YURT DIŞI SANDIK KURULU ÜYELERİ VE GÖZLEMCİLER (MÜŞAHİTLER) İÇİN REHBER CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ AĞUSTOS 2014 HUKUK VE SEÇİM İŞLERİNDEN SORUMLU GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI 2014 Ocak 01 02 03 04 05 Şubat pt sa ça 1 6 7 8 13 14 15 20 21 22 27 28 29 pe 2 9 16 23 30 cu 3 10 17 24 31 ct 4 11 18 25 pa 5 12 19 26 pe 3 10 17 24 cu 4 11 18 25 ct 5 12 19 26 pa 6 13 20 27 Nisan 14 15 16 17 18 pt sa 1 7 8 14 15 21 22 28 29 pt sa 1 7 8 14 15 21 22 28 29 18 19 20 21 22 pt sa ça pe 1 5 6 7 8 12 13 14 15 19 20 21 22 26 27 28 29 ça 2 9 16 23 30 pe 3 10 17 24 31 cu 4 11 18 25 ct 5 12 19 26 pa 6 13 20 27 pt sa ça 1 6 7 8 13 14 15 20 21 22 27 28 29 pe 2 9 16 23 30 cu 3 10 17 24 31 ct 4 11 18 25 pa 5 12 19 26 31 32 33 34 35 ct 3 10 17 24 31 pa 4 11 18 25 pa 2 9 16 23 30 pt sa ça pe cu 1 4 5 6 7 8 11 12 13 14 15 18 19 20 21 22 25 26 27 28 29 22 23 24 25 26 27 pt sa ça pe cu ct pa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Eylül ct 2 9 16 23 30 pa 3 10 17 24 31 pt sa ça pe cu ct 1 3 4 5 6 7 8 10 11 12 13 14 15 17 18 19 20 21 22 24 25 26 27 28 29 pa 2 9 16 23 30 Kasım 44 45 46 47 48 pe cu ct 1 6 7 8 13 14 15 20 21 22 27 28 29 Haziran cu 2 9 16 23 30 Ağustos Ekim 40 41 42 43 44 pa pt sa ça 2 09 9 10 3 4 5 16 11 10 11 12 23 12 17 18 19 13 24 25 26 14 31 Mayıs ça 2 9 16 23 30 Temmuz 27 28 29 30 31 05 06 07 08 09 Mart pt sa ça pe cu ct 1 3 4 5 6 7 8 10 11 12 13 14 15 17 18 19 20 21 22 24 25 26 27 28 36 37 38 39 40 pt 1 8 15 22 29 sa 2 9 16 23 30 ça 3 10 17 24 pe 4 11 18 25 cu 5 12 19 26 ct 6 13 20 27 pa 7 14 21 28 ça 3 10 17 24 31 pe 4 11 18 25 cu 5 12 19 26 ct 6 13 20 27 pa 7 14 21 28 Aralık 49 50 51 52 01 pt 1 8 15 22 29 sa 2 9 16 23 30 Cumhuriyet bilhassa kimsesizlerin kimsesidir. Mustafa Kemal ATATÜRK Siyaset heyecan, inanmışlık, kararlılık işidir. Heyecanınızı asla kaybetmeyin! Kemal KILIÇDAROĞLU Sevgili Partili Arkadaşım, 28 Ağustos 2014 tarihinde on birinci Cumhurbaşkanının görev süresi sona eriyor. On ikinci Cumhurbaşkanını ilk kez halk oylaması ile seçeceğiz. Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana parlamento içinden seçilen cumhurbaşkanları bundan sonra doğrudan halk tarafından seçilecek. Yine bu seçimlerde ilk kez yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız bulundukları ülkede oy kullanabilecekler. Yurt dışında kullanılan oylar toplam seçmenin %5’ini oluşturmaktadır. Başka bir deyişle seçim sonucunu etkileyecek oranda seçmen yurt dışında oy kullanabilecektir. Öte yandan yurt dışında kullanılan oyların sayım ve dökümü Türkiye’de yapılacağından, saklama ve taşıma sırasında alınacak güvenlik önlemleri ayrı bir önem taşımaktadır. Bütün bu süreç birlikte ele alındığında, partililerimizin seçim sürecine etkin bir şekilde katılması zorunlu olmaktadır. Seçim ve sandık kurullarının oluşumundan, seçmen kütüklerinin güncellenmesine; oy kullanma işlemlerinden, şikayet ve itirazlara kadar her aşamada seçimin güvenli bir şeklide yürütülebilmesi için partimize ve parti üyelerimize büyük görev düşmektedir. Partimiz, ilçe seçim kurulları ile sandık kurullarında üye ve sandık başlarında gözetmen bulundurma hakkına sahiptir. Bu rehber sandık kurulu üyeleri ve gözlemcilerimizin oy kullanma sırasında ve öncesinde dikkat edecekleri konuları içermektedir. Unutulmamalıdır ki sandık başında; oy kullanma, sayım ve döküm sırasında yapılması gereken müdahalelerin zamanında yapılmış olması, sonradan yapılacak itirazların sonuç vermesi için en önemli adımdır. Bu nedenle örgüt yöneticilerimiz, sandık kurulu üyelerimiz, gözetmenlerimiz ve partililerimizin bu rehberi iyice incelemeleri ve seçim sonuna kadar başucu kitapçığı olarak ellerinin altında bulundurmaları yararlı olacaktır. Unutmayın, güç örgütten gelir. Örgütlüyseniz güçlüsünüzdür ve kazanırsınız. Saygılarımla. Bülent Tezcan Genel Başkan Yardımcısı Hukuk ve Seçim İşleri İÇİNDEKİLER 1- GİRİŞ ........................................................................9 Kimler Cumhurbaşkanı Seçilebilir? ....................................... 9 Kimler Nasıl Aday Gösterebilir? .............................................. 9 Seçim Nasıl Yapılacak? ............................................................... 9 Yurt Dışında Kimler Oy Kullanabilir? ...................................10 Yurt Dışı Seçmen Kütüğü Nedir? Nasıl Oluşturulur? .....10 Yurt Dışında Nasıl Oy Kullanılır? ...........................................11 Randevu Alma Nedir? ..............................................................11 Yurt Dışında Kurulacak Kurullar Nelerdir?.........................12 Sandık Çevresi ............................................................................13 Sandık çevresinde kimler bulunur?.....................................13 2- SANDIK ÇEVRESİNDEKİ GÖREVLİLER ..................14 Sandık kurulu kimlerden oluşur? .........................................14 Gözlemci (Müşahit) kime denir, görevleri nelerdir? ......14 Gözlemcinin (Müşahidin) sandık başında bulunma hakkı ............................................15 Sandık kurulu üyelerinden gelmeyen olursa ne olacak? ..................................................15 Sandık kurulu üyemiz geldi; ama gözlemcimiz (müşahidimiz) gelmedi. Bu durumda ne olacak? ..........15 Sandık kurulu üyemiz, kurul görevini yaparken bir yandan da gelmeyen gözlemcimizin (müşahidimizin) görevini nasıl üstlenecek? .....................16 Gözlemcinin (Müşahidin) oy kullanması ...........................16 3- SEÇİM GÜNÜ .........................................................17 Sandık başında kimler bulunabilir?.....................................17 Telefon, ses ve görüntü kayıt cihazı ....................................17 Telefonla görüşme yasağı .......................................................17 Sandık kurulunca çağrılmamış, üniformalı güvenlik görevlileri ............................................17 Medya mensupları sandık alanına girebilir mi? ..............17 4- SEÇİM ÖNCESİ SORUMLULUKLAR .......................18 Sandık başına saat kaçta geleceğiz? ...................................18 Yemin ............................................................................................18 5- OY VERME VE ÖNEMLİ HUSUSLAR ......................20 Oy verme ne zaman başlar? ..................................................20 Randevu Sistemi ........................................................................20 Kimler oy kullanabilir? .............................................................20 Kimlik Tespiti ...............................................................................21 Oy verme sırasında nelere dikkat edilir? ...........................21 Oy verme işleminin biteceği saat geldiğinde hala seçmen varsa ne olacaktır?...........................................22 Oy kullanma bitiminin ilanı....................................................22 6- ZARF SAYIMI..........................................................23 7-SAKLAMA VE ULAŞTIRMA SANDIK KURULU .......24 8-ŞİKAYET ..................................................................26 9-İTİRAZ .....................................................................28 CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ İLE İLGİLİ MEVZUAT ..................................................29 Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu...........................................30 Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ....................................41 YURTDIŞINDA KURULACAK SANDIK YERLERİ VE SAYILARINI GÖSTERİR TABLO.................................64 İTİRAZ DİLEKÇELERİ..................................................73 Sandık Kurulu İşlemlerine Karşı Şikayet Dilekçesi ..........74 Sandık Kurulunun Şikayeti Red Kararına Karşı İtiraz Dilekçesi .............................................................................75 1- GİRİŞ Kimler Cumhurbaşkanı Seçilebilir? Kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı Cumhurbaşkanı seçilebilir. Kimler Nasıl Aday Gösterebilir? Cumhurbaşkanı, ülkemizde ilk defa halk tarafından doğrudan seçilecektir. Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi mümkündür. En az yirmi milletvekili yazılı olarak aday teklifinde bulanabilecektir. Her bir milletvekili ancak bir aday için teklifte bulunabilir. En son yapılan milletvekili genel seçimlerinde, aldıkları geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında, yüzde onu geçen siyasi partiler de ortak aday gösterebilir. Her bir siyasi parti ancak bir aday için teklifte bulunabilir. Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlıdır. Seçim Nasıl Yapılacak? Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi hâlinde, ikinci 9 oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Bunların dışındaki sebeplerle boşalma olması hâlinde ikame yoluna gidilemez. Oylamalara tek adayla gidilmesi hâlinde, oylama referandum şeklinde yapılır. Aday geçerli oyların çoğunluğunu alması hâlinde Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması hâlinde seçim yenilenir. Yeni seçilen Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder. Cumhurbaşkanlığı makamının ölüm, çekilme veya başka bir sebeple boşalması hâlinde, yenisi seçilinceye kadar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığına vekillik eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır. Yurt Dışında Kimler Oy Kullanabilir? Yurt dışında yaşayan ve seçme yeterliliğine sahip Türk vatandaşlarımız seçimlerde oy kullanabilir. Mavi kart sahipleri oy kullanamaz. Vatandaşlarımızın Yurt dışında oy kullanabilmesi için adreslerinin Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde görünmesi gerekmektedir. Yurt Dışı Seçmen Kütüğü Nedir? Nasıl Oluşturulur? Yurt dışı seçmen kütüğü, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın adres kayıt sistemindeki bilgilerine dayalı olarak hazırlanır. Yurt dışı seçmen kütüğünde yer alabilmek için adres kayıt sisteminde kayıtlı olmak gerekir. Bu durumda vatandaşlarımız adres beyanında bulunarak yurt dışı seçmen kütüğüne kayıt yaptırabilirler. Yurt dışı seçmen bilgileri www.ysk.gov.tr adresinde “Yurt Dışı Seçmen Sorgulama” kısmında yayınlanmaktadır. Seçmenler seçmen kütüğünde yer alıp almadıklarını bu adresten sorgulayabilirler. 10 Yurt Dışında Nasıl Oy Kullanılır? 1. tur oylamada Yurt dışında : 31 Temmuz - 03 Ağustos 2014, Gümrüklerde : 26 Temmuz - 10 Ağustos 2014, 2.tur oylamada Yurt dışında : 17 Ağustos - 20 Ağustos 2014, Gümrüklerde : 17 Ağustos - 24 Ağustos 2014 tarihleri arasında oy kullanılacaktır.. Cumhurbaşkanı seçimlerinde yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız bulundukları ülkede ya da gümrük kapılarında oy kullanabileceklerdir. Yurt dışında oy kullanan vatandaşların oy kullanmalarını müteakip isimleri elektronik sisteme kaydedilecek ve aynı kişinin gümrüklerde tekrar oy kullanmasının önüne geçilecektir. Aynı şekilde gümrüklerde oy kullanan vatandaşlarımızın da isimlerinin elektronik sisteme kaydedilmesi suretiyle mükerrer oy kullanmalarının önüne geçilecektir. Bulundukları ülkelerde oy kullanacak vatandaşlarımızın oy kullanma günleri, yukarıda belirtilen tarihler arasındaki dört gün içinde ülkelere ve bölgelere göre ayrı ayrı belirlenmiştir. Buna göre 54 ülkede 2.750.950 Seçmen, 1.177 sandıkta oy kullanabileceklerdir. Oy kullanılacak yerlerin bir kısmı temsilcilik binaları, bir kısmı ise kiralama suretiyle belirlenen binalardır. Vatandaşların oy kullanmak için önceden randevu almaları gerekmektedir. Randevu Alma Nedir? Yurt dışında oy kullanacak vatandaşlarımızın www. ysk.gov.tr adresinden oy kullanmak üzere randevu 11 almaları gerekmektedir. Vatandaşlar randevu aldıkları tarih ve zaman diliminde oylarını kullanabilecektir. Gümrüklerde oy kullanmak için randevuya gerek yoktur. Randevu almayan veya aldığı halde gitmeyen vatandaşlarımız gümrüklerde oy kullanabilirler. Yurt Dışında Kurulacak Kurullar Nelerdir? Yurt dışında kullanılan oylar her gün akşam torbalara konup saklanır ve Türkiye’ye getirilip sayım-döküm işlemleri Türkiye’de yapılır. Oy kullanmadan sayım-döküm aşamasına kadar işlemlerin güvenli yapılabilmesi için 3 ayrı kurul oluşturulmaktadır. a. Yurt Dışı Sandık Kurulu: Her sandık için bir sandık kurulu kurulur ve oy kullanma bu kurulun gözetimi altında yapılır. Kurul; 1 başkan, 1 kamu görevlisi üye, 1 CHP’li üye, 1 AKP’li üye, 1 MHP’li üye olmak üzere 5 kişiden oluşur. b. Saklama ve Ulaştırma Kurulu : Her sandık için kullanılan oyları mühürlü torbalarda saklayıp Türkiye’ye getirmek üzere kurulan kuruldur. Kurul;1 başkan (misyon şefi veya en kıdemli görevli), 1 kamu görevlisi üye ( o temsilcilikte görevli), 1CHP’li üye, 1 AKP’li üye,1 MHP’li üye olmak üzere 5 kişiden oluşur. Her dış temsilcilik için bir Saklama ve Ulaştırma Kurulu kurulacaktır. c. Sayım-Döküm Kurulları: Bu kurullar oyların Türkiye’de sayım ve dökümünü yapacak olup Ankara’da yeteri kadar kurulacaktır. 12 Sandık Çevresi Sandık çevresi, sandığın çevresindeki 15 metre yarıçaplı alandır. Sandık çevresinde kimler bulunur? Bir sandık çevresinde, siyasi partilerin hem sandık kurulu üyeleri hem de gözlemcileri (müşahitleri) görev yapar. Sandık kurulu üyelerinin ve gözlemcilerin (müşahitlerin) görev ve sorumlulukları farklıdır. Sandık kurulu üyeleri, oy verme işlerini yürüten kurulu oluştururlar. Gözlemciler (müşahitler) ise siyasi partilerin seçimleri takip eden, uygulamaları kontrol eden, gözleyen, itiraza yetkili olup gerektiğinde itiraz eden görevlileridir. Partimizin her sandıkta hem sandık kurulu üyesi, hem de parti gözlemcisi (müşahidi) bulunacaktır. 13 2- SANDIK ÇEVRESİNDEKİ GÖREVLİLER Sandık kurulu kimlerden oluşur? Sandık kurulu bir başkan, bir kamu görevlisi üye ve son milletvekili genel seçiminde Türkiye genelinde en çok oy alan üç siyasi partinin bildirdikleri birer isimden oluşur ve aynı usulle yedek üye seçilir. (Bu partiler, Cumhuriyet Halk Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi’dir) Siyasi partiler üye bildirmez ise eksiklik kamu görevlileri veya seçmenler arasından seçilecek üye ile doldurulur. Sandık kurulu başkan ve üye seçimleri, yurt dışında öncelikle sandığın kurulacağı yerde görevli kamu görevlisi ve seçmenler arasından yapılır. Sandık kurulu üyeleri, sandık başında resmi görev yapar. Oy pusulasını ve zarfı vatandaşa veren, kimlik kontrolü yapan, seçim bittikten sonra sandığı açıp kullanılan zarfları sayan ve açılmadan torbalara koyup ağzını mühürleyerek saklama kuruluna teslime eden kurulun üyeleridir. Sandık kurulu, seçim günü tüm sandık işlemlerini yürütür. Hiç kimse, sandık engelleyemez. kurulunun görevini yapmasını “Gözlemci” (Müşahit) kime denir, görevleri nelerdir? Sandık başı işlemlerini takip etmek üzere, siyasi partilerin kamu hizmetinden yasaklı olmayan ergin kişiler arasından belirlediği, siyasi partilerin oy kullanma, tasnif ve tutanakların tutulması işlemlerini takip eden yetkiliye “gözlemci” veya “müşahit” denir. Gözlemci (müşahit), seçimin tarafsız bir şekilde yürütülüp yürütülmediği, sandık kurulunun görevini gerektiği şekilde yapıp yapmadığı gibi hususları denetler. Gerekirse sandık başı işlemleri hakkında sandık kuruluna şikayet hakkını kullanır, şikayetin kabul edilmemesi durumunda Yurt dışı İlçe Seçim Kurullarına itirazda da bulunabilir. 14 Seçim bitip zarflar sayıldığında, kullanılan zarf sayılarının yazıldığı ıslah imzalı sandık sonuç tutanaklarının birer örneğini bölgede görevli parti temsilcisine ulaştırır. Gözlemcinin (Müşahidin) sandık başında bulunma hakkı: Oy vermenin başlangıcından itibaren gözlemcilerin (müşahitlerin), tüm işlemleri takip etmek ve denetlemek, tutanağa geçirmek ve gerektiği yerlerde itiraz etmek üzere sürekli sandık çevresinde kalma hakkı vardır. Bu yasal hak, hiçbir şekilde engellenemez. DİKKAT: Seçim günü öncesinde, SİYASİ PARTİ ONAYLI “Gözlemci (Müşahit) Belgesi” düzenlenerek gözlemcimize (müşahidimize) verilmesi ÇOK ÖNEMLİDİR! Gözlemcimiz (müşahidimiz), bu belge ile görevini yapabilecektir. Sandık kurulu üyelerimiz, diğer parti gözlemcilerinin (müşahitlerinin) belgelerinin de kontrol edildiğinden emin olmalıdır. Sandık kurulu üyelerinden gelmeyen olursa ne olacak? Eğer sandık kurulu üyelerinden eksik varsa; gelmeyen üye yerine, aynı partinin gönderdiği yedek üye geçer. Siyasi partilerden aday bildirmeyen olursa bu eksiklik kamu görevlileri veya seçmenler arasından seçilecek üye ile doldurulur. Oy verme günleri boyunca asıl veya yedek sandık kurulu üyesi, oy verme saatinden önce sandık başında hazır olmalıdır. Sandık kurulu üyemiz geldi; ama gözlemcimiz (müşahidimiz) gelmedi. Bu durumda ne olacak? Bu durumda Partimiz adına sandık kurulu üyeliği yapan üyemiz, aynı zamanda gözlemcimizin (müşahidimizin) görevini de üstlenecektir. 15 Sandık kurulu üyemiz, kurul görevini yaparken bir yandan da gelmeyen gözlemcimizin (müşahidimizin) görevini nasıl üstlenecek? Seçimin adil bir şekilde devam etmesini denetleyecek, zarfların sayılmasından sonra sandık sonuç tutanağının kurul tarafından imzalanmış mühürlü bir örneğini, gelmeyen gözlemci (müşahit) yerine alıp bölgedeki parti temsilcimize ulaştıracaktır. Sandık kurulu üyeleri, görev yaptıkları sandıkta oy kullanırlar. Gözlemcinin (Müşahidin) oy kullanması: Gözlemcimiz (müşahidimiz), kendi oy kullanacağı sandıktan başka bir sandıkta oy kullanacak olabilir. Bu durumda, oy vereceği sandıkta oyunu kullanıp derhal gözlemci (müşahit) olarak görevli olduğu sandığa gitmelidir. Görev bilgilendirmelerinde üyelerimize telefon veya e-posta ile ulaşılabilir. Bu yüzden, üyelerimizin kayıtlarındaki bilgilerini güncel tutmaları önemlidir. Partimiz, gözlemci (müşahit) atamalarını yaparken, gözlemciye (müşahide) en uygun sandıkta görev vermeye özen gösterecektir. Görev bilgilendirmelerinde üyelerimize telefon veya e-posta ile ulaşılabilir. Bu yüzden, üyelerimizin kayıtlarındaki bilgilerini güncel tutmaları önemlidir. E-posta adresi bildirmek zorunludur. 16 3- SEÇİM GÜNÜ Sandık başında kimler bulunabilir? Sandık çevresinde, sandık kurulu başkan ve üyeleri, adaylar, milletvekilleri, o sandık bölgesinde kayıtlı seçmenler ve görevli gözlemciler (müşahitler) ile bina sorumluları ve çağrı üzerine gelen görevli kolluk güçlerinden başka kimse bulunamaz. Telefon, ses ve görüntü kayıt cihazı: Seçmenlerin yanlarında telefon, fotoğraf makinesi, herhangi bir kayıt cihazı var ise oy vermeden önce sandık görevlilerine bu cihazların tümünü bırakmaları gerekir. Telefonla görüşme yasağı: Sandık çevresinde sadece sandık kurulu üyeleri yalnızca görevleri ile ilgili telefon görüşmesi yapabilirler. Diğer kimselerin sandık çevresinde telefon görüşmeleri yapmaları yasaktır. Sandık kurulunca çağrılmamış, üniformalı güvenlik görevlileri: Seçimin güvenliğini sağlamakla görevli kolluk güçleri dışında, özel güvenlik görevlileri de dâhil olmak üzere resmî üniforma ve silah taşıyan kimseler sandık alanına giremezler. Ancak yurt dışında seçim güvenliği için görevlendirilmiş özel güvenlik görevlileri, sandık kurlu başkanının isteği üzerine sandık alanında bulunabilirler. Medya mensupları sandık alanına girebilir mi? Medya mensuplarının sandık çevresinde, sandık başı işlemlerine engel olmamak şartıyla, haber amacıyla görüntü ve bilgi elde etmeleri serbesttir. 17 4- SEÇİM ÖNCESİ SORUMLULUKLAR Sandık başına saat kaçta geleceğiz? Sandık Kurulu Başkanı, İlçe Seçim Kurulu’ndan aldığı oy pusulası, sandık, torba, seçmen listesi, mühür vs. gibi oy verme araçlarını, oy verme zamanı başlamadan bir saat önce yerel saatle 07.00’da sandığın konulacağı yerde hazır bulundurmak zorundadır. Bu yüzden, sandık kurulu üyelerimiz ve gözlemcilerimiz (müşahitlerimiz) de, seçim günü oy kullanma başlamadan en geç bir saat önce, yani saat 07.00’de oy verme yerine gelmiş olmalıdırlar. Sabah sandık başında olmak çok önemlidir. Aksi halde, “sandığın boş şekilde mühürlenmesi ve oy pusulalarının sayılıp ayrılması ve mühürlenmesi gibi” önemli işlemlerin kontrol edilememesi söz konusu olacak ve oy/sandık güvenliği riske girecektir. Yemin: Sandık kurulunda yer alan başkan ve üyeler önce yemin ederler: And içme, sandığı yerleştirme, kapalı oy verme yerini düzenleme işleri bittikten sonra, oy pusulaları sayılır, her birinin üzerine sandık kurulu mührü basılır. Böylece üzerinde sandık kurulunun mührü bulunan oy pusulalarının sayısı tespit edilir. İlçe Seçim Kurulu’nun mührünü taşıyan zarflar üzerine ayrıca sandık kurulu tarafından ikinci bir mühür daha basılır. Böylece zarflar üzerinde iki mühür yer alır. DİKKAT: Boş oy pusulaları ve zarfları ile çuval hiçbir gerekçe ile önceden açılamaz ve işlem yapılmış, mühürlenmiş, hazırlanmış olarak seçim günü sandığa getirilemez. Aksi 18 tespit edldiğinde durum derhal “sandık tutanak defetrine” yazılıp, sandık kurulunca imzalanmalı ve bu tutanağın bir sureti alınarak, parti temsilcisine verilmelidir. Boş oy pusulası ve zarfları ile çuvalların açılmasından başlanarak tüm işlemler, sandık kurulu ve gözlemciler (müşahitler) kontrolünde yapılmalıdır! Bu işler tamamlandığında ve saati geldiğinde, oy verme işlemine geçilir. 19 5- OY VERME VE ÖNEMLİ HUSUSLAR Oy verme ne zaman başlar? Yurt dışında kurulacak sandıklarda oy verme işlemi 31 Temmuz 2014 Perşembe günü ile 3 Ağustos Pazar günleri arasında (Seçimin ikinci tura kalması halinde 17 Ağustos-20 Ağustos arasında) Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek günlerde yapılacaktır. Bu günler arasında oy verme yerel saatle 08.00’de başlar ve 17.00’de biter. (Sandık kurulacak yerlerin ve oy kullanma günlerini gösterir liste ektedir) Randevu Sistemi Randevu sistemi, seçmenlerin bulundukları ülkelerde kurulacak sandıklarda, YSK tarafından o ülke için belirlenen tarih ve sandıklardan, kendisine uygun olan tarihi ve oy kullanacağı sandığı kendisinin seçebilmesidir. Randevu sistemi yarım günlük bloklar için öngörülmektedir. Randevu almayan ya da alamayan seçmenlerin oy kullanacağı gün ve sandıklar YSK tarafından ayrıca belirlenecektir. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olan seçmenler, randevu almadan gümrüklerde oy kullanabilirler. Randevular, alınacaktır. www.ysk.gov.tr internet adresinden Kimler oy kullanabilir? İstisnai haller dışında, ancak “yurt dışı sandık seçmen listesinde” adı yazılı olan kişiler ile sandık kurulu üyeleri oy kullanabilirler. 20 Kimlik Tespiti: Seçmen, T.C. Kimlik numarası yazılı olan nüfus cüzdanı veya pasaport ile kimliğini kanıtladıktan sonra oy kullanabilir. Bunlardan birinin ibrazı yeterlidir. Bu belgelerden başka hiçbir belge geçerli kimlik olarak kabul edilemez. Bu işler tamamlandığında ve saati geldiğinde, oy verme işlemine geçilir. Oy verme sırasında nelere dikkat edilir? Sandık Kurulu ilk olarak, seçmenin, Bilgisayar Destekli Merkezi Seçmen Kütüğü Sistemi üzerinden diğer yöntemlerle (örneğin gümrükte) oy kullanıp kullanmadığını kontrol eder. Gebeler, hastalar, engelliler, yaşlılar sıra ile bekletilmeden oylarını kullanırlar. Güvenlik görevlilerinin de bekletilmeden oy kullanmalarına izin verilir. Sandık başında seçmene; vereceği oy hakkında hiç kimse müdahale, telkin ve tavsiyede bulunamaz. Hiçbir seçmen oyunu kullandıktan sonra sandık başında kalamaz. Görme engelliler, elleri eksik olanlar, felçliler veya bu gibi bedeni sakatlıkları olanlar, akrabaları ya da başka bir seçmen yardımıyla oylarını kullanırlar. Bir seçmen, sandık kurulu başkanı veya üyeler aynı gün birden fazla engelliye yardım edemez. Okur-yazar olmayanlara sandık alanında başkaları yardımda bulunamaz. Bu durumdaki seçmen talep ederse ancak sandık kurulu başkanı gerekli açıklamada bulunur. Seçmen kapalı oy verme yerinden çıkmadıkça hiç kimse oraya giremez. Oy pusulasını hazırlamak için gerekli normal süreden fazla kapalı oy verme yerinde kalan seçmenler kurul başkanı tarafından uyarılır. Bu uyarıya rağmen kapalı oy verme yerinden çıkmayan seçmen oradan görevlilerce çıkartılır. 21 DİKKAT: Sandık kurulu üyelerimiz ve gözlemcilerimiz (müşahitlerimiz), oy kullanma süresince asla sandık başından ayrılmayacaklardır. Zaruri ihtiyaçlar aynı anda değil dönüşümlü olarak giderilmelidir. Oy kullanan seçmen sandığa oyunu attıktan sonra, seçmen listesine adını yazarak karşısını imzalar. İmza atamayanların sol elinin başparmağının izinin alınmasıyla yetinilir. Bu parmağı olmayan seçmenin hangi parmağı bastığı yazılır, hiç parmağı olmayan seçmenin durumu adı karşısına yazılıp başkan tarafından imzalanır. DİKKAT: Oy kullanacak kişinin paravana kendisinin gitmesine ve yanında başka bir kişinin bulunmamasına dikkat ediniz! Oy verme işleminin biteceği saat geldiğinde hala seçmen varsa ne olacaktır? Bitiş saati geldiği halde, sandık başında oy vermek için bekleyen seçmen varsa, bunlar sandık başkanı tarafından sayılır, kimlikleri tespit edilir ve sıra ile oyları kullandırılır. Oy verme bitiş saatinden sonra sandık başına gelen seçmen oy kullanamaz. Oy kullanma bitiminin ilanı: Oy verme işlemi bittiğinde, kurul başkanı bunu yüksek sesle ilan eder ve oylamanın bittiğini sandık tutanak defterine geçirir. Sandık seçmen listesinde olanların tümü oyunu kullanmış olsa bile oy verme işleminin sona erme saatinden önce sandıklar açılamaz. 22 6- ZARF SAYIMI Yurtdışında kullanılacak oyların sayım ve dökümü Türkiye’de Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu tarafından yapılır. Her gün, oy kullanma işlemi sona erdikten sonra sandıklar açılır; Çıkan oy zarfları açılmadan adedi, oy kullanan seçmen miktarı ve bunların birbirine uygunluğu bir tutanakla tespit edilir. Geçerli, geçersiz zarflar ile kullanılmayan zarflar, ayrı ayrı paketlenip, üzerlerine sayıları yazılacaktır. Kapalı oy zarfları açılmaksızın tutanağın aslı ile birlikte bir torbaya konularak ağzı sandık kurulu mührüyle mühürlenir ve muhafaza altına alınmak üzere sandık kurulu başkanınca saklama kuruluna teslim edilir. Zarf sayımı her oy verme günü aynı şekilde tekrarlanacaktır. Sayım işlemine ilişkin ayrıntılı hususlar, Yüksek Seçim Kurulu’nun buna ilişkin genelgesi yayınlandığında ayrıca bildirilecektir. 23 7- SAKLAMA VE ULAŞTIRMA SANDIK KURULU Her dış temsilcilikte oyları saklamak ve ağzı mühürlü oy torbalarını Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek yöntemlerle Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna ulaştırmakla görevli olmak üzere; o yer misyon şefi veya en kıdemlinin başkanlığında, o temsilcilikte görevli bir kamu görevlisi üye ve son milletvekili genel seçiminde Türkiye genelinde en çok oy alan üç siyasi partinin (CHP, AKP ve MHP) bildirdikleri isimlerden oluşturulan sandık kurulu, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunca kurulur ve aynı usulle yedek üyeler seçilir. Siyasi partiler üye bildirmez ise eksiklik kamu görevlileri arasından seçilecek üye ile doldurulur. Kapalı oy zarfları ayrı ayrı paketlenmiş olarak ve açılmaksızın tutanağın aslı ile birlikte bir torbaya konulup ağzı sandık kurulu mührüyle mühürlenir ve muhafaza altına alınmak üzere sandık kurulu başkanınca saklama ve ulaştırma kuruluna teslim edilir. Oy torbaları saklama ve ulaştırma kurulu tarafından en seri vasıtayla Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna gönderilir. Saklama kurulları 24 saat esasına göre görev yapacaklarından ve saklama odasının anahtarları kurul üyelerinde bulunacağından, her siyasi partinin asıl ve yedek üyeleri, dönüşümlü olarak görev yapacaklardır. Saklama kurulu başkan ve üyeleri bir araya gelmeden saklama odası açılmayacaktır. Saklama kurulu üyesi, dilerse oy torbaları ile birlikte İstanbul’a kadar kurul başkanına eşlik edebilir. İstanbul’dan Ankara’ya nakil ise kara yoluyla ve polis eskortu ile yapılacak olup Türkiye’deki parti temsilcileri bu kez oy torbalarına eşlik edeceklerdir. Tutanağın bir sureti ilgili yurt dışı temsilciliğimizde saklanır. 24 Oyların dökümünde, yapılacak itirazlarda bu tutanaklar esas alınır. Oyların sayım ve dökümü Türkiye’de Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu nezaretinde, kurulacak olan sandık kurulları tarafından yapılır. 25 8- ŞİKAYET Sandık kurulunun her türlü iş ve işlemlerine karşı sandık kuruluna karşı şikayet yoluna gidilebilir. Şikayet sözlü de yapılabilir. Fakat partimiz gözlemcileri (müşahitleri) şikayeti ispat kolaylığı sağlaması için yazılı yapacaktır. İki nüsha doldurulacak şikayetin bir tanesi alındı belgesiyle alınacak ve yapılan şikayetin sandık kurulu tutanak defterine işlenmesi sağlanacaktır. Şikayet, sandık kuruluna yapılır. Sandık kurulu şikayeti üyelerin oy çokluğu ile karara bağlar. Oy eşitliği halinde başkanın oy kullandığı tarafın görüşü geçerli olur. Şikayet kabul edilirse işlem düzeltilir. Fakat şikayet reddedilirse ret kararı yazılmalıdır. Ret kararının bir örneğinin şikayet edene derhal verilmesi gereklidir. Parti gözlemcimiz (müşahidimiz) bu ret kararını ilçe başkanlığımıza ulaştıracaktır. Şikayette bulunabilecekler: • Seçmenler • Siyasi partiler veya bunların tüzüklerine göre kuruluş kademelerinin başkanları ya da yetkili kıldıkları kişiler, • Gözlemciler (müşahitler) • Adaylar Sandık kurulu üyesi bir usulsüzlük gördüğünde kendi kurul başkanına başvurabileceği gibi gözlemcimizi (müşahidimizi) şikayette bulunması konusunda uyarabilir. DİKKAT: Sandık kurullarının sonuç tutanaklarını imzalamasından sonra şikayet başvurusu yapılamaz. Bu nedenle şikayetin, usulsüzlüğün olduğu anda yapılması gerekmektedir. Islak imzalı sandık sonuç tutanaklarındaki yanlışlıklara karşı itiraz yoluna başvurulabilir. Aksi takdirde o sandıktaki usulsüzlükler düzeltilemez. 26 Sandık kurulu üyelerimizin ve gözlemcilerimizin, tereddüt ettikleri her konuda sandık kuruluna şikayet dilekçesi vermelerinde yarar bulunmaktadır. 27 9- İTİRAZ Bir şikayetin reddine ilişkin sandık kurulu kararları ile seçim sonuçlarını gösteren tutanakların sandık kurullarınca düzenlenmesi işlemlerine karşı itiraz yoluna gidilebilir. Bunun yanında sandık ve seçim kurulunun aldığı tedbirler ve yaptığı işlemlerin yasalara aykırılığı ileri sürülerek bir üst seçim kuruluna itiraz yoluna başvurulabilir. Seçmenler kendileriyle ilgili işlem ve kararlara, siyasi partiler ve adaylar ise tüm seçim iş ve işlemlerine karşı itiraz yoluna başvurabilirler. Sandık kurulunun şikayeti ret kararına karşı da yurt dışı ilçe seçim kuruluna itiraz yoluna başvurulabilir. Yurt dışında sandık kurulu işlemlerine karşı yapılacak itirazlar, Ankara’da bulunan Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu tarafından inceleneceğinden; esas olarak işlemler Türkiye’de takip edilecektir. Bu nedenle; yurt dışı sandık kurulu üyesi ve gözlemcilerimizin, özellikle işlemlerin yapıldığı esnada sandık kurullarına şikayet dilekçelerini vermeleri; sandık kurulunca şikayetlerinin reddi halinde Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu’na yönelik itiraz dilekçesini de yine aynı anda sandık kurulu aracılığı ile vermeleri yerinde olacaktır. Sonraki aşamalar partimiz tarafından Türkiye’de takip edilecektir. Şikayet ve itirazlara ilişkin daha ayrıntılı açıklama; Yüksek Seçim Kurulu’nun konu ile ilgili genelgesinin yayınlanmasından sonra ayrıca yapılacaktır. 28 CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ İLE İLGİLİ MEVZUAT KANUN NO: 6271 CUMHURBAŞKANI SEÇİMİ KANUNU Kabul Tarihi: 19 Ocak 2012 BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç ve kapsam MADDE 1 - (1) Bu Kanunun amacı; Cumhurbaşkanı seçimine, Cumhurbaşkanı adaylarında aranacak niteliklere, seçim öncesi, seçim günü ve seçim sonrası yapılması gereken işlemlere ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Seçimde uygulanacak genel ilkeler MADDE 2 - (1) Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir. (2) Seçim genel, eşit ve gizli oyla, bütün yurtta aynı günde, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının oy kullanmaları, 26/4/1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde sağlanır. (3) Seçmen, oyunu tam bir serbestlikle kendisi kullanır. (4) Oyların sayımı, dökümü ve tutanaklara bağlanması açık olarak yapılır. (5) Bu Kanunda özel hüküm bulunmayan hâllerde 298 sayılı Kanun, 22/4/1983 tarihli ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu, 10/6/1983 tarihli ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, 18/1/1984 tarihli ve 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, 23/5/1987 tarihli ve 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun ile bunların ek ve değişikliklerinin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır. 30 (6) Yüksek Seçim Kurulu, Cumhurbaşkanı seçimlerinin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapmak ve yaptırmak amacıyla, gerekli ilke kararları almaya, beşinci fıkrada sayılan kanunlar ile bu Kanunda seçimle ilgili olarak yer alan bütün süreleri gerektiğinde kısaltarak tespit ve ilâna yetkilidir. Seçim dönemi, seçim döneminin başlangıcı ve seçimlerin tamamlanması MADDE 3 - (1) Cumhurbaşkanı seçimleri beş yılda bir yapılır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir. (2) Cumhurbaşkanı seçimi, Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmış gün içinde; makamın herhangi bir şekilde boşalması hâlinde ise boşalmayı takip eden altmış gün içinde tamamlanır. Cumhurbaşkanı seçim dönemi, Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmışıncı gün, makamın herhangi bir şekilde boşalması hâlinde ise boşalmayı takip eden gün başlar. (3) İkinci fıkrada öngörülen süreler içinde seçimin tamamlanması amacıyla, Yüksek Seçim Kurulu tarafından, seçim takvimi resen belirlenir ve ilân edilir. Seçim sistemi ve uygulanması MADDE 4 - (1) Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. (2) İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliğini kaybetmesi hâlinde, ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Bunların dışındaki 31 sebeplerle boşalma olması hâlinde ikame yoluna gidilemez. (3) Oylamalara tek adayla gidilmesi hâlinde, oylama referandum şeklinde yapılır. Aday geçerli oyların çoğunluğunu alması hâlinde Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması hâlinde seçim yenilenir. (4) Yeni seçilen Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder. Cumhurbaşkanlığı makamının ölüm, çekilme veya başka bir sebeple boşalması hâlinde, yenisi seçilinceye kadar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığına vekillik eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır. (5) Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer. Seçimin geri bırakılması MADDE 5 - (1) Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmediğine dair karar verilmesi hâlinde, Cumhurbaşkanı seçimi bir yıl geriye bırakılır. (2) Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir. Seçilme yeterliği MADDE 6 - (1) Kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı Cumhurbaşkanı seçilebilir. 32 İKİNCİ BÖLÜM Seçim Öncesi İşleri Aday gösterilme MADDE 7 - (1) Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi en az yirmi milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkündür. Her bir milletvekili ancak bir aday için teklifte bulunabilir. (2) En son yapılan milletvekili genel seçimlerinde, aldıkları geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında, yüzde onu geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilir. Her bir siyasi parti ancak bir aday için teklifte bulunabilir. (3) Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlıdır. (4) Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilân edilen süre içinde, adayların isimleri, muvafakat belgeleri ve gerekli diğer belgelerle birlikte Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına veya Yüksek Seçim Kuruluna başvurularak aday gösterilmiş olur. Başvurunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına yapılması hâlinde, tüm bilgi ve belgeler, başvuru süresinin bitiminden itibaren yirmidört saat içinde Yüksek Seçim Kuruluna iletilir. (5) Aday gösterme süresinin sona erdiği tarihten itibaren hiçbir şekilde yeni aday gösterilemez. Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik MADDE 8 - (1) Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik tespit edilmesi hâlinde, Yüksek Seçim Kurulunca, eksikliklerin giderilmesi için beş günlük süre verilir. (2) Eksikliklerin, verilen süre içinde aday tarafından giderilmemesi hâlinde, aday kendiliğinden adaylıktan çekilmiş sayılır. 33 Adaylığın incelenmesi ve geçici aday listesi MADDE 9 - (1) Yüksek Seçim Kurulu, adaylar hakkında yaptığı inceleme sonucunda seçilme yeterliğini ve aday gösterilme şartlarını taşıyanları gösteren geçici aday listesini belirler. Geçici aday listesi ve itiraz süresi Resmî Gazetede yayımlanır. İtiraz ve kesin aday listesi MADDE 10 - (1) Resmî Gazetede yapılan ilândan itibaren iki gün içinde, geçici aday listesine veya bu listeye alınmamaya ilişkin karara karşı Yüksek Seçim Kuruluna itiraz edilebilir. (2) Yüksek Seçim Kurulu itirazları üç gün içinde kesin karara bağlar ve kesin aday listesini Resmî Gazetede yayımlar. Adayların görevden ayrılması ve göreve dönmesi MADDE 11 - (1) Cumhurbaşkanı adayı gösterilen hâkimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, belediye başkanları ve subaylar ile astsubaylar, siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri, il genel meclisi üyeleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar, aday listesinin kesinleştiği tarih itibarıyla görevlerinden ayrılmış sayılır. Bu durum Yüksek Seçim Kurulunca aday gösterilenin bağlı bulunduğu bakanlığa veya kuruma derhal bildirilir. (2) Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç 34 olmak üzere, Cumhurbaşkanı adayı gösterilen Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri hâlinde, Yüksek Seçim Kurulunca Cumhurbaşkanının seçildiğinin ilân edilmesini takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler. Adaylıkta eksilme MADDE 12 - (1) Birinci oylamada, kesin aday listesinin Resmî Gazetede yayımından itibaren, oy verme günü saat 17.00’ye kadar listede meydana gelecek eksilmeler, değişikliği gerektirmez. Propaganda MADDE 13 - (1) Propaganda dönemi, aday listesinin kesinleştiği gün başlar ve oylamaların yapılacağı günden önceki gün saat 18.00’de sona erer. (2) Propaganda döneminde, Türkiye Radyo ve Televizyonlarında yapılacak propaganda yayınlarının tam bir tarafsızlık ve eşitlik içinde yapılması, Yüksek Seçim Kurulu ile Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu tarafından sağlanır. (3) Adayların, özel radyo ve televizyonlardaki propaganda konuşmalarında, süre ile ilgili sınırlamalar dışında, 298 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır. (4) Propaganda döneminde Başbakan, bakanlar ve milletvekilleriyle ilgili yasaklara ilişkin hükümler dâhil olmak üzere propagandaya dair diğer hususlarda 298 sayılı Kanun hükümleri kıyasen uygulanır. Adaylara yardım MADDE 14 - (1) Adaylar, yabancı devletlerden, uluslararası kuruluşlardan, tüzel kişilerden ve Türk uyrukluğunda olmayan gerçek kişilerden bağış ve yardım alamazlar. 35 (2) Adaylar, Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek adaylık başvurusu süresi içinde mal bildiriminde bulunmak zorundadır. Seçilen adayın mal bildirimi, seçim sonuçlarının kesinleşmesini müteakip Resmî Gazetede yayımlanır. (3) Her bir kişinin adaylara yapabileceği nakdî yardım miktarı, her bir tur için en yüksek Devlet memuruna mali haklar kapsamında fiilen yapılmakta olan her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarını geçemez. Alınan bağış ve yardımlar veraset ve intikal vergisinden müstesnadır. Adaylar ödünç niteliğinde para kabul edemez. (4) Seçimlerde şeffaflığın sağlanması amacıyla, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek tutarın üzerindeki nakdî yardımlar adayların “Seçim Hesabı” olarak kendileri adına açtıracakları bir banka hesabına yatırılır. Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek tutarın altında kalan nakdî yardımlar ise makbuz karşılığında alınır ve seçim hesabına yatırılır. Alınan bağış ve yardımlar sadece seçim harcamalarında kullanılır ve başka bir amaç için tahsis edilemez. (5) Adaylığın kesinleşmesinden seçim sonuçlarının kesinleşmesine kadar geçen dönemde bağış ve yardımlar ile yapılan harcamalar Yüksek Seçim Kurulu tarafından tasdik edilen listelere kaydedilir. (6) Seçim hesapları ile bağış, yardım ve harcamalara ilişkin bilgi ve belgeler, seçim sonuçlarının kesinleşmesini izleyen on gün içinde Yüksek Seçim Kuruluna sunulur. Yüksek Seçim Kurulu bir ay içinde, seçim hesaplarını inceler ve varsa usulsüzlükleri ve öngörülen limitlerin aşılıp aşılmadığını tespit eder. Bu aşamada tespit edilen eksikliklerin giderilmesi amacıyla Yüksek Seçim Kurulu tarafından adaylara uygun bir süre verilir. Alınan bağış ve yardımlardan belirtilen limiti aşan miktar ile harcanmayan kısım Hazineye intikal ettirilir. Kurul bu görevi yerine getirirken Sayıştaydan ve gerekli görülen diğer ilgili kamu 36 kurumlarından yardım alabilir. (7) Yüksek Seçim Kurulunca yapılan inceleme sonuçları kesin olup, incelemenin tamamlanmasını müteakip bir ay içinde ilân edilir. (8) Aday, Yüksek Seçim Kuruluna önceden bildirmek şartıyla, seçim hesapları ile gelir ve harcamalara ilişkin bilgi ve belgelerin kayda geçirilmesi ve ibrazına ilişkin hususlarda 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yetki almış meslek mensuplarından veya avukatlardan birini ya da birkaçını yetkili kılabilir. Bu durumda, yetkilendirilen meslek mensubu, yukarıda belirtilen hususların yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesinde ilgili mevzuat hükümlerine göre sorumlu tutulur. (9) Aday tarafından verilecek mal bildiriminin usul ve esasları, adaylar tarafından kullanılacak listelerin şekil, içerik ve tasdiki, makbuzların şekil ve içeriği, bastırılması, bağış ve yardımların alınması, kayda geçirilmesi, harcanması, harcanmayan ya da bağış sınırını aşan kısmın Hazineye intikali ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Seçim Günü İşleri Kullanılacak oy pusulasının şekli MADDE 15 - (1) Oylamalarda kullanılacak filigranlı birleşik oy pusulasında “Cumhurbaşkanı Adayları” ibaresi ile Yüksek Seçim Kurulu tarafından çekilen kuraya göre sırası belirlenen adayların adı ve soyadı yer alır. (2) Oylamanın referandum şeklinde yapılması hâlinde beyaz üzerine “Evet”, kahverengi üzerine “Hayır” ibareleri yazılı, iki ayrı renkten oluşan birleşik oy pusulası kullanılır. 37 (3) Kullanılacak birleşik oy pusulalarıyla ilgili diğer hususlar Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenir. Yüksek Seçim Kurulu, birleşik oy pusulalarını kendisi bastırabileceği gibi gerektiğinde uygun göreceği il seçim kurulları vasıtasıyla bastırmaya da yetkilidir. Gerekli ödenek Maliye Bakanlığınca karşılanır. Oy kullanma şekli MADDE 16 - (1) Seçmen, sandık kurulunca kendisine verilen birleşik oy pusulası ve “Evet” veya “Tercih” yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer. (2) Seçmen, mührü, birleşik oy pusulasında tercih ettiği adaya ait özel daire içine basmak, birleşik oy pusulasını zarfa koymak ve zarfı sandığa atmak suretiyle oyunu kullanır. (3) Oyunu kullanan seçmen, mührü sandık kurulu başkanına geri verir. Oylamanın referandum şeklinde yapılması hâlinde oy kullanma MADDE 17 - (1) Seçmen, sandık kurulunca kendisine verilen, beyaz üzerine “Evet” kahverengi üzerine “Hayır” ibareleri bulunan iki ayrı renkten oluşan birleşik oy pusulası ve “Evet” veya “Tercih” yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer. (2) Seçmen, mührü, birleşik oy pusulasında tercih ettiği kısmın üzerine basmak, birleşik oy pusulasını zarfa koymak ve zarfı sandığa atmak suretiyle oyunu kullanır. (3) Oyunu kullanan seçmen, mührü sandık kurulu başkanına geri verir. 38 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Seçimden Sonra Yapılacak İşler ve Son Hükümler Seçim tutanakları ve sonuçların birleştirilmesi MADDE 18 - (1) Sandık, ilçe ve il seçim kurullarınca düzenlenmesi gereken tutanakların içeriği ile seçim sonuçlarının birleştirilmesine ilişkin usul ve esaslar Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenir. (2) Yüksek Seçim Kurulu, il seçim kurullarından gelen sonuçları birleştirerek ilân eder. Seçimin veya birleştirme tutanağının iptali MADDE 19 - (1) Bir veya birkaç seçim çevresinde, yapılan seçimin veya düzenlenen birleştirme tutanağının, seçim işlemleri sebebiyle iptaline karar verilmesi hâlinde, iptal edilen kısmın ülke genelindeki seçim sonuçlarına etkisi olup olmadığı göz önüne alınarak Yüksek Seçim Kurulu tarafından söz konusu seçim çevrelerinde seçimlerin yenilenip yenilenmeyeceğine karar verilir. b(1) Cumhurbaşkanı seçiminin kesin sonuçları, Yüksek Seçim Kurulu tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Makamına bildirilir, kamuoyuna ilân edilir ve Resmî Gazetede yayımlanır. (2) Seçilen Cumhurbaşkanı adına, Yüksek Seçim Kurulu tarafından Cumhurbaşkanı seçildiğine dair bir tutanak düzenlenir. Cumhurbaşkanına tutanağın verilmesi ve andiçme töreni MADDE 21 - (1) Seçilen Cumhurbaşkanı adına düzenlenen tutanak, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı tarafından verilir ve aynı oturumda andiçme töreni yapılır. Bu oturum, eski Cumhurbaşkanının görev süresinin dolduğu gün, makamın başka bir sebeple boşalması hâlinde ise seçim 39 sonuçlarının kesinleşmesinden itibaren üç gün içinde gerçekleştirilir. Değiştirilen mevzuat MADDE 22 - (1) 298 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “milletvekili” ibaresinden önce gelmek üzere “Cumhurbaşkanı,” ibaresi eklenmiştir. GEÇİCİ MADDE 1 - (1) Onbirinci Cumhurbaşkanının görev süresi yedi yıldır. (2) (...) Geçici Madde 1’nin (2) numaralı fıkrası, Anayasa Mahkemesi’nin 1.1.2013 tarih ve 28515 sayılı R.G.’de yayımlanan, 15.6.2012 T., 2012/30 E. ve 2012/96 K. sayılı Kararı ile iptal edilmiştir. Yürürlük MADDE 23 - (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 24 - (1) Bu Kanun hükümlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı ile Bakanlar Kurulu yürütür. 40 KANUN NO: 298 SEÇİMLERİN TEMEL HÜKÜMLERİ VE SEÇMEN KÜTÜKLERİ HAKKINDA KANUN (*) (İLGİLİ HÜKÜMLER) Kabul Tarihi: 26 Nisan 1961 KANUNUN KAPSAMI MADDE 1 - (Değişik: 3270 - 28.3.1986) Özel kanunlarına göre yapılacak milletvekili, (Ek ibare : 6271 - 19.1.2012 / m.22) “Cumhurbaşkanı,” il genel meclisi üyeliği, belediye başkanlğı, belediye meclisi üyeliği, muhtarlık, ihtiyar meclisi üyeliği, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ve Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halk oyuna sunulmasında bu Kanun hükümleri uygulanır. SEÇİM ESASLARI MADDE 2 - Seçimler, serbest, eşit, tek dereceli genel oy esaslarına göre yapılır. Seçmen oyunu kendisi kullanır. Oy gizli verilir. Oyların sayımı, dökümü ve tutanaklara bağlanmaı açık olarak yapılır. SEÇİM ÇEVRESİ MADDE 3 - Özel kanunlarındaki çevre ayırmaları saklı kalmak şartiyle, seçimlerde her il bir seçim çevresidir. OY KULLANAMIYACAK OLANLAR MADDE 7 - Aşağıda yazılı olanlar oy kullanamazlar: 1. Silâh altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları (Her ne sebeple olursa olsun, izinli bulunanlar da bu hükme tabidir), 2. Askerî öğrenciler. 3. (Ek: 2839 - 10.6.1983) (Değişik: 4125 - 27.10.1995) Ceza infaz kurumlarında hükümlü olarak bulunanlar. 41 SEÇMEN OLMAYANLAR MADDE 8 - Aşağıdaki kimseler seçmen olamazlar: 1. Kısıtlı olanlar, 2. Kamu hizmetinden yasaklı olanlar. SEÇİM İŞLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ MADDE 9 - (Değişik: 2234 - 17.5.1979) Seçim işleri, seçim kurullarınca yürütülür. Valiler, kaymakamlar, belediye başkanları, muhtarlar ve bütün kamu görevlileri her türlü seçim işleri ve seçmen kütükleri yazımında, seçim kurullarının istediği bilgileri ve belgeleri gecikmeden, süresinde ve doğru olarak göndermeye mecburdur. SEÇİM KURULLARI MADDE 10 - (Değişik: 2234 - 17.5.1979) Ankara’da bir Yüksek Seçim Kurulu, her seçim çevresinde bir il seçim kurulu, her ilçede bir ilçe seçim kurulu ve seçim bölgelerine konulacak her sandık için bir sandık kurulu bulunur. (Ek cümle: 5749 - 13.3.2008 / m.1) Yurt dışında bulunan vatandaşların oy kullanmalarıyla ilgili seçim işlerini yönetmek üzere Ankara İl Seçim Kuruluna bağlı Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu oluşturulur. İhtiyaç duyulması halinde birden fazla yurt dışı ilçe seçim kurulu teşkil edilebilir. İl merkezlerinde, ayrıca bir merkez ilçe seçim kurulu teşkil olunur. Son nüfus sayımına göre nüfusu 200.000’i aşan ilçelerde, köy ve mahalle sınırları (seçim bölgeleri) esas alınarak ve mümkün olduğu nispette nüfus sayısında eşitlik gözetilerek; birden fazla ilçe seçim kurulu teşkil edilir. İl belediyeleri ile ilçe belediyeleri dışında; ilçe dahilindeki (merkez ilçe dahil) diğer belediyeler; bölünme yapılmaksızın, mahalleleri ile birlikte bir bütün olarak ilçe seçim kurullarından birine bağlanır. 42 YURT DIŞI İLÇE SEÇİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ MADDE 20/A - (Ek : 6304 - 9.5.2012 / m.2) Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır: 1. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı vatandaşların oy kullanmalarıyla ilgili seçim iş ve işlemlerinin düzenle yürütülmesini sağlamak ve gereken bütün tedbirleri almak. 2. Yurt dışı sandık kurullarını kurmak. 3. Oy pusulaları ile arkası kendi mührüyle mühürlenmiş oy zarflarını ve diğer seçim araç ve gereçlerini oy verme işleminin başlayacağı günden en geç yedi gün önce Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla ilgili yurt dışı temsilciliklerinde hazır bulunacak şekilde göndermek veya gerekli görülmesi halinde oy sandığı, oy verme kabinleri gibi araçların mahallinden teminini Dışişleri Bakanlığından istemek. 4. Yurt dışı sandık kurullarının işlemlerine ve kararlarına karşı yapılan itiraz ve şikâyetleri incelemek ve karara bağlamak. 5. Yurt dışı sandık kurulu başkanlıklarınca seçim iş ve işlemleri hakkında sorulacak hususları derhal cevaplandırmak. 6. Yurt dışı seçmen kütüğüne, askı süresinde doğrudan ya da konsolosluklar aracılığıyla yapılacak itirazları sonuçlandırmak, verilecek kararları Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne göndermek ve bu kararlara uygun gerekli kayıt ve düzeltme işlemlerini yaptırmak. 7. Yerleşim yeri adresi yurt dışında olup da, yurt dışı seçmen kütüğünün askı süresi içinde herhangi bir nedenle yurt içerisinde bulunan seçmenlerin, yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlarının yapılması için doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla iletilen adres beyan formlarını onaylayarak Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne göndermek. 8. Askerlikten terhis olanlardan yurt dışı seçmen kütüğünde kaydı bulunmayanlar ile kısıtlılık hali sona 43 erenlerin, doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla iletilen başvurularını kabul etmek ve yurt dışı seçmen kütüğüne kaydını sağlamak. 9. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı olmakla beraber, (izinli olsalar bile) silah altında bulunan erler, erbaşlar ve askeri öğrenciler ile kesinleşmiş mahkeme kararı ile kısıtlanan seçmenlerin yurt dışı seçmen kütüğündeki kayıtlarının dondurulmasına karar vermek. 10. Yurt dışı seçmen kütüğüne yazılması için askı süresi içinde yapılan başvuruların kütüğe kaydedilmesine karar verildiği hâlde, kesinleşen yurt dışı seçmen kütüğünde ismi yer almayan seçmenlerin, yurt dışı seçmen kütüğünün kesinleşmesine bakılmaksızın kütüğe ilave edilmelerine karar vermek ve Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğüne göndermek. 11. Yurt dışından ağzı mühürlü olarak gelen oy torbalarını genel esaslara uygun bir şekilde yurt içerisinde oy verme süresi bittikten sonra; bir başkan, bir kamu görevlisi üye ve son milletvekili genel seçiminde Türkiye genelinde en çok oy alan üç siyasi partinin bildirdiği bir asil bir yedek üyeden oluşan yeteri kadar sandık kurulu kurmak suretiyle denetimi altında açtırarak sayım ve dökümünü yaptırmak, tutanak tutturmak ve birleştirme işlemlerini yapmak, ayrıca geçici gümrük kapısı seçim kurullarından gelen sonuçları birleştirmek ve Ankara İl Seçim Kuruluna iletmek. 12. Kanunlarla kendisine verilen başkaca görevleri yapmak. ADAYLAR VE MÜŞAHİTLERİ MADDE 25 - Sandık başı işlemlerini takibetmek üzere, siyasi partiler ve bağımsız adaylar, birer müşahit gönderebilirler. KURULLARDA GÖREV ALAMAYACAK OLANLAR MADDE 26 - (Değişik: 2234 - 17.5.1979) İdare amirleri, zâbıta âmir ve memurları, Askeri Ceza Kanununun 3 üncü maddesinde yazılı askerî şahıslar, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri ve adaylar, bu Kanunda gösterilen kurullara seçilemezler. 44 648 sayılı Siyesi Partiler Kanununa göre, siyasi partilere üye olamayacak kimseler; bu kurullarda üye, müşahit veya temsilci olarak, siyasi partiler tarafından görevlendirilemezler. AND İÇME MADDE 27 - Yüksek Seçim Kurulu, il ve ilçe seçim kurulları başkan, asıl ve yedek üyeleri, görevlerine başlamadan önce, kurul önünde birer birer şöyle and içerler: (Hiçbir tesir altında kalmaksızın hiç kimseden korkmadan, seçim sonuçlarının tam ve doğru olarak belirmesi için görevimi kanuna göre, dosdoğru yapacağıma namusun, vicdanım ve bütün mukaddesatım üzerine and içerim.) YURT DIŞI SEÇMEN KÜTÜĞÜ VE SEÇMEN LİSTELERİ MADDE 35 - (Değişik madde ve başlığı: 5749 - 13.3.2008 / m.5) Yurt dışı seçmen kütüğü, adres kayıt sistemindeki bilgiler esas alınarak Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde oluşturulur. (Ek fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.3) Yurt dışı seçmen listeleri, yurt dışında sandık kurulmasına karar verilen temsilciliklerin görev çevreleri gözetilerek ve yurt dışı seçmen kütüğü esas alınarak Yüksek Seçim Kurulunca oluşturulur ve elektronik ortamda ilan edilir. SANDIK BAŞI İŞLERİ ANDİÇME MADDE 70 - Sandık kurulu başkan ve üyeleri, oy verme günü göreve başlamazdan önce, ilk iş olarak, sandık başında, sandık kurulu ve hazır bulunanlar önünde birer birer şöyle and içerler. (Hiçbir tesir altında kalmaksızın, hiç kimseden korkmadan, seçim sonuçlarının tam ve doğru olarak belirlenmesi için, görevimi kanuna göre dosdoğru yapacağıma, namusun, 45 vicdanım ve bütün mukaddesatım üzerine and içerim.) GÖREV VE YETKİLER MADDE 71 - Sandık kurullarının başlıca görev ve yetkileri şunlardır: 1. Sandık alanı içinde seçimin düzenle geçmesi için gereken tedbirleri almak ve oy verme işlerini yürütmek ve denetlemek, 2. Sandık alanında, sandığın konulacağı yeri tâyin etmek ve sokak başlarına bu yeri göze çarpacak surette gösterir işaretleri koymak veya alışılmış araçlar ile duyurmak, 3. Oy verme işleri hakkında ileri sürülecek itirazları incelemek ve bir karara, bağlamak ve kararlarını tutanak defterine geçirerek altını imzalamak, 4. Bu kararlardan itiraza uğrayanları derhal ilçe seçim kuruluna göndermek, 5. Bu kanundaki esaslara göre sandığa atılmış olan oy pusulalarını saymak, dökümlerini ve sonuçlarını tutanağa geçirmek ve bunları seçim işlerine ait diğer evrak ile birlikte, derhal ilçe seçim kuruluna teslim etmek, 6. Kendisine kanunla verilen başkaca görevleri yapmak. MÜŞAHİTLER MADDE 72 - Siyasi partilerin müşahitleri ile adayları ve bağımsız adaylarla müşahitleri, sandıkbaşı işlemlerini takip etmek üzere hazır bulunabilirler. Bağımsız aday müşahitleri üçten fazla olursa, sandık kurulu başkanı bunlar arasında ad çeker. Adları ilk çıkan üç müşahit, sandık başında bırakılır. Diğerleri, sandık alanında kalabilirler. KAPALI OY VERME YERİ MADDE 75 - (Değişik: 2234 - 17.5.1979) Sandık kurulları, oy serbestliğini ve gizliliğini sağlayacak şekilde, yeteri kadar kapalı oy verme yeri hazırlar. 46 Seçmen oy pusulasını kapalı oy verme yerinde, kendi eliyle katlayıp, zamklı kenarını yapıştırmak veya zarf kullanılan seçimlerde zarfa koyup kapatmak zorundadır. OY VERME YERİNİN NİTELİKLERİ MADDE 76 - Kapalı oy verme yeri; içerisi dışardan gözetlenemeyecek ve oy pusulasını seçmenin inceleyip zarflıyabileceği şekil ve nitelikte olur. Aday listeleri ve bu kanunun oy verme serbestliğine ve gizliliğine dair hükümlerinin levha halinde basılmış metni, kapalı oy verme yerinde asılı durur. Kapalı oy verme yerinde masa veya benzeri bir şey bulundurulur. SANDIĞIN, BİRLEŞİK OY PUSULALARININ ZARFLARIN KURULCA MÜHÜRLENMESİ VE MADDE 77 - (Değişik: 2234 - 17.5.1979) Sandık kurulu, başkanı, oy verme işlerine başlamadan önce, sandığın boş olduğunu hazır bulunan sandık kurulu üyeleri ile müşahitler önünde tespit ederek sandığı kapatır, mühür bozulmadan açılamayacak şekilde sandık mühürü ile mühürler. Birleşik oy pusulası kullanılan seçimlerde, (Katlanıp zamklı kenarı yapıştırılarak kapatılmak suretiyle zarf haline getirilen birleşik oy pusulaları) bu Kanunda (zarf ) deyimi geçen hallerde zarf olarak kabul edilir. Şu kadar ki, zarflar için öngörülen çift mühür bulunmasına ilişkin hükümler birleşik oy pusalalarına uygulanmaz. Sandık kurulu, and içme, sandığı yerleştirme, kapalı oy verme yerini düzenleme işlerini bitirdikten sonra, hazır bulunanlar önünde, birleşik oy puslalarını sayar, her birinin üzerine, sandık kurulu mühürünü basar, böylece üzerinde sandık kurulunun mühürü bulunan birleşik oy puslalarının sayısını tesbit eder. Birleşik oy puslası kullanılmayan 47 seçimlerde, ilçe seçim kurulu başkanından teslim alınan ve ilçe seçim kurulu başkanlığı mühürünü taşıyan özel zarflar sayar, her birinin üzerine sandık kurulu mühürünü basar, böylece üzerinde biri ilçe seçim kurulunun, diğer sandık kurulunun mühürleri bulunan çift mühürlü özel zarfların sayısını tespit eder. Sandık kurulu, bu madde gereğince yaptığı işlemleri tutanak tefterine geçirip imzalar. BİRLEŞİK OY PUSULASI VE ZARFLAR MADDE 78 - (Değişik madde ve başlığı : 5980 - 8.4.2010 / m.11) Milletvekili, il genel meclisi üyeliği, belediye meclisi üyeliği ve belediye başkanlığı seçimlerinde, bu Kanun ve özel kanunlarında yer alan hükümlere göre hazırlanacak birleşik oy pusulaları kullanılır. Oy zarfları, her seçim için ayrı renkte, eni 15 santimetre, boyu 21 santimetre olacak şekilde, Yüksek Seçim Kurulunca hazırlatılır. Oy zarflarının ön yüzünün sol üst köşesinde 4x4 santimetre ebadında Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu amblemi bulunur. Yüksek Seçim Kurulu zorunlu hallerde bu maddenin amacına uygun biçimde oy zarflarının standartlarında gerekli değişiklikleri yapabilir. SANDIK ALANI VE SANDIK ÇEVRESİ MADDE 81 - (Değişik madde ve başlığı : 5980 - 8.4.2010 / m.12) Sandık alanı, sandık kurulunun görev yaptığı yer merkez olmak üzere 100 metre yarıçaplı alandır. Ancak (Ek ibare : 6304 - 9.5.2012 / m.4) “yurt dışında belirlenen mahallere, gümrüklere,” ceza infaz kurumları ile tutukevlerine konulan sandıklar için bu hüküm uygulanmaz. Bu yerlerde, sandık kurulu başkanı şartları dikkate alarak bir uzaklık belirler ve bunu tutanağa geçirir. Sandık çevresi, sandık kurulunun görev yaptığı yer merkez olmak üzere 15 metre yarıçaplı çevredir. 48 SANDIK ÇEVRESİNDE DÜZENİN SAĞLANMASI MADDE 82 - (Değişik madde ve başlığı : 5980 8.4.2010 / m.13) Sandık çevresinde düzenin sağlanması sandık kurulu başkanına aittir. Sandık çevresinde alınacak tedbirler, o sandık çevresinde bulunma hakkına sahip kimselerin seçim iş ve işlemlerini takip etmelerini engelleyecek mahiyette olamaz. Sandık çevresinde, sandık kurulu başkan ve üyeleri, adaylar, milletvekilleri, o sandık bölgesinde kayıtlı seçmenler ve o sandıkta görevli müşahitler ile bina sorumluları ve çağrı üzerine gelen görevli kolluk güçlerinden başka kimse bulunamaz. Şu kadar ki, siyasi partilerin seçim kurullarına bildirdikleri itiraza yetkili kişiler ile temsilciler, seçim kurullarınca önceden kendilerine verilen belge ile sandık çevresinde bulunabilirler. Medya mensuplarının sandık çevresinde, sandık başı işlemlerine engel olmamak şartıyla, haber amacıyla görüntü ve bilgi elde etmeleri serbesttir. Sandık çevresinde seçmenin oyunu tam bir serbestlikle ve gizli şekilde kullanmasına veya sandık kurulunun görevini yapmasına engel olmaya kalkışanlar ile oy verme, oyların sayım ve dökümü veya tutanaklara geçirilmesi gibi tüm sandık başı iş ve işlemlerinin düzenini bozmaya kalkışanları, başkan uyarır. Bu uyarının gereğini yerine getirmeyen kimse, kolluk gücü çağrılarak sandık çevresinden uzaklaştırılır. Sandık kurulu başkanının bu maddede belirtilen görevini yapmaması halinde, sandık kurulu karar alarak ilgili hakkında yukarıda belirtilen yetkiyi kullanır ve durumu derhal ilçe seçim kurulu başkanına bildirir. Sandık çevresinde, cebir, şiddet veya tehdit kullanarak sandık başı düzenini bozmaya kalkışanlar, sandık kurulu başkanı veya üyelerinden biri tarafından, derhal kolluk güçleri çağrılmak suretiyle sandık çevresinden uzaklaştırılır. Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde, yukarıda sayılan 49 tedbirlere uymayanlar, cezaevi idaresinin görüşü alındıktan sonra, güvenliği zayıflatmayacak şekilde uygulama yapılarak, sandık çevresinden dışarı çıkarılır. Bu madde uyarınca çağrılacak kolluk güçleri, başkanın talebine veya kurulun kararına uymak zorundadır. Sandık kurulunun görev yaptığı yerde cep telefonu ile görüşme yapmak yasaktır. Ancak sandık kurulu başkan ve üyelerinin, görevleri gereği yapacağı görüşmeler bu hükmün dışındadır. Bu hükme aykırı davranan kimseler kurul başkanı tarafından uyarılır. Bu uyarıya rağmen görüşmesini sürdüren kimse, derhal oradan çıkarılır. Sandık çevresinde bir suç işlenmesi halinde, sandık kurulu, durumu tutanağa geçirir ve ilgili hakkında işlem yapılmak üzere kolluk güçlerini çağırır. İlçe seçim kurulu başkanı, sandık çevresinde, sandık başı iş ve işlemlerinin düzen içinde yürütülmesini sağlayacak tedbirleri alır. Bu kapsamda, ilçe seçim kurulu başkanınca verilen talimatlara sandık kurulları, mülki ve idari makamlar uymak zorundadır. SANDIK ALANINDA ALINACAK GÜVENLİK ÖNLEMLERİ VE YASAKLAR MADDE 83 - (Değişik madde ve başlığı : 5980 - 8.4.2010 / m.14) Sandık alanında, sandık çevresinde bulunma hakkına sahip kimseler ile seçimin güvenliğini sağlamakla görevli kolluk güçlerinden başka kimse bulunamaz. Seçimin güvenliğini sağlamakla görevli kolluk güçleri dışında, özel güvenlik görevlileri ve belediye zabıtaları gibi görevliler de dâhil olmak üzere resmî üniforma ve silah taşıyan kimseler sandık alanına giremezler. Sandık çevresi dışında ancak sandık alanı içinde, bu Kanunda gösterilen yasaklara aykırı davranışlar olması veya suç işlenmesi halinde, bina sorumlusunun çağıracağı kolluk güçleri tarafından gerekli işlem yapılır. Bina sorumlusunun 50 bulunmadığı yerlerde bu yetkiler, sandık kurulu başkanı veya sandık kurulu başkanının görevlendireceği sandık kurulu üyesi tarafından kullanılır. Sandık alanında hiç kimse, başkalarının görebileceği şekilde bir siyasi parti veya adaya ait rozet, amblem veya benzeri işaretler veya propaganda amaçlı yayınlar taşıyamaz; yazılı, sözlü veya görüntülü propaganda yapamaz. İlçe seçim kurulu başkanı, sandık alanlarında güvenliği ve bu Kanunda öngörülen yasaklara uyulmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır; seçmenin ve sandık alanında bulunma hakkına sahip diğer kimselerin sandık alanına serbestçe girmesini engelleyen veya güçleştiren her türlü hareketi önler. Mülkî ve idarî makamlar bu hususlarda, ilçe seçim kurulu başkanınca verilen talimatlara uymak zorundadır. SANDIK ALANINDA İNZIBAT TEDBİRLERİ MADDE 84 - Sandık alanında, kurul üyeleriyle bu kanunla kendilerine yetki verilmiş olanlardan ve seçmenlerden başka kimse bulunamaz. (...) (Madde 84’ün 2. fıkrası, 10.4.2010 tarih ve 27548 sayılı R.G.’de yayımlanan, 8.4.2010 tarih ve 5980 Sayılı Kanun’un 32. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) Yukardaki fıkrada yazılı zâbıta kuvvetleri dışında kalan zâbıta âmir ve memurlariyle resmî üniforma giymiş kimseler ve silâh taşıyanlar sandık alanına giremezler. (Ek fıkra: 3959 - 28.12.1993) Ancak, olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ilân edilen yerlerde ve savaş durumlarında zabıta amir ve memurlarıyla silahlı kuvvetler mensuplarının seçmen sıfatiyla kayıtlu bulundukları sandıkta oy kullanmaları halinde yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz. 51 SANDIK ALANI DIŞINDAKİ İNZİBAT TEDBİRLERİ MADDE 85 - Sandık alanı dışında zâbıtaya emir verme yetkisine sahip makamlarla, zâbıta âmir ve memurları tarafından alınacak tedbirler, seçmenin sandık alanına serbestçe girmesini engelleyici veya güçleştirici mahiyette olamaz. (...) (Madde 85’in 2. fıkrası, 10.4.2010 tarih ve 27548 sayılı R.G.’de yayımlanan, 8.4.2010 tarih ve 5980 Sayılı Kanun’un 32. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır.) OY VERME DÜZENİ MADDE 88 - Hiçbir seçmene sandık başında müdahale, telkin veya tavsiyede bulunulamaz ve hiçbir seçmen oyunu kullandıktan sonra sandık başında kalamaz. OY VERME SÜRESİ MADDE 89 - Oy verme günü, saat sekizden on yediye kadar geçecek zaman, oy verme süresidir. Ancak, saat on yediye geldiği halde, sandık başında oylarını vermek üzere bekliyen seçmenler, başkan tarafından sayıldıktan sonra sıra ile oylarını kullanırlar. (Ek fıkra: 3959 - 28.12.1993) Oy verme süresinin başlayış ve bitiş saatleri, sürenin korunması kaydıyla, mevsim ve bölge özellikleriyle ulaşımın durumlarına göre, bütün yurtta veya gerekli görülen seçim çevrelerinde, seçim gününden en az bir hafta önce ilân edilmek koşuluyla, Yüksek Seçim Kurulunca tespit edilebilir. OY VERMEDE SIRA MADDE 90 - Oy verme günü sandık başına gelecek seçmenler, sandık kurulu önüne başkan tarafından sıra ile birer birer alınırlar. Gebeler, hastalar ve(Değişik ibare : 6462 - 25.4.2013 / m.1/14-c) “engelliler” bekletilemezler. Yaşlılar önce alınabilirler. 52 OY VERMEDEN ÖNCEKİ İŞLER MADDE 91 - (Değişik: 2234 - 17.5.1979) Sandık kurulu önüne alınan kimse, kimlik belgesini başkasına verir ve kimliğini ispat eder. Başkan, seçmenin adını seçmen listesinde bulur ve masa üzerinde duran birleşik oy pusulasından bir tane vererek, sandık yerinde birden fazla oy verme yeri varsa hangi kapalı oy verme yerine gireceğini söyler ve birleşik oy pusulasını veya seçimin gereğine göre zarfları usulüne göre katlayıp yapıştırdıktan sonra çıkmasını anlatır. Birleşik oy pusulasını veya zarfı alan seçmen doğruca kapalı oy verme yerine gider ve oyunu kullanmadan başka yere gidemez. Kapalı oy verme yerine girmeyen veya birleşik oy pusulasını alıp oy vermeyen seçmenden birleşik oy pusulası geri alınır. KAPALI OY VERME YERİNDE SEÇMENİN UYMASI GEREKEN KURALLAR MADDE 92 - (Değişik madde ve başlığı : 5980 8.4.2010 / m.17) Seçmen, kapalı oy verme yerinden dışarı çıkmadıkça, hiç kimse oraya giremez. Ancak, oy pusulasını hazırlamak için, kapalı oy verme yerinde, normal süreden fazla kalan seçmenler, kurul başkanı tarafından makul bir süre verilerek uyarılır. Bu uyarıya rağmen kapalı oy verme yerinden çıkmayan seçmen, oradan çıkarılır. Seçmenin; cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla kapalı oy verme yerine girmesi yasaktır. Bu tür cihazlar, kapalı oy verme yerine girmeden önce kapatılarak sandık kurulu başkanına teslim edilir ve oy kullanma işlemi bittikten sonra seçmene iade edilir. 53 BİRLEŞİK OY PUSULASININ ATILMASI VE İŞARETLEME MADDE 93 - (Değişik: 234 - 17.5.1979) Kapalı oy verme yerinde birleşik oy pusulasını katlayıp yapıştırdıktan sonra, seçmen burasını terkeder ve birleşik oy puslasını sandığa bizzat atar. Körler, felçliler veya bu gibi bedeni (Değişik ibare : 6462 - 25.4.2013 / m.1/14-ç) “engellilikleri” açıkca belli olanlar, bu seçim çevresi seçmeni olan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilirler. Bir seçmen birden fazla malule refakat edemez. (Değişik 3. fıkra: 5749 - 13.3.2008 / m.9) Kurul başkanı, oyunu kullanan seçmene kimlik kartını verirken seçmen listesindeki adı karşısına imzasını attırır. İmza atamayanların sol elinin başparmağının izinin alınmasıyla yetinilir. Bu parmağı olmayan seçmenin hangi parmağını bastığı yazılır. YURT DIŞI SEÇMENLERİN OY VERME YÖNTEMLERİ VE GENEL İLKELER MADDE 94/A- (Ek: 5749 - 13.3.2008 / m.10) (Değişik 1.fıkra: 6304 - 9.5.2012 / m.5) Yurt dışı seçmenlerin oy kullanmasında; sandık, gümrük kapılarında oy kullanma veya elektronik oylama yöntemlerinin birlikte veya ayrı ayrıuygulanmasına, seçim türüne ve yabancı ülkenin durumuna göre, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca karar verilir. Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin oy kullanmalarına yönelik iş ve işlemlerde, Dışişleri Bakanlığının bilişim altyapısından faydalanılabilir. Dışişleri Bakanlığı, Yüksek Seçim Kurulunun belirleyeceği usul ve esaslar doğrultusunda, kullanılacak olan bilişim altyapısının oluşturulması ve güvenliği için gerekli tedbirleri alır. 54 Milletvekili genel seçimlerinde, üzerinde Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunan özel imal edilmiş kağıtlara basılı birleşik oy pusulalarında; sadece seçime katılan siyasi partilerin özel işaretleri, kısaltılmış isimleri ve tam yazı halinde adlarıyla her siyasi parti için ayrılan bölümün altında çapı iki santimetre olan boş bir daire bulunur. Yurt dışı seçmenler, milletvekili genel seçimi, Cumhurbaşkanı seçimi ve halkoylamasında oy verebilirler. Yurt dışı seçmenler sadece seçime katılan siyasi partilere oy verebilirler. Yurt dışında ve yurt dışı temsilciliklerde seçim propagandası yapılamaz. YURT DIŞI SEÇMENLERİN SANDIKTA OY VERMESİ MADDE 94/C- (Ek: 5749 - 13.3.2008 / m.10) (Değişik 1.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.6) Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı bulunan seçmenler, yurt dışı temsilciliklerimizde ve ihtiyaç duyulması halinde yerel makamların uygun göreceği diğer yerlerde kurulacak seçim sandıklarında seçimin yapılacağı günün kırkbeş gün öncesinden başlamak üzere, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenen oy verme gün takvimine göre, seçim gününden önceki yedinci gün saat 17.00’ye kadar oy kullanabilirler. Ancak, yabancı ülkedeki seçmen sayısı gözetilerek oy kullanma gün süresi, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca kısaltılabilir. Oy kullanma saatleri mahalli saat ile 08.0017.00 arasıdır. Yabancı ülkenin durumu gözönünde tutularak seçmenlerin hangi yurt dışı temsilciliğinde ve mahalde tatil günleri dâhil yirmidört saat, hangilerinde daha az süre ile oy kullanabileceğine, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca karar verilir ve alınan bu karar elektronik ortamda ilan edilir. Yabancı ülkede yaşayan seçmen sayısının fazlalığı hâlinde, her seçmenin kendisi için belirlenen günde ve sandıkta oy kullanmasına da karar verilebilir. 55 (Değişik 2.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.6) Hangi yurt dışı temsilciliğinde ve mahalde sandık kurulacağı, sandık kurulunun hangi görevlilerden oluşturulacağı Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir. Bu belirlemeye göre; sandık kurulu başkan ve üyelerinin seçimi Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunca yapılır. Sandık kurulu bir başkan, bir kamu görevlisi üye ve son milletvekili genel seçiminde Türkiye genelinde en çok oy alan üç siyasi partinin bildirdikleri birer isimden oluşur ve aynı usulle yedek üye seçilir. Siyasi partiler üye bildirmez ise eksiklik kamu görevlileri veya seçmenler arasından seçilecek üye ile doldurulur. Sandık kurulu başkan ve üye seçimleri, yurt dışında öncelikle sandığın kurulacağı yerde görevli kamu görevlisi ve seçmenler arasından yapılır. Sandık kurulu başkan ve üyeleri 70 inci madde hükmüne göre yemin ederek görevlerine başlar. Sandık kurulları oy verme gizliliğini ve serbestliğini sağlayacak şekilde, yeteri kadar kapalı oy verme yeri hazırlar. (Değişik 5.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.6) Yüksek Seçim Kurulu, özel olarak imal ettirdiği oy pusulası ile özel renkte bastırılmış oy zarflarını Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna gönderir. Yurt dışında kullanılacak olan oy sandıkları, oy kullanma kabinleri ve diğer oy kullanma araçlarının ebatları dâhil tüm özellikleri ile bir sandıkta oy kullanacak seçmen sayısı, yabancı ülkenin durumu gözönünde tutularak, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yüksek Seçim Kurulu tarafından farklı olarak belirlenebilir. (Değişik 6.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.6) Seçmen oy vermek için geldiğinde sandık kurulu başkanı seçmenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nüfus cüzdanından veya pasaportundan kimliğini tespit eder ve Bilgisayar Destekli Merkezi Seçmen Kütüğü Sistemi üzerinden diğer yöntemlerle oy kullanıp kullanmadığını kontrol eder. Oy kullanmadığı anlaşılan seçmen, sandık kurulu mührüyle 56 mühürlenmiş olan oy pusulası ve oy zarfıyla “Evet” veya “Tercih” yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer. Oyunu kullanan seçmene çizelgede isminin bulunduğu yer imzalattırılır. (Değişik 7.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.6) Sandık kurulları tarafından her gün oy verme süresinin bitim saati olan 17.00’de veya başka bir bitim saati belirlenmişse bu saatte, bu Kanunda belirtilen usullere göre sandık açılır. Çıkan oy zarfları açılmadan adedi, oy kullanan seçmen miktarı ve bunların birbirine uygunluğu bir tutanakla tespit edilir. (Değişik 8.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.6) Her dış temsilcilikte oyları saklamak ve ağzı mühürlü oy torbalarını Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenecek yöntemlerle Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna ulaştırmakla görevli olmak üzere; o yer misyon şefi veya en kıdemlinin başkanlığında, o temsilcilikte görevli bir kamu görevlisi üye ve son milletvekili genel seçiminde Türkiye genelinde en çok oy alan üç siyasi partinin bildirdikleri isimlerden oluşturulan sandık kurulu, Dışişleri Bakanlığının görüşü alınarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunca kurulur ve aynı usulle yedek üyeler seçilir. Siyasi partiler üye bildirmez ise eksiklik kamu görevlileri arasından seçilecek üye ile doldurulur. Kapalı oy zarfları açılmaksızın tutanağın aslı ile birlikte bir torbaya konularak ağzı sandık kurulu mührüyle mühürlenir ve muhafaza altına alınmak üzere sandık kurulu başkanınca ilgili komisyona teslim edilir. Oy torbaları komisyon tarafından en seri vasıtayla Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna gönderilir. Tutanağın bir sureti ilgili yurt dışı temsilciliğimizde saklanır. (Değişik 10.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.6) Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunca, yurt içerisinde oy verme süresi bittikten sonra, yurt dışından ağzı mühürlü olarak gelen oy torbaları, genel esaslara uygun bir şekilde, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun denetimi altında, sandık kurullarına açtırılarak sayım ve dökümü yaptırılır ve tutanak altına aldırılır. Bu 57 tutanaklar esas alınarak birleştirme işlemlerine ilişkin tutanak düzenlenir ve sonuçlar Ankara İl Seçim Kuruluna iletilir. Ayrıca geçici gümrük kapısı seçim kurullarından gelen geçici birleştirme tutanağındaki sonuçlar kendi içerisinde birleştirilir ve bu sonuçlar Ankara İl Seçim Kuruluna iletilir. Ankara İl Seçim Kurulunca da yurt dışı sandıklarından gelen sonuçlar ile gümrük kapılarından gelen sonuçlar birleştirilir ve düzenlenen tutanak en seri vasıtayla Yüksek Seçim Kuruluna gönderilir. Yurt dışı sandıklarda kullanılan oyların değerlendirilmesi 94/B maddesinin ilgili hükümlerine göre yapılır. YURT DIŞI SEÇMENLERİN GÜMRÜK KAPILARINDA OY VERMESİ MADDE 94/E- (Ek: 5749 - 13.3.2008 / m.10) Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı bulunan seçmenler seçimin yapılacağı günün (Değişik ibare : 6304 - 9.5.2012 / m.7) “kırkbeş gün” öncesinden başlamak üzere seçim günü saat 17:00’a kadar (...) (*) gümrük kapılarında kurulacak seçim sandıklarında oy kullanabilirler. Yüksek Seçim Kurulu, özel olarak imal ettirdiği oy pusulası ile özel renkte bastırılmış oy zarflarını oy verme gününden en geç üç gün önce ilgili ilçe seçim kurullarında bulunacak şekilde gönderir. Yüksek Seçim Kurulunca tespit edilecek gümrük kapılarında, oy verme gününden önceki (Değişik ibare : 6304 - 9.5.2012 / m.7) “kırkbeşinci gün”saat 08:00’dan oy verme günü saat 17:00’a kadar oy kullanılabilir. Hangi gümrük kapılarında tatil günleri dahil 24 saat, hangilerinde daha az süreyle oy kullanılabileceğini tespite Yüksek Seçim Kurulu yetkilidir. Gümrük kapılarında yapılacak oy verme işleminde görev alacak (Ek ibare : 6304 - 9.5.2012 / m.7) “ilgili geçici gümrük kapısı” seçim kurulu ile sandık kurullarının adedi, üyelerinin ve yedeklerinin sayısı ile hangi görevlilerden 58 teşkil edileceği Yüksek Seçim Kurulu tarafından önceden belirlenir. Sandık kurulları, oy serbestliğini ve gizliliğini sağlayacak şekilde, yeteri kadar kapalı oy verme yeri hazırlar. İlgili idari makamlar sandık kurullarına gerekli her türlü kolaylığı gösterir. Gümrük kapılarında seçim propagandası yapılamaz. (Değişik 7.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.7) Gümrük kapılarında seçmen oy vermek için geldiğinde sandık kurulu başkanı seçmenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını gösteren nüfus hüviyet cüzdanı veya kimlik tespiti amacıyla düzenlenmiş ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan resmi belgeler veya pasaportundan kimliğini tespit eder ve Bilgisayar Destekli Merkezi Seçmen Kütüğü Sistemi üzerinden, diğer yöntemlerle oy kullanıp kullanmadığını kontrol eder. Oy kullanmadığı anlaşılan seçmen, sandık kurulu mührüyle mühürlenmiş olan oy pusulası ve oy zarfı ile “Evet” veya “Tercih” yazılı mührü alarak oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine girer ve oy verme işlemini genel esaslara göre tamamlar. (...) (*)Oyunu veren seçmene çizelgede isminin bulunduğu yer imzalatılarak oy verme işlemi tamamlanır. Oy verme süresince sandık kurullarının değişikliği sırasında Kanunda gösterilen usulde sandık açılır, çıkan oy zarflarının adedi ile oy kullanan seçmen miktarı ve bunların birbirine uygunluğu bir tutanakla tespit edilir. Oy zarfları ve tutanağın bir sureti bir torbaya konularak ağzı mühürlenir ve muhafaza altına alınmak üzere sandık kurulu başkanınca ilgili (Ek ibare : 6304 - 9.5.2012 / m.7) “geçici gümrük kapısı” seçim kuruluna teslim edilir. (Değişik 11.fıkra : 6304 - 9.5.2012 / m.7) Seçimin yapıldığı gün saat 17.00’den itibaren sandık ve torbalar genel esaslara uygun bir şekilde açılarak geçici gümrük 59 kapısı seçim kurullarınca sayımı ve dökümü yapılır. Geçici gümrük kapısı seçim kurulu birleştirme tutanağı düzenlenir ve bu tutanakla birlikte seçim işlerine ait diğer evrak, varsa itiraz dilekçeleriyle birlikte, Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna en seri vasıtayla gönderilir. Gümrük kapılarında kullanılan oyların değerlendirilmesi, 94/B maddesinin ilgili hükümlerine göre yapılır. OYLARIN SAYIMI VE DÖKÜMÜ SAYIM TEDBİRLERİ MADDE 95 - Sayım ve döküm açık olarak yapılır. Oy verme yerinde hazır bulunanlar sayım ve dökümü takip ederler. Kurul faaliyetlerinin selâmet ve düzeni bakımından, sayım ve döküm masası etrafında boş kalması gereken kısmı, bir karar ile belirtir ve bu kısım etrafına (İp germek gibi) hazır bulunanların bu işlemleri takip etmelerine engel olmıyacak tedbirleri alabilir. OY VERENLER SAYISININ KONTROLU MADDE 96 - (Değişik 1. fıkra: 3959 - 28.12.1993) Sandık, 89 uncu maddenin son fıkrası uyarınca Yüksek Seçim Kurulu tarafından başka bir süre konulmamış ise saat 17.00’den önce açılmaz. Oy verme işi bitince kurul başkanı bunu yüksek sesle ilân eder. Masa üzerinde, sandıktan başka ne varsa kaldırılır. Oy vermenin bittiği saat tutanak defterine geçirilir. Bundan sonra, sandık seçmen listesinde yazılı seçmenlerin toplamı ile adları hizasında imza veya parmak izleri sayılarak oy vermiş olanların toplamı tespit edilir ve tutanağa geçirilir. Netice yüksek sesle ilan edilir. KULLANILMAYAN BİRLEŞİK OY PUSLALARI VE ZARFLAR MADDE 97 - (Değişik: 2234 - 17.5.1979) Oy zarflarından veya birleşik Oy puslalarından kullanılmayanlar sayılır, 60 oylarını veren seçmen sayısına eklenir ve böylece kurula teslim edilen zarf veya birleşik oy puslaları toplamına uygun olup olmadığı tespit edilir. Kullanılmayan zarflar veya birleşik oy puslaları bir paket halinde mühürlenir ve üzerine sayısı yazılır. Bundan sonra, sandıktan çıkacak oy puslalarının konmasına mahsus torbanın boş olduğu tespit edilir. Bütün bu işlemler tutanağa geçirilir. SANDIĞIN AÇILMASI VE ZARFLARIN SAYIMI MADDE 98- (Değişik : 5980 - 8.4.2010 / m.19) Sandık, yukarıdaki maddelerde belirtilen iş ve işlemler tamamlandıktan sonra, oy verme yerinde hazır bulunanların gözü önünde, sandık kurulu başkanı tarafından açılır. Sandıktan çıkan zarflar, sandık kurulu başkanı tarafından yüksek sesle iki defa sayılır. İki sayım arasında fark olursa, üçüncü sayım yapılarak sonucuna göre işlem yapılır ve o seçimde kullanılan toplam zarf sayısı tespit edilir. Tespit edilen zarf sayısı, o seçim türüne ait özel tutanağın ilgili yerine işlenir. Bütün zarflar sayıldıktan sonra, geçerli olup olmaması yönünden kontrol edilir. Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan, üzerinde ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü bulunmayan, tamamı yırtılmış olan, üzerinde ilçe seçim kurulu ve sandık kurulu mührü dışında herhangi bir mühür, imza, yazı, parmak izi veya herhangi bir işaret bulunan zarflar geçersiz sayılır. Ancak, zarfın üzerinde, herhangi bir şekilde leke veya çizik olsa bile, bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığının kesin olarak anlaşılamaması halinde, bu zarflar geçerli sayılır. İtiraza uğrayan zarflar ile itiraza uğramadan geçersiz sayılan zarflar, başkan tarafından bir kenara ayrılır. Sandık 61 kurulu, bütün zarflar kontrol edildikten sonra, itiraza uğrayan zarfları inceleyerek, geçerli veya geçersiz sayılması yönünde kararını verir. Bundan sonra, o sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz oy zarflarının toplam sayısı ayrı ayrı o seçim türüne ait özel tutanağın ilgili yerine işlenir. Geçersiz zarflar paketlenir ve paketin üzeri mühürlenerek zarf sayısı yazılır. Bu zarflar saklanır ve kesinlikle açılmaz. Bu işlemler yapıldıktan sonra, o sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz zarfların toplam sayısı ile o seçim türü için oy kullanan seçmen sayısı karşılaştırılır. Zarf sayısı, o seçim türü için oy kullanan seçmen sayısına eşit veya eksik ise başkaca bir işlem yapılmaz. Zarf sayısı oy kullanan seçmen sayısından fazla ise eşitliği sağlamak için önce geçersiz zarf sayısı düşülür. Geçersiz zarf sayısının düşülmesi halinde de eşitlik sağlanamıyorsa, sandık kurulu başkanı geçerli zarflar arasından, eşitliği sağlayacak sayıda zarfı gelişigüzel çeker ve bu zarflar açılmadan derhal yakılarak imha edilir. İmha edilen zarf sayısı tutanağa yazılır. Yukarıda belirtilen işlemler bittikten sonra, geçerli oy zarfları sandığın içine tekrar konularak sayıma geçilir. Bütün bu işlemler ayrıca tutanak defterine geçirilerek, sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanır ve mühürlenir. Sandıklar, bütün seçimlere ait sayım ve döküm işlemleri bitinceye kadar oy verme yerinden çıkarılamaz. KURULLARIN TEŞEKKÜL VE İŞLEMLERİNE KARŞI ŞİKAYET VE İTİRAZ SANDIK KURULLARINA AİT İTİRAZ VE ŞİKAYET MADDE 119 - Sandık kurullarının teşkiline dair, ilçe seçim kurulu veya başkanı tarafından yapılan işlemlerin 62 düzeltilmesi için, bu işlemlerin neticesinden itibaren en geç iki gün içinde şikâyet yoliyle düzeltilmesi istenebilir. Şikâyetin reddine dair olan kararlara karşı, bildirilmesinden veya tebliğinden itibaren iki gün içinde il seçim kuruluna itiraz olunur. İl seçim kurulları iki gün içinde kesin karar verirler. Bu şikayetin yapılmamış olmaması sandık kurulunun teşekkülüne karşı itiraza engel değildir. Ancak bu itirazın teşekkülünden itibaren iki gün içinde il seçim kuruluna yapılması şarttır. İl seçim kurulunun vereceği karar kesindir. 63 YURT DIŞINDA KURULACAK SANDIK YERLERİ VE SAYILARINI GÖSTERİR TABLO 65 293.402 1.380.514 ALMANYA FRANSA ÜLKE SEÇMEN SAYISI ÜLKE 188.771 222.844 174.715 1.TUR 4 GÜN 2.TUR 4 GÜN 1.TUR 4 GÜN 2.TUR 4 GÜN 1.TUR 4 GÜN 2.TUR 4 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN FRANKFURT MAİNZ KARLSRUHE STTUTGART MÜNİH NÜRNBERG PARİS BAŞKONSOLOSLUĞU STRAZBURG BAŞKONSOLOSLUĞU LYON BAŞKONSOLOSLUĞU MARSİLYA BAŞKONSOLOSLUĞU NANTES BAŞKONSOLOSLUĞU 14.292 17.567 62.326 72.246 115.687 215.529 1.TUR 4 GÜN 2.TUR 4 GÜN 256.010 181.271 141.374 SEÇMEN SAYISI ESSEN MÜNSTRE DÜSSELDORF KÖLN 1.TUR 4 GÜN 2.TUR 4 GÜN 1.TUR 4 GÜN 2.TUR 4 GÜN 1.TUR 4 GÜN 2.TUR 4 GÜN BERLİN BAŞKONSOLOSLUĞU HANNOVER HAMBURG SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ TEMSİLCİLİKLER 51 BERLİN OLİMPİYAT STADYUMU 66 HANNOVER FUARI 93 ISS DOME SALONU 78 ESSEN FUAR 11.VE 12.SALON 68 FRAPORT ARENA SPOR SALONU 81 HANNOVER FUARI 63 MÜNİH FUAR MERKEZİ B1 SALONU 42 DIŞARIDA KİRALAMA 26 STRAZBURG KONGRE SARAYI 23 EUREXPO 7 CHANOT FUAR VE KONGRE MERKEZİ 6 İNSULA SOLUTIONS İŞ MERKEZİ SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) 3.573 4.392 15.582 18.062 28.922 43.679 55.711 47.193 53.882 64.003 45.318 35.344 6 ASIL, 6 YEDEK 7 ASIL, 7 YEDEK 23 ASIL, 23 YEDEK 26 ASIL 26 YEDEK 42 ASIL, 42 YEDEK 63 ASIL, 63 YEDEK 81 ASIL, 81 YEDEK 68 ASIL, 68 YEDEK 78 ASIL, 78 YEDEK 66 ASIL, 66 YEDEK 93 ASIL, 93 YEDEK 51 ASIL, 51 YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı 66 8.198 BULGARİSTAN 1.426 ÇİN 238.919 1.458 POLONYA HOLLANDA 6.071 ROMANYA 561 OSLO BÜYÜKELÇİLİĞİ 7.663 NORVEÇ ÖZBEKİSTAN 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014(4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR (1 GÜN) 2.TUR (1 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ 2014 (1 GÜN) 2.TUR 18 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ 2014 (1 GÜN) 2.TUR 18 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ 2014 (1 GÜN) 2.TUR 18 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ 2014 (1 GÜN) 2.TUR 18 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 20 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 1 - 3 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 1 - 3 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 1 - 3 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) BORDEAUX BAŞKONSOLOSLUĞU FRANSA FİLİBE BAŞKONSOLOSLUĞU BURGAZ BAŞKONSOLOSLUĞU SOFYA BÜYÜKELÇİLİĞİ ŞANGHAY BAŞKONSOLOSLUĞU HONG KONG BAŞKONSOLOSLUĞU GUANGZHOU BAŞKONSLOSLUĞU TAŞKENT BÜYÜKELÇİLİĞİ ROTTERDAM BAŞKONSOLOSLUĞU DEVENTER BAŞKONSOLOSLUĞU PEKİN BÜYÜKELÇİLİĞİ KÖSTENCE BAŞKONSOLOSLUĞU VARŞOVA BÜYÜKELÇİLİĞİ BÜKREŞ TEMSİLCİLİĞİ SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ ÜLKE SEÇMEN SAYISI TEMSİLCİLİKLER ÜLKE 1.981 2.760 3.457 65.927 172.990 561 126 205 478 617 1.458 456 5.615 7.663 11.284 SEÇMEN SAYISI 5 DIŞARIDA KİRALAMA 3 DIŞARIDA KİRALAMA 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 62 DIŞARIDA KİRALAMA 24 DIŞARIDA KİRALAMA 2 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) 660 920 1.152 16.482 43.248 561 126 205 478 617 1.458 114 1.404 1.916 2.821 5 ASIL, 5 YEDEK 3 ASIL, 3 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 62 ASIL, 62 YEDEK 24 ASIL, 24 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı 67 4.533 666 CEZAYİR İSRAİL 565 BAHREYN 10.299 1.236 İRLANDA RUSYA 1.411 MACARİSTAN 126.422 5.907 AZERBAYCAN BELÇİKA ÜLKE SEÇMEN SAYISI ÜLKE 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-2 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-2 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-2 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-2 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) ANVERS BAŞKONSOLOSLUĞU MOSKOVA BÜYÜKELÇİLİĞİ KAZAN BAŞKONSOLOSLUĞU NOVOROSSIYSK BAŞKONSOLOSLUĞU ST.PETERSBURG BAŞKONSOLOSLUĞU TELAVİV BÜYÜKELÇİLİĞİ 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ BRÜKSEL BAŞKONSOLOSLUĞU MANAMA BÜYÜKELÇİLİĞİ CEZAYİR BÜYÜKELÇİLİĞİ DUBLİN BÜYÜKELÇİLİĞİ NAHÇİVAN BAŞKONSOLOSLUĞU GENCE BAŞKONSOLOSLUĞU BUDAPEŞTE BÜYÜKELÇİLİĞİ BAKÜ BÜYÜKELÇİLİĞİ TEMSİLCİLİKLER 4.533 603 717 815 8.164 63.238 63.184 666 565 1.236 1.411 295 289 5.323 SEÇMEN SAYISI 8 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 23 BRUSSELS SQUARE SALONU 23 ANVERS EXPO SALONU 4 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) 1.133 201 239 272 2.721 15.810 15.796 333 565 1.236 706 295 289 5.323 4 ASIL, 4 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 23 ASIL, 3 YEDEK 23 ASIL 23 YEDEK 8 ASIL, 8 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı 68 ÜLKE SEÇMEN SAYISI 1.487 976 602 104.451 10.191 3.590 999 563 ÜLKE BOSNA HERSEK KUVEYT YENİ ZELANDA AVUSTURYA YUNANİSTAN FİNLANDİYA MISIR TUNUS TUNUS BÜYÜKELÇİLİĞİ İSKENDERİYE BAŞKONSOLOSLUĞU KAHİRE BÜYÜKELÇİLİĞİ HELSİNKİ BÜYÜKELÇİLİĞİ WELLINGTON BÜYÜKELÇİLİĞİ VİYANA BAŞKONSOLOSLUĞU SALZBURG BAŞKONSOLOSLUĞU BREGENZ BAŞKONSOLOSLUĞU ATİNA-PİRE BAŞKONSOLOSLUĞU SELANİK BAŞKONSOLOSLUĞU RODOS BAŞKONSOLOSLUĞU GÜMİLCİNE BAŞKONSOLOSLUĞU 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 19 - 20 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 19 - 20 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 19 - 20 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) SARAYBOSNA + (MOSTAR) BÜYÜKELÇİLİĞİ KUVEYT BÜYÜKELÇİLİĞİ SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ TEMSİLCİLİKLER 563 183 816 3.590 242 299 677 8.971 11.413 28.588 64.450 602 976 1.487 SEÇMEN SAYISI 1 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 47 DIŞARIDA KİRALAMA 21 DIŞARIDA KİRALAMA 9 DIŞARIDA KİRALAMA 4 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 6 WANHA SATAMA KONGRE VE FUAR MERKEZİ 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 3 TEMSİLCİLİK SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) 563 183 816 3.590 61 75 169 2.243 5.707 14.294 32.225 602 976 1.487 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 6 ASIL, 6 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 47 ASIL, 47 YEDEK 21 ASIL, 21 YEDEK 9 ASIL, 9 YEDEK 4 ASIL 4 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 3 ASIL, 3 YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı 69 20.313 992 İRAN KANADA 1.536 ÜRDÜN 87.219 3.215 LÜBNAN İSVİÇRE 12.956 İTALYA 630 91.176 K.K.T.C ÇEK CUMHURİYETİ ÜLKE SEÇMEN SAYISI ÜLKE 1.TUR 31 TEMMUZ- 3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17 - 20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) LEFKOŞA BÜYÜKELÇİLİĞİ MİLANO BAŞKONSOLOSLUĞU 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) TEBRİZ BAŞKONSOLOSLUĞU URUMİYE BAŞKONSOLOSLUĞU 18.543 10.099 12.454 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-2 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) BERN BÜYÜKELÇİLİĞİ CENEVRE BAŞKONSOLOSLUĞU OTTAVA BÜYÜKELÇİLİĞİ 58.577 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 630 31 172 789 1.536 3.215 2.806 10.150 91.176 SEÇMEN SAYISI ZÜRİH BAŞKONSOLOSLUĞU PRAG BÜYÜKELÇİLİĞİ 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) TAHRAN BÜYÜKELÇİLİĞİ AMMAN BÜYÜKELÇİLİĞİ BEYRUT BÜYÜKELÇİLİĞİ ROMA BÜYÜKELÇİLİĞİ SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ TEMSİLCİLİKLER 33 20 TEMMUZ FEN LİSESİ LEFKOŞA TÜRK LİSESİ 4 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 5 TEMSİLCİLİK 3 TEMSİLCİLİK 2 MEB TAHRAN İLKÖĞRETİM OKULU 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 21 DİETİKON ŞEHİR SALONU 7 TEMSİLCİLİK 4 FRANCHIES OKULU CİMNASTİK SALONU 6 TEMSİLCİLİK SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) 4.151 2.525 4.636 14.644 630 31 172 789 1.536 804 702 2.538 22.794 6 ASIL, 6 YEDEK 4 ASIL, 4 YEDEK 7 ASIL, 7 YEDEK 21 ASIL, 21 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 4 ASIL, 4 YEDEK 1 ASIL 1 YEDEK 5 ASIL, 5 YEDEK 3 ASIL, 3 YEDEK 33 ASIL, 33YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı 70 28.703 761 UMMAN SUUDİ ARABİSTAN 925 GÜNEY AFRİKA 85.940 1.867 UKRAYNA ABD 3.500 ÜLKE SEÇMEN SAYISI KAZAKİSTAN KANADA ÜLKE 1.TUR 31 TEMMUZ-2 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 1 - 3 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 1 - 3 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 2.TUR 17-19 AĞUSTOS 2014 (3 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) TORONTO BAŞKONSOLOSLUĞU ASTANA BÜYÜKELÇİLİĞİ ALMATI BAŞKONSOLOSLUĞU ODESSA BAŞKONSOLOSLUĞU PRETORYA BÜYÜKELÇİLİĞİ MUSKAT BÜYÜKELÇİLİĞİ NEW YORK BAŞKONSOLOSLUĞU LOS ANGELES BAŞKONSOLOSLUĞU VAŞİNGTON BAŞKONSOLOSLUĞU ŞİKAGO BAŞKONSOLOSLUĞU HOUSTON BAŞKONSOLOSLUĞU BOSTON BAŞKONSOLOSLUĞU CİDDE BAŞKONSOLOSLUĞU RİYAD BÜYÜKELÇİLİĞİ KİEV BÜYÜKELÇİLİĞİ SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ TEMSİLCİLİKLER 12.986 15.717 1.348 5.805 8.291 13.925 14.182 42.389 761 925 764 1.103 1.632 1.868 7.859 SEÇMEN SAYISI 4 TEMSİLCİLİK BİNASI 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 16 TÜRKEVİ 6 KONSOLOSLUK İKAMETİNDE 5 TEMSİLCİLİK 3 TEMSİLCİLİK 3 DIŞARIDA KİRALAMA 1 TEMSİLCİLİK 6 TEMSİLCİLİK 5 TEMSİLCİLİK SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) 3.247 3.929 337 1.451 2.073 3.481 3.546 10.597 761 925 764 1.103 544 623 2.620 5 ASIL, 5 YEDEK 3 ASIL, 3 YEDEK 3 ASIL, 3 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 6 ASIL, 6YEDEK 5 ASIL, 5 YEDEK 6 ASIL, 6YEDEK 4 ASIL, 4 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 16 ASIL, 16 YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı 71 ÜLKE SEÇMEN SAYISI 3.143 2.032 968 705 77.134 30.565 3.057 2.003 875 768 ÜLKE BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ KATAR MAKEDONYA SUDAN İNGİLTERE DANİMARKA TÜRKMENİSTAN İSPANYA GÜRCİSTAN ARNAVUTLUK 1.322 681 566 309 768 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) TİRANA BÜYÜKELÇİLİĞİ BATUM BAŞKONSOLOSLUĞU TİFLİS BÜYÜKELÇİLİĞİ BARSELONA BAŞKONSOLOSLUĞU MADRİD BÜYÜKEÇLİĞİ 3.057 30.565 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 19 - 20 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 31 TEMMUZ-3 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN) 2.TUR 17-20 AĞUSTOS 2014 (4 GÜN ) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) KOPENHAG BÜYÜKELÇİLİĞİ AŞKABAT BÜYÜKELÇİLİĞİ 77.134 705 968 2.032 789 2.354 SEÇMEN SAYISI 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ LONDRA BAŞKONSOLOSLUĞU HARTUM BÜYÜKELÇİLİĞİ ÜSKÜP BÜYÜKELÇİLİĞİ DOHA BÜYÜKELÇİLİĞİ DUBAİ BAŞKONSOLOSLUĞU ABU DHABİ BÜYÜKEÇİLİĞİ TEMSİLCİLİKLER 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 4 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 2 TEMSİLCİLİK 1 TEMSİLCİLİK 1 DIŞARIDA KİRALAMA 56 OLİMPİA CENTRAL SALONU 22 DIŞARIDA KİRALAMA 2 TEMSİLCİLİK SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) 768 309 566 681 1.322 764 15.283 38.567 705 484 1.016 789 2.354 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 22 ASIL, 22 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 56 ASIL, 56 YEDEK 4 ASIL, 4 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 ASIL, 1 YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı 72 34.908 2.178 789 İSVEÇ JAPONYA KOSOVA 1.TUR (3 GÜN) 2.TUR (3 GÜN ) 1.TUR (3 GÜN) 2.TUR (3 GÜN ) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) SİDNEY BAŞKONSOLOSLUĞU KANBERRA BÜYÜKELÇİLİĞİ STOKHOLM BÜYÜKELÇİLİĞİ BİŞKEK BÜYÜKELÇİLİĞİ PRİŞTİNE BÜYÜKELÇİLİĞİ SEÇMEN SAYISI TOPLAMI: 2.750.950 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 2 - 3 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 2.TUR 17 - 18 AĞUSTOS 2014 (2 GÜN) 1.TUR 3 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 2.TUR 17 AĞUSTOS 2014 (1 GÜN) 1.TUR (3 GÜN) 2.TUR (3 GÜN ) MELBURN BAŞKONSOLOSLUĞU TOKYO BÜYÜKELÇİLİĞİ SEÇİM SÜRESİ VE YERLERİ TEMSİLCİLİKLER ÜLKE TOPLAMI: 54 1.049 38.937 AVUSTRALYA KIRGIZİSTAN ÜLKE SEÇMEN SAYISI ÜLKE 1.049 789 2.178 34.908 7.530 13.555 17.852 SEÇMEN SAYISI TEMSİLCİLİK 1 2 TEMSİLCİLİK 525 789 1.089 17.454 2.510 4.518 5.951 1 ASIL, 1 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 2 ASIL, 2 YEDEK 25 ASIL, 25 YEDEK 4 ASIL, 4 YEDEK 7 ASIL, 7 YEDEK 9 ASIL, 9 YEDEK 1 (Bir) Günde Oy SANDIK Kullanabilecek KURULU ÜYESİ Seçmen Sayısı SANDIK TOPLAMI: 1.177 9 DIŞARIDA KİRALAMA 7 LIDCOMBE COMMUNITY CENTER 4 DIŞARIDA KİRALAMA 25 KİSTA MASSAN FUAR VE SERGİ MERKEZİ 2 TEMSİLCİLİK SANDIK SAYISI VE YERLERİ( 700’lü) İTİRAZ DİLEKÇELERİ SANDIK KURULU İŞLEMLERİNE KARŞI ŞİKAYET DİLEKÇESİ Örnek 1 ………………………………………….. İlçe Seçim Kurulu …………………………………....…….. Sandık Kurulu Başkanlığına …. Ağustos 2014 ŞİKAYET EDEN : ……………………………………………… KONU : …. Ağustos 2014 Günü yapılan Cumhurbaşkanı Seçimlerinde Kurul İşlemlerine / Alınan önlemlere / Tutanak Düzenlenmesine Karşı şikayetimizin sunulmasıdır. AÇIKLAMALAR : Kurulunuzun, oy kullanılması / Sayım döküm / tutanak düzenlenmesi sırasında şu işlemi yapmıştır: ………………………………………………………………………… ……………………………...…………..……………………………… ………………………………………………………………………… …..……………………………………………………………………… ………………………………………..………………………………… ………………………………………………………………………… ….……………………………………………………………………… ………………………………………..………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………….………………………… Bu uygulama usule, yasaya, YSK karar ve genelgelerine aykırıdır. Bu nedenle yapılan işleme / sayıma karşı şikayetimi sunuyorum. İşlemin düzeltilerek hukuka aykırılığın giderilmesini dilerim. Saygılarımla. Adres : …………………………… Adı – Soyadı : ………….…………………. …………………………….. İmzası : 74 SANDIK KURULUNUN RET KARARINA KARŞI SANDIK KURULU ARACILIĞIYLA SUNULACAK İTİRAZ DİLEKÇESİ Örnek 2/A …………………………………….. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına Sunulmak Üzere ……………… Nolu Sandık Kurulu Başkanlığına …. Ağustos 2014 İTİRAZ EDEN İTİRAZ ONUNAN KARAR : ……………………………………………… : ……………………… Nolu Sandık Kurulu’nun …/08/2014 tarihli ve ………. Sayılı Kararı. AÇIKLAMALAR : …/08/2014 günü yapılan Cumhurbaşkanı Seçimlerinde ……… Nolu sandık Kurulu’nun oy kullanılması / sayım döküm / tutanak düzenlenmesi sırasında şu işlem yapılmıştır. …………………………………………………………………………… …………………………...…………..…………………………………… ………………………………………………………………………..…… …………………………………………………………………………… ……………………………..……………………………………………… ……………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………… ……………………..……………………………………………………… Usule, yasaya, YSK karar ve genelgelerine aykırı olan ve yukarıda anlatılan şekilde yapılan uygulamaya karşı şikayetimiz Sandık Kurulunca reddedilmiştir. İtirazımıza ilişkin ret kararının kaldırılarak sonucun hızlı bir şekilde ilgili Sandık Kurulu’na ulaştırılmasını ve hukuka aykırılığın giderilmesini dilerim. Saygılarımla. Ek Adres :…………. Nolu Sandık Kurulu Ret Kararı : …………………………… Adı – Soyadı : ………….…………………. …………………………….. İmzası : 75 76 77 78 79 80 81 82 84 CUMHURİYET HALK PARTİSİ HUKUK VE SEÇİM İŞLERİNDEN SORUMLU GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI YURT DIŞI SANDIK KURULU ÜYELERİ VE GÖZLEMCİLER (MÜŞAHİTLER) İÇİN REHBER 86
© Copyright 2024 Paperzz