ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ Αµυραδάκη 20, Νίκαια (210-4903576) ΤΑΞΗ............. Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ.......................................... ΜΑΘΗΜΑ.......ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ................................ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ Α] ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ 322Α - 323Α ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1. Να μεταφραστεί το χωρίο «Νενέμηνται δὲ … πόλεις». 20 Μονάδες 2. Ποια ήταν η μέθοδος που χρησιμοποίησε ο Σωκράτης προκειμένου να αναζητήσει την απόλυτη ουσία των ηθικών εννοιών; 4 Μονάδες 3. α) «αἰδώς» και «δίκη»: Ποιο είναι το περιεχόμενο καθεμιάς έννοιας; β) Γιατί θεωρούνται «πόλεων κόσμοι τε και δεσμοί φιλίας συναγωγοί»; 15 Μονάδες 4. «και νόμον γε θές … πόλεως» : Πώς εξηγείται η ανάγκη νόμου για την τιμωρία όποιου δε μετέχει στην αἰδώ και τη δίκη, αφού αυτές μοιράστηκαν σε όλους; 15 Μονάδες 5. α) Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο στην α.ε των παρακάτω λέξεων: δικαιοσύνη, ἡγοῦμαι. β) Να γραφεί από ένα παράγωγο ουσιαστικό απλό ή σύνθετο των παρακάτω λέξεων: νέμω, φαίνω. 6 Μονάδες Β] ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Λυσίου, Κατὰ Ἀλκιβιάδου Α 10-12 Ἀλκιβιάδης δ᾽ ἐτόλμησεν ἀναβῆναι, οὔτε εὔνους ὢν τῷ πλήθει, οὔτε πρότερον ἱππεύσας, οὔτε νῦν ἐπιστάμενος, οὔτε ὑφ᾽ ὑμῶν δοκιμασθείς, ὡς οὐκ ἐξεσόμενον τῇ πόλει δίκην παρὰ τῶν ἀδικούντων λαμβάνειν. Ἐνθυμηθῆναι δὲ χρὴ ὅτι, εἰ ἐξέσται ὅτι ἄν τις βούληται ποιεῖν οὐδὲν ὄφελος νόμους κεῖσθαι ἢ ὑμᾶς συλλέγεσθαι ἢ στρατηγοὺς αἱρεῖσθαι. Θαυμάζω δέ, ὦ ἄνδρες δικασταί, εἴ τις ἀξιοῖ, ἐὰν μέν τις προσιόντων τῶν πολεμίων τῆς πρώτης τάξεως τεταγμένος τῆς δευτέρας γένηται, τούτου μὲν δειλίαν καταψηφίζεσθαι, ἐὰν δέ τις ἐν τοῖς ὁπλίταις τεταγμένος ἐν τοῖς ἱππεῦσιν ἀναφανῇ, τούτῳ συγγνώμην ἔχειν. Καὶ μὲν δή, ὦ ἄνδρες δικασταί, ἡγοῦμαι δικάζειν ὑμᾶς οὐ μόνον τῶν ἐξαμαρτανόντων ἕνεκα, ἀλλ᾽ ἵνα καὶ τοὺς ἄλλους τῶν ἀκοσμούντων σωφρονεστέρους ποιῆτε. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 1. Να γραφεί η μετάφραση του κειμένου. 20 Μονάδες 2. Να μεταφέρετε τους παρακάτω τύπους του κειμένου όπου ζητείται: α. ἐτόλμησεν: β’ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής παρακειμένου λαμβάνειν: β’ ενικό πρόσωπο προστακτικής αορίστου β’ καταψηφίζεσθαι: γ΄ ενικό πρόσωπο ευκτικής μέλλοντα μέσης φωνής. ἔχειν: ο ίδιος τύπος στο μέλλοντα ποιῆτε: γ΄ πληθυντικό πρόσωπο οριστικής παρατατικού μέσης φωνής. β. εὔνους: στη γενική ενικού, του ίδιου γένους. τῷ πλήθει: ονομαστική πληθυντικού δοκιμασθείς: στη δοτική πληθυντικού του ίδιου γένους. ἱππεῦσιν: στη δοτική ενικού. τούτῳ: δοτική πληθυντικού θηλυκού γένους. 10 Μονάδες ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ 1. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους παρακάτω τύπους του κειμένου: εὔνους τῷ πλήθει νόμους προσιόντων σωφρονεστέρους 5 Μονάδες 2. «ἵνα καὶ τοὺς ἄλλους τῶν ἀκοσμούντων σωφρονεστέρους ποιῆτε»: να χαρακτηριστεί η συντακτική θέση της πρότασης (εισαγωγή, τρόπος εκφοράς,συντακτική λειτουργία» 5 Μονάδες Καλή Επιτυχία! ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ Αµυραδάκη 20, Νίκαια (210-4903576) ΤΑΞΗ............. Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ.......................................... ΜΑΘΗΜΑ.......ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ................................ ΕΝΟΤΗΤΑ 1η Διδαγμένο Κείμενο Πλάτωνος Πολιτεία 519D - 520A ΘΕΜΑ Α.1. Από το κείμενο που σας δίνετε να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση: «Ἐπελάθου, ἦν δ’ ἐγώ … ἐπελαθόμην γάρ». Μονάδες 10 ΕΝΟΤΗΤΑ 2η ΘΕΜΑ Β.1. νόμῳ οὐ τοῦτο μέλει, ὅπως ἕν τι γένος ἐν πόλει διαφερόντως εὖ πράξει, ἀλλ’ ἐν ὅλῃ τῇ πόλει τοῦτο μηχανᾶται ἐγγενέσθαι: Ποιος είναι ο σκοπός του νόμου σύμφωνα με τον Πλάτωνα; Μονάδες 15 ΘΕΜΑ Β.2. πειθοῖ τε καὶ ἀνάγκῃ: Πώς δικαιολογείται η χρήση βίας από το νόμο; Μονάδες 15 ΘΕΜΑ Β.3. Ποιος είναι ο ορισμός της δικαιοσύνης σύμφωνα με τον Πλάτωνα; Μονάδες 10 Β.4. χεῖρον, ἐπελάθου, μηχανᾶται, καταχρῆται, σκέψαι: Για καθεμία από τις λέξεις που σας δίνονται να γράψετε δύο λέξεις ετυμολογικά συγγενείς. Μονάδες 10 ΕΝΟΤΗΤΑ 3η Γ. Αδίδακτο Κείμενο Δημοσθένους, Ὑπέρ τῆς Ῥοδίων ἐλευθερίας , 33-35 Νῦν δὲ τῶν μὲν συμμάχων τοὺς τὸν αὐτὸν ἐχθρὸν καὶ φίλον κρινεῖν ὀμωμοκότας νομίζετ’ εὐνουστάτους, τῶν δὲ πολιτευομένων οὓς ἴστε σαφῶς τοὺς τῆς πόλεως ἐχθροὺς ᾑρημένους, τούτους πιστοτάτους ἡγεῖσθε. Ἀλλὰ γὰρ οὐχ ὅ τι τις κατηγορήσει τούτων ἢ τοῖς ἄλλοις ὑμῖν ἐπιπλήξει χαλεπὸν εὑρεῖν, ἀλλ’ ἀφ’ ὁποίων λόγων ἢ πράξεως ποίας ἐπανορθώσεταί τις ἃ νῦν οὐκ ὀρθῶς ἔχει, τοῦτ’ ἔργον εὑρεῖν. Ἴσως μὲν οὖν οὐδὲ τοῦ παρόντος καιροῦ περὶ πάντων λέγειν· ἀλλ’ ἐὰν ἃ προῄρησθε δυνηθῆτ’ ἐπικυρῶσαι συμφερούσῃ τινὶ πράξει, καὶ τἄλλ’ ἂν ἴσως καθ’ ἓν ἀεὶ βέλτιον σχοίη. Ἐγὼ μὲν οὖν οἶμαι δεῖν ὑμᾶς ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν πραγμάτων τούτων ἐρρωμένως, καὶ πράττειν ἄξια τῆς πόλεως, ἐνθυμουμένους ὅτι χαίρετ’ ἀκούοντες, ὅταν τις ἐπαινῇ τοὺς προγόνους ὑμῶν καὶ τὰ πεπραγμένα ἐκείνοις διεξίῃ καὶ τὰ τρόπαια λέγῃ. ΘΕΜΑ Γ1 Να γραφεί η μετάφραση του κειμένου. 20 Μονάδες ΘΕΜΑ Γ2 Να μεταφέρετε τους παρακάτω τύπους του κειμένου όπου ζητείται: α. κρινεῖν : γ’ ενικό ευκτικής αορίστου ἴστε: β’ ενικό οριστικής ενεστώτα ἡγεῖσθε: απαρέμφατο ενεστώτα λέγειν: γ’ πληθυντικό προστακτικής αορίστου β’ συμφερούσῃ: α’ ενικό οριστικής μέλλοντα β. οὓς: ο ίδιος τύπος στο θηλυκό ὑμῖν: ο άλλος αριθμός ὀρθῶς: ο συγκριτικός βαθμός τοῦ παρόντος: δοτική πληθυντικού τῆς πόλεως: κλητική ενικού 10 Μονάδες ΘΕΜΑ Γ.3. α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους παρακάτω τύπους του κειμένου: τῶν συμμάχων, τούτων, ἀντιλαμβάνεσθαι, ἀκούοντες, ἐκείνοις. 5 μονάδες ΘΕΜΑ Γ.2. β Να αναλύσετε σε ισοδύναμες δευτερεύουσες προτάσεις τις μετοχές του κειμένου: ᾑρημένους τὰ πεπραγμένα 5 μονάδες Καλή Επιτυχία! ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ Αµυραδάκη 20, Νίκαια (210-4903576) ΤΑΞΗ............. Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ.......................................... ΜΑΘΗΜΑ.......ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ................................ ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ Αµυραδάκη 20, Νίκαια (210-4903576) ΤΑΞΗ............. Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ.......................................... ΜΑΘΗΜΑ.......ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ...........................