Tεύχος 18 - Iούλιος-Aύγουστος 2012 υγεία > ψυχολογία > διατροφή ZHΛIA Toνωτικό ή δηλητήριο; ΣΠOYΔEΣ ΣTO EΞΩTEPIKO Tο δίλημμα του σύγχρονου νέου PIERCING Tι σημαίνει το επίμονο... τρύπημα; BANIA BHXOY H AΣΦAΛEIA ΣTH ΘAΛAΣΣA EINAI TO ΠAN ΗΣ ΑΚ ΡΙ Υ ΣΚ ΤΗ .gr e itiv ΜΕ s Ν Α po ΡΕ e ΔΩ f Ι Α .li ΕΤ Μ ΝΕ ΔΙΑ Ν ΤΟ w ww ΠΟ ΤΥ www.lifepositive.gr Περιεχόμενα υγεία > ψυχολογία > διατροφή 48 8 10 12 12 16 18 20 24 26 20 > Life > Positive < 32 life positive > life positive > life positive > life positive > life Tεύχος 18 - Iούλιος-Aύγουστος 2012 32 ΝΕΑ > Μικρά και πρακτικά 9+1 ΑΠΟΡΙΕΣ > Για την έκθεση στον ήλιο ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ- ΤΑΜΠΟΥ > Προβλήματα που δεν λες ούτε του γιατρού... ΜΕΛΑΝΩΜΑ > «Κλειδί» η πρόληψη ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ > Νέα εποχή στη θεραπεία ΤΑΜΠΟΝ > Όλα όσα πρέπει να ξέρετε ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΝΕΑ > Γυναίκες αδιάβαστες στην αντισύλληψη ΒΑΝΙΑ ΒΗΧΟΥ > «Η ασφάλεια στη θάλασσα είναι το παν» ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ > Το δίλημμα του σύγχρονου νέου IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 H Bristol-Myers Squibb είναι H Bristol-Myers Squibb είναι µια παγκόσµια βιοφαρµακευτική εταιρεία µια παγκόσµια µε αποστολή της ναβιοφαρµακευτική ανακαλύπτει, να εταιρεία αναπτύσσει µε αποστολή της να ανακαλύπτει, να αναπτύσσει και να παρέχει καινοτόµα φάρµακα καισυµβάλλουν να παρέχει καινοτόµα φάρµακα που στην αποτελεσµατική που συµβάλλουνσοβαρών στην αποτελεσµατική αντιµετώπιση ασθενειών. αντιµετώπιση σοβαρών ασθενειών. Together we can prevail. Together we can prevail. Together we can prevail. www.bms-greece.gr Together we can prevail. Bristol-Myers Squibb A.E. Αττικής 49-53 & Προποντίδος 2, Τ.Κ. 152 35 Βριλήσσια, Αττική ΤΘ 63883 - Bριλήσσια, Τ.Κ. 152 03, Αττική Τηλ.: 210 6074 300 & 210 6074 400, Φαξ: 210 6074 333, ΑΡ.Μ.Α.Ε. 62772/01ΑΤ/Β/07/148 www.bms-greece.gr 36 40 40 44 36 48 52 54 60 62 64 life positive > life positive > life positive > life positive > life υγεία ΖΗΛΙΑ > Τονωτικό ή δηλητήριο; PIERCING > Τι κρύβει το επίμονο... τρύπημα; ΔΙΑΤΡΟΦΗ > Για να μην πεινάσετε... στην παραλία! ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ > Μύθοι και αλήθειες ΓΕΥΣΗ > Απολαύστε γλυκά χωρίς τύψεις! ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ > Τα μυστικά του jogging ΘΕΑΜΑΤΑ > Προτάσεις για τον ελεύθερο χρόνο σας ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ PET LOVE > Προλάβετε τη θερμοπληξία των κατοικιδίων 44 Το επόμενο τεύχος του > Life > Positive < την θα κυκλοφορήσει βρίου Κυριακή 23 Σεπτεμ www.lifepositive.gr >Life>Positive< ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ-ΕΚΔΟΣΗ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα Τηλ: 210 8947002, Fax: 210 8941551 e-mail: [email protected] www.pitsilidis.gr ΕΚΔΟΤΗΣ > Μιχάλης Πιτσιλίδης ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ > Νινέττα Βατικιώτη ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ > Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ > Νεκταρία Καρακώστα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ > Ειρήνη Πιτσιλίδη ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ > Γιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR > Μάτα Παρασύρη ΔΗΜΟΣΙOΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ > Βιβέττα Λαϊνιώτη > Eλπίδα Aυγέρη > Λυδία Παπαευαγγέλου ΕΙΔIΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ > Ορέστης Γιωτάκος, ψυχίατρος > Γρηγόρης Λάσκαρης, φαρμακοποιός > Θεόδωρος Ροκκάς, γαστρεντερολόγος > Στέλιος Σπαντιδέας, διατροφολόγος > Κώστας Σπίγγος, νευρολόγος ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ > Βασιλική Κούτσικου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ > Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ > Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ > Όλγα Κοσσυβάκη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ > istockphoto > shutterstock images ΕΚΤΥΠΩΣΗ -ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: > ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ IRIS A.E.Β.Ε. Το >Life>Positive< είναι μηνιαίο περιοδικό και διανέμεται δωρεάν, την τρίτη Κυριακή κάθε μήνα, με τον «Τύπο της Κυριακής» > editοrial του Γρηγόρη Λάσκαρη Ε Τηγανητά μπριζολάκια για τη σιλουέτα σας ίναι γνωστό, ότι 9 στους 10 ανθρώπους που αδυνάτιζουν, μέσα σε ένα χρό- 6 νο βάζουν πίσω τα κιλά που έχασαν ή έστω ένα σημαντικό μέρος αυτών. Το οξύμωρο είναι, ότι οι περισσότεροι από αυτούς ισχυρίζονται ότι δεν έτρωγαν παραπάνω. Δυστυχώς όμως, όταν έρχεται ο διατροφολόγος με το αυστηρό βλέμμα, ομολογούν ότι κάπου πρέπει να έκαναν λάθος στο μέτρημα των θερμίδων. Άλλωστε, σύμφωνα με κάποιους ειδικούς, από τη στιγμή που θα αδυνατίσουμε, οι θερμίδες που παίρνουμε με το φαΐ δεν πρέπει να υπερβαίνουν τις θερμίδες που καίει ο οργανισμός. Πριν χαμηλώσετε το κεφάλι και δεχτείτε το κήρυγμα του διατροφολόγου, σάς έχουμε κάποια καλά νέα: επιστήμονες από το Κέντρο Πρόληψης Παχυσαρκίας, σε συνεργασία με το Children’s Hospital της Βοστώνης διαπίστωσαν ότι όλες οι διατροφικές θερμίδες δεν είναι ίδιες. Συγκεκριμένα, ανακάλυψαν ότι μία θερμίδα από χοιρομέρι βοηθά περισσότερο στο κάψιμο θερμίδων, σε σχέση με μία θερμίδα από κορν-φλέικς. Οι Αμερικάνοι υπεύθυνοι επέλεξαν μία ομάδα (τέως) παχύσαρκων ανθρώπων που είχαν εξέλθει με επιτυχία από ένα τετραμηνιαίο πρόγραμμα αδυνατίσματος και τους εισήγαγαν σε τρεις διαφορετικές διαιτητικές παρεμβάσεις, με σκοπό τη διατήρηση της απώλειας των κιλών. Και οι τρεις δίαιτες είχαν τον ίδιο συνολικό αριθμό θερμίδων αλλά αποτελούνταν από διαφορετικά τρόφιμα: • Δίαιτα χαμηλών λιπαρών (π.χ. φρούτα, λαχανικά, ψωμί, ζυμαρικά, κορν-φλέικς και λίγα κρεατικά). • Δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (π.χ. σαν την προηγούμενη, αλλά με προϊόντα ολικής άλεσης). • Δίαιτα πολύ χαμηλών υδατανθράκων (π.χ. ελάχιστα ζυμαρικά, πολλά γαλακτοκομικά και κρεατικά πλούσια σε λίπος). Οι επιστήμονες εστίασαν την προσοχή τους στην επίδραση των τριών διαιτών στον βασικό μεταβολισμό, δηλαδή στο πόσες θερμίδες καίει ο οργανισμός, ενώ απλώς καθόμαστε. Αυτό είναι σημαντικό, επειδή είναι γνωστό ότι οι περισσότερες δίαιτες αποτυχαίνουν, επειδή μετά από κάποιο διάστημα, ο οργανισμός προσαρμόζεται και κατεβάζει τα επίπεδα του βασικού μεταβολισμού, οπότε αντισταθμίζει τον περιορισμό πρόσληψης θερμίδων. Ως αποτέλεσμα, παρότι δεν τρώμε περισσότερο, καίμε λιγότερο, οπότε ξαναπαχαίνουμε. Αν κάποια από τις τρεις παραπάνω δίαιτες συντήρησης συμβάλλει λιγότερο στην αναπόφευκτη πτώση του βασικού μεταβολισμού, τότε αυτή σαφώς υπερέχει, επειδή βοηθά τον οργανισμό να καίει περισσότερες θερμίδες. H δίαιτα που τα κατάφερε καλύτερα σε αυτό το θέμα, ήταν αυτή με τους πολύ χαμηλούς υδατάνθρακες (και τα πολλά λιπαρά), η οποία μείωσε κατά 300 θερμίδες λιγότερο τον βασικό μεταβολισμό, σε σχέση με τη διατροφή χαμηλών λιπαρών. Το εύρημα αυτό αποδεικνύει την ανωτερότητα μιας διατροφής πλούσιας σε λιπαρά και πρωτεΐνες στη διατήρηση των κιλών που χάθηκαν μετά από μία κοπιαστική δίαιτα, αρκεί βέβαια να διατηρείται σταθερή η συνολική λήψη θερμίδων. Συν τοις άλλοις, η συγκεκριμένη δίαιτα ανέβασε περισσότερο την καλή χοληστερίνη, έριξε τα τριγλυκερίδια και περιόρισε την αντίσταση στην ινσουλίνη. Οι επιστήμονες δε γνωρίζουν τον ακριβή μηχανισμό δράσης αλλά σίγουρα κοιτούν πλέον τα τηγανητά μπριζολάκια με άλλο μάτι… < > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 To προϊόν δεν αποτελεί υποκατάστατο μίας ισορροπημένης διατροφής•Αριθ. Πρωτ. Γνωστοποίησης ΕΟΦ: 63116/2.10.2008 CRANBERRY με βιταμίνη C Ευαίσθητη αλλά δυνατή Εκχύλισμα cranberry ενισχυμένο με βιταμίνη C για επιπλέον απορρόφηση και αποτελεσματικότητα. Σύγχρονες επιστημονικές έρευνες έδειξαν ότι το cranberry πέρα από τις ισχυρές αντιοξειδωτικές του ιδιότητες μπορεί να προστατεύσει από κυστίτιδες και άλλες λοιμώξεις του ουροποιητικού. Οι ουρολοιμώξεις είναι δεύτερες σε συχνότητα εμφάνισης μετά τις λοιμώξεις του αναπνευστικού. Εμφανίζονται συχνότερα στις γυναίκες, που παρουσιάζουν 50% την πιθανότητα να υποστούν μία ή περισσότερες συμπτωματικές ουρολοιμώξεις στη ζωή τους. find us on μία εταιρία της ÁÈÇÍÁ: Τ. 210 95 79 707 • F. 210 95 72 169 • e-mail: [email protected] • www.healthyme.gr • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Τ. 2310 028 668 • F. 2310 028 668 εσωτ. 2301 > μικρά & πρακτικά Πόδια πρησμένα, βαριά και κουρασμένα; Φαινόμενο που ταλαιπωρεί πολλές γυναίκες, ιδίως την άνοιξη και το καλοκαίρι, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, μπορεί εύκολα να αντιμετωπιστεί με προϊόντα φαρμακείου που προσφέρουν αποτελεσματική ανακούφιση από το οίδημα, τον πόνο και την κούραση, συμβάλλοντας παράλληλα στη διατήρηση της υγείας των ποδιών στα κάτω άκρα. Παράλληλα με τη λήψη και τη χρήση αυτών των προϊόντων, οι γυναίκες θα πρέπει να ακολουθήσουν μια πιο υγιεινή διατροφή, να βάλουν την κίνηση στη ζωή τους και με κάθε ευκαιρία να ξεκουράζουν τα πόδια τους, υψώνοντάς τα πάνω σε δύο μαξιλάρια. Πάρτε το χάπι σας στην ώρα του! Όχι σεξ στην άμμο, χωρίς προφυλάξεις, συστήνουν οι γυναικολόγοι, καθώς δεκάδες είναι οι κίνδυνοι που καραδοκούν! Όπως εξηγεί ο Διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Αθήνας, Επιμελητής Μαιευτικής Γυναικολογίας κ. Στέφανος Χανδακάς, τους καλοκαιρινούς μήνες έχουμε πάντοτε κατακόρυφη αύξηση μολύνσεων στις γυναίκες που εκτέθηκαν χωρίς προφυλάξεις στα …παιχνίδια της άμμου. Δυστυχώς πολλές είναι εκείνες οι γυναίκες που αγνοούν το γεγονός ότι ο κίνδυνος μιας μόλυνσης δεν υπάρχει μόνο στην ευκαιριακή σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό, αλλά και στην έκθεση στην άμμο, στην θάλασσα, στην πισίνα, αλλά ακόμη και σε μια βρεγμένη πετσέτα». «Λαμβάνοντας τις απαραίτητες προφυλάξεις μπορούμε να χαρούμε τον έρωτα και τις διακοπές μας χωρίς δυσάρεστες επιπτώσεις», σημειώνει ο κ. Χανδακάς. Περισσότερες από μία στις τέσσερις γυναίκες πιστεύουν ότι τα αντισυλληπτικά χάπια είναι αποτελεσματικά όποια ώρα και αν λαμβάνονται. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική: τα περισσότερα από του στόματος αντισυλληπτικά είναι αποτελεσματικά μόνο εάν λαμβάνονται την ίδια ώρα κάθε μέρα. Διαβάστε περισσότερους μύθους και παρανοήσεις για την αντισύλληψη στη σελίδα 24. 8 • Αύξηση παρουσιάζουν τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά επεισόδια στη χώρα μας, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, της θεαματικής αύξησης της ανεργίας, του κλεισίματος χιλιάδων επιχειρήσεων και της αδυναμίας του κόσμου να πληρώσει λογαριασμούς και χαράτσια. Περίπου 565 κλήσεις έχει δεχθεί στο ένα έτος λειτουργίας της, η Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχολογικής Στήριξης για τον Τζόγο 1114 του Θεραπευτικού Προγράμματος ΚΕΘΕΑ ΑΛΦΑ. Λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή σε 12ωρη βάση, από τις 9.00 έως τις 21.00 και χρέωση μια αστική μονάδα. Facebook και twitter αυξάνουν σημαντικά το άγχος και μας κάνουν να αισθανόμαστε ανεπαρκείς, καθώς μπαίνουμε στη διαδικασία να συγκρίνουμε τα δικά μας «επιτεύγματα» με αυτά φίλων και γνωστών, έδειξε έρευνα, που πραγματοποιήθηκε στη Βρετανία, διαπιστώνοντας επίσης ευδιάκριτα σημάδια εθισμού στο Διαδίκτυο στο 55% του δείγματος! Οι διατροφικές διαταραχές δεν αποτελούν προνόμιο μόνο των κοριτσιών εφηβικής ηλικίας! Πρόσφατη αμερικανική μελέτη έδειξε ότι 6 στις 10 γυναίκες άνω των 50 ετών έχουν κακή αυτοεικόνα και χρησιμοποιούν ανορθόδοξες μεθόδους για να χάσουν βάρος (π.χ. πρόκληση εμετού, διουρητικά, υπερβολική άσκηση, καθαρτικά). • • • Ανάψτε το αιρ-κοντίσιον στους ηλικιωμένους! Έρευνα που παρουσίασαν οι SOS ΓΙΑΤΡΟΙ έδειξε ότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς που παρουσιάζουν πυρετό το καλοκαίρι, εμφανίζουν πολύ μικρότερα ποσοστά θνησιμότητας όταν χρησιμοποιούν ψυκτικά μέσα (κλιματισμό, ανεμιστήρα), παρά όταν δεν χρησιμοποιούν. Γι΄ αυτό και τονίζουν την ανάγκη ενθάρρυνσης των ηλικιωμένων να χρησιμοποιούν το αιρ-κοντίσιον. Είναι γνωστό, ότι οι περισσότεροι ηλικιωμένοι έχουν μια ανομολόγητη φοβία για τα ψυκτικά μέσα, που τους οδηγεί στη μη χρήση τους, παρόλο που τα διαθέτουν. > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > υγεία 91 + Aπορίες για την έκθεση στον ήλιο Η τρύπα του όζοντος και η αυξημένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, σε συνδυασμό με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα, που ξεκινούν από τα ηλιακά εγκαύματα και φτάνουν έως τη θερμοπληξία. Η ειδική παθολόγος, Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη, λύνει τις απορίες μας για την έκθεση στον ήλιο και μας δίνει χρήσιμες συμβουλές. 1 Τι μπορεί να προκαλέσει ένας καύσωνας; 10 Οι δυσμενείς συνέπειες του καύσωνα είναι σημαντικές για την υγεία και ενδέχεται να οδηγήσουν ακόμη και στον θάνατο. Τα παθολογικά σύνδρομα ποικίλλουν. Μπορεί να εμφανιστεί υπόταση, απώλεια συνείδησης, κράμπες, πυρετός, ζάλη, αδυναμία, σύγχυση, αποπροσανατολισμός, ναυτία, λιποθυμία, αίσθημα ταχυκαρδίας, πονοκέφαλος, σπασμοί, εγκεφαλική δυσλειτουργία, αίμα στα ούρα. και της ανεπάρκειας των ομοιοστατικών του μηχανισμών, ο οργανισμός δεν μπορεί να αποβάλει την πλεονάζουσα θερμότητα. Όταν η ομοιοστατική λειτουργία διαταραχτεί σε μεγάλο βαθμό, η θερμοπληξία συνοδεύεται από πυρετό, σοβαρές βλάβες στη λειτουργία της καρδιάς, των πνευμόνων, του εγκεφάλου, του ήπατος και των νεφρών, κατάσταση που μπορεί να αποβεί μοιραία για τον πάσχοντα, αν δεν υπάρξει νοσοκομειακή νοσηλεία. 2 3 Τι είναι η θερμοπληξία; Η θερμοπληξία είναι μια κατάσταση επικίνδυνη για την υγεία, κατά την οποία, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών του περιβάλλοντος > Life > Positive < Τι μπορούμε να κάνουμε για να την αποφύγουμε; Κατά τη διάρκεια των ζεστών ημερών, είναι σημαντικό να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο και την άσκηση, τις ώρες της μεγάλης ηλιοφάνειας (10.30 π.μ. - 18.00 μ.μ.), να πίνετε πολλά νερά, να βρίσκεστε σε κλιματιζόμενο περιβάλλον, να αποφεύγετε τις μετακινήσεις, να κάνετε πολλά δροσερά μπάνια κατά τη διάρκεια της μέρας και να αποφεύγετε το αλκοόλ και τα βαριά φαγητά. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί, στους πάσχοντες από χρόνια νοσήματα. Πολλές φορές, πρέπει να γίνονται τροποποιήσεις στην φαρμακευτική αγωγή αυτών των ασθενών, τις μέρες με καύσωνα. 4 Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να υποστούν θερμοπληξία; Άτομα υψηλού κινδύνου, εκτός από τα μικρά παιδιά, είναι τα παχύσαρκα άτομα, τα υποτασικά άτομα, τα άτομα που υποσιτίζονται, τα άτομα που βρίσκονται σε κακή φυσική κατάσταση, τα άτομα που λαμβάνουν μακροχρόνια ορισμένου τύπου φάρμακα, όπως αντιχολινεργικά, αντιισταμινικά, β-αναστολείς κ.ά., οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από χρόνια νοσήματα (π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια, διαβήτης, εγκεφαλικά νοσήματα). 5 Μπορώ να γυμναστώ όταν έχει καύσωνα, χωρίς να πάθω θερμοπληξία; Κατά την άσκηση, εμφανίζονται μια σειρά από παθοφυσιολογικές εκδηλώσεις (π.χ. αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος, του ρυθμού της αναπνοής, των παλμών, των καύσεων, της δραστηριότητας των μυών), που προκαλούν αύξηση της ενδογενούς παραγόμενης θερμότητας. Όταν αυτό συνδυάζεται με αυξημένη εξωτερική περιβαλλοντική θερμοκρασία, οι ομοιοστατικοί μηχανισμοί κινδυνεύουν να εξαντληθούν, με IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 αποτέλεσμα την αδυναμία του σώματος να αποβάλει επαρκώς την πλεονάζουσα θερμότητα. H επίπονη και παρατεταμένη άσκηση κατά τη διάρκεια των υψηλών θερμοκρασιών, δεν συστήνεται. Εάν, παρά ταύτα, η άσκηση δεν μπορεί να αποφευχθεί, οι καλύτερες ώρες για άσκηση, είναι το πρωί πριν τις 10.30 και το απόγευμα μετά τις 18.00 και μάλιστα σε κλιματιζόμενο περιβάλλον. και το βάθος του εγκαύματος. Τα εγκαύματα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις, αφυδάτωση, ηλεκτρολυτικές διαταραχές και να απαιτηθεί ακόμη και νοσηλεία. Μακροπρόθεσμα, τα εγκαύματα (ειδικά εκείνα που γίνονται κατά την παιδική ηλικία) μπορούν να οδηγήσουν στην εμφάνιση δερματικού καρκίνου. 9 Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση εγκαύματος; 6 Πώς πρέπει να βοηθήσουμε ένα «θύμα» του καύσωνα; α. Μεταφέρετέ το σε δροσερό μέρος, κάντε του ένα δροσερό μπάνιο ή δροσίστε το, αν δεν μπορεί να κάνει μπάνιο, με βρεγμένα πανιά. β. Χαλαρώστε τη ζώνη του και αφαιρέστε τα ρούχα του. γ. Διαλύστε ένα κουταλάκι γλυκού αλάτι σε ένα κιλό νερό και δώστε του να πιει αργά-αργά. Μην δίνετε υγρά, αν ο ασθενής κάνει εμετό ή εάν έχει υπνηλία ή μειωμένη εγρήγορση. 7 Πώς θα καταλάβω αν έχω αφυδατωθεί; Η αφυδάτωση είναι η παθολογική κατάσταση, στην οποία υπάρχει μείωση του νερού που χρειάζεται ο άνθρωπος για να λειτουργήσει σωστά. Τα συμπτώματα είναι η δίψα, η απώλεια της στιλπνότητας του δέρματος, η ξηροδερμία, η ρυτίδωση, η στεγνή και ξηρή γλώσσα, η μείωση της ποσότητας των ούρων, η ατονία, η ζάλη, η λιποθυμία. Σε σοβαρές περιπτώσεις, εμφανίζεται πτώση της πίεσης, ταχυκαρδία, καταπληξία και απαιτείται νοσηλεία. Tα ηλικιωμένα άτομα και τα μωρά είναι πιο επιρρεπή στην αφυδάτωση, λόγω δυσλειτουργί- > Life > Positive < ας των μηχανισμών που εμπλέκονται στη ρύθμιση των υγρών του σώματος (π.χ. μειωμένα αντανακλαστικά δίψας, ελαττωμένη ομοιόσταση). 8 Πόσο επικίνδυνο είναι το ηλιακό έγκαυμα; Η βλάβη από τον ήλιο προσβάλλει αρχικώς επιφανειακά στρώματα του δέρματος, με αποτέλεσμα την εμφάνιση επιφανειακού ερεθισμού με μικρή ερυθρότητα και πόνο. Καθώς η βλάβη προχωρά βαθύτερα, τα συμπτώματα επιδεινώνονται, η ερυθρότητα γίνεται πιο έντονη, ο πόνος αυξάνεται και εμφανίζονται φουσκάλες ή πρήξιμο. Η σοβαρότητα του εγκαύματος εξαρτάται από την έκταση του δέρματος που προσβλήθηκε i Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά τηλ. 2106252770 e-mail: [email protected] http://anastasiamoschovaki1. blogspot.gr Όταν το έγκαυμα παρουσιάζει φυσαλίδες, έχει πρήξιμο, έντονο πόνο, επεκτείνεται, καταλαμβάνει μεγάλη επιφάνεια του σώματος, εμφανίζεται σε μωρά, ηλικιωμένους ή χρονίως πάσχοντες, η άμεση ιατρική αξιολόγηση είναι απαραίτητη. Σε μικρά επιφανειακά εγκαύματα, συστήνεται η πλήρης αποφυγή του ήλιου, μέχρι ο πόνος και η ερυθρότητα να υποχωρήσουν. Συνιστώνται τακτικές πλύσεις με άφθονο τρεχούμενο δροσερό νερό και επάλειψη με υψηλής ποιότητας αντιφλογιστική, υποαλλεργική, ενισχυμένη, ειδική για εγκαύματα κρέμα ενυδάτωσης. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε ερεθιστικά σαπούνια ή να τρίβετε με δύναμη το δέρμα. Φροντίστε να χρησιμοποιείτε καθημερινά καθαρά βαμβακερά ρούχα και εσώρουχα. 11 10 Πώς θα προφυλάξουμε το δέρμα μας από το έγκαυμα; Το καλύτερο μέτρο είναι η χρήση αντηλιακών υψηλού δείκτη προστασίας και η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο ιδιαίτερα το μεσημέρι. Όσοι επιδίδονται σε θερινά σπορ, αλλά και τα παιδιά, καλό θα είναι εκτός από καπέλο και αντηλιακό να φορούν και προστατευτικό ρουχισμό, κατά προτίμηση ανοιχτόχρωμο. < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > υγεία Ρ όλο- «κλειδί» στον τρόπο με τον οποίο 12 αντιμετωπίζουμε τις διάφορες παθήσεις, παίζει η συμβολοποίησή τους, το «περιτύλιγμα» θα έλεγε κανείς, το αν και το κατά πόσο –κοινωνικά κυρίωςη κάθε ασθένεια έχει επικρατήσει να θεωρείται «καλή» ή «κακή», «εύκολη» ή «δύσκολη» κ.ο.κ. Σε κάποιες περιπτώσεις, το στίγμα για συγκεκριμένες παθήσεις έχει τις ρίζες του... αιώνες πριν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η επιληψία, η οποία, ενώ στα χρόνια του Ιπποκράτη αποκαλείτο «ιερά νόσος», «δαιμονοποιήθηκε» κατά τον Μεσαίωνα. Παρόμοια «τύχη» είχαν και οι ψυχικές παθήσεις. Η στάση που ένα άτομο θα εμφανίσει απέναντι στην αρρώστια του, θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες. Eκτός από τη συμβολοποίηση, βασικό ρόλο παίζουν επίσης η ωριμότητα της προσωπικότητάς του και οι μηχανισμοί που διαθέτει για να διαχειρίζεται τις διάφορες καταστάσεις. «Είναι δύσκολο να πει κανείς ποια προσωπικότητα αντιμετωπίζει καλύτερα μία ασθένεια, γιατί δεν εξαρτάται μόνο από την προσωπικότητα του ατόμου, αλλά και από το είδος της ασθένειας, τη χρονιότητά της, το τι επιπτώσεις έχει στην καθημερινότητά του κ.λπ.», τονίζει ο Νευρολόγος- Ψυχίατρος- Ψυχοθεραπευτής, κ. Ευάγγελος Παπαγεωργίου. Τι συμβαίνει όμως όταν κάποιος διστάζει να μιλήσει για το πρόβλημά του, ακόμη και στον ίδιο του τον γιατρό; Πρώτα από όλα, η διάγνωση του προβλήματος καθυστερεί, ο ασθενής ταλαιπωρείται για μήνες ή για χρόνια μέχρι να οδηγηθεί στον γιατρό, με αποτέλεσμα να καταλήγει σε αυτόν, όταν πλέον η κατάστασή του έχει επιδεινωθεί σημαντικά. Επιπλέον, το στρες και η πίεση που νιώθει, επηρεάζει την ίδια την εξέλιξη της νόσου. «Ο άνθρωπος είναι ένα ψυχοσωματικό ον και υπάρχει άμεσος επηρεασμός των σωματικών διαταραχών, από την ψυχολογική κατάσταση του ατόμου, όπως και το αντίθετο», τονίζει ο κ. Παπαγεωργίου. Ας δούμε όμως ένα προς ένα τα προβλήματα για τα οποία διστάζουμε να μιλήσουμε ακόμη και στον γιατρό. > Life > Positive < >της Νεκταρίας Καρακώστα • σεξουαλικά προβλήματα: Επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Σικάγου ζήτησαν από 1.150 γιατρούς να απαντήσουν πόσο συχνά συζητούν με τις ασθενείς τους για τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό, την σεξουαλική ικανοποίηση, την ευχαρίστηση από την σεξουαλική δραστηριότητα και τυχόν σεξουαλικά προβλήματα ή δυσλειτουργίες. Διαπίστωσαν ότι λιγότεροι από τους μισούς γιατρούς ανέφεραν πως τέτοιου είδους ερωτήματα αποτελούσαν ρουτίνα στην καθημερινή κλινική εξέταση. «Οι ασθενείς συχνά διστάζουν να αναφέρουν τις σεξουαλικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, επειδή φοβούνται ότι θα φέρουν σε δύσκολη θέση τον γιατρό τους ή ότι θα τις περιγελάσει», δήλωσε η δρ Στέισι Τέσλερ Λίνταου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Μαιευτικής-Γυναικολογίας, αναλύοντας τα ευρήματα της μελέτης. «Τα σεξουαλικά προβλήματα δύσκολα αναφέρονται σε έναν γιατρό, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να έχουν συμβιβαστεί και προσαρμοστεί σε καταστάσεις μη ικανοποιητικές για τη ζωή τους, αντί να προσπαθήσουν να βρουν λύση», τονίζει ο ειδικός. • ακράτεια: Πρόκειται για μια διαταραχή, που σε πολλές περιπτώσεις προκαλεί ενοχική συμπεριφορά στο άτομο, μειώνει την αυτοπεποίθησή του, το κάνει να νιώθει ανασφάλεια και φόβο. «Η ακράτεια, εκτός από τα ‘τεχνικής φύσεως’ προβλήματα που προκαλεί, δημιουργεί ένα συναίσθημα αδυναμίας, καθώς επιβάλλει στον ψυχισμό να παλινδρομήσει σε μια ιδιαίτερα ανώριμη παιδική ηλικία, στην οποία δεν ήλεγχε τους σφιγκτήρες του. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να το αποδεχθεί ένας ενήλικας. Δεν μπορεί να το διαχειριστεί. Κι αυτό του δημιουργεί ενοχές, ντροπή, κόμπλεξ», σημειώνει ο κ. Παπαγεωργίου. Γι΄ αυτό και λίγοι -δυστυχώς- πάσχοντες παίρνουν το θάρρος να επισκεφθούν έγκαιρα έναν ουρολόγο, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το πρόβλημά τους. • ξηρότητα του κόλπου: Παρόλο που το 40% των γυναικών στην εμμηνόπαυση εμφανίζουν το σύμπτωμα, 7 στις 10 πάσχουσες διστάζουν να αναφέρουν το IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Προβλήματα που δεν λες ούτε του γιατρού... Δεκάδες είναι οι παθήσεις που ακόμη και στη σύγχρονη κοινωνία συνοδεύονται από στίγμα, υποχρεώνοντας τους ασθενείς να υποφέρουν σιωπηλά, χωρίς να εξομολογούνται το πρόβλημά τους ούτε σε κοντινά τους πρόσωπα. Τι συμβαίνει όμως με τις παθήσεις και τα συμπτώματα που ο ασθενής φοβάται να ξεστομίσει ακόμη και στον ίδιο του τον γιατρό; > Life > Positive < 13 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > υγεία προβλήματα που δεν λες ούτε του γιατρού... 14 πρόβλημα στον γιατρό. Το αποτέλεσμα είναι μόλις το 17% να λαμβάνουν κάποια θεραπεία για να αντιμετωπίσουν αυτήν την κατάσταση που, αναπόφευκτα, έχει συνέπειες στη σεξουαλική τους ζωή. Σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργίου, «πολλές γυναίκες με τον τρόπο αυτό αρνούνται να δεχθούν τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα τους και τις επιπτώσεις που αυτές έχουν στη σεξουαλικότητά τους, στη βάση μιας κοινωνικής αντίληψης που θέλει άνδρες και γυναίκες να διατηρούν τη σεξουαλικότητά τους σε επίπεδα... εφηβείας»! • στυτική δυσλειτουργία/πρόωρη εκσπερμάτιση: Περίπου 300.000 Έλληνες αντιμετωπίζουν πρόβλημα στυτικής δυσλειτουργίας και περίπου 20% των ανδρών εμφανίζουν πρόβλημα πρόωρης εκσπερμάτισης. Παρ’ όλα αυτά, ελάχιστοι επισκέπτονται τον γιατρό τους για να εξεταστούν. Τι κάνει όμως έναν άνδρα να διστάζει να πάει στον γιατρό; Η ντροπή και το αίσθημα ότι διακυβεύεται ο ανδρισμός του, τονίζει ο ειδικός, «αφού ο ανδρισμός έχει περάσει στην κοινωνία περισσότερο σαν σεξουαλική ικανότητα». Oι περισσότεροι άνδρες που επισκέπτονται τον ουρολόγο είναι νέοι, γιατί τους ενδιαφέρει περισσότερο η σεξουαλική τους ζωή. Αντίθετα, οι άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας «παραβλέπουν» πιο εύκολα το πρόβλημα, αν και αυτό μπορεί να «κουκουλώνει» ένα γενικότερο πρόβλημα υγείας. • παθήσεις του πρωκτού: Παρόλο που είναι ιδιαίτερα συχνές, πολύ δύσκολα μιλάμε γι΄ αυτές. «Υπάρχει μία ντροπή σε σχέση με ότι έχει να κάνει με τα απόκρυφα του σώματος. Καθετί το οποίο συμβαίνει σε αυτά τα σημεία, συνοδεύεται από μια μορφή ταμπού». Και αυτα που δεν λεμε στους αλλους Ακόμα άλλες παθήσεις για τις οποίες δυσκολευόμαστε να μιλήσουμε στους γύρω μας, είναι κυρίως οι εξής: • ψωρίαση: Ο τεράστιος συμβολισμός που έχει το δέρμα μας, λειτουργώντας ως όριο μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού μας κόσμου, αλλά και το γεγονός ότι καθετί που συμβαίνει στη δερματική επιφάνεια βρίσκεται σε κοινή θέα, σε μια κοινωνία που δεν ανέχεται το «άρρωστο», το παθολογικό, έχει σαν αποτέλεσμα οι δερματοπάθειες να αποτελούν, σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργίου, «κλασικό παράδειγμα κοινωνικής καταπίεσης». «Οποιαδήποτε δερματοπάθεια, οξεία ή χρόνια, είναι πολύ πιο επώδυνη για έναν ασθενή, από την πάθηση ενός εσωτερικού > Life > Positive < οργάνου», εξηγεί ο ειδικός. • καρκίνος: Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε πάσχοντες από καρκίνο του προστάτη, που συμπεριέλαβε ανάλυση των αναρτήσεων των ασθενών σε ένα διαδικτυακό φόρουμ σχετικό με την πάθηση, ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα ήταν ότι διαγνωσμένοι ασθενείς δυσκολεύονταν να χρησιμοποιήσουν τη λέξη «καρκίνος». Αντ΄ αυτού, χρησιμοποιούσαν εκφράσεις όπως «θετικά ευρήματα στη βιοψία» και «κακοήθεια του προστάτη». «Ο καρκίνος έχει συνδυαστεί με τη θανατική καταδίκη του πάσχοντος- πράγμα που δεν ισχύει πλέον σήμερα. Έτσι, οι περισσότεροι ‘κτυπάνε ξύλο’ για να ‘αποτρέψουν’ το ‘κακό’, ενώ αναφέρονται στη πάθηση, συχνά σαν ‘εξορκισμένο’, ‘επάρατη νόσο’, ‘το κακό’ κ.ά. Ο ίδιος φόβος, που οφείλεται στην κακή συμβολοποίηση της νόσου, κάνει ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να αποφεύγει ακόμα και τις προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο, αποκόπτοντας τη δυνατότητα της έγκαιρης διάγνωσης», προσθέτει ο ειδικός. Ο ίδιος εξηγεί ότι «ο μηχανισμός αυτός της άρνησης έχει τις ρίζες του στη βρεφική ηλικία και συνδέεται με την άρνηση του γεγονότος του θανάτου. Αυτός ο μηχανισμός επιβιώνει κοινωνικά και μέσω των διαφόρων θρησκειών, που μιλούν για τη μετά θάνατον ζωή. Έτσι, ό,τι σχετίζεται με τον θάνατο, ενεργοποιεί αυτόν τον μηχανισμό». • νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα: Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Ελληνικό ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛ.Ι.ΓΑΣΤ), πάνω από το 50% των πασχόντων από αυτά τα νοσήματα, δηλώνουν ότι, εξαιτίας τους, αποφεύγουν τις στενές προσωπικές σχέσεις, ενώ πλέον του 25% υποστηρίζει ότι η νόσος αποτέλεσε την αιτία διακοπής μιας σχέσης τους. Πολλές φορές, οι ασθενείς δυσκολεύονται να μοιραστούν, ακόμα και με την οικογένειά τους, το πρόβλημα της υγείας IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 τους και να αποκαλύψουν ότι πάσχουν από νόσο Crohn ή ελκώδη κολίτιδα. Νιώθουν ότι πρέπει να το αποκρύψουν, να το κρατήσουν μυστικό. «Οι παθήσεις αυτές θεωρούνται ταμπού, γιατί συνδέονται με συχνή αφόδευση και ενοχλήματα στο γαστρεντερικό. Κι αυτό είναι από τη φύση του ένα κοινωνικό ταμπού». • επιληψία: Η εξέλιξη των φαρμακευτικών αγωγών τις τελευταίες δεκαετίες, έχει συμβάλει στο να μην γίνεται αντιληπτή η νόσος από το κοινωνικό ή το εργασιακό περιβάλλον, βελτιώνοντας δραματικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. «Είναι μια απλή νόσος, η οποία με μια συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή, μπορεί να επιτρέψει στο άτομο μια ελεύθερη ζωή». Πόσο ελεύθερη όμως μπορεί να είναι αυτή η ζωή, όταν το στίγμα σχετικά με την επιληψία «επιβιώνει» μέχρι σήμερα; • ψυχικές παθήσεις: Ένα από τα πλέον κραταιά ταμπού, είναι εκείνο που αφορά στην επίσκεψη στον ψυχολόγο ή στον ψυχίατρο. «Η ψυχική νόσος δεν είναι μόνο ‘στίγμα’, για κάποιους που το μυαλό τους έχει μείνει στον Μεσαίωνα, αλλά θεωρείται και γενικά ‘επικίνδυνη’, παραβλέποντας ότι, όλο το κατασταλτικό σύστημα και οι φυλακές έγιναν όχι για τους ‘επικίνδυνους’ ψυχικά ασθενείς αλλά για κάποιους που ανήκουν στο πλατύ φάσμα των ‘φυσιολογικών’. Θα πρέπει ωστόσο να αποδεχθούμε ότι, στην αρνητική εικόνα της ψυχικής νόσου συμμετέχουν και πολλοί ψυχίατροι, που αντιμετωπίζουν την ψυχική πάθηση μόνο με τη χορήγηση μεγάλων δόσεων φαρμάκων, χωρίς προσπάθεια κατανόησης της νόσου». • AIDS: Πρόκειται για την πιο σύγχρονη μορφή προκατάληψης, που ξεπήδησε μέσα από τη δεκαετία του ’80, οπότε η εμφάνιση της ασθένειας συνδέθηκε με άτομα ομοφυλόφυλα ή εξαρτημένα από τα ναρκωτικά. «Η συμβολοποίηση αυτή, όχι μόνο εμποδίζει πολλούς ετεροφυλόφιλους να παίρνουν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα με αποτέλεσμα την διάδοση της νόσου, αλλά περιθωροποιεί και τους πάσχοντες που ντρέπονται ή ακόμα και φοβούνται να μιλήσουν για το πρόβλημά τους», σημειώνει ο κ. Παπαγεωργίου. πίσει την αρρώστια του. «Πρέπει να είμαστε σε θέση, όχι μόνο να διαγνώσουμε ιατρικά την πάθηση και να δώσουμε την κατάλληλη θεραπεία, αλλά όλα αυτά να γίνουν με τρόπο που θα μεταδώσουν στον ασθενή το συναίσθημα ότι τον κατανοούμε σαν άνθρωπο, αποδεχόμαστε την προσωπικότητά του και μοιραζόμαστε μαζί του τα άγχη και τις αγωνίες του. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, λόγω της μεγάλης εξειδίκευσης των θεραπευτών, οι περισσότεροι γιατροί βλέπουν τον ασθενή, μόνο στο κομμάτι της ειδικότητάς τους, αντί να τον βλέπουν σαν μια ολότητα. Επίσης, συχνά δεν ακούουν αυτά που τους λέει ο ασθενής. Βλέπουν τα συμπτώματα και εγκλωβισμένοι στην ειδικότητά τους, δίνουν εντολές σαν να μιλούν σε ρομπότ». «Αυτό συμβαίνει», εξηγεί ο κ. Παπαγεωργίου, «είτε λόγω έλλειψης παιδείας, είτε λόγω έλλειψης χρόνου». Ο ίδιος πιστεύει ότι η εκπαίδευση των γιατρών θα πρέπει να περιλαμβάνει και γνώσεις της ψυχολογίας του ατόμου, αφού η ψυχολογία μπορεί να συμμετέχει στην εμφάνιση, την εξέλιξη και την αποθεραπεία μιας νόσου. Επιπλέον, κάτι τέτοιο θα βοηθήσει τον γιατρό να καταλάβει ποιες ψυχολογικές επιπτώσεις μπορεί να έχει μια νόσος στη ψυχολογία του ασθενούς. Σημαντικός στο να αποδεχθεί ένας ασθενής την πάθησή του, είναι και ο ρόλος των συλλόγων των ασθενών, όπου οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή, συζητούν το πρόβλημά τους και προσπαθούν να βρουν λύσεις. «Θυμίζω, ότι η ομαδική ψυχοθεραπεία δεν ξεκίνησε από ψυχικά ασθενείς, αλλά από φυματικούς, καθώς στις αρχές του 19ου αιώνα παρατηρήθηκε ότι οι ασθενείς που βρίσκονταν στα σανατόρια και συζητούσαν μεταξύ τους, είχαν πολύ καλύτερη πρόγνωση από εκείνους που ήταν κλεισμένοι στα δωμάτιά τους, μην μπορώντας να αποδεχθούν την κατάστασή τους. Η ανταλλαγή απόψεων, το μοίρασμα, η αλληλεγγύη, λειτουργούν πολύ θετικά. Κι αυτό ισχύει για όλες τις νόσους», καταλήγει ο κ. Παπαγεωργίου. < Ο τεράστιος συμβολισμός που έχει το δέρμα μας, έχει σαν αποτέλεσμα οι δερματοπάθειες να αποτελούν «κλασικό παράδειγμα κοινωνικής καταπίεσης». Ο ρόλος του θεραπευτή Ο τρόπος με τον οποίο ο γιατρός αντιμετωπίζει τον ασθενή και το συναίσθημα που του μεταδίδει, παίζει καθοριστικό ρόλο στο πώς ο τελευταίος θα αντιμετω- > Life > Positive < 15 i Dr Med Ευάγγελος Παπαγεωργίου Νευρολόγος- Ψυχίατρος- Ψυχοθεραπευτής (ΑΑGP) Μόνιμος Καθηγητής στο ΤΕΙ Αθήνας www.e-g-papageorgiou.gr IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > >της Νεκταρίας Καρακώστα υγεία Μελάνωμα «Κλειδί» η πρόληψη Mε τον δερματικό καρκίνο να αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο συχνούς καρκίνους και το μελάνωμα να παρουσιάζει συνεχώς αυξανόμενο αριθμό κρουσμάτων, κάνοντας τους ειδικούς να μιλούν για «επιδημία», η πρόληψη θα πρέπει να αποτελεί τον κύριο στόχο της ιατρικής κοινότητας. Ό πως μάλιστα διευκρίνισε η Δρ. Κωνσταντίνα Φραγκιά, Παθολογοανατόμος HistoBio Diagnosis, μιλώντας στο πλαίσιο του 3ου Μετεκπαιδευτικού Σεμιναρίου Κλινικής & Ερευνητικής Ογκολογίας «Εξελίξεις & Προοπτικές στην Ογκολογία», που πραγματοποίησε το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας Καρκίνου ΕΛΙ.Ε.Κ. «βασικός στόχος στην πρόληψη θα πρέπει να είναι το παιδί, αφού γνωρίζουμε ότι η αποφυγή σοβαρών ηλιακών εγκαυμάτων στην παιδική ηλικία μειώνει κατά 78% τον κίνδυνο για δερματικό καρκίνο στη μετέπειτα ζωή του». Η ίδια, έχει ασχοληθεί εκτεταμένα με τρόπους εκπαίδευσης των παιδιών στην τήρηση των κανόνων ηλιοπροστασίας, αλλά και στην έγκυρη αναγνώριση των κλινικών σημείων που δείχνουν ότι ένας σπίλος (δερματική ελιά) πιθανώς μετατρέπεται σε μελάνωμα. Έχει γράψει το παραμύθι «Ο φίλος μου ο ήλιος», και έχει δημιουργήσει το πρόγραμμα αγωγής υγείας «Παίζοντας με τον ήλιο». Ανησυχητική αύξηση Η συνήθεια του μαυρίσματος του δέρματος κατά την περίοδο των διακοπών, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, το τεχνητό μαύρισμα (σολάριουμ), το στρες και η διατροφή μας, έχουν οδηγήσει σε αύξηση των περιστατικών μελανώματος και μάλιστα στις νεαρές ηλικίες. Στις ΗΠΑ, κάθε μία ώρα ένας άνθρωπος να πεθαίνει από μελάνωμα. Πρόκειται άλλωστε για μια χώρα όπου πρόσφατη έρευνα έδειξε πως ένα σημαντικό ποσοστό από φοιτητές και από φοιτήτριες είναι εθισμένοι στο σολάριουμ, συνήθεια που αποδεδειγμένα αυξάνει την πρόωρη γήρανση και τις προκαρκινικές αλλοιώσεις, τον καρκίνο του δέρματος και το μελάνωμα. Ο Δρ. Νικόλαος Σταυριανέας, Καθηγητής Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών πρόσθεσε ότι «καταγράφεται σημαντική αύξηση της συχνότητας του μελανώματος τις τελευταίες δεκαετίες παγκοσμίως, έτσι που πολλοί τολμούν να μιλούν για ‘επιδημία’. Το παρήγορο στοιχείο είναι ότι σε ορισμένες περιοχές, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, η θνησιμότητα από μελάνωμα στις γυναίκες δείχνει να είναι ελαφρώς μικρότερη από τα παλιότερα χρόνια, ενώ για τους άνδρες ο αριθμός συνεχίζει να αυξάνεται. Αυτό οφείλεται στα μηνύματα των διεθνών προγραμμάτων ενημέρωσης του κοινού για αποφυγή της υπερβολικής έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία, που φαίνεται ότι προσλαμβάνονται καλύτερα από τις γυναίκες και τα νεαρά άτομα που προφυλάσσονται σωστά από τον ήλιο και που, όταν αντιληφθούν κάποια ύποπτη για μελάνωμα βλάβη, πηγαίνουν πιο γρήγορα στον γιατρό και σώζονται». Ιδιαίτερη προσοχή, με τακτικό έλεγχο από δερματολόγο, θα πρέπει επίσης να δείχνουν τα άτομα με πολλούς σπίλους, με άτυπους σπίλους και με οικογενειακό ιστορικό μελανώματος. Οικονομικό φορτίο Πέρα από τον αντίκτυπο που έχει το μελάνωμα στη ζωή και στην υγεία των ασθενών, υπάρχει και το κοινωνικό –οικονομικό φορτίο του καρκίνου (άμεσο και έμμεσο) για το οποίο μίλησε ο κ. Νικόλαος Μανιαδάκης, Καθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας: «Το οικονομικό κόστος του μελανώματος, το οποίο σχετίζεται με την περίθαλψη των ασθενών στα νοσοκομεία και με την απώλεια παραγωγικότητας και την πρόωρη απώλεια της ζωής, είναι εξαιρετικά υψηλό και ανέρχεται σε 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως». Ο ίδιος επεσήμανε επίσης, ότι αν και το μελάνωμα στοιχίζει στην ανθρωπότητα περίπου 8.000 θανάτους/ έτος, οι πόροι που αφιερώνονται παγκοσμίως στην αντιμετώπισή του υπολείπονται και κατέληξε λέγοντας ότι «η σωστή και αποτελεσματική αντιμετώπιση του μελανώματος, θα εξοικονομήσει > Life > Positive < χρήματα για την οικονομία και θα οδηγήσει και σε βελτίωση της παραγωγικότητας των ασθενών». Οι νέες θεραπείες «Από το καλοκαίρι του 2011 υπάρχουν ραγδαίες εξελίξεις στη θεραπεία του μεταστατικού μελανώματος, που είναι γνωστό ότι έχει πολύ κακή πρόγνωση, με επιβίωση που κυμαίνεται από 6 με 9 μήνες. Δύο νέα φάρμακα, που έχουν πάρει έγκριση από το FDA των ΗΠΑ και το ΕΜΕΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν αυξήσει την επιβίωση αυτών των ασθενών. Το πρώτο φάρμακο είναι το IPILIMUMAB, που είναι μονοκλωνικό αντίσωμα κατά του CTLA-4, και ενεργοποιεί το Τ- λεμφοκύτταρο, την άμυνα δηλαδή του ίδιου του οργανισμού κατά του μελανώματος. Σε συγκριτική μελέτη με το εμβόλιο gp-100, το IPILIMUMAB μείωσε τον κίνδυνο θνησιμότητας κατά 32%, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό επιβίωσε πέραν της διετίας. Σε άλλη συγκριτική μελέτη με χημειοθεραπεία (ντακαρμπαζίνη), έδειξε επίσης στατιστικά σημαντική αύξηση της επιβίωσης», υπογράμμισε ο Δρ. Δημήτριος Μπαφαλούκος, Παθολόγος-Ογκολόγος, Διευθυντής Α’ της Ογκολογικής Κλινικής Νοσο- κομείου Metropolitan και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Μελανώματος και πρόσθεσε ότι «το δεύτερο φάρμακο είναι το VEMURAFENIΒ, ένας αναστολέας του B-RAF γονιδίου, που φέρει μεταλλάξεις στο 50% των αρρώστων. Σε σύγκριση με τη χημειοθεραπεία, πέτυχε πολύ καλύτερες ανταποκρίσεις, μείωσε τη θνησιμότητα κατά 63% και αύξησε το ελεύθερο υποτροπής διάστημα κατά 73%. Η επιβίωση των αρρώστων έφτασε στους 16 μήνες. Συνδυασμοί άλλων φαρμάκων με τα παραπάνω φάρμακα ή μεταξύ τους, θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο τα ούτως ή αλλιώς εντυπωσιακά αποτελέσματα, ώστε έως το 2020 να μπορούμε να μιλάμε για ίαση του μεταστατικού μελανώματος». Ο κ. Μπαφαλούκος δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις δυσκολίες πρόσβασης πολλών ασθενών με καρκίνο στα φάρμακά τους. «Οι ασθενείς με καρκίνο ταλαιπωρούνται, καθώς δεν έχουν πρόσβαση στα φάρμακα τους, κυρίως δε στα νέα φάρμακα, που είναι μεν ακριβά, αλλά είναι και πιο αποτελεσματικά. Φαίνεται πως κάποιοι βάζουν τις τιμές πάνω από την υγεία των ασθενών», τόνισε χαρακτηριστικά. < 17 > Πότε μια ελιά γίνεται μελάνωμα; Με σλόγκαν τη φράση «Πρόσεξε πριν γίνει ΧΑΜΟΣ», η κυρία Φραγκιά διδάσκει στα παιδιά τα κλινικά σημεία που καθιστούν έναν σπίλο επικίνδυνο. Η λέξη ΧΑΜΟΣ αποτελεί αρκτικόλεξο των λέξεων: Χρώμα (που αλλάζει ξαφνικά σε ολόκληρη ή σε τμήμα της ελιάς), Ασυμμετρία (όταν η ελιά από στρογγυλή γίνεται ακανόνιστη), Μέγεθος (όταν η ελιά μεγαλώνει απότομα), Όρια (όταν το περίγραμμα της ελιάς γίνεται «δαντελωτό», Σχήμα (όταν η ελιά αλλάζει απότομα και θυμίζει «νησί σε πέλαγος»). Επικίνδυνη είναι επίσης μια ελιά, όταν εμπίπτει στον κανόνα του 3, όταν δηλαδή: παρουσιάζει επίμονη φαγούρα επί 3 ημέρες, εμφανίζει μια πληγή που δεν κλείνει για 3 εβδομάδες ή εμφανίζει τουλάχιστον 3 σημεία του κανόνα «ΧΑΜΟΣ», μέσα σε διάστημα 3 μηνών. Πηγή: Μελάμπους – Οργανισμός Πρόληψης & Αντιμετώπισης Μελανώματος IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > υγεία ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ Νέα εποχή στη θεραπεία Είκοσι χρόνια πριν, στους πάσχοντες από Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) ή Σκλήρυνση κατά Πλάκας, η επιστήμη δεν είχε πολλά να προσφέρει τόσο σε επίπεδο διάγνωσης και παρακολούθησης της νόσου, όσο και σε επίπεδο θεραπείας. Ενδεχομένως, μάλιστα, πολλοί ασθενείς να έμεναν αδιάγνωστοι πολλά χρόνια από την έναρξη της νόσου. Έ κτοτε έγιναν πολλές ανακαλύψεις, οι οποίες επιτρέπουν πλέον στους γιατρούς να ελέγχουν καλύτερα τη νόσο, μειώνοντας τις υποτροπές των ασθενών, περιορίζοντας την εξέλιξη της αναπηρίας και βελτιώνοντας την ποιότητα της ζωής τους. «Πρέπει πλέον να αποσυσχετίσουμε την ΠΣ από την αναπηρία», σημείωσε η κυρία Μαρία Αναγνωστούλη, Επίκουρη Καθηγήτρια Νευρολογίας, Α' Νευρολογική Κλινική ΕΚΠΑ (Αιγινήτειο Νοσοκομείο), στο πλαίσιο πρόσφατης επιστημονικής εκδήλωσης για τη νόσο και πρόθεσε: «Όλοι οι παράγοντες σήμερα, έχουν βοηθήσει στο να βλέπουμε όλο και λιγότερους ασθενείς με μαγκούρες και καροτσάκια, χωρίς βεβαίως να θεραπεύουμε τη νόσο». Mια πραγματική επανάσταση στη θεραπεία της ΣΚΠ έφερε πρόσφατα η ουσία φινγκολιμόδη (fingolimod), το πρώτο φάρμακο για τη νόσο που χορηγείται από το στόμα. Η φινγκολιμόδη προσφέρει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα: Η συμμόρφωση στη θεραπεία, που επιτυγχάνει ως από του στόματος θεραπεία, συμβάλλει στην πρόληψη των υποτροπών και στη μη επιδείνωση της αναπηρίας, ενώ πολύ σημαντικό είναι και το γεγονός ότι η φινγκολιμόδη δρα τόσο στην περιφέρεια όσο και στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ), στοχεύοντας ταυτόχρονα τόσο τη φλεγμονή, όσο και τη νευροεκφύλιση. τι είναι η πολλαπλή σκλήρυνση; Η ΠΣ είναι μια χρόνια, αυτοάνοση, φλεγμονώδης και νευροεκφυλιστική νόσος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) και συνιστά την κύρια αιτία αναπηρίας σε άτομα νεαρής και μέσης ηλικίας στον ανεπτυγμένο κόσμο. Εκτιμάται ότι προσβάλλει έως 2,5 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, ενώ οι Έλληνες ασθενείς υπολογίζονται σε 10.000. Τα συμπτώματα της νόσου διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των ασθενών, καθώς αναπαριστούν τα ποικίλα σημεία βλάβης στο Kεντρικό Nευρικό Σύστημα. Στα συνήθη σημεία και συμπτώματα περιλαμβάνονται: αδυναμία ή παράλυση των άκρων, αιμωδίες ή προβλήματα αισθητικότητας, κόπωση, οπτικές διαταραχές, δυσφαγία και δυσαρθρία, προβλήματα στη βάδιση ή την ισορροπία, κατάθλιψη και νοητικές διαταραχές, προβλήματα του εντέρου ή της ουροδόχου κύστεως. Κατά την αρχική εκδήλωση της νόσου, οι περισσότεροι ασθενείς (80-85%) εμφανίζουν την Υποτροπιάζουσα - Διαλείπουσα μορφή της νόσου, η οποία χαρακτηρίζεται από απρόβλεπτα οξέα επεισόδια νευρολογικών συμπτωμάτων (υποτροπές ή ώσεις), τα οποία ακολουθούνται από περιόδους ύφεσης, κατά τη διάρκεια των οποίων εμφανίζεται πλήρης ή μερική αποκατάσταση των ελλειμμάτων που προκλήθηκαν κατά τη διάρκεια της ώσης. συμμόρφωση των ασθενών. • θεραπείες που να στοχεύουν τη φλεγμονή και τη νευροεκφύλιση, προωθώντας την επαναμυελίνωση και την αποκατάσταση των βλαβών. η επανάσταση στη θεραπεία Σε όλες αυτές τις ανάγκες ήλθε να απαντήσει η φινγκολιμόδη, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή στη θεραπεία των ασθενών, αλλά και στην ποιότητα της ζωής τους. Η φινγκολιμόδη καταργεί τις ενέσεις, καθώς είναι το μοναδικό σκεύασμα που χορηγείται από το στόμα, μειώνει τη συχνότητα των υποτροπών έως και κατά 55%, ενώ περιορίζει την εγκεφαλική ατροφία και την εξέλιξη της αναπηρίας, χάρη στον πρωτοποριακό τρόπο δράσης του. Σε βάθος 7 ετών, και με 36.000 ασθενείς σε θεραπεία, η συχνότητα εμφάνισης υποτροπών ήταν μόλις 1 υποτροπή ανά 6 χρόνια. Τι κάνει όμως το φάρμακο τόσο αποτελεσματικο; «Η φινγκολιμόδη εγκλωβίζει τα Τ-λεμφοκύτταρα στους λεμφαδένες και δεν τα αφήνει να βγουν στην κυκλοφορία. Έτσι, αυτά τα Τ-λεμφοκύτταρα μειώνονται στην περιφέρεια και δεν είναι διαθέσιμα να εισβάλουν στο ΚΝΣ και να προκαλέσουν τη βλάβη. Η φινγκολιμόδη δρα τόσο στο φλεγμονώδες στάδιο, αλλά και στο ΚΝΣ, παρέχοντας νευροπροστασία. Ο τρόπος δράσης του φαρμάκου είναι πραγματικά καινοτόμος», εξήγησε η κυρία Αναγνωστούλη. Το φάρμακο έχει μέχρι στιγμής εγκριθεί μόνο για την Υποτροπιάζουσα Διαλείπουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση (RRMS), ως θεραπεία πρώτης γραμμής στις ΗΠΑ, την Αυστραλία και ως θεραπεία δεύτερης γραμμής στην Ευρώπη. Ωστόσο, ανεκπλήρωτη ανάγκη για τους ασθενείς με ΠΣ παραμένει η ανακάλυψη βιολογικών δεικτών που θα δίνουν στους γιατρούς πληροφορίες για την εξέλιξη της νόσου και την απόκριση στη θεραπεία ή θα συμβάλλουν στην έγκαιρη διάγνωσή της, καθώς και η ανακάλυψη εξατομικευμένων θεραπειών, αλλά και θεραπειών για την πρωτοπαθώς προϊούσα μορφή της νόσου (PPMS), η οποία είναι και η πιο δύσκολη. H φινγκολιμόδη μελετάται ήδη σε αυτή τη μορφή της νόσου (μελέτη INFORMS). < Υπήρχε η ανάγκη για καλύτερα ανεκτές θεραπείες, που να οδηγούν σε καλύτερη συμμόρφωση των ασθενών oι ανεκπλήρωτες ανάγκες στην πς Όπως χαρακτηριστικά τόνισε η κυρία Αναγνωστούλη, μέχρι σήμερα υπήρχαν πολλές ανεκπλήρωτες ανάγκες, όσον αφορά στη θεραπεία των ασθενών με ΠΣ, οι οποίες αφορούσαν: • στην ασφάλεια και στην αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων φαρμάκων: Είχαμε ανάγκη από αποτελεσματικότερες θεραπείες πρώτης γραμμής και λιγότερο τοξικές θεραπείες δεύτερης γραμμής. • στον τρόπο χορήγησης: Μέχρι πρότινος, όλες οι διαθέσιμες θεραπείες ήταν ενέσιμες. «Οι από του στόματος θεραπείες πηγαίνουν χέρι-χέρι με τη συμμόρφωση», σημείωσε η κυρία Αναγνωστούλη. • στην ανοχή: Υπήρχε η ανάγκη για καλύτερα ανεκτές θεραπείες, που να οδηγούν σε καλύτερη > Life > Positive < 19 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > υγεία >της Βιβέττας Λαϊνιώτη Όλη η αλήθεια για τα ταμπόν! Είναι γεγονός πως «οι δύσκολες μέρες του μήνα» μπορεί να αποτελέσουν σοβαρή αιτία για να χαλάσουν οι διακοπές μας, ιδιαίτερα αν από τις δύο εβδομάδες χαλάρωσης που μας επιτρέπονται, τη μία είμαστε αναγκασμένες να την περάσουμε χωρίς μπάνια και φορώντας ρούχα που δεν επιθυμούμε! Αυτά όμως ανήκουν πια στο παρελθόν! Το ταμπόν αποτελεί μια υγιεινή λύση στο πρόβλημα της περιόδου, που ήρθε να κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη. Αν και αρκετές γυναίκες το χρησιμοποιούν, συντηρούνται διάφοροι μύθοι γύρω από την ασφάλειά του, που δημιουργούν επιφυλάξεις για τη χρήση του. Αλήθεια, πόσο επιστημονικά δικαιολογημένη είναι αυτή η στάση; Σε συνεργασία με τον γυναικολόγο κ. Γεώργιο Αθ. Μπούρα, απαντάμε στις 10 πιο συχνές ερωτήσεις και λύνουμε όλες τις απορίες. 1 Γιατί οι γυναίκες να επιλέξουν την χρήση του ταμπόν; Το ταμπόν μπορεί να διευκολύνει την καθημερινότητα των γυναικών, αφού επιτρέπει τη χρήση λευκών ρούχων και φούστας. Επίσης, δεν απαιτεί να αναβάλουν καμία δραστηριότητα, όπως π.χ. το κολυμβητήριο ή κάποιο άθλημα που απαιτεί μεγάλη σωματική ένταση. Ακόμη, λόγω της εμμήνου ροής, πολλές γυναίκες παλαιότερα έπρεπε να προγραμματίσουν τις διακοπές τους, πράγμα που δεν χρειάζεται να κάνουν τώρα. Το ταμπόν παραμένει στη θέση του στον κόλπο, καθώς εφαρμόζει ομοιόμορφα και έτσι δεν έχουμε διαρροή αίματος, όπως συμβαίνει με τις κοινές σερβιέτες. Με το ταμπόν, κάθε μέρα του μήνα είναι το ίδιο άνετη και ευχάριστη. 2 Ακούγεται συχνά η άποψη πως τα ταμπόν «εμποδίζουν» την έμμηνο ροή. Πόσο ισχύει κάτι τέτοιο; Το ταμπόν σε καμία περίπτωση δεν φράζει την έμμηνο ρύση. Η λειτουργία του μοιάζει με εκείνη ενός απορροφητικού σφουγγαριού, το όποιο θα πρέπει να αλλάζεται στην ώρα του, δηλαδή ανά τρεις με τέσσερις ώρες ή και νωρίτερα, αν υπάρχει μεγάλη ροή. Θα συμβούλευα τις γυναίκες να μην χρησιμοποιούν μεγαλύτερα ταμπόν, για να μην υπάρξει δυσανεξία και ξηρότητα κόλπου. 3 Κάθε πότε πρέπει να αλλάζεται το ταμπόν; Το ταμπόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το πολύ έως και έξι ώρες. Όμως, δεν κρίνουμε τη χρήση του ανάλογα με την ώρα, αλλά ανάλογα με τη ροή του αίματος. Υπάρχουν θέματα υγιεινής και έντασης ροής που ωθούν τις γυναίκες να αποφασίσουν σχετικά με το πόσο συχνά θα αλλάζουν ταμπόν. Ωστόσο, όπως προανέφερα, η αλλαγή του ταμπόν κάθε τρειςτέσσερις ώρες, κάνει τη χρήση του απόλυτα ασφαλή για την υγεία των γυναικών. 4 Επηρεάζει το ταμπόν τα μικρόβια που υπάρχουν στον κόλπο; Η χρήση του ταμπόν δεν επηρεάζει τα μικρόβια που υπάρχουν στον κόλπο. Ωστόσο, συμβουλεύω τις γυναίκες, πριν την έναρξη τοποθέτησης ταμπόν, να προβούν σε έναν γυναικολογικό έλεγχο. Μερικές φορές, η παραμονή του ταμπόν για πολλές ώρες, > Life > Positive < σε συνδυασμό με την ποσότητα της έμμηνης ροής, μπορεί να αποτελέσουν ιδανικό περιβάλλον για μεγαλύτερη ανάπτυξη ήδη υπαρχόντων μικροβίων. Τέλος, θα πρέπει να σημειώσω πως είναι απαραίτητο, πριν την τοποθέτηση του ταμπόν, να γίνεται ορθή πλύση των χεριών. 5 Από τι υλικό κατασκευάζονται τα ταμπόν και σε τι μεγέθη διατίθενται; Το ταμπόν κατασκευάζεται από εγκεκριμένο, απαλό χειρουργικό βαμβάκι, το όποιο είναι πεπιεσμένο και έχει κυλινδρικό σχήμα, έτσι ώστε να προσαρμόζεται εύκολα στον γυναικείο κόλπο. Ωστόσο, υπάρχουν και ταμπόν από τεχνητό μετάξι ή από σύνθεση τεχνητού μεταξιού-βάμβακος. Επίσης, τα ταμπόν διαθέτουν, συνήθως, ένα λεπτό πλεγματοειδές κάλυμμα, για να ελαχιστοποιείται η διαρροή νημάτων. Τα μεγέθη τους ποικίλλουν. Υπάρχουν μικρά, με διάμετρο μόλις 1.0 εκ., έως μεγάλα ταμπόν, με διάμετρο 1.9 εκ. Άλλα είναι πιο στενά κι από το μικρότερο δάχτυλο μιας γυναίκας. Τα μικρά ταμπόν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τις ημέρες που παρουσιάζεται μικρή ροή, ενώ τα μεγαλύτερα ενδείκνυνται αντίστοιχα για μεγαλύτερη. 6 Προκαλούν τα ταμπόν «Σύνδρομο Τοξικού Σοκ»; Το Σύνδρομο Τοξικού Σοκ (ΣΤΣ) είναι ένα πολυγωνικό σύνδρομο, που οφείλεται σε τοξίνες από τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο και τον «β» αιμολυτικό στρεπτόκοκκο. Τα συμπτώματα είναι οξύς πυρετός, διάχυτο εξάνθημα, υπόταση, κεφαλαλγία, ναυτία, εμετοί και φαρυγγίτιδα. Πιο επικίνδυνα ήταν τα παλαιοτέρα ταμπόν, λόγω του υλικού τους- ήταν κατασκευασμένα από πολυεστέρα και πολυακρυλικά, τα οποία σήμερα έχουν καταργηθεί. Μολονότι οι περισσότερες γυναίκες έχουν αντισώματα, το ΣΤΣ μπορεί να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της εμμηνορρυσίας, όταν σε μία γυναίκα με ανεπαρκή αντισώματα σχηματιστούν αποικίες ενός στελέχους χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου, το οποίο αρχίζει να παράγει την τοξίνη. Δεν είναι ακόμα γνωστό γιατί ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος αρχίζει να παράγει τοξίνη ή γιατί ένα μικρό ποσοστό ατόμων αδυνατεί να αναπτύξει προστατευτι- 21 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > υγεία όλη η αλήθεια για τα ταμπόν! κά αντισώματα. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το ΣΤΣ επηρεάζει όλες τις ηλικιακές ομάδες και των δύο φύλων, εμφανίζεται σε ποικίλες καταστάσεις και είναι σπάνιο. Όπως και να έχει όμως, τα ταμπόν δεν προκαλούν ΣΤΣ. Έχουν διεξαχθεί πολλές έρευνες πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα, χωρίς να αποδειχθεί τέτοια συσχέτιση. Πάντως, η παραμονή ενός ταμπόν για περισσότερο από 8 ώρες στον κόλπο θα πρέπει να αποφεύγεται. Αυτό είναι ένα μέτρο που σχεδόν μηδενίζει την πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου. 9 Μετά από μία εγκυμοσύνη μπορεί μια γυναίκα να χρησιμοποιήσει ταμπόν; Δεν υπάρχουν σταθερές κατευθυντήριες γραμμές για το πόσο σύντομα μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα ταμπόν μετά την εγκυμοσύνη. Οι γυναίκες θα πρέπει να συμβουλευτούν τον γιατρό, τόσο για το πότε θα πρέπει να επανέλθουν στη σεξουαλική τους δραστηριότητα, όσο και για το πότε μπορούν να επαναχρησιμοποιήσουν ενδοκολπικά μέσα, όπως εκπλύσεις, διαφράγματα και ταμπόν. Το ταμπόν δεν φράζει την έμμηνο ρύση. Η λειτουργία του μοιάζει με εκείνη ενός σφουγγαριού, το όποιο θα πρέπει να αλλάζεται στην ώρα του. 7 10 Υπάρχουν ειδικά ταμπόν, τα οποία έχουν σχεδιαστεί για κοπέλες που δεν έχουν ξεκινήσει σεξουαλικές επαφές, τα οποία εισέρχονται στον κόλπο, χωρίς να προκαλέσουν τη ρήξη του παρθενικού υμένα. Όμως πολλές φορές, λόγω κακών χειρισμών κατά την είσοδο ή την έξοδο του ταμπόν μπορεί να προκληθεί τραυματισμός. Γι’ αυτό είναι προτιμότερο να είναι ξαπλωμένες και χαλαρές, προκειμένου να εισέρχεται ευκολότερα στον κόλπο. Τα ταμπόν που κυκλοφορούν έχουν διάμετρο 1-2 εκατοστά, ενώ το άνοιγμα του παρθενικού υμένα κυμαίνεται περίπου στο ενάμιση εκατοστό. Συνήθως, στην ηλικία αυτή, λόγω της αυξημένης δράσης των οιστρογόνων, η ελαστικότητα της εισόδου του κόλπου είναι αυξημένη, φτάνει περίπου στα δύο εκατοστά, με αποτέλεσμα να μπορεί να τοποθετηθεί ένα μικρού ή μεσαίου μεγέθους ταμπόν. Τα πλεονεκτήματα είναι: • Διευκολύνει την καθημερινότητα της γυναίκας, η οποία δεν χρειάζεται να αναβάλει καμία δραστηριότητά της, π.χ. γυμναστήριο. • Της επιτρέπει να απολαμβάνει τις διακοπές της, δεν δυσκολεύει την ένδυσή της. • Μειώνεται ο κίνδυνος για εκδήλωση πιθανών αλλεργιών ή δερματίτιδων, που μπορούν να προκληθούν από τη σερβιέτα. Τα μειονεκτήματα της χρήσης ταμπόν είναι: • Σπάνια μπορεί να υπάρξουν επεισόδια σύνδρομο τοξικού σοκ. • Απαιτείται συχνή αλλαγή σε μεγάλη έμμηνο ροή, καθώς και στη διάρκεια της νύχτας- σε αυτήν την περίπτωση καλό είναι να προτιμάται η σερβιέτα. • Η πιθανότητα ξηρότητας του κόλπου, από την τοποθέτηση ταμπόν μεγαλύτερης απορροφητικότητας από αυτήν που χρειάζεται η γυναίκα. • Έντονη ενόχληση από τυχόν λάθος τοποθέτησή του. < Μπορούν τα κορίτσια που δεν έχουν ολοκληρωμένες σχέσεις να χρησιμοποιήσουν ταμπόν; 22 8 Υπάρχει κίνδυνος το ταμπόν να μην μπορεί να απομακρυνθεί; Αν συμβεί αυτό, τι πρέπει να κάνουμε; Δεν υπάρχει κίνδυνος να μην μπορεί να απομακρυνθεί το ταμπόν, διότι διαθέτει ένα μακρύ κορδονάκι, που φτάνει έως την είσοδο του κόλπου και αν το τραβήξουμε αργά-αργά αφαιρείται πολύ εύκολα. Αν η γυναίκα ωστόσο διαπιστώσει πως δεν μπορεί να εντοπίσει το κορδονάκι, θα πρέπει να επισκεφτεί αμέσως τον γυναικολόγο της προκειμένου να γίνει η αφαίρεση. > Life > Positive < Γ ενικότερα ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα της χρήσης του ταμπόν; i Μπούρας Αθ. Γεώργιος Επιμελητής Μαιευτηρίου Γαία, Ιατρικού Κέντρου Αθηνών Ιππολύτου 4-6 - Πατησίων 266, 2ος όροφος, Πλ. Kολιάτσου, τηλ. /fax. 210 2018388, κιν. 6973 859588 email: [email protected] IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > επιστημονικά νέα Σημαντικά «κενά» στην 24 ενημέρωση των γυναικών όσον αφορά στις διαθέσιμες αντισυλληπτικές μεθόδους, αλλά και στη χρήση τους, διαπίστωσε η διεθνής έρευνα «Ι plan on...», που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 4.199 γυναικών από 9 χώρες του κόσμου. Σύμφωνα με την έρευνα, που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του πρόσφατου 12ου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αντισύλληψης και Αναπαραγωγικής Υγείας (ESC), οι περισσότερες γυναίκες που χρησιμοποιούν αντισύλληψη παίρνουν το χάπι, ενώ μικρότερο είναι το ποσοστό των γυναικών που χρησιμοποιούν αντισύλληψη μακράς δράσης. Παρόλο που οι περισσότερες από τις γυναίκες είχαν συζητήσει για την αντισύλληψη με τον γιατρό τους, λίγες από αυτές είχαν συζητήσει για τις άλλες διαθέσιμες επιλογές, πλην του χαπιού. Την ίδια ώρα, σημαντικό ποσοστό των γυναικών δηλώνουν ότι δεν είναι απόλυτα ικανοποιημένες από την αντισυλληπτική μέθοδο που χρησιμοποιούν και πως, αν είχαν τη δυνατότητα, θα άλλαζαν κάτι σε αυτήν. Ένα από τα κυριότερα παράπονα των γυναικών, είναι η τακτικότητα της λήψης που απαιτούν οι ορμονικού τύπου μέθοδοι αντισύλληψης, οι πιθανές παρενέργειες ή το κόστος τους. Μόλις το 25% των γυναικών που χρησιμοποιούν το χάπι δηλώνουν ικανοποιημένες από τη μέθοδο που χρησιμοποιούν, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις γυναίκες που χρησιμοποιούν ενδομήτριο σπείραμα (IUD), φτάνει το 50%. «Οι γυναίκες και οι γιατροί τους θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον τρόπο ζωής κάθε γυναίκας, όταν εξετάζουν τις διαθέσιμες επιλογές αντισύλληψης», δήλωσε η Δρ Diana Mansour, Σύμβουλος Γυναικολογίας και Αναπαραγωγής στο τοπικό σύστημα περίθαλψης > Life > Positive < Γυναίκες αδιάβαστες στην αντισύλληψη του Newscastle, Επικεφαλής των Υπηρεσιών Σεξουαλικής Υγείας των Νοσοκομείων του Newcastle στην Αγγλία, διευκρινίζοντας πως «η αντισύλληψη μακράς δράσης είναι η πλέον κατάλληλη μέθοδος αντισύλληψης για το lifestyle του 21ου αιώνα και η πιο αποτελεσματική». Οι μακράς δράσης μέθοδοι αντισύλληψης έχουν ποσοστά αποτελεσματικότητας 99%, ενώ απαιτούν περιορισμένες ενέργειες από το άτομο. Η έρευνα αυτή έφερε επίσης στο φως και μια σειρά από μύθους σχετικά με την αντισύλληψη: • Το ένα τρίτο των γυναικών (31%) πιστεύουν ότι τα αντισυλληπτικά χάπια είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης. • Μία στις πέντε γυναίκες (19%) δεν πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να μείνουν έγκυοι σε περίπτωση παράλειψης ενός χαπιού. • Σημαντικό ποσοστό γυναικών (περίπου 1 στις 3) θεωρούν ότι οι μακράς δράσης αναστρέψιμες μέθοδοι αντισύλληψης (LARC) έχουν μόνιμα αποτελέσματα κι ότι η δράση τους δεν μπορεί να αναστραφεί εύκολα, όταν θελήσουν να αποκτήσουν παιδί. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος για τον οποίο λιγότερο από το 10% των γυναικών χρησιμοποιούν μακράς δράσης μέθοδο αντισύλληψης (ενέσεις ορμονών, εμφύτευμα/ράβδο, ενδομήτριο σπείραμα ή ενδομήτριο σύστημα. Η αλήθεια είναι όμως πως, «μόλις 6-7 ημέρες από την αφαίρεση της ενδομήτριας συσκευής, ή τη διακοπή των ενέσεων, η γονιμότητα της γυναίκας επανέρχεται πλήρως», υπογράμμισε η Δρ Fabiola Beligotti, Περιφερειακή Διευθύντρια Ιατρικών Υποθέσεων της MSD και επικεφαλής της μελέτης «Ι plan on...». • Μία στις πέντε γυναίκες θεωρούν –εσφαλμένα- ότι οι μακροχρόνιες μέθοδοι αντισύλληψης απαιτούν χειρουργείο για να εισαχθούν στη μήτρα. Όπως σημειώνει η Δρ Beligotti, «οι γιατροί συνταγογραφούν αυτό που οι ίδιοι έχουν στο μυαλό τους, χωρίς να σκέφτονται τι πραγματικά χρειάζεται η άλλη πλευρά». «Πρέπει να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο στις γυναίκες ασθενείς, να τις ακούσουμε, να λύσουμε τις απορίες τους. Ή πρέπει τουλάχιστον να φτιάξουμε κέντρα οικογενειακού προγραμματισμού, ώστε οι γυναίκες να μπορούν να ενημερώνονται επαρκώς και δωρεάν για τις διαθέσιμες επιλογές», σημείωσε ο Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας, πρόεδρος του 2ου τμήματος Παιδιατρικής και Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και επίτιμος Πρόεδρος του συνεδρίου, κ. Γιώργος Κρεατσάς. Η κυρία Mansour τόνισε, τέλος, πως εκτός από τους γιατρούς (και κυρίως τους οικογενειακούς γιατρούς), που πρέπει να ενημερωθούν για όλες τις διαθέσιμες επιλογές αντισύλληψης, πολύ σημαντική είναι και η ενημέρωση των δασκάλων που διδάσκουν στα σχολεία το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής. < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > >της Λυδίας Παπαευαγγέλου συνέντευξη Bανια Bηχου «Η ασφάλεια στη θάλασσα είναι το παν» Ιούλιος και Αύγουστος, οι μήνες με την μεγαλύτερη κοσμοσυρροή στις παραλίες και τις πισίνες. Παιδιά, γονείς αλλά και μεγάλοι άνθρωποι παίζουν, κολυμπούν και περνούν στιγμές ξεγνοιασιάς. Σε αυτές τις ώρες χαλάρωσης και ανεμελιάς, οι ειδικά εκπαιδευμένοι ναυαγοσώστες γίνονται «άγρυπνοι φρουροί» για να μας προστατεύσουν από τους κινδύνους που ελλοχεύουν γύρω, αλλά κυρίως μέσα στο... νερό! Τι πρέπει να προσέχουμε; Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τα μικρά παιδιά; Τι πρέπει να προσέχουν οι μεγαλύτερες ηλικίες; Σ ε αυτές, αλλά και πολλές άλλες 26 απορίες που όλοι έχουμε εν όψει καλοκαιριού, απαντά η κυρία Βάνια Βήχου, ιδρύτρια και διευθύντρια της Πανελλήνιας Σχολής Ναυαγοσωστικής (ΠΑΣΧΝΑ), της πρώτης σχολής ναυαγοσωστικής στην Ελλάδα, που έχει συμπληρώσει ήδη 17 χρόνια λειτουργίας. Κυρία Βήχου, πείτε μας κατ’ αρχήν ποια χρονική περίοδο και σε ποιες παραλίες υπάρχουν ναυαγοσώστες; Οι ναυαγοσώστες, τους οποίους εκπαιδεύουμε εμείς, είτε στέλνονται από εμάς στις παραλίες, είτε είναι υπάλληλοι της σχολής και βρίσκονται στις παραλίες καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού. Οι ναυαγοσώστες βρίσκονται σε όλες σχεδόν τις παραλίες της Αθήνας (9 στις 10 παραλίες), αλλά και σε πολλές της επαρχίας. > Life > Positive < Υπάρχει κάποιο κριτήριο βάσει του οποίου μια παραλία καλύπτεται από ναυαγοσώστη; Όταν μιλάμε για παραλίες όπου στέλνεται υποχρεωτικά ναυαγοσώστης, εννοούμε αυτές που έχουν χαρακτηριστεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες ως «πολυσύχναστες λουτρικές εγκαταστάσεις». Υπάρχει μια τριμελής επιτροπή, η οποία αποφασίζει και χαρακτηρίζει τις παραλίες, κάθε χρόνο, συνήθως τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο. Είναι υποχρεωτικό να έχουν επίσης ναυαγοσώστη, οι παραλίες στις οποίες ο κόσμος πληρώνει εισιτήριο για να εισέλθει, καθώς και αυτές που έχουν γαλάζια σημαία. Στις περιπτώσεις αυτές, ούτε ο δήμος ούτε ο ιδιώτης που εκμεταλλεύεται την παραλία δύναται να ισχυριστεί ότι π.χ. για οικονομικούς λόγους δεν θα προσλάβει ναυαγοσώστη, διότι αν συμβεί κάποιο περιστατικό, βαρύνεται με ποινική και αστική ευθύνη. Άλλωστε, κρίνεται η ασφάλεια των λουομένων. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 27 > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > συνέντευξη Bάνια Bήχου Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι υπάρχουν σημαίες που υποδεικνύουν το αν η θάλασσα είναι ήρεμη ή όχι... Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, όταν βλέπουμε π.χ. την πορτοκαλί σημαία στην παραλία να έχουμε αυξημένη προσοχή και όταν βλέπουμε κόκκινη να αποφεύγουμε το κολύμπι. Δυστυχώς, οι Έλληνες έχουμε το κακό ελάττωμα να μην υπακούμε σε κανόνες, ιδίως όταν βρισκόμαστε σε διακοπές... Σε σχέση με το φαγητό, που αποτελεί μείζον ζήτημα τι πρεπει να προσεχουμε; Δεν πρέπει να πάμε για κολύμπι εντελώς νηστικοί, γιατί δεν θα έχουμε δύναμη να κολυμπήσουμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε φάει ακριβώς πριν πάμε στη θάλασσα. Όλα εξαρτώνται από την ποσότητα του φαγητού που θα καταναλώσουμε, αλλά και από τον κάθε οργανισμό. Η πέψη σε άλλους γίνεται ταχύτερα και σε άλλους πιο αργά. Το ίδιο ισχύει και για το αλκοόλ, έτσι δεν είναι; 28 Ισχύει το ίδιο και για τις πισίνες; Το καθεστώς που ισχύει για τις πισίνες, σε σχέση με τους ναυαγοσώστες, είναι δυστυχώς ομιχλώδες. Επομένως, κάθε πισίνα έχει τη δυνατότητα είτε να έχει, είτε να μην έχει ναυαγοσώστη. Αν, λοιπόν, αναλογιστεί κανείς και την οικονομική κρίση που πλήττει τις επιχειρήσεις, ιδίως φέτος, δεν είναι απορίας άξιο γιατί ο κόσμος σπάνια βλέπει ναυαγοσωστική κάλυψη στις πισίνες. Πώς μπορούμε να προστατευθούμε από μόνοι μας στις παραλίες και τι πρέπει να προσέχουμε γενικά; Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να γνωρίζουμε και να υπακούμε στους κανονισμούς που ισχύουν στη θάλασσα. > Life > Positive < Μα, φυσικά! Απαγορεύεται ρητά η κατανάλωση αλκοόλ, πριν, αλλά και κατά τη διάρκεια του μπάνιου. O «νηφάλιος» πνιγόμενος αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα και καλεί σε βοήθεια, ενώ αυτός που έχει καταναλώσει αλκοόλ δεν βρίσκεται σε εγρήγορση και μπορεί να πνιγεί, χωρίς να τον αντιληφθεί ούτε ο ναυαγοσώστης, ούτε η παρέα του. Το ότι υπάρχουν μπαρ και εστιατόρια σε απόσταση αναπνοής από την παραλία, δεν σημαίνει πως πρέπει να καταναλώνουμε αυτά που παρέχουν όταν κάνουμε μπάνιο ή ακριβώς πριν από αυτό. Βρίσκονται εκεί για να μας εξυπηρετήσουν, όταν τελειώσουμε το μπάνιο μας. Στις παραλίες που υπάρχουν θαλάσσια σπορ, τι θα πρέπει να προσέχουμε; Όσον αφορά στα θαλάσσια σπορ, υπάρχει ειδικός διάδρομος στις παραλίες, από τον οποίο μπαίνουν και βγαίνουν τα σκάφη. Είναι σαφές ότι εκεί, δεν πρέπει να κολυμπάμε. Επιπλέον, οι δραστηριότητες που αναφέρονται γίνονται μετά τις σημαδούρες. Ούτε αυτό το όριο θα πρέπει να το ξεπερνά ο κολυμβητής, για την ασφάλειά του. Βέβαια, σε σχέση με το σκάφος, ο λουόμενος έχει πάντα προτεραιότητα, και αυτοί που χειρίζονται τα σκάφη θα πρέπει να πειθαρχούν. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Οι γονείς που έχουν μαζί τους στη θάλασσα μικρά παιδιά φαντάζομαι θα πρέπει να είναι διπλά προσεκτικοί. Τι τους συμβουλεύετε να προσέχουν περισσότερο; Θα ήθελα με αφορμή αυτή την ερώτηση να επιστήσω την προσοχή των γονέων στο εξής: Οι γονείς θα πρέπει, όπως και τα παιδιά, να γνωρίζουν ότι οι πισίνες και οι παραλίες δεν είναι παιδική χαρά. Σαφώς, ο κόσμος πηγαίνει εκεί για να κάνει το μπάνιο του, να διασκεδάσει και να παίξει, αλλά οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν τα παιδιά τους και να σέβονται τους υπόλοιπους λουόμενους. Οι ναυαγοσώστες βρίσκονται εκεί για να συνδράμουν σε οποιοδήποτε περιστατικό, όμως δεν είναι μέσα στις αρμοδιότητές τους «η φύλαξη των παιδιών». Και μπορεί αυτό να ακούγεται κάπως απότομο, όμως παρατηρείται συχνά το φαινόμενο γονείς να ζητούν από τους ναυαγοσώστες να «κρατήσουν» για λίγο τα παιδιά, ώστε να κάνουν οι ίδιοι το μπάνιο τους στη θάλασσα ή να «φύγουν για λίγο». Σε αυτήν την περίπτωση, ο ναυαγοσώστης θα πρέπει να αφήσει όλη την υπόλοιπη παραλία για να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο παιδί. Οι γονείς πρέπει να έχουν επίσης στο νου τους ότι, απέναντι στον νόμο, θεωρούνται συνυπεύθυνοι, για οτιδήποτε συμβεί στο ανήλικο- αφού σύμφωνα με τους κανονισμούς, οι ανήλικοι δεν επιτρέπεται να επισκέπτονται μόνοι τους πισίνες και παραλίες. Άρα γιατί να φτάσουμε σε αυτό το σημείο; Οι μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, τι θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους πριν κολυμπήσουν; Καλό θα ήταν οι ηλικιωμένοι να μην «ξανοίγονται» πολύ στα βαθιά, ιδίως αν δεν είναι πολύ καλοί κολυμβητές ή αν καταλαβαίνουν ότι δεν έχουν τις δυνάμεις να κολυμπήσουν για αρκετή ώρα. Επίσης, αν ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή, η οποία έχει κάποιες παρενέργειες, καλό είναι να αποφεύγουν να επισκέπτονται τη θάλασσα τις ώρες που ο ήλιος «καίει». Σε αυτό βέβαια δεν βοηθά και το ισχύον πλαίσιο από την πολιτεία, αν αναλογιστεί κανείς ότι το ωράριο των ναυαγοσωστών είναι 10.30 το πρωί με 17.30 το απόγευμα. Ίσως, θα ήταν καλό να υπάρξει μια επέκταση του ωραρίου για να μην μένουν αυτές οι ομάδες ανθρώπων «ακάλυπτες». Πόσο δύσκολο είναι το επάγγελμα του ναυαγοσώστη; Έχει επηρεαστεί από την οικονομική κρίση; > Life > Positive < Το επάγγελμά μας, ευτυχώς δεν έχει επηρεαστεί από την κρίση, κι αυτό γιατί η ασφάλεια παραμένει πρωτεύον ζήτημα, ανεξαρτήτως οικονομικής κατάστασης. Προσπαθούμε βέβαια και εμείς, από την πλευρά μας, όσο μπορούμε, να καλύπτουμε εθελοντικά εκδηλώσεις και κολυμβητικούς αγώνες και να παρέχουμε συμβουλές σε σχολεία και πανεπιστήμια, όποτε μας ζητείται. Ξέρουμε πως οι εποχές είναι δύσκολες και, ειδικά τώρα που είναι καλοκαίρι, θα θέλαμε να προτείνουμε στους ιδιοκτήτες των μικρών ξενοδοχειακών μονάδων που έχουν πισίνα ή εκμεταλλεύονται κάποια παραλία, αν δεν έχουν τη δυνατότητα να προσλάβουν επαγγελματία ναυαγοσώστη, να εκπαιδεύσουν κάποιο μέλος του προσωπικού ή της οικογένειάς τους, ώστε να μπορεί να παράσχει κάποια στοιχειώδη βοήθεια σε περίπτωση ανάγκης. Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω, πως το επάγγελμα του ναυαγοσώστη είναι εποχιακό. Επομένως, οποιοσδήποτε είναι από 18 έως και 45 ετών έχει τη δυνατότητα να εκπαιδευτεί και να εργαστεί ως ναυαγοσώστης τους καλοκαιρινούς μήνες. Πολλοί άλλωστε από τους ναυαγοσώστες μας, τον υπόλοιπο χρόνο, είναι γυμναστές σε σχολεία, εκπαιδευτικοί ή και φοιτητές. < 29 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > συνέντευξη Bάνια Bήχου > 15 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΑΣΦΑΛΗ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗ 1. Μην απομακρύνεστε κολυμπώντας από την ακτή, ειδικά αν δεν γνωρίζετε καλό κολύμπι. Σκεφθείτε την επιστροφή, που είναι περισσότερο κουραστική. Στις οργανωμένες παραλίες, μην κολυμπάτε εκτός της Ζώνης Παρακολούθησης που οριοθετείται από κόκκινες σημαδούρες, πέρα απ' τις οποίες επιτρέπεται να κυκλοφορούν τα ταχύπλοα σκάφη. 2. Μην κολυμπάτε μόνοι ή τη νύχτα, όταν δεν έχετε οπτική επαφή με τον σύντροφό σας κολυμβητή. 3. Ποτέ μην κολυμπάτε με γεμάτο στομάχι. Μην μπαίνετε στο νερό αν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον 3 ώρες απ' τη στιγμή που καταναλώσατε το τελευταίο γεύμα σας. Απ' την άλλη όμως αποφεύγετε να μπαίνετε στο νερό αν είστε τελείως νη- 30 > Life > Positive < στικοί, γιατί απ' το σώμα σας θα λείπουν σημαντικές πηγές ενέργειας που θα σας βοηθήσουν να ανταπεξέλθετε στις φυσικές επιβαρύνσεις που υπάρχουν κατά την παραμονή σας στη θάλασσα. 4. Πριν κολυμπήσετε, μην πίνετε οινοπνευματώδη ποτά. 5. Αποφύγετε τις βουτιές σε περιοχές που δεν ξέρετε το βάθος ή τη διαμόρφωση του βυθού. 6. Λαμβάνετε πολύ σοβαρά υπόψη τις υποδείξεις των προειδοποιητικών πινακίδων. 7. Bγείτε στην ξηρά όταν υψωθεί Κόκκινη Σημαία κινδύνου από τους ναυαγοσώστες είτε τα κύματα / ρεύματα έχουν γίνει πολύ επικίνδυνα, είτε υπάρχει ρύπανση της θάλασσας, είτε κινδυνεύετε από κάτι άλλο. 8. Αποφεύγετε το κολύμπι ή την είσοδό σας σε σηματοδοτημένες με κόκκινους μικρούς σημαντήρες διαδρόμους που χρησιμοποιούνται για τη διακίνηση των σκαφών. 9. Μην αφήνετε τα μικρά παιδιά στη θάλασσα χωρίς να τα προσέχετε. 10. Μην μένετε πολλή ώρα στον ήλιο, ιδιαίτερα στα πρώτα μπάνια, γιατί υπάρχει κίνδυνος για εγκαύματα και ηλίαση. 11. Αν κουραστείτε κολυμπώντας ή πάθετε κράμπα, μη σας πιάσει πανικός. Μείνετε στην επιφάνεια σε οριζόντια θέση και συνεχίστε ήρεμα όταν ξεκουραστείτε ή φωνάξτε σε βοήθεια, έτσι ώστε να προσελκύσετε την προσοχή των ναυαγοσωστών. 12. Αν αισθανθείτε ρίγος ή ζαλάδα, βγείτε αμέσως από τη θάλασσα. 13. Ποτέ μην χάνετε δυνάμεις παλεύοντας ενάντια στο ρεύμα. Μην πανικοβάλλεστε όταν το ρεύμα σας παρασύρει, πάντοτε εξοικονομείτε ενέργεια. Στρέψτε το στόμα και τη μύτη στην αντίθετη κατεύθυνση απ' αυτή που φυσά ο άνεμος και προσπαθήστε απλά να κρατηθείτε στην επιφάνεια. Εάν το ρεύμα είναι παράλληλο προς την ακτή, κολυμπάτε μαζί του πλησιάζοντας την παραλία υπό γωνία. Σύντομα θα έλθει βοήθεια. 14. Αν αντιληφθείτε κολυμβητή να ζητάει βοήθεια: α) αν δεν γνωρίζετε κολύμπι, καλέστε σε βοήθεια β) αν γνωρίζετε κολύμπι, αλλά δεν έχετε γνώσεις Ναυαγοσωστικής: • Πετάξτε στον πνιγόμενο ένα σωσίβιο, ένα σχοινί ή ένα κουπί, αν δεν είναι απολύτως αναγκαίο να πέσετε στο νερό. • Αν βουτήξετε, κολυμπήστε με το κεφάλι έξω απ' το νερό για να είστε συνεχώς σε οπτική επαφή με τον πνιγόμενο. • Προσεγγίστε τον πνιγόμενο από πίσω για ν' αποφύγετε τη «θανάσιμη περίπτυξη». Ο πνιγόμενος θα σας δει σαν σανίδα σωτηρίας και αν τον πλησιάσετε από μπροστά διατρέχετε θανάσιμο κίνδυνο. • Ρυμουλκήστε τον πνιγόμενο προς τα έξω απ' τα μαλλιά, το σαγόνι ή τις μασχάλες. • Μόλις τον βγάλετε στην ξηρά καλέστε ασθενοφόρο. Aν γνωρίζετε Πρώτες Βοήθειες, ξεκινήστε αμέσως τεχνητή αναπνοή και μαλάξεις. 15. Προστατέψτε τις ακτές μας. Δεν μας ανήκουν- τις έχουμε δανειστεί απ' τις μελλοντικές γενιές. Πηγή: ΠΑ.ΣΧ.ΝΑ IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 °È·Ù› °È·Ù›Mylan; Mylan; °È·Ù› °È·Ù›ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙Ô˘Ì ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙Ô˘ÌÂÚfiÛ‚·ÛË ÚfiÛ‚·ÛËÛ Û¢„ËÏ‹˜ ˘„ËÏ‹˜ ÔÈfiÙËÙ·˜ ÔÈfiÙËÙ·˜Ê·Ú̷΢ÙÈο Ê·Ú̷΢ÙÈοÛ΢¿ÛÌ·Ù· Û΢¿ÛÌ·Ù· Û ÛÂ7 7‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈ··ÓıÚÒÔ˘˜... ·ÓıÚÒÔ˘˜... GPH_AD_049_JUN_12 GPH_AD_049_JUN_12 °È·°È· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ www.mylan.com www.mylan.com Generics Generics Pharma Pharma Hellas Hellas Ltd. Ltd. ı˘Á·ÙÚÈ΋ ı˘Á·ÙÚÈ΋ Ù˘Ù˘ Mylan Mylan Inc. Inc. §. BÔ˘ÏÈ·Á̤Ó˘ §. BÔ˘ÏÈ·Á̤Ó˘ 577A, 577A, 164 51 164AÚÁ˘ÚÔ‡ÔÏË 51 AÚÁ˘ÚÔ‡ÔÏË ñ TËÏ.: ñ TËÏ.: 210 99.36.410 210 99.36.410 ñ Fax: ñ Fax: 210 99.56.410 210 99.56.410 ñ e-mail: ñ e-mail: [email protected] [email protected] °Ú. £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢: °Ú. £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢: T.£.T.£. 8509, 8509, EÌÔÚÈÎfi EÌÔÚÈÎfi K¤ÓÙÚÔ K¤ÓÙÚÔ “Philippos “Philippos Center”570 Center”570 01 £¤ÚÌË, 01 £¤ÚÌË, TËÏ.TËÏ. & Fax: & Fax: 23102310 383.171 383.171 º·ÚÌ·ÎÔ·ÁÚ‡ÓËÛË: º·ÚÌ·ÎÔ·ÁÚ‡ÓËÛË: TËÏ.:TËÏ.: 210 210 99.36.410 99.36.410 ñ Fax: ñ Fax: 210 210 99.47.377 99.47.377 ñ e-mail: ñ e-mail: [email protected] [email protected] > θέμα >της Λυδίας Παπαευαγγέλου ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ Το δίλημμα του σύγχρονου νέου Μπορεί το καλοκαίρι να θεωρείται περίοδος ξεγνοιασιάς και καλοπέρασης, ιδίως για τους μαθητές και τους φοιτητές, αλλά τι γίνεται με τους νέους που ετοιμάζουν βαλίτσες και μπαγκάζια για να φύγουν για σπουδές στο εξωτερικό; Αλήθεια, πώς πήραν αυτή την απόφαση; 32 > Life > Positive < Ο ι σπουδές στο εξωτερικό είναι σίγουρα ένα θέμα που, για πολλές οικογένειες με παιδιά 16 - 23 ετών, αποτελεί ένα από τα βασικότερα θέματα συζήτησης, σχεδόν σε καθημερινή βάση. Πολύ συχνά, αν κάποιος βρεθεί, έστω και ως απλός θεατής, σε μια τέτοια κουβέντα, μεταξύ γονέων και παιδιών, θα δει στα πρόσωπά τους να διαγράφονται ανάμικτα συναισθήματα και θα ακούσει με μαθηματική ακρίβεια την φράση «Πρέπει να κοιτάξεις το μέλλον σου παιδί μου... Η Ελλάδα και το σπίτι σου θα είναι εδώ και θα σε περιμένουν...». Όλα τα δεδομένα ζυγίζονται με πολλή προσοχή και κάθε οικογένεια προσπαθεί, με σύνεση και λογική, να αποφασίσει τι είναι -τελικά- το καλύτερο για το μέλλον του παιδιού της. Ας κάνουμε όμως μια προσπάθεια να εξετάσουμε τους παράγοντες και τα δεδομένα που λαμβάνει υπόψη της η σύγχρονη ελληνική οικογένεια, για να καταλήξει στο συμπέρασμα πως πρέπει να αποχωριστεί, για λίγα χρόνια έστω, το ή τα παιδιά της. Σπουδές στο εξωτερικό: Συμφέρει; Πρώτη προτεραιότητα τίθεται πάντα στο τι θέλει να σπουδάσει το παιδί. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν, ο νέος να είναι ως ένα βαθμό κατασταλαγμένος, δηλαδή να γνωρίζει ποιο είναι το αντικείμενο που τον ενδιαφέρει και, φυσικά, ποιες είναι οι προοπτικές μιας επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Έτσι, ανάλογα με τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του, επιλέγεται το πεδίο στο οποίο θα προσανατολιστεί. Σύμμαχο σε αυτήν την επιλογή του, δεν έχει μόνο την οικογένειά του και το σχολείο του, αλλά και τα διάφορα γραφεία επαγγελματικού προσανατολισμού, που παρέχουν συμβουλές, αλλά και υποβάλλουν τον υποψήφιο σπουδαστή σε τεστ. Ανάλογα με τις απαντήσεις που θα δώσει, θα φανεί τι είναι καλύτερο για αυτόν. Και εδώ τίθεται το ερώτημα: «Μα δεν μπορεί να ακολουθήσει τον δρόμο αυτό στη χώρα του; Είναι ανάγκη να ξενιτευτεί;» IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Οι απόψεις φυσικά διίστανται, αφού για τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα αντικείμενα σπουδών υπάρχει το αντίστοιχο τμήμα και στα ημεδαπά πανεπιστημιακά ή τεχνολογικά ιδρύματα. Βέβαια, η «ποιότητα» τον σπουδών, η φοιτητοκεντρική προσέγγιση πολλών αλλοδαπών πανεπιστημίων, αλλά και η «ισχύς» του τίτλου σπουδών που θα αποκτήσει ο φοιτητής, τόσο για την εγχώρια, όσο και για την αλλοδαπή αγορά εργασίας, είναι που ωθούν κάθε χρόνο όλο και περισσότερους νέους στο να επιλέξουν τις σπουδές στο εξωτερικό. Μετά από αυτή την επιλογή, που μάλλον είναι η δυσκολότερη και η σημαντικότερη, η οικογένεια καλείται να αντιμετωπίσει το δίλημμα του σε ποια χώρα είναι προτιμότερο να σπουδάσει ο νέος. Και σε αυτό, ίσως πρωταρχικό ρόλο διαδραματίζει η γλωσσομάθεια του παιδιού. Όσο περισσότερες γλώσσες γνωρίζει, τόσο περισσότερες επιλογές έχει, με τους Έλληνες φοιτητές να επιλέγουν συνήθως μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας, Γερμανίας αλλά και Αμερικής, για όλων των ειδών τα γνωστικά αντικείμενα, αλλά και μεταξύ χωρών της τέως Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Τσεχία και η Σλοβακία και άλλες, αφού πλέον δια- θέτουν αγγλόφωνα πανεπιστήμια, που ειδικεύονται στις επιστήμες υγείας και, ιδίως, στην Ιατρική. Αφού λυθούν τα ζητήματα του αντικειμένου και του τόπου, η οικογένεια πρέπει να σκεφτεί αν μπορεί και με ποιον τρόπο, να στηρίξει οικονομικά αυτή την επιλογή. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο μειονέκτημα των σπουδών στο εξωτερικό: το υψηλό σε σχέση με την Ελλάδα κόστος διαβίωσης, καθώς και τα δίδακτρα, τα οποία πολλές φορές μετατρέπονται σε δυσβάσταχτο φορτίο για τις οικογένειες των φοιτητών. Φυσικά, το κόστος διαβίωσης μπορεί να περιοριστεί σημαντικά, αν ο φοιτητής επιλέξει να μείνει σε κάποια φοιτητική εστία που θα του παράσχει επιπλωμένο δωμάτιο και κοινόχρηστους χώρους που θα μοιράζεται με συμφοιτητές ή αν επιλέξει τη λύση της συγκατοίκησης με κάποιον φίλο ή γνωστό του, που ετοιμάζεται για σπουδές στο ίδιο μέρος. Σε ό,τι αφορά όμως τα δίδακτρα, πρόκειται για ένα «κονδύλι» που είναι αναπόφευκτο. Στην πραγματικότητα, όλα τα επιχειρήματα υπέρ των σπουδών στο εξωτερικό έχουν και την αντίθετη πλευρά. Αυτό όμως που ίσως έχει τη μεγαλύτερη σημασία, είναι το τι πραγματικά θέλει και σκέφτεται ο > Ε λληνικό ή' διεθνές απολυτήριο; Παλαιότερα, το να σπουδάσει κανείς στο εξωτερικό φάνταζε κάτι εξωπραγματικά δύσκολο. Σήμερα βέβαια, παιδιά και γονείς έχουν ως σύμμαχό τους και το πρόγραμμα του Διεθνούς Απολυτηρίου ή όπως είναι περισσότερο γνωστό, το IB (International Baccalaureate), το οποίο προσφέρεται σε 14 ιδιωτικά σχολεία της Ελλάδας, εκ των οποίων 2 στην Θεσσαλονίκη. Πρόκειται ουσιαστικά > Life > Positive < για ένα διετές πρόγραμμα, το οποίο οι μαθητές επιλέγουν αντί των δύο τελευταίων τάξεων του ενιαίου λυκείου και το οποίο προσφέρει ο International Baccalaureate Organization (ΙΒΟ), ένας ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός εκπαιδευτικός οργανισμός με έδρα τη Γενεύη. Το IB Diploma παρέχει μια διεθνώς αναγνωρισμένη πιστοποίηση για είσοδο στην ανώτερη εκπαίδευση σε Πανεπιστήμια όλου του κόσμου και όχι μόνον της Μεγάλης Βρετανίας και της Αμερικής, όπως πολλοί νομίζουν. Το ΙΒ προσφέρεται σε 3.086 σχολεία σε 139 χώρες του κόσμου. Ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τους Έλληνες γονείς, είναι η αναγνώριση και το κύρος που έχουν τα εφόδια που το IB προσφέρει στο παιδί τους. Το IB Diploma αναγνωρίστηκε από το Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας ως ισότιμο και αντίστοιχο του Εθνικού Απολυτηρίου τίτλου που χορηγούν τα Λύκεια της χώρας. Επίσης, βάσει του Άρθρου 7 της Υπουργικής Απόφασης, Αριθμός Β3/3925 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 876Β/1908-1998, οι κάτοχοι του διπλώματος ΙΒ μπορούν να συμμετέχουν χωρίς κανένα πρόβλημα, στις γραπτές απολυτήριες εξετάσεις της Γ' Λυκείου, εφόσον το επιθυμούν, για την εισαγωγή τους σε ελληνικά Παν/ μια. 33 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > θέμα σπουδές στο εξωτερικό > «καθε παιδι προσαρμοζεται αλλιως» Ευφροσύνη Κουτσοκώστα, Ψυχολόγος με ειδίκευση στην Ψυχολογία της Υγείας (MSc) «Η προσωπικότητα του παιδιού κατέχει τον σημαντικότερο ρόλο όσον αφορά στις σπουδές στο εξωτερικό. Κάθε παιδί έχει διαφορετική και μοναδική δυνατότητα προσαρμογής, στη χώρα που θα επιλέξει για να σπουδάσει. Παρατηρείται λοιπόν συχνά το φαινόμενο, φοιτητές που είναι συνεσταλμένοι και ίσως λίγο ντροπαλοί, τόσο στην προσωπική τους ζωή, όσο και στις κοινωνικές τους σχέσεις, πολλές φορές να μην αντέχουν την απομάκρυνση από το οικείο τους περιβάλλον, αλλά και τους φίλους τους και είτε να επιστρέφουν πριν καν ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, είτε να βυθίζονται στη θλίψη. Πολύ συχνά, οι Έλληνες φοιτητές που βρίσκονται σε μια ξένη χώρα γίνονται παρέες μεταξύ τους, «συσπειρώνονται» θα έλεγα, για να κρατήσουν ζωντανή την πατρίδα τους και τη ζωή τους με την οικογένειά τους. Τέλος, τόσο για τον φοιτητή, όσο και για την οικογένειά του, είναι ιδιαίτερα σημαντική η διάρκεια των σπουδών. Ένας προπτυχιακός φοιτητής δηλαδή, έχει αρκετό διάστημα για να προσαρμοστεί και να κοινωνικοποιηθεί και πολλές φορές δημιουργεί τόσο ισχυρούς δεσμούς με τη χώρα όπου σπούδασε, που δυσκολεύεται να φύγει. Από την άλλη, για έναν μεταπτυχιακό φοιτητή, το διάστημα της παραμονής του στο εξωτερικό είναι συνήθως μικρό, άρα συνήθως επιλέγει απλώς να αποπερατώσει το «έργο» του και να επιστρέψει. ίδιος ο επίδοξος φοιτητής. Σίγουρα, τα όσα αναφέραμε μέχρι στιγμής είναι πιο κοντά στην προσέγγιση των γονέων, παρά των ίδιων των παιδιών. Σπουδάζω στο εξωτερικό γιατί… Με μια πρώτη ματιά, πολλοί νέοι θεωρούν τις σπουδές στο εξωτερικό ως θείο δώρο. Θα ζουν μόνοι, χωρίς την καταπίεση των γονιών τους και αυτό τους συναρπάζει. Δεν θα είναι αναγκασμένοι να υπακούουν σε «κανόνες του σπιτιού», να μαζεύουν τα πράγματά τους όποτε τους ζητούν, να λογοδοτούν σε κανέναν, αλλά και να σκέφτονται συνεχώς τις συνέπειες των πράξεών τους. Και > «Το μυστικό είναι η οργάνωση» Ασπασία, ετών 22, Φοιτήτρια Νομικής, Μάαστριχτ, Ολλανδία Ήμουν πολύ ενθουσιασμένη καθώς τελείωνα το λύκειο, γιατί ήξερα πως θα φύγω στο εξωτερικό να σπουδάσω. Το πανεπιστήμιο με είχε ήδη δεχθεί και το μόνο που περίμενα ήταν το χαρτί του απολυτηρίου Λυκείου. Μόλις έφτασα, και φυσικά το πρώτο χρονικό διάστημα τα πράγματα ήταν λιγάκι δύσκολα. Είμαστε πολύ καλομαθημένα παιδιά εμείς οι Έλληνες. Έπρεπε, όχι μόνο να παρακολουθώ καθημερινά στη σχολή μου, αφού η παρακολούθηση είναι υποχρεωτική, αλλά και να φροντίζω το διαμέρισμα που μένω -και τον εαυτό μου φυσικά. Και βέβαια να μάθω να μαγειρεύω έστω τα βασικά, γιατί όσο και αν η μαμάδες το θέλουν, δεν μπορούν να στέλνουν φαγητό στο εξωτερικό, σε αντίθεση με τις μαμάδες των φοιτητών που σπουδάζουν στην Ελλάδα, στην επαρχία, και λαμβάνουν δέμα μια φορά τη βδομάδα. Αυτό που με δυσκόλεψε τον πρώτο καιρό ήταν το να οργανωθώ με τέτοιον τρόπο, ώστε να βρίσκω και λίγο ελεύθερο χρόνο για να διασκεδάζω έστω ένα βράδυ την εβδομάδα. Τα κατάφερα όμως και πλέον όλα δουλεύουν ρολόι! Το μυστικό είναι η οργάνωση και η σωστή διαχείριση του χρόνου. Μόλις αυτό επιτευχθεί όλα πάνε μια χαρά. Πλέον, σε όποιον με ρωτά απαντώ πως δεν αλλάζω αυτή την εμπειρία όσο και αν δυσκολεύτηκα στην αρχή… > « Αξίζει και τον κόπο και τα χρήματα» Κυρία Έφη, μητέρα μεταπτυχιακού φοιτητή στη Βοστόνη «Όσο μεγάλο ή μικρό και αν είναι το παιδί σου, ο αποχωρισμός έστω και για δύο ή τρία χρόνια είναι δύσκολος. Έχουμε μάθει να προσφέρουμε στα παιδιά μας ακόμη και την ψυχή μας και όταν δεν τα έχουμε κοντά μας, ειδικά αν είναι η μοναχοκόρη ή ο μοναχογιός που φεύγει, νιώθουμε τη ζωή μας να αδειάζει. Όμως αυτό που προέχει είναι το μέλλον του παιδιού. Δεν θα αρνη- θώ ότι τον πρώτο καιρό, έκλαιγα τα βράδια που δεν άκουγα να βάζει το κλειδί στην πόρτα μετά τις βραδινές του εξόδους. Τώρα συνήθισα και αφού η τεχνολογία μου το επιτρέπει, του μιλάω κάθε μέρα για λίγη ώρα μέσα από τον υπολογιστή. Για εμάς τους γονείς, το πιο σημαντικό είναι να κατορθώσουμε να δώσουμε στο ή στα παιδιά μας όλα τα απαραίτητα εφόδια για ένα, καλύτερο από το δικό μας, αύριο. Όσα και αν είναι τα έξοδα, όποια και αν είναι η απόσταση όχι μόνο αυτό, αλλά θα μπορούν να διασκεδάζουν, να επιστρέφουν ό,τι ώρα θέλουν και να περνούν τον περισσότερο χρόνο ανάμεσα σε φίλους και νέες παρέες, γεμίζοντας τη μνήμη της φωτογραφικής τους μηχανής με στιγμές χαράς και καλοπέρασης. Πράγματι, το όνειρο αυτό δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα. Όμως, υπάρχουν και παράγοντες που, πολλές φορές, είτε επειδή τους αγνοούν, είτε επειδή δεν θέλουν να τους σκέφτονται, δεν τους λαμβάνουν καθόλου υπόψιν. Το να ζει κάποιος μόνος του έχει και πρακτικές ευθύνες. Ένας νέος που σπουδάζει και ζει σε μια ξένη χώρα έχει και υποχρεώσεις, στις οποίες πρέπει να είναι συνεπής. Πρέπει να πληρώνει εγκαίρως τους λογαριασμούς και το ενοίκιό του, να μάθει να είναι οργανωμένος για να μπορεί να αντεπεξέρχεται στον όγκο δουλειάς που θα έχει από το πανεπιστήμιο του και, παράλληλα, να φροντίζει τον εαυτό του. Επιπλέον, πρέπει να μάθει να διαχειρίζεται με σύνεση τα οικονομικά του. Πολλοί φοιτητές, στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία οικονομικά και να μην επιβαρύνουν πολύ τους γονείς αναζητούν κάποια part-time εργασία, αν και σε αυτή την περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος να παραμελήσει ο φοιτητής τις πανεπιστημιακές του υποχρεώσεις. Είναι δεδομένο, πως η απόφαση του να σπουδάσει ένα παιδί στο εξωτερικό είναι εξίσου δύσκολη τόσο για το παιδί όσο και για τους γονείς, όχι μόνο από οικονομική, αλλά και από συναισθηματική άποψη. Τα πλεονεκτήματα είναι πολλά, αν σκεφτεί κανείς πως κατ’ αυτόν τον τρόπο ο νέος ανεξαρτητοποιεί- > Life > Positive < αλλά και όποιο και αν είναι το αντικείμενο που θα διαλέξει το παιδί μας, κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να το δούμε ευτυχισμένο και επιτυχημένο σε αυτό που έχει επιλέξει. Μία συμβουλή έχω να δώσω σε όλους τους γονείς: «Αν έχετε την οικονομική δυνατότητα, ή εάν νομίζετε πως θα τα καταφέρετε έστω και με κάποιες στερήσεις, δώστε αυτό το δώρο στα παιδιά σας. Και θα μορφωθούν και θα μάθουν να είναι ανεξάρτητα. Αξίζει και τον κόπο και τα χρήματα». ται, μαθαίνει να ζει και να φροντίζει τον εαυτό του μόνος του, διευρύνει τους ορίζοντές του και αποκτά υψηλού επιπέδου μόρφωση. Όμως, σαφώς αν εξετάσει κανείς το θέμα με προσοχή θα διακρίνει και κάποια μειονεκτήματα. Πολλά παιδιά δεν είναι έτοιμα να ζήσουν μόνα τους ή να φροντίσουν σωστά τον εαυτό τους. Άλλα δεν είναι ακόμη σε θέση να κάνουν σωστή οικονομική διαχείριση, ενώ σε άλλα πολύ απλά δεν ταιριάζει η κουλτούρα ή η νοοτροπία της χώρας που μπορεί να επιλέξουν για σπουδές. Αν, μάλιστα, σε αυτό προστεθεί και το αρκετά υψηλό κόστος, τότε τα πράγματα μάλλον γίνονται ακόμα δυσκολότερα. Οι σπουδές στο εξωτερικό μπορούν να «ανδρώσουν» έναν νέο άνθρωπο και να τον κάνουν να ξετυλίξει όλες του τις δυνατότητες. Να τον μορφώσουν και να τον κάνουν έναν δυναμικό και καλλιεργημένο πολίτη, που είτε επιλέξει να επιστρέψει στην πατρίδα του είτε να εργαστεί στο εξωτερικό θα έχει και τα εφόδια και τη δύναμη να το κάνει. Κανείς δεν διαφωνεί με αυτό... Πρέπει όμως οι γονείς και τα παιδιά να σκεφτούν πολύ καλά όλες τις παραμέτρους. Γιατί ούτε όλοι οι γονείς αντέχουν να ζήσουν μακριά απ’ τα παιδιά τους για 3 έως 5 χρόνια αλλά και ούτε όλα τα παιδιά μπορούν να αντέξουν το φορτίο της ανεξαρτητοποίησης και των θυσιών που απαιτούνται, τόσο σε οικονομικό, όσο και σε συναισθηματικό επίπεδο... Ας μην ξεχνάμε και τούτο: πως η τελική απόφαση ανήκει σε αυτόν που φεύγει και καλείται να αλλάξει συνήθειες και ζωή, έστω και αν αυτό είναι προσωρινό... < 35 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > ψυχολογία >της Λυδίας Παπαευαγγέλου 36 > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Zήλια Τονωτικό ή δηλητήριο; Η Είναι πραγματικά αμφίβολο αν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει νιώσει έστω και μια φορά στη ζωή του, το συναίσθημα της ζήλιας. Και δεν είναι μόνο η ζήλια που μπορεί να νιώθουμε για τον ή την σύντροφό μας, αλλά και αυτή που νιώθουμε συχνά, όσο κι αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε, για τους ίδιους μας τους φίλους... ζήλια είναι συνδυασμός συναισθη- μάτων και γι’ αυτό μπορεί να γίνει ιδιαίτερα σφοδρή και, ενίοτε, να βγάλει αυτόν που ζηλεύει, εκτός ελέγχου. Περιλαμβάνει το φόβο, την ανασφάλεια, το άγχος, το θυμό, την οργή, την απελπισία. Το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι όλοι μας αναγνωρίζουμε τις καταστροφικές της δυνατότητες και ότι μπορεί να αποτελέσει το μεγαλύτερο αγκάθι στις σχέσεις, τόσο μεταξύ συντρόφων, όσο και μεταξύ φίλων. Από την άλλη, όλοι μας θεωρούμε περίεργο να είναι κάποιος ερωτευμένος και να μη ζηλεύει ποτέ. Όπως επίσης, όλοι μας λίγο πολύ έχουμε νιώσει ζήλια για κάποιο φιλικό μας πρόσωπο, ακόμη κι αν δεν το παραδεχόμαστε. Παρ’ όλα αυτά, η πιο έντονη μορφή ζήλιας είναι η ερωτική. Πολλά ζευγάρια που αναζητούν συμβουλευτική υποστήριξη και θεραπεία γάμου, αναφέρουν ως πρόβλημα της σχέσης τους τη ζήλια. Η ερωτική ζήλια επίσης, πρωταγωνιστεί στις τέχνες και ιδίως στον κινηματογράφο. Το έντονο ερωτικό πάθος αποτελεί συχνά το βασικό σενάριο μιας ταινίας! Πολλά εγκλήματα πάθους επίσης, οφείλονται στην ερωτική ζήλια. > Life > Positive < Η απειλή της απώλειας Σύμφωνα με την ψυχολόγο κυρία Ζωή Ντουλαπτσή, είναι η απώλεια της προσοχής του άλλου-ειδικά του ερωτικού συντρόφου- που μας ωθεί σε συναισθήματα ζήλιας και πιο συγκεκριμένα εκείνης της προσοχής που έχουμε συνδέσει με την αυτοεικόνα και την αντίληψη που έχουμε για τον εαυτό μας. Όσο πιο διαμορφωτική για τον εαυτό μας είναι η σχέση που απειλείται να χαθεί, τόσο πιο έντονα διεγείρονται συναισθήματα ζήλιας. Μόνο μέσα από την αλληλεπίδρασή μας με τους άλλους μαθαίνουμε να εκφράζουμε σημαντικές πλευρές του εαυτού μας και ισχυροποιείται η αίσθηση ενός εαυτού με αξία. Είμαστε άτομα αξιαγάπητα, σεξουαλικά ελκυστικά, και με χιούμορ, ακριβώς γιατί οι άλλοι υπάρχουν για να εκδηλώνουμε αυτές τις πλευρές μας. Αν οι άλλοι πάψουν να υπάρχουν στη ζωή μας, τότε «παύουν» και αυτές οι εκφάνσεις του εαυτού μας. Από αυτήν την οπτική, μια σταθερή ερωτική σχέση είναι μια αδιάλειπτη πηγή αυτο-ορισμού μέσα από την αλληλεπίδραση με τον σύντροφο. Η απειλή 37 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > ψυχολογία ζήλια: τονωτικό ή δηλητήριο; της απώλειας μιας τέτοιας σχέσης λοιπόν, βιώνεται ως απώλεια του εαυτού μας και όχι σαν απώλεια «ιδιοκτησίας», όπως υποστηρίζεται από πολλούς. Συχνά, αναφέρεται ότι το αίσθημα της ερωτικής ζήλιας προσομοιάζει την αίσθηση της «τρέλας» ή ότι κανείς βρίσκεται κάπου πολύ κοντά σε αυτήν! Οι υποψίες κυριεύουν το άτομο, η αγωνία επικρατεί, καθώς και ο φόβος ότι ένα ανεξέλεγκτο αίσθημα πόνου, θα κυριεύσει ξαφνικά κάθε πτυχή της ζωής του. Είναι λάθος η ζήλια να προσεγγίζεται ως συναίσθημα αυτού που «αγαπάει πολύ και ανεξέλεγκτα». Όταν η ζήλεια τραντάζει τις ευαίσθητες χορδές μας 38 Κατά κύριο λόγο, το φλερτ του/ της συντρόφου μας με κάποιο άτομο του αντίθετου φύλου μάς «βγάζει απ’ έξω», μας κάνει να νιώθουμε αποκλεισμένοι. Η προσοχή του/της είναι στραμμένη αλλού και δεν μας δίνει σημασία! Η θέση αυτή είναι ιδιαίτερα δύσκολη, ειδικότερα αν τα βιώματά μας μάς έχουν καταστήσει ευαίσθητους σε παρόμοιες εμπειρίες. Ένα ακόμα συναίσθημα που γεννάται στο άτομο που ζηλεύει, είναι η απόρριψη. Η υποψία ότι ο σύντροφός μας επιθυμεί περισσότερο ένα άλλο άτομο, μάς θέτει αυτόματα σε θέση γελοιοποίησης και προσωπικής αμφισβήτησης. Νιώθουμε ανεπαρκείς και η εικόνα μας καταρρέει. Η συμπεριφορά του/ της συντρόφου τους, τούς εκθέτει κοινωνικά και νιώθουν ότι χάνουν το κύρος και την υπόληψή τους. Το αίσθημα της ζήλιας συνοδεύεται επίσης από τον φόβο ότι θα χάσουμε τον έλεγχο του/ της συντρόφου αλλά και της ίδιας της σχέσης. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τις αντιδράσεις του/ της, τη συμπεριφορά του/ της, αλλά και το μέλλον της σχέσης. Η αβεβαιότητα αυτή, προκαλεί άγχος, εκνευρισμό και πιθανώς έντονα ξεσπάσματα. Ο φόβος απώλειας του συντρόφου είναι έντονος. Η απώλειά του μπορεί να ταυτίζεται με απώλεια και πολλών άλλων σημαντικών πραγμάτων, όπως της ιστορίας, της ταυτότητάς μας, του σπιτιού μας, της κοινωνικής μας ζωής... Η κοινωνική εικόνα είναι επίσης σημαντική για πολλούς ανθρώπους και η διατήρησή της παίζει κυρίαρχο ρόλο στη ζωή τους. i Zωή Nτουλαπτσή Συμβουλευτική Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια Kαρόλου Nτηλ 6, Θεσσαλονίκη τηλ.: 2314026671, www.talkingtherapy.gr > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 της συνοχής ενός εαυτού που έχει απορριφθεί και προδοθεί. Και εδώ όμως, η ζήλια δεν βιώνεται απλά ως ένα υγιές συναίσθημα με προστατευτική αξία. Οι μηχανισμοί αντιμετώπισης τέτοιων στρεσογόνων καταστάσεων και δυσφορικών συναισθημάτων, όπως η ζήλια και η οργή που τη συνοδεύει, μοιάζουν να είναι βασισμένοι σε ένα σύστημα αυτοδικαίωσης. Η εκδίκηση και η τιμωρία του συντρόφου που προκάλεσε τη ζήλια είναι επιθυμητές και επιτρεπτές στρατηγικές αποκατάστασης του κατακερματισμένου και «προδομένου» εαυτού του, ενώ φαίνονται να επιδοκιμάζονται από το σύστημα αξιών και την γενικότερη ηθική του ζηλόφθονου συντρόφου. Περι φιλίας Η ζήλεια που ‘’θολώνει’’ Τι συμβαίνει όμως στις περιπτώσεις που η ερωτική ζήλια δεν αφορά μόνο σε συναισθήματα ανησυχίας και ανασφάλειας μπροστά σε μια ενδεχόμενη απώλεια της σχέσης ή του συντρόφου, αλλά γεννά καταστροφικές τάσεις και ανάγκη για έλεγχο του άλλου; Η υγιής ζήλια εξυπηρετεί την προστασία της σχέσης και τη διατήρησή της, καθώς και μια συνεκτική εικόνα εαυτού- γι’ αυτό και ως ένα βαθμό έχει λειτουργικό σκοπό. Γίνεται όμως δηλητηριώδης, όταν οι ανησυχίες και ο φόβος δεν ανταποκρίνονται σε πραγματικές απειλές και όταν η σχέση αρχίζει και δυσλειτουργεί εξαιτίας της ζήλιας. Τόσο στην παράλογη, όσο και στην καταστροφική ζήλια οι γνωστικοί μηχανισμοί (ο τρόπος σκέψης και απόδοσης νοήματος και αιτιών στις συνθήκες) αυτού που βιώνει τα συγκεκριμένα συναισθήματα υπόκεινται σε κάποια γνωστικά λάθη. Για παράδειγμα, στην πρώτη περίπτωση, στην παράλογη ζήλια, εκλαμβάνονται ως απειλητικά, γεγονότα και συμπεριφορές που στην πραγματικότητα δεν είναι, αλλά ερμηνεύονται ως τέτοια, εξαιτίας του διαστρεβλωμένου τρόπου σκέψης του ζηλόφθονου συντρόφου. Ο/η ζηλόφθων σύντροφος επεξεργάζεται επιλεκτικά τις πληροφορίες του περιβάλλοντος και δη τις κινήσεις του άλλου, παρερμηνεύει τα κίνητρα και τις προθέσεις του/της και αποδίδει λάθος νόημα στη συμπεριφορά του/της. Όλη αυτή η διεργασία έχει να κάνει με την απελπισμένη προσπάθειά του να κρατήσει τον σύντροφό του/της, αλλά με ένα τρόπο που οργανώνεται πάνω σε ένα ήδη στρεβλό γνωστικό όργανο σκέψης. Στην καταστροφική ζήλια, η διάθεση του ζηλόφθονου συντρόφου αποτελεί επίσης μια προσπάθεια δικαίωσης του εαυτού του και αποκατάστασης > Life > Positive < Τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά σε ό,τι αφορά στις φιλικές σχέσεις. Η ζήλια σε φιλικό επίπεδο είναι κάτι σαν προέκταση της έννοιας του ανταγωνισμού και ίσως και του φθόνου που μπορεί να νιώσουμε για ένα φιλικό μας πρόσωπο, όταν αυτό επιτυγχάνει ή αποκτά πράγματα που εμείς δεν μπορούμε. Πολλοί θεωρούν πως ο φίλος που ζηλεύει «δεν αξίζει να είναι φίλος», είναι όμως πράγματι έτσι; Στο συγκεκριμένο ζήτημα, συνυπάρχουν δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες. Μπορεί ο φίλος που ζηλεύει να ωφελείται από το συναίσθημα αυτό και να προσπαθεί να βελτιωθεί και να επιτύχει σε τομείς που εμείς έχουμε προοδεύσει και εκείνος –τουλάχιστον όχι ακόμη. Στην περίπτωση αυτή, ίσως είναι λάθος να καταδικάσουμε το συναίσθημά του αυτό. Από την άλλη βέβαια, τόσο στις φιλίες μεταξύ γυναικών, όσο και σε αυτές μεταξύ ανδρών παρατηρείται ένας αθέμιτος ανταγωνισμός και ένα «μίσος» για τις επιτυχίες του «φίλου». Και αυτό είναι που πολλοί αποκαλούν φθόνο, τον οποίο είναι δύσκολο να τον διαχειριστεί, τόσο αυτός που ζηλεύει, όσο και αυτός που αποτελεί το αντικείμενο της ζήλιας. Γι’ αυτό και συχνά βλέπουμε ακόμα και παιδικές φιλίες να διαλύονται και παλιούς φίλους να απομακρύνονται, χωρίς πραγματικά οι εξωτερικοί παρατηρητές να κατανοούν το γιατί. Συνοψίζοντας, θα λέγαμε πως είναι λάθος η ζήλια να προσεγγίζεται ως συναίσθημα αυτού που «αγαπάει πολύ και ανεξέλεγκτα». Δυστυχώς, ακόμη και οι νεότερες γενιές νοηματοδοτούν τη ζήλια ως ένδειξη υπερβολικής αγάπης ή και ερωτικών συναισθημάτων και αγνοούν την ύπαρξη των στρεβλών μηχανισμών σκέψης και των συναισθημάτων του ζηλόφθονου συντρόφου ή φίλου... < 39 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > >της Βιβέττας Λαϊνιώτη ψυχολογία Piercing Τι σημαίνει το επίμονο... τρύπημα; Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που οι γονείς έχουν βρεθεί προ εκπλήξεως, όταν η κόρη τους ή ο γιος τους, εμφανίζεται με body piercing! Φαντάζει πολύ λογικό για έναν έφηβο να έχει μια τρύπα στο αυτί ή στη μύτη, αλλά τι γίνεται όταν η μόδα γίνει εμμονή; Η ψυχολόγος κυρία Μάγδα Χατζηδημήτρη, προσεγγίζει την ψυχολογική διάσταση του θέματος και συμβουλεύει τους γονείς, ώστε να αποφύγουν... τον νευρικό κλονισμό! > Life > Positive < Σ τις μέρες μας, είναι πολύ σύνηθες οι νέοι να πειραματίζονται με το σώμα τους δοκιμάζοντας διάφορους τρόπους, όπως ένα έντονο χρώμα στα μαλλιά, ένα tattoo ή το body piercing. Ειδικά τα κορίτσια, από πολύ μικρή ηλικία, επιθυμούν να τρυπήσουν τα αυτιά τους για να μπορούν και αυτά να φορέσουν τα ωραία σκουλαρίκια της μαμάς! Στην ηλικία των 16, έρχονται να προστεθούν άλλες 3 με 4 τρύπες στο ένα αυτί, ίσως και μία στην μύτη, επειδή η μόδα… το επιβάλλει. Τίποτα από όλα αυτά όμως δεν προμηνύει την συνέχεια. Πολλοί νέοι, με την πάροδο του χρόνου, επιθυμούν να …βουτήξουν σε πιο βαθιά νερά. Με άλλα λόγια, δοκιμάζουν να τρυπήσουν διάφορα σημεία του σώματός τους, πέρα από την περιοχή των αυτιών και της μύτης, διαδικασία που πολλές φορές είναι ιδιαίτερα επώδυνη. Αναπόφευκτα, οι γονείς αρχίζουν να ανησυχούν, βλέποντας κάθε τόσο ένα καινούριο απόκτημα στο σώμα των παιδιών τους, με αποτέλεσμα να σκέφτονται πως το παιδί τους έχει μπλέξει με κακές παρέες ή έχει ψυχολογικά προβλήματα. Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που τα σενάρια αποδειχθούν…. πραγματικότητα; Γιατί body piercing; Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να ωθήσουν κάποιον να επιχειρήσει να κάνει body piercing, χωρίς να υπάρχει κάποιο ψυχολογικό αίτιο. Ειδικότερα, η ψυχολόγος κυρία Μάγδα Χατζηδήμητρη αναφέρει πως «στην Ανθρωπολογία, βρίσκει κανείς παραδείγματα από φυλές, όπου οι άνθρωποι κάνουν piercing για να σηματοδοτήσουν τη σπουδαιότητα κάποιου γεγονότος στη ζωή τους. Κοινωνιολογικά, οι τάσεις της μόδας, η πίεση του περίγυρου (peer pressure) κυρίως στην εφηβεία ή λόγοι πνευματικότητας οδηγούν διαφορετικές ομάδες ανθρώπων στο piercing. Ψυχολογικά, το piercing μπορεί να γίνει το μέσο διαχείρισης εσωτερικών ζητημάτων». Δηλαδή, το piercing φαντάζει σαν μια διέξοδος από προβλήματα, που φαίνεται να προβληματίζουν έντονα τον ενδιαφερόμενο και ο ίδιος, μην μπορώντας να τα διαχειριστεί, οδηγείται σε άλλες λύσεις. Το τρύπημα σε διάφορα σημεία του σώματος δεν διαφέρει από τα περίεργα κουρέματα, το έντονο βάψιμο των ματιών ή τα σκισμένα τζιν με τα καρφιά στη ζώνη. Όλα αυτά είναι ο τρόπος των νέων να φωνάξουν 41 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > ψυχολογία τι σημαίνει το επίμονο... τρύπημα; «είμαι εδώ» ή να εκδηλώσουν συναισθήματα και σκέψεις που αδυνατούν να εκφράσουν με λόγια. «Ένας έφηβος τρυπά όλο του το σώμα, γιατί συνειδητά ή ασυνείδητα τρέφει θυμό απέναντι στους γονείς του για την εξουσία που νιώθει ότι ασκούν πάνω του. Επίσης, υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν piercing για να ξεπεράσουν ένα τραύμα, κάποιοι άλλοι για να ανακτήσουν συμβολικά το σώμα τους και άλλοι γιατί πιστεύουν ότι ίσως θα γίνουν πιο επιθυμητοί», συμπληρώνει η ειδικός. Όπως και να έχει όμως, όλα δείχνουν πως όποιος και να είναι ο λόγος για τον οποίο επιχειρεί κάποιος το piercing, το σίγουρο είναι πως «υπάρχει μια ανάγκη να εκφράσει κάτι από τον εσωτερικό του κόσμο». Το τρύπημα σε διάφορα σημεία του σώματος, είναι ο τρόπος των νέων να φωνάξουν «είμαι εδώ» ή να εκδηλώσουν συναισθήματα και σκέψεις που αδυνατούν να εκφράσουν με λόγια. Όταν το piercing δεν είναι απλά μόδα… 42 Ανέκαθεν η μόδα, σε όλες τις μορφές της, επηρέαζε και συνεχίζει να επηρεάζει τους νέους- και όχι μόνο. Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, η ανάγκη να την ακολουθήσουμε, προκειμένου να είμαστε αρεστοί και αποδεκτοί από την κοινωνία, γίνεται αυτοσκοπός. Είναι γεγονός, πως ο τρόπος που ντυνόμαστε φανερώνει σκέψεις και συναισθήματα. Eπίσης, ανάλογα με το είδος του ντυσίματος που θα επιλέξουμε, μπορούμε να κρύψουμε ατέλειες που μας ενοχλούν. Τα ρούχα, με λίγα λόγια, αναδεικνύουν την προσωπικότητα μας, μάς διαφοροποιούν από τους γύρω μας, ενώ άλλοτε χαρακτηρίζουν τον εσωτερικό μας κόσμο. Σύμφωνα με την κυρία Χατζηδημήτρη, η σχέση των εφήβων με τη μόδα είναι αμφίδρομη. «Αν η μόδα –και η κοινωνία κατ’ επέκταση- επιτάσσει κάποιες τάσεις (όπως π.χ. ένα λεπτό σμιλεμένο σώμα) τότε, σε κάποιο βαθμό, οι έφηβοι θα επηρεαστούν από αυτήν». To ίδιο ισχύει και στην περίπτωση του body piercing. Έτσι, «κάποιο κορίτσι, μπορεί να θελήσει να κάνει piercing στην κοιλιά, είτε γιατί το είδε σε κάποιο περιοδικό μόδας, είτε γιατί έχει γυμνασμένους κοιλιακούς, που επιθυμεί να αναδείξει». Ωστόσο, όταν το body piercing αρχίζει να γίνεται σε πιο συχνή βάση, τότε θα πρέπει να δοθεί η απαιτούμενη προσοχή, μιας και «η μόδα δεν μπορεί να εξηγήσει την αδηφάγα ανάγκη κάποιου να τροποποιεί διαρκώς μέσω πόνου το σώμα του». Έτσι, λοιπόν, > Life > Positive < > Ωρ αίο το piercing αλλά... Επειδή πρόκειται για διαδικασία με βελόνες, καλό θα είναι να ακολουθήσετε τους κανόνες που ακολουθούν, για να αποφύγετε τυχόν μολύνσεις. 1. Βεβαιωθείτε πως το κατάστημα που θα επισκεφτείτε για το piercing έχει λάβει άδεια από το κράτος και τηρεί τους κανόνες υγιεινής. 2. Ελέγξτε ότι τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν είναι αποστειρωμένα ή μιας χρήσης. 3. Ο υπεύθυνος θα πρέπει να φοράει ειδικά αποστειρωμένα γάντια και να είναι πρόθυμος να απαντήσει σε όλες σας τις απορίες. 4. Η βελόνα θα πρέπει να ανοιχτεί μπροστά σας και όχι να βρίσκεται ήδη τοποθετημένη στο τραπέζι. 5. Φροντίστε μετά το piercing να ενημερωθείτε για όλα τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε για μια επούλωση χωρίς προβλήματα. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 δημιουργείται το εύλογο ερώτημα: Ποιο ψυχικό κενό καλύπτει το συνεχές τρύπημα σε διάφορα σημεία του σώματος; H απάντηση, σύμφωνα με την ειδικό, θα πρέπει να αναζητηθεί στα πρώτα κιόλας χρόνια της ζωής μας. «Το σώμα είναι ο φορέας των σκέψεων και των συναισθημάτων μας, συνειδητά ή ασυνείδητα, κι αυτό γιατί η πρωταρχική μας σχέση με τους γονείς μας χτίζεται μέσω αυτού. Η μητέρα αγγίζει το βρέφος (το πλένει, το ντύνει, το χαϊδεύει) και το κοιτάει με θαυμασμό. Το άγγιγμα και η βλεμματική επαφή αποτελούν πράξεις αγάπης. Όταν όμως αυτές απουσιάζουν ή δίνονται με το σταγονόμετρο ή όταν συνδέονται με ζήλια, τότε το σώμα «αισθάνεται» παραμέληση και ντροπή. Αν υπάρξουν λοιπόν σοβαρά προβλήματα σε αυτές τις πρωταρχικές σχέσεις βρέφους- γονιού, είναι σχεδόν αδύνατο να νιώσει κανείς καλά μέσα στο ίδιο του το σώμα, το οποίο είναι πολύ πιθανόν αργότερα να χρησιμοποιηθεί ως καμβάς για την εξωτερίκευση εσωτερικών ζητημάτων, σκέψεων και συναισθημάτων», εξηγεί η κυρία Χατζηδημήτρη. > Πριν αποφασίσετε να κάνετε piercing, ρωτήστε τον εαυτό σας: • Τι θέλω να πετύχω με αυτό; • Τι εικόνα σώματος έχω και ποιοι την έχουν επηρεάσει; • Μήπως νιώθω συναισθήματα τα οποία δεν εξωτερικεύω (πόνο, θλίψη, θυμό;) • Τι φαντάζομαι ότι θα μου προσφέρει το piercing; • Πόσο επιθυμητός/ή αισθάνομαι; • Πώς βιώνω τις σχέσεις με τους σημαντικούς ανθρώπους γύρω μας; Η συμπεριφορά των γονιών Πολλές φορές, η έντονη ανησυχία των γονιών, εκδηλώνεται με λάθος τρόπο, φέρνοντας αντίθετα αποτελέσματα. Ο φόβος των γονιών πως κάτι κακό συμβαίνει, μεταφράζεται σε φωνές και ομηρικούς καυγάδες. Η αδυναμία των γονιών να καταλάβουν ότι το body piercing στην εφηβεία συνδέεται με τον παρορμητισμό της ηλικίας, χειροτερεύει τα πράγματα. Πώς πρέπει λοιπόν να αντιδράσουν οι γονείς, αν δουν ότι το παιδί τους συνεχίζει να επιμένει στο τρύπημα σε διάφορα σημεία του σώματός του; «Υπάρχει μια διαφορά μεταξύ του παιδιού που βάζει ένα δαχτυλίδι στο αυτί, στη μύτη ή στην κοιλιά και εκείνου που κάνει συνεχώς piercing, σε διάφορα σημεία του σώματός του. Η διαφορά δεν έγκειται μόνο στην ποσότητα, αλλά στην ακόρεστη ενασχόληση με την τροποποίηση του σώματος. Οι γονείς, σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να προβληματιστούν και να παρέμβουν. Η επικοινωνία είναι το πρώτο βήμα προσέγγισης. Θα πρέπει να έλθουν κοντά στο παιδί και να προσπαθήσουν να καταλάβουν τι του συμβαίνει. Ακόμη κι αν τα παιδιά δεν είναι δεκτικά στο διάλογο, θα εισπράξουν μια αίσθηση ενδιαφέροντος και φροντίδας και αυτό από μόνο του θα βοηθήσει. Ανάλογα με την κάθε περίπτωση (π.χ. το πόσο «εθισμένο» είναι το παιδί στο piercing, το αν επιδεικνύει κι άλλες περίεργες συμπεριφορές κ.λπ.), καλό είναι να αναζητηθεί η βοήθεια κάποιου ειδικού, τόσο για το παιδί, όσο και για τους ίδιους τους γονείς». < > Life > Positive < 43 i Μάγδα Χατζηδηµήτρη ΨυχολόγοςΨυχοθεραπεύτρια & Executive Coach Πλουτάρχου 25, Αθήνα, τηλ. 210 701 8865 e-mail: magda@ hatzidimitri.com web: www.hatzidimitri.com IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > διατροφή >της Βιβέττας Λαϊνιώτη Για να μην πεινάσετε…. στην παραλία! 44 > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Το καλοκαίρι, όταν είμαστε σε διακοπές, περνάμε τις περισσότερες ώρες της ημέρας στην παραλία. Η θάλασσα όμως...ανοίγει την όρεξη και και οι πειρασμοί γύρω είναι μεγάλοι. Για να τους αποφύγετε και να αναχαιτίσετε το αίσθημα της πείνας, φροντίστε να έχετε μαζί σας, έξυπνα και θρεπτικά σνακ. Ό σο ο υδράργυρος σκαρφαλώνει, οι αποδράσεις στην παραλία είναι αναγκαίες -πολλές φορές μάλιστα, η παραμονή μας σε αυτές μπορεί να διαρκέσει πολλές ώρες. Αθλητικές δραστηριότητες, από βόλεϊ μέχρι ρακέτες, παρέα με τους φίλους και την οικογένεια, ηλιοθεραπεία, διάβασμα μετά μουσικής, καφεδάκια κ.λπ μπορούν να μας κρατήσουν απασχολημένους για ώρες. Τι γίνεται, όμως, όταν το στομάχι μας αρχίσει να διαμαρτύρεται; Καλό είναι να έχουμε εφοδιαστεί με σνακ, ώστε να μην μας πιάσει η πείνα….απροετοίμαστους! Τα σνακ που θα διαλέξουμε για την παραλία, θα πρέπει να μας δίνουν ενέργεια και να μετριάζουν την όρεξή μας, χωρίς να «βαραίνουν το στομάχι». Λέγοντας σνακ, δεν εννοούμε τσιπς, κεφτεδάκια στο τάπερ ή παχυντικά ροφήματα τύπου μιλκσέικ. Όσο απολαυστικά κι αν ακούγονται τα παραπάνω, ας προτιμήσουμε σνακ που όχι μόνο θα μας χορτάσουν, δίνοντάς μας την απαραίτητη ενέργεια, αλλά δεν θα επηρεάσουν και τη …γραμμή μας, μιας και αυτή παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, το καλοκαίρι. Η διατροφολόγος κυρία Ιωάννα Αθανασοπούλου εξηγεί πως «καλό είναι να έχουμε καταναλώσει ένα κανονικό γεύμα περίπου 3-4 ώρες πριν από την άφιξή μας στην παραλία (π.χ. πρωινό), ενώ ένα σνακ μπορεί να καταναλωθεί περίπου μία ώρα πριν μπούμε στη θάλασσα, για να μας δώσει ενέργεια». Σύμφωνα με την ειδικό, τα σνακ μπορούν να καταναλώνονται ανά 3 ώρες, αν πρόκειται να παραμείνουμε για πολλές ώρες στην παραλία! «Ωστόσο, όταν τελειώσουν οι βουτιές, μπορεί κανείς να φάει, αν ακό- > Life > Positive < μη βρίσκεται στην παραλία, ένα τοστ με γαλοπούλα, τυρί και ντομάτα ή μια σαλάτα σε κάποιο κοντινό εστιατόριο. Μετά από μία ζεστή ημέρα, καλύτερα κάποιος να καταναλώσει κάτι δροσερό», τονίζει η κυρία Αθανασοπούλου. Επιπλέον, είναι σημαντικό ο οργανισμός μας να ενυδατώνεται κατά διαστήματα.. «Ο χυμός είναι δροσερός και έχει ηλεκτρολύτες, που λόγω της εφίδρωσης, μάς είναι χρήσιμοι. Επίσης, οι συσκευασίες χυμού είναι πλέον τέτοιες, που διατηρούν την ποιότητα του χυμού, ακόμη κι αν δεν καταναλωθεί αμέσως». Γενικότερα, οι φυσικοί χυμοί είναι πλούσιες πηγές βιταμινών κυρίως φυλλικού οξέος, καλίου και βιταμίνης C, δεν έχουν λίπος και πρωτεΐνες, ενώ οι υδατάνθρακες που περιέχουν ανεβάζουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, με αποτέλεσμα να νιώθουμε ένα αίσθημα του κορεσμού. 45 Σνακ από «σπίτι»! Είναι γεγονός πως, πιο υγιεινά και πιο οικονομικά είναι τα σνακ που θα ετοιμάσουμε από το σπίτι από αυτά που θα συναντήσουμε στις περισσότερες οργανωμένες παραλίες. Ενδεικτικά, σας προτείνουμε κάποιες εύκολες επιλογές που δεν θέλουν ιδιαίτερο κόπο και χρόνο για να προετοιμαστούν. Έτσι, θα αποφύγετε τις τυρόπιτες, τους λουκουμάδες και τα γεμάτα λιπαρά σάντουιτς, που ενδεχομένως να βρείτε σε κοντινές καντίνες. • Μέσα σε ένα πλαστικό σακουλάκι, ανακατέψτε διάφορους ξηρούς καρπούς με σταφίδες, ξερά δαμάσκηνα και δημητριακά και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Προσέξτε όμως να μην παρασυρθείτε IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > διατροφή για να μην πεινάσετε….στην παραλία! > Ιδ ανικά σνακ για την παραλία Η διατροφολόγος μας προτείνει μερικές έξυπνες, θρεπτικές, υγιεινές και πολύ ελαφριές προτάσεις για την παραλία, όπως: • Sticks καρότου/αγγουριού • Μπάρα δημητριακών • Φρουτοσαλάτα • 1-2 κράκερ • 1-2 μπισκότα • Ένα κουλούρι ολικής αλέσεως με σουσάμι • Σταφιδόψωμο και παρόμοια αρτοσκευάσματα • Φρέσκα φρούτα εποχής • Ζελέ Για να ξεδιψάσετε προτιμήστε: • Άφθονο νερό •Α ντί για καφέ, επιλέξτε παγωμένο τσάι, χωρίς ζάχαρη ή με στέβια. • Χυμούς λαχανικών. •Ο 100% φυσικός χυμός, που παρασκευάζεται επιτοπίως, δεν ξεδιψάει, γιατί κρατάει νερό στο γαστρεντερικό σύστημα περίπου όσο και το βάρος του. i Ιωάννα Αθανασοπούλου, BSc, MSc Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, www.dietplan.gr, τηλ. 210 8956018 46 > Life > Positive < από την ποσότητα και φάτε πολύ. Καλό είναι να φτιάξετε ατομικές μερίδες για τον καθένα! • Καθαρίστε φρέσκα φρούτα, πάρτε γιαούρτια μαζί σας, ανακατέψτε τα και θα έχετε μια δροσερή, λαχταριστή απόλαυση. Οι υδατάνθρακες των φρούτων θα σας δώσουν ενέργεια, η μεγάλη τους περιεκτικότητα σε νερό θα σας ενυδατώσει, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι τα φρούτα είναι πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά. Ιδανικές επιλογές είναι τα βερίκοκα, οι μπανάνες, τα μήλα, τα κεράσια, τα οποία (αν δεν έχετε μαζί σας ψυγείο) μπορείτε να τα τοποθετήσετε σε μικρά πλαστικά τάπερ μέσα σε μια σακούλα με πάγο. • Ετοιμάστε κολατσιό για όλη την οικογένεια, φτιάχνοντας μίνι κρύα σάντουιτς με αραβικές πίτες, τυρί, γαλοπούλα, ντομάτα και μαρούλι! • Ωμά δροσερά λαχανικά. Δοκιμάστε να πάρετε μαζί σας sticks σέλινου, καρότα, αγγούρι, ντομάτες. Εναλλακτικά, μπορείτε να ετοιμάσετε από το σπίτι σας μια σαλάτα της αρεσκείας σας – αν και τα κομμένα για πολλή ώρα λαχανικά χάνουν μέρος της θρεπτικής τους αξίας. Τι να προσέξουμε «Θα πρέπει να αποφεύγονται τροφές που μπορεί να χαλάσουν με τη ζέστη. Αποφύγετε έτσι γάλα, γιαούρτι ή θαλασσινά, που έχουν μείνει για αρκετή ώρα εκτός ψυγείου», τονίζει η ειδικός. Αν δεν υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς των τροφίμων σε μίνι ψυγείο, καλό θα είναι να αποφύγετε να βάλετε στα σάντουιτς αυγό και μαγιονέζα. Μην αγοράζετε τρόφιμα από τους πλανόδιους μικροπωλητές, που εμπορεύονται ντόνατς, λουκουμάδες ή σάντουιτς, καθώς τα συγκεκριμένα προϊόντα είναι ευαλλοίωτα και στην παραλία είναι άγνωστο κατά πόσο έχουν τηρηθεί οι βασικοί κανόνες υγιεινής και συντήρησης. Μην ξεχνάτε να καταναλώνετε άφθονο παγωμένο νερό, ιδιαίτερα μετά από πολύωρη έκθεση στον ήλιο, έντονο κολύμπι και δραστηριότητες όπως ρακέτες ή ποδήλατο θαλάσσης. Σε περίπτωση που νιώσετε ατονία, ζάλη ή τάση για λιποθυμία, τότε μάλλον έχετε υποστεί αφυδάτωση και δεν θα πρέπει να παραμείνετε άλλο στην παραλία. Τέλος, είναι καλό να αποφύγετε το αλκοόλ. Σίγουρα μια δροσιστική μπύρα με μεζέ, αποτελούν έναν ακαταμάχητο συνδυασμό, η κατανάλωση όμως αλκοολούχων ποτών, πέρα από το γεγονός πως εντείνει την αφυδάτωση, μειώνει τα αντανακλαστικά και την αντίληψη του κολυμβητή, αυξάνοντας τον κίνδυνο πνιγμού. < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > διατροφή Τσίγκρη, >του ΘεόδωρουMD,CD,RD, Παθολόγος- Κλινικός Διατροφολόγος Το καλοκαίρι είναι μία εποχή ξενοιασιάς, διακοπών και απολαύσεων, οπότε η διατροφή έχει την τιμητική της. Ποιοι είναι όμως οι δημοφιλείς μύθοι της καλοκαιρινής διατροφής και ποια είναι η αλήθεια πίσω από αυτούς; ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Μύθοι & αλήθειες Τ ο καλοκαίρι είναι προτιμότερο να πίνει κανείς κοκτέιλ, παρά άλλα δυνατά ποτά. ΜΥΘΟΣ. Τα κοκτέιλ έχουν συνήθως μεγαλύτερη ποσότητα αλκοόλ από ένα απλό ποτό, όσο δυνατό κι αν είναι αυτό. Επιπλέον, περιέχουν και χυμούς ή γάλα, που αυξάνουν την θερμιδική τους απόδοση. Άρα, το να προτιμήσουμε ένα κοκτέιλ για να μειώσουμε το θερμιδικό φορτίο του ποτού μας, είναι λάθος. Αν, από την άλλη, το θεωρούμε πιο δροσιστικό, αυτό εξαρτάται από την ποσότητα του αλκοόλ που περιέχει, καθώς η μεγάλη ποσότητα αλκοόλ προκαλεί αφυδάτωση. Ένα ουίσκι για παράδειγμα, έχει περίπου 140 θερμίδες από το οινόπνευμα που περιέχει, ενώ μία pinacolada ξεκινάει από τις 410 θερμίδες (100 ml ρούμι έχουν 280 θερμίδες, τα 50 ml λικέρ καρύδας 56 θερμίδες, ενώ τα 150 ml χυμού ανανά 74 θερμίδες). Επιπλέον, σε αυτό το κοκτέιλ περιέχονται συνολικά 68 γρ. αλκοόλ, ξεπερνώνται δηλαδή τα επίπεδα των 40 γρ. που συστήνονται ως όριο κατανάλωσης. Μία παγωμένη μπύρα είναι ό,τι πρέπει για να ξεδιψάσει κανείς. ΜΥΘΟΣ. Η μπύρα, όπως τα περισσότερα οινοπνευματώδη ποτά, δεν αποτελεί καλό ενυδατικό μέσο. Την περίοδο του καλοκαιριού, για να διατηρήσει ο οργανισμός σταθερή την θερμοκρασία του, αποβάλλει νερό μέσω του ιδρώτα, γεγονός που πρέπει να μας κάνει ιδιαίτερα προσεκτικούς με τη διατροφή μας. Περίπου το 80% των ημερήσιων αναγκών του ανθρώπου σε νερό προέρχεται από τη λήψη νερού και άλλων υγρών και το υπόλοιπο 20% από τα τρόφιμα. Συνήθως, το νερό αποτελεί την πρώτη επιλογή, αλλά μια σειρά άλλων υγρών μπορεί να συνεισφέρει στην πρόσληψή του, όπως οι χυμοί, το γάλα, η σόδα, το τσάι, ο καφές, τα αναψυκτικά, καθώς και τα φρούτα και τα λαχανικά. Επίσης, αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, τα υγρά με καφεΐνη > διατροφή οι μύθοι της καλοκαιρινής διατροφής μπορούν να συνεισφέρουν στην κάλυψη των ημερήσιων αναγκών σε νερό, με τον ίδιο τρόπο που συμβάλλουν και τα μη καφεϊνούχα υγρά, σε αντίθεση με τα οινοπνευματώδη ποτά που οδηγούν σε αφυδάτωση, ενώ νομίζουμε ότι μας ξεδιψούν. Τα παγωμένα ροφήματα ξεδιψούν περισσότερο. ΜΥΘΟΣ. Τα παγωμένα ποτά δεν απορροφώνται πιο γρήγορα από τον πεπτικό σωλήνα, συνεπώς δεν ενυδατώνουν καλύτερα τον οργανισμό και δεν ξεδιψούν περισσότερο. Είναι πιθανόν, μάλιστα, να έχουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Aυτό πρακτικά σημαίνει, ότι ένα δροσερό ποτό, όχι παγωμένο, ικανοποιεί καλύτερα το αίσθημα της δίψας. Η υπερβολική ζέστη «κόβει» την όρεξη. 50 ΜΥΘΟΣ.Οι υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται το καλοκαίρι αντιμετωπίζονται από τον ανθρώπινο οργανισμό μέσω της αποβολής του νερού. Εάν οι καύσεις που γίνονται στο εσωτερικό του οργανισμού παράγουν επιπλέον θερμότητα, η απαιτούμενη προσαρμογή γίνεται ακόμη πιο δύσκολη. Γι’ αυτό και ειδικά τις μεσημεριανές ώρες, μάς είναι πολύ δύσκολο να καταναλώσουμε μεγάλη ποσότητα τροφής. Η ζέστη δεν μειώνει την όρεξη, απλά προσαρμοζόμαστε στις κλιματικές συνθήκες της εποχής. Εξάλλου, στις διακοπές ασχολούμαστε με ευχάριστες δραστηριότητες, που μας απασχολούν περισσότερο και πολλές φορές ξεχνάμε να φάμε. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πεινάμε λιγότερο, απλά δεν έχουμε τα γεύματά μας ως πρώτη προτεραιότητα. > Life > Positive < Το καλοκαίρι πρέπει να τρώμε μόνο το βράδυ. ΜΥΘΟΣ. Το βράδυ είναι μία εξίσου καλή ώρα, όπως το μεσημέρι, για να γευματίσουμε. Απλώς πρέπει να φροντίσουμε να καταναλώσουμε λογική ποσότητα φαγητού, το λιγότερο τρεις ώρες πριν κοιμηθούμε, για να έχουμε ήσυχο ύπνο. Είναι αλήθεια, ότι το καλοκαίρι προτιμούμε να τρώμε Τα υγρά με καφεΐνη συνεισφέρουν στην κάλυψη των ημερήσιων αναγκών σε νερό, σε αντίθεση με τα οινοπνευματώδη ποτά που οδηγούν σε αφυδάτωση, αν και νομίζουμε ότι μας ξεδιψούν. βράδυ, επειδή δεν έχει πολλή ζέστη. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να μένουμε νηστικοί όλη την ημέρα και το βράδυ να τρώμε τρία γεύματα μαζί. Σε αυτήν την περίπτωση, το φορτίο στο πεπτικό σύστημα είναι βαρύ και η πέψη γίνεται πολύ δύσκολη, προκαλώντας δυσφορία. Το καλοκαίρι, τα φαγητά πρέπει να περιέχουν περισσότερο αλάτι. ΜΥΘΟΣ.Η σύσταση είναι να καταναλώνουμε το καλοκαίρι τα φαγητά ελαφρώς αλατισμένα, επειδή το αλάτι συμβάλλει στην κατακράτηση υγρών, άρα στην μικρότερη απώλειά τους λόγω ζέστης. Επειδή όμως οι περισσότεροι από εμάς τρώμε άφθονο αλάτι με το φαγητό μας όλο τον χρόνο, είναι προφανές ότι δεν πρέπει να προσθέτουμε περισσότερο αλάτι το καλοκαίρι! Ας μην ξεχνάμε, ότι οι διατροφικές οδηγίες συνιστούν καθημερινή κατανάλωση μέχρι 6 γραμμαρίων αλατιού (ποσότητα που αντιστοιχεί σε ένα γεμάτο κουταλάκι του γλυκού), ενώ εμείς κατά μέσο όρο ξεπερνάμε τα 10 γραμμάρια). Ειδικά όσοι έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση, θα πρέπει να τρώνε 3 γραμμάρια αλάτι την ημέρα. Συνεπώς, οι αυξημένες θερμοκρασίες του καλοκαιριού δεν μπορούν να λειτουργούν ως δικαιολογία για την κατάχρηση άλατος, που αν μη τι άλλο σχετίζεται με την πρόκληση σοβαρών προβλημάτων υγείας. Δεν χρειάζεται να βάζουμε το φαγητό στο ψυγείο, αν πρόκειται να το φάμε την ίδια μέρα. ΜΥΘΟΣ. Ιδιαίτερα το καλοκαίρι, η υγρασία και οι υψηλές θερ- IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 αρέσει, παχαίνει, θεωρούμε ότι δεν πρέπει να τα τρώμε. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, ότι όλα τα φρούτα περιλαμβάνουν 15 γραμμάρια σακχάρων ανά 80 γραμμάρια καρπού, οπότε η θερμιδική απόδοση κάθε φρούτου εξαρτάται καθαρά από την ποσότητα που θα καταναλώσουμε. Βέβαια, επειδή ακριβώς τα καλοκαιρινά φρούτα είναι πιο νόστιμα (και όχι πιο γλυκά), έχουμε την τάση να τρώμε μεγαλύτερες ποσότητες -τότε πράγματι προσλαμβάνουμε πολλές θερμίδες. Αν σκεφτούμε όμως πως μία μερίδα φρούτου αντιστοιχεί σε μία φέτα καρπούζι ή πεπόνι, 2 βερίκοκα, ένα ροδάκινο ή 8-10 κεράσια ή σταφύλια, τότε κατανοούμε πόσα φρούτα πρέπει να τρώμε, ώστε να ακολουθούμε την σύσταση των 3–6 φρούτων την ημέρα, ανάλογα με τις ενεργειακές ανάγκες του καθενός. μοκρασίες ευνοούν την ανάπτυξη μικροβίων. Συνεπώς, το μαγειρεμένο φαγητό πρέπει να συντηρείται πάντα στο ψυγείο, αλλιώς ελλοχεύει ο κίνδυνος να αναπτυχθούν παθογόνα μικρόβια σε αυτό (να «χαλάσει») και να προκληθούν γαστρεντερικά προβλήματα. Συνεπώς, ό,τι περισσεύει το μεσημέρι από το φαγητό, πρέπει να μπαίνει άμεσα στο ψυγείο. Το καλοκαίρι τα φρούτα είναι πιο γλυκά, οπότε παχαίνουν. ΜΥΘΟΣ.Τα καλοκαιρινά φρούτα αρέσουν περισσότερο σε όλους και επειδή έχουμε την λανθασμένη εντύπωση πως, ό,τι μας > Life > Positive < Το λιωμένο παγωτό είναι χαλασμένο και πρέπει να το αποφεύγουμε. ΜΥΘΟΣ. Το παγωτό συντηρείται σε θερμοκρασίες ψύξης και πρέπει να καταναλώνεται σύντομα αφού βγει από την κατάψυξη, ώστε να μην αναπτύσσονται μικρόβια. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αν λιώσει δεν τρώγεται. Πρέπει όμως, εφόσον λιώσει να καταναλωθεί όλο και να μην επιστρέψει σε κατάσταση ψύξης, διότι τότε αυξάνεται ο κίνδυνος να «χαλάσει». Γι’ αυτό συνιστάται να ελέγχονται τα παγωτά για να εντοπίζονται τυχόν κρύσταλλοι (αποτελούν ένδειξη ότι έχουν αποψυχθεί και επαναψυχθεί). Εξίσου σημαντικό είναι τα ψυγεία πωλήσεως των παγωτών να βρίσκονται σε σκιερό μέρος και όχι εκτεθειμένα στον ήλιο. Αν φάμε δεν πρέπει μετά να μπούμε στην θάλασσα, γιατί υπάρχει κίνδυνος πνιγμού. ΜΥΘΟΣ. Η διαδικασία της πέψης απαιτεί τη μεταφορά μεγάλης ποσότητας αίματος στο πεπτικό σύστημα που πρέπει επομένως να λείψει από τα άλλα όργανα του σώματος. Όταν καταναλώσουμε μεγάλη ποσότητα φαγητού νιώθουμε υπνηλία (δεν αιματώνεται καλά ο εγκέφαλος). Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι εάν φάμε ένα ελαφρύ γεύμα ή ένα σάντουιτς δεν μπορούμε να δροσιστούμε στην θάλασσα. Απλώς, είναι καλό να μην κολυμπήσουμε, εφόσον η ελλιπής αιμάτωση των μυών μας μπορεί να προκαλέσει κράμπες και μούδιασμα. Αν υπερκαταναλώσουμε φαγητό, δεν μπορούμε να πάρουμε τις κατάλληλες αναπνοές και η καρδιά μας μπορεί να αντλήσει αρκετό αίμα, ώστε να ικανοποιήσει τις ανάγκες και της πέψης και της κολύμβησης ταυτόχρονα. Από αυτήν την διαπίστωση όμως, μέχρι το να αποφεύγουμε την οποιαδήποτε επαφή με το νερό μετά το φαγητό, επειδή «θα πάθουμε έμφραγμα», υπάρχει μεγάλη απόσταση. < 51 i Θεόδωρος Τσιγκρής Md,Cd,Rd Παθολόγος – Κλινικός Διατροφολόγος Μέλος της Διεθνούς Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας (I.A.S.O.) Μέλος της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας (Ε.Ι.Ε.Π.) Certified S.C.O.P.E member (London) Specialist Certification of Obesity Professional Education Τηλ. 210-6915599, e-mail: [email protected] IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > γεύση > Συνέντευξη στη Βιβέττα Λαϊνιώτη ΔημήτρηΣ ΧρονόπουλοΣ Απολαύστε γλυκά χωρίς τύψεις! Ε ίναι πια γεγονός! 52 Τώρα, όλοι μπορούμε να απολαύσουμε τα αγαπημένα μας γλυκά, χωρίς να αναρωτιόμαστε πόσες θερμίδες έχουν και χωρίς να τρέμουμε το νούμερο που θα δείξει η ζυγαριά. Η Sweete, η νέα φυσική γλυκαντική ουσία χωρίς θερμίδες, μάς απαλλάσσει από τις ενοχές! Σε συνεργασία με τον Chef Pâtissier Δημήτρη Χρονόπουλο, η Sweete δημιούργησε 13 γλυκές απολαύσεις με stevia, για τους λάτρεις των γλυκών, αλλά και για όσους, για λόγους υγείας, δεν καταναλώνουν ζάχαρη. Εμείς ξεχωρίσαμε την πιο καλοκαιρινή και δροσιστική πρόταση και σας την παρουσιάζουμε. Γιατί όμως η stevia θεωρείται επανάσταση στην ζαχαροπλαστική; Ο Chef Δημήτρης Χρονόπουλος εξηγεί γιατί η τέχνη της ζαχαροπλαστικής είναι τόσο απαιτητική. Ποια είναι τα οφέλη της Στέβια; Η Stevia (Stevia Rebaudiana Bertoni), φυτό από τις τροπικές περιοχές της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής, είναι παγκοσμίως γνωστή με το όνομα «γλυκό φύλλο». Τα φύλλα της Stevia χρησιμοποιούνται ως γλυκαντικά σε φαγητά και ροφήματα, εδώ και τουλάχιστον 600 χρόνια. Σήμερα, η χρή- > Life > Positive < ση της είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ιαπωνία και σε άλλες ασιατικές χώρες, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Νότιο Αμερική. Κύρια πλεονεκτήματα της stevia, είναι η φυσική προέλευσή της και το γεγονός ότι δεν έχει θερμίδες. Ποια είναι η θέση της στεβια στη ζαχαροπλαστική; Όσο περνάει ο καιρός, η στέβια θα κερδίσει σίγουρα το δικό της κομμάτι στον χώρο της ζαχαροπλαστικής, αφού οι ζαχαροπλάστες αρχίζουν να τη γνωρίζουν και μαθαίνουν να τη χρησιμοποιούν. Το μεγάλο πλεονέκτημα της στέβια, είναι ότι δεν έχει καθόλου θερμίδες. Σε αντίθεση όμως με τη ζάχαρη, που είναι γευστικά ουδέτερη, η στέβια έχει δική της γεύση η οποία διαφοροποιείται ανάλογα με την ποικιλία και τον τόπο προέλευσής της. Η Sweete είναι μια γλυκαντική ουσία που προέρχεται από το φυτό στέβια και χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική, κυρίως για την παρασκευή γλυκών για διαβητικούς και φυσικά για την παρασκευή γλυκών με λιγότερες ή καθόλου θερμίδες, για όσους επιλέγουν μια πιο ισορροπημένη διατροφή. Αυτό που κάνει τη Sweete να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες γλυκαντικές ουσίες από στέβια, είναι η καλύτερη γεύση της. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε αποκλειστικά με τα γλυκά; Από την αρχή των σπουδών μου στη Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων στην Ανάβυσσο, ανακάλυψα ότι η ζαχαροπλαστική και ιδιαίτερα η δημιουργία γλυκών ήταν κάτι παραπάνω από μια μελλοντική δουλειά για μένα. Ήταν κάτι που με γέμιζε και μου έδινε μεγάλη ευχαρίστηση. Η άποψή μου είναι ότι κάθε επαγγελματίας, αν θέλει να πετύχει και να ξεχωρίσει στον τομέα του, θα πρέπει να επικεντρωθεί σε ένα αντικείμενο και όχι σε πολλά, έτσι ώστε να μπορεί να εξειδικευθεί πάνω σε αυτό και να γίνεται όλο και καλύτερος. Πόσο σημαντική είναι η ακρίβεια στην εκτελεση μιασ συνταγησ; Eίναι σημαντική, αλλά κυρίως στην επαγγελματική ζαχαροπλαστική. Η παρασκευή ενός γλυκού στο σπίτι είναι μεν μια σχετικά πολύπλοκη διαδικασία, που απαιτεί προσεκτική εκτέλεση της συνταγής, ένα όμως λάθος ίσως και να μπορεί να διορθωθεί εμπειρικά, όπως συμβαίνει και στη μαγειρική. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Αντιθέτως, στην επαγγελματική ζαχαροπλαστική, δεν χωράνε λάθη. Απαιτείται αυστηρή εκτέλεση των συνταγών, οι οποίες συνδυάζουν ακριβείς μαθηματικές πράξεις και χημεία τροφίμων, ώστε το τελικό προϊόν που θα φτάσει στον καταναλωτή να διαθέτει την κατάλληλη γεύση, δομή, υφή και όψη. Cheese-Cake Βύσσινο με Sweete Πώς νιώθετε κάθε φορά που δημιουργείται ένα νέο γλυκό; Σε ένα μπολ με κρύο νερό από το ψυγείο, βάζουμε τα φύλλα ζελατίνης για 20 λεπτά ένα προς ένα για να μαλακώσουν. Σε ένα άλλο μπολ, βάζουμε το τυρί κρέμα, τη Sweete, τον χυμό και το ξύσμα λεμονιού και ανακατεύουμε με σύρμα. Στραγγίζουμε τις ζελατίνες, τις λιώνουμε στη φωτιά σε ένα μικρό κατσαρολάκι, τις προσθέτουμε στο μίγμα και ανακατεύουμε καλά. Τέλος, προσθέτουμε στο μίγμα την κρέμα σαντιγί και ανακατεύουμε με μία σπάτουλα. Μεγάλη ευχαρίστηση και ικανοποίηση. Είναι πολύ όμορφο να μπορείς να δημιουργείς νέα πράγματα, που έχουν ένα μικρό κομμάτι του εαυτού σου. Aισθάνομαι πραγματικά πολύ τυχερός που η δουλειά μου, μού δίνει αυτή τη δυνατότητα. Αλλά για εμένα η υπέρτατη ευχαρίστηση είναι όταν βλέπω τον κόσμο να απολαμβάνει και να επιβραβεύει τις νέες μου δημιουργίες. < i Υλικά για15 μερίδες Υλικά για Κρέμα Τυριού 290γρ. τυρί κρέμα, τύπου Philadelphia χυμός + ξύσμα ½ λεμονιού Sweete 8γρ. 350γρ. κρέμα σαντιγί 3γρ. φύλλα ζελατίνης Παρασκευή Υλικά για TA Βύσσινα: 500γρ. φρέσκα βύσσινα, 3γρ. Sweete, 100γρ. νερό Παρασκευή Σε ένα τηγάνι βάζουμε το νερό με τη Sweete και μόλις ζεσταθούν ρίχνουμε τα βύσσινα. Τα αφήνουμε στη φωτιά 1-2 λεπτά για να σωταριστούν. Έπειτα, τα κατεβάζουμε από τη φωτιά, τα βάζουμε σε ένα μπολ και τα αφήνουμε στο ψυγείο για να κρυώσουν. Υλικά για Tο Μπισκότο 120γρ. βούτυρο σε κύβους-κρύο 9γρ. Sweete 50γρ. πούδρα αμυγδάλου 1 μεσαίο αυγό 210γρ. αλεύρι πολυτελείας 55% 60γρ. λιωμένο βούτυρο 53 Παρασκευή Η Sweete διατίθεται στην ελληνική αγορά από τη φαρμακευτική εταιρεία ΦΑΡΜΑΣΕΡΒΛΙΛΛΥ, σε μορφή κρυσταλλικής σκόνης και συσκευασία των 40 φακελίσκων-stick και είναι διαθέσιμη σε όλα τα φαρμακεία. Bρείτε περισσότερες συνταγές στο www.sweetestevia.gr > Life > Positive < Χωρίζουμε την ποσότητα του αλευριού περίπου στη μέση. Στον κάδο του μίξερ, ανακατεύουμε όλα τα υλικά μαζί, εκτός από το λιωμένο βούτυρο, με τη μία ποσότητα αλευριού. Σταδιακά, προσθέτουμε και το υπόλοιπο αλεύρι. Όταν δημιουργηθεί το ζυμάρι, το βγάζουμε από το μίξερ και το τυλίγουμε με μεμβράνη. Αφήνουμε το ζυμάρι για 3 με 4 ώρες στο ψυγείο να ξεκουραστεί. Ανοίγουμε το ζυμάρι με πλάστη, σε πάχος περίπου 2 χιλιοστών και με ένα μαχαίρι το κόβουμε σε μακρόστενα ή τετράγωνα κομμάτια. Τοποθετούμε τα μπισκότα σε ταψί με αντικολλητικό χαρτί και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 170°C, μέχρι να πάρουν ένα όμορφο, ξανθό χρώμα. Αφού ψηθούν και κρυώσουν, τα θρυμματίζουμε και τα ανακατεύουμε με το λιωμένο βούτυρο. Μοντάρισμα Σε σκεύος της αρεσκείας μας, απλώνουμε τα θρυμματισμένα μπισκότα. Aπό πάνω, απλώνουμε την κρέμα και βάζουμε το γλυκό στο ψυγείο, για να σταθεροποιηθεί. Λίγο πριν το σερβίρουμε, διακοσμούμε με τα βύσσινα που έχουμε ήδη προετοιμάσει. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > εναλλακτικά Τ ο τζόκινγκ, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι ωφέλιμο, επειδή, μεταξύ άλλων, αυξάνει την πρόσληψη οξυγόνου από τον οργανισμό, ανεβάζει την «καλή» χοληστερόλη και μειώνει τα τριγλυκερίδια, ρίχνει την πίεση του αίματος, εμποδίζει την παχυσαρκία, βελτιώνει τη λειτουργία της καρδιάς και την πυκνότητα των οστών, ευνοεί την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, ενώ παράλληλα επιδρά θετικά και στην ψυχολογία του ατόμου, ως «αγχολυτικό», αλλά και επειδή μπορεί να γίνεται με παρέα, οπότε αναπτύσσονται κοινωνικές σχέσεις. Οι ερευνητές, στην παραπάνω έρευνα, έβγαλαν το συμπέρασμα ότι το συχνό τζόκινγκ μειώνει κατά περίπου 44% τον κίνδυνο θανάτου και για τα δύο φύλα. Επειδή, λοιπόν, το τρέξιμο κάνει καλό, ζητήσαμε από τον καθηγητή Φυσικής Αγωγής και personal trainer, κ. Επαμεινώνδα Κυριαζή να μας αποκαλύψει τα μυστικά του σωστού τρεξίματος. Γιατί δεν αρκεί μόνο να... πάρετε τους δρόμους, πρέπει να το κάνετε και σωστά. • Τζόκινγκ ή τρέξιμο; Το πρώτο ερώτημα αφορά στην ένταση της άσκησης. Το τζόκινγκ, ως άσκηση, είναι πιο έντονη από το περπάτημα και συμβάλλει στην απώλεια περισσότερων θερμίδων. Δεν ενδείκνυται, όμως, για ανθρώπους με προβλήματα στα γόνατα, στην καρδιά και στη μέση, καθώς και για τις εγκύους. Όταν υπάρχουν παρόμοια προβλήματα, πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Το τρέξιμο, είναι μια αθλητική δραστηριότητα που συστήνεται περισσότερο για τις νεαρότερες ηλικίες. Συνιστά έντονη αεροβική άσκηση, που πρέπει να διαρκεί για λίγο χρόνο, αλλά οδηγεί στην καύση περισσότερων θερμίδων. «Δεν ενδείκνυται για τις μεγαλύτερες ηλικίες, στις οποίες μπορεί να προκαλέσει σημαντική καταπόνηση. Στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας πρέπει να σταθμίσουμε τα οφέλη, αλλά και τις ζημίες της άσκησης, καθώς η υπερβολή μπορεί να προκαλέσει προβλήματα», σημειώνει ο κ. Κυριαζής. Πριν ξεκινήσετε συστηματικά το τρέξιμο, ανεξάρτητα από την ηλικία σας, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν γιατρό. • Μην γυμνάζετε μόνο τα πόδια. Ο ειδικός επισημαίνει ότι συμπληρωματικά με το τρέξιμο ή το τζόκινγκ, κάθε αθλούμενος πρέπει να ακολουθεί ένα πρόγραμμα ασκήσεων με βαράκια. «Με αυτόν τον τρόπο, πετυχαίνουμε τόνωση και διατήρηση του μυϊκού ιστού. Μόνο με το τζόκινγκ δεν μπορείς να διατηρήσεις τον μυϊκό ιστό. Και είναι γεγονός ότι, όσο προχωρά η ηλικία ενός ατόμου, χάνει μυϊκό ιστόκαι αυτό συμβαίνει με μεγαλύτερη ένταση στις γυναίκες». • Επιλέξτε τα κατάλληλα παπούτσια. «Τα σωστά παπούτσια είναι το κλειδί για άνετο και χωρίς τραυματισμούς τρέξιμο. Για να τρέξετε σωστά χρειάζεστε ειδικά παπούτσια για τρέξιμο, που θα απορροφούν τους κραδασμούς, θα επιτρέπουν τον επαρκή αερισμό του >της Νεκταρίας Καρακώστα Το τακτικό τρέξιμο μπορεί να προσθέσει μέχρι έξι χρόνια ζωής, τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι πλέον έχετε έναν ακόμη λόγο, για να βάλετε το τζόκινγκ στη ζωή σας. Τι πρέπει όμως να προσέχετε, ώστε να μην μετατραπεί η άσκηση σε... ταλαιπωρία; 55 > Life > Positive < g n i g g o j υ ο τ ά κ ι τ σ υ μ α Τ IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > εναλλακτικά τα μυστικά του jogging πέλματος, δεν θα σας ‘χτυπάνε’ και θα είναι άνετα», τονίζει ο κ. Κυριαζής. Μην χρησιμοποιείτε τα ίδια αθλητικά παπούτσια για διαφορετικά σπορ. Τα παπούτσια για περπάτημα είναι πιο σκληρά, ενώ τα παπούτσια για τρέξιμο είναι πιο ευλύγιστα και φτιαγμένα για να απορροφούν καλύτερα τους κραδασμούς. Αν κάνετε και τις δύο δραστηριότητες, θα πρέπει να πάρετε διαφορετικά παπούτσια για κάθε μία. «Αν επιλέξετε λάθος αθλητικά παπούτσια, μπορεί να καταλήξετε με πόνο στο πέλμα ή στην κνήμη ή κάποιο πιο σοβαρό ορθοπαιδικό πρόβλημα», διευκρινίζει ο ειδικός. • Μην τρέχετε οπουδήποτε. Το καλύτερο θα ήταν, στην αρχή τουλάχιστον, να βρείτε κάποιο γήπεδο με ταρτάν για να τρέξετε. Με αυτόν τον τρόπο, αφενός θα μειώσετε τους κραδασμούς, αφετέρου θα βρεθείτε σε ένα πιο «φιλόξενο» περιβάλλον, σε περίπτωση που θέλετε να χαλαρώσετε και να ξεκουραστείτε. Αφού εξοικειωθείτε, μπορείτε να το… μεταφέρετε σε άλλους χώρους, όπως πάρκα και άλση ή ακόμα και δρόμους ήπιας κυκλοφορίας. • Μην αποφεύγετε τις ανηφόρες. Μικρές ανηφορικές κλίσεις στη διάρκεια της διαδρομής, δεν πρέπει να μας αποθαρρύνουν, καθώς μια σωστά δομημένη προπόνηση ανηφόρας, συνδυάζει τα οφέλη της προπόνησης με βάρη, με αυτά της βελτίωσης της αερόβιας και αναερόβιας ικανότητας του ασκούμενου. Βασική αρχή για να τα βγάλετε πέρα με την ανηφόρα, είναι η διατήρηση ενός σταθερού ρυθμού, με συντονισμένες κυκλικές κινήσεις των χεριών και των ποδιών. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δίνεται στην έντονη ανύψωση των γονάτων και των μηρών προς τα επάνω και εμπρός, καθώς και στην έντονη κίνηση των χεριών μπροστά και πίσω από τον κορμό, με λυγισμένους τους αγκώνες, σε ορθή γωνία, ενώ οι ώμοι θα πρέπει να παραμένουν σχεδόν ακίνητοι. Ο κορμός πρέπει να έχει ελαφριά κλίση προς τα εμπρός και οι μύες του λαιμού και των χεριών να διατηρούνται χαλαροί. • Προσοχή στην κατηφόρα. Η κατηφόρα είναι επίπονη και μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς αν δεν γίνει σωστά. Όπως εξηγεί ο κ. Κυριαζής, «η κατηφόρα θέλει τεχνική, έλεγχο και κράτημα. Αν αφήσετε το σώμα σας να κατέβει ανεξέλεγκτα μια κατηφόρα, μπορεί να δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα στα γόνατα, στο ισχίο και στην ποδοκνημική. Στην κατηφόρα, το μυϊκό σύστημα καλείται να κάνει τη λεγόμενη ‘έκκεντρη συστολή’, ο μυς δηλαδή συσπάται την ίδια στιγμή κατά την οποία μακραίνει. Για κατέβασμα με ασφάλεια, σφίξτε τους τετρακέφαλους, τους κοιλιακούς και τη μέση και προσπαθήστε να κάνετε όσο το δυνατό πιο μικρά βήματα». • Μην παραλείπετε την προθέρμανση. «Η σωστή προθέρμανση προετοιμάζει τους μύες για την ένταση που θα επακολουθήσει και προφυλάσσει από τραυματισμούς. Το καλό ζέσταμα διαστέλλει τα αγγεία, εξασφαλίζοντας πλούσιο οξυγόνο στους μύες. Με τη σταδιακή αύξηση του καρδιακού ρυθμού, ελαχιστοποιείται επίσης η πίεση που ασκείται στην καρδιά. Η απουσία προθέρμανσης ή η βιαστική προθέρμανση πριν την έντονη προπόνηση αυξάνει τις πιθανότητες τραυματισμών και μειώνει σαφώς την απόδοσή σας», τονίζει ο κ. Κυριαζής. Συνήθως 10 λεπτά αργού τρεξίματος είναι αρκετά. Μην σταματήσετε την προθέρμανση, αν δεν νιώσετε ότι οι μύες σας ζεστάθηκαν (αυτό συνήθως συμβαίνει όταν αρχίζετε να ιδρώνετε). • Μην ξεχνάτε την αποθεραπεία. Εξίσου κρίσιμη με την προθέρμανση, είναι και η αποθεραπεία, μιας Αν επιλέξετε λάθος αθλητικά παπούτσια, μπορεί να καταλήξετε με πόνο στο πέλμα ή στην κνήμη ή κάποιο πιο σοβαρό ορθοπεδικό πρόβλημα. 56 > Life > Positive < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > Διάδρομος vs τζόκινγκ στην ύπαιθρο Τα πλεονεκτήματα του διαδρόμου • Δεν υπάρχουν κακές καιρικές συνθήκες, ή ανώμαλο έδαφος. Ακόμη και όταν έξω βρέχει, κάνει κρύο ή… χιονίζει, η προπόνηση θα συνεχιστεί κανονικά. • Μπορείτε να τρέχετε, καθώς βλέπετε τηλεόραση. • Εάν έχετε κάποιο τραυματισμό ή έχετε προβλήματα με τις αρθρώσεις σας, είναι προτιμότερος ο διάδρομος, που παρέχει καλύτερη αντικραδασμική προστασία. • Δεν έχετε ανησυχίες για την προσωπική σας ασφάλεια. Τα πλεονεκτήματα του τζόκινγκ στην ύπαιθρο • Αν θέλετε να κάψετε θερμίδες, είναι προτι- μότερο το τζόκινγκ στην ύπαιθρο. Ο διάδρομος δεν μπορεί να προσομοιώσει την κατηφορική κλίση, τον ανώμαλο δρόμο, την αντίσταση του ανέμου και την αντίσταση της στροφής, που συμβάλλουν σημαντικά στην ενεργειακή δαπάνη. Σύμφωνα με έρευνες, το τζόκινγκ στον δρόμο, καίει περίπου 5% περισσότερες θερμίδες από ό,τι το τρέξιμο στον διάδρομο, λόγω της αντίστασης του αέρα! και έρχονται σε επαφή με ανθρώπους- έτσι η άσκηση αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον. • Μπορείτε να διαλέγετε διαφορετική διαδρομή κάθε φορά που τρέχετε, με εναλλαγή εικόνων και συνθηκών. • Το τζόκινγκ στην ύπαιθρο, διαμορφώνει, αναπτύσσει, και δυναμώνει την μυϊκή μάζα των ποδιών (τετρακέφαλοι, μηριαίοι, δικέφαλοι, γάμπες), πολύ καλύτερα από ό,τι ο διάδρομος. • Το τζόκινγκ ή το γρήγορο βάδην στον κυλιόμενο διάδρομο πιθανόν να γίνεται με το καιρό μονότονη δραστηριότητα, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες να σβήσει ο αρχικός σας ζήλος. Αντίθετα, όσοι αθλούνται έξω αλλάζουν παραστάσεις 57 και μειώνει σταδιακά τη ροή του αίματος στο σώμα και τον καρδιακό ρυθμό. «Η αποθεραπεία χαλαρώνει και ξεκουράζει τους μύες από την ένταση της προπόνησης και επαναφέρει την ελαστικότητα που έχασαν κατά τη διάρκεια της προπόνησης». Ο κ. Κυριαζής συστήνει στην αποθεραπεία να κάνετε ό,τι και στην προθέρμανση, προσθέτοντας διατάσεις. • Πόσο συχνά πρέπει να τρέχω; Για να έχετε αποτελέσματα, θα πρέπει, σε πρώτο στάδιο, να τρέχετε 2-3 φορές/εβδομάδα, για 20-30 λεπτά. Προσοχή όμως στις υπερβολές! «Αν κάποιος τρέχει για περισσότερο από μία ώρα, δεν σημαίνει ότι θα έχει καλύτερα αποτελέσματα. Με την υπερβολική άσκηση ανακύπτουν > Life > Positive < ζητήματα ενεργειακής προμήθειας του οργανισμού, καθώς το σύστημα καταναλώνει τα ενεργειακά του αποθέματα και στρέφεται στις αποθήκες, που δεν πρέπει να χαλάσουν. Με την υπερβολική άσκηση προκαλείται, επίσης, φθορά στις αρθρώσεις, κυρίως στα γόνατα», υπογραμμίζει ο ειδικός. i Επαμεινώνδας Κυριαζής Καθηγητής Φυσικής Αγωγής & personal trainer κιν. 6974055883, e-mail: [email protected] IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > εναλλακτικά τα μυστικά του jogging Εξίσου κρίσιμη με την προπόνηση είναι και η αποθεραπεία, μιας και μειώνει σταδιακά τη ροή του αίματος στο σώμα και τον καρδιακό ρυθμό. 58 • Ελέγχετε τον ρυθμό. Αυτός θα πρέπει να ρυθμίζεται ανάλογα με την καρδιακή συχνότητα. Η καρδιακή συχνότητα πρέπει να διατηρείται μεταξύ 65% και 75% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας (ΜΚΣ= Μέγιστη Καρδιακή Συχνότητα). Η ΜΚΣ είναι ο αριθμός που προκύπτει αν από το 220, αφαιρέσουμε την ηλικία του ατόμου. Για ένα άτομο 40 ετών δηλαδή, η μέγιστη καρδιακή συχνότητα είναι 220-40=180. Άρα, ο ασκούμενος θα πρέπει να ασκείται, διατηρώντας τον καρδιακό του ρυθμό στο 65% του 180, δηλαδή στους 117 παλμούς. Για τον έλεγχο του ρυθμού, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ρολόγια μέτρησης καρδιακών παλμών. • Προσοχή το καλοκαίρι. Τους καλοκαιρινούς μήνες, αποφύγετε να ασκείστε τις ώρες της μεγάλης ζέστης, π.χ. το μεσημέρι, γιατί ο οργανισμός θα δυσκολευτεί πάρα πολύ να ανταποκριθεί. Φροντίστε να κάνετε τζόκινγκ ή πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα (το σούρουπο). «Ας μην ξεχνάμε ότι ο στόχος μας είναι να πετύχουμε το μέγιστο αποτέλεσμα, με τη λιγότερη καταπόνηση», σημειώνει ο ειδικός. • Αν τρέχετε βράδυ. Η έλλειψη χρόνου κατά τη διάρκεια της ημέρας, λόγω της εργασίας ή άλλων υποχρεώσεων, αναγκάζει πολλούς να τρέχουν μετά τη δύση του ηλίου. Αν τρέχετε τη νύχτα, προτιμήστε ρούχα με έντονα χρώματα ή ανακλαστικά, που μπορούν να αυξήσουν την απόσταση στην οποία είστε ορατοί, έως και κατά 400%. < > Life > Positive < > Άλλο περπάτημα, άλλο τζόγκινγκ, άλλο τρέξιμο! • Aπλό περπάτημα: Πρόκειται για τον απλό βηματισμό που κάνουμε χωρίς ιδιαίτερη ένταση, με μικρό διασκελισμό και μέση ωριαία ταχύτητα 2-4 χλμ. ανά ώρα. Δεν επιφέρει καμιά ιδιαίτερη προσαρμογή στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα και δεν θεωρείται τρόπος άσκησης, παρά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις (π.χ. σε άτομα που προέρχονται από εγχείρηση καρδιάς). • Aθλητικό περπάτημα: Πρόκειται για έντονο περπάτημα, όπου όμως και τα δύο πόδια έχουν επαφή με το έδαφος (δεν τρέχετε δηλαδή, οπότε το ένα πόδι είναι στον αέρα). O διασκελισμός είναι μεγάλος (πάνω από 50εκ. άνοιγμα ποδιών). H κίνηση στα χέρια είναι έντονη, προσδίδοντας ρυθμό και αρμονία. Tο σώμα έχει μια μικρή κλίση προς τα εμπρός. H μέση ωριαία ταχύτητα κυμαίνεται από 5-6,5 χλμ. ανά ώρα. H ένταση μπορεί να κυμανθεί γύρω στο 50% της μέγιστης καρδιακής συχνότητας - MKΣ (για τον υπολογισμό της ΜΚΣ δείτε παραπάνω). • Tζόγκινγκ: Στην κίνηση αυτή, το ένα πόδι έχει επαφή με το έδαφος και η εναλλαγή γίνεται ομαλά. O διασκελισμός είναι μικρός-μεσαίος (30-40εκ. άνοιγμα ποδιών, ανάλογα με το ύψος). H κίνηση στα χέρια είναι φυσιολογική/ μικρή. H ταχύτητα κυμαίνεται από 6,5-8 χλμ. ανά ώρα. H ένταση δεν ξεπερνάει το 65-75% της MKΣ. • Tρέξιμο: Στη δραστηριότητα αυτή, σε κάποια φάση και τα δύο πόδια χάνουν την επαφή με το έδαφος και ο κραδασμός είναι αρκετά υψηλός. O διασκελισμός είναι πολύ μεγάλος (>50εκ. άνοιγμα). H κίνηση στα χέρια είναι έντονη, για να ακολουθεί το ρυθμό των ποδιών. H ταχύτητα είναι πάνω από 8 χλμ. ανά ώρα. H ένταση, ανάλογα με το επίπεδο του αθλούμενου, μπορεί να φτάσει έως το 90% της MKΣ. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > αγορά Optima Organic Aloe Vera Gel ενυδάτωση και > Βαθιά επανόρθωση To βιοενεργό ζελέ Αλόης της Optima διαθέτει όλες τις ωφέλιμες, καταπραϋντικές και επανορθωτικές ιδιότητες του φυτού, που είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Ανακουφίζει, προσφέρει βαθιά ενυδάτωση, μαλακώνει και βοηθάει στην 60 αποκατάσταση του ξηρού και κατεστραμμένου δέρματος. Είναι ιδανικό για τη φροντίδα της επιδερμίδας μετά την έκθεση στον ήλιο. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί μετά το ξύρισμα, σε ραγάδες, ουλές, ξηρό, σκασμένο δέρμα, ηλιακά εγκαύματα, δερματικούς ερεθισμούς και μικροεγκαύματα. Στα φαρμακεία, από την ΙSOPLUS A.E. > Life > Positive < Lamberts CLA 90caps > Αποκτήστε ιδανικό σώμα! Το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (CLA) είναι ένα είδος λιπαρού οξέος που συναντάται στη διατροφή μας, όταν τρώμε μοσχάρι και πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα. Η μειωμένη κατανάλωση μοσχαριού και η μόδα να καταναλώνουμε γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, έχει ως αποτέλεσμα οι περισσότεροι από εμάς να υπολειπόμαστε σε CLA, αν και μελέτες έχουν δείξει ότι το CLA, συνδυαζόμενο με τακτική άσκηση και μια υγιεινή διατροφή, βοηθά στη διατήρηση μιας ιδανικής ισορροπίας ανάμεσα στο λίπος του σώματος και στους σφριγηλούς μυς. Το CLA 90caps περιέχει Tonalin CLA, ένα φυσικά συζευγμένο λινολεϊκό οξύ, που προέρχεται από το ακανθοειδές φυτό safflower. Στα φαρμακεία, από την Green Import Ltd. Castalia Helioderm: > Προστατευτείτε και κερδίστε! Η CASTALIA LABORATOIRES DERMATOLOGIQUES υποδέχεται το φετινό καλοκαίρι με μεγάλες προσφορές σε προϊόντα αντηλιακής προστασίας HELIODERM και ενυδάτωσης SENSIAL. Ο καταναλωτής, επιλέγοντας ανάμεσα σε 6 διαφορετικούς τύπους προϊόντων HELIODERM και κερδίζει την ενυδατική του κρέμα μόνο με 1€! Μελετημένα για να παρέχουν πλήρη ασφάλεια σε ακραίες συνθήκες ηλιοφάνειας, τα προϊόντα Helioderm είναι ιδανικά για κάθε τύπο επιδερμίδας και συμβάλλουν στην πρόληψη της φωτογήρανσης. Παράλληλα, τα προϊόντα SENSIAL προσφέρουν δραστική ενυδάτωση και ανακούφιση της ευαίσθητης επιδερμίδας. Aποκλειστικά στα φαρμακεία. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Nature’s Plus Green Tea Plus > Aδυνάτισμα με υγεία Power Health Fleriana > Και ...αντίο κουνούπια! Χάρη στο συνεργικό συνδυασμό τριών εξαιρετικά αποτελεσματικών φυσικών συστατικών, της L-Καρνιτίνης, που είναι απαραίτητη για το κάψιμο του λίπους στο σώμα και τη μετατροπή του σε ενέργεια, του πράσινου τσαγιού, το οποίο αποδεδειγμένα αυξάνει τις καύσεις και Στην αδυσώπητη μάχη σας με τα κουνούπια, τώρα μπορείτε να βγείτε νικητής, με όπλο... τα λουλούδια! Το Fleriana είναι το μοναδικό 100% φυσικό αντικουνουπικό, που φτιάχνεται αποκλειστικά από εκχυλίσματα λουλουδιών και ευκάλυπτο της λεμονιάς. μειώνει την όρεξη, αλλά και του Citrimax, ενός βοτανικού εκχυλίσματος που μειώνει την όρεξη και επιβραδύνει το σχηματισμό λίπους, το Green Tea Plus, της Nature’s Plus, είναι η πλέον αποτελεσματική και εύκολη λύση για υγιεινό και αποτελεσματικό αδυνάτισμα. Στα φαρμακεία, από τη Natural Plus A.E. Έχει μοναδικό άρωμα, που κάνει τα κουνούπια να εξαφανίζονται, παρέχοντας 100% αποτελεσματική προστασία σ΄ εσάς και τα παιδιά σας. Είναι φιλικό προς το δέρμα και το περιβάλλον, αφού βιοδασπάται. Χρησιμοποιήστε το και θα διαπιστώσετε ότι για τουλάχιστον πέντε ώρες θα έχετε … ανακωχή με τα κουνούπια. Διατίθεται σε spray και roll-on. Στα φαρμακεία, από την Power Health. > Life > Positive < Vichy Eyes edition > Ολοκληρωμένη περιποίηση Η Vichy, αφοσιωμένη στη φροντίδα της επιδερμίδας, δημιουργεί την ενέργεια VICHY EYES EDITION με στόχο να προσφέρει στις γυναίκες την απαραίτητη περιποίηση για την ευαίσθητη περιοχή των ματιών σε μοναδικά προνομιακή τιμή. Με την αγορά μιας κρέμας περιποίησης προσώπου, ημέρας ή νύχτας, των σειρών Liftactiv, Neovadiol Gf ή Aqualia Thermal, προσφέρεται η περιποίηση ματιών της ίδιας σειράς σε ιδιαίτερα ελκυστική τιμή: 5,30€ (αντί 25,30€) για τις κρέμες ματιών Liftactiv και Neovadiol Gf και 2€ (αντί 16€) για την κρέμα ματιών Aqualia Thermal. Η ενέργεια διαρκεί από μέσα Ιουλίου – μέσα Οκτωβρίου. 61 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > θεάματα Γελάστε με την ψυχή σας με τις «Εκκλησιάζουσες» του Αριστοφάνη ΤΙ: Το Θέατρο του Νέου Κόσμου παρουσιάζει τις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, στo Χαλάνδρι (26,27 & 28/8), αλλά και σε περιοδεία στα μεγάλα φεστιβάλ της χώρας. Στην χαρακτηριστική πολιτική κωμωδία-σάτιρα, ο Αριστοφάνης τάσσεται για ακόμη μια φορά υπέρ των γυναικών–μετά τη «Λυσιστράτη». Οι Εκκλησιάζουσες γράφτηκαν το 391 ή το 392 π.Χ., όμως τώρα που βουλιάζει το δικό μας πολιτικό σύστημα, είναι σειρά μας να μιλήσουμε για την πολιτική και για την πάλη των δύο φύλων. Και να γελάσουμε, όχι μόνο με τη μακρινή εποχή της αθωότητας, αλλά και με το κολασμένο σήμερα, αφού η Πραξαγόρα μοιάζει να μπορεί να κινείται ελεύθερα μέσα στους αιώνες και να προσγειώνεται στο παρόν. Η ιστορία: Οι γυναίκες συγκεντρώνονται αξημέρωτα στην Εκκλησία του Δήμου, μεταμφιεσμένες σε άντρες και καταφέρνουν, σύμφωνα με το σχέδιο της Πραξαγόρας, να δοθεί η εξουσία στις ίδιες, ως μια τελευταία ελπίδα για να σωθεί η πόλη από το ναυάγιο. Πώς θα είναι η ζωή από εδώ κι εμπρός; Παίζουν οι: Δάφνη Λαμπρόγιαννη, Κώστας Κόκλας, Γιώργος Πυρπασόπουλος κ.ά. ΠΟΥ: Θέατρο Ρεματιάς, Χαλάνδρι ΠΟΤΕ: 26,27, 28 Αυγούστου Θαυμάστε κοσμήματα καλλιτεχνών: Απ’ τον Picasso ως τον Koons 62 ΤΙ: Τα «Κοσμήματα καλλιτεχνών», η έκθεση που επιμελείται η Diane Venet, παρουσιάζει έργα μιας πλειάδας εικαστικών καλλιτεχνών που σχεδίασαν εκπληκτικά κοσμήματα, τα οποία είτε ανακαλούν στη μνήμη το εικαστικό τους λεξιλόγιο, είτε συνιστούν μια εντυπωσιακή απόκλιση από την > Life > Positive < καλλιτεχνική τους πορεία. Τα ευφάνταστα αυτά έργα δεν προορίστηκαν ποτέ για μαζική παραγωγή, αλλά αποτέλεσαν μοναδικά κομμάτια ή αναπαράχθηκαν σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, κυρίως ως προσωπικά δώρα των καλλιτεχνών προς συγγενείς και φίλους. Με τον τρόπο αυτό, αποκαλύπτουν μια άγνωστη πτυχή της προσωπικής ζωής των δημιουργών τους. Τα έργα των Stephen Antonakos, Ben, Louise Bourgeois, Georges Braque, Alexander Calder, César, Giorgio de Chirico, Jean Cocteau, André Derain, Max Ernst, Ablerto Giacometti, Keith Haring, Jeff Koons και Pablo Picasso που παρουσιάζονται μεταξύ άλλων στην έκθεση, θέτουν εκ νέου το ζήτημα της σύνδεσης της αργυροχοΐας με την καλλιτεχνική δημιουργία. *Πληροφορίες: Μουσείο Μπενάκη, Κουμπάρη 1, Αθήνα www.benaki.gr, τηλ. 210 367 1000 ΠΟΤΕ: Κάθε μέρα, μέχρι 2/09/12. IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 Ξαπλώστε στην παραλία και διαβάστε ‘’Η άλλη πλευρά του νομίσματος’’ Το βιβλίο της Λένας Μαντά, με τίτλο «Η άλλη πλευρά του νομίσματος», αναφέρεται στο μεγάλο δίλημμα ενός άντρα. "Άντρας και γυναίκα είναι οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος". Αυτό πίστευε πάντα ο Αντρέας και αυτό ακριβώς έψαχνε: την άλλη πλευρά του δικού του νομίσματος... Γεννημένος σ’ ένα χωριό, κουβαλώντας μια έμφυτη συστολή, μα συνάμα και τη λαχτάρα να ξεφύγει από τα στενά όρια του χωριού του, θα βρεθεί στην Αθήνα. Οι εμπειρίες πολλές, όχι πάντα ευχάριστες, και οι πειρασμοί αμέτρητοι. Ο Αντρέας όμως δεν θα κάνει πίσω σε καμία πρόκληση. Η Νίκη θα βρεθεί στο δρόμο του. Μια γυναίκα πλούσια, μεγαλύτερή του, που θα του προσφέρει μια ζωή αστραφτερή, την οποία δεν είχε φανταστεί ποτέ. Η Αρετή θα έρθει αναπάντεχα. Είναι νέα και άπειρη, αλλά η ζωή μαζί της φαντάζει σαν την επιστροφή στην πρόωρα χαμένη αθωότητα. Στην τρίλιζα του πάθους, όταν τα όρια στενεύουν, τα διλήμματα γίνονται επιτακτικά… Το δίλημμα δεν είναι για το ποια απ' τις δύο γυναίκες θα επιλέξει, αλλά για το ποιος στην ουσία θέλει ο ίδιος να είναι… Ήλθαν και για σας Το αναμενόμενο πολυσυζητημένο CD της Νατάσσας Μποφίλιου, είναι πλέον γεγονός! «Οι Μέρες του Φωτός» γεννήθηκαν ξαφνικά μέσα στο απόλυτο σκοτάδι κι ήταν σαν να υπήρχαν από πάντα. Σαν την ελπίδα για κάτι καλύτερο! Με τη γνωστή παρέα, των Θέμη Καραμουρατίδη στην μουσική και Γεράσιμου Ευαγγελάτου στον στίχο, η Νατάσσα μάς ταξιδεύει σε ένα καινούριο > Life > Positive < (Εκδόσεις: Ψυχογιός, Σελίδες: 433 Τιμή: 17,24€) «Οι μέρες του Φωτός» αύριο. Το νέο διπλό CD με τα δώδεκα καινούργια τραγούδια είναι έτοιμο να αγαπηθεί με πάθος. Ενώ το πρώτο CD της Μποφίλιου περιλαμβάνει περισσότερο ηλεκτρικούς ήχους και σύγχρονες ενορχηστρώσεις, στο δεύτερο η ατμόσφαιρα είναι λυρικότερη, με τα μαντολίνα και τα έγχορδα να κυριαρχούν. Και τα δύο τα ενώνει η εκπληκτική ερμηνεία της Μποφίλιου και οι εξαιρετικές συνθέσεις του Καραμουρατίδη πάνω σε πολύ προσωπικές εκμυστηρεύσεις του Ευαγγελάτου. Σπάνια στις μέρες μας νιώθεις τέτοια πληρότητα και ποιότητα. Ένα μουσικό έργο που θα μείνει κλασικό. Στα τραγούδια «ΔΕΜΕΝΗ» και «ΑΣ ΒΡΕΧΕΙ» συμμετέχει η Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων υπό τη διεύθυνση του Θανάση Τσιπινάκη, ενώ στο τραγούδι «ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ» παίζει πιάνο η ίδια η Νατάσσα Μποφίλιου. (Τιμή: 15,26€ από τη SONY MUSIC) 63 IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 > Πιτσιλίδη >της Ειρήνης The Dog Company, pet love Θετική εκπαίδευση σκύλων www.thedogcompany.gr κατοικιδια Προλάβετε τη θερμοπληξία Η υπερθερμία (θερμοπληξία) είναι η κατάσταση κατά την οποία τα κατοικίδια εκτίθενται άμεσα στον ήλιο ή/και στη ζέστη, με αποτέλεσμα την αδυναμία να ρυθμίσει ο οργανισμός τους την άνοδο της θερμοκρασίας. Τα κατοικίδια είναι ιδιαίτερα ευπαθή στη θερμοπληξία αφού, σε αντίθεση με τον άνθρωπο, δεν ιδρώνουν, έχουν τρίχωμα και ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του σώματός τους από τις πατούσες και τον ρυθμό της αναπνοής τους (λαχάνιασμα). Χαρακτηριστικά, 10–15’ λεπτά σε κλειστό αυτοκίνητο μια ζεστή, ανοιξιάτικη μέρα, είναι αρκετά για να προκληθεί υπερθερμία σε ένα κατοικίδιο. Τα συμπτώματα της υπερθερμίας είναι: • Πολύ γρήγορη αναπνοή 64 > Life > Positive < • Έντονα κόκκινη γλώσσα • Πολύ κόκκινα ή πολύ χλωμά ούλα • Παχύ, κολλώδες σάλιο • Αδυναμία • Ζάλη • Εμετός (συχνά με αίμα) • Διάρροια (πιθανόν με αίμα) • Σοκ και κώμα (σε σοβαρά περιστατικά) Σε περίπτωση υπερθερμίας, το κατοικίδιο πρέπει να μεταβεί άμεσα στον κτηνίατρο. Μέχρι τότε μπορείτε να κάνετε τα εξής: • Μεταφέρετε το σκύλο σε σκιερό, ήπια κλιματιζόμενο χώρο. • Καταβρέξτε το κατοικίδιο με δροσερό (όχι παγωμένο) νερό και βάλτε στο κεφάλι του βρεγμένες πετσέτες. • Δώστε του νερό. • Βάλτε παγοκύστη τυλιγμένη σε πετσέτα στις μασχάλες και στο εσωτερικό των πίσω ποδιών. • Αν πρέπει να πάτε το κατοικίδιο στον κτηνίατρο με το αυτοκίνητο, κλιματίστε το ήπια πριν βάλετε μέσα το κατοικίδιο. Το πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να πάθει ένα κατοικίδιο υπερθερμία, έχει να κάνει και με άλλες παραμέτρους όπως η φυλή, το τρίχωμα, η ηλικία, η υγεία και το χρώμα του. Ωστόσο, για λόγους ασφαλείας ακολουθήστε τους παρακάτω κανόνες: • Τις ζεστές μέρες κρατήστε τον σκύλο σε ήπια κλιματιζόμενο χώρο, αποφεύγοντας τις μεγάλες εναλλαγές της θερμοκρασίας (από εσωτερικό σε εξωτερικό χώρο και αντίστροφα). • Αν δεν υπάρχει κλιματιζόμενος χώρος, το κατοικίδιο πρέπει να είναι σε σκιερό χώρο με άφθονο νερό και να καταβρέχεται συχνά με δροσερό νερό. • Αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα από τις 11 π.μ. έως τις 6 μ.μ. • Τις πολύ ζεστές μέρες μην υποβάλλετε το κατοικίδιο σε μεγάλες βόλτες ή έντονο παιχνίδι. • Αν έχετε το κατοικίδιο στην παραλία, επιλέξτε ένα σκιερό μέρος και έχετε συνέχεια στη διάθεσή του πόσιμο νερό. • Γενικά συμπεριφερθείτε στο κατοικίδιο σας σαν να είναι μωρό. < IOYΛIOΣ - AYΓOYΣTOΣ 2012 # 18 ²Â¾ÂÆŽã±ÂÃãÝ´¿´Âž¼¹æá½¾ºÞ ¾ÀµÂ¿ÇûèãÄãÃÇæÀÄÁæµÄµÃÇƾ¿Ç²µê¾Ç¼Ä¿Ç²µêãÀ»Äµ¼Ä»¼±êµ¾¹¼ºê ¹»µ¿´ÂºÃº±¸»µ¼¿Àijæ㾺꿴ºúêæÀ¿Âã²¾µáÆãÄãµ½¿±çº¡ÀãÂÀ½µÃ²µ Ä¿Ç Â¿ÃÄĺÃÄ¿Ç꾸Âãê¾ÅÄžãÄÁ¾ãæäµ¾²èã»æáÄ»µáÅêÿ¶µ ÂÃÇæÀÄÁæµÄµÄºêµ½¿±ç¿Çê¡ÀãÂÀ½µÃ²µêÄ¿Ç Â¿ÃÄĺ ßÃijÿæãá¹¼µ»Âº¸»¹¾Åú¼µ»æãĺ¾á¾µÂ庼µÄ½½º½ºêçãµÀã²µêæÀ¿ Âã²¾µãÀ»ÄãÇÆçã²ÄµÇijÆ¿¾µ¶ã½Ä²ÅúÄžÃÇæÀÄÅæÄž¼µ»ÄºêÀ¿»³ÄºÄµê èű굽½¼µ»À³½º·ºÄžãÀ»À½¿¼Á¾æµ¼Â¿À³çãÃæµ ¾ºæãÂÅçã²ÄãµÀ³Ä¿¾Ç¿½³¹¿Ãµê ãĺ¾ÇÀ¿Ãı»åºÄºê
© Copyright 2024 Paperzz
