύπου τσιμέντου σε ένα υπάρχον εργοστάσιο, πρέπει να λαµβάνονται υπόψη οι πληροφορίες σχετικά µε σηµαντικές αλλαγές στον έλεγχο παραγωγής εργοστασίου και στον εξοπλισµό, που έχουν προκληθεί από την παραγωγή του νέου τύπου. Αυτές πρέπει να αποτελούν τη βάση για τη λήψη απόφασης, βασισµένης στη σπουδαιότητα των αλλαγών στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου, εάν είναι αναγκαία ξεχωριστή επιθεώρηση. Σε αυτήν την περίπτωση οποιοσδήποτε νέος εξοπλισµός που έχει προκαλέσει σηµαντική αλλαγή στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου πρέπει να επιθεωρείται. 6.12 Κριτήρια για την αξιολόγηση του εξοπλισμού παραγωγής Η επιθεώρηση πρέπει να αξιολογεί την καταλληλότητα του εξοπλισμού παραγωγής όσον αφορά το Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου και την παροχή της δυνατότητας να ικανοποιούνται οι απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος. Τα παρακάτω πρέπει να λαμβάνονται ως κριτήρια: α) Τα συστατικά όπως περιγράφονται στο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος πρέπει να προστατεύονται από επιμόλυνση μέσα στο εργοστάσιο. β) Πρέπει να χρησιμοποιείται εξοπλισμός ο οποίος είναι κατάλληλος για συνεχή μαζική παραγωγή τσιμέντου, ιδιαίτερα για την επαρκή άλεση και ομογενοποίηση, επιτρέποντας ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 144 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής τον έλεγχο της παραγωγής με ικανοποιητική ακρίβεια προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ικανοποιούνται οι απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος. γ) Πρέπει να λαμβάνονται μέτρα ώστε να αποφεύγεται η ανάμιξη διαφορετικών τσιμέντων κατά τη μεταφορά και αποθήκευση. δ) Κάθε τσιμέντο πρέπει να αποθηκεύεται σε ένα ή περισσότερα ξεχωριστά σιλό και να προστατεύεται ώστε να αποφεύγεται επιμόλυνση και υποβάθμιση. Τα σιλό μπορεί να περιλαμβάνουν ή να έχουν τη μορφή ξεχωριστών κλειστών αεροστεγών διαμερισμάτων. Τα σιλό ή / και τα σημεία εκροής πρέπει να σημαίνονται ευκρινώς με ένδειξη του τύπου του τσιμέντου, την κατηγορία αντοχής και οποιαδήποτε επιπρόσθετη αναγνώριση απαιτείται. ε) Τα σημεία από όπου το τσιμέντο παραδίδεται από το εργοστάσιο ή / και την αποθήκη πρέπει να επιτρέπουν τη δειγματοληψία. 6.13 Κριτήρια για την αξιολόγηση των εργαστηρίων Το εργαστήριο το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διεξαγωγή των δοκιμών που απαιτούνται για τον εσωτερικό έλεγχο ποιότητας πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τον εξοπλισμό που απαιτείται για τη διεξαγωγή των σχετικών δοκιμών που καθορίζονται ή αναφέρονται στο Εγχειρίδιο ποιότητας εργοστασίου. Το εργαστήριο που είναι υπεύθυνο για τη διεξαγωγή των δοκιμών αυτοελέγχου πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τον εξοπλισμό που απαιτείται για τη διεξαγωγή των δοκιμών των ιδιοτήτων που αναφέρονται στο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος χρησιμοποιώντας τις καθορισμένες μεθόδους δοκιμών. Τα εργαστήρια πρέπει να αποδεικνύουν την ικανότητα να παρέχουν αποτελέσματα έγκαιρα και κατά τρόπο κατάλληλο για τον έλεγχο παραγωγής του εργοστασίου του παραγωγού. 6.14 Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων δοκιμών κατά την αρχική περίοδο Η διάρκεια της αρχικής περιόδου πρέπει να είναι, κατά κανόνα, τρεις μήνες. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των δοκιμών του τσιμέντου πρέπει να βασίζεται στα αποτελέσματα δοκιμών αυτοελέγχου και τα αποτελέσματα δοκιμών εξωτερικού ελέγχου που λαμβάνονται από το πρώτο δείγμα και από επιπλέον δείγματα που λαμβάνονται κατά την αρχική περίοδο. 6.15 Ενέργειες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης Ο έλεγχος του μη συμμορφούμενου τσιμέντου και οι διορθωτικές ενέργειες που πρέπει να γίνονται, είναι υπό την πλήρη ευθύνη του παραγωγού, ο οποίος πρέπει να τεκμηριώνει τις λεπτομερείς διαδικασίες στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου. Στην περίπτωση παραπόνου και προειδοποίησης, η ελάχιστη συχνότητα δοκιμών αυτοελέγχου των μη συμμορφούμενων ιδιοτήτων πρέπει να διπλασιάζεται για περίοδο δύο μηνών μετά την προειδοποίηση, εκτός αν μπορεί να αποδειχθεί προς ικανοποίηση του φορέα, ότι έχουν ληφθεί επαρκή μέτρα από την αρχική εμφάνιση της μη συμμόρφωσης έως την διευθέτηση αυτής, συμπεριλαμβανομένου του διπλασιασμού της ελάχιστης ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 145 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής συχνότητας των δοκιμών αυτοελέγχου για ελάχιστη περίοδο δύο μηνών. 6.16 Διαδικασία για την Πιστοποίηση Συμμόρφωσης Όταν ένας παραγωγός υποβάλει αίτηση για την πιστοποίηση τσιμέντου, ο φορέας πρέπει να κανονίσει µια αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου (αν απαιτείται) καθώς και για τη αρχική δοκιµή τύπου ενός πρώτου δείγµατος εξωτερικού ελέγχου από το εργαστήριο δοκιµών Εάν και εφόσον η επιθεώρηση δείξει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις και ότι τα αποτελέσµατα της αρχικής δοκιµής τύπου του πρώτου δείγµατος συµµορφώνονται µε τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος, τότε ο φορέας πρέπει να εκδώσει πιστοποιητικό συµµόρφωσης. Κατά την αρχική περίοδο, ο φορέας πρέπει να αξιολογήσει τα αποτελέσµατα δοκιµών εξωτερικού ελέγχου του εργαστηρίου δοκιµών και τα αποτελέσµατα των δοκιµών αυτοελέγχου του παραγωγού .Αν αυτή η αξιολόγηση είναι ικανοποιητική, τότε το πιστοποιητικό συµµόρφωσης παραµένει σε ισχύ, διαφορετικά ακυρώνεται (ή αποσύρεται σαν αποτέλεσµα των ενεργειών που λαµβάνονται σε περίπτωση µη συµµόρφωσης. Στην περίπτωση που ένας παραγωγός σταματήσει μόνιμα την παραγωγή ενός συγκεκριμένου πιστοποιημένου τσιμέντου, πρέπει να ενημερώσει τον φορέα δεόντως και το σχετικό πιστοποιητικό συμμόρφωσης πρέπει να ακυρωθεί. Ένας παραγωγός πρέπει να θεωρείται ότι έχει σταματήσει την παραγωγή ενός τσιμέντου όταν έχουν παρέλθει δώδεκα μήνες από το τελευταίο δείγμα αυτοελέγχου. Ο παραγωγός μπορεί να ζητήσει για ένα εργοστάσιο και για τον ίδιο τύπο και κατηγορία αντοχών τσιμέντου την πιστοποίηση δύο ή και πλέον διαφορετικών τσιμέντων που να διαφέρουν ηθελημένα στη σύνθεση ή στις φυσικές ή χημικές ιδιότητες ή στην αντοχή σε θλίψη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα πιστοποιητικά συμμόρφωσης πρέπει να εκδοθούν βάσει των ξεχωριστών δοκιμών αυτοελέγχου του και των πρώτων δειγμάτων εξωτερικού ελέγχου που ελέγχθηκαν από το εργαστήριο δοκιμών. Το πιστοποιητικό συµµόρφωσης πρέπει να περιλαµβάνει συγκεκριµένα: α) την επωνυµία και τη διεύθυνση του φορέα πιστοποίησης. β) την επωνυµία και τη διεύθυνση του παραγωγού και του εργοστασίου. γ) το πρότυπο του σωλήνα σύµφωνα µε το σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος και οποιοδήποτε πρόσθετο απαιτούµενο χαρακτηριστικό. δ) δήλωση ότι ο σωλήνας συµµορφώνεται µε τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος ε) Τον αριθµό του πιστοποιητικού. Το πιστοποιητικό συµµόρφωσης δίνει στον παραγωγό το δικαίωµα να χρησιµοποιεί το σήµα συµµόρφωσης στη συσκευασία και στα έγγραφα που χρησιµοποιούνται για το πιστοποιηµένο προϊόν ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 146 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 7. ΙΔΡΥΣΗ Η ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΣΩΛΗΝΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Θα πρέπει να ιδρυθούν ή να αναβαθμιστούν τα εργαστήρια ελέγχου ποιότητας τσιμέντου σε όλην την διασυνοριακή περιοχή, και να διαπιστευτούν για όλες τις δοκιμές από το ΕΣΥΔ ή το αντίστοιχο φορέα διαπίστευσης της Βουλγαρίας . Το εργαστήριο δοκιµών πρέπει να διεξάγει τακτικές διεργαστηριακές δοκιµές στις οποίες θα περιλαµβάνεται η σύγκριση τουλάχιστον των αποτελεσµάτων των δοκιµών μηχανικών αντοχών µε άλλα εγκεκριµένα εργαστήρια δοκιµών ώστε να διατηρείται η απαιτούµενη ακρίβεια. Φυσικά το ρόλο αυτό μπορούν να έχουν τα εργαστήρια για τα οποία ο Ανάδοχος έχει εκπονήσει σχετικό επιχειρησιακό σχέδιο, στο πλαίσιο του παρόντος έργου. 6.2.3. Πλαστικοί Σωλήνες Προτείνουμε την παρακάτω διαδικασία χορήγησης και λειτουργίας του KEY MARK: 3. ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ. Αυτό θα απαιτήσει την έκδοση διαταγμάτων και οδηγιών εκ μέρους της Βουλγαρικής κυβερνήσεως προκειμένου να επιταχυνθεί η συμμόρφωση των προτύπων της Βουλγαρικής πλευράς πλήρως με αυτά της EU. Δεν υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις στο χώρο των πλαστικών σωλήνων . 4. ΟΡΙΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΦΟΡΕΑ ΑΠΟ ΕΚΑΣΤΗ ΧΩΡΑ ΩΣ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΜΕΝΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΑΠΟΝΕΜΕΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΑ ΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ. Το νομικό πλαίσιο της περιοχής θα πρέπει να ανασυγκροτηθεί και να συμπίπτει με το αντίστοιχο Ελληνικό και να περιγράφεται αρμοδίως: (Για τον αντίστοιχο ΕΛΟΤ ισχύει: Με το Νόµο 372/76 “Περί Συστάσεως και Λειτουργίας του ΕΛΟΤ”, όπως αυτός τροποποιήθηκε από τον Νόµο 1682/1987, το Προεδρικό ∆ιάταγµα 155/97 “Σύσταση και Καταστατικό της Ανώνυµης Εταιρείας «Ελληνικός Οργανισµός Τυποποίησης Α.Ε»”, ανατίθεται στον ΕΛΟΤ η ανάπτυξη δραστηριοτήτων Πιστοποίησης. Με βάση την Υπουργική Απόφαση 22729/509/26-06-98/ ΦΕΚ 708/Β/1307-98, “∆ιαδικασίες Πιστοποίησης του Ελληνικού Οργανισµού Τυποποίησης Α.Ε.’’, ο ΕΛΟΤ εφαρµόζει ∆ιαδικασίες και Συστήµατα Πιστοποίησης (π.χ. Συστήµατα Πιστοποίησης σύµφωνα µε τα πρότυπα του ∆ιεθνούς Οργανισµού Τυποποίησης, ISO), µε σκοπό την απονοµή Σηµάτων Συµµόρφωσης και τη χορήγηση Πιστοποιητικών Συµµόρφωσης, τα οποία υποδηλώνουν ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. τη συµµόρφωση προϊόντων, διεργασιών, ΣΕΛΊΔΑ 147 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής δραστηριοτήτων, οργανισµών, συστηµάτων και προσώπων, µε τις απαιτήσεις τυποποιητικών εγγράφων. Ειδικά τα Σήµατα/ Πιστοποιητικά Συµµόρφωσης, τα οποία απονέµονται/ χορηγούνται από τον ΕΛΟΤ µε βάση τις απαιτήσεις Ελληνικών Προτύπων, Ευρωπαϊκών Προτύπων (ΕΝ), Πειραµατικών Ευρωπαϊκών Προτύπων (ENV), Εγγράφων εναρµόνισης (HD) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τυποποίησης (CEN) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης (CENELEC) καθώς και Ευρωπαϊκών Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSΙ), Πειραµατικών Ευρωπαϊκών Προτύπων (I-ETS) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI) ονοµάζονται Ελληνικά Σήµατα/ Πιστοποιητικά Συµµόρφωσης ΕΛΟΤ και απονέµονται αποκλειστικά από τον ΕΛΟΤ. Ο ΕΛΟΤ δύναται, στα πλαίσια των σχετικών διατάξεων της Υπουργικής Απόφασης 22729/509/26-06-98/ ΦΕΚ 708/Β/13-07-98,, να συνεργάζεται µε κατάλληλους Φορείς φυσικά ή νοµικά πρόσωπα για την διενέργεια των Ελέγχων. Οι Φορείς αυτοί λειτουργούν στα πλαίσια των Συστηµάτων Πιστοποίησης κατ’ εξουσιοδότηση του ΕΛΟΤ, µετά από την έγκρισή τους από τον ∆ιευθύνοντα Σύµβουλο του ΕΛΟΤ, µε βάση τα εκάστοτε ειδικά κριτήρια, που ισχύουν για τους Φορείς αυτούς και τα οποία περιγράφονται στα Ευρωπαϊκά Πρότυπα για τη ∆ιαπίστευση καθώς επίσης στις Οδηγίες που εκδίδονται από τους Φορείς ∆ιαπίστευσης.) Ο ορισμός ενός ανεξάρτητου φορέα είναι επιβεβλημένος διότι θα πρέπει να τηρηθεί η ανεξαρτησία και η αµεροληψία του η οποία να διασφαλίζεται από το νοµικό του πλαίσιο, την οργανωτική του διάρθρωση και τη λειτουργία του Συµβουλίου Πιστοποίησης του φορέα. Ο φορέας, στα πλαίσια της λειτουργίας του δεν θα πρέπει να εµπλέκεται καθ' οιονδήποτε τρόπο στην παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών για την οργάνωση και εφαρµογή των Συστηµάτων ∆ιαχείρισης Ποιότητας σε ενδιαφερόµενους οργανισµούς και αναγνωρίζοντας τις εµπορικές, οικονοµικές και άλλες πιέσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κρίση των εµπλεκόµενων στις ενέργειες πιστοποίησης (επιθεωρητές, διοικητικούς υπαλλήλους, µέλη επιτροπών), θα πρέπει να προβεί στις απαιτούµενες ενέργειες για την εξασφάλιση και της δικής τους αµεροληψίας και αντικειµενικότητας. Στα πλαίσια της ∆ιαδικασίας αυτής: − όλοι οι οργανισµοί οι οποίοι έρχονται σε επαφή µε τον φορέα θα αντιµετωπίζονται ισότιµα. − οι όροι της Πιστοποίησης είναι οι ίδιοι, τόσο για τους οργανισµούς που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να πιστοποιηθούν για πρώτη φορά όσο και για τους οργανισµούς που είναι ήδη κάτοχοι Πιστοποιητικών. 8. ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΡΟΛΟΓΙΑ Θα μπορούσε να οριστεί με κοινή διασυνοριακή συμφωνία ο εξής ορισμός: Το Σήµα/ Πιστοποιητικό Συµµόρφωσης ΄΄Α΄΄4 υποδηλώνει ότι η επιχείρηση παράγει προϊόντα που ικανοποιούν τις απαιτήσεις καθορισµένων 4 προτύπων, προδιαγραφών ή άλλων Ο Τίτλος και λογότυπος σήματος είναι αρμοδιότητα Κυβερνητικών αποφάσεων ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 148 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής τυποποιητικών εγγράφων. 9. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΚΛΑΔΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ Στην Ελλάδα, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στην Υπουργική Απόφαση 22729/509/26-0698/ ΦΕΚ 708/Β/13-07-98, είναι δυνατόν, να συγκροτούνται, Ειδικές Επιτροπές Πιστοποίησης, στις οποίες το Συµβούλιο Πιστοποίησης του ΕΛΟΤ µπορεί να εκχωρήσει µέρος ή το σύνολο των αρµοδιοτήτων του. Η σύνθεση, λειτουργία και οι αρµοδιότητες των Κλαδικών/ Ειδικών Επιτροπών Πιστοποίησης καθορίζονται στη σχετική Υ.Α. Ανάλογες Υπουργικές αποφάσεις θα πρέπει να εκδοθούν και στη Βουλγαρία για να υπάρξει συνεργασία με τους ίδιους τους φορείς (έχουμε ήδη αναφερθεί σ΄αυτούς) 10. ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΛΑΒΟΥΝ ΣΗΜΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Οι οργανισµοί που µπορούν να πιστοποιηθούν για λήψη σήματος συμμόρφωσης θα μπορούν να είναι όλοι οι οργανισµοί ανεξαρτήτως τύπου, µεγέθους, πολυπλοκότητας και παραγόµενου / παρεχόµενου προϊόντος. Όμως, θα πρέπει να υποβοηθηθούν με κίνητρα και επιδοτήσεις οι μικρές επιχειρήσεις. Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να λάβουν την εξής μορφή: 5.1. ΤΗΣ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ μέσω προγραμμάτων, αναπτυξιακών νόμων κλπ 5.2. ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΤ ΑΡΧΗΝ ΤΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ISO 9001. Θα μπορούσε να θεωρηθεί προαπαιτούμενο πριν την απονομή σήματος συμμόρφωσης 11. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΣΗΜΑΤΟΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Η αίτηση για χορήγηση Πιστοποιητικού Συµµόρφωσης θα υποβάλλεται στον φορέα, σε έντυπο που χορηγείται από αυτόν. Ο παραγωγός υποχρεούται να υποβάλλει αίτηση για τις µονάδες και τους τύπους σωλήνων που παράγει στη µονάδα παραγωγής και/ή διαθέτει από αποθήκες διανοµής. Το πιστοποιητικό Συµµόρφωσης χορηγείται µόνο για τους τύπους που πιστοποιούνται ανά µονάδα παραγωγής σύµφωνα µε την αίτηση. Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από: - Περιγραφή του προϊόντος, την πιστοποίηση του οποίου ζητά ο παραγωγός - Περιγραφή της γενικής οργάνωσης της µονάδας παραγωγής, καταλόγους του συνόλου των παραγοµένων προϊόντων, πληροφορίες για την διαδικασία παραγωγής του προϊόντος. - Εγχειρίδιο Ποιότητας. 6.1 ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟ Ως έλεγχος παραγωγής στο εργοστάσιο νοείται ο µόνιµος εσωτερικός έλεγχος της παραγωγής που διεξάγεται από τον παραγωγό και συνίσταται από τον εσωτερικό έλεγχο ποιότητας ο οποίος συµπληρώνεται από τις δοκιµές αυτοελέγχου δειγµάτων που λαµβάνονται από το σηµείο παράδοσης ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 149 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 6.2 Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου Η τεκµηρίωση του παραγωγού και οι διαδικασίες για τον έλεγχο παραγωγής του εργοστασίου πρέπει να περιγράφονται σε Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου, το οποίο θα περιγράφει επαρκώς και τις τεχνικές παραγωγής και ελέγχου ποιότητας, τις επιθεωρήσεις και τις δοκιµές που θα διεξάγονται πριν, κατά τη διάρκεια και µετά την παραγωγή καθώς και τη συχνότητα µε την οποία αυτές θα διεξάγονται Στην περίπτωση υπάρχοντος συστήµατος διαχείρισης ποιότητας σύµφωνα µε το ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001, ο φ ο ρ έ α ς µπορεί να εξετάσει αν το αντίστοιχο Εγχειρίδιο Ποιότητας πληροί όλες τις προϋποθέσεις του Ειδικού Κανονισµού που αφορούν στον έλεγχο παραγωγής σωλήνων του εργοστασίου. Με δεδοµένο ότι όλες οι προϋποθέσεις συµπεριλαµβάνονται, αυτό το Εγχειρίδιο Ποιότητας µπορεί επίσης να γίνει αποδεκτό για την πιστοποίηση των προϊόντων. 6.3 Εκπρόσωπος της διοίκησης Ο παραγωγός θ α πρέπει να ορίσει έναν εκπρόσωπο της διοίκησης ο οποίος ανεξάρτητα από τις άλλες αρµοδιότητες, πρέπει να έχει καθορισµένη δικαιοδοσία και ευθύνη προκειµένου να εξασφαλίζει ότι εφαρµόζονται και τηρούνται οι απαιτήσεις για την αξιολόγηση της συµµόρφωσης. 6.4 Συστατικά και σύνθεση των σωλήνων Ο παραγωγός πρέπει να καθιερώσει τεκµηριωµένες διαδικασίες και αναγνωρισµένες µεθόδους δοκιµών προκειµένου να εξασφαλίζει ότι τα συστατικά πληρούν τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφών προϊόντος και ότι είναι κατάλληλα ώστε οι σωλήνες που παράγονται να πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές. Το Εγχειρίδιο Ποιότητας Εργοστασίου πρέπει να περιγράφει τις µεθόδους που ακολουθούνται από τον παραγωγό προκειµένου να εξασφαλίζεται ότι η οι σωλήνες συµµορφώνονται µε το σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος. 6.5. Μετρήσεις και δοκιµές Ο ε ξ ο π λ ι σ µ ό ς για τις επιθεωρήσεις και τις δοκιµές στη διάρκεια των διεργασιών της παραγωγικής διαδικασίας πρέπει να ελέγχεται και να διακριβώνεται σε τακτά χρονικά διαστήµατα σύµφωνα µε τις διαδικασίες 6.6. Χειρισµός, αποθήκευση, συσκευασία και παράδοση Το Εγχειρίδιο Ποιότητας Εργοστασίου πρέπει να περιγράφει τις προφυλάξεις που λαµβάνονται για την προστασία της ποιότητας του τσιµέντου ενώ βρίσκεται ακόµη υπό την ευθύνη του παραγωγού. Πρέπει να περιλαµβάνει περιγραφή των διαδικασιών που ακολουθούνται στις αποθήκες. Η τεκµηρίωση των παραδόσεων πρέπει να διασφαλίζει ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 150 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής την ιχνηλασιµότητα των εργοστασίων. 6.7. ∆οκιµές δειγµάτων αυτοελέγχου- ∆ειγµατοληψία και δοκιµές Ο παραγωγός πρέπει να εφαρµόζει ένα σύστηµα δοκιµών αυτοελέγχου για κάθε πιστοποιηµένο σωλήνα. Το σύστηµα αυτό πρέπει να χρησιµοποιείται για την απόδειξη της συµµόρφωσης προς τις απαιτήσεις . Οι ιδιότητες που θα ελέγχονται, οι µέθοδοι δοκιµών, η ελάχιστη συχνότητα δοκιµών αυτοελέγχου κατά τη διάρκεια των δοκιµών ρουτίνας και των δοκιµών της αρχικής περιόδου καθώς και τα κριτήρια συµµόρφωσης πρέπει να είναι σύµφωνα µε τις βασικές απαιτήσεις που παρατίθενται από τα πρότυπα Στην περίπτωση που το αποτέλεσµα δοκιµής δεν ικανοποιεί τα κριτήρια συµµόρφωσης οριακής τιµής µεµονωµένου αποτελέσµατος όπως ορίζεται στο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος, ο παραγωγός πρέπει να προσδιορίζει αµέσως τη σχετική ποσότητα, να λαµβάνει τις απαραίτητες ενέργειες για την αποφυγή της παράδοσης αυτής της ποσότητας και να ενηµερώνει τον αντίστοιχο πελάτη στην περίπτωση που ποσότητα αυτού έχει ήδη παραδοθεί. Επιπλέον, ο παραγωγός πρέπει να προσδιορίζει άµεσα τις αιτίες µιας τέτοιας µη συµµόρφωσης, να προβαίνει σε διορθωτικές ενέργειες και σε ανασκόπηση όλων των σχετικών διαδικασιών ελέγχου παραγωγής στο εργοστάσιο. Αυτές οι ενέργειες και τα ευρήµατα πρέπει να καταγράφονται κατάλληλα σε αναφορά που θα υποβάλλεται σε έλεγχο κατά την ανασκόπηση από τη διοίκηση. 6.8 Αρχεία οιότητας Ο παραγωγός πρέπει να τηρεί αρχεία των αποτελεσµάτων των δοκιµών αυτοελέγχου καθώς και τα απαραίτητα αρχεία του εξοπλισµού των δοκιµών τουλάχιστον για 3 χρόνια. 6.9 Υποχρεώσεις του φορέα Ο φ ο ρ έ α ς θ α είναι υπεύθυνος για τρεις ξεχωριστές λειτουργίες: Α) την πιστοποίηση, Β ) την επιθεώρηση και Γ ) τις δοκιµές. Οι τρεις αυτές λειτουργίες µπορούν να διεξάγονται από έναν ή περισσότερους φορείς. Η επιθεώρηση µπορεί να διεξάγεται από ένα φορέα ελέγχου και οι δοκιµές από ένα εργαστήριο δοκιµών . Οι υποχρεώσεις επιθεώρησης περιλαµβάνουν την επιτήρηση, αξιολόγηση και αποδοχή του ελέγχου παραγωγής που διεξάγεται από τον παραγωγό. Η επιθεώρηση πρέπει να συµπεριλαµβάνει και τον έλεγχο προκειµένου να διαπιστωθεί αν τυχόν σηµαντικές αλλαγές στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου που αφορούν στον έλεγχο παραγωγής του εργοστασίου έχουν αναφερθεί στον φορέα από τον παραγωγό Η αξιολόγηση, αποδοχή και επιτήρηση του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου περιλαµβάνει την αξιολόγηση των αποτελεσµάτων των δοκιµών αυτοελέγχου του παραγωγού προκειµένου να διαπιστωθεί η συµµόρφωση ως προς τα στατιστικά κριτήρια ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 151 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής συµµόρφωσης και τις οριακές τιµές µεµονωµένων αποτελεσµάτων. άθε αξιολόγηση πρέπει να γίνεται βάσει των αποτελεσµάτων που έχουν συγκεντρωθεί από όλα τα δείγµατα αυτοελέγχου ενός συγκεκριµένου πιστοποιηµένου σωλήνα, χωρίς επιλογή, τα οποία ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της περιόδου ελέγχου πριν από την ηµεροµηνία αξιολόγησης ή κατά τη διάρκεια της αρχικής περιόδου. Πρέπει να λαµβάνονται και δείγµατα υπό την ευθύνη του φορέα στις αποθήκες που του εργοστασίου. Αυτά λαµβάνονται κυρίως για έλεγχο ακρίβειας των αποτελεσµάτων των δοκιµών του παραγωγού. Στους εκπροσώπους του φορέα πρέπει να παρέχεται πρόσβαση στο εργοστάσιο / αποθήκες µε σκοπό τη λήψη δειγµάτων οποιαδήποτε στιγµή χωρίς προειδοποίηση. 6.10 Ιδιότητες και µέθοδοι δοκιµών Οι µηχανικές, φυσικές και χηµικές ιδιότητες θα καθορίζονται σ τ ο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος 6.11 Αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου Στην περίπτωση νέου εργοστασίου, πρέπει να διεξάγεται αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου, βασιζόµενη στις πληροφορίες σχετικά µε τον έλεγχο παραγωγής εργοστασίου και τον εξοπλισµό που θα χρησιµοποιηθεί για την παραγωγή σωλήνων Στην περίπτωση ενός νέου τύπου σωλήνα σε ένα υπάρχον εργοστάσιο, πρέπει να λαµβάνονται υπόψη οι πληροφορίες σχετικά µε σηµαντικές αλλαγές στον έλεγχο παραγωγής εργοστασίου και στον εξοπλισµό, που έχουν προκληθεί από την παραγωγή του νέου τύπου. Αυτές πρέπει να αποτελούν τη βάση για τη λήψη απόφασης, βασισµένης στη σπουδαιότητα των αλλαγών στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου, εάν είναι αναγκαία ξεχωριστή επιθεώρηση. Σε αυτήν την περίπτωση οποιοσδήποτε νέος εξοπλισµός που έχει προκαλέσει σηµαντική αλλαγή στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου πρέπει να επιθεωρείται Το εργαστήριο που είναι υπεύθυνο για τη διεξαγωγή των δοκιµών αυτοελέγχου πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον τον εξοπλισµό που απαιτείται για τη διεξαγωγή των δοκιµών των ιδιοτήτων που αναφέρονται στο σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος χρησιµοποιώντας τις καθορισµένες µεθόδους δοκιµών Τα εργαστήρια πρέπει να αποδεικνύουν την ικανότητα να παρέχουν αποτελέσµατα έγκαιρα και κατά τρόπο κατάλληλο για τον έλεγχο παραγωγής του εργοστασίου του παραγωγού. 6.12 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Ο έλεγχος του µη συµµορφούµενου σωλήνα και οι διορθωτικές ενέργειες που πρέπει να γίνονται, είναι υπό την πλήρη ευθύνη του παραγωγού, ο οποίος πρέπει να τεκµηριώνει τις λεπτοµερείς διαδικασίες στο Εγχειρίδιο Ποιότητας εργοστασίου. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 152 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στην περίπτωση που τα αποτελέσµατα των δοκιµών αυτοελέγχου του παραγωγού δείχνουν ότι δεν πληρούνται οι απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος, οι ενέργειες που λαµβάνονται από τον φορέα θα πρέπει να είναι ενδεδειγμένες. 6.13. ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ Όταν ένας παραγωγός υποβάλει αίτηση για την πιστοποίηση σωλήνα, ο φορέας πρέπει να κανονίσει µια αρχική επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου παραγωγής εργοστασίου (αν απαιτείται) καθώς και για τη αρχική δοκιµή τύπου ενός πρώτου δείγµατος εξωτερικού ελέγχου από το εργαστήριο δοκιµών Εάν και εφόσον η επιθεώρηση δείξει ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις και ότι τα αποτελέσµατα της αρχικής δοκιµής τύπου του πρώτου δείγµατος συµµορφώνονται µε τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος, τότε ο φορέας πρέπει να εκδώσει πιστοποιητικό συµµόρφωσης. Κατά την αρχική περίοδο, ο φορέας πρέπει να αξιολογήσει τα αποτελέσµατα δοκιµών εξωτερικού ελέγχου του εργαστηρίου δοκιµών και τα αποτελέσµατα των δοκιµών αυτοελέγχου του παραγωγού .Αν αυτή η αξιολόγηση είναι ικανοποιητική, τότε το πιστοποιητικό συµµόρφωσης παραµένει σε ισχύ, διαφορετικά ακυρώνεται (ή αποσύρεται σαν αποτέλεσµα των ενεργειών που λαµβάνονται σε περίπτωση µη συµµόρφωσης. Το πιστοποιητικό συµµόρφωσης πρέπει να περιλαµβάνει συγκεκριµένα: α) την επωνυµία και τη διεύθυνση του φορέα πιστοποίησης. β) την επωνυµία και τη διεύθυνση του παραγωγού και του εργοστασίου. γ) το πρότυπο του σωλήνα σύµφωνα µε το σχετικό πρότυπο προδιαγραφής προϊόντος και οποιοδήποτε πρόσθετο απαιτούµενο χαρακτηριστικό. δ) δήλωση ότι ο σωλήνας συµµορφώνεται µε τις απαιτήσεις του σχετικού προτύπου προδιαγραφής προϊόντος ε) Τον αριθµό του πιστοποιητικού. Το πιστοποιητικό συµµόρφωσης δίνει στον παραγωγό το δικαίωµα να χρησιµοποιεί το σήµα συµµόρφωσης στη συσκευασία και στα έγγραφα που χρησιµοποιούνται για το πιστοποιηµένο προϊόν 12. ΙΔΡΥΣΗ Η ΥΠΟΒΟΗΘΗΣΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΣΩΛΗΝΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Θα πρέπει να ιδρυθούν ή να αναβαθμιστούν τα εργαστήρια ελέγχου ποιότητας γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων σε όλην την διασυνοριακή περιοχή, και να διαπιστευτούν για όλες τις δοκιμές από το ΕΣΥΔ ή το αντίστοιχο φορέα διαπίστευσης της Βουλγαρίας . Το εργαστήριο δοκιµών πρέπει να διεξάγει τακτικές διεργαστηριακές δοκιµές στις οποίες θα περιλαµβάνεται η σύγκριση τουλάχιστον των αποτελεσµάτων των δοκιµών μηχανικών αντοχών µε άλλα εγκεκριµένα εργαστήρια δοκιµών ώστε να διατηρείται η απαιτούµενη ακρίβεια. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 153 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Κεφάλαιο 7. Μελέτη Βιωσιμότητας – Σχέδιο Προώθησης Κοινών Σημάτων Συμμόρφωσης / Ποιότητας 7.1. Πρόταση Σχεδίου Προώθησης Αντικείμενο της παρούσας ενότητας αποτελεί η περιγραφή και ανάλυση του Σχεδίου Προώθησης των προτεινόμενων κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας στη διασυνοριακή περιοχή στους επιλεγμένους κλάδους. Το σχέδιο προώθησης (marketing plan) είναι καθοριστικής σημασίας για να επιτευχθεί η μεγιστοποίηση των κερδών από την καθιέρωση των κοινών σημάτων τόσο για τον φορέα πιστοποίησης όσο και για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων της διασυνοριακής περιοχής. Συνοψίζει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τον τρόπο δράσης που πρέπει να ακολουθηθεί για να υποστηριχθούν τα πιστοποιημένα προϊόντα στην αγορά της διασυνοριακής περιοχής. Εφόσον ολοκληρωθεί η κατάρτιση του σχεδίου προώθησης, το επόμενο βήμα είναι η διαμόρφωση του προγράμματος διαφήμισης, το οποίο ανατίθεται συνήθως σε διαφημιστικά γραφεία (outsourcing). Τα εν λόγω σχέδια δράσης αποτελούν διαδοχικά στάδια, στα οποία πρέπει να υπάρχει σύμπνοια αποφάσεων και να ορίζεται μια πορεία, η οποία θα αρχίζει από το γενικό πλαίσιο και θα καταλήγει σε συγκεκριμένες δράσεις. Ορίζοντας Δεν υπάρχουν κανόνες που θέτουν όρια όσον αφορά στην έκταση του προγράμματος μάρκετινγκ ή τον χρονικό ορίζοντα στον οποίο θα αναφέρεται. Ο χρονικός ορίζοντας μπορεί να είναι από ένα έως πέντε έτη. Ο παράγοντας που καθορίζει τη διάρκεια είθισται να είναι το πόσο γρήγορα μεταβάλλονται οι συνθήκες που επιδρούν στην αγορά στην οποία δραστηριοποιούνται οι σχετιζόμενες με τους ανωτέρω κλάδους επιχειρήσεις της περιοχής. Στο πλαίσιο αυτό ακολουθεί η ανάλυση των επιμέρους σημείων ενός προγράμματος μάρκετινγκ, έχει αρχίσει από την περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, όπως αυτή έχει αποτυπωθεί από τον Σύμβουλο στις μελέτες που εκπόνησε στο πλαίσιο του παρόντος έργου, ώστε να καταλήξει στη διατύπωση των στρατηγικών. Στρατηγικοί στόχοι Οι στρατηγικοί στόχοι που θα τεθούν προσδιορίζουν τις επιθυμητές θέσεις των προϊόντων – σημάτων στην αγορά – στόχο. Αυτές οι θέσεις μπορεί να είναι εκφρασμένες ως μερίδια αγοράς, μεγέθη πωλήσεων, επέκταση γκάμας προϊόντων, διείσδυση σε νέες αγορές ή ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 154 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής διεύρυνση του δικτύου διανομής. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και το μέγεθος της επένδυσης: οι στόχοι πρέπει να προσδιοριστούν σε σχέση με την απόδοσή τους. Η αύξηση των πωλήσεων των κοινών σημάτων μπορεί να πραγματοποιηθεί με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, με τη διαφοροποίηση της τιμολογιακής πολιτικής, ή την αύξηση της διαφήμισης. Στρατηγική Μάρκετινγκ Ο προσδιορισμός των στρατηγικών βασίζεται σε όλη την ανάλυση που έχει προηγηθεί. Υπάρχει μια σειρά εργαλείων, τα οποία βοηθούν τη διαδικασία και προσφέρουν ένα πλαίσιο επιλογών. Οι στόχοι που τίθενται παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιλογή της στρατηγικής και κάθε απόφαση δίνει κάποια πλεονεκτήματα, τα οποία πρέπει να υπερτερούν έναντι του κόστους της στρατηγικής που επιλέγεται. 7.2. Στρατηγικοί Στόχοι Σχεδίου Προώθησης (Μάρκετινγκ) Για την ανάπτυξη των στρατηγικών στόχων της προώθησης των προτεινόμενων κοινών σημάτων συμμόρφωσης ιδιαίτερα χρήσιμη αποδεικνύεται η μήτρα Ansoff, η οποία παρέχει ένα απλό εργαλείο εξαγωγής των τεσσάρων βασικών στρατηγικών κατευθύνσεων για τη στρατηγική ανάπτυξη. Οι κατευθύνσεις αυτές παρουσιάζονται στο παρακάτω σχήμα: Σχήμα 17: Βασικές στρατηγικές κατευθύνσεις για τη στρατηγική ανάπτυξη Όπως φαίνεται και στο σχήμα, βασικοί συντελεστές επιλογής της στρατηγικής είναι το προϊόν και η αγορά – στόχος. Εάν το προϊόν είναι νέο – καινοτόμο, η επιχείρηση μπορεί να επιλέξει τη στρατηγική ανάπτυξης προϊόντων, εάν στοχεύσει σε υπάρχουσες αγορές, ή τη στρατηγική διαφοροποίησης εάν στοχεύσει σε εντελώς νέες αγορές. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 155 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Στην περίπτωση των κοινών σημάτων, τα προϊόντα προϋπάρχουν και η αγορά είναι δεδομένη, οπότε για την προώθηση των κοινών σημάτων και άρα των διαφοροποιημένων προϊόντων στην διασυνοριακή περιοχή απομένει μία στρατηγική επιλογή: η στρατηγική διείσδυσης Αγορά Διασυνοριακής Περιοχής: Για την εν λόγω αγορά προτείνεται η στρατηγική διείσδυσης – συγκέντρωσης αγοράς (market penetration). Σε αυτή την περίπτωση: Η αγορά δεν είναι κορεσμένη Υπάρχουν περιθώρια αύξησης της χρήσης από τους υπάρχοντες καταναλωτές Το μερίδιο της αγοράς μειώνεται, αλλά η αγορά αναπτύσσεται Οι οικονομίες κλίμακας προσφέρουν σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα Ο κλάδος προσφέρεται για τεχνολογικές καινοτομίες Υπάρχουν εμπόδια εισόδου νέων ανταγωνιστών Ωστόσο υπάρχει ο κίνδυνος εγκλωβισμού και ευαισθησίας στις αλλαγές της αγοράς και του περιβάλλοντος. Για τους λόγους αυτούς, ενδείκνυται η διείσδυση σε νέες αγορές, η οποία μελετάται παρακάτω. Διεθνής αγορά: Για τη διεθνή αγορά προτείνεται η στρατηγική ανάπτυξης αγοράς (market development). Σε αυτή την περίπτωση και με το υπάρχον προϊόν η ανάπτυξη πραγματοποιείται: Μέσω νέων γεωγραφικών περιοχών (στρατηγική διεθνοποίησης) Μέσω της εισόδου σε νέα δίκτυα διανομής Μέσω της προσέλκυσης πελατών και από άλλα τμήματα της αγοράς 7.3. Branding και ταυτότητα Στο πλαίσιο της παρούσας ενότητας θα προσδιορισθούν οι στρατηγικές για το εμπορικό σήμα και την ταυτότητα που δύναται να χρησιμοποιηθεί σαν κοινό σήμα συμμόρφωσης / ποιότητας στους επιλεγμένους κλάδους, στη διασυνοριακή περιοχή, θα αναλυθεί η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής ενώ παράλληλα θα αναλυθούν οι ετικέτες της ΕΕ, ως μέρος της συνολικής στρατηγικής του σχεδίου προώθησης. 7.3.1. Branding – Στρατηγικές σηματοποίησης (ονομασίας) προϊόντων 7.3.1.1. Ορισμός Branding (εμπορικό σήμα) και ταυτότητας Το σήμα είναι ένα όνομα, σύμβολο, σχέδιο ή συνδυασμός αυτών, η οποία αποσκοπεί στο να κάνει τα προϊόντα να αναγνωρίζονται και να διαφοροποιούνται από αυτά των ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 156 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής ανταγωνιστών. Όσο περισσότερο όμοια είναι τα προϊόντα σε μια αγορά, τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη για τη δημιουργία επώνυμων ποιοτικών σημάτων, ώστε να επιτευχθεί διάκριση μεταξύ των ανταγωνιστών. Αυτό ισχύει τόσο για τα βιομηχανικά (σωλήνες, τσιμέντο) όσο και για τα καταναλωτικά προϊόντα (γάλα). Γενικά, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία της ονομασίας των σημάτων. Η σημασία αυτή κυρίως οφείλεται στην «ταυτότητα» που δίδεται στο προϊόν. Η ταυτότητα αυτή λειτουργεί ως εγγύηση διατήρησης κάποιου συγκεκριμένου επιπέδου ποιότητας για το προϊόν, δηλαδή οι μεν εταιρίες διατηρούν σταθερό το επίπεδο ποιότητας των προϊόντων τους, οι δε καταναλωτές κάθε φορά που αγοράζουν το πιστοποιημένο προΙόν, «περιμένουν» ότι αυτή θα έχει την ίδια ποιότητα που γνωρίζουν. Παράλληλα, από την ύπαρξη της σταθερότητας αυτής προκύπτουν και γενικότερα πλεονεκτήματα. Πιο συγκεκριμένα, η σταθερή ποιότητα που αποτελεί την ταυτότητα κάποιου προϊόντος αυξάνει την καινοτομικότητα, δηλαδή οι διαφορετικές ταυτότητες προϊόντων οδηγούν σε αύξηση της ποικιλίας και, κατά συνέπεια, σε αύξηση των επιλογών του καταναλωτή. Επιπλέον, προσφέρεται η δυνατότητα παροχής επιπλέον πληροφοριών σχετικά με τη διαφορετικότητα των προϊόντων, έστω και πλασματικά. Η συγκεκριμένη ονομασία του σήματος παρέχει διάφορα πλεονεκτήματα. Συγκεκριμένα, βοηθά τους καταναλωτές στην αναγνώριση των διαφημιζόμενων προϊόντων. Αποφεύγεται επιπλέον ο άμεσος ανταγωνισμός με βάση την τιμή και μόνο (οι καταναλωτές «πληρώνουν» για το όνομα και την ποιότητα πλέον κάποιου προϊόντος και οτιδήποτε αυτό σημαίνει για τους ίδιους). Τα πλεονεκτήματα που μπορεί να αποκομίσει μια επιχείρηση από τη δημιουργία και εδραίωση ενός εμπορικού ποιοτικού σήματος του προϊόντος της στην αγορά είναι συνοπτικά τα εξής: Το σήμα προσφέρει νομική προστασία των μοναδικών προϊοντικών χαρακτηριστικών, τα οποία σε κάθε άλλη περίπτωση , οι ανταγωνιστές θα μπορούσαν να αντιγράψουν. Η επώνυμη προσφορά παρέχει στην επιχείρηση τη δυνατότητα να προσελκύσει μια ομάδα πιστών και κερδοφόρων πελατών. Η πιστότητα στη μάρκα (brand loyalty) παρέχει κάποια προστασία από τον ανταγωνισμό και μεγαλύτερο έλεγχο στο σχεδιασμό προγραμμάτων μάρκετινγκ. Η επώνυμη προσφορά βοηθά την επιχείρηση να τμηματοποιήσει τις αγορές, προσφέροντας διαφορετικά προϊόντα με διαφορετικά σήματα για κάθε κατηγορία καταναλωτών, αποσκοπώντας στην αποκόμιση συγκεκριμένων ωφελειών. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 157 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Οι ισχυρές μάρκες βοηθούν στη δημιουργία της επιχειρησιακής εικόνας, διευκολύνοντας το λανσάρισμα νέων μαρκών και κερδίζοντας την αποδοχή από καταναλωτές και κανάλια διανομής. 7.3.2. Πιστότητα Μάρκας / Σήματος Η πιστότητα της μάρκας / σήματος (brand loyalty) αφορά στην εκδήλωση συνεπούς προτίμησης και αγοράς της ίδιας μάρκας - σήματος. Η μεγάλη σημασία εξασφάλισης της πίστης του πελάτη προς το σήμα του προϊόντος της επιχείρησης καταδεικνύεται από το γεγονός ότι η απόκτηση νέων πελατών κοστίζει κατά μέσο όρο πέντε φορές περισσότερο από τη διατήρηση των υφιστάμενων πελατών. Επίσης, ο αφοσιωμένος πελάτη μιας μάρκας στρέφει όλο και μεγαλύτερο μέρος της δαπάνης που πραγματοποιεί σε μια προϊοντική κατηγορία στο προϊόν που φέρει το συγκεκριμένο σήμα. Οι τρεις βασικοί τρόποι μέτρησης της πιστότητας του πελάτη είναι οι εξής: Ποσοστό της δαπάνης του καταναλωτή για την αγορά της συγκεκριμένης μάρκας στο σύνολο της δαπάνης του για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων Ποσοστό επαναλαμβανόμενων αγορών της μάρκας Απάντηση στις ακόλουθες ερωτήσεις με κλίμακα από 1:τελείως απίθανο έως 5: απόλυτα σίγουρο: «πόσο πιθανό θα λέγατε ότι είναι να συστήνατε σε ένα φίλο/γνωστό σας να αγοράσει το προϊόν με σήμα Χ;» «πόσο πιθανό θα λέγατε ότι είναι να αγοράσετε ξανά το προϊόν με σήμα Χ;» «πόσο πιθανό θα λέγατε ότι είναι να αγοράσετε ένα άλλο προϊόν;» 7.4. Στρατηγικές δεδομένων Προώθησης και Συγκριτικής Αξιολόγησης Αντικείμενο της παρούσας ενότητας αποτελεί η εκπόνηση στρατηγικών προώθησης των επιλεγμένων κοινών σημάτων καθώς και η συγκριτική ανάλυση των παρακάτω βασικών στοιχείων της στρατηγικής προώθησης, ήτοι: Διαφήμιση με παραδοσιακό τρόπο (στρατηγική κοινής προώθησης) Προώθηση μέσω διαδικτύου Υλικό που προωθεί την επικοινωνία Εκθέσεις και εκδηλώσεις Κοινοπραξίες εξαγωγής και εταιρικές σχέσεις Σήματα ποιότητας ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 158 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Αναλυτικότερα, το κυριότερο στοιχείο που καθορίζει μια στρατηγική επικοινωνίας και προώθησης ενός προϊόντος είναι ο πελάτης στον οποίο αυτό απευθύνεται. Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του πελάτη (target group) σχεδιάζεται το σύνολο της προωθητικής εκστρατείας του προϊόντος. Ένα δεύτερο στοιχείο, τα οποίο όμως έχει άμεση σχέση με τον πελάτη, είναι το ίδιο το προϊόν και τα χαρακτηριστικά του. Η σχέση το προϊόντος με τον πελάτη, η οποία καθορίζει εν πολλοίς τη στρατηγική προώθησης, έγκεινται στην αντίληψη που έχει ο πελάτης για το προϊόν. Σε αυτή την περίπτωση, είναι δυνατόν για παράδειγμα, ένα προϊόν να χαρακτηρίζεται σε μια αγορά ως ποιοτικό ενώ σε μια άλλη ως λιγότερο ποιοτικό, γεγονός που θα κρίνει ολόκληρη τη στρατηγική μέσων που θα χρησιμοποιηθεί. Υπό το παραπάνω πρίσμα, ειδικά για τα προϊόντα – κοινά σήματα της διασυνοριακής περιοχής υφίστανται δύο διακριτές αγορές: η διασυνοριακή και η διεθνής. Όσον αφορά τις διαθέσιμες γενικές στρατηγικές προώθησης, στη διεθνή βιβλιογραφία διακρίνονται δύο βασικές στρατηγικές: η Push και η Pull. Η στρατηγική Push καλείται μερικές φορές και στρατηγική πίεσης και αποτελεί μια προσέγγιση του Μάρκετινγκ στην οποία ο παραγωγός δίνει έμφαση στην προσωπική πώληση και στην προώθηση του προϊόντος του στους ενδιάμεσους, προκειμένου να ενθαρρυνθούν τα μέλη του καναλιού διανομής (οι ενδιάμεσοι που αναφέρθηκαν προηγουμένως δηλαδή) να το προβάλουν στους καταναλωτές. Με άλλα λόγια, η ροή της προβολής (επικοινωνίας) ταυτίζεται με τη φυσική ροή (διανομή) του προϊόντος, η οποία ακολουθεί τη σειρά: παραγωγός – ενδιάμεσοι – καταναλωτές. Βέβαια, το γεγονός ότι η προσωπική πώληση αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο προβολής στη στρατηγική push, αυτό δε σημαίνει ότι αγνοείται η προβολή του προϊόντος στον καταναλωτή, η οποία όμως αναλογικά λαμβάνει μικρότερη προσοχή απ’ ό,τι οι μέθοδοι προβολής που στοχεύουν στη συνεργασία με τους ενδιάμεσους. Η στρατηγική push είναι κατάλληλη για διαρκή προϊόντα, και προϊόντα χαμηλής τιμής, ή για προϊόντα που απευθύνονται σε περιορισμένες αγορές (niche marketing). Η στρατηγική pull αντίθετα συνεπάγεται την προβολή του προϊόντος απευθείας στον καταναλωτή, με την ελπίδα ότι αυτός θα το αναζητήσει στους ενδιάμεσους. Οι καταναλωτές ως αποτέλεσμα, ζητούν το προϊόν από τους ενδιάμεσους, δηλαδή οι καταναλωτές αναγκάζουν τους ενδιάμεσους να αναζητήσουν το προϊόν από τον παραγωγό «σέρνοντας» ολόκληρο το κανάλι διανομής προς το μέρος τους. Η στρατηγική pull είναι συνήθως καταλληλότερη για την προώθηση προϊόντων χαμηλής τιμής, τα οποία όμως είναι διαφοροποιημένα, καθώς και για προϊόντα που απευθύνονται στη μαζική αγορά (mass market). Σπανίως χρησιμοποιείται αμιγώς μόνο μία από τις δύο στρατηγικές. Το συνηθέστερο είναι ένας συνδυασμός τους, ώστε πολλαπλασιαστικά να μεγιστοποιούνται τα πλεονεκτήματα και να ελαχιστοποιούνται τα μειονεκτήματά τους. Ανάλογα με το πόσο συμμετέχει η κάθε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 159 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής μία στον προϋπολογισμό της προβολής, μιλάμε για στρατηγική “Push/Pull” (η πλειοψηφία των εξόδων στην Push), ή για “Pull/Push” (η πλειοψηφία των εξόδων στην Pull). Με δεδομένο το μεγάλο αριθμό μαρκών, τον οργανικό ρόλο των ενδιάμεσων , την αδυναμία σημαντικής ανέλιξης της διαφήμισης στις προηγμένες αγορές, τη φυσιολογική πτώση του ενδιαφέροντος του κοινού προς τη διαφήμιση (επίσης στις ανεπτυγμένες, ώριμες αγορές), τη σταδιακή αύξηση του επαγγελματισμού των πωλητών και την όξυνση του ανταγωνισμού κάθετα και οριζόντια, η στρατηγική “Push/Pull” είναι αυτή που θα πρέπει να χρησιμοποιείται πιο συχνά από τους παραγωγούς καταναλωτικών προϊόντων που αναζητούν (έστω και τεχνητώς αντιλαμβανόμενη) διαφοροποίηση. Στην περίπτωση του προϊόντος της συνένωσης, ήτοι των κοινών σημάτων που θα φέρουν τα επιλεγμένα προϊόντα, στις αγορές είναι φρόνιμο να εφαρμοστεί στρατηγική “Push/Pull”, λόγω της διαφοροποίησης που λαμβάνει το προϊόν ως μοναδικό στο είδος του (ανώτερη ποιότητα), καθώς και λόγω της μεγαλύτερης ανάγκης διείσδυσης στα τοπικά κανάλια διανομής. 7.4.1. Διαφήμιση με παραδοσιακό τρόπο Στο παρακάτω σχήμα, παρουσιάζεται η γενική διαδικασία ανάπτυξης και σχεδιασμού μιας διαφημιστικής εκστρατείας: Σχήμα 18: Διαδικασία Σχεδιασμού μιας Διαφημιστικής Εκστρατείας Η διαδικασία ξεκινά με τον εντοπισμό ή την επιλογή της αγοράς – στόχου ως αποτέλεσμα της σχετικής ανάλυσης. Αμέσως μετά, ορίζονται οι στόχοι της διαφημιστικής εκστρατείας και καταρτίζεται ο προϋπολογισμός της. Στη συνέχεια, αναπτύσσεται το σχέδιο μέσων και αμέσως μετά ακολουθεί η παραγωγή – δημιουργία των διαφημιστικών μηνυμάτων. Οι μέθοδοι αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας της διαφήμισης αποφασίζονται στο τέλος και εφαρμόζονται με την ολοκλήρωση της εκστρατείας. Οι διαφημιστικοί στόχοι είναι ευθύνη του φορέα που θα πιστοποιεί τα σχετικά σήματα – διαφημιζομένου, ενώ όλα τα υπόλοιπα στάδια, εκτός από τη διαμόρφωση του ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 160 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής προϋπολογισμού (για την οποία όμως μπορεί να γίνουν συγκεκριμένες προτάσεις) είναι υπεύθυνο το διαφημιστικό γραφείο/εταιρία. Στη διεθνή αγορά, προτείνεται η εστιασμένη διαφήμιση μέσω εντύπων (εφημερίδες, περιοδικά) που επιλέγονται από το target group. Σε αυτά συγκαταλέγονται περιοδικά life style, περιοδικά ποικίλης ύλης, εφημερίδες που επιλέγονται συνήθως από άτομα ανώτερης μόρφωσης και με υψηλά εισοδήματα κλπ. Ο λόγος επιλογής του συγκεκριμένου μέσου είναι αφενός η μικρότερη δαπάνη που συνεπάγεται η επιλογή του, συγκριτικά με τα υπόλοιπα μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνο), αφετέρου η ευκολία επιλογής του target group, μια και τα έντυπα μέσα δίνουν τη δυνατότητα μεγαλύτερης εστίασης στην επιθυμητή ομάδα καταναλωτών. Ο τύπος μηνύματος που θα χρησιμοποιηθεί θα λαμβάνει χαρακτηριστικά ανταγωνιστικής διαφήμισης , η οποία τονίζει ιδιαίτερα τα χαρακτηριστικά του προϊόντος, τις διαφορές το έναντι των άλλων υποκατάστατων και τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη που παρέχει. Ο τύπος αυτός έχει αναμενόμενα αποτελέσματα να δημιουργήσει επιλεκτική ζήτηση. Ένας άλλος τύπος μηνύματος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις ξένες αγορές είναι αυτός της πρωτοποριακής διαφήμισης που απευθύνεται σε άτομα που θα πρωτοπορήσουν στην αλλαγή του υποδείγματος κατανάλωσης. Ο τύπος αυτός έχει σαν ειδικότερο στόχο τη δημιουργία αρχικής ζήτησης, δηλαδή ζήτησης κυρίως για το είδος του προϊόντος και την ποιότητά του και όχι για τη μάρκα του. Ο τύπος αυτός οφείλει να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά με την ανταγωνιστική διαφήμιση και μπορεί να έχει ως παράπλευρη αντίδραση (side effect) τη μικρή άνοδο των πωλήσεων του συνόλου των προϊόντων ανώτερης ποιότητας. Τέλος, ο τύπος αυτός πρέπει να χρησιμοποιηθεί στα πρώτα στάδια εισαγωγής των πιστοποιημένων προϊόντων στη διεθνή αγορά, ώστε να πληροφορήσει τους υποψήφιους πελάτες για την ύπαρξη του προϊόντος στην αγορά τους. Γενικά, στη διεθνή αγορά ο πρώτος στόχος της διαφήμισης είναι να πληροφορήσει το κοινό για την ύπαρξη του προϊόντος ανώτερης ποιότητας και στη συνέχεια η πώλησή του (αύξηση τζίρου, διείσδυση στην αγορά). Για το λόγο αυτό, τα αποτελέσματα της διαφήμισης στη διεθνή αγορά αναμένεται να επέλθουν στο μακροχρόνιο ορίζοντα, και για το λόγο αυτό πρέπει οπωσδήποτε να συνδυαστούν με την προώθηση στα κανάλια διανομής (Push strategy), και με άλλες μεθόδους προώθησης οι οποίες μελετώνται στη συνέχεια. Στην αγορά της διασυνοριακής περιοχής προτείνεται η χρήση συνεργατικής διαφήμισης. Η συνεργατική διαφήμιση είναι μια σημαντική πλευρά της διαφήμισης του λιανικού εμπορίου και μπορεί να παρουσιάζεται με πολλές μορφές ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται και οι παρακάτω : ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 161 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Χρήση λογότυπων: Τα λογότυπα είναι ειδικά σχεδιασμένα διακριτικά σύμβολα που χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση ενός σήματος . Μπορεί να είναι κάποιο σύμβολο ή σχήμα, ή κάποιο όνομα που γράφεται με συγκεκριμένο τρόπο . Οι λιανοπωλητές μπορούν να γνωστοποιούν το γεγονός ότι αποτελούν σημεία πώλησης των πιστοποιημένων προϊόντων κάποιων εταιρειών χρησιμοποιώντας στις επιγραφές, στους καταλόγους, στις διαφημίσεις τους , στον Τύπο και σε όλες τις άλλες μορφές διαφήμισης τα λογότυπα των προμηθευτών τους. Οι ιδιοκτήτριες εταιρείες αυτών των λογότυπων παρέχουν στους λιανέμπορους όλα τα απαραίτητα σύμβολα. Συμμετοχή του προμηθευτή στο κόστος: Οι μεγάλοι διαφημιζόμενοι λιανέμποροι όπως είναι, για παράδειγμα, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και τα πολυκαταστήματα είναι πιθανό να αγοράζουν διαφημιστικό χώρο σε εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας ή σε τοπικές εφημερίδες και σε αυτά τους τα έξοδα να συμμετέχουν και οι διάφοροι προμηθευτές των οποίων τα αγαθά πωλούνται από τα καταστήματα του διαφημιζόμενου. Κατάλογοι χονδρεμπόρων: Πρόκειται για άλλη μία μορφή συνεργατικής διαφήμισης που δεν κοστίζει συνήθως τίποτε στους χονδρεμπόρους, των οποίων οι επωνυμίες περιλαμβάνονται σε διαφημίσεις στον Τύπο, στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση τις οποίες αναλαμβάνει ο κατασκευαστής. Με αυτόν τον τρόπο οι καταναλωτές κατευθύνονται στα σημεία πώλησης των προϊόντων. Τα παραπάνω αναφέρονται στην κάθετη συνεργατική διαφήμιση που είναι πολύ συχνά συναντώμενη σε συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο (π.χ. διασυνοριακή περιοχή) και με σχετικά λίγα έξοδα. Τα διαφημιστικά μηνύματα που θα μεταδοθούν ειδικά από τοπικά μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνο και τύπο) θα πρέπει να δίνουν έμφαση στην αποκλειστικότητα του προϊόντος και ειδικότερα στα παρακάτω: Ποιότητα του προϊόντος Τεχνικά χαρακτηριστικά παραγωγής και αποτελέσματα αυτών Επικέντρωση στην έκφραση του προϊόντος Η τακτική αυτή εφαρμόζεται ώστε να δικαιολογηθεί τόσο η σχετικά υψηλότερη από τον ανταγωνισμό τιμή του προϊόντος, καθώς και τα σχετικά χαμηλά επίπεδα παραγωγής, τουλάχιστον στο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 162 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 7.4.2. Προώθηση μέσω διαδικτύου Ο μέσος καταναλωτής, σήμερα, δέχεται καταιγισμό πιέσεων και μηνυμάτων από πάρα πολλές μεγάλες εταιρείες οι οποίες έχουν την δυνατότητα να κάνουν συνδυασμένες διαφημιστικές καμπάνιες χρησιμοποιώντας όλα τα δυνατά μέσα (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, διαδίκτυο κ.α.). Αυτό δημιουργεί ιδιαίτερα προβλήματα στις μικρότερες επιχειρήσεις οι οποίες στην πλειονότητά τους ως μόνο μέσο προβολής έχουν το ίδιο το κατάστημα ή τα γραφεία τους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες οι μικρότερες επιχειρήσεις πρέπει να βρουν έναν οικονομικό τρόπο να προβάλουν τον εαυτό τους αλλά και τα πλεονεκτήματά τους έναντι των μεγαλύτερων ανταγωνιστών τους. Το διαδίκτυο προσφέρει μια καλή και οικονομική λύση προβολής της επιχείρησης και των προϊόντων της. Μέσω του διαδικτύου μπορεί να ανοίξει ένα "υποκατάστημα σε κάθε σπίτι" αφού ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να δει την επιχείρηση και τα προϊόντα της από το σπίτι του. Θα μπορεί να μάθει περισσότερα στοιχεία να δει φωτογραφίες, τιμές αλλά και να επικοινωνήσει με την επιχείρηση για οποιονδήποτε λόγο επιθυμεί. Η σημασία της προβολής και της προώθησης είναι μεγάλη και δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που δαπανούν ετησίως τεράστια ποσά για την προβολή τους. Τα κύρια θετικά αποτελέσματά της αναφέρονται επιγραμματικά παρακάτω: Εξοικείωση του καταναλωτή με την εταιρεία το προϊόν ή το σήμα που το πιστοποιεί. Έχει αποδειχτεί ότι πιο εύκολα εμπιστεύεται κάποιος κάτι έχει ξαναδεί, έστω και αν δεν το έχει ξανααγοράσει) Απόκτηση μεγαλύτερης αξιοπιστίας και κύρους. Η δημιουργία μίας καλαίσθητης ιστοσελίδας μπορεί να προσδώσει πολλά στην εικόνα και αυτό είναι κάτι που έχει μεγάλη σημασία για τον καταναλωτή Πληροφόρηση. Ο καταναλωτής μπορεί να μάθει για τις τιμές και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων από την ιστοσελίδα. Ικανοποίηση. Ο καταναλωτής πάντα εκτιμά την προσπάθεια να ενημερώνεται και να εξυπηρετείται Διεθνής δραστηριοποίηση. Το διαδίκτυο δε γνωρίζει σύνορα, οπότε είναι πολύ εύκολο για ένα πιστοποιημένο προϊόν να εισαχθεί στη διεθνή αγορά αποκλειστικά και μόνο μέσω μιας ιστοσελίδας. Πριν αποφασιστεί η κατασκευή μιας ιστοσελίδας θα πρέπει να έχουν απαντηθεί τα παρακάτω ερωτήματα: Τι πρόκειται να επιτευχθεί μέσω της ιστοσελίδας; ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 163 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Σε ποιους απευθύνεται; Τι θέλουν οι ενδιαφερόμενοι να δουν; Πώς θα γίνει πιο γνωστή η ιστοσελίδα; Θα έχει αποτελέσματα η δαπάνη; Μια από τις πλέον διαδεδομένες εφαρμογές του επιχειρησιακού Internet αποτελεί το Ηλεκτρονικό Εμπόριο (e— commerce) ή Διαδικτυακό Εμπόριο (Internet Commerce). Η διάδοση αυτού του μέσου επικοινωνίας και συναλλαγών έχει πλέον παγκόσμια ισχύ και καθημερινά όλο και μεγαλύτερος αριθμός επιχειρήσεων χρησιμοποιούν τις σύγχρονες τεχνολογίες για την επίτευξη των στόχων τους. Παραπάνω εξετάστηκαν τα οφέλη που αποκομίζει η επιχείρησή- παραγωγοί από την υιοθέτηση της διαδικτυακής προβολής. Σημαντικά, όμως, είναι και τα οφέλη που αποκομίζουν οι πελάτες – καταναλωτές. Αναλυτικότερα: Άμεση ικανοποίηση των πελατών. Μεγαλύτερη γκάμα προϊόντων για τον πελάτη. Στην περίπτωση που ο επισκέπτης του ηλεκτρονικού καταστήματος μένει στην επαρχία, όπου οι επιλογές είναι λιγότερες απ' αυτές στις μεγάλες πόλεις, δεν εξυπηρετείται απλώς καλύτερα, αλλά βρίσκει και αυτό που θέλει. Διευρυμένες επιλογές για τους πελάτες σε ανταγωνιστικότερες τιμές. Τα δίκτυα και το ηλεκτρονικό εμπόριο δίνουν τη δυνατότητα σε όλες τις επιχειρήσεις - ανεξαρτήτως μεγέθους - να δραστηριοποιηθούν στην παγκόσμια αγορά. Από την άλλη πλευρά, οι αγοραστές των προϊόντων έχουν περισσότερες επιλογές, ακριβώς γιατί οι «προμηθευτές» των προϊόντων είναι περισσότεροι ανά γεωγραφική αγορά. Αυτό συμβαίνει, γιατί το κόστος έναρξης («ανοίγματος») και συντήρησης ενός ηλεκτρονικού καταστήματος είναι πολύ μικρό. Το αποτέλεσμα του αυξημένου ανταγωνισμού είναι είτε η βελτίωση της ποιότητας είτε η μείωση των τιμών. 24ωρη υποστήριξη. Χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες του διαδικτύου, είναι δυνατόν να προβάλλεται μέσω του ηλεκτρονικού σας καταστήματος: ηλεκτρονικός κατάλογος προϊόντων πληροφορίες για τη διαθεσιμότητα (stock) των προϊόντων, τα νέα μοντέλα, σχέδια, κ.ά. οδηγίες χρήσης, εγκατάστασης και συντήρησης των προϊόντων λύσεις σε προβλήματα απαντήσεις στις πιο συχνές ερωτήσεις και απορίες των πελατών πληροφορίες για το στάδιο διεκπεραίωσης της παραγγελίας του πελάτη Η διαφήμιση και η διάδοση των πληροφοριών είναι στις μέρες μας οι μεγαλύτερες εμπορικές δραστηριότητες στον ιστό. Η απλή δημιουργία ενός ιστοτόπου δεν είναι πλέον ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 164 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής αρκετή, μια επένδυση σε ανάπτυξη και συντήρηση για μια επιχείρηση δεν αποδίδει χωρίς διαφήμιση. Η διαφήμιση στο διαδίκτυο είναι ένας κλάδος με τεράστια ανάπτυξη. Όλο και περισσότερες εταιρίες αυξάνουν τον αριθμό των χρημάτων που διαθέτουν για τη διαφήμιση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους στο διαδίκτυο. Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτήν είναι πολλοί. Τον σημαντικότερο ίσως αποτελεί η συνεχής αύξηση της χρήσης του internet σε βάρος των συμβατικών μέσων. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι με του οποίους μπορεί κάποιος να διαφημιστεί, λιγότερο ή περισσότερο γνωστοί. Ο δημοφιλέστερος είναι οι διαφημιστικές αφίσες (banners). Άλλες μέθοδοι διαφήμισης είναι η εμβόλιμη οθόνη, η ενοικίαση χώρου (spot leasing), μέσω e-mail, μέσω URL (καθολικών εντοπιστών πόρων) ,μέσω chat rooms κ.α.. Ανεξάρτητα από τον τρόπο διαφήμισης που θα αποφασίσει να ακολουθήσει κάθε διαφημιστής, πρέπει να έχει υπόψη του ότι η ηλεκτρονική διαφήμιση είναι πολύ διαφορετική από την παραδοσιακή και αυτό συμβαίνει κυρίως για δυο λόγους την αλληλεπίδραση και την εξατομίκευση. Με την αλληλεπίδραση ό χρήστης μπορεί να αναζητά ενεργά πληροφορίες, να υποβάλει ερωτήσεις μέσω e-mail και να συμμετέχει σε διαφημιστικές δραστηριότητες. Η εξατομίκευση προχωρά ένα βήμα παραπέρα καθώς ο διαφημιστής μέσω διαφόρων τεχνολογιών (π.χ. profiling) μπορεί να φτιάξει το προσωπικό προφίλ του πελάτη και να του προσφέρει εξατομικευμένα διαφημιστικά μηνύματα πετυχαίνοντας καλύτερα διαφημιστικά αποτελέσματα. Αν και ο τομέας της ηλεκτρονικής διαφήμισης εξακολουθεί να αναπτύσσεται και οι υπηρεσίες του βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, πολλά είναι τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση του σε σχέση με την παραδοσιακή διαφήμιση. Μερικά είναι: Η μείωση του κόστους προβολής, η δημιουργία εξατομικευμένων μηνυμάτων, η 24ώρη προβολή, η δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης της διαφήμισης κ.α. Για την επίτευξη της αύξησης των πωλήσεων, δεν αρκεί μόνο η δημιουργία ενός ηλεκτρονικού καταστήματος, αλλά θα πρέπει αυτό να διαφημιστεί, ώστε να γίνει γνωστό στους χρήστες του διαδικτύου. Το internet είναι μεταξύ των άλλων είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο, ή χρήση του οποίου μπορεί να υποστηρίξει σημαντικά την προβολή και τη δικτυακή παρουσία ενός ηλεκτρονικού καταστήματος. Παρόλα αυτά για την ολοκληρωμένη προώθηση ενός e-shop απαιτείται η συγχρονισμένη ενεργοποίηση περισσοτέρων επικοινωνιακών καναλιών, τόσο δικτυακών όσο και συμβατικών, που θα κατευθύνουν περισσότερους χρήστες στο κατάστημα. Τα κανάλια αυτά συμπεριλαμβάνουν όχι μόνο τα εργαλεία και τις τεχνικές που απλώς ενισχύουν την αναγνωσιμότητα της παρουσίας του, αλλά κι όσα μπορούν να οδηγήσουν σε επαναλαμβανόμενες επισκέψεις. Παρακάτω παρουσιάζονται τα βασικά είδη on-line διαφήμισης. Η επιχείρηση μπορεί μ’ έναν συνδυασμό των παρακάτω να δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο on-line διαφημιστικό πρόγραμμα. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 165 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Ο σχεδιασμός ενός τέτοιου προγράμματος αν γίνει προσεκτικά και με την επιλογή των καταλλήλων on-line μέσων προβολής θα οδηγήσει σε μια δυναμική παρουσία στο διαδίκτυο και σε μια καθ’ όλα αποτελεσματική προβολή των προϊόντων. Διαφημιστικές αφίσες (banners): Τα banners είναι μικρά γραφικά εικονίδια (συνήθως 2Χ6εκ. ή 468Χ60pix.), τα οποία συνδέονται με το δικτυακό τόπο του διαφημιζόμενου. Όπως στις σελίδες έτσι και στα banners πρέπει να δοθεί προσοχή στον όγκο τους ο οποίος καλό να μην ξεπερνά τα 10kb. Καθώς όσο μικρότερο είναι το μέγεθος του αρχείου, τόσο ταχύτερα φορτώνεται και δεν εκνευρίζει τον χρήστη. Η διαφήμιση με διαφημιστικές αφίσες είναι η πιο παλιά και πιο διαδεδομένη μορφή διαφήμισης στο διαδίκτυο. Το banner είναι μια γραφική απεικόνιση σε μια ιστοσελίδα για διαφημιστικούς λόγους, η οποία μπορεί να είναι ακίνητη εικόνα, κινούμενη ή κάποιας άλλης μορφής (π.χ. flash). Δεν υπάρχει μόνο μια μορφή banner αλλά πολλές οι οποίες διαφέρουν είτε στο μέγεθος είτε στις λειτουργίες. Έτσι ανάλογα με το μέγεθος χωρίζονται σε standard banner (κανονικό), σε half banner και σε 1/3 banner. Τώρα ανάλογα τις λειτουργίες χωρίζονται σε static banner (απλό, κλασική λειτουργία), animated (banner με κινούμενη διαφήμιση, χρήση λογισμικού flash) και σε interactive banner (πιο εξελιγμένη μορφή, δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να δρα μέσα σ’ αυτό). Γενικότερα όμως υπάρχουν πολλές παραλλαγές των banners οι πιο γνωστές είναι: τα «κουμπιά» (ηλεκτρονικά κουμπιά με ένα μικρό μήνυμα), τα skyscrapers, scratch banner, fake banner ,rollout banner, flying κ.α. Εμβόλιμη οθόνη (splash screen): Μια εμβόλιμη οθόνη είναι μια εισαγωγική ιστοσελίδα που χρησιμοποιείται για να τραβήξει την προσοχή του χρήστη για ένα μικρό χρονικό διάστημα, σαν προώθηση ή καθοδήγηση στην αρχική σελίδα του δικτυακού τόπου. Αυτός ο τρόπος διαφήμισης είναι πολύ προκλητικός και συνιστάται μόνο αν η διαφήμιση έχει άμεση σχέση με το δικτυακό τόπο που τη φιλοξενεί ή και αν η διαφήμιση είναι πολύ ενδιαφέρουσα για τον χρήστη. Textlinks: Μια άλλη τεχνική αποτελούν τα textlinks, δηλαδή διαφημίσεις που ενσωματώνονται στο κείμενο της ιστοσελίδας και έχουν τη μορφή λογοτύπων ή μικρότερων εικόνων. Είναι μια πολύ εύκολή τεχνική αφού παράγεται εύκολα και με την κατάλληλη μορφή μπορεί να προσεγγίσει το ευρύ κοινό. E-mail marketing: Ένας άλλος τρόπος διαφήμισης στο διαδίκτυο είναι μέσω e-mail, το οποίο είναι πολύ διαδεδομένο, με αποτέλεσμα οι διαφημιστές να το χρησιμοποιούν ως κυρίαρχο εργαλείο για τη διαφήμιση. Η διαφήμιση μέσω e-mail είναι πολύ αποτελεσματική γιατί απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό το οποίο ενδιαφέρεται γι’ αυτές τις διαφημίσεις. Έχει δυο τρόπους: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 166 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Newsletter Ads (Αποστολή ενημερωτικού υλικού). Το newsletter είναι ένα εργαλείο που έρχεται να αντικαταστήσει τον παραδοσιακό τρόπο μαζικής ενημέρωσης (π.χ. Fax direct mail κλπ.). Αποτελεί ουσιαστικά ενημερωτικό δελτίο προώθησης μιας εταιρίας και των προϊόντων της, το οποίο αποστέλλεται μαζικά σε πολλούς παραλήπτες μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το δελτίο αυτό μπορεί να αποστέλλεται περιστασιακά ή ανά τακτά διαστήματα και να απαρτίζεται από ειδήσεις, ανακοινώσεις, προσφορές, αναλύσεις, υπενθυμίσεις κ.α. Το περιεχόμενο τους αυτό δεν είναι ορατό στο ευρύ κοινό, αφού αποστέλλεται μόνο σε όσους εγγράφονται σ’ αυτά. Stand Alone e-mail. Στην περίπτωση αυτή ο χρήστης έχει ζητήσει από πριν να του αποστέλλονται ιστοσελίδες με διαφημίσεις. Αυτός ο τρόπος διαφήμισης αποτελεί στρατηγική άμεσου marketing, απ’ όπου μπορούν να προκύψουν και αποτελέσματα για τις προτιμήσεις των χρηστών. Λόγω όμως της ύπαρξης των spam μηνυμάτων, τα stand alone e-mail θα πρέπει να αποστέλλονται μόνο σε χρήστες που έχουν δώσει την άδεια για αυτά μέσω αίτηση αποδοχής. Καταχώρηση σε μηχανές αναζήτησης: Η καταχώρηση σε μηχανές αναζήτησης αποτελεί μια αποτελεσματική μέθοδο για προσέλκυση επισκεπτών. Καθώς από τη στιγμή που δημιουργηθεί ένας δικτυακός τόπος, χρειάζεται ένας τρόπος να δηλωθεί τι περιέχει και που βρίσκεται, ώστε οι χρήστες του διαδικτύου να την εντοπίσουν και να την επισκεφτούν. Αυτό το ρόλο παίζουν και οι μηχανές αναζήτησης. Η διαφήμιση μέσω των μηχανών αναζήτησης αποδεικνύεται από τις πιο αποδοτικές, παραγωγικές και προσοδοφόρες μεθόδους έχοντας σημαντικά χαμηλό κόστος σε σχέση με τα αποτελέσματα που επιφέρει. Πάντα όμως πρέπει να εφαρμόζεται συνδυαστικά μαζί με άλλες μεθόδους . Οι τρόποι καταχώρησης σε μια μηχανή αναζήτησης είναι τρεις: Απευθείας καταχώρηση URL. Οι περισσότερες μηχανές αναζήτησης, διαθέτουν τυποποιημένες φόρμες όπου κανείς μπορεί να υποβάλει τα στοιχεία του δικτυακού του τόπου. Έτσι οποιασδήποτε μπορεί να υποβάλει το URL του σε μια μηχανή αναζήτησης και να αναφέρεται σ’ αυτήν. Η διαφήμιση εδώ είναι δωρεάν. Ενοικίαση χώρου (spot leasing). Οι μηχανές αναζήτησης συχνά παρέχουν χώρο στην αρχική τους σελίδα τον οποίο μπορεί να ενοικιάσει μια επιχείρηση και να διαφημίζεται εκεί. Αυτή η μέθοδος εξασφαλίζει μείωση του ανταγωνισμού καθώς σε αντίθεση με τα banner, που εμφανίζονται σε διάφορες ώρες, η διαφήμιση θα εμφανίζεται εκεί συνέχεια μέχρι το τέλος της ενοικίασης. Εντοπισμός του site. Αυτό σημαίνει ότι δε γίνεται καταχώρηση αλλά μετά από κάποιο χρονικό διάστημα οι «αράχνες» των μηχανών αναζήτησης ανακαλύπτουν το δικτυακό τόπο και τον εμφανίζουν. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 167 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 7.4.3. Επικοινωνιακό προωθητικό υλικό Πρόκειται για διαφημιστικό υλικό στο σημείο πώλησης, όπως οι καρτολίνες, τα stands πάγκου και εδάφους, τα ενημερωτικά έντυπα κ.λπ., που χρησιμοποιείται για να ενημερώσει και να προβάλει ένα προϊόν. Τοποθετείται σε εμφανή σημεία, όπως η βιτρίνα, ο πάγκος εξυπηρέτησης ή το επάνω μέρος μιας γόνδολας προβολής, εάν βρίσκεται μέσα στο κατάστημα, ή μοιράζεται σε υποψήφιους πελάτες, διαμορφωτές γνώμης ή εμπόρους σε προκαθορισμένες τοποθεσίες, όπως εκθέσεις, συναντήσεις, συνέδρια ή ακόμα και σε εξωτερικούς χώρους. Για να είναι σωστή η απόδοση του μηνύματος των υλικών αυτών επικοινωνίας προς τον πελάτη, δεν θα πρέπει να είναι πάρα πολλά στο χώρο, καθώς τα πολλά μηνύματα προκαλούν σύγχυση στην αντίληψη του καταναλωτή. Τα προωθητικά υλικά μπορεί να είναι μόνιμα ή να εναλλάσσονται περιοδικά. Στην πρώτη περίπτωση, πρόκειται για μόνιμα εκθετήρια προϊόντων που η τοποθέτησή τους μελετάται στο πλαίσιο του γενικού σχεδιασμού της εμπορικής οργάνωσης του χώρου πώλησης. Στη δεύτερη περίπτωση, τα προωθητικά υλικά, που αφορούν νέα προϊόντα ή την προβολή εποχικών προϊόντων, πρέπει να εναλλάσσονται στο χώρο κάθε 20-30 ημέρες. Η απόδοση των μηνυμάτων των προωθητικών υλικών είναι καλύτερη όταν συνδυάζεται η τοποθέτησή τους μέσα στο χώρο πώλησης με την αντίστοιχη καρτολίνα στη βιτρίνα. Έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό (ενημερωτικά δελτία και οδηγοί, περιοδικές εκδόσεις, Direct mail, κλπ). Πρόκειται για μαζικές αποστολές έντυπου ή ηλεκτρονικού υλικού προς προεπιλεγμένα στοχοθετούμενα κοινά, (πελάτες, εμπόρους, διαμορφωτές γνώμης, άλλους ενδιάμεσους) για ενημέρωση και προτροπή για συγκεκριμένη ενέργεια που αφορά το προϊόν. Οι ενημερωτικοί οδηγοί, μπορούν να αναρτώνται στην ιστοσελίδα της Συνένωσης και παρέχουν εξειδικευμένες πληροφορίες όσον αφορά στα νέα προϊόντα, τις ιδιότητές τους, αλλά και στα σημεία πώλησης, τις τιμές και οποιαδήποτε άλλη πληροφορία μπορεί να βοηθήσει τον πελάτη. Τα ενημερωτικά δελτία αποτελούν μία σταθερή περιοδική πηγή πληροφόρησης στην οποία είναι δυνατόν να ανατρέξει το κοινό ή τα ΜΜΕ για να ενημερωθούν για τα πιστοποιημένα προϊόντα της περιοχής που φέρουν το κοινό σήμα. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 168 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 7.4.4. Εκθέσεις και εκδηλώσεις Οι εμπορικές εκθέσεις παρέχουν ένα σημαντικό μέσο προώθησης των καταναλωτικών προϊόντων. Πολλές από τις διεθνείς αλλά και ελληνικές εκθέσεις έχουν μια μακρόχρονη ιστορία, ενώ άλλες είναι σχετικά καινούριες και μπορεί να αναφέρονται σε συγκεκριμένα προϊόντα ή συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή ή και τα δύο. Σαν έκθεση μπορεί να ορίσει κανείς έναν τόπο συγκέντρωσης των επιχειρήσεων μιας βιομηχανίας ή ενός κλάδου στον οποίο η επιχείρηση μπορεί να εκθέτει/προωθεί τα προϊόντα της. Σαν πλεονεκτήματα των εμπορικών εκθέσεων μπορούν να αναφερθούν τα εξής: Γενικότερη επαφή με το κοινό: η εμπορική έκθεση δίνει τη δυνατότητα επαφής κατά τη διάρκειά της με διαμορφωτές γνώμης και καταναλωτές της αγοράς με αποτελεσματικό τρόπο. Μια τέτοιας υψηλής ποιότητας επαφή πολλές φορές δεν είναι δυνατή με την εφαρμογή άλλων μεθόδων προώθησης. Η δυνατότητα αυτής της άμεσης επαφής επιταχύνει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων αφού λύνονται σημαντικά ερωτήματα, γίνονται προσφορές και λαμβάνουν χώρα διαπραγματεύσεις. Τη δοκιμή της αγοράς (Market Test): η έκθεση χρησιμοποιείται καμιά φορά και σαν χώρος δοκιμής της αγοράς ενός νέου προϊόντος, δοκιμάζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την αντίδραση των αντιπροσώπων των άλλων επιχειρήσεων του κλάδου, τη διανομή πριν την τελική εισδοχή, ή την τελική επιλογή διανομέων και τη δημιουργία δικτύων διανομής. Συλλογή στοιχείων για ανταγωνιστικές επιχειρήσεις και προϊόντα: πλεονεκτήματα των εμπορικών εκθέσεων είναι η δυνατότητα γνωριμιών και συλλογής στοιχείων για ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, προϊόντα, ή τεχνολογίες και τη γενικότερη στρατηγική μάρκετινγκ που εφαρμόζουν. Τα παραπάνω αποτελέσματα αναμένονται να αποδώσουν πωλήσεις και δυνατότητα επαφής με ένα σημαντικό αριθμό μελλοντικών αγοραστών. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 169 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής 7.5. Πρόταση Loyal Business Μία ακόμα πρόταση προώθησης των κοινών σημάτων συμμόρφωσης ποιότητας με βάση τις Τεχνικές Εκθέσεις των εταίρων του έργου Market Control είναι η δημιουργία ενός σήματος «Πιστής Επιχείρησης», η οποία θα συμβάλει στην ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας της περιοχής. Η δημιουργία ενός κοινού σήματος συμμόρφωσης θα οικοδομήσει μια αίσθηση ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Η σαφής διαμόρφωση συγκεκριμένων και προσιτών κριτηρίων θα επιτρέψει στις μικρές και μεσαίες επιχειρηματίες να ανταγωνίζονται με τους μεγαλύτερους κατασκευαστές και τους προμηθευτές. Επιπλέον η προτεινόμενη σήμανση θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη της περιοχής, πέρα από εθνικές διακρίσεις. Αναλυτικότερα: Ο προτεινόμενος κώδικας / σήμα εκφράζει τη βασική αρχή της ευπρέπειας, την πίστη, την ανταγωνιστικότητα, και επαγγελματισμό. Με αυτόν τον κώδικα προάγονται οι βασικές ηθικές αρχές και τα πρότυπα της ορθής πρακτικής, βρίσκονται τα πρότυπα της συμπεριφοράς και των κοινωνικών ευθυνών, οι οποίες επιβάλλουν ηθικές σχέσεις. Ο κώδικας προτείνεται ως μέσο αυτοπειθαρχίας και στόχων, ώστε να βελτιωθούν οι επιχειρηματικές πρακτικές στη διασυνοριακή περιοχή Ελλάδας - Βουλγαρίας προς το συμφέρον των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Όσοι προσυπογράφουν τον προτεινόμενο κώδικα θα δηλώνουν ότι αποδέχονται καθορισμένες αρχές και αξίες, και θα χρησιμοποιούν το σήμα ποιότητας ως Σήμα Πιστής Επιχείρησης σαν λογότυπο των προϊόντων και των υπηρεσιών που προσφέρουν. Σχήμα 19: Σήμα Loyal Business Το προτεινόμενο σήμα δεν θα αφορά: Κυβερνητικούς οργανισμούς Μονοπωλιακές Επιχειρήσεις ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 170 ΑΠΌ 171 Παραδοτέο ΠΒ1_3.2.3 Επιχειρησιακό σχέδιο για την ανάπτυξη κοινών σημάτων συμμόρφωσης / ποιότητας επιλεγμένων προϊόντων της περιοχής Επιχειρήσεις παροχής νομικών, λογιστικών ή άλλων υπηρεσιών που σχετίζονται με τη συμμόρφωση σε εθνικούς νομοθετικούς κανόνες Ο Κώδικας προτείνεται να ιδρυθεί με βάση τις κατωτέρω βασικές αρχές: Πίστη στον πελάτη Τα προσφερόμενα προϊόντα, αγαθά και υπηρεσίες ανταποκρίνονται στην ποιότητα, το περιεχόμενο και την τιμή που ανακοινώνεται στα συνοδευτικά τους έγγραφα Οι προσφερόμενες πληροφορίες για το προϊόν ή την υπηρεσία βοηθούν τον πελάτη να κάνει την επιλογή του και δεν περιέχουν παραπλανητικά ή απατηά δεδομένα τα οποία δεν έχουν αποδειχθεί Οι όροι της εγγύησης και του κύκλου ζωής των προϊόντων είναι αληθή Σε μια λογική απαίτηση ο πελάτης θα αποζημιωθεί με ένα επιλεγμένο από τον ίδιο τρόπο. Πίστη στον προμηθευτή, υπεργολάβο κλπ Επιλογή συνεργαζόμενων εταιρειών με σεβασμό Δεν κάνουν γίνεται της θέσης της εταιρείας στην αγορά Εφαρμόζονται διαφανείς επιχειρηματικές πρακτικές που βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και συνεργασία Οι πληρωμές διενεργούνται δεόντως σύμφωνα με τα συμφωνηθέντα στη σύμβαση υλικά, πρώτες ύλες, τα προϊόντα, αγαθά και υπηρεσίες και δεν υπερβαίνουν τα χρονικά όρια παραπάνω από 60 ημέρες ετησίως. Πίστη στο απασχολούμενο προσωπικό Δεν γίνονται διακρίσεις του επιλεγόμενου προσωπικού Οι πληρωμές διενεργούνται δεόντως Πίστη στο Κράτος και τους Φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Εγγυήσεις ότι το προϊόν ή η υπηρεσία που προσφέρεται αντιστοιχεί στα νομοθετικά έγγραφα Οι πληρωμές διενεργούνται δεόντως προς το κράτος και τους δήμους Πίστη στην Κοινωνία Τακτική πληρωμή εισφορών Πίστη στους Ανταγωνιστές Δεν πωλούν τα προϊόντα, αγαθά και υπηρεσίες, οι οποίες παρέχονται πολύ χαμηλές τιμές, προκειμένου να μονοπωλήσουν την αγορά. Η ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών που προσφέρονται είναι τα ίδια για την τοπική και για τη διεθνή αγορά. Αποδοχή των ανταγωνιστών που έχουν υπογράψει τον τρέχοντα κωδικό ως εταίρων. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΣΕΛΊΔΑ 171 ΑΠΌ 171
© Copyright 2024 Paperzz