EDİTÖR Sevgili okurlar; Dergimizde Genel Kurulumuz ve sonuçlarına yer veriyoruz. Genel Kurulumuzun açılışı 06 Aralık 2013 tarihinde protokol konuşmaları ile başladı. 7 Aralık tarihinde üye firmalarımızın temsilcileri ile Genel Kurul görüşmeleri gerçekleştirildi. Ardından 8 Aralık tarihinde ise seçimlerimiz yapıldı. Seçimler sonucunda yeni Yönetim Kurulumuz belirlendi. Başkanımız ve Yönetim Kurulumuz çalışmalarına hızla başladı. Yönetimimiz öncelikle sektörel konuları görüşmek ve nezaket ziyaretinde bulunmak üzere Bakanlarımız ile randevular ve görüşmelere başladılar. Yönetim Kurulumuz, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Taner Yıldız, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Sayın Faruk Çelik ve Orman ve Su İşleri Bakanımız Prof. Dr. Sayın Veysel Eroğlu’na nezaket ziyaretleri yaptı. Bakanlarımızın İNTES’in çalışmalarını yakından takip ettiklerini, sektör sorunlarımız için ürettiğimiz yapıcı çözümleri hayata geçirmek için çaba harcayacaklarını gördük. İNTES’i bugün güçlü bir sivil toplum kuruluşu haline getiren yöneticilerimize minnet borçluyuz. Kaldığımız yerden aynı kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz. Çalışmalarımıza destek veren herkese şükranlarımızı sunarız. İnşaat Sanayi Dergimiz tam 24 yıldır okurları ile buluşuyor. 2014 yılında da sizlere dopdolu içerikler ile ulaşabilmek en büyük arzumuz... Sağlıcakla kalınız. İÇİNDEKİLER 140 6 Dosya Yeni Dönem 10 Sektörün yolu açıktır Abdullah GÜL, Cumhurbaşkanı 12 25. Dönem Yönetimi'nden ilk ziyaret Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'a gerçekleştirildi 14 Faruk Çelik, "Sorunlarınızı biliyoruz." 16 Prof. Dr. Veysel Eroğlu: “Müteahhitlerimizin önündeki engeller kaldırılmalıdır.” 5 104 Haberler Uluslararası Enerji Kongresi gerçekleşti 18 İNTES 25. Olağan Genel Kurulu Gerçekleşti 30 25. Olağan Genel Kurul Görüşmeleri 84 Hukuk Kamu İhale Genel Tebliği'nde yapılan değişiklik çerçevesinde yapım işi ihalelerinde fiyat dışı unsurlar 42 25. Dönem Kurul Üyeleri Hamdi GÜLEÇ, Kamu İhale Kurumu Kurul Üyesi 58 Toplantı Cumhur SEZER, Kamu İhale Kurumu I. İnceleme Dairesi Başkanı 45. Çözüm Arama Konferansı 90 Mali Bakış E-Fatura ve E-Defter uygulamaları Abd’den, Türk Müteahhitlere Hibe Filiz ULUGÖL, SMMM Ser & Berker Teklifi Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. Vergi Müdürü Rus işadamlarından Türk 96 Yeterlilikler müteahhitlerine davet 74 Analiz Belgelendirme kapsamındaki meslekler revize ediliyor 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki esaslar 46 Meslek Standardı Resmi Gazete'de Yayımlandı İsmet Zeki BÖKE, Başmüfettiş Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İNTES MYM inşaat sektöründe 595 aday için mesleki yeterlilik belgesi düzenledi 9 11 Genç Yöneticiler'den Koçoğlu’na ziyaret İMSAD’dan “Enerjimizi Boşa Harcamayın” toplantısı Hidromek'ten, önemli stratejik hamle TİSK’in 25. Genel Kurulu yapıldı 6 42 112 Yeni Yayınlar Şarık Tara Sınırların Ötesinde 91 114 Summary İNTES İşveren Sendikası Adına Sahibi Celal KOLOĞLU Sorumlu Müdür H. Necati ERSOY Yayına Hazırlayanlar Ercan DEVA Demet SOMUNOĞLU Yönetim Yeri 4. Cadde 719. Sokak No: 3 Yıldız / Çankaya-Ankara Tel: 0312 441 43 50 (pbx) Faks: 0312 441 36 43 e-mail: [email protected] www.intes.org.tr "İnşaat Sanayii Dergisi ® 556 Sayılı KHK Uyarınca Türk Patent Enstitüsü Tarafından Tescile Bağlanmıştır" İNTES Kuruluş Tarihi 5 Şubat 1964 Sendikamız Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu üyesidir. İnşaat Sanayii Dergisi Ocak-Şubat 2004 tarihinden itibaren hakemli dergidir. İNTES İnşaat Sanayii Dergisi'nin adı da dâhil olmak üzere tamamı üzerindeki telif hakları İNTES'e aittir. Dergide yayınlanan yazılar yazarlarının kişisel görüşü olup hiçbir şekilde İNTES tüzel kişiliğinin görüşü olarak mütalaa edilemez. Dergide yayınlanan yazıların her hakkı saklı olup, İNTES'ten yazılı izin alınarak ve kaynak gösterilmek suretiyle kullanılabilir. ISSN: 1303-8028 Yayın Türü Yerel Süreli Yayın Ücretsizdir İki ayda bir yayımlanır, abonelerine ücretsiz olarak gönderilir. Yapım Tokdemir Ajans Prodüksiyon-Organizasyon-Yayıncılık Ltd. Şti Turan Güneş Bulvarı 4. Cad. 712. Sok. No: 1/3 Yıldız / Çankaya-Ankara Tel: 0312 440 87 07 Faks: 0312 440 12 92 e-mail: [email protected] Basım Dumat Ofset Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. Bahçekapı Mah. 2477. Sk. No: 6 Şaşmaz / Ankara Tel: 0312 278 82 00 Faks: 0312 278 82 30 [email protected] Basım Tarihi ve Yeri 24 Ocak 2014 / ANKARA BAŞYAZI Celal KOLOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı Başlarken Türk ekonomisinin lokomotifi inşaat sektörünün güçlü kuruluşu İNTES’in Yönetim Kurulu Başkanı olarak sizlere ilk kez hitap etmenin gururunu yaşıyorum. İNTES’in 07/08 Aralık 2013 tarihinde yapılan 25’inci Olağan Genel Kurulu’nda, Yönetim Kurulumuza gösterilen teveccüh ile görevi devralmış bulunuyoruz. İNTES’e hizmet eden ve saygın bir noktaya getiren eski yönetimlerimize şükranlarımızı sunuyoruz. Özellikle 21, 22, 23 ve 24’üncü dönem başkanlıklarını başarı ve titizlikle yürüten başkanımız; Sayın M. Şükrü Koçoğlu’na tüm üyelerimiz adına bir kez daha teşekkür ediyoruz. Bu başarıda her zaman yanımızda ve arkamızda olan İNTES’e ilgi ve desteklerini hiç esirgemeyen Başbakanımız başta olmak üzere, hükümetimiz ve bakanlarımıza bu vesileyle teşekkürlerimizi sunuyoruz. Sektörümüzün ulaştırma sektöründe hız kazanmasında büyük rol oynayan Ulaştırma Bakanımız, Ağabeyimiz Sayın Binali Yıldırım’a, Çalışma hayatında, özellikle de inşaat sektörünün özelinde yıllardır çözülemeyen sorunlara çözüm getiren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Sayın Faruk Çelik’e, Kuruluşunun 50’nci yılını kutlayan İNTES’in bugüne kadar olduğu gibi yeni dönemde de önemli işlere imza atması için gayret edeceğiz. Takım ruhu anlayışı ile yaratacağımız sinerji, başarımızın temelini oluşturacaktır. Hidroelektrik ve tarımsal altyapı alanında gerçekleştirilmesi gerekli yatırımlara hassasiyetle önem veren ve müteahhitlerimizin ödenek sorununun çözülmesini sağlayan Prof. Dr. Sayın Veysel Eroğlu’na, şükranlarımızı sunuyoruz. İnşaat sektörümüzün önemli aktörleri olan üyelerimiz bugüne kadar gerek yurt içinde gerekse yurt dışında elde ettiği başarılarla İNTES’in bayrağını hep yükseklere taşıdılar. Ve özellikle yurt dışında öncülük eden ve adını bile duymadığımız ülkelerle bizi tanıştıran, iş birliği ve yatırım imkânlarını bizim için kolaylaştıran, sektörümüzün uluslararası alanda ‘marka’ 4 niteliği kazanmasına öncülük eden 61. Hükümet Ekonomi Eski Bakanımız Sayın Zafer Çağlayan’a ayrıca teşekkür ediyoruz. İNTES, sektöre ve ülke ekonomisine hızla hizmet üretmeye devam edecektir. Yeni dönemde geleneksel toplantılarımız, çözüm arama konferanslarımız, eğitimlerimiz ve yayınlarımız ile daha etkin olarak sektör camiamız ile bir araya gelmeyi istiyoruz. Mali ve hukuki konularda üyelerin lehine olacak şekilde karar mercilerine görüşlerin aktarılması, yerli ve yabancı kurumsal iş birliklerinin geliştirilmesi hedeflerimiz arasındadır. Önümüzdeki dönemde, geçmiş yıllarda İNTES’te görev ve sorumluluk almış, deneyimli dostlarımızın da desteği ile yeni başarılara imza atmak için var gücümüzle çalışırken, ülke ekonomisine ve inşaat sektörüne katma değer yaratacak her türlü girişimin içinde olacağız. Sizlerin desteğiyle, yolumuz açık olsun. Saygılarımla. 5 DOSYA/Yeni Dönem İlk Genel Kurul'dan bugüne İNTES’in 1964 yılındaki ilk Yönetim Kurulu toplantısı Mebus Ergüvenç başkanlığında gerçekleşti. 20 Kasım 1965 tarihinde Olağanüstü Genel Kurul toplantısı yapıldı, TİSK üyeliği kabul edildi. 9 Ekim 1966 tarihinde ve 9 Ekim 1970 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul toplantılarında Haydar Sicimoğlu, Sendika başkanlığına devam etti. 21 Kasım 1998, 20. Olağan Genel Kurul tüzük değişikliği yapıldı. Yönetim Kurulu 9 asil ve 9 yedek üye olarak değiştirildi. 17 Kasım 2001, 21. Olağan Genel Kurul ile Dünya Su Konseyi’ne üye olundu. 25 Eylül 2002, Olağanüstü Genel Kurul ile Sendikanın Türkiye İnşaat Tesisat Müteahhitleri İşveren Sendikası olan adının tüzük değişikliği ile İNTES Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası olarak değiştirilmesi ve kısa adının İNTES İŞVEREN SENDİKASI olmasına karar verildi. 4 Kasım 2004, 22. Olağan Genel Kurul’da alınan karar ile İNTES'in 4. Cadde 84. Sokak No:3 Yıldız Çankaya Ankara’da gayrimenkul satın alınarak ve tapuda tescil işlemi yapıldı. 1 Aralık 2007, 23. Olağan Genel Kurul ile Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi'ne üyelik onaylandı. 8 Nice 50 yıllara... 5 Şubat 1964 yılında Mebus Ergüvenç başkanlığında, Başkan Vekili Haydar Sicimoğlu, Üyeler Emrullah Altay, İlhan Alper, Fahrettin Önen ile ilk Yönetim Kurulu toplantısı yapıldı. Kuruluşun Mühendislik Mecmuası, Hürriyet ve Akşam gazetelerinde ilanına karar verildi. İNTES, kurulduğu 1964 yılından bu yana üye firmalar adına toplu iş sözleşmeleri imzalamaktadır. 1966 yılında İNTES, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’na (TİSK) üye oldu. 27 Aralık 1972 yılında İş ve İşçi Bulma Kurumu 16. Danışma Kurulu toplantısında Başkan Haydar Sicimoğlu’nun temsilci olarak gösterilmesine karar verildi. 1984 yılı Ocak ayında, İNTES üyelerinin birbirini daha yakından tanımaları ve bilgi alışverişinde bulunmaları amacıyla bir öğlen yemeği tertip edildi. Daha sonra her ay bir üyenin ev sahipliğinde düzenlenen yemekli ‘Geleneksel’ Toplantılara devam edildi. Bina inşaatlarının bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenmesi ilk kez 1988 yılında İNTES tarafından gündeme getirildi. Ardından 2000 yılında Yapı Denetim Kanunu çıktı. 31 Temmuz 1990 İNTES Yönetim Kurulu toplantısında İNTES tarafından siyasi nitelikli olmayan, bilimsel, teknik, hukuki, istatistiki ve endüstriyel ilişkiler konularında görüş haber ve yazıma yer veren bir bülten çıkarılmasına, isminin İNTES İŞVEREN BÜLTENİ olmasına ve bültenin yayımlandığı her dönem için en az 500 adet basılarak; üyeler, kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarının yöneticileri ve diğer üst düzey yöneticilere gönderilmesine karar verildi. 6 Haziran 1993 yılında Bülten, İNTES İşveren Dergisi'ne dönüştürüldü. 17 Eylül 1992 tarihinde “Meslek Standartları Milli Protokolü“ imzalanarak Meslek Standartları Komisyonu oluşturuldu. 31 Ekim 2002 tarihinde Genç Yöneticiler Grubu kuruldu 6 Şubat 2002 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile İnşaat Sanayii ve Sanayicileri kavramının yaygınlaştırılması çalışmaları başlatıldı. 2004 yılında ilk AB projesi yürütüldü. 25 Kasım 2004 tarihinde Türkiye Eğitim Şantiyesi açıldı. MYK ile İNTES arasında 9 Temmuz 2008 tarihinde “Meslek Standartları Hazırlama İşbirliği Protokolü” imzalandı. Protokol ile sektörde meslek standartlarının geliştirilmesi çalışmaları yürütüldü. 8 Aralık 2009 tarihinde Ulusal Yeterlilik Hazırlama Protokolü imzalandı. 2010 yılında İNTES Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi kuruldu. 9 DOSYA/Yeni Dönem Abdullah GÜL Cumhurbaşkanı Sektörün yolu açıktır Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası’nın 25. Olağan Genel Kurulu’na davetiniz için teşekkür ediyorum. Türkiye’nin en geniş sektörlerinden olan ve ülkemizin gelişme gayretlerinin ana eksenini teşkil eden inşaat sektörü, GSMH içinde dikkat çeken bir paya sahiptir. Ülke istihdamı içindeki yeri, toplam üretim ve dış ticaretteki payı, doğrudan ve dolaylı olarak diğer sektörlere etkisi düşünüldüğünde inşaat sektörü, Türkiye’nin rekabet gücünün artmasında ve kalkınmasında çok önemli rol oynamaktadır. Türk ekonomisinin lokomotif sektörlerinden olan inşaat sektörünün, güçlü bir uluslararası marka haline gelmesi, sizler için olduğu kadar ülkemiz için de iftihar vesilesidir. * Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül Beylerin 25. Olağan Genel Kurulumuza hitaben kaleme aldığı yazıdır. 10 Bugün memnuniyetle görüyoruz ki, “Engineering News Record” Dergisi tarafından açıklanan “Dünyanın En büyük 225 Uluslararası Müteahhidi” listesinde Türk “Sektörün başarısında İNTES'in büyük emeği vardır.” Şüphesiz bu başarıda mesleki sorumluluğunu layıkıyla yerine müteahhitlik sektörü, otuzu aşkın getiren, vizyonu ve faaliyetleriyle firmayla Çin’den sonra ikinci sırada üyelerine yol gösterici olan yer almaktadır. Bu başarı, Türk İNTES’in büyük emeği ve katkısı inşaat sektörünün uluslararası vardır. pazardaki rekabet gücünü ortaya Türkiye’nin sahip olduğu koyduğu gibi, ülkemize de prestij güç ve potansiyelin yanı kazandırmaktadır. Türkiye sıra, müteahhitlerimizin, iş bu sayede inşaat malzemesi üretiminde de dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer almaktadır. adamlarımızın ve şirketlerimizin dinamizmi, inşaat sektörünün İnşaat sektörünün yolunun açık olduğuna; doğru stratejilerle, teknolojiden en üst seviyede yararlanarak, ARGE çalışmalarına ağırlık vererek, uluslararası pazarlarda adından daha fazla söz ettireceğine inancımı ifade etmek istiyorum. Bu vesileyle Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası’nın 50. kuruluş yıl dönümünü kutluyorum. Genel Kurulunuzun verimli geçmesi temennisiyle size ve şahsınızda kıymetli üyelerinize gelecekte daha büyük başarıları başarı dileklerimi, selam ve yakalayacağını ortaya koymaktadır. sevgilerimi iletiyorum. 11 DOSYA/Yeni Dönem 25. Dönem Yönetimi'nden ilk ziyaret Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'a gerçekleştirildi Bakan Yıldız, “Enerjide kısa vadeli sorunları İNTES’in üyeleriyle yönetmemiz gerekiyor.” dedi. Yıldız, “Kısa vadeli çözümleri ise Yıldız, “Zira, doğal gaz çok ciddi işaret eden Yıldız, enerjide Yıldız, İNTES Başkanı Celal yük getiriyor. Bu, maliyetlerimizi yerli kaynaklarımızın kullanımını Koloğlu ile toplantıya katılan olumsuz etkiliyor. Sürekli cari sağlayacak yatırımların Yönetim Kurulu üyelerini açık doğuyor.” dedi. arttırılması gerektiğini, Enerji alanındaki yatırımlarda Bakanlık olarak enerji sektöründe getirdiğini, doğal gaz kullanım yerli yatırımcılara daha fazla orta ve uzun vadeli çözümlerinin oranının aşırı dengesiz olduğunu imkân tanıyacaklarını belirten hazır olduğunu kaydeden Bakan vurguladı. İNTES Başkanı Celal Koloğlu ve Yönetim Kurulu üyeleri, 23 Aralık 2013 Pazartesi günü Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’a makamında bir nezaket ziyaretinde bulundu. kutlayarak, başarılar diledi. 12 İNTES ve üyeleriyle yönetmemiz gerekiyor.” diye konuştu. Türkiye’de enerji arz güvenliğinin öncelikli konulardan biri olduğuna doğal gazın çok ciddi bir yük Koloğlu, “Ekonomiye ve enerji sektörüne desteğe hazırız.” dedi. Yıldız sözlerine şöyle devam etti: “Biz Türkiye olarak enerji maliyetlerimizi dövizle alıp, TL ile satan bir ülkeyiz. Yani bankacılıkta buna açık pozisyon diye söyleniyor. Tabii ki Avrupa’nın böyle bir problemi yok. Döviz ile alıp, döviz ile satıyorlar. O yüzden her döviz hareketlenmesi, fiyatların yükseliyor olması bizler için olumsuz bir haberdir fakat bunları sanayicimize, tüccarımıza, vatandaşlarımıza yansıtmamak mühendislik hizmetlerine katkıda Ama Türkiye büyük ve güçlü bir bulunduklarını kaydetti. ülkedir. Türkiye’de istikrar ve İNTES Yönetim Kurulu Başkanı Celal Koloğlu ziyarette yaptığı için çaba ve gayret gösteriyoruz. konuşmada, İNTES olarak ekonomi O yüzden yerli kaynaklarımıza ve enerji sektörüne her türlü ağırlık vermemiz lazım geldiğini desteğe hazır olduklarını söyledi. vurguluyoruz.” Bakan Taner Yıldız, İNTES Başkanı Koloğlu ile Yönetim Kurulu üyelerine başarılar dilerken, termik ve hidroelektrik ile ilgili yatırımlar yapmak gerektiğini aktararak, “İNTES’te de aramızda enerji ile alakalı yerli Başkan Koloğlu, yolsuzlukla ilgili bir soruya ise şu karşılığı verdi: güçlü bir hükümet mevcuttur. Sonuçta Türkiye büyük bir ülkedir, bu konuyu da rahatlıkla aşacağına inanıyorum.” Enerji Bakanı Taner Yıldız’a yapılan nezaket ziyaretine İNTES Yönetim Kurulu Başkanı Celal Koloğlu, İNTES Başkanvekilleri “Türkiye, ne zaman güçlü, İlhan Adiloğlu, Mustafa Demir istikrarlı ve huzurlu kalkınma ile Yönetim Kurulu Üyeleri Kemal dönemine girse, yabancı güçler, Tahir Güleryüz, Osman Şenol, dış mihraklar ve bazı komşular Levent Kafkaslı, Barış Haşemoğlu bundan rahatsız olmaktadır. ve Deha Emral katıldı. yatırım yapan arkadaşlarımız da var. Onların daha fazla yatırım yapmalarını bu vesileyle tavsiye ediyoruz.” dedi. Bakan Yıldız, İNTES’in Geleneksel Toplantılarını ilgiyle izlediğini ve çok yararlandığını da ifade etti. Yıldız, İNTES'in hem sendika hem de sivil toplum örgütü olarak çalıştığını ve özellikle Türkiye’nin kalkınmasına, büyümesine ve uluslararası arenadaki 13 DOSYA/Yeni Dönem Faruk Çelik, "Sorunlarınızı biliyoruz." Bakan Çelik, “Yurt dışında daha çok Türk işçisi istihdamı için çaba harcayacağım.” dedi. ödenmesine ilişkin uygulamanın ziyaretinde bulundu. İNTES Başkanı Celal Koloğlu, ve Genel Sağlık Sigortası Bakan Çelik, ziyaret sırasında yurt dışı müteahhitlikte yaşanan primlerinin hangi ücret üzerinden istihdam sorunları konusunda ödeneceği hususunda açık bir sektörünün tüm sorunlarını Sosyal Güvenlik Anlaşması olmayan düzenleme olmadığı, bu durumda bildiğini ve bu sorunların ülkelerde çalışan Türk işçilerimizin da ödenen Genel Sağlık Sigortası çözümüne yardımcı olmak için zorunlu olarak kısa vadeli çaba harcadığını söyledi. Bakan sigorta kolları ile genel sağlık Çelik, “Yurt dışında daha çok Türk sigortasına tabi olduklarını, bu işçisinin istihdamı için elimden sigorta kollarına ilişkin primlerinin Sosyal Güvenlik Anlaşması geleni yapacağım” diye konuştu. işverenlerimiz tarafından olmayan ülkelerde çalışan Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanı Celal Koloğlu, Yönetim Kurulu üyeleriyle birlikte, 31 Aralık 2013 Salı günü, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’e bir nezaket yaptığı konuşmada, inşaat 14 sektörde yarattığı mağduriyeti anlattı. Görüşmede Koloğlu tarafından yurt dışına gönderilen Türk işçileri için ödenecek kısa vadeli sigortalılara primleri için geçmiş yıllara ait oluşan farkların işverenden talep edildiği anlatıldı. İNTES üyeleri nezdinde yapılan teftişlerde, sektöre ve ülkemiz ekonomisine zarar verecek sonuçlar oluşabileceğini belirten Koloğlu, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulmak üzere hazırlanan Torba Yasa Teklifi’nde İNTES’in talep ve katkıları ile konuyu çözüme kavuşturacak yasa maddesine yer verildiğini bu konuda yapılacak mevzuat değişikliklerinin ve sektörümüze verilecek desteğin önemli olduğunu söyledi ve bu konunun 2014 yılının ilk çeyreğinde çözüme kavuşturulması için destek istedi. Ziyaret sırasında yaptığı konuşmada, öncelikle yeni Yönetim Kurulunu tebrik eden Çelik, inşaat sektörünün tüm sorunlarını bildiğini ve bu sorunların çözümüne yardımcı olmak için çaba harcadığını söyledi ve yurt dışında Koloğlu, sektörün sorunlarına getirdiği çözümler için Bakan Çelik’e teşekkür etti. daha çok Türk işçisinin istihdamı için Bakanlık olarak çalışmalar çözüme yönelik ellerinden geleni yapacaklarını aktardı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’e yapılan nezaket ziyaretine; İNTES Başkanı Celal Koloğlu, Başkanvekilleri İlhan Adiloğlu, Mustafa Demir ile yapılacağını ve bahse konu Kanun yönetim kurulu üyeleri Osman teklifine olumlu baktıklarını, Şenol ile Deha Emral katıldılar. 15 DOSYA/Yeni Dönem Prof. Dr. Veysel Eroğlu: “Müteahhitlerimizin önündeki engeller kaldırılmalıdır.” “Dünyada büyük tesisleri Türk firmaları inşa ediyor.” yapması gereken, iş adamlarımızın, Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. önemli bir görevinin olduğunu Dr. Veysel Eroğlu’na bir nezaket ifade etti. Türkiye’nin yurt yapılan işlerin kısa zamanda ziyaretinde bulundu. dışındaki müteahhit işlerinde Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanı Celal Koloğlu, Yönetim Kurulu üyeleriyle birlikte, 31 Aralık 2013 Salı günü, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ziyaret sırasında yaptığı konuşmada, İNTES'in katkılarına her zaman ihtiyaç duyulduğunu ve İNTES ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın birlikte çalışan kurumlar olduğunu vurguladı. müteahhitlerimizin, sanayicilerimizin önünü açması gerekir.” diyen Eroğlu, artık teslim edildiğine dikkat çekti. Çin’den sonra ikinci sıraya Eroğlu, “Sizler zamanla yükseldiğini söyleyen Bakan yarışıyorsunuz. Sizlere bazen hiç Eroğlu, Orta Asya’dan Güney olmayacak süreler teklif ediyoruz. Afrika’ya, Amerika’dan Japonya’ya Bakıyorum ki o sürelerde kadar dünyada büyük tesisleri yetiştiriyorsunuz. Bir barajı Türk firmalarının inşa ettiğine değindi. geçmişte 25 yılda bitirirken, şimdi 18 ayda bitiriyorsunuz. Bakan Eroğlu, Türkiye’nin “En hızlı ve en ucuza mal eden Belki daha da ekonomik olarak kalkınmasında inşaat sektörünün firmalar bizim. Hükümetin de bitiriyorsunuz.” diye konuştu. 16 İstanbul’un 2071 yılına kadar suyu var Bakanlık olarak başlatmış oldukları Göldes Projesi'nin önemli bir aşama kat ettiğini ifade eden Eroğlu, “Bin günde bin baraj-gölet-sulama tesisi yapıyoruz. Bunların 334 tanesini bitirdik. Eskiden bir gölet 18 yılda bitmezdi. Biz, bin günde bir kısmı baraj, bir kısmı gölet ve bir kısmı sulama alanı yapıyoruz. 334 tanesini Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan açacak. Geri kalanının da 2014 yılı sonunda bitiriyoruz.” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin su ihtiyacı konusunda da bilgi veren Bakan Eroğlu şöyle devam etti: “Hidroelektrik santrallerde çok büyük atılım yaptık. Üç ampulden biri bizim hidroelektrik santrallerde üretiliyor. Hiçbir şehirde su sıkıntısı yok. İstanbul’da 2071 yılına kadar suyumuz var. Ankara’da bir tünel inşa ediliyor. 32 kilometrelik dünyanın en uzun su tüneli. Önümüzdeki yıl Ankara’ya Gerede’den su getirmiş olacağız. Kıbrıs’a kendi müteahhitlerimizle su götürüyoruz. O kadar hızlı çalışıyorlar ki, sessiz sedasız gidiyor. Dünyadaki ilk teknolojiyi de biz uygulayacağız.” İNTES Başkanı Koloğlu, “Geçmişte yaşanan ödenek sıkıntısı artık kalmadı.” dedi. süreleri 4-5 yıla kadar düşmüştür. Uzun dönemde bitirilmeyen işler direkt ekonomiye kazandırılmıştır.” ifadesini kullandı. belirten Koloğlu, “Yaşanan Orman ve Su İşleri Bakanı istikrar sonucunda enerji Eroğlu’na yapılan nezaket sektöründe geçmişte 15-20 ziyaretine, İNTES Başkanı Celal yılda biten yatırımlar 3 yıl Koloğlu, Başkanvekilleri İlhan içinde bitirilmektedir. Tarım Adiloğlu, Mustafa Demir ile yatırımlarında ise geçmişte 20-25 Yönetim Kurulu Üyeleri Osman yıl süren yatırımların tamamlanma Şenol ile Deha Emral katıldılar. Ödenek sıkıntısı kalmadı İNTES Yönetim Kurulu Başkanı Celal Koloğlu ise geçmiş dönemlerde yaşanan ödenek sıkıntısının artık kalmadığını söyledi. Türk müteahhitlerinin büyük enerji santrallerini inşa ettiklerini 17 DOSYA/Yeni Dönem İNTES 25. Olağan Genel Kurulu Gerçekleşti İNTES’in 25. Olağan Genel Kurulu 6-7-8 Aralık 2013 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi. Genel Kurul, 6 Aralık Cuma günü Ankara Sheraton Otel’de açılış ve protokol konuşmaları ile başladı. Genel Kurul’un ilk günkü oturumuna Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik onur Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan: “Türk müteahhitlik sektörüne hizmet benim için bir onur.” inşaat sektörünün küresel krize meydan okuduğunu söyledi. Yurt içi ve yurt dışında başarılı hizmetler yapan müteahhitlik sektörüne hizmet etmekten onur inşaat sektörünün temsilcilerini duyduğunu dile getiren Çağlayan, başarılarından dolayı kutladı. müteahhitlik sektörünün Çağlayan: “Türk inşaat sektörü küresel krize meydan okuyor.“ başarılarının her yıl arttığını belirtti. Müteahhitlik sektörünün ilgili diğer sektörleri de konuğu olarak katıldı. Çağlayan Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan etkileyerek ihracata da katkıda konuşmasında “Türk müteahhitlik İNTES Genel Kurulu’ndaki bulunduğunu söyleyen Çağlayan, sektörüne hizmet etmek benim konuşmasında, Türk inşaat sektörün bu sayede GSYH’nin için onurdur” derken, Çelik, sektörünün yurt dışı işlerdeki yüzde 30’unu oluşturduğunu ‘yüz akı’ olarak nitelendirdiği başarılarına dikkat çekti ve Türk ifade etti. 18 Bakan Çağlayan şunları kaydetti: “Müteahhitlik sektörümüzün ilk yurt dışına açıldığı 1970’lerden bugüne kadar aldığı işlerin yana Avrupa’da 5 milyon 200 bin bu yıl da arttığını ifade eden kişi işini kaybetti. Türkiye’de ise bir açıklama yaptık. Açıklama 6 milyon 200’in üzerinde yeni yaparken dedik ki; “Müteahhitlik istihdam yaratıldı. sektörü geçtiğimiz 44 yılda toplam tutarı 264 milyar dolara “Sektöre hizmet bizim için ulaştı. Türk inşaat sektörü yurt onurdur” dışında, 1972 yılından 2002 yılına kadar, 30 yılda toplam 44 milyar dolarlık iş aldı. Son hizmetler sunan, dünyanın bu rakamları söylüyorum ama milyar dolar. Türk müteahhitlik şerefli bayrağını temsil eden, sektörünün bugüne kadar almış dalgalandıran müteahhitlik Bu veriler, sektörün başarısını, dinamizmini en net şekilde ortaya koyuyor. Türkiye, işçisi ve işvereni ile önemli başarılara imza atarken, araya geldiğimiz toplantıda bu rakamları söyledim ve ‘Ben size her yerinde, 102 ülkede şanlı, 80’i son 10 yılda alınan işler. üstlendi”. Dün yine basınla bir Türkiye’ye son derece başarılı 10 yılda alınan iş ise 220 olduğu tüm işlerinin yüzde 263,8 milyar dolarlık iş sektörüne hizmet etmeyi ben bir onur olarak, görev olarak görüyorum. Bu anlayışla hareket ediyoruz ve yaptıklarımızın sonuçlarını da şükürler olsun çok kısa süre içinde alıyoruz. rakamlar daha yayınlamadan inanın ki değişebilir’ demiştim. Şükürler olsun öyle bir dinamik sektörümüz var ki, dünyanın her tarafında fellik fellik dolaşan ve son derece başarılı projelere imza atan Türk müteahhitlik sektörü, beni yine yanıltmadı. Ben dün 263,8 milyar dolar demiştim, sabah Türkmenistan’da alınan ekonomik krize de meydan okuyor. Müteahhitlik sektörümüzün her yaklaşık 190 milyon dolarlık bir Küresel krizin başlangıcından bu geçen yıl artan başarılarının işle, rakamı düzeltiyorum, 264 19 milyar dolara çıktı, hayırlı ve uğurlu olsun. Bu, gerçekten Türkiye adına büyük bir başarı... Türkiye, 11 ayda ve alınan en son işle beraber, son bir yılda 24 milyar dolarlık uluslararası taahhüt işi yüklenmiş oldu. 264 milyar dolarlık iş hacmi! Türk müteahhitlik sektörünün başarısı gerek Sayın Başbakanımız gerek doğal görevi olarak benim ve değerli "2023'te 152,5 milyar dolarlık mal ihracatımız, 500 milyar dolara çıksın istiyoruz." engelleri kaldırıp, size uygun otobanlar, yollar açıyoruz. Tabii işin asıl aktörleri Türk müteahhitlik sektörüdür. Üye firmalarınız Türkiye’nin bayrağını şu anda 102 ülkede, 7400’e yakın proje ve 264 milyar dolarlık bir iş hacmiyle taşımaktadır. 2013 yılında Türk müteahhitlik sektörünün dünyada almış olduğu işlerle beraber, ortalama her bir iş 100 milyon dolara geldi. “Türk inşaat firmaları dünya ikincisi” ENR dergisinde uluslararası inşaat sektörüyle ilgili yayımlanan verilere göre, Türk müteahhitlik sektörü dünyada en fazla iş yapan 250 müteahhitlik firması içinde 38 firma ile yer alıyor. Ve Çin’den sonra dünya bakan arkadaşlarımın yapmış Türk müteahhitlik sektörünün ikincisi durumunda... Bunlar olduğu çabalarla elde etmiş 2000’li yılların başında almış tesadüf değil. Bunlar, büyük olduğumuz önemli bir başarı. oldukları ortalama iş tutarı bir emeğin, çabanın ve büyük Tabii ki bunlardan siyaseten sadece 20 milyon dolardı. devlet olmanın, yeni Türkiye’nin biz kendimize pay çıkartacağız, 2012 yılında ortalama alınan koymuş olduğu hedeflerin bir siyaset yapıyoruz. Sağlamış iş miktarı, her iş başına 55 sonucu. Dünyanın ilk 100’ünde olduğumuz siyasi istikrarla âdeta milyon dolara yükseldi. Fakat 5 tane Türk firmamız var. greyder, buldozer gibi önünüzdeki bu sene âdeta bir rekor kırdık, Sadece müteahhitlik sektörü 20 değil, mühendislik, müşavirlik sektöründe de 4 firmamız yine ENR’de bu başarıyı gösteriyor. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin nereden nereye geldiğini hepimiz gördük. Son 10,5 yılda siyasi ve ekonomik istikrarın özel sektörle, STK’larla birlikte çalışmanın sonuçlarının ne olacağını hep birlikte gördük ve yaşadık. Şimdi bu azimle, bu şevkle, bu kararlılıkla bizi önümüzde başka hedefler bekliyor. Gelmiş olduğumuz "Türkiye’de siyasi ve ekonomik istikrar Hükümetimizin sağlamış olduğu mali ve bütçe disiplininin çok net bir göstergesidir." dolarlık hizmet ihracatı ile edindiğimiz 17’nciliğimizi daha üst perdeye taşıyalım ve Türkiye 2023’te 150 milyar dolar hizmet ihracatı yapan bir ülke olsun. “Türkiye, şampiyonlar liginde yaptıklarımız yapacaklarımızın teminatıdır. Evvel Allah bal gibi de yaparız. Bunları biz 10 yılda gerçekleştirdik. 10 yıl önce Sanayi Odası Başkanı olduğum dönemde bana birileri gelse, “36 milyar dolar mal ihracatını biz 152,5 milyar dolara çıkaracağız” dese, olmayacağına dair iddiaya girerdim ve kesin kaybederdim. Türkiye, ihracatının yarısından fazlasını yapmış olduğu Avrupa’da yaşanan krize rağmen bunu başardı. olmalı” Çalışma ve Sosyal Güvenlik kesmez. 2023 hedeflerimiz var. Türkiye şampiyonlar liginde maliyetlerinin düşürülmesinde, iş 2023’te istiyoruz ki; geçen yıl oynasın, 2 trilyon dolarlık milli hayatında istihdamda çok büyük Cumhuriyet tarihinin rekorunu gelir ve kişi başına 25 bin çabaları var. Bugün Türkiye, kırmış olduğumuz 152,5 milyar dolarlık bir gelirimiz olsun. işvereniyle, işçisiyle önemli dolarlık mal ihracatımız, 500 Bunları yapar mıyız? İnanın başarılar elde ederken biz, krize milyar dolara çıksın. 43,6 milyar ki zerre kadar kuşkum yok, meydan okuyoruz. nokta çok önemli ama bunlar yetmez, tabiri caizse bunlar bizi Bakanımızın bilhassa iş gücü 21 2008’de küresel kriz mali ve bütçe disiplininin çok net seve verenlere karşı, müreffeh, başladığından bu yana Avrupa’da bir göstergesidir. muasır bir Türkiye’yi bırakma 5 milyon 200 bin insan işini kaybetti. Aynı dönemde ihracatının yüzde 50’sini Avrupa’ya yapan bir Türkiye’nin de doğal olarak istihdamını kaybetmesi gerekirdi değil mi? Tam tersini yaptık. Avrupa, 5 Şimdi, bu aşkla, bu heyecanla 10 yıl sonraya program yapabilen, projeksiyon koyan bir ülke olduk. 2023 bizim açımızdan ekonomik anlamda önemli hedeflerin olduğu bir yıl; ancak ben 2023’te Ekonomi Bakanı milyondan fazla insanın işini da olsam, sizlerin içinden gelen kaybettiği bir bölge, bir birlik bir arkadaşınız, siyaset bittiği iken şükürler olsun ülkemizde de zaman tekrar sizlerin içine 6 milyon 200 binin üzerinde yeni dönecek bir arkadaşınız da olsam, istihdam sağlandı. olaya sadece ekonomik olarak “10 yıl sonrası için projeksiyon bizim için manevi bir önemi koyan bir ülke olduk” var. 2023, Cumhuriyetimizin Türkiye’de siyasi istikrar ve bakmıyorum. Arkadaşlar, 2023’ün kuruluşunun 100. yıldönümü. Bu tarih, Cumhuriyeti kuran, başta görevinin tarihi... Biz 2023’e bu anlayışla çalışıyoruz ve 2023’e giderken elbette sizlerin, sizin sektörünüzün bu işteki katkısı son derece önemli olacak. Müteahhitlik sektörü, sadece almış olduğu işlerle, Türkiye’ye döviz getiren bir sektör değil; işçi dövizleriyle, lojistik sektörüyle ve birbiriyle beraber etkileşim içinde olduğu sektörleriyle ihracata da önemli katkıları olan bir sektör... “GSYH’nın yüzde 30’u inşaat sektörü sayesinde...” ekonomik istikrar bilhassa Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve İnşaat sektörünün Türkiye’de Hükümetimizin sağlamış olduğu bu ülke için kanını, canını seve gayrisafi yurt içi hasıladaki payı 22 yüzde 5’tir ama etkilediği diğer sektörleri koyduğunuz zaman; gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 30’u bu sektörün sayesinde oluşuyor. Ve Türkiye, böyle bir noktada müteahhitlik sektöründe elde etmiş olduğu başarıları inşallah çok daha büyük noktaya taşıyacak. 5 tane Türk firmasının bir araya gelerek, 36 milyar euroluk bir havaalanı yapacağı kimin aklına gelirdi? Bir taraftan şirketlerimizin, işlerimizin hacmi büyürken, bir taraftan artık ortaklık anlayışımız fevkalade bir şekle gelmeye başladı. Şimdi önünüzde önemli fırsatlar var. 2023 döneminde koymuş olduğumuz ekonomik büyüklükleri yakalamanın sadece temenniyle olmayacağını biliyoruz. Bunun için önemli altyapı yatırımları ve fiziki yatırımların yapılması gerektiğini de ifade etmemiz Çelik: ”İnşaat sektörü 1 milyon gerekir. 2023’e kadar Türkiye’nin 857 bin kişinin ekmek kapısı” bugün 57 bin megavatlık elektrik enerjisi üretim kapasitesini en az 2 katına çıkartması gerekiyor. İNTES’in 25’inci Olağan Genel Kurulu’nda konuşan Çalışma Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çelik: “İnşaat sektörü Türkiye’nin yüz akıdır.” Bu demektir ki enerji alanında ve Sosyal Güvenlik Bakanı 150 milyar dolarlık bir yatırım Faruk Çelik, inşaat sektörünün çok ciddi aşamalar kat etmiş, yapılacak.” 2012 yılında binde 6 oranında çok büyük badireler atlatarak gelişme gösterirken, 2013 bugünlere geldiğini, 1215’te Türkiye’nin ulaşım sektöründe yaptığı çalışmaların tüm dünya tarafından izlendiğini söyleyen yılının ilk altı ayında yüzde 6,8 büyüdüğüne dikkat çekti. Çelik, Magna Carta ile başlayan ve 1789 Fransız İhtilali ile devam Çağlayan, gelişmelerin takdirle işsizlikle mücadelede iyi noktada karşılandığını, bu sektöre 110 olduklarına değinerek, toplam milyar dolardan fazla yatırım istihdamın 26 milyona ulaştığını yapılacağını, bilgi teknolojileri ifade etti. olduğunu kaydetti. milyar dolar yatırım yapmak Bakan Çelik, bugün her alanda Bakan Çelik konuşmasına şöyle gerektiğini de sözlerine ekledi. küreselleşen dünyanın, geçmişte devam etti: altyapısı için 10 yılda en az 10 eden demokrasi serüveninin tüm insanlığın vazgeçilmez değeri 23 “Aynı şekilde sanayi devrimiyle başlayan, hür teşebbüsün önünü açan ve teknolojik gelişmelerle artarak devam eden sanayileşme süreci de bugün dünyanın en önemli çabalarından biridir. Tabii, bu süreçlerin insanlığa ödettiği bedeller de ağır olmuştur. Demokrasi mücadelesinde dökülen "Türkiye, dünyada yaşanan gelişmeleri iyi okudu ve buna karşı çok ciddi önlemler aldı." dünyayı âdeta küçültmüştür. Küreselleşme gerçeği, insanlık adına olumlu sonuçlar kanlar, ekonomik çıkarlar uğruna doğururken, diğer yandan da yapılan savaşlar ve sanayileşme yaşanan sıkıntıları küresel uğruna insanı bir makine olarak boyutlara taşımaktadır. gören anlayışlar tarihin karanlık sayfalarındaki yerini almıştır. Artık her alanda insanı merkeze alan, insanı öteleyen değil, İşte bugün küresel ekonominin içinde bulunduğu tablo, bu gerçeği gözler önüne sermektedir. bölgesinde ve ticaret hacminde bu kriz dönemi çok ciddi düşüşlere neden olmaktadır. Küresel işsizlik, 200 milyonlara dayanmış bulunmaktadır. Avro bölgesinde yüzde 8,7 olan işsizlik oranının bu kriz sürecinde yüzde 10,5’lere yükseldiğini görüyoruz. “Toplam istihdamımız 26 milyona ulaştı” Türkiye’nin yakaladığı ekonomik başarıda, inşaat sektörünün çok önemli etkisi vardır. İstihdam açısından bakıldığında inşaat önceleyen anlayışlar gün geçtikçe 1929 Ekonomik Buhranı’ndan gün yüzüne çıkmakta ve gün sonra küresel ekonomi 2008’de geçtikçe gelişmektedir. İnsanlık, başlayan yeni bir krizle karşı artık geri dönülmez bir sürece karşıyadır. Küresel ekonomide, Türkiye, dünyada yaşanan girmiş, küreselleşme olgusu gelişmiş ekonomilerde, Avro gelişmeleri iyi okudu ve buna 24 sektörü, 1 milyon 857 bin kişinin ekmek kapısı haline gelmiştir. "Türk inşaat sektörü dünyada harikalar yaratıyor." karşı çok ciddi önlemler aldı. Hayata geçirdiğimiz yapısal reformlar ve aldığımız önlemler ve girişimcilerimizin büyük gayretleri sayesinde ekonomimiz kriz sürecini gerçekten başarıyla yönetmiştir. Büyüme oranları açısından Türkiye Avro bölgesini geride bırakmıştır. Ekonomi Bakanımız Sayın Çağlayan’ın özellikle günlerinin, gecelerinin söyleyebiliriz. 2004’ten bu yana ederiz. ‘Elinize sağlık, yüreğinize toplam istihdamımız 6 milyon sağlık’ diyoruz. Gerçekten 300 bin artmıştır ve 26 milyona Türkiye’nin yüz akı bir sektör ulaşmıştır. Merkezi yönetim olarak dünyada harikalar bütçe açığının ve AB tanımlı yaratıyorsunuz. İstihdam borç stokumuzun gayrisafi açısından baktığımız zaman, milli hasılaya oranı ile faiz harcamalarının, vergi gelirlerine oranı hızla düşmektedir. Böylece, gelirlerimiz faize değil, Marmaray’a, hızlı trenlere, duble yollara, toplu konutlara, eğitime, sağlığa yani kısaca millete hizmet yolunda harcanmaktadır. 2001 yılı krizinden sonra yüzde 4’lere kadar düşen sektörün gayrisafi milli hasıla içerisindeki payı, 2013’te yüzde 6’lara yükselmiş. İstihdam oluşturmada son derece önemli bir yeri olan inşaat sektörümüz, 1 milyon 857 bin kişinin ekmek kapısı haline “İnşaat sektörü yüz akı!” gelmiş bulunmaktadır. Türkiye’nin yakaladığı ekonomik 2002’de yüzde 4,4 olan başarıda ‘lokomotif sektör’ olan istihdam oranı, yüzde 7,2’ye inşaat sektörünün katkısı da yükselmiştir. Sadece ülkemizde İşsizlikle mücadelede iyi önemlidir. Bu noktada özellikle değil, uluslararası arenada bir noktada olduğumuzu da inşaat sanayicilerimize teşekkür da büyük başarılara imza çoğunu havada geçiriyor olmasının büyük katkılarıyla ihracatta çok ciddi başarılar elde etmiş bulunuyoruz. 25 "İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nın tehlikeli ve çok tehlikeli iş kolları ile ilgili maddeleri 1 Ocak 2014 tarihi itibarıyla yürürlüğüyle girecek." atmış bulunuyorsunuz. İnşaat sektörümüz 2012 yılında dönüşüm projeleri çerçevesinde, yaralanmasına hiçbirimizin onay yurt dışındaki altyapı projeleri, vermeyeceği veya böyle bir imkânları, ülkemize kazandırma yaklaşım içerisinde olmayacağını konusunda sizden beklentilerimiz hepimiz biliyoruz. O halde güvenli var. bir ortam içerisinde çalışmanın “Ölümlü iş kazalarını gelişmiş yeri açısından, üretim açısından hem çalışan açısından hem iş ülkeler düzeyine çekmemiz önemli olduğu düşüncesiyle lazım” konuya yaklaşmalıyız. Gelişmiş 15 Avrupa ülkesinde 100 bin işçi de son yaşanan Arap Baharı ve İnşaat sektörü, iş sağlığı krizlerin etkisiyle bir irtifa güvenliği açısından en tehlikeli kaybına uğrasa da gelişme sektörlerin başında gelmektedir. göstermiştir. Küresel gelişmelerin Biliyorsunuz İş Sağlığı ve Zonguldak’ta 4 madencimiz olumsuz etkilerini kısa sürede Güvenliği Yasası’nın tehlikeli ve hayatını kaybetti. 3’ü nasıl geride bırakmıştır. Yurt dışı çok tehlikeli iş kolları ile ilgili kaybetti biliyor musunuz? müteahhitlik hizmetlerinde de maddeleri 1 Ocak 2014 tarihi %1-1.5 oranında ölümlü iş kazası oluyor. Kapatılan kaçak bir kömür itibarıyla yürürlüğe girecek. ocağına kayıt dışı bir şekilde ve Aslında 1’inci ligdesiniz... Sizler Bir kişinin hayatını kaybetmesine devletin malı gasp ediliyor. Hatta dünyayı küçülttünüz, dünyanın veya bir kişinin iş yerinde bir TTK orasını dinamitlemiş içeri her yerine gidiyorsunuz. Kentsel uzvunu kaybetmesine veya girilmesin diye... Buna rağmen aynı büyüme trendini görüyoruz. Türkiye’yi 2’nciliğe taşıdınız. 26 zorla girildiği için... Bir anlamda "Çalışma hayatının gündemindeki önemli konulardan biri meslek standartlarının belirlenmesidir." giriş yapılıyor ve 3 işçimiz hayatını kaybediyor. Hayat bu kadar ucuz olmamalı! İnsana bakışımız böyle olmamalı. Ama maalesef bir hırs alıp gidiyor hem kendisini hem çalışanı hem de ekonomimizi tahrip ediyor. Onun için iş sağlığı ve güvenliği konusu iş dünyamızda konuşulurken çok farklı değerlendirmeler oluyor. Ve 2002’lerde, 2003’lerde ölümlü iş kazaları 100 bin işçide 16 idi. Şimdi bu oran 2012 istatistiklerine göre Bu arada inşaat sektöründeki sertifikalandırılmış elemanlarla yüzde 6’ya gerilemiş bulunuyor. meslek standartlarının yüzde bu binaları yapmamız gerekiyor. Ama bunu gelişmiş ülkeler 90’ı tamamlandı. İNTES de MYK ‘Sorumlu müteahhit’ deyip işin düzeyine çekmemiz gerekiyor. Bu tarafından yetkilendirilmiş içinden çıkmak ve bir kişiyi düzenlemeleri, "bizim insanımız kuruluştur. cezalandırıp ‘Bu iş bitmiştir’ gibi bu tabloyu hak ediyor" diye gerçekleştiriyoruz. “İnşaat sektöründe meslek standartlarının yüzde 90’ı tamamlandı” Çalışma hayatının gündemindeki bir yaklaşımda bulunmak doğru Geçiş süreci ile ilgili yaşanan değil. Herkes, sorumlu olduğu sıkıntıları takip ediyoruz. Çevre inşaat sektöründeki alanda ve Şehircilik Bakanımızla da doğru ve kurallarına uygun iş görüşüyoruz. Bunu, Bakanlar yapmalıdır. Kurulu'nda da dile getirdik. 2017’de sona eren geçiş sürecini “Tavan prim asgari ücretin 2 katına kadar indirilecek” bir diğer önemli konu da meslek öne çekerek, “Artık eğitim almış standartlarının belirlenmesi. sıvacı, sertifikalı boyacı, demirci, Yurt dışı müteahhitlikle ilgili Bakanlığımız bünyesindeki kalıpçı olsun.” diyoruz. Deprem gündemimizdeki konu ise 5 Mesleki Yeterlilik Kurumu bölgesindeyiz. Müteahhitler puanlık teşvik uygulaması. Yurt tarafından bugüne kadar toplam kadar, inşaat sektöründeki tüm dışında iş alanımız genişliyor, 496 meslek standardı belirlendi. alanlarda sorumluluğu üstlenecek ticaret hacmimiz genişliyor 27 ama istihdam sayımız düşüyor. Burada sıkıntılı bir durum olduğu belli... Yurt dışını 82’inci il olarak düşünmek durumundayız. ‘Asgari ücretin 6,5 katı tavan primi 2’ye indirelim’ şeklinde bir yaklaşım vardı. Bunu taslak haline getirdik, Bakanlar Kurulu’na göndereceğiz. Yurt dışı istihdamının çok daha yükseklerde olması gerekir. Kıdem tazminatı konusuna gelince, diyalogla, masa etrafında günlerce, saatlerce, sabırla konuşarak konuları çözüme kavuşturacağımıza inanıyorum. Farklı yerlerde tarafların görüşlerini ortaya koyarak bir noktaya gelme zorunluluğunu ifade ediyorum. ‘Nerede, ne indirimler yapılmalı, nerede emeğin hakkı nasıl korunmalı, işverenin hakkı nasıl korunmalı’ gibi konuları çok şeffaf bir şekilde konuşabilmeliyiz. Koçoğlu: “İNTES ayakları yere Koçoğlu: “İNTES, Türkiye’nin sorunlarına karşı duyarlı, çözüm üreten bir kuruluştur.” meslek büyüklerimize ve emeği geçen tüm meslek mensuplarımıza şükranlarımızı sunuyorum. Benim de İNTES Başkanı olarak bugün sizlere son hitabım, ben de son Başkanlık günümü yaşıyorum. Kurul’a katılımlarından dolayı Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan “İNTES her zaman inandığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik doğruları kararlılıkla savundu” Bakanı Faruk Çelik’e teşekkür eden Şükrü Koçoğlu konuşmasında şunları kaydetti: “Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri, sivil toplum kuruluşlarının etkinliğiyle yakından ilgilidir. Türkiye’de sivil toplum kuruluşları 1960’lı yıllarda daha efektif hale geldi. Bunlardan biri de inşaat iş kolunda 1964 yılında kurulan İNTES idi. O zamanki adıyla Türkiye İnşaat ve Tesisat Müteahhitleri İşveren Sendikası olan adı 11 sene önce aldığımız bir kararla Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası olarak değiştirdik. İNTES, her zaman inandığı doğruları cesur yüreklilikle her platformda savundu; ayağı yere basan argümanlarını ilgili bakanlıklara, bürokrasiye, yargıya aktardı. Çalışma hayatının tarafı olarak, toplu iş sözleşmelerinde de her zaman optimum fayda ilkesine önem verdik. Sadece toplu iş sözleşmelerinde değil, çalışma hayatının her aşamasında sağduyulu anlayışımızı devam ettirdik. Yurt dışı işlerde de ülke menfaatini her zaman ön planda tuttuk. Birçok ilke imza attık. Mesela, sektörümüze nitelikli işçi kazandırmak amacıyla; Sincan Organize Sanayi Bölgesi’nde Sayın Evet, 50 yıl önce 22 ağabeyimiz Başbakanımızın hem temelini ne kadar doğru karar vermiş ve attığı hem de açılışını yaptığı Genel Kurul’un açılış konuşmasını bu sendikayı kurmuş. Bu vesile Türkiye Eğitim Şantiyesi (TES)’ni yapan İNTES’in 21, 22, 23 ile kurucularımıza ve başta YOL-İŞ Sendikası ile birlikte ve 24’üncü Dönem Yönetim İNTES’in Kurucu Başkanı merhum kurduk. Bugüne kadar on binlerce Kurulu Başkanı M. Şükrü Sayın Mebus Ergüvenç olmak işçinin eğitimini sağladık. Koçoğlu, Sendika’nın 50. kuruluş üzere İNTES’e başkanlık yapan Ardından, Mesleki Yeterlilik ve yıl dönümünü kutladığını Sayın Orhan Yavuz, merhum Belgelendirme Merkezi’ni kurduk. hatırlatarak, “İNTES, Türkiye’nin Haydar Sicimoğlu, Nurettin Yurt içinde ve yurt dışında tespit sorunlarına karşı duyarlı, çözüm Koçak, Oğuz Gürsel, Yavuz Kılıç, sınavları yaptık ve yurt dışında üreten ve ayakları yere sağlam merhum Atila Şenol ve İbrahim nitelikli işçi çalıştırmanın önünü basan bir kuruluştur.” dedi. Genel Şencan’a, fedakâr ve cefakâr açtık. İnşaat usta ve işçileriyle sağlam basan bir kuruluştur” 28 ilgili gelişmiş batı ülkelerindeki dışına Türk işçisi götürebilmek Zafer Çağlayan’a, Çalışma ve standartlara uygun normlar için teşviklerden yararlanılması Sosyal Güvenlik Bakanımız geliştirmeye çalıştık. amacıyla “yurt dışı işlerimiz Faruk Çelik’e bir kez daha 82’inci il olarak değerlendirilsin” şükranlarımı sunuyorum. Ayrıca dedik. Gerçekten bu konuda her İNTES üyelerine, Yönetim Kurulu, iki Sayın Bakanımızın da desteği Denetleme ve Disiplin Kurulu ile çok yol kat ettik. Kendilerine üyelerine, Genel Sekreterimize, bir kez daha teşekkür ediyoruz. Genel Sekreterlik çalışanlarına İş sağlığı ve güvenliği konusunda da bütün Türkiye’yi kucaklayan kampanyalar yaptık. İnşaatların ehil eller tarafından yapılması için 9 tane Avrupa Birliği projesini büyük başarıyla tamamladık. Bugün Sayın Başbakanımızla birlikte dünya devleriyle yarışır hale geldik. Onun için teşekkür ederim.” 25. Olağan Genel Kurul’un ilk günü, Bakan Çağlayan ve Çelik adına Orman ve Su İşleri “Türkiye’nin sorunlarına hep ben kendisine ‘Türkiye’nin duyarlı olduk” başmühendisi’ diyorum. Bakanlığı Ağaçlandırma Genel Yurt dışı işlerde yaşanan Son olarak Başkanlık yaptığım Erozyon Kontrol Seferberliği sıkıntılarımıza dikkat çektik ve dönemde şahsıma ve İNTES’e kampanyası kapsamında çözüm için girişimlerde bulunduk. ilgi ve desteklerini esirgemeyen adlarına yapılan bağışa ilişkin Teşviklerin yurt dışı işlere de Sayın Başbakanımız Recep Tayyip sertifikaların sunulması ile uygulanması talebimiz oldu. Yurt Erdoğan’a, Ekonomi Bakanımız noktalandı. Müdürlüğü, Ağaçlandırma ve 29 DOSYA/Yeni Dönem 25. Olağan Genel Kurul Görüşmeleri İNTES’in 25. Olağan Genel Kurulu 7 Aralık 2013 Cumartesi günü Sheraton Otel’de yapıldı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’ndan sonra Başkanlık Divanı seçimine geçildi. Divan Başkanlığına İbrahim Şencan, Başkan Yardımcılığına Gültekin Güvensoy, Kâtip Üyeliklere ise Asude Öztürk Camadan ile Emrah Yaykıran seçildiler. Gündemin genel kurulun onayına sunulmasından sonra, genel kurul tutanaklarının genel kurul adına Başkanlık Divanı tarafından imzalanmasına yetki verildi. Daha sonra, İNTES Başkanı M. Şükrü Koçoğlu, Genel Kurula hitaben bir sunuş konuşması yaptı. 30 Konuşmasına, “Bu Genel İNTES’in Kurucu Başkanı merhum Kurulumuzda iki gururu ve Mebus Ergüvenç başta olmak mutluluğu bir arada yaşıyoruz. üzere, sonraki başkanlarımız Orhan Sendika olarak bir taraftan Yavuz, Haydar Sicimoğlu, Nurettin 50’nci yılımızı kutluyoruz, diğer Koçak, Oğuz Gürsel, Yavuz Kılıç, taraftan 25. Genel Kurulumuzu merhum Atilla Şenol ve İbrahim gerçekleştirmenin heyecanını Şencan’a ve emeği geçen tüm paylaşıyoruz.” diyerek başlayan meslek mensuplarımıza bir kez İNTES Başkanı Koçoğlu şunları daha şükranlarımızı sunuyoruz.” söyledi: Göreve başladığı ilk yılda İNTES “Tam 50 yıldır, inşaat sanayicileri yönetiminin en önemli icraatının olarak hep birlikte gelişen, ‘İnşaat Sanayicisi’ kavramını büyüyen ülkemize hizmet ediyoruz. sektöre kazandırmak olduğunu 50 yıldır, ilkeli ve sektöre yön belirten Koçoğlu, 19 Şubat 2002 veren bir sivil toplum kuruluşu tarihinde Olağanüstü Genel olmayı başardık. Bu süreçte hem Kurul’da Türkiye İnşaat Sanayicileri gücümüzü hem etkinliğimizi İşveren Sendikası ismini üyelerin arttırdık. Ama ilkelerimizden hiç oy birliği ile resmileştirdiklerini taviz vermedik. söyledi. Başkan Koçoğlu, 12 yıllık süreçte Türkiye Eğitim Şantiyesi, İNTES Mesleki Yeterlilik ve Belgelendirme Merkezi (İNTES MYM) gibi önemli işlere imza attıklarını kaydetti. Koçoğlu, şöyle konuştu: “İnşaat sektöründe meslek standartlarının oluşturulmasına öncülük yaptık. Sektördeki işçilerin 5+5 toplam 10 yıl geçerli mesleki yeterlilik belgesine sahip olması için de harekete geçtik. Bu amaçla Türkiye çapında bir seferberlik başlattık. Merkezimizin tanıtım afişlerini tüm il valilik ve il ve ilçe belediyelerine dağıttık. 2009 yılından bu yana 5000’e yakın işçi, Türkiye’nin farklı illerinde teorik ve pratik sınavlara alındı. Bu adaylardan 500’e yakını mesleki yeterlilik belgesi almaya hak kazandı. Ankara dışında, Doğu Marmara, Ağrı ve Van’da başlattığımız belgelendirme çalışmalarını Türkiye geneline taşımayı hedefliyoruz.” Bugün gelinen süreçte İNTES’in, üyelerinden büyük güç ve destek aldığını vurgulayan Koçoğlu, “Globalleşen dünyaya uyum sağlarken, hayal projeleri gerçeği dönüştürüyorlar. Ancak, bu konuda daha almamız gereken çok yol var. Bu bağlamda; nicelik ve nitelik birlikteliğini çok önemsiyorum. Mevcut pazarlarda tutunmalı, yeni pazarlara açılmalı ve parasal değeri yüksek projelerde yer almalıyız.” diye konuştu. İNTES Başkanlığı’nı hep yüksek bir sorumluluk ve gururla taşıdığını ve 12 yıl boyunca güç birliği yapmaya çalıştığını anlatan Koçoğlu, konuşmasını şu sözlerle tamamladı: “Arşimet’in ifadesi ile; ‘Bana bir dayanak noktası verin dünyayı yerinden kaldırayım.’ Bizim dayanak noktamız da güven ve sevgi oldu. Şimdi size veda ediyorum ama İNTES’in çok daha güçlü olacağına, ülkenin temel sorunlarına çözüm üretme konusundaki kararlılığını aynı duyarlılıkla sürdüreceğine inanıyorum. Çünkü geçmişimiz hem camiamızın hem de ülkemizin geleceğine ışık tutacaktır. Sevgiyle kalın, hoşça kalın.” Yönetim Kurulu faaliyet raporunun görüşülmesinden sonra, Yönetim Kurulu ibra edildi. Denetleme Kurulu mali raporunun görüşülmesi ve Denetleme Kurulu’nun ibrasından sonra 2014 - 2015 - 2016 yılı üye aidatlarının tespitine geçildi. 2014 - 2015 - 2016 yılları bütçe tasarıları ve ekleri görüşülerek Genel Kurul’un onayına sunuldu. Tüzük değişiklikleri hakkında Genel Kurul bilgilendirildi. Söz konusu değişiklikler Genel Kurul tarafından onaylandı. Gündem maddelerinin ardından Genel kurullarda bir gelenek haline gelen üyelikte 20-25-40 yılını dolduran firmalara plaketleri takdim edildi. 25. Olağan Genel 31 40 yıl plaketleri; Kurul’da plaket alan üyelerin ve firma temsilcilerimizin isimleri şöyle; Mustafa GEÇEK Enka İnşaat A.Ş. Kamuran Faik OKYAR Palet İnşaat A.Ş. Recep ÇİMEN STFA İnşaat A.Ş. 32 25 yıl plaketleri; Enka İnşaat A.Ş. Palet İnşaat A.Ş. STFA İnşaat A.Ş. Alarko İnşaat A.Ş. Ataç İnşaat A.Ş. BM Mühendislik A.Ş. Çallıoğlu İnşaat A.Ş. Basri ORBAY Alarko İnşaat A.Ş. Ecetaş İnşaat A.Ş. Eko İnşaat A.Ş. Gülsan İnşaat A.Ş. Göçay İnşaat A.Ş. Koçoğlu İnşaat A.Ş. Mön İnşaat A.Ş. Limak İnşaat A.Ş. Yapı Merkezi İnşaat A.Ş. Yardımcı İnşaat A.Ş. Yöntaş İnşaat A.Ş. Yenigün İnşaat A.Ş. İbrahim ŞENCAN Çallıoğlu İnşaat A.Ş. İbrahim YAYKIRAN Eko İnşaat A.Ş. 33 Vedat YILMAZOĞLU Gülsan İnşaat A.Ş. Uğur KOÇOĞLU Koçoğlu İnşaat A.Ş. Kerem ONAR Yapı Merkezi İnşaat A.Ş. 34 Erdal EREN Göçay İnşaat A.Ş. Sezai BACAKSIZ Limak İnşaat A.Ş. Yaşar ÖNCAN Yöntaş İnşaat A.Ş. 35 Edip YENİGÜN Yenigün İnşaat A.Ş. 20 yıl plaketleri; Ceylan İnşaat A.Ş. Zeynel CEYLAN Ceylan İnşaat A.Ş. Görüşmeler sonunda Yönetim, Denetleme ve Disiplin Kurulu üyeliklerine gösterilecek asıl ve yedek adaylar belirlendi. Seçimler için Sandık Kurulu üyeleri seçimi yapıldı. Sandık kurulu üyeliklerine Nazlı Hürmeydan ile Çiğdem Kurt seçildiler. Aday listelerinin Başkanlık Divanı tarafından Seçim Kurulu’na bildirilmesi kararlaştırıldı. 36 DÖNEM KURULLARIMIZI BELİRLEYENLER Oylamalardan Görüntüler 37 38 39 40 41 42 İNTES Yönetim Kurulu Üyeleri CELAL KOLOĞLU | YÖNETİM KURULU BAŞKANI 1951'de Elazığ'da doğan Celal Koloğlu, 1975 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. İş hayatına 1977 yılında kurduğu Kolin İnşaat’ta Yönetim Kurulu Üyesi olarak başladı. 2005 yılından beri Ankara Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı olarak görev yapan Koloğlu’nun geçmiş dönemlerde sektör kurum ve kuruluşlarında yürütmüş olduğu görevler şöyledir; 1996 - 2001 yıllarında Asfalt Müteahhitleri Derneği Kurucu Üyeliği ve Yönetim Kurulu Başkanlığı, 2004 - 2005 yıllarında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sosyal Güvenlik ve Yüksek Danışma Kurulu Üyeliği, 1998 – 2011 yıllarında Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası Yönetim Kurulu Üyeliği, 1997 - 2011 yıllarında Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Üyeliği, 2010 - 2012 yıllarında Mesleki Yeterlilik Kurumu Yönetim Kurulu'nda TİSK temsilcisi, olarak görev almıştır. İngilizce bilen Celal Koloğlu, evli ve iki çocuk babasıdır. 1997 - 2000 yıllarında Türkiye Demir Çelik İşletmeleri Yönetim Kurulu Üyeliği, 2001 - 2003 yıllarında İşsizlik Sigortası Fon Yönetim Kurulu’nda TİSK temsilcisi, 2003 - 2004 yıllarında TOBB Müteahhitlik Sektör Kurulu Yönetim Kurulu Üyeliği, 43 İNŞAAT YÜKSEK MÜHENDİSİ İLHAN ADİLOĞLU | YÖNETİM KURULU BAŞKAN VEKİLİ 1951’de Artvin Ardanuç’ta doğan Doğu Avrupa’da işler üstlenerek Adiloğlu, lise son sınıfa kadar uluslararası işleri yönetti. Eser Artvin’de okuduktan sonra İstanbul Proje ve Müh. AŞ ve Eser Sigorta Atatürk Erkek Lisesi’nden 1968 AŞ firmalarını kurdu. yılında mezun oldu. 1968 senesinde girdiği İTÜ İnşaat Fakültesi’nden, 1973 yılında İnşaat Yüksek Mühendisi olarak mezun oldu. bünyesindeki Eser Holding, Eser Taahhüt, Eser Proje, Eser Enerji, Eser Eksport ve iştiraklerinin Çalışma hayatına İzmir’de Sondaj Yönetim Kurulu Başkanı ve İşleri San. ve Tic. AŞ’de Şantiye sahibi olarak görevini yürüttü. Şefi olarak başlayan Adiloğlu’nun Türkiye, Orta Asya, Orta Doğu 4 sene sürdürdüğü bu görevinin ve Afrika’da 15 ülkede sahibi ardından yürütmüş olduğu görevler bulunduğu şirketler aracılığı ile şöyledir; yürüttüğü işlerin toplamı 3 milyar 1977 yılında Işıklar Holding bünyesinde kurulan Özışık İnşaat’a geçti ve 1997 senesine kadar USD’yi geçti. Halen bu şirketlerin yönetimini 2 oğlu ile aktif olarak yürütmektedir. şantiye şefi, proje müdürü, genel İngilizce bilen Adiloğlu, evli ve iki müdür yardımcısı ve ortak olarak çocuk babasıdır. çalıştı. Bu görevinde Türkiye’de önemli birçok karayolu, baraj, sulama, hidroelektrik santrali projesini yönetti. 1997 yılında, Eser İnşaat, Eser Taahhüt şirketlerinin ortağı, Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak göreve başladı. Türkiye’nin dışında Afrika, Orta Asya ve 44 2006 yılından itibaren, Eser Grubu YükSEK MühENDİS Mimar MUSTAFA DEMİR | YÖNETİM KURULU BAŞKAN VEKİLİ 1949 yılında Tokat’ta doğan Mustafa Demir, 1974 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden, Yüksek Mühendis Mimar olarak mezun oldu. Çalışma hayatına TÜM-İŞ ve AKSU AŞ ve Yılmaz Bayar firmalarının şantiye şefi ve proje müdürü olarak başlayan Demir, 1977 yılında Ali Fuat Türkmen ile çeşitli taahhüt işleri yapmaya başladı. 1987 yılında şirketleşerek KAZOVA İnşaat AŞ’yi kurmuş olup, Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışmalarına devam etmektedir. DHMİ, MKE, Üniversiteler, DSİ, TOKİ, Belediyeler, Emekli Sandığı, Ticaret Odaları vb. kurum ve kuruluşlar ile yurt dışında çeşitli ülkelerde, altyapı, üstyapı ve çevre düzenlenmesi işlerini başarı ile bitirdi. Fransızca bilen Demir, evli ve iki çocuk babasıdır. Ulaştırma Bakanlığı, Bayındırlık Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, MSB, 45 GÜRHAN ÖZDEMİR | YÖNETİM KURULU BAŞKAN VEKİLİ 1958 Artvin doğumlu Gürhan Özdemir, 1980 yılında Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi (E.İ.T.İ.A.) İşletme Fakültesi’nden mezun oldu. Özdemir iş hayatına 1979-1982 yıllarında T.C. Başbakanlık bünyesinde çeşitli kademelerde görev yaparak başladı. 1995 yılından itibaren Gena İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret AŞ’nin kurucu ortağı ve Yönetim Kurulu Başkanı olan Özdemir’in geçmiş dönemlerde sektör kurum ve kuruluşlarında yürütmüş olduğu görevler şöyledir; 1982 - 1995 yılları arasında inşaat, taahhüt ve iş makineleri imalatı yapan bir şirkette şirket müdürü ve genel koordinatörü, 1995 - 1999 tarihleri arasında AGİAD (Anadolu Genç İş Adamları Derneği/Ankara) Başkan Vekili ve Yönetim Kurulu Üyesi, 2006 yılında TOBB Türkiye Müteahhitlik Hizmetleri Meclis Üyesi, 2004 - 2007 yıllarında 22. Dönem İNTES Yönetim Kurulu Üyesi, 46 2007 yılından beri İNTES'te 24-25. Dönem Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği yapmaktadır. İngilizce bilen Özdemir, evli ve iki çocuk babasıdır. KEMAL GÜLERYÜZ | YÖNETİM KURULU ÜYESİ Kemal Güleryüz, 1990 yılında Stanford Üniversitesi Makine Mühendisliği’nden mezun oldu. Görev hayatına 1990 - 1999 yıllarında Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt AŞ’de Genel Müdür Yardımcısı olarak başlayan Güleryüz’ün geçmiş dönemlerde yürütmüş olduğu görevler şöyledir: 1999-2012 yıllarında Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt AŞ’de Yönetim Kurulu Başkan Vekili / Genel Müdür, 2013- Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt AŞ’de Yönetim Kurulu Başkanı. 47 OSMAN YAVUZ ŞENOL | YÖNETİM KURULU ÜYESİ 1960 yılında Muğla’da doğan Osman Yavuz Şenol, 1984 yılında ODTÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. ODTÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yüksek Lisans Programı’nı da 1987 yılında bitirdi. Çalışma hayatına 1984 yılında MESA’da başlayan Şenol'un yürütmüş olduğu görevler şöyle; MESA Mesken Sanayii AŞ ve Mesa Toplu Konut Yatırım AŞ bünyesinde birçok şantiyede çeşitli görevler yürüten Osman Yavuz Şenol, 1998 - 2001 yılları arasında MESA Toplu Konut Yatırım AŞ’de Genel Müdür Yardımcısı olarak çalıştı. Halen MESA Mesken Sanayii AŞ Yönetim Kurulu Üyeliği ve MESA HOLDİNG Yönetim Kurulu Başkan Vekili görevini yürütmektedir. İyi derecede İngilizce bilen Şenol, evli ve bir çocuk babasıdır. 48 LEVENT KAFKASLI | YÖNETİM KURULU ÜYESİ 1963 yılında doğan Levent Kafkaslı, 1987 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü ve 1988 yılında İstanbul Üniversitesi Yapı İşletmesi Bölümü’nde Yüksek Lisans yaptı. Meslek hayatına 1987 - 1989 yılları arasında Kus-Ar Tatil Köyü saha mühendisi olarak başladı. Kafkaslı’nın geçmiş dönemlerde sektör kurum ve kuruluşlarında yürütmüş olduğu görevler şöyledir; 1990 - 1991 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Batıkent Uydu Kent Projesi Saha Mühendisi, 1991 - 1992 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Al Jubail-Riyad Boru Hattı Projesi Şirket Temsilcisi, 1991 - 1993 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Aramco Hawiyah Alanı Gaz Boru Hattı Projesi Teknik Ofis Mühendisi, 1993 - 1997 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Saztube-Yelemez-Aporni Ham Petrol Boru Hattı İnşaatı, Wafra Ham Petrol Boru İnşaatı, Ham Petrol Tankları Projesi Merkez Ofis Koordinatörü, 1997 - 1999 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Batı Yakası Boru Hattı İnşaatı Projesi Proje Müdürü, 1999 - 2000 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Azarbeycan-Tekfen Ortak Girişimi Genel Müdür Yardımcısı, 2000 - 2002 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Kazakistan Tengiz Pompa İstasyonu Yenileme Boru Hattı Rehabilitasyon ve Atyrau Pompa İstasyonu İnşaatı Proje Müdürü, 2002 - 2005 yılları arasında Tekfen İnşaat ve Tesisat A.Ş BaküTiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı Şah Deniz Gaz Kara ve Deniz Yapı Tesisleri Proje Müdürü, 2005 - 2010 yılları arasında Hazar bölge projelerinin yönetimi Genel Müdür Yardımcısı, 2011 - 2013 yılları arasında Azerbaycan projelerinin yönetimi Genel Müdür Yardımcısı. 2013 yılından beri Tekfen İnşaat ve Tesisat AŞ Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görevini sürdürmektedir. Levent Kafkaslı İngilizce bilmektedir. 49 BARIŞ HAŞEMOĞLU | YÖNETİM KURULU ÜYESİ 1974 yılında Bitliste doğan Haşemoğlu ilk ve orta öğretimini Özel Yükseliş Koleji’nde tamamladı. 1993-1995 Bilkent Üniversitesi, Ankara SBFF - İktisat Bölümü'nde eğitim gördükten sonra, 1997 yılında The American College, London İşletme Bölümü'nden mezun oldu. Çok iyi İngilizce ve orta seviyede Almanca bilmektedir. Halihazırda, AQUA Enerji Üretim AŞ / Yönetim Kurulu Başkanı, HAŞEMOĞLU İnşaat San. Ltd. Şti. / Şirket Müdürü, NATHAŞ Turizm AŞ / Genel Müdür olarak sektörde görevlerine devam etmektedir. 50 DEHA EMRAL | YÖNETİM KURULU ÜYESİ 1961 yılında Zonguldak'da doğan Deha Emral, 1985 yılında TRI-STATE Üniversitesi- Indiana/ABD Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. 2007 yılından beri Özdemir İnşaat Turizm Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapan Emral’ın geçmiş dönemlerde yürütmüş olduğu görevler şöyle; 1985 – 1988 yıllarında Özdemir İnşaat Turizm Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ Libya Şantiyesi Koordinatörü 1988 – 1990 yıllarında Özdemir İnşaat Turizm Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ Karayolları İnşaatları Koordinatörü 1990 - 2007 yıllarında Özdemir İnşaat Turizm Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Üyesi - Genel Müdür Emral’ın Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Yönetim Kurulu Üyeliği ve Asfalt Müteahhitleri Derneği (ASMÜD) Yönetim Kurulu Üyeliği bulunmaktadır. İngilizce bilen Emral, evli ve bir çocuk babasıdır. 51 İNTES Denetleme Kurulu Üyeleri HAYDAR KURT | DENETLEME KURULU BAŞKANI 1953 yılında Sivas Şarkışla’da doğan Haydar Kurt, ilköğretimini Şarkışla Çiçekliyurt köyünde, orta öğretimini Özel Tarsus Koleji’nde ve lise eğitimini Adana Çukurova Koleji’nde tamamladı. Kurt, 1977 yılında Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi’nden mezun oldu. 1980 yılına kadar Mehmet Kurt İnşaat firmasında çeşitli kademelerde çalışan Kurt, 1980 yılından bugüne kadar kurucusu olduğu Kurt İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin Genel Müdürlüğü görevini yapmaktadır. Kurt, üç çocuk babasıdır. 52 KEMAL ERDOĞAN | DENETLEME KURULU ÜYESİ 1970 Şanlıurfa doğumlu Kemal Erdoğan, Londra Richmond Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nden mezun oldu. Öz İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ’de Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği ve CEO olarak görev yapmakta olan Erdoğan’ın 25. Dönem İNTES Yönetim Kurulu Üyeliği bulunmaktadır. İngilizce bilen Erdoğan, evli ve üç çocuk babasıdır. 53 MEHMET ŞENCAN | DENETLEME KURULU ÜYESİ 23.04.1964 yılında Antalya’da doğan Mehmet Şencan, ortaokul ve lise eğitimini Galatasaray Lisesi'nde tamamladı. 1988 yılında Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü'nden mezun oldu. 1988 yılı itibarıyla Çallıoğlu İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ’de Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürlüğü görevini yürüten Şencan 1991 yılından beri Çallıoğlu Beton Sanayi Ticaret AŞ’de Yönetim Kurulu Başkanlığı ve 1995 yılı itibarıyla Çap İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ’de Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini yürütmektedir. İngilizce ve Fransızca bilen Şencan, evli ve üç çocuk babasıdır. 54 İNTES Disiplin Kurulu Üyeleri İnşaat Yüksek Mühendisi Ahmet Fahrettin ÇELİK | DİSİPLİN KURULU ÜYESİ 1932 yılında Eğirdir’de doğan inşaatı işlerinde şantiye şefi ve Çelik, orta ve lise öğrenimini İzmir proje müdürü olarak çalıştı. Atatürk Lisesi’nde yaparak, 1951 yılında mezun oldu. 1965 yılında TİSAN İnşaat ve Sanayi AŞ’nin yeniden yapılanma 1956 yılında İstanbul Teknik döneminde ortaklığa katıldı ve Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden kurucu ortağı oldu. mezun olan Çelik, çalışma hayatına 03 Temmuz 1956 tarihinde Devlet Su İşleri 4. Bölge Müdürlüğü’nde başladı. Şirket kuruluşundan başlayarak, Yönetim Kurulu Murahhas Üyeliği ve Genel Müdürlük görevi yaptı. İbrahim Aşcıgil’in vefatı ile Çelik’in geçmiş dönemlerde sektör Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini kurum ve kuruluşlarında yürütmüş üstlendi. Bu görevi halen devam olduğu görevler şöyledir; etmektedir. 1956 - 1959 yılları arasında Şube Konya Rotary Kulübü Başkanlığı, Baş Mühendisi olarak görev yaptı. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkan 1960 yılında, ABD Bureau of Reclamation davetiyle ABD’de “Su ve toprak kaynaklarının projelendirilmesi ve planlaması” konusunda bir yıl süreli eğitim aldı. 1962 - 1964 yıllarında askerlik görevini tamamladı. Askerlik hizmeti sonrası Yüksek Mimar Yardımcılığı, İNTES Türkiye İnşaat ve İşveren Sendikası Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevlerinde bulundu. İNTES Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası 24. Dönem Yüksek Danışma Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Mühendis İbrahim Aşcıgil’in müteahhitliğini yaptığı baraj 55 YAŞAR ÖNCAN | DİSİPLİN KURULU ÜYESİ 1943 yılında Malatya’da doğan Yaşar Öncan, 1965 yılında İstanbul Yıldız Teknik Okulu İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. Öncan, görev hayatına 1966 - 1970 yılları arasında DSİ IX. Bölge Malatya Akçadağ Sulaması inşaatında Kontrol Mühendisliği hizmetinde bulunarak başladı. Öncan’ın geçmiş dönemlerde sektör kurum ve kuruluşlarında yürütmüş olduğu görevler şöyledir; 1970 - 1972 yıllarında Ağrı İnşaat Emlak Müdürlüğü’nde askerlik görevini yerine getirdi. 1972 - 1974 yılları arasında özel bir inşaat firmasının çeşitli iş yerlerinde şantiye şefliği görevlerinde bulundu. 1974 yılından bugüne kadar kendi adına çeşitli inşaat ve taahhüt işleri yapmakta olan Öncan, 1980 yılında faaliyete geçen Yöntaş İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ’nin kurucu ortaklarından olup, kuruluşundan günümüze kadar Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmektedir. 56 İnşaat Yüksek Mühendisi ZEYNEL CEYLAN | DİSİPLİN KURULU ÜYESİ 1949 yılında Diyarbakır’da doğan Ağırlık olarak makinalı hafriyat Zeynel Ceylan, 1973 yılında Elazığ işleri ve yerli ve yabancı petrol Devlet Mühendislik ve Mimarlık şirketlerin petrol arama sahaları Akademisi İnşaat Mühendisliği yol ve lokasyon işlerini başarılı bir Bölümü'nden mezun oldu. şekilde yapmaya devam ederken, Ceylan, iş hayatına 1974 - 1975 yılları arasında İskenderun Demir Çelik Fabrikalarında İnşaat Kontrol Mühendisi olarak başladı. Daha sonra serbest çalışma hayatına başlayan Ceylan, 1975 sonunda BOTAŞ’ın Türkiye-Irak Petrol Boru hattının 4 No’lu Pompa İstasyonu yol inşaatının şantiye şefliğini ve ardından 1981 yılında da Ceylan Adi Ortaklık firmalarını Ceylan İnş. ve Tic. AŞ’ne dönüştürerek Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı üstlenmiş ve şirket faaliyetlerini en iyi şekilde devam ettirmektedir. Halen şirketin Yönetim Kurulu Başkanı olarak görevini devam ettiren Ceylan, evli ve üç çocuk babasıdır. müteahhit olarak Radyolik İstasyon Yolu yapımını kısa zamanda tamamlayarak İdare’ye teslim etti. 1976 yılında kısa dönem askerlik görevini tamamladıktan sonra, 1967 yılında kurulan, ortağı olduğu ve aile firması olan Ceylan Adi Ortaklık olarak inşaat ve taahhüt işlerini yapmaya başladı. 57 toplantı 45. Çözüm Arama Konferansı İnşaat sektöründe uygulanan sigorta teşvikleri ve sorunlar masaya yatırıldı İNTES’in 5 Kasım tarihinde Swiss İtişken ve Sosyal Güvenlik Uzmanı yapıldığına dikkat çeken Olgaç, Otel’de gerçekleştirilen “Sigorta Taha Sökücü konuşmacı olarak e-işyeri bildirgelerin elektronik Mevzuatı Kapsamında İşveren katıldı. ortamdan alınması uygulamasına Teşvik Uygulamaları” konulu 45. Çözüm Arama Konferansı’nda, inşaat sektöründe uygulanan teşvikler ve yaşanan sorunlar ele alındı. Sosyal Güvenlik Kurumu Sigorta Primleri Genel Müdürü Cüneyt Olgaç açılış konuşmasında, inşaat sektöründe uygulanan sigorta teşvikleri hakkında yılın ilk çeyreğinden itibaren başlandığını ifade etti. Olgaç şöyle konuştu: “Daha önceden, 50 ve üzerinde olan eksik gün bildirimi Ek 10 Çözüm Arama Konferansı’nın açılış bilgi verdi. İşverenlerin eksik konuşmasını, Sosyal Güvenlik bilgilerini elektronik ortamdan Kurumu Sigorta Primleri Genel e-eksik bilgisi sistemi üzerinden Müdürü Cüneyt Olgaç yaptı. bildirebileceklerini anlatan Olgaç, içerisinde, Sosyal Güvenlik Kurumu Oturum başkanlığını Tekfen İnşaat pişmanlık indirimi uygulaması il müdürlüklerine kâğıt ortamında AŞ Genel Müdür Yardımcısı Erhan hakkında da bilgi verdi. İşverenin verilmesi gerekiyordu. Bu uygulama Hersek’in üstlendiği konferansa, eksik bilgilerini 30 günlük sürede sizler için bir bürokrasi anlamı SGK Şube Müdürleri İbrahim tamamlaması durumunda, cezada taşıyordu. Bunu, 10 ve üzerinde Karatepe, Adem Ateş ile Mustafa yüzde 80 oranında ciddi bir indirim işçi çalıştıran işverenler açısından 58 belgesinin, takip eden prim belgesinin verilmesi gereken süre değerlendirdik. Tabii 30’a ve 10’a düşme sebebine baktığımızda; öncelikle 30 ve üzerinde işçi çalıştıran iş yerlerinde İş Güvencesi Kanunu’nun uygulanıyor olması bizim dayanak noktamız idi. Daha sonra arkadaşlarımızla yapmış olduğumuz değerlendirmede, bunun 10 ve üzerinde işçi çalıştıran işverenlerin vermemesi şeklinde kapsamı genişletilmesine geçildi. Burada da temel dayanak noktamız, 10 ve üzerinde işçi çalıştıran işverenlerin -belli istisnalar dışında- vermiş oldukları ücretleri banka kanalıyla ödeme yükümlülüğün bulunması uygulamasıyla paralellik arz edeceği düşüncesinden yola çıkarak, 10 ve üzerinde işçi çalıştıran işverenlerin eksik gün belgesini vermeme imkânı sağlanmış oldu. Bununla şunu ifade etmek istiyorum; yaklaşık 30 bin iş yeri ve 2,5 milyon sigortalının bu kapsamda Ek 10 eksik gün bildirim 59 belgesini vermeme gibi bir imkân güvenlik anlaşmasının olmamasından asgari ücret üzerinden ilave 67 sağlanmış oldu.” kaynaklandığını söyledi. İşverenler puanlık prim indirimi getirildi.” Yurt dışına götürülen işçiler için 1 Eylül 2013 tarihinde yürürlüğe giren kanunla işveren primlerinde yüzde 5’lik teşvik uygulaması başladığını hatırlatan Olgaç, “İNTES’in de ciddi çabaları sayesinde, yurt dışında müteahhitlik hizmetleri verilen ülkeler 82. il kabul edilerek, yüzde 7,5 olan işveren primi yüzde 2,5’e indirildi.” dedi. Olgaç, yurt dışında 34 bin sigortalı çalışan olduğunu da sözlerine ekledi. için çok ciddi sigorta teşviklerinin olduğunu ifade eden Karatepe, teşvik uygulamalarından prim borcu olmayan veya borçlarını taksitlendiren işverenlerin yararlanabildiğini vurguladı. Karatepe, Genel Sağlık Sigortası’na sağlanan teşviklerde primlerin yüzde 50’den fazlasını Hazine’nin ödediğini örneklerle açıkladı. Karatepe, AR-GE merkezi olabilmek için en az 50 tam zamanlı AR-GE personeli çalıştırmak gerektiğini belirtti. Karatepe “borcu yoktur” yazısı konusunda ise şu bilgileri aktardı: “Kurumumuzca genel itibarıyla üç farklı “borcu yoktur” uygulaması var. Bir tanesi ihaleye katılmak Karatepe şunları söyledi: üzere düzenlenen “borcu yoktur” “Yine, 6486 sayılı Kanun ile Tebliği’nde borçları belirlenmiş. Hak bahsettiğim gibi, 81. maddemize yazısı; o da Kamu İhale Genel ediş ödemesine esas “borcu yoktur” SGK Şube Müdürü İbrahim Karatepe 2. fıkra eklendi. Bakanlar Kurulu’nca de Çözüm Arama Konferansı’nda belirlenen illerde faaliyet gösteren sigorta prim teşviklerini ve hangi işverenlerimiz, eğer 10 ve şartlarda verildiğini ayrıntılı olarak üzerinde sigortalı çalıştırıyor ve anlattı. Karatepe, bir soru üzerine, diğer şartları da sağlıyor ise, bu Libya’ya götürülen işçilerin sigorta işverenlerimize de malullük, yaşlılık Konferansta konuşan SGK Şube primlerinin yüksek olmasının, ve ölüm sigorta primlerinde 5 Müdürü Adem Ateş de asgari işçilik Libya ile Türkiye arasında sosyal puanlık prim indirimimizin yanı sıra, uygulamasında yaşanan sorunlara 60 yazısı. Bir de devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanmak üzere “borcu yoktur” yazısı var. Hepsinin kapsamı da birbirinden farklıdır." açıklık getirdi. Adem Ateş şu tutarlar hakkında işveren veya Konuşmacılardan Mustafa İtişken bilgileri verdi: vekilleri kesildikten sonra itirazda ise “asgari işçilik” uygulamasının bulunamazlar ise bu tutarları bir ay genel felsefesini şöyle anlattı: “Asgari işçilik uygulaması, bir işin yürütümü için gerekli olan en az içerisinde ödemek zorundalar.” sigortalı ve prime esas kazancın kuruma bildirilip bildirilmediğinin araştırılması yöntemidir. Burada hem kayıt dışı istihdamın önlenmesi hem de kurum gelirlerinin arttırılması amaçlanmaktadır.” Ateş, uzlaşma talebinin nasıl yapılacağını ise şöyle anlattı: “Uzlaşma talebi, gerçek işverenler tarafından; bizzat veya noterden onaylı vekâletname ile kurumumuzun ilgili ünitelerine yapılmakta. Uzlaşma talebinde bulunduktan sonra uzlaşmadan vazgeçilebiliyor. Rapor düzenlenip üniteye gönderilmeden uzlaşma talebinden vazgeçebilirsiniz. Eğer uzlaşma konusu yapılan 61 “Asgari işçilik uygulamasının genel felsefesi, uygulamanın yapıldığı sektörlerde ve iş kollarında o işin ne kadar işçilik ile bitirilebileceğinin; sürecin belli bir bölümünde, genellikle de sürecin sonunda hesaplanılabilirliğinin psikolojik bilgi birikimini işverenlere vermektir. Burada ne kadar işçilik bildirilmesi gerektiği bilgisini, kanun koyucu önceden kamuoyuyla paylaşmıştır. Başka bir ifade ile Sosyal Güvenlik Kurumu işin bitim tarihinde ne kadar işçilikle hesaplanabileceğini bilebiliyor, bunu kendisi açısından hesaplayabiliyor. Fark var ise, bu işçiliğin primini; gecikme cezası, gecikme zammıyla birlikte almak durumunda kalıyor. Kanun koyucu, asgari işçilik uygulamasıyla ilgili olarak, tabiri caizse bir kapının girişinde kontrolü 62 eline almış, bir de kapının çıkışında. Dolayısıyla bunlarla ilgili olarak da olunmalı.” diye konuştu. Hersek, Kapının girişinde aldığı kontroller kurumdan “borcu yoktur” yazısı ayrıca prim teşviklerinden yurt neler? Biliyorsunuz, özellikle yapı götürmeksizin inşaat firmalarına dışına işçi götüren müteahhitlerin ruhsatı vermeye yetkili kamu bu belgelerin verilmesi mümkün yararlanamamasının da haksızlık kurum ve kuruluşlar, ruhsat olmuyor. Kanun koyucu kontrolü bu olduğunu kaydetti. verdikleri işverenlere ait bilgilerin şekilde elinde tutmuş.” bir aylık süre içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na aktarılması ile zorunlu tutmuş. Bir başka ayağı ise ihale konusu işlerle ilgili olarak, üstlenenlerle ilgili tescile elverişli bilgilerin de 15 günlük süre içerisinde kuruma bildirilmesini Konferansta İNTES üyeleri, prim Konferansın soru-cevap bölümünde borçlarına sık sık getirilen yeniden ise inşaat sanayii firma temsilcileri, yapılandırmaları da eleştirerek, yaşadıkları zorlukları dile getirerek, bunun primlerini zamanında ödeyen taleplerini ilettiler. işverene haksızlık olduğunu ve Oturum Başkanı Tekfen İnşaat AŞ Genel Müdür Yardımcısı işverenleri prim ödeme konusunda tembelleştirdiğini savundular. zorunlu tutmuş. Erhan Hersek, diğer sektörlerle İnşaat sektöründeki işveren Kapının çıkış noktasında yaptığı kıyaslandığında en fazla ‘borcu teşvik uygulamaları ve Genel yoktur’ yazısı istenen sektörün Sağlık Sigortası uygulamalarında inşaat sektörü olduğuna işaret yaşanan sorunların ayrıntılı ederek bu durumu eleştirdi. Erhan şekilde tartışıldığı Çözüm Arama Hersek, “Prim borcu olan müteahhit Konferansı’nda ayrıca ‘Mesleki bitiyor, ihaleli işle ilgili olarak süreci ihaleye giremiyor. Borcu olan Yeterlilik Sistemi’nin yaygınlaşması işlerken hak edişlerin ödenmesi söz müteahhit iş alamazsa, borcunu için getirilen prim teşviki konusu oluyor. İşin bitiminde de nasıl ödeyecek? Borcu yoktur uygulamasıyla ilgili sıkıntılar da ele teminatın iadesi söz konusu oluyor. yazısı istenirken daha insaflı alındı. işler nedir? Bunlarla ilgili olarak, yapı kullanım izin belgesi alınması aşamasına gelindiğinde ihaleli iş 63 toplantı Abd’den, Türk müteahhitlere hibe teklifi ABD Ticaret ve Kalkınma Ajansı (USTDA), Türkiye’de desteklediği projeleri arttırmayı planlıyor. ABD Ticaret ve Kalkınma safhasında pilot projeler, fizibilite enerji projeleri, altyapı Ajansı’nın (USTDA); Türkiye, raporları ve ticaret delegasyonlar projeleri ve ulaştırma projeleri Orta Doğu ve Kuzey Afrika için hibe veren ABD Ticaret ve Bölge Temsilcisi Heather ile portföyümüzü genişletme Kalkınma Ajansı (USTDA), Türk Lanigan, 17 Aralık Salı konusunda kararlıyız.” dedi. inşaat sektörüne hibe vermeyi ve günü Ankara Swiss Otel’de gerçekleştirilen seminerde, kurum, faaliyet alanları ve muhtemel iş birliği alanları Türkiye’de desteklediği projeleri arttırmayı planlıyor. İNTES üyelerine uygulamaları hakkında İNTES’in ev sahipliğinde 17 Aralık Salı günü Ankara Swiss Otel’de gerçekleştirilen seminerde USTDA ayrıntılı bilgi veren ABD Ticaret Türkiye, Orta Doğu ve Kuzey ve Kalkınma Ajansı’nın (USTDA) Afrika Bölge Temsilcisi Heather Türkiye, Orta Doğu ve Kuzey Lanigan; kurum, faaliyet alanları Firmalara yardımcı olmak Afrika Bölge Temsilcisi Heather ve muhtemel iş birliği konularında, amacıyla, proje planlama Lanigan, “Türkiye’de yenilenebilir İNTES üyesi firma temsilcilerine hakkında İNTES üyesi firma temsilcilerine brifing verdi. 64 bilgi verdi ve görüş alışverişinde bulundu. ABD Ticaret ve Kalkınma Ajansı’nın (USTDA) altyapı, ulaşım, enerji, bilgi ve haberleşme teknolojisi (ICT) gibi ana sektörlerde faaliyet gösterdiğini belirten Heather Lanigan, ajansın girişimci firmalar ile sektörlerinde lider olan ABD şirketlerini bir araya getirdiğini söyledi. Heather Lanigan, “Türkiye’de yenilenebilir enerji projeleri, altyapı projeleri ve ulaştırma projeleri ile portföyümüzü genişletme konusunda kararlıyız.” dedi. ve öncelikleri anlamak için Türkiye’deki kamu sektörü ile İnşaat projelerinde USTDA’nın, yakın temas halinde olduklarını firmalara teknolojik destek ifade etti. sağlayan, bu amaçla ortaklıklar oluşturma ve finansmana erişim konusunda yardımcı “Havalimanı projelerini desteklemeyi planlıyoruz” anlatan Heather Lanigan, “Türkiye’deki portföyümüz ile gurur duyuyoruz. Enerji alanında enerji aktarımı ve jeotermal projelerinin de içinde olduğu çok ciddi bir portföyümüz var. Bunu geliştirip, yenilenebilir enerji projelerine yönelmeyi ve diğer alt sektörlerine de geçebilmeyi umuyoruz. Ulaştırma konusunda portföyümüzü genişletme konusunda çok kararlıyız. Yakın zamanda akıllı ulaştırma projesinin finansmanını gerçekleştirdik. Türkiye’deki havalimanı projelerini de desteklemeyi çok istiyoruz. bir kuruluş olduğunu belirten 1981’den bu yana Türkiye’de Bilişim ve iletişimin sektörler Heather Lanigan, Türkiye’nin çok etkin olarak çalıştıklarını, ötesi olduğunu düşünüyoruz. 2023 için büyük hedefleri kamu ve özel sektörde çok Dolayısıyla bu alandaki projelerde olduğunu hatırlatarak, bu hedef sayıda proje gerçekleştirdiklerini de olmak istiyoruz.” diye konuştu. 65 “Projelerin sürdürülebilirliği ve fikir paylaşımında bulunuyoruz. proje mi, ona bakıyoruz. Sonuçta katma değer yaratması önemli” Bu programın asıl amacı doğru 2 yetki alanı olan bir kurumuz. 2 insanları bir araya getirmek. ülkenin şirketleri arasında bir bağ Proje geliştirme uygulamasında kurmaya çalışıyoruz. Ve tabii ki bu ise fizibilite çalışmaları, pilot projelerin ABD sanayisi üzerinde projeler, teknik destek ve bağlı olumsuz etkisi olmamasına da eğitim hibeleri yer alıyor. USTDA özen gösteriyoruz. Yani karşılıklı olarak bizim görevimiz gerek bilgi fayda sağlayan projelere ve teknolojiye gerekse finansmana yoğunlaşıyoruz.” USTDA’nın çalışma şekli ve hangi projelere hibe verdikleri konusunda da ayrıntılı bilgi aktaran Heather Lanigan, USTDA’nın uluslararası iş ortaklığı programı ve proje geliştirme üzerine kurulu 2 ayağı olduğunu ifade etti. Lanigan şunları söyledi: ulaşmada kolaylaştırıcı olmak. “Uluslararası iş ortaklığı programı Bizim için projelerin sürdürülebilir enerji, ulaşım, bilişim ve iletişim olması ve katma değer yaratması teknolojileri konularında Türk Konferanslar, çalıştaylar ve önemli. Bu projelerin durmasını firmaları ile birlikte çalışmayı ters ticari heyet ziyaretleri istemiyoruz. Tamamlanıp, başarılı amaçladıklarını da sözlerine ekledi. gerçekleştiriyoruz. Özel ve olmasını istiyoruz. Doğru projeyi kamu yatırımcılarını ABD’ye seçmek bizim için çok önemli. götürüp, ABD’li yatırımcılar ve Dolayısıyla uygulama ve finansman Toplantıda konuşan ABD şirketlerle tanıştırıyoruz. ABD’deki olasılığına bakıyoruz. ABD özel Büyükelçiliği Ticaret Ataşe teknolojileri tanıtıp hem teknik sektörü ve Türk meslektaşlarımız Yardımcısı Serdar Çetinkaya; hem de finans açısından bir için karşılıklı fayda sağlayacak bir Amerikan Büyükelçiliği Ticaret ile projelere finansman sağlıyoruz. 66 Heather Lanigan, Türkiye’de; İstihdam sağlayacak projeler! Müsteşarlığı olarak, özellikle özellikle söz konusu ülkenin gelecek teklifler doğrultusunda Türkiye’deki projeler olsun, gelişmesine katkı sağlayacak ve seçeceğiniz firmayla, bir fizibilite diğer çevre ülkelerdeki projeler istihdam yaratacak projelere çalışması ya da pilot proje olsun Amerikan firmaları ile Türk verildiğini kaydetti. yapabiliyorsunuz. Yapılan bu firmaları arasında ortaklıklar kurulması konusunda çok değişik faaliyetlerde bulunduklarını anlattı. Amerikan Hükümeti'nin kuruluşları olan Ticari Geliştirme Ajansı ve Hibe verilecek projelerin seçiminde çok hassas olunduğunu kaydeden Serdar Çetinkaya, uygulama safhasında da Amerikan firmalarının yer alabileceği projelerin seçilme kriterleri fizibilite çalışması çok profesyonel olduğu için bu fizibilite ile kredi bulma imkânınız fazla oluyor. USTDA’nın hibe verdiği projelere özellikle Amerikan Eximbank sıcak bakıyor ve çok düşük faizlerle arasında olduğunu vurgulayarak kredi veriyor.” şöyle konuştu: Toplantıda konuşan İNTES Serdar Çetinkaya, ABD Ticaret “Fizibilite çalışması için genelde Danışmanı Mahmut Küçük; ve Kalkınma Ajansı’nın (USTDA), bir danışman gönderiyorlar ve seminerin ABD ve Türkiye arasında çok uzun yıllardır Türkiye’de bu danışman sizlerle görüşerek sürdürülebilir iş birliğinin somut aktif olarak bulunduğunu bildirdi. ne tür bir çalışma yapılması örneğini olduğunu belirterek, USTDA’nın, devlet projeleri ve özel gerektiğini tarif ediyor. Bu uluslararası müteahhitlik alanında sektör projelerini de kapsayan tarif neticesinde de ister tek marka olan Türk firmalarının her çok çeşitli projelere hibe verdiğini bir Amerikan firmasıyla, ister türlü iş birliği çalışmalarına açık açıklayan Çetinkaya, hibelerin Amerikan firmalarından size olduğunu ifade etti. Amerikan Eximbank ile de çok yakından çalıştıklarını ifade eden 67 toplantı Rus işadamlarından Türk müteahhitlerine davet İnşaat sektöründe Rusya ile sektöründe etkin müteahhitlik projelerinin ele alındığı toplantıya iş birliğinin geliştirilmesi ve teknik müşavirlik firmaları ve katılan İNTES üyesi firmaların ve ortak yatırım projeleri finansman konusunda faaliyette temsilcileri ve Rus sektör gerçekleştirilmesi amacıyla bulunan kuruluşlarla görüşmek temsilcileri de firmaları hakkında İNTES üyeleri, Rus meslektaşları üzere Türkiye’ye geldi. bilgi verdi. Rusya Federasyonu’nda 2010 Toplantının açılış konuşmasını yılından itibaren inşaat piyasasını yapan İNTES Yönetim Kurulu düzenleme ve denetleme Başkan Vekili İlhan Adiloğlu, işleviyle kurulan Self Regulatory Rusya’nın Türk müteahhitlik Organization (SRO) temsilcileri, sektörü açısından önemine dikkat birliği imkânlarını ele aldı. Ekonomi Bakanlığı’nın himayesinde çekerek, Türk firmalarının en Türk firmaları ile iş birliği yapmak ve İNTES’in ev sahipliğinde aktif pazarlarından birinin Rusya 3 Aralık Salı günü Ankara Federasyonu olduğunu hatırlattı. Swissotel’de yapılan toplantıda Türkiye’nin yurt dışı müteahhitlik üyesi bulunan, Rusya Birleşmiş İNTES üyeleri ile bir araya geldi. hizmetleri serüveninin, 1972 İnşaatçılar ve Birleşmiş Proje Türkiye ile Rusya arasında yılında Libya’da sınırlı işlerle Tasarımcıları Kuruluşu'na üye bir inşaat sektöründeki iş birliğinin başladığını, bugün beş kıtada 102 grup Rus iş adamı, Türk inşaat geliştirilmesi ve ortak yatırım ülkeye yayıldığını anlatan İlhan ile bir araya geldi. Ekonomi Bakanlığı’nın himayesinde, 3 Aralık Salı günü Ankara Swiss Otel’de yapılan toplantıda iki ülke firmaları iş isteyen ve 1000 civarında 68 Adiloğlu, “Rusya Federasyonu dilimi olarak tarihe geçeceğini gururunu taşıyoruz. Bugün ülkemiz için ekonomik ve siyasi vurgulayan Adiloğlu, “Bu 30 102 ülkede 257 milyar dolara yılda kat edilen aşamalar ve dev yaklaşan 7000’den fazla proje adımlar sayesinde, uluslararası üstlenen Türk inşaat firmaları, arenada aranan bir marka olmanın kazandıkları tecrübeyle dünya anlamda stratejik öneme sahip bir ülke konumundadır. Konu inşaat sektörü olunca Rusya Federasyonu’nun önemi daha da artmaktadır. Çünkü Türk yurt dışı müteahhitlik sektörümüzün gelişiminde Rusya’da gerçekleştirmiş olduğumuz işlerin büyük etkisi vardır. Türk müteahhitleri, sektördeki yetişmiş insan gücünü ve teknik birikimi kullanarak, girişimci yapıları ve risk alabilme kabiliyetleri ile dünyanın en büyük müteahhitlik firmaları arasında önemli bir konum elde etmiştir.” dedi. Türk müteahhitleri dünya markası Özellikle son 30 yılın, Türk yurt dışı müteahhitlik hizmetleri açısından çok önemli bir zaman 69 toplantı inşaat sektörüne yön veren üstlenilen proje tutarı ise 203 aktörler haline gelmiştir. Yurt dışı müteahhitlik sektörümüz 2012 yılını, 27,2 milyar dolarlık rekor proje değeri ile en fazla proje üstlenilen yıl olarak kapatmıştır. 2013 yılının ilk on bir ayında proje için 20,7 milyar dolar olmuştur. Dünyanın en büyük müteahhitlik firmalarının sıralandığı ENR Top 250 Listesi’nde, Türk inşaat sektörü Çin’in ardından ikinci sırada yer almıştır. İlk 100 firma arasında 5, liste genelinde ise 38 Türk firması vardır. ENR’nin müteahhitlik firmalarının uluslararası pazarlarda 2012 yılı faaliyetlerine göre hazırlanan listesinin, bu yıl ilk 100 firması içinde 5 Türk firmasının olması gurur kaynağımız olmuştur. Sadece ENR Top 250 Listesi’ne giren Türk firmalarının 2012 yılında uluslararası pazarlarda elde ettikleri gelirler 16,8 milyar dolardır. Dünyada Türk müteahhitleri artık marka olmuştur ve bu başarı tesadüf değildir.” diye konuştu. “Türk müteahhitlik sektörü için Rusya önemli bir pazardır” Rusya’nın Türk müteahhitlik hizmetleri açısından en önemli 70 ülkelerden biri olduğunun Federasyonu’nda bugüne kadar büyük önem arz etmektedir. altını çizen İlhan Adiloğlu, Türk üstlenilen 1446 adet projenin Özellikle enerji alanında Rusya müteahhitlerinin ülkenin yeniden toplam tutarı yaklaşık 41,9 milyar ve Türkiye arasında ‘Gaz yapılanması ile etkinliklerini dolar olmuştur. 2013 yılında da Alanında İş Birliği’, ‘Petrol arttırdığını ve birçok projeye Türkmenistan’dan sonra Türk Alanında İş Birliği’, ‘Nükleer imza attığını anlattı. Türkiye’nin Rusya’da çalışan yabancı ülke müteahhitlik firmalarının en aktif olduğu pazarlardan biri de Rusya inşaat firmaları arasında 1990 Federasyonu’dur. yıllarından itibaren birinci sırada Türk müteahhitlerinin RF ve BDT olduğunu belirten Adiloğlu, şunları söyledi: “1998-1999 yılları arasında Rusya’da üstyapı ağırlıklı olmak üzere 9.694 milyon dolar değerinde 587 proje üstlenilmiştir. 1998-99 kriz dönemini izleyen ülkelerinde üstlendikleri projelerin toplam hacmi dikkate alındığında, BDT ülkeleri coğrafyasında Türk müteahhitlerince üstlenilen projelerin toplam bedelinin neredeyse yarısı Rusya Federasyonu’nda gerçekleşmiştir. Güç Mühendisliği Alanında İş Birliği’ gibi hükümetler arası protokoller gerçekleştirilmektedir. Bu iş birlikleri, dünyanın sürekli artan enerji talebi karşısında; iki ülkenin güç birliği yapması anlamına gelmektedir ki, bizim bu birlikteliği çok önemsediğimizi bir kez daha yinelemek isteriz. Konut sektöründe de dünyadaki yerimiz artık özel ve önemli. yıllarda ise, Türk firmaları Özellikle ulaştırma ve enerji Rusya’da da AVM, oteller, sosyal Rusya Federasyonu’nda önemli altyapısı alanında dünya ölçeğinde tesisler ve mesken inşaatlarında projeler üstlenmeye devam yatırımlar gerçekleştirdik. Türk müteahhitlerimiz yoğun etmişlerdir. İş alındı belgelerine Enerji yatırımları; zengin doğal olarak faaliyet göstermektedir. göre, Türk firmalarınca Rusya kaynakları ile Rusya’da da Son dönemde de ülkemizde tam 71 bir konut seferberliği başlatılmış, hem sosyal projeler hem de marka projelerde konut alanında büyük yatırımlar gerçekleştirilmiştir. Tecrübelerimiz ile dünyanın her yerinde konut projelerine imza atmaya devam ediyoruz. Rusya Federasyonu’nda yapılan yasal bir düzenleme gereği olarak, 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren tüm inşaat firmalarının mevcut inşaat izinleri iptal edilmiştir. Federal organlara ait belge düzenleme yetkisi Özerk Otokontrol Birliklerine (SRO) devredilmiştir. Firmalar bu birliklerden inşaat veya proje izin belgesi almadıkça faaliyetlerini sürdüremeyeceklerdir. RF’nin SRO sistemine geçmesi, müteahhitlik firmalarımızın hızlı pozisyon almaları ile ülkemiz firmaları açısından bir sorun yaratmamıştır. 72 Zira Rusya Federasyonu’nda iş üstlenen firmalarımız, ülkemiz ve yurt dışında da dünyanın önde gelen firmaları arasındadır. Firmalarımız Rusya’da getirilen yeni düzenlemeler ile yükselen inşaat standartlarına da uyum sağlayabilmiş, kalite yönetimi ve özgün teknoloji projelerinde yer alabilmişlerdir. Böylece, Rusya’daki otoyol ve havalimanı projeleri, oteller, AVM, spor kompleksleri, fabrikalar tarzındaki projelerde ve yeni Moskova’nın imarında Türk markasını inşa ettik ve etmeye devam ediyoruz.” Türk firmalarının Rusya’da karşılaştıkları sorunlar Türk müteahhitlerinin Rusya ile geliştirilecek iş birliği olanaklarının arttırılması ile yatırımcı olarak girişimlerde bulunmak istediğini ifade eden İlhan Adiloğlu, Türkiye’de kurulacak ortaklıklara Rus müteahhitlik firmalarını davet etti. Konuşmasında Türk müteahhitlerin Rusya’da karşılaştığı sorunlar hakkında da bilgi veren Adiloğlu, firmaların özellikle bürokratik işlemlerin çokluğu ve mekanizmanın yavaş işlemesi, banka hesaplarının açılmasında zorluklardan şikâyetçi olduklarını açıkladı. İNTES olarak Ekonomi Bakanlığı’nın görevlendirmesi ile yurt dışında önemli bir misyon üstlendiklerini belirten Yönetim Kurulu Başkan Vekili İlhan Adiloğlu, “Müttefik ülkelerimiz ile ticari ilişkilerimizin artması ve stratejik ortaklıklar kurmak amacıyla yapılan çalışmalarda yer almaya çalışıyoruz. Ülkeler arasında fayda ve saygı temelinde, her iki tarafın da kazanacağı kalıcı bir işbirliği tesis etmek istiyoruz.” dedi. “İş birliği inşaat sektörü ile sınırlı kalmasın” Toplantıda konuşan Rusya Federasyonu Birleşmiş İnşaatçılar ve Birleşmiş Proje Tasarımcıları SRO’ları Yönetim Kurulu Başkanı Sergey Zaytev, 2009 yılından itibaren uygulamaya geçen SRO sistemi hakkında ayrıntılı bilgi verdi. Rusya’da 1 Ocak 2014’ten itibaren yapılacak mevzuat değişikliği ile devlet ihalelerine katılma prosedürünün değişeceğini açıklayan Sergey Zaytev, büyük Türk müteahhitlik şirketlerinin, büyük Rus projelerine katılmasını beklediklerini söyledi. Rusya’da çok büyük çapta, çok sayıda proje olduğuna işaret eden Zaytev, şöyle devam etti: “Rusya’da, bizim de yer aldığımız kuruluşların bünyesinde büyük inşaat şirketi sayısı çok değildir. Genelde orta ölçekli inşaat şirketleri var. Ve bu orta ölçekli inşaat şirketleri, devlet tarafından düzenlenen ihalelere katılmaktadır. Olimpiyat tesisleri ya da futbol şampiyonası tesisleri gibi projeler söz konusu. Moskova Çevre Yolu gibi projeler gündemde. Bu projeler o kadar çok ki biz yetiştiremiyoruz. Biz içinde yer aldığımız bu organizasyon ile sorunlarımızı çözmüş durumdayız. Bugün bizim kuruluşlarımızın yapısı da oturtulmuş durumdadır. Üyelerimizin imkânlarını çok iyi biliyoruz. Türk firmaları ile birçok alanda iş birliği yapabileceğimize inanıyorum. Eleştirilere katılıyorum. Haklısınız, Rus bürokratlarla çalışmakta büyük zorluklar yaşanıyor. Ama bu konuda yaşanan sorunların çözümü için önemli adımlar atılmaktadır. Durum iyileşiyor. Yabancı yatırımcılarla daha etkin bir şekilde çalışabilmek için devletimiz önemli adımlar attı.” Türkiye ve Rusya arasındaki iş birliği projelerinin sadece inşaat sektörü ile sınırlı kalmaması gerektiğini vurguladı. Shilov, iş birliği için ekoloji ve enerji tasarrufu alanlarında da ciddi potansiyel olduğunu belirtti. Türk müteahhitlik şirketlerinin Rusya’daki işlerini ve başarılarını yakından takip ettiklerini kaydeden Zaytev, iki ülke firmaları arasındaki iş birliğinin geliştirilmesinde fayda olduğunu dile getirdi. İnşaat Sektörü Tedarik Birliği SRO’su Müdürü, Birleşmiş İnşaatçılar ve Birleşmiş Proje Tasarımcıları Yönetim Kurulu Üyesi Valery Andreyev de konuşmasında, Rus pazarına girmeyi planlayan Türk şirketlerini, özellikle Rusya’nın kuzey ve kuzeybatı bölgesine davet etti. Andreyev de iki ülke firmaları arasında yapılacak iş birliği görüşmelerine danışmanlık yapmaya hazır olduklarını bildirdi. Toplantıda söz alan Kuzey Batı Küçük Ölçekli İnşaat İşletmeleri SRO’su İcra Müdürü Vitali Shilov, Toplantı, Rus heyeti ve İNTES üyeleri arasında gerçekleşen ikili görüşmelerle sona erdi. 73 ANALİZ İsmet Zeki BÖKE Başmüfettiş Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki esaslar 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhale ve Ön Yeterlik Dokümanının İçeriği ve İdari Şartnamede Yer Alması Zorunlu Hususlar” başlıklı 27’nci maddesinin 2’nci fıkrası, (s) bendinde, “sözleşme konusu işler için eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği” hususu, idari şartnamede, ihale konusuna göre belirtilmesi zorunlu asgari hususlar arasında sayılmış, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşmede Yer Alması Zorunlu Hususlar” başlıklı 7’nci maddesi, 1’inci fıkrasının (g) bendinde de “Sözleşme konusu işler için ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği” hususu, bu Kanun'a göre düzenlenecek sözleşmelerde belirtilmesi zorunlu hususlar arasında yerini almıştır. 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Fiyat farkı verilebilmesi” başlıklı 8’inci maddesinde, “Sözleşme türlerine göre fiyat farkı verilebilmesine ilişkin esas ve usulleri tespite 74 Kamu İhale Kurumu'nun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu yetkilidir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” hükmü yer almıştır. Anılan hükümler uyarınca, 31/08/2013 tarihli ve 28751 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 27/06/2013 tarihli ve 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan, 29/11/2013 tarihi ve sonrasında gerçekleştirilecek yapım ihalelerinde uygulanacak olan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'na Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esasların tartışmalı yönleri (aşağıdaki bölümlerde 2013/5217 sayılı Esaslar olarak anılacaktır.) bu makalemizin konusunu oluşturmaktadır. tarif ve özellikleri vb.) esas alarak tasarısı, uygulama projesi, mahal oluşturacaklarından, listesi, genel ve özel teknik Fiyat araştırmasına dayalı dokümanlarda (var ise sözleşme tasarısı, uygulama projesi, mahal listesi, genel ve özel teknik şartnameler, iş kalemlerinin teknik tarif ve özellikleri vb.), bu Esasların uygulanabileceğine yönelik, Esaslara uygun şekilde hazırlanmış açık bir düzenleme 1. 2013/5217 sayılı Bakanlar şartnameler, iş kalemlerinin Kurulu Kararı eki Esasların teknik tarif ve özellikleri vb.), “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi, bu Esaslara uygun şekilde 3’üncü fıkrasında, “4734 hazırlanmış açık bir düzenleme 2. 2013/5217 sayılı Esasların sayılı Kanun'un 22’nci maddesi bulunmamasına rağmen, sadece “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesi, çerçevesinde doğrudan temin yapılacak olan sözleşmelerde, bu 1’inci fıkrası (a) bendinde, anahtar usulüyle yapılan yapım işi Esaslara uygun şekilde hazırlanmış teslimi götürü bedel, “Uygulama sözleşmelerinde bu Esaslara açık bir düzenleme yapılarak, projeleri ve bunlara ilişkin uygun şekilde hazırlanmış açık bir bu Esasların uygulanıp fiyat mahal listelerine dayalı olarak, düzenleme bulunması halinde bu farkı verilmesi “kişilere” dayalı işin tamamı için ihale üzerinde Esaslar uygulanabilir.” hükmü yer uygulama yapılması sonucunu bırakılan istekli tarafından teklif almıştır. doğurabileceğinden, edilen ve idarece uygun görülerek Doğrudan temin bir ihale usulü Her ne kadar, Esasların 2’nci olmamakla birlikte, özellikle yapım maddesi 3’üncü fıkrasında bu işlerinde, fiyat teklifi alınan gerçek hususa yönelik açık bir belirtme ve/veya tüzel kişiler tekliflerini, yapılmamış olmakla birlikte, Anahtar teslimi götürü bedel fiyat araştırmasına dayalı doğrudan temin usulü ile teklif almak suretiyle ihalesi dokümanları (var ise sözleşme yaptırılmasına karar verilen yapım gerçekleştirilen yapım işlerinin, tasarısı, uygulama projesi, mahal işlerinde, sadece sözleşmelerde uygulama projeleri ve bunlara listesi, genel ve özel teknik değil, fiyat araştırmasına dayalı ilişkin mahal listelerinde, imalat şartnameler, iş kalemlerinin teknik dokümanlarda da (var ise sözleşme iş kalemleri ve/veya iş gruplarının yapılması halinde fiyat farkı uygulaması gerçekleştirilmelidir. sözleşmeye bağlanan ödemeye esas toplam bedeli” olarak tanımlanmıştır. 75 teknik tarif ve özellikleri 4’üncü maddesinde, iş grubunun ve doğru tanımlama, Yapım İşleri belirtilmemiş olduğundan, tanımı, “anahtar teslimi götürü Genel Şartnamesi'nde yapılmış uygulamada karşılaşılan birçok bedel sözleşme ile yapılacak işler olduğundan, Esaslar’da yer ile karma sözleşmelerin anahtar alan “iş grubu” tanımlamasının teslim götürü bedel teklif alınan değiştirilmesinin uygun olacağı tartışmaya ve uyuşmazlığa çözüm getirilmesi adına, imalat iş kalemleri ve/veya iş gruplarının teknik tarif ve özelliklerinin belirlenip, ihale dokümanı haline getirilerek, teknik tarif ve özelliklerinin, anahtar teslimi götürü bedel tanımı içerisinde yer almasının sağlanması, Dolayısı ile gerek anılan Esaslarda ve gerekse 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme türleri” başlıklı 6’ncı maddesi, 1’inci fıkrası (a) bendinde, ikincil mevzuatlardan olan Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nde yapılacak bir düzenleme ile anahtar teslimi götürü bedel tanımının; “İhale dokümanları arasında yer alan uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile imalat iş kalemleri veya iş gruplarının teknik tarif ve uygulama esaslarına dayalı olarak, işin tamamı için ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen ve idarece uygun görülerek sözleşmeye bağlanan ödemeye esas toplam bedeli” olarak yapılması uygun olacaktır. 2013/5217 sayılı Esasların “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesi, 1’inci fıkrası (g) bendinde iş grubu, “anahtar teslimi götürü bedel üzerinden sözleşmeye bağlanan işlerde, ara veya kesin ödemelere ilişkin iş kalemleri toplamından oluşan ve işin ilerleme yüzdelerini gösteren ödemeye esas iş kalemleri” olarak tanımlanmıştır. Oysa Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “Tanımlar” başlıklı 76 kısımlarında, ara veya kesin ödemelere ilişkin iş kalemlerinin toplamından oluşan ve sözleşme bedelinin belli (ilerleme) yüzdeleri ile gösterilen ödemeye esas düşünülmektedir. 3. 2013/5217 sayılı Esasların “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesi, 1’inci ve 2’nci fıkrasında; birimleri” olarak yapılmıştır. “Türk parası cinsinden sözleşmeye İki farklı tanım farklı anlaşılma fiyat farkı aşağıdaki formüle göre ve tartışmalara yol açacağından hesaplanır: (2) Formülde yer alan; Dolayısı ile söz konusu ibarenin “uygulama ayında gerçekleşen iş grubunun ilerleme yüzdesiyle...” şeklinde değiştirilmesi uygun olacaktır. a) F: Fiyat farkını (TL), b) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemleri ve ihzarat miktarlarının sözleşme birim fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), anahtar teslimi götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL) ... ifade eder.” düzenlemesi yer almıştır. Düzenlemedeki “An” tanımında, anahtar teslimi götürü bedel işler için “uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle” ibaresi yer almaktadır. Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, uygulama ayında ilerleme yüzdesi gerçekleşmemekte olup, uygulama ayında gerçekleşen iş kalemleri ve/veya iş kalemlerinin oluşturduğu iş grubu olmaktadır. bağlanan yapım işlerine ilişkin 4. 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesi, 2’nci fıkrası (c) bendinde “B: 0,90 sabit katsayısını... ifade eder.” düzenlemesine yer verilmiştir. 2012/5039 sayılı Esaslardaki formülde de yer alan “B:0,90 sabit katsayısı” ibaresinin bu Esaslarda da korunduğu görülmektedir. Yapılan bu düzenleme ile, iş kalemleri ve/veya iş gruplarını oluşturan girdilerde meydana gelen fiyat artışlarına yönelik olarak, %10 oranında eksik bir fiyat farkı ödemesi ve/veya kesilmesi yapılmaktadır. Diğer bir ifade ile yapılmış olan iş tutarının %10’u için fiyat farkı ödemesi ve/veya kesintisi gerçekleştirilmemektedir. Bu düzenleme ile, iş kalemleri ve/veya iş gruplarını oluşturan girdilerde meydana gelebilecek fiyat artışları riskinin %10’luk bir bölümünün yükleniciler tarafından karşılanması ve/veya müteahhit kârının %10 olduğu var sayılarak, müteahhit kârı için fiyat farkı verilmemesi gibi bir amaç güdülmekte ise de hangi ekonomik ve sayısal veriler, kriterler esas alınarak tespit edildiği belirli olmayan bir oran kullanılarak, ödenecek fiyat farkında kısıtlamaya gidilmesi, sözleşme hükümlerinin uygulanmasında eşit hak ve yükümlülüklere sahip olmasına rağmen, yükleniciler açısından, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerinde bu prensibe aykırı düzenlemelere yer verilmesine neden olmaktadır. Dolayısı ile söz konusu katsayı uygulamasından ya vazgeçilmesi ya da bu oranın kriterlerinin ortaya konularak, kriterlere dayalı bir oran haline getirilmesi uygun olacaktır. 5. 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesi, 4’üncü fıkrası (a) bendinde “İo, İn: İşçilik için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi Harcama Gruplarına Göre Endeks Sayıları tablosunun “Genel” sütunundaki sayıyı ... ifade eder.” düzenlemesine yer verilmiştir. ve tütün (şarap, sigaralar), giyim ve ayakkabı, konut (kira, su faturası, doğalgaz), ev eşyası (perde, yorgan), sağlık (kontak lens), ulaştırma (metro, mazot), haberleşme (telefon görüşme, mektup gönderme ücreti), eğlence ve kültür (televizyon, şans oyunları), eğitim (özel okul ücreti), lokanta ve oteller (kebap, ayran), çeşitli mal ve hizmetler (sabun, tuvalet kağıdı) oluşturmaktadır. Bu harcama gruplarının, yapım işlerini gerçekleştiren kişilerin (taşçı ustası, karo-fayans-seramikmermer kaplama ustası, doğramacı ustası ve yardımcısı, marangoz ustası ve yardımcısı, sıvacı ustası ve yardımcısı, betoncu ustası ve yardımcısı, soğuk demirci ustası ve yardımcısı, camcı ustası, boyacı ustası, döşemeci ustası, yalıtımcı ustası ve yardımcısı, düz işçi, erbap işçi, çırak, elektrik ustası, tesisat ustası, kule vinç operatörü, tarama uzmanı, usta gemici, formen, dülger, tornacı ustası, makinist, operatör makinist, lağımcı ustası, yağcı, operatör yardımcısı vb.) işçilik ücretleri ile bir bağının olmasından söz edilmesi mümkün olamayacağından, bu grupların endekslerine dayalı fiyat farkı hesaplanmasının gerçekçi bir yönü bulunmamaktadır. İo ve İn için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından, İnşaat Sektörü Brüt Ücret-Maaş Endeksi ve Değişim Oranları 2005-2012 (2005-100) Endeksini oluşturan; 2003=100 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi Harcama Gruplarına Göre Endeks Sayıları Tablosunun “Genel” sütunundaki sayıyı oluşturan ana harcama gruplarını; üstyapılar için bina inşaatı, Gıda ve alkolsüz içecekler (üzüm, meyveli gazoz), alkollü içecekler ve/veya işçiliklere yönelik yeni altyapılar için ise bina dışı yapıların inşaat değişim oranlarını ve/veya Bina İnşaat Maliyetleri Endeksini oluşturan (2005-100) “işçilikler” endeksinin esas alınması bir endeks belirlenmesi yoluna 77 gidilerek, bu belirlenecek olan endeksin esas alınması uygun olacaktır. 6. 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesi, 5’inci fıkrasında; “Yukarıdaki sayılardan Go ve Gn (ihale konusu yapım işi kapsamında yer alan diğer malzemeler) için idarece; Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosundan alt sektörler itibarıyla işin niteliği ve gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları veya yapmamaları durumlarında ise Go ve Gn endeksleri için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayılar esas alınır.” düzenlemesi yer almaktadır. Bu düzenleme ile Go ve Gn endeksleri (diğer malzemeler) için, 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosundan, alt sektörler itibarıyla işin niteliği ve gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı ve/veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında yer alması gerektiği belirtilmiş olmasına rağmen, bu zorunluluğa uyulmayarak, dokümanda bu belirtme yapılmamış ise, Go ve Gn endeksleri için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayıların esas alınacağı öngörülmüştür. Ancak, aynı öngörünün, Ço-Çn, Do-Dn, Yo-Yn, Ko-Kn, Mo-Mn için yapılmamış olması dikkat çekmektedir. Bu durumda, belirtilen bu girdiler için hangi sayı ve/veya sayıların kullanılacağına yönelik ihale dokümanında bir belirtmede bulunulmamış olması halinde nasıl bir uygulama yapılacağı düzenlenmemiştir. Bu endeksler için, “ÜFE Genel” sütunundaki sayıların alınabileceğine yönelik, 5’inci fıkradaki gibi bir düzenleme yapılmadığından, “ÜFE Genel” sütunundaki sayıların alınması mümkün değildir. Bu durumda geriye tek seçenek kalmakta olup, o da 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosundan iki haneli değerin esas alınmasıdır. Bu durum, iki haneli değer belirtilmemiş olmasına rağmen kullanılması anlamına geleceğinden, 78 ihale dokümanında, Ço-Çn, Do-Dn, Yo-Yn, Ko-Kn, Mo-Mn için hangi sayı ve/veya sayıların kullanılacağına yönelik bir belirleme yapılmamış olması halinde de 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayıların esas alınabileceğine yönelik düzenleme yapılmasının uygun olacağı düşünülmektedir. 7. 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesi, 7’nci fıkrasında; “İşin nitelik ve kapsamına göre imalatta kullanılacak malzemelerin niteliği ile iş programına göre malzemenin kullanılacağı safha dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, b3, b4 ve b5 değerleri için imalatın farklı aşamalarında uygulanmak üzere farklı endeksler belirlenebileceği gibi, bu değerlerin her biri için yukarıda sayılanlar arasından aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir. Ağırlık oranını gösteren sabit katsayılarından biri, birkaçı veya tamamı kullanılarak, yapım işinin farklı bölümleri/aşamaları için toplamları bire (1.00) eşit olacak şekilde farklı fiyat, farkı katsayıları belirlenebilir.” düzenlemesi yer almıştır. Belirtilen düzenleme ile İdarelere, geniş bir uygulama alanı getirilmiştir. Bu kapsamda İdareler tarafından, ihale dokümanlarının hazırlanması sürecinde, işin nitelik ve kapsamı ile sözleşmenin yürütülmesi sürecinde de iş kalemleri ve/veya iş gruplarını oluşturan malzemelerin kullanılacağı süreç dikkate alınarak, imalatın farklı aşamalarında uygulanmak üzere farklı endeks ve/veya birden fazla endeks belirlenebilecek ve bunlar da ihale dokümanlarında gösterilecektir. Yine, fiyat farkı hesabına esas olan ve ağırlık oranını gösteren sabit katsayılardan biri, birkaçı veya tamamı kullanılarak, yapım işinin farklı bölümleri ve/veya aşamalarında uygulanmak üzere, toplamları bire (1.00) eşit olacak şekilde farklı fiyat, farkı katsayıları da belirlenebilecek ve bunlar ihale dokümanlarında gösterilecektir. Bu çerçevede, örneğin bir yol yapım işinde, alt temeli oluşturan işler için geçerli ağırlık oranları temsil katsayıları ile üst temeli oluşturan işler için ağırlık oranlarını temsil katsayıları, her birisi bire (1.00) eşit olarak şekilde belirlenerek, ihale dokümanında gösterilebilecektir. Toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde, a, b1, b2, b3, b4, b5 ve c sabit katsayılarının belirlenmesi noktasında, bu katsayıyı oluşturan iş kalemleri içerisindeki örneğin (b2) katsayısı tespit edilirken; 271 numaralı “Esas Demir, Çelik ve Demir Alaşımları”, 272 “Borular”, 273 numaralı “Diğer İlk İşlenmiş Demir ve Çelik Ürünleri”, 274 numaralı “Değerli Ana Metaller ve Diğer Demirli Olmayan Metaller”, 275 numaralı “Metal Döküm Hizmetleri” sütunundaki unsurlardan biri ve birkaçı tespit edilmeli ve bunların (b2) katsayısı içerisindeki ağırlıkları da ihale dokümanlarında gösterilmelidir. 8. 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların “Uygulama esasları” başlıklı 6’ncı maddesi, 1’inci fıkrasında; “Bu Esaslara tabi yapım işi ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.” düzenlemesi yer almaktadır. Anılan düzenleme ile, bu Esaslara tabi yapım işi ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekmekte ise de yapılan düzenleme eksik ve hatalıdır. Çünkü, ihale dokümanlarından olan idari şartname ve sözleşme tasarılarında, fiyat farkı hesaplanacağına yönelik bir düzenleme yapılmamış ve/veya fiyat farkı verilmeyeceğine yönelik bir düzenleme yapılmış ise sözleşmede ve eki idari şartnamede bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağı belirtilmiş olsa dahi fiyat farkı uygulaması yapılması hukuken mümkün değildir. Dolayısı ile 6’ncı maddenin 1’inci fıkrasında yer alan “...ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde...” ibaresinin, “...ihale dokümanları arasında yer alan idari şartname ve sözleşme tasarısında” şeklinde değiştirilmesi uygun olacaktır. Bu düzenleme yapıldığı takdirde, gerek sözleşme imzalanmazdan önceki süreçte (ihale kararının alındığı tarih ile sözleşmenin imzalanacağı tarih arasındaki süreç) ve gerekse sözleşmenin uygulanması sürecinde, sözleşme ve eklerini oluşturan dokümanlarda yer alan fiyat farkına ilişkin esas ve usullerde sözleşme imzalandıktan sonra yapılmış olan değişikliğin hiçbir önemi ve hukuki değeri kalmayacaktır. 79 Öte yandan, yapılan bu düzenleme ile yıllara sari (işe başlama tarihi ile bitim tarihi sürecinde birden fazla takvim yılına sirayet eden işler) olarak ihale edilecek olan yapım işlerinde, idareler tarafından ihale dokümanlarında bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağına yönelik bir düzenleme yapılmış olması halinde fiyat farkı uygulanacak, bulunmaması halinde ise uygulanamayacaktır. İdarelerin büyük bir bölümü tarafından (özellikle uzman eleman yönünden yetersiz olan idarelerde) çeşitli nedenlerle, yapım işlerinin önemli bir bölümünde, yıllara sari olmasına rağmen, ihale dokümanlarında fiyat farkı verilmeyeceğine yönelik düzenleme yapıldığı görülmektedir. Her ne kadar isteklilerin ihale dokümanlarına göre tekliflerini oluşturmaları gerektiği ileri sürülecek olsa bile, farklı uygulamaların önüne geçilmesi ve yıllara sarî yapım işlerinin sorunsuz bir şekilde tamamlanması ve beklenmeyen fiyat artışlarının karşılanabilmesi adına, Esaslarda yapılacak olan bir değişiklik ile, yapım süresi birden fazla yılı kapsayan (yıllara sarî) yapım işlerinde, fiyat farkı verileceğine yönelik ihale dokümanlarında düzenleme yapılması hususunun zorunlu hale getirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. 9. 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların “Uygulama esasları” başlıklı 6’ncı maddesi, 8’inci fıkrasında; “Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi'ne göre sözleşme yılı fiyatı tespit edilemeyen iş kalemi için yeni birim fiyat yapılması halinde, bu fiyat, uygulama ayının rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilir. Belirlenen bu yeni birim fiyat, uygulama ayı fiyat 80 farkı katsayısına (Pn) bölünerek iş kaleminin sözleşme yılı birim fiyatı tespit edilir ve fiyat farkı hesabı bu fiyat esas alınarak yapılır.” düzenlemesi yer almaktadır. Söz konusu fıkrada yer alan, “Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi'ne göre sözleşme yılı fiyatı tespit edilemeyen iş kalemi için yeni birim fiyat yapılması halinde,” düzenlemesi ile yaptırılmasına karar verilen ve sözleşmede birim fiyatı bulunmayan bir iş kaleminin, Yapım İşleri Genel Şartnamesi'ne göre sözleşme yılı fiyatı tespit edilemiyor ise, bu iş kaleminin yeni fiyatının, sözleşme yılı değil, uygulama ayının rayiç ve şartlarına göre tespit edileceği, tespit edilen bu fiyatın, uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek iş kaleminin sözleşme yılı fiyatının belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Anılan düzenlemede, hüküm altına alınan diğer bir husus ise, sözleşmede birim fiyatı bulunmayan bir iş kaleminin, Yapım İşleri Genel Şartnamesi'ne göre sözleşme yılı fiyatı tespit edilebilmekte ise, söz konusu iş kaleminin yeni fiyatının, sözleşme yılı rayiçleri ve şartlarına (sözleşme yılı analiz değerlerine) göre tespit edileceğinin öngörülmüş olmasıdır. Ancak aşağıda belirtilen gerekçeler ile bu düzenlemeye katılmak mümkün değildir. Şöyle ki; Teknolojinin bu kadar yüksek hızda ilerlediği bir süreçte, bu süreç göz önüne alınmaksızın, örneğin 2010 yılında sözleşmeye bağlanan (yapım süresi 3 yıl olan) ve yapımı halen devam etmekte olan bir işte, sözleşmede birim fiyatı bulunmayan bir iş kaleminin 2013 yılında yeni fiyatının, iş kaleminin yapımının gerçekleştirileceği 2013 uygulama yılı rayiç ve şartlarına göre değil, sözleşme yılı rayiç ve şartlarına göre yaptırılmasının öngörülmesi anlaşılabilir gibi değildir. Öte yandan, Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 22’nci maddesinde; Örneğin, fore kazık imalatında 2010 yılında kullanılan makine ve teçhizat ile 2013 yılında kullanılan makine ve teçhizat aynı kapasitede değildir. İleri teknoloji sayesinde bu makine ve teçhizatlar yenilenmiştir. Bu yenileme hem makine ve teçhizatların kapasitelerinde artışlara neden olmuş hem de fiyatlarında düşüş getirmiştir. 2010 yılında fore kazık üreten firma sayısı yaklaşık 40 ve/ veya 50 iken, bu sayı 2013 yılında hızlı bir şekilde artmış ve nerede ise iki ve/veya üç katına ulaşmıştır. “(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır: Nervürlü beton çelik çubuğu, çubukların kesilmesi, bükülmesi ve yerine konulması iş kaleminin, 2010 yılı analizlerinde demir kesme ve bükme makinesi yerine düz işçi yer almakta iken, 2011 yılından sonraki analizlerde demir kesme ve bükme makinesi yer almıştır. Rayiç açısından bakıldığında da aynı durum söz konusudur. Nervürlü beton çelik çubuğunun 2010 yılındaki rayiç fiyatı 750 TL iken, 2013 yılında piyasa fiyatları 1700-1800 TL’ye ulaşmıştır. Nervürlü beton çelik çubuğu, çubukların kesilmesi, bükülmesi ve yerine konulması iş kaleminin yeni fiyatı sözleşme yılı rayiçlerine göre yapılacak olur ise, rayiç olarak 750 TL alınacak, alınan bu rayiç 2013 yılı endeksleri ile de (hele hele katsayı belirlenmemiş ise domates ve biberin de yer aldığı Genel Endeks ile) güncellenecektir. Bu güncelleme ile nervürlü beton çelik çubuğunun ulaşacağı fiyat yaklaşık olarak 1070 TL olacaktır. Bu durum, daha önce olduğu gibi ilave fiyat farkı kararnamesi çıkarma zorunluluğunu ortaya çıkaracak, dolayısı ile uygulama ayı rayiçleri yerine sözleşme yılı rayiçleri esas alınarak geriye dönüp fiyat yapmanın bir yararı olmayacaktır. a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/ teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler. b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/ grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler. c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler. ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler. (3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir: a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler. b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler. c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar. ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri” düzenlemesi yer almıştır. Bu düzenleme uyarınca, iş kaleminin yeni fiyatı, 2’nci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan analizler kıyaslanarak tespit edilmiş ise ve/veya 3’üncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan rayiçler ve/veya fiyatlar kullanılarak sözleşme yılı fiyatı tespit edilmiş ise fiyat farkı uygulaması bu sözleşme yılı fiyatı esas alınarak yapılacak iken, 2’nci fıkranın analizlere yönelik (ç) bendi hükmü ile 3’üncü fıkranın rayiçlere yönelik (c) bendi hükmü esas alınarak, sözleşme yılı ve şartları ile yeni iş kaleminin sözleşme yılı fiyatının belirlenmesi mümkün olamayacağından, bu durumda yeni fiyat uygulama ayının rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilecek, bu fiyata dayalı olarak sözleşme yılı fiyatı belirlenecek ve belirlenen bu sözleşme yılı fiyatı üzerinden fiyat farkı hesaplaması yapılacaktır. Bu durum, aynı işte iki farklı uygulama yapılmasına neden olacaktır. Kaldı ki idareler, sözleşmede birim fiyatı bulunmayan ve yapılması zorunlu olan bir iş kaleminin ortaya çıkarmış olduğu iş artışını sözleşmesi yüklenicisine yaptırmak zorunda değildir. Bu iş kalemini sözleşmesi yüklenicisi yerine bir başka yükleniciye de yaptırma hakkına sahiptir. Bu hakkın kullanılması halinde, söz konusu iş kaleminin yeni fiyatı, fiyatın oluşturulduğu tarihteki rayiç ve şartlara göre belirlenmiş iken, idarenin sözleşmesi yüklenicisine iş kalemini yaptırması durumunda, iş kaleminin yeni fiyatı, sözleşme tarihindeki rayiç ve şartlara göre belirlenmiş olacaktır. Yukarıda belirtilen gerekçeler nedeniyle, sadece birim fiyat sözleşmeleri için geçerli olmayıp, anahtar teslimi götürü bedel 81 sözleşmeler için de geçerli olan söz konusu düzenlemenin, 24/12/2002 tarihli ve 2002/5039 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'yla yürürlüğe konulan Esasların 7’nci maddesinin (h) bendi, “Birim fiyat sözleşmelerde, sözleşmede birim fiyatı bulunmayan ve yapılması idarece istenen bir iş kalemi için işin devamı sırasında yeni birim fiyat yapılması halinde bu fiyat, hazırlandığı uygulama ayının rayiçlerine ve şartlarına göre tespit edilir. Belirlenen bu yeni birim fiyatın uygulama ayı fiyat farkı katsayısına (Pn) bölünerek bulunan fiyatı, iş kaleminin miktarı ile çarpılır ve bulunan tutar hakedişteki sözleşme birim fiyatları ile yapılan işler sütununa dahil edilerek yeni iş kaleminin sözleşme bazında bedeli yükleniciye ödenir. Bu iş kalemine ait fiyat farkı ise, uygulama ayının indeksleri üzerinden hesaplanarak bulunur.” hükmü şeklinde değiştirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. 10) 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların “Uygulama Esasları” başlıklı 6’ncı maddesi, 9’uncu fıkrasında; “Birim fiyat üzerinden sözleşmeye bağlanan işlerde, herhangi bir imalat için yapılan ara veya kesin metraj sonucu bir imalatın miktarında artma ya da azalma tespit edildiği takdirde, artan ya da azalan miktar (imalat hangi ayda yapılmış olursa olsun) geçici kabul itibar tarihini geçmemek üzere, artış ya da azalışın kesinleştiği ayın fiyat farkı katsayısı (Pn) esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” düzenlemesi yer almıştır. Belirtilen bu düzenleme sadece birim fiyat üzerinden sözleşmeye bağlanan işler için geçerlidir. 82 Ancak, yapım işlerinin “Delil Sözleşmesi” niteliğini taşıyan, Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin, 12’nci maddesi, 4’üncü fıkrasında yer alan, “İdare, sözleşme konusu işlerle ilgili proje vb. teknik belgelerde, değişiklik yapılmaksızın işin tamamlanmasının fiilen imkânsız olduğu hallerde, işin sözleşmede belirtilen niteliğine uygun bir şekilde tamamlanmasını sağlayacak şekilde gerekli değişiklikleri yapmaya yetkilidir. Yüklenici, işlerin devamı sırasında gerekli görülecek bu değişikliklere uygun olarak işe devam etmek zorundadır.” hükmü, sadece birim fiyat sözleşmeleri için geçerli olmayıp, anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeleri de kapsamaktadır. Anahtar teslimi götürü bedel işlerde de, Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 12’nci maddesi, 4’üncü fıkrası hükmü doğrultusunda yapılan bir proje değişikliği nedeniyle, sözleşme eki ihale dokümanları hükümlerine göre yapılması gereken iş gruplarının miktarlarında da artma ve/veya eksilme meydana gelebilmektedir. Anahtar teslimi götürü bedel sözleşmelerin uygulanmasında, her bir iş kalemi için metraj hesaplaması yapılmadığı ve her bir imalat için belirlenmiş sözleşme yılı fiyatı olmadığı ileri sürmek mümkün ise de, Esasların “Uygulama Esasları” başlıklı 6’ncı maddesi, 8’inci fıkrasında yer alan düzenleme, sadece birim fiyat üzerinden sözleşmeye bağlanan işler için geçerli olmayıp, anahtar teslimi götürü bedel sözleşmeye bağlanan işler içinde geçerlidir. Kaldı ki 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 24’üncü maddesinde yer alan düzenlemede, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin sözleşme bedelinin %10’una kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabileceği hüküm altına alınmıştır. Belirtilen bu düzenlemeler uyarınca, anahtar teslimi götürü bedel işlerde de ihale dokümanı kapsamında yer alan iş gruplarını oluşturan imalatların miktarlarında artma ve/veya azalma söz konusu olabilecektir. Dolayısı ile söz konusu düzenlemenin anahtar teslimi götürü bedel işleri de kapsayacak şekilde değiştirilmesi uygun olacaktır. Bu düzenleme yapılmadığı takdirde, anılan hükmün, kıyasen uygulanarak işlem tesis edileceği gözden kaçırılmamalıdır. Öte yandan, düzenlemede yer alan “Artış veya eksilişin kesinleştiği aydan” ibaresinde, bu ayın nasıl belirleneceğine yönelik bir açıklık bulunmamaktadır. Söz konusu ifadede geçen artış veya eksilişin kesinleştiği aydan, devam eden işlerde, artış ve eksilişi kapsayan iş kalemlerinin doğru miktarlarının dahil edileceği ara, hak ediş raporunun düzenleme tarihinin içinde bulundu ay, geçici kabulü yapılmış olan işlerde ise geçici kabul itibar tarihinin içinde bulunduğu ay anlaşılmalıdır. 11) 2013/5217 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Esasların; “Fiyat Farkı Hesaplanması Öngörülmeyen İşler” başlıklı 9’uncu maddesinde; “İdari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, 4735 sayılı Kanun'un 10'uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ya da idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak yapılan iş kalemleri ya da iş grupları için, bu madde hükmüne işin idari şartname ve sözleşmesinde yer verilmiş olması şartıyla bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanır. Tarım, avcılık, ormancılık (2013 Fiyat farkı hesabında temel endeks, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi; güncel endeks ise, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksi ifade eder. çiklet, gazoz (kolalı, sade veya Temel endeks ve güncel endeks olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” düzenlemesi ile “Endeks veya fiyat belirlenmeyen yapım işlerinde fiyat farkı” başlıklı 11’inci maddesinde; “İdare tarafından ihale dokümanında fiyat farkı verileceği öngörülmesine rağmen sabit katsayılar ile endekslerin belirlenmediği durumlarda, temel endeks ve güncel endeks olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” düzenlemesi yer almıştır. müstahzarları, şırıngalar, Anılan düzenlemelerde sözü edilen, 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayıyı oluşturan ana sektörler; ağırlığı %16.01), balıkçılık (2013 ağırlığı %00,33), maden ve taş ocakçılığı (%3,06), imalat sanayi (2013 ağırlığı %72,14), elektrik gaz ve su (2013 ağırlığı %8,46) olup, ürünler arasında ise; buğday, marul (kıvırcık), domates, salatalık, hamsi, sosis, salam, ayran, yoğurt, ekmek, hayvan yemi, meyveli), nevresim takımı, inek ve öküz gibi büyükbaş hayvanların kılsız ve bütün olmayan parçalı derisi, tuvalet kağıdı, votka, rakı, şarap, göz ve dudak malzeme diş fırçaları, kayarak işleyen fermuarlar, pamuk dikiş ipliği, dokuma kumaşlar, çoraplar, tişört, fanila, matbaa mürekkepleri yer almaktadır. Belirtilen düzenleme ile, önemli bir bölümü, inşaatın yapımını oluşturan malzeme, makine – teçhizat ve işçilikler ile uzaktan yakından ilgisi bulunmayan ürün girdilerinden oluşan endeksler, fiyat farkı hesabında kullanılmaktadır. Yapılacak olan yeni bir düzenleme ile söz konusu hükmün Esaslar kapsamından çıkarılarak, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde a, b1, b2, b3, b4, b5 ve c için toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde katsayılar belirlenerek ihale dokümanında gösterilmesinin zorunlu hale getirilmesi ve/veya inşaat sektörüne dayalı “Genel Endeks” belirlemesi yapılabilmekte ise bu belirlemenin yapılarak bu endekse dayalı bir düzenleme yapılması uygun olacaktır. 83 HUKUK Hamdi GÜLEÇ Kamu İhale Kurumu Kurul Üyesi Cumhur SEZER Kamu İhale Kurumu I. İnceleme Dairesi Başkanı Kamu İhale Genel Tebliği'nde yapılan değişiklik çerçevesinde yapım işi ihalelerinde fiyat dışı unsurlar 23.08.2013 tarihli ve 28744 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Kamu İhale Genel Tebliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ”in 2’nci maddesi ile Kamu İhale Genel Tebliği'ne 53.3 maddesi eklenmiştir. Bu değişiklik, Genel Tebliğin “Özel Hükümler” başlıklı ikinci kısmının “Yapım İşi İhalelerine İlişkin Özel Hususlar” başlığını taşıyan birinci bölümünde yapılmıştır. Dört alt maddeden oluşan söz konusu maddenin başlığı ve içeriğinde her ne kadar yapım işi ifadesine yer verilmemiş ise de düzenlemenin Genel Tebliğ’in yapım işi ihalelerinde uyulması gereken hususlara yönelik hükümler içeren bölümünde yapılmış olması nedeniyle, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenmesi konusunun yapım işi ihaleleri açısından ele alındığı anlaşılmaktadır. 84 Tebliğde yapılan bu değişikliğe ilişkin değerlendirmelere geçmeden önce, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ikincil mevzuatta yer alan fiyat dışı unsurlara yönelik düzenlemelerin ortaya konulması yararlı olacaktır. “Fiyat dışı unsur” kavramı, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi ve ihalenin karara bağlanması aşamasıyla ilgili bir kavram olup, 4734 sayılı Kanun’un “İhalenin Karara Bağlanması ve Onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre; “37 ve 38’inci maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihale, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılır. (Değişik ikinci fıkra: 20/11/20085812/13 md.) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir. Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, ihale dokümanında bu unsurların parasal değerleri veya nispi ağırlıkları belirlenir. Bu Kanun’un 63’üncü maddesine göre, ihale dokümanında yerli istekliler lehine fiyat avantajı sağlanacağı belirtilen ihalelerde, ihalelerin tümünde, ekonomik unsurları uygulama olanağı açıdan en avantajlı teklifi fiyatla doğmaktaydı. 5812 sayılı Kanun’la birlikte fiyat dışı unsurları da bu sınırlama kaldırılmıştır. dikkate alarak belirleyebilecektir. Hangi hususların fiyat dışı unsur bu fiyat avantajı da uygulanmak Anılan maddenin ikinci fıkrasında olarak kabul edilebileceği Kanun’da suretiyle ekonomik açıdan en 5812 sayılı Kanun’la yapılan sınırlı şekilde sayılmamış; “işletme avantajlı teklif belirlenerek ihale değişiklikten önce idarelerin ve bakım maliyeti, maliyet sonuçlandırılır. ekonomik açıdan en avantajlı teklifi etkinliği, verimlilik, kalite ve En düşük fiyatın ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak değerlendirildiği ihalelerde, birden fazla istekli tarafından aynı fiyatın teklif edildiği ve bunların da ekonomik açıdan en avantajlı teklif olduğu anlaşıldığı takdirde, ikinci fıkrada belirtilen fiyat dışındaki unsurlar dikkate alınmak suretiyle ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenerek ihale sonuçlandırılır.” fiyat dışı unsurları da dikkate teknik değer” örnek kabilinden alarak belirleme hususundaki belirtilmiştir. Hizmet ve mal takdir yetkisi sınırlanmış bulunmaktaydı. Bu fıkranın değişmeden önceki metninde yer alan, “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece en düşük alımına ilişkin ihale uygulama yönetmeliklerinde de aynı unsurlar tekrarlanmış1, ancak Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde bunlara süre unsuru da fiyat esasına göre belirlenmesinin eklenmiştir2. mümkün olmadığı durumlarda; Fiyat dışı unsurların parasal işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer gibi fiyat değerlerinin veya nispi ağırlıklarının da idarece belirlenmesi gerekmekte, tercihin Görüleceği üzere, ekonomik açıdan dışındaki unsurlar dikkate alınarak en avantajlı teklifin belirlenmesi ekonomik açıdan en avantajlı konusunda kanun koyucu, ihale teklif belirlenir” hükmü uyarınca, tür ve usullerine göre herhangi idarelerin ekonomik açıdan en bir ayrım yapmaksızın fiyat dışı avantajlı teklifi öncelikle en düşük unsurların uygulanabileceğini kabul fiyat esasına göre belirlemeleri geçerli olan, “Ekonomik açıdan en etmiştir. Bir diğer ifadeyle idareler, gerekmekte, ancak bu şekilde avantajlı teklifin fiyat dışındaki mal ve hizmetlerin temini ile yapım belirleme yapılmasının imkânsız unsurlar da dikkate alınarak işlerinin ifası amacıyla yapacakları olduğu durumlarda fiyat dışı belirleneceği ihalelerde, ihale 1. 2. “parasal değer” mi, “nispi ağırlık” mı olacağı hususunda idareler serbest bırakılmış bulunmaktadır. Ancak 5812 sayılı Kanun’la ikinci fıkrada değişiklik yapılmadan önce Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:61/1; Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:60/1 Md: 62/1 85 dokümanında bu unsurların parasal ekinde yer alması gerekmektedir3. arasında ihale usulünde ön yeterlik değerler olarak ifade edilmesi Açıklama belgesi, ihale işlem değerlendirmesi sonucunda yeterli dosyasında bulunması zorunlu bulunarak teklif vermeye davet ifade edilmesi mümkün olmayan belgelerden de biridir4. edilecek adaylara gönderilecek unsurlar için ihale dokümanında Söz konusu açıklama belgesi zorunludur. Parasal değerler olarak nispi ağırlıklar belirlenir” kuralı uyarınca, idarelerin bu serbestisi de bulunmamaktaydı. 5812 sayılı Kanun ile ikinci fıkrada yapılan değişikliğin gerekçesinde “4734 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesinde yapılması öngörülen değişiklikle, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesine ilişkin olarak mevcut uygulamadan farklı şekilde, en düşük fiyatın esas alınması veya fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirleme yapılması hususunda idarelere takdir yetkisi verilmektedir. Böylece işin niteliğine ve idarenin ihtiyacına göre kaliteli mal, hizmet veya yapım işlerinin temini hazırlanırken titiz davranılması, Fiyat dışı unsurların neler konulması önem arz etmektedir. olduğunun, parasal değerleri Zira fiyat dışı unsurlara yönelik bir veya nispi ağırlıklarının, bu uyuşmazlık çıktığında başvurulacak unsurlara yönelik değerlendirmenin ilk belge niteliğindedir. Bu yapılabilmesi için sunulacak belgeden, idari şartnamede yapılan belgelerin, mal alımlarında düzenlemelerin esbab-ı mucibesi, ihtiyaç duyulur ise sunulacak sebebi hikmeti açık ve net şekilde numunenin idari şartnamede anlaşılır olmalıdır. Açıklama açıkça gösterilmesi, ayrıca fiyat belgesi, idari şartnamenin dışı unsurların, bir marka veya fiyat dışı unsurlara ilişkin model esas alınarak belirlenmemesi düzenlemelerini savunacak güçte gerekmektedir5. Mal Alımı İhaleleri bulunmalıdır. Uygulama Yönetmeliği’nin 60’ıncı Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin fiyatla birlikte fiyat dışı unsurlar da dikkate alınarak belirlenmesi öngörülen ihalelerde, bu hususun ihale ilanında belirtilmesine ilişkin olarak Ekonomik açıdan en avantajlı Bulunması Zorunlu Hususlar” unsurlar da dikkate alınarak belirleneceği ihalelerde, fiyat dışı unsurlara, bu unsurların parasal değerlerine veya nispi ağırlıklarına ve hesaplama yöntemine yönelik hususun belirtilmesi gerekmektedir. gerekçelerin uygun şekilde ortaya amaçlanmaktadır.” denilmiştir. teklifin fiyatla birlikte fiyat dışı ihaleye davet yazılarında bu Kanun’un “İhale İlanlarında başlıklı 24 ve “Ön Yeterlik İlanlarında Bulunması Zorunlu Hususlar” başlıklı 25’inci maddelerinde herhangi bir düzenleme yer almamakla beraber, ihale uygulama yönetmeliklerinin maddesinin üçüncü fıkrasında, ekonomik ve mali yeterlik kriterleri ile iş deneyim belgesinin fiyat dışı unsur olarak öngörülemeyeceği hükme bağlandığı halde, hizmet alımı ile yapım işi ihalelerine ilişkin ikincil mevzuatta böyle bir hükme yer verilmemiştir. Fiyat dışı unsurların uygulandığı hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde, tekliflerin birbirine eşit olması durumunda, tutarı daha düşük olan fiyat teklifi, fiyat tekliflerinin eşit olması düzenlemeleri açıklayan, eki olan standart formlar gerekçeleri ortaya koyan bir arasındaki tip ilan metinlerine belgenin de bu düzenlemeleri yapan göre, açık ihale ve pazarlık birim veya görevliler tarafından usulüyle yapılacak ihalelere hazırlanması, ayrıca bu açıklama ilişkin ilan metinlerinin 5’inci açıdan en avantajlı isteklinin belgesinin ihale onay belgesinin maddesinde, ayrıca belli istekliler belirlenmesi gerekmektedir6. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği lama Yönetmeliği md:60/5 4. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği Uygulama Yönetmeliği md:18/1-b 5. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği Uygulama Yönetmeliği md:60/2-3 6. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği Tebliği md:70.3 3. 86 halinde ise idari şartnamede yer alan fiyat dışı unsurların öncelik sıralaması esas alınarak ekonomik md:62/4; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:61/4; Mal Alımı İhaleleri Uygumd:21/1-c; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:20/1-b; Mal Alımı İhaleleri md:62/2-3; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:61/2-3; Mal Alımı İhaleleri md:64/2; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:63/2 ve Kamu İhale Genel Mal alımı ihalelerinde ise bu ve/veya yerli malı teklif etmeyen vurgulanmaktadır. Bu vurgudan hususlar yönünden yapılan isteklilerin fiyat dışı unsurlar sonra, ihale üzerinde bırakılacak değerlendirmede eşitliğin dikkate alınarak değerlendirilmiş isteklinin fiyat dışı unsurlar da bozulmaması halinde, bir diğer teklif bedellerine, bu bedeller dikkate alınarak belirleneceği ifadeyle fiyat dışı unsurların da üzerinden idari şartnamede ihalelerde idarelerce göz önünde eşit olması durumunda, yerli malı belirtilen fiyat avantajı oranı bulundurulması gereken önemli bazı teklif eden isteklinin, isteklilerin uygulanarak bulunacak tutar noktalara değinildiği görülmektedir. teklif ettikleri malın yerli malı eklenmek suretiyle nihai teklif Bunların başında, 4734 sayılı bedeli hesaplanacaktır. Kanun’un 5’inci maddesine yapılan olmaması veya birden fazla isteklinin teklif ettiği malın yerli malı olması durumunda, iş deneyimini gösteren belgedeki belge tutarı daha yüksek (fazla) olan isteklinin ekonomik açıdan en Bu açıklamalardan sonra Genel Tebliğ’de yapılan değişikliği irdelediğimizde karşımıza şu hususlar çıkmaktadır. gönderme gelmektedir. Bu madde ile ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar idarenin tüm işlem ve eylemlerinde; rekabet, saydamlık, Genel Tebliğ’e eklenen söz konusu eşit muamele, güvenirlik, gizlilik, edilmesi zorunludur7. maddede, öncelikle 4734 sayılı kamuoyu denetimi, kaynakların Fiyat dışı unsurların söz konusu Kanun’un 40’ıncı maddesine atıfta verimli kullanılması, ihtiyaçların bulunularak yapım işi ihalelerinde uygun şartlarla ve zamanında ekonomik açıdan en avantajlı karşılanmasını sağlamakla sorumlu teklifin belirlenmesinde idarelerin olduğu hükme bağlandığından, avantajlı teklif sahibi olarak tespit olduğu hizmet alımı ve yapım işi ihalelerinde yerli istekliler, mal alımı ihalelerinde ise yerli malını sadece fiyatı değil, fiyatla birlikte fiyat dışındaki unsurların teklif eden istekliler lehine fiyat fiyat dışındaki unsurları da dikkate düzenlenmesinde de bu ilkelere avantajı sağlanması durumunda, alabilecekleri belirtilmekte, uygun hareket edilmesi gerektiği öncelikle fiyat dışı unsurlar, bu çerçevede, idarelerin ihale teyiden belirtilmektedir. Ayrıca, daha sonra fiyat avantajı dikkate üzerinde bırakılacak isteklinin Kanun’un 27’nci maddesinin ikinci alınarak ekonomik açıdan en seçiminde, fiyat dışı unsur fıkrasının (j) ve (k) bentleri avantajlı teklif belirlenecektir . belirleyip belirlememe hususunda uyarınca idari şartnamede, Bu kapsamda, yabancı isteklilerin takdir yetkilerinin bulunduğu tekliflerin değerlendirilmesinde 8 7. Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:62/2 8. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:63/3; Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:62/3; Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği md:61/5 87 ve ihale kararının alınmasında sayılı Kanun’da sayılanlar dışında kalitedir. Kalite kavramı, farklı uygulanması gereken usul ve yapım işi ihalelerinde nelerin fiyat alanlardaki kullanımına göre esaslara yer verilmesi zorunlu dışı unsur olarak öngörülebileceği değişkenlik göstermekle birlikte, olduğundan, fiyat dışı unsurların hususunda idarelere yol genel olarak bir ürün veya hizmetin idari şartnamede açık ve net olarak gösterilmesi ve yardımcı olunması; (yapım işi de bu anlamda bir düzenlenmesi ve bu unsurların ayrıca birim fiyat teklif alınan hizmet olarak nitelendirilebilir) parasal değerlerinin veya nispi yapım işi ihaleleri sonucunda belirli bir ihtiyacı karşılayabilme ağırlıklarının belirlenmesi gerektiği bağıtlanan sözleşmelerin, işin yeteneğini ortaya koyan özelliklerin ifade edilmiştir. Bu nedenle, kapsamına giren imalatların bütünü şeklinde tanımlanabilir12. ekonomik açıdan en avantajlı tamamı gerçekleştirilemeden teklifin fiyat dışındaki unsurlar tasfiye edilmesini engellemeye Bu bağlamda idareler, yapım da dikkate alınarak belirleneceği matuf olmak üzere, fiyat ihalelerde, ihale türü ve usulüne dışı unsurların etkin şekilde göre idari şartnamelerin9 ilgili kullanılmasının amaçlandığı da maddesinde10 yer alacak fiyat dışı anlaşılmaktadır. Ayrıca, Kanun’un unsurların, bu unsurlara karşılık yukarıda anılan 40’ıncı maddesinde olarak belirlenen parasal değerlerin “kalite ve teknik değer” şeklinde veya nispi ağırlıkların ve hesaplama ifade edilen fiyat dışı unsurun yönteminin, bu unsurların tevsiki esasen “kalite” ve “teknik değer” için sunulacak belgelerin isteklileri olarak iki ayrı unsuru içerdiği tereddüde düşürmeyecek ve dikkate alınarak, teknik özellikler herhangi bir belirsizliğe yol haricinde belirlenebilecek kaliteye açmayacak şekilde düzenlenmesi dayalı fiyat dışı unsurların da büyük önem taşımaktadır. örneklendirildiği görülmektedir11. Genel Tebliğ’de yapılan 53.3.4. alt maddesinde örnek miktarda ve türde araç, gereç, değişikliğin yukarıda aktarılan olarak belirtilen fiyat dışı unsurlar makine ve ekipman kullanılmasını kısmının aslında 4734 sayılı üç başlıkta toplanabilir. ya da büyük mali güce sahip Kanun, uygulama yönetmelikleri ve eki şartnamelerde yer alan konuyla ilgili düzenlemelerin hatırlatılmasından ibaret olduğu söylenebilir. Ancak bunun yanında, aşağıda da değinileceği üzere 4734 1. İhale konusu işin beklenen kaliteye uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlamaya yönelik parametreler: Burada temel belirleyici olan işinin gerçekleştirilmesine yönelik ölçülebilir nitelikteki kalite kriterlerini fiyat dışı unsur olarak belirleyebilecektir. 2. İsteklinin kamuya karşı yükleniminde bulunan işlerin miktarı veya tutarı bakımından kapasite durumu: Bilindiği gibi, özellikle bazı yapım işi ihalelerinin (örneğin yüksek sayıda ve nitelikte teknik personel çalıştırılmasını, piyasadan temininde güçlük çekilebilecek olunmasını gerektiren yapım işleri gibi) sadece idari şartnamede düzenlenen yeterlik kriterlerini karşılayan ve ihaleye katılıma ilişkin diğer koşulları sağlayan en düşük teklif sahibi istekli 9. Belli istekliler arasında ihale usulüne göre gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde, idarelerce hazırlanan doküman kapsamında ön yeterlik aşamasında adayların yeterlik değerlendirmesine ilişkin hususların yer aldığı ön yeterlik şartnamesi de bulunmakla birlikte, fiyat dışı unsurlar, yeterli bulunan istekliler arasından ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin belirlenmesi amacına yönelik olduğundan bu ihalelerde de fiyat dışı unsurların ön yeterlik şartnamesinde değil, idari şartnamede düzenlenmesi gerekmektedir. 10. Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği Ek-2 (Açık İhale Usulü İle İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartname md.35), Ek-4 (Belli İstekliler Arasında İhale Usulü İle İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartname md.35), Ek-5 (4734 Sayılı Kanun'un 21'inci Maddesinin (b), (c) Bentlerine Göre Pazarlık Usulü İle İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartname md.36), Ek-6 (4734 Sayılı Kanun'un 21 inci Maddesinin (a), (d) ve (e) Bentlerine Göre Pazarlık Usulü İle İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip İdari Şartname md.40) 11. Kamu İhale Genel Tebliği md.53.3.4. 12. www.kalite.nedir.com"www.kalite.nedir.com) erişim tarihi:25.08.2013. 88 üzerinde bırakılması, ihale konusu işin idare tarafından öngörülen sürede ve beklenen kalitede gerçekleştirilmesini sağlamak için yeterli olamamaktadır. Bu çerçevede, idareler, işin yapımı sırasında yükleniciden kaynaklanabilecek riskleri azaltmak için ihale konusu işin idari şartnamesinde, isteklilerin kamuya karşı üstlendikleri ve ihale tarihi itibarıyla geçici kabulü yapılmamış olan yapım işlerinin önceden belirlenen fiziksel (miktar) ya da parasal (tutar) kriterlere göre değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkacak kapasite durumunu, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla fiyat dışı unsur olarak kullanabilecektir. gruplarının aşırı düşük teklif yapılan düzenleme ile idareler, açıklaması istenecek iş kalemleri/ yukarıda belirtilen türden grupları olarak belirleneceği sakıncaların önüne geçmek için 3. İhale konusu işi oluşturan ve teklifi aşırı düşük bulunan yaklaşık maliyet hesabında yer bileşenler itibarıyla isteklinin isteklilerden bu iş kalemleri/ alan iş kalemlerinin parasal teklifi ile yaklaşık maliyet grupları için açıklama yapmalarının tutarının yaklaşık maliyete oranı yapısının birbiri ile uyumu: isteneceği düzenlemesine yer ile isteklilerin aynı iş kalemleri verilmiştir. İşte bazı isteklilerin, için birim fiyat teklif mektubu muhtemel bir aşırı düşük teklif eki cetvelde teklif ettikleri açıklamasında kendilerine avantaj tutarların toplam teklif bedeline sağlamak amacıyla birim fiyat oranı arasındaki farkın belirli bir teklif cetvelindeki, idarece aralıkta bulunmasını fiyat dışı açıklama istenilmeyeceği düşünülen unsur olarak öngörme olanağına iş kalemlerine çok düşük tutarlar kavuşmaktadır. Özellikle birim fiyat teklif alınan yapım işi ihalelerinde, idarelerin karşılaştıkları en önemli sorunlardan biri de yaklaşık maliyet hesabında yer alan iş kalemlerinin parasal tutarının yaklaşık maliyete oranı ile bazı isteklilerin aynı iş kalemleri için birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde teklif ettikleri tutarların toplam teklif bedeline oranı arasında büyük farkların bulunmasıdır. Genel Tebliğ’in 45’inci maddesinde, 38’inci madde uyarınca idarece hazırlanan sıralı iş kalemleri/ grupları listesi esas alınarak ihale komisyonunca yaklaşık maliyetin %80’ini oluşturan iş kalemleri/ teklif ettikleri; bazılarının ise, birim fiyat üzerinden teklif alınan iş kalemlerinden özellikle işin niteliği itibarıyla miktarı işin devamı sırasında büyük değişkenlik gösterebilecek olan kazı yapılması gibi altyapıya ilişkin iş kalemlerinin birim fiyatını yaklaşık maliyete oranla çok yüksek, diğer iş kalemlerinin birim fiyatını ise çok düşük belirledikleri görülmektedir. Genel Tebliğ’in 53.3.4. maddesinde Son olarak unutulmamalıdır ki Genel Tebliğ’in bu çalışmaya konu edilen 53.3. maddesinde yer verilen fiyat dışı unsurlar, “gibi” ifadesi ile birlikte kullanılmış olup, Kanun’un 40’ıncı maddesi uyarınca, 5’inci maddedeki temel ilkelere uygun olarak işin niteliğinin gerektirdiği fiyat dışı unsurların belirlenmesindeki yetki ve sorumluluk ihaleyi yapan idareye ait bulunmaktadır. 89 MALİ BAKIŞ Filiz ULUGÖL SMMM Ser & Berker Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş. Vergi Müdürü E-Fatura ve E-Defter uygulamaları Son dönemde sürekli gündemde olan E-Fatura ve E-Defter uygulaması aslında çok yeni kavramlar olmayıp, zorunlu olarak kullanılmaya başlanacak olması nedeniyle gündem yaratmıştır. Bu yazımızda hepimizin hayatına yavaş yavaş giren E-Fatura ve E-Defter uygulamalarına ilişkin bilgi vermeye çalışacağız. I- E-Fatura nedir? E-Fatura, 397 Sıra No’lu VUK Genel Tebliğinde yer alan şartlara uygun olan ve elektronik belge biçiminde oluşturulmuş faturayı ifade etmektedir. Tebliğe göre E-Fatura, yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir. Mal veya hizmet satışı dolayısıyla fatura düzenlemek zorunda olan mükellefler, genel hükümler çerçevesinde kâğıt fatura düzenleyebilecekleri gibi bu Tebliğ'de yer alan şartlar çerçevesinde E-Fatura da düzenleyebilirler. Aynı mal veya hizmet satışı işleminde hem kâğıt 90 faturanın hem de elektronik faturanın bir arada düzenlenmesi mümkün değildir. Müşterinin talep etmesi durumunda ise genel hükümler çerçevesinde sadece kâğıt fatura verilmesi zorunludur. II-E-Defter nedir? Şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanunu'na ve/ veya Türk Ticaret Kanunu'na göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünüdür. III- Kimler E-Fatura uygulamasından yararlanabilir? 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 232’nci maddesi uyarınca fatura düzenlemek zorunda olan mükelleflerin E-Fatura uygulamasından yararlanma imkânı bulunmaktadır. Uygulamadan yararlanmak isteyen mükelleflerin; a) http://www.efatura.gov.tr/ internet adresinde yer alan “E-Fatura Uygulaması Başvuru Formu ve Taahhütnamesi” doldurarak yetkili kişi veya kişiler tarafından imzalamaları, b) Tüzel kişi mükelleflerin “Elektronik Mali Mühür Sertifika Sahibi Taahhütnamesi” doldurarak yetkili kişi veya kişiler tarafından imzalamaları, c) Gerçek kişi mükelleflerin 15/1/2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen nitelikli elektronik sertifikaya sahip olmaları ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazılı olarak başvurması, başvuru işlemlerini www.efatura.gov.tr internet adresinde yayımlanan başvuru kılavuzuna uygun olarak yerine getirmeleri gerekmektedir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan değerlendirme sonrasında, başvuruları uygun bulunan mükelleflerin kullanıcı hesapları, Gelir İdaresi Başkanlığı'nca tanımlanacak ve aktive edilecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasının ardından kullanıcı hesabı aracılığı ile E-Fatura gönderme ve/veya alma işlemleri gerçekleştirilecektir. Tüzel kişi mükellef olmayan ve E-Fatura göndermek ve/veya almak isteyen kurum, kuruluş ve işletmelerin uygulama karşısındaki durumu ve uygulamadan yararlanma prosedürleri, yapacakları başvuru üzerine Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenecektir. IV- Kimler E-Defter uygulamasından yararlanabilir? Defterlerini elektronik ortamda oluşturmak, kaydetmek, muhafaza ve ibraz etmek üzere aşağıda belirtilen kişiler E-Defter uygulamasından yararlanabileceklerdir. 1. Gerçek kişi mükelleflerden 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen nitelikli elektronik sertifikaya sahip olanlar, 2. Tüzel kişi mükelleflerden 397 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nde yer alan belirlemeler çerçevesinde elektronik fatura uygulamasından yararlanma iznine sahip olan ve bu çerçevede mali mühür temin etmiş olanlar, 3. Gerçek ve tüzel kişi mükelleflerden elektronik e-defter tutulması, kaydedilmesi, onaylanması, saklanması ve ibrazında kullanılacak yazılımın uyumluluk onayı almış bir yazılımı olanlar. V-E-Defter olarak tutulabilecek defterler nelerdir? E-Defter uygulamasıyla ilgili özel olarak oluşturulan www.edefter.gov.tr internet sitesinde format ve standartları duyurulan defterler, E-Defter olarak tutulabilir. Bugün itibarıyla söz konusu sayfada sadece yevmiye defteri ve büyük defterin format ve standardı duyurulmuştur. VI- E-Fatura ve E-Defter uygulamasından yararlanmak zorunda olmayanlar kimlerdir? E-Fatura uygulaması zorunluluğu getirilen mükelleflerden mal alan 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu kuruluşlarının elektronik fatura uygulamasından yararlanma ve elektronik defter tutma zorunluluğu bulunmamaktadır. VII-E-Faturanın düzenlenmesi ve iletilmesi nasıl olacaktır? 397 Sıra No’lu VUK Genel Tebliği'nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenmesi, gönderme veya 91 alma işlemlerinin de Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından oluşturulan E-Fatura uygulaması aracılığı ile gerçekleştirilmesi zorunludur. Faturaların elektronik belge olarak oluşturulması ve gönderilmesinde uyulması gereken format ve standartlar http://www.efatura.gov.tr/ internet adresinde yer almaktadır. 397 Sıra No’lu VUK Genel Tebliği'nde belirlenen usul ve esaslar ile söz konusu format ve standartlara uygun olarak düzenlenmeyen, düzenlense dahi E-Fatura uygulaması aracılığı ile gönderilmeyen veya alınmayan herhangi bir elektronik belge, Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlenmiş fatura hükmünde olmayacaktır. Mükellefler E-Fatura düzenlerken, konuyla ilgili 397, 416, 421 ve 424 sıra numaralı VUK Genel Tebliğleri ile 58 sıra numaralı VUK Sirkülerinde belirtilmeyen hususlarda süreler başta olmak üzere Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer kanun ve düzenlemelerde yer alan usul ve esaslara uymak zorundadır. VIII- E-Fatura uygulamasının kullanımı E-Fatura uygulaması, elektronik belge olarak düzenlenen faturaların tarafları arasında dolaşımı ile ilgili oluşturma, gönderme ve alma zamanı gibi önemli kayıtların tarafsız bir biçimde tutulmasını sağlamak ve elektronik belge olarak oluşturulmuş herhangi bir belgenin sıhhatinden (format ve standartlara uygunluk, göndericinin kimliği ve doğruluğu, elektronik belgenin geçerliliği ve içeriğinin bütünlüğü) emin olmak amacı ile Gelir İdaresi 92 Başkanlığı tarafından oluşturulan uygulamanın genel adıdır. E-Fatura uygulaması, bünyesinde E-Fatura gönderme ve/veya alma işlemlerini yapmak üzere her bir kullanıcıya ait kullanıcı hesabı barındıracak olup, bu hesap aracılığı ile kullanılabilecek fonksiyonlar, ilgili hesabın ve kullanıcının niteliğine göre şekillenecektir. E-Fatura uygulamasından yararlanan kullanıcılar; • Sistemde kayıtlı kullanıcılara E-Fatura gönderebilir, • Sistemde kayıtlı kullanıcılardan E-Fatura alabilir, Gönderilen veya alınan E-Faturalarını bilgisayarlarına indirerek elektronik ortamda muhafaza ve istendiğinde ibraz edebilirler. E-Fatura uygulaması kapsamında fatura oluşturma, gönderme ve alma işlemleri aşağıdaki gibi yöntemden birisi aracılığıyla gerçekleştirilebilecektir. • Özel entegratörler aracılığıyla. • Bilgi işlem sistemlerinin E-Fatura uygulamasına entegre edilmesi yoluyla • E-Fatura uygulamasına ait temel fonksiyonların internet üzerinden genel kullanımını sağlamak amacı ile oluşturulan ve http://www.efatura.gov.tr/ internet adresinde hizmete sunulan E-Fatura portalı aracılığıyla. a) Özel entegrasyon yöntemi Faturalama ihtiyaçları farklılık gösteren veya çok sayıda fatura düzenleyen mükelleflere, kendilerine ait bilgi işlem alt yapısının yetersiz olması halinde teknik yeterliliğe sahip bir özel entegratörün bilgi işlem sistemi vasıtasıyla elektronik fatura alıp gönderebilme imkânı sağlanmıştır. Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan özel entegrasyon izni almış mükelleflerin bilgi işlem sistemleri kullanılarak da E-Fatura uygulamasından yararlanılabilmektedir. Bu durumda mali mührünü ürettiren mükellefler, Başkanlık’tan özel entegrasyon izni almış kurumlara başvuru yaparak uygulamaya dahil olabilirler. Özel entegrasyon izni için başvuran mükelleflerin testleri devam etmekte olup, testlerini başarı ile tamamlayarak Başkanlık’tan özel entegrasyon izni alan kurumlar “www.efatura.gov.tr” internet adresinden yayınlanmaya başlanmıştır. E-Fatura uygulamasının teknik özellikleri ve entegrasyon standartları “E-Fatura Uygulaması Entegrasyon Kılavuzu” ve eklerinde yer almaktadır. Özel entegrasyon ile ilgili ayrıntılı bilgi E-Fatura Uygulaması Özel Entegrasyon Kılavuzu”nda yer almaktadır. b) Entegrasyon yöntemi Bilgi İşlem Sisteminin Entegrasyonu Yöntemi, kendilerine ait bilgi işlem sistemini Başkanlığın sistemine entegre ederek 7/24 kesintisiz bağlantı sağlayabilecek mükelleflerin kullanabilmeleri amacıyla geliştirilmiştir. Mükellefler başvuru dilekçesinde belirtmek şartıyla, entegrasyon çalışmaları tamamlanana kadar portal hesaplarının kapatılmasını talep edebilirler. Bu süre hiçbir hal ve koşulda 421 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde belirtilen 31.12.2013 tarihini geçemez. Bu tarihe kadar entegrasyonunu tamamlayamayan mükelleflerin faturalarını GİB portalı üzerinden düzenlemeleri zorunludur. E-Fatura uygulamasının teknik özellikleri ve entegrasyon standartları “E-Fatura Uygulaması Entegrasyon Kılavuzu - (v1.3)”nda yer almaktadır. E-Fatura uygulamasına elektronik başvuru yaptıktan ve TÜBİTAK - KamuSM tarafından mali mühür sertifikası ve şifreleri teslim edildikten sonra mükellefler Entegrasyon İşlemleri bölümünden BİS raporu ve test tanım formunu elektronik ortamda doldurarak göndereceklerdir. c) E-Fatura portal yöntemi E-Fatura portal yöntemi, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından ”www.efatura.gov.tr” internet adresinden ücretsiz olarak sunulan bir E-Fatura uygulaması hizmetidir. E-Fatura uygulamasını entegrasyon yolu ile kullanma konusunda yeterli altyapıya sahip olmayan kullanıcıların uygulamadan yararlanabilmelerini sağlamak amacıyla geliştirilen E-Fatura portalı, E-Fatura uygulamasına ait temel fonksiyonları bünyesinde barındıran bir web uygulamasıdır. Kullanıcı hesabını aktive eden kullanıcılar E-Fatura portalına giriş yaparak E-Fatura göndermeye ve/veya almaya başlayabilecektir. Bu yöntem ile faturalarınızı GİB portalı üzerinden manuel olarak oluşturabilir veya kendi bilgi işlem sisteminizde Başkanlığın belirlediği formatta oluşturup portal hesabınıza yükleyebilirsiniz. E-Fatura uygulamasının teknik özellikleri ve entegrasyon standartları “E-Fatura Portalı Kullanım Kılavuzu - (v1.4)”nda yer almaktadır. IX-Elektronik Fatura Kayıt Sistemi Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS), kurum ve kuruluşların düzenledikleri faturalarda bulunan bazı bilgilerin, belirlenen uygulama ve veri standartları çerçevesinde Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine aktarılması şartı ile faturalara ait ikinci nüshaların kağıt olarak saklanması zorunluluğunu ortadan kaldıran; ayrıca alıcılarına verilmek üzere hazırlanan birinci nüsha faturaların da güvenli elektronik imzalı dijital belge şeklinde oluşturulmasına imkân sağlayan pilot bir uygulamadır. 93 Başkanlığın elektronik fatura ile ilgili yapmış olduğu çalışmalar kapsamında söz konusu uygulama, • Avea İletişim Hizmetleri A.Ş., • Bursa Şehiriçi Doğalgaz Dağıtım Ticaret ve Taahhüt A.Ş., • TTNet A.Ş., • Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş., • Türk Telekomünikasyon A.Ş., • Vodafone Telekomünikasyon A.Ş. ile protokol imzalanmak sureti ile 2008 yılı içerisinde devreye alınmıştır. Tasarımı itibarıyla bir E-Fatura çözümü olmaktan ziyade, elektronik arşivleme çözümü olan sistem içerisinde, birinci nüsha faturaların elektronik imzalı pdf dokümanları şeklinde oluşturulmasına da sınırlı bir biçimde izin verilmiştir. Söz konusu izin ile ilgili olarak 397 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin “EFKS Kapsamında Düzenlenen Faturalar” başlıklı bölümünde gerekli açıklamalar yapılmıştır. Bu açıklamalara göre bahsedilen mükelleflerin bir yıl içerisinde E-Fatura uygulamasına entegre olmaları gerekmektedir. Başkanlık tarafından aksi duyuruluncaya kadar, bu mükelleflerin EFKS kapsamında elektronik belge olarak düzenleyip, müşterilerine elektronik ortamda ilettikleri faturalar da Vergi Usul Kanunu kapsamında geçerli fatura hükmündedir. X- E-Defter nasıl oluşturulur? E-Defter, Gelir İdaresi Başkanlığı'nca açıklanan format ve standartlara uygun üretilmiş ve uyumluluk testini geçerek www.edefter.gov.tr adresinden ilan edilen yazılımlar aracılığı ile oluşturulacaktır. 94 E-Defter tutmasına izin verilenler, www.edefter.gov.tr internet adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak ve aylık dönemler itibarıyla elektronik defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Defterlerini elektronik defter biçiminde tutmaya başlayanlar, söz konusu defterlerini ayrıca kâğıt ortamında tutamayacaklardır. XI- E-Defter açılış ve kapanış onayları ne zaman yapılacaktır? Hesap döneminin ilk ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratı açılış, hesap döneminin son ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratı da kapanış onayını ifade etmektedir. XII- E-Defterin ve E-Defter beratının saklanması ve ibrazı ne şekilde olmalıdır? E-Defter ve E-Defter beratının elektronik, manyetik, optik araçlarla saklanması ve ibraz edilmesi gerekmektedir. Defter ve beratının kâğıda bastırılarak saklanması söz konusu olmamaktadır. E-Defter ibraz edilirken mutlaka beratı ile birlikte elektronik, manyetik veya optik araçlar vasıtasıyla eksiksiz ve okunabilir biçimde ibraz edilmesi gerekmektedir. XIII- E-Faturanın muhafaza ve ibraz yükümlülüğü Vergi Usul Kanunu'nun ilgili hükümlerine göre mükellefler, gerek düzenledikleri gerekse adlarına düzenlenen faturaları, yasal süreler dahilinde muhafaza ve istendiğinde ibraz etmekle yükümlüdürler. E-Faturanın veri bütünlüğünün sağlanması ile kaynağının inkar edilemezliği mali mühürle garanti altına alınmaktadır. Mührün doğruluk ve geçerlilik kontrolünün ancak elektronik ortamda yapılabilmesi nedeniyle E-Faturanın kâğıda basılarak saklanması söz konusu değildir. Bu nedenle mükellefler, düzenledikleri ve aldıkları E-Faturaları, üzerindeki mali mührü de içerecek şekilde kanuni süreler dahilinde kendi bünyelerindeki elektronik, manyetik veya optik ortamlarda muhafaza ve istendiğinde elektronik, manyetik veya optik araçlar vasıtasıyla ibraz edeceklerdir. Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü, arşivlenen faturaların doğruluğuna, bütünlüğüne ve değişmezliğine ilişkin olan, her türlü elektronik kayıt ve veri, veritabanı dosyası, saklama ortamı ile doğrulama ve görüntüleme araçlarının tümünü kapsamakta olup, E-Faturalara istendiğinde kolaylıkla erişebilmeyi, anlaşılabilir ve eksiksiz bir biçimde görüntüleyebilmeyi ve faturaların okunabilir kâğıt baskılarını üretebilmeyi sağlayacak biçimde yerine getirilmelidir. Bu yükümlülük, elektronik faturaların üçüncü kişiler nezdinde muhafaza edilmesi durumunda muhafaza eden için de yasal süreler içerisinde geçerlidir. Mükelleflere ait elektronik faturaların, yine mükelleflere ait bilgi işlem sistemlerinde saklanması esas olup, üçüncü kişiler nezdinde de elektronik saklama yapılabilecektir. Başka mükelleflerden elektronik saklama hizmetinin alınması, mükelleflerin elektronik faturalarının muhafaza ve ibraz sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Elektronik faturaların muhafazasının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yapılması zorunludur. Bu zorunluluk yurt dışında ikincil bir arşivleme yapılmasına engel teşkil etmemektedir. unvanlarının değişmesi halinde, XIV- Mali mühür geçerliliğini kaybedeceğinden, Mali mühür, Vergi Usul Kanunu kapsamında yapılacak düzenlemeler çerçevesinde kullanılmak üzere, tüzel kişi, diğer kurum, kuruluş, işletmelere ve istemeleri halinde gerçek kişi mükelleflere ait veri bütünlüğünün, kaynağın ve içeriğin garanti altına alınması ile gerekli durumlarda gizliliğin sağlanması fonksiyonlarının yerine getirilmesi amacı ile oluşturulan ve E-Fatura uygulaması bünyesinde yapılan işlemlerde kullanılması zorunlu olan, Gelir İdaresi Başkanlığı adına TÜBİTAK-UEKAE tarafından hazırlanan elektronik sertifika altyapısını ifade etmektedir. Kullanım alanı ve bahsedilen fonksiyonları nedeni ile mali mührün, kurumun bildirilen yetkili veya yetkililerinin kontrolü altında kullanılması, yetkili kişi veya kişilerin değişmesi halinde de yeni yetkili veya yetkililerin derhal belirlenmesi ve bunlara ait bilgilerin Gelir İdaresi Başkanlığı'nca belirlenecek yöntemlerle bildirilmesi zorunludur. Tüzel kişilerin ve diğer kurumların herhangi bir nedenle eski unvanı barındıran sertifikaları unvan değişikliğini izleyen 15 gün içerisinde yeni unvanına uygun sertifika başvurusu yapması gerekmektedir. Sahiplerine, kart okuyucuları ile birlikte teslim edilecek sertifikaların, HSM aracılığı ile kullanılması da mümkündür. Ancak bu durumda Mali Mühür Sertifikaları'nın HSM’lere yüklenmesi işleminin TÜBİTAKUEKAE veya yetkili kıldığı kişiler/ kurumlar aracılığı ile yapılması ve tercih edilen HSM modellerinin TÜBİTAK-UEKAE tarafından yayımlanacak niteliklere sahip olması gerekmektedir. Mali mührün başvuru, işleyiş ve kullanımı ile ilgili tüm bilgi ve belgeler Kamu Sertifikasyon Merkezi'nin http://mm.kamusm.gov.tr/internet sitesinde yer almaktadır. E-Fatura uygulamasından yararlanan mükellefler ile diğer kurum, kuruluş ve işletmelerin E-Faturalarını kendi mali mühür sertifikaları ile onaylamaları veya nitelikli elektronik sertifikaları ile imzalamaları esastır. Ancak E-Fatura uygulamasını özel entegratör vasıtasıyla kullananlar düzenlenecek E-Faturaların özel entegratörün mali mühür sertifikası ile onaylanmasına izin verebilirler. Kaynakça: • www.efatura.gov.tr(Gelir İdaresi Başkanlığı E-Fatura uygulama sitesi) • TURMOB Özel Sirküler 95 YETERLİLİKLER Belgelendirme kapsamındaki meslekler revize ediliyor İNTES MYM, hizmet kalitesini arttırma ve sektöre faydalı olabilmek adına sınav ve belgelendirme süreçlerini görevlendirmiş olduğu komiteler vasıtasıyla, idari ve teknik anlamda değerlendirmektedir. Verilen hizmetin performansını arttırmak adına, ulusal yeterliliklerin revize edilmesi yönünde karar alındı ve bu karar Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK)’ya resmi olarak gerekçeleri ile bildirildi. MYK yetkililerinden alınan onay sonrasında yeterliliklerin revizyonu çalışmaları geniş katılımla teknik ekiplerce sürdürülmektedir. Ağustos 2013'te başlatılan çalışmalarda gelinen son durum şu şekildedir. SIRA KOD-SEVİYE 1. 11UY0011-3 2. 96 MESLEKLER REV 0 REV 1 REV 2 AHŞAP KALIPÇI * * * 11UY0012-3 BETONARME DEMİRCİ * * * 3. 11UY0013-3 ENDÜSTRİYEL BORU MONTAJCISI * * * 4. 11UY0023-3 İNŞAAT BOYACISI * * * 5. 11UY0024-3 SIVACI * * * 6. 11UY0025-3 TÜNEL KALIPÇI * * * 7. 12UY0048-3 DUVARCI * 8. 12UY0049-3 BETONCU * 9. 12UY0050-3 PANEL KALIPÇI * 10. 12UY0051-3 SERAMİK KARO KAPLAMACISI * 11. 12UY0052-4 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ELEMANI * 12. 12UY0054-3 ALÇI LEVHA UYGULAYICISI * 13. 12UY0055-3 ALÇI SIVA UYGULAYICISI * 14. 12UY0056-3 İSKELE KURULUM ELEMANI * * 15. 12UY0057-3 ISI YALITIMCISI * 16. 12UY0058-3 SU YALITIMCISI * 17. 12UY0059-3 SES YALITIMCISI * 18. 12UY0060-3 YANGIN YALITIMCISI * 46 Meslek Standardı Resmî Gazete'de yayımlandı İntes, inşaat sektöründe öncelikli talep gören 46 meslek standardının Resmî Gazete’de yayınlanarak ulusal meslek standardı niteliği kazanmasına katkı verdi. hizmet veren ilgili tüm paydaşlarla iş birliği içinde yürüttü. İNTES, her mesleğin uzmanı olan teknik ekiplerce sürdürülen çalışmalar neticesinde, Aralık 2013 tarihi itibari ile protokoller ekinde hazırlamayı taahhüt etmiş olduğu mesleklerin tamamında standartları tamamladı. 2013 Aralık ayı itibarıyla gelinen noktada, 46 meslek standardı Resmî Gazete'de yayımlanarak "Ulusal Meslek Standardı" niteliği kazandı. Türkiye İnşaat Sanayicileri başlattı. Sektörden gelen talepler değerlendirildikten sonra, meslek sayısını 50’ye çıkararak, inşaat sektöründe önemli bir hizmeti üstlendi. İşveren Sendikası (İNTES), Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) ile 9 Temmuz 2008 tarihinde imzalamış olduğu ilk protokolle, inşaat sektöründe öncelikle İNTES, 12 Mayıs 2011 tarihinde Kurum ile ikinci protokolü imzalayarak, çalışmalarını sektöre talep gören 29 meslek için standart hazırlama çalışmalarını Diğer yandan, MYK ile meslek standartları onaylanan meslekler için ulusal yeterlilikler hazırlama konusunda 9 Aralık 2009 tarihinde iş birliği protokolü imzalandı. Farklı kesimlerden meslek uzmanlarının katıldığı teknik çalışmalar neticesinde, Aralık 2013 tarihi itibarıyla 22 mesleğin ulusal yeterliliği MYK Yönetim Kurulu'nca onaylandı. A) İŞ MAKİNESİ OPERATÖR GRUBU A.1. Kazıcı Yükleyici Grubu 1. Ekskavatör Operatörü Seviye 3 2. Dozer Operatörü Seviye 3 3. Kazıcı Yükleyici (Beko Loder) Operatörü Seviye 3 4. Greyder Operatörü Seviye 3 A.2. Kaldırma-Taşıma-Nakliye Grubu 5. Kule Vinç Operatörü Seviye 3 6. Mobil Vinç Operatörü Seviye 3 97 A.3. Beton Makineleri Grubu 7. Beton Santral Operatörü Seviye 3 8. Beton Pompa Operatörü Seviye 3 A4 Agrega Hazırlama Grubu 9 Kırma- Eleme Tesisi Operatörü Seviye 3 A.5 Asfalt ve Yol Makineleri Grubu 10 Asfalt Üretim Tesisi Operatörü Seviye 4 11 Serme Düzeltme Makinesi (Finişer) Operatörü Seviye 3 12 Silindir Operatörü Seviye 3 13 İş Makinesi Bakım ve Onarımcısı Seviye 4 14 Asfalt Beton Kazıma Operatörü Seviye 3 15 Distribütör Operatörü Seviye 3 16 Endüstriyel Boru Montajcısı Seviye 3 17 Yapısal Ve Endüstriyel Çelik Konstrüksiyoncusu B) MONTAJ GRUBU Seviye 3-4 C) KAYNAK GRUBU 18 Ark Kaynakçısı Seviye 3 D) KALIP-DEMİR-BETON GRUBU 19 Tünel Kalıpçı Seviye 3 20 Betonarme Demircisi Seviye 3 21 Ahşap Kalıpçı Seviye 3 22 Panel Kalıpçı Seviye 3 23 Betoncu Seviye 3 24 Isı Yalıtımcısı Seviye 3 25 Ses Yalıtımcısı Seviye 3 E) YALITIM GRUBU 98 26 Su Yalıtımcısı Seviye 3 27 Yangın Yalıtımcısı Seviye 3 F) İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GRUBU 28 İş Sağlığı ve Güvenliği Elemanı Seviye 4 29 İskele Kurulum Elemanı Seviye 3 30 Panel Sistem Demiryolu Ustası Seviye 3 H) DUVAR-SIVA-BOYA-ÇATI GRUBU 31 Alçı Levha Uygulayıcısı Seviye 3 32 Alçı Sıva Uygulayıcısı Seviye 3 33 Kartonpiyer Uygulayıcısı Seviye 3 34 Sıvacı Seviye 3 35 Duvarcı Seviye 3 36 Boyacı (İnşaat) Seviye 3 37 Seramik Karo Kaplamacısı Seviye 3 38 Doğal ve Yapaytaş Kaplamacısı Seviye 3 39 Panel Çatı Kaplamacısı Seviye 3 40 Kiremit Çatı Kaplamacısı Seviye 3 41 Örtü Tipi Çatı Kaplamacısı Seviye 3 I) ÖN DÖKÜMLÜ BETON ELEMAN GRUBU 42 Ön Dökümlü Beton Eleman Üretim Hattı Elemanı Seviye 3 43 Ön Dökümlü Beton Eleman Montajcısı Seviye 3 44 Ön Dökümlü Beton Eleman Öngerme Ustası Seviye 3 45 Ön Dökümlü Beton Eleman Kazancısı-Kürcüsü Seviye 3 46 Hidrolog Seviye 4 47 Ateşleyici Seviye 3 48 Enjeksiyon Operatörü Seviye 5 49 Sondaj Operatörü 50 Şantiye Şefi Yardımcısı J) DİĞER Seviye 4 - Seviye 5 Seviye 5 99 İNTES MYM inşaat sektöründe 595 aday için mesleki yeterlilik belgesi düzenledi İNTES MYM, TÜRKAK tarafından ya da Avrupa Akreditasyon Birliği bünyesinde çok taraflı tanıma anlaşması imzalamış başka akreditasyon kurumlarınca, ilgili yeterliliklerde TS EN ISO/IEC 17024 standardına göre, AB-0019-9 yetki numarası ile 6 Ocak 2012 tarihinde akredite edildi. Ardından 19 Ocak 2012 tarihinde ulusal yeterliliklere dayalı sınav ve belgelendirme yapma ve sektöründe ‘Mesleki Yeterlilik Belgesi’ verme konusunda MYK YB-0003 numara ile yetkilendirildi. Yetki tarihinden bu yana, belgelendirme kapsamında olan 2002 yılından bu yana 18 meslekte Türkiye’nin çeşitli 100 illerinde ve yurt dışında 71 sınav düzenlendi. Sınavlara başvuran 1260 işçi adayından 595'i Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazandı. Sınav başvuruları, bireysel ve firmalar aracılığı ile gerçekleşti. İNTES MYM, belirlemiş olduğu kalite politikası çerçevesinde sınav ve belgelendirme faaliyetlerini sürdürdü. Sınavlar; Ankara, İstanbul, İzmit, Mersin, Adana, Ağrı ve Cezayir'de gerçekleştirildi. Ankara'da olan sınavlar, Türkiye Eğitim Şantiyesi (TES)'te Ankara dışında olan sınavlar ise uygunluğu kalite standartlarına göre tespit edilmiş firma şantiyelerinde sürdürüldü. İNTES MYM’nin yeni dönemde hedefi, yurt içi ve yurt dışında daha çok işçi adayını belgelendirmek ve sektöre nitelikli iş gücü kazandırmak olacak. Bu amaçla, tüm kesimlerde belge bilinci oluşturmak üzere Türkiye genelinde tanıtım çalışmalarına devam ediyor. 101 102 103 haberler Uluslararası Enerji Kongresi gerçekleşti Koçoğlu “Enerjinin geleceği, geleceğin enerjisi, hidroelektriktir.” dedi “EIF’ 2013 Uluslararası Enerji Kongresi ve Fuarı- EIF 2013”, 24-25 Ekim 2013 tarihlerinde ATO Congresium Kongre Merkezi’nde yapıldı. İNTES’in on iki yıl başkanlığını yapan M. Şükrü Koçoğlu, toplantıda yenilenebilir enerji ve HES yatırımları konusunda bir konuşma yaptı. Artık ülkelerin en önemli gündem maddesi olan enerji konusunun, ülke kalkınması ve refah düzeyinin artmasında büyük önem taşıdığını belirten Koçoğlu şöyle konuştu: “Ülkemizde, yüksek büyüme oranlarının sonucu olarak, uzun yıllardan beri yıllık elektrik enerjisi tüketim artışı ortalama yüzde 7-8 seviyelerinde gerçekleşmiştir. Yıllık enerji artış hızı ortalama yüzde 8 civarında olan ülkemizin, 2020 yılında 450 milyar kWh enerjiye ihtiyacı olacağı tahmin edilmektedir. Kişi başına enerji ihtiyacı için ise yine 2020 için yıllık 5200 kWh enerji öngörülmektedir.” 104 Yenilenebilen enerji kaynaklarının; biyoenerji, jeotermal enerji, güneş, rüzgâr, hidrojen, hidrolik, gelgit ve dalga enerjisi şeklinde sınıflandırıldığını, yenilenemeyen enerji kaynaklarının hızla tükendiğini vurgulayan Koçoğlu, şunları söyledi: “Enerjinin geleceği, geleceğin enerjisi, hidroelektriktir. Yenilenebilir temiz enerji kaynaklarının başında hidrolik enerji gelmektedir. Dünyada 24 ülkede toplam ulusal elektrik üretimin yüzde 90’ının ve 63 ülkede yüzde 50’sinin hidrolik santrallerden üretiliyor olması, bu yapıların enerji sağlamada önemini göstermektedir. Hidroelektrik enerji, kısaca yenilenebilir enerjidir, ekonomik ömrü uzundur, geri ödeme süresi kısadır, çevreyi kirletmez, tabii kaynaktır, ülkemizin öz sermayesidir, dışa bağımlı değildir.” Koçoğlu, DSİ’nin verilerine göre, enerjiye 2020 yılına kadar yaklaşık 40.000 MW’lık kurulu gücü sağlayacak bir yatırım yapmanın zorunlu olduğunu, sektörün 2023 yılına kadarki yatırım ihtiyacının 120-130 milyar doları aşacağını söyledi. Koçoğlu şöyle konuştu: “HES’lerde dünyanın sayılı projelerini inşa ediyoruz. Örneğin, dünyanın 6’ncı, ülkemizin ise en yüksek barajı olan Artvin Deriner Barajı’nda yılda 2 milyar 118 milyon kWh enerji üretimi mümkün olacaktır. Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali yılda bin 817 milyar kWh enerji üreterek dünyanın en büyük üçüncü barajı olacak. Ilısu Barajı, yine dev projelerimiz arasında. Ilısu Barajı ile üretilecek olan elektrik enerjisi, şu an ülkemizde hidroelektrik santralleri vasıtasıyla üretilecek olan enerjinin yüzde 10’unu oluşturacaktır. 200 MW kurulu güç ile yılda ortalama 3833 GWh enerji üretecektir. Bu barajların İNTES üyesi firmalar tarafından inşa edilmesi ise bizler için ayrı bir gurur kaynağıdır.” Koçoğlu, halkın basın yolu ile HES’ler hakkında bilinçlendirilmesi, enerji tesisleri için öngörülen mevcut teşviklerin sürdürülmesi ve büyük ölçekli enerji yatırımlarında yerli yatırımcıyı koruyucu tedbirlerin alınması gerektiğini de sözlerine ekledi. Genç Yöneticiler'den Koçoğlu’na ziyaret Koçoğlu, “İNTES, çok ciddi tescillenen bir kurum” dedi. İNTES Genç Yöneticiler Grubu Başkanı Asude Öztürk Camadan ile üyeler, İNTES’in 12 yıllık Başkanı M. Şükrü Koçoğlu’nu ziyaret ettiler. Koçoğlu Genç Yöneticilere öğrencilik yıllarını, sektöre giriş öyküsünü, İNTES’teki başkanlık yıllarını anlatarak sektörün bugüne ve geleceğe bakışını değerlendirdi. Koçoğlu sözlerine İNTES Genç Yöneticilerin pazar araştırma gezileri, ülke raporları, süreli yayın faaliyetleri gibi sektör faydasına olan iyi aktiviteler yapan bir grup olduğunu belirterek, özellikle her üyenin başkan olacak şekilde yıl da bir üyenin görevlendirilmesinin pek çok sivil toplum kuruluşunda olmayan demokratik bir yapılanmaları olduğunu ve arkadaşlıktan doğan bir beraberliğin güçlü temeller üzerine oturacağını aktardı İNTES’in de stabilitize bir sivil toplum kuruluşu olarak hiçbir zaman politize olmadığının altını çizen Koçoğlu, ülke çıkarlarını ön plana alarak hep daha iyisini yapmayı hedeflediklerini söyledi. Koçoğlu, Başkanlık döneminde de kendisinin en büyük çabasının bu olduğunu aktararak geleneksel toplantılar, hükümet nezdinde yapılan görüşmeler, yayın faaliyetleri ile İNTES’i son derece bilinen bir sivil toplum örgütü yapmak için çalıştıklarını vurguladı. Koçoğlu, “İNTES bir ivme aldıysa, o ivmeyle daha yeni alanlara yelken açacaktır diye düşünüyorum.” dedi. Konut sektörüne ilişkin, tüketicilerin ihtiyaçtan değil, yatırım amacıyla konuta yöneldiğini ve son dönemde de yatırım aracı olarak kullanılmakta olduğunu belirten Koçoğlu, konuya ilişkin sözlerini şu şekilde anlattı: “Talep çok olunca, konut üreticileri çok yüksek satış fiyatları belirlediler. Bakınız, Ankara’da birbiri ardına konut yapılıyor. Çok da yüksek fiyatlardan satışa çıkıyor. Ama konut konusu kırılma noktasına geldi. Mortgage krizinden sonra Amerika’da evler bir müddet kiraya verilemedi. Ülkemizde de konut sektörüne müteahhitlerimizin bir kısmı fizibilite yaparak girmiyor. Bir arsa alalım da, konut yapalım mantığı ile sektöre giriliyor. Bu, çok yanlış bir anlayış. Ben yaklaşık 7-8 yıl önce de “Konut balonu artık patlayacak” dedim. Hala da böyle düşünüyorum. Ama umuyorum yanılırım. İngiltere’de yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, ortalama yeni bir evde 150 meslek kolunu ilgilendiren 23.000 parça var. Yani konutun hızı düşerse, tüm bu sektörler de yavaşlar. İstihdam azalır. Neticede ülkedeki yatırımlar da sanayi de, de yavaşlar.“ dedi. Koçoğlu genç yöneticilere artık rekabetsiz bir sektör kalmadığını aktararak aşırı rekabetten kaçınmalarının önemini vurguladı. Koçoğlu ile yapılan görüşmeye İGY Başkanı Asude Öztürk Camadan’ın yanı sıra, Başkan Yardımcıları Burak Çelik, Emrah Yaykıran, üyelerden Çiğdem Kurt, Mert Yıldızhan, Murat Güleç ve Uğur Koçoğlu katıldı. 105 Hidromek'ten, önemli stratejik hamle Hidromek, Japon Mitsubishi Heavy Industries’in greyder üretimi ile ilgili iş kolunun tümünü satın aldı. Bu satın alma kapsamında üretimin yapıldığı Tayland’daki üretim tesisi ile tüm tasarım, üretim, knowhow teknolojisi ve satış sonrası hizmetler bulunmaktadır. Hidromek AŞ (HMK) 18 Kasım 2013 tarihinde Japonya’da yerleşik Mitsubishi Heavy Industries, Ltd. (MHI) firmasıyla Motor Greyder işini devralmak üzere anlaştılar. ifasında yeri doldurulamayacak bir ürün olan dünyada kabul görmüş motor greyder işini devralmaktadır. Anlaşma kapsamında MHI’nin tüm tasarım ve üretim knowhow’ı, teknolojisi ve satış sonrası operasyonlarının yanı sıra MHI ürünlerinin şimdiye kadar üretilerek dünyaya dağıtıldığı Tayland’da yerleşik üretim tesisi olan MHI-Pornchai Machinery Co., Ltd. firmasının tüm hissesi de yer almaktadır. Bu anlaşmayla Hidromek, motor greyderlerin ürün geliştirme, üretim, dağıtım Türkiye pazar lideri Hidromek, kazıcı yükleyici ve hidrolik ekskavatör ürün gamını kendi markası altında Ankara ve İzmir’de yerleşik tesislerinde üretiliyor. ve servis ihtiyaçlarını yapabiliyor Bu anlaşmayla, Hidromek MHI’den zemin tesviyesi, yol inşaatı, kar mücadelesi gibi önemli faaliyetlerin iş yetkinliklerine odaklanma 106 olacaktır. Her iki tarafın menfaatlerini en üst düzeyde tatmin eden anlaşma ile; MHI tarafından ana yeni pazarlara açılarak satış ve ihracatın büyütülmesi sağlanacaktır. Hidromek, mevcut kazıcı yükleyici ve hidrolik ekskavatör ürün gamına dünyaca tanınmış bu motor greyder hattını da dahil ederek, müşterilerine daha geniş bir ürün yelpazesi sunabilmenin yanında aks ve şanzıman üreticisi olma konumuna geçecektir. Bu stratejik hamle, Hidromek’in 10 senelik büyüme planını ve iş makineleri sektöründe global bir marka olma hedefini desteklemektedir. Hidromek, söz konusu devralma kapsamında, faaliyetlerini MHI’ın mevcut çalışanlarını muhafaza ederek devam ettirecektir. Dünya sağlanırken, Hidromek tarafından çapındaki nihai müşterilere her güçlendirilmiş bir ürün gamıyla türlü destek, Hidromek’in kendi dağıtım ağının yanı sıra, koşullar el Hidromek ürünlerini 50'den fazla verdikçe MHI’nin mevcut ilişkileri ülkeye ihraç ediyor de kullanılarak sağlanacaktır. Kurulmuş olduğu 1978’den beri sürekli büyüyen Hidromek firması, kazıcı yükleyici ve hidrolik ekskavatör ürün gamını kendi markası altında Ankara ve İzmir’de yerleşik tesislerinde üretmektedir. Türkiye’nin iş makinası üretimi ve pazarında lider konumda olan Hidromek, ürünlerini 100’den fazla bayi dağıtım kanalı ile 5 kıtada 50’den fazla ülkeye ihraç etmektedir. Yurt dışı operasyonlarına destek olarak Barcelona, İspanya ve Krasnodar, Rusya’da yerleşik, kendine ait satış ve satış sonrası hizmet merkezi de bulunmaktadır. Hidromek, 1400 çalışanı ile 2012 yılında 342 milyon dolar ciroya ulaşmıştır. Türkiye’de ilk 500 sanayi kuruluşu arasında 115. sırada yer almaktadır. Hidromek, KHL yayın grubu tarafından Bu anlaşma doğrultusunda MHI, motor greyderlere bir süre daha üretim için gerekli parça ve aksamın yanı sıra teknik destek sağlayacak ve belirli bir süre boyunca Japonya’daki müşterilere satış sonrası hizmeti sunacaktır. Belirtilen bu sürelerin bitiminde tüm bu faaliyetler tamamen Hidromek tarafından yerine getirilecektir. Bu devralmanın, Hidromek’in iş makinası sektöründe dünya markası olma vizyonunun hayata geçirilmesi yönündeki harika yolculuğunda önemli bir kilometre taşı olacağı şüphesizdir. oluşturulan ‘Dünyadaki En Büyük 50 İş Makinası Üreticisi’ listesinde 46. sıradaki yerini daha yukarılara taşımayı hedeflemektedir. Hidromek bu prestijli listeye girmeyi başaran ilk ve tek Türk firmasıdır. Dünyanın önde gelen makina üreticisi: Mitsubishi Heavy Industries Merkezi Tokyo, Japonya olan Mitsubishi Heavy Industries, Ltd. (MHI), dünyanın önde gelen makina üreticileri arasında yer almaktadır. 2012 konsolide bilanço satışları 2,817.8 milyar Japon Yeni olarak gerçekleşmiştir (yaklaşık 28 milyar USD). MHI’nın önemli faaliyet alanları arasında; gemi yapımı, enerji santralleri, kimyasal endüstri, çevre ekipmanları, çelik konstrüksiyon, endüstri-genel makina, uçak, uzay sistemleri ve klima sistemleri üretimleri yer almaktadır. 107 İMSAD’dan “Enerjimizi Boşa Harcamayın” toplantısı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı iş birliği ile Türkiye İMSAD’ın, enerji tasarrufu konusunda, kamuoyunu bilinçlendirme kampanyası kapsamında ilk adım olarak hazırladığı “Enerjimizi Boşa Harcamayın” kamu spotunun lansmanı İstanbul’da yapıldı. 2012 yılının başından itibaren ‘Enerji Verimliliği’ seferberliği başlattıklarını belirten Bakan Taner Yıldız, “Kamuda yalıtımın ilk adımını Bakanlık olarak biz attık. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı binamızda yaklaşık yüzde 46’lık bir verim elde edildi. Bundan sonra 150 kadar kamu binasının yalıtımıyla yaklaşık 45 milyon liralık enerji tasarrufu hedefliyoruz.” dedi. Yıldız, “Enerji verimliliği kültürünü her alanda yaygınlaştırmak ve öncelikli politika haline getirmek Bakanlık olarak en önemli hedeflerimizden biridir.” dedi. 108 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, “45 milyon liralık enerji tasarrufu hedefliyoruz.” dedi. İMSAD Başkanı Dündar Yetişener toplantıda yaptığı konuşmada; ülkemizde, güvenli, sürdürülebilir belirlenen 500 milyar doların yüzde 20’sini, yani 100 milyar dolarını bizler inşaat malzemesi ihracatıyla karşılamayı hedefliyoruz.” şeklinde konuştu. İMSAD Başkanı Yetişener, “2014 yılında özel sektörün sürükleyiciliği ile inşaat sektöründe yüzde 4-5 arasında büyüme beklediklerini açıkladı. ve çağdaş yapılar için ‘Ulusal Bina Yetişener, Türkiye’de toplam Yönetmeliği’ne ihtiyaç olduğunu enerjinin yüzde 40’ının yapılarda söyledi. kullanıldığını, oysa bu miktarın İnşaat malzemeleri ihracatında, sektörün bu yıl 22 milyar dolara ulaşarak bir önceki yılı aşacaklarını belirten Yetişener, bu ihracatın yüzde 75’inin Türkiye İMSAD yüzde 40’lara varan kısmının doğru tasarlanan yapılar ile tasarruf edilerek, ülke ekonomisine yılda 12-15 milyar dolar tutarında katkı sağlanacağını da belirtti. üyelerince gerçekleştirildiğine Açılış konuşmalarından sonra işaret etti. Yetişener, “Türkiye’nin düzenlenen panelde, Türkiye İnşaat 2023 ihracat hedefi olarak Sanayicileri İşveren Sendikası (İNTES) Baş Danışmanı Mahmut Küçük, kentsel dönüşüm konulu bir konuşma yaptı. Modern, güvenli ve yaşanabilir kentler oluşturabilmek için gelecek vizyonu olan imar planları yapılması ve süreklilik anlayışıyla uygulanması gerektiğini belirten Küçük, “2012 yılı rakamlarına göre konut yatırımlarının yüzde 24,6’sı kamu sektörü tarafından gerçekleştirilmiştir. Daha çok konut üretimi için daha çok finansman ihtiyacı olduğu açıktır.” dedi. Kentsel dönüşüm fırsatının iyi kullanılması gerektiğini kaydeden Küçük, kentlerimizde bugün birçok tarihi ve kültürel yapı, beton yığınlarının arasında kaybolmuş durumdadır. Bunların yeniden ortaya çıkarılması ve değerlendirilmesi için de kentsel dönüşüm büyük bir fırsat. Gelin iklime, sosyal yapıya, yerel ihtiyaçlara ve kentsel dokuya, kentsel mimariye duyarlı olan mekânlar ve yapılar inşa edelim.” dedi. 109 TİSK’in 25. Genel Kurulu yapıldı Kuruluşunun 51. yıl dönümünü kutlayan Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu’nun (TİSK) 25. Genel Kurulu 14-15 Aralık 2013 tarihlerinde Ankara’da toplandı. Genel Kurul'da Divan Başkanlığı’na Dr. Tandoğan Tokgöz, Başkan Vekilliklerine Bedirhan Çelik ve Varol Ziya Dereli; Divan Katiplikleri’ne Filiz Atay ve Çiğdem Ayvazoğlu Yüksel getirildiler. TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Kudatgobilik, Genel Kurul’u açış konuşmasında, TİSK’in, bünyesindeki 22 işveren sendikasına bağlı yaklaşık 1 milyon 230 bin personel çalıştıran 9600 şirket ile Türkiye’nin dinamosu niteliğinde olduğunu belirterek, “Konfederasyonumuz; üretim, yatırım, ihracat ve istihdam açısından olduğu kadar, sosyal alanda da örneğin çağdaş 110 endüstri ilişkileri, sosyal diyalog, kurumsallaşma, kayıtlılık ve gönüllü teşkilatlanma ilkeleri ile de bir simge kuruluştur.” dedi. 2011-2013 yıllarını kapsayan dönemde TİSK faaliyetlerinin başlıca iki konuda yoğunlaştığını kaydeden Kudatgobilik, bunlardan birinin, Türkiye’nin 20082009 küresel krizinin sürüp giden olumsuz etkilerinden sıyrılması açısından en önemli şart olan ekonominin ve reel sektörün büyümesi için kendi alanında hizmet üretmek; diğerinin ise çalışma hayatının yasal altyapısındaki yenileme çalışmalarına katkıda bulunmak olduğunu belirtti. Kudatgobilik, Türkiye’nin 2023 yılında en büyük hacimli 10’uncu ekonomiye sahip olması için %7’lik büyüme hızını istikrarla sürdürmesi gerektiğine dikkati çekti. Bugün paradigma değişikliği ile sanayiye yoğunlaşmanın; yatırım, ihracat ve verimlilik artışlarına dayalı bir büyüme stratejisini uygulamanın zorunlu hale geldiğini, kaydeden Kudatgobilik, günümüzde gelişmiş ülkelerin bile sanayi sektörüne odaklandığını, küresel krizin verdiği derslerle “Yeniden Sanayileşme”nin dünyada bayrak olduğunu söyledi. TİSK Başkanı Tuğrul Kudatgobilik, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Üretimin, teknoloji düzeyinin yükseltilmesinde ve iş gücünün teknolojiye uyumunda sağlanacak başarı derecesi, Türkiye’nin geleceğini belirleyecektir. Yeni dönemde üzerinde çalışmamız gereken bir numaralı konu budur. Hükümetimizin de çalışma mevzuatının esnekliğinden teşviklere, eğitimden vergi politikasına, hemen her alanda söz konusu gelişime imkan yaratacak iklimi temin etmek için çeşitli reformlar yapması gerekir.”. Kudatgobilik, kadın ve genç istihdamını yükseltmenin, gelecek dönemlerin ana gündem maddelerinden olacağını vurguladı. Türkiye’de gençliğin, eğitim sistemi ve iş bulmakla ilgili çok önemli sorunları olduğuna dikkati çeken Kudatgobilik, TİSK camiasının bu konuda çok önemli işler yaptığını, 29 Kasım 2013 tarihi itibarıyla MYK tarafından yayımlanan 498 ulusal meslek standardından 168’ini ve 225 ulusal yeterlilikten 86’sını, kabaca üçte birlik bölümünü hizmete sunduğunu ve üye sendikaların ayrıca açtıkları sınav ve belgelendirme merkezleri ile belge vermeye başladıklarını anlattı. G20 sürecinin, Asya’nın dengeleri değiştiren yükselişi ile yeni dönemlerin daha da önem kazanacak bir olgusu olduğuna dikkati çeken Kudatgobilik, TİSK’in bu sürecin B20 işveren kanadında çok etkili olduğunu söyledi. TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Kudatgobilik, TİSK’in iki raporla görüş verdiği Anayasa çalışmalarının şu anda sekteye uğramış olmasından büyük üzüntü duyulduğunu da belirtti. Bakan Çelik: Kayıt dışılık azaldı TİSK'in Genel Kurulu'na katılan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Türkiye ekonomisinin beklentilerin üstünde bir performans sergilendiğini belirterek, “Türkiye’nin yakaladığı bu büyük başarının sihirli formülü güven ve istikrardır. İstikrar; istihdam, üretim ve kalkınma demektir. Tıpkı demokraside olduğu gibi istikrarı da zor elde ettik, kolay vazgeçemeyiz, geçmemeliyiz.” dedi. Kayıt dışılığın, özellikle istihdam alanında ciddi bir sorun olduğunu vurgulayan Bakan Çelik, 2002 yılında %52 olan kayıtdışılığın bugün %37’lerde olduğunu, bu oranın tatmin edici olmamakla birlikte önemli bir aşama katedildiğini gösterdiğini belirtti. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Genel Kurul'da konuşmacıydı. Kılıçdaroğlu, Hükümeti eleştiren bir işadamının iş yerine ertesi günü vergi müfettişlerinin geldiğini ve ceza kestiklerini; aramalı incelemenin olağanüstü dönemlerin incelemesi olduğunu belirterek, “İşveren de ülkenin bir parçasıdır. İşveren de düşüncelerini açıklayamıyorsa gelecekten söz edemeyiz.” diye konuştu. Özgürlük ve demokrasiyi yeniden teşkil etmemiz gerektiğini vurgulayan Kılıçdaroğlu, Türkiye’yi ve dünyayı takip eden bir sivil toplum kuruluşu olan TİSK’in katkılarının çok büyük olduğunu kaydetti. TİSK’in Merkezi’nde 15 Aralık 2013 Pazar günü yapılan seçimler sonucunda Başkanlık ve Başkan Vekillikleri ile Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu ve Disiplin Kurulu üyelikleri yeniden belirlendi. Buna göre TİSK’in başkanı MESS Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Kudatgobilik olurken, Başkan Vekilleri Kiplas Yönetim Kurulu başkanı Erol Kiresepi, Teksil Yönetim Kurulu Başkanı N. Özcan Özenbay oldu. TİSK Kurulları'nda görev alan İNTES temsilcilerinin isimleri ise şöyle; İlhan Adiloğlu Yönetim Kurulu Asıl Üyesi, Osman Şenol Yönetim Kurulu Yedek Üyesi, Haydar Kurt Disiplin Kurulu Asıl Üyesi, Cahit Özgür Disiplin Kurulu Yedek Üyesi olarak seçilmiştir. 111 YENİ YAYINLAR ŞARIK TARA SINIRLARIN ÖTESİNDE ÇİĞDEM TÜZÜN – SÜHAN MURATLI DOĞAN KİTAP / 330 SAYFA Yaşamı boyunca kurduğu şirketi bir dünya ve varlığını geliştirmede öncü bir “katalizör” şirketi yapabilmek için çaba harcayan ve bunu görev üstlendiğini vurguluyor. Schwab, Tara’nın başaran ünlü işadamı Şarık Tara'nın iş yaşamı hayırsever kimliğinin yanı sıra, sanat sevgisini, ve uluslararası ilişkilerde üstlendiği roller yaşam tutkusunu dile getirtirken, onun “Şarık Tara Sınırların Ötesinde” adlı kitap şirketini bir varlık olarak değil, herkesin özel oldu. özen gördüğü bir bireyler topluluğu olarak Daha önce “Şarık Tara ve Enka Vakfı” kitabının yazarları Çiğdem Tüzün ile Sühan Muratlı bu yeni kitabın da yazarları oldular. gördüğünü kaydediyor. Kitabın ilk bölümünde 1930 yılında Üsküp’te doğan Şarık Tara’nın kurduğu Enka’nın nasıl Kitabın önsözünü kaleme alan Dünya Ekonomik adım adım bir dünya şirketine dönüştüğü, Forumu Başkanı Prof. Klaus Schwab, Şarık enerjiden müteahhitliğe kadar uzanan Tara’nın siyasette vizyon sahibi ve büyük öyküsü, yönetim ve ortaklık anlayışının temel bir yurtsever olarak 1970’lerden bu yana özellikleri, çalışma arkadaşları, ortakları ve iş Türkiye’nin uluslararası alandaki ilişkilerini aldığı kişilerin tanıklığıyla aktarılıyor. 112 Kitabın ikinci bölümünde ise Şarık Tara’nın Abdullah Gül’ün “Sayın Tara’nın genç kuşak dünya ölçeğinde nasıl ilişkiler ağı oluşturduğu, iş adamlarımıza ilham kaynağı olması Türkiye’nin dış ekonomik ilişkilerinin gelişmesi temennisi” de yer alıyor. ve çeşitlendirilmesi konusunda nasıl çabalar harcadığı anlatılıyor. Bu bölümde Balkanlar’da savaşın son bulması ve ekonomik gelişmenin sağlanması için Tara’nın nasıl “gönüllü arabuluculuk” üstlendiği de aktarılıyor. Şarık Tara’nın dış ilişkilere katkıları nedeniyle aldığı, nişan, madalya ve ödüller için de kitapta ayrı bir bölüm bulunuyor. Tara, bu kitapla gençlere tecrübelerini Kitap yazılırken, onun bu çalışmalarına tanıklık aktarırken, onlara “İnsanları sevin, dostluğa ve etmiş çalışma arkadaşlarının yanı sıra siyasi barışa inanın, mesut olun.” mesajı veriyor. liderlerin, politikacıların, diplomat, iş adamı, akademisyen ve gazetecilerden de katkılar sağlanmış. Bu yaklaşım, kitabın içeriğine ayrı bir zenginlik katmış. Kitapta, ünlü işadamı Şarık Tara’nın özel arşivinden de yararlanılmış. Kitabın içinde Tara’nın yabancı devlet adamları ile temaslarını konu alan fotoğraflar da bulunuyor. İNTES’in en saygın üyeleri arasında müstesna bir konuma sahip olan, duayen işadamı Şarık Tara’nın başarılarını tüm ayrıntıları ile gözler önüne seren bu kitap ”başucu kitabı” olacak nitelikler taşıyor. Bu kitaptan, başta inşaat sektörü, genç iş adamları, siyasi liderler ve diplomatlar olmak üzere, toplumun tüm kesimlerinin Kitabın ekinde yerli ve yabancı çok sayıda faydalanabileceği ve yararlanabileceği çok devlet adamının Şarık Tara ile ilgili görüşleri dersler var. Mutlaka okunması gereken bir aktarılıyor. Bu bölümde Cumhurbaşkanı kitap. 113 SUMMARY Abdullah GÜL: President of the Republic of Turkey Being one of the most extensive sectors of Turkey, construction sector, which constitutes the main axis of our country’s development efforts, has a remarkable share in the GDP. Considering its place in the country employment, entire production and share in foreign trade as well as its direct and indirect effects on other sectors; construction sector plays a crucial role in the increase of Turkey’s competitiveness and development. Like you all, our country takes the pride in the construction sector that is one of the leading sectors of the Turkish economy, which became a strong international brand. Today, we are glad to see that Turkish contracting sector, with over thirty companies, ranks second after China in the “World’s Top 225 International Contractors” list disclosed by “Engineering News Record” journal. This success not only reveals the competitiveness of Turkish construction sector in the international market, but also brings prestige to our country. By this means, Turkey is among the leading countries of the world in the production of building materials. Indisputably, INTES, through adequately fulfilling its professional responsibilities and paving the way for its members with its vision and activities, has great effort and contribution in this success. 114 In addition to the power and potential Turkey has; also the dynamism of our contractors, businessmen and companies show that the construction sector will capture greater success in the future. I would like to express my credence that the construction sector is on the path and that with the right strategies, by taking advantage of technology to its highest level, and through putting emphasis on R & D activities, it will make an even further impression in international markets. Taking this opportunity, I congratulate the 50th anniversary of the Turkish Employers Association of Construction Industry. Hoping for a prosperous General Assembly, I wish you and your precious members, success and extend my greetings and warm regards. Celal KOLOĞLU, Chairman I am proud of addressing you for the first time as the Chairman of the Board of INTES, the locomotive of the Turkish economy, and the powerful organization of the construction sector. As of the 25th Ordinary Meeting of the General Assembly of INTES held on December 7/8, 2013, we have taken over the duty. We would like to extend our gratefulness to our former management who served and brought INTES to a respectful status. On behalf of all our members, we want to thank once again especially Mr. M. Şükrü Koçoğlu who has meticulously and effectively conducted the 21st, 22nd, 23rd and 24th terms presidencies. Within this new period, we will exert ourselves for INTES, now celebrating its 50th anniversary, to put its name under further success just as it used to be. The synergy we will create with the understanding of team spirit will form the foundation of our success. Being the important actors of construction sector, our members have, up to now, lifted up the flag of INTES always higher with their success both on national and international platform. Taking this opportunity, we thank our government and ministers and in particular our Prime Minister, who were always with us and have always stood behind us never refraining to support INTES. We also thank Binali Yıldırım, the 61th Government Former Minister of Transportation, Maritime and Communications, who has played an important role in the acceleration of our sector in the field of transportation, Faruk Çelik, Minister of Labor and Social Security, who has brought solution to the problems in work life and especially to those particular for construction sector which could not be resolved for years, and Zafer Caglayan, the 61th Government Former Minister of Economy, who led our sector to become a ‘brand’ especially in the international arena. We extend our thankfulness to Prof. Dr. Veysel Eroğlu, who put emphasis sensitively on investments that must be realized in the fields of hydropower and agricultural infrastructure and enabled the solution of the allowance problem of our contractors. INTES will continue to serve fast for the sector and the national economy. In this new period, we are willing to come together more effectively with our sector community through our traditional meetings, solution seeking conferences, trainings and our publications. Delivering opinions to decisionmakers on financial and legal issues to be in favor of the members, the development of domestic and foreign institutional collaborations, are among our goals. While working with all our strength for further achievements with the support of our experienced associates who have taken charge and responsibility in INTES during past years; we will also be in every initiative to create added value to the national economy and the construction sector in the upcoming period. With your precious support, may our way be open to new opportunities. Best Regards. 115 25th Ordinary Meeting of the General Assembly 25th Ordinary Meeting of the General Assembly of INTES was held in Ankara on December 6-7-8, 2013. The General Assembly opened on Friday December the 6th with the protocol speeches. Minister of Economy Zafer Çağlayan and Minister of Labor and Social Security Faruk Çelik also attended the first day’s session of the General Assembly. While in his speech Çağlayan said: “It is my honor to serve the Turkish Contractors sector”; Çelik on the other hand celebrated the representatives of the construction sector which he referred to as the ’source of pride’ because of their success. In his inaugural speech of the General Assembly, the 21st, 22nd, 23rd and the 24th Term Chairman of INTES M. Şükrü Koçoğlu, reminded that the Association has been celebrating its 50th Anniversary, and stated as follows: “INTES is an organization sensitive towards Turkey’s problems, generating solutions with its feet firm on the ground”. Şükrü Koçoğlu stated at the opening of the Protocol that the development levels of countries were closely related to the effectiveness of non-governmental organizations. Koçoğlu said “Nongovernmental organizations in 116 Turkey became more efficient in the 1960s. One of them was INTES established in the field of construction in 1964. It was then known as the Construction and Installation Contractors Employers Association. With a decision taken 10-11 years ago, we changed our name as the Turkish Employers Association of Construction Industry. İNTES has always defended his convictions courageously and honestly in all platforms. We have reported our sound arguments to the related ministries, bureaucracy and jurisdiction. We continued our understanding of common sense at every stage of work life. We have always put the best interest of our country in the foreground also with overseas jobs. We have blazed many trails. For instance, for the purpose of bringing qualified workers in our sector; we have launched in Sincan Industrial Zone, the Turkish Training Worksite (TES), the foundation of which was laid and the opening of which was made by our Prime Minister. So far we have trained tens of thousands of workers. Afterwards, we have established the Occupational Qualifications and Certification Enterprise. We held identification exams in the country and abroad, and opened the way to have qualified workers work abroad. Regarding the construction foremen and workers, we made studies to develop norms convenient with the advanced standards in Western countries. by the Turkish contracting sector so far, are those undertaken in the last 10 years. These data reveal the success and dynamism of the sector in the most clear way. President Koçoğlu ended up his speech as follows: “Once again I would like to extend my gratitude to our Prime Minister Recep Tayyip Erdoğan, Minister of Economy Zafer Çağlayan and to our Minister of Labor and Social Security Faruk Çelik who never refrained from showing their interest and support to me in person and to INTES over the period I presided“ I consider it as an honor and duty to serve the contracting sector which renders highly successful services to Turkey, waving and standing for our glorious flag in 102 countries and all over the world. In his speech at the General Assembly of INTES, Minister of Economy Zafer Çağlayan drew attention to the achievements of Turkish construction sector gained with projects realized abroad, and stated that the Turkish construction sector has been challenging global crisis. Voicing his honor in serving the contracting sector which renders successful services in national and international arenas, Çağlayan has stated that the success of the contracting sector will continue increasing every year. Saying that the contracting sector had important contribution on exports with its effect on other related sectors, Çağlayan noted that this way, the sector accounted for the 30 percent of GDP. Minister Çağlayan spoke as follows: The total amount of the projects undertaken until now by the contracting sector since its first opening abroad in the 1970s, has reached 264 billion dollars. Since 1972 until 2002, the Turkish construction sector abroad took a total of 44 billion-dollar business in 30 years. The total amount of the projects undertaken over the last 10 years is 220 billion dollars. 80 percent of all the work undertook Over the past 44 years, contracting sector undertook 264 billion dollars of business. This is indeed a huge achievement in the name of Turkey. As a matter of fact, the leading actors here are the Turkish contracting sector. Currently in 102 countries, our member companies are carrying our flag with approximately 7.400 projects. The average amount of work undertaken by the Turkish contracting sector in the early 2000s was only 20 million dollars. The average amount of work taken in 2012 has increased 55 million dollars per business. And this year, we have almost broken a record; together with the work contracted all over the world by the Turkish contracting sector in 2013, each project reached the average of 100 million dollars. According to the figures published in ENR on international contracting sector; Turkish contracting sector takes its place with 38 companies among the world’s top 250 contracting companies. All these achievements are the result of a huge effort. We have all witnessed the progress achieved and the place where the Republic of Turkey stands now. At this time we have further reaches. We have 2023 goals. Our last year’s 152,5 billion-dollar export of goods, by which we broke the record of the history of the Republic, shall reach out 500 billion dollars. We shall move up our 17th place 117 obtained though 43.6 billion dollars of export of services, into a higher level; and in 2023, Turkey shall become a country making 150 billion dollars of export of services. Since the beginning of the global crisis in 2008, 5 million 200 thousand people lost their jobs in Europe. When 50 percent of its exportation was made to Europe, Turkey should obviously face loss of employment, right? But we managed to make the opposite. When Europe was a region where more than 5 million people lost their jobs, over 6 million 200 thousand new employments were created in our country. The share of construction sector in the gross domestic product in Turkey is 5 percent. However, considering also the other sectors of its effect, 30 percent of the gross domestic product is made up by means of this sector. And Turkey, at a point and in a place like this, will carry the success achieved through the contracting sector; on to a much more expand level. In order to achieve the economic sizes defined for the 2023 period, the required physical and infrastructure investments must be made. Until 2023, the current 57 thousand megawatt electric energy production capacity must be increased at least twice. In his speech during the 25th Ordinary General Assembly of INTES, Minister of Labor and Social Security Faruk Celik noted that, while in 2012, the construction sector showed an improvement of 6 per thousand, its growth reached 6.8 percent in the first six months of 2013. Referring to the good point arrived at fighting unemployment; Çelik stated that the total employment reached 26 million. 118 Minister Çağlayan spoke as follows: While leading to positive results in the name of humanity; the reality of globalization on the other hand enlarges undergoing troubles to global dimensions. The situation which global economy is in today reveals this fact wide open. After the 1929 Economic Crisis, the global economy faces a new crisis which started in 2008. This crisis period causes very serious falls in the global economy, advanced economies, the euro zone and trade volume. Global unemployment, has reached 200 millions. We witness the 8.7 percent unemployment rate in the euro zone rising up to the 10.5 levels during this crisis. The construction sector has an important effect on the economic success Turkey has attained. In terms of employment, construction sector has become the subsistence of 1 million 857 thousand people. Turkey has assessed the happenings around the world in the right way and took serious measures. By means of structural reforms we have implemented, the measures we took and the great efforts of our entrepreneurs, our economy has indeed successfully managed the crisis. Turkey has outdistanced the euro zone in terms of growth rate; and with the contributions of our Minister of Economy Çağlayan, has attained fundamental achievements in export. We can tell that we are in a good position in terms of fighting unemployment. With an increase of 6 million 300 thousand since 2004, our employment has reached 26 millions. Ratio of the central government budget deficit and the EU defined debt stock to gross national product and the ratio of interest expenditures to tax revenues are falling rapidly. The contribution of our ‘locomotive’ construction sector to the economic success Turkey has attained is also fundamental. At this point, we especially thank our construction industrialists. From the employment viewpoint, the share of construction sector in the gross domestic product which fell down to 5 percents after the 2001 crisis has went up to 6 percents. The construction sector, which has a very fundamental role in creating employment has become a subsistence for 1 million 857 thousand people. The 4,4 percent employment rate in 2002 has increased up to 7,2 percent. You have taken great achievements not only in our country but also in the international arena. Although our construction sector incurred loss of momentum and altitude with the impact of the Arab Spring crisis in 2012, has shown improvement of 6 per thousand. Expanding 6.8 percent in the first six months of 2013, it has left behind the negative effects of global happenings. The same growth trend is also seen in overseas contracting services. You go anywhere in the world. We expect from you to introduce overseas infrastructure projects and opportunities to our country within the framework of urban transformation projects. The construction sector is one of the most dangerous sectors, in terms of occupational health and safety. As you know, Occupational Health and Safety Act articles related with dangerous and very dangerous business lines are in force and effect as of January 1, 2014. A person losing his life or injury to a person in the workplace is not what any of us would like. We should therefore approach the issue with the idea that working in a safe environment is essential both in terms of workplace and employees, and also production. As with the contemporary world, there are only 1-1.5 deaths per 100 thousand workers per year in 15 developed European countries. Fatal work accidents in 2002s and 2003s are 16 per 100 thousand workers… Now, this rate dropped to 6 percent according to 2012 statistics. But we need to pull it to the level of the developed countries. Another important issue on the agenda of the working life is to define the occupational standards. Occupational Qualifications Institute (MYK) within the structure of our Ministry has so far set the standards for a total of 496 professions. Meanwhile, 90 percent of occupational standards in the construction sector has been completed. INTES is an organization authorized by MYK. 119 The New President of Intes is Celal Koloğlu During the elections held following after the 25th Ordinary Meeting of the General Assembly of the Turkish Employers Association of Construction Industry (INTES), the new Administrative Board has been appointed. The new President of INTES has been Celal Koloğlu. The 25th General Assembly of INTES which coincided with its 50th anniversary was held on Friday, December 6 and began with the protocol and opening speeches. On December 8, 2013 following after the second day’s general assembly sessions, elections for the Executive Board, Supervisory Board and Disciplinary Board members were held. During the first session of INTES Executive Board held on Friday, December 13, Celal Koloğlu was assigned as the Chairman of the Board. During the Board Meeting; İlhan Adiloğlu, Mustafa Demir and Gürhan Özdemir were appointed as Deputy Chairman, and Kemal Tahir Güleryüz, Osman Şenol, Levent Kafkaslı, Barış Haşemoğlu and Deha Emral as the Board Members. Assignments at the Executive Board were followed by the handover ceremony. M. Şükrü Koçoğlu, who has successfully executed his mandate as the Executive Board Chairman of INTES for 12 years, celebrated Celal Koloğlu. Wishing success to Celal Koloğlu in his farewell speech, Koçoğlu said “I believe that the services and accomplishments of INTES will increasingly continue in this new era”. During the handover ceremony; recalling also that INTES is one of the major nongovernmental organizations in Turkey, new President of INTES Celal Koloğlu spoke as follows: “We are grateful for the services and contribution of Mr. Şükrü Koçoğlu. This is a relay race. In the next period, INTES will successfully continue this mission with the support of you and our members as well”. INTES Executive Board Chairman Celal Koloğlu Kolin Deputy Chairman İlhan Adiloğlu Eser Deputy Chairman Mustafa Demir Kazova Deputy Chairman Gürhan Özdemir Gena Member Kemal Tahir Güleryüz Gülermak Member Osman Şenol Mesa Mesken Member Levent Kafkaslı Tekfen Member Barış Haşemoğlu Haşemoğlu Member Deha Emral Özdemir INTES Supervisory Board Haydar Kurt Kurt Mehmet Şencan Çallıoğlu Kemal Erdoğan Öz INTES Disciplinary Board Yaşar Öncan Yöntaş Zeynel Ceylan Ceylan Ahmet Çelik Tisan 120
© Copyright 2024 Paperzz