TEMMUZ -2014 İÇİNDEKİLER İL HAKKINDA SAYISAL BİLGİLER... ...................................................................... …3 GİRİŞ... ...................................................................................................................... …7 SOSYAL DURUM... .................................................................................................. …8 1) NÜFUS ve YÖNETİM DURUMU ........................................................................... 8 2) EĞİTİM DURUMU. ....................................................................................... ……10 3) SAĞLIK ................................................................................................................ 18 4) KÜLTÜR ve TURİZM ........................................................................................... 24 5) GENÇLİK HİZMETLERİ ve SPOR ................................................................... … 29 6) MALİYE ............................................................................................................... 31 7) AİLE ve SOSYAL POLİTİKALAR ...................................................................... .. 33 8) SOSYAL YARDIMLAŞMA ve DAYANIŞMA VAKIFLARI ..................................... 35 9) SOSYAL GÜVENLİK ........................................................................................... 37 10) TAPU ve KADASTRO DURUMU ....................................................................... 38 EKONOMİ .................................................................................................................. 39 1) TARIM ................................................................................................................. 39 2) ORMANCILIK ...................................................................................................... 65 3) SANAYİ ............................................................................................................... 67 4) TİCARET ............................................................................................................. 73 5) ENERJİ ................................................................................................................ 74 6) BANKACILIK........................................................................................................ 75 7) MİLLİ GELİR ve İSTİHDAM ................................................................................. 77 ALTYAPI ve KAMU YATIRIMLARI ........................................................................... 78 1)ULAŞIM………………………………………………………………………………..…78 2)ÇEVRE ve ŞEHİRCİLİK……………………………………..……………….…….......78 3) İÇME-KULLANMA SUYU VE KANALİZASYON .................................................. 80 4) KAMU YATIRIMLARI ........................................................................................... 81 MAHALLİ İDARELER ................................................................................................ 88 1) BELEDİYELER .................................................................................................... 88 SORUNLAR ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ........................................................................ 89 2 SAKARYA İLİ HAKKINDA SAYISAL BİLGİLER NÜFUS ve İDARİ YAPI Nüfusu 917.373 Yıllık Nüfus Artış Hızı (Binde) 16,7 Yüzölçümü (km2) 4.817 Yüzölçümü Bakımından Sırası 66 2 Nüfus Yoğunluğu(km ) Türkiye: 96 190 İlçe Sayısı 16 Belediye Sayısı 17 GSYİH ve SOSYO-EKONOMİK GELİŞME Kişi Başına GSYİH Miktarı-2012 Türkiye: 10.504 $ İlin Ülke GSYİH içindeki Payı-2012 14.144 $ % 1.6 Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması-2011 18 MALİYE Genel Bütçe Gelirleri-2014 (Ocak-Haziran)(Tahakkuk) ¨2.064.172.072,57 Genel Bütçe Gelirleri -2014(Ocak-Haziran) (Tahsilat) ¨887.131.928,95 Tahsilat Oranı -2014 (Ocak-Haziran) % 42,98 Genel Bütçe Giderleri -2014(Ocak-Haziran) ¨726.174.567,94 BANKACILIK Toplam Nakdi Krediler 2014(3 ay) Türkiye: ¨1.122.388.000.000 ¨7.710.088.000 Toplam Mevduat 2014(3 ay) DIŞ TİCARET Türkiye: ¨1.031.089.000.000 ¨4.190.128.000 İhracat-2014 (Ocak-Mayıs) 1.302.256.000 $ İthalat-2014(Ocak-Mayıs) 726.470.000 $ Dış Ticaret Hacmi-2014(Ocak-Mayıs) 2.028.726.000 $ İhracatın İthalatı Karşılama Oranı-2014(Ocak-Mayıs) Türkiye : %68,6 Dış Ticaret Dengesi -2014(Ocak-Mayıs) %179 (+)575.786.000 $ İSTİHDAM ve SOSYAL GÜVENLİK Aktif Çalışan İşgücü -2014 Haziran 229.064 Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Nüfus (Gelir Testi Hariç)-2014 Haziran 787.817 Gelir Testi Yapanlar-2014 Haziran 119.326 Kayıtlı İşsiz Sayısı-2014 30.800 İşsizlik Oranı % 9,4 (2013) SOSYAL YARDIMLAŞMA ve DAYANIŞMA FONU SYDV Yardım Alan Kişi Sayısı-2014 (Ocak-Haziran) SYDV Yardım Tutarı-2014 (Ocak-Haziran) 17.424 ¨5.788.622 3 MİLLİ EĞİTİM Okuma –Yazma Oranı (6 + Üstü Yaş) Türkiye : % 93,33 Okul Sayısı %94,19 736 Derslik Sayısı 6.465 Öğrenci Sayısı (Örgün) 181.301 Öğretmen Sayısı 9.521 Yönetici Sayısı 1.012 Özel) YGS (Ortaöğretim) İl Geneli Puan Ortalaması Okul Öncesi%31,93 İlköğretim %99,60 Ortaokul %96,58 Ortaöğretim%83,61 Okul Öncesi 21 İlkokul + Ortaokul 25 Ortaöğretim 31 211.252 Halk Eğitim Merkezlerinde Açılan Kurs Sayısı 5.571 Okullaşma Oranları Derslik Başına Öğrenci Sayıları Halk Eğitim Merkezleri Kursiyer Sayısı 109.977 273 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Sakarya Üniversitesi Fakülte Sayısı 15 Yüksekokul Sayısı 2 Meslek Yüksekokulu Sayısı 14 Konservatuar Sayısı 1 Enstitü Sayısı 4 Sakarya Üniversitesi Öğrenci Sayısı 71.301 Sakarya Üniversitesi Akademik Personel Sayısı 1.914 GENÇLİK HİZMETLERİ ve SPOR Spor Kulüpleri Sayısı(2014 Haziran) 245 Stadyum Sayısı 1 Kapalı Spor Salonu Sayısı 14 Milli Sporcu Sayısı 15 Kredi ve Yurtlar Kurumuna Bağlı Yurtlarda Barınan Öğrenci Sayısı Sakarya Üniversitesine Bağlı Yurtlarda Barınan Öğrenci Sayısı 4 2.964 468 SAĞLIK Kamu Hastane Sayısı Uzman Doktor Sayısı Pratisyen Doktor Sayısı Özel 13 Toplam 6 19 374(Akademisyen Ö.Has(124)+Diğer(41) Hariç) Has.+AH+Diğ=396 Ö. Has.(22) -+Diğer(13) 539 Diş Doktoru Sayısı Hemşire Sayısı Ebe Sayısı Yatak Sayısı Yatak İşgal Oranı 439 100 174 274 1.113 168 1.281 637 14 651 244 1.699 51,7 73,5 1414 1.455 77,1 Aile Sağlığı Merkezi 90 Toplum Sağlığı Merkezi 16 Aile Hekimliği Birimi 258 Verem Savaş Dispanser Sayısı 1 Halk Sağlığı Laboratuvarı 1 AÇSAP Merkezi 1 Onbin Kişiye Düşen Yatak Sayısı Türkiye: 26,5 18,52 Onbin Kişiye Düşen Hekim Sayısı Türkiye:17,2 12,06 Bebek Ölüm Hızı (Binde) 6,7 KÜLTÜR ve TURİZM Taşınmaz Kültür Varlığı Sayısı 463 Sit Alanı Sayısı (2’si Kentsel) 26 Müze Sayısı 2 Turistik Tesis Sayısı 20 Turistik Tesis Yatak Kapasitesi 4.411 İl’e Giriş Yapan Yerli Turist Sayısı- 2014 (Ocak-Haziran) İl’e Giriş Yapan Yabancı Turist Sayısı -2014 (Ocak-Haziran) TARIM Tarım Sektörünün Üretim Değeri-2013 28.460 1.864 ¨2.940.463.000 Tarım Alanlarının İl Arazisindeki Ağırlık Durumu-2013 Sulanabilme Kabiliyetine Haiz Arazilerin Sulanma Durumu-2013 Tarımsal Destekleme Miktarı-2013 % 50 %8 ¨120.416.566 Kooperatif Sayısı 138 Tarımsal Örgüt Sayısı (210.521 Üye) 192 Üretici Birlikleri Sayısı - 5200 Sayılı Kanun (19) + 5996 Sayılı Kanun (3) Gıda Sektöründe Üretim Yapan İşletme Sayısı-2014 22 869 5 ORMAN Ormanlık Alanların İl Arazisindeki Ağırlık Durumu % 42 ÇEVRE Büyükşehir Katı Atık Tesisinin Hizmet Ettiği Nüfus 443.609 Büyükşehir Katı Atık Tesisinin Günlük Kabul Ettiği Atık Miktarı Büyükşehir Atıksu Arıtma Tesislerinin Hizmet Ettiği Nüfus Toplanan Ambalaj Atıkları Miktarı-2013 423,5 ton 590.000 88.893.146 kg SANAYİ KOBİ Sayısı-2014 Haziran 1052 KOBİ’lerde Toplam İstihdam Sayısı 56.050 Anonim Şirketi Sayısı-2014 943 Limited Şirketi Sayısı-2014 3.708 Organize Sanayi Bölgeleri Sayısı 6 Organize Sanayi Bölgeleri Alanı 978 Ha. Organize Sanayi Bölgeleri İstihdam Kapasitesi 36.550 Organize Sanayi Bölgeleri Fiili İstihdamı-2014 15.700 ENERJİ Elektrik Enerjisi Üretimi-2014 (Ocak-Haziran) 7.632.198.328 kWh. Elektrik Enerjisi Tüketimi -2014 (Ocak-Haziran) 552.205.891 kWh. Doğalgaz Tüketimi-2014 (Ocak-Haziran) 109.332.379 m³ İÇME SUYU-KANALİZASYON Sağlıklı İçme Suyuna Ulaşma Oranı % 100 Fenni Kanalizasyon Şebekesi Olmayan Bölgelerdeki Hane Oranı % 17 KAMU YATIRIMLARI Toplam Proje Sayısı-2014 (Ocak-Temmuz) 428 Toplam Proje Tutarı ( TL) 4.786.013.226 Toplam Ödenek Tutarı( TL) 811.145.159 6 GİRİŞ Sakarya; tarihsel zenginliği, coğrafi konumu, ulaşım olanakları, tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinde ülke ekonomisindeki payı ve uygun yatırım koşulları ile Ülkemizin önemli illerinden biridir. M.Ö. XII. yüzyıldan beri insan yerleşimine açık olan Sakarya, 1071’de Selçukluların, 1291 yılında ise Osmanlıların egemenliğine girmiştir. Yakın tarih olan 26 Mart 1921’de Yunan işgaline uğramış olan İl, 21 Haziran 1921’de düşman işgalinden kurtarılmıştır. Eski adıyla Adapazarı olan bu bölgede 1868 yılında belediye teşkilatı kurulmuştur. Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda Kocaeli iline bağlı bir ilçe iken, 22.06.1954 tarihinde Sakarya adıyla il olmuştur. İl belediyesi 06.03.2000 tarihinde Büyükşehir statüsüne kavuşturulmuştur. İlimiz, Marmara Bölgesinde, İstanbul’a 164 km uzaklıkta, İstanbul-Ankara yolu üzerinde ve İstanbul-Antalya yolu kavşak noktasında bulunması itibariyle önemli coğrafi konum avantajına sahiptir. Sakarya, tarıma elverişli alanları, yağışlı iklimi, bol içme suyu kaynakları, ovaları, akarsuları, gölleri ve diğer doğal güzellikleri ile yerleşim için son derece uygundur. İlimiz geniş bir alana yayılan ormanlık arazisi ile bu sektörde önemli bir paya sahiptir. Sakarya mısır, fındık ve beyaz et üretimi ile tarımda, ulusal ölçekteki kuruluşları ve organize bölgeleriyle sanayide ve çok sayıda ticari kuruluş ve turizm imkânlarıyla da hizmetler sektöründe yüksek bir potansiyele sahiptir. Sakarya’nın nüfusu TUİK’in açıkladığı rakamlara göre 2014 Ocak ayı itibariyle 917.373’dür. İl nüfusunun yaklaşık yarısı erkek yarısı da kadın nüfustur. Yıllık nüfus artış hızı %0 16,7, İlin yüzölçümü 4.817 Km2 olup, Km2’ye İl genelinde 190 kişi düşmektedir. İlimiz 2011 yılı sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre iller arasında 18. sıradadır. Sakarya, 2012 yılında Türkiye GSYİH içerisinde tahmini olarak % 1,6’lık bir paya sahip olup, İl’de kişi başına düşen milli gelir 14.144 $’dır. İlimiz dış ticarette ülkemizin önde gelen illeri arasındadır. Sakarya’daki ihracat yapan KOBİ ve büyük sanayi kuruluşları iller bazında Türkiye’de 7. sıradadır. 2013 yılında ihracat 2.415.173.000 Dolar, ithalat ise 1.397.243.000 Dolar olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı %173 olmuştur. 2014 yılı ilk beş ayında ihracat 1.302.256.000 Dolar, ithalatımız ise 726.470.000 Dolardır. 2014 yılı ilk beş ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 179 olmuştur. Sakarya’da mevcut avantajların yanında, özellikle eğitim, sağlık, ulaşım ve sanayi alt yapısında önemli gelişmeler sağlanmıştır. İl’in bu özelliği çekiciliğini arttırmıştır. Bu durum bir yandan insanların İlimizde yaşama isteğini artırmakta, diğer yandan artan nüfusun hizmet taleplerinin karşılanması hususunda çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalınmaktadır. Gelecek on yıllık dönemde sosyo-ekonomik kriterlere göre Sakarya’nın Ülkemiz illeri arasında ilk on sıra içinde yer alacağı öngörülmekte ve çalışmalar bu stratejik hedef doğrultusunda yürütülmektedir. 7 SOSYAL DURUM 1) NÜFUS ve YÖNETİM DURUMU: Sakarya’nın nüfus ve idari birimlerinin durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. SAKARYA İLİNİN NÜFUS ve İDARİ BİRİMLERİNİN DURUMU Belediye Toplam Erkek Kadın Adapazarı 259.516 128.885 130.631 Akyazı 84.281 42.080 42.201 Arifiye 38.905 19.773 19.132 Erenler 78.094 39.350 38.744 Ferizli 24.585 12.945 11.640 Geyve 48.171 24.124 24.047 Hendek 76.134 37.956 38.178 Karapürçek 12.422 6.281 6.141 Karasu 55.342 27.642 27.700 Kaynarca 23.390 11.914 11.476 Kocaali 22.666 11.322 11.344 Pamukova 27.841 13.932 13.909 Sapanca 39.061 19.575 19.486 Serdivan 105.775 52.556 53.219 Söğütlü 14.055 7.063 6.992 Taraklı 7.135 3.589 3.546 Büyükşehir Belediyesi 917.373 458.987 458.386 Sakarya’nın nüfusu TUİK’in açıkladığı rakamlara göre 2013 yılı sonu itibari ile 917.373’dür. İl nüfusunun yaklaşık yarısı erkek, yarısı da kadın nüfustan oluşmaktadır. Yıllık nüfus artış hızı %0 16,7, İlin yüzölçümü 4.817 Km2 olup, Km2’ye il genelinde 190 kişi düşmektedir. 1954 yılına kadar Kocaeli’ye bağlı bir ilçe durumunda olan Adapazarı, 22 Haziran 1954 tarihinde İl olarak Sakarya adını almıştır. 06.03.2000 tarihinde de Büyükşehir Belediyesi statüsüne kavuşturulmuştur. Sakarya’da; 16 ilçe mevcuttur. 22 Mart 2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 5747 Sayılı Kanunla; Adapazarı, Erenler, Serdivan ve Arifiye adında 4 yeni ilçe kurulmuştur. 8 EMNİYET ve ASAYİŞ HİZMETLERİ: İlimizde meydana gelen asayiş ve güvenlik olayları, trafik kazaları, kazalar neticesinde meydana gelen ölüm, yaralanma olayları ve trafik denetleme işlemleri ile ilgili bilgiler aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir. Asayiş ve Güvenlik- İl Emniyet Müdürlüğü ASAYİŞ OLAYLARI 2012 YILI 2013 YILI 2014 YILI (Ocak-Haziran) Şahsa Karşı İşlenenler 15.613 14.955 8.815 Mala Karşı İşlenenler 5.439 3.725 1.983 Toplam 21.052 18.680 10.798 Asayiş ve Güvenlik –İl Jandarma Komutanlığı 2012 YILI 2013 YILI Şahsa Karşı İşlenenler 1.450 1.224 2014 YILI (Ocak-Haziran) 459 Mala Karşı İşlenenler 906 945 311 2.356 1.869 770 ASAYİŞ OLAYLARI Toplam Trafik Kazaları ve Denetleme-İl Emniyet Müdürlüğü KAZA SAYISI ÖLÜ SAYISI YARALI SAYISI TRAFİK DENETLEME İŞLEMLERİ Ceza Kesilen Yazılan Ceza Tutar Sürücü Tutarı (¨) Sayısı Yıllar Toplam Ölümlü Yaralamalı Maddi hasarlı 2012 2013 3.289 3.108 20 27 1.782 1.756 1.487 1.325 22 32 2.982 2.898 166.508 198.812 22.133.554 27.690.346 2014 (Oc.Haz.) 1.571 9 905 657 9 1.498 74.238 15.800.456 Trafik Kazaları ve Denetleme-İl Jandarma Komutanlığı Yıllar Toplam Ölümlü Yaralanmalı Maddi hasarlı 2012 859 10 509 340 12 991 TRAFİK DENETLEME İŞLEMLERİ Ceza Kesilen Yazılan Ceza Tutar Sürücü Tutarı (¨) Sayısı 8.621 2.694.039 740 10 505 225 10 961 10.201 3.462.187 245 6 162 77 6 190 1.245 346.803 KAZA SAYISI 2013 2014 (Oc.Haz.) 9 ÖLÜ SAYISI YARALI SAYISI 2) EĞİTİM DURUMU: 1.İNSAN KAYNAKLARI: İl Milli Eğitim Müdürlüğümüzde; Milli Eğitim Müdürü, 5 Milli Eğitim Müdür Yardımcısı, 10 Şube Müdürü, 8 Eğitim Uzmanı, 24 Şef ve 78 Memur norm kadrosu bulunmaktadır. Halen 1 Milli Eğitim Müdürü, 7 Şube Müdürü, 12 Şef, 51 Memur kadrolu olarak, 3 Milli Eğitim Müdür Yardımcısı, 5 Şube Müdürü ise görevlendirme olarak çalışmaktadır. İlimizde Genel İdare Sınıfında 1 İlçe Milli Eğitim Müdürü, 45 Şube Müdürü, 44 şef, 209 memur, 342 hizmetli memur kadrolu olarak, 3 Müdür Yardımcısı, 15 İlçe Milli Eğitim Müdürü, 11 Şube Müdürü ise vekâleten veya görevlendirme olarak çalışmaktadır. Eğitim Öğretim Sınıfında ise 1.012 Okul ve Kurum Müdürü, 8.509 öğretmen görev yapmaktadır. İl geneli öğretmen norm doluluk oranı %79,85 olarak gerçekleşmiştir. ÖĞRETMEN DOLULUK ORANI NORM SAYISI MEVCUT DURUM ORAN % 11.924 9.521 79,85 665 556 83,61 İLKÖĞRETİM SINIF ÖĞRETMENİ 2.385 2.265 94,97 İLKÖĞRETİM BRANŞ ÖĞRETMENİ 2.249 1.747 77,68 ORTAK BRANŞ ÖĞRETMENİ 2.831 1.874 66,20 ORTAÖĞRETİM BRANŞ ÖĞRETMENİ 2.464 2.067 83,89 YÖNETİCİ 1.330 1.012 76,09 GENEL OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENİ 2.ÖĞRENCİ DURUMU İlimizde 12.940 okulöncesi, 60.234 ilkokul, 58.662 ortaokul, 49.465 ortaöğretim olmak üzere toplam 181.301 öğrenci eğitim-öğretim görmektedir. ÖĞRENCİ SAYISI RESMİ1 ÖZEL EĞİTİM RESMİ ÖZEL TOPLAM GENEL 171.757 484 172.241 9.060 181.301 OKULÖNCESİ 11.038 94 11.132 1.808 12.940 İLKOKUL 57.900 108 58.008 2.226 60.234 ORTAOKUL 56.043 85 56.128 2.534 58.662 ORTAÖĞRETİM 46.776 197 46.973 2.492 49.465 Genel Ortaöğretim 18.103 - 18.103 1.502 19.605 Mesleki Ortaöğretim 28.673 197 28.870 990 29.860 10 3.FİZİKİ ALT YAPI İlimizde İl Milli Eğitim Müdürlüğü dışında, 16 İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, 17 Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü, 4 Mesleki Eğitim Merkezi, 3 Rehberlik Araştırma Merkezi, 1 Bilim Sanat Merkezi, 5 Öğretmenevi olmak üzere 47 resmi kurumumuz bulunmaktadır. KURUM SAYILARI RESMİ ÖZEL EĞİTİM HAYAT BOYU ÖĞRENME DESTEK HİZMETLERİ MİLLİ EĞİTİM TOPLAM RAM BİLİM SANAT MKZ HEM MES EĞT MKZ ÖĞRETMENEVİ VE AKŞAM SANAT OK. İL /İLÇE MÜDÜRLÜĞÜ 3 1 17 4 5 17 47 48 Genel Ortaöğretim, 62 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim olmak üzere 110 Ortaöğretim Kurumumuz, 341 ilkokul ve 247 ortaokul olmak üzere 588 İlköğretim Kurumumuz, 38 Anaokulu ile birlikte toplam 736 okulumuz bulunmaktadır. OKUL SAYISI RESMİ ÖZEL TOPLAM GENEL 692 44 736 OKULÖNCESI(Anaokulu) 31 7 38 İLKOKUL 330 11 341 ORTAOKUL 236 11 247 ORTAÖĞRETİM 95 15 110 Genel Ortaöğretim 37 11 48 Mesleki Ortaöğretim 58 4 62 İlimizde 5.951 resmi 514 özel olmak üzere toplam 6.465 derslik bulunmaktadır. GENEL 5871 ÖZEL EĞİTİM 80 ANAOKULU 106 22 128 38 166 İLKOKUL 1889 24 1.913 206 2.119 ORTAOKUL 2495 2.495 102 2.597 ORTAÖĞRETİM 1381 1.415 168 1.583 Genel Ortaöğretim 651 651 110 761 Mesleki Ortaöğretim 730 764 58 822 DERSLİK SAYISI RESMİ1 34 RESMİ ÖZEL TOPLAM 5.951 514 6.465 34 11 4.EĞİTİM ÖĞRETİM FAALİYETLERİ İlimizdeki net okullaşma oranları okulöncesinde %31,93, ilkokulda %99,60, ortaokulda %96,58, ortaöğretimde %83,61’dir. OKULLAŞMA ÖĞRENCİ NÜFUS ORAN % OKULÖNCESİ 3-4-5 YAŞ 12.940 40.497 31,93 İLKOKUL 54.348 54.564 99,60 ORTAOKUL 56.541 58.545 96,58 ORTAÖĞRETİM 50.047 59.855 83,61 Derslik başına düşen öğrenci sayısı okulöncesinde 21, ilkokul+ortaokulda 25, ortaöğretimde 31 ve il genelinde 28’dir. DERSLİK BAŞINA DÜŞEN ÖĞRENCİ SAYISI ÖĞRENCİ DERSLİK ORAN GENEL 181.301 6.522 28 OKULÖNCESİ 12.940 622 21 İLKOKUL+ORTAOKUL 118.896 4.730 25 ORTAÖĞRETİM 49.465 1.583 31 GENEL 19.605 761 26 MESLEK 29.860 822 36 Öğretmen başına düşen öğrenci okulöncesinde 16, ilkokulda ve ortaokulda 18, ortaöğretimde 14 ve il genelinde 18’dir. ÖĞRETMEN BAŞINA DÜŞEN ÖĞRENCİ ÖĞRENCİ ÖĞRETMEN ORAN GENEL 181.301 10.282 18 OKULÖNCESİ 12.940 794 16 İLKOKUL 60.234 3.267 18 ORTAOKUL 58.662 3.262 18 ORTAÖĞRETİM 49.465 3.418 14 GENEL 19.605 1.308 15 MESLEK 29.860 2.110 14 12 Ortaöğretimde Mesleki Eğitimin payı %49,48, Din Öğretiminin payı %10,88 olup toplam Mesleki Eğitimin payı %60,36 ve Genel Ortaöğretimin payı %39,64 dür. MESLEKİ EĞİTİMİN PAYI ÖĞRENCİ GENEL 19.605 MESLEK 29.860 Meslek Liseleri 24.479 Din Öğretimi 5.381 TOPLAM ÖĞRENCİ ORAN % 39,64 60,36 49.465 49,48 10,88 İlimizde öğrencilerimizin %5’i özel öğretim okullarında eğitim görmektedir. ÖZEL ÖĞRETİMİN PAYI ÖZEL ÖĞRENCİ ORAN % GENEL 9.060 181.301 5,00 OKULÖNCESİ 1.808 12.940 13,97 İLKOKUL 2.226 60.234 3,70 ORTAOKUL 2.534 58.662 4,32 ORTAÖĞRETİM 2.492 49.465 5,04 İlimizde öğrencilerimizin okulöncesinden ilkokula geçiş oranı %223, ilkokuldan ortaokula geçiş oranı %101, ortaokuldan ortaöğretime geçiş oranı %102, ortaöğretimden yükseköğretime geçiş oranı %50’dir. GEÇİŞ ORANI ORAN % OKULÖNCESİNDEN İLKOKULA 223 İLKOKULDAN ORTAOKULA 101 ORTAOKULDAN ORTAÖĞRETİME 102 ORTAÖĞRETİMDEN YÜKSEKÖĞRETİME 50 2014 Yükseköğretime Geçiş Sınavı sonuçlarına göre İl geneli puan ortalaması 211.252’dir. Toplam net ortalaması 41,30 olarak gerçekleşmiştir. 13 2014 YGS SAKARYA TÜRKİYE GENELİ 211.252 - TOPLAM NET ORTALAMA 41,30 40,90 TÜRKÇE NET 19,39 19,00 MATEMATİK NET 6,73 6,50 FEN NET 4,37 4,50 SOSYAL NET 10,81 10,90 PUAN ORTALAMASI 2013 Lisans Yerleştirme Sınavı sonuçlarına göre İl genelinde öğrencilerimizin %51,7’si bir yükseköğretim programına yerleşmiştir. TOPLAM ÖĞRENCİ YERLEŞEN ÖĞRENCİ ORANI İL YERLEŞTİRME ORANI (LİSANS+ÖNLİSANS+AÇIKÖĞRETİM) 9.386 4.852 51,7% TOPLAM YERLEŞTİRME(LİSANS+ÖNLİSANS) 9.386 4.563 48,6% LİSANS YERLEŞTİRME 9.386 2.242 23,9% ÖNLİSANS YERLEŞTİRME 9.386 2.321 24,7% AÇIK ÖĞRETİM YERLEŞTİRME 9.386 289 3,1% 2013 LYS Öğrencilerimizin ilköğretimde %37,61 i, ortaöğretimde %7,59’u ikili eğitim görmektedir. OKULÖNCESİ İLKOKUL+ ORTAOKUL ORTAÖĞRETİM TOPLAM(*) TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI 12.940 118.896 49.465 168.361 İKİLİ EĞİTİM ÖĞRENCİ SAYISI 4.868 44.711 3.755 48.466 18 98 6 104 37,62 37,61 7,59 28,79 İKİLİ EĞİTİM ORANI İKİLİ EĞİTİM OKUL SAYISI İKİLİ EĞİTİM ÖĞRENCİ ORANI (* Toplama okul öncesi dâhil edilmemiştir.) İlimiz genelinde ilkokul+ortaokulda taşınan öğrenci %11,02, ortaöğretimde %5,22, özel eğitimde % 89,67 olmak üzere öğrencilerimizin %11,71’i taşımalı eğitim kapsamındadır. 14 TAŞINAN ÖĞRENCİ ORANI İLKOKUL+ ORTAOKUL ORTAÖĞRETİM ÖZEL EĞİTİM TOPLAM TOPLAM ÖĞRENCİ SAYISI 118.703 49.268 484 168.455 TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI 13.086 6.201 434 19.721 TAŞINAN ÖĞRENCİ ORANI 11,02 5,22 89,67 11,71 İlkokulda okumaktadır. okuyan BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIF ORANI öğrencilerimizin %4’ü birleştirilmiş sınıflı ilkokullarda BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIF TOPLAM ORANI % 2.392 60.234 4,0 93 338* 27,51 ÖĞRENCİ SAYISI OKUL SAYISI *İlkokul sayısıdır.(3 özel eğitim okulu hariç tutulmuştur) İlimiz erkek nüfusunun %96,82’si, kadın nüfusunun %92,04’ü okur-yazar olmak üzere ilimiz nüfusunun %94,43’ü okuma yazma bilmektedir. +6 YAŞ NÜFUS OKUMA YAZMA BİLEN SAYISI OKUR-YAZAR ORANI (%) Toplam 832.269 785.874 94,43 Erkek 415.234 402.017 96,82 Kadın 417.035 383.857 92,04 OKUR-YAZARLIK 5.YAPILAN ÇALIŞMALAR:(01.01.2014-30.06.2014) 1. Dönem içinde 2 yeni eğitim kurumu açılmış, 29 eğitim kurumu öğrenci azlığı ve okul dönüşümleri nedeniyle kapatılmıştır. 2. 22 özel eğitim sınıfı, 21 destek odası açılarak donatımları yapılmıştır. İlimizde toplam 24 özel eğitim anasınıfı(3 özel eğitim anaokulunda), 82 Destek odası, 114 Özel eğitim sınıfı sayısına ulaşılmıştır. 3. 5 resmi anasınıfı açılarak İlimizde resmi 363 özel 36 toplamda 404 anasınıfına ulaşılmıştır. 4. 8 ilkokul, 15 ortaokul öğrenci ve öğretmeni ile taşınarak ayrıştırılmıştır. 172 ilkokul, 54 ortaokul bağımsız hale getirilmiştir.12 okul kademeli olarak kapanmakta olup, 140 ilkokul ve 140 ortaokul ise aynı binayı kullanmaktadır. 5. İlimizdeki 4 Anadolu Öğretmen Lisesinden biri Fen Lisesine, diğer üçü Anadolu Lisesine dönüştürülmüştür. Mesleki ve Teknik Eğitim kurumlarının 34’ü Mesleki ve Teknik Anadolu lisesine, 7’si Çok Programlı Anadolu liseye dönüştürülmüştür. 6. Devam eden yatırımlardan 5 okul (59 derslik), 1 atölye, 1 yurt inşaatı tamamlanarak geçici kabulleri yapılmıştır. 15 7. Halen 46 okulda 549 derslik, 4 atölye, 2 spor salonu ve 7 yurt inşaatının yapımı devam etmektedir.(Devam eden proje sayılarına hayırsever yatırımları dâhildir.) 8. 12 okul (172 derslik) ve 2 yurt binasının yapımı belediyeler, sivil toplum kuruluşları ve hayırseverler tarafından yapılmaktadır. 9. Okul sütü programı kapsamında 60.398 öğrenciye 2.626.025 okul sütü dağıtılmıştır. 10. Okul sağlığı programı kapsamında 20.366 öğrenci sağlık taramasından geçirilmiştir. 11. 265 sığınmacı öğrencinin okullara kaydı yapılarak, 293 sığınmacıya Türkçe kursları verilmiştir. 12. Aynı tür okul müdürleri arasında iyi örneklerin paylaşılması, uygulama birliğinin sağlanması ve birbirlerinin tecrübelerinden faydalanmaları amacıyla paylaşım toplantıları yapılmıştır. 13. 2015-2019 stratejik plan çalışmaları başlatılmıştır. 14. Dönem içinde ilimize 304 öğretmen atanmış (ilk atama 3, iller arası yer değiştirmede 301) ve 287 öğretmen ayrılmıştır. 15. 162 Hizmet İçi Eğitim Faaliyeti düzenlenmiş, bu faaliyetlerden 9.708 öğretmen faydalanmıştır. 16. Fatih projesi kapsamında 840 etkileşimli tahta, 8031 tablet pc, 45 çok fonksiyonlu yazıcı ve doküman kamera dağıtılarak, 43 okulun ağ alt yapısı tamamlanmıştır. 17. Sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerde ulusal ve uluslararası düzeyde ilk üç dereceye giren 171 öğrenci ödüllendirilmiş ve ayrıca derece alan 24 proje sergilenmiştir. 18. Bu benim eserim projesi kapsamında; 9.su düzenlenen yarışmaya İlimiz genelinde 244 ortaokulun 207’si, 701 proje ile başvuruda bulunmuştur. 86 proje Bölge Çalışma grubuna, 40 Proje Bölge Bilim Kuruluna, 15 proje Bölge Sergisine,1 proje ise Ankara finaline kalmıştır. Finale kalan 1(bir) proje Türkiye Birinciliği kazanmıştır. 19. Sağlık bakanlığı ile ortaklaşa yürütülen “Beyaz Bayrak Projesi” kapsamında dönem içinde 95 okulumuz beyaz bayrak almaya hak kazanarak, beyaz bayraklı okul sayısı 208’e ulaşmıştır. 20. Sağlık bakanlığı ile ortak yürütülen “Beslenme Dostu Okul Projesi” kapsamında 29 okul beslenme dostu beratı almaya hak kazanarak beslenme dostu okul sayısı 107’ye ulaşmıştır. 21. TÜBİTAK Ortaöğretim Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması 106,4006 TÜBİTAK Bilim Fuarları 1054, AB Projeleri 11 ve Toyota Teknik Projeler Yarışmasına 360 olmak üzere dönem içinde toplam 1.531 proje yapılmıştır. 22. Kariyer eğitimi Boyut Grup ile iş birliği halinde Elmas Otelde 2 gün süre ile 21 üniversitenin katıldığı tanıtım çalışmaları ve öğrencilere yönelik 14 eğitim çalışmaları yapılmış ve bu eğitim çalışmalarından 6664 öğrenci faydalanmıştır. 23. EKYS ödülünde “Yılın Kaliteli Kurumları” kategorisinde Serdivan Bahçelievler Gazi İlkokulu/ Ortaokulu ve Kaynarca Seyfettin Selim Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi kendi kategorilerinde Türkiye’de ilk 10 okul arasına girerek saha ziyaretine kalmıştır. Bahçelievler Gazi İlkokulu/Ortaokulu Temel Eğitim Kurum kategorisinde Türkiye 3.sü olmuş, Kaynarca Seyfettin Selim Endüstri Meslek Lisesi ise Teşvik Ödülü almıştır. 16 24. Bakanlığımızca 51, yerel 41 olmak üzere toplam 92 işbirliği protokolleri imzalanarak eğitim çalışmalarına destek sağlanmıştır. 25. 23 Mart 2014 tarihinde gerçekleştirilen YGS’de 12. Sınıf öğrencilerimiz 211.252 ortalama puan elde etmişlerdir.Net doğru ortalamaları 41,30 olmuştur. Türkiye ortalaması ile mukayesesi 100,98’dır. Ayrıca 1 öğrencimiz ilk 100, 5 öğrencimiz ilk 500, 9 öğrencimiz ilk 1000, , 51 öğrencimiz ilk 5000, , 96 öğrencimiz ilk 10.000 yer almıştır. 26. Haziran ayında yapılan LYS’de 1 öğrencimiz ilk 100, 10 öğrencimiz ilk 500, 21 öğrencimiz ilk 1000, , 95 öğrencimiz ilk 5000, , 182 öğrencimiz ilk 10.000 yer almıştır. Halk Eğitim Merkezlerince Açılan Kurslar: 2013-2014 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI KURS TÜRLERİ KURS KURSİYER 1.956 40.874 3.257 66.916 358 2.187 5.571 109.977 MESLEKİ-TEKNİK KURSLAR HALK EĞİTİM SOSYAL-KÜLTÜREL KURSLAR OKUMA-YAZMA KURSLARI ANNE BABA EĞİTİMLERİ TOPLAM Halk Eğitim Merkezleri: İlimizde bulunan 17 Halk Eğitim Merkezinde 2013-2014 Eğitim Öğretim yılında 5.571 kursta, 109.977 kursiyere eğitim verilmiştir. Kurs Sayıları ve Kursiyerler yıllara göre artış göstermiş olup, İlimizin göç alması, nüfus artışı ve istihdam olaylarına bağlı olarak kurslarda artış görülmüştür. Bakanlık bünyesinde arz ve talep doğrultusunda kurslar açılmış olup, her yıl değişik branş ve dallarda kurslar devam etmektedir. 17 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İlin tek yükseköğretim kurumu Sakarya Üniversitesidir. Bu üniversitede 15 fakülte, 2 yüksekokul, 14 meslek yüksekokulu, 1 konservatuar ve 4 enstitü bulunmaktadır. Sakarya Üniversitesi Akademik Personel Sayısı; Profesör 218 + Doçent 207 + Yrd. Doç. 527 + Öğr. Gör. 262 + Okutman 97 + Uzman 49 + Arş. Gör. 553 + Eğt. Öğr. Plan. 1 olmak üzere toplam 1.914 Akademik personel görev yapmaktadır. Sakarya Üniversitesinde 2013-2014 öğretim yılında 23.124 önlisans, 37.973 lisans, 10.204 lisansüstü öğrencisi olmak üzere toplam 71.301 öğrenci eğitim görmektedir. İlimizde Kredi Yurtlar Kurumuna bağlı 4 Yurt bulunmaktadır. Bu yurtlardan; Sakarya Yurdunun kapasitesi 1.730 öğrencidir. 2014 yılı Haziran ayı itibariyle Yurt Müdürlüğü 1.374(kız) öğrenciye hizmet vermektedir. Atatürk Kız Öğrenci Yurdunun kapasitesi 214 öğrencidir. Yurt Müdürlüğünde 153(kız) öğrenci barınmaktadır. Serdivan Yurdunun kapasitesi 1.090 öğrencidir. Yurt Müdürlüğünde 862(erkek) öğrenciye hizmet verilmektedir. Hendek Öğrenci Yurdunun kapasitesi 932 öğrencidir. Yurt Müdürlüğünde 440 kız, 135 erkek olmak üzere toplam 575 öğrenciye hizmet verilmektedir. İlimizde Sakarya Üniversitesine bağlı Esentepe Öğrenci Yurtları bulunmaktadır. Bu yurtlardaki toplam öğrenci sayısı 468’dir ( 208 erkek, 260 kız). 3) SAĞLIK: Personel Bilgileri İL GENELİ PERSONEL DURUMU(KAMU-KADROLU) ÜNVANI PDC MEVCUT 2014 İHTİYAÇ DOLULUK ORANI % 2014 Akademisyen Uzman Dr. 468 110(*) 374 94 79,9 Pratisyen Dr. 437 396 41 90,6 DişTabibi 105 100 5 95,2 Eczacı 33 22 11 66,7 Aile Sağlığı Elemanı 258 251 7 97,3 1.210 1.113 97 92,0 482 637 -155 132,2 SağlıkMemuru 250 219 31 87,6 LaboratuarTek. 204 180 24 88,2 Rontgen Tek. 176 117 59 66,5 AnesteziTek 83 81 2 97,6 721 567 716(*) 154 78,6 260 94,1 Hemşire Ebe Diğer Sağlık Personeli DiğerPersonel TOPLAM 4.427 4.057 *Toplama dahil edilmemiştir. Not: Eğitim ve Arş. Hast.111 asistan mevcuttur. 18 Birinci Basamak Sağlık Kuruluşları (Halk Sağlığı Müdürlüğüne Bağlı Kuruluşlar) İl’de bulunan Birinci basamak sağlık kurumlarına ilişkin sayısal bilgiler aşağıda gösterilmiştir. BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK KURULUŞLARI DAĞILIMI VEREM İLÇ ADI TSM ASM AHB SAĞLIK EVİ SAVAŞ AÇSAP DİSPANSERİ ADAPAZARI AKYAZI ARİFİYE ERENLER FERİZLİ GEYVE HENDEK KARAPÜRÇEK KARASU KAYNARCA KOCAALİ SAPANCA PAMUKOVA SERDİVAN SÖĞÜTLÜ TARAKLI TOPLAM 1 22 71 1 9 25 1 5 11 1 9 23 1 5 8 1 2 13 1 7 20 1 2 3 1 6 16 1 2 7 1 2 7 1 4 10 1 3 8 1 10 30 1 1 4 1 1 2 16 90 258 2 HALK SAĞ.LAB. 1 1 1 1 1 1 7 0 1 3 11 8 1 10 4 5 1 3 1 1 2 60 19 BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK KURULUŞLARI PERSONEL DAĞILIMI DOKTOR SAYISI İLÇE ADI TSM HEMŞİRE SAYISI AHB TSM EBE SAYISI AHB TSM AHB ADAPAZARI 11 71 13 16 25 49 AKYAZI 1 25 4 8 6 11 ARİFİYE 1 11 4 5 9 4 ERENLER 2 23 3 4 11 16 FERİZLİ 1 8 3 3 5 3 GEYVE 1 13 2 2 7 10 HENDEK 3 20 4 7 7 13 KARAPÜRÇEK 1 3 0 1 1 2 KARASU 1 16 3 6 6 8 KAYNARCA 1 7 0 2 3 2 KOCAALİ 1 7 1 1 1 3 SAPANCA 1 10 0 1 6 8 PAMUKOVA 1 8 4 3 6 5 SERDİVAN 2 30 7 10 11 17 SÖĞÜTLÜ 1 4 1 2 2 1 TARAKLI 1 2 1 2 1 0 29 258 50 73 107 152 TOPLAM Doktor Sayısı Aile Hekimi Hemşire Sayısı Ebe Sayısı TSM, ASM, VSD, AÇSAPHSM AHB TSM, ASM, VSD, AÇSAPHSM AHB TSM, ASM, VSD, AÇSAPHSM 46 73 72 152 134 258 304 145 286 2014 yılı ilk altı ay itibariyle İlimiz Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarında; 304 doktor(6’sı Uzman), 145 hemşire ve 286 ebe görev yapmaktadır. 2014 yılı ilk altı ay itibariyle bu kuruluşlarımızda 1.462.926 poliklinik muayenesi gerçekleştirilmiştir. 20 Aile Hekimliği: İlimiz 28.09.2007 tarih 11013 sayılı bakanlık onayı ile Aile Hekimliğine geçecek 35 il arasında yer almıştır. 2007 yılından bugüne kadar ilimizde Aile Hekimliğine geçiş çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar kapsamında tüm İl nüfusu ortalama 3.500 kişilik bölgelere ayrılmış ve toplam 258 adet Aile Hekimliği Birimi oluşturulmuştur. Ayrıca her ilçe merkezinde 1 er adet olmak üzere toplam 16 adet Toplum Sağlığı Merkezi oluşturulmuştur. SAKARYA TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZLERİ PLANLAMASI S.No İLÇE ADI AİLE HEKİMLİĞİ NÜFUSU (2013) 1 ADAPAZARI 259.516 2 AKYAZI 84.281 3 ARİFİYE 38.905 4 ERENLER 78.094 5 FERİZLİ 24.585 6 GEYVE 48.171 7 HENDEK 76.134 8 KARAPÜRÇEK 12.422 9 KARASU 55.342 10 KAYNARCA 23.390 11 KOCAALİ 22.666 12 PAMUKOVA 27.841 13 SAPANCA 39.061 14 SERDİVAN 105.775 15 SÖĞÜTLÜ 14.055 16 TARAKLI 7.135 TOPLAM TSM: Toplum Sağlığı Merkezi 917.373 ASM: Aile sağlığı Merkezi TSM SAYISI ASM SAYISI AHB SAYISI 1 22 71 1 9 25 1 5 11 1 9 23 1 5 8 1 2 13 1 7 20 1 2 3 1 6 16 1 2 7 1 2 7 1 3 8 1 4 10 1 10 30 1 1 4 1 1 2 16 90 258 AHB: Aile Hekimliği Birimi Özel Hastaneler: 2014 yılı ilk beş ayında, Özel Hastanelerde 124 uzman doktor, 22 Pratisyen doktor, 1 diş tabibi ve 374 yardımcı sağlık personeli görev yapmaktadır. İl’de bulunan özel hastaneler aşağıda gösterilmiştir. 21 SAKARYA İLİ ÖZEL HASTANELERİ VE PERSONEL DURUMU 2014 UZ M . HASTANE ADI (AKTİF) DR. PRT. DİŞ HEMŞİRE EBE ANES. RÖNT. TABİP TABİBi DİĞER DİĞER TOPLAM TEK. TEK. SAĞ.PER. PERSONEL Ö.BİLGE HAST. 20 4 - 23 2 2 1 25 24 101 Ö. ADA TIP HAST. 33 4 1 33 4 12 7 56 98 248 Ö.VATAN HAST. 14 1 - 9 1 2 2 10 22 61 Ö.BEYHEKİM HAST. 19 5 - 14 2 3 1 27 19 90 Ö.ALTINOVA HAST. 31 5 - 44 3 11 5 59 68 226 Ö.İNCİGÖZ HAST 7 3 - 7 2 2 - 3 20 46 124 22 1 130 14 34 16 180 251 772 ÖZEL TOPLAM Devlet Hastaneleri: Sağlık İl Müdürlüğüne bağlı devlet hastanelerindeki personel sayısı 2.830 olup, aşağıda ayrıntılı bir şekilde verilmiştir. Sıra 1 HASTANE ADI (AKTİF) EĞİTİM VE ARAŞ.HAST.(akademisyenler dahil) Prt. Dr. Uzm. Dr. 242 (110 YENİKENT DEV. HAS 3 DOĞUMEVİ 4 TOYOTA-SA 5 AKYAZI D.H. 6 GEYVE D.H 7 HENDEK D.H 8 KARASU D.H 9 PAMUKOVA D.H 10 KOCAALİ İLÇE H. 11 SAPANCA İLÇE H. 12 KAYNARCA İLÇE H. 13 FERİZLİ İLÇE H. 14 AĞIZ VE DİŞ SAĞ. M. KAMU TOPLAMI Ebe Diğ. SHS Diğ. TOPL. Per. 13 0 393 66 231 108 1053 67 4 2 144 18 94 66 395 38 9 0 61 104 62 43 317 29 4 0 67 7 70 27 204 16 5 4 48 11 41 15 140 12 4 3 37 10 27 22 115 14 5 6 47 10 43 28 153 15 4 3 38 13 32 17 122 1 3 2 18 5 20 14 63 1 1 1 15 6 15 3 42 4 2 2 13 6 10 7 44 2 3 2 11 7 13 9 47 1 3 3 14 7 12 8 48 0 442 0 60 50 78 7 913 0 270 24 694 Akademisyen) 2 Diş Dr. Hemşire 6 87 373 2.830 Sakarya İlinde; 19 hastane (6’sı Özel Hastane) ve 1 Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi bulunmaktadır. 2014 yılı ilk beş ayında, kamu hastanelerindeki toplam tescilli yatak sayısı 1.455, poliklinik sayısı Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi hariç olmak üzere 1.849.757’dir. Kamu hastanelerinde 442 uzman doktor(110’u Akademisyen), 60 pratisyen doktor, 78 diş tabibi, 1.877 yardımcı sağlık personeli görev yapmaktadır. 22 Yataklı Sağlık Kurumlarının Çalışmalarına İlişkin Sayısal Bilgiler: YATAK SAYISI POLİKLİNİK SAYISI AMELİYAT SAYISI DOĞUM SAYISI KAMU ÖZEL KAMU ÖZEL KAMU ÖZEL KAMU ÖZEL 1.455 244 1.849.757 229.503 82.305 7.952 3.803 1.519 YATAK İŞGAL ORANI ( % ) KAMU ÖZEL 77,1 51,7 2014 1.699 2.079.260 90.257 5.322 73,5 2014 yılı ilk beş ayında Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi hariç olmak üzere Kamu Hastaneleri muayene sayısı 1.849.757 ameliyat sayısı 82.305 olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı ilk beş ayında Bakanlıkça tescilli yatak sayısı 1.455 olup, faal kullanılan yatak sayısı 1.362’dir. Yatak işgal oranı ise % 77,1’dir. Özel Hastanelerdeki poliklinik sayısı 229.503 ameliyat sayısı 7.952, toplam yatak sayısı 244 olup, yatak işgal oranı %51,7’dir, il geneli yatak işgal oranı ise %73,5’dir. Poliklinik Sayısı Doğum Sayısı Yatak İşgal Oranı (%) Yatak Sayısı (Tescilli) Ameliyat Sayısı GENEL TOPLAM 2.079.260 5.322 73,5 1.699 90.257 Sakarya Eğt. ve Arş. Hst 625.496 947 93,7 600 42.893 Yenikent Devlet Hst 203.439 0 70,7 250 9.136 Toyotasa Hastanesi 109.636 0 92,0 86 5.637 Doğum Evi 241.196 2.595 80,5 201 4.949 Akyazı Devlet Hst. 132.125 19 41,8 100 6.035 Gevye Devlet Hst 84.553 3 34,2 42 2.581 Hendek Devlet Hst 147.797 190 75,1 50 4.097 Karasu Devlet Hst 113.564 49 45,7 58 5.207 Pamukova Devl. Hst 31.835 0 39,1 20 306 Sapanca İlçe Hst 57.696 0 107,5 6 0 Kocaali İlçe Hst 30.345 0 16,9 15 868 Kaynarca İlçe Hst 35.639 0 25,7 15 536 Ferizli İlçe Hst 36.436 0 17,9 12 60 1.849.757 3.803 77,1 1.455 82.305 10.746 0 0 10 1.481 14.902 73 21 265 37.744 431 12,9 82,6 36 1.383 21.210 58 19,0 50 399 57.909 309 43,7 67 1.643 86.992 648 90,5 60 2.781 1.519 51,7 244 7.952 2014(ilk 5 ay) KAMU TOPLAM Özel İnci Göz Hastanesi Özel Vatan Hastanesi Özel Beyhekim Hastanesi Özel Bilge Hastanesi Özel Ada Tıp Hastanesi Özl Altınova Hastanesi ÖZEL TOPLAM 229.503 23 4) KÜLTÜR ve TURİZM: Sakarya, kültür ve turizm bakımından önemli bir potansiyele ve çeşitliliğe sahiptir. İl’de Taraklı Evleri gibi zengin kültürel değerler yanında orman, yayla, göl, deniz ve kaplıca gibi doğa turizmi olanakları da vardır. Ayrıca, yamaç paraşütü, doğa yürüyüşleri ve eko-turizm gibi alternatif turizm olanakları ve turistik hizmet altyapısı mevcuttur. Müze Müdürlüğü: SAKARYA MÜZESİ'NDEKİ ESER ÇEŞİDİ VE SAYISI Müzedeki Eser Çeşidi Eser Sayısı Arkeolojik 257 Etnografik Eser 189 El Yazması Kitap 4 Sikke 1.838 Mühür ve Mühür Baskısı 20 Toplam 2.308 Müzede Mevcut Kitap Sayısı 616 SAKARYA MÜZESİ ZİYARETÇİ SAYISI Yıl Yerli Toplam Ücretli Ücretsiz 2011 6.678 - 6.678 2012 9.063 - 9.063 2013 7.163 - 7.163 2014 88 - 88 Yapıların Çeşidi SAKARYA İLİNDEKİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARI-Tek Yapılar Yapıların Sayısı Askeri Yapılar 13 Dinsel ve Kültürel Yapılar 99 İdari Yapılar 8 Sivil Mimari Örnekleri 343 Toplam 463 24 Sit Alanları: ARKEOLOJİK SİT ALANLARI TES. KARARI TARİH VE SAYISI YERİ DERECESİ 1 A-1 Merkez-Beşköprü-Jüstinyanus Köprüsü 14.02.1986/1900 1-3 2 A-2 Söğütlü-Akarca Köyü(Roma Nekropolu) 01.09.1989/668 1 3 A-3 Hendek YağbasanTümülüsüÜçtepeler Mevki 20.01.2006/1237 1 4 A-4 Merkez-İkizce Köyü (Roma Nekropolu) 17.07.1990/1183 2 5 A-5 Geyve-Kulfalar Köyü (Ortaköy Mevkii) 24.02.1991/1611 2 6 A-6 Pamukova-Akçakaya Köyü 24.02.1991/1612 2 7 A-7 Taraklı-Merkez 25.09.1992/2675 3 8 A-8 Pamukova-Hayrettin Köyü(MeneteMev.) 18.04.1992/2402 3 9 A-9 Adapazarı-Merkez BeşköprüHakikatvakfı Kop. 17.09.1998/6666 2 10 A-10 Serdivan İlçesi İstiklal Mah. Altınışık Cad. 11.09.2007/117 3 29.İ.3Paf.468ada1-2 ve 3 parsel 11 A-11 Adapazarı,Alandüzü Köyü (Nekropol) 05.08.2009/1009 2 12 A-12 Pamukova ilçesi, Hayrettin Köyü Su Deposu Mevkii(Nekropol) 02.03.2011/1857 2 13 A-13 Adapazarı ilçesi, Kayrancık Köyü Kırktepeler Mevkii(Nekropol) 28.12.2011/184 2 14 A-14 Kaynarca, Kertil köyü (Nekropol) 18.01.2012/209 2 15 A-15 Adapazarı ilçesi, Elmalı Köyü, (Nekropol) 08.02.2012/238 2 16 A-16 Adapazarı ilçesi, Salmanlı Köyü, (Nekropol) 08.02.2012/239 2 17 A-17 Kaynarca ilçesi, Gölce köyü, Eski Mah. G24b01b-A pafta, 1742 parsel 07.11.2012/685 3 18 A-18 Pamukova ilçesi, Şeyhvarmaz köyü, Karacakaya mevkii,1104 parsel (Nekropol) 28.11.2012/720 2 19 A-19 Geyve İlçesi Akıncı Köyü , Sazlık mevkii, Kilise yanı mevkii, Doruk mevkii 28.11.2012/722 2-3 20 A-20 Geyve ilçesi, Demirler Köyü,Kocahafız Mevkii, Kabranlar Mezarlığı 28.11.2012/721 3 21 A-21 Adapazarı ilçesi, Kayrancık Köyü, 1 parsel (Nekropol) 13.03.2013/884 2 22 A-22 Söğütlü ilçesi, Şimsirtepe mezarlığı mevkii (Nekropol) 13.03.2013/885 2 23 A-23 Söğütlü ilçesi, Maksudiye Köyü, Kanlıyokuş-Bakligöl mevkii (Nekropol) 13.03.2013/886 2 24 A-24 Taraklı İlçesi İçdedeler Köyü 107Ada 41,42,43,45 parsel 23.10.2013/1221 1 25 A-25 Kaynarca İlçesi Sarıbeyli Köyü 691 parsel 23.10.2013/1220 2 26 A-26 Kaynarca ilçesi Uzunalan Köyü Pilor Pınarı mevkii 107 Ada 39 parsl 16.4.2014/1487 2 KENTSEL SİT ALANLARI 1 K-1 Taraklı-Merkez 2 K-2 Merkez Uzun Çarşı 01.09.1989/675 KENTSEL SİT ALANLARI 25 23.12.1994/3855-05.02.1982/13517 Kütüphaneler: İL HALK ve İLÇE HALK KÜTÜPHANELERİ GENEL BİLGİLER Kitap Okuyucu Üye Sıra No Kütüphane Adı Sayısı Sayısı Sayısı Ödünç Personel Materyal Sayısı Sayısı 41668 7 1 Sakarya İl Halk Kütüphanesi Müd. 49963 82204 10779 2 Kemalettin Sami Paşa Halk Ktp.si 9008 9647 316 2504 1 3 Akyazı İlçe Halk Kütüphanesi 9404 5667 561 4429 1 4 Geyve İlçe Halk Kütüphanesi 9923 9949 853 6274 1 5 Hendek İlçe Halk Kütüphanesi Müd. 18095 30124 751 17121 1 6 Karasu İlçe Halk Kütüphanesi 7655 11858 633 555 1 7 Kocaali İlçe Halk Kütüphanesi 5365 570 59 533 1 8 Pamukova İlçe Halk Kütüphanesi 8794 5722 234 4581 1 9 Sapanca İlçe Halk Kütüphanesi Müd. 17975 8509 1368 5219 1 10 Söğütlü İlçe Halk Kütüphanesi 4356 1779 99 597 1 140.538 166.029 15.653 83.481 17 TOPLAM 2014 YILI (HAZİRAN) AFA KÜLTÜR MERKEZİ’NDE AÇILAN KURSLAR KURSUN ADI KURSİYER SAYISI SIRA 1 NO 2 Tiyatro 45 Halk Oyunları 181 3 Bağlama 60 4 Gitar 20 5 Çini 15 6 Ebru 30 7 Minyatür 28 8 Fotoğraf 18 9 Resim 30 10 Piyano 30 11 İngilizce 75 12 Kaligrafi 15 Toplam 547 Sakarya’da 2 adet Yerel TV, 1 adet Ulusal Yayın Yapan TV, 12 adet Yerel Radyo ve 7 adet Yerel Gazete vardır. AKM ( Adapazarı Kültür Merkezi) Tiyatro Salonu, AKM Merkez Sinema Salonu, AKM Yenikent Sinema Salonu, Cinemaximum Serdivan Sinema Salonu ve Cinemaximum Ada Sinema Salonu mevcut tiyatro ve sinema salonlarıdır. 26 Turizm: GELEN TURİST SAYISI 2012 2013 Giriş Yapan Turist Sayısı 2014(Haziran) Yerli Turist 92.758 78.989 28.460 Yabancı Turist 11.711 10.474 1.864 104.469 89.463 30.324 2013 2014(Haziran) Toplam GECELEME SAYISI 2012 Geceleyen Turist Sayısı Yerli Turist 166.785 119.880 46.663 Yabancı Turist 36.937 22.945 5.531 203.722 142.825 52.194 Toplam TURİSTİK TESİSLER Turizm İşletme ve Yatırım Belgeli Tesisler İşletme Belgeli Kısmi İşletme Yatırım Belgeli 5 Yıldızlı Otel Tesis Sayısı 2 Yatak Sayısı 848 Tesis Sayısı - Yatak Sayısı - Tesis Sayısı 2 Yatak Sayısı 1058 4 Yıldızlı Otel 3 486 - - 2 3 Yıldızlı Otel 6 587 1 60 2 Yıldızlı Otel 1 146 - 1 Yıldızlı Otel - - Müstakil Apart - Özel Belgeli Toplam Toplam 4 Yatak Sayısı 1906 394 5 880 1 150 7 797 - - - 1 146 - - 1 34 1 34 - - - 1 640 1 640 1 8 - - - - 1 8 12 2.075 1 60 7 2.276 20 4.411 Tesis Sayısı KÜLTÜR TESİSLERİ Kültür İşletme ve Yatırım Belgeli Tesisler Özel Tesis Toplam Deneme İşletme Belgeli İşletme Belgeli Tesis Sayısı Kapasite - - - - Tesis Sayısı Yatırım Belgeli Toplam Kapasite Tesis Sayısı - - 1 8 Salon 1.077 Koltuk 1 8 Salon 1.077 Koltuk - - 1 8 Salon 1.077 Koltuk 1 8 Salon 1.077 Koltuk Kapasite Tesis Sayısı Kapasite Sakarya’da 22 adet A grubu ve 6 adet C grubu faaliyet gösteren Seyahat Acentası mevcuttur. 27 TARİHİ, COĞRAFİ ve KÜLTÜREL DEĞERLERİMİZ: RESİMLERLE SAKARYA: 28 5) GENÇLİK HİZMETLERİ ve SPOR: Spor Kulüpleri ve Spor Tesisleri: 2014 yılı Haziran ayı itibariyle Sakarya ilçeleri bünyesinde bulunan Kulüplerin tescil türlerine göre Spor Kulübü, İhtisas Spor Kulübü, Okul Spor Kulübü, Gençlik ve Spor Kulübü şeklindeki sayısal dağılımları aşağıdaki tablo ve grafikte belirtilmiştir. SPOR KULÜBÜ İHTİSAS KULÜBÜ OKUL SPOR KULÜBÜ GENÇLİK ve SPOR KULÜBÜ TOPLAM Adapazarı 88 5 6 11 110 Arifiye 9 Erenler 11 Serdivan 12 Akyazı 24 Ferizli 5 Geyve 7 Hendek 14 Karasu 10 Karapürçek 2 Kaynarca 5 5 Kocaali 3 3 Pamukova 5 Sapanca 10 Söğütlü 1 1 Taraklı 1 1 İLÇENİN ADI GENEL TOPL. 9 2 1 13 2 1 16 1 1 26 6 1 7 15 1 11 1 1 3 6 1 13 3 207 9 12 17 245 Lisanslı ve Milli Sporcular: Aşağıdaki tabloda yıllar itibari ile faal spor branşları dikkate alınarak lisanslı sporcu sayıları gözlenmektedir. 2013 yılı itibari ile lisanslı sporcu sayılarında artış olduğu, 2014 yılında ise bazı kategorilerde düşme bazı kategorilerde artış olduğu ancak genel toplamda belirgin bir artış olduğu gözlenmektedir. FAAL ERKEK SPORCU SAYISI BAYAN SPORCU SAYISI FAAL BAYAN SPORCU SAYISI FAAL TOPLAM GENEL TOPLAM YIL BRANŞ SAYISI ERKEK SPORCU SAYISI 2012 49 15.584 3.920 6.243 1.838 5.758 21.827 2013 45 21.083 6.547 9.197 3.350 9.897 30.280 2014 43 23.058 6.238 10.200 3.210 9.448 33.258 29 İlimizde Spor Kulüplerinin güçlü maddi yapıları bulunmadığından performans sporcularını yetiştirmekte ve bünyelerinde tutmakta zorlanmaktadırlar. Milli sporcularına yeterince destek olamayan kulüpler bir süre sonra sporcularının başka illerdeki kulüplere transferlerine engel olamamaktadırlar. Bu nedenle Milli sporcu sayıları yıllar itibari ile değişkenlik gösterebilmektedir. MİLLİ SPORCU SAYILARI YILLAR BRANŞ SAYILARI BAYAN MİLLİ SPORCU ERKEK MİLLİ SPORCU TOPLAM 2012 7 10 17 27 2013 8 14 12 26 2014 5 6 9 15 Erenler 1 Arifiye 1 1 Akyazı 1 1 Ferizli 22 1 1 1 2 1 1 1 1 13 8 6 1 TOPLAM 3 Lojman Binası (4 Daireli) 1 1 İl Hizmet Binası 1 Gençlik ve Kültür Merkezi 9 Gençlik Merkezi 5 Kamp Eğitim Merkezi Trap Skeet Atış Poligonu Havalı Silahlar Atış Poligonu Kürek ve Kano Tesisleri 1 Semt Futbol Sahası 1 Serdivan Toprak Zeminli Futbol Sahası 1 Çim Zeminli Stat 4 Sentetik Zeminli Futbol Sahası Bireysel Çalışma Spor Salonu Yüzme Havuzu 1 Kapalı Tenis Kortu Spor Salonu Adapazarı Stadyum TESİSLERİN GENEL DAĞILIMI 1 6 1 1 12 16 1 9 10 Geyve 1 1 1 6 9 Hendek 2 1 1 8 12 2 4 1 19 22 1 6 8 1 6 7 1 8 11 2 2 5 1 6 7 1 2 4 Karapürçek 1 Karasu 1 Kaynarca 1 1 Kocaali Pamukova 1 Sapanca 1 1 Söğütlü Taraklı TOPLAM 1 1 14 1 1 2 11 15 1 2 30 105 1 1 2 2 2 1 1 1 163 2014 YILI MİLLİ SPORCULAR ADI SOYADI BRANŞI YER TARİH FATİH ŞEN KARATE PORTEKİZ 07-09 ŞUBAT MİRAY TURGUT KARATE PORTEKİZ 07-09 ŞUBAT MACARİSTAN 11-12 MAYIS 2013 AVRUPA ŞAMPİYONASI FİNLANDİYA 01-04 MAYIS 2014 49. AVRUPA KARATE ŞAMP. KAZAKİSTAN 16-26 MAYIS 2014 ENES ERKAN MÜSABAKA ADI 41. AVRUPA ÜMİT GENÇ VE 21 YAŞ ALTI KARATE ŞAMP. 41. AVRUPA ÜMİT GENÇ VE 21 YAŞ ALTI KARATE ŞAMP. KATEGORİ ÜMİT 70KG ÜMİT 47 KG KULÜBÜ SAKARYA B.BELEDİYESİ HENDEK KARATE S.K. BÜYÜKLER KARATE BÜYÜKLER +84 KİLO DERECESİ 3. 3. 1. SAKARYA B.BELEDİYESİ 1. MUSTAFA SERHAT ŞAHİN ATICILIK ELİF AKYÜZ WUSHU 2014 TAO DÜNYA ŞAMPİYONU TAO WUSHU 2014 TAO DÜNYA ŞAMPİYONU TAO 1 WUSHU 2014 TAO DÜNYA ŞAMPİYONU TAO 1 ISSF PLAK ATIŞLARI DÜNYA KUPASI SAKARYA B.BELEDİYESİ 1 ZEYNEP MAKBULE AKYÜZ NECMETTİN ERBAKAN AKYÜZ MUHAMMET MUAZ KÖSE ZEHRA YARDIMCIOĞLU WUSHU BOSNA 2014 BALKAN ŞAMPİYONASI TAO 1 WUSHU BOSNA 2014 BALKAN ŞAMPİYONASI TAO 1 BALKAN ŞAMPİYONASI SANDA 85KG RAMAZAN EMRE UĞURLU WUSHU FURKAN KAVAK WUSHU BOSNA 2014 BALKAN ŞAMPİYONASI SANDA 60KG WUSHU ANTALYA 2014 DÜNYA ŞAMPİYONASI SANDA 60 KG BOSNA 26.Şub.14 2.BALKAN ŞAMPİYONASI 65KG MİHRİBAN BURÇİN AYGIR HIRVATİSTAN 02 ŞBAT 2014 GÜRKAN KAVAK WUSHU FATMA ÇAĞLA DEMİR DOWN SENDROMLULAR YÜZME PORTEKİZ 07-09 ŞUBAT AVRUPA YÜZME ŞAMPİYONASI SUAT GÜVEN HALTER DUBAİ 04-12 NİSAN BEDENSEL ENGELLİLER 2014 DÜNYA HALTER ŞAMP. İKİZLER KİCKBOKS SPOR İKİZLER KİCKBOKS SPOR İKİZLER KİCKBOKS SPOR İKİZLER KİCKBOKS SPOR 25MT SIRTÜSTÜ ATLANTİS SU 25MT SPORLARI KLB KURBAĞALAMA GENÇLER 1 2 3 3 3 2 4 6) MALİYE: Sakarya’nın 2013 yılı sonu itibariyle bütçe gelirleri toplamı ¨1.722.145.984,02 olarak tahakkuk etmiş olup, tahsilat oranı %42,51’dir. 2014 yılında bütçe gelirleri tahakkuk artış oranı %19,86’dir. 2014yılı Ocak-Haziran ayları arasında Sakarya’nın bütçe gelirleri toplamı ¨2.064.172.072,57 olarak tahakkuk etmiş olup, tahsilat oranı %42,98’dir. 31 TAHAKKUK (¨) TAHSİLAT (¨) 1.402.190.093,37 727.796.477,29 TAHSİLAT ORANI % 51,90 VERGİ DIŞI GELİRLER 652.443.052,93 151.337.538,47 23,20 SERMAYE GELİRLERİ 9.538.926,27 7.997.913,19 83,85 2.064.172.072,57 887.131.928,95 42,98 TAHAKKUK (¨) TAHSİLAT (¨) 1.193.665.946,17 611.953.824,90 TAHSİLAT ORANI % 51,27 VERGİ DIŞI GELİRLER 518.654.724,45 111.977.550,60 21,59 SERMAYE GELİRLERİ 9.825.313,40 VERGİ TÜRLERİ-2014 (Ocak-Haziran) VERGİ GELİRLERİ TOPLAMI BÜTÇE GELİRLERİ TOPLAMI VERGİ TÜRLERİ-2013 VERGİ GELİRLERİ TOPLAMI BÜTÇE GELİRLERİ TOPLAMI 1.722.145.984,02 8.096.958,34 82,41 732.028.333,84 42,51 Sakarya’nın 2013 yılı sonu itibariyle bütçe giderleri toplamı ¨1.294.238.997,05’dur. 2014 yılı Haziran ayları arasında bütçe giderleri toplamı ise ¨726.174.567,94’dir. BÜTÇE GELİRLERİ 2013 BÜTÇE GİDERLERİ 2014(Haziran sonu) 2013 2014(Haziran sonu) MUHASEBE MÜDÜRLÜĞÜ İLÇELER 73.719.638,00 48.436.083,14 661.590.635,32 326.893.882,07 202.679.394,88 105.015.423,50 632.648.361,73 399.280.685,87 TOPLAM 276.399.032,88 153.451.506,64 1.294.238.997,05 726.174.567,94 Yıllar İtibariyle Döner Sermaye Saymanlıklarının Gelir ve Giderleri: SAĞ.KUR.1 NOLU 11.269.890,59 5.297.727,87 8.614.183,59 D.S.S SAĞ.KUR.2 NOLU 24..498.618,10 132.347.943,17 23.614.974,79 D.S.S SAKARYA ÜNİV. 18.017.468,38 4.981.818,01 13.411.057,70 D.S.S. SAYM.TOPLAM 53.785.977,07 144.295.752,78 45.640.216,08 5.207.394,59 147.710.330,26 4.652.348,04 169.788.732,12 Milli Emlak Varlığı ve Gelirleri: Sakarya’da 2012 yılı sonu itibariyle Devlete ait 56.492 adet taşınmazdan ¨8.132.512,00 bütçe geliri tahakkuk edilmiş olup, bunun ¨5.807.989,27’ si tahsil edilmiştir. 2013 yılında 77.105 adet taşınmaz, 2014 yılı Haziran ayı itibariyle 78.063 adet taşınmaz bulunmaktadır. 32 7) AİLE ve SOSYAL POLİTİKALAR: Sakarya’da mevcut sosyal hizmet birimleri aşağıda gösterilmiştir. Sakarya Sevgi Evleri Kız Yetiştirme Yurdu Müdürlüğü: Sakarya Sevgi Evleri Kız Yetiştirme Yurdu 0-18 yaş grubu kız çocuklarına hizmet vermektedir. Kapasitesi 65 Kayıtlı çocuk sayısı 70 Fiilen bakılan çocuk sayısı 43 Yatılı okulda okuyan çocuk sayısı 0 Yükseköğrenime devam eden çocuk sayısı 4 İşlemi devam eden 5 Kuruluştan izinsiz ayrılan çocuk sayısı 7 İzinli +Yüksek Öğrenim 1+4 Sakarya Çocuk Evleri Sitesi Müdürlüğü: Kapasitesi Kayıtlı çocuk sayısı 50 Fiilen bakılan çocuk sayısı 30 Üniversitede okuyan çocuk sayısı 5 Kuruluştan izinsiz ayrılan çocuk sayısı 2 52 İzinli+Yüksek Okul+Yatılı Okul 20+5+1 Arifiye Yetişkin Zihinsel Özürlüler Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi: Zihinsel Engelliler Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi binası 1989 yılında tamamlanarak, 1991 tarihinde Huzurevi olarak hizmete açılmıştır. 1992 yılı sonunda yaşlılar diğer illere nakledilerek, Yetişkin Zihinsel Engelliler Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi olarak hizmete devam etmiştir. Ana Hizmet binası 2005 Kasım ayında hizmete açılmıştır. Kapasitesi (ana bina) 96+4 Kayıtlı engelli sayısı 103 Fiilen bakılan engelli sayısı 95 Ailesi yanında izinli olan engelli sayısı 8 İşlemi devam eden 0 33 Hendek Melek Nişancı Huzurevi: Genel Müdürlük Makamının 03.02.2011 tarih ve 32 sayılı Olur’u ile hizmete açılması uygun görülen Hendek Melek Nişancı Huzurevinin binası 11.04.2008 tarihinde yapılmış olup, 16.05.2011 tarihinde faaliyetine başlamıştır. Kapasitesi Kayıtlı yaşlı sayısı Fiilen bakılan yaşlı sayısı İzinli 51+3 53 45 3 Dostluk Çocuk Yuvası Müdürlüğü: Dostluk Çocuk Yuvası Müdürlüğü 31.05.2013 tarihinde kapanmıştır. 2013 yılı içerisinde Yuvada kalan çocuklar İlimizde açılacak 3 adet Çocuk evine yerleştirilecektir. Kuruluş, Çocuk Koruma ve İlk Müdahale Merkezine dönüştürülerek (0-12 yaş grubu kız-erkek) faaliyet gösterecektir. Toplum Merkezleri: İzzet Şükrü Enez Toplum Merkezi, 2013 yılı itibariyle Toplum Merkezi ve Sosyal Hizmet Merkezi olarak faaliyetlerine devam etmektedir. Sakarya Kadın Konuk Evi: 2011 2012 2013 2014 Nisan 2014 Mayıs 2014 Haziran KURUMA MÜRACAAT EDEN 80 163 112 3 Kadın, 5 Çocuk 4 Kadın 4 Çocuk 8 Kadın 7Çocuk KENDİ İSTEĞİYLE AYRILAN 69 132 81 3 Kadın, 4 Çocuk 5 Kadın 3 Çocuk 7 Kadın 8Çocuk AİLEYE TESLİM EDİLEN 1 6 5 - 1 Kadın 2 Çocuk - NAKİL GİDEN 8 22 13 1 Kadın, 1 Çocuk - 1 Kadın FİİLEN KALAN - 3 - 3 Kadın, 4 Çocuk 5 Kadın,3 Çocuk 7 Kadın 8Çocuk İZİNSİZ AYRILAN 2 - 1 - - POLİSE TESLİM - - - - - SAKARYA KADIN KONUK EVİ 34 8) SOSYAL YARDIMLAŞMA ve DAYANIŞMA VAKIFLARI: Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının Faaliyetleri: Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından 2013 yılında 57.265 kişiye 11.244.423,35 TL, 2014 yılı Ocak-Haziran ayları arasında ise 17.424 kişiye 5.788.622,17 TL yardım yapılmıştır. SAKARYA İL GENELİ 2014 Yılı (Ocak – Haziran) 5347 kişiye 921.559,22TL yiyecek yardımı, kişiye 61.187,78 TL giyim yardımı, aileye 14.649,50 TL yakacak yardımı, (hibe,kömür nakliye gideri) kişiye 42.367,00TL sağlık yardımı, kişiye 260.774,35 TL geçim temini yardımı, kişiye 570.165,26TL barınma yardımı, 2392 kişiye 663.917,77 TL ilk, orta ve yüksekokul öğrencilerine eğitim yardımı, kişiye 1.590.388,79 TL para yardımı, 1912 kişiye 848.316,00TLperiyodik yardım, kişiye 815.296,50 TLdiğer yardım olmak üzere; 2014 yılı (6 ay) toplamı: 17.424 kişiye toplam 5.788.622,00 TL yardım yapılmıştır. İLÇESİ SAKARYA MERKEZ 2013 KİŞİ 2014 (Ocak-Haziran) MİKTAR (TL) KİŞİ MİKTAR (TL) 5.581 16.979 1.567.091,48 2.440.468,00 859 4958 580.308,58 1.106.907,00 HENDEK 4.086 863.734,80 867 513.766,70 KARAPÜRÇEK 1.140 369.246,62 448 187.273,24 SAPANCA 1.510 184.490,00 1697 188.366,00 SÖĞÜTLÜ 1.757 1.188.703,00 1070 236.764,00 KOCAALİ 1.884 330.734,00 459 136.645,00 FERİZLİ 1.377 407.502,50 535 157.043,00 KAYNARCA 1.075 362.931,00 378 243.920,00 GEYVE 4.023 236.658,00 1052 301.750,00 PAMUKOVA 3.093 401.283,59 1080 181.651,12 AKYAZI 5210 766.745,00 1294 613.480,00 TARAKLI 812 325.318,81 476 218.753,55 ERENLER 3208 425.810,59 643 312.036,00 ARİFİYE 1.108 362.248,00 453 190.815,00 SERDİVAN 2.191 459.813,00 452 358.767,00 KARASU 2.231 551.914,96 703 260.375,41 57.265 11.244.423,35 17.424 5.788.622,00 ADAPAZARI GENEL TOPLAM 35 Kömür Dağıtımı: İlimizde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından 2013 yılı sonu itibariyle 20.004 aileye toplam 21.122 ton, 2014 yılı Ocak-Haziran ayları arasında ise 670 aileye toplam 656,5 ton kömür yardımı yapılmıştır. 2013 YILI İlçeler 2014 YILI ( Ocak-Haziran ) Aile Sayısı Dağıtılan Kömür Miktarı (Ton) Aile Sayısı Dağıtılan Kömür Miktarı (Ton) 0 0 Adapazarı 7000 7000 Akyazı 2000 2000 Arifiye 550 550 Erenler 1600 1600 Ferizli 502 700 57 50 Geyve 1000 1000 200 200 Hendek 2059 2400 Karapürçek 480 600 Karasu 724 900 Kaynarca 300 300 400 400 Kocaali 627 749 Pamukova 678 700 Sapanca 600 600 Serdivan 1200 1500 Söğütlü 420 420 Taraklı 264 225 13 6,5 20.004 21.122 670 656,5 Sakarya Merkez Toplam 36 9) SOSYAL GÜVENLİK: 2014 yılı Haziranayı itibariyle Sakarya’nın Sosyal Güvenlik, Aktif Çalışan İşgücü ve Emekli sayılarına ait istatistikler aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir. Gelir Testi Yaptıranlar 119.326 Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Nüfus 917.373 Sosyal Güvenlik Kapsamı Dışında Kalan Nüfus 10.230 TOPLAM YILLAR 2014 Haziran 927.603 İl Nüfusu Sosyal Güvenlik kapsamında Aktif Çalışan kişi sayısı Sosyal Güvenlik kapsamında Aktif çalışanların İl Nüfusuna oranı % Sosyal Güvenlik kapsamında Emekli Kişi Sayısı Sosyal Güvenlik kapsamında emeklilerin il Nüfusuna oranı % 917.373 229.064 24,97 139.994 15,26 Sosyal Güvenlik KapsamındakiNüfus (Gelir Testi hariç ) Sosyal Güvenlik Kapsamında Nüfusun İl Nüfusuna Oranı % Sosyal Güvenlik kapsamı dışında Kalan Nüfus 787.817 85,88 10.230 GELİR TESTİ YAPTIRANLAR GELİR TESTİ YAPTIRANLARI SAYISI İL NÜFUSUNA ORANI 119.326 % 13.00 AKTİF ÇALIŞAN İŞGÜCÜ VE EMEKLİLER(KAMU + ÖZEL) 5510 SAYILI KANUNA TABİ SİGORTALI TÜRÜ 5510 SAYILI KANUNA TABİ TOPLAM EMEKLİ TÜRÜ TOPLAM 4/a Kapsamında sigortalı sayısı 161.084 4/a Kapsamında sigortalı sayısı 80.377 4/b Kapsamında sigortalı sayısı 38.995 4/b Kapsamında sigortalı sayısı 41.611 4/c Kapsamında sigortalı sayısı 28.985 4/c Kapsamında sigortalı sayısı 18.006 TOPLAM 229.064 TOPLAM 139.994 Not : 4/a kapsamında sigortalı sayısına Çıraklar, 2925 S.K ( mülga ) Tarım sigortalılar, 4/b kapsamında sigortalı sayısına da İsteğe Bağlı, 2926 S:K ( mülga ) Tarım sigortalılar dahil edilmiştir. 37 10) TAPU ve KADASTRO DURUMU: İlin kadastro durumu aşağıda gösterilmiştir. SAKARYA İLİ KADASTRO BİLGİLERİ İLÇE MAHALLE PARSEL SAYISI 1 ADAPAZARI 83 94.607 2 AKYAZI 71 69.566 3 ARİFİYE 23 19.126 4 ERENLER 33 30.798 5 FERİZLİ 24 22.948 6 GEYVE 70 97.771 8 HENDEK 91 63.823 9 KAYNARCA 45 64.992 10 KARAPÜRÇEK 14 9.208 11 KOCAALİ 36 40.492 12 PAMUKOVA 33 49.884 13 SAPANCA 29 17.089 14 SERDİVAN 24 33.187 15 SÖĞÜTLÜ 23 22.058 16 TARAKLI 26 23.172 TOPLAM 665 710.733 Çizelgede görüldüğü üzere, Sakarya’da kentsel alanın (mahalle) kadastrosu %100, kırsal alanın kadastrosu % 100 gerçekleşmiştir. Sakarya ilinin yüzölçümü 4.817 km²’dir. 38 EKONOMİ 1) TARIM: Ülkemiz ve Bölgemiz ekonomisinin temel taşlarından birini oluşturan tarım, İlimizde de ekonomik ve sosyal hayattaki yeri ile önemli bir sektördür. Sanayi ve hizmet sektöründe son yıllarda yaşanan gelişmeye rağmen tarım, ekonomide önemli pay almayı sürdürmektedir. Sakarya’nın İklimsel Özellikleri: Bölge Aşağı Sakarya Havzasında, Marmara’nın doğusunda yer almakta olup, iklim açısından geçiş bölgesi iklim özellikleri göstermektedir. İklim hem Karadeniz hem de Marmara bölgesinin özelliklerini yansıtmaktadır.İlin güneyindeki dağlık kütleler bilhassa kuzeyden gelen hava kütlelerinin hareketini yavaşlatan, yön veren etken olarak sahanın daha fazla yağış almasına sebep olmaktadır. Çevredeki denizler, göller ve ovadaki bataklıklar sebebiyle nemli bir havaya sahiptir.Bölgede yağışlı gün sayısı ve miktarı, Marmara bölgesine nazaran daha fazladır. Ancak yağış miktarı Karadeniz’den iç kesimlere doğru azalır. Karasu da 1000 mm olan yıllık toplam yağış miktarı, Sakarya’ da 840 mm, Geyve’ de 600 mm ye kadar düşer.Bölgenin hakim rüzgar yönü kuzeybatı (NW) dır.Nisbi nem ortalaması %72 dir.İklim genel olarak kışlar bol yağışlı ve az soğuk, yazlar ise nemli ve sıcak olur.Uzun yıllar ortalamasına göre yağışın mevsimlere dağılışı; ilkbahar aylarında 179,2 mm, yaz aylarında 148,4mm, sonbahar aylarında 279,1mm, kış aylarında ise 233,8 mm’dir. SAKARYA (Merkez) İKLİM DİYAGRAMI (Yağış Ort:840,5 mm, Sıcaklık ort:14,3) 200 25,0 22,0 103,2 13,0 70,0 87,7 88,2 43,4 50,1 54,9 69,4 61,6 72,3 67,8 48,2 50 93,7 Yağış Miktarı (mm) 100 16,0 10,0 7,0 4,0 1,0 0 -2,0 39 Ortalama Sıcaklık (°C) 19,0 150 Arazi Yapısı: İl’deki tarım alanları, Sakarya Nehrinin suladığı verimli alüviyal topraklardan oluşmaktadır. Arazilerin küçük ve parçalı olması; ildeki tarımsal faaliyetleri, birim alandan daha yüksek gelir elde edilebilecek alanlara yönlendirmiştir. İlimizde tarım işletmelerinin küçük ve arazilerin parçalı oluşundan dolayı sürdürülebilir üretim yapılması her geçen gün zorlaşmaktadır. Bu nedenle Aşağı Sakarya ovasındaki 59.000 ha. alanın toplulaştırılması özel önem kazanmıştır. Sulanabilir 93.000 hektar alanın 19.151 ha. sulanmaktadır. Sakarya İlinde tarım yapılan topraklar 245.356 hektar genişlikle ilin yaklaşık %50’sini kaplamaktadır. Sulanabilme kabiliyetine haiz 93.000 hektarlık alanın yaklaşık 20 bin hektarlık (toplam alanın % 8’i) bölümünde sulama ünitelerinden fiilen yararlanılarak sulu tarım yapılmaktadır. İl toprakları içinden geçen en önemli akarsu Sakarya Nehri’dir. Tarımın İl Ekonomisindeki Yeri: 2013 yılında 2.940.463.000 Tl. olan GSH 59.521 işletme sayısına bölündüğünde işletme başına düşen GSH 49.402 TL.’dir. İşletmelerdeki ortalama fert sayısının 5,5 olduğu varsayıldığında 2013 yılında fert başına düşen GSH 8.982 TL olmaktadır. 40 41 Kentin Kırsal Kalkınma Yönünden Orta Vadeli Planlaması: 2002 yılında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) işbirliği ile hazırlanan “Tarımsal ve Kırsal Kalkınma Planlarının Hazırlanmasına Destek Projesi” kapsamında tüm illerde olduğu gibi ilimizde de İl Tarım Master Planı hazırlanmıştır. Bu planda; Tarım İl Müdürlüğü öncülüğünde diğer kamu kuruluşları, sivil toplum örgütleri, ve tarımla ilgili diğer organizasyonların temsilcileri ile paydaş toplantısı yapılarak Tarımsal kaynak potansiyel ve değerlendirilmesi, verimliliğin ve gelirin artırılması, bu alandaki kısıtların ortaya konulması ile doğal kaynakların ve çevrenin korunmasına yönelik hedefler belirlenmiştir. Buna göre; İlin tarımsal yapısında büyük öneme sahip hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla organize hayvancılık bölgeleri, hayvan borsası ve yem bitkileri üretiminin geliştirilmesi faaliyetlerine öncelik verilmektedir. Gerek bitkisel üretimde ve gerekse hayvansal üretimde uygulanacak projelerde verimlilik ilkeleri göz önünde bulundurulmaktadır. Üretim desenlerinin seçiminde özellikle dış pazar talepleri dikkate alınarak, teşvik ve destekler bu yönde uygulanmaktadır. Ürünlerin katma değerini artırmaya yönelik olarak mamul ürün işleme tesislerinin devreye girmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Ancak, bu projeler uygulanırken tarım alanlarının tarım dışı amaçlarla kullanımına dair hususlarda hassas davranılarak, tarımsal verimliliğin gelişmiş ülkeler düzeyine çıkarılması amaçlanmaktadır. Önemli döviz kaybına neden olan süs bitkileri ithalatının, üretim artırılarak ihracata dönüştürülmesi, özellikle dış mekan süs bitkileri üretiminin organize bir şekilde kayıtlı ekonomiye dahil edilerek geliştirilmesi çalışmaları sürdürülmektedir. Orta Vadeli Planlamada; Arazi toplulaştırma sulama drenaj ve arazi altyapı çalışmalarının programlanması, Tarımsal işletmelerin ölçeğinin büyütülmesi ve bu işletmelerde yeni bilgi ve teknolojilerin kullanımının sağlanması, Tarımsal sanayi entegrasyonunun tam oluşturulması, Tarımsal veri tabanının (çks) genişletilerek sahanın tamamını kapsayacak verilerin sağlanması, Havza bazlı üretim ve destekleme modelinin verimliliği artırıcı bir yapıya kavuşturulması, Alternatif üretim tekniklerinin geliştirilmesi (organik tarım, iyi tarım vb.) planlanmıştır. Bitkisel Üretim Çalışmaları: Arazilerin küçük ve parçalı olması ilin tarımsal geleceğinde sebzecilik sektörünü ön plana çıkarmaktadır. 1995 yılından bu yana uygulanan projeli faaliyetlerle yoğunlaştırılan eğitim ve yayım çalışmaları sonucunda üreticilerde açık ve örtü altı sebze kültürünün gelişmesi; ekim alanları, çeşitlilik ve üretimde kayda değer artışlar getirmiştir. Tarım alanlarının % 42,3’ünde tarla tarımı yapılmakta, bu alanın % 47’sinde üretilen mısır, ekim alanları açısından olduğu gibi endüstride kullanımı açısından da önemli bir yer almaktadır. 42 Sakarya İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü: Personel Durumu:Sakarya İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü İl Müdürü, 2 Müdür Yardımcısı 7 Şube Müdürü 16 İlçe Müdürü yönetiminde toplam 416 personelle hizmetlerini yürütmektedir. Bina Mülkiyet Durumu:İl Müdürlüğü 1’i ana bina olmak üzere aynı kampus içerisindeki hazineye ait 3 binada hizmet vermekte olup, Hendek, Karasu, Ferizli, Kocaali, Söğütlü İlçelerinde Hükümet Konakları, Geyve, Pamukova, Adapazarı, Erenler, Serdivan ilçelerinde hazineye ait binalarda, Akyazı, Sapanca, Taraklı, Kaynarca, Arifiye ilçelerinde çeşitli kuruluşlara ait binalarda ve Karapürçek ilçesinde Belediyeye ait kiralık binada hizmet vermektedir. ARAZİLERİNİN DAĞILIM: Tarım Alanlarının Dağılımı Hektar % Tarla Arazisi 103.784 42,3 Sebze Arazisi 8.231 3,3 Meyve Arazisi 6.832 2,7 Fındık 72.000 29.0 Bağ 3.966 1,6 Zeytin 478 0,2 Kavak 10.450 4,2 Diğer Kullanım Amaçlı Arazi 42.533 16,7 245.356 100 Toplam 43 TARIMSAL VERİLER (2013) VERİ MİKTAR BİRİM Tarım alanı (il yüzölçümün %51’ini teşkil etmektedir) 245.356 Hektar Büyük baş hayvan varlığı 190.918 Adet Küçük baş hayvan varlığı 74.714 Adet Broiler tavuk kapasitesi (ülke üretiminin yaklaşık % 11 si) Beyaz et üretimi 102.241.166 Adet/Yıl 214.702 Ton/Yıl Tarımsal üretim gelirinin toplam gelirdeki payı (Türkiye’de %8,6) Kırsal Nüfus Başına Tarımsal Üretim Değeri Sırası 24 % 6 81 İl/Sıra Fındık Alanı (Türkiye’de 3 ncü) 35.553.100 Ocak Fındık Üretimi (Türkiye’de 2 nci)(*) 66.574 Ton Fındık Verim (Türkiye’de 1 nci) (*) 1,873 Kg/Ocak Mısır Ekiliş Alanı 43.529 Hektar Mısır Üretimi ( Türkiye mısır üretiminin yaklaşık % 9 u ) Yem Bitkisi Ekilişleri 512.255 Ton 29.403 Hektar Yem Bitkisi Üretimi 895.440 Ton Sun’i Tohumlama Miktarı 59.289 Adet Tarımsal Örgüt (Kooperatif, Birlik, Diğer) 192 Adet Süs Bitkileri Alanı 12.544 Dekar Sulanabilir Alan 93.000 Hektar Sulanan Alan 19.151 Hektar Bağ Alanı 3.966 Hektar Zeytin Ağaç Sayısı 245.280 Adet Arı Kovanı Sayısı 60.980 Adet Bal Üretimi 775 Ton Gıda Üreten İşyeri Sayısı 710 Adet (*)2013 yılında periyodisite yaşanmış olup derecelendirme uzun yıllar itibari ile yapılmıştır. 44 TARIM İSTATİSTİKLERİ: Önemli Tarla Bitkileri Ekiliş ve Üretim Miktarları 2013 Ürünler Ekim Alanı (da.) Üretim (ton) Verim (kg/da.) Mısır 435.296 512.255 1.177 Buğday 186.212 65.250 350 Arpa 48.347 16.827 348 Ş.pancarı 10.440 58.385 5592 Fiğ 59.869 39.290 656 Yonca 43.542 72.819 1672 Ayçiçeği 50.350 11.781 234 Önemli Sebze Ekiliş ve Üretim Miktarları 2013 Ürünler Ekim Alanı Üretim (ton) Verim Domates 11.776 52.244 4.436 Başlahana 9.223 33.961 3.682 Kıvırcık Marul 9.880 12.198 1.235 Ispanak 6.665 6.165 925 Kabak (çerezlik) 5.195 713 137 Karnabahar 5.770 12.940 2.243 Karpuz 4.650 29.052 6.248 Balkabağı 2.971 9.378 3.157 Önemli Meyve Ağaçlarının Sayısı ve Üretimi, ton, 2013 Meyveler Meyve Veren Ağaç Sayısı Üretim (Ton) Armut 130.672 9.224 Ayva 630.793 41.316 Elma 431.052 30.442 Şeftali 245.055 10.537 35.553.100 66.574 Bağ * 39.710 54.765 Çilek* 2.474 6.746 Fındık ocağı * Bağ ve çilek alanı dekar 45 Önemli Yem Bitkileri Ekiliş ve Üretim Miktarları 2013 Yem Bitkileri Alan (ha) Üretim (ton) Silajlık Mısır 15.955 732.133 Yonca 4.354 72.819 Fiğ 5.987 39.290 Korunga 123 1.044 Diğerleri 2.984 50.154 29.403 895.440 Toplam Hayvan Mevcudunun İlçelere Dağılımı BÜYÜKBAŞ İLÇE SIĞIR BUZAĞI DANA Adapazarı 15.750 4.700 Akyazı 18.820 Arifiye KÜÇÜK BAŞ TOPLAM KOYUN KEÇİ TOPLAM 50 20.500 7.500 250 7.750 3.580 600 23.000 3.850 250 4.100 2.491 1.445 - 3.936 789 27 816 Erenler 6.738 2.947 65 9.750 1.840 207 2.047 Ferizli 10.601 800 - 11.401 1.717 351 2.068 Geyve 10.206 2.785 9 13.000 8.600 7.300 15.900 Hendek 17.714 2.049 30 19.793 3300 200 3500 Karasu 14.100 5.045 5 19.150 2.960 60 3.020 Karapürçek 2.850 1.250 - 4.100 2.055 145 2.200 Kaynarca 16.050 9.700 - 25.750 4.230 - 4.230 Kocaali 3.651 1.749 4 5.404 300 - 300 Pamukova 3.417 983 5 4.405 6.100 4.120 10.220 Sapanca 1.000 435 15 1.450 200 75 275 Serdivan 6.900 3.000 40 9.940 2.900 100 3.000 Söğütlü 8.414 3.304 229 11.947 2.140 180 2.320 Taraklı 4.505 1.823 3 6.331 10.443 5.484 15.927 TOPLAM 143.207 45.595 MANDA 1055 46 189.857 58.924 18.749 77.673 Gıda Üretim İşletmeleri Gıda Sektörünün Adı Et ve Et Mamulleri Süt ve mamulleri Un ve Unlu Mamuller Ekmek Meyve – Sebze İşleme Yaş Meyve Sebze Bitkisel Yağ ve Margarin Şeker ve Şekerli Mamuller Alkollü İçkiler Alkolsüz içecekler Gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler TOPLAM İşletme Sayısı 45 48 121 230 3 1 2 36 0 5 11 Gıda Sektörünün Adı Su Ürünleri Bal Kuru meyve Baharat Yemek Fabrikaları Tuz Tasnif Dışı Gıdalar Çay Yumurta Bakliyat Diğerleri İşletme Sayısı 1 3 24 7 41 2 0 2 18 7 103 710 TARIMSAL TEŞVİK VE DESTEKLEMELER Tarımsal teşvik ve desteklemeler kapsamında ilimizde 2003 yılında 24.979.281 TL destekleme ödemesi tahakkuk ettirilmiş iken 2013 yılında bu rakam yaklaşık 5 kat artarak 120.416.566 TL.olarak gerçekleşmiştir. 2003-2013 döneminde yaklaşık toplam 610.000.000 TL.tarımsal destekleme ödenmiştir. Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli Tarım Havzalarının ilk oluşturulması aşamasında iklim-topografya-toprak haritaları bir araya gelerek sınıflandırma yapılmış, birbirine komşu olan ve ürün grupları olarak birbirine yakın bölgeleri birleştirmek üzere ilçe bazında havza sınırları belirlenmiştir. Bu belirlemelere göre İlimiz Batı Karadeniz ve Güney Marmara Havzaları içinde yer almıştır. 47 Alan Bazlı Desteklemeler Güney Marmara Havzası Batı Karadeniz Havzası Sakarya(Sapanca, Pamukova, Geyve, Taraklı) Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Yalova, Kocaeli, İstanbul Arpa, Buğday, Çavdar, Çeltik, Dane Mısır, Kanola, Kuru Fasulye, Tritikale, Yağlık Ayçiçeği, Yulaf, Zeytinyağı, Kütlü Pamuk, Nohut, Soya Fasulyesi Sakarya (Karasu, Kaynarca, Kocaali, Hendek, Söğütlü, Ferizli, Akyazı, Karapürçek, Adapazarı, Serdivan, Arifiye ve Erenler) İstanbul, Düzce, Kastamonu, Sinop, Bartın, Zonguldak, Kocaeli Arpa, Buğday, Çavdar, Çeltik, Dane Mısır, Kanola, Kuru Fasulye, Tritikale, Yağlık Ayçiçeği, Yulaf, Zeytinyağı Mazot, Kimyevi Gübre ve Toprak Analizi Desteklemesi Fındık Alanlarının Desteklenmesi Fındık üreticilerine Alan Bazlı Gelir Desteği ve Alternatif Ürüne Geçen Üreticilere Telefi Edici Ödeme Yapılmasına Dair karar ile Fındık Üretiminin Planlanması ve Dikim Alanlarının Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yürürlüğe girmiştir. 48 İlimiz fındık üretimine izin verilen 13 İl arasında bulunduğu için söz konusu destekleme ödemesinden faydalanmaktadır. İlimizde fındık üretimine izin verilen İlçeler; Akyazı, Hendek, Karasu, Kocaali, Ferizli, Karapürçek, Kaynarca’dır. Gıda Kontrol, Tescil ve Denetim Hizmetleri: GIDA GÜVENLİĞİ Kayıt ve Onay İşlemleri Sakarya’daki imalat sanayinin sektörel dağılımına bakıldığında; işyeri sayısı, toplam istihdam ve katma değer oluşturma gücünde en yüksek paya sahip sektörün gıda sektörü olduğu görülmektedir. İlimizde gıda ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeleri üreten 869 , işyeri , gıda maddeleri satan ve toplu tüketime sunan yaklaşık 7734 işyeri bulunmaktadır. 2014 yılı Haziran ayı sonu itibari ile bu kapsamda 656 üretim yeri, 1406 satış ve toplu tüketim yeri olmak üzere toplam 2062 işyeri denetlenmiş olup , 122 iş yerine toplam 518.731 TL idari para cezası uygulanmıştır. Sektörün Adı İşletme Sayısı Toplam Denetim Sayısı Numune Sayısı Olumlu Olumsuz 49 5996 Sayılı Kanun Kapsamında İPC Sayısı İPC Tutarı (TL) Cumhuriyet Savcılığına Üretimden Suç Duyurusu Men Sayısı Sayısı Gıda Üretim Yeri 869 656 455 5 46 369.491 1 9 Gıda Satış ve Toplu Tüketim Yeri 7734 1406 158 13 76 149.240 4 7 TOPLAM 8603 2062 613 18 122 518.731 5 16 174 Alo Gıda Hattı 2014 yılı haziran ayı sonu itibari ile Alo Gıda Hattına toplam 256 başvuru yapılmış olup, yapılan işlemlerin sonuçları hakkında başvuru sahiplerine bilgi verilmiştir. Yapılan başvurularda yapılan denetimler sonucunda 39 firmaya cezai işlem uygulanmıştır. 5996 Sayılı Kanun Gereğince Gelen Şikâyet Sayısı İPCK adedi Uygulanan İPC Miktarı* (TL) Gıda Üretim Yeri 62 15 105.919 Gıda Satış ve Toplu Tüketim Yeri 194 24 45.052 TOPLAM 256 39 150.971 Sektörler Gıda İhracatı ve İthalatı: Müdürlüğümüz tarafından 2014 yılında Haziran ayı sonu itibari ile gerçekleştirilen gıda ihracatı sağlık sertifikalarına ait bilgiler ile AB Ülkelerine kuru meyve ihracatı amacıyla düzenlenen sağlık sertifikalarına ait bilgiler tabloda yer almaktadır. 2014 yılında Haziran ayı sonuna kadar toplam 11 adet geri dönen ürün bildirimi alınmıştır. Sertifika Sayısı Adet Miktar(ton) Gıda Sağlık Sertifikası 1031 11.116,01 AB Kuru Meyve İhracatı Sertifikası 1309 23.812,58 Okul Sütü Projesi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığının müşterek yürüttüğü Okul Sütü Projesi kapsamında Bakanlığımız Koordinatörlüğünde, 20132014 eğitim öğretim yılının ikinci döneminde Ülke genelinde 200 ml tam yağlı sade uht süt dağıtımı yapılmıştır. 50 İlimizde 10.02.2014 tarihinde okullarda süt tüketimine başlanmıştır. İlimiz sınırlarında faaliyet gösteren ve Bakanlığımızca uygun görülen firmalarda üretilen her parti üretim için Müdürlüğümüz Kontrol görevlilerince numune alınmış ve ilgili laboratuarda analizleri yaptırılmıştır. Bu kapsamda sütlerin okullara dağıtımından sorumlu olan dağıtıcı firmadan komisyon numunesi olarak 68 , üretici firmalardan (oğuz gıda-ak gıda) 347 toplam 415 numune analizleri yapılmak üzere yetkili laboratuarlarca gönderilmiştir. Yapılan analizler neticesinde herhangi bir olumsuzluk tespit edilmemiştir. Yem Fabrikaları ve Yem Bayileri İlimizde Bakanlığımızca ruhsatlandırılmış 12 adet karma yem fabrikası,8 adet hayvansal kökenli yem üreten rendering tesisi (et-kemik unu, kümes hayvanları artıkları unu ) 6 adet kendi yemini üreten çiftlik ,2 adet arı keki üretimi yapan imalathane,7 adet yemlik kepek üretimi yapan işletme, 1 adet ev hayvanı yemleri üreten imalathane ve 3 adet mineral yem-yemlik preparat işletmesi mevcuttur. Biyogüvenlik Kurulu Kararı doğrultusunda ve Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve ürünlerine (GDO) dair yönetmelik kapsamında 3 adet yem numunesi alınmış ve 5 adet GDO’lu yem üretilmiş üründe etiket kontrolü yapılmıştır. İş yeri sayısı Yapılan denetim Alınan numune IPCK Karma yem fabrikası 12 35 24 3 Kökeni hayvansal olan yemleri imal eden fabrika 8 17 17 - Ev hayvanı yemleri üreten imalathane 1 - - - Denetlenen ve numune alınan iş yerleri 51 Minarel Yem ve yemlik preparat imalathanesi 3 3 3 - Yem satış bayileri 276 49 21 - Çiftlik denetim 1493 74 71 - 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 30. maddesine istinaden Onaya tâbi işletmelerin faaliyete geçmeden önce Bakanlığımızdan onay alması gerekmektedir. 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun yürürlüğe girmesiyle birlikte 2013 yılı sonu itibariyle; Onay Kapsamında 46 adet işletmeye onay/şartlı onay belgesi düzenlenmiştir. Ayrıca kayıt kapsamında gıda üreten 556 adet işletmeye Müdürlüğümüz tarafından, gıda satan ve toplu tüketime sunan 4.574 adet işletmeye ise İlçe Müdürlüklerimiz tarafından kayıt belgesi düzenlenmiştir. 31.12.2012 tarihine kadar onay belgesi alamayan ancak işletmesinin modernizasyonuna dair planlar ile modernizasyonun hangi tarihte ve hangi aşamalardan sonra tamamlanacağına dair bilgileri yetkili mercie sunan gıda işletmeleri için süre 31.12.2014 tarihine kadar uzatılmıştır.31/12/2013 tarihi itibari ile kurumumuza başvurarak kayıt belgesi almayan işletmeler için kayıt belgesi alması için işletmelere tanınan süre 31/12/2014 tarihinde kadar uzatılmıştır. BİTKİSEL ÜRETİM ÇALIŞMALARI Bitkisel Üretim Tarım alanlarının % 42’sinde tarla tarımı yapılmakta, bu alanın % 47’sinde üretilen mısır, ekim alanları açısından olduğu gibi endüstride kullanımı açısından da önemli bir yer almaktadır. İlimiz tarımsal üretiminin önemli ürünlerinden olan fındık toplam tarım alanlarının %29’ unda üretilmektedir. Bu alandan elde edilen fındık geliri, tarımdan elde edilen gelirin %15’i, meyvecilikten elde dilen toplam gelirin %51’i kadardır. İlimizde toplam tarım yapılan alan 245. 356 hektar olup; tarla tarımından geriye kalan 8.231 ha. alanda sebzecilik, 6.832 ha. alanda meyvecilik, 72.000 ha. alanda fındık yetiştiriciliği ve 3.966 hektarlık alanda bağcılık, 10.450 ha. Alanda kavakçılık, 478 hektar alanda ise zeytincilik yapılmaktadır. İlimizin tarımsal yapısı polikültür bir özellik göstermekte, işlenen tarım alanlarında en fazla tarla bitkileri yetiştiriciliği yapılmaktadır. Tarla Bitkileri Üretimi: Dört ayrı agro-ekolojik kuşağa sahip ilde orta şeridi içeren bölümde tarla bitkileri üretilmektedir. En önemli ürün mısır olup, ülke dane mısır üretiminin % 11’i ile 4. sıradadır. 52 53 Sebze Üretimi: İlimizde sebzecilik; sulanabilen alanlarda açıkta, örtü altında ve ara ziraat olarak gelişen, başta büyük şehirler olmak üzere çok sayıda merkeze sevkiyat yapılarak piyasa talepleri doğrultusunda çeşitlenen, birim alandan daha yüksek gelir elde edilen bir tarımsal faaliyet konumundadır. Meyve Üretimi:İl genelinde meyvecilik yaygın olmakla birlikte, çeşit yoğunluğu Pamukova ve Geyve ilçelerindedir. Tarım alanlarının %29’ unda üretilen fındığın meyveciliğin toplam geliri içinde payı % 51’idir. Diğer meyveler içinde ayva üretimi, ülke sıralamasında birincidir. 54 Fındık:Kuzey ilçelerimizde fındığın hakim ekilişleri görülmektedir. Ülkemiz fındık tarımında uzun yıllar ortalaması itibari ile dikili alanda 3.ncü, üretimde 2.nci, verimde 1.inci sırada olan ilimizde dikim alanı 72.000 hektardır. Dünya üretiminin % 75 ini karşılayan ülkemiz üretiminde ilimizin payı % 12 (2013) dir. Ayva: Ayva yetiştiriciliği Geyve, Pamukova ve Sapanca Gölü çevresinde yoğunlaşmıştır. Sofralık tüketimi yanında tarımsal sanayiye hammadde olma özelliğiyle gerek anakentlere ve gerekse yaş meyve ihracatçılarına hitap eden bir meyve çeşidimizdir. Bağcılık: İl genelinde üretim payı olarak %3 gibi küçük bir paya sahip olan sektör, özellikle Geyve ve Pamukova ilçelerimizde önemli ölçüde çiftçi ailesinin asli geçim kaynağıdır. Bu ilçelerimizde ihracata yönelik olarak danelerini dökmeyen Müşküle üzümü üretilmekle beraber Alphonse Lavellee, Razakı, Cardinal, Çavuş, Yalova İncisi ve Trakya İlkereni gibi çeşitler yeni plantasyonlara girmektedir. Bağcılığın geliştirilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Yeni bağlar kordon sistemi ile tesis edilmektedir. Mera Kanunu Çalışmaları: 4342 Sayılı Mera Kanunu kapsamında; İlimizde mera alanlarının yeniden iyileştirilmesi, bozulmaya başlayan ekolojik dengenin korunması amacıyla, çağın ekolojik imkanlarından en üst düzeyde yararlanarak hayvancılık sektörünün hizmetine sunulmak üzere yem kaynaklarını geliştirmek veya bunların otlayan hayvanlar tarafından kullanılmasını kolaylaştırmak için otlatma, biçme, gübreleme, sulama ve tohumlama gibi kültürel yöntemlerin mera üzerinde uygulanmasının temini ve çiftçiler tarafından devamının sağlanması üzere eğitim, yayım ve uygulama yöntemleri ile yaygınlaştırılması yapılmaktadır. 55 Tespit ve Tahdit Çalışmaları:4342 sayılı Mera Kanunun uygulamaya girdiği tarihten itibaren İlimizde Mera Komisyonu ve Sapanca ve Kaynarca İlçeleri Merkezden yürütülmek üzere toplam 11 İlçede Mera Teknik Ekipleri oluşturulmuş ve 4 yıl içerisinde Mera Tespitleri 16 İlçede, 530 yerleşim yerinde % 98 tamamlanmıştır. Bugüne kadar toplam 16 ilçe de 191 köyde haritalanan alan 7063 ha’ dır. 2011 yılı itibariyle de mera alanlarının %96’sı tamamlanmıştır. İlimiz meralarının tahsis çalışmasına başlanılmış olup 2 ilçe 10 köyde 6520,9 da meranın tahsisleri yapılmıştır. Yapılan mera ölçümleri neticesinde mera alanlarının sınırları ve üzerinde bulunan işgal ve tahribatlar belirlenmiş olup, işgal ve tahribatların giderilmesi ile söz konusu mütecavizler hakkında da yasal işlemlerin yapılmasına imkan sağlanmıştır. Mera Islah Çalışmaları: Yılı İlçe / Köy Alan (dekar) 2014 Yeşilyurt, Erdoğdu, Bedilkazancı, Sofular, Çökekler, Kurtbeyler, Manavpınar, Çayırbaşı, Kurudil, Kızılcıkorman, Çerçiler,Taşlık 1465 Mera ıslah çalışmalarında ihtiyaç duyulan direk, dikenli tel, gübre, tohum gibi malzemeler kamu kaynaklarıyla temin edilirken, işçilik faaliyetleri köy nakdi katkısı veya iş gücü katkısı ile sağlanmaktadır. Genel Bütçe imkanları ile temin edilen ot ilacının Erdoğdu, Bedilkadirbey, Kızılcıkorman, Eskibedil, Yuvalak, Kabakulak, Yanık, Yenidoğan, Meşepınarı, Yazılıgürgen, Tokmaklıdere, Doğancılar, Poyrazlar, Vakıf, İlyaslar, meralarında yoğun olarak bulunan çalı ve dikenlerin yok edilmesinde kullanılmak üzere verilmiştir. Çalıların büyük olduğu yerlerde ilaçlamadan önce mekanik olarak temizliğin yapılması için Kabakulak, Abalı, Yuvalak, Kızılcıkorman, Çatalköprü, Kozluk köylerinde çalı kesme makinesi kullanılmıştır. Münavebeli otlatmanın yapılabilmesi için merada ara bölme yapmak üzere Hacıramazanlar, Poyrazlar, Doğancılar Yeşilyurt, Uzunçınar, Kızılcıkorman, Eskibedil, Yenidoğan, Bakırlı, Gölkent, Levent, Tokmaklıdere köylerine ihata malzemesi verilmiş; Meradaki ot yapısını düzenlemek ve güçlendirmek amacıyla Yuvalak, Eskibedil, Kızılcıkorman köylerine kimyevi gübre verilmiştir. Meralarda şahıslar tarafından yapılabilecek işgaller ve tahribatlar da ihata yapımı sayesinde önlenebilmektedir. 56 Mera Bilgi Sistemi Geliştirme Projesi (Merbis-Gep): Bakanlığımızca yürütülmekte olan Mera Bilgi Sistemi Geliştirme Projesi (MERBİS-GEP) kapsamında İlimizde yer alan mera, yaylak, kışlak ile otlak ve umuma ait çayır alanlarının, 1/5000 ölçekli haritaları ve aplikasyon işlemleri yapılarak sayısal verileri, Müdürlüğümüzce satın alınan harita programı ortamına işlenmektedir. Aynı zamanda bu sisteme, mera alanlarına ait arazinin durumu, otlatma kapasitesi, ıslah durumu, topoğrafyası, üzerinde otlanan hayvan sayısı gibi veriler işlenmektedir. Ayrıca köy haritaları oluşturulup, mera tespitlerindeki köylere ait aile sayısı, çiftçi aile sayısı, iklimi, hayvan varlığı gibi köye ait veriler de sisteme girilmiştir. Projeye 627 adet mera için, toplam 6305 ha alana ait sayısal ve sözel veriler sisteme aktarılmıştır. ORGANİK TARIM ÇALIŞMALARI: Üreticilerimiz sertifikasyon kuruluşları ile sözleşme yaparak organik tarım sertifikası almakta ve üretim yapmaktadırlar. Yılı İlçe sayısı Köy Sayısı Çiftçi sayısı Organik tarım alanı (da) 2010 7 19 107 3.639 2011 9 25 97 3.942 2012 8 22 86 3.558 2013 5 14 37 1.784 2014 5 16 46 1.835 30.06.2014 tarihi itibariyle yapılan tarımsal ürün ihracat ve ithalat miktarları İhracat : İç Fındık ve Fındık ürünleri : Yaş Sebze ve Meyve : Çeşitli Kuru Gıda (Maya, Makarna v.s.) : 3.835 Ton Çeşitli Orm. Ür.(Parke, süpürgelik v.s.) : 2.923 Ton Dış Mekan Süs Bitkisi : 331.697 Adet Fide-Fidan : 14.050 Adet Tohum : 17 Ton 57 46.554 Ton 89 Ton İthalat : Çeşitli Orman Ürünleri : 390 m3 Çeşitli Orman Ürünleri : 0 Kg Çeşitli Orman Ürünleri : 49 Adet Dış Mekan Süs Bitkisi : 390.327 Adet Mantar Miseli : Re-Export İhracat 636 Ton : Badem ve Ceviz İçi-Mantar Miseli-Çim Tohumu v.s.:32 Ton 2014 yılı ithalat ve ihracat rakamları; 3002 adet ihracat işlemi (Bitki Sağlık Sertifikası), 19 adet Re-Export işlemi ve 85 adet ithalat işlemi (İthalat uygunluk belgesi) olmak üzere toplam 3106 adet işlemden oluşmaktadır. Tarımsal Yapılar ve Arazi Değerlendirme Çalışmaları: TOPRAK KURULU ÇALIŞMALARI: 19 Temmuz 2005 tarih 25880 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında il genelinde tarım arazilerinin amacı dışında kullanımına yönelik taleplerin yerinde tespitlerinin yapılarak etüt raporlarının hazırlanması, ması, amaç dışı kullanım talepleri ile ilgili bilgi ve belgeleri değerlendirilerek Toprak Koruma Kurulunda dosyaların görüşülmesi sağlanmaktadır. İlimizde Toprak Koruma Kurulunda ilk 6 aylık dönemde 26 dosya görüşülmüş olup; 7 dosya olumlu 12 dosya olumsuz 3 dosya yeniden değerlendirilmek üzere ertelenmiştir. Toprak Kanununa İlişkin Uygulamalar Tarım Dışı Amaçlı Başvurular Mutlak Durumu Dosya Sayısı Olumlu Alanı (ha.) Marjinal Dikili Olumsuz Olumlu Olumsuz Olumlu Olumsuz 7 7 4 2 1 93,28 71,98 1,75 90 0,09 Tarımsal Amaçlı Yapılar (Hayvancılık İşletmeleri) OLUMLU Mutlak Dosya Sayısı Alanı (ha.) Marjinal Dikili 15 10 24,51 13,77 58 Tarımsal Amaçlı Yapılar (Hayvancılık İşletmeleri) OLUMSUZ Mutlak Marjinal Dosya Sayısı 6 Alanı (ha.) 15,66 Dikili Arazi Toplulaştırma Çalışmaları; Aşağı Sakarya Ovasında, Adapazarı ve Erenler İlçesine bağlı Abalı, Budaklar, Bileciler, Doğancılar, Hacıramazanlar, Hacılar, Kasımlar, Kavaklıorman, Kurtbeyler, Rüstemler, Taşlık, Turnadere, Yeşilyurt, Çerçiler, Çelebiler, Çökekler, İlyaslar, Bekirpaşa, Hasanbey, Solaklar, Küçükesence, Büyükesence ve Çaykışla köylerinde (23 Adet) yaklaşık 8.000 ha.lık alanda arazi toplulaştırması yapılması amacı ile etütleri yapılarak büro çalışmaları tamamlanmış ve hazırlanan etüt raporu Genel Müdürlüğümüze sunulmuştur. Hayvansal Üretim ve Su Ürünleri Çalışmaları: DAMIZLIK KANATLI İŞLETMELERİ 6 adet damızlık çalışma izni verildi ve 4 adet ruhsat işlemi devam etmektedir. 264 adet sağlık sertifikası verildi. Damızlık Kanatlı İşletme Sayısı (Tavuk) İlçe İşletme Kümes Adapazarı 5 37 335.000 Ferizli 1 4 40.000 Geyve 6 51 461.560 Kaynarca 13 54 334.335 Pamukova 3 19 191.000 Serdivan 1 3 21.000 Söğütlü 1 4 25.000 Taraklı 2 8 82.400 33 184 TOPLAM 59 Kapasite/Dönem 1.490.295 Damızlık Kanatlı İşletme Sayısı (Hindi) İlçe Adı İşletme Kümes Kapasite Kaynarca 1 4 8.000 Kanatlı (Etçi) İlçe Kümes Adapazarı Tavuk Hindi 68 1098688 ----- Akyazı 209 2633680 24000 Arifiye 36 465000 ----- Erenler 10 209000 ----- Ferizli 85 1683248 ----- Geyve 82 1490000 5300 Hendek 156 2600000 ----- 36 449000 ----- Karasu 108 1538960 ----- Kaynarca 302 4330000 45000 Kocaali 46 721200 ----- Pamukova 34 578000 ----- Sapanca 30 727280 ----- Serdivan 2 20000 ----- Söğütlü 51 343880 ----- Taraklı 110 2213016 ----- Karapürçek TOPLAM 1365 21.100.952 74.300 HAYVAN PARK PAZAR ve BORSASI: İlimiz Erenler İlçesi sınırlarında resmi olarak kurulu olan Sakarya Ticaret Borsası’na ait Hayvan Park ve Pazar yerinde toplam 4 adet denetim gerçekleştirilmiş olup herhangi bir aksaklık tespit edilmemiştir. 60 KESİMHANE (BÜYÜKBAŞ): İlimizde 4 Kırmızı et kesimhanesi ve 6 kanatlı kesimhanesi olmak üzere 10 adet kesimhane faal olarak çalışmaktadır. 2013 YILI KESİMHANELERDE KESİLEN HAYVAN SAYILARI BÜYÜKBAŞ KESİMHANE ERKEK Et ve Süt Kurumu Sakarya Et Kombinası Adapazarı Kasaplar Odası Mezbahası DİŞİ ERKEK+DİŞİ TOPLAM (baş) TOPLAM KARKAS (kg) 8.227 1.130 9.387 2.495.886 15.322 4.980 20.302 4.562.056 Demircioğlu Gıda ve Et San. 314 82 396 95.188 Akyazı Belediye Mezbahası 966 644 1.610 330.484 TOPLAM 24.829 6.836 31.695 7.483.614 CANLI HAYVAN TİCARETİ YAPAN SATICI BELGESİ Hayvan ticareti ile uğraşan satıcılara ve İlçe Müdürlüklerine ruhsatlandırma çalışmaları hakkında bilgilendirme toplantısı yapıldı. 98 kişiye eğitim çalışması yapıldı. Ruhsatlandırma çalışmaları için İlçe Müdürlüklerimize iş akışı hazırlanarak gönderildi. Belgelendirme ve denetim faaliyetleri devam etmektedir. İthalat İşlemleri: İthal olarak gelen; 54 adet işletmede 1.536 damızlık sığır, 2 adet işletmede 1.828 adet damızlık koyunun millileştirmesi ve takibi sağlandı. Yurt dışından ithal edilmek üzere 9 safkan atın başvuru işlemleri yapılmış, bu ithalat işlemlerinin 2 tanesi nihayete ermiştir. Ayrıca yurt dışında sıfat yapılmak üzere aynı yıl içerisinde 2 adet safkan kısrağın yurtdışına geçici ihracatı gerçekleştirilmiştir. İhracat İşlemleri Süt ve Süt Ürünleri İhracatı : 6.955.287 Kg Kanatlı Eti İhracatı : 18.374.407 Kg. Civciv ve Yumurta İhracatı : 3.770.640 Adet Yem İhracatı : 137.850 Kg. Arı Kovanı İhracatı : 1.000 adet 61 Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Faaliyetleri: İLİMİZDEKİ TARIMSAL ÖRGÜTLER: Sakarya’da toplam 220 adet tarımsal örgüt olup, bu örgütlerde 208.149 üye mevcuttur. Tarımsal Örgütün Adı Sayısı 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na Göre Kurulan Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Üye Sayısı 110 Adet 59.468 105 16.047 Su Ürünleri 2 237 Sulama Kooperatifi 2 37 Pancar Ekicileri Kooperatifi 1 60.062 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na Göre Kurulan Tarımsal Amaçlı Birlikler Hay. Koop. Böl. Birliği (Sakarya 61 Ad. T.K.K. + Kocaeli 9 Ad. T.K.K ) 5200 sayılı Kanunla Kurulan Üretici Birlikleri 1 Adet 1 19 Adet 70 Kooperatif 9.793 Kırmızı Et Üreticiler Birliği 2 528 Süs Bitkileri Yetiştiricileri Birliği 1 103 Meyve Üreticileri Birliği 1 217 Bal Üreticileri Birliği 2 69 Süt Üreticileri Birliği 10 8.747 Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği 3 129 5996 sayılı Kanuna göre kurulan Yetiştirici Birlikleri 3 Adet 2.308 Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 1 876 Arı Yetiştiricileri Birliği 1 513 Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği 1 296 1581 Sayılı tarım Kredi Koop. Ve Kanunu’na Göre Kurulan Kooperatifler ve Birlikler 4572 Sayılı Tarım Satış Koop. Ve Birlikleri Kanunu’na Göre Kurulan Kooperatifler ve Birlikler Fiskobirlik 38 32.166 8 33.885 6 32.345 Yağ. Toh. Tar. Sat. Kooperatifi 2 1.540 6964 Sayılı Ziraat Odaları Ve Ziraat Odaları Birliği Kanununa Göre Kurulan Çiftçi Örgütleri 13 72.901 Toplam 192 62 210.521 KOOPERATİF BAZINDA PROJE ÇALIŞMALARI 2013 Yılında Hayvan Teslimi Yapılan Kooperatifler Kooperatif Adı Merkez-Budaklar Proje Konusu Kapasitesi Ortaklar Mülkiyetinde 180 Başlık (30 Aile x 6 baş) Dam.Sığ.Yet. TOPLAM Tahsis Türü Tutarı-TL (sabit yat.) Genel Bütçe 1.049.185,00 1.049.185,00 UYGULANAN KOOPERATİF PROJELERİ 02/01/2014 tarihli ve 2014/5767 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karara dayanılarak hazırlanan 2014/8 tebliği kapsamında 1 adet tarımsal kalkınma kooperatifi (Adapazarı Pancar Ekiciler Kooperatifi) tarımsal ürünlerin depolanmasına yönelik projesi için kredi talebinde bulunması için Müdürlüğe başvuruda bulunmuş ve Müdürlük tarafından uygun görüş verilmiştir. 2014/1 izleme dönemine ait hayvan izlemeleri 22 adet tarımsal kalkınma kooperatifinde yapılmaktadır. 2 adet kooperatifte .(S.S.Açmabaşı-S.S.Nalköy) hayvanlarını satan veya çeşitli sebeplerle elden çıkaran kooperatif ortakları hakkında muaccelliyet işlemi başlatılmıştır. 4 adet Proje uygulayan kooperatiflere kooperatif eğitimleri yapılmıştır. 5 adet tarımsal kalkınma kooperatifi fesih aşamasındadır.1adet su ürünleri kooperatifi ile 1 adet sulama kooperatifi kurulmuştur. 85 adet tarımsal kalkınma kooperatifin genel kurul toplantısı yapılmıştır. Sakarya ilinde Süt Toplayan Kooperatifler ve Toplanan Süt Miktarları; 2012 Yılında Haykoop Verilerine Göre Üretilen Süt Miktarı 33.800 Ton/Yıldır. 2013 Yılında Haykoop Verilerine Göre Üretilen Süt Miktarı 36.018 Ton/Yıl’dır. KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI KKYDP Ekonomik Yatırımlar ETAP PROJE SAYISI PROJE YATIRIM TUTARI(TL) ÖDENEN HİBE TUTARI(TL) 1.Etap Yatırımlarında 1 406.773 175.000 2.Etap Yatırımlarında 0 0 0 3.Etap Yatırımlarında 11 4.021.675 1.880.651 4.Etap Yatırımlarında 5 2.723.900 1.244.916 5.Etap Yatırımlarında 9 4.827.027 2.231.862 6.Etap Yatırımlarında 8 5.477.062 2.317.325 7.Etap Yatırımlarında 5 3.623.618 1.399.894 8.Etap Yatırımlarında 3 1.881.787 - 39 21.080.055 9.249.648 TOPLAM 63 Sakarya İli KKYDP Tarıma Dayalı (Ekonomik) Yatırımlarla ilgili 14.12.2013 tarih ve 28851 sayılı resmi gazetede 2013/59 nolu tebliğ (8.ETAP) yayınlanmıştır. Bu tebliğ kapsamında ilimizde 4 adet proje başvurusu yapılmış, İl Proje Değerlendirme Birimi tarafından 1 proje elenmiş, Bakanlığımıza gönderilen 3 proje onaylanmış ve bu 3 projeden 2 tanesi ise hibe sözleşmesi imzalamamıştır. KKYDP Makine-Ekipman Programın yatırım konuları;toplam 35 çeşit makineye destek verilmektedir. Bunlar;Anıza direkt ekim makinesi alımları, Arıcılık makine ve ekipmanı alımları, Balıkçı gemilerinde soğuk depo alımları, Balya Makinesi, Canlı balık nakil tankı alımları, Çayır biçme makinesi alımları, Çeltik fide dikim makinesi alımları, El traktörü alımları, File sistemi kurulması, Mibzer alımları, Motorlu tırpan alımları, Pamuk toplama makinesi alımları, Pancar söküm makinesi alımları, Patates söküm makinesi alımları, Pülverizatör alımları, Sap parçalama makinesi alımları, Sap toplamalı saman makinesi alımları, Silaj makinesi alımları, Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı alımları, Taş toplama makinesi alımları, Yem hazırlama makinesi alımları, Zeytin hasat makinesi alımları, Çiftlik Gübre dağıtma makinesi, Biçerbağlar, Diskli tırmık, Tambur filtre, Su ürünlerinde buzlama makinesi, balıkçı gemilerinde soğuk deposu ürünleri için kuluçka dolabı, Biçerdöver ürün hasadında kullanılan GPS ve dane ölçer, Dal Parçalama Makinesi, Güneş Kolektörü, Toprak Frezesi ve 2013/28 nolu tebliğ ile Basınçlı sulama sistemi alımları. 3.200 adet makine ekipman başvuru dosyası alındı, değerlendirmeler devam etmektedir. 64 2) ORMANCILIK: Sakarya’da 5 Orman İşletme Müdürlüğüne bağlı olarak 27 Orman İşletme Şefliği bulunmaktadır. İl’de ormanlık alanların dağılımı aşağıda gösterilmiştir. Sakarya Ormanlık Alan: 206.028 Ha. Açıklık Alan: 279.353 Ha. % 43 % 57 Genel Saha: 485.381 Ha. Sakarya’da alan bazında %99,98 oranında orman kadastrosu tamamlanmıştır. İl’de 5831’e göre tescili yapılan 2/B alan 31.825 Ha’dır. İl’de ORKÖY kapsamında; Orman Köylüsüne 2003-2013 yılları arasında 8.633.832 TL. ekonomik ve sosyal nitelikli kredi verilmiştir. 2014 yılında süt sığırcılığı, besi sığırcılığı, süt koyunculuğu, fenni arıcılık, mantolama ve güneş enerjisi sistemleri programları çerçevesinde 1.664.490 TL. kredi kullandırılması planlanmıştır. Şu ana kadar 184 aileye 1.466.900 TL’si verilmiş olup, kalanlar ise bu yıl içerisinde hak sahiplerine verilecektir. SAKARYA İLİNDE İŞLENEN ORMAN SUÇLARI (ADET) 2012 2013 2014 (Haziran) Kesme 221 179 90 Nakil 58 46 21 Bulundurma 39 22 5 Sarf 1 2 1 Açma-Yerleştirme 32 23 22 İşgal-Faydalanma 122 66 29 Otlatma - 0 1 Av suçu - 0 0 473 338 169 TOPLAM 65 YANGIN ADEDİ SAKARYA ÖRTÜ YANGINI(Ha.) TEPE YANGINI (Ha.) TOPLAM ( Ha.) 2013 2014 (OcakHaziran) 2013 2014 (OcakHaziran) 2013 2014(OcakHaziran) 2013 2014 (OcakHaziran) Orman Yangını 34 23 25,28 20,85 14,00 - 39,28 21,38 Ziraat Yangını 76 10 25,20 7,80 - - 25,80 7,80 Son beş yılda 5.584.226 adet fidan üretimi gerçekleştirilmiştir. 2014 yılında Fidan Üretim Programı ise 991.100 adettir. Sakarya ili florasında; meşe, kayın, gürgen, kestane, kızılağaç, kavak, dişbudak, ıhlamur, huş, akçaağaç ve çınar, iğne yapraklı ağaçlardan; sarıçam, kızılçam, karaçam, fıstık çamı, köknar, ladin, sedir, ardıç, servi türleri ile onlarca değişik süs bitkisi bulunmaktadır. Faunasında ise, yaban domuzu, karaca, ayı ve geyik, göl, keklik, çulluk, yaban ördeği, bıldırcın, güvercin, tilki, çakal, kurt, tavşan ve bazı yırtıcı kuşlara rastlanmaktadır. Acarlar Longozu ve çevresindeki yapılan araştırmalar sonucunda alanda 247 taksonun 3’ünün endemik olduğu belirlenmiştir. Acar Longozu'nda saptanan 169 kuş türünün çoğunluğu Bern Sözleşmesine göre öncelikli koruması gereken kuş türleri arasındadır. Sakarya’da biyo çeşitliliğin ve tabiat varlıklarımızın değerinin anlatılması ve koruma bilincinin geliştirilmesi amacıyla Orman ve Su İşleri Bakanlığı Sakarya Şube Müdürlüğünce yürütülen faaliyetlere devam edilecektir. 66 3) SANAYİ: Sakarya, 2011 yılı sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında diğer iller arasında 18. sırada yer almaktadır. 2012 yılında İl’de kişi başına düşen GSYİH miktarı tahmini olarak 14.144 $ olup, İlin Türkiye GSYİH içindeki payı % 1,6’dır. 2014 yılı sonu itibariyle ilimizde sanayi işletmelerinin durumu; 4 Kamu, 4.410 Özel sektör olmak üzere toplam 4.414 işyeri bulunmakta ve 2.750 kişi Kamuda, 81.062 kişi Özel sektörde olmak üzere toplam 83.812 kişi istihdam edilmektedir. Sakarya ilinde faaliyet gösteren sanayi kuruluşlarının büyük oranda makine imalatı sanayinde ve gıda sanayisi sektöründe olduğu görülmektedir. Bu sektörleri tekstil ve orman ürünleri sektörleri takip etmektedir. İl’de Sakarya Üniversitesi Merkez Kampüsü sınırları içinde “Teknoloji Geliştirme Bölgesi (TEKNOPARK)” kurulmuştur. SATSO bünyesinde oluşturulan İGEME Temsilciliği yerini Ekonomi Bakanlığı İhracatçı Birliklerine bırakmıştır. SATSO dış ticaret birimi Sakarya’ya ve üyelerine dış ticaret konusunda bilgi ve eğitim desteği vermektedir. 2012-2013 yılları döneminde SATSO Yurt Dışı İş Geliştirme Komisyonunca geliştirilen Sakarya ihracatını geliştirme projesi (SAİGEP) İGEME’nin kabul ettiği ilk projedir. Bu proje ilimizdeki makine ve metal sektörünün ihracatını arttırmasına yönelik yapılmıştır. Proje makine ve metal sektörü için organize edilmektedir. Projeye 18 firma katılmaktadır ve süresi 2 yıldır. Projenin destekçileri; Sakarya Üniversitesi, SATSO, SAMİB, TSE Sakarya İl Müdürlüğü ve ICC Danışmanlık Firmasıdır. Sakarya, TUBİTAK tarafından verilen Ar-Ge teşviklerinden yararlanmada 11. sıradadır ve dağıtılan desteklerden aldığı pay %1,1’dir. 2011 yılında İl’in Ar-Ge desteklerinden faydalanma oranını yükseltmek ve inovasyon çalışmaları önündeki engelleri tespit etmek amacıyla çalışmalara başlanmıştır. Genel olarak KOBİ ağırlıklı ilimizde rekabetçi olma avantajına rağmen ülkede olduğu gibi bölgede de Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarının henüz gelişme döneminde olduğunu söylenebilir. İlimiz, inovasyon ve Ar-Ge yapısında her ne kadar Türkiye ortalamasına kıyaslandığında bir üst seviyede yer alsa da, bölgenin gelişmiş sanayisini küresel rekabette daha ileriye taşıyacak olan Ar-Ge ve inovasyon yapısının yetersiz olduğu görülmektedir. İlimizde 1 Teknopark, 1 Teknoloji Merkezi ve 73 Bilişim Şirketi bulunmaktadır. Sakarya Teknokent’de faaliyet gösteren 15 Ar-Ge firması bulunmaktadır. 67 SAKARYA’DA SANAYİ SİCİLİNE KAYITLI KOBİLERİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI 2014 YILI ( HAZ.) ÜRÜN KODU SEKTÖR ADI 7 METAL CEVHERLERİ MADENCİLİĞİ FİRMA ADEDİ 5 TOPLAM İSTİHDAM 32 8 DİĞER MADENCİLİK VE TAŞOCAKÇILIĞI 57 719 10 GIDA ÜRÜNLERİNİN İMALATI 173 8.094 11 İÇECEK İMALATI 28 1.521 13 TEKSTİL ÜRÜNLERİ İMALATI 74 5.141 14 GİYİM EŞYASI İMALATI 25 2.710 15 DERİ VE İLGİLİ ÜRÜNLERİN İMALATI 2 35 16 AĞAÇ VE MANTAR ÜRÜNLERİ İMALATI 76 1.458 17 KÂĞIT VE KÂĞIT ÜRÜNLERİNİN İMALATI 17 994 19 KOK KÖMÜRÜ VE RAFİNE EDİLMİŞ PETROL ÜRÜNLERİ İMALATI KİMYASALLARIN VE KİMYASAL ÜRÜNLERİN İMALATI 5 78 32 1.493 20 2 322 22 TEMEL ECZACILIK ÜRÜNLERİNİN VE ECZACILARA İLİŞKİN MALZEMELERİN İMALATI KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLERİN İMALATI 74 3.192 23 DİĞER METALİK OLMAYAN MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI 52 1.489 24 ANA METAL SANAYİ 55 3.576 25 FABRİKASYON METAL ÜRÜNLERİ İMALATI (MAKİNE VE TECHİZATI HARİÇ) 102 4.812 9 524 19 626 95 4.201 44 8.649 30 BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ MAKİNE VE EKİPMAN İMALATI MOTORLU KARA TAŞITI, TREYLER(RÖMORK) VE YARI TREYLER(YARI RÖMORK) İMALATI DİĞER ULAŞIM ARAÇLARININ İMALATI 18 2.885 31 MOBİLYA İMALATI 42 2.305 32 DİĞER İMALATLAR 19 419 33 MAKİNE VE EKİPMANLARININ KURULUMU VE ONARIMI 8 353 35 2 12 10 235 45 ELEKTRİK, GAZ, BUHAR VE HAVALANDIRMA SİSTEMİ ÜRETİM VE DAĞITIMI MADENİ YAĞ GERİ KAZANIM, KULLANILMIŞ SIVI VE KATI YAĞLARIN GERİ KAZANIMI, PLASTİK VE LASTİK ATIKLARININ GRANÜLLERE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ MOTORLU KARA TAŞITLARININ BAKIM VE ONARIMI 6 174 46 LPG DOLUM, SINAİ GAZ DOLUM, DOĞALGAZ DOLUM 1 1 1052 56.050 21 26 27 28 29 38 BİLGİSAYARLARIN, ELEKTRONİK VE OPTİK ÜRÜNLERİN İMALATI ELEKTRİKLİ TECHİZAT İMALATI TOPLAM 68 OSB İlgili Bilgiler Faaliyete Başladığı Yıl Alanı (Hektar) Parsel Sayısı Üretime Parsel Sayısı Tesis sayısı Geçen İnşaat Parsel Sayısı Tesis sayısı Safhasında Proje Parsel Sayısı Tesis sayısı Safhasında Parsel Sayısı TOPLAM Tesis sayısı Tahsis ed.Parsel Sayısı İstihdam Mevcut Toplam Kapasitesi SAKARYA İLİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ Organize Sanayi Bölgeleri I. OSB. II. OSB. 1992 1997 161 358 58 93 54 55 54 55 1 35 1 35 3 3 3 3 58 93 58 93 58 92 8500 4200 8500 4200 III. OSB. 1999 254 57 28 28 20 20 9 57 47 57 3000 3000 Ferizli Organize Sanayi Bölgesi: Sakarya, Ferizli ilçesi sınırları içinde yaklaşık 71 hektarlık bir alan üzerine kurulmuştur. Ferizli Organize Sanayi Bölgesi olarak 01.04.2014 Bakanlık onay tarihli İmar Plan Revizyonuna göre yapılan tevhidler sonucunda ada sayısı 8 iken 7, parsel sayısı 59 iken 40 olmuştur. Sanayi parseli tahsisi yapılan firmalardan; metal sanayinde 10 firma, makine sanayinde 7 firma, ağaç sanayinde 3 firma, plastik sanayinde 3 firma, kimya sanayinde 2 firma, ambalaj sanayinde 2 firma, prefabrik beton elemanları işinde 1 firma ve tarım sanayinde 1 firma faaliyet gösterecektir. Saha içi imar yolları ve Adapazarı-Karasu Karayoluna bağlanacak olan bağlantı yollarının altyapı uygulama işleri devam etmekte olup, 03.06.2014 tarihi itibariyle işin %60’ı tamamlanmıştır. Ayrıca OSB içinde yapımı devam eden harçlı taş duvar işinin %65’i tamamlanmıştır. Öngörülen istihdam kapasitesi yaklaşık 1.757 kişidir. Kaynarca Organize Sanayi Bölgesi: Sakarya, Kaynarca ilçesi sınırları içerisinde yaklaşık 90 hektarlık bir alan üzerinde kurulmuştur. OSB’nin Bakanlıkça onaylı imar planlarında yer alan 48 adet sanayi parselinin tamamı mobilya sektöründe üretim yapan 29 katılımcıya tahsis edilmiştir. Altyapı inşaat çalışmalarına Temmuz 2014 tarihi ile başlanılması planlanmıştır. Öngörülen istihdam kapasitesi yaklaşık 2.500 kişidir. Karasu Organize Sanayi Bölgesi: Sakarya, Karasu ilçesi sınırları içerisinde yaklaşık 44 hektarlık alan üzerinde kurulu bulunmaktadır. Son imar planı çalışması neticesinde bölgede 6 adet sanayi parseli mevcuttur. 4 parselde metal sanayi, 2 parselde plastik sanayi dalında faaliyet gerçekleşecektir. Öngörülen istihdam kapasitesi yaklaşık 1.800 kişidir. 69 SAKARYA KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ-2014 YILI HAZİRAN Faaliyete Başladığı Yıl Toplam Alanı (m2) Toplam İşyeri Sayısı Dolu İşyeri Sayısı Boş İşyeri Sayısı Doluluk Oranı Karasu Sahil Yolu 1994 53000 104 87 17 84% Adapazarı Zirai Aletler 1990 49600 210 201 9 96% Adapazarı Oto Sanko 1971 40000 110 110 0 100% Atatürk Sanayi Sitesi 1983 33000 148 145 3 98% Hanlı 1971 40000 148 148 0 100% Geyve 1989 50000 100 88 12 88% Ferizli KSS 2013 24133 91 63 28 69% Hendek 2003 70080 112 112 0 100% Akyazı 2000 63000 310 310 0 100% 24500 657 657 0 100% 49600 1333 1333 0 100% Adı Modern Sanayi Sakarya Oto Tamircileri 1980 SAKARYA SANAYİ POTANSİYELİ TİCARİ İŞLETMELER FİİLİ İSTİHDAM 2013YILI 2014 YILI (HAZ.) 2013 YILI 2014 YILI (HAZ.) 4 4 2.601 2.750 KOBİ 954 1048 54.085 56.050 OSB 137 137 14.812 15.700 KSS 3.230 3.225 9.201 9.312 KAMUYA AİT İŞLETMELER ÖZEL SEKTÖR İŞLETMELERİ İŞYERİ SAYISI 70 Sakarya; Uygun iklim şartları, Ucuz arazi varlığı, Ulaşım akslarında yer alması, Sanayi altyapısının güçlü olması, Tarım, turizm ve sanayinin aynı anda gelişme potansiyelinin varlığı, Verimli arazi stoku, Doğal güzellik ve değerlerinin varlığı, termal potansiyeli, Meslek liseleri ve köklü üniversitesiyle iyi bir eğitim altyapısına sahip olması, Mekânsal gelişim potansiyeli, Çevre düzeni planları ile gelişme alanlarının planlanmış bir il olması. Elektrik ve doğalgaz toplaşım yeri olması, Su imkânları, Kara ve demiryolu ağına dahil oluşu, Liman inşaatının sona gelinmesi, Yeterli nüfus sayısı, Yetişmiş nitelikli işgücü varlığı, Önemli merkezlere ve pazarlara yakınlığı, Özellikle İstanbul, Bursa ve Kocaeli üçgeninde sanayinin yoğunlaşması, müteşebbisleri yeni yatırım alanları arayışlarına yönlendirmiş, dolayısıyla da Sakarya alternatif bir yatırım alanı olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Gelişmiş tarım, gıda sanayini de geliştirmiştir. İl’de otomotiv, makine imalatı, metal sanayi, vagon ve gıda sanayi, mobilya imalatı sektörleri öne çıkmaktadır. İlde referans olarak gösterilebilecek, dünya çapında firmalar faaliyet göstermektedir. Sakarya’daki kurum/kuruluşların birlikte hareket ederek, sanayi alanında önceliklerin belirlenmesi ve bu doğrultuda gelen yatırımların değerlendirilmesi gerekmektedir. OSB’ler, KSS’ler ve Endüstri Bölgeleri ile şehre değer katacak, ileri teknoloji kullanan yatırımlar Sakarya’ya çekilmelidir. Karasu Limanı, Karasu Tren Yolu, Karadeniz Sahil Yolu, 3. Körü Otoyolu tamamlandığında ulaşım olanakları bakımından önemli bir merkez haline gelecek olan ve Sakarya’nın güney bölgelerine nazaran 1. Sınıf tarım alanları kısıtlı olan kuzey bölgesi, altyapısı tamamlanarak sanayi yatırımları için değerlendirilmelidir. Böylece Karadeniz ülkeleri ile yapılacak olan ticarette Karasu limanı ön plana çıkacaktır. Bu doğrultuda limanın potansiyeli karşılayacak şekilde yeniden projelendirilmesi gerekmektedir. Kurulan OSB’ler, KSS’ler ve Endüstri Bölgesi ile sanayi gelişimi hızlanmış, yeni planlanan OSB’ler, altyapı ve ulaşım projeleri ile bu süreç daha da hızlanacaktır. 71 Organize sanayi bölgelerini, küçük sanayi sitelerini, endüstri bölgelerini ve serbest bölgeleri içeren planlı sanayi bölgeleri; bölgesel kalkınmanın, düzenli sanayileşmenin ve sağlıklı kentleşmenin en önemli araçlarıdır. Planlı sanayi alanları, ilin rekabetçi yapısını güçlendirici, bölgenin öncü sanayi sektörlerinde ihtisaslaşma ile kümelenmeyi sağlayıcı ve çevre dostu bileşenler olarak değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda mevcut Organize Sanayi Bölgelerinde yatırımların tamamlanması ve Makine İmalatı, Mobilya, Otomotiv, Gıda gibi öncü sektörlerde İhtisas OSB’lerin kurulması ve faaliyete geçmesi sağlanmalıdır. Oluşturulan bu ihtisas sanayi alanları ile 2023 yılında Sakarya’nın söz konusu sektörlerde önemli üretim ve ihracat merkezi haline gelmesi hedeflenmelidir. Sakarya Üniversitesi, hem il sanayisinin ihtiyaç duyduğu kalifiye işgücünün yetiştirilmesinde etkin olmakta, hem de ilin mevcut sosyal ve kültürel yapısının gelişiminde olumlu etkide bulunmaktadır. Sakarya’da sanayi ve üniversite işbirliği en üst noktaya taşınmalı, inovasyon ve teknoloji liderliği konularında ülke genelinde üst sıralarda yer alması hedeflenmelidir. Sakarya Üniversitesi’nin, MYO’ların ve EML’lerin, ilin gelişme eksenlerine uygun şekilde ve bilim-sanayi işbirliği içinde kalifiye personel sayısını artırarak, il sanayisinin teknoloji yoğun ve katma değeri yüksek üretim standartlarını yakalaması beklenmelidir. Sakarya ili topraklarının yarıya yakın bir bölümü tarıma elverişli durumdadır. Tarımda ileri teknoloji kullanan uygulamalara geçmek, verimliliği ve üretimi arttıracaktır. Sakarya’nın verimli arazilerinin; dış mekân süs bitkileri yetiştiriciliği, seracılık ve organik tarım gibi katma değeri yüksek tarımsal ürünlerde kullanılması için çiftçiler yönlendirilmelidir. Sakarya ili tarımsal faaliyetlerinin yarısını hayvansal üretim oluşturmaktadır. Sakarya’yı merkez haline getirecek yeşil hayvancılık OSB’lerinin kurulması beklenmektedir. Yatırımcıların karşılaştığı bürokratik engellerin azaltılması ve yasal sürecin kolaylaştırılması, enerji maliyetlerinin yüksekliği ve bu maliyetlerin yenilenebilir enerji kaynakları ile düşürülmesi, yatırım maliyetlerinin yüksekliği, nitelikli personel eksikliği, finansman maliyetlerinin yüksekliği ve üniversite-sanayi işbirliğinin sahaya yansıtılamamasıdır. Adapazarı-Karasu Limanı-Ereğli-Bartın Limanı Demiryolu Bağlantısı Hattı, Kuzey Marmara Otoyolu Projesi ve Karasu Limanının faaliyete geçmesiyle Sakarya lojistik anlamda bölgesel ve ulusal ölçekte önemli avantajlar elde edecektir. Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Tren Projesi faaliyete geçmiştir. Türkiye Vagon Sanayi A.Ş.(TÜVASAŞ), Et ve Süt Ürünleri A.Ş.ve Tank Palet Fabrikası İl’de imalat sanayinde faaliyet gösteren önemli kamu işletmeleridir. 72 TÜVASAŞ, Kore’den Hyundai-Rotem ve yerli özel sektörün katılımıyla 08 Mart 2006 tarihinde ortak girişim anlaşması imzalamış ve 04 Temmuz 2006 tarihinde Eurotem Demiryolu Araçları Sanayi ve Tic. A.Ş. adıyla yeni bir işletme kurmuştur. TÜVASAŞ’da 2014 Haziran ayı sonu itibariyle 1.076 personel görev yapmaktadır. 2013-2014 yılı iş programında olan 84 araçtan(12 set 3’lü+ 12 set 4’lü Dizel Tren Seti), 1 set 3’lü (3 araç) ve 9 set 4’lü (36 araç) Dizel Tren Seti Aralık ayı sonu itibariyle tamamlanarak TCDD’ye teslim edilmiştir. Irak Demiryolları (IRR) Projesi kapsamında ilk planda, TVS 2000 tipi 14 adet vagon imalatı konusunda anlaşma imzalanmış olup, 23.05.2011 tarihi itibariyle süreç başlamıştır. Projenin toplam tutarı 14.758.472 $’dır. 2013 Aralık ayı itibariyle proje ve malzeme çalışmaları bitirilerek, seri üretime başlanmıştır. Bulgaristan Demiryolları (Bdz) Projesi kapsamında 30 Adet Yataklı Vagon imalatı konusunda anlaşma imzalanmıştır. Projenin toplam tutarı 32.205.000 €’dur. Vagonların bütün işlemleri tamamlanmış olup, 2013 Mayıs ayında teslimat gerçekleşmiştir. Marmaray Projesi kapsamında ise 275 Marmaray aracından 275 adedi tamamlanarak, Eurotem firmasına teslim edilmiştir. 1978 yılında işletmeye açılan Sakarya Et Kombinası 94.474 m²’lik bir arazide kurulu olup, Marmara Bölgesi’nde üretim ve pazarlama yapan tek kombinadır. Kombina günlük 360 büyükbaş ve 2.600 adet küçükbaş kesim kapasitesine sahiptir. Kurum Özelleştirme Yüksek Kurulunun 26.08.2005 tarih, 2005/104 sayılı kararı ile özelleştirme kapsam ve programından çıkartılarak eski statüsüne iade edilmiştir. Kombina 2013 yılında 178 çalışanı ile 2.428.115 kg. gövde sığır eti, 126.478 kg. şarta tabi gövde sığır eti, 6.420 kg. gövde koyun eti, 2.037.927 kg. kıymalık lop et, 291.749 kg. kavurma üretilmiştir. 2014 yılı Ocak-Haziran ayları arasında 177 personelle 788.073kg. gövde sığır eti, 183.313 kg. şarta tabi gövde sığır eti, 245 kg. gövde koyun eti, 26.371 kg. gövde kuzu eti,1.124.833 kg. kıymalık lop et, 117.654 kg. kavurma üretimi yapılmıştır. 4) TİCARET: İlde, KOBİ’ lerin devreye girmesiyle imalat sanayi çeşitlenmiş, ihracata yönelik rekabet edebilen bir üretim yapısı oluşmuştur. Referans olabilecek büyük ölçekli (ToyotaOtokar-Otokur vb.) otomotiv, tekstil ve gıda sanayi işletmelerinin devreye girmesiyle, Sakarya’nın ekonomisi ve sanayisi bugünkü seviyesine ulaşmıştır. Sakarya’da tarım, ticaret, sanayi sektörü ve ulaştırma, haberleşme ağırlıklı bir “sosyo-ekonomik” yapı görülmektedir. Sakarya’da 2 Sanayi ve Ticaret Odası, 2 Ticaret Borsası, 1 Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ve 73 Esnaf ve Sanatkârlar Odası bulunmaktadır. İlimiz dış ticarette ülkemizin önde gelen illeri arasındadır. Sakarya’daki ihracat yapan KOBİ ve büyük sanayi kuruluşları iller bazında Türkiye’de 7. sıradadır. 2013 yılında ihracat 2.415.173.000 Dolar, ithalat ise 1.397.243.000 Dolar olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı %173 olmuştur. 2014 yılı ilk beş ayında ihracat 1.302.256.000 Dolar, ithalatımız ise 726.470.000 Dolardır. 2014 yılı ilk beş ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 179 olmuştur. 73 İhracatta otomotiv sanayi başta olmak üzere, makine, gıda, tekstil, mobilyacılık, orman ürünleri ve dış mekân süs bitkileri ön plana çıkan sektörlerdir. AB ülkeleri, Rusya, İran ve Irak ihracatımızda önemli bir paya sahiptir. OSB alanlarında sanayi üretiminin çeşitliliği ile ihraç ürünleri konusunda önemli bir potansiyele sahip olan İlimizde birçok sanayi kuruluşunun merkezinin İstanbul’da olması nedeniyle ne yazık ki ihracat performansında gerçek rakamlar tabloya yeteri kadar yansımamaktadır. Tüketici şikâyetleri ile ilgili bilgilerinin olduğu tablo aşağıdadır. TÜKETİCİ ŞİKÂYETLERİ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALAR YILLAR BAŞVURU SAYISI TÜKETİCİ LEHİNE TÜKETİCİ ALEYHİNE BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ 692 BAŞKA KURUMA SEVK 17 2012 4390 3094 2013 5532 4239 733 125 497 2014(1.Dönem) 4669 2811 419 57 192 337 2014 YILINDA 6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNUNA GÖRE FAALİYET GÖSTEREN ŞİRKETLER-NEVİLERİNE GÖRE ÜYELER-2014 ŞİRKET SAYISI ANONİM ŞİRKET 943 HAKİKİ ŞAHIS 2548 KOLLEKTİF ŞİRKET 34 KOMANDİT ŞİRKET 3 LİMİTED ŞİRKET 3708 TOPLAM ŞİRKET SAYISI 7236 5) ENERJİ: Sakarya’da 2013 yılında elektrik enerjisi üretimi 16.989.493.103 kWh, tüketimi 2.604.007.314 kWh’dır. 2014 yılı Ocak-Haziran ayları elektrik enerjisi üretimi 7.632.198.328 kWh, tüketimi 552.205.891 kWh’dır. Sakarya’da 2013 ve 2014 yıllarında abone türüne göre elektrik enerjisi tüketimi aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir. 74 Mesken 2013 Yılı 2013 Yılı 2014 Yılı 2014 Yılı 2013 Yılı 2014 Yılı Tüketim Tüketim (Kwh) Toplam Tük. Toplam Tük. Abone Sayısı Abone Sayısı (Kwh) Payı Payı 350.425 49.05% 485.127.974 270.877.242 37,9% 342.268 Ticarethane 226.234.995 94.057.191 17,7% 17.03% 57.009 62.625 Resmi Daire 53.476.963 17.633.744 4,2% 3.19% 354 351 475.946.540 162.429.064 37,2% 29.41% 378 685 7.139.994 2.275.194 0,6% 31.046.871 (**) 4.933.453 2,4% Sanayi Tarımsal Sulama Genel Aydınlatma Diğer - Toplam - 1.278.973.338 0.41% 0.89% 0,0% 552.205.891 100,0% 100,0% 2.048 1.938 3.669 1.221 - - 403.168 419.803 *Ulusal tarifeden enerji alan müşterilere ait bilgileri içermektedir. **Hazine ödemeli Aydınlatma tüketimleri dahil edilmiştir. Sakarya’da yıllara göre abone sayıları ve doğalgaz tüketiminin dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. SAKARYA İLİ KULLANIM TÜRÜNE GÖRE DOĞALGAZ AKTİF ABONE SAYILARI VE TÜKETİMLERİ (m³) 2013 Yılı Abone Sayıları 2014 Yılı Abone Sayıları 2013 Yılı Tüketimleri 2014 (OcakHaziran) Tüketimleri Mesken 107.106 114.501 95.173.089 75.912.366 Sanayi 215 223 28.918.559 21.403.291 Resmi Daire 767 815 6.351.565 4.491.168 2.696 2.833 10.076.400 7.525.416 110.784 118.372 140.519.613 109.332.241 Mal ve Hizmet Üretim Amaçlı Toplam 6) BANKACILIK: Sakarya’da toplam 120 banka şubesi bulunmaktadır. 2014 yılı ilk üç ayında Sakarya genelinde kredi, mevduat miktarı ve sektörel krediler aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir. 75 KREDİLER 2014 (3 ay) Değer(¨) Toplam Nakdi Krediler 7.710.098.000 Nakdi Krediler 7.444.704.000 Takipteki Alacaklar 265.394.000 Gayri Nakdi Krediler 1.064.291.000 MEVDUAT 2014 (3 ay) Değer(¨) Tasarruf Mevduatı 3.202.854.000 Tasarruf Mevduatı Türk Lirası 2.055.501.000 Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabi 1.147.353.000 Diğer Mevduat 987.274.000 DiğerMevduatTürkLirası 767.808.000 DiğerMevduatDövizTevdiatHesabi 216.466.000 Toplam Mevduat 4.190.128.000 SEKTÖREL KREDİLER 2014 (3 ay) Değer(¨) Gıda, MeşrubatveTutun 146.049.000 İnşaat 298.015.000 MetalveİslenmişMaden 179.300.000 FinansalKuruluşlar 3.702.000 TekstilveTekstil Ürünleri 46.937.000 ToptanTicaretveKomisyonculuk 313.165.000 Turizm 54.463.000 ZiraatveBalıkçılık 368.370.000 Enerji 28.635.000 Denizcilik 7.479.000 76 7) MİLLİ GELİR ve İSTİHDAM 2012 yılında Sakarya’da kişi başına düşen milli gelir tahmini olarak 14.144 $ olup, aynı yıl Türkiye’de kişi başına düşen milli gelir ise 10.504 $’dır. TUİK iller bazında işgücü verilerine göre 2013 yılı sonunda Sakarya’da istihdam oranı %49,7, işsizlik oranı % 9,4 ve işgücüne katılma oranı ise %54,8’dir. Sakarya Çalışma ve İş Kurumunun 2014 yılı OcakHaziran ayları arasındaki faaliyetleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Sakarya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü Faaliyetleri 2014 (Ocak-Haziran) Başvurular 16.639 Açık İş 13.933 Kamu 119 13.184 Özel İşe Yerleştirme 6.374 Kamu 61 Özel 6.313 Kayıtlı İşgücü Sayısı 63.558 Kayıtlı İşsiz Sayısı 31.251 77 ALTYAPI ve KAMU YATIRIMLARI 1) ULAŞIM: A-KARAYOLU ULAŞIMI Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü’nün Sakarya ilinde sorumluluğu altında 625 km. karayolu vardır. Bu yolların 353 km.si Devlet Yolu, 202 km.si İl yolu(194 km.si BSK, 8 km.si geçit vermez), 70 km.si otoyoldur. Devlet ve İl yollarımızda toplam 243 km bölünmüş yolumuz vardır. B-DEMİRYOLU ULAŞIMI Ankara-İstanbul arasında toplam uzunluğu 535 km. olan Yüksek Hızlı Tren hattının 91 km.si (%17) İlimiz hudutları içerisinde yer almaktadır. 91 km.nin de 56 km.si Jandarma, 35 km.si Polis sorumluluk sahasında kalmaktadır. C-DENİZ ULAŞIMI İlimizin Karadeniz’e olan kıyı şeridi uzunluğu yaklaşık 60km.dir. Adapazarı-Karasu arasında yapılacak 62 km Demiryolu hattı ile ulusal Demiryolu şebekesine bağlanması planlanan Karasu Limanı, birkaç yıl sonra faaliyetine son verilmesi planlanan Haydarpaşa limanına alternatif limanlardan biri olacaktır. D-HAVAYOLU ULAŞIMI Sakarya, İstanbul Sabiha Gökçen ve İzmit Cengiz Topel havalimanlarından yurtiçi ve yurtdışına seyahat için hava ulaşım imkânlarına sahiptir. 2) ÇEVRE ve ŞEHİRCİLİK: A-ÇEVRE ÇALIŞMALARI: İlimizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 28.02.2014 tarih ve 3171 sayılı Kararı ile onaylanan Sakarya İli 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliği Mevcuttur. İlimizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 28.02.2014 tarih ve 3172 sayılı Kararı ile onaylanan Sakarya İli Güney Planlama Alt Bölgesi 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Mevcuttur. İlimizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 28.02.2014 tarih ve 3173 sayılı Kararı ile onaylanan Sakarya İli Kuzey ve Doğu Planlama Alt Bölgesi 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Mevcuttur. İlimizde Sakarya Büyükşehir Belediyesi sınırları dahilinde, Sakarya Büyükşehir Belediyesi tarafından onaylanan Sakarya 1/25.000 ölçekli nazım İmar Planı Mevcuttur. 78 ATIK YÖNETİMİ: Katı Atık Depolama Sahaları; Sakarya Büyükşehir Belediyesi katı atık düzenli depolama sahası 2009 yılı başında işletmeye açılmıştır. Saha (1. Lot) 9,7 ha kullanım alanına sahip olup, 443.609 nüfusa hizmet etmektedir. Tesise günlük ortalama 423,5 ton atık kabul edilmektedir. Büyükşehir Belediyesi dışında bulunan tüm Belediyelerden katı atık depolama sahaları ile ilgili olarak iş termin planları alınarak Bakanlığa iletilmiştir. Ambalaj Atıkları; Ambalaj atıklarının belirli bir sistem içinde; kaynağında ayrı toplanması, taşınması, ayrıştırılması ve geri dönüşümünün sağlanması konularında faaliyet gösteren toplama-ayırma ve geri dönüşüm tesislerine lisans verilmesi işlemleri Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü bünyesinde devam etmektedir. Lisanslı toplama–ayırma tesislerinde ayrıştırılan ambalaj atıkları preslenerek geri kazanımı sağlanmak üzere lisanslı geri dönüşüm tesislerine gönderilmektedir. İlimizde mevcut durumda 5 adet Çevre Lisanslı Toplama – Ayırma Tesisi, 2 adet Çevre Lisanslı Geri Dönüşüm Tesisi, 5 adet Çevre Lisanslı Toplama Ayırma ve Geri Dönüşüm Tesisi bulunmaktadır. Ayrıca 3 firmanın Geçici Faaliyet Belgesi bulunmakta olup, Lisans işlemleri devam etmektedir.2010 yılında 42.342.634 kg. , 2011 yılında 57.520.065kg., 2012 yılında 47.146.683 kg., 2013 yılında ise 88.893.146 kg. ambalaj atığı toplanmıştır. Tehlikeli Atıklar İl genelinde tehlikeli atık üreten 282 Adet işletme çevrimiçi atık beyan formunu doldurmuşlardır. İlimizde bulunan tehlikeli atık üreticilerinin beyanları online olarak incelenmekte ve gerekli düzeltmelerin yapılabilmesi için süre verilmektedir. Ayrıca İl Müdürlüğümüz tarafından prosesleri gereği tehlikeli atık oluşan 20 firmaya tehlikeli atık geçici depolama izni verilmiştir. İl Genelinde Üretilen Tehlikeli Atık Miktarı (kg.) Arazide Bulunan Tehlikeli Atıklar 410 17.358.033 1 Adet 2012 282 13.951.116 (Online sistemdeki arıza nedeniyle veri girişi tamamlanmamıştır.) 2011 277 YILLAR 2013 Tehlikeli Atık Üreten Firma Sayısı 28.324.461 79 Tehlikeli Atık Taşıma Lisansı Verilen Firma Sayısı Şikâyet adedi Denetim adedi 1 16 170 2 adet varil 2 15 70 2 adet varil (Karasu sahili) - 10 150 Özel Atıklar; Atık Yağlar; 2013 yılında İlimizde oluştuğu tespit edilen 444.514 kg. atık yağın Yönetmelik hükümlerine göre bertarafı sağlanmıştır. İlimizde 1 adet atık yağ geri kazanım çevre izin ve lisans belgesine sahip firma vardır. Bitkisel Atık Yağlar; İlimizin Bitkisel Atık Yağ Yönetim Planının yapılması sağlanmıştır. Bakanlığımız tarafından 2007 yılında Sakarya Büyükşehir Belediyesine bitkisel atık yağların denetim ve idari yaptırım karar yetkisi verilmiştir. İlimizde 1 adet firmanın Bitkisel Atık Yağ Geçici Depolama Alanı İzin Belgesi mevcuttur. Atık Pil ve Akümülatörler; İl sınırları içerisinde Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği Kapsamına giren Geri Kazanım mevcut değil ancak Geçici Depolama Tesisi 1 adet mevcuttur. Tıbbi Atıklar; İlimize ait Tıbbi Atık Yönetim Planları oluşturulmuştur. Sakarya Büyükşehir Belediyesi Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi 2010 yılı Ocak ayında faaliyete geçmiştir. İl genelinde oluşan tıbbi atıklar bertaraf için sterilizasyon tesisine gönderilmektedir. Tüm sağlık kuruluşlarına atıkların kaynağında ayrıştırılması, tıbbi ve tehlikeli atıkların ilgili mevzuata uygun olarak toplanması, taşınması ve bertaraf edilmesi konusunda uyarı yapılmaktadır. Tıbbi atıklar konusunda karşılaşılan problemleri asgari seviyeye indirgemek amacıyla sağlık kuruluşlarına bilgilendirmeler yapılmaktadır. Sterilizasyon tesisinde bertaraf edilen tıbbi atık miktarı 655.125 kg.dır. BÜYÜKŞEHİR ATIKSU ARITMA TESİSLERİ (2013) Arıtma Tesisi Adı Hizmet ettiği nüfus 500.000 Toplam Kapasite 275.000 ton/gün 25.927.187m3/yıl 45.000 20.000 ton/gün 3.957.316m3/yıl 45.000 21.000 ton/gün 3.808.730m3/yıl SASKİ Karaman Atık su Arıtma Tesisi SASKİ Akyazı Atık su Arıtma Tesisi SASKİ Hendek Atık su Arıtma Tesisi (II. OSB atık suları ile birlikte arıtım sağlanıyor.) Mevcut arıtım 3) İÇME-KULLANMA SUYU ve KANALİZASYON: Sakarya’da 235.352 hanenin tamamında sağlıklı içme suyu bulunmaktadır. Yeterli atık sistemine ulaşamayan hane sayısı 41.871 olup, fenni kanalizasyon şebekesi olmayan bölgelerdeki hane oranı % 17’dir. Büyükşehir Belediyesi SASKİ Genel Müdürlüğünce içmesuyu, kanalizasyon, arıtma ve abone hizmetleri alanlarında 2014 yılı programında olan 78 projenin toplam tutarı 250.943.337 TL olup, 2014 yılı ikinci dönem itibariyle nakdi gerçekleşme % 12’dir. 80 4) KAMU YATIRIMLARI: 2014 yılı yatırımlarımızın toplam proje tutarı 4 milyar 792 milyon TL. olup, 2013 yılı yatırımlarının proje tutarı ile karşılaştırdığımızda %5’lik (232 milyon TL.) bir artış meydana gelmiştir. Toplam proje tutarını sektörlere göre incelediğimizde; sırasıyla Ulaştırma 3 milyar 081 milyon TL., Diğer Kamu Hizmetleri 855 milyon TL. ve Tarım sektörleri 339 milyon TL. ile ilk üç sırayı almaktadırlar. 2014 yılı yatırımlarımızın toplam ödeneği 639 milyon TL.’dir. 2014 yılı yatırım ödeneğini bir önceki yılın ödeneği ile karşılaştırdığımızda 723 milyon TL.’lik bir azalma bulunmaktadır. Ancak bu azalma da YHT projesinin tamamlanmasından ve Adapazarı-Karasu demiryolu projesinin revizesinden dolayı kaynaklanmaktadır. Toplam ödenek miktarını sektörlere göre incelediğimizde; sırasıyla Diğer Kamu Hizmetleri 312 milyon TL., Ulaştırma 139 milyon TL. ve Eğitim sektörleri 89 milyon TL. ile ilk üç sırayı paylaşmaktadırlar. İlimizin 2014 yılı yatırım programında yer alan 428 projeye, II. Dönem itibariyle tahsis edilen 639 milyon TL. ödeneğin, 407 milyon TL.’si harcanarak %64 nakdi, %69 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır. Temmuz dönemi itibariyle 428 projemizden; 78’i tamamlanmış, 231’i devam etmekte, 32’si ihale aşamasında olup, 87’sine ise hazırlık çalışmaları devam ettiğinden henüz başlanılamamıştır. SAKARYA İLİ 2014 YILI YATIRIMLARININ SEKTÖREL DEĞERLENDİRMESİ SIRA NO SEKTÖR PROJE SAYISI PROJE TUTARI 2013 YILI SONUNA KADAR YAPILAN HARCAMA 2014 YILI ÖDENEĞİ 1 TARIM 67 339.651.140 2 İMALAT 3 19.207.000 3 ENERJİ 24 92.180.752 4 ULAŞTIRMA 52 5 EĞİTİM 48 275.801.960 96.722.805 89.823.376 6 SAĞLIK 18 128.989.551 7 DİĞER KAMU HİZ. 216 855.551.512 TOPLAM 428 28.734.055 40.174.102 NAKDİ FİZİKİ 2014 YILI GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME HARCAMASI ORANI (%) ORANI (%) 14.006.105 35 40 7.500.000 3.387.740 29 29 13.050.000 33.080.752 19.457.264 59 64 3.081.307.404 2.522.299.543 139.388.622 256.341.567 184 90 16.689.333 18 23 9.533.487 16.986.500 8.424.378 42 57 220.360.562 312.191.807 89.135.120 29 34 4.792.689.319 2.892.807.452 639.145.159 407.441.507 64 69 2.107.000 81 KARAYOLU YATIRIMLARI ORMANKÖY-AKYAZI-DOKURCUN–4.BÖLGE HUDUDU (41 KM.) Önceki yıllarda 33 km si BSK seviyesinde ve 1A standardında trafiğe açılmış olup, kesin hesap çalışmaları tamamlanmıştır. Toplam 40 km.lik güzergâhın 22 km.lik kesiminin Bölünmüş yol yapım ihalesi 13.12.2010 tarihinde yapılmış olup, proje bedelli 29.766.715 TL.’dir. 26.08.2011 tarihinde çalışmalara başlanmıştır. Söz konusu projede 13 eş düzey kavşak bulunmakta olup, 7 adedi tamamlanmıştır. 2013 yılında 4 km.lik kesim BY-PMT seviyesinde tamamlanmıştır. 2013 yılında toplam 10 km.lik kesim BY seviyesinde tamamlanmıştır. Geriye kalan 6 km.nin 2014 yılı sonuna kadar bitirilmesi hedeflenmiştir. KARASU – KOCAALİ – 4. BÖLGE HUDUDU YOLU Toplam 23,3 km. uzunluğunda BY standartlarındaki yolun ihalesi 15.03.2011 tarihinde yapılmış olup, işin proje tutarı 53.996.343 TL’dir. Bu projede çalışmalara 16.06.2011 tarihinde başlanılmıştır. 2013 yılı sonuna kadar 17 km.lik kesim binder seviyesinde tamamlanmıştır. 2014 yılında 6,3 km.lik kesiminin bitirilmesi hedeflenmektedir. KAYNARCA – KARASU YOLU Toplam 35 km. uzunluğunda 1A standartlarındaki yolun bölünmüş yol yapım ihalesi 30.04.2010 tarihinde yapılmış olup, işin proje tutarı 77.444.916 TL’dir. 2010 yılı içerisinde 1A olan yolun standardı 2x2 BY ye dönüştürülerek çalışmalara devam edilmiştir. İhale edilen işin BY olarak ancak 0+000 ile 21+000 arası kesimi yapılabilmektedir. Kalan 14 km.lik kesimin yapımı için ise ikmal ihalesi yapılmıştır. Bu projede 2012 yılı sonuna kadar 19 km.si BY BSK seviyesinde tamamlanmıştır. 2013 yılı sonuna kadar toplam 46.141.440 TL harcama yapılmıştır. 2014 yılı sonuna kadar kalan 1 km.lik kesim tamamlanarak toplam 21 km.lik kesimin trafik hizmetine açılması hedeflenmektedir. KAYNARCA – KARASU İKMAL Toplam 16 km. uzunluğunda 1A standartlarındaki yolun bölünmüş yol yapım ihalesi 28.02.2013 tarihinde yapılmış olup, işin proje tutarı 77.224.533 TL’dir. Bu projede işyeri teslimi 27.07.2013 tarihinde yapılmış olup, çalışmalara başlanmıştır. İşin süresi 400 gün olup, 14.08.2014 tarihinde tamamlanması planlanmaktadır. 2014 yılında 7 km.lik kesimle birlikte 320 mt. uzunluğundaki tünelin yapımının tamamlanması hedeflenmektedir. 82 ADAPAZARI – MEKECE ( 2.KISIM ) Toplam 26 km. uzunluğunda BY standartlarındaki Mekece-Adapazarı 2. Kısım yolunun ihalesi 30.09.2004 tarihinde yapılmış olup, alınan % 235 oranındaki keşif artışıyla işin proje tutarı 241.227.142 TL’dir. Bu projede çalışmalar 20.04.2005 tarihinde başlatılmıştır. 2013 yılı sonuna kadar 26 km.lik kesim aşınma seviyesinde bölünmüş yol olarak tamamlanmıştır. Ayrıca 2013 yılında yapılan 3,6 km.lik Geyve Bağlantı Yolu aşınma seviyesinde bitirilmiştir. Ancak Km:2+600 deki yüksek gerilim hattının deplase edilememesinden dolayı 50 m.lik kesim yapılamamış olup, yol trafiğe kapatılmıştır. 2013 yılında işin geçici kabulü yapılmış olup, 2014 yılında kesin hesap çalışmaları devam etmektedir. HENDEK 4. BÖLGE HUDUDU YOLU ve HENDEK GEÇİŞİ Toplam 12 km. uzunluğunda BY standartlarındaki Hendek–4. Bölge Hududu yolunda 07.11.2008 tarihinde 7.672.569 TL bedelle, 21.06.2010 tarihinde 8.154.607 TL bedelle iki adet ihale yapılmış olup, iki ihalenin toplam proje tutarı 26.047.000 TL dir. 2011 yılı sonuna kadar 12 km.lik kesim bölünmüş yol olarak tamamlanmıştır. 6 km. uzunluğundaki Hendek Geçişi ise önceki yıllarda yapılan ve tamamlanan ihale kapsamında bölünmüş yol olarak trafiğe açılmıştır. SAKARYA İLİ KARAYOLU YATIRIMLARI UYGULAMA VE İZLEME DURUMU SIRA NO PROJENİN ADI YERİ BAŞLAMA BİTİŞ TARİHİ 1 İstanbul-EdirneGümüşova asfalt yama yapımı İstanbulEdirne2013-2014 KocaeliSakarya 2 Mekece-Adapazarı 3 2013 GERÇEKLEŞME SONUNA 2014 YILI 2014 YILI KADAR ÖDENEĞİ HARCAMASI HARCAMA NAKDİ FİZİKİ % % PROJE TUTARI 1.000 6.220.000 - Sakarya 1996-2014 539.159.000 538.159.000 14.811.875 Ormanköy-AkyazıDokurcun4. Bölge Hududu Sakarya 1974-2017 4 Adapazarı-KarasuAkçakoca(MD) 5 İhaleye çıkılmadı. - - 14.811.875 100 100 Bitti. (Kesin hesap aşamasında.) 165.614.000 136.982.000 10.525.914 10.525.914 100 85 Devam ediyor. Sakarya1993-2017 Düzce 316.161.000 226.657.000 9.089.935 9.089.935 100 74 Devam ediyor. Geyve Ayrım-Taraklı Sakarya 1997-2015 40.851.000 31.820.000 1.000.000 - - 100 Bitti. (Kesin kabul yapıldı.) 6 Hendek - 4. Böl. Hd. (Kalan İşler) Sakarya 2006-2016 32.775.000 10.351.000 500.000 - - 100 Bitti. (Kesin kabul aşamasında.) 7 Hendek Geçişi Sakarya 1997-2017 19.488.000 6.000 - - 100 Bitti. 8 Kaynarca-Karasu Sakarya 2010-2017 33.198.000 4.000 5.400.000 5.400.000 100 70 Devam Ediyor. 9 Çakallı Grubu Köp. (Çakallı2, Çakallı 3) Sakarya 2011-2015 2.000.000 - - 83 86 TOPLAM 6.221.000 AÇIKLAMA 9.733.000 264.000 - 1.155.467.000 954.253.000 47.817.724 39.827.724 83 546.000 Sözleşme imzalanacak. KUZEY MARMARA OTOYOL PROJESİ Güzergah olarak Tekirdağ Kınalı ayrımından başlayarak Yavuz Sultan Selim köprüsüKocaeli ve Sakarya il sınırları içerisinden geçmektedir. Adapazarı ilçemizin Camili mahallesinin 1,5 km. Güneyinden geçen otoyol projesinde Camili mahallesine büyük bir kavşak yapılması planlanmıştır. Bu kavşaktan Camili’ye, Şehir Merkezine ve Kaynarca ilçemize bağlantı sağlanacaktır. Otoyol, Kömürlü köyü civarında Sakarya-Karasu yolunda kesişmektedir. Burada da Dörtyol kavşağı devamında D-100 üzerindeki Akyazı kavşağını kesmektedir. Hendek-Akyazı ilçelerimiz arasındaki TEM otoyoluna bağlanacaktır. Projenin toplam uzunluğu 260 km.dir. Bağlantı yolları ile 415 km.dir. Projenin 54 km.lik otoyol kısmı 17 km.lik bağlantı yolları Sakarya ili sınırlarından geçmektedir. Otoyolun genişliği 2x4 şeklinde olmaktadır. Bu proje tamamlandığında Sakarya-İstanbul arasındaki mesafe 15 km kısalacaktır. Sakarya ili ile ilgili kısımın Planlama ve Hazine Müsteşarlığı ile ilgili yazışmaları tamamlanarak ihale aşamasına gelmiş olup, Bakanlık talimatı beklenmektedir. D.020 devlet yolu olarak Kuzey Marmara Otoyolunun haricinde ayrı bir yol yapılmaktadır. Bu yol da Yavuz Sultan Selim köprüsünün Anadolu tarafındaki ayağından başlayarak, Şile-Ağva-Kandıra-Kaynarca-Karasu ve Zonguldak’a kadar devam etmektedir. Kaynarca-Karasu arasındaki yol çalışmaları ise halen sürdürülmektedir. Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı ve Sakarya Milletvekillerinin talebi üzerine Söğütlü-Camili arasındaki 15 km.lik yeni yol talebi Karayolları I. Bölge Müdürlüğünce değerlendirilmiş olup, yolun yapımı ile ilgili Genel Müdürlüğe olumlu görüş bildirilmiştir. DEMİRYOLU YATIRIMLARI YÜKSEK HIZLI TREN PROJESİ Ülkemizin en büyük Yüksek Hızlı Tren hattı olan Ankara-İstanbul Yüksek Hızlı Tren Hattı’nın Sakarya,104 km.’lik (Bilecik)Vezirhan-Köseköy(Kocaeli) hattı üzerinde yer almaktadır. Bu projede en son ihale edilen işler kapsamında; Yanık köyü- Sapanca arasındaki 8,5 km.lik bölümde ve Alifuatpaşa-Mekece arasındaki 27 km.lik bölgede yapım çalışmaları tamamlanmıştır. Bu işler ile Proje tamamlanmış olup, test sürüşlerine devam edilmektedir. 2014 yılı Ağustos ayında normal seferlere başlaması planlanmıştır. ADAPAZARI-KARASU DEMİRYOLU İNŞAATI Adapazarı’ndan Karasu Limanı ve Sanayi Tesislerine demiryolu bağlantısının sağlanması için proje yapılmış ve yapım ihalesine çıkılmıştır. (Üstyapı için başka bir ihale yapılması öngörülmüştür.) 84 Hat uzunluğu : 62 km. İhale kapsamı : Demiryolu altyapı işinden ibarettir. İhale bedeli : 320.000.000 TL. dir. Sözleşme tarihi : 05.04.2011 İşin süresi : 750 gündür. İşin arazide fiilen başlatılmasından sonra, Sakarya nehrini takip eden güzergahın zayıf zemin ihtiva eden kesimlerinde, ihalede öngörülen zemin iyileştirme metodlarıyla sıhhatli netice alınamayacağı yönünde bulgular oluşunca durum 4 farklı üniversiteye inceletilmiş ve alınan bilimsel raporlar doğrultusunda projenin zemin ıslahı gerektiren kısımları için proje revizyonu yapılma kararı alınmıştır. Halihazırda demiryolu altyapısının güçlendirilmesi ve gerekli kesimlerde güzergahın değiştirilmesi dahil olmak üzere projenin sağlam ve ekonomik olarak devam edebilmesi için lüzumlu olan teknik revizyonlar üzerinde çalışılmaktadır. Bunun yanında altyapının tamamlanması ve üstyapı işlerinin gerçekleştirilmesine yönelik teknik çalışmanın tamamlanmasının ardından projenin 2 yıl içinde hizmete alınması hedeflenmektedir. Projeye günümüze kadar 2014 yılı fiyatlarıyla 326.676.093,14 TL. harcama yapılmıştır. Ayrıca, 60.000.000 TL. kamulaştırma için harcama yapılmıştır. Kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir. Zemin etüd çalışması ve güzergah değişiklikleri tamamlandıktan sonra ortaya çıkacak yeni keşif bedeli ve üst yapı keşfi bedeliyle birlikte yeniden ihaleye çıkılacaktır. LİMAN VE SAHİL TAHKİMATI YATIRIMLARI KARASU LİMANI İNŞAATI Karadeniz Aksı ile Avrupa Asya Koridor Eksen’inin çakıştığı bir noktada bulunan Karasu Limanı’nın inşaatına 1994 yılında balıkçı barınağı olarak başlanılmıştır. Yüksek Planlama Kurulunun 30 Ekim 1997 tarihli kararı ile proje Ulaştırma Limanı’na dönüştürülmüştür. Ulaştırma Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü’nce şimdiye kadar, 1600 m uzunluğunda ana dalgakıran, 125 m uzunluğunda tali dalgakıran, (665x125) m uzunluğunda geri saha (koruma alanı 579 000 m2) 2008 yılında tamamlanmıştır, Ulaştırma Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü Karasu Limanı’nın karayolu ve demiryolu bağlantıları ile verimli çalışan bir liman haline getirilmesi için eksik altyapı ve üstyapı donanımlarının tamamlanması işlerini 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” hükümleri doğrultusunda ihale etmiştir. Yap-İşlet-Devret sürecinde teknik ve mali değerlendirmeler sonucu yatırımı gerçekleştirebileceği belirlenen ve diğer isteklilerden daha avantajlı teklif veren yatırımcı kuruluş IC İÇTAŞ İnş. San. ve Tic. A.Ş. uygun görülmüştür. 85 Yatırım Tutarı :73.114.193 USD İhale Tarihi :25/05/2011 Sözleşme Tarihi :07/12/2011 tarih ve 31542 sayı İş Bitirme Tarihi:1 yıl 6 ay yatırım 17 yıl 8 ay işletme süresi 1.500.000 ton/yıl genel kargo ve 50.000 ton TEU konteyner yük kapasitesine sahip, aynı zamanda Ro-Ro gemilere de hizmet verecek şekilde işletimine imkan vermek üzere tamamlayıcı altyapı eksiklikleri, ihtiyaç duyulan düzenlemeler ile gerekli olan üstyapı tesislerin tatbikat projelerinin hazırlanması, inşaatı, gerekli ekipmanların temin ve tesisin bakım ve onarımın projelendirilmesi, yapılması, işletilmesi görev konusu teşkil etmektedir. Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünün Sakarya Valiliği Defterdarlığına göndermiş olduğu 25 Nisan 2014 tarih ve 12686 sayılı yazısında yer teslimatının yapılabilmesi için, ilgili firma IC İÇTAŞ İnş. San. ve Tic. A.Ş. ile kullanım sözleşmesinin yapılması istenilmiştir. Sakarya Valiliği Defterdarlığı’nın Karasu Kaymakamlığına yazmış olduğu 14.7.2014 tarih ve 4766 sayılı yazısıyla adı geçen firmaya tebligat yapılması istenilmiştir. Önümüzdeki günlerde yer teslimatı yapılacaktır. Adapazarı-Karasu arasında yapılacak 62 km. Demiryolu hattı ile ulusal Demiryolu şebekesine bağlanması planlanan Karasu Limanı, birkaç yıl sonra faaliyetine son verilmesi planlanan Haydarpaşa limanına alternatif limanlardan biri olacaktır. Böylece Karadeniz ülkeleri ile yapılacak olan ticarette Karasu limanı ön plana çıkacaktır. İlimiz ve çevre illerin ihracat potansiyelini oldukça yukarılara çıkaracağı düşünülen Limanın büyük bir lojistik üs olması İlin geleceği açısından oldukça yararlı olacaktır. Liman inşaatı ile birlikte tersanelerin yapımı da söz konusudur. Bu amaçla 8 parselasyon yapılmıştır. Böylece, İlçenin Limanla birlikte bir tersaneler bölgesi olması da planlanmaktadır. KARASU SAHİL TAHKİMATI YAPILMASI Toplam 27 adet kıyıya paralel ayrık dalgakıran yapılması planlanan sahil şeridinde; I., II., III. ve IV. Kısım Sahil Tahkimatları tamamlanmıştır. 2013 yılında Karasu Sahil Tahkimatı V. Kısım inşaatı kapsamında proje tutarı 6.000.000 TL’dir. 11.10.2013 tarihinde yer teslimi yapılarak işe başlanılmış olup, inşaat çalışmaları devam etmektedir. 2014 yılında 2.239.876,36 TL harcama yapılmıştır. 86 BALLIKAYA PROJESİ Akyazı ilçesinde yapılacak olan Ballıkaya Barajı ile şehre yılda 189 milyon m3 içme ve kullanma suyu temin edilecek olup, Adapazarı, Erenler, Serdivan, Yazlık, Sinanoğlu, Güneşler, Kazımpaşa, Hanlı, Nehirkent, Bekirpaşa, Çaybaşı-Yeniköy, Akyazı-Karapürçek, Gücücek, Sapanca, Arifiye, Kırkpınar, Kurtköy, Hendek, Yeşilyurt, Ferizli, Söğütlü, Gölkent, ve Limandere yerleşim yerlerinin içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılanacaktır. İşe 22.02.2013 tarihinde başlanmış olup, Sözleşmesine göre bitim tarihi 17.11.2016’dır. 15.03.2013 tarihinde temeli atılmıştır. Sakarya'nın 100 yıllık geleceğini yakından ilgilendiren önemli bir çalışmadır. Baraj aynı zamanda Sakarya'nın tek ve vazgeçilmez içme suyu kaynağı olan Sapanca Gölü'nü korumak ve yaşatmak için de alternatif su kaynağıdır. GERÇEKLEŞME PROJENİN ADI BAŞLAMA BİTİŞ TARİHİ 2014 YILI ÖDENEĞİ PROJE TUTARI 2014 YILI HARCAMASI Nakdi % Fiziki % 15 BALLIKAYA BARAJI 2014 56.721.920 7.000.000 2.867.706 - BALLIKAYA BARAJI FİYAT FARKI 2014 13.578.080 2.750.000 929.614 - BALLIKAYA BARAJI KAMULAŞTIRMA BEDELİ 2014 113.500.000 15.000.000 6.859.248 - 87 MAHALLİ İDARELER 1) BELEDİYELER Sakarya Büyükşehir Belediyesinin 2013 yılı mali bütçesi; 205.000.000 TL. gider, 175.000.000 TL. gelir ve 30.000.000 TL. finansman açığı ise borçlanma öngörülerek karara bağlanmıştır. Büyükşehir Belediyesinin 2014 yılı yatırım programında 36 proje mevcuttur. Projelerin toplam tutarı ve ödeneği 53.779.491 TL.’dir. Yılın ilk 6 aylık dönemde 25.722.122 TL harcanarak 14 proje tamamlanmıştır. Nakdi ve fiziki gerçekleşme % 75’dir. 88 SORUNLAR ve ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 1-İlimizin ekonomik ve sosyal gelişimi açısından önem taşıyan Adapazarı-Karasu Limanı Demiryolu Bağlantı projesinin revizyon işlemleri bir an önce tamamlanarak, üst yapı inşaatına başlanılmalıdır. 2-Geniş bir alanı kapsamakta olan Yeni Yerleşim Bölgesinin nüfusu 80.000’e doğru yaklaşmaktadır. Her geçen gün büyüyen Yenikent’ten; Adapazarı, Serdivan, Erenler ve Arifiye ilçelerimize toplu ulaşımda vatandaşlarımız çeşitli güçlüklerle karşılaşmaktadırlar. Sorunun giderilmesi için bu yerleşim bölgelerinin hafif raylı sistemle birbirine bağlanması gerekmektedir. Projenin maliyeti Büyükşehir Belediyesinin imkânları dışında olduğundan Bakanlıkça desteklenerek kısa zamanda uygulanmasında yarar görülmektedir. 3-Akyazı ilçesinde yapılması planlanan 400 kişilik öğrenci yurdu işinde projelendirme çalışmaları devam etmektedir. Karasu ilçesinde yapılması planlanan 300 kişilik öğrenci yurdu işinde arsa tahsis işlemleri devam etmektedir. Pamukova ilçesinde yapılması planlanan 350 kişilik öğrenci yurdu işinde projelendirme çalışmalarına başlanmıştır. Sapanca ilçesinde yapılması planlanan 500 kişilik öğrenci yurdu işinde arsa ile ilgili imar tadilat çalışmaları tamamlanmıştır. TOKİ tarafından yapılacak olan bu yurtların ihale işlemlerinin 2014 yılı yatırım döneminde tamamlanmasında yarar görülmektedir. 4-Geyve ilçesine yer tahsis edilerek, Hükümet Konağı yapılması gerekmektedir. 5-Sakarya Üniversitesi kampüsünün bulunduğu Serdivan İlçesi 97.044 nüfusu ile gittikçe büyümekte ve gelişmektedir. İlçede müstakil hükümet konağı bulunmadığından Kaymakamlık hizmetleri geçici bir binada yürütülmektedir. Yeni hükümet konağı için arsa tahsisi yapılmasına rağmen 2014 programa alınmamıştır. Serdivan Hükümet Konağının 2014 yılı yatırım programına alınmasında yarar görülmektedir. 6-İlimiz genelinde sulanan tarım arazisi yetersizdir. Sulanabilme kabiliyetine haiz 93.000 hektarlık alanın yaklaşık 20 bin hektarlık (toplam alanın % 8’i) bölümünde sulama ünitelerinden fiilen yararlanılarak sulu tarım yapılmaktadır. Adapazarı ovasının yeterli düzeyde sulanabilmesi için DSİ’nin ilimizdeki sulama projeleri çalışmalarına ağırlık vermesi gerekmektedir. 7-İlimizde tarım alanları, sanayi yatırımları (Organize Sanayi Bölgeleri) ve imar genişlemesi nedeniyle amacı dışına çıkarılma baskısı altındadır. Tarım alanlarının korunmasına ilişkin tedbirlerin alınması için büyük ölçekli planların hazırlanarak bu planlara uyulmasının sağlanması gerekmektedir. 8-İlimizin tarım arazilerinin küçük ve parçalı oluşundan dolayı ekonomik üretim yapılamamaktadır. Arazi toplulaştırılmasının yapılması, Aşağı Sakarya ovasındaki 59.000 ha. alanın toplulaştırılmasına öncelik verilmesi gerekmektedir. 89 9-İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünde mevcut Toprak, Yaprak ve Su Analiz Laboratuvarına sadece Toprak Bölümü mezunu Ziraat Mühendisi atanmıştır. Ancak mevzuat gereği Laboratuvarın aktif hale getirilmesi için (1) Kimyager ve/veya (1) Laboranta ihtiyaç vardır. 10-Deniz, doğa, göl ve yayla turizmi potansiyeli yüksek olan İlimizin kültür ve turizmde marka kent haline gelebilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı destekli projelere ihtiyaç vardır. 11- Sakarya mevcut müze binası, müze ve müzecilik faaliyetlerinin yürütülmesinde yetersiz kalmaktadır. Bu sorunun köklü çözümü için açık ve kapalı alan olarak geniş mekânlara sahip bir binaya ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca, eser teşhir çeşitliliği de yetersizdir. 12- Geyve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Halk Eğitim Merkez Müdürlüğünün hizmet binası yoktur.Yer temin edilip, hizmet binası yapılmasında yarar görülmektedir. 13-Pamukova ilçesi Anadolu Lisesi ve Anadolu Öğretmen Lisesinde geçici binada eğitim-öğretim yapmaktadır. Bu liseler için okul yapımı teklifinde bulunulmuş olup, 2014 yılı yatırım programına alınması gerekmektedir. 14-Taraklı ilçesini Geyve ve Adapazarı’na bağlayan Devlet yolunun ilçe dışından geçmesi nedeniyle; transit geçen araçların ilçe merkezine uğrayabilmesi için tespit edilecek uygun bir mevkiden yeni bir giriş yolu yapılması önem arz etmektedir. 15- İlimizde Spor Kulüplerinin güçlü maddi yapıları bulunmadığından performans sporcularını yetiştirmekte ve bünyelerinde tutmakta zorlanmaktadırlar. Milli sporcularına yeterince destek olamayan kulüpler bir süre sonra sporcularının başka illerdeki kulüplere transferlerine engel olamamaktadırlar. Bu nedenle Milli sporcu sayıları yıllar itibari ile değişkenlik gösterebilmektedir. Bu sorunun çözülmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. 16- İl genelinde derslik başına düşen öğrenci sayısı 28 olmasına rağmen, Mesleki ve Teknik Eğitimde 36, Ortaöğretimde 31’dir. Ortaöğretimde ve Mesleki Teknik Eğitimde derslik sayılarının arttırılması gereklidir. 17-İlimizde %28,7 oranında ikili eğitim yapılmaktadır. Bu oran İlköğretim de %37,6 düzeyindedir. Özellikle ikili eğitimin eğitim yapılan bölgelere öncelikle ilköğretim yatırımlarının planlanması gerekmektedir. 90
© Copyright 2024 Paperzz
