ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ
ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Η/Υ
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ: "ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ
ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ"
Επιβλέπων καθηγητής: Αναστάσιος Μπακιρτζής
Περίοδος Ιουλίου
ΑΕΜ: 6991
ΕΤΟΣ:2013-2014
Περιεχόμενα
Πρόλογος ................................................................................................................................... 5
ΕΝΟΤΗΤΑ 1:ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΥΠΑΡΞΗΣ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ Μ.Δ.Ν – ΟΦΕΛΗ
ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ .................................................................................................................... 6
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 : ΕΠΙΘΥΜΗΤΗ ΔΟΜΗ ΚΩΔΙΚΑ ΜΔΝ ..................................................................... 10
2.1: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ................................................................................................ 10
2.2: ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΟΝΑΔΩΝ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ........................ 13
2.3 : ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΜΟΙΒΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ .................................................... 13
2.4 : ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ........................................................................................................... 14
2.5: ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ........................................................................................... 14
2.6: ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ- ΚΕΝΤΡΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ........................ 14
2.7:ΚΥΛΙΟΜΕΝΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ........................................................................................................................... 16
2.8: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ................................................................................................ 18
2.9: ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΠΑΡΚΟΥΣ ΙΣΧΥΟΣ ............................................................. 18
2.10: ΤΗΡΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ................................................................................................. 18
2.11: ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΙΣ ΑΓΟΡΑΣ ΜΔΝ .......................................................................................... 19
2.12: ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ & ΥΒΡΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ .......................................................... 19
2.13: ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ...................................................................................................... 20
2.14: ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ....................................................................... 20
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 2ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ................................................................................................. 21
ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ............................................................................ 22
3.1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ......................................................................................................................... 22
3.2: ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ .......................................... 25
3.2.1: ΣΤΟΧΟΣ ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ .................................... 25
3.2.1.1 : Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας .................................................................................. 25
3.2.1.2 : Παραγωγή ενέργειας από μη ανανεώσιμες πηγές ................................................... 26
3.2.2 : ΕΚΣΥΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ .................................................................................... 27
3.2.2.1 : Εκσυγχρονισμός της Διαδικασίας Παραγωγής ......................................................... 27
3.2.2.2: Εκσυγχρονισμός του Συστήματος Μεταφοράς και Διανομής .................................. 29
3.2.3 : ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΥΨΟΥΣ ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ .......................................... 30
3.2.4: ΔΙΚΑΙΗ ΚΑΙ ΙΣΟΤΙΜΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ .......................... 31
3.3 ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΝΗΣΙΩΝ ΜΕ ΤΟ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ
ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΧΩΡΑΣ ............................................................................................................... 33
2
3.3.1: Σκοπός-Αναγκαιότητα ................................................................................................... 33
3.3.2: Ενέργειες-Βασικά Συμπεράσματα ................................................................................ 35
3.3.3: Αξιοποίηση ΑΠΕ ............................................................................................................ 35
3.3.4: Συμπεράσματα .............................................................................................................. 36
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 3ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ................................................................................................. 37
ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΕΞΥΠΝΟΙ ΜΕΤΡΗΤΕΣ (SMART METERS) ............................................................. 38
4.1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ .......................................................................................................................... 38
4.2: ΣΚΟΠΟΣ-ΟΦΕΛΗ ............................................................................................................... 38
4.3: ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ .............................................................................................. 40
4.3.1 : Ανησυχίες σχετικά με την υγεία ................................................................................... 41
4.3.2 : Ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια............................................................................ 41
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 4ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ................................................................................................. 46
ΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΜΠΑΤΑΡΙΕΣ (BATTERY ENERGY STORAGE-BES) . 47
5.1 ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΜΠΑΤΑΡΙΩΝ ΣΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ..................................................................................... 47
5.2 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΣΩ ΜΠΤΑΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ
ΔΙΚΤΥΟΥ ................................................................................................................................... 49
5.2.1 Αποθήκευση ενέργειας με μπαταρίες σε ένα περισσότερο σύγχρονο και έξυπνο τομέα
της ηλεκτρικής ενέργειας ........................................................................................................ 49
5.2.2 Υπηρεσίες και λειτουργίες των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας με χρήση
μπαταριών για τους χειριστές του δικτύου ............................................................................ 50
5.3 ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΣΩ ΜΠΑΤΑΡΙΩΝ ΓΙΑ ΣΠΙΤΙΑ ΚΑΙ ΚΤΙΡΙΑ ............................... 52
5.3.1 Αποθήκευση ενέργειας μέσω μπαταριών σε επίπεδο πελάτη ..................................... 52
5.3.2 Λειτουργίες των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταριών σε εφαρμογές
τελικού χρήστη ........................................................................................................................ 53
5.4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ...................................................................................... 53
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 5ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ................................................................................................. 56
ΕΝΟΤΗΤΑ 6: ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ-ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ (VEHICLE TO GRID-V2G) .......... 57
6.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ............................................................................... 57
6.2 ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ .............................................. 58
6.2.1 Κίνητρα για το δίκτυο ..................................................................................................... 58
6.2.1.1 Αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ....................................................... 59
6.2.1.2 Υποστήριξη δικτύου .................................................................................................... 60
6.2.2 Παροχή υπηρεσιών από εκπρόσωπο στόλου ηλεκτρικών αυτοκινήτων ( Electric
Vehicle Aggregator service provider) .................................................................................. 62
3
6.2.3 Κίνητρα για τον ιδιοκτήτη της επιχείρησης /σπιτιού..................................................... 63
6.2.4 Κίνητρα για τον ιδιοκτήτη του παρεχόμενου εξοπλισμού φόρτισης του ηλεκτρικού
οχήματος ................................................................................................................................. 64
6.2.5 Κίνητρα για τον ιδιοκτήτη του οχήματος ....................................................................... 64
6.2.6 Κίνητρα για τον αρχικό κατασκευαστή του εξοπλισμού ............................................... 66
6.2.7 Κίνητρα για τον κατασκευαστή της μπαταρίας του ηλεκτρικού οχήματος ................... 67
6.2.8 Κίνητρα για το κράτος .................................................................................................... 68
6.3 ΣΥΝΟΨΗ............................................................................................................................. 68
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 6ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ................................................................................................. 69
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: .......................................................................................................................... 70
ΣΥΝΟΨΗ ΚΩΔΙΚΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΥ ΝΗΣΙΩΝ
................................................................................................................................................. 70
ΤΜΗΜΑ 1: Γενικές Διατάξεις .................................................................................................. 70
ΤΜΗΜΑ 2: Εποπτεία Διαχείρισης Συστημάτων – Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας ....................... 72
ΤΜΗΜΑ 3: Τεχνικά Χαρακτηριστικά Μονάδων και Ηλεκτρικών Συστημάτων - Σύνδεση
Παραγωγών στο Δίκτυο .......................................................................................................... 77
ΤΜΗΜΑ 4: Κυλιόμενος Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός και Διαδικασία
Κατανομής ............................................................................................................................... 81
TMHMA 5: Ανάπτυξη Συστημάτων – Προγραμματισμός Ανάπτυξης Ισχύος Μονάδων Μηχανισμός Επάρκειας Ισχύος ............................................................................................... 85
ΤΜΗΜΑ 6: Υπολογισμός Αμοιβών Μονάδων Παραγωγής ..................................................... 87
ΤΜΗΜΑ 7: Τήρηση Λογαριασμών και Εκκαθαρίσεις Αγοράς ΜΔΝ ....................................... 89
TMHMA8 : Κυρώσεις ............................................................................................................... 92
TMHMA 9: Διείσδυση ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών .................................................. 92
TMHMA 10: Συστήματα ΜΔΝ με Παρέκκλιση από τις Διατάξεις της Οδηγίας 2009.72/ΕΚ ... 94
ΤΜΗΜΑ 11: Μετάβαση στο Καθεστώς του Κώδικα ............................................................... 95
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΩΔΙΚΑ Μ.Δ.Ν ................................................................................................... 96
4
Πρόλογος
Αντικείμενο της εν λόγω διπλωματικής αποτελεί η εύρεση της βέλτιστης δυνατής
μορφής του Κώδικα του Ελληνικού Μη Διασυνδεδεμένου Νησιωτικού Δικτύου, μέσω της
μελέτης ανάλογων νησιωτικών δικτύων ανά τον κόσμο με παραπλήσιες ιδιαιτερότητες και
ανάγκες, καθώς και η πρόταση τρόπων συνεχής βελτίωσης και εκσυγχρονισμού του εν λόγω
Κώδικα, ώστε να ακολουθεί τις συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις αλλά και τις ανάγκες των
καταναλωτών-πελατών του Δικτύου παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην πρώτη ενότητα εξηγούνται οι λόγοι για τους οποίους κρίνεται αναγκαία η ύπαρξη
ξεχωριστού Κώδικα για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, ενώ παρατίθενται και τα οφέλη που
προκύπτουν από αυτή την κίνηση. Στη συνέχεια , στη δεύτερη ενότητα δίνεται μία σειρά
από θέματα που πρέπει να θίγονται και να διασαφηνίζονται στον εν λόγω Κώδικα,
προκειμένου να είναι πλήρης, επαρκής , σαφής και αποτελεσματικός. Κατόπιν, στην τρίτη
ενότητα, παρατίθενται οι προτεινόμενες βελτιώσεις οι οποίες θα πρέπει να
πραγματοποιούνται σε συνεχή βάση, ούτως ώστε ο Κώδικας Μ.Δ.Ν. να διατηρείται
σύγχρονος και αποτελεσματικός. Οι προτεινόμενες βελτιώσεις επικεντρώνονται σε 4
επιμέρους βασικούς στόχους:
1. Ανανεώσιμες και καθαρές μορφές ενέργειας.
2. Εκσυγχρονισμός του Δικτύου:
-Διαδικασίας Παραγωγής.
-Σύστημα Μεταφοράς και Διανομής.
3. Μείωση του ύψους των λογαριασμών των πελατών.
4. Δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση του συνόλου των πελατών.
Τέλος εξηγούνται στην ενότητα αυτή τα οφέλη της διασύνδεσης των νησιών με τον
ηπειρωτικό κορμό της χώρας. Η τέταρτη ενότητα αφορά τους έξυπνους μετρητές (smart
meters) , συγκεκριμένα εξηγούνται τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση τους, καθώς
και η προσφορά τους στο δίκτυο, ενώ αντικρούονται με επιχειρήματα οι ανησυχίες που
έχουν προκύψει αναφορικά με τη χρήση των έξυπνων μετρητών, σε επίπεδο υγείας και
προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Η πέμπτη ενότητα επικεντρώνεται στη
δυνατότητα χρήσης συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας μέσω μπαταριών , τα
οποία παρουσιάζουν εφαρμογές σε επίπεδο παραγωγής, μεταφοράς , διανομής και
πελατών, ενώ επισημαίνεται η εμφάνιση νέων αγορών για τη χρήση των παραπάνω και
εξηγείται ο τρόπος με τον οποίο το Δίκτυο μπορεί να εκμεταλλευτεί τα συστήματα αυτά,
και τέλος παρατίθενται οι προτάσεις και τα συμπεράσματα που προκύπτουν . Η έκτη και
τελευταία ενότητα έχει ως θέμα τη σύνδεση ηλεκτρικών οχημάτων στο Δίκτυο (τεχνολογία
Vehicle to Grid- V2G) . Στην ενότητα αυτή δίνονται βασικές πληροφορίες σχετικά με την
τεχνολογία V2G και την προσφορά της στο Δίκτυο , ενώ αναλύονται κατόπιν τα κίνητρα για
συμμετοχή στη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων για τα εμπλεκόμενα μέρη (Δίκτυο, ιδιοκτήτης
επιχείρησης/σπιτιού, ιδιοκτήτης παρεχόμενου εξοπλισμού φόρτισης, ιδιοκτήτης οχήματος,
αρχικός κατασκευαστής εξοπλισμού, κατασκευαστής της μπαταρίας, κράτος).
Τέλος στο παράρτημα δίνεται η σύνοψη του Κώδικα Διαχείρισης Ηλεκτρικών
Συστημάτων των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών που εκδόθηκε από τη ΡΑΕ τον Ιανουάριου
του 2014.
5
ΕΝΟΤΗΤΑ 1:ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΥΠΑΡΞΗΣ ΞΕΧΩΡΙΣΤΟΥ
ΚΩΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ Μ.Δ.Ν – ΟΦΕΛΗ ΠΟΥ
ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ
Τα συμπλέγματα των νησιών στον Ελλαδικό χώρο παρουσιάζουν ποικίλες ιδιαιτερότητες
σε σχέση με τα Διασυνδεδεμένα Ηλεκτρικά Συστήματα, αλλά και με άλλα Νησιωτικά
Συστήματα παγκοσμίως. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην ιδιάζουσα γεωγραφική
κατάσταση που επικρατεί, δηλαδή στα πολλά απομονωμένα και μικρά Ηλεκτρικά
Συστήματα από τα οποία αποτελείται το Ελληνικό Νησιωτικό Δίκτυο. Προκύπτει συνεπώς
μία σειρά από προβλήματα και δυσκολίες στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
και της επαρκούς, ασφαλούς και αξιόπιστης ηλεκτροδότησης του συνόλου των κατοίκων
των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Απόρροια των ιδιαίτερων αυτών συνθηκών αποτελεί η
ανάγκη για σύνταξη ξεχωριστού, κατάλληλου Κώδικα, που να καλύπτει τις υπάρχουσες
απαιτήσεις και να διασφαλίζει την ομαλή, απρόσκοπτη, ασφαλή και αποτελεσματική
λειτουργία του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Αναλυτικά οι λόγοι που
προστάζουν την σύνταξη του εν λόγου Κώδικα παρατίθενται ως εξής:
1. Ανάγκη για εφαρμογή ενός Κώδικα εμπνευσμένου από τις ιδιαίτερες δυσκολίες και
τα προβλήματα που πιθανόν αντιμετωπίζονται κατά την ηλεκτροδότηση
νησιωτικών περιοχών. Παράδειγμα τέτοιων προβλημάτων αποτελεί ο
περιορισμένος αριθμός Μονάδων Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας, που σε
πληθώρα νησιών μπορεί να σημαίνει την ύπαρξη μοναδικής Μονάδας Παραγωγής.
Το γεγονός αυτό συνεπάγεται πως, περίπτωση βλάβης ή άλλης απρόσμενης
εξέλιξης (πυρκαγιά, πλημμύρα ή άλλη φυσική καταστροφή), που θα καταστήσει τη
λειτουργία κάποιας μονάδας πλήρως ή μερικώς αδύνατη, θα οδηγήσει σε καίρια
προβλήματα όσον αφορά την κάλυψη της ενεργειακής ζήτησης και την επαρκή
ηλεκτροδότηση των κατοίκων. Τα προβλήματα αυξάνονται όσο μικρότερος είναι ο
αριθμός των εγκατεστημένων μονάδων στο νησί, και σε περίπτωση μοναδικής
Μονάδας Παραγωγής, καθίσταται απαραίτητη η κάλυψη της ζήτησης σε ηλεκτρική
ενέργεια μέσω για παράδειγμα μεταφοράς από τον ηπειρωτικό κορμό
ηλεκτροπαραγωγών ζευγών, που θα καλύψουν προσωρινά τη ζήτηση μέχρι την
αποκατάσταση της βλάβης. Φυσικά κάτι τέτοιο παρουσιάζει με τη σειρά του νέες
δυσκολίες, αφού η μεταφορά διαμέσου θαλάσσης εμφανίζεται δυσχερής και,
αναλόγως με την περίπτωση, χρονοβόρα, με αποτέλεσμα να μεσολαβεί χρονικό
διάστημα κατά το οποίο οι κάτοικοι αδυνατούν να καλύψουν μεγάλο μέρος των
αναγκών τους, εξαιτίας της αδυναμίας ηλεκτροδότησης. Το μέγεθος του
προβλήματος και των επακόλουθων επιπτώσεων αντιλαμβάνεται κανείς αν
αναλογιστεί την πληθώρα των καθημερινών ανθρώπινων δραστηριοτήτων που
βασίζονται στη χρήση ηλεκτρικών συσκευών, και σε επόμενο στάδιο την εξάρτηση
της λειτουργίας φορέων από το ηλεκτρικό ρεύμα, όπως για παράδειγμα ενός
6
νοσοκομείου, για το οποίο διακοπή λειτουργίας δύναται να οδηγήσει ακόμα και σε
απώλεια ανθρώπινων ζωών.
2. Ένα ακόμα σημαντικό πρόβλημα, αναφορικά με την παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας στο νησιωτικό χώρο, αφορά τα χρησιμοποιούμενα καύσιμα. Σε πληθώρα
νησιών η παραγωγή ενέργειας στηρίζεται σε ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό σε ορυκτά
καύσιμα, όπως μαζούτ και ντίζελ, τα οποία επιβαρύνουν το συνολικό κόστος
ηλεκτροδότησης των πολιτών, τόσο εξαιτίας της υψηλής τιμής τους, όσο και του
ρυπογόνου χαρακτήρα τους. Ήδη η τιμή του πετρελαίου έχει ανέρθει σε ιδιαίτερα
υψηλά επίπεδα, που κάθε άλλο παρά προσιτά μπορούν να χαρακτηριστούν για την
πλειοψηφία των πολιτών, ενώ η τιμή του αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία μέσα στα
επόμενα χρόνια, καθώς τα αποθέματα λιγοστεύουν, ενώ αντίθετα η ζήτηση σε
παγκόσμιο επίπεδο ολοένα και αυξάνεται.
Ωστόσο η αύξηση τιμών δεν είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο τα καύσιμα αυτού
του τύπου επιβαρύνουν τους λογαριασμούς των πολιτών. Η χώρα μας οφείλει να
εναρμονίζεται με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, αλλά και τους κανονισμούς
για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ τυχόν παρέκκλιση επιβαρύνει τον
εθνικό προϋπολογισμό με δυσβάσταχτους φόρους. Συνεπώς, οι καταναλωτές τις
επικράτειας επιβαρύνονται μέσω της παροχής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ
για ΜΔΝ) στις χρεώσεις των λογαριασμών τους, με υψηλά ποσά για την κάλυψη
του συνολικού κόστους παραγωγής.
3. Ένα ακόμη ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των νησιών, που χρήζει ειδικής
αντιμετώπισης, αποτελεί η άνιση κατανομή της ζήτησης στις εποχές του έτους. Αν
και κατά τους χειμερινούς μήνες οι κάτοικοι των περισσότερων νησιών είναι
περιορισμένοι σε αριθμό, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ο πληθυσμός αυξάνεται
ραγδαία εξαιτίας του τουρισμού. Ταυτόχρονα παρατηρείται και αντίστοιχη αύξηση
της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια, σε επίπεδα που δεν είναι δυνατόν πάντα να
καλυφθούν. Παράλληλα, αυξάνεται και ο αριθμός των καταλυμάτων που θα
φιλοξενήσουν τους τουρίστες, χωρίς όμως να συνοδεύεται πάντα από τη διεξαγωγή
μελετών ή δημιουργία νέων εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας,
ώστε να εξασφαλιστεί η επαρκής και ασφαλής ηλεκτροδότησή τους. Οι ιδιαίτερες
αυτές συνθήκες, προστάζουν την συγκρότηση ενός Νησιωτικού Δικτύου
σχεδιασμένου και διαχειριζόμενου με κατάλληλο τρόπο, ώστε να αντιμετωπίζονται
τα προβλήματα και οι ιδιαιτερότητες που συναντώνται, και που αφορούν το
συγκεκριμένο τμήμα του νησιωτικού χώρου και όχι τον ηπειρωτικό κορμό. Η
σύνταξη ενός Κώδικα που θα αφορά ειδικά το Μη Διασυνδεδεμένο Νησιωτικό
Δίκτυο αποτελεί το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή.
4. Η μεγιστοποίηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αποτελεί τον
βασικό στόχο στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας. Ωστόσο στην περίπτωση των
νησιών πρέπει να γίνει με προσεκτικό σχεδιασμό ώστε να ανταποκρίνεται στις
υπάρχουσες συνθήκες. Χαρακτηριστικό των μονάδων ΑΠΕ είναι η αδυναμία
πρόβλεψης της παραγωγής τους, αφού η τελευταία εξαρτάται από τις καιρικές
συνθήκες (ηλιοφάνεια, επίπεδα ανέμου κλπ), η πρόβλεψη των οποίων αφενός μεν
καθίσταται δυνατή σε ικανοποιητικό βαθμό μόνο βραχυπρόθεσμα, αφετέρου δε,
δεν συμβαδίζει πάντα με τη ζήτηση. Επομένως το σύνολο των αναγκών της ζήτησης
7
θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να μπορεί να καλυφθεί από σταθμούς που βρίσκονται
σε ετοιμότητα και είναι σε θέση να λειτουργήσουν ανεξαρτήτως από τους
εξωτερικούς παράγοντες. Επιπρόσθετα πρέπει να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι,
σε επίπεδο νησιού, η περίσσεια ηλεκτρική ενέργεια που μπορεί να παράγεται κατά
διαστήματα (πχ κατά τη διάρκεια της νύχτας όπου μπορεί να έχουμε ισχυρούς
ανέμους ενώ η ζήτηση είναι περιορισμένη) χάνεται, αφού δεν είναι δυνατόν να
αποθηκευτεί σε μεγάλα ποσά, αλλά ούτε και να μεταφερθεί σε μέρη με υψηλότερη
ζήτηση, στην περίπτωση νησιού που δεν είναι διασυνδεδεμένο με τον ηπειρωτικό
χώρο ή με άλλο νησιωτικό συγκρότημα. Η σπατάλη αυτής της φθηνής (λόγω
παραγωγής από ΑΠΕ) περίσσειας ενέργειας μπορεί να αποφευχθεί με τη
διασύνδεση νησιών, θέμα που θα αναλυθεί με περισσότερη λεπτομέρεια σε
επόμενη ενότητα.
5. Σημαντικό εμπόδιο στην παρούσα φάση για τη σωστή διεκπεραίωση της
διαδικασίας ηλεκτροδότησης στο νησιωτικό χώρο αποτελεί η έλλειψη οργάνωσης.
Η ασφαλής, αξιόπιστη, επαρκής και αποτελεσματική παροχή ηλεκτρικής ενέργειας
προϋποθέτει την ύπαρξη σύγχρονων
εγκαταστάσεων επικοινωνίας,
πληροφόρησης, επεξεργασίας δεδομένων, κατάρτισης του Κυλιόμενου Ημερήσιου
Ενεργειακού Προγραμματισμού καθώς και πλήθους άλλων ενεργειών. Σε πληθώρα
νησιών οι εγκαταστάσεις αυτές κρίνονται ως ελλιπείς και περασμένης τεχνολογίας.
Κάτι τέτοιο λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας για την σωστή και αδιάλειπτη
λειτουργία του
εκάστοτε Συστήματος Ηλεκτροδότησης, ενώ πιθανότατα
παρατηρούνται λάθη κατά τη διεκπεραίωση των προβλεπόμενων διαδικασιών ή
ακόμα και αδυναμία περάτωσής τους. Η αντιμετώπιση τέτοιων σφαλμάτων μπορεί
να γίνει πράξη μέσω ενός καινούριου θεσμικού πλαισίου, στηριζόμενου σε νέες,
στέρεες βάσεις, και με γνώμονα τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα. Μέσω του εν
λόγω Κώδικα καθίσταται πλέον δυνατό να δοθούν λύσεις επαρκείς,
αποτελεσματικές και στοχευμένες, που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη και την
εξέλιξη της λειτουργίας των Ηλεκτρικών Συστημάτων.
6. Η δραστηριότητα της Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από Συμβατικές Μονάδες
στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά με το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, καθίσταται
πλέον δυνατή από οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο, βάσει διαφανών και ισότιμων
κανόνων, μέσω της σύνταξης του Κώδικα διαχείρισης για τα ηλεκτρικά συστήματα
των νησιών. Αυτό αποτελεί και το πρώτο βήμα για άνοιγμα της αγοράς
ηλεκτρισμού στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, πράγμα που ισχύει εδώ και χρόνια
για το ηπειρωτικό σύστημα. Δημιουργούνται έτσι οι κατάλληλες προϋποθέσεις για
περισσότερο ανταγωνισμό και χαμηλότερα τιμολόγια που θα λειτουργήσουν σε
όφελος των καταναλωτών, σε συνδυασμό με την ασφάλεια εφοδιασμού και τη
μεγαλύτερη δυνατή διείσδυση των ΑΠΕ.
7. Επιπλέον, μέσω των προβλέψεων για εφαρμογή μεθόδων συγκριτικής αξιολόγησης
(benchmarking) του κόστους που εμφανίζει η ΔΕΗ, με το κόστος αντίστοιχων
μονάδων-συστημάτων σε άλλες χώρες της Ευρώπης, θα επιδιωχθεί να μειωθεί το
κόστος για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, με το οποίο επιβαρύνεται το σύνολο των
καταναλωτών.
8
Συγκεντρωτικά, οι ιδιαιτερότητες και οι δυσκολίες που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά
τη σύνταξη του εν λόγω Κώδικα συνοψίζονται ως εξής:
 Ανάγκη πλήρους εφαρμογής των κανόνων των Ευρωπαϊκών Οδηγιών σε 32
ηλεκτρικά συστήματα, με αιχμή ζήτησης από μερικές εκατοντάδες kW έως και
αρκετές εκατοντάδες MW.
 Σημαντική διείσδυση των ΑΠΕ στα νησιωτικά αυτά συστήματα, τόσο από
τεχνολογίες μη ελεγχόμενης παραγωγής, όπως αιολικά και φωτοβολταϊκά, με
συμμετοχή που σε ορισμένες περιπτώσεις ήδη υπερβαίνει το 20%, όσο και από
τεχνολογίες ελεγχόμενης παραγωγής που αναμένεται να αναπτυχθούν στα νησιά,
όπως είναι τα ηλιοθερμικά.
 Ανάγκη ενσωμάτωσης του ειδικού πλαισίου που ισχύει για τους υβριδικούς και
τους ηλιοθερμικούς σταθμούς.
 Μη δυνατότητα εφαρμογής των καθιερωμένων κανόνων λειτουργίας μιας
ανεπτυγμένης ηλεκτρικής αγοράς, λόγω του πολύ περιορισμένου αριθμού
παραγωγών που συμμετέχουν στη διαμόρφωση τιμών, αφού για αρκετά χρόνια η
ΔΕΗ θα συνεχίσει να είναι ο μοναδικός παραγωγός.
 Λειτουργία της συγκεκριμένης αγοράς μέσω της παροχής Υπηρεσιών Κοινής
Ωφέλειας (ΥΚΩ) και την ανάγκη συγκράτησης του συνολικού κόστους παραγωγής,
που επιβαρύνει σήμερα τους καταναλωτές της επικράτειας (ΥΚΩ για ΜΔΝ), καθώς
και την ανάγκη και υποχρέωση επαρκούς τεκμηρίωσης του ετήσιου αυτού κόστους.
 Ανάγκη σχεδιασμού, από μηδενική βάση, ενός ολοκληρωμένου συστήματος
διαχείρισης, εποπτείας και ελέγχου των τοπικών συστημάτων και της αγοράς των
νησιών.
Ωστόσο η υπέρβαση των προβλημάτων που δημιουργούνται και η τελική θέσπιση ενός
πλαισίου που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τις ιδιαιτερότητες του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών, οδηγεί τελικά στην εξέλιξη, την ανάπτυξη και την πολυπόθητη
πρόοδο.
9
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 : ΕΠΙΘΥΜΗΤΗ ΔΟΜΗ ΚΩΔΙΚΑ ΜΔΝ
Αντικείμενο του κεφαλαίου αυτού αποτελεί η παράθεση και ο σχολιασμός όλων των
καίριων ζητημάτων και θεμάτων που κρίνεται απαραίτητο να διασαφηνίζονται και να
προβλέπονται σαφώς από τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης Μη Διασυνδεδεμένου
Νησιωτικού Δικτύου. Η δομή που ακολουθεί είναι αποτέλεσμα μελέτης με αντικείμενο
αντίστοιχα νησιωτικά συστήματα ανά τον κόσμο, και κυρίως αυτού της Χαβάης.
2.1: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ
[1],[2],[3] Ένα από τα πιο βασικά θέματα για το οποίο πρέπει να υπάρχει σαφής, πλήρης
και εμπεριστατωμένη πρόβλεψη και ανάπτυξη στα πλαίσια του Κώδικα Διαχείρισης ΜΔΝ,
είναι η διαδικασία με την οποία ένας Παραγωγός δύναται να διασυνδεθεί στο Δίκτυο Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών. Το τμήμα αυτό του Κώδικα είναι ίσως από τα πιο σημαντικά,
αφού εμπεριέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την εγκατάσταση αλλά και τις
υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του Παραγωγού, στα πλαίσια της σύνδεσής του με το
Δίκτυο ΜΔΝ. Συγκεκριμένα στο τμήμα αυτό θα πρέπει να θίγονται τα εξής θέματα [1]:
 Άδειες και Εγκρίσεις: Ο Παραγωγός είναι υπεύθυνος για το σχεδιασμό, την
εγκατάσταση, τη λειτουργία και τη συντήρηση της Μονάδας Παραγωγής του, και
οφείλει να αποκτήσει με δικά του έξοδα και να διατηρήσει οποιαδήποτε απαραίτητη
άδεια για την κατασκευή και τη λειτουργία της Μονάδας Παραγωγής που εγκαθιστά. Η
λειτουργία της Μονάδας καθίσταται δυνατή και επιτρεπτή μόνον μετά από επίσημη
έγκριση του Διαχειριστή ΜΔΝ και όχι νωρίτερα. Η απόφαση έγκρισης πρέπει να
παρέχεται μέσα σε προβλεπόμενο χρονικό διάστημα, ενώ τυχόν απόρριψη της αίτησης
σύνδεσης θα πρέπει να είναι σαφώς αιτιολογημένη με βάση τα οριζόμενα από τον
Κώδικα. Ο Παραγωγός πρέπει να κατασκευάσει τη Μονάδα του με γνώμονα τα όσα
έχουν συμφωνηθεί στη Σύμβαση Σύνδεσής του και να μην αποκλίνει από αυτή, ειδικά
όσον αφορά την μέγιστη δυνατή Εγκατεστημένη Ισχύ της Μονάδας. Σε περίπτωση που
επιθυμεί την τροποποίησή της, οφείλει να ενημερώσει πρώτα τον Διαχειριστή, ενώ έχει
το δικαίωμα να προχωρήσει σε αυτή μόνον εφόσον πάρει την έγκρισή του.
 Διασύνδεση των Εγκαταστάσεων: Ο Διαχειριστής οφείλει αρχικά να διεκπεραιώσει
μελέτη σχετικά με τα απαραίτητα έργα και τον εξοπλισμό που απαιτείται για να
επιτευχθεί η διασύνδεση και στη συνέχεια η ασφαλής και ομαλή λειτουργία της
Μονάδας Παραγωγής, παράλληλα με το Μη Διασυνδεδεμένο Νησιωτικό Δίκτυο. Ο
Παραγωγός εγκαθιστά, λειτουργεί και συντηρεί με δικά του έξοδα τις εγκαταστάσεις
διασύνδεσης που ανήκουν στη Μονάδα του, και οφείλει να τηρεί αρχείο και να
ακολουθεί τις προβλεπόμενες διαδικασίες και ελέγχους, ώστε να προστατεύει το
Δίκτυο από βλάβες που δύναται να προκληθούν από την εν παραλλήλω λειτουργία της
Μονάδας του. Ο Διαχειριστής του Δικτύου είναι υπεύθυνος για τις εγκαταστάσεις
διασύνδεσης που βρίσκονται στην πλευρά του Δικτύου, ενώ ενδέχεται να ζητηθεί από
τον Παραγωγό η παροχή κατάλληλης τοποθεσίας για την εγκατάσταση του εν λόγω
εξοπλισμού, σε περίπτωση που αυτό κριθεί απαραίτητο, αλλά και η πλήρης ή μερική
10




κάλυψη του κόστους για την εγκατάσταση του εξοπλισμού αυτού. Σημειώνεται ότι σε
περίπτωση ύπαρξης περισσότερων Παραγωγών που επιθυμούν να διασυνδεθούν στο
ίδιο σημείο, τα έξοδα της εγκατάστασης του απαραίτητου εξοπλισμού για τη
διασύνδεσή τους διαμοιράζονται στο σύνολο των Παραγωγών. Σε περίπτωση
διασύνδεσης μοναδικού Παραγωγού σε σημείο στο οποίο απαιτείται εγκατάσταση
περαιτέρω εξοπλισμού, ο Παραγωγός αυτός επωμίζεται πλήρως το κόστος κάλυψής
της, ενώ κρίνεται δίκαιο να υπάρχει στον Κώδικα σαφής πρόβλεψη για τον επιμερισμό
του κόστους αυτού σε περίπτωση μελλοντικής διασύνδεσης στο σημείο αυτό και άλλων
Παραγωγών, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση των
Χρηστών του Δικτύου.
Εγκατάσταση: Κατά τον σχεδιασμό, την εγκατάσταση, τη λειτουργία και τη συντήρηση
της Μονάδας Παραγωγής πρέπει να χρησιμοποιείται ο απαραίτητος εξοπλισμός
προστασίας και ελέγχου, συμπεριλαμβανομένου και αυτόματου διακόπτη φορτίου, για
κάλυψη της ενδεχόμενης ανάγκης για απομόνωση της Μονάδας Παραγωγής από το
Δίκτυο, σε περίπτωση που αυτό κριθεί αναγκαίο. Ο διακόπτης αυτός θα πρέπει να
βρίσκεται σε ευκρινές, ορατό και γνωστό στον Διαχειριστή σημείο, και να είναι
προσβάσιμος από το προσωπικό του ανά πάσα στιγμή. Το προσωπικό του Δικτύου θα
πρέπει να έχει δικαίωμα πρόσβασης στις εγκαταστάσεις του Παραγωγού, χωρίς την
άδεια ή την πρότερη ενημέρωσή του, στις εξής περιπτώσεις:
1. για να ελέγξει τον εξοπλισμό και τις συσκευές προστασίας και τους μετρητές.
2. για να αποσυνδέσει την εγκατάσταση του Παραγωγού από το Δίκτυο, σε
περίπτωση που αυτό κριθεί απαραίτητο για την προστασία των ατόμων, του
Δικτύου ή ξένης ιδιοκτησίας, εξαιτίας επικίνδυνης κατάστασης λειτουργίας της
Μονάδας, που ενδέχεται να προκαλέσει βλάβη ή αδυναμία σωστής λειτουργίας
του εξοπλισμού προστασίας.
Μετρητές: Ο Διαχειριστής οφείλει να εφοδιάσει και να συντηρεί όλους του
απαραίτητους μετρητές και τον προβλεπόμενο εξοπλισμό για τις χρεώσεις των
Παραγωγών, οι οποίοι πρέπει να ελέγχονται και να εναρμονίζονται με τα
προβλεπόμενα από τον Κώδικα. Ο Παραγωγός από την πλευρά του οφείλει να παρέχει
και να εγκαθιστά με δικά του έξοδα τον απαραίτητο εξοπλισμό για τη σύνδεση και την
εγκατάσταση των μετρητών σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα.
Αποζημίωση: Και τα δύο μέρη που υπογράφουν τη σύμβαση (Παραγωγός και
Διαχειριστής Δικτύου ΜΔΝ) δεσμεύονται να αποζημιώνουν, να προστατεύουν και να
απέχουν, τόσο οι ίδιο όσο και το προσωπικό που βρίσκεται κάτω από την εποπτεία
τους, από κάθε πράξη που μπορεί να προκαλέσει ζημιά ή βλάβη στις εγκαταστάσεις και
την ιδιοκτησία του άλλου μέρους, ή τραυματισμό ή ακόμα και απώλεια ανθρώπινης
ζωής. Δεν δίνεται η δυνατότητα απόδοσης ευθυνών σε τρίτο πρόσωπο/φορέα, πέραν
των δύο μερών που υπογράφουν την παρούσα Σύμβαση Σύνδεσης. Τα παραπάνω
ισχύουν και σε περίπτωση που Παραγωγός είναι κρατικός φορέας.
Συνέχεια/Διακοπή Λειτουργίας: Ενδέχεται ο Διαχειριστής του Δικτύου ΜΔΝ να
προχωρήσει σε προσωρινή διακοπή, περιορισμό ή μείωση της παρεχόμενης από τον
Παραγωγό ενέργειας σε περιπτώσεις:
11




1. που αυτό κριθεί αναγκαίο ούτως ώστε να πραγματοποιηθεί εγκατάσταση,
συντήρηση, αντικατάσταση, αφαίρεση ή έλεγχος οποιουδήποτε τμήματος του
εξοπλισμού του Παραγωγού ή του συστήματός του, ή
2. αν κριθεί αναγκαίο εξαιτίας κατάστασης έκτακτης ανάγκης του Συστήματος στο
οποίο συνδέεται ο Παραγωγός, αναγκαστική διακοπή ή συμμόρφωση με την
ορθή τεχνική πρακτική. Ο Διαχειριστής ενημερώνει τον Παραγωγό σχετικά με
την ενδεχόμενη διακοπή λειτουργίας της Μονάδας του, όποτε αυτό είναι
δυνατό. Σε ανάλογη περίπτωση ο Διαχειριστής δεν είναι υποχρεωμένος να
δεχτεί παροχή ενέργειας από τις εγκαταστάσεις του Παραγωγού, μέχρι το
πέρας της κατάστασης που επέβαλε τη διακοπή της κανονικής λειτουργίας της
Μονάδας, ενώ παράλληλα προβαίνει σε κάθε δυνατή ενέργεια για την
ελαχιστοποίηση των διακοπών αυτών, καθώς και της χρονικής τους διάρκειας.
Προστασία Δικτύου και Προσωπικού: Αν οποιαδήποτε στιγμή διαπιστωθεί ότι η
συνέχιση της λειτουργίας της Μονάδας Παραγωγής ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο
άτομα, ξένη περιουσία, ή το Δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, ή την ποιότητα
της παρεχόμενης ενέργειας, ο Διαχειριστής έχει το δικαίωμα να αποσυνδέσει την
Μονάδα αυτή από το Δίκτυο, μέχρι την αποκατάσταση της βλάβης και την εξασφάλιση
της ορθής και ασφαλούς λειτουργίας της Μονάδας. Ευθύνη για τις όποιες επιπτώσεις
προκλήθηκαν από την εσφαλμένη λειτουργία της Μονάδες, φέρει ο Παραγωγός και όχι
ο Διαχειριστής του Δικτύου ΜΔΝ.
Ενημέρωση: Σε περίπτωση επιθυμίας αλλαγής ιδιοκτήτη της Μονάδας ή τροποποίησης
των εγκαταστάσεων του, ο Παραγωγός οφείλει πρότινος να ενημερώσει τον
Διαχειριστή ακολουθώντας την προβλεπόμενη από τον Κώδικα διαδικασία, ενώ σε
καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να ξεπεράσει το μέγιστο επιτρεπόμενο από τη
Σύμβασή του όριο Εγκατεστημένης Ισχύος.
Ισχύς Σύμβασης: Η εν λόγω Σύμβαση Σύνδεσης τίθεται σε ισχύ μόνον κατόπιν επίσημης
έγκρισης από τον Διαχειριστή ΜΔΝ, η οποία είναι απαραίτητη για την έναρξη των
διαδικασιών εγκατάστασης και την εν παραλλήλω σύνδεση και λειτουργία της εν λόγω
Μονάδας. Ο Παραγωγός μπορεί να τερματίσει τη συμφωνία οποιαδήποτε στιγμή,
ακολουθώντας την προβλεπόμενη διαδικασία, ενώ ο Διαχειριστής από την πλευρά του
οφείλει να προχωρήσει στη διακοπή της σε ειδικές περιπτώσεις οι οποίες θα πρέπει να
διασαφηνίζονται από τις διατάξεις του Κώδικα, ή σε περίπτωση που ο Παραγωγός
προχωρήσει σε αλλαγές στις εγκαταστάσεις της Μονάδας του, οι οποίες δεν
συμφωνούν με την ισχύουσα Σύμβαση Σύνδεσης.
Αμοιβή και Λεπτομέρειες Λειτουργίας Μονάδας Παραγωγού: Ανάλογα με την
κατηγορία στην οποία ανήκει η προς σύνδεση Μονάδα, πρέπει στη Σύμβαση Σύνδεσης
να προβλέπεται ο τρόπος αμοιβής της και λεπτομέρειες σχετικά με τις διάφορες
δυνατές καταστάσεις λειτουργίας της, είτε με αντίστοιχο άρθρο, είτε με προσδιορισμό
των διατάξεων του Κώδικα που ισχύουν για την εν λόγω Μονάδα Παραγωγής. Ο τρόπος
υπολογισμού των αμοιβών για κάθε κατηγορία Μονάδας Παραγωγής θα απασχολήσει
εκτενέστερα επόμενο τμήμα του παρόντος κεφαλαίου.
12
2.2: ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΟΝΑΔΩΝ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Ένα ακόμη καίριο θέμα που χρήζει ανάλυσης, αποτελούν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των
Μονάδων Παραγωγής και των Ηλεκτρικών Συστημάτων. Αρχικά πρέπει να διευκρινίζονται
στα πλαίσια του Κώδικα τα επιθυμητά επίπεδα τάσης και συχνότητας, οι επιτρεπτές
αποκλίσεις από αυτά, οι επιτρεπτές τιμές της έντασης βραχυκύκλωσης, καθώς και
λεπτομέρειες σχετικά με τις γειώσεις και την προστασία, τόσο του Δικτύου όσο και των
εκάστοτε εγκαταστάσεων των Χρηστών του. Με αυτό τον τρόπο δίνονται σαφείς
κατευθύνσεις στους Συμμετέχοντες και λοιπούς Χρήστες του Δικτύου για τον τρόπο με τον
οποίο πρέπει να λειτουργούν ή να κινούνται σε κάθε πιθανή περίπτωση που θα προκύψει,
ώστε να ελαχιστοποιούνται τα περιθώρια λάθους λόγω ελλιπών στοιχείων ή ανεπαρκούς
πληροφόρησης. Πρέπει ακόμα να δίνονται κατευθύνσεις σχετικά με τις υποχρεώσεις του
Διαχειριστή ΜΔΝ αλλά και των Παραγωγών, των Καταναλωτών και των Χρηστών του Μη
Διασυνδεδεμένου Νησιωτικού Δικτύου, στα πλαίσια της ασφαλούς και ομαλούς
λειτουργίας του, ώστε να επιτυγχάνεται κατά το δυνατόν αρμονική και αποτελεσματική
συνεργασία των παραπάνω.
Κατόπιν κρίνεται απαραίτητο να διασαφηνίζονται τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει
κάθε Μονάδα ανάλογα με το είδος της, καθώς και οι απαιτήσεις που πρέπει να τηρούνται
σχετικά με την ικανότητα παροχής άεργου ισχύος, τα όργανα που πρέπει να διαθέτει η
εκάστοτε Μονάδα για να εξασφαλίζει απόκριση στη συχνότητα, ρύθμιση τάσης,
εκκαθάριση σφάλματος κλπ, αλλά και οι βασικές λειτουργικές της απαιτήσεις. Η εκάστοτε
Μονάδα πρέπει να σχεδιάζεται με γνώμονα την αρμονική διασύνδεσή της με το Δίκτυο και
την ομαλή, ασφαλή και απρόσκοπτη λειτουργία του τελευταίου, ενώ πρέπει να υπάρχει
πρόβλεψη για αποφυγή όλων των ενδεχόμενων κινδύνων και αντιμετώπιση των πιθανών
επικίνδυνων καταστάσεων που ενδέχεται να προκύψουν.
Τα τεχνοοικονομικά στοιχεία κάθε Μονάδας Παραγωγής πρέπει να δηλώνονται μέσω
των προβλεπόμενων από των Κώδικα επίσημων εγγράφων, τα οποία έχουν ως παραλήπτη
τον Διαχειριστή ΜΔΝ, ενώ σε περίπτωση μεταβολής τους, ο Παραγωγός οφείλει να
ενημερώσει εκ νέου τον Διαχειριστή ΜΔΝ, ακολουθώντας την περιγραφόμενη από τον
Κώδικα διαδικασία. Αντίστοιχη πρόβλεψη πρέπει να υπάρχει και για Μονάδες που
αποκλίνουν από τις οριζόμενες από τον Κώδικα απαιτήσεις τεχνοοικονομικών στοιχείων.
2.3 : ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΜΟΙΒΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Ανάλογα με τον τύπο κάθε Μονάδας (Συμβατικές Μονάδες, Υβριδικοί Σταθμοί, Σταθμοί ΑΠΕ
και ΣΗΘΥΑ), πρέπει να υπάρχει στον Κώδικα σαφής πρόβλεψη για τον υπολογισμό των
αμοιβών που τους αντιστοιχούν για τις εκάστοτε υπηρεσίες που παρέχουν. Συγκεκριμένα οι
Μονάδες Παραγωγής δικαιούνται αμοιβή για έγχυση ενέργειας στο Σύστημα όπου
λειτουργούν, για διαθεσιμότητα ισχύος καθώς και για παροχή Επικουρικών Υπηρεσιών, ενώ
πρέπει να προβλέπεται και επιπρόσθετη αμοιβή σε περίπτωση συμμετοχής τους στην
κάλυψη Έκτακτων Αναγκών. Οι αμοιβές των Μονάδων πρέπει να γίνονται με βάση τα
δηλωμένα τους στοιχεία και τον τύπο της Μονάδας, ενώ η μεθοδολογία υπολογισμού τους
13
πρέπει να προσδιορίζεται σαφώς στον Κώδικα, ξεχωριστά για κάθε περίπτωση, και με
γνώμονα τη ισότιμη και δίκαιη αντιμετώπιση απέναντι στο σύνολο των Χρηστών του
Δικτύου.
2.4 : ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Μέσα από τον Κώδικα πρέπει να καθορίζονται σαφώς οι υποχρεώσεις του Διαχειριστή
του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, καθώς και των Συμμετεχόντων στην Αγορά
του.
Ακόμα πρέπει να παρατεθούν τα ειδικά Εγχειρίδια Εφαρμογής, τα οποία
περιλαμβάνουν αναγκαίες ρυθμίσεις, μεθοδολογίες υπολογισμών, ειδικές εγκρίσεις,
οδηγίες κλπ, και τα οποία προβλέπονται από τον Κώδικα ΜΔΝ. Η διαδικασία που πρέπει
να ακολουθείται για τυχόν τροποποίησης του Κώδικα από τα αρμόδια πρόσωπα, καθώς και
κατάλληλη διαδικασία που καλύπτει περιπτώσεις επίλυσης διαφορών που δύναται να
προκύψουν ανάμεσα στον Διαχειριστή και τους Συμμετέχοντες, ή μεταξύ Συμμετεχόντων
στα πλαίσια της Αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας των ΜΔΝ, πρέπει να καθορίζονται
λεπτομερώς από τις διατάξεις του Κώδικα.
2.5: ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ
Πρέπει να παρατίθενται στις διατάξεις του Κώδικα όλες οι πιθανές παραβάσεις που
δύναται να συμβούν, και να διασαφηνίζονται στη συνέχεια οι προβλεπόμενες σε κάθε
περίπτωση κυρώσεις, με βάση τη σωστή, δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση των Χρηστών,
αλλά και την ασφαλή και απρόσκοπτη λειτουργία του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών. Σε περίπτωση διαφωνίας των Χρηστών με τις επιβαλλόμενες από τον Διαχειριστή
Κυρώσεις, θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για κατάλληλη διαδικασία ώστε να διαπιστωθεί
η εγκυρότητα ή μη της απόφασης, για την οποία θα πρέπει να τηρείται πάνω απ' όλα το
περιεχόμενο του εν λόγω Κώδικα. Σημειώνεται ότι όσο πιο λεπτομερής και περιεκτική είναι
η ενότητα αυτή, τόσο μικρότερα θα είναι τα περιθώρια λάθος χειρισμών από την πλευρά
τόσο του Διαχειριστή όσο και των Συμμετεχόντων στο Δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών.
2.6: ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ- ΚΕΝΤΡΑ
ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Πληροφορίες πρέπει να δίνονται ακόμα, μέσω των διατάξεων του Κώδικα, σχετικά με τον
τρόπο και τους κανονισμούς που διέπουν τη λειτουργία και τη διαχείριση των Συστημάτων
ΜΔΝ, καθώς και των Κέντρων Ελέγχου Ενέργειας. Το τμήμα αυτό παρουσιάζεται επίσης ως
ένα από το πιο βασικά, αφού περιλαμβάνει τα κυρίως μέρος όπου αναλύεται συγκεκριμένα
ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να λειτουργεί το Δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών, καθώς και οι κατάλληλες μεθοδολογίες με τις οποίες διεκπεραιώνονται όλες οι
απαραίτητες διαδικασίες στα πλαίσιά του.
 Εγγυήσεις: Η συμμετοχή των Εκπροσώπων Φορτίου στην Αγορά ΜΔΝ για την κάλυψη
των αναγκών των Σταθμών τους, προϋποθέτει την παροχή των ανάλογων εγγυήσεων
14




εντός του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος και με τρόπους που πρέπει να
υποδεικνύονται σαφώς από τον Κώδικα. Ευθύνη για τον υπολογισμό των εγγυήσεων
φέρει ο Διαχειριστής ΜΔΝ, ο οποίος για το σκοπό αυτό οφείλει να χρησιμοποιεί τα
στοιχεία και τις δηλώσεις που υποβάλει ο Εκπρόσωπος Φορτίου, και που πρέπει επίσης
να καθορίζονται με σαφήνεια από τον Κώδικα.
Αρχεία: Υποχρέωση του Διαχειριστή αποτελεί και η τήρηση των απαραίτητων, για τη
διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του Δικτύου ΜΔΝ, αρχείων, σχετικά με:
1. τη Διαδικασία του Ημερήσιου Προγραμματισμού και Κατανομής
2. τις Εκκαθαρίσεις ανά Σύστημα ΜΔΝ και συγκεντρωτικά ανά Συμμετέχοντα
3. τους Λογιστικούς Λογαριασμούς ανά Σύστημα ΜΔΝ και συγκεντρωτικά ανά
Συμμετέχοντα
4. τον υπολογισμό της μεθοδολογίας πληρωμών των Μονάδων
5. το Μέσο Μεταβλητό Κόστος Παραγωγής και το Μέγιστο Μεταβλητό Κόστος
Παραγωγής ανά περίοδο και ανά μέρα κατανομής, ανά Σύστημα και σε μηνιαία
βάση
Το περιεχόμενο των αρχείων αυτών πρέπει να προσδιορίζεται λεπτομερώς από τον
Κώδικα, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η δημιουργία αρχείου επαρκών στοιχείων, που
θα συντελέσει στην σωστή, ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία των Συστημάτων του
Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών και την επίλυση τυχόν θεμάτων που
δύναται να προκύψουν κατά τη διάρκειά της. Ακόμη, πρέπει να καθορίζεται με
σαφήνεια το περιεχόμενο των αρχείων που οφείλει να τηρεί κάθε Παραγωγός στα
πλαίσια της λειτουργίας της Μονάδας του στο Σύστημα που αυτή ανήκει, στηρίζοντας
με αυτό τον τρόπο την ομαλή λειτουργία του Δικτύου.
Μητρώα: Στις διατάξεις το Κώδικα υποδεικνύεται η τήρηση Μητρώων Παραγωγών,
Σταθμών Παραγωγής και Εκπροσώπων Φορτίου ανά Σύστημα ΜΔΝ, τα οποία πρέπει
να περιλαμβάνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία που χρειάζεται ο Διαχειριστής για κάθε
Μονάδα, Παραγωγό και Εκπρόσωπο Φορτίου, ώστε να φέρει εις πέρας τις υποχρεώσεις
του στα πλαίσια της ομαλής λειτουργίας του Δικτύου ΜΔΝ. Το περιεχόμενό τους πρέπει
να καθορίζεται σαφώς από τις διατάξεις του Κώδικα, και να επικεντρώνεται στη σωστή
και αξιόπιστη λειτουργία του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών.
Πληροφοριακό Σύστημα ΜΔΝ: Μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος επιτελείται
πλήθος λειτουργιών που αφορούν την υποβολή δηλώσεων ΚΗΕΠ, την πρόβλεψη
φορτίου και αναγκών εφεδρείας και παραγωγής ΑΠΕ, την επίλυση του ΚΗΕΠ και του
Προγράμματος Κατανομής, την έκδοση Εντολών Κατανομής, την επικοινωνία με τους
Συμμετέχοντες στην Αγορά ΜΔΝ κλπ. Ο τρόπος με το οποίο ο Διαχειριστής επιλέγει,
εγκαθιστά, λειτουργεί και συντηρεί το Πληροφοριακό Σύστημα πρέπει να
προσδιορίζονται από τον Κώδικα, όπως και το κατάλληλο σύστημα επικοινωνίας μεταξύ
του Διαχειριστή και των Συμμετεχόντων ή άλλων Χρηστών του Δικτύου. Με τον τρόπο
αυτό εξασφαλίζεται η αρμονική και έγκαιρη ενημέρωση και πληροφόρηση όλων των
απαραίτητων προσώπων τα οποία διαδραματίζουν μικρό ή μεγάλο ρόλο στη λειτουργία
του Δικτύου ΜΔΝ.
Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας: Εδώ
υλοποιούνται οι βασικές λειτουργίες
προγραμματισμού και διαχείρισης των Ηλεκτρικών Συστημάτων καθώς και της Αγοράς
Ηλεκτρικής Ενέργειας. Γίνεται διάκριση των ΚΕΕ σε Τοπικά και στο Κεντρικό, ενώ
15
καθορίζονται τα επιμέρους υποσυστήματα και οι απαραίτητες λειτουργίες σε κάθε
περίπτωση. Τα Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας θα πρέπει να αποτελούν σύγχρονες
εγκαταστάσεις, με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας, εξειδικευμένο στις ανάγκες του
Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, που σε συνδυασμό με το εξειδικευμένο και
άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό που θα τα στελεχώνει, θα διασφαλίζει την ομαλή,
αξιόπιστη και απρόσκοπτη λειτουργία του Δικτύου ΜΔΝ.
 Πληροφόρηση: Ο Διαχειριστής δεσμεύεται να τηρεί την αρχή της διαφάνειας και να
σέβεται τις συμβάσεις των Συμμετεχόντων και των λοιπών Χρηστών στην Αγορά ΜΔΝ,
παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες στα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, όποτε αυτό
κρίνεται απαραίτητο και επιτρεπτό, τηρώντας πάντα τους κανονισμούς που απορρέουν
από τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών. Πρέπει να διασαφηνίζεται από τις διατάξεις του Κώδικα, ποιές πληροφορίες
οφείλει να παρέχει ο Διαχειριστής στους Συμμετέχοντες, στη Ρυθμιστική Αρχή
Ενέργειας, η οποία αναλαμβάνει και την εποπτεία της σωστής λειτουργίας του Δικτύου
ΜΔΝ, καθώς και σε άλλα πρόσωπα, είτε ελεύθερα είτε κατόπιν αμοιβής, καθώς και τον
τρόπο υπολογισμού της τελευταίας.
 Ανωτέρα βία και έκτακτες καταστάσεις/ανάγκες : Οι περιπτώσεις που
συγκαταλέγονται σε καταστάσεις ανωτέρας βίας ή σε έκτακτες καταστάσεις
διασαφηνίζονται από τον Κώδικα, όπως και οι ιδιαίτερες συνθήκες που δύναται να
προκύψουν, καθώς και οι ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβούν, τόσο ο
Διαχειριστής όσο και οι Συμμετέχοντες, και η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει
έκαστος σε περίπτωση αδυναμίας τήρησης των συμφωνημένων υποχρεώσεών του, στα
πλαίσια της Αγοράς ΜΔΝ. Οι περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή οι έκτακτες ανάγκες
αποτελούν καταστάσεις που ενδέχεται να εμποδίσουν την ομαλή λειτουργία του
Δικτύου κατά τις ισχύουσες διατάξεις και ίσως να επιφέρουν μία κατάσταση σύγχυσης,
πανικού ή αδυναμίας κάλυψης των αναγκών των Καταναλωτών. Για το λόγο αυτό,
πρέπει να προβλέπεται από τον Κώδικα κατάλληλη διαδικασία, η οποία θα
ακολουθείται σε τέτοιες περιπτώσεις, και θα αποσκοπεί στην κατά το δυνατόν
εξομάλυνση της προκύπτουσας κατάστασης, την άμβλυνση των συνεπειών και την
ελαχιστοποίηση του κόστους.
2.7:ΚΥΛΙΟΜΕΝΟΣ
ΗΜΕΡΗΣΙΟΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ
 ΚΗΕΠ: Μέσω του ΚΗΕΠ πρέπει να επιτυγχάνεται ο προσδιορισμός σε ημερήσια βάση
της ένταξης και της παραγωγής ενέργειας των Κατανεμόμενων Μονάδων Παραγωγής,
για την ασφαλή κάλυψη της ζήτησης σε ενέργεια κάθε Ηλεκτρικού Συστήματος που
ανήκει στο Δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Στις διατάξεις του Κώδικα πρέπει
να καθορίζονται οι περιορισμοί ασφαλείας και οι λειτουργικοί κανόνες που πρέπει να
λαμβάνονται υπόψη, οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν, οι δηλώσεις που
πρέπει να υποβληθούν και τα αντίστοιχα χρονοδιαγράμματα, η σειρά προτεραιότητας
ένταξης των Μονάδων βάση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, καθώς και λοιπά
σχετικά στοιχεία, απαραίτητα για την επίλυση του ΚΗΕΠ.
16
 Διαδικασία Κατανομής: Μέσω τις Διαδικασίας Κατανομής συλλέγονται και
ανταλλάσσονται τα στοιχεία και οι πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα και την
κατάσταση λειτουργίας των Μονάδων και του Συστήματος ΜΔΝ, που απαιτούνται για
την εξασφάλιση της ομαλής και αξιόπιστης λειτουργίας του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών. Η διαδικασία, το χρονοδιάγραμμα, οι προς επίτευξη στόχοι
καθώς και τα δεδομένα και οι περιορισμοί που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τη
σωστή κατάρτιση του προγράμματος της Διαδικασίας Κατανομής, πρέπει να
καθορίζονται με σαφήνεια από τις διατάξεις του εν λόγω Κώδικα. Η Διαδικασία
Κατανομής αποτελεί καίριο σημείο στη λειτουργία του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών, αφού μέσω αυτής εκδίδονται οι προβλεπόμενες εντολές και
δημοσιοποιούνται οι απαραίτητες πληροφορίες που αφορούν την ένταξη και τη
λειτουργία των Μονάδων στο εκάστοτε Σύστημα, με γνώμονα τους τεχνικούς
περιορισμούς και τους περιορισμούς ασφαλούς λειτουργίας του Δικτύου.
 Επικουρικές Υπηρεσίες: Ορίζονται οι υπηρεσίες που απαιτούνται για την ασφαλή
λειτουργία του Συστήματος των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, και τη διασφάλιση της
ποιότητας παροχής Ηλεκτρικής Ενέργειας. Πρέπει να καθορίζεται από τον Κώδικα ποιές
υπηρεσίες νοούνται ως Επικουρικές Υπηρεσίες, αλλά και από ποιές Μονάδες
Παραγωγής πρέπει να παρέχονται συγκεκριμένες Επικουρικές Υπηρεσίες, και ποιές
Μονάδες δύναται να τις παρέχουν οικειοθελώς. Ακόμα ποιές είναι οι προβλεπόμενες
αμοιβές και οι αντίστοιχες κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των Παραγωγών
με τις οριζόμενες υποχρεώσεις.
 Συντήρηση Μονάδων: Η συντήρηση των διαφόρων Μονάδων που λειτουργούν σε
κάθε Σύστημα ΜΔΝ δεν μπορεί να πραγματοποιείται σε άτακτα ή τυχαία χρονικά
διαστήματα, διότι κάτι τέτοιο θα έθετε σε κίνδυνο την ασφαλή και απρόσκοπτη
λειτουργία του Δικτύου. Το πρόγραμμα συντήρησης του συνόλου των Μονάδων πρέπει
επομένως να καταρτίζεται σε συνεργασία του Διαχειριστή ΜΔΝ με το σύνολο των
Παραγωγών, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή λειτουργία του Δικτύου και η
ασφαλής και πλήρης κάλυψη της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια. Κάθε Παραγωγός
οφείλει να παραθέτει τις προτάσεις του σχετικά με τη συντήρηση των Μονάδων που
έχει στην κατοχή του, καθώς και όλα τα απαραίτητα στοιχεία και ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά αυτών. Ο Διαχειριστής με τη σειρά του, λαμβάνοντας υπόψη τις
προτάσεις των Παραγωγών στο σύνολό τους, αλλά και άλλους παράγοντες, όπως την
αναμενόμενη διακύμανση φορτίου ή τη θέση εκτός λειτουργίας συγκεκριμένων
εγκαταστάσεων, καταρτίζει το Πρόγραμμα Συντήρησης του συνόλου των Μονάδων, με
στόχο την εξασφάλιση της αξιόπιστης και ασφαλούς τροφοδοσίας του συνόλου των
Καταναλωτών. Πρέπει στον Κώδικα να υπάρχει πρόβλεψη και για τη διαδικασία που
οφείλουν να ακολουθήσουν Παραγωγοί, οι οποίοι για έκτακτους τεχνικούς ή άλλους
λόγους, αδυνατούν να ακολουθήσουν το εν λόγω πρόγραμμα.
 Περικοπή Φορτίου: Σε περίπτωση αδυναμίας επαρκούς κάλυψης του φορτίου ή
κατάρτισης του Προγράμματος ΚΗΕΠ ή Κατανομής, ή άλλων προβλημάτων που
ενδέχεται να προκύψουν, ο Διαχειριστής προβαίνει στην κατάρτισης και στη συνέχεια
στην εφαρμογή του Προγράμματος Περικοπής Φορτίου. Η Περικοπή Φορτίου πρέπει να
πραγματοποιείται με γνώμονα την ίση και δίκαιη αντιμετώπιση απέναντι στο σύνολο
17
των Χρηστών του Δικτύου, τηρουμένων των συμβάσεων που έχουν υπογραφεί, αλλά
και των διατάξεων του Κώδικα που αφορούν το θέμα αυτό.
2.8: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Το Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστημάτων επικεντρώνεται στον προσδιορισμό αρχικά του
τύπου και του μεγέθους των διαφόρων Μονάδων Ηλεκτροπαραγωγής και την έγκαιρη
εγκατάσταση του απαραίτητου αυτού δυναμικού, και στη συνέχεια των κυρίων έργων
ανάπτυξης του Δικτύου των Συστημάτων των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών (γραμμές
μεταφορά, υποσταθμοί, διασυνδέσεις κλπ), στοχεύοντας πάντα στον απρόσκοπτο
εφοδιασμό των Καταναλωτών ΜΔΝ με ηλεκτρική ενέργεια, στην παροχή υψηλού επιπέδου
υπηρεσιών και στην αξιόπιστη και αποδοτική λειτουργία των Σταθμών τους. Ένας ακόμα
σημαντικός παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, είναι η μεγιστοποίηση της
διείσδυσης ενέργειας παραγόμενης από Σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, με την ταυτόχρονη
ελαχιστοποίηση του συνολικού κόστους των Συμβατικών Μονάδων. Για το σκοπό αυτό θα
πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τόσο οι ιδιαιτερότητες των Σταθμών που χρησιμοποιούν
ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όσο και οι ιδιαίτερες συνθήκες που συναντώνται στο
νησιωτικό χώρο, και που διαφοροποιούν ενδεχομένως την κατάσταση και κατά συνέπεια
τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν και τις αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν, στα πλαίσια
της έγκαιρης και απρόσκοπτης τροφοδότησης των Καταναλωτών.
2.9: ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΠΑΡΚΟΥΣ ΙΣΧΥΟΣ
Σκοπός του μηχανισμού αυτού αποτελεί η διασφάλιση επαρκούς ισχύος και η
εξασφάλισης του αντίστοιχου δυναμικού ισχύος σε κάθε Σύστημα ΜΔΝ, καθώς και ο
αναλογικός επιμερισμός των δαπανών που προκύπτουν στους Εκπροσώπους Φορτίου.
Σχετικές λεπτομέρειες με του Συμμετέχοντες, τις υποχρεώσεις τους και τις μεθοδολογίας
υπολογισμού των απαραίτητων μεγεθών πρέπει να δίνονται από τις διατάξεις του Κώδικα.
Σημειώνεται ότι η συμμετοχή των Εκπροσώπων Φορτίου στο Μηχανισμό Διασφάλισης
Επαρκούς Ισχύος πρέπει να καθίσταται υποχρεωτική από τον Κώδικα, ενώ δυνατές
εξαιρέσεις ή λεπτομέρειες σχετικές με τις υποχρεώσεις τους πρέπει να καθορίζονται με
σαφήνεια, για την αποφυγή λαθών ή διενέξεων.
2.10: ΤΗΡΗΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ
Στον Κώδικα πρέπει να απαριθμούνται οι λογιστικοί λογαριασμοί που συστήνει και τηρεί
ο Διαχειριστής ανά Σύστημα ΜΔΝ, με όλες τις απαραίτητες σχετικές πληροφορίες και το
περιεχόμενό τους. Ακόμη προβλέπεται η ανάθεση της εκτέλεσης των τραπεζικών
συναλλαγών, της κάλυψης τυχόν ελλείμματος και του τελικού ισοσκελισμού των
συναλλαγών στα πλαίσια της εκκαθάρισης της Αγοράς ΜΔΝ, σε αξιόχρεο ελληνικό
χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Οι πληρωμές και οι εισπράξεις κάθε Συμμετέχοντα θα πρέπει να
πραγματοποιούνται μέσω του τραπεζικού λογαριασμού που υποχρεούται να τηρεί για την
εγγραφή του στα προβλεπόμενα Μητρώα κάθε Συμμετέχοντας ξεχωριστά.
18
2.11: ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΙΣ ΑΓΟΡΑΣ ΜΔΝ
Οι επιμέρους εκκαθαρίσεις που πρέπει να πραγματοποιούνται σε μηνιαία αλλά και σε
ετήσια βάση ανά Σύστημα από τον Διαχειριστή, πρέπει να καθορίζονται σαφώς από τον
Κώδικα. Στοιχεία πρέπει να δίνονται ακόμα για τη διαδικασία υπολογισμού του ύψους των
χρεώσεων και πιστώσεων κατά τις εκκαθαρίσεις αυτές, όπως και το περιεχόμενό τους.
Πρέπει ακόμα να προβλέπεται η περίπτωση ελλείμματος συναλλαγών, και η διαδικασία
που πρέπει να ακολουθείται ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο, τόσο η διαδικασία της
εκκαθάρισης όσο και η ομαλή και αξιόπιστη λειτουργία του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών.
2.12: ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ & ΥΒΡΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ
Ένας γενικότερος στόχος στα πλαίσια της λειτουργίας του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών, πρέπει να αποτελεί η μεγιστοποίηση της διείσδυσης της
παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από τις Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ καθώς και από τους
Υβριδικούς Σταθμούς. Οι ανανεώσιμες μορφές ενέργειας παρουσιάζουν ποικίλα οφέλη,
όπως το γεγονός ότι η λειτουργία τους είναι φιλική προς το περιβάλλον, δεν χρησιμοποιούν
ακριβά και ρυπογόνα καύσιμα, και παρέχουν φθηνή ενέργεια με αποτέλεσμα να
μειώνονται τελικά οι λογαριασμοί των Καταναλωτών, αλλά και το συνολικό κόστος
παραγωγής ενέργειας του εκάστοτε Συστήματος ΜΔΝ. Ωστόσο, παρά τα πολλά
πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν, η λειτουργία τους διακρίνεται από αρκετές
ιδιαιτερότητες που απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, καθώς δύναται να θέσουν σε κίνδυνο την
ευστάθεια και τη σωστή λειτουργία του Συστήματος στο οποίο συγκαταλέγονται.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι χαρακτηρίζονται από αδυναμία πρόβλεψης του ακριβού ποσού
της παρεχόμενης από αυτές ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και της λειτουργίας τους
γενικότερα, αφού η τελευταία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από δυσκόλως
προσδιοριζόμενους με ακρίβεια παράγοντες, όπως τα καιρικά φαινόμενα. Για το λόγο αυτό,
κατά την ένταξη και τη λειτουργία τέτοιων Μονάδων, πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά
υπόψη οι ειδικοί κανόνες ένταξης και λειτουργίας τους, ώστε να εξασφαλίζεται η
απρόσκοπτη τροφοδότηση των Καταναλωτών και των λοιπών Χρηστών του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών, με γνώμονα παράλληλα την ασφαλή λειτουργία των
Συστημάτων του. Εξαιτίας της μικρής έκτασης των περισσοτέρων νησιών, προκύπτει το
πρόβλημα του περιορισμένου αριθμού εγκατεστημένων Μονάδων ηλεκτροπαραγωγής σε
αυτά. Προβάλει συνεπώς επιτακτική η ανάγκη για μέριμνα και σωστό σχεδιασμό της
ένταξης και λειτουργίας των εν λόγω Μονάδων. Επομένως στις διατάξεις του Κώδικα
πρέπει να καθορίζονται με σαφήνεια οι ειδικοί κανόνες ένταξης και λειτουργίας που
ισχύουν για κάθε τύπο Μονάδας (ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ, Υβριδικοί και Ηλιοθερμικοί Σταθμοί ή
Σταθμοί ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με αφαλάτωση), οι οποίοι θα πρέπει να επικεντρώνονται στην κατά
το δυνατόν μεγιστοποίηση της διείσδυσης της παραγόμενης από τις Μονάδες αυτές
ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς όμως παράλληλα να διαταράσσεται η ομαλή, ασφαλής και
απρόσκοπτη λειτουργία του Δικτύου τω Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Για την επίτευξη
των παραπάνω πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη στον Κώδικα για την εκπόνηση των
19
απαραίτητων μελετών διείσδυσης ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών, που θα
πραγματεύονται τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης της παραγόμενης από αυτές ενέργεια, τη
βελτίωση των κανόνων ένταξης και λειτουργίας των εν λόγω Σταθμών, αλλά και τον
προσδιορισμό δυνατοτήτων ανάπτυξης νέου δυναμικού, με βάση πάντα τους ισχύοντες
λειτουργικούς κανόνες αλλά και κάθε νέα προοπτική ή δυνατότητα που δίνεται μέσω της
εξέλιξης της τεχνολογίας και της εφαρμογής νέων πρωτότυπων, σύγχρονων και πιο
αποτελεσματικών μεθόδων.
2.13: ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ
Ένα ακόμα θέμα το οποίο πρέπει να προβλέπεται από τις διατάξεις του Κώδικα είναι η
ύπαρξη Συστημάτων στο Δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών τα οποία λειτουργούν
με μοναδικό Παραγωγό από Συμβατικές Μονάδες ή με μοναδικό Προμηθευτή. Στο
νησιωτικό χώρο, εξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που συναντώνται, τέτοιου
είδους καταστάσεις δεν αποτελούν σπάνιο φαινόμενο. Για το λόγο αυτό πρέπει να
καθορίζονται από τον Κώδικα με σαφήνεια οι τροποποιήσεις που ισχύουν στις περιπτώσεις
αυτές για το Πρόγραμμα ΚΗΕΠ και Κατανομής, για τις εκκαθαρίσεις αλλά και για κάθε άλλη
απαραίτητη ενέργεια στα πλαίσια της ασφαλούς, αξιόπιστης και απρόσκοπτης λειτουργίας
του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών και κατ' επέκταση την έγκαιρη και επαρκή
τροφοδότηση των Καταναλωτών και λοιπών Χρηστών του. Σημειώνεται ότι τέτοιου είδους
καταστάσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη σύνεση και προσοχή, ώστε να
εξασφαλιστεί η έγκαιρη και επαρκής τροφοδότηση του συνόλου των Καταναλωτών και να
υπάρχει πρόληψη για κάθε πιθανή δυσχερής κατάσταση που δύναται να προκύψει εξαιτίας
των ιδιαίτερων συνθηκών που ισχύουν στις περιπτώσεις αυτές.
2.14: ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ
Η πλήρης εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα είναι μία διαδικασία που θα χρειαστεί
χρόνο για να ολοκληρωθεί, αφού τόσο οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις στα Μη
Διασυνδεδεμένα Νησιά δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις, όσο και το σύνολο
των Παραγωγών που λειτουργούν στην παρούσα φάση ή που επιθυμούν να συνδεθούν θα
χρειαστούν χρόνο για να προσαρμοστούν οι ίδιοι αλλά και οι Μονάδες τους στις νέες
συνθήκες. Επομένως, μέχρις ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, και ολοκληρωθεί το
Δίκτυο στη σύγχρονη επιθυμητή μορφή του, το τελευταίο θα είναι ενεργό και θα επιτελεί
τις προβλεπόμενες λειτουργίες τους, στο βαθμό που η κατάστασή του το επιτρέπει, με
γνώμονα την κατά το δυνατόν ασφαλέστερη και πληρέστερη τροφοδότηση των
Καταναλωτών και των λοιπών Χρηστών του.
Η μετάβαση αυτή πρέπει να περιγράφεται λεπτομερώς από τις διατάξεις του Κώδικα,
όπου θα αναλύονται οι προβλεπόμενες διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθήσουν τόσο
οι Παραγωγοί με Σταθμούς που ήδη λειτουργούν στα υπάρχοντα Συστήματα του Δικτύου
των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, όσο και εκείνοι που επιθυμούν να συνδεθούν στην
παρούσα φάση. Η λειτουργία των Σταθμών αυτών θα πρέπει να συμμορφώνεται με τις
διατάξεις του Κώδικα, ενώ σε περίπτωση αποκλίσεων θα επιβάλλονται οι κατάλληλες
κυρώσεις, που μπορεί να αφορούν είτε τη διακοπή σύνδεσης της Μονάδας, προσωρινή ή
20
μόνιμη, είτε την επιβολή ποινικής ρήτρας σε περίπτωση που η λειτουργία της Μονάδας
κρίνεται απαραίτητη για την κάλυψη των αναγκών του Συστήματος, στο οποίο
συγκαταλέγεται, σε ηλεκτρική ενέργεια.
Πρέπει να δίνεται ακόμα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, το οποίο θα κατευθύνει τις
κινήσεις, τις ενέργειες και τις προτεραιότητες του Διαχειριστή, στην προσπάθειά του να
συγκροτήσει πλήρως και αποτελεσματικά το Δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών
στην τελική μορφή του. Επίσης, πρέπει να δίνονται οι απαραίτητες πληροφορίες
αναφορικά με την εγκατάσταση των αναγκαίων υποδομών ΚΕΕ και Πληροφοριακού
Συστήματος, όπως και κατευθύνσεις σχετικά με την πραγματοποίηση των διαδικασιών
ΚΗΕΠ και Κατανομής χωρίς ΚΕΕ και Πληροφοριακό Σύστημα, λόγω ελλείψεων, μέχρις ότου
ολοκληρωθεί η κατασκευή των εγκαταστάσεων αυτών. Με αυτό τον τρόπο θα
ελαχιστοποιηθούν κατά το δυνατόν οι εσφαλμένοι χειρισμοί και οι καταστάσεις αδυναμίας
κάλυψης της ζήτησης στο σύνολό της, καθώς και κάθε άλλο πιθανό πρόβλημα που
ενδέχεται να προκύψει κατά τη λειτουργία του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών
πριν την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων έργων και εγκαταστάσεων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 2ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
1. HAWAIIAN ELECTRIC COMPANY, INC "RULE NO.14".
2. HAWAIIAN ELECTRIC COMPANY, INC "APPENDIX I NET ENERGY METTERING AGREEMENT
10 kW or Less".
3. HAWAIIAN ELECTRIC COMPANY, INC "APPENDIX II NET ENERGY METERING AND
INTERCONNECTION AGREEMENT (Greater Than 10kW Not More Than 100 kW)".
21
ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ
3.1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ
[1] Ο Κώδικας διαχείρισης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, όπως και κάθε άλλο
νομοθετικό πλαίσιο, οφείλει να εξελίσσεται κάθε στιγμή, ακολουθώντας την πορεία και τις
νέες ανάγκες και απαιτήσεις της κοινωνίας την οποία εξυπηρετεί. Η αρχική του μορφή
αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία θα στηριχτούν μετέπειτα αλλαγές, προσθήκες,
μετατροπές και βελτιώσεις, με γνώμονα πάντα την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών
των καταναλωτών και των λοιπών χρηστών του Δικτύου, καθώς και την έγκαιρη,
απρόσκοπτη και επαρκή τροφοδότησή τους. Οι βασικοί στόχοι που πρέπει να διέπουν το
περιεχόμενο του Κώδικα των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών στο σύνολό του είναι:
 Η προστασία της παράδοσης και των επιμέρους κοινοτήτων των νησιών.
 Η προστασία του περιβάλλοντος.
 Η προσφορά ηλεκτρικής ενέργειας σε λογικές και προσιτές τιμές.
 Η μείωση της εξάρτησης σε εισαγόμενα καύσιμα και η βελτίωση της σταθερότητας
των τιμών.
 Η αύξηση της χρήσης των εγχώριων πηγών ενέργειας.
 Η προσφορά αξιόπιστων υπηρεσιών.
 Η βελτίωση της ελαστικότητας λειτουργίας.
Η ιδιαίτερη κατάσταση που επικρατεί στις μέρες μας, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε
πολλές ακόμα χώρες ανά τον κόσμο, οφείλεται στην οικονομική κρίση, στη σημαντική
αύξηση των τιμών των καυσίμων, ιδιαίτερα του πετρελαίου, και την επακόλουθη αδυναμία
των πολιτών να ανταποκριθούν με επιτυχία στις νέες δυσμενείς συνθήκες και να
ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Η κατάσταση αυτή οδήγησε σε σημαντική μείωση
στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και συχνά στην αδυναμία των πολιτών να εξοφλήσουν
τους λογαριασμούς τους, γεγονός που διαταράσσει την ομαλή λειτουργία του συστήματος
παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, άρα και του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών.
Γίνεται επομένως αντιληπτό ότι πρέπει να τεθούν κάποιοι νέοι, πρόσθετοι στόχοι, στα
πλαίσια της σύνταξης και της επακόλουθης επεξεργασίας και μετατροπής του Κώδικα
διαχείρισης των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, οι οποίοι επικεντρώνονται:
 Στη μείωση του κόστους για τους καταναλωτές.
 Στη συμμόρφωση με τα πρότυπα που αφορούν στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
 Στη συμμόρφωση με τους αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς.
 Στην υποστήριξη της επίτευξης του προτύπου για την ενεργειακή απόδοση
χαρτοφυλακίου(Energy Efficiency Portfolio Standards).
 Στη διευκόλυνση, παρότρυνση και υποστήριξη των προτιμήσεων και των επιλογών
των πελατών.
22
 Στη χρηματοδότηση και αξιοποίηση τεχνολογικών επιτευγμάτων και εφευρέσεων
σχετικά με τη μείωση των τιμών για ενεργειακούς πόρους.
Η κατάσταση στον τομέα της παραγωγής και παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο σε
τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλάζει συνεχώς και με γρήγορους ρυθμούς.
Επομένως, η προσαρμογή των συστημάτων ηλεκτροδότησης των καταναλωτών γενικότερα,
αλλά και του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών συγκεκριμένα στις νέες συνθήκες,
προβάλλει ως επιτακτική ανάγκη.
Στόχος οφείλει να είναι η καλύτερη κατανόηση και η επακόλουθη ανταπόκριση στις
προτιμήσεις, τις ανάγκες και τις προτεραιότητες των καταναλωτών. Η διαδικασία αυτή έχει
ως αφετηρία τα σπίτια και τις επιχειρήσεις των καταναλωτών, όπου θα πρέπει να τους
δίνονται κατευθύνσεις και δυνατότητες για την εξοικονόμηση ενέργειας, την εκμετάλλευση
της ενεργειακής αποδοτικότητας (energy efficiency), καθώς και άλλων επιλογών
διανεμημένης παραγωγής όπως τα Φωτοβολταϊκά, αλλά και η παροχή όσο το δυνατόν
περισσότερων σχετικών πληροφοριών και του καλύτερου δυνατού ελέγχου της ηλεκτρικής
ενέργειας που καταναλώνουν, μέσω εργαλείων όπως "έξυπνοι μετρητές" (smart meters).
Φυσικά όλα τα παραπάνω πρέπει να γίνονται με σεβασμό στη βασική αρχή κάθε Δικτύου
παροχής ενέργειας, που αποτελεί η ασφαλής και αξιόπιστη παροχή υπηρεσιών και
τροφοδότηση των καταναλωτών.
ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ: Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας έχει
αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, και σε συνδυασμό με τη δυσχερή οικονομική
κατάσταση και την κρίση, αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη των αγορών αλλά και στην
επαρκή κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών. Επομένως ένας βασικός στόχος που
καλείται να επιτευχθεί μέσα από την εκ νέου οργάνωση και τον εκσυγχρονισμό του Δικτύου
των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, αποτελεί η μείωση των λογαριασμών των πολιτών που
αφορούν την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της:
1. Μείωσης του κόστους παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.
2. Παροχής επαρκών και κατάλληλων πληροφοριών στους καταναλωτές-πελάτες,
ώστε να είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν τις βέλτιστες δυνατές επιλογές, όσον
αφορά την τροφοδότησή τους με ηλεκτρική ενέργεια.
3. Διευκόλυνσης της δυνατότητάς συμμετοχής στην παραγωγή ενέργειας, μέσω για
παράδειγμα της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων στις στέγες των
σπιτιών τους.
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, και στα πλαίσια της προσπάθειας να δοθεί
προτεραιότητα στις ανάγκες και τις απαιτήσεις των καταναλωτών, γίνεται αντιληπτό ότι
πρέπει να γίνει κάθε δυνατή προσπάθεια για την ελαχιστοποίηση της εξάρτησης της
διαδικασίας παραγωγής ενέργειας από εισαγόμενα καύσιμα, όπως το πετρέλαιο. Αυτό
προϋποθέτει:
23
 Την σταδιακή απενεργοποίηση και τον επακόλουθο παροπλισμό των παλιών
πετρελαϊκών Μονάδων.
 Την ανάπτυξη συστημάτων παραγωγής ενέργειας χαμηλού κόστους, βασιζόμενα
στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
 Την μετατροπή των υφιστάμενων Μονάδων Παραγωγής σε αποδοτικές Μονάδες
Παραγωγής βασιζόμενες στην Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, χαμηλότερης
περιεκτικότητας σε άνθρακα, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου, της
βιομάζας και του βιοκαυσίμου.
Εν συνεχεία, οι καταναλωτές-πελάτες θα έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν το ύψος των
λογαριασμών τους, εκμεταλλευόμενοι τις παρεχόμενες πληροφορίες και τη σχετική
μετεκπαίδευση που θα παρέχεται από το προσωπικού του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών, αλλά και μέσω της προαιρετικής χρήσης έξυπνων μετρητών,
έτσι ώστε να κάνουν σωστότερες και εξυπνότερες επιλογές, όσον αφορά την κατανάλωση
ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό φυσικά προϋποθέτει την χρήση από τον Διαχειριστή και το
προσωπικό του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, έξυπνων μετρητών και την
παροχή νέων προγραμμάτων για την ανταπόκριση στη ζήτηση, μέσω των οποίων οι
καταναλωτές-πελάτες θα είναι πλέον σε θέση να υποστηρίζουν και να επιλέγουν πιο ήπιες
και καθαρές μορφές ενέργειας, μειώνοντας παράλληλα το ύψος των λογαριασμών τους.
Κατόπιν, μέσω της εφαρμογής νέων διαδικασιών και τεχνολογιών για τη διασύνδεση
φωτοβολταϊκών συστημάτων, ο Διαχειριστής του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών οφείλει να πραγματοποιεί προληπτικά τις απαραίτητες τεχνικές μελέτες αλλά και
τις αναγκαίες αναβαθμίσεις των Συστημάτων του Δικτύου, ώστε το τελευταίο να είναι σε
θέση να φιλοξενήσει εγκαταστάσεις διανεμημένης παραγωγής σε μεγαλύτερο ποσοστό στα
Συστήματα εκείνα που έχουν, ή δύναται να έχουν, υψηλή συγκέντρωση σε τέτοιου τύπου
εγκαταστάσεις. Με αυτό τον τρόπο θα μειωθεί το κόστος των μελετών αλλά και των
αναβαθμίσεων που αφορούν φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις των πελατών, και κατ'
επέκταση θα παρέχεται με μεγαλύτερη επιτυχία ενιαία, έγκαιρη και απρόσκοπτη πρόσβαση
και διασύνδεση του συνόλου των πελατών σε ένα δεδομένο κύκλωμα του Δικτύου.
Τέλος, ο Διαχειριστής και γενικότερα το προσωπικό του Δικτύου των Μη
Διασυνδεδεμένων Νησιών, καλούνται να βελτιώσουν στον υψηλότερο δυνατό βαθμό τις
παρεχόμενες από αυτούς υπηρεσίες στα πλαίσια της επίτευξης των ανωτέρω στόχων.
Επομένως θα πρέπει να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες για τη βελτίωση της
αξιοπιστίας της λειτουργίας του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών και την
εξασφάλιση, στο δυνατό βαθμό, της ευστάθειας των Συστημάτων του, πράγμα που
συνεπάγεται λιγότερες διακοπές στη λειτουργία του Δικτύου και των παρεχόμενων από
αυτό υπηρεσιών. Αλλά ακόμα και όταν συμβεί κάποια διακοπή, το νέο σύστημα
γνωστοποίησης της διακοπής (outage notification system) και το έξυπνο δίκτυο
αυτοματοποιημένης διανομής (smart grid distribution automation)να ενεργήσουν με
μεγαλύτερη ταχύτητα, ακρίβεια και εγκυρότητα, όσον αφορά την άμεση επικοινωνία με
τους ενδιαφερόμενους πελάτες και την ταχύτερη αποκατάσταση της βλάβης.
24
Ο βασικός άξονας της βελτίωσης του Κώδικα των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών
περιλαμβάνει τέσσερεις επιμέρους βασικούς στόχους, που αναλύονται στις επόμενες
παραγράφους.
3.2: ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ
ΚΩΔΙΚΑ
3.2.1: ΣΤΟΧΟΣ ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
3.2.1.1 : Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Η τεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς, καθιστώντας δυνατή την παραγωγή ενέργειας από
ανανεώσιμες πηγές σε ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό. Η παράλληλη μείωση των τιμών
των εγκαταστάσεων παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας, καθώς και των
συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, δημιουργεί ευκαιρίες για τη διασύνδεση
νέων Παραγωγών στα επιμέρους Συστήματα του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών, σε ανταγωνιστικές τιμές.
Στον συνεχώς εξελισσόμενο τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι αλλαγές
πραγματοποιούνται με γοργούς ρυθμούς. Στο μεγαλύτερο ποσοστό της, η ηλεκτρική
ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών αυτή τη στιγμή παράγεται από
Σταθμούς με καύσιμο το πετρέλαιο, ωστόσο η μετάβαση σε εγκαταστάσεις ανανεώσιμων
πηγών ενέργειας προχωράει με ταχύτατους ρυθμούς. Επιπρόσθετα, οι δύσκολες
οικονομικές συνθήκες, τα κίνητρα για ενεργειακή αξιοπιστία, οι υψηλές τιμές της
παρεχόμενης ηλεκτρικής ενέργειας και τα ουσιώδη φορολογικά κίνητρα, έχουν προκαλέσει
συνδυαζόμενα μείωση του συνολικού φορτίου των Συστημάτων, όπως και του ύψους των
25
πωλήσεων. Ως αποτέλεσμα, οι προτεραιότητες και η στρατηγική του Διαχειριστή του
Δικτύου ΜΔΝ, αλλά και η γραμμή του σχετικού Κώδικα αναφορικά με την απόκτηση νέων
πόρων για την παραγωγή ενέργειας, πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες.
Για τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ θα
πρέπει να ελαττωθεί κατά το δυνατόν η αστάθεια καθώς και τα λοιπά προβλήματα που
προκαλεί στο Δίκτυο η χρήση τους, και να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες και οι ιδιαίτερες
συνθήκες που συναντώνται. Η προτεινόμενη στρατηγική γραμμή περιλαμβάνει τα εξής
σημεία:
 Χρήση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες.
 Απενεργοποίηση παλιών πετρελαϊκών Μονάδων Παραγωγής.
 Αυξημένη χρήση εργαλείων πρόβλεψης της αιολικής και άλλων μορφών
παραγωγής που συγκαταλέγονται στις ΑΠΕ.
 Χρήση γρήγορων στην εκκίνηση κινητήρων ντίζελ για τη ρύθμιση της συχνότητας.
 Βελτιστοποίηση της ρύθμισης των ελάχιστων δυνατών αποθεματικών.
 Αξιοποίηση των τεχνικών αναφορικά με την ανταπόκριση στη ζήτηση για τη
ρύθμιση της συχνότητας.
 Βελτίωση του προγραμματισμού για την κατασκευή και τη συντήρηση γραμμών
μεταφοράς.
3.2.1.2 : Παραγωγή ενέργειας από μη ανανεώσιμες πηγές
Ο πυρήνας της εξέλιξης του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών είναι οι
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, οι οποίες χαρακτηρίζονται από αστάθεια και διακοπές. Για
την ομαλή και αξιόπιστη λειτουργία του Δικτύου, η ισορροπία των Μονάδων Παραγωγής
και των συσκευών του Δικτύου, πρέπει να έχει διαφορετικά γνωρίσματα από εκείνα που
σχετίζονται με την παραγωγή και εξασφάλιση του φορτίου βάσης. Στη γενική περίπτωση, η
πλειοψηφία αυτών των Μονάδων Παραγωγής πρέπει να παρέχει τις απαιτούμενες για τη
λειτουργία του Δικτύου Επικουρικές Υπηρεσίες, και να χαρακτηρίζονται από γνωρίσματα
όπως:
 Δυνατότητα
μεταφοράς,
ή
μεταβλητότητα
δηλαδή
ικανότητα
να
προγραμματιστούν, να δεσμευτούν και να φορτιστούν.
 Ικανότητα για γρήγορη εκκίνηση.
 Ρύθμιση συχνότητας.
 Ρύθμιση τάσης.
 Αδιάλειπτη λειτουργία σε συνθήκες σφάλματος (βύθισης τάσης) ή Δυνατότητα
επιβίωσης σε βραχυκύκλωμα (“Fault ride through”) .
26
 Ρυθμιζόμενος στατισμός ("Tunable” droοp response).
 Ικανότητα παραμονής σε λειτουργία ακόμη και σε πολύ χαμηλά φορτία (Turndown
to lower minimum loads).
 Ημερήσια και εποχιακή κυκλική εναλλαγή .
 Ανώτερη θερμική απόδοση σε όλα τα επίπεδα φόρτισης.
Σε γενικές γραμμές, μία Μονάδα Παραγωγής με τα παραπάνω γνωρίσματα χρησιμοποιεί
καύσιμο, το οποίο μπορεί να είναι είτε ανανεώσιμο, όπως βιομάζα ή βιοκαύσιμο, είτε
ορυκτό όπως άνθρακας, πετρέλαιο ή φυσικό αέριο.
Στόχος επομένως πρέπει να αποτελεί ο μετασχηματισμός του στόλου των Μονάδων
Παραγωγής από έναν όπου επικρατούν οι Μονάδες Παραγωγής του φορτίου βάσης , σε
έναν άλλο που περιέχει μίγμα από Μονάδες Παραγωγής διαφόρων ειδών. Οι πρώτες
παρέχουν μεγάλα ποσά ενέργειας, ωστόσο οι δεύτερες έχουν μεγαλύτερη ελαστικότητα
αλλά και γνωρίσματα που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της επιθυμητής λειτουργίας του
Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών και των επιμέρους Συστημάτων. Το αποτέλεσμα
μίας τέτοιας κίνησης θα είναι ο εκσυγχρονισμός του Συστήματος Παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας.
3.2.2 : ΕΚΣΥΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ
3.2.2.1 : Εκσυγχρονισμός της Διαδικασίας Παραγωγής
Ο εκσυγχρονισμός της παραγωγικής διαδικασίας περιλαμβάνει πληθώρα ενεργειών
όπως:
1. Η απενεργοποίηση και ο παροπλισμός παλαιών Μονάδων Παραγωγής.
2. Αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των διαθέσιμων Μονάδων Παραγωγής.
3. Εγκατάσταση νέων γρήγορων στην εκκίνηση, ευέλικτων, αξιόπιστων και με
δυνατότητα χρήσης πολλαπλών καυσίμων μηχανές.
4. Εφαρμογή του προγράμματος ανταπόκρισης στη ζήτηση (demand response).
5. Εφαρμογή μεθόδων αποθήκευσης ενέργειας.
6. Μετατροπή των Μονάδων Παραγωγής με καύσιμο το πετρέλαιο σε Μονάδες
Παραγωγής φυσικού αερίου.
Σημειώνεται ότι πιθανή συνέπεια της αύξησης στη χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών
Ενέργειας και της μείωσης των πωλήσεων τα τελευταία χρόνια, αποτελεί η μείωση των
συντελεστών ισχύος και φορτίου των εν λειτουργία παραγωγικών Μονάδων. Πρέπει ακόμα
να δοθεί προσοχή κατά την απενεργοποίηση και απόσυρση των παλαιών πετρελαϊκών
Μονάδων, αφού πρέπει να εξασφαλιστεί πρώτα ότι υπάρχουν επαρκείς εφεδρείες (reserve
margin) ούτως ώστε να λειτουργήσει ομαλά το Δίκτυο και να αποφευχθούν κατά το
δυνατόν διακοπές στις παρεχόμενες υπηρεσίες και την τροφοδότηση των καταναλωτώνπελατών. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απενεργοποίησης και απόσυρσης
27
των Μονάδων αυτών, θα πρέπει να δίνονται αναφορές και να διεξάγονται οι απαραίτητες
μελέτες σε ετήσια βάση ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλής και ομαλή λειτουργία του
Δικτύου και να αποφασίζεται τυχόν τροποποίηση του αρχικού πλάνου, που μπορεί να
προβλέπει αναβολή απενεργοποίησης κάποιας Μονάδας ή προσθήκη νέων πρόσθετων
Μονάδων στο αρχικό πλάνο. Ακόμη, σε περίπτωση που οι συνθήκες μεταβληθούν, όπως
για παράδειγμα σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή έκτακτων καταστάσεων, οι
απενεργοποιημένες Μονάδες δύναται να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να αποφευχθεί
τυχόν αδυναμία κάλυψης του φορτίου.
Για τις Μονάδες Παραγωγής των οποίων η απενεργοποίηση δεν προβλέπεται, δύναται να
προταθεί σχέδιο μεταβολής των λειτουργικών τους χαρακτηριστικών, έτσι ώστε να
παρέχουν επικουρικές καθώς και άλλες υπηρεσίες απαραίτητες για την ομαλή και
αξιόπιστη λειτουργία του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Στα πλαίσια των
αλλαγών αυτών ο Διαχειριστής και οι λοιποί αρμόδιοι θα πρέπει να προβούν σε ενέργειες
που αφορούν αλλαγές στις λειτουργικές διαδικασίες, στον εξοπλισμό και στους
απαραίτητους ελέγχους έτσι ώστε να επιτευχθεί:
1. Η μετατροπή των Μονάδων Παραγωγής του φορτίου βάσης σε ημερήσια ή
εποχιακή κυκλική εναλλαγή της λειτουργίας τους.
2. Ικανότητα παραμονής σε λειτουργία σε ακόμη χαμηλότερα φορτία (Increase the
turndown capability to lower loads).
3. Αύξηση του ρυθμού μεταβολής της ισχύος εξόδου.
4. Προσαρμογήτουελέγχουτηςπαραγωγήςγιαεπίτευξητουεπιθυμητούστατισμού
(Modification of turbine controls to allow tuning of the droop response).
Ένα ακόμη μέτρο που δύναται να ληφθεί, περιλαμβάνει ενέργειες προσθήκης
δυνατότητας χρήσης πολλαπλών καυσίμων σε ήδη υπάρχουσες Μονάδες Παραγωγής. Αυτό
θα επιτρέψει τη λειτουργία των Μονάδων αυτών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος,
χρησιμοποιώντας παράλληλα καύσιμα φιλικά προς το περιβάλλον, όπως βιοκαύσιμο ή
φυσικό αέριο.
Η πρόβλεψη για αποθήκευση ενέργειας και για προγράμματα ανταπόκρισης στη ζήτηση
θα παίξουν πρωτεύοντα ρόλο στη λειτουργία του Δικτύου, καθώς οι Ανανεώσιμες Πηγές
Ενέργειας θα κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στη διαδικασία παραγωγής
ενέργειας. Συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών θα χρησιμοποιηθούν
έτσι ώστε να ελέγχεται η συχνότητα, και κατά το δυνατόν και η τάση, αναλόγως τη θέση
όπου τοποθετούνται τα συστήματα αυτά. Πληροφορίες για τα συστήματα αυτά δίνονται
αναλυτικότερα σε επόμενο κεφάλαιο.
Όσον αφορά τις Μονάδες Παραγωγής που χρησιμοποιούν καύσιμα (υπάρχουσες ή
μελλοντικές), το φυσικό αέριο φαίνεται να αποτελεί το χαμηλότερο σε κόστος καύσιμο, και,
προς το συμφέρον των καταναλωτών-πελατών, διαφαίνεται η πιθανότητα ουσιαστικής
μείωσης του κόστους του σε αντίθεση με αυτό καυσίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο
28
(ULSD). Η χρήση του τελευταίου μπορεί να απαιτείται στα πλαίσια της συμμόρφωσης με
αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς, ωστόσο το φυσικό αέριο θα αποτελέσει μία
ελκυστική εναλλακτική λύση σε περιπτώσεις ακρίβειας των χαμηλής περιεκτικότητας σε
θείο καυσίμων.
Ακόμη προτείνονται ενέργειες εξοπλισμού των υφιστάμενων
εγκαταστάσεων, ούτως ώστε να διασφαλίζεται η μεταφορά και καύση του φυσικού αερίου.
Η μετάβαση από εγκαταστάσεις πετρελαίου σε εγκαταστάσεις που λειτουργούν με βάση το
φυσικό αέριο προϋποθέτει νέες εγκαταστάσεις στο Δίκτυο που αφορούν:
1. Την μεταφορά φυσικού αερίου σε μεγάλες ποσότητες μέσω μεγάλων φορτηγώνπλοίων.
2. Την αποθήκευση ποσοτήτων φυσικού αερίου.
3. Μεταβολή του φυσικού αερίου από την υγρή στην αέρια κατάσταση.
4. Διανομή του φυσικού αερίου στις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
3.2.2.2: Εκσυγχρονισμός του Συστήματος Μεταφοράς και
Διανομής
Σημαντικό κομμάτι του εν λόγω σχεδίου αποτελεί η μετατροπή του υφιστάμενου
Δικτύου σε ένα "εξυπνότερο", πιο αξιόπιστο Δίκτυο, το οποίο θα ενσωματώσει σε
μεγαλύτερο ποσοστό την παραγωγή ενέργειας μέσω ανανεώσιμων πηγών, με τη βοήθεια
μίας σειράς νέων τεχνολογιών και δυνατοτήτων. Το "έξυπνο Δίκτυο" θα παρέχει
περισσότερες πληροφορίες και επιλογές στους καταναλωτές-πελάτες, με βασικό στόχο τη
βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Πρωταρχικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου αυτού
θα διαδραματίσουν οι σύγχρονες, εξελιγμένες μετρητικές εγκαταστάσεις που θα
εξασφαλίσουν την επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο μεταξύ των καταναλωτών και του
Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Ενέργεια ζωτικής σημασίας για την επιτυχή
ολοκλήρωση και λειτουργία του έξυπνου αυτού Δικτύου, αποτελεί η αναβάθμιση:
1. Των τηλεπικοινωνιακών υποδομών και
2. Της αυτοματοποιημένης διανομής.
 Οι αναβαθμισμένες τηλεπικοινωνιακές υποδομές αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο
της αποδοτικής, ασφαλούς και αξιόπιστης λειτουργίας ενός Δικτύου και των
κατάλληλων παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ συμβάλλουν και στη διευκόλυνση και
καλύτερη χρήση των εξελιγμένων μετρητικών συστημάτων, της αυτοματοποιημένης
διανομής, καθώς και άλλων τεχνολογιών στα πλαίσια του έξυπνου Δικτύου. Οι δύο
βασικοί άξονες πάνω στους οποίους βασίζεται η αναβάθμιση είναι:
 Υποδομές και ηλεκτρονικά είδη.
 Σύνδεσμοι επικοινωνίας με τους υποσταθμούς διανομής και κυρίως
ιστοσελίδες επικοινωνίας.
29
 Η αυτοματοποιημένη διανομή, όπως αισθητήρες, διακόπτες και συσκευές τεχνητής
νοημοσύνης, σε συνδυασμό με το αποτελεσματικό Σύστημα διαχείρισης διακοπής
λειτουργίας του Δικτύου, θα εξασφαλίσουν την έγκαιρη ανίχνευση διακοπών στη
λειτουργία του Δικτύου και πιο ακριβή προσδιορισμό των περιοχών όπου αυτές
λαμβάνουν χώρα, καθώς και μείωση του αριθμού των καταναλωτών που πλήττονται
από αυτές. Ακόμα η διακοπές θα είναι μικρότερες σε χρονική διάρκεια, αφού θα
μειωθεί ο χρόνος αποκατάστασης της βλάβης.
Η διαδικασία εκσυγχρονισμού του Δικτύου περιλαμβάνει ένα αποτελεσματικό και
στρατηγικά σχεδιασμένο πρόγραμμα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων για την
αντιμετώπιση λειτουργικών προβλημάτων αλλά και θεμάτων αξιοπιστίας που συνεπάγεται
η γήρανση των υποδομών. Ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα διαχείρισης περιουσιακών
στοιχείων (asset management program) αντικαθιστά και αναβαθμίζει κρίσιμο εξοπλισμό,
όπως μετασχηματιστές, διακόπτες, ξύλινους στύλους, υπόγεια καλώδια, μεταλλικές
κατασκευές κλπ, τα οποία βρίσκονται στο τέλος της ωφέλιμης λειτουργίας τους, και πριν
παρουσιάσουν σημαντική βλάβη ή αποτύχουν να επιτελέσουν την επιθυμητή λειτουργία
τους. Το εν λόγω πρόγραμμα θα πρέπει φυσικά να διατηρείται σε σταθερό και λογικό
επίπεδο εξόδων.
3.2.3 : ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΥΨΟΥΣ ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ
Η σταθεροποίηση και η μείωση του κόστους με το οποίο επιβαρύνονται οι πελάτες είναι
στόχος καίριας σημασίας, αφού το υψηλό ενεργειακό κόστος, συμπεριλαμβανομένων των
λογαριασμών κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας είναι ένα μεγάλο βάρος για τους πολίτες
της Ελλάδας, ειδικά δεδομένων των δυσμενών οικονομικών συνθηκών της εποχής μας.
Αν και συνήθως τέτοιου τύπου συζητήσεις επικεντρώνονται κυρίως στο κόστος
παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας, πρέπει να επισημανθεί ότι το συνολικό κόστος με το
οποίο επιβαρύνονται οι καταναλωτές-πελάτες δεν περιλαμβάνει μόνο το κόστος
30
παραγωγής και αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και το κόστος της μεταφοράς και
της διανομής της, της τιμολόγησης και της επεξεργασίας των αιτήσεων, καθώς και την
απόκτηση, τη λειτουργία, τη συντήρηση και την αντικατάσταση των απαραίτητων
υποδομών, ώστε να εξασφαλίζεται η παροχή ασφαλών και αξιόπιστων υπηρεσιών, αλλά
και την κάλυψη των υψηλών κρατικών φόρων που καλείται να καταβάλει ο Διαχειριστής
του Δικτύου στα πλαίσια της συμμόρφωσης του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών
με τους περιβαλλοντικούς και άλλους ρυθμιστικούς κανόνες και εντολές, καθώς και λοιπά
έξοδα διοίκησης.
Ωστόσο το μεγάλο ποσοστό του κόστους που επωμίζονται οι καταναλωτές οφείλεται στα
καύσιμα και σε άλλα κόστη σχετικά με αυτά, με συμμετοχή περισσότερο από 50% σε έναν
τυπικό λογαριασμό. Επομένως βασικός στόχος αποτελεί η παροχή βέλτιστης και
σωστότερης ενημέρωσης στους καταναλωτές, καθώς και εργαλεία που θα τους βοηθήσουν
στον πιο αποτελεσματικό έλεγχο του κόστους και της ενέργειας που καταναλώνουν. Τέλος
δίνεται η δυνατότητα στους καταναλωτές-πελάτες να παράγουν οι ίδιοι την ηλεκτρική
ενέργεια που χρειάζονται, μέσω για παράδειγμα φωτοβολταϊκών συστημάτων. Καθώς οι
καταναλωτές-πελάτες αποκτούν ολοένα και περισσότερο έλεγχο στην κατανάλωση
ηλεκτρικής ενέργειας που τους αφορά, θα επιτύχουν τελικά τη μείωση του ύψους των
λογαριασμών τους, συγκριτικά με αυτούς που αντιστοιχούν σε ένα Δίκτυο όπου το
πετρέλαιο αποτελεί το κύριο καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας.
3.2.4: ΔΙΚΑΙΗ ΚΑΙ ΙΣΟΤΙΜΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ
ΠΕΛΑΤΩΝ
Τα προγράμματα, οι κανόνες λειτουργίας, οι κυρώσεις και οι λοιπές προβλέψεις των
διατάξεων του Κώδικα των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών θα πρέπει να αποσκοπούν, στο
μέγιστο δυνατό βαθμό, στη δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση των καταναλωτών και των
λοιπών χρηστών του Δικτύου. Τυχόν κανόνες, προγράμματα ή διατάξεις που ευνοούν
ομάδα πελατών του Δικτύου, θα πρέπει να εντοπιστούν και να διορθωθούν, έτσι ώστε να
ενισχυθεί η σχέση των πελατών με το Δίκτυο.
Η μεθοδολογία με την οποία το συνολικό κόστος ισοκατανέμεται στους καταναλωτέςπελάτες του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών πρέπει να έχει ως βάση τους
λόγους για τους οποίους προέκυψε το κόστος αυτό, και οι οποίοι ως κεντρικό στόχο έχουν
την κάλυψη των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια των καταναλωτών, καθώς και την παροχή
των απαραίτητων υπηρεσιών. Η τακτική αυτή πρέπει να εφαρμόζεται με τον ίδιο τρόπο
απέναντι στο σύνολο των πελατών. Σημειώνεται ότι το υπάρχον σύστημα παραγωγής
εμφανίζεται περισσότερο πολύπλοκο στην παρούσα φάση, εξαιτίας της συμμετοχής στην
παραγωγική διαδικασία ποσοστού πελατών, οι οποίοι αναλαμβάνουν να παράγουν την
ενέργεια που χρειάζονται και καταναλώνουν μέσω ίδιων εγκαταστάσεων, όπως για
παράδειγμα φωτοβολταϊκών συστημάτων, ή την μεταπουλούν στο Δίκτυο. Η διαδικασία
αυτή είναι απαραίτητο βήμα στα πλαίσια της προσπάθειας διείσδυσης των Ανανεώσιμων
Πηγών Ενέργειας, ωστόσο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσοχή, καθώς οδηγεί σε
πληθώρα ερωτημάτων αναφορικά με τους κανόνες που θα πρέπει να θεσπιστούν ή να
31
τροποποιηθούν ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση του
συνόλου των πελατών του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Για την επίτευξη του
στόχου αυτού, ο Διαχειριστής του Δικτύου ΜΔΝ θα πρέπει να αξιολογήσει τις
προβλεπόμενες από τον Κώδικα διαδικασίες και να αναζητήσει περισσότερο δίκαιους
τρόπους καταμερισμού του κόστους στο σύνολο των καταναλωτών, ενώ οφείλει να
υποστηρίζει και να προωθεί κάθε μελλοντικό πρόγραμμα το οποίο δύναται να βοηθήσει
προς την κατεύθυνση αυτή.
Για παράδειγμα η σημαντική αύξηση στον αριθμό των διανεμημένων φωτοβολταϊκών
συστημάτων που εγκαθίστανται στο Δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών, έχει
δημιουργήσει ερωτήματα όσον αφορά τη δίκαιη αντιμετώπιση των ιδιοκτητών των
συστημάτων αυτών, στα πλαίσια της λειτουργίας τους εν παράλληλο με το Δίκτυο ΜΔΝ.
Σημειώνεται ότι τα συστήματα παραγωγής ενέργειας τα οποία διασυνδέονται στο Δίκτυο
πρέπει να ελέγχονται από το προσωπικό του, ώστε να διαπιστώνεται και να εξασφαλίζεται
η ασφάλεια και η ηλεκτρική ευστάθεια του Δικτύου. Όταν ο αριθμός των γειτονικά
εγκατεστημένων φωτοβολταϊκών συστημάτων είναι σχετικά μικρός, συνήθως δεν τίθενται
θέματα ασφάλειας και ευστάθειας και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συνδεθούν γρήγορα,
και χωρίς πληθώρα πρόσθετων σχετικών μελετών, στο Δίκτυο. Ωστόσο, καθώς ο αριθμός
των συνδεδεμένων φωτοβολταϊκών συστημάτων σε ένα σημείο του Δικτύου αυξάνει
αισθητά, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για διεξαγωγή τεχνικών μελετών αλλά και
αναβαθμίσεων του Δικτύου, ώστε να εξασφαλιστεί η ευστάθεια και η ασφαλής λειτουργία
του. Το αντίστοιχο κόστος επιβαρύνει τον πελάτη που επιθυμεί να διασυνδεθεί στο Δίκτυο
στην παρούσα φάση, σε αντίθεση με εκείνους που διασυνδέθηκαν σε προηγούμενο στάδιο,
οι οποίοι δεν επιβαρύνθηκαν με ανάλογα έξοδα. Στο σημείο αυτό τίθεται το ερώτημα, κατά
πόσο το κόστος των πραγματοποιούμενων μελετών και αναβαθμίσεων του Δικτύου θα
πρέπει να επωμίζεται ο τελευταίος πελάτης που διασυνδέεται ή το σύνολο των
διασυνδεδεμένων πελατών στο τμήμα αυτό του Δικτύου των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών. Εμφανίζεται επομένως η ανάγκη διεξαγωγής μελετών ώστε να διαπιστωθεί και
προσδιοριστεί ποιός είναι ο πλέον δίκαιος τρόπος κατανομής του κόστους στους πελάτες
του Δικτύου.
Προκειμένου να περιοριστεί το κόστος τέτοιου τύπου μελετών και αναβαθμίσεων του
Δικτύου σε κάθε καταναλωτή-πελάτη ξεχωριστά, προτείνεται να υιοθετήσει ο Διαχειριστής
του Δικτύου την τακτική της προαιρετικής διεξαγωγής μελετών και αναβαθμίσεων του
Δικτύου, ούτως ώστε να καθίσταται δυνατή η διασύνδεση πολλαπλών φωτοβολταϊκών
εγκαταστάσεων, ενώ τα σχετικά κέρδη θα διαμοιράζονται στους πελάτες παράλληλα με την
αίτηση διασύνδεσης των Συστημάτων τους. Κατ' αυτόν τον τρόπο, το συνολικό κόστος θα
διαμοιράζεται ανάμεσα σε μεγαλύτερο αριθμό πελατών, ενώ τα φωτοβολταϊκά συστήματα
θα διασυνδέονται με μεγαλύτερη αξιοπιστία και ασφάλεια.
Ένα ακόμα θέμα που έχει διαπιστωθεί, σχετικά με την ισότιμη αντιμετώπιση των
πελατών, έχει ως εξής: Καθώς ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός πελατών συμμετέχει στη
διαδικασία ίδιας παραγωγής της καταναλισκόμενης ενέργειας, απομένει μικρότερος
αριθμός πελατών στους οποίους διαμοιράζεται το λειτουργικό κόστος του Δικτύου. Ωστόσο
32
η πλειοψηφία των πελατών που παράγουν την ενέργεια που καταναλώνουν, παραμένουν
συνδεδεμένοι στο Σύστημα ούτως ώστε να τους παράσχουν υπηρεσίες προκειμένου να
καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες ή να καλύψουν περιπτώσεις όπου οι τα συστήματά
τους δεν λειτουργούν εξαιτίας μη ευνοϊκών καιρικών συνθηκών (συννεφιά, σκιά, σκοτάδι
κλπ). Επιπρόσθετα, η αύξηση στον αριθμό των διανεμημένων φωτοβολταϊκών συστημάτων
έχει δημιουργήσει κλίμα ανησυχίας σχετικά με της επιπτώσεις στην ασφάλεια κατά τη
διεξαγωγή άλλων προγραμμάτων αναφορικά με τις ΑΠΕ. Επομένως κρίνεται καίριας
σημασίας η διεξαγωγή μελετών και η πραγματοποίηση προτάσεων, ώστε να
αντιμετωπιστούν τα ζητήματα αυτά.
3.3
ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ
ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΕΙΣ
ΝΗΣΙΩΝ
ΜΕ
ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΧΩΡΑΣ
ΤΟ
3.3.1: Σκοπός-Αναγκαιότητα
[2] Η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο της χώρας αποτελεί
πάγια πολιτική δεκαετιών της χώρας, διότι εμφανίζει μία σειρά πλεονεκτημάτων , έναντι
της ηλεκτροδότησής τους με τοπικούς σταθμούς παραγωγής με καύση πετρελαϊκών
προϊόντων.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν διασυνδεθεί πολλά νησιά που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση
από τα παράλια της ηπειρωτικής χώρας, μέσω δικτύου μέσης τάσης (π.χ. Σποράδες, νησιά
Αργοσαρωνικού κ.α.) ή και υψηλής τάσης (π.χ. Ιόνια Νησιά). Ωστόσο, νησιά που βρίσκονται
σε σχετικά πιο μακρινές αποστάσεις δεν διασυνδέθηκαν, είτε λόγω υψηλού σχετικά
κόστους , ή και λόγω τεχνικής αδυναμίας , και κατά συνέπεια εξακολουθούν να
τροφοδοτούνται από τους τοπικούς πετρελαϊκούς σταθμούς.
Οι συνεχείς εξελίξεις στην τεχνολογία των καλωδίων και των ηλεκτρονικών ισχύος που
συνδέονται άμεσα με τον τρόπο διασύνδεσης των νησιών, καθώς πληθαίνουν χρόνο με το
χρόνο οι εφαρμογές τους σε παγκόσμια κλίμακα, σε συνδυασμό με τη συνεχή αύξηση της
ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά, δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε να
επανεξετασθούν , υπό το πρίσμα των εξελίξεων αυτών, τα τεχνικά ζητήματα των
διασυνδέσεων σε συνδυασμό, με την οικονομικότητά τους σε μακροχρόνιο ορίζοντα,
καθώς και με την ποιότητα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
Περαιτέρω, η προβληματική πλέον λειτουργία των τοπικών πετρελαϊκών σταθμών στα
περισσότερα μη διασυνδεδεμένα νησιά, εφόσον οι σταθμοί αυτοί λειτουργούν εντός ή
πλησίον πόλεων και εν γένει κατοικημένων και τουριστικών περιοχών, καθώς και η
αδυναμία εξεύρεσης θέσεων για την ανάπτυξη νέων σταθμών παραγωγής με συμβατικά
καύσιμα, καθιστούν αδήριτη την ανάγκη εξεύρεσης άλλων λύσεων, οι οποίες δεν μπορεί
παρά να είναι , σύμφωνα με τις σημερινές συνθήκες, οι διασυνδέσεις των νησιών με το
ηπειρωτικό δίκτυο ή/και η ανάπτυξη στα νησιά μονάδων ηλεκτροπαραγωγής μέσω της
αξιοποίησης του δυναμικού τους σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εφόσον αυτό είναι
τεχνικά εφικτό και διασφαλίζει υψηλής ποιότητας παρεχόμενη ενέργεια στους
καταναλωτές. Η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική
33
λαμβανομένης υπόψη της με υψηλούς ρυθμούς αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας
στα νησιά.
Παράλληλα η συνεχής βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης των καταναλωτών των νησιών
αυξάνουν ολοένα και περισσότερο τις απαιτήσεις για καλύτερη ποιότητα τάσης και
γενικότερα καλύτερη ποιότητα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας λαμβανομένης υπόψη και
της ευαισθησίας των σύγχρονων συσκευών που εγκαθίστανται σε νοικοκυριά , επιχειρήσεις
και βιοτεχνίες/βιομηχανίες.
Σε περιβάλλον απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η συμμετοχή των
καταναλωτών σε μεγαλύτερες αγορές τους παρέχει περισσότερα οφέλη και ευκαιρίες από
αυτά που απολαμβάνουν τροφοδοτούμενοι από μικρές ή και μονοπωλιακού χαρακτήρα
αγορές (δικαίωμα επιλογής προμηθευτή σε καλύτερες τιμές, συγκέντρωση υπηρεσιών σε
ένα προμηθευτή κλπ).
Δεδομένου του υψηλού κόστους ηλεκτροδότησης των νησιών με καύση ελαφρού (ντίζελ)
ή βαρέος (μαζούτ) πετρελαίου χαμηλού θείου, συγκριτικά με το κόστος ηλεκτροδότησης
των καταναλωτών στην ηπειρωτική χώρα (διασυνδεδεμένο δίκτυο), είναι αναγκαία η
διερεύνηση της οικονομικότητας της διασύνδεσης των νησιών , με αυστηρά
τεχνικοοικονομικούς όρους και λαμβάνοντας υπόψη και το κόστος των ρύπων , ώστε να
διαπιστωθεί εάν η διαφορά του συνολικού αυτού κόστους παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας στα νησιά από το συνολικό κόστος ηλεκτροδότησής τους με ενέργεια από το
διασυνδεδεμένο δίκτυο αντισταθμίζει τις δαπάνες διασυνδέσεων των νησιών ή και
δημιουργείται όφελος.
Η αξιοποίηση του πλούσιου δυναμικού τω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νησιά ,
προκειμένου να συμβάλουν και τα νησιά στους στόχους της χώρας για μείωση των
εκπεμπόμενων αέριων ρύπων με Αέρια του Θερμοκηπίου (ΑτΘ), καθώς και για τη
συμμετοχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό ισοζύγιο, είναι
αναγκαία στο μέγιστο δυνατό βαθμό , διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι επιπτώσεις στο
περιβάλλον και στην πολιτιστική κληρονομιά θα είναι οι ελάχιστες δυνατές. Προφανώς, η
αξιοποίηση των ανανεώσιμων πόρων λαμβάνει χώρα στις περιοχές όπου αυτοί διατίθενται,
και μάλιστα με υψηλό δυναμικό, και κυρίως πρέπει να αξιοποιούνται κατά προτεραιότητα
εκείνες οι πηγές των οποίων οι τεχνολογίες αξιοποίησης εμφανίζονται ως οι πλέον
ανταγωνιστικές έναντι των συμβατικών, ώστε να περιορίζεται η οικονομική επιβάρυνση
των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας. Ιδιαίτερα σημαντικό από την άποψη αυτή, είναι
και το γεγονός ότι το μοναδιαίο κόστος επένδυσης σε μονάδες παραγωγής με ανανεώσιμες
πηγές ενέργειας παρουσιάζει σημαντική μείωση διαχρονικά, η οποία σε ορισμένες μάλιστα
περιπτώσεις, όπως τα φωτοβολταϊκά συστήματα, αναμένεται να είναι μεγάλη τα προσεχή
χρόνια. Περαιτέρω, για λόγους κοινωνικής συνοχής και δικαιοσύνης, η αξιοποίηση των
πηγών θα πρέπει να λάβει χώρα σε όλη την επικράτεια κατά το δυνατόν ισότιμα, ανάλογα
με τις δυνατότητες κάθε περιοχής.
34
3.3.2: Ενέργειες-Βασικά Συμπεράσματα
Μάλιστα οι μελέτες που διεξήγαγε η ΡΑΕ, επιφορτισμένη με την αρμοδιότητα του
μακροχρόνιου προγραμματισμού της ηλεκτροδότησης των μη διασυνδεδεμένων νησιών, οι
οποίες στηρίχτηκαν σε αυστηρά τεχνικοοικονομικά κριτήρια , κατέδειξαν ότι η διασύνδεση
πληθώρας νησιών είναι τεχνικά δυνατή και οικονομικά συμφέρουσα, συγκρινόμενη με τη
συνέχιση της τροφοδότησής τους από τοπικούς πετρελαϊκούς σταθμούς ,ακόμα και αν σε
ορισμένες περιπτώσεις προϋποθέτει την κατασκευή έργων ενίσχυσης του
διασυνδεδεμένου Συστήματος , ή ακόμα και μερική λειτουργία τοπικών σταθμών . Μάλιστα
υπήρξε συνεργασία με τις τοπικές αρχές, γεγονός που αποδεικνύει την αποδοχή του εν
λόγω έργου από τους κατοίκους των νησιών, ενώ η διεκπεραίωσή του έργου
πραγματοποιείται με σεβασμό στο περιβάλλον και την παράδοση των νησιών.
Σταθμίζοντας περαιτέρω και τα λοιπά οφέλη των διασυνδέσεων , κρίνεται αναγκαία στην
παρούσα φάση, η εκπόνηση λεπτομερέστερων τεχνικοοικονομικών μελετών , ώστε να
μελετηθούν βαθύτερα οι τεχνικές πτυχές κάθε διασύνδεσης και να επιλυθούν τα όποια
τεχνικά ζητήματα ανακύπτουν και να προσδιοριστεί ασφαλέστερα το κόστος τους. Είναι
αυτονόητο ότι τόσο από πλευράς κόστους όσο και από πλευράς μελετών και
κατασκευαστικών δυνατοτήτων , η πραγματοποίηση ενός τέτοιου μεγαλεπήβολου σχεδίου
εκτείνεται σε περίοδο τουλάχιστον 15-20 ετών . Σημειώνεται ότι το κόστος κάθε
διασύνδεσης δύναται να καλυφθεί με χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση , η
οποία ενισχύει έργα αυτού του είδους, τη συμμετοχή των νέων παραγωγών ΑΠΕ που θα
επωφεληθούν από τα έργα αυτά, καθώς και τα τέλη χρήσης Συστήματος που καλούνται να
πληρώσουν όλοι οι καταναλωτές, μέσω μίας δίκαιης και αντικειμενικής μεθοδολογίας
επιμερισμού.
3.3.3: Αξιοποίηση ΑΠΕ
Οι εν λόγω μελέτες καταδεικνύουν επίσης τη δυνατότητα αξιοποίησης των ανανεώσιμων
ενεργειακών πόρων των νησιών , και κυρίως της αιολικής ενέργειας, σε επίπεδα πέραν
αυτών που επιβάλλουν λειτουργικοί περιορισμοί στα αυτόνομα συστήματα των νησιών , οι
οποίοι περιορίζουν την εγκατεστημένη ισχύ αιολικών σταθμών σε περίπου 25-30% της
μέγιστης ζήτησης (αιχμή) τους. Ωστόσο, η συμμετοχή κάθε νησιού στην προσπάθεια της
χώρας για μεγιστοποίηση της μείωση των εκπομπών των αέριων ρύπων (ΑτΘ) και της
35
ανάπτυξης των ΑΠΕ , θα πρέπει να είναι ανάλογη των δυνατοτήτων του νησιού και με
γνώμονα την ισότιμη συμβολή όλων των περιοχών της χώρας.
Είναι βέβαιο ότι οι δυνατότητες ένταξης και λειτουργίας αιολικών σταθμών στο
διασυνδεδεμένο δίκτυο δεν είναι απεριόριστες. Για τον προσδιορισμό της τάξης μεγέθους
της συνολικής ισχύος των αιολικών σταθμών που δύναται να λειτουργήσουν με παράλληλη
διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του ηλεκτρικού συστήματος, αλλά και των σχετικών
αναγκαίων μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν ώστε να μεγιστοποιηθεί η διείσδυση των
αιολικών , εκπονείται σειρά μελετών από το ΕΜΠ και το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών
Ενέργειας (ΚΑΠΕ), κατόπιν σχετικών αναθέσεων της ΡΑΕ και του ΔΕΣΜΗΕ ΑΕ. Από τα μέχρι
τώρα στοιχεία καθίσταται φανερό ότι η ανάπτυξη αιολικών σταθμών στο διασυνδεδεμένο
δίκτυο φαίνεται να περιορίζεται σε ορισμένες χιλιάδες ΜWσυνολικής εγκατεστημένης
ισχύος, παρά το γεγονός ότι το ήδη εκφρασμένο επενδυτικό ενδιαφέρον, το οποίο μάλιστα,
ακολουθώντας και την παγκόσμια τάση, προσανατολίζεται στην αξιοποίηση περιοχών με
όλο και χαμηλότερο αιολικό δυναμικό, αφορά στην ανάπτυξη αιολικών σταθμών σε όλη τη
χώρα πολύ μεγαλύτερης συνολικής ισχύος, για την οποία ενδεχομένων να διατίθενται οι
σχετικές εκτάσεις στα νησιά. Ο περιορισμός όμως αυτός λόγω δυνατοτήτων δικτύου
επιβάλλει τη συμμετοχή κάθε περιοχής της χώρας , περιλαμβανομένων και των νησιών,
στην επίτευξη των στόχων, ισότιμα, με βάση βεβαίως το δυναμικό των ΑΠΕ που διαθέτουν
αλλά και με βάση την αρχή της αναλογίας.
Την άποψη αυτή ενισχύει και η απόφαση της ΡΑΕ , η οποία λαμβάνοντας υπόψη τα
στοιχεία και τα συμπεράσματα των ανωτέρω μελετών των διασυνδέσεων των νησιών σε
συνδυασμό με τα ήδη αδειοδοτημένα επιχειρηματικά σχέδια αιολικών σταθμών, καθώς και
τα πρώτα αποτελέσματα των μελετών διείσδυσης της αιολικής ισχύος στο διασυνδεδεμένο
δίκτυο της χώρας, έκρινε ως εύλογη την ανάπτυξη αιολικών σταθμών σε κάθε νησί
συνολική ισχύος κατ΄ αρχάς έως τα επίπεδα της αιχμής της ζήτησης που αυτό εμφανίζει σε
μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Η εύλογη αυτή ισχύς των αιολικών σταθμών ενδεχομένως
θα αυξηθεί μέχρι και διπλασιασμού, ανάλογα με τις συνολικές δυνατότητες διείσδυσης
αιολικών στο διασυνδεδεμένο δίκτυο της χώρας , που θα προσδιοριστούν από κατάλληλες
μελέτες.
Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ήπια ανάπτυξη αιολικών σταθμών στα νησιά, συμβατή
και με τις απαιτήσεις και περιορισμούς του υπό δημόσια διαβούλευση Ειδικού Πλαισίου
Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις ΑΠΕ , εφόσον διατηρείται σε χαμηλότερα από τα μέγιστα
προβλεπόμενα επίπεδα, χωρίς να προκαλούνται προβλήματα ανεξέλεγκτης ανάπτυξης
αιολικών σταθμών και συνεπώς διαφυλάσσεται το ευαίσθητο περιβάλλον των νησιών και ο
χαρακτήρας τους, ενώ παράλληλα τα νησιά συμβάλλουν , κατά το μέρος που τους
αναλογεί, στην επίτευξη των στόχων της χώρας για μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων και
την αύξηση του μεριδίου τω ΑΠΕ στο ενεργειακό ισοζύγιο.
3.3.4: Συμπεράσματα
Συνοψίζοντας συμπεραίνεται ότι η μακροπρόθεσμη ενεργειακή στρατηγική που
ενδείκνυται να ακολουθηθεί για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά πρέπει να βασίζεται στη
διασύνδεσή τους με το δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας και την αξιοποίηση των πλούσιων
36
ανανεώσιμων ενεργειακών τους πόρων, με κανόνες και αρχές που σέβονται το περιβάλλον
και τον χαρακτήρα των νησιών, αφού τόσο η χώρα όσο κυρίως τα ίδια τα νησιά
αποκομίζουν μεγάλα μετρήσιμα οφέλη.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 3ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
1. HAWAIIAN ELECTRIC COMPANY, PUBLIC UTILITIES COMMISSION "Docket No.2012-0036
Hawaiian Electric Companies Integrated Resource Planning Process: Errata to the 2013
IRP Report and Action Plan filed June 28,2013".
2. ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) " Ηλεκτρικές Διασυνδέσεις Νησιών με το
Διασυνδεδεμένο Σύστημα της Ηπειρωτικής Χώρας".
37
ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΕΞΥΠΝΟΙ ΜΕΤΡΗΤΕΣ (SMART METERS)
4.1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Ο έξυπνος μετρητής είναι μία ηλεκτρονική συσκευή που καταγράφει την κατανάλωση σε
ηλεκτρική ενέργεια σε ωριαία ή μικρότερου χρονικού διαστήματος βάση, και στη συνέχεια
ενημερώνει σχετικά, τουλάχιστον σε ημερήσια βάση, το Δίκτυο για σκοπούς καταγραφής
δεδομένων και υπολογισμού των λογαριασμών των πελατών. Οι έξυπνοι μετρητές δίνουν
τη δυνατότητα αμφίδρομης επικοινωνίας ανάμεσα στο μετρητή και στο Δίκτυο,
προσφέρουν νέες λειτουργικές δυνατότητες, όπως παροχή λεπτομερών πληροφοριών
σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας, δυνατότητα εξ αποστάσεως λήψης των ενδείξεων
του μετρητή, κατάρτιση νέων τιμολογίων και υπηρεσιών βασισμένων σε ενεργειακά προφίλ
και δυνατότητα εξ αποστάσεως διακοπής της παροχής. Τα έξυπνα δίκτυα προσφέρουν
ακόμα ευρύτερο πεδίο εφαρμογής για την ανάπτυξη και την επεξεργασία περισσότερων
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Τέτοιου τύπου εξειδικευμένες μετρητικές εγκαταστάσεις (AMI) διαφέρουν από τους
παραδοσιακούς αυτόματους μετρητές ανάγνωσης (ΑΜR) ως προς τη δυνατότητα
αμφίδρομης επικοινωνίας με τον μετρητή. Οι ευφυείς μετρητές
επιτρέπουν την παραγωγή, μετάδοση και ανάλυση δεδομένων
σχετικά με τους καταναλωτές, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ’
ότι τα «παραδοσιακά ρολόγια» ή «μη ευφυείς μετρητές». Κατά
συνέπεια, παρέχουν επίσης τη δυνατότητα στους φορείς
εκμετάλλευσης δικτύου (γνωστούς επίσης και ως διαχειριστές
των δικτύων διανομής ή DSO), τους προμηθευτές ενέργειας και
άλλα μέρη, να συγκεντρώνουν λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά
με την κατανάλωση ενέργειας και τα πρότυπα χρήσης, καθώς και
να λαμβάνουν αποφάσεις για επιμέρους καταναλωτές με βάση
τα ενεργειακά προφίλ τους. Μολονότι αναγνωρίζεται ότι τέτοιου
τύπου αποφάσεις είναι συχνά προς όφελος των καταναλωτών
από άποψη εξοικονόμησης ενέργειας, προκύπτει επίσης το
ενδεχόμενο παρέμβασης στην ιδιωτική ζωή των πολιτών μέσω της χρήσης των διατάξεων
που εγκαθίστανται στις οικίες. Σηματοδοτεί επίσης μια αλλαγή στη θεμελιώδη σχέση με
τους προμηθευτές ενέργειας, η οποία έως σήμερα περιοριζόταν στην απλή καταβολή του
οφειλόμενου ποσού για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και αερίου από τους
καταναλωτές στους προμηθευτές. Με την έλευση των έξυπνων μετρητών, η διαδικασία
γίνεται πιο περίπλοκη, υπό την έννοια ότι το υποκείμενο των δεδομένων παρέχει πλέον
στους προμηθευτές πρόσβαση σε στοιχεία της καθημερινότητάς του.
Το ευφυές σύστημα μέτρησης έχει ιδιαίτερη σημασία, διότι δυνητικά μπορεί να
επηρεάσει τις ζωές σχεδόν όλων των πολιτών, αφού όλοι αναμένεται να αποκτήσουν
παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και αερίου. Η έκταση της εφαρμογής του είναι ευρύτατη και
δεν περιορίζεται σε εκείνους που έχουν αποφασίσει να ακολουθούν τις τεχνολογικές
εξελίξεις.
4.2: ΣΚΟΠΟΣ-ΟΦΕΛΗ
Μετά την απελευθέρωση της ηλεκτρικής ενέργειας και την οδηγούμενη από την αγορά
τιμολόγησή της σε ολόκληρο τον κόσμο, οι υπάρχουσες ηλεκτρικές επιχειρήσεις
ηλεκτρισμού αναζητούν τρόπους για να συντονίσουν την κατανάλωση με την παραγωγή. Οι
παραδοσιακοί ηλεκτρικοί μετρητές ή μετρητές αερίου μετρούν μόνο την κατανάλωση, ενώ
38
δεν παρέχουν καμία απολύτως πληροφορία αναφορικά με το χρόνο κατανάλωσης της
ενέργειας, παρότι τέτοιου τύπου πληροφορίες είναι διαθέσιμες στις εγκαταστάσεις του
Δικτύου. Ωστόσο οι έξυπνοι μετρητές παρέχουν έναν τρόπο παροχής των πληροφοριών
αυτών, επιτρέποντας στους οργανισμούς που είναι υπεύθυνοι για τον καθορισμό των τιμών
να εισάγουν διαφορετικές τιμές κατανάλωσης ανάλογα με την ώρα, τη μέρα και την εποχή
κατανάλωσης.
Στα πολυσυζητημένα οφέλη της χρήσης ευφυούς ενέργειας,
περιλαμβάνονται οι ευκαιρίες που παρέχονται στους
καταναλωτές για μείωση του ποσού των λογαριασμών τους
μεταβάλλοντας τις συνήθειές τους, ίσως καταναλώνοντας
ενέργεια σε διαφορετική ώρα της ημέρας ώστε να
επωφελούνται από φθηνότερα τιμολόγια, καθώς και η
ευκαιρία που παρέχεται στον κλάδο να προβλέπει τη ζήτηση
με μεγαλύτερη ακρίβεια, μειώνοντας έτσι το υψηλό κόστος
αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι έξυπνοι μετρητές
δύναται ακόμα να περιλαμβάνουν μετρήσεις τυχών
υπερτάσεων και αρμονικής παραμόρφωσης, γεγονός που
επιτρέπει τη διάγνωση προβλημάτων σχετικών με την
ποιότητα της ηλεκτρικής ενέργειας.
Συγκεντρωτικά οι έξυπνοι μετρητές επιτρέπουν την παροχή των εξής υπηρεσιών:

Ευέλικτη Τιμολόγηση (π.χ. τιμολόγηση πραγματικού χρόνου, χρονοχρέωση κ.λπ.)

Δυνατότητες Αποσύνδεσης /Επανασύνδεσης.

Προπληρωμή.

Πληροφόρηση ενεργειακού προφίλ κατανάλωσης (Interval and register reporting)

Προειδοποίηση σε περιπτώσεις διακοπής λειτουργίας ή αποκατάστασης βλάβης.

Παρακολούθηση της ποιότητας της τάσης και της ισχύος.

Δυνατότητα ευέλικτης (χρονικά) λειτουργίας των οικιακών συσκευών από τους
καταναλωτές.
Οι ηλεκτρικές επιχειρήσεις ηλεκτρισμού θεωρούν ότι, από τη σκοπιά του καταναλωτή, η
χρήση έξυπνων μετρητών προσφέρει δυνητικά οφέλη για τα νοικοκυριά. Μέσα σε αυτά
συγκαταλέγονται τα εξής θέματα:
1. Να τεθεί ένα τέλος στους εκτιμώμενους λογαριασμούς, που αποτελεί βασική πηγή
καταγγελιών και παραπόνων πληθώρας καταναλωτών.
2. Οι έξυπνοι μετρητές αποτελούν εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά τους
καταναλωτές στη σωστότερη διαχείριση της ενεργειακής τους κατανάλωσης, αφού
δίνουν τη δυνατότητα παροχής ενημερωμένων πληροφοριών σχετικά με την
κατανάλωση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της οθόνης των
έξυπνων μετρητών, που είναι εγκατεστημένοι ακριβώς έξω από τα σπίτια τους. Το
γεγονός αυτό θα βοηθήσει τους καταναλωτές στην αποτελεσματική διαχείριση της
39
ενεργειακής τους κατανάλωσης, καθώς και στην επακόλουθη μείωση των
λογαριασμών τους αλλά και των εκπομπών σε διοξείδιο του άνθρακα.
Η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας κορυφώνεται συνήθως σε ορισμένες προβλέψιμες ώρες
της ημέρας ή εποχές του έτους. Ειδικότερα, αν η παραγωγή περιοριστεί, οι τιμές δύναται να
αυξηθούν. Οι υποστηρικτές της παραπάνω θεωρίας ισχυρίζονται ότι η χρέωση των πελατών
ανάλογα με την ώρα της ημέρας θα ενθαρρύνει τους καταναλωτές να προσαρμόσουν τις
καταναλωτικές τους συνήθειες, ώστε να ανταποκρίνονται σε μεγαλύτερο βαθμό στις τιμές
της αγοράς. Εν συνεχεία, οι ρυθμιστικοί οργανισμοί καθώς και εκείνοι που αναλαμβάνουν
το σχεδιασμό της αγοράς, ευελπιστούν ότι αυτά τα «μηνύματα τιμών» θα καθυστερήσουν
την κατασκευή πρόσθετων σταθμών παραγωγής ή τουλάχιστον θα λειτουργήσουν
ανασταλτικά όσον αφορά την αγορά ενέργειας από ακριβότερες πηγές, ελέγχοντας έτσι τη
σταθερή και ταχεία αύξηση των τιμών της
ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένες
ανησυχίες σχετικά με τους χαμηλού εισοδήματος και
ευάλωτους καταναλωτές, οι οποίοι πιθανόν δεν θα
επωφεληθούν από την τιμολόγηση με βάση την
ενδοημερήσια ώρα κατανάλωσης.
4.3: ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ
Ορισμένες ομάδες ατόμων έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις που
μπορεί να επιφέρουν οι έξυπνοι μετρητές, καθώς και η από μακριά ελεγχόμενη επιλογή
"kill switch", που συμπεριλαμβάνεται με τους περισσότερους από αυτούς, στο κόστος, στην
υγεία, στην περίπτωση πρόκλησης πυρκαγιάς, καθώς και στην προστασία και την ασφάλεια
αλλά και τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Πολλές από αυτές τις ανησυχίες
αφορούν αποκλειστικά ασύρματους έξυπνους μετρητές, οι οποίοι δεν παρέχουν τη
δυνατότητα ενεργειακής παρακολούθησης από το σπίτι ή χαρακτηριστικών ελέγχου και
ασφάλειας. Οι λύσεις που προτείνουν αποκλειστική χρήση συσκευών κατάλληλων μόνο για
μέτρηση, αν και είναι δημοφιλείς στον χώρο των επιχειρήσεων ηλεκτρισμού εξαιτίας της
συμβατότητάς τους με τα υπάρχοντα επιχειρηματικά μοντέλα και του μικρού αρχικού
κόστους κεφαλαίου που τους διακρίνει, πολύ συχνά εμφανίζουν ιδιαίτερα σημαντικά
προβλήματα. Συχνά ολόκληρο το έξυπνο δίκτυο απαξιώνεται εν μέρει εξαιτίας της
σύγχυσης που προκαλείται από τη διαφορά ανάμεσα στον έλεγχο από το σπίτι και τον
τεχνολογικό εξοπλισμό του γειτονικού δικτύου και των ΑΜΙ. Αμφισβητείται ακόμα από
μερίδες ατόμων η δυνατότητα των έξυπνων μετρητών να παρέχει οικονομικά οφέλη για
τους καταναλωτές που επιλέγουν να τους εγκαταστήσουν, ενώ αντίθετα το κόστος
εγκατάστασης του νέου συστήματος θα τους επιβαρύνει σημαντικά. Μία άλλη θεωρία
υποστηρίζει ότι η τιμολόγηση της χρησιμότητας μπορεί να καταστεί επιζήμια για τις ομάδες
χρηστών που αδυνατούν να προσαρμόσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση και τον
εξοπλισμό τους προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες και πολιτικές. Η ανάγκη
απόκτησης εξοπλισμού και συσκευών ειδικά σχεδιασμένων για την αποτελεσματική τους
διασύνδεση με τους νέους έξυπνους μετρητές, θα είναι μία πρόσθετη οικονομική
επιβάρυνση για τους καταναλωτές-πελάτες, ιδίως για εκείνους που δεν είναι σε θέση να
40
καλύψουν το κόστος καινούριου εξοπλισμού, και κυρίως εφόσον ο υπάρχων εξοπλισμός
τους λειτουργεί κανονικά. Ακόμη σε ορισμένες χώρες, οι έξυπνοι μετρητές δύναται να
διακόπτουν την παροχή υπηρεσιών ή να χρεώνουν επιπρόσθετα με ασφάλιστρα
καταναλωτές που ξεπερνούν τα όρια που θέτει ο Διαχειριστής του Δικτύου. Εκφράζεται
ακόμα από αρκετός ο φόβος ότι οι έξυπνοι μετρητές ίσως δεν οδηγήσουν ποτέ στην
εξοικονόμηση της ενεργειακής κατανάλωσης και στη μείωση του κόστους των μελλοντικών
λογαριασμών των πελατών, χάρη στους οποίους οι τελευταίοι καλούνται να επιβαρυνθούν
με υψηλό κόστος για την προσαρμογή του Δικτύου και των ιδίων εγκαταστάσεων. Επίσης οι
καταναλωτές θα επιβαρυνθούν με τις απαραίτητες αναβαθμίσεις του λογισμικού, με
αποτέλεσμα το τελικό ύψος της προσαρμογής του Δικτύου και των εγκαταστάσεών τους να
ανέρχεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.
4.3.1 : Ανησυχίες σχετικά με την υγεία
Οι περισσότερες ανησυχίες για την υγεία αναφορικά με
τους μετρητές προέρχονται από την παλμική ακτινοβολία
ραδιοσυχνοτήτων (RF) που εκπέμπεται από ασύρματους
έξυπνους μετρητές. Ωστόσο τα αποτελέσματα σχετικών
μελετών δεν υποδεικνύουν την ύπαρξη επιβλαβών
επιπτώσεων εξαιτίας των κυμάτων ραδιοσυχνότητας,
τόσο λόγω έλλειψης επιστημονικών αποδείξεων, όσο και
επειδή θεωρείται ότι η έκθεση των ανθρώπων σε
ραδιοσυχνότητες στα σπίτια τους εξαιτίας των έξυπνων
μετρητών πιθανόν να είναι σημαντικά μικρότερη σε
σχέση με την αντίστοιχη έκθεσή τους εξαιτίας κινητών τηλεφώνων και φούρνων
μικροκυμάτων που ήδη χρησιμοποιούνται. Ακόμα, ανεξάρτητη έρευνα που ανατέθηκε από
την κυβέρνηση της Βικτώρια στην Αυστραλία, ως απάντηση στις ανησυχίες των πολιτών
κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι έξυπνοι μετρητές δεν θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια
υγεία. Η έρευνα διαπίστωσε ότι σε μία μειοψηφία των περιπτώσεων η χρήση των έξυπνων
μετρητών μπορεί να οδηγήσει σε εκπομπή παλμών ακτινοβολίας ραδιοσυχνοτήτων που
υπερβαίνουν προσωρινά ορισμένα από τα προβλεπόμενα ασφαλή όρια, ωστόσο συνήθως
αυτοί μεταδίδονται για λιγότερο από το 0,5% του επιτρεπόμενου χρόνου. Οι
κατευθυντήριες κεραίες τους δείχνουν πως η ραδιοφωνική ακτινοβολία εντός μετρούμενων
εγκαταστάσεων είναι σημαντικά χαμηλότερη από αυτή που εκπέμπεται προς τα έξω, ενώ η
θέση τους σε σχέση με το ανθρώπινο σώμα είναι τέτοια ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να
εμφανίζεται μερικές τάξεις μεγέθους χαμηλότερο από κοινώς αποδεκτές πηγές εκπομπής
ραδιοσυχνοτήτων, όπως οικιακές συσκευές ή κινητά τηλέφωνα, για τις οποίες διατίθεται
πολύ πιο εκτεταμένη έρευνα.
4.3.2 : Ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια
[1] Οι περισσότερες ανησυχίες όσον αφορά την ασφάλεια επικεντρώνονται στην εν
δυνάμει δυνατότητα υποκλοπής προσωπικών δεδομένων και στην εν δυνάμει δυνατότητα
παρέμβασης στη λειτουργία τηλεχειρισμού από τρίτους, μια λειτουργία που
41
ενσωματώνεται στους έξυπνους μετρητές τελευταίας γενιάς. Η εκπλήρωση των στόχων της
αλλαγής αυτής βασίζεται ως ένα βαθμό στην παροχή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
από τους καταναλωτές. Ωστόσο, αυτό θα πρέπει να επιτυγχάνεται με τέτοιο τρόπο ώστε
όλα τα μέρη που συμμετέχουν σε προγράμματα για την εισαγωγή έξυπνων μετρητών και
την ανάπτυξη ευφυών δικτύων να διασφαλίζουν την προστασία και τον σεβασμό των
θεμελιακών ατομικών δικαιωμάτων. Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
χωρίς την παροχή κατάλληλου επιπέδου προστασίας εγκυμονεί κινδύνους, όχι μόνο
παραβίασης των εθνικών νόμων που εφαρμόζουν την οδηγία 95/46/ΕΚ, αλλά και
απόρριψης των συγκεκριμένων προγραμμάτων από τους καταναλωτές με την αιτιολογία
ότι δεν αποδέχονται τη συλλογή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, απόρριψη που
ενδέχεται να πραγματοποιηθεί ακόμα και χωρίς παραβίαση του νόμου. Επισημαίνεται ότι,
ενώ τα εν λόγω προγράμματα έχουν σημαντικά και μακροπρόθεσμα οφέλη, παρέχουν
επίσης τη δυνατότητα επεξεργασίας πρωτοφανούς όγκου δεδομένων προσωπικού
χαρακτήρα για τον συγκεκριμένο κλάδο, ενώ παράλληλα διευκολύνουν την πρόσβαση σε
δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα σε ευρύτερο κύκλο αποδεκτών απ' ότι σήμερα. Ακόμα,
όταν το μητρώο των μετρητών αποστέλλεται στον Διαχειριστή του Δικτύου διανομής, οι
προμηθευτές ενέργειας ενδέχεται να έχουν δικαίωμα πρόσβασης στις πληροφορίες που
χρειάζονται προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους και να εκδώσουν
λογαριασμούς. Μπορούν ακόμα να έχουν πρόσβαση σε πιο λεπτομερείς πληροφορίες (π.χ.
να δώσουν συμβουλές σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας), αλλά μόνο με τη συγκατάθεση
του πελάτη. Ο διαχειριστής του Δικτύου διανομής διατηρεί επίσης το δικαίωμα να συλλέγει
λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την κατανάλωση των πελατών, προκειμένου να
διαχειρίζεται και να διατηρεί το φυσικό του Δίκτυο.
Υπάρχουν ακόμα πολλαπλές και σύνθετες μέθοδοι επικοινωνίας, με επιπρόσθετα σημεία
εισόδου και διαδρομές δεδομένων που θέτουν περίπλοκες προκλήσεις ως προς την
ασφάλεια, και απαιτούν ολοκληρωμένες και περιεκτικές λύσεις. Είναι αναμφισβήτητο
γεγονός ότι η μαζική κυκλοφορία των έξυπνων μετρητών βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και, κατά
συνέπεια, επείγει να κατανοηθεί συλλογικά ο τρόπος με τον οποίο οι έξυπνοι μετρητές
υποβάλλουν σε επεξεργασία τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και να εξεταστούν τυχόν
ζητήματα που εγείρονται.
Βασικές πληροφορίες για τους έξυπνους μετρητές
Οι έξυπνοι μετρητές εγκαθίστανται στις οικίες των καταναλωτών-πελατών των
ηλεκτρικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και διαθέτουν δυνατότητα αμφίδρομης
επικοινωνίας. Ενημερώνουν τους καταναλωτές για την ποσότητα της ενέργειας που
καταναλώνουν, πληροφορίες οι οποίες μπορούν επίσης να αποστέλλονται στους
προμηθευτές ενέργειας και σε άλλα καθορισμένα μέρη. Το βασικό χαρακτηριστικό των
έξυπνων μετρητών είναι ότι παρέχουν δυνατότητα για εξ αποστάσεως επικοινωνία
ανάμεσα στον μετρητή και σε εξουσιοδοτημένα μέρη, όπως προμηθευτές, φορείς
εκμετάλλευσης δικτύων και εξουσιοδοτημένα τρίτα μέρη ή εταιρείες παροχής ενεργειακών
υπηρεσιών. Με τη χρήση των έξυπνων μετρητών μπορεί να αυξηθεί η συχνότητα της
επικοινωνίας μεταξύ του καταναλωτή και των λοιπών μερών, με αποτέλεσμα να αυξάνεται
42
ο όγκος των δεδομένων του καταναλωτή που είναι προσβάσιμος από τα εν λόγω μέρη. Η
συλλογή και χρήση δεδομένων είναι πολύ ευρύτερης κλίμακας και διενεργείται για
περισσότερους σκοπούς σε σύγκριση με τα παραδοσιακά "ρολόγια" ή "μη ευφυείς"
μετρητές, οι οποίοι ελέγχονται επιτόπια και σχετικά σπάνια.
Εν συντομία, οι έξυπνοι μετρητές ουσιαστικά μετρούν τη χρήση της ενέργειας σε
συγκεκριμένο ακίνητο. Σε κάποια φάση οι ενδείξεις αυτής της μέτρησης ενδέχεται να
μεταφερθούν
μαζί
με
άλλες
πληροφορίες εκτός του ακινήτου.
Ορισμένοι τύποι μετρητών αποστέλλουν
τα δεδομένα απευθείας σε κεντρικό
κόμβο επικοινωνίας όπου διενεργείται η
διαχείρισή τους. Από τη στιγμή που
βρεθούν στο εν λόγω κέντρο, είναι πλέον
προσβάσιμα από τους Διαχειριστές των
Δικτύων διανομής, τους προμηθευτές και
τις εταιρίες ενεργειακών υπηρεσιών
(ΕΕΥ).
Η εφαρμογή των έξυπνων μετρητών αποτελεί προϋπόθεση για τη λειτουργία του
ευφυούς δικτύου. Το ευφυές δίκτυο είναι ευφυές δίκτυο παροχής ηλεκτρικής ενέργειας
που συνδυάζει πληροφορίες από χρήστες του συγκεκριμένου δικτύου με στόχο να παρέχει
ηλεκτρική ενέργεια αποτελεσματικότερα και οικονομικότερα απ' ότι ήταν εφικτό πριν από
την ανάπτυξη των ευφυών τεχνολογιών.
Εφαρμογή του νόμου για την προστασία των δεδομένων στην επεξεργασία των
δεδομένων που συλλέγονται μέσω έξυπνων μετρητών
Σύμφωνα με την ομάδα επεξεργασίας για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι
της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στις περιπτώσεις που οι έξυπνοι
μετρητές παράγουν και διαδίδουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, εφαρμόζεται η
οδηγία 95/46/ΕΚ.
Από τις γενικές διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με το παρών θέμα και από αναλυτικές
συζητήσεις σε εθνικό επίπεδο αναφορικά με τη λειτουργία των έξυπνων μετρητών,
εκτιμάται από την προαναφερθείσα ομάδα εργασίας ότι υποβάλλονται σε επεξεργασία τα
ακόλουθα είδη δεδομένων:

Ο μοναδικός αριθμός ταυτοποίησης ευφυούς μετρητή και/ή ο μοναδικός αριθμός
αναφοράς του ακινήτου (ακόμα και αν απουσιάζουν τα συγκεκριμένα
αναγνωριστικά, ο μετρητής μπορεί να ταυτοποιείται επίσης από τη μοναδική
γραφική παράσταση του ενεργειακού φορτίου).

Τα δεδομένα που αναφέρονται στις ρυθμίσεις του ευφυούς μετρητή.
43

Μια περιγραφή του μεταδιδόμενου μηνύματος, για παράδειγμα αν πρόκειται για
ένδειξη του μετρητή ή ειδοποίηση παραποίησης.

Σήμανση ημερομηνίας και ώρας.

Το περιεχόμενο του μηνύματος.
Το περιεχόμενο του μηνύματος ενδέχεται να περιέχει τις ακόλουθες πληροφορίες:

Ένδειξη μητρώου μετρητή: μπορεί να είναι μία ένδειξη ή ένα σύνολο ενδείξεων για
τις περιπτώσεις που ισχύουν πιο περίπλοκα τιμολόγια.

Ειδοποιήσεις: ο μετρητής μπορεί να μεταδώσει μήνυμα που ενημερώνει για
γεγονότα που ενεργοποίησαν το σύστημα ειδοποίησης του μετρητή.

Πληροφορίες σε επίπεδο δικτύου, όπως πληροφορίες για την τάση, τις διακοπές
ρεύματος και την ποιότητα παρεχόμενου ρεύματος.

Γραφικές παραστάσεις φορτίου με διάφορα επίπεδα λεπτομέρειας.
Τα δεδομένα αποστέλλονται στον υπεύθυνο επεξεργασίας δεδομένων σε πραγματικό
χρόνο ή αποθηκεύονται στον έξυπνο μετρητή. Ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις, βάση της
οδηγίας για την προστασία των δεδομένων, θεωρείται ότι τα δεδομένα συλλέγονται από
τον υπεύθυνο της επεξεργασίας των δεδομένων.
Ο ως άνω κατάλογος δεν είναι εξαντλητικός. Επισημαίνεται πως η λειτουργία των
έξυπνων μετρητών, και κατ' επέκταση κάθε περαιτέρω εξέλιξη των ευφυών δικτύων και
συσκευών, συνεπάγεται την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως
ορίζεται από το άρθρο 2 της οδηγίας 95/46/ΕΚ και την ερμηνεία της ομάδας εργασίας στη
γνώμη 4/2007. Επιπρόσθετα, ο μεγαλύτερος όγκος των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
που υποβάλλονται σε επεξεργασία, η δυνατότητα εξ αποστάσεως διαχείρισης της σύνδεσης
και η πιθανότητα κατάρτισης ενεργειακών προφίλ με βάση τις αναλυτικές ενδείξεις των
μετρητών, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να δοθεί η πρέπουσα σημασία στα θεμελιώδη
ατομικά δικαιώματα προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
Η εξαγωγή του συμπεράσματος ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα υποβάλλονται
σε επεξεργασία αιτιολογείται από τα ακόλουθα:
1. Τα προαναφερθέντα δεδομένα που παράγονται από έξυπνους μετρητές τις
περισσότερες φορές συνδέονται με μοναδικά στοιχεία αναγνώρισης, όπως ο
αριθμός ταυτοποίησης μετρητή. Για τους προμηθευτές ενέργειας σε οικιακούς
καταναλωτές, το αναγνωριστικό στοιχείο συνδέεται άρρηκτα με το πρόσωπο που
είναι υπεύθυνο για την εξόφληση του λογαριασμού. Με άλλα λόγια, η
συγκεκριμένη διάταξη παρέχει τη δυνατότητα διαχωρισμό των επιμέρους
καταναλωτών.
2. Επιπλέον, οι πληροφορίες που συλλέγονται στο πλαίσιο της υπηρεσίας παροχής
ευφυών συστημάτων μέτρησης σχετίζονται με το ενεργειακό προφίλ των
καταναλωτών, όσον αφορά τη χρήση ενέργειας, και χρησιμοποιούνται για τη λήψη
αποφάσεων που επηρεάζουν άμεσα το εκάστοτε άτομο. Ο σκοπός μίας τέτοιας
44
απόφασης θα ήταν κυρίως ο καθορισμός των χρεώσεων για την παροχή ενέργειας,
αν και δεν περιορίζεται στην έκδοση λογαριασμών.
3. Η άποψη αυτή επιβεβαιώνεται περεταίρω αν ληφθούν υπόψη τα ευρέως
προωθούμενα οφέλη της εφαρμογής έξυπνων μετρητών, όπως η μείωση της
συνολικής κατανάλωσης ενέργειας. Είναι σαφές ότι ένας τέτοιος στόχος μπορεί να
επιτευχθεί μόνο στον βαθμό που μειώνεται επίσης η κατανάλωση ενέργειας των
επιμέρους καταναλωτών και, σύμφωνα με τους προμηθευτές και τα δίκτυα
ενέργειας, η επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από
τη συλλογή μεγάλου όγκου πληροφοριών σχετικά με τη συμπεριφορά των
καταναλωτών.
Προστασία της ιδιωτικής ζωής ήδη από τον σχεδιασμό
Επισημαίνεται ότι οι υπηρεσίες και οι τεχνολογίες που βασίζονται στην επεξεργασία
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν προεπιλεγμένες
ρυθμίσεις προστασίας της ιδιωτικής ζωής ήδη από τον σχεδιασμό. Εν προκειμένω, η
εφαρμογή ευφυών συστημάτων μέτρησης θα πρέπει να διασφαλίζει την προστασία της
ιδιωτικής ζωής ήδη από την αρχή, όχι μόνο όσον αφορά τα μέτρα ασφαλείας, αλλά επίσης
όσον αφορά την επεξεργασία κατά το δυνατόν μικρότερου όγκου δεδομένων προσωπικού
χαρακτήρα.
Οι τεχνικές προδιαγραφές του δικτύου θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι τα
δεδομένα που συλλέγονται παραμένουν εντός του οικιακού δικτύου, εκτός αν απαιτείται η
μετάδοσή τους αλλού ή αν το υποκείμενο των δεδομένων δώσει τη συγκατάθεσή του για
μετάδοση. Επίσης, το σύστημα θα πρέπει να είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να διασφαλίζεται
ότι ακόμα και όταν μεταδίδονται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τυχόν στοιχεία των
δεδομένων τα οποία δεν είναι απαραίτητα για την εκπλήρωση του στόχου της μετάδοσης
απομακρύνονται ή διαγράφονται. Συνολικός στόχος είναι η επεξεργασία και η μετάδοση
κατά το δυνατόν μικρότερου όγκου δεδομένων.
Συνίσταται ακόμα τα συστήματα να σχεδιάζονται έτσι ώστε να επιτρέπουν την πρόσβαση
σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μόνο στον βαθμό που αυτό απαιτείται για την
εκπλήρωση των καθηκόντων του υπευθύνου της επεξεργασίας δεδομένων. Όλα τα μέρη
που έχουν πρόσβαση σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα πρέπει να έχουν
πιστοποιηθεί ως κατάλληλοι και αρμόδιοι αποδέκτες δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
και θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μόνο στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τα οποία
είναι απαραίτητα για την εκτέλεση των καθηκόντων τους και όχι πέρα από αυτά.
Διατήρηση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα
Πριν από την ανάπτυξη ευφυών τεχνολογιών, η βιομηχανία ενέργειας είχε καθιερώσει
πρακτικές για τη διατήρηση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για περιορισμένο
αριθμό σκοπών, όπως έκδοση λογαριασμών. Τα ευφυή συστήματα μέτρησης θέτουν νέες
προκλήσεις. Δεδομένου ότι πλέον θα υποβάλλεται σε επεξεργασία πολύ μεγαλύτερος
45
όγκος δεδομένων, θα πρέπει να καθιερωθούν νέες πολιτικές και πρακτικές διατήρησης για
τους νέους σκοπούς και να επανεξεταστούν οι ήδη ισχύουσες. Προκειμένου να
διασφαλίζεται ότι τα δεδομένα διατηρούνται μόνο για το αναγκαίο χρονικό διάστημα και
προς επίτευξη συγκεκριμένου και νόμιμου σκοπού, είναι αναγκαία η σαφέστερη
κατανόηση των σκοπών της επεξεργασίας. Αυτό με τη σειρά του θα παρέχει τη δυνατότητα
στους υπεύθυνους της επεξεργασίας δεδομένων να αποδεικνύουν ότι τα δεδομένα
προσωπικού χαρακτήρα διατηρούνται μόνο για το απαραίτητο χρονικό διάστημα.
Επιπρόσθετα, δεν αποκλείεται το γεγονός οι καταναλωτές να μπορούν να διατηρούν
ορισμένα δεδομένα στον μετρητή ή σε παρόμοια διάταξη πύλης (εκτός από τα δεδομένα
που είναι απαραίτητα για την έκδοση λογαριασμών), γεγονός που παρέχει τη δυνατότητα
στο υποκείμενο των δεδομένων να λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με τη διατήρηση των
δεδομένων σε εξατομικευμένη βάση.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 4ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
1. ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 29 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ "Γνώμη
12/2011 σχετικά με τα ευφυή συστήματα μέτρησης".
46
ΕΝΟΤΗΤΑ 5: ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΜΠΑΤΑΡΙΕΣ
(BATTERY ENERGY STORAGE-BES)
5.1 ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΜΕΣΩ
ΜΠΑΤΑΡΙΩΝ
ΣΤΟ
ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ
[1] Η αποθήκευση ενέργειας αναμένεται να διαδραματίζει
ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στο μέλλον του έξυπνου δικτύου
(Smart Grid), αφού μπορεί να του προσδώσει περισσότερη
ελαστικότητα αλλά και ισορροπία, παρέχοντας εφεδρεία στις
διακοπτόμενες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Σε τοπικό
επίπεδο, μπορεί να βελτιώσει τη διαχείριση των συστημάτων
διανομής, μειώνοντας το κόστος και αυξάνοντας την
αποδοτικότητα. Με τον τρόπο αυτό, δύναται:
 να διευκολύνει την εισαγωγή των ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας στην αγορά
 να επιταχύνει την απεξάρτηση του ηλεκτρικού δικτύου
από τον άνθρακα
 να
βελτιώσει
την
ασφάλεια
και
την
αποτελεσματικότητα της μεταφοράς και διανομής της
ηλεκτρικής ενέργειας
 να σταθεροποιήσει της τιμές της ενέργειας στην αγορά
 ενώ παράλληλα θα εξασφαλίζει μεγαλύτερη ασφάλεια
στον ενεργειακό εφοδιασμό
Αυτές οι λειτουργίες εξασφαλίζουν την αύξηση στη ζήτηση των τεχνολογιών
αποθήκευσης ενέργειας στα πλαίσια της επιδιωκόμενης απεξάρτησης των δικτύων από των
άνθρακα. Η ανάγκες σε συστήματα αποθήκευσης ενέργειας αναμένεται να αυξηθούν με
ραγδαίους ρυθμούς μέσα στις επόμενες δεκαετίες, εξαιτίας της αυξανόμενης διείσδυσης
των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ηλεκτρικό δίκτυο.
Τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταριών (Battery Energy Systems-BES)
ποικίλουν από 2 kW μέχρι 50 MW, και διακρίνονται για τη γρήγορη ανταπόκρισή τους, την
κινητικότητα αλλά και την ευελιξία που τα διακρίνει, αφού δύναται να χρησιμοποιηθούν
τόσο σε εφαρμογές υψηλής ισχύος όσο και σε εφαρμογές υψηλής ενέργειας. Οι μπαταρίες
έχουν τη μοναδική ικανότητα να παρέχουν υπηρεσίες αποθήκευσης ενέργειας σε
οποιοδήποτε σημείο του δικτύου: στην παραγωγή, τη μεταφορά, τη διανομή ή τον πελάτη,
ενώ παρέχουν επίσης πληθώρα επικουρικών υπηρεσιών σε όσους τις χρησιμοποιούν.
[2] Παραδοσιακά, μεγάλης κλίμακας Pumped Hydro συστήματα αποθήκευσης (PHS)
έχουν προσφέρει σχεδόν το 99% της παγκόσμιας αποθηκευτικής χωρητικότητας,
εκπληρώνοντας το λειτουργικό επίπεδο της ζήτησης στον τομέα της μεταφοράς. Καθώς οι
ανανεώσιμες πηγές ενέργειας διεισδύουν ολοένα και περισσότερο στα ηλεκτρικά δίκτυα,
47
απαιτούνται επιπρόσθετες μικρού μεγέθους και περισσότερο ευέλικτες τεχνολογίες
αποθήκευσης σε όλα τα επίπεδα. [1] Οι εφαρμογές των συστημάτων αποθήκευσης στα
διάφορα επίπεδα ενός ηλεκτρικού συστήματος είναι οι ακόλουθες:
1. Σε επίπεδο παραγωγής: εξισορροπητική κερδοσκοπία(arbitrage), σύσφιξη της
χωρητικότητας, μείωση των περικοπών.
2. Σε επίπεδο μεταφοράς: έλεγχος τάσης και συχνότητας, αναβολή επενδύσεων,
μείωση περικοπών, black starting.
3. Σε επίπεδο διανομής: έλεγχος της τάσης, υποστήριξη της χωρητικότητας, μείωση
περικοπών.
4. Σε επίπεδο πελατών : εξομάλυνση των αιχμών, διαχείριση κόστους τη στιγμή της
χρήσης (time-of-use cost management), προσφορά εκτός δικτύου.
ADMISSION
DISTRIBUTION
COSTUMER
Οι μπαταρίες προσφέρουν ικανότητα αποθήκευσης με κινητική δυνατότητα και υψηλή
ευελιξία, ενώ δύναται να τοποθετηθούν σε πολλά σημεία του δικτύου, εξασφαλίζοντας την
αποδοτικότητα, συμπεριλαμβανομένων :

Σύνδεση με τροφοδοσία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως φωτοβολταϊκά,
αιολική ενέργεια κλπ.

Σύνδεση με υποσταθμούς Υψηλής/Μέσης ή Μέσης/Χαμηλής τάσης.

Σύνδεση σε οποιοδήποτε σημείο του δικτύου Χαμηλής τάσης.

Σύνδεση με συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε σπίτια ή κτίρια.
Μέσα από τις πολλές δυνατές εφαρμογές των
αποθηκευτικών συστημάτων μπαταριών, δύο περιοχές
ξεχωρίζουν για την ευελιξία και τη γρήγορη ανταπόκρισή
τους στο κοντινό μέλλον:
1. Η αποκεντρωμένη αποθήκευση ενέργειας για
διαχείριση του δικτύου: Σε επίπεδο διανομής, τα
συστήματα αποθήκευσης μπαταριών (BES) έχουν τη
δυνατότητα να εξομαλύνουν την παροχή ηλεκτρικής
ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές προς το δίκτυο
χαμηλής και μέσης τάσης, ούτως ώστε να ταιριάζει με
τη ζήτηση, μέσω του ελέγχου της ροής φορτίου,
48
αμβλύνοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση και διατηρώντας την τάση σε ένα
κατάλληλο εύρος.
2. Ενεργειακή διαχείριση σε σπίτια και κτίρια: Σε
επίπεδο πελατών, κατοικίες αλλά και μικρού ή
μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, αναμένεται να
έχουν ενεργό συμμετοχή στη μεταβολή των
προτύπων ενεργειακής κατανάλωσης που
ακολουθούνται, μέσω της παρακολούθησης της
πραγματικής τους κατανάλωσης σε πραγματικό
χρόνο. Τα συστήματα αποθήκευσης μπαταριών
επιτρέπουν στους πελάτες να αποθηκεύουν
ηλεκτρική ενέργεια όταν δεν τη χρειάζονται και
να την καταναλώνουν τη στιγμή που επιθυμούν.
Μακροπρόθεσμα, καθώς το κόστος και η απόδοσή τους θα βελτιώνεται συνεχώς, οι
μπαταρίες αναμένεται να γίνουν ιδιαίτερα ανταγωνιστικές για κεντρική αποθήκευση
ενέργειας, σε επίπεδο παραγωγής και μεταφοράς.
5.2 ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΜΠΤΑΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ
ΜΕΣΩ
5.2.1 Αποθήκευση ενέργειας με μπαταρίες σε ένα περισσότερο
σύγχρονο και έξυπνο τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας
Οι μπαταρίες, όπως και άλλες τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας, είναι απαραίτητες
για την επιτυχή ενσωμάτωση των αυξημένων επιπέδων χρήσης των ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας στα ηλεκτρικά δίκτυα. Μέχρι το 2020 οι ΑΠΕ αναμένεται να αποτελούν το 17%
της ολικής ευρωπαϊκής ενεργειακής κατανάλωσης, απαιτώντας ήδη την ουσιώδη
αναδιάρθρωση του ηλεκτρικού συστήματος. Ο πολλαπλασιασμός των μεγάλου σκέλους
των ανανεώσιμων πηγών ενεργειακής παραγωγής, όπως τα υπεράκτια πάρκα, θα
χρειαστούν την υποστήριξη επενδυτών στο δίκτυο μεταφοράς, τα δίκτυα διανομής χαμηλής
49
και μέσης τάσης θα χρειαστεί επίσης να φιλοξενήσουν σημαντικό αριθμό τοπικών
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ο ρόλος των διαχειριστών του συστήματος διανομής (Distribution System OperatorsDSOs) θα μεταβληθεί σημαντικά εν παραλλήλω με τις παραπάνω εξελίξεις, καθώς θα
καθίστανται υπεύθυνοι για την έξυπνη διαχείριση της ροής της ηλεκτρικής ενέργειας μέσα
στο δίκτυο, μέσω της δυναμικής διαχείρισης της κατανεμημένης παραγωγής και της
ζήτησης. Η ενέργεια δεν θα ρέει πια μόνο προς μία κατεύθυνση, από τον τομέα της
ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές, καθώς οι τελευταίοι θα ενθαρρύνονται να
διαχειρίζονται ενεργά τις ενεργειακές τους ανάγκες. Αυτή η εξέλιξη θα είναι δυνατή μόνο
αν επενδυθούν τα απαραίτητα κεφάλαια.
Οι επενδύσεις είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη κοινωνικών λύσεων, ούτως ώστε να
ξεπεραστούν οι προκλήσεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωποι διαχειριστές των
υπηρεσιών διανομής κατά τη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο.
Τέτοιου τύπου προκλήσεις αποτελούν :
 τα υψηλότερα φορτία αιχμής,
 αυστηρότερες απαιτήσεις ισχύος,
 καθώς και η πρόκληση να συνεχιστεί το" ταίριασμα" προσφοράς και ζήτησης.
Η αποθήκευση ενέργειας μέσω μπαταριών αποτελεί τη βέλτιστη λύση για τους χειριστές
των υπηρεσιών διανομής, στα πλαίσια της διατήρησης της ευστάθειας και της ευελιξίας του
δικτύου, παρά των προκλήσεων που συναντώνται.
Αποκεντρωμένα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών έχουν
δυναμικό χαρακτήρα, ενώ παρουσιάζουν γρήγορους και δυνατούς χρόνους ανταπόκρισης,
παρέχοντας τη δυνατότητα της αντιστάθμισης της διακύμανσης που χαρακτηρίζει την
παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα συστήματα αποθήκευσης μπαταριών
μεγάλου μεγέθους αποτελούν ακόμα μία αποτελεσματική και χωρίς εκπομπές λύση σε μία
σειρά επικουρικών υπηρεσιών, αφού αντισταθμίζουν την αστάθεια της παραγωγής ηλιακής
ή αιολικής ενέργειας έναντι σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτά καύσιμα.
5.2.2 Υπηρεσίες και λειτουργίες των συστημάτων
αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών για τους
χειριστές του δικτύου
Τα
συστήματα
αποθήκευσης
μπαταριών
παρέχουν
πληθώρα
βασικών και επικουρικών υπηρεσιών
και λειτουργιών στους χειριστές του
δικτύου. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται:
1. Η εξομάλυνση των αιχμών σε
δίκτυα
χαμηλής
τάσης:
Τα
συστήματα
αποθήκευσης
50
μπαταριών μπορούν να αποθηκεύουν ενέργεια σε περιόδους χαμηλής ζήτησης και να
τη διαθέτουν σε περιόδους υψηλότερης ζήτησης. Μειώνεται κατ ' αυτό τον τρόπο η
αιχμή της ζήτησης σε ηλεκτρικά δίκτυα χαμηλής τάσης, και δίνεται ακόμα η δυνατότητα
στους χειριστές του δικτύου να χρησιμοποιήσουν τις υπάρχουσες επενδύσεις για την
αναβάθμιση της χωρητικότητας του δικτύου τους.
2. Εξομάλυνση του φορτίου (Load Levelling) σε δίκτυα χαμηλής τάσης: Τα
συστήματα αποθήκευσης μπαταριών παρέχουν στους χειριστές του δικτύου τη
δυνατότητα να αποφύγουν τυχόν μοιραία υπερφόρτωση των συσκευών του
δικτύου, μετατοπίζοντας το φορτίο από τις περιόδους αιχμής στις περιόδους
βασικού φορτίου, ούτως ώστε να μειωθούν τα υψηλά ρεύματα που ρέουν από το
δίκτυο υψηλής τάσης μέσω περιορισμένων περιουσιακών στοιχείων του δικτύου.
3. Διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο δίκτυο: Τα συστήματα
αποθήκευσης μπαταριών δύναται να παρέχουν έλεγχο ισχύος, έτσι ώστε να
μειωθούν οι διακυμάνσεις της τροφοδοσίας (feed-in) της ηλεκτρικής ενέργειας στο
δίκτυο χαμηλής τάσης, και δυνητικά και στις μεγάλου μεγέθους εγκαταστάσεις
φωτοβολταϊκών στο δίκτυο μέσης τάσης. Μπορούν ακόμα να εξομαλύνουν την
αιχμή της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε περιόδους υψηλού
ποσοστού παραγωγής και χαμηλής κατανάλωσης, ελαχιστοποιώντας έτσι τη
συμφόρηση του δικτύου και την περικοπή της χρήσης ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας. Αυτή η λειτουργία παρέχει ακόμα υποστήριξη της τάσης στα δίκτυα των
γραμμών διανομής. Κάτι τέτοιο δύναται να επιτρέχει την αναβολή οποιασδήποτε
απαραίτητης αναβάθμισης του δικτύου, ή την επέκτασή του.
4. Έλεγχος συχνότητας: Τα συστήματα αποθήκευσης μπαταριών μπορούν να
αποθηκεύουν ενέργεια, έτσι ώστε να εξισορροπούν μία περιοχή του δικτύου με
υψηλές διακυμάνσεις συχνότητας. Αυτό μεταβάλει την ανάγκη του δικτύου για
αναβάθμιση ή επέκταση. Τα συστήματα αυτά δύναται ακόμα να παρέχουν
δυνατότητες πρωτεύουσας εφεδρείας σε αιολικές και ηλιακές γεννήτριες, κάτι το
οποίο είναι ζωτικής σημασίας για δίκτυα με υψηλή διείσδυση ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας και επακόλουθη χαμηλή αδράνεια εξαιτίας έλλειψης συμβατικής
παραγωγής. Τα συστήματα αποθήκευσης μπαταριών έχουν ακόμη την ικανότητα να
βελτιστοποιούν την παραγωγή εφεδρικής ισχύος από συμβατικές γεννήτριες.
5. Έλεγχος τάσης: Τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών
μπορούν να συμβάλλουν στη διατήρηση του προφίλ της τάσης εντός συγκεκριμένου
εύρους, με στόχο την εξασφάλιση του επιπέδου της προσφοράς. Αυτό
επιτυγχάνεται μέσω της αποθήκευσης ενέργειας όταν η τάση είναι υψηλή, και την
διάθεση αυτής σε περιόδους που διακρίνονται από χαμηλότερα επίπεδα τάσης.
51
5.3 ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΣΩ ΜΠΑΤΑΡΙΩΝ ΓΙΑ ΣΠΙΤΙΑ
ΚΑΙ ΚΤΙΡΙΑ
5.3.1 Αποθήκευση ενέργειας μέσω μπαταριών σε επίπεδο
πελάτη
Καθώς ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας εξελίσσεται σε πιο έξυπνη μεταφορά και
διανομή, οι πελάτες θα ενθαρρύνονται να διαχειρίζονται ενεργά την ενεργειακή τους
ζήτηση και κατανάλωση. Αυξημένη υπευθυνότητα σε επίπεδο πελάτη θα εξοικονομήσει
κόστος, ενώ θα αποφευχθούν τα υπερβολικού μεγέθους δίκτυα διανομής, αυξάνοντας έτσι
την συνολική ευελιξία για τους χειριστές των υπηρεσιών διανομής, και βελτιώνοντας την
οικονομική κατάσταση των πελατών.
Τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταριών σε σπίτια και οικιστικά κτίρια
επιτρέπει στους χρήστες να αποθηκεύουν ηλεκτρική ενέργεια από την τοπική παραγωγή,
όπως φωτοβολταϊκά, μικρές ανεμογεννήτριες κλπ, όταν αυτή δεν χρειάζεται άμεσα, ούτως
ώστε να τη χρησιμοποιήσουν όταν υπάρχει ανάγκη. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση του
ποσοστού της ίδιας κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας από το μέγιστο του 30% χωρίς
αποθήκευση σε περίπου 70%, βελτιώνοντας την αποδοτικότητα και μειώνοντας το ποσοστό
την επιπλέον ισχύος που χρειάζεται να παρέχεται από το δίκτυο.
Στο μέλλον, τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών σε επίπεδο
πελάτη έχουν τη δυνατότητα να είναι συγκεντρωτικά και να παρέχουν ενεργή στήριξη στο
δίκτυο. Αυτή η δυνατότητα θα διευκολυνθεί από την εφαρμογή των διεθνών και
ευρωπαϊκών προτύπων διασύνδεσης και επικοινωνίας. Απαιτείται ακόμη περαιτέρω
βελτίωση των τεχνολογιών πληροφορικής, με τη συγκεντρωτική εικονική αποθήκευση να
επηρεάζεται ή να κατευθύνεται από την κατάσταση του δικτύου σε πραγματικό χρόνο.
52
5.3.2 Λειτουργίες των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας
μέσω μπαταριών σε εφαρμογές τελικού χρήστη
Μικρού και μεσαίου μεγέθους χρήστες, όπως νοικοκυριά και βιομηχανία, οι οποίοι
χρησιμοποιούν προσαρμοσμένα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών
ως συστατικό του έξυπνου συστήματός τους, μπορούν να επωφεληθούν με τους
ακόλουθους τρόπους:
1. Χρονική μετατόπιση για την αυτο-κατανάλωση: Τα συστήματα αποθήκευσης με
χρήση μπαταριών δύναται να παρέχουν ενέργεια κατά τη διάρκεια που δεν
υπάρχει παραγωγή από τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, επιτρέποντας έτσι στα
νοικοκυριά ή τα κτίρια να αυξήσουν την ανεξαρτησία τους από το ηλεκτρικό
δίκτυο. Στο μεσοδιάστημα, αυτό θα μειώσει την τελική τιμή της ηλεκτρικής
ενέργειας μέσω της χρήσης των έξυπνων μετρητών, αφού η αποθηκευμένη
ενέργεια χρησιμοποιείται κατά τις περιόδους αιχμής της ζήτησης, όταν και η τιμή
της ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχεται σε υψηλά επίπεδα. Βασική ανανεώσιμη πηγή
ενέργειας θα αποτελέσουν τα φωτοβολταϊκά.
2. Χρονική μετατόπιση για την τροφοδοσία: Τα συστήματα αυτά δύναται να
παρέχουν ενέργεια όταν η προσφορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
υπολείπεται της ζήτησης ή σε περιόδους που δεν υπάρχει παραγωγή από ΑΠΕ.
Μπορούν να δημιουργήσουν οικονομική αξία μέσω της ανταλλαγής ηλεκτρικής
ενέργειας, για παράδειγμα προς την τοπική επιχείρηση κοινής ωφέλειας μέσω των
διαδικασιών αποθήκευσης, της πώλησης και της κατανάλωσης. Βασική
ανανεώσιμη πηγή ενέργειας θα αποτελέσουν τα φωτοβολταϊκά.
3. Εξομάλυνση της τροφοδοσίας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας: Τα εν λόγω
συστήματα αποθήκευσης ενέργειας διαθέτουν τη δυνατότητα εξομάλυνσης της
τροφοδοσίας των ΑΠΕ, μέσω της παροχής, της απορρόφησης και της παράδοσης
ηλεκτρικού ρεύματος, ούτως ώστε να μειώσουν τις διακυμάνσεις κατά την
τροφοδοσία της ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο χαμηλής τάσης. Αυτό θα
βελτιώσει συνολικά τις συνθήκες του δικτύου, μέσω της διείσδυσης σε υψηλότερο
ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αποδεκτές ανανεώσιμες πηγές
ενέργειας αποτελούν σε αυτή την περίπτωση τα φωτοβολταϊκά και η αιολική
ενέργεια.
4. Μη-διακοπτόμενη παροχή ηλεκτρικής ενέργειας (Uninterruptible Power SupplyUPS): Τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταριών παρέχουν αυξημένη
ασφάλεια σε περιοχές με ασθενή δίκτυα χαμηλής τάσης. Τα συστήματα αυτά έχουν
τη δυνατότητα να παρέχουν εφεδρεία ενέργειας καθ' όλη τη διάρκεια μίας
διακοπής ρεύματος. Ο αριθμός των κύκλων εξαρτάται στη συνολική ευστάθεια του
δικτύου.
5.4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Τα αποκεντρωμένα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών παρέχουν
μία κινητή και επεκτάσιμη λύση πάνω σε συγκεκριμένα τοπικά προβλήματα που
53
δημιουργούνται από τη διείσδυση των ΑΠΕ στο κομμάτι της διανομής του ηλεκτρικού
δικτύου. Τα συστήματα αυτά έχουν ακόμα υψηλές πιθανότητες να δημιουργήσουν
ενδιαφέρον και ορμή σε επίπεδο πελατών για τους τελικούς χρήστες. Οι μπαταρίες κάθε
τεχνολογίας δύναται να εφαρμοστούν σε χαμηλού ρίσκου και φιλικές προς το περιβάλλον
συνθήκες, με υψηλή πολιτική αποδοχή.
Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη για να μειωθούν οι τιμές και να
αυξηθεί η απόδοση, κάθε τεχνολογία και τύπος μπαταρίας μπορεί να εφαρμοστεί στην
παρούσα φάση για την παροχή δυνατότητας αποθήκευσης ενέργειας στο δίκτυο. Η
εισαγωγή τους στην αγορά και η μετέπειτα ανάπτυξή τους θα πρέπει να υποστηριχτούν
άμεσα από τους φορείς που είναι υπεύθυνοι για τους κανονισμούς και την τυποποίηση.
Επιπρόσθετα, για να διευκολυνθεί η βραχυπρόθεσμη εισαγωγή των συστημάτων
αποθήκευσης ενέργειας με χρήση μπαταριών στην αγορά, ειδικά σε επίπεδο διανομής και
πελατών, προτείνονται τα εξής:
 Η αποκεντρωμένη ενεργειακή αποθήκευση πρέπει να αντιμετωπιστεί ως
αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης και εξέλιξης του μελλοντικού έξυπνου
δικτύου: Καθώς οι υποχρεώσεις των χειριστών των υπηρεσιών διανομής
εξελίσσονται από την απλή διαχείριση της διανομής ενέργειας, στην εξισορρόπηση
της προς πολλαπλές κατευθύνσεις ροή της ενέργειας από την τοπική παραγωγή των
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την τοπική ζήτηση, η αποκεντρωμένη
αποθήκευση ενέργειας σε επίπεδα διανομής και πελάτη θα μετατραπούν σύντομα
σε αναπόσπαστο κομμάτι ευελιξίας του μηχανισμού, εξασφαλίζοντας την
ευστάθεια της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. Καθώς λοιπόν εμφανίζονται νέες
αγορές για εξυπνότερη διανεμημένη παραγωγή, θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα
πεδίο με όρους ανταγωνισμού που θα επιτρέπει στις τεχνολογίες αποθήκευσης
ενέργειας να ανταγωνίζονται με άλλες λύσεις που προσφέρουν ευελιξία.
 Ανάγκη ανάπτυξης πλαισίου αγοράς για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας :
Μία τέτοια κίνηση θα επιτρέψει την ποσοτικοποίηση της αξίας των συστημάτων
αποθήκευσης ενέργειας μέσω μπαταριών, αλλά και άλλων τεχνολογιών
αποθήκευσης, για όλους τους παράγοντες. Επίσημοι ορισμοί για την αποθήκευση
της ενέργειας θα πρέπει να συμπεριληφθούν στους κώδικες του ηλεκτρικού
δικτύου όπως και στη σχετική νομοθεσία, ενώ θα πρέπει να εισαχθούν στοχευμένες
κανονιστικές πρωτοβουλίες για την ελαχιστοποίηση των στρεβλώσεων της αγοράς,
οι οποίες εμποδίζουν την ανάπτυξη του θεμιτού ανταγωνισμού στις τεχνολογίες
αποθήκευσης ενέργειας. Τέλος, θα πρέπει να επιτρέπεται ευελιξία για τους ιδιώτες,
χωρίς ωστόσο να παρεμποδίζονται οι εθνικές προσεγγίσεις.
 Ανάγκη για αξιολόγηση συγκεκριμένου δυναμικού που θα διατεθεί για την
ανάπτυξη των τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας σε όλα τα επίπεδα του
ηλεκτρικού συστήματος: Για να προγραμματιστεί επιτυχώς η προοδευτική
απεξάρτηση του ηλεκτρικού συστήματος από τον άνθρακα, πρέπει να αξιολογηθεί
συγκεκριμένο δυναμικό το οποίο θα διατεθεί για την ανάπτυξη τεχνολογιών
αποθήκευσης ενέργειας. Αυτή η πιθανότητα πρέπει να εκτιμηθεί σε όλα τα επίπεδα
(παραγωγή, μεταφορά, διανομή, πελάτες), και για όλες τις τεχνολογίες. Με αυτό
54
τον τρόπο, μπορεί να διασαφηνιστεί ο ρόλος που θα διαδραματίσουν τα
συστήματα αποθήκευσης ενέργειας στη μακροπρόθεσμη μετατροπή του δικτύου
σε μία μορφή απεξαρτημένη από τον άνθρακα.
 Η περεταίρω ανάπτυξη των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας με χρήση
μπαταριών θα πρέπει να τεθεί σε προτεραιότητα στις πρωτοβουλίες και τους
στόχους της ανάπτυξης και της έρευνας, τόσο σε επίπεδο κυττάρων όσο και σε
επίπεδο συστήματος: Η εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας μέσω
μπαταριών στο δίκτυο έχει ξεκινήσει ήδη, ενώ μελλοντικά αναμένεται πως θα δοθεί
ιδιαίτερη βάση στην περαιτέρω εξέλιξη και ανάπτυξη της τεχνολογίας των
συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας. Έρευνα σε επίπεδο κυττάρου αλλά και σε
επίπεδο συστήματος στον τομέα όλων των τεχνολογιών που αφορούν μπαταρίες,
θα βελτιώσει την εγκαθίδρυση των συστημάτων αποθήκευσης μπαταριών σε όλα
τα επίπεδα του δικτύου. Έργα επίδειξης μεγάλης κλίμακας κρίνονται αναγκαία για
να εκτιμηθεί το ποσοστό στο οποίο τα συστήματα αυτά δύναται να ανταποκριθούν
στις ανάγκες τις αγοράς και στα ρεύματα τιμών για τους διαφόρους φορείς.
 Οι προσπάθειες για την ανάπτυξη αγοράς για την αποθήκευση ενέργειας θα
πρέπει να αναγνωριστούν από τις υφιστάμενες δυνάμεις της βιομηχανικής
βάσης: Παρά το γεγονός ότι περεταίρω έρευνα και καινοτομίες σε νέες και
αδοκίμαστες ιδέες αποθήκευσης ενέργειας είναι αναμφισβήτητα σημαντική, οι
συνεχιζόμενες προσπάθειες για την ανάπτυξη αγοράς για τα συστήματα
αποθήκευσης ενέργειας θα αξιοποιήσει επίσης τις υπάρχουσες δυνάμεις της
βιομηχανικής βάσης. Τα διάφορα είδη μπαταριών που ήδη κυκλοφορούν στην
αγορά, εξυπηρετώντας διαφορετικές βιομηχανικές σταθερές και κινητήριες
εφαρμογές το καθένα, είναι ήδη σε θέση να παρέχουν ένα χαρτοφυλάκιο
υπηρεσιών στους φορείς εκμετάλλευσης του δικτύου αλλά και στους τελικούς
χρήστες. Τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα, θα πρέπει να δοθεί
προτεραιότητα στη συνεχιζόμενη τεχνολογική και οικονομική βελτίωση αυτών των
τεχνολογιών των μπαταριών, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η προσαρμογή τους
στις ολοένα μεταβαλλόμενες απαιτήσεις του δικτύου αναφορικά με την
αποθήκευση ενέργειας, και την άμεση ένταξη των εν λόγω συστημάτων στο δίκτυο.
55
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 5ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
1. EUROBAT "BATTERY ENERGY STORAGE FOR SMART GRID APPLICAIONS".
2. U.S Department of Energy "Grid Energy Storage".
56
ΕΝΟΤΗΤΑ 6: ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ-ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΕ
ΔΙΚΤΥΟ (VEHICLE TO GRID-V2G)
6.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΟΧΗΜΑΤΟΣ ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ
[1],[2] Η τεχνολογία V2G (Vehicle to Grid) μπορεί να οριστεί ως ένα σύστημα στο οποίο
υπάρχει η δυνατότητα της ελεγχόμενης, αμφίδρομης ροής ηλεκτρικής ενέργειας ανάμεσα
σε ένα όχημα και στο ηλεκτρικό δίκτυο. Η ηλεκτρική ενέργεια ρέει από το δίκτυο στο όχημα
για να φορτίσει τη μπαταρία, και προς την αντίθετη κατεύθυνση όταν το δίκτυο χρειάζεται
ενέργεια, για παράδειγμα για να παρέχει την ενέργεια του φορτίου αιχμής (peaking power)
ή αποθεματικά/στρεφόμενη εφεδρεία (spinning reserves). Σημειώνεται ότι αυτή θα ήταν η
λειτουργία του V2Gαν υπήρχε όχημα με τέτοιου τύπου δυνατότητες. Ωστόσο αυτές οι
λειτουργίες δεν είναι αυτή τη στιγμή διαθέσιμες για το ευρύ κοινό.
Έρευνες δείχνουν πως τα οχήματα δεν χρησιμοποιούνται για μετακινήσεις το 95% του
χρόνου (Letendre and Denholm 2006), και η βασική προϋπόθεση για τα V2G είναι κατά τα
χρονικά αυτά διαστήματα η μπαταρία τους να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την
εξυπηρέτηση των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς να διακυβεύεται η πρωτογενής
λειτουργία της μεταφοράς. Υποσύνολα της τεχνολογίας V2G περιλαμβάνουν οχήματα σε
σπίτι ή σε κτίριο. Στις περιπτώσεις αυτές η μπαταρία χρησιμοποιείται για να συμπληρώσει
το ηλεκτρικό φορτίο του τοπικού κτιρίου, χωρίς να μεταφέρεται στο ηλεκτρικό δίκτυο.
Σημειώνεται ότι τέτοιου τύπου λειτουργία μετατοπίζει αποτελεσματικά το φορτίο του
κτιρίου από το δίκτυο, προσομοιώνοντας επιτυχώς λειτουργία απόρριψης φορτίου.
Εναλλακτικά, αν υπάρχει διακοπή ρεύματος από το δίκτυο, αυτή η λειτουργία επιτρέπει την
παροχή εφεδρικής ισχύος για κάλυψη έκτακτων αναγκών, ώστε να μπορεί να συνεχιστεί
ομαλά η λειτουργία του κτιρίου.
57
6.2 ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΟΧΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΔΙΚΤΥΟ
[1] Υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον στην εξερεύνηση των δυνατοτήτων που παρέχει η
λειτουργία της τεχνολογίας V2G. Τα μέρη τα οποία συμμετέχουν σε οποιουδήποτε τύπου
λειτουργία V2G συμπεριλαμβάνονται :
1. Ο προμηθευτής της μπαταρίας του οχήματος.
2. Ο προμηθευτής του οχήματος.
3. Ο ιδιοκτήτης του οχήματος.
4. Ο ιδιοκτήτης του εξοπλισμού φόρτισης του ηλεκτρικού οχήματος (the electric
vehicle supply equipment owner -EVSE).
5. Η εταιρία/το σπίτι.
6. Ο εκπρόσωπος του στόλου αυτοκινήτων για συμμετοχή στην αγορά ηλεκτρικής
ενέργειας (electric vehicle aggregator)
7. Το ηλεκτρικό δίκτυο ή ο ανεξάρτητος διαχειριστής του συστήματος (Independent
System Operator-ISO).
Καθώς εντοπίζεται η ροή της ενέργειας κατά τη διάρκεια της αλληλεπίδρασης μεταξύ της
μπαταρίας και του δικτύου, κάθε ένα από τα παραπάνω παίζει κάποιο ρόλο. Σε κάποιες
περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες του εξοπλισμού παροχής ηλεκτρικού οχήματος, του οχήματος και
του σπιτιού συμπίπτουν. Για εμπορική λειτουργία δύναται να υπάρχουν περισσότερα
ενδιαφερόμενα μέρη. Ρυθμιστικές και κυβερνητικές υπηρεσίες έχουν επίσης κίνητρα για να
εξετάσουν τη χρήση των V2G. Στη συνέχεια παρατίθενται τα κίνητρα που υπάρχουν για
κάθε μία από τις παραπάνω ενδιαφερόμενες ομάδες.
6.2.1 Κίνητρα για το δίκτυο
Το ηλεκτρικό δίκτυο έχει δύο βασικές υποχρεώσεις :
1. Για τους πελάτες του: πρέπει να παρέχει ενέργεια με αξιοπιστία.
2. Για τους ιδιοκτήτες/ενδιαφερόμενα μέρη: πρέπει να διατηρεί την κερδοφορία.
Τα ηλεκτρικά δίκτυα καλούνται επίσης να παρέχουν πιο "καθαρή" ενέργεια διαμέσου της
χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε μεγαλύτερο ποσοστό. Οι στόχοι αυτοί
διασταυρώνονται με την ανάγκη για τον έλεγχο του φορτίου για την οικονομική διαχείριση
των περιόδων αιχμής φορτίου.
Τα ηλεκτρικά δίκτυα συνήθως απαντούν με καινοτομίες, όταν οδηγούνται από
οικονομικές επιπτώσεις ή κανονιστικές εντολές (οι οποίες αποτελούν μία μορφή πιθανής
οικονομικής συνέπειας). Τα ηλεκτρικά δίκτυα δύναται να θεωρήσουν ελκυστική την
αμφίδρομη ροή ενέργειας από συνδεόμενο ηλεκτρικό όχημα (Plug-in Electric Vehicle-PEV)
σε ένα V2Gγια τους εξής δύο λόγους:
58
1. Ως μέσο αποθήκευσης και μείωσης του επιπέδου του φορτίου (load leveling sink)
για τη διακοπτόμενη ανανεώσιμη ενέργεια, και
2. Ως ένα μέσω εκπλήρωσης της υποχρέωσης του δικτύου για υποστήριξη ή παροχή
επικουρικών υπηρεσιών.
Οι ενότητες που ακολουθούν εμβαθύνουν στη συγκεκριμένη λογική της ενσωμάτωσης
της τεχνολογίας V2G από το ηλεκτρικό δίκτυο.
6.2.1.1 Αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές
Η έλλειψη αποδοτικής, από πλευράς κόστους, μεθόδου αποθήκευσης ηλεκτρικής
ενέργειας, φαίνεται να είναι ένα από τα εμπόδια που αναστέλλουν στην παρούσα φάση
την υιοθέτηση της περαιτέρω εκμετάλλευσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Επιπρόσθετα, ενέργεια η οποία παράγεται από μία διακοπτόμενη ανανεώσιμη πηγή, όπως
για παράδειγμα η αιολική ή η ηλιακή ενέργεια, δεν αποτελεί διαρκή πηγή, ενώ η
παραγόμενη ενέργεια ενδέχεται να μην συμπίπτει με την μέγιστη ημερήσια κατανάλωση.
Αυτή η διακοπτόμενη φύση δύναται να αποσταθεροποιήσει τη λειτουργία του ηλεκτρικού
δικτύου και να οδηγήσει σε χαμηλές χονδρεμπορικές τιμές για τις ανανεώσιμες πηγές
ενέργειας. Κάτι τέτοιο οδηγεί σε μείωση της αντίστοιχης επίπτωσης στην απόδοση των
επενδύσεων, που απαιτούνται ώστε να καταστεί το εν λόγο σχέδιο εφικτό. Ωστόσο, αν τα
συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (Energy Storage Systems-ESSs)στα συνδεόμενα
ηλεκτρικά οχήματα (Plug-in Electric Vehicles-PEVs) μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως
μέσο αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, και αν επαρκής αριθμός συνδεόμενων
ηλεκτρικών οχημάτων, επιλέξιμων για λειτουργία V2G, συνδέονταν στο δίκτυο στις
κατάλληλες χρονικές στιγμές, θα οδηγούμασταν σε βελτιστοποιημένη παραγωγή
ηλεκτρικής ενέργειας και αναβαλλόμενη πώληση (deferred sale).
Η αδυναμία πρόβλεψης των ανανεώσιμων πόρων (όπως η αιολική παραγωγή) μπορεί να
αποβεί προβληματική. Σε ορισμένες τοποθεσίες υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες το
δίκτυο κατακλύζεται από ένα κύμα αιολικής ενέργειας. Συνεπώς, εξαιτίας της αδυναμίας
πρόβλεψής του, έλλειψη ανέμου μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη διαθέσιμης ενέργειας.
Αφήνοντας όμως τα ηλεκτρικά οχήματα συνδεδεμένα με το ηλεκτρικό δίκτυο κατά τις ώρες
που δεν χρησιμοποιούνται ως μεταφορικά μέσα, οι μπαταρίες τους μπορούν να
χρησιμεύσουν ως κατανεμημένος τρόπος αποθήκευσης ενέργειας, σε αυτές τις περιπτώσεις
πλεονάσματος/ ελλείμματος ανανεώσιμης ενέργειας. Αν τα συνδεδεμένα ηλεκτρικά
οχήματα με περίσσεια ενεργειακή χωρητικότητα παραμείνουν συνδεδεμένα με το δίκτυο
κατά τη διάρκεια των ημερήσιων περιόδων αιχμής της ζήτησης, η αποθηκευμένη
ανανεώσιμη ενέργεια μπορεί να τροφοδοτήσει το δίκτυο με ταχείς ρυθμούς και πιθανώς να
μειώσει την ανάγκη για στοιχειώδεις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής για την κάλυψη του
φορτίου αιχμής. Αν η ενέργεια αποθηκεύεται κατά τις περιόδους με χαμηλό ποσοστό
χρήσης, όπως κατά τη διάρκεια της νύχτας, η ενεργειακή κατανάλωση δύναται να
αναβληθεί ώστε να χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλότερης ζήτησης,
εξομαλύνοντας με αυτόν τον τρόπο την καμπύλη φορτίου του συστήματος. Στόχος είναι να
59
επιτρέψει η τεχνολογία V2Gσυνδυαστική τη λειτουργία των συνδεδεμένων ηλεκτρικών
οχημάτων και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμβάλλοντας στη διείσδυση και των
δύο στην αγορά.
6.2.1.2 Υποστήριξη δικτύου
Υπάρχουν δυο βασικές κατηγορίες υποστήριξης του δικτύου για τις οποίες η τεχνολογία
V2Gμπορεί να καταστεί χρήσιμη. Η πρώτη είναι η εξασφάλιση ενέργειας για την κάλυψη
του φορτίου αιχμής, καθώς η κάλυψης της αιχμής της ζήτησης αποτελεί υποχρέωση του
δικτύου, η οποία στην παρούσα φάση παρουσιάζει ιδιαίτερα υψηλό κόστος. Αν τα
συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (ESSs) των οχημάτων φορτίζονται κατά τις περιόδους
εκτός της αιχμής της ζήτησης και στη συνέχεια αποφορτίζονται επιλεκτικά ώστε να
"ξυρίσουν" την κορυφή, το δίκτυο πιθανότατα να μπορέσει να αποφύγει την εκκίνηση ενός
σταθμού για την κάλυψη της αιχμής της ζήτησης, κάτι το οποίο θα εξοικονομήσει
λειτουργικά κόστη καθώς και κόστη συντήρησης, ενώ θα επιφέρει και σημαντικά
περιβαλλοντολογικά οφέλη. Οι σταθμοί που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των
φορτίων αιχμής, πολλές φορές χρησιμοποιούνται μόνο για μερικές ώρες κάθε χρόνο. Οι
επιχειρήσεις ηλεκτρισμού έχουν ισχυρή δυνατότητα πρόβλεψης για το σχεδιασμό του
φορτίου αιχμής (κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες εξαιτίας του φορτίου
κλιματισμού). Η ικανότητα ενεργοποίησης της κατανεμημένης αποθήκευσης, σε
συνδυασμό με τις παραδοσιακές μεθόδους απόκρισης φορτίου (DR), παρέχει μία
αποτελεσματική, από πλευράς κόστους, και καθαρή εναλλακτική απέναντι στους ακριβούς
και με διαρκή απαίτηση κεφαλαίου σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής για κάλυψη του φορτίου
αιχμής. Συνεπώς, το όφελος από πλευράς κόστους ενός συστήματος V2G, ως υποκατάστατο
ενός σταθμού αιχμής θα εξαρτηθεί από τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού, την περιοχή, το
μείγμα των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και τη ζήτηση. Η ανάγκη για κατασκευή σταθμών
αιχμής πιθανότητα να μπορέσει να αποφευχθεί, εξοικονομώντας έτσι υπέρογκα ποσά μέσω
των αναβαλλόμενων δαπανών για κατασκευή έργων υποδομής.
Η δεύτερη κατηγορία αφορά την δυνατότητα ενός V2G συστήματος να παρέχει την
λειτουργική
εφεδρεία.
Η
εφεδρεία
λειτουργίας
είναι
η
παραγωγική
ικανότητα/χωρητικότητα η οποία δύναται να διατεθεί άμεσα σε περιπτώσεις βλάβης
γεννητριών ή άλλων διαταραχών στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Η σταθμοί
ηλεκτροπαραγωγής που παρέχουν εφεδρεία ομαλής λειτουργίας οφείλουν να έχουν
γρήγορους χρόνους ανταπόκρισης, ακριβή τροφοδότηση ισχύος, ενώ συνήθως
χρησιμοποιούνται για σύντομα χρονικά διαστήματα. Αυτά τα κριτήρια συμπίπτουν εξ
ολοκλήρου με τις δυνατότητες που παρουσιάζουν τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας
(ESSs) των ηλεκτρικών οχημάτων. Οι επιχειρήσεις ηλεκτρισμού πρέπει να έχουν πρόσβαση
σε σταθμούς παροχής λειτουργικής εφεδρείας και για τις 8760 ώρες λειτουργίας του
χρόνου (Letendre and Denholm 2006). Υπάρχουν δύο ειδών υπηρεσίες, γνωστές ως
επικουρικές υπηρεσίες, οι οποίες ισχύουν για V2Gσυστήματα και λειτουργική εφεδρεία: η
ρύθμιση και η στρεφόμενη εφεδρεία :
 Ρυθμιστικές υπηρεσίες (απόκριση τάσης ή συχνότητας) ( Regulation Service):
παρέχεται από γεννήτριες ή αυτοματοποιημένο έλεγχο παραγωγής, που μετράει τη
60
στιγμιαία διαφορά ανάμεσα στο φορτίο παροχής και το φορτίο ζήτησης. Η ρύθμιση
μπορεί να βρίσκεται "πάνω" ή "κάτω", γεγονός που συνεπάγεται αυξημένη ζήτηση
συγκριτικά με την παροχή ή το αντίστροφο. Αυτές οι ρυθμιστικές υπηρεσίες πρέπει
τυπικά να ανταποκρίνονται μέσα σε 4-10 δευτερόλεπτα.
 Σταθμοί
παροχής
στρεφόμενης
εφεδρείας:
αποτελούν
σταθμούς
ηλεκτροπαραγωγής που είναι συγχρονισμένες ή είναι σε ετοιμότητα για άμεση
παροχή ισχύος στο δίκτυο. Πρέπει να είναι σε θέση να φτάσουν σε λειτουργία
πλήρης ισχύος μέσα σε χρονικό διάστημα 10 λεπτών. Αν και η σταθμοί παροχής
στρεφόμενη εφεδρείας πρέπει να παραμένουν λειτουργικοί ανά πάσα στιγμή,
σπάνια χρησιμοποιούνται, και όταν ακόμα χρησιμοποιηθούν, η χρήση τους διαρκεί
για σύντομα μόνο χρονικά διαστήματα.
Οι υπηρεσίες που πιθανότατα διατίθενται από την τεχνολογία V2Gθα έχουν ως αποτέλεσμα
τη μείωση του κόστους κεφαλαίου που συνεπάγεται η κατασκευή σταθμών
ηλεκτροπαραγωγής για τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού κοινής ωφέλειας, καθώς επίσης και τη
μείωση του λειτουργικού κόστους των σταθμών αυτών. Μία έκθεση του Φεβρουαρίου του
2010από τα εθνικά εργαστήρια της Sandia (SAND2010-0815) περιγράφει τα οφέλη και τις
δυνητικές εκτιμήσεις της αγοράς από τη συνολική χρήση της αποθήκευσης ενέργειας στην
ενεργειακή παραγωγή, μεταφορά και τη διανομή από το δίκτυο. Οι εφαρμογές της
αποθήκευσης ενέργειας που εντοπίστηκαν στην παραπάνω έκθεση έχουν ως εξής:















Χρονική μετατόπιση φορτίου (Electric energy time shift).
Παροχή υπηρεσίας ισχύος (Electric supply capacity).
Παρακολούθηση των μεταβολής του φορτίου (Load following).
Ρύθμιση ισοζυγίου ισχύος και διασυνδετικών ροών της περιοχής ελέγχου (Area
regulation)
Ικανότητα παροχής επικουρικών υπηρεσιών εφεδρείας (Electric supply reserve
capacity).
Υποστήριξη τάσης (Voltage support).
Υποστήριξη συστήματος μεταφοράς (Transmission support).
Αποσυμφόρηση γραμμών μεταφοράς(Transmission congestion relief).
Αναβολή αναβάθμισης/επέκτασης των δικτύων μεταφοράς και διανομής
Παροχή ενέργειας στον υποσταθμό για κάλυψη ίδιων αναγκών (Substation onsite
power).
Διαχείριση ενεργειακού κόστους κατά την ώρα της χρήσης (Time-of-use energy
cost management).
Διαχείριση της χρέωσης ζήτησης (Demand charge management).
Αξιοπιστία ηλεκτρικών υπηρεσιών (Electric service reliability).
Ποιότητα των ηλεκτρικών υπηρεσιών ηλεκτρικής ενέργειας (Electric service power
quality).
Μεταβολή χρόνου έγχυσης της παραγόμενης από Α.Π.Ε. ενέργειας (Renewables
energy time shift).
61


Παροχή εγγυημένης ισχύος από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (Renewables
capacity firming).
Ενσωμάτωσης της αιολικής ηλεκτροπαραγωγής στο δίκτυο (Wind generation grid
integration).
Η παραπάνω λίστα των πιθανών εφαρμογών της τεχνολογίας V2G απεικονίζει την
ελκυστικότητα του για της επιχειρήσεις ηλεκτρισμού κοινής ωφέλειας (Eyer and Corey
2010).
6.2.2 Παροχή υπηρεσιών από εκπρόσωπο στόλου ηλεκτρικών
αυτοκινήτων ( Electric Vehicle Aggregator service provider)
Η συμμετοχή στις υπηρεσίες V2G αποτελεί σε αρχική φάση μία λειτουργία ελάχιστης
απαιτούμενης αποθηκευτικής ικανότητας, των συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας του
οχήματος (ESS) και της κατάστασης φόρτισης(SOC), προγραμματισμένου χρόνου για την
επόμενη λειτουργία του οχήματος, επιπέδων ηλεκτρικής ενέργειας και μηνυμάτων αγοράς,
όπως τιμές, μείγμα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ρυθμίσεις. Η μπαταρία ενός
μεμονωμένου οχήματος έχει πολύ μικρή επίδραση στη λειτουργία του δικτύου, ωστόσο αν
συγκεντρωθεί σημαντικός αριθμός τέτοιων οχημάτων, η συνολική αποθηκευτική ικανότητα
των μπαταριών τους αυξάνεται σε τέτοιο βαθμό, ώστε να παρουσιάζει πλέον σημαντική
επίδραση στο δίκτυο. Ο ρόλος του παρόχου των συνολικών υπηρεσιών θα ήταν να
διαχειρίζεται ομάδες από πηγές μπαταριών, ώστε να παρέχει τη συνολική υπηρεσία στις
επιχειρήσεις ηλεκτρισμού κοινής ωφέλειας ή στον περιφερειακό ανεξάρτητο διαχειριστή
του συστήματος (ISO). Ο συλλέκτης παρέχει ένα μοναδικό σημείο επαφής για την
εξολοκλήρου διαχείριση του φορτίου/πηγής, ενώ παράλληλα εγγυάται και πιστοποιεί το
ποσοστό συμμετοχής. Ο συλλέκτης εγγράφει και ενσωματώνει συμμετέχοντες,
διαβεβαιώνει επαρκή διαθεσιμότητα, περνάει μέσα από σήματα ελέγχου, επικυρώνει τη
συμμετοχή και συμβιβάζει τις ροές των πληρωμών για τις υπηρεσίες της αγοράς.
62
Οι πάροχοι των συλλεκτικών υπηρεσιών θα πρέπει ακόμα να κατέχουν σε ένα ορισμένο
επίπεδο ικανότητα πρόβλεψης ώστε να διαστασιολογήσουν σωστά τη μάζα των
συμμετεχόντων, έτσι ώστε να εγγυώνται την ύπαρξη επαρκών δεσμευμένων πόρων. Το
σύστημα το οποίο απαιτείται για την εκπλήρωση των παραπάνω, προϋποθέτει την
εφαρμογή εξελιγμένων συσκευών επικοινωνίας και πρωτοκόλλων ανταλλαγής μηνυμάτων,
ούτως ώστε να διασφαλίζεται πως η μεταφορά της ενέργειας από και προς το σύστημα
αποθήκευσης ενέργειας (ESS), μπορούν να ελεγχθούν προγραμματιστικά και να
βελτιστοποιηθούν τόσο απτό των ιδιοκτήτη του οχήματος όσο και από τον διαχειριστή του
δικτύου. Ο ιδιοκτήτης των ESSSOC και PEVενημερώνει τον συλλέκτη σχετικά με τις
προτιμήσεις του αναφορικά με τον συγχρονισμό και το επίπεδο των ελαχίστων επιπέδων
φόρτισης (SOC),για σκοπούς στρατηγικών αποφάσεων ελέγχου για όλα τα οχήματα που
συμμετέχουν στο V2Gσύστημα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις ηλεκτρισμού με απουσία ρύθμισης δύναται να
επιλέξουν να αναπτύξουν και να παρέχουν υπηρεσίες στην περιφερειακή αγορά, αν και
αναμένεται ότι κάτι τέτοιο λογικά θα ανατεθεί σε ένα ανεξάρτητο τρίτο πρόσωπο
εξειδικευμένο στα δίκτυα επικοινωνίας και στην ανάπτυξη εφαρμογών για τον πελάτη.
Πιο συγκεκριμένα, οι εφαρμογές αποθήκευσης που ακολουθούν, όπως παρουσιάζονται
στην έκθεση της Sandia, μπορούν να εφαρμοστούν μέσω συγκεντρωτικής αποθήκευσης με
PEV μέσω χρήσης V2G συστημάτων.




Παροχή ηλεκτρικής ενέργειας
- Χρονική μετατόπιση ηλεκτρικής ενέργειας
- Ικανότητα παροχής ηλεκτρισμού
Επικουρικές Υπηρεσίες
- Ακολουθία φορτίου
- Ρυθμιστική περιοχή
- Ρύθμιση τάσης
Παροχή υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες
- Διαχείριση ενεργειακού κόστους κατά την ώρα της χρήσης
- Διαχείριση της ζήτησης φορτίου
Διείσδυση της παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
- Χρονική μετατόπιση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
- Σύσφιξη ικανότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
- Ενσωμάτωση της αιολικής παραγωγής στο δίκτυο
6.2.3 Κίνητρα για τον ιδιοκτήτη της επιχείρησης /σπιτιού
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο ιδιοκτήτης ενός κτιρίου δύναται να επιθυμεί τη χρήση
ικανότητας αμφίδρομης ροής ισχύος, ούτως ώστε να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια σε
περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, να αντισταθμίσει ή να τροφοδοτήσει την παροχή του
δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας του κτιρίου, ή να ενεργήσει ως αγωγός ώστε να πουλάει την
αποθηκευμένη ενέργεια και ισχύ στις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού. Υπό αυτή την έννοια, η
ροή από το όχημα αντιστοιχεί με αυτή ενός φωτοβολταϊκού συστήματος, αν και φυσικά το
63
τελευταίο δεν διαθέτει ικανότητα αμφίδρομης ροής. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η
διαδικασία αυτή είναι γνωστή ως V2G. Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως τα οφέλη των
επιχειρήσεων ηλεκτρισμού από την αμφίδρομη φόρτιση διαφέρουν στις περιπτώσεις της
λειτουργίας V2G καιV2B. Στην περίπτωση της τεχνολογίας V2Bοι επιχειρήσεις ηλεκτρισμού
δεν συμμετέχουν άμεσα στην αμφίδρομη ροή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ ο ιδιοκτήτης του
κτιρίου χρησιμοποιεί την αμφίδρομη ικανότητα προκειμένου να μειώσει τη ζήτηση του
κτιρίου σε ενέργεια κατά τη διάρκεια των περιόδων αιχμής. Η μείωση της ζήτησης σε
φορτίο αιχμής για τον ιδιοκτήτη του κτιρίου και η συνολική χρήση κιλοβατώρων ενέργειας,
δύναται να αποτελέσουν ελκυστικά κίνητρα για τη συμμετοχή του ιδιοκτήτη. Η τεχνολογία
V2B παρουσιάζεται ως λιγότερο ελκυστική για τις επιχειρήσεις ηλεκτρισμού συγκριτικά με
τηνV2G επειδή προσφέρει μόνο τη μείωση της ζήτησης σε φορτίο αιχμής, ενώ δεν παρέχει
τη δυνατότητα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο μειώνεται η πολυπλοκότητα
του συστήματος, αφού ο συντονισμός και η επικοινωνία ανάμεσα στους φορτιστές του
οχήματος και το ηλεκτρικό δίκτυο δεν είναι πλέον απαραίτητα.
6.2.4 Κίνητρα για τον ιδιοκτήτη του παρεχόμενου εξοπλισμού
φόρτισης του ηλεκτρικού οχήματος
Ο εξοπλισμός φόρτισης του
ηλεκτρικού
οχήματος(EVSE)
παρέχει την σύνδεση μεταξύ της
μπαταρίας του αυτοκινήτου και
τις
κτιριακές
ηλεκτρικές
υπηρεσίες που συνδέονται με
το ηλεκτρικό δίκτυο. Τόσο ο
εξοπλισμός αυτός, όσο και το
ίδιο το όχημα πρέπει να
σχεδιάζονται ώστε να είναι
κατάλληλα για την αμφίδρομη ροή και την παροχή των διαδρομών ροής της επικοινωνίας,
ούτως ώστε να επιτρέπουν την πρόσβαση και τον έλεγχο της φόρτισης και της εκφόρτισης
της μπαταρίας του οχήματος. Ο ιδιοκτήτης του εξοπλισμού θα αγοράζει εσκεμμένα αυτόν
τον εξαιρετικά λειτουργικό εξοπλισμό για το ηλεκτρικό αυτοκίνητο με τις προαναφερθείσες
ικανότητες, έχοντας υπόψη τον πιθανό οικονομικό όφελος που θα προκύψει από τη
συμμετοχή του στις συγκεντρωτικές/συλλεκτικές υπηρεσίες (aggregator services). Η
επιλογή αυτή προϋποθέτει έναν καλά ενημερωμένο αγοραστή του εξοπλισμού EVSEμαζί με
εργαλεία πρόσβασης και διαχείρισης που παρέχονται από τον συλλέκτη (aggregator) ή τις
επιχειρήσεις ηλεκτρισμού.
6.2.5 Κίνητρα για τον ιδιοκτήτη του οχήματος
Σε ένα σύστημα V2G, ένα συνδεόμενο ηλεκτρικό αυτοκίνητο (PEV)συνδέεται στο δίκτυο
όταν δεν χρησιμοποιείται και οι ηλεκτρικές επιχειρήσεις ηλεκτρισμού, ο ανεξάρτητος
διαχειριστής του συστήματος (ISO) ή τρίτα μέρη που παρέχουν υπηρεσίες ηλεκτρικών
οχημάτων (EVSPs), θα έχουν απευθείας πρόσβαση καθώς και τον έλεγχο τόσο της φόρτισης
64
όσο και της εκφόρτισης των μπαταριών του οχήματος, για μία πληθώρα αποφάσεων
επαναφόρτισης που αφορούν την αξιοπιστία αλλά και οικονομικά θέματα του συστήματος.
Σε ένα σύστημα V2G, ο ιδιοκτήτης του οχήματος ή ο διαχειριστής του στόλου μετατρέπεται
τόσο σε πελάτης όσο και σε πωλητής ηλεκτρικής ενέργειας και ισχύος. Επειδή ακριβώς ο
ιδιοκτήτης του οχήματος ελέγχει την πηγή της ικανότητας του V2G, ένας ενημερωμένος
ιδιοκτήτης δύναται να είναι σε θέση να επωφεληθεί από την αμφίδρομη ροή. Μειωμένες
ηλεκτρικές τιμές σε αντάλλαγμα για την ροή ισχύος του V2Gή η απευθείας αποζημίωση,
μπορούν να αποτελέσουν κίνητρα που θα επιστρατεύσουν την υποστήριξη του ιδιοκτήτη
του ηλεκτρικού οχήματος.
Υπάρχουν τρία συμφέροντα για τον ιδιοκτήτη του οχήματος και είναι αντικρουόμενα:
1. Το όχημα είναι το μέσο μεταφοράς του ιδιοκτήτη του και χρειάζεται να φορτίζεται
μέχρι την επαρκή κατάσταση φόρτισης (State Of Charge-SOC) έτσι ώστε να
ικανοποιεί τις ανάγκες οδήγησης του ιδιοκτήτη του, όταν ο τελευταίος επιθυμεί να
το χρησιμοποιήσει για το σκοπό αυτό. Η ελάχιστη υποχρέωση του ιδιοκτήτη του
οχήματος είναι η κατανόηση των όρων και προϋποθέσεων του συμβολαίου του με
τις ηλεκτρικές επιχειρήσεις ηλεκτρισμού, ούτως ώστε να μην βρεθεί προ εκπλήξεως
σε περίπτωση απρόσμενης εξάντλησης της μπαταρίας, όταν επιθυμεί να οδηγήσει
το αυτοκίνητό του. Σημειώνεται ότι ο παρεχόμενες εξοπλισμός του ηλεκτρικού
οχήματος είναι σχεδιασμένος κατάλληλα ώστε να εξασφαλίζεται η διατήρηση της
ελάχιστης κατάστασης φόρτισης της μπαταρίας, ούτως ώστε να ικανοποιούνται οι
ανάγκες του ιδιοκτήτη.
2. Ο ιδιοκτήτης του οχήματος θα επιθυμεί να συγκεντρώνει έσοδα μέσω της
ενεργειακής διαιτησίας από κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας που
αποφορτίζεται από το σύστημα αποθήκευσης ενέργειας του οχήματος (ESSs), για
να προσφερθεί στο ηλεκτρικό δίκτυο ή απλά για τη διάθεσή του οχήματος στο
δίκτυο για πιθανή πραγματοποίηση μίας τέτοιας ενέργειας.
3. Κάθε κύκλος στον οποίο υποβάλλεται η μπαταρία συμβάλει στην υποβάθμισή της
και μειώνει την ωφέλιμη διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Το επίπεδο της
υποβάθμισης θα είναι ένα από τα βασικά θέματα που θα απασχολήσει τον
ιδιοκτήτη του ηλεκτρικού οχήματος, εξαιτίας της ακρίβειας που συνεπάγεται
πιθανή αντικατάσταση της μπαταρίας στο μέλλον.
Ο ιδιοκτήτης του οχήματος θα ανησυχεί λιγότερο για καθαρή εξάντληση της μπαταρίας
τους ,όταν χρησιμοποιείται για υπηρεσίες ρύθμισης συχνότητας πραγματικού χρόνου. Σε
αντίθεση με την εφαρμογή μετατόπισης της αιχμής του περιγράφηκε παραπάνω, η χρήση
των μπαταριών για επικουρικές υπηρεσίες δύναται να συντονιστεί μέσω biasπρος έναν
καθαρό κύκλο επαναφόρτισης για την ανασύσταση της ενέργειας της μπαταρίας. Ο
ιδιοκτήτης του οχήματος μπορεί να θέσει ένα συγκεκριμένο επιθυμητό επίπεδο
κατάστασης φόρτισης της μπαταρίας του οχήματός του, και να επιτρέπει στο αυτοκίνητο να
φορτίζεται και να αποφορτίζεται αρμονικά, σύμφωνα να τις ανάγκες του δικτύου που
εκφράστηκαν.
65
Για να αυξηθεί η αποδοχή της τεχνολογίας V2G, οι καταναλωτές πρέπει να είναι άρτια
εκπαιδευμένοι και να συναινούν στην ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτής. Οι απαραίτητες
πληροφορίες σχετικά με τη φόρτιση σε ώρες εκτός αιχμής της ζήτησης καθώς και τα θετικά
οφέλη που προκύπτουν από αυτή στην σταθεροποίηση του φορτίου πρέπει να είναι άμεσα
διαθέσιμες σε ιδιώτες. Απαιτείται ακόμα επιπλέον εκπαίδευση σχετικά με τον τρόπο
τροφοδότησης της ενέργειας από τη μπαταρία στο δίκτυο. Οι σκεπτικιστές υποθέτουν ότι
αν κάποιος συμμετάσχει στην τεχνολογία V2G, η μπαταρία του οχήματος θα εξαντλείται
κάθε φορά. Στην πραγματικότητα η χρήση ρηχών κύκλων αντί για βαθύτερους προκαλεί σε
μικρότερο ποσοστό την υποβάθμιση της μπαταρίας. Ως αποτέλεσμα, οι ρυθμίσεις του
δικτύου και η στρεφόμενη εφεδρεία συνιστούν λειτουργίες που εκμεταλλεύονται με τον
καλύτερο τρόπο τους πόρους που προκύπτουν από την τεχνολογία V2G. Η σωστή και
επαρκής ενημέρωση των καταναλωτών σχετικά με προγράμματα χρήσης της τεχνολογίας
V2G, τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση της καθώς και τα ρίσκα που αυτή
συνεπάγεται, θα τους επιτρέψει να πάρουν πιο σωστές αποφάσεις σχετικά με το αν θα
επωφεληθούν ή όχι από τη συμμετοχή τους στα προγράμματα της V2Gτεχνολογίας.
Αυτό το τμήμα των ενδιαφερομένων έχει πολλά να κερδίσει από μία ισχυρή προσπάθεια
προσέγγισης και εκπαίδευσης. Άνθρωποι που έχουν επενδύσει ήδη σημαντικά ποσό στην
αποθηκευτική ικανότητα των μπαταριών, πιθανόν να είναι πρόθυμα να συμμετάσχουν σε
εύκολα προσβάσιμα και ευνόητα προγράμματα, που δύναται να υιοθετηθούν, ούτως ώστε
να κερδίσουν υπηρεσιακές ροές εσόδων.
6.2.6 Κίνητρα για τον αρχικό κατασκευαστή του εξοπλισμού
Η τεχνολογία V2Gαπαιτεί επιπλέον κύκλους φόρτισης και εκφόρτισης από τη μπαταρία
του οχήματος, κάτι το οποίο μπορεί να μειώσει τη μακροβιότητα της μπαταρίας. Επίσης
αυξάνει την πολυπλοκότητα στον σχεδιασμό του οχήματος, όπως και το κόστος του
ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Για παράδειγμα, υπάρχει επιπλέον κόστος και δυνατότητα
αμφίδρομης φόρτισης. Η ανάπτυξη του συστήματος V2Gείναι ακριβή για κατασκευαστές
αυτοκινήτων, ενώ απαιτεί ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ικανότητας συνεργασίας με τις
66
επιχειρήσεις ηλεκτρισμού, τους παρόχους του εξοπλισμού του οχήματος, καθώς και άλλους
οργανισμούς. Μειωμένη διάρκεια ζωής της μπαταρίας εξαιτίας της χρήσης της σε
προγράμματα τεχνολογίας V2Gδύναται να αυξήσει το κόστος ασφάλειας, ενώ θέτει ακόμα
ζήτημα αξιοπιστίας. Τέλος, το μεγάλο εύρος των κανόνων και προτύπων που διατίθενται
για την τεχνολογία V2G, το σχεδιασμό και τη λειτουργία του ηλεκτρικού οχήματος, καθιστά
δύσκολη την κατασκευή ενός προϊόντος που να ικανοποιεί όλους τους κανόνες και τα
πρότυπα. Στην παρούσα φάση δεν υπάρχει καμία εγγύηση πως η ζήτηση των καταναλωτών
για τα οχήματα αυτά θα είναι επαρκής, ούτως ώστε να αντισταθμίσει τα ρίσκα και τους
οικονομικούς κινδύνους που συνεπάγεται το εν λόγω πόνημα.
Επιπρόσθετα, η εφαρμογή της τεχνολογίας V2Gδεν βοηθάει τους κατασκευαστές των
ηλεκτρικών οχημάτων να πληροί τις κανονιστικές απαιτήσεις. Οι υπάρχοντες
περιβαλλοντολογικοί κανονισμοί για τους κατασκευαστές στοχεύουν στη μείωση των
εκπομπών αερίων, μέσω της ρύθμισης της οικονομίας καυσίμου του αυτοκινήτου. Ωστόσο,
ο κατασκευαστής δεν λαμβάνει εύσημα για οποιαδήποτε μείωση των εκπεμπόμενων, από
τα εν λόγω αυτοκίνητα, αερίων από το ηλεκτρικό δίκτυο. Αντιθέτως, οι ηλεκτρικές
επιχειρήσεις ηλεκτρισμού βρίσκονται κάτω από πολύ μεγάλη πίεση, προκειμένου να
ενσωματώσουν τη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παραγωγή του
δικτύου σε μεγαλύτερο ποσοστό. Τα οφέλη από τη σταθεροποίηση του δικτύου που
προσφέρει η τεχνολογία V2G μπορούν να αποτιμηθούν σε χρήμα και να διοχετευτούν
στους κατασκευαστές των ηλεκτρικών οχημάτων, ως μία συνεισφορά προς την καθαρή
ενεργειακή αλυσίδα.
6.2.7 Κίνητρα για τον κατασκευαστή της μπαταρίας του
ηλεκτρικού οχήματος
Αντίστοιχα με τον κατασκευαστή του οχήματος, έτσι και ο κατασκευαστής της μπαταρίας
καταλαβαίνει ότι η βασική λειτουργία της μπαταρίας είναι η παροχή κινητικής ενέργειας
για το αυτοκίνητο. Οι τελευταίοι βρίσκονται κάτω από πίεση προκειμένου να αυξήσουν την
απόδοση των μπαταριών (για αυξημένο εύρος και κινητική ενέργεια), καθώς και της
διάρκειας ζωής της μπαταρίας (περισσότερο μακροχρόνιες υπηρεσίες ασφάλισης).
Αυξημένη χωρητικότητα και διάρκεια ζωής θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη αποδοχή των
συνδεόμενων ηλεκτρικών οχημάτων από τους καταναλωτές, οι οποίοι θα μπορούν να
ικανοποιούν μέσω των τελευταίων τις ανάγκες τους για μετακίνηση με καλύτερο και πιο
αποδοτικό τρόπο. Ενέργειες που δύναται να μειώσουν τη διάρκεια ζωής, θα βρίσκονται
ενάντια στα συμφέροντα των παρόχων των μπαταριών, εκτός και αν υφίστανται άλλα
κίνητρα. Αν και οι υπηρεσίες ρύθμισης συχνότητας δεν έχουν σημαντική επίδραση στη
διάρκεια ζωής της μπαταρίας, βαθύτεροι κύκλοι φόρτισης και εκφόρτισης, οι οποίοι
υποστηρίζουν και ενισχύουν την ενεργειακή εξισορροπητική κερδοσκοπία(energy arbitrage)
και την εξομάλυνση των αιχμών, αναμένεται να την επηρεάζουν σε μεγαλύτερο βαθμό. Οι
πάροχοι των μπαταριών που επιτρέπουν λειτουργίες V2G στους κατασκευαστές των
οχημάτων, οφείλουν να λάβουν υπόψη τις επιδράσεις αυτές, ούτως ώστε να καλύψουν τις
απαραίτητες προδιαγραφές των οχημάτων αυτών. Τέτοιοι παράγοντες δύναται να
67
επηρεάσουν το μέγεθος αλλά και το κόστος της μπαταρίας για τους κατασκευαστές
αυτοκινήτων.
Η δευτερεύουσα χρήση του ηλεκτρικού οχήματος στην αγορά που αφορά τον τομέα της
αποθήκευση ενέργειας, ή άλλου συστήματος υποστήριξης της διανομής, είναι το
ενδεχόμενο πεδίο που μπορεί να προσφέρει την υπόσχεση επιπλέον διάρκειας ζωής, άρα
και πηγών εσόδων. Κάτι τέτοιο μπορεί να δικαιολογήσει περισσότερο ισχυρή χρήση της
μπαταρίας ως μία υπηρεσία που παρέχει αξιοπιστία στο δίκτυο.
6.2.8 Κίνητρα για το κράτος
Οι ρυθμιστές των επιχειρήσεων ηλεκτρισμού βρίσκονται υπό πίεση από τους
φορολογούμενους αλλά και τις πολιτειακές και κυβερνητικές αρχές, προκειμένου να
διατηρήσουν λογικές ενεργειακές τιμές και αξιόπιστες ενεργειακές υπηρεσίες. Αυτός είναι
ο βασικός και πρωταρχικός τους στόχος. Η τεχνολογία V2Gαποτελεί ένα βήμα προς την
πορεία της ριζικής αλλαγής των υφιστάμενων πολιτικών και συμβάσεων.
Άλλα αντικίνητρα μπορεί να προκύψουν από ομάδες με έννομο συμφέρον, όπως
ενεργειακές υπηρεσίες κοινής ωφέλειας ή επιχειρήσεις ενέργειας, οι οποίοι δεν επιθυμούν
να προχωρήσουν με ταχείς ρυθμούς στην καθιέρωση προϋποθέσεων που δύναται να
θέσουν ανεπιθύμητα οικονομικά ή τεχνολογικά εμπόδια σε αυτούς. Ένας ακόμα
ανασταλτικός παράγοντας αποτελεί το ζήτημα της γραφειοκρατίας, η οποία συχνά υψώνει
τοίχους, με αποτέλεσμα να καθυστερούν ενέργειες
για τις οποίες απαιτούνται
συντονισμένες λύσεις. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να δημιουργηθούν αντικρουόμενοι κανόνες
και πρότυπα από διαφορετικές ομάδες.
Παρ' όλα αυτά υπάρχουν κίνητρα στους ρυθμιστές που επιλέγουν να κοιτάνε μπροστά
και επιθυμούν να προωθήσουν πολιτικές που θα υποστηρίζουν την ραγδαία ανάπτυξη των
τεχνολογικών επιχειρησιακών μοντέλων V2G.
6.3 ΣΥΝΟΨΗ
[3] Εν κατακλείδι, η τεχνολογία των συνδεόμενων ηλεκτρικών οχημάτων έχει πολλά να
προσφέρει στη μείωση της ζήτησης του πετρελαίου στον τομέα της μετακίνησης. Η
δυναμική της επίδραση εξαρτάται άμεσα από το σχεδιασμό του συστήματος και
συγκεκριμένα από το σύστημα αποθήκευσης ενέργειας. Η εξάπλωση του χρήσης της
επιλογής της κατάστασης φόρτισης θα μειώσει δραματικά το κόστος, ωστόσο θα
περιοριστεί από τις προϋποθέσεις αναφορικά με τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας. Η
αύξηση της χωρητικότητας σε ισχύ της μπαταρίας παρέχει τη δυνατότητα της ηλεκτρικής
λειτουργίας του οχήματος για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, ωστόσο αυξάνει το κόστος.
Η αύξηση της ενεργειακής χωρητικότητας σε 20-40 μίλια ικανότητας ενεργειακού εύρους
παρέχει επιπλέον μείωση περί το 15% στην κατανάλωση καυσίμου, ωστόσο σχεδόν
διπλασιάζει του κόστος.
68
Οι ιδιότητες αυτές των ηλεκτρικών οχημάτων, τα οφέλη, αλλά και οι προϋποθέσεις που
παρουσιάζει η τεχνολογία V2G,ταιριάζουν απόλυτα με τις ιδιαιτερότητες που συναντώνται
στο νησιωτικό δίκτυο της Ελλάδας, το οποίο απαρτίζεται από μεγάλο αριθμό μικρών σε
έκταση νησιών και πληθώρα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που σε πολλά σημεία
ξεπερνάνε το επιτρεπτό ποσοστό διείσδυσης σε δίκτυο. Η εφαρμογή της τεχνολογίας της
σύνδεσης των ηλεκτρικών οχημάτων στο νησιωτικό αυτό δίκτυο δύναται να λειτουργήσει
αποτελεσματικά, αφού οι διανυόμενες αποστάσεις στα νησιά είναι ιδιαίτερα μικρές,
επομένως στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων η φόρτιση της μπαταρίας θα επαρκεί
για την κάλυψη των αναγκών των ιδιοκτητών τους, ενώ αναμένεται να είναι μεγαλύτερα τα
χρονικά διαστήματα κατά τα οποία τα οχήματα δεν θα χρησιμοποιούνται από τους
ιδιοκτήτες τους για μετακίνηση, επομένως θα είναι διαθέσιμα για χρήση από το δίκτυο. Με
αυτό τον τρόπο θα συμβάλλουν στη σταθεροποίηση του, αντισταθμίζοντας τα προβλήματα
ευστάθειας που προκαλούνται από τα υψηλά ποσοστά διείσδυσης των ανανεώσιμων
πηγών ενέργειας στο δίκτυο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 6ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
1. Idaho National Laboratory "Vehicle-to -Grid (V2G) Power Flow Regulations and Building
Codes Review by the AVTA".
2. Science Direct: Journal lf Power Sources 168 (2007) 459-468, Jasna Tomic*,Willet
Kempton "Using fleets of electric-drive vehicles for grid support".
(www.sciencedirect.com).
3. National Renewable Energy Laboratory, T. Markel and A. Simpson "Plug-in Hybrid
Electric Vehicle Energy Storage System Design".
69
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ:
ΣΥΝΟΨΗ ΚΩΔΙΚΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΥ ΝΗΣΙΩΝ
Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζεται μία σύνοψη του Κώδικα ΜΔΝ, ο οποίος θεσπίστηκε
από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριου του 2014.
ΤΜΗΜΑ 1: Γενικές Διατάξεις
Κεφάλαιο 1: Πεδίο Εφαρμογής του Κώδικα
Στο πρώτο μέρος του κώδικα ΜΔΝ εξετάζεται το πεδίο εφαρμογής του κώδικα,
συγκεκριμένα καθορίζεται το πλαίσιο της λειτουργίας και διαχείρισης των αυτόνομων
Ηλεκτρικών Συστημάτων των Μη διασυνδεδεμένων Νησιών της χώρας, δίνεται ο ορισμός
του Διαχειριστή ΜΔΝ, ως η νομική οντότητα που αναλαμβάνει τις αρμοδιότητες που
αφορούν τη διαχείριση, την παραγωγή και τη λειτουργία της αγοράς και των Συστημάτων
ΜΔΝ καθώς και τη διαχείριση του Δικτύου ΜΔΝ σύμφωνα πάντα με το Ελληνικό νομικό
πλαίσιο. Στη συνέχεια παρατίθενται οι εξής βασικοί χρησιμοποιούμενοι από τον Κώδικα
ορισμοί, έτσι ώστε να γίνει καλύτερα κατανοητό το περιεχόμενό του στη συνέχεια:
1. Αγορά ΜΔΝ
2. Σύστημα ΜΔΝ
3. Περίοδος Κατανομής ή Ώρα Κατανομής
4. Ημέρα Κατανομής
5. Κυλιόμενος Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός (ΚΗΕΠ)
6. Ά και ΄Β Περίοδος ΚΗΕΠ
7. Συμμετέχοντες
8. Αυτοπρομηθευόμενοι Πελάτες
9. Χρήστες Δικτύου
10. Παραγωγοί
11. Εκπρόσωποι Φορτίου
12. Κέντρα ελέγχου ενέργειας
13. Όριο Δικτύου/Χρήστη
14. Εγγυημένη Ισχύς Υβριδικού Σταθμού
15. Ελεγχόμενες Μονάδες Παραγωγής (Κατανεμόμενες Μονάδες) Υβριδικού Σταθμού
16. Συντελεστής Εφεδρειών Μη Κατανεμόμενων Μονάδων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ
17. Συχνότητα Δικτύου ή Συστήματος ΜΔΝ
18. Ιδιοκατανάλωση Παραγωγού
19. Περίοδος Εκκαθάρισης/Τιμολόγησης
20. Εγχεόμενη Ενέργεια Συμβατικής Μονάδας
21. Εγχεόμενη Ενέργεια Σταθμών ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών στο Σύστημα
ΜΔΝ
22. Ενέργεια Κατανάλωσης
23. Ενέργεια Χρέωσης Εκπροσώπου Φορτίου
70
24.
25.
26.
27.
28.
Συμβατικές Μονάδες/ Συμβατικοί Σταθμοί
Σταθμοί ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ (ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ)
Σταθμοί Παραγωγής ή Σταθμοί
Ρυθμιστική Περίοδος
Απόφαση Καθορισμού Παραμέτρων Ρυθμιστικής Περιόδου
Την εποπτεία για την εφαρμογή του Κώδικα ΜΔΝ από τον αρμόδιο Διαχειριστή και τους
Συμμετέχοντες στην Αγορά ΜΔΝ αναλαμβάνει η ΡΑΕ. Οι απαραίτητες λεπτομέρειες για την
εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα, που μπορεί να περιλαμβάνουν αναγκαίες ρυθμίσεις,
μεθοδολογίες υπολογισμών, ειδικές εγκρίσεις, οδηγίες κλπ, καθορίζονται μέσω των
προβλεπόμενων από τον Κώδικα ΜΔΝ Εγχειριδίων Εφαρμογής. Τα τελευταία καταρτίζονται
από τον Διαχειριστή ΜΔΝ και εγκρίνονται με απόφαση της ΡΑΕ που δημοσιεύεται στην
Εφημερίδα της Κυβέρνησης, αφού προηγουμένως έχουν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Συγκεκριμένα από τον Κώδικα ΜΔΝ προβλέπονται τα ακόλουθα Εγχειρίδια Εφαρμογής:
1. Εγχειρίδιο Πληροφόρησης
2. Εγχειρίδιο ΚΗΕΠ και Κατανομής
3. Εγχειρίδιο ΚΕΕ ΜΔΝ
4. Εγχειρίδιο Πρόσβασης στο Δίκτυο ΜΔΝ
5. Εγχειρίδιο Λειτουργίας της Αγοράς ΜΔΝ
6. Εγχειρίδιο Προγράμματος Ανάπτυξης Συστημάτων ΜΔΝ
7. Εγχειρίδιο Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος
8. Εγχειρίδιο Εκπόνησης Μελετών ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών
9. Εγχειρίδιο Μετρητών και Διαχείρισης Μετρήσεων Παραγωγών
Τροποποίηση του Κώδικα ΜΔΝ πραγματοποιείται είτε μετά από πρωτοβουλία της ΡΑΕ,
όταν κρίνεται αναγκαίο, είτε κατόπιν σχετικού αιτήματος του Διαχειριστή ΜΔΝ. Το σχέδιο
τροποποίησης του κώδικα τίθεται σε δημόσια διαβούλευση πριν την έγκρισή του, ενώ αν
τελικά η τροποποίηση δεν κριθεί αναγκαία η ΡΑΕ κοινοποιεί την αιτιολογημένη απόφαση
στον Διαχειριστή ΜΔΝ.
Κεφάλαιο 2:Επίλυση Διαφορών
Ακολουθούν οι διατάξεις που αφορούν την επίλυση ενδεχόμενων διαφορών μεταξύ του
Διαχειριστή και των Συμμετεχόντων ή μεταξύ Συμμετεχόντων στα πλαίσια της Αγοράς
Ηλεκτρικής Ενέργειας των ΜΔΝ και σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος
Κώδικα. Αρχικά επιδιώκεται πάντα η φιλική διευθέτηση των θεμάτων, σύμφωνα με την
καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, με γνώμονα την εξυπηρέτηση της ασφαλούς
λειτουργίας των Ηλεκτρικών Συστημάτων των ΜΔΝ και τη διαφάνεια των συναλλαγών. Σε
περίπτωση που η προσπάθεια αυτή αποβεί άκαρπη, τα μέρη δύναται να παραπέμψουν τη
διαφορά τους στη ΡΑΕ για επίλυσή της μέσω Διαιτησίας. Για την επίλυση οποιασδήποτε
διαφοράς που αναφέρεται στην ερμηνεία ή εφαρμογή του παρόντος Κώδικα εφαρμόζεται
το Ελληνικό Δίκαιο.
Κεφάλαιο 3: Πλαίσιο Εφαρμογής του Κώδικα
Στο σημείο αυτό παρατίθενται οι Γενικές Αρμοδιότητες και Υποχρεώσεις του Διαχειριστή,
ο οποίος μεριμνά ώστε να λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα σχεδίασης, ανάπτυξης,
ενίσχυσης, συντήρησης και καθημερινής λειτουργίας των εγκαταστάσεων και του
αναγκαίου εξοπλισμού για την άρτια και αποτελεσματική διαχείριση και λειτουργία της
71
Αγοράς και των Συστημάτων ΜΔΝ. Ακόμα την εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων για τη
διατήρηση της υψηλής ποιότητας υπηρεσιών προς τους συμμετέχοντες και Χρήστες των
Συστημάτων και του Δικτύου ΜΔΝ, βάσει των διατάξεων του Κώδικα, σύμφωνα με την αρχή
της διαφάνειας και χωρίς καμία διάκριση ή άνιση μεταχείριση μεταξύ των Συμμετεχόντων.
Παράλληλα, οι Γενικές Υποχρεώσεις των Συμμετεχόντων υπαγορεύουν την
πραγματοποίηση κάθε αναγκαίας ενέργειας για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα,
όπως και την αποφυγή οποιασδήποτε ενέργειας που αντιβαίνει σ’ αυτές.
ΤΜΗΜΑ 2: Εποπτεία Διαχείρισης Συστημάτων – Κέντρα
Ελέγχου Ενέργειας
Κεφάλαιο 4: Προϋποθέσεις Συμμετοχής στην Αγορά – Εγγυήσεις
Αρχικά αναλύονται οι προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση της δραστηριότητας
Προμήθειας από την πλευρά των Εκπροσώπων Φορτίου, για την κάλυψη των αναγκών των
Σταθμών τους. Συγκεκριμένα ο Εκπρόσωπος Φορτίου, μετά την εγγραφή του στο Μητρώο
Εκπροσώπων Φορτίου, οφείλει, για την ενεργοποίηση της δραστηριότητάς του στην Αγορά
ΜΔΝ και ιδίως την υποβολή Δήλωσης Φορτίου στον ΚΗΕΠ, να υποβάλει στον Διαχειριστή
ΜΔΝ Δήλωση Εκπροσώπησης Καταχωρημένων Μετρητών στο Μητρώο Μετρητών που
τηρεί ο Διαχειριστής ΜΔΝ διακριτά για κάθε Σύστημα ΜΔΝ. Με βάση τη Δήλωση αυτή ο
Διαχειριστής υπολογίζει το ύψος των Εγγυήσεων καθώς και το Αντίτιμο Παγίου
Χρηματοοικονομικού Κόστους Κάλυψης, και ο Εκπρόσωπος Φορτίου με τη σειρά του
οφείλει να προσκομίσει στον Διαχειριστή ΜΔΝ τις ως άνω εγγυήσεις, καθώς και απόδειξη
καταβολής του Αντίτιμου Πάγιου Χρηματοοικονομικού Κόστους Κάλυψης, για τις οποίες
λαμβάνει σχετική βεβαίωση. Διευκρινίζονται από τον Κώδικα οι περιπτώσεις στις οποίες
προβλέπεται επαναϋπολογισμός του ύψους των Εγγυήσεων.
Προσδιορίζεται η διάρκεια και οι δυνατοί τρόποι καταβολής των εγγυήσεων που πρέπει
να καταβάλλονται από τους Εκπροσώπους Φορτίου, πλην των Παραγωγών που
λειτουργούν ως Εκπρόσωποι Φορτίου για τυχόν απορρόφηση Ηλεκτρικής Ενέργειας από το
Δίκτυο ΜΔΝ, που αφορά κάλυψη αναγκών των Σταθμών τους, στο πλαίσιο των
συναλλαγών Αγοροπωλησίας Ηλεκτρικής Ενέργειας και του Μηχανισμού Διασφάλισης
Επαρκούς Ισχύος, εντός του προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος και σύμφωνα πάντα με
τις νόμιμες διαδικασίες. Κατόπιν παρατίθεται η μεθοδολογία υπολογισμού των εν λόγω
εγγυήσεων, και προσδιορίζεται τι τουλάχιστον πρέπει να καλύπτει το ποσό αυτό σε κάθε
περίπτωση, με ειδικές λεπτομέρειες του άρθρου αυτού να καθορίζονται στο Εγχειρίδιο
Λειτουργίας της Αγοράς ΜΔΝ.
Στη συνέχεια εξηγείται η μέθοδος υπολογισμού του Χρηματοοικονομικού Κόστους
Κάλυψης, ο καταμερισμός του στους Εκπροσώπους Φορτίου, καθώς και οι πρέπουσες
διαδικασίες για τη διεκπεραίωση των παραπάνω.
Σημειώνεται ότι το Χρηματοοικονομικό Κόστος Κάλυψης περιλαμβάνει:
a) Το ετήσιο Πάγιο Χρηματοοικονομικό Κόστος Κάλυψης για την παροχή υπηρεσίας
χρηματοοικονομικής κάλυψης, σύμφωνα με τα στοιχεία της Σύμβασης
Χρηματοοικονομικής Κάλυψης
72
b) Το Έκτακτο Χρηματοοικονομικό Κόστος Κάλυψης, το οποίο αντιστοιχεί σε τυχόν
Έλλειμμα Συναλλαγών που καλύπτεται μέσω δανεισμού, όπως τυχόν προκύπτει
κατά τις εκκαθαρίσεις της Αγοράς ΜΔΝ, καθώς και το ανάλογο κόστος της
χρηματοπιστωτικής υπηρεσίας κάλυψής του.
Κεφάλαιο 5: Τήρηση Αρχείων
Υποχρέωση του Διαχειριστή ΜΔΝ αποτελεί επίσης η τήρηση Αρχείων:
a) Διαδικασίας Ημερήσιου Προγραμματισμού και Κατανομής, πρόσβαση στα οποία
έχουν οι Συμμετέχοντες στον ΚΗΕΠ, και τα οποία περιλαμβάνουν τουλάχιστον:
 Τα δεδομένα, τις παραμέτρους και τους περιορισμούς που λαμβάνονται
υπόψη κατά την επίλυση του ΚΗΕΠ και των Προγραμμάτων Κατανομής
 Τα αποτελέσματα επίλυσης του ΚΗΕΠ και των Προγραμμάτων Κατανομής
 Αρχείο των αποδεικτικών λήψης των κοινοποιούμενων αποτελεσμάτων
προς τους Συμμετέχοντες σε σχέση με τον ΚΗΕΠ
 Το περιεχόμενο των Εντολών Κατανομής και τα αποδεικτικά λήψης των
Εντολών Κατανομής
 Αρχείο των πληροφοριών οι οποίες έχουν συγκεντρωθεί
b) Εκκαθαρίσεων, ανά Σύστημα ΜΔΝ,συγκεντρωτικά και ανά Συμμετέχοντα,
αναλυτικά για κάθε μία από τις επιμέρους δραστηριότητες που εκκαθαρίζονται, τα
οποία κοινοποιούνται μόνο στους Συμμετέχοντες στους οποίους αυτά αφορούν.
c) Παρακολούθησης Λογιστικών Λογαριασμών, ανά Σύστημα ΜΔΝ, συγκεντρωτικά και
ανά Συμμετέχοντα
d) Αρχείο με τους υπολογισμούς της μεθοδολογίας πληρωμών των Συμβατικών
Μονάδων, αναλυτικά για κάθε κατηγορία τιμήματος, ανά Σύστημα ΜΔΝ και
διακριτά για κάθε Μονάδα, σε μηνιαία βάση.
e) Αρχείο με το Μέσο Μεταβλητό Κόστος Παραγωγής και το Μέγιστο Μεταβλητό
Κόστος Παραγωγής, ανά Περίοδο Κατανομής κάθε Ημέρα Κατανομής, ανά Σύστημα
ΜΔΝ, σε μηνιαία βάση.
Αλλά και ο Παραγωγός από Μονάδες ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών οφείλει από
την πλευρά του να διατηρεί αρχεία, δεδομένα και διακριτά στοιχεία, τα οποία καθορίζονται
με σαφήνεια από τον Κώδικα ΜΔΝ.
Κεφάλαιο 6 : Τήρηση Μητρώων από τον Διαχειριστή ΜΔΝ
Ο Διαχειριστής τηρεί Μητρώο Παραγωγών, Σταθμών Παραγωγής, Μονάδων και
Εκπροσώπων Φορτίου ανά Σύστημα ΜΔΝ, τα οποία περιλαμβάνουν τα απαραίτητα
στοιχεία και συνοδεύονται από τα προβλεπόμενα έγγραφα. Σημειώνεται ότι τυχόν
απόρριψη αιτήσεως εγγραφής στα αντίστοιχα Μητρώα οφείλει να είναι επαρκώς
αιτιολογημένη, ενώ λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου καθορίζονται
στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας της Αγοράς ΜΔΝ.
Κεφάλαιο 7: Πληροφοριακό Σύστημα ΜΔΝ
Ο Διαχειριστής ΜΔΝ επιλέγει, εγκαθιστά, λειτουργεί και συντηρεί το Πληροφοριακό
Σύστημα ΜΔΝ, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο ΚΕΕ ΜΔΝ, οι βάσεις δεδομένων του οποίου
προστατεύονται με ειδικό σύστημα ασφαλείας. Παράλληλα διατίθεται και Εφεδρικό
Σύστημα ώστε να καλύπτονται περιπτώσεις διακοπής ή δυσλειτουργίας του κύριου
Συστήματος.
Σημειώνεται ότι το Πληροφοριακό Σύστημα ΜΔΝ καλύπτει ιδίως τις ακόλουθες
λειτουργίες:
73
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Υποβολής Δηλώσεων ΚΗΕΠ
Πρόβλεψης του Φορτίου, Αναγκών Εφεδρειών και Παραγωγής ΑΠΕ
Επίλυσης του ΚΗΕΠ
Επίλυσης του Προγράμματος Κατανομής
Έκδοσης Εντολών Κατανομής σε πραγματικό χρόνο
Υπολογισμού των Αποκλίσεων
Ανάλυσης κατάστασης λειτουργίας των Συστημάτων ΜΔΝ
Συλλογής Στοιχείων
Επικοινωνίας με τους Συμμετέχοντες στην Αγορά ΜΔΝ
Διαχείρισης Δηλώσεων, Τήρησης Μητρώων, του Πίνακα Αντιστοίχησης Μετρητών
και Εκπροσώπων Φορτίου, καθώς και του Πίνακα Διαθέσιμης Ισχύος
Παρακολούθησης του Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος
Εκκαθάρισης της Αγοράς ΜΔΝ
Χρεοπιστώσεων και παρακολούθησης των Λογιστικών Λογαριασμών
Βάσεων Δεδομένων που απαιτούνται για τη λειτουργία όλων των ανωτέρω
Η επικοινωνία του Διαχειριστή ΜΔΝ και των Συμμετεχόντων στην Αγορά ΜΔΝ και άλλων
Χρηστών του Δικτύου ΜΔΝ διεξάγεται ηλεκτρονικά μέσω του Συστήματος Επικοινωνίας,
σύμφωνα πάντα με το Εγχειρίδιο ΚΕΕ ΜΔΝ, και με χρήση κατάλληλου τερματικού
εξοπλισμού στις εγκαταστάσεις των Συμμετεχόντων και των Χρηστών του δικτύου ΜΔΝ,
συμβατού με εκείνον του ΚΕΕ ΜΔΝ. Για τη σωστή χρήση του Συστήματος αυτού, οι
Συμμετέχοντες στην Αγορά ΜΔΝ και οι λοιποί Χρήστες του Δικτύου δέχονται την
απαραίτητη υποστήριξη από τον Διαχειριστή. Σε περίπτωση ολικής ή μερικής βλάβης του
Κεντρικού Συστήματος Επικοινωνίας ή του Συστήματος Επικοινωνίας του Συμμετέχοντα, ο
εκάστοτε αρμόδιος οφείλει να ενημερώσει εγκαίρως και με κάθε πρόσφορο μέσω τους
ενδιαφερόμενους και να μεριμνήσει για την ταχύτερη δυνατή αποκατάσταση της βλάβης.
Το Πληροφοριακό Σύστημα ΜΔΝ ελέγχεται και πιστοποιείται από ανεξάρτητο
αναγνωρισμένο οίκο για την καταλληλότητα και τη συμβατότητα του με τις διατάξεις του
Κώδικα.
Κεφάλαιο 8: Κέντρα Ελέγχου Ενέργειας ( ΚΕΕ ΜΔΝ )
Η υλοποίηση των βασικών λειτουργιών προγραμματισμού και διαχείρισης των
Ηλεκτρικών Συστημάτων των ΜΔΝ, καθώς και της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας στα νησιά
του, πραγματοποιείται μέσω των ΚΕΕ ΜΔΝ, τα οποία διακρίνονται στα Τοπικά ΚΕΕ και στο
Κεντρικό ΔΕΕ ΜΔΝ, ενώ η σωστή δομή και η λειτουργία τους καθορίζονται στο ομώνυμο
Εγχειρίδιο. Κατόπιν αναλύεται η βασική διάρθρωση και υποδομή του Κεντρικού και των
Τοπικών ΚΕΕ ΜΔΝ.
Το Κεντρικό Κέντρο Ελέγχου Ενέργειας αποτελείται από δύο υποσυστήματα :
1. Το Κεντρικό Πληροφοριακό Σύστημα, στο οποίο διενεργείται η κατάρτιση του ΚΗΕΠ
για κάθε ΜΔΝ, και
2. Το Σύστημα Τηλεμέτρησης των Μονάδων Παραγωγής.
Αντίστοιχα, τα βασικά επιμέρους συστήματα κάθε Τοπικού Κέντρου Ελέγχου Ενέργειας
ΜΔΜ είναι :
1. Το Σύστημα εποπτείας, ελέγχου και συλλογής δεδομένων (SCADA)
2. Το Σύστημα Αυτομάτου Ρύθμισης της Παραγωγής (AGC) και
3. Το Τοπικό Πληροφοριακό Σύστημα
Σημειώνεται ότι σε μεγάλου μεγέθους Συστήματα ΜΔΝ, το Τοπικό ΚΕΕ ΜΔΝ είναι
αποκεντρωμένο και πλήρως επανδρωμένο, καλείται δε Κέντρο Κατανομής Φορτίου (ΚΚΦ)
74
Γίνεται κατανομή των τοπικών ΚΕΕ ΜΔΝ σε δύο επιμέρους ομάδες με γνώμονα :
a) To μέγεθος του ΗΣ κάθε ΜΔΝ και τα επίπεδα τάσεις του ηλεκτρικού του δικτύου
b) Το πλήθος των Συμβατικών Σταθμών Παραγωγής και τις τεχνολογίες των Μονάδων
c) Το είδος και το μέγεθος των Σταθμών ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών που είναι
ήδη εγκατεστημένοι ή αναμένεται να εγκατασταθούν σε χρονικό ορίζονται 5 έως 10
ετών, και ιδίως το ενδεχόμενο εισαγωγής Σταθμών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
λειτουργίας
d) Τους επιμέρους κανόνες της Αγοράς ΜΔΝ
Με βάση τα προαναφερθέντα κριτήρια τα Συστήματα ΜΔΝ διακρίνονται στις εξής δύο
κύριες ομάδες:
1. Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει Συστήματα ΜΔΝ κυρίως μεγάλου μεγέθους
2. Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει Συστήματα ΜΔΝ κυρίως μεσαίου ή μικρού
μεγέθους
Αναφορικά με τη λειτουργικότητα των ΚΕΕ ΜΔΝ, σημειώνεται ότι μέσω αυτών
επιτυγχάνεται η λειτουργία και η εκκαθάριση της Αγοράς ΜΔΝ, η διαχείριση και η εποπτεία
της λειτουργίας των Μονάδων Παραγωγής, καθώς και η εποπτεία της λειτουργίας των
Δικτύων ΥΤ και των βασικών γραμμών του Δικτύου ΜΤ, ή και η διαχείρισή τους. Ακόμα
απαριθμούνται και οι λειτουργίες αναφορικά με τις διαδικασίες ανάλυσης του Δικτύου
ΜΔΝ που θα πρέπει να υποστηρίζονται τόσο στο Κεντρικό όσο και στα Τοπικά ΚΕΕ ΜΔΝ.
Στις λειτουργίες του Κεντρικού Κέντρου Ελέγχου Ενέργειας περιλαμβάνονται:
1.
2.
3.
4.
5.
Ο Κυλιόμενος Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός (ΚΗΕΠ)
Η Διαδικασία Κατανομής
Η συλλογή και η επεξεργασία στοιχείων λειτουργίας Συστημάτων ΜΔΝ
Ο Μηχανισμός Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος και
Η Εκκαθάριση Συναλλαγών και η Τήρηση Λογαριασμών
Παρατίθενται τέλος οι απαραίτητες λειτουργίες
Συστήματος Τηλεμέτρησης Σταθμών Παραγωγής.
και
διαδικασίες
του
Αντίστοιχα στα Τοπικά ΚΕΕ ΜΔΝ πραγματοποιούνται οι εξής λειτουργίες:
1. Λειτουργία SCADA
2. Η εφαρμογή του ΚΗΕΠ
3. Η διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας του Συστήματος ΜΔΝ και των χειρισμό
έκτακτων καταστάσεων
Τέλος παρατίθεται ενδεικτικός κατάλογος των λειτουργιών των Τοπικών ΚΕΕ ΜΔΝ
αναφορικά με τον έλεγχο παραγωγής. Σημειώνεται ότι ειδικότερες λεπτομέρειες για την
εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων καθορίζονται στο Εγχειρίδιο Κέντρων Ελέγχου
Ενέργειας ΜΔΝ.
Κεφάλαιο 9: Πληροφόρηση
Ο Διαχειριστής υποχρεούται να τηρεί την αρχή της διαφάνειας και να δημοσιοποιεί τις
απαραίτητες πληροφορίες και στοιχεία, με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του ή με άλλο
πρόσφορο μέσο. Για την εξυπηρέτηση των αρχών και κανόνων της διαφάνειας και
εχεμύθειας, καθώς και για τη διασφάλιση κατά τρόπο ενιαίο και συστηματικό του
δικαιώματος πρόσβασης στην πληροφόρηση, ο Διαχειριστής καταρτίζει το Εγχειρίδιο
Πληροφόρησης, το οποίο εγκρίνεται από τη ΡΑΕ.
75
Άλλη υποχρέωση του Διαχειριστή αποτελεί η σύνταξη και η δημοσιοποίηση στην
ιστοσελίδα του Ετήσια Έκθεση Λειτουργίας Συστημάτων ΜΔΝ, με το περιεχόμενο ανά
Σύστημα ΜΔΝ να καθορίζεται λεπτομερώς από τον Κώδικα. Ακόμη ο Διαχειριστής οφείλει
να παρέχει στοιχεία και πληροφορίες στη ΡΑΕ άμεσα και χωρίς περιορισμούς, αλλά και σε
τρίτους Συμμετέχοντες, προσέχοντας σε αυτή την περίπτωση να μην παραβιάζεται η αρχή
της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και το απόρρητο σύμφωνα με την κείμενη
νομοθεσία, και εφόσον αυτοί καταβάλουν τα απαιτούμενα τέλη για την παροχή των εν
λόγω στοιχείων και πληροφοριών.
Κεφάλαιο 10 : Δείκτες Ποιότητας
Για την παρακολούθηση και εποπτεία ορισμένων βασικών παρεχόμενων υπηρεσιών από
τον Διαχειριστή ΜΔΝ, θεσπίζονται οι εξής Δείκτες Ποιότητας Διαχείρισης Συστημάτων ΜΔΝ:
1. Δείκτης Λειτουργίας Αγοράς ΜΔΝ
2. Δείκτης Μείωσης Μεταβλητού Κόστους Παραγωγής Συμβατικών Μονάδων
συστήματος ΜΔΝ
3. Δείκτης Επάρκειας Ηλεκτροδότησης συστήματος ΜΔΝ
4. Δείκτης Διείσδυσης ΑΠΕ σε Συστήματα ΜΔΝ
Οι παραπάνω δείκτες υπολογίζονται σε ετήσια βάση από τη ΡΑΕ, αρχικά ανά Σύστημα
ΜΔΝ και εν συνεχεία συνολικά για όλα τα ΜΔΝ.
Κεφάλαιο 11: Προγράμματα Εφαρμοσμένης Έρευνας και Τεχνολογίας
Ο Διαχειριστής έχει τη δυνατότητα να αναπτύσσει Προγράμματα Εφαρμοσμένης Έρευνας
και Τεχνολογίας (ΠΕΕΤ), που αφορούν στην υλοποίηση πιλοτικών έργων για την
ενσωμάτωση σε μικρή κλίμακα νέων τεχνολογιών και πολιτικών διαχείρισης στη λειτουργία
των Συστημάτων ΜΔΝ. Για την έναρξη κάθε προγράμματος, ο Διαχειριστής υποβάλλει
τεκμηριωμένη εισήγηση στη ΡΑΕ, η οποία εγκρίνεται εφ’ όσον πληροί τα προβλεπόμενα
κριτήρια, και στη συνέχεια, κατά τη διεξαγωγή του, υποβάλει αναλυτική αναφορά στη ΡΑΕ
αναφορικά με την πρόοδο των εργασιών. Η χρηματοδότηση των ΠΕΕΤ βαραίνει κατά βάση
τον προϋπολογισμό του Διαχειριστή, εν μέρει όμως μπορεί να καλύπτεται και από άλλες
πηγές, ιδίως κονδύλια από ευρωπαϊκά ή εθνικά προγράμματα.
Κεφάλαιο 12:Ανωτέρα Βία και Έκτακτες Καταστάσεις
Σε περίπτωση περιστατικών ανωτέρας βίας ή έκτακτων καταστάσεων, ο Διαχειριστής ή
/και οι Συμμετέχοντες, που ενδεχομένως αδυνατούν να εκπληρώσουν μέρος ή το σύνολο
των υποχρεώσεών τους, έτσι όπως αυτές απορρέουν από τις διατάξεις του Κώδικα,
ειδοποιούν αμελλητί εγγράφως όσους επηρεάζονται από το περιστατικό ανωτέρας βίας, ή
γνωστοποιούν την έκτακτη κατάσταση αμέσως μόλις γίνει αντιληπτή. Παράλληλα
καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την ελαχιστοποίηση των συνεπειών.
Το Τοπικό ΔΕΕ ΜΔΝ προβαίνει άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες για την αποκατάσταση
της ομαλής λειτουργίας του Ηλεκτρικού Συστήματος ΜΔΝ, σύμφωνα με τις διατάξεις του
Εγχειριδίου ΚΔΕΠ και Κατανομής, και ενημερώνει αμελλητί το Κεντρικό ΚΕΕ ΜΔΝ για την
παροχή τυχόν πρόσθετων οδηγιών για την ομαλή λειτουργία του Συστήματος ΜΔΝ.
Κεφάλαιο 13: Συμβάσεις Συμμετοχής στην Αγορά ΜΔΝ
Για τη συμμετοχή στην Αγορά ΜΔΝ Παραγωγού ή Εκπροσώπου Φορτίου, απαιτείται να
έχει προηγουμένως συναφθεί με τον Διαχειριστή ΜΔΝ Σύμβαση Συμμετοχής στην Αγορά
ΜΔΝ, η οποία υπόκειται στον τύπο και το περιεχόμενο της πρότυπης σύμβασης που
προσαρτάται στον παρόντα Κώδικα. Προβλέπονται τα εξής Πρότυπα Σύμβασης:
1. Σύμβαση Συμμετοχής Παραγωγού στην Αγορά ΜΔΝ
76
2. Σύμβαση Συμμετοχής Παραγωγού στην Αγορά ΜΔΝ για παροχή Επικουρικών
Υπηρεσιών
3. Σύμβαση Συμμετοχής Εκπροσώπου Φορτίου στην Αγορά ΜΔΝ
Η διαδικασία σύναψης Σύμβασης Συμμετοχής στην Αγορά ΜΔΝ, καθώς επίσης και οι
λόγοι, οι συνέπειες και η διαδικασία λύσης της, εξηγούνται αναλυτικά από τον Κώδικα.
Κεφάλαιο 14: Διαχείριση Μετρητών και Μετρήσεων
Για τη Διαχείριση Μετρητών και Μετρήσεων Παραγωγών και Εκπροσώπων Φορτίου, στο
πλαίσιο της λειτουργίας των Συστημάτων ΜΔΝ και της Αγοράς ΜΔΝ, εφαρμόζονται:
1. οι σχετικές διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου, ή, έως την έκδοσή του,
αναλογικά οι διατάξεις του Εγχειριδίου Διαχείρισης Μετρήσεων και Περιοδικής
Εκκαθάρισης Προμηθευτών Δικτύου του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΜΗΕ
2. οι διατάξεις του Εγχειριδίου Μετρητών και Διαχείρισης Μετρήσεων Παραγωγών
3. τα ειδικότερα οριζόμενα στο παρόν Κεφάλαιο
Οι υποχρεώσεις του Διαχειριστή στο πλαίσιο της διαδικασίας διαχείρισης μετρητών και
μετρήσεων ανά Σύστημα ΜΔΝ περιγράφονται αναλυτικά από τον Κώδικα.
Σημειώνεται ότι ο Διαχειριστής ΜΔΝ τηρεί επιπλέον :
1. Αρχεία Μετρήσεων και Δεδομένων Μετρήσεων των Μετρητών
2. Αρχείο Ελέγχων και δοκιμών των Μετρητών
3. Άλλα στοιχεία που κρίνονται αναγκαία για την εφαρμογή των διατάξεων του
Κώδικα.
Σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας διαχείρισης των μετρητών και των
μετρήσεων, οι Παραγωγοί με μονάδες συνδεόμενες στο Δίκτυο ΜΔΝ υποχρεούνται:
1. Να παρέχουν στον Διαχειριστή ΜΔΝ όλα τα στοιχεία που καθορίζονται στο παρόν
Κεφάλαιο, για τους μετρητές των εγκαταστάσεών τους και για τις σχετικές
μετρήσεις
2. Να μεριμνούν για την ασφάλεια των μετρητών και των μετρήσεων
3. Να μεριμνούν για την εγκατάσταση της τηλεπικοινωνιακής σύνδεσης των μετρητών
τους
4. Να επιτρέπουν στον Διαχειριστή ΜΔΝ και ιδίως στους υπαλλήλους, στους
εκπροσώπους και στους υπεργολάβους του, την πρόσβαση στις εγκαταστάσεις
τους, εφόσον αυτό απαιτείται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που
προβλέπονται στο παρόν Κεφάλαιο.
Τέλος στον Κώδικα παρατίθενται και μία σειρά πρόσθετων ειδικών ρυθμίσεων για
μετρητές παραγωγής.
ΤΜΗΜΑ 3: Τεχνικά Χαρακτηριστικά Μονάδων και
Ηλεκτρικών Συστημάτων - Σύνδεση Παραγωγών στο
Δίκτυο
Κεφάλαιο 15: Βασικά Τεχνικά Χαρακτηριστικά Συστημάτων ΜΔΝ
Καθορίζονται τα επίπεδα τάσης (Χαμηλή, Μέση, Υψηλή) και οι επιτρεπτές αποκλίσεις
από την ονομαστική τάση του Δικτύου, που πρέπει να εξασφαλίζεται από τον Διαχειριστή
στο σημείο σύνδεσης των σταθμών παραγωγής με χρήση διαφόρων μεθόδων.
77
Γίνεται κατηγοριοποίηση των ηλεκτρικών Συστημάτων ΜΔΝ με βάση τη μέση τιμή της
αιχμής της ζήτησης, σε :
1. Μικρού μεγέθους, για τιμές μικρότερες των 5 MW
2. Μεσαίου μεγέθους, για τιμές ανάμεσα σε 5 και 100 MW και σε
3. Μεγάλου μεγέθους, για τιμές μεγαλύτερες των 100 MW
Ακόμα ορίζονται ως ονομαστική συχνότητα τα 50 Hz και δίνονται οι επιτρεπτές από τον
Κώδικα αποκλίσεις. Δίνονται οι τιμές που μπορεί να λαμβάνει η ένταση βραχυκύκλωσης,
καθώς και οι απαιτήσεις που πρέπει να ικανοποιούνται κατά την επιλογή εξοπλισμού σε
Δίκτυα Χαμηλής, Μέσης και Υψηλής τάσης. Ακολούθως προσδιορίζονται οι γειώσεις και η
προστασία στο Δίκτυο ΜΔΝ και στην αναχώρηση των Γραμμών ΜΤ, ενώ παρεκκλίσεις από
τις ρυθμίσεις αυτές προβλέπονται από το Εγχειρίδιο Πρόσβασης στο Δίκτυο ΜΔΝ.
Παρουσιάζεται ακόμα αναλυτικά η προστασία για τις εγκαταστάσεις Χρηστών και η
ποιότητα ισχύος, ενώ παρατίθενται όλες οι ενέργειες και τα απαραίτητα μέτρα που πρέπει
να λαμβάνονται από το Διαχειριστή, τους Παραγωγούς, τους Καταναλωτές και τους Χρήστες
για την ομαλή και ασφαλή λειτουργία του Συστήματος ΜΔΝ. Στη συνέχεια προσδιορίζονται
τα Συστήματα που πρέπει να παρέχονται από τους Παραγωγούς, καθώς και ο πρόσθετος
εξοπλισμός που εξασφαλίζει την επικοινωνία με τον Διαχειριστή. Τέλος δίνονται τα άτομα
και οι συνθήκες υπό τις οποίες αυτά έχουν πρόσβαση στον εν λόγω εξοπλισμό.
Ο Διαχειριστής έχει τη δυνατότητα να εξαιρεί ομάδα Παραγωγών από αριθμό
υποχρεώσεων, εφ’ όσον αυτό δεν διαταράσσει την ασφαλή και εύρυθμη λειτουργία του
Συστήματος ΜΔΝ. Γίνεται ταυτοχρονισμός των Ωρολογίων ώστε να λειτουργούν
συγχρονισμένα οι συσκευές του συστήματος ΜΔΝ και των Χρηστών.
Κεφάλαιο 16: Κατηγορίες Μονάδων Παραγωγής
Δίνεται αρχικά ο ορισμός της Μονάδας σε μία σειρά περιπτώσεων και στη συνέχεια
αναπτύσσονται τα κριτήρια με τα οποία οι Μονάδας Παραγωγής κατηγοριοποιούνται ως
προς τον Έλεγχο Παραγωγής στις ακόλουθες ομάδες:
1. Κατανεμόμενες Μονάδες με προσφορά ενέργειας στον ΚΗΕΠ (Πλήρως Ελεγχόμενες
Μονάδες)
a) Κατανεμόμενες Συμβατικές Μονάδες
b) Κατανεμόμενες Μονάδες ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ ή Υβριδικού Σταθμού με προσφορά
ενέργειας στον ΚΗΕΠ (Πλήρως Ελεγχόμενες Μονάδες ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών
Σταθμών)
2. Κατανεμόμενες Μονάδες ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ με προσφορά ωριαίου προγράμματος
παραγωγής στον ΚΗΕΠ (Μερικώς Ελεγχόμενες Μονάδες ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ)
3. Μη Κατανεμόμενες Μονάδες ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ (Μη Ελεγχόμενες Μονάδες ΑΠΕ ή
ΣΗΘΥΑ)
Κατόπιν διευκρινίζεται αναλυτικά από τον Κώδικα σε ποιες περιπτώσεις μία Μονάδα
κατατάσσετε σε μία από τις πιο πάνω κατηγορίες, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί δεύτερη
κατηγοριοποίηση των Μονάδων Παραγωγής, αυτή τη φορά με βάση την τεχνολογία τους,
σε:
1. Ατμοστροβιλικές Μονάδες Παραγωγής (ΑΤΜ)
78
2. Μονάδες Εσωτερικής Καύσης (ΜΕΚ)
3. Αεριοστροβιλικές Μονάδες Παραγωγής (ΑΣ)
4. Μονάδες Συνδυασμένου Κύκλου (ΣΚ)
Τέλος διευκρινίζεται η διαδικασία με την οποία μία Μονάδα Παραγωγής κατατάσσεται
σε μια από τις προαναφερθείσες κατηγορίες, καθώς και η προβλεπόμενη διαδικασία για τη
δημιουργία νέων κατηγοριών Μονάδων.
Κεφάλαιο 17: Απαιτήσεις σχετικά με τα Τεχνοοικονομικά Χαρακτηριστικά των Μονάδων
Στο κεφάλαιο αυτό δίνονται οι βασικές τεχνικές απαιτήσεις των Μονάδων, συγκεκριμένα
προσδιορίζονται τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει κάθε μονάδα ανάλογα με το είδος
της, δίνεται μία σειρά από απαιτήσεις που πρέπει να τηρούνται σχετικά με την ικανότητα
παροχής άεργου ισχύος, ενώ προσδιορίζονται και τα εκάστοτε όργανα που πρέπει να
διαθέτει μία μονάδα πλήρως ή μερικώς ελεγχόμενης παραγωγής, ώστε να εξασφαλίζεται η
απόκριση στη συχνότητα, η ρύθμιση της τάσης ή η εκκαθάριση σφάλματος. Τέλος
προβλέπεται για τους Μ/Σ Μονάδων ότι πρέπει να διαθέτουν Σύστημα αλλαγής τάσης υπό
φορτίο με βήμα εντός των προβλεπόμενων ορίων.
Περιγράφονται στη συνέχεια αναλυτικά οι βασικές λειτουργικές απαιτήσεις των
Μονάδων, καθώς οι Μονάδες Πλήρους ή Μερικώς Ελεγχόμενης Παραγωγής οφείλουν να
πληρούν τις προβλεπόμενες από τον Κώδικα προδιαγραφές αναφορικά με τη συχνότητα
και την εφεδρεία λειτουργίας. Παράλληλα η σχεδίασή τους πρέπει να διασφαλίζει τον
περιορισμό τυχόν κινδύνων, ενώ οι Παραγωγοί οφείλουν να συνεργάζονται με τον
Διαχειριστή για τη βελτίωση της ανταπόκρισης της Μονάδας σε περίπτωση έκτακτων
συνθηκών, και να τον ενημερώνουν για κάθε πιθανή εξέλιξη ή σκοπιμότητα για μεταβολή
των δηλωμένων ρυθμίσεών της. Κατόπιν απαριθμούνται οι ειδικές τεχνικές απαιτήσεις
σχεδιασμού και λειτουργίας Μη Ελεγχόμενων Μονάδων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ καθώς και Μερικώς
Ελεγχόμενων Μονάδων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ, αλλά και Ελεγχόμενων Μονάδων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και
Υβριδικών Σταθμών. Τέλος γίνεται αναφορά για το Μεταβλητό Κόστος Μονάδων
Παραγωγής.
Κεφάλαιο 18: Δήλωση Τεχνικοοικονομικών Στοιχείων
Κάθε Παραγωγός που κατέχει Μονάδα Παραγωγής οφείλει να υποβάλει Δήλωση
Τεχνοοικονομικών Στοιχείων, αρχική προκαταρκτική και οριστική δήλωση, εκ των οποίων η
δεύτερη έχει δεσμευτικό χαρακτήρα. Η Δήλωση Τεχνοοικονομικών Στοιχείων Μονάδας
αναθεωρείται υποχρεωτικά μετά από οποιαδήποτε μεταβολή στοιχείων και κάθε νέα
δήλωση αντικαθιστά την προηγούμενη. Στα πλαίσια του Κώδικα ΜΔΝ περιγράφεται
αναλυτικά το περιεχόμενο της Δήλωσης Τεχνικών και Οικονομικών Στοιχείων Παραγωγής
και Παροχής Επικουρικών Υπηρεσιών, ενώ σε περίπτωση που θεωρηθεί ανακριβής,
επιβάλλονται από τον Διαχειριστή οι προβλεπόμενες από τον Κώδικα κυρώσεις, και ο
Παραγωγός με τη σειρά του οφείλει να διορθώσει το περιεχόμενό της εντός της
προβλεπόμενης προθεσμίας. Ο Διαχειριστής τηρεί ακόμα Πίνακα Καταχωρημένων
Χαρακτηριστικών Μονάδων, ο οποίος περιλαμβάνει τα προβλεπόμενα από τον Κώδικα
στοιχεία και χαρακτηριστικά.
79
Κεφάλαιο 19:Αποκλίσεις από τις Απαιτήσεις Τεχνοοικονομικών Στοιχείων Μονάδας
Στο σημείο αυτό περιγράφεται η διαδικασία που πρέπει να τηρείται σε περίπτωση
απόκλισης από τις απαιτήσεις τεχνοοικονομικών στοιχείων της Μονάδας, η προβλεπόμενη
διαδικασία για περιπτώσεις απόκλισης από τις μοναδιαίες τιμές αναφοράς για τον
προσδιορισμό των τιμημάτων αμοιβής μονάδων, καθώς και η διαδικασία για έγκριση
απόκλισης από τις απαιτήσεις τεχνικών και οικονομικών χαρακτηριστικών των Μονάδων.
Κεφάλαιο 20: Πρόσβαση Παραγωγών στο Δίκτυο ΜΔΝ
Παρατίθενται οι εκάστοτε εφαρμοζόμενες διατάξεις που αφορούν αρχικά την πρόσβαση
Παραγωγών ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών στο Δίκτυο ΜΔΝ, αλλά και την πρόσβαση
των Παραγωγών γενικά στο Δίκτυο ΜΔΝ. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η βασική διαδικασία
σύνδεσης στο Δίκτυο ΜΔΝ, όπως και το περιεχόμενο και η διαδικασία υποβολής αίτησης
για Προσφορά Σύνδεσης στο Δίκτυο ΜΔΝ. Προβλέπεται η παροχή στοιχείων από τον
Διαχειριστή στους Χρήστες, που συνοδεύεται από καταβολή του αντίστοιχου κόστους σε
περίπτωση που απαιτούνται για την εξασφάλισή τους ειδικές μελέτες.
Περιγράφονται τα κριτήρια σύνδεσης Μονάδων Παραγωγής στο Δίκτυο ΜΔΝ που πρέπει
να λάβει υπόψη ο Διαχειριστής για την κατάρτιση της Προσφοράς Σύνδεσης στο Δίκτυο
ΜΔΝ. Ο Διαχειριστής καταρτίζει και κοινοποιεί στον Παραγωγό Προσφορά Σύνδεσης, όπου
μπορεί να υποδεικνύει θέματα της επιλογής του, ενώ έχει δικαίωμα άρνησης χορήγησής
της, αν διαπιστωθεί έλλειψη χωρητικότητας του Δικτύου ή για λόγους διασφάλισης του
Συστήματος ΜΔΝ. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να υποβάλλεται από τον Διαχειριστή
σαφής αιτιολόγηση της απόφασής του. Τα σημεία που πρέπει να καθορίζονται σαφώς στην
Προσφορά Σύνδεσης απαριθμούνται από τον Κώδικα, ενώ προβλέπονται και οι ειδικές
περιπτώσεις από κοινού υποβολής αίτησης σύνδεσης από πλήθος Παραγωγών.
Κατόπιν περιγράφεται η διαδικασία χορήγησης Μη Δεσμευτικής και Οριστικής
Προσφοράς Σύνδεσης, ενώ διασαφηνίζεται η διαφορά τους, καθώς και τα έγγραφα που
απαιτούνται και οι προϋποθέσεις που πρέπει να τηρούνται, ώστε να προχωρήσει ο
Διαχειριστής από τη χορήγηση της πρώτης στη χορήγηση της δεύτερης. Εν συνεχεία
αναλύεται η προβλεπόμενη για τη Σύναψη Σύμβασης Σύνδεσης διαδικασία, στα πλαίσια
της οποίας υποβάλλεται σχετική αίτηση προς τον Διαχειριστή, μαζί με την οποία
συνυποβάλλονται τα οριζόμενα από τον Κώδικα στοιχεία, ενώ καταβάλλονται και οι
προβλεπόμενες εγγυήσεις.
Ακόμα παρατίθενται τα αναγκαία στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η σύμβαση
Σύνδεσης, στα οποία δεν περιλαμβάνονται όροι που αφορούν την αγοροπωλησία
Ηλεκτρικής Ενέργειας, Ισχύος ή επικουρικών υπηρεσιών. Ωστόσο περιλαμβάνονται όροι για
πιθανή πρόκληση ζημιάς στις εγκαταστάσεις του Παραγωγού, λόγω σημαντικής απόκλισης
του Δικτύου από την προβλεπόμενη λειτουργία, για τις οποίες προβλέπεται αποζημίωση
του Παραγωγού, με εξαίρεση καταστάσεις ανωτέρας βίας.
Η κατασκευή έργων σύνδεσης που ακολουθεί μετά την υπογραφή της Σύμβασης
Σύνδεσης και την καταβολή από τον Παραγωγό της αντίστοιχης χρέωσης πραγματοποιείται
είτε εξ’ ολοκλήρου από τον Διαχειριστή είτε σε συνεργασία με τον Κύριο του Δικτύου, ενώ
προβλέπεται δυνατότητα διεκπεραίωσής της από τον ίδιο τον Παραγωγό, με όρους που
διασαφηνίζονται από τον Κώδικα.
80
Πριν την ηλέκτριση των εγκαταστάσεων του Παραγωγού, προηγείται έλεγχος και
δοκιμαστική λειτουργία της Μονάδας και ακολουθεί διαδικασία Ενεργοποίησης Σύνδεσης
της Μονάδας, οι οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τον Κώδικα
διαδικασία. Διαφορές ενδέχεται να υπάρχουν ανάλογα με το είδος της Μονάδας, ενώ οι
ανωτέρω περιγραφόμενες διαδικασίες αφορούν μονάδες που συνδέονται για πρώτη φορά
στο Δίκτυο ή μετά από μακροχρόνια περίοδο μη διαθεσιμότητας, αλλά και σε περιπτώσεις
όπου κατά την κρίση του Διαχειριστή απαιτείται περιοδικός έλεγχος. Σε περίπτωση που
διαπιστωθούν ελλείψεις ή παρατυπίες στην κατασκευή του Σταθμού, η προβλεπόμενη
Σύμβαση Σύνδεσης διακόπτεται, ενώ η μετέπειτα προβλεπόμενη διαδικασία εξηγείται από
τον Κώδικα. Σε περίπτωση μη επαρκώς αιτιολογημένης αποσύνδεσης εκ μέρους του
Διαχειριστή, ο Παραγωγός δικαιούται αποζημίωση κατά τα οριζόμενα από τον Κώδικα.
Λεπτομέρειες εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος κεφαλαίου καθορίζονται στο
Εγχειρίδιο Πρόσβασης στο Δίκτυο ΜΔΝ.
ΤΜΗΜΑ 4: Κυλιόμενος Ημερήσιος Ενεργειακός
Προγραμματισμός και Διαδικασία Κατανομής
Κεφάλαιο 21:
Γενικές διατάξεις για τον Κυλιόμενο Ημερήσιο Ενεργειακό
Προγραμματισμό (ΚΗΕΠ)
Σκοπός του ΚΗΕΠ είναι ο προσδιορισμός σε ημερήσια βάση, της ένταξης και της
παραγωγής ενέργειας των Κατανεμόμενων Μονάδων Παραγωγής, για την ασφαλή κάλυψη
της ζήτησης κάθε Ηλεκτρικού Συστήματος ΜΔΝ, με την τήρηση των προβλεπόμενων
περιορισμών ασφαλείας και των λειτουργικών κανόνων κάθε Συστήματος ΜΔΝ.
Παρατίθενται στη συνέχεια κάποιοι βασικοί ορισμοί, δίνεται χρονοδιάγραμμα σχετικά με
την περάτωση του ΚΗΕΠ και εξηγείται ποιες Δηλώσεις συγκαταλέγονται στη συμμετοχή
στον Ημερήσιο Προγραμματισμό. Ακόμη διασαφηνίζεται ποιοι υποχρεούνται
ναυποβάλλουν Δηλώσεις Φορτίου, ποιο πρέπει να είναι το περιεχόμενό τους, και τέλος
δίνονται στοιχεία σχετικά με την προθεσμία υποβολής, την ενδεχόμενη τροποποίηση
καθώς και την αποδοχή των Δηλώσεων Φορτίου από τον Διαχειριστή.
Κατ’ αντιστοιχία με τις Δηλώσεις Φορτίου, δίνονται στοιχεία και σχετικά με την υποβολή
Δηλώσεων Παραγωγής. Συγκεκριμένα διασαφηνίζεται το περιεχόμενό της, η προθεσμία
υποβολής της, τυχόν τροποποίησή της καθώς και η αποδοχή της από τον Διαχειριστή.
Ακόμη διασαφηνίζεται ποια άτομα υποχρεούνται να υποβάλλουν δήλωση Παραγωγής και
ποια δικαιούνται να υποβάλλουν επικαιροποιημένη Δήλωση Παραγωγής Β’ Περιόδου
ΚΗΕΠ. Στη συνέχεια αναλύεται το περιεχόμενο και οι προϋποθέσεις υποβολής Δηλώσεων
Παραγωγής και Φορτίου ειδικά από Υβριδικούς Σταθμούς, και τέλος εξηγείται ποιες
Δηλώσεις οφείλει να υποβάλλει ο Διαχειριστής ΜΔΝ στο πλαίσιο του Ημερήσιου
Προγραμματισμού.
Κεφάλαιο 22: Πρόβλεψη Φορτίου, Περιορισμών Λειτουργίας ΑΠΕ και Αναγκών
Εφεδρειών
Στο πλαίσιο του Ημερήσιου Προγραμματισμού, ο Διαχειριστής έχει ορισμένες
υποχρεώσεις που αφορούν την πρόβλεψη φορτίου, τον περιορισμό λειτουργίας ΑΠΕ και
81
ΣΗΘΥΑ και την πρόβλεψη της παραγωγής τους, καθώς και τις απαιτήσεις εφεδρειών
ενεργού ισχύος. Στον Κώδικα παρουσιάζονται αναλυτικά τα στοιχεία που πρέπει να
λαμβάνει υπόψη ο Διαχειριστής για την πρόβλεψη φορτίου και την πρόβλεψη παραγωγής
ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, καθώς και τους λόγους που καθιστούν απαραίτητη την απαίτηση
εφεδρειών ενεργού ισχύος.
Κεφάλαιο 23: Επίλυση ΚΗΕΠ
Στο σημείο αυτό παρατίθενται τα δεδομένα, οι απαιτήσεις και οι περιορισμοί για την
κατάρτιση του Ημερήσιου Προγράμματος, τα οποία αφορούν την Ημέρα Κατανομής, καθώς
και τα αποτελέσματα που προκύπτουν και τα στοιχεία που προσδιορίζονται με την
κατάρτισή του. Στη συνέχεια αναλύεται η μεθοδολογία που πρέπει να ακολουθείται για το
Μηχανισμό Επίλυσης του Ημερήσιου Προγράμματος και προσδιορίζεται ο τρόπος
αντιμετώπισης ενδεχόμενων προβλημάτων. Τέλος, διασαφηνίζεται ποια από τα στοιχεία
του Ημερήσιου Προγράμματος πρέπει να δημοσιοποιούνται και να γνωστοποιούνται από
τον Διαχειριστή και σε ποιους.
Κεφάλαιο 24: Διαδικασία Κατανομής
Αρχικά περιγράφεται το αντικείμενο της Διαδικασίας Κατανομής, η οποία μέσα από ένα
πλήθος ενεργειών αποσκοπεί στην εξασφάλιση της ομαλής και αξιόπιστης λειτουργίας του
Δικτύου. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στην επικοινωνία μεταξύ του Διαχειριστή και των
Χρηστών του Δικτύου ΜΔΝ, ενώ διασαφηνίζεται ποια στοιχεία και πληροφορίες
συλλέγονται και ανταλλάσσονται κατά τη Διαδικασία Κατανομής. Συγκεκριμένα ο
Διαχειριστής συλλέγει πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα και την κατάσταση
λειτουργίας των Μονάδων καθώς και του Συστήματος ΜΔΝ, ενώ οι Χρήστες τον
ενημερώνουν για κάθε πραγματικό περιστατικό με την παροχή των απαραίτητων για την
ενημέρωσή του πληροφοριών. Εξηγούνται με σαφήνεια από τον Κώδικα οι υποχρεώσεις
των Παραγωγών Κατανεμόμενης και Μη Μονάδας, των Εκπροσώπων Φορτίου καθώς και
του ίδιου του Διαχειριστή ΜΔΝ, όσον αφορά τη σωστή και έγκαιρη ενημέρωση των
ενδιαφερομένων προσώπων.
Ο Διαχειριστής καταρτίζει το πρόγραμμα της Διαδικασίας Κατανομής στα χρονικά
διαστήματα που προβλέπονται από τον Κώδικα και, ανάλογα με το μέγεθος του
Συστήματος ΜΔΝ, ενημερώνει έγκαιρα τους Παραγωγούς για την προγραμματισμένη
λειτουργία των Μονάδων του. Παρουσιάζονται στη συνέχεια τα δεδομένα που πρέπει να
ληφθούν υπόψη και οι περιορισμοί που θα πρέπει να συνεκτιμηθούν για την κατάρτιση του
Προγράμματος Κατανομής, καθώς και τα αποτελέσματα που προκύπτουν μέσα από αυτήν.
Ακόμη εξηγείται η μεθοδολογία κατάρτισης του Προγράμματος Κατανομής καθώς και οι
προς επίτευξη στόχοι, ενώ δίνονται οδηγίες στον Διαχειριστή για αντιμετώπιση πιθανής
αδυναμίας επίλυσης του προβλήματος. Τέλος προσδιορίζεται ποια στοιχεία της
Διαδικασίας Κατανομής πρέπει να κοινοποιούνται από τον Διαχειριστή και σε ποιους.
Ακολουθεί η περιγραφή της Διαδικασίας Ελέγχου Λειτουργίας Πραγματικού Χρόνου, στα
πλαίσια της οποία ο Διαχειριστής ελέγχει τις συνθήκες λειτουργίας του Συστήματος ΜΔΝ
και εκδίδει τις προβλεπόμενες εντολές, ούτως ώστε να εφαρμοστεί το Πρόγραμμα
Κατανομής, να ικανοποιηθούν οι τεχνικοί περιορισμοί και οι περιορισμοί ασφαλούς
λειτουργίας του Δικτύου και να διασφαλίζεται η αξιόπιστη και ομαλή λειτουργία του
82
Συστήματος ΜΔΝ, τηρουμένων και των απαιτήσεων ποιότητας της παρεχόμενης τάσης
στους Καταναλωτές.
Οι βασικές διεργασίες που περιλαμβάνει η εν λόγω διαδικασία είναι :
1. Ο περιοδικός έλεγχος Τριτεύουσας Ρύθμισης για τον επαναπροσδιορισμό του
επιπέδου παραγωγής των Μονάδων που παρέχουν Εφεδρεία Τριτεύουσας
Ρύθμισης, και
2. Η αυτόματη ρύθμιση παραγωγής για τη Δευτερεύουσα ρύθμιση.
Απαριθμείται ακόμη μία σειρά από δεδομένα τα οποία οφείλει να λαμβάνει υπόψη ο
Διαχειριστής σε πραγματικό χρόνο, πέραν του Προγράμματος Κατανομής.
Ο Διαχειριστής ΜΔΝ εκδίδει Εντολές Κατανομής για τη λειτουργία των Κατανεμόμενων
Συμβατικών Μονάδων και των Κατανεμόμενων Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με προσφορά
ενέργειας στον ΚΗΕΠ, το περιεχόμενο των οποίων αναλύεται από τον Κώδικα. Οι Εντολές
Κατανομής μπορεί να αφορούν τον συγχρονισμό/αποσυγχρονισμό των μονάδων ή την
προσαρμογή της παραγωγής άεργου ισχύος (χωρητικής ή επαγωγικής) από τις
Κατανεμόμενες Μονάδες. Οι Εντολές Κατανομής αποστέλλονται από τον Διαχειριστή ΜΔΝ
στους Παραγωγούς μέσω του Συστήματος Διαχείρισης Πληροφοριών ΚΗΕΠ και Κατανομής.
Οι Παραγωγοί υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τις Εντολές Κατανομής που εκδίδει ο
Διαχειριστής, ενώ σε περίπτωση που αυτό είναι αδύνατον, οφείλουν να ενημερώσουν
πάραυτα τον Διαχειριστή, ο οποίος ανακαλεί την αρχική εντολή και εκδίδει νέα. Τέλος
προσδιορίζονται από τον Κώδικα τα ισχύοντα αναφορικά με τον Έλεγχο Τάσης στις
Μονάδες των Παραγωγών.
Κεφάλαιο 25: Αποκλίσεις Παραγωγής-Ζήτησης
Παρατίθενται από τον Κώδικα οι εξής ορισμοί:
1. Απόκλιση Παραγωγής Ζήτησης
2. Απόκλισης Παραγωγής ενεργού ισχύος, επιβεβλημένη και μη επιβεβλημένη
3. Απόκλιση Ζήτησης Φορτίου σε MWh
4. Απόκλιση Απορρόφησης Μονάδων αποθήκευσης Υβριδικών Σταθμών σε MWh,
επιβεβλημένη και μη επιβεβλημένη
Στη συνέχεια εξηγείται από τον Κώδικα το αντικείμενο ενώ παρατίθενται και κάποιες
γενικές αρχές αναφορικά με τον υπολογισμό των αποκλίσεων.
Οι Παραγωγοί έχουν υποχρέωση να συμμορφώνονται με τις Εντολές Κατανομής, που
μπορεί να αφορούν τον συγχρονισμό ή αποσυγχρονισμό της Μονάδας, την παραγωγή
ενεργού ισχύος ή τον έλεγχο της τάσης μέσα στα προβλεπόμενα χρονικά διαστήματα ή τις
ανοχές και αποκλίσεις που ορίζονται από τον Κώδικα.
Κεφάλαιο 26: Επικουρικές Υπηρεσίες
Ως Επικουρικές Υπηρεσίες ορίζονται οι υπηρεσίες που απαιτούνται για την ασφαλή
λειτουργία του Συστήματος ΜΔΝ και γα τη διασφάλιση της ποιότητας παροχής Ηλεκτρικής
Ενέργειας. Διακρίνονται από τον Κώδικα οι εξής Επικουρικές Υπηρεσίες:
1. Εφεδρεία Πρωτεύουσας Ρύθμισης
2. Εφεδρεία Δευτερεύουσας Ρύθμισης
3. Εφεδρεία Τριτεύουσας Ρύθμισης- Στρεφόμενη και μη Στρεφόμενη
4. Ρύθμιση Τάσης
83
5. Επανεκκίνηση του Συστήματος ΜΔΝ
6. Ψυχρή Εφεδρεία
Ακολουθεί αναλυτική περιγραφή των ορισμών που σχετίζονται και εξηγούν τα
παραπάνω. Δίνονται ακόμα οι ορισμοί της Διαθεσιμότητας Παροχής και της Παροχής
Επικουρικών Υπηρεσιών, ενώ διευκρινίζεται πως οι Παραγωγοί έχουν υποχρέωση να
παρέχουν τις προβλεπόμενες Επικουρικές Υπηρεσίες αλλά και να λαμβάνουν όλα τα
αναγκαία μέτρα για την παροχή τους και από τις Μονάδες τους. Ο Διαχειριστής από την
πλευρά του είναι υπεύθυνος για τον προγραμματισμό, τη διαχείριση και τον έλεγχο
παροχής των Επικουρικών Υπηρεσιών, ενώ απαριθμούνται οι ενέργειες που πρέπει να
ελέγχει για το σκοπό αυτό.
Κεφάλαιο 27: Προγραμματισμός Συντηρήσεων και Διαθεσιμότητα Μονάδων Παραγωγής
Για τις ανάγκες επάρκειας, τροφοδοσίας και ασφαλούς λειτουργίας του Δικτύου, ο
Διαχειριστής καταρτίζει σε συνεργασία με τους Παραγωγούς, Πρόγραμμα Συντήρησης
Μονάδων, σε ετήσια βάση, το αντικείμενο του οποίου περιγράφεται λεπτομερώς από τον
Κώδικα.
Ακολουθεί σαφής περιγραφή της διαδικασίας έκδοσης του Ετήσιου Προγράμματος
Συντήρησης Μονάδων, κατά την κατάρτιση του οποίου ο Διαχειριστής λαμβάνει υπόψη :
1. Το προτεινόμενο από τους Παραγωγούς Πρόγραμμα
2. Κάθε άλλο σχετικό παράγοντα και ιδίως τη θέση εκτός λειτουργίας εγκαταστάσεων
και λοιπών στοιχείων του Δικτύου και την αναμενόμενη διακύμανση του φορτίου
με γνώμονα πάντα την εξασφάλιση της αξιοπιστίας και της ασφάλειας
τροφοδοσίας.
Αρχικά ο Διαχειριστής ΜΔΝ γνωστοποιεί στους Παραγωγούς το Πρόγραμμα Συντήρησης
Μονάδων εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, και στη συνέχεια εξετάζει τυχόν
αντιρρήσεις των τελευταίων που μπορεί να προκύψουν και προβαίνει στις αναγκαίες
τροποποιήσεις, ολοκληρώνοντας έτσι τη διαδικασία κατάρτισης της τελικής μορφής του
Προγράμματος. Το οριστικό Πρόγραμμα Συντήρησης Μονάδων γνωστοποιείται στους
Παραγωγούς, κοινοποιείται στη ΡΑΕ και δημοσιοποιείται στην ιστοσελίδα του από τον
Διαχειριστή.
Η εφαρμογή και η τήρηση του εγκεκριμένου Ετήσιου Προγράμματος συντήρησης
μονάδων είναι υποχρεωτική για όλους τους Παραγωγούς. Σε ειδικές περιπτώσεις όπου
συντρέχουν έκτακτοι τεχνικοί λόγοι μπορεί να αποφασιστεί η αναθεώρησή του από τον
Διαχειριστή σε συνεργασία με τον εκάστοτε Παραγωγό, ο οποίος καλείται να υποβάλλει
τεκμηριωμένη αίτηση. Σε περίπτωση που ο εν λόγω Παραγωγός δεν είναι σε θέση να
τηρήσει το Πρόγραμμα, οφείλει να δηλώσει εγκαίρως μη διαθεσιμότητα Μονάδας. Δήλωση
Μη Διαθεσιμότητας Μονάδας πραγματοποιείται σε περίπτωση βλάβης μονάδας, εφόσον
αυτή οδηγεί σε αδυναμία παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας είτε εξ’ ολοκλήρου είτε στο
συμφωνημένο ποσό. Ο Παραγωγής εξηγεί μέσα από τη Δήλωση αυτή τα τεχνικά αίτια που
τον οδήγησαν σε αδυναμία εκπλήρωσης των συμφωνημένων καθηκόντων του, ενώ οφείλει
να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο για τη σύντομη αποκατάσταση της βλάβης.
Σε περίπτωση που ο Παραγωγός προτίθεται να διακόψει μόνιμα την κανονική λειτουργία
της Μονάδας του, υποβάλλει στον Διαχειριστή Δήλωση Πρόθεσης Διακοπής της Κανονικής
84
Λειτουργίας, αναλυτική και τεκμηριωμένη, και μέσα στο προβλεπόμενο από τον Κώδικα
χρονικό διάστημα, ενώ σε αντίθετη περίπτωση επιβάλλονται οι αντίστοιχες κυρώσεις.
Κεφάλαιο 28: Περικοπή Φορτίου
Σε περίπτωση αδυναμίας κατάρτισης Προγράμματος ΚΗΕΠ, ή Κατανομής, ή επαρκούς
κάλυψης του φορτίου, ή άλλων προβλημάτων στο Δίκτυο, ο Διαχειριστής προβαίνει στην
κατάρτιση και εφαρμογή Προγράμματος Περικοπής Φορτίου. Η προβλεπόμενη διαδικασία
περιγράφεται λεπτομερώς από τον Κώδικα, ενώ πραγματοποιείται με γνώμονα την ίση και
δίκαιη αντιμετώπιση απέναντι στο σύνολο των Χρηστών, την τήρηση των όσων
προβλέπονται από τις συμβάσεις τους, τη σωστή ενημέρωσή τους, καθώς και την τήρηση
των διατάξεων που ισχύουν για ειδικές περιπτώσεις, κατά τα προβλεπόμενα από τον
Κώδικα. Η Περικοπή Φορτίου πραγματοποιείται :
1. Μέσω αυτόματης περικοπής φορτίου λόγω υποσυχνότητας ή λόγω χαμηλής τάσης.
2. Με ενέργειες από τον Διαχειριστή ΜΔΝ, όπως ιδίως με χειρισμούς στο Δίκτυο ΜΔΝ.
3. Με εντολή του Διαχειριστή ΜΔΝ προς τους Εκπροσώπους Φορτίου ή τους Πελάτες,
για περιορισμό της κατανάλωσής τους στις περιπτώσεις που υπάρχει συμβατική
υποχρέωση.
Ο Διαχειριστής δύναται να ορίζει ανά σημείο του Δικτύου τα όρια συχνότητας ή/και
τάσης στα οποία επέρχεται Αυτόματη Περικοπή Φορτίου, καθώς και αυτά στα οποία
πραγματοποιείται επανατροφοδότηση των φορτίων, κατόπιν συνεννόησης με τον Πελάτη.
Η προβλεπόμενη διαδικασία περιγράφεται από τον Κώδικα.
Ακόμη ο Διαχειριστή δύναται να προβεί σε αποσύνδεση εγκαταστάσεων ή εξοπλισμού
ορισμένου Χρήστη, εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο για την ομαλή και ασφαλή λειτουργία
του δικτύου ΜΔΝ, κυρίως σε περιπτώσεις Έκτακτων Καταστάσεων, σεβόμενος πάντα τα
όσα ορίζονται στη Σύμβαση Σύνδεσης του Χρήστη.
TMHMA 5: Ανάπτυξη Συστημάτων – Προγραμματισμός
Ανάπτυξης Ισχύος Μονάδων - Μηχανισμός Επάρκειας
Ισχύος
Κεφάλαιο 29: Πρόγραμμα Ανάπτυξης Συστημάτων ΜΔΝ
Αναλύεται ο σκοπός του Προγραμματισμού Ανάπτυξης των Συστημάτων ΜΔΝ, που
επικεντρώνεται στον προσδιορισμό μέσα στο προβλεπόμενο χρονικό διάστημα:
1. του τύπου και του μεγέθους των Μονάδων Ηλεκτροπαραγωγής, Συμβατικών, ΑΠΕ,
ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών, και η έγκαιρη εγκατάσταση του απαραίτητου αυτού
δυναμικού,
2. των κυρίων έργων ανάπτυξης του Δικτύου των Συστημάτων ΜΔΝ (ιδίως Γραμμές
ΥΤ, Υ/Σ ΥΤ/ΜΤ, αναχωρήσεις γραμμών ΜΤ, διασυνδέσεις μεταξύ Συστημάτων
ΜΔΝ),
με σκοπό τον απρόσκοπτο εφοδιασμό των Καταναλωτών των Μη Διασυνδεδεμένων
Νησιών, με ηλεκτρική ενέργεια, την επίτευξη ενός ικανοποιητικού επιπέδου υπηρεσιών
παροχής ηλεκτρικής ενέργειας προς αυτούς, την αξιόπιστη και αποδοτική λειτουργία των
85
Σταθμών και τη μεγιστοποίηση της διείσδυσης της ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ με
ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση του συνολικού κόστους των Συμβατικών Μονάδων.
Παρουσιάζεται η διαδικασία εκπόνησης και έγκρισης του Προγράμματος Ανάπτυξης των
Συστημάτων ΜΔΝ, ενώ αναλύονται και οι βασικοί στόχοι, οι αρχές και τα κριτήρια
κατάρτισης του εν λόγω προγράμματος, καθώς και το περιεχόμενό του. Με το Πρόγραμμα
ανάπτυξης εγκρίνονται τα ανώτατα όρια ισχύος ανά κατηγορία και τεχνολογία συμβατικών
μονάδων καθώς και το συνολικό ανώτατο όριο ισχύος για τις προς εγκατάσταση μονάδες,
τα οποία είναι δεσμευτικά για τον Διαχειριστή για το οριζόμενο από τον Κώδικα χρονικό
διάστημα. Μαζί με την υποβολή του Προγράμματος Ανάπτυξης συνυποβάλλεται και τεύχος
απολογισμού όπου αναλύονται η πορεία υλοποίησης όπως και τυχόν προβλήματα και
καθυστερήσεις που προέκυψαν σε κάθε Σύστημα ΜΔΝ. Τέλος εξηγείται από τον Κώδικα η
διαδικασία εκπόνησης και έγκρισης μελετών για την ενοποίηση νησιωτικών Συστημάτων, η
οποία πραγματοποιείται σε περιπτώσεις που, μέσα από τις προβλεπόμενες μελέτες που
επιτελούνται, προκύπτει ότι η λειτουργία του ενοποιημένου νησιωτικού Συστήματος
κρίνεται περισσότερη ωφέλιμη συγκριτικά με την ανεξάρτητη λειτουργία των
Διασυνδεόμενων Συστημάτων ΜΔΝ.
Κεφάλαιο 30: Μηχανισμός Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος
Σκοπός του μηχανισμού διασφάλισης επαρκούς Ισχύος είναι η εξασφάλιση του επαρκούς
δυναμικού ισχύος σε κάθε Σύστημα ΜΔΝ, η ανάκτηση από τους Παραγωγούς του
κεφαλαιουχικού κόστους του αναγκαίου δυναμικού παραγωγής και ο αναλογικός και
αντικειμενικός επιμερισμός των δαπανών αυτών στους Εκπροσώπους Φορτίου. Οι
Συμμετέχοντες στον Μηχανισμό αυτό είναι:
1. Οι Παραγωγοί Ηλεκτρικής Ενέργειας όλων των κατηγοριών και τεχνολογιών
Συμβατικών Μονάδων
2. Οι Κατανεμόμενες Μονάδες Παραγωγής Υβριδικών Σταθμών με παροχή εγγυημένης
ισχύος, και
3. Οι Εκπρόσωποι Φορτίου
Αναλύονται από τον Κώδικα οι υποχρεώσεις για κάθε ομάδα Συμμετεχόντων ξεχωριστά,
καθώς και η μεθοδολογία υπολογισμού της αμειβόμενης ισχύος των Μονάδων Παραγωγής
καθώς και οι παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Μέσω της μεθοδολογίας
αυτής προσδιορίζεται :
1. Η ισχύς για κάθε Μονάδα που συμμετέχει στον Μηχανισμό Διασφάλισης Επαρκούς
Ισχύος για την οποία οφείλεται τίμημα διαθεσιμότητας ισχύος σε μηνιαία βάση. Τα
δεδομένα αυτά τηρούνται και σε Πίνακα Διαθέσιμης Ισχύος, ανά κατηγορία
Μονάδων και Σύστημα ΜΔΝ και δημοσιεύονται μηνιαία στην ιστοσελίδα του
Διαχειριστή ΜΔΝ.
2. Οι Δείκτες Μηνιαίας και Ετήσιας Μη Διαθεσιμότητας Ισχύος για κάθε Μονάδα που
συμμετέχει στο Μηχανισμό Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος. Με βάση τη μη
διαθεσιμότητα των Μονάδων υπολογίζονται περαιτέρω τυχόν κυρώσεις μη
διαθεσιμότητας ισχύος, ενώ οι ανωτέρω δείκτες υπολογίζονται για Μονάδες οι
οποίες έχουν ενταχθεί σε Πρόγραμμα Κατανομής για τουλάχιστον 10 ώρες
Κατανομής ανά μήνα.
86
Κεφάλαιο 31: Συμμετοχή Εκπροσώπων Φορτίου στο Μηχανισμό Διασφάλισης Επαρκούς
Ισχύος
Κάθε Εκπρόσωπος Φορτίου συμμετέχει υποχρεωτικά στο Μηχανισμό Διασφάλισης
Επαρκούς Ισχύος, με εξαίρεση τους Παραγωγούς που καλύπτουν μόνο τις ανάγκες των
σταθμών τους. Οι Συντελεστές Επιμερισμού Χρεώσεων Ισχύος για Εκπροσώπους Φορτίου
προσδιορίζονται με μεθοδολογία η οποία βασίζεται στο ποσοστό συμμετοχής τους στη
διαμόρφωση της ανάγκης για διατήρηση επαρκούς ισχύος στο Σύστημα ΜΔΝ στο οποίο
δραστηριοποιούνται. Αναλύονται από τον Κώδικα τα βήματα που πρέπει να
πραγματοποιηθούν για τον προσδιορισμό τους.
Κεφάλαιο 32: Έκτακτες Ανάγκες
Ορίζονται από τον Κώδικα οι καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε Έκτακτες
Ανάγκες καθώς και οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται για την έγκαιρη
διαπίστωση και αντιμετώπισή τους. Συγκεκριμένα οι Έκτακτες Ανάγκες μπορούν να
προκύψουν ιδίως λόγω:
1. αδυναμίας κάλυψης της ζήτησης που οφείλεται σε μη επάρκεια διαθεσιμότητας
του υφιστάμενου δυναμικού, σε περιπτώσεις όπως η καθυστέρηση στην
εγκατάσταση νέου δυναμικού παραγωγής, ή απρόβλεπτη βλάβη σε Μονάδα, και
2. απρόβλεπτης βλάβης στο καλώδιο διασύνδεσης μεταξύ δύο νησιών του ίδιου
Συστήματος ΜΔΝ, ή απρόβλεπτης βλάβης στο Δίκτυο του νησιού, με αποτέλεσμα
την αδυναμία κάλυψης της ζήτησης σε μία γεωγραφική ζώνη του.
Στη συνέχεια παρατίθενται οι ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβεί ο Διαχειριστής για
την αντιμετώπιση της Έκτακτης Ανάγκης, οι οποίες ως γνώμονα έχουν την οικονομική,
ασφαλή και βάση νόμιμων διαδικασιών κάλυψή της. Για την επίτευξη των παραπάνω
στόχων, ο Διαχειριστής εκπονεί Σχέδια Αντιμετώπισης Έκτακτων Αναγκών ακολουθώντας τις
οδηγίες που δίνονται από τον Κώδικα. Τέλος, γίνεται απολογισμός και υπολογίζεται το
κόστος κάλυψης για την κάλυψη της Έκτακτης Ανάγκης, κατά τις προβλεπόμενες από τον
Κώδικα διαδικασίες.
ΤΜΗΜΑ 6: Υπολογισμός Αμοιβών Μονάδων Παραγωγής
Κεφάλαιο 33: Κατηγορίες Αμοιβών Μονάδων Παραγωγής
Οι αμοιβές των Συμβατικών Μονάδων Παραγωγής καθώς και των Υβριδικών και λοιπών
Σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ διακρίνονται σε:
1. Αμοιβή για έγχυση ενέργειας στο Σύστημα ΜΔΝ
2. Αμοιβή για τη Διαθεσιμότητα Ισχύος
3. Αμοιβή για τις Επικουρικές Υπηρεσίες
Ο υπολογισμός των αμοιβών αυτών γίνεται λαμβάνοντας υπόψη διαφορετικά στοιχεία,
ανάλογα με τον τύπο της Μονάδας που αυτές αφορούν. Λεπτομέρειες δίνονται στις
διατάξεις του Κώδικα. Τέλος, σημειώνεται ότι για τις Μονάδες που συμμετέχουν στην
κάλυψη έκτακτων αναγκών προσδιορίζεται ειδική αντίστοιχη αμοιβή.
87
Κεφάλαιο 34: Μεταβλητό Κόστος Παραγωγής και Κόστος Εκκίνησης Μονάδας
Δίνεται ο ορισμός του Μεταβλητού Κόστους Παραγωγής καθώς και ο τρόπος με τον
οποίο προσδιορίζεται τόσο αυτό, όσο και το κόστος καυσίμου, το κόστος εκπομπών CO2 και
το Πρόσθετο Μεταβλητό Κόστος Λειτουργίας και Συντήρησης της Μονάδας.
Η Καμπύλη Αναφοράς Μεταβλητού Κόστους Παραγωγής Συμβατικής μονάδας προκύπτει
από τη σύνθεση των βασικών συνιστωσών του μεταβλητού κόστους παραγωγής, και
περιλαμβάνει επιμέρους Καμπύλες Αναφοράς Κόστους Καυσίμου και Κόστους Εκπομπών
CO2, καθώς και το Μοναδιαίο Πρόσθετο Μεταβλητό Κόστος Αναφοράς για τη λειτουργία
και συντήρηση της Μονάδας. Στον Κώδικα διευκρινίζονται τα χαρακτηριστικά που
λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό των ανωτέρω καμπυλών, ενώ παρουσιάζεται
και η μεθοδολογία προσδιορισμού της Καμπύλης Αναφοράς Μεταβλητού Κόστους
Παραγωγής, στοιχεία σχετικά με την οποία εμπεριέχονται στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας
Αγοράς ΜΔΝ.
Ως Μοναδιαίο Κόστος Αναφοράς Εκκίνησης Συμβατικής Μονάδας, νοείται το κόστος της
κατανάλωσης καυσίμου για την εκκίνηση της Μονάδας, διακριτά για εκκίνηση από ψυχρή,
ενδιάμεση και θερμή κατάσταση, έως τη σταθεροποίηση της παραγωγής της σε σημείο
λειτουργίας που αντιστοιχεί τουλάχιστον στην τεχνικά ελάχιστη παραγωγή της. Δίνεται από
τον Κώδικα ο τρόπος και η μεθοδολογία προσδιορισμού του εν λόγω κόστους, ενώ
σημειώνεται ακόμα ότι η μεθοδολογία αυτή, παράμετροί της, ο τρόπος εφαρμογής της,
καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα καθορίζονται στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας Αγοράς
ΜΔΝ.
Ο Διαχειριστής κατά την εγγραφή Συμβατικής μονάδας στο Μητρώο Μονάδων του
Συστήματος ΜΔΝ, ελέγχει αν τα τεχνοοικονομικά της στοιχεία είναι αποδεκτά ή όχι και,
ανάλογα με την περίπτωση, προχωράει στον προσδιορισμό της Καμπύλης Μεταβλητού
Κόστους Παραγωγής και του Κόστους Εκκίνησης της Συμβατικής Μονάδας, ενώ ενημερώνει
εγγράφως τον Παραγωγό και τη ΡΑΕ σχετικά με τα αποτελέσματα που προέκυψαν.
Κεφάλαιο 35: Κόστος Διαθεσιμότητας Μονάδων
Το Ετήσιο Τίμημα Διαθεσιμότητας Ισχύος για Συμβατικές Μονάδες Παραγωγής που
συμμετέχουν στο Μηχανισμό Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος
προσδιορίζεται για
συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ώστε να καλύπτονται οι πάγιες δαπάνες κατασκευής και
λειτουργίας της Μονάδας με βάση προσδιοριζόμενα από τον Κώδικα στοιχεία. Το πρόσθετο
κόστος υποδομών του Σταθμού προκύπτει από τις πάγιες δαπάνες για την κατασκευή και τη
λειτουργία των υποδομών του Σταθμού (δηλαδή εξαιρουμένων των Μονάδων που
εγκαθίστανται σε αυτόν), και προσδιορίζεται με βάση τα καθοριζόμενα από τον Κώδικα
στοιχεία. Ο Παραγωγός δύναται να αιτηθεί στη ΡΑΕ την παράταση του χρόνου πληρωμής
του εν λόγω τιμήματος λόγω δαπανών αναβάθμισης/βελτίωσης της Μονάδας ή του
Σταθμού, ακολουθώντας την προβλεπόμενη διαδικασία. Η ΡΑΕ εξετάζει το αίτημα
χορήγησης παράτασης λαμβάνοντας υπόψη όλα τα απαραίτητα στοιχεία, έτσι όπως αυτά
ορίζονται από τον κώδικα, ακολουθώντας παράλληλα και τους σχετικούς με το αντικείμενο
κανόνες.
Το Μοναδιαίο Τίμημα Αναφοράς Διαθεσιμότητας Ισχύος Μονάδας προσδιορίζεται
μονοσήμαντα ανά κατηγορία Συμβατικής Μονάδας στην οποία ανήκει η Μονάδα, με βάση
88
μεθοδολογία και τυποποιημένο συνδυασμό τεχνικών και άλλων χαρακτηριστικών της
Μονάδας. Το εν λόγω τίμημα δύναται να αναπροσαρμόζεται στην περίπτωση αναθεώρησης
αριθμητικών παραμέτρων ή της μεταβολής της εγκατεστημένης ισχύος του Σταθμού. Η
μεθοδολογία προσδιορισμού, οι παράμετροί της, ο τρόπος εφαρμογής της καθώς και κάθε
άλλο ειδικότερο θέμα καθορίζονται στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας Αγοράς ΜΔΝ. Ειδικότερα
καθορίζονται,για κάθε κατηγορία Συμβατικής Μονάδας και τυποποιημένο συνδυασμό
χαρακτηριστικών της:
1. οι παράμετροι της μεθοδολογίας, οι οποίες καθορίζονται με βάση στοιχεία
διεθνούς βιβλιογραφίας, καθιερωμένες μεθοδολογίες και πρακτικές, καθώς επίσης
και διαθέσιμα στοιχεία και πιστοποιημένες μετρήσεις κατασκευαστών Μονάδων,
2. οι παράμετροι της μεθοδολογίας, για τις οποίες απαιτείται ο καθορισμός των τιμών
τους με βάση την Απόφαση Καθορισμού Παραμέτρων Ρυθμιστικής Περιόδου όπως
ιδίως η ρυθμιζόμενη απόδοση των επενδυμένων κεφαλαίων.
Ο Διαχειριστής ΜΔΝ, κατά την εγγραφή Συμβατικής μονάδας στο Μητρώο Μονάδων του
Συστήματος ΜΔΝ, προσδιορίζει το ετήσιο Τίμημα Διαθεσιμότητας Ισχύος της Μονάδας με
βάση τα τεχνοοικονομικά της στοιχεία, και καταλήγει στο αν κρίνεται αποδεκτό ή όχι,
ακολουθώντας την προβλεπόμενη από τον Κώδικα διαδικασία. Ανάλογα με την περίπτωση,
ο Διαχειριστής υπολογίζει την αμοιβή της Μονάδας και ενημερώνει εγγράφως τον
Παραγωγό και τη ΡΑΕ σχετικά με το Τίμημα Διαθεσιμότητας Ισχύος που χρησιμοποιεί για
την αμοιβή της.
Κεφάλαιο 36: Κόστος Επικουρικών Υπηρεσιών και Κάλυψης Έκτακτων Αναγκών
Οι Συμβατικές Μονάδες Παραγωγής καθώς και οι Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, αλλά και
Υβριδικοί Σταθμοί, δικαιούνται να εισπράττουν τίμημα για την παροχή επικουρικών
υπηρεσιών, τις οποίες παρέχουν υποχρεωτικά ή κατόπιν επιλογής τους, εφόσον
εντάσσονται για λειτουργία με βάση τα Προγράμματα Κατανομής. Ο τρόπος υπολογισμού
του Τιμήματος αυτού προσδιορίζεται από τον Κώδικα και, στην περίπτωση εφεδρείας
τριτεύουσας ρύθμισης, αφορά αποκλειστικά την παροχή Μη Στρεφόμενης Εφεδρείας από
Μονάδες στις οποίες δίνεται εντολή διατήρησής τους σε κατάσταση ετοιμότητας για ταχεία
εκκίνηση, και εφόσον αυτό επιφέρει πρόσθετο μεταβλητό κόστος στον Παραγωγό, κυρίως
λόγω κατανάλωσης καυσίμου. Το κόστος κάλυψης έκτακτης ανάγκης αφορά κάθε δαπάνη
που αποσκοπεί στην κάλυψη έκτακτων αναγκών. Σημειώνεται ότι η κάλυψη της έκτακτης
ανάγκης πρέπει να πραγματοποιείται με τον οικονομικότερο τρόπο και σε συνθήκες
διαφάνειας.
ΤΜΗΜΑ 7: Τήρηση Λογαριασμών και Εκκαθαρίσεις
Αγοράς ΜΔΝ
Κεφάλαιο 37: Τήρηση Λογαριασμών
Για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του αναφορικά με την εκκαθάριση της Αγοράς ΜΔΝ, ο
Διαχειριστής ΜΔΝ δύναται να αναθέσει σε αξιόχρεο ελληνικό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα
την εκτέλεση των τραπεζικών συναλλαγών που απαιτούνται για την εκπλήρωση των
89
υποχρεώσεων που προκύπτουν από τη συμμετοχή στην Αγορά ΜΔΝ, καθώς και την κάλυψη
τυχόν ελλείμματος των συναλλαγών στο πλαίσιο της Αγοράς ΜΔΝ σε συνδυασμό με την
άσκηση απαιτήσεων κατά των Πελατών, προκειμένου να ισοσκελίζονται οι συναλλαγές στο
πλαίσιο της Αγοράς ΜΔΝ. Ακόμη ο Διαχειριστής καθορίζει το Χρηματοοικονομικό Κόστος
Κάλυψης, καθώς και το Πάγιο και Έκτακτο Αντίτιμο Χρηματοοικονομικού Κόστους Κάλυψης
τα οποία δικαιούται να απαιτεί από τους Εκπροσώπους Φορτίου.
Κάθε Συμμετέχων στην Αγορά ΜΔΝ τηρεί τραπεζικό λογαριασμό σε αξιόχρεο ελληνικό
πιστωτικό ίδρυμα (Λογαριασμός Συμμετέχοντα), ώστε να πραγματοποιούνται οι πληρωμές
ή εισπράξεις που του αναλογούν, κατόπιν εντολής του Διαχειριστή. Σχετικές υποχρεώσεις
του Συμμετέχοντα αναφέρονται στον Κώδικα, ενώ σημειώνεται ότι η ύπαρξη του εν λόγω
λογαριασμού είναι απαραίτητη για την αποδοχή εγγραφών σε Μητρώο και διαγράφεται με
τη διαγραφή του Συμμετέχοντα από αυτό.
Με το Σύστημα Χρεοπιστώσεων και παρακολούθησης Λογιστικών Λογαριασμών, ο
Διαχειριστής ΜΔΝ συστήνει και τηρεί μία σειρά από διακριτούς λογιστικούς λογαριασμούς,
με εγγραφές ανά Σύστημα ΜΔΝ, οι οποίοι απαριθμούνται από τον Κώδικα.
Στον Κώδικα δίνονται πληροφορίες σχετικά με τους Λογιστικούς Λογαριασμούς που
περιλαμβάνουν όλες τις λογιστικές πράξεις, όπως πράξεις χρέωσης και πίστωσης
Συμμετεχόντων, αλλά και χρεώσεις ή επιστροφές προηγούμενων πληρωμών. Στον Κώδικα
δίνονται αναλυτικά οι χρεώσεις και οι πιστώσεις καθώς και λοιπά στοιχεία για τους εξής
Λογαριασμούς:
1. Εκκαθάρισης Αγοροπωλησίας Ενέργειας
2. Επικουρικών Υπηρεσιών
3. Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος
4. Αποθεματικού
5. Κυρώσεων
6. Εγγυήσεων
7. Ειδικό Λογαριασμό για Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ
8. Ειδικό Λογαριασμό για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας
9. Λογαριασμό Κάλυψης Λειτουργικών Δαπανών του Διαχειριστή και διαχείρισης
Παγίων
10. Λογαριασμό Κάλυψης Κόστους Έκτακτης Ανάγκης και
11. Λογαριασμό Εισπράξεων Υπέρ Τρίτων/Χρεώσεις Χρήσης Δικτύου.
Κεφάλαιο 38: Εκκαθαρίσεις Αγοράς ΜΔΝ
Μετά το πέρας κάθε ημερολογιακού μήνα ο Διαχειριστής ΜΔΝ προβαίνει σε Μηνιαία
Εκκαθάριση ανά Σύστημα ΜΔΝ, η οποία περιλαμβάνει τις επιμέρους εκκαθαρίσεις:
1. Αγοροπωλησίας Ενέργειας
2. Επικουρικών Υπηρεσιών
3. Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος
4. Ειδικών Λογαριασμών ΑΠΕ ΜΔΝ και ΥΚΩ ΜΔΝ
5. Κάλυψης Κόστους Έκτακτης Ανάγκης
6. Κάλυψης Λειτουργικών Δαπανών του Διαχειριστή ΜΔΝ και Διαχείρισης Παγίων
7. Εισπράξεων Υπέρ Τρίτων/ΧΧΔ, καθώς και
8. Κυρώσεων
Αναλύεται στη συνέχεια η διαδικασία προσδιορισμού του ύψους των χρεώσεων και
πιστώσεων κατά τη Μηνιαία Εκκαθάριση. Η κατάσταση αρχικής Εκκαθάρισης εκδίδεται για
κάθε Σύστημα ΜΔΝ διακριτά, και το περιεχόμενό της προσδιορίζεται από τον Κώδικα.
Προβλέπεται ακόμα και κατάλληλη διαδικασία σε περίπτωση αμφισβήτησης της Αρχικής
Εκκαθάρισης από κάποιον Συμμετέχοντα, η οποία και περιγράφεται λεπτομερώς.
90
Αντίστοιχα, ο Διαχειριστής προβαίνει σε Ετήσια Οριστική Εκκαθάριση μετά το πέρας κάθε
ημερολογιακού έτους ανά σύστημα ΜΔΝ ακολουθώντας την προβλεπόμενη διαδικασία. Το
περιεχόμενο της εν λόγω εκκαθάρισης διασαφηνίζεται από τον Κώδικα, ενώ προβλέπεται
κατάλληλη διαδικασία σε περίπτωση αμφισβήτησής της.
Ως Έλλειμμα Συναλλαγών κατά τη διαδικασία της Μηνιαίας ή Ετήσιας Οριστικής
Εκκαθάρισης νοείται το σύνολο των χρηματικών ποσών το οποίο δεν καταβάλλεται από
τους Εκπροσώπους Φορτίου εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας. Τυχόν αδυναμία
καταβολής δεν αναστέλλει ούτε εμποδίζει την εξέλιξη της διαδικασίας εκκαθάρισης, γι’
αυτό σε περίπτωση ύπαρξης Ελλείμματος Συναλλαγών ο Διαχειριστής ΜΔΝ:
1. Καταρχήν προβαίνει σε κάθε απαραίτητη ενέργεια ώστε να ικανοποιηθεί μέσω των
εγγυήσεων που έχει παράσχει ο Εκπρόσωπος Φορτίου, ο οποίος εμφανίζει αδυναμία
πληρωμής και ενημερώνει εγγράφως τον ίδιο, τους λοιπούς Εκπροσώπου Φορτίου,
καθώς και τη ΡΑΕ. Για το λόγο αυτό μέχρι το ύψος της οφειλής του
 χρησιμοποιεί τα κεφάλαια από το Λογαριασμό Εγγυήσεων του Εκπροσώπου
Φορτίου, σε περίπτωση που οι εγγυήσεις έχουν δοθεί σε μορφή κατάθεσης
 προχωρά σε τμηματικές αναλήψεις από την εγγυητική επιστολή του
Εκπροσώπου Φορτίου, σε περίπτωση που οι εγγυήσεις έχουν τη μορφή
εγγυητικής επιστολής,
 χρησιμοποιεί τα ποσά που του έχουν εκχωρηθεί ως εγγυήσεις από τον
Εκπρόσωπο Φορτίου
2. Στην περίπτωση που μέσω της παραπάνω διαδικασίας δεν καλύπτεται πλήρως το
Έλλειμμα Συναλλαγών, ειδοποιεί τον Φορέα Κάλυψης, ώστε αυτός να καλύψει το
υπόλοιπο ποσό.
Αναλύεται ακόμα η διαδικασία σχετικά με τη μεταφορά κεφαλαίων στο πλαίσιο της
Μηνιαίας και ετήσιας Οριστικής Εκκαθάρισης της Αγοράς ΜΔΝ, καθώς και η διαδικασία
που ακολουθείται για τη σωστή πραγματοποίηση Εκκαθάρισης σε περίπτωση που Έκτακτες
Καταστάσεις, όπως βλάβη συστήματος ή μη διαθεσιμότητα των απαραίτητων στοιχείων,
καταστήσουν αδύνατη την εφαρμογή της φυσιολογικά προβλεπόμενης διαδικασίας.
Προσδιορίζονται ακόμα τα στοιχεία των εκκαθαρίσεων που οφείλει να δημοσιοποιεί ο
Διαχειριστής ΜΔΝ στην ιστοσελίδα του μετά την κατάρτιση των Μηνιαίων Καταστάσεων
Τελικής Εκκαθάρισης.
Κεφάλαιο 39: Εκκαθάριση Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας
Δίνεται ο τρόπος και τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της
Καμπύλης Μεταβλητού Κόστους Παραγωγής Συμβατικών Μονάδων, καθώς και ο τρόπος
υπολογισμού του Μέσου Μεταβλητού Κόστους Παραγωγής Συστημάτων ΜΔΝ, ενώ
προσδιορίζεται και η μέγιστη τιμή του. Παρουσιάζεται ακόμη ο τρόπος υπολογισμού
πληρωμών και χρεώσεων για Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ καθώς και για Υβριδικούς Σταθμούς,
καθώς και των πληρωμών των Συμβατικών Μονάδων. Ακολουθεί η επεξήγηση της
διαδικασίας Εκκαθάρισης Επιβεβλημένων και Μη Αποκλίσεων Παραγωγής που αφορούν
Συμβατικές Μονάδες, Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ καθώς και Υβριδικούς Σταθμούς. Τέλος
παρατίθενται οι χρεώσεις που αντιστοιχούν στους Εκπροσώπους Φορτίου για την αγορά
ενέργειας, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο αυτές προκύπτουν.
Κεφάλαιο 40: Εκκαθάριση Επικουρικών υπηρεσιών
Περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο καθορίζονται οι Πληρωμές Συμβατικών Μονάδων,
Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ καθώς και Μονάδων Υβριδικών Σταθμών, για παροχή
Επικουρικών Υπηρεσιών, όπως και οι αντίστοιχες χρεώσεις των Εκπροσώπων Φορτίου για
την αγορά τους.
91
Κεφάλαιο 41: Εκκαθάριση Μηχανισμού Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος
Δίνεται ο τρόπος υπολογισμού της πληρωμής Συμβατικών Μονάδων, Μονάδων ΑΠΕ και
ΣΗΘΥΑ καθώς και Υβριδικών Σταθμών για Παροχή Διαθεσιμότητας Ισχύος, καθώς και των
Χρεώσεων που αντιστοιχούν σε Εκπροσώπους Φορτίου για το Μηχανισμό Διασφάλισης
Επαρκούς Ισχύος.
TMHMA8 : Κυρώσεις
Κεφάλαιο 42: Επιβολή Κυρώσεων
Στο κεφάλαιο αυτό αναλύονται μία προς μία οι πιθανές παραβάσεις και οι αντίστοιχες
κυρώσεις που επιβάλλονται από τον Διαχειριστή σε κάθε περίπτωση, καθώς και η
διαδικασία που ακολουθείται για την επιβολή των κυρώσεων αυτών. Οι Συμμετέχοντες
έχουν δικαίωμα υποβολής ενστάσεων εντός προβλεπόμενου χρονικού διαστήματος, ενώ,
σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο, η ΡΑΕ δύναται
να επιβάλλει διοικητικές κυρώσεις.
TMHMA 9: Διείσδυση ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών
Σταθμών
Κεφάλαιο 43 : Κανόνες Ένταξης και Λειτουργίας των Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ
Σκοπός των Κανόνων Ένταξης και Λειτουργίας των Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ είναι η
μεγιστοποίηση της διείσδυσης της παραγόμενης από αυτές Ηλεκτρικής Ενέργειας, υπό
συνθήκες ασφαλούς λειτουργίας του Συστήματος ΜΔΝ. Εξηγείται από τον Κώδικα ποιές
Μονάδες προηγούνται έναντι ποιών, καθώς και ποιες εξαιρούνται από τους κανόνες
αυτούς και γιατί. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η διαδικασία ελέγχου τήρησης των Κανόνων
Ένταξης και Λειτουργίας Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, καθώς και ενδεχόμενης τροποποίησής
τους σε περίπτωση που προκύψει σχετική διαφωνία μεταξύ Διαχειριστή και Παραγωγών.
Κεφάλαιο 44: Καθορισμός των Κανόνων Ένταξης και Λειτουργίας Μονάδων ΑΠΕ και
ΣΗΘΥΑ
Δίνονται αναλυτικά οι Γενικοί Κανόνες Ένταξης και Λειτουργίας Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ
και αναλύεται η διαδικασία που ακολουθείται σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η
πλήρης απορρόφηση της προσφερόμενης ενέργειας των εν λόγω μονάδων. Ακόμα,όσον
αφορά τις Μη Κατανεμόμενες Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, ο Διαχειριστής οφείλει να τηρεί τις
αναγκαίες εφεδρείες ισχύος για την κάλυψη της αστάθειας της παραγωγής τους, λόγω
ιδίως σφαλμάτων πρόβλεψής της, τις οποίες προσδιορίζει διακριτά για κάθε Σύστημα ΜΔΝ
ύστερα από σχετική μελέτη που εκπονεί και η οποία λαμβάνει υπόψη:
1. την τεχνολογία και τη γεωγραφική διασπορά των Μη Κατανεμόμενων Μονάδων
ΑΠΕ
2. το επίπεδο παραγωγής των Μη Κατανεμόμενων Μονάδων ΑΠΕ
3. τις ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας του εκάστοτε Συστήματος ΜΔΝ, οι οποίες
μπορεί να διαφοροποιούνται ωριαία, μηνιαία ή εποχιακά και
4. τις λοιπές παραμέτρους που επηρεάζουν τη διακύμανση της παραγωγής των Μη
Κατανεμόμενων Μονάδων ΑΠΕ.
92
Κεφάλαιο 45: Ειδικοί Κανόνες Ένταξης και Λειτουργίας για Υβριδικούς Σταθμούς
Παρατίθενται οι γενικές υποχρεώσεις ενός Παραγωγού Υβριδικού Σταθμού, καθώς και οι
ειδικοί κανόνες ένταξης και λειτουργίας Μονάδων ΑΠΕ Υβριδικού Σταθμού αλλά και οι
κανόνες λειτουργίας Ελεγχόμενων Μονάδων Παραγωγής Υβριδικών Σταθμών και Μονάδων
Απορρόφησης Ενέργειας από το δίκτυο ΜΔΝ και αποθηκευτικών Συστημάτων Υβριδικού
Σταθμού. Τέλος παρουσιάζονται οι σχετικές υποχρεώσεις του διαχειριστή.
Κεφάλαιο 46: Ειδικοί Κανόνες Ένταξης και Λειτουργίας για Ηλιοθερμικούς Σταθμούς
Στις υποχρεώσεις του Παραγωγού για τη λειτουργία Ηλιοθερμικών Σταθμών, πέραν της
συμμόρφωσης με τους ισχύοντες κανόνες, συμπεριλαμβάνεται και η πρόβλεψη
κατάλληλου συστήματος για την εξασφάλιση των αναγκαίων εφεδρειών ισχύος και
ενέργειας ώστε να είναι δυνατή η τήρηση του δεσμευτικού προγράμματος παραγωγής του
Σταθμού, και εντός των προβλεπόμενων από τον Κώδικα ορίων αποκλίσεων, σύμφωνα με
τις αντίστοιχες Δηλώσεις Παραγωγής στον ΚΗΕΠ. Δίνονται ακόμα πληροφορίες για την
ενέργεια που απορροφάται από το Δίκτυο με σκοπό τη βοηθητική κατανάλωση του
Ηλιοθερμικού Σταθμού.
Κεφάλαιο 47: Ειδικοί Κανόνες Ένταξης και Λειτουργίας για Σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με
Αφαλάτωση
Πέραν των γνωστών υποχρεώσεων που έχουν ως τώρα περιγραφεί, οι Σταθμοί ΣΗΘΥΑ
και οι Σταθμοί ΑΠΕ με αφαλάτωση έχουν κάποιες πρόσθετες υποχρεώσεις οι οποίες
καθορίζονται λεπτομερώς στο Εγχειρίδιο ΚΗΕΠ και Κατανομής.
Κεφάλαιο 48: Εκπόνηση Μελετών Διείσδυσης ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών
Ο Διαχειριστής προκειμένου να εξυπηρετήσει το στόχο της μεγιστοποίησης της
διείσδυσης των Μονάδων ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ αλλά και των Υβριδικών Σταθμών, υπό συνθήκες
ασφαλούς λειτουργίας του Συστήματος ΜΔΝ, εκπονεί δύο τύπους μελετών με τρόπο που
προσδιορίζεται από τον Κώδικα:
1. Μελέτες για τη βελτίωση των κανόνων ένταξης και λειτουργίας Μονάδων
ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών στα Συστήματα ΜΔΝ.
2. Μελέτες για τον προσδιορισμό των δυνατοτήτων ανάπτυξης νέου δυναμικού
ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών, με βάση τους λειτουργικούς κανόνες του
παρόντος Κώδικα.
Οι μελέτες αυτές πρέπει να εγκρίνονται από τη ΡΑΕ και, αν γίνουν αποδεκτές,
χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό των διαφόρων στοιχείων σχετικά με τη διείσδυση
ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών.
Οι μελέτες βελτίωσης των κανόνων ένταξης και λειτουργίας Μονάδων ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και
Υβριδικών Σταθμών εξετάζουν τη δυνατότητα θέσπισης νέων κανόνων ή τροποποίησης των
υφιστάμενων κανόνων ένταξης Μονάδων ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών
σταΣυστήματα ΜΔΝ, με στόχο την αύξηση της συμμετοχής των Μονάδων αυτών στην
κάλυψη της ζήτησης, υπό συνθήκες ασφαλούς λειτουργίας του Συστήματος ΜΔΝ. Οι
κανόνες αυτοί μπορεί να εξειδικεύονται ανά Σύστημα ΜΔΝ, λόγω των ιδιαιτεροτήτων της
διαμόρφωσής κάθε Συστήματος ΜΔΝ ή και των Συνθηκών που επικρατούν σε αυτά. Κατά
την εκπόνηση των μελετών λαμβάνονται υπόψη από τον Διαχειριστή μία σειρά από
δεδομένα που απαριθμούνται από τον Κώδικα. Ουσιαστικά η μελέτη εξετάζει διαφορετικά
σενάρια μείγματος και συνολικής εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών
Σταθμών, καθώς και διαφορετικούς κανόνες ένταξης και λειτουργίας ανά κατηγορία ή και
τεχνολογία Μονάδων Παραγωγής, αναζητώντας τη βέλτιστη επιλογή. Τα αποτελέσματα των
93
μελετών πρέπει να περιλαμβάνουν μία σειρά από στοιχεία που προσδιορίζονται από τον
Κώδικα, και μπορεί να οδηγήσουν σε καθορισμό νέων κατηγοριών Μονάδων ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ
σε σχέση με τις υφιστάμενες κατηγορίες αναφορικά με τις δυνατότητες ελέγχου
παραγωγής.
Στη συνέχεια προσδιορίζονται οι βασικές προδιαγραφές των μελετών ανάπτυξης νέου
δυναμικού ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ ή Υβριδικών Σταθμών ανά Σύστημα ΜΔΝ, κατηγορία ή και
τεχνολογία, η οποία μπορεί να ενταχθεί στο Σύστημα ΜΔΝ στο χρονικό ορίζοντα του
Προγράμματος Ανάπτυξης του εκάστοτε Συστήματος ΜΔΝ, υπό συνθήκες ασφαλούς
λειτουργίας του. Κατόπιν παρατίθενται τα δεδομένα που πρέπει να λαμβάνει υπόψη ο
Διαχειριστής για την εκπόνηση μελετών Ανάπτυξης Δυναμικού ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών
Σταθμών, με βάση τα οποία καταρτίζει ικανοποιητικό αριθμό σεναρίων μείγματος
κατηγοριών και τεχνολογιών ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών που δύνανται να
αναπτυχθούν στο προς εξέταση Σύστημα ΜΔΝ, ώστε να καλύπτεται σε ικανοποιητικό
βαθμό οποιαδήποτε πιθανή εξέλιξη της ανάπτυξης ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ ή Υβριδικών Σταθμών, όπως
εκτιμάται με βάση τα δεδομένα που λαμβάνονται υπόψη. Στη συνέχεια παρατίθενται τα
στοιχεία που πρέπει να εμπεριέχονται στα αποτελέσματα των εν λόγω μελετών, οι οποίες
πρέπει να εξετάζουν τη σκοπιμότητα λήψης πρόσθετων μέτρων που θα μπορούσαν να
οδηγήσουν στην αύξηση του ορίου διείσδυσης ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών ανά
κατηγορία Μονάδων ή και τεχνολογία.
Κεφάλαιο 49: Επικουρικές Υπηρεσίες από Σταθμούς ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών
Προσδιορίζονται οι Επικουρικές Υπηρεσίες που οφείλουν να παρέχουν οι Κατανεμόμενες
Μονάδες ΑΠΕ, ΣΗΘΥΑ καθώς και οι Υβριδικοί Σταθμοί ( Πλήρως ή Μερικώς Ελεγχόμενες),
καθώς και οι Μη Κατανεμόμενες Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ. Ακόμη διασαφηνίζεται ποιες
Επικουρικές Υπηρεσίες μπορούν να παρέχουν μετά από δικιά τους πρωτοβουλία οι
εκάστοτε Μονάδες και ποιες Μονάδες δύναται να εξαιρεθούν από τις παραπάνω
υποχρεώσεις.
TMHMA 10: Συστήματα ΜΔΝ με Παρέκκλιση από τις
Διατάξεις της Οδηγίας 2009.72/ΕΚ
Κεφάλαιο 50: Εφαρμογή των Διατάξεων του Κώδικα
Εξηγείται ο τρόπος εφαρμογής των διατάξεων του Κώδικα σε Σύστημα ΜΔΝ με
παρέκκλιση από τις διατάξεις της οδηγίας 2009/72/ΕΚ
Κεφάλαιο 51: Συστήματα ΜΔΝ με Μοναδικό Παραγωγό από Συμβατικές Μονάδες
Διευκρινίζονται οι τροποποιήσεις που ισχύουν για το Πρόγραμμα ΚΗΕΠ και Κατανομής σε
περίπτωση Συστήματος ΜΔΝ με μοναδικό Παραγωγό από Συμβατικές Μονάδες, ενώ
παρατίθεται και το περιεχόμενο των αντίστοιχων Προγραμμάτων Ανάπτυξης.
Κεφάλαιο 52: Συστήματα ΜΔΝ με Μοναδικό Προμηθευτή
Σε αυτή την περίπτωση ως Εκπρόσωποι Φορτίου ορίζονται οι Παραγωγοί Υβριδικών
Σταθμών που απορροφούν ενέργεια από το Δίκτυο για ανάγκες αποθήκευσης, και ο
Μοναδικός Προμηθευτής. Δίνονται από τον Κώδικα και οι πληροφορίες σχετικά με τις
εκκαθαρίσεις που πραγματοποιούνται σ’ αυτή την περίπτωση.
94
ΤΜΗΜΑ 11: Μετάβαση στο Καθεστώς του Κώδικα
Κεφάλαιο 53: Εφαρμογή Διατάξεων Κώδικα σε ΜΔΝ χωρίς ΚΕΕ και Πληροφοριακό
Σύστημα
Δίνονται πληροφορίες σχετικά με την Εγκατάσταση των αναγκαίων υποδομών ΚΕΕ και
Πληροφοριακού Συστήματος, καθώς και κατευθύνσεις σχετικά με την πραγματοποίηση των
διαδικασιών ΚΗΕΠ και Κατανομής χωρίς ΚΕΕ και Πληροφοριακό Σύστημα, λόγω ελλείψεων,
ενώ προσδιορίζεται και ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιούνται οι αμοιβές, οι
εκκαθαρίσεις και λοιπές λειτουργίες υπό αυτές τις συνθήκες.
Κεφάλαιο 54: Διαδικασία Μετάβασης στο Καθεστώς του Παρόντος Κώδικα
Στο κεφάλαιο αυτό περιγράφεται λεπτομερώς η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί,
ώστε να προσαρμοστούν οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις παραγωγής στον παρόντα Κώδικα.
Συγκεκριμένα εξηγούνται οι κινήσεις που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν εντός των
προβλεπόμενων προθεσμιών, από τους Παραγωγούς με Σταθμούς που συνδέονται στα
Συστήματα ΜΔΝ, για τους οποίους κατά το χρόνο αυτό έχει χορηγηθεί Προσφορά Σύνδεσης
και δεν έχει ολοκληρωθεί η δοκιμαστική λειτουργία ή ενεργοποίηση της σύνδεσης, των
Παραγωγών με Σταθμούς, που κατά τον ως άνω χρόνο, έχουν τεθεί σε λειτουργία στα
Συστήματα ΜΔΝ, καθώς και για τους Παραγωγούς για τους οποίους, είτε έχουν συναφθεί
και είναι σε ισχύ Συμβάσεις Σύνδεσης, είτε λειτουργούν χωρίς Συμβάσεις Σύνδεσης κατά το
χρόνο αυτό. Σε περίπτωση που οποιοσδήποτε Παραγωγός με υφιστάμενες εγκαταστάσεις
παραγωγής δε δύναται για τεχνικούς λόγους να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της
πρότυπης Σύμβασης εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, υποβάλλει τεκμηριωμένο
αίτημα παράτασης της προθεσμίας στον Διαχειριστή σύμφωνα με την διαδικασία που
εξηγείται από τον Κώδικα. Αντίστοιχα, σε περίπτωση που οποιοσδήποτε Παραγωγός με
υφιστάμενες εγκαταστάσεις παραγωγής δεν δύναται, για τεχνοοικονομικούς λόγους, να
προσαρμοστεί σε κάποιες από τις απαιτήσεις της πρότυπης Σύμβασης, οφείλει να
υποβάλλει στη ΡΑΕ πλήρες αίτημα απόκλισης από την υποχρέωση συμμόρφωσης,
συνοδευόμενο από τεχνικοοικονομική έκθεση που αιτιολογεί σαφώς την αδυναμία
συμμόρφωσης με τις ισχύουσες διατάξεις. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των
Παραγωγών με τις υποχρεώσεις τους κατά τα προβλεπόμενα από τον Κώδικα, ο
Διαχειριστής ΜΔΝ, είτε προβαίνει σε μονομερή αναστολή της ισχύος των Συμβάσεων
Σύνδεσης και Συμμετοχής στην Αγορά ΜΔΝ, καθώς και σε διακοπή της σύνδεσης του
Σταθμού με το Δίκτυο, είτε, εφόσον η λειτουργία του τελευταίου κρίνεται απαραίτητη για
την ασφαλή και απρόσκοπτη ηλεκτροδότηση των Καταναλωτών του Συστήματος, επιβάλλει
στον Παραγωγό ποινική ρήτρα για κάθε ημέρα μη συμμόρφωσης, κατά την προβλεπόμενη
από τον Κώδικα διαδικασία.
Μέχρι την πλήρη εφαρμογή του παρόντος Κώδικα, η δραστηριοποίηση Προμηθευτών και
λοιπών Εκπροσώπων Φορτίου στην Αγορά ΜΔΝ πραγματοποιείται μέσω Συμβάσεων
Συμμετοχής. Ο Εκπρόσωπος Φορτίου που δραστηριοποιείται στην Αγορά ΜΔΝ οφείλει να
υποβάλει στον Διαχειριστή ΜΔΝ εντός του προβλεπόμενου από τον Κώδικα χρονικού
διαστήματος Δήλωση Εκπροσώπησης Καταχωρημένων Μετρητών για το σύνολο των
95
μετρητών που εκπροσωπεί, και στη συνέχεια καταβάλλει τις εγγυήσεις που του
αντιστοιχούν, έτσι όπως τις υπολόγισε ο Διαχειριστής ΜΔΝ.
Τέλος, παρουσιάζεται το χρονοδιάγραμμα Μετάβασης στο Καθεστώς του Παρόντος
Κώδικα, όπου δίνονται λεπτομερώς οι ενέργειες που θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί από
τον Διαχειριστής και τους Συμμετέχοντες σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, μέχρις ότου
επιτευχθεί πλήρη εφαρμογή του παρόντος Κώδικα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΩΔΙΚΑ Μ.Δ.Ν
Κεφάλαιο 1: Στοιχεία για Σύνδεση Μονάδας στο Δίκτυο ΜΔΝ
Παρουσιάζονται αναλυτικά τα στοιχεία που πρέπει να υποβάλλονται για κάθε Μονάδα
Παραγωγής κατά τη σύνδεση μίας Μονάδας.
Κεφάλαιο 2: Τεχνικές Απαιτήσεις για Αιολικούς και Φωτοβολταϊκούς Σταθμούς
Παρατίθενται οι τεχνικές απαιτήσεις που προβλέπονται για Αιολικούς και
ΦωτοβολταϊκούςΣταθμούς,οι οποίοι οφείλουν να συμμορφώνονται με ειδικές απαιτήσεις
που στοχεύουν στην ασφάλεια και την ομαλή λειτουργία κάθε συστήματος ΜΔΝ, και
δύναται να διαφοροποιούνται ανά Σύστημα ΜΔΝ, ανάλογά με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
του. Στη συνέχεια τονίζεται πως οι ανεμογεννήτριες όλων των Αιολικών Σταθμών που
συνδέονται στο Σύστημα ΜΔΝ, περιλαμβανομένων και αυτών που αποτελούν τμήμα
Υβριδικού Σταθμού, πρέπει να εξασφαλίζουν τη δυνατότητα αδιάλειπτης λειτουργίας σε
σφάλματα του Δικτύου.
Ακολουθούν σαφείς οδηγίες σχετικά με τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται
και με τις επιτρεπτές αποκλίσεις σε περιπτώσεις συμμετρικών ή ασύμμετρων βυθίσεων της
τάσης, λόγω σφαλμάτων ή διαταραχών του Συστήματος ΜΔΝ, σύντομη αποσύνδεση από
το Σύστημα ΜΔΝ, επανασυγχρονισμού
και ρυθμού ανάληψης ενεργού ισχύος
ανεμογεννητριών και βυθίσεων τάσεις διάρκειας μεγαλύτερης των 1.5 δευτερολέπτων και
εκτός του επιτρεπτού εύρους διακύμανσής της. Εξηγείται ότι οι αιολικοί Σταθμοί πρέπει να
υποστηρίζουν την τάση του Συστήματος ΜΔΝ κατά τη διάρκεια μεγάλων διαταραχών της
τάσης, με έγχυση/απορρόφηση άεργου ρεύματος, σύμφωνα με δοσμένη χαρακτηριστική,
ενώ δίνονται διευκρινίσεις σχετικά με τη προβλεπόμενη λειτουργία αιολικών Σταθμών που
δεν αποσυνδέονται από το Σύστημα ΜΔΝ κατά τη διάρκεια βυθίσεων τάσης.
Κατόπιν παρουσιάζονται οι απαιτήσεις για ρύθμιση της τάσης, της άεργους ισχύος και
του συντελεστή ισχύος, που θα πρέπει να ικανοποιούνται κατά τη σύνδεση Αιολικών
Σταθμών, καθώς και οι τεχνικές απαιτήσεις για τη σύνδεση Φωτοβολταϊκών Σταθμών.
Κεφάλαιο 3: Μεταβατικοί Κανόνες Ένταξης Σταθμών ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ Μη Ελεγχόμενης
Παραγωγής
Η εφαρμογή μεταβατικών κανόνων λειτουργίας σε Μη Ελεγχόμενους Σταθμούς ΑΠΕ και
ΣΗΘΥΑ πραγματοποιείται σε περίπτωση Συστήματος ΜΔΝ στο οποίο:
a) Δεν έχει εγκατασταθεί η αναγκαία υποδομή για την πλήρη εφαρμογή των
διατάξεων του παρόντος Κώδικα αναφορικά με την επίλυση των Προγραμμάτων
ΚΗΕΠ και Κατανομής και τον έλεγχο κατά την πραγματική λειτουργία του
Συστήματος ΜΔΝ, και
96
b) Δεν λειτουργούν άλλοι Σταθμοί ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ, πλην αιολικών και φωτοβολταϊκών
Σταθμών, ή Υβριδικοί Σταθμοί, ή λειτουργούν και η συνολική εγκατεστημένη τους
ισχύ δεν υπερβαίνει το 10% της ετήσιας αιχμής της ζήτησης του Συστήματος ΜΔΝ
Κατά τον προγραμματισμό της παραγωγής και κατά την πραγματική λειτουργία του
Συστήματος ΜΔΝ, ο Διαχειριστής ΜΔΝ υπολογίζει το ανώτατο επίπεδο παραγωγής των
Σταθμών ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ, και ιδίως των αιολικών Σταθμών, που είναι δυνατόν να
απορροφηθεί από το Σύστημα ΜΔΝ, ανά κατηγορία Σταθμών ΑΠΕ, πλην των εξαιρουμένων.
Στα πλαίσια του εν λόγω υπολογισμού ο Διαχειριστής υπολογίζει, σύμφωνα πάντα με την
προβλεπόμενη από τον Κώδικα μεθοδολογία, για κάθε ώρα κατανομής:
a) Τη μέγιστη επιτρεπόμενη παραγωγή που τίθεται λόγω δυναμικού περιορισμού, η
οποία αφορά μόνο στους Σταθμούς ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ Μη Ελεγχόμενης Παραγωγής, και
b) Της μέγιστης επιτρεπόμενης παραγωγής, λόγω των τεχνικών ελαχίστων όλων των
ενταγμένων την ώρα αυτή Μονάδων, η οποία αφορά σε όλες τις κατηγορίες
Μονάδων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών.
Κατά τον προγραμματισμό της παραγωγής κάθε Συστήματος ΜΔΝ για κάθε ώρα
κατανομής, ο Διαχειριστής ΜΔΝ υπολογίζει τις δυνατότητες του Συστήματος ΜΔΝ να
απορροφήσει ενέργεια από Σταθμούς ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικούς Σταθμούς, διακριτά για
τις Μονάδες Μη Ελεγχόμενης Παραγωγής και τις Μονάδες Μερικώς ή Πλήρως Ελεγχόμενης
Παραγωγής. Σύμφωνα με τα οριζόμενα από τον Κώδικα, το ανώτατο επίπεδο παραγωγής
κάθε μίας εκ των δύο βασικών κατηγοριών Μονάδων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών,
διατίθεται κατά προτεραιότητα σε Μονάδες ΑΠΕ και Υβριδικούς Σταθμούς, και ακολούθως,
εφόσον δεν επιβάλλεται περιορισμός στις Μονάδες ΑΠΕ, σε Μονάδες ΣΗΘΥΑ.
Διασαφηνίζεται από τον Κώδικα ποιοι παράγοντας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά
τους προβλεπόμενους υπολογισμούς, ενώ εξηγείται ότι, σε περίπτωση που δεν είναι
τεχνικώς δυνατή η ένταξη όλων των Μονάδων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικών Σταθμών Πλήρως
ή Μερικώς Ελεγχόμενης Παραγωγής, εφαρμόζεται εκ περιτροπής κυλιόμενο σύστημα
απένταξης των μονάδων αυτών από τον Διαχειριστή, ώστε σε μηνιαία ή κατά μέγιστο σε
ετήσια βάση, να διασφαλίζεται ισότιμη μεταχείριση των Μονάδων αυτών.
Κατόπιν, κατά την πραγματική λειτουργία του Συστήματος ΜΔΝ, ανά τακτά χρονικά
διαστήματα που συμπίπτουν με την εφαρμογή των Προγραμμάτων Κατανομής ή και
ταχύτερα κατά την κρίση του Διαχειριστή ΜΔΝ, ο τελευταίος υπολογίζει τις δυνατότητες
του Συστήματος ΜΔΝ να απορροφήσει ενέργεια από Σταθμούς ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ και Υβριδικούς
Σταθμούς, διακριτά για τις Μονάδες Μη Ελεγχόμενης Παραγωγής και τις Μονάδες Μερικώς
ή Πλήρως Ελεγχόμενης Παραγωγής. Για τον παραπάνω υπολογισμό λαμβάνονται υπόψη τα
πραγματικά δεδομένα λειτουργίας των Μονάδων και το πραγματικό φορτίο, ενώ μετά τον
υπολογισμό του ανωτάτου επιπέδου ισχύος, ο Διαχειριστής ΜΔΝ υπολογίζει ανά Μονάδα
ΑΠΕ και Υβριδικού Σταθμού, το ανώτατο επίπεδο παραγωγής του, λαμβάνοντας υπόψη τα
προβλεπόμενα από τον Κώδικα στοιχεία και τηρώντας την οριζόμενη διαδικασία, και τέλος
εκδίδει τις αντίστοιχες εντολές.
Τέλος σημειώνεται από τον Κώδικα η αναγκαιότητα εγκατάστασης του απαραίτητου
εξοπλισμού από τους Παραγωγούς και τον Διαχειριστή ΜΔΝ, για τη σωστή υλοποίηση των
97
εντολών περιορισμού, ενώ προσδιορίζονται και οι υποχρεώσεις Παραγωγών και
Διαχειριστή ΜΔΝ καθώς και οι συνέπειες σε περίπτωση μη εκτέλεσής τους.
Κεφάλαιο 4: Στοιχεία Μητρώου Μετρητών
Παρατίθενται τα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον το Μητρώο
Μετρητών.
Κεφάλαιο 5: Τύπος και Περιεχόμενο Σύμβασης Συμμετοχής στην Αγορά ΜΔΝ
Παρατίθεται το περιεχόμενο της Σύμβασης Συμμετοχής Παραγωγών από Συμβατικές
Μονάδες, που εφαρμόζεται μεταβατικά από τη θέση σε ισχύ του Κώδικα μέχρι την
αντικατάστασή της. Ακολουθούν άρθρα που περιλαμβάνουν διευκρινίσεις σχετικά με:
1.
2.
3.
4.
Το Αντικείμενο
Τη Συμμόρφωση με τη Νομοθεσία
Τη Λειτουργία των Ηλεκτρικών Συστημάτων ΜΔΝ
Την Αποζημίωση του Παραγωγού για την εγχεόμενη ενέργεια των Συμβατικών
Σταθμών Παραγωγής στα Ηλεκτρικά Συστήματα ΜΔΝ
5. Τη Ρυθμιζόμενη Περιουσιακή Βάση Παραγωγής ΜΔΝ
6. Τις Μετρήσεις
7. Το Δικαίωμα Πρόσβασης στις Εγκαταστάσεις του Παραγωγού
8. Την Παροχή Στοιχείων από τον Παραγωγό
9. Τη Διάρκεια Σύμβασης
10. Την Εκκαθάριση Συναλλαγών και την Έκδοση Τιμολογίων
11. Ανωτέρα Βία
12. Τα Απορρέοντα από τη Σύμβαση Δικαιώματα
13. Καταγγελία Σύμβασης
14. Εκχώρηση
15. Τους Φόρος Προστιθέμενης Αξίας και άλλους Φόρους/Επιβαρύνσεις
16. Τις Αποζημιώσεις Συμβαλλομένων από Προκληθείσες Ζημιές
17. Την Επίλυση Διαφορών
18. Την Τροποποίηση Όρων της Σύμβασης
19. Γνωστοποιήσεις και Επικοινωνία
20. Το εφαρμοστέο Δίκαιο, και
21. Τις Ερμηνευτικές Διατάξεις
Στη συνέχεια διευκρινίζονται τα ισχύοντα για τη Σύμβαση Συμμετοχής Παραγωγού στην
Αγορά ΜΔΝ για την παροχή Επικουρικών Υπηρεσιών, και κατόπιν παρατίθεται η Σύμβαση
Συμμετοχής Εκπροσώπου Φορτίου στην Αγορά ΜΔΝ καθώς και το περιεχόμενό της.
Ακολουθούν άρθρα σχετικά με:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Το Αντικείμενο
Τη Συμμόρφωση με τη Νομοθεσία
Τις Υποχρεώσεις Συμβαλλομένων Μερών στο πλαίσιο της Σύμβασης
Τον Υπολογισμό Χρεώσεων/Πιστώσεων
Τις Εγγυήσεις προς τον διαχειριστή ΜΔΝ
Την Παροχή στοιχείων Εκπροσώπου Φορτίου
98
7. Τη Διάρκεια Σύμβασης
8. Την Εκκαθάριση Συναλλαγών και την Έκδοση Τιμολογίων
9. Ανωτέρα Βία
10. Τα Απορρέοντα από τη Σύμβαση Δικαιώματα
11. Καταγγελία Σύμβασης
12. Εκχώρηση
13. Τους Φόρος Προστιθέμενης Αξίας και άλλους Φόρους/Επιβαρύνσεις
14. Τις Αποζημιώσεις Συμβαλλομένων από Προκληθείσες Ζημιές
15. Την Επίλυση Διαφορών
16. Την Τροποποίηση Όρων της Σύμβασης
17. Γνωστοποιήσεις και Επικοινωνία
18. Το εφαρμοστέο Δίκαιο, και
19. Τις Ερμηνευτικές Διατάξεις
99

Ισολογισμός 2013

επισημανσεις δεη

ΦΕΚ 52/Β΄/16.1.2013

Αξιολόγηση της χρονικά ευέλικτης ζήτησης στο μη διασυνδεδεμένο

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣβ

fylo paremvasis gia ta mathimatika D epipedo

company profile 2011

Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ&ΣΗΘΥΑ ΛΑΓΗΕ ΑΕ

null

οδηγος σπουδων 2011-2012

περιοδικο - Σύλλογος Συνταξιούχων Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος

"New Deal\" - Φωτοβολταϊκά

Θηλάζω άρα υπάρχω! Ο θηλασμός των δίδυμων

Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ

Ενοποίηση των διατάξεων του ν.3468/2006 όπως τροποποιήθηκαν

ΕΔΩ - TOPSA

Θέματα Πτυχιακών Εργασιών

Σχέδιο ΥΑ

Φύλλα Εργασίας

εργαστηριο ηλεκτρικων μηχανων - αριστοτελειο πανεπιστημιο

pdf file