1_16.ps, page 1-16 @ Normalize ( 1_16_No412 )

Aριθμός Άδειας
IKA
IOΔ
(X+7)
EKΔOTΩN
ΔEΣ ΠEP
PI
ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ
EΦHME
ΠΛHPΩMENO
TEΛOΣ
Tαχ. Γραφείο
ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 2966
ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ
«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»
ΕΤΟΣ 53ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 413
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ-ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ
106 80 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636
ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ:
«Χρέος μας να προωθούμε
τον πολιτισμό της αγάπης»
«ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ είναι να αγαπούμε όλο τον
κόσμο χωρίς διάκριση φυλής και χρώματος. Να καλλιεργούμε, να προωθούμε και
να διαδίδουμε τον πολιτισμό της αγάπης.
Αυτό πρέπει να είναι το καθήκον των θρησκευτικών ηγετών αλλά και των πιστών
τους».
Με αυτά τα λόγια ο Οικουμενικός Πα-
διαβάστε...
ΠΑΝAΓΙΩΤΗ ΤΣΑΚΟΥ
Να αναζητήσουμε
ως πραγματική
αξία τη νέα
Ελληνικότητα
Σελ. 5
ΠΕΤΡΟΥ ΛΙΝΑΡΔΟΥ
Ο «Πολυαθλητής»
Φαίδων
Ματθαίου
Σελ. 4
ΤΑΚΗ Α. ΣΑΛΚΙΤΖΟΓΛΟΥ
Τι είδε ένας
καπουτσίνος
στη Σμύρνη
του 1687
Σελ. 6-7
ΧΡΗΣΤΟΥ Π. ΜΠΑΛΟΓΛΟΥ
Ο Αθηνών Χρύσανθος
και η Αγία Φωτεινή
Νέας Σμύρνης
Σελ. 10
τριάρχης κ. Βαρθολομαίος χαιρέτισε τον
όμιλο των προσκυνητών της Ενώσεως
Σμυρναίων στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι στις 16 Σεπτεμβρίου 2011, το πρωί, μετά τη θεία Λειτουργία για τη μεγαλομάρτυρα Αγία Ευφημία.
Σελ. 3
Το 5ο Συμπόσιο του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.
για την προσφορά των προσφύγων
ΜΕ θέμα «Η συμβολή των
προσφύγων στην πολιτική,
πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας» θα
πραγματοποιηθεί από 25 έως 27 Νοεμβρίου 2011 το 5ο
Συμπόσιο του Κέντρου
Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού
(ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.) του Δήμου Νέας Ιωνίας. Οι εργασίες του
Συμποσίου θα λάβουν χώρα
στο Συνεδριακό Κέντρο της
οδού Πατρ. Ιωακείμ 4, πλησίον του Ηλεκτρικού Σταθμού Ν. Ιωνίας.
Στο Συμπόσιο θα συμμετάσχουν με εισηγήσεις τους 14
ειδικοί εισηγητές (πανεπιστημιακοί, ιστορικοί, φιλόλογοι
κ.ά.) και συγκεκριμένα οι
Βλάσης Αγτζίδης,
Μιχάλης Βαρλάς,
Αρχάγγελος Γαβριήλ, Λάζαρος
Εφραίμογλου, Νίκος
Ιντσεσίλογλου, Ιωάννης Κατιμερτζόγλου,
Γιάννης Κτημάς,
Λένα Κόρμα, Φάνης Μαλκίδης, Γεώργιος Μαυρογορδάτος, Μελέτιος Μελετόπουλος, Άκης Ρήγος, Γεώργιος Ριζιώτης και
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης.
Κατά την πρώτη ημέρα των
εργασιών του Συμποσίου ο
Δήμαρχος Ν. Ιωνίας κ. Ηρακλής Γκότσης θα απονείμει
ειδική τιμητική διάκριση στο
Σχέδιο του
Αϊβαλιώτη
ζωγράφου και
κεραμίστα
Πάνου
Βαλσαμάκη
μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη.
Πληροφορίες για το πρόγραμμα στον κ. Λουκά Χριστοδούλου, κιν. 6977361088
ή στην ηλεκτρον. διεύθυνση
[email protected]
ΕΝΙΣΧΥΣΤΕ ΤΗ «ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΗΧΩ» ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ
Γεύσεις και
Νοστιμιές
από τη Σμύρνη
Επιμέλεια: ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ ΤΖΑΝΟΥΔΑΚΗ
ΜΕΛΙΤΖΑΝΕΣ
ΨΕΥΤΟΠΑΠΟΥΤΣΑΚΙΑ
(σκαφάκια)
Προέλευση: Χρύσα Αραμπατζή - Σμύρνη
Υλικά:
– 7 μέτριες μακρόστενες ίσιες μελιτζάνες
– ½ φ.τ. λάδι για τηγάνισμα
Για τη γέμιση:
– 3 μέτρια ξερά κρεμμύδια
κομμένα σε φετούλες
– 4-5 σκελίδες σκόρδο σε φετούλες
– 2 μέτριες ώριμες τομάτες αλεσμένες
– 1 κ. γ. τοματοπελτέ
– 3 κ.σ. τραχανά σταρένιο ή τριμμένη φρυγανιά
– 1 φ.τ.λάδι
– 1 ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο
– λίγο δυόσμο
– 1 κ.γ. ζάχαρη
– 1 κ.σ. κοφτή περίπου αλάτι
– πιπέρι
Για την κρέμα:
– 3 αυγά
– 2 κ.σ. φυτικό βούτυρο
– 1 φ.τ μυζήθρα ξερή τριμμένη
– 1 φ.τ. τυρί φέτα θρυμματισμένη
– 1 κ.γ. αλεύρι
– πιπέρι
– 2 κ.σ. τριμμένη φρυγανιά για το τέλος
Εκτέλεση: Κόβουμε τα κοτσάνια από τις
μελιτζάνες, τις πλένουμε και τις χωρίζουμε στα
δύο στο μάκρος. Τις βάζουμε σε αλατισμένο
χλιαρό νερό για 40 λεπτά να ξεπικρίσουν και τις
στίβουμε.
Τις σιγο-τηγανίζουμε γυρίζοντάς τες συνεχώς,
μέχρι να ροδίσουν και να μαλακώσουν ή τις
βράζουμε ελαφρά (ζεμάτισμα).
Μαραίνουμε τα κρεμμύδια με το λάδι,
προσθέτουμε τις τομάτες, τον πελτέ, τον τραχανά,
το μαϊντανό, το δυόσμο, τη ζάχαρη, αλάτι, πιπέρι
και τα αφήνουμε να πάρουν μερικές βράσεις,
μέχρι να «πιουν» τα υγρά τους (15-20 λεπτά. Αν
δεν έχουμε ή δεν θέλουμε τραχανά, προσθέτουμε
τη φρυγανιά μετά το βράσιμο.
Αραδιάζουμε τις μελιτζάνες σε ανάλογο ταψί με
την κομμένη πλευρά προς τα πάνω και με ένα
πιρούνι τις βαθαίνουμε και αφαιρούμε λίγο από
τη σάρκα τους, δίνοντας τους σχήμα σκαφούλας
και τις αλατίζουμε.
Ανακατεύουμε το άδειασμα από τις μελιτζάνες με
τη γέμιση.
Γεμίζουμε μια-μια τις μελιτζάνες και στρώνουμε
την επιφάνειά τους να γίνει ομαλή.
Ανακατεύουμε ελαφρά τα υλικά της κρέμας και
με ένα κουτάλι τα απλώνουμε πάνω από κάθε
μελιτζάνα μέχρι να καλύψουμε όλη την επιφάνεια
της γέμισης.
Πάνω από την κρέμα σκορπάμε λίγη τριμμένη
φρυγανιά ή μυζήθρα. Τις ψήνουμε σε μέτριο
φούρνο μέχρι να ροδίσουν από πάνω (περίπου 40
λεπτά).
2
Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ
ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΓΑΒΡΑ
Κατά την τελευταία ημέρα της επίσημης επίσκεψής του στη Μητρόπολη Λαγκαδά
(12/10/2011), και πριν αναχωρήσει για την Κωνσταντινούπολη, ο Οικουμενικός
Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, κατευθυνόμενος προς το αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης,
έκανε μια σύντομη στάση στην ανιστορημένη Μονή Αγίου Θεοδώρου του Γαβρά. Στην
είσοδο της Ι. Μονής τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας και τη συνοδεία του υποδέχτηκε
ο πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων «΄Αγιος Θεόδωρος Γαβράς», κ. Νικόλαος Φωτιάδης,
ο οποίος, αφού προσφώνησε τον Πατριάρχη, του προσέφερε μία εικόνα του
μεγαλομάρτυρα Αγίου Θεοδώρου.
ΓΡΑΜΜΑΤΑ αναγνωστών
Για την Παναγιά την Αλατσατιανή
Με αφορμή το άρθρο του συνεργάτη
μας Θοδωρή Κοντάρα «Η Αλατσατιανή
Παναγιά, ιστορικό μνημείο της Τουρκίας» («Μ.Ηχ.», Μάϊος – Ιούνιος 2011, σσ.
10-11), ο γιατρός κ. Κώστας Γκαρμάτης
(Άλιμος Αττικής) σε επιστολή του μας διευκρινίζει ότι σε κανένα από τα βιβλία ιστοριογραφίας των Αλατσάτων δεν αναφέρεται ότι ο μικρός ναός, πάνω στον
οποίο κτίστηκε το 1833 η Εκκλησία των
Εισοδίων της Παναγίας, είχε πυρπολη-
θεί το 1821 ως αντίποινα για την επανάσταση των Ελλήνων.
Ο ίδιος μας παρέχει την πληροφορία
πως ο προπάππος του, Ιωάννης Γκαρμάτης, είχε εργαστεί στα συνεργεία που
ασχολήθηκαν με την επίστρωση της αυλής του ναού με τα ασπρόμαυρα βολάκια (βοτσαλάκια) και μάλιστα ήταν εκείνος που είχε υποδείξει το σημείο στο οποίο γράφτηκε η χρονολογία κατασκευής της εκκλησίας, δηλ. το έτος 1838.
NEEΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ
Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Σμυρναίων Νέας Ιωνίας Αττικής, που
προέκυψε από τις εκλογές της 16ης Μαΐου 2011, συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής:
Πρόεδρος: Άγγελος Μελεμενής. Αντιπρόεδρος: Ιωάννα Φάββα. Γεν. Γραμματέας: Χρυσάνθη Αθηνάκη. Ειδ. Γραμματέας: Έλσα Ανθρακίδου. Ταμίας: Κωνσταντίνος Καραμπέτσος. Έφορος: Χαράλαμπος Καναβός. Υπευθ. Δημοσίων Σχέσεων: Θεόδωρος Τσεσμελής. Μέλη: Ευάγγελος Βαλαβάνης, Νικόλαος Μπράτιμος, Ελένη Οξύζογλου, Σπυρίδων Τζαμτζής.
Μετά από εκλογές που έγιναν στο Σύλλογο Μικρασιατών Πτολεμαΐδας στις 25 Σεπτεμβρίου 2011 αναδείχθηκε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο, η σύνθεση του
οποίου είναι η εξής:
Πρόεδρος: Χρύσα Μαρτινάκη – Κοκκίνη. Αντιπρόεδρος: Φωτεινή Μπογιατζή – Πέκου. Γραμματέας: Βλασία Ορφανού. Αναπλ. Γραμματέας: Μελίνα
Χατζηπαντελή. Ταμίας: Χατζηστεφάνου. Β΄ Ταμίας:
Πέτρος Σολωμίδης. Μέλη: Σάββας Δημάκης, Σταύρος Καλαϊτζόπουλος, Γρηγόρης Καραγιαννάκης,
Ευάγγελος Καραγιαννάκος και Κωνσταντίνος Λάζογλου.
ΔΩΡΕΕΣ
Διμηνιαία έκδοση της
«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»
Γραφεία:
Σκουφά 71A & Mασσαλίας
106 80 Αθήνα
Τηλ.: 210 3633618 Fax: 210 3634636
E-mail: [email protected]
www.enosismyrneon.gr
EKΔOTHΣ:
Ευάγγελος Τσίρκας
Εις μνήμην των γονέων της η κ. Αικατερίνη Κωνσταντινίδου κατέθεσε 50 ευρώ υπέρ των σκοπών
της Ενώσεως Σμυρναίων.
Εις μνήμην της μητέρας της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΖΑ
– ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ, η κ. Ευδοκία Οικονομοπούλου κατέθεσε 100 ευρώ υπέρ των σκοπών
της Ενώσεως Σμυρναίων.
Εις μνήμην της μητέρας του ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΖΑ
– ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ, ο κ. Δημήτριος Οικονομόπουλος κατέθεσε 100 ευρώ υπέρ των σκοπών
της Ενώσεως Σμυρναίων.
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:
Νίκος Βικέτος
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ-ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ:
Κορίνα Σπηλιώτη
ΠAPAΓΩΓH:
PRESS LINE
Μάγερ 11 – 104 38 Αθήνα
Τηλ.: 210 5225.479
Ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν απόψεις
των συγγραφέων και δεν απηχούν κατ’
ανάγκη θέσεις της εφημερίδας ή της
Ενώσεως Σμυρναίων.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ
Ράγισαν οι καρδιές στην Πόλη
Η
επίσκεψη του ομίλου της
Ενώσεως Σμυρναίων τη
φετινή χρονιά στο Φανάρι, στις
16 Σεπτεμβρίου, έγινε μέσα σε
κλίμα βαθιάς συγκίνησης καθώς
ήταν η πρώτη φορά μετά το 1922
που οι απόγονοι των ξεριζωμένων Ιώνων επισκέπτονταν τη
Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και είχαν συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο, συνέπεσε δε με τον εορτασμό του ιωβηλαίου της ιεροσύνης του κ.
Βαρθολομαίου (χειροτονήθηκε
διάκονος πριν 50 χρόνια στην
Ίμβρο) και την επέτειο των 20
χρόνων από την ανάρρησή του
στον πρώτο θρόνο της Ορθοδοξίας.
Προηγήθηκε στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου η
τέλεση αρχιερατικής Θ. Λειτουργίας από τον μητροπολίτη
Σεβαστείας κ. Δημήτριο με την
ευκαιρία της εορτής της μνήμης
της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Ευφημίας, το ιερό λείψανο της οποίας έχει αποθησαυριστεί στον
πατριαρχικό ναό. Συμπροσευχόμενος παρέστη ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος προσκύνησε το λείψανο της Αγίας
και εν συνεχεία μίλησε στο εκκλησίασμα και διένειμε το αντίδωρο.
Η προσφώνηση
του Προέδρου
Τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη προσφώνησε ο
πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων κ. Ευάγγελος Τσίρκας, ο
οποίος είπε τα εξής:
Παναγιώτατε Πάτερ και Δέσποτα,
Εκπροσωπώντας την Ένωσι
Σμυρναίων, δημιούργημα των
Ιώνων προσφύγων του 1922 και
των κατιόντων τους, προσήλθαμε σήμερα στην ιστορική καθέδρα της Ορθοδοξίας, για να υποβάλουμε τα σεβάσματα και
Αναμνηστική φωτογραφία των εκδρομέων της Ενώσεως Σμυρναίων
με τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας στο Φανάρι.
τισμό, για το περιβάλλον, για τον
πολιτισμό, για την πρόοδο. Όλα
αυτά τα έτη ο μόχθος σας υπήρξε μέγας, αλλά δεν απέβη μάταιος, διότι «όπου πολύς ο κόπος, εκεί μείζον το κέρδος».
Εκ μέρους του Διοικητικού
Συμβουλίου και των μελών της
εν Αθήναις Ενώσεως Σμυρναίων
ευχόμεθα όπως ο Κύριος φυλάττει την Παναγιότητά σας εις
έτη μακρά και ευτυχή.
Ο πρόεδρος της Ενώσεως κ.
Ευάγγελος Τσίρκας προσφέρει
στον Πατριάρχη
του Γένους τις τελευταίες
εκδόσεις του σωματείου.
τις ευχές μας στην Παναγιότητά
σας για τον εορτασμό των 50
χρόνων της ιεροσύνης σας και
των 20 χρόνων της πατριαρχίας
σας.
Όλα αυτά τα χρόνια εργασθήκατε με ζήλο, με σύνεση και
με μέθοδο, επιτελέσατε έργο
καρποφόρο και σπουδαίο για
την ειρήνη, για την ευστάθεια,
για τη συνεργασία, για τον πολι-
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
ναίων για την ειλικρίνεια των
αισθημάτων του που διερμήνευσε εκ μέρους της Ενώσεως
Σμυρναίων.
Στον Οικουμενικό Πατριάρχη ο πρόεδρος της Ενώσεως
Σμυρναίων προσέφερε μια σειρά από τους δερματόδετους τόμους (19ο-20ό-21ο-22ο και 23ο)
των «Μικρασιατικών Χρονικών» και το βιβλίο της Ελένης
Μπίστικα «Η μάχη για τη σωτηρία των προσφυγικών» (έκδοση Ενώσεως Σμυρναίων).
Στον κ. Βαρθολομαίο δώρισαν, επίσης, η σκιτσογράφος
και μέλος του Δ.Σ. της Ενώσεως
Σμυρναίων κ. Έλλη Σολομωνίδου - Μπαλάνου τρία σκίτσα
του Πατριάρχη, που φιλοτέχνησε η ίδια και έχουν δημοσιευτεί
στο «Σημειωματάριο» της Καθημερινής και η κ. Αικατερίνη
Κοντώση - Μαγγανάρη το βιβλίο «Θρήνοι και παινέματα για
τις χαμένες πατρίδες» μια συλλογή ποιημάτων που επιμελήθηκε η ίδια μαζί με το Σμυρνιό
σύζυγό της, δημοσιογράφο – θεατρικό συγγραφέα και ποιητή
Απόστολο Μαγγανάρη και κυκλοφόρησε το 1988 από τις εκδόσεις «Λιβάνη».
Η αντιφώνηση
του Πατριάρχη
Στο Σισμανόγλειο
Μέγαρο
Στην αντιφώνησή του ο Πατριάρχης εξέφρασε τη χαρά του
για την παρουσία της Ενώσεως
Σμυρναίων στο Φανάρι, αναφέρθηκε στις δικές του προσκυνηματικές επισκέψεις στη
Σμύρνη, στην Έφεσο, στα Αλάτσατα κ.α. και προέτρεψε «να
αγαπούμε όλο τον κόσμο χωρίς
διάκριση φυλής και χρώματος».
«Χρέος μας είναι» είπε «να
καλλιεργούμε, να προωθούμε
και να διαδίδουμε τον πολιτισμό
της αγάπης. Αυτό πρέπει να είναι το καθήκον των θρησκευτικών ηγετών αλλά και των πιστών τους». Καταλήγοντας ο κ.
Βαρθολομαίος ευχαρίστησε τον
Πρόεδρο της Ενώσεως Σμυρ-
Μετά το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τα μέλη και οι φίλοι
της Ενώσεως Σμυρναίων επισκέφτηκαν το Σισμανόγλειο
Μέγαρο του Γεν. Προξενείου
της Ελλάδος στην Κωνσταντινούπολη και ξεναγήθηκαν
στους χώρους του από τον πρόξενο κ. Αθανάσιο Αστρακά. Εκ
μέρους της Ενώσεως προσφέρθηκε μία πλήρης σειρά των εκδόσεων του σωματείου για τη
Βιβλιοθήκη του Μεγάρου, τελευταίο μεγάλο απόκτημα της
οποίας αποτελεί η πολυτίμητη
συλλογή του αειμνήστου π. Μελετίου Σακκουλίδη με τους
30.000 τόμους.
(Συνέχεια σελ. 10)
3
ΣΚΙΑΓΡΑΦΩΝΤΑΣ ΤΟΝ «ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ» ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΜΠΑΣΚΕΤ
Στις 17 Σεπτεμβρίου έφυγε από τη ζωή ο Φαίδων Ματθαίου, μια μεγάλη μορφή της καλαθοσφαίρισης με στέρεα μικρασιατική ρίζα από την πλευρά της μητέρας του.
Ο Φαίδων Ματθαίου από νωρίς δέθηκε με τον αθλητισμό, ακολουθώντας τα χνάρια του Σμυρνιού θείου του
Στέλιου Δημητρίου. Στο άρθρο που ακολουθεί ο δημοσιογράφος και ιστορικός του αθλητισμού Πέτρος Λινάρδος σκιαγραφεί την ξεχωριστή αυτή προσωπικότητα
που έμεινε στην ιστορία ως ο «Πατριάρχης» του ελληνικού μπάσκετ.
Ο «Πολυαθλητής» Φαίδων Ματθαίου
Του ΠΕΤΡΟΥ ΛΙΝΑΡΔΟΥ
Φαίδων Ματθαίου –
Ο
δείγμα της εκτίμησης
και αναγνώρισης από την φί-
λαθλη Ελλάδα στο πρόσωπό
του αρκούσε η προσφώνηση
«Φαίδωνας» - που έφυγε πρόσφατα για το ταξίδι στο άλλο
ημισφαίριο της ζωής (κατά τη
μεστή φράση του Γιαβά του
Θαλασσινού, αυτού του προσφιλούς του Φώτη Κόντογλου
παραμυθά) ήταν δεσπόζουσα
μορφή στον ελληνικό αθλητισμό και πιο συγκεκριμένα στην
καλαθοσφαίριση κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Κάπου βαθειά στο χρόνο και οι
μικρασιατικές του ρίζες. Γέννημα θρέμμα της Θεσσαλονίκης (1924) επιδόθηκε σε πολλά αθλήματα πριν ασχοληθεί,
ως αθλητής και προπονητής,
με το μπάσκετ όπου η παρουσία του όχι μόνο έχει τη δική
της σελίδα αλλά και δύο όψεων κεφάλαιο.
Τύχη αγαθή γνώρισα το
1950 τον Ματθαίου στις αρχές
της ένδοξης και μεστής επιτυχιών σταδιοδρομίας του στη
«σφαίρα καλάθου», όπως ονομάστηκε από τον ταγό της γυμναστικής και πολυσύνθετο
πνευματικό και φιλαθλητικό
άνδρα, Ιωάννη Χρυσάφη, στα
τέλη του 19ου αιώνα, το νέο άθλημα που κατέστη δημοφιλέστερο αρχικά στις ΗΠΑ και στη
συνέχεια στην Ευρώπη.
Μια γνωριμία με φιλική πάντα διάθεση επί 60 και πλέον
χρόνια με νομιμοποιεί να σκιαγραφήσω τον Ματθαίου πέραν
των ορίων του λαμπρού καλαθοσφαιριστή και στη συνέχεια
του καταξιωμένου και άξιου
σεβασμού και εκτίμησης από
τον φίλαθλο κόσμο και βέβαια
τους ομότεχνούς του προπονητές. Ως αθλητής και μέλος
της εθνικής ομάδας μπάσκετ
κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο
το 1949 στους πανευρωπαϊκούς του Παρισιού. Η διάκρι4
Φαίδων Ματθαίου.
Με τα χρώματα της
εθνικής Ελλάδος
συμμετείχε στους
Ολυμπιακούς Αγώνες
του 1948 με την ομάδα
κωπηλασίας και του
1952 με την ομάδα
μπάσκετ.
ση αυτή έχει ξεχωριστή σημασία και διαφορετική είναι η αξιολόγησή της για ένα βασικό
λόγο. Η Ελλάδα όχι μόνο έβγαινε στον κόσμο με ψηλά το
κεφάλι μετά την τραγωδία της
Κατοχής αλλά και η ίδια εκείνη
περίοδος, με άξονα τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου (1948),
στους οποίους ο Ματθαίου έλαβε μέρος όχι ως καλαθοσφαιριστής αλλά ως κωπηλάτης (Σκιφ), ήταν περίοδος το ίδιο σκληρή για τον Ελληνισμό
λόγω του επάρατου εμφυλίου.
Σύντομα ήρθαν και άλλοι
σταθμοί της πορείας του Ματθαίου σε νεαρή ηλικία με τους
Μεσογειακούς (1955), αλλά
και με την πρώτη ολυμπιακή
εμφάνιση της εθνικής ομάδας
μπάσκετ, στο Ελσίνκι, το 1952
όπου συμμετείχε ως βασικό
στέλεχός της σημαντική ήταν
η συμβολή του και σε σωματειακό επίπεδο (Π.Α.Ο. κ.λ.π.)
Το κυρίαρχο στοιχείο της αθλητικής και αγωνιστικής του
Φαίδωνα Ματθαίου ήταν η έμπρακτη γνώση και εμπειρία
πλείστων όσων αθλημάτων βόλεϊ, υδατοσφαίριση, λιθοβολία
(άριστος στο ωραίο αλλά παραγκωνισμένο παραδοσιακό
αγώνισμα). Φυσικά «η πρώτη
του αγάπη» η. κωπηλασία, η αντισφαίριση, το πιγκ-πονγκ, η
ξιφασκία. … Έτσι χαρακτηρίσθηκε ως «Δεκαθλητής». Ήταν
όμως κάτι περισσότερο. Τούτο
δε γιατί ο δεκαθλητής – ο κορυφαίος στη στιβική ιεραρχία
– αναπτύσσει την πολύπτυχη
δραστηριότητά του σε δέκα αγωνίσματα της ίδιας μεγάλης
οικογένειας, του στίβου, ενώ ο
Ματθαίου κατέκτησε το γέρας
του «ευ αγωνίζεσθαι» σε δεκάδα αθλημάτων που όλα
τους και μεταξύ τους είχαν
διαφορετική δομή και λειτουργικότητα. Για το λόγο αυτό μάλλον του ταιριάζει ο τίτλος ΠΟΛΥΑΘΛΗΤΗ. Σε μια εννοιολογική και γλωσσική παραλλαγή μπορούμε να θυμηθούμε το αρχαίο και ακατάληπτο στο πέρασμα του χρόνου
ρηθέν «Πολλών ανθρώπων – εδώ να μπει αθλημάτων – οίδεν
άστεα – εδώ μπαίνει ο αθλητικός χώρος – και νόον έγνω».
Η αθλητική πολυμορφία του
Ματθαίου είχε ως έρεισμα τον
διφυή παράγοντα του πνεύματος και του σώματος. Αυτός ο
δυναμισμός βιωμάτων και εμπειριών κάποιες φορές έπαιρνε εκρηκτικές διαστάσεις
εν θερμώ στον αγωνιστικό χώρο αλλά και πέραν αυτού.
Αλλά πάντα ο Ματθαίου ως «αθλητικόν ον» διατηρούσε ακμαίο το βάθρο του αγωνιστή.
Ένα ακόμη πρόσθετο στοιχείο στην «ταυτότητά» του και
μη το θεωρήσετε ως κάτι απλά
διασκεδαστικό ήταν η ανεκδοτοποιΐα, κάτι πιο άξιο προσοχής από την απλή ανεκδοτολογία. Ο Φαίδωνας «γεννούσε» ανέκδοτα μέσα από την
κριτική ματιά του, μέχρι τον
σαρκασμό και μετά τα αφηγείτο μαζί με άλλα δανεικά. Είχε
την αίσθηση του χιούμορ αν
και κάποια «θύματα» των σχολίων του την είχαν βρει βιτριολική. Δεν ήταν προσβλητικός
αλλά χτυπούσε στο στόχο με
αφοπλιστική αθυροστομία και
συχνά με «ατάκες» που πολλές
έμειναν θρυλικές. Ακριβώς η
«ατάκα» έρχεται από έμφυτη ικανότητα και όχι από ανεκδοτολογική αποστήθιση. Ήταν απολαυστικός ως διασκεδαστής με ανέκδοτα, ατάκες, και
οξεία αίσθηση του χιούμορ.
Θα κλείσω με μια ανάμνηση
προσωπική. Κάποτε προπονούσε μια ομάδα μπάσκετ στη
Νέα Σμύρνη, τον Πανιώνιο. Το
έβρισκα ευχάριστο να ανηφορίζω μέχρι το «κλειστό» (γήπεδο) της οδού Αρτάκης, λίγο
πριν από την έναρξη της προπόνησης. Στεκόμουν στην
πορτούλα που οδηγούσε στον
αγωνιστικό χώρο από τα αποδυτήρια, μετά τους αθλητές
που έκλειναν το δρόμο. Έκανε
πως θύμωνε. Με καθυστερείς
γρύλιζε … Ελεύθερος, του έλεγα, αν μου πεις κάτι φρέσκο
… Και το έλεγε προσθέτοντας
«ανάθεμά σε, πήρες την πρωτιά» καθώς ήταν προϊόν της
ευφυΐας του (Βέβαια χρησιμοποιούσε άλλη λέξη ολίγον τι
σέξι …).
Ας είναι καλά. Άλλωστε ο μέγας Θαλής ο Μιλήσιος, μας
κληροδότησε το «απόντων φίλων μέμνησο» …
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
AΡΘΡΟ - ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
«Να αναζητήσουμε ως πραγματική
αξία τη νέα Ελληνικότητα»
εν είμαι Μικρασιάτης. Η μοίΔ
ρα όμως τα έφερε, η γενέτειρά μου η Χίος, το χωριό μου τα
Καρδάμυλα, να υποδεχτούν ξεριζωμένους Μικρασιάτες. Ήταν
όλοι τους άνθρωποι ξεχωριστοί,
φιλότιμοι με ήθος και ευγένεια.
Μπολιάστηκα με τις αξίες και τις
αρχές τους. Μυήθηκα στα όνειρά
τους και στους κρυφούς τους πόθους. Είδα το δάκρυ τους, όταν
αγνάντευαν πέρα από την θάλασσα τις αλησμόνητες πατρίδες
τους. Ακολούθησα πολλές φορές
την λιτάνευση των εικόνων τους,
ανεκτίμητων φυλακτών της πίστης και της μνήμης τους. Πήγα
σχολειό μαζί με τα παιδιά τους.
Σπουδάσαμε μαζί σε δύσκολες εποχές. Γαλουχηθήκαμε και διδαχτήκαμε μαζί, την εργατικότητα, την φιλοτιμία, τη δημιουργικότητα.
Έτσι λοιπόν, αν και δεν είμαι
Μικρασιάτης, νοιώθω Μικρασιάτης και νομίζω, πως έτσι νοιώθουν όλοι οι συμπατριώτες μου
οι Χιώτες και όλοι, όσοι με τον
ένα ή άλλο τρόπο, ήρθαν και έρχονται σε επαφή μαζί τους. Έτσι
πιστεύω νοιώθουν και όλοι οι
Έλληνες, αφού η αποτυχία στα
πεδία των μαχών, ο ξεριζωμός
των Ελλήνων από τις προαιώνιες
πατρίδες και ο ενταφιασμός των
ονείρων και των προσδοκιών
τους, άφησαν ανεξίτηλα τα σημάδια τους στο Εθνικό συλλογικό ασυνείδητο.
Με την έννοια αυτή, οι θύμησες της Μεγάλης Τραγωδίας,
μας φέρνουν όλους κοντά και
μας διδάσκουν. Μας διδάσκουν,
να στρεφόμαστε συχνά, αλλά πάντοτε όταν υπάρχει ανάγκη, στην
Ιστορία και να αντλούμε διδάγματα, για να μην ζήσουμε άλλους
διχασμούς και να αποφύγουμε
άλλες καταστροφές. Οι ίδιες μνήμες, επίμονα μας υπενθυμίζουν,
το ατομικό και συλλογικό πατριωτικό μας χρέος, να αντιστεκόμαστε σε κάθε απόπειρα παραχάραξης της Ιστορικής αλήθειας, όποτε και από όποιους επιχειρείται. Να αρνούμαστε το
δικαίωμα, σε κάθε επίδοξο υπονομευτή της Ιστορικής μνήμης,
Διωγμένοι από τη μικρασιατική γη πρόσφυγες της Ιωνίας βρίσκουν καταφύγιο στη Χίο. 1922 (φωτ.: Περικλή
Παπαχατζιδάκη από το λεύκωμα «Προσφυγική Ελλάδα», έκδ. Ίδρυμα Λεβέντη – Κέντρο Μικρασιατικών
Σπουδών, Αθήνα 1992, σ. 52).
χωρίς να σκιάζεται, να βαπτίζει
το χαλασμό «συνωστισμό» και να
το κάνει μάλιστα σε σχολικά βιβλία.
Αυτό, που όμως σήμερα έχει
ιδιαίτερη σημασία, είναι, πως οι
Ιστορικές Μνήμες και ιδιαίτερα
οι πιο οδυνηρές, μας δυναμώνουν για να ξεπερνάμε τις καταστροφές, όταν αυτές έρχονται.
Να αντιμετωπίζουμε τα δεινά, να
προβάλλουμε αποφασιστικά τις
αξίες και τις αρχές μας, να αναδεικνύουμε τις αρετές και τις δυνατότητες μας, όπως ακριβώς έκαναν τότε, οι επιχειρηματικές
δυνάμεις της χώρας μας, που ξεπερνώντας την οικονομική κατάρρευση, συνέβαλαν στην εκβιομηχάνιση και στην αναγέννηση της πληγωμένης Πατρίδας,
όπως έκαναν οι ανεξάντλητα ανήσυχοι Μικρασιάτες συμπατριώτες μας, αποφασισμένοι να
δημιουργήσουν ξανά, ότι έχασαν
μέσα στην καταστροφή, όπως έκανε το ίδιο το Ελληνικό Κράτος,
που επιχειρώντας να απαντήσει
στην πολυεπίπεδη κρίση, σχεδίασε και υλοποίησε με επιτυχία,
το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα έργων, στις συγκοινωνίες, τα δίκτυα
και στις υποδομές, τόσο στην
Αθήνα, όσο και στον υπόλοιπο
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
Ελλαδικό χώρο, όπως έκανε τέλος η γενιά του τριάντα, η πιο δημιουργική γενιά της σύγχρονης
πνευματικής Ελληνικής Ιστορίας,
η γενιά, που ζυμωμένη με τον πόνο της καταστροφής και σημαδεμένη ανεξίτηλα από την κατάρρευση των μεγάλων Ιδεών, παρήγαγε τα νέα επιτεύγματα του
Ελληνικού πολιτισμού, στη λογοτεχνία, στην ποίηση, στη ζωγραφική, αναδεικνύοντας την ελληνικότητα ως κυρίαρχη και ζωοφόρο αξία.
Έτσι και σήμερα όπως και τότε, στις δύσκολες ώρες που περνά η Πατρίδα μας είναι βέβαιο,
πως θα αναδειχθούν, όσο γρήγορα επιβάλλουν οι περιστάσεις,
ανήσυχες και δημιουργικές εστίες σκέψης και παραγωγής ιδεών, που θα αντιστρέψουν τα
πράγματα, θα αναδείξουν τις δυνατότητες μας, θα προβάλλουν
τις αξίες και τις αρχές μας. Είναι
η ώρα να αναζητήσουμε όπως
και τότε, όχι ως ιδεολόγημα και
παραμυθία, αλλά ως πραγματική
αξία την νέα Ελληνικότητα, που
θα μας καθοδηγήσει στα νέα υψηλά έργα καθήκοντος και φιλοπατρίας.
Είναι ξεχωριστή τιμή για μένα,
να καταθέτω τις σκέψεις μου,
στις φιλόξενες σελίδες της « Μικρασιατικής Ηχούς», μιας εφημερίδας που διακονεί ανθρώπους και ιδέες από το 1958, μέχρι
και σήμερα, μιας εφημερίδας
που φυλά τις Θερμοπύλες του
σύγχρονου Ελληνισμού και μάχεται, είμαι βέβαιος, ηρωικά απέναντι στην εμπορευματοποίηση, τη φαντασμαγορία και τον
εύκολο δημοσιογραφικό εντυπωσιασμό.
Είναι τιμή για μένα που μοιράζομαι τις σκέψεις μου με τα μέλη της «Ενώσεως Σμυρναίων»,
με τους απόγονους εκείνων, που
προσέφεραν στους σύγχρονους
Έλληνες, ανεκτίμητη παρακαταθήκη και κληρονομιά, την δύναμη της αναγέννησης, της ανασύνταξης και της δημιουργίας,
δυνάμεις που περισσότερο από
κάθε άλλη φορά στη σύγχρονη
Ιστορία μας, είναι ανάγκη να τις
ενεργοποιήσουμε σήμερα. Όσο
πιο γρήγορα και αποφασιστικά
γίνεται.
Με βαθειά εκτίμηση
και νοσταλγία
Καπετάν
Παναγιώτης Τσάκος
5
Τι είδε ένας καπουτσίνος στη Σμύρνη του 1687
Tου ΤΑΚΗ Α. ΣΑΛΚΙΤΖΟΓΛΟΥ
ίναι γνωστές οι περιγραφές των περιηγητών από
διάφορες ελληνικές περιοχές,
περιγραφές που ανάγονται κυρίως στην εποχή της Τουρκοκρατίας, τότε που οι πληροφορίες για την κατάσταση των υπόδουλων Ελλήνων ήταν δυστυχώς από μηδαμινές έως ελάχιστες. Ο Κυριάκος Σιμόπουλος, στο εργώδες δίτομο
σύγγραμμά του «Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα» έχει αποδελτιώσει τις πολύτιμες, αν
και πολλές φορές επιπόλαιες
και επιφανειακές, πληροφορίες που κατέγραψαν και δημοσίευσαν αρκετοί από όσους
επισκέφθηκαν τον ελληνικό
χώρο κατά τους σκοτεινούς εκείνους αιώνες.
Τα τελευταία χρόνια όμως ανακαλύφθηκε μια σειρά από
εικοσιέξι ( 26 ) επιστολές ενός καπουτσίνου μοναχού που
εστάλη στο Αιγαίο στα 1684
προκειμένου να εξετάσει την
κατάσταση στην οποία βρίσκονταν οι μονές των καπουτσίνων, εκεί βεβαίως όπου υπήρχαν πληθυσμοί που ακολουθούσαν το καθολικό δόγμα.
Οι προϊστάμενοί του τον είχαν
στείλει με σκοπό να εγκατασταθεί σε κάποιο νησί (τη Σύρο ή την Πάρο), να μάθει καλά
τα ελληνικά και στη συνέχεια
να προσπαθήσει να ιδρύσει ένα νέο μοναστήρι. Τις επιστολές αυτές μετέφρασαν, επιμελήθηκαν και σχολίασαν ο πατήρ Μάρκος Φώσκολος και ο
πατήρ Αντώνης Φόνσος στα
Τηνιακά Ανάλεκτα, που είναι
έκδοση του Αποστολικού Κέντρου της Καθολικής Αρχιεπισκοπής Νάξου – Τήνου1.
Ο καπουτσίνος αυτός, που
προοριζόταν για μόνιμος κάτοικος της Ελλάδας, ήταν ο
père - Placide ( περ - Πλασίντ
ή, αν θέλετε, πάτερ Πλακίδιος), καταγόταν από τη γαλλική πόλη Ρεμς, παρέμεινε στις
ελληνικές περιοχές μέχρι το
E
6
Σμύρνη, 1740 περίπου. Χαλκογραφία. Γαλέρες και καΐκι μέσα στο Κλειστό Λιμανάκι.
Αριστερά το Φρούριο του Αγίου Πέτρου.
1689 και απηύθυνε 26 μακροσκελέστατες επιστολές σε
κάποιον άγνωστο μέχρι στιγμής παραλήπτη. Στις πολύ ενδιαφέρουσες αυτές επιστολές
ο περ - Πλασίντ αφηγείται τις
εντυπώσεις του και καταγράφει τις κρίσεις του για πλείστα
σημεία του ελληνικού χώρου,
όπως π.χ. για την Αθήνα, το
Ναύπλιο, τη Δήλο, τη Μύκονο,
τη Σέριφο, τη Σίφνο, τη Νάξο,
την Πάρο κ.λ.π. και κυρίως για
τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη.
Ο περ - Πλασίντ γεννήθηκε
στα 1646 και το κοσμικό του όνομα ήταν Thierry Coquebert.
Eίχε έμφυτη και ατέρμονη περιέργεια για όλα όσα έβλεπε
γύρω του, οξεία παρατηρητικότητα και διάθεση κριτική.
Δεν περιορίζεται μόνο στην
περιγραφή της ζωής στα μοναστήρια των καθολικών, αλλά αναφέρεται και σε γεγονότα γενικότερου ενδιαφέροντος, κοινωνικά, οικονομικά, διπλωματικά, λαογραφικά κ.α. και περιγράφει σκηνές από την καθημερινή ζωή των κατοίκων. ιδιαίτερα των ραγιάδων. Μας
εντυπωσιάζει όχι μόνο ο πλούτος των πληροφοριών του στις
πολυσέλιδες επιστολές του αλλά και η ποικιλία των ενδιαφερόντων του2. Ιδιαίτερα για
τη Σμύρνη, που μας ενδιαφέρει εδώ, οι πληροφορίες του
περ - Πλασίντ έχουν κατά τη
γνώμη του γράφοντος ιδιαίτερη σημασία, γιατί αναφέρονται σε μια περίοδο κατά την
οποία το ελληνικό στοιχείο δεν
είχε ακόμη πάρει την κυρίαρχη θέση στην οικονομική και
κοινωνική ζωή της ιωνικής
πρωτεύουσας, όπως συνέβη από τον 19ο αιώνα. 3.
Σταχυολογούμε μερικά αποσπάσματα από τις εντυπώσεις
του φιλοπερίεργου και λεπτομερέστατου στις περιγραφές
του καπουτσίνου μοναχού, τις
οποίες συνεχώς κατέγραφε
φτάνοντας στη Σμύρ νη το
Μάρτιο του 1687:
«Βρίσκομαι στη Σμύρνη, όπου τόσο πολύ επιθυμούσα να
έρθω. Μπήκαμε στο λιμάνι αυτής της πόλης την Καθαρή Δευτέρα στις δυο το μεσημέρι.Περάσαμε μπροστά από το φρούριο που επιτηρεί την είσοδο και
την έξοδο. Αν ο φύλακας δεν
σου το επιτρέπει, δεν μπορείς
ούτε να μπεις ούτε να βγεις.
Βρίσκεται σε τέτοια θέση που
είναι αδύνατον να αποφύγεις
το κανόνι του …Με το που μπήκαμε στο λιμάνι, έπρεπε να πάμε αμέσως στο τελωνείο
….Περνώντας μέτρησα 15 έως
16 πλοία μέσα στο λιμάνι διαφόρων υπηκοοτήτων, γαλλικά,
αγγλικά, ολλανδικά, βενετσιάνικα, γενοβέζικα …».
Ο περ – Πλασίντ όμως είναι
καλόγερος της Καθολικής
Εκκλησίας και παρατηρεί με
ενδιαφέρον τις λειτουργίες και
τις εκκλησιαστικές τελετές: «
Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται στην οδό όπου μένουμε 4
δύο ή τρεις λιτανείες. Όταν η
λιτανεία βγαίνει στο δρόμο
προηγούνται έξι γενίτσαροι με
την επίσημη στολή τους, το επίσημο καπέλο τους, το μπαστούνι στον ώμο και το στιλέτο
στα πλευρά. Μετά ακολουθεί ο
πρόξενός μας, μετά οι έμποροι,
μετά οι τεχνίτες, σε σειρά σύμφωνα με το επάγγελμά τους
χωρίς να αναμειγνύονται οι μεν
με τους δε. Ο καθένας σηκώνει
στο χέρι μια λευκή λαμπάδα
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
αρκετά χοντρή και αν κάποιος
δεν την κρατά, τότε ο πρόξενος
τον επιπλήττει και τον υποχρεώνει να πληρώσει κάποιο πρόστιμο…».
Η εμπορική κίνηση της
Σμύρνης ενδιαφέρει πολύ αυτόν τον ανήσυχο και φιλοπερίεργο καλόγερο: « Η Σαρακοστή τελείωσε και μη γνωρίζοντας αν θα επιστρέψω ξανά
σ’ αυτό το μέρος θέλησα να επισκεφθώ όλες τις ομορφιές
αυτής της πόλης αλλά και την
εξοχή….Το πρώτο πράγμα που
επισκέφθηκα ήταν το Μπεζεστένι5, που είναι ένα μεγάλο πέτρινο κτήριο σκεπασμένο από
μολύβι, όπου διαμένουν οι ξένοι έμποροι, καταβάλλοντας
χρηματική αμοιβή. Αυτό το μεγάλο κτήριο είναι σκεπασμένο
με τρεις σειρές από θόλους. Ο
κάθε έμπορος έχει ξεχωριστό
δωμάτιο και, για να αποφύγουν τις πυρκαγιές, οι πόρτες
και τα παράθυρα είναι σιδερένια. Γύρω από το Μπεζεστένι
υπάρχει πληθώρα μαγαζιών
στα οποία πουλιέται κάθε είδος εμπορεύματος. …Σε αυτά
τα μαγαζιά θα βρεις ό,τι φανταστείς. Τα περισσότερα ανήκουν σε Εβραίους. Υπάρχουν
και Τούρκοι έμποροι αλλά είναι πολύ λιγότεροι από τους
άλλους.…..
Ο τελώνης συχνά βάζει φρουρούς κοντά στα σπίτια τους,
για να μη φορτώσουν ή ξεφορτώσουν κάτι δίχως να περάσει
απ’ το τελωνείο. Όμως, όχι
σπάνια, αυτοί οι φρουροί δωροδοκούνται και έτσι σε αφήνουν να φορτώσεις ή να ξεφορτώσεις ελεύθερα ό,τι θέλεις, αλλά κινδυνεύουν να τους διώξουν από την υπηρεσία τους.
Αυτό όμως δεν τους ενδιαφέρει
επειδή εισπράττουν περισσότερα μια φορά από όσα θα έπαιρναν ως μισθό για ένα ολόκληρο χρόνο. Για να φανούν
καλοί υπηρέτες, μερικές φορές
σταματούν τη βάρκα κάποιου
δυστυχή Έλληνα και του λένε
ότι τον είδαν να ρίχνει κρυφά
κάποιο δέμα στη θάλασσα. Του
κατάσχουν τη βάρκα και του
Σμύρνη, άποψη
της πόλης από
τον P. Schenk,
Άμστερνταμ,
1730 (Φωτ. από
το λεύκωμα
«Σμύρνη. Η
Μητρόπολη του
Μικρασιατικού
Ελληνισμού»,
Εφημ. ΤΑ ΝΕΑ,
2002)
δίνουν κτυπήματα, που είναι η
τιμωρία που εφαρμόζει το τελωνείο. Αν συλλάβουν κάποιον
να κλέβει ή να κρύβει εμπορεύματα, το τελωνείο του επιβάλλει διπλάσιο πρόστιμο απ’
όσο προβλέπει ο νόμος να καταβάλει ως φόρο…
Από τη Σμύρνη εξάγεται πληθώρα από σπάνια εμπορεύματα, όπως μετάξι, βαμβακερά υφάσματα, βαμβάκι, σκαμονία
6
, αρμπαρόριζα, που εδώ τα αγοράζουν πολύ φθηνά και τα
πωλούν πανάκριβα στη Γαλλία.
Η μεγαλύτερη ποσότητα εμπορευμάτων προέρχονται από
την Περσία και την Αρμενία. Οι
Αρμένιοι που κατοικούν στη
Σμύρνη είναι πολύ πλούσιοι, αν
και δεν τους φαίνεται….
Όσοι μεταβαίνουν στην Περσία με τα καραβάνια έχουν ως
αφετηρία αναχώρησης τη
Σμύρνη. Στο δρόμο τους δεν θα
συναντήσουν ούτε χωριό, ούτε
πανδοχείο για να αναπαυθούν
λίγο. Οι ανέσεις που υπάρχουν
στα ταξίδια στη Γαλλία δεν υπάρχουν εδώ στην Ανατολή.
Κατά διαστήματα συναντάς
μόνο μερικές αποθήκες περιφραγμένες με πέτρες, σαν αχυρώνες, όπου μπορείς να περάσεις τη νύχτα, αλλά σ’ αυτά τα
μέρη δεν υπάρχει καθαριότητα και εκεί κατοικεί κάθε είδους έντομο και ζώο και έτσι
δεν μπορείς να κοιμηθείς….
Όταν ένα καραβάνι επιστρέφει
στη Σμύρνη δίχως να το έχουν
κλέψει στο δρόμο, οι Αρμένιοι
πανηγυρίζουν. Αμέσως όμως
καταφθάνει ο τελώνης για να
εισπράξει όσα δικαιούται».
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Βλ Τηνιακά Ανάλεκτα, εκδ. Δεδεμάδη ( τομ. 5ος- 2003, σελ.
235-400 και τομ. 6ος 2009, σελ.
301- 400 ).
2. Καταγόμενος από την πατρίδα
της σαμπάνιας, τη Ρεμς, ενδια-
φέρεται ακόμα και για την ποιότητα των κρασιών και για την
αμπελουργία στους τόπους που
επισκέπτεται.
3. Σύμφωνα με την καταγραφή
του Οδυσσέα Λαμψίδη (Ο πληθυσμός της Σμύρνης 1631-1614,
Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, τομ. 16ος σελ. 60
– 61) οι Έλληνες της Σμύρνης
περί το τέλος του 17ου αιώνα
δεν υπερέβαιναν τους 10.000,
ενώ οι Τούρκοι υπολογίζονταν
σε 15.000 έως 30.000. Σε αυτά
τα νούμερα τους αναβιβάζουν
οι, οπωσδήποτε πρόχειροι, υπολογισμοί των περιηγητών
Spon, Koppmayer, de la
Motraye, Tournefort κ.α.
4. Πρόκειται για τη λεγόμενη Ευρωπαϊκή οδό ή οδό του Φραγκομαχαλά.
5. Σκεπαστή αγορά, συνηθέστατη
στις πόλεις της Ανατολής.
6. Είδος καθαρτικού.
(Συνεχίζεται στο επόμενο)
Προς τα Μέλη και τους Φίλους της Ενώσεως Σμυρναίων
Εάν διαθέτετε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail)
σας παρακαλούμε θερμά να μας ενημερώσετε στη διεύθυνση
[email protected]
Mας βοηθάτε να επικοινωνούμε μαζί σας σε ηλεκτρονική μορφή
ταχύτερα και χωρίς τα έξοδα που απαιτεί η συνηθισμένη αλληλογραφία.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
7
Μνήμη μαρτύρων της Μικρασιατικής Καταστροφής*
Τελούμε την Κυριακή που προηγείται της εορτής της Υψώσεως
του Τιμίου Σταυρού την μνήμη των
αγίων μαρτύρων Πατέρων μας
που υπέστησαν βίαιο και φρικτό
θάνατο κατά τον απηνή διωγμό
τους από τις κοιτίδες του Μικρασιατικού Ελληνισμού το 1922, τους
οποίους η Ιερά Σύνοδος της
Εκκλησίας της Ελλάδος με απόφασή της το 1993 έχει κατατάξει
στο Αγιολόγιό της.
Τον Σεπτέμβριο του 1922 εγράφη ο επίλογος των συνεχών διωγμών και της σκληρής καταδυναστεύσεως μέχρι την οριστική εξόντωση και τον ολοκληρωτικό αφανισμό του χριστιανικού πληθυσμού
της Μικράς Ασίας. Η καταστροφή
της Σμύρνης και το μαρτύριο του
Ποιμενάρχου της Μητροπολίτου
Χρυσοστόμου αποτελεί την κορύφωση της γεμάτης οδύνη, δάκρυα,
πόνο, βιασμούς, μαρτύρια, λεηλασίες και αρπαγές περιόδου της μεγάλης θλίψεως από την οποία πέρασαν οι πατέρες μας.
Η πυρπόληση και η καταστροφή
της Σμύρνης τον Σεπτέμβριο του
1922 ήταν το τελευταίο από μία
σειρά τραγικών γεγονότων που οδήγησαν στην έξωση του Ελληνικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία
και τον αφανισμό 2150 ελληνικών
οικισμών της περιοχής. Τα γεγονότα που προηγήθηκαν είναι στο
μεγαλύτερο μέρος τους γνωστά:
Με την υποχώρηση του ελληνικού στρατού από το Αφιόν Καραχισάρ, στα μέσα του Αυγούστου
1922, άρχισε και η αναχώρηση μεγάλου μέρους του χριστιανικού
πληθυσμού από τις πόλεις και τα
χωριά της ενδοχώρας της Μικράς
Ασίας. Ο αριθμός των προσφύγων
που ακολούθησαν τον ελληνικό
στρατό στην αναδίπλωσή του
προς τη Μικρασιατική ακτή έφτανε, κατά τους υπολογισμούς του
Οικουμενικού Πατριαρχείου, στις
250 χιλιάδες Χριστιανούς. Ακόμα,
στη Σμύρνη συγκεντρώθηκαν και
15 χιλιάδες περίπου Αρμένιοι προερχόμενοι από το εσωτερικό της
Μικράς Ασίας που βρήκαν καταφύγιο στα διάφορα ιδρύματα της
Αρμενικής Κοινότητας.
Μέ την αναχώρηση των Ελληνικών Αρχών στις 26 Αυγούστου (8
Σεπτεμβρίου) από την Σμύρνη είχε
αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για
τον αφανισμό της Ελληνικής Σμύρνης. Την επόμενη μέρα, 27 Αυγούστου (9 Σεπτεμβρίου) οι πρώτοι
Τούρκοι ιππείς μπήκαν στήν πόλη
και στις 28 Αυγούστου (10 Σε8
Του ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ,
ΒΥΡΩΝΟΣ ΚΑΙ ΥΜΗΤΤΟΥ κ. ΔΑΝΙΗΛ
πτεμβρίου) έφτασε ο Στρατιωτικός
Διοικητής της πόλης Νουρεντίν
Πασάς, που κατέλυσε στήν κατοικία του Ελληνα Υπάτου Αρμοστού
Αριστείδου Στεργιάδη, που είχε αναχωρήσει από την Σμύρνη. Μέ
σχετική προκήρυξη ο Τούρκος
Στρατιωτικός Διοικητής δήλωσε,
ότι η τιμή, η ζωή και η περιουσία
των κατοίκων θά γίνονταν σεβαστές. Με την ίδια προκήρυξη, απαγόρευσε την κυκλοφορία των
κατοίκων μετά τις 7 το βράδυ.
Παρά τις καθησυχαστικές διαταγές του Νουρεντίν Πασά, οι λεηλασίες καταστημάτων και οικιών,
οι εκβιασμοί, οι αρπαγές γυναικών
και οι φόνοι, που είχαν αρχίσει από την προηγουμένη, συνεχίζονταν σε εντονότερο βαθμό. Οι πανηγυρισμοί των Τούρκων καρυφώθηκαν με την είσοδο του Μουσταφά Κεμάλ και του επιτελείου
του στην πόλη, στις 29 Αυγούστου
(11 Σεπτεμβρίου).
Οι λεηλασίες, οι εξευτελισμοί και
οι φόνοι των απροστάτευτων
Ελλήνων και Αρμενίων συνεχίζονται χωρίς διακοπή. Η κορύφωση
στο δράμα έφθασε στις 31 Αυγούστου (13 Σεπτεμβρίου), με την
έκρηξη της πυρκαγιάς στην αρμενική συνοικία. Καίγονται το αρμενικό νοσοκομείο, η αρμενική Μητρόπολη και η αρμενική εκκλησία
του Αγίου Στεφάνου, μαζί με τους
πρόσφυγες που είχαν καταφύγει
εκεί.
Ταυτόχρονα, νέες πυρκαγιές αρχίζουν στις ελληνικές συνοικίες
που, με λίγες εξαιρέσεις, καταστράφηκαν στο σύνολό τους μαζί
με όλα τα ελληνικά εμπορικά καταστήματα, φιλανθρωπικά ιδρύ-
ματα, ξένα προξενεία και τράπεζες. Όσα κτήρια δεν ήταν από την
κατασκευή τους δυνατό να πυρποληθούν, καταστρέφονταν με
βόμβες. Με τον τρόπο αυτό καταρρίφτηκαν το Γαλλικό Προξενείο, το Θέατρο της Σμύρνης, το
Ξενοδοχείο «Κραίμερ», η Ελληνική
Λέσχη, και άλλα κτήρια που στόλιζαν την παραλία της πόλης.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός
ότι ανάμεσα στα πρώτα κτήρια
που χάθηκαν από τη φωτιά ήταν ο
πυροσβεστικός σταθμός της
Σμύρνης, ενώ απομονώθηκαν με
επιμέλεια οι υδαταγωγοί Χαλκά
Βουνάρ, που χρησίμευαν για την
ύδρευση της πόλης και την κατάσβεση των πυρκαγιών. Έτσι, με λίγες εξαιρέσεις, αποτεφρώθηκε ολόκληρη σχεδόν η πόλη της Σμύρνης εκτός από την τουρκική και την
εβραϊκή συνοικία, το Τελωνείο και
την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος,
που μεταβλήθηκε σε τηλεγραφείο
και ταχυδρομείο για τις ανάγκες
της τουρκικής κατοχής.
Η πυρκαγιά συνεχίστηκε ως τις
4 (17) Σεπτεμβρίου. Στη διάρκεια
των εκρήξεων που προκαλούσε
τις πέντε νύχτες που μεσολάβησαν, οι κάτοικοι έβγαιναν στο
δρόμο για να σωθούν ενώ, σύμφωνα με την προκήρυξη του
Στρατιωτικού Διοικητού, η κυκλοφορία απαγορευόταν από τις 7 το
βράδυ. Έτσι, οι τουρκικές περίπολοι τους καλούσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, πράγμα αδύνατο, και στη συνέχεια
τους πυροβολούσαν για παράβαση του στρατιωτικού νόμου.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο υπολογίζει τον αριθμό των ομογε-
Η ΠΑΝΗΓΥΡΗ ΤΟΥ ΑΓ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΤΟΝ ΥΜΗΤΤΟ
ΜΑΖΙ με ολόκληρο το μικρασιατικό κόσμο, εόρτασε και Ι. Μητρόπολις Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού τη μνήμη του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και των συν αυτώ μαρτυρικώς τελειωθέντων
κληρικών και λαϊκών. Επίκεντρο του εορτασμού ήταν εφέτος ο Ιερός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου – Αγίας Φωτεινής στον
άλλοτε προσφυγικό συνοικισμό του Υμηττού. Ανήμερα της εορτής,
Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου, τελέστηκε πανηγυρική αρχιερατική Θ.
Λειτουργία στην οποία προεξήρχε ο σεβ. Μητροπολίτης Καισαριανής κ. Δανιήλ. Την Θ. Λειτουργία παρακολούθησαν μέλη και
φίλοι της Ενώσεως Σμυρναίων, της Ένωσης Μικρασιατών Βύρωνα και του Μικρασιατικού Συλλόγου Καισαριανής. Παρέστησαν ο
Δήμαρχος Δάφνης – Υμηττού, Μιχαήλ Σταυριανουδάκης, εκπρόσωποι των τοπικών αρχών και των οργανώσεων.
νών που χάθηκαν στην πυρκαγιά
σε 25 χιλιάδες, ενώ ο συνολικός αριθμός των θυμάτων από 27 Αυγούστου (9 Σεπτεμβρίου) μέχρι 4
(11 Σεπτεμβρίου) φτάνει, κατά την
ίδια εκτίμηση, τις 50 χιλιάδες. Στον
αριθμό αυτόν πρέπει να προστεθούν οι χιλιάδες Αρμένιοι που χάθηκαν στην καταστροφή.
Οι ξένες παροικίες είχαν, στο μεγαλύτερο μέρος τους, εγκαταλείψει την πόλη από την πρώτη μέρα
της πυρκαγιάς με πλοία που είχαν
διατεθεί ειδικά γι’ αυτές και με την
προστασία αγημάτων αντίστοιχων
της εθνικότητάς τους. Ο υπόλοιπος χριστιανικός πληθυσμός συνέχιζε να περιπλανιέται στους δρόμους χωρίς τροφή και στέγη, περιμένοντας «την εξ ύψους βοήθεια».
Το τελειωτικό χτύπημα ήρθε με
τη διαταγή του Στρατιωτικού Διοικητού που όριζε πώς όλοι οι
Ελληνες, ακόμα και οι Οθωμανοί
υπήκοοι, από 17 ως 45 χρόνων,
θεωρούνταν αιχμάλωτοι πολέμου
και η αναχώρησή τους απαγορευόταν με ποινή θανάτου. Οι υπόλοιποι, γέροντες, γυναίκες και
παιδιά, μπορούσαν να φύγουν μέχρι τις 17 (30) Σεπτεμβρίου μόνο
αν ήταν εφοδιασμένοι με κανονικά διαβατήρια. Όσοι έμεναν μετά το τέλος της προθεσμίας, θα
οδηγούνταν στο εσωτερικό της
Μικράς Ασίας.
Παρόμοια ήταν η τύχη των χριστιανικών πληθυσμών στη χερσόνησο της Ερυθραίας, στις Κυδωνιές, στην περιοχή της Προποντίδας, στη βορειοδυτική Μικρά Ασία, ακόμα και σε όσες Μικρασιατικές περιοχές δεν είχε
φτάσει ο Ελληνικός Στρατός.
Έτσι, μετά τρία χρόνια, τρεις μήνες, τρεις εβδομάδες και τρεις
μέρες από την απόβαση των
Ελληνικών στρατευμάτων στο λιμάνι της Σμύρνης (15 Μαΐου
1919), ο Ελληνικός Στρατός αποχωρούσε από την Μικρά Ασία και
ενάμισι εκατομμύριο Μικρασιάτες
έπαιρναν το δρόμο του ξεριζωμού και της προσφυγιάς.
Σήμερα εμείς μετά 89 έτη κλίνουμε το γόνυ της ψυχής μας στις
σεβάσμιες μορφές τους.
* Απόσπασμα από την εγκύκλιο
του Σεβ. Μητροπολίτου
Καισαριανής, η οποία ανεγνώσθη
την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2011
στον Ι. Ναό της Ευαγγελίστριας –
Αγίας Φωτεινής (Υμηττού).
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΠΛΗΘΟΥΣ ΠΙΣΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ
Η εορτή του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης
H Κυριακή προ της
Υψώσεως του Τιμίου
Σταυρού είναι
αφιερωμένη στη Σμύρνη
του εθνο-ιερομάρτυρος
Αγίου Χρυσοστόμου
Σμύρνης και των συν
αυτώ τελειωθέντων
κατά τη Μικρασιατική
Καταστροφή. Σε
πολλές πόλεις της
χώρας ο εορτασμός
τελέστηκε από τους
κατά τόπους
Μητροπολίτες με τη
συμμετοχή πλήθους
πιστών.
Στη Δράμα
ε ιδιαίτερη λαμπρότητα
τελέστηκε κι εφέτος η ετήσια Πανήγυρη του ενοριακού Ιερού Ναού του Αγίου
Χρυσοστόμου Σμύρνης στη
Δράμα (περιοχή Δημοτικού
Σταδίου, οδός Μουρούζη 45).
Οι εορταστικές εκδηλώσεις
ξεκίνησαν το Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου, το απόγευμα, με την
υποδοχή τμήματος των ιερών
αμφίων του μαρτυρικού Ιεράρχη και εν συνεχεία με την τέλεση Πανηγυρικού Εσπερινού
στον οποίο χοροστάτησε ο σεβ.
Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος
κ. Ησύχιος (του Πατριαρχείου
Ιεροσολύμων) συγχοροστατούντος του μητροπολίτη Δράμας
κ. Παύλου.
Μετά το πέρας του Εσπερινού, στο προαύλιο του Ναού,
έλαβε χώρα λαμπρή πολιτιστική εκδήλωση, καταλλήλως
προετοιμασμένη από τον πολιτιστικό σύλλογο «ΟΙ ΡΙΖΕΣ»,
που παρουσίασε η υπεύθυνη
του συλλόγου κα Λίτσα Τσελεμπή η εκδήλωση περιελάμβανε ομιλίες, χορούς και τραγούδια από την Μακεδονία και τα
παράλια της Μικράς Ασίας.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν την επομένη, Κυριακή 11
Μ
Στο Βόλο
ο διήμερο 10 και 11 Σεπτεμβρίου η Μητρόπολη ΔημηΤ
τριάδος εόρτασε την ιερά μνήμη
Λιτάνευση της ι. εικόνας του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης
στους δρόμους της Δράμας.
Σεπτεμβρίου, ημέρα εορτής
του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης και των συν αυτώ αναιρεθέντων, κατά την οποία τελέσθηκε με εκκλησιαστική ιεροπρέπεια Όρθρος και η πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία.
μάτων στη Σμύρνη της 2/15
Μαΐου 1919. Το πολύτιμο αυτό
κειμήλιο, μαζί με άλλα κατάλοιπα του μάρτυρος θα τοποθετηθούν σε ειδική προθήκη στον αποπερατωμένο ναό του Αγίου.
Ακολούθησε η λιτάνευση της
ιεράς Εικόνας του Αγίου Χρυ-
Από την παρουσίαση του βιβλίου του π. Μάξιμου Ιβηρίτη (διακρίνεται
στη μέση) για τον Άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης.
(Φωτ.: Δημήτρης Κωνσταντάρας).
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας ο σεβ. Καπιτωλιάδος κ.
Ησύχιος έβγαλε από το κεφάλι
του και τοποθέτησε στο κεφάλι
του Μητροπολίτη Δράμας κ.
Παύλου την αρχιερατική μήτρα
του Χρυσοστόμου Σμύρνης, την
οποία έφερε ο Αγιος κατά την
είσοδο των ελληνικών στρατευ-
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
σοστόμου Σμύρνης του από
Δράμας με πρωτοφανή συρροή
πλήθους πιστών και του ι. κλήρου της Ιεράς Μητροπόλεως,
με τη συμμετοχή της Δημοτικής
Φιλαρμονικής, διμοιρίας της
Ε΄ Μοίρας Καταδρομών, εκπροσώπων των αρχών και των
πολιτιστικών συλλόγων.
του Αγίου Εθνο-ιερομάρτυρα
Χρυσοστόμου Σμύρνης και των
συν αυτώ αναιρεθέντων κατά τη
Μικρασιατική Καταστροφή. Επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων ο Ιερός Ναός της Ευαγγελίστριας στον προσφυγικό συνοικισμό της Ν. Ιωνίας, όπου την
παραμονή της εορτής (Σάββατο
10/9) τελέστηκε Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ΄ αρτοκλασίας.
Στο πλαίσιο των φετινών εορταστικών εκδηλώσεων, μετά τον
εσπερινό, παρουσιάστηκε στο
Ναό το βιβλίο του μοναχού π.
Μάξιμο Ιβηρίτου (Νικολόπουλου) που έχει τίτλο «Ο πολύαθλος Μητροπολίτης Δράμας –
Σμύρνης Χρυσόστομος, ήρως και
μάρτυς» (Άγιον Όρος 2010). Για
το βιβλίο μίλησαν ο καθηγητής
του Α.Π.Θ. κ. Αθαν. Καραθανάσης, ο γεν. γραμματέας της Ενώσεως Σμυρναίων κ. Νίκος Βικέτος και ο συγγραφέας. Συντόνισε ο πρωτοπρ. π. Χαρίλαος Παπαγεωργίου, γεν. αρχιερατ. επίτροπος Ι.Μ. Δημητριάδος.
Ακολούθησε εόρτιος σύναξη
στο προαύλιο του Ι. Ναού με καλλιτεχνικό πρόγραμμα στο οποίο
συμμετείχαν η χορωδία του Συλλόγου Εγγλεζονησίων και οι ομάδες παραδοσιακών χορών της
Πολιτιστικής Εστίας Μικρασιατών «Ίωνες».
Την Κυριακή 11/9 τελέσθηκε ο
Όρθρος, η Αρχιερατική Θ. Λειτουργία και εν συνεχεία η λιτάνευση της εικόνος των Αγίων πέριξ του Ι. Ναού. Ενώπιον του μνημείου της Μικρασιατικής Καταστροφής εψάλη επιμνημόσυνη
δέηση για όσους θανατώθηκαν
στη Μ. Ασία και κατετέθησαν
στεφάνια.
Των Ι. Ακολουθιών προεξήρχε
ο σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος. Τον
Θ. Λόγο κήρυξε ο οσιολ. μοναχός π. Μάξιμος Ιβηρίτης (Νικολόπουλος), ο οποίος αναφέρθηκε
στη ζωή, στο έργο και στο μαρτύριο του Αγίου.
9
Ο Αθηνών Χρύσανθος και η Αγία Φωτεινή
Νέας Σμύρνης. Μία σημαντική επέτειος
Του ΧΡΗΣΤΟΥ Π. ΜΠΑΛΟΓΛΟΥ
να σημαντικό γεγονός,
Έ
ιδιαιτέρου σμυρναïκού
και γενικωτέρου μικρασιατικού
ενδιαφέροντος, που συνδέει
τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και
πάσης Ελλάδος Χρύσανθο,
τον Φιλιππίδη, Μητροπολίτη
Τραπεζούντος 1913-19381 και
Αποκρισάριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου 1926-1938
εν Ελλάδι, με την Αγία Φωτεινή αξίζει κατάλληλα να προβληθεί.
Στο «πολύτομον και πολύμοχθον»2 έργον, αποτέλεσμα
«κόπων και μόχθου, θυσιών
και υπομονής»3, του Αρχιμ.
Θεοκλήτου Στράγκα, διασώζεται η περιγραφή των εγκαινίων του Ιερού Ναού της
Αγίας Φωτεινής Νέας Σμύρνης. Χειροτονηθείς πρεσβύτερος ο Θεόκλητος Στράγκας
υπό του Χρυσάνθου την 12ην
Μαΐου 1940, τοποθετείται εφημέριος του Ιερού Ναού Αγίας
Φωτεινής Νέας Σμύρνης. Τα
εγκαίνια του Ναού τελούνται
την 27ην Οκτωβρίου 1940,
χοροστατούντος του ιδίου
του Χρυσάνθου4.
«Η ημέρα εκείνη του εγκαινιασμού του μεγαλοπρεπούς
Ι. Ναού της εν Ν. Σμύρνῃ
Αγίας Φωτεινής θα μείνῃ αλησμόνητος εις όσους παρήσαν εν τῇ ιερά εκείνῃ τελετῇ,
ου μόνον δια την κοσμοσυρροήν και διά την υπό της μεγαλοπρεπούς και επιβλητικής
ευγενούς μορφής του Αθηνών
Χρυσάνθου σεμνοπρεπή και
κατανυκτικήν τέλεσιν της καθιερώσεως του εν λόγω Ναού,
αλλά διότι καθ’ όλην την διάρκειαν της Ι. Ακολουθίας και της
Ράγισαν οι
καρδιές στην
Πόλη
(Συνέχεια από τη σελ. 3)
Τη σημασία της δωρεάς εξήρε σε επιστολή, που έστειλε
στον πρόεδρο της Ενώσεως
Σμυρναίων κ. Ευαγγ. Τσίρκα, ο
γεν. πρόξενος της Ελλάδος στην
10
οδήγησε στην αναγκαστική
αποπομπή του από τον αρχιεπισκοπικό θρόνο.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Ο ναός της Αγίας Φωτεινής Νέας Σμύρνης την ημέρα των επισήμων
εγκαινίων του στις 27 Οκτωβρίου 1940, μια μέρα πριν κηρυχθεί ο ελληνοιταλικός πόλεμος. (Φωτ. από το λεύκωμα «Νέα Σμύρνη. Από την
Καταστροφή στη Δημιουργία», έκδ. Δήμου Ν. Σμύρνης [2009], σ. 135).
τελετής των εγκαινίων ο Αθηνών Χρύσανθος εσκόρπιζεν
εις άπαντας, κληρικούς και
λαïκούς, ανέκφραστα συναισθήματα, συναισθήματα αγωνίας». Ο Στράγκας, αυτόπτης
μάρτυς και συλλειτουργός,
θα σημειώσει και θα δικαιολογήσει τα αισθήματα του
Χρυσάνθου, συνδέοντας την
περιγραφή με τα γεγονότα
που θα επακολουθήσουν λίγες ώρες μετά. «Ο πλήρης πατριωτικών και ευγενών αισθημάτων Χρύσανθος προς της
Ωραίας Πύλης» σημειώνει ο
Στράγκας, «να είπῃ δύο ή
τρεις λέξεις», διότι καταλήφθηκε από τέτοια αισθήματα
«άτινα θα ήτο ίσως δυνατόν να
προïδεάσωσι τους πιστούς
περί των όσων ετεκταίνοντο
κατά τα ώρας εκείνας πέριξ
της υποστάσεως του Ελληνικού Εθνους και της ελευθερίας και ανεξαρτησίας του
Ελληνικού λαού».
Πράγματι, λίγες ώρες μετά,
την 3ην πρωïνήν της 28ης
Οκτωβρίου 1940 ο Ιταλός πρεσβευτής επέδωσε το ιταμό
τηλεγράφημα στον πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά και
την 6ην πρωïνήν κηρύχθηκε ο
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, στον
οποίο ο Χρύσανθος θα πράξει
την πρώτη αντιστασιακή πράξη, μη ορκίζοντας την πρώτη
Κατοχική Κυβέρνηση Τσολάκογλου, ένα γεγονός που τον
Πόλη κ. Βασίλειος Μπορνόβας,
ο οποίος λόγω υπηρεσιακών υποχρεώσεων δεν ήταν παρών
κατά την επίσκεψη της αποστολής στο Σισμανόγλειο. «Η πολύτιμη βοήθεια σας, εκτός από
σημαντική υλική συνεισφορά
στο έργο μας, αποτελεί για μας
και το μεγαλύτερο ηθικό βραβείο, αφού ο σημαντικότερος
εκπρόσωπος του μικρασιατικού
ελληνισμού, η Ένωσις Σμυρ-
ναίων, αντιλαμβάνεται τη σημασία που έχει η διάδοση του ελληνικού πνεύματος στην Τουρκία», αναφέρει στην επιστολή
του ο κ. Μπορνόβας.
Στο Ζωγράφειο
Λύκειο
Την τελευταία ημέρα του ταξιδίου του (19/9) ο όμιλος των
1. Eίναι άξιον προσοχής και πρέπει
κατάλληλα να προβληθή από τον
ιστορικό της Μ.Χ.Ε., ότι ο Χρύσανθος μετετέθη τον Φεβρουάριο
1922 στην Μητρόπολη Μαρωνείας.
Τούτο έλαβε χώρα μετά την εκλογή του από πρ. Αθηνών Μελετίου,
του Μεταξάκη, στην έδρα του
Αποστόλου Ανδρέα, την 21ην Νοεμβρίου 1921. Ο Χρύσανθος δεν
μετέβη ποτέ στην νέα του θέση και
μετά την Μικρασιατική Καταστροφή επανήλθε στην προτέρα του
θέση, δηλαδή τον Οκτώβριο 1922.
Ετσι, το ορθόν είναι: Τραπεζούντος
(Μάιος 1913 - Φεβρουάριος 1922),
Μαρωνείας (Φεβρουάριος 1922 Οκτώβριος 1922), Τραπεζούντος
(Οκτώβριος 1922 - Νοέμβριος
1938). Είναι ενδιαφέρον ότι ο ακριβολόγος και λεπτολόγος Αρχιμ. Θεόκλητος Φιλιππαίος «Εκκλησίας
Κωνσταντινουπόλεως Επισκοπαί
και Επίσκοποι (1833-1960)», Θεολογία ΛΑ’, τχ. Γ’ (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 1960), σσ. 365-366 καταγράφει τη διαφορά αυτή.
2. Λαμβάνεται από Κ. Μπόνη «Βιβλιοκρισία: Θεοκλήτου Α. Στράγκα, Αρχιμ., Εκκλησίας Ελλάδος
Ιστορία εκ πηγών αψευδών (18171967), τόμ. ΣΤ’, Αθήναι 1980»,
Εκκλησία, αναδημ. εις Αρχιμ. Θεοκλήτου Α. Στράγκα, Εκκλησίας
Ελλάδος Ιστορία εκ πηγών αψευδών (1817-1967), τόμ. Ζ’, Αθήναι
1983,σσ.4323-4326.
3. Επιστολή Πολυανής και Κιλκισίου
Αμβροσίου από 27 Απριλίου 1981,
εις Αρχιμ. Θεοκλήτου Α. Στράγκα, Εκκλησίας Ελλάδος Ιστορία εκ
πηγών αψευδών (1817-1967), τόμ.
Ζ’, ένθ’αν., σσ.4319-4320.
4. Αρχιμ. Θεοκλήτου Α. Στράγκα,
Εκκλησίας Ελλάδος Ιστορία εκ πηγών αψευδών (1817-1967), τόμ. Δ’.
Αθήναι 1972, σ. 2326.
εκδρομέων της Ενώσεως Σμυρναίων επισκέφτηκε το Ζωγράφειο Λύκειο της Πόλης, όπου έγινε δεκτός και ξεναγήθηκε από το Διευθυντή κ. Γιάννη Δεμιρτζόγλου.
Πηγή: Με πληροφορίες από το
Amen.gr – Ρεπορτάζ και φωτογραφίες
Νίκος Μαγγίνας.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
Αριστερά:
Οι ερμηνευτές
των τραγουδιών
της «μουσικής
παράστασης»
στην
Ερμούπολη.
Δεξιά:
Ο Σμυρνιός
πρόσφυγας
Γεώργιος
Βόϊκος.
Στη μνήμη του
ήταν
αφιερωμένη
η δεύτερη
ημέρα των
εκδηλώσεων.
ΜΕ ΤΗ «ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ» ΤΩΝ ΑΠ. ΚΑΛΔΑΡΑ ΚΑΙ ΠΥΘΑΓΟΡΑ
Σπονδή στη μνήμη
το πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων μνήμης
που οργάνωσε ο νεοσύστατος Σύλλογος Μικρασιατών
Σύρου για τη συμπλήρωση
89 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, στις
28 και 29 Σεπτεμβρίου παρουσιάστηκε στη σκηνή του
θεάτρου «Απόλλων» μια εντυπωσιακή «μουσική παράσταση» βασισμένη στο
κλασικό έργο «Μικρά
Ασία» των Απόστολου Καλδάρα και Πυθαγόρα, σε
σκηνοθεσία Γιάννη Δεσύπρη. Τα γνωστά τραγούδια
του έργου Από τον «Μαρμαρωμένο Βασιλιά», το
«Μες στου Βοσπόρου τα
στενά», το «Πήρε φωτιά το
Κορδελιό» και το πολύ τραγουδισμένο «Τι να θυμηθώ,
τι να ξεχάσω», απέδωσαν ο
Γιάννης Δεσύπρης, η Έλσα
Χαραλάμπους και η Κατερίνα Χαρμπάτση με τη συνοδεία παραδοσιακών οργάνων. Τα θεατρικά δρώμενα της παράστασης πλαισίωσαν με μαγνητοφωνημένα κείμενα για την Καταστροφή της Σμύρνης μέλη
του Συλλόγου Μικρασιατών
Σύρου.
Ξέχωρα, τώρα, από την
Σ
καλλιτεχνική επιτυχία της
παράστασης, που απέσπασε
κολακευτικότατα σχόλια, ρίγη συγκίνησης προκάλεσε η
αφιέρωσή της, τη δεύτερη
μέρα της συναυλίας, στον
Γεώργιο Βόϊκο, τον Σμυρνιό
πρόσφυγα της Σύρας που είδε το φως της ζωής στην πανέμορφη «Νύμφη της Ιωνίας» το 1915 και άφησε την
τελευταία του πνοή στη γενέτειρά του στις 29 Σεπτεμβρίου του 1988, εξήντα έξι
ακριβώς χρόνια από τον ξεριζωμό και την προσφυγιά.
Δακρυσμένοι οι θεατές άκουσαν την ιστορία της ζωής του αφηγηματικά δοσμένη από τον εγγονό του Γρηγόρη Παναγιωτίδη, αλλά
και την αφιέρωση ενός μοιρολογιού στη μνήμη του, το
οποίο ερμήνευσε Α Capella,
η εγγονή του Έλσα Χαραλάμπους, που καταχειροκροτήθηκε.
Ο Γεώργιος, το δεύτερο από τα εφτά παιδιά που απέκτησαν στη Σμύρνη ο Δημητρός και η Καλλιόπης Βόϊκου, βρέθηκε πρόσφυγας το
1922 στη Σύρα, όπου οι γονείς του απέκτησαν άλλα πέντε παιδιά «για να μην είναι
παραπονούμενη η δεύτερη
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
πατρίδα» και έπειτα επειδή
η αγάπη περίσσευε πήραν κι
ένα ορφανό «τι δώδεκα τι
δεκατρία άτομα» έλεγαν ο
Δημητρός και η γυναίκα του.
Ο Γ. Βόϊκος, μεγάλωσε και
ανδρώθηκε στο νησί, έγινε
σιδεράς, παντρεύτηκε, έκανε παιδιά και εγγόνια, μα
πάντα έκαιγε μέσα του η
φλόγα του ξαναγυρισμού
στην πατρίδα. «Θα πάω και
ας πεθάνω», έλεγε στη Χρυσώ τη γυναίκα του, και έτσι
έγινε.
Το Σεπτέμβριο του 1988 έφτασε στη Σμύρνη, κατέβηκε
από το λεωφορείο που τον έφερε στην πατρίδα, έσκυψε
και φίλησε το χώμα της μα η
καρδιά του δεν άντεξε. Στο
νοσοκομείο που τον μετέφεραν, τον βρήκαν οι δικοί του,
του έφεραν ευχές για ανάρρωση από όλους στη Σύρα,
το βράδυ του ανήγγειλαν ότι την επομένη βγαίνει και επιστρέφει στο νησί. Δεν ήταν γραπτό του να φύγει από
την πατρίδα του. Το ίδιο εκείνο βράδυ η ψυχή του πέταξε πάνω από τη Σμύρνη
και τα παιδιά του μετέφεραν
το άψυχο σώμα του στη δεύτερη πατρίδα του, τη Σύρα,
για να το θάψουν.
Στην εναρκτήρια ομιλία
του ο πρόεδρος του Συλλόγου Νίκος Λειβαδάρας ζήτησε να καταβληθεί συστηματική προσπάθεια να δημιουργηθεί στους απογόνους [των προσφύγων] το
ενδιαφέρον για τη Μικρά
Ασία και την προσφυγική
τους καταγωγή. «Έχουμε
χρέος να κρατήσουμε ζωντανές εκείνες τις πατρίδες
μέσα στο πέρασμα των χρόνων, για να μη γίνουν κάποια στιγμή στ’ αλήθεια για
τις γενιές που θα ’ρθουνε, από αξέχαστες πατρίδες,
«χαμένες».
Την παράσταση παρακολούθησαν, μεταξύ άλλων, ο
δήμαρχος Σύρου - Ερμούπολης Γι
άννης Δεκαβάλλας, ο Αστυνομικός Διευθυντής Κυκλάδων Κώστας Βασιλάκης, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Σύρου Νίκος Παγίδας, ο λιμενάρχης Σύρου Νίκος Σκευοφύλακας, ο επίτιμος πρόεδρος του δημοτικού
συμβουλίου Αντώνης Μαρκουλής και εκπρόσωποι οργανώσεων και συλλόγων του
νησιού.
Ν.Χ.Β.
11
ΙΔ’
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
Ν.Α. ΑΤΤΙΚΗΣ
ΜΕ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟ
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Για μια ακόμη χρονιά
πραγματοποιήθηκε η Επιστημονική Συνάντηση που
διοργανώνει κάθε δύο χρόνια με ιδιαίτερη επιτυχία η
Εταιρεία Μελετών Νοτιοανατολικής Αττικής.
Η φετινή ΙΔ’ συνάντηση
πραγματοποιήθηκε στο διάστημα από 6 έως 9 Οκτωβρίου 2011 στο Δημαρχιακό
Μέγαρο Σαρωνικού, στα
Καλύβια Θορικού Αττικής
με τη συμμετοχή ειδικών επιστημόνων (αρχαιολόγων,
φιλολόγων, λαογράφων, πολεοδόμων, εικαστικών κ.ά.)
που παρουσίασαν εισηγήσεις τους.
Στην 4η Συνεδρία το Σάββατο 8/10, στις 12.50, η κ. Ζαχαρώ Φραντζέσκου, τ. Αντιπρόεδρος Κοινότητας Παλαιάς Φώκαιας, Σύμβουλος
Οργάνωσης Πολιτιστικών
Εκδηλώσεων, παρουσίασε
το θέμα: «Οι πλόες και τα εμπορεία των Φωκαέων στην
Aρχαιότητα. Οι αδελφοποιήσεις των Φωκαέων στη Μεσόγειο σήμερα».
Ένα ακόμα μικρασιατικού
ενδιαφέροντος θέμα ανέπτυξε στη συνέχεια η κ. Γεωργία Χαρακοπούλου, Φιλόλογος – Λαογράφος με
τον τίτλο «Από τη Μικρά
Ασία στην Ανάβυσσο: Η ταπητουργική δραστηριότητα
στον προσφυγικό συνοικισμό της Αναβύσσου (19261980)»
Τέλος το απόγευμα της ίδια ημέρας ο κ. Φαίδων Παπαθεοδώρου, ΠολεοδόμοςΧωροτάκτης, Πολιτικός Μηχανικός, Αντιπρόεδρος της
Ενώσεως Σμυρναίων, παρουσίασε εισήγηση με θέμα:
«Λαύριο-Μπάλια: Οι αμφίδρομες σχέσεις δύο μεταλλουργικών οικισμών».
12
Μέλη της θεατρικής ομάδας και του χορευτικού τμήματος του Συλλόγου Περαμίων Κυζικηνών σε σκηνή
από το θεατρικό δρώμενο που παρουσιάστηκε στο Ρέθυμνο.
Σαν παραμύθι αλλιώτικο...
ΣΤΟ θέατρο «ΕΡΩΦΙΛΗ» του
ιστορικού κάστρου του Ρεθύμνου (ΦΟΡΤΕΤΖΑ), ο Σύλλογος Ρεθυμνίων Μικρασιατών
πραγματοποίησε στις 3 Σεπτεμβρίου 2011 εκδήλωση τιμής και μνήμης για τις πέραν
του Αιγαίου αλησμόνητες ελληνικές πατρίδες.
Την εκδήλωσε προλόγισε ο
πρόεδρος κύριος Παρασκευάς Συριανόγλου, ενώ στη συνέχεια η μεικτή χορωδία του
συλλόγου με τη συνοδεία παραδοσιακών οργάνων και υπό τη διεύθυνση του μουσικού κ. Ανδρέα Γιακουμάκη, απέδωσε επιλεγμένα μικρα-
σιάτικα τραγούδια που δημιούργησαν μια νοσταλγική ατμόσφαιρα και ενθουσίασαν
το κοινό.
Στο δεύτερο μέρος, ο Σύλλογος Περαμίων Κυζικηνών
από τη Νέα Πέραμο Αττικής,
που είχε προσκληθεί από το
αδελφό σωματείο να πλαισιώσει την εκδήλωση, παρουσίασε ένα χοροθεατρικό
δρώμενο με τίτλο « Σαν παραμύθι αλλιώτικο...» στο οποίο συμμετείχαν μέλη του
χορευτικού συγκροτήματος
και της θεατρικής ομάδας
του.
Το δρώμενο, που παραπέ-
μπει συμβολικά στην Πέραμο
της Κυζίκου και ξετυλίγει τα
δεινά που υπέστη ο Ελληνισμός της Ανατολής κατά την
τελευταία δεκαετία πριν τον
οριστικό ξεριζωμό και την εγκατάσταση των προσφύγων
στην ελλαδική γη, μπολιασμένο με στοιχεία του αρχαίου δράματος και της λαϊκής
έκφρασης και με ιδιαίτερη έμφαση στους μικρασιατικούς
παραδοσιακούς χορούς, προκάλεσε συγκινησιακή φόρτιση στους θεατές αποσπώντας επανειλημμένα τα θερμά χειροκροτήματά τους.
Ε. Τ – Κ.
Η πολιτιστική εκδήλωση στη Νέα Πέραμο
ΣΤΙΣ 9 Σεπτεμβρίου 2011 το
βράδυ, στο κατάμεστο θεατράκι της παραλίας της Νέας
Περάμου, παρουσία της Δημοτικής Αρχής, ο Σύλλογος
Περαμίων Κυζικηνών πραγματοποίησε την καθιερωμένη
εκδήλωση «ΠΕΡΑΜΕΙΑ 2011»,
για να τιμήσει και να θυμίσει
σε όλους τον Ελληνισμό της
Μικράς Ασίας που, όπως ανέφερε στην εναρκτήρια ομιλία
η πρόεδρος κα Ελένη Τσακίρη, εξοντώθηκε ή υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει οριστικά την πατρώα γη κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Με ένα εντυπωσιακό δρώμενο που επιμελήθηκαν ο
σκηνοθέτης Σταμάτης Μπαντούνας και ο χοροδιδάσκαλος Αντώνης Λάγιος και την
πολύτιμη συμβολή της Δημοτικής Κοινότητας Νέας Περάμου, του Ναυταθλητικού Ομίλου και πολλών συμπατριωτών, αναβίωσε ο διωγμός, η
πορεία των προσφύγων στο
άγνωστο και η άφιξή τους
στον ελλαδικό χώρο όπου,
κάτω από αντίξοες συνθήκες,
θεμελίωσαν τη νέα τους ζωή.
Με τη θέα της πυρπολημένης μικρασιατικής πατρίδας
που αναπαραστάθηκε στο λιμάνι, καθώς και του καϊκιού
που διέσχισε τη θάλασσα
κουβαλώντας τους πρόσφυ-
γες, στην αποβίβασή τους με
τα ελάχιστα υπάρχοντα και
πολύτιμα κειμήλια, τις θεατρικές ερμηνείες των συντελεστών σε κείμενα – μαρτυρίες,
την υποβλητική μουσική, τους
ειδικούς φωτισμούς και τους
χορούς των αξέχαστων πατρίδων που συμπλήρωσαν
την παράσταση, όλοι οι θεατές ταξίδεψαν νοερά στο πρόσφατο ιστορικό παρελθόν
νιώθοντας έντονα τα οδυνηρά συναισθήματα των Μικρασιατών για τον βίαιο και άδικο
ξεριζωμό τους από τις πανάρχαιες προγονικές εστίες.
ΕΛΠΜΠΡΟΥ
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
«Μικρασιάτικες
Αναμνήσεις 2011»
ια πέμπτη συνεχή χρονιά
Γ
πραγματοποιήθηκαν στον
προσφυγικό συνοικισμό της
Νέας Μαγνησίας Λαμίας οι
εκδηλώσεις «Μικρασιατικές
Αναμνήσεις», που οργανώνει
η Ένωση Μικρασιατών Λαμίας με σκοπό να προβάλει
την ιστορία και τον πολιτισμό
των Ελλήνων της Μ. Ασίας.
Οι φετινές εκδηλώσεις, που
τελούσαν υπό την αιγίδα της
Ι. Μητροπόλεως Φθιώτιδος,
άρχισαν το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου, στην πλατεία της
Νέας Μαγνησίας, με την παρουσίαση μικρασιατικών χορών. Συμμετείχαν με τις χορευτικές τους ομάδες το
Εργαστήρι Πολιτισμού, το
Πνευματικό Κέντρο Δήμου
Σπερχειάδος και η Ένωση
Μικρασιατών Λαμίας. Ακολούθησε μικρασιατικό γλέντι
με παραδοσιακή ορχήστρα
και τραγούδια που ερμήνευσαν ο Μάνος Κουτσαγγελίδης και η Ανδριάννα Μόκα.
Την Κυριακή (4 Σεπτεμβρίου) το πρωί τελέστηκε Αρχιερατική Θεία λειτουργία στον
Ιερό Ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, ιερουργούντος του μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Νικόλαου,
ο οποίος και μίλησε για τη θυσία του Χρυσοστόμου Σμύρνης, ενώ το βράδυ της ίδιας
μέρας στο προαύλιο του
ενοριακού ναού παρουσιάστηκε εκδήλωση - αφιέρωμα
στη Σμύρνη και τον τελευταίο
Ιεράρχη της, με κύριο ομιλητή τον πρόεδρο της Ενώσεως
Σμυρναίων Ευάγγελο Τσίρκα.
Συμμετείχε η χορωδία της
Ένωσης Μικρασιατών Λαμίας με χοράρχη τον κ.
Η χορωδία της Ένωσης Μικρασιατών Λαμίας.
Ανδρέα Ιωακείμ και η ορχήστρα της σχολής «Εν Ωδαίς».
Tις φετινές εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους
ο μητροπολίτης Φθιώτιδος
κ. Νικόλαος, οι βουλευτές
του Νομού, ο διοικητής της
ΜΕΡ.Υ.Π., υποστράτηγος
Σπυρίδων Παπαρούπας, οι
πρόεδροι των συλλόγων Ιω-
νικής Εστίας Θεσσαλονίκης
κ. Μένη Ρεΐζογλου, Μικρασιατών Ανατολικής Φθιώτιδας κ. Ελένη Φωτάκη, Μικρασιατών – Κωνσταντινουπολιτών Χαλανδρίου κ. Γιώργος Κουδούνας, ο γεν. γραμματέας της Ένωσης Μικρασιατών Θηβών κ. Δημήτρης
Παντέλας κ.ά.
Κεσκέκι και παράδοση στην Καισαριανή
Μ
ε μεγάλη επιτυχία αναβίωσε και φέτος από το
Μικρασιατικό Σύλλογο Καισαριανής και το Κέντρο Μικρασιατικού Πολιτισμού
(ΚΕΜΙΠΟ) του Δήμου Καισαριανής το πατροπαράδοτο
έθιμο «Κεσκέκι».
Από το πρωί της Τετάρτης
28/9/11 στήθηκαν τα καζάνια
με το μοσχαρίσιο κρέας και
το αποφλoιωμένο σιτάρι στο
προαύλιο του Δημοτικού Αναψυκτηρίου της Καισαριανής
για την προπαρασκευή του.
Στη διαδικασία συμμετείχαν
μέλη του Συλλόγου, ο δήμαρχος της πόλης, αυτοδιοικητικοί παράγοντες και κάτοικοι της Καισαριανής και
την «τεχνογνωσία» πρόσφεραν ως πιο ειδικοί o Bασίλης
Ροσταδάκης (πρόεδρος) και
Σωτήρης Δαγδελένης (πρώην πρόεδρος) του Εξωραϊστικού Πολιτιστικού Συλλόγου Μελισσίων «Άγιος Γεώργιος Γκιούλπμαξε», οι
Οι Μικρασιάτες της Καισαριανής αναβίωσαν στην πόλη τους το
«Κεσκέκι», πατροπαράδοτο έθιμο που έφεραν στην Αττική γη οι
πρόσφυγες από το Γκιουλ Μπαξέ. Στη φωτογραφία το μαγείρεμα του
παραδοσιακού φαγητού στα «Ξύλινα» της Καισαριανής.
οποίοι αναβιώνουν κάθε χρόνο με επιτυχία το έθιμο στα
Μελίσσια.
Το βράδυ ο κόσμος πλημμύρισε την πλατεία των «200
Hρώων» και το κεσκέκι μοιράστηκε σε όλους. Τα χορευτικά συγκροτήματα του
Μικρασιατικού Συλλόγου Καισαριανής και του Εξωραϊστικού – Πολιτιστικού Συλλόγου «Άγιος Γεώργιος Γκιούλμπαξε» άνοιξαν την εκδήλωση και η βραδιά έκλεισε
με γλέντι από την ορχήστρα
του Μάριου Παπαδέα.
Η «Μ. Ηχ.» σε μορφή pdf
Kάντε κλικ στο μενού «Μικρασιατική Ηχώ» στην Ιστοσελίδα
της Ενώσεως Σμυρναίων
www.enosismyrneon.gr
και θα έχετε στη διάθεσή σας την ηλεκτρονική μορφή της εφημερίδας μας
εντελώς δωρεάν.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
13
BIBΛΙΟγραφικά
O 16oς τόμος του Δελτίου
του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών
ΣΤΑ γραφεία της Ενώσεως
Σμυρναίων έφτασε εσχάτως
ο16ος τόμος του Δελτίου του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών
(Ιδρυτές Μέλπω και Οκτάβιος
Μερλιέ), που εκδίδεται με επιστημονική επιμέλεια του καθηγητή Πασχάλη Κιτρομηλίδη και
χορηγία της οικογένειας Γκίκα Φραγκοπούλου εις μνήμην Γεωργίου και Αικατερίνης Τενεκίδου. Ο νέος τόμος του Δελτίου
του Κ.Μ.Σ. είναι αφιερωμένος
στη μνήμη του πρύτανη των Ποντιακών Σπουδών και διακεκριμένου βυζαντινολόγου Οδυσσέα Λαμψίδη (Τραπεζούντα
1917 - Αθήνα 2006 ), ο οποίος
διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. του
Κ.Μ.Σ. (1979-1990) και αντιπρόεδρός του (1990-2006 ).Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον ο τόμος αυτός περιέχει ποντιακής ως
επί το πλείστον θεματολογίας αλλά και κείμενα του ιδίου του Οδ.
Λαμψίδη, «που εκείνος είχε επιλέξει να δημοσιευθούν στο
Δελτίο» , όπως επισημαίνει στον
πρόλογό του ο καθηγητής Κιτρομηλίδης. Ο ίδιος στο βραχύ
προλογικό του σημείωμα αναφερόμενος στην επιστημονική προσφορά του πρύτανη των Ποντιακών Σπουδών τονίζει πως
«ο Οδυσσέας Λαμψίδης παρέλαβε μία παράδοση τοπικών, ιστορικών και εθνογραφικών μελετών και την κατέστησε ένα αναγνωρίσιμο διεθνές αντικείμενο έρευνας, που κανένας σοβαρός μελετητής της ιστορίας της
περιοχής δεν μπορεί να αγνοήσει».
Από τα μελετήματα του αείμνηστου Λαμψίδη , που δημοσιεύονται στο νέο τόμο του Δελτίου ας μας επιτραπεί να επισημάνουμε εκείνο που τιτλοφορείτται
«Ο πληθυσμός της Σμύρνης 16311914 - Συγκριτικός Πίνακας πληθυσμού κατά εθνότητες» που περιλαμβάνεται στο τελευταίο του
βιβλίο «Συμβολή στην οικονομική ζωή της Σμύρνης μετά το
1870» και κυκλοφόρησε από τις
εκδόσεις Κανάκη μετά το θάνατο του συγγραφέα χάρη στις άοκνες προσπάθειες της Αριάδνης
Ραζή. Η ίδια έχει συντάξει και
14
την “Εργογραφία Οδυσσέα
Λαμψίδη, 1935-2006” συμπληρωμένη με όσες εργασίες πρόλαβε να ολοκληρώσει ο συγγραφέας μέχρι το θάνατό του, και
που δημοσιεύεται επίσης στον ίδιο τόμο. Δημοσιεύεται επίσης
και το κείμενο της ομιλίας του εκλιπόντος κατά την τελετή της ανακήρυξής του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1998, (τίτλος της : Η συνεχής παρουσία του Ελληνισμού στον Μικρασιατικό Πόντο
- Παράγοντες που συνετέλεσαν
στην επιβίωσή του) καθώς
και η εισαγωγική ομιλία κατά
την ως άνω τελετή του καθηγητή
Απ. Καρπόζηλου (Έπαινος
Οδυσσέα Λαμψίδη ).
Εκτός των αφιερωμένων στον
Οδυσσέα Λαμψίδη κειμένων, o
16ος τόμος του ΔΚΜΣ περιέχει
πρωτότυπες μελέτες μικρασιατικού ενδιαφέροντος όπως του Ιωάννη Αρτόπουλου (Συμβολή στη
μελέτη για τον Νικήτα τον Παφλαγόνα) , του Τάκη Α. Σαλκιτζόγλου (Η μονή του Αγίου Χαρίτωνος στη Σύλλη του Ικονίου Ένας διάλογος Ορθοδοξίας
Ισλάμ στον 13ο αιώνα ), της Χρυσοθέμιδος Σταματοπούλου - Βασιλάκου (Σμυρναϊκή δραματουργία - Πρωτότυπες θεατρικές
εκδόσεις στη Σμύρνη τον 19ο αιώνα), του Μάρκου Φ. Δραγούμη
(Η μουσική παράδοση της Ινέπολης), και της Δέσποινας
Τσούργιαννη (Η τέχνη στη γραμμή του πυρός- Τα σκίτσα της Θάλειας Φλωρά-Καραβία από τη
Μικρασιατική Εκστρατεία ). Δη-
μοσιεύονται επίσης και τα αγγλόφωνα κείμενα των Γιώργου
Τζεδόπουλου (Οι κρυπτοχριστιανοί του Πόντου), του εσχάτως αποβιώσαντος καθηγητή Χάρη Ψωμιάδη (Ο Φρ. Νάνσεν και
το πρόβλημα των Ελλήνων προσφύγων του 1922) και του Γκ.
Χάξλεΰ (Αριστοτέλης και Ιω.
Γεννάδιος).
Οι βιβλιοκρισίες του Οδυσσέα Λαμψίδη για την ελληνική
έκδοση της «Ιστορικής Γεωγραφίας της Μικρασιατικής Χερσονήσου» του Ιωάννη Κάλφογλου
(Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια
Σταύρου Ανεστίδη) και του Πασχάλη Κιτρομηλίδη για το βιβλίο
«Μεταβυζαντινά μνημεία του
Πόντου του Αντονυ Μπράιγερ»
και, τέλος η νεκρολογία για την
Ιωάννα Αγιάννογλου, που έγραψε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ ,
πλαισιώνουν τον ενδιαφέροντα
αυτόν τόμο του Δελτίου. Έναν
ακόμη τόμο που επιβεβαιώνει
και συνεχίζει το υψηλό επίπεδο
των μελετημάτων που δημοσιεύει το Κέντρο Μικρασιατικών
Σπουδών.
Aθήνα 2009, σσ. 454
EΛ.Σ.
ΛΕΝΑ ΚΑΠΝΙΑ –
ΑΡΑΠΟΣΤΑΘΗ
Δίπλα στην ίδια
θάλασσα
ΤΟ βιβλίο της Λένας Καπνιά
Αραποστάθη, δεν είναι μόνο ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με
καλοστημένη πλοκή, εμπνευσμένο από ένα μαθηματικό μυαλό.
Η συγγραφέας έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να απευθύνεται στις
αισθήσεις μας. Ο ουρανός, η θάλασσα, τα λουλούδια, τα φρούτα,
όλα έχουν τη γεύση του καλύτερου καλοκαιριού της ζωής μας.
Εκείνο όμως που εντυπωσιάζει ακόμα περισσότερο, είναι η
επιλογή των χαρακτήρων. Οι νεαροί φοιτητές που θα βρουν με
κίνδυνο της ζωής τους τη λύση
τoυ μυστηρίου, είναι Έλληνες,
και όχι Νέο Έλληνες. Έχουν αξίες και πιστεύω, τα αισθήματα
της φιλίας και του έρωτα είναι αγνά και βαθιά και ενδιαφέρονται
για το κοινό καλό, θυμίζοντας έντονα μικρασιατική νοοτροπία.
Σιγά σιγά, στο πανέμορφο τοπίο ενός νησιού όπου τόσο κομψά, με χάρτες, μας υποδεικνύονται οι κυριότερες τοποθεσίες, η
συγγραφέας αναπτύσσει με αριστοτελική λογική, παράλληλα με
την ιστορία της και μέσα απ’ αυτήν τον θρίαμβο του καλού πάνω
στο κακό.
Εκτός από το να μας κάνει να
ρουφήξουμε τις σελίδες της για
να δούμε τι γίνεται παρακάτω
και πριν μας ξαφνιάσει λούζοντάς μας με ένα φως Απολλώνιο,
δεν παύει ούτε στιγμή να μας εκπαιδεύει. Διαβάζοντας το «Δίπλα στην ίδια θάλασσα», νοιώθουμε ζωντανή τη σχέση της Σύγχρονης Ελλάδας με την Αρχαία
Ελλάδα και το Βυζάντιο.
Για όποιον αναρωτιέται γιατί
το βιβλίο κυκλοφόρησε σε νεανική σειρά, η απάντηση είναι πολύ γρήγορα προφανής: Γιατί δεν
στάζει σεξ και αίμα. Όπως είναι
επίσης προφανές πως αν υπήρχαν περισσότεροι άνθρωποι και
περισσότεροι συγγραφείς σαν τη
Λένα, ο κόσμος γενικότερα και η
χώρα μας ειδικότερα θα πήγαιναν πολύ καλύτερα.
Η Λένα Καπνιά Αραποστάθη
γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς μικρασιατικής – σμυρναϊκής,
καταγωγής. Σπούδασε Φυσικομαθηματικά στο Πανεπιστήμιο
της Αθήνας και Πληροφορική
στη Γαλλία. Δίδαξε στο Ε. Μ.
Πολυτεχνείο, στη Λεόντειο και
στο Αρσάκειο. Έγραψε δύο βιβλία πληροφορικής για παιδιά
(Εκδόσεις Gutemberg), άρθρα
για εφημερίδες, περιοδικά, επιστημονικές ημερίδες κ.ά. Το «Δίπλα στην ίδια θάλασσα» είναι το
πρώτο της μυθιστόρημα. Ένα
δεύτερο μυθιστόρημά της, «Το
ρομπότ των βράχων» βρίσκεται
υπό έκδοση, επίσης από τις εκδόσεις Κέδρος.
Νεανικό Μυθιστόρημα
Εικονογραφ.: Φαίη Ρετηνιώτη
Εκδ. «Κέδρος», 2010, σσ 315
ΜΑΡΙΑ ΜΗΤΣΟΡΑ
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ
ΣΜΥΡΝΗ 3
ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Φως εξ Ανατολών
Μνήμη Μ. Ασίας, μνήμες Καταστροφής
ΑΠΟ τις εκδόσεις
«Κέδρος» κυκλοφόρησε το τρίτο και τελευταίο μέρος της τριλογίας του μικρασιατικής καταγωγής γιατρού
Ευάγγελου
Μαυρουδή «Επιστροφή στη Σμύρνη».
Η περιπέτεια της
οικογένειας του γιατρού Πλάτωνα Πηλείδη, οικογενειακά μυστικά και αποκαλύψεις, η καθημερινότητα της Σμύρνης, οι προσωπικές διαμάχες των κατοίκων της, οι ενδοκοινοτικές συγκρούσεις μιας μεγαλούπολης που μοιάζει αλώβητη από οτιδήποτε. Πώς η συμβίωση των
εθνοτήτων μετατρέπεται σε αλληλοσπαραγμό.
Μέσα στις φλόγες της Μικρασιατικής Καταστροφής πράξεις μεγαλείου κι εκδίκησης. Σχέσεις ζωής και θανάτου αναδεικνύουν την κυριαρχία των αισθημάτων στην ανθρώπινη δράση.
Τα ιστορικά γεγονότα απεικονίζονται πρισματικά και συναρπαστικά, με την αφήγηση να φωτίζει όλες τις πλευρές του πολέμου που καθόρισε
την τύχη της Μικράς Ασίας: την απόβαση των
Ελλήνων στη Σμύρνη, τις αλλεπάλληλες νίκες, την
πορεία στην Αλμυρά Έρημο, το επαναστατικό
κίνημα των Τούρκων, τους εσωτερικούς αγώνες
και στα δύο στρατόπεδα, την επική μάχη στις πηγές του Σαγγάριου, την αντεπίθεση του Αυγούστου 1922, την υποχώρηση, την ακατάπαυστη βία,
την πυρκαγιά.
Ένα ταξίδι στο χρόνο: Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα. Μια πολυτάραχη διαδρομή όπου ιστορικές προσωπικότητες ζωντανεύουν στην
τελευταία πράξη του δράματος: ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Μουσταφά Κεμάλ, ο μητροπολίτης
Χρυσόστομος Σμύρνης, ο Δημήτριος Γούναρης,
ο Ισμέτ (Ινονού), οι αρχιστράτηγοι Παρασκευόπουλος και Παπούλας, η συγγραφέας Χαλιντέ
Εντίμπ, ο διάσημος Έλληνας μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, αλλά και ο ύπατος αρμοστής Αριστείδης Στεργιάδης -μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, παρουσιασμένη με βάση νέες, αδημοσίευτες πληροφορίες.
Κυκλοφόρησε το 7o φύλλο (Σεπτέμβριος 2011) της εφημερίδας Μνήμη, την οποία
εκδίδει ο Σύλλογος Μικρασιατών Ν. Καβάλας. Φροντισμένη και επιμελημένη έκδοση, με πλούσια ύλη κρατάει άσβεστη τη μνήμη των προγόνων μας και προβάλλει τις ζωντανές αξίες της παράδοσής μας. Στις 28 σελίδες της η καλή συνάδελφος
περιλαμβάνει κι ένα 16σέλιδο αφιέρωμα στη Μικρασιατική Καταστροφή, που επιμελήθηκε ο Κυριάκος Λυκουρίνος με μαρτυρίες για τα τραγικά γεγονότα στη
Σμύρνη και στην υπόλοιπη Μικρά Ασία, την «έξοδο» από τα δυτικά παράλια, το
μικρασιατικό Πόντο και την Ανατολική Θράκη, τη μοίρα των αιχμαλώτων, τις πρώτες εγκαταστάσεις στην Ελλάδα κ.ά.
* Από τις εκδόσεις «Κέδρος» κυκλοφορούν τα μυθιστορήματα του Ε. Μαυρουδή Η θάλασσά μας και Ittihat ve Terakki (Ένωση και Πρόοδος) που αποτελούν τα δύο πρώτα μέρη της τριλογίας «Επιστροφή
στη Σμύρνη».
n Tο νέο βιβλίο του Ε. Μαυρουδή παρουσιάζεται στο
Βιβλιοπωλείο «ΙΑΝΟΣ» (Σταδίου 24, Αθήνα) τη
Δευτέρα 28 Νοεμβρίου, ώρα 8.30μ.μ. από τους
Εξάγγελο Τσίρκα, Αντώνη Κλάψη και Έλενα Χουζούρι. Αποσπάσματα θα διαβάσει η Λυδία Κονιόρδου.
Αφιέρωμα στη Σμύρνη
Με ένα μεγάλο αφιέρωμα (σσ. 34 - 62) που έχει τίτλο «Σμύρνη ψηφίδες μνήμης»
εκδόθηκε το τεύχος Σεπτεμβρίου 2011 του μηνιαίου περιοδικού Ναυτική Ελλάς,
το οποίο εκδίδει η «Ελληνική Θαλάσσια ΄Ενωση» (Παπαρρηγοπούλου 2, Αθήνα, τηλ. 210 3607132) που υπάγεται στο ΓΕΝ.
Το παρόν τεύχος (αρ. 936) περιλαμβάνει: Προλογικό σημείωμα του Σμυρναίου
ακαδημαϊκού Κ. Ι. Δεσποτόπουλου και κείμενα που καλύπτουν διάφορες πτυχές
της ελληνικής Σμύρνης, στην πορεία της μέσα στην ιστορία, την εκπαίδευση, την
οικονομική ζωή, την αρχιτεκτονική, το σμυρναίικο τραγούδι, τον αθλητισμό κ.α τα
οποία υπογράφουν ο Νίκος Χ. Βικέτος, ο Πέτρος Λινάρδος, ο Χρίστος Σολδάτος,
η Ιωάννα Κ. Σωτηρίου – Δωροβίνη, ο Μάρκος Φ. Δραγούμης και ο Λάζαρος Ε.
Βλαδίμηρος. Τα κείμενα εμπλουτίζονται με πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ ΠΕΝΘΗ
Μιχάλης Γ. Γιαγτζής
(1925 – 2010)
Τον περασμένο Μάϊο
συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τότε που έφυγε
από κοντά μας για τη
γειτονιά των αγγέλων ο
γιατρός Μιχάλης Γιαγτζής, εκλεκτό μέλος της
Ενώσεως Σμυρναίων και
της ελληνικής ομογένειας στις ΗΠΑ.
Οι γονείς του, ο Γιώργος και η Σοφία Γιαγτζή,
το γένος Γιαννόσογλου –
Γιαννούση, πρόσφυγες
από τα Κούλα της Φιλαδέλφειας Μ. Ασίας,
εγκαταστάθηκαν στον
προσφυγικό συνοικισμό
του Βύρωνα και έκαναν
δική τους οικογένεια.
Εδώ το 1925 γεννήθηκε ο
Μιχάλης και εδώ πέρασε
τα παιδικά του και τα
εφηβικά του χρόνια. Τελείωσε την Ιατρική Σχο-
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011
Μιχ. Γιαγτζής
λή του Πανεπιστημίου
Αθηνών και στη συνέχεια έφυγε για μεταπτυχιακές σπουδές στο
Μανχάταν της Νέας
Υόρκης, όπου τελικά και
παρέμεινε εξασκώντας
το επάγγελμα του γιατρού σε μεγάλα νοσοκομεία της περιοχής.
Ευσυνείδητος και ευαίσθητος χριστιανός βοήθησε το προνοιακό έργο
της ορθόδοξης εκκλησίας του Ossining, όπου
τελικά διέμενε μόνιμα,
και προσέφερε τις ιατρικές του υπηρεσίες σε
σχολεία και ιδρύματα
της πόλης του. Όλοι όσοι
γνώρισαν τον Μιχάλη είχαν να λένε για τα προτερήματά του και κυρίως
για την ανθρωπιά του.
Ήταν ένας εξαίρετος
πατριώτης, έντονα ευαισθητοποιημένος για
κάθε τι το ελληνικό και
περήφανος για τις μικρασιατικές ρίζες του.
Ξεχωριστά καμάρωνε
για την εφημερίδα μας
και είχε πάντα ένα καλό
λόγο να πει για τη «Μικρασιατική Ηχώ». Νάξερε, άραγε, πόσο με
στήριζε η συμπαράστασή
του;
Καλή Ανάσταση, Μιχάλη!
Ν.Χ.Β.
15
ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ
ΤΗΣ Μ. ΦΩΤΕΙΝΟΥ
ΑΠΟ ΤΟ Δ.Σ/ΛΙΟ
ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ
ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ
ΤΗΝ παραίτησή της από το Διοικητικό Συμβούλιο της Ενώσεως Σμυρναίων υπέβαλε στις 21
Σεπτεμβρίου 2011 η σύμβουλος κ. Μαρία Φωτεινού. Το Δ.Σ. κατά τη συνεδρίασή του στις 29/9 αποδέχτηκε ομοφώνως την παραίτηση και με επιστολή του εξέφρασε προς την κ. Φωτεινού τις ευχαριστίες του για τη μακρόχρονη προσφορά της σε
καίριους τομείς της δράσης του σωματείου. Τη θέση
της κ. Φωτεινού στο Δ.Σ. κατέλαβε η πρώτη επιλαχούσα των τελευταίων εκλογών κ. Άννα Κελεσίδου.
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΓΙΑ
ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ
ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
ΑΡΧΙΣΕ στις 4 Οκτωβρίου και συνεχίζεται για
τέταρτη συνεχή χρονιά το Σεμινάριο Σύγχρονης
Ιστορίας που οργανώνει το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» του Δήμου Κηφισιάς («Έπαυλη Δροσίνη»,
Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού). Ο Α’ κύκλος των μαθημάτων επικεντρώνεται στα ζητήματα που σχετίζονται με το ιστορικό μεταίχμιο του ’22 και τις συνέπειές του στην ελληνική κοινωνία. Το πρόγραμμα των μαθημάτων από 29. 11. 2011 – 6. 3.
2012 έχει ως εξής:
-29 Νοεμβρίου, 19.00 – 21.00
Γιάννης Σκαλιδάκης, ιστορικός: «Συναντώντας
τους Τούρκους ιστορικούς. Με αφορμή το αφιέρωμα της εφημ. “Δρόμος”».
-13 Δεκεμβρίου, 19.00 – 21.00
Χαρά Γαλανού, νομικός-εγκληματολόγος: «Aρνήσεις της γενοκτονίας στην Ελλάδα. Ιστορικές αιτίες,
εγκληματολογικές ερμηνείες». -10 Ιανουαρίου 2012, 19.00 – 21.00
Έλσα Γαλανίδου-Μπαλφούσια, φιλόλογος: «Η λαϊκή μετεωρολογία στον Πόντο…».
-24 Ιανουαρίου, 19.00 – 21.00
Λήδα Ιστικοπούλου: «Η κοινότητα της Κωσταντινούπολης. Από τη ρωμιοσύνη στον ελληνισμό».
-7 Φεβρουαρίου, 19.00 – 21.00
Ιφιγένεια Παπακωσταντίνου, ιστορικός: «Η πολιτική της Ελληνικής Διοίκησης Σμύρνης 19191922».
-21 Φεβρουαρίου, 19.00 – 21.00
Νίκος Ουζούνογλου, καθηγητής στο ΕΜΠ, πρόεδρος της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωσταντινουπολιτών: «Αυτοί που παρέμειναν. Η ελληνική μειονότητα στην Κωσταντινούπολη, Ίμβρο, Τένεδο».
-6 Μαρτίου, 19.00 – 21.00
Τάκης Σαλκιτζόγλου, νομικός: «Η “αθώωση” των
ενόχων της Μικρασιατικής Καταστροφής από τον
Άρειο Πάγο».
16
Ημερίδα για το Νορβηγό Φρ. Νάνσεν,
προστάτη των προσφύγων της Μικράς Ασίας
κδήλωση τιμής για
Ε
το Νορβηγό δρ Φρίντγιοφ Νάνσεν, διπλωμάτη και πρώτο ύπατο
αρμοστή της Κοινωνίας
των Εθνών για τους πρόσφυγες, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα (Δευτέρα 10.10.2011) υπό
την αιγίδα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολου
Παπούλια.
Σε ημερίδα με θέμα «Ο
Φρίντγιοφ Νάνσεν και το
ανθρωπιστικό έργο του
κατά την ελληνική προσφυγική κρίση του 19221924», που οργάνωσε
στην Ακαδημία Αθηνών
το Κέντρο Προάσπισης
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΠΑΔ) σε συνεργασία με τη Νορβηγική
Πρεσβεία, το Νορβηγικό
Ινστιτούτο Αθηνών και
το Γραφείο της Ύπατης
Αρμοστείας του ΟΗΕ
για τους Πρόσφυγες
στην Ελλάδα, συμμετείχαν ιστορικοί και ακαδημαϊκοί από την Ελλάδα
και το εξωτερικό. Με την
ευκαιρία της ημερίδας έ-
Στις 11 Οκτωβρίου 2011 έγιναν τα αποκαλυπτήρια της
προτομής του Φρίντγιοφ Νάνσεν, στη γωνία των οδών
Σπ. Μερκούρη και Βασιλέως Κωνσταντίνου.
Στη φωτογραφία, η γλύπτρια που φιλοτέχνησε την
προτομή κ. Άννα Χριστοφορίδου, καταγομένη από
την Ανατ. Θράκη, σύζυγος Άνθιμου Χριστοφορίδη,
αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών και
διαπρεπούς Μικρασιάτη, γεννηθέντος στη Σύλλη του
Ικονίου.
γινε και η παρουσίαση
του βιβλίου του προ διμήνου αποβιώσαντος
ποντιακής καταγωγής
δρ Χάρη Ψωμιάδη με
τίτλο «Ο Φρίντγιοφ Νάνσεν και το ελληνικό προσφυγικό
πρόβλημα
1922-1924» (Μετάφραση – Επιμέλεια Γιώργος
Γιαννακόπουλος – Ανα-
στασία Λερίου).
Την επομένη ημέρα
(Τρίτη, 11.10.2011) στη
γωνία των οδών Σπ.
Μερκούρη και Βασ.
Κωνσταντίνου έγιναν τα
αποκαλυπτήρια
της
προτομής του Φρ. Νάνσεν που φιλοτέχνησε η
γλύπτρια κ. Άννα Χριστοφορίδου.
Αλλαγή φρουράς στο ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.
ε νέο Δ.Σ. ξεκινά τη
Μ
δεύτερη πορεία της
ζωής του το Κέντρο
Σπουδής και Ανάδειξης
Μικρασιατικού Πολιτισμού (ΚΕΜΙΠΟ) του Δήμου Νέας Ιωνίας, ως αυτοτελές πλέον Νομικό
Πρόσωπο του Δήμου, μετά από απόφαση του
Υπουργού Εσωτερικών,
κ. Χάρη Καστανίδη
(σχετικά έγραψε η «Μ.
Ηχ.» στο προηγούμενο
φύλλο της Ιουλίου – Αυγούστου 2011).
Μετά την απόφαση του
υπουργού και με δεδομένη
την παραίτηση από τη θέση του προέδρου του
Οργανισμού του κ. Χάρη
Σαπουντζάκη, ο οποίος
διετέλεσε πρόεδρος του
ΚΕΜΙΠΟ από της συστάσεώς του το 2003 μέχρι τις
μέρες μας, «για σοβαρούς
προσωπικούς λόγους», ορίστηκε νέο Διοικητικό
Συμβούλιο. Στη σύνθεση
του μετέχουν ο δήμαρχος
Ν. Ιωνίας, Ηρακλής Γκότσης, ως πρόεδρος, ο πρώην δημοτικός σύμβουλος
και πρώην πρόεδρος του
Πνευματικού Κέντρου του
Δήμου, Λουκάς Χριστοδούλου, ως αντιπρόεδρος,
οι δημοτικοί σύμβουλοι Τάκης Κωστιδάκης και Δημήτρης Σακαλόγλου, και οι
Χάρης Σαπουντζάκης, Κώστας Τσοπανάκης, Γεράσι-
μος Λυκούδης, Χρυσούλα
Αθηνάκη, Αρχάγγελος Γαβριήλ, Λαμπρινή Σπανοπούλου, Κώστας Κατιμερτζόγλου, Γιάννης Ιωαννίδης, Σωτήρης Βάρβογλης,
Γιώργος Σαββίδης και Ισαάκ Παναγιωτίδης ως μέλη.
Ο Δήμαρχος Ν. Ιωνίας
ευχαρίστησε θερμά εκ μέρους του Δήμου τον κ. Σαπουντζάκη για το πλούσιο
έργο που ανέπτυξε όλα αυτά τα χρόνια το ΚΕΜΙΠΟ,
που είναι πλέον ένα από
τα πιο γνωστά και δραστήρια Νομικά Πρόσωπα
της χώρας που ασχολούνται με την ιστορία και τον
πολιτισμό της Μικράς
Ασίας.
MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2011

Download Report