G34

18.04.2014
T.C. HALİÇ ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
İŞLETME DOKTORA PROGRAMI
PAZARLAMA
STRATEJİLERİ
MOBİL PAZARLAMA
Danışman: Prof. Dr. Ayşe AKYOL
Hazırlayan: Hatem KARAPINAR
1.
GİRİŞ ...................................................................................................................................................... 2
2.
MOBİL PAZARLAMA .............................................................................................................................. 3
2.1.
KAVRAM VE TANIM ........................................................................................................................... 3
2.2.
AMAÇ ................................................................................................................................................ 4
2.3.
ÖZELLİKLER ........................................................................................................................................ 6
2.4.
TEKNİKLERİ ........................................................................................................................................ 8
3.
2.4.1.
SMS/MMS ................................................................................................................................. 8
2.4.2.
Mobil Kuponlar.......................................................................................................................... 8
2.4.3.
Mobil Reklam ............................................................................................................................ 8
2.4.4.
Konum Bazlı Servisler (LBS) ....................................................................................................... 8
2.4.5.
QR Kod....................................................................................................................................... 8
MOBİL PAZARLAMA ÖRNEKLERİ ........................................................................................................... 9
3.1.
IKEA Örneği ................................................................................................................................... 9
3.2.
Caffe Nero Örneği ......................................................................................................................... 9
3.3.
Heineken Örneği ........................................................................................................................... 9
3.4.
LG Örneği .................................................................................................................................... 10
3.5.
Kanyon Örneği............................................................................................................................. 10
4.
SONUÇ ................................................................................................................................................. 11
5.
KAYNAKÇA ........................................................................................................................................... 12
1. GİRİŞ
Mobil cihazların hızla yaygınlaşması, dünya genelinde hızla gelişen GSM altyapısı ve GSM
piyasasındaki rekabetin ücretler üzerindeki tüketici lehine etkisi sonucunda mobil iletişim
çağımızdaki birincil iletişim şekli haline gelmiştir. Bu durum tüketiciler ile iletişim kurmak ve
hedef kitleye en kısa yoldan ulaşabilmek için sürekli yeni arayışlar içerisinde olan işletmelerin de
dikkatini çekmiş ve pazarlama faaliyetleri son yıllarda artan bir hızla radyo, televizyon, gazete
gibi konvansiyonel mecralardan mobil mecraya doğru kaymaya başlamıştır. Bu gelişmeler
ışığında yakın geçmişte ortaya çıkan ve popülerliği gittikçe artan mobil pazarlama kavramı
incelemeye değer bir unsur olarak göze çarpmaktadır.
Bu noktadan hareketle çalışma içerisinde mobil pazarlamanın tanımı, mobil pazarlamanın
amaçları, mobil pazarlamanın özellikleri ve mobil pazarlamanın diğer pazarlama türleri ile
ilişkisi hakkında bilgiler sunulmuş, mobil pazarlama metotları açıklanmış ve mobil pazarlama
ile klasik pazarlama arasında karşılaştırma yapılarak aralarındaki farklılıklar ortaya konulmuştur.
Takip eden bölümde ise mobil pazarlama uygulamaları ile ilgili kısa örnekler verilmiştir.
Çalışmanın son bölümünde ise genel bir değerlendirmenin yer aldığı sonuç bölümü ve çalışma
süresince yararlanılan kaynakların listelendiği kaynakça bölümü yer almaktadır.
2. MOBİL PAZARLAMA
2.1. KAVRAM VE TANIM
Mobil iletişime ve mobil cihazlara olan ilgi bu denli büyürken tüketicilere ulaşmak için
sürekli yeni mecralar arayışında olan işletmelerin, mobilitenin getirdiği avantajları es geçmesi
düşünülemez bir durumdur. Mobil iletişimin yaygınlaşması, işletmelerin, her zaman ve her yerde
müşteriye bağlanabilme isteklerine yenilikçi bir yaklaşım getirmiştir (Taşçı, 2010). Bu nedenle
90’lı yılların ikinci yarısı ile birlikte mobil kanallar üzerinden tüketicilere yönelik pazarlama
faaliyetleri başlatılmış ve bu faaliyetlerin bütününü ifade eden "Mobil Pazarlama" kavramı
literatürdeki yerini almıştır.
Pazarlama açısından oldukça genç bir kavram olmasına karşın, literatürde mobil pazarlama
ile ilgili birçok farklı tanıma rastlamak mümkündür. Bu tanımlar arasında dünya çapında en
geçerli olanı Mobil Pazarlama Birliği (Mobile Marketing Association
- MMA) tarafından
yapılan tanımdır. 2000 yılında kurulan New York kökenli Kablosuz Reklamcılık Birliği (WAA)
ve 2003 yılında kurulan Avrupa orjinli Kablosuz Pazarlama Birliği (MWA)’nın birleşmesi ile
oluşan bu kuruluş, mobil pazarlamayı reklam ve satış promosyon aktivitelerinin, mobil kanallar
yoluyla müşteri ve davranışlarını hedef aldığı bir pazarlama türü olarak tanımlamaktadır (Deniz
vd., 2012).
Mobil pazarlama, mobil mecranın marka ve son kullanıcı arasında bir iletişim ve eğlence
kanalı olarak kullanılması olarak da ifade edilmektedir. Bu tanıma göre mobil pazarlama,
tüketiciye her an ve her yerde, anlık, doğrudan, interaktif ve hedefli mesajlar iletme yeteneğine
sahip tek pazarlama kanalıdır (Michael ve Salter, 2006).
Mobil pazarlama, müşterilerle ve olası müşterilerle iletişim kurmak ile ürün, hizmet ve ek
olarak fikirlerin tanıtılması için mobil araçların ve kablosuz medyanın kullanılmasıdır. Zaman ve
yer farkındalığı yaratmak, ürün, servis ve kişisel bilgi sağlamak için kablosuz araçları kullanan
pazarlama şeklidir (Bayuk ve Güzeler, 2010).
Mobil pazarlama, interaktif kablosuz medyayı müşterilere ürünleri, hizmetleri ve fikirleri
destekleyen kişiselleştirilmiş bilgileri zaman ve mekan hassasiyetiyle sağlamak ve böylelikle tüm
taraflar için değer oluşturmak için kullanmak olarak tanımlanabilir (Dickinger vd., 2004).
İşletmeler tarafından tüketicilere iletilecek mesajların dikkat çekme, ilgi uyandırma ve
tüketiciyi harekete geçirme özelliklerine sahip olması, ürün ve hizmetlerin tutundurulması
açısından önemli bir gereksinimdir. Mobil cihazlar üzerinden yapılan pazarlama faaliyetleri bu
gereksinimleri rahatlıkla karşılayacak teknolojik alt yapıya ve esnekliğe sahiptir. Bu nedenle
mobil pazarlamanın, pazarlama karmasının (4P) tutundurma bileşeni ile yakın bir ilişki içerisinde
olduğu görülmektedir. Bu durumun bir sonucu olarak, literatürde, mobil pazarlamanın, 4P'nin
tutundurma bileşenine vurgu yapılan birçok alternatif tanımına rastlamak mümkündür. Bu
tanımlara göre mobil pazarlama,pazarlama karmasının tutundurma elemanına dayanmakta ve
mal, ürün, hizmet ve fikirlerin tutundurulmasında mobil iletişim tekniklerinin kullanıldığı bir
pazarlama iletişimini ifade etmektedir (Sütütemiz ve Kurnaz, 2011). İşletme ile ilgili tüm çıkar
gruplarına faydası olacak şekilde mobil telefon aracılığıyla malların, hizmetlerin ve fikirlerin
tutundurulması sürecinde yararlanılan kablosuz interaktif bir pazarlama aracıdır (Deniz vd,.
2012). Ürünlerin tutundurulması amacıyla hedef kitleye duyurulması, benimsetilmesi, satın alma
isteği yaratılması için mobil mecra üzerinden ve/veya mobil ürünler kullanılarak marka
faaliyetleri gerçekleştirilmesidir (Karaca ve Ateşoğlu, 2006).
2.2. AMAÇ
Etkilenen ve etkileyen olarak; gerek tüketici gerekse işletmeler olarak, Mobil Pazarlama’nın
her iki yönde farklı amaçları bulunmaktadır.
Tüketiciler açısından mobil pazarlamanın öncelikli amacı, sadece bilgisayar başında olarak
değil, akıllı telefon gibi mobil araçlar yoluyla herhangi bir yerden ve herhangi bir zamanda satın
alınmak istenen ürün ya da hizmetin özelliklerine erişip, sipariş verebilme, ödeme
gerçekleştirebilme, kısacası alışveriş yapabilme kabiliyetini kazanmaktır. Bu sayede mobil
cihazlar, satın alma kararı noktasında tüketicilerin işlerini kolaylaştırarak zaman ve enerji
tasarrufu sağlamakta ve bu özellikleri ile tüketiciler için adeta bir tür alışveriş asistanı haline
gelmektedirler.
İşletmeler açısından ise mobil pazarlama, düşük maliyetli, etkileşimli, geri dönüşümü olan,
yüksek etkileme gücüne sahip, kişisel, eğlenceli bir pazarlama aracıdır. İşletmeler bu aracı
kullanarak marka farkındalığı yaratmak, tüketici zihnindeki marka imajını değiştirmek, marka
bağlılığı yaratmak ve tüm bunların sonucu olarak satışlarını arttırmayı hedeflemektedirler
(Çağlar ve Karagöz, 2011).
Marka farkındalığı yaratmak işletmelerin mobil pazarlama faaliyetleri ile amaçladıkları en
temel noktadır. Zira tüketicinin farkında olmadığı bir ürün ne kadar uygun bir fiyata ve ne denli
güçlü bir dağıtım ağına sahip olursa olsun tüketiciler tarafından rağbet görmeyecektir. Mobil
pazarlama, müşterilerin farkına varma ve hatırlama yeteneğini hedef alarak özellikle piyasaya
yeni çıkmış ürün ve hizmetlerin tüketicilere hızlı ve etkili bir biçimde lanse edilmesi edilmesini
sağlamaktadır (Pousttchi ve Wiedemann, 2006).
Mobil pazarlama işletmeler açısından aynı zamanda marka imajını değiştirme amacını da
taşır. Marka imajı, tüketicilerin hafızalarında tuttukları markaya bağlı çağrışımlar dizisi olarak
ifade edilmektedir (Karaca ve Gülmez, 2010).
Mobil pazarlama faaliyetlerinin işletmeler açısından bir diğer amacı ise marka bağlılığını
artırmaktır. Marka bağlılığı, müşterilerin markayı yeniden ve daha fazla miktarda satın almasını
sağlamaktır (Karaca ve Gülmez, 2010).
Tüketicinin markaya karşı olumlu hisler duyması, bağlı olduğu markayı diğer markalardan
daha sık satın alması, satın almaya devam etmesi ve markayı daha uzun süreler kullanması için
işletme ile tüketici arasında özel bir bağın gelişiminin sağlanması gereklidir. (Ünal vd., 2002)
Bu noktada mobil pazarlama, işletmelere, tüketicinin mobil cihaz kullanımındaki eğilimlerini
takip ederek onlara özel kişiselleştirilmiş içerikler sunulması imkanını sağlamaktadır. Bu sayede
tüketici ile firma arasındaki ilişki özel bir boyuta taşınarak, marka bağlılığı sağlanmış
olmaktadır. Bu tür kişiselleştirilmiş içeriklerin sunulabilmesi için mobil pazarlama faaliyetlerinin
yanı sıra izinli pazarlama ve veri tabanlı pazarlama faaliyetlerinin de gerçekleştirilmesi
gereklidir.
2.3.
ÖZELLİKLER
Mobil pazarlamanın en önemli özelliği mobilite kavramına dayanmasıdır. Mobilite,
bireylerin hareket halindeyken dahi bilgiye erişebilmesini ve bu bilgilerle ilgili işlem
yapabilmesini mümkün kılacak mobil çözümler yaratmak amacıyla oluşturulmuş bir teknolojidir
(Bayuk ve Güzeler, 2010).
Mobilite bu yönüyle pazarlama faaliyetlerine hareket kabiliyeti ve taşınabilirlik özelliklerini
katmaktadır. Mobil iletişim cihazları sayesinde mobilite ve iletişim teknolojilerinin unsurları bir
araya gelerek mobil pazarlama faaliyetlerinin çerçevesini oluşturmuşlardır. Mobil cihazlar
sayesinde mobilitenin pazarlama faaliyetlerine kazandırdığı hareket kabiliyeti ve taşınabilirlik
özelliklerinin yanı sıra karşılıklı etkileşim özelliği de eklenmiştir.
Mobil cihazlar sahip oldukları teknoloji ve yaygın kullanım şekilleri göz önüne alındığına
mobil pazarlama açısından iki temel fayda sağlamaktadır. Bu faydalar; mobil cihazların her
zaman açık olması ve bu cihazların sürekli kullanıcısının yanında olmasıdır. Mobil cihazların
sahip oldukları bu özellikler pazarlamacılara hedef kitleye her zaman ulaşabilme imkanı
sunmaktadır. Mobil cihazların bu faydalarına ek olarak mobil pazarlama faaliyetleri işletmelere
kolaylıklar sağlayan bir takım özellikler taşımaktadır. Bu özellikler şöyle sıralanabilir (Deniz,
vd., 2012):
 Birebir pazarlama anlayışına sahip olması: Mobil pazarlama faaliyetleri için birebir
pazarlama anlayışı geçerlidir. Tüketiciyle kitlesel olmayan medya aracılığıyla doğrudan
iletişim kurulmaktadır. Bu sayede tüketicinin spesifik ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve
tüketiciye özel ürün ya da hizmetlerin sunulabilmesi sağlanmaktadır.
 İzinli pazarlama yöntemini kullanması: İzin alınmadan gerçekleşen pazarlama faaliyetleri
tüketici üzerinde olumsuz bir etki bırakmaktadır. Mobil pazarlama faaliyetinin etkin
olabilmesi için mutlaka hedef kitleden izin alınarak yapılması ve tüketicilere sadece
bekledikleri ve almak istedikleri iletişim mesajlarının gönderilmesi gerekmektedir.
 Ölçülebilir olması: Mobil pazarlama, işletmelere kampanyalarının ne derece etkin olduğu
ve ürünlerinin kullanım alışkanlıkları ile ilgili net bilgiler verebilmektedir. Kampanyaya
katılım saatleri ve günleri, ortalama katılım adetleri, bir kullanıcının kampanya süresince
kaç kez ürün tükettiği, kampanyaya dahil olan farklı ürünler varsa bunların arasındaki
tercih oranı gibi pek çok bilgi, kampanya sonunda raporlanmakta ve yorumlanarak marka
yetkililerine aktarılmaktadır.
 Düşük maliyete sahip olması: Mobil pazarlama aynı zamanda doğrudan pazarlama
uygulamalarından biri olmasından dolayı maliyetleri de düşük olmaktadır. Günümüzde
başta GSM operatörleri olmak üzere birçok firma çok düşük maliyetler ile mobil
pazarlama altyapısını firmalara kurabilmektedirler.
 Markaya yönelik yüksek oranda farkındalık yaratması: Mobil pazarlama uygulamalarının
algılanma düzeyleri yüksektir. Kişisel kanallar kullanılarak müşteriye ulaşılmaktadır.
 İletişimin tek veya çift taraflı olması: Mobil pazarlama uygulamaları etkileşimli yapıya
sahip pazarlama uygulamalarıdır. Bu bakımdan bazı durumlarda müşteri, bu
uygulamaların aktif birer üyesi konumunda olabilmektedir. Özellikle sosyal medya
kullanılarak bu tip etkileşimler arttırılabilmekte ve bu sayede müşterinin beklentilerinin
anlaşılması ve tatmin edilmesi kolaylaşmaktadır.
 Hızlı olması: Mobil altyapı teknolojileri sayesinde mesaj, tüketiciye saniyeler içerisinde
ulaştırılabilmektedir. Böylelikle geribildirimi birkaç dakika içerisinde almak mümkün
hale gelebilmektedir.
2.4.
TEKNİKLERİ
2.4.1.
SMS/MMS
Tüketicinin telefonunda saklanabiliyor olması, tüketicinin telefonu kapalıyken ona
ulaşılamasa bile daha sonradan SMS’in telefon açıldığında ulaşıyor olması ve işletmeler
tarafından gönderilen mesajlar için tüketicinin bu mesajı aldığına dair “Alındı” bilgisinin takip
edilebiliyor oluşu SMS’i avantajlı kılan unsurlardır (Bayuk ve Güzeler, 2010)
MMS (Multimedya Mesaj Servisi), SMS’e oranla daha yeni bir metottur. MMS
teknolojisi ile ilk defa tüketiciye gönderilen mesaj içerisine görsel (resim, video, animasyon vb.)
ve ses konulabilmesini sağlamıştır (Zengin, 2010).
2.4.2.
Mobil Kuponlar
Televizyon ve radyo reklamları, basın ilanları, açık hava reklamları, afişler, broşürler,
160 karakterlik SMS veya görüntülü MMS’den daha renkli, ilgi çekici, anlatıcı, ikna edici
görülmesine rağmen, mobil telefonların çift yönlü interaktif bir iletişim ortamı sağlaması,
geleneksel pazarlama araçlarından önemli oranda farklılıklar bulunmasına neden olmuştur
(Binatlı, 2006). Örneğin, bir restoran veya mağazanın önünden geçerken hedef müşterilerin
mobil telefonlarına SMS, MMS ve/veya Bluetooth aracılığıyla gelen indirim kuponları veya
kampanyalar hakkında bilgi, o anda pazarlama mesajını alan kullanıcıların satın alma
davranışlarını önemli oranda değiştirebilecektir. Buna göre başarılı bir şekilde uygulandığında
mobil telefonlar çok önemli bir pazarlama aracı haline gelmektedir (Howard, 2003)
2.4.3.
Mobil Reklam
Mobil pazarlama iletişiminin temel anahtarı, itme veya çekme yönlü reklamlardır. Mobil
telefon kullanıcılarından izin alındıktan sonra itme yönlü reklamlarla açık bir istekte bulunmadan
hedef müşteri grubuna yazılı ve görüntülü mesajlar gönderilir. Buna karşın çekme yönlü mobil
reklam ise trafik raporları veya hava durumu gibi bedava bilgilerin mobil telefon kullanıcısının
istediği bilgiye eklenerek gönderilmesidir (Scharl et al. 2005).
2.4.4.
Konum Bazlı Servisler (LBS)
Müşterinin mobil cihazının konum bilgisi önemli bir parametre olarak kullanılmaktadır.
Bu metotta amaç müşteri belirli bir alana yaklaştığı zaman, onu tamamen çekebilecek anlık ve
kişisel kampanyalar yapabilmektir (Karaca ve Gülmez, 2010).
2.4.5.
QR Kod
Birçok mobil cihaz, QR kodu denilen iki boyutlu barkodları okuyabilme yeteneğine
sahiptirler. Bu barkodların cep telefonu kamerası ile fotoğrafı çekildiğinde, mobil cihaz bunu
yazılımı sayesinde algılamakta ve telefonu doğrudan kod içerisinde yer alan internet sayfasına
yönlendirmektedir. Bu barkodlar ile birtakım üyelikleri, indirim kuponlarını ya da biletleri mobil
medya üzerinden müşteriye ulaştırmak mümkün olabilmektedir (Bayuk ve Güzeler, 2010).
3. MOBİL PAZARLAMA ÖRNEKLERİ
3.1. IKEA Örneği
Dünyanın önde gelen mobilya mağazalarından biri olan IKEA ise müşterilerine bugüne kadar
yaşanmamış farklı bir mobil deneyim sunmuştur. 2010 yılından itibaren mobilya kataloğunu
interaktif bir mobil uygulama olarak da oluşturmaya başlayan IKEA, kullanıcılara cep
telefonlarının kamerasını kullanarak mobil katalogdaki mobilyaları evlerinin içerisindeymiş gibi
görüntüleme imkanı tanımıştır. Kullanıcılar bu sayede satın almak istedikleri ürünler ile ilgili en
gerçekçi müşteri deneyimini yaşamışlardır. IKEA bu çalışma ile 2010 yılında Mobil Pazarlama
Birliği (MMA) tarafından en iyi mobil pazarlama ödülüne layık görülmüştür. İlk etapta
Iphone’lar için geliştirilen uygulama takip eden yılarda Android işletim sistemli telefonlar için de
geliştirilmiştir.
3.2. Caffe Nero Örneği
Caffe Nero, Vodafone altyapısını kullanarak 2011 yılında önemli bir mobil pazarlama
çalışması gerçekleştirmiş ve müşterilerinin dikkatini çekmeyi başarmıştır. Caffe Nero
mağazalarının önünden geçen Vodafone aboneleri, sms aracılığı ile telefonlarına ulaşan özel
teklif sayesinde hem kendileri Caffe Nero’dan ücretsiz kahve içmiş hem de bir arkadaşlarına
indirimli olarak kahve hediye etme imkanına sahip olmuşlardır. Kampanyanın ilk 3 gününde
500′ün üzerinde kahve promosyonlu olarak sunulmuştur. Bu sayede müşterilerin lokasyon
bilgileri kullanılarak gerçekleştirilen mobil pazarlama faaliyetlerinin ne kadar etkili olduğu
görülmüştür.
3.3. Heineken Örneği
Hollanda kökenli bira firması Heineken, 2011 yılında futbol dalında dünyanın önde gelen
spor organizasyonlarından biri olan Şampiyonlar Ligi’nin sponsoru olmuştur. Firma, marka
bilinirliğinin ve görünürlüğünün sosyal medya üzerinde hızla artması amacıyla akıllı telefonlara
indirilebilen mobil bir oyunu piyasa sürmüştür. Bu oyun kullanıcıların şampiyonlar ligi maçları
esnasında interaktif bir şekilde maç içerisindeki bir sonraki olayı tahmin etmelerini ve bildikleri
olaylar sayesinde puan kazanmalarını esas alan bir oyundur. Daha sonra kullanıcılar takımlar
oluşturmakta ve biriktirdikleri puanları sosyal ağlarda paylaşarak birbirleri ile yarışmaktadırlar.
Bu sayede sosyal medyada markanın adını içeren paylaşımların sayısının artışı sağlanmıştır.
3.4. LG Örneği
Dünyaca ünlü elektronik devi LG ise mobil pazarlama faaliyetleri kapsamında sosyal
medyanın gücünü kullanmayı hedeflemiştir. 2013 yılında piyasaya sürdüğü Optimus L serisi
akıllı telefonları İngiltere piyasasındaki genç tüketiciler arasında daha bilinir hale getirmeyi
hedefleyen LG, bu amaçla sadece Twitter üzerinden erişilebilen hazine avı konseptindeki
interaktif bir oyunu piyasaya sürmüştür. Oyunun çıktığı ilk birkaç saat içerisinde LG adını içeren
5000’i aşkın tweet atılmış ve 5 gün içerisinde bu sayı 58.000’i bulmuştur. Günün çeşitli
anlarında İngiltere sokaklarında bilet avı başlatan LG, bu sayede markasını Twitter üzerinde
trend başlıklar arasında uzun süre tutmayı başarmıştır. Yeni bir hediye bilet avının başlayıp
başlamadığını anlamak için kullanıcıların sürekli Twitter’daki #LGTicketHunter başlığını
kontrol edeceğinin bilincinde olan LG,
belirli aralıklara bu başlık altına Optimus L serisi
hakkında bilgiler içeren tweetler atılmıştır. LG bu sayede hem genel olarak LG markasına hem
de Optimus L modeline ait farkındalığı genç İngiliz nüfusu arasında arttırmayı başarmıştır.
3.5. Kanyon Örneği
Ziyaretçi sayısını arttırmak için uzun süredir arayış içerisinde bulunan Kanyon AVM, ADBA
adlı pazarlama danışmanlığı firması ile çalışmalar gerçekleştirmiştir. Bu çalışmalar sonucunda
Kanyon için özel olarak geliştirilmiş ve şu an için sadece Iphone marka telefonlarda çalışan
WeBubble uygulaması ortaya çıkarılmıştır. “Yakala, Yarat, Eğlen” sloganı ile yapılan
kampanyada kullanıcılar, Kanyon’a gelip telefonlarına yükledikleri WeBubble uygulamasını
çalıştırdıklarında ekranda beliren baloncukları yakalayıp anlaşmalı markalardan hediye ve
indirimler kazanmaktadırlar. Eğlenceli ve renkli ara yüzüyle dikkat çeken bu uygulamanın
ekranında görüntülenen her baloncuk ayrı bir indirimi temsil etmektedir. Cinemaximum, Apple
Troy, GAP, M&S, Banana Republic gibi önde gelen mağazalardaki fırsatları kapsayan GPS
tabanlı bu uygulama, müşteriler sadece fiziksel olarak Kanyon Alışveriş Merkezi içerisinde
bulunduğunda çalışmaktadır. Yine yakalanan baloncuklardaki fırsatları kullanmak için
Kanyon’da bulanan WeBubble noktalarına gidilerek hediye kuponlarını almak ve ilgili mağazaya
bu kuponla gitmek gerekmektedir. Şu an için sadece IOS işletim sistemine sahip cihazlarda
çalışan bu mobil uygulamanın önümüzdeki dönemde Android işletim sistemi için de kullanıma
alınması beklenmektedir.
4. SONUÇ
Mobil pazarlama, en geniş ifade ile mobil cihazlar üzerinden çeşitli iletişim teknolojilerini
kullanarak işletmelerin tüketiciye ulaşabilmesini hedefleyen bir pazarlama türüdür. İletişimin
şeklinin kablosuz olması nedeniyle kablosuz pazarlama olarak da anılmaktadır.
Ürün ve
hizmetlerin tüketiciler tarafından benimsenmesi noktasında önemli bir etkisi olduğu için
pazarlama karmasının tutundurma bileşeni ile yakından ilişkilidir.
Mobil pazarlamanın hem tüketiciler hem de işletmeler açısından ulaşılması gereken amaçları
bulunmaktadır. Tüketiciler, mobil iletişimin getirdiği mobil alışveriş imkanı ile sabit bir
bilgisayara bağlı kalmadan herhangi bir yerden alışveriş yapabilme yeteneğine sahip olmuşlardır.
Ayrıca tüketiciler, işletmelerin mobil kanallar üzerinden sundukları çeşitli hediye ve
indirimlerden de yararlanabilmeyi hedeflemektedirler. İşletmeler ise mobil pazarlamayı
kullanarak bir yandan marka farkındalığı ve marka bağlılığı yaratmak bir yandan da marka
imajını güçlendirmeyi amaçlamaktadırlar.
Mobil pazarlama faaliyetleri; izinli pazarlama ve veri tabanlı pazarlama ile yakın ilişki
halindedir. İşletmelerin mobil mecralardan tüketicilere kişiselleştirilmiş içerikler sunabilmesi
için öncelikle müşterinin demografik, sosyal, ekonomik verilerine sahip olunması ve müşterinin
satın alma davranışına dair profillemenin yapılması gereklidir. İzinli pazarlama yöntemi ile
yapılan anketler ve yarışmalar sonucunda elde edilen müşteriye ait bilgiler değerlendirilerek
firmaların veri tabanına kaydedilmektedir. Bu sayede mobil pazarlama faaliyetleri daha etkili bir
biçimde gerçekleştirilmektedir.
Mobil cihazların teknolojik imkanları doğrultusunda mobil pazarlama birçok metotla
gerçekleştirilebilmektedir. SMS, MMS, Mobil internet, lokasyon bazlı sistemler ve mobil
barkodlar günümüzde en yoğun kullanılan yöntemlerdir. Özellikle SMS kanalı, eski ve kısıtlı bir
teknoloji olmasına rağmen halen en yaygın ve güçlü kanal olarak mobil pazarlama faaliyetlerinin
odağında yer almaktadır. Ancak GSM operatörlerinin mobil cihazlar için sağladığı hızlı, stabil ve
güvenilir internet erişimi hizmeti sayesinde pazarlama faaliyetlerinin ağırlığının yakın gelecekte
SMS kanalından mobil internet kanalına doğru kayması beklenmektedir.
5. KAYNAKÇA
Ünal, C., Can, P., ve Deniz, A. (2002), Marka Bağlılığı İle Kişisel Değerler Arasındaki İlişkiler: Üniversite
Öğrencilerinin Spor Ayakkabı ve Çikolata Markaları Tercihi Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi, s.3.
Zengin, A. (2010), Doğrudan Pazarlama Aracı Olarak Cep Telefonu Kullanımı Ve Tüketici Tutumları, Yüksek
Lisans Tezi, Harran Üniversitesi s.1-33.
Bayuk, N. ve Güzeler, A. (2010), Mobil Pazarlama ve SMS (Kısa Mesaj) ile Yapılan Reklam ve Kampanyaların
Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Uygulama: Şanlıurfa Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Harran
Üniversitesi, s.8-38.
Deniz, A., Gödekmerdan, L ve Yüce, A. (2012), Tüketicilerin Mobil Pazarlama Faaliyetlerini Benimsemesi:
Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi, Sayı: 1, s.182-183.
Dickinger, A., Haghirian, P., Murphy, J. ve Scharl, A. (2004), An Investigation And Conceptual Model Of SMS
Marketing, Viyana Üniversitesi, s.2.
Kaplan, M. (2012), If you love something, let it go mobile: Mobile marketing and mobile social media 4x4, Indiana
Üniversitesi, s.130.
Karaca, Y. & Ateşoğlu, İ, (2006), Mobil Reklamcılık ve Uygulamaları: Kurumsal Çerçeve, Pİ Dergisi, Sayı:18, s.37.
Michael, Alex ve Ben Salter. Mobile Marketing – Achieving Competitive Advantage Through Wireless
Technology. Oxford: Elsevier BH Press, 2006, s.25.
Stuart, Mark. (2011), “It’s not a phone, A future of Mobile Marketing”, The Chartered Institute of Marketing, 2011,
s.3-17.
Şahin, A. ve Aytekin, P.
(2012), Üniversite Öğrencilerinin Mobil Reklamlara Yönelik Tutumlarının İzinli
Pazarlama Ekseninde İncelenmesi, Celal Bayar Üniversitesi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Sayı:2, s.21.
Taşçı, A. (2010), Mobil Pazarlama Faaliyetlerinin İşletmelere Kattığı Faydalar ve Bir Uygulama Örneği, Yüksek
Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, s.12.

Download Report