Stratejik Tedarik Yönetimi ve Satınalma Süreç Haritası Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Başvuruları 24 Ağustos’ta Sona Eriyor ! Satınalma www.satinalmadergisi.com Yıl: 2 Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticilerinin Dergisi Satınalma Yöneticisinin Özellikleri Sayı: 20 Ağustos 2014 Arş.Gör. Adil ÜNAL Ülkelerin Tedarik Zinciri Risk Düzeyi M.Vefa TOROSLU Satınalmada Bir Alternatif: BARTER İş Güvencesi Kavramı Bayram Sonrası Stok Fazlası ve Uygulamaları Ürün İadeleri Sertaç Sedat KÖKSAL Eda EKİNCİOĞLU Tedarikçi Yönetimli Envanter ve Sürekli İkmal Programı 2 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 BU SAYIDA www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Mahmut TEKİN 37 İşiniz Rüyalarınıza Giriyor mu? AĞUSTOS 2014 06 07 08 21 24 27 30 31 32 34 37 Satınalma Yöneticisinin Özellikleri Tedarikçi Yönetimli Envanter ve Sürekli İkmal Programı Stratejik Tedarik Yönetimi ve Satınalma Süreç Haritası 06 Satınalma Yöneticisinin Özellikleri Esneklik İndeksi Ülkelerin Tedarik Zinciri Risk Düzeyini Ortaya Koyuyor Arş. Gör. Adil ÜNAL, İstanbul Üniversitesi Satınalmada Bir Alternatif: Barter H a l i t K AYA M. Vefa TOROSLU, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Yaratıcılık Konjenital midir? F ü s u n KO L AT , M a n a g e r - O p e r a t i o n a n d E d u c a t i o n Gıda Lojistiği ve Soğuk Hava Depoculuğu H a l i t K AYA , S ü r a t L o j i s t i k S a t ı ş S o r u m l u s u Gıda Lojistiği ve Soğuk Hava Depoculuğu Satınalma ve Etik İlkeler Düzenlenmesi Zorunlu ve Sorunlu Bir Alan 30 Sayfa 13 Zaman Yönetimi - II Simge ERDAĞ Simge ERDAĞ Bayram Sonrası Stok Fazlası Ürün İadeleri E d a E K İ N C İ O Ğ L U , P e r a k e n d e Te d a r i k Z i n c i r i M d r . 31 İş Güvencesi Kavramı ve Uygulamaları S e r t a ç S e d a t KÖ K S A L , D e n e t m e n / S o s y a l G ü v e n l i k Kurumu İşiniz Rüyalarınıza Giriyor mu? Prof. Dr. Mahmut TEKİN, Selçuk Üniversitesi Zaman Yönetimi 3 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com BU SAYIDA AĞUSTOS 2014 Sevgili Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticileri, Reklam İndeksi Şirket / Marka Adı Sayfa 5 www.lojistiknet.net Asbir Antrepo 12 www.asbir.com Temesist 15 www.temesist.com Martı Gümrük Müşavirliği Planet Lojistik 23 www.martiglobal.com.tr 28 www.planetlogistics.com.tr Buyer Network 40 www.buyernetwork.net EDİTÖR PROF. DR. MURAT ERDAL İNTERNET EDİTÖRÜ ARŞ. GÖR. ADİL ÜNAL GRAFİK TASARIM FİLİZ ÜNAL ONLINE DAĞITIM satınalmadergisi.com buyernetwork.net REKLAM VE SPONSORLUK [email protected] ADRES Prof.Nurettin Mazhar Öktel Sokak, Dilek Apt. No:19/3, 34381 Şişli / İstanbul (0212) 296 96 49 Faks (0212) 219 30 04 Web Satınalma Dergisi ile çıktığımız yolculukta 20. sayıya ulaşmış bulunuyoruz. Bir yandan tatilinizi yaparken diğer yandan da dergide yer verdiğimiz konulara göz atmak keyifli olacaktır. Web Sitesi Lojistiknet Tel Sayfa www.satinalmadergisi.com Bu sayıda satınalma yöneticilerinin özellikleri, stratejik tedarik yönetimi faaliyetleri ve satınalma süreç haritası. tedarikçi yönetimli envanter ve sürekli ikmal programı, ülkelerin tedarik zinciri esnekliğini ortaya koyan esneklik indeksi gibi yazılara yer verdik. İş güvencesi ve Barter ile ilgili makalelerimizde Sayfa oldukça ilgi çekici. Bayram sonrası tatilini geçirenlere ya da tatil planlarını henüz yapmakta olan okurlarımıza bir konuyu hatırlatmakta fayda var. Bildiğiniz gibi İstanbul Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı ağırlıklı olarak satınalma yöneticilerine yönetlik olarak hazırlanmış bir program. Her yıl çeşitli sektörlerden satınalma uzmanlarının kayıt olduğu ikinci öğretim tezsiz yüksek lisans programı başvuruları 24 ağustos tarihine kadar devam ediyor. Tatil dönüşü veya tatile çıkmadan online başvurunuzu yapmanızı tavsiye ederim. Başvurunuzu http://nokta.istanbul. Sayfa edu.tr adresinden yapabilirsiniz. Eylül ayı ile birlikte Satınalma Dergisi’ni Apple Gazetelik uygulaması üzerinden takip edebileceksiniz. Ayrıca sizlere özel bilgileri sunacağımız ek mobil uygulamalarımız da yayına girecek. Artık derginin tüm sayılarını tablet ve telefonlarınızda arşivleyebileceksiniz. Dergimizin Ağustos sayısına katkıda bulunan yazarlarımıza teşekkür eder, yeni sayılarda siz sevgili okurlarımızın da yazılarını yayınlamaktan mutluluk duyacağımızı bildiririz. Keyifli Okumalar, Sayfa EDİTÖR PROF. DR. MURAT ERDAL www.muraterdal.com http://www.buyernetwork.net/members/muraterdal S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Satınalma ve Tedarik Zinciri Günleri İstanbul Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programı Sektör uzmanlarının katılımıyla gerçekleştirilecek teknik çalıştay dizisi Eylül ayında başlıyor. Tam gün sürecek ücretsiz etkinlikte bilgi paylaşımı ve mesleki sosyalleşme bir arada olacak. Katılımın 40 kişiyle sınırlandığı bu özel ve ücretsiz etkinlikte yer almak ve katılım koşulları hakkında bilgi sahibi olmak için www.buyernetwork.net adresini ziyaret edebilirsiniz. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 5 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com türkİye’nİN LOJİSTİK AĞI: LOJİSTİKNET.NET YAYINDA Lojistiknet, yöneticilerin, firmaların, akademisyenlerin, öğrencilerin ve ülkemizin lojistik ailesinin sosyal ağ sitesidir. Kişisel ve kurumsal kullanımı ücretsizdir. Tüm paydaşlarımızı davet ediyoruz. www.lojistiknet.net 6 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Satınalma Yönetİcİsİnİn Özellİklerİ Dergimizin bu sayısında satınalma uzmanının özelliklerine yer veriyoruz. Günümüz iş koşullarında satınalma uzmanlarının ürün ve malzeme uzmanlığının yanı sıra tedarikçi ilişkileri yönetimi konusunda da yetenekli olmaları beklenmekte Siz neler düşünüyorsunuz? Ürün Bilgisi - Ürün ve Malzemeler - Fiyatlar - Ana Kaynaklar - Kalite Konuları - Müşteri Gereksinimleri Teknik Yetenek - Ürün Bilgisi - Satınalma İlkeleri - İşletme Faaliyet Alanı - Mevcut Trendler - Dış Müşteri İhtiyaçları - İç Müşteri İhtiyaçi Satınalma ve Yönetim İlkeleri - Kalite Yönetimi - Fiyat/Maliyet Yönetimi Envanter Kontrolü ve Yönetimi - Değer Analizi - Tedarik Zinciri Yönetimi - Üret ya da Satın al kararları - Sermaye Ekipman Alımları - Pazarlık - Sözleşme Yönetimi - Lojistik Yönetimi - Tedarikçi Performans Değerleme - Tedarikçi Geliştirme - Diğer fonksiyonlar hakkında bilgi Kişisel Özellikleri Kişilerarası Beceriler - Dürüstlük - Ayrıntı Yönelimli - Araştırma Yapmayı Seven - Dikkatli Karar Veren - Anlaşmazlık ve Belirsizliklere Tolerans Gösterebilen - Risk Alabilen - Onurlu - İnisiyatif Sahibi Takım Çalışmasına Yatkın İyi Bir Dinleyici İyi Bir Konuşmacı Etki ve İkna Yönetici - İç ve Dış Müşterilerle İyi Çalışır - Uyuşmazlıkları Çözer - Çatışmalarda İyi Bir Yaklaşım Sergiler - Örgüt Politikalarını Benimser - Pozitif Tutum - Satınalma Departmanının Rolü ile İşletmeyi Koordine Eder Analitik Yetenek - Tanımlama ve Problemlerin Çözümü - Hızlı ve Doğru Karar Alabilen - Soyut Düşünebilen - Çeşitli Stratejik Durumları ve Onların Doğrudan ve Dolaylı - Olarak İşletme Etkilerini Analiz Edebilen Yönetim - Planlama - Organizasyon - Liderlik - İletişim - Motivasyon - Kontrol - Hedef ve Stratejiler Tablo, Prof. Dr. Murat ERDAL’ ın Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi kitabından faydalanılarak hazırlanmıştır. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 7 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Tedarİkçİ Yönetİmlİ Envanter VE Süreklİ İkmal Programı Tedarikçi yönetimli envanter, tedarikçinin envanterin yönetiminden ve ikmalinden sorumlu olduğu bir yaklaşımdır. Süreç tedarikçi işletmenin alıcının satış ve envanter bilgilerine erişim sağlaması ile işlemektedir. Bu tür bir uygulamanın gerçekleştirilebilmesi için müşterinin tedarikçisine gereken bilgileri sunması gerekmektedir. Alıcı işletme tedarikçisi ile güvene dayalı bir ilişki içerisinde ise bilgileri paylaşmakta istekli olabilmektedir. Tedarikçi, alıcının ani taleplerini karşılayabilmek adına tampon stok bulundurmak durumundadır. Fakat müşterisinin satış bilgilerine eş zamanlı olarak ulaşabilmesi durumunda kendisi ve alıcı işletme açısından verim artmış olacaktır. TYE, tedarik zinciri boyunca maliyetleri ve envanter seviyelerini azaltmanın bir yolu olarak kullanılmaktadır. Wal-Mart gibi departmanlı mağazalar TYE uygulamasının öncülerindendir. TYE uygulamasının hedefleri arasında; Sürekli İkmal Programı, dağıtım kanalı üzerinde bulunan işletmelerin gerçek ve öngörülebilir ürün talebine bağlı olarak ekonomik sipariş miktarlarının oluşturulması yönünde bir partnerlik uygulamasıdır. SİP tedarik zincirindeki tüm üyelerin karlılığını arttırıcı teknoloji etkin bir süreç inovasyonudur. Uygulamanın amacı zincir üyeleri arasında talebe dayallı bir tüketici cevaplama sistemi sağlamaktır. SİP’in amaçları şunlardır: • Envanter yenileme süresini arttırmak, •Envanter seviyelerinin azaltılması, • Depo verimliliğinin arttırılması, • Müşteri hizmet seviyelerini iyileştirmek, •Ortakların değer algısını arttırmak SİP, etkin tüketici yanıtlama alanında yer alan bir kavramdır ve tedarik zinciri boyunca ürün akışının • Envanterin daha iyi yönetilmesini sağlamak, • Satışları arttırmak, • Müşteri hizmet düzeyini geliştirmek, • Brüt kar marjlarını arttırmak, • Tedarik zinciri boyunca stok düzeyini düşürmek, • Tedarikçinin üretimini sabitlemek sayılabilmektedir. Tedarikçinin perspektiften bakıldığında, TYE genellikle; • Müşteri stok düzey bilgisini, • Müşteri satış tahminlerini, • Gerektiğinde ikmal emri oluşturmayı, • Müşteri satış raporlarına ulaşmayı gerektirmektedir. Şekil 1: Etkin Tüketici Yanıtlama’nın odaklandığı alanlar 8 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Stratejİk Tedarİk Yönetİmİ FAALİYETLERİ ve Satınalma Süreç Harİtası Tedarik Zinciri Yönetimi Hammadde İzleme ve Tahminleme Garanti Yönetimi Envarter Yönetimi Pazar/Ürün Araştırma Analizi ve Değerlendirmesi Pazarlık Stratejisi Geliştirme Satınalma Geçmişi Anbalajlama Gereksinimleri Değer Zinciri Analizi Envarter Yenileme Stratejik Kaynak Metodolojisi Değerlendirme Satınalama Gereksinimleri ve Edinme Kaynak Stratejisinin Geliştirilmesi Risk Değerlendirme ve Yönetimi Değer Fırsat Tanımlaması Sözleşme Yönetimi Tedarik Yönetimi Süreç İzleme Sürekli Eğitim Tedarikçi Değerlendirme ve Performans İzleme RFQ/RFP Hazırlama Sözleşme Hazırlama Taşıma Gereksinimle RFQ/RFP Analizi ve Değerlendime S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 9 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Goodyear, karayolu naklİyesİnde sürdürülebİlİr bİr gelecek İçİn İlgİlİ sektörlerİ İşbİrlİğİne çağırıyor Goodyear tarafından Avrupa karayolu nakliyesi alanında yapılan yeni bir araştırma, yasal düzenleyici uygulamaların Avrupa’da faaliyet gösteren kamyon filolarında hayati öneme sahip olduğunu ortaya koydu. Avrupa pazarındaki 8 ülkede 600’e yakın filo yöneticisiyle yapılan araştırma; yasal düzenlemelerin filoların karlılığını ve sürdürülebilirliğini nasıl arttırabildiği üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğunu gösterdi. Yakıt maliyetinin haricinde, düzenlemelerin etkisi filo yöneticileri tarafından en çok sözü edilen ikinci konu olarak öne çıkıyor. Düzenlemelerin etkisi en çok küçük filolar tarafından hissedilirken, 20-25 kamyondan oluşan filoların dörtte biri, Avrupa Birliği kurallarının işletmelerinde yakıt masraflarından sonra en büyük etkiye sahip olduğunu belirtiyor. Personel işe alımı ve elde tutma zorluğu da ayrıca önem arz ediyor. Sürücülerin artan yaş ortalamalarıyla, bu sorun gelecek yıllarda artan bir etkide olması öngörülüyor. Ford Otosan teknolojİlİ kamyonlar, dünyanın en büyük kamyon pazarı Çİn’de üretİlecek Türkiye’nin otomotiv sektörü Ar-Ge lideri Ford Otosan, dünyanın en büyük kamyon pazarı olan Çin’de kamyon üretimi için lisans verecek. Ford Otosan, Nisan 2013’te Jiangling Motors Corporation Limited Şirketi (JMC) ile Ecotorq motorların Çin’de üretimi için gerçekleştirdiği motor teknolojisi lisans anlaşmasının ardından, şimdi de kamyon şasi ve kabin lisans anlaşmaları ile kamyon üretim lisans anlaşmasını tamamlayarak bir ilke imza attı. JMC, Ford Otosan’a 8 milyon Euro başlangıç lisans ücreti ödeyecek. Türkiye otomotiv sektörünün Ar-Ge lideri Ford Otosan, mühendislik ihracatı faaliyetlerine bir ilki daha ekledi. Ford Otosan mühendisleri tarafından geliştirilen Ecotorq motorlarının ardından, yine Ford Otosan mühendislerinin imzasını taşıyan kamyonların şasi ve kabinlerinin Çin’de üretimi için Ford Otosan, Ford Motor Company ve Ford Global Technologies LLC, Jiangling Motors Corporation Ltd ve kuruluşu JMC Heavy Duty Vehicle Co. Ltd şirketleri arasında teknoloji lisans anlaşması imzalandı. Ford marka kamyonlarının şasi, kabin ve parçalarının tasarımı, üretimi ve satış sonrası hizmetleri ile ilgili ürün teknolojisi ve know-how aktarımını öngören lisans ile komple kamyon lisansı tamamlanıyor. Yüzde yüz Ford Otosan mühendisliğine sahip Ecotorq motorlarla üretilecek olan kamyonlar, JMC markası ile satışa sunulacak. JMC Heavy Duty Vehicle Co.Ltd, Ford Otosan’a başlangıç Lisans Ücreti olarak 8,000,000 Euro ödeyecek. Lisans anlaşması, üretimin başlayacağı 2016 yılından itibaren 12 yıl geçerli olacak. Birim başına ortalama lisans bedeli şasi için 390 Euro ve kabin için 39 Euro olacak. Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün, konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada; “1959 yılından bu yana gerçekleştirdiğimiz 180.000 adedin üzerinde kamyon ve 550.000 adedin üzerinde motor üretimine, ağır ticari ve dizel motorlardaki Ar-Ge birikimimizi ekliyor, mühendislik gücümüzü global başarılarımızla taçlandırıyoruz. Ford Otosan olarak Ecotorq motorlarla başlattığımız teknoloji lisans anlaşmasını şasi ve kabin lisansları ile tamamlayarak dünyanın en büyük kamyon pazarı olan Çin’e mühendislik ihraç ediyoruz. Motor teknoloji lisansı ile başlayan Çin’deki yolculuğumuzu şasi ve kabin lisans anlaşması ile devam ettirerek komple kamyon üretimi için lisansı tamamlamış bulunuyoruz. Ford Otosan’ın global arenadaki yeri ve global mühendislik gücü ile Türkiye ekonomisine ve otomotiv sektörüne katma değer sağlamaktan dolayı gurur duyuyoruz.” dedi. Ford dünyasının Avrupa’daki üretim üssü olan ve Türkiye’nin otomotivde en büyük Ar-Ge yapılanmasına sahip Ford Otosan’ın 1.300 Ar-Ge mühendisinin 500’ü Ford Cargo kamyonların geliştirilmesi için çalışıyor. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 İnsan kaynaklarında “gülümseten” uygulamalar NT, işe alım süreçlerinde başlattığı ve çalışanlarına verdiği eğitimlerde sürdürdüğü “gülümseme” uygulamalarıyla mağaza ziyaretçilerine daha güler yüzlü hizmet sunmayı amaçlıyor. NT insan kaynakları sürecinde “gülümseme” uygulamalarıyla dikkat çekiyor. Gülümsemeyi kurum kültürü haline getirmeyi amaçlayan NT, işe girişten itibaren gülümsemenin önemini adaylara belirtmek için mülakatlarda bu konuya önem veriyor ve işe giriş evraklarında ilk sırada “Gülümseyen fotoğraf” ibaresi yer alıyor. Gülümseyen fotoğrafları olmayan adayların işe girişleri kabul edilmiyor. NT İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürü Ahmet Kik öncelikle perakende sektöründeki genç kuşağı tanımak, rol model olmak ve gülümsemeyi kurum kültürü haline getirmek için sabırlı bir çalışma gerektiğinin altını çiziyor. Ahmet Kik gülümseme uygulamalarıyla ilgili şunları söylüyor: “Gülümseme perakendenin anahtarıdır ve perakendecinin müşterisine satacağı ilk şeydir. Bu durumun perakende sektöründe ne kadar önemli olduğunun farkında olarak hazırlamış olduğumuz sıra dışı uygulamalarla çalışanlarımızın güler yüzlü hizmet konusunda bilinçli ve yetkin olmasını istiyoruz. Gülümsemek hayatın her alanında önemli olup özel hayatlarımızdaki sağlıklı ve mutlu ilişkiler için de gereklidir. Çalışanlarımızın gülümsemenin önemini kavrayıp bunu bir davranış haline getirmelerini özel hayatlarındaki mutlulukları için de çokça önemsiyoruz.” Ahmet Kik iş hayatının çoğu kişinin çalışarak sorunlarını unuttuğu bir yer olduğuna da dikkat çekerken şunları da TPF’DEN İSRAİL ÜRÜNLERİNE BOYKOT İLE İLGİLİ BASIN AÇIKLAMASI Türkiye perakendesinin çatı örgütü Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) olarak, İsrail’in Gazze’ye yaptığı saldırıları kınıyoruz. 10 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com ifade ediyor: “Mutlu bir iş ortamı çalışanın rahatlamasını ve nefes almasını sağlar. İnsan etkileşen bir varlıktır. Çevresinden etkilenir. Bu etkilenme uzun sürerse bu onun davranışlarına yansır ve huy halini alır. Bu nedenle çalışanlarımıza ‘gülümseme’ konusunda bilinç aşılamak için onları gülümsetecek yeni projeler üretmeye devam edeceğiz.” “Gülümseten” uyarılar · NT personeline güne başladığında hatırlatıcı “kısa gülümseyen mesajlar” gönderiliyor. Örneğin, kasiyer her gün kasasını açtığında kasa ekranında gülümsemenin önemini hatırlatan bir mesajla karşılaşıyor. · Çalışanlara “gülümseme” mesajları veren not defteri, kalem, kitap ayraçları, güler yüz pastaları gibi güler yüze verdiğimiz önemi destekleyici materyaller kullanılıyor. · Çinlilerin “Gülümsemeyi bilmeyen dükkan açmasın” sözü mağaza anahtarlıklarında yer alıyor. · Kasa anahtarlarına takılmak üzere “Hoş geldiniz,İyi günler” sözcükleri ile de kasiyerlerimize ziyaretçilerimizi güler yüzle karşılama ve uğurlamanın önemi hatırlatılıyor. · Gülümsemenin önemini anlatan e-hap (kısa / e-eğitim ) ve karikatürlerle desteklenen mesajlar haftada bir kere NT çalışanlarıyla paylaşılıyor. Saldırıların ardından sosyal medya başta olmak üzere birçok kesim tarafından başlatılan İsrail ürünlerine boykot çağrısı hızla büyüyor. Bu çağrı nedeniyle oluşan yanlış algılamalardan dolayı konuyla ilgili olmayan firmaların zarar görmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Boykot yapılacaksa hep birlikte bilinçli bir şekilde yapılmasından yana olduğumuzu ifade ederiz. Bu vesileyle bu yanlış algılamaların ortadan kalması için ilgili kişi ve kurumları göreve çağırıyor ve İsrail’de üretilen ürünlerin neler olduğuyla ilgili bir açıklama yapmalarını bekliyoruz. Mustafa Altunbilek TPF Yönetim Kurulu Başkanı S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 11 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Global Gaz Devİ Lİnde, Lojİstİk Tedarİkçİlerİ Arasına TLS’yİ Dahİl Ettİ Endüstriyel gaz sektörünün önde gelen uluslararası oyuncularından Linde Gaz, Yurtiçi dağıtım faaliyetlerinde çalıştığı Lojistik firmalarının arasına TLS Lojistik’i de dahil etti. Mayıs ayında imzalanan anlaşma çerçevesinde TLS Lojistik, Linde Gaz’ın üretim noktalarından yüklediği gazın Türkiye genelinde dağıtımını gerçekleştirecek. TLS Lojistik, endüstriyel gaz sektörünün önde gelen uluslararası oyuncularından Linde Gaz ile el sıkıştı. Türkiye’de kendi operasyonuyla faaliyet gösteren Alman şirketi Linde Gaz, ürünlerinin Türkiye geneline dağıtılmasında lojistik hizmet tedarikcilerine TLS Lojistiğide dahil etmiştir. Linde Gaz, Gebze, Orhangazi, Aksaray, Denizli ve Aydın’da oksijen, argon, azot ve karbondioksit üretimi yapıyor. Ürünlerin Türkiye geneline taşınması, aynı segmentten Aygaz, Lukoil ve Petrol Ofisi’ne de hizmet veren TLS Lojistik’in Euro 5 standardındaki ADR’li Çekicileriyle gerçekleştirilecek. Konuyla ilgili görüşlerini dile getiren TLS Lojistik Yönetim Kurulu Başkanı Altuğ Hacıalioğlu şunları söyledi: “TLS’nin uyguladığı SEC-G politika ve talimatları, Avrupa menşeli bir şirket olan Linde Gaz’ın uygulamalarıyla örtüşüyor. TLS’nin güvenli ve emniyetli taşıma politikası, Linde Gaz’ın tehlikeli maddelerin taşınması konusuna verdiği önem ve gözettiği kriterlerle paralellik sergiliyor. TLS’nin müşteri memnuniyeti odaklı çalışmalarını da yakından takip eden Linde Gaz, yaptığı inceleme ve değerlendirmeler sonrasında TLS Lojistik’in çokuluslu müşteri portföyüne katılmış bulunuyor.” Linde Gaz Türkiye Tonaj ve Dökme Operasyonlar Direktörü Bora Uluğ da konuya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “ Linde Gaz olarak öncelikli kriterlerimiz olan emniyet , güvenlik , çevre ve ISIG standartlarımız ve politikalarımız TLS firmasıyla taşımacılık konusunda işbirliğimizde temel oluşturuyor . Tehlikeli madde taşımacılığında ; hem güvenlik hemde operasyonel verimlilik alanındaki uygulamalarımız TLS firması ile örtüşüyor . Güvenlik ve verimlilik performansımız müşterilerimize sürdürülebilir ve rekabetçi hizmetlerimizin devamı için öne çıkıyor. Bu yıl içerisinde uygulamaya koyulan ADR yönetmeliği sayesinde halihazırda firma olarak yıllardır uyguladığımız standartlar sektör taşımacılık standartları olarak zorunlu hale geliyor. Dileğimiz bu yöndeki denetimlerin de ilgili kurumlarca hakkaniyetiyle yapılması ve haksız rekabetin önlenmesi. Bu bağlamda gelecekte de TLS gibi kurumsal ve şirket kültürümüzle uyumlu firmalarla işbirliğimizi arttırma potansiyeli görüyoruz.” TLS Lojistik, 2014 yılında enerji ve tehlikeli maddeler alanında büyümeyi hedefliyor. Gaz sektörünün bu alanlar içinde büyük bir payı var. TLS, bu hedefi gerçekleştirmek için ADR normlarına uygun, sertifikalı çekicilere yatırım yapıyor. TLS’nin müşteri portföyünün %50’den fazlasını çokuluslu şirketler oluşturuyor. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 12 www.asbir.com www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 İŞ DÜNYASI SÜRDÜRÜLEBİLİR GELECEK İÇİN 6. KEZ 23-24 EYLÜL’DE BİR ARAYA GELİYOR! Ülkemizin büyük sürdürülebilirlik konferansı Yeşil İş 2014: Sürdürülebilir İş Buluşması, ‘Değişimi Yönetmek’ temasıyla 23-24 Eylül tarihleri arasında 6. kez İstanbul’da düzenleniyor. İş dünyasının liderleri sürdürülebilir iş dünyasının geleceğini şekillendirmek, değişimi ve en yeni gelişmeleri tartışmak, yeni düşünce sistemlerini oluşturmak ve iş dünyasına ortak değer yaratarak sürdürülebilir iş dönüşümünü yönetmek üzere Yeşil İş 2014’te bir araya geliyor. Geçtiğimiz senelerde de Yeşil İş’in moderatörlüğünü yapan, sürdürülebilir iş dünyasına yön veren liderlerden biri olan The Guardian Gazetesi Sürdürülebilir İş Bölümü Başkanı ve Editörü Jo Confino, bu yıl da moderasyonu ile tartışmalara yön verecek. Sürdürülebilir Finans ve Sürdürülebilir Gıda Yeşil İş 2014’te! Ekonomik ve finansal belirsizlikten dolayı ortaya çıkan sosyal ve ekonomik sorunlar iş dünyasını da etkiliyor ve yakından ilgilendiriyor. Yeşil İş 2014’te fırsat yaratan ve olumlu çevresel, sosyal ve ekonomik sonuçlar ortaya çıkaran yeni bir yaklaşım olan sürdürülebilir finansman ve üretimde çevreye, toplumsal sağlığa ve hayvan ve insan haklarına saygılı bir süreci kapsayan sürdürülebilir gıda konuları geniş bir yelpazede incelenecek. Konuk Şehirler Yeşil İş 2014 ’te! İlk Konuk Şehir: Gaziantep! Yeşil İş: Sürdürülebilir İş Buluşması çatısı altında 2014 yılından itibaren her yıl bir sürdürülebilirlik konusunda çalışmalar yürüten bir şehir konuk olarak ağırlanacak ve konuk şehir Türkiye’de sürdürülebilir şehir sayısını arttırmak için çalışmalarını ve iyi uygulama örneklerini tüm taraflarla ile paylaşacak. Konferansın ilk konuk şehri ise Gaziantep olacak. Sürdürülebilirlik alanında çok sayıda çalışma yapan ve sürdürülebilir bir şehir modeli yolunda önemli adınlar atan Gaziantep, Yeşil İş 2014: Sürdürülebilir İş Buluşması’nda Gaziantep sanayi, kamu, üniversite ve STK temsilcileri ile yapılacak farklı oturumlar ile sürdürülebilir iş modellerini katılımcılar ile paylaşılacak. Yeşil İş 2014’te Yeni Uluslararası İşbirlikleri: Global Reporting Iniative (GRI) işbirliği ile “Sürdürülebilirlik Raporlaması” Yeşil İş bu yıl uluslararası işbirliklerini daha güçlendirerek sürdürülebilirlik raporlaması için küresel bir çerçeve sunarak tüm global iş dünyasına rehber oluşturan ve bu rehber kapsamında sürdürülebilirlik raporlarını belgelendiren Global Reporting Iniatiative (GRI) işbirliği ile Yeşil İş 2014’ün ilk günü- 23 Eylül’de “Şeffaflık ve Sürdürülebilir Kalkınma için Sürdürülebilirlik Raporlaması” yan etkinliği gerçekleşecek. 13 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Kur ve ÖTV artışları İkİncİ el vasıtaya İlgİyİ artırdı ÖTV zammı ve kur artışı nedeniyle 2014 yılının ilk yarısında yaşanan sıfır araç fiyatlarındaki artış, ikinci el vasıtaya ilgiyi artırdı. Ramazan ve yaklaşan Kurban bayramlarının bu artışı sürdürmesi beklenirken, piyasadaki hareketlilik sahibindex vasıta verilerine de yansıdı. Ayda 28 milyon tekil kullanıcının 90 milyondan fazla ziyaret ettiği Türkiye’nin en sevilen ve en çok ziyaret edilen online ticaret platformlarından sahibinden.com, 2014 yılı ilk yarı sahibindex “vasıta” verilerini açıkladı. Verilere göre yılın ilk 6 aylık döneminde, 3 milyon 429 bin 145 adet vasıta ilanı girildi. Bu dönem içinde sahibinden.com aracılığıyla 760 bin 558 adet vasıta satıldı ya da kiralandı. Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) verilerine göre sıfır araç satışları 2014 yılının ilk iki ayında yüzde 19,25 düşerken bu düşüş ikinci el pazarını tetikledi ve ilan adetlerinde geçen seneye göre yüzde 11 artış görüldü. Sahibindex “vasıta” verilerine göre 2014’ün ilk yarısında sahibinden.com üzerinden her 21 saniyede 1 vasıta yeni alıcısıyla buluştu. Renault en çok satılan marka oldu Aynı dönem içinde ilan giriş tarihinden bağımsız olarak en çok satılan marka Renault oldu. Renault’u sırasıyla Volkswagen, Fiat ve Opel takip etti. Hyundai ise ortalama 8 gün ile en hızlı satışı gerçekleşen otomobil markası oldu. İlk yarının en çok talep gören vasıtalarının özellikleri sahibinden.com kullanıcılarının 2014 yılının ilk 6 aylık döneminde tercih ettikleri vasıta özellikleri şöyle şekillendi; 2011, 2012 ve 2004 model, yakıt tipi benzin ve LPG, manuel vites, beyaz renkli ve Sedan kasa. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 Otomobİlİ almak zor, kİralamak kolay Veriler otomobil ve hafif ticari araç pazarının bu yılın ilk 6 ayında yüzde 25 azaldığını gösterirken, oto filo sektörü hızla büyüyor Kurdaki yükseliş, kredi sınırlaması ve ÖTV artışı nedeniyle Şubat ayından beri satışlarda hızlı bir düşüş yaşayan otomotiv sektöründe alımlar gerilerken, oto filo kiralama sektörü tam tersi büyüme trendi yaşıyor. Alınan bilgiye göre, otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2014 yılı ilk 6 ayında yüzde 25 azaldı. Otomobil pazarı yüzde 23, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 32 gibi ciddi oranda daralma gösterdi. En büyük azalma ise otomobil ve hafif ticari araç pazarında yüzde 19 ile Haziran ayında gerçekleşti. Haziran’da otomobil pazarı yüzde 19, hafif ticari araç pazarı yüzde 18,5 daraldı. Oto filo sektörüne yön veren şirketlerden UZL Filo’nun Yönetim Kurulu Başkanı Oğuz Pala, yerel seçim ve siyasi belirsizliklerin de yılın ilk 6 ayında otomobil satışlarının azalmasına neden olduğunu ancak bu düşüşün yılın ikinci 6 aylık bölümünde kendini toparlamasını beklediklerini söyledi. Oğuz Pala, otomobil almanın yeni vergilerle birlikte zorlaşmasına karşın, kiralamanın gün geçtikçe daha kolay ve avantajlı boyut kazandığını dile getirerek, şunları söyledi: “Bir kere şirketinin ulaştırmasını filoya emanet eden patronlar, kamu kurum ve kuruluş yöneticilerinin başı ağrımıyor, işletme maliyetleri ciddi şekilde düşerken konforları artıyor. Alım, satım, kaza, zarar ettim derdi olmadığı için bünyemize her yıl çok farklı sektörlerden şirketler dahil ediyoruz. Bu gidişle kısa süre sonra kendi aracını kullanan şirket veya kuruluş kalmayacak dersek yalan olmaz. Bu tezi rakamlar da doğruluyor. Geçen yıl operasyonel filo kiralama yüzde 20 büyümeyle kapandı. Bu yıl en az yüzde 30 büyüme bekleniyor. UZL Filo ise 2013’de yüzde 70 büyüdü.” 14 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com MEDIA MARKT İLE “ÇAK Bİ 5’LİK” DİYENLERE BÜYÜK ÖDÜL 5 BİN TL’YE ÇAK Bİ 5’LİK Avrupa’nın bir numaralı elektronik market zinciri Media Markt, sosyal medyada eğlendirirken kazandıran bir yarışma başlatıyor. 25 Temmuz - 25 Ağustos 2014 tarihleri arasında cakbi5lik.com üzerinden yapılacak “Çak Bi 5’lik!” isimli yarışmaya katılanlar, 5000 TL değerinde ödülün sahibi olma şansını elde edecek. Media Markt, sosyal medyadaki yeni yarışması ile yaz tatilini daha da eğlenceli hale getiriyor. cakbi5lik.com’a tıklayarak kayıt olan kullanıcılar, Media Markt tarafından hazırlanan listedeki ürünlerden seçim yaparak kendilerine ait olan sepeti, toplamda 5000 TL değerinde ürünle dolduracak. Oluşturdukları sepete en yaratıcı ismi veren ve jüri tarafından en çok beğenilen kombinasyonun sahibi 5000 TL’lik hediye kartı ile ödüllendirilecek. Yarışmada ayrıca sisteme 10 arkadaşını kayıt ettirenler ise Philips SHL3000 kulaklığın sahibi olacak. TEMMUZ AYINDA YATIRIMCI EN ÇOK PERAKENDE SEKTÖRÜNE GÜVENDİ Temmuz ayında perakende ticaret sektörü güven endeksi girişim yöneticisi sayısının artmasıyla yüzde 1,1 artış ile 103,6’ya yükseldi. Sektöre olan ilgiyi franchise başvurularından takip ettiklerini anlatan Little Caesars Genel Müdürü Banu Arıduru, sektördeki istihdam oranının da arttığına dikkat çekti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksine göre perakende sektörüne güven Temmuz ayında yüzde 1,1 arttı. Haziran ayında yüzde 102,5 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi, Temmuz ayında yüzde 103,6 değerine yükseldi. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki bu artışın en önemli kaynağı ise girişim yöneticisi sayısının artması oldu. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 15 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 16 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Goodyear’dan tatİle çıkanlara trafİkte altın değerİnde önerİler Tatile çıkmadan önce Goodyear’dan önemli uyarılar! 1. Lastiklerinizi kontrol edin: Lastiklerinizin uygun çalışma koşullarında olduğundan emin olmanız güvenli ve rahat bir yolculuk için büyük önem taşır. Lastiklerinizin mevsime ve yol koşullarına uygun, en doğru lastikler olduğundan emin olun. Yalnızca lastik dişlerinizi yıpranmaya karşı kontrol etmekle kalmayın, (yüklü) aracın ihtiyaçlarını karşılamaya en uygun miktarda, doğru basınçta şişirilmiş olduğundan da emin olun. Eğer aracınıza karavan, yük vagonu ya da tekne vagonu bağlıyorsanız, çekme kancası ve arka ışıklar ile diğer gerekli öğelerin çalışmasını sağlayan elektrik devreleriyle, karavan ya da vagonunuzun lastiklerinin de uygun olup olmadığını kontrol etmeniz gerekir. 2. Trafik yoğunluğunu dikkate alın: Yolculuğa çıkmak için çoğunluğun tercih etmediği zamanları seçin. Tatilin ikinci günü yola çıkmak veya gece yol almak trafikten daha az etkilenmenizi sağlayabilir. 3. Sıcağa karşı önleminizi alın: Derecelerin iyice yükseldiği bu günlerde yolculuk sırasında yeterince sıvı almayı ihmal etmeyin. Aracınızda, siz ve aileniz için soğuk içecekler bulundurun. Ayrıca özellikle çocukların güneşten etkilenmemesi için arka ve yan camlara güneşlikler takın. 4. Çocukları yolculuğa hazırlayın: Uzun yolculukların çocuklar açısından kabusa dönmemesi için yolculuk sırasında oynayabilecekleri oyunları almayı unutmayın. Rahat uyuyabilmeleri için seyahat yastığı, güvenlik açısından yaşlarına göre çocuk koltuğu, istedikleri anda ulaşabilmeleri için oyuncak, yiyecek, su konulabilecek koltuk arkası cepleri ve en zor anlarda başvurmak için portatif DVD player çocuklu ailelerin unutmaması gereken diğer detaylar. 5. Hazırlıklarınızı tamamlayın: İhtiyacınız olan her şeyi yanınıza aldığınızdan, evinizden sorunsuz ayrıldığınızdan emin olun. Aracınızı sürerken sorunları çözmek için yapacağınız stresli telefon görüşmelerinin ya da geri dönmek zorunda kalma ihtimalinin önüne geçmenizin yolu budur. Bir seyahat listesi hazırlamak da yardımcı olacaktır. 6. İyi dinlenin: Bu, hem sürücüler hem de yolcular için geçerli. Özellikle tanımadığınız yollarda, ya da yoğun trafikte uzun bir sürüşün fiziksel olarak ne kadar yorucu olduğunu asla küçümsemeyin. Sürücüler sürüş esnasında iyi dinlenmiş ve çevrelerinin tamamen farkında olmalıdırlar. Yorgun olmayan yolcular da araç içerisindeki stresi azaltmakta önemli bir unsurdur! 7. Eşyalarınızı aracınıza uygun şekilde yükleyin: İşte size uzun yolculuklarda vakit geçirmek için oynayabileceğiniz klasik bir oyun: Tatile doğru yol alırken, etrafınızdaki eşyalarla aşırı yüklenmiş arabaları bulun. Siz ise aracınızı aşırı yüklememeye özen göstermiş olmalısınız. Yanınıza ne alacağınızı iki defa düşünün – upuzun bir plaj şemsiyesi önemli gibi görünebilir, ama eğer aracınızın yolcu koltuklarından dışarı çıkıyorsa, aracınızda rahatsız ve tehlikeli saatler geçirmek yerine, gittiğiniz yerde bir şemsiye kiralamak daha iyi olacaktır. 8. Rotanıza hâkim olun: GPS harika bir gereç, ama sürüş süresi, gireceğiniz yollar ve muhtemel mola yerleriniz hakkında seyahat öncesi küçük bir araştırma yapmak, stresinizi büyük oranda azaltacaktır. 9. Yolunuzu parçalara ayırın: Tüm yol güvenlik kuruluşları uzun yolların “tek lokmalık” yollara bölünmesi tavsiyesinde bulunur. Her birkaç saatte bir mola vermek sürücünün dikkatini yoğunlaştırmasına yardımcı olur. Ağır ya da yağlı yemeklerin getirdiği doygunluk (ve yorgunluk) hissinden kaçınmak için hafif öğünler yiyin ve bol bol su için. Aynı şey yolcularınız için de geçerli – ara sıra yürüyüş yapma fırsatı bulmaları hem yolcuları, hem de sürücüyü daha mutlu kılacaktır. 10. Direksiyon başına sırayla geçin: Mümkünse başka bir sürücüyle yola çıkın ve varana kadar sırayla araç sürün. Böylece her bir sürücü mola vermiş olacak ve dikkatlerinin yoğunluğu artacaktır. İkinci bir sürücü tehlikeli durumlarda yolcu koltuğundan sizi uyararak da yardımcı olabilir. 11. Aracınızı servise verin, kontrol ettirin: Günümüzde araçlar hayli güvenilir, ama uzun bir yolculuğun orta yerinde küçük bir sorunun getirdiği bir arıza dahi stresli ve pahalı bir kâbusa dönüşebilir. Yola çıkmadan önce lastik dişlerinizi kontrol ettirmeyi unutmayın – lastiklerinizi zamanında değiştirmemek, tehlikeli durumlara yol açabilir. 12. Güvenlik şeritlerini yalnızca kesin ihtiyaç hâlinde kullanın: Bu şeritler acil durumlar için tasarlanmış olsa da güvenliğinizi garanti altına almaya yetmez. Kamyonlar ve diğer arabalar birkaç metre yakınınızdan rüzgârlarıyla geçerken kendinizi güvenliğe almak için uyarı yeleği giyin, uyarı ışıklarınızı yakın ve herkesi çarpma bariyerinin ardına geçirerek güvenli bir yere alın. Eğer midesi bulanmış ya da ilgi isteyen bir çocuğunuz varsa en iyisi güvenle park edebileceğiniz bir sonraki benzin istasyonuna kadar yola devam etmek olacaktır. 13. Müzik: Yolda giderken radyo istasyonlarının frekansları değiştiği için müzik dinlemek zor olacaktır. Ayrıca radyo frekansı aramak dikkati dağıtabilir. Gerginlik ve sıkıntıdan kaçınmak için yola çıkmadan önce yanınıza birkaç CD aldığınızdan ya da müzik çalarınızın aracınıza takılı olduğundan emin olun. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 Opet Madenİ Yağları’nın ortağı Fuchs, 2014 Volkswagen Grup Ödülü’ne layık bulundu Madeni Yağ sektöründe OPET’in tam ortağı olan dünyanın en büyük bağımsız madeni yağ şirketi Fuchs, önde gelen tedarikçileri arasında yer aldığı Volkswagen Grup’un, “2014 Volkswagen Grup Ödülü”ne layık bulundu. Otomotiv endüstrisi için mini bir “Dünya Kupası” olarak değerlendirilen ödül için dünyanın en iyileri arasında yer alan 18 tedarikçi değerlendirildi. Yenilikçi gücü, ürün kalitesi, geliştirme uzmanlıkları ve üstün rekabetçi proje yönetimleri ile öne çıkan Fuchs, ödülünü Almanya - Leipzig’deki Porsche Fabrikası’ndaki düzenlenen törenle aldı. Dünyanın en büyük bağımsız madeni yağ şirketi olan Fuchs Petrolub SE, 50’nin üzerinde ülkede 4 bin çalışanı ile faaliyet gösteriyor. Yaklaşık 100 bin müşterisine özel çözümler üreten Fuchs, özellikle teknoloji ve ArGe çalışmalarına yaptığı yatırımlarla sektöründeki öncü konumunu koruyor. Türkiye faaliyetlerini Opet Fuchs ile 2005 yılında endüstriyel yağlar ürün grubunda başlatan Fuchs, 2012 yılında otomotiv ürünlerini de kapsayan tam ortaklık yapısına geçerek Türkiye’deki yatırımlarını genişletti. Opet Fuchs; Opet, Fuchs, Rom, Wynn’s, Ford Otosan onaylı FMY, Tofaş onaylı Opar Olio ve Türk Traktör markalı ürünler ile madeni yağ ve oto bakım alanlarında geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. MAN, Volvo, Mercedes Benz, Ford gibi dünyada saygın motor üreticilerinin onayına sahip olan ürünleri ile tüketicilerin tercihidir. 17 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Tatİl yolculuğuna lastİk kontrolünüzü yapmadan çıkmayın Meydana gelen trafik kazalarının temel sebebi sürücü hatalarına ek olarak doğru lastik seçimi yapılmaması, lastiklerin düzenli kontrolünün gerçekleştirilmemesi ve zamanında lastik değişiminin yapılmaması olarak gözlemleniyor. Tatil yolculuklarının arttığı yaz aylarında ve bayram tatili hazırlıkları yapan sizler de sorunsuz bir tatil geçirmek için uzun yola çıkmadan önce kontrollerinizi yaptırmayı atlamayın. Dünya’nın en büyük lastik üreticilerinden biri olan Michelin, lastik sektöründeki tecrübelerini daha güvenli bir yolculuk için sürücülerle paylaşmaya devam ediyor. Yaz aylarıyla birlikte uzun yolculukların artması sebebiyle kaza riskleri de artıyor. İşte uzun yolculuklara çıkmadan önce tamamlanması gereken hayat kurtaracak tavsiyeler; Lastiklerinizi kontrol ettirmeyi unutmayın Düzenli olarak lastik bakımı yaptırmak kaza riskini önemli ölçüde hafifletir. Yedek lastikleriniz dahil bütün lastiklerinizi yılda en az bir kere ve sonrasında da periyodik bir şekilde kontrol ettirin. Yola çıkmadan en az bir hafta öncesinde lastiklerinizi kontrol ettirmeniz karşılabilecek herhangi bir soruna karşı önceden önlem almanızı sağlayacak ve güvenliğinizi büyük ölçüde arttıracaktır. Kendi kontrolünüzü yapın Lastiğinizdeki aşınma düzeyini kontrol etmeniz hayati derecede önemlidir. Periyodik olarak lastiğinizin performansını düşüren kesik, çatlak ve dengesiz aşınma gibi deformasyonları kontrol edebilirsiniz. Aşınma belirtilerini gözle, elle kontrol ederek, dişölçerle zaman zaman lastiğin farklı noktalarında gözlemleyin. Kesik olan, düzleşen veya balon yapan noktaları tespit ettiğinizde lastiğinizi değiştirme zamanınız gelmiştir. Bu kontrolleri periyodik olarak yapmanız yolculuk öncesinde size hem zaman kazandırır, hem de güvenli bir yolculuk yapmanızı sağlar. Uzmana danışmaktan çekinmeyin Eğer bir aşınma ya da aynı dingil üzerindeki iki lastik arasında bir aşınma farklılığı tespit ederseniz, aracınızı bir lastik uzmanına götürün. Lastiğinizin aşınma derecesi yasal sınırı aşmışsa lastiğinizin değiştirilmesi gerekir. Lastiğiniz basınç değerlerini kontrol edin Daha düşük yakıt tüketimi, daha fazla güvenlik ve daha uzun bir lastik ömrü için lastiklerinizin doğru basınç seviyesinde olduğundan emin olun. Doğru basınç, lastiklerinize daha fazla güvenlik, daha uzun bir kilometre ömrü ve optimum yakıt tüketimi sağlar. Lastik basıncının olması gerektiğinden daha düşük veya daha yüksek olması aracın yol tutuşunu, lastiğin performans ve dayanıklılığını olumsuz yönde etkiler. Daima aracınızın kullanma kılavuzunda yer alan basınç değerlerini esas alın ve basınçölçer kullanmayı ihmal etmeyin. Basınç seviyesini lastiğiniz soğukken ölçmeniz en doğru sonucu almanızı sağlayacaktır. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 18 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 19 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Satınalma ve Tedarik Zinciri Yöneticileri için Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Programları Başvuru Dönemi: Tezsiz Yüksek Lisans Programı: 01 Temmuz - 24 Ağustos 2014 Online Başvuru: http://nokta.istanbul.edu.tr İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Yüksek Lisans, Yüksek Hedefler ! S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 20 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Yeşİlİ Sevİyoruz, Yeşİl Ofİsİ Desteklİyoruz ! Satınalma Dergİsİ Ve Buyer Network Olarak Okur Ve Paydaşlarımıza Yeşİl Ofİsİ Önerİyoruz. Siz de ofisinizde gerekli önlemleri alıp, enerjiyi en verimli şekilde kullanarak iklim değişikliğiyle mücadeledeki yerinizi alın. Geç kalmadan, ofisinizde bilinçli tüketimi sağlamak ve bunu yaygınlaştırmak için Green Office Programı’na katılın. Yeşil Ofis Hakkında Detaylı Bilgi İçin: www.wwf.org.tr 21 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Arş.Gör. Adil ÜNAL İstanbul Üniversitesi aunal@ıstanbul.edu.tr Esneklİk İndeksİ Ülkelerİn Tedarİk Zİncİrİ Rİsk Düzeyİnİ Ortaya Koyuyor Tedarik zincirindeki kesintiler ve akışta meydana gelen sorunlar iş süreçlerindeki dalgalanmaların önde gelen nedenlerindendir. FM Global Esneklik İndeksi 130 ülkedeki iş süreçleri esnekliğini ortaya koyan bir veri deposu özelliğini taşımakta. Her yıl güncellenen indeks ile ülkelerin tedarik zinciri risk düzeyleri ortaya konuyor. Böylece hem yöneticilere karar almada yardım sağlayacak bir veri seti sunuluyor, hem de tedarik zinciri riskleri yönetilmesi konusunda destek olunuyor. • Tedarik Zinciri Faktörü o Yerel Tedarikçi Kalitesi o Altyapı Faktörü o Tedarik Zinciri Kesintilerinin Kontrolü İndeks nasıl oluşturuluyor ? Esneklik indeksi 9 tedarik zinciri bileşeninin 3 kategoriye ayrılıp hesaplanması ile oluşturuluyor. İndeks hazırlanırken 9 bileşen aşağıdaki 3 kategoriye ayrılıyor: • Risk Kalitesi Faktörü o Doğal Afet Tehlikesi o Doğal Afet Risk Yönetiminin Kalitesi o Yangın Risk Yönetiminin Kalitesi • Ekonomik Faktör o Kişi Başına GSYİH o Politik Risk o Petrol Yoğunluğu Esneklik İndeksinde İlk 10 Ülke ve Türkiye’nin Yeri (2014) Ülke Norveç İsviçre Kanada Avustralya İrlanda Almanya Lüksemburg Hollanda Belçika ABD 3. Bölge Genel Sıralama Genel İndeks Puanı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 100.0 98.9 93.2 92.1 90.4 89.8 89.7 87.6 87.6 87.4 Ekonomik Faktör Risk Kalitesi Faktörü Tedarik Zinciri Faktörü 100.0 93.7 72.9 83.0 74.1 70.2 98.8 71.0 67.2 68.1 83.7 67.0 92.1 86.7 100.0 81.1 61.5 77.0 88.4 95.0 79.2 100.0 85.4 78.3 71.0 92.3 82.2 91.4 84.0 76.1 22 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Esneklik indeksi 2014 rakamları incelendiğinde Norveç’in ilk sırada yer alarak en yüksek esnekliğe sahip olduğu görünmektedir. İsviçre genel sıralamada ikinci sırada yer alırken tedarik zinciri faktörü açısından ilk sırada yer almaktadır. Ülkemiz ise 2014 yılı genel sıralamada 65. Sırada yer alırken tedarik zinciri faktörü açısından 43. sırada yer almaktadır. Esneklik İndeksinde Türkiye’nin Durumu 2011 2012 Bölge Bölge Maks. Min. Sıra Puan Genel Sıralama 58 41.8 Tedarik Zinciri Faktörü 56 46.8 100 Ekonomik Faktör 73 39.8 Risk Kalitesi Faktörü 97 62.2 2013 Bölge Bölge Maks. Min. Sıra Puan 58 45.2 11 53 48.5 100 100 0 69 44 100 49 112 53 Bölge Maks. Sıra Puan 68 41 13 47 51.5 100 100 0 69 42.1 100 48 108 58.9 2014 Bölge Min. Sıra Puan Bölge Bölge Maks. Min 65 40.9 15 43 52.8 100 16 100 0 79 37.4 100 0 100 46 100 60.4 100 43 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 23 Çobançeşme Mah. Mithatpaşa Cad. No:24 Kat:3 Yenibosna-İSTANBUL www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com http://www.martiglobal.com.tr 24 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com M. Vefa TOROSLU Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Bağımsız Denetçi SATINALMADA BİR ALTERNATİF: BARTER Barter sisteminin Türkiye’de kullanımını artırmak için gerekli düzenlemelerin yapılması öncelikli KOBİ’ler olmak üzere, Türkiye ekonomisine önemli katkı sağlayacaktır. Yaşanan finansal krizlerle birlikte, paranın maliyetinin yükselmesi, ekonomilerde pek çok finansal tekniğin gelişmesini de zorunlu hale getirmiştir. Söz konusu finansal teknikler, ekonomi dünyasının gerek yüksek enflasyon, gerekse yükselen faizlerden korunma tedbirlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Ancak bu tekniklerin hemen hepsi para temeline dayandığından, çoğu zaman paranın maliyetinin düşürülmesinde yetersiz kalmaktadırlar. Bu nedenle paranın maliyetini minimum düzeye indirmek, hatta ortadan kaldırmak için tek yol, ulusal ve uluslararası ticarette en önemli maliyet unsuru olan parayı kullanmamaktır. Zaten paranın icadından önce de insanlık, ihtiyacı olan ürünleri elde edebilmek için, ihtiyaç fazlası ürünlerini kullanmakta, mal ve hizmetler birbirleriyle takas edilmek suretiyle ihtiyaç sahipleri arasında el değiştirmekteydi. İşte bu noktadan hareketle 1929 büyük ekonomik krizinin yol açtığı ekonomik çöküntüden kurtulmanın bir yolu olarak takas, yeniden dünya ekonomisinin gündemine girmiştir. İlk örnekleri iki istasyonlu olan takas işlemleri, mal ve hizmetlerin çeşitlenmesiyle, günümüzde çok istasyonlu olarak uygulanmakta ve barter adıyla anılmaktadır. Barter sisteminde, satın alman mal veya hizmetin bedeli, üretilen mal veya hizmetle ödenmekte, sistem, barter şirketi tarafından üye işletmelerin barter işlemlerinin organize edilmesi suretiyle işlemektedir. Sistem üyesi işletmelerin mal ve hizmetlere olan arz ve talepleri, barter şirketi tarafından, sistemin ana unsuru olan bilgi bankası aracılığı ile diğer üye işletmelere duyurulmakta, böylelikle de söz konusu arz ve talepler üyeler arasında el değiştirmektedir. Barter sisteminde arz ve talebin para kullanılmadan el değiştirmesi, sistemi diğer finansman tekniklerinden üstün kılmaktadır. Günümüzde en başarılı örneklerinin ABD’de uygulandığı barter sistemi, pek çok Avrupa ülkesinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de ise sistem 1990’lı yılların başlarında kullanılmaya başlanmıştır. Barter sistemi ülkemizde hala yeteri kadar tanınmamakla birlikte kullanım oranı giderek artmaktadır. Barter sisteminin Türkiye’de kullanımını artırmak için gerekli düzenlemelerin yapılması öncelikli KOBİ’ler olmak üzere, Türkiye ekonomisine önemli katkı sağlayacaktır. BARTER SiSTEMiNiN TANIMI Barter kelimesi İngilizce kökenli olup, mal veya hizmetin takası (trampa edilmesi) anlamına gelmektedir. Bilindiği üzere takas, ticaret yapmanın bilinen en eski yoludur ve insanlığın ortaya çıktığı tarihlerden günümüze kadar ulaşan tek ticaret ve finansman metodudur. Mal ve hizmet değiş tokuşu, paranın kullanılmaya başlanmasından önce insanların ihtiyacı olan, ancak kendi üretemediği veya tedarik edemediği malları elde edebilmelerinin tek yolu olmuştur. Hızla küreselleşen dünyamızın ulusal ve uluslararası ticaret hacminde meydana gelen genişlemeyi, mevcut pazarlama ve finansman teknikleriyle sürdürebilme çabası, zaman zaman işletmeleri zor duruma düşürebilmektedir. Çünkü, gelinen bu noktada işletmelerin rekabet üstünlüğü sağlayabilmeleri ya da mevcut rekabet gücünü koruyabilmeleri, ulusal ve uluslararası pazarlardaki etkinliklerine bağlıdır. Diğer taraftan hem ülkelerarası anlaşmalar ve/veya anlaşmazlıklar, hem de ülke içerisinde ortaya çıkan ekonomik krizler, işletmeleri yeni arayışlara yöneltmektedir. Bütün bu sebeplerden dolayı barter da factoring, forfaiting, franchasing gibi alternatif teknikleri gibi giderek ön plana çıkmaktadır. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 Barter, para vermeden alış veriş imkanı sağlamasından dolayı işletmeler için bir finansman tekniğidir. İşletmelerde finansman yükünün hafifletilmesi, işletmenin sattığı mal ya da hizmetin girdi maliyetinin düşürülmesi anlamındadır. Barter finansman tekniği, diğer finansman tekniklerinden farklı olarak girdi maliyetini en aza indiren bir tekniktir. Çünkü barter sistemiyle finansman, mal veya hizmet alımında para ve paranın yükü olan faiz değil, mal ya da hizmete karşılık mal ya da hizmetle ödemektedir. Sistem yoluyla karşı karşıya gelen alıcı ya da satıcı, talepte bulundukları mal ya da hizmetin temini için faiz yüküne katlanmazlar. Aynı mal ya da hizmeti kredi kullanmak yoluyla satın almak istediklerinde ise, kredilendirdikleri tutar kadar faiz yüküne katlanırlar. Oysa barter sisteminde faiz yoktur. Barter sistemi takas sisteminin geliştirilmiş ve organize olmuş şeklidir. Alıcı firma tarafından bir finans sistemi, satıcı açısından pazarlama satış tekniği olarak kullanılan barter, organize bir piyasada mal ve hizmetlerin para kullanılmadan karşılıklı olarak değiştirilmesi işlemidir. Bir başka deyişle barter, bir işletmenin satın aldığı mal ve hizmetlerin bedelini para ile değil, kendi ürettiği mal veya hizmetlerle ödemesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistemde para, bir değer saklama ve değişim aracı değil, 25 sadece bir muhasebe birimi olarak işlev görmektedir. Barter sistemi, bir taraftan pazarlama ve satış tekniği olarak kullanılırken, diğer taraftan da bir finansman tekniği işlevi görmektedir. Barter uygulamasında takastan farklı olarak birden çok firma ve çok sayıda mal veya hizmet bulunmaktadır. Barter sisteminde işlemler takastan farklı olarak bire bir değil, barter sistemi içerisinde gerçekleştirilmektedir. Barter şirketi ve üye firmalar sistemin taraflarını oluşturmaktadır. Barter sistemine üye olan bir işletme, ihtiyaç duyduğu mal veya hizmeti sistem üyesi herhangi bir satıcıdan nakit kullanmadan alabilmektedir. Aldığı mal bedelini de malı satan işletmeye değil, sisteme borçlanmaktadır. Borcunu ise sisteme üye olan herhangi bir alıcıya, kendi ürettiği mal veya hizmeti satarak ödemektedir. Satıcı işletme ise alacağını sisteme mal veya hizmet satan bir başka satıcıdan mal veya hizmet alarak tahsil etmektedir. Barter şirketi bu değiş-tokuş işlemini organize etmekte, alıcı ve satıcıların hesaplarını tutmakta ve yaptığı bu işlemden de komisyon almaktadır. BARTER SİSTEMİNİN TARAFLARI Barter sisteminde barter firması ve üyelerden oluşan iki taraf www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com bulunmaktadır. a) Barter Firması: Barter sistemini organize eden ve işleten kurumdur. Üyelerin barter sisteminden yararlanma şekil ve esaslarını belirler, üyelerin cari hesaplarını tutar, üyeler arasında bilgi akımını sağlayacak iletişim sistemini oluşturur. Kısaca, mal ve hizmetlerin alıcı ve satıcılarını karşılaştırarak işlemin yapılmasını sağlar. Barter şirketinin birincil görevi sistemin sağlıklı ve sürekli işleyişini temin etmektir. Barter şirketlerinin gelirlerini sisteme giriş aidatları, aylık veya yıllık aidatlar ile yapılan işlem tutarları üzerinden alınan komisyonlar oluşturmaktadır. Barter şirketleri gerçekleştirilen her barter işlemi üzerinden hem alıcıdan hem de satıcıdan % 2 ile % 5 arasında komisyon almaktadır. b) Üye Firma: Ticari hayatta faaliyet gösteren herhangi bir firma barter sistemine üye olabilmektedir. Üyeler sisteme ya belirli bir süre için üye olmakta ya da sadece bir işlem için üye olmaktadırlar. Üyeler ya sistemden öncelikle mal talebinde bulunmakta ve karşılığında sisteme mal vermeyi taahhüt etmektedirler. Ya da sisteme öncelikle mal arzında bulunmakta ve karşılığında sistemden zaman içerisinde mal almayı taahhüt etmektedirler. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 BARTER SİSTEMİNİN İŞLEYIŞI Barter sisteminde üyeler bilgisayar ağıyla birbirlerine, merkeze ve merkezdeki bilgi bankasına bağlıdır. Mal veya hizmeti satan işletmeler arz ve taleplerini sisteme bildirirler. Barter firmaları da internet yoluyla talebi ya da arzı, diğer firmalara bildirir. Bu sayede firmaların, oluşturmuş olduğu arz ve talep bilgi bankası meydana gelmektedir. Sisteme üye olan her firma, kullanıcı adı ve parola yoluyla internet üzerinden diğer firmaların arz ve taleplerine ulaşabilmektedirler. Üyelerden gelen taleplerin birikmesiyle ortaya çıkan bilgi bankası yoluyla, piyasaya yeni bir mamul çıkarmayı planlayan üye firma; bu mamulle ilgili bir talep olup olmadığı, talebin kimden geldiği, bu talebe karşılık kimlerin arz bildirdiği, satışın kaça yapıldığı, barter oranı, tekrar satış yapılıp yapılmadığı, talebin sürekliliği gibi konularda bilgi edinmektedir. Barterde çoklu takas söz konusu olduğu için bir firma başka bir firmaya mal satarken üçüncü bir firmadan hizmet satın alabilmektedir. Bütün bu barter işlemleri, merkezdeki müşteri cari hesaplarına genellikle USD veya EUR olarak kaydedilmektedir. Barter üyesi firma, sisteme olan borcunu barter çekleriyle, yaptığı alışveriş tarihinden itibaren genellikle 9 ay içinde sisteme dahil üyelere mal veya hizmet satarak ödemek durumundadır. Aksi halde vade sonunda barter organizatörünün banka hesabına söz konusu borcunu döviz karşılığı TL olarak yatırmak zorundadır. Diğer taraftan barter kuruluşu, barter yoluyla mal ve hizmet satan işletmelerin bu mal ve hizmet satışından vazgeçmeleri veya yükümlülüklerini yerine getirmemeleri, gibi bazı riskleri karşılamak üzere üyelerinden teminat alırlar. Söz 26 konusu teminatlar; banka teminat mektubu, gayrimenkul ipoteği, devlet tahvili ve hazine bonosu gibi varlıklar olabilmektedir. Diğer teminat türü de alım işleminden önce satım işlemi olmaktadır. DEĞERLENDİRME Dünyada modern anlamda barter uygulamalarının geçmişi 1930’lu yıllara kadar uzanmasına rağmen ülkemizde barter organizasyonları 1990’lı yılların ikinci yarısından itibaren faaliyet göstermeye başlamıştır. Şu anda Türkiye’de halen faaliyet gösteren 60 civarında barter şirketi bulunmaktadır. Türkiye’de barter sistemi son yıllarda gelişmeye başlayan ve özellikle nakit sıkıntısı çeken, KOBİ’lerin üye oldukları bir ticaret yöntemidir. Sektör kısıtlaması olmadan her firmanın rahatlıkla barter sisteminde çalışabilmesi mümkündür. Türkiye’de inşaat, gayrimenkul, www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com medya, gıda, sigorta, tekstil gibi pek çok mal ve hizmet sektöründe barter kuruluşları hizmet vermektedir. Barter sistemi, KOBİ’ler için bankacılık çözümlerine alternatif vazgeçilmez bir enstrümandır. Barter sayesinde, KOBİ’ler için geri ödemede zorlukları yaşadıkları banka kredilerinden kurtulma olanağı doğmuş oluyor. Barter sistemi sayesinde KOBİ’ler kriz dönemlerinde ayakta kalabilme, üretimini sürdürme ve yatırım yapabilme imkânına sahip olabilmektedir. Barter sistemi sayesinde her sektörden KOBİ sisteme dahil olabilmekte ve birbirleriyle alışveriş yapma imkanına kavuşmaktadır. KOBİ’ler barter sayesinde sistemden satın aldıkları mal yada hizmetin bedelini para yerine ürettikleri ürün yada sundukları hizmetle ödeme olanağı bulmaktadırlar. Bu durumda KOBİ’lerin atıl kapasitelerini değerlendirebilme ve ellerinde bulunan stokları eritebilme olanağını doğurmaktadır. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 27 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com F ü s u n KO L AT Manager – Operation and Education Intelligent Hospital Systems Sağlik Ürünleri A.Ş [email protected] Yaratıcılık Konjenİtal mİdİr? “Hayata karşı meraklı olmak, her yönden, bence muhteşem yaratıcı insanların en büyük sırrıdır.” Leo Burnett Yıllar önce ve mezuniyetten yaklaşık 15 yıl sonra olur. Biraz ileri gidersek önemli bir maliyeti düşürebilir, gerçekleşen bir lise mezunlar buluşmasında Türkiye’ nin hatta var olmayan ve planlanmayan yeni bir görev en büyük iletişim şirketlerinden birinde üst düzey yönetici bile yaratabiliriz. Size «Screet» in vadettiği mükemmel olarak bizi gururlandıran çok değerli bir arkadaşımın bir dünyadan bahsetmeye çalışmıyorum. Ama sahip söylediği şu sözleri unutamıyorum: «İnternet 1994 yılında olduklarımızın çok azını kullanabildiğimize eminim! Türkiye’ ye geldiğinde ODTU de okuyordum, bölüm Elektronik ve Haberleşme, internet bağlantılı ilk Problem / Solution Analysis bilgisayar bizim bölüme kuruldu ve kullanıma açıldı. Düşünüyorum da ne kadar vizyon yoksunuymuşuz Problem o yıllarda. Çoğu gün o bilgisayara uğramadan biterdi. Neler yapılabileceğini hayal bile edemezdik, ama biraz yenilikçi davranabilsek belki facebook’ u biz Option*1 Option*2 Option*3 inşa edebilirdik düşünsene. Türkiye’ nin tek internetli bilgisayarı elimizin altındaydı ve hiçbir şey yapmak aklımıza gelmedi.» Consequences Consequences Consequences Şimdiki kariyerinde yenilikçiliğin üst sınırlarında dolaşan arkadaşımın bu sözleri beni 1a 1b 2a 2b 3a 3b çok etkilemişti. Yaratıcılığın insanın doğasında var olduğu bir kitle olduğunu kabul ediyorum, ama bu geliştirilemeyeceği anlamına gelmiyor. Yaşadığımız gezegende karşılaştığımız her görüntü ve söylemden ilham almak mümkün. Her yenilikçi iş insanı, gün içinde gelen mesajları not etmek için bir not defterine sahip olmalı. . «İlham gelmesini bekleyemezsiniz, ilhamı kovalamanız gerekir» dediği gibi London’ ın merak etmeli, öğle yemeğinde bile algılarını sonuna kadar açık tutmalı tüm alt yazıları okumalı. En önemlisi de yaşadığı toplumun getirdiği tüm önyargıları yok sayacak bir zihinsel esnekliğe sahip olmalı. Önemli olabilecek her bilgiyi not etmeli, ve ara sıra bunları okumalı. Bilgi biriktikçe ve çoğaldıkça bir anlam ifade etmeye başlıyor çünkü. Departmanlarımızda yapacağımız küçük beyin fırtınaları ne mucizeler yaratabilir farkında mıyız? Elde edeceğimiz en kötü sonuç departmana bağlılığı artırmak “If I had asked people what they wanted, they would have said faster horses” - Henry Ford - S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 28 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Uluslararası Taşımacılık PLANET ile Yeniden Şekilleniyor Planet Uluslararası Taşımacılık ve Dış Ticaret Ltd. Şti. Prof N. Mazhar Öktel Sk. Dilek Apt No:19/3 Şişli İstanbul +90 212 219 11 81 - 219 82 32 www.planetlogistics.com.tr S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 29 www.b u y ernet work.net Satınalma Dergisi ile Ürün ve Hizmetlerinizi Örgütsel Pazarlarda En Kolay ve Doğrudan Tanıtma Fırsatı B2B pazarında en hızlı büyüyen sektör dergisiyiz. Türkiye’nin tüm bölgelerinden hemen her şirketten yöneticiler Satınalma Dergisi’ni takip ediyor. Birçok şirketimiz üretici (alıcı) fakat aynı zamanda tedarikçi (satıcı) kimliğine sahip. Kurumsal iletişime daha fazla değer verildiği bir dönemdeyiz. Şirketiniz ile ilgili teknik çalışmaları, haber ve bültenleri doğrudan bizlere yönlendirin. Hedef pazarınızda yer alan diğer şirketlerin satınalma yöneticilerinin de bu dergiyi okuduğunu unutmayın. Şirketiniz ve ürünlerinin bilinirliğini Satınalma Dergisi ile yükseltin. Rek l a m A la n la r ı H a kkı n d a Bi lgi i çi n de r g i @ s a t i n a lm a d e r g i s i . c o m www.sat inalmadergisi.com 30 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com H a l i t K AYA Sürat Lojistik A.Ş Lojistik Satış Sorumlusu GIDA LOJİSTİĞİ VE SOĞUK HAVA (FRİGOFRİK ARAÇLAR) DEPOCULUĞU Gelişen şartlarlar birlikte Soğuk Zincir Taşımacılığı ve depolanması süreci hız kazanmıştır. Bu bağlamda özellikle ülkemizde bu konuda profesyonelleşmiş firmalara ihtiyaç vardır. Bu tür firmaların soğuk zincir ürünlerin depolanmasından, son noktaya dağıtımı noktasında ki tüm süreçleri çok iyi organize etmesi gerekmektedir. Soğuk Zincirin depolama alanlarının gerekli tüm prosedürlere uygun olması kadar, bu ürünlerin dağıtımlarını yapacak olan frigofirik araçlarından tüm donanımlarının tam ve eksiksiz olması gerekmektedir. Soğuk zincir lojistiği; hangi gıdanın hangi derecelerde depolanacağı, dağıtılacağı, dağıtım yapacak aracın özelliklerinin uygunluğu, aracın modeline kadar her türlü unsurun göz önünde tutulması gerekli bir sektördür. Olayı daha da belirgin hale getirmek ve yaşanılabilecek sorunları anlatmak amacıyla, yabancı bir firmanın soğuk zincir lojistiğini yürüten Necati Boztaş’ın konu hakkında ki görüşmelerini yazmak istiyorum. “Soğuk zincir operasyonun yapılacağı alanın izolasyonunun uygun nitelikte olmalıdır. Uygun izolasyonu sağlayamazsanız işin başında kaybetmişsiniz denilebilir. Çünkü soğuk zincir operasyonunu yöneten tüm birimlerce dikkat edilen en önemli konu kalite standartlarına uygun ısı derecelerinin yakalanması ve bu derecenin muhafaza edilmesidir. Bu sağlanamazsa yaptığınız sözleşmeye göre değişkenlik arz etmekle birlikte müşterinizden gelen yüklü bir fatura ile karışılabilirsiniz. Örneğin; su ürünleri platformunun inşasında operasyon alanın sürekli suya, tuzlu suya maruz kalacağı unutulmamalıdır. Buna göre zemin uygun kimyasalla kaplanmalı aksi durumda zamanla çökmeler meydana gelebilir.Taşıyıcı trans paletlerinin uygun alaşımdan olmalı çelik gibi aksi durumda tuzlu nedeniyle operasyonunuz aksayabilir. LHS marifetiyle bir müşteri olarak çalıştığı şirketin soğuk zincir lojistiğini yöneten kişi olarak şunu diyebilirim ki, bu operasyonda karşılaştığım en büyük sorun mal kabul, depolama, sevkiyat alanında uygun ısı derecesinin yakalanması ve bu derecenin muhafazası. Sevkiyat esnasında istenilen derecede taşıma yapılması ve bu seyir süresince ısı takibinin yapılabilmesidir.” 31 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Simge ERDAĞ [email protected] Zaman Yönetİmİ - II Zaman yönetimini engelleyen ve etkin zaman yönetminden önce dikkate almamız gereken durumları belirledikten sonra zaman yönetimi tekniklerini ele alabiliriz. Öncelikle bir hedef belirlemeniz gerekir. Unutmayın ki zaman yönetimi aslında davranışlarınızı değiştirmektir zamanı değil. Dolayısıyla, zamanı etkin kullanmaya yönelik davranışlar kazanabilmek ve ne derece başardığınızı ölçebilmek açısından hedef belirlemeniz gerekir. Hedeflerinizin net, ölçülebilir, ulaşılabilir, sonucu olan ve zaman sınırı olması önemlidir. Sizi belirleridğiniz hedeflere ulaştıracak bir plan yapmanız, ne kadar ilerleme kaydettiğinizi belirlemenizi sağlayacaktır. Kısa veya uzun vadeli planlar için “yapılacaklar listesi” hazrılamanız, yapılması gerekenleri hatırlamanız konusunda yardımcı olacaktır. Plan yaparken zamanınızın %20 ’sini beklenmedik işlere ve geri kalan %80’ini yapılması gereken işlere ayrımanız beklenmedik durumlar karşısında da mevcut işlerinizin aksamamasını sağlayacaktır. Planlarınızı uygularken bunları hangi öncelik sırasına göre ele alacağınızı analiz etmeniz zamanınızı daha etkin kullanmanıza yardımcı olacaktır. İster günlük, ister haftalık, aylık veya yıllık olsun yapılacak tüm işlerin öncelik sıralarını belirlemek zaman yönetimi konusunda önemli bir rol oynayacaktır. Yapılacak işler dört kategoride toplanabilir: Acil ve önemli: Bu gruba giren işler önceliğiniz olmalı ve hemen yapılmalıdır. Örneğin; gerçek kriz yarabilecek durumlar, çok yakın tarihli projeler, müşteri toplantıları, ciddi bilgi talepleri. Acil olmayan fakat önemli: İşlerin büyük bir bölümü genellikle bu grupta yer almaktadır. Bu işleri ne zaman yapacağınıza karar vermek için bu grubu da kendi içinde alt sınıflara ayırabilirsiniz. Örneğin; planlama ve hazırlık, araştırma, networking, süreç geliştirme, değişiklik gerektiren durumları belirleme, test etme, tasarlama. Acil fakat önemsiz: Bu işleri başkasına delege edebilir veya reddedebilirsiniz. Örneğin; şikayet gibi görünen yanlış anlamalar, amaçsız gözden geçirmeler, yöneticinin kaprisleri ve aksilikleri. Acil olmayan ve önemsiz: Zamanınızı bu işlere harcamayın. Örneğin; uzun kahve/ sigara molaları, bilgisayar oyunları, internette gezinme, dedikodu. Beklenmedik durum planı yapmanız veya alternatif yollar belirlemeniz, sizi etkin zaman yönetimi sürecinde mevcut planlarınızdan alıkoyabilecek engelleri minimize edecek veya ortadan kaldıracaktır. İşler her zaman sizi hedefinize sorunsuzca ulaştıracak şekilde olmayacaktır. Fakat önemli olan böyle bir engellenme veya başasırızlıkla karşılaştığınızda durumu pozitif şekilde ele alabilmektir. Hata yapmaktan korkarak, gerekli adımları atmayı ertelemek zaman yönetiminde başladığınız noktaya sizi geri götürecektir. Planlarınızın esnek olması fakat planlarınız doğrultusunda ilerlemeye devam etmeniz burada önemli bir rol oynayacaktır. Etkin bir zaman yönetimi daha fazla değil daha akıllıca çalışmayı gerektirir. Bir işe daha falza zaman harcamak daha çok şey başarmak anlamına gelmez. Hedeflerinize ulaşmaya yönelik planlarınızı süreç boyunca değerlendirerek ne kadar ilerleme kaydettiğinizi ölçmeniz, ve gerekirse hedeflerinize ulaşmak için daha uygulanabilir planlar yapmanız gerekebilir. Burada önemle üstünde durmanız gereken konu zaman yönetimi konusunda sebatlı davranmanızdır. Zaman yönetiminin karşıtı zaman harcama değil ertelemedir. Yapmanız gereken işleri ertelemek zaman yönetimi karşısındaki en büyük engeldir. Erteleme nedeni genellikle daha rahat olduğunuz işe öncelik verip endişe duyduğunuz, rahat olmadığınız veya çok uzun süreceğini düşüdüğünüz işleri daha sonraya bırakmaktır. Ertelemeden kaçınıp zamanınızı etkin bir şekilde yönetebilmek için öncelikle yapılması gereken işleri ertelediğinizin farkında olmanız gerekir. Gününüzü yapılacaklar listenizde yer alan işlerden daha az önem taşıyanları yaparak geçiriyorsanız, aynı emaili defalarca okuyup hala ne yapacağınıza karar veremiyorsanız, çok önemli bir işe başlar başlamaz hemen çay/ kahve almaya kalkıyorsanız veya önemli işleri ele almak için uygun zamanı bekliyorsanız bu açıkça işleri ertelediğinizi gösterir. Erteleme bir alışkanlıktır ve zaman yönetimi mevcut bazı alışkanlıkları değiştirmeye yönelik adımlar içerir. Dolayısıyla zaman yönetimi adımlarını yavaş yavaş kendinize adapte ederek hem ertelemeden kurtulabilir hem de zamanınızı etkin bir şekilde kullanmaya başlayabilirsiniz. Unutmayın ki herkes için 1 gün 24 saattir. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 32 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Eda EKİNCİOĞLU P e r a k e n d e Te d a r i k Z i n c i r i M d r . [email protected] BAYRAM SONRASI STOK FAZLASI ÜRÜN İADELERİ 11 ayın sultanı Ramazan Ayı bitti ve perakende sektörü 1 aylık hareketli dönemi geride bırakarak, rutin dönemine dönüş yaptı. Nasıl ki ramazan ayı öncesinde hiçbir müşteriyi geri çevirmemek adına stoklar yapıldı, normal satışların üzerinde ürün depolandı şimdi de geride kalan ramazan ayı bitti… peki ramazana özel alınan stoklu ürünlerden kalanlar ne olacak? Zincir marketler ile tedarikçiler arasındaki ürünlerin tedarikçiye iadesi süreci başladı. Ürün satın almak en zevkli iştir, alınan iskonto ile mutlu olmak, ürünü zamanında raflarda bulundurmak, stok out yaşamamak bir satın alma yöneticisinin en güzel mutluluğudur diyebiliriz. Özel günler için ön hazırlıklardaki telaş, yoğunluk belki fazlasıyla yorucudur fakat doğru tahminlerle stok yapmak, o dönem boyunca yoka düşememek gibisi de yoktur… Ramazan ayı için aylar öncesinden başlayan hazırlıklar Ramazan öncesindeki hafta marketlerdeki teşhir alanları, ürün çeşit ve sayısının artışı ile kendini göstermiştir. Şimdi sorunlar hiç bitmez. Ürünlerini daha geniş kitlelere ulaştırmak isteyen üreticiler raf bedelleri, insert ve reklam bedellerinden yakınırken bir de iade süreci işin içine eklenir. Satın alma sözleşmesinin olmazsa olmaz maddelerindendir iade koşullarını netleştiren madde. Tedarikçi ve satın alma yöneticisi tarafından onaylanmış olan iade koşulları bu sözleşmede netleştirilir. Kısmi iade, koşullu iade, kesin iade ya da iadesiz olarak belirtilen durumlara göre hareket edilir. Mağazalar Ramazan ayından önceki 15 gün boyunca ürünlerle dolup taştı, mağaza raflarında ve depolarında yığma halde ürün stoklandı. Özellikle bu ayın özel ürünleri teşhir amaçlı paletlerle indirildi mağazalara. Satılan satıldı, güzel cirolar yapıldı. Bu arada kampanya ve insert ürünlerinin stoklanması da ayrı bir stok yükü olarak çıktı ortaya. Ramazan kampanyaları, ramazan insertleri bitti, insanların hurma, badem , çikolata gibi ürün alımları bitti ya da çok çok azaldı. Sonuç olarak mağazalarda ve merkez depolarda stoklar belki de beklenenin üzerinde kaldı. Perakende yöneticilerini yine yoğun bir dönem bekliyor. Ramazan öncesi raflara yetiştirmek adına çabalayan satın alma yöneticileri aynı ürünlerin raflardan çekilmesi ya da azaltılması , tedarikçiye iadesi için çabalayacak. Satış raporları yanı sıra ürün stokları incelenecek. Like for like analizleri ürün bazlı yapılacak. Yani X bir ürüne yapılan analiz ile bu ürünün bir önceki sene aynı günlere denk gelen satış analizleri incelenecek, bu ürün kısa süre içerisinde herhangi bir insert ya da kampanya ürünü olmayacaksa ürün stok fazlalığı tedarikçiye iade edilmek üzere mağazalardan geri çekilecek. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 33 Özetlerken belki kolay bir işlem gibi gözüküyordur fakat tek bir ürün olarak değil, bir marketteki genel ürünler olarak düşünürsek perakendenin en masraflı ve en yorucu işidir de diyebiliriz. Et ve Et ürünleri, Süt ve süt ürünleri, İçecekler, Bakliyat ve Unlu Mamuller, Bebek Ürünleri, Kuruyemişler, Kahvaltılıklar, Bisküvi ve Şekerleme Ürünleri, Konserve ve Baharatlar, Margarin ve Sıvıyağlar, Deterjan ve Temizlik Ürünleri, Kağıt Ürünleri, Kozmetik Ürünleri, Gıda dışı Ürünler gibi kategorileri ve iadelerini bir arada düşünelim. Eyvah ! denilebilecek bir durum. Direkt mağazadan iade alacak olan tedarikçiler perakendecilerin en sevdiği iade şeklidir. Ya depoya çekilip, elleçlenecek olan ürünler? Mağazaların kategori bazlı iadeleri hazırlaması, depolara deforme olmayacak şekilde transferini sağlaması gerekir. Depolarda rutin giden yeni ürün mal kabul, raf yerleştirme, sevkiyat hazırlığı ve transferlerin yanı sıra iade ürünleri mal kabul, sayım , kategori, ürün ve tedarikçi bazlı ayrışımlar söz konusudur. www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Bazı tedarikçiler ayıplı ürün olarak belirtilen deforme olmuş ürünler için iade faturası düzenlenmesini fakat iadelerin teslim edilmemesini isterler. Bazıları ise kesinlikle iade alınmayacağını sözleşmelerinde belirtmiştir. Söz konusu ürünler ağırlıklı olarak gıda ürünleridir. Bu ürünler imha sürecine dahil edilmek üzere ayrılır. Özetlendiği zaman iş akışı oldukça düzenli gibi gözükse de mağazalardan ürünlerin çekilmesi bile aynı şirket içerisinde olunmasına rağmen gecikmelere, sorunlara sebep olmaktadır. Bu nedenle şirket içi düzenlenen prosedürlerin ilklerinde mutlaka “İade ve imha” prosedürü yer almaktadır. Mağaza yöneticilerinin depoya ürün iade şekilleri (patlak, çatlak ürünleri poşetlemeleri, hasarsız ürünleri düzgün kolilemeleri) ve imha süreci (yumurta, yoğurt… gibi ürünlerin depolara gelmeden mağazada imhası) maddelerine uyum sağlaması gerekmektedir. Aynı prosedür içerisinde depo yönetiminin de uyması gereken koşullar söz konusudur. Gerek iade olsun gerekse imha, bütün işlemlerin mutlaka imzalı, onaylı olması gerekmektedir. İşte burada Satın alma yönetici ve Tedarik zinciri ne sorumluluk düşmektedir. Mağazalar ve depolar sıkı denetimde olmalı ve iade stokları anlık veya günlük takip edilmeli, gerekli sorgulamalar sürekli yapılmalıdır. Normalde aylık iade ya da ürün durumuna göre 2 haftada bir iade toplanırken, ramazan ayına özel olarak bayram ertesinde iade çalışmaları başlar. Amaç stok maliyeti taşımamak ve eldeki stok fazlalarını nakite ya da yeni ürüne çevirmektir. Burada en önemli noktalardan biri de stok maliyetinden kurtulalım derken iade transferlerini masraflı hale getirmemektir. Tedarik Zinciri tarafından yapılacak olan sağlıklı bir route çizelgesi ile bu süreç planlanabilir. 34 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Çalışma Hayatı S e r t a ç S e d a t KÖ K S A L Denetmen Sosyal Güvenlik Kurumu [email protected] İŞ GÜVENCESİ KAVRAMI VE UYGULAMALARI Globalleşmenin en derinden hissedildiği alanlardan biri olan işgücü piyasalarında iş gücü dolaşımının serbestisi ile birlikte işletmeler istihdam edeceği insan kaynağına daha hızlı ve kolay ulaşabilir hale gelmiştir. İşgücü teminindeki kolaylık ve hız bedeni ve fikri sermayesi dışında başka bir unsuru bulunmayan işçileri işletmeler karşısında daha da güçsüz konuma itelemiştir. İşlemelerin karlılık ilkelerini sosyal ve ahlaki ilkelerin önünde tuttuğu günümüz iş dünyasında sermayenin satın alma gücünün sürekli arttığı; buna karşılık işçilerin beşeri sermayelerinin değerinin zaman içerisinde sürekli azaldığı bir sistemi yaşamaktayız. Bu sistemde çalışma yaşamındaki ilişkileri düzenleyen iş hukuku doğası gereği işletmeler karşısında güçsüz konumda bulunan işçileri koruma ilkesini benimseyerek beşeri sermayeyi finansal sermayeye ezdirmemeyi amaçlamaktadır. İş hukuku işletmelere bazı caydırıcı yükümlülükler getirerek iş yaşamında karlılık ve verimliliğin, ahlaki ve insani değerlerin önüne geçmeye çalışmaktadır. Ülkemiz özelinde normlar hiyerarşisi içerisinde 1982 Anayasasının ikinci maddesinde belirtilen sosyal devlet ilkesinin gerekliliği olarak; yasal düzenlemeler yoluyla işçilere iş ve çalışma güvencesi tanımıştır. Hukuksal anlamda iş güvencesinden kasıt; çalışanların işlerinde kendilerini güvende hissetmesi ve işten çıkarılma (atılma) korkusundan arınmış olarak çalışmalarının sağlanmasıdır. İŞ GÜVENCESİNİN ULUSLARARASI DAYANAĞI: 158 NOLU İLO SÖZLEŞMESİ Çalışma hayatının güç dengesi sosyal devlet ilkesi gereği devletler tarafından sağlanmaktadır. Devletler uluslararası düzenlemeleri ulusal mevzuatlarına entegre ederek iş güvencesini hukuksal zemine oturtmaktadır. Uluslararası düzenlemeler kapsamda dünya genelinde kabul görmüş Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 158 sayılı sözleşmesinde işçi ve işveren ilişkisinin işveren tarafından sonlandırılmasına ilişkin bazı güvencelere yer verilmiştir. Sözleşmenin 4. maddesinde, işçinin kapasitesine veya işin yürütümüne veya işyeri gereklerine dayalı geçerli bir sebep olmadıkça hizmet ilişkisine son verilemeyeceği ifade edilmektedir. HİZMET AKDİNE SON VERMEK İÇİN GEÇERLİ SAYILMAYAN NEDENLER Sözleşmenin 5. maddesinde ise sayılan bazı nedenlerin hizmet akdine son verme için geçerli bir neden olarak öne sürülemeyeceği belirtilmektedir. Bu nedenler sözleşmede şu şekilde sıralanmıştır; - Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatlerinde sendikal faaliyetlere katılmak, - İşçi temsilciliği yapmış olmak, yapmak veya işçi temsilciliğine talip olmak, - İşvereni şikayet etmek veya işveren aleyhine mevzuata aykırılık iddiasıyla başlatılmış sürece katılmak veya işveren aleyhine idari makamlar nezdinde müracaatta bulunmak, - Irk, renk, cinsiyet, medeni hal , aile sorumlulukları, hamilelik, din, siyasi görüş, etnik ve sosyal köken, - Doğum izni esnasında işe gelmeme, Sözleşmenin takip eden 6 ncı ve 7 nci maddelerinde; hastalık veya kaza nedeniyle geçici devamsızlığın işten çıkarma için geçerli neden sayılamayacağı ve işverenden makul ölçülere göre beklenmeyecek haller hariç, hakkındaki iddialara karşı savunma fırsatı verilmeden bir işçinin hizmet ilişkisine, o işçinin tutumu ve verimi ile ilgili nedenlerle son verilemeyeceği belirtilmiştir. İşçinin itiraz usulünü belirleyen 8 inci maddede ise; hizmet ilişkisine haksız olarak son verildiği kanısında olan bir işçinin mahkeme, iş mahkemesi, hakemlik kurulu veya hakem gibi tarafsız bir merci nezdinde itirazda bulunma hakkı olduğuna yer verilmiştir. İşçinin hizmet ilişkisine son verme işlemine karşı makul bir süre içinde itirazda bulunmaması halinde bu hakkını kullanmaktan vazgeçmiş sayılacağı belirtilmiştir. Sözleşme ile itirazı incelemeye yetkili kılınmış mercilere karşı hizmet akdinin feshinin geçerli bir nedene dayandığını ispat yükü işverene ait olmalıdır. Bu ispat yükü haksızlığa uğradığını iddia eden işçiye karşı işverenin hizmet akdini feshetmesinin haklı bir zemine oturtması yoluyla işverene yüklenmiş ve işçinin bu süreçteki yükünü hafifletmektedir. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 TÜRKİYE’DE İŞ GÜVENCESİNİN HUKUKSAL ZEMİNİ 158 sayılı İLO sözleşmesinin hükümleri uyarınca ülkemizde yasal zeminde iş güvencesi kavramı ilk defa 09.08.2002 tarihli ve 4773 sayılı Kanun’da ele alınmış ve 15.03.2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu kanunda 1475 sayılı Kanun’da yapılan değişikliklerle iş güvencesi kavramı mevzuatımızdaki yerini almış ve ardından çıkarılan 22.05.2003 tarihli 4857 sayılı Kanun’un 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinde yer alarak güncel haliyle hukukumuzda yer bulmuştur. 30 KİŞİDEN FAZLA ÇALIŞANI OLAN İŞYERLERİ İŞ GÜVENCESİ KAPSAMINDA Kanun’un yukarıda belirtilen maddelerine göre iş güvencesi uygulanması 30 kişiden fazla işçi istihdam eden işverenlerle yapılan hizmet akitlerini kapsamaktadır. İşçilerin o işyerinde en az 6 aylık kıdemi olmakla beraber ortada belirsiz süreli bir iş sözleşmesi bulunması gerekmektedir. Bu noktada kıdem hesabı yapılırken 4857 sayılı Kanun’un 66 ncı maddesinde sayılan haller çalışma süresi hesabına katılmalıdır. Yani işçinin kıdemi hesap edilirken aynı işverenin bir veya bir başka işyerinde geçen süreleri birleştirilmelidir. Örneğin; A isimli işçinin X AŞ’nin Bağcılar şubesinde 2 ay çalışıp aynı şirketin Kadıköy şubesine geçmesi ve devamında sigortalılık bildirimlerinin 5 ay buradan yapıldığı varsayımı altında A isimli işçi her iki işyerinde geçen çalışma süresi toplamı 7 ay olacağından iş güvencesi hükümlerinden yararlanacaktır. KAYIT DIŞI ÇALIŞILAN DÖNEM DE KIDEM HESABINDA DİKKATE ALINMALI Yargıtay 9 uncu Hukuk Dairesinin 16.09.2003 yılında aldığı karardaki görüşü davalı işverene ait iki farklı işyerinde çalışmış işçinin kıdem hesabında her iki 35 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com işyerinde yapılan çalışmanın dikkate alınması yönündedir. Ancak ülkemizdeki kayıt dışı istihdam sorunu kayıt dışı çalışan işçilerin kıdem hesaplanmasında sorun oluşturmaktadır. İşçinin kayıtlı çalışması durumunda Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilen aylık prim hizmet belgesinden kıdem tespiti kolaylıkla yapılırken; işçinin kayıt dışı istihdamı durumunda, işçinin kayıt dışı çalıştığını iddia ettiği döneme ilişkin faaliyetlerinin kazanımı için ya idareye şikayet yoluyla yapılacak tespit sonucu veya yetkili mahkemelere açacakları hizmet tespit davalarının sonucu kıdem hesabı yapılması mümkün olacaktır. İŞYERİNDE ÇALIŞAN İŞÇİ SAYISINDA TÜM ŞUBELERDE ÇALIŞANLAR DİKKATE ALINMALI Bir diğer hesap hatası da işyerinde çalışan işçi sayısı hususunda yapılmaktadır. İşyerinde en az 30 işçinin çalışması hali işverenin çeşitli işyerlerinde çalışan tüm işçileri kapsamaktadır. Yukarıdaki örnekle devam edersek; X AŞ’nin 5210 işkolu koduna sahip Hadımköy’de bulunan antreposunda 16 işçi çalışıyorken, yine 5210 işkolu kodu ile Beykoz’da bir deposu varsa ve burada da 15 işçi çalışıyorsa bu işverenin istihdam ettiği işçi sayısı 31 olarak hesaplanacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken konu hesaplama yapılan işyerlerinin aynı işyeri kodunda bulunması gerekliliğidir. Belirsiz süreli iş sözleşmesi hesabında ise işin belirli sürelerle devam etmemesi ve sürekliliği belirsiz süreli bir iş sözleşmesinin varlığından söz etmek için yeterlidir. Uygulamada var olan belirli süreli iş sözleşmelerinin birden fazla defa yenilenmesi durumunda yargı içtihatları ve literatürdeki görüşlere göre bu sözleşmelerin zincirleme sözleşme kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte ve bu sözleşmelerin belirsiz süreli sözleşmeye dönüştüğü varsayılmaktadır. Bu hallere birden çok kez belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiler diğer şartlar oluşmuşsa iş güvencesi hükümlerinden yararlanabileceklerdir. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 36 İŞ GÜVENCESİNİN TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMASI İşletmeler kanun metinlerinde şartlar altında bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini keyfiyete bağlı olarak feshetmesi mümkün değildir. İşletmeler çalışanlarının hizmet akitlerinin feshini, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayandırmak zorundadır. Ayrıca işletmeler fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde fesih bildiriminde belirtmesi gerekmektedir. İşçinin davranışı veya verimi ile ilgili iddialara karşı savunması alınmadan belirsiz süreli iş sözleşmesi, bu nedenlere dayanılarak feshedilmesi durumunda açılacak işe iade davaları işletmeler lehine sonuçlanmaktadır. YARGITAY’A GÖRE İŞ AKDİNİN FESHİ İÇİN GEÇERLİ SAYILAN SEBEPLER 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin 2 nci maddesinde belirtilen işçinin hırsızlık yapması, işyerinde başka işçilere cinsel tacizde bulunması, işveren hakkında, şeref ve haysiyet kırıcı asılsız iddia ve ithamlarda bulunması gibi ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerle geçerli sebep unsurları sayılmışsa da geçerli sebeplerin neler olacağı her duruma göre değişmektedir. Bu noktada Yargıtay kararları hangi hallerin geçerli sebep sayılacağı konusunda önem taşımaktadır. İş ilişkisinin sonlandırılmasını en son çare olarak değerlendiren Yargıtay bu görüşü nedeniyle fesihten kaçınma olanağının olup olmadığına ve varsa işveren tarafından değerlendirilip değerlendirilmediğine bakmaktadır. Eğer işveren iş sözleşmesini aşağıdaki maddelere göre feshetmiş ise fesih işlemi geçersiz kabul edilmektedir. www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com - Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında ya da işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak. - İşyeri sendika temsilciliği yapmak. - Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak. - Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler. - 4857 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinde öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek. - Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin 1 inci bendinin b alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık yapmak. İŞE İADE DAVALARINDA İZLENMESİ GEREKEN SÜREÇ İşveren tarafından iş sözleşmesi haksız feshedilen işçi, feshin geçerli bir sebebe dayanmadığı iddiası ile 1 aylık dava açma süresine sahiptir. İşçi bu süre içerisinde işverenin bulunduğu iş mahkemesinde eğer iş mahkemesi yoksa en yakın asliye hukuk mahkemesinde işe iade davası açması gerekmektedir. Eğer ki mahkeme feshin geçersizliğine hükmederse işveren işçiyi karardan itibaren 1 ay içerisinde işe başlatmakla mükelleftir. İşçinin mükellefiyeti ise mahkeme kararının ardından 10 gün içerisinde işe başlatılma talebini işverene iletmektir. İşçi bu süre içerisinde talebini işverene iletmez ise yapılmış olan fesih işlemi geçerli hale dönüşecektir. Dava öncesi ve sonrası süreler işçi ve işveren için hak düşürücü süreler olması sebebiyle özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. İşveren 1 aylık süre içerisinde işçiyi tekrar işe başlatmaz ise; işçinin en az 4 ay en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminata mahkum olacaktır. 37 S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Prof. Dr. Mahmut TEKİN Selçuk Üniversitesi Bölgesel Gelişme Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü [email protected] [email protected] İŞİNİZ RÜYALARINIZA GİRİYOR MU? Rüyalarınıza giren iş; yapmakta olduğunuz bir görev/meslek olabileceği gibi o anda yapmanız gereken bir vazife olabilir. Örneğin; yemek yapmak o anda yapmanız gereken bir iş olabileceği gibi sizin mesleğiniz (aşçılık) de olabilir. Ancak dilimizde iş kavramının; “bir sonuç elde etmek, herhangi bir şey ortaya koymak için güç harcayarak yapılan etkinlik ve çalışma”, “ bir değer yaratan emek, birinden istenen hizmet veya birine verilen görev”, “ ekonomik etkinliklerin bütünü, herhangi bir yere düzen verici, günlük yaşayışı sağlayıcı her türlü çalışma, geçim sağlamak için herhangi bir alanda yapılan çalışma, meslek, herhangi bir maksatla kurulan düzen, yapılan şey, davranış, emek, işçilik, ustalık (Tdk, http://www.tdk. gov.tr/index.php)” gibi anlamlar taşıdığını da hatırlatmakta fayda var. Bununla birlikte biz başlangıçta yer alan kavramsal çerçevede konuyu değerlendireceğiz. Geçen sayıda kişisel başarının artık başkalarının bakıp ta göremediğini görmekten geçtiğini ifadeyle yenilikçiliğin ve girişimciliğin, diğer tüm yeteneklerin açığa çıkması için önemli olduğundan bahsettik. Bu bağlamda iş başaran bir girişimci için en iyi tanımlardan birisinin; “ yenilikçi bir yaklaşımla başkalarının bakıp ta göremediğini (fırsatları/işleri/ürünleri) iş fikrine dönüştürerek uygulayan kişi” olduğu söylenebilir. Başkalarının bakıp ta göremediği görebilmek, geniş bir vizyonla hayâlleri rüyâlarına giren bir paradigmaya sahip olarak yenilikçi bir bakış açısıyla, işine/mesleğine kendisini adayarak mutlu bir şekilde keyifle yapmaktan geçer. Bunun için işin rüyalara girmesi gerekiyor… İşiniz rüyalarınıza giriyor mu? İşiniz rüyalarınıza girmiyorsa, o işi yapmayın!.. Zaten isteseniz de yapamazsınız. İşinizin rüyalarınıza girebilmesi için de önce o işin hayalini kurmanız gerekir. Yani ; vizyoner olmak.. Tabii, bunun içinde misyon sahibi olmak gerekir. Hayâl kurabilmek ve hayâllerin rüyalara girebilmesi, başarılı olan kişiyi diğerlerinden ayıran en belirgin özellik.. Günümüzün en başarılı teknogirişimcilerinden Bill Gates başarısını sırrını; “benim en büyük sermayem bitip tükenmeyen hayâllerimdir. Ben bu hayâllerimi gerçekleştirmek gereken her şeyi yaparım” diyerek açıklamıştır. En önemli kişisel sermaye olarak hayâl kurabilmek ve hayâllerin rüyalarınıza girebilmesi, kişinin bir bakıma bitmek bilmeyen bir girişimcilik tutkusuyla ve başarma arzusuyla yenilikçi ve atak olarak çalışmasının sırrıdır. Bu sır, bir bakıma başarının da ta kendisidir... Elbette yenilikçi ve girişimci bir kişilik yapısının bir gereği olarak kişi vizyonun süsleyen hayâller kurarak, yüksek bir özgüvenle birlikte risk alarak iş yapabilme sanatının sanatçısıdır. Bu sanatın başarılı olması, işinizin ancak sanatçı duyarlılığına sahip bir girişimcilik tutkusuyla, titizliği ve ustalığıyla yapılmasıyla mümkündür… İşi başarma tutkusu, başarının itici gücüdür ve bazen de kaybederek kazanmayı gerektirir. Tutkuya dönüşemeyen bir işin başarılı olması düşünülemez. Bu gün dünya çapında bir motor üreticisi Honda’nın kurucusu Soichiro Honda için de bu tamamen böyledir. Soichiro Honda için her şey, henüz okulda öğrenciyken motor yapmak konusunda hayâl kurmasıyla başlar. Rüyalarına giren hayâlini gerçekleştirmek için büyük bir tutkuyla bitip tükenmek bilmeyen bir enerjiyle çalışır, çalışır, çalışır... Başarmak konusunda yüksek bir özgüvene sahip olarak kendisine olan inancı tamdır. Çok sayıda engel ve zorlukla karşılaşır ve kendisi “zorlukların insanları başarıya götüren önemli kilometre taşları” olduğunu bilerek onlarla baş eder ve şikayetçi olmaz... Hayâlini kurduğu motoru üreterek ve bunları bisikletlere takarak hafif, küçük bir motorlu bisiklet modeli tasarlayarak bunca çabadan sonra bir günde başarıya ulaştı... Honda, sonra, motorsikletleri ve daha sonra da otomobilleri üreterek bir dünya markası oldu. Şüphesiz Honda’nın başarısı, bir adamın rüyalarına giren hayâllerinin peşinde büyük bir tutkuyla koşarak tüm zorlukları yenmek için çok çalışarak elde ettiği zaferin bir başka adından başka bir şey değil… İşinizin rüyalara girmesiyle birlikte yapılan işin/mesleğin de bir önemi kalmamıştır artık… S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 İşiniz rüyalarına giriyorsa diyelim ki en beğenilmeyen (önemsiz değil -varsayalım) meslek (iş) çöpçülük bile olsa çok değerli olabilir. Kuşkusuz ne iş yaptığınıza değil, nasıl yaptığınıza bağlı olarak… Çöpçülük.. Çocukluğumuzda büyüklerimiz bizi okumaya yönlendirmek için; ”evladım okuyun da adam olun, okumazsanız çöpçü olursunuz..!” derlerdi. Bizlerde sokaklarda çöpçülerin ellerinde süpürgelerle saatlerce sıcakta toz ve toprak içinde, terleyerek, yorularak çöp topladıklarını görerek bunun zor ve kötü bir iş olduğunu düşünerek, okumak için elimizden geleni yapardık. Aradan yıllar geçti şimdinin en gözde mesleklerinden birisi de çöpçülük..! Yanlış yazılmadı; çöpçülük… Hurdacılık, geri dönüşüm tesisi, çöp atıklarını değerlendirme, çöpten enerji üretimi,..ve diğerleri… her ne kadar direkt sokakta çöp toplamayla ilgili olmasa da bir bakıma çöpçülükle ilgili işler, meslekler.. Bu alanda mesleğinde çok başarılı olmuş bir girişimci bana;” en büyük keyfinin eski makine ve motor hurdalığında yatmak olduğunu” söylediğinde önce çok şaşırmıştım… Sonrada, bunun rüyalarına girmesi ve başarı için gerekli olduğunu düşünerek hak vermiştim. Düşünebiliyor musunuz; hurdalık, yağ kokuları, eski makine ve motorlar, eski araçlarla yatmak… Elbette keyif ve zevkler tartışılmaz..! Bu gün ülkemizde bazı şehirlerin vergi rekortmenlerinin ilk sıralarında yukarıda sıralanan iş (meslek) leri yapan kişiler (girişimciler) yer alıyor. Çevre konuları ve bununla ilgili mühendislik ve işletmecilik alanları; küresel bir çöplüğe dönen dünyamızın yaşanabilir olması için büyük ümit vaat eden fırsatlarla dolu... Çünkü; önemli olan kulvar farklılaştırarak herkesin yaptığını değil, yapmadığını yapabilmek..! İş yapabilme sanatı…! Rüyalara giren iş, bir bakıma yenilikçi ve girişimci bir kişilik yapısı olup, yüksek bir özgüvenle iş yapabilme sanatıdır. Sanatın içinde ustalıkla iş yapabilme yeteneği ve becerisi de var. Mesleğinde çok başarılı bir baklava ustasıyla görüştüğümde mesleğindeki başarısının sırrını hamurla dans 38 etmeye bağlıyor. Mesleğine kendinden bir şeyler kattığı sürece kendisini başarılı kabul edebileceğini ve şu anda sadece işin öğrenmeye çalıştığını söylüyor, büyük bir tevazuyla.. Nitekim işi yapan bu ustayı izlediğinizde kağıt incelediğinde hamuru açabilmek için, hissettiği ve duygularını ince bir matematikle işine hamurla dans ederek nakşettiğine şahit oldum… Kendisi işini yapmaktan büyük bir keyif aldığı için İzlemesi de büyük bir keyif veriyordu. Tıpkı mesleğinde çok başarılı bir sporcunun topla dans ederek izleyenlere keyif vermesi gibi… Elbette işin sanatına usta olabilmek için ustalık kadar önemli olan yetenek kısmı da tartışılmaz… Zaten ustalıkta bir bakıma yeteneğin kullanılmasından başka bir şey değildir ve işin mutfağıyla ilgilidir… Yetenek yetkinliğe döndüğü vakit, başarı vardır ve o da sadece yetkinlik kadardır. Yetkinlik kadar başarı… Kullanılmayan yetenek hiç bir işe yaramaz. Yeteneğin keşfi gerekir, sıradan insanlardan olağanüstü yetenekler ortaya çıkarabilmek için... Bunun için de bir bakıma yetenek avcılığı gerekir. Ancak bunun içinde erken yaşlarda çocuğun yeteneğinin keşfi gerekir. Çocukluk çağı bunun ip uçlarını bize verir ara sıra.. Örneğin; yemek işine meraklı ve bu meslekte başarılı olacak bir çocuk, mutfak ve yemek malzemeleriyle oymayı ve hayali de olsa yemek yapmayı sever. Örneğin; bu çocuk İngiltere’de olsa geçmişi araştırılarak ve dedelerinin kraliyet aşçıbaşı olduğu öğrenilerek dünyanın en iyi aşçılık okullarında eğitim görmesi sağlanır. Önüne rüyalarına giren hayâlini gerçekleştirmek için gerekli her türlü fırsat altın tepsi de sunularak onun yeteneği yetkinliğe dönüştürülerek sonuna kadar yararlanılır. Bu çocuk dünya çapında yemek zincirinde veya oteller zincirinin en tepesinde rüyalarına giren bir işi yapan aşçı olarak mesleğinin zirvesine ulaşır. Oysa bu çocuğun yeteneğinin keşfedilmediği bir yerde yaşamak onun için kâbustur… Anlatacak bir hikâyen var mı? Neden hikâye? Çünkü; hikâye bir bakıma yaşanmış gerçeklerdir. Bu www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com gerçekler içinde önemli deneyimleri barındırarak bizim için önemli fırsatlar sunar. Yaşanan hikâyeler kurgusal olarak yaşanacak ya da yaşanması muhtemel gerçekler için rüyaları süsleyen hayâllerden başka bir şey değildir. Biz bir bakıma gerçekleştirmek istediğimiz hayâller peşinde koşarız hayatta.. hepsi o kadar.. Çeşitli sektörlerde yaptığım görüşmelerde; bana hikâyeni anlatır mısın? Sonra da hikâyenin seni heyecanlandıran kısmı ve vizyonun nedir? Diye sorduğumda işinde başarılı olanların cevabının tek olduğunu görmüşümdür; işini tutkuyla yapmak… Benzer soruyu akademik hayatta da sorduğumda aynı cevabın verildiğini gördüm… Peki tutkunun içinde ne var? Tutkunun içinde; heyecan duymak, öğrenme isteği, keyif almak, eğlenceli olmak, rahat olmak, iyi bir iletişim,…var. Tüm bunlar içinde işinizin rüyalarınıza girerek sizi heyecanlandırması girmesi gerekir. Zaten yenilikçilik ve yaratıcılık ta o zaman başlar. Bu bağlamda Microsoft’un Home ofis (ev işyeri) uygulaması olağanüstü bir yeniliktir. Çalıştığınız iş ortamı keyifli ve eğlenceli olsun… Bu ancak ve ancak sizin eviniz olabilir… Eviniz... Uyudunuz, gecenin bir vaktinde rüyalarınıza giren bir iş ve onunla ilgili bir yenilik fikri sizin aklınıza geldi.. Ne yapacaksınız? Hemen uyanarak bilgisayara geç, o fikri kaydet, dosyalara ulaş, karşılaştır, paylaş ve tüm bunları yenilik olarak sun... Günlerce ve belki de aylarca düşündüğün bir şey nasıl oldu da gecenin bir vaktinde aklıma geldi? Sahi? Eskiden olduğu gibi artık senin her gün aynı masada ve sandalyede sürekli oturman gerekmiyor… senin işi yapabilmen için bir bilgisayar (notebook, netbook, laptop, ıpad,..) yeter… Üstelik bu çalışma ve işyeri düzeni bir hayli esnek ve o kadar da keyifli ve de rahat, yani eviniz veya başka bir yer...ne fark eder?.. Yeteneğin açığa çıkması için gerekli olan koşulları sağlamak için yeter de artar bile… Zaten önemli olan da artık senin ne kadar çok çalıştığın değil… ne kadar çok iş çıkardığındır... Sahi siz, rüyalarınızı süsleyen işinizle ilgili yeteneğiniz keşfettiniz mi?... Haydi ne duruyorsunuz o zaman!.. S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 39 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Satınalma ve Tedarik Zinciri Oyunu Yayında! www.buyernetwork.net/oyun S ATINAL MADE R GİSİ | AĞ U S T O S 2 01 4 40 www.b u y ernet work.net www.sat inalmadergisi.com Türkiye’nin Satınalma Uzmanları Ağı BuyerNetwork.Net
© Copyright 2024 Paperzz