ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI ELAZIĞ İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ Aralık 2014 Bu eserin tüm telif hakları Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası’na aittir… Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası’nın ismi kaydedilmek suretiyle yayından alıntı yapmak mümkündür. Ancak Elazığ TSO’nun yazılı izni olmaksızın yayının tamamı yada bir bölümü kopyalanamaz, çoğaltılamaz, ticari amaçlarla kullanılamaz. 1. BASKI ARALIK 2014, ELAZIĞ ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI Cumhuriyet Mah. Korg. H.Sayın Cad. No:117- ELAZIĞ Tel: (0424) 218 35 00 – 218 9690 Faks: (0424) 218 9691 E-Posta: [email protected] Web: www.elazigtso.org.tr HAZIRLAYAN Etem YALIN Elazığ TSO Basın ve Halkla İlişkiler Sorumlusu Bu yayın 2000 adet basılmıştır “Ben ekonomik hayat denince ziraat, ticaret, sanayi faaliyetlerini ve bütün bayındırlık işlerini birbirinden ayrı düşünülmesi doğru olmayan bir bütün sayarım. Bu vesile ile şunu da hatırlatmalıyım ki bir millete bağımsız hüviyet ve kıymet veren siyasi varlık makinesinde devlet, fikir ve ekonomi hayat mekanizmaları birbirlerine bağlı ve birbirlerine tabidirler. O kadar ki bu cihazlar birbirine uyarak aynı ahenkte çalıştırılmazsa hükümet makinesinin önde gelen sürükleyici kuvveti israf edilmiş olur, ondan beklenen tam verim elde edilemez. Onun içindir ki bir milletin kültür seviyesi üç sahada; devlet, fikir ve ekonomi sahalarındaki faaliyet ve başarıları neticelerinin hasılasıyla ölçülür.” M. Kemal ATATÜRK KAYNAKÇA 2001 Elazığ Ekonomi Kurultayı AB Genel Sekreterliği AKSA Doğalgaz A.Ş. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğü Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) Ekonomi Bakanlığı Elazığ Belediyesi Elazığ Defterdarlığı Elazığ KOSGEB Müdürlüğü Elazığ OSB Müdürlüğü Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası Elazığ TSE Temsilciliği Elazığ Valiliği Emniyet Genel Müdürlüğü Fırat Kalkınma Ajansı Fırat Üniversitesi Gelir İdaresi Başkanlığı Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Harita Genel Komutanlığı İş Bankası Verilerle Türkiye’deki İllerin Gelişmişlik Düzeyi İŞGEM Müdürlüğü Jandarma Genel Komutanlığı Kalkınma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü Milli Eğitim Bakanlığı Muhasebe Genel Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü SGK Elazığ İl Müdürlüğü TEDAŞ Teknokent A.Ş. Müdürlüğü TKDK Elazığ Genel Sekreterliği TOBB TÜİK Türkiye Bankalar Birliği Türkiye İhracatçılar Meclisi Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı SUNUŞ 1920 yılında kurulan Odamız, üyelerimizin ve bölgenin ihtiyaçları doğrultusunda politikalar üreterek, sınayi, ticari ve sosyal bakımdan bölgenin ve ülkemiz kalkınmasına destek sağlamayı tarihi süreç içerisinde kendine misyon edinerek bugünlere gelmiştir. Bu misyon bağlamında şehrimizde iş dünyasının daha fazla yatırım yapabileceği cazip bir ortamın sağlanması büyük önem arz etmektedir. Yatırım ortamını iyileştirmek ise sorunların doğru tespit edilmesiyle mümkündür. Bunun başlıca yolu da elinizdeki güvenilir ve doğru bilgiyle mümkündür. Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası olarak, yapmış olduğumuz araştırma, uzman kuruluşlarla yapılan müşterek çalışmalar ve hazırlanan raporlar ile ilimizin fotoğrafını çekerek geleceğe hazırlanması noktasında ilgili tüm makamların dikkatini çekmek ve bu perspektif doğrultusunda stratejiler oluşturmasını arzu ediyoruz. Odamız tarafından hazırlanan ve ilgili tüm paydaşlar ve kamuoyu ile paylaşılan “Elazığ 2023 Manifestosu”, “Elazığ Çevre Düzen Planı İçin 23 Maddelik Öneri”, “Doğu Anadolu Bölgesi Sorumları” bu amacı taşımaktadır. Odamız tarafından hazırlanan bu raporlar bir çok kurumun ve Odamızın titiz çalışması sonrasında elde edilen verilerin bir araya getirilmesiyle oluşturulmaktadır. Bu çalışmada şehrimize ait toplumsal ve kültürel yapı, ekonomik yapı ve makroekonomik göstergelere yer verilmiştir. Raporumuzun başta üyelerimize, karar vericilere, iş dünyasına, akademisyenlere, kısacası toplumdaki bütün kesimlere yönelik bir yol haritası oluşturacağına inanıyorum. Bu vesileyle “Elazığ İktisadi Rapor 2014” çalışmasının hazırlanmasında Odamız çalışanları başta olmak üzere katkısı olan tüm kişi ve kurumlara teşekkür eder, Saygılar sunarım… Ali ŞEKERDAĞ Yönetim Kurulu Başkanı İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ELAZIĞ KRONOLOJİSİ İLİN PROFİLİ ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI Tarihçe Yasal Yükümlülüklerimiz Odamızın Görevleri Meclisimizin Görevleri Yönetim Kurulunun Görevleri Genel Sekreterin Görevleri Faaliyet Alanımız Elazığ TSO Organizasyon Şeması Elazığ TSO Vizyon Elazığ TSO Misyon Elazığ TSO 2013-2014 Hizmet İstatistikleri Elazığ TSO Üye Sayıları Tabloları Elazığ TSO Yıllar İtibarıyla Kurulan İşletme Sayıları Elazığ TSO Yıllar İtibarıyla Kapanan İşletme Sayıları Elazığ TSO’nun Kuruluşunda Günümüze Hizmet Yapmış Yönetim Kurulu Başkanları Elazığ TSO’nun Kuruluşunda Günümüze Hizmet Yapmış Meclis Başkanları Elazığ TSO’nun Kuruluşunda Günümüze Hizmet Yapmış Genel Sekretreler Elazığ TSO Faaliyet Kollarına Göre Meslek Grupları Elazığ TSO 2013-2016 Dönemi Meclis Üyeleri Elazığ TSO 2013-2016 Dönemi Yönetim Kurulu Üyeleri Elazığ TSO 2013-2016 Dönemi Meslek Komitesi Üyeleri Elazığ TSO Tarafından Uygulanan Projeler BÖLÜM 2 ELAZIĞ’IN TARİHÇESİ Genel Tarih Harput Kültürü Elazığ Tarihinde Belli Başlı Dönemler COĞRAFİK YAPI İlin Konumu Dağlar Akarsular ve Uzunlukları Göller Yer altı Suları Ovalar Platolar İlin Yüzölçümü ve Yüksekliği Türkiye ve İllerin Yüzölçümleri Tablosu Bitki Örtüsü İklim Verileri İDARİ VE SOSYO-EKONOMİK DURUM Nüfus, Alan, İlçeler, İlin Öne Çıkan Özellikler Sınıflamalar (İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması İBBS) BÖLÜM 3 NÜFUS VE DEMOGRAFİK GÖSTERGELER İlçelere Göre Merkez, Belde ve Köy Nufusları Yaş Grubu ve Cinsiyetlere Göre Nüfus İlçelere Göre Hanahalkı Büyüklüğü Yaş ve Cinsiyetlere Göre Seçmen Profili İllerin Nüfus Büyüklükleri Tablosu İllerin Kentleşme Oranı Tablosu İller Bazında Nüfus Artış Hızları İller Net Göç Artış Hızı Elazığ’ın Aldığı ve Verdiği Göç Tablosu Elazığ’ın Sayım Yıllarına Göre Nüfusu MİLLİ GELİR İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması (SEGE) İller Bazında Gelişmişlik Sıralaması Tablosu 6 Kademeli İller Gelişmişlik Sıralamasına Göre Türkiye Haritası Düzey 2 Bölgelerinni Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeks Değeri İllerin Gelişmişlik Tablosu Gelişmişlik Endeksinin Belirlenmesinde Baz Alınan Kriterler ve Oranları 2010-2012 İllerin Gelişmişlik Karşılaştırması Tablosu Cari Fiyatlarla Bölgesel Gayri Safi Katma Değer Tablosu SOSYAL GÜVENLİK SGK Elazığ İl Müdürlüğü Verileri FİYAT ve ENDEKSLER Tüketici Fiyatları Değişim Oranı Tablosu DIŞ TİCARET Yıllar İtibarıyla İhracat Ekonomik Faaliyetlere Göre İthalat 2009-2013 Ekonomik Faaliyetlere Göre İhracat 2009-2013 Elazığ’dan Yapılan Doğrudan İhracatın Sektörel Performansı Elazığ’dan Yapılan İhracatın Ülke Performansı 2013 Yılı (TİM) Elazığ İhracatçılar Listesi 2013 Yılı (DAİB) Elazığ İhracatçılar Listesi İŞ İSTATİSTİKLERİ İş Kayıtlarına Göre Girişim Sayıları Mali Aracı Kuruluş İstatistikleri BANKACILIK ve MEVDUAT TRB1 İlleri Banka ve Şube Sayıları TRB1 İllerinde Yıllar İtibarıyla Banka ve Şube Sayıları TRB1 İllerindeki Banka Şube Sayılarının Yıllık Artış Oranı Tablosu Şube Başına Mevduatın Türlerine Göre Dağılımı Şube Başına Kredilerin Türlerine Göre Dağılımı TRB1 İllerindeki Mevduatın Dağılımı Yıllar İtibarıyla Şube Başına Düşen Mevduat Yıllar İtibarıyla Şube Başına Düşen Ortalama Kredi Mevduatın İllere ve Bölgelere Dağılımı Tablosu TRB1 İllerinde Protesto Edilen Senetlerin Yıllar Bazında İllere Dağılımı VERGİ İSTATİSTİKLERİ Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin TRB1 İllerine Dağılımı Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin TRB1 İllerine Dağılımı Basit Usulde Vergilendirilen Gelir Vergisi Mükelleflerinin TRB1 İllerine Dağılımı Gelir Vergisi Faal Mükelleflerin TRB1 İllerine Dağılımı Gayri Menkul Sermaye İradı (GMSİ) Faal Mükelleflerin TRB1 İllerine Dağılımı 2013 Yılı TRB1 İllerinin Vergi Gelirleri TRB1 İllerinde Son 5 Yıldaki Faal Mükellef Sayıları Elazığ 2013 Yılı Kurumlar Vergisi Rekortmenleri (İlk 50) Elazığ 2013 Yılı Gelir Vergisi Rekortmenleri (İlk 50) İNŞAAT Kullanım Amaçlarına Göre Yapılacak Yeni İlave Yapılar İller ve Yıllara Göre Konut Satışları ENERJİ Kullanım Yerlerine Göre Elektrik Tüketimi Kullanım Yerlerine Göre Doğalgaz Tüketimi BÖLÜM 4 İSTİHDAM İşsizlik Oranı Tablosu İstihdam Oranı Tablosu İşgücü Göstergeleri Umut Düzeyi Tablosu Mutluluk Düzeyi Tablosu İşgücü İstatistikleri Kurumsal Olmayan Nüfusun Yıllara Göre İşgücü Durumu İş Arama Süresine Göre İşsizler Eğitim Durumuna Göre, İşgücü, İşsizler, İstihdam Durumu İstihdam Edilenlerin Yıllara Göre İşteki Durumu EĞİTİM TRB1 İlleri Eğitim Göstergeleri Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayıları Eğitim Düzeyine Göre Okul, Öğretmen, Öğrenci Sayıları Fırat Üniversitesi SAĞLIK Kişi Başına Düşen Hastane Yatak Sayıları Tablosu TRB1 İllerinin Sağlık Göstergeleri Hastane ve Yatak Sayıları Elazığ İli Sağlık Personeli Sayıları KÜLTÜR ve TURİZM Turist İstatistikleri Havaalanı ve Hudut Kapılarından Gelen Ziyaretçi Sayıları Elazığ’da İşletme Belgeli Konaklama Tesisleri Elazığ’da Yatırım Belgeli Konaklama Tesisleri Elazığ’da İşletme Belgeli Seyahat Acentaları SPOR Tescilli Spor Klüpleri TRB1 İllerindeki Sporcu Sayıları ÇEVRE Belediye Su İstatistikleri Atık Su İstatistikleri Çekilen Su Miktarı Arıtma Tesisleri Mevcut Durumu Belediyelerin Çevresel Harcamaları BÖLÜM 5 TARIMSAL YAPI Arazi Varlığı ve Dağılımı Tarım Alanları Kullanımı ve Üretim Ekilen Alan Üretim Miktarı Grafiği Sulanan Arazi Miktarı Tarımsal Makine Varlığı Elazığ İli Ürün Haritası Elazığ İli Toprak Verimlilik Haritası İlçeler Bazında Meyve Üretim Miktarı İlçeler Bazında Sebze Üretim Miktarı İlçeler Bazında Bitkisel Üretim Miktarı Elazığ İli Hayvan Varlığı Hayvansal Üretim Miktarı Su Ürünleri Üretim Miktarı İlin Su Kaynakları Elazığ İşletme Büyüklüğü Grafiği Elazığ İşletme Büyüklüğü Dağılımı Büyükbaş Hayvancılık İşletmeleri Dağılım Grafiği Tarımsal Destekler Tablosu BÖLÜM 6 SANAYİ Elazığ’da Sanayinin Tarihçesi Cumhuriyet Öncesi Sanayi Cumhuriyet Dönemi Sanayi Elazığ Sanayisinde Mevcut Durum Elazığ Sanayi Bölgeleri NACE Faaliyet Kollarına Göre İşletmelerin İl Genelindeki Dağılımı Elazığ Organize Sanayi Bölgesi Fırat Teknopark Fırat Kalkınma Ajansı Fırat Kalkınma Ajansı Desteklerinin Yıllar İtibarıyla Dağılımı Elazığ KOSGEB Müdürlüğü Desteklerinin Dağılımı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Desteklerinin Dağılımı Elazığ İmalatçı Firmalar Listesi BÖLÜM 7 YATIRIM TEŞVİK Yeni Teşvik Yasası Teşvik Yasası Destekleri ve Oranları Elazığ’ın 2001-2014 Yatırım Teşvik Belgesi İstatistikleri Elazığ’ın 2001-2014 Dönemi Yatırım Teşvik Belgeleri Sektörel Dağılımı Marka / Patent / Faydalı Model / Endüstriyel Tasarım Elazığ’ın Sanayi Mülkiyet Verileri Yıllar İtibarıyla AB Hibelerinin İllere Göre Dağılımı Elazığ İli SWOT Analizi Elazığ İçin Uygun Yatırım Alanları Elazığ TSO 2023 Manifestosu Elazığ’ın 1/100.000 Ölçekli Çevre Plan Düzenine Talep ve Önerileri BÖLÜM 8 FİNANSMANA ERİŞİM AB Hibe Fonları Türk Eximbank KOBİ A.Ş. Teskomb Kredi-Kefalet Sistemi TTGV T.Kalkınma Bankası Kredi Garanti Fonu Kalkınma Ajansları TKDK Destekleri KOSGEB iVCi Türkiye Banka Kredileri ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ KRONOLOJİSİ 1834 1857 1866 1866 1867 - 1869 1879 1883 1889 1896 19081911 1920 1921 1922 1923 1925 1930 1930 1931 1934 1935 1936 1936 1937 - 1937 1937 1939 - 1940 1942 1942 1944 1950 1951 1953 1954 1956 1959 1960 - ELAZIĞ’IN “MEZRA” DENİLEN OVAYA KURULUŞU AMERİKALILAR TARAFINDAN HARPUT’TA AMERİKAN KOLEJİ KURULDU ELAZIĞ İZZETPAŞA CAMİİ DÖNEMİN VALİSİ HACI İZZETPAŞA TARAFINDAN KERPİÇTEN YAPTIRILDI ELAZIĞ’DA İLK MATBAA (TAŞ DESTİGAH) VALİ HACI İZZETPAŞA TARAFINDAN KURULDU DÖNEMİN PADİŞAHI ABDULAZİZ ONURUNA YENİ KURULAN ŞEHRE “MAMURETÜL AZİZ” İSMİ VERİLDİ. HALK ARASINDA KISACA “EL-AZİZ “ OLARAK SÖYLENEGELMİŞTİR. FRANSIZLAR TARAFINDAN HARPUT’TA FRANSIZ KOLEJİ KURULDU ELAZIĞ’IN YENİDEN VİLAYET OLARAK TESCİLLENMESİ MAMURETÜL AZİZ GAZETESİ’NİN ELAZIĞ’DA YAYINLANMAYA BAŞLAMASI ELAZIĞ MERKEZ ZİRAAT BANKASI ŞUBESİNİN AÇILIŞI ALMANLAR TARAFINDAN ELAZIĞ VE HARPUT’TA ALMAN KOLEJİ KURULDU ELAZIĞ İPEKÇİLİK MEKTEBİNİN AÇILIŞI BEŞKARDEŞLER İPEK VE İPLİK FABRİKASI KURULDU. BU TARİHTE ABD’DEN DOKUMA TEZGAHLARI GETİRİLDİ. ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI KURULDU MALATYA VE DERSİM SANCAKLARININ ELAZIĞ’DAN AYRILIŞI SATVET-İ MİLLİYE GAZETESİ’NİN ELAZIĞ’DA YAYINLANMAYA BAŞLAMASI “DAR’ÜL İTHAMI SAN’AT MEKTEBİ” KURULUDU ELAZIĞ EMRAZI AKLİYE VE ASABİYE HASTANESİ’NİN HİZMETE AÇILMASI GÜLÜŞKÜR KÖPRÜSÜ HİZMETE BAŞLADI TURAN GAZETESİ’NİN ELAZIĞ’DA YAYINLANMAYA BAŞLAMASI (HALEN DEVAM EDİYOR) ELAZIĞ İPEK VE İPLİK T.A.Ş. KURULDU. BİR SÜRE İPEK KISMI ÇALIŞTIRILDI ELAZIĞ’A İLK TRENİN GELİŞİ ETİBANK KEBAN SİMLİ KURŞUN İŞLETMESİ KURULARAK BÖLGEDE MADENCİLİK FAALİYETLERİNİ DEVAM ETTİRDİ ŞARK KROMLARI T.A.Ş. KURULARAK MADEN/GULEMAN BÖLGESİNDE KROM CEVHERİ ÜRETİMİ VE İHRACATINA BAŞLADI ELAZIĞ TİCARET BORSASI KURULDU ATATÜRK TARAFINDAN TAHIL AMBARI, BOLLUK VE BEREKET ANLAMINDA “EL-AZIK” İSMİ VERİLDİ. TÜRKEÇE SES UYUMUNA UYGUNLUĞU VE SÖYLENİŞ KOLAYLIĞI NEDENİYLE ELAZIĞ OLARAK KULLANILMIŞTIR ATATÜRK’ÜN ELAZIĞ’A GELİŞİ KÖMÜRHAN KÖPRÜSÜ HİZMETE AÇILDI MAHDUT MESULİYETLİ ŞARKKROMLARI İŞLETMESİ MÜESSESESİ KURULARAK ETİBANK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE BAĞLI OLARAK BÖLGEDE KROM ZENGİNLEŞTİRME FAALİYETLERİNİ SÜRDÜRDÜ. ELAZIĞ HAVAALANININ ASKERİ AMAÇLI KULLANIMA BAŞLAMASI 21 KURUCU ORTAK İLE ELAZIĞ’IN İLK KOOPERATİF ŞİRKETİ OLAN ELAZIĞ İPLİK VE DOKUMA KÜÇÜK SAN’AT KOOPERATİFİ KURULDU. ELAZIĞ TEKEL İŞLETMELERİ KURULDU ELAZIĞ ŞARAP FABRİKASI KURULDU KARAYOLLARI 8. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ KURULDU ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ KURULDU İLLER BANKASI ELAZIĞ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ KURULDU DSİ 9. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ KURULDU ELAZIĞ ŞEKER FABRİKASI KURULDU ELAZIĞ ALTINOVA ÇİMENTO FABRİKASI ÜRETİME BAŞLADI ELAZIĞ HAVAALANININ SİVİL AMAÇLI KULLANIMA BAŞLAMASI 1 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 1966 1966 1967 1967 1967 1967 1968 1968 - 1968 1969 1970 1970 1974 1973 1974 1986 1977 1977 1986 1987 19871988 1992 1994 1995 2001 2002 2007 20092012201220132014- KABEN BARAJI İNŞAATINA BAŞLANMASI İZZETPAŞA VAKFI KURULARAK BUGÜNKÜ İZZETPAŞA CAMİİ YAPTIRILDI FIRAT ÜNİVERSİTESİ’NİN TEMELİ YÜKSEK TEKNİK OKULUN AÇILMASIYLA ATILDI ELAZIĞSPOR KURULDU “ELAZIĞ SANAYİ DERNEĞİ” KURULDU ELAZIĞ KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ 831 İŞYERİ İLE HİZMETE AÇILDI ELAZIĞ ET KOMBİNASI ÜRETİME BAŞLADI İSHAK SUNGUROĞLU TARAFINDAN “HARPUT YOLLARINDA” ADLI 4 CİLTLİK İLİN; KÜLTÜR VE SANAT HAYATI, GELENEKLERİ, COĞRAFYASI, FOLKLÖRÜNÜ İŞLEYEN 1668 SAYFALIK ESER YAYINLANDI HALK İŞTİRAKLERİNE AÇIK OLAN KEBAN HOLDİNG A.Ş. KURULDU KEBAN HOLDİNG BÜNYESİNDE, PLASTİK, BETON, AĞIN DERİ, DEMİR ÇELİK SANAYİ, KÖMÜR SANAYİ VE ELAZIĞ BAKIRLARI LTD ŞTİ. KURULDU. KEBAN BARAJ GÖLÜ NEDENİYLE SULAR ALTINDA KALAN GÜLÜŞKÜR KÖPRÜSÜNÜN YERİNE YENİSİ YAPILDI ELAZIĞ (SİVRİCE) SÜPERFOSFAT FABRİKASI ÜRETİME BAŞLADI KEBAN BARAJINDA ELEKTİRK ÜRETİMİNİN BAŞLAMASI ELAZIĞ’DA İLK SANAYİ SERGİSİ (FUAR) ORGANİZASYONU YAPILDI ELAZIĞ ATATÜRK STADYUMU’NUN HİZMETE GİRİŞİ 2 BİN 500 METRE İLE TÜRKİYENİN EN UZUN KÖPRÜSÜ OLAN FIRAT DEMİRYOLU KÖPRÜSÜ HİZMETE AÇILDI FERROKROM İŞLETMESİ FAALİYETE GEÇTİ ELAZIĞ YEM FABRİKASI KURULDU YENİDEN YAPILAN KÖMÜRHAN KÖPRÜSÜ HİZMETE AÇILDI ELAZIĞ İMALAT OSB KURULDU TÜRKİYE’NİN İLK HAYVAN ÜRÜNLERİ OSB’Sİ ELAZIĞ’DA KURULDU FIRAT HAVZASI GAZETECİLER CEMİYETİNİN KURULUŞU ULUSLAR ARASI HAZAR ŞİİR AKŞAMLARI KÜLTÜREL ETKİNLİKLERİNİN İLKİ YAPILDI KANAL 23 TV ile KANAL E TV YAYIN HAYATINA BAŞLADI 250 İŞYERİ KAPASİTELİ AKÇAKİRAZ YENİ KSS HİZMETE AÇILDI ELAZIĞ 1. EKONOMİ KURULTAYI YAPILDI ELAZIĞ HİPODROMUNDA YARIŞLARIN BAŞLAMASI FIRAT TEKNOKENT’İN KURULUŞ KARARI RESMİ GAZETE’DE YAYINLANDI ELAZIĞ HAVAALANI YENİ PİSTİ HİZMETE GİRDİ ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI YENİ HİZMET BİNASI HİZMETE GİRDİ ELAZIĞ HAVAALANI YENİ ÜSTYAPI VE APRONLARI İLE HAVA LİMANINA DÖNÜŞTÜRÜLDÜ ELAZIĞ GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜ OSB’DE HİZMETE AÇILDI ELAZIĞ 1.KALKINMA KURULTAYI YAPILDI 2 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İLİN PROFİLİ İLİN GENEL NÜFUSU (2012) MERKEZ NÜFUSU İLÇE SAYISI (MERKEZ İLÇE DAHİL) KÖY SAYISI KİŞİ BAŞINA GELİR (2001) GSMH’DAKİ PAYI (2001) KENTLEŞME ORANI SOSYO GELİŞMİŞLİK SIRALAMASI İLİN YÜZÖLÇÜMÜ OKUMA YAZMA ORANI TARIM ARAZİSİ VARLIĞI ORMAN ARAZİSİ VARLIĞI SULANABİLİR ARAZİ VARLIĞI TOPLAMI İLDEKİ HASTANE SAYISI İLKÖĞRETİM OKUL SAYISI ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNDEKİ İŞLETME SAYISI İLDEKİ KOBİ SAYISI İMALAT SANAYİNİN TOPLAM İSTİHDAMI İLDE YER ALAN SANAYİ BÖLGELERİ İL GENELİNDEKİ TOPLAM ELEKTRİK SAYACI SANAYİ VE TİCARET HANE ELEKTRİK SAYACI ELAZIĞ’I ZİYARET EDEN TURİST SAYISI (2010) İLDE BULUNAN YILDIZLI OTEL SAYISI İLDE BULUNAN TESCİLLİ KÜLTÜR VARLIĞI SAYISI İLDEKİ TOPLAM BİNA SAYISI İLDEKİ İHRACATÇI FİRMA SAYISI AĞIRLIKI İHRAÇ ÜRÜNLERİ 2013 YILINDA YAPILAN İHRACAT İLDEKİ BULUNAN BANKA SAYISI NÜFUSA GÖRE İŞSİZLİK ORANI TOPLAM VERGİ MÜKELLEFİ SAYISI GERÇEKLEŞEN VERGİ TUTARI (TAHSİLATI) 2013 TOPLAM SSK’LI SAYISI (2013) TOPLAM BAĞ-KUR’LU SAYISI (2013) TOPLAM EMEKLİ SANDIĞINA KAYITLI SAYISI (2014) ELAZIĞ’IN YARARLANDIĞI TEŞVİKLER İLDE BULUNAN ŞİRKET DAĞILIMLARI 3 547.562 KİŞİ 375.715 KİŞİ 11 545 1.704 $ BİNDE 70 % 63.95 (81 İL İÇİNDE) 36. 9153 Km2 % 94 264.180 HEKTAR 130.403 HEKTAR 232.440 HEKTAR 14 458 108 2500 17.000 KİŞİ (SSK’lı) - İMALAT OSB - HYV. ÜR. OSB - TEKNOKENT - İŞGEM - 4 AYRI KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ 218.095 ADET 24.067 ADET 70.000 KİŞİ 4 126 52.534 ADET 58 KROM, MERMER, GIDA 256 Milyon $ (Doğrudan İhracat) 17 % 13.5 77.441 92.017.161,63 40.448 19.840 23.468 Bölgesel ve Sektörel Teşvik Uygulaması-Genel Teş.Uyg. ANONİM : 334 KOLLEKTİF : 35 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Elazığ TSO MESLEK KOMİTESİ SAYISI GÜNLÜK YAYIN YAPAN GAZETE SAYISI İLİN TELEFONLAŞMA ORANI TEKNOKENTTE YER ALAN FİRMA SAYISI KOBİ’LERİN DAĞILIMI İLİN EN ÖNEMLİ GELİR KAYNAKLARI İŞLETME, YEREL YÖNETİM VE STK’LARIN İSTİFADE ETTİKLERİ DESTEKLER VE HİBELER ULAŞIM İLİN POTANSİYEL KAYNAKLARI AÇILAN KAPANAN İŞLETME SAYILARI (Elazığ TSO) KAPASİTES RAPORU İSTATİSTİKLERİ (Elazığ TSO) TEŞVİK BELGESİ İSTATİSTİKLERİ (Ekonomi Bakanlığı) LİMİTED :2.581 ŞAHIS FİRMALARI :2.606 KOOPERATİF : 381 14 10 % 91 32 -GIDA-MADEN (MERMERÇİMENTO-BETON ELEMANLARI)-MOBİLYADEMİR VE DEMİR DIŞI – METALLER-DİĞER TARIM HAYVANCILIK SANAYİ HİZMETLER KOSGEB, FIRAT KALKINMA AJANSI, SODES, AB, KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ, KIRSAL KALKINMA AJANSI DESTEKLERİ KARAYOLU, DEMİRYOLU VE HAVAYOLU (YURT İÇİ HAFTADA 49 SEFERYURTDIŞI AB UÇUŞLARI 2 SEFER) MERMER, MADEN, ÜZÜM, SU ÜRÜNLERİ, TURİZM, HİZMETLER 2013 Yılı Açılan :567 Kapanan :144 2014 Yılı Açılan :656 Kapanan :66 2012 Yılı: 109 Belge 2013 Yılı :113 Belge 2012: 35 Belge 2013: 28 Belge İlk 500: Ferrokrom Tesisi İkinci 500: Elazığ Çimento Fabrikası 500 BÜYÜK SANAYİ KURULUŞU (2014) (İstanbul Sanayi Odası İSO) 4 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI Odanın Tarihçesi Dünyada Ticaret ve Sanayi Odalarının ortaya çıkış XVl.yüzyılın sonralına rastlar. Ticaret Odası adını alan ilk kuruluş Marsilya Ticaret Odası olup, kuruluş yılı 1600’dür. Kuzey Amerika’da ilk Ticaret Odası 1768’de New York’ta kurulmuştur. Kanada’da ilk Ticaret Odası ise 1804 yılında Halifax’ta açılmıştır. Günümüzde batılı ülkelerin Ticaret ve Sanayi Odalarında müşterek olan husus, devlet otoritelerine ve işletmelere yönelik olan müşavirlik fonksiyonlarıdır. Dünyadaki Ticaret ve Sanayi Odalarının bir ortak özelliği de milli, merkezi bir üst organizasyon içinde bir araya gelmeleridir. Ülkemizdeki örneği Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’dir. Osmanlı toplumunda Oda fikri, batılaşma hareketleri ile birlikte gündeme gelmiştir. Bir dizi reform ve yenilikler içeren 1856 tarihli Islahat Fermanı, tüccarların odalar kurarak örgütlenmeleri gereğini ortaya çıkarmıştır. Ferman gereği nizamnameler yayımlanıp Odalar kurulmaya başlanmıştır. Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası’nın kuruluşu Odamızdaki eski kayıtlar incelendiğinde oldukça eski yıllara dayandığı görülür. 19. yüzyıl ve 20. yüzyılın başlarına kadar önemli bir ticaret merkezi konumunda olan Harput’ta bu dönemlerde 850’ye yakın çeşitli iş kollarında dükkan ve mağazaların varlığı dönemin salnamelerinde (yıllık) görülmektedir. Harput’un bu dönemi Elazığ 1. Ekonomi Kurultayı Kitabında şu şekilde değerlendirilmektedir: “ Elazığ’ın Cumhuriyetten önceki döneme ait sanayisini incelerken Harput’un sanayi durumuna bakmak gerekir. Harput, XlX uncu yüzyıl sonlarına kadar hatta XX. Yüzyıl başlarında önemli bir ticaret merkezi olma yanında sanayide, her sınıftan faaliyet gösteren çeşitli meslek kuruluşları şeklinde teşkilatlanmış bir yapıya sahiptir. Büyük ticaret hanları, 850’ye yakın mağaza ve dükkanları, faal ticaret kervanları ve iyi ahlak sahibi esnafı ile tanınmış bulunmaktadır. Bu dönemde, dokuma ve giyim sanayi ile el sanatları sanayi malları imalatı ile ilgili faaliyetler göze çarpmaktadır. Hemen hemen her evde pamuk ipliği yapmaya elverişli çıkrıklar ve yine her evde dokuma kuyuları denilen el tezgahları mevcuttu. Öte yandan, debbağçılık (derileri sepileyip meşin, sahtiyan, kösele vs. yapan esnaf) ile uğraşan 30-35 imalathane mevcut olup, bunların bir kısmı ihraç edilirdi.” Denilmektedir. Harput’ta ki, bu zengin ticari birikim esnaf örgütlenmesine de yansımış ve Harput Ticaret Odası’nın bu dönemde faaliyetlerini sürdürdüğü ifade edilmektedir. 18. yüzyılın sonlarına doğru yeni yerleşim yeri olarak sürekli büyümeye başlayan Elazığ’da 19 Eylül 1920 yılında Ticaret ve Sanayi Odası’nın kurulduğu ve 10 Mart 1926 yılına kadar Başkanlığını Şedele Fehmi Efendi’nin yaptığı Odamız kayıtlarında mevcuttur. 655 sayılı kanunu göre, 19 Eylül 1336 tarih ve 4418/366 sayılı Elazığ Vilayet Makamının yazısı ile İlk Oda seçimleri 10 Mart 1926 tarihinde yapılmış ve Hacı Saitzade Sait Efendi başkanlığa seçilmiş dönemin Oda mühründen de anlaşıldığı gibi “Elaziz Ticaret ve Sanayi Odası” ünvanı ile Odanın resmi kuruluşu gerçekleştirilmiştir. Atatürk’ün 1937 yılında Elazığ’ı teşrifleri ile Elaziz isminin Elazığ olarak değiştirilmesinin ardından Odanın ünvanı da “Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası” olarak değiştirilmiştir. Yüksek Ticaret Bakanlığı’nın 28 Ekim 1948 tarih ve 9290 sayılı emirleri doğrultusunda ticari potansiyeli bulunan Maden ve Palu İlçelerine Odanın birer Ajanlık kurulması yönündeki talebi üzerine, Oda Yönetim Kurulu 15 Kasım 1948 tarih ve 20 sayılı karar ile adı geçen iki ilçede Oda Ajanlıklarını kurmuştur. 21 Ekim 1951 tarihinde Odaların çalışma ve görevlerini belirten 5590 sayılı kanunun çıkmasının ardından, ilgili kanun hükümleri doğrultusunda ve Yüksek Ticaret Bakanlığı’nın 24 Aralık 1952 tarih ve 4/14320 sayılı emirleri gereğince ve Vilayet Makamının 3 Ocak 1953 tarihli ve 2 sayılı yazısına istinaden Oda Yönetim Kurulu 6 Mart 1953 tarih ve 4 sayılı kararı ile Maden ve Palu’daki Ajanlıklarının faaliyetlerini bu tarihten itibaren süresiz olarak durdurmuştur. Harput'a ticari hayatı şekillendiren daha sonra Elazığ şehir merkezinde resmi bir hüviyete kavuşan Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası hizmetinde kesintiye uğramadan faaliyetlerini bugüne kadar sürdürmüştür. 5 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Yasal Yükümlülüklerimiz Odaların Kuruluşu Odalar üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslekî disiplin, ahlâk ve dayanışmayı korumak ve bu Kanunda yazılı hizmetler ile mevzuatla odalara verilen görevleri yerine getirmek amacıyla 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Odalar ve Borsalar kanununa göre kurulan, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır. Odamızın Görevleri 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile Odalar ve Borsalar kanununa göre Odaların görevleri; a) Meslek ahlâkını, disiplini ve dayanışmayı korumak ve geliştirmek, ticaret ve sanayinin kamu yararına uygun olarak gelişmesine çalışmak. b) Ticaret ve sanayiyi ilgilendiren bilgi ve haberleri derleyerek ilgililere ulaştırmak, ilgili kanunlar çerçevesinde resmî makamlarca istenecek bilgileri vermek ve özellikle üyelerinin mesleklerini icrada ihtiyaç duyabilecekleri her çeşit bilgiyi, başvuruları durumunda kendilerine vermek veya bunların elde edilmesini kolaylaştırmak, elektronik ticaret ve internet ağları konusunda üyelerine yol gösterecek girişimlerde bulunmak, bu konularda gerekli alt yapıyı kurmak ve işletmek. c) Ticaret ve sanayiye ait her türlü incelemeleri yapmak, bölgeleri içindeki iktisadî, ticarî ve sınaî faaliyetlere ait endeks ve istatistikleri tutmak, başlıca maddelerin piyasa fiyatlarını takip ve kaydetmek ve bunları uygun vasıtalarla yaymak. d) 26 ncı maddedeki belgeleri düzenlemek ve onaylamak. e) Meslek faaliyetlerine ait konularda resmî makamlara teklif, dilek ve başvurularda bulunmak; üyelerinin tamamının veya bir kesiminin meslekî menfaati olduğu takdirde meclis kararı ile bu üyeleri adına veya kendi adına dava açmak. f) Çalışma alanları içindeki ticarî ve sınaî örf, adet ve teamülleri tespit etmek, Bakanlığın onayına sunmak ve ilân etmek. g) Üyeleri tarafından uyulması zorunlu meslekî karar almak. h) Yurt içi ve yurt dışı fuar ve sergilere katılmak. ı) Gerektiğinde 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununun 125 inci maddesinde sayılan mal ve hizmetlerin azamî fiyat tarifelerini, kendi üyeleri için, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliğe uygun olarak tespit etmek ve onaylamak. j) Deniz ticaretinin kamu yararına, millî ulaştırma ve deniz ticareti politikasına uygun şekilde gelişmesine çalışmak. k) Millî ve milletlerarası deniz ticaretine ait incelemeler yapmak ve bu konudaki bilgileri sağlamak, Türkiye limanları arası ve yurt dışı navlun, acente komisyonu ve ücretleri ile liman masrafları gibi bilgileri toplamak ve bunları mümkün olan vasıtalarla en seri şekilde yaymak, dünya deniz ticaretindeki en son gelişmeleri izlemek, istatistikler tutmak ve bunları ilgililere duyurmak. l) Deniz ticaretine ait ticarî örf, teamül ve uygulamaları tespit ve ilân etmek, navlun anlaşmaları, konşimento ve benzeri evraka ait tip formları hazırlamak. m) Yabancı gemi sahip ve donatanları ile denizcilikle ilgili müesseselere Türkiye limanlarının imkânları, çalışma şekilleri, tarifeleri ve liman masrafları hakkında bilgi vermek ve onlardan benzeri bilgileri sağlamak. n) Deniz ticareti ile ilgili milletlerarası kuruluşlara üye olmak ve delege bulundurmak. 6 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 o) İlgililerin talebi üzerine deniz ticareti ile ilgili ihtilaflarda hakemlik yapmak. p) Deniz acenteliği hizmet ücret tarifelerini hazırlamak ve Bakanlığın onayına sunmak. r) Sair mevzuatın verdiği görevlerle, ilgili kanunlar çerçevesinde Birlik ve Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak. s) Birliğin belirlediği standartlara göre üye kayıtlarını tutmak ve üyelik aidatlarına ilişkin belgeleri saklamak ve bunları Birliğe talep halinde bildirmek. t) Mevzuatla bakanlıklara veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarına verilen işlerin, bu Kanunda belirtilen kuruluş amaçları ve görev alanı çerçevesinde odalara tevdii halinde bu işleri yürütmek. u) Üyelerinin ihtiyacı olan belgeleri vermek ve bunlara ilişkin gerekli hizmetleri yapmak. v) Yurt içi fuarlar konusunda yapılacak müracaatları değerlendirip Birliğe teklifte bulunmak. y) Üyeleri hakkındaki tüketici şikâyetlerini incelemek ve kuruluş amaçları doğrultusunda diğer faaliyetlerde bulunmak. z) Ticaret ve sanayi odalarınca, odalar ayrı olan illerde ise sanayi odalarınca sanayiciler için kapasite raporları düzenlemek. Odalar, bunlardan başka mevzuat hükümleri çerçevesinde; a) Ticaret mallarının niteliklerinin belirlenmesine yönelik laboratuarlar kurmak veya bunlara iştirak etmek, uluslararası kalibrasyon, test ölçme laboratuarı kurmak veya iştirak etmek, belgelendirme hizmetleri sunmak, b) Milli Eğitim Bakanlığının izin ve denetiminde ticaret, denizcilik ve sanayi ile ilgili kursları açmak, açılan kurslara yardımda bulunmak, yurt içinde ve dışında ihtiyaç duyulan alanlar için öğrenci okutmak ve stajyer bulundurmak; meslekî ve teknik eğitim ve öğretimi geliştirme ve yönlendirme çalışmaları yapmak, kendi üyelerinin işyerleriyle sınırlı olmak üzere, 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu kapsamına alınmamış meslek dallarında bu uygulamaya ilişkin belgeleri düzenlemek, c) İlgililerin talebi halinde, ticarî ve sınaî ihtilaflarda hakem olmak, tahkim kurulları oluşturmak, d) Açılmış veya açılacak olan sergiler, panayırlar, umumi mağazalar, depolar, müzeler ve kütüphanelere katılmak, e) Yetkili bakanlıkça uygun görülen alanlarda sanayi siteleri, endüstri bölgeleri, organize sanayi bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, teknoparklar, teknoloji merkezleri kurmak ve yönetmek; 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu çerçevesinde serbest bölge kurucu ve işleticisi veya işleticisi olmak, antrepo işletmek ve fuar alanları, kongre merkezleri ile ticaret merkezleri kurmak, işletmek veya kurulmuş olanlara iştirak etmek, görevlerini de yaparlar. Meclisimizin Görevleri a) Oda yönetim kurulu ve disiplin kurulu üyelerini seçmek. b) Kendi üyeleri arasından Birlik genel kurulu delegelerini seçmek. c) Yönetim kurulu tarafından yapılacak teklifleri inceleyip karara bağlamak. d) Uyulması zorunlu meslekî kararlar almak. e) Çalışma alanları içindeki ticarî ve sınaî örf, adet ve teamülleri tespit ve ilân etmek. f) Aylık mizanı ve aktarma taleplerini incelemek ve onaylamak. g) Üyeleri arasında veya üyelerin yapmış oldukları sözleşmede yer alması halinde bu sözleşmelerle ilgili olarak çıkan ihtilafları çözmek üzere tahkim müesseseleri kurmak, mahkemeler tarafından istenecek hakem ve bilirkişi listelerini onaylamak. h) Odaya kayıtlı üyeler hakkında disiplin kurulu tarafından teklif edilecek cezaları karara bağlamak. ı) Yıllık bütçe ve kesin hesapları onaylamak ve yönetim kurulunu ibra etmek, sorumluluğu görülenler hakkında takibat işlemlerini başlatmak. 7 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 j) Taşınmaz mal almaya, satmaya, inşa, ifraz, tevhit ve rehin etmeye, ödünç para almaya, kamulaştırma yapmaya, okul ve derslik yapmaya, bu Kanun hükümleri çerçevesinde şirket ve vakıf kurmaya veya kurulu şirketlere ortak olmaya karar vermek. k) Oda iç yönergesini kabul etmek ve Birliğin onayına sunmak. l) Yönetim kurulunca odaya kayıt zorunluluğuna veya üyelerin derecelerine ilişkin olarak verilecek kararlara karşı yapılan itirazları incelemek ve kesin karara bağlamak. m) Mesleklere ve sorunlara göre ihtisas komisyonları ve danışma kurulları kurmak. n) Yurt içi ve yurt dışı sınaî, ticarî ve ekonomik kuruluşlara üye olmak ve kongrelerine delege göndermek. o) Tahsili imkânsızlaşan alacakların takibinden vazgeçme veya ölen, ticareti terk eden ve odaya olan aidat borçlarını, yangın, sel, deprem ve benzeri tabiî afetler gibi, iradesi dışında meydana gelen mücbir sebeplerden dolayı ödeme güçlüğü içinde olan üyelerin aidat borçlarının ve gecikme zamlarının affı ve/veya yeniden yapılandırılmaları ile oda veya üyeler adına açılacak davalar konusunda yönetim kurulundan gelen teklifleri inceleyip karara bağlamak ve gerekli gördüğünde bu yetkisini yönetim kuruluna devretmek. p) Oda çalışmalarına veya Türk ekonomik hayatına önemli hizmetler vermiş kimselere meclisin üye tam sayısının üçte ikisinin kararıyla şeref üyeliği vermek. r) İlgili mevzuatla verilen diğer görevleri yerine getirmek. Yönetim Kurulumuzun Görevleri a) Mevzuat ve meclis kararları çerçevesinde oda işlerini yürütmek. b) Bütçeyi, kesin hesabı ve aktarma tekliflerini ve bunlara ilişkin raporları oda meclisine sunmak. c) Aylık hesap raporunu oda meclisinin incelemesi ve onayına sunmak. d) Oda personelinin işe alınmalarına ve görevlerine son verilmesine, yükselme ve nakillerine karar vermek. e) Disiplin kurulunun soruşturma yapmasına karar vermek, bu Kanun uyarınca verilen disiplin ve para cezalarının uygulanmasını sağlamak. f) Hakem, bilirkişi ve eksper listelerini hazırlamak ve onaylanmak üzere meclise sunmak. g) Bu Kanunda ve ilgili mevzuatta öngörülen belgeleri tasdik etmek. h) Odanın bir yıl içindeki faaliyeti ve bölgesinin iktisadî ve sınaî durumu hakkında yıllık rapor hazırlayıp meclise sunmak. ı) Hazırladığı oda iç yönergesini meclise sunmak. j) Ticaret ve sanayiye ait her türlü incelemeyi yapmak, çalışma alanı içindeki ticarî ve sınaî faaliyetlere ait endeks ve istatistikleri tutmak ve meclisçe belirlenen maddelerin piyasa fiyatlarını takip ve kaydetmek ve bunları uygun vasıtalarla ilân etmek. k) Oda personelinin disiplin işlerini bu Kanunda ve ilgili mevzuatta öngörülen esas ve usuller çerçevesinde karara bağlamak. l) Yüksek düzeyde vergi ödeyen, ihracat yapan, teknoloji geliştiren üyelerini ödüllendirmek. m) Bütçede karşılığı bulunması kaydıyla sosyal faaliyetleri desteklemek ve özendirmek, bağış ve yardımlarda bulunmak, burs vermek, meclis onayı ile okul ve derslik yapmak. n) Hakem veya hakem heyeti seçmek. o) Bu Kanunla ve sair mevzuatla odalara verilen ve özel olarak başka bir organa bırakılmayan diğer görevleri yerine getirmek. Genel Sekreterin Görevleri a) Odanın idari işlerini, iç çalışmalarını ve yazı işlerini düzenlemek ve yönetmek. b) Odalarca verilecek belgeleri düzenlemek ve bu belgelerin düzenlenmesine esas olacak bilgilerin toplanmasını sağlamak. 8 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 c) Organ toplantılarının gündemine ilişkin hazırlık yapmak, toplantı davetiyelerinin ve gündeminin üyelere zamanında gönderilmesini sağlamak, bu toplantılara ait tutanakları düzenlemek, karar özetlerini tutmak ve imzalamak, organ toplantılarına ilişkin hazirun cetveli ve devam çizelgelerini tutmak ve karar defterlerini, karar özetlerini ve toplantılar için elektronik cihazlarla yapılan kayıtları muhafaza etmek. d) Oy kullanmamak şartıyla meclis ve yönetim kurulu toplantılarına iştirak etmek. e) Organlarca alınan kararları takip etmek ve sonuçlandırmak ve kararların zamanında gereğinin yerine getirilmesini sağlamak. f) Oda personelinin işe alınması, yükselmesi, ödüllendirilmesi, cezalandırılması ve işine son verilmesi konusunda yönetim kuruluna öneride bulunmak. g) Oda personelinin çalışmalarını denetlemek ve personele gerekli emir ve talimatları vermek. h) Resen yaptığı harcamaları yönetim kurulunun onayına sunmak ve haftalık harcamalar hakkında yönetim kurulunu bilgilendirmek. ı) Aylık mizanı ve aktarma taleplerini hazırlamak, hazırlık bütçesini, gelir tablosunu, kesin mizanı ve kesin hesabı yapmak ve bunları yönetim kuruluna sunmak. i) Demirbaş ve ayniyat kayıtlarının düzenlenmesini ve saklanmasını sağlamak, arşiv malzemelerini muhafaza etmek. j) Yayın işlerini yönetmek. k) Oda iç yönergesi taslağını hazırlamak ve yönetim kuruluna sunmak. l) Meclise sunulmak üzere yönetim kurulu tarafından hazırlanacak odanın bir yıl içindeki faaliyeti ve bölgesinin iktisadi ve sınai durumu hakkındaki yıllık raporun tanzimi hususunda gerekli hazırlıkları yapmak. m) Üye kayıtlarının tutulması, güncelleştirilmesi ve silinmesine ilişkin işlemleri mevzuat ve ilgili organ kararları çerçevesinde yürütmek. n) Yönetim kurulunca devredilen yetkileri kullanmak. o) Bu Yönetmelik ve sair mevzuatla verilen diğer görevler ile mevzuat çerçevesinde meclis, yönetim kurulu veya yönetim kurulu başkanı tarafından verilecek görevleri yapmak. Genel sekreter, odaya yükümlülük getirmeyen, resmi makamlarla veya gerçek ve tüzel kişilerle yapılan yazışmalarda, oda organları tarafından alınan kararların yürütülmesine ilişkin hususlarda imzaya yetkilidir. Genel sekreter, oda personelinin disiplin ve sicil amiridir. Genel sekreter, yönetim kurulunun kararıyla harcama yetkisi dahil görev ve yetkilerinden bir bölümünü her mali yılın ilk ayında yeniden tespit edilmek üzere Genel Sekreter yardımcısına devredebilir. Genel sekreterin görevli veya izinli olduğu sürelerde Genel Sekreter yardımcısı yönetim kurulu başkanının onayıyla genel sekreterliğe vekâlet eder. Oda Meclisi, Oda Yönetim Kurulu ve Genel Sekreterin görevleri 5174 sayılı kanun ve Oda Muamelat Yönetmeliğine göre yazılmıştır. Elazığ TSO Organizasyon Şemasında yer alan tüm birimlerin görevleri Oda Kalite Yönetim Sistemi içerisinde Görev Tanımlarında ayrıntılı olarak yer almaktadır. [EK Görev Tanımları] Faaliyet Alanlarımız Odamızın yasal yükümlülükleri ve mevzuat analizleri çıktılarından yararlanarak oluşturduğumuz temel ürün ve hizmetler, Prosesler şeklinde Odamız Kalite Yönetim Sistemi İçerisinde tanımlanmıştır. 9 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Elazığ TSO’nun Vizyonu Oda üyelerinin ticari gelişimi, ilerlemesi ve yurtdışına açılarak uluslararasılaşması doğrultusunda kaliteli, etkin ve hızlı hizmet sunmak. Yapacağımız çalışmalarla ilimizin ve ülkemizin kalkınmasına katkı sağlamak, Yerel yöneticilere ve ülke yöneticilerine halkımızın beklentileri konusunda ışık tutmak, Oda üyeliğini saygın ve cazip kılmak, Odamızın saygınlığını koruyarak tarafsız hizmet sunmak, Oda-Üye bütünleşmesini sağlamak, Odamızı iş dünyası nezdinde danışman bir kurum haline getirmek, Üyelerimize yönelik çağımızın gerektirdiği hizmetleri sunmak, Üyelerimizin menfaatleri doğrultusunda ticari potansiyellerinin yükseltilmesine dönük çalışmalar yapmak ve Hizmetlerimizi sunarken Toplam Kalite bilincini yükseltmektir. Elazığ TSO’nun Misyonu Elazığ ili ve ülkemizin, kalkınma ve gelişmesi için sorunların tespit edilmesi ve çözüm yollarını bulmak. Üyelerimizin mesleki faaliyetlerine katkı sağlamak, Daha iyi bir hizmet sunmak için Odamız Üyelerine yönelik periyodik eğitim ve seminerler düzenleyip projeler üretmek, Elazığ ilinin öncü kuruluşu olarak, sivil toplum kuruluşlarına, yerel yönetimlere, müteşebbislere, kurum ve kuruluşlara ilin beklentileri doğrultusunda önderlik etmek ve kanunlarla belirlenmiş görevlerini yerine getirirken, üyelerinin hak ve menfaatlerinin korunmaktır. 10 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 2013 -2014 Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası Hizmet İstatistikleri Verilen Hizmetler 2013 / 2014 1- 47. Maddeye Göre Yetki Belgesi.................................................. 13/8 2- 55. Maddeye Göre Yetki Belgesi................................................. 26/14 3- Acentelik Vekaletnamesi ve Fesihname....................................... 47/31 4- Anasözleşme Tasdikleri................................................................ 9/6 5- Anonim Şirket Genel Kurul Kararı............................................... 47/30 6- Banka Defter Tasdiki..................................................................... 12/5 7- Banka Yönetim Kurulu Kararı....................................................... 71/4 8- Belge Tasdiki................................................................................ 1869/1645 9- Faaliyet Belgeleri.......................................................................... 803/711 10- Fatura Suretlerinin Onayı............................................................ 4/1 11- Fiili Sarfiyat Belgeleri................................................................. 2/0 12- Gayrimenkul Tasarruf Vesikası.................................................. 300/218 13- İhale Durum Belgeleri................................................................. 330/325 14- İş Makinesi Tescil Belgesi.......................................................... 45/35 15- Kapasite Raporları....................................................................... 75/32 16- Konsolosluk Vize Yazıları........................................................... 5/4 17- Kooperatif Genel Kurul Kararı.................................................... 135/122 19- Oda Sicil Kayıt Belgeleri............................................................. 6857/5548 20- Ortaklar Kurulu Kararı................................................................ 291/210 21- Ortaklık Teyit Belgesi.................................................................. 7/5 22- Şirket Kuruluşu........................................................................... 268/215 23- Şirketler Defter Tasdiki............................................................... 3/2 24- Şirketler Sermaye Artırımı.......................................................... 105/87 25- Şirketler Tadil Metni................................................................... 58/52 26- Ticaret Sicil Belgesi.................................................................... 1/0 27- Ticaret Sicil Gazetesi Suretleri Onayı......................................... 1478/1301 28- Ticari İkametgah Belgesi ............................................................ 69/48 29- Ticari İşletme Rehin Sözleşmesi................................................. 2/0 30- Yetki Belgeleri............................................................................. 151/136 31- Yönetim Kurulu Kararı................................................................ 48/34 32- Meclis Kararı............................................................................... 12/9 33- Yeni Kayıt İşlemleri…………..………………………..……… 413/382 34- Kayıt Silme İşlemleri……………………………………...…… 158/140 35- Piyasa İstihbarat İşlemleri……………………………………... 1360/1288 36- K Yetki Belgeleri İşlemleri(Dosya)………………...………….. 141/114 37- Yayınlanan Basın Bülteni Sayısı………………………………. 85/77 38- TSE İşlemi Yapılan Firma Sayısı……………………..……….. 198/177 (2014 yılı ilk 9 Ay) 11 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI ÜYE SAYILARI VE İSTATİSTİKLERİ ELAZIĞ TSO TOPLAM ÜYE SAYISI ŞİRKET TİPİ ADET A.Ş. 383 DİĞER 2 GERÇEK KİŞİ 1852 KOLLEKTİF ŞİRKET 7 KOOPERATİF 161 LİMİTED ŞİRKET 2739 TOPLAM 5145 Not: 2014 Yılı İlk 9 Ay esas alınmıştır KURULUŞ TÜRLERİNE GÖRE YILLAR İTİBARIYLE KURULAN İŞLEME TABLOSU ŞİRKET TÜRÜ 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014* A.Ş. 13 23 22 29 33 80 13 DİĞER GERÇEK KİŞİ 98 111 118 219 190 320 69 KOLLEKTİF ŞİRKET 1 KOOPERATİF 19 8 13 10 9 10 4 LİMİTED ŞİRKET 270 203 290 289 204 295 78 TOPLAM 412 345 443 548 436 705 164 Not: 2014 Yılı İlk 9 Ay esas alınmıştır KURULUŞ TÜRLERİNE GÖRE YILLAR İTİBARIYLE KAPANAN İŞLETME TABLOSU ŞİRKET TÜRÜ 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014* A.Ş. 10 5 7 23 29 13 1 DİĞER GERÇEK KİŞİ 124 72 81 89 219 73 34 KOLLEKTİF ŞİRKET KOOPERATİF 7 10 18 13 28 18 1 LİMİTED ŞİRKET 28 23 33 59 348 79 13 TOPLAM 169 110 139 184 626 184 49 Not: 2014 Yılı İlk 9 Ay esas alınmıştır 12 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TSO’NUN KURULUŞUNDAN GÜNÜMÜZE KADAR GÖREV YAPMIŞ YÖNETİM KURULU BAŞKANLARI ADI SOYADI GÖREV TARİHİ Şedele Fehmi Efendi 19.09.1920/10.03.1926 Hacı Saidzade Sait Efendi 10.03.1926/15.12.1929 Sunguroğlu Mehmet Şükrü Bey 15.12.1929/11.03.1933 Azizenli İbrahim Özcan 11.03.1933/14.05.1937 Azizenli İbrahim Özcan 14.05.1937/03.05.1945 Azizenli İbrahim Özcan 03.05.1945/22.03.1948 Azizenli İbrahim Özcan 22.03.1948/21.10.1951 Şerif Kömürlü 21.10.1951/21.04.1952 Mehmet Sanaç 24.04.1952/14.11.1954 Şerif Kömürlü 14.11.1954/01.12.1955 Remzi Dabak 01.12.1955/26.11.1959 Şerif Kömürlü 26.11.1959/21.07.1960 Şerif Kömürlü 21.07.1960/14.11.1963 Sıtkı Arpacı 14.11.1963/19.11.1966 Sıtkı Arpacı 19.11.1966/15.11.1969 Sıtkı Arpacı 15.11.1969/18.11.1972 Sıtkı Arpacı 18.11.1972/02.11.1975 Sıtkı Arpacı 02.11.1975/18.06.1976 Şevket Cumaoğlu 18.06.1976/09.02.1979 A.Ünal Akbay 09.02.1979/10.02.1984 Naci Koloğlu 10.02.1984/11.11.1987 A.Ünal Akbay 19.11.1987/02.09.1991 Ergun Soyuyüce 04.09.1991/17.03.1992 Mithat Coşkun 19.03.1992/23.11.1993 Nuri Önal 24.11.1993/14.07.1994 Suat Öztürk 14.07.1994/30.10.1999 Suat Öztürk 30.10.1999/17.03.2005 Suat Öztürk 17.03.2005/11.02.2009 Ali Şekerdağ 11.02.2009/11.05.2013 Ali Şekerdağ 11.05.2013/ Devam 13 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TSO’NUN KURULUŞUNDAN GÜNÜMÜZE KADAR GÖREV YAPMIŞ MECLİS BAŞKANLARI GÖREV TARİHİ 1954-1960 1960-1963 1963-1966 1966-1972 1972-1975 1975-1979 1979-1982 1982-1984 1984-1987 1987-1989 1989-1992 1992-1993 1993-1994 1994-1999 1999-2005 2005-2009 2009-2013 2013-Devam ADI SOYADI Mustafa Ünlü Veli Erdem Ali Güler Dursun Er Hanifi Müjde Rıfat Çiçekci Cahit Şenel Nurettin Ergücü Selahattin Pamukcu Muhammet Çetindağ Mehmet Süngü Nuri Önal Mithat Coşkun Hükmü Şağbanşua Hükmü Şağbanşua Hükmü Şağbanşua Nuri Önal A.Hamit Kaya ELAZIĞ TSO’NUN KURULUŞUNDAN GÜNÜMÜZE KADAR GÖREV YAPMIŞ GENEL SEKRETERLER GÖREV TARİHİ 1920-1926 1926-1933 1933-1939 1939-1941 1941-1946 1946-1949 1949-1951 1951-1953 1953-1982 1982-1987 1987-2002 2002-2005 2005- Devam ADI SOYADI Mehmet Efendi Recep Efendi Lütfü Bey Nusret Can Suphi Sanaç Kemal Gör Mehmet Gökmen Osman Gürsel Osman Demirtaş Mustafa Yılmaz Selahattin Öz Adnan Bozat M.Mehmet Karabulut 14 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TİCARET VE SANAYİ ODASI MESLEK GURUPLARI 1. MESLEK GURUBU: SANAYİCİLER-KİT’LER-BANKALAR-LOKANTA, FIRIN, TURİSTİK İŞLETMELER 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. SANAYİCİ KAMU İKTİSADİ TEŞEKKÜLERİ MADEN MERMER VE MADENCİLİK İŞLERİ İMALATÇILAR BANKACILAR OTEL VE TURİSTİK TESİS İŞLETMECİLERİ LOKANTA-KULÜP VE OYUN SALONU İŞLETMECİLERİ FIRIN İŞLETMECİLİĞİ KIRAATHANE İŞLETEMCİLİĞİ SOĞUK HAVA TESİSLERİ VE SOĞUK HAVA DEPOLARI SPOR SALONLARI VE SPOR TESİSLERİ İŞLETEMCİLİĞİ YURT İŞLETMECİLİĞİ TURİZM VE SEYHAT ACENTASI İŞLETEMCİLİĞİ BASIN YAYIN-RADYO TV KURULUŞLARI MENKUL KIYMETLER VE DÖVİZ BÜROLARI DÖKÜM VE SONDAJCILIK İŞLERİ HAZIR YEMEK İŞLERİ UN İMALATÇILARI YEM İMALATÇILARI AKÜ İMALATI ASANSÖR İMALATI TUĞLA İMALATI ÇELİK EŞYA İMALATI SOĞUK HAVA TESİSİ İMALATÇILARI ISI SİSTEMLERİ VE ISITMA İMALATÇILARI SABUN, DETERJAN TEMİZLİK MADDELERİ İMALATÇILARI ELEKTRİK ÜRETİMİ ELEKTRİK MOTORU İMALATI MENBA VE MEYVE SULARI FİDAN ÜRETİMİ SANAYİ MAKİNELERİ TAMİR VE OTOMASYON FUAR SERGİ PANAYIR PLASTİK POŞET İMALATI 2. MESLEK GURUBU: CANLI HAYVAN-ET VE ET ÜRÜNLERİ-DERİ BAĞIRSAK TİCARETİ-TAVUKÇULUK 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. CANLI HAYVAN TİCARETİ VE BESİCİLİĞİ CANLI HAYVAN İHRACATI KASAP VE ET TAHHÜT İŞLERİ DERİ VE BAĞIRSAK TİCARETİ SAKADAT VE SUCUK İMALATI TAVUKÇULUK VE YUMURTACILIK ARCILIK VE BAL ALIM SATIMI SU ÜRÜNLERİ 15 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 3. MESLEK GURUBU: KONFEKSİYON-TUHAFİYE-MANİFATURA-ATTARİYE-SARACİYE-KUMAŞ-ORLON İMALATI VE TİCARETİ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. KONFEKSİYON VE TUHAFİYE İMALATI TUHAFİYE - KONFEKSİYON VE MANİFATURA ATTARİYE İŞLERİ AYAKKABI ALIM-SATIM TÜCCAR, TERZİ VE KUMAŞ TİCARETİ YÜN VE ORLAN TİCARETİ DOKUMA İMALATÇISI SARACİYE İŞLERİ DÜĞÜME MALZEMELERİ YATAK YORGAN İMALATI TEKSTİL ÜRÜNLERİ ALIM-SATIM MODA TASARIM İŞLERİ (DESİNETÖR) TEKSTİL İMALATI MEFRUŞAT ALIM SATIMI 4. MESLEK GURUBU: HALI-MOBİLYA-DAY.TÜK.MALLARI-ELEK. ALETLER-ZÜCCACİYE-EĞİTİM HİZMETLERİ 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. HALI – MOBİLYA VE MEFRUŞAT İŞLERİ DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI ZÜCCACİYE İŞLERİ ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYA TİCARETİ HEDİYELİK EŞYA TÜP ALIM-SATIM İŞLERİ BİLGİSAYAR ALIM-SATIMI VE PAZARLAMA AMBALAJ İŞLERİ VE ÇİÇEK ALIM-SATIMI DEKORASYON İŞLERİ MOBİLYA İMALATI HALI DOKUMA LPG VE DOĞAL GAZ SİSTEMLERİ YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI ALIM-SATIMI VE DOLUMU GÜVENLİK HİZMETLERİ 5. MESLEK GURUBU: KUYUMCULUK-ECZA, MEDİKAL,TIBBİ MALZ.-GAZETE, KİTAP, KIRTASİYE-FOTOGRAF SÜTÜDYOLARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. KUYUMCULUK İŞLERİ KİTAP VE KIRTASİYE İŞLERİ ORGANİZASYON İŞLERİ FOTOGRAF VE REKLAM AJANS SÜTÜDYOLARI VİDEO-BANT KAYIT VE FOTOKOPİ İŞLERİ MATBAACILIK İŞLERİ TELEKOMÜNİKASYON İLETİŞİM CİHAZLARI TURİSTİK VE ANTİK EŞYA ALIM-SATIM İŞLERİ 16 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 6. MESLEK GURUBU: BAKKALİYE- GIDA MAD.-SEBZE-MEYVE KOMİSYONCULARI-YEM TİCARETİ 1. MARKET İŞLETMECİLİĞİ, BAKKAL VE BAYİLER 2. SEBZE VE MEYVE KOMİSYONCULARI 3. BORSA MADDELERİ TİCARETİ 4. FENNİ YEM VE GÜBRE TİCARETİ 5. ŞEKER ALIM-SATIMI 6. GIDA MADDELERİ İMALATI 7. UN-KEPEK ALIM SATIMI 8. TUZRUHU, ÇAMAŞIR SUYU VE BAHARAT İMALATI 9. TEKEL TOPTAN SATICILIĞI 10. ŞEKER İMALATI İŞLERİ 11. TÜKETİM KOOPERATİFLERİ 12. ÇAY PAKETLEME İŞLERİ 13. BAKKALİYE VE ŞEKER ALIM SATIMI 14. ŞARKÜTERİ VE GIDA MADDELERİ 15. GIDA MADDESİ POŞETLEME İŞLERİ 16. GIDA MADDELERİ ALIM-SATIMI 17. SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ 18. ZİRAİ ÜRÜNLER 7. MESLEK GURUBU: OTO-OTO YEDEK PARÇALARI AKARYAKIT İŞLERİ, ODUN-KÖMÜR TİCARETİ 1. OTO ALIM SATIMI 2. OTO YEDEK PARÇA TİCARETİ 3. OTO LASTİK TİCARETİ 4. PALKASIZ MOTORLU ARAÇLAR TİCARETİ 5. OTO TAMİR-BAKIM-BALATA VE DİNGİL İŞLERİ 6. AKARYAKIT VE MADENİ YAĞ TİCARETİ 7. ODUN VE KÖMÜR SATICILARI 8. SANAYİ VE İŞ MAKİNALARI ALIM VE SATIMI 9. ANTİFİRİZ DOMULU VE İMALATI 10. OTO GAZ SİSTEMLERİ VE DOLUM TESİSLERİ 8. MESLEK GURUBU: İNŞAAT -KERESTE-ELEKTİRK MLZ.-CAM, DEMİR VE YAPI MALZEMELERİ TİCARETİ 1. İNŞAAT MALZEMESİ TİCARETİ 2. KERESTE-SUNTA-FORMİKA-MDF. ALIM-SATIMI 3. MARANGOZLUK VE DOĞRAMA-MOBİLYA MALZEMESİ TİCARETİ 4. ELEKTRİK MALZEMESİ TİCARETİ 5. CAM TİCARETİ 6. ISI-SIHHİ TESİSAT VE KAYNAK İŞLERİ 7. HIRDAVAT İŞLERİ 8. DEMİR VE PROFİL TİCARETİ 9. KARO-BÜZ VE MOZAİK İŞLERİ 10. YAPI MALZEMELERİ VE PLASTİK DOĞRAMACILIK İŞLERİ 11. DİPÇİK İMALATI VE PAZARLAMASI 12. DEMİR DOĞRAMA İŞLERİ 13. HAZIR BETON İMALATI 14. KUM İMALATI 15. AĞAÇ PARKE İMALATI 16. PREFABRİK YAPI MALZEMELERİ 17. ISI CAM İMALATI 18. ORMAN ÜRÜNLERİ 9. MESLEK GURUBU: NAKLİYE, HARFİYAT-YOLCU VE YÜK TAŞIMACILIĞI, ELEKTRİK TAAHHÜT 17 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 1. NAKLİYE VE NAKLİYE TAAHHÜT İŞLERİ 2. YOLCU TAŞIMA VE NAKLİYE İŞLERİ 3. ELEKTRİK TAAHHÜT TİCİRLERİ 4. KARAYOLU İLE ŞEHİRLERARASI YOLCU TAŞIMA VE BU KONUDA ACENTALIK 5. ELEKTRİK ÜRETİM DAĞITIM BAKIM MONTAJ, ENERJİ SANTRALİ YAP. İŞLETME 6. MOOTRLU TAŞIYICILAR KOOPERATİFİ 10. MESLEK GURUBU: PLAN,PROJE, İNŞAAT TAAHHÜT TACİRLERİ-YAPI KOOPERATFİLERİ 1. PLAN,PROJE VE TAAHHÜT İŞLERİ (MÜTEAHHİTLER) 2. YAPI KOOPERATİFLERİ 3. SULAMA KOOPERATİFLERİ 4. TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFLERİ 5. EMLAK ALIM SATIMI 6. ÜRETİM TEDARİK KOOPERATİFLERİ 7. SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFLERİ 8. ESNAF KEFALET KOOPERATİFLERİ 11. MESLEK GURUBU: HER NEVİ TAAHHÜT İŞLERİ (MÜTEAHHİTLİK) 1. HER NEVİ TAAHHÜT İŞLERİ 2. İNŞAAT TAAHHÜTÜ TACİRLERİ (MÜTEAHHİT) 3. HAZIR YEMEK İŞLERİ 12. MESLEK GURUBU: TOPTAN GIDA TACİRLERİ 1. TOPTAN BAKKALİYE KANTARİYE İŞLERİ 2. İTHALAT – İHRACAT İŞLERİ 3. MEŞRUBAT ALIM SATIMI 4. SABUN, DETERJAN TEMİZLİK MAD. İMALATI 13. MESLEK GURUBU: ECZACILIK MEDİKAL MALZEME VE SAĞLIK KURULUŞLARI 1. MENBA VE MEYVE SULARI 2. ECZACILIK İŞLERİ 3. MEDİKAL KİMYEVİ MADDE VE OPTİK İŞLERİ 4. KOLANYA PARFÜMERİ VE İTRİYAT İŞLERİ 5. ÖZEL HASTANE VE SAĞLIK İŞLERİ 6. ECZA İTRİYAT VE TIBBİ MLZ. DEPOSU İŞLERİ 7. ZİRAİ VE VETERİNER İLAÇLARI 8. ZİRAİ ALETLER ALIM SATIMI VE ONARIMI 9. ZİRAİ ÜRÜNLER 10. ORTOPEDİK MALZEME İMALATI 11. SULAMA SİSTEMLERİ 14. MESLEK GURUBU: SİGORTA HİZMETLERİ VE HİZMET İŞLETMELERİ 1. SİGORTA ACENTALIKLARI VE MALİ MÜŞAVİRLİK 2. SİNAMA, HAMAM İŞLETMELERİ 3. PASTANE, KAFETERYA VE DÜĞÜN SALONU İŞLETMECİLİĞİ 4. DANIŞMANLIK VE ARAŞTIRMA HİZMETLERİ 5. PARK İŞLETMECİLİĞİ 6. KUAFÖR SALONU İŞLETEMCİLİĞİ 7. AV VE SPOR MALZEMELERİ TİCARETİ 8. EĞİTİM HİZMETLERİ 9. TEMİZLİK HİZMETLERİ 10. PEYZAJ 18 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TSO MECLİS ÜYELERİ (2013-2016 DÖNEMİ) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. A.Hamit KAYA İhsan ÇALIŞKAN Mustafa TUNÇ Mesut SAĞLAMPINAR Yusuf Zeki KILIŞCI Zülfü ALTINTAŞ Erhan KALINCA Ayhan ŞİMŞEK Ferhat TUNÇ Mustafa CANDAN Tevfik ÖZLÜ Yıldırım DEMİRBAĞ Necmettin KUBULAY Ali ŞEKERDAĞ Mehmet ERCAN Abdullah EVLİYAOĞLU Namık ÇEÇEN Mustafa TAVUŞ İdris ALAN Sinan PERDECİ Bünyamin GENÇ Halis DAĞOĞLU Selçuk AKSU Ahmet KÜÇÜKAY Suat KARATAŞ Ahmet Feti YILMAZ Ahmet Rufai KAYA Ali HANEGE Mehmet Hayri YILDIRIM Hasip BAHÇECİ Murat YAMANOĞLU Adnan YÜKSEL Süleyman ŞEKER Kasım ÇELİK Polat ŞAROĞLU Adem AKBULUT Bilal AKPOLAT Cihan TELO Hakan AKAN İsmail AKDEMİR Hikmet AFACAN Müfit ÇETİNER Başkan Başkan Yrd. Başkan Yrd. Katip Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye 19 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TSO YÖNETİM KURULU (2013-2016 DÖNEMİ) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. Ali ŞEKERDAĞ Polat ŞAROĞLU Halis DAĞOĞLU Yusuf Zeki KILIŞCI Tevfik ÖZLÜ Mustafa TAVUŞ İdris ALAN Suat KARATAŞ Ahmet Feti YILMAZ Adnan YÜKSEL Cihan TELO Başkan Başkan Yrd. Başkan Yrd. Sayman Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye Üye ELAZIĞ TSO MESLEK KOMİTESİ ÜYELERİ (2013-2016 DÖNEMİ) 1 Nolu Meslek Grubu Yusuf Zeki KILIŞCI Zülfü ALTINTAŞ Erhan KALINCA Ali Ersin ÖZSOY Ahmet DEMİRHalil ORMANOĞLU Ferhat DAĞDÖĞEN 2 Nolu Meslek Grubu Ayhan ŞİMŞEK Ferhat TUNÇ Mustafa CANDAN Mehmet ŞİMŞEK İzzettin YILDIRIM İskan ARSLAN Keko ÇAKMAK 3 Nolu Meslek Grubu Tevfik ÖZLÜ Yıldırım DEMİRBAĞ Necmettin KUBULAY Mahmut ERCAN Fikri ALANOĞLU Fırat GÜNGÖR Zülfü ÖZBAY 4 Nolu Meslek Grubu Ali ŞEKERDAĞ İhsan ÇALIŞKAN Mehmet ERCAN Cuma Ali ÖLÇÜCÜOĞLU İzzet Ersin KILIÇ Enes BAYRAM Hilmi Serdar HARDALAÇ 5 Nolu Meslek Grubu Abdullah EVLİYAOĞLU Namık ÇEÇEN Mustafa TAVUŞ Mehmet ŞENGÜN Mehmet Tersun İNCE Onur YAŞAR Öner ÇAM 6 Nolu Meslek Grubu İdris ALAN Sinan PERDECİ Bünyamin GENÇ Hasan AKKOÇ Murat YILDIRIM Burhan ÇELİK Abdulkadir TEKİN 7 Nolu Meslek Grubu Halis DAĞOĞLU Selçuk AKSU Ahmet KÜÇÜKAY Yetiş KARA Diyadin AKDAŞ Okan ÇELİK Rıdvan BİLİCİ 8 Nolu Meslek Grubu Suat KARATAŞ Ahmet Feti YILMAZ Ahmet Rufai KAYA Taner SÜNER Nusret CANGİR Ömer Naci TEKİN Ziyattin KÜÇÜKSU 9 Nolu Meslek Grubu A.Hamit KAYA Ali HANEGE Mehmet Hayri YILDIRIM Ali KAYA Cuma GÜLNAR Fazıl Mustafa ÖKTEM Ahmet CİHAN 10 Nolu Meslek Grubu Hasip BAHÇECİ Murat YAMANOĞLU Adnan YÜKSEL 20 Cahit YEŞİLKAYA Murat SEVİNÇ Mehmet BAYKARA Gürkan TAPTI 11 Nolu Meslek Grubu Süleyman ŞEKER Kasım ÇELİK Mustafa TUNÇ Osman BAYSAK İrfan KARAKUŞ Ömer CİRİT Sami ERDOĞAN 12 Nolu Meslek Grubu Polat ŞAROĞLU Adem AKBULUT Bilal AKPOLAT Nuri ÖZBAY Şemsettin DAĞDÖĞEN Cahit GÜRLÜK Harun ERASLAN 13 Nolu Meslek Grubu Cihan TELO Hakan AKAN İsmail AKDEMİR Erhan GÜLER Ahmet Fethi POLAT Hüseyin AKBULUT Ali DURUKSU 14 Nolu Meslek Grubu Hikmet AFACAN Müfit ÇETİNER Mesut SAĞLAMPINAR İzzettin KARABULUT Sinan GENÇOĞLU Musa SEKMEN Fatma SUBAY ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TSO TARAFINDAN UYGULANAN PROJELER Proje başlığı: Aktif İşgücü Programları Yeni Fırsatlar Programı (Girişimcilik Kursu) Projenin Projenin maliyeti Lider kuruluş Finansman uygulandığı (AVRO) sağlayan kuruluş yer Elazığ 163.000,00 Elazığ TSO AB Komisyonu Proje Ortakları F.Ü. MYO Tarih 2004-2006 Projenin hedefi ve sonuçları Proje Elazığ yöresinde girişimciliği teşvik etmek maksadıyla hazırlanmıştır. Proje kapsamında Elazığ TSO ya 600 müracaat olmuş ve 200 kursiyer projede belirtildiği gibi eğitime alınmıştır. Kurs sonunda 4 kursiyer kendi işini kurmuş, 42 kursiyer ise özel sektörde işe girmiştir. Proje başlığı: Yerel Kalkınma Girişimleri Programı (ETSO Üyelerinin Bilişim Altyapılarının Güçlendirilmesi Projesi) Projenin Projenin maliyeti Lider kuruluş Finansman Proje Tarih uygulandığı (AVRO) sağlayan kuruluş Ortakları yer Elazığ 104.002,46 Elazığ TSO AB Komisyonu F.Ü. 2006-2007 Enformatik Bölümü Projenin hedefi ve sonuçları Proje Elazığ TSO Üyelerinin Bilişim Proje kapsamında Oda üyesi 600 işletme temsilcisine Web sitesi teknolojilerini etkin kullanmak için yapma ve bilgisayar kullanımı eğitimi verilmiştir. hazırlanmıştır. Proje başlığı: Yerel Kalkınma Girişimleri Hibe Programı (Pazarlama Elemanı Yetiştirme Eğitim Projesi) Projenin Projenin maliyeti Lider kuruluş Finansman Proje Tarih uygulandığı (AVRO) sağlayan kuruluş Ortakları yer Elazığ 33.420,67 Elazığ TSO AB Komisyonu F.Ü. MYO 2006-2007 Projenin hedefi ve sonuçları Proje Elazığ ilindeki işletmelerin iharacat potansiyellerinin artırılması için nitelikli eleman yetiştirmeyi hedeflemiştir. Kurs kapsamında toplam 200 kişiye eğitim verilmiştir. Bu kursiyerlerden 81’i çeşitli işletmelerde istihdam edilmişlerdir. Proje başlığı: Genç İstihdamının Desteklenmesi (Gençlerin Yüzü Bilişimle Gülüyor Projesi) Projenin Projenin maliyeti Lider Finansman Proje Ortakları Tarih kuruluş sağlayan kuruluş uygulandığı (AVRO) yer Elazığ Elazığ TSO AB Komisyonu 2010-2011 300.789,84 Fırat Ünversitesi T. Bilişim Derneği, Teknokent A.Ş. Projenin hedefi ve sonuçları Proje Elazığ ilindeki işletmelerin bilişim 2011 yılı onuncu ayında sona erecek olan proje kapsamında farklı eğitim düzeylerine sahip toplam 240 işsize temel bilgisayar, bilgisayar alanındaki eleman sorununu çözmek ve bakım ve onarım, Web programcılığı, Ağ İşletmenliği eğitimi işsiz gençleri meslek sahibi yapmak için verilmektedir. uygulanmaktadır. 21 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 DIŞ TİCARET EĞİTİMİ 2006 yılında İş Kur İl Müdürlüğü ile birlikte Elazığ TSO Eğitim sınıfında 6 ay süren eğitim kapsamında toplam 30 kişiye Dış Ticaret Eğitimi Verilmiştir. ELAZIĞ VERİMLİLİĞİ ARTIRMA PROJESİ 2007-2008 yılları arasında 7 bin kişiye seminer, konferans ve çalıştaylarla eğitimler verilmiştir. GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMLERİ 2008-2014 yılları arasında, Elazığ TSO, KOSGEB ve İş-Kur İl Müdürlüğü müşterekliğinde yıllık ortamla 5 girişimcilik kursu düzenlenmiştir. Her kursa 30 kursiyer katılmış olup, toplam 35 ayrı kursa 1050 kursiyer katılmıştır. Bu kursiyerlerden %50’si kendi işini kurmuşlardır. BAYANLARA YÖNELİK TEMEL BİLGİSAYAR KURSU 2009-2010 yılları arasında Elazığ Kadın Girişimciler Kurulu ile işbirliği yapılarak Elazığ TSO Bilgisayar Laboratuarlarında bir yıl süren eğitimler kapsamında toplam 160 bayana temel bilgisayar eğitimi verilmiştir. BİLGİSAYARLI MUHASEBE 2010 yılında İş Kur İl Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde 6 ay süren eğitim kapsamında toplam 20 kişiye bilgisayarlı muhasebe eğitimi verilmiştir. UMEM PROJESİ 2011 yılında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB-ETÜ) arasında imzalanan protokol ile Türkiye genelinde uygulanmaya başlanan Beceri’10 Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (UMEM) Projesi kapsamında Elazığ İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve İş Kur İl Müdürlüğü ile müşterek bir çalışma yapılmış ve ilk etapta Elektrik Ark Kaynakçısı, Demir Doğrama, Mobilya İmalatçısı, Üst Yüzey İşlemecisi, Otomasyon Sistemleri Destek Elemanı, Elektrik Pano Tasarım ve Montajcısı, Sayacılık, Muhasebe, Mozaik Yüzey İşleme, meslekleri için ara eleman yetiştirilmesi eğitimleri uygulanmış olup bugüne kadar 740 kişiye meslek edindirme eğitimi verilmiştir. REKLAMCILIK VE HALKLA İLİŞKİLER EĞİTİMİ 2010 yılında İş Kur İl Müdürlüğü ile müşterek yapılan çalışma doğrultusunda 20 kişiye yönelik reklamcılık ve halkla ilişkiler eğitimi verilmiştir. ULUSAL REKABETÇİLİĞİN DESTEKLENMESİ PROJESİ TC. Babakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi tarafından açıklanmış olan Ulusal Rekabetçiliğin Desteklenmesi Projesi kapsamında Elazığ TSO tarafından hazırlanan “Elazığ İşletmeleri Kümeleme Odaklı Büyüyor” isimli projenin uygulanmasına 2011 yılı Nisan Ayı itibarı ile başlanacak olup, proje kapsamında ihracat potansiyeli olan 80 firma yer alacaktır. KUYAP PROJESİ AB, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile aralarında Elazığ TSO’nun da bulunduğu 5 koordinasyon Oda tarafından finanse edilen ve kısa adı KUYAP olan “Çalışanların ve İşverenlerin Küresel Ekonomiye Uyum Yeteneklerinin Artırılması Projesi” 2014 yılında Elazığ’ın koordinasyonunda Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Batman illerinde başlatılmıştır. 750 KOBİ’ye eğitim vermeyi hedefleyen proje kapsamında çok sayıda etkinlik, çalıştay, sektör değerlendirme toplantıları, yurt dışı ve yurt içi teknik geziler ile uzmanların katılımı ile deneyim paylaşım toplantıları organize edilmiştir. İRTİBAT KİŞİ M.Mehmet Karabulut Genel Sekreter [email protected] Etem Yalın Basın Sorumlusu [email protected] 22 0424 218 3500 (1118) 0424 218 35 00 (1146) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ’IN TARİHÇESİ Genel Tarih Elazığ, Doğu Anadolu da Tarihi Harput Kalesinin bulunduğu tepenin eteğinde kurulmuş bir şehirdir. Deniz seviyesinden 1067 metre yükseklikte bulunan şehir hafif meyilli bir zemin üzerindedir. Elazığ ın yerleşim yeri olarak tarihi yeni olmakla beraber bölgenin tarihi oldukça eskidir. Bu nedenle Elazığ tarihini, Harput un tarihi ile birlikte ele almamız gerekir. Mevcut tarihi kaynaklara göre Harput'un en eski sakinleri M.Ö. 2000 yıllarından itibaren Doğu Anadolu'ya yerleşen Hurriler’dir. Yine tarihi kayıtlara göre Hurriler’den sonra bölgenin Hitit hakimiyeti altına girdiğini görmekteyiz. Çok uzun sürmeyen Hitit hakimiyetinden sonra M.Ö. 9. Asırdan itibaren Doğu Anadolu'da devlet kuran Urartular Harput'ta uzun süre hüküm sürmüştür. Bugün bile tarihi heybetiyle ayakta duran Harput Kalesi Urartu devrinin izlerini taşımaktadır. Kale'de kaya içine oyulmuş merdivenler, tünel ve hücrelerle su yolu bulunduğu tespit edilmiştir. M.Ö. 9. Asırdan beri bu kalesiyle müstahkem mevkii olarak bilinen Harput, 4000 yıllık bir maziye sahiptir. Harput isminin ilk hecesi olan Har, taş (kaya) anlamına, son hecesi olan put (berd) ise kale anlamına gelmektedir. Günümüz Türkçe'si ile Taş Kale anlamını taşımaktadır. Harput'un tarihini derinliğine incelediğimizde, M.S. 1. asırdan 3. asra kadar, zaman zaman Romalıların siyasi ve askeri nüfuzunda kaldığını görmekteyiz. Ancak Romalıları Anadolu'dan çıkarmak için uzun ve çetin mücadeleler yapan Pontus Kralı Mithradates devrinde ve ondan sonraki zamanlarda bir takım eller değiştirdiği de bilinmektedir. Bununla beraber, Miladi 3. asırda, İmparator Dioclatianus zamanından itibaren Harput bölgesi tamamen Roma İmparatorluğuna bağlanmıştır. Daha sonra Sasanilerle, Bizanslılar arasında devam eden harplerde daima ihtilaf hududu olarak görülen ve zaman zaman Sasanilerin, zaman zaman Bizanslıların hakimiyetine girerek el değiştiren Harput'ta Bizans hakimiyetinin ilk devresi 7. asrin ortalarına rastlar. Ancak Hz. Ömer zamanında Suriye ve Irak'ı ele geçiren Arapların 7. asrin ortalarına doğru Harput ve çevresini de zapt ettiklerini görüyoruz. Bu şekilde başlayan Arap hakimiyeti, 10. asrin ortalarına kadar devam etmiştir. Romalılar devrinde olduğu gibi, Araplar devrinde de Harput'ta etkin bir ize rastlanmamıştır. Bölge, daha çok Bizans ve Arap siyasi ve askeri gücünün gövde gösterilerine sahne olmuştur. Harput'un Bizanslıların hakimiyetine ikinci defa geçişi 10. asra rastlar. Bizanslıların İslam alemine karsı giriştikleri büyük seferlerin ilk hedefi daima Harput olmuştur. Nitekim, ilk taarruzda Bizanslılar Harput'u ele geçirmişler ve burada bir vilayet teşkilatı kurarak kaleleri tahkim etmişlerdir. Bizans tarihinde Harput, bugünkü söyleyişe çok yakın olarak "Harpote" diye geçmektedir. Harput'ta Bizans hakimiyeti aşağı yukarı 11. asrin sonuna kadar devam etmiştir. Harput ve çevresi, 26 Ağustos 1071 Malazgirt muharebesinden sonra kesin olmamakla beraber 1085 yılında Türklerin eline geçmiştir. Bu ise Selçuklular devrine rastlamaktadır. Harput'un ilk Türk hakimi Çubuk Bey'dir. Çubuk Bey, burada diğer Selçuk ümerası gibi Selçuklu Sultanına bağlı olmak şartıyla bir Hükümet kurmuştur. Kendisine oğlu Mehmet Bey, halef olduğu içindir ki, Harput tarihinde bu devire "Çubukoğulları Devri" denir. Çubukoğulları ve onlarla birlikte gelen Türkmenlerin Harput halkının ecdadını teşkil ettiğine şüphe kalmamıştır. Harput'un Türkler tarafından alınmasına kadar sadece müstahkem bir kale hüviyetinde kalan bu yer, Türklerle beraber büyüyen bir şehir haline gelmiştir. Çubukogulları devrinden sonra Harput'ta "Artukoğulları Devri" baslar. 12. asrın ilk yıllarında başlayan bu devir, 1234 yılına kadar devam etmiştir. Artukoğulları’nın, Türkmenleriyle beraber Doğu Anadolu'ya gelip yerleşmelerinden sonradır ki bir kolda Harput'a gelmiştir. Bunlara bu sebeple "Harput Artukluları" denmektedir. Artukoğulları devrinde; adı hala Harput ve Elazığ'da anılan Belek (Balak) Gazi'nin Harput'un yetiştirdiği en ünlü Türk Fatihi olduğu bilinmektedir. (1965 yılında Harput Turizm Derneği tarafından Belek Gazi'nin, at üstünde güzel bir heykeli yaptırılmıştır.) Onun en önemli hizmeti, Haçlı seferleri sırasında görülmüştür. Selahattin Eyyubi ile mukayese edenler bile olmuştur. (Tarihçiler son araştırmalar ışığında Balak Gazi'nin asil isminin "Belek Gazi" olduğunu ifade etmektedirler.) Balakgazi'den sonra 1185 yılına kadar Harput'ta yine Artukoğulları’ndan gelen Prensler, hüküm sürmüşlerdir. Bunlardan Fahrettin Karaaslan'ın da Harput tarihinde unutulmaz yeri ve eserleri vardır. Karaaslan 1148-1174 yılları arasında Harput'ta hüküm sürmüş ve burada bulunan Ulu Camiyi yaptırmıştır. 1234 yılında Harput'ta Artık Hanedanının hakimiyeti son bulur ve Harput Selçuklu Hanedanına ilhak olunur. Selçuklular devrinde Harput, bir Subaşı tarafından idare edilmiş ve bu devirde "Arap Baba Camii " ve bitişiğindeki türbe hariç önemli bir eser bırakılmamıştır. Anadolu Selçuklularının bölgedeki hakimiyeti sona erince, 14. asırda Harput'ta bir müddet İlhanlıların daha sonra da Dulkadiroğulları'nın hüküm sürdüklerini görüyoruz. Uzun sürmeyen ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Dulkadiroğluları devrinden sonra da Harput, 1465 de Uzun Hasan tarafından zaptedilmiş ve 40 yıl kadar Akkoyunlular'ın idaresinde kalmıştır. Akkoyunlular'dan sonra 1507 yılında Harput, Sah İsmail'in idaresine geçmiştir. 1516 yılında Çaldıran muharebesi'nden sonra Osmanlı ordusu tarafından fethedilmiştir. Osmanlı İdaresine geçen Harput, başlangıçta Diyarbakır Eyaletine bağlı bir sancak halinde teşkilatlandırılmıştır. 1530 tarihli bir kayda göre Harput'ta o zaman 14 Müslüman, 4 Ermeni mahallesi vardı. Kamus-ül-a'lam'a göre ise 19. Asrin sonlarında Harput'ta 2670 ev, 843 dükkan, 10 cami, 10 medrese, 8 kütüphane ve kilise, 12 han ve 90 hamam bulunmakta idi. Yukarıda tarihi devirlerinden kısaca bahsettiğimiz Harput, birbirine benzeyen sebeplerle tarihe karışan birçok eski Türk şehirleri gibi nihayet terkedilmiş ve yerini bugünkü Elazığ'a bırakmıştır. Bugünkü Elazığ, II. Mahmut zamanında, 1834 yılında sark vilayetlerinde ıslahata ve devlet otoritesini yeniden kurmaya memur edilen Reşit Mehmet Pasa zamanında halk arasında " Mezra " denilen şimdiki yerine kurulmaya başlanmıştır. Ayni yıl içinde (1834) hastane, kışla ve cephane binaları yapılmış Vilayet Merkezi Harput'tan buraya nakledilmiştir. Bu nakilde Harput'un artık bir hudut şehri olmaktan çıkması, ana yollara sapa kalması, bilhassa kış mevsiminde ulaşım güçlüğü ve mezranın güzel bir şehir kurulmasına elverişli bulunmaması rol oynamıştır. Yeni kurulan şehir önceleri eyalet ve bilahare vilayet merkezi olmuş, bir ara Diyarbakır vilayetine bağlı bir Sancak haline gelmiştir. 1875'de Müstakil Mutasarrıflık, 1879'da da tekrar vilayet olmuştur. Osmanlı devletinin son yıllarında Malatya ve Dersim Sancakları da buraya bağlanmış 1921'de bu iki sancakta Elazığ'dan ayrılmıştır. Sultan Addulaziz'in tahta çıkısının 5. yılında Hacı Ahmet İzzet Pasa devrinde buraya tayin edilen Vali İsmail paşanın teklifi ile 1867 yılında "Mamurat ül -Aziz" adı verilmiştir. Fakat telaffuzu güç olduğundan halk arasında kısaca "EL AZİZ" olarak söylenegelmiştir. Atatürk'ün 1937 yılında şehire teşrifleri sırasında "Azık İli" anlamına gelen "ELAZIK" adı verilmiş, bu isim daha sonra "ELAZIĞ"a dönüşmüştür. Harput Kültürü Elazığ-Harput hem stratejik hem de doğal kaynakları nedeniyle Paleoitik dönemden beri yerleşmeye sahne olmuştur. Türk hakimiyetine kadar eski kavimler yörede önemli devletler ve uygarlıklar kurmuşlardır. 1085 yılından sonra Türkler Harput ve civarını kale ve askeri şehir konumundan çıkartmaya başlamış, Osmanlı imparatorluğu döneminde ise kültür, sanat ve ticaret merkezi haline getirerek, Harput’un her zerresine Türk damgasını vurmuşlardır. Dünün kalesiyle, mektep ve medreseleriyle, camileri, hanları hamamları çarşıları alim ve sanatkarları ile ünlü Harput’u; ayni özeliklerini zaman içerisinde geliştirerek, bugünün üniversitesi, eğitim ve öğretim kurumları, ulaşıma, alim ve sanatkarları; gelişmekte olan ağır sanayi ile bölgenin önemli bir merkezi haline getirmekte olan Elazığ’ı ortaya çıkarmıştır. Binlerce yıldır insanların üzerinde yaşadığı Harput, Türk sahiplerinin Orta Asya’dan getirdiği öz değerleriyle çok zengin ve anlamlı bir hayat tarzı ortaya koymuştur. Bu sebeple ilimiz kültür unsurları bakımından çok zengin değerlere sahiptir. örf, adet, gelenek ve görenekleri, törenleri, türkü ve manileri, halk tecrübesini yansıtan halk hekimliği, geleneksel el sanatları ve halk oyunları, mutfağı vb. milli kültürümüz içerisinde kendine has özellikleriyle ölümsüz yerini almıştır. ELAZIĞ TARİHİNDEKİ BELLİ BAŞLI DÖNEMLER Harput’ta hüküm sürmüş uygarlıklar şunlardır: • Hurriler (M.Ö.20.yy.) • Hititler (M.Ö.14-13.yy.) • Urartular (M.Ö.9.yy.) • Romalılar (M.Ö.8. yy.) • Bizanslılar (M.S.10.-11. yy.) • Azeri Türkleri (M.S.11.yy.) • Araplar (M.S.11.yy.) • Çubukoğulları (M.S.12.yy.) 1087 • Artukoğulları (M.S.12.yy.) • Selçuklular (M.S.13.-14.yy.) • Dulkadiroğulları (M.S.14.yy.) • Akkoyunlular (M.S.15.yy.) • Osmanlılar (M.S.16.yy.) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 COĞRAFİ YAPI İLİN KONUMU Elazığ ili Doğu Anadolu Bölgesinin güneybatısında, Yukarı Fırat Bölümünde yer almaktadır. Yüzölçümü 8.455 Km2 si kara, 826 Km2 si baraj ve doğal göl alanları olmak üzere toplam 9.281 Km2 dir. Denizden yüksekliği 1067 metre olan Elazığ, yeryüzü şekilleri açısından topraklarını dağlık alanlar, platolar ve ovalar oluşturmaktadır. Türkiye topraklarının % 0,12’sini meydana getiren il sahası, 40º 21’ ile 38º 30’ doğu boylamları, 38º 17’ ile 39º 11’ kuzey enlemleri arasında kalmaktadır. Bu çerçeve içinde şekil olarak kabaca bir dikdörtgene benzeyen Elazığ ili topraklarının D-B doğrultusundaki uzunluğu yaklaşık 150 km, KG yönündeki genişliği ise yaklaşık 65 km civarındadır. Coğrafi konumu itibariyle, Doğu Anadolu Bölgesini batıya bağlayan yolların kavşak noktasında bulunmaktadır. İli, doğudan Bingöl, kuzeyden Keban Baraj Gölü aracılığıyla Tunceli, batı ve güneybatıdan Karakaya Baraj Gölü vasıtasıyla Malatya, güneyden ise Diyarbakır illerinin arazileri çevrelemektedir. İl Sınırları içindeki en önemli akarsu Fırat ve kollarıdır. 86 Km2 yüzölçümü olan Hazar Gölü, İl merkezine 30 Km. mesafededir. Ayrıca İlimiz Keban, Karakaya, Kralkızı ve Özlüce gibi önemli baraj gölleri ile çevrilidir. Geçmişte karasal iklimin hüküm sürdüğü Elazığ, yapılan ve yapılmakta olan barajların etkisi ile ılıman bir iklime geçiş yapmıştır. DAĞLAR Elazığ, doğusundan, batısından ve güneyinden, Güneydoğu Torosların batı uzantıları ile çevrili olup, Güneydoğu Toroslar, Malatya ili sınırları içinde doğuya doğru uzanarak Elazığ’dan geçer. Van gölünün güneyine doğru kıvrımlar halinde devam ederek ülkemizin sınırlarını terkederler. Bu dağların en yüksek noktasını İl’in batısındaki Hasan Dağları (2118 Mt) oluşturur. Hasan Dağının güneyinde Bulutlu Dağı (2004 Mt.), Karga Dağı (1925 Mt.) ve Kamışlık Dağı (2016 Mt.) yer alır. Elazığ ovasının güneyinde bulunan Meryem Dağının yüksekliği 1490 metredir. Sıra dağlar Elazığ ovasının kuzeyinde , yeniden yükselir. Beydoğmuş yöresinde 1724 metreye çıkarak, Keban Barajı çöküntü alanına dek sürer. Çöküntü alanından sonra doğuya doğru, önce Asker Dağını, sonra Palu İlçesinin doğusunda Gökdere Dağını oluşturur. Kuzeye doğru açılarak İl’in Bingöl ile olan sınırını çizer. Burada bulunan Karaboğa dağlarının en yüksek noktaları, Elazığ İl sınırları içinde kalır. Hazar Gölünün kuzeyinde 2140 metre yüksekliğindeki Mastar Dağı yer alır. Güneyinde ise en yüksek dağ silsileleri Hazarbaba (2230 metre) dağını meydana getirir. Bu dağ silsilelerinden başka Elazığ’ın etrafında sıralanan bazı küçük tepeler vardır. Bunlar güneyde sırası ile, Boztepe, Rıdvantepe, Yalavuz tepeleridir. Bu tepelerin uzantıları Meryem Dağına kadar uzanmaktadır. Sonra Yemişlik (Miyadun) in üstünde Karababa tepesi, Altınçevre (Etminik) sırtları ile Akçakiraz (Perçenç) gediğine buradan da karşı tarafa geçilince Beyyurdu, Karakaya, Hoş ve Kıraç Tepeleri, Hasret Dağı eteklerine yaslanır. DAĞLAR Yükseklik (m) Bulunduğu İlçe Ya da İlçelerin Adı Üzerinde Bulunduğu Sıradağ Akdağ 2.544 Arıcak-Palu Doğu Toroslar Bulutlu Dağ 2.0 0 Baskil Doğu Toroslar Haroğlu Dağı 2.110 Baskil Doğu Toroslar Hazar Dağı 2.347 Sivrice Doğu Toroslar Karaoğlan Dağı 2.171 Sivrice Doğu Toroslar Kuruca Dağı 2.372 Karakoçan Kuruca Mastar Dağı 2.134 Sivrice-Maden Doğu Toroslar ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 AKARSULAR Elazığ, akarsu havzası açısından İlin güney kesimi dışında bütünü ile Fırat Havzası içinde kalmaktadır. Fırat Doğu Anadolu’nun en önemli akarsuyudur. Keban ilçesine kadar olan bölümü başlıca iki ana koldan oluşur. Bunlar Karasu ve Murat Nehirleridir. Elazığ ilinin sularını ise Murat ve onun kolları boşaltır. Murat nehrinin Palu İlçesi civarında Keban Baraj Gölü’ne karıştığı noktaya kadar olan uzaklığı yaklaşık 500 Km.dir. 42000 km2’lik akaçlama havzasıyla, Fırat’ın en önemli koludur. İlk kaynaklarını İl sınırları dışından, Van Gölünün kuzeyindeki Aladağ’ın kuzey eteklerinden alır.Sürekli batı yönünde akarak Palu ilçesine ulaşır ve Keban Baraj Gölüne dökülür. Fırat nehrinin kolları olan Murat Irmağı ile Karasu, Keban İlçesinin kuzeyinde birleşir. Bu noktadan sonra oluşan Fırat Nehri, önce güneybatı yönünde akar. Keban İlçesinin Dummu yöresinden sonra Elazığ-Malatya İl sınırlarını oluşturacak şekilde geniş bir yay çizer ve Elazığ-Diyarbakır sınırına kadar gelir. Toplam uzunluğu 2800 Km.’dir. Hazar Gölü’nün Güneydoğusundan süzülen sular, Dicle Havzasının üç deresinden biri olan Behremaz Deresi ile birleşerek Dicle Nehrinin ilk kaynağını teşkil eder. Maden dağlarından ve Behramaz ovasının ortasından kuzeydoğu yönünde akan nehir, önce doğuya, sonra güneydoğuya yönelerek Maden İlçesini geçer ve İl sınırları dışına çıkar. Murat Nehri : Murat nehrinin Palu İlçesi civarında Keban Baraj Gölü’ne karıştığı noktaya kadar olan uzaklığı yaklaşık 500 Km.dir. 42000 km2’lik akaçlama havzasıyla, Fırat’ın en önemli koludur. İlk kaynaklarını İl sınırları dışından, Van Gölünün kuzeyindeki Aladağ’ın kuzey eteklerinden alır. Gülizar Yaylalarından gelen pekçok suyuda toplar. Murat nehri, Ağrı’dan geçtikten sonra Güneybatıya yönelir. Bingöl’ün Genç İlçesini geçerek Elazığ topraklarına girer. Sürekli batı yönünde akarak Palu ilçesine ulaşır ve Keban Baraj Gölüne dökülür. Fırat Nehri : Fırat nehrinin kolları olan Murat Irmağı ile Karasu, Keban İlçesinin kuzeyinde birleşir. Bu noktadan sonra oluşan Fırat Nehri, önce güneybatı yönünde akar. Keban İlçesinin Dummu yöresinden sonra ElazığMalatya İl sınırlarını oluşturacak şekilde geniş bir yay çizer ve Elazığ-Diyarbakır sınırına kadar gelir. Toplam uzunluğu 2800 Km.’dir. Dicle Nehri : Hazar Gölü’nün Güneydoğusundan süzülen sular, Dicle Havzasının üç deresinden biri olan Behremaz Deresi ile birleşerek Dicle Nehrinin ilk kaynağını teşkil eder. Maden dağlarından ve Behramaz ovasının ortasından kuzeydoğu yönünde akan nehir, önce doğuya, sonra güneydoğuya yönelerek Maden İlçesini geçer ve İl sınırları dışına çıkar. Peri Çayı : Murat nehrinin en önemli kollarından biridir. Saniyede ortalama 100-200 m3 su akıtan Peri Çayı, Bingöl’ün Şeytan dağlarından doğar. Munzur dağlarından çıkan Munzur suyu ile birleşerek İl sınırlarımız içerisinde Murat Nehrine katılır. Haringet Çayı : Elazığ’a 27 Km. uzaklıktaki Kamışlık Köyü dolaylarından çıkan çay, çeşitli derelerle birleşerek Uluova’nın ortasından geçip Keban Baraj Gölüne dökülür. AKARSULAR • Maden çayı, • Peri suyu • Murat nehri • Bulanık deresi • Merivançayı • Haringetçayı • Sarını (Cip suyu) çayı • Ohi deresi • Han çayı • Uluçay (Keydan) çayı • Keban çayı • Caro deresi 81,3 km. 79,7 km. 53,3 km. 45,4 km. 43,4 km. 41,4 km. 38,1 km. 37,5 km. 36,2 km. 33,00 km. 28,00 km. 26,5 km. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 GÖLLER Hazar Gölü (Gölcük) : İlimizin Güneydoğusunda bulunan ve İl merkezine 25 Km. uzaklıkta, Elazığ-Diyarbakır karayolu’na paralel olan Hazar Gölü, tektonik bir göldür. Güneyinde Hazarbaba Dağı bulunan göl, Uluova’dan Mastar Dağlarıyla ayrılır. Denizden 1250 mt. yükseklikteki gölün uzunluğu yaklaşık 22 Km. en geniş yeri ise 5-6 Km. ‘dir Yüzölçümü 86 Km2.’yi bulan gölün derinliği 200-250 metre arasında değişmektedir. Hazar Gölünden turistik ve ekonomik olarak yararlanılmaktadır. Keban Baraj Gölü: Keban Baraj Gölü Türkiye’nin en büyük yapay gölüdür. Doğal Göller arasında 675 km2’lik alanıyla 3. sırada yer almaktadır. Baraj Gölünün Murat vadisi boyunca uzunluğu 125 km.dir. Genişliği yer yer değişmektedir. Keban baraj gölünde elektrik üretiminin yanısıra su avcılığı yapılmakta ve balık üretimi de gerçekleştirilmektedir. Enerji açısından Türkiye’nin ilk büyük yatırımlarındandır. 1965 yılında yapımına başlanılmıştır.1974 yılında ilk 4 büyük tribünü,1981 yılında da diğer 4 tribünü devreye girmiştir. Barajın toplam kurulu gücü 134 Megawatt olup yıllık enerji üretimi 7,5 Milyar KW/Saat dir. Kurulduğunda Türkiye’de üretilen elektriğin %20 sini tek başına karşılayan santral şu an tüketilen toplam elektriğin % 8’ini karşılamaktadır. Cip Baraj Gölü: İlimizin 10 km. batısında bulunan Cip Barajı, Murat Nehri ile birleşen Cip Çayı üzerinde ve Cip Köyünün güneyinde yer almaktadır. Baraj’ın yapımıyla oluşan göl sularıyla , 800 hektar alan sulanmaktadır.Göl çevresi ise mesire yeri olarak kullanılmaktadır. YERALTI SULARI Elazığ il genelinde yeraltı suyu temin edilen başlıca alanlar Murat Nehri kenarlarında biriken alüvyon birimler, Uluova, Behremaz Ovası, Elazığ Ovası, Baskil ilçesi ve çevresi, Karakoçan Ovası ve Kovancılar Ovası’dır. Elazığ il genelinde alınan yer altısuyu genelde sulamalarda kullanılmaktadır. Beslenmesi yağışlara bağlı bölgelerde yeraltı suyu içme ve kullanmaya yeterli değildir. Beslenmesi barajlar ve nehirlere komşu olan kısmi yerlerde yer altı suyu yeterlidir. Bu yerler Murat Nehri kenar kısımları, Keban ve Karakaya Barajları göl kıyılarıdır. İlde karasal iklim hüküm sürer. Karasal iklimin yanı sıra yer yer Akdeniz iklimi özelliği taşımaktadır. OVALAR Elazığ İlindeki ovalar genellikle depresyon alanlarına karşılık gelmektedir. Bu çöküntü alanlarının akarsuların taşıdığı maddelerle dolması sonucu oluşmuşlardır. Genellikle alüvyal topraklarla kaplı bu verimli ovaların, İl tarımında önemleri büyüktür. Elazığ Ovası Güneybatı- kuzeydoğu yönünde uzanan küçük bir depresyondur. Denizden yükseltisi 1000-1050 mt.dir. 36 Km2 lik alanı kaplayan ova, bir çöküntü havzasının alüvyonlarla dolması sonucunda meydana gelmiştir. Ovanın kuzeyinde üzerinde tarihi Harput şehrinin yer aldığı eski bir aşının yüzeyine karşılık gelen geniş dalgalı yüksek bir düzlük bulunur. Elazığ Ovası, yükselmiş, yükselirken çarpılmış ve genel olarak güneye meyillenmiş bu yontukdüz (Penelen) sahasından dik yamaçlarla ayrılmıştır. Ovayla bu yontukdüz arasındaki yamaçların dik oluşu ovanın kuzeyinde çok belirgin birikinti konilerinin meydana gelmesine yolaçmıştır. Etrafı dağlarla çevrili ova güneye doğru eğilimlidir. Elazığ ovasının sularını Uluova’ya taşıyan Elazığ Deresi, Gümüşkavak boğazından geçer. Ovayı, Uluovadan ayıran eşik güneybatıda yer alan Meryem Dağı ile birleşir. Meryem Dağı ile Elazığ ovasının batı ve kuzeybatısındaki Sarını (Cip Çayı) suyunun direne ettiği Kuzovadan ayıran bir tepelik alan yer alır. Bugün Elazığ kentinin kurulmuş olduğu ova, gerçekte geniş depresyon dizilerinden biri olan Uluovanın bir parçasıdır. Uluova Güneydoğu Torosların uzanış yönüne bağlı ve Hazar depresyonuna paralel olarak, GüneybatıKuzeydoğu yönünde uzanır. Elazığ’ın en geniş ovasıdır. Kuzeyden kırık hatlar halinde uzanan, yükseltisi az Karakaya dağları ile çevrilidir. Güneyden Çelemlik, Mastar ve Kamışlık dağları dizisi ile sınırlanmıştır. Kuzeydoğuda Keban Baraj gölüne kadar uzanır. Ovanın uzunluğu yaklaşık 56 Km., genişliği l5 Km. kadardır. Yüzölçümü 325 Km2 yi bulur. Yükseltisi azalarak Keban Baraj Gölüne kadar sokulan bu ova, kalın bir alüvyal toprak tabakası ile örtülüdür. Ovanın ortasından Haringet Suyu geçer. Bu akarsu sağdan ve soldan kaynak suları ile beslenen birçok dereden oluşur. Haringet Suyu, yazın sulamada yoğun olarak kullanılır. Bu nedenle genellikle yaz aylarında Keban’a Baraj Gölüne ulaşmadan kurur. Uluovanın uzun ekseni boyunca ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 yerleşmiş bulunan Haringet Çayının kuzeyinde tipik bir Piyetmont kuşağı (Dağeteği ovası) uzanmaktadır. Meryem Dağı kütlesinden Uluova’ya inen kolların oluşturduğu bu dağ eteği ovası kuşağı, aynı zamanda yoğun tarımsal faaliyetlerin görüldüğü bir alandır. Yerleşmeler, bu birikinti konileri üzerinde yer alırlar. Kuzova Kuzeye akarak Murat Nehri ile birleşen Cip (Sarını) Çayının iki yanında yer alan uzun bir ovadır. Kuzeye gidildikçe genişleyen denizden 900-1000 metre yükseklikte olan ovanın, yüzölçümü yaklaşık 110 Km2’ dir. Basamaklı bir durum gösteren Kuzova verimli bir ovadır. Sadece Sarını çayı vadisinde alüvyal topraklara rastlanır. Bu ırmağın suyu az olduğundan sulamaya yetmez. Bu nedenle ovada sulama amacına yönelik Cip Barajı yapılmış, birçok kuyu açılmıştır. Kuzova, Güneyde Tilki Tepe Karşıdağ-Kurt tepe- Kızıldağ ve Kekliktepe’den oluşan ve güneybatı ve kuzeydoğu yönünde uzanan ve bir sırtı andıran tepeler dizisi ile adeta iki bölüme ayrılmıştır. Çok daha geniş bir alanı kaplayan asıl Kuzova’ya karşılık gelen ovanın kuzey bölümü bir senklinal halindedir. Kuzova havzasının doğusu volkanik bir araziden meydana gelir. Yaklaşık 48 Km2’ bir alan kaplayan bu volkanik arazi, Elazığ’ın 8-10 Km. kadar kuzeybatısında yer alan kısım “Karayazı” adıyla anılır. Burada doğu-batı yönlü bir kırık çizgisinden çıkmış olan olivinli bazatlar kuzeye doğru ova eğimi yönünde akarak bir lave yelpazesi meydana getirmiştir. Behremaz Ovası Sivrice İlçesinin güneyindeki Hazarbaba Dağı ile Maden dağları arasındaki Behremaz Deresinin iki yanında yer alan bir ovadır. Kuzey-güney doğrultusunda uzanır. Hazar Gölüne yaklaştıkça genişler. Alüvyonlarla kaplı olan ovada, daha çok buğday, arpa, mısır ve fasulye ekimi yapılır. Palu (Yarımca) Ovası Palu ilçesinin batısında Murat Nehrinin taşımış olduğu eski alüvyonlarla kaplıdır. Daha çok buğday, şeker pancarı, mısır, arpa ve baklagiller ekimi yapılır. Elazığ ilinde bu ovaların dışında, Harput’un kuzeyinde genellikle üzüm bağlarının yaygınlık kazandığı , meyve ve sebzeciliğin yapıldığı Mürüdü Ovası ile Harput’un kuzeyinde yaz aylarında suyu kuruyan Çakıl Deresi çevresinde Zahini Ovası vardır. Bu ovalarda nohut, arpa, buğday ve burçak ekimi yapılmaktadır. PLATOLAR (Yaylalar) İl alanı daha çok dağlar ve platolarla kaplıdır. İl toplam alanının çoğunu platolar oluşturur. Platolara Elazığ’ın kuzeyinde Harput çevresinde Murat Nehrinin kuzey kesimlerinde ve Ağın yöresinde rastlanır. Hayvancılık faaliyetinin yoğunluk kazandığı alanlar, İl’in doğusunda Bingöl ile sınır oluşturan Karaboğa Dağlarında Gökdere ve Akdağ üzerindedir. İlin Yüzölçümü ve Yüksekliği İLÇE Toplam Merkez Ağın Alacakaya Arıcak Baskil Karakoçan Keban Kovancılar Maden Palu Sivrice Yüzölçümü (km2) İl Yüzölçümüne Oranı (%) Yükseklik (m) 8.455 1.846 138 268 400 1.210 1.082 446 871 807 774 613 100 21,83 1,62 3,16 4,73 14,31 12,79 5,27 10,30 9,59 9,15 7,25 1.067 900 1.150 1.110 1.240 1.090 780 960 1.100 850 1.266 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Türkiye ve illerin yüzölçümleri (km2) Türkiye İl Adana Adıyaman Afyonkarahisar Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bursa Burdur Bolu Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkâri Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir 785 347 km2 Yüzölçümü 14 125 7 644 14 772 11 520 7 997 5 702 25 437 20 909 5 156 7 359 7 943 14 272 2 076 4 680 3 741 4 310 8 277 8 855 10 882 7 174 8 341 9 955 7 490 12 797 11 861 15 272 2 574 6 119 9 313 11 746 25 355 13 925 6 887 6 831 6 440 7 228 5 867 3 546 8 913 5 461 12 007 İl Kahramanmaraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kocaeli Konya Kütahya Kırklareli Kırıkkale Kırşehir Kilis Manisa Malatya Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Sakarya Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak Yüzölçümü 14 525 4 103 8 924 9 939 13 136 17 170 3 623 41 001 12 043 6 304 4 575 6 544 1 444 13 269 12 146 8 858 15 620 12 974 8 090 5 407 7 400 5 952 3 215 3 919 9 352 5 499 5 805 28 619 19 451 7 203 4 878 6 339 10 073 4 662 7 705 5 382 21 334 850 14 097 3 306 Kaynak: Harita Genel Komutanlığı (TÜİK 2013 İstatistiklerle Türkiye Raporu) (Not. Harita Genel Komutanlığına ait 1/1 000 000 ölçekli Mülki İdari Bölümleri Haritası vektör verisinden hesaplanarak elde edilmiştir.) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 BİTKİ ÖRTÜSÜ İlimiz topraklarının % 50’si çayır ve meralar, % 28’i tarım arazisi, % 12’si orman arazisi, % 10’u su yüzeyi (Baraj ve göller) ile kaplıdır. Tarım arazisinin % 87’si sulanabilir tarım arazisidir.İlimizde 123.043 hektarlık orman alanı vardır. Bölgenin yüksek yerlerinde dişbudak, kızılağaç, ceviz, çitlembik ve ardıç türlerine rastlanmaktadır. Dere ve nehir boylarında ise kavak ve söğüt ağaçlarına rastlanır. İKLİM VERİLERİ • Yıllık toplam yağışın %70’i Ekim-Mart arası soğuk periyotta görülür. Ancak Keban ve Palu Elazığ’a göre daha sıcaktır. • Ortalama yıllık yağış miktarları 435-570 mm. Arasında değişmektedir. • İl bazında gerçekleşmiş olan en yüksek ve en düşük sıcaklıklar 42,6 C’ ve 26,8 C’derecedir. • Donlu gün sayısı 53-82 gün arasındadır. Don olayı genelde Elazığ merkezde görülür. • Karla örtülü gün sayısı 23-33 gün kadar olup, en fazla Elazığ’da, en az Keban’da görülür. • En yüksek kar kalınlığı Keban’da 146 cm. olarak kaydedilmiştir. Bu iklim değişikliği Keban Barajı kurulduktan sonra meydana gelmiştir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve sert geçer. Isı-15 °C ile +42 °C arasında seyreder. Senelik yağış ortalaması 433 mm’dir. En fazla yağış ilkbahara aittir. İDARİ VE SOSYO-EKONOMİK DURUM İdari Yapı: Elazığ’da merkez ilçe dahil 11 ilçe, 26 belediye ve 546 köy bulunmaktadır. Nüfus: İlin nüfusu, 2013 Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre 562 239’dur. Alan: Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Elazığ 9 281 km2’lik (göl dahil) yüzölçümü ile Türkiye yüzölçümünün % 1,2’sine denk gelmektedir. İlçeler: Elazığ’ın Merkez İlçe ile birlikte toplan 11 ilçesi bulunmaktadır. Bunlar; Ağın, Alacakaya, Arıcak, Baskil, Karakoçan, Keban, Kovancılar, Maden, Palu, Sivrice Nüfus bakımından en büyük ilçeleri sırasıyla Merkez, Kovancılar, Karakoçan ve Palu’dur. Yüzölçümü bakımından en büyük ilçesi, Merkez ilçe, nüfus bakımından en küçük ilçesi ise Ağın’dır. İlin Öne Çıkan Özellikleri Ekonomik: Elazığ’da biri ihtisaslaşmış iki adet Organize Sanayi Bölgesi (OSB) vardır. Elazığ OSB’lerine bakıldığında ağırlıklı sektörlerin gıda, mermer, inşaat malzemeleri, döküm, mobilya, makine, PVC, tekstil olduğu görülmektedir. Hayvancılık sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinin yetersizliğini, dağınıklığını gidermek ve çevre sağlığına duyarlı entegre tesisler meydana getirmek amacıyla Türkiye’de ihtisaslaşma açısından ilk uygulama olan Elazığ OSB(Hayvan Ürünleri) 1997 yılında faaliyete geçmiştir. 2009 yılında Resmi Gazete’de yayınlanarak onaylanan Elazığ Teknokent’in kurulması ile birlikte özellikle bilişim sektöründe 40 firma ar-ge ve bilişim sektöründe faaliyete geçmiştir. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) destekleriyle birlikte ilde özellikle kanatlı hayvancılık yatırımları çok ciddi bir artış göstermeye başlamış olup, bu sektörde Elazığ ülkemizin önde gelen illerinden biri olma yolunda hızlı bir gelişim içerisine girmiştir. Su ürünleri sektöründe ülkemizin en önde gelen illerinden biri olan ve Alabalık yetiştiriciliğinde ülkede birinci sırada yer alan Elazığ’da 2013 yılı balık Alabalık üretim miktarının 36 bin ton olduğu görülmüştür. Bu sektörde Elazığ AB ülkelerine ihracata da başlamış bulunmaktadır. Bu sektörlerle birlikte ilde Turizm alanında da önemli bir gelişme yaşanmaya başlanmıştır. 2012-2014 yılları arasında ilde 3 ve üzeri yıldızlı 8 ayrı otel yapımı başlatılmış olup bu yatırımların tamamlanması için ön görülen takvim 2015 yılıdır. 2014 yılında Elazığ Valiliği öncülüğünde Elazığ Belediyesi, Fırat Üniversitesi ve Elazığ TSO tarafından başlatılan 1. Elazığ Kalkınma Kurultayı çalışması kapsamında ilde Su Ürünleri, Maden ve Mermer ile Turizm sektörlerinin ilin lokomotifi olabileceği ve kalkınmanın bu sektörler üzerinde odaklaşması sonuç çıkmıştır. 2011 Nüfus ve Konut Araştırması sonuçlarına göre 2 Ekim 2011 tarihi itibari ile Elazığ ilinin işsizlik oranı % 10,6, işgücüne katılma oranı % 42,5 ve istihdam oranı % 38,0’dir. Elazığ ili çeşitli madenler bakımından Doğu Anadolu Bölgesinin en zengin illerinden birisidir. Özellikle mermercilik alanında Dünya çapında ünlü “Vişne” mermeri sadece Elazığ’da bulunmaktadır. Elazığ ilinin 2012 yılında toplam tarımsal alanı 158 348 ha’dır. Bu alanın 134 959 hektarı toplam işlenen tarım alanı, geri kalanı ise uzun ömürlü bitkiler ve yem bitkileri alanıdır. 8 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Sosyal: İl ve ilçe merkez nüfusunun toplam nüfusa oranı % 74'dür. Nüfusun 418 991 kişisi il merkezi ve ilçe merkezlerinde, 143 712 kişisi belde ve köylerde yaşamaktadır. İl merkez nüfusu 347 857’dir. Elazığ ilinde 2012 yılında il nüfusunun % 42,6’sı 25 yaşın altındadır. 25-64 yaş arası nüfus toplam nüfusun % 49,2’sini, 65 yaş üstü nüfus ise toplam nüfusun % 8,2’sini oluşturmaktadır. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre ilin kilometrekareye 67 kişi olan nüfus yoğunluğu, 98 olan ülke nüfus yoğunluğunun altındadır. Elazığ ili 2012 yılı yıllık nüfus artış hızı ‰ 7,4’dür. Aynı yılda 6 yaş üzeri nüfus için okuryazarlık oranı % 94,59’dur. 2011-2012 yılları için Elazığ ilinin ‰ -2,19 net göç hızı ile göç verdiği anlaşılmaktadır. Kültürel: Elazığ hem stratejik hem de doğal kaynakları nedeniyle Paleolotik dönemden beri yerleşmeye sahne olmuştur. 1085 yılından sonra Türkler Harput ve civarını kale ve askeri şehir konumundan çıkartmaya başlamış, Osmanlı imparatorluğu döneminde ise kültür, sanat ve ticaret merkezi haline getirilmiştir. Elazığ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kampüsü içerisinde bulunmaktadır. Elazığ da ilk müze 1965 yılında Harput'ta bulunan Alacalı caminin içerisinde açılmıştır. 1981 yılında Kültür Bakanlığınca yaptırılan bu günkü binasına taşınmış ve 1982 yılında da ziyarete açılmıştır. Elazığ Müzesi bir Bölge Müzesi konumundadır. Keban Barajı göl sahası içerisinde kalan yerlerdeki bilimsel kazılardan elde edilen çok önemli arkeolojik eserlerle birlikte etnografik eserlerde müzede sergilenmektedir. Müzede yaklaşık 24 000 adet eser sergilenmektedir. Sınıflamalar (Elazığ TRB1 Bölgesinde Yer Almaktadır) İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması(İBBS), bölgesel istatistiklerin toplanması, geliştirilmesi, bölgelerin sosyo-ekonomik analizlerinin yapılması, bölgesel politikalarnı çerçevesinin belirlenmesi ve Avrupa Birliği Bölgesel İstatistik Sistemi’ne uygun, karşılaştırılabilir istatistiki veri tabanı oluşturulması amacıyla ülke çapnnda İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması tanımlanmıştır. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasında iller 3. düzey olarak tanımlanmış; ekonomik, sosyal ve coğrafi yönden benzerlik gösteren komşu iller ise bölgesel kalkınma planları ve nüfus büyüklükleri de dikkate alınarak 1. düzey ve 2. düzey olarak gruplandırılmak suretiyle hiyerarşik İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması yapılmıştır. Buna göre: 1. düzey: 2. Düzey Bölge Birimlerinin gruplandırılması sonucu tanımlanmış olup, 12 adettir. 2. düzey: 3. Düzeydeki komşu illerin gruplandırılması sonucu tanımlanmış olup, 26 adettir. 3. düzey: İl düzeyinde 81 adet İstatistiki Bölge Birimi yer almaktadır. Her il bir İstatistiki Bölge Birimini tanımlamaktadır. Buna göre; Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli illeri TRB1 bölgesini oluşturmaktadır. 9 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 NÜFUS VE DEMOGRAFİK GÖSTERGELER İllere göre nüfus İl Adana Adıyaman A.Karahisar Ağrı Amasya Ankara Antalya Artvin Aydın Balıkesir Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Nüfus 2 149 260 597184 707123 551 177 321 977 5 045 083 2 158 265 169 334 1 020 957 1 162 761 208 888 265 514 337 156 283 496 257 267 2 740 970 502 328 190 909 532 080 963 464 1 607 437 398 582 568 239 219 996 766 729 799 724 1 844 438 Türkiye Toplam Nüfus: 76 667 864 İl Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Isparta Mersin İstanbul İzmir Kars Kastamonu Kayseri Kırklareli Kırşehir Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa K.Maraş Mardin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Rize Sakarya Nüfus 425 007 141 412 273 041 1 503 066 417 774 1 705 774 14 160 467 4 061 074 300 874 368 093 1 295 355 340 559 223 498 1 676 202 2 079 225 572 059 762 538 1 359 463 1 075 706 779 738 866 665 412 553 285 460 343 658 731 452 328 205 917 373 İl Samsun Siirt Sinop Sivas Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Şanlıurfa Uşak Van Yozgat Zonguldak Aksaray Bayburt Karaman Kırıkkale Batman Şırnak Bartın Ardahan Iğdır Yalova Karabük Kilis Osmaniye Düzce Nüfus 1 261 810 314 153 204 568 623 824 874 475 598 708 758 237 85 428 1 801 980 346 508 1 070 113 444 211 601 567 382 806 75 620 237 939 274 658 547 581 475 255 189 139 102 782 190 424 220 122 230 251 128 586 498 981 351 509 İlçelere Göre İl ve İlçe Merkezleri İle Belde ve Köyler Nüfusu, 2013 İl ve ilçe merkezleri, belde ve köyler Nüfusunun toplam nüfus içindeki oranı (%) Toplam Elazığ Merkez Ağın Alacakaya Arıcak Baskil Karakoçan Keban Kovancılar Maden Palu Sivrice 568 239 398 108 2 873 7 154 15 691 17 361 29 061 8 132 40 094 15 665 23 066 11 034 İl ve İlçe Merkezleri 406 131 332 810 1 804 3 106 3 342 5 018 13 255 4 760 23 193 5 125 9 480 4 238 Belde ve Köyler 162 108 65 298 1 069 4 048 12 349 12 343 15 806 3 372 16 901 10 540 13 586 6 796 Kaynak: TÜİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2013 İl ve İlçe Merkezleri 71,5 83,6 62,8 43,4 21,3 28,9 45,6 58,5 57,8 32,7 41,1 38,4 Belde ve Köyler 28,5 16,4 37,2 56,6 78,7 71,1 54,4 41,5 42,2 67,3 58,9 61,6 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Yaş Grubu ve Cinsiyetlere Göre Nüfus, 2011-2013 Toplam Toplam 558 556 Erkek 277 151 Kadın 281 405 0-4 44 531 22 902 21 629 5-9 44 620 23 167 21 453 10-14 51 308 26 079 25 229 15-19 50 929 26 280 24 649 20-24 49 311 25 899 23 412 25-29 46 135 23 029 23 106 30-34 46 503 22 522 23 981 35-39 40 965 19 467 21 498 40-44 33 814 16 660 17 154 2012 Toplam 562 703 Erkek 279 599 Kadın 283 104 43 925 22 663 21 262 44 520 22 971 21 549 49 831 25 413 24 418 51 761 26 889 24 872 49 639 26 397 23 242 46 339 46 110 23 140 22 410 23 199 23 700 40 889 19 561 21 328 36 218 17 626 18 592 2013 Toplam 568 239 Erkek 282 049 Kadın 286 190 43 544 22 380 21 164 45 301 23 389 21 912 48 321 24 599 23 722 51 946 26 901 25 045 49 407 26 120 23 287 45 982 22 956 23 026 45 713 22 308 23 405 41 021 19 822 21 199 38 871 18 564 20 307 2011 Toplam Erkek Kadın 45-49 35 270 17 092 18 178 50-54 26 831 13 177 13 654 55-59 25 208 12 126 13 082 60-64 18 653 8 676 9 977 65-69 13 924 6 576 7 348 70-74 11 964 5 561 6 403 75-79 9 346 4 756 4 590 80-84 5 683 2 069 3 614 40-44 2 770 951 1 819 90+ 791 162 629 2012 Toplam Erkek Kadın 34 235 16 662 17 573 28 595 13 919 14 676 25 748 12 489 13 259 18 92 8 974 9 947 14 308 6 592 7 716 12 225 5 610 6 615 9 284 4 629 4 655 6 242 2 465 3 777 2 955 977 1 978 958 212 746 2013 Toplam Erkek Kadın 34 298 16 919 17 379 30 550 14 827 15 723 26 280 12 883 13 397 19 651 9 455 10 196 15 109 6 817 8 292 12 137 5 568 6 569 9 031 4 248 4 783 6 956 3 065 3 891 3 106 972 2 134 1 015 256 759 2011 Kaynak: Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları İlçelere göre ortalama hanehalkı büyüklüğü, 2013 Ortalama Hane Halkı Büyüklüğü Elazığ Merkez Ağın Alacakaya Arıcak Baskil Karakoçan Keban Kovancılar Maden Palu Sivrice 3,88 3,75 2,49 4,18 5,24 3,68 4,12 3,38 4,75 3,87 4,65 3,68 İlçe Sıralaması 7 10 4 1 8 5 9 2 6 3 8 Yaş ve cinsiyete göre seçmen profili, 2014 2014 yılı Mahalli İdareler Seçim sonuçları, seçmen profiline bakıldığında, Elazığ'ın 18-39 yaş grubundaki seçmen sayısının, toplam seçmen sayısı içindeki oranı %49,6'dır. Toplam Türkiye 52 695 832 Erkek 25 991 075 Kadın 26 704 757 Elazığ Erkek Kadın 389 812 187 899 201 913 Kaynak: Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı Not: 1. Tüm seçmenler kapsanmıştır. 2. Seçmenlerin yaşı, 30 Mart 2014 tarihine göre gün, ay ve yıl dikkate alınarak hesaplanmıştır. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İllerin Nüfus Büyüklükleri 31 Aralık 2013 tarihli Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Elazığ İl nüfus büyüklük olarak 568 239 değeri ile 37. Sırada gelmektedir. Kaynak: TÜİK 2013 (Sıralamada 1. Sırada yer alan İstanbul 14 160 467 değeri ile grafiğe dahil edilmemiştir.) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İllerin Kentleşme Oranı 31 Aralık 2013 tarihli Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Elazığ’da nüfusun %71,5’i il ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Türkiye için bu oran %91,3’tür. Kaynak: TÜİK 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İller Bazında Yıllık Nüfus Artış Hızı, 2012-2013 (%o) 31 Aralık 2013 tarihli Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre bir önceki yıl göre, nüfus artış hızı Elazığ’da binde 9,8 ile binde 13,7 değerini alan Türkiye değerinin altındadır. Kaynak: TÜİK 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İller Yıllık Net Göç Artış Hızı, 2012-2013 (%o) 2012-2013 net göç hızına bakıldığında Elazığ binde 0,2 değeri ile göç alan iller arasındadır. En fazla göç alan il binde 39,8 ile Gümüşhane, en fazla göç veren il -33,0 ile Tokattır. Kaynak: TÜİK 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Elazığ İlinin Aldığı ve Verdiği Göç Beklenen değişimler – iç göç ve dış göç (toplam, kadın/erkek, yaş), yer, doğum ve ölüm oranı (eğilimler) Elazığ ilinin aldığı göç (2011- 2012 dönemi) Elazığ’ın en çok göç aldığı beş il sırasıyla İstanbul, Malatya, Diyarbakır, Bingöl ve Ankara’dır. Aldığı göç Adana Adıyaman Ankara Antalya Bingöl Bursa Diyarbakır Gaziantep Hatay Mersin İstanbul İzmir Malatya Tunceli Van Elazığ 745 238 860 277 1.200 335 1.429 423 288 449 2.133 474 1.492 776 243 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Elazığ ilinin verdiği göç (2011- 2012 dönemi) Elazığ’ın en çok göç verdiği 5 il sırasıyla İstanbul, Malatya, Ankara, Diyarbakır ve Bingöl’dür. Verdiği göç Elazığ Adana 553 Ankara 1.202 Elazığ’ın Sayım Yıllarına Göre Nüfusu Antalya 552 Bingöl 646 Bursa 461 Sayım Yılı İl Nüfusu Diyarbakır 1.038 1927 213.531 Erzurum 198 1945 198.081 Gaziantep 323 1960 278.332 Hatay 247 1975 417.924 Mersin 486 1990 498.225 İstanbul 3.007 2000 569.616 İzmir 724 2007 541.258 Kayseri 319 Malatya 1.716 2008 547.562 Kahramanmaraş 279 2012 562.703 Muş 148 2013 568. 239 Tunceli 625 Kaynak: Elazığ Valiliği Şanlıurfa 203 2012-2013 (Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sonuçları) Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 MİLLİ GELİR İLLERİN SOSYO-EKONOMIKGELISMISLIK SIRALAMASI (SEGE) (Kalkınma Bakanlığı’nın SEGE Raporu ile ilgili özeti) SEGE-2011 çalışmasında kullanılan tum göstergeler 81 il bazında olup, bunların bir bolumu illerin Türkiye genelindeki durumunu yansıtan sayı ya da oran değerleri, bir kısmı ise ildeki bireylerin durumlarını yansıtan oran ya da kişi başına değer biçimindeki göstergelerdir. SEGE-2011 çalışmasında sekiz başlık altında 61 göstergeden yararlanılmıştır. Bu çalışma, SEGE-2003 çalışmasında kullanılan veri setine yakın bir veri seti kullanmakla birlikte bire bir karşılaştırma yapılması uygun olmayacaktır. Zira ülkemizin son 10 yılda gecirdiği ekonomik değişim ve donuşum süreci, teknolojik gelişmenin sosyoekonomik gelişmede ağırlığını iyice hissettirmesi, erişilebilirlik ve çevreye duyarlılığın öneminin artması gibi nedenlerle bu çalışmada veri setinin güncellenmesi kaçınılmaz olmuştur. OECD’nin bölgesel gelişme alanında pek cok araştırması bulunmaktadır. Kuruluş tarafından bölgelerin karşılaştırılması amacıyla endeksleme çalışmaları da yapılmaktadır. OECD tarafından, üye ülkelerde bulunan 362 bölge için oluşturulan bileşik endeks calışmasında2, üç başlık altında 51 gösterge belirlenmiş, ancak veri kısıtı nedeniyle 22 gösterge kullanılarak endeks oluşturulmuştur. Bu üç başlıktan ilki olan rekabetçilik altında 10 değişken bulunmaktadır. Gelir, istihdam, demografi ve patent sayısı gibi konular rekabetçilik altında ele alınmıştır. Alt-başlıklardan ikincisi sosyal içermedir. Bu başlık altında sekiz gösterge bulunmaktadır. Sosyal içerme içerisinde fertlerin eğitim, sağlık ve ulaştırma imkanları ile istihdam piyasasına erişimi gibi hususların on planda olduğu görülmektedir. Uçuncu alt-başlık olan çevresel sürdürülebilirlik başlığı altında ise hava kirliliği ve özel araç kullanımına ilişkin dört değişken kullanılmıştır. Söz konusu değişkenler SEGE-2011 çalışmasında da göz önünde bulundurulmuştur. Son donemde OECD’nin üzerinde önemle durduğu hususlardan birisi de bireysel refah seviyesinin ölçülmesidir. Bölgesel düzeyde yoksulluğa ilişkin gösterge seti geliştirilmesi, yaşam kalitesi içerisinde çevresel göstergelerin önemi, büyükşehirlerde yığılma ekonomilerinin sağladığı faydalar ile sosyal dışlanma, cevre kirliliği, trafik gibi negatif unsurların yapılan analizlere dahil edilmesi OECD’nin tartışma konuları arasındadır (OECD, 2011b). Bu çerçevede, SEGE-2011 çalışmasında “Yaşam Kalitesi Göstergeleri” başlığı altında yeni bir gösterge grubu belirlenmiştir. SEGE-2003 çalışmasında “Diğer Refah Göstergeleri” başlığı altında beş gösterge bulunurken SEGE-2011calışmasında dokuz göstergeye yer verilmiştir. Bu çalışma ile rekabetçilik, sosyal içerme ve çevresel sürdürülebilirlik göstergeleri kullanılarak, OECD Bölgeleri icin tek bir endeks oluşturulmuştur. SEGE-2011 çalışmasında kullanılan gösterge seti yeni bölgesel gelişme teorilerine de uyumlu şekilde seçilmiştir. İçsel büyüme teorilerinin kalkınmanın ve iktisadi büyümenin açıklanmasında giderek önem kazanmasının bir sonucu olarak, bölgesel insan kaynakları ve yenilikçilik kapasitesini ölçen göstergelerin kullanılması gereği ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, SEGE-2011 çalışmasında marka ve patent başvuru sayıları, GSM ve ADSL aboneliği ile yükseköğrenim gören nüfus, yüksek lisans ve doktora sahibi nüfus gibi içsel potansiyeli gösteren değişkenler kullanılmıştır. Değişken seçiminde ölçekleri ve yatırım tutarları büyük olan, ancak yapısı ve özellikleri itibarıyla o ilin sosyal ve ekonomik gelişmişlik düzeyine kısıtlı etkisi olan büyük tesislerin durumu (or: hidroelektrik santraller gibi) da dikkate alınmıştır. Yeni gösterge setinin avantajlarından birisi de sürekli güncellenen verilere dayanmasıdır. SEGE-2003 çalışmasında kullanılan verilerin çoğunlukla genel nüfus sayımına dayanması veri güncellemesi konusunda sıkıntılara neden olmuştur. Ancak yeni veri setindeki pek çok değişken TÜİK’in Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden (ADNKS) yıllık bazda elde edilebilmektedir. Keza, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Bankalar Birliği, Sosyal Güvenlik Kurumu gibi bu çalışmaya veri girdisi sağlayan kurum ve kuruluşlar da güncel ve düzenli bicimde veri sağlamaktadır. Kaynak: Kalkınma Bakanlığı (Bölgesel Gelişme ve Uyum Genel Müdürlüğü 2013) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İllerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması T.C. Kalkınma Bakanlığı Bölgesel Gelişme ve Uyum Genel Müdürlüğü’nün 2013 yılında yayınlamış olduğu “İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması (SEGE) Raporunda Elazığ 81 il içerisinde 39. Sırada yer almıştır. TRB İllerini oluşturan Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli sıralamasında ise Elazığ 1. Bingöl ise 4. Sırada yer almıştır. Kaynak: Kalkınma Bakanlığı (Bölgesel Gelişme ve Uyum Genel Müdürlüğü 2013) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 SEGE-2011 Esas Alınarak Karara Bağlanan 6 Kademeli Yeni Teşvik Sistemi Haritası (15/06/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Düzey-2 Bölgelerinin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeks Değeri Düzey-2 sıralamasına temel teşkil eden endeks değeri hesaplamasında, illerin nüfusları düzey-2 bölgesinin nüfusuna göre ağırlıklandırılarak, bu ağırlıkların ilin endeks değeri ile çarpılması sonucu düzey-2’lerin endeks değeri elde edilmiştir. SEGE 2011 çalışması ile bir onceki SEGE araştırması farklı sayı ve nitelikte veri kullanması sebebiyle kıyaslanabilir değildir. Düzey-2’lere ilişkin sıralama sonuçları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tabloda koyu harflerle belirtilen iller kalkınma ajanslarının merkezi olan illeri göstermektedir. Kaynak: Kalkınma Bakanlığı (Bölgesel Gelişme ve Uyum Genel Müdürlüğü 2013) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İllerdeki Gelişmişlik Seviyesine İlişkin Temel Bulgular İllerdeki gelişmişlik seviyesini ölçmeye yönelik oluşturulan endekste iktisadi faaliyete ilişkin veri sayısının fazla olduğu ve söz konusu verilerin gelişmişlik seviyesini güçlü bir şekilde açıkladığı görülmektedir. Bu nedenle, İGE genel olarak illerdeki ekonomik aktiviteye paralel bir seyir izlemektedir. 2012 yılı için oluşturulan endeks sonuçlarına göre ilk üç sırada İstanbul, Ankara ve İzmir yer almaktadır. Bu illeri Antalya, Bursa, Kocaeli ve Muğla takip etmektedir. Doğu Anadolu Bölgesi illerinden Ağrı, Ardahan ve Hakkari ise endekste son 3 sırada bulunmaktadır. Elazığ 2011 yılında 39. Sırada yer alırken bir yıl sonraki değerlendirmede 28. Sıraya yükselmiştir. Not: İGE değerleri illerin “0” etrafındaki gelişmişlik dağılımını yansıtmakta olup negatif değerler herhangi bir olumsuzluğu ifade etmemektedir. Gelişmişlik Endeksi Hesaplamasında Baz Alınan Kriterler ve Ağırlıkları *İşgücüne katılım oranı değişkeninin endeksteki ağırlığı -0,00368’dir. Kaynak: İŞ Bankası 2010 ve 2012 verileriyle Türkiye’deki illerin Gelişmişlik Düzeyi Araştırması Şubat:2014 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 2010 ve 2012 Yılı İllerin Gelişmişlik Endeksi (İGE) Sıralamalarının Karşılaştırılması 2012 yılına ait veriler kullanılarak oluşturulan illerin gelişmişlik endeksi aynı yöntem kullanılarak 2010 yılı için de hesaplanmış ve bu sayede illerdeki gelişmişlik seviyesindeki değişimin daha detaylı bir şekilde analiz edilmesi amaçlanmıştır. 2010 sıralaması ile karşılaştırıldığında, her iki dönem için de ilk 8 il değişmezken ilk 20’de yer alan illerden Trabzon, Gaziantep’in 2012’de hızlı bir gelişme kaydettiği; Eskişehir, Mersin ve Manisa’nın ise ilk 20’de kalmakla birlikte daha alt sıralara gerilediği göze çarpmaktadır. Elazığ’ın 2010-2012 döneminde 3 basamak yukarı çıkarak gelişme kaydettiği gözlemlenmiştir. Elazığ’ın da içinde bulunduğu TRB1 İllerinden Malatya bu dönemde 32. Sıradaki değişimini korurken, Böngel -1, Tunceli ise -9 basamak gerilemiştir. Bu dönemde Nevşehir 8 basamak gelişme kaydederek ilk sırada yer alırken, Uşak, Karaman ve Tunceli illeri ise -9 gerileme ile sıralamada son sırada yer almışlardır. Kaynak: İŞ Bankası 2010 ve 2012 verileriyle Türkiye’deki illerin Gelişmişlik Düzeyi Araştırması Şubat:2014 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Cari fiyatlarla bölgesel gayrisafi katma değer, 2007-2011 [İktisadi faaliyet kollarına göre temel fiyatlarla] Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli düzey 2 bölgesi (TRB1) cari fiyatlarla bölgesel gayrisafi katma değerinin sektörel paylarına bakıldığında hizmetler sektörü 2011 yılında %63,2 ile en büyük payı oluşturmaktadır. Yine aynı yılda sanayi sektörü %22,8 ile ikinci sırada gelmektedir. Kaynak: TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle Elazığ, 2013 Not.1. Yuvarlama nedeniyle veriler toplamı vermeyebilir. 2. TL olarak gösterilen para birimi 2007-2009 yıllarında YTL, 2010 yılından sonra TL olarak kullanılmıştır. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 SOSYAL GÜVENLİK İş yeri sayısı 6.473 Toplam Sosyal Güvenlik Kapsamı (Aktif+Pasif+Gelir Testi Yaptıranlar) 559.655 Toplam Sosyal Güvenlik Kapsamı (Gelir Testi Yaptıranlar Hariç) 459.921 Sosyal Güvenlik Kapsamının (Gelir Testi Yaptıranlar Hariç) Toplam il Nüfusuna Oranı (%) 80,94 Sosyal Güvenlik Kapsamı Dışında Kalan Nüfus 8.584 Sosyal Güvenlik Kapsamında Aktif Çalışan kişi sayısı Emekli Sandığı (4/c) 26.563 Bağ-Kur (4/b) 17.470 SSK (4/a) 62.441 Toplam 106.474 Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Aktif Çalışanların Toplam il Nüfusuna Oranı(%) 18,74 Sosyal Güvenlik Kapsamında Aylık Alan Kişi Sayısı Emekli Sandığı (4/c) 14.690 Bağ-Kur (4/b) 11.856 SSK (4/a) 46.087 Toplam 72.633 Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Emeklilerin Toplam il Nüfusuna Oranı(%) 12,78 Sosyal Güvenlik Kapsamında Bakmakla Yükümlü Tutulanların (Yararlanıcıların) Sayısı Emekli Sandığı (4/c) 68.671 Bağ-Kur (4/b) 62.279 SSK (4/a) 149.865 Toplam 280.814 Sosyal Güvenlik Kapsamındaki bakmakla yükümlü tutulanların oranı (%) 49,42 GELİR TESTİ YAPILAN KİŞİ SAYISI 99.734 Kaynak: SGK İl Müdürlüğü (2014) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 FİYAT VE ENDEKSLER Tüketici fiyatları değişim oranları (2003=100), 2011-2013 Tüketici fiyatları değişim oranları incelendiğinde ana harcama gruplarına göre bir önceki yılın aynı ayına göre Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli bölgesinde en yüksek artış 2013 yılı için %12,91 ile eğitimde gerçekleşmiştir. Yine aynı yılda alkollü içecekler ve tütün %10,55 ile ikinci, sağlık %10,16 ile üçüncü sırada gelmektedir. Kaynak: TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle Elazığ, 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 DIŞ TİCARET ELAZIĞ’IN YILLAR İTİBARI İLE İHRACAT RAKAMLARI (ABD DOLARI) 2000: 31 Milyon 2001: 27 Milyon 2002: 34 milyon 2003: 13 milyon 2004: 48 milyon 2005: 46 milyon 2006: 68 milyon 2007: 58 Milyon 2008: 37 Milyon 2009: 30 Milyon 2010: 40 Milyon 2011: 43 Milyon 2012: 55 Milyon 2013: 262 Milyon Kaynak: TİM Ekonomik faaliyetlere göre ithalat, 2009-2013 Elazığ'dan yapılan ithalatın 2013 yılı için ekonomik faaliyetlere göre dağılımına bakıldığında en büyük pay %98,3 ile imalat sektörüne aittir. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Ekonomik faaliyetlere göre ihracat, 2009-2013 Elazığ'dan yapılan ihracatın 2013 yılı için ekonomik faaliyetlere göre dağılımına bakıldığında en büyük pay %53,7 ile imalat sektörüne aittir. Kaynak: TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle Elazığ, 2013 Elazığ’dan Yapılan Doğrudan İhracatın Sektörel Performansı (1000 $) 1 Ocak-30.09.2013 GENEL TOPLAM Ağaç Mamülleri Ve Orman Ürünleri Çelik Çimento Cam Seramik Ve Toprak Ürünleri Demir Ve Demir Dışı Metaller Deri Ve Deri Mamulleri Diğer Sanayi Ürünleri Elektrik – Elektronik Fındık Ve Mamulleri Halı Hazırgiyim Ve Konfeksiyon Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar Ve Mamulleri İklimlendirme Sanayii Kimyevi Maddeler Ve Mamulleri Kuru Meyve Ve Mamulleri Maden Ve Metaller Makine Ve Aksamları Meyve Sebze Mamulleri Su Ürünleri Ve Hayvancılık Mamulleri Taşıt Araçları Ve Yan Sanayi Tekstil Ve Hammaddeleri Yaş Meyve Ve Sebze Zeytin Ve Zeytinyağı Kaynak:TİM 177.473 3.869 629 172 465 26 0 5 0 4 581 300 264 3.995 0 163.075 1.349 0 2.635 2 3 0 100 1 Ocak-30.09.2014 179.757 1.684 705 86 397 5 30 3 2 5 105 672 649 2.384 35 164.174 593 52 8.157 15 0 2 0 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Elazığ’dan Yapılan Doğrudan İhracatın Ülke İhracat Performansı (1000 $) 1 Ocak/ 30.09.2013 GENEL TOPLAM 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. AFGANİSTAN AHL SERBEST BÖLGE ALMANYA ARJANTIN AVUSTRALYA AVUSTURYA AZERBEYCAN-NAHCIVAN BANGLADEŞ BELÇİKA BIRLESIK ARAP EMIRLI BİRLEŞİK DEVLETLER BİRLEŞİK KRALLIK BREZILYA BRUNEI BULGARİSTAN CEZAYİR ÇEK CUMHURİYETİ ÇİN HALK CUMHURİYETİ ENDONEZYA ETİYOPYA FAS FILIPINLER FRANSA GABON GINE GÜNEY AFRİKA CUMHURİ GÜNEY KORE CUM. GÜN.GEORG.VE SAND.AD GÜRCİSTAN HINDISTAN HIRVATİSTAN HOLLANDA HONG KONG IRAK ISRAIL İRAN (İSLAM CUM.) İRLANDA İSPANYA İSVEÇ İSVİÇRE FİLİSTİN 1 Ocak/ 30.09.2014 177.473 179.757 0 0 108 30 913 128 598 34 1.514 1.349 15.659 92 1.916 41 7 85 4 63.483 133 0 0 15 286 8 0 0 138 0 279 1.256 76 24.665 46 14.579 142 298 11 2.310 11.825 77 0 116 31 91 0 667 8 271 18 2.706 2.096 20.712 210 1.220 0 2 24 0 32.985 98 28 31 6 99 0 42 6 28 21 929 4.186 0 39.412 115 15.239 267 233 0 1.781 39.129 0 13 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. İTALYA JAPONYA KANADA KATAR KAZAKİSTAN KIRGIZİSTAN KOLOMBIYA KUVEYT KUZEY KIBRIS TÜRK CU LİBYA LİTVANYA LÜBNAN MALEZYA MALTA MEKSİKA MENEMEN DERİ SR.BLG. MERSİN SERBEST BÖLGE MISIR NEPAL NIJER NIJERYA ÖZBEKİSTAN PANAMA PERU PORTEKİZ ROMANYA RUSYA FEDERASYONU SENEGAL SINGAPUR SIRBİSTAN SLOVENYA SRI LANKA SURIYE ARAP CUM.(SUR SUUDI ARABISTAN ŞİLİ TACİKİSTAN TAYLAND TAYVAN TÜRKMENİSTAN UKRAYNA VENEZUELLA VIETNAM YUNANİSTAN Kaynak: TİM 7.846 3.433 3.709 157 32 327 190 6 23 846 0 106 40 504 1.245 0 0 149 0 0 0 0 31 32 11 854 3.959 0 119 1 2.475 37 0 1.341 674 37 4.329 2.327 173 153 8 181 12 5.138 960 711 459 0 0 0 0 12 275 124 76 105 23 729 122 18 294 16 57 26 2 13 0 0 537 396 22 284 0 1.543 0 21 1.255 783 96 751 1.706 217 20 0 28 114 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 2013 YILI ELAZIĞ İHRACATÇI FİRMA LİSTESİ FİRMA UNVANI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 Etı Krom A.S. Genel Mudurlugu Alacakaya Dış Ticaret Ve Pazarlama A.Ş. Veysi Madencilik İnş. Nak. Pet. Tem.San.Tic.Ltd.Şti Bahçeli Madencilik İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Hilalim Piliç Et Ve Et Ürünleri Gıda Hayv.İnş.Nak.San.Tic.Ltd.Şti Runo Mobilya Çelik Eşya Üretim Paz.San. Ve Tic. Ltd. Şti. İnnova Mermer İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Eydo İthalat İhracat Nak. Mad. İnş.Malz. San. Ve Tic.Ltd.Şti Mesta Traverten Mermer San.Ve Tıc.A.Ş. Tan Çelik Döküm Makina San.Tic .Aş. Cesur Yalıtım Paketleme Gıda Pls. Mad. Tar. Ürt. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Eralp Beton Yapı Elem. Taah. Gıda İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Hüseyin Keser Golalan Mermer Madencılık Ur. Paz.Ith.Ihr.Tıc.Ve San.Ltd.Stı Ro-Mer Mermer Mad.San.Ve Tıc. Ltd.Stı. Abamer Mermer Maden Metal Iml. Yapı Malz.San Ve Tıc A.S Sarkgaz Ve Madenı Yaglar A.S. Netsa Mobilya İnşaat Tekstil Gıda San.Ve Tic.Ltd.Şti. Urartu Mermer Nak. İş Mak. İnş..San. Ve Tic. Ltd.Şti. Bayrak Gıda İmalat İth.İhracat San.Ve Tic.Ltd.Şti. Dm2 Dış Tic.Mad.Pet.Nak.İnş.San. Ve Tic.Ltd.Şti. Arslanlı Alçı Ham Mad San Tic A.Ş. Samet Mob.Nak.İnş.Ltd.Şti Dağdöğen Mkn.İnş.Trz.Med.Tem. Gıda.Nkl.Pet.Mah.San.Ltd.Şti. Mir Yıldız Mühendislik İnş.Tic İth.İhr.Ltd.Şti. Kazımoğlu Teks.İnş.Ürt.Paz.İth İhr.Ltd.Şti Elazığ Madencilik San.Ve Tic. Ltd.Şti. Zorlu Plast.Turiz.Makn.Ürt.Paz İth.İhr.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Tem-Mak Sondaj Mak.San Tic.Ltd .Şti. Akdağ Granit Mermer Ve Maden San.Tic.A.Ş. Altungök Raf Ve Metal San.Paz. Tic.Ltd.Ştı. Saheser Mermer Ic Ve Dıs Tıc. Imalat Ve Sanayı Ltd.Stı. Su-Do İnşaat Sanayi Ve Ticaret Ltd.Şti Kalmer Mermer Nakliyat Pet.İnş Gıda Teks.San.Tic.Ltd.Şti. Murat Aslan Altıntaş Isı Sanayi Tic.Ltd. Şti. Özbaylar Güneş Enerjisi Ve Çelik Kap.İm.İth.İhr.San.Tic. Kadir Bulut Civelek İnş. Ve Yapı Malz. İmlt. Paz. San. Tic Aş. Hayri Gunay Akyıldız Orman Ürün.İnş.Ve Paz Tic.Ltd.Şti. Aktaş Isı Sist.İnş.Gıda Ürt. Paz.San.Tic.Ltd.Şti. Dai Madencilik Nak. İnş. Gıd. Turz. Pet. Ve Pet. Ürün. Ener. San. Ltd. Şti. Belen Çocuk Oyun Park.İnş.Pey.Komp.İth.İhr.San Ve Tic.Ltd.Şti Vahdet Muh.Dogalgaz Isı.Sog.Sı S.Mad.San.Tıc.Ltd.Stı. Enekar Dek. Yapı Malz. İml. Tu Rz. Tic. Ltd. Şti. İzamer İnş.Madencilik İnş.Mlz.İml.İth.İhr. Tic.Ltd.Şti Yıltat Gıda İnş.Paz. San. Ve T İc. Ltd. Şti. Asmer Mermer Ic Ve Dıs Tıcaret Pazarlama Ltd.Stı. Trapez Yalıtım İns.Müh.Elek.Tur.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Uluağaç Beton Mam. Ve Karo İml. İnş. Yap. Ve Onr. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. Mzs Dıs Tıc.Madencılık Ins.San Ve Tıc.Ltd.Stı. Elazığ Mermer San.İnş.Ve Tic. Ltd.Şti. Günhan Ark Iml.Dokum Sondaj Taah.San.Tıc.Ltd.Stı. All Armatür İnş.Ve Malz.Nak.Turizm Pazarlama San.Ve Tic.Ltd.Şti Enver Öz Omega Mermer Mad. Müş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Arnika Tarım San.Tic.Ltd.Şti. NOT: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından yayınlanan 2013 yılı Elazığ İhracatçı Firmalar Listesi (Sıralama en yüksek ihracat yapan firmadan aşağıya doğru sıralanmıştır.) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Doğu Anadolu İhracatçı Birliği’ne Kayıtlı Olarak İhracat Yapan Elazığ Firmaları 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. Akdağ Granit Mermer Ve Maden San.Tic.A.Ş. Aktaş Isı Sist.İnş.Gıda Ürt. Paz.San.Tic.Ltd.Şti. Akyıldız Orman Ürün.İnş.Ve Paz Tic.Ltd.Şti. All Armatür İnş.Ve Malz.Nak.Turizm Pazarlama San.Ve Tic.Ltd.Şti Altungök Raf Ve Metal San.Paz. Tic.Ltd.Ştı. Alvem İnş. Mob. Ambalaj Gıda Met. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Arnika Tarım Ürt. Gıda İnş.İth. Ve İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Arslanlı Alçı Ham Mad San Tic A.Ş. Bahçeli Madencilik İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Belen Çocuk Oyun Park.İnş.Pey.Komp.İth.İhr.San Ve Tic.Ltd.Şti Buğubal Mobilya Madencilik İnş Üretim San.Ve Tic.Ltd.Şti. Ciplioğlu Mobilya İnş.Malz.Gıd.Turz.Paz.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Civelek İnş. Ve Yapı Malz. İmlt. Paz. San. Tic Aş. Dağdöğen Mkn.İnş.Trz.Med.Tem. Gıda.Nkl.Pet.Mah.San.Ltd.Şti. Dai Madencilik Nak. İnş. Gıd. Turz. Pet. Ve Pet. Ürün. Ener. San. Ltd. Şti. Devşem Dev Şemsiye Ve Gölg. Sis. Teks. İhr. İth. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Doğu Döküm San.Ve Tic.Ltd.Şti. Elazığ Madencilik San.Ve Tic. Ltd.Şti. Elazığ Yem San. A. Ş. Enekar Dek. Yapı Malz. İml. Tu Rz. Tic. Ltd. Şti. Enver Öz Eralp Beton Yapı Elem. Taah. Gıda İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. Erike Mobilya San.Ve Ticaret Ltd. Erol Harman Eydo İthalat İhracat Nak. Mad. İnş.Malz. San. Ve Tic.Ltd.Şti Farma Gıda Tem.Tur.Nak.Mad.İnş San.Tic.Ltd.Şti. Florya Plastik Amb. Kimya Koz. Tem. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Hilalim Piliç Et Ve Et Ürünleri Gıda Hayv.İnş.Nak.San.Tic.Ltd.Şti İnnova Mermer İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. İzamer İnş.Madencilik İnş.Mlz.İml.İth.İhr. Tic.Ltd.Şti Kadir Bulut Kayaoğulları Mad. Nak. İnş. Ve İnş. Malz. San. Tic. Ltd. Şti. Mir Yıldız Mühendislik İnş.Tic İth.İhr.Ltd.Şti. Murat Aslan Netsa Mobilya İnşaat Tekstil Gıda San.Ve Tic.Ltd.Şti. Omega Mermer Mad. Müş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Ömer Bostancıoğlu - İstanbul Kristal Özbaylar Güneş Enerjisi Ve Çelik Kap.İm.İth.İhr.San.Tic. Runo Mobilya Çelik Eşya Üretim Paz.San. Ve Tic. Ltd. Şti. Samet Mob.Nak.İnş.Ltd.Şti Sinerji Yalıtım İzol.İnş.Ener.Ve Yapı Malz.San.Tic. A. Ş. Elazığ Şubesi Tan Çelik Döküm Makina San.Tic .Aş. Tem-Mak Sondaj Mak.San Tic.Ltd .Şti. Trapez Yalıtım İns.Müh.Elek.Tur.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Urartu Mermer Nak. İş Mak. İnş..San. Ve Tic. Ltd.Şti. Veysi Madencilik İnş. Nak. Pet. Tem.San.Tic.Ltd.Şti Yıltat Gıda İnş.Paz. San. Ve T İc. Ltd. Şti. Ziyar Mermer Mad.İnş.İth.İhr. San.Tic.Ltd.Şti. Zorlu Plast. Turiz. Makn. Ürt. Paz. İth.İhr.San.Ve Tic.Ltd.Şti. Kaynak: Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği (DAİB) 2012-2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İŞ İstatistikleri İş kayıtlarına göre girişim sayısı, 2013 Elazığ ilinde en çok girişim 2013 yılında toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründedir. Bunu sırasıyla ulaştırma ve depolama ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri izlemektedir. Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı Mali aracı kuruluş istatistikleri, 2008-2012 TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli Kredi Kuruluşları Yıllar 2008 2009 2010 2011 2012 Yerel birim sayısı 148 149 157 163 172 Çalışanların yıllık ortalama sayısı 1 502 1 506 1 752 1 657 1 708 Ücretle çalışanların yıllık ortalama sayısı 1 502 1 506 1 752 1 657 1 708 Maaş ve ücretler (Bin TL) 58 110 62 482 68 775 76 825 84 201 Sigorta ve reasürans şirketleri Ücretle çalışanların Maaş ve yıllık ücretler Yıllar ortalama (Bin TL) sayısı 3 20 20 760 2008 3 22 22 1 009 2009 3 20 20 1 022 2010 3 20 20 1 051 2011 3 14 14 652 2012 Kaynak: TÜİK Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013 Yerel birim sayısı Çalışanların yıllık ortalama sayısı Finansal hizmet faaliyetleri (sigorta ve emeklilik fonları hariç) Ücretle Çalışanların Yerel çalışanların Maaş ve yıllık Birim yıllık ücretler ortalama Sayısı ortalama (Bin TL) sayısı sayısı 150 1 673 1 673 64 826 151 1 678 1 678 70 070 159 1 905 1 905 76 406 166 1 816 1 816 85 795 175 1 855 1 855 94 930 Finansal hizmetler ve sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler (3) Ücretle Çalışanların Yerel çalışanların Maaş ve yıllık Birim yıllık ücretler ortalama Sayısı ortalama (Bin TL) sayısı sayısı 36 125 102 1 219 325 851 488 4 516 324 517 238 2 786 331 892 539 5 555 289 1 033 593 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 BANKACILIK VE MEVDUAT Elazığ Malatya Tunceli Bankalar Sektör Mevduat Bankaları Kamusal Sermayeli Bankalar Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. Türkiye Halk Bankası A.Ş. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. Özel Sermayeli Bankalar Adabank A.Ş. Akbank T.A.Ş. Anadolubank A.Ş. Fibabanka A.Ş. Şekerbank T.A.Ş. Tekstil Bankası A.Ş. Turkish Bank A.Ş. Türk Ekonomi Bankası A.Ş. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. Türkiye İş Bankası A.Ş. Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Tas. Mevd. Sig. Fonuna Devr. Bankalar Birleşik Fon Bankası A.Ş. Yabancı Bankalar Türkiye´de Kurulmuş Yabancı Bankalar Alternatifbank A.Ş. Arap Türk Bankası A.Ş. Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ Turkey A.Ş. Burgan Bank A.Ş. Citibank A.Ş. Denizbank A.Ş. Deutsche Bank A.Ş. Finans Bank A.Ş. HSBC Bank A.Ş. ING Bank A.Ş. Odea Bank A.Ş. Turkland Bank A.Ş. Türkiye´de Şube Açan Yabancı Bankalar Bank Mellat Habib Bank Limited JPMorgan Chase Bank N.A. Société Générale (SA) The Royal Bank of Scotland Plc. Kamusal Sermayeli Bankalar İller Bankası A.Ş. İllerde bulunan banka sayısı Bingöl TRB1 İllerindeki Banka ve Şube Sayıları (2013) 12 12 8 6 1 1 3 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 47 46 23 17 4 2 18 0 4 0 0 1 0 0 2 3 5 3 0 0 5 5 0 0 0 0 0 1 0 2 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 14 61 61 26 16 5 5 26 0 5 0 0 1 0 0 3 7 6 4 0 0 9 9 1 0 0 0 0 2 0 3 1 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 14 14 14 10 8 1 1 2 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 2 2 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 Kaynak: http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/--2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Yıllar İtibarı ile TRB1 İllerindeki Banka Şube Sayıları (2013) TRB1 İlleri 2006 Bingöl Elazığ Malatya Tunceli 2007 10 30 34 12 2008 10 33 38 12 2009 10 36 40 12 2010 10 38 41 12 2011 11 38 42 13 2012 12 50.584 48 14 2013 12 43 58 14 12 47 61 14 Kaynak: http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektorbilgileri/istatistiki-raporlar/--2013 TRB1 İllerindeki Banka Şube Sayılarındaki Artış (2006-2013) TRB1 İlleri 2006-2013 Bingöl Elazığ Malatya Tunceli 2 17 27 2 Şube Başına Ortalama Mevduatın Türlerine Göre Dağılımı, Bin TL (2013) Tasarruf Mevduatı TRB1 İlleri Resmi Kuruluşlar Mevduatı Ticari BankalarKuruluşlar arası Mevduatı Mevduatı Döviz Tevdiat Iesabı Kıymetli Diğer Madenler Kuruluşlar Depo Mevduatı Hesapları Toplam Bingöl 14.499 10.416 4.101 0 6.688 1.277 2.287 39.267 Elazığ 19.184 3.852 4.700 0 11.469 1.076 1.983 42.265 Malatya 20.394 2.857 3.768 0 12.337 870 1.995 42.222 Tunceli 23.926 7.078 1.903 0 11.992 1.379 1.161 47.438 Kaynak: http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/--2013 Şube Başına Ortalama Kredilerin Türlerine Göre Dağılımı, Bin TL (2013) İhtisas Kredileri Bingöl Tarım Gayrimenkul 3.207 0 Mesleki 559 Denizcilik 0 Turizm 0 Diğer 872 İhtisas Dışı Krediler Toplam 47.028 51.666 Elazığ 3.129 0 478 0 0 291 54.457 58.354 Malatya 5.283 0 866 0 0 889 54.487 61.526 Tunceli 3.781 0 664 0 0 271 28.437 33.153 TRB1 İlleri Kaynak: http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektorbilgileri/istatistiki-raporlar/--2013 İller Bankası A.Ş.'nin bilgileri ayrı bir satır olarak gösterilmiştir. 31.12.2013 İtibariyle Mevduatın TRB1 Bölgesindeki Dağılımı (Bin TL) TRB1 İlleri Tasarruf Mevduatı Resmi Kuruluşlar Mevduatı Bingöl Elazığ Malatya Tunceli 173.984 901.648 1.244.052 334.960 124.993 181.023 174.286 99.094 Ticari Kuruluşlar Mevduatı 49.208 220.906 229.864 26.635 Bankalar Mevduatı 0 4 4 0 Döviz Tevdiat Hesabı 80.258 539.065 752.571 167.881 Diğer Kuruluşlar Mevduatı Kıymetli Madenler Depo Hesapları 15.323 50.584 53.063 19.312 27.443 93.202 121.708 16.256 Kaynak: http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektorbilgileri/istatistiki-raporlar/--2013 Toplam 471.209 1.986.432 2.575.548 664.138 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Yıllar İtibariyle Şube Başına Düşen Ortalama Mevduat, Bin TL TRB1 İlleri 2006 TP Bingöl Elazığ Malatya Tunceli 2007 YP Toplam TP 2008 YP Toplam 2009 Toplam TP YP 2010 Toplam TP 2011 YP Toplam TP 2012 YP Toplam TP YP 2013 TP YP 8.225 4.961 13.186 8.998 5.310 14.308 11.703 5.116 16.819 15.849 6.195 22.044 19.640 5.812 25.451 19.961 5.337 25.298 21.323 5.993 Toplam 27.316 TP 32.579 YP 6.688 Toplam 39.267 14.076 11.476 25.551 14.688 9.779 24.466 17.576 9.938 27.514 20.310 10.627 30.936 24.913 10.982 35.895 29.355 11.240 40.595 25.936 10.824 36.760 30.795 11.469 42.265 16.897 10.837 8.795 4.398 25.693 15.235 18.756 12.596 7.703 4.631 26.459 17.227 23.615 16.526 9.052 5.958 32.667 22.484 26.690 22.047 10.264 7.163 36.954 29.210 32.473 27.050 9.708 7.431 42.181 34.481 30.721 28.056 10.625 8.755 41.346 36.812 29.158 29.910 10.494 9.284 39.653 39.194 29.885 35.447 12.337 11.992 42.222 47.438 Yıllar İtibariyle Şube Başına Düşen Ortalama Kredi, Bin TL TRB1 İlleri 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 İhtisas İhtisas İhtisas İhtisas İhtisas İhtisas İhtisas İhtisas İhtisas Dışı Kredi. Kredi. Toplam Bingöl 898 11.397 12.295 Elazığ 1.436 13.926 Malatya 5.830 805 Tunceli İhtisas Dışı İhtisas Dışı Kredi. Kredi. Toplam Kredi. Kredi. Toplam İhtisas Dışı İhtisas Dışı İhtisas Dışı İhtisas Dışı İhtisas Dışı Kredi. Kredi. Toplam Kredi. Kredi. Toplam Kredi. Kredi. Toplam Kredi. Kredi. Toplam Kredi. Kredi. 1.401 14.216 15.617 1.663 18.424 20.087 1.909 21.211 23.120 3.401 25.625 29.027 4.259 30.365 34.624 4.366 38.276 42.642 4.638 47.028 15.363 2.092 17.051 19.143 2.395 20.027 51.666 22.422 2.655 20.134 22.789 4.411 27.199 31.610 5.568 44.248 49.816 4.217 47.651 51.868 3.897 54.457 16.553 22.383 2.903 18.830 21.733 3.479 58.354 22.958 26.436 4.088 24.215 28.303 6.906 34.192 41.098 8.073 45.079 53.153 7.416 49.356 56.772 7.038 54.487 4.520 5.325 1.416 6.112 7.528 1.639 61.526 7.598 9.237 1.687 8.826 10.512 2.046 13.046 15.092 2.792 16.283 19.074 3.561 20.554 24.114 4.717 28.437 33.153 Toplam NOT: İller Bankası'nın Belediyelere vermiş olduğu kredilerin il bazında dağılımı yapılamadığı için tabloda ayrı bir kalem olarak incelenmiştir. Mevduatın İllere ve Bölgelere Göre Dağılımı, Bin TL TRB1 illeri 2006 TP YP 2007 Toplam TP YP 2008 Toplam TP YP 2009 TopIam TP YP 2010 TopIam TP YP 2011 TopIam TP YP 2012 TopIam TP YP 2013 TopIam TP YP TopIam Bingöl 82.254 49.609 131.863 89.976 53.103 143.079 117.029 51.158 168.187 158.488 61.954 220.442 216.037 63.928 279.965 239.533 64.042 303.575 255.879 71.912 327.791 390.951 80.258 471.209 Elazığ 422.276 344.267 766.543 484.701 322.693 807.394 632.733 357.779 990.512 771.775 403.809 1.175.584 946.686 417.317 1.364.003 1.115.493 427.109 1.542.602 1.115.240 465.427 1.580.667 1.447.367 539.065 1.986.432 Malatya 574.506 299.040 873.546 712.744 292.710 1.005.454 944.601 362.088 1.306.689 1.094.281 420.824 1.515.105 1.363.870 407.730 1.771.600 1.474.621 509.976 1.984.597 1.545.400 556.185 2.101.585 1.822.977 752.571 2.575.548 Tunceli 130.046 52.773 182.819 151.150 55.578 206.728 198.312 71.491 269.803 264.565 85.953 350.518 351.648 96.607 448.255 392.790 122.573 515.363 418.738 129.971 548.709 496.257 167.881 664.138 Kaynak: http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektorbilgileri/istatistiki-raporlar/--2013 Protesto Edilen Senetlerin İller Bazında Yıllara Dağılımı 2010 TRB1 İLLERİ Adet Sıra Pay Adet 0,39% Elazığ 3553 48 2499 Malatya 5669 32 0,63% 3813 Bingöl 878 75 0,10% 470 Tunceli 218 81 0,02% 147 Kaynak: http://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektorbilgileri/istatistiki-raporlar/--2013 2011 Sıra 41 28 77 81 Pay 0,48% 0,73% 0,09% 0,03% Adet 2862 5138 545 102 2012 Sıra 47 26 78 81 Pay 0,45% 0,80% 0,09% 0,02% ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 VERGİ İSTATİSTİKLERİ KATMA DEĞER VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI İL İLLER ARALIK-2013 EYLÜL-2014 KODU 23 ELAZIĞ 11.401 11.046 12 BİNGÖL 3.391 3.472 44 MALATYA 14.981 14.751 62 TUNCELİ 1.355 1.285 KURUMLAR VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI İL İLLER ARALIK-2013 EYLÜL-2014 KODU 23 ELAZIĞ 2.930 2.961 12 BİNGÖL 1.161 1.199 44 MALATYA 3.348 3.298 62 TUNCELİ 254 256 BASİT USULDE VERGİLENDİRİLEN GELİR VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI İL İLLER ARALIK-2013 EYLÜL-2014 KODU 23 ELAZIĞ 6.837 7.505 12 BİNGÖL 2.467 2.582 44 MALATYA 9.496 10.016 62 TUNCELİ 1.252 1.375 GELİR VERGİSİ FAAL MÜKELLEF SAYILARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI İL İLLER ARALIK-2013 EYLÜL-2014 KODU 23 ELAZIĞ 8.722 8.316 12 BİNGÖL 2.130 2.174 44 MALATYA 11.824 11.679 62 TUNCELİ 1.114 1.057 GAYRİ MENKUL SERMAYE İRADI (G.M.S.İ.) FAAL MÜKELLEF SAYILARININ İLLERE GÖRE DAĞILIMI İL İLLER ARALIK-2013 EYLÜL-2014 KODU 23 ELAZIĞ 6.027 6.041 12 BİNGÖL 1.290 1.337 44 MALATYA 7.274 7.278 62 TUNCELİ 1.530 1.502 Kaynak: www.gelirler.gov.tr. Not: Tablolar oluşturulurken iller sıralamasında TRB1 illeri baz alınmıştır ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 2013 YILI İTİBARİYLE İLLER BAZINDA GENEL BUTCE VERGİ GELİRLERİ (TL) İL KODU İLLER 23 ELAZIĞ 734.569.852 598.167.854 81,43 0,16 12 BİNGÖL 168.233.312 140.705.860 83,64 0,04 44 MALATYA 924.857.310 741.039.092 80,12 0,20 62 TUNCELİ 78.715.209 72.546.015 92,16 0,02 TAHAKKUK TAHSİLAT TAHSİLAT ORANI VERGİ GELİRLERİNİN TOPLAM TAHSILAT İCİNDEKİ PAYI (%) Kaynak: Muhasebe Genel Müdürlüğü NOT: 1- Tablo oluşturulurken TRB1 illeri baz alınmıştır. 2- 2013 Yılı Bütçe Kanunu'nda Mahalli İdare ve Fon Payları ile Red ve iadeler dahil olduğundan, 2013 rakamlarında da Mahalli İdare ve Fon Payları ile Red ve iadeler dahildir. 3- 2013 Yılı Vergi Gelirleri içerisindeki Gelir Vergisi Tevkifat rakamına Asgari Geçim İndirimi tutarı dahildir. İLLER BAZINDA SON 5 YILDA FAAL MÜKELLEF SAYILARI İLLER ELAZIĞ BİNGÖL MALATYA TUNCELİ 2009 21.527 6.532 28.858 3.547 2010 22.168 6.610 29.607 3.683 Kaynak: Muhasebe Genel Müdürlüğü NOT: 1- Tablo oluşturulurken TRB1 illeri baz alınmıştır. 2011 22.624 6.706 29.729 3.805 2012 24.626 7.306 31.823 4.192 2013 25.784 7.693 33.489 4.458 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 2013 YILI ELAZIĞ İLİ KURUMLAR VERGİSİ REKORTMENLERİ Adı-Soyadı Faaileyet Konusu Matrah 1. Açıklanmak İstemiyor Noterlik Faaliyetleri 731,425.09 2.Ahmet Arıkan Noterlik Faaliyetleri 606,591.89 3.İbrahim Taşel Özel Öğretim Kurumları 588,403.18 4.Hıdır Zorlu Beyaz Eşya Perakende Ticareti 582,253.48 5.Açıklanmak İstemiyor Noterlik Faaliyetleri 529,056.93 6.Kaya Erdem İkamet Amaçlı Binaların İnşaatı 479,177.38 7.Mustafa Murat Atik İkamet Amaçlı Binaların İnşaatı 464,724.70 8.İbrahim Gençer Şehir Ve Bölge Planlama Faaliyetleri 393,855.98 9.Osman Demirel Yeminli Mali Müşavirlik Faaliyetleri 377,306.97 10.Sabrina Şekerlisoy Eczacılık Ürünlerinin Perakende Satışı 369,858.45 11.Ramazan Polat Elektrik Tesisat Malz.i Perakende Satışı 366,081.62 12.Mustafa Ballıca İnşaat Malzemeleri Perakende Satışı 351,799.27 13.İsmail Akdemir Tıbbi ve Medikal Mlz. Toptan Ticareti 338,319.33 14.Veysel Esen Hukuk Danışmanlığı Ve Temsil Faaliyetleri 298,494.66 15.Deniz Çoban İkamet Amaçlı Binaların İnşaatı 286,037.35 16.Nahit Zirekgür Kendi Adına Menkul Sermaye İradı 285,573.78 17.Fariz Çelik Muhasebe Ve Defter Tutma Faaliyetleri 284,068.47 18.Raşit Hacıoğulları İkamet Amaçlı Binaların İnşaatı 282,282.10 19.Açıklanmak İstemiyor Kendi Adına Menkul Sermaye İradı 277,767.91 20.Gülay Koç Kedi Adına Menkul Sermaye İradı 274,936.29 21.Naim Koç Kedi Adına Menkul Sermaye İradı 267,961.29 22.Zülküf Çobanoğlu Akaryakıt Ticareti 250,299.54 23.Ömer Ayhan Özel Muayenehanelerde Sağlık Hizmeti 248,486.51 24.Zülfü Çelik İkamet Amaçlı Binaların İnşaatı 247,873.10 25.Hakkı Sönmez Eczacılık Ürünlerinin Perakende Ticareti 241,920.62 26.Cemalettin Hüsnü Doğan Akaryakıt Ticareti 230,000.00 27.Açıklanmak İstemiyor Akaryakıt Ticareti 220,677.60 28.Suat Yaşa Bina Projelerine Yönelik Müh. Faaliyetleri 220,167.43 29.Ahmet Akpınar Spor Giysisi Perakende Ticareti 216,395.41 30.Orhan Demirel Tıbbi Ve Ortopedik Ür.Perakende Ticareti 209,199.04 31.Serdar Ersöz Hukuk Danışmanlığı Ve Temsil Faaliyetleri 205,193.41 32.Hayati Bozkurt İkamet Amaçlı Olmayan Binaların İnşaatı 203,963.33 33.Behiç Cantürk Hukuk Danışmanlığı Ve Temsil Faaliyetleri 199,072.68 34.Bülent Karakaya Değerli Metallerden Mücevher İmalatı 193,582.39 35.Aziz Özen Araç Yedek Parça Perakende Ticareti 186,183.02 36.Ömer Selman Cipli Tehlikeli Ürünleri Paketleme Faaliyetleri 180,201.28 37.Savaş Türk Bina Projelerine Yönelik Müh. Faaliyetleri 176,724.93 38.Sabit Karakaya Değerli Metallerden Mücevherlerin İmalatı 176,596.22 39.Mehmet Ufuk Temizer İkamet Amaçlı Binaların İnşaatı 176,369.19 40.Taşkın Özel Elektrik Enerjisinin Dağıtımı 175,299.04 41.Adnan Demirel Kendi Adına Menkul Sermaye İradı 174,085.00 42.Ali Özgür Kendi Adına Menkul Sermaye İradı 174,085.00 43.Saim Berçin Kendi Adına Menkul Sermaye İradı 174,085.00 44.Çetin Güneşli Kendine Adına Menkul Sermaye İradı 167,297.50 45.Turgut Ay Dershane Hizmeti 163,124.55 46.Memet Karabulut Otopark Ve Garaj İşletmeciliği 158,852.95 47.Erkan Aktaş Mimarlık Faaliyetleri 155,646.34 48.Mehmet Zorlu Beyaz Eşya Perakende Ticareti 155,608.83 49.Nazım Demirbağ Eczacılık Ürünlerinin Perakende Satışı 149,733.65 50.Mehmet Emrem Gençlere Yönelik Rehabilitasyon Hizmetleri 148,472.16 Kaynak: Elazığ Defterdarlığı NOT: Sıralama TAHAKKUK Miktarına Göre Yapılmıştır. (Bin TL) Tahakkuk 248,843.78 205,152.16 198,786.11 196,633.72 178,014.93 160,557.08 155,498.65 130,694.59 124,902.44 122,295.46 120,973.57 115,974.74 111,256.77 97,318.13 92,958.07 92,795.82 92,268.96 91,643.74 90,063.77 89,072.70 86,631.45 80,449.84 79,815.28 79,600.59 77,517.22 73,345.00 70,082.16 69,903.60 68,583.39 66,064.66 64,662.69 64,232.17 62,520.44 60,598.84 58,009.06 55,915.45 54,698.73 54,653.68 54,574.22 54,199.66 53,774.75 53,774.75 53,774.75 51,399.13 49,938.59 48,443.53 47,321.22 47,308.09 45,251.78 44,810.26 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 2013 YILI ELAZIĞ İLİ KURUMLAR VERGİSİ REKORTMENLERİ (Bin TL) Sıra Mükellef 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 Matrah Tahakkuk ETİ KROM A.Ş. 63.206.281,61 FIRAT ELEKTRİK PAREKENDE SATIŞ A.Ş. 48.414.827,38 AÇILIM İNŞ. TİC. SAN.LTD.ŞTİ. 19.524.799,45 FİNAL YAYINCILIK REK. SAN. TİC.LTD.ŞTİ. 14.351.226,58 FIRAT ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. 10.824.991,35 ALACAKAYA MERMER VE MADEN A.Ş. 5.940.001,93 AKDAĞ GRANİT MERMERVE MADEN A.Ş. 5.324.900,77 ARSLANLI ALÇI A.Ş. 5.076.424,04 ELDAŞ SANAYİ ÜRÜNLERİ İMALAT A.Ş. 4.075.171,72 YILKROM MADEN VE ENERJİ YATIRIM A.Ş. 3.210.691,77 VEYSİ MADENCİLİK İNŞ. TİC.LTD.ŞTİ 3.103.458,73 YÜNGÜL İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET A.Ş 2.278.106,78 CİVELEK İNŞAAT VE YAPI MALZ. A.Ş. 2.239.067,60 HAYMA İNŞAAT TAHHÜT TİCLTD ŞTİ 1.947.673,06 KÜÜM GIDA İNŞ.NAK.TURZ.ÜRET.PAZ.A.Ş. 1.597.511,84 MİR YILDIZ İNŞ.TİC.İTH.İHR.LTD. ŞTİ. 1.227.578,67 ERME İNŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. 1.190.800,47 FIRAT MÜH. MİMARLIK İNŞ. TİC.LTD.ŞTİ. 1.144.059,41 ALKEN İNŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. 1.134.788,13 ATALAR İNŞ. – M.SEPTİOĞLU ORTAKLIĞI 1.098.200,80 ENYAPI GRUP İNŞAAT TAAH. TİC.A.Ş. 1.040.597,33 TEKNO KANAL İNŞ. SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ. 1.015.330,48 ATALAR İNŞ. TİC. VE SAN.LTD.ŞTİ. 1.014.177,87 YAVRU VATAN EMLAK AŞ 1.013.649,65 ALACAKAYA DIŞ TİC. VE PAZ. A.Ş 928.330,73 ELAZIĞ ÖZEL HASTAHANESİ A.Ş. 1.399.469,42 ETİPET PETROL TURİZM SAN. TİC. A.Ş. 910.249,17 ÇELİK MOTOR OTOMOTİV SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 875.128,00 ODAK GIDA TURİZM ÜR. VE PAZ. LTD.ŞTİ. 866.274,26 SOYUYÜCE ELEKTRİK İNŞ. SAN. LTD.ŞTİ. 852.479,14 MASTER MEDİKAL SAĞ.HİZ.LTD.ŞTİ. 799.552,64 SARAÇLAR İNŞAAT VE MLZ.LTD.ŞTİ. 790.242,04 İSAŞ GIDA SANAYİ VETİCARET LTD.ŞTİ. 778.474,92 HIZIR CÖMERT MEDİKAL TEKS. TİC.LTD.ŞTİ. 764.544,92 YILPA GIDA MAD.PAZ.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. 756.184,55 ENDOST ENDÜSTRİYEL OTM.SİS.TİC.LTD.ŞTİ. 753.895,57 ÜNTAŞ DEMİR NAK. İNŞ. SAN VE TİC. LTD.ŞTİ. 742.250,07 CİHAN İNŞAAT SANAYİVE TİCARET LTD.ŞTİ. 701.101,48 YASİN MOBİLYA ÇELİK EŞYA SAN.TİC.A.Ş 700.661,91 PETSAN İNŞAAT TURİZM SAN.TİC.A.Ş. 699.918,56 DENSON MAD. NAK. SAN. DIŞ TİC.LTD.ŞTİ. 676.839,79 ME-SON İNŞ. MED. TUR.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 674.189,03 ETİ BETON VE ATIK GERİ KAZANIM SAN. A.Ş. 644.725,95 ESEN İNŞ.TAAH.SANTİC.LTD.ŞTİ. 627.594,42 METİNLER OTOMOTİVTİC LİM ŞTİ. 621.270,24 ÇOBANOĞLU İNŞ. ÜRT.PAZ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ 589.121,17 TAN ÇELİK DÖKÜM MAKİNA A.Ş. 569.962,60 LEVENT ELEKTRİK İM. SAN.İ VE TİC. A.Ş. 565.605,88 EVYAŞAM ZÜC. DAY.TÜK. TİC.SAN.LTD.ŞTİ. 549.580,00 ÖZYILDIZLAR İNŞ.VE TİC.LTD.ŞTİ. 539.197,24 Kaynak: Elazığ Defterdarlığı NOT: Sıralama TAHAKKUK Miktarına Göre Yapılmıştır. 12.641.256,32 9.682.965,48 3.904.959,89 2.870.245,32 2.164.998,27 1.188.000,39 1.064.980,15 1.015.284,81 815.034,34 642.138,35 620.691,75 455.621,36 447.813,52 389.534,61 319.502,37 245.515,73 238.160,09 228.811,88 226.957,63 219.640,16 208.119,47 203.066,10 202.835,57 202.729,93 185.666,15 183.658,40 182.049,83 175.025,60 173.254,85 170.495,83 159.910,53 158.048,41 155.694,98 152.908,98 151.236,91 150.779,11 148.450,01 140.220,30 140.132,38 139.983,71 135.367,96 134.837,81 128.945,19 125.518,88 124.254,05 117.824,23 113.992,52 113.121,18 109.916,00 107.839,45 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İNŞAAT Kullanma amacına göre yapılacak yeni ve ilave yapılar, 2013 Elazığ'da kullanma amacına göre yapılacak yeni ve ilave yapılarda 2013 yılı için en büyük pay iki ve daha fazla daireli binalara aittir. [Yapı ruhsatlarına göre] Kaynak: TÜİK Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Kullanma amacına göre tamamen veya kısmen biten yeni ve ilave yapılar, 2013 [Yapı kullanma izin belgelerine göre] Kaynak: TÜİK Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013 İller ve Yıllara Göre Konut Satışları TRB1 İLLERİ 2008 2009 2010 2011 2012 Elazığ 4613 5955 6626 8009 7297 Bingöl 313 322 203 247 210 Malatya 5375 6922 6913 7956 8560 Tunceli 280 429 388 467 679 Kaynak: TÜİK 2013 (Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü) Not: 2014 yılı ilk 8 ay 2013 2014 8851 428 11237 1502 6617 333 7893 410 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ENERJİ Kullanım yerlerine göre elektrik tüketimi, 2008-2012 2012 yılı kullanım yerlerine göre elektrik tüketimine bakıldığında, en büyük pay Türkiye genelinde ve Elazığ'da sanayi işletmelerine aittir. (MWh) Kaynak: TÜİK Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013 DOĞALGAZ Elazığ ilinde Doğalgaz çalışmalarına 2007 yılında başlamış olup, halen 32 mahalle ve 3 beldede doğalgaz kullanımı devam etmektedir. İl genelinde 77 bin 500 konut ile 9378 işyerinin doğalgaz aboneliği bulunmaktadır. İlin yıllık ortalama gaz tüketiminin 60 milyon 870 bin 496 metreküp olduğu Aska Elazığ Doğalgaz Dağıtım A.Ş. tarafından bildirilmiştir. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ULAŞTIRMA Motorlu kara taşıtları, 2009-2013 Elazığ'da motorlu kara taşıtları içindeki en büyük pay otomobillere aittir. 2009 yılından itibaren sürekli artan otomobil sayısı 2013 yılında 50 590'a ulaşmıştır. Kaynak: Emniyet Genel Müdürlüğü Not. Kamyon verileri ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsamaktadır (Çekici, Damperli, Tanker, Çöp Kamyonu vb.) Yıl içinde devri yapılan motorlu kara taşıt sayısı, 2011-2013 Kaynak: Emniyet Genel Müdürlüğü Not. Kamyon verileri ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsamaktadır (Çekici, Damperli, Tanker, Çöp Kamyonu vb.) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Trafik kazaları, 2009-2013 Elazığ'da ölümlü ve yaralanmalı kazaların sayısı 2009 yılından 2013 yılına kadar %77,9 oranında artarak 1.279 'ye ulaşmıştır. Bu oran %45,2 olan Türkiye değerinin üstündedir. Kaynak: Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı Not. Jandarma Genel Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü kayıtlarından alınan ölümlü ve yaralanmalı kazalardır. Yol uzunlukları, 2009-2013 Elazığ'da il ve devlet yolu uzunluğu 2009 yılında 809 km iken 2013 yılında 827 km'ye ulaşmıştır. Kaynak: Karayolları GM, Devlet Demiryolları İşletmesi GM ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Hava meydanlarında iniş-kalkış yapan uçak sayısı ile iç ve dış hatlarda taşıma, 2009-2013 Kaynak: Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Not. 2010 yılından itibaren veriler Türkiye için tam kapsamlıdır. 2010 yılından önceki verilere Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilmeyen İstanbul Sabiha Gökçen, Zonguldak Çaycuma, Eskişehir Anadolu ve Batman Havaalanları dahil değildir. (1) Türk Yabancı ayrımında Ticari uçaklar esas alınmıştır. (2) İç hat ticari hava yolu ulaşımı sadece Türk tescilli havayolu taşıyıcıları tarafından sağlanmaktadır. (3) Ticari olmayan uçuşları (genel havacılık, askeri, lokal) kapsar. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 KAMU YATIRIMLARI 2003 - 2014 YILLARI KAMU YATIRIM TAHSISLERININ ILLERE GORE DAGILIMI (Cari Fiyatlarla Bin TL) TRB1 İLLERİ Elazığ Malatya Bingöl Tunceli 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 33 732 22 190 37 496 49 542 80 736 85 442 97 875 85 849 198 831 57 469 52 230 58 262 41 866 56 033 105 795 148 203 167 436 180 375 39 192 52 045 45 714 58 740 68 074 69 730 64 568 178 301 273 462 43 616 35 045 23 592 16 509 16 204 20 667 26 926 46 364 56 666 Kaynak: Kalkınma Bakanlığı (2014) Not: Tablolar oluşturulurken Elazığ’ın içinde bulunduğu TRB1 illeri bazalınmıştır. 2012 2013 2014 149 298 165 238 169 863 52 911 252 827 209 553 398 614 62 163 213 056 352 331 439 517 72 962 2010 YILI KAMU YATIRIMLARININ İLLERE GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI (Bin TL) TRB1 İLLERİ Elazığ Malatya Bingöl Tunceli Tarım 9 055 84 786 9 574 1 195 Madencilik İmalat 895 609 29 51 1 1 3 660 0 Enerji 10 000 0 100 000 1 Ulaştırma Haberleşme 11 383 19 168 19 185 2 763 Turizm 1 300 0 0 0 Konut 1 000 276 7 132 2 800 Eğitim 25 223 30 838 25 455 21 246 Sağlık 8 050 16 710 5 860 2 700 Diğer Kamu Hizmetleri İl Toplamı 18 942 15 048 7 406 15 608 85 849 167 436 178 301 46 364 2011 YILI KAMU YATIRIMLARININ İLLERE GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI (Bin TL) TRB1 İLLERİ Elazığ Malatya Bingöl Tunceli Tarım 12 390 77 053 27 121 565 Madencilik İmalat 485 768 83 62 5 3 460 7 500 0 Enerji 4 602 1 830 133 200 4 Ulaştırma Haberleşme 42 603 15 926 17 932 3 946 Turizm 2 050 0 0 300 Konut 76 630 585 29 794 1 326 Eğitim 29 909 37 708 38 096 26 555 Sağlık 8 150 18 950 6 850 3 470 Diğer Kamu Hizmetleri İl Toplamı 22 007 24 095 12 886 20 438 198 831 180 375 273 462 56 666 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 2012 YILI KAMU YATIRIMLARININ İLLERE GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI (Bin TL) TRB1 İLLERİ Elazığ Malatya Bingöl Tunceli Tarım 14 132 59 855 27 273 174 Madencilik İmalat 1 531 2 752 568 72 0 0 0 0 Enerji 23 188 0 39 500 202 Ulaştırma Haberleşme 19 202 18 995 23 420 1 613 Turizm 50 0 0 0 Konut 90 0 1 373 4 095 Eğitim 35 250 49 207 53 238 29 706 Sağlık 19 930 12 454 6 700 900 Diğer Kamu Hizmetleri İl Toplamı 35 925 21 975 17 791 16 149 149 298 165 238 169 863 52 911 2013 YILI KAMU YATIRIMLARININ İLLERE GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI (Bin TL) TRB1 İLLERİ Elazığ Malatya Bingöl Tunceli Tarım 27 489 51 722 23 437 1 893 Madencilik İmalat 991 1 028 1 1 1 1 184 0 0 Enerji 24 412 104 255 000 304 Ulaştırma Haberleşme 20 685 28 404 27 856 7 207 Turizm 71 0 0 0 Konut 80 427 775 9 458 3 442 Eğitim 51 146 57 100 58 948 35 241 Sağlık 19 300 38 580 9 102 770 Diğer Kamu Hizmetleri İl Toplamı 28 305 30 656 14 812 13 305 252 827 209 553 398 614 62 163 2014 YILI KAMU YATIRIMLARININ İLLERE GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI (Bin TL) TRB1 İLLERİ Elazığ Malatya Bingöl Tunceli Tarım 18 847 44 351 22 025 5 543 Madencilik İmalat 0 0 0 149 0 0 0 0 Enerji 26 181 2 102 317 596 1 254 Ulaştırma Haberleşme 29 638 53 904 4 954 23 727 Turizm 0 0 0 0 Konut 32 141 650 8 219 1 284 Eğitim 49 549 155 322 61 140 34 373 Sağlık 16 427 57 652 2 388 1 270 Diğer Kamu Hizmetleri İl Toplamı 40 273 38 350 23 195 5 362 213 056 352 331 439 517 72 962 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İSTİHDAM 2013 yılı işsizlik oranı Elazığ’da % 7,8 değerini almış olup bu oranla en yüksek işsizlik oranına sahip 35. İl konumundadır. Türkiye işsizlik oranı ise % 9,7’dir. İşsizliğin en az olduğu il Karaman en fazla olduğu il ise Batmandır. İşsizlik Oranı 2013 (%) Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İstihdam Oranı 2013 (%) 2013 yılında Elazığ’da istihdam edilenlerin oranı %48,9 olup bu değer ile 29. Sıradadır. Türkiye ortalaması ile 45,9’dur. Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 TRB1 İlleri İşgücü Göstergeleri, 2013 (İstatistiki Bölge Sınıflamasında TRB1 İllerini, Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli İlleri oluşturmaktadır.) TRB1 İlleri İşgücü Göstergeleri İşsizlik Oranı İş Gücüne Katılım Oranı TÜRKİYE Malatya Elazığ Bingöl Tunceli % 9,7 7,8 7,8 7,0 8,1 Sıra 35 35 46 30 Sıra 24 28 20 26 % 50,8 54,1 53,1 54,6 54,0 İstihdam Oranı Sıra 21 29 17 22 % 45,9 49,9 48,9 50,8 49,7 TRB1 İlleri Umut Düzeyi Göstergeleri, 2013 Umut Düzeyi (%) TÜRKİYE Malatya Elazığ Bingöl Tunceli Toplam 77,0 79,4 76,6 77,3 67,2 Umutlu Erkek 76,5 78,9 73,3 74,9 64,9 Umutlu Değil Toplam Erkek 23,0 23,5 20,6 21,1 23,4 26,7 22,7 25,1 32,8 35,1 Kadın 77,5 79,9 79,7 79,6 69,7 Kadın 22,5 20,2 20,3 20,4 30,3 TRB1 İlleri Mutluluk Düzeyi Göstergeleri, 2013 Mutluluk Düzeyi (%) Mutlu Toplam Erkek Kadın Toplam TÜRKİYE 59,0 56,1 61,9 30,2 Malatya 53,9 49,1 58,5 31,5 Elazığ 51,7 48,4 54,8 32,8 Bingöl 59,5 54,9 63,9 27,2 Tunceli 42,0 40,6 43,4 33,8 Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) Orta Erkek 32,0 34,3 33,7 29,4 32,9 Kadın 28,5 28,8 31,9 25,0 34,8 Toplam 10,8 14,6 15,5 13,4 24,2 Mutsuz Erkek 11,9 16,6 17,9 15,7 25,4 Kadın 9,6 12,7 13,3 11,2 21,8 İş kayıtlarına göre girişim sayısı, 2013 Elazığ ilinde en çok girişim 2013 yılında toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründedir. Bunu sırasıyla ulaştırma ve depolama ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri izlemektedir. Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İşgücü TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli bölgesinde 2013 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun işgücüne katılma oranı %53,6 iken işsizlik oranı %7,7'dir. İstihdam edilenlerin %37,9'u hizmetler, %17,7'si sanayide istihdam edilmektedir. Tarım sektöründeki istihdam ise %44,5 ile hizmetlerden önce gelmektedir. 1- Kurumsal olmayan nüfusun yıllara göre işgücü durumu, 2011-2013 (15 + yaş) 2- İş arama süresine göre işsizler, 2011-2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Eğitim durumuna göre işgücü, işsiz, istihdam durumu, 2011-2013 2013 yılında Türkiye ve TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli bölgesinde en fazla istihdam lise altı eğitimlilerde gerçekleşmiştir. TRB1 bölgesinde 2013 yılında 15 ve üzeri yaştaki 52 bin işsizden 23 bininin eğitim durumu lise altı, 14 bininin lise ve dengi meslek okulu, 13 bininin ise yükseköğretimdir. İstihdam edilenlerin yıllara göre işteki durumu (15+ yaş), 2011-2013 Kaynak: TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle Elazığ 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 EĞİTİM TRB1 İlleri eğitim göstergeleri, 2013/'14 İlkokulda öğretmen başına öğrenci sayısı Türkiye Malatya Elazığ Bingöl Tunceli 19 15 17 19 11 Sıra 62 35 22 81 İlkokul net okullaşma oranı (%) 99,57 99,95 98,99 98,88 97,84 Sıra 14 66 68 75 Ortaokul net okullaşma oranı (%) 94,52 96,26 94,73 91,90 93,57 Sıra 21 48 65 57 Orta Öğretim (Lise) net okullaşma oranı (%) 76,65 85,02 82,78 64,55 81,54 Sıra 25 32 68 40 Kaynak: Milli Eğitim Bakanlığı Not. 2013-2014 eğitim öğretim yılında İlköğretim NET okullaşma oranları hesaplanırken; Ortaokula kayıtlı olması gereken ancak, yönetmelik gereği kaydı ertelenen veya sınıf tekrarı yapan 10-13 yaş aralığındaki 220 877 ilkokul öğrencisi ile ilkokulda olması gerekirken, okula erken başlayan yada sınıf atlayan 6-9 yaş aralığındaki 7 565 ortaokul öğrencisi hesaplamalarda dikkate alınmıştır.(İl bazında da aynı hesaplama yöntemi uygulanmıştır.) Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı, 2009/'10-2013/'14 İlkokulda öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 2013/'14 öğretim döneminde Türkiye'de 19 iken, Elazığ'da 17'dir. Yine aynı öğrenim dönemi için ortaöğretimde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı Elazığ'da 14 ve Türkiye'de 15 değerini almıştır. Kaynak: Milli Eğitim Bakanlığı Not. 1. 2010/'11 dönemine kadar kadrolu ve sözleşmeli öğretmenleri, 2011/'12 döneminden itibaren ise, sadece kadrolu öğretmenleri kapsar. 2. Açık ilköğretim ve açık öğretim lisesi öğrencileri kapsanmamıştır. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Eğitim seviyesine göre okul, öğretmen ve öğrenci sayısı, 2009/'10-2013/'14 Kaynak: Milli Eğitim Bakanlığı Not. 1. İlkokul ve ortaokullarda derslik başına düşen öğrenci sayısı hesaplanırken; genellikle aynı dersliği ilkokul ve ortaokul birlikte kullandığından, ilkokul ve ortaokul birlikte değerlendirilmiştir. 2. 18.08.1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanun ile 1997/'98 öğretim yılından itibaren 8 yıllık kesintisiz, 30.03.2012 tarihli ve 6287 sayılı Kanun ile 2012/'13 öğretim yılından itibaren de 12 yıllık kademeli zorunlu eğitime geçilmiştir. (1) 2010/'11 dönemine kadar kadrolu ve sözleşmeli öğretmenleri, 2011/'12 döneminden itibaren ise, sadece kadrolu öğretmenleri kapsar. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 FIRAT ÜNİVERSİTESİ Tarihçe Köklü bir geçmişe sahip olan Fırat Üniversitesi, eğitim-öğretim hizmetine zengin bir kültür hayatı bulunan Elazığ’da başlamıştır. Daha sonra Elazığ’ın ilçeleri başta olmak üzere, Bingöl, Muş ve Tunceli illeri ile Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde yükseköğretim kurumları açarak ve aynı zamanda lisansüstü faaliyetleri ile üniversitelere eleman yetiştirerek Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yükseköğretimin gelişimine önemli katkı sağlayan bir yükseköğretim kurumu haline gelmiştir. Elazığ’da ilk olarak 1967 yılında bir Yüksek Teknik Okul açılmış ve aynı yıl içerisinde Ankara Üniversitesi Senatosu’nun Elazığ’da Veteriner Fakültesinin kurulmasını öngören kararı, Milli Eğitim Bakanlığı’nca onaylanmıştır. Yüksek Teknik Okul,1184 Sayılı Kanunla 1969 yılında Elazığ Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (EDMMA)’ne dönüştürülmüş, Veteriner Fakültesi de 1970 yılında Ankara Üniversitesi’ne bağlı olarak eğitim-öğretime başlamıştır. Elazığ’daki yükseköğretim kurumları, 11 Nisan 1975’de “Fırat Üniversitesi” adıyla tek bir çatı altında toplanmış ve Veteriner Fakültesi, Fen Fakültesi ve Edebiyat Fakültelerinden oluşan bir yapı çerçevesinde faaliyete başlamıştır. 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu ve 41 sayılı KHK ile yeniden yapılanan Fırat Üniversitesi’nde Fen ve Edebiyat Fakülteleri birleştirilerek Fen-Edebiyat Fakültesi adını almış, EDMMA ise Mühendislik Fakültesi’ne dönüştürülerek, Üniversite bünyesine katılmıştır. Fırat Üniversitesine bağlı olarak şimdiye kadar kurulmuş olan fakülte, enstitü, yüksekokul ve meslek yüksekokullarının kuruluş yılları ve isimleri şöyledir: · 1967 yılında Yüksek Teknik Okul, · 1967 yılında Veteriner Fakültesi, · 1969 yılında Elazığ DMMA (Başlangıçta Yüksek Teknik Okul adıyla kurulmuştu), · 1975 yılında Fen Fakültesi · 1975 yılında Edebiyat Fakültesi · 1975 : F.Ü. Kuruluşu (Veteriner Fak., Fen Fak. ve Edebiyat Fak. ile) · 1982 yılında Elazığ DMMA’nin, Mühendislik Fakültesi adını alarak F.Ü.’ne bağlanması, · 1982 yılında, Tıp Fakültesi · 1982 yılında Teknik Eğitim Fakültesi, · 1983 yılında Fen Bilimleri Enstitüsü, · 1983 yılında Sağlık Bilimleri Enstitüsü, · 1983 yılında Sosyal Bilimler Enstitüsü, · 1983 yılında Bingöl MYO, · 1983 yılında Tunceli MYO, · 1987 yılında Bingöl Hayvan Sağlığı Yüksekokulu, · 1987 yılında Muş MYO, · 1990 yılında Sağlık Hizmetleri MYO, · 1990 yılında Sosyal Bilimler MYO, · 1992 yılında Su Ürünleri Fakültesi, · 1992 yılında Teknik Bilimler MYO (1986’da Elazığ MYO adıyla kurulmuştu), · 1992 yılında Keban Süleyman Demirel MYO, · 1993 yılında İlahiyat Fakültesi, · 1995 yılında Elazığ Organize Sanayi Bölgesi Maden MYO · 1995 yılında Sivrice MYO, · 1996 yılında Elazığ Sağlık Yüksekokulu, · 1996 yılında Kemaliye Hacı Ali Akın MYO, · 1997 yılında Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, · 1997 yılında Devlet Konservatuvarı, · 1997 yılında Eğitim Fakültesi, · 1997 yılında İletişim Fakültesi, · 1998 yılında Muş Eğitim Fakültesi, · 2001 yılında Muş Malazgirt MYO, · 2006 yılında Bingöl Ziraat Fakültesi, · 2006 yılında Tunceli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ·2008 yılında Bingöl MYO, Bingöl Ziraat Fakültesi ve Bingöl Hayvan Sağlığı Yüksekokulu, Bingöl Üniversitesine devredildi. ·2008 yılında Kemaliye Hacı Ali Akın MYO, Erzincan Üniversitesine devredildi. ·2008 yılında Muş MYO, Muş Eğitim Fakültesi ve Malazgirt MYO, Muş Üniversitesine devredildi. ·2008 yılında Tunceli MYO ile Tunceli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Tunceli Üniversitesine devredildi. ·2009 yılında İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, ·2009 yılında Teknoloji Fakültesi kuruldu; Teknik Eğitim Fakültesi kapatıldı, ·2011 yılında Fen Fakültesi ile İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi kuruldu; Fen-Edebiyat Fakültesi kapatıldı, ·2010 yılında Karakoçan MYO, ·2010 yılında Kovancılar MYO, ·2011 yılında Eğitim Bilimleri Enstitüsü, ·2011 yılında Mimarlık Fakültesi, ·2011 yılında Baskil MYO, ·2011 yılında Yabancı Diller Yüksekokulu, RAKAMLARLA FIRAT ÜNİVERSİTESİ, 2014 Kampüs Alanı m² Kapalı Alan m² Enstitü Sayısı Fakülte Sayısı Yüksekokul Sayısı Meslek Yüksekokulu Sayısı Fakültelere Bağlı Bölüm Sayısı Yüksekokullara Bağlı Bölüm Sayısı Meslek Yüksekokullarına Bağlı Program Sayısı Devlet Konservatuvarına Bağlı Bölüm Sayısı Araştırma Merkezi Sayısı Yüksek Lisans Program Sayısı Doktora Program Sayısı Akademik Personel Sayısı İdari Personel Sayısı Öğrenci Sayısı Kaynak: www.firat.edu.tr 2.040.486 201.782 4 14 4 9 66 7 65 2 22 75 58 1.535 1.400 30.000 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 SAĞLIK Yüzbin kişi başına düşen hastane yatak sayısı, 2012 2012 yılında yüzbin kişi başına düşen hastane yatak sayısı Elazığ’da 516 değeri ile Türkiye 265 değerinin üstündedir. Bu değer ile Elazığ 81 il içerisinde ilk sırada yer almıştır. Diğer illere bakıldığında bu değer, Şırnakta 125 ile en düşüktür. Kaynak: TÜİK Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İBBS Göre TRB1 İllerinin Sağlık Göstergeleri, 2012 Yüzbin kişi başına hastane Toplam Hekim Sayısı yatak sayısı İLLERİ Sıra (%) Türkiye 265 129 772 100,00 Malatya 302 18 1 468 1,13 Elazığ 516 1 1 228 0,95 Bingöl 237 45 299 0,23 Tunceli 211 59 114 0,09 Kaynak: Sağlık Bakanlığı Not. Milli Savunma Bakanlığına bağlı hastaneleri de kapsamaktadır. TRB1 Hemşire Sayısı Sıra 23 27 65 80 134 906 1 917 1 342 518 169 (%) 100,00 1,42 0,99 0,38 0,13 Sıra 18 27 57 80 Hastane ve yatak sayısı, 2008-2012 Elazığ sağlık personeli sayısı, 2008-2012 2008 - 2012 yılları arasında Elazığ ilinde sağlık personeli sayısı içinde en yüksek artış, sağlık memuru ve hemşirede olmuştur. 2012'de Elazığ'daki toplam hekim sayısı, Türkiye'deki hekim sayısının %0,95'i kadardır. Uzman Pratisyen Asistan Toplam Diş Eczacı Sağlık Hemşire Ebe Hekim Hekim Hekim Hekim Hekimi Memuru 493 319 375 1 187 116 144 875 916 476 2008 514 315 376 1 205 106 154 911 930 462 2009 528 320 337 1 185 116 159 974 948 478 2010 550 326 296 1 172 110 167 1 196 1 261 569 2011 599 342 287 1 228 92 173 1 197 1 342 580 2012 Kaynak: Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Not. 1. Fiili yatak sayıları verilmiştir. 2. Diğer kamu kuruluşları ve yerel idarelere ait hastaneleri kapsamaktadır. 3. Hastane birleşmeleri ve kapanmalarından dolayı rakamlar değişiklik gösterebilir. 4. 2012 yılı verisi Milli Savunma Bakanlığına bağlı hastaneleri de kapsamaktadır. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 KÜLTÜR VE TURİZM 2002-2013 Yılları Arasındaki Yerli Ve Yabancı Turist İstatistikleri YILLAR YERLİ YABANCI TOPLAM 2002 32.014 1.131 33.145 2003 65.000 3.500 68.500 2004 43.692 4.694 48.386 2005 63.129 4.257 67.186 2006 51.328 706 52.034 2007 64.556 572 65.128 2008 69.546 1.098 70.644 2009 68.441 1.444 69.885 2010 68.553 1.276 69.829 2011 95.911 2.498 98.409 2012 93.398 2.563 95.961 2013 98.275 2.631 100.906 Türk Hava Meydanları Elazığ Hudut Kapısından İlimize Giriş Yapan Ziyaretçi Sayısı YILLAR YERLİ YABANCI TOPLAM 2010 8.816 5.013 13.829 2011 10.133 7.611 17.749 2012 12.157 8.822 20.979 2013 12.302 9.061 21.363 Elazığ’da Bulunan Kültür Ve Turizm Bakanlığından İşletme Belgeli Konaklama Tesisleri TESİSİN ADI AKGÜN ELAZIĞ OTELİ ELAZIĞ RAMADA OTEL THE MARATHON OTELİ İLBEY OTEL ELAZIĞ MAVİ GÖL SUBARTU HOTEL GRAND 23 TUR-POLTURİSTİK TESİSLERİ (MOTE) Kaynak: Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, 2014 ODA SAYISI 142 136 63 66 35 40 42 39 YATAK SAYISI 276 195 136 140 90 52 84 81 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Elazığ’da Bulunan Kültür Ve Turizm Bakanlığından Yatırım Belgeli Konaklama Tesisleri TESİSİN ADI Oda Sayısı Yatak Sayısı SINIFI ELP EL OTEL 148 296 4 YILDIZLI DERVİŞOĞULLARI OTEL 85 178 4 YILDIZLI ELAZIĞ GRAND ARAS 60 120 4 YILDIZLI GRAND TAHA OTEL 94 188 4 YILDIZLI BALADA PARK OTEL 58 116 4 YILDIZLI OTEL FRENDO 21 42 3 YILDIZLI BİRİZ GARDENOTEL 40 80 3 YILDIZLI GÜNAY ELAZIĞ OTEL 30 61 3 YILDIZLI ŞİRİN ELAZIĞ OTEL 36 67 3 YILDIZLI ESN BUTİK OTEL 43 86 BUTİK OTEL AKVAPARK BUTİK OTEL 12 24 BUTİK OTEL Elazığ’da Bulunan Kültür Ve Turizm Bakanlığından İşletme Belgeli Seyahat Acentaları SIRA ACENTANIN ADI SINIFI NO Elazığ Turizm Seyahat Acentası A Grubu (Merkez) 1 Elazığ Turizm Seyahat Acentası A Grubu (Şube-1) 2 Duman Turizm Seyahat Acentası A Grubu 3 Uğur Turizm Seyahat Acentası B Grubu 4 Hartur Soylu Evliyaoğlu Seyahat Acentası A Grubu(Merkez) 5 HarturSoylu Evliyaoğlu Seyahat Acentası A GrubuŞube-1) 6 Hartur Soylu Evliyaoğlu Seyahat Acentası A Grubu(Şube-2) 7 Hartur Soylu Evliyaoğlu Seyahat Acentası A Grubu(Şube-3) 8 23 Seyithanoğlu Turizm Seyahat Acentası A Grubu 9 Yaka Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 10 Yaka Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Şube-1) 11 Çedene Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 12 Puan Tur Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Şube) 13 Gülasya Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Merkez) 14 Gülasya Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Şube-1) 15 Kuvars (Dünya) Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Şube-1) 16 Kuvars (Dünya) Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 17 Azad Turizm Seyahat Acentası A Grubu 18 Cuma Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Merkez) 19 Cuma Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Şube-1) 20 Cuma Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu(Şube-2) 21 Sermin Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 22 Halilbey Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 23 Nifer Tur Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 24 Bexley Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 25 Balak Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 26 Balak Turizm Seyahat Acentası(Velioğlu) A Grubu (Şube-1) 27 Zerka Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 28 BNA Turizm ve Seyahat Acentası A Grubu 29 Kaynak: Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, 2014 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 SPOR Elazığ’daki Tescilli Spor Kulüpleri Sıra No Kulüp Adı Kuruluş Yılı Branşı Faaliyet bilgisine ulaşılamamıştır Faaliyet bilgisine ulaşılamamıştır Futbol, Voleybol, Jimnastik, Atletizm Futbol, Voleybol, Atletizm, Güreş, Bisiklet, Boks, Jimnastik Futbol, Atletizm, Boks, Güreş, Bisiklet, Eskrim, Susporları Futbol, Boks, Atletizm Futbol, Güreş, Boks, Eskrim, Atletizm Futbol Futbol Basketbol, Voleybol, Tenis, Güreş, Boks, Atletizm, Atıcılık ve Susporları Futbol, Voleybol, Atletizm Futbol Futbol, Atletizm, Voleybol, Güreş, Atıcılık Futbol, Boks Futbol Futbol ve Bayan Basketbol ve Voleybol Takımları Futbol, Voleybol, Güreş Futbol Futbol Futbol Voleybol, Boks, Judo, Futbol, Masa Tenisi, Atıcılık, Futbol, Voleybol, Basketbol, Atletizm, Boks, Güreş, Judo, Jimnastik, Masa Tenisi, Hentbol Atletizm, Futbol, Voleybol Futbol, Voleybol Futbol, Voleybol, Basketbol, Güreş Futbol Voleybol, Futbol, Atletizm, Güreş, Masa Tenisi Masa Tenisi, Voleybol, Atletizm Futbol, Voleybol Futbol Boks Boks, Masa Tenisi Futbol, Güreş, Voleybol, Basketbol Futbol, Güreş, Voleybol, Basketbol Futbol, Basketbol, Voleybol Futbol Futbol Futbol, Basketbol Futbol Futbol, Atletizm Futbol Futbol, Basketbol, Masa Tenisi Futbol, Voleybol, Taekwando Futbol, Atletizm Futbol, Atletizm Futbol, Güreş, Masa Tenisi, Basketbol, Atletizm Futbol, Voleybol Futbol, Voleybol, Basketbol Futbol 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Gençler Birliği Gürbüz Derneği Elazığ İdman Yurdu Elazığ Türk Ocağı Halkevi Spor Komitesi Hazar Spor Gençlik Kulübü Borat Spor Gençlik Kulübü Harput Gençlik Spor Kulübü Elazığ Merkez Gençlik Kulübü Bakırspor Gençlik Kulübü 1915 1916 1919 1919 1931 1937 1938 1937 1937 1941 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Karagücü Güvenspor Yolspor Kulübü Mastarspor Gençlik Kulübü Hal Köyü Spor Kulübü Şekerspor Kulübü DSİ Spor Kulübü Altınova Çimento Spor Hazar Terim Gençlik Kulübü Karakoçan Gençlik Spor Kulübü Sivrice Gençlik Kulübü Elazığspor 1945 1950 1952 1953 1942 1955 1958 1967 1963 1963 1967 1967 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 Maden Gençlik Spor Kulübü Paluspor Şafak Gençlik Spor Kulübü Gezin İdman Yurdu Keban Tek Spor Kulübü Fırat Tek Spor Kulübü Ufuk Spor Gençlik Kulübü Maden Karataş Spor Boks İhtisas Kulübü Aksaray Gençlik Spor Kulübü Azot Spor Ağın Gençlik Spor Kulübü Sitespor Kulübü Ferrokrom Spro Kulübü Hankendi Belediye Spor Akçakiraz-Sağlıkspor-Yalçatı İçme Belediye Spor Yurtbaşı Belediye Spor Tayfun Spor Rızaiye Amatör Spor Kulübü Köy Hizmetleri Spor Kovancılar Spor Sürsürü Spor Telekom Spor Orman Spor Kamu (Maliye) Spor İşitme Engelliler Spor Kulübü 1960 1967 1968 1970 1970 1970 1970 1968 1973 1973 1978 1975 1976 1976 1976 1976 1976 1977 1977 1977 1977 1977 1977 1978 1985 1981 1984 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Polisgücü Spor Elazığ Amatör Spor Kulübü Maden Spor Kulübü Çocuk Islahevi Spor Fırat Üniversitesi Gençlik ve Spor Kulübü Elazığ Belediye Spor Kulübü Kesrik Hilalspor Kulübü Tadım Spor Harput Yetiştirme Yurdu Spor 1985 1967 1988 1989 1989 1991 1995 1995 62 63 64 65 66 67 Maden Belediyespor Kulübü Alacakaya Belediye Spor Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Spor Kulübü Tenis İhtisas Kulübü Atletizm İhtisas Kulübü Hilalkent Spor Kulübü Masa Tenisi İhtisas Kulübü Görme Engelliler Spor Kulübü Hazar İş Okulu Spor Kulübü 68 69 70 Çatal Çeşme Spor Kulübü Metin Spor Kulübü Elazığ İhtisas Spor Kulübü 2006 2006 2005 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 1989 1989 1990 1990 1997 2000 2005 2006 2006 2008 Futbol, Voleybol Elazığspor’un Genç Takımı olarak liglerde yer almaktadır Futbol Futbol, Voleybol Atletizm, Futbol, Güreş, Kayak, Hentbol, Masa Tenisi, Taekwando, Voleybol, Basketbol, Boks Futbol, Basketbol, Güreş, Masa Tenisi, Futbol, Voleybol, Güreş, Atletizm, Masa Tenisi Futbol Futbol, Voleybol, Atletizm, Masa Tenisi, Basketbol, Güreş, Hentbol Futbol, Voleybol, Atletizm, Basketbol, Hentbol, M.Tenisi Futbol Atletizm, Badminton, Voleybol, Basketbol, M.Tenisi Erkek ve Bayan Tenis Takımları Atletizm Futbol, Taekwando Masa Tenisi Futsal B3’de ve Goalball Zihinsel Engelliler Federasyonun organizasyonunda Basketbol ve Voleybol müsabakalarında mücadele ediyor. Futbol Basketbol, Karete, Boks, Masa Tenisi Atletizm Kros, Basketbol, Voleybol, TRB1 İllerindeki Sporcu Sayıları İLLER Elazığ Bingöl Malatya Tunceli Lisanslı Bayan Lisanslı Erkek TOPLAM 4326 2113 8816 2677 13367 7086 22311 5186 17693 9199 31127 7863 Kaynak: Gençlik Spor İl Müdürlüğü (2013) Faal Bayan 687 425 1079 313 Faal Erkek 2123 989 3441 699 TOPLAM 2810 1414 4520 1012 Türkiye Sıralaması (81 İl İçinde 41 70 23 76 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ÇEVRE Belediye su istatistikleri, 2004-2012 Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) Not. 1. Başka ildeki bir belediyenin arıtma tesisini kullanan belediyelerin nüfusları bağlı bulundukları ile dahil edilmiştir. 2. Yuvarlamalar nedeniyle toplamlar farklı olabilir. Belediye atıksu istatistikleri, 2004-2012 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Kaynaklarına göre belediyeler tarafından içme ve kullanma suyu şebekesi ile dağıtılmak üzere çekilen su miktarı, 2010-2012 Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) Belediyelerin içme ve kullanma suyu arıtma tesisi mevcut durumu, 2010-2012 Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Belediyelerin çevresel harcamaları, 2007-2012 Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) Not. 1. Toplamlar yuvarlamadan dolayı tutmayabilir. 2. TL olarak gösterilen para birimi 2007-2009 yıllarında YTL ve 2010 yılı ve sonrasında ise TL olarak kullanılmıştır. (1) Diğer çevresel harcamalara, doğal ortamın ve biyolojik çeşitliliğin korunması, araştırma ve geliştirme hizmetleri ve harcaması bölünemeyen faaliyetler dahildir. İlçelere göre belediyelerin çevresel harcamaları, 2012 Kaynak: TÜİK (Seçilmiş göstergelerle Elazığ, 2013) (1) Diğer çevresel harcamalara, doğal ortamın ve biyolojik çeşitliliğin korunması, araştırma ve geliştirme hizmetleri ve harcaması bölünemeyen faaliyetler dahildir. ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 TARIMSAL YAPI ( 2013 ) Elazığ ilinin yüzölçümü toplam 931.300 hektar olup, dağılımı aşağıda gösterilmiştir. Elazığ ilinde tarımsal işlenebilir arazi 286.044 ha (%30,07), orman ve yerleşim alanları 420.256 ha (%45,73) ve mera arazisi ise 225.000 ha (%24,2) alan olarak il geneline dağılmıştır. Aşağıdaki tabloda bu bilgiler özetlenmiştir. Alanı Arazi Varlığı ve Dağılımı (ha) Toplam Araziye Oranı (%) İşlenebilir Arazi 286.044 30,07 Mera Arazisi 225.000 24,2 Orman ve Yerleşim Alanları ve Tarıma Elverişsiz Arazi 420.256 45,73 TOPLAM 931.300 100 Tarım Alanları Kullanımı (Ha) Ve Üretmi (Ton) Tarım Alanı Dağılımı Hububat 2013 Üretim 84.802 199.615 Endüstri Bitkileri 1.225 51.709 Baklagiller 2.566 2.672 Yem Bitkileri 15.813 195.520 Nadas 24.203 Çekirdekli Üzüm 10.276 89,465 Sebze Alanları (Örtüaltı dahil) 6.128 116.206 Meyve Sahası (Üzüm dahil) 23.825 180.838 1 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ÖNEMLİ ÜRÜNLER (2013) Önemli Ürünler Ekilen Alan (Ha) Ve Üretim Miktarı (Ton) İl genelinde üretim değerine göre üretim miktarı en yüksek 112.388 tonla arpadır. Ürün Adı Ekilen Alan Türkiye Ekilen Alan (ha) (ha) Toplam Üretim Miktarı Ekilen Alandaki (ton) Türkiye Toplam Üretim Üretimdeki Miktarı Payı Üretim Değeri (ton) (%) (TL) 87.109 22.050.000 0,4 53.136.490 Payı (%) Buğday 40.533 7.772.600 0,5 Arpa 44.227 2.720.510 1,6 112.388 7.900.000 1,4 62.937.280 Üzüm 10.312 468.792 2,2 89.465 4.011.409 2,2 112.725.900 Mısır (Silajlık) 1.545 388.509 0,4 53.839 17.835.115 0,3 10.767.800 Kayısı 8.379 115.613 7,2 39.514 5,1 47.811.940 2 780.000 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Sulanan Arazi Miktarı (DSİ) Pompajlı Sulama ( ha ) Cazibe Sulama ( ha ) Toplam Sulanan Alan Brüt 2.633 NeT 1.802 Brüt 22.782 Net 17.081 Toplam Sulama Alanı ( ha ) Brüt 25.415 Net 18.883 Makine Varlığı (2013) Sıra No Makine Cinsi Adet 1 Yayık 6,611 2 Traktör 5.105 3 Kulaklı Traktör Pulluğu 5,096 4 Kültüvatör 4.659 5 Sırt Pulverizatörü 3.343 6 Kimyevi Gübre Dağıtma Makinesi 2.743 7 Römork (Tarım Arabası) 5.191 8 Derin Kuyu Pompa 2.259 9 Santrifüj Pompa 1.894 10 Sap Döver ve Harman Makinesi (Batöz) 11 Elektropomp 12 Kuyruk Milinden Hareketli Pulverizatör 822 13 Damla Sulama Tesisi 926 14 Su Tankeri (Tarımda Kullanılan) 562 15 Kepçe (Tarımda Kullanılan) 317 16 Motorlu Pulverizatör 391 17 Biçerdöver 884 1.831 64 3 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Toprak Verimlilik Haritası Haritadaki verimlilik 1 en düşük 10 en yüksek verimi gösterecek şeklide renksel dağılımı yapılmıştır. 4 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İLÇELER BAZINDA MEYVE ÜRETİMİ 2013 (TON) 0 372 15 6327 Kızılcık Çilek Antep Fıstığı 51 3739 9 346 1 2 0 0 0 0 0 13 30 0 0 0 0 0 0 0 3 37 0 29 9861 0 19 0 30 0 0 0 0 81 5 30223 490 80 226 2194 0 145 140 26 34 0 0 0 KARAKOÇAN 425 9 35 170 91 83 179 241 39 139 109 0 102 68 0 15 247 94 3 0 0 0 0 0 0 KEBAN 114 20 111 602 731 11 87 159 5 162 37 8 2043 34 16 26 928 591 32 14 25 4 4 8 3 KOVANCILAR 565 75 19 154 421 176 309 538 177 780 374 0 343 250 0 166 2876 561 84 180 0 153 0 0 0 MADEN 160 84 96 168 186 83 379 383 45 120 202 22 167 210 49 229 2368 1728 153 85 0 0 0 2833 0 PALU 126 0 78 118 84 24 70 179 18 51 98 0 134 24 0 42 1694 3 40 43 0 0 0 0 0 SİVRİCE 616 48 81 161 20 162 319 555 68 385 2602 0 723 941 0 287 2281 1076 1209 0 0 0 0 0 0 TOPLAM 39.514 5 12 6 182 6.572 4 76 55 8 195 319 24 166 104 6 54 623 5 944 3.330 103 622 2.556 39 262 3.673 14 74 519 8 114 980 21 BASKİL 4.457 ARICAK 3.553 128 38.528 23 50.937 159 4.602 1837 3.075 5 34116 İğde 13 0 21789 Trabzon Hurması 103 108 1 114 Zerdali 3 7 0 115 2295 Vişne 1 5768 Üzüm (Şaraplık) 2295 479 Üzüm (Sofralık) Şeftali Nar 0 Kiraz 1 Kayısı 2 155 İncir Elma (Starking) 4 174 Erik Elma (Grannysmith) 101 1508 978 4.766 3 0 1137 3.180 12 105 543 1.256 35 87 2335 2.635 266 1487 1.242 554 715 1865 5.036 461 Elma (Golden) 0 293 Elma (Diğer) 4 1 Elma (Amasya) 4 ALACAKAYA Dut 393 Ceviz Ayva 2890 AĞIN MERKEZ Badem Armut İLÇELER ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İLÇELER BAZINDA SEBZE ÜRETİMİ 2013 (TON) AĞIN 0 0 0 0 6 17 0 120 0 9 0 63 0 0 2 500 4600 0 0 0 0 0 13 0 0 ALACAKAYA 0 0 0 0 105 532 0 6371 0 216 0 267 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 380 0 ARICAK 0 0 0 0 53 55 0 146 0 34 0 49 0 0 11 0 0 0 0 0 0 0 41 0 BASKİL 16 0 0 0 1000 198 70 1708 1023 67 0 450 0 0 5 4160 1250 0 2 0 0 0 561 0 5 0 0 36 65 0 644 0 113 0 180 0 0 4 23 1000 0 3 5 3 0 60 20 0 0 0 24 55 0 100 0 10 0 36 8 3 0 390 4480 0 2 3 0 0 0 0 0 0 6040 31 0 5833 0 22 0 1332 0 0 26 2025 5040 0 4 5 0 0 MADEN 29 6 0 0 208 263 0 1122 276 510 0 182 0 0 29 346 211 0 3 0 0 0 PALU 13 0 0 0 63 20 0 48 52 10 42 0 0 0 9 188 188 0 3 0 0 7 5 7 285 32 475 95 65 195 60 27 220 89 8 4 6 0 0 0 0 0 0 0 0 88 0 0 0 0 0 132 0 0 0 0 1 625 27 0 40 21 0 0 75 4 0 0 604 0 0 62 0 0 0 29 0 0 170 8 0 6 0 17 0 0 3 0 0 0 2 70 130 6 2 130 1 Turp 0 Soğan (Taze) 21 Roka 84 Pırasa 27 6.463 TOPLAM 82 21 301 SİVRİCE 5157 3.892 KOVANCILAR 13.012 KEBAN 141 KARAKOÇAN Tere 21 29 2096 Sarımsak (Taze) Patlıcan 117 127 Nane 4 119 Marul (Kıvırcık) 198 7 Marul (Göbekli) 84 215 Maydanoz 705 109 Lahana (Beyaz) 7543 705 Kavun 5160 24.401 1169 Karpuz Kabak (Sakız) 180 1.282 Ispanak 266 183 Hıyar (Turşuluk)N 2133 334 Hıyar (Sofralık) 99 4.887 2677 Havuç Fasulye (Taze) 8792 3.733 Domates (Salçalık) 3780 10.238 Domates (Sofralık) 3000 20.347 Biber (Salçalık) 1196 3.070 Biber (Sivri) 4800 2.464 Biber (Dolmalık) 8 12.620 22 15 Bamya Barbunya (T.Fasulye) 252 22 Balkabağı 216 MERKEZ 268 Acur İLÇELER ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Fiğ (Dane) Korunga (Yeşil ot) Yonca (Yeşil ot) Nohut Kuru Nohut Sulu Soğan Kuru Sarımsak (Kuru) Susam (1. Ekiliş) Mısır Silajlık (1. Ekliş) Mısır Silajlık (2. Ekliş) Patates (Diğer) 1. Ekiliş Tritikale (Dane) Kuru Yulaf (Dane) Kuru 902 9825 50 644 16800 27 3 6595 110 46 3948 102 18 11025 34510 1238 91 27 120 0 0 600 0 0 0 0 0 45 0 101 0 13 0 0 0 0 0 0 0 0 0 111 0 0 864 198 227 114 1 0 201 0 0 464 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 504 139 0 3230 45 0 0 5 0 1847 7 0 8159 0 0 0 0 1 0 13 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7169 918 0 13938 1130 95 44 34 320 3345 0 201 468 30 24 18810 90 455 35 0 0 18 0 0 0 0 0 0 0 11920 124 0 9826 256 0 0 9 0 6935 25 0 9100 0 0 1038 0 77 1 360 28 0 2763 0 0 0 0 0 0 3531 1 0 752 1 0 0 1 0 840 0 0 42 0 0 808 0 429 0 26 6 0 0 0 0 0 0 0 0 18546 1184 0 8749 3287 56 0 0 0 27212 0 0 3591 66 17 1504 0 61 21 274 35 0 945 0 65 0 0 0 0 558 681 0 3683 168 0 230 664 2 3030 0 152 7460 3 2 12 0 11 14 18 7 0 2400 0 0 165 0 0 0 906 3135 0 1128 4052 13 45 57 0 2400 0 0 1889 18 50 0 0 5 18 39 14 0 1650 0 0 0 0 0 0 1945 586 0 3384 1350 9 2 137 64 1380 0 16 4500 9 1 188 0 50 1 33 5 0 546 0 0 30 0 0 0 62.283 23.098 792 887 986 1.288 57.615 82 1.013 52.473 153 97 90 1.300 136 197 36 65 1.433 91 27 120 7 Mürdümük (Dane) 28.950 Sorgum (Yeşil Ot) Burçak (Yeşil Ot) 78 0 Aspir Sulu Fasulye (kuru) Sulu 452 0 34.510 Buğday (Durum) Sulu 392 29 19.329 Buğday (Durum) Kuru 12631 247 4.724 Buğday (Diğer) Sulu 16482 0 Kırmızı Mercimek Kuru Kırmızı Mercimek Sulu Mürdümük (Yeşil Ot) Buğday (Diğer) Kuru 284 35 Fiğ (Yeşil Ot) Arpa (Biralık) Sulu 12558 5357 289 Arpa (Diğer) Sulu 42196 19.369 MERKEZ AĞIN ALACAKAYA ARICAK BASKİL KARAKOÇAN KEBAN KOVANCILAR MADEN PALU SİVRİCE TOPLAM 92.743 İLÇELER Arpa (Diğer) Kuru İLÇELER BAZINDA BİTKİSEL ÜRETİMİ 2013 (TON) ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Elazığ İli Hayvansal Üretim ( 2013) Hayvan Varlığı Sığır (Baş) Koyun (Baş) Keçi (Baş) Tavuk (Adet) Kovan (Adet) 142.555 408.926 59.690 3.120.888 58.764 Hayvansal Üretim Miktarı (Süt, Bal vb.) Miktarı (ton) 179.895 453 23 464.269 838 Ürün Adı Süt Bal Balmumu Kırkılan Küçükbaş Hayvan(sayısı) Yün, kıl, tiftik Su Ürünleri Üretim Miktarı Elazığ İli Su Ürünleri Üretimi (Avcılık ve Yetiştiricilik Yoluyla) Su Ürünleri Üretimi Toplam Miktar(Ton) AVCILIK YOLUYLA (ton) 841 Akbalık 1 5 Alabalık 25 10 Çapak 1,5 4 Diğer 1,2 12 Gümüş 3 50 Gümüşi havuz balığı 2,4 40 Karabalık 44 Kayabalığı 3 Kefal 48 Kerevit 50 Sazan 325 Siraz 210 Yayın 40 YETİŞTİRİCİLİK YOLUYLA (ton) 15000 Alabalık (İçsu) 15000 Genel Toplam 15841 İlin Su Kaynakları NEHİR VE AKARSULAR Murat Nehri Peri Çayı Karasu Haringit Çayı Arapkir Çayı (Kozluk Çayı) Fırat Irmağı Behramaz Deresi Keydan Deresi Önşebgen Deresi BARAJ GÖLLERİ Keban Baraj Gölü Karakaya Baraj Gölü Cip Baraj Gölü Kalecik Baraj Gölü Kralkızı Baraj Gölü 8 GÖLLER Hazar (Sivrice) Gölü ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜ DAĞILIMI (2013) Kullanılan Alan ELAZIĞ Genelindeki İşletme Büyüklüğü Dağılımı (da) <5 5-10 10-20 20-50 50-100 100-200 TOPLAM 93 366 1.558 4.198 3.505 1.933 200-500 578 5001000-2500 TOPLAM 1000 26 2 12.259 Büyükbaş Hayvancılık İşletmelerinin Dağılımı (2013) 9 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 İŞLETME BÜYÜKLÜKLERİ ELAZIĞ İLİ İŞLETME SAYILARI VE İŞLETME BÜYÜKLÜKLERİ İşletme Sayısı Yüzde Oranı 1-4 BAŞ 10.530 63 5-10 BAŞ 3.091 18 11-20 BAŞ 1.878 11 21-50 BAŞ 994 6 51-100 BAŞ 177 1,06 101-200 BAŞ 43 0,26 201-500 BAŞ 8 0,05 Alan Bazlı Destekler 9.953.261 Mazot Kimyevi Gübre 4.400.487 5.394.881 Toprak Analizi Organik Tarım Fark Ödemeleri Kütlü Pamuk Buğday Hayvancılık Destekleri Yem Bitkileri Süt Buzağı Arıcılık Su Ürünleri Islah Amaçlı Küçükbaş Yetiştirici Birlikleri Büyükbaş Hayvan Bambus Arı Et-Besi 156.833 1.060 2.158.415 6.361 2.152.055 27.455.866 2.176.391 330.712 282.681 345.265 7.692.299 4.186.192 1.943.339 120 7.257.434 Hastalıktan Ari Hayvan Tazminatı 1.836.345 Gen Kaynakları 1.405.090 Kırsal Kalkınma Desteği 1.757.940 Diğer Tarımsal Amaçlı Destekler Sertifikalı Tohum Kullanım Sertifikalı Fidan Kullanım 443.174 173.766 166.271 Ar-Ge Destekleri 103.138 Tarımsal Destekleme Toplamı 41.768.657 Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü (2013) 10 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 SANAYİ ELAZIĞ’DA SANAYİNİN TARİHÇESİ Cumhuriyetten Önceki Sanayinin Durumu Elazığ’ın Cumhuriyetten önceki döneme ait sanayisini incelerken ilin geçmişini teşkil eden Harput’un sanayi durumuna bakmak gerekmektedir. Harput, XIX.uncu yüzyıl sonlarına kadar hatta XX. Yüzyıl başlarında önemli bir ticaret merkezi olma yanında imalatta, her sınıftan faaliyet gösteren çeşitli meslek kuruluşları şeklinde teşkilatlanmış bir yapıya sahiptir. Ticaret hanları, 850’ye yakın ticarethane, faal ticaret kervanları ve iyi ahlak sahibi esnafıyla tanınmış bulunmaktadır. Bu dönemde, dokuma ve giyim sanayi ile el sanatları sanayi malları imalı ile ilgili faaliyetler göze çarpmaktadır. Hemen hemen her evde pamuk ipliği yapmaya elverişli çıkrıklar ve yine her evde dokuma kuyuları denilen ev tezgahları mevcuttur. Özellikle ev tezgahlarından giyimde kullanılan çuha (has yünden yapılan maruf kumaş) bezleri dokunduğu gibi kullanılır veya çok rastlanan şekliyle bu bezlerin üzerine basmacılık ve desencilik uygulamaları da yapılmak suretiyle civar illere de satılırdı. Öte yandan, debbağcılık (derileri sepileyi meşin, sahtiyan, kösele vs.) yapan esnaf ile uğraşan 30 -35 imalathane mevcut olup bunların tetir, mazı ve nar kabuğu kullanılmak suretiyle meşin ve sahtiyan (tabaklanmış olan cilalı deri, bilhassa keçi derisi) işler yapılır, bilhassa kırmızı olanları da Rusya’ya ihraç edilirdi. Gön debbağhanelerinde küçük ve büyükbaş hayvan derileri işlenir, yemeni imalinde kullanılırdı. Küçük çaplı bu imalat devam ederken ilk sanayi kuruluşu ipek imalı ile faaliyette bulunan Hüsrevin İpek Fabrikası’dır. 60-70 işçiyi istihdam eden bu iş yerinde ipek mevsiminde işçi sayısı 300-400 kişiye kadar çıkardı. Ayrıca fabrikaya bağlı bir boyahanede bulunmakta ve dokunan Çıtara (bir ipekle üç pamuktan mürekkep karışımından meydana gelen bir nevi kumaş) ve kutu içi çarşaflar iç piyasaya arz edilirdi. Dokuma sanayinde 1900 yıllarındaki küçük çaplı tezgahlarda ipekten çarşaf ve kumaş, pamuk ipliğinden bezler dokunmakta iken bu imalat 1911 yılında Amerika’dan getirilen demirden mamül ile el ile çalıştırılan tezgahlarla büyük ölçekli hale gelmiş, böylece o günün şartlarına göre bu yeni imalat sistemi ile çalışan Beş Kardeşler (Bugünkü Öğretmenlerevi Karşısı) İpek ve İplik Fabrikası (Bugünkü Yimpaş İnşaatının Yeri) adı ile anılan fabrika kurulmuştur. Fabrika, ipekli ve pamuklu kumaşları imal eden iki kısımdan meydana gelmekte idi. Birinci kısımda sekiz adet demir tezgahta ipekli kumaşlar, ikinci kısımda ise 130 adet tahta tezgahta pamuklu kumaşlar imal edilmekteydi. Ayrıca fabrikada bir adet boyahane ile 3 adet elektrik motoru mevcut olup, 200 işçi çalışmakta ve burada dokunan ipekli ve pamuklu kumaşlar kalitesinin iyiliği ile aranıp rağbet görmekteydi. Devletçe, ordu ihtiyacını karşılamak için 1914-1923 yılları arasında çalıştırılan Beş Kardeşler İpek ve İplik Fabrikası savaştan sonra bir müddet Hususi Muhasebenin elinde kalmıştır. 12.05.1929 tarihinde de vali Cemal Bey’in öncülüğünde ve Vilayet Hususi İdaresi’nin iştiraki ile anonim şirket haline getirilmek istenmiştir. Ancak 01.12.1931 tarihinde 100.000 TL. sermaye ile ELAZİZ İPEK VE İPLİK T.A.Ş. kurularak bir süre ipek kısmı çalıştırılmış bilahare tasfiyesine gidilmiştir. Cumhuriyet Dönemi Sanayisi Bu dönem, 1923’den 1950 yılına kadar geçen zaman içerisindeki sanayinin durumunu kapsamaktadır. Cumhuriyetin ilanından sonra, ekonomik kalkınma sorununa yeni çareler aramak ve savaş yetimlerini barındırmak gayesi ile Devletin Elazığ’da kurduğu “Dar’ül İtamı San’at Mektebinde demircilik, kunduracılık tesviyecilik, dokumacılık, trikotaj, marangozluk, mobilyacılık bölümleriyle yedi şubeye açılmıştır. Burada yetim çocuklara kabiliyetlerine göre san’at öğretildiği gibi halk siparişleri de kabul edilmek suretiyle üretilen malların satışı yapılmakta ve özel teşebbüs himaye görerek özendirilmekteydi. Cumhuriyet öncesinde ilde kurulan Hüsrevin İpek Fabrikası ile Beşkardeşler İpek ve İplik Fabrikası ilin bu sektörlerde deneyim sahibi olmasına vesile olmuştur. Bu doğrultuda, tek bir şahsa ait olan ŞAYAK KUMAŞ İMALATHANESİ 1929-1930 yılları arasında özellikle orduya dokuduğu Şayak Kumaşları ile başarıya ulaşmıştır. Küçük çapta ve motorlu bu imalathane olan bu tesis, işletme sahibinin motor kayışı altında kalıp ölmesi ile kapanmıştır. Dokuma ve ipekçilik deneyimi bu kez kamu - özel teşebbüs, birlikte ELAZİZ İPEK VE İPLİK T.A.Ş fabrikasını kurmak suretiyle kendini göstermiştir. Sektör deneyimi bu kez 09.01.1942 tarihinde 21 kurucu ortak ile Elazığ’ın ilk kooperatif şirketi olan ELAZİZ İPLİK VE DOKUMA KÜÇÜK SAN’AT KOOPERATİFİ’nin kurulması ile kurumsallaşmıştır. 1 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Kooperatif 200’e yakın tezgahta faaliyet göstermekte ve günde ortalama 6000 metre bez ve tril dokumak suretiyle piyasadaki itibarını 20.12.1948 tarihine kadar sürdürmüş ve bu tarihte faaliyetine son verilmiştir. Diğer taraftan Elazığ’ın yeraltı servetlerinden gümüş madeni Keban ilçesinde devletçe 1927 yılına kadar işletilmiş, bu tarihte ara verilen faaliyetlere sonradan 1935 yılında kurulan Etibank, Keban Simli Kurşun İşletmesi olarak faaliyetine devam etmiştir. Yine 1936 yılında Maden ilçesine bağlı Guleman köyü yakınındaki bölgede bulunan krom cevherlerinin işletilmesi ve krom cevheri olarak yurt dışına satılması amacıyla ŞARK- KROMLARI T.A.Ş. kurularak faaliyetlerine başlamıştır. 1939 yılında ise MAHDUT MESULİYETLİ ŞARKKROMLARI İŞLETMESİ MÜESSESESİ adı altında Etibank Genel Müdürlüğüne bağlanarak krom cevheri üretimi ve zenginleştirme faaliyetlerine devam etmiştir. Bu tesis 1977 yılında faaliyete geçen Ferrokrom İşletmesi ile 1984 yılında birleştirilerek ETİBANK ŞARK KROMLARI-FERRO-KROM İŞLETMESİ MÜESSESESİ adı altında faaliyetini halen sürdürmektedir. Kuruluş 1998 yılında ETİKROM A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ olarak isim değiştirmiştir. Elazığ’da bağcılığın yaygın olması ve kaliteli şarap imaline elverişli üzüm üretiminin yapılması nedeniyle Tekel İdaresi tarafından 1944 yılında ELAZIĞ ŞARAP FABRİKASI (Bugünkü Akpınar Mahallesinde)kurulmuştur. Sonraki yıllarda, yine Devlet eliyle, 1956 yılında kurulan TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’ne bağlı ELAZIĞ ŞEKER FABRİKASI’sı, (Bugünkü OSB Yanı) 1959 yılında işletmeye açılan ELAZIĞ ALTINOVA ÇİMENTO SANAYİİ T.A.Ş FABRİKASI,(Bugünkü Aksaray Mahallesi) 1968 yılında işletmeye açılan ELAZIĞ ET KOMBİNASI (Bugünkü Aksaray Mahallesi) 1995 yılında özelleştirilmiş ve daha sonra kapanmıştır. 1970 yılında Sivrice ilçesinde işletmeye açılan AZOT SANAYİ T.A.Ş.ye bağlı ELAZIĞ (SİVRİCE) SÜPERFOSFAT FABRİKASI kurulmuştur. Yukarıda sıralanan sanayi kuruluşlarından ayrı olarak Elazığ’da o dönemde çeşitli sanayi kollarında faaliyet gösteren ve şehrin eski yerleşim yerlerinde açılmış olan işletmelerden bazıları da şunlardır. 10 Adet oto tamir atölyesi, 12 adet kereste atölyesi, 15 torna atölyesi, 3 adet dökümhane, 20 adet muhtelif tamirhane, 5 adet radyatör tamircisi, 3 adet akü tamircisi ve imalathanesi, 8 adet mozaik ve karo, büz imalathanesi, testi, su kabı, saksı, küp, çömlek imalathaneleri, 2 adet buzhane ve soğuk hava deposu, 1 adet fabrikasyon standartlarında imalatta bulunan kundura imalathanesidir. Dünyanın sayılı krom yataklarından birinin Elazığ sınırları içerisinde bulunması ve burada çıkarılan krom cevherlerinin işlenmeden ihracı hem ülke ekonomisi, hem de bölge ve Elazığ için büyük ekonomik kayıptı. Bu kaybı gidermek üzere 1977 yılında inşa edilen Etibank Ferrokrom Fabrikası işletmeye açılarak yüksek karbonlu ferrokrom üretimine başlanmıştır. Keban Barajı nedeniyle çok sayıda vatandaşın aldığı istimlak paralarıyla KEBAN HOLDİNG A.Ş. 1969 yılı içinde üç iştirak olarak kurmuştur. Bunlar bugünkü havaalanı yolu üzerinde OSB girişinde “ KEBAN HOLDİNG VE ORTAKLARI PLASTİK SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ”,”KEBAN HOLDİNG VE ORTAKLARI BETON SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ” ve “ELAZIĞ BAKIRLARI LİMİTED ŞİRKETİ” dir. Bu şirketlerden ilk ikisinin yatırımı gerçekleştirilmiş, üçüncüsünün ise bakır ve prit rezervlerinin tespiti ile kalınmıştır. Daha sonra kurulan şirketler ise ; “KEBAN HOLDİNG VE ORTAKLARI AĞIN DERİCİLİK SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ”, “KEBAN HOLDİNG VE ORTAKLARI DEMİR-ÇELİK SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ”, “KEBAN HOLDİNG VE ORTAKLARI KÖMÜR SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ”, “KEBAN HOLDİNG VE ORTAKLARI EROK KİMYA SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ” dir. Elazığ’da bu dönemde, Keban Holding dışında çeşitli sanayi tesislerinin de kurulduğu görülmektedir. Esasen Keban barajının Elazığ’ın sanayileşmesine olan katkılarından biri de yeni sanayi dallarını ortaya çıkarması hususudur. Elazığ Sanayinde Mevcut Durum Genel olarak bir değerlendirme yapacak olursak, Elazığ’da gerçek anlamda büyük sanayi tesislerinin kurulması birkaç istisna dışında son 30 yıl içinde olmuştur. Ayrıca Keban barajının ekonomik etkisi ile Elazığ merkezinde sanayileşme hız kazanmışsa da bunun yeterli düzeyde olmadığı da gerçektir. 1967 yılında Ticaret ve Sanayi Odasına kayıtlı özel ve tüzel kişiliğe sahip üye sayısı 1.110 iken, bu sayı 1987’de 3.650’ye çıkmıştır. 1980'lerin ikinci yarısında devlet teşvikleri ile başlayan yeni atılımlar sonucunda 1987 yılında Elazığ Organize Sanayi Bölgesi kurulmuş ve sanayi yatırımlarının önünün açılmıştır. 2 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 3 kısımdan oluşan Elazığ Organize Sanayi Bölgesinde 108 işletme faaliyetlerini devam ettirmektedir. OSB dışında bulunan ve Kapasite Raporu (Elazığ TSO tarafından verilen) işletmelerle birlikte imalatçı firma sayısı yaklaşık 350’dir. Bu işletmelerin tamamı KOBİ niteliğindedir ve yaklaşık 17 bin kişiye doğrudan istihdam sağlamaktadır. Ayrıca, Elazığ’da Türkiye de konusu ile ilgili ilk ihtisas bölge olan “Hayvan Ürünleri Organize Sanayi Bölgesi” kurulmuş olup, 2 tesis üretime geçmiştir. Yine Elazığ’da, “Besi Organize Sanayi Bölgesi” adı ile besicileri bir araya toplamak amacıyla bir Organize Sanayi Bölgesi kurulması için yer seçimi yapılmıştır. Sanayi üretiminde ağırlıklı olarak; gıda sanayi, maden-taş ve toprağa dayalı sanayi, demir ve demir dışı metal sanayi, mobilya ve orman ürünleri sanayi, plastik sanayi ile genel imalat sanayine yönelik üretimler ağırlıklı olarak yapılmaktadır. İlde ülke ve dünya genelinde marka olan önemli firmalar yatırım yapmaya başlamıştır. Bunların başında, Coca Cola, Banvit, Sanica Boru, Mert Dörüm, Arvato gibi firmalar gelmektedir. İl’de halen üç kısımdan oluşan ve 1967 yılında yapılan Elazığ Merkez Küçük Sanayi Sitesinde 1077 işyeri faaliyette olup, 250 işyeri kapasiteli yeni küçük sanayi sitesi ile birlikte Kovancılar, Karakoçan ve Keban küçük sanayi siteleri bulunmaktadır. İhracatçı firma sayısı 2014 yılında 58 olan Elazığ’da 2013 yılında 256 milyon dolar, 2014 yılı ilk 9 ayında ise 176 milyon dolar direk ihracat yapılmıştır. İl’de halen ekonomi ve sanayiyi organize eden, Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası, Elazığ Ticaret Borsası, Esnaf Odaları Birliği başta olmak üzere çok sayıda mesleki Oda ve dernek yer almaktadır. ELAZIĞ SANAYİ BÖLGELERİ 2013 yılı itibarı ile firmaların NACE koduna göre ilimizde faaliyet gösteren işletme sayısı 543’tür. Bu işletmelerden 216 firma Sanayi Bölgelerinde yer alırken, 327 firma ise şehrin muhtelif bölgeleri ve ilçelerinde bulunmaktadır. İldeki sanayi kuruluşlarının %40’ı Sanayi Bölgelerinde, %60’ı ise sanayi alanı dışındaki alanlarda yer almaktadır. Sanayi Bölgesi Adı Kuruluş Yılı Alanı İşyeri Sayısı Merkez Küçük Sanayi Sitesi 1967 - 1025 İmalat Organize Sanayi Bölgesi 1987 475 ha. 154 Hayvan Ürünleri Organize Sanayi Bölgesi 1997 100 ha. 4 Karakoçan Küçük Sanayi Sitesi 1997 - 68 Kovancılar Küçük Sanayi Sitesi 1999 - 102 Yeni Küçük Sanayi Sitesi (Akçakiraz) 2005 - 188 Elazığ İş Geliştirme Merkezi (İŞGEM) 2007 - 21 Fırat Teknokent 2009 80 ha. 37 Keban Küçük Sanayi Sitesi 2011 - 15 1939-2013 - 327 Diğer (OSB’ler dışındaki alanlar) 3 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 NACE FAALİYET KOLLARINA GÖRE İŞLETMELERİN DAĞILIMI Hayvan Ürünleri OSB Fırat Elazığ Teknokent İŞGEM No NACE Faaliyet Açıklaması OSB 1 Ağ ve ağ ürünleri imalatı, sicim, kınnap, halat veya urgandan (balık ağı, yük boşaltma ağları, vb.) Ahşap pencere, kapı ve bunların kasaları ve eşikleri ile ahşap merdiven, tırabzan, veranda, parmaklık vb. imalatı Alçı ve alçı esaslı bileşenlerden inşaat amaçlı ürünlerin toptan ticareti (kartonpiyer, panel, levha vb.) Alüminyum kapı, pencere, bunların kasaları, kapı eşiği, panjur, vb. imalatı Ansiklopedi, sözlük, kitap, kitapçık, müzik eserleri ve müzik el yazmaları, atlas, harita vb. basım hizmetleri Ateşe dayanıklı ve koruyucu güvenlik kıyafetleri ve başlıkları ile diğer güvenlik ürünlerinin imalatı (solunum ekipmanları ve gaz maskeleri hariç) b.y.s. Diğer giyim eşyalarının ve aksesuarlarının imalatı Bakırdan sofra ve mutfak eşyası imalatı (cezve, tencere, çanak, tabak, ibrik vb.) Bakkal ve marketlerde yapılan perakende ticaret (belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalarda gıda, içecek veya tütün ağırlıklı perakende ticaret) Basım öncesi bilgisayar destekli hizmetler (bilgisayar destekli sayfa tasarımı ile saydam, asetat, reprografik sunum araçları ve diğer sayısal sunum ortamları, taslaklar, planlar vb. baskı ürünlerinin tasarlanması) (masa üstü yayımcılık dahil) Başka yerde sınıflandırılmamış diğer kimyasal ürünlerin imalatı (vakum tüpleri için emiciler, pirolinyitler, kazan taşı önleyici bileşikler, yağ emülsiyonlaştırıcıları, dökümhanelerde kullanılan yardımcı kimyasal ürünler ve hazır bağlayıcılar, vb.) Başka yerde sınıflandırılmamış diğer makinelerin bakım ve onarımı (yangın söndürme tüplerinin dolumu ve tamiri dahil) Başka yerde sınıflandırılmamış kimyasal elementler, inorganik asitler ve bileşiklerin imalatı (klor, iyot, flor, bor, silisyum, fosfor, arsenik gibi metaloidler, skandium, cıva, oksitler, hidroksitler, hidrojen klorür vb.) Bebek giysileri, sporcu giysileri ve diğer giyim eşyalarının toptan ticareti (kayak kıyafetleri, yüzme kıyafetleri, mayo vb. dahil) Belirli bir mala tahsis edilmemiş mağazalardaki bir başka ülkeyle yapılan toptan ticaret (çeşitli malların toptan satışı) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda beyaz eşya ve elektrikli küçük ev aleti perakende ticareti (buzdolabı, çamaşır makinesi, su ısıtıcı, vantilatör, davlumbaz, tost makinesi, mutfak robotu, vb.) (radyo, televizyon ve fotoğrafçılık ürünleri hariç) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bilgisayarların, çevre donanımlarının ve yazılımların perakende ticareti (video oyun konsolları dahil) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bys. diğer yeni (kullanılmamış) malların perakende ticareti (sentetik sünger dahil) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda bys. elektrikli ev aletleri perakende ticareti (ev tipi hırsız ve yangın alarmı, tıraş, dikiş, dokuma ve örgü makinesi, fırın, soba, radyatör, vb.) (radyo, TV ve fotoğrafçılık ürünleri hariç) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda çimento, alçı, harç, kireç, tuğla, kiremit, briket, taş, kum, çakıl vb. inşaat malzemeleri perakende ticareti Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda et perakende ticareti (sakatatlar, av ve kümes hayvanı etleri ile kasaplar dahil) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda ev mobilyalarının ve aksesuarlarının perakende ticareti (baza, somya, karyola dahil, hasır ve sepetçi söğüdü gibi malzemelerden olanlar hariç) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda evde kullanılan tekstil takımları ve çeşitli tekstil malzemesinden ev eşyaları perakende ticareti (çarşaf, yatak takımı, yastık kılıfı, masa örtüsü, havlu, battaniye, yorgan, diğer mefruşatlar vb.) Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda kozmetik ve kişisel bakım malzemelerinin perakende ticareti (diş fırçaları, saç fırçaları, elektriksiz tıraş makineleri, jilet, ustura, parfümeri ürünleri ve 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 4 1 Diğer Toplam 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 2 2 1 1 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 kolonya, doğal sünger, sabun dahil) 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda motorlu kara taşıtı ve motosiklet yakıtının (benzin, mazot, dizel, biodizel, LPG, CNG vb.) perakende ticareti Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda yangın söndürücüler ve ekipmanlarının perakende ticareti (arabalar için olanlar ve yüksek basınçlı olanlar hariç) Belli bir mala tahsis edilmemiş mağazalarda gıda (dondurulmamış), içecek ve tütün toptan ticareti Besin yönünden zenginleştirilmiş sporcu yiyeceklerinin imalatı Bilgisayar danışmanlık faaliyetleri (donanım gereksinimleri gibi donanımla ilgili bilişim konularında uzman görüşü sağlanması, bilgisayar gereksinimlerinin belirlenmesi, bilgisayar sistemlerinin planlanması ve tasarlanması vb.) Bilgisayar programlama faaliyetleri (sistem, veri tabanı, network, web sayfası vb. yazılımları ile müşteriye özel yazılımların kodlanması vb) Bilgisayar, yazılım, veritabanı, vb. eğitimi veren kursların faaliyetleri (temel, orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç) Bina projelerinin geliştirilmesi (satışa yönelik bina projeleri için mali, teknik ve fiziksel araçların bir araya getirilmesi suretiyle konut veya diğer amaçlı kullanıma yönelik bina projelerinin organize edilmesi) (yapı kooperatifleri hariç) Bina ve diğer yapıların içi veya dışında yer ve duvar kaplama faaliyetleri (mermer, mozaik, granit, karo ve kaldırım taşlarının, parke dahil ahşap yer ve duvar kaplamalarının döşenmesi vb.) (halı, taban muşambası ve kağıt kaplama hariç) Bina veya diğer inşaat projelerinde ısıtma, havalandırma, soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin tesisatı (ev tipi boyler (kombi, kazan vb.) ve brülörlerin bakım, onarım ve kurulumu ile elektriksiz güneş enerjisi kolektörlerinin kurulumu dahil) Binaların genel temizliği (daire, apartman, büro, fabrika, kurum, mağaza vb. her türlü binanın genel temizliği dahil, pencere, baca, sanayi makinesi, vb. uzmanlaşmış temizlik faaliyetleri hariç) Birincil formda poliamitler, üre reçineleri, melamin reçineleri, vb. plastik hammaddelerin imalatı Biyoteknolojiyle ilgili araştırma ve deneysel geliştirme faaliyetleri 1 1 1 1 1 1 2 1 1 3 3 3 3 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 Boya maddeleri ve pigment imalatı (birincil formda veya konsantre olarak herhangi bir kaynaktan) (hazır boyalar hariç) Büro, okul, ibadethane, otel, lokanta, sinema, tiyatro vb. kapalı alanlar için mobilya imalatı (taş, beton, seramikten olanlar hariç) (vestiyer, dosya dolapları, mihraplar, minberler, kürsüler, öğrenci sıraları, büro tipi sandalye ve koltuklar, vb.) Çelik dökümü Çimento imalatı (çimento klinkeri, portland, alüminyumlu çimento (boksit çimentosu), cüruf çimento, süper fosfat çimentolar ve benzeri suya dayanıklı çimentolar) Çimentodan, betondan veya suni taştan karo, döşeme taşı, kiremit, tuğla, boru, vb. inşaat amaçlı ürünlerin imalatı Çimentodan, betondan veya suni taştan prefabrik yapı elemanları imalatı (gaz betondan ve kireç taşından olanlar dahil) Dayanıklı pastane ürünleri ve kek imalatı 1 1 4 4 2 1 2 1 3 3 2 2 1 1 Demir döküm Dış giyim eşyalarının toptan ticareti (iş giysileri ile triko olanlar dahil, kürk ve deriden olanlar hariç) Dışarıya yemek sunan diğer işletmelerin faaliyetleri (spor, fabrika, işyeri, üniversite, vb. mensupları için tabldot servisi, vb. dahil, özel günlerde hizmet verenler hariç) Diğer alkolsüz içeceklerin üretimi (limonata, gazoz, kolalı içecekler, meyveli içecekler, tonik, buzlu çay vb. içecekler) (içme suyu ve maden suları hariç) Diğer başka yerde sınıflandırılmamış diğer imalatlar 1 1 1 1 2 2 1 1 Diğer bilgi teknolojisi ve bilgisayar hizmet faaliyetleri (kişisel bilgisayarların ve çevre birimlerinin kurulumu, yazılım kurma vb.) Diğer ikamet veya ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı 5 2 2 9 1 9 1 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 52 Diğer yazılım programlarının yayımlanması 53 Doğal pamuk elyafının imalatı (kardelenmesi, taraklanması, vb.) 1 1 54 Elektrik devrelerinin anahtarlanması, korunması ile elektriğin kontrol ve dağıtımına özgü cihazların imalatı (sigorta, otomatik devre kesici, röle, yalıtım, devre ve yük ayırıcı anahtarlar, paratoner, voltaj sınırlayıcı, dalga bastırıcı vb.) Elektrik devrelerinin anahtarlanması, korunması ve elektriğin kontrol ve dağıtımına özgü cihazların parçalarının imalatı (kumanda panosu için tablo, konsol, kabin vb. diğer mesnetler dahil, elektrik düğmesi, fişi ve prizi hariç) Elektrik enerjisi üretimi Elektrik motorlarının, jeneratörlerin ve transformatörlerin imalatı 1 1 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 1 1 1 2 2 1 2 1 Elektrik motoru, jeneratör ve transformatörlerin imalatı (aksam ve parçaları hariç) Endüstriyel işlem kontrol ekipmanlarının kurulum hizmetleri (endüstriyel işlem kontrol ekipmanlarının ve otomatik üretim tesislerinin tasarımı ve montajı, endüstriyel zaman ölçüm alet ve cihazlarının kurulumu) (otomasyon destekliler dahil) Enerji projelerine yönelik mühendislik ve danışmanlık faaliyetleri (kömür, petrol ve gaz gibi enerji yakıtları kullananlar ile nükleer, su, güneş, rüzgar ve diğer enerjiler için santrallere ve enerji iletim ve dağıtım hatlarına yönelik hizmetler) Et ve sakatat unları imalatı (et ve kümes hayvanları etlerinden üretilen) Et ve sakatat unları imalatı (et ve kümes hayvanları etlerinden üretilen) Evde kullanılan tekstil takımları, perdeler ve çeşitli tekstil malzemesinden ev eşyaları toptan ticareti (çarşaf, yatak takımı, yastık kılıfı, masa örtüsü, havlu, battaniye, yorgan, diğer mefruşatlar vb. dahil) Fırın ürünlerinin imalatı Fırınlanmış, ateşe dayanıklı olmayan kil ve topraktan baca künkleri ve başlıkları, şömine ve baca boruları, oluklar ve bağlantı parçaları ile tuğla, kiremit, karo vb. inşaat malzemeleri imalatı (seramikten oluklar, borular ve bağlantı parçaları dahil) Gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri (haftada dört kereden daha az yayınlananlar) Gıda konusunda teknik test ve analiz faaliyetleri (veteriner denetimi de dahil olmak üzere gıda hijyeni alanında teknik test faaliyetleri) Giyim eşyası imalatı (keçeden veya diğer dokusuz kumaştan ya da emdirilmiş veya kaplanmış tekstil kumaşından olanlar) Güneşle (güneş kolektörleri), buharla ve yağla ısıtma sistemleri ile benzeri ocak ve ısınma donanımları gibi elektriksiz ev tipi ısıtma donanımlarının imalatı Halı, kilim, vb. yer kaplamaları toptan ticareti Hayvan yemi toptan ticareti (kuş yemi, yemlik kökleri, yemlik kıvırcık lahana, darı, kaplıca, yonca, yemlik mısır vb. ile kepek, kırma, küspe, vb.) Isı, ses veya titreşim yalıtımı ile diğer inşaat tesisatı işleri (mantolama ve vakumlu temizleme sistemlerinin kurulumu dahil) İdare merkezi faaliyetleri (idare merkezi tarafından aynı şirket veya girişimin diğer birimlerine sağlanan yönetim hizmetleri ile bağlı iştiraklerini yöneten holdingler dahil) İkamet amaçlı binaların inşaatı (müstakil konutlar, birden çok ailenin oturduğu binalar, gökdelenler vb.nin inşaatı) (ahşap binaların inşaatı hariç) İkamet amaçlı olmayan binaların inşaatı (fabrika, atölye vb. sanayi üretimini amaçlayan binalar ile hastane, okul, otel, işyeri, mağaza, alışveriş merkezi, lokanta, kapalı spor tesisi, cami, kapalı otopark, tuvalet, vb. inşaatı) İnşaatlarda beton işleri (kalıp içerisine beton dökülmesi vb.) İnşaatlarda izolasyon amaçlı kullanılan malzemelerin toptan ticareti (rulolar halinde cam yünü, taş yünü, bitüm esaslı malzemeler, vb.) Kablolu ağlar üzerinden internet erişiminin sağlanması 1 1 Kendine ait veya kiralanan gayrimenkullerin kiraya verilmesi veya leasingi (kendine ait binalar, devre mülkler, araziler, müstakil evler, vb.) 1 6 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 2 2 1 1 5 5 1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 1 1 81 Kereste ve kereste ürünlerinin bir ücret veya sözleşmeye dayalı olarak toptan satışını yapan aracılar Kot kumaşı imalatı 1 1 82 83 Krom madenciliği Kuru bakliyat ürünleri toptan ticareti (fasulye, mercimek, nohut, vb.) 5 1 5 1 84 85 Kutu, sandık, fıçı ve benzeri ahşap ambalaj malzeme imalatı Maden, taşocağı ve inşaatlarda kullanılan makinelerin kurulumu 86 Merkezi ısıtma kazanları (boyler) imalatı (kombi, kat kaloriferi ve diğer merkezi ısıtma kazanları) (buhar jeneratörleri ve kızgın su üreten kazanlar hariç) Mermer ocakçılığı (traverten dahil) Mermer, granit, kayağan taşı, kum taşı vb. toptan ticareti (işlenmemiş veya blok halde olanlar) Mermer, granit, kumtaşı gibi anıt ve inşaat taşlarının çıkarımı, kabaca kırpılması ve kesilmesi Mimarlık faaliyetleri ve mimari danışmanlık faaliyetleri Mineral ses/ısı izolasyon malzemelerinin imalatı (cüruf yünleri, taş yünü, madeni yünler, pul pul ayrılmış vermikulit, genleştirilmiş kil, soğuk tandiş plakası, vb. ısı ve ses yalıtım malzemeleri) Motorlu taşıt ve motosiklet yakıtının perakende ticareti Otomobillerin ve hafif motorlu kara taşıtlarının belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda perakende ticareti (ambulans ve minibüs benzeri motorlu yolcu taşıtları dahil (3,5 tondan daha az)) (galericiler dahil) Pamuklu dokuma kumaş imalatı (havlu, peluş, vb. ilmeği kesilmemiş kumaşlar ile kot, kadife ve tafting kumaşlar hariç) Pamuk-tipi, yünlü-tipi ve yün ve ipekli-tipi geniş dokunmuş kumaşların imalatı, karışık, suni veya sentetik iplikler (polipropilen vb.) dahil Pasta, kek, börek, pay, turta, waffles,vb. imalatı Pik demir ve manganezli dökme demir (aynalı demir/spiegeleisen) üretimi (külçe, blok, veya diğer birincil formlarda) Plastik ambalaj malzemesi imalatı 3 3 8 6 8 6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Plastik poşet, çöp torbası, çanta, torba, çuval, file, sandık, kutu, kasa, damacana, şişe, bidon, makara, masura, bobin, tıpa, kapak, kapsül vb. paketleme malzemelerinin imalatı (idrar torbası dahil) Plastikten inşaat amaçlı tabakalar, levhalar, filmler, folyolar, şeritler ve borular ile asfalt vb. malzemeden çatı kaplama ürünlerinin toptan ticareti (inşaat, sera vb. için naylon örtü, shingle, mantolama amaçlı strafor, vb. dahil) Plastikten mamul halde tüp, boru, hortum ve bunların bağlantı elemanlarının imalatı (suni bağırsaklar dahil) Plastikten sofra, mutfak, banyoda kullanılan eşya (silikon kek kalıbı, leğen, tas, kova vb.) ve diğer ev eşyası imalatı Polyester, akrilik ve vinil polimer esaslı boya ve vernik imalatı 1 1 1 1 3 3 3 3 2 2 104 Prefabrik binalar için bileşenlerin alanda birleştirilmesi ve kurulması 1 1 80 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 105 Reklam ajanslarının faaliyetleri (kullanılacak medyanın seçimi, reklamın tasarımı, sözlerin yazılması, reklam filmleri için senaryonun yazımı, satış noktalarında reklam ürünlerinin gösterimi ve sunumu vb.) 106 Sanayi tipi soğutma veya dondurma donanımlarının imalatı 107 Sanayi ve imalat projelerine yönelik mühendislik ve danışmanlık faaliyetleri (haddehaneler, farineriler, ulaşım araçları, sanayi makineleri, vb.) 108 Sandalye, koltuk, kanepe, oturma takımı, çekyat, divan, markiz, vb. imalatı (plastik olanlar ile bürolarda ve park ve bahçelerde kullanılanlar hariç) 109 Sebze ve meyve konservesi imalatı (salça, domates püresi dahil, patatesten olanlar hariç) 110 Seramik karo ve kaldırım taşı imalatı (mozaik taşı ve mozaik küpleri dahil) (ateşe dayanıklı olanlar hariç) 111 Sığır, koyun, keçi vb. hayvanların kesimi ve kesim sırasındaki etin işlenmesi (mezbahacılık) (taze, soğutulmuş veya dondurulmuş olarak saklanması dahil) 7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 4 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 112 Sıvı pompaları ve sıvı elevatörleri imalatı (yakıt, yağlama, soğutma ve diğer amaçlar için) (deplasmanlı ve santrifüjlü pompalar ile benzinliklerde kullanılan akaryakıt pompaları dahil) (tulumba dahil, içten yanmalı motorlar için olanlar hariç) 113 Sıvı yakıtlar ve bunlarla ilgili ürünlerin toptan ticareti (ham petrol, ham yağ, mazot, benzin, biodizel, fuel oil, gaz yağı, madeni yağlar, gres yağları vb.) 114 Sönmüş alçıtaşından ya da sönmüş sülfattan alçı imalatı 2 2 1 1 1 1 115 Spor, dinlence, kültür ve dine ilişkin kamu yönetimi hizmetleri 1 1 116 Süt ürünleri toptan ticareti (işlenmiş süt, süt tozu, yoğurt, peynir, kaymak, tereyağ vb.) 117 Şemsiyeler, güneş şemsiyeleri, baston ve koltuklu baston, koltuk değneği vb. imalatı (parçaları dahil) 118 Şoförü ile birlikte kamyon ve diğer motorlu yük taşıma araçlarının kiralanması 119 Tahılların öğütülmesi ve un imalatı (mısır unu, kepek, razmol dahil, pirinç unu hariç) 120 Tarım ve ormancılık alet ve malzemeleri toptan ticareti (balta, kazma, orak, tırpan, vb. dahil, tarımsal amaçlı makine ve ekipmanlar hariç) 121 Tarımsal amaçlı römork veya yarı-römork imalatı 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 122 Taş ve mermerin kesilmesi, şekil verilmesi ve bitirilmesi (doğal taşlardan, mermerden, su mermerinden, travertenden, kayağantaşından levha/tabaka, kurna, lavabo, karo, kaldırım taşı, yapı taşı, mezar taşı, vb. imalatı dahil, süs eşyası hariç) 123 Tehlikesiz atıkların ıslahı ve bertaraf edilmesi ve bertarafı için depolama alanlarının işletilmesi 124 Tehlikesiz ürünleri paketleme faaliyetleri (bir ücret veya sözleşme temelinde yiyecek, içecek dahil sıvıların şişelenmesi, katı maddelerin paketlenmesi, etiketleme, damgalama, marka basma, paket ambalajlama, vb.) 125 Tekstilden çuval, torba, çanta ve benzerlerinin imalatı (eşya paketleme amacıyla kullanılanlar) 126 Toz harç imalatı 127 Tuğla, tahta gibi diğer yapı materyallerinin perakende ticareti 18 18 1 1 1 1 1 1 1 1 128 Tuvalet kağıdı, peçete, kağıt havlu ile kağıt tepsi, tabak, bardak, çocuk bezi vb. toptan ticareti (plastikten olanlar hariç) 129 Üyelik gerektiren gönüllü sağlık dernek ve birliklerinin faaliyetleri 130 Veri işleme, barındırma ve ilgili faaliyetler (veri girişi, verinin işlenmesi, özel raporların oluşturulması, depolanması, vb.) 131 Yatak imalatı (yatak destekleri, kauçuk şişme yatak ve su yatağı hariç) 132 Yatak odası, yemek odası, banyo dolabı, genç ve çocuk odası takımı, gardırop, vestiyer, vb. imalatı (gömme dolap, masa, zigon, vb. dahil) 133 Yurtiçi yük taşımacılığı Toplam 1 1 2 2 1 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 154 4 37 21 327 543 ELAZIĞ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ Elazığ; coğrafi konumu itibariyle, Doğu Anadolu Bölgesini batıya bağlayan yolların kavşak noktasında bulunmaktadır. İli, doğudan Bingöl, kuzeyden Keban Baraj Gölü aracılığıyla Tunceli, batı ve güneybatıdan Karakaya Baraj Gölü vasıtasıyla Malatya, güneyden ise Diyarbakır illerinin arazileri çevrelemektedir. TRBI Bölgesi içerisinde yer alan Bingöl, Malatya, Elazığ ve Tunceli illeri ile birlikte Diyarbakır da dikkate alındığında bu illerin ortasında yer almaktadır. Elazığ İli, Doğu Anadolu Bölgesi’nin kavşak noktası konumundadır. Elazığ Türkiye’nin dört bir yanına ana karayollarıyla bağlı olup, ayrıca demiryolu (özellikle OSB’nin içerisinden geçen bir demiryolu) ve havayolu ulaşımına da sahiptir. Bu jeopolitik konum Organize Sanayi bölgemizin önemini bir kat daha artırmaktadır. Son zamanlarda işler hale gelen Tahran-Şam, Tahran-Haydarpaşa trenler de Elazığ’dan geçmektedir. Özellikle OSB içerisinde kurulumuna başlanan konteynır yükleme ve boşaltma istasyonu Elazığ OSB’yi 8 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Bölgede en önemli OSB’lerden biri haline getirmiştir. Aşağıda yazılan avantajlarla birlikte yatırımcılar için özellikle de ulusal ve uluslar arası yatırımcılar için OSB’de kurulacak olan lojistik merkezi (demiryolu konteynır yükleme ve boşaltma istasyonu)’nin navlun giderlerinde sağlayacağı avantaj (% 35’leri bulan fiyat avantajı) daha şimdiden revaç bulmuş ve üretim alanında dünya beşincisi olan ulusal firmalarımızdan biri ile yine uluslar arası döküm firmalarımızdan biri Elazığ’a yatırım yapmış ve üretime geçmişlerdir. Dünyaiçecek devlerinden biri de ülkemizdeki 5. Büyük yatırımını yine Elazığ Organize Sanayi bölgesinde gerçekleştirmiştir.Yine ulusal ve uluslar arası (yurt dışı) 2 büyük yatırımcı daha Organize Sanayi bölgemizin yatırımcılara sunduğu avantajlardan dolayı Organize Sanayi bölgemize yatırım aşamasına gelmiştir. Lojistik merkez inşasından sonra OSB’den yer isteyecek yatırımcı konusunda bir patlamanın yaşanacağı tahmin edilmektedir. Bu nedenle OSB için yeni alanların kazandırılması en öncelikli konulardan biri haline gelmiş ve 235 Hektarlık yeni bir alanın Elazığ’ımıza ve Organize Sanayi Bölgemize kazandırılması noktasında sona yaklaşılmıştır. Elektrik dağıtım ve tahsilâtı ile ilgili olarak EPDK ’ya başvurularak kanun gereği lisans talebinde bulunulmuş ve 49 yıl süreyle OSB Dağıtım Lisansı alınmıştır. Elazığ OSB Firmalarına Doğalgaz kullanım imkanı sağlayan bölgedeki birkaç OSB’den biridir. Elazığ OSB’nin Tarihçesi Elazığ OSB için büro çalışması mahiyetinde olan 1960 lı yılların sonundaki faaliyetler ancak, 1972 yılında bir ön proje hazırlık safhasına gelmiştir. Türkiye Odalar Birliğince 28-30 Haziran 1972 de mahallinde yapılan incelemelerle çalışmalar fiilen başlamıştır. 3. beş yıllık kalkınma planında (1973-1977) yer alan OSB kurulma çalışmaları o yılların siyasi ve sosyal çalkantıları nedeniyle bir anlamda rafa kaldırılmış ancak, 5. beş yıllık kalkınma planı (1985-1989) döneminde Sanayi ve Ticaret Bakanlığının sorumluluğunda DPT müsteşarlığınca 1985 yılı yatırım programına alınmıştır. 26.06.1974 tarih ve 7/8505 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden 22.05.1984 tarihinde Müteşebbis Teşekkül oluşturulmuş, OSB çalışmaları bu tarihten sonra hız kazanmıştır. Elazığ OSB alt yapı tesislerinin temeli 22 Şubat 1987 tarihinde atılmıştır. Elazığ OSB revize alanları ile birlikte 475 Hektardır. Sosyal tesisler , cami kamu tesis alanı ve hizmet parseli ile toplam 150 parsel vardır. I. Bölgedeki çalışmalara 1986 yılında arazi alımı ile başlanmıştır. OSB nin alt yapı temeli atılan ilk kısmı bugünkü OSB’nin yer aldığı alan olup, rezerv ve inkişaf alanları hariç 110 hektardır. OSB alanı 1998 yılında Bakanlığa müracaat sonrasında 400 hektara çıkartılmıştır. III. bölge ile II.ve I. bölge arasında bulunan demiryolu OSB’mizin önemini bir kat daha artırmıştır. I. Bölge 110 Hektar olup alt yapı ve üst yapı tesisleri tamamlanmıştır. 5000 ile 100.000 metrekare arasında değişen 58 sanayi parseli vardır. Parsellerden biri sosyal tesis, cami, benzinlik ve diğer 2 parsel de Devlet Malzeme Ofisine ayrılmıştır. Toplam 57 parsel bulunmaktadır. 57 sanayi parselinin tamamı müteşebbislere tahsis edilmiş olup, bu parsellerde 49 firma faaliyetlerine devam etmektedir. 3 parselde ise inşaat faaliyetleri sürmektedir. II.Bölge çalışmalarına 1990 yılında başlanılmıştır. Toplam alan 55.5 hektardır. AG-OG (Alçak ve Orta gerilim) ve altyapı inşaat işlemleri 1997 yılında ihale edilmiş, enerji nakil hattı 2002 yılında bitirilmiştir. Üst yapı yol kaplama işlemine 2004 yılında başlanmış ve 2006 yılı sonunda tamamlanmıştır. II. OSB’deki tüm işletmeler faal durumdadır. İşletme sayısı 32’dir. İnşaatı devam eden işletme sayımız 3. Proje aşamasındaki işletme sayısı ise 4’dür. III. Bölge İmar planı çalışmaları 2006 yılında sonuçlandırılmış ve 38 sanayi parselinin tahsisi yapılmıştır. Bu parsellerden 22 firma faaliyetlerine devam ederken, 6 parsel inşaat ve 8 parsel ise proje safhasındadır. Doğu Anadolu Bölgesinde faaliyet gösteren 2 teknokent’ ten biri olan FIRAT TEKNOKENT Ar-ge faaliyetlerinin yürütülebileceği bir teknokent olma hüviyetiyle, OSB’mize gelecek yatırımcılar için ayrı bir cazibe kaynağıdır. Ayrıca, Bünyesinde 1 mühendislik, 1 teknoloji fakültesi ve çeşitli meslek yüksek okulları bulunan Fırat Üniversitesi, Sanat okulları, Meslek liseleri, Çıraklık Eğitim Merkezi gibi eğitim kurumları Sanayi için de çok önemli bir nitelikli işgücü potansiyelini ortaya koymaktadır. Elazığ Organize Sanayi Bölgesinin Metropolitan Fiziki Planlamada Yer Seçiminde aşağıdaki kriterler dikkate alınmıştır: Demiryolu karayolu alt yapı değerlerini taşıması 9 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Çevresinde hazine arazisinin çokluğu sebebiyle, ucuz arsa değerinin mevcudiyeti Kekliktepe şalt sahasına olan yakınlığı DSİ hidrolik etütlerince yer altı su seviye zenginliği İmar İskan Bakanlığı 26.10.1969 tarihli zemin etüdü ve zeminin kaya olması Şehir merkezine olan uzaklığının fazla olmaması, Havaalanına yakınlığı, Doğu Anadolu ulaşım bağlantılarında bulunması Şehre bir sanayi aksı oluşturması ELAZIĞ OSB’NİN AVANTAJLARI Niçin Kazanmaya Davet Ediyoruz? Çünkü; 1) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; Demiryolu lojistik Merkeziyle, Karayolu nakliyesine göre %45'leri bulan fiyat avantajı sağlayan bir OSB'dir. 2) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; Ortak Sağlık ve işgüvenliği birimiyle işletmelerine bu hizmeti işletmelerin bir birimi gibi veren bir OSB'dir. 3) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; ara eleman yetiştirme noktasında bünyesinde Meslek Yüksek Okulu bulunan Ülkemizdeki birkaç OSB'den biridir. 4) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; bünyesinde bulunan Gümrük Müdürlüğü ile işletmelerine yerinde gümrükleme imkanı sağlayan bir OSB'dir. 5) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; bünyesinde bulunan Üniversite Sanayi İşbirliği birimiyle işletmelerinde AR-GE ve İnovasyon kültürü oluşturan bir OSB'dir. 6) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; bünyesinde tek durak ofisi bulunduran bir Organize Sanayi Bölgesidir. 7) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; bünyesinde katı atık depolama alanı bulunan ender organize sanayi bölgelerinden biridir. 8) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; jeopolitik konumu itibariyle doğu ve güneydoğunun tam bir geçiş noktası ve doğal lojistik merkezidir. 9) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; işletmelerinin yurt dışı iş bağlantıları oluşturabilmesi için yurt dışı organizasyonlara katılan ve bu konuda devlet imkanlarını işletmelerine kullandırma çalışmaları organize eden bir organize sanayi bölgesidir. 10) Elazığ Organize Sanayi Bölgesi; 3035 nolu teşvik yasasında 5. Bölge avantajlarına sahip bir organize sanayi bölgesidir. İşte bu avantajlardan dolayı sizi "YATIRIMA DEĞİL, KAZANMAYA DAVET EDİYORUZ" FIRAT TEKNOKENT Fırat Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesinin yönetici şirketi olan Fırat Teknokent, özellikle yeni ve ileri teknoloji alanlarında ARGE faaliyetleri yürüten ve yazılım geliştirme alanında faaliyet gösteren, teknoloji firmalarına uluslararası standartlarda teknokent hizmetleri sunan 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri yasasına göre 2009 yılında Fırat Teknokent Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici A.Ş. adıyla kurulmuş olan teknoparktır. Fırat Teknoparkt’da ulusal ve ülkemizin önde gelen 48 firması ARGE ve üretim çalışmalarını devam ettirmektedir. Konum Bir bilim ve teknoloji parkı olarak tasarlanan Fırat Teknokent , Fırat Üniversitesi kampus alanı dahilinde kurulmuştur, Şehir merkezine, havaalanına, başlıca araştırma merkezlerine ve çeşitli sosyal imkanlara yakın mesafede olması sayesinde hem araştırma alanında işbirliğini arttıracak hem de katılımcılara nitelikli bir çalışma ortamı sağlayacak konumdadır. 10 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Avantajlar Yazılım ve AR-GE’ye dayalı üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançların, 2013 yılı sonuna kadar gelir vergisinden, kurumlar vergisinden ve katma değer vergisinden muaf olması, Yazılım ve AR-GE personelinin 2013 yılı sonuna kadar gelir vergisinden muaf olması, Üniversite akademik personeli ile birlikte sürdürülen projeler için yapılan ücret ödemelerinin gelir vergisinden muaf olması. Yabancı uyruklu yönetici veya AR-GE personeli çalıştırma olanağı, Bu yasa kapsamındaki faaliyetlerde; 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu, 832 sayılı Sayıştay Kanunu ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerinin uygulanmaması. Üniversite Üniversitenin mevcut laboratuar, donanım gibi altyapılarından yararlanma, Eğitsel, sosyal, kültürel ve sportif olanaklarından yararlanma, Üniversitenin nitelikli insan kaynaklarından yararlanma olanağı. Sanayi ile daha çok ve daha etkin işbirliği olanakları (firmalara danışmanlık ve firmaların Ar-Ge birimleriyle ortak uygulamalı araştırma projeleri şeklinde), Firmalarla etkileşim sonucu ortaya çıkan yeni konularda temel ve uygulamalı araştırma imkânları, Üniversitedeki araştırma sonuçlarının ekonomik değere dönüşmesi. Teknoparklardan sağlanan fonların araştırmaya aktarılmasıyla üniversiteye kaynak yaratılması, Üniversite mezunlarına ve öğrencilerine istihdam olanağı sağlanması (mezunlara nitelikli iş olanağı ve öğrencilere yarı zamanlı iş sağlanması yanında, oluşacak uygun ortam sayesinde yenilikçi firmaların oluşmasını sağlayacak “girişimciler”in yetişmesi), Bunların sonucu olarak, daha çok araştırma ve dolaylı olarak daha iyi bir eğitim ortamının oluşması. Sanayicilere Sağlayacağı Faydalar 1. Ar-Ge çalışmaları için uygun mekân ve ortam sağlanması, 2. Üniversiteden daha kolay ve uygun koşullarda danışmanlık hizmetleri sağlanabilmesi (teknik konular yanında, finans, iş idaresi, pazar analizi vb. konularda da) ve üniversiteyle daha etkin Ar–Ge işbirlikleri kurulabilmesi, 3. Üniversitedeki araştırma altyapısından uygun koşullarla yararlanabilmeleri. 4. Benzeri Ar-Ge şirketleriyle bir arada olmanın sağlayacağı sinerji, 5. Teknokent şirketinin sağlayacağı hizmetler, 6. Bunların sonucu olarak, teknoloji transferinin ve gelişiminin daha kolay sağlanması. Sektörler Teknolojik AR-GE çalışmaları ve işletmelerin danışmanlık ve eğitim hizmetleri Maden Sektörü Bilişim-Elektrik-Elektronik Teknolojileri, Makine Tasarım ve Teknolojileri, Gıda Teknolojileri ve Gıda Güvenliği, Tarımsal Teknolojiler, İnşaat Teknolojileri, Enerji ve Çevre Teknolojileri Kurucu Ortaklar Ortakların Adı Elazığ Fırat Üniversitesi Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası Elazığ Belediyesi Elazığ Özel İdare Genel Sekreterliği Elazığ Ticaret Borsası Katılım Payı % 60 % 20 % 10 %5 %5 11 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 FIRAT KALKINMA AJANSI 25/01/2006 tarih ve 5449 kanun numarası ile kabul edilen ve 08/02/2006 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan Kalkınma Ajansları yasasına istinaden İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) kapsamında TRB1 bölgesini oluşturan Malatya, Elazığ, Bingöl ve Tunceli illerine hizmet vermek amacıyla 2009 yılında Fırat Kalkınma Ajansı Malatya merkezli olarak kurulmuştur. Ajansın Elazığ TSO Bünyesinde Yatırım Destek Ofisi bulunmakta olup 5 uzman ve yardımcı personellerle ildeki KOBİ’lere, STK’lara ve kamu kurumlarına hizmet vermektedir. Ajansın Destek vermeye başladığı 2010 yılından 2014 yılına kadar Elazığ’da sağladığı destekler aşağıdaki tabloda yer almaktadır. FKA 2010-2014 ELAZIĞ İLİ DESTEKLERİ SEKTÖREL DAĞILIMI Proje Sayısı SEKTÖRLER Proje Bütçesi Hibe Tutarı Küçük Ölçekli Altyapı İşleri 7 6.007.676,58 4.479.453,35 Sanayi Ürünleri İmalatı 4 2.317.389,02 1.141.667,29 Gıda Ürünleri İmalatı 7 4.215.252,44 2.022.866,22 Makine ve Ekipman İmalatı 6 3.009.005,00 1.465.417,50 Mobilya İmalatı 4 2.256.212,55 1.128.106,27 Tarım ve Hayvancılık 10 4.770.400,00 2.227.140,00 Tekstil ve Konfeksiyon 1 769.032,10 371.442,50 Yapı ve İnşaat Malzemeleri İmalatı 12 7.776.545,90 3.492.150,43 Metal Ürünler İmalatı 7 3.121.648,00 1.560.824,00 Diğer İmalatlar 3 981.601,77 455.235,73 DFD (Araştırma, Fizibilite Tanıtım Projeleri) 14 893.360,00 806.595,00 Toplam 75 36.118.123,36 19.150.898,29 Kaynak: Fırat Kalkınma Ajansı Genel Sekreterliği (2014) ELAZIĞ KOSGEB MÜDÜRLÜĞÜ 2000 yılında Elazığ TSO bünyesinde Sinerji Odağı olarak kurulan birim 2009 yılında yine Elazığ TSO’nun girişim ve müracaatı doğrultusunda müdürlüğe dönüşmüştür. KOSGEB Elazığ Hizmet Merkezi Müdürlüğü 2010-2014 Destek Rakamları Destekler Adet Açılan Girişimcilik Eğitimi Sınıf Sayısı Eğitime Katılan Girişimci Sayısı İşini Kuran Girişimci Sayısı Verilen destek Miktarı (TL) Desteklenen İşletme sayısı 130 3978 380 13.748.088,47 670 Kaynak: KOSGEB Elazığ Hizmet Müdürlüğü (2014) 12 Veri Tabanına Kayıtlı İşletme Sayısı 5975 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 TARIM VE KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU (TKDK) DESTEKLERİ AB ve Uluslar arası kuruluşlardan sağlanan kaynakların ülkemizde kırsal kalkınma programlarının uygulanmasına yönelik faaliyetlerde kullanılmasını sağlamak üzere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı olarak ülkemizde belirlenen bölgelere kurulan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Elazığ’da 2012 yılında kurulmuş olup, 2014 yılı 10. Ayına kadar IPARD kapsamında 4 kez proje destek ilanı yapmıştır. Bu dönemde Elazığ’da 168 projeye 117.731.605,57 TL hibe desteği sağlanmıştır. Bu desteklerin detayları aşağıdaki tablolarda yer almaktadır. 9. ÇAĞRI KAPSAMINDA KABUL EDİLEN PROJE SAYISI 8 5 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 14.232.341,48 6.416.934,31 12 15.423.899,68 9.774.419,38 2 2.446.168,95 1.223.084,47 1 272.140,00 136.070,00 1 795.116,78 397.558,39 9 731.714,00 365.857,00 3 41 1.208,465,00 41.526.780,20 604.232,50 25.729.380,45 Başvuru Sayısı Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) Kültür Balıkçılığı TOPLAM Toplam Hibe Tutarı (TL) 9.069.650,61 4.158.508,10 9. ÇAĞRI KAPSAMINDA GERÇEKLEŞEN PROJE SAYISI Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) TOPLAM Gerçekleşen Proje Durumu Gerçekleşen Toplam Yatırım Gerçekleşen Destek Tutarı 5 4 10 1 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 7.397.829,80 7.142.705,80 11.333.895,77 1.034.950,00 1 274.492,22 134.419,15 1 776.430,55 334.247,09 6 544.184,76 272.092,38 28 28.504.488,90 17.033.627,88 Başvuru Sayısı Sektör Adı Toplam Hibe Tutarı(TL) 4.550.917,57 4.202.245,41 7.023.456,28 516.250,00 : % 68 : % 69 : % 66 10. ÇAĞRI KAPSAMINDA KABUL EDİLEN PROJE SAYISI 2 7 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 1.068.597,87 8.097.759,55 2 242.243,00 121.221,50 1 12 888.747,41 10.297.347,83 444.373,71 6.264.763,66 Başvuru Sayısı Sektör Adı Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) Kırsal Turizm TOPLAM 13 Toplam Hibe Tutarı (TL) 667.954,80 5.031.213,65 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 10. ÇAĞRI KAPSAMINDA GERÇEKLEŞEN PROJE SAYISI Başvuru Sayısı Sektör Adı Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) Kırsal Turizm TOPLAM Gerçekleşen Proje Durumu Gerçekleşen Toplam Yatırım Gerçekleşen Destek Tutarı 4 2 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 4.529.657,75 140.579,60 Toplam Hibe Tutarı (TL) 2.753.110,40 70.263,40 1 814.361,71 383.361,84 7 4 5.484.599,06 4.529.657,75 3.206.735,64 2.753.110,40 : % 53 : % 53 : % 51 Kaynak: Elazığ TKDK (2014) 11. ÇAĞRI KAPSAMINDA KABUL EDİLEN PROJE SAYISI 3 2 41 1 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 7.297.659,49 1.078.554,55 51.544.822,90 1.589.975,84 4.721.866,16 684.776,68 32.582.470,86 794.987,92 1 6.221.508,86 3.110.254,43 6 555.585,00 277.257,50 1 55 531.910,50 68.820.017,44 265.730,25 42.437.343,80 Başvuru Sayısı Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) Kültür Balıkçılığı TOPLAM Toplam Hibe Tutarı (TL) 11. ÇAĞRI KAPSAMINDA GERÇEKLEŞEN PROJE SAYISI Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) Kültür Balıkçılığı TOPLAM Gerçekleşen Proje Durumu Gerçekleşen Toplam Yatırım Gerçekleşen Destek Tutarı 2 2 32 1 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 4.555.845,12 1.078.554.55 40.236.250,11 1.589.975,84 2.961.299,32 684.776,68 26.281.755,02 794.987,92 1 6.221.508,86 3.110.254,43 6 555.585,00 277.257,50 1 45 531.910,50 53.691.075,43 265.730,25 34.376.061,12 Başvuru Sayısı Sektör Adı Toplam Hibe Tutarı (TL) : % 81 : %78 : % 81 12. ÇAĞRI KAPSAMINDA KABUL EDİLEN PROJE SAYISI Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kırmızı Et) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti) Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi, Arıcılık Yerel Ürünler Kırsal Turizm Kültür Balıkçılığı TOPLAM 14 Başvuru Sayısı 6 7 72 1 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 13.503.790,86 11.872.640,82 93.717.905,66 1.877.744,71 Toplam Hibe Tutarı (TL) 8.773.856,53 7.686.328,48 59.882.062,20 938.872,35 2 11.485.182,62 5.742.341,31 6 6 1 2 309.437,00 4.986.159,18 591.541,79 1.747.574,50 154.373,50 2.491.829,57 296.770,89 873.562,25 103 139.998.812,00 86.839.997,63 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 12. ÇAĞRI KAPSAMINDA GERÇEKLEŞEN PROJE SAYISI Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kırmızı Et) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti) Süt ve Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi, Arıcılık Yerel Ürünler Kırsal Turizm Kültür Balıkçılığı TOPLAM Gerçekleşen Proje Durumu Gerçekleşen Toplam Yatırım Gerçekleşen Destek Tutarı Başvuru Sayısı 5 6 67 1 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 8.572.982,26 9.707.453,43 77.546.728,68 1.830.139,53 Toplam Hibe Tutarı (TL) 5.572.438,41 6.309.844,70 49.270.638,98 915.069,76 1 6.521.252,06 3.260.626,03 5 4 1 1 91 220.505,20 3.288.588,83 591.541,79 857.685,25 109.139.877,03 110.252,60 1.643.994,41 296.770,89 428.842,63 67.808.478,41 : % 88 : %78 : % 78 Kaynak: Elazığ TKDK (2014) 2013 YILI İTİBARİ İLE YAPILAN ÖDEMELER Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Tıbbi ve Aromatik Bitkiler) Kırsal Turizm TOPLAM Başvuru Sayısı 4 4 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 6.376.429,62 6.137.611,56 Toplam Hibe Tutarı (TL) 3.912.925,87 3.564.253,71 13 14.732.508,58 9.042.073,45 1 1.034.950,00 516.250,00 1 274.492,22 134.419,15 1 10 784.679,49 877.570,86 334.247,09 438.759,03 1 59.059,50 29.529,75 1 36 814.361,71 31.091.663,54 383.361,84 18.355.819,89 2014 YILINDA YAPILMASI PLANLANAN ÖDEMELER Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık) Yerel Ürünler Kırsal Turizm Kültür Balıkçılığı TOPLAM Başvuru Sayısı 8 9 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 18.059.635,98 12.951.195,37 Toplam Hibe Tutarı (TL) 11.735.155,85 8.371.105,16 103 132.415.536,71 84.440.733,63 2 3.467.720,55 1.733.860,27 3 17.706.691,48 8.852.595,74 8 6 1 3 143 523.582,00 4.986.159,18 591.541,79 2.279.485,00 192.981.518,06 261.196,00 2.491.829,57 296.770,89 1.139.292,50 119.322.539,61 DÖRT ÇAĞRI DÖNEMİNDE ALINAN PROJELERİN DURUMLARI Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) Yerel Ürünler Kırsal Turizm Kültür Balıkçılığı TOPLAM 15 Başvuru Sayısı 17 16 132 4 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 35.033.791,83 20.436.727,55 168.784.387,79 5.913.889,50 Toplam Hibe Tutarı (TL) 22.565.373,30 13.197.568,06 107.270.166,09 2.956.944,74 4 17.978.831,48 8.988.665,74 1 795.116,78 397.558,39 23 1.838.979,00 918.709,50 6 2 6 211 4.986.159,18 1.480.289,20 2.279.485,00 260.642.957,47 2.491.829,57 741.144,60 1.743.525,00 161.271.485,54 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 TÜM PROJELERİN SEKTÖR BAZLI İLÇELERE GÖRE DAĞILIMI Alt Tedbir/ Sektör Adı Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık) Yerel Ürünler Kırsal Turizm Kültür Balıkçılığı Toplam Yatırım Tutarı (TL) Toplam Hibe Tutarı (TL) 19.544.567,20 13.856.508,29 16.202.932,19 10.531.905,92 126.635.011,85 82.312.757,70 4.404.242,14 2.200.896,06 3 12.509.716,73 6.252.031,40 1 784.679,49 334.247,09 1.420.428,71 714.577,95 3.288.588,83 1.408.903,50 857.685,25 1.643.994,41 680.132,73 428.842,63 189.138.438,62 117.731.605,57 İlçe Adı Proje Sayısı Merkez Karakoçan Keban Kovancılar TOPLAM Merkez Merkez Alacakaya Keban Kovancılar Sivrice Karakoçan Ağın Palu Maden TOPLAM Merkez 7 2 1 1 11 12 86 2 5 7 2 6 2 1 1 112 3 Merkez Merkez Merkez Sivrice Palu Kovancılar Arıcak Maden TOPLAM Merkez Karakoçan Merkez 12 2 1 1 1 1 18 4 2 1 TOPLAM 168 Kaynak: Elazığ TKDK (2014) DÖRT ÇAĞRI DÖNEMİNDE GERÇEKLEŞEN PROJELERİN DURUMLARI Süt Üreten Tarımsal İşletmeler Et Üreten Tarımsal İşletmeler Besicilik) Et Üreten Tarımsal İşletmeler (Kanatlı Eti Yetiştiriciliği) Süt Ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması Et ve Et Ürünlerinin İşlenmesi Ve Pazarlanması (Kırmızı Et İşleme Tesisi) Meyve ve Sebzelerin İşlenmesi ve Pazarlanması Çiftlik Faaliyetlerinin Çeşitlendirilmesi (Arıcılık ve Tıbbi-Aromatik Bitkiler) Yerel Ürünler Kırsal Turizm Kültür Balıkçılığı TOPLAM Gerçekleşen Proje Durumu Gerçekleşen Toplam Yatırım Gerçekleşen Destek Tutarı 11 12 Toplam Yatırım Tutarı (TL) 19.544.567,20 20.000.000,00 Toplam Hibe Tutarı (TL) 13.856.508,29 13.000.000,00 112 124.439.166,27 78.384.644,77 3 4.404.242,14 2.200.896,06 3 12.509.716,73 6.252.031,40 1 784.679,49 334.247,09 18 1.369.428,71 684.577,95 4 2 2 3.288.588,83 1.408.903,50 1.389.145,75 1.643.994,41 680.132,73 694.572,87 189.138.438,62 117.731.605,57 Başvuru Sayısı Sektör Adı : % 80 : %72,5 : % 73 Kaynak: Elazığ TKDK (2014) 16 168 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ İMALATÇI FİRMALARI Sıra Firma Ünvanı Telefon Ürt. Konusu 1 46 Edem Gıda Turizm Paz. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 237-4144 Baklava,Yaşpasta, Kuru Pasta, Yufka Ve Dondurma İmalatı 2 A.R.Keleşler Yem,Un,Gıda Ürt. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1649 Karma Hayvan Yemi Ürt. 3 Aba Tem. İnş. Petrol Ürünleri Tekstil İmalat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 237-3530 Tablot Yemek Ürt. 4 Abamer Yapı Mlz. İmalat Mad. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 233-6134 Mermer Blok Ürt. 5 Abdülmecitoğlu İnş. Nakliye Petrol Ürünleri Gıda Tarım Ve Hyv. San. Tic. Ltd. Şti.Elazığ Alacakaya Şubesi (424) 611-7833 Beton Santrali Ve Kum-Yıkama Eleme 6 Abdülvahit Yaman (424) 255-5203 Muhtelif Ebatta Cilalı Mermer İmalatı 7 Acarın Kuyumculuk İnş. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 238-2635 Altın Bilezik İmalatı 8 Ağa Mezrası Gıda Ve Yemek Hzm. İnş. Hyv. Tem. Taşımacılık İth. (424) 711-3672 İhr. Tic. Ve San. Ltd. Şti. Tabldot Yemek Ürt. 9 Ahmet Turan Yaman (424) 241-0286 Kum Çakıl Ocağı - Agrega Mıcır Ve Kum Ürt. 10 Akay Güvenlik Yemek Tem. Hzm. Medikal İnş. İlaçlama Tic. Ve San. Ltd.Şti. (424) 233-0784 Yemek Hzm. 11 Akbulut Kırmızı Ve Beyaz Et Ürünleri Ürt. Gıda Hyv. İnş. Ve Mazlemeleri Paz. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 218-2147 Sucuk,Kebap Kıyması Köfte Kıyması, Kavurma İmalatı,Salam, Sosis İmalatı Ve Tavuk Eti Paketlenmesi 12 Akdağ Granit Mermer Ve Maden San. Tic. A.Ş. (424) 255-5433 Blok Mermer Ürt. - Plaka Ve Ebatlı Mermer İmalatı 13 Akdağ Sentetik San. İth. İhr. Ve Tic. Ltd.Şti (424) 255-5433 Sentetik Çuval İmalatı 14 Akra İplik Tekstil San. Ve Tic. A.Ş. (424) 255-1272 Open-End Pamuk İpliği 15 Aktaş Isı Sistemleri İnş. Gıda Ürt. Paz. San. Tic. Ltd.Şti (424) 224-1447 Güneş Enerjisi Sistemleri Ve Çelik Kapı İmalatı 16 Aktaş-San Pvc Ve Çelikkapı Elektrik Enerjisi Isı San. İnş. Gıda Ürt. (424) 255-1574 Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Pvc Ve Çift Cam İmalatı 17 Alacakaya Mermer Ve Maden İşletmesi Tic. Ve San. A.Ş. (424) 255-1260 Blok Mermer İmalatı 18 Alamer Maden İnş. Nakliyat Tic. Ve San. Ltd. Şti. (424) 255-1260 Ebatlı Mermer Ürt. 19 Alat İnş. Ve Yapı Mlz. Tekstil Gıda Ürt. Paz. San. İth. İhr. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1701 Tekstil Konfeksiyon Baskı Nakış Ürt. Ve İmalatı 20 Alpin Mermer Mühendislik İnş. Turizm San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 237-8879 Blok Ve Takoz Mermer İmalatı 21 Alternatif Halı Mobilya Ve Dayanıklı Tüketim Malları Gıda Ürt.Paz.San.İth.İhr.Tic.Ltd.Şti. (424) 238-1320 Mobilya İmalatı 22 Altınışık Isı Mad. İnş. Petrol Nakliye San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5663 Kalorifer Kazanı İmalatı 23 Altınova Yem Hyv., Gıda, Akaryakıt, İnsan Kaynakları Ve Aracılık Hzm. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 253-2803 Karma Yem İmalatı 24 Altıntaş Isı İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5660 Katı Sıvı Ve Gaz Olmak Üzere Farklı Yakıt Türlerine Ait Kalorifer Kazanları ,Eşanjörler ,Yakıt Tankı ,Su Tankı , Ve Hidrofor Tankı İmalatı 25 Altınvinç Isı Sistemleri, İnş., Elektrik Ve Elektronik Nakliye, Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 233-9898 Çelik Konsrüsiyon İmalatı 26 Altungök Raf Mobilya Metal Ve Plastik Ürt. San. (424) 281-3030 Büro Ve Ev Mobilyaları -Mağaza Raf 27 Anadolu Parkesan Mobilya İnş. Ve Mlz. Dekorasyon Taahhüt Paz. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5155 Muhtelif Mobilya Ürünleri 17 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 28 Analiz Mad. San. Ve Dış Tic. A.Ş. Elazığ Şubesi (422) 326-4999 Pomza Ocağı 29 Arnika Tarım Ürt. Gıda İnş. Ve Mlz. Mad. Mahrukatçılık İthalat Ve İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 272-2196 Şarap Ürt. 30 Arslanlar Petrol Nak. Gıda İnş. İth. İhr. İmalat San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 721-5138 Un Ve Kepek Ürt. 31 Arslanlı Alçı Ve Hammaddeleri Tic. San. A.Ş (424) 255-5505 Torbalı Toz Alçı, Yapı Kimyasalları Ve Mikronize Kalsit Ürt. 32 Artema Isı San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-1986 Kalorifer Kazanı, Buhar Kazanı, Akaryakıt Tankı, Boyler, Hidrofor Ve Eşanjör İmalatı 33 Asilgaz, Tıbbı Ve Sınaı Gazlar İmalat Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-1111 Oksijen Gazı Ürt. Ve Dolumu Narkoz Gazı Ürt. - Asetilen Gazı Ürt. - Likid ( Sıvı ) Oksijen Ve ( Sıvı) Azot Ürt. 34 Asmer İç Ve Dış Tic. Paz. Ltd.Şti. (424) 255-1317 Plaka Ve Ebatlı Mermer Ürt. 35 Aston Grup Beton San. Ürt. Ve Paz. Tic. Ltd. Şti. (424) 241-6906 Beton Mamülleri İmalatı 36 Aşır Şimşek Bağcılık Şarapcılık Balıkçılık Ürt. Tic. Ve San. Ltd. Şti. (424) 551-2816 Şarap Ürt. 37 Atalar İnş. Tic. Ve San. Ltd. Şti. (424) 233-5600 Agrega Ürt. 38 Atalay Mühendislik Isı Sistemleri Ürt. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5842 Havalandırma Kanalı Ve Doğalgaz Bacası İmalatı 39 Aydınlar Doğal Taş Ürt. Paz. Dış Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5680 Mermer Yüzey Cilalama Ve Parlatma 40 Aydınlar Plastik Gıda Mad.Ürt. Paz. İth. İhr. Tic. Ve San. Ltd. Şti. (424) 238-7946 Plastik Poşet İmalatı 41 Aygün Dinlenme Tesisleri Petrol Ürünleri Tic. Ve San. Ltd. Şti. (424) 441-2377 Tabldot Yemek Ürt. 42 Ayhanlar Veteriner Kliniği Ecza Deposu Ziraat Su Ürünleri İlaçları Hyv. İnş. Taahhüt Turizm Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 212-5063 A.Y.P.E Boru İmalatı 43 Ayhas İnş. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 255-5753 Çift Cam Ve Cam Balkon Ürt. 44 Bahar Yapı Endüstri Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 238-7041 Agrega Mıcır İmalatı 45 Banvit Bandırma Vitaminli Yem San. A.Ş. (Banvitaş)ElazığKesimhane Şubesi (42) 428-1218 Piliç Eti Ve Ürünleri ,Mamül Tavuk Unu (Rendering Unu )Rendering Yağı - Civciv Ürt. - Karma Hayvan Yemi İmali 46 Başarı Mermer Ve Maden İnş. Turizm İth. İhr. San. Tic. Ltd.Şti. (424) 237-0563 Blok Mermer Ürt. 47 Bay-Daklar Gıda İnş. Tem. Ve Taahhüt Nakliyat Mademcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 241-5882 Ekmek Ve Unlu Mamül İmalatı 48 Baykal Turizm İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 238-7558 Bakliyat Paketleme 49 Bayrak Gıda İmalat İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1418 Aromalı Toz İçecek İmalatı, Kahve Ürünleri İmalatı, Meyve Aromalı Sıvı İçecek İmalatı, Sıcak Çikolata İmalatı, Şalgam İmalatı, Nar Ekşisi Sosu İmalatı, Limon Sosu Paketlenmesi, Kabartma Tozu İmalatı, Vanilin İmalatı, Kremşanti İmalatı Ve Puding İmalatı 50 Bayraklar Mermer San. İnş. Taahhüt Tic. Ltd.Şti. (424) 247-7654 Mermer Levha Ürt. 51 Bayramlar Yemek Ürt. Gıda Otomotiv İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 275-3009 Tablot Yemek Ürt. 52 Bereketim Gıda İnş. Mad. Eğitim Hyv. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 237-1372 Kuruyemiş İmalatı 18 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 53 Besemot Mekatronik Sistemler Elektrik Elektronik Bilişim Hzm. Yazılım Biyomedikal Sistemler Ar-Ge Danışmanlık San. Ve Tic. Ltd. (424) 247-7766 Şti. Otomatik Kontrol Sistemleri Kontrol Devresi Ürt. 54 Bilçağ Mad. İnş. Nakliyat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5315 Blok Ve Plaka Mermer İmalatı 55 Bilfer Mad. Ve Turizm A.Ş.Karaçeşme-Elazığ Şubesi (312) 430-2880 Krom Cevheri Ürt. 56 Binap Tarım Gıda Hyv. İnş. Makina Enerji İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 254-2095 Endüstriyel Sera (Salkım Domates Ürt.) 57 Birlik Beton İnş. Ve Mlz. Ürt. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 288-2313 Kalker Ocağı Ve Agrega Ürt. - Hazır Beton 58 Bozcan Gıda Tem. Hyv. Yem Ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 543-8554 Süt Ürünleri İmalatı 59 Cangirler Cam Orman Ürünleri Pvc İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-1068 Cam İşleme Ve Cam Balkon İmalatı 60 Cesur Yalıtım Paketleme Gıda Plastik Mad. Tarım Ürt. İth. İhr. San. (424) 255-1145 Ve Tic. Ltd. Şti. Plastik Tek Kullanımlık Enjeksiyon Ürünleri Ürt. (Bardak Çatal Kaşık V.B.) 61 Ciplioğulları Cam San. Ve Tic. Ltd.Şti (424) 255-1249 Çift Cam İmalatı 62 Civan İnş. Nakliyat Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 212-4978 Agrega (Mıcır , Taştozu ) 63 Coca-Cola İçecek A.Ş. Elazığ Şubesi (424) 255-5595 Alkolsüz Meşrubat, Pet Şişe Ürt. 64 Coşkunlar Toprak San. Ve Tic. A.Ş. (424) 236-0777 Tuğla Ve Beton Kiremit İmalatı 65 Çağdaş Mühendislik İnş. Mad. Ürt. San.Ve Tic. Ltd.Şti (424) 236-6717 Blok Mermer Ürt. 66 Çağlayan İnş. Demir Plastik İmalat San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 276-2606 Muhtelif Çapta A.Y.P.E. Ve Pvc Boru İmalatı 67 Çedene Kuruyemiş Ürt. Paz. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Tşi. (424) 275-3238 Kuruyemiş Paketleme 68 Çelikler Mad. İnş. Ve Mlz. Tekstil Ürt. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 233-4843 Pomza Ocağı 69 Çelikler Taahhüt İnş. Ve San. A.Ş. Elazığ Şubesi (424) 255-5551 Hazır Beton İmalatı 70 Çelmak Makina İnş. Mad. Hizmet Taahh.Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5373 St Testere Bıçağı İmalatı 71 Çobanoğlu İnş. Ve İnş. Mlz. Nak.Mad. Ürt. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 236-7118 Agrega Mıcır Ürt. 72 Dai Mad. Nakliye İnş. Gıda Turizm Petrol Ve Petrol Ürünleri Enerji San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-2478 Mermer Ürt. 73 Demirbil Taahhüt Hafriyat İnş. Nakliye Peyzaj Ürt. Paz. Tic. Ltd. Şti. (424) 224-1501 Karo,Bims Ve Mozaik İmalatı 74 Denson Mad. İnş. Turizm Nakliye San. İç Ve Dış Tic. Ltd. Şti. (424) 247-3675 Kromit Cevheri Çıkarılması 75 Desen Mobilya San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5546 Mobilya İmalatı 76 Devşem Dev Şemsiye Ve Gölgelendirme Sistemleri Tekstil İhracat İthalat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1072 Dev Şemsiye Ürt. 77 Dm2 Dış Tic. Maden Petrol Nakliye İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-5039 Blok Ve Moloz Mermer Ürt. 78 Doğan Parke Beton Yapı Mamülleri Mad. İnş. Nakliye Gıda Plastik Ürt. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5696 Sondaj Borusu İmalatı 79 Doğanlar İnş. Pvc Isıcam Mühendislik Ve Mimarlık Ürt. Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 241-2986 Pvc Ve Çift Cam İmalatı 80 Doğu Ahşap Mobilya İnş. Mad. Turizm Plastik San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-4095 Mobilya İmalatı 81 Doğu Döküm San. Ve Tic. Ltd. Şti. Alaşımlı Ve Alaşımsız Çelik Döküm (424) 255-5077 19 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 82 Ed Strafor Ve Yapı Mlz. İmalatı Gıda Turizm Eğitim İnş. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 255-5735 Eps Strafor Ürt. 83 Ek-Meksan Gıda Hyv. Turizm İnş. Ve Mlz. Ürt. İth. İhr. Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 225-5526 Ekmek Ve Ekmek Çeşitleri 84 Elazığ Altınova Çimento San. Ve Tic. A.Ş.Elazığ Şubesi (424) 224-3921 Klinker Ve Çimento İmalatı 85 Elazığ Aşsan Yemek Fabrikası San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5635 Tablot Yemek Ürt. 86 Elazığ Dış Tic. A.Ş. (424) 255-1260 Plaka Ve Mermer Ürt. 87 Elazığ Hazır Beton Taah. İnş. Mad. Nak.Petrol San. Tic. Ltd. Şti. (424) 247-1212 Hazır Beton İmalatı 88 Elazığ Mad. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1212 Mermer Ocağı 89 Elazığ Mermer San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1133 Plaka Ve Küçük Blok Mermer İmalatı 90 Elazığ Yem San. A.Ş. (424) 275-2050 Karma Hayvan Yemi , Kırılmış Mısır,Arpa Ve Buğday Ürt. 91 Elbalık Su Ürünleri Gıda İç Ve Dış Tic. San. Ltd. Şti. (424) 225-4505 Balık İşleme Ve Donmuş Muhafaza 92 Elbeton Elazığ Beton San. A.Ş. (424) 255-1430 Beton Ve Beton Mamülleri 93 Elbir Mühendislik Müteahhitlik İnş. Ve Mlz. İmalat San. Ve Tic. A.Ş. (424) 225-4821 Pvc Doğrama Ve Çift Cam İmalatı 94 Elbosan Elazığ Profil San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 218-1061 Teneke Kutu İmalatı 95 Eler Gıda İnş. Hyv. Sağlık Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 648-7306 Süt Ve Süt Ürünleri İmalatı 96 Elet Et Ve Et Ürünleri Hyv. Ve Gıda İnş. İmalat San. Tic. A.Ş. (424) 224-2526 Et Ve Et Ürünleri İmalatı 97 Elfama Plastik İnş. Gıda Medikal Tem. Tarım Canlı Hayvan San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1313 Plastik Boru İmalatı 98 El-Ka İnş. Mlz. Ve Gıda Paz. San. Tic. Ltd.Şti. (424) 255-5005 Beton Mamülleri (Parke Bordür Taşı Çit Direkleri Kutu Menfezi İmalatı) 99 Elkapı Mobilya İnş. Gıda Petrol Ürünleri Hyv. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1666 Ahşap Kapı Ve Mobilya İmalatı 100 Elkas Elazığ Kasaplar Et Ve Et Ürünleri Kesimi Canlı Hayvan Besicilik Ve Gıda Ürt. Paz. A.Ş. (424) 225-3010 Et ,Et Ürünleri Ve Paketlenmesi 101 Elkay Atık Toplama Ve Geri Dönüşüm Orman Ürünleri İnş. Nakliye (424) 224-9401 Petrol Makina Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. Hurdacılık Geri Dönüşüm 102 Elkisan Kireç Ve San. Tic. Ltd. Şti. (424) 237-4223 Sönmüş Kireç-Beton ElemanlarıKalker 103 Elsa Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5542 Mercimek İmalatı Bakliyat Ve Hububat Paketleme 104 Emir-Pet İnş. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 611-3003 Agrega Mıcır Üterimi 105 Endost Endüstriyel Otomasyon Sistemleri Elektrik Makina İnş. İmalat Taahhüt Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-5959 Endüstriyel Otomasyon 106 Ene-Kar Dekorasyon Ve Yapı Mlz. İmalat Gıda Nakliye Turizm İthalat Ve İhracat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1092 İç Ve Dış Cephe Dekorasyon Mlz. 107 Enver Öz-Elsan Soğutma (424) 236-9011 Soğuk Oda İmalatı Ve Poliüretan Panel İmalatı 108 Ergüzeller Tarım Ürünleri İşleme Paketleme Depolama Gıda Ürt. Ve San. Tic. Ltd.Şti (424) 291-2275 Küp Şeker Ve Sargılı Küp Şeker İmalatı 109 Erhan Plastik Ürt. Paz. Yapı San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1080 Plastikten Mamül Ambalaj Malzemesi Ve Plastik Kangal Boru İmalatı 110 Erler Mobilya İmalat İth. İhr. Paz. Taahhüt San. Ve Tic. Ltd.Şti (424) 224-0805 Mobilya İmalatı 20 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 111 Erözsoy Mad. Nak.Petrol Mahrukatçılık İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 481-7211 Krom Cevheri Ürt. 112 Ersem Mühendislik Nakliye Mad. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 212-1950 Demir Cevheri Ürt.,Kırma ,Eleme Ve Yıkama Tesisi 113 Erşahinler Elektro.Elek.Tekstil Ürt. Paz. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 212-3727 Ekmek , Ekmek Çeşitleri Ve Unlu Mamüller 114 Er-Şim Entegre Et Tesisleri Turizm İnş. Nakliye Mad. Paz. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 233-1112 Et Ve Et Ürünleri 115 Eryıl Süt Ve Hyv. Ekipmanları Tarım Makinaları Gıda İnş. Ve İnş. Mlz. Endüstriyel Ürünler Ürt. Paz. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 263-5454 Mutfak Ekipmanları Ve Süt Soğutma Tankı İmalatı 116 Esbeton Prefabrik Yapı Mlz. San. Tic. Ve Taahhüt A.Ş. (424) 212-2323 Beton Ve Beton Mamülleri İmalatı Ve Konkasör Tesisi 117 Esk Kerestecilik Nak.İnş. Ve İnş. Mlz. Mad. Tic. San. Ltd. Şti. (424) 224-1274 Muhtelif Ebatta Kereste İmalatı 118 Eti Beton Ve Atık Geri Kazanım San. Tic. A.Ş. (424) 627-8004 Hazır Beton Tesisi 119 Eti Gümüş A.Ş. Maden Şübesi (424) 441-2323 Bakır Ve Krom Cevheri 120 Eti Krom Anonim Şirketi (424) 627-8004 Krom Madeni Çıkarma - Konsantre ( Krom ) Cevher Ürt. 121 Evliyaoğlu Optik Yangın Söndürme Cihazları Telekomünikasyon İnş. Medikal Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 248-3508 Yangın Söndürme Tüpü Dolumu 122 Ezgi Mermer Maden Nakliyat Petrol İnş. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 481-6636 Mermer Plaka İmalatı 123 Farma Gıda Tem. Turizm Nakliye Mad. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 247-0500 Deterjan Yardımcı Maddeleri, Kireç Önleyici, Tül Beyazlatıcı, Bulaşık Makinası Deterjanı, Tuzu Ve Parlatıcısı, Halı Şampuanı, Yumuşatıcı, Sıvı Sabun, Çamaşır Suyu 124 Fethi Yumuşak (424) 218-4509 Tuz Kırma Ve Paketleme 125 Fetih Durusoy-Durusoy Çelik Eşya İmalatı (424) 233-2357 Masa ,Sandalye Ve Okul Sırası İmalatı 126 Fetihsan Ambalaj Gıda Ürt. Tem. Plastik Matbaacılık Paz. San. Ve (424) 225-0908 Tic. Ltd. Şti. Kağıt Esaslı Gıda Ambalaj,Islak Mendil Ve Paketleme (Şeker-TuzKahve-Krema) 127 Fırat Asansörleri Koll.Şti. İsmail Taşçı Ve Ortakları (424) 236-8168 Asansörün Montaj Yoluyla İmali 128 Fırat Döküm Metallurji Makina Taahhüt San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1270 Çelik ,Pik,Kompozit,Sfero Döküm 129 Fırat Makina San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 224-2088 Makina İmaltı 130 Fırat Sünger San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5013 Sünger İmalatı 131 Filler Yapı Kimyasalları İnş. Nakliye Boya Endüstriyel Makine San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5576 Fayans Yapıştırıcısı, Hazır Sıva Ve Derz Dolgusu Vb. Ürt. 132 Florya Plastik Ambalaj Kimya Koz.Tem. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 236-4713 Islak Mendil,Tuz Ve Şeker Sıvı Vb. Maddeleri Paketleme 133 Frc Boya Ve Kimya İmalat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1121 Beton Katkıları -Antfiriz Ürt. 134 Gıyasettin Koç Petrol Tekstil İnş. Ve Mlz. Taahhüt Nakliye Mad. Gıda Sağlık Turizm Ürt. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 611-6616 Prefabrike Beton Ve Beton Mamülleri Ürt. 135 Gölalan Mermer Mad. Ürt. Paz. İth. İhr. Tic. Ve San. Ltd.Şti. (424) 238-4341 Blok Mermer İmalatı 136 Gözde Kültür Mantarcılığı Soğuk Hava Deposu Nakliyat İnş. Otomotiv Tarım İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 698-2357 Kültür Mantarı Ürt. Ve Paketlenmesi 137 Güç Panel İnş. Ve İnş. Mlz. Enerji Mad. Orman Ürünleri Nakliye San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5522 Yapı Kimyasalları İmalatı 138 Güler Kuruyemiş Gıda Plastik İmalat Paz. San. Ve Tic.Ltd.Şti. (424) 275-3186 Kuruyemiş, Kurukahve Ve Kuru Meyve İmalatı 21 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 139 Güneş Pet Ambalaj Mlz. Ürt. Paz. San. Tic. Ltd.Şti. (424) 276-2610 Pet Kavanoz Ve Plastik Bidon İmalatı 140 Güralplar Güneş Enerjisi Makina Madeni Ve Çelik Eşya San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 233-7561 Güneş Enerjisi Deposu , Soba , Banyo Kazanı ,Soba Kovası İmalatı 141 Gürbüz Mak.İmalat Paz. İnş.San. Ve Tic.Ltd.Şti. (424) 275-2841 Makina İmalatı 142 Gürbüzler Kuruyemiş İnş.Ve İnş Malz.Gıda San.Ve Tic.Ltd.Şti. (424) 275-2697 Kuruyemiş,Kahve ,Lokum,Reçel,Helva Ve Çikolata İmalatı 143 Gürsel Mermer İnş. Mobilya Ürt. Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 224-2422 Merdiven Basamağı Ve Mutfak Tezgahı İmalatı 144 Habaş Sınai Ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstri A.Ş. Elazığ Şübesi (424) 224-1115 Sınaî Ve Tıbbi Gaz Ürt. 145 Halit Tungay Oral (424) 330-5670 Blok Mermer İmalatı 146 Harput Gıda İmalat San.Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 288-2319 Kuruyemiş ,Bakliyat Ve Diğer Gıda Maddeleri Ürt. Ve Paketleme 147 Harput Hazır Beton Orman Ürünleri Petrol Gıda Mad. Nakliye San. (424) 275-3323 Ve Tic. Ltd. Şti. Hazır Beton İmalatı 148 Harput Mozaik Kireç Mad. İth. İhr. Tic. San. A.Ş. (424) 212-2323 Mozaik Ürt. 149 Harput Yem San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 334-0218 Karma Yem Ürt. 150 Has Çerez Turizm Gıda İmalat Paz. Ltd.Şti. (424) 212-4678 Muhtelif Çerez İmalatı 151 Has Ekmek Ve Gıda Ürünleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 238-2991 Ekmek Ürt. 152 Hasbek Yem Un Ve Gıda İmalat San. Tic. Ltd.Şti. (424) 238-5644 Hububat Kırma 153 Hasel Mad. Taahhüt İnş. Petrol Ürünleri Nakliye Otomotiv Makina Elektrik Mühendislik Ürt. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 651-2344 Agrega (Mıcır-Taş Tozu) Ürt. - Kum Yıkama -Eleme 154 Haselim Gıda İnş. Nakliye Mandıra Petrol Tarım San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1659 Salça Ve Reçel Ürt. 155 Hazarhan Tarım Gıda İnş. Hyv. Mad. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 292-3375 Keklik Ve Bıldırcın Ürt. 156 Hazar-Pen Plastik İmalatı İnş. Cam Soğuk Hava Deposu Ve Hayv. (424) 237-6534 San. Tic. Ltd. Şti. Pvc Ve Çift Cam İmalatı 157 Hazır Et Ve Et Ürünleri Ürt. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 233-5263 Et Ürünlerinin Şoklanması Ve Muhafazası, Et Ve Et Ürünleri İmalatı 158 Hıdır Bulut-Bulutlar Endüstriyel Mutfak (424) 237-9988 Paslanmaz Krom Endüstriyel Mutfak Ekipmanları Ve Hastane Ekipmanları , Çelik Eşya Ve Süt Soğutma Tankı 159 Hıdır Selçuk Emre (424) 247-0133 Endüstriyel Otomasyon 160 Hilal Aral (424) 427-1134 Şarap Ürt. 161 Hilalim Piliç Et Ve Et Ürünleri Gıda Hyv. İnş. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 225-0241 Tavuk Parçalama Ve Şoklama 162 Hürel Yapı Beton İnş. Ürt. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 275-2308 Hazır Beton İmalatı 163 Hüseyin Keser-Keser Karo İml. (424) 224-1396 Karo İmalatı 164 İdea Yapı Kimyasalları San. Ve Tic. A.Ş. Elazığ Şubesi (424) 255-1353 Beton Ve Çimento Katkı Maddeleri 165 İmam Gündoğdu (424) 255-5849 Üzüm Orciği, Üzüm Pestili, Dut Pekmezi Orciği, Dut Pestili Ve Ballı Lokma İmalatı 166 İmeta Teknik Yapı San. Ve Tic. Ltd. Şti. Elazığ Şubesi (424) 255-1554 Çelik, Pik, Kompozit, Sfero Döküm 167 İnci Rüyam Tekstil Gıda İnş. Tem. Balıkçılık Paz. Tic. Ltd. Şti. (424) 236-7081 Ev Tekstili (Nevresim ,Uyku Seti,Yastık ) 22 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 168 İsaş Gıda San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1042 Karma Hayvan Yemi İmalatı Muhtelif Tip Un, Kepek, Razmol Ve Kırık Buğday İmalatı 169 İzamer İnş. Mad. İnş. Mlz. İmalat Ve Taahhüt Paz. İth. İhr. Tic. Ve San. Ltd. Şti. Elazığ Şubesi (424) 247-3282 Çelik Depo ,Akaryakıt Tankı ,Silo ,Çelik Kalıp Konteyner,Teleskobik Direk ,İskele Ve Çelik Konsriksiyon İmalatı 170 Kadir Bulut (424) 417-8987 Çelik Konsrüksiyon Ve Çevre Duvarı İmalatı 171 Kalehan Enerji Ürt. Ve Tic. A.Ş.Beyhan-1 Barajı Ve Hes İşletmesi Şubesi (424) 661-4201 Hazır Beton Sanratli 172 Kalmer Mermer Nakliyat Petrol İnş. Gıda Tekstil San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 237-3225 Plaka Mermer Ürt. - Blok Mermer İmalatı 173 Karaca Harput Kireç Mad. İnş. Petrol Otomotiv Ve Gıda San. Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1242 Kireç Ürt. 174 Karaca İnş. Mad. Ürt. Ve Paz. San. Tic. A.Ş. (424) 481-6517 Krom Madeni Çıkarma 175 Kardeşler Dorse Kasa Damper İmalatı Makina İnş. Otom. Nak. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-0806 Damper,İtfaiye Çöp Arabası İmalatı 176 Kaya Hazır Beton San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 611-5252 Hazır Beton 177 Kayahan İnş. Taahhüt San. Ve Tic. A.Ş. (424) 611-3003 Agrega -Mıcır Ürt. 178 Kayasan Geri Dönüşüm Nakliye İnş. Taahhüt Tic. Ve San. Ltd.Şti.Elazığ Şubesi (32) 432-4401 Cam Ambalaj Atığı Geri Dönüşümü 179 Keban Alabalık Su Ürünleri Gıda Ürt. Paz. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 571-2323 Alabalık ( Temizlenmiş,Şoklanmış, Füme ,Fileto) Ürt. 180 Keban Su Ürünleri Gıda İnş. Tarım Mad. Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 236-8023 Alabalık Şoklanması 181 Kemal Aktaş Tarım Makine San. Petrol Ürünleri Nakliye İnş. İmalat (424) 255-1671 San. Ve Tic. Ltd.Şti. Romork,Su Tankı ,Pancar Yükleme Kepçesi ,Kültüfatör 182 Kimtaş Köksal İnş. Mlz. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 218-1318 Tuğla İmalatı 183 Kök-Dal Nakliye Hay.Ürt. Ve Paz. San Tic Ltd.Şti. (424) 651-2041 Mıcır Ve Agrega Ürt. 184 Köksan Orman Ürünleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5255 Kereste İmalatı 185 Krom-En Mad. Enerji Nakliye İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 281-3026 Krom Madeni Çıkarma 186 Kutlu Optik Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1010 Gözlük-Gözlük Çerçevesi İmalatı 187 Kutludağ İnş. Nakliyat Mad. Tem. Hzm. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. Elazığ Şubesi (412) 611-1020 Pomza 188 Küçüksular Yem Gübre Hay.İnş. Ve İnş.Malz. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 113-3667 Tuz Öğütme Ve Paketleme 189 Küüm Gıda İnş. Nakliye Turizm Ürt. Paz. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 247-8330 Bakliyat Eleme Ve Paketleme 190 Leben Mermer İnş. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5288 Mermer Ebatlandırma Ve Cilalama 191 Ledmer Elektronik Bilişim Hzm. Yazılım Biyomedikal Sistemler Mekatronik Sistemler Ar-Ge Danışmanlık San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 247-0532 Led Lamba Elektronik Sürücü Devre Ürt. 192 Limber İnş. İnş. Mlz. Orman Ürünleri Mobilya Gıda Paz. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5700 Seramik Yapıştırma Harcı ,Seramik Toz Dolgu Ve Yalıtım Malzemesi Ürt. 193 Lukston Elektrik Elektronik Bilişim Ar-Ge Ürt. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 218-1858 Led Li Aydınlatma Gereçleri 194 Mahmudiye Kaynak Suyu Ltd. Şti. Elazığ Şubesi (424) 411-2301 Doğal Kaynak Suyu Dolumu , Pet Şişe Ürt. 195 Mahsel Mad. Mühendislik İnş. Nakliye Petrol San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 236-2074 Krom Ocağı 23 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 196 Mastar Metalurji San.i Ve Tic. A.Ş. Elazığ Şubesi (424) 255-1555 Çelik ,Pik ,Kompozit ,Sfero Döküm 197 Mehmet Yıldız-Elazığ Doğa Mermer (424) 225-2046 Mermer Ve Granit İmalatı 198 Mert Döküm İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Elazığ Şubesi (424) 255-1377 Sfero Döküm 199 Mesta Traverten Mermer San. Ve Tic. A.Ş. (424) 255-1144 Blok Ve Takoz Mermer İmalatı 200 Mey Alkollü İçkiler San. Ve Tic. A.Ş.Elazığ Şarap Fabrikası Müdürlüğü (424) 236-8059 Şarap İmalatı 201 Mina Ahşap Kapı Ve Mobilya San. Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5571 Kapı İmalatı 202 Mir Yıldız Mühendislik İnş. Tic. İth. İhr. Ltd.Şti. (424) 237-7337 Kum Ve Çakıl Eleme-Yıkama-Kırma 203 Murat Hazır Beton Taahhüt İnş. Mad. Nakliye Petrol San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 275-3150 Hazır Beton İmalatı 204 Nasip Beton Mühendislik İnş. Petrol Mad. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Elazığ Beton Santrali Şubesi (424) 295-1313 Hazır Beton İmalatı 205 Nedim Kökçü (424) 224-2051 Muhtelif Ebatta Kereste İmalatı 206 Nevra Mad. Nakliye Harfiyat İnş. Taahhüt Endüstriyel Makina İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 943-1277 Krom Ocağı 207 Nka Mobilya Boya İnş. Ve İnş. Mlz. Gıda Maddeleri Orman Ürünleri (424) 224-8407 Oto Döşeme San. Ve Tic. Ltd.Şti. Mobilya Ürt. 208 Nurel Plastik Ve Orman Ürünleri İnş. İmalat San. Ve Tic. Ltd.Şti (424) 255-1512 Plastik Mamülleri Ürt. 209 Nurfa Mad. Ve Mermer İnş. Petrol Ve Ürünleri Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 481-7073 Krom Cevheri Çıkarılması 210 Obuzlar Çelik Eşya Ve Elektroteknik Endüstri A.Ş. (424) 255-5566 Çelik Eşya ,Her Tip Ve Türde Elektrik Pano Ve Tabloları ,Büro Malzemesi ,Isıtma ,Soğutma Ve Aydınlatma 211 Oğurlu Ferforje Pvc Ve Demir Doğrama İnş. Müteahhitlik İmalat İth. (424) 255-1516 İhr. Paz. San. Tic. Ltd.Şti. Demir Doğrama, P.V.C. Doğrama, Ferforje İmalatı 212 Orhan Mobilya Makine Bileme İnş. Turizm Eğitim Hzm. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-0670 Kesimde Kullanılan Daire Testerelerin İmalatı 213 Orpek Gıda Tarım Eğitim Sağlık İnş. Ve Mlz. Ürt. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1373 Üzüm Orciği, Üzüm Pestili, Dut Pekmezi Orciği, Dut Pestili , Orcik Şekeri Ve Ballı Lokma İmalatı 214 Ortut Gıda Tarım İnş. Ve İnş. Mlz. Ürt. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 264-6232 Üzüm Orciği, Üzüm Pestili, Dut Pekmezi Orciği, Dut Pestili İmalatı 215 Osman Yıldırım Yapı İnş. Mad. Elektrik Elektronik Harfiyat Nakliye İmalat San. Tic. Ltd. Şti. (424) 233-3933 İzolasyonlu Yapı Elemanı Bims Blok Ürt. Tesisi 216 Önder Prefabrik Beton Mamülleri Beton Ve Betonarme Boru Ürt. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-5913 Prefabrike Beton Ve Beton Mamülleri Ürt. 217 Örnek Ofset Matbaacılık Ambalaj Basın İnş. Tic. Ve San. Ltd.Şti. (424) 212-1732 Muhtelif Matbaa Ve Ambalaj Mlz. Ürt. 218 Öz Tol San. Tic. Ve İnş. Ltd.Şti. (424) 224-5829 Damper, Damper Kasa Ve Yarı Römork İmalatı 219 Özbaylar Güneş Enerjisi Ve Çelik Kapı İmalatı İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1470 Güneş Enerji Sistemleri Ve Çelik Kapı İmalatı 220 Özbaylar İnş. Ve Toprak San. Tic. Ltd.Şti. (424) 233-4545 Blok Tuğla İmalatı 221 Özerhan İnş. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1534 Mermer Ve Granit Ürt. 222 Öztürkler Turizm Gıda Tem. Paz. San. Tic. Ltd.Şti (44) 275-3043 Tabldot Yemek Ürt. 223 Raif Çağlayan Çağlayan Römork San. (424) 276-2606 Römork İmalatı 24 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 224 Ro-Mer Mermer Mad. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-5473 Mermer Levha Ürt. 225 Ro-Mer Mermer Mad. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-5473 Blok Mermer İmalatı 226 Rubi Mermercilik Kuyumculuk Tic. Ve San. A.Ş. (424) 255-5288 Mermer İmalatı 227 Sağlam İş Makina San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 275-2542 Damper ,Kasa,Romork Ve Dingil İmalatı 228 Sahara Pen Plastik Cam Kauçuk İmalat San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-5152 Pvc Kapı-Pencere Ve Çift Cam İmalatı 229 Samet Mobilya Nakliyat İnş. Turizm İmalat Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 255-1345 Mobilya İmalatı 230 Sanica Isı San. Anonim Şirketi Elazığ Şubesi. (424) 255-5901 Pvc Atık Su Borusu , Koruge Borusu Ve Pe Boru İmalatı Ve Ek Parçaları Pvc Drenaj Borusu İmalatı 231 Segezha Ambalaj San. Ve Tic. A.Ş. Elazığ Şubesi (424) 281-2881 San. Tipi Kraft Torba İmalatı 232 Selami Çelik-Çelikler Koltuk Kanepe Ve Oturma Grubu İmalatı (424) 224-1671 Kanepe Ve Oturma Grubu 233 Selim Şeker (424) Mermer Ürt. 234 Sembol Plastik San. Ve Tic. A.Ş. (424) 275-2318 Plastik Poşet İmalatı 235 Serdar İnş. İnş. Mlz. Nakliye Otomotiv Mahrukatcılık Mad. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 233-1704 Marn Çıkarılması - Kalker Taşı Çıkarılması Marn Çıkartılması 236 Serkan Ceylan (424) 224-6266 Temel Sondaj Makinesi,Enjeksiyonlu Kuyu Pompası ,Enjeksiyon Üst Mikser Ve Enjeksiyon Alt Mikser İmalatı 237 Se-Tek Orman Ürünleri Gıda Tekstil Ürt. Ve Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 225-6369 Silah Dipçiği, Arı Kovanı Ve Kereste İmalatı 238 Sevgi Kavak (424) 225-4433 Kokolin (Krem) 239 Sevinç Örs (424) 275-2266 Hurdacılık Geri Dönüşümü 240 Seza İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.Elazığ Şubesi (424) 248-4910 Hazır Beton İmalatı 241 Sinerji Yalıtım İzolasyon İnş. Enerji Ve Yapı Mlz. San. Ve Tic. A.Ş. (424) 255-1440 Muhtelif Kalınlıkta Xps Yalıtım Mlz. İmalatı 242 Siyami Murat (424) 255-1133 Blok Mermer Ocağı 243 Solpa Gıda İnş. Turizm Paz. İth. İhr. San. Ve Tic.Ltd.Şti. (424) 277-2219 Süt Ürünleri İmalatı 244 Soyplas Ambalaj Plastik İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 722-1470 Plastik File Ürt. 245 Standart Medikal Tekstil Mad. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Elazığ Arıcak Şubesi (324) 329-3323 Çinko Kırma -Eleme Ve Zenginleştirme Tesisi 246 Star Sıvılaştırılmış Gazlar Dağıtım Ve Paz. A.Ş. Elazığ Şubesi (216) 999-4994 Lpg Tüp Dolumu Ve Depolama 247 Suat Biçerer (424) 255-1310 Mobilya Ve Kapı İmalatı 248 Sycs İnş. Çimento Mad. Turizm Eğitim Petrol Ürünleri Su Ve Nakliyat San. Ve Tic. A.Ş. Elazığ Şubesi (312) 438-4471 Kalker Ürt. 249 Şahdar Gıda Tem. Bilgisayar Spor Hzm. Hyv. San. Ve Tic. Ltd. Şti.Karakoçan Elazığ Şubesi (424) 740-4216 Tablot Yemek Ürt. 250 Şaheser Mermer İç Ve Dış Tic. İmalat Ve San.ltd.Şti. (424) 234-0623 Muhtelif Mermer Ürt. 251 Şahinoğulları Nakliye İnş. Mad. Hizmet Taahhütleri Petrol Ürünleri Ürt. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 651-2487 Hazır Beton Ve Beton Elemanları Ürt. 252 Şark Yem Hyv. Gıda İnş. Nak. Ürt. Paz. İth. İhr. San.Tic. Ltd. Şti. (424) 225-5232 Karma Yem İmalatı 253 Şarkgaz Ve Madeni Yağlar A.Ş. (424) 275-2575 Lpg Tüp Dolum Tesisi 25 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 254 Şaştımlar Bims Gazbeton İnş. Kuyumculuk Kırtasiye Ürt. Paz. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti.Elazıg Şubesi (424) 255-1045 Bims Blok İmalatı 255 Tan Çelik Döküm Makine Doğalgaz San. Ve Tic. A.Ş. (424) 255-5560 Çelik Döküm İmalatı 256 Tarık Serdar (424) 218-3132 Kalker Taşı Çıkarılması 257 Tarım Kredi Yem San. Ve Tic. A.Ş.Elazığ Şubesi (424) 253-2804 Karma Yem İmalatı 258 Tarmak Tarım Makinaları İmalat İnş. Hyv. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 224-2157 Tarım Amaçlı Römork ,Kültivatör, Tarla Silindiri Ve Su Tankı İmalatı 259 Tatarlar Çelik Eşya İnş. Mad. İmalat Ve Paz.Tic Ve San Ltd.Şti (424) 255-5647 Elektrik Tabloları İmalatı 260 Tem-Mak Sondaj Makina San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 224-6350 Sondaj Ve Enjeksiyon Makineleri İmalatı 261 Tiryaki Spor Mlz. Uydu Sistemleri Tekstildayanıklı Tüketim Malları Paz. Nakliye San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 237-5927 Spor Mlz. İmalatı, Tekstil 262 Tiyaş Gıda Otomotiv İnş. Ve Mlz. Nakliye Taahhüt Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 225-2521 Küp Şeker İmalatı Ve Paketlenmesi 263 Trapez Yalıtım İnş. Mühendislik Elek. Turizm San.Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1444 Eps Isı Yalıtım Levhası İmalatı 264 Tunç Teknik Soğutma San. Ve Tic. A.Ş. (424) 225-2323 Soğutma Sistemleri Ve Çelik Eşya 265 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. Elazığ Şeker Fabrikası (424) 251-2875 Kristal Şeker İmalatı 266 Uğurdan Sakatat Dericilik Gıda İnş. Ve Mad. San. Tic. Ltd. Şti. (424) 236-5070 Sakatat Şoklama Ve Soğuk Hava Muhafazası 267 Uluağaç Beton Mamülleri Ve Karo İmalatı İnş. Yapım Ve Onarım İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 255-1036 Karo İmalatı 268 Urartu Mermer Nakliyat İşmakinaları İnş. Mahrukatçılık San. Ve Tic. (424) 237-7863 Ltd. Şti. Mermer İmalatı 269 Ündağ Mad. Petrol Nakliye İnş. İş Makinaları San. Ve Tic. Ltd. Şti. Blok Mermer Ürt. 270 Verona Mobilya İmalatı Dayanıklı Tüketim Malları Nakliye San. Tic. (424) 255-1332 Ltd. Şti. Kanepe ,Koltuk ,Oturma Grubu ,Yatak 271 Vessam Prefabrik Mühendislik İnş. Nakliye Mad. Turizm Doğalgaz İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Prefabrike Beton Elemanlarının Ve Çelik Konstrüksiyon İmalatı 272 Yamanlar Beton Toprak San. İnş. Ve Mlz. Nakliye Hyv. Mad. Petrol (424) 241-0286 Paz. İth. İhr. Tic. Ve San. Ltd. Şti. Tuğla İmalatı 273 Yantaş Yavuzlar Plastik San. Ve Tic. A.Ş. Elazığ Şubesi (424) 255-1509 Pvc Boru - Pe Boru -Pvc Pencere Profil -Amerikan Siding- Pprc Boru 274 Yargı Makina İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Elazığ Şubesi (424) 234-0096 Havalandırma Kanalı , Modüler Tank Ve Paslanmaz Baca İmalatı 275 Yasin Mobilya Çelik Eşya İnş. Nakliye Turizm San. Ve Tic. A.Ş. (424) 281-2120 Mobilya Ve Çelik Eşya İmalatı 276 Yeni Aydın İnş. Taahhüt Tic. Ltd. Şti. (424) 247-0057 Agrega Mıcır Ürt. 277 Yıldırım Petrol Tic. Ve Nakliyat A.Ş. Elazığ Şubesi (424) 275-2435 Lpg Dolumu 278 Yıldızbims Hafif Yapı Elemanları İnş. Ve Mlz. Mad. Nakliyat San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 163-2323 Beton Elemanları Ürt. 279 Yılpa Gıda Maddeleri Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti. (424) 247-3300 Gıda Maddeleri Şoklama Ve Muhafazası 280 Yıltat Gıda İnş. Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 248-2080 Muhtelif Gıda Maddeleri Paketlenmesi 281 Yüceçay Gıda Ve Plastik San. Tic. Ltd.Şti (424) 255-1221 Tek Kullanımlık Plastik Ve Köpük Mamul İmalatı 282 Yüngül İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. (424) 218-7973 Agrega Ürt. 283 Zülal Dil-El-Leziz Tatlıdil Şekerleme (424) 212-5767 Helva Lokum Ve Reçel İmalatı (424) 224-5039 (424) 255-5260 Not: İmalat Sanayicileri Listesi, Elazığ TSO'ya Kayıtlı Geçerli Kapasite Raporu Olan Üyeleri İçerir. (Eylül 2014 İtibariyle) 26 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 YATIRIM TEŞVİK Teşvik Yasası Yüksek Planlama Kurulu’nun 16 Ekim 1997 tarih, 97/88 sayılı kararı ile 1. Derecede Kalkınmada Öncelikli Yöreler kapsamında olduğu belirtilen ve halen aynı statüde bulunan Elazığ, 19 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında karar ile desteklerin uygulanması açısından Ülkemizin 6 bölgeye ayrıldığı Yatırım Teşvik Sisteminde 4. Bölgede yer almaktadır. Elazığ’ın 4. bölgede yer aldığı Genel Teşvik Sisteminde asgari sabit yatırım tutarı 500 bin TL olan yatırımlar desteklerden istifade edebilmektedir. Elazığ’ın 4. Bölgede yer alması yeni yatırımların çekilmesi noktasında önemli bir düşüşe neden olmuştur. Bunun başlıca nedeni ekonomik gelişmişlik seviyesi Elazığ’dan daha iyi konumda olan illerle aynı sekmentte yer alması ve çevresindeki illerin 5 ve 6. Bölge desteklerinden istifade etmesidir. Farklı teşvik sistemlerinin uygulandığı son 14 yılda (2001-2014) Elazığ’da toplam 351 Yatırım Teşvik Belgesi çıkartılmış olup, bu belgeler ile ön görülen istihdam 8 bin 12 kişi yatırım tutarı ise 2 milyon 817 milyon TL’dir. Bu yatırımların 338’i yerli 13 ise yabancı yatırımcılara aittir. 2012 yılında yeni teşvik sisteminin yayınlanması ile birlikte Elazığ önemli bir düşüş yaşamış ve bu dönemde toplam 32 Yatırım Teşvik Belgesi çıkartılmıştır. 2010-2011 yıllarında Elazığ’ın bugünkü 6. Bölge teşviklerinden istifade ettiği dönemde Elazığ en yüksek belgeye ulaşmış olup bu dönemde toplam 122 belge çıkartılmıştır. Elazığ’ın potansiyel kaynaklarının ekonomiye kazandırılması ve yabancı yatırım çekmesi noktasında Elazığ TSO tarafından hazırlanan ilin sorunlarını içeren rapor 2012-2014 yılları arasında çeşitli dönemlerde Başbakan ve ilgili bakanlarla birlikte Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu ve TOBB’ye sunulmuştur. Yeni Teşvik Yasasında Destek Unsurları ve Oranları Destekler BÖLGELER 1 Var Var 20 2 Var Var 25 3 Var Var 30 4 Var Var 40 5 Var Var 50 6 Var Var 55 15 20 25 30 40 50 55 60 70 80 90 95 50 55 60 70 80 90 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl 12 yıl 2 yıl 3 yıl 5 yıl 6 yıl 7 yıl 10 yıl 15 20 25 35 50 55 10 15 20 25 35 50 Var Var Var Yok Yok Döviz Yok Yok Yok Yok Yok Yok Var 5 puan 2 puan Yok Yok Var TL Var 3 puan 1 puan Yok Yok Gümrük vergisi muafiyeti KDV istisnası OSB’de Kurulu Vergi indirimi OSB dışında (Yatırıma katkı oranı) kurulu OSB’de Kurulu Vergi indirimi OSB dışında (İndirim Oranı) kurulu Sigorta primi işveren OSB’de Kurulu hissesi desteği OSB dışında (destek süresi) kurulu Sigorta primi işveren OSB’de Kurulu hissesi desteği OSB dışında (Yatırıma katkı oranı) kurulu Yatırım yeri tahsisi Faiz desteği Gelir vergisi stopajı desteği Sigorta primi işçi hissesi desteği 1 4 puan 1 puan Yok Yok 7 puan 2 puan 10 yıl 10 yıl ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Elazığ İli 2001-2014 Dönemi Yatırım Teşvik Belgeleri İstatistiği Yıllar 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 TOPLAM Belge Adedi Öngörülen İstihdam 25 4 6 12 25 10 18 23 21 74 48 31 33 21 351 Yatırım Tutarı (Milyon TL) 641 277 139 209 1095 358 412 594 317 1053 1069 567 993 288 8.012 23 41 3 8 99 15 43 125 92 238 1497 125 383 125 2.817 Yerli Yatırım Yabancı Yatırım 23 3 6 12 25 10 18 22 21 71 47 29 32 19 338 2 1 0 0 0 0 0 1 0 3 1 2 1 2 13 Elazığ İli 2001-2014 Dönemi Yatırımların Sektörel Dağılımı Yatırım Yabancı Tutarı Yerli Yatırım Yatırım (Milyon TL) 7 263 1356 6 1 Enerji 87 1963 514 85 2 Hizmetler 164 3471 735 158 9 İmalat 57 1386 239 57 0 Madencilik 36 923 126 35 1 Tarım TOPLAM 351 8.012 2,970 338 13 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama Genel Müdürlüğü Not: 2014 Yılı ilk 9 ay değerlendirilmiştir. SEKTÖR Belge Adedi Öngörülen İstihdam MARKA, PATENT, FAYDALI MODEL, ENDÜSTRİYEL TASARIM Son 12 yılda Elazığ’dan Türk Patent Enstitüsüne 2337 sınayi mülkiyet başvurusu yapılmıştır. Elazığ, 2013 yılı başvurularına göre 81 il arasında; Marka başvurularında 28. Patent başvurularında 18. Faydalı model başvurularında 32. Endüstriyel Tasarım başvurularında 50. Sıradadır. Elazığ iline ait başvuru sayıları değerlendirildiğinde; 2013 yılında 2002 yılına göre Marka başvuruları % 672 oranında artarak 37’den 286’ya ulaşmıştır. 2013 yılında 2012’ye göre Patent başvuruları %1800 oranında artarak 1’den 19’a ulaşmıştır.Tescilli Coğrafi İşaretler; Elazığ’a ait 1 tescilli coğrafi işaret bulunmaktadır. (Elazığ Öküzgözü Üzümü) ELAZIĞ SINAİ MÜLKİYET VERİLERİ (Başvuru Sayıları) Yıl Marka Patent Faydalı Endüstriyel Model Tasarım 37 1 0 0 2002 55 2 2 2 2003 61 0 1 2 2004 139 0 1 10 2005 142 0 1 2 2006 142 10 4 4 2007 180 4 5 1 2008 205 6 1 5 2009 351 7 3 3 2010 337 11 4 4 2011 258 8 1 10 2012 286 19 3 7 2013 Toplam 2193 68 26 50 Kaynak: www.tpe.gov.tr 2 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 AB HİBE PROJELERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI Merkezi Finans ve İhale Birimi tarafından sözleşmeye bağlanan projelere temin edilen hibe miktarları (eşfinansman dahil) üzerinden illerin sıralamasını gösterir liste. İlk 40 il listelenmiştir. TRB1 illerinde Elazığ 1. Sırada yer alırken bunu Malatya, Bingöl ve Tunceli illeri ilk 40 il arasında yer almıştır. SIRAS I İL SÖZLEŞME YÜZDESİ ADEDİ HİBE TUTARI(€) 1 İstanbul 182 5,88 22.344.334,37 2 Ankara 190 6,14 22.039.590,40 3 Kayseri 147 4,75 20.365.924,12 4 Van 201 6,50 19.986.564,89 5 Konya 176 5,69 17.469.725,92 6 Samsun 131 4,24 15.028.476,41 7 Trabzon 112 3,62 13.167.198,36 8 Sivas 98 3,17 12.456.226,94 9 Elazığ 55 1,78 10.329.212,95 10 Tokat 62 2,00 10.083.227,98 11 Malatya 51 1,65 8.672.535,84 12 Diyarbakır 49 1,58 8.485.968,78 13 Kastamonu 59 1,91 8.196.386,72 14 Çorum 60 1,94 8.138.577,59 15 Karaman 44 1,42 7.941.650,92 16 Bingöl 42 1,36 7.677.220,55 17 Hatay 39 1,26 7.394.431,35 18 Muş 62 2,00 6.799.756,70 19 Şanlıurfa 29 0,94 6.588.662,95 20 Amasya 54 1,75 6.473.752,98 21 Rize 54 1,75 6.270.103,95 22 Erzurum 80 2,59 6.268.282,34 23 Yozgat 31 1,00 5.754.420,01 24 Çankırı 27 0,87 5.632.984,89 25 Bitlis 63 2,04 5.531.460,61 26 Iğdır 15 0,48 5.408.031,26 27 Ordu 46 1,49 5.194.681,95 28 Bayburt 33 1,07 5.082.823,55 29 Hakkari 51 1,65 4.956.220,63 30 Kars 25 0,81 4.954.112,13 31 Ağrı 24 0,78 4.943.877,92 32 Erzincan 37 1,20 4.714.584,87 33 İzmir 43 1,39 4.490.548,31 34 Bursa 48 1,55 4.401.082,13 35 Giresun 41 1,33 4.081.055,90 36 Gümüşhane 32 1,03 4.079.490,61 37 Tunceli 18 0,58 3.998.685,11 38 Ardahan 20 0,65 3.962.531,15 39 Batman 22 0,71 3.791.521,59 40 Antalya 30 0,97 3.582.970,67 Kaynak: Merkezi Finans ve İhale Birimi, www.mfb.gov.tr (2013) 3 YÜZDESİ 5,78 5,70 5,27 5,17 4,52 3,89 3,41 3,22 2,67 2,61 2,24 2,19 2,12 2,10 2,05 1,99 1,91 1,76 1,70 1,67 1,62 1,62 1,49 1,46 1,43 1,40 1,34 1,31 1,28 1,28 1,28 1,22 1,16 1,14 1,06 1,06 1,03 1,02 0,98 0,93 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ İLİNİN SWOT ANALİZİ GÜÇLÜ YÖNLER 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. İlin bölgede tek sivil havalimanına sahip olması ve Avrupa’ya direk uçuşların yapılması Kalkınma alternatifleri; Maden-Mermer, Tarım-Bağcılık, Hayvancılık, Su Ürünleri, Turizm ve Hizmetler sektörlerinde avantajlarının olması Şaraplık üzüm cinsleri Boğazkere ve Öküzgözü üzüm cinslerinin Elazığ’da oluşu ve son yıllarda bağcılık sektörünün önemli bir canlılık göstermesi Merkezi coğrafi konumu (Elazığ ili coğrafi konumu itibarı ile TRB1 Bölgesi içerisindeki illerin merkezinde yer almaktadır) Elazığ bu nedenle önemli bir lojistik öneme sahiptir İklim ve doğal yapı zenginliği İşgücü varlığı Organize Sanayi Bölgeleri İŞGEM ve TEKNOKENT’in kurulmuş olması. Ulaştırma ve Haberleşme altyapısı Ücret düzeyi Genç ve Dinamik Nüfus Varlığı Bölgesel gelişme isteği Eğitim olanakları ve düzeyi Enerji maliyeti (5084 sayılı yasa gereği yeni yatırımlara sağlanan enerji desteği) Yerel kuruluşlar arasındaki güçlü işbirliği Konut kira maliyeti Üniversite-Sanayi İşbirliği -FÜSİM (Fırat Üniversitesi Sanayici İşbirliği Merkezi) Hayvancılık Sektörünün Gelişim İçinde Olması Su Ürünleri Sektörünün Gelişim İçinde Olması (Kültür Balıkçılığının Yaygınlığı) Sağlık Sektörünün Gelişim İçinde Olması ve İlin Sağlık Alanında Cazibe Merkezi Olma Potansiyeli İleri Uzmanlık Gerektiren Operasyonların Yapılabildiği Hastanelerin Varlığı Dünya Genelinde Organik Tarıma Yönelmenin Olması Elazığ’ın İhracat Potansiyeli Yüksek Ürünlere Sahip Oluşu (Krom, Mermer, Maden, Su Ürünleri, Tarım) Elazığ’ın DAP kapsamında yer alması nedeniyle, Devlet Desteklerinden istifade etmesi. Geliştirilebilir Turizm Potansiyelinin Varlığı (Sağlık, İnanç, Tarih, Doğa, Kış, Su Sporları, Geleneksel Gıda Ürünleri) Orta Doğu ve Orta Asya Ülkeleriyle Gelişmekte Olan Ticari İlişkiler İlde Kümele Çalışmalarının Yapılmış Olması ZAYIF YÖNLER 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. İlin daha az teşvik verilen 4. Bölgede yer alması Sermaye Yetersizliği (Özellikle Risk Sermayesi yokluğu) Elazığ Dışından Gelen Yatırımcı Yetersizliği Yabancı Sermaye Yetersizliği Kredi Maliyetleri Sektörel Sanayi Sitelerinin Yokluğu Sulanabilir tarım arazilerinin değerlendirilememesi Kurumlar Vergisi Yükü Yayla havancılığının meraların kapalı oluşu nedeniyle olumsuz etkilenmesi Risk Sermayesi Yokluğu İlin her yönü ile Ülke genelinde ve yurtdışındaki tanıtım yetersizlikleri Kültürel Sosyal İmkanlar Makine ve Teknolojideki Yenileme Zorlukları Yatırım ve Danışmanlık Hizmeti Verecek Büro Yetersizliği 4 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 FIRSATLAR 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. İlin Cazibe merkezi kapsamında bulunması Mermer, Krom, Bakır (Diğer ihraç ürünleri) gibi yeraltı kaynakları, Su Ürünleri, Turizm, Tarım ve Hizmetler Sektörlerinde ilin öncü sektörlerinin oluşu, Şaraplık üzüm yetiştiriciliğinde yöreye özgü ve dünyaca ünlü üzüm cinsinin oluşu, Bölgedeki tek sivil havaalanının kargo uçaklarının iniş ve kalkışını imkan veren yeni pisti ile birlikte gümrükleme biriminin ilde bulunması. Türkiye’de İlk Hayvan Ürünleri OSB’nin Elazığ’da oluşu, Sulanabilir tarım arazi miktarı (İlin sulanabilir arazi varlığı toplamı 245 bin dönümdür.) İmalat Organize Sanayi Bölgesinin varlığı, Sahip olunan su kaynakları varlığı (Su yüzeyi toplamı 50.000 Ha.) Doğalgaz kullanımına 2008’de OSB’de başlanmıştır, Elazığ’da uluslararası niteliklere sahip bir Fuar Alanı kurulma çalışmaları, İşgücü imkânlarının var oluşu, Meraların yeni bir düzenleme ile hayvancılığa açılması, Makine servis düzeyinde iyileşmenin oluşu (Sanayicinin makine alt yapısının iyileştirme çalışmaları) Üretim miktar ve düzeyinde değişimin oluşu (Kapasite artımı) Avrupa Birliği Hibe Programları çerçevesinde hibe programlarından yararlanacak iller arasında Elazığ’ında yer alıyor oluşu, Elazığ’ın ülkemizde DPT tarafında ilan edilen 12 Cazibe kentten biri olması. TEKNOPARK ve İŞGEM’in kurulmuş olması. Sektörel Sanayi Siteleriyle ilgili Yerel Yönetimlerin çalışma başlatmış olması. TEHDİTLER 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Teşviklerin; iş dünyasının beklentilerinin tam olarak karşılamaması (Bu konuda yeni bir düzenleme yapılmakta olup 2012 yılında yeni teşvik sistemine geçilecektir) Beyin ve Sermaye Göçü (Özellikle 2000’li yıllardan sonra bu göç en az seviyelere inmiştir) Yabancı sermaye ilgisi yok Sulama projeleri inşaatlarının gecikmesi Meraların kapalı olması hayvancılığın katma değer yaratmasını önlüyor Yatırımcı sermaye stoku yetersizliği Nitelikli işgücü göçü Tarihi süreç içerisinde ilde kurulan çok sayıda kamu kurumu nedeniyle halkın Girişimciden çok devlet memuru olma arzusu Tarım Arazilerinin çoklu parçalara bölünmüş olması 5 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ İÇİN UYGUN YATIRIM KONULARI, ÖNERİLER VE YATIRIM ALANLARI VE YATIRIMLARIN İL GENELİNDEKİ BÖLGESEL DAĞILIMI ADI ELAZIĞ 1. SEKTÖR HİZMET 2. SEKTÖR 3. SEKTÖR 4. SEKTÖR SANAYİ ve MADENCİLİK 1) Krom LOJİSTİK 1) Turizm TARIM ve HAYVANCILIK 1) Su Ürünleri 2) Sağlık 2) Besicilik 2) Mermer İşleme 2) Bölgesel, Ulusal ve Uluslararası Dağıtım 3) Eğitim 3) Kanatlı Hayvancılık 3) Diğer İmalat 4) Bitkisel Üretim a)Bağcılık b)Diğer Üretim 4) Taş Ocakçılığı 1) Ürün Depolama-Paketleme Sektörlere Ait Açıklama Turizm: Otelcilik, Dinlenme Tesisleri, Yeme İçme Hizmetleri, Kayak Merkezi, Su Sporları Merkezi, Su Kenarı Dinlenme Tesisleri (Otel/Motel/Apart Evler), Fuar Alanı. Sağlık: Özel ve Kamu İhtisas Hastaneleri, Klinikler, Termal Sağlık Tesisleri. Eğitim: Özel ve Kamu Üniversiteleri, Özel Okullar, MYO'lar (Sağlık, Turizm, Maden, Ziraat, Veterinerlik MYO'ları) Su Ürünleri: İç Sularla Yetiştirilen Balık ve Diğer Su Canlıları. Besicilik: Büyükbaş ve Küçükbaş Besiciliği, Süt Sığırcılığı. Kanatlı Hayvancılık: Tavuk, Hindi Üretimi. Bitkisel Üretim: Bağcılık, Diğer Üretim(Pancar, Tahıl Ürünleri, Baklagiller, Meyve ve Sebze vb.) Krom: Krom İşleme. Mermer İşleme: Ocaklardan getirilen mermer bloklarının işlenmesi. Diğer İmalat: Gıda, Mobilya, Döküm, Plastik, Tekstil, Makina, Kimya, Beton Ürünleri ve diğer imalatlar) Taş Ocakçılığı: Krom, Mermer, Bakır, Demir, Kurşun ve diğer maden ocakları. Ürün Depolama-Paketleme, Bölgesel, Ulusal ve Uluslararası Dağıtım : Elazığ'ın coğrafi konumu, bölgedeki tek sivil havalimanına sahip oluşu, Elazığ ve çevresinde ihracat potansiyeli olan ürünlerin varlığı, Demiryolu ve Karayolu ağının gelişmiş oluşu Elazığ'da Lisanslı Depoculuğu ve Paketlemeyi ön plana çıkarmaktadır. Elazığ'da kurulacak olan dağıtım ağıyla Bölgesel, Ulusal ve Uluslararası dağıtım yapılabilecektir. 6 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ADI İLÇE ADI MERKEZ TİPİ 1. SEKTÖR 2. SEKTÖR ELAZIĞ MERKEZ İl Merkezi HİZMET AKÇAKİRAZ MERKEZ Belde Merkezi Turizm HANKENDİ MERKEZ Belde Merkezi Eğitim İÇME MERKEZ Belde Merkezi MOLLAKENDİ MERKEZ Belde Merkezi YAZIKONAK MERKEZ Belde Merkezi Turizm YURTBAŞI MERKEZ Belde Merkezi AĞIN AĞIN İlçe Merkezi Turizm, Eğitim Turizm ALACAKAYA ALACAKAYA İlçe Merkezi Su Ürünleri, Bağcılık Arıcılık ARICAK ARICAK İlçe Merkezi Arıcılık BÜKARDI ARICAK Belde Merkezi Arıcılık, Tarım ERİMLİ ARICAK Belde Merkezi Arıcılık, Tarım ÜÇOCAK ARICAK Belde Merkezi Arıcılık, Tarım BASKİL BASKİL İlçe Merkezi Eğitim KARAKOÇAN KARAKOÇAN İlçe Merkezi Turizm, Sağlık SARICAN KARAKOÇAN Belde Merkezi KEBAN KEBAN İlçe Merkezi TARIM ve HAYVANCILIK Tarım SANAYİ ve MADENCİLİK Yan Sanayi Tarım, Kanatlı Hayvancılık Su Ürünleri, Tarım Tarım Hayvancılık, Besicilik, Kanatlı Hayvancılık Tarım, Besicilik Diğer İmalat Tarım, Besicilik Diğer İmalat KOVANCILAR KOVANCILAR İlçe Merkezi ÇAKIRKAŞ KOVANCILAR Belde Merkezi YARIMCA KOVANCILAR Belde Merkezi MADEN MADEN İlçe Merkezi GEZİN MADEN Belde Merkezi PALU PALU İlçe Merkezi BALTAŞI PALU BEYHAN SİVRİCE Tarım, Kanatlı Hayvancılık, Su Ürünleri Tarım, Hayvancılık, Tarım, Hayvancılık, Su Ürünleri Turizm, Eğitim Turizm, Eğitim, Sağlık 3. SEKTÖR Besicilik 4. SEKTÖR LOJİSTİK Ürün DepolamaPaketleme-Dağıtım Ürün Depolama Diğer İmalat Diğer İmalat Ürün DepolamaPaketleme-Dağıtım Mermer İşleme, Taş Ocakçılığı Taş Ocakçılığı Taş Ocakçılığı Taş Ocakçılığı Taş Ocakçılığı Taş Ocakçılığı Taş Ocakcılığı, Diğer İmalat Taş Ocakcılığı Taş Ocakçılığı, Diğer İmalat Diğer İmalat Dağıtım Besicilik, Tarım Eğitim Besicilik, Tarım Tarım, Arıcılık Turizm, Eğitim Turizm Tarım Krom, Taş Ocakçılığı Taş Ocakçılığı Tarım, Besicilik Taş Ocakçılığı Belde Merkezi Tarım, Besicilik Taş Ocakçılığı PALU Belde Merkezi Tarım, Besicilik Taş Ocakçılığı SİVRİCE İlçe Merkezi Tarım, Arıcılık Diğer İmalat Turizm, Eğitim, Sağlık 7 Dağıtım ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 ELAZIĞ TSO 2023 MANİFESTOSU Elazığ’ı 2023 ve 2050’ye taşıması ve ilin sosyo-ekonomik ve kültürel kalkınma ve gelişmesini sağlayacak olan bu rapor Elazığ TSO tarafından hazırlanmış ve ilgili bakanlıklarla takdim edilerek kamuoyu ile paylaşılmıştır. MODERN ŞEHİRLEŞME ALANINDAKİ SORUN VE BEKLENTİLER Kentsel Dönüşüm: Elazığ ili ülkemizin en önemli deprem kuşaklarından biri olan Güneydoğu Anadolu fayı üzerinde yer almakta ve yapılan tüm bilimsel araştırma, konferans ve panellerde Elazığ’ın büyük risk altında olduğu vurgulanmaktadır. İlimizdeki afet riski yüksek yerlerde rezerv alanların tespit edilmesi, bitişik nizam ve 40-50 yıllık binaların kentsel dönüşümle yeniden değerlendirilmesi, kamu yapılarının güçlendirilmesi yada yenilenmesi ilin birinci derecede öncelikli sorunu ve beklentisidir. Özellikle; İzzetpaşa, Nailbey, Rızaiye, Karşıyaka, Sürsürü ve Çarşı Mahallesi gibi alanların kentsel dönüşüm kapsamında yenilenmesi bu alanlara parklar, otoparklar, yeşilalanlar açılarak şehir merkezinin rahatlatılması gerekmektedir. Bu alanlardaki vatandaşlar için ise geleneksel konut dokusuna uygun şehrin imajını olumlu etkileyecek yaşam alanları oluşturulmalıdır. Yeni Toplu Konut Alanları: Elazığ şehir merkezinin depreme dayanıklılığı bakımından en sağlam zemini ilin kuzey bölgesidir. Elazığ ilinin varoşları olarak kalan ve yıllardır hiçbir yatırım gitmeyen ve imar planı dahi olmayan (Yıldızbağları, Safran) bu bölgeler il merkezine 4-7 km mesafede yer almaktadır. Çarpık kentleşmeye meydan vermeden geleneksel konut doksusuna uygun bir mimari ile bu bölgelerin yeni yerleşim yeri olarak değerlendirilmesi İlin imajına olumlu katkı sağlayacaktır. Sanayi Tesislerinin ve Kamu Kurumlarının İl Merkezi Dışına Taşınması: Elazığ şehir merkezinde kalmış olan Çimento fabrikasının il dışına taşınması için gerekli koşulların sağlanması ve bu konunun ivedilikle çözülmesi beklenmektedir. Yine bugün şehir merkezinde yer alan ve kentin gelişmesi ve modernleşmesinin önde engel teşkil eden kamu kurumları ile askeri alanların il dışına çıkartılması çok önemli bir hizmet olacaktır. Özellikle Karayolları, DSİ, Orman Bölge Müdürlüğü, tarihi Harput beldesi ile Elazığ merkez arasında kalan askeri bölgelerin modern şehirleşme mantığı ile yeniden planlanması ve bu alanların betonlaşmaya meydan vermeyecek şekilde ihtiyaçlara göre projelendirilmesi gerekmektedir. Uzun yıllar atıl durumda kalan ve yaklaşık bir yıl önce Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından alınan inşaat halindeki eski Yimpaş binası halen metruk halde bulunmaktadır. Bu binanın SGK Bölge hizmet binası olarak bir an evvel tamamlanıp hizmete açılması bulunduğu bölgenin imajını değiştirecektir. Demiryolu Hattının İyileştirilmesi: Elazığ kent merkezinin güney kemsinde yer alan demiryolu, şehri doğu batı istikametine doğru geçmekte ve yerel yönetimler tarafından güvenlik amaçlı örülen duvar ile şehri adeta ikiye bölmektedir. Şehrin gelişmesini engelleyen ve görüntü itibarıyla modern şehirlere yakışmayan bu duvarın kaldırılarak şehrin birleştirilmesi ve demir yolunun il merkezi dışına çıkartılması veya hafif taşımalı şehir içi ulaşıma kazandırılması arzu edilmektedir. Kent İçi Ulaşımın İyileştirilmesi: Kent içi trafik yükünün yenilikçi ulaşım sistemleri ile azaltılması ilin öncelikli beklentisi ve sorunları arasında bulunmaktadır. Bu konuda doğu-batı istikametine doğru genişleyen Elazığ’ın Doğukent-Hankendi uç noktalarının hafif taşımalı sistem yada metro ile birleştirilmesi şehir trafiğine önemli rahatlama getirecektir. İl merkezinde otopark sayısının artırılması şehir içindeki trafik sıkışıklığını da ortadan kaldıracaktır. İlçe merkezi ve ilçe iç yollarının da kalitesinin artırılarak ulaşımın iyileştirilmesi beklenmektedir. Yüksek Hızlı Tren Bağlantısı: Modern kentlerin en önemli göstergelerinden biri olan yüksek hızlı tren bağlantısının Elazığ’a kadar ulaşması beklenmektedir. Bununla birlikte Pertek Köprüsünün yapılarak, Elazığ-Pertek, Tunceli-Erzincan bağlantılarının bu hat üzerinden yapılması, Keban ve Karakaya Baraj Göllerinde iç su taşımacılığının geliştirilmesi için iskele sayısının artırılması gerekmektedir. Kuzey Çevre Yolu: Elazığ’ın ulaşımını rahatlatacak ve şehrin bugün atıl durumda kalan kuzey bölgesini canlandıracak olan Kuzey Çevre Yolu projesinin Bingöl yolu ile entegrasyonu sağlanacak şekilde hayata geçirilmesi ilimizin beklentilerinden biridir. 8 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Altyapının Yenilenmesi ve Geliştirilmesi: Elazığ ilinin çok ciddi manada altyapı sorunu bulunmaktadır. Yarım saat yağan bir yağmur sonrası il merkezi adeta göle dönmekte ve ulaşım felç olmaktadır. Bununla birlikte özellikle içme sularını taşıyan boruların kalitesi ve eski oluşu ilin su kalitesini düşürmekte ve ciddi sağlık sorunları ile vatandaşı karşı karşıya getirmektedir. Bu nedenle ilimizin çok ivedi olarak kanalizasyon, yağmur sularını taşıyacak altyapı ve içme suyu borularının yenilenmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Elazığ Merkez Tabiat ve Botanik Park Projesi: Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından yapımı Elazığ Merkez Yerel Yönetime devredilen, Elazığ merkezdeki 18 bin metrekare fidanlık alanın tabiat ve botanik parka dönüştürülmesi için dört yıldır beklemesine rağmen konu halen sonuçlanmış değildir. Elazığ halkının nefes alabileceği doğal park ve mesire alanın ödenek sorunu olmamasına karşın halen yapılamamış olması Elazığ adına bir kayıp olarak değerlendirilmektedir. Çevre Düzen Planı: T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlanma Genel Müdürlüğünce hazırlığı yapılmış olan 1/100.000 ölçekli ÇDP ile ilgili olarak, eksikler Odamızca 42 maddede tespit edilmiş olup, düzeltilmesi konusunda gerekli itirazlar yapılmıştır. Üçüncü kez askıya çıkarılan planla ilgili olarak Odamızın yapmış olduğu itirazlar neticesinde tespit edilen sorunlar 23 maddeye düşürülmüştür. İlimizin sosyo-ekonomik ve kültürel yönden gelişmesini planlayan ve 2040 yılına kadar esas alınacak olan planın ilin talepleri doğrultusunda yenilenmesini beklenmektedir. Bu rapor son olarak Çevre ve Şehircilik Bakanı Sn. İdris Güllüce’nin Ekim 2014 tarihinde Elazığ TSO’yu ziyaretinde kendilerine takdim edilmiştir. EKONOMİ ALANINDAKİ SORUN VE BEKLENTİLER Yeni Teşvik Yasası: 2012 yılının Haziran ayında yayınlanan ve Elazığ’ın 4. Bölgede yer aldığı Yeni Teşvik Yasası ile birlikte bir anda yatırım ve istihdamda bir önceki dönenme göre yüzde ellinin altında geriye gidilmiştir. 2010-2011 döneminde 133 teşvik belgesi alınmış, ön görülen istihdam 2211 kişi ve toplam yatırım tutarı ise 1 milyar 776 milyon TL olmuştur. Yeni Teşvik Yasasının yürürlükte olduğu 2012-2013 döneminde ise toplam 57 teşvik belgesi alınmış, ön görülen istihdam 475 kişi ve toplam yatırım tutarı ise 1 milyar 318 milyon ile sınırlı kalmıştır. Bu tablo Teşvik Yasası’nın Elazığ’ı geriye götürdüğünü ve ülkenin 2023 hedefleriyle uyumlu olmadığını göstermekte, dolayısı ile yeni bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır. Konuyla ilgili olarak işdünyasının ve yatırımcıların yeni bir düzenleme beklentisi mevcuttur. Serbest Bölge Kurulması: TRB 1 Bölgesinin merkezinde yer alan Elazığ’da, Malatya, Bingöl ve Tunceli illerinin de istifade edebileceği ve bu bölgenin üretim ve ihracat kapasitesini yükseltecek bir Serbest Bölge kurulması ülkemizin 2023 hedefi olan dünyanın 10 büyük ekonomisinden biri olma hedefine önemli katkı sağlayacaktır. Sektörel Sanayi Siteleri: Bugün Elazığ kent merkezinde aynı bölgede yada dağınık halde bulunan kuru gıda toptancıları, inşaat malzemecileri, oto galericileri, mobilya imalat ve mağazaları, matbaacılar gibi işyerleri il trafiğini olumsuz etkilemekte, sektörel anlamda gelişememekte ve il ekonomisine daha büyük boyutlarda katma değer katamamaktadırlar. Adı geçen bu sektörlere yönelik kent merkezi dışında yeni sanayi siteleri kurulması ve bunlara tır garajı da eklenerek yeni bölgelerin oluşması il ekonomisini etkileyecek ve kentin modern bir görünüme kavuşmasına ve büyümesine imkan sağlayacaktır. Fuar Alanı: Yerel Yönetimlerin imar planında yer almasına karşın Elazığ maalesef halen kalıcı bir fuar alanına sahip değildir. İl ekonomi ve sanayisini olumlu yönde etkileyecek, sosyal hayatı canlandıracak ve şehrin bir bölgesini cazibe merkezi haline getirecek olan fuar alanı sorunun çözümü işdünyasının ve Elazığ halkının önemli beklentilerinden biridir. Yöresel Ürünler Üretim Merkezi Kurulması: Elazığ 2. İŞGEM projenin Yöresel Gıda Ürünleri imalatı ve pazarlanması merkezi olarak düzenlenmesi özellikle kırsal alandaki üretiminin değerlendirilmesine imkan sağlayacaktır. Bu alanda ilin doğal gıda ürünleri olan, Orcik, Pestil, Pekmez, Dutunu, Kurutmalık sebzeler ve meyveler, tarhana, bitkisel ve aromatik çaylar, Ağın leblebisi, Gezin çileği, Öküzgözü, Boğazkere, Ağın Beyazı Üzüm kurusu ve şerbeti gibi birçok ürünün üretilmesi ve paketlenmesi ile satışı yapılabilecektir. Kalkınma Ajanslarının Güçlendirilmesi: Bölgemizin kalkınma ve gelişmesi açısından son derece önemsenen ve tüm kesimlerin büyük beklentileri bulunduğu Kalkınma Ajanslarının mali yapılarının 9 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 güçlendirilmesi ve yetki/sorumluluklarının artırılması son derece önemli bir çalışma olacaktır. Elazığ, Malatya, Tunceli ve Bingöl illerine hizmet vermekte olan Fırat Kalkınma Ajansı’nın 2013 yılı itibarı ile kullandırmış olduğu destek miktarı toplamı 15 milyon TL civarındadır. 4 il için ayrılan bu kaynak ne STK’ları, ne KOBİ’lerin nede gider kurum ve kuruluşların taleplerini karşılamaya yetecek bir kaynak değildir. Ajansın bölgeye katkı sağlaması hususunda kaynaklarının ve yetkilerinin artırılması önem taşımaktadır. Yatırım Teşvik Belgeleri, Bedelsiz Arsa talepleri, ÇED Raporları, OSB denetimleri gibi doğrudan yatırımları ilgilendiren konularda Ajanslar tam yetkili kılınmalıdır. Yetki karmaşası ve kurumlar arasında boğulan yatırımcılar tek elden bilgilendirilmeli ve talepleri karşılanmalıdır. Cazibe Merkezleri: Cazibe merkezleri yaklaşımı, 2007 yılında Kalkınma Bakanlığı tarafından 9. Kalkınma Planı çerçevesinde geliştirilmiş ve 10. Kalkınma Planında da mevcudiyetini muhafaza etmiştir. Bu yaklaşım, ülkemizde tüm kaynakların etkin kullanılarak, belirli çekim merkezlerinde yatırımların artırılması ve çevre illerin ve bölgelerin bu yatırımlar ile birlikte yaratılan refahtan faydalandırılmalarını hedeflemektedir. Kalkınma Planlarında yer alan bu konuyla ilgili halen daha Elazığ’da bir çalışma yapılmamış ve kaynak aktarımı olmamıştır. Sektörel Kümelenme: 2007 yılında Elazığ Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü ve Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası işbirliğinde ilimizde 14 sektörde kümeleme çalışması yapılmış ve bu sektörlerin “Rekabet Analizi” çıkartılmıştır. Yapılan bu çalışma sonrasında, Mermer, Su Ürenleri, Sağlık, Hizmetler, Kanatlı Hayvancılık, Mobilya, Besicilik ve İmalat sanayinin ön plana çıktığı görülmüştür. Adı geçen bu sektörlerin katma değeri yüksek ürün ve hizmet üretebilmesi ve kümeleme odaklı bir büyüme göstermesi için 6. Bölge teşviklerinden istifade etmesi gerekmektedir. SAĞLIK VE EĞİTİM ALANINDAKİ SORUN VE BEKLENTİLER Elazığ Sağlık Kampüsü: Sağlık Bakanlığı Kamu Özel Ortaklığı Daire Başkanlığı tarafından 2013 yılı Haziran ayında ihalesi yapılan Elazığ Entegre Sağlık Kampüsü 495 yataklı Bölge Hastanesi, 299 yataklı Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi, 96 yataklı Psikiyatri Hastanesi, 150 yataklı Yüksek Güvenlikli Adli Psikiyatri Hastanesi olmak üzere toplam 1040 yataklı bir Entegre Sağlık Tesisi yatırımını kapsamaktadır. Elazığ ve Bölge için büyük önem taşıyan bu yatırımda, Elazığ ve çevre iller açısından önemli bir ihtiyaç olarak görülen, Fizik Tedavi, Yanık Ünitesi, Onkoloji ve Tüp Bebek gibi bölümlerin eklenmesi ve projenin biran evvel başlaması beklenmektedir. Elazığ’da Yeni Üniversite Kurulması: Elazığ ekonomisini olumlu yönde etkileyecek, rekabet ortamı oluşturacak ve bölge gençlerine yönelik farklı eğitim alternatifleri sunacak özel bir üniversite ihtiyacı ilimizde uzun bir dönemden beri değerlendirilmektedir. Konuyla ilgili olarak yapmış olduğumuz girişim ve davetlerimizden maalesef olumlu sonuç çıkmamıştır. Bu konuyla ilgili çok değerli destekleriniz Elazığ için unutulmaz bir hizmet olacaktır. Fırat Üniversitesi’nin Fakülte ve Öğrenci Sayısının Artması: 1975 yılında kuruluşu gerçekleştirilen Fırat Üniversitesi, halen 30 bin öğrenci kapasitesine sahip iken F.Ü. ile yaşıt üniversitelerin öğrenci sayısı 100 bine yaklaşmıştır. F.Ü. öğrenci ve fakülte sayısı bakımından geri kalmıştır. İl ekonomisinin en önemli etkileyici kurumlarından olan Fırat Üniversitesi bünyesinde Hukuk ve Ziraat gibi yüksek öğrenci kapasiteli Fakültelerin açılması üniversite ve şehrin gelişimine katkı sağlayacaktır. Mesleki Eğitim Konusu: Mesleki eğitimin sektörel ihtiyaçlara göre şekillendirilerek, Elazığ OSB, Teknokent, Merkez ve İlçelerin yapısına göre Meslek Liseleri ve Meslek Yüksek Okulları kurularak mevcut olanların altyapısının güçlendirilerek uygulama merkezleri olarak da hizmet vermesinin sağlanması nitelikli ara eleman sorununa çözüm getirecektir. TARIM-HAYVANCILIK ALANINDAKİ SORUN VE BEKLENTİLER Arazi Toplulaştırmaları: Ülkemizin genelinde olduğu gibi İlimizde de coğrafi koşullar ve miras yoluyla intikaller nedeniyle tarım arazileri küçülmüş ve parçalı bir yapı halini almıştır. Gerek tarımsal üretim miktarı gerekse de tarımsal girdilerin tedariki noktasında son derece önemli olan ölçek ekonomisi koşullarının sağlanabilmesi, arazilerin daha verimli değerlendirilebilmesi ve tarımsal 10 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 üretimin sürdürülebilirliğinin ve karlılığının sağlanabilmesi için arazi toplulaştırma çalışmalarının zamana yayılmadan pratik şekilde çözümü gerekmektedir. Öküzgözü ve Bogazkere Üzüm Potansiyelinin Değerlendirilmesi: Elazığ ili ülkemizin en önemli şıralık üzüm üretim merkezlerinin başında gelmektedir. Yöreye özgü Boğazkere ve Öküzgözü üzüm rekoltesi 120 bin tondur. İlde özellikle son yıllarda önemli bağ alanları yapılmaya başlanmış yakın gelecekte üzüm rekoltesi 200 bin ton seviyesine ulaşacaktır. İlin bu önemli potansiyeline rağmen sektörde halen sanayi üretimi bulunmamaktadır. Üzümcülüğün Elazığ’da desteklenerek yaklaşık 7 bin çiftçinin ekonomik gelir seviyesinin yükseltilmesi ve bu ürünün katma değere dönüşmesi için sektör teşviklerle desteklenmeli ve tarımsal sanayi üretimine yönelik üzümün değerlendirilmesi için Kırsal Kalkınma Ajansı tarafından özel teşvikler verilmesi beklenmektedir. Sulama Projelerinin Tamamlanması: Elazığ ilinin sulanabilir arazi varlığı toplamı 232.440 hektar olmasına karşın, bu alanın ancak 137.273 hektarı sulanmaktadır. Sürdürülebilir bir tarım ve ekonomi için, ilin mevcut sulanabilir arazilerinin kapalı sistem modern sulama sistemi ile kapasitesinin artırılması gerekmektedir. Yeni sulama projelerinin gerçekleşmesine acil ihtiyaç olmakla birlikte halen yapımları devam eden ve 1000 hektar üzerindeki aşağıdaki projelerin tamamlanması beklenmektedir. Tamamlanması Beklenen Sulama Projeleri: ADI ELAZIĞ KANATLI SULAMASI KUZOVA POMPAJ SULAMASI I.KISIM BALTAŞI SULAMASI HATUNKÖY SULAMASI GÜLÇATI SULAMASI SERİNCE SULAMASI AĞIN SULAMASI İLİ İLÇESİ ELAZIĞ ELAZIĞ PALU MERKEZ ELAZIĞ ELAZIĞ ELAZIĞ ELAZIĞ ELAZIĞ PALU SİVRİCE KOVANCILAR SERİNCE AĞIN NET SULANACAK ALAN (ha) 4911 4783 4367 3554 2505 1406 1129 Besicilerin Sorunları: İlimizde özellikle son yıllarda devlet destekleriyle birlikte modern besicilik yaygınlaşmaya başlamıştır. Farklı sektörlerde yer alan girişimcilerimiz besiciliğe de yönelmiş ancak Et ve Süt Kurumu (ESK) uygulamaları ve girdi maliyetleri besicileri zor duruma sokmuştur. Odamıza yapılan üye müracaatlarında özetle, 1-Devletin hayvan başına 300 TL teşvik, yüzde 50 faiz indirimi ve birçok destek vererek ancak ayakta durmasına önayak olmuşken, ESK bizleri fonsuz getirdiği dondurulmuş etlerle rekabete sokmak istiyor ve dahası sözleşmeli hayvanlarını kesime getirmeyen besicilerin 300 TL'sini (yaklaşık kg'da 1 lira) irad kaydederek yakmak istiyor. 2-Bakanlığın karkas etin kilosuna 16 TL maliyet çıkardığı bir ürünü sözleşme yaptığı, benim iş ortağımsın dediği besiciden zararına almak istiyor. 3-Sözleşmenin yapıldığı (yaklaşık 6 ay önce) tarihlerdeki canlı dana fiyatları 9.5 TL-10 TL aralığında iken, şu an 11.5 TL-12 TL aralığına gelmiştir. Hayvanlarını şu an kesen besici yeni alacağı hayvanlardan da canlı kilosundan 2 TL (Örnek:250x2=500 TL) zarar edecektir. Elazığ için büyük önem taşıyan besicilik sektörünün gelişmesi ve ülke ekonomisine katkı sağlaması hususunda sektör temsilcileri tarafından dile getirilen bu sorunların değerlendirilmesini talep ediyoruz. 11 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 TURİZM-KÜLTÜR-SPOR ALANINDAKİ SORUN VE BEKLENTİLER Elazığ - Tunceli Fırat Havzası Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi: Söz konusu bölge 675 Km2 lik Keban Baraj sahası ve çevresi ile birlikte 4 ilimizi de içine alan muazzam bir kültür ve turizm potansiyeline sahiptir. Başta Elazığ İli sınırlarındaki 4.000 yıllık bir mazisi olan ve üzerindeki çeşitli dönemlere ait 49 adet tescilli eserin olduğu Koruma Amaçlı İmar Planına sahip HARPUT olmak üzere, muhteşem bir doğal güzelliği olan Hazar gölü ve çevresi ile birlikte çok önemli bir turizm potansiyeli oluşturmaktadır. Bölgenin ülke ve dünya turizmine kazandırılması Türk turizmine de farklı bir soluk getirecektir. Bu nedenle Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ilan edilen alanın 2014 Strateji Eylem Planına Dahil Edilmesi önemlidir. Harput Koruma Amaçlı İmar Planının Uygulanması: 19.02.2009 tarih ve 2057 sayılı Diyarbakır K.T.V. Koruma Kurulu kararıyla onaylanarak yürürlüğe giren Harput Koruma Amaçlı İmar Planı ve Kentsel Tasarım Projesinin uygulanmasına hız verilmesi ve Planda öngörülen hususların(Bedesten,Meskenler, Kale, Camiler, Çeşmeler, Türbeler, Kilise, Buzluk Mağarası, Yöresel yiyecek, giyisi ve mahalli türküler v.b) hayata geçirilmesi tarihi HARPUT’un inanç, tarih ve doğa güzellikleriyle turizme kazandırılması il ve Ülke ekonomisine büyük katkılar sağlayacaktır. Harput’un, Safranbolu örneğinde olduğu gibi ülke turizmine kazandırılması, sahip olduğu tarihi miras ile mümkündür. Hazar Gölü’nün Turizme Kazandırılması: Elazığ Sivrice ilçesinde bulunan Hazar Gölü Elazığ ve bölgenin en önemli turizm merkezdir. Göl İçerisinde Kilise Adası ve Batık Kent, Yılanlı Ada 1991 yılında 1.derece Arkeolojik ve Doğal Sit olarak tescil edilmiştir. Hazar gölünün içerisindeki doğal sitler, batık kent ve çevresi ile birlikte ülke turizmine kazandırılması beklenmektedir. Muhteşem bir güzelliğe sahip Hazar Gölü 23.9.1997 tarihli 97/9985sayılı Bakanlar K.K ile Turizm Merkezi ilan edilmiştir. Ayrıca, Batık kentte dalış ve su altı turizminin geliştirilmesi mümkün olup, Hazar gölü kıyı şeridinde yürüyüş parkurları, günübirlik turizm tesisleri, tekne barınakları, tekne turları, yüzme alanları, su sporları, dalgıçlık kurs eğitim alanları gibi pilot alanların oluşturulmasıyla Hazar gölü turizm acısından çok cazip hale gelecek, göle olan ilgi daha da artacaktır. Gölün öncelikle kirlilikten korunması için kanalizasyon ve arıtma tesisinin tamamlanması gerekmekte ve ilgili Bakanlıkça desteklenmesi gerekmektedir.Hazar Gölün’de turizmin canlanması için önemli bir diğer sorun turizm tesislerinin yetersizliğidir. Bu konuda yeni yatırımcılar ve mevcut işletmeler Kıyı Kenar Çizgisi sorunu ile karşılaşmakta olup 36 m olan yapılaşma izninin eskiden olduğu gibi yeniden 42 m. çıkartılması beklenmektedir. Hazarbaba Kayak Merkezinin Geliştirilmesi: 2347 m yükseklikte, muhteşem Hazar Gölüne nazır, Hazar Baba dağı üzerinde, İl Özel İdaresine ait kayak merkezinin geliştirilmesi için alanda konaklama tesisleri, restoran ve panoramik kafeteryaların yapılarak hizmete sunulması, kayak merkezinin pistinin uzatılarak, yolunun turizm yol standartlarında yapılması bölgeyi daha cazip hale getirecektir. Hazarbaba Kayak Merkezi’nin ilgili Bakanlık tarafından tüm tanıtım materyallerinde değerlendirilmesi beklenmektedir. Golan Kaplıcalarının Altyapısının Tamamlanması ve Tanıtılması: Golan Kaplıcaları 30.06.2007 tarihli Resmi Gazetede yayınlayarak Turizm ve Kütür Bakanlığı tarafından Termal Turizm Merkezi ilan edilmiştir. Bu bağlamda ulusal ve uluslararası alanda yapılacak tanıtım organizasyonlarda Türkiye'nin gözde termal merkezleri arasında anılmalı ve kaplıcanın yol ve çevre düzenlemesi yapılmalıdır. Tarihi Palu’nun Turizme Kazandırılması: Çok eski bir yerleşim yeri olan Elazığ Palu ilçesinde tescilli 20 adet kültür ve tabiat varlığı bulunmaktadır. Urartu Döneminden gelen Palu Kalesi, kalede bulunan Kral Menua’nın Kitabesi, Kale Tüneli, Orta Çağ Kilisesi, Osmanlı Hamamı, Palu Alacalı Mescidi, Palu Küçük Camii, Merkez Camii, Palu Ulu Camii, Sor Çeşmesi, Eski Palu Köprüsü, Seydilli Köyü Camii, Amarat Bahçeleri (Ense Bahçe) Evleri Ve Çınar Ağaçları, Çimşit Rüstem Paşa Külliyesi gibi tarih, doğa ve inanç turizmi adına önemli eserler bulunmaktadır. Tüm bu eserlerin turizme kazandırılması noktasında restorasyon ve çevre düzenlemeleri ile yol ve altyapının hazırlanması gerekmektedir. Yeni Şehir Stadyumu: İlimizin önemli ihtiyaçlarından biri yeni şehir stadyumudur. Süperligde futbol takımı bulunan Elazığ’ın halen modern bir stadyumu bulunmamaktadır. En az 25 bin 12 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 seyirci kapasiteli olacak şekilde, bu sorunun ivedi olarak çözümü halkımız tarafından beklenmektedir. Gençlerin ve Sporcuların Fiziki Mekan İhtiyaçları: Merkez nüfusu 348 bin olan Elazığ’da 115.940’ı Milli Eğitime bağlı okullarda, 23.481’i Üniversitede olmak üzere 138 bin 840 öğrenci bulunmaktadır. Nüfusun yüzde 35’inden fazlasının gençlerin oluşturduğu Elazığ’da 15 bini sporla uğraşmaktadır. Ancak tesis yetersizliğinden bu gençlerin bir çoğu aktif spor yapamamaktadır. İlimiz başta Atletizm olmak üzere, Boks, Badminton, Hentbol, Basketbol, Güreş, Okçuluk, Kick Boks, Voleybol gibi alanlarda çıkardığı şampiyonlar ve Milli Takıma gönderdiği sporcularla ülke genelinde ön plana çıkmaktadır. İlimiz genç nüfusunun daha elit sporcular olarak yetişmesi ve kötü alışkanlıklardan uzak durması hususunda, -Kamp Eğitim Merkezi ve Spor Eğitim Okulu -Atletizm Tartan Pisti -Çok Amaçlı Antrenman Salonları -İl Merkezinde 2 Adet 1000 Seyirci Kapasiteli Spor Salonu -İl Merkezinde 2 Adet Sentetik Çim Yüzeyli Futbol Sahası -Palu, Sivrice, Maden ve Baskil İlçelerine 250 seyirci kapasiteli kapalı spor salonu -Ağın, Sivrice, Keban, Arıcak, Alacakaya, Kovancılar, Maden İlçelerine sentetik çim yüzeyli futbol sahasına ihtiyaç duyulmaktadır. MALATYA-ELAZIĞ-BİNGÖL-TUNCELİ 1:100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI ELAZIĞ İLİMİZE AİT İTİRAZ VE ÖNERİ RAPORUMUZ 1- Doğukent mahallesi sınırlarında yer alan Fuar alanının, daha öne Nazım imar planında çoğunluğu değiştiğinden hazırlanan ÇDP planında Kentsel Gelişme Alanı olarak işlenmeli ve yapılacak olan fuar alanı alt planda çözümlenmelidir. 2- OSB alanlarının kentin gelecekteki ihtiyaçlarını karşılayacak büyüklükte olmadığı görülmektedir. Bu alanlara gelişme verilmesi gerekmektedir. 3- Planda Organize Tarım/Hayvancılık amaçlı yeni alanların önerilmesi gerekmektedir. 4- Mornik Mahallesinde 1/100.000’lik uygulama imar planında Kent Parkı olarak gösterilen alanın ÇDP’de Kentsel Gelişme Alanı olarak plana işlenmelidir. 5- Akçakiraz-Yazıkonak karayolunun her iki tarafı teşekkül ettiğinden Kentsel Gelişme Alanı, Depolama Alanı ve Ticaret Alanı olarak ÇDP’ye işlenmesi gerekmektedir. 6- Elazığ iline dair oluşturulan nüfus projeksiyonlarının önceki itirazlarımızda iddia ettiğimiz gibi tekrar irdelenmesinin doğru olduğunu düşünmekteyiz. 7- Depolama alanları olarak öngörülen alanların, ulaşım bağlantılarıyla entegrasyonun sağlanacağı başka bir alanda öngörülmesi gerekmektedir. 8- Entegre nitelik taşımayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapılara dair belirlenen yapılaşma koşullarının plan hükümlerinde daha esnek bir hale getirilmesi gerekmektedir. 9- Duha Mezarlığının bulunduğu alanın güney kesiminde mevcut imar planı bulunmasına rağmen plana işlenmeyen alanlar mevcuttur. Bu alanların ÇDP planına işlenmesi gerekmektedir. 10- Şahinkaya köyü yerleşim merkezinde 1/100.000’lik uygulama imar planı bulunan alanın ÇDP planına işlenmesi gerekmektedir. 11- Elazığ-Keban karayolunun Şahinkaya mevkiinde bulunan ve imarlı alana sınırı olan yaklaşık 20 hektarlık alanın, yine bu alanda 3194 sayılı imar kanununun 18. Madde uygulaması bozulan alanlarla birlikte değerlendirilerek Kentsel Gelişme Alanı olarak plana işlenmelidir. 13 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 12- Kekliktepe mevkiinde 1/100.000’lik uygulama imar planı olmasına rağmen plana işlenmeyen alanlar söz konusudur. Bu alanların Ketsel Gelişme Alanı olarak ÇDP’ye işlenmelidir. 13- Yazıkonak-Yurtbaşı yolunun güney kesiminde 1/100.000’liku uygulama imar planı bulunan alanların ÇDP’ye işlenmesi gerekmektedir. 14- Elazığ-Bingöl ve Elazığ-Diyarbakır karayollarının kesiştiği kavşakta Diyarbakır doğu yönünde 1/100.000’lik uygulama imar planları bulunan alanlar mevcuttur. Söz konusu bu alanların ÇDP’ye işlenmesi gerekmektedir. 15- Elazığ kent yerleşme alanının batı yönünde, kuzey-güney doğrultusunda Hankendi Beldesini ve Üniversite alanını içine alacak şekilde geçirilen Ekolojik öneme sahip alan kullanımı verilen bölgenin yeniden irdelenmesinin doğru olacağını düşünmekteyiz. 16- Kentsel yerleşik alan ve çeşitli kullanımlar dışında kalan alanların bütünü planda tarım alanı veya çayır-mera alanı olarak gösterilmiştir. Oysaki bu alanların içerisinde tarıma elverişli olmayan alanlar mevcuttur. Bu alanların tarım alanları plan hükümlerine göre değerlendirilmemesi gerekmektedir. Şayet bu şekilde değerlendirilecekse tarım amaçlı plan hükümlerine yeni açıklamalar getirilerek her türlü maden ve tarım dışı kullanımlar ile alakalı çalışmalar tamamlanmalıdır. 17- Çevre düzeni plan hükümlerinin genel hükümler başlıklı bölümünde TOKİ ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca yürütülen faaliyetlerde sağlanan bazı istinai durumların; 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, 5393 Sayılı Belediyeler Kanunun 73. Maddesi ve 7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun vb. kanunlar kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde istisna getirilmelidir. 18- Hankendi Mevkiinde yer alan üniversite alanının güneyindeki demir yolu ile karayolu arasındaki alanların 1/100.000’lik uygulama imar planı bulunmasına rağmen bu alanlar çevre planı düzeninde gösterilmemiştir. 19- Kuzey çevreyolu güzergahı kentin ihtiyacını karşılayacak şekilde yeniden düzenlenmeli ve bu yolun Elazığ-Bingöl yolu ile entegrasyonu sağlanmalıdır. 20- Elazığ güney çevre yolunun kuzeyi ile kent merkezi arasında kalan bağ bahçe nizamında yapılaşma öngören alanların Kentsel Gelişme Alanı olarak plana işlenmesi gerekmektedir. 21- Kuzey çevreyolunun çevresi sağlı ve sollu olarak, Kentsel Gelişim Alanı içerisine alınmalıdır. 22- Hankendi'den sonra Demiryolunun Meryem Dağının arkasından geçirilip, havaalanı yakınlarında istasyon yapılması gerekir. Mevcut durumda Demiryolu kenti, kuzey-güney aksında ikiye bölmektedir. 23- Çimento fabrikası ve o bölgede yer alan sanayi parsellerinin Organize Sanayi Bölgesine taşınması gerekmektedir. 14 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 FİNANSMANA ERİŞİM VE İŞ DÜNYASINA DESTEK SAĞLAYAN KURUMLAR AB HİBE FONLARI Avrupa Birliği Hibeleri katma değer yaratan işletmeler için büyük bir fırsat. İşletmeler bu desteklerden yararlanmak istiyorlar ancak nereden başlayacaklarını bilemiyorlar. Peki Avrupa Birliği Hibelerinden Başka Ülkemiz içerisinde başvurabileceğiniz HİBE Fonları olduğunu biliyor musunuz? Avrupa Birliği Hibe Desteklerinden Faydalanmak isteyen kuruluşların öncelikle ülkemizdeki yerel HiBE Fonlarından yararlanmalarını tavsiye ediyorum. Bu HİBE Fonlarındaki amaç kuruluşları Avrupa Birliği Fonları için hazırlamak ve tecrübe kazanmalarını sağlamaktır. Fonları bir merdivenin basamakları gibi düşünmek gerekir. HİBE Fonlarından yararlanmak isteyen kuruluşlar merdivenin ilk basamağı olan Ülke içindeki yerel HİBE desteklerinden yararlanmadan, ikinci, üçüncü basamaktaki Avrupa Birliği Hibe Desteklerinden yararlanma yoluna gittiklerinde zorlanmaktadırlar. Peki Ülkemizde bulunan yerel Fon imkanları nelerdir? Ar-Ge Destekleri noktasında, TÜBİTAK Kurumu sektör ayrımı yapmaksızın yenlik çalışması yapan işletmeleri uzun yıllardır desteklemektedir. Ülkemizdeki büyük sanayi kuruluşları bu destekleri her sene pek çok projeyle almaktadırlar. Ancak KOBİ ler bu desteklerden yeterli oranda yararlanamamışlardır. İşte bu nedenle 2007 yılından itibaren TÜBİTAK kurumu yalnızca KOBİ ölçeğindeki ( 250 kişiden az çalışanı ve 25 Milyon YTL den az varlık ve cirosu olan işletmeler) işletmelerin yararlanabileceği KOBİ AR-GE BAŞLANGIÇ DESTEK PROGRAMINI yürürlüğe koymuştur. KOBİ AR-GE BAŞLANGIÇ DESTEK PROGRAMI ile, yeni bir ürün üretilmesi, mevcut bir ürünün geliştirilmesi, iyileştirilmesi, ürün kalitesi veya standardının yükseltilmesi veya maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin, yeni üretim teknolojilerinin geliştirilmesi konularında KOBİ’ ler tarafından yürütülen 400.000 YTL bütçe ve 18 ay süre ile sınırlı ilk iki projenin TÜBİTAK tarafından desteklenmesi amaçlanmıştır. Yeni ürün yalızca dünyada hiç olmayan bir ürün değil, dünyada başka ülkelerde olup, ülke içinde olmayan bir ürün ve hatta rakip işletmelerde olup kendi firamızda olmayan bir ürün de olabilir.Bu Program KOBİ’ lere proje odaklı gerçekleştirecekleri ArGe harcamaları için %75 e varan oranlarda geri ödemesiz HİBE desteği sağlamaktadır. Projelere program kapsamında sağlanacak desteklerle KOBİ’lerin, teknoloji ve yenilik kapasitelerinin geliştirilerek daha rekabetçi olmaları, sistematik proje yapabilmeleri, katma değeri yüksek ürün geliştirebilmeleri, kurumsal araştırma teknoloji geliştirme kültürüne sahip olmaları, ulusal ve uluslararası destek programlarında daha etkin yer almaları hedeflenmektedir. Program kapsamında desteklenen projenin personel giderleri, seyahat giderleri, alet,teçhizat, yazılım, yayın alım giderleri, malzeme , sarf giderleri, hizmet alımı ve danışmanlık alımı giderleri, Ar-Ge hizmeti alımı giderleri ve Türk Patent Enstitüsü Tescil giderleri desteklenmektedir. Diğer Bir yerel HİBE Desteği ise Tarımsal ve Hayvansal üretim ile Tarımsal ve Hayvansal Sanayiye yöneliktir. Tarım Bakanlığı KIRSAL KALKINMA PROGRAMI adı altında 2006 yılından itibaren senede bir veya iki kez HİBE desteği vermektedir. Destek iki temel gruptadır. Birinci Grup Tarımsal ve Hayvansal Sanayidir. Bu noktada 500.000 YTL tutarına kadar gerçekleştirilecek yatırımlar %50 HİBE olarak desteklenmektedir. Destek konusu tarımsal ve hayvansal ürünlerin işlenmesi, paketlenmesi, anbalajlanması ve depolanmasıdır. Yatırımlar yeni yatırım şeklindede olabilir, kapasite artırımı şeklindede olabilir. İkinci Grup ise Tarımsal üretim yapan çiftçilerin desteklenmesine yönelik Makine- Ekipman Desteğidir. Burada da 100.000 YTL yi geçmeyen makine-ekipman alımları %50 oranında HİBE olarak desteklenmektedir.Bu kapsamda Soğuk hava tesisatlı taşıma aracı alımları, Balyalama makinesi alımları, Silaj makinesi alımları,İşlemesiz tarım makineleri alımları, Bahçe el traktörü ve ekipmanları alımları, Rüzgar makinesi ( pervanesi ) alımları, File sistemi kurulması,Yem hazırlama araçları, Sap parçalama makinesi alımları,Otomatik sap toplamalı saman makinesi alımları, Kanola hasat aparatı alımları, Mısır hasat tablası alımları,Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı 1 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 alımları,Pülverizatör alımları,Lazerli tesviye aleti alımları,Sıkmalı çayır ve yonca biçme makinesi alımları desteklenmektedir. Bunun dışında Basınçlı sulama sistemi için gerekli parsel içi yeni mal alımlarını içeren yatırımlar da 200.000 YTL yi geçmeyen bütçeli alımlar olmak üzere %50 oranında eş finansman olarak HİBE şeklinde desteklenmektedir. Tüm bu yerel HİBE desteklerinden yararlanmak isteyen işletmeler ve kişiler, desteği veren kuruluşların yönetmeliklerine, mevzuatlarına ve şartnamelerine uygun projeler hazırlayarak başvuru yapmaları gerekmektedir. İşletmeler bu bürokratik süreçlerden çekindikleri ve sıkıldıkları için bu tür fırsatlardan yararlanamamaktadırlar. Küresel anlamda ekonomilerin ve sektörlerin sıkıntı yaşadığı bu günlerde bu tür geri ödemesiz HİBE fırsatlarından yararlanmayan işletmeleri zor günler beklemektedir. AB HİBELERİ İÇİN İLGİLİ LİNKLER www.abgs.gov.tr www.csgb.gov.tr www.tubitak.gov.tr EXİMBANK Türk Eximbank’ın resmi web sitesine ulaşmak için lütfen http://www.eximbank.gov.tr. Türk Eximbank'ın temel amacı; ihracatın geliştirilmesi, ihraç edilen mal ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi, ihraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması, ihracatçıların uluslararası ticarette paylarının artırılması ve girişimlerinde gerekli desteğin sağlanması, ihracatçılar ile yurt dışında faaliyet gösteren müteahhitler ve yatırımcılara uluslararası piyasalarda rekabet gücü ve güvence kazandırılması, yurt dışında yapılacak yatırımlar ile ihracat maksadına yönelik yatırım malları üretim ve satışının desteklenerek teşvik edilmesidir. Bu amaç doğrultusunda KOBİ’lere sağladığı kredilere ulaşmak için lütfen ilgili linkleri tıklayınız. 1. Krediler Türk Eximbank, ihracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçıları ve yurt dışında faaliyet gösteren girişimcileri kısa, orta-uzun vadeli nakdi ve gayrı nakdi kredi programları ile desteklemektedir. Ayrıca, vadeli satış işlemlerini teşvik etmek ve bu yolla ihracat hacmini artırmak, yeni ve hedef pazarlara girilmesini kolaylaştırmak amacıyla vadeli ihracat alacaklarını indirime tabi tutmaktadır. Kısa Vadeli İhracat Kredileri Kısa vadeli ihracat kredilerine ulaşmak için lütfen http://www.eximbank.gov.tr/TR/belge/156/kisa-vadeli-ihracat-kredileri.html sitesini ziyaret ediniz. Orta-Uzun Vadeli İhracat Kredileri İhracat Finansmanı Aracılık Kredisi(EFIL-IV) Avrupa Yatırım Bankası (AYB) Kredisi Yurt Dışı Mağazalar Yatırım Kredisi Özellikli İhracat Kredisi Gemi İnşa ve İhracatı Finansman Programı Program kapsamındaki krediler için www.eximbank.gov.tr sitesini ziyaret ediniz Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kapsamındaki Krediler Turizm Kredisi Uluslararası Nakliyat Pazarlama Kredisi (UNPK) Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Teminat Mektubu Programı Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü KREDİSİ Döviz Kazandırıcı Hizmetler Kredisi Yurt Dışı Fuar Katılım Kredisi Program kapsamındaki krediler için www.eximbank.gov.tr sitesini ziyaret ediniz 2 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Faiz Oranları Faiz oranlarına ulaşmak oranlari.html. adresine tıklayınız. için lütfen http://www.eximbank.gov.tr/TR/belge/1-69/faiz- 2. Ülke Kredi ve Garanti Türk Eximbank, Türkiye’nin dış politikası ve ekonomik hedefleri çerçevesinde önem arz eden ülkelerle kalıcı ve uzun süreli ilişkilerin tesis edilebilmesine hizmet etmek amacıyla, bu ülkelerde Türk yüklenicileri tarafından gerçekleştirilecek projelere Ülke Kredi/Garanti Programı çerçevesinde finansman desteği sağlamaktadır. Daha Detaylı bilgi erişimi için lütfen http://www.eximbank.gov.tr/TR/belge/1-824/genel-bilgi.html. sitesini ziyaret ediniz. 3. İhracat Kredi Sigortası Eximbank bünyesinde uygulanmaya başlanan ihracat kredi sigortası programları ile ihracatçı firmaların ihraç ettiği mal bedellerinin, ticari ve politik risklere karşı belirli oranlarda teminat altına alınması ve Sigortalı firmaların gerek Türk Eximbank nezdinde doğmuş veya doğacak alacak haklarını ticari bankalara temlik etmek suretiyle, gerekse kambiyo senedine bağlı vadeli alacaklarını ister Türk Eximbank'da, isterse Türk Eximbank onayı ile ticari bankalarda ıskonto ettirmek suretiyle hem sevk öncesi, hem de sevk sonrası dönem için düzenli finansman imkanına erişmeleri amaçlanmaktadır. Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredisi Sigortası Programları Teminat Mektuplarının Haksız Nakde Çevrilme Sigortası için; http://www.eximbank.gov.tr/TR/belge/1-191/teminat-mektuplarinin-haksiz-nakde-cevrilmesigortasi.html web sitesini ziyaret ediniz. 4. KOBİ İhracata Hazırlık Kredileri Küçük ve Orta Boy İşletme tanımına giren; - İmalatçı-İhracatçı - İhracata yönelik mal üreten imalatçı Firmalar krediden faydalanırlar. Konuyla ilgili detaylı bilgi için lütfen http://www.eximbank.gov.tr/TR/belge/1-68/kobiihracata-hazirlik-kredileri.html sitesini ziyaret ediniz. KOBİ A.Ş. KOBİ Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. Yüksek büyüme potansiyeline sahip yeni pazarlar, yeni teknoloji veya ürün, yeni bir üretim şekli veya hizmet biçimi tasarlayan vizyon sahibi girişimcilerin yenilikçi projelerine yatırım yapmayı, Ürün/hizmet açısından rakiplerine göre avantajlı pozisyonda olmalarına rağmen, kapasite ve finansman darlığı çeken KOBİ'lere finansman ve yönetsel destek sağlamayı, Girişim sermayesi ve iş melekleri modellerinin ülkemizde de gelişmesi ve farkındalıklarının artırılması için gerekli altyapıyı oluşturmayı misyon olarak edinmiştir. Yatırım Şartları, Yatırım Süreci, Girişim Sermayesi hakkında detaylı bilgi için http://kobi.tobb.org.tr/index.php/finansman-bilgileri/kob-a sitesini ziyaret ediniz. TESKOMB KREDİ – KEFALET SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİ Ülkemizde, esnaf ve sanatkarları desteklemek amacıyla; Devlet tarafından tahsis edilen kaynakların kullandırılması için T.Halk Bankası görevlendirilmiştir. Bu uygulamada kooperatif, ortağı olan esnaf ve sanatkara sadece bankaya karşı kefalet vermektedir. 3 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredilerin faizleri ile ticari kredi faizleri arasındaki fark devlet tarafından karşılanmaktadır. Ortaklık şartları Esnaf ve sanatkar olmak, Esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı bulunmak, İş veya ikamet yeri kooperatifin çalışma bölgesi içinde bulunmak, Aynı zamanda başka bir Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi ortağı olmamak. Ortaklığa Giriş Şartları taşıyanlar; Yazılı olarak kooperatife müracaat ederler. Müracaat sahibinin durumu Yönetim Kurulu tarafından araştırılır. Kabul veya ret kararı 15 gün içerisinde ilgiliye yazılı olarak bildirilir. Kooperatif, kredi talebi ile ilgili olarak; Ortağın ekonomik ve mali durumunu araştırır, istihbarat raporu veya bülteni düzenler ve kefalet haddini tespit eder, Kredi teklifini T. Halk Bankasına iletir. İletilen teklif T. Halk Bankasınca incelenir ve banka tarafından tekrar istihbarat yapılır. İstihbarat olumlu sonuçlandığı takdirde ortak kredilendirilir. TESKOMB'un sağladığı kredilere ulaşmak için; http://www.teskomb.org.tr/index.asp?p=35 sitesini ziyaret ediniz. Kredi faiz hesaplaması için; http://www.teskomb.org.tr/index.asp?p=52 sitesini ziyaret ediniz. TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI (TTGV) Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV), KOBİ'lere verdiği desteklerle AR-GE ve teknolojik yeniliklerin gelişimine katkı sağlamıştır. TTGV verdiği finansal desteklerle KOBİ'lerin teknolojik gelişimlerine ve yeni teknolojik girişimlerine uygun şartları sağlamıştır. TTGV Özetle 1991 yılından beri özel sektörümüzün Ar-Ge ve Teknolojik Yenilik projelerine destek sağlamakta olan Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV), Avrupa Birliği'nin Lizbon Bildirisi'nde de ifade edilen kamunun araştırma ve geliştirme desteklerini özel sektöre ulaştırmada ihtiyacı hissedilen yenilikçi ve dinamik aracı kanallara Türkiye'nin sunduğu Avrupa çapında başarılı bir örnektir. Ulusal hedefler doğrultusunda kamu ve özel sektör mevzuatları arasında ihtiyacı gün geçtikçe daha fazla hissedilen köprülerden birini sağlayan TTGV, kamu fonlarının yönetiminde özel sektörün katılımına imkan veren, şeffaf, izlenebilir ve etkin bir mekanizma olarak varlığını sürdürmektedir. TTGV'nin desteklerinin ana prensibini oluşturan geri dönüşlü ve yürütücü katkılı destekler, kamu fonlarının özel sektörün ulusal Ar-Ge harcamalarına daha fazla ağırlıkla katılmasını teşvik ederek "çarpan etkisi" sağlayan niteliği ile bugüne kadar ülkemiz Ar-Ge kapasitesine önemli faydalar sağlamıştır. TTGV, özel sektör ve kamunun beklenti, ihtiyaç ve önceliklerini değerlendirmekte, değişen şartlara ve ülkemiz koşullarına uygun yeni destek mekanizmalarını geliştirerek, hizmete almaktadır. TTGV bugün içeride ve dışarıda teknolojik yenileşim alanında aranan bir ortak olmuştur. TTGV Nedir? Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV), 24 özel sektör, 5 kamu, 11 şemsiye kuruluş ve 15 gerçek kişinin biraya gelmesi ile kurulmuş bir Vakıf'tır. Türkiye Cumhuriyeti ve Dünya Bankası arasında imzalanmış olan bir uluslararası borç anlaşması gereğince kurulmuş olduğu için, TTGV Kanunla Kurulmuş Vakıf statüsüne sahip 4 Vakıf'tan biridir. TTGV Türkiye Cumhuriyeti'nin Vakıflar ile ilgili tüm mevzuatına tabidir. 4 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Özel sektör ve kamunun özel sektörümüzün uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi yolu ile güçlendirmek ortak hedefi ile biraraya geldiği TTGV, Türkiye'de Ar-Ge ve yenileşimin desteklenmesi amacı ile kurulmuş ilk ve tek Kamu Özel Sektör Ortaklığıdır. TTGV faaliyetlerinde kar amacını öncelikli bir hedef olarak gözetmez. Faaliyetlerden sağlanan tüm gelir TTGV'nin giderlerinin karşılanması ve mevcut destek programlarının geliştirilmesi için kullanılmaktadır. Tüm faaliyetlerinde şeffaf ve izlenebilir olan TTGV yılda dört ayrı inceleme ve denetimden geçmekte olup, tüm operasyonlarında Uluslararası Muhasebe Standartlarını uygulamaktadır. TTGV 15 üyeden oluşan bir Yönetim Kurulu tarafından yönetilmektedir. Yönetim Kurulu'nda Özel Sektör 2/3 oranında temsil edilmekte, Yönetim Kurulu Başkanı da Özel Sektör temsilcileri arasından seçilmektedir. TTGV'nin toplam 33 tam zamanlı personeli bulunmaktadır. Ancak, faaliyetlerde proje özelinde yararlanılan 1,500 e yakın uzmanın yer aldığı bir uzman havuzu ile birlikte çalışılmaktadır. TTGV'nin verdiği finansal destekler ve destekleme yaklaşımı Destek mekanizmalarımız, ülkemizde Ar-Ge ve inovasyon bilincinin yaygınlaşmasına ve Ulusal İnovasyon Sistemimizin gelişmesine katkıda bulunması hedefi doğrultusunda geliştirilmiş ve Ağustos 2006 tarihinden itibaren destek yelpazemizi genişletecek yeni destek mekanizmalarının başlatılmasına karar verilmiştir. Bu destek mekanizmalarının oluşturulması aşamasında, üyesi olduğumuz ve Avrupa Birliği Komisyonu tarafından da kabul görmüş "Bilginin Ticarileştirilmesi" (VALORISATION of KNOWLEDGE) projesinin yaklaşımı model olarak alınmıştır. Geliştirilen bu modele göre bir fikrin/firmanın gelişmişlik düzeyi : Tanımlama (Identification): Fikrin bulunması aşamasını temsil etmektedir. Kavramın ispatı aşamasında (Proof of concept) bitmektedir. Beslenme (Breeding): Fikrin iş planından prototip aşamasına ve ilk gelişmenin başlamasına (dahil) geçen dönemi kapsamaktadır. Büyüme (Growing up): Şirketin hızla büyüdüğü dönemi temsil etmektedir. Fikrin/firmanın gelişmişlik düzeyine bağlı olarak ilgili dönemlerde yapılan çalışmalar ve gereken destekler : Şirket; şirkette yaşanan gelişmeleri; Altyapı; sağlanması gereken fiziksel ve kurumsal örgütlenme desteklerini; Proje/Ürün; projede(ya da üründe) gelinen aşama ve yapılan çalışmaları; Finansman; gereken kaynakların sağlanma yöntemlerini; Girişimcilik; girişimcilik yetenekleri ve eğitimi kapsamında sağlaması gerekenleri; özetlemektedir. TTGV yaratıcı ve eşsiz fikirleri olan girişimcilere yönelik olarak Teknoloji Yatırım A.Ş. adıyla oluşturduğu fon ile KOBİ'lere finansal destek vermektedir. Teknoloji Yatırım A.Ş. Teknoloji Yatırım A.Ş., başlangıç ve büyüme aşamasındaki teknoloji firmalarına yatırım yapan bağımsız bir Girişim Sermayesi Fonu yöneticisidir. Amacı, yaratıcı, benzersiz fikirleri ve vizyonu olan yetenekli girişimcilere yatırım yapmaktır. Teknoloji Yatırım A.Ş. 2006 yılında kurulmuştur. 2007 yılında ilk fonunu oluşturmuş ve yatırımlarına başlamıştır. Toplam fon büyüklüğü yaklaşık 5 Milyon ABD Doları olan fon, şu ana kadar 5 adet yatırım gerçekleştirmiş olup, toplam yatırım miktarı yaklaşık 2 Milyon ABD Doları'dır. TTGV'nin Teknolojik Girişimcilik Destekleri de Teknoloji Yatırım A.Ş. tarafından yürütülmektedir. Daha detaylı bilgi için: Teknoloji Yatırım A.Ş. İTÜ Ayazağa Yerleşkesi Arı Teknokent Arı II Binası Koruyolu A Blok Kat:7 Maslak/İstanbul Tel: 0212 276 75 60 Faks: 0212 276 75 80 E-posta: [email protected] Web Sitesi: www.teknolojiyatirim.com.tr 5 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 TÜRKİYE KALKINMA BANKASI Türkiye Kalkınma Bankası, Anonim Şirket statütüsündeki teşebbüslerin yatırımlarını yurtiçiyurtdışı kaynaklarla destekleyerek, öncü/örnek işletmelere iştirak ederek, girişimcilere teknik yardım desteği sağlayarak, sermaye piyasasının gelişmesine katkıda bulunarak ülkemizin kalkınmasını ve sürdürülebilir büyümenin gerçekleştirilmesini amaçlayan bir kuruluştur. Bu amaç doğrultusunda Türkiye Kalkınma Bankası'nın sağlamış olduğu finansal desteklere ulaşmak için lütfen ilgili başlıkları tıklayınız. Kalkınma Yatırım Kredisi – TL Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünce teşvik edilebilir konular ve Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda yatırım yapan yatırımcıların sabit yatırım tutarı harcamalarının finansmanıdır Kimler Yararlanabilir? Sanayi, turizm, eğitim, sağlık, enerji sektörlerinde faaliyette bulunan yatırımcılar yararlanabilir. Kredi Limiti Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Kredilendirme Oranı Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Vadesi Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Kalkınma İşletme Kredisi Bankamız yıllık iş programlarında belirlenen alanlarda faaliyette bulunan şirketlerin işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanında kullandırılır. Kimler Yararlanabilir Sanayi, turizm, eğitim, sağlık, enerji sektörlerinde faaliyette bulunan şirketler Yatırım Kredisi ile birlikte yararlanabilir. Kredi Limiti Kredi değerlendirme çalışması sonucu hesaplanacak işletme sermayesi tutarıdır. Kredilendirme Oranı Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Vadesi Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Dünya Bankası Kaynaklı Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Kredisi Özel Sektör tarafından gerçekleştirilecek yenilenebilir kaynaklara dayalı enerji üretim ve enerji verimliliği projelerinin mal, hizmet, inşaat işlerine ilişkin yatırımlarının finansmanında kullandırılır. Kimler Yararlanabilir Proje konusu, “Yenilenebilir Enerji” ve "Enerji Verimliliği" tanımlarına uyan ve Türkiye Çevre Mevzuatı ile Dünya Bankası Çevre Politikasına uygun olan, ilgili Kurullarca getirilen düzenlemeler sonucu sahip olunması gereken tüm izin ve belgelere sahip olan yatırımcılar yararlanabilir. Kredi Limiti En fazla, 50 milyon USD’dır. Kredilendirme Oranı En fazla, yatırım tutarının % 75’idir. İstenilecek minimum öz kaynak oranı Yenilenebilir enerji projelerinde %15, enerji verimliliği projelerinde %25’tir. Vadesi Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Avrupa Yatırım Bankası Kaynaklı KOBİ Geliştirme Kredisi 6 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 KOBİ’lerin yapacakları yatırımların yurt içi ve yurt dışı harcamalarının finansmanıdır. Kimler Yararlanabilir Yatırım tutarı 25 milyon Euro’yu aşmayan ve çalışan sayısı 250 kişiden az olan Türkiye genelinde küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) gerçekleştirecekleri yatırımlar ve yenilenebilir enerji projelerine ilişkin yatırımların finansmanında kullandırılır. Kredi Limiti En fazla 5 milyon Euro’dur. Kredilendirme Oranı Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. Vadesi Kredi değerlendirme çalışması sonucunda belirlenir. İslam Kalkınma Bankası Kaynaklı Yatırım Kredisi Detaylar: http://kobi.tobb.org.tr/index.php/finansman-bilgileri/tuerkiye-kalknma-bankas Dünya Bankası KOBİ-II Apeks Kredisi Detaylar: http://kobi.tobb.org.tr/index.php/finansman-bilgileri/tuerkiye-kalknma-bankas Proje Finansmanı ve Kredilendirme Başvuru Ve Ön Değerlendirme Kredi Tahsis Edilecek Yatırımlarda Aranan Koşullar: Bankamızca herhangi bir yatırım projesine kredi verilebilmesi için öncelikle; Yatırımcının Anonim Şirket olması, Turizm Yatırımları için Turizm Bakanlığı'ndan Yatırım ve/veya İşletme Belgesi bulunması, Belirli bir fondan kredi verilecekse fonun işleyişi ile ilgili kararname ve tebliğde belirtilen şartları taşıması, Şirket hakkında yapılacak istihbarat sonuçları ve proje ile ilgili teknik, ekonomik ve mali değerlendirme sonuçlarının olumlu olması gerekmektedir. Kredi Taleplerinin Değerlendirilmesi: Kredi talepleri ile ilgili yapılacak değerlendirme sonuçlarının olumlu olması halinde şirkete Bankamızca kredi tahsis edilir ve kullandırılır. Bankamızca yapılacak işlemlerin takibinde ve yürütülmesinde asıl olan yatırımcının bizzat kendisinin (şirket Yönetim Kurulu üyelerinin) veya Türk Ticaret Kanunu'nun hükümlerine göre Şirketi temsile yetkili kişilerin işi takip etmesi ve yürütmesidir. Yetkili kişilerin yetkilerini T.T.K.'nda öngörülen hukuki belgeler (Ticaret Sicili Yetki Belgesi ve İmza Sirküleri) ile Bankaya ibrazı gereklidir. Bunun dışında kişilerin ve vekaletname ile görevlendirilenlerin Bankaya başvuruları ve iş takibi kabul edilmez. Bankamızda finansman talepleri ön inceleme, istihbarat ve proje değerlendirme olarak üç aşamada değerlendirilmektedir. Kurumsal veya Ticari Pazarlama Daire Başkanlıklarınca ön değerlendirme yapılarak kredi talebinde bulunabileceği belirlenen şirketler, söz konusu birimden temin edecekleri "Başvuru Formu" nu doldurarak bilgi ve belgelerle birlikte Bankamız Genel Müdürlüğü'ne müracaat ederler. Ön inceleme aşamasından sonra, İstihbarat ve Kredi Değerlendirme Birimlerine aktarılan taleplerin değerlendirme çalışmalarının sonuçlanmasından sonra kredi tahsisi yapılır. Bilgi Edinme ve Müracaat Formu Türkiye Kalkınma Bankası AŞ Kurumsal Pazarlama Daire Başkanlığı Tel :0 312 229 40 00 – 231 49 24 Faks:0 312 231 96 27 e-posta :[email protected] KREDİ GARANTİ FONU KGF, küçük ve orta ölçekli işletmeler için sağladığı kefaletle bu işletmelere destek vermekte, yatırımlarının ve işletmelerinin finansmanında banka kredisi kullanmalarını mümkün hale getirmektedir. 7 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 KGF, KOBİ’lere verdiği kefalet ve üstlendiği risk ile bu işletmelerin daha çok banka kredisi kullanabilmelerini sağlamakta, uzun vadeli ve uygun maliyetli kredilerden küçük işletmelerimizin de yararlanmasını mümkün hale getirmektedir. KGF Kefaletini kimlerin alabileceği, nasıl başvurulduğu, kefaletin maliyeti, limiti, değerlendirme kıstasları, ne tür krediler için kefalet verildiği, hangi banka ve finans kuruluşlarıyla çalıştığı hakkında detaylı bilgi için lütfen KGF KEFALETİ Kimler yararlanabilir? Nasıl başvurulur? Kefaletin maliyeti nedir? Kefalet limiti ne kadardır? Değerlendirme kıstasları nelerdir? Hangi tür kredilere kefalet verilir? KGF riskin ne kadarını paylaşır? KGF hangi banka ve finans kuruluşlarıyla çalışır? Tüm bu soruların cevapları için; http://www.kgf.com.tr/3kimleryararlnblr.htm sitesini ziyaret ediniz. KALKINMA AJANSLARI Kalkınma Ajansları'nın Kuruluşu Kalkınma Ajansı, ulusal düzeyde DPT koordinasyonunda, kendine özgü teknik ve finansman (bütçe) mekanizmasına sahip, kâr amacı gütmeyen, çabuk karar alıp uygulayabilen, merkezi ve yerel idarelerin dışında, kamu, özel sektör ve STK’ları bir araya getiren, tüzel kişiliği haiz, 5449 sayılı Kanunla düzenlenmemiş işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi, İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflandırması (düzey 2 bölgeleri) esas alınarak Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulan teknik kapasitesi yüksek, uygulamacı olmayan fakat destekleyici, koordinatör ve katalizör olarak faaliyet gösteren kalkınma birimleridir. Kalkınma Ajansları'nın Amacı Kalkınma Ajansları; kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma plânı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla kurulmaktadır. Fırat Kalkınma Ajansı: Elazığ ili, TRB1 kapsamında yer almakta olup, Elazığ, Malatya, Bingöl ve Tunceli illeri TRB1 bölgesini oluşturmaktadır. Ajans tarafından işletmelere yönelik olarak “Mali Destek Programları” yayınlanmakta olup, yüzde 50 hibe olarak verilen bu destekler yılda bir yada iki kez ilana çıkmaktadır. Detaylı bilgi için www.fka.gov.tr sitesini ziyaret ediniz. TKDK DESTEKLERİ Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Elazığ İl Koordinatörlüğü 2013 yılı itibarı ile destek vermeye başlamıştır. 2014 yılı ilk yarısında 12. Çağrısını yapan TKDK’nın bu dönemdeki İlan bütçesi 488 milyon 772 bin 128 Avro ’dur. TKDK destekleri Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı’nın oluru ile yıl içerisinde dönemler halinde ilan edilmemtedir. 12. Proje Başvuru Çağrı İlan’ında tarım ve kırsal kalkınma ile ilgili olarak Elazığ’da on başlık altında yer alan yatırımlar desteklenecektir. Uygun harcama olarak; yapım işleri, makine-ekipman alımı, hizmet alımı ve görünürlük harcamaları esas alınacaktır. Bu kapsamda verilecek destek geri ödemesiz olarak kullandırılacak olup destek oranı yüzde 50-65 arasında değişecektir. Süt üreten tarımsal işletmelere yönelik yatırımlar için uygun harcamalar toplam tutarı en az 15 bin Avro, en fazla 1 milyon Avro iken "Et üreten tarımsal işletmelere yönelik yatırımlar için uygun harcamalar toplam tutarı kırmızı et üreten tarımsal işletmelerde en az 20 bin Avro, en fazla 1 milyon Avro; Kanatlı eti üreten tarımsal işletmelerde en az 15 bin Avro, en fazla 500 bin Avro, Süt ve süt ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasına yönelik yatırımlar için uygun harcamalar toplam tutarı süt işleyen işletmelerde en az 50 bin Avro ve en fazla 3 milyon Avro, 8 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 Süt toplayan üretici örgütlerinde ise en az 25 bin Avro ve en fazla 1 milyon Avro, Et ve et ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması projeleri (Kırmızı et ve Kanatlı et) için uygun harcamalar toplam tutarı en az 30 bin Avro, en fazla 3 milyon Avro, Meyve ve sebzelerin işlenmesi ve pazarlanması için uygun harcamalar toplam tutarı en az 50 bin Avro, en fazla 1 milyon 250 bin Avro, Su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması için uygun harcamalar toplam tutarı en az 50 Bin Avro en fazla 1.500.000 Avro, Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi için; Arıcılık, Süs Bitkilerinin Yetiştirilmesi ile Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Yetiştirilmesi sektörlerinde uygun harcamalar toplam tutarı en az 5 bin Avro, en fazla 250 Bin Avro, Elazığ yerel ürünlerinin üretilmesi kapsamında uygun harcamalar toplam tutarı en az 10 bin Avro, en fazla 400 bin Avro, Kırsal turizm yatırımları için uygun harcamalar toplam tutarı en az 15 bin Avro, en fazla 500 bin Avro ve kültür balıkçılığının geliştirilmesi için uygun harcamalar toplam tutarı en az 15 bin Avro en fazla 200 bin Avro olmaktadır. Yatırım Süreleri On ikinci Başvuru Çağrı İlanı kapsamında hazırlanacak başvurularda yatırım süreleri 2 taksiti geçmeyecek şekilde planlanmalıdır. -Başvuru tek taksit olarak planlanmış ise; yatırım süresi ve Ödeme Talebi Paketinin hazırlanıp İl Koordinatörlüğüne sunulması toplamda 5 (beş) ayı geçmemelidir. -Başvuru iki taksit olarak planlanmış ise; birinci taksitin yatırım süresi ve Ödeme Talebi Paketinin Hazırlanıp İl Koordinatörlüğüne sunulması 5 (beş) ay içerisinde olmalıdır. 12.Başvuru Çağrı Dönemi’nin Ülkemize ve Elazığ’a hayırlar ve bereketler getirmesini dilerim. İletişim TKDK Elazığ İl Koordinatörlüğü Adres: Ataşehir Mah. Malatya Cad. No: 177 (Misland Kavşağı)Merkez/Elazığ Tel: 0424 248 07 69-70 Başvuru çağrı ilanı metni için: TKDK Hakkında: IPARD Programını uygulayacak olan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (IPARD Ajansı) ve İl Koordinatörlükleri 18 Mayıs 2007 tarih ve 5648 sayılı Kanunla kurulmuştur. TKDK, kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde özel hukuk hükümlerine tabi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın ilgili kuruluşudur. TKDK Destekleri Hakkında Geniş Bilgi İçin; http://elazig.tkdk.gov.tr/ KOSGEB DESTEKLERİ KOSGEB; girişimcilik, AR-GE, inovasyon, endüstriyel uygulamalar gibi konularda KOBİ'lere verdiği finansal destek ve hizmetlerle KOBİ'lerin finansal sorunlarını çözerek KOBİ'lerin standartlarını arttırmalarına yardımcı olmaktadır. KOSGEB, KOBİ'lere bu başlık altında Kredi Faiz Destekleri sağlamaktadır. KOSGEB DESTEKLERİ KOBİ Proje Destek Programı Tematik Proje Destek Programı İşbirliği Güçbirliği Destek Programı AR-GE, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Genel Destek Programı Girişimcilik Destek Programı Gelişen İşletmeler Piyasası Kobi Destek Programı Kredi Faiz Desteği Laboratuvar Hizmetleri 9 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 KOSGEB Desteklerine ulaşmak için; http://www.kosgeb.gov.tr/Pages/UI/Destekler.aspx?ref=32 sitesini ziyaret ediniz. iVCi TÜRKİYE Istanbul Venture Capital Initiative (iVCi), Türkiye’nin ilk fonların fonu ve eş-yatırım programı olarak 2007’de kurulmuştur. Başlıca yatırımcıları arasında Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV), Türkiye Kalkınma Bankası (TKB), Garanti Bankası, National Bank of Greece Grubu (NBG) ve European Investment Fund (Avrupa Yatırım Fonu – "EIF") bulunmaktadır. EIF iVCi’nin danışmanlığını yapmaktadır. iVCi, Avrupa Birliği’nin Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ’ler) için uzman finansal kuruluşu ve European Investment Bank (Avrupa Yatırım Bankası – "EIB")’in risk sermayesi kolu olan EIF’in tecrübesinden güç almaktadır. iVCi Türkiye’de faaliyet gösteren sekiz fona yatırım yapmış, toplam taahhüt tutarı 144 milyon Euro’ya ulaşmıştır. 2012 yılı içinde bölgesel girişim sermayesi fonuna gerçekleştirilecek yatırım ile portföyde toplam dokuz fona ulaşılarak, iVCi kaynaklarının bütünüyle Türk Girişim Sermayesi sektörüne taahhüt edilmiş olması öngörülmektedir. Yatırım Süreci Nasıl çalışıyoruz Genel olarak fonların ve eş-yatırımların, EIF’in yatırım sürecinde şekillenmiş olan sıkı yatırım kritelerine uyması gerekmektedir. Yatırım tekliflerini, tam bir durum değerlendirmesine (due diligence) alma ve Yatırım Komitesi’ne sunma konusunda kendimizi rahat hissedinceye kadar farklı taramalardan oluşan aşamalı bir sürece tabi tutmaktayız. Nelere bakılıyor Yatırım tekliflerinde nelere baktığımızın tek bir doğru cevabı bulunmamaktadır. Ancak, üzerinde önemle durduğumuz konular: Yatırım stratejisi: Fonun büyüklüğü nedir ve mevcut rekabet alanındaki yeri nedir? Fon hangi sektör ve aşamadaki yatırımları hedeflemektedir ve neden? Ekibin niteliği: Özellikle yeni fonlarda, birlikte çalışma ve takip eden fonlarda başarılı olma yetisine sahip, beceri ve deneyim bakımından birbirini tamamlayan dengeli bir ekip kompozisyonuna önem vermekteyiz. Deneyim: Ekibin yatırım kapasitesini anlayabilmek için önceki yatırım başarıları ve başarısızlıkları dikkatle analiz edilmektedir. Çıkarların uyumu: Bir fondaki tüm paydaşları tespit etmek ve çıkarlarının uyum içinde olmasını sağlamak önem verdiğimiz bir konudur. Dolayısıyla, yatırım tekliflerindeki yapılar dikkatle incelenir ve gerekirse sorgulanır. Eş-yatırımlar açısından, belli bir işlemde önemli derecede deneyime sahip, nitelikli ve güvenilir bir ortak olması aranmaktadır. Ne sunuyoruz iVCi ilk Türk kurumsal yatırımcı kuşağını Avrupa çapında geniş bir yatırımcı ve fon ağına sahip deneyimli bir uluslararası danışman ile biraraya getirmektedir. iVCi’nin yapısı da Türk girişim sermayesi ve sanayicileri arasında bir ağ oluşturmaya izin vermektedir. Maddi katkı açısından ise, iVCi kendi fon büyüklüğünün yıllık %20’sine kadar bir tutarı fonlara taahhüt edebilir. BANKA KREDİLERİ KOBİ’lerin en önemli sorunlarından biri finansmana erişimdir. Krediye erişim ve kredi koşulları bakımından mikro işletmeler, yen, girişimciler, yeterli teminatı olmayan işletmeler ile gelişmişlik seviyesi düşük bölgelerdeki işletmeler özellikle banka kredilerine erişim bakımından en fazla sorunu yaşayan kesimlerdir. Bankalar, işletmelerin en önemli finansman kaynağı konumunda olmakla beraber kullanılan kredinin niteliği, türü, vade ve faiz yapısı ülkelerin koşullarına göre önemli farklılıklar gösterebilmektedir. Riske dayalı performans yönetimine geçilmesiyle birlikte bankalar, kredi vermede daha ihtiyatlı davranmaktadırlar Bunun yanında birçok ülkede Basel II ile KOBİ’lerin 10 ELAZIĞ TSO – İKTİSADİ RAPOR 2014 derecelendirilmeye başlanması, daha çok bilgi talep edilmesine ve kredi standartlarının artmasına yol açmıştır. Bankacılık sisteminde yaşanan bu gelişmelerle birlikte; Özellikle gelişmekte olan ülkelerde teminat rejimi, sözleşme uygulamaları, iflas kanunları ve uygulamaları, adli süreçler, tahsil süreçlerinde görülen zayıflıklar, Makro ekonomik durumun kötü olması ve istikrarın yetersiz olması, KOBİ finansmanı alanında uygulanan kamu politika ve desteklerinin yeterli ve etkin olmaması genel olarak KOBİ’lerin kredilendirilmesini zorlaştıran finansla ve ekonomik sisteme ilişkin faktörler olarak göze çarpmaktadırlar. Son yıllarda bankalar, KOBİ kredilerine yönelmek suretiyle ve gelir hacimlerini arttırmayı hedeflemişlerdir. Bu çerçevede KOBİ’lerle ilişkilerini geliştirmek ve Şubeler-Alternatif Dağıtım Kanalları aracılığı ile daha iyi hizmet verebilmek amacıyla Bilgi asimetrisini ve yüksek risk potansiyelini azaltmak için puanlama sistemleri kullanma, riske göre fiyatlama yapma, bilgi sağlayan kurumlardan (kredi kayıt büroları vb) yararlanma, üçüncü kişiler ve kurumlarla paylaşma, Kredi maliyetlerini azaltmak için bilgi teknolojilerinden yararlanma ve kredilendirme sürecini kısaltma, KOBİ bankacılığı konusunda çalışanları eğitme, KOBİ müşterilerini sınıflandırma ve özel birimler oluşturma, Riski ve maliyetleri düşürme ile finansmanın yanı sıra danışmanlık benzeri hizmetleri sağlama gibi çeşitli araç, yöntem ve stratejiler geliştirmişlerdir. Tüm bu gelişmelerin neticesinde KOBİ kredilerinde önemli bir artışlar yaşanmıştır. Akbank, Denizbank, Finansbank, Garanti Bankası, Halk Bankası, HSBC, Ing Bank, İş Bankası, Şekerbank, TEB, Vakıflar Bankası, Yapı ve Kredi Bankası, Ziraat Bankası’nın KOBİ’lere sunduğu nakdi kredilerin ayrıntılı dökümüne ulaşmak için lütfen www.elazigtso.org.tr sitesini ziyaret ediniz. 11
© Copyright 2024 Paperzz