Η αναζήτηση της σσλλογικής ταστότητας στο μσθιστόρημα Έξι νύχτερ στην Ακπόπολη τοσ Γιώργοσ Σευέρη. Μια απόπειρα ερμηνεστικής προσέγγισης. Τν Έξι νύχηερ ζηην Ακπόπολη θαηέρεη κηα ηδηαίηεξε ζέζε ζην corpus ηεο ζπγγξαθηθήο παξαγσγήο ηνπ λνκπειίζηα πνηεηή καο γηα δχν θπξίσο ιφγνπο. Πξψηνλ, γηαηί είλαη ην κφλν νινθιεξσκέλν «κπζηζηφξεκα» ηνπ Γηψξγνπ Σεθέξε -ην Βαπνάβαρ Καλοζηέθανορ δελ νινθιεξψζεθε- θαη δεχηεξνλ, επεηδή ην πεδνγξάθεκα απηφ, πνπ δελ πξέπεη λα ιεζκνλνχκε πσο είλαη έξγν ελφο πνηεηή, θαίλεηαη λα εληάζζεηαη ζηε ρνξεία ησλ έξγσλ ηνπ κνληεξληζηηθνχ θηλήκαηνο ην νπνίν παξνπζηάζηεθε ζηελ Δπξψπε ζην δεχηεξν κηζφ ηνπ δέθαηνπ έλαηνπ αηψλα θαη αλαπηχρζεθε ζηηο πξψηεο δεθαεηίεο ηνπ εηθνζηνχ. Τα ζηνηρεία πνπ ζπλεγνξνχλ ψζηε λα ραξαθηεξίζνπκε ην ελ ιφγσ κπζηζηφξεκα σο κνληεξληζηηθφ είλαη ηα αθφινπζα. Δίλαη θαλεξφ φηη ν Σεθέξεο ζπλεηδεηά, φπσο ππνδειψλνπλ θαη νη δηαθεηκεληθέο ζρέζεηο ηνπ θεηκέλνπ κε ην έξγν ηνπ Apollinaire, ηνπ Andrè Gide, ηνπ Paul Valèry, ηνπ T. S. Eliot θαη ηνπ Marcel Proust, πξνζπαζεί λα θαηαξγήζεη θαζηεξσκέλεο ζπκβάζεηο ηνπ παξαδνζηαθνχ ξεαιηζηηθνχ κπζηζηνξήκαηνο, ελψ ηαπηφρξνλα επηθεληξψλεη ην ελδηαθέξνλ ηνπ ζηελ παξνπζίαζε ηεο αιινηξησκέλεο ππνθεηκεληθήο ζπλείδεζεο. Γελ είλαη δχζθνιν λα δηαπηζηψζεη θαλείο φηη δελ ππάξρεη ζπλέπεηα ζηελ παξνπζίαζε ηνπ εμσ-ινγνηερληθνχ θφζκνπ (ι.ρ. ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο ηνπ Μεζνπνιέκνπ), ην νπνίν ππήξμε θαη βαζηθφ αίηεκα ηνπ ξεαιηζκνχ, ελψ είλαη δεδνκέλε ε ραιάξσζε ηεο πινθήο θαη ηα ρξνληθά ράζκαηα ζηελ αθήγεζε κε ηαπηφρξνλε παξαίηεζε ηνπ αθεγεηή απφ ηελ αμίσζε γηα θαζνιηθή επνπηεία, φπσο ζπλέβαηλε κε ηνλ παληνγλψζηε αθεγεηή ηνπ παξαδνζηαθνχ κπζηζηνξήκαηνο. Ωο εθ ηνχηνπ, αμηνζεκείσην είλαη ην πξνβάδηζκα πνπ δίλεηαη ζηνλ ππνθεηκεληθφ θφζκν ηνπ αηφκνπ -φπσο ζπκβαίλεη ζηελ πεξίπησζε ηνπ Σηξάηε ζην Έξι νύχηερ ζηην Ακπόπολη- ην νπνίν αθεγεκαηηθά πξαγκαηψλεηαη κε ηελ θαιιηέξγεηα ηνπ εζσηεξηθνχ κνλνιφγνπ θαη ησλ ειεχζεξσλ ζπλεηξκψλ (Βι. ηα εκεξνινγηαθά θνκκάηηα ηνπ κπζηζηνξήκαηνο). Απηή ε ηαθηηθή ππνλνκεχεη ηε ζπγθξφηεζε νινθιεξσκέλσλ ραξαθηήξσλ, αθφκε θαη ηνπ ίδηνπ ηνπ θεληξηθνχ ήξσα. Ωζηφζν, αλ θαη είλαη εκθαλήο ε πξνβνιή ηνπ εζσηεξηθνχ θφζκνπ, ε ελδνζθφπεζε θαη ε ςπρνινγηθή αλάιπζε ζηα θείκελα ηα γξακκέλα κε ην κνληεξληζηηθφ «ηξφπν», γίλεηαη απφ ηελ άιιε πιεπξά εθηθηή ε παξνπζίαζε ησλ εμσηεξηθψλ ζπκβάλησλ, φπσο ηα ηειεπηαία πξνζιακβάλνληαη απφ ην θπξίσο «δξσλ»1 πξφζσπν. Έρνληαο, ινηπφλ, ππφςε ηε κνληεξληζηηθή θαηαγσγή ηνπ κπζηζηνξήκαηνο Έξι νύχηερ ζηην Ακπόπολη ζα πξνζπαζήζσ λα δηεξεπλήζσ ηνλ πξσηφηππν γηα ηα ειιεληθά δεδνκέλα ηξφπν κε ηνλ νπνίν απνδίδεηαη ε ζρέζε ηνπ θεληξηθνχ ραξαθηήξα ηνπ θεηκέλνπ, ηνπ Σηξάηε, κε ηελ ηζηνξηθή πξαγκαηηθφηεηα, ηε δπζθνιία πξνζαξκνγήο ηνπ ζε απηήλ θαη ηελ πνξεία ηνπ πξνο ηελ αλαθάιπςε ηεο ζπιινγηθήο ηαπηφηεηαο. 1 Ο φξνο κπήθε ζε εηζαγσγηθά, επεηδή ζην Έξι νύχηερ ζηην Ακπόπολη παξαθνινπζνχκε ηνλ θεληξηθφ ραξαθηήξα, ην Σηξάηε, πεξηζζφηεξν λα ζθέπηεηαη θαη ιηγφηεξν λα πξάηηεη. 1 Τν κπζηζηφξεκα Έξι νύχηερ ζηην Ακπόπολη παξνπζηάδεη ην Σηξάηε, έλα λέν αζηφ πνηεηή ζηα κέζα κε ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1920, κεηά ηελ επηζηξνθή ηνπ ζηελ Αζήλα απφ ηηο ζπνπδέο πνπ έθαλε ζην Παξίζη, λα βξίζθεηαη ζε ππαξμηαθφ αδηέμνδν θαη λα πξνζπαζεί λα αλαθαιχςεη ηελ αηνκηθή ηνπ ηαπηφηεηα. Αξσγφο ζηελ άξζε ηνπ ππαξμηαθνχ, εξσηηθνχ θαη θαιιηηερληθνχ αδηεμφδνπ, πνπ βίσλε, ζηάζεθε ε γπλαίθα, ε νπνία ιεηηνχξγεζε ιπηξσηηθά γηα ηνλ θεληξηθφ ραξαθηήξα θαη σο βηνινγηθή παξνπζία αιιά θαη σο ζχκβνιν θαιιηηερληθφ, ζπγθεθξηκέλα σο κνχζα. Καη’ απηφλ ηνλ ηξφπν απνθαηαζηάζεθε ν δηαζαιεπκέλνο εζσηεξηθφο θφζκνο ηνπ Σηξάηε. Όκσο, ε «θαηά παλζέιελνλ» άλνδνο ζηελ Αθξφπνιε πξνζθέξεη θαη κηα άιιε ζεκαληηθή ππεξεζία ζηα κέιε απηήο ηεο λεαξήο ηληειηγγέληζηαο-ζπληξνθηάο ηνπ Σηξάηε αιιά θαη ηνλ ίδην: ηνπο σζεί ζηελ απφπεηξα αλαθάιχςεο ηεο ζπιινγηθήο ηαπηφηεηαο. Με ηνλ φξν «ζπιινγηθή ηαπηφηεηα» ελλννχκε ηα ραξαθηεξηζηηθά εθείλα γλσξίζκαηα πνπ θαζνξίδνπλ ηε θπζηνγλσκία κηαο νκάδαο, αθφκε θαη ελφο εζληθνχ ζπλφινπ θαη πνπ ηε δηαθνξνπνηνχλ απφ κηα άιιε. Σην ζπγθεθξηκέλν αθήγεκα παξαθνινπζνχκε ην Σηξάηε, πνπ νπζηαζηηθά είλαη ην πξνζσπείν ηνπ Σεθέξε, λα πξνζπαζεί λα αλαθαιχςεη ηα ηδηαίηεξα γλσξίζκαηα ηφζν ησλ θίισλ ηνπ φζν θαη ησλ ζπκπαηξησηψλ ηνπ. Η επηθνηλσλία κεηαμχ ησλ επηά θίισλ -ηνπ Νηθφια, ηνπ Νψληα, ηνπ Καιιηθιή, ηεο Σαιψκεο, ηεο Λάιαο, ηεο Σθίγγαο θαη ηνπ ηδίνπ- ηνλ απαζρνιεί ηδηαίηεξα. Ταπηφρξνλα ην εξψηεκα ην ζρεηηθφ κε ηελ χπαξμε κηαο ζαθψο πξνζδηνξηζκέλεο ειιεληθήο θνηλσλίαο είλαη εμίζνπ δσηηθφ γη’ απηφλ. Τν Έξι νύχηερ ζηην Ακπόπολη ρσξίδεηαη ζε έμη θεθάιαηα ηα νπνία αληηζηνηρνχλ ρξνληθά ζε έμη παλζέιελεο λχρηεο, θαηά ηε δηάξθεηα ησλ νπνίσλ ε παξέα ηνπ Σηξάηε έρεη ζπκθσλήζεη-κεηά απφ πξφηαζε ηνπ Νηθφια- λα ζπλαληηέηαη ζηελ Αθξφπνιε ιφγσ ηνπ φηη εθεί ίζσο θαηνξζψζνπλ λα επηηχρνπλ θαιχηεξε κεηαμχ ηνπο επηθνηλσλία ράξε ζηηο κπζηεξηαθέο δπλάκεηο ηεο ζειήλεο πνπ ζα είλαη ζην απνθνξχθσκά ηεο εθείλε ηε ζηηγκή θαη εμαηηίαο ηνπ πξνγνληθνχ θιένπο πνπ θέξεη ν ηφπνο ζπλάληεζήο ηνπο. Όπσο αληηιακβαλφκαζηε, ηελ παξέα ηνπ Σηξάηε δηέθξηλε ε έιιεηςε επηθνηλσλίαο. Χαξαθηεξηζηηθή είλαη ε θξάζε ηνπ Νηθφια: «Η θπξία Σαιψκε βξίζθεη πσο είκαζηε ππεξβνιηθά ζθνξπηζκέλνη θαη πξέπεη λ’ απνρηήζνπκε ζπλνρή» (ζει.18). Σε απηφ ην έιιεηκκα επηθνηλσλίαο κάο παξαπέκπεη θαη ε παξνκνίσζε απφ ηνλ αθεγεηή ηεο παξέαο κε «άηνλε Βαβέι» ε νπνία πξνζδηνξίδεη ηηο δπζθνιίεο πξνζαξκνγήο ηεο ζηε δχζθνιε πξαγκαηηθφηεηα ηεο επνρήο ηεο δηθηαηνξίαο ηνπ Πάγθαινπ θαη φρη πνιχ κεηά ηε Μηθξαζηαηηθή θαηαζηξνθή. Σηελ επίηεπμε επηθνηλσλίαο ηξνρνπέδε απνηειεί εθηφο απφ ηε δχζθνιε ηζηνξηθά ζηηγκή γηα ηελ Διιάδα -ηελ νπνία ζαξθάδεη ν Νηθφιαο κε ην δεθηηθφ ρηνχκνξ ηνπ ζηε θξάζε «Κνηηάρηε! θνηηάρηε! Σε νγδφληα ρξφληα, θαλείο απ’ φινπο απηνχο δε ζα ππάξρεη! Γηα ηελ ψξα, πάκε λα θάκε.»(ζει.26)- θαη ην γεγνλφο φηη ηα κέιε ηεο ελ ιφγσ ζπληξνθηάο είλαη πεξηραξαθσκέλα ζηνλ εαπηφ ηνπο. Παξάδεηγκα είλαη ν ίδηνο ν θεληξηθφο ήξσαο ηνπ κπζηζηνξήκαηνο κε ηελ εζσζηξέθεηά ηνπ, ε Σθίγγα κε ηηο δνγκαηηθέο ηεο αληηιήςεηο θαη ν Νψληαο κε ηε ζενινγηθνχ πεξηερνκέλνπ ζέαζε ηνπ θφζκνπ πνπ ηνλ δηαθξίλεη. Ο ζπλεζηαικέλνο Νηθφιαο πνπ απνηειεί πξνζσπείν ηνπ ίδηνπ ηνπ Σεθέξε, παξνκνηάδεη κε κεγάιε επζηνρία ηελ παξέα απηψλ ησλ λέσλ ηεο πεξηφδνπ ηνπ Μεζνπνιέκνπ κε «λεξά πνηακψλ» ηα νπνία αδπλαηνχλ λα βξεζνχλ ζηελ ίδηα θνίηε. Δλδεηθηηθή ηεο δηάζεζεο θαη απφ ην Σηξάηε γηα εχξεζε ηνπ ζπιινγηθνχ πξνζψπνπ ηεο νκάδαο είλαη θαη ε εξψηεζε πνπ ζέηεη ν Σηξάηεο: «πνηνο ζ’ απνζθξαγίζεη ηνπο ζθξαγηζκέλνπο πνηακνχο» (ζει.27). Ωζηφζν, θαη κφλν ε πξνζκνλή βνήζεηαο απφ ηε 2 ζειήλε θαη απφ ηελ Αθξφπνιε ππνδειψλεη ην αλέθηθην ηεο πξνζπάζεηαο γηα επηθνηλσλία. Πξέπεη, επίζεο, λα ζεκεηψζνπκε πσο ε επηινγή ηεο Αθξφπνιεο σο ηφπνπ ζπγθέληξσζεο ησλ λέσλ απηψλ δελ έγηλε ηπραία. Δίλαη έλαο ηφπνο πνπ θνπβαιάεη ην «βάξνο» ηεο πνιηηηζκηθήο θιεξνλνκηάο ηνπ ειιεληθνχ έζλνπο, ζχκβνιν ελνπνίεζεο ηνπ ησληθνχ κε ην δσξηθφ ξπζκφ θαη θαηά ζπλέπεηα ελφηεηαο ηεο ειιεληθήο θπιήο. Απφ ηελ πιεπξά ηψξα ηεο ηερληθήο ην γεγνλφο φηη δε δίλεηαη ην βάξνο απφ ηνλ αθεγεηή ζηε δηαγξαθή ησλ ραξαθηήξσλ, πιελ ηνπ Σηξάηε, θαη ην φηη ην εκεξνινγηαθφ κέξνο ηνπ έξγνπ θαηαιακβάλεη κεγάιε έθηαζε ηνλίδεη ζε επίπεδν πεξηερνκέλνπ ηνλ θαηαθεξκαηηζκέλν θαη δηαζπαζκέλν θφζκν ζηνλ νπνίν δεη θαη απφ ηνλ νπνίν έρεη δερζεί επηξξνέο ε ζπληξνθηά. Όκσο, εάλ ζε επίπεδν παξέαο ε αλαδήηεζε ηεο ζπιινγηθήο ηαπηφηεηαο είλαη νινθάλεξα δχζθνιε γηα ηνπο ιφγνπο πνπ αλαπηχμακε, ζε εζληθφ επίπεδν θαληάδεη νπηνπηθή, ηδηαίηεξα κάιηζηα φηαλ ιάβνπκε ππφςε καο πσο ν ρξφλνο δξάζεο ζηνλ νπνίν αλαθέξεηαη ην έξγν είλαη ηα ρξφληα κεηά ηε Μηθξαζηαηηθή θαηαζηξνθή, ηα έηε 19251927. Ο ειιεληθφο ιαφο είλαη νηθνλνκηθά θαηεζηξακκέλνο θαη εζηθά θαζεκαγκέλνο, ελψ ν ηφπνο έρεη γεκίζεη πξφζθπγεο απφ ηε Μηθξά Αζία. Οη δηαθεηκεληθέο ζρέζεηο εμ άιινπ ηνπ ζεθεξηθνχ πεδνγξαθήκαηνο κε ηελ Κόλαζη ηνπ Γάληε ππνζηεξίδνπλ θαη εληζρχνπλ ηε δνθεξή εηθφλα ζηελ νπνία βξίζθεηαη ν ηφπνο. Τν πνξηξέην ηεο κεηαπνιεκηθήο Αζήλαο, πνπ απνξξέεη κέζα απφ ην θείκελν, νκνηάδεη κε ην αληίζηνηρν ηεο Φισξεληίαο ηελ επνρή ηνπ ηηαινχ εζληθνχ ινγνηέρλε, φπνπ νη αηκαηεξέο δηρφλνηεο κεηέβαιαλ ζε απξαγκαηνπνίεην φλεηξν ην αίηεκα γηα ελφηεηα, δικαιοζύνη -κηα έλλνηα ηφζν θνξηηζκέλε θαη ζην Σεθέξε- θαη αξκνλία. Η ειιεληθή θνηλσλία είλαη αθφκε αδηακφξθσηε θαη, κνινλφηη ε αλάγθε γηα εθζπγρξνληζκφ είλαη κεγάιε, ε εηθφλα ηεο πξσηεχνπζαο είλαη επαξρηαθή. Απηφ δειψλεηαη κε ηελ αλαθνξά ζηα νλφκαηα ησλ ιεσθνξείσλ πνπ έβιεπε ν Σηξάηεο ζην Σχληαγκα («Αρ Βαρ» … «Ωξαία Διιάο»). Παξφιν πνπ ν ηφπνο είρε αλάγθε πεξηζζφηεξν απφ πνηέ απφ ηθαλνχο εγέηεο γηα λα ηνλ βγάινπλ απφ ην ηέικα ζην νπνίν είρε πεξηέιζεη εμαηηίαο ηεο Μεγάιεο Ιδέαο πνπ ηνλ ηαιάληζε αιιά θαη ηεο δεκαγσγηθήο εθκεηάιιεπζήο ηεο απφ ηνπο ΄Διιελεο πνιηηηθνχο, νη ηειεπηαίνη δε θαίλνληαη λα ζπκκεξίδνληαη ηνλ πφλν ηνπ απινχ πνιίηε θαη ηνλ πξνβιεκαηηζκφ ηνπ Σεθέξε (πνπ πξνεξρφηαλ θαη ν ίδηνο απφ ηα παξάιηα ηεο Ισλίαο). Σηεξνχκελνη αλζξψπηλεο πνηφηεηαο νη επαγγεικαηίεο πνιηηηθνί ηεο επνρήο εθείλεο ραξαθηεξίδνληαη απφ κηθξφλνηα, ςπρνινγηθή αηνικία, επθαηξηαθή αληηκεηψπηζε ησλ δηάθνξσλ πξνβιεκάησλ θαη, ην θπξηφηεξν, έιιεηςε επζχλεο.. Λέεη ραξαθηεξηζηηθά ν Σηξάηεο: «Θα ’πξεπε νη πνιηηηθνί καο λα θξαηνχζαλ κηαλ νιπκπηάδα ζησπήο χζηεξ’ απφ ην ραιαζκφ ηνπ Έζλνπο.» (ζει.18). Γελ ελδηαθέξνληαη γηα ηελ θνηλσληθή πξνζθνξά αιιά γηα ηελ αηνκηθή ηνπο πξνβνιή θαη εθινγή ζηα δεκφζηα αμηψκαηα, ελψ ην κνξθσηηθφ ηνπο επίπεδν είλαη πξνθιεηηθά ρακειφ. Ωζηφζν, ρσξίο ίρλνο απηνγλσζίαο ζπλαγσλίδνληαη πνηνο ζα εκπαίμεη θαιχηεξα ην δχζηπρν ειιεληθφ ιαφ. Απηφ θαίλεηαη απφ ην ηζαιαθσκέλν ραξηάθη εθεκεξίδαο πνπ δηάβαζε δπλαηά ν Νηθφιαο θαη πνπ ε ιεηηνπξγία ηεο κίκεζεο είλαη αξθεηά εχγισηηε: «Τα αηζζήκαηά κ’, αγαπεηνί ζπκπνπιίηαη…ΣΠΛΔΝΤΙΤ.» (ζει.18). Πξνζθέξνληαο νη πνιηηηθνί «άξηνλ θαη ζεάκαηα» ζηνπο ςεθνθφξνπο ηνπο ζπληεξνχλ ηηο πειαηεηαθέο ζρέζεηο καδί ηνπο θαη παξάιιεια ηελ αδηαθνξία θαη ηε θπγή ησλ ηειεπηαίσλ απφ ηελ πξαγκαηηθφηεηα, ηελ νπνία κάιηζηα εμηδαληθεχνπλ κε ηελ θνχθηα, φπσο ζα έιεγε θη ν Καβάθεο, πνιηηηθή ξεηνξεία ηνπο. Δπηπιένλ, ε θξάζε ηνπ Σηξάηε φηη «ζηελ Διιάδα ππήξραλ πάληα νη δπν ξάηζεο, ε ξάηζα ηνπ Σσθξάηε θαη ε 3 ξάηζα ηνπ Άλπηνπ» (ζει.16) ππαηλίζζεηαη ηνλ πνιηηηθφ ακνξαιηζκφ ηεο ηάμεο πνπ δηνηθεί θαη πνπ είλαη αδχλαην λα νδεγήζεη ζε ζπιινγηθή δξάζε θαη λα εκπλεχζεη ην αίζζεκα ηεο ζπλεξγαζίαο. Σε απφιπηε αληηζηνηρία, ζηφρνο ηνπ ειιεληθνχ ιανχ είλαη ε ηθαλνπνίεζε ησλ αηνκηθψλ ηνπ ζπκθεξφλησλ, ρσξίο λα δηαηζζάλεηαη ηα αδηέμνδά ηνπ. Η αιινηξίσζε ηνπ ιανχ απφ θάζε είδνπο ζπιινγηθή αμία θαη ε πξφηαμε ηνπ πιηθνχ ζπκθέξνληνο θαίλεηαη ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξνζθχγσλ πνπ επηθπιάζζεη (ζει.15). Απνηέιεζκα ε απνγνήηεπζε ηνπ Σηξάηε: «Φπιή, αηαβηζκνί. Τα μαλακάζεζα φια απηά. Πφλνο αλππφθνξνο.» (ζει.14). Όκσο, ηφζν ν ίδηνο ν Σηξάηεο φζν θαη ε ζπληξνθηά ηνπ αληηπξνζσπεχνπλ κηα κεξίδα ηεο αζηηθήο ηάμεο κε πλεπκαηηθέο ελαζρνιήζεηο. Αλαδεηνχλ έλα πξφηππν δηαλννχκελνπ πνπ ζα κπνξνχζε λα απνηειέζεη νδεγφ ζηελ πλεπκαηηθή ηνπο πνξεία θαη λα βνεζήζεη ζηε δηακφξθσζε ηεο ζπιινγηθήο ηαπηφηεηαο ηνπ έζλνπο. Απηφ ην ξφιν ζην κπζηζηφξεκα θαίλεηαη λα έρεη αλαιάβεη ν Λνγθνκάλνο, έλαο γλσζηφο πνηεηήο ηεο επνρήο, ν νπνίνο αληηπξνζσπεχεη ηε κεζζηαληθή πεξί πνίεζεο αληίιεςε. Γξάθεη κηα πνίεζε πςειή θαη πξνθεηηθή, αλάινγε κε απηή πνπ έγξαθε ν Άγγεινο Σηθειηαλφο. Δπεηδή, σζηφζν, αληηπξνζσπεχεη ην δηαλννχκελν πνπ απνζηαζηνπνηείηαη απφ ηα πξνβιήκαηα ηνπ θφζκνπ θαη πνπ δηαθαηέρεηαη απφ έπαξζε θαη επηζπκία λα ππνηάμεη ζηε δηθή ηνπ απζεληία ηνπο άιινπο, πξνβάιιεη σο έλα αξλεηηθφ παξάδεηγκα. Η αλάγθε ηνπ λα αλαλεψλεη ηελ έκπλεπζή ηνπ ζπζηάδνληαο αγλέο γπλαίθεο ζην θξεβάηη ηνπ θαη δηαηεξψληαο ζηελ «απιή» ηνπ πηζηνχο αθφινπζνπο, φπσο είλαη ν Κλνπη θαη ε Σθίγγα, ηνλ νδεγεί ζε κηα εγσηζηηθή αληηκεηψπηζε ηεο δσήο ρσξίο θακηά δηάζεζε πξνζθνξάο ζην θνηλσληθφ ζχλνιν. Σε αληίζεζε κε απηφλ, ν Σηξάηεο, ην βαζηθφ πξνζσπείν ηνπ Σεθέξε, ν νπνίνο, γεκάηνο κεηξηνθξνζχλε, ππνζηήξημε ζαλ άιινο Οδπζζέαο ζηνλ νξγηζκέλν Λνγθνκάλν πσο είλαη ν «Οχηηο», ππνδεηθλχεη έλα άιιν πξφηππν δηαλννχκελνπ, απηνχ πνπ βξίζθεηαη θνληά ζηνλ άλζξσπν θαη δε δηεθδηθεί γηα ηνλ εαπηφ ηνπ ηνλ ηίηιν ηεο απζεληίαο. Η ιχζε, ηέινο, ζην ζπιινγηθφ αδηέμνδν θαίλεηαη λα βξίζθεηαη γηα ηνλ πνηεηήΣηξάηε ζηελ ειιεληθή επαξρία πνπ ζπκβνιίδεη ζε αληίζεζε κε ηελ Αζήλα ηελ απζεληηθφηεηα, ηελ αγλφηεηα θαη ελ ηέιεη ηελ πγηή πιεπξά ηνπ λενειιεληθνχ πνιηηηζκνχ πνπ κπνξεί λα απνηειέζεη ειπίδα γηα ηε ρακέλε ζπιινγηθφηεηα. Τν αίζζεκα αλαλέσζεο πνπ δηαθαηέρεη ην Σηξάηε θαίλεηαη ζηα παξαθάησ ιφγηα ηνπ, φηαλ έθηαζε ζην λεζί ηεο Σαιψκεο-Μπίιησο: «Γπλαηή επσδηά απφ ηα ζθίλα. Ο άγλσζηνο θφιπνο ηεο λχρηαο κ’ έλαλ απφκαθξν ζθπγκφ βαζηά ζηηο ξίδεο κηαο παηξίδαο. Άιιε δσή.» (ζει.222). Η επαξρία πιεξεί ζε κεγάιν βαζκφ απηέο ηηο πξνυπνζέζεηο κηαο θη εθεί θαηαθέξλεη ν Σηξάηεο λα αλαθαιχςεη ην αγλφ θαη ην άζπηιν. Η απζεληηθφηεηα, ινηπφλ, ηνλ ζπλαξπάδεη πεξηζζφηεξν απφ ηελ ππνθξηηηθή θαη επηθαλεηθά πνιηηηζκέλε δσή ηεο πφιεο. Δθεί ε επηθνηλσλία κε ηνλ ά λ λ ο άλζξσπν θαζίζηαηαη δπλαηή. Λέεη γηα ηε ζρέζε ηνπ κε ηε Σαιψκε: «Σπλελλννχκαζηε κε κνλνζχιιαβα θαη ρεηξνλνκίεο ηπθιψλ. Μεγάιε επηπρία.» (ζει.222). Ο Σσηήξεο, παιηφο θαπεηάληνο, θαίλεηαη λα απνξξνθά πεξηζζφηεξν απφ νπνηνλδήπνηε άιιν ραξαθηήξα απηά ηα ζηνηρεία. Ο βηνιηζηήο απηφο ζπκβνιίδεη ην γλήζην θαη ηνλ απζεληηθφ ιατθφ άλζξσπν, ηεο πξνθνξηθήο δεκηνπξγίαο, πνπ δελ έρεη «κνιπλζεί» απφ ηελ μελνκαλία ηεο πφιεο. Δίλαη ν ηχπνο ηνπ Μαθξπγηάλλε, ελφο ήξσα απζεληηθνχ, πνπ πξνζπαζνχζε λα εκθπζήζεη ζηνπο Έιιελεο ην ζπιινγηθφ αίζζεκα. Χαξαθηεξηζηηθή είλαη θαη ε θξάζε ηνπ Μαθξπγηάλλε ζρεηηθά κε ηελ αλαγθαηφηεηα ηνπ «εκείο» θαη φρη ηνπ «εγψ» σο ηξφπνπ δσήο. Γηα ην Σηξάηε ε επηζηξνθή ζηηο ξίδεο ηεο 4 θπιήο ηνπ απνηειεί ηνλ αλαγθαίν φξν γηα λα βξεη ην έζλνο ηνπο λένπο δξφκνπο πξνο ηελ επαλάθηεζε ηεο δεκηνπξγηθφηεηάο ηνπ. Δλ θαηαθιείδη, δε ζα ήηαλ άζηνρν, εάλ ζπκπεξαίλακε φηη θάζε πξφζσπν απηνχ ηνπ κπζηζηνξήκαηνο, ππαθνχνληαο ζην κνληεξληζηηθφ «θαλφλα» πνπ απνηξέπεη ηε ζπγθξφηεζε νινθιεξσκέλσλ ραξαθηήξσλ, αθελφο απνηειεί πξνζσπείν ηνπ Σηξάηε –θαη θαηά ζπλέπεηα ηνπ ίδηνπ ηνπ ζπγγξαθέα- θαη αθεηέξνπ ζπκβάιιεη καδί κε ηνπο ππφινηπνπο ραξαθηήξεο ζηελ απνηχπσζε ηνπ πξνο αλεχξεζε ζπιινγηθνχ πξνζψπνπ ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο. Κψζηαο Μαγθιήο θηιφινγνο. 5
© Copyright 2024 Paperzz
