Το γλωσσικό ζήτημα.

ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
Κανελλόπουλος Ιωσήφ
Μπίκος Κωνσταντίνος
Μπίκος Χρήστος
ΟΡΙΣΜΟΣ
Με τον όρο γλωσσικό ζήτημα εννοείται ο
γλωσσικός διχασμός, σε γραπτό λόγο και
καθομιλούμενη γλώσσα, ο οποίος ως
αποτέλεσμα της διασποράς των δυτικών
ιδεολογιών στην ελληνική κοινωνία, την
ταλαιπώρησε επί σειρά ετών.
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ


Ο γλωσσικός διχασμός εμφανίζεται ιστορικά κατά τον
1ο αιώνα π.X.
Mετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το
κράτος των Μακεδόνων βασιλέων του υιοθετεί την
αττική διάλεκτο για τις διοικητικές, εμπορικές και
διπλωματικές του ανάγκες
ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ – ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

Για τη γραπτή και προφορική μετάδοση της διδασκαλίας του
Χριστιανισμού χρησιμοποιείται αρχικά η Κοινή. Η Παλαιά
Διαθήκη μεταφράζεται σε αυτήν και η Καινή Διαθήκη
γράφεται σχεδόν εξ ολοκλήρου αρχικά σε αυτή τη γλώσσα,
αλλά αργότερα οι Τρεις Ιεράρχες χρησιμοποιούν τον αττικισμό
στον επίσημο εκκλησιαστικό λόγο για λόγους συμφιλίωσης και
εξοικείωσης με την ελληνική παιδεία. Στη συνέχεια, κατά τους
βυζαντινούς χρόνους, η διγλωσσία, μεταξύ γραπτήςομιλούμενης, αττικής –κοινής συνετέλεσε στη χωριστή τους
εξέλιξη. Ο γραπτός λόγος οδηγείται σε μια προοδευτική
συντακτική στρυφνότητα, ενώ ο προφορικός απλοποιείται
φωνητικά και μορφοσυντακτικά. Συγχρόνως εισάγονται νέες
λέξεις δάνειες, τόσο αρχαίες όσο και από άλλους λαούς,
εξαιτίας του εκχριστιανισμού τους.
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ
Ποιο είναι το κατάλληλο γλωσσικό όργανο για το φωτισμό του
Γένους με τις νέες ιδέες;
 Ευγένιος
Βούλγαρης: τα πρώτα βιβλία γραμμένα σε
υποδειγματική καθαρεύουσα χωρίς έχθρα για τη δημοτική
 Ιώσηπος Μοισιόδακας: ο πρώτος απολογητής της νεοελληνικής
γλώσσας. Μίλησε για το «απλό ύφος» κι έγραψε την «Παιδαγωγία»
με φανερή εξάρτηση από το «Thoughts Concerning Education»
του Λοκ.
 Δημήτριος Καταρτής: οπαδός της δημοτικής οδηγείται σε
« μεικτή, αιρετή» γλώσσα.
1901: «ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΑ»
Ξεσπούν ταραχές για τη μετάφραση των
Ευαγγελίων στη δημοτική.
1903: «ΟΡΕΣΤΕΙΑΚΑ»
Ξεσπούν ταραχές για τη μετάφραση της Ορέστειας
του Αισχύλου στη δημοτική.
1911: Με άρθρο του νέου Συντάγματος η καθαρεύουσα
ανακηρύσσεται επίσημη γλώσσα του κράτους.
1917: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Με την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση στις τρεις
πρώτες τάξεις του δημοτικού χρησιμοποιείται στην
διδακτική διαδικασία η μητρική γλώσσα.
 Η Γενιά του ‘30 χρησιμοποιεί μια επιλεγμένη
δημοτική ενώ στα επόμενα χρόνια ενισχύεται και
πάλι η καθαρεύουσα.
 Στην κατοχή το κίνημα της εθνικής αντίστασης
επιβάλλει εθνική και πνευματική αυτογνωσία.
Συνεπώς, προκαλείται προβληματισμός γύρω από
το ζήτημα της γλώσσας.
1964:ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ
Εισάγεται η δημοτική στα σχολεία ισάξια με την
καθαρεύουσα.
 1967: η
καθαρεύουσα επίσημη γλώσσα του
κράτους και της εκπαίδευσης
 1974: καθιερώνεται η
βαθμίδες εκπαίδευσης.
δημοτική σε όλες τις
ΤΕΛΟΣ

Download Report