ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Όλες οι απαντήσεις Μαθηματικά Ε’ Δημοτικού ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Περιεχόμενα Κεφάλαιο Κεφάλαιο Κεφάλαιο Κεφάλαιο Κεφάλαιο Κεφάλαιο Ενότητα 1 1 Υπενθύμιση Δ’ Τάξης ................................................................................ 5 2 Υπενθύμιση – Οι αριθμοί μέχρι το 1.000.000 ........................................... 8 3 Οι αριθμοί μέχρι το 1.000.000.000 ......................................................... 11 4 Αξία θέσης ψηφίου στους μεγάλους αριθμούς .................................... 13 5 Υπολογισμοί με μεγάλους αριθμούς ..................................................... 16 6 Επίλυση προβλημάτων ........................................................................... 19 1ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 1-6) ............................................. 22 Ενότητα 2 Κεφάλαιο 7 Δεκαδικοί αριθμοί – Δεκαδικά κλάσματα .............................................. 25 Κεφάλαιο 8 Δεκαδικά κλάσματα – Δεκαδικοί αριθμοί .............................................. 28 Κεφάλαιο 9 Αξία θέσης ψηφίων στους δεκαδικούς αριθμούς ................................. 31 Κεφάλαιο 10 Προβλήματα με δεκαδικούς .................................................................. 34 Κεφάλαιο 11 Η έννοια της στρογγυλοποίησης ........................................................... 37 Κεφάλαιο 12 Πολλαπλασιασμός δεκαδικών αριθμών ................................................. 40 Κεφάλαιο 13 Διαίρεση ακεραίου με ακέραιο με πηλίκο δεκαδικό αριθμό ................. 42 2ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 7-13) ........................................... 45 Ενότητα 3 Σειρά: Τα εκπαιδευτικά μου βιβλία / Δημοτικό / Μαθηματικά Γιάννης Ζαχαρόπουλος, Όλες οι απαντήσεις: Μαθηματικά E’ Δημοτικού Υπεύθυνη έκδοσης: Χαρά Σταυροπούλου Επιμέλεια - Διόρθωση: Γιάννης Τσατσαρός Εικονογράφηση εξωφύλλου: Σπύρος Γούσης Δημιουργική Επιμέλεια: Αρχέτυπο – Γραφικές Τέχνες © 2008, Εκδόσεις Κυριάκος Παπαδόπουλος Α.Ε., Γιάννης Ζαχαρόπουλος ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, Καποδιστρίου 9, 144 52, Μεταμόρφωση Αττικής, τηλ.: 2816134, fax: 210 2817127 BIBΛΙΟΠΩΛΕΙΟ: Μασσαλίας 14, 10680 Αθήνα, τηλ.: 210 3615334 http://www.picturebooks.gr E-mail: [email protected] ΙSBN 978-960-412-862-4 Κεφάλαιο 14 Γρήγοροι πολλαπλασιασμοί και διαιρέσεις με 10, 100, 1.000 .............. 50 Κεφάλαιο 15 Αναγωγή στη δεκαδική κλασματική μονάδα ......................................... 53 Κεφάλαιο 16 Κλασματικές μονάδες ............................................................................ 56 Κεφάλαιο 17 Ισοδύναμα κλάσματα ............................................................................. 61 Κεφάλαιο 18 Μετατροπή κλάσματος σε δεκαδικό ..................................................... 64 Κεφάλαιο 19 Στρατηγικές διαχείρισης αριθμών ......................................................... 67 Κεφάλαιο 20 Διαχείριση αριθμών ................................................................................ 71 Κεφάλαιο 21 Στατιστική – Μέσος όρος ...................................................................... 76 3ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 14-21) ......................................... 80 Ενότητα 4 Κεφάλαιο 22 Έννοια του ποσοστού ............................................................................ 84 Κεφάλαιο 23 Προβλήματα με ποσοστά ....................................................................... 88 Κεφάλαιο 24 Γεωμετρικά σχήματα – Περίμετρος........................................................ 91 Κεφάλαιο 25 Ισοεμβαδικά σχήματα.............................................................................. 95 Κεφάλαιο 26 Εμβαδόν τετραγώνου, ορθογώνιου παραλληλόγραμμου, ορθογώνιου τριγώνου ............................................................................. 99 Κεφάλαιο 27 Πολλαπλασιαμός κλασμάτων – Αντίστροφοι αριθμοί.......................... 103 Κεφάλαιο 28 Διαίρεση μέτρησης σε ομώνυμα κλάσματα ......................................... 106 Κεφάλαιο 29 Σύνθετα προβλήματα – Επαλήθευση ................................................... 109 4ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 22-29) ........................................ 113 3 1 Περιεχόμενα Ενότητα 5 Κεφάλαιο 30 Μονάδες μέτρησης μήκους: μετατροπές (α)....................................... 119 Κεφάλαιο 31 Μονάδες μέτρησης μήκους: μετατροπές (β)....................................... 123 Κεφάλαιο 32 Μονάδες μέτρησης επιφάνειας: μετατροπές ...................................... 126 Κεφάλαιο 33 Προβλήματα γεωμετρίας ...................................................................... 128 Κεφάλαιο 34 Διαίρεση ακεραίου και κλάσματος με κλάσμα..................................... 131 Κεφάλαιο 35 Στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων ................................................... 134 5ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 30-35) ........................................ 139 Υπενθύμιση Δ’ Τάξης Δραστηριότητα – Ανακάληψη • Αν ο αγώνας μπάσκετ άρχισε πριν από ένα τέταρτο και η συνολική του διάρκεια είναι μία Ενότητα 6 ώρα, τι ώρα θα τελειώσει; Ο πίνακας δείχνει 12:00. Επομένως ο αγώνας άρχισε στις 11:45. Εφόσον η διάρκεια του αγώνα είναι 1 ώρα, θα τελειώσει στις 12:45. 1 • Στον αγώνα παίζει το 10 των αγοριών της κατασκήνωσης. Πόσα μπορεί να είναι όλα τα αγόρια; 1 Το των αγοριών της κατασκήνωσης που παίζουν στον αγώνα μπάσκετ είναι 10. 10 10 Άρα τα , που είναι το ολόκληρο, είναι 10 × 10 = 100 αγόρια. 10 • Ποιες μπορεί να ήταν οι βολές που έριξε ο Μίλτος; Εφόσον ο Μίλτος έριξε 2 βέλη εκτός στόχου, σημαίνει ότι του αφαιρέθηκαν 2 × 50 = 100 βαθμοί. Άρα είχε πετύχει με τις υπόλοιπες 4 βολές 1.200 + 100 = 1.300 βαθμούς. Επομένως οι βολές του ήταν: 500 + 500 + 250 + 50, και 2 βέλη που βγήκαν εκτός στόχου. Ενότητα 7 • Αν η Νεφέλη συγκέντρωσε περισσότερους βαθμούς από το Γιώργο και το Μίλτο, ποιες Κεφάλαιο 36 Διαιρέτες και πολλαπλάσια................................................................... 144 Κεφάλαιο 37 Κριτήρια διαιρετότητας του 2, του 5 και του 10 .................................. 148 Κεφάλαιο 38 Κοινά πολλαπλάσια, Ε.Κ.Π. .................................................................... 152 Κεφάλαιο 39 Πρόσθεση και αφαίρεση ετερώνυμων κλασμάτων .............................. 157 Κεφάλαιο 40 Διαχείριση πληροφορίας – Σύνθετα προβλήματα ............................... 162 6ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 36-40)........................................ 166 Κεφάλαιο 41 Είδη γωνιών ........................................................................................... 170 Κεφάλαιο 42 Είδη τριγώνων ως προς τις γωνίες....................................................... 172 Κεφάλαιο 43 Είδη τριγώνων ως προς τις πλευρές .................................................... 175 Κεφάλαιο 44 Καθετότητα, ύψη τριγώνου................................................................... 178 Κεφάλαιο 45 Διαχείριση γεωμετρικών σχημάτων – Συμμετρία ................................. 180 7ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 41-45)........................................ 183 Ενότητα 8 Κεφάλαιο 46 Αξιολόγηση πληροφοριών σε ένα πρόβλημα........................................187 Κεφάλαιο 47 Σύνθετα προβλήματα – Συνδυάζοντας πληροφορίες (α) ................... 191 Κεφάλαιο 48 Αξιολόγηση πληροφοριών – Διόρθωση προβλήματος ....................... 195 Κεφάλαιο 49 Σύνθετα προβλήματα – Συνδυάζοντας πληροφορίες (β) .................... 197 Κεφάλαιο 50 Σμίκρυνση – Μεγέθυνση ....................................................................... 199 8ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 46-50) ........................................ 201 μπορεί να ήταν οι βολές της; Αν θεωρήσουμε ότι η Νεφέλη συγκέντρωσε περισσότερους βαθμούς από καθένα από τα αγόρια χωριστά, τότε πρέπει να πέτυχε πάνω από 1.200 βαθμούς με 6 βολές. Σε αυτή την περίπτωση οι δυνατοί συνδυασμοί αθροισμάτων είναι πολλοί: Π.χ.: 500 + 250 + 250 + 250 + 50 + 50 ή 500 + 500 + 250 + 50 + 50 + 50 ή (500 + 500 + 250 + 250) – 50 – 50 κ.ο.κ. Εργασία 1η • Φτιάχνουμε στόχους με άδεια κουτιά. Αν χρειαστήκαμε 6 κουτιά για να στήσουμε 3 σειρές, πόσα κουτιά θα χρειαστούμε για να στήσουμε μια παρόμοια πυραμίδα με 5 σειρές; Παρατηρώντας το σχήμα, βλέπουμε ότι η 1η σειρά έχει 1 κουτί, η 2η σειρά έχει 2, η 3η έχει 3 κ.ο.κ. Άρα οι 5 σειρές έχουν: 1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15 κουτιά. • Πόσα κουτιά θα χρειαστούμε για μια παρόμοια πυραμίδα με 9 σειρές; Ενότητα 9 Για τις 9 σειρές θα χρειαστούμε: 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 = 45 κουτιά. Κεφάλαιο 51 Μονάδες μέτρησης χρόνου – Μετατροπές.......................................... 205 Κεφάλαιο 52 Προβλήματα με συμμιγείς .................................................................... 209 Κεφάλαιο 53 Ο κύκλος................................................................................................ 213 Κεφάλαιο 54 Προβλήματα γεωμετρίας ...................................................................... 215 Κεφάλαιο 55 Γνωριμία με τους αριθμούς 1.000.000.000 και άνω............................. 218 9ο Επαναληπτικό μάθημα (κεφάλαια 51-55) ........................................ 221 4 5 1η Ενότητα Κεφάλαιο 1 Εργασία 2η Άσκηση β • Φτιάχνουμε με το χάρακα ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο με εμβαδόν: Βρίσκω το λάθος και εξηγώ προφορικά γιατί δεν είναι λογικό να ισχύει το αποτέλεσμα στις παρακάτω πράξεις. Εκτιμώ αρχικά και στη συνέχεια υπολογίζω με ακρίβεια το σωστό αποτέλεσμα. • 12 τετραγωνάκια • Περίπου: 3.500 + 3.500 = 7.000 και ακριβώς: 3.501 + 3.501 = 7.002 • Περίπου: 13.050 – 30 = 13.020 και ακριβώς: 13.057 – 30,31 = 13.026,69 • 10 τετραγωνάκια • Περίπου: 3 × 800 = 2.400 και ακριβώς: 3 × 820 = 2.460 • 7 τετραγωνάκια Άσκηση γ • Διατάσσω τους αριθμούς από το μικρότερο στο μεγαλύτερο. 149.800 < 150.199 < 150.203 • Ποιο ζευγάρι από αυτούς τους αριθμούς έχει άθροισμα που βρίσκεται πιο κοντά στο • Συζητάμε στην τάξη τις λύσεις που δώσαμε. Αφού το εμβαδόν του παραλληλογράμμου είναι β × υ, σχεδιάζω παραλληλόγραμμα με το γινόμενο που κάθε φορά μου δίνεται σε όλους τους δυνατούς συνδυασμούς (π.χ. για το 12 → 12 × 1, 2 × 6, 3 × 4, 4 × 3, 6 × 2). 300.000; Εκτιμώ: 150.200 + 149.800 = 300.000 Βρίσκω με ακρίβεια: 150.199 + 149.800 = 299.999 • Δείχνω στην αριθμογραμμή το άθροισμα που βρίσκεται πιο κοντά στο 300 χιλιάδες. 299.998 300.002 299.999 Εργασία 3η 150.199 + 149.800 Προτείνουμε μερικούς 6ψήφιους αριθμούς που μπορούμε να φτιάξουμε με τον υπολογιστή τσέπης, πατώντας τα πλήκτρα 3, 5, 5, 7, 9, 1. Γράφουμε 5 από αυτούς και τους διατάσσουμε από το μικρότερο στο μεγαλύτερο: (Ενδεικτικά) 135.579 < 351.597 < 397.515 < 715.539 < 957.153 μαγικό τετράγωνο. • Διαγώνια το άθροισμα των αριθμών είναι: • Ποια από τα παρακάτω σχήματα έχουν ίσο εμβαδόν; Ίσο εμβαδόν έχουν τα σχήματα α, β, και δ· είναι δηλ. ισεμβαδικά. Το γ είναι μεγαλύτερο, με εμβαδόν 1,5 τετράγωνο, όπως φαίνεται με αναδίπλωση. άξονες συμμετρίας σε όποια από τα παραπάνω σχήματα είναι δυνατόν. Έδωσα 50 ευρώ. Πήρα ρέστα 2 ευρώ και 50 λεπτά. Τι μπορεί να αγόρασα; Ξόδεψα: 50 – 2,50 = 47,50 €. Μπορεί να αγόρασα: 12,50 + 15 + 5 + 5 + 5 + 5 = 47,50 € ή (7 × 5 €) + 12,50 € = 47,50 € ή 12,50 € + 5 € + (2 × 15 €) = 47,50 € • Βοηθώ τη Θεοδώρα να συμπληρώσει το Άσκηση α • Σχεδιάζουμε έναν ή περισσότερους Άσκηση δ Άσκηση ε Τετράδιο Εργασιών 6 300.000 α. γ. δ. 100 + 500 + 200 + 1.300 = 2.100 100 200 1.400 400 1.200 500 400 0 500 1.000 200 400 300 400 100 1.300 • Μπορούμε να κατασκευάσουμε κι εμείς ένα μαγικό τετράγωνο; Δοκιμάζουμε πρώτα με ένα τετράγωνο που έχει διαστάσεις 3 × 3. Προτεινόμενο μαγικό τετράγωνο 3 × 3 (άθροισμα 24). 5 13 6 9 8 7 10 3 11 7 2 Κεφάλαιο 2 Υπενθύμιση – Οι αριθμοί μέχρι το 1.000.000 Τετράδιο Εργασιών Δραστηριότητα – Ανακάλυψη Άσκηση α • Ποσότητες ψαριών που αλιεύτηκαν στα ελληνικά νησιά το 1992: Ξιφίες: 1.000 χιλιάδες κιλά – Ροφοί: 140 χιλιάδες κιλά – Τσιπούρες: 171 χιλιάδες κιλά Χάννοι: 189 χιλιάδες κιλά • Γράφω τους αριθμούς που υπάρχουν στους διαλόγους. ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ Μ • 1.000 τόνοι πόσα κιλά είναι; 1.000 τόνοι = 1.000 × 1.000 κιλά = 1.000.000 κιλά 1.000.000 • Δίπλα σε κάθε είδος ψαριού συμπληρώνω τον αριθμό που αντιστοιχεί στην ποσότητα σε ΧΙΛΙΑΔΕΣ Ε 100.000 10.000 1.000 100 10 Δ Μ 2 2 8 0 0 0 7 9 0 0 0 3 0 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 9 0 0 0 3 9 1 0 0 0 5 0 0 0 0 0 5 0 0 9 0 1 4 2 0 1 0 1 9 2 1 0 0 κιλά που αλιεύτηκε το 1992 (1Μ = 1 κιλό): ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ Μ 10.000 1.000 100 10 Δ Μ 4 9 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Ροφοί 1 4 0 0 0 0 Τσιπούρες 1 7 1 0 0 0 Χάννοι 1 8 9 0 0 0 10.000.000 1.000.000 Ε Κοκκινόψαρα Ξιφίες 1 Δ ΜΟΝΑΔΕΣ 100.000 Είδος ψαριού Δ ΧΙΛΙΑΔΕΣ Μ Ε 1 1 • Ποιο είδος ψαριού αλιεύτηκε στα ελληνικά νερά το 1992: Σε μεγαλύτερη ποσότητα; Ξιφίες – Σε μικρότερη ποσότητα; Ροφοί • Παρατηρώ προσεκτικά τον πίνακα και το γράφημα και συμπληρώνω με Σ (σωστό) ή Λ Δ ΜΟΝΑΔΕΣ Μ Ε 1 • Πώς μπορούμε να γράψουμε στον άβακα τον αριθμό «σχεδόν 1 εκατομμύριο»; Στον άβακα δε γράφουμε ΠΟΤΕ «σχεδόν 1 εκατομμύριο», αλλά «ακριβώς 1 εκατομμύριο» και τον χρησιμοποιούμε για την ακρίβειά του. (λάθος) τις προτάσεις: Σ – Σ – Λ – Λ – Σ Άσκηση β Εργασία • Υπολογίζω τα αθροίσματα, αφού κάνω πρώτα μια εκτίμηση του αποτελέσματος. Συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν: 99 9.9 99 + 1.000 × 1.000 0+ 99 8 10 9 .0 99 4× 1 1.000.000 00 0.0 25 990.800 + 9.200 2 Περίπου: 101.000 Ακριβώς: 101.105 Περίπου: 999.000 Ακριβώς: 1.000.000 • Πόσο διαφέρει η εκτίμηση που έκανα από το ακριβές αποτέλεσμα; Διαφορά εκτίμησης 1ου αθροίσματος: 101.105 – 101.000 = 105 Διαφορά εκτίμησης 2ου αθροίσματος: 1.000.000 – 999.000 = 1.000 • Αλλάζει το αποτέλεσμα αν προσθέσουμε τους αριθμούς κατεβαίνοντας ή ανεβαίνο- ×5 00 .00 0 ντας κάθε φορά; Εξηγώ: Δεν έχει σημασία η σειρά με την οποία προσθέτουμε τους προσθετέους, γι’ αυτό και το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο είτε κάνουμε την πρόσθεση ανεβαίνοντας είτε κατεβαίνοντας. 9 3 1η Ενότητα Άσκηση γ Δραστηριότητα – Ανακάλυψη Με πόσα χαρτονομίσματα μπορώ να έχω ένα ποσό αξίας 1 εκατομμυρίου: • Πώς εξηγείται αυτό το γεγονός; • 2.000 χαρτονομίσματα των 500 € Αυτό συμβαίνει διότι οι Έλληνες μετανάστες του εξωτερικού μιλούν, εκτός από τη γλώσσα του τόπου όπου κατοικούν, και ελληνικά. • 10.000 χαρτονομίσματα των 100 € • 4.000 χαρτονομίσματα των 200 € και 4.000 χαρτονομίσματα των 50 € ή • Συμβαίνει το ίδιο με άλλες γλώσσες; Ναι. Οι λόγοι μπορεί να είναι η μετανάστευση, η 4.999 χαρτονομίσματα των 200 € και 4 χαρτονομίσματα των 50 € ή 1 χαρτονόμισμα των 200 € και 19.996 χαρτονομίσματα των 50 € αποικιοκρατία κ.ά. • Ποια από τις παραπάνω γλώσσες είναι η πιο διαδεδομένη στον κόσμο; Γιατί; Συζητάμε Άσκηση δ • Ψηφίο εκατ. μεγαλύτερο του 4 • Ψηφίο εκατ. χιλιάδων μικρότερο του 5 στην τάξη τις απόψεις μας. Η πιο διαδεδομένη γλώσσα στον κόσμο είναι τα Αγγλικά (κυρίως λόγω των πολλών αποικιών της Μ. Βρετανίας). • Συμπληρώνω τον άβακα, τοποθετώντας τους αριθμούς από το μεγαλύτερο στο μικρό- 9 6 5 3 2 1 7 9 6 5 3 2 1 7 8 7 8 7 4 5 6 8 7 8 7 4 5 6 3 8 9 4 1 3 3 3 8 9 4 1 3 3 5 3 0 0 0 1 5 5 3 0 0 0 1 5 Αγγλικά 4 5 6 6 6 4 4 7 2 6 6 6 4 4 7 2 4 2 7 9 1 2 4 4 2 7 9 1 2 4 Ινδικά 3 4 6 6 8 4 3 2 4 6 6 8 4 3 2 Ισπανικά 2 5 5 8 9 1 0 2 5 5 8 9 1 0 0 0 9 7 0 7 3 0 0 9 7 0 7 1 3 4 5 6 3 4 1 3 4 5 6 4 2 1 2 0 0 8 4 2 1 2 0 τερο. ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ 1.000 100 10 Δ Μ 0 0 0 0 0 0 0 9 1 0 0 0 0 0 0 3 6 0 0 0 0 0 0 0 Πορτογαλικά 1 8 2 0 0 0 0 0 0 3 Ιαπωνικά 1 2 6 0 0 0 0 0 0 3 4 Γαλλικά 1 2 3 0 0 0 0 0 0 0 8 • Ζητάμε από τις άλλες ομάδες να μας βρουν τρεις 7ψήφιους αριθμούς που το ψηφίο των χιλιάδων να είναι μικρότερο του 7 ή • Ζητάμε από τις άλλες ομάδες να μας βρουν τρεις 7ψήφιους αριθμούς που το ψηφίο των δεκάδων χιλιάδων να είναι μεγαλύτερο του 2 και συγχρόνως μικρότερο του 9 ή • Ζητάμε από τις άλλες ομάδες να μας βρουν τρεις 7ψήφιους αριθμούς που το ψηφίο των δεκάδων χιλιάδων να είναι ίσο με το ψηφίο των εκατομμυρίων ή • Ζητάμε από τις άλλες ομάδες να μας βρουν τρεις 7ψήφιους αριθμούς που το ψηφίο των δεκάδων χιλιάδων να είναι μεγαλύτερο κατά 2 από το ψηφίο των εκατομμυρίων. Ε Δ ΜΟΝΑΔΕΣ 10.000 Φτιάχνω με την ομάδα μου προβλήματα με προϋποθέσεις, όπως στην άσκηση δ, και ζητάμε από τις υπόλοιπες ομάδες να βρουν τους αντίστοιχους αριθμούς. Άνθρωποι που μιλούν Ε Δ Μ σ’ όλο τον κόσμο 100.000.000 10.000.000 1.000.000 ΧΙΛΙΑΔΕΣ 100.000 Άσκηση ε 10 Οι αριθμοί μέχρι το 1.000.000.000 Μ Ε 1 • Πώς αλλιώς μπορούμε να γράψουμε τον αριθμό 1.000 εκατομμύρια; Χίλια εκατομμύρια ή ένα εκατομμύριο χιλιάδες ή ένα δισεκατομμύριο ή 1.000.000.000 Εργασία 1η Εργασία 2η Χρησιμοποιώντας μόνο τα ψηφία 0, 2 και 3, που τα παίρνω όσες φορές θέλω, φτιάχνω έναν αριθμό ώστε να είναι: Χρησιμοποιούμε τα ψηφία 0, 1 και 2 όσες φορές θέλουμε αλλά τουλάχιστον μια φορά το καθένα. Ποιος είναι: • 20.322.230 < 100.000.000 < 203.000.323 • 330.322.030 > 100.000.000 > 3.020.332 • 100.000.000 < 100.302.002 < 101.000.000 • Ο μεγαλύτερος 8ψήφιος αριθμός που μπορούμε να φτιάξουμε; 22.222.210 • Ο μικρότερος 8ψήφιος αριθμός που μπορούμε να φτιάξουμε; 10.000.002 11 4 1η Ενότητα Αξία θέσης ψηφίου στους μεγάλους αριθμούς Τετράδιο Εργασιών Δραστηριότητα – Ανακάλυψη Άσκηση α 1η προσπάθεια • Γράφω με 2 διαφορετικούς τρόπους 1ος τρόπος 2ος τρόπος 1.000.000.000 1 δις τους πληθυσμούς των παρακάτω χωρών: Ινδία ένα δισεκατομμύριο ΗΠΑ διακόσια εξήντα πέντε εκατομμύρια Αίγυπτος εξήντα τέσσερα εκατομμύρια διακόσιες χιλιάδες Νορβηγία Αργεντινή 265.000.000 265 εκατ. 64 εκατ. 200 χιλ. τέσσερα εκατομμύρια τριακόσιες εξήντα χιλιάδες 4.360.000 4 εκατ. 360 χιλ. τριάντα πέντε εκατομμύρια 35.000.000 35 εκατ. • Τους διατάσσω από το μικρότερο στο μεγαλύτερο: 4.360.000 < 35.000.000 < 64.200.000 < 265.000.000 < 1.000.000.000 22 5.0 00 .00 Άσκηση δ 0 .00 0 .00 0 15 450 εκατ. από τον αριθμό-στόχο. Ο αριθμός 695.078 της ομάδας Β’ είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό-στόχο γιατί στη θέση των δεκάδων χιλιάδων έβαλε μεγαλύτερο ψηφίο: 9 > 8. με με αυτά τα ψηφία; Ο μεγαλύτερος είναι: 987.650 – Ο μικρότερος είναι: 506.789 2η προσπάθεια Αριθμός-στόχος: 9 9 8 9 5 6 3 1 Α’ Ομάδα: 0 βαθμοί: Άρα πρότεινε κάτι μικρότερο, π.χ. 99.895.613 ή 69.895.931 Β’ Ομάδα: 1 βαθμός: Άρα πρότεινε κάτι μεγαλύτερο, π.χ. 99.896.531 ή 99.985.631 Αριθμός-στόχος: 9 9 9 8 9 0 6 3 1 Εργασία 1η 00 0.0 0 2.5 11 • Γράφω με μεικτή γραφή και με ψηφία τους αριθμούς που δείχνουν οι κάθετοι άβακες: 10 × 45.000.000 1δ ις –5 • 760.000.000 ≅ 1η προσπάθεια: 75.148.920 1η προσπάθεια: 759.864.321 2η προσπάθεια: 75.148.963 2η προσπάθεια: 760.123.459 3η προσπάθεια: 75.149.023 3η προσπάθεια: 760.123.458 Το σύμβολο ≅ στα μαθηματικά σημαίνει «περίπου ίσο». 12 9 685.079 < 99.895.631 < 999.890.631 50 .00 0.0 00 Βρίσκουμε τον πιο κοντινό αριθμό που μπορούμε για να προσεγγίσουμε καλύτερα κάθε φορά τους αριθμούς: • 75.149.000 ≅ 7 • Βάζω σε σειρά τους αριθμούς-στόχους από το μικρότερο στο μεγαλύτερο: 4× 0 100 εκατ. + 220 εκατ. + 130 εκατ. 3× 0 Α’ Ομάδα: 1 βαθμός: Άρα πρότεινε κάτι μεγαλύτερο, π.χ. 999.896.031 ή 999.891.630 Β’ Ομάδα: 0 βαθμοί: Άρα πρότεινε κάτι μικρότερο, π.χ. 999.890.613 ή 999.390.681 Βρίσκω το λάθος και διορθώνω: • 101 εκατ. 10 χιλιάδες = 101.100.000 → 101.010.000 • 20 εκατ. 200 χιλιάδες = 200.200.000 → 20.200.000 • 25 εκατ. 500 χιλιάδες = 25.005.000 → 25.500.000 Συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν: 5 • Συζητάμε στην τάξη γιατί ο αριθμός που πρότεινε η Β' ομάδα είναι επίσης μεγαλύτερος 3η προσπάθεια Άσκηση β 2× 8 • Ποιος είναι ο μεγαλύτερος και ποιος ο μικρότερος 6ψήφιος που μπορούμε να φτιάξου64.200.000 Άσκηση γ Αριθμός-στόχος: 6 • 23 εκατ. 312 χιλ. και 111 μον. ή 23.312.111 • 231 εκατ. 111 χιλ. και 131 μον. ή 231.111.131 • Πόσο μεγαλύτερος είναι ο δεύτερος αριθμός; Ο δεύτερος αριθμός είναι περίπου 10πλάσιος του πρώτου, γιατί 23.312.111 × 10 = 233.121.110 ≅ 231.111.131 (Ή αλλιώς, ασχολούμενοι μόνο με τα εκατομμύρια, μπορούμε να πούμε ότι ο δεύτερος είναι περίπου κατά 231 – 23 = 208 εκατομμύρια μεγαλύτερος του πρώτου.) Εργασία 2η • Βάζω τις τελείες στους παρακάτω αριθμούς για να μπορώ να τους διαβάσω εύκολα. 177.000.000 17.640.000 157.600.000 170.900.000 179.500.000 175.000.009 178.900.000 17.609.000 13 1η Ενότητα Κεφάλαιο 4 Ανάμεσα στα 175.500.000 και 179.000.000 είναι οι αριθμοί: 177.000.000 και 178.900.000. • Τους διατάσσω από το μικρότερο στο μεγαλύτερο: 17.609.000 < 17.640.000 < 157.600.000 < 170.900.000 < 175.000.009 < 177.000.000 < 178.900.000 < 179.500.000 Τετράδιο Εργασιών Άσκηση δ Άσκηση α Αντιστοιχίζω τους αριθμούς που εκφράζουν την ίδια ποσότητα: 31.031.333 → Τριάντα ένα εκατομμύρια τριάντα μία χιλιάδες τριακόσια τριάντα τρία 99.009.990 → Ενενήντα εννιά εκατομμύρια εννιά χιλιάδες εννιακόσια ενενήντα 183.030.130 → Εκατόν ογδόντα τρία εκατομμύρια τριάντα χιλιάδες εκατόν τριάντα Άσκηση β • Πόσα ψηφία έχει ο αριθμός: Εκατόν εφτά εκατομμύρια πέντε χιλιάδες διακόσια δύο. Εκτιμώ: Για να γράψουμε εκατομμύρια, θέλουμε τουλάχιστον 7 ψηφία. Ο αριθμός έχει 9 ψηφία. • Ελέγχω την άποψή μου γράφοντας τον αριθμό στον πίνακα και μετρώντας τα ψηφία: ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ Ε Δ Μ 1 0 7 100.000.000 10.000.000 1.000.000 ΧΙΛΙΑΔΕΣ Ε Δ ΜΟΝΑΔΕΣ Μ Ε • Συζητάμε στην τάξη τη στρατηγική μας. Αναλύουμε τους αριθμούς σε γινόμενα του 10, του 100 κ.ο.κ. Άσκηση ε 10.000 1.000 100 10 Δ Μ 1 10.000 × 500 € αξία: 5.000.000 € 0 0 5 2 0 2 30.000 × 200 € αξία: 6.000.000 € 100.000 × 100 € αξία: 10.000.000 € 110.000 × 50 € αξία: 5.500.000 € × 10 100 € 1.000 10 € 100 1.000 10.000 20 € 200 2.000 20.000 1.000 10.000 100.000 × 10 100 1.000 990 9.900 99.000 990.000 1.020 10.200 102.000 1.020.000 21.750 217.500 2.175.000 21.750.000 • Πώς αλλάζει κάθε αριθμός όταν τον πολλαπλασιάζουμε: – με το 10; Ο αριθμός δεκαπλασιάζεται, π.χ. 7 × 10 = 70 (προσθέτουμε 1 μηδε- 14 • Πώς θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε πιο εύκολα τα γινόμενα; • 30 × 20 × 50 = 30 × (20 × 50) = 30 × 1.000 = 30.000 • 45 × 200 × 500 = 45 × (2 × 100) × (5 × 100) = 45 × (2 × 5) × (100 × 100) = 45 × 10 × 10.000 = 4.500.000 100.000 • Παρατηρούμε και συμπληρώνουμε τον πίνακα υπολογίζοντας με το μυαλό. νικό). • Παρατηρώ και αντιστοιχίζω όπως στο παράδειγμα όσα είναι σωστά: 1.500 × (2 × 500) • • 150.000 × 10 • • 15.000.000 1.500 1.000 150.000 × (20 × 50) • • × • • 1.500.000 150.000 × (2 × 5) • • 150.000 × 1.000 • • 150.000.000 Ποιο χρηματικό ποσό από τα παρακάτω έχει τη μεγαλύτερη αξία και ποιο τη μικρότερη; Άσκηση γ 100 – με το 100; Ο αριθμός εκατονταπλασιάζεται, π.χ. 5 × 100 = 500 (προσθέτουμε 2 μηδενικά). – με το 1.000; Ο αριθμός μεγαλώνει χίλιες φορές, π.χ. 8 × 1.000 = 8.000 (προσθέτουμε 3 μηδενικά). Μεγαλύτερη αξία: 10.000.000 € Μικρότερη αξία: 5.000.000 € Άσκηση στ • Βρίσκω τους αριθμούς που λείπουν: 9.999.999 + 1 = 10.000.000 11.000.000 – 1 = 10.999.999 10.000.090 + 10 = 10.000.100 85.000.890 – 10 = 85.000.880 31.000.000 + 1.011 = 31.001.011 • Διατάσσω τους αριθμούς που βρήκα: 9.999.999 < 10.000.090 < 11.000.000 < 31.000.000 < 85.000.890 15
© Copyright 2024 Paperzz