Η ιστορία της γραφής και του βιβλίου. Από τα ιερογλυφικά στα SMS

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT)
Α΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ 2011-2012
ΘΕΜΑ: Η ιστορία της γραφής και του βιβλίου: Από τα ιερογλυφικά στα
SMS και από τον πάπυρο στο e-book.
Στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας που εκπονήσαμε το πρώτο
τετράμηνο επιχειρήσαμε ένα ταξίδι στο χώρο και το χρόνο, εξερευνώντας
το μαγικό κόσμο της γραφής και του βιβλίου.
Για αυτό το σκοπό χωριστήκαμε σε πέντε ομάδες και αναλάβαμε ειδικότερα
θέματα.
Η πρώτη ομάδα ασχολήθηκε με το θέμα της γέννησης της γραφής, τις
πρώτες προσπάθειες του ανθρώπου να γράψει και την επινόηση της
γραφής από τους πολιτισμούς της Εγγύς Ανατολής. Παρουσιάστηκε ο
χαρακτήρας, ο τρόπος και τα υλικά της γραφής των Σουμερίων, των
Αιγυπτίων, των Μινωιτών και των ανατολικών λαών της αχανούς Κίνας
και της μακρινής Ιαπωνίας.
Η δεύτερη ομάδα ασχολήθηκε με τη Γραμμική γραφή Β, το φοινικικό, το
ελληνικό, το λατινικό και το κυριλλικό αλφάβητο.
Η τρίτη ομάδα επικέντρωσε το ενδιαφέρον της στην ελληνική γραφή και τη
διαμόρφωση της ελληνιστικής κοινής, εξήγησε τη λειτουργία των τόνων και
των πνευμάτων και εξερεύνησε τις μεγάλες βιβλιοθήκες της ελληνιστικής
περιόδου, της Αλεξάνδρειας και της Περγάμου. Επιπλέον, παρουσίασε τα
υλικά γραφής, τον πάπυρο, την περγαμηνή και τα παλίμψηστα και έκανε
ιδιαίτερη αναφορά στο παλίμψηστο του Αρχιμήδη.
Η τέταρτη ομάδα παρουσίασε τις αλλαγές στην ελληνική γραφή κατά τη
Βυζαντινή περίοδο, μας πληροφόρησε για τη διαδικασία της αντιγραφής
των χειρογράφων από τους μοναχούς και έστρεψε το βλέμμα της στη
μεσαιωνική Δυτική Ευρώπη. Περιπλανήθηκε, ακόμη, στο εργαστήρι του
Γουτεμβέργιου εμβαθύνοντας στις συνέπειες του κοσμοϊστορικού γεγονότος
της τυπογραφίας. Αφηγήθηκε, επίσης, την ιστορία νέων γραφικών υλών,
του χαρτιού και του μελανιού.
Η πέμπτη ομάδα μας μύησε στο θαυμαστό κόσμο της τεχνολογίας,
παρουσιάζοντας τους νέους τρόπους γραφής, ανάγνωσης και επικοινωνίας
που εισήγαγε η ψηφιακή επανάσταση: ηλεκτρονικό κείμενο και υπερκείμενο,
e- book, e-mail, κινητό τηλέφωνο και SMS ψηφιακές κοινότητες, ψηφιακά
βιβλιοπωλεία και ψηφιακές βιβλιοθήκες.
Επιπλέον μαθητές από όλες τις ομάδες συνεργάστηκαν και συνέθεσαν μια
εργασία αφιερωμένη στο βιβλίο: εξετάστηκε η ιστορία της έκδοσης του
βιβλίου στην Ελλάδα, η γένεση των εκδοτικών οίκων, ο θεσμός του
σχολικού βιβλίου, η οργάνωση των εκθέσεων βιβλίου, η σημασία της
φιλαναγνωσίας και του παιδικού βιβλίου καθώς και οι συνέπειες της
οικονομικής κρίσης στην αγορά του βιβλίου.