Öğr. Gör. Özge Öztimur Karadağ

İNTERNET
Öğr. Gör. Özge Öztimur Karadağ
Tuesday, October 8, 13
İnternet Nedir?
• İnternet, tüm dünyaya yayılmış, milyarlarca bilgisayarı
birbirine bağlayan bilgisayar ağlarının toplamıdır.
Tuesday, October 8, 13
İnternet’in Doğuşu
• Başlangıçta ABD’de Savunma bakanlığına bağlı
DARPA’nın (Defence Advanced Research Projects
Agency = Savunma Bakanlığı İleri Araştırma Projeleri
Acentası) desteği ile sadece birkaç üniversitenin bilgi
alışverişi yapması için 1969 yılında kurulmuştu.
• Bugün ise hızla ilerleyerek bütün diğer üniversiteler,
araştırma kurumları, ticari ve resmi kurumlar ve özel
kişilerin katılımıyla büyüdü ve bugünkü halini aldı.
Tuesday, October 8, 13
Türkiye’de ilk İnternet
• Türkiye’de İnternet çalışmaları 1991 yılında ODTÜ ve
TUBİTAK tarafından oluşturulan TR-NET adı
altındaki proje grubu ile başlatıldı.
• İlk bağlantı Nisan 1993’de ODTÜ-Washington
(Türkiye-ABD) arasında gerçekleştirildi.
• 2011’de yapılan bir araştırmaya göre Türkiye’de 24
milyon internet kullanıcısı bulunuyor.
Tuesday, October 8, 13
İnternet ile ilgili terimler
Tuesday, October 8, 13
İnternet Servis Sağlayıcı
• İnternet servis sağlayıcısı şirketlere ve
kişilere internet bağlantısı sağlayan kurumlardır.
• Örnek olarak, Tübitak, İTÜ, Doruknet
Türkiye'deki İnternet Servis Sağlayıcıları'ndan
bir kaçıdır.
Tuesday, October 8, 13
Protokol – TCP/IP
• "Bilgi Ağı" üzerindeki bilgi iletimi ve paylaşımı bazı
kurallar dahilinde yapılmaktadır. Bu kurallara
protokol denir.
• TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet
P r o t o c o l ) 1 9 7 0 y ı l ı n d a o l u ş t u r u l m u ş t u r.
Bilgisayarlar arası veri iletişiminin kurallarını
belirler.
Tuesday, October 8, 13
IP (İnternet Protokolü)
• IP – bir ağdaki cihazların birbirini tanımak,
birbirleriyle iletişim kurmak ve veri alışverişinde
bulunmak için kullandıkları benzersiz bir
numaradır.
• IPv4 (İnternet Protokol versiyon 4) – Bugün
kullanılan internet protokolü
– 32 bit (8 bitlik 4 rakam) uzunluğunda
– 4 milyardan fazla adres üretilebiliyor.
Tuesday, October 8, 13
IP (İnternet Protokolü)
• IPv6 (İnternet Protokolü versiyon 6)
– 128 bit uzunluğunda
– Yaklaşık 3.4×1038 tane adres üretilebiliyor.
Tuesday, October 8, 13
Diğer Protokoller
• FTP (File Transfer Protocol), dosya alma/gönderme protokolü
• Elektronik posta iletişim protokolü (SMTP Simple Mail
Transfer Protocol),
• TELNET protokolü (Internet üzerindeki başka bir
bilgisayarda etkileşimli çalışma için geliştirilen *login*
protokolü)
•
HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) İnternette sunucular
ve son kullanıcılar arasında bilgilerin nasıl aktarılacağına dair
kurallar ve yöntemleri düzenleyen bir sistemdir.
Tuesday, October 8, 13
Bazı Terimler
• Freeware: Ücretsiz yazılım; yani hiç bir ödeme
yapılmadan kullanılabilen programlardır.
• Shareware: Serbest paylaşımlı yazılım; yani izin
verilen süre içinde kullanılabilen programlardır.
Süre bittiğinde veya demo versiyonu ise belli bir
işlem ya da sayıya ulaşınca ancak programın parası
verilerek kullanmak mümkün olabilmektedir.
Tuesday, October 8, 13
Bazı Terimler
• Upload:
işlemidir.
bir PC’den uzak bir PC’ye veri gönderme
• Download: uzak bir bilgisayardan veri alma işlemidir.
Tuesday, October 8, 13
LAN
• Local Area Network – Yerel Ağ
Ev, okul, laboratuvar, iş binaları gibi sınırlı coğrafi alanda
bilgisayarları ve araçları birbirine bağlayan bir bilgisayar
ağıdır.
Tuesday, October 8, 13
WAN
• Wide Area Network – Geniş Alan Ağları
Farklı bölgelerdeki yerel ağların(LAN) bağlanması
sonucu oluşan bilgisayar ağıdır.
Tuesday, October 8, 13
Alan Adı
• Domain Name
– Örneğin: www.superonline.com
– İnternet'e bilgi sunan bir bilgisayarın veya hizmetin
adıdır.
• Altalan adı – Subdomain
– www.superonline
Tuesday, October 8, 13
Alan Adı
İnternet’te geçerli olan kuruluş kodları:
•
.com
(commercial)
= iş ve ticari kullanım (Ör. apple.com)
•
.edu
(education)
= eğitim ve araştırma kuruluşları (Ör. itu.edu)
•
.org
(organization) = kar amacı olmayan organizasyon ve gruplar (Ör. ieee.org)
•
.gov
(government)
= askeri olmayan hükümete bağlı/ilgili kurumlar (Ör. tobb.gov)
•
.mil
(military)
= askeri amaçlı kullanım
•
.net
(network)
= network (ağ) sağlayıcılar (Ör. ada.net)
•
.int
(international)
•
.gen
(general) Tuesday, October 8, 13
= uluslararası kuruluşlar
= genel
Proxy
• Proxy, internet üzerinden yerel ağ veya internete bağlı bir
bilgisayar ile, dış dünya arasındaki ilişkiyi sağlayan bir geçiş
(gateway) sistemidir.
• Proxy sunucusu, sizden aldığı "internet'ten bilgi alma"
isteklerini yürütür ve sonucu yine size iletir. Aynı anda,
bilgiler (cache), proxy sunucusu üzerinde tutulur ve bir
dahaki erişimde kullanıcının istediği bilgiler doğrudan ilgili
siteden değil de, proxy servisinden gelir; dolayısıyla, iletişim
daha hızlı olur. Ayrıca Internet'e erişim için mutlaka bir
proxy servisine ihtiyaç yoktur.
Tuesday, October 8, 13
İnternet Tarayıcısı
• Browser
• Wo r l d Wi d e We b u z e r i n d e d ö k ü m a n l a r ı n t r a n s f e r e d i l i p
görüntülenmesini sağlayan programlara verilen addır.
– Mosaic
– Netscape navigator
– İnternet explorer
– Opera
– Safari
– Mozilla firefox
– Google chrome
Tuesday, October 8, 13
İnternet Explorer
Tuesday, October 8, 13
Bağlantı Çeşitleri
Tuesday, October 8, 13
Çevirmeli Bağlantı
•
Bir ağa (özel ağ veya İnternet) erişmek için bir modem
ve telefon hattının kullanıldığı, telefon numarası çevrilerek erişimin
sağlandığı, bir bilgisayar ağı biçimidir.
•
Telefon hattı hem telefon görüşmesi hem internet için aynı anda
kullanılamaz.
•
Çevirmeli ağ bağlantı özelliği olan modem gerekli
•
Maliyet : Abonelik ücreti + Süreyle artan kontur ücreti (Uzun
süreli kullanımda çok
•
pahalı)
•
§ Hız : Düşük (maks. 56 Kbps)
Tuesday, October 8, 13
DSL
• Di g i t a l Su b s c r i b e r Li n e ( S a y ı s a l A b o n e H a t t ı ) ,
sıradan bakır kablolar üzerinden evlere ve ofislere yüksek
bant genişliği sağlayan bir teknolojidir.
• xDSL şeklindede adlandırılıp, baştaki x harfi değiştirilerek
t
ü
r
l
e
r
i
adlandırılır: ADSL, ADSL2, ADSL2+, SDSL, IDSL, HDSL
, VDSL, VDSL2
• ADSL (Asymetric Digital Subscriber Line - Bakışımsız
Sayısal Abone Hattı), kullanıcıların yüksek hızlarda
bakışımsız veri haberleşmesi olmakla birlikte, eşzamanlı
olarak telefon görüşme olanağı sağlayan bir teknolojidir.
– Hız: 16Mbps
Tuesday, October 8, 13
Kablo İnternet
• Kablo TV’nin altyapısından yararlanır.
• Kablolu ağ bilgiyi tek yönlü (yayıncıdan
kullanıcıya) taşımak için tasarlanmıştır. Alım hızı
çok yüksektir.
• Maliyet: başlangıç servis ücreti + sabit abonelik
ücreti
• Hız: Yüksek (20Mbps)
Tuesday, October 8, 13
Fiberoptik
• Fiberoptik kablolar bilgiyi ışık sinyalleri şeklinde taşıyor:
– Hızlı (100Mbps)
– Geniş kapasite
– Dayanıklı
Tuesday, October 8, 13
Elektronik Posta
• Web sitesi üzerinden elektronik posta yönetimi
• MS Outlook üzerinden elektronik posta yönetimi
• Adres defteri oluşturma
Tuesday, October 8, 13
Haber Grupları ve Forumlar
Tuesday, October 8, 13
Bilgisayar Virüsleri
n
n
Bilgisayar virüsü, kullanıcının izni ya da bilgisi dahilinde olmadan bilgisayarın
çalışma şeklini değiştiren ve kendini diğer dosyaların içerisinde gizlemeye çalışan
aslında bir tür bilgisayar programıdır.
Etkileri:
n
n
n
Bazı virüsler uygulamalara zarar vermek, dosyaları silmek ve sabit diski yeniden
formatlamak gibi çeşitli şekillerde bilgisayara zarar vermek amacıyla
programlanmışlardır.
Bazıları zarar vermektense, sadece sistem içinde çoğalmayı ve metin, resim ya da
video mesajları göstererek fark edilmeyi tercih ederler. Bu zararsızmış gibi
gözüken virüsler kullanıcı için problem yaratabilir. Bilgisayar hafızasını işgal
ederek makineyi yavaşlatabilir, sistemin kararsız davranmasına hatta çökmesine
neden olabilirler.
Ek olarak birçok virüs, hata (bug) kaynağıdır ve bu hatalar sistem çökmelerine
ve veri kaybına neden olabilir.
Tuesday, October 8, 13
Bilgisayar Virüsleri
n
Amaçları:
n
Veri çalmak
n
Kimlik hırsızlığı
n
Mesaj yaymak
n
Finansal kazanç sağlamak vb.
Tuesday, October 8, 13
Anti-Virüs Programları
n
n
n
Amaç:
n
Virüsün bilgisayar sistemine bulaşmasını engellemek
n
Bulaşmış virüsü temizlemek
Bir bilgisayarda yalnız bir adet anti-virüs programı
çalıştırılmalıdır.
Anti-virüs programı düzenli olarak güncellenmelidir.
Tuesday, October 8, 13
Web Tabanlı Öğrenme
• WEB Tabanlı Eğitim (WTE), eğitimin zaman ve mekandan bağımsız
olarak yürütüldüğü; bilgisayarın bir araştırma ve iletişim amacıyla,
öğretim ve sunum aracı olarak kullanıldığı eğitim modeli olarak
tanımlanabilir.
• Uzaktan Öğretim, fiziksel olarak öğrencilerin bulundukları yerlerde
olmasını gerektirmeksizin, teknolojinin imkanlarından yararlanılarak,
öğrenci ve öğretmenlerin bir sanal dershane ortamında değişik
şekillerde karşı karşıya getirildikleri, planlı bir öğretim şeklidir.
• Uzaktan eğitim aynı zaman ve mekanı paylaşmayan öğrenci ve
öğretmeni teknoloji yoluyla bir araya getirerek öğretimi, öğrenmeyi
gerçekleştirmektir.
Tuesday, October 8, 13
UZAKTAN EĞİTİMİN
Mektupla Öğretim
1. Nesil
Radyo ve Televizyon
2. Nesil
Yayınları
Açık Öğretim
Kurumları
3. Nesil
Telekonferans
4. Nesil
Internet ve Web
Tuesday, October 8, 13
5. Nesil
AVANTAJLARI
•
Dersi tekrar etme olasılığı
•
Öğrenme süresinde düşüş
•
Düşük maliyet
•
Standartlaşmış eğitim
•
Akılda kalma oranında artış
•
Aktif katılım
•
Anında geri bildirim
•
Diğer kaynaklara erişebilme esnekliği
•
Yer ve zaman esnekliği
•
Eğitim performans değerlendirilmesi ve raporlanması
•
Simülasyon olanağı
•
Birçok değişik öğrenme metodu içermesi
Tuesday, October 8, 13
WEB Tabanlı Öğretim
• SENKRONİZE (EŞ ZAMANLI)
• Sesli Telekonferans
• Chat Odaları
• Video Telekonferans
•
ASENKRONİZE (EŞ ZAMANLI OLMAYAN)
• E-mail
• Listservs
• Bulletin Boards
Tuesday, October 8, 13
Türkiye’deki Örnekleri
•
Ahmet Yesevi Üniversitesi
•
Anadolu Üniversitesi
•
Atılım Üniversitesi
•
Avez A.Ş.
•
Boğaziçi Üniversitesi
•
Cisco System
•
İstanbul Teknik Üniversitesi
•
Milli Eğitim Bakanlığı
•
ODTÜ
•
Sakarya Üniversitesi
•
Süleyman Demirel Üniversitesi
Tuesday, October 8, 13
Örnekler
• http://www.virtual-college.co.uk/elearning/
elearning03.asp
• http://www.yesevi.net/
• http://www.aof.anadolu.edu.tr
• http://uzaktanegitim.isuzem.net/
• http://www.uzem.sakarya.edu.tr/
• http://www.uzem.itu.edu.tr/
• http://www.ue.gazi.edu.tr/eogrenme.html
• http://idea.metu.edu.tr/
Tuesday, October 8, 13
İnternet ve Kariyer
• www.kariyer.net
• www.yenibiris.com
• www.secretcv.com
• http://www.monster.com.tr/
• http://www.careerjet.com.tr/
• www.indeed.com
Tuesday, October 8, 13