Πρώτες μορφές γραφής

ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ
ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:
κ. ΓΚΟΝΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΤΟΥ Α3:
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗ
ΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
«ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΡΑΦΗΣ»
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Συλλέξτε στοιχεία για τις πρώτες μορφές
γραφής από το βιβλίο της Ιστορίας (από
την ιστορία των λαών και την Εποχή του
χαλκού στην Ελλάδα).
Παρουσιάστε στους συμμαθητές σας την
ιστορία γραφής και παραδείγματα από
πρώτα δείγματά της.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΡΑΦΗΣ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σύστημα γραφής είναι ένα
συμβολικό, οπτικό σύστημα
καταγραφής της γλώσσας. Σε
αντίθεση με την οπτική,
ζωγραφική απεικόνιση
γεγονότων και αφηγήσεων, τα
συστήματα γραφής είναι
συμβατικοί τρόποι, λιγότερο ή
περισσότερο σταθεροί και
τυποποιημένοι τρόποι για την
καταγραφή λέξεων ή φθόγγων.
Ένα παράδειγμα απεικονίζεται
δίπλα από τη Γραμμική Β’.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΤΙ ΔΕΝ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΕΝΑ
ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΡΑΦΗΣ
Στα συστήματα
γραφής δεν
περιλαμβάνονται
ανθρωπολογικά
ευρήματα όπως οι
παραστάσεις των
προϊστορικών
σπηλαίων.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΡΑΦΗΣ
Η καταγωγή των
συστημάτων γραφής
ανάγεται στη
Μεσοποταμία της 4ης
χιλιετίας π.Χ. όπου
έχουν βρεθεί οι
αρχαιότερες πινακίδες
σουμεριακής
σφηνοειδούς γραφής,
όπως απεικονίζεται
δίπλα.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΡΑΦΗΣ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
ΓΡΑΦΗΣ
ΛΟΓΟΓΡΑΦΙΚΑ
Τα συστήματα
γραφής χωρίζονται σε
τρεις κατηγορίες:
λογογραφικά,
συλλαβικά και
αλφαβητικά.
ΣΥΛΛΑΒΙΚΑ
ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΑ
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
Α. ΛΟΓΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΓΡΑΦΕΣ
ΛΟΓΟΓΡΑΦΙΚΕΣ
ΓΡΑΦΕΣ
ΠΙΚΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ/
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΚΕΣ
ΙΔΕΟΓΡΑΦΙΕΣ
4/6/2014
Οι λογογραφικές γραφές απεικονίζουν
λέξεις και είναι:
Είτε πικτογραφικές/εικονογραφικές,
βασίζονται δηλαδή στην
προσπάθεια να μιμηθούν
ζωγραφικά μια εικόνα, όπως η
σουμεριακή σφηνοειδής γραφή,
είτε ιδεογραφικές, βασίζονται στη
σχηματοποιημένη και αφαιρετική
αναπαράσταση εικόνων σε βαθμό
που να μην παραπέμπει πια
άμεσα στην αρχική εικόνα, όπως η
αιγυπτιακή ιερογλυφική γραφή, η
κρητική ιερογλυφική γραφή και τα
κινεζικά ιδεογράμματα.
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
B. ΣΥΛΛΑΒΙΚΕΣ ΓΡΑΦΕΣ
Οι συλλαβικές γραφές
απεικονίζουν
συλλαβές, δηλαδή
συνδυασμούς
συμφώνων και
φωνηέντων, όπως η
Γραμμική Α και η
Γραμμική Β.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
Γ. ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΕΣ ΓΡΑΦΕΣ
Οι αλφαβητικές γραφές
απεικονίζουν
μεμονωμένους φθόγγους,
είτε μόνο σύμφωνα,
όπως το φοινικικό
αλφάβητο, η γωνιώδης
εβραϊκή γραφή και η
αραβική γραφή, είτε
σύμφωνα και φωνήεντα,
όπως το ελληνικό,
λατινικό και κυριλλικό
αλφάβητο.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΡΑΦΗΣ
Τα συστήματα
γραφής ξεκίνησαν
από πικτογραφικά
λογογραφικά για να
εξελιχθούν σε
ιδεογραφικά
λογογραφικά και στη
συνέχεια σε
συλλαβικά και τελικά
στην αλφαβητική
γραφή.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΙΣ
ΠΡΩΤΕΣ ΓΡΑΦΕΣ (1/3)
Ο Δίσκος της Φαιστού είναι
ένα αρχαιολογικό εύρημα από
την Μινωική πόλη της Φαιστού
στη νότια Κρήτη και
χρονολογείται πιθανώς στον
17ο αιώνα π.Χ..
Αποτελεί ένα από τα
γνωστότερα μυστήρια της
αρχαιολογίας, αφού ο σκοπός
της κατασκευής του και το
νόημα των όσων
αναγράφονται σε αυτόν
παραμένουν άγνωστα.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΙΣ
ΠΡΩΤΕΣ ΓΡΑΦΕΣ (2/3)
Ο πάπυρος (λατ.
papyrus) ήταν κοινό υλικό
γραφής σε ολόκληρη την
κλασική Αρχαιότητα που
κατασκευαζόταν από το
φυτό πάπυρος.
Τα αρχαιότερα δείγματα
παπύρου, με ιερογλυφική
γραφή, χρονολογούνται
από το 3.000 π.Χ.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΙΣ
ΠΡΩΤΕΣ ΓΡΑΦΕΣ (3/3)
Με ιδεογράμματα
φέρονται οι πρώτες
αρχαίες γραφές
καλούμενες
ιδεογραφικές γραφές
Ως Ιδεόγραμμα
χαρακτηρίζεται
οποιοδήποτε γραπτό
σήμα που παριστά μια
ιδέα.
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Βικιπαίδεια, Η ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ντόναχιου Κάρολ «Η ιστορία της
γραφής», Εκδόσεις Μεταίχμιο
Αρχαία Ιστορία Α’ Γυμνασίου
4/6/2014
ΕΥΙΝΑ ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΦΑΝΗ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ