ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Αόριστος β΄ (Ενεργητική Φωνή) Οριστική ἔβαλον ἔβαλες ἔβαλε ἐβάλομεν ἐβάλετε ἔβαλον Υποτακτική βάλω βάλῃς βάλῃ βάλωμεν βάλητε βάλωσι(ν) Ευκτική βάλοιμι βάλοις βάλοι βάλοιμεν βάλοιτε βάλοιεν Προστακτική ------βάλε βαλέτω Απαρέμφατο Μετοχή βαλεῖν βαλών βαλοῦσα βαλόν ------βάλετε βαλόντων/βαλέτωσαν Κλίση : Η Οριστική έχει τις καταλήξεις του Παρατατικού. Οι άλλες εγκλίσεις, το απαρέμφατο και η μετοχή έχουν τις καταλήξεις τους Ενεστώτα. Διαφέρει από τον Ενεστώτα στον τονισμό του απαρεμφάτου και της μετοχή, τα οποία τονίζονται στη λήγουσα. Ενεστώτα απαρ. μετοχή λύειν λύων λύουσα λῦον Αόριστος βαλεῖν βαλών βαλοῦσα βαλόν Προσοχή : Σε πέντε ρήματα το β΄ενικό της Προστακτικής του Αορίστου β΄τονίζεται στη λήγουσα → εἰπὲ (λέγω) , ἐλθὲ (ἔρχομαι), εὑρὲ (εὑρίσκω), ἰδὲ (ὁρῶ), λαβέ (λαμβάνω) 1 ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΙΣ , Στρ. Καραϊσκάκη 62 , Εμπ. Κέντρο , Χαϊδάρι , 210-5319707-708 www.theoria-praxis.gr ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Αόριστος β΄ (Μέση Φωνή) Οριστική ἐβαλόμην ἐβάλου ἐβάλετο ἐβαλόμεθα ἐβάλεσθε ἐβάλοντο Υποτακτική βάλωμαι βάλῃ βάλῃται βαλώμεθα βάλησθε βάλωνται Ευκτική βαλοίμην βάλοιο βάλοιτο βαλοίμεθα βάλοισθε βάλοιντο Προστακτική ------βαλοῦ βαλέσθω Απαρέμφατο Μετοχή βαλέσθαι βαλόμενος βαλομένη βαλόμενον ------βάλεσθε βαλέσθων/βαλέσθωσαν Κλίση : Η Οριστική έχει τις καταλήξεις του Παρατατικού. Οι υπόλοιπες εγκλίσεις έχουν τις καταλήξεις του Ενεστώτα. Διαφέρει από τον Ενεστώτα ο τονισμός α) του απαρεμφάτου, το οποίο τονίζεται στην παραλήγουσα π.χ. λύεσθαι → γενέσθαι και β) του β΄ ενικού προσώπου της Προστακτικής π.χ. λύου → γενοῦ 2 ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΙΣ , Στρ. Καραϊσκάκη 62 , Εμπ. Κέντρο , Χαϊδάρι , 210-5319707-708 www.theoria-praxis.gr ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΩΜΑΛΟΙ ΑΟΡΙΣΤΟΙ β΄ Οριστική Υποτακτική Ευκτική Προστακτική Απαρέμφατο Μετοχή εἶπον (λέγω) εἶδον (ὁρῶ) εἷλον (αἱρῶ) ηὗρον/εὗρον (εὑρίσκω) ἔσχον (ἔχω) προέσχον κατέσχον ἐσχόμην (ἔχομαι) προεσχόμην κατεσχόμην εἴπω ἴδω ἕλω εὕρω σχῶ πρόσχω κατάσχω σχῶμαι πρόσχωμαι κατάσχωμαι εἴποιμι ἴδοιμι ἕλοιμι εὕροιμι σχοίην πρόσχοιμι κατάσχοιμι σχοίμην προσχοίμην κατασχοίμην εἰπὲ ἰδὲ ἕλε εὑρὲ σχές πρόσχες κατάσχες σχοῦ προσχοῦ κατάσχου εἰπὼν-εἰποῦσα-εἰπὸν ἰδών ἰδοῦσα-ἰδὸν ἑλών-ἑλοῦσα-ἑλὸν εὑρών-εὑροῦσα-εὑρὸν σχών-σχοῦσα-σχὸν προσχών-προσχοῦσα-προσχὸν κατασχών-κατασχοῦσα-κατασχὸν σχόμενος-σχομένη-σχόμενον προσχόμενος-η-ον κατασχόμενος-η-ον εἰπεῖν ἰδεῖν ἑλεῖν εὑρεῖν σχεῖν προσχεῖν κατασχεῖν σχέσθαι προσχέσθαι κατασχέσθαι Παρατηρήσεις στον τονισμό των σύνθετων Αορίστων β΄ 1. Τα σύνθετα ρήματα τονίζονται όπως και τα απλά. Στην προστακτική της ενεργητικής φωνής όπου υπάρχει βραχύχρονη λήγουσα, δηλ. –ε, ο τόνος ανεβαίνει στην προπαραλήγουσα. 2. Ο τόνος δεν ανεβαίνει ποτέ πάνω από την τελευταία συλλαβή της πρόθεσης, εκτός αν αυτή είναι δισύλλαβη και έχει πάθει έκθλιψη. π.χ. παράσχες, κατάσχες, παράλαβε, κάτιδε, ἄπελθε. 3. Το β΄ ενικό της προστακτικής στη Μέση Φωνή, όταν έχει δύο ή περισσότερες συλλαβές , όταν συντίθεται διατηρεί τον τόνο. π.χ. γενοῦ → παραγενοῦ, συγγενοῦ. 4. Ο τόνος ανεβαίνει μόνο όταν το β΄ ενικό πρόσωπο είναι μονοσύλλαβο και σύνθετο με δισύλλαβη πρόθεση. π.χ. σχοῦ → παράσχου. 3 ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΙΣ , Στρ. Καραϊσκάκη 62 , Εμπ. Κέντρο , Χαϊδάρι , 210-5319707-708 www.theoria-praxis.gr ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Πίνακας κλίσης του αορίστου β΄ἔσχον (σε απλή και σύνθετη μορφή) Αόριστος β΄ (Ενεργητική Φωνή) Οριστική ἔσχον ἔσχες ἔσχε Υποτακτική σχῶ σχῇς σχῇ Ευκτική σχοίην σχοίης σχοίη Προστακτική ------σχές σχέτω ἔσχομεν ἔσχετε ἔσχον σχῶμεν σχῆτε σχῶσι(ν) σχοίημεν-σχοῖμεν σχοίητε-σχοῖτε σχοίησαν-σχοῖεν ------σχέτε σχόντων/σχέτωσαν Οριστική παρέσχον παρέσχες παρέσχε Υποτακτική παράσχω παράσχῃς παράσχῃ Ευκτική παράσχοιμι παράσχοις παράσχοι Προστακτική ------παράσχες παρασχέτω παρέσχομεν παρέσχετε παρέσχον παράσχωμεν παράσχητε παράσχωσι(ν) παράσχοιμεν παράσχοιτε παράσχοιεν Απαρέμφατο Μετοχή σχεῖν σχών σχοῦσα σχόν Απαρέμφατο Μετοχή παρασχεῖν παρασχών παρασχοῦσα παρασχόν ------παράσχετε παρασχόντων/ παρασχέτωσαν 4 ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΙΣ , Στρ. Καραϊσκάκη 62 , Εμπ. Κέντρο , Χαϊδάρι , 210-5319707-708 www.theoria-praxis.gr ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Πίνακας κλίσης του αορίστου β΄ἐσχόμην (σε απλή και σύνθετη μορφή) Αόριστος β΄ (Μέση Φωνή) Οριστική ἐσχόμην ἔσχου ἔσχετο Υποτακτική σχῶμαι σχῇ σχῇται Ευκτική σχοίμην σχοῖο σχοῖτο Προστακτική ------σχοῦ σχέσθω ἐσχόμεθα ἔσχεσθε ἔσχοντο σχώμεθα σχῆσθε σχῶνται σχοίμεθα σχοῖσθε σχοῖντο ------σχέσθε σχέσθων/σχέσθωσαν Οριστική κατεσχόμην κατέσχου κατέσχετο Υποτακτική κατάσχωμαι κατάσχη κατάσχῃται Ευκτική κατασχοίμην κατάσχοιο κατάσχοιτο Προστακτική ------κατάσχου κατασχέσθω κατεσχόμεθα κατέσχεσθε κατέσχοντο κατασχώμεθα κατάσχησθε κατάσχωνται κατασχοίμεθα κατάσχοισθε κατάσχοιντο Απαρέμφατο Μετοχή σχέσθαι σχόμενος σχομένη σχόμενον Απαρέμφατο Μετοχή κατασχέσθαι κατασχόμενος κατασχομένη κατασχόμενον ------κατάσχεσθε κατασχέσθων/ κατασχέσθωσαν 5 ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΙΣ , Στρ. Καραϊσκάκη 62 , Εμπ. Κέντρο , Χαϊδάρι , 210-5319707-708 www.theoria-praxis.gr ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Ο Αόριστος β΄ του ρήματος ἔχω παρουσιάζει τις εξής ιδιομορφίες : 1. Η υποτακτική του αορίστου β΄ τονίζεται στη λήγουσα (σχῶ) και στην προπαραλήγουσα (σχῶμεν) και περισπάται. Όταν όμως είναι σύνθετη τότε ο τόνος ανεβαίνει (παράσχω). 2. Η ευκτική του αορίστου β΄ είναι σχοίην/σχοίης/σχοίη/σχοίημεν-σχοῖμεν/σχοίητε-σχοῖτε/σχοίησαν-σχοῖεν. Όταν όμως είναι το ρήμα είναι σύνθετο, η ευκτική σχηματίζεται κανονικά (παράσχοιμι). 3. Το β΄ενικό της ενεργητικής προστακτικής του αορίστου β΄είναι σχές. Σύνθετο ανεβάζει τον τόνο : επίσχες. 4. Το β΄ενικό της μέσης προστακτικής του αορίστου β΄είναι σχοῦ. Σύνθετο ανεβάζει τον τόνο μόνο με δισύλλαβη πρόθεση : κατάσχου, παράσχου, προσσχοῦ του ρήματος προσέχομαι. 6 ΘΕΩΡΙΑ & ΠΡΑΞΙΣ , Στρ. Καραϊσκάκη 62 , Εμπ. Κέντρο , Χαϊδάρι , 210-5319707-708 www.theoria-praxis.gr
© Copyright 2024 Paperzz
