ΙΤΑΛΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ: ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ Η Ελλάδα έχει παραδοσιακούς δεσμούς με την Ιταλία και συνεργασία μακρά σε θέματα παιδείας και πολιτισμού. Η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών εξέφρασε το 1933 για πρώτη φορά το ενδιαφέρον της για τη διδασκαλία της Ιταλικής Λογοτεχνίας, η οποία ανατέθηκε στον τότε Υφηγητή του Πανεπιστημίου της Πίζας Vincenzo Biagi. Την ίδια χρονιά και για την αμοιβαιότητα των χωρών το Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza αποφάσισε την εισαγωγή του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, του οποίου η διδασκαλία ανατέθηκε στον αείμνηστο Καθηγητή Γεώργιο Ζώρα, πρωτεργάτη της εκπαιδευτικής και πολιτιστικής συνεργασίας Ελλάδας- Ιταλίας. Μετά τη λήξη του ελληνοϊταλικού πολέμου πέρασαν πολλά χρόνια για να αρχίσει και πάλι η μορφωτική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών. Το 1958 με συστηματικές προσπάθειες του Γεωργίου Ζώρα λειτούργησε Λεκτοράτο Ιταλικής Γλώσσας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και παράλληλα ο ίδιος ανέλαβε εκ νέου τη διδασκαλία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στη Φιλοσοφική Σχολή της Ρώμης. Αργότερα η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών μετακάλεσε από την Ιταλία ως επισκέπτη καθηγητή τον Ιταλιστή καθηγητή του Πανεπιστημίου της Νάπολης Salvatore Battaglia. Στη συνέχεια προσκλήθηκαν και δίδαξαν μέχρι το 1989 διευθυντές ή καθηγητές του Ιταλικού Ινστιτούτου καθώς και φιλόλογοι που αποσπάστηκαν από το Ιταλικό Ινστιτούτο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1990 το μάθημα της Ιταλικής Φιλολογίας εντάχθηκε σε ένα νέο Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής που ιδρύθηκε το έτος αυτό, ονομάστηκε Γενικό Τμήμα Ξένων Πολιτισμών και περιελάμβανε την Ιταλική, την Ισπανική καθώς και Γλώσσες και Φιλολογίες άλλων χωρών. Αρχικά δίδαξαν επισκέπτες καθηγητές και λέκτορες Πανεπιστημίων του εξωτερικού. Με δεδομένο το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των φοιτητών του Τμήματος αυτού για την Ιταλική και Ισπανική Φιλολογία, το Γενικό Τμήμα Ξένων Πολιτισμών μετεξελίχθηκε το ακαδημαϊκό έτος 1999-2000 σε Τμήμα Ιταλικής και Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας. Το ενιαίο Τμήμα των δύο Ευρωπαϊκών Γλωσσών και Φιλολογιών λειτούργησε δέκα συνολικά έτη και από το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011 λειτουργούν δύο ανεξάρτητα Τμήματα: Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας. 1 Το πρόγραμμα σπουδών του νέου Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας επικεντρώνεται στη γλώσσα, τη λογοτεχνία και τον πολιτισμό της Ιταλίας καθώς και στις πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις των δύο χωρών Ελλάδας -Ιταλίας. ΓΛΩΣΣΑ- ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ Τα μαθήματα Ιταλικής Γλώσσας προσφέρονται στους φοιτητές σε όλα τα εξάμηνα σπουδών και αποτελούν βασική προϋπόθεση για την εκπαίδευτική τους εξέλιξη. Τα γλωσσολογικά µαθήµατα του Τµήµατος στοχεύουν στην εξοικείωση των φοιτητών µε τις βασικές θεωρητικές και µεθοδολογικές αρχές της γλωσσολογικής επιστήµης. Καλύπτουν ένα ευρύ φάσµα τοµέων τόσο της θεωρητικής όσο και της εφαρµοσµένης γλωσσολογίας και προσφέρουν ενηµερωµένη γνώση πάνω στις πιο σύγχρονες τάσεις της θεωρητικής γλωσσικής ανάλυσης και της γλωσσικής διδασκαλίας. Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στα γλωσσολογικά µαθήµατα νέων τεχνολογιών που διαθέτει το Τµήµα τα οποία προωθούν τη διεπιστηµονική γνώση και διδάσκουν µε εργαστηριακές µεθόδους καινοτόµα γνωστικά αντικείμενα. ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Τα μαθήματα της ιταλικής λογοτεχνίας αποσκοπούν πρωταρχικά στη διδασκαλία των κυριότερων ειδών, ρευμάτων και συγγραφέων από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Σκοπός επίσης είναι η ανάδειξη της δυνατότητας των πολλαπλών επιστημονικών προσεγγίσεων στον χώρο της γραμματολογίας όπως και η βαθύτερη μελέτη των λογοτεχνικών ρευμάτων της έρευνας και διδασκαλίας της Λογοτεχνίας και της Συγκριτικής Γραμματολογίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις λογοτεχνικές αλληλεπιδράσεις Ελλάδας-Ιταλίας. Οι φοιτητές καλούνται να γνωρίσουν τις βασικές αρχές της αφηματολογίας, να ασκηθούν στην κειμενική ανάλυση και τη χρήση της βιβλιογραφίας καθώς και στο χειρισμό, γενικότερα, του επιστημονικού λόγου. 2 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Τα μαθήματα Πολιτισμού εισάγουν τους φοιτητές στη μελέτη: α) της Ιστορίας και του Πολιτισμού της Ιταλίας (Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός Ι και ΙΙ, Θέματα Ιταλικής Ιστορίας και Πολιτισμού), β) του κοινού ιστορικού παρελθόντος Ελλήνων και Ιταλών κατά τη διάρκεια της μακραίωνης βενετικής κυριαρχίας στον ελλαδικό χώρο (Ιστορία του Βενετικού Κράτους-Εισαγωγή στην Αρχειακή Έρευνα), γ) του Ιταλικού Θεάτρου (Εισαγωγή στο Θέατρο, Ιστορία του Ιταλικού Θεάτρου), δ) της Ιταλικής Τέχνης (Ειδικά Θέματα Ιταλικού Πολιτισμού) και ε) της Ιταλικής Μουσικής (Εισαγωγή στην Ιταλική Μουσική Ι και ΙΙ, Ειδικά Θέματα της Ιταλικής Μουσικής). Με τα μαθήματα αυτά οι φοιτητές εισάγονται στις πολιτισμικές «προϋποθέσεις» του χώρου και των ανθρώπων που δημιούργησαν τη γλώσσα και τη λογοτεχνία της Ιταλίας, αντικείμενα που εξετάζονται διεξοδικά στο πλαίσιο των. αντίστοιχων μαθημάτων. Παράλληλα, όμως, προσφέρονται στους φοιτητές γνώσεις με πολύτιμες προοπτικές στο πεδίο της έρευνας της Ιστορίας και του Πολιτισμού της Ιταλίας. Σχετικά είναι και τα μαθήματα που προσφέρονται και σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο πλαίσιο του ΠΜΣ «Ελληνορωμαϊκές-Ελληνοϊταλικές σπουδές: Λογοτεχνία-Ιστορία και Πολιτισμός». ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Tον Δεκέμβριο του 2008 εγκρίθηκε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο: «Ελληνορωμαϊκές-Ελληνοϊταλικές Σπουδές», το οποίο και λειτούργησε για πρώτη φορά το ακαδημαϊκό έτος 2009-10. Αντικείμενο του Προγράμματος είναι η ακαδημαϊκή κατάρτιση, η ανάπτυξη επιστημονικής έρευνας και η παραγωγή νέας γνώσης στο πεδίο των Ελληνορωμαϊκών Ελληνοϊταλικών Σπουδών σε δύο κατευθύνσεις: α) της Λογοτεχνίας και β) της Ιστορίας και του Πολιτισμού. Όλα τα σχετικά με το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνονται στον Οδηγό Σπουδών. Παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη ένα Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών σπουδών με θέμα τη διδασκαλία της Ιταλικής ως ξένης γλώσσας σε συνεργασία του Πανεπιστηµίου Αθηνών µε το 3 Πανεπιστήμιο της Perugia της Ιταλίας. Το Ειδικό Πρωτόκολλο Συνεργασίας µεταξύ των δύο Πανεπιστημίων έχει υπογραφεί και αναµένεται η έγκριση του Υπουργείου Παιδείας της Ελλάδας, προκειμένου να αρχίσει η λειτουργία του. Το Τµήµα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας θα συνεχίσει τη συνεργασία που έχει εγκαινιάσει µε εξαιρετική επιτυχία µε την Ιταλική Πρεσβεία και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο σε επίπεδο επιστημονικών και πολιτιστικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων µε στόχο την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση και γενικότερη πνευματική καλλιέργεια των φοιτητών µας. Οι διδάσκοντες στο Τµήµα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας καλωσορίζουν τους νέους φοιτητές και τους εύχονται καλές σπουδές, στις οποίες θα είναι κοντά τους µε τη διάθεση να τους προσφέρουν κάθε δυνατή συμβουλή και καθοδήγηση. 4 ΤΜΗΜΑ ΙΤΑΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ 2013-2014 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Για την απόκτηση του πτυχίου του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ο κάθε φοιτητής θα πρέπει να έχει εξεταστεί επιτυχώς σε 44 μαθήματα, εκ των οποίων: • 34 Υποχρεωτικά μαθήματα, δηλαδή, μαθήματα στα οποία ο φοιτητής πρέπει οπωσδήποτε να εξεταστεί επιτυχώς για την απόκτηση του πτυχίου του. • 8 Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα, δηλαδή, μαθήματα στα οποία ο φοιτητής πρέπει να εξεταστεί επιτυχώς για την απόκτηση του πτυχίου του, επιλέγοντάς τα από ένα αριθμό προσφερομένων μαθημάτων από το Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας. • 2 Ελεύθερης επιλογής μαθήματα, δηλαδή, μαθήματα στα οποία ο φοιτητής πρέπει να εξεταστεί επιτυχώς για την απόκτηση του πτυχίου του, επιλέγοντάς τα από ένα αριθμό προσφερομένων μαθημάτων από τα υπόλοιπα Τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής. Είναι στην ελεύθερη επιλογή του φοιτητή το εξάμηνο κατά το οποίο θα διδαχθεί και θα εξεταστεί σε αυτά τα μαθήματα. Τα μαθήματα διακρίνονται σε χειμερινά και εαρινά, ανάλογα με το εξάμηνο διδασκαλίας τους. Κατά τη δήλωση των μαθημάτων οι φοιτητές θα πρέπει να γνωρίζουν εάν τα μαθήματα που δηλώνουν διδάσκονται στο συγκεκριμένο εξάμηνο ή όχι. Για τη λήψη του πτυχίου ο φοιτητής οφείλει να αποκτήσει τουλάχιστον 132 Διδακτικές Μονάδες, οι οποίες πρέπει να κατανέμονται ως εξής: 102 ΔΜ από τα υποχρεωτικά μαθήματα, 24 ΔΜ από τα υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν και 6 ΔΜ από τα ελεύθερης επιλογής μαθήματα. 5 Ύστερα από την εισαγωγή και εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Συστήματος Μεταφοράς και Συσσώρευσης Πιστωτικών Μονάδων για την απόκτηση του πτυχίου απαιτούνται τουλάχιστον 244 Ευρωπαϊκές Πιστωτικές Μονάδες (ΕΠΜ), από τις οποίες: 204 ΕΠΜ για τα υποχρεωτικά μαθήματα, 32 για τα υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν και 8 ΕΠΜ για τα ελεύθερης επιλογής μαθήματα. Η κατανομή μαθημάτων, διδακτικών μονάδων και Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων είναι η ακόλουθη: Αριθμός ΙΤΑΛΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ Αριθμός μαθημάτων Αριθμός ΔΜ Ε.Π.Μ. 34 (δύο από αυτά προσφέρονται από Υποχρεωτικά Μαθήματα 102 204 άλλα Τμήματα της Φιλοσοφικής) Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν 8 24 32 Ελεύθερης επιλογής 2 6 8 ΣΥΝΟΛΟ 44 132 244 Tο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας προσφέρει, εκτός από 32 υποχρεωτικά μαθήματα (2 προσφέρονται από το Τμήμα ΦΠΨ), 22 υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα, ώστε ο φοιτητής να επιλέγει εκείνα που θεωρεί ότι θα τον βοηθήσουν στην επίτευξη των στόχων του, καθώς και όσα ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντά του. Τα υπόλοιπα Τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ενημερώνουν για τα προσφερόμενα μαθήματα, τα οποία ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. 6 ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤOΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ (ECTS). Τα υποχρεωτικά μαθήματα επιλέγονται κατά το προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών που ακολουθεί. Επισημαίνεται ότι τα μαθήματα των δύο πρώτων εξαμήνων είναι προαπαιτούμενα για την απρόσκοπτη παρακολούθηση των μαθημάτων των εξαμήνων Γ΄, Δ΄, Ε΄, ΣT΄, Ζ΄ και Η΄. Συνεπώς συνιστάται η επιτυχής παρακoλούθηση των μαθημάτων των δύο πρώτων εξαμήνων. Ως προς την επίδοση των φοιτητών στην Ιταλική Γλώσσα, εφαρμόζεται υποχρεωτική εξέταση κατάταξης των πρωτοετών φοιτητών σε επίπεδο γλωσσομάθειας, σύμφωνα με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς (Quadro di Riferimento Comune Europeo per le Lingue). ΜΑΘΗΜΑΤΑ 1 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ 1. Ιταλική Γλώσσα Ι 2. Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός Ι 3. Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας Ι 4. Εισαγωγή στη Λατινική Λογοτεχνία 5. Εισαγωγή στη Γλωσσολογία 6. Ιταλική Γλώσσα ΙΙ 7. Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός ΙΙ 8. Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας ΙΙ 9. Εισαγωγή στα λογοτεχνικά είδη: Ιταλική Ποίηση και Πεζογραφία 10. Γλωσσολογία: Τομείς Γλωσσικής Ανάλυσης 7 11. Ιταλική Γλώσσα ΙΙΙ 12. Μορφολογία της Ιταλικής Γλώσσας 13. Εισαγωγή στο Θέατρο 14. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία I 15. Εισαγωγή στην Παιδαγωγική (Τμήμα Φ.Π.Ψ.) 16. Ιταλική Γλώσσα ΙV 17. Ιταλική Ποίηση 18. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία ΙΙ 19. Ιστορία της Ιταλικής Γλώσσας 20. Φωνητική-Φωνολογία της Ιταλικής Γλώσσας 21. Γενική Διδακτική (Τμήμα Φ.Π.Ψ.) 22. Σύνταξη της Ιταλικής Γλώσσας 23. Ιταλική Λογοτεχνία της Αναγέννησης 24. Ιταλικό Δοκίμιο 25. Ιταλικό Μυθιστόρημα και Διήγημα 26. Θεωρία της Μετάφρασης 27. Νεότερη και Σύγχρονη Ιταλική Λογοτεχνία 28. Κοινωνιογλωσσολογία της Ιταλικής Γλώσσας 29. Θεωρίες εκμάθησης και διδασκαλίας της Ιταλικής ως ξένης γλώσσας 30. Πρωτοποριακά κινήματα και τάσεις της Ιταλικής Λογοτεχνίας του Κ΄ αιώνα 31. Συγκριτική Λογοτεχνία 32. Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία στη Διδακτική της Ιταλικής Γλώσσας 33. Λογοτεχνικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας 34. Μεθοδολογία της Διδασκαλίας της Ιταλικής Γλώσσας 8 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΚΑΤ’ ΕΠΙΛΟΓΗΝ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Επιλέγονται υποχρεωτικά 32 Ευρωπαϊκές Πιστωτικές Μονάδες (ΕCTS credits). Aν επιλεγούν περισσότερες, θα θεωρηθούν ως ΕΠΜ μαθημάτων ελεύθερης επιλογής 1. Εισαγωγή στη χρήση των Η/Υ 2. Ιταλικά για ειδικές χρήσεις 3. Iστορία του Βενετικού Κράτους 4. Νέες τεχνολογίες στην επιστημονική έρευνα: διαδίκτυο και εκπαίδευση 5. Εισαγωγή στην Αρχειακή Έρευνα 6. Ηλεκτρονικά σώματα κειμένων για τη γλωσσική έρευνα και διδασκαλία 7. Θέματα Ιταλικής Ιστορίας και Πολιτισμού 8. Εισαγωγή στην Ανάλυση Γλωσσικών Δεδομένων 9. Λεξικολογία-Λεξικογραφία 10. Ιταλική Λογοτεχνία Μεσαίωνα (13ος – 14ος αιώνας) 11. Dante 12. Ειδικά θέματα Ιταλικού Πολιτισμού 13. Ιταλική Γλώσσα V 14. Foscolo 15. Ιταλική Γλώσσα VI 16. Ιστορία του Ιταλικού Θεάτρου 17. Ελλάδα-Ιταλία στα περιηγητικά κείμενα του Ύστερου Μεσαίωνα και της Αναγέννησης 18. Ιταλική Γλώσσα VII 19. Ζητήματα Συγκριτικής Ανάλυσης της Ιταλικής και της Ελληνικής 20. Ιταλικός Ουμανισμός: Λατινικές συνθέσεις του Πετράρχη και του Βοκκάκιου 21. Ιταλική Γλώσσα VIII 22. Ειδικά Θέματα Ιταλικής Μουσικής 9 23. Μεθοδολογία της Επιστημονικής Έρευνας 24. Πρακτική Άσκηση Φοιτητών 3. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ (Επιλέγονται μέχρι 2 μαθήματα) Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. Β. ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΣΤΑ ΑΛΛΑ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ 1. Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας Ι 2. Νέες Τεχνολογίες στην Επιστημονική Έρευνα: Διαδίκτυο και Εκπαίδευση 3. Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας ΙΙ 4. Ιστορία του Βενετικού Κράτους 5. Ζητήματα συγκριτικής ανάλυσης της Ιταλικής και της Ελληνικής 6. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία Ι 7. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία ΙΙ 8. Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός ΙΙ 9. Εισαγωγή στην Αρχειακή Έρευνα 10. Πρωτοποριακά κινήματα και τάσεις της Ιταλικής Λογοτεχνίας του Κ΄ αιώνα 10 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΕΞΑΜΗΝΑ (Ακαδημαϊκό Έτος 2013-2014) Α΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά μαθήματα 1. Ιταλική Γλώσσα Ι 66ΙΤΑ001 Α. Σπίνουλα 2. Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός Ι 66ΙΤΑ012 Γ. Παγκράτης 3. Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας Ι 66ΙΤΑ011 Ι. Τσόλκας 4. Εισαγωγή στη Λατινική Λογοτεχνία 66ΙΤΑ068 Ρ. Δημοπούλου 5. Εισαγωγή στη Γλωσσολογία 66ΙΤΑ069 Γ. Μικρός Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα: 66ΚΟΙ013 (ανενεργό 1 Εισαγωγή στη Χρήση Η/Υ Γ. Μικρός το 2013- 14) 66ΙΤΑ070 2 (ανενεργό Γ. Μηλιώνη (υπό το 2013- διορισμό) Ιταλικά για ειδικές χρήσεις 14) 3 Ιστορία του Βενετικού Κράτους 66ΙΤΑ054 Γ. Παγκράτης Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. 11 Β΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά μαθήματα 1. Ιταλική Γλώσσα ΙΙ 66ΙΤΑ005 Α. Σπίνουλα 2. Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός ΙΙ 66ΙΤΑ009 Γ. Παγκράτης 3. Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας ΙΙ 66ΙΤΑ014 Ι. Τσόλκας Εισαγωγή στα λογοτεχνικά είδη: Ιταλική 4. Ποίηση και Πεζογραφία 66ΙΤΑ071 Γ. Ζώρας 5. Γλωσσολογία: Τομείς Γλωσσικής Ανάλυσης 66ΙΤΑ060 Γ.Γιαννουλοπούλου Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα: Νέες Τεχνολογίες στην Επιστημονική Έρευνα: 1 66ΙΤΑ048 Γ. Μικρός 66ITA090 Γ. Παγκράτης Διαδίκτυο και Εκπαίδευση 2 Εισαγωγή στην Αρχειακή Έρευνα Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. Γ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά μαθήματα 1. Ιταλική Γλώσσα ΙΙΙ 66ΙΤΑ015 Α. Σπίνουλα 2. Μορφολογία της Ιταλικής Γλώσσας 66ΙΤΑ016 Γ.Γιαννουλοπούλου 3. Εισαγωγή στο Θέατρο 66ΙΤΑ017 Μ. Σγουρίδου 12 4. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία I 66ΙΤΑ019 Ρ. Δημοπούλου 5 Εισαγωγή στην Παιδαγωγική (Τμήμα Φ.Π.Ψ.) 66ΠΔ01 Δ. Φωτεινός Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα: 1 Λεξικολογία – Λεξικογραφία 66ΙΤΑ067 Γ.Γιαννουλοπούλου 66ΙΤΑ073 Ηλεκτρονικά σώματα κειμένου για 2 τη (ανενεργό το Γ. Μικρός γλωσσική έρευνα και διδασκαλία 2013-14) 66ΙΤΑ044 Γ. Παγκράτης 3 Θέματα Ιταλικής Ιστορίας και Πολιτισμού (ανενεργό το 2013-14) 66ΙΤΑ072 4 Εισαγωγή στην Ιταλική Μουσική Ι (ανενεργό το - 2013-14) 5 Πρακτική άσκηση φοιτητών 66ΠΑΦ Ι. Τσόλκας Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. Δ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά μαθήματα 1. Ιταλική Γλώσσα ΙV 66ΙΤΑ021 Α. Σπίνουλα 2. Ιταλική Ποίηση 66ΙΤΑ022 Α. Θέμου 3. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία ΙΙ 66ΙΤΑ023 Ρ. Δημοπούλου 13 4. Ιστορία της Ιταλικής Γλώσσας 66ΙΤΑ024 D. Minniti - Γκώνια 5. Φωνητική - Φωνολογία της Ιταλικής Γλώσσας 66ΙΤΑ007 Γ. Μικρός 6. Σύνταξη της Ιταλικής Γλώσσας 66ΙΤΑ091 Γ. Γιαννουλοπούλου 7. Γενική διδακτική (Τμήμα Φ.Π.Ψ.) 66ΠΔ31 Eυ. Μηλίγκου Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα 1 Εισαγωγή στην Ανάλυση Γλωσσικών Δεδομένων 66ΙΤΑ062 Γ. Μικρός 2 Foscolo 66ΙΤΑ039 Μ. Σγουρίδου 3 Ειδικά Θέματα Ιταλικού Πολιτισμού 66ΙΤΑ056 Μ. Σγουρίδου 4 Πρακτική άσκηση φοιτητών 66ΠΑΦ Ι. Τσόλκας Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. Ε΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά μαθήματα 1. Ιταλική Λογοτεχνία της Αναγέννησης 66ΙΤΑ018 Α. Θέμου 2. Ιταλικό Δοκίμιο 66ΙΤΑ029 Ι. Τσόλκας 3. Ιταλικό Μυθιστόρημα και Διήγημα 66ΙΤΑ030 Ι. Τσόλκας 4 Θεωρία της Μετάφρασης 66ΙΤΑ031 D. Minniti - Γκώνια 14 Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα: 1 Dante 66ΙΤΑ032 Γ. Ζώρας 2 Ιταλική Γλώσσα V 66ΙΤΑ049 Α. Σπίνουλα 66ΙΤΑ092 3 Μεθοδολογία της Επιστημονικής Έρευνας (ανενεργό το Γ.Ζώρας 2013-14) 4 Πρακτική άσκηση φοιτητών 66ΠΑΦ Ι. Τσόλκας Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. ΣΤ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά μαθήματα 1. Νεότερη και Σύγχρονη Ιταλική Λογοτεχνία 66ΙΤΑ075 Α. Θέμου 2. Κοινωνιογλωσσολογία της Ιταλικής Γλώσσας 66ΙΤΑ041 D. Minniti Θεωρίες εκμάθησης και διδασκαλίας της 3. Γ. Μηλιώνη (υπό 66ΙΤΑ038 Ιταλικής ως ξένης γλώσσας διορισμό) Πρωτοποριακά κινήματα και τάσεις της 4. 66ΙΤΑ077 Α. Θέμου Ιταλικής Λογοτεχνίας του Κ΄ αιώνα Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα: 1 Ιταλική Γλώσσα VI 66ΙΤΑ050 Α. Σπίνουλα 2 Ελλάδα-Ιταλία στα περιηγητικά κείμενα του 66ΙΤΑ063 Ρ. Δημοπούλου 15 Ύστερου Μεσαίωνα και της Αναγέννησης 66ΙΤΑ036 3 Ιστορία του Ιταλικού Θεάτρου (ανενεργό Ι.Τσόλκας το 2013-14) 66ΙΤΑ076 4 Εισαγωγή στην Ιταλική Μουσική ΙΙ - (ανενεργό το 2013-14) Ιταλική Λογοτεχνία Μεσαίωνα 13ος – 14ος 5 66ΙΤΑ061 Μ. Σγουρίδου 66ΠΑΦ Ι. Τσόλκας αιώνας 4 Πρακτική άσκηση φοιτητών Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. Ζ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικό μάθημα 1 Συγκριτική Λογοτεχνία 2 Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία στη Διδακτική της Ιταλικής Γλώσσας 66ΙΤΑ042 Μ. Σγουρίδου 66ΙΤΑ043 D.Minniti- Γκώνια Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα: 1 Ιταλική Γλώσσα VII 66ΙΤΑ051 A. Σπίνουλα 66ΙΤΑ065 Γ. Γιαννουλοπούλου Ζητήματα Συγκριτικής Ανάλυσης της 2 Ιταλικής και της Ελληνικής 16 3 Πρακτική άσκηση φοιτητών 66ΠΑΦ I. Τσόλκας Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. Η΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικό μάθημα Λογοτεχνικές Αλληλεπιδράσεις μεταξύ 1 66ΙΤΑ045 Γ. Ζώρας Ελλάδας και Ιταλίας Μεθοδολογία και Πρακτική της Διδασκαλίας 2 Γ. Μηλιώνη (υπό 66ΙΤΑ046 της Ιταλικής Γλώσσας διορισμό) Υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν μαθήματα Επιλέγεται υποχρεωτικά ένα από τα παρακάτω προσφερόμενα μαθήματα: Ιταλικός Ουμανισμός : Λατινικές Συνθέσεις 1 66ΙΤΑ074 Ρ. Δημοπούλου 66ΙΤΑ052 Α. Σπίνουλα του Πετράρχη και του Βοκάκιου 2 Ιταλική Γλώσσα VIII 66ΙΤΑ066 Ανενεργό 3 Ειδικά Θέματα Ιταλικής Μουσικής το 20132014 4 Πρακτική άσκηση φοιτητών 66ΠΑΦ Ι. Τσόλκας 17 Τα μαθήματα που προσφέρονται από τα υπόλοιπα τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής ως ελεύθερης επιλογής μαθήματα θα ανακοινώνονται από τη Γραμματεία στην αρχή κάθε εξαμήνου. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα αντιστοιχούν σε 6 Ε.Π.Μ. Τα υποχρεωτικά κατ’ επιλογήν, καθώς και τα ελεύθερης επιλογής, αντιστοιχούν σε 4 Ε.Π.Μ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Ιταλική Γλώσσα Ι Σκοπός του μαθήματος είναι η επισκόπηση της δομής της ιταλικής γλώσσας και η ανάπτυξη βασικών γλωσσικών και επικοινωνιακών ικανοτήτων για να είναι δυνατή η επικοινωνία με ιταλόφωνους ομιλητές. Στόχοι του μαθήματος είναι η ανάπτυξη ικανοτήτων κατανόησης και παραγωγής προφορικού λόγου, η σωστή χρήση των βασικών μορφοσυντακτικών δομών και ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου. Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός Ι Εισαγωγή στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ιταλίας από το Μεσαίωνα μέχρι τις απαρχές της Ισπανικής κυριαρχίας. 18 Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας Ι Εισαγωγή στην ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας μέχρι και την εποχή της Αναγέννησης. Εισαγωγή στη Λατινική Λογοτεχνία Ιστορικές προϋποθέσεις. Αρχή και εξέλιξη της Λατινικής Λογοτεχνίας. Η λογοτεχνία των χρόνων της Δημοκρατίας, του Αυγούστου και των πρώιμων αυτοκρατορικών χρόνων: ποίηση, πεζογραφία, ρωμαϊκό θέατρο. Θεματογραφία λατινικών κειμένων. Εισαγωγή στη Γλωσσολογία Το συγκεκριμένο μάθημα στοχεύει στην εισαγωγή των φοιτητών σε μία από τις σημαντικότερες και ταχύτερα εξελισσόμενες επιστήμες, τη γλωσσολογία. Θα παρουσιαστεί μια συνοπτική ιστορία της θεωρητικής εξέλιξης της επιστήμης τον τελευταίο αιώνα και θα εκτεθούν μερικά από τα βασικά ερευνητικά ερωτήματα που απασχολούν τους επιστήμονες της γλώσσας. Ειδικότερα θα γίνει αναφορά στο τι είναι γλώσσα και κατά πόσο χαρακτηρίζει μόνο την ανθρώπινη επικοινωνία, πώς ο άνθρωπος μαθαίνει γλώσσα, αν η ικανότητα της γλωσσικής εκμάθησης είναι καθολική και κατά πόσο γλώσσα και κοινωνία αλληλεπιδρούν. Η παρουσίαση των παραπάνω θεμάτων δεν θα ακολουθήσει αυστηρά κάποια συγκεκριμένη "σχολή" γλωσσολογικής σκέψης. Αντίθετα, θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε οι φοιτητές να εκτεθούν σε όσο το δυνατόν ευρύτερο φάσμα θεωρητικών προσεγγίσεων στο γλωσσικό φαινόμενο. 19 Β΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Ιταλική Γλώσσα ΙΙ Το μάθημα αποτελεί συνέχεια του αντίστοιχου μαθήματος του προηγούμενου εξαμήνου. Στο εξάμηνο αυτό προτείνονται πιο σύνθετες δραστηριότητες για την ανάπτυξη και εμπέδωση των γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων και την προσέγγιση της ιταλικής πολιτισμικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Διδάσκεται η θεωρία και η χρήση των ιδιωματισμών στο γραπτό λόγο γενικότερα και σε κείμενα σχετικά με σύγχρονα θέματα ειδικότερα. Στόχοι του μαθήματος είναι η ανάπτυξη των προφορικών και γραπτών ικανοτήτων κατανόησης και παραγωγής, η σωστή χρήση των κύριων μορφοσυντακτικών δομών, ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου. Ιταλική Ιστορία και Πολιτισμός ΙΙ Επισκόπηση της Ιστορίας και του Πολιτισμού της Ιταλίας από την Αντιμεταρρύθμιση μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας ΙΙ Εισαγωγή στην Ιστορία της Ιταλικής Λογοτεχνίας από το Μπαρόκ μέχρι σήμερα. Εισαγωγή στα λογοτεχνικά είδη: Ιταλική Ποίηση και Πεζογραφία Στο μάθημα αυτό παρουσιάζονται δείγματα της ιταλικής ποίησης και πεζογραφίας. Ο φοιτητής ασκείται στην ανάλυση κειμένων από τις απαρχές της Ιταλικής Λογοτεχνίας έως τον 20όαιώνα. 20 Γλωσσολογία: τομείς γλωσσικής ανάλυσης Εξειδικευμένη παρουσίαση των γλωσσικών τομέων. Η έννοια του “γραμματικού κανόνα”. Βασικές αρχές φωνολογίας, μορφολογίας, σύνταξης, σημασιολογίας και πραγματολογίας. “Περιγραφική γραμματική” έναντι “ρυθμιστικής γραμματικής”. Γ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Ιταλική Γλώσσα ΙΙΙ Το μάθημα προσφέρει μία διευρυμένη πρακτική ικανότητα εξάσκησης της ιταλικής, σε σχέση με τα προηγούμενα επίπεδα, επάνω σε βασικές δομές και χρήσεις της γλώσσας με αναφορά στην καθημερινή ζωή. Επιδιώκεται η εμπέδωση όλων των γλωσσικών δεξιοτήτων. Θεματολογικά καλύπτεται όλο σχεδόν το φάσμα των δραστηριοτήτων των ενηλίκων σε γραπτό και προφορικό λόγο, κυρίως μέσα από αποσπάσματα λογοτεχνικών κειμένων, άρθρα εφημερίδων και περιοδικών κ.λ.π. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις ασκήσεις γραπτού λόγου, με παραγωγή κειμένων (επίσημη και φιλική αλληλογραφία, άρθρα, αποσπάσματα) όπου καταγράφονται επιχειρήματα, περιγραφές, αναφορές, διάλογοι, περιλήψεις, κ.λ.π. Στόχος του μαθήματος είναι να αναπτυχθεί στους σπουδαστές η ικανότητα σωστής χρήσης της γλώσσας στην καθημερινή επικοινωνία, γραπτή και προφορική, καθώς και η κατανόηση της λειτουργίας της γλώσσας. Μορφολογία της Ιταλικής Γλώσσας Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στις βασικές έννοιες της μορφολογίας: λέξη, μόρφημα, αλλομορφία. Περιγράφεται η κατανομή μορφημάτων κατά το είδος της σημασίας τους, κατά τη θέση τους στη λέξη και κατά τη συμμετοχή τους στις διαδικασίες σχηματισμού λέξεων. 21 Πιο συγκεκριμένα, γίνεται συγχρονική περιγραφή της μορφολογικής δομής της ιταλικής και των βασικών διαδικασιών σχηματισμού των λέξεών της, δηλαδή της σύνθεσης, της παραγωγής και της κλίσης. Ακολουθείται η απλοποιημένη μορφή της «λεξικαλιστικής» θεωρίας της μορφολογίας, ενώ δίνονται και στοιχεία από τη θεωρία της «γραμματικοποίησης». Για την πληρέστερη κατανόηση της μορφολογικής ανάλυσης τα δεδομένα της ιταλικής εξετάζονται συγκριτικά με δεδομένα της νέας ελληνικής, αλλά και άλλων γλωσσών. Στόχος του μαθήματος είναι οι φοιτητές / -τριες να κατανοήσουν τις βασικές αρχές της θεωρίας της μορφολογίας και της συνάφειάς της με την ανάλυση άλλων γλωσσικών τομέων. Για το μάθημα προτείνεται ιταλική βιβλιογραφία, ενώ η εξέτασή του γίνεται γραπτά στο τέλος του εξαμήνου. Εισαγωγή στο Θέατρο Εισαγωγή στη μελέτη της θεατρικής λογοτεχνίας. Με την ανάλυση αντιπροσωπευτικών έργων διαφορετικών περιόδων, ειδών και τεχνοτροπιών παρουσιάζονται οι ιδιαιτερότητες της μορφής και της λειτουργίας του θεατρικού λόγου. Εξετάζονται τα συνθετικά στοιχεία και οι τεχνικές της θεατρικής γραφής. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία Ι Λογοτεχνική παραγωγή του Λατινικού Μεσαίωνα. Εισαγωγή στην κοσμική ποίηση. Θρησκευτική ποίηση “Sequentiae”. Επεξεργασία κειμένων. Εισαγωγή στην Παιδαγωγική (Τμήμα Φ.Π.Ψ.) 22 Δ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Ιταλική Γλώσσα ΙV Το μάθημα αυτό ολοκληρώνει τον κύκλο των πρώτων τεσσάρων επιπέδων της γλώσσας και αποσκοπεί στην κατανόηση κειμένων γραπτού και προφορικού λόγου, επαγγελματικών και κοινωνικοπολιτικών θεμάτων. Στόχοι του μαθήματος είναι ο φοιτητής να μπορεί εκφράζεται στην Ιταλική με σαφήνεια, να χρησιμοποιεί τη γλώσσα με ποικίλους τρόπους για επαγγελματικούς, κοινωνικούς και επικοινωνιακούς σκοπούς, και να μπορεί να παράγει σαφή κείμενα δείχνοντας ότι κατέχει υψηλό επίπεδο γνώσης στα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα που αναλύθηκαν μέσα στην τάξη. Ιταλική Ποίηση Γενική ανασκόπηση της ιστορίας της Ιταλικής Ποίησης από το 13ο αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή. Μελέτη αντιπροσωπευτικών και υποδειγματικών ποιητικών κειμένων και στοιχείων ιταλικής μετρικής. Το μάθημα αποβλέπει στην εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές ποιητικές μορφές που καλλιεργήθηκαν από τους μείζονες Ιταλούς ποιητές. Επιδιώκεται η καλλιέργεια της ικανότητας των φοιτητών να παρουσιάζουν, να αναλύουν και να σχολιάζουν ιταλικά ποιητικά κείμενα και να επισημαίνουν σε αυτά τα διακριτικά γνωρίσματα της ποιητικής του δημιουργού τους καθώς και τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα κύρια ρεύματα ή τις ποιητικές σχολές στις οποίες τα έργα αυτά δύνανται να ενταχθούν. Μεσαιωνική Λατινική Λογοτεχνία ΙΙ Λογοτεχνική παραγωγή του Λατινικού Μεσαίωνα. Κοσμική ποίηση “Carmina Burana”. Επεξεργασία κειμένων. 23 Ιστορία της Ιταλικής Γλώσσας Μελέτη της εξέλιξης της Ιταλικής Γλώσσας (από το volgare έως τη σύγχρονη γλώσσα standard) και εξέταση των σχέσεών της με άλλες λατινογενείς γλώσσες. Επισκόπηση του γλωσσικού ζητήματος και αναφορές στη διαμόρφωση των ιταλικών διαλέκτων. Φωνητική - Φωνολογία της Ιταλικής Γλώσσας Εισαγωγή στη Φωνητική - Φωνολογία της Ιταλικής. Παρουσιάζονται οι ήχοι της ιταλικής γλώσσας και αναλύονται σε αρθρωτικό και ακουστικό επίπεδο. Εξετάζονται οι βασικότερες φωνολογικές θεωρίες (λειτουργική - γενετική) και εφαρμόζονται στην περιγραφή του ιταλικού φωνητικού συστήματος. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη διδασκαλία της προφοράς της Ιταλικής και στην αντιμετώπιση των φωνητικών της ιδιαιτεροτήτων. Σύνταξη της Ιταλικής Γλώσσας Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στις βασικές έννοιες της σύνταξης: πρόταση, ανάλυση σε άμεσα συστατικά, τύποι φράσεων, τύποι προτάσεων. Οι αρχές της σύνταξης και η συντακτική ανάλυση ακολουθούν την απλοποιημένη εκδοχή της «γενετικής» θεωρίας της σύνταξης. Τα γλωσσικά δεδομένα που εξετάζονται είναι κυρίως της ιταλικής, ενώ για την πληρέστερη κατανόηση της συντακτικής ανάλυσης εξετάζονται και δεδομένα της νέας ελληνικής, αλλά και άλλων γλωσσών. Στόχος του μαθήματος είναι οι φοιτητές / -τριες να κατανοήσουν τις βασικές αρχές της θεωρίας της σύνταξης και την κεντρικότητα που αυτή έχει για τη γλωσσολογική ανάλυση. Για το μάθημα προτείνεται ιταλική βιβλιογραφία, ενώ η εξέτασή του γίνεται γραπτά στο τέλος του εξαμήνου. 24 Γενική διδακτική (Τμήμα Φ.Π.Ψ.) Ε΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Ιταλική Λογοτεχνία της Αναγέννησης Eξετάζεται η λογοτεχνία της Ιταλίας (ιστορία-κείμενα) από τον 15ο μέχρι τον 16ο αιώνα. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην περίοδο μεταξύ 1492-1559. Μελετώνται μορφές, ρεύματα, τάσεις, λογοτεχνικά είδη καθώς και αποσπάσματα από το έργο των αντιπροσωπευτικότερων συγγραφέων της περιόδου (Pietro Bembo, Baldesar Castiglione, Giovanni Della Casa, Agnolo Firenzuola, Ludovico Ariosto, Niccolò Machiavelli, Francesco Berni, Pietro Aretino, Torquato Tasso, poeti del petrarchismo κ.ά.). Βασικοί στόχοι του μαθήματος: α) η ανάπτυξη της ικανότητας κατανόησης, ανάλυσης και σχολιασμού ενός κειμένου που εντάσσεται στη λογοτεχνική παραγωγή της συγκεκριμένης περιόδου β) η σύνδεση του περιεχομένου αποσπασμάτων με το όλο έργο από το οποίο αυτά προέρχονται καθώς και με την ιδεολογία του δημιουργού τους και τον πολιτισμό της εποχής. Ιταλικό Δοκίμιο Εισαγωγή στο Ιταλικό Δοκίμιο από την εποχή της Αναγέννησης μέχρι την εποχή της Παγκοσμιοποίησης του 21ού αιώνα. Προσέγγιση των μορφών του Ιταλικού Δοκιμιακού Λόγου. Ειδική ανάλυση των δοκιμίων του Ίταλο Σβέβο. 25 Ιταλικό Μυθιστόρημα και Διήγημα Παρουσιάζονται Ιταλικά Διηγήματα και Μυθιστορήματα, γραμμένα από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Τα κείμενα είναι κατανεμημένα σε θεματικές ενότητες και σε ιστορικές περιόδους ώστε να γίνονται γνωστά τα πιο σημαντικά γεγονότα της σύγχρονης πολιτιστικής Ιταλικής ιστορίας καθώς και η τεχνική του διηγήματος και του μυθιστορήματος. Θεωρία της Μετάφρασης Ιστορική αναδρομή στη θεωρία της μετάφρασης με στόχο την παρουσίαση της εξέλιξής της, καθώς και των σχετικών τεχνικών από την αρχαιότητα μέχρι και τον 20ό αιώνα (Nida, Benjamin, Mounin, κ.ά). Σχέσεις μετάφρασης και γλωσσολογίας. Σημειολογία. “Ειδικές” γλώσσες και λεξικά. Διδακτική της Μετάφρασης. ΣΤ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Νεότερη και Σύγχρονη Ιταλική Λογοτεχνία Εξέταση της Ιταλικής Λογοτεχνίας (ιστορίας-κειμένων) από τον 18ο μέχρι τον 20ό αιώνα με ιδιαίτερη έμφαση στα ρεύματα και τις τάσεις που καλλιεργήθηκαν (Αrcadia, Illuminismo, Neoclassicismo, Romanticismo, Verismo, Decadentismo, Simbolismo, Crepuscolarismo, Futurismo, Ermetismo, Neorealismo). Αναλύονται και σχολιάζονται αποσπάσματα από έργα κορυφαίων λογοτεχνών: Pietro Metastasio, Paolo Rolli, Giuseppe Parini, Vittorio Alfieri, Ugo Foscolo, Giacomo Leopardi, Giovanni Verga, Giosuè Carducci, Giovanni Pascoli, Gabriele D’Annunzio, Italo Svevo, Luigi Pirandello, Guido Gozzano, F. T. Marinetti, Giuseppe Ungaretti, Eugenio Montale, Salvatore Quasimodo, Cesare Pavese κ.ά. Μελετάται το ιδεολογικό, λογοτεχνικό και πολιτισμικό πλαίσιο στο 26 οποίο εντάσσονται τα ανθολογημένα κείμενα, καθώς και τα χαρακτηριστικά των κυριότερων περιοδικών, ποιητικών συλλογών, μυθιστορημάτων και διηγημάτων. Κοινωνιογλωσσολογία της Ιταλικής Γλώσσας Εισαγωγή στο διακλαδικό χώρο της Κοινωνιογλωσσολογίας. Παρουσιάζεται η πολυδιάστατη σχέση της γλώσσας με την κοινωνία και με τους θεσμούς που την ορίζουν. Αναλύονται οι παράγοντες που προκαλούν τη γλωσσική ποικιλία στις διάφορες κοινωνικές ομάδες. Εξετάζονται οι παράγοντες που επηρέασαν τις γλωσσικές επιλογές των Ιταλών, όπως η κοινωνική τάξη, ο γεωγραφικός χώρος, κ.λπ. Τέλος, εξετάζονται κοινωνιογλωσσολογικά φαινόμενα, όπως η διγλωσσία, οι τοπικοί διάλεκτοι και η ιδιαίτερη γλώσσα κάποιων κοινωνικών ομάδων. Θεωρίες εκμάθησης και διδασκαλίας της Ιταλικής ως ξένης γλώσσας Στόχος του μαθήματος είναι να προσφέρει στους φοιτητές θεωρητικές γνώσεις, να τους ασκήσει και να τους καθοδηγήσει στη διδακτική πράξη της Ιταλικής ως ξένης γλώσσας. Ειδικότερα περιγράφονται οι κύριες διδακτικές μέθοδοι στη χρονική και θεωρητική τους εξέλιξη και εξετάζονται οι βασικές θεωρίες που σχετίζονται με την εκμάθηση και τη διδασκαλία μιας δεύτερης γλώσσας. Πρωτοποριακά κινήματα και τάσεις της Ιταλικής Λογοτεχνίας του Κ΄ αιώνα Εξετάζονται πρωτοποριακά κινήματα (avanguardie storiche, neoavanguardie) που άνθισαν στον ιταλικό λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό χώρο από τις αρχές του περασμένου αιώνα έως και τη δεκαετία του 1960. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στις διακηρύξεις και στην ποιητική του Φουτουρισμού. Επιπλέον μελετώνται ρεύματα και τάσεις της 27 Ιταλικής Λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα με νεωτερικό χαρακτήρα, ριζοσπαστικές καινοτομίες και απόηχοι πρωτοποριών στο έργο διάσημων ποιητών και πεζογράφων, στάσεις λογοτεχνικών κύκλων απέναντι στις πρωτοπορίες. Στο πλαίσιο του μαθήματος παρουσιάζονται και αναλύονται ενδεικτικά ποιήματα, διηγήματα, αποσπάσματα μανιφέστων, δοκιμίων και μυθιστορημάτων. Ζ΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Συγκριτική Λογοτεχνία Καθορισμός του περιεχομένου της Συγκριτικής Λογοτεχνίας, ιστορία και μεθοδολογία του κλάδου αυτού της επιστήμης και παραδείγματα επιστημονικών μελετών που συνεξετάζουν έργα και ρεύματα της Ιταλικής με άλλες λογοτεχνίες. Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία στη Διδακτική της Ιταλικής Γλώσσας Πρόγραμμα σπουδών και αναλυτικό πρόγραμμα. Στοιχεία ανάλυσης λαθών. Διδακτική ξένης γλώσσας. Πραγμάτωση διδακτικών στόχων, εφαρμογές θεωρητικών προσεγγίσεων, κατασκευή μαθησιακού υλικού, αξιολόγηση της πορείας της διδασκαλίας. Η΄ ΕΞΑΜΗΝΟ Λογοτεχνικές Αλληλεπιδράσεις μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας Αναλύονται κείμενα Ιταλών λογοτεχνών που αναφέρονται στην Ελλάδα και τον πολιτισμό της, αρχαίο, μεσαιωνικό και σύγχρονο. Ομοίως εξετάζονται ιταλικοί αντικατοπτρισμοί σε κείμενα Νεοελλήνων λογοτεχνών. 28 Μεθοδολογία και Πρακτική της Διδασκαλίας της Ιταλικής Γλώσσας Σκοπός του μαθήματος είναι η απόκτηση των θεωρητικών και μεθοδολογικών βάσεων για τη διδασκαλία της Ιταλικής, καθώς και η γνώση των αρχών πάνω στις οποίες δομείται η δημιουργία ενός curriculum στη ξένη γλώσσα, όπως προτείνεται από το Quadro Comune Europeo. Λόγω της ιδιαιτερότητας του μαθήματος απαιτείται από τους φοιτητές πρακτική άσκηση στο Διδασκαλείο. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Ονοματεπώνυμο Επικοινωνία Στυλιανή Πριόβολου, Kαθηγήτρια Λατινικής – Ιταλικής [email protected] Φιλολογίας Γεράσιμος Ζώρας, Καθηγητής Ιταλικής Λογοτεχνίας [email protected] Γεώργιος Μικρός, Καθηγητής Γλωσσολογίας [email protected] Γιαννούλα Γιαννουλοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια [email protected] Γλωσσολογίας Ιωάννης Δ. Τσόλκας, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιταλικής [email protected] Λογοτεχνίας Άννα Θέμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Σύγχρονης [email protected] Αναπληρωτής Καθηγητής [email protected] Ιταλικής Λογοτεχνίας Γεράσιμος Δ. Παγκράτης, Ιταλικής Ιστορίας και Πολιτισμού Μαρία Σγουρίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιταλικής [email protected] Λογοτεχνίας Domenica Minitti - Γκώνια, Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια [email protected] Γλωσσολογίας Ρουμπίνη Δημοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Λατινικής [email protected] 29 Λογοτεχνίας του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης Γεωργία Μηλιώνη, Λέκτορας (υπό διορισμό στο Τμήμα [email protected] Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ) Αρετή Σπίνουλα, ΕΕΔΙΠ Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, [email protected] Δρ. Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Ονοματεπώνυμο Επικοινωνία Μαρία - Άννα Σανταμούρη, Γραμματέας του Τμήματος [email protected] Γιάννα Χατζηπαύλου, Διοικητικό Προσωπικό Γραμματείας [email protected] Τάνια Τσιούπη, Διοικητικό Προσωπικό Γραμματείας [email protected] Αθανάσιος Καλαντζής, Διοικητικό Προσωπικό Γραμματείας ΕΤΕΠ Ονοματεπώνυμο Άννα Καράμπαλη Επικοινωνία [email protected] 30